Odf Annual Report 2014 2015 Irish by graphics

An tOmbudsman d’Óglaigh na hÉireann Tuarascáil Bhliantúil Chomhcheangailte do na Blianta 2013 agus 2014

Tuarascáil Bhliantúil Chomhcheangailte do na Blianta 2013 agus 2014

An tOmbudsman d’Óglaigh na hÉireann An Chairt do Chustaiméirí Bunaíodh an tOmbudsman d’Óglaigh na hÉireann le dlí chun próiseas achomharc a chur ar fáil, próiseas a bheadh neamhspleách ó thaobh cúrsaí reachtúla de agus trína bhféadfadh baill d’Óglaigh na hÉireann gearán a phróiseáil tríd an gcóras um Shásamh in Éagóracha agus atá fós míshásta leis an toradh casaoid a chur faoi bhráid an Ombudsman lena hathbhreithniú. Chomh maith leis sin, glacann an tOmbudsman d’Óglaigh na hÉireann le gearáin a rinne iarbhaill d’Óglaigh na hÉireann go díreach, faoi réir coinníollacha áirithe. De bhun alt 4 agus alt 6 den Acht Ombudsman (Óglaigh na hÉireann) 2004, féadfaidh an tOmbudsman, ach amháin i gcás eisceachtaí áirithe, imscrúdú a dhéanamh ar ghníomh a rinne ball d’Óglaigh na hÉireann nó státseirbhíseach sa Roinn Cosanta, gníomh (a) a raibh tionchar díobhálach aige ar ghearánach nó a d’fhéadfadh tionchar díobhálach a bheith aige ar ghearánach, (b) sa chás – (i) go ndearnadh nó go mb'fhéidir go ndearnadh an gníomh gan údarás cuí, (ii) go ndearnadh nó go mb'fhéidir go ndearnadh an gníomh ar fhoras neamhábhartha, (iii) gur neamart nó neamh-aire nó go mb'fhéidir gur neamart nó neamh-aire ba chúis leis an ngníomh, (iv) go raibh nó go mb'fhéidir go raibh an gníomh bunaithe ar eolas earráideach nó easpach, (v) go raibh nó go mb'fhéidir go raibh an gníomh idirdhealaitheach go míchuí, (vi) go raibh an gníomh míréasúnta, gan comhthéacs na timpeallachta míleata a chur san áireamh, (vii) go raibh nó go mb'fhéidir go raibh an gníomh bunaithe ar chleachtas míchuibhiúil riaracháin, nó (viii) go raibh an gníomh thairis sin contrártha do riarachán cóir nó fónta, (c) nárbh ordú a eisíodh le linn oibríocht mhíleata é an gníomh, agus (d) nach dócha go réiteofar an t-ábhar agus go ndeachaigh tréimhse 28 lá thart ó rinneadh an gearán faoi alt 114 d’Acht 1954, i gcás ball reatha d’Óglaigh na hÉireann. Féachann an tOmbudsman d’Óglaigh na hÉireann le bealach cóir, éasca le húsáid agus éasca le rochtain chun cásanna a bhreithniú a chur ar fáil.

Tuarascáil Bhliantúil Chomhcheangailte do na Blianta 2013 agus 2014

Leis seo, cuirim isteach na Tuarascálacha Bliantúla Comhcheangailte do na blianta 2013 agus 2014 ón Ombudsman d’Óglaigh na hÉireann de bhun Alt 7 den Acht Ombudsman (Óglaigh na hÉireann) 2004. Is tuarascáil chomhcheangailte í seo, rud ina gcuimsítear an 8ú agus an 9ú Tuarascáil Bhliantúil a cuireadh isteach i ndáil le hobair an Ombudsman d’Óglaigh na hÉireann ó bunaíodh é an 1 Nollaig 2005.

