Golwg 11 Chwefror, 2016

GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR

Cyfrol 28 . Rhif 22 . Chwefror 11 . 2016

Gwers fawr Wogan i gyfryngis Cymraeg

Kirsty yn rhoi ram-dam i record Llafur yn y Cynulliad

Robert o’r Hendy

ym mhrif swydd griced Cymru

Abertawe

– Dinas Noddfa i ffoaduriaid

Datgelu penderfyniadau Cymraeg i Oedolion

Dinas lle mae pethau’n digwydd

Eleni yw blwyddyn lansio datblygiadau anferth yng nghanol Abertawe

M

ae dinas Abertawe ar fin dechrau ar gynllun datblygu a ddylai gryfhau ei safle traddodiadol yn brif ganolfan siopa’r De-orllewin. Y mis diwetha’ fe gafodd enwau’r cwmnïau eu cyhoeddi i wneud y gwaith sy’n debyg o gostio tua £500 miliwn ac sydd, yn ôl Cyngor y Ddinas, yn fwy na’r un datblygiad arall ers ailadeiladu canol y ddinas ar ôl Blits yr Ail Ryfel Byd. Fe fydd hefyd yn gweddnewid sut y mae canol y ddinas yn edrych ac, am y tro cynt’, yn cysylltu’r ganolfan siopa gyda glan y môr – un syniad yw ‘sgwâr yn yr awyr’ tros Heol Ystumllwynarth sydd, ar hyn o bryd, yn rhannu’r ddwy ardal. Fe fyddai hynny’n ei gwneud hi’n haws cyrraedd atyniadau fel Canolfan Dylan Thomas ac Amgueddfa’r Glannau, yr amgueddfa ddiwydiant a môr genedlaethol. Fe fyddai hefyd yn gyswllt gydag ardal hamdden a busnes SA1. Un o’r syniadau mwya’ uchelgeisiol yw arena fawr ar gyfer cyngherddau a digwyddiadau busnes a hamdden ac mae hynny wedi cael ei gefnogi gan gantores bop enwoca’r ardal, Bonnie Tyler. Fe fyddai’r arena’n rhan o’r datblygiadau yn ardal hen safle canolfan siopa Dewi Sant yng nghanol y ddinas ei hun lle bydd hefyd sgwâr cyhoeddus newydd, sinema fawr a

‘stryd a chylch’ siopa, sy’n dilyn y duedd ddiweddara’ o ganolfannau llai ffurfiol. Mae rhagor o waith i’w wneud ar fanylion cynlluniau ochr y môr ond mae’r cwmni sy’n gyfrifol yn sôn am rodfa ar hyd rhai milltiroedd o’r traeth, gwestai a llefydd bwyta. Mae’r ardal yn cynnwys y ‘Ganolfan Sifig’ lle mae adeiladau’r cyngor ar hyn o bryd ond mae fwy neu lai’n sicr y byddai’r rheiny’n cael eu chwalu. Fe fydd trafodaethau’n digwydd gyda Phrifysgol Abertawe i weld a oes modd cyfuno canolfan ymchwil i wyddorau’r môr gydag acwariwm

a fyddai’n atyniad twristaidd. Y bwriad yw y bydd rhan canol y ddinas o’r datblygiad yn agored erbyn 2019 a datblygiad y ganolfan sifig o fewn blwyddyn neu ddwy wedyn. Gobaith Cyngor y Ddinas yw y bydd y ddau ddatblygiad yn help i gadw siopwyr yn Abertawe – maen nhw’n amcangyfri bod gwerth tua £160 miliwn o fusnes wedi bod yn cael ei golli i ganolfannau eraill. Mae’r cynlluniau hefyd yn rhan o strategaeth ehangach, i greu dinas-ranbarth o amgylch Abertawe, a honno’n ymestyn cyn belled â Chaerfyrddin yn y Gorllewin.

Lluniau: Dinas a Sir Abertawe

9 Stryd Christina, Abertawe, SA1 4EW

Llyfrau l CDau l DVDs l Cardiau Dillad i blant l Anrhegion Cyflenwyr ysgolion a llyfrgelloedd siop@sioptytawe.co.uk l www.sioptytawe.co.uk l 01792 456856 facebook.com/sioptytawe l twitter.com @sioptytawe

cynnwys chwefror 11 . 2016

AR Y CLAWR

Golwg ar Grwydr A

il ddinas Cymru yw’r ail ddinas drwy wledydd Prydain i gael ei phenodi yn Ddinas Noddfa i gynnig cartref dros dro i ffoaduriaid a chyn hir fe fydd yn croesawu 60 o deuluoedd o Syria o dan gynllun adleoli’r llywodraeth. Mae Golwg heddiw yn rhoi sylw i’r gwaith ac yn clywed am brofiadau rhai o’r bobol sydd wedi cael eu herlid o’u gwledydd ac yn cyfarwyddo â diwylliannau newydd. “Rydw i’n gwybod bod iaith arall mewn mannau trwy Gymru a bod Cymraeg yn cael ei siarad hefyd,” meddai un. “Felly mae angen dod i ddeall dau ddiwylliant newydd.” Dod â dau ddiwylliant yn un a wnaed wrth groesawu ffoaduriaid o Wlad Belg adeg y Rhyfel Byd Cyntaf ac fe fydd cyfraniad yr artistiaid a cherddorion yr adeg honno yn cael ei gofio mewn cyngerdd arbennig yn Bow Street ger Aberystwyth ganrif union yn ddiweddarach. Mae effaith rhyfel hefyd yn cael sylw mewn drama yn Abertawe a hithau’n 75 mlynedd ers i awyrennau lu awyr yr Almaen ymosod ar y dre mewn Blitz tair

