Beschouwing / van een gouverneur
Uitgangspunten voor een (nog) evenwichtig(er) en kwaliteitsvol(ler) Limburgs ziekenhuislandschap
Limburgse ziekenhuizen, een sterk merk 5 Samenwerking binnen en buiten Limburg 6 Universitair kennisnetwerk over de provinciegrens heen 9 Artsen, sleutelrol binnen de ziekenhuizen 10 Tekort gekwalificeerd verplegend personeel 12 PatiĂŤntveiligheid als speerpunt voor Limburg 13 Facilitair management: inspanningen delen kan leiden tot winst 15 Life sciences: Europese en Limburgse prioriteit 16 Naar een beursgenoteerd ziekenhuisaanbod, of juist niet? 17 Slot 18 En hoe nu verder? 18
Beschouwing /
van een gouverneur
Zieken Virga Je Salva Sint-
Regionaal Mar Ziekenhu
Beschouwing /
van een gouverneur
Uitgangspunten voor een (nog) evenwichtig(er) en kwaliteitsvol(ler) Limburgs ziekenhuislandschap p.5
Bijlage: Beknopte voorstelling van de Limburgse ziekenhuizen p.23
Uitgangspunten voor een (nog) evenwichtig(er) en kwaliteitsvol(ler) Limburgs ziekenhuislandschap
Beschouwing /
van een gouverneur
Limburgse ziekenhuizen, een sterk merk De gezondheidszorg is een groeisector met ook een stijgend economisch belang. De ziekenhuizen zijn hierin belangrijke spelers, ook op het vlak van tewerkstelling (1). In een maatschappelijke context waar de economische vooruitgang sterk bepaald wordt door de aanwezigheid van kennis zijn netwerken erg belangrijk. Netwerken en samenwerking tussen kennis- en onderzoeksinstellingen, bedrijven, financiers en overheden bevorderen immers de uitbouw van een kenniseconomie. Een kenniseconomie wordt sterk gestuurd door haar evolutie op vlak van technologie en innovatie. Ook in de gezondheidszorg en de organisatie ervan vinden de evoluties steeds sneller plaats. De overheid structureert de zorg in de ziekenhuizen steeds meer via zorgprogramma’s waaraan specifieke vereisten gekoppeld worden. – Het kunnen blijven aantrekken van diverse “zorgprofessionals” (artsen, verpleegkundigen, ziekenhuisapothekers, …) en het ontwikkelen van multidisciplinaire benaderingen, zowel in de ziekenhuizen als met andere zorgvoorzieningen, zijn belangrijke uitdagingen. – De veroudering van de bevolking zal een steeds grotere impact krijgen op de gezondheidszorg. – De budgettaire context waarin de zorg gefinancierd moet worden, zal steeds meer expliciet worden t.a.v. de efficiëntie en effectiviteit ervan. Zowel vanuit de financierende overheden op Vlaams en federaal niveau als vanuit de ziekenhuizen zelf vraagt gezondheidsbeleid een anticiperen op vragen en behoeften van patiënten, op de regio en op
(1) Uit de RSZ-tewerkstelling (loon- en weddetrekkenden) in ziekenhuizen in Limburg op 31-12-2005 blijkt dat er in totaal 1 900 mannen en 8 335 vrouwen of in totaal 10 235 tewerkgestelden zijn (bron: RSZ met verwerking door ERSV-Limburg)
5 Uitgangspunten voor een (nog) evenwichtig(er) en kwaliteitsvol(ler) Limburgs ziekenhuislandschap
technologische ontwikkelingen. In het gezondheidsbeleid vertaalt zich dat in een evolutie van het denken in structuren, over processen naar resultaten – en dit vanuit het zorgtraject van de patiënt waarin de huisarts een belangrijke rol vervult. Het verzekeren van kwaliteit in de zorg moet hierbij de hoofdprioriteit zijn. Ook in Limburg is dit een belangrijke uitdaging. Voorliggende uitgangspunten nodigen uit tot een open gedachtewisseling over de strategische toekomstopties voor de Limburgse ziekenhuizen. We moeten ons hierbij de vraag durven stellen: wat doen we goed, maar wat kan nog beter? En, wat wil de Limburger: de Limburgse arts en – vooral – de Limburgse patiënt?
Samenwerking binnen en buiten Limburg Samenwerking is het sleutelwoord voor het Limburgse ziekenhuislandschap. De afgelopen jaren werden gekenmerkt door talrijke fusies in de ziekenhuiscontext. Het Mariaziekenhuis te Overpelt, het Vesaliusziekenhuis te Tongeren, het Sint-Trudoziekenhuis te SintTruiden, het Ziekenhuis Maas en Kempen te Bree-Maaseik en het ziekenhuis Oost-Limburg te Genk-Lanaken zijn daarvan sprekende voorbeelden. De fusie tussen beide ziekenhuizen Virga Jesse en Salvator in Hasselt wordt volop voorbereid. Belangrijk hierbij is dat ook dit fusieproces zo spoedig mogelijk kan worden afgerond zodat toekomstgericht aan gezamenlijke nieuwe projecten kan worden gewerkt.
6 Beschouwing van een gouverneur
Beschouwing /
van een gouverneur
De concentratie van zorg in grotere centra manifesteert zich in heel Vlaanderen. De regionale ziekenhuizen zijn dan ook bezorgd over hun plaats in het zorglandschap. Het kunnen blijven aanbieden van een kwalitatieve basiszorg in de nabijheid van de burger is hierbij hun bekommernis, zonder dat dit moet leiden tot een versnippering van het aanbod. Samenwerkingsverbanden tussen regionale ziekenhuizen en grotere algemene ziekenhuizen kunnen uitkomst bieden. Slagen het ZOL-netwerk en het Hasselt-netwerk er in om een goed partnerschap te ontwikkelen met de ziekenhuizen in hun netwerk, hetgeen én voor de grotere en de kleinere ziekenhuizen cruciaal is? Het ontwikkelen van dergelijke netwerken vereist een goede verstandhouding tussen de betrokken besturen, maar vooral een goede verstandhouding tussen de betrokken medische diensten. Dergelijke samenwerking kunnen concretiseren in innovatieve structuren en samenwerkingsmodellen is een grote uitdaging. Vanuit dergelijke samenwerking dient de toegevoegde waarde van de kwaliteit van de zorgverlening geobjectiveerd te worden (toegankelijkheid, efficiëntie, effectiviteit, tijdigheid, patiëntgestuurd, veiligheid) in goede afstemming met alle betrokken stakeholders. Een evenwichtige spreiding van het aanbod is hierbij belangrijk: in dit verband verdient het dossier van de nieuwe vestigingsplaats van het ziekenhuis Maas en Kempen te Maaseik ook bijzondere opvolging zodat de nieuwe site gerealiseerd kan worden binnen de vooropgestelde timing. Ook de decentralisatie van een aanbod van psychiatrische bedden naar het noorden en het oosten van de provincie is in de spreidingsoefening een noodzakelijk aandachtspunt. Vandaag stelt zich op dit vlak immers een probleem van geografische spreiding. Maar met de psychiatrische ziekenhuizen zou ook gezocht kunnen worden naar nieuwe zorgconcepten en integratie van geestelijke gezondheidszorg in algemene ziekenhuizen, in goede afstemming met de Psychiatrische Afdelingen van de Algemene Ziekenhuizen. Het maatschappelijk belang van de psychiatrie in de
7 Uitgangspunten voor een (nog) evenwichtig(er) en kwaliteitsvol(ler) Limburgs ziekenhuislandschap
zorgsector in het algemeen en de kwalitatieve standaard ervan in Limburg in het bijzonder, zou zich ook financieel moeten kunnen vertalen in de keuzes van aanwending van middelen door de hogere overheden. Tussen de netwerken Hasselt en Genk is een goede samenwerking evenzeer erg belangrijk. Vanuit artsen en ziekenhuizen ontwikkelen zich volop dynamieken zowel in relatie met het ZOL als met de Hasseltse ziekenhuizen , als onderling en dit deels ook gestimuleerd door andere overheden of zorgprogramma’s. Een aantal succesvolle initiatieven werd zo reeds uitgebouwd cfr het Limburgs Oncologisch Centrum en het Limburgs PET centrum. Mogelijks kan dit ook tot voorbeeld strekken voor andere initiatieven zoals de samenwerking aangaande het zorgprogramma B ivm reproductieve geneeskunde, …? Competitie binnen Limburg en over de provincie- en landsgrenzen heen, is nodig want dit kan gunstig zijn voor de patiënt en het biedt ook voldoende stimuli om te blijven groeien – niet enkel kwantitatief maar ook kwalitatief – in een door kennis aangedreven economie en maatschappij. Samenwerking en evenwichtige afspraken tussen de Limburgse netwerken zijn evenwel nog meer noodzakelijk in goed partnerschap met de universiteiten. Ziekenhuizen zijn in dit verband “concollega’s” waarbij de concurrentie en collegialiteit in een gezond evenwicht tot elkaar staan. Is de formalisering van dergelijke medische universitaire cluster – naar Antwerps voorbeeld - een optie? Kan dit worden voorbereid in een gezamenlijk Limburgs platform van ziekenhuizen? Behoort een samenwerkingsovereenkomst waarin het kader wordt gecreëerd waarbinnen de betrokken organisaties met elkaar structureel willen samenwerken in Limburg, tot de mogelijkheden? Kunnen via een Limburgs platform gezamenlijk posities worden voorbereid t.a.v.