_____________________________ Patrick Anthony McCourt An tOmbudsman d’Óglaigh na hÉireann

CombinedChomhcheangailte Annual Report 2013 Tuarascáil Bhliantúil do na Blianta 2013 agus 2014

Tuarascáil Bhliantúil Chomhcheangailte do na Blianta 2013 agus 2014

Clár Ábhar 1. Réamhrá . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 2. Buaicphointí na Bliana 2013 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 3. Anailís ar Ghearáin agus Achomhairc - 2013 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 4. Buaicphointí na Bliana 2014 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 5. Anailís ar Ghearáin agus Achomhairc - 2014 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 6. Achoimrí ar Chásanna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 7. Gnóthaí Corparáideacha . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47

Is mian leis an Ombudsman d’Óglaigh na hÉireann buíochas a ghabháil le Preasoifig Óglaigh na hÉireann as cead a thabhairt dó úsáid a bhaint as na grianghraif atá sa Tuarascáil Bhliantúil seo. https://www.flickr.com/photos/dfmagazine 3

Tuarascáil Bhliantúil Chomhcheangailte do na Blianta 2013 agus 2014

Réamhrá:

á áthas orm an tuarascáil chomhcheangailte seo a chur i láthair, rud ina gcuimsítear an 8ú agus an 9ú Tuarascáil Bhliantúil ón Ombudsman d’Óglaigh na hÉireann (ODF). Ar chúiseanna nach raibh smacht agam orthu, bhí moill ann ar ullmhú na tuarascála don bhliain 2013. Feictear dom anois go bhfuil sé cuí, ar mhaithe le héifeachtúlacht, na Tuarascálacha Bliantúla do na blianta 2013 agus 2014 a chomhcheangal, agus iad ag baint leis an gcéad bhliain iomlán agus an dara bliain iomlán a chaith mé sa ról mar Ombudsman d’Óglaigh na hÉireann (ODF). Is í seo freisin an 2ú agus an 3ú Tuarascáil Bhliantúil comhcheangailte uaim ó ceapadh mé mar Ombudsman d’Óglaigh na hÉireann le héifeacht ón 7 Samhain 2012. Toisc gur ceapadh mé den chéad uair ag deireadh na bliana féilire 2012, ba le hobair mo réamhtheachtaí amháin a pléadh sa chéad tuarascáil uaim. Baineann an 2ú agus an 3ú Tuarascáil Bhliantúil seo uaim, ar Tuarascáil Bhliantúil chomhcheangailte í, leis an obair a rinne mé agus an fhoireann sa chéad bhliain iomlán agus sa dara bliain iomlán a chaith mé san oifig.

rud a tionscnaíodh i mí na Samhna 2012. Ba sa bhliain 2012 agus le linn na bliana 2013 a chomhdaigh na páirtithe uile lena mbaineann, an Oifig seo ina measc, na mionnscríbhinní agus na haighneachtaí uile a bhí riachtanach. Socraíodh go n-éistfí an agóid san Ard-Chúirt ag deireadh na bliana 2013. Tar éis éisteacht Athbhreithnithe Bhreithiúnaigh dhá lá a thionól san ArdChúirt os comhair an Bhreithimh Onóraigh Hedigan, d’fhorchoimeád an Chúirt breithiúnas ar an ábhar. D’eisigh an Ard-Chúirt an bhreith uaithi tamaillín ina dhiaidh sin an 21 Nollaig 2013. Bhí áthas orm a thabhairt faoi deara gur sheas an Breitheamh Onórach Hedigan le bailíocht mo cheapacháin chuig Oifig an Ombudsman d’Óglaigh na hÉireann sa bhreithiúnas a d’eisigh sé an dáta sin. Thug sé an bhreith seo a leanas sa bhreithiúnas uaidh, agus í leagtha amach i bhfoirm achomair anseo; a.

Ní choisceann aon ní ar iarbhall d’Óglaigh na hÉireann an ról mar Ombudsman d’Óglaigh na hÉireann a shealbhú, b. Sa chás go gceaptar iarbhall d’Óglaigh na hÉireann chuig an ról sin, ní ceart a bheith ag súil le réasún go mbeidh an duine sin claonta, agus c. Níor ghníomhaigh an tAire [Cosanta] ultra vires agus é ag cinneadh gur cheart gur ról páirtaimseartha a bheith i ról Oifig an Ombudsman d’Óglaigh na hÉireann.

