Golwg 21 Ebrill, 2016 by Golwg Cyf

Cyfrol 28 . Rhif 32 . Ebrill 21 . 2016

GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR

Y Gymraes a’r Game of Thrones Dim tân yn Nhre’r Sosban fawr o awch am etholiad y Cynulliad

GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR

Zak yn gobeithio am wyrth wallgo’

GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR

ar ben ei digon Cefnogi’r Mani c s a chodi arian i ysbyty plant

Cofio Gwyn Thomas

GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR

Lambastio penodiadau GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR di-Gymraeg GOLWG CYF Cyfoeth 100%MAG -0.40BWR Naturiol Cymru

GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR

- CERDDI OFN Pennod gan Karen Owen sy’n trafod yn onest ei alcoholiaeth, ei ofnau dyfnaf, ei ddefodau dyddiol a’i ffydd – a’r effaith a gafodd y rhain i gyd ar ei gerddi.

Pererindod Patagonia 2015 – Taith y dathlu 29 Hydref - 12 Tachwedd 2015 (15 diwrnod) www.nantgwrtheyrn.org • • • • •

Tˆy Cyfnod, Caffi Meinir a’r atyniadau treftadaeth Am fanylion cysyllter ag Elvey MacDonald, Haulfan, Priodasau, partion a chynadleddau Maes Carrog, LLANRHYSTUD, Ceredigion. SY23 5AL . Cyrsiau i ddysgwyr trwy’r flwyddyn 01974 202052 . ElveyMac@aol.com Bythynnod a llety i deuluoedd a grwpiau

Defnyddir elw’r daith i hyrwyddo Cynllun yr Iaith Gymraeg yn Chubut

Maes parcio am ddim a llwybr newydd i’r traeth

Ffôn: 01758 750334 / Ebost: post@nantgwrtheyrn.org

Gwyliau Fferm

Crugeran yng nghanol cefn gwlad godidog

Cynnigir % i ffwrdd wrt h grybwyll yr hysbhon Cafodd y bennod ysebeiyma. thraddodi’n ddarlith yng Ngŵyl Golwg yn Llanbedr Pont Steffan ym mis Medi 2014

Pen Lly^ n Ar werth o safle we Gŵyl Golwg am £1.80 (cynnwys pris postio): Dewis o5 bwthyn

chwaethus i gysgu 4,5,7,10 neu 14

Ewch i: gwylgolwg.com/newyddion

Bydd yr h elw o we oll rthiant yn mynd i elusen y Stafell Fyw, Caerdyd d.

Neuwcysylltwch â Karen Owen: m post@crugeran.com www.crugeran.com dimondkaren@hotmail.com

c 01758730375 O 07891389143

‘GOLWG GOPatagonia 2015 Pererindod – Taith y dathlu WHITH’ www.nantgwrtheyrn.org

• Tˆy Cyfnod, Caffi Meinir a’r atyniadau treftadaeth Hydref - 12 Tachwedd 2015 (15 diwrnod) • 29 Priodasau, partion a chynadleddau www.nantgwrtheyrn.org • Cyrsiau i ddysgwyr trwy’r flwyddyn • • Am Tˆ y Cyfnod, Caffi Meinir a’r atyniadau treftadaeth fanylion cysyllter ag Elvey MacDonald, Haulfan, Bythynnod a llety i deuluoedd a grwpiau • • Maes Priodasau, partion a chynadleddau Maes parcio am ddim a llwybr newydd i’r traeth Carrog, LLANRHYSTUD, Ceredigion. SY23 5AL • Cyrsiau i ddysgwyr trwy’r flwyddyn . Bythynnod a llety i deuluoedd a grwpiau . Ebost: post@nantgwrtheyrn.org 01974 • Ffôn: 01758202052 750334 / ElveyMac@aol.com • Maes parcio am ddim a llwybr newydd i’r traeth

gyda

• Gary Slaymaker • • Eirlys Bellin • • 01758 Ifan750334 Gruffydd • Ffôn: / Ebost: post@nantgwrtheyrn.org • Ifan Jones Evans • • Heledd Cynwal • • Aeron Pugh • • Iwan John •

Defnyddir elw’r daith i hyrwyddo Cynllun yr Iaith Gymraeg yn Chubut

Gwyliau Fferm Gwyliau Fferm Crugeran

Crugeran yng nghanol cefn gwlad yng nghanol godidog cefn gwlad Pen Lly^ n godidog

BENJAMIN BRITTEN

Cynnigir % i ffwrdd wrt h gryb yrChysbyseb wyll ynnigir yma. % i ffwrdd wrt h gryb yr hysbyseb wyll yma.

