GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
Cyfrol 27 . Rhif 3 . Medi 18 . 2014
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
£1.75
“Annibyniaeth yn anorfod” Adam Price
700 yn llai o dai i Wynedd LLADRON Y LLOER yng NgŴyl Rhif 6 Pigion GŴyl Golwg Atod iad Eiste ddfo dau Cy m ru
2014 / 15
Ydych chi eisiau dechrau astudio mwy am un o’ch diddordebau? Beth am ystyried cofrestru ar gyfer un o’r cyrsiau Dysgu o Bell a gynigir gan Brifysgolion Aberystwyth a Bangor dan nawdd y Coleg Cymraeg Cenedlaethol? Cyrsiau ar gael yn cynnwys:
Oes awydd arnoch chi gael blas ar gwrs Prifysgol?
l l l l l l
l Celf Sgiliau Iaith Barddoniaeth l Daearyddiaeth l Amgylchedd Cymru Hanes l Seicoleg Plant Ffilm Ffotograffiaeth l Marchnata Cerddoriaeth A llawer mwy ... Athroniaeth
Ewch i colegcymraeg.ac.uk/dysguobell i ganfod mwy
sion ifan . gwawr loader rhys parry jones . eiry thomas
@ColegCymraeg
Cynllun Dysgu o Bell
l
canllaw oed 14+
www.theatrbaracaws.com #Garw
cynnwys medi 18 . 2014
Dim troi nôl
W
el, mae’r cyfan drosodd erbyn hyn – yr holl ymgyrchu dros y flwyddyn a mwy diwethaf, y sylw dwys wrth i’r wasg a’r cyfryngau sylweddoli bod rhywbeth mawr ar ddigwydd a’r panig ymhlith arweinwyr gwleidyddol Prydain sydd wedi ceisio’n drwsgwl i apelio ar y funud olaf i bleidleiswyr yn yr Alban! Beth bynnag fydd canlyniad y Refferendwm, fydd pethau byth yr un peth, yn ôl rhai. Ond mae eraill yn llai ffyddiog gan fod hanes yn awgrymu y gall holl fargeinio cyn diwrnod y bleidlais droi’n addewidion gwag ar ôl i’r sawl sy’n eu cynnig gael eu ffordd. Dyna’r perygl yn sgil pleidlais Na neu Ie wrth roi trefn newydd yn ei lle. Ond yn ôl y dystiolaeth, mae rhywbeth mwy wedi digwydd sy’n cynnig gobaith newydd i ddemocratiaeth. Mae’r Albanwyr wedi croesawu’r cyfle i drafod eu dyfodol a’u hawl i fod yn rhan o’r penderfyniadau sy’n dylanwadu ar eu bywydau. Ac am unwaith bu’n rhaid i’r gwleidyddion wrando ac ymateb i’w lleisiau.
Yn ôl un sylwebydd, drwy alw am annibyniaeth, am resymau hanesyddol, mae’r Albanwyr yn mynegi’r angen sydd i’w deimlo dros y byd datblygiedig – am wleidyddiaeth newydd ac atebolrwydd democrataidd. Roedd y drafodaeth ar y cyfan yn barchus a deallus wrth i bobol sylweddoli bod grym yn ei dwylo ... i wneud penderfyniad pwysig dros eu dyfodol. Roedd tawelwch prif bleidiau San Steffan i ddechrau yn ymddangos fel arwydd o barch at hawl yr Albanwyr i ddod i’w casgliadau eu hunain. Ond colli urddas a wnaed wrth i arweinwyr San Steffan a phrif weinidog Cymru annog pleidlais Na er mwyn cadw undod y gwledydd yn y Deyrnas Unedig. Mae’n ddealladwy i’r blaid Lafur a oedd yn rhagweld ei mwyafrif yn San Steffan yn crebachu wrth i ardal sy’n draddodiadol gefnogol iddi fynd ar wahan. Ac roedd cwestiynau difrifol yn wynebu’r blaid yng Nghymru wrth ystyried y berthynas bosib â Lloegr a Gogledd Iwerddon heb yr Albanwyr. Beth bynnag fydd y penderfyniad, mae gobaith y bydd yr ymgyrchu wedi deffro awydd newydd ymhob rhan o Brydain, am well trafodaeth a chyfle i bobol fod yn rhan o’r penderfyniadau dros eu dyfodol. Drannoeth y pol piniwn pwysicaf un, fe fydd hi’n bryd symud ymlaen, dadansoddi ac ymateb i’r alwad am newid a rhoi pobol y gwledydd a’r rhanbarthau flaenaf wrth gynllunio at ddyfodol gwell a thecach. A chofio bod cyfle arall cyn bo hir i fwrw pleidlais mewn etholiad cyffredinol ym Mhrydain sydd wedi cael ei siglo gan Refferendwm yr Alban ar Fedi 18.
Blwch Post 4 Llanbedr Pont Steffan Ceredigion SA48 7LX Ffôn 01570 423 529 Ffacs 01570 423 538 e-bost ymholiadau@golwg.com safwe www.golwg360.com Golygydd Gyfarwyddwr Dylan Iorwerth Cyfarwyddwr Busnes Enid Jones
AR Y CLAWR
6 14
Cysylltiadau Golygydd Siân Sutton Dirprwy Olygydd Barry Thomas Gohebydd Celfyddydau Non Tudur Gohebydd y Cynulliad Gareth Pennant Gohebydd Cyffredinol Siân Williams Dylunio Dyfan Williams
Swyddog Hysbysebion Heledd Evans Swyddog Marchnata Lowri Steffan Swyddog Cyllid Rhiannon Lloyd Williams Swyddog Gweinyddol Wendy Griffiths Swyddog Tanysgrifiadau Mair Jones
4 6 29 22
700 yn llai o dai i Wynedd “Annibyniaeth yn anorfod” – Adam Price Lladron y Lloer – yng Ngŵyl Rhif 6 Pigion Gŵyl Golwg
STRAEON ERAILL 13 Actores Rownd a Rownd yn arallgyfeirio 14 Bragdai’n bla 19 Y Parrot wedi darfod 22 Fiona yn driw i’w gwreiddiau Albanaidd Pigion Gŵyl Golwg 24 Artistiaid ar y fferm 25 Disco ar draeth Llandudno 29 Lladron lleol yng Ngŵyl Rhif 6 15-18 Atodiad Eisteddfodau Cymru
BOB WYTHNOS Yr Wythnos
8
21
– pigion newyddion golwg360 Bwrlwm y Bae Llun newyddion yr Wythnos 9 Byd y blogiau 9 Cartŵn Cen Williams 10
24 31
Llythyrau
14
Portread
Richard a Wyn Jones Ail Symudiad
20 20-1 – Nicky John 21
Tu ôl i’r llenni
26
Y Calendr
28
Y Babell Roc
Rhamant, Rhufain a Frank Sinatra
Colofnau 8 10 11 26 27 30 31
Dylan Iorwerth Cris Dafis Gwilym Owen Manon Steffan Ar y bocs – Dylan Wyn Williams JCB Phil Stead Llythyr o America
17
Gwaith
Chwaraeon 26 Y Swans ar y sgrîn
Llun Clawr: Yr Albanwr Ffotograffydd: Emyr Young
Cyhoeddir Golwg gan Golwg Cyf gyda chymorth ariannol gan Gyngor Llyfrau Cymru. Nid yw ein noddwyr o angenrheidrwydd yn cytuno gyda’r farn yn y cylchgrawn. Cofrestrwyd yn y Swyddfa Bost fel papur newydd. Argraffwyd gan Argraffwyr Cambrian.