8 Beschouwing van een gouverneur
Beschouwing /
van een gouverneur
Leuven en – desgewenst samen met Leuven voorbereid - mogelijk op termijn naar Maastricht-Aken? Belangrijk is in elk geval dat de Limburgse patiënt – klant vanuit een gedragen consensus over het evenwichtig gespreid medisch aanbod geïnformeerd wordt waar hij of zij de beste zorg kan krijgen naargelang de aard, de acuutheid en het specialisme van de aandoening.
Universitair kennisnetwerk over de provinciegrens heen Binnen onze kennismaatschappij vertaalt de samenwerking tussen ziekenhuizen en universiteiten zich niet enkel naar een verwijsnetwerk tussen de partners binnen de samenwerking maar ook naar een kennisnetwerk voor uitwisseling van kennis tussen de partners. Het kunnen aanbieden van universitaire diensten in Limburgse algemene ziekenhuizen is hierbij aangewezen in een goed geëxpliciteerde context. Vanuit de UZ Leuven werd hiervoor een netwerkconcept uitgewerkt. De inbedding in een grote universitaire cluster biedt hierbij opportuniteiten voor Limburg: een samenwerking rond wetenschappelijk onderzoek en opleiding mits duidelijk afgesproken kwaliteitscriteria moet hierbij mogelijk zijn. Belangrijk hierbij is de intentie die op dat vlak tussen de Katholieke Universiteit Leuven en de Universiteit Hasselt in een samenwerkingsakkoord wordt opgenomen: “Zowel de UHasselt als de KULeuven hebben belangrijke samenwerkingsverbanden met het Ziekenhuis Oost-Limburg in Genk en het Virga Jesse-Ziekenhuis in Hasselt. In het kader van de
9 Uitgangspunten voor een (nog) evenwichtig(er) en kwaliteitsvol(ler) Limburgs ziekenhuislandschap
strategische samenwerking tussen beide universiteiten zal onderzocht worden hoe vanuit deze samenwerking een meerwaarde kan ontstaan, in het bijzonder voor wat betreft de uitbouw van bepaalde Universitaire diensten in de genoemde ziekenhuizen. Deze diensten zullen in samenwerking met de faculteiten Geneeskunde van de KULeuven en de UHasselt worden uitgebouwd” (2). Door de euregionale strategische ligging van Limburg kan ook een samenwerking tussen de universitaire cluster Leuven-Limburg met de universitaire cluster Maastricht(-Aken) verder onderzocht worden. Het Universitair Centrum Maastricht is vragende partij om de geplande samenwerking met Aken uit te breiden naar Limburg (Leuven) (3). Een euregionale universiteit met centres of excellence en bijhorende health regions op meerdere locaties is hierbij voor hen een streefdoel. Samenwerking impliceert dan evenwel meer dan meewerken. Afstemming tussen de diverse universitaire medische clusters in Europees verband dient zich op termijn voor grote investeringsprojecten hoe dan ook aan. De artsen die met hun relatie tot de patïent – klant de corebusiness vormen van de ziekenhuizen, spelen hierin – uiteraard – de meest beslissende rol.
Artsen, sleutelrol binnen de ziekenhuizen Ziekenhuizen streven naar een zorgaanbod op hoog niveau. De verwachtingen van de patiënt en de huidige comfortstandaard roepen eveneens nieuwe noden in het leven waaraan huidige en toekomstige ziekenhuisconcepten moeten beantwoorden. De trend naar verkorting
(2) Uittreksel uit de overeenkomst die wordt afgesloten tussen KUL en UH; zoals ontvangen van de rector, de heer Luc De Schepper n.a.v. het oriënterend gesprek dd. 23 februari 2008, met tekstbevestiging op 28 april 2008. Noot: met Virga Jesse Ziekenhuis Hasselt wordt via de in voorbereiding zijnde fusie ook Salvatorziekenhuis Hasselt verstaan (3)
In mei 2007 bracht de commissie Hermans, die in
10 Beschouwing van een gouverneur
december 2006 werd ingesteld door de Gedeputeerde staten van Limburg, een advies uit “De toekomst van Limburg ligt over de grens, met de Euregio’s als bruggenbouwers tussen de lidstaten”. M.b.t. zorg stelt de commissie voor om voor de samenwerking tussen de academische ziekenhuizen in de Euregio Maas-Rijn een proefregio in te richten voor de ziekenhuizen van Aken en Maastricht, om ervaring op te doen met een derge-
lijke samenwerking. Door de Raden van Bestuur van de ziekenhuizen te Aken en Maastricht werd ondertussen reeds gezamenlijk een haalbaarheidsstudie uitbesteed. Op 2 juli 2008 werd het voorstel van Europese richtlijn rond de patiëntenrechten in grensoverschrijdende gezondheidszorg 2008/0142(COD) - door Europees commissaris voor gezondheid de heer Vassiliou voorgesteld: artikel 15 met
Beschouwing /
van een gouverneur
van de ligduur en de toenemende trend naar ambulante behandeling en daghospitalisatie vraagt eveneens een aanpassing van de organisatie en van de “hotel”accommodatie. De uitdaging bestaat erin om het zorgtraject van de patiënt dermate te ontwikkelen dat vraagpieken kwaliteitsvol kunnen worden opgevangen en het hoofd kan geboden worden aan de te verwachten medische en andere evoluties. Artsen vormen de basis, de corebusiness van een ziekenhuis en hebben via hun medische zorgverlening het directe contact met de klant, de burger. In de Limburgse ziekenhuizen zijn de artsen overwegend aangesteld als zelfstandige verstrekkers. Nieuwe initiatieven en samenwerkingsverbanden kunnen alleen maar succesvol zijn als ze ook gedragen worden door de artsen. Een reflectie met de medische directeurs en de voorzitters van de medische raden is in de context van voorliggende oefening dan ook onontbeerlijk. Een grote uitdaging hierbij is de financiering van de ziekenhuiswerking. Het ziekenhuis is geëvalueerd van een instelling waar patiënten verblijven naar een medisch-specialistisch bedrijf met een hoge concentratie van deskundigheid. De gescheiden financieringsstroom voor medische zorg en ziekenhuiszorg maakt de relatie tussen artsen en ziekenhuizen als medisch-specialistisch bedrijf niet eenvoudig. Bij een structurele onderfinanciering van de ziekenhuizen in het budget van de financiële middelen werpt de overheid zich – terecht – op als verdediger van de patiënten waardoor het financieringstekort niet via de patiënten kan worden verhaald. Ziekenhuisdirecties zijn hierdoor genoodzaakt te onderhandelen bij hun geneesheren over de bijdrage in de kosten van het ziekenhuis, waardoor deze laatsten een sterke positie hebben in het ziekenhuisbeleid. Concrete projecten met voor de artsen direct meetbare resultaten en een aantoonbare meerwaarde voor het aanbieden van een kwalitatieve medische zorgverlening voor de klant-patiënt moeten hierbij
bepalingen over de Europese referentienetwerken verdient in deze context verdere opvolging.