noson adeg yr Ail Ryfel Byd. Gyda’r ddinas ar drothwy cyfnod o adnewyddiad a chynlluniau uchelgeisiol a dadleuol i greu canolbwynt masnachol a diwylliannol newydd i ganol y ddinas mae’n cael ei ddisgrifio fel y datblygiad mwyaf ers yr Ail Ryfel Byd. Dros y bum mlynedd diwethaf mae Prifysgol Abertawe wedi Cymreigio, yn ôl noson i ddathlu sefydlu Academi yn enw un o enwogion diwylliannol Cymru, Hywel Teifi Edwards. Ac wrth i’r pwyslais droi at y Gymraeg, gall Golwg ddatgelu bod newid mawr ar y gweill ym myd dysgu Cymraeg i Oedolion. O dan drefn newydd yr Endid, mae mwy o ganolfannau yn cael cyfle i fod yn gyfrifol am y maes ond hyd yn hyn does neb yn siŵr beth yw oblygiadau’r ad-drefnu. Ac ym myd y campau, mae’r Cymro sydd bellach yn gyfrifol am hyfforddi tîm criced Morgannwg yn sôn am ei weledigaeth a’r sylwebydd rygbi Alun Wyn Bevan yn mynegi ei siom nad yw tîm hyfforddi rygbi Cymru ddim wedi dysgu’r gwersi o’r profiadau yng Nghystadleuaeth Cwpan Rygbi’r Byd. Rhagflas o gynnwys y rhifyn hwn.

Blwch Post 4 Llanbedr Pont Steffan Ceredigion SA48 7LX Ffôn 01570 423 529 Ffacs 01570 423 538 e-bost ymholiadau@golwg.com safwe www.golwg360.com Golygydd Gyfarwyddwr Dylan Iorwerth Cyfarwyddwr Busnes Enid Jones

Cyhoeddir Golwg gan Golwg Cyf gyda chymorth ariannol gan Gyngor Llyfrau Cymru. Nid yw ein noddwyr o angenrheidrwydd yn cytuno gyda’r farn yn y cylchgrawn. Cofrestrwyd yn y Swyddfa Bost fel papur newydd. Argraffwyd gan Argraffwyr Cambrian

6

Abertawe – ar y blaen dros ffoaduriaid Datgelu penderfyniadau Cymraeg i Oedolion Robert o’r Hendy – ym mhrif swydd Criced Cymru Kirsty yn rhoi ram-dam i record Llafur yn y Cynulliad Gwers fawr Wogan i gyfryngis Cymraeg

STRAEON ERAILL

16

14

10 O Abertawe i’r Ynys Las a’r Maldives 13 Codi canu i ffoaduriaid ddoe a heddiw 14 Cadw enw Hywel Teifi yn fyw 15 Trysorau rygbi dan y morthwyl 18 Ail gynnau’r fflam greadigol 19 Abertawe’n fflam – cofio dinistr y Luftwaffe 20 “Indiana Jones o’r Oesoedd Canol” 21 Creu dros heddwch 23 Taclo homoffobia drwy ffilm

BOB WYTHNOS 8 Yr Wythnos – pigion newyddion golwg360 Bwrlwm y Bae Llun newyddion yr Wythnos 9 Byd y blogiau 10 Llythyrau

22

Cysylltiadau Golygydd Siân Sutton Dirprwy Olygydd Barry Thomas Gohebydd Celfyddydau Non Tudur, Bethan Gwanas Gohebydd y Cynulliad Gareth Hughes Gohebydd Cyffredinol Siân Williams Dylunio Dyfan Williams Swyddog Hysbysebion Heledd Evans Swyddog Cyllid Rhiannon Lloyd Williams Swyddog Gweinyddol Wendy Griffiths Swyddog Tanysgrifiadau Mair Jones

4 5 6 7 10

18

9 Cartŵn Cen Williams 12 Portread Huw Landeg Morris 16 20-1 – Shelley Rees-Owen 17-18 Gwaith

Y Babell Roc 22 Gwledd gerddorol Abertawe 24 Y

Calendr

Colofnau

26

8 Dylan Iorwerth 10 Cris Dafis 24 Manon Steffan Ros 25 Ar y soffa – Huw Onllwyn Jac Codi Baw 26 Phil Stead 27 Aled Samuel

Chwaraeon 26 Dechrau siomedig i’r tymor rygbi rhyngwladol

Llun clawr: Robert Croft Ffotograffydd: Asiantaeth Huw Evans

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook