Golwg Ionawr 28, 2016 by Golwg Cyf

GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR

Sioe i’r teulu

gan deulu creadigol

GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR

Cyfrol 28 . Rhif 20 . Ionawr 28 . 2016

Caneuon newydd Ems Y postmon sy’n paentio

BBC Alba yn dangos y ffordd i S4C?

Jumpin’ Jack Flash yng Ngheredigion

- CERDDI OFN Pennod gan Karen Owen sy’n trafod yn onest ei alcoholiaeth, ei ofnau dyfnaf, ei ddefodau dyddiol a’i ffydd – a’r effaith a gafodd y rhain i gyd ar ei gerddi.

Pererindod Patagonia 2015 – Taith y dathlu 29 Hydref - 12 Tachwedd 2015 (15 diwrnod) www.nantgwrtheyrn.org • • • • •

Tˆy Cyfnod, Caffi Meinir a’r atyniadau treftadaeth Am fanylion cysyllter ag Elvey MacDonald, Haulfan, Priodasau, partion a chynadleddau Maes Carrog, LLANRHYSTUD, Ceredigion. SY23 5AL . Cyrsiau i ddysgwyr trwy’r flwyddyn 01974 202052 . ElveyMac@aol.com Bythynnod a llety i deuluoedd a grwpiau

Defnyddir elw’r daith i hyrwyddo Cynllun yr Iaith Gymraeg yn Chubut

Maes parcio am ddim a llwybr newydd i’r traeth

Ffôn: 01758 750334 / Ebost: post@nantgwrtheyrn.org

Gwyliau Fferm

Crugeran yng nghanol cefn gwlad godidog

Cynnigir % i ffwrdd wrt h grybwyll yr hysbhon Cafodd y bennod ei yseb yma. thraddodi’n ddarlith yng Ngŵyl Golwg yn Llanbedr Pont Steffan ym mis Medi 2014

Pen Lly^ n Ar werth o safle we Gŵyl Golwg am £1.80 (cynnwys pris postio): Dewis o5 bwthyn

chwaethus i gysgu

Ewch i: gwylgolwg.com/newyddion

4,5,7,10 neu 14

Bydd yr h elw o we oll rthiant yn mynd i elusen y Stafell Fyw, Caerdyd d.

Neuwcysylltwch â Karen Owen: m post@crugeran.com www.crugeran.com dimondkaren@hotmail.com

c 01758730375 O 07891389143

‘GOLWG GOPatagonia 2015 Pererindod – Taith y dathlu WHITH’ www.nantgwrtheyrn.org

• Tˆy Cyfnod, Caffi Meinir a’r atyniadau treftadaeth Hydref - 12 Tachwedd 2015 (15 diwrnod) • 29 Priodasau, partion a chynadleddau www.nantgwrtheyrn.org • Cyrsiau i ddysgwyr trwy’r flwyddyn • • Am Tˆ y Cyfnod, Caffi Meinir a’r atyniadau treftadaeth fanylion cysyllter ag Elvey MacDonald, Haulfan, Bythynnod a llety i deuluoedd a grwpiau • • Maes Priodasau, partion a chynadleddau Maes parcio am ddim a llwybr newydd i’r traeth Carrog, LLANRHYSTUD, Ceredigion. SY23 5AL • Cyrsiau i ddysgwyr trwy’r flwyddyn . Bythynnod a llety i deuluoedd a grwpiau . Ebost: post@nantgwrtheyrn.org 01974 • Ffôn: 01758202052 750334 / ElveyMac@aol.com • Maes parcio am ddim a llwybr newydd i’r traeth

gyda

• Gary Slaymaker • • Eirlys Bellin • • 01758 Ifan750334 Gruffydd • Ffôn: / Ebost: post@nantgwrtheyrn.org • Ifan Jones Evans • • Heledd Cynwal • • Aeron Pugh • • Iwan John •

Defnyddir elw’r daith i hyrwyddo Cynllun yr Iaith Gymraeg yn Chubut

Gwyliau Fferm Gwyliau Fferm Crugeran

Crugeran yng nghanol cefn gwlad yng nghanol godidog cefn gwlad Pen Lly^ n godidog

BENJAMIN BRITTEN

Cynnigir % i ffwrdd wrt h grybwyll yrChysbyseb ynnigir yma. % i ffwrdd wrt h gryb yr hysbyseb wyll yma.

stori am ddim!

