GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
Cyfrol 28 . Rhif 38 . Mehefin 2 . 2016
Dathlu pen-blwydd
Mistar Urdd Celf a chrefft Eisteddfod yr Urdd
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
Gorky’s Zygotic Yanky
teyrnged Americanwr i’r Gorky’s
PÊl-droed Cymru Cofio cenhedlaeth ‘76
ARGRAFFWYR
CAMBRIAN
Dymunwn bob llwyddiant a phob hwyl i holl blant ac ieuenctid Cymru yn Eisteddfod Genedlaethol yr Urdd Sir y Fflint 2016
01970 613111 e-bost: owainkenny@cambrian-printers.co.uk www.cambrian-printers.co.uk
Golwg-Ad-19-05-16.indd 1
19/05/2016 04:07:02 PM
MA Astudiaethau Cymreig a Cheltaidd Dewch i astudio rhaglen arloesol a fydd yn datblygu eich sgiliau ymchwil academaidd a phroffesiynol ac sy’n cynnwys profiad gwaith ymarferol. Ysgoloriaethau hael ar gael. ‘Sgwennu a Pherfformio:
Emyr ‘Himyrs’ Roberts Ar daith rhwng: 04-05-16 | 02-08-16 Y Band:
Aled Emyr Ifan Emyr Carwyn Rhys
Cyfarwyddo:
Betsan Llwyd Canllaw oed: 14 +
Am fanylion pellach, ffoniwch 01286 676335
Bydd y rhaglen yn cael ei theilwra ar sail eich diddordebau chi a’n harbenigedd ni. Gallwch astudio amrywiaeth o feysydd, gan gynnwys: • yr iaith Gymraeg • sosioieithyddiaeth y Gymraeg ac ieithoedd Celtaidd eraill • llenyddiaeth o bob cyfnod • ysgrifennu creadigol • theori a methodoleg cyfieithu • cynllunio ieithyddol • hunaniaeth, ethnigrwydd ac amlddiwylliannedd • llenyddiaeth plant
Dyddiad cau: Ceisiadau am radd MA gan fyfyrwyr cartref - 30 Mehefin 2016 Cysylltwch â ni i drafod ymhellach neu ewch i www.caerdydd.ac.uk/cymraeg Ceren Roberts - RobertsC1@caerdydd.ac.uk
cynnwys mehefin 2 . 2016
Codi gwên a chodi calon
12
AR Y CLAWR 6 11 24
Dathlu pen-blwydd Mistar Urdd Pêl-droed Cymru - Cofio cenhedlaeth ‘76 Celf a chrefft Eisteddfod yr Urdd
STRAEON ERAILL
M
ae hen ddathlu ar faes Eisteddfod yr Urdd yn Sir y Fflint eleni wrth i’r mudiad nodi pen-blwydd y cymeriad hynod Mistar Urdd. Yn ôl y gŵr a greodd y gonc trilliw deugain mlynedd yn ôl, ei fwriad oedd codi gwên a chodi calon wrth i’r Urdd wynebu cyfnod cythryblus yn sgil dadlau mewnol dros yr arwisgo ddiwedd y 1960au. Ac fe dyfodd y triongl boliog yn fwy na’r mudiad wrth i filoedd o’r goncs addurno stafelloedd gwely plant o bob oed yng Nghymru a’r nwyddau yn arf farchnata effeithiol wrth ddenu sylw at fudiad oedd yn fodlon moderneiddio wrth gynhyrchu trôns Mistar Urdd. Yn Golwg heddiw mae un a fu’n hebrwng y cymeriad o gwmpas ysgolion ac eisteddfodau yn hel atgofion. Cafodd y ffotograffydd Emyr Young hefyd gyfle i gamu i wisg ffrind newydd i Mistar Urdd a gyrhaeddodd Cymru ar awyren o Batagonia, Pen Gwyn. Ac mae’r atgofion yn llawn hwyl a sbri cyfnod bywiog yn hanes yr Urdd er ei fod yn hiraethu am y sgwrs
