Cyfrol 27 . Rhif 17 . Ionawr 8 . 2015
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG Lleisiau’r-0.40BWR beirdd
mawr ar CD
Sŵnami yn y Noorderslag! Hunangofiant Jim Parc Nest
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
Manon Steffan
Angen callio wrth GOLWG CYF ddefnyddio 100%MAG -0.40BWR peiriannau GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR cyfieithu
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
1
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
1
Ynyr yno i ysbrydoli – portread o ddirprwy newydd Radio Cymru
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
a’r nofel sydd “ddim cweit yn y byd go-iawn”
SH D E L EG YD W GE M R A N IAITITHHREWG
EG
D IA N YG Ô Y RE BL S ME S EDFUTU L S E N Y LWYD O D R Y NG A YIEITH YFO DW YD
R A ’N G M GU HO S IT DY YIE W DD
CY
L GI YI E A G S H UA C Y L I LANGILLS T I ODSDWC YMERS N E G H ED N ITH SK SA S
LGUOGLMRWAULESWEL O YRTH ITH HOG V
EGILIASNEG
M IS
DD
G L Y UA W I N IN G N G R C HT R A IN LI B I I T HT E A E Y I UA LU W R D G M
Yn cefnogi a datblygu addysgu dwyieithog yn y sector ôl-14 Ymwybyddiaeth Iaith Cyngor i Reolwyr Rhannu Arfer Da Ymchwil
S SAE
BI
LI
N
E
U IA IL S GA I T H A LGI U NG IN T LI H I B I E A C YIE RU DD T W M Y
C IA U
U ’N G SG O H DY E I T HGLIS Y I EN E G DW L A
O GE N
D DO R NT O IA YF Y M DD YD C OR
D D CY R W LIAGIGAU’NWDAWLEYSIEITHILLS I SG LYL DYS RED SK BO U E H EDSYFODFUT AG AIT U I Y G NG GIL THHIN A LELSHHS R AC
L
CY
A GU A NHYFF
G IN A IN E G T R M R A OL Y D C
YFO YD
Hyfforddiant Methodoleg Modiwl Gradd Meistr Cyngor Ymarferol Adnoddau
LA
N
A GU
YF YD
GE
OD
YF YD
OL
CY
OD
AE
G
A TR
IN
OL
IN
G
BUAAL TETIGOILINAITH D L OILING LU SG YD W N A B O AE G H R S C U K EVH C YMARE S N EY I E I T E L C. T S S W SM WAT H . A HS O U L EMRU D A L I A E G S H D A L H U MI I L I A I U IAGUIATGE WDE CY I N G Y MALRW E L I S N W GLIS EN
www.sgiliaith.ac.uk Ffôn: 01758 704613 Ebost: sgiliaith@gllm.ac.uk
MR
OG ’N TH GUYIEI S L DY W DO DD FO DYG E OL Y G UA OD N LA YF D EY L UA G IN
facebook.com/sgiliaith @sgiliaith
ENNEG SAES
GL
ISH
G
U ’N
DYS Y IE N IO UT OL DW EV
EN
DD
IT
DOL
Y
CY
DYFO
W
YI
EI
HR
TH
W
FU
OG
E UR
Y
T
CY
DD
G AE H MRENG LISLLS
S
CYMRU
WALE
Canolfan Sgiliaith, Coleg Meirion-Dwyfor , Grŵp Llandrillo Menai, Penrallt, Pwllheli, Gwynedd, LL53 5EB
SKI
B ES
G LY
DW
Y IE
IT
IA
E DT
AC
CY
H
RW
YD
M
N HI
RU
YF YD
D
BI
LI
G IN B IL A C H TE
G
NG
YFO YD
O OD
U
T AL
SEGLOPI GILIA LA NG
V DE
S
CY
MR
L
U
EA
CH
I
NG
TH L A
I LIA
AL GU G IN IN B IL A C H TE
E SA
IS
M
O EV
EG
AL S LE OL G U WADYFOD I L I N Y
SN
ITH
SG
A ILI DW N E
UA
G
I N SG IO
29 Hydref – 12 Tachwedd 2015 (15 diwrnod) Am fanylion cysyllter ag Elvey MacDonald, Haulfan, Maes Carrog, LLANRHYSTUD, Ceredigion. SY23 5AL . 01974 202052 . ElveyMac@aol.com
GS E NALE
L CNGU ING I H
NG NI U A I S GAEG T R DYYMR S N E G C AE S
L C B I E AH TIAIT
U’N SG OG DY ITH YIE DW
W
G AE G D MR E N C Y A E SLNUTIO RU S O YM EV
Pererindod Patagonia 2015 – Taith y Dathlu!
