Cyfrol 27 . Rhif 16 . Rhagfyr 18 . 2014
Winjo
am y Fro? Pam bod Cymru mor
dlawd?
Dysgu mwy am
Cwis Chwaraeon Phil Stead
Y Gwyll
+ calendr 2015
Ffilm
“llawn nwyd”
Rhys Ifans
Hoff ffilm ia’
Dolig
y ffanatig
GOLWG CYF GOLWG-0.40BWR CYF 100%MAG 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF GOLWG-0.40BWR CYF 100%MAG 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF GOLWG-0.40BWR CYF 100%MAG 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF GOLWG-0.40BWR CYF 100%MAG 100%MAG -0.40BWR
9.00 1 Ionawr Mae DCI Mathias yn 么l mewn pennod unigryw arbennig. #ygwyll s4c.co.uk
285mmHeight x 195mm Width.indd 1
12/12/2014 11:17
cynnwys rhagfyr 18 . 2014
“Amser maith yn ôl”
D
aeth teyrngedau lu i’r cerddor a gyfansoddodd rhai o ganeuon mwyaf cofiadwy’r byd canu cyfoes Cymraeg Alun ‘Sbardun’ Huws. Mae rhai wedi sôn am ei ddawn gerddorol, ei ddireidi a hwyl, ei broblemau gydag alcohol ond yn bennaf am ei gymeriad annwyl, diffuant a chadarn dros Gymreictod. Mae ei gyfraniad at waith hwyliog arloesol y Tebot Piws yn y 1970au, yn cyd-gyfansoddi’r opera roc Nia Ben Aur ac ar lwyfan gydag Ac Eraill a Mynediad am Ddim i gyd wedi cael ei drafod. Mae straeon am y direidi a’r drygioni hefyd yn frith am ei gyfnod ym myd y Theatr. Ac roedd ei gyfarwyddyd ar raglenni Newyddion y BBC hefyd yn gefnogaeth i sawl newyddiadurwr a chyflwynydd dibrofiad dros y blynyddoedd. Yn bersonol, symud i’r pentre’ “rhwng y môr a’r mynydd” a ddaeth â’r cymeriad hyd yn oed yn nes drwy gwrdd ag aelodau ei deulu, ffrindiau a chydnabod yn ardal Penrhyndeudraeth, gweld y gynulleidfa yn Theatr Ardudwy
ar eu traed i gymeradwy bachgen lleol wrth i Bryn Fôn gyflwyno albym newydd o ganeuon Sbardun ac yn fwy diweddar yng nghyngerdd olaf Y Tebot Piws yn y Neuadd Goffa. Mae sawl un yn rhoi teyrnged i Sbardun yn Golwg heddiw gan gynnwys un cerddor ifanc sydd wedi mentro i’r un maes drwy recordio fersiwn mwy diweddar o’r gân a ddaeth i sylw gyntaf ynghyd a chynifer o’i ganeuon ar un o albyms Bryn Fôn. Mae Aberstalwm eisoes wedi ennill eu lle yn un o ganeuon mwyaf cofiadwy Sbardun a’r Gymraeg. Ac fe fydd ei ganeuon yn parhau i gyffwrdd â chalonnau ag enaid y Cymry gan ddiolch ei fod wedi ail gydio yn y sgrifennu i baratoi albym i Bryn Fôn, Cam, dros ddegawd yn ôl. “Roeddwn i’n dal i sgrifennu beth bynnag. Hyd yn oed pe tasai o [Bryn Fôn] wedi dweud, ‘dw i ddim eisiau dim byd gen ti byth eto’, faswn i’n dal wedi sgwennu caneuon achos o’dd o’n rhywbeth o’dd rhaid i fi ei wneud.” A diolch am hynny.
AR Y CLAWR
4 10
10 Pam bod Cymru mor dlawd? 14 Winjo am y Fro? – Guto Dafydd 18 Calendr 2015 Golwg! 22 Ffilm “llawn nwyd” Rhys Ifans 29 Hoff ffilmia’ Dolig y ffanatig 31 Dysgu mwy am Y Gwyll 35 Cwis Chwaraeon Phil Stead
STRAEON ERAILL
6 Beth nesaf i Gymru? 4 Pont Briwet yn rhan o sioe Nadolig 13 Dilyn y Tatŵ 16 Pigion blwyddyn Golwg 24 Cerddoriaeth y Nadolig 26 Cerddi Nadoligaidd Prifeirdd 2014 27 Stori fer Lleucu Roberts 28 Dim clichés, dim caws! 29 Pigion Radio a theledu’r ŵyl 30 Pwy laddodd yr hogyn o Brestatyn? 31 Chwaraeon yr ŵyl ar y teledu Dysgu mwy am Y Gwyll
BOB WYTHNOS 8 Yr Wythnos
12
– pigion newyddion golwg360 Bwrlwm y Bae Llun newyddion yr Wythnos 9 Byd y blogiau 9 Cartŵn Cen Williams 10
Llythyrau
12
Portread
Kirsty Williams
25
20 20-1 – Graham Jones
Gwaith 21 Tu ôl i’r llenni 21
32
Y Calendr
Colofnau
31
8 Dylan Iorwerth 11 Cris Dafis Phil Stead 32 Manon Steffan 33 Ar y bocs JCB 35 Aled Samuel
Chwaraeon
34 Gair sydyn gyda’r sêr
Blwch Post 4 Llanbedr Pont Steffan Ceredigion SA48 7LX Ffôn 01570 423 529 Ffacs 01570 423 538 e-bost ymholiadau@golwg.com safwe www.golwg360.com Golygydd Gyfarwyddwr Dylan Iorwerth Cyfarwyddwr Busnes Enid Jones
Cysylltiadau Golygydd Siân Sutton Dirprwy Olygydd Barry Thomas Gohebydd Celfyddydau Non Tudur Gohebydd y Cynulliad Gareth Pennant Gohebydd Cyffredinol Siân Williams Dylunio Dyfan Williams
Swyddog Hysbysebion Heledd Evans Swyddog Marchnata Lowri Steffan Swyddog Cyllid Rhiannon Lloyd Williams Swyddog Gweinyddol Wendy Griffiths Swyddog Tanysgrifiadau Mair Jones
Cyhoeddir Golwg gan Golwg Cyf gyda chymorth ariannol gan Gyngor Llyfrau Cymru. Nid yw ein noddwyr o angenrheidrwydd yn cytuno gyda’r farn yn y cylchgrawn. Cofrestrwyd yn y Swyddfa Bost fel papur newydd. Argraffwyd gan Argraffwyr Cambrian.
Llun Clawr: Y Gwyll
N
Bl
o ad
w
lig
a Ll
n we
a
da D d yd a’
ew nes N fyn el ar i h r a n rg dd dy By wg a r 8, yd ol aw g
Ion 015 2