11 Uitgangspunten voor een (nog) evenwichtig(er) en kwaliteitsvol(ler) Limburgs ziekenhuislandschap
vooropgesteld worden. Best wordt hierbij gestart met enkele relevante en concrete projecten: gezamenlijke acties op vlak van het aanbod van gekwalificeerd verpleegkundig personeel, op vlak van patiëntveiligheid en op vlak van facilitair management lijken hierbij een toegevoegde waarde op te leveren. Tevens is het sterk aangewezen dat er een akkoord komt tussen de Limburgse ziekenhuizen in hun relaties met de medische centra van huisartsen (MCH), waar sommige ziekenhuisartsen buiten de natuurlijke ziekenhuisregio activiteiten ontwikkelen in de regio van een ander ziekenhuis.
Tekort gekwalificeerd verplegend personeel Het aanbieden van een kwaliteitsvolle en toegankelijke gezondheidszorg en het ontwikkelen van een evenwichtige zorgregio biedt troeven voor Limburg. In de zorg voor patiënten is het aanbod van kwalitatief hoog geschoold personeel belangrijk. Naast de afspraken in universitair verband en de ziekenhuizen op vlak van onder meer stagebegeleiding, stageplaatsen en inzet van aan een universiteit verbonden medische staf in ziekenhuizen, is ook het aanbod van gekwalificeerd verpleegkundig personeel een aandachtspunt. Kansenbank een troef voor een bijkomend aanbod aan geschoold verplegend personeel? Vastgesteld wordt dat het aandeel allochtonen in de opleiding verpleegkunde beperkt is (4). Het initiatief kansenbank van de provincie waar op alle niveaus van het onderwijs gefocust wordt op de
(4) Tijdens het academiejaar 2006-2007 volgden er 110 Limburgse studenten een professioneel gerichte bacheloropleiding verpleegkunde. Per 1 februari 2007 waren er 1012 Limburgse leerlingen ingeschreven in een 4de graad BSO modulair onderwijs studierichting verpleegkunde. Van deze 1012 leerlingen waren er slechts 25 niet-Belg.Bron: studiecel 2de directie welzijn provincie Limburg dd 29-2-2008
12 Beschouwing van een gouverneur
In het schooljaar 2007-2008 hadden van de 306 leerlingen in de verpleegopleiding te Genk 304 de Belgische nationaliteit. Bron: Opleidingscoördinator Regina Mundi Verpleegkunde Genk dd 14 maart 2008 In september 2007 waren er van de 196 ingeschreven studenten bij het PIVH 4de graad verpleegkunde 13 ingeschrevenen niet-Belg. Bron: statistieken PIVH dd 19 maart 2008
Beschouwing /
van een gouverneur
scharniermomenten in de schoolloopbaan van elk kind kan mogelijk de potentiële toename van niet-Belgen in deze opleiding mee stimuleren. Europese subsidies en navorming, een antwoord op een knelpuntberoep? Vastgesteld wordt dat ondanks de objectieve feitelijke situatie, het beroep van verpleegkunde maatschappelijk gezien als minder aantrekkelijk wordt ervaren. Ook de uitstroomcijfers tijdens de opleiding – niet enkel bij allochtonen – wijzen op een probleem. Naast het opleidingstraject binnen het onderwijs is de verdere vorming bij de indiensttreding en tijdens de professionele loopbaan van verpleegkundigen eveneens een aandachtspunt. Acties op vlak van de imagobevordering van het beroep van verpleegkundige, acties in samenspraak met de opleidingsinstanties en interne kwaliteitsbevorderende vormingsacties kunnen hier overwogen worden en mogelijk voorbereid worden in samenspraak met de HRM verantwoordelijken van de ziekenhuizen (5). In navolging van een gelijkaardig initiatief voor ouderenzorg, kan onder impuls van de provincie in een overleg met de betrokken onderwijsinstellingen en de ziekenhuizen in kaart gebracht worden wat op het vlak van navorming bij verpleegkundigen in ziekenhuizen de verplichtingen zijn van de werkgevers, wat de noden naar nazorg zijn van de werkgevers en kunnen hieruit acties worden voorgesteld (6).
Patiëntveiligheid als speerpunt voor Limburg Patïentveiligheid in ziekenhuizen streeft naar het voorkomen van vermijdbare incidenten met schade voor de patiënt. Ondanks de grote
(5) Onderzocht kan worden of er mogelijkheden voor acties voor knelpuntberoepen gevonden kunnen worden in het doelstelling 2 programma dat voor 2007-2013 door het ESF-agentschap van Vlaanderen wordt beheerd en dat beroep doet op subsidies uit het Europees Sociaal Fonds.
School Hasselt, het Vrij Technisch Instituut Hasselt, Regina Mundi Genk en de bachelor verpleegkunde bij de Katholieke Hogeschool Limburg en de Provinciale hogeschool Limburg.
(6) De betrokken onderwijsinstellingen zijn: de 4de graad verpleegkunde bij de Provinciale Secundaire
13 Uitgangspunten voor een (nog) evenwichtig(er) en kwaliteitsvol(ler) Limburgs ziekenhuislandschap
evidentie van veilige zorg, is de realisatie ervan een complexe aangelegenheid en derhalve een grote uitdaging. Door de specifieke wijze waarop de zorg gegeven wordt in de ziekenhuizen, maar ook door de kenmerken van de patiënt en zijn zorgvraag alsook de veelheid van betrokken zorgprofessionals, zullen verschillende soorten “errors” ontstaan. Deze errors kunnen aanleiding geven tot vermijdbare incidenten met schade voor de patiënt. In een Nederlands rapport van 2007 (Wagner en de Bruijne) wordt gesteld dat bij 2.3% van alle opnames in Nederlandse ziekenhuizen sprake is van vermijdbare schade. In 2004 waren dit circa 30 000 patiënten. 1 735 patiënten overleden in het ziekenhuis tgv een vermijdbare, onbedoelde gebeurtenis. De impact op de ziekenhuisfinanciering als gevolg van vermijdbare schade wordt op 171 miljoen euro geraamd (directe kost in het ziekenhuis, los van schadevergoedingen). In antwoord op een parlementaire vraag stelde de Belgische minister van Volksgezondheid dat de situatie in België waarschijnlijk vergelijkbaar is met Nederland, maar dat betrouwbare data hiervan niet beschikbaar zijn (7). Een vergelijkbaar % toegepast op circa 100 000 Limburgse patiënten zou dan betekenen dat er bij 2 300 patiënten vermijdbare schade is. Het reduceren van vermijdbare schade in de ziekenhuizen dient dan ook een topprioriteit te zijn van iedereen die hierbij betrokken is. Het verwerven van een basisinzicht in het ontstaan van de verschillende soorten errors en de impact van sluimerende gebreken in de organisatie van de ziekenhuiszorg zijn noodzakelijk. Hierbij hoort het besef dat missen menselijk is en dat mensen hoe dan ook, en dus ook in de ziekenhuiszorg, errors zullen (blijven) maken. Een veiligheidsmanagementsysteem, als onderdeel van een breder kwaliteitssysteem, zou in de ziekenhuizen geïmplementeerd moeten worden. Er is grote nood aan het verwerven van kennis en kunde aangaande de preventie van onveilige zorg in de ziekenhuizen en aan het verder verdiepen van de inzichten.
