GOLWG CYF 100%MAG GOLWG-0.40BWR CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG GOLWG-0.40BWR CYF 100%MAG -0.40BWR
Cyfrol 27 . Rhif 8 . Hydref 23 . 2014
GOLWG CYF 100%MAG GOLWG-0.40BWR CYF 100%MAG -0.40BWR Llun: Clare Waterfall
GOLWG CYF 100%MAG GOLWG-0.40BWR CYF 100%MAG -0.40BWR Yn enedigol o Fodorgan, Sir Fôn, mae Tudur Owen yn ddigrifwr a darlledwr sydd bellach yn byw yn weddol hapus yn y Felinheli. Hon yw ei nofel olaf.
Adroddwyd y stori yma am y tro cyntaf fel sioe yng Ngwˆyl y Cyrion yng Nghaeredin dan y teitl The Worst Zoo in Britain; ac yna ar daith theatrau, Mwnci, Fi a Chwaer y Cwin, ledled Cymru.
Carreg Gwalch
£8.50
ISBN 978-1-84527-483-2
Tudur Owen:
pwt o’i nofel gynta’
HER HUW EDWARDS I GAPELI LLUNDAIN
GOLWG CYF 100%MAG GOLWG-0.40BWR CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG GOLWG-0.40BWR CYF 100%MAG -0.40BWR
Sara ar eare p s e k a h S
Mae’r nofel hon yn seiliedig ar stori wir, ond newidwyd enwau, lleoliadau a ffeithiau i amddiffyn y diniwed. Ni chafodd unrhyw anifail ei niweidio yn sgil ysgrifennu’r stori yma.
• Tudur Owen • Y SW •
d d y w ne
Sut mae cael eich llun ar dudalen flaen papur newydd cenedlaethol? Syml. Gadewch i Wyddel o’r enw Brendan Fitzgibbon ddod â llond lori o anifeiliaid egsotic i’ch fferm. Ychwanegwch haf gwlyb ofnadwy a Saesnes wallgof, yn ogystal â pherthynas fregus eich rhieni, ac mae ganddoch chi stori werth chweil i’r News of The World. Dyma sut y newidiodd fy mywyd i, a’n cornel ddistaw ni o Sir Fôn, am byth wrth i’r genedl ddod i wybod am helynt Y Sw.
GOLWG CYF 100%MAG GOLWG-0.40BWR CYF 100%MAG -0.40BWR
Stamp
GOLWG CYF 100%MAG GOLWG-0.40BWR CYF 100%MAG -0.40BWR
£1.75
“Yn briod Â’r SNP”
– Portread o Nicola Sturgeon
C Y S TA D L E U A E T H G O LW G
ILL I I ENN LE F TEULU CY NNAU TOCY
U R M CY
I nodi’r achlysur rydym, mewn cyd-weithrediad â Wales Rally GB/ Rali GB Cymru, yn cynnig gwobr arbennig i’r rheini ohonoch sy’n ymddiddori yn y gamp. Bydd TRI enillydd lwcus yn derbyn pas teulu yr un i’r RallyFest ym Mharc Kinmel ar ddydd Sul Tachwed 16. Mae’n ddiwrnod hynod boblogaidd sy’n cynnwys adloniant i’r teulu cyfan, arddangosfeydd, ffeiriau a sgriniau mawr i wylio’r rasio yn fyw – ac mae’r tocynnau yn brin iawn fel arfer!
Atebwch y cwestiwn isod, gan ddanfon eich manylion personol at: Cystadleuaeth Rali GB Cymru, Golwg, Blwch Post 4, Llanbed Pont Steffan, Ceredigion. SA48 7LX neu ebostiwch eich ateb a’ch manylion at – ymholiadau@golwg.com erbyn LLUN TACHWEDD 3ydd 2014
CWESTIWN:
O ba dref yng nghanolbarth Cymru y daw’r gyrwr rali Elfyn Evans yn wreiddiol?
w w w.wa l e s ra l l yg b .co m
Cymal Cymru o Rali GB fydd rownd derfynnol Pencampwriaeth Ralïo’r Byd eleni a gyda’r Cymro Elfyn Evans ymysg y ceffylau blaen, mae’n argoeli i fod yn uchafbwynt cyffrous iawn.
B
G RALI
Amodau: Y wobr Tocyn Teulu= 2 oedolyn a 2 blentyn. Tocynnau plant ychwanegol ar gael, dan 9 oed am ddim, dros 9 oed £1 yr un – bydd angen archebu a thalu am unrhyw docynnau ychwanegol ar wahan oddi ar ei safle we
Ap cyffrous ar gyfer yr iPad
stori am ddim!
Ap addysgiadol sy’n hybu llythrenn
Dewch i ddarllen a gw
allan ^an! edd, rhife ddrwa chreadigrwydd
rando ar anturiaetha
u Rwdlan a’i ffrindiau
I hysbysebu yn Golwg cysylltwch â Heledd Evans
01570 423529
cynnwys hydref 23 . 2014 AR Y CLAWR
Y moddion gorau?
