CCS MAG - ISSUE 24 by GRA.DES

Publication of the Cyprus Computer Society / Έκδοση του Κυπριακού Συνδέσμου Πληροφορικής

PLIROFORIKI MAGAZINE ISSUE 24 AUGUST 2013 www.pliroforiki.org ISSN 1450-152X

Windows 8 σελίδα 15

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚA ΠΑΙΓΝIΔΙΑ ΚΑΙ ΜAΘΗΣΗ σελίδα 24

CYPRUS AT THE CROSSROADS: THE CASE FOR RESEARCH AND INNOVATION σελίδα 38

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚO ΠΑΝΕΠΙΣΤHΜΙΟ eUNIVERSITY σελίδα 09

1 www.pliroforiki.org

ΙΔΙΟΚΤHΤΗΣ

Κυπριακός Σύνδεσμος Πληροφορικής

ΔΙΕYΘYΝΣΗ

Φλωρίνης 11, City Forum, 3ος όροφος, Γρ. 303, 1065 Λευκωσία ΤΘ 27038, 1641 Λευκωσία, Κύπρος Τηλ.: 22 460680 Φαξ: 22 767349 E: info@ccs.org.cy, W: www.ccs.org.cy

ΣYΝΤΑΚΤΙΚH ΕΠΙΤΡΟΠH

ΣΥΝΕΡΓAΤΗΣ YΠΟΒΟΛΗ AΡΘΡΩΝ

ΕΠΙΜEΛΕΙΑ - ΔΙΑΦΗΜIΣΕΙΣ

Γιάννος Αλετράρης Κυριακός Ε. Γεωργίου Πανίκος Μασούρας Βαγγέλης Μονοχρήστου Εφραίμ Παναγιώτου Αντρέας Παντελή Φίλιππος Πελετιέ Γιάννης Φιλιππίδης Γιώργος Χριστοδούλου Σταυριάνα Κοφτερός info@ccs.org.cy

Χριστίνα Παπαμιλτιάδου c_papamiltiadou@ccs.org.cy Κατερίνα Ανδρέου info@ccs.org.cy

ΕΠΙΜEΛΕΙΑ ΣΕΛIΔΩΣΗ & ΕΞΩΦYΛΛΟ

GRA.DES info@gra-des.com www.gra-des.com Κυπριακός Σύνδεσμος Πληροφορικής ISSN 1450-152X

Η «Πληροφορική» είναι η περιοδική έκδοση του Κυπριακού Συνδέσμου Πληροφορικής. Αποστέλλεται ηλεκτρονικά σε όλα τα μέλη του Συνδέσμου και σε μεγάλο αριθμό οργανισμών και εταιριών στην Κύπρο και το εξωτερικό. Οι θέσεις οι οποίες εκφράζονται από τους αρθρογράφους, είναι προσωπικές και δεν εκφράζουν κατ’ ανάγκη τoν Κυπριακό Σύνδεσμο Πληροφορικής. Αντιγραφή: Δίνεται άδεια για αντιγραφή της ύλης της έκδοσης για εκπαιδευτικούς σκοπούς μόνο με την προϋπόθεση ότι τα αντίγραφα δεν χρησιμοποιούνται για εμπορική εκμετάλλευση. Απαιτείται όπως, η δήλωση πνευματικής ιδιοκτησίας του Κυπριακού Συνδέσμου Πληροφορικής, ο τίτλος, η ημερομηνία έκδοσης και το όνομα του αρθογράφου, να εμφανίζονται σε ανάλογη θέση. Απαιτείται επίσης η δήλωση ότι η αντιγραφή έγινε κατόπιν άδειας του Κυπριακού Συνδέσμου Πληροφορικής. Για αντιγραφή και χρήση για οποιονδήποτε άλλο λόγο, σκοπό ή επανέκδοση, απαιτείται συγκεκριμένη άδεια από τον Κυπριακό Σύνδεσμο Πληροφορικής και είναι δυνατόν να απαιτείται αποζημίωση ή αμοιβή.

YΠΟΒAΛΕΤΕ ΤΟ AΡΘΡΟ ΣΑΣ Ο Κυ.Συ.Π. καλεί τα μέλη του και άλλους επιστήμονες, ερευνητές, ακαδημαϊκούς, επαγγελματίες και επιχειρηματίες του κλάδου Πληροφορικής να υποβάλουν τα άρθρα τους για τα επόμενα τεύχη του περιοδικού! Τα άρθρα μπορούν να αναφέρονται σε οποιαδήποτε πτυχή του τομέα των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ), και να υποβάλλονται σε συνεχή βάση στη Συντακτική Επιτροπή. Οι συγγραφείς θα ενημερώνονται για την παραλαβή του άρθρου και τον προβλεπόμενο χρόνο δημοσίευσης (σε περίπτωση αποδοχής). Παρακαλώ ελέγξτε τις σχετικές λεπτομέρειες και οδηγίες μέσω της ιστοσελίδας μας www.pliroforiki.org και υποβάλετε τα κείμενά σας μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στη διεύθυνση info@ccs.org.cy. ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΕΙΤΕ ΣΤΗΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ! Διαφημίζοντας στο περιοδικό Πληροφορική προωθείτε τις υπηρεσίες και τα προϊόντα σας σε περισσότερους από 5000 αναγνώστες, επαγγελματίες και ειδικούς των ΤΠΕ, οργανισμούς και χρήστες στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα. Για πληροφορίες σχετικά με τιμές και κρατήσεις για τα επόμενα μας τεύχη, επικοινωνήστε με την Yπεύθυνη Δημοσίων Σχέσεων του Κυ.Συ.Π., Χριστίνα Παπαμιλτιάδου τηλ. 22460680, email: c_papamiltiadou@ccs.org.cy. SUBMIT YOUR ARTICLE The CCS invites articles and papers from CCS Members and other scientists, researchers, academics, professionals and the business community for the next issues of “Pliroforiki”. Articles and papers may deal with any aspect of Information and Communication Technologies and submitted on a continuous basis to the Editorial Committee. The authors will be notified about the receipt of the article and the expected publication date (in case of acceptance). Please review the details and instructions through our website www.pliroforiki.org and submit your articles/papers via email to info@ccs.org.cy. ADVERTISE IN PLIROFORIKI! By advertising in “Pliroforiki” you are promoting your services and products to more than 5000 ICT professionals, organizations and users of technology in the private and public sectors. For information regarding prices and reservations you may contact the CCS Public Relations Officer Christina Papamiltiadou at tel. 22460680, email: c_papamiltiadou@ccs.org.cy.

www.pliroforiki.org 2

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ CONTENTS

03 ΜΗΝYΜΑ ΣYΝΤΑΚΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

06 NΕΑ ΤΟY ΣYΝΔΕΣΜΟY 09 ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΣΤΗΝ ΚYΠΡΟ 09 ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ eUNIVERSITY Δρ. ΕYAΓΓΕΛΟΣ ΜΟΝΟΧΡHΣΤΟY

11 AGILE ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΟY ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟY ΣYΣΤΗΜΑΤΟΣ ΛΙΜΕΝΙΚΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΗ ΛΙΜΕΝΩΝ ΚΥΠΡΟY Δρ. ΕYAΓΓΕΛΟΣ ΜΟΝΟΧΡHΣΤΟY

13 ΝEA TEΧΝΟΛΟΓΙΑΣ 13 GAMING & TECH NEWS ΕΦΡΑΙΜ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟY

15 WINDOWS 8

30 ΕYEΛΙΚΤΕΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓIΕΣ ΔΙΑΧΕIΡΙΣΗΣ ΔΗΜOΣΙΩΝ EΡΓΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚHΣ: ΠΡΑΓΜΑΤΙΚOΤΗΤΑ Ή ΟYΤΟΠIΑ; Δρ. ΕYAΓΓΕΛΟΣ ΜΟΝΟΧΡHΣΤΟY

YIANNIS FILIPPIDES

17 THINK DIFFERENT: ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ 17 STARTING UP ΣΕ 54 ΩΡΕΣ? ΚΑΙ ΟΜΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ! ΣΤΑΥΡΙΑΝΑ Α. ΚΟΦΤΕΡΟΣ

19 ΑΡΘΡΑ ΚΑΙ ΑΠΟΨΕΙΣ 19 INDUSTRIES AND END USERS NEED TO COOPERATE FOR A “GREENER” FUTURE. ALICE KARAYIANNIS

24 ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚA ΠΑΙΓΝIΔΙΑ ΚΑΙ ΜAΘΗΣΗ Δρ. ΧΑΡAΛΑΜΠΟΣ ΒΡΑΣIΔΑ & ΦΩΤΕΙΝH ΘΕΟΔΟYΛΟY

38 RESEARCH AND INNOVATION AS A CATALYST FOR DEVELOPEMENT: THE CASE OF CYPRUS KYRIAKOS E. GEORGIOU

51 DO YOU KNOW THESE PLACES? Dr. PHILIPPOS PELETIE

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2013

3 www.pliroforiki.org

ΜΗΝΥΜΑ

Συντακτικής Επιτροπής Αγαπητοί φίλοι και φίλες,

επίπεδα πριν από την κρίση. Έχουμε

αναλάβει υποχρεώσεις τις οποίες δεν μπορούμε να αθετήσουμε γιατί η Κύπρος είναι πολύ μικρή χώρα για να είναι ανέντιμη και το αξιακό μας σύστημα, όπως εκφράζεται μέσα από τον Ελληνοχριστιανικό πολιτισμό της καθ ημάς

ε τον νέο χρόνο έχουμε μπει σε μια νέα περίοδο την οποία αντιμετωπίζουμε με καχυποψία γνωρίζοντας ότι θα φέρει πόνο πριν φέρει ευδαιμονία. «Δυστυχώς επτωχεύσαμεν»1!!! Η πολιτική ηγεσία έχει αποτύχει να προστατεύσει την χώρα και τους πολίτες με αποτέλεσμα να παραδώσει μέρος της εξουσίας και της κυριαρχίας του κράτους στους εταίρους και δανειστές μας. Επίσης κατάφερε (α) να μεγαλώσει τις δανειακές ανάγκες της Κύπρου (αλλά όχι το ποσό που θα μπορέσει να απορροφήσει για να τις αντιμετωπίσει), (β) να συναινέσει στην απομείωση / κλοπή ανεξασφάλιστων καταθέσεων (γ) να ξεπουλήσει απερίσκεπτα εθνικό πλούτο με την πώληση των εργασιών των Κυπριακών τραπεζών στην Ελλάδα και (δ) να αποδεχθεί την ριζική και αμφιλεγόμενη αναδόμηση του τραπεζικού συστήματος η οποία εξακολουθεί να κρατά τις τράπεζες και την οικονομία σε ομηρεία. Οι προκλήσεις είναι τεράστιες όπως τεράστιες και οι θυσίες που θα πρέπει να γίνουν ώστε η οικονομία να ανακάμψει και να επανέλθει στα

Ανατολή, ολίγα κοινά έχει με τον Βορειοευρωπαϊκό πουριτανικό προτεσταντισμό. Χαρακτηριστική η δήλωση του τέως προέδρου του Eurogroup Jean-Claude Juncker «Ίσως ισχύει ότι κάποιοι προτεστάντες του Βορρά έχουν περισσότερο τη συνήθεια να τιμωρούν παρά -όπως εμείς οι καθολικοί και ορθόδοξοινα ανταμείβουν όποιον έχει αναγνωρίσει τις αμαρτίες του».2 Είμαστε επίσης «πολύ μικροί για να επιβάλουμε τις αξίες και τα ιδανικά μας στην Ενωμένη Ευρώπη. Είμαστε όμως υποχρεωμένοι ν’αρχίσουμε να διανοούμαστε και να επεξεργαζόμαστε αθόρυβα δρόμο άλλο από εκείνο που είχαμε ονειρευτεί να διαβούμε».3

τη διαφάνεια. Το υφιστάμενο οικονομικό και κατ’ επέκταση κοινωνικό μοντέλο της Κύπρου έχει αποτύχει και τώρα στον 21ο Αιώνα απαιτείται μια αλλαγή υποδείγματος (paradigm shift). Χρειάζεται ένα νέο οικονομικό μοντέλο ανάπτυξης που θα διασφαλίσει ένα πιο ανθρωποκεντρικό κοινωνικό μοντέλο που προστατεύει τους πιο αδύνατους και επιτρέπει, με ένα διαφανές και αξιοκρατικό σύστημα, την κοινωνική ανέλιξη των αρίστων. Θα πρέπει να επιστρέψουμε στις πατροπαράδοτες αξίες της αυτάρκειας του μέτρου και της εργατικότητας. Η επιτυχία θα προέλθει από την αύξηση της παραγωγικότητας και κατ’ επέκταση της ανταγωνιστικότητας, θα πρέπει να δουλέψουμε εξυπνότερα και περισσότερο, θα πρέπει να επενδύσουμε στην έρευνα και την καινοτομία όπως εύστοχα σημειώνει και ο Κυριακός Ε. Γεωργίου στο άρθρο του που δημοσιεύεται στην παρούσα έκδοση.

Αυτό που προέχει σήμερα δεν είναι η ενδοσκόπηση και η αναζήτηση ευθυνών αλλά η χάραξη της

Μια σημαντική καινοτομία της παρούσας ενδιάμεσης έκδοσης είναι ότι προσφέρεται αποκλειστικά ηλεκτρονικά. Η επόμενη έκδοση

στρατηγικής για την έξοδο από την κρίση και η δημιουργία μιας νέας εποχής κτισμένης σε στερεά θεμέλια, στην αξιοκρατία και

αναμένεται να αλλάξει δομή και ύφος και να είναι πιο ζωντανή, έγχρωμή και με πιο επίκαιρα τεχνολογικά θέματα. Η εποχή της

1. Η φράση «Δυστυχώς επτωχεύσαμεν» αποτελεί μια ιστορική αναφορά που πιστώνεται στον πρωθυπουργό της Ελλάδος, Χαρίλαο Τρικούπη ο οποίος λέγεται πως την χρησιμοποίησε σε ομιλία του στη Βουλή των Ελλήνων στις 10 Δεκεμβρίου του 1893. 2. Παπαχελάς Αλέξης (2013) « Γιουνκέρ: Απέφυγα ένα Αβέβαιο Μέλλον για την Ελλάδα» συνέντευξη Καθημερινή 16/06/2013 http://www.kathimerini. com.cy/index.php?pageaction=kat&modid=1&artid=137321 3. Από την κατάληξη του άρθρου «Μοχθήσαμε να μπούμε στην Ευρωζώνη κι όχι στη Γερμανοζώνη» Του Δρα Χριστόδουλου Χριστοδούλου στο Φιλελεύθερος, 13 Απριλίου, 2013

www.pliroforiki.org 4

έντυπης έκδοσης έχει δώσει την θέση της στην εποχή της ηλεκτρονικής. Οι λόγοι για αυτήν την αλλαγή είναι αφενός οικονομικοί, μια και το ζητούμενο είναι η έκδοση να είναι αυτοσυντήρητη, και αφετέρου τεχνολογικοί μια και ο κατ’ εξοχήν απόστολος της τεχνολογίας θα πρέπει με κάθε τρόπο να προωθεί αυτά που ευαγγελίζεται. Η ηλεκτρονική έκδοση εντύπων έχει μπει για καλά στη ζωή μας και ο Σύνδεσμος δεν μπορούσε παρά να ακολουθήσει. Τέλος θέλουμε να σημειώσουμε με ευαρέσκεια τη συμμετοχή του συνάδελφου Γιώργου Λακκοτρύπη στην νέα κυβέρνηση στο Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας, Τουρισμού. Ο Γιώργος μέλος του Συνδέσμου και για χρόνια πολλά στέλεχος της Microsoft στην ευρύτερη περιοχή ανέλαβε το κρίσιμο υπουργείο το οποίο έχει την ευθύνη να οδηγήσει την οικονομία σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης και να διαχειρισθεί τα κρίσιμα θέματα της διαχείρισης των ενεργειακών πόρων. Η μέχρι σήμερα πορεία του είναι θετική και ευχόμαστε να συνεχίσει έτσι γα το καλό του τόπου. H θεματολογία της έκδοσης περιλαμβάνει μια σειρά από ενδιαφέροντα και ποικίλα άρθρα που καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα θεμάτων με ιδιαίτερη μνεία στο άρθρο της Αλίκης Α. Καραγιάννη γιατί σηματοδοτεί την παράδοση της σκυτάλης στην επόμενη γενιά. Προσβλέπουμε σε ευρύτερη συνεργασία με τους φοιτητές όλων των Πανεπιστημίων στο άμεσο μέλλον. Η Αλίκη Καραγιάννη, είναι πρωτοετής φοιτήτρια της Πληροφορικής στο University of St

Andrews στην Σκωτία και θυγατέρα του βετεράνου συνάδελφου Άντρου Καραγιάννη. Το άρθρο της “Industries and End Users Need τo Cooperate for a “Greener” Future” αναφέρεται στην ανάγκη οι εταιρίες πληροφορικής και οι χρήστες της εν γένει να υιοθετήσουν μια πιο περιβαλλοντική στάση. Είναι με ιδιαίτερη χαρά που φιλοξενούμε το άρθρο της και θέλουμε με αυτή την ευκαιρία να προσκαλέσουμε όλους τους φοιτητές της πληροφορικής να αξιοποιούν το περιοδικό για να δημοσιεύουν τις εργασίες τους. Ο

Δρ.

είναι στο

Χαράλαμπος

Αναπληρωτής Πανεπιστήμιο

Βρασίδας Καθηγητής Λευκωσίας

Ό Κυριακός Ε. Γεωργίου είναι μέλος της Συντακτικής Επιτροπής της Πληροφορικής. Το άρθρο του με τίτλο “Research and Innovation as a Catalyst for Development: The Case of Cyprus” αναφέρεται στη σημασία της έρευνας και της καινοτομίας στην ανάπτυξη της εθνικής οικονομίας. Σε προηγούμενη συντετμημένη έκδοση “The Republic of Cyprus and the Presidency of the European Union: Time to Lead or Time to be Led? The Case for Research and Innovation” έχει παρουσιασθεί μετά από πρόσκληση προς το Σύνδεσμο από τo European Alliance for Innovation http://eai.eu/theinnovator/republic-cyprus-andpresidency-european-union-time-

και Εκτελεστικός Διευθυντής του CARDET οργανισμός με τον οποίο συνεργάζεται και η Φωτεινή Θεοδούλου. Ο τίτλος του άρθρου τους είναι «Ηλεκτρονικά Παιγνίδια

lead-or-time-be-led-case-research-a. Με την πρώτη ευκαιρία επισκεφτείτε την ιστοσελίδα είναι χρήσιμη και

και Μάθηση» και στόχος του είναι να παρουσιάσει τις παιδαγωγικές δυνατότητες των ηλεκτρονικών

Η έκδοση συμπληρώνεται με τη μόνιμη στήλη του Δρα. Φίλιππου

παιγνιδιών, όπως αυτές έχουν καταδειχθεί από πρόσφατες έρευνες, καθώς και τις προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει ο εκπαιδευτικός, κατά την ενσωμάτωση ενός παιγνιδιού στη διδασκαλία O Δρ. Ευάγγελος Μονοχρήστου είναι μέλος της Συντακτικής Επιτροπής της Πληροφορικής. Μέσα από το άρθρο του με τίτλο «Ευέλικτες Μεθοδολογίες Διαχείρισης Δημόσιων Έργων Πληροφορικής: Πραγματικότητα ή Ουτοπία;» προτείνει την σταδιακή υιοθέτηση ευέλικτων μεθοδολογιών στην διαχείριση δημόσιων έργων Πληροφορική , ξεκινώντας με μικρά έργα που θα λειτουργήσουν ως «πιλότοι».

επιμορφωτική.

Πελετιέ “Do you know this place”. Στο παρόν τεύχος ο συγγραφέας μετά την ξενάγηση στην Κοιλάδα της Σιλικόνης στην Καλιφόρνια μας μεταφέρει σε μια σειρά από άλλες χώρες όπου λειτουργούν παρόμοιες κοιτίδες τεχνολογικής ανάπτυξης και καινοτομίας με την ευχή κάποια στιγμή μια τέτοια κοιτίδα τεχνολογίας να αναδυθεί και στην Κύπρο. Αυτή την φορά μεταφερόμαστε στην πόλη Daejeon της Κορέας και τεχνολογικό πυρήνα Daedeok Innopolis. Είτε βραδιάζει είτε φέγγει μένει λευκό το γιασεμί. ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΕΦΕΡΗΣ (1900-1971), «Το γιασεμί» Νόμπελ Λογοτεχνίας 1963

Cyprus Human Resource Management Association Dedicated to the advancement and successful representation of the Human Resource Management profession in Cyprus. Focused on actively serving the interests and needs of professionals in the field by: Promoting the strategic role of HR as an essential Business and Social partner Inspiring and modeling best practice in HR Providing continuous learning and development opportunities Encouraging and supporting collaboration, scientific research and networking. If you are a dedicated professional in the field of Human Resource Management Learning and Development, Labour and Employee Relations, Organizational / Occupational Psychology, and other related fields the CyHRMA is the place for you!