(7)
Vraag nr. 3-2267 van Hermans aan minister Demotte op 25 februari 2006. Vragen en antwoorden – Senaat, 2006)
14 Beschouwing van een gouverneur
Beschouwing /
van een gouverneur
Op een goed doordachte wijze werken aan patiëntveiligheid kan dan ook een echt speerpunt worden voor Limburg en de Limburgse ziekenhuizen. Vanuit de federale overheid is er sinds juli 2007 een specifieke contractfinanciering voorzien voor de uitbouw van patiëntveiligheid in de ziekenhuizen. Nieuwe initiatieven voor 2008-2009 worden voorbereid. Het recent gestarte project “economische aspecten van patiëntveiligheid” binnen de Universiteit Hasselt in samenwerking met het Ziekenhuis Oost-Limburg, het Virga Jesse-ziekenhuis de Katholieke Universiteit Limburg schept belangrijke opportuniteiten en kan wellicht op termijn uitgebreid worden naar het hele Limburgse ziekenhuislandschap. Vanuit dit initiatief kan een unieke onderzoekscontext opgezet worden in dit complexe werkveld.
Facilitair management: inspanningen delen kan leiden tot winst Op facilitair vlak (aankoop, logistiek, …) en op het vlak van kennisuitwisseling rond algemene management topics (waaronder ook items van infrastructuurdossiers), kunnen gedeelde inspanningen en kennis- en ervaringsuitwisselingen leiden tot een (financiële) meerwaarde voor elk van de ziekenhuizen. De werkgeverorganisaties zien daarenboven in de kruisbestuiving tussen de ziekenhuizen en de bedrijfswereld een mogelijke winst en meerwaarde voor zowel de bedrijven als de ziekenhuizen (8).
(8)
Doordat alle Limburgse ziekenhuizen toegetreden zijn tot het VOKA-netwerk (Kamer van Koophandel Limburg) wordt via de netwerking en belangenbehartiging synergie beoogd tussen de ziekenhuizen en de bedrijven. VOKA heeft een Europees project ingediend bij het doelstelling 2 programma van Vlaanderen 2007-2013 dat subsidies verleent uit het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) – door toeken-
ning van deze subsidies kunnen additionele en versnellende activiteiten worden ontwikkeld
15 Uitgangspunten voor een (nog) evenwichtig(er) en kwaliteitsvol(ler) Limburgs ziekenhuislandschap
Samen met de facility managers van de Limburgse ziekenhuizen kan nagedacht worden over mogelijke gezamenlijke acties. Ook hier kunnen de Limburgse ziekenhuizen de toon aangeven: een efficiëntere besteding van middelen in de back-office-activiteiten moet leiden tot meer mogelijkheden voor investeringen in de direct voor de patiënt gerelateerde zorgactiviteiten.
Life sciences: Europese en Limburgse prioriteit Life science wordt in de diverse Europese subsidieprogramma’s waar Limburg (mee) aanspraak op kan maken, als speerpuntsector naar voor geschoven. De projectontwikkeling in dit verband binnen en buiten de Limburgse provinciegrenzen moet hierbij een aandachtspunt zijn en kan tevens leiden tot opportuniteiten. Projecten in het kader van Life Tech Limburg.be (9), in het kader van de cluster health en care in Nederlands Limburg en in de grensregio Vlaanderen-Nederland in het algemeen verdienen hierbij (proactieve) opvolging. In een samenwerking tussen Limburgse ziekenhuizen, ICT-bedrijven en spin-off’s van de universiteit Hasselt, kan via de life science kenniscluster een project worden ontwikkeld rond een uniform electronisch medisch dossier, wat verder model kan staan voor een federaal of euregionaal project.
(9) Op 23 januari 2008 vond de kick-off plaats kaderend in het actieplan Life sciences in Limburg van de partners: Universiteit Hasselt, de hogescholen PHL, XIOS en KHLIM, de ziekenhuizen Virga Jesse Hasselt en ZOL, de Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij Limburg (POM )en het Vlaams Agentschap Ondernemen (VLAO) en de Limburgse Reconversie Maatschappij Limburg (LRM). Actiepunten zijn: een coör-
16 Beschouwing van een gouverneur
dinerend platform en klankbord, de kenniscluster life sciences (euregionaal m.i.v. de ziekenhuizen), de incubator en een regionaal kapitaalfonds life sciences van 10 miljoen euro bij de LRM Binnen de kenniscluster worden vier concrete projecten vooropgesteld: ziektemarkers en diagnostische systemen, medische technologie en materiaalkunde, ICT in gezondheidszorg, zorgmanagement en ouderenzorg.
Beschouwing /
van een gouverneur
Naar een beursgenoteerd ziekenhuisaanbod, of juist niet? De primaire verantwoordelijkheid voor het gezondheidsbeleid en de gezondheidszorg voor de Europese burgers berust bij de lidstaten, maar op bepaalde terreinen is samenwerking op gemeenschapsniveau vereist, bijvoorbeeld voor kwesties die verband houden met het vrije verkeer van goederen, diensten en personen. Mag gezondheidszorg vermarkt worden? Vanuit efficiëntieoverwegingen kan back-office samen worden gewerkt, waarbij gezamenlijke aankopen voor ziekenhuizen kunnen gebeuren. Ook kunnen delen van de logistieke uitbating (gezamenlijk) uitbesteed kunnen worden. Mag de ziekenhuiszorg evenwel ook via private holdings worden beheerd? Kan de toegankelijkheid van de zorg voor iedereen hierdoor nog gegarandeerd blijven? Nu reeds speelt de for-profit sector in de gezondheidszorg een onomkeerbare rol. Op het terrein van de randvoorwaarden is dit aanvaardbaar, op vlak van de eigenlijke ziekenhuisuitbating ligt dit wellicht anders. Ook de relaties tussen ziekenhuizen, zorghotels, rusthuizen, mantelzorg, thuiszorg en andere nazorgfaciliteiten verdienen verdere aandacht in een ruimer verband. De gezondheidszorgstelsels hebben de laatste jaren een enorme ontwikkeling doorgemaakt, deels het gevolg van de snelle opkomst van nieuwe technologieën. E-gezondheidszorg, genomica en biotechnologieën kunnen verbeteringen opleveren op het gebied van ziektepreventie en behandeling, en kunnen bijdragen tot een verschuiving van ziekenhuiszorg naar preventie en eerstelijnszorg. Hierbij stellen zich evenwel ook ethische uitdagingen (welke informatie wordt aan wie ter beschikking gesteld: bijvoorbeeld ook aan verzekeringsmaatschappijen?) (10).
