E! EM E 5 NE IS M 29, AT .V. € GR T.W
2E JAARGANG FEBRUARI 2013 NR. 4
HET KWARTAALBLAD VOOR CHRISTEN EN FILM
PAASSPECIAL
THE PASSION Een nieuw ritueel
De klasse der klassiekers 40 DAGEN PETRUS En verder: COLUMN, RECENSIES
De gelijkenis 'DE KUNSTENAAR'
Als je blad maar eens in het kwartaal verschijnt, vlieg je van feest naar feest. Vorig magazine Kerst. Nu zijn we al weer bij Pasen aangeland. We hebben er heel bewust voor gekozen om de helft van het blad aan dit feest te wijden. Pasen is wat ons betreft een cruciaal moment in het jaar, en de films geven ook meer dan genoeg aanleiding om er zoveel pagina’s mee te vullen.
SPOTLIGHT
4
HART VAN PASEN De Kunstenaar
Allereerst de campagne Hart van Pasen. Een geweldige actie, die kerken en christenen in het hele land iets in handen wil geven waarmee ze de boodschap van Pasen op een laagdrempelige manier onder de aandacht van hun buurt, vrienden en familie kunnen brengen. Dit jaar het boekje De Kunstenaar van Lisette van de Heg (bekend van Mara) in combinatie met de film ROAD TO EMMAUS, een bijbels drama over de Emmaüsgangers. Wilma Veen heeft opnieuw speciaal hiervoor een schilderij gemaakt en er wordt een website ingericht voor de campagne met verdiepend materiaal. We hopen dat iedereen deze actie aangrijpt om de Paasboodschap van verzoening te verspreiden in zijn omgeving. Het Paasverhaal is terug te vinden in nog veel meer films en programma’s. We kijken in deze editie terug op de beste verfilmingen van Jezus’ leven. Hans Loeve wijdt zelfs een heel column aan THE PASSION OF THE CHRIST en blikt vooruit naar de verfilming van Maria’s leven die later dit jaar opgenomen zal worden: MARY MOTHER OF CHRIST. Verder kunnen we natuurlijk niet voorbijgaan aan de nieuwe uitvoering van THE PASSION. Waar en wie?
FILM IN DE WINKEL Passie of plens bloed?
8
FILMFOCUS THE PASSION
9
DE KLASSE DER
10
BIJBELSTUDIE
12
KLASSIEKERS
Maar waar ik speciaal even uw aandacht voor wil vragen is de campagne 40 DAGEN PETRUS. Speciaal voor de Veertigdagentijd is een website ontwikkeld die invulling wil geven aan deze periode voor Pasen, een tijd van bezinning en verdieping. Iedere dag komt er op de website een fragment te staan uit de film over het leven van Petrus (PETRUS EN HET LAATSTE AVONDMAAL), met een bijbeltekst en enkele zinnen om over na te denken. Waarom? Omdat de Veertigdagentijd en Pasen momenten zijn waarop we terugblikken naar Jezus’ sterven en Zijn opstanding. Twee cruciale momenten in de wereldgeschiedenis. Doe je mee? Bazuin het rond!
40 dagen tijd
Paul van der Niet Hoofdredacteur
KIJK OP FILM is een kwartaalblad voor christenen over film en verschijnt vier maal per jaar. VERSPREIDING KIJK OP FILM wordt gratis aangeboden aan christenen in Nederland, o.a. via christelijke (boek) winkels, kerken en op evenementen. Een abonnement is mogelijk via de website voor €10,- per jaar.
Bruce Marchiano als Jezus in de film Petrus (pagina 12)
REDACTIE Paul van der Niet (hoofdredacteur), Rita Quartel (eindredacteur), Hans Loeve, Minella van Bergeijk, Wim Korstanje, Jacco Doornbos en Henk Nennie-van Gemeren.
DRUK Drukkerij Tesink, Zutphen
VORMGEVING Ruchama Nijenhuis - www.ruchamanijenhuis.nl
ISSN: 2213-2503 www.kijkopfilmmagazine.nl
UITGEVER Henk Nennie-van Gemeren
ADVERTENTIE ACQUISITIE Theo Wijbenga T 0511 - 47 57 46 E theowijbenga2@gmail.com
februari 2013 I Kijk op Film l
3
SPOTLIGHT
HART VAN PASEN De Kunstenaar
Kerst is nog maar net voorbij of het is al bijna Pasen. En dus start ook de campagne Hart van Pasen weer. Vorig jaar was er de indrukwekkende film DE BRUG (Oscarnominatie). Dit jaar iets heel anders: het boekje De Kunstenaar, geschreven door Lisette van de Heg (ook bekend van Mara), in combinatie met een DVD van het bijbels drama ROAD TO EMMAUS. En opnieuw is er speciaal voor Hart van Pasen een schilderij gemaakt door kunstenares Wilma Veen. Bovendien wordt er ook nu voor de campagne weer een website ingericht voor mensen die meer willen weten over de betekenis van Pasen. Door: Paul
4
l Kijk op Film l februari 2013
Een frag
ment uit
KunstDeen aar Lisette v an de H eg (2013 een slage
ens een
dorp me
t een bu
rgemees ter en ee n bakker, n o het dorp g vele an deren. D leefden h e mense un leven n in haast zo gaten ha nder dat dden. Ze ze het in kenden de geen pijn Ze hadd , maar o en geen ok geen ruzie, m geluk. aar ook misten ie geen geli ts, maar e fd en. De m ze konde ensen n er hun dus liete vinger n n ze het iet opleg gemis vo gen, or wat h leven zo et was en als ze da leefden z t al jaren e hun lang ded brood, d en. De b e burgem akker ba eester be kte zijn legde ve slachtte rgaderin een koe. gen en d e slager r en een
Op een d
DE SCHRIJFSTER Lisette van de Heg debuteerde in 2010 met de roman Mara, waarmee ze direct de Christelijke Publieksprijs in de wacht sleepte. Daarna verschenen nog van haar hand de romans Noor (tweede bij de Publieksprijs in 2012) en het recente Sub rosa. Lisette over Pasen: ‘God die de mens schiep en later zelf mens werd, liet zich doden door de mens. Hij deed dat om te herstellen wat kapot was. Hij had deze manier gekozen om te laten zien dat Hij sterker was dan het kwaad. Het kwaad dat door de mens in de wereld was gebracht.’ Meer info over Lisette: www.lisettevandeheg.nl
boer en
ag gebeu rde er ie ts in het ‘Welkom dorp. Er ’, zei de b arriveerd urgemee e een vre s te ‘Wie ben r, die hem emdelin t u en wa toevallig g. t komt u te g e n kwam op doen?’ ‘I ‘En ik ko k ben ku straat. m hier o nstenaar m kunst ’, zei de m te maken ‘Aha.’ De an met z . ’ burgeme achte ste ester knik m. te en ver volgde z ijn weg.
Foto: Ernie Enkelaar
Er was e
Foto: Eljee
)
SCHILDERIJ Net als vorig jaar heeft Wilma Veen een schilderij voor Hart van Pasen gemaakt. Dit jaar dus aan de hand van de gelijkenis De Kunstenaar en de film ROAD TO EMMAUS. Een abstract schilderij waarin hart, draaimolen en de kunstenaar een centrale rol spelen. De sfeer toont de vreugde van Pasen. Wilma Veen is een bekend en gewaardeerd kunstenares, columniste en presentatrice. Op televisie was zij recent nog te zien als gast in het programma Andries (EO, 2013) en Op 3 ezels. Meer info over Wilma: www.wilmaveen.nl
februari 2013 I Kijk op Film l
5
6
l Kijk op Film l februari 2013
VORIG JAAR Na jaren van zoeken lukte het vorig jaar eindelijk om de film DE BRUG naar Nederland te halen. Deze bijzondere film vertelt de gelijkenis van de brugwachter die zijn zoon opgeeft om zo een trein vol vreemden te redden. Een metafoor voor God die zijn Zoon offert voor de wereld. DE BRUG is gemaakt door een paar jonge Amerikaanse filmmakers met Oost-Europese wortels. Ze kregen met hun film een Oscarnominatie voor beste korte film. Reinier Sonneveld schreef een boekje bij deze poëtische film en voorzag DE BRUG van een inleiding en een epiloog. Wilma Veen maakte een indrukwekkend schilderij ten behoeve van de campagne.