Invest in your success... join the CyHRMA! $''5(66

3 2 %2; 1,&26,$ &<3586 7(/(3+21(

)$;

(PDLO

LQIR#F\KUPD RUJ :HEVLWH

ZZZ F\KUPD RUJ

www.pliroforiki.org 6

NEA ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ

Ευρωπαϊκό Έργο (2012-2013) Στα πλαίσια του Προγράμματος Λεονάρντο Ντα Βίντσι (Leonardo Da Vinci Partnership), ο Κυ.Συ.Π. με το ECDL Κύπρου και το EUMA (European Management

Κοπή της βασιλόπιτας (21/01/13) Την εκδήλωση για την κοπή της βασιλόπιτας του Συνδέσμου μας φέτος τίμησε με την παρουσία του ο Μακαριότατος Αρχιεπίσκοπος Κύπρου κ.κ. Χρυσόστομος Β’. Ο Μακαριότατος έδωσε τις ευχές του στα -πάνω από 50- μέλη που παρευρέθηκαν και δήλωσε την υποστήριξη του για την επίτευξη των σκοπών του Συνδέσμου. Μέσα στα πλαίσια της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης και λαμβάνοντας υπόψη την οικονομική κρίση και τη δυσπραγία στην οποία μεγάλος αριθμός συμπολιτών μας έχει περιέλθει, ο Κυ.Συ.Π. φέτος αποφάσισε να μην πραγματοποιήσει το καθιερωμένο δείπνο-πάρτυ για την κοπή της βασιλόπιτας, όπως άλλες χρονιές. Αντ’ αυτού διοργανώθηκε λιτή εκδήλωση στα γραφεία του Συνδέσμου, και τα λεφτά που εξοικονομήθηκαν αποφασίστηκε να διατεθούν για φιλανθρωπικό σκοπό.

Assistants) – Κύπρου, Ελλάδος, Γερμανίας & Αγγλίαςσυνεργάζονται για την ανάπτυξη ενός Πλαισίου Αναφοράς (framework) και Πιστοποίησης των δεξιοτήτων πληροφορικής των Βοηθών Διοίκησης. Μέχρι σήμερα έχουν πραγματοποιηθεί δύο συναντήσεις των εταίρων σε Κύπρο και Ελλάδα, ενώ η επόμενη θα γίνει τον Οκτώβριο στη Γερμανία με στόχο να προσδιοριστούν τα καθήκοντα εργασίας των συγκεκριμένων επαγγελματιών και στα οποία αξιοποιούνται εργαλεία και εφαρμογές που σχετίζονται με την πληροφορική, χρησιμοποιώντας ως βάση τη διδακτέα ύλη και το αναλυτικό πρόγραμμα του ECDL. Το έργο θα ολοκληρωθεί στο τέλος του 2014 και το ECDL Κύπρου και το EUMA θα παρουσιάσουν τα αποτελέσματα της συνεργασίας τους για αξιοποίηση, σε Διευθυντές Τμημάτων Ανθρώπινου Δυναμικού μικρών και μεγάλων οργανισμών στις χώρες που αντιπροσωπεύονται στο έργο.

Συναντήσεις για τις Ομάδες Ειδικού Ενδιαφέροντος (Ιανουάριος-Μάρτιος 2013) Με επιτυχημένη εκδήλωση που έγινε τέλη της προηγούμενης χρονιάς, εγκαινιάσαμε το θεσμό των Ομάδων Ειδικού Ενδιαφέροντος (Special Interest Groups – SIGs) για την Πληροφορική. Οπότε μέσα στο πρώτο τρίμηνο της χρονιάς πραγματοποιήθηκαν στα γραφεία του Συνδέσμου, οι πρώτες συναντήσεις για 10 διαφορετικές ομάδες. Ακολούθως, τα μέλη των ομάδων αναλαμβάνουν να οργανώνουν τις συναντήσεις και την υλοποίηση των στόχων τους. Οι Ομάδες, δημιουργούνται και λειτουργούν από μέλη του Συνδέσμου, με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου και έχουν ως απώτερο σκοπό την προώθηση και ανάπτυξη συγκεκριμένων τομέων από το ευρύτερο φάσμα της Πληροφορικής στην Κύπρο.

7 www.pliroforiki.org

Ημερίδα Πληροφορικής για μαθητές Λυκείου (10/03/13) Για 4η συνεχή χρονιά το Τμήμα Πληροφορικής του Παν/μιου Κύπρου, με την υποστήριξη του Κυ.Συ.Π., διοργάνωσε Ημερίδα ενημέρωσης για το επάγγελμα της πληροφορικής, που απευθυνόταν σε μαθητές Β’ και Γ’ τάξης του Λυκείου και Τεχνικών Σχολών. Ο γραμματέας του Δ.Σ. του Συνδέσμου κος Πανίκος Μασούρας παρέδωσε διάλεξη για το επάγγελμα, ενώ όλοι οι μαθητές έλαβαν δωράκια και ενημερωτικό υλικό για τη δράση του Συνδέσμου.

Διεθνής Εκπαιδευτική Έκθεση (1-3/03/13) Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος το CCS με το ECDL συμμετείχε στη Διεθνή Εκπαιδευτική Έκθεση στους χώρους της Κρατικής Έκθεσης Κύπρου. Το περίπτερο έγινε πόλος έλξης κυρίως για το νεανικό κοινό που είχε την ευκαιρία να διεκδικήσει δώρα λαμβάνοντας μέρος στο διαδικτυακό διαγωνισμό στο facebook.

www.pliroforiki.org 8

Ημερίδες Καριέρας στα Πανεπιστήμια (Μάρτιος-Απρίλιος 2013) Κάθε χρονιά ο Κυπριακός Σύνδεσμος Πληροφορικής λαμβάνει μέρος σε Ημερίδες Καριέρας για τους φοιτητές που διοργανώνουν δημόσια και ιδιωτικά Παν/μια, ώστε να ενημερώσει για το επάγγελμα της Πληροφορικής καθώς και να προωθήσει το Πιστοποιητικό δεξιοτήτων πληροφορικής ECDL ως μέσο για εμπλουτισμό του Βιογραφικού και εφόδιο της επαγγελματικής σταδιοδρομίας. Φέτος το CCS και το ECDL συμμετείχαν στην Ημέρα Σταδιοδρομίας του Παν/μιου Κύπρου, στην Ημέρα Καριέρας του Παν/μίου Λευκωσίας και στην Έκθεση Εργοδότησης του CIIM.

«HACK CYPRUS 2013» ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΚΑΙ START-UP ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ. Στα πλαίσια της συνεχής προσπάθειας στήριξης της νεανικής επιχειρηματικότητας και της τεχνολογικής καινοτομίας, το CYPRIOT ENTERPRISE LINK διοργανώνει φέτος για πρώτη φορά στην Κύπρο, το πρώτο φεστιβάλ για την τεχνολογία και τα start-ups στις 4-8 Σεπτεμβρίου. Το Hack Cyprus είναι η πρώτη αυτο-οργανωμένη κοινότητα/πρωτοβουλία φοιτητών με προσανατολισμό την τεχνολογία και έκανε την εμφάνισή του το 2012 με τη διοργάνωση του πρώτου HACKATHON που έγινε ποτέ στην Κύπρο. 30 ώρες κώδικα, 4 βραβεία, 80 συμμετέχοντες και πολλές καινοτόμες ιδέες που άρχισαν να αλλάζουν το τεχνολογικό τοπίο στη χώρα μας. Φέτος το HACK CYPRUS επιστρέφει δυναμικά όχι μόνο με τη διοργάνωση του δεύτερου HACKATHON αλλά με ένα τεχνολογικό φεστιβάλ στα πρότυπα των μεγάλων φεστιβάλ του εξωτερικού. Το πρόγραμμα της διοργάνωσης χωρίζεται σε τρεις βασικές ενότητες: Youth Day – 5 Σεπτεμβρίου 2013 Hackathon – 6 και 7 Σεπτεμβρίου 2013 Insights Day – 8 Σεπτεμβρίου 2013 Τη διοργάνωση στηρίζουν η Yahoo!, η AMAZON, η PeoplePerHour, το OneFineStay, το Πανεπιστήμιο Κύπρου, ο Κυπριακός Σύνδεσμος Πληροφορικής και η Cocoon Creations. Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφτείτε το http://2013.hackcyprus.com

9 www.pliroforiki.org

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ Δρ. Ευάγγελος Μονοχρήστου, vmono1@gmail.com

Ηλεκτρονικό

Πανεπιστήμιο

eUniversity

σειράς σημαντικών έργων πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών στα συγκεκριμένα Πανεπιστήμια. Μολονότι το κάθε Πανεπιστήμιο υλοποιεί την δική του ανεξάρτητη Δράση και στοχεύει στην επίτευξη των δικών του εξειδικευμένων στόχων, κοινός σκοπός και των τριών δράσεων είναι η δημιουργία, για κάθε Πανεπιστήμιο, ενός ενιαίου ηλεκτρονικού περιβάλλοντος εργασίας στην Πανεπιστημιακή Κοινότητα. Με την ολοκλήρωση των δράσεων τα τρία Πανεπιστήμια θα έχουν μετεξελιχθεί σε μεγάλο βαθμό σε Ηλεκτρονικά Πανεπιστήμια, όπου η ηλεκτρονική διεκπεραίωση των διοικητικών διαδικασιών, η εκπαίδευση και η επικοινωνία θα γίνονται μέσω τεχνολογιών που θα διασφαλίζουν την αποδοτικότερη λειτουργία του Πανεπιστημίου και την καλύτερη διαχείριση των πόρων που διαθέτει. Επιπρόσθετα, θα

Τα τρία δημόσια Πανεπιστήμια της Κύπρου (Πανεπιστήμιο Κύπρου, Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου και Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου) υλοποιούν εδώ και τρία περίπου χρόνια τη δράση «Ηλεκτρονικό Πανεπιστήμιο» που συγχρηματοδοτείται κατά 85% από τα Διαρθρωτικά Ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσω του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και εντάσσεται στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Αειφόρος Ανάπτυξη και Ανταγωνιστικότητα 2007-2013». Ειδικότερα, μετά από μια περίοδο προετοιμασίας, τους τελευταίους 18 μήνες έχουν υπογραφεί συμβάσεις και έχει ξεκινήσει η υλοποίηση μιας

επιτρέπει τους σπουδαστές, τους διδάσκοντες και το διοικητικό προσωπικό να έχουν στην διάθεσή τους έγκυρες και έγκαιρες πληροφορίες χωρίς περιορισμούς στο χρόνο πρόσβασης και χωρίς να είναι αναγκαία η παρουσία τους σε συγκεκριμένο χώρο. Σήμερα, τα τρία Πανεπιστήμια παρέχουν ηλεκτρονικές υπηρεσίες των τριών πρώτων επιπέδων (Information, Oneway interaction, Two-way interaction). Μετά την ολοκλήρωση των δράσεων, εκτιμάται ότι θα μπορούν να παρέχουν σημαντικό αριθμό ηλεκτρονικών υπηρεσιών 4ου (Transaction) και 5ου Επιπέδου (Personalisation) προς τους φοιτητές, τους αποφοίτους, το ακαδημαϊκό και το διοικητικό προσωπικό του Πανεπιστημίου (περισσότερα για τα επίπεδα των ηλεκτρονικών υπηρεσιών μπορεί να βρει κανείς στις Πρωτοβουλίες eEurope 2005 και i2010 της Ευρωπαϊκής Ένωσης).

www.pliroforiki.org 10

Ακολουθεί μια σύντομη περιγραφή των σημαντικότερων έργων που υλοποιεί ή πρόκειται να υλοποιήσει το κάθε πανεπιστήμιο στο πλαίσιο

εξάμηνο του 2015. Μέχρι στιγμής έχει ξεκινήσει η υλοποίηση του έργου: • Προμήθεια συστήματος μηχανογράφησης της υπηρεσίας

της εν λόγω δράσης.

σπουδών και φοιτητικής μέριμνας (Student Information System) Επίσης, αναμένεται η έναρξη των έργων (έχει ολοκληρωθεί η διαγωνιστική διαδικασία): • Ολοκλήρωση του Κέντρου Δεδομένων (Data Center) • Προμήθεια συστημάτων Διαχείρισης Ηλεκτρονικής Ταυτοποίησης και Πρόσβασης (ΙΑΜ)

Πανεπιστήμιο Κύπρου: Η-Πανεπιστήμιο (E-University) Η Δράση του Πανεπιστημίου Κύπρου έχει εκτιμώμενο συνολικό προϋπολογισμό 4Μ€ και αναμένεται να ολοκληρωθεί το δεύτερο εξάμηνο του 2015. Μέχρι στιγμής έχει ξεκινήσει η υλοποίηση των έργων: • Προμήθεια Συστήματος Οικονομικής Διαχείρισης • Αναβάθμιση και επέκταση Δικτυακής Υποδομής •

Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης Ταυτοτήτων και Δικαιωμάτων Πρόσβασης

Επίσης, αναμένεται η έναρξη των έργων (έχει ολοκληρωθεί η διαγωνιστική διαδικασία): • •

Προμήθεια Συστήματος Υποστήριξης Σωμάτων Λήψης Αποφάσεων Προμήθεια Συστήματος Διαδικτυακής Πύλης και Ενοποιημένων Ηλεκτρονικών Υπηρεσιών

Τέλος, σε επόμενο στάδιο αναμένεται η έναρξη των έργων: • Δημιουργία δικτυακής πύλης (portal) - Ενοποίηση Συστημάτων • Ανάπτυξη ολοκληρωμένου περιβάλλοντος e-Learning Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου: Ανάπτυξη Τεχνολογικών Υποδομών Ανοικτού Πανεπιστημίου Κύπρου (eUniversity) Η Δράση του Ανοικτού Πανεπιστημίου Κύπρου έχει εκτιμώμενο συνολικό προϋπολογισμό 4,7Μ€ και αναμένεται να ολοκληρωθεί το δεύτερο εξάμηνο του 2015. Μέχρι στιγμής έχει ξεκινήσει η υλοποίηση των έργων: • Προμήθεια και υλοποίηση λύσης για την ολοκληρωμένη υποδομή συστήματος δημιουργίας, διαχείρισης και

• • •

Υπηρεσίες επικοινωνίας / συνεργασίας Θεμελιώδεις Υπηρεσίες Υποδομής Υπηρεσίες Προστασίας, Ασφάλειας και

•

λειτουργίας εικονικών εξυπηρετητών στο ΑΠΚΥ Εξοπλισμός Υποδομής Δικτύων

•

Αίθουσες Ηλεκτρονικής Μάθησης και Πολυμέσων

•

Επιχειρησιακής συνέχειας Προμήθεια Συστήματος Συμβαλλόμενων Φορέων (Απόφοιτοι, Σταδιοδρομία, Δωρητές,

Επίσης, αναμένεται η έναρξη του έργου (έχει ολοκληρωθεί η διαγωνιστική διαδικασία): • Ολοκληρωμένο Σύστημα Οικονομικής και Διοικητικής Διαχείρισης (ERP)

Αθλητές) Τέλος, σε επόμενο στάδιο αναμένεται η έναρξη των έργων: • Προμήθεια Συστήματος Διαχείρισης Ανθρώπινου Δυναμικού • •

Προμήθεια Συστήματος Διαχείρισης Ερευνητικών Προγραμμάτων Αναβάθμιση πυρήνα δικτύου και Δικτυακών Υπηρεσιών

Τέλος, σε επόμενο στάδιο αναμένεται η έναρξη των έργων: • Σύστημα Διαχείρισης Φοιτητικών Στοιχείων (Student Information System) • Σύστημα Διαχείρισης Βιβλιοθήκης (το έργο θα καλύψει και τις ανάγκες της Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου Κύπρου) • Επέκταση Πλατφόρμας Τηλεκπαίδευσης • Ανάπτυξη Εργαστηρίου Μεθοδολογίας και Εκπαιδευτικού Περιεχομένου – Φάση Α (Υποδομή) • Ενοποίηση Συστημάτων & Διαδικτυακή Πύλη ΑΠΚΥ

Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου:

•

Ηλεκτρονικό Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο (e-CUT)

•

Η Δράση του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου έχει εκτιμώμενο συνολικό προϋπολογισμό 4Μ€ και αναμένεται να ολοκληρωθεί το δεύτερο

• •

Σύστημα Διαχείρισης Tαυτοτήτων και Δικαιωμάτων Πρόσβασης (IAM) Σύστημα Διαχείρισης και Διάθεσης Ψηφιακού Περιεχομένου (DCMS) Σύστημα Διάθεσης και Παρακολούθησης Υπηρεσιών Video Εικονικά Εργαστήρια (Virtual Labs).

11 www.pliroforiki.org

Ανάπτυξη Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος Λιμενικής Κοινότητας (Port Community System) από την Αρχή Λιμένων Κύπρου Η Αρχή Λιμένων Κύπρου προκήρυξε στις αρχές Ιουνίου του 2013 δημόσιο διεθνή διαγωνισμό για την Ανάπτυξη Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος Λιμενικής Κοινότητας (Port Community System).

Στόχος της Αρχής Λιμένων είναι η μετάβαση από την υφιστάμενη αρχιτεκτονική του “Connected Port” στην αρχιτεκτονική του “Port Community”, όπως φαίνεται και στο διάγραμμα 1 που ακολουθεί:

Η Αρχή Λιμένων θα επιτύχει έτσι, μεταξύ άλλων, την κάλυψη των απαιτήσεων που ορίζει η Οδηγία 65/2010 της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία επιβάλλει, μέχρι τον

κανείς να δει την προτεινόμενη συνολική αρχιτεκτονική του συστήματος.

Ιούνιο του 2015, την εκπλήρωση των διατυπώσεων υποβολής δηλώσεων με ηλεκτρονικό μορφότυπο και τη διαβίβασή τους μέσω ενός Single Window (The aim of this Directive is the creation of the ‘Single Window’) though which reporting formalities will be exchanged electronically and only once).

Τα components με μπλε και γαλάζιο χρώμα (συμπεριλαμβανομένων και των διασυνδέσεων μεταξύ συστημάτων / οντοτήτων) αποτελούν το αντικείμενο του συγκεκριμένου έργου. Τα γκρίζα σημεία αποτελούν λειτουργικότητες που ενδέχεται να αναπτυχθούν / ολοκληρωθούν μελλοντικά στο πλαίσιο του γενικότερου

Το σύστημα θα καλύψει αρχικά όλες τις B2A (Business to Administration) ανταλλαγές πληροφοριών, με τελικό στόχο σε επόμενο στάδιο να καλύψει και όλες τις B2B (Business to Business) ανταλλαγές πληροφοριών. Με το έργο αυτό, η Αρχή Λιμένων Κύπρου έρχεται να ολοκληρώσει τις υφιστάμενες υποδομές και συστήματά της, αυτοματοποιώντας ένα μεγάλο μέρος των λειτουργιών της και παρέχοντας έτσι σύγχρονες ηλεκτρονικές υπηρεσίες σε όλους τους συναλλασσόμενους μαζί της. Στο διάγραμμα 2, μπορεί

στρατηγικού σχεδιασμού της Αρχής Λιμένων. Ειδικότερα, στο πλαίσιο του έργου αναμένεται να αναπτυχθούν τα ακόλουθα: •

Enterprise Content Management και ECM Portal.

•

Invoicing Module.

•

Port Community System που θα καλύπτει: o Vessel Operation o Dangerous Goods o Cargo o Loading / Operations).

Discharge

Instructions

(Cargo

www.pliroforiki.org 12

•

Multi-Purpose Operation System (MPOS) που θα καλύπτει: o Planning (Berth Planning, Warehouse Planning, Resource Planning). o Integrated Monitor and Control (Vessel Operation, Warehouse Operation, Others Operation). o Management and Business Control (Billing, Analysis and Statistics).

Ο εκτιμώμενος προϋπολογισμός της Σύμβασης ανέρχεται στα 10.000.000€ και η εκτιμώμενη διάρκεια υλοποίησης τους 24 μήνες (το έργο περιλαμβάνει συνολικά άλλους 72 μήνες παροχής υπηρεσιών υποστήριξης παραγωγικής λειτουργίας και συντήρησης / υποστήριξης). Το έργο, εκτός από την προμήθεια λογισμικών και υπηρεσιών εγκατάστασης, παραμετροποίησης, ανάπτυξης εφαρμογών, εισαγωγής / μετάπτωσης υφιστάμενων

δεδομένων περιλαμβάνει και την προμήθεια και εγκατάσταση όλου του απαραίτητου εξοπλισμού. Μέρος του έργου συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Διευρωπαϊκό Δίκτυο Μεταφορών). H εφαρμογή Ολοκληρωμένου Συστήματος Λιμενικής Κοινότητας αποτελεί μέρος της πράξης ΜIELE που υλοποιείται στα πλαίσια του Προγράμματος Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών (TEN-T Action 2010-EU-210005-S MIELE). Για περισσότερες πληροφορίες σχετικές με το έργο: Γιάννος Λακκοτρύπης Προϊστάμενος Κλάδου Πληροφορικής T: 22 817200, E: yiannos@cpa.gov.cy

13 www.pliroforiki.org

NEA ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ

Gaming & Tech News

Εφραίμ Παναγιώτου efrem.p@cablenet.com.cy

This summer is going to be hot not only in terms of temperatures but also because major electronic manufactures are battling up to announce and reveal their latest creations. Despite the recent economic recession technology companies are heating up the market with new exciting products, interesting devices, brand new game titles, consoles and lots of hardware. Let’s take a take a look at the most interesting ones:

GRAPHIC CARDS GeForce GTX 700 Series Processors ground up to deliver hi-speed smooth gaming and mark a new era in gaming performance while been whisper-quiet. All the cards in the 700 series feature-rich, powerful graphics, stacked with innovative gaming technologies to give you the performance edge in playing the latest and most graphically-intensive PC titles. The cards are not only perfect for gaming but also have lots of usages like entertainment, cloud computing, industry research, GPU computing and visualization, computational accelerated applications – where GPU accelerators are powering supercomputing centers – and many more. Nvidia has managed to keep us extremely busy with the launch of the new GeForce GTX 700 series of video cards. The new architecture of the cards is raising the bar introducing new graphics cards that offer not only top-notch gaming performance but also different models that comes at a very economic price. Not only these cards are the highest performance GPUs ever built, they’re also the most energy efficient. The new GeForce cards are designed from the

www.pliroforiki.org 14

Processors Intel 4th gen Core

CONSOLES:

As some of you may know Intel has released the next generation of Core Processors. Every generation of processors they bring new innovations and this generation is no exception. The new CPUâ&#x20AC;&#x2122;s offer improvements compared to the previous generation. The new 22nm process architecture features greater power efficiency, more overclocking flexibility for enthusiasts, 20% reduction in idle power draw, up to 15% better cpu performance, greater security and better graphics. What does that mean to the average consumer? It means more than 35% lower annual commercial energy cost and lower annual home energy cost, faster loading times on applications and games. From desktops to mobile the new processors are driving innovative designs, enabling slimmer form factors while delivering solid computing experiences. If you are after a CPU upgrade, building a new system or just looking for a new computer these processors will be an ideal candidate because they are noticeably faster than their predecessors and if your needs include a fast hyper-threaded CPU, this is the ones to get.