(10)
Het ondersteunen van de lidstaten en de regio’s bij het in goede banen leiden van de innovatie van de gezondheidsstelsels is dan ook één van de acties die voorgesteld worden door de Commissie in haar witboek “Samen werken aan gezondheid: een EU-strategie voor 2008-2013”
17 Uitgangspunten voor een (nog) evenwichtig(er) en kwaliteitsvol(ler) Limburgs ziekenhuislandschap
Via de opvolging van de Europese regelgeving wordt hierop best tijdig geanticipeerd. Een gezamenlijk Limburgs signaal hierover naar de hogere overheden en hun voorbereidende gesprekstafels is dan ook aangewezen. Ook hierin kan een platform van Limburgse ziekenhuizen een belangrijke rol opnemen (11).
Slot Voorgaande tekst, die werd samengesteld op basis van de aandachtspunten die naar voor werden gebracht in een aantal eerste verkennende gesprekken, werd tijdens een ronde tafelbijeenkomst op 19 juni 2008 aan de besturen van de Limburgse ziekenhuizen voorgelegd. De Limburgse ziekenhuizen, bij monde van hun voorzitters en algemeen directeurs, onderschreven de voorliggende uitgangspunten en gaven aan dat deze uitgangspunten de basis kunnen vormen voor verdere gesprekken en acties met de relevante betrokkenen, nl. de geneesheren, verpleegkundigen, facilitaire, kwaliteits- en human recources managers in de Limburgse ziekenhuizen, bedrijven en intermediairen en diverse overheden.
En hoe nu verder? N.a.v. het overleg over de toekomstige invulling van het zorgaanbod willen de Limburgse ziekenhuizen unaniem het accent leggen op de
(11) M.b.t. andere overheden: in de bilaterale verkenningsronde kwamen ook een aantal aandachtspunten bestemd voor andere overheden dan de Europese overheden naar voor (o.a. ďŹ nancieringscriteria, mobiliteitsaspecten/signalisatie, inzet 100-wagen, enz.). Ook deze aspecten kunnen desgewenst meegenomen worden in de gezamenlijke oefening die wordt voorgesteld. In dit verband kan tevens worden vermeld dat in
18 Beschouwing van een gouverneur
uitvoering van de beleidsbrief 2007-2008 van Vlaams minister Steven Vanackere, en meer bepaald de intentie om het concept zorgstrategie sectoroverschrijdend uit te bouwen om te komen tot een regionale zorgstrategie, het agentschap zorg en gezondheid in het voorjaar 2008 in overleg trad met de Vereniging van de Vlaamse Provincies (VVP) om na te gaan of de provincies een rol kunnen spelen bij de uitwerking van een regionale
zorgstrategie voor Vlaanderen op vlak van ouderen en ziekenhuizen. Een nieuwe ontmoeting hierover tussen het agentschap en de VVP – luik welzijn - wordt voor het najaar 2008 voorzien.
Beschouwing /
van een gouverneur
grote uitdaging van kwaliteit van de zorg en de samenwerking binnen en tussen de Limburgse ziekenhuisnetwerken. De positionering van de regionale ziekenhuizen binnen deze netwerken, de positionering van de netwerken tav elkaar en tav de universitaire kennisnetwerken, de relatie met de medische centra van huisartsen en de evaluatie van succesvolle samenwerkingsinitiatieven zoals het Limburgs Oncologisch Centrum, moeten voorwerp zijn van verder overleg en moeten leiden tot afspraken. In deze afspraken moet onder meer het engagement vervat zitten van de Limburgse ziekenhuizen dat zij hun artsen zullen ontraden om raadplegingen te doen in medische centra gevestigd in een andere regio dan het ziekenhuis waaraan zij als arts verbonden zijn tenzij dit in overleg gebeurt tussen de betrokken ziekenhuizen. Daarnaast wordt de Limburgse ziekenhuizen geadviseerd om tijdig in dialoog te gaan met de groep van huisartsen die een medisch centrum starten in de regio van het ziekenhuis. Vanuit het perspectief van een goede spreiding/toegankelijkheid in de provincie moet, in goede afstemming met de PAAZ-diensten in algemene ziekenhuizen, de samenwerking met de psychiatrische ziekenhuizen verder worden uitgewerkt. Nieuwe zorgconcepten en integratie van geestelijke gezondheidszorg in algemene ziekenhuizen vormen hierbij mogelijkheden. Een aparte werkgroep rond deze verder uit te werken samenwerking is nodig. Andere concrete werkpunten zijn verder: – kwalitatieve en kwantitatieve versterking van de opleiding verpleegkunde: Via een werkgroep met de verpleegkundige directies van de ziekenhuizen en de onderwijsinstellingen moet een actieplan worden opgemaakt. Het reeds bestaande overlegplatform tussen de Limburgse ziekenhuizen en de onderwijsinstellingen voor verpleegkunde kan hiervoor als basisstructuur fungeren. In navolging van het project navorming voor ouderenzorg, kan een
19 Uitgangspunten voor een (nog) evenwichtig(er) en kwaliteitsvol(ler) Limburgs ziekenhuislandschap
additionele impuls gegeven worden vanuit het provinciebestuur olv de gedeputeerde bevoegd voor onderwijs. – patiëntveiligheid: Vanuit de beide ziekenhuisnetwerken rond Hasselt en Genk moeten verder projecten worden opgestart in de ziekenhuizen. De federale contractfinanciering en initiatieven in overleg met de Universiteit Hasselt bieden hier mogelijkheden. – bedrijfskundige samenwerking: Vanuit de beide ziekenhuisnetwerken rond Hasselt en Genk moeten initiatieven worden opgestart met de facilitair verantwoordelijken van de ziekenhuizen in samenwerking met intermediairen en bedrijven. Voor elk van deze werkpunten moeten vanuit de Limburgse ziekenhuizen trekkers aangeduid worden. Een covoorzitterschap per werkgroep (hetzij met regionale verdeling hetzij met verdeling tussen grote algemene en kleine regionale ziekenhuizen) verdient hierbij de voorkeur. Uitwisseling tussen de netwerken via de co-voorzitters is hierbij eveneens noodzakelijk. Een toelichting over de bij de ziekenhuizen minder gekende financieringskanalen kan leiden tot nieuwe opportuniteiten: Door de Limburgse Reconversie Maatschappij kan onderzocht worden welke financieringsmogelijkheden er zijn voor de Limburgse ziekenhuizen. Een proactieve opvolging van Europese projecten rond life science kan desgewenst verder worden opgenomen met de ziekenhuizen,de kennisinstellingen en de provinciale Europese programmasecretariaten. Aan de kenniscluster life science wordt voorgesteld een project te ontwikkelen rond een uniform electronisch medisch dossier in een samenwerkingsverband tussen de Limburgse ziekenhuizen, ICT-bedrijven en spin-off’s van de universiteit Hasselt.
20 Beschouwing van een gouverneur
Beschouwing /
van een gouverneur
De werkpunten waarrond naargelang het voorwerp diverse samenstellingen van (sub)werkgroepen actief zullen zijn, en de items waarover verder overleg en afspraken nodig zijn, zullen verder gezamenlijk opgevolgd moeten worden. Het provinciebestuur wil deze rol verder opnemen en instaan voor het faciliteren en coรถrdineren van het overleg. Een platform - in de samenstelling van de ronde tafelbijeenkomst van 19 juni 2008 - kan dit opnemen en kan waar nodig van daaruit zorgen voor de voorbereiding van gezamenlijke Limburgse standpunten tav de Vlaamse, federale en Europese overheid of andere relevante actoren.
Samenwerking is en blijft de sleutel voor de Limburgse ziekenhuizen als sterk merk.