HART VAN PASEN 2013 Dit jaar is er gekozen voor een heel ander concept. Een boekje met een gelijkenis in combinatie met een bijbelfilm. Waarom deze twee verschillende producten bij elkaar? De gelijkenis De Kunstenaar vertelt op fabelachtige wijze waarom Goede Vrijdag en Pasen zijn voorgevallen: de dorpsbewoners die de creatie van de Kunstenaar kapotmaken, waarna de Kunstenaar zelf voor de oplossing zorgt. In tegenstelling tot het boekje De Kunstenaar houdt het bijbels drama ROAD TO EMMAUS zich juist bij de feiten: Jezus die de twee Emmaüsgangers aan de hand van het Oude Testament uit de doeken doet waarom de Zoon van God naar de aarde moest komen om te lijden en te sterven om daarna uit de dood op te staan.
ROAD TO EMMAUS Het bijbels drama ROAD TO EMMAUS is gemaakt in 2010, door Steve Boettcher van productiebedrijf BT Media. Subtitel: The Greatest Mystery Revealed. En dat is ook meteen het doel van de film: het mysterie van Pasen onthullen. Er zijn wereldwijd inmiddels meer dan 150.000 exemplaren verspreid. BRUCE MARCHIANO De acteur die Jezus speelt, is Bruce Marchiano. De rol van Jezus vertolken, is natuurlijk niet zomaar iets. Het gaat tenslotte om de Zoon van God. Daarvan is Marchiano zich ten volle bewust. ROAD TO EMMAUS is niet de eerste film waarin hij Jezus speelt. Hij deed dit al vaker en hij is inmiddels een gekende acteur voor deze rol. De eerste films waarin Bruce Jezus speelde, zijn de delen MATTHEW en ACTS uit de serie THE VISUAL BIBLE. Over die (geloofs)ervaring schreef hij het boek In the Footsteps of Jesus, een indrukwekkend relaas van een man die probeert in de huid van Jezus te kruipen. WEBSITE Net als vorig jaar wordt er voor Hart van Pasen een website ingericht. De campagne wil daarmee mensen die meer willen weten over het product een platform geven waarop ze informatie kunnen vinden over Pasen en links naar online cursussen als Ikzoekgod.nl en Waarom Jezus? //
RECENSIE ROAD TO EMMAUS De film vertelt de geschiedenis van de Emmaüsgangers, twee mannen onderweg van Jeruzalem naar huis, pratend over wat er zojuist gebeurd is: de kruisiging van hun rabbi Jezus. Ze begrijpen er niets van en zijn teleurgesteld. Was Jezus dan niet de beloofde Messias? Dan voegt zich een Man bij hen, Die de twee begint uit te leggen dat wat er gebeurd is, al lang geleden voorzegd was in de Bijbel. De mysterieuze Man neemt met hen de hele geschiedenis van het Oude Testament door terwijl ze langzaam maar zeker hun woning naderen. Ze staan verbaasd hoe de geschiedenis, de profetieën en de actuele gebeurtenissen bijeen lijken te komen. Als ze thuis aankomen, nodigen ze de wijze Man uit en als ze aan de maaltijd zitten en de Man het brood breekt, vallen de schellen van hun ogen. Ze zien dat ze Jezus Zelf over de vloer hebben. Hij leeft! Hij is opgestaan! Op dat moment verdwijnt Hij. Ze wachten geen seconde en keren haastig terug naar Jeruzalem om het de discipelen en de anderen te vertellen. ROAD TO EMMAUS heeft een eenvoudig concept. We volgen de twee mannen van Jeruzalem naar huis. Jezus voegt zich bij hen en legt hen het evangelie uit zonder dat ze door hebben dat Hij het is. Meer is het niet. Dat is ook niet nodig, want het doel van de film is simpel: de kijker meenemen door de bijbelse geschiedenis om te laten zien waarom Jezus naar onze wereld is gekomen en dat Hij leeft! Een prachtig doel toch?
november februari 2012 2013 I Kijk op Film l
7
FILM IN DE WINKEL
Maarten ’t Hart schrijft in een van zijn boeken over het lijden van Christus dat
een kruisdood niet het ergste is waardoor een mens aan zijn einde komt. Er zijn mensen die erger geleden hebben dan Jezus. Aan de hand van gruwelijke voorbeelden zet hij uiteen hoe mensen in de loop van de geschiedenis zijn gedood.
In de Romeinse tijd werden mensen op de meest afgrijselijke manieren afgeslacht en ook de middeleeuwse martelpraktijken zijn mensonterend. Maar of een kruisiging, een martelende hongerdood van een paar weken of het spreekwoordelijke radbraken (waarbij alle botten werden gebroken en het
mens doet om gemarteld te moeten sterven als een misdadiger. Het menselijk leed dat Jezus ondergaat, wordt nergens plastischer neergezet als in de film THE PASSION OF THE CHRIST. Een zeer controversiële film omdat elke zweepslag die op zijn rug neerkomt en elke nagel die in zijn handen wordt geslagen groot en bloederig in beeld wordt gebracht. Ik kon geen moment rustig kijken: het bloed klopte tegen mijn slapen. Verschrikkelijk om naar te kijken. Het afslachten van een mens doet in deze film niet onder voor de doorsnee horrorfilm. Een vrouw in Amerika kreeg een hartverlamming tijdens het kijken naar deze film (doctoren wilden geen oorzakelijk verband leggen, maar feit is wel dat het gebeurde tijdens het kijken naar de film). Je kunt je afvragen waarom miljoenen
liggen in het graf en Jezus is weg!) zou het een niet kloppend verhaal zijn. Mel Gibson heeft deze film willen maken om te laten zien dat hij Christus heeft gedood (de close-up handen in de film die de spijkers slaan in Jezus’ handen, zijn de handen van Mel Gibson zelf) en hij persoonlijk vergeving nodig heeft. Dat maakt de film nog niet minder bloederig, maar je plaatst het geheel in het verhaal van Pasen. De liters bloed worden zo passie van Jezus voor onze levens. De schrijvers van het script hebben na 8 jaar het idee opgevat om een vervolg te gaan maken. Als je dit leest zijn de eerste opnames van MARY MOTHER OF CHRIST gemaakt. De film zal zich gaan richten op een wat jonger publiek. Jozef en Maria zullen te zien zijn als tieners. Maria’s tienerjaren en haar worstelingen komen
Passie of plens bloed?
