Το καλφτερο κτίριο ςτον κόςμο βρίςκεται ςε μια απομακρυςμζνθ, φτωχικι περιοχι ςτθ Βραηιλία
«Ένα ”δάςοσ” από ξφλινουσ ςτφλουσ φτιαγμζνουσ από ευκαλφπτουσ ξεπροβάλλει μζςα ςε ζνα ςυγκρότθμα από κοιτώνεσ και κοινόχρθςτουσ χώρουσ, ωςαν το δάςοσ που περιβάλλει το κτίριο να το ζχει ”καταλάβει”. Τα δωμάτια, που είναι φτιαγμζνα από τοφβλα λάςπθσ, είναι τοποθετθμζνα με τζτοιο τρόπο ώςτε να “κυκλώνουν” τισ ανοιχτζσ αυλζσ ενώ ζνασ λεπτόσ μεταλλικόσ θόλοσ μοιάηει να αιωρείται πάνω από το κτίςμα, προςφζροντασ μια πολφτιμθ ςκιά...
Οι τοίχοι «αναπνζουν» επιτρζποντασ τον φυςικό αεριςμό, καθιςτώντασ παράλλθλα περιττό τον κλιματιςμό ακόμθ και όταν θ θερμοκραςία φτάνει τουσ 45° C».
Αυτό το εξαιρετικισ αρχιτεκτονικισ ςφλλθψθσ κτίςμα βρίςκεται ςτθ Βραηιλία. Είναι το αποκαλοφμενο «Παιδικό Χωριό» και φζτοσ ανακθρφχκθκε ωσ το καλφτερο κτίριο ςτον κόςμο χαρίηοντασ ςτο αρχιτεκτονικό δίδυμο του Aleph Zero και ςτον ςχεδιαςτι Marcelo Rosenbaum το διεκνζσ βραβείο RIBA (Royal Institute of British Architects)
Τουσ επιλζξαμε γιατί μασ άκουςαν. Δεν μασ επζβαλλαν τισ ιδζεσ τουσ Η επιλογι των προςώπων για τον ςχεδιαςμό του «Παιδικοφ Χωριοφ» ζγινε από το ίδρυμα Bradesco που αποτελεί ουςιαςτικά τον φιλανκρωπικό βραχίονα μιασ εκ των μεγαλφτερων τραπεηϊν ςτθ Βραηιλία. Το ίδρυμα φρόντιςε να χτιςτεί το πρϊτο ςχολείο τθ δεκαετία του 1970 και μεριμνά για τθν λειτουργία ςυνολικά 40 ςχολείων ςε όλθ τθ χϊρα. «Επιλζξαμε αυτοφσ τουσ αρχιτζκτονεσ ακριβώσ επειδι δεν είναι από εκείνουσ που νομίηουν ότι ξζρουν τα πάντα» λζει θ διευκφντρια του ιδρφματοσ, Denise Aguiar και ςυμπλθρϊνει: «Δεν ξζραμε τι χρειαηόμαςταν, αλλά οι αρχιτζκτονεσ αυτοί ζμοιαηαν πωσ είχαν διάθεςθ να ακοφςουν πραγματικά τουσ μαθθτζσ, να ακοφςουν τι θζλουν, αντί να επιβάλλουν τισ δικζσ τουσ ιδζεσ».
Το ζργο, όπωσ γράφει ο Guardian ξεκίνθςε με το δίδυμο Zero και Rosenbaum να μελετοφν εντατικά επί 10 θμζρεσ το ςθμείο όπου κα καταςκευαηόταν ςτο ςχολείο ενώ ςυναντικθκαν με πολλοφσ από τουσ 540 εφιβουσ για τουσ οποίουσ προοριηόταν το «Παιδικό Χωριό». Δεν περιορίςτθκαν όμωσ μόνο ςτθ ςυηιτθςθ αλλά ανζπτυξαν διάφορα παιχνίδια και εργαςτιρια για να κατανοιςουν καλφτερα τι ακριβώσ περίμεναν οι μακθτζσ από αυτοφσ και πώσ φαντάηονταν τθν κακθμερινότθτά τουσ ςτον νζο υπό ςχεδίαςθ χώρο.
Το «Παιδικό Χωριό» ουςιαςτικά είναι ζνα οικοτροφείο που φιλοξενεί μακθτζσ οι οικογζνειζσ των οποίων ηουν ςτθν απομακρυςμζνθ αγροτικι περιοχι γφρω από τον διμο Formoso do Araguaia. Τα παιδιά για να πάνε ςχολείο πρζπει να διανφςουν πολλά χιλιόμετρα, κυρίωσ με άλογα για να φτάςουν ςτο ςχολείο. Η απομόνωςθ βζβαια ιταν μια πρόκλθςθ όχι μόνο για τουσ μακθτζσ αλλά και για τουσ αρχιτζκτονεσ.
Μοντζρνο δεν ςθμαίνει γυαλί, χάλυβασ και κλιματιςμόσ «Μποροφςαμε να μεταφζρουμε ςτο εργοτάξιο μόνο υλικά που ιταν ελαφριά, ζτςι καταςκευάςαμε τα ςτοιχεία του ξφλινου πλαιςίου αλλά αποφαςίςαμε πωσ τα βαριά υλικά κα πρζπει να αντλθκοφν από τον περιβάλλοντα χώρο» λζει ο Gustavo Utrabo που ίδρυςε το «Αleph Zero» μαηί με τον παλιό του ςυμμακθτι Pedro Duschenes το 2012. «Η πρόκλθςθ ιταν να πείςουμε τουσ μακθτζσ και τουσ δαςκάλουσ πωσ το “μοντζρνο” δεν ςυνεπάγεται απαραίτθτα γυαλί, χάλυβα και κλιματιςμό και πωσ μποροφςαμε να αντλιςουμε υλικά από τθ φφςθ γφρω μασ, τθ γθ». Ευτυχϊσ οι αρχιτζκτονεσ του Aleph Zero κατάφεραν να τουσ πείςουν.
Πόςο άλλαξε θ ηωι των παιδιών ″Τα κορίτςια είναι πλζον πολφ πιο φιλικά το ζνα με το άλλο”, ςθμειϊνει θ Aguiar. “Όπωσ μασ είπαν τϊρα μοιράηονται τα μυςτικά τουσ, γιατί πλζον ηουν ςε μικρζσ ομάδεσ των ζξι και όχι των 40 ατόμων. Απολαμβάνουν να περνοφν χρόνο ςτα δωμάτιά τουσ ενϊ τα αγόρια περνοφν το χρόνο κυρίωσ παίηοντασ παιχνίδια”. Τα παιδιά δε που πρζπει να δϊςουν ξανά εξετάςεισ δεν χρειάηεται πλζον να επιςτρζφουν μετά από ϊρεσ ςτο ςχολειό αφοφ υπάρχουν διακζςιμοι χϊροι για τθν διεξαγωγι ενιςχυτικισ διδαςκαλίασ. Αξίηει να ςθμειωκεί πωσ το ςυγκεκριμζνο project είναι το δεφτερο διεκνζσ βραβείο RIBA που πθγαίνει για τον ςχεδιαςμό κτιρίου τθν Λατινικι Αμερικι και θ χριςθ του ςχετίηεται με τθν εκπαίδευςθ. (το 1ο βραβειο το 2016 ςτθ Λίμα – Περοφ) .