21 Uitgangspunten voor een (nog) evenwichtig(er) en kwaliteitsvol(ler) Limburgs ziekenhuislandschap
Bijlage Beknopte voorstelling van de Limburgse ziekenhuizen
Beschouwing /
van een gouverneur
Ziekenhuis Maas en Kempen Mgr. Koningsstraat 10 3680 Maaseik Tel 089 50 92 00 www.zmk.be Voorzitter: Koen Torfs Algemeen directeur: Hans Ramaekers Hoofdgeneesheer: Maarten Rosseel
missie Het ziekenhuis Maas en Kempen wil als basisziekenhuis in de regio Noord-Oost Limburg kwaliteitsvolle gezondheidszorg aanbieden in een netwerk met andere partners. Ziekenhuis Maas en Kempen streeft hierbij naar de beste kwaliteitsverzorging tegen de beste kostprijs met respect voor elke ideologische, filosofische of godsdienstige overtuiging en ongeacht inkomen, verzekering of vermogen van patiënten. cijfers Aantal werknemers in 2006: 450 Aantal artsen verbonden aan het ziekenhuis in 2006: 70 Jaaromzet in 2006: 45 miljoen euro Bedrag aan investeringen in 2006: 6,1 miljoen euro (waarvan 4,4 miljoen uitzonderlijke investeringen ikv de renovatie van de gebouwen) Campussen die deel uitmaken van het ziekenhuis: campus Bree en Maaseik 2007: 213 bedden (exclusief dagopnames) 2007: 70 geneesheren 2007: 0 geneesheer-assistenten 2007: 470 medewerkers 2007: 6.973 opnames 2007: 7.17 dagen gemiddelde ligduur 2007: 6.189 daghospitalisaties bestaande samenwerkingen – Netwerk Ziekenhuis Oost-Limburg, Mariaziekenhuis Overpelt en MS en Revalidatie Overpelt – Tal van samenwerkingsverbanden met eerste lijnszorg van de regio Noord-OostLimburg – Andere: Nederlandse zorgverzekeraar
23 Uitgangspunten voor een (nog) evenwichtig(er)
Bijlage
en kwaliteitsvol(ler)
Beknopte voorstelling van de
Limburgs ziekenhuislandschap
Limburgse ziekenhuizen
Virga Jesseziekenhuis Hasselt Stadsomvaart 11 3500 Hasselt Tel 011 30 81 11 www.virgajesse.be Voorzitter: Willem Descamps Algemeen directeur: dr. Yves Breysem Medisch directeur: dr. Frank Weekers
missie Vriendelijke en professionele zorg met respect voor iedereen cijfers Aantal werknemers in 2006: 1 735 Aantal artsen verbonden aan het ziekenhuis in 2006: 135 artsen, 68 toegelaten artsen, 29 artsen-assistenten Jaaromzet in 2006: 163 miljoen euro (excl. Financiële, uitzonderlijke en overige bedrijfsopbrengsten), 188,7 miljoen euro (incl. financiële, uitzonderlijke en overige bedrijfsopbrengsten) Bedrag aan investeringen in 2006: 9,9 miljoen euro Campussen die deel uitmaken van het ziekenhuis: één campus: stadsomvaart 11, Hasselt 2007: 589 bedden 2007: 145 geneesheren + 74 toegelaten geneesheren 2007: 26 geneesheer-assistenten 2007: 1782 medewerkers – 1 484.8 FTE 2007: 23 263 opnames 2007: gemiddelde ligduur 7.31 dagen 2007: 22.408 daghospitalisaties 2007: omzet 173,3 miljoen bestaande samenwerkingen (met een overeenkomst) – Regionale netwerkziekenhuizen – Autodialyse centra: Salvatorziekenhuis Hasselt, Sint-Franciscusziekenhuis Heusden-Zolder, AZ Vesalius Tongeren – Kinderpsychiatrie: Associatie Medisch centrum St-Jozef bilzen, AZ Vesalius, Virga Jesseziekenhuis – Limburgs PET-centrum vzw: 6 ziekenhuizen + OCMW Hasselt – Vzw Limburgs Oncologisch Centrum: Salvatorziekenhuis, Ziekenhuis OostLimburg en Virga Jesseziekenhuis – Centrum Nucleaire Geneeskunde: samenwerking in de vorm van een associatie met het Salvator- St- Ursulaziekenhuis – Oncologie-hematologie: samenwerking met A.Z. Vesalius – Palliatieve zorgen: samenwerking met diverse rust- en zorginstellingen – Zorgprogramma cardiale pathologie: samenwerking met diverse regionale ziekenhuizen in het kader van hun erkenning (ook Mol en Herentals) en onze erkenning (U.Z. Antwerpen) – MUG: samenwerking in de vorm van een associatie met het Salvatorziekenhuis – Financiële injectie in A.Z. Diest – Kaderovereenkomst met het Sint-Franciskusziekenhuis Heusden-Zolder omtrent samenwerking samen met Salvator-St-Ursulaziekenhuis. – Gevangenis Hasselt: detachering verpleegkundigen – UZ Leuven: universitaire bedden, transplantaties kunstnier en autodialyse, perinataal centrum M en N functie, zorgprogramma cardiale T en C, klinische genetica, Vlaams ziekenhuisnetwerk – Samenwerking met universiteit Hasselt en Katholieke Universiteit Leuven
24 Beschouwing van een gouverneur
Beschouwing /
van een gouverneur
Salvatorziekenhuis Hasselt Salvatorstraat 20 3500 Hasselt Tel 011 28 91 11 www.sasu.be Voorzitter: Karel Peeters Algemeen directeur: Rudi Pluymers Medisch directeur: Frank Weekers
missie Cure and care: in goede handen cijfers Aantal werknemers in 2006: 933 Aantal artsen verbonden aan het ziekenhuis in 2006: 134 Jaaromzet in 2006: 63 277 819 euro (exclusief honoraria niet medisch-technische diensten ) Bedrag aan investeringen in 2006: 5 187 464 euro Campussen die deel uitmaken van het ziekenhuis: campus Salvator, Salvatorstraat 20 te 3500 Hasselt en campus St. Ursula, Diestsesteenweg 8, 3540 Herk-de-Stad 2007: 421 bedden ( waarvan 70 SP en 25 G op campus St-Ursula) 2007: 134 geneesheren + toegelaten geneesheren 2007: 4 geneesheer-assistenten 2007: 952 medewerkers 2007: 14 060 opnames 2007: 7,85 ( incl SP) en 6,93 (excl. SP) gemiddelde ligduur 2007: 16.896 ( incl.mini-forfaits) daghospitalisaties bestaande samenwerkingen – Associatie Centrum Nucleaire Geneeskunde (Salvatorziekenhuis en Virga Jesseziekenhuis) – Associatie MUG (Salvatorziekenhuis en Virga Jesseziekenhuis) – Associatie Limburgs PET-centrum – Associatie Limburgs Oncologisch centrum (Salvatorziekenhuis, Virga Jesseziekenhuis en Ziekenhuis Oost-Limburg) – Zorgprogramma’s: oncologie, cardiale pathologie, pediatrie – Lid Ziekenhuisnetwerk K.U.Leuven
25 Uitgangspunten voor een (nog) evenwichtig(er)
Bijlage
en kwaliteitsvol(ler)
Beknopte voorstelling van de
Limburgs ziekenhuislandschap
Limburgse ziekenhuizen
Sint-Franciskusziekenhuis Pastoor Paquaylaan 129 3550 Heusden-Zolder Tel 011 57 91 11 www.sfz.be Voorzitter: Karel Peeters Algemeen directeur: Erwin Bormans Hoofdgeneesheer: Luc Geutjens