Xbox One Technology giant Microsoft has announced the next generation gaming console and has also given an official Xbox One release date. As predicted Microsoft hasnâ&#x20AC;&#x2122;t missed a trick and has confirmed that the new console will be out around November 2013 - in other words, just in time for Christmas. The first thing that you should probably know about the Xbox One is that it is not simply a gaming console. Microsoft has made it far more than that. Microsoft has equipped the new Xbox One with tons of cool new features: TV/video, cloud services for web and social, voice activation commands, online store for downloading apps and games and can be controlled by voice and motion via the new Kinect camera. The specs of the device are also rolled out and include an 8 Core x86 AMD CPU, 8 GB of System Memory, 500 GB HDD, Blu-ray Drive, 802.11n Wireless networking, Gigabit Ethernet, HDMI inputs and outputs, USB 3.0 and It also includes a new version of the Kinect sensor.

15 www.pliroforiki.org

Sony PS4 Sony has announced it’s plans for the upcoming console PlayStation4. The device will be more than a simple games console and is one of the most anticipated releases of 2013 aiming to be nothing more than the central hub for your

PS4 is expected to launch in the fourth quarter of 2013, and will compete Microsoft’s Xbox One, as part of the new generation of video game consoles.

digital home. The specs of the device are confirmed and include an eight core CPU, enhanced GPU, Blu-ray Drive, 8GB of GDDR5 RAM and ‘Instant On’ capability.

References: www.bit-tech.net, www.intel.com, www.nvidia.com, ww.pcadvisor.co.uk

The two consoles are similar in their hardware specifications, especially when it comes to the CPU and GPU. This is intended to make video game development easier on the next-generation console, attracting a broader range of developers. The device will have the DualShock 4 controller with light bar so it can track the controller and the gamer’s hand movement. Sony plans to place more focus on social gameplay. Among new applications and services, Sony plans to debuts a cloud-based gaming service that hosts downloadable content and games and plans to release the PlayStation App allowing PS4 owners to turn smartphones and tablets into a second screen to enhance gameplay. The

Windows 8 Yiannis Filippides, yiannis_ph@hotmail.com

When on October 25th 2012, the loud and always enthusiastic Microsoft’s CEO Steve Balmer was telling Reuters his opinion on the company’s new addition in its fleet of operating systems, many of us were puzzled by the meaning of his statement; “We’ve re-imagined Windows and we’ve reimagined the whole PC industry,” Ballmer had told Reuters only some hours before Windows 8’s launch event which took place on October 26th 2012. To be honest, based on most of the reviews that we had read, as well as on our experiences after toying around with the various beta versions that had been surfacing since September 2011, most of us were left jaded on whether we could or could not share Balmer’s optimism. Now, almost a year after the product’s release, we feel mature enough to look at what Windows 8 is really offering, and compare it to its predecessor , Windows 7, a version of Windows which reportedly managed to resolve

www.pliroforiki.org 16

most of its earlier issues and keep almost everyone satisfied with its performance. Windows 8 was released in four different editions: Windows 8 Pro, Windows 8, and Windows 8 Enterprise are Microsoft’s attempt to cover for its PC clientele. Windows RT is the Tablet and Mobile Focused version of the OS. In this article we will be focusing mainly on what we’ve seen on the Windows 8 Pro version which we have been working with for the past few months. Right off the bat, Windows 8 delivers a feeling of change. A 17 second boot can certainly do that; especially when this boot time was more than 35 seconds on the same computer running Windows 7. Speedy boot-ups and overall performance improvements are few of the biggest pros that Windows 8 can boast about. Reportedly, users were satisfied with its performance even when working on as little as 1.4 GHz processor systems. Windows 8 still maintains some of the good “signature dishes” of its predecessor; Its Print & Search Operations keep working as smoothly as they did in Windows 7, and Internet Explorer 10 can no longer be considered the browser we used only to download another browser to use. Maybe it’s not the best browser, yet, but we have undoubtedly seen strong evidence of its on-going evolution. Another very interesting feature that Windows 8 introduced is the long awaited Windows to Go; A bootable USB version of the Windows 8 Enterprise edition which aims to present the Windows user with a taste of the freedom that Linux users have been enjoying for years now with the bootable flash drive versions of various Distros. All things considered, Microsoft’s attempt is a very decent one; users report that they’ve been satisfied with what Windows 8 does on their laptops, desktops, tablets, and mobile phones, and the reviews that come from programmer’s communities make it clear that Microsoft

is trying to make it easy enough for them to develop apps and publish them on the Windows Store. Critics say, though, that Microsoft should not have bitten the “App Store” bait so hard since it can fool Microsoft into transforming a well functioning PC operating system, to an overly Mobile-centric OS; for the dedicated PC user, there is a steep learning curve involved with Windows 8 and there are quite a few examples of other software companies for which reinventing their products actually meant trouble. Whether or not this will be the case with Windows 8 we shall wait and see.

17 www.pliroforiki.org

ΤHINK DIFFERENT: ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Σταυριάνα Α. Κοφτερός, @Stavriana_k, www.about.me/stavriana

Starting Up

σε 54 ώρες? Και όμως γίνεται!

Το έχουμε πάρει όλοι χαμπάρι. Μπήκαμε σε νέα εποχή. Μετάκουρέματος εποχή. Great! Πάει, τρελάθηκε εντελώς θα πείτε. Ίσως, αν ακόμα επιμένετε να βλέπετε τα πράγματα με τα παλιά δεδομένα. Αυτά τα δεδομένα όμως, επίσης κουρεύτηκαν τον Μάρτη. Ευτυχώς. Καιρός ήταν. Το κυπριακό όνειρο (ο εφιάλτης που λέω εγώ) για δουλειά

η ώρα να φτιάξουμε λεμονάδα με τα λεμόνια που μας πέταξε στο κεφάλι το Eurogroup, is here. Η ώρα να βάλουμε κυριολεκτικά μπρος. Η ώρα To Startup Cyprus.

στο δημόσιο, ευτυχώς ΠΕΘΑΝΕ. Και άργησε μη σας πω. Πολύ. Γιατί το περιβόητο αυτό όνειρο μας στοίχησε σε όραμα, ανάπτυξη και

Κύπρο. Έγιναν σε 54 ώρες! STARTup LiVE Cyprus! Τριήμερη εκδήλωση επιχειρηματικότητας

διδάξουν νέους επιχειρηματίες, και όσους θέλουν να γίνουν νέοι επιχειρηματίες, τις δεξιότητες που χρειάζονται για να ξεκινήσουν τη

έμπνευση. Έστω και με τον τρόπο που έγινε, άκομψο η αλήθεια για να μη πούμε και τίποτα βαρύτερο,

και νεοφυών επιχειρήσεων ή αν θέλετε, για τη δημιουργία νεοφυών επιχειρήσεων (startups)

δική τους νεοφυή επιχείρηση. Η εκδήλωση φέρνει κοντά την τοπική κοινότητα νεοφυών επιχειρήσεων

Καλά όλα αυτά, ουδείς διαφωνεί θα μου πείτε, αλλά αυτά δε γίνονται στην Κύπρο. ΛΑΘΟΣ. Γίνονται και παραγίνονται. Έγιναν και στην

σε 54 ώρες. Το STARTup Live είναι πανευρωπαϊκός θεσμός και γίνεται κάθε χρόνο σε πάνω από 30 πόλεις της Ευρώπης για να βοηθήσει στη δικτύωση, να παρέχει πόρους, γνώση και κίνητρα σε άτομα και ομάδες να πάνε από την ιδέα στην έναρξη εταιρείας μέσα σε ένα σαββατοκύριακο. Οι εκδηλώσεις είναι σχεδιασμένες να

www.pliroforiki.org 18

(ναι έχουμε και από αυτή) με τις αντίστοιχες Ευρωπαϊκές και να δικτυώσει τους συμμετέχοντες με έμπειρους επιχειρηματίες, ειδικούς και επενδυτές. Δεν είναι απλά μια εκδήλωση, είναι η αρχή ενός εκπληκτικού ταξιδιού για να ενδυναμωθεί το τοπικό startup οικοσύστημα.

(pitch) την πρώτη μέρα ενώ την τελευταία μέρα της εκδήλωσης έπρεπε να παρουσιάσουν το proofof-concept της ιδέας ή το minimum viable product. Μετά από 54 ώρες συνεχούς δικτύωσης, εκπαίδευσης και πρακτικής εμπειρίας στο Business Model Canvas, 2000 και πλέον δόσεις καφεΐνης, 120 συμμετέχοντες, 23 μέντορες και 7 κριτές από την επιχειρηματική και επενδυτική κοινότητα, 37 pitches, και €36.000 σε βραβεία, αναδείχθηκαν οι νικήτριες ομάδες. Νικητές η Offerra που θα επεκτείνει το επιτυχημένο πιλοτικό της www.atyourservice.com.cy

Ο θεσμός του STARTup Live υπάγεται στο STARTeurope, ξεκίνησε το 2009 και από τότε έχει γίνει σημαντικό κομμάτι του Ευρωπαϊκού startup οικοσυστήματος. Μέσα από τη διοργάνωση αντίστοιχων εκδηλώσεων για επιχειρηματικότητα σε όλη την Ευρώπη, κτίστηκε η κοινότητα των νέων επιχειρηματιών (γνωστοί στο εξωτερικό ως entrepreneurs), επενδυτών, ειδικών και εκπληκτικών ανθρώπων. Αποστολή είναι η ενδυνάμωση των νέων επιχειρηματιών, των entrepreneurs στην Ευρώπη προσφέροντας τους μια κοινότητα άκρως υποστηρικτική που χρησιμοποιεί υπάρχουσες δομές, υποδομές και πόρους με έξυπνο τρόπο. Γιατί στο τέλος η αξία του συνόλου είναι μεγαλύτερη από την αξία του κάθε μέρους ξεχωριστά. Πάντα. Η εκδήλωση STARTup LiVE Cyprus «Ideas LiVE» έγινε στις 14-16 Ιουνίου. Οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να παρουσιάσουν την ιδέα τους

στην παγκόσμια αγορά, η Pollfish, online πλατφόρμα για διεξαγωγή ερευνών που στοχεύει σε χρήστες κινητών και η FUNIFI, η απίστευτη ιδέα που ξεκίνησε από τρεις άσχετες μεταξύ τους λέξεις σε ένα team building παιχνίδι την πρώτη μέρα, και εξελίχθηκε στη λύση που κάνει ανιαρές εργασίες fun! Να το ξαναπώ. Από ένα παιχνίδι λέξεων, σε λιγότερο από 54 ώρες σκληρής δουλειάς και brainstorming, απίστευτης όρεξης, αστείρευτου mentoring, και στρατηγικού business modeling, η ομάδα της FUNIFI ξεκίνησε! Και όταν λέω ξεκίνησε, εννοώ ΞΕΚΙΝΗΣΕ! Μια νέα startup με διεθνή προοπτική γεννήθηκε στο νησί μας. Και δεν είναι η μόνη! Watch this space που λένε εκεί έξω και θα ακούσετε και άλλα καλά! Αυτή είναι η υπέρτατη απόδειξη ότι η Κύπρος μπορεί. Μπορεί να κάνει Startup! Και μην ακούσω μα πως, δεν υπάρχουν λεφτά. Το χωριό μας δεν είναι μόνο η μικρή μας Κύπρος. Το

χωριό μας είναι ο κόσμος όλος. Για να επιτύχει η οποιαδήποτε εταιρεία, νέα ή μη, πρέπει να προσφέρει καινοτόμα προϊόντα / υπηρεσίες προς την παγκόσμια αγορά. Όταν μια εταιρεία είναι ανταγωνιστική σε παγκόσμιο επίπεδο τότε μπορεί να προσελκύσει επενδυτικά κεφάλαια υψηλού ρίσκου (angel και venture capital) τόσο από το εξωτερικό αλλά και το εσωτερικό. Nαι, υπάρχουν και από αυτά στη χώρα μας. Η νεοφυής επιχειρηματικότητα είναι το μέλλον της Κύπρου. Είναι το τώρα. Το σήμερα. Οι νεοφυείς επιχειρηματίες, οι entrepreneurs, είναι αυτοί που οδηγούν την κοινωνία μπροστά γιατί τολμούν να σαλπάρουν σε άγνωστα νερά και να δοκιμάζουν πράγματα που άλλοι φοβούνται. Ο John Kennedy είχε πει «Μη ρωτάς τι μπορεί να κάνει η χώρα σου για σένα. Ρώτα τι μπορείς να κάνεις εσύ για τι χώρα σου». Για αυτό την επόμενη φορά που θα ακούσετε για εκδήλωση στο χώρο της νεοφυής επιχειρηματικότητας, δηλώστε παρών. Είτε ως άτομα, για να μοιραστείτε τις εμπειρίες και την πείρα σας με πιο νέους, σαν μέντορες, είτε ως εταιρείες πληροφορικής όχι απλά σαν σπόνσορες, αλλά ενεργά σαν αναπόσπαστο κομμάτι του οικοσυστήματος. Γιατί όπως είπε και Γκάντι, πρέπει να είμαστε η αλλαγή που θέλουμε να δούμε. It’s on you. It’s on all of us. Let’s be the change. Και αν αυτό χρειάζεται και μια γερή δόση τρέλας, so be it. Γιατί αυτοί που είναι αρκετά τρελοί να νομίζουν ότι μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο, είναι αυτοί που τον αλλάζουν. Τάδε έφη Steve Jobs.

19 www.pliroforiki.org

AΡΘΡΑ ΚΑΙ ΑΠΟΨΕΙΣ

Industries and NEED TO end users COOPERATE FOR A “GREENER” FUTURE Alice Karayiannis

People now rely heavily on ICT usage and have higher demands as to what ICT can offer them. Hardware is being made increasingly more energy efficient due to problems arising from increasing energy usage worldwide. However, is it just the industries which need to be concerned about going “green” or do users also have to do their share in helping our society to do so? This article will outline the problems arising due to increased energy usage and will show that industries and users need to cooperate for a “greener” future.

www.pliroforiki.org 20

Introduction

ver the years, with the drastic advances of technology, the role of Information and Communication Technology (ICT) systems has

become increasingly important in our everyday life and worldwide population demands on Telecom services have increased rapidly. However, this dependency of humanity on ICT systems unfortunately has its disadvantages. Energy consumption is on the rise continuously and this is having a harmful impact on the environment by causing global warming and climate change. ICT systems are responsible for emitting 2% of global carbon emissions, second only to the aviation industry (Figure 1) and the emissions are set to triple from 2008 to 2020. This dramatic change in climate is of great concern to many IT industries which are now trying to increase energy efficiency in their systems

in various ways, including the production of energy efficient hardware. However, is it only them who need to worry about the impact of ICT on the environment? Clearly, users of ICT are also to blame for the rise in energy usage. Are they aware of this issue? What should we, as users, change in our habits so as to become more sustainable in our everyday usage of ICT systems? This article will outline the consequences of increased ICT usage on climate change and the environment, how industries, the government and private organizations are attempting to go green, why ICT users should be aware of the consequences of their actions and how individuals could also go green and will show that, for a “greener” future, industries and users need to cooperate.

Increase of ICT Usage Due to the success of ICT worldwide, the population’s dependence on technology and connectivity has increased and this has resulted in an increase of purchases of IT equipment such as PCs and office equipment. There has also been an exceptional huge rise in microelectronics, especially mobile personal devices. They are an absolute necessity and over the last two decades personal mobile communications have gained over 2 billion users globally. At the same time, internet servers rose by roughly 394 million [3]. The good old days where people would switch on their computers, use them, and then switch them off, are now gone! People have greater expectations and ICT access is now fundamental to many countries. A wider range

of applications makes devices more appealing to the consumer who wants to be up to date with what is on the market. These days, a person can do almost anything by means of ICT. ICT enables us to do our shopping, banking, correspondence, entertainment and even learn online. As a result, devices are always “required” to be switched on, especially since networks can be accessed from almost anywhere.

These devices and means of telecommunication all require energy in order to charge and operate and this, of course, comes in the form of electricity [2]. Statistics show that ICT equipment account for 10% of the UK’s electricity consumption, while their non-domestic energy consumption rose by 70% from 2000-2006 and is predicted to grow a further 40% by 2020. Impact on the environment ICT usage uses a great amount of energy and creates both hazardous and non-hazardous waste. The disposal of ICT equipment releases heavy metals, precursors of acid rain and water pollutants which are very harmful for the environment and are enhancing the greenhouse effect. The accumulation of greenhouse gases in the atmosphere is growing faster than originally predicted. Toxic e-waste is increasing at a very fast rate. Rapid changes in technology, changes in media and falling prices have resulted in a fast-growing surplus of electronic waste around the globe and this is predicted to increase even further. What is more, companies now design products with limited a useful life (i.e. planned obsolescence) so that they become obsolete after a certain period of time, so as to force consumers to keep buying new products. These products are made from various materials which can cause harm to the environment if not recycled once they are no longer in use, and the cycle continues (figure 1).

How do industries attempt to go “green”? The negative impact of ICT on the environment is quite a significant one. However, ICT can play a positive role towards a more sustainable environment and

21 www.pliroforiki.org

Figure 1: Lifecycle of ICT

this outweighs its negative effects towards it. The ICT industry can and should play a key role in creating a low carbon society. Many IT industries have made initiatives on sustainable computing in order to reduce the impact of their operations on the environment. Computers are being made as energy efficient as possible and a lot of research is being done so as to be able to design technology which uses energy efficiently. ICT could save 7.8 GtCO2 in 2020, or 15% of global emissions in

that there is a reduction in the energy use for servers and server cooling. In fact, by using Google Apps, the company “JohnsonDiversey” managed to eliminate 10 servers and its archives from the data centre, reducing its carbon footprint by 73 metric tons of carbon dioxide per year [5]. If used correctly, ICT enables us to change things for the better; but, unfortunately, in order to utilize its full potential, behavioural changes are also needed.