M
ae arwyddion bod etholiad cyffredinol ar y gorwel wrth i’r dadlau ddwysau rhwng llywodraethau Cymru a Phrydain. Wrth i Golwg fynd i’r wasg roedd llythyr yn cael ei anfon at Ysgrifennydd Iechyd San Steffan oddi wrth Weinidog Iechyd Cymru yn amddiffyn y gwasanaeth yma ac yn rhybuddio rhag creu pêl-droed wleidyddol o bwnc iechyd. Mae’n arwydd bod y berthynas rhwng y ddwy lywodraeth yn wahanol iawn nawr bob pleidiau o dan liwiau gwleidyddol gwahanol mewn grym ac yn awgrym cryf mai mynd o ddrwg i waeth y bydd pethau dros y flwyddyn nesaf. Sylw beirniadol yn y wasg Lundeinig sydd wrth wraidd y sylwadau diweddara a’r craffu manylach ar bolisïau’r llywodraeth yng Nghymru mewn maes sydd o ddiddordeb ac o bwys i bawb ac yn amlwg yn ddadleuol yn wleidyddol ac yn economaidd. Ond y gofal ddylai fod yn ganolbwynt i’r drafodaeth yn enwedig mewn cyfnod o gyni ac o ad-drefnu a chyfnod lle mae straen
a morale gweithwyr yn amlwg yn dioddef. Mae’r Gweinidog Iechyd yn cydnabod hynny mewn llythyr o ddiolch at weithwyr y gwasanaeth ddechrau’r wythnos. Dylai gweinyddwyr na gwleidyddion ddim gwneud yn fach o bryderon diffuant cleifion a pherthnasau a staff am wendidau yn y drefn a’r cynlluniau sy’n cael eu cyflwyno yn groes i reddf a dymuniad y bobol sy’n ddibynnol ar y gwasanaethau sy’n cynnal bywydau. Mae gweld ymateb ymosodol un llywodraeth yn erbyn y llall yn anodd ei dderbyn gan wybod bod y trafferthion sy’n wynebu’r gwasanaethau mor ddifrifol. Dylai cecru gwleidyddol a thaflu llwch i lygaid ddim tynnu sylw oddi wrth y problemau sydd angen eu datrys. Ond fe ddylai fod yn gyfle i sicrhau bod gan Gymru ffordd well o ddelio â’r her gan roi’r claf a’r teuluoedd wrth galon y cynllunio. Ac er mwyn gwneud hynny mae angen i wleidyddion wrando a deall cyn gweithredu a thrwy hynny ddangos esiampl i lywodraethau eraill gwledydd Prydain.
Blwch Post 4 Llanbedr Pont Steffan Ceredigion SA48 7LX Ffôn 01570 423 529 Ffacs 01570 423 538 e-bost ymholiadau@golwg.com safwe www.golwg360.com Golygydd Gyfarwyddwr Dylan Iorwerth Cyfarwyddwr Busnes Enid Jones
6 12
STRAEON ERAILL 6 10 14 18 20 25
Ffilm Gymraeg i dorri tir newydd Profiad Fukushima Capeli Cymraeg Llundain Hanes teulu Plas Dinam Taith 40 – Mynediad Am Ddim Dau frawd a dau fardd Tu ôl i’r felin, draw ar y bryn Gwisgo’i gemwaith o gopr
BOB WYTHNOS 8 Yr Wythnos – pigion newyddion golwg360 Bwrlwm y Bae Llun newyddion yr Wythnos 9 Byd y blogiau
16 21
9 Cartŵn Cen Williams 10-11 12
Llythyrau Portread
Nicola Sturgeon 16
20-1 – Nia Parry
Gwaith 18 Tu ôl i’r llenni 17
22
Y Calendr
24
Y Babell Roc
Yr Eira
25 Pobol
a diwylliant
Wiliam Owen
Colofnau
26
8 Dylan Iorwerth 10 Cris Dafis 11 Leighton Andrews 22 Manon Steffan Ros 23 Ar y bocs – Dylan Wyn Williams Jac Codi Baw 26 Phil Stead 27 Aled Samuel
Chwaraeon
Cysylltiadau Golygydd Siân Sutton Dirprwy Olygydd Barry Thomas Gohebydd Celfyddydau Non Tudur Gohebydd y Cynulliad Gareth Pennant Gohebydd Cyffredinol Siân Williams Dylunio Dyfan Williams
7 Her Huw Edwards i gapeli Llundain 12 “Yn briod â’r SNP” – portread o Nicola Sturgeon 13 Tudur Owen: pwt o’i nofel gynta’ 21 “Stamp newydd” ar Shakespeare
26 Anelu at amgueddfa chwaraeon Swyddog Hysbysebion Heledd Evans Swyddog Marchnata Lowri Steffan Swyddog Cyllid Rhiannon Lloyd Williams Swyddog Gweinyddol Wendy Griffiths Swyddog Tanysgrifiadau Mair Jones
Llun Clawr: Sara Lloyd Gregory Ffotograffydd: Mark Douet
Cyhoeddir Golwg gan Golwg Cyf gyda chymorth ariannol gan Gyngor Llyfrau Cymru. Nid yw ein noddwyr o angenrheidrwydd yn cytuno gyda’r farn yn y cylchgrawn. Cofrestrwyd yn y Swyddfa Bost fel papur newydd. Argraffwyd gan Argraffwyr Cambrian.