GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
Y Gymr ae s , y ffilm naw Oscar a Spie lb e rg GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
Sgowsar Clwb Eryri
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
– Gwilym Owen
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
Bragdy
Mŵs Piws
yn y Senedd
Antur sgïo i gyn-filwr a gollodd ei goes
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
Gormod o griwiau achub yr iaith
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
Cyfrol 27 . Rhif 19 . Ionawr 22 . 2015
Yr Egin A yw eich cwmni neu eich sefydliad chi am fod yn rhan o’r datblygiad arloesol a chyffrous hwn?
creadigrwydd drwy gyd-leoli cwmnïau a mudiadau o fewn yr un adeilad.
Nid yw’n rhy hwyr i fynegi diddordeb!
Bydd yn ganolfan lle gall pobl, sgiliau, syniadau a doniau sbarduno’i gilydd.
Erbyn 2018, caiff pencadlys S4C ei gartrefu o fewn adeilad eiconig a chyfoes ar gampws y Brifysgol yng Nghaerfyrddin.
Eisoes gwelwyd dros 20 o gwmnïau a sefydliadau yn ymrwymo mewn egwyddor i’r datblygiad.
Y bwriad yw sefydlu cyfnewidfa amlddisgyblaethol, entrepreneuraidd a chreadigol a fydd yn ymestyn ffiniau
Manylion pellach: Gwilym Dyfri Jones, Dirprwy Is-Ganghellor Cysylltiol, 01267 6766756 neu g.d.jones@ydds.pcydds.ac.uk
?
Beth am rhoi cynnig ar
Fersiwn digidol o’r cylchgrawn yn wythnosol ar gyfer eich dyfais symudol – nawr ar gael ar Android ac iOS
Ap cyffrous ar gyfer yr iPad
stori am ddim!
Ap addysgiadol sy’n hybu llythrenne
allandrwa ^an! dd, rhifed chreadigrwydd
Dewch i ddarllen a gw
rando ar anturiaetha
u Rwdlan a’i ffrindia
u
I hysbysebu yn Golwg cysylltwch â Heledd Evans
01570 423529
cynnwys ionawr 22 . 2015
AR Y CLAWR
Protest iaith eto fyth
D
dydd Sadwrn bydd cefnogwyr yr iaith Gymraeg yn dod at ei gilydd eto fyth yng Nghaernarfon i brotestio. Mae rhyw deimlad o golli tir yn sgîl penderfyniad Cartrefi Cymunedol Gwynedd i anwybyddu eu Cynllun Iaith a phenodi dau uwch swyddog ar gyflogau dros £80,000 heb fod gofyn iddyn nhw fedru Cymraeg, na mynd ati i ddysgu’r iaith chwaith. Dyma gam yn ôl yng Ngwynedd. Roedd Plaid Cymru wedi ennill y frwydr i gael y Gymraeg yn iaith fewnol y cyngor sir, ond nawr mae’r corff sy’ wedi etifeddu stoc tai’r cyngor yn cefnu ar y polisi cadarn a llesol hwnnw. Cynllun Iaith gwirfoddol sydd gan Cartrefi Cymunedol Gwynedd, felly mae ganddyn nhw berffaith hawl – yn gyfreithiol – i’w anwybyddu. Do, fe anfonodd Comisiynydd y Gymraeg lythyr at y corff tai yn gofyn am esboniad ac yn eu hatgoffa o’r hyn oedd wedi ei addo yn y Cynllun Iaith. Ond anodd yw gweld beth fu gwerth y llythyr hwnnw ac, mewn gwirionedd, mae’n gwestiwn beth
oedd pwynt claddu Bwrdd yr Iaith dim ond er mwyn gweld trefn yr un mor ddiddannedd yn ei ddisodli. Fel mae mudiad Cylch yr Iaith yn ei ddweud ar drothwy’r brotest ynghylch Cartrefi Cymunedol Gwynedd: “Hanfod yr achos hwn ydi sut fath o ddiogelwch cyfreithiol sydd gan y Gymraeg mewn gwirionedd ac mae’n codi cwestiynau sylfaenol ynghylch grym a gwerth y math o ddeddfwriaeth iaith sydd gennym.” A welwn ni gyrff eraill yn edrych ar sefyllfa Cartrefi Cymunedol Gwynedd, ac yn dod i’r casgliad bod Cynlluniau Iaith yn bethau bach digon deniadol a handi i’w lansio efo sbloets swyddogol, cyn eu ffeilio yn daclus mewn drôr? Dyna’r perygl, bod addewidion ar bapur i roi chwarae teg i siaradwyr y Gymraeg yn cael eu hanwybyddu. Do, fe fu brwydr i gael y rhai mewn awdurdod i gymryd y Gymraeg o ddifri’ yng Ngwynedd, ac fe enillwyd y frwydr. Er ei bod hi’n hen dro bod angen codi llais eto, mae yma gyfle hefyd i atgyfnerthu’r neges a dangos mai’r Gymraeg yw iaith gwaith Gwynedd.
