. 2016 Cyfrol 29 . Rhif 13 . Tachwedd 24
Detholiad o waith buddugol y Ffermwyr Ifanc Coluro Leonardo di Caprio
Wynff a Plwmsan
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
AR EU NEWYDD WEDD
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
Rhaglen am werthu tai S4C GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
‘fel gwylio paent yn sychu’
Prosiect Cysylltiad Gogledd Cymru
Ymgynghoriad yn cau’n fuan 16 Rhagfyr 2016 Peidiwch â cholli’r cyfle i gynnig sylwadau am y cynlluniau manwl ar gyfer ail linell o beilonau ym Môn a Gogledd Gwynedd a thwnnel o dan Afon Menai. Sut y gallwch ddweud eich dweud: Llenwi ffurflen ymateb ar-lein Ein ffonio a gallwn bostio ffurflen ymateb atoch Anfon neges ebost atom neu ysgrifennu i’n cyfeiriad rhadbost Cymryd ffurflen ymateb o un o’n canolfannau gwybodaeth yn yr ardal Gwener 25-11-16 Sadwrn 26-11-16
Canolfan y Celfyddydau | Aberystwyth Canolfan y Celfyddydau | Aberystwyth
13:00 - 18:30 13:00 - 18:30
01970 623 232 aberystwythartscentre.co.uk/cy
Mercher 30-11-16
Canolfan Mileniwm Cymru | Caerdydd
13:00 - 18:00
029 2063 6464 yganolfan.org.uk
Sadwrn 03-12-16
Theatr Mwldan | Aberteifi
13:00 - 18:30
01239 621 200 mwldan.co.uk/cy
Mercher 07-12-16 08-12-16 Iau
Y Ffwrnes | Llanelli Y Ffwrnes | Llanelli
13:00 - 18:30 13:00 - 18:30
0845 226 3510 theatrausirgar.co.uk
Iau 15-12-16 Gwener 16-12-16 Sadwrn 17-12-16
Pontio | Bangor Pontio | Bangor Pontio | Bangor
18:30 12:30 - 18:30 13:00 - 18:30
01248 38 28 28 pontio.co.uk
Cewch wybod rhagor trwy fynd i www.cysylltiadgogleddcymru.com neu ffonio 0800 990 3567 Mae’n debygol mai hwn fydd ein hymgynghoriad olaf ar y cysylltiad cyfan ac felly mae’n bwysig iawn eich bod yn cymryd rhan fel y gallwn ystyried eich barn.
Cysta d l e ua e t h g o lwg :
Cyfle i ennill pecyn llyfrau Roald Dahl
Pa ffordd well o ddathlu canmlwyddiant Roald Dahl na thrwy fwynhau ei glasuron mwyaf poblogaidd yn y Gymraeg mewn un pecyn cyfleus. Dyna’n union sydd gan wasg Rily i’w gynnig, a hynny am bris gostyngol arbennig o £50 (pris arferol - £65) hyd at Nadolig 2016! Dyma anrheg perffaith, neu grair i’w gadw yn y teulu am flynyddoedd. Mae Golwg yn falch iawn i allu cynnig pecyn fel gwobr i ddau enillydd lwcus. Y cyfan sydd angen i chi wneud ydy ateb y cwestiwn canlynol:
ydd cafodd Ym mha ran o Gaerd Roald Dahl ei fagu? n cyswllt dros ion ynghyd â manylio Anfonwch eich hateb post i Golwg, y yn u ne @golwg.com ebost at ymholiadau redigion, edr Pont Steffan, Ce Blwch Post 4, Llanb 16. 20 agfyr SA48 7LX erbyn 8 Rh
www.rily.co.uk
cynnwys tachwedd 24 . 2016
I’r pant y rhed y dŵr
O
s oedd cyhoeddiad Ysgrifennydd Cymru, y byddai’n fodlon datganoli ‘rhai’ materion yn ymwneud a dŵr i lywodraeth Cymru, yn annisgwyl ac yn brin o fanylion, mae wedi agor trafodaeth ehangach ar hawl Cymru dros ddŵr a’r diwydiant. O fewn dyddiau, daeth cyhoeddiad bod un o brif gwmnïau dwr Prydain, Cwmni Hafren Trent sydd eisoes yn gweithredu yng Nghanolbarth Cymru a Lloegr, am brynu un o’r cwmnïau llai, Cwmni Dyffryn Dyfrdwy sydd â thua 260,000 o gwsmeriaid yng ngogledd ddwyrain Cymru a Swydd Gaer. Ac fe fu’n rhaid i’r prif weinidog Carwyn Jones ateb cwestiynau yn y Senedd ym Mae Caerdydd dechrau’r wythnos. Roedd ei ysgrifennydd amgylchedd, Lesley Griffiths eisoes wedi datgan nad oedd ganddi “rhan ffurfiol yn y broses” gan eu bod yn gwmnïau preifat. Ond fe ddywedodd y bydd “yn gofyn i Severn Trent am addewidion ynghylch goblygiadau’r cynnig, yn arbennig sut y bydd Severn Trent yn diogelu’r gweithlu lleol, swyddi, y gymuned a chwsmeriaid.” Ond a fydd pethau’n wahanol o dan unrhyw hawliau newydd a ddaw i lywodraeth Cymru yn rhan o Fesur
