Cyfrol 29 . Rhif 3 . Medi 15 . 2016
Angen ail-asesu ‘chwedl yr Ysgol Fomio’
“Bod yn gryf yn bwysicach na bod yn denau”
Cymylau mawr dros Radio Cymru Gwilym Owen
Cario croes i gopa’r Wyddfa
Cyngor yr hyfforddwr ffitrwydd
GOLWG CYF 100%MAG GOLWG-0.40BWR CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG GOLWG-0.40BWR CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG GOLWG-0.40BWR CYF 100%MAG -0.40BWR
Steam Pie yn cyflwyno
I hysbysebu yn Golwg cysylltwch ar
23/09/16 CAERFYRDDIN THEATR Y LYRIC
0845 226 3510 www.theatrausirgar.co.uk
25/09/16 CAERDYDD CHAPTER
029 2030 4400 www.chapter.org
28/09/16 Y FENNI THEATR Y BWRDEISDREF 01873 850805 www.boroughtheatreabergavenny.co.uk 01/10/16 PWLLHELI NEUADD DWYFOR 01758 704088
www.gwynedd.gov.uk/neuadd-dwyfor
10/11/16 COED DUON SEFYDLIAD Y GLOWYR
01495 227206 https://yourcaerphilly.gov.uk/bmi/whatson/whats-on
01570 423 529
hysbysebion@golwg.com
11/11/16 REDWICK NEUADD PENTREF* 01633 889019 www.redwickvillagehall.org 12/11/16 DOLGELLAU TY SIAMAS* 01341 421800
www.tysiamas.com
18/11/16 ABERTYLERI Y MET 01495 355800
www.blaenaugwentvenues.com
19/11/16 CAERGYBI CANOLFAN UCHELDRE 01407 763361
www.ucheldre.org
26/11/16 YSTRADGYNLAIS NEUADD LES 01639 843163
www.thewelfare.co.uk
* Cefnogwyd gan Noson Allan
Albwm newydd ar gael nawr
www.ayyf.co.uk
NEWiD SPCD 1018S
@Allanynyfan @GeoffCripps
/Allanynyfan
ap Golwg – fersiwn digidol o’r cylchgrawn ar eich dyfais symudol
cynnwys medi 15 . 2016
AR Y CLAWR
Creu Cymru newydd
M
ae’r bwriad i ad-drefnu ffiniau etholaethau San Steffan eisoes wedi achosi dadlau ffyrnig. Un Aelod Seneddol Ceidwadol yn sôn am roi’r gorau i wleidyddiaeth gan fod ei etholaeth yn diflannu o dan gynlluniau cynta’r Comisiwn Ffiniau yng Nghymru. Mae un arall Llafur yn sôn am wrthwynebu’r cynlluniau yn San Steffan. Mae Golwg heddiw yn trafod yr ymateb cyntaf i’r cynlluniau a’r posibilrwydd y bydd yn creu patrwm gwleidyddol newydd i Gymru. Ad-drefnu yn enw democratiaeth yw’r ddadl ond wrth ail lunio ffiniau ardaloedd ar sail poblogaeth mae’n torri ar draws y berthynas rhwng hen gymdogaethau hanesyddol, ac fe fydd yn siŵr o achosi dadlau. Ac wrth gwtogi ar y nifer o aelodau seneddol sy’n cael eu hanfon i San Steffan, mae’n agor y drws am drafodaeth newydd ar natur y Cynulliad yng Nghaerdydd. Yn ei golofn, mae Dylan Iorwerth yn sôn am gyfle newydd wrth drafod argymhellion y Comisiwn Ffiniau sydd wrth gwtogi ar nifer y gwleidyddion