Táim sásta gur éirigh le foilsiú leictreonach na Tuarascála Bliantúla don bhliain 2012. Ag féachaint do na treochtaí atá i réim maidir le teicneolaíocht na faisnéise i gcoitinne, leanfar ar aghaidh le Tuarascálacha Bliantúla na hOifige seo a fhoilsiú i bhformáid leictreonach. Gabhaim buíochas le Ceann Foirne Óglaigh na hÉireann, a d’aontaigh go cineálta na Tuarascálacha Bliantúla uaim a chur ar fáil do gach ball d’Óglaigh na hÉireann trí chóras Inlín Óglaigh na hÉireann. Táim buíoch den Cheann Foirne as an gcúnamh a thug sé ina leith sin. Cuirfidh an ODF cóipeanna leictreonacha de na Tuarascálacha Bliantúla ar fáil do ghrúpaí sainleasa agus do dhaoine aonair freisin. Foilseofar na Tuarascálacha Bliantúla ar shuíomh Gréasáin an ODF chomh maith. Priontálfar roinnt bheag cóipeanna díobh, de réir mar is gá, chun críocha taifeadta. Creidim go gcinnteoidh na socruithe sin éifeachtúlachtaí eacnamaíocha agus go mbeidh leibhéal rochtana níos éasca ann ar an Tuarascáil dá mbarr.

Is féidir cóip den bhreithiúnas iomlán ón Ard-Chúirt a fháil ar shuíomh Gréasáin na Seirbhíse Cúirteanna ag http://www.courts.ie/Judgments.nsf/0/A5A90796A2086E 2780257C4000341CC8 I mí na Nollag 2013, bhí an bhreith ón mBreitheamh Onórach Hedigan san Ard-Chúirt faoi réir achomhairc chuig an gCúirt Uachtarach. Faoi reachtaíocht nua lenar bunaíodh Cúirt Achomhairc, is faoi dhlínse na Cúirte Achomhairc anois atá an t-achomharc chuig an gCúirt Uachtarach. Ní raibh aon dul chun cinn déanta ar an achomharc sin amhail deireadh na bliana 2014. Is é tuairim na hOifige seo gur míshásúil atá sé go bhfuil an bhreith ón Ard-Chúirt fós faoi achomharc chuig an gCúirt Achomhairc agus tá súil agam go ndéanfaidh na húdaráis Stáit chuí iarracht teacht ar luathbhreith dheiridh.

Sa Tuarascáil chomhcheangailte seo, is é an chéad dualgas atá orm a aithint go raibh bac suntasach ann ar mo chuid gníomhaíochtaí oibriúcháin agus ar ghníomhaíochtaí oibriúcháin na hOifige seo le linn na bliana 2013. Tháinig an bac sin as agóid dhlíthiúil i gcoinne mo cheapacháin,

Tuarascáil Bhliantúil Chomhcheangailte do na Blianta 2013 agus 2014

Ar an dara dul síos, ba mhaith liom buíochas ó chroí a ghabháil leis an Leifteanant-Ghinearál Seán McCann, a chuaigh ar scor ón ról mar Cheann Foirne ar Óglaigh na hÉireann i samhradh na bliana 2013, as an bhfáilte a chuir sé romham tráth mo cheapacháin agus as an tiomantas a bhí aige do bhealaí éifeachtacha cumarsáide a choinneáil ar bun idir ár nOifigí féin agus idir ár bhfoirne féin ar mhaithe le gearáin a bhí á gcur faoi bhráid na hOifige seo a réiteach ní ba luaithe. Tapaím an deis seo freisin comhghairdeas a dhéanamh leis an Leifteanant-Ghinearál Conor O’Boyle faoina cheapachán mar Cheann Foirne sa bhliain 2013. Ba mhaith liom buíochas a ghabháil leis as teacht le chéile liom tamaillín tar éis a cheapacháin mar Cheann Foirne agus as a aontú an caidreamh an-mhaith idir ár nOifigí féin a choinneáil ar bun, agus sinn ag díriú ar ghearáin a réiteach go luath nuair is féidir. Comhlíonadh an gealltanas sin ina iomláine le linn na bliana 2014 agus is údar áthais dom an leibhéal leanúnach cumarsáide agus comhoibrithe a bhíonn ann idir an Oifig seo agus na hÚdaráis Mhíleata éagsúla ar gá don Oifig seo dul i dteagmháil leo.