2020 [1] and IT industries are making huge attempts to accomplish this. Google is an example of one such company. In the last five years, Google has made tremendous effort in going green. It has invested $915 million – and still continues to invest - in renewable energy in an attempt to power the company with 100% renewable energy and its data centres now use 50% less energy than typical data centres as they have been designed to use as little energy as possible [5]. Google has also made significant effort in the reduction of e-waste since it recycles 100% of all the electronic equipment which leaves its data centres, thus managing to avoid buying new replacement machines as these get reused, or, if not needed, resold. What’s more, Google’s products and services are on the cloud – a network of remote servers hosted on the Internet to store, manage, and process data - and not on local servers, which means

What about the government and private organisations? Many government agencies are also trying to tackle the environmental problem by implementing standards and regulations that encourage sustainability in ICT. They have become more alert about the consequences of ICT on the environment and are urging businesses to act so as to reduce their carbon footprints, by imposing direct or indirect taxes and cost penalties. Thirty-four countries have signed the Kyoto Protocol which has imposed limits on the percentage of carbon emissions of each and individual regions and countries have also begun developing their own targets [6]. In an attempt to reduce the emissions of carbon dioxide in the UK, the Climate Change Act (2008) has set a target of 26% by 2020 and 80% by 2050 [4].

www.pliroforiki.org 22

With time, though, people are beginning to get even more concerned with this environmental issue. A very strong example would be the University of St Andrews itself! The University has submitted an application in order to get permission for its very own wind farm which is going to be built on farmland six miles away from the town, near Boarhills, hoping that the wind turbines will generate enough power for the entire campus and hence reduce energy costs [6]. Fortunately, most of the people were in favour of this development, which shows that individuals are, also, becoming more aware of the actions which need to be taken. Furthermore, our computer science department itself is taking part in building awareness of energy usage in its ICT systems, by creating a study which observes the behaviour of

sustainability and encourage their staff to investigate sustainable ICT solutions. Recycling of e-waste is crucial. Equipment which is no longer required but still working should be re-used, or else recycled; green disposal of the equipment should be ensured whatsoever. Hazardous material should be identified and a disposal plan for ICT products which are no longer in use should be prepared [8]. Of course, the situation is being improved by the Restriction of Hazardous Substances (RoHS) Directive, which has put a restriction on the use of certain hazardous substances in electrical and electronic

lab computer users in terms of energy consumption, in order to find ways to encourage the users to save more energy [7].

equipment, by banning the placement of those which contain more than agreed levels of materials such as lead and mercury, on the EU market. As mentioned, IT equipment has a key role in the reduction of carbon emissions, especially servers and PCs. New hardware is, of course, increasingly more energy efficient but consumers and businesses need to purchase them

How are ICT users approaching this issue?

in order to make a difference! The equipment should be “Energy Star” qualified and RoHS compliant. Also, multifunctional devices could prove to be more efficient

A majority of IT industries and the governments have made drastic changes in an attempt to save energy,

in both energy and cost, instead of having multiple printers and copiers.

but unfortunately, sustainability does not only depend on industries, but also on individual ICT users. The behaviour of users is crucial when it comes to this issue because consumers waste large amounts of energy

Conclusion It has been proved that advances in technology lead to higher expectations from the population worldwide.

which can’t be measured and hence aren’t taken into account. If our society isn’t aware of the impact of ICT then very little can be done to save the environment. According to statistics, a third of employees in UK do not switch of their PCs when they leave the office at the end of the day and this costs the UK £123 million a year in electricity. If only they were considerate enough to do this then they would have contributed 10% of the government’s Climate Change Levy target and 40% of the energy efficiency targets set by the Carbon Trust

ICT is essential to us, we all use it. Therefore, an ideal “greener” future in ICT would be one of global cooperation. IT industries have already taken the matter in their hands, but it is not only down to them to make a difference; the government, as well as private organisations and individuals also need to adopt

[2]. Users do this subconsciously, out of habit, because they haven’t been taught about the issue of ICT and sustainability and how to use these systems as efficiently as possible.

it is apparent that IT users should not only depend on IT industries for energy efficiency, but should also carry out such practices themselves.

The ideal greener future? Many attempts are being made and many solutions are being implemented which enable the world to help in ICT sustainability; all we have to do is make an effort. Businesses need to set targets so as to achieve

environment friendly practices so as to reduce the effect of ICT on the environment. Only this would have a major influence on energy demand and ICT would have a real chance at going “green”. This cooperation is crucial and

23 www.pliroforiki.org

References [1] Farnworth, Emily Castilla-rubio, Juan Carlos (2008). SMART 2020: Enabling the low carbon economy in the information age. From http://www.smart2020.org/_assets/files/02_Smart2020Report.pdf [2] Green ICT Handbook (2009). Environmental IT Leadership Team. [3] [4] [5] [6]

From http://www.greenict.org.uk/sites/default/files/Green%20ICT%20Handbook.pdf Fettweis, Gerhard (2010). ICT Energy Consumption – Trends and Challenges. From https://mns.ifn.et.tu-resden.de/Lists/nPublications/Attachments/559/Fettweis_G_WPMC_08.pdf and (Figure 1) Thomas, Kim (2009). Strategic Overview: Managing Sustainable ICT in Further and Higher Education. From http://www.jisc.ac.uk/publications/programmerelated/2009/sustainableictoverview.aspx Google Green. From http://www.google.com/green/ News.scotsman.com (2011). University aims to end £5.4m-a-year power bill - with its own wind farm (2011). From http://www.scotsman.com/news/university-aims-to-end-163-5-4m-a-year-power-bill-with-its-own-wind-

farm-1-1667905 [7] University of St Andrews (2011-2012). Building Energy Awareness into ICT Systems. From https://hopback.cs.st-andrews.ac.uk/ [8] Green ICT Working Document (2009). Reducing the environmental impact of ICT. Using ICT to reduce environmental impact. From https://mitc.gov.mt/MediaCenter/PDFs/1_Green%20ICT%20Working%20document.pdf

Alice Karayannis is currently a Computer Science student at the University of St Andrews. E-mail: alice_k135@hotmail.com

ƪǁıĮǈ ƟǌİǏǄǎǐ; ÌÑÂÊÅÆÁÔÐÚ ¥ ¢! ƩǔǏİƾǌ ƪǉȺĮǁįİǑıǆ ǉĮǈ ƴǈıĲǎȺǎǁǆıǆ ƧǌƿǏǄǔǌ ıĲǆǌ ƴǊǆǏǎĳǎǏǈǉǀ

http://anergoi.ecdlexams.com.cy

www.pliroforiki.org 24

Ηλεκτρονικά παιγνίδια ΚΑΙ ΜΑΘΗΣΗ Δρ. Χαράλαμπος Βρασίδα & Φωτεινή Θεοδούλου, CARDET – Πανεπιστήμιο Λευκωσίας

Στόχος αυτού του άρθρου είναι να παρουσιάσει τις παιδαγωγικές δυνατότητες των ηλεκτρονικών παιγνιδιών, όπως αυτές έχουν καταδειχθεί από πρόσφατες έρευνες, καθώς και τις προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει ο εκπαιδευτικός, κατά την ενσωμάτωση ενός παιγνιδιού στη διδασκαλία. Παράλληλα, διατυπώνονται εισηγήσεις για παιγνίδια που μπορούν να αξιοποιηθούν στην εκπαίδευση, τρόπους ενσωμάτωσής τους και διαδικασίες που θα μπορούσε να ακολουθήσει ο εκπαιδευτικός. Τονίζεται πως τα ηλεκτρονικά παιγνίδια αντιμετωπίζονται ως ένα απλό εργαλείο, η χρήση του οποίου μπορεί να εμπλουτίσει τη διδασκαλία και να ενισχύσει τη διαδικασία της μάθησης.

25 www.pliroforiki.org

Τι είναι τα ηλεκτρονικά παιγνίδια

ι όροι «παιχνίδι» ή «παιγνίδι» αφορούν σε οποιαδήποτε δραστηριότητα που «πραγματοποιείται σύμφωνα

με ορισμένους κανόνες (και ενδεχομένως με συγκεκριμένα αντικείμενα), αποσκοπώντας είτε στη διασκέδαση είτε στην απόκτηση χρημάτων» [1]. Παράλληλα, υποστηρίζεται πως το παιγνίδι είναι μια «δομημένη ή ημιδομημένη δραστηριότητα που κυρίως στοχεύει στη διασκέδαση και κάποιες φορές χρησιμοποιείται για να εξυπηρετήσει εκπαιδευτικές ανάγκες» [2]. Τα παιγνίδια μπορούν να χωριστούν σε διάφορες κατηγορίες: δράσης, περιπέτειας, μάχης, υπόδυσης ρόλου, προσομοίωσης, γρίφοι, αθλητικά και στρατηγικής [3,4]. Ο διαχωρισμός αυτός, ωστόσο, δεν είναι απόλυτος, εφόσον κάποια παιγνίδια μπορούν να ανήκουν σε περισσότερες από μία κατηγορίες. Τα τελευταία χρόνια γίνεται συχνή αναφορά στον όρο «epistemic games», για να οριστούν τα ηλεκτρονικά παιγνίδια εκείνα, στα οποία ο χρήστης καλείται να υποδυθεί το ρόλο ενός επιστήμονα (π.χ. αρχιτέκτονα, δημοσιογράφου, μηχανικού) και να επιλύσει προβλήματα που παρουσιάζονται [5]. Ευρέως χρησιμοποιείται και ο όρος «σοβαρά παιγνίδια», τα οποία έχουν ως στόχο πέρα από τη διασκέδαση, να θέτουν τους παίχτες σε τέτοιες διαδικασίες διάδρασης, ώστε ακούσια να επιτυγχάνουν κάποιους προσχεδιασμένους μαθησιακούς στόχους, χωρίς βέβαια αυτό να δηλώνεται ρητά στο ίδιο το παιγνίδι [4]. Τα ηλεκτρονικά παιγνίδια τυγχάνουν ευρείας αποδοχής από τους νέους και αποτελούν βασικό κομμάτι της καθημερινής τους ζωής, συνεπώς υποστηρίζεται πως είναι σημαντικό να αποτελέσουν μέρος και της σχολικής πραγματικότητας. Επιπρόσθετα, οι δεξιότητες που έχουν αναπτύξει οι σημερινοί μαθητές μέσω της χρήσης των νέων τεχνολογιών (π.χ. η παράλληλη επεξεργασία εφαρμογών και η εξοικείωση με τα γραφικά) έχουν σημαντική επίδραση στον τρόπο με τον οποίο μαθαίνουν, κάτι που δεν πρέπει να αγνοείται από το εκπαιδευτικό σύστημα [4].

Δυνατότητες των ηλεκτρονικών παιγνιδιών Αρκετές είναι οι δυνατότητες των ηλεκτρονικών παιγνιδιών που απαριθμούνται από τους μελετητές ως πλεονεκτήματα για τη μαθησιακή διαδικασία και στηρίζονται με αποτελέσματα ερευνών που έχουν διενεργηθεί. Κατ’ αρχάς, η ενσωμάτωση ενός ηλεκτρονικού παιγνιδιού στη εκπαίδευση και κατάρτιση αυξάνει τη συμμετοχή των εκπαιδευομένων στη διαδικασία της μάθησης. Έχει, μάλιστα, παρατηρηθεί πως τα παιγνίδια μπορούν να ελκύσουν την προσοχή και να οδηγήσουν στη βελτίωση της επίδοσης των μαθητών που συνήθως δε συγκεντρώνονται στο μάθημα είτε γιατί βαριούνται είτε γιατί αποσπάται η προσοχή τους εύκολα [6]. Αυτό οφείλεται στη χαλάρωση που επιτυγχάνεται με τη χρήση του παιγνιδιού, η οποία επιτρέπει στο μαθητή να προσλαμβάνει τις πληροφορίες με περισσότερη ευκολία και να επενδύει προσπάθεια και κόπο χωρίς να δυσανασχετεί [4]. Αρκετοί μελετητές, βασισμένοι στη θεωρία του Csikszentmihalyi [7], τονίζουν πως τα ηλεκτρονικά παιγνίδια οδηγούν το χρήστη σε κατάσταση «ροής» [4,8]. O Csikszentmihalyi ορίζει τη ροή ως την κατάσταση στην οποία βρίσκονται οι άνθρωποι, όταν είναι τόσο αφοσιωμένοι σε μια δραστηριότητα που τίποτα άλλο δεν έχει σημασία γι’ αυτούς. Σύμφωνα με τον εισηγητή της θεωρίας, οι δραστηριότητες που οδηγούν σε καταστάσεις ροής έχουν συνήθως κάποια κοινά στοιχεία: έχουν κανόνες, θέτουν στόχους, παρέχουν ανατροφοδότηση, δίνουν μια αίσθηση ανακάλυψης, καθιστούν εφικτό τον έλεγχο από την πλευρά του δρώντος προσώπου, ωθούν το άτομο σε ανώτερα επίπεδα επίδοσης μεταφέροντάς το σε μια νέα πραγματικότητα. Ως τέτοιες δραστηριότητες περιγράφονται η εκγύμναση του σώματος, η θέαση αριστουργημάτων τέχνης ή ακόμα απλών καθημερινών τοπίων που μπορεί να οδηγήσουν σε αισθητηριακή απόλαυση, η ακρόαση μουσικής, η απόλαυση του φαγητού,

www.pliroforiki.org 26

η εργασία (όταν αυτή μας προσφέρει ευχαρίστηση)

μετατρέπεται από πληροφορίες, τις οποίες ο μαθητής

και η σχέση με τους συνανθρώπους μας. Είναι σαφές ότι τα παιγνίδια μπορούν να συγκαταλεχθούν σ’ αυτές τις δραστηριότητες.

πρέπει να θυμάται, σε εργαλείο το οποίο ο μαθητής χρησιμοποιεί, για να επιτύχει το ποθητό αποτέλεσμα. (γ) Το συγκείμενο μετατρέπεται από πιθανότητα σε πραγματικότητα. Επομένως, η γνώση δεν αποτελεί απλώς εφόδιο για το μέλλον, αλλά σχετίζεται άμεσα με την πραγματική δράση των μαθητών στα πλαίσια του εικονικού κόσμου. Οι πηγές και τα εργαλεία αποκτούν νόημα για τους μαθητές, γιατί τυγχάνουν ουσιαστικής χρήσης και όχι γιατί προτείνονται από ένα σχολικό εγχειρίδιο.

Επιπρόσθετα, τα ηλεκτρονικά παιγνίδια προωθούν την αναζήτηση και την ανακάλυψη, ενώ παράλληλα έχει αποδειχθεί ότι μπορούν να βελτιώσουν τις διαδικασίες ανάκλησης πληροφοριών [6,9] και να οδηγήσουν στην αποτελεσματική σύνδεση ανάμεσα σε αιτίες και αποτελέσματα [10]. Ως σημαντικά χαρακτηριστικά των αποτελεσματικών εκπαιδευτικών παιγνιδιών αναγνωρίζονται, επίσης, η αυθεντικότητα και η επίτευξη της μάθησης μέσα από την πράξη [10], κάτι που συνάδει με τη βασική αρχή που πρότεινε ο Dewey για την εκπαίδευση, το «μανθάνειν διά του πράττειν». Εξίσου σημαντική είναι και η εμπλοκή των μαθητών σε δραστηριότητες που τους ωθούν στη συνεργασία, κάτι που επιτυγχάνεται σε πολύ μεγάλο βαθμό μέσα από τη χρήση ενός ηλεκτρονικού παιγνιδιού, εφόσον τα παιγνίδια τους δίνουν την ευκαιρία να δημιουργήσουν κοινωνικές ομάδες και να αλληλεπιδράσουν [4,8,10]. Έχει υποστηριχθεί πως ο εικονικός κόσμος των ηλεκτρονικών παιγνιδιών είναι ένα μοναδικό περιβάλλον, στο οποίο ένας μαθητής μπορεί να λάβει σημαντικές και καθοριστικές αποφάσεις για το μέλλον του κόσμου [11]. Αυτό επιτυγχάνεται, γιατί σε ορισμένα είδη ηλεκτρονικών παιγνιδιών ο χρήστης έχει την ευκαιρία να αναλάβει ένα ρόλο, υιοθετώντας έτσι μια καινούρια ταυτότητα. Στα παιγνίδια οι μαθητές μπορούν να γίνουν επιστήμονες, δημοσιογράφοι, ιστορικοί, να αποκτήσουν καινούριες εμπειρίες, να ανταποκριθούν σε προκλήσεις, να κάνουν επιλογές που καθορίζουν την εξέλιξη των γεγονότων. Με αυτό τον τρόπο οι μαθητές εμπλέκονται σε δραστηριότητες που τους ενεργοποιούν πνευματικά, αναπτύσσοντας δημιουργική και καινοτόμο σκέψη, τις προεκτάσεις της οποίας δεν τις φαντάζονται απλώς, αλλά τις βιώνουν ως συνέπειες των επιλογών τους στο παιγνίδι. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα ερευνών που έχουν διενεργηθεί με βάση το παιγνίδι Quest Atlantis, έχει προταθεί από μια ομάδα μελετητών ο όρος «μετασχηματιστικό παιγνίδι» [11]. Όπως αναλύεται, ο μετασχηματισμός επισυμβαίνει με τρεις τρόπους: (α) ο μαθητής γίνεται από παθητικός δέκτης σε χειραφετημένο δρών πρόσωπο. (β) Το περιεχόμενο

Τέλος, τα ηλεκτρονικά παιγνίδια δίνουν την ευκαιρία σε μαθητές με φυσική ανικανότητα, οι οποίοι δεν μπορούν να παίξουν όπως τα άλλα παιδιά στην πραγματική ζωή, να παίξουν στον εικονικό κόσμο και να γίνουν ισάξιοι αντίπαλοι των υπολοίπων συμμαθητών τους. Ευρύτερα, τα ηλεκτρονικά παιγνίδια φαίνεται πως βοηθούν στην ανάπτυξη δεξιοτήτων που σχετίζονται με το χειρισμό του ηλεκτρονικού υπολογιστή, την απόκτηση αυτοματισμών, το συντονισμό σκέψης και κίνησης, τη διεκπεραίωση παράλληλων δραστηριοτήτων μέσω της εστίασης της όρασης και της απομόνωσης των κρίσιμων πληροφοριών, την ταχεία αντίδραση σε αναμενόμενα και μη αναμενόμενα ερεθίσματα [3,4]. Αυτό δίνει στους νεαρούς χρήστες, σύμφωνα με αναφορές των ιδίων, τη δυνατότητα να διαφοροποιηθούν από τους ενήλικες, οι οποίοι δεν κατέχουν τέτοιες δεξιότητες.

Προκλήσεις για τους εκπαιδευτικούς Ως δυσκολίες για την ενσωμάτωση των ηλεκτρονικών παιγνιδιών στη διδασκαλία αναφέρονται η πίεση του διδακτικού χρόνου σε συνδυασμό με την ανάγκη για κάλυψη της ύλης, καθώς και κάποια τεχνικά ζητήματα που ενδέχεται να προκύψουν κατά την εφαρμογή και αποτελούν αποτρεπτικό παράγοντα για τους εκπαιδευτικούς [3]. Επιπρόσθετα, υπάρχει η δυσκολία ταύτισης των παιγνιδιών που διατίθενται με το περιεχόμενο του αναλυτικού προγράμματος. Μια τέτοια ταύτιση θα επιτυγχανόταν, αν σχεδιάζονταν παιγνίδια ειδικά ως μέσα υποστήριξης του αναλυτικού προγράμματος ή αν με κάποιο τρόπο προωθούνταν ο αναστοχασμός μετά τη συμμετοχή στο παιγνίδι και η συσχέτισή του με το αντικείμενο διδασκαλίας. Ένα στοιχείο που μπορεί, επίσης, να κριθεί ως μειονέκτημα είναι πως ελάχιστα παιγνίδια διατίθενται

27 www.pliroforiki.org

στα ελληνικά. Παρ’ όλα αυτά, η γλώσσα του παιγνιδιού,

(http://www.wfp.org/how-to-help/individuals/food-

όπως έχει καταδειχθεί, δεν αποτελεί ιδιαίτερη δυσκολία. Μέσα από τη διαδικασία «δοκιμή και λάθος» ή με τη βοήθεια των συμμαθητών τους, οι μαθητές μπορούν να αντεπεξέλθουν στις προκλήσεις που θέτει το παιγνίδι

force/) και το «Ταξίδι Φυγής» της Υπάτης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες (http:// www.taxidifygis.org.cy/). Επίσης, στην αίθουσα διδασκαλίας μπορούν να χρησιμοποιηθούν και οι κονσόλες ηλεκτρονικών παιγνιδιών (π.χ. Playstation, Xbox, Wii) ή ακόμα και ο διαδραστικός πίνακας, ο οποίος μπορεί να αξιοποιηθεί με παιγνιώδη τρόπο. Στην ιστοσελίδα του προγράμματος LINKED του European

[8].

Εισηγήσεις για ενσωμάτωση παιγνιδιών στη διδασκαλία Η επιτυχία των ηλεκτρονικών παιγνιδιών ως μέσων διδασκαλίας και μάθησης εξαρτάται κατά ένα μεγάλο βαθμό από τις δυνατότητες των εκπαιδευτικών και το πόσο θα έχουν εξασκηθεί στην υιοθέτηση αυτού του νέου μέσου. Ο εκπαιδευτικός πρέπει να επιλέγει με προσοχή το παιγνίδι που θα ενσωματώσει στο μάθημά του βάσει του περιεχομένου του, των διδακτικών στόχων της ενότητας ή των δεξιοτήτων που θέλει ο εκπαιδευτικός να αναπτύξει στους μαθητές του. Σημαντική κρίνεται, επίσης, η εκ των προτέρων επικοινωνία με τους γονείς των μαθητών και τη Διεύθυνση του σχολείου, έτσι ώστε να εξασφαλιστεί η συναίνεσή τους για τη χρήση του παιγνιδιού στην τάξη. Αρκετά είναι τα παραδείγματα ηλεκτρονικών παιγνιδιών που μπορούμε να αναφέρουμε ως κατάλληλα για ενσωμάτωση στη διδασκαλία. Στη δημοτική εκπαίδευση μπορούν να αξιοποιηθούν αρκετά από τα μικρά παιγνίδια που διατίθενται δωρεάν στο διαδίκτυο, όπως για παράδειγμα τα παιγνίδια λέξεων («φιδόλεξο», «κρυπτόλεξο» κ.ά. σε ιστοσελίδες όπως www.dod.gr ή www.quiz.gr κ.ά.), με τα οποία πολλοί μαθητές είναι ήδη εξοικειωμένοι. Στις ιστοσελίδες αυτές παρέχεται μάλιστα η δυνατότητα χρονομέτρησης ή ομαδικής χρήσης, έτσι τα παιγνίδια μπορούν να αξιοποιηθούν και ως τρόπος αξιολόγησης ή ως μέσο διεξαγωγής διαγωνισμών μεταξύ των μαθητών της τάξης. Δύο παιγνίδια που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν και στη Μέση Εκπαίδευση είναι το «Food Force» του Παγκόσμιου Προγράμματος Σίτισης του ΟΗΕ

Schoolnet παρουσιάζονται κάποια παραδείγματα πρακτικών ενσωμάτωσης ηλεκτρονικών παιγνιδιών στη διδασκαλία που έχουν εφαρμοστεί σε διάφορες χώρες της Ευρώπης (http://linked.eun.org/web/guest/ videos). Προτού εισαγάγει το παιγνίδι στη διδασκαλία, είναι σημαντικό ο ίδιος ο εκπαιδευτικός να έχει εξοικειωθεί με το περιβάλλον του παιγνιδιού. Κατά τη χρήση του παιγνιδιού ο εκπαιδευτικός πρέπει να εμπλέκεται ενεργά και να δείχνει με τη στάση του πως αναγνωρίζει τον εκπαιδευτικό χαρακτήρα του παιγνιδιού. Με την κατάλληλη ανατροφοδότηση παρωθεί τους μαθητές, δίδοντας, παράλληλα, έμφαση σε έννοιες-κλειδιά που περιλαμβάνονται στο σενάριο και χρήζουν προσοχής [11]. Μ’ αυτό τον τρόπο, ο εκπαιδευτικός αναλαμβάνει ρόλο «αναλυτή» [4], βοηθά, δηλαδή, τους μαθητές να επεξεργαστούν τη νέα γνώση. Οι μαθητές παίζοντας ένα παιγνίδι πρέπει να σκεφτούν, και η ενεργοποίηση της σκέψης τους είναι ένα από τα σημαντικά καθήκοντα του εκπαιδευτικού.

www.pliroforiki.org 28

Ιδιαίτερα σημαντικός είναι ο αναστοχασμός τόσο κατά τη διάρκεια του παιγνιδιού όσο και μετά την ολοκλήρωσή του. Μπορεί, για παράδειγμα, ο εκπαιδευτικός να αναθέσει στους μαθητές του να

να δημιουργήσει ένα δικό του παιγνίδι. Ενδεικτικά, μπορούμε να αναφέρουμε κάποια λογισμικά, τα οποία διατίθενται δωρεάν στο διαδίκτυο και με τα οποία μπορεί κανείς να φτιάξει ηλεκτρονικά παιγνίδια, χωρίς

γράφουν ημερολόγιο για όσα διαδραματίζονται στο παιγνίδι, να ζητήσει από τους μαθητές που δε χειρίζονται το ποντίκι να παρακολουθούν και να καταγράφουν τις παρατηρήσεις τους και τις σκέψεις τους για το παίξιμο των συμμαθητών τους, να αναθέσει

να έχει γνώσεις προγραμματισμού ηλεκτρονικών υπολογιστών: Scratch (http://scratch.mit.edu/), Scirra (http://www.scirra.com/), Kodu (http://fuse.microsoft. com/page/kodu).