mewn un sefydliad yn ei gwneud yn haws a mwy addas trafod cynyddu’r nifer yn nes at bobol Cymru a’r gobaith o greu gwell trafodaethau ar syniadau a chynlluniau at y dyfodol. Mae hyn oll yn digwydd yn yr un wythnos a chafodd Mesur newydd Cymru ei drafod yn Nhŷ’r Cyffredin a fydd yn rhoi’r hawl i Gymru benderfynu dros ei threfniadau etholiadol ei hun. Y Llywydd Elin Jones sy’n rhagweld y bydd “sefydlu etholaethau lle mae ffiniau San Steffan yn wahanol i rai’r Cynulliad yn destun diddordeb i Aelodau, y pleidiau yn y Cynulliad Cenedlaethol yn ogystal â phobol Cymru. “Os caiff ei basio, bydd Mesur Cymru, sy’n cael ei ystyried ar hyn o bryd, yn rhoi pŵer i’r Cynulliad benderfynu ar ei drefniadau etholiadol ei hunan. Fe fydd yn bwysig i’r Cynulliad ymgysylltu ac ymgynghori yn helaeth ynghylch y materion yma.” Ond a fydd gan bobol flas ar fod yn rhan o ymgynghoriad arall a allai ymddangos yn ymylol o ystyried y problemau sy’n wynebu Cymru a Phrydain ar hyn o bryd?
Blwch Post 4 Llanbedr Pont Steffan Ceredigion SA48 7LX Ffôn 01570 423 529 Ffacs 01570 423 538 e-bost ymholiadau@golwg.com safwe www.golwg360.cymru Golygydd Gyfarwyddwr Dylan Iorwerth Cyfarwyddwr Busnes Enid Jones
13
Golygydd Siân Sutton Dirprwy Olygydd Barry Thomas Gohebydd Celfyddydau Non Tudur, Bethan Gwanas Gohebydd y Cynulliad Gareth Hughes Gohebydd Cyffredinol Siân Williams Dylunio Dyfan Williams Swyddog Hysbysebion Heledd Evans Swyddog Cyllid Rhiannon Lloyd Williams Swyddog Gweinyddol Wendy Griffiths Swyddog Tanysgrifiadau Mair Jones
STRAEON ERAILL 14 Codi tŷ yn Donegal 18 Tri ar y tro – Ymbelydredd gan Guto Dafydd Dau actor, deunaw cymeriad 20 “Dyn styfnig iawn a dyn dewr” – William Salesbury 21 Taro tant gyda’r Eidalwr enwog
BOB WYTHNOS 8 Yr Wythnos – pigion newyddion golwg360 Bwrlwm y Bae Llun newyddion yr Wythnos 9 Byd y blogiau 9 Cartŵn Cen Williams 11 Llythyrau
16
12
Portread o Gwynoro Jones
16 20-1 – Gareth Rhys Owen 17
Gwaith
Y Babell Roc 22 Allan Yn Y Fan yn Yr Almaen
18
24 Y
Calendr
20
Chwaraeon
Colofnau 8 Dylan Iorwerth 10 Cris Dafis Gwilym Owen 24 Manon Steffan Ros 25 Ar y soffa – Huw Onllwyn 26 Phil Stead 27 Aled Samuel
Cysylltiadau
Cyhoeddir Golwg gan Golwg Cyf gyda chymorth ariannol gan Gyngor Llyfrau Cymru. Nid yw ein noddwyr o angenrheidrwydd yn cytuno gyda’r farn yn y cylchgrawn. Cofrestrwyd yn y Swyddfa Bost fel papur newydd. Argraffwyd gan Argraffwyr Cambrian
6
10 Angen ail-asesu ‘chwedl yr Ysgol Fomio’ Cymylau mawr dros Radio Cymru – Gwilym Owen 13 “Bod yn gryf yn bwysicach na bod yn denau” – cyngor y codwr pwysau 17 Cario croes i gopa’r Wyddfa
26 Tymor tyngedfennol i’r bêl hirgron
26 Llun Clawr: Anna Reich Ffotograffydd: Toby Harrison