L
T LU
BI
B L C A D GU G YD L W G UA G IN C H IN H R IN IN B ILE A IT B IL AC H T TE Y IE
Y
NG
DO
C
Defnyddir elw’r daith i hyrwyddo Cynllun yr Iaith Gymraeg yn Chubut
I hysbysebu yn Golwg cysylltwch â Heledd Evans
01570 423529
cynnwys ionawr 8 . 2015
Blwyddyn newydd dda
AR Y CLAWR
6
D
aeth cyfle i ddymuno’r gorau i bawb ar ddechrau blwyddyn newydd ac mae sawl erthygl yn rhifyn cynta’ 2015 yn cynnig golwg newydd ar y flwyddyn sydd i ddod. Mae un gwleidydd ceidwadol eisoes wedi diflasu ar yr ymgyrchu etholiadol sydd wedi dechrau o ddifri at Etholiad Cyffredinol mis Mai. Yn ôl AS Maldwyn Glyn Davies mae angen dileu’r drefn a gyflwynwyd gan ei lywodraeth o gynnal etholiad bob pum mlynedd a’i newid i bob pedair blynedd! Ac yn ei golofn mae Dylan Iorwerth yn rhoi rhybudd iasol am ddyfodol gwahanol a dieithr iawn. Wrth i’r drafodaeth ar bolisiau newydd ddatblygu a’r pleidiau traddodiadol golli cysylltiad â’r etholwyr mae’r byd gwleidyddol yn newid o flaen ein llygaid. Mae dau berson blaenllaw yn cael sylw’r wythnos hon am eu bod yn dechrau ar waith newydd mewn dau fyd gwahanol yng Nghymru byd y bêl hirgron a byd radio. Mae Prif Weithredwr newydd y Scarlets yn cymryd at yr awenau mewn cyfnod o newid mawr wrth i gytundebu newydd rhwng yr undeb rygbi a’r rhanbarthau ddod i rym, cytundebau dwbwl gael eu creu i chwaraewyr ond wrth i ansicrwydd am ddyfodol rhai o sêr y cae rygbi barhau. Ac ym myd radio, mae dirprwy olygydd newydd Radio Cymru yn cydnabod ei fod yn wynebu her er nad yw’n “ofni gwneud penderfyniadau anodd” wrth
10 Angen callio wrth ddefnyddio peiriannau cyfieithu 14 Nofel sydd “ddim cweit yn y byd go-iawn” 16 Ynyr yno i ysbrydoli – Dirprwy newydd Radio Cymru 20 Hunangofiant Jim Parc Nest 21 Lleisiau’r beirdd mawr ar CD 25 Sŵnami yn y Noorderslag!
STRAEON ERAILL
arwain a cheisio ysbrydoli’r tîm yn wynebu cwymp yn nifer y gwrandawyr yn ddiweddar. Mae profiad un teulu yn tynnu sylw at drefn sydd angen ei newid, yn ôl y gymdeithas sy’n cynrychioli pobol ag Awtistiaeth. Bu’n rhaid i Claire Dyer o Abertawe dreulio cyfnod mewn uned arbenigol yn Brighton y llynedd am nad oedd darpariaeth addas ar gael yng Nghymru. Mae ei hanes wedi ysbrydoli ymgyrch i gael gwell gofal a chefnogaeth i deuluoedd yma. Sy’n her arall ar wasanaeth iechyd a gofal sydd eisoes o dan straen difrifol yn ôl tystiolaeth o sawl cyfeiriad. Ym myd celf mae Manon Steffan Ros yn trafod ei nofel ddiweddara gyda’r môr a’r llanw yn y cefndir ac mae tystiolaeth rhwng y cloriau bod yr hen draddodiad o gwmpas gŵyl y gaeaf a’r Calan yn cael ail wynt wrth i’r nifer o wasanaethau Plygain gynyddu ar hyd a lled Cymru eleni. Ac er ei bod efallai yn anodd dod yn ôl i drefn ar ôl cyfnod o wyliau, mae’n gyfle i fwrw golwg o’r newydd ar y byd drwy lygaid Cymry yn 2015. Gobeithio y cawn ni eich cwmni yn ystod y flwyddyn.
14
6 13 18
Bydoedd newydd drwy lygaid Cymry – Dylan ar daith Dysgu gwersi o brofiad Claire Canu Plygain yn codi eto
BOB WYTHNOS 8 Yr Wythnos – pigion newyddion golwg360 Bwrlwm y Bae Llun newyddion yr Wythnos 9 Byd y blogiau
16
9 Cartŵn Cen Williams 10
Llythyrau
12
Portread
Ynyr Williams
20
16
20-1 – Iwan Charles
17
Gwaith
22
Y Calendr
24
Y Babell Roc
Bît Bocsiwr Cymru
Colofnau
26
8 Dylan Iorwerth 11 Cris Dafis Gwilym Owen 22 Manon Steffan Ros 23 Ar y bocs – Dylan Wyn Williams Jac Codi Baw 26 Phil Stead 27 Aled Samuel
Chwaraeon
26 Cyfnod newydd i rygbi Cymru
Llun Clawr: Manon Steffan Ros Ffotograffydd: Erfyl Lloyd Davies
Blwch Post 4 Llanbedr Pont Steffan Ceredigion SA48 7LX Ffôn 01570 423 529 Ffacs 01570 423 538 e-bost ymholiadau@golwg.com safwe www.golwg360.com Golygydd Gyfarwyddwr Dylan Iorwerth Cyfarwyddwr Busnes Enid Jones
Cysylltiadau Golygydd Siân Sutton Dirprwy Olygydd Barry Thomas Gohebydd Celfyddydau Non Tudur Gohebydd y Cynulliad Gareth Pennant Gohebydd Cyffredinol Siân Williams Dylunio Dyfan Williams
Swyddog Hysbysebion Heledd Evans Swyddog Marchnata Lowri Steffan Swyddog Cyllid Rhiannon Lloyd Williams Swyddog Gweinyddol Wendy Griffiths Swyddog Tanysgrifiadau Mair Jones
Cyhoeddir Golwg gan Golwg Cyf gyda chymorth ariannol gan Gyngor Llyfrau Cymru. Nid yw ein noddwyr o angenrheidrwydd yn cytuno gyda’r farn yn y cylchgrawn. Cofrestrwyd yn y Swyddfa Bost fel papur newydd. Argraffwyd gan Argraffwyr Cambrian.