Pen Lly^ n cyffrous ar gyfer yr iPad DewisAp o5 bwthyn

stori am ddim!

Ap add ysgiadol sy’n hybu chwaethus i gysgu llythrenn

allan ^an! edd, rhife ddrwa chreadigrwydd Dewis 5abwthyn Dewc h i ddarlolen 4,5,7,10 neu 14 gwrando ar anturiae thau Rwdlan a’i ffrind chwaethus i gysgu iau

w www.crugeran.com m post@crugeran.com 4,5,7,10 14 h g t a i 01758730375 O 07891389143 e redd w m post@crugeran.com G au Plant w www.crugeran.com MEDI 5 Camp 01758730375 O 07891389143 ws Cymr £8 u y D Prifysgol rin ‘GOLWG GO Nyth Wcw Taith Genedlaethol HydrefS2013 ant, L dod Dew i lanbe d ‘GOLWG GO WHITH’ Gwyliau Fferm Golwg ar Grwydr Dydd 10 I WHITH’ hysbysebu yn Golwg gyda^ Crugeran Sul NOS IAU 7:30

neu

Opera ddigrif gyda geiriau gan Eric Crozier c Cerddorfa Siambr Opera Canolbarth Cymru

Theatr Felinfach

Llwyfan Amserlen

www.nantgwrtheyrn.org

• • • • •

GIG GWYL GOLWG

Tˆy Cyfnod, Caffi Meinir a’r atyniadau treftadaeth Priodasau, partion a chynadleddau Cyrsiau i ddysgwyr trwy’r flwyddyn Bythynnod a llety i deuluoedd a grwpiau Maes parcio am ddim a llwybr newydd i’r traeth

Cynhyrchiad newydd yn agor yn Hafren, Y Drenewydd, ar y 5ed a’r 7fed o Fedi 2013, ac yna’n teithio trwy’r DU, gan gynnwys:

Gwanas yn tywys ei 11:00 Stori a hwyl gydag Wcw a’i FFrindiau HAFREN, Y DRENEWYDD A bu Bethan Y LYRIC, CAERFYRDDIN – Swancott Pugh, Eirian Cyn nigir www.thehafren.co.uk gwesteion www.theatrausirgar.co.uk % rdd w Owen a Bet Huws - dros yi ffw byd i rtgyd h grybwyll 0845 226 3510 01686 614555 12:00 Amser stori Na Nel! gyda Meleri Wyn James yr hy sbyseb ym drafod euam hatgofion Iau 5 a Sadwrn 7 Medi wrth iddyn Iaunhw 3 Hydref, 2013 7.30pm a. am Fongolia, Patagonia, Vietnam, am 7.30pm yng nghanol CANOLFAN Y CELFYDDYDAU 12:45 Canu a dawnsio gyda Dona Direidi a Ben Dant Canada ac Affrica. www.aberystwythartscentre.co.uk THEATR Y PAFILIWN, RHYL cefn gwlad Un o’r trysorau a ddaeth yn ôl o www.rhylpavilion.co.uk 01970 623232 godidog Nigeria oedd het draddodiadol y 01745 330000 Mercher 23 Hydref, 2013 13:30 Amser stori gyda Caryl Lewis ^ Teithio oedd y thema bugeiliaidam a fu’n gymorth mawr iddi yn y Iau ar 12 ddiwrnod Medi, 2013 am 7.30pm 7.30pm ‘Golwg ar Grwydr’ yn Nolgellau dydd gwres yn ystod ei chyfnod yn dysgu yno. Rhagor o fanylion ar gaelarar 14:30 Stori a Hwyl gydagIau Wcw a’i Ffrindiau diwethaf. Mae Golwg eisoes yn paratoi www.midwalesopera.co.uk Aeth Rala Rwdins (Mair Tomos gyfer ymweliad arall yn y dyfodol Castell Bownsio Ifans) â Dant phlant lleol ar siwrne i gwrdd agos – i dre’r Fflint ar drothwy Dewis o bwthyn 15:00 Canu a dawnsio gyda Ben a Dona Direidi â chymeriadau Gwlad ychwaethus Rwla. EisteddfodSgiliau yr Urdd eleni. Syrcas i gysgu