στους μαθητές να παίζουν μαζί και μετά να πάρουν συνέντευξη ο ένας από τον άλλο για όσα έζησαν στο παιγνίδι. Επίσης, προτείνεται η ανάθεση δημιουργικών εργασιών μετά το τέλος του παιγνιδιού: π.χ. οι μαθητές να συνεχίσουν την ιστορία του παιγνιδιού, να ζωγραφίσουν κάτι σχετικό ή να δημιουργήσουν ταινίες. Τέλος, ο εκπαιδευτικός θα μπορούσε να προωθήσει τη χρήση του παιγνιδιού και στο σπίτι (ως

Από τις έρευνες που έχουν διενεργηθεί αναδεικνύεται η σπουδαιότητα της ενσωμάτωσης των ηλεκτρονικών παιγνιδιών στη διδασκαλία, σε μια εποχή, μάλιστα, κατά την οποία οι παιδαγωγικές πρακτικές χρήζουν επιτακτικής ανανέωσης, έτσι ώστε να επιτύχουμε να ελκύσουμε το ενδιαφέρον των σύγχρονων μαθητών. Είναι αναγκαία, ωστόσο, η περαιτέρω διερεύνηση του θέματος, και ειδικότερα με έμφαση στο κυπριακό συγκείμενο, με στόχο την εξέταση συγκεκριμένων εφαρμογών καθώς και την ανάπτυξη προγραμμάτων για δημιουργία στοχευμένων ηλεκτρονικών παιγνιδιών προς ενίσχυση της διδακτικής πράξης. Σημαντικό είναι να μην ξεχνάμε πως το ηλεκτρονικό παιγνίδι αποτελεί απλώς ένα εργαλείο, το οποίο από μόνο του δεν μπορεί να επιφέρει αποτελέσματα· καθοριστικός είναι ο τρόπος αξιοποίησής του από τον ίδιο τον εκπαιδευτικό.

κατ’ οίκον εργασία), αφού, βέβαια, θα έχει ενημερώσει τους γονείς για τη χρησιμότητα της διαδικασίας. Καλό θα ήταν, τέλος, ο ίδιος ο εκπαιδευτικός να αναλάβει το ρόλο του «παραγωγού/σχεδιαστή» [4]. Μέσα από την εμπειρία του είναι σε θέση να γνωρίζει αφενός τι αρέσει στους μαθητές και αφετέρου τι θα εξυπηρετούσε τους διδακτικούς του στόχους. Επομένως, με τη βοήθεια λογισμικών που κυκλοφορούν, θα μπορούσε ο εκπαιδευτικός

Αναφορές 1. Μπαμπινιώτης, Γ.Δ. (2008). Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας. Αθήνα: Κέντρο Λεξικολογίας Ε.Π.Ε. 2. Gareau, S. & Guo, R. (2009). “All Work and No Play” Reconsidered: The Use of Games to Promote Motivation and 3. 4. 5. 6. 7.

Engagement in Instruction. International Journal for the Scholarship of Teaching and Learning, 3(1), 1-12. Gros, B. (2007). Digital Games in Education: The Design of Games-Based Learning Environments. Journal of Research on Technology in Education, 40(1), 23-38. Prensky, M. (2007). Μάθηση Βασισμένη στο Ψηφιακό Παιγνίδι. Αρχές, δυνατότητες και παραδείγματα εφαρμογής στην εκπαίδευση και την κατάρτιση (Μτφρ. Κ. Παπασταύρου & Ν. Παπασταύρου). Αθήνα: Μεταίχμιο. Shaffer, D.W. (2007). The educational value of computer games. Principal, 86(4), 66-67. Virvou, M., Katsionis, G., & Manos, K. (2005). Combining Software Games with Education: Evaluation of its Educational Effectiveness. Educational Technology & Society, 8(2), 54-65. Csikszentmihalyi, M. (1990). Flow. The Psychology of Optimal Experience. New York: Harper Perennial.

8. Inal, Y., & Cagiltay, K. (2007). Flow experiences of children in an interactive social game environment. British Journal of Educational Technology, 38(3), 455-464. 9. Chuang, T.-Y. & Chen, W.-F. (2009). Effect of Computer-Based Video Games on Children: An Experimental Study. Educational Technology & Society, 12(2), 1-10. 10. Kiili, K. (2007). Foundation for problem-based gaming. British Journal of Educational Technology, 38(3), 394404. 11. Barab, S., Gresalfi, M. & Arici, A. (2009). Why educators should care about games. Educational Leadership, 67(1), 7680.

29 www.pliroforiki.org

Ο Δρ. Χαράλαμπος Βρασίδας είναι Εκτελεστικός Διευθυντής του διεθνούς ερευνητικού και αναπτυξιακού οργανισμού CARDET και Αναπληρωτής Καθηγητής Εκπαιδευτικής Έρευνας και Τεχνολογίας στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας. Από το 2006 εκτελεί χρέη Editor in Chief του ακαδημαϊκού περιοδικού Educational Media International. Τα τελευταία 15 έτη ο Δρ. Βρασίδας συμμετείχε στην διαχείριση, ανάπτυξη, την εφαρμογή και την αξιολόγηση πέραν των 100 προγραμμάτων σε 20 χώρες. Για περισσότερες πληροφορίες www.cardet.org.

Η Φωτεινή Θεοδούλου (photinit@cytanet.com.cy) είναι καθηγήτρια ελληνικής φιλολογίας στη Μέση Εκπαίδευση. Κατέχει πτυχίο του Πανεπιστημίου Κύπρου στην Κλασική Φιλολογία και μεταπτυχιακό τίτλο του Πανεπιστημίου Λευκωσίας στην κατεύθυνση “Θεωρία, Πρακτική και Αξιολόγηση Διδασκαλίας”. Αυτή την περίοδο διεξάγει διδακτορικές σπουδές στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας στην κατεύθυνση “Εκπαιδευτική Τεχνολογία” και συνεργάζεται ερευνητικά με το CARDET. Στα ερευνητικά της ενδιαφέροντα συγκαταλέγονται η ενσωμάτωση των ηλεκτρονικών παιγνιδιών στη μαθησιακή διαδικασία και η διαδικτυακή μάθηση.

www.pliroforiki.org 30

Agile Μεθοδολογίες Διαχείρισης Δημόσιων Έργων Πληροφορικής: Σε διεθνές επίπεδο, ο βαθμός υιοθέτησης των ευέλικτων (agile) μεθοδολογιών αυξάνει με ταχύτατους ρυθμούς, με πολλούς να υποστηρίζουν ότι έχουν ήδη καταστεί κυρίαρχη τάση στη διαχείριση έργων πληροφορικής. Την ίδια στιγμή, τα έργα πληροφορικής στο Δημόσιο Τομέα αντιμετωπίζουν πολλά προβλήματα και δυσκολίες, καταγράφοντας υψηλά ποσοστά αποτυχίας ή μερικής μόνο επιτυχίας.

ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Ή ΟYΤΟΠIΑ; Δρ. Ευάγγελος Μονοχρήστου

Θα μπορούσαν οι ευέλικτες μεθοδολογίες να χρησιμοποιηθούν σε Δημόσια Έργα Πληροφορικής ή η λογική αντιμετώπισης που προτείνουν δεν «ταιριάζει» με τους περιορισμούς και το περιβάλλον λειτουργίας του Δημόσιου Τομέα;

31 www.pliroforiki.org

Ευέλικτες Μεθοδολογίες

ύμφωνα με τον ορισμό που δίνει το Oxford Advanced Learner’s Dictionary, η λέξη agile ορίζεται ως η ικανότητα να

κινείται κανείς γρήγορα και άνετα· αεικίνητα· εύστροφα. Οι agile μεθοδολογίες αποτελούν μία προσπάθεια απάντησης στις συνεχείς αιτήσεις της παγκόσμιας κοινότητας ανάπτυξης λογισμικού για περισσότερο ευέλικτες, προσαρμόσιμες, γρήγορες και αποτελεσματικές μεθόδους ανάπτυξης λογισμικού και διαχείρισης των Έργων Πληροφορικής γενικότερα. Οι μεθοδολογίες αυτές βασίζονται σε μια αρκετά διαφορετική σε σχέση με την «παραδοσιακή» (traditional)

στο Agile Software Development Manifesto (www.agilemanifesto.org) το οποίο εκδόθηκε από μια ομάδα ειδικών του χώρου το 2001: • Άνθρωποι και αλληλεπιδράσεις πάνω από διαδικασίες και εργαλεία (Individuals and interactions over processes and tools) • Λειτουργικό Λογισμικό πάνω από λεπτομερή τεκμηρίωση (Working

•

Software over comprehensive documentation) Συνεργασία με τον πελάτη πάνω από τη διαπραγμάτευση συμβολαίων (Customer Collaboration over contract negotiation) Αντίδραση στην αλλαγή πάνω από την πιστή τήρηση ενός προαποφασισμένου σχεδίου (Responding to change over following a plan)

προσέγγιση, η οποία περιλαμβάνει: επαναληπτική (iterative and incremental) ανάπτυξη (μικρές εκδόσεις του λογισμικού με ταχύτατους κύκλους ανάπτυξης),

Αναλυτικότερα,

•

απόλυτη συνεργασία με τον πελάτη (ο οποίος στην ουσία συμμετέχει στην υλοποίηση του έργου), και

στόχος της ομάδας ανάπτυξης είναι να παράγει συνεχώς λειτουργικό λογισμικό σε τακτά χρονικά διαστήματα (π.χ.

•

προσαρμοστικότητα (δυνατότητα να γίνονται αλλαγές ως την τελευταία στιγμή).

εβδομαδιαία, μηνιαία). Οι προγραμματιστές υποστηρίζονται να δημιουργούν όσο το δυνατό απλούστερο κώδικα με σκοπό να

•

Οι ευέλικτες μεθοδολογίες αυτές, μολονότι διαφέρουν σε πολλά επίπεδα, έχουν πάρα πολλές ομοιότητες, κυρίως στην φιλοσοφία της αντιμετώπισης ενός έργου πληροφορικής. Μια πλειάδα μεθόδων έκαναν την εμφάνισή τους με τη λίστα των μεθοδολογιών οι οποίες διατείνονται ότι ανήκουν στην κατηγορία των «ευέλικτων» να μεγαλώνει συνεχώς (Extreme Programming (XP) - η εμφάνιση της αποτελεί, σύμφωνα με τους περισσότερους, το σημείο εκκίνησης των Agile μεθοδολογιών -, SCRUM, Crystal Family, Feature Driven Development, Dynamic Systems Development Method (DSDM), Adaptive Software Development, Lean Development, Kanban Software Development). Οι τέσσερις θεμελιώδεις αξίες (Key Values) αυτών των μεθοδολογιών περιγράφονται

συγκεκριμένη

ομάδα

μεθοδολογιών τοποθετεί τον ανθρώπινο παράγοντα (μέλος της ομάδας ανάπτυξης) στο κέντρο του ενδιαφέροντος. Κύριος

μειώσουν την τεκμηρίωση. Από την άλλη, παρότι αναγνωρίζεται η ανάγκη ύπαρξης συμβολαίων, προτείνεται η διαδικασία διαπραγμάτευσης να αποτελέσει το μέσο ανάπτυξης και διατήρησης μιας σχέσης εμπιστοσύνης με τον πελάτη. Τέλος, η ομάδα ανάπτυξης (η οποία συμπεριλαμβάνει τόσο τους «τεχνικούς» όσο και τον πελάτη) πρέπει να έχει τη δυνατότητα να διαφοροποιεί τον σχεδιασμό όταν αυτό είναι απαραίτητο. Στην ουσία οι ευέλικτες μεθοδολογίες προτείνουν την χρήση διοικητικών και τεχνικών πρακτικών, οι οποίες προσαρμόζονται συνεχώς σε αλλαγές που αντλούνται από εμπειρίες που έχουν αποκτηθεί κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης του έργου, σε αλλαγές των απαιτήσεων των χρηστών και σε αλλαγές του περιβάλλοντος ανάπτυξης (τεχνολογίες).

www.pliroforiki.org 32

Το σημαντικό λοιπόν σημείο που πρέπει να κατανοήσει κανείς σχετικά με την φιλοσοφία των agile μεθοδολογιών είναι ότι οι εμπνευστές της δεν υποστηρίζουν ότι οι διαδικασίες, τα εργαλεία, η λεπτομερής τεκμηρίωση και τα συμβόλαια είναι ασήμαντα και επουσιώδη. Το αντίθετο μάλιστα. Απλώς θεωρούν ότι περισσότερη σημασία και συνεισφορά έχουν για τον πελάτη και το τελικό αποτέλεσμα οι αρχές που περιγράφονται στο Agile Manifesto.

•

• •

•

Η ομάδα που συνέταξε το Agile Manifesto, περιέγραψε επιπρόσθετα και μια σειρά από Βασικές Αρχές (Principles) που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη ώστε να θεωρηθεί ότι υιοθετείται ένα «ευέλικτο» περιβάλλον (στο http://www. agilemanifesto.org/principles.html μπορεί κανείς να βρει τις αρχές αυτές στην πρωτότυπη (αγγλική) τους μορφή): • Μεγαλύτερη προτεραιότητά μας είναι η ικανοποίηση

•

του πελάτη μέσω της έγκαιρης και συνεχούς παράδοσης λειτουργικού / χρήσιμου λογισμικού. Αλλαγές στις απαιτήσεις είναι ευπρόσδεκτες, ακόμα και σε τελικά στάδια της ανάπτυξης. Οι ευέλικτες μεθοδολογίες «τιθασεύουν» τις αλλαγές προς όφελος του πελάτη.

•

Απαραίτητη η συχνή παράδοση λειτουργικού λογισμικού σε χρονικά διαστήματα από μερικές εβδομάδες μέχρι μερικούς μήνες, με προτίμηση στη συντομότερη χρονική κλίμακα. Στελέχη του πελάτη και «τεχνική» ομάδα έργου συνεργάζονται σε καθημερινή βάση καθ’ όλη τη διάρκεια του έργου. Τα έργα υλοποιούνται από άτομα που έχουν κίνητρο. Για το λόγο αυτό πρέπει να τους παρέχεται το εργασιακό περιβάλλον και τη συνεχή υποστήριξης που χρειάζονται καθώς και εμπιστοσύνη στην ικανότητά τους να φέρουν σε πέρας την αποστολή τους. Ο αποδοτικότερος τρόπος μεταφοράς πληροφορίας προς, αλλά και εντός της ομάδας ανάπτυξης είναι η κατά πρόσωπο συνομιλίες και συναντήσεις. Η λειτουργικότητα του λογισμικού είναι ο πρωταρχικός δείκτης εξέλιξης της προόδου του έργου.

Οι ευέλικτες μεθοδολογίες συμβάλλουν στην αειφόρο ανάπτυξη. Όλοι οι συμμετέχοντες στο έργο (οι χορηγοί, η ομάδα ανάπτυξης και οι χρήστες) πρέπει να έχουν την ικανότητα να διατηρούν έναν σταθερό ρυθμό επ’ αόριστον. Η διαρκής προσήλωση στην τεχνική αρτιότητα και στον καλό σχεδιασμό ενισχύουν την ευελιξία. Η απλότητα – η τέχνη της μεγιστοποίησης του όγκου της δουλειάς που δεν χρειάζεται να γίνει – είναι ουσιώδης. Οι καλύτερες αρχιτεκτονικές, απαιτήσεις και σχέδια προκύπτουν από ομάδες που έχουν την ικανότητα της αυτο-διαχείρισης. Η ομάδα ανάπτυξης αξιολογεί την αποτελεσματικότητα της σε τακτά διαστήματα και προσαρμόζει / ρυθμίζει τη «συμπεριφορά» της αναλόγως.

Δημόσια Έργα Πληροφορικής: Προβλήματα και Περιορισμοί Πληθώρα στοιχείων αποδεικνύουν (χαρακτηριστικά στοιχεία μπορεί να βρει κανείς στις έρευνες Chaos Manifesto που διενεργεί εδώ και σχεδόν 20 χρόνια η Standish Group) ότι, σε διεθνές επίπεδο, η μειοψηφία των έργων πληροφορικής (δημόσιων και ιδιωτικών) υλοποιούνται έγκαιρα (on budget), χωρίς αποκλίσεις χρόνου (on time) και με όλα τα χαρακτηριστικά και την λειτουργικότητα που είχαν αρχικά σχεδιασθεί. Το ποσοστό αυτών (που χαρακτηρίζονται στην συγκεκριμένα έρευνα ως «επιτυχημένα»), για το 2011 ήταν μόλις 14%, ενώ ένα ποσοστό 57% θεωρούνται «επιτυχημένα εν μέρει», αφού τα έργα αυτά ολοκληρώθηκαν μεν, με μεγάλες όμως αποκλίσεις σε χρονοδιαγράμματα, προϋπολογισμούς και απαιτήσεις χρηστών. Ένα σημαντικό ποσοστό (29%) θεωρήθηκαν «αποτυχημένα», αφού ακυρώθηκαν σε αρχικά ή μεταγενέστερα στάδια της υλοποίησης τους. Ανεξάρτητα με το κατά πόσο συμφωνεί κανείς με τα παραπάνω αποτελέσματα, είναι ευρέως αποδεκτό ότι σημαντικό μέρος των έργων πληροφορικής (και κυρίως των δημοσίων) αντιμετωπίζουν προβλήματα, τα κυριότερα από τα οποία μπορούν να συνοψισθούν στα ακόλουθα: • Χαμηλός βαθμός ικανοποίησης χρηστών, αφού τις

•

περισσότερες φορές οι χρήστες χαρακτηρίζουν τα νέα συστήματα δύσκολα και πολύπλοκα Καθυστερημένη παράδοση και αδυναμία πλήρους

33 www.pliroforiki.org

• •

κάλυψης των αναμενόμενων απαιτήσεων / αναγκών Υψηλό κόστος υλοποίησης ακόμη και απλών αλλαγών / τροποποιήσεων στο σύστημα Πεπαλαιωμένα συστήματα, αφού η τεχνολογία αλλάζει ταχύτατα

Οι λόγοι πολλοί και πολύπλοκοι. Ακολουθεί η ενδεικτική ανάλυση ορισμένων από τους περιορισμούς που αντιμετωπίζουν τα δημόσια έργα πληροφορικής και συντελούν σε μεγάλο βαθμό στην εμφάνιση των παραπάνω προβλημάτων: • Γραφειοκρατική διαχείριση: Εξαιτίας νομοθεσιών, κανονισμών και προέλευσης πηγών χρηματοδότησης (χαρακτηριστικό παράδειγμα στην Κύπρο αποτελούν τα έργα που συγχρηματοδοτούνται από Πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης), τα έργα συνήθως βασίζονται σε μια άκρως γραφειοκρατική διαχείριση με δυσκίνητα όργανα και ομάδες, πολυπληθή παραδοτέα και μεγάλες απαιτήσεις έγγραφης τεκμηρίωσης, που τελικώς οδηγούν σε δυσκολία ευελιξίας στη λήψη

•

αποφάσεων, σε καθυστερήσεις καθώς και σε δυσκολίες συντονισμού και επικοινωνίας. Μεγάλος αριθμός εμπλεκομένων με διαφορετικά συμφέροντα: Πολλές φορές, λόγω μεγέθους, τα έργα

αφορούν πολλές ανομοιογενείς ομάδες χρηστών, η

•

κάθε μια από τις οποίες έχει διαφορετικές απαιτήσεις, αλλά και διαφορετικούς στόχους προς κάλυψη από το προς ανάπτυξη Σύστημα. Έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού: Συχνά, το επίπεδο τεχνολογικής ωριμότητας της πλειοψηφίας των χρηστών χαρακτηρίζεται χαμηλό, καθιστώντας έτσι δύσκολη / αδύνατη την πραγματική συμμετοχή σε διαδικασίες ανάλυσης απαιτήσεων ή αποδοχής συστημάτων.