6
AR Y CLAWR 10 Wynff a Plwmsan ar eu newydd wedd 14 Coluro Leonardo di Caprio 18 Detholiad o waith buddugol y Ffermwyr Ifanc 25 Rhaglen am werthu tai S4C – ‘fel gwylio paent yn sychu’
STRAEON ERAILL newydd Cymru yn sgil datganoli? Prin iawn oedd y manylion gan Alun Cairns ar wahân i fynnu y bydd yn osgoi sefyllfa debyg i Tryweryn ddigwydd fyth eto yng Nghymru. A oes sicrwydd mai gyda llywodraeth Cymru y byddai unrhyw benderfyniad terfynol am foddi cwm er mwyn cyflenwi dŵr i ardaloedd a allai wynebu sychder mawr yn y dyfodol? Ac mae cyn-bennaeth Dŵr Cymru wedi dadlau dros flynyddoedd lawer bod angen i Gymru gael yr hawl i godi am y dŵr sy’n mynd o’r bryniau a’r cronfeydd i gartrefi a diwydiannau dros y ffin. Doedd dim sôn am hynny yng ngeiriau annisgwyl yr Ysgrifennydd Gwladol a does dim chwaith am sut i sicrhau y bydd y diwydiant dŵr yn datblygu’n rhan bwysig o’r economi yn y dyfodol. Wrth i gwmni preifat a’i bencadlys yn Coventry gynnig am gwmni llai, fe fydd yn her newydd i gwmni nid er elw Dŵr Cymru. Ond gan fod y diwydiant, fel cynifer o ddiwydiannau eraill bellach yn eiddo i gwmnïau rhyngwladol, mae lle i fod yn wyliadwrus rhag i un o adnoddau prin y wlad fynd hyd yn oed ymhellach o ddwylo’r llywodraeth a phobol Cymru.
Blwch Post 4 Llanbedr Pont Steffan Ceredigion SA48 7LX Ffôn 01570 423 529 Ffacs 01570 423 538 e-bost ymholiadau@golwg.com safwe www.golwg360.cymru Golygydd Gyfarwyddwr Dylan Iorwerth Cyfarwyddwr Busnes Enid Jones
Cyhoeddir Golwg gan Golwg Cyf gyda chymorth ariannol gan Gyngor Llyfrau Cymru. Nid yw ein noddwyr o angenrheidrwydd yn cytuno gyda’r farn yn y cylchgrawn. Cofrestrwyd yn y Swyddfa Bost fel papur newydd. Argraffwyd gan Argraffwyr Cambrian
14
Macbeth nesaf i Ffion Gwallt Cymhwyster Cymraeg ail iaith yn fethiant, yn ôl ymchwil newydd Anferthedd yn Bangkok Torri cwys yn Eisteddfod y Ffermwyr Ifanc Detholiad o lên y buddugwyr Morfydd fwyn yn dal i swyno Dai ar ben ei ddigon Rhyfeddu at waith yr arlunwyr
BOB WYTHNOS 8 Yr Wythnos – pigion newyddion golwg360 Bwrlwm y Bae 9 Llun newyddion yr Wythnos Byd y blogiau
16
22
Cysylltiadau Golygydd Siân Sutton Dirprwy Olygydd Barry Thomas Gohebydd Celfyddydau Non Tudur Gohebydd y Cynulliad Mared Ifan Gohebydd Cyffredinol Siân Williams Dylunio Dyfan Williams Swyddog Cyllid Rhiannon Lloyd Williams Swyddog Gweinyddol Wendy Griffiths Swyddog Tanysgrifiadau Mair Jones
4 6 13 17 18 19 20
26
20
9
Cartŵn
11
Llythyrau
12
Portread
16
20-1
17
Gwaith
Cen Williams
o Siop Y Pethe Aberystwyth Steffan Rhys Hughes
Y Babell Roc 22 Mr Huw 24 Y
Calendr
Colofnau 6 Gwilym Owen 8 Dylan Iorwerth 10 Cris Dafis 24 Manon Steffan Ros 25 Ar y soffa – Huw Onllwyn 26 Phil Stead 27 Aled Samuel
Chwaraeon 26 Post Mortem Rygbi Cymru
Llun Clawr: Raslas Bach a Mawr