14 M • Gary Slaymaker • â Heledd Evans gyda cysylltwch 1 0:30 edi • Eirlys Bellin • • • Gary Slaymaker – 19:0 0 • 01758 Ifan Gruffydd • Ffôn: 750334 / Ebost: post@nantgwrtheyrn.org • Eirlys Bellin • • Ifan Jones Evans• • Pen Llyn Cowbois Rhos • •Ifan Gruffydd • Heledd Cynwal Botwnnog • •• • Ifan Jones Evans • Aeron Pugh • • • Oe£dolion • Bob Delyn a’r Ebillion • Heledd Cynwal 6 5 13 – John •Iwan Elin Fflur ••Aeron Pugh• •• Plan1t8doed £3 • Bromas • Mellt• • AM DDan 13 NOS IAU 7:30 • Iwan John IM 15:30 Amser Stori Na Nel! gyda Meleri Wyn James4,5,7,10 neu 14 Helfa Drysor Wcw

01570 423529

MEDIei5thgar NOS IAU WENER NOS 7:307:00

BENJAMIN BRITTEN BENJAMIN BRITTEN

w www.crugeran.com m post@crugeran.com plant

Stondinau cynnyrch Opera ddigrif gyda geiriau Eric Crozier c 01758730375 Ogan 07891389143

cynnwys ebrill 21 . 2016

Cynnwrf ar y maes

oedd y sylwadau yn amrywio o ‘gwych’ i ‘bonkers’ wrth ymateb i’r newyddion am yr arbrawf i gynnal y brifwyl heb ffiniau na ffens yng Nghaerdydd yn 2018. Roedd gan bawb farn neu gwestiynau i’w codi am benderfyniad Bwrdd Rheoli’r Eisteddfod Genedlaethol i gyflwyno newid sylfaenol i’r ŵyl ddiwylliannol wrth ei chynnal yn y brifddinas ymhen dwy flynedd. Mae’n fenter a fydd yn chwyldroi’r digwyddiad am o leiaf blwyddyn gyda rhai o Gymry Caerdydd fwyaf uchel eu cefnogaeth i’r syniad o’i chynnal ar garreg y drws, i ddefnyddio adeiladau sydd ar gael eisoes yn enwedig Canolfan y Mileniwm a’r Bae ac arbed swm sylweddol o arian. A fydd hwn yn arbediad hefyd ar bocedi pobol Caerdydd wrth i’r pwyllgor apêl lleol godi arian? Ond does dim byd newydd ynglŷn â chynnal eisteddfod ym Mae Caerdydd. Bu’r Urdd yn gwneud am gyfnod cyn rhoi’r gorau i’r arbrawf. Nid dyma’r tro cyntaf i’r eisteddfod fawr fynd i Gaerdydd ac mae Tafwyl erbyn hyn yn ennill ei phlwyf yn flynyddol. Ond a fydd eisteddfod y Bae yn llwyddo i ddenu mwy o bobol ddi-Gymraeg at yr iaith a’r diwylliant fel sy’n cael ei ystyried yn nod ac amod ar gyfer cefnogaeth gyhoeddus?