slachtoffer pas na enkele dagen overleed) de ergste dood is, is niet relevant. En zeker niet als we het over Gods Zoon hebben. Lichamelijke folteringen zijn erg maar als mensgeworden God de marteldood sterven is voor ons niet te bevatten. Het feit dat Jezus mens werd, is al niet te begrijpen en zeker niet in te voelen, laat staat dat we ook maar enigszins kunnen inschatten wat het met een Goddelijk
christenen deze film zijn gaan kijken. De reden en daarom toch een aanbeveling van mijn kant, mag duidelijk zijn: als gelovig mens staar je met betraande ogen naar het scherm als daar jouw Heiland wordt doodgemarteld. Omdat je weet dat dit de grootste opoffering geweest is in de geschiedenis. En je wist het natuurlijk al maar als je het echt onder ogen durft te zien en lichamelijk het plaatsvervangend angstzweet in je handen hebt staan, vergeet je het nooit meer! Niet om het afschuwelijke lijden alleen, maar des te meer omdat de Redder der wereld hulpeloos als het paaslam wordt opgeofferd. En als de laatste scene er niet in zou zitten (de windselen
aan bod. Rollen zijn weggelegd voor Ben ‘Ghandi’ Kingsley als Herodes de Grote en Andy Garcia als Maria’s vader. Even menselijk, maar minder bloederig dan THE PASSION OF THE CHRIST. Ik verwacht dat het een prachtig tweeluik is en plaatst de gruwelijke marteldood nog beter in het perspectief van Jezus’ leven met zijn aardse vader en moeder en de cultuurpolitiek van de eerste eeuwen. Mijn nieuwsgierigheid is in elk geval geprikkeld, maar tevens mijn geduld, want Kerst 2013 pas in de bios. Eerst nog even diep ademhalen en THE PASSION OF THE CHRIST nog eens kijken. //
Door: Hans
Hans Loeve verzorgt voor meer dan 30 winkels het volledige DVD assortiment. Hij heeft een groothandel Boekmuziek.nl en een website www.gospelexpert.nl
8
l Kijk op Film l februari 2013
THE PASSION een nieuw ritueel
Door: Paul
Ooit begonnen in Manchester en uitgezonden door de BBC in 2006, is THE PASSION inmiddels al twee keer succesvol in Nederland uitgevoerd en nu Pasen nadert, start THE PASSION-koorts opnieuw. Waar zal THE PASSION dit keer plaatsvinden? Wie speelt Jezus? Wie vertolkt de rol van Maria? En welk plein of gebouw zal in het middelpunt staan? Vorig jaar trok THE PASSION in Rotterdam 1,7 miljoen kijkers, een ongekend hoog aantal voor een uitzending die strikt genomen het verhaal van Goede Vrijdag vertelt met behulp van Nederlandstalige liedjes. Geen enkel ander programma over dit thema krijgt zoiets voor elkaar, behalve dan misschien de eerste uitzending van de controversiële speelfilm van Mel Gibson THE PASSION OF THE CHRIST. Hoe komt het toch dat dit format zo succesvol is? Een rockopera of musical over het lijden van Jezus uitgevoerd en live uitgezonden in de Stille Week. Natuurlijk zijn er diverse redenen aan te wijzen. Het format van THE PASSION heeft iets van een volksfestijn,
met Nederlandstalige liedjes en bekende artiesten uit eigen land. Beide ingrediënten zorgen voor veel aandacht en hoge kijkcijfers. Tel daar nog eens bij op dat het ook vaak om artiesten gaat die zelf geen christen te zijn. Dat roept spanning op, wat natuurlijk uitgebreid wordt belicht in programma’s als De Wereld Draait Door. THE PASSION lijkt wel een nieuw soort ritueel. Een manier voor de postmoderne, postkerkelijke mens om het Paasverhaal te vieren. Natuurlijk roept deze vorm weerstand op bij de kerkmensen. Het staat zover af van de verstilde vorm die de kerk gebruikt. Tegelijkertijd is THE PASSION een enorme kans om de kern van de christelijke boodschap onder de aandacht te brengen bij een grotendeels ontkerkelijkt publiek. Ook in 2013 komt er een editie van THE PASSION. Dit jaar in Den Haag, de hofstad. Jezus die wordt voorgeleid in het centrum van de macht. Passender kan haast niet. Misschien dat deze editie van THE PASSION de eerste en beste uitvoering in Gouda dan kan overtreffen. THE PASSION uit 2011 werd gekroond tot ‘Event van het Jaar’. //
februari 2013 I Kijk op Film l
9
Wellicht is BEN HUR wel de meest legendarisch geworden filmklassieker. Het tijdloze verhaal over twee vrienden die elkaars vijanden worden, in de tijd van Jezus Christus, gezien door de ogen van Judah Ben-Hur. Deze zoon van een rijke Joodse koopman moet vele levens leiden: die van een machtig zakenman, een plichtsgetrouwe slaaf, een dappere gladiator, een Romeinse edelman en een zegevierende held.
FILMFOCUS
DE KLASSE DER
klassiekers
Epische filmdrama’s van soms al meer dan een halve eeuw oud, duizenden figuranten, significante productiebudgetten, topacteurs in de cast, vaak verscheidene Oscars, en veelal gekenmerkt door de omvangrijke impact op het publiek op het moment van verschijnen tot op de dag van vandaag. Wie kent ze niet? De klassiekers als QUO VADIS (1951), THE ROBE (1953), BEN HUR (1959) en THE GREATEST STORY EVER TOLD (1965). Kenmerkend is dat ze allemaal een verhaal vertellen over dezelfde periode uit de geschiedenis, namelijk de tijd van Jezus en zijn eerste volgelingen.
Door: Henk SPIEGEL VAN DE TIJD QUO VADIS brengt ons het verhaal van Nero. Keizer, despoot en menselijke god van Rome. Een Rome dat letterlijk en figuurlijk in brand staat. Het opkomende christendom doet het oude Rome schudden op haar grondvesten en Nero (Peter Ustinov) doet er alles aan om de christenen te vernietigen om zo zijn keizerrijk in stand te houden. De film is gebaseerd op het gelijknamige boek van Nobelprijswinnaar Sienkiewicz en werd al in 1913 verfilmd door de Italianen, toen nog in zwart-wit en zonder geluid. MGM kocht de filmrechten in de jaren dertig, maar de Tweede Wereldoorlog stond de productie ervan in de weg, zodat deze pas eind jaren veertig op gang kwam. Na de verschrikkingen van de wereldoorlogen was er wel behoefte aan de creatie van de ideale maatschappij.
10
l Kijk op Film l februari 2013
VIJFTIG JAAR GELEDEN… Hoewel er bij regisseur Mervyn LeRoy twijfels waren over de haalbaarheid en slagingskans van zo’n omvangrijk epos zette hij toch door nadat hij het advies had gekregen dat een dergelijke film over fundamentele conflicten toch niet kon misgaan. Sensualiteit, geweld en spiritualiteit in combinatie met tweeduizend jaar aan publiciteit bleek de succesformule te zijn. De film werd gemaakt in Rome met behulp van wel vijfendertigduizend figuranten en werd een epos dat mensen achter de TV vandaan haalde en weer in de bioscoop kreeg. De film bleek een Nobelprijs voor de Vrede waardig. Een verhaal van het zwaard, oorlog, veldslagen, dood, moord en de triomf van het Kruis!
… verscheen de spraakmakende film THE ROBE op het witte doek. Misschien niet zo groots qua omvang, maar desalniettemin een indrukwekkend verhaal over de Romeinse centurio Marcellus Gallio (Richard Burton) en de Griekse slaaf Demitrius (Victor Mature). Beiden ontmoeten ze heel kort Jezus. Hoewel Jezus zelf niet in beeld werd gebracht, omdat veel christenen daar in de jaren vijftig van de vorige eeuw aanstoot aan namen, maakt zijn evangelie een onuitwisbare indruk op de levens van de beide mannen. Als filmkijker word je meegezogen in het drama dat zich voltrekt wanneer Marcellus de opdracht van Pilatus (Richard Boone) krijgt om drie misdadigers te kruisigen. Als hij vervolgens na de voltooide executie in een gokspelletje de mantel van Jezus wint, verandert zijn leven voor altijd.