missie Het Sint-Franciskusziekenhuis wenst, voor de bevolkingsdichte regio WestLimburg, kwaliteitsvolle basisziekenhuiszorg aan te bieden, zowel wat betreft ambulante specialistische zorg als hospitalisatie en dagbehandelingen voor de meeste medische en heelkundige disciplines, waarbij de drempel voor verwijzers en zorgverleners zo laag mogelijk gehouden wordt. Het Sint-Franciskusziekenhuis, met haar polikliniek in Heusden-Zolder en het hieraan verbonden Medisch Centrum in Beringen, stelt zich tot doel dankzij een zeer goede toegankelijkheid en zo volledig mogelijk aanbod van diensten de basispathologie maximaal in eigen regio te behandelen zonder dat de patiënten zich dienen te verplaatsen naar een verder afgelegen meer gespecialiseerd ziekenhuis. cijfers Aantal werknemers in 2006: 468 Aantal artsen verbonden aan het ziekenhuis in 2006: 67 Jaaromzet in 2006: 45 764 680 euro Bedrag aan investeringen in 2006: 9.387 853.89 euro Campussen die deel uitmaken van het ziekenhuis: Sint-Franciskusziekenhuis te Heusden en Medisch Centrum (polikliniek) in Beringen 2007: 229 erkende bedden 2007: 68 geneesheren 2007: geen geneesheer-assistenten 2007: 485 medewerkers 2007: 9090 opnames 2007: 6,86 gemiddelde ligduur 2007: 10.623 (= aantal dagziekenhuisforfaits) daghospitalisaties bestaande samenwerkingen – juridisch: vzw CAZ – Midden-Limburg (wel aparte erkenningen) – in voorbereiding: medische-strategische samenwerkingsovereenkomst met Virga Jesseziekenhuis en Salvatorziekenhuis Hasselt – Reeds bestaande samenwerkingsverbanden o.a.: – Autodialyse centrum (nefrologie), oncologie, cardiologie, pediatrie: samenwerking met Virga Jesseziekenhuis Hasselt – Neurologie, vasculaire heelkunde, urologie, neurochirurgie: samenwerking met Salvatorziekenhuis Hasselt – Nucleaire geneeskunde met zowel Virga Jesse als Salvator – IVF, MIC en NIC met Ziekenhuis Oost-Limburg
26 Beschouwing van een gouverneur
Beschouwing /
van een gouverneur
AZ Vesalius Tongeren Hazelereik 51 3700 Tongeren Tel 012 39 61 11 www.azvesalius.be Voorzitter: Guy Hermans Algemeen directeur: Jean-Pierre Hermans Hoofdgeneesheer: Luc Hendrickx
missie Het AZ Vesalius stelt als missie de betere zorg (volgens de laatste stand van de wetenschap): – professionaliteit (inclusief de medewerkers die niet direct betrokken zijn bij de zorg): wij handelen volgens de laatste stand van de wetenschap en blijven ons bekwamen in ons eigen vakgebied; – multidisciplinariteit: wij erkennen dat de zorg als eindproduct verbetert door de onderlinge samenwerking van de betrokken zorgverleners, waarbij respect, overleg, gelijkwaardigheid en interprofessionele samenwerking centraal staan; – klantgerichtheid – patiëntvriendelijkheid: wij stellen de dienstverlening aan de patiënt centraal en behandelen hem als volwaardige partner met maximale inspraak in het zorgbeleid; – transmuraliteit: wij zien ziekenhuiszorg als een onderdeel van het zorgtraject van de patiënt dat naadloos aansluit op de extramurale zorgverlening; – verantwoorde zorg: wij bieden effectieve en efficiënte zorg aan die maximaal beantwoordt aan de noden van de patiënt cijfers Aantal werknemers in 2006: 789 Aantal artsen verbonden aan het ziekenhuis in 2006: 98 Jaaromzet in 2006: 59 169 311 euro Bedrag aan investeringen in 2006:): 5 687 979 euro Campussen die deel uitmaken van het ziekenhuis: Medisch Centrum AZ Vesalius Bilzen, hospitaalstraat 15 te 3740 Bilzen 2007: 213 355 bedden 2007: 104 geneesheren 2007: 0 geneesheer-assistenten 2007: 798 medewerkers 2007: 11 684 opnames (incl Sp.-bedden) 2007: 8,23 dagen gemiddelde ligduur ‘excl. Sp.-bedden) 2007: 12 660 daghospitalisaties (excl. gipsforfaits) bestaande samenwerkingen – Virga Jesseziekenhuis (groeperingsakkoord sinds 1997) – Ziekenhuis Oost-Limburg (op dienstenniveaus oa cardiologie) – AZ Maastricht (overeenkomst sinds 2001) – Met andere zorgvormen: Medisch Centrum Bilzen, Rocourt (kinderzorg) – Functionele overeenkomsten met residentiële zorginstellingen ZuidoostLimburg
27 Uitgangspunten voor een (nog) evenwichtig(er)
Bijlage
en kwaliteitsvol(ler)
Beknopte voorstelling van de
Limburgs ziekenhuislandschap
Limburgse ziekenhuizen
Regionaal ziekenhuis Sint-Trudo Diestersteenweg 100 3800 Sint-Truiden Tel 011 69 91 11 www.sint-trudo.be Voorzitter: Robert Jonckheere Algemeen directeur: Raf Lippens Hoofdgeneesheer: Jacky Bollen
missie Het Regionaal Ziekenhuis Sint-Trudo wil voor alle courante specialistische basispathologie verder uitgroeien tot het 2de lijnsziekenhuis van de regio waar zorgkwaliteit, klantvriendelijkheid t.a.v. patiënten en verwijzers en professionalisme prioritair zijn. Patiënt centraal Het Regionaal Ziekenhuis Sint-Trudo streeft naar een optimale zorg- en dienstverlening voor alle patiënten gesteund op een totale mensbenadering en gedragen door een christelijke geloofsvisie. Samen sterk Het Regionaal Ziekenhuis Sint-Trudo streeft naar een open management dat steunt op eenieders verantwoordelijkheid. Samen verantwoordelijk Het Regionaal Ziekenhuis Sint-Trudo vervult een maatschappelijke verantwoordelijkheid. cijfers Aantal werknemers in 2006: 640 Aantal artsen verbonden aan het ziekenhuis in 2006: 79 Jaaromzet in 2006: 61 066 967 euro Bedrag aan investeringen in 2006: 3 316 496 euro Campussen die deel uitmaken van het ziekenhuis: Campus Sint-Jozef, Diestersteenweg 100 te 3800 Sint-Truiden, Campus Sint-Anna, Stenaertberg 3 te 3800 Sint-Truiden 200 7: 310 bedden 2007: 88 geneesheren 2007: 6 geneesheer-assistenten 2007: 640 medewerkers 2007: 11 451 opnames 2007: gemiddelde ligduur: 7,79 2007: 9 476 daghospitalisaties bestaande samenwerkingen – Virga Jesseziekenhuis – UZ Leuven – C.H.C. Rocourt – Limburgs Oncologisch Centrum – ZOL – Psychiatrisch ziekenhuis Sancta Maria – Psychiatrisch Centrum Ziekeren
28 Beschouwing van een gouverneur
Beschouwing /
van een gouverneur
Mariaziekenhuis Overpelt Maesensveld 1 3900 Overpelt Tel 011 82 60 00 www.mznl.be Voorzitter: René Van Reeth Algemeen directeur: Roger Luyten Hoofdgeneesheer: K. Lauwagie