Gallai’r cyfarfod cyhoeddus a fydd yn cael ei gynnal yng Nghaerdydd yn yr haf fod yn brawf o’r gefnogaeth. Ac mae nifer fawr o gwestiynau ymarferol i’w codi am gyfleusterau i eisteddfodwyr traddodiadol yn eu carafanau, i bobol ifanc ar Faes B ac i naws yr ŵyl deuluol a diogelwch plant a stondinau a’u cynnwys ar faes heb ffens. Ac wrth ymateb i’r newyddion, mae sawl un wedi gofyn a fyddai’r un ymateb gwresog i awgrym i newid natur yr eisteddfod mewn ardal arall o Gymru? Methiant diweddar fu ymgais ardal Rhydaman i gynnal y brifwyl gan fod gofynion y maes yn ormod i’r ardal. Yn ôl y trefnwyr, roedd angen aceri lawer o dir gwastad i ddarparu ar gyfer y Brifwyl. Ac o ran hynny, mae’r arbrawf am flwyddyn yn unig, yn cynnig gobaith o’r newydd i sawl man yng Nghymru yn enwedig ardaloedd gwledig, cymoedd cul neu gadarnleoedd y Gymraeg sydd angen yr hwb sy’n dod o ddenu degau o filoedd o Gymry am wythnos i fwynhau ac atgyfnerthu’r diwylliant Cymraeg. Ac wrth i’r maes traddodiadol ymestyn i’r canolfannau ac adeiladau lleol, y tafarndai a’r siopau, gallai’r ardaloedd sy’n gwahodd yr eisteddfod elwa hyd yn oed yn fwy yn y dyfodol.

AR Y CLAWR 4 Cofio Gwyn Thomas 5 Lambastio penodiadau di-Gymraeg Cyfoeth Naturiol Cymru 6 Dim tân yn nhre’r Sosban 18 Game of Thrones 26 Zak yn gobeithio am wyrth wallgo’

STRAEON ERAILL 5 Angen datrys anghydfod yr Amgueddfa ar frys 11 Adolygu Mrs Reynolds a’r Cena Bach 13 Anrhydeddu Llydäwr yn Eisteddfod Y Fenni 14 Dyffryn Clwyd yn y fantol? 19 Romans! 20 Y lliw ger y lli…

BOB WYTHNOS 8 Yr Wythnos

– pigion newyddion golwg360 Bwrlwm y Bae Llun newyddion yr Wythnos 9 Byd y blogiau

9 Cartŵn Cen Williams 10 Llythyrau 11 Byd trydar 12 Portread Haf Llewelyn 16 20-1 – Rhian Morgan 17 Gwaith

Y Babell Roc 22 Danielle Lewis a Cpt. Smith 24 Y

Calendr

Colofnau

Blwch Post 4 Llanbedr Pont Steffan Ceredigion SA48 7LX Ffôn 01570 423 529 Ffacs 01570 423 538 e-bost ymholiadau@golwg.com safwe www.golwg360.cymru Golygydd Gyfarwyddwr Dylan Iorwerth Cyfarwyddwr Busnes Enid Jones

Cysylltiadau Golygydd Siân Sutton Dirprwy Olygydd Barry Thomas Gohebydd Celfyddydau Non Tudur, Bethan Gwanas Gohebydd y Cynulliad Gareth Hughes Gohebydd Cyffredinol Siân Williams Dylunio Dyfan Williams Swyddog Hysbysebion Heledd Evans Swyddog Cyllid Rhiannon Lloyd Williams Swyddog Gweinyddol Wendy Griffiths Swyddog Tanysgrifiadau Mair Jones

Cyhoeddir Golwg gan Golwg Cyf gyda chymorth ariannol gan Gyngor Llyfrau Cymru. Nid yw ein noddwyr o angenrheidrwydd yn cytuno gyda’r farn yn y cylchgrawn. Cofrestrwyd yn y Swyddfa Bost fel papur newydd. Argraffwyd gan Argraffwyr Cambrian

8 Dylan Iorwerth 10 Cris Dafis 24 Manon Steffan Ros 25 Ar y soffa – Huw Onllwyn Jac Codi Baw 26 Phil Stead 27 Aled Samuel

Chwaraeon 26 Rhwyfo

Llun Clawr: Danielle Lewis