•

Εκ των προτέρων ανάλυση Απαιτήσεων: Ο συχνός κεντρικός / εθνικός σχεδιασμός, η ανάγκη συγγραφής του Τεύχους Προσφοράς με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ανάλυση των λειτουργικών και τεχνικών απαιτήσεων ώστε να διασφαλιστεί η επίτευξη των στόχων του σχεδιαζόμενου έργου, το μεγάλο χρονικό διάστημα ανάμεσα στην αρχική ανάλυση των απαιτήσεων που περιλαμβάνεται στο Τεύχος Προσφοράς και την έναρξη υλοποίησης του έργου, έχουν σαν αποτέλεσμα μεγάλες αποκλίσεις ανάμεσα σε αυτά που καταγράφηκαν ως απαιτήσεις Χρηστών στο αρχικό στάδιο και στις πραγματικές απαιτήσεις που καταγράφονται κατά την υλοποίηση του έργου στη Φάση Ανάλυσης. Στην ουσία, οι

www.pliroforiki.org 34

εμπλεκόμενοι στο έργο είναι υποχρεωμένοι να κινηθούν μέσα στα πλαίσια του σχεδιασμού και της ανάλυσης που έγινε σε πολύ προγενέστερο στάδιο και από μια ομάδα χρηστών που πιθανότατα δεν εμπλέκεται στην νεώτερη ανάλυση απαιτήσεων. Το γεγονός αυτό δημιουργεί προβλήματα τόσο στους χρήστες που υποστηρίζουν ότι η καταγεγραμμένη ανάλυση δεν τους καλύπτει, όσο και στον ανάδοχο

•

του έργου ο οποίος είναι δύσκολο να αποδεχτεί αλλαγές στην ανάλυση, βάσει της οποίας συνέταξε την προσφορά του, συμμετέχοντας σε μια διαδικασία δημόσιου διαγωνισμού. Υλοποίηση έργων με την χρήση Παραδοσιακών Μεθοδολογιών (Μοντέλο Καταρράκτη): Στην πράξη, η συντριπτική πλειοψηφία των έργων ακολουθούν την «λογική» που προτείνει το Μοντέλο Καταρράκτη (Waterfall Model), σύμφωνα με το οποίο το έργο υλοποιείται σειριακά (αυστηρά «βηματική» υλοποίηση, όπου για να ξεκινήσει μια φάση πρέπει οπωσδήποτε να έχει ολοκληρωθεί η προηγούμενη, ενώ από την άλλη, αν ξεκινήσει μια φάση είναι πρακτικά σχεδόν αδύνατον να επιστρέψουμε σε προηγούμενη). Μεγάλη έμφαση δίνεται στην ανάπτυξη λεπτομερών εγγράφων ως κριτήριο ολοκλήρωσης των φάσεων ανάλυσης απαιτήσεων και σχεδιασμού.

Ευέλικτη Λογική: Μπορεί να Αποτελέσει Λύση; Μια απλή αναζήτηση στο διαδίκτυο καταδεικνύει την ραγδαία αύξηση του βαθμού αποδοχής των «ευέλικτων» μεθοδολογιών. Ενώ μόλις το 1% των Τμημάτων Πληροφορικής γνώριζαν κάτι σχετικό με τις agile μεθοδολογίες το 2000, τελευταίες έρευνες από την Gartner ανεβάζουν σε μεγαλύτερο από 60% το ποσοστό των έργων πληροφορικής που υλοποιούνται χρησιμοποιώντας αυτές τις μεθοδολογίες. Μάλιστα, σε έρευνα του 2009, η Gartner [1] προέβλεπε ότι μέχρι το τέλος του 2012, οι Agile μεθοδολογίες θα χρησιμοποιούνται στο 80% των έργων πληροφορικής. Έρευνα της Version One [2] το έτος 2011 κατέγραψε ότι το 80% των συμμετεχόντων (6042 απαντήσεις ειδικών του χώρου) δήλωσε ότι στην εταιρία που εργάζεται χρησιμοποιούνται ευέλικτες μεθοδολογίες για την ανάπτυξη του συνόλου ή μέρους του συνόλου των έργων πληροφορικής που υλοποιούν. Οι εταιρίες που χρησιμοποιούν ευέλικτες μεθοδολογίες δηλώνουν με σειρά σημαντικότητας τους ακόλουθα λόγους ως αιτίες υιοθέτησης των συγκεκριμένων μεθοδολογιών: μεγαλύτερη ταχύτητα υλοποίησης των έργων, ενδυνάμωση της ικανότητας διαχείρισης των αλλαγών στις απαιτήσεις, αύξηση της παραγωγικότητας και βελτίωση της ποιότητας. Χαρακτηριστικό αυτής ακριβώς της «δυναμικής» των ευέλικτων μεθοδολογιών, η οποία αφορά πλέον και τον ευρύτερο χώρο της διαχείρισης έργων αποτελεί το γεγονός ότι το PMI (Project Management Institute, ο μεγαλύτερος οργανισμός σχετικός με το Project Management παγκοσμίως) δημιούργησε το 2009 το «PMI Agile Community of Practice» με στόχο «να εφοδιάσει τα μέλη του PMI με γνώσεις και ικανότητες σχετικές με τις Agile μεθόδους». Απώτερος στόχος είναι η διερεύνηση της δυνατότητας ενσωμάτωσης κάποιων ευέλικτων πρακτικών και εργαλείων σε μια μελλοντική έκδοση του PMBOK (Project Management Book of Knowledge) που εκδίδει το PMI. Αξίζει να σημειωθεί ότι από το 2011, το PMI παρέχει την πιστοποίηση PMI Agile Certified Practitioner (PMI-ACP). Μέσα σε αυτό το γενικότερο πλαίσιο αποδοχής και ευρύτερης χρήσης τους, το ενδιαφέρον ερώτημα που προκύπτει είναι το κατά πόσο θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν οι ευέλικτες μεθοδολογίες σε έργα Πληροφορικής που αφορούν τον Δημόσιο Τομέα.

35 www.pliroforiki.org

Σύμφωνα λοιπόν με έκδοση του Βρετανικού National Audit Office με τίτλο Governance for Agile delivery (July 2012) [3], το οποίο αποτέλεσε και την αφορμή για το συγκεκριμένο άρθρο, «η Κυβέρνηση [Στμ.: Βρετανική] προτίθεται να χρησιμοποιήσει τις agile μεθόδους στα έργα πληροφορικής και επικοινωνιών (ICT) με σκοπό να μειώσει τον κίνδυνο αποτυχίας τους» [4]. Μάλιστα, στην ίδια έκδοση αναφέρεται επιπρόσθετα ότι «σε ακρόαση του Committee of Public Accounts τον Μάιο του 2011, έγινε ξεκάθαρο ότι η Κυβέρνηση [Στμ.: Βρετανική] δεν θεωρεί τις agile μεθοδολογίες απλώς ως μεθόδους βελτίωσης της διαδικασίας ανάπτυξης λογισμικού. Τις θεωρεί τεχνικές για την επιτυχή επιχειρησιακή αλλαγή που προκαλούν τα συστήματα Πληροφορικής και Επικοινωνιών». Τον Μάρτιο του 2011, το Institute for Government προέτρεψε στην χρήση των Agile μεθόδων για την διαχείριση των έργων πληροφορικής αφού οι υφιστάμενες διαδικασίες που χρησιμοποιούνται «δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν τα ελαττώματα των παραδοσιακών μεθόδων» [5]. Τον Οκτώβριο του 2011, η βρετανική κυβέρνηση έθεσε επισήμως τους κύριους στόχους σχετικά με τη χρήση των Agile μεθόδων στον Κυβερνητικό Τομέα (Government ICT Strategy – Strategic Implementation Plan) [6]: «Η κυβέρνηση θα χρησιμοποιεί τις Agile μεθόδους στα μισά από τα σημαντικότερα έργα Πληροφορικής και Επικοινωνιών μέχρι τον Απρίλιο του 2013, και θα μειώσει το μέσο χρόνο παράδοσης των έργων Πληροφορικής και Επικοινωνιών κατά 20% μέχρι το τέλος του 2014». Στο ίδιο Στρατηγικό Σχέδιο ορίστηκαν και ορισμένες λεπτομέρειες για το πώς θα υλοποιηθεί η υιοθέτηση των Agile μεθόδων από το σύνολο της κεντρικής κυβέρνησης, ενώ ως αρμόδιο σημείο συντονισμού ορίστηκε το Τμήμα Εργασίας και Συντάξεων (Department for Work and Pensions).

Συμπεράσματα Φαίνεται λοιπόν ότι αυτό που αποτελεί κυρίαρχη τάση στη διαχείριση των έργων πληροφορικής του ιδιωτικού τομέα, για πρώτη φορά επιχειρείται να δοκιμαστεί επισήμως και με συντονισμένο τρόπο στον δημόσιο τομέα. Ένα τέτοιο εγχείρημα δεν είναι σίγουρα μια απλή και εύκολη διαδικασία. Προϋποθέτει καταρχήν αλλαγή κουλτούρας και συνηθειών, ενώ είναι πολλά τα θέματα που πρέπει να αντιμετωπισθούν, π.χ. «ευέλικτα» συμβόλαια1, συνεχής ενεργή συμμετοχή του πελάτη, «ευελιξία» στις απαιτήσεις, κτλ. Άποψη του γράφοντα είναι ότι η Κύπρος μπορεί να αποτελέσει πρωτοπόρος χώρα στην υιοθέτηση των ευέλικτων μεθοδολογιών. Το μικρό μέγεθος της χώρας, η σημαντική τεχνολογική ωριμότητα της αγοράς, η ύπαρξη υψηλού επιπέδου στελεχών πληροφορικής σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα καθώς και η ύπαρξη υψηλού επιπέδου σχετικής ακαδημαϊκής και ερευνητικής υποδομής μπορεί να συντελέσουν καταλυτικά προς την κατεύθυνση αυτή. Προτείνεται η σταδιακή υιοθέτηση, ξεκινώντας με μικρά έργα που θα λειτουργήσουν ως «πιλότοι». Κύριος στόχος είναι η εκπαίδευση των κυβερνητικών στελεχών και η απόκτηση πρακτικής εμπειρίας, αλλά και η ταυτόχρονη συλλογή στοιχείων και δεδομένων που θα βοηθήσουν την ρύθμιση / προσαρμογή της χρήσης τους. Σε επόμενο στάδιο μπορεί να υπάρξει η στοχευμένη υιοθέτηση τους σε μεγαλύτερα έργα, με τελικό σκοπό την πλήρη υιοθέτησή τους. Όλη αυτή η προσπάθεια φυσικά, πρέπει να υποστηριχθεί από τα πρώτα της βήματα από μια Συντονιστική Ομάδα που θα επιβλέπει, θα υποστηρίζει και κυρίως θα προωθεί το όλο εγχείρημα.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ [1] Thomas E. Murphy, Jim Duggan, David Norton, Brian Prentice, Daryl C. Plummer, Susan Landry, Predicts 2010: Agile and Cloud Impact Application Development Directions, Gartner, 2009 [2] Version One, The State of Agile Development - 6th Annual Survey: 2011, 2011 [3] National Audit Office, Governance for Agile delivery, July 2012, available at www.nao.org.uk/publications/1213/governance_for_agile_delivery.aspx [4] Cabinet Office, Government ICT Strategy, March 2011, available at www.cabinetoffice.gov.uk/content/governmentict-strategy/ [5] Institute for Government, System Error: Fixing the flaws of government IT, March 2011, available at www.instituteforgovernment.org.uk/publications/system-error [6] HM Government, Government ICT Strategy- Strategic Implementation Plan, October 2011, available at www.cabinetoffice.gov.uk/content/government-ict-strategy-strategic-implementation-plan

www.pliroforiki.org 36

Ο Δρ. Μονοχρήστου Ευάγγελος (vmono1@gmail.com) είναι Διδάκτορας του Τμήματος Εφαρμοσμένης Πληροφορικής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας σε θέματα Διαχείρισης Έργων Πληροφορικής και ειδικότερα στη χρήση Agile Μεθοδολογιών στη Διαχείριση Δημόσιων Έργων Πληροφορικής. Διαθέτει μεταπτυχιακό τίτλο (MSc in Insurance and Risk Management) από το Cass Business School της Μεγάλης Βρετανίας, ενώ το κύριο πανεπιστημιακό του Πτυχίο είναι του Τμήματος Εφαρμοσμένης Πληροφορικής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Είναι Agile Certified Practitioner από το Project Management Institute (PMI-ACP)® καθώς και Πιστοποιημένος Διαχειριστής Έργων (PRINCE2® Practitioner). Από το 2000 εργάζεται σε εταιρίες Πληροφορικής ως Σύμβουλος Πληροφορικής, Αναλυτής Συστημάτων, Υπεύθυνος Διασφάλισης Ποιότητας και Project Manager. Τα τελευταία 4,5 χρόνια εργάζεται στην Κύπρο, ως Διευθύνων Σύμβουλος της GNOMON Pliroforiki (Cyprus) Ltd.

ECDL ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΓΙΑ ΜΙΑ ΚΑΛYΤΕΡΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ

Αξιολογήστε τις ικανότητες του προσωπικού με το ECDL (European Computer Driving Licence), το μεγαλύτερο πρόγραμμα πιστοποίησης γνώσεων και δεξιοτήτων στη χρήση Ηλεκτρονικών Yπολογιστών (Η/Y) παγκοσμίως! Yιοθετήστε το ECDL για να αξιολογήσετε και να τεκμηριώσετε τις ικανότητες των νεοεισερχόμενων (ή και υφιστάμενων) υπαλλήλων. Ζητήστε αποδείξεις για τις γνώσεις του προσωπικού που προσλαμβάνετε, μειώστε το κόστος εκπαίδευσης και αυξήστε την παραγωγικότητα της επιχείρησης σας.

Ψάξτε το στο www.ecdl.com.cy

www.pliroforiki.org 38

RESEARCH and INNOVATION

AS A CATALYST FOR DEVELOPMENT The Case of Cyprus

Kyriakos E. Georgiou, Cyprus Computer Society

39 www.pliroforiki.org

Abstract1

and the Troika (the European Commission, European

The Republic of Cyprus is at the crossroads faced with midlife crisis. It’s economic and by extension social model on which it has based its success since independence

Central Bank and International Monetary Fund). This process enables the creditors to impose solutions that the political elites are not able or willing to decide for themselves. Currently after a long period of inertia that contributed to the further deterioration of the economy the Government has decided to accept the offer of assistance from the Troika and is belatedly pushing through the House of Parliament a series for proposed legislation that will alter dramatically the local economy and society for many years to come. The assistance required is expected to be of the order of 17,5 Billion Euros which is in essence the level of the GDP. The assistance is divided into three parts (a) 10 Billion Euros for the financial sector (b) 6 Billion Euros for refinancing

in1960 looks out of date in the 21st Century and in desperate need for repair. The consensus is that brave and tough decisions are needed but leadership is lacking. After a long period of inertia that contributed to the further deterioration of the economy the Government has decided to accept the offer of assistance from the European Stability Mechanism (ESM) and is belatedly pushing through the House of Parliament a series for proposed legislation that will alter dramatically the local economy and society for many years to come. Research, Development and Innovation are critical contributing factors for the growth of the economy in a knowledge driven society. Societies that are able to contribute

public debt and (c) 1.5 Billion Euros for balancing the public deficit.

more than 2,5% of GDP in R&D are world technological leaders and enjoy strong economies. Countries like Cyprus whose investment in R&D is around 1% and less are still struggling to develop the proper strategies and mechanisms through which to promote innovation and

The goal of this revised and extended article, an earlier version was published earlier this year (Georgiou, 2012),

technological growth but are faced with strong social and political barriers. This has to change if Cyprus aspires to keep pace with the rest of the leading countries.

how it impacts the development of the economy, promotes growth and creates value and, of course, enhances the prosperity of the people. The Society over the years has been very active in promoting the

Introduction

benefits of innovation, Information technology and the management of change in bringing about the paradigm shift that is needed for Cyprus to continue to be competitive in an ever changing and competitive global field. This advocacy effort has been carried out through scientific and professional conferences, media

Cyprus a small, beautiful, divided and partly occupied island on eastern Mediterranean is a country faced with midlife crisis. The economic and social model on which it has based its success since its’ independence in1960 looks out-dated in the 21st Century and in desperate need for repair. The consensus is that brave and tough decisions are needed but leadership is lacking and the political elites are more interested in the upcoming presidential election in February 2013 rather than the need to focus on the dire state of the economy. Since July the 1st Cyprus has assumed the six month rotating, presidency of the Council of the European Union. This was expected to be a bright time in the history of Cyprus. Instead it was marred with the decision by the Government to seek financial assistance from the ESM

is to present a view on innovation, from Cyprus and the Cyprus Computer Society (CCS), and demonstrate

activities, participation in appropriate bodies and through the semi-annual society publication “Pliroforiki” (Information Technology).

The Cyprus Computer Society (CCS) The Cyprus Computer Society (CCS) is a professional and independent not-for-profit organization, seeking to improve and promote high standards amongst informatics professionals, in recognition of the impact that informatics has on employment, business and

1. An earlier version of the article was published, by invitation to the Cyprus Computer Society, in the European Alliance for Innovation Academy “The Republic of Cyprus and the Presidency of the European Union: Time to Lead or Time to be Led? The Case for Research and Innovation.” European Alliance Innovation Academy http://eai.eu/the-innovator/republic-cyprus-and-presidency-european-union-time-lead-or-time-be-led-case-research-a

www.pliroforiki.org 40

society as well as on the quality of life of the people. The CCS was founded in 1984 and has more than 1200 members, all of them IT professionals in business, the government and academia. It has established itself as an active, trusted partner not only of the local IT community but also the local business community, government and the society at large. It offers a number of high quality services to members, other professionals and interested public. Through the advancement of IT Science and good practice, the organization promotes wider social and economic progress, bringing together industry,

main issues that have been on the agenda of the Cyprus Computer Society since its establishment in 1984. Through conferences, seminars, publications, press conferences and lobbying the society is pushing its agenda for an even greater integration of Information Technology in both the public and the private sphere in an effort to enable the transformation of the economy. This process is on-going and although a lot has been accomplished much more remains to be done.

The Local Economy

academics, practitioners and government to share knowledge, promote new thinking, inform the design of new curricula, shape public policy and inform the public. As the Body of Computer Science and IT Professionals, the CCS is engaged in a range of activities, expresses its

The local economy is rather small and therefore flexible but also sensitive in time of crisis. The main variables are listed below in Table1: Main Economic Parameters of the Cyprus Economy for 2011 Actual, 2012 Expected

views on behalf of its members to the National Authorities

the Ministry of Finance (Republic of Cyprus, 2012) and the Central Bank of Cyprus (2012) on their respective websites. It is clear from the data presented that the state of the economy is at a critical but yet manageable level.

on IT strategic issues and engages in European and other projects by developing multi-stakeholder co-operations with the academic community, government, public, private and non-governmental organizations. Research and Development, Innovation, Business Process Reengineering, restructuring of the public and private sectors with the aid of Information Technology,

and 2013 Estimated are drawn from data published by

What is needed is swift and coordinated action by the government, the political leaders and the social partners towards the direction of minimizing the budget deficit and introducing measures that will enable economic growth.

Information Security, Education and Training are the Table1: Main Economic Parameters of the Cyprus Economy PARAMETERS

2011 Actual

2012 Expected

2013 Estimated

GDP Million Euro

17.97

17,85

17,49

GDP per Capita Euro

21.440

21.275

20.840

GDP Growth %

0,5

-2,4

-3,5

GDP Primary Sector %

2,3

2,2

GDP Secondary Sector %

17,1

17,3

GDP Tertiary Sector %

80,6

80,5

Population (000s)

828,4

839,2

Unemployment %

7,9

12,1

13,8 â&#x20AC;&#x201C; 14,2

Productivity %

0,9

0,7

Inflation %

3,5

3,4

Fiscal Deficit / GDP (%)

-6,11

-5,5

- 0,5

Public Debt / GDP (%)

69,7

85,8

821

Source: Central Bank of Cyprus (2012) and Ministry of Finance (2012), Speech of the Minister of Finance on the budget 1: This does not include the funds required to refinance the banking sector. With those funds included the public debt will be around 130% of GDP.