Blwch Post 4 Llanbedr Pont Steffan Ceredigion SA48 7LX Ffôn 01570 423 529 Ffacs 01570 423 538 e-bost ymholiadau@golwg.com safwe www.golwg360.com Golygydd Gyfarwyddwr Dylan Iorwerth Cyfarwyddwr Busnes Enid Jones
Cysylltiadau Golygydd Siân Sutton Dirprwy Olygydd Barry Thomas Gohebydd Celfyddydau Non Tudur Gohebydd y Cynulliad Gareth Pennant Gohebydd Cyffredinol Siân Williams Dylunio Dyfan Williams Swyddog Hysbysebion Heledd Evans Swyddog Marchnata Lowri Steffan Swyddog Cyllid Rhiannon Lloyd Williams Swyddog Gweinyddol Wendy Griffiths Swyddog Tanysgrifiadau Mair Jones
Cyhoeddir Golwg gan Golwg Cyf gyda chymorth ariannol gan Gyngor Llyfrau Cymru. Nid yw ein noddwyr o angenrheidrwydd yn cytuno gyda’r farn yn y cylchgrawn. Cofrestrwyd yn y Swyddfa Bost fel papur newydd. Argraffwyd gan Argraffwyr Cambrian
5 14
5 6 11 12 15
Y Gymraes a’r ffilm naw Oscar Antur sgïo i gyn-filwr a gollodd ei goes Gormod o griwiau achub yr iaith – Gwilym Owen Sgowsar Clwb Eryri Bragdy Mŵs Piws yn y Senedd
STRAEON ERAILL 4 Penderfynu ar ddatganol cyn Gŵyl Dewi Confensiwn Carwyn – “dim gobaith” Uno cynghorau: darlun “cliriach” erbyn yr Haf 6 Strydoedd Lerpwl 7 Pennaeth gwersyll yn mynd 10 Cofio Rhys Jones: ‘Arwr’ 13 Chwyldro tawel y dyn tawel 14 Senedd San Steffan – y ffeithiau 18 Gwleidyddiaeth yn y cylchoedd creadigol 19 Sawl gwedd ar Gymru 20 Y sgweier yn sgwrsio ar lwyfan
BOB WYTHNOS 5 Y tu ôl i’r llenni 8 Yr Wythnos
18
– pigion newyddion golwg360 Bwrlwm y Bae Llun newyddion yr Wythnos 9 Byd y blogiau 9 Cartŵn Cen Williams
20
11
12
Portread
– Frank Green 16
20-1 – Kirsty Davies
17
Gwaith
22
Y Calendr
24
Y Babell Roc
24
Llythyrau
Calfari
25 Pobol a diwylliant Celt Roberts
Colofnau
26
8 Dylan Iorwerth 11 Cris Dafis Gwilym Owen 22 Manon Steffan Ros 23 Ar y bocs – Dylan Wyn Williams Jac Codi Baw 26 Phil Stead 27 Aled Samuel
Chwaraeon
26 Y nofwraig Georgia Davies
Llun Clawr: Annie Atkins