HET GROOTSTE VERHAAL OOIT Hoewel Hollywood duidelijk nog moest leren dat het van weinig gevoel voor authenticiteit getuigt als je Jezus (Max von Sydow) door een acteur met mooie blauwe ogen laat spelen, pleit aan de andere kant voor de verhalen vertellende enclave in Los Angeles dat ze de historie van Jezus’ leven op aarde op grootse wijze weten te verfilmen. Deze gedenkwaardige verfilming waar de grootste sterren voor in de rij stonden, leverde een integere weergave van het evangelie op. Alle bekende bijbelse gebeurtenissen hebben in dit ruim drie uur durende epos een terechte plek gekregen. De geboorte in Bethlehem, Johannes de Doper, de verzoeking in de woestijn, de twaalf discipelen, de wonderen, de Bergrede, het Onze Vader, de intocht in Jeruzalem, de tempelreiniging,
het laatste avondmaal, de kruisiging, de opstanding en de hemelvaart. Toch is dit geenszins een saaie film. Kunstzinnigheid en zelfs ironie komen met regelmaat voor. Bijvoorbeeld als Johannes de Doper (Charlton Heston) zelfs bij zijn arrestatie de soldaten van Herodus (José Ferrer) nog eerst probeert te dopen terwijl ze hem uit het water trekken. Maar ook de prachtige Messiah van Händel bij het verhaal van Lazarus. Dit is zonder twijfel THE GREATEST STORY EVER TOLD!
TOT SLOT Andries Knevel heeft een keer de vraag gesteld; ‘Als je honderd Jezusfilms hebt gezien, heb je dan Jezus wel beter leren kennen?’ Vanzelfsprekend is dat een vraag die ieder voor zichzelf dient te beantwoorden. Persoonlijk denk ik dat al deze werken een stukje mogen weerspiegelen van onze grote Koning en zijn volgelingen hier op aarde. En film was vijftig jaar geleden en is nu nog steeds een zeer eigentijds middel om zijn boodschap aan de aarde te verkondigen, ons te inspireren en dichter bij Hem te brengen. Kijken dus! //
BIJBELSTUDIE
‘Toen ik hem aanstaarde, was ik bang. Niet voor hem. Zijn verschijning was één en al licht, liefde en goedheid. Nee, ik was bang voor mezelf. Ik wist dat m’n leven vanaf dat moment om hem zou draaien.’ Petrus
40 DAGEN Petrus
Op 13 februari start de Veertigdagentijd weer. De periode van de Veertigdagentijd is van oudsher een tijd van inkeer, bezinning en gebed ter voorbereiding op Pasen (31 maart). Het begin is Aswoensdag. De laatste dag Stille Zaterdag. Naar de letter zijn het zesenveertig dagen, maar de zondagen worden niet meegeteld. Door: Paul
12
l Kijk op Film l februari 2013
KATHOLIEKE TRADITIE Lange tijd is de Veertigdagentijd vooral een katholieke aangelegenheid geweest. Zij noemen het de Vastentijd. Het hoogtepunt van de vastenperiode is de Goede Week, die wij ook wel kennen als de Stille Week, de week voor Pasen. Katholieken hebben de eeuwen door deze veertig dagen gevast, al zijn de voorschriften door de tijd heen wel versoepeld. PROTESTANTEN Protestanten kennen geen voorgeschreven vastenperiode. Daarentegen zie je steeds meer kerken en groepen de Veertigdagentijd aangrijpen als een tijd van inkeer, bezinning en gebed. Ook wordt er gevast, al is de invulling anders dan vroeger. Er wordt bijvoorbeeld veertig dagen lang niet gerookt of men nuttigt geen alcohol gedurende deze periode. Anderen onthouden zich van televisiekijken of stoppen hun social media activiteiten.
40 DAGEN PETRUS Wat houdt het programma in? Iedere dag is er een kort fragment te zien op de website www.40dagenpetrus.nl en op de Facebook pagina van Kijk op Film, met daarbij een tekst uit de Bijbel en een paar zinnen ter toelichting en verdieping. Wij nodigen u uit de komende Veertigdagentijd met ons mee te wandelen door het leven van Petrus.
VEERTIG DAGEN Waarom veertig dagen? En niet bijvoorbeeld tien of vijftig? Het getal veertig heeft een bijzondere betekenis in de Bijbel. Jezus Zelf heeft veertig dagen vastend doorgebracht in de woestijn voordat Hij begon aan Zijn openbare optreden (Lucas 4:1-13). Mozes verbleef veertig dagen op de berg om Gods geboden in ontvangst te nemen (Exodus 24:12-18). En Elia liep veertig dagen door de woestijn voordat hij God mocht ervaren (1 Koningen 19:1-18). PETRUS Wij hebben voor de komende Veertigdagentijd een programma samengesteld aan de hand van een film: PETRUS EN HET LAATSTE AVONDMAAL. In deze film staat Petrus centraal. Wij kennen Petrus als één van de drie belangrijkste discipelen, een haantje-de-voorste, degene die Jezus driemaal verraadde toen het erop aankwam. Maar ook de rots, waarop Jezus zijn kerk wilde bouwen (Matteüs 16:18). In deze film zit Petrus in de gevangenis, wachtend op de doodstraf. Hij kijkt op verzoek van bewaker Martinianus nog één keer terug op zijn leven met Jezus.
GESTERKT DOOR DE GEEST
FRAGMENT: Martinianus: ' Waar haalde je de kracht vand Petrus: 'God hee aan ft het allemaal gedaan. Jezus ko om van visser een groot apostel me. Hij schonk te worden?' os mij. Hij trok m mij de Heilige et me op en Hij Geest om me te onderrichtte leiden. God hee ft ook een plan Wat heeft h voor jou.' et voor zin om een peri gericht te zij o d e van veertig n en je te on dagen lang thouden va op? Petrus v op God n allerlei afl ertelt ons d e id a ingen? Wat t we volledig andere stem levert het afhankelijk men in ons zijn van Go leven uit te luisteren na d. Door de schakelen, z ar de stem v ijn we beter an God. Jez in us gaf ons h staat te et voorbeeld Lucas 4:1,14: 'Ver . vuld van de hei lige Geest trok Je door de Geest zw zus w ierf hij veertig dagen rond in eg van de Jordaan, en geleid gesterkt door d de woestijn... Je e Geest, terug n zus keerde, aar Galilea.'
WWW.40DAGENPETRUS.NL februari 2013 I Kijk op Film l
13
UW (FILM) ADVERTENTIE HIER? MARRIAGE RETREAT
PSALM 23
MY LAST DAY WITHOUT YOU
2011, 97 minuten (Door: Henk)
2012, 106 minuten (Door: Rita)
2012, 90 minuten (Door: Kia)
Jeff Fahey (LOST, MACHETE), Reginald Vel Johnson (FAMILY MATTERS, DIE HARD) en Victoria Jackson (SATURDAY NIGHT LIVE, BABY BOOM) spelen in deze komische, aanstekelijke film over de moeilijkheden die in veel huwelijken voorkomen en de oplossing daarvoor. David A.R. White (IN THE BLINK OF AN EYE) en zijn vrouw Andrea Logan White (SARAH’S CHOICE) leiden een trio van ongelukkig getrouwde stellen naar een bergresort waar ze onderworpen worden aan de nogal onorthodoxe en vrij komische methodes van Dr. Sullivan (FAHEY) en zijn vrouw Katrina (JACKSON). Als de koppels zich door het programma heen worstelen om hun huwelijken weer op de rit te krijgen, ontdekken ze al snel dat het niet gaat om ‘wat’ ze missen in hun leven, maar ‘wie’, namelijk Jezus. De film is hilarisch wanneer de mannen hun visie op het huwelijk verwoorden en de vrouwen dit horen, zonder dat de mannen dit beseffen. Veel, voor getrouwde stellen, bekende thema’s passeren op grappige wijze de revue. Toch zit er een serieuze kant aan deze film waar de les aan de kijker wordt meegegeven dat ze Gods leiding en elkaar hard nodig hebben. //
Psalm 23 is al duizenden jaren een ‘bestseller’. De psalm is het meest bekende gedeelte uit de Bijbel en vormt voor veel mensen een bron van troost, hoop en bemoediging. En hoewel het ook het meest geciteerde
Tijdens een dagtrip naar New York wordt Niklas, een Duitse zakenman (KEN DUKEN), totaal verliefd op Tisha, een singer-songwriter (NICOLE BEHARIE),
bijbelgedeelte is, blijkt uit deze dvd dat er toch nog veel nieuws te ontdekken valt. Pastor, filmmaker en historicus dr. Ken Curtis neemt ons mee op zijn reis langs de honderdtien woorden van de drieduizend jaar oude psalm. De woorden blijken verrassend actueel en verrijkend voor je geloofsleven. De dvd telt dertien hoofdstukken van ongeveer acht minuten elk en neemt je mee naar diverse locaties in Israël. Het gevarieerde landschap, het Meer van Galilea, de plek waar David Goliat versloeg, het is slechts een greep uit de locaties die voorbijkomen en van deze dvd een aantrekkelijk geheel maken. Een aantal jaren geleden werd bij Ken Curtis kanker geconstateerd en hij verwerkt zijn ervaringen met deze ziekte in de dvd. Toch werkt dat bepaald niet beperkend, eerder versterkend. Curtis weet immers uit eerste hand wat het betekent de weg te gaan ‘door een donker dal’ en aan tafel genodigd te worden ‘voor het oog van de vijand’. Toch getuigt alles wat hij zegt van hoop in schijnbaar hopeloze situaties. De dvd is prima te gebruiken als tool voor zowel persoonlijk als groepsgebruik. Via de hoofdstukselectie navigeer je gemakkelijk naar de dertien verschillende videofragmenten. Elk fragment behandelt een of twee regels van de psalm. Ook is er uitgebreid (gratis) studiemateriaal beschikbaar. //
die hem laat kennismaken met haar wereldje in Brooklyn en met emoties die hij nooit eerder heeft ervaren. Als je verwacht dat dit het zoveelste romantische drama tussen verschillende rassen is, dan heb je het mis. Dat blijkt namelijk de minst grote barrière te zijn voor dit koppel. Natuurlijk zijn er culturele verschillen, maar dat blijkt vaak miscommunicatie en geeft op onverwachte momenten een leuke draai aan het verhaal. Het stel ontmoet elkaar nogal snel en er is direct een sterke natuurlijke klik. Parallel hieraan loopt ook het liefdesverhaal van Tischa’s vader, Pastor Johnson en zijn secretaresse, Luz. De interactie tussen die twee is zeer vermakelijk, maar laat ook een voorzichtiger en meer volwassen aanpak zien dan die het jonge stel hanteert. Tegelijkertijd speelt op de achtergrond de reden dat Niklas naar New York kwam. Namelijk het opheffen van een complete bedrijfstak en het bizarre feit wil dat Tisha daardoor op staande voet ontslagen wordt. In eerste instantie weet Tischa niet dat zij haar baan zojuist verloren heeft door toedoen van Niklas. Deze film is echt de moeite waard! Een verfrissende kijk op liefde, aantrekkingskracht en kansen. Een aangename verrassing om te kijken. MY LAST DAY WITHOUT YOU werd uitstekend ontvangen door de Amerikaanse filmpers. //
Meer informatie en contact: Theo Wijbenga T 0511 - 47 57 46 E theowijbenga2@gmail.com
DE ONTMOETING 2 (The Encounter – Paradise Lost)
FILMRECENSIES
2012, 105 minuten (Door: Melinda) Geen standaardfilm volgens de bekende Hollywoodformule waar het puur om entertainment gaat. DE ONTMOETING 2 is een film waar een willekeurige groep mensen samen met Jezus vast komt te zitten in een luxe vakantie resort. Wat er volgt, is eigenlijk een grote pastorale sessie waardoor je als kijker de verschillende personen leert kennen. Niet zozeer actie, maar juist het gesprek is leidend. En dat maakt deze film ook interessant, vergelijkbaar met DE ONTMOETING (in NL uitgekomen in mei 2012) en het bekende boek DE UITNODIGING van Paul W. Young. Prachtig acteerwerk van Robert Miano (Bruno) die een overtuigende rol neerzet als tegenspeler van Bruce Marchiano (Jezus). Wederom weet Bruce Jezus op een uiterst persoonlijke wijze te vertolken, vanuit passie en enthousiasme voor de mensen om Hem heen. Hij spreekt in het lijden van deze gebroken wereld van hoop, redding en een toekomst met Hem! De film gaat zwaardere theologische issues ook niet uit de weg, zoals de vrije wil, invloed van het kwaad en vergeving van zonden. Daarmee geeft DE ONTMOETING 2 uitleg aan de moderne scepticus en presenteert het een logische argumentatie voor de manier waarop God omgaat met de wereld. De laatste scene is erg goed, waar het gaat om hoop en geduld hebben. De film inspireert om te geloven dat God meer toegewijd is om ons te redden dan we misschien ooit hadden kunnen bedenken. //
de zaak van zijn vader (gespeeld door Eric Roberts) werken, maar Ethan en zijn vader kunnen niet goed met elkaar opschieten. Ondertussen zijn Luke en Alexandra helemaal op hun
THIS IS OUR TIME 2013, 92 minuten (Door: Wim) Het verhaal begint wanneer vijf vrienden (Cathryn, Ryder, Luke, Ethan en zijn zus Alexandra, gespeeld door Erin Bethea, hoofdrolspeelster in FIREPROOF) afgestudeerd zijn en hun plannen bespreken voor de toekomst. Luke en Alexandra zijn net getrouwd en hebben een roeping om naar Chennai (India) te gaan om daar te gaan werken voor de organisatie ‘Omarm een dorp’, waar families van (ex-)lepra patiënten worden opgevangen en geholpen. Zij hebben ervaren dat God deze speciale opdracht voor hun leven heeft. Ze vertrekken binnen drie weken. Ethan, de broer van Alexandra, heeft zich niet kunnen inschrijven op de universiteit en blijft in
10
l Kijk op Film l februari 2013
plaats in India en sturen zemooie verslagen naar huis. Tegelijkertijd heeft Cathryn moeite met de eerlijkheid op haar werk en Ryder die de social media marketing moet opzetten bij een groot bedrijf, wordt ontslagen. Tijdens de verjaardag van Ryder besluiten de vrienden te bellen naar Luke en Alexandra, maar terwijl ze met elkaar bellen, gebeurt er een heftig ongeluk, waarbij Alexandra overlijdt. Blijdschap maakt plaats voor verdriet en ieder personage in de film gaat er op zijn eigen wijze mee om. Wat is de zin van het lijden? Moeten we ons wel inzetten voor God en voor onze medemensen, als dit soort dingen kunnen gebeuren. Hoe leven we eigenlijk volgens onze ‘roeping’? Is God blij met wat we dóen of wie we zíjn? ‘Wie of wat wil God dat we zijn’ is de belangrijkste vraag. Hoe reageren we als verdriet in ons leven komt? Het belangrijkste is te weten dat God er bij is. De tijd is van Hem. //
HET LEVEN EN WERK VAN DIETRICH BONHOEFFER / DIETRICH BONHOEFFER: herinneringen & perspectieven 1983/2013, 210 minuten (Door: Paul) Wellicht is het u niet ontgaan, maar er verschijnt nogal wat over Bonhoeffer de laatste tijd. De Nieuwe Koers schonk onlangs in een artikel aandacht aan een aantal boeken. Nu verschijnen er ook twee documentaires op DVD. De eerste van de twee luistert naar de titel HET LEVEN EN WERK VAN DIETRICH BONHOEFFER en is onder andere geproduceerd door de inmiddels overleden Ken Curtis van het Christian History Institute (Engelse titel: HANGED ON A TWISTED CROSS). De film duurt twee uur en daaruit blijkt meteen dat de film veel
wil vertellen. Het hele leven van Bonhoeffer passeert de revue en al is de film wat statisch gemaakt, het is een uitstekende kennismaking met Bonhoeffer. En dat verdient de man ook! De tweede documentaire is een klassieker: DIETRICH BONHOEFFER: HERINNERINGEN & PERSPECTIEVEN. De film is gemaakt in 1983, duurt zo’n negentig minuten en in plaats van historici en experts zien en horen we hier mensen die Bonhoeffer zelf meegemaakt hebben. Dat geeft een ander en misschien wel menselijker beeld van de beroemde Duitse theoloog en verzetsheld die het leven liet dankzij de nazi’s vlak voor het einde van de Tweede Wereldoorlog. De twee documentaires vormen zo een stevige inleiding in het leven en werk van Bonhoeffer, van een afstand bekeken in HET LEVEN EN WERK VAN DIETRICH BONHOEFFER, wat intiemer in de klassieke docu DIETRICH BONHOEFFER: HERINNERINGEN & PERSPECTIEVEN. //
FILMFOCUS
VALENTIJN Marriage Course
Nooit kun je genoeg liefdesinput krijgen. Ook dit jaar brengt de Marriage Course weer een liefdespakket rondom Valentijn op de markt. Het thema van 2013 is: 'Het geheim van de Liefde...'. De ingrediĂŤnten: een combinatie van een uitdagende workshop voor twee personen over het geheim van de Liefde, een inspirerende bijbelstudie over de toewijding van man en vrouw. Zoals God ons ook liefheeft. En een ontspannen filmarrangement naar aanleiding van de mooie film THE VOW. Daarnaast zijn er nog de Theaterdiners met TimZingt en Minella van Bergeijk. Door: Minella CHANNING TATUM en RACHEL MCADAMS als Leo en Paige in THE VOW
8
l Kijk op Film l februari 2013
DE FILM THE VOW THE VOW is gebaseerd op de relatie van Kim en Krickitt Carpenter. Zij schreven een boek over hun huwelijk, onder de titel Voor altijd de jouwe. Tien weken na hun huwelijk raakte het stel betrokken bij een autoongeluk. Krickitt liep hersenbeschadiging op, waardoor haar herinneringen over de periode met Kim volledig waren verdwenen. Kim hield echter nog steeds vreselijk veel van zijn vrouw, ondanks dat zij hem zag als vreemde na het ongeluk. Volgens het stel, zoals zij beschrijven in het boek, zijn hun geloof in Jezus en hun huwelijksbelofte ten opzichte van God de zaken die hen bij elkaar hebben gehouden. De film THE VOW pakt de grote lijn uit dit boek. Het toont het stel Paige en Leo. Je ziet hen trouwen en hun prachtige trouwbelofte uitspreken. Dan verandert door een moment van grote impact hun hele leven en is de vraag of zij na dat moment weer samen kunnen komen in een relatie. De film houdt je lang in spanning of ze uiteindelijk weer echt samen komen en je ziet de inspanningen van Leo die maar niet binnen lijken te komen bij Paige. De onmacht maakt dat je als kijker jezelf ook afvraagt, of dit het moment zou moeten zijn om te stoppen met een relatie? Bijzonder is dat ze elkaars hart vinden, door hun oude beeld van elkaar los te laten, maar terug te gaan naar de trouwbelofte die ze elkaar hebben gegeven. De trouwbelofte is een groot fundament onder je huwelijk als je die serieus neemt! Mooi is dat deze film je daar opnieuw bewust van maakt. Door in te zoomen op deze belofte aan het begin van je relatie ga je opnieuw terug naar het moment waarop je zelf de keuze maakte. Natuurlijk veranderen omstandigheden en verander je als mens ook. Het knappe van deze film is dan ook dat je bepaald wordt bij het feit
dat deze veranderingen aan de ene kant niets afdoen aan de belofte van het begin en dat ’t het waard is om te blijven investeren. De boodschap: hoe zeer je ook voor elkaar bestemd bent, je zult altijd moeten blijven werken aan je relatie. Daar kan ik zeer goed mee uit de voeten! Wanneer je deze film thuis gaat kijken, probeer dan direct via marriagecourse.nl de vragen erbij te downloaden. Zo geef je de film én de avond een leuke verdiepende twist. Want het geheim van de liefde vertolkt in THE VOW is het waard om te ontdekken!
P.S.
Mocht je de Marriage Course zelf nog niet ontdekt hebben: in de Marriage Course gaan diepgang en ontspanning samen met prikkelende vragen om stellen aan het denken te zetten over hun relatie. Een mooie manier van investeren in elke relatie.
NO GREATER LOVE Jeff en Heather Baker hebben het getroffen. Beste vrienden vanaf hun jeugd, tienerliefde en op hun 22ste getrouwd. Onafscheidelijke maatjes. Maar dingen veranderen. Jeff werkt zo hard en wordt al gauw een workaholic en Heather voelt zich genegeerd in haar eigen huwelijk. Een overbekend verhaal wat op een mooie manier verfilmd wordt in NO GREATER LOVE. Aan de ene kant is NO GREATER LOVE een gewoon romantisch drama over het opnieuw verbinden van twee gescheiden geliefden en over de obstakels die ze moeten overwinnen om weer samen te komen. Maar op een dieper niveau gaat dit verhaal over vergeving en verzoening. Dit diepere niveau laat zien dat die verzoenende kracht niet zelf te realiseren is, maar toont wat voor cruciale plaats God speelt in de verzoening. Daarnaast gaat het in de film over een paar thema’s die ons allemaal raken. Wat is de balans tussen werk en privé. En hoe lastig is het om daar op een juiste manier mee om te gaan. Verder gaat het over de kracht van sociale steun. Elke relatie verdient vrienden die iedere keer weer luisteren op het moment dat het niet zo goed gaat in je relatie. Vriendschap is belangrijk. Het christelijke aspect in een christelijk huwelijk. Wat is dat eigenlijk? En hoe zou je dat voor jezelf formuleren. Ook hierover zet deze film je aan het denken. Hier en daar wat stevig aangezet, maar wel goed om zo je eigen gedachten te vormen. Elke relatie verdient een tweede, derde of vierde kans! Dat is een absolute zekerheid! De grote vraag is hoe je dat naar voren laat komen in jouw relatie?