cheann a tuairiscíodh sna blianta 2011 agus 2010 faoi seach. I gcás an 114 fhógra a fuarthas ó Óglaigh na hÉireann, rinneadh 85 cinn díobh a réiteach nó a tharraingt siar le linn na bliana. Le linn na bliana 2014, fuair an Oifig seo 109 bhFógra Gearáin i ndáil le hiarratais ar Shásamh in Éagóracha a thionscain baill reatha d’Óglaigh na hÉireann le linn na bliana 2014 de bhun alt 114 den Acht Cosanta, 1954. Chomh maith leis sin, fuair mé 3 ghearán a cuireadh go díreach faoi mo bhráid le linn na bliana 2014. Mar sin, cuireadh 112 ghearán san iomlán in iúl don Oifig seo sa bhliain 2014. Laghdú bliantúil 12 ghearán (beagnach 10%) a bhí ann sin ar an 124 fhógra a fuarthas le linn na bliana 2013. I gcás líon na bhfógraí gearáin a fuarthas sa bhliain 2014, bhí laghdú beag ann ar an 127 gcinn a tuairiscíodh sa bhliain 2012 agus ar an 124 cinn a taifeadadh sa bhliain 2013, cé go raibh an figiúr i bhfad ní b’airde ná na figiúirí a tuairiscíodh sna blianta 2011 (78 gcinn) agus 2010 (62 cheann). I gcás an 109 bhfógra a fuarthas ó Óglaigh na hÉireann, rinneadh 49 gcinn díobh a réiteach nó a tharraingt siar le linn na bliana.

Tugtar sna staitisticí atá sa Tuarascáil Bhliantúil chomhcheangailte seo forbhreathnú ar ghníomhaíocht an ODF le linn na mblianta 2013 agus 2014. Cuireadh 236 ghearán san iomlán in iúl don Oifig seo sa tréimhse dhá bhliain sin. Mar gheall ar shrianta dlíthiúla a bhí ann ar ghníomhaíochtaí na hOifige seo de dheasca na nimeachtaí leanúnacha san Ard-Chúirt, mhéadaigh líon na gcásanna a bhí ar láimh, agus iad ag céimeanna éagsúla dá mbreithniú, ó 55 cinn an 1 Eanáir 2013 go 100 ceann an 31 Nollaig 2014. Tugadh breith dheiridh ar 34 chás le linn na tréimhse céanna dhá bhliain.

Rinneadh 55 chás a bhí faoi athbhreithniú ag an Oifig seo, agus a bhí ag céimeanna difriúla dá mbreithniú, a thabhairt ar aghaidh ón mbliain 2012 go dtí an bhliain 2013. Cuireadh 45 chás nua eile faoi bhráid an ODF le linn na bliana 2013. Dá réir sin, bhí tuairim is 100 cás faoi athbhreithniú ag an ODF le linn na bliana 2013. B’ionann é sin agus méadú suntasach 30% ar na 77 gcás a bhí faoi athbhreithniú sa bhliain 2012. B’ionann é freisin agus méadú measartha 12% ar na 89 gcás a bhí faoi athbhreithniú sa bhliain 2011. In ainneoin na srianta a bhí ag gabháil leis na himeachtaí leanúnacha san ArdChúirt, tugadh breith dheiridh ar 19 gcinn de na cásanna a bhí faoi athbhreithniú le linn na bliana 2013. Eisíodh Tuarascálacha Deiridh foirmiúla i líon beag cásanna roghnaithe. Mar thoradh ar an obair sin, bhí 81 chás fós faoi athbhreithniú an 31 Nollaig 2013. (Le linn na bliana 2013, rinneadh dul chun cinn freisin ar 15 cinn eile de na cásanna eile a bhí faoi athbhreithniú, lenar áiríodh 2 Thuarascáil Réamhthuairime a eisiúint.)

Le linn na bliana 2013, fuair an oifig seo 114 Fhógra Gearáin i ndáil le hiarratais ar Shásamh in Éagóracha a thionscain baill reatha d’Óglaigh na hÉireann le linn na bliana 2013 de bhun alt 114 den Acht Cosanta, 1954. Chomh maith leis sin, fuair mé 10 ngearán a cuireadh go díreach faoi mo bhráid le linn na bliana 2013. Mar sin, cuireadh 124 ghearán san iomlán in iúl don Oifig seo sa bhliain 2013. Mionlaghdú bliantúil 3 fhógra a bhí ann sin ar an 127 bhfógra a fuarthas le linn na bliana 2012. Mar sin féin, b’airde i bhfad líon na bhfógraí gearáin a fuarthas sa bhliain 2013 ná na 78 gcinn agus na 62

Rinneadh 81 chás a bhí faoi athbhreithniú ag an Oifig seo, agus a bhí ag céimeanna difriúla dá mbreithniú, a

Tuarascáil Bhliantúil CombinedChomhcheangailte Annual Report 2013 do na Blianta 2013 agus 2014

Tuarascáil Bhliantúil Chomhcheangailte do na Blianta 2013 agus 2014

thabhairt ar aghaidh ón mbliain 2013 go dtí an bhliain 2014. Cuireadh 34 chás nua eile faoi bhráid an ODF le linn na bliana 2014. Dá réir sin, bhí tuairim is 115 chás faoi athbhreithniú ag an ODF le linn na bliana 2014. B’ionann é sin agus méadú 15% ar an 100 cás a bhí faoi athbhreithniú sa bhliain 2013. B’ionann é freisin agus méadú an-suntasach 49% ar na 77 gcás a bhí faoi athbhreithniú sa bhliain 2012. Le linn na bliana 2014, tugadh breith dheiridh ar 15 chás a bhí faoi athbhreithniú agus eisíodh Tuarascálacha Deiridh foirmiúla ina leith. Eisíodh 6 Thuarascáil Réamhthuairime freisin. Mar thoradh ar an obair sin, bhí 100 cás fós faoi athbhreithniú an 31 Nollaig 2014. Tá mórthuarascáil á hullmhú go fóill ar ghnéithe den Chomórtas Ardú Céime d’Oifigigh Neamhchoimisiúnaithe a reáchtáladh sa bhliain 2012. Nuair a bheidh an tuarascáil réidh, beidh laghdú suntasach ann ar an ualach cásanna atá ar láimh againn, figiúr atá ró-ard san am i láthair.

nósanna imeachta nua um ardú céime d’oifigigh agus d’oifigigh neamhchoimisiúnaithe agus ar na hathruithe a dhéanfar ar na nósanna imeachta sin trí Rialacháin ó Óglaigh na hÉireann agus/nó na Treoracha Riaracháin don Chomórtas Ardú Céime sa bhliain 2014 a leasú tuilleadh, agus mar gheall go bhfuil atheagrú Óglaigh na hÉireann daingnithe anois, d’fhéadfadh go dtiocfadh laghdú ar líon na ngearán a gheofar ina leith sin. Caithfimid fanacht go bhfeicfimid cad a tharlóidh ina leith sin, áfach. Tugtar cás-staitisticí níos mionsonraithe in áit eile sa Tuarascáil Bhliantúil seo. Is é sainchúram an ODF ná meicníocht neamhspleách, neamhchlaon agus inrochtana chun athbhreithniú a dhéanamh ar ghearáin agus maoirseacht a dhéanamh ar phróisis agus ar chleachtais riaracháin in Óglaigh na hÉireann a chur ar fáil. An t-idirghníomhú idir Oifig an ODF agus Óglaigh na hÉireann, na freagraí ó na hÚdaráis Mhíleata ar chástuarascálacha a eisíodh le blianta beaga anuas, agus tionscnaimh de chuid na nÚdarás Míleata féin, chuir siad go léir le feabhas ginearálta a chur ar na caighdeáin riaracháin atá i réim laistigh d’Óglaigh na hÉireann. Imríonn an ODF ról leanúnach tábhachtach maidir lena chinntiú go ndéileáiltear le gearáin ar bhealach a urramaíonn nádúr Óglaigh na hÉireann agus na cearta atá ag a mbaill reatha agus ag a n-iarbhaill go léir, ag féachaint go cuí do riachtanais oibríochta i gcónaí. Tugaim aitheantas do na hÚdaráis Mhíleata, agus molaim iad, mar gheall ar na freagraí dearfacha atá tugtha acu ar cheisteanna agus ar thuarascálacha ón ODF. Leanfaidh mé ar aghaidh le luathréiteach iarratas ar Shásamh in Éagóracha a spreagadh laistigh de chóras Óglaigh na hÉireann nuair is cosúil gur féidir déanamh amhlaidh agus ag céim an Réamhscrúdaithe dá mbreithniú ag an ODF nuair a mheasaim gur cuí é sin a dhéanamh freisin.

Ag féachaint don mhéadú a bhí ann ar líon na bhfógraí gearáin a fuarthas sa bhliain 2012 i gcomparáid leis na figiúirí do na blianta 2010 agus 2011, agus ag féachaint don mhéadú eile a bhí ann ar an líon sin sna blianta 2013 agus 2014, níorbh iontas ar bith é go mbeadh líon na gcásanna faoi athbhreithniú cosúil leis an líon a bhí ann sa bhliain 2012, nó go mbeadh sé ní b’airde ná sin. Faoi mar a thuairiscigh mé sa tuarascáil uaim don bhliain 2012, chonacthas dom nár dhóigh go bhféadfaí an treocht anuas maidir le líon na ngearán a bhí á gcur faoi bhráid an ODF – treocht a léiríodh sa Tuarascáil Bhliantúil ó mo réamhtheachtaí don bhliain 2011 – a choinneáil ar bun, sa ghearrthéarma ar a laghad. Ina theannta sin, agus faoi mar a tugadh faoi deara sa tuarascáil bhliantúil uaim don bhliain 2012, bhí méadú mór ann ar líon na ngearán a cuireadh faoi bhráid na hOifige seo mar gheall ar chur chun feidhme na nósanna imeachta nua um ardú céime d’Oifigigh agus d’Oifigigh Neamhchoimisiúnaithe agus mar gheall ar an tuilleadh atheagraithe a rinneadh ar Óglaigh na hÉireann sa bhliain 2012.

Ba mhór agam an obair a rinne an Roinn Cosanta leis an Oifig seo ag deireadh na bliana 2014 maidir lena dréachttograí chun nuashonrú a dhéanamh ar an bpróiseas reatha um Shásamh in Éagóracha, rud a bhforáiltear dó in alt 114 den Acht Cosanta. Más féidir leis an Oifig seo cur ar bhealach ar bith eile le gearáin a réiteach níos luaithe ag céim ar bith den phróiseas um Shásamh in Éagóracha, bíodh sé ar bhonn foirmiúil tar éis leasú a

D’fhéach mé freisin don laghdú measartha a bhí ann ar líon na bhfógraí gearáin a fuair an Oifig seo le linn na bliana 2014 i gcomparáid leis an bhfigiúr don bhliain 2013. Trí thuilleadh breithnithe a dhéanamh ar na

Tuarascáil Bhliantúil Chomhcheangailte do na Blianta 2013 agus 2014

dhéanamh ar