rhwng y cymeriadau ffug a’r plant a’u hathrawon. “Ac, wrth gwrs, mi oedd Mistar Urdd yn siarad gyda phobol. Dyw Mistar Urdd y dyddiau yma ddim yn siarad gyda neb, sy’n wallgof! Roedd Mistar Urdd, meddai “yn dweud ‘Helo’, ‘Sut mae?’ ac yn joio bywyd ac yn bod yn ddireidus gyda phlant. Ac roedd e’n gweithio.” Ar faes yr eisteddfod eleni, mae sawl un wedi tynnu sylw at bwysigrwydd y digwyddiad diwylliannol i roi llwyfan a hwb i’r Gymraeg yn lleol. Caryl Parry Jones yn canmol yr eisteddfod am dynnu sylw at acen sydd prin i’w chlywed ar y cyfryngau Cymraeg ac yn unigryw wrth iddi fyw mor agos at y ffin. Ac yn ôl Llywydd arall y dydd Nic Parry mae angen canmol y rhieni niferus sy’n dewis addysg Gymraeg ar gyfer eu plant ond dywed hefyd bod angen cefnogaeth arnyn nhw a chydnabyddiaeth ariannol ar adegau. Hen ddigon i’r gweinidog newydd yn Llywodraeth Cymru sydd â chyfrifoldeb dros y Gymraeg i gnoi cul drosto wrth ymweld â thre’r Fflint yn ystod yr wythnos.
Blwch Post 4 Llanbedr Pont Steffan Ceredigion SA48 7LX Ffôn 01570 423 529 Ffacs 01570 423 538 e-bost ymholiadau@golwg.com safwe www.golwg360.cymru Golygydd Gyfarwyddwr Dylan Iorwerth Cyfarwyddwr Busnes Enid Jones
17
BOB WYTHNOS 8 Yr Wythnos
18
– pigion newyddion golwg360 Bwrlwm y Bae Llun newyddion yr Wythnos 9 Byd y blogiau
20
Golygydd Siân Sutton Dirprwy Olygydd Barry Thomas Gohebydd Celfyddydau Non Tudur, Bethan Gwanas Gohebydd y Cynulliad Gareth Hughes Gohebydd Cyffredinol Siân Williams Dylunio Dyfan Williams Swyddog Hysbysebion Heledd Evans Swyddog Cyllid Rhiannon Lloyd Williams Swyddog Gweinyddol Wendy Griffiths Swyddog Tanysgrifiadau Mair Jones
9 Cartŵn Cen Williams 10 Llythyrau 12 Portread Mistar Urdd yn 40 oed 18 20-1 – Alex Humphreys 19 Gwaith
Y Babell Roc 26 Gorky’s Zygotic Yanky a band newydd Rhys Mwyn 28 Y
Calendr
Colofnau 8 Dylan Iorwerth 10 Cris Dafis 28 Manon Steffan Ros 29 Ar y soffa – Huw Onllwyn Jac Codi Baw 30 Phil Stead 31 Aled Samuel
Cysylltiadau
Cyhoeddir Golwg gan Golwg Cyf gyda chymorth ariannol gan Gyngor Llyfrau Cymru. Nid yw ein noddwyr o angenrheidrwydd yn cytuno gyda’r farn yn y cylchgrawn. Cofrestrwyd yn y Swyddfa Bost fel papur newydd. Argraffwyd gan Argraffwyr Cambrian
4 Swydd newydd Dafydd Êl 13 Y Gymraeg – un iaith arall ym mhair yr ŵyl 14 Canu yn y cof – Patrick Jones a’r Manics yn trafod dementia Datgelu cynlluniau dadleuol i ‘ddwyn yr Afon Tywi’ 16 Coron yn ‘drobwynt’ i artist o’r Alban 17 Saer y Gadair 20 O Borth Tywyn i Efrog Newydd 22 Cydnabod clyfrwch y cloriau
24
30
Chwaraeon 30 Dilyn y bêl wrth ei thraed
Llun Clawr: Plant Ysgol Teilo Sant, Llandeilo Ffotograffydd: Emyr Young