Cyfrol 26 . Rhif 27 . Mawrth 20 . 2014
M.A.D
wrth fodd mam-gu
s i w e L Al D FAN I ’ A
Wylfa Newydd: dechrau’r drilio Creu ynni o wastraff
SIOE AM ARWRESAU
Seren Rownd a Rownd ar CBBC Dawns dywyll am Gymry gorffwyll £1.50
ARAD GOCH – DATHLU 25 Theatr i blant a phobol ifanc
Uchafbwynt ocsiynau
ARWERTHWYR A PHRISWYR ^ Yr unig dy arwerthu gydag ystafelloedd gwerthu yng Ngogledd a De Cymru
2013
Gwasanaeth proffesiynol i glirio tai/rhannau o dai • Sylw bydeang i’ch eitemau unigol neu gasgliadau • 2 ystafell arwerthu – un busnes teuluol
• Gwasanaeth prisio yswiriant ac ewyllys
• Cyfleusterau gwerthu cyfforddus, gyda sedd i bawb, yn defnyddio technoleg newydd
• Arwerthiannau amrywiol cyson ar gyfer pob math o nwyddau mewn eiddo
• Technoleg rhyngrwyd flaengar i gyrraedd prynwyr ar draws y byd
• Stadau a chyfarwyddiadau yn cael eu trin yn gyflym ac effeithiol
• Gwasanaeth asesu rhad heb ymrwymiad yn eich cartref neu trwy drefnu ymlaen llaw yn ein hystafell werthu (apwyntiadau min nos a phenwythnos)
• Yr un tasg yn rhy fawr, yn rhy fach, yn rhy llychlyd, yn rhy anniben – mae gyda ni’r profiad a gallwn helpu!
Ers 1992, dyma hoff arwerthwr llawer o gasglwyr preifat, cyfreithwyr, banciau a gwerthwyr tai yng Nghymru
17 Ystad Fasnachu Llandochau, Heol Penarth, Caerdydd CF11 8RR
c 02920 708125
info@rogersjones.co.uk
www.nantgwrtheyrn.org www.nantgwrtheyrn.org • Tˆy Cyfnod, Caffi Meinir a’r atyniadau treftadaeth
Priodasau, partion a chynadleddau • • Tˆ y Cyfnod, Caffi Meinir a’r atyniadau treftadaeth Cyrsiau i ddysgwyr trwy’r flwyddyn • • Priodasau, partion a chynadleddau Bythynnod a llety i deuluoedd a grwpiau • • Cyrsiau i ddysgwyr trwy’r flwyddyn Maes parcio am ddim a llwybr newydd i’r traeth • • Bythynnod a llety i deuluoedd a grwpiau • Maes parcio am ddim a llwybr newydd i’r traeth Ffôn: 01758 750334 / Ebost: post@nantgwrtheyrn.org Ffôn: 01758 750334 / Ebost: post@nantgwrtheyrn.org
Syr Kyffin Williams, WEDI EI WERTHU
£30,000 Busnes teuluol yn Ne a Gogledd Cymru
33 Ffordd Abergele, Bae Colwyn, Conwy, LL29 7RU
c 01492 532176 www.rogersjones.co.uk
Gwyliau Fferm Fferm Gwyliau
Crugeran Crugeran yng nghanol yng cefn nghanol gwlad cefn gwlad godidog godidog ^
10 10
Cynnigir % i ffw Crd yndniwgirtr h gr yb% wyll i ffw yr hy rddsbwys rthebgrym ybwyll yr hysbyseb a. yma.
Pen Llyn Pen Lly^ n
Dewis o 5 bwthyn Dewis o 5 bwthyn chwaethus i gysgu chwaethus i gysgu 4,5,7,10 neu 14 4,5,7,10 neu 14 w www.crugeran.com m post@crugeran.com w m post@crugeran.com c www.crugeran.com 01758730375 O 07891389143 c 01758730375 O 07891389143
‘GOLWG GO GO ‘GOLWG I hysbysebu yn Golwg WHITH’ â Helen Sweeney WHITH’ cysylltwch gyda gyda
01570 423529
• Gary Slaymaker • • Gary Slaymaker • • Eirlys Bellin • • Eirlys Bellin • • Ifan Gruffydd • • Ifan Gruffydd • • Ifan Jones Evans • • Ifan Jones Evans • • Heledd Cynwal • • Heledd Cynwal • • Aeron Pugh • • Aeron Pugh • • Iwan John • • Iwan John • NOS IAU 7:30 NOS IAU 7:30
BENJAMIN BRITTEN BRITTEN BENJAMIN
cynnwys mawrth 20 . 2014
w y t h n o s g o lwg
Cynhyrfu’r de orllewin
AR Y CLAWR
4
D