41 www.pliroforiki.org

Cyprus a few years ago used to enjoy an annual high GDP growth between 3 - 4 %, low unemployment rates close to 3 â&#x20AC;&#x201C; 3,5 %, low inflation around 3% but also low productivity between 1 - 2%. Unfortunately wages tended to rise beyond the rate of productivity and inflation and that had a detrimental effect on the overall competitiveness of the national economy. Along the same lines wages and benefits in the extended public sector tended to rise even higher that eventually led to ever bigger budget deficits.

declare huge losses stemming from their exposure to the Greek Market but also because of greed and imprudence. Both of them are expected to receive public financial support in order to recapitalise and remain solvent. The same may apply to other banks and the cooperatives. The extent of the capital influx needed may approach 40 -60 % of GDP.

The preferential salaries and other benefits in the public sector along with the reduced working hours and job security have made holding a government job a career choice for the best and the brightest. This of course is not a local phenomenon it is true for other mainland Europe countries including the Mediterranean countries: Greece, Italy, France, Spain and Portugal that are currently under varying financial pressures. The end result is that if the public sector is able to choose the best and the brightest then the private sector, which is the real added value producer in the economy has to rely on less qualified people. This has a detrimental effect on innovation, productivity and therefore the competitiveness of the economy. The social culture is to seek a safe well paid

Innovation in Cypriot Enterprises, 2006 â&#x20AC;&#x201C; 2008 The main conclusion from the previous section is that the local economy is faced with critical yet manageable problems that require swift and coordinated action. What is needed is a paradigm shift, a new vision for growth, employment and prosperity and of course a SMART

job with in the wider public sector and avoid the risk and pressure of the private sector. On the other hand because of the small town mentality where everyone knows everybody else failure in a business project may lead to long term stigmatisation.

Action on how to get there. The most recent published report on innovation at the EU level covers the period between 2006 -2008 . On the basis of the results of the Innovation Survey carried out by the Statistical Service among enterprises with 10 or more employees, 56,1% of enterprises had some form of innovation activity during

In a nutshell the problems faced by the local economy

the period 2006-2008. Among industrial enterprises, this proportion stood at 63,2% compared to 49,4% in the services sector. Of the total enterprises, 8,1% were active in (product and/or process) technological innovation only, 13,2% in non-technological (organisational and/

are (a) the growing budget deficit and public debt that have forced the government to withdraw from the international markets, (b) the demographic problem of a greying population and the subsequent pressures on the social system for pensions and rising health costs, (c) the structural problems of a not truly competitive economy with high staff costs and low productivity. All in all the most critical issue for the Cypriot economy is that

or marketing) innovation only and 34,9% were both technologically and non-technologically active.

the government has lost the trust of the international community by being unable to manage the local economy and put its house in order.

With regard to the size-class breakdown, the larger the enterprise the more likely it was to have had some form of innovation activity during the period: 52,6% for enterprises employing 10-49 persons, 71,4% for enterprises with 50-249 employees and 80,7% for

On top of this, more recently, the two biggest local banks, namely, the Bank of Cyprus and the Laiki Bank had to

enterprises with 250 and more employees. The proportion of innovative enterprises in Cyprus (56,1%) fairs quite

www.pliroforiki.org 42

favourably with regard to the respective proportion for

tech industry. There are five main issues that need to be

the EU Member States, which stands at 51,6% on average and ranks Cyprus as a ‘moderate innovator’. The highest proportions of enterprises with innovation activity were recorded in Germany (79,9%), Luxembourg (64,7%) and Belgium (58,1%) and the lowest in Latvia (24,3%), Poland (27,9%) and Hungary (28,9%).

considered:

According to 77,3% of all enterprises with technological innovation activity in Cyprus, innovation was regarded as highly important for improving the quality of their goods and services, 66,4% for replacing out-dated products or processes, 64,4% for improving their production flexibility, 63,4% for increasing the range of their goods or services, 62,0% for increasing their market share, 61,4% for increasing their capacity for producing goods or services, 45,1% for entering new markets, 40,5% for improving health and safety and 37,0% for reducing labour costs per unit output.

(a) Limited human resources available because of limited demand on research and innovation from business and industry. The Research Promotion Foundation in Cyprus has been sponsoring a fair number of students and young professionals to pursue doctoral research and careers in research. The state of the economy and high unemployment forced more students to remain in school longer and pursue doctoral degrees. The downside from this development is that the local economy may not be able to absorb all these people coming back to Cyprus after completing their studies and some may prefer to seek careers elsewhere (Michaelides et.al, 2011) . (b) Limited engagement of business to research activities which are partly reinforced by the structure of the economy where industry contributes less than 20% to GDP and services about 80% (Michaelides et.al, 2011). There is some discussion on the merits of increasing the share of the primary and secondary sectors of the economy to stabilize the economy away from the sensitive area of services. Also in light of the problems faced by the two major banks there is renewed concern for the size and overseas expansion of the banking sector. (c) Need to balance salaries, other benefits staff costs and working conditions between the public and the private sector so as to encourage more young people

Innovation Policy in Cyprus The Innovation Union Scoreboard 2011 (European Commission, 2011 & 2012) classifies Cyprus among the ‘Innovation Followers’, which is a significant progress in comparison with the previous years when it was classified as a ‘moderate innovator’. The government has introduced a series of measures to encourage stronger industry participation in research and innovation and has been sponsoring, with the financial aid of the EU, liaison offices in local universities with the objective to build strong links between the industry and the local research community. However, the system is in need of reform and a lot needs to be done. These factors may reflect the small size of the economy and the absence of big companies with R&D departments and high-

to build careers in the private sector (d) Need to work on the cultural issues that give emphasis on a safe well paid job in the public sector as opposed to the challenge of working in the private sector for a dynamic and hardworking SME that seeks to produce new products and services for a global market. (e) Need to seek out the high net individuals and organizations with the necessary knowledge, risk appetite and funds available to invest in new companies and people with bright ideas. The venture capitalists form an integral partner of the system because they are able to identify and evaluate

43 www.pliroforiki.org

promising opportunities and have the funds and the

5. Empower your people. Make everyone in the

knowledge to guide the young entrepreneurs and start-ups and enable them to grow their ideas into profitable companies.

organization an innovator not just a few. 6. Build human capital. Hire great people then invest in them. 7. Compete by cooperation; build alliances, find good partners, technologies grow in complexity, few firms alone possess all the essential ones.

The liaison offices between the local universities and industry may be able to contribute to this effect. The example of Stanford University and the Silicon Valley in California is probably the best example available from the USA. Similar examples include the metropolitan Austin Texas area and the Massachusetts Route 128 in Boston. In the UK a similar phenomenon is gradually being developed around Cambridge where the faculty and research community are encouraged to work with industry or start new companies. All these factors help explain why the innovation system relies mostly on public expenditure and why the business sector is still under-investing in innovation. Business R&D expenditures as a share of GDP are amongst the lowest of all member states (0.1% of GDP notably lower than the EU average of about 1.25%, based on Eurostat figures of 2009). The Lisbon Strategy was aiming for a 2% contribution form public funds and 1% from private industry for a total of 3%. Countries that are innovation leaders such as Denmark, Finland, Germany and Sweden all show a performance well above that of the EU27.

Reinventing Cyprus: “Fix It Before It Breaks” Back in 2003 as Cyprus was getting ready for accession Prof. Shlomo Maital, a Jewish American economist, and Antonis Pierides, former Minister of Commerce and Industry and Director General of OEB, wrote a prophetic book on the urgent need to reinvent Cyprus based on enterprise, innovation and entrepreneurship. They urge “Fix It Before It Breaks”. In retrospect this sounds wise but at the time was not perceived so. They based their recommendation on Ten Principles of Innovation: 1. Be bold, Fortune favors those who take calculated Risks 2. Be different. More-of-the-same is a poor value proposition. 3. Identify market wants and needs, then find ways to satisfy them, not vice versa. 4. Know what you know. Managing Knowledge is a vital competency for entrepreneurs.

8. Listen to your customers. Often they know your next great idea before you do. 9. Integrity comes first. Huge companies collapsed when they ethics below profit. 10. Think global. The world is a 40.000 billion marketplace. Capturing a small slice of it can make your company great. The ten principles outlined above are more critical today than 10 years ago. The ensuing years since the publication of the book and the accession to the European Union has not enable Cyprus to take charge of its destiny and reinvent itself. Quite the contrary Cyprus is now broken and needs fixing but the fixing will be managed by the creditors who are now in possession of part of the limited sovereignty that Cyprus used to enjoy and the people of Cyprus will have to suffer though for some years to come.

Research and Development in Cyprus 2010 As noted above, innovation in Cyprus ranks quite favourably with regard to the respective average for the EU Member States. This is not the case in terms of Research and Development. On the basis of the results of the ad hoc survey carried out by the Statistical Service ( Republic of Cyprus, 2011) for the collection of data on scientific research and experimental development (R & D), total R & D expenditure in Cyprus in 2010 is estimated at €86,2 million which corresponds to 0,50% of the Gross Domestic Product, compared to €83,0 million or 0,49% of the GDP in 2009 and €73,4 million or 0,43% in 2008. The share of the GDP of Cyprus devoted to R&D activities continues to be low compared to the average for the member-states of the European Union (27) 2% and 2,5% for the EU15 and the 3% envisioned by the Lisbon Strategy. Cyprus compares at the bottom of the list with countries such as Romania 0,47%, Bulgaria 0,60%, Latvia 0,60%, Slovakia 0,63% and Malta 0,63%, while the highest shares are recorded for Sweden 3,42% and

www.pliroforiki.org 44

Graph 1: Gross Domestic Expenditure on R&D.

Finland 3,87%. Some other leading European countries include Denmark 2,87%, Switzerland 3,0%, Austria 2,68% and Germany 2,67%. Beyond the EU leading countries include the USA 2,89%, Japan 3,44%, Israel 4,86% and Korea 3,21%. The Graph 1: Gross Domestic Expenditure on R&D gives an overall view for several countries (European Commission, 2012). In this respect the Lisbon Strategy (2000 -2010) marks a significant milestone in the development of the Union and the drive to make the EU “the most competitive and dynamic knowledge-based economy in the world capable of sustainable economic growth with more and better jobs and greater social cohesion”, by 2010 (European Commission, 2011). The Strategy was intended to deal with the low productivity and stagnation of economic growth in the EU, through the formulation of various policy initiatives to be taken by all EU member states. The Strategy has not succeeded and by 2010 the EU has found itself in the middle of an economic crisis that endangers not only the Economic

and Monetary Union but undermines the existence of the Union as well. Going back to the survey by sector of performance, the higher education institutions accounted for €42,9 million or 49,8% of total R & D expenditure, the government for €16,9 million or 19,6%, the business enterprises for €14,8 million or 17,2% and the private non-profit institutions for €11,6 million or 13,4%. In the business enterprise sector, the manufacturing industry (and particularly the manufacturers of basic pharmaceutical products and preparations) constituted the principal source of R & D activity, with a total R & D expenditure of €5, 1 million, while of importance was also the contribution of computer programming, consultancy and related activities with €4, 8 million. The biggest part of R & D expenditure was devoted to the natural sciences (€33, 4 millions), while engineering and technology absorbed €17, 7 million, the social sciences €14, 2 million, the agricultural sciences €10, 2 million, the

45 www.pliroforiki.org

humanities €7, 3 million and the medical sciences €3, 3 million.

produced products and services compared to the inflation of those imported.

About 42,9% of R & D activity in 2010 was financed from government funds (€37,0 millions), as compared with €37,8 million or 45,6% in 2009, while €21,9 million

During the past few years the ranking of Cyprus has decreased from 34 in 2009/10 to 58 in 2012/13. Table 2: Competitive Ranking of Cyprus 2004 – 2012 provides

was drawn from the budget of public universities and €12,9 million from sources from abroad (including €11,7 million from European Union funds). An amount of €14, 4 million constituted the contribution of the private sector, compared to €15, 7 million in 2009.

an overall view of the decline of the local economy visa-vis the other countries taking part in the survey over the years. The average score over the years is 4,44 ( in a range between 1 -7) and the range of scores underline the fact that in an ever changing world who is striving to be more competitive Cyprus remains still without a real effort for change.

The number of persons engaged in R & D activities in 2010 stood at 2.628, compared to 2.591 in 2009. In fulltime equivalent terms, this number is estimated at 1.303 persons, of which 527 or 40, 4% were women. Of these persons, 35,0% were holders of PhD level degrees.

The Competiveness of the Cyprus Economy The World Economic Forum publishes on an annual basis a report on the competitiveness of the economy of a large number of countries including Cyprus which is included among the most advanced economies in terms of development. At this level the economy is driven by innovation. Over the years the competiveness of the local economy has been slighting mainly because the rate of increase of labour costs are much higher than productivity. This is reflected in the inflation of locally

This trend is reflected in the performance of Cyprus on a number of indicators that make up the overall score. Table 3: Competitive Ranking of Cyprus on Itemized Indicators 2008/09 – 2012/13 provides a more detailed view of individual indicators that make up the overall rating. The data for 2012/13 is also presented in graphical form in Graph 2: Stage of Development of Cyprus. It is clear that the macroeconomic outlook has deteriorated sharply reflecting the poor state of Government finances and the challenges faced by the financial sector. The performance of the latter affects the Financial Market Development Indicator as well which is also on the rise. Of course Cyprus is disadvantaged in terms of market size and there is not much that can be done in this area but then it lacks behind in terms of innovation and business sophistication areas that are important in a competitive global market.

Table 2: Competitive Ranking of Cyprus 2004 – 2012 Year

Score

Ranking

Countries Participating

2004

4,56

104

2005

4,54

117

2006

4,36

125

2007

4,23

131

2008

4,53

134

2009

4,57

133

2010

4,50

139

2011

4,36

142

2012

4,32

144

Source: Global Competitive Index, Global Competitiveness Report, World Economic Forum. Annual editions 2005 -2012

Two indicators that require special attention are those that have to do with the institutions and infrastructure that are also rising both in terms of absolute values but also in terms of relative ones. This reflects both the state of the economy but more importantly the state of the State and the perceptions of people for the Government and politicians. Another issue of importance for this analysis is the technological readiness indicator which is also lacking compared to other advanced innovation driven economies. This is

www.pliroforiki.org 46

Table 3: Competitive Ranking of Cyprus on Itemized Indicators 2008/09 â&#x20AC;&#x201C; 2012/13 Indicator

2008/09

2010/11

Basic Requirements (20%)

23 (5,5)

29 (5,3)

Institutions

24 (5,0)

30 (4, 9)

40(4,6)

Infrastructure

25 (5,2)

26 (5,1)

39 (4,8)

Macroeconomic Environment

46 (5,4)

67(4,6)

117 (3,9)

Health and Primary Education

7 (6,4)

12(6,5)

9 (6,5)

Efficiency Enhancers (50%)

39 (4,4)

36 (4,5)

43 (4,4)

Higher Education and Training 32 (4,7)

29 (4,9)

32 (5,0)

Goods Market Efficiency

28 (4,9)

20 (5,0)

33 (4,7)

Labour Market Efficiency

56 (4,4)

42 (4,6)

44 (4,6)

Financial Market Development 27 (5,1)

15 (5,0)

38 (4,6)

Technological Readiness

35 (4,4)

38 (4,4)

37 (4,8)

Market Size

82 (3,1)

104 (2,8)

106 (2,8)

Innovation And

41(4,0)

36 (4,1)

51 (3,8)

Business Sophistication

36 (4,6)

33(4,5)

52 (4,2)

Innovation

41 (3,5)

38 (3,7)

53 (3,4)

Overall Indicator

40 (4,5)

58 (4,3)

Sophistication Factors (30%)

Source: Global Competitive Index, Global Competitiveness Report, World Economic Forum. Annual editions 2005-2012

an important factor in developing a technology enabled economy and society. Cyprus has achieved a high ranking in terms of higher education and training, which is also a precondition for technological advancement, but this is not enough taking into consideration the lacking technological readiness and infrastructure. Also one needs to take into consideration the limited interaction between universities and industry and the absence of venture capital culture. These two factors are critical for the development of an innovation driven economy. (Mowery and Sampat 2010).

ability to rebuild a strong business culture based on innovation and technology is detrimental for the future development of Cyprus. The natural gas and oil reserves found in the Area of Economic Activity of Cyprus offer the best chance for a quick and sustainable recovery. At the same time the strong extrovert services sector should be coupled with a strong technology and innovation driven economy that will produce products and services for the region and world at large. The next 3-5 years are expected to be tough on Cyprus

Graph 3: Business Factors outlines the findings among local respondents in a survey of factors that affect business performance. The perception of the respondents which maps the perceptions of the public

and its people. The recession is expected to last for at least two more years and there is a good chance that Cyprus will require more borrowing because of adverse economic conditions. The excesses and inadequacies of the past have come to haunt Cyprus. The party is over

as presented in press reports and public debate is that the biggest barriers to business are access to finance, inefficient government bureaucracy, restrictive labour regulations and insufficient capacity to innovate. The

and it is time to pay the bill. The proposals from the Troika are on the right track but the pace of change is brutal and it will bring more pain before the economy slips out of recession. It will be years before Cyprus recovers and

47 www.pliroforiki.org

returns to the standard of living of the pre-crisis period.

Graph 2: Stage of Development of Cyprus

The Cyprus Presidency of the Council of the European Union. The Cyprus Presidency (2012) had an ambitious program in the area of research and innovation for the six month period between July and December 2012. Two members of the Council of Ministers are respected members of the local research community and were expected to spearhead the agenda on research and innovation. Dr. Stavros Malas, a DNA expert, is Minister for Health and Dr. George Demosthenous, an engineer, is Minister of Education and Culture. Dr. Malas is also a candidate for the upcoming presidential election in February 2013 and steped down in October to concentrate on the elections. Source: World Economic Forum. Global Competitive Index, Global Competitiveness Report 2012

Graph 3: Business Factors

Source: World Economic Forum. Global Competitive Index, Global Competitiveness Report 2012

www.pliroforiki.org 48

Research and Innovation is considered a major prerequisite for the enhancement of European competitiveness. The Cyprus Presidency continued the

The Commission proposal for Horizon’s 2020 budget is €80 billion for the period 2014-2020.The Cyprus Presidency continued the negotiation process for the

work towards the implementation of the “Innovation Union” flagship, including the realisation of the European Research Area (ERA). The Presidency’s main focus was to advance the negotiations on the legislative proposals for both the Horizon 2020 Framework Programme and the European Institute of Innovation and Technology (EIT).

H2020 from the point reached by the Danish Presidency, aiming to reach agreement among the Member States in the four legislative proposals of H2020 package.

Horizon 2020 (H2020) is the Union’s new funding programme for research and innovation for the period 2014-2020, which will bring together the existing

Member States, thus contributing to the enhancement of economic growth and competitiveness in Europe. EIT is considered a pioneer in applying the Knowledge Triangle (knowledge, education, innovation) in such a way that it ensures the integration of Research, Higher

funding for European research and innovation, currently provided through the 7th Framework Programme for Research and Technological Development (FP7), the Competitiveness and Innovation Framework Programme (CIP) and the European Institute of Innovation and Technology (EIT). In addition to this, H2020 incorporates important simplification measures, which include a single set of rules for participation, simpler funding rules, fewer and more effective controls and audits with a better balance between trust and control and other, aiming to facilitate access to participants, especially the SMEs and to reduce the time to grant. Horizon 2020 is structured around three pillars: “Excellent Science”, aiming to improve the quality of research conducted in Europe, through the development of top-level research infrastructures and the attraction of top-level researchers.

The European Institute of Innovation and Technology (EIT) was established in March 2008, with a main objective of strengthening the innovation capacity of

Education and Business in all its activities, through a new concept of cross-border public-private-partnerships known as Knowledge and Innovation Communities (KICs). Currently, the EIT operates three KICs in the fields of sustainable energy, climate change and information and communication technologies, whilst the Commission’s proposal includes the setup of six new KICs during the period 2014-2020. The Cyprus Presidency has been working on the negotiations on the EIT Strategic Innovation Agenda and on the amended Regulation of EIT, aiming to reach an agreement among the Member States on these two legislative proposals. The European Institute of Innovation and Technology Conference took place on the 8 and 9 November 2012, in Larnaca.

“Industrial Leadership”, aiming to create a favourable environment for businesses to invest in research and innovation in Europe, with particular focus on improving the access to finance and on enhancing the growth potential of innovative SMEs.

The development of the European Research Area (ERA) by 2014 is one of the major initiatives included in the Innovation Union Flagship. The aim of this initiative is to increase the efficiency of the European research system through better exploitation of the potential for cross-border synergies and complementarities, thus

“Societal Challenges”, aiming to make the most of research and innovation for tackling major common concerns among EU citizens, such as: health, demographic change and wellbeing; food security, sustainable agriculture, marine research and the bio-economy; secure, clean and

enabling the circulation of researchers and knowledge across Europe. To achieve this, it is required to overcome existing fragmentation and remaining obstacles related to mobility of researchers, cross-border operation of funding and research performing organisations, access to European research infrastructures, and cross-border knowledge transfer.

efficient energy; smart, green and integrated transport; climate action, resource efficiency and raw materials; and, Inclusive, innovative and secure societies.

49 www.pliroforiki.org

The launch of the Commission’s communication on ERA Framework is expected to address these issues, and serve as the basis for the achievement of strategic policy coherence and coordination of actions between EU and Member States. The Cyprus Presidency oversaw the initiation of intense discussions on the Commission’s proposal on ERA Framework and organised the European Research Area Framework Conference on the 14 November 2012, in Nicosia.

