Cyfrol 28 . Rhif 8 . Hydref 22 . 2015
Nigel Owens
– ‘dyfarnwr gorau’r byd o bell ffordd’
Ar daith yn America – soprano yn Ohio
Cofio cyfnod hapus Les Misérables
Y chwerw
a’r melys ym mywyd John Pierce Jones GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
Ar lan y llyn Roedd 400 o bobol yn rhan o ddigwyddiad i nodi hanner canrif ers agor argae Tryweryn ac i gofio boddi’r Cwm er mwyn cael dŵr i Lerpwl. Bu galwad o’r newydd ar i Gymru gael yr hawl i reoli ei hadnoddau ei hun. Lluniau: Marian Delyth
cynnwys hydref 22 . 2015
AR Y CLAWR
Gweithredu o ddydd i ddydd
Y
n ystod yr wythnos mae’r cyfryngau yng Nghymru wedi cael sylw o’r newydd wrth i Brif Weinidog Cymru alw am adolygiad o’r gwasanaeth darlledu cyhoeddus yng Nghymru ar frys. Mae Carwyn Jones wedi ysgrifennu unwaith eto at Ysgrifennydd Diwylliant San Steffan, John Whittingdale yn awgrymu bod angen trafod pwrpas cyhoeddus y BBC yng Nghymru wrth ystyried ei wasanaeth i bobol Cymru a’i bortread o Gymru i’r byd. Ac unwaith eto dywed bod angen cynnwys S4C yn yr adolygiad hwnnw. “Bydd yn fodd i greu diffiniad clir o’r hyn sydd ei angen ar Gymru a’r hyn y mae gan y BBC ddyletswydd i’w gyflawni yn ystod y ddegawd nesaf – a hynny ar gyfer cynulleidfaoedd Cymru a’r portread o Gymru i weddill y byd.“ Ar yr un pryd mae’r Sefydliad Materion Cymreig wedi cyhoeddi argymhellion i gryfhau’r cyfryngau yng Nghymru ar ôl ymchwilio’n fanwl i’r sefyllfa. Ac mae’r darlun yn dangos effaith y toriadau o 25% yn rhaglenni Saesneg y BBC,
24% i S4C ac ITV ond yn darlledu 90 munud yr wythnos y tu hwnt i’r rhaglenni newyddion. Mae cynnwys lleol ar wasanaethau radio masnachol hefyd wedi lleihau a darllenwyr papurau newydd Cymreig yn lleihau yn gyson. Mae sefyllfa Cymru erbyn hyn yn wahanol iawn i wledydd eraill Prydain o ran polisi ond mae’r gallu i adlewyrchu a thrafod hynny wedi lleihau drwy’r wasg a’r cyfryngau. Efallai bod cyhoeddi copi drafft o Fesur newydd Cymru wedi tynnu sylw’r gwleidyddion at yr angen am wasanaeth cryfach yng Nghymru ac am ail ystyried holl wasanaeth y cyfryngau ers datganoli. Ac mae’r etholiad sydd ar y gorwel hefyd yn gyfle i ddylanwadu ar y drafodaeth wrth i’r pleidiau gwleidyddol baratoi eu maniffestos. Ond wrth i’r bwlch rhwng bywyd bob dydd a’r darlun sy’n cael ei gyfleu drwy raglenni ac yn y wasg am Gymru yng Nghymru a’r tu hwnt ehangu, heb sôn am y sylw i’r Gymraeg a’i lle ym mywyd Cymru, fe fydd yn rhaid sylweddoli yn hwyr neu’n hwyrach bod angen mwy o fuddsoddiad ar y wasg annibynnol Gymreig a Chymraeg.
6 14
16
18 Ar daith yn America – soprano yn Ohio Cofio Cyfnod hapus Les Miserables 20 Y chwerw a’r melys ym mywyd John Pierce Jones 26 Nigel Owens - ‘dyfarnwr gorau’r byd o bell ffordd’
STRAEON ERAILL 10 Darn Barn Rhys Lewis 13 Galw am well amodau tâl i gymorthyddion dysgu 14 Crochan actorion y De 15 O fyd teledu i helpu cartrefu Cymry 17 Barn tair ar lyfr newydd Caryl Lewis 20 Dwy daith i actores Anweledig
BOB WYTHNOS 8 Yr Wythnos – pigion newyddion golwg360 Bwrlwm y Bae Llun newyddion yr Wythnos 9 Byd y blogiau 9 Cartŵn Cen Williams
21
11
Llythyrau
12
Portread
Rob Nicholls 16 20-1 – Manon Rogers 17 Gwaith
Y Babell Roc 22 Rogue Jones Y Galw 24 Y
Blwch Post 4 Llanbedr Pont Steffan Ceredigion SA48 7LX Ffôn 01570 423 529 Ffacs 01570 423 538 e-bost ymholiadau@golwg.com safwe www.golwg360.com Golygydd Gyfarwyddwr Dylan Iorwerth Cyfarwyddwr Busnes Enid Jones
Cysylltiadau Golygydd Siân Sutton Dirprwy Olygydd Barry Thomas Gohebydd Celfyddydau Non Tudur, Bethan Gwanas Gohebydd y Cynulliad Gareth Hughes Gohebydd Cyffredinol Siân Williams Dylunio Dyfan Williams Swyddog Hysbysebion Heledd Evans Swyddog Cyllid Rhiannon Lloyd Williams Swyddog Gweinyddol Wendy Griffiths Swyddog Tanysgrifiadau Mair Jones
Cyhoeddir Golwg gan Golwg Cyf gyda chymorth ariannol gan Gyngor Llyfrau Cymru. Nid yw ein noddwyr o angenrheidrwydd yn cytuno gyda’r farn yn y cylchgrawn. Cofrestrwyd yn y Swyddfa Bost fel papur newydd. Argraffwyd gan Argraffwyr Cambrian
22 26
Calendr
Colofnau 8 11 24 25 26 27
Dylan Iorwerth Cris Dafis Manon Steffan Ros Ar y bocs – Dylan Wyn Williams Jac Codi Baw Phil Stead Aled Samuel
Chwaraeon 26 Cymru Mas - Alun Wyn Bevan
Llun Clawr: John Pierce Jones