aeth cyhoeddiad awdurdod S4C yn annisgwyl o fuan dydd Gwener wrth i’r aelodau drafod y tri dewis o’u blaen ar gyfer dyfodol y pencadlys. Roedd y penderfyniad i symud dros 50 o swyddi i adeilad newydd sbon ar dir y brifysgol yng Nghaerfyrddin yn gam dewr o wybod y byddai’n achosi siom yn ardal Caernarfon ac yn peri gofid i gynifer o weithwyr y sianel sydd wedi ymgartrefu yng Nghaerdydd. Yn Golwg heddiw mae’r undeb sy’n cynrychioli rhai o’r gweithwyr yn ymateb i’r cyhoeddiad ac yn esbonio’r hyn sydd yn y fantol ac i’w drafod dros y blynyddoedd nesaf cyn i’r symudfa ddigwydd yn 2018. Ond mae’r awdurdod wedi dangos arweiniad pendant i nifer o gyrff a mudiadau eraill a allai ddilyn yr esiampl drwy agor swyddfeydd neu adrannau y tu hwnt i Gaerdydd gan roi hwb ar yr un pryd i economi, diwylliant ac i’r Gymraeg a’i defnydd mewn ardal arall. Dyna’r gobaith beth bynnag yn Sir Gaerfyrddin lle dangosodd ffigyrau’r Cyfrifiad diwethaf bod llai na hanner y boblogaeth yn siarad Cymraeg am y tro cyntaf er bod yma ardaloedd – Rhydaman a chymunedau diwydiannol gerllaw â dros 50% yn ei siarad. Beth bynnag am yr ystadegau, mae’n hen bryd codi hyder yr ardaloedd yma mewn iaith sy’n dal i gael ei throsglwyddo ar yr aelwyd o un genhedlaeth i’r llall ond sydd ar y cyfan yn cael ei chyfyngu i’r cartref heb yr hyder i’w siarad hi a’i defnyddio yn gymhwyster pwysig a gwerthfawr yn y gwaith. Ymhen wythnos mae disgwyl i’r gweithgor a gafodd ei sefydlu yn Sir Gaerfyrddin ar ôl y Cyfrifiad i gyflwyno’i adroddiad ar ddyfodol y Gymraeg yn y sir. Mae disgwyl iddo dynnu sylw at wendidau rhai o’r sefydliadau – y Mentrau Iaith yn benodol - sydd wedi cael eu creu er mwyn hyrwyddo’r Gymraeg a’i gweithgareddau. Mae’r ffaith bod yr adroddiad yn cael ei gyhoeddi o gwbwl yn dangos bod pobol yn fwy ymwybodol o’r angen a bod angen codi hyder yn yr ardal ar yr unfed awr ar ddeg. Dylai’r penderfyniad felly gan un o brif sefydliadau’r Gymraeg i symud i’r ardal fod yn hwb i’r ymdrech i sicrhau bod yr iaith yn dal ei thir ac yn cryfhau yno yn y dyfodol.
Blwch Post 4 Llanbedr Pont Steffan Ceredigion SA48 7LX Ffôn 01570 423 529 Ffacs 01570 423 538 e-bost ymholiadau@golwg.com safwe www.golwg360.com Golygydd Gyfarwyddwr Dylan Iorwerth Cyfarwyddwr Busnes Enid Jones Rheolwraig Hysbysebion Helen Sweeney
STRAEON ERAILL
4 S4C ar y ffordd i Gaerfyrddin 6 “Sioc” wrth gwtogi ar Pobol y Cwm Creu ynni o wastraff yng Nghwmgwili 7 Penddelw newydd o Saunders Lewis 13 1-0 i’r Comisiynydd Ffoi o’r rhyfel yn Syria 14 Yr esgid yn gwasgu ar ddramâu teledu 20 Perfformio i’r plant ers 1989
12 14
BOB WYTHNOS Yr Wythnos
8
– pigion newyddion golwg360 Bwrlwm y Bae Llun newyddion yr Wythnos 9 Byd y blogiau 10 Cartŵn Cen Williams 11
16
Llythyrau
12
Portread
– Owain Gwynedd
16 20-1 – Mirain Evans 19
Tu ôl i’r llenni
22 Y
Calendr
24 Y
Babell Roc
– Al Lewis Band
25 Pobol
a diwylliant
– Sion Griffiths
25
Cysylltiadau Golygydd Siân Sutton Dirprwy Olygydd Barry Thomas Gohebydd Celfyddydau Non Tudur Gohebydd y Cynulliad Gareth Pennant Gohebydd Cyffredinol Siân Williams Newyddiadurwraig Gwasanaethau Golwg Llinos Dafydd
5 Wylfa Newydd: dechrau’r drilio 14 Seren Rownd a Rownd ar CBBC 18 Dawns dywyll am Gymry gorffwyll 19 Sioe am arwresau 20 Arad Goch – dathlu 25 o theatr i bobol ifanc 24 Al Lewis Band 25 M.A.D wrth fodd mam-gu
Dylunio Dyfan Williams Swyddog Marchnata Lowri Steffan Swyddog Cyllid Rhiannon Lloyd Williams Swyddog Gweinyddol Wendy Griffiths Swyddog Tanysgrifiadau Mair Jones
Colofnau
8 Dylan Iorwerth 10 Cris Dafis 11 Gwilym Owen 22 Manon Steffan Ros 23 Ar y bocs – Dylan Wyn Williams 24 Jac Codi Baw 26 Leighton Andrews 27 Phil Stead 17-18
Gwaith
Chwaraeon
26 Post Mortem Rygbi
Llun Clawr: Al Lewis Band
Cyhoeddir Golwg gan Golwg Cyf gyda chymorth ariannol gan Gyngor Llyfrau Cymru. Nid yw ein noddwyr o angenrheidrwydd yn cytuno gyda’r farn yn y cylchgrawn. Cofrestrwyd yn y Swyddfa Bost fel papur newydd. Argraffwyd gan Argraffwyr Cambrian.