FIREPROOF Een film vol uitdagingen! Caleb en en Catherine zijn in het gewone leven zo ver uit elkaar gegroeid dat ze niets meer hebben wat hen echt bindt. In zijn werk als brandweerman heeft Caleb geleerd om je partner nooit uit het oog te verliezen of achter te laten, maar deze woorden zijn niet direct meer van toepassing op zijn huwelijk. En dat terwijl het Catherine’s grootste droom was om met een stoere brandweerman te trouwen. Helaas zetten reguliere zaken als werk, financiën, taakverdeling in huis en activiteiten buitenshuis hun huwelijk zwaar onder druk. Een scheiding lijkt onvermijdelijk. Totdat Calebs vader hem aanmoedigt om mee te doen met De Uitdaging van de Liefde (een boek). In het begin zie je Caleb hier op een geforceerde manier mee omgaan, en ook Catherine staat hier niet direct voor open. Het omslagpunt lijkt te zijn als Caleb zijn vader vraagt hoe hij moet omgaan met de voortdurende afwijzing. Dan spiegelt Calebs vader hoe God hier mee omgaat, Zijn aanhoudende Liefde. Dan zet Caleb alles op alles om zijn relatie te redden, gebaseerd op zijn nieuwe commitment aan God. Uit deze film blijkt dat we de kracht van Gods liefde en de inzet van mensen nooit kunnen onderschatten. Een aanrader bij deze film is het boek: De Uitdaging van de Liefde. Een goed boek dat je serieus aan het werk zet! //
februari 2013 I Kijk op Film l
9
FILMFOCUS
‘IK WIL GEWOON VERTELLEN WAT ER GEBEURD IS’ Onlangs verscheen de dvd-box ISRAËL, EEN MONUMENT IN FILM,
samengesteld uit tien unieke documentaires/series, van filmmaker Willy Lindwer. In maart 2013 volgt een speciale ‘Holocaust-verzamelbox’ met nog eens zeventien documentaires. Lindwer, ook wel ‘geschiedschrijver in film’ genoemd, heeft ruim tachtig documentaires op zijn naam staan, waarvan er alleen al tweeëntwintig over de Tweede Wereldoorlog gaan. Hij ziet het als zijn doel iets, zo niet veel, te documenteren van het Joodse leven en de Joodse geschiedenis, laat ooggetuigen hun verhaal vertellen en schrijft daarmee ‘oral history’. Door: Rita
6
l Kijk op Film l februari 2013
Lindwer wordt in 1946 geboren in Amsterdam, als zoon van in de jaren dertig gevluchte Joden uit OostEuropa. De complete familie van zijn vader wordt tijdens de Holocaust vermoord, een ander deel van de familie overleeft de oorlog. Zijn eerste documentaire maakt Lindwer als hij nog op de Filmacademie in Amsterdam zit (1969). Het betreft een tweeluik over de rol van de Nederlandse politie tijdens de Duitse bezetting. Een onderwerp waar de politie, die in veel gevallen had samengewerkt met de Duitsers, niet bepaald op zit te wachten. Het zal tot de jaren tachtig duren voor een van de omroepen zijn tweeluik durft uit te zenden. Lindwer, tot dan toe regisseur in dienst van de Publieke Omroep, besluit in 1986 voor zichzelf te beginnen en documentaires te maken over onderwerpen die hem persoonlijk raken. Hij richt AVA Productions op en de biografische documentaire over Marek Edelman, de enige leider van de Opstand in het Getto van Warschau die nog in leven is, blijkt het begin van een omvangrijk oevre.
Volgens Henk Hagoort, voorzitter van de Publieke Omroep, is het de verdienste van Lindwer dat hij veel onderwerpen rond de geschiedenis van het Joodse volk, de Tweede Wereldoorlog en Israël voor heel veel mensen toegankelijk heeft gemaakt. ‘Hij heeft de vaardigheid om dat verhaal met veel impact te vertellen.’ Volgens anderen zijn de documentaires van Lindwer ‘nooit vrijblijvend. Ze dwingen de kijker om de feiten en verhalen serieus te nemen.’ Zijn manier van werken werpt haar vruchten af. Diverse producties vallen internationaal in de prijzen. Zo ontvangt Lindwer in 1988 een Emmy Award voor de documentaire DE LAATSTE ZEVEN MAANDEN VAN ANNE FRANK, wint hij in 1993 een Gouden Kalf (een Nederlandse prijs) voor de documentaire KIND IN TWEE WERELDEN, het verhaal van Joodse kinderen die bij christelijke gezinnen ondergedoken zitten, ook wordt de biografie van de vermoorde Israëlische premier Yitzhak Rabin op de New York
Festivals onderscheiden met een Finalist Award en wint de driedelige documentaireserie JERUZALEM: TUSSEN HEMEL EN AARDE in de VS de Columbus International Film Festival Award. Deze serie schetst Jeruzalem als Stad van Geschiedenis, Stad van Religie en Stad van Vrede. Lindwer heeft een originele aanpak gevonden. Hij belicht de diverse onderwerpen aan de hand van gesprekken met vertegenwoordigers van de verschillende bevolkingsgroepen. Zij hebben allen vanuit hun religieuze en/of culturele achtergrond een specifieke band met de drieduizend jaar oude stad. Zij treden daarbij ook als gids op en nemen je als kijker mee op een bijzondere ontdekkingstocht. De dvd-box ISRAËL, EEN MONUMENT IN FILM biedt een schat aan informatie en kijkplezier. In de documentaires MAGISCH ISRAEL reis je als het ware langs vijfduizend jaar geschiedenis en talloze bijzondere plekken in Israël. Er is geen land ter wereld waar geschiedenis, cultuur, archeologie en
religie zo voor het oprapen liggen. Via de biografieën van Teddy Kollek (burgemeester van Jeruzalem), Yitzak Rabin (premier) en Shimon Peres (president) maak je kennis met drie markante leiders uit de recente geschiedenis en de driedelige serie LEVEN MET HET ZWAARD belicht het Israëlische leger, vanaf de oprichting van de Joodse staat in 1948 tot heden. In DE TEMPELBERG IS VAN MIJ gaat Willy Lindwer op zoek naar het antwoord op de vraag waarom deze heilige plaats zoveel bloedvergieten gezien heeft en de documentaire WONDER VAN GELOOF draait om tweeduizend jaar christendom in het Heilige Land. Een andere religieus getinte documentaire D’VEKOET onderzoekt het Chassidisme en de Joodse mystiek. In de driedelige serie DE TERUGKEER zien we ten slotte hoe het Joodse volk na vele eeuwen van vervolging en ontberingen terugkeert naar het land van de voorvaderen en daar een soevereine Joodse staat sticht en ontwikkelt.
Het is nog altijd bijzonder te noemen dat het Joodse volk na tweeduizend jaar vervolging, met de Holocaust als triest dieptepunt, in 1948 een eigen staat kan stichten. De geschiedenis van het Joodse volk en de Holocaust zijn nauw met elkaar verweven en die verwevenheid heeft ook alles te maken met de drive van Willy Lindwer het verhaal van zijn volk te blijven vertellen. 'De boodschap is heel simpel. Ik wil gewoon vertellen wat er gebeurd is. Ik wil mensen aan het woord laten, mensen laten vertellen wat hen is overkomen.' Zijn documentaires vertonen daarbij een opmerkelijke objectiviteit en bijna professionele afstandelijkheid, ondanks de zwaarte van de onderwerpen. Lindwer ziet zichzelf dan ook als een filmer die geprobeerd heeft afstand te nemen. 'Ik heb altijd geprobeerd een muur op te stellen. OK, ik ben documentairemaker, ik ben filmer maar ik laat me niet in al die emoties gaan die ik nu aanhoor. Ik vond het zo belangrijk dat ik al die verhalen kon vastleggen maar ik kon er ’s avonds ook even een streep onder zetten. Dat heb ik heel bewust
gedaan. Als ik dat al die jaren niet had gedaan, dan ga je er op een bepaald moment aan onderdoor en dat wilde ik niet.' Bekenden omschrijven Willy Lindwer als ‘een man met gratie’, ‘een man die precies in zijn hoofd heeft wat hij wil’, ‘een man van de oude stempel (en dat is een positief waardeoordeel) bij wie het gaat om het verhaal en het beeld een middel is’. In april 2010 ontvangt Lindwer een koninklijke onderscheiding. In het bijbehorende ‘juryrapport’ staat onder meer: 'U wilt dat het publiek de werkelijkheid onder ogen ziet om van daaruit te werken aan een betere wereld waarin mensenrechten worden gerespecteerd.' Zijn vele documentaires over Israël, het Joodse volk en de Holocaust zijn dan ook met recht ‘een monument’ te noemen. //