missie Het Mariaziekenhuis biedt kwalitatief hoogstaande gezondheidszorg aan in respectvolle samenwerking met alle partners. cijfers Aantal werknemers in 2006: 776 Aantal artsen verbonden aan het ziekenhuis in 2006: 78 Jaaromzet in 2006: 67,4 miljoen euro Bedrag aan investeringen in 2006: 4 miljoen euro Campussen die deel uitmaken van het ziekenhuis: 2007: 318 bedden bedden 2007: 80 geneesheren + toegelaten geneesheren 2007: 2 geneesheer-assistenten 2007: 770 medewerkers 2007: 13 645 opnames 2007: gemiddelde ligduur 7,06 dagen 2007: 14 135 daghospitalisaties bestaande samenwerkingen – Ziekenhuis Maas en Kempen (sinds 2002 voor 30% partner in vzw ZMK) – Noord-Limburgs Revalidatiecentrum (NLRC) (sinds 2002 voor 40% partner) – MS en revalidatiecentrum (voor 30% partner) – Kinderpsychiatrisch Centrum (KPC) (voor 10% partner sinds 2002) – Limburgs Pet Centrum (LPC) (sinds 2002) – Collectief Autodialysecentrum (ZOL) (sinds 1999) – Met andere zorgvormen: Beschut Wonen en vzw Karbonkeltje, vzw de Bekelaer, Netwerk Palliatieve Zorg, Rusthuizen en RVT, S.I.T. Lommel, Nederlandse zorgverzekeraars
29 Uitgangspunten voor een (nog) evenwichtig(er)
Bijlage
en kwaliteitsvol(ler)
Beknopte voorstelling van de
Limburgs ziekenhuislandschap
Limburgse ziekenhuizen
Ziekenhuis Oost-Limburg Genk Schiepse Bos 6 3600 Genk Tel 089 32 50 50 www.zol.be Voorzitter: Mieke Dezeure Algemeen directeur: Johan Hellings Medisch directeur: Hubert Vandeput
missie Het Ziekenhuis Oost-Limburg wil: – op een geïntegreerde, professionele en klantvriendelijke wijze goede en veilige ziekenhuiszorg aanbieden – in het ziekenhuis optimale omstandigheden scheppen zodat de artsen onder de beste omstandigheden kunnen functioneren – de ziekenhuiswerking zo organiseren dat de medewerkers zich gewaardeerd en betrokken voelen en zich professioneel kunnen ontplooien – de toegankelijkheid van het ziekenhuis garanderen – alert zijn voor nieuwe initiatieven en mogelijkheden binnen de gezondheidszorg die de ziekenhuiswerking verder kunnen verbeteren – naast het dekken van behoeften van de basisregio, ook de specifieke experfuncties ontwikkelen voor Limburg – in functie van opportuniteiten en wenselijkheid meerwerken aan initiatieven in de Euregio – als ziekenhuis onze rol als schakel in een netwerk optimaal invullen en hiervoor de nodige afstemmingen doen – een transparante werking organiseren zodat aan de gemeenschap rekenschap kan worden afgelegd – financieel gezond blijven als waarborg voor de continuïteit van de ziekenhuiswerking cijfers Aantal werknemers in 2006: 2 550 Aantal artsen verbonden aan het ziekenhuis in 2006: 205 geneesheren en 50 geneesheer-assistenten Jaaromzet in 2006: 241 378 898 euro Bedrag aan investeringen in 2006: 34 093 798 euro (waarvan vaste activa in aanbouw 5 886 049,38 euro) Campussen die deel uitmaken van het ziekenhuis: campus St. Jan, campus A. Dumont, campus St. Barbara. Daarnaast zijn er nog twee voorzieningen in Genk voor raadplegingsactiviteiten. 2007: 814 erkende bedden 2007: 196 geneesheren 2007: 50 geneesheer-assistenten 2007: 2 549 ( 18 37 VTE) medewerkers 2007: 32 754 opnames 2007: 7.09 dagen gemiddelde ligduur 2007: 47 754 daghospitalisaties bestaande samenwerkingen – Mariaziekenhuis Noord-Limburg te Overpelt:samenwerking op vlak van oncologie, low care hemodialyse, neurochirurgie, cardiologie,… – Partner in het MS en revalidatiecentrum te Overpelt – Partner in het Limburgs PET Centrum te Hasselt – Partner in het Kinderpsychiatrisch Centrum te Genk – Partner in het Het Limburgs Oncologisch Centrum (ZOL, CAZ en VJZ) te Hasselt en Genk – Partner in het Ziekenhuis Maas en Kempen te Bree-Maaseik
30 Beschouwing van een gouverneur
Colofon een uitgave van Steve Stevaert, gouverneur eindredactie Ronald Hoebers redactie Vera Boesmans grafisch ontwerp & typografie Dion Boodts – Grafische producties, Informatie & Onthaal, provincie Limburg foto & beeldbewerking Robin Reynders – Grafische producties, Informatie & Onthaal, provincie Limburg druk Drukkerij Paesen – Opglabbeek papier Munken Print Extra 80 gr/m2 (binnenwerk), 300 gr/m2 (kaft) lettertypes Fedra Serif A (Peter Bil’ak) oplage 1 000 d/2008/5857/69 U kan een pdf van deze publicatie downloaden via limburg.be/eensterkmerk/
Met dank aan: mevrouw Mieke Dezeure, voorzitter Ziekenhuis Oost-Limburg, de heer Johan Hellings, algemeen directeur Ziekenhuis Oost-Limburg, de heer Koen Torfs, voorzitter Ziekenhuis Maas en Kempen, de heer Hans Ramaekers, directeur Ziekenhuis Maas en Kempen, de heer Robert Jonckheere, voorzitter regionaal ziekenhuis SintTrudo, de heer Raf Lippens, algemeen directeur regionaal ziekenhuis Sint-Trudo, De heer Willem Descamps, voorzitter Virga Jesse Ziekenhuis Hasselt, de heer Yves Breysem, algemeen directeur Virga Jesse Ziekenhuis Hasselt, mevrouw An 32 Beschouwing van een gouverneur
Noelmans, voorzitter AZ Vesalius Tongeren, de heer Jean-Pierre Hermans, algemeen directeur AZ Vesalius Tongeren, de heer Karel Peeters, voorzitter Christelijk Algemeen Ziekenhuis (Salvator Hasselt en SintFranciscus Heusden-Zolder), de heer Rudi Pluymers, algemeen directeur Salvatorziekenhuis Hasselt, de heer Erwin Bormans, algemeen directeur Sint-Franciscus ziekenhuis Heusden-Zolder, de heer René Van Reeth, voorzitter Mariaziekenhuis Overpelt, de heer Roger Luyten, algemeen directeur Mariaziekenhuis Overpelt, de heer Luc De Schepper,
rector van de Universiteit Hasselt, de heer Marc Waer, vice-rector en de heer Johan Kips, algemeen directeur van de Katholieke Universiteit Leuven, de heer H. Hillen, vice-voorzitter van het Universitair Medisch Centrum van Maastricht, de heer Philip Vergauwen, decaan van de faculteit economie Universiteit Hasselt (project patiëntveiligheid), mevrouw Carine Boonen, adviseur gezondheidszorg van minister-president Kris Peeters & speciale dank aan de heer Jo Vandeurzen (minister van Justitie) voor de door hem ingebrachte expertise.
Bijlage Ziekenhuis Maas en Kempen 23 Virga Jesseziekenhuis Hasselt 24 Salvatorziekenhuis Hasselt 25 Sint-Franciskusziekenhuis 26 AZ Vesalius Tongeren 27 Regionaal ziekenhuis Sint-Trudo 28 Mariaziekenhuis Overpelt 29 Ziekenhuis Oost-Limburg Genk 30 Colofon 32
Beschouwing / van een gouverneur Uitgangspunten voor een (nog) evenwichtig(er) en kwaliteitsvol(ler) Limburgs ziekenhuislandschap / (volgende nummers zijn in voorbereiding)
limburg.be/eensterkmerk
provincie Limburg Universiteitslaan 1 B–3500 HASSELT
d/2008/5857/69