Pen Lly^ n

cyffrous ar gyfer yr iPad DewisAp o5 bwthyn Ap add ysgiadol sy’n hybu chwaethus i gysgu llythrennedd, rhife allan ^an! ddrwa chreadigrwydd Dewis o 5 bwthyn Dewc h i ddarllen a neu 4,5,7,10 gwran14 do ar anturiaethau Rw chwaethus i gysgu dlan a’i ffrindiau w www.crugeran.com m post@crugeran.com 4,5,7,10 neu 14 c 01758730375 O 07891389143 w www.crugeran.com m post@crugeran.com Opera ddigrif gyda geiriau gan Eric CaCrozier c 01758730375 O 07891389143 m

eithgaredd w G au Plant MEDI 5 Cymr pws Prify £8 s uyD rindo gol I hysbysebu yn ‘GOLWG GOgolwg cysylltwch â Heledd Evans Nyth Wcw Taith Genedlaethol HydrefS2013 d ant, L lanbe Dewi d ‘GOLWG GO 01570 423 529 WHITH’ Gwyliau Fferm Dydd hysbysebion@golwg.com I WHITH’ hysbysebu yn Golwg gyda^ Crugeran Sul 10 NOS IAU 7:30

Cerddorfa Siambr Opera Canolbarth Cymru

Theatr Felinfach

Llwyfan Amserlen

www.nantgwrtheyrn.org

• • • • •

GIG GWYL GOLWG

Tˆy Cyfnod, Caffi Meinir a’r atyniadau treftadaeth Priodasau, partion a chynadleddau Cyrsiau i ddysgwyr trwy’r flwyddyn Bythynnod a llety i deuluoedd a grwpiau Maes parcio am ddim a llwybr newydd i’r traeth

Cynhyrchiad newydd yn agor yn Hafren, Y Drenewydd, ar y 5ed a’r 7fed o Fedi 2013, ac yna’n teithio trwy’r DU, gan gynnwys:

11:00 Stori a hwyl gydag Wcw a’i FFrindiau HAFREN, Y DRENEWYDD Y LYRIC, CAERFYRDDIN Cynnigir www.thehafren.co.uk www.theatrausirgar.co.uk % i ffwrdd wrt h gryb 0845 226 3510 01686 614555 12:00 Amser stori Na Nel! gyda Meleri Wyn James yr hysbyseb wyll Iau 5 a Sadwrn 7 Medi Iau 3 Hydref, 2013 am 7.30pmyma. am 7.30pm yng nghanol CANOLFAN Y CELFYDDYDAU 12:45 Canu a dawnsio gydaGymraeg Dona Direidi a Ben DantMae mwy na 50,000 o ymwelwyr Mae’r wefan newyddion fwya’ bob www.aberystwythartscentre.co.uk THEATR Y PAFILIWN, RHYL cefn gwlad poblogaidd wedi cymryd cam arall ymlaen. wythnos yn defnyddio Golwg360 am www.rhylpavilion.co.uk 01970 623232 godidog straeon gwreiddiol o Gymru, yr holl brif 01745 330000 Mercher 23 Hydref, 2013 13:30 stori gyda Caryl Mae Amser Golwg360 bellach yn Lewis gweithio’n llawn ^ straeon a’r byd ... ac am Iau 12 Medi, 2013newyddion am 7.30pmo Gymru am 7.30pm ar ddyfeisiadau symudol a ffonau, yn