februari 2013 I Kijk op Film l
7
SPOTLIGHT
OOK MANNEN HUILEN... THE 5th QUARTER
Binnenkort komt de film THE 5th QUARTER uit op DVD in Nederland en BelgiĂŤ. Een meeslepend drama over het verwerken van de dood van een jong familielid. De film vertelt het verhaal vooral vanuit het perspectief van oudere broer Jon (Ryan Merriman), die studeert en op kamers woont. De rollen van vader en moeder worden vertolkt door de gelouterde acteurs Aidan Quinn (LEGENDS OF THE FALL, THE MISSION) en Andie Mac Dowell (FOUR WEDDINGS AND A FUNERAL, GROUNDHOG DAY). De film is gebaseerd op een waargebeurd verhaal. Door: Paul
4
l Kijk op Film l februari 2013
RECENSIE
for every season, there is a time to hurt a time to heal a time to triumph
HET ONGELUK Het gezin Abbate is een normaal gezin. Vader werkt (hard) en moeder zorgt voor het huishouden. Oudste zoon Jon studeert en woont op kamers. Jon is een harde. Zijn jongere broer Luke (bijna 16) woont nog thuis. Luke is een aardige jongen met veel talent. Dan gebeurt er iets vreselijks. Luke krijgt een ongeluk als hij met zijn vrienden meerijdt. Hij wordt met zwaar hersenletsel opgenomen in het ziekenhuis, maar overlijdt kort daarna. Het verlies dompelt de familie Abbate in diepe rouw. Als kijker maak je het hele proces mee. Hartverscheurend! HOE GA JE OM MET VERLIES? De begrafenis is achter de rug, en het normale leven vangt weer aan. Maar toch is alles anders! Niets is meer hetzelfde. Alles is minder leuk. We zien de worsteling van de ouders, maar we volgen vooral Jon, de stoere
oudere broer van Luke. Terug in zijn kamer kan hij zijn draai niet vinden. Hij is boos, heeft geen motivatie om te studeren en verliest zich in de verkeerde dingen. Wat heeft het leven voor zin, als het zo gemakkelijk kan ophouden? Mede door de mensen om hem heen is Jon langzaam in staat het leven weer op te pakken en probeert hij de dood van Luke een plekje te geven. Hoe houd je de herinnering levend aan een dierbaar iemand die je is ontvallen? DE FILM De film is gebaseerd op een waargebeurd verhaal. Dat maakt THE 5th QUARTER extra indrukwekkend. Natuurlijk zijn de feiten gedramatiseerd. Het is een film. Die overigens prima gemaakt is. Regisseur Rick Bieber heeft niet bespaard op acteurs, want voor de rol van de vader heeft hij Aidan Quinn gevraagd en de rol
THE 5th QUARTER is een drama met een pittig thema: rouwverwerking. Toch is de film niet loodzwaar geworden. De film loopt soepel. Met name het eerste half uur vliegt voorbij, waarin de jonge Luke verongelukt en begraven wordt door zijn ouders en broer Jon. Vergeet het maar hier met droge ogen doorheen te komen. Als het stof van het ongeluk dan een beetje is neergedaald, komt de film in ander vaarwater. We volgen met name Jon, de oudere broer, die nu moet leren leven met het verlies van Luke. Natuurlijk lukt dit niet meteen en doorloopt hij verschillende fases, zoals dat gaat bij rouwverwerking en in een film. Dan blijkt ook hoe herkenbaar zo’n proces is. Of je nu in de Verenigde Staten woont, of hier in Nederland, iemand verliezen is verschrikkelijk en je komt er niet zomaar bovenop. Het mooie en troostrijke van de film is dat Jon er uiteindelijk wel bovenop komt. Gelukkig maar, al gaat dat niet zonder tranen..
van de moeder wordt gespeeld door Andie Mac Dowell. In de Verenigde Staten is de film op een bescheiden bioscooptoernee geweest. ZAKDOEK Het is een heftig thema. Dat laat de film ook zien! Als je vindt dat huilen slecht is voor je imago, kijk de film dan niet in gezelschap of kijk ‘m helemaal niet. Want huilen zul je... Met name het eerste half uur van de film heeft een hoog tranentrek-gehalte en het is verstandig om nog een zakdoekje te bewaren voor het slot van de film. //
februari 2013 I Kijk op Film l
5
Inmiddels zijn we toe aan ons vierde nummer, tegelijk onze eerste verjaardag. En wat doe je op een verjaardag? Dankbaar terugkijken op het afgelopen jaar, en hoopvol vooruitkijken naar dat wat komen gaat.
SPOTLIGHT
4
THE 5TH QUARTER Ook mannen huilen...
We hebben in de drie nummers van KIJK OP FILM tot nu toe geprobeerd films voor het voetlicht te brengen met een boodschap. In het eerste nummer hebben we de nadruk gelegd op duidelijke christelijke films. Met als hoofdartikel het verhaal over Bruce Marchiano, u inmiddels bekend: de acteur die Jezus speelt! Nummer twee stond in het teken van de wat meer schurende films, zoals BLUE LIKE JAZZ en MACHINE GUN PREACHER. Tevens werd in dat nummer de Inspirerende FilmSelectie geïntroduceerd: films voor christenen, maar niet (per definitie) door christenen. In het derde magazine hebben we geëxperimenteerd met twee verschillende helften met eigen covers. Eén voor volwassenen, één voor kids. En om eerlijk te zijn was het maken van een blad voor kids heel leuk om te doen. Die twee verschillende helften in ons magazine zijn ons goed bevallen. Ik hoop u ook, want we gaan het nog een keer proberen. U leest nu de min of meer ‘gewone’ helft van KIJK OP FILM. Straks als u het blad omdraait, kunt u onze Pasen-Special lezen, helemaal gewijd aan films die te maken hebben met het lijden en sterven van de Here Jezus.
FILMFOCUS WILLY LINDWER
7
FILMFOCUS MARRIAGE COURSE
8
FILMRECENSIES
Hier dus het gewone gedeelte. Hoewel, gewoon? Als je over films schrijft, is het eigenlijk nooit gewoon. Iedere film is speciaal, iedere film heeft een verhaal, zelfs de ‘mindere films’. Films zijn namelijk het resultaat van de samenwerking van vaak honderden mensen. Probeert u dat maar eens: iets moois maken met honderden mensen. Dat is best lastig...
10
In deze KIJK OP FILM kunt u een artikel lezen over het bijzondere drama THE 5th QUARTER, een speelfilm rondom rouwverwerking. Daarnaast een artikel over Willy Lindwer, een bijzondere documentairemaker, een artikel van de hand van Minella van de Marriage Course en natuurlijk een keur aan recensies. Veel leesplezier! Enne, vergeet niet halverwege het blad om te draaien :-)
Paul van der Niet
Hoofdredacteur
KIJK OP FILM is een kwartaalblad voor christenen over film en verschijnt vier maal per jaar. VERSPREIDING KIJK OP FILM wordt gratis aangeboden aan christenen in Nederland, o.a. via christelijke (boek) winkels, kerken en op evenementen. Een abonnement is mogelijk via de website voor €10,- per jaar.
Channing Tatum en Rachel McAdams als Leo en Paige in THE VOW (pagina 8)
REDACTIE Paul van der Niet (hoofdredacteur), Rita Quartel (eindredacteur), Hans Loeve, Minella van Bergeijk, Wim Korstanje, Jacco Doornbos en Henk Nennie-van Gemeren.
DRUK Drukkerij Tesink, Zutphen
VORMGEVING Ruchama Nijenhuis - www.ruchamanijenhuis.nl
ISSN: 2213-2503 www.kijkopfilmmagazine.nl
UITGEVER Henk Nennie-van Gemeren
ADVERTENTIE ACQUISITIE Theo Wijbenga T 0511 - 47 57 46 E theowijbenga2@gmail.com
februari 2013 I Kijk op Film l
3
2E JAARGANG FEBRUARI 2013 NR. 4
W T.
E! EM E 5 NE IS M 29, AT .V. €
GR
HET KWARTAALBLAD VOOR CHRISTEN EN FILM
FILMMAKER WILLY LINDWER
‘Ik wil gewoon vertellen wat er gebeurd is’
VALENTIJN
MARRIAGE COURSE
En verder: RECENSIES
MET PAASSPECIAL
Ook mannen huilen...