Concluding Remarks Research, Development and Innovation are critical contributing factors for the growth of the economy in a knowledge driven society. Societies that are able to contribute more than 3% of GDP in R&D, such as Sweden, Finland and Japan find themselves in the enviable position of being technology market leaders and are able to support their respective industries at the top level. World level leaders that enjoy strong economies are the members of the next group of countries that invest between 2, 5 % - 3 % of GDP in R&D. this group includes the USA, Germany, Austria, Denmark, Switzerland and

the future career prospects of aspiring entrepreneurs. As a result of these factors and the others discussed above the best and the brightest graduates seek jobs within the extended public sector to secure a respectable living and social status. Through the years the strategy of the state has been segmented, short sighted, conservative and for the past few years was exclusively focused on meeting the targets set by the EU. In the absence of an appropriate vision and specific goals for the R&D and business development and faced by the recent economic crisis the Government has almost stopped all funds going towards R&D and has absorbed most of the liquidity in the market. As a tragic consequence of this action, Cyprus is denied in most cases EU funds available to Cyprus for projects because the state can’t contribute the 15% local contribution. Along the same lines the Research Promotion Foundation, the main vehicle for the promotion of R&D in Cyprus, has been struggling for the past few years to support the already awarded grants and to secure new funds for the future. At this point the outlook looks bleak.

Iceland.

As this article is finalised the Cyprus Presidency is coming to an end. The unique opportunity of steering the EU

Countries like Cyprus and to a great extend other members of the EU are still struggling to develop the proper strategies and mechanisms through which to promote innovation and technological growth but are faced with strong barriers. These barriers are for the most part political and societal. The political elites can’t appreciate the multiplier effect on the economy

and provide leadership at the highest level has not

from investing in innovation and R & D and can’t justify the investment. The society at large prefers to see the available funds directed to other policy areas such as a major construction projects, better road network and direct transfers to different groups such as professional classes, farmers, business and home owners. A cynical view from Cyprus is that the various hand-outs have votes that can be exercised at the ballot box on Election Day. The overall environment does not support the establishment of collaborations between universities and business, does not encourage entrepreneurial activities and risk taking. A possible failure maybe detrimental to

materialized. The many challenges on the home front and the weak leadership had a negative effect on the Presidency. At the end of the day Cyprus is too small and weak to be of importance. Germany drives the agenda and has the means to dictate what is to be done. This influence in the long run is not healthy for either the EU or Germany. Now it is for the new presidency to reintroduce at the highest level the Lisbon Strategy for 2020 to make the EU “the most competitive and dynamic knowledgebased economy in the world capable of sustainable economic growth with more and better jobs and greater social cohesion” (European Commission, 2011). Also moving towards a more integrated Union with a closer Economic, Monetary and Fiscal Union should help alleviate the pain felt by some member states and help the European Union become stronger and more able to withstand international crises in the future.

www.pliroforiki.org 50

References 1. Central Bank of Cyprus (2012). “Bulletin on the Cyprus Economy June 2012” http://www.centralbank.gov.cy accessed 09 Sep. 2012. 2. Cyprus Presidency (2012). “Research and Innovation” http://www.cy2012.eu/en/page/research-andinnovation accessed on 11 Sep 2012 3. European Commission (2011). “European Innovation Scoreboard (2010) 4. European Commission (2012). “European Innovation Scoreboard (2011) http://ec.europa.eu/enterprise/policies/innovation/facts-figures-analysis/innovation-scoreboard/index_ en.htm accessed 10 Sep 2012 5. Georgiou, E. Kyriakos (2012). “The Republic of Cyprus and the Presidency of the European Union: Time to Lead or Time to be Led? The Case for Research and Innovation.” European Alliance Innovation Academy http://eai.eu/the-innovator/republic-cyprus-and-presidency-european-union-time-lead-or-time-be-ledcase-research-a 6. Maital, Shlomo and Pierides Antonis (2003). “Reinventing Cyprus: The Role of Entrepreneurs in the Era of Innovation” 7. Michaelides Alexandros, Kuthy, Melinda, Theodorou Andri (2011). “Mini Country Report Cyprus on Innovation” under Specific Contract for the Integration of INNO Policy TrendChart with ERAWATCH (20112012) 8. Mowery David C. and Sampat Bhaven N. (2010). “Universities in National Innovation Systems” University of California, Santa Barbara, Innovation Group http://innovate.ucsb.edu/wp-content/uploads/2010/04/Mowery-Sampat-Univ-National-InnovationSystems.pdf Accessed 24 Dec 2012. 9. Republic of Cyprus, Statistical Service (2011). “Research and Development Statistics 2008” 10. Republic of Cyprus, Statistical Service (2010). “Report on Innovation 2006 – 2008” http://www.cystat.gov.cy accessed 10 Sep 2012. 11. Republic of Cyprus, Ministry of Finance (2012). “Main Economic Indicators 2002 -2013” http://www.mof.gov. cy/ accessed 10 Sep 2012. 12. Shiarly Bassos (2012) “Presentation of the Budget to the House of Parliament) http://www.mof.gov.cy / accessed 10 Dec 2012. 13. World Economic Forum (2012). “Global Competitiveness Report 2012” http://www.weforum.org/issues/global-competitiveness Accessed 12 Dec 2012

Kyriakos E. Georgiou has more than 25 years of professional experience. Currently his professional activities include teaching, research and project management of research projects, business and banking. He is currently studying for a DBA and his research interests include information technology management, business value and productivity from information technology. He can be reached at kegeorg@logos.cy.net and georgiou.k@unic.ac.

51 www.pliroforiki.org

DO YOU KNOW THESE PLACES? Dr Philippos Peletie, ppeletie@cytanet.com.cy

ilicon Valley has long been synonymous with innovation in the IT industry with companies the likes of Apple Inc., Intel Corp, Google Inc., and many others being in the forefront of Research and Development shaping tomorrow today. Recognizing the success of Silicon Valley, the entrepreneurial spirit and access

to business opportunities, many countries have tried to emulate it by promoting specific areas and creating suitable environments for entrepreneurial growth in the sciences and technology. Though not to the same level as Silicon Valley many of these industrial areas oďŹ&#x20AC;er the opportunity to fledgling companies to promote themselves, evolve, and become major players in todayâ&#x20AC;&#x2122;s technology driven world. In this article we will explore some of these.

Koreaâ&#x20AC;&#x2122;s Daejeon and Digital Media City Daejeon with its technology cluster Daedeok Innopolis, known as the Silicon Valley of Korea, is home to many world known and renowned private and public Research Institutes, Universities, venture companies and corporate research centers, including Samsung, LG, Institute of Information Technology

Advancement, University of Science and Technology, Korea Research Institute of Bioscience and Biotechnology, the Korea Aerospace Research Institute just to name a few. The

research

institutes

and

Universities have given rise to a multitude of start-ups with over seven thousand researchers in

the sciences doing research that places the region amongst the top five in driving innovation. In total, 898 corporations, 35 government invested and sponsored institutions, 21 corporate research centers, 6 universities and 15 public organizations dot the tech landscape of Daedeok. Beyond

the

Dedeok

Innopolis,

www.pliroforiki.org 52

two additional areas, the Gwangju Innopolis, specializing in research and development in optics, and Daegu Innopolis, specializing in ITbased materials and parts, complete the picture of a vast research and development industrial complex set up by the Korean Government with the sole purpose to be the prime technological area in Asia and beyond.

status of China: vibrant and up and coming, making the city one of the fastest growing in the World. The Shenzhen Hi-Tech Industrial Park (SHIP), founded in September 1996 and covering an area of almost 12 km2 provides home to many industries including Biotechnology, Pharmaceuticals,

The Digital Media City is a newly created complex, probably the first one in the world, focusing on being the incubator for the creation of

Chemical Processing, and many importance a major equipment, and mobile

digital technologies and media with

Huawei,

application to both business and life. The City offers offices, apartments, conference halls, cultural centers and exhibitions.

solutions provider, Foxconn, the leading assembler of Apple mobile products, to name a few. Big companies are not the only ones to benefit from the environment

Singapore

at SHIP. A number of incubator

Biotechnology is a tech area in which Singapore is aggressively investing millions of dollars to create the necessary infrastructure.

programs such as HAXLR8R setup the stage where startups can grow and flourish.

Leading pharmaceutical companies such as GlaxoSmithKline and Pfizer and Merck & Co have set up plants. The aggressive nature of Singapore’s approach has led to 16% of the manufacturing production to be

Japan

based on pharmaceuticals.

China and Shenzhen Industrial Park China has steadily through the years become a major force in manufacturing high tech equipment, especially in the area of mobile devices. Shenzhen is a major city in the south of the Guangdong Province in China. The economy of the area is very much in line with the current

Production and Computer Software others. Of particular are ZTE Corporation, telecommunications network solutions, devices manufacturer, leading

global

ICT

Japan, long being synonymous with technological innovation is home to mega corporations like Sony, Panasonic, Toshiba and many others. Hardly a place where one can think of high technology startups, Japan, nevertheless, and mostly in recognition of the role Silicon Valley has played in innovation, has made efforts towards that direction. Two examples of those efforts are the Kansai Science City and Tsukuba Science City. The Kansai Science City, an unincorporated city located in the Keihanna Hills bordering Kyoto, Osaka, and Nara Prefectures, was created to nurture advancements in

creative arts, sciences, and research. A number of Universities and Research Institutes many of which are top class in their respective fields of expertise create an environment where the entrepreneurial spirit can live and flourish. Within the 150 km2 area an estimated 410,000 people work and live. Twelve “Culture and Scientific Research Districts”, encompassing a 36 km2 sub-area within the city with an estimated population of 210,000 create one of the largest science and technology incubators in the world. The Tsukuba Science City, located in the Ibaraki Prefecture in Japan, has its origins back in the 1960’s. It represents one of the world’s largest coordinated attempts to accelerate and improve the rate and quality of scientific discovery. The city, built through the sixties, seventies, and eighties, is divided into five zones: higher education and training, construction research, physical science and engineering research, biological and agricultural research, and common facilities. By the year 2000 60 national research institutes and two universities called the Tsukuba Science City their home. In addition to those 240 private research facilities surround the area. The scale of the entire endeavour is so great that over the past several decades nearly half of Japan’s public research and development was centered in the City.

Britain’s Silicon Roundabout, Corridor, Fen and Tech City “Silicon Roundabout” is a high tech area centered around the old street

53 www.pliroforiki.org

roundabout on the boundary of two London Boroughs, Hackney and Islington. Web technology companies such as Dopplr, Last.fm, Tinker.it, TweetDeck and Livemusic have made the Roundabout their home. By the end of 2010 there were 85 start-ups in the area.

Google,

Intel,

Vodafone

and

many others. Universities such as Imperial College, City University and University College London have also joined in.

of convincing business to locate in Ireland, helps with initial funding and makes the whole endeavour as smooth as possible.

The eastern end of UK’s M4 motorway is home to a large

Silicon Docks is the Irish equivalent of Silicon Valley. Nearing the Grant Canal Docks area in Dublin, companies such as Google and

Two tech conferences, Dublin West Summit and F.ounders provide the venue where Ireland’s tech industry can meet, discuss, and present their goods. F.ounders, an event for founders is something of a novelty.

number of technology companies. For this reason the area is called the Silicon Corridor. Companies which include Cisco, Microsoft, Oracle, Ericsson and many others dot the

Facebook have set their European headquarters. In a short distance from the Docks internet companies LinkedIn, PayPal, Amazon, Twitter, and Zynga have established their

Last year’s event was attended by a list of who is who in tech industry. If famed Silicon Valley investors like Accel, Sequoia Capital, Kleiner Perkins Caufield Byers, and NEA

landscape between the towns of

presence, serving the European continent from a stone’s throw. The

make the effort to cross the Atlantic in order to attend such conferences,

trend seems to continue despite Ireland’s recent economic troubles. More internet companies such as Indeed.com, Hubspot, Zendesk and Dropbox have set or are about to set

then this is a clear and unmistakable sign that there is value to what is going on in Ireland.

shop in Dublin. According to Ireland’s

Berlin, a city of high unemployment compared to the rest of Germany, where business suits are a rare sight, is certainly not the place

Slough and Newbury along the Berkshire stretch of the M4. Cambridge, England is home to a large number of high tech companies focusing on software, electronics, and biotechnology. The common link between these companies is the presence of Cambridge University, a world renowned research institution. The area, now of the most important technology centers in Europe, is called “Silicon Fen”. Companies such as ARM Holdings, whose CPU architectural design is found in every mobile and tablet, Autonomy Corporation and AVEVA are located in the area. More than 1000 technology companies with some 250 start-ups directly linked to the University complete the picture of success creating a value in excess of 6 billion USD. Tech City is a media and technology area located in Central and East London. The City is modelled after Silicon Valley and it has secured the commitment to invest from companies such as Cisco, Facebook,

Dublin

Industrial Development Authority (IDA), in 2012 140 foreign companies have set presence in Ireland. One may wonder why Ireland is so attractive and has been attractive for the past 20 years for the tech world. The answer is “low corporate tax rate” – just 12,5%, access to venture capital, and proximity to mainland Europe. Enterprise Ireland, a government-sponsored venture capital organization is the largest in Europe. Ireland’s young population with lots of local talent coming from Ireland’s universities have created a competitive environment where techies want and are able to compete for the best positions. This local talent is also one of the reasons tech companies want to be in Ireland. All this is supplemented with IDA which does the main work

Berlin

where one would think technology could flourish. But things are changing. People have started taking notice of what is going on in Berlin. Companies are beginning to set shop taking advantage of the creative culture that exists in Berlin. Start-up companies such as Wooga, SoundCloud, Amen, and 6Wunderkinder are evidence of a trend to locate in Berlin. International investors such as Index Ventures, Union Square or Access Partners provide seed funding for these new companies. What makes Berlin a creative hotspot and the new “Silicon Valley” of Europe? Ten reasons according to venturevillage.eu:

www.pliroforiki.org 54

1 and 2: Silicon Valley style Ecosystem Ecosystems, a euphemism for “all togetherness”, plays an important role in the development of a business in that it is well networked making it easier to acquire capital, find employees and exchange ideas and experiences. Funding, a major catalyst in the development of a business, is available via both private and government initiatives. 3, 4, and 5: Irresistible quality of living Poor but attractive: favourable cost of living compared to many other European capitals with plenty of clubs, bars and cultural offerings. Space, though not always readily available or abundant is reasonably priced. Accessibility and “greenness” are two of the major points in

to be cashed sometimes more valuable than venture capital itself. Thinking locally or even regionally is not an option with high-tech startup. The market is international by its nature and the use of the Internet has made it necessary to be able to stay in touch no matter how far or late it may be. Berlin, sitting at a favourable time zone with respect to both East and West make this easy.

importantly, through the military. Graduates of Mamram, the Israeli computer corps, established by the Israeli Defence Forces (IDF) play an important role in providing ideas and human capital.

Media such as newspapers, radio, TV, online magazines and bloggers are all crowding Berlin giving

Aladdin Knowledge Systems, Check Point Software Technologies and many others established themselves as leaders in their respective fields.

exposure to the local scene in an unprecedented way.

Israel

The shift from hardware to software oriented services has greatly helped Israel in attaining a significant position internationally. Companies like Amdocs, Cimatron, Magic Software Enterprises, Comverse,

The fall of the Soviet Union and the subsequent influx of immigrants has increased the availability of hi-tech

Silicon Wadi (“Valley” in Arabic) is an area of high concentration of

workers.

favour of Berlin. Being at the center of Western Europe offers a variety of ways to access with plenty of

high-tech companies spanning the coastal area of Israel, with prominence around the cities of Tel Aviv, Ra’anana, Petah Tikva, Herzliya

Today the Silicon Wadi is considered second only to Silicon Valley. The

connections to other places.

and others.

6 and 7: Wide range of human and spatial resources Space and good people are two quantities and qualities needed by any newly-founded business. Berlin offers a multitude of universities and colleges upon which to draw the talent of tomorrow. Space is available from a small office up to 1,000 square meter offices and more

The origins of the Wadi can be traced back to the very early 60’s when ECI Telecom, Taridan, Elron Electronic Industries and others were established. Slowly, but steadily, international companies

The Who is Who of hi-tech is there employing 35,000 professionals making the area a source for worldwide strategic technology development. Around 60 or so foreign Research and Development companies are involved in many

allowing for scaling, starting small and growing. 8, 9, and 10: Good connections to politics, the media and other economic hotspots Politics, the heart of it, provides support to young and old companies. Connections are chips

such as Motorola, Intel, IBM, Google, Hewlett-Packard, Cisco Systems, Microsoft and numerous other have all opened research and development facilities which take advantage the local talent. This talent has been nurtured, often times, not only through the world renowned universities such as Weizmann Institute of Science, Technion – Israel Institute of Technology, Hebrew University of Jerusalem, and many others but also, and perhaps more

array of multinational companies that have set shop is truly astounding.

activities including communication equipment, components, software, semiconductors and much more.

India The Silicon Valley or “Silicon Plateau” of India is the nickname of the city of Bangalore. The Electronic City, established in the late 70’s by the Karnataka State Electronics Development Corporation, on a 335 acres purchased land 18 km south of Bangalore. A leading exporter of software Bangalore is home to

55 www.pliroforiki.org

software development services of multinationals. Starting with Texas Instruments’ R&D facility in 1984, companies like Microsoft, Intel, Oracle, Dell and many other have service offices in Bangalore. It today ranks among the world’s top 10 IT nerve centers. These companies contribute 38% of India’s $22 billion IT and software exports. In addition to the IT presence, other industries such as aeronautics, aerospace and aviation, biotechnology, and many others create an environment where innovation, talent, and funding all get together to make Bangalore one of the most fast growing and important place in India.

It is clear that many places around the world are trying to emulate the example of Silicon Valley and many are succeeding on their own right. Setting up a place such as this requires vision and long term strategic thinking. Moreover, it requires that Governments and Industry form a partnership without suspicion of each other, for the benefit of each other, and in the end for the benefit of their own people, region and country. This should be a win-win situation for all involved. This is how it should be viewed. Government is important, but Government has to play the right role, create the right environment and assist not hinder the process. If Government is not willing to assist at least it should not be a hindrance.

The examples around the world are too numerous to ignore. Cyprus should not be left out. Even though the circumstances in Israel may be different than those in Cyprus, Israel is an example to emulate. In few years, when the proceeds from the exploitation of the newly discovered natural gas fill the coffers of our nation, I hope and wish that we are wise enough to invest and transform not merely consume and plunder.

References 1. Daejeon, http://en.wikipedia.org/wiki/Daejeon, (accessed January 2013) 2. The Silicon Valleys Of The World: Asia Edition, www.fastcompany.com/3000410/silicon-valleys-world-asia-edition, (accessed January 2013) 3. Kansai Science City, http://en.wikipedia.org/wiki/Kansai_Science_City, (accessed January 2013) 4. Kansai Science City, http://kri-p.jp/english/, (accessed January 2013) 5. Old Street Roundabout, http://en.wikipedia.org/wiki/Old_Street_Roundabout#Silicon_Roundabout, 6. 7. 8. 9. 10.

(accessed January 2013) East London Tech City, http://en.wikipedia.org/wiki/East_London_Tech_City, (accessed January 2013) The Silicon Roundabout Reboot, http://siliconroundabout.co/, (accessed January 2013) The World’s Wannabe Silicon Valleys, www.foreignpolicy.com/articles/2010/08/16/the_worlds_wannabe_silicon_valleys, (accessed February 2013) The Silicon Valleys Of The World: The European Edition, www.fastcompany.com/1843422/silicon-valleys-world-european-edition, (accessed February 2013) Why Dublin’s Tech Schene Is Booming, www.inc.com/issie-lapowsky/start-up-boom-in-dublin.html,

(accessed February 2013) 11. How three Dubliners created F.ounders, a ‘Davos for geeks’, http://venturebeat.com/2012/10/25/how-three-guysfrom-dublin-created-f-ounders-a-davos-for-geeks/, (accessed February 2013) 12. How poor but sexy Berlin has tapped talent to be Europe’s startup capital, www.guardian.co.uk/technology/2012/dec/06/berlin-boom-new-silicon-valley, (accessed February 2013) 13. Silicon Wadi, http://en.wikipedia.org/wiki/Silicon_Wadi, (accessed February 2013) 14. Silicon Valley of India, http://en.wikipedia.org/wiki/Silicon_Valley_of_India, (accessed February 2013) 15. Silicon Valley of India: Bangalore, www.ibtimes.com/silicon-valley-india-bangalore-182736, (accessed February 2013)

∫˘ÚÈ·Îﬁ˜ ™‡Ó‰ÂÛÌÔ˜ ¶ÏËÚÔÊÔÚÈÎ‹˜ ºÏˆÚ›ÓË˜ 11, City Forum, 3Ô˜ ﬁÚÔÊÔ˜, °Ú. 303 1065 §Â˘ÎˆÛ›·, ∫‡ÚÔ˜ Δ.£. 27038, 1641 §Â˘ÎˆÛ›·, ∫‡ÚÔ˜ ΔËÏ. +357 22 460 680 º·Í. +357 22 767 349 www.ccs.org.cy info@ccs.org.cy www.pliroforiki.org Cyprus Computer Society 11, Florinis str., City Forum, 3rd floor, Office 303 1065 Nicosia, Cyprus P.O. Box 27038, 1641 Nicosia, Cyprus Tel. +357 22 460 680 Fax. +357 22 767 349 www.ccs.org.cy info@ccs.org.cy www.pliroforiki.org