14 M • Gary Slaymaker • â Heledd Evans gyda cysylltwch 10:30 edi • Eirlys Bellin • • • Gary Slaymaker – 19:0 0 • 01758 Ifan Gruffydd • Ffôn: 750334 / Ebost: post@nantgwrtheyrn.org • Eirlys Bellin • • Ifan Jones Evans• • Pen Llyn Cowbois Rhos • •Ifan Gruffydd eich flogiau, fideos a phodlediadau newyddion. n y addasu i siâp eich sgrîn. • Heledd Cynwal Rhagor o fanylion ar gael ar 14:30 Stori a Hwyl gydag Wcw a’i Ffrindiau Botwnnog • •• w • Ifan Jones Evans a l l Oedo www.midwalesopera.co.uk li • Aeron Pugh •• • Beth am ymuno â nhw? www.golwg360.cymru o • Bob Delyn a’r Ebillion • Heledd Cynwal Castell Bownsio £6 n Dewis o 5 bwthyn 13 – 1 15:00 Canu a dawnsio gyda Ben Dant a Dona Direidi 8 oed •• Aeron John • •Iwan Elin Fflur • Pugh • Plant d £3 Sgiliau Syrcas chwaethus i gysgu •NOS Bromas • Mellt • AM D an 13 IAU 7:30 D 4,5,7,10 neu 14 • Iwan John •

01570 423529 IM

BENJAMIN BRITTEN BENJAMIN BRITTEN

15:30 Amser Stori Na Nel! gyda Meleri Wyn James

Helfa Drysor Wcw

cynnwys ionawr 28 . 2016

AR Y CLAWR 7 BBC Alba yn dangos y ffordd i S4C? 14 Jumpin’ Jack Flash yng Ngheredigion 18 Sioe i’r teulu gan deulu creadigol 20 Y Posmon sy’n paentio 22 Caneuon Newydd Ems

Talu’n ddrud am dir rhad

rth i Golwg fynd i’r wasg roedd llywodraeth Cymru yn cael ei beirniadu’n hallt am y ffordd y deliodd â gwerthu darnau o dir cyhoeddus yn rhy rhad. Roedd y penderfyniadau wedi golygu bod trethdalwyr Cymru wedi colli miliynau o bunnau ac yn codi cwestiynau sylfaenol am y berthynas rhwng y llywodraeth a’r Gronfa Buddsoddi Cymru a’r cwmni a brynodd y 15 darn o dir am bris rhy isel gan elwa o’i gwerthu eilwaith. Bu’n rhaid i Carwyn Jones gydnabod bod yr hyn oedd wedi digwydd wedi “disgyn islaw’r safonau disgwyliedig” gan lywodraeth ac am hynny roedd yn ymddiheuro i Aelodau’r Cynulliad. Y Pwyllgor Cyfrifon Cyhoeddus yw’r diweddara i ymchwilio i’r mater a chyhoeddi adroddiad damniol. Ym mis Gorffennaf y llynedd, cyhoeddodd Archwilydd Cyffredinol Cymru nad oedd y Gronfa oedd yn gyfrifol am y gwerthiant wedi sicrhau pris annibynnol, ddim wedi marchnata’r tir yn agored na chael cyngor proffesiynol cyn gwerthu’r tir. Aeth y tir yng Ngogledd Cymru, sir Fynwy a Chaerdydd i gwmni South Wales Land Developments, sydd â’i bencadlys yn noddfa drethi Guernsey. Yn Golwg heddiw mae Cadeirydd y Pwyllgor Cyfrifon yn

beirniadu’r digwyddiad pedair blynedd yn ôl ac un o’r aelodau yn sôn am “ergyd anferth arall i enw’r Llywodraeth Lafur o ddelio gydag arian cyhoeddus”. Bwriad y Gronfa a’r penderfyniad i werthu’r tir oedd defnyddio’r arian at ‘adfywio’ rhai o ardaloedd tlotaf Cymru. Mae’r ffaith bod yr eiddo a’r elw hwnnw wedi mynd i ddwylo preifat yn hytrach nag i gynorthwyo’r economi yng Nghymru, yn gamgymeriad difrifol. Ac ar gyfnod o gyni ariannol, pan nad oes digon o arian cyhoeddus ar gael i gynnal gwasanaethau hanfodol, mae’n bwysig bod Aelodau’r Cynulliad yn cael yr hawl i ymchwilio ac i fynnu bod newidiadau yn cael eu gwneud a gwell arolygaeth o’r hyn sy’n digwydd gan lywodraeth y dydd. Wedi’r cyfan, nid dyma’r tro cyntaf i gwestiynau godi am benderfyniad i wario miliynau o bunnoedd o arian ar gynlluniau dadleuol gan gynnwys y gwelliannau i draffordd yr M4, gwariant ar faes awyr ac ar stiwdios recordio ar gyfer cwmniau rhyngwladol tra bod angen buddsoddiad ar y cyfryngau cynhenid Cymraeg a Saesneg yng Nghymru. Mae cyhoeddi’r adroddiad ar drothwy etholiad yn gyfle i edrych yn fanylach ar yr hyn sy’n cael ei wneud gan wleidyddion sydd yno i wasanaethu a gweithredu ar ran pobol Cymru.

Blwch Post 4 Llanbedr Pont Steffan Ceredigion SA48 7LX Ffôn 01570 423 529 Ffacs 01570 423 538 e-bost ymholiadau@golwg.com safwe www.golwg360.com Golygydd Gyfarwyddwr Dylan Iorwerth Cyfarwyddwr Busnes Enid Jones

STRAEON ERAILL

BOB WYTHNOS 8 Yr Wythnos – pigion newyddion golwg360 Bwrlwm y Bae Llun newyddion yr Wythnos 9 Byd y blogiau 10 Llythyrau 9 Cartŵn Cen Williams 12 Portread

John Dee 16 20-1 – Claire Griffith-Mcgeever 17 Gwaith

Y Babell Roc 22 Caneuon newydd Ems Lasagne gyda Dafydd Iwan – y Welsh Whisperer yn cyfri’ ei fendithion

Cysylltiadau Golygydd Siân Sutton Dirprwy Olygydd Barry Thomas Gohebydd Celfyddydau Non Tudur, Bethan Gwanas Gohebydd y Cynulliad Gareth Hughes Gohebydd Cyffredinol Siân Williams Dylunio Dyfan Williams Swyddog Hysbysebion Heledd Evans Swyddog Cyllid Rhiannon Lloyd Williams Swyddog Gweinyddol Wendy Griffiths Swyddog Tanysgrifiadau Mair Jones

4 Gwyrddion yn llygadu’r Cynulliad 5 “ergyd anferth arall i enw’r Llywodraeth Lafur” 6 Trefn fudd-dal newydd “yn methu” – medd Aelod Seneddol 10 Cofio Dr John S Davies Byd trydar 13 Codi pac am yr Alban Newydd 14 Denu’r byd roc a rôl o Lundain i Gymru 15 O dan bontydd Caerdydd 17 Record goch Gymraeg o Japan 19 Holi Owain Arwel Hughes 20 Y postmon sy’n paentio

24 Y

Calendr

Colofnau 8 Dylan Iorwerth 10 Cris Dafis 24 Manon Steffan Ros 25 Ar y soffa – Huw Onllwyn Jac Codi Baw 26 Phil Stead 27 Aled Samuel

Chwaraeon 26 Emyr Huws ‘eisiau bod nôl yn yr Uwch Gynghrair’ Llun Clawr: Drwg, Bara Caws

Cyhoeddir Golwg gan Golwg Cyf gyda chymorth ariannol gan Gyngor Llyfrau Cymru. Nid yw ein noddwyr o angenrheidrwydd yn cytuno gyda’r farn yn y cylchgrawn. Cofrestrwyd yn y Swyddfa Bost fel papur newydd. Argraffwyd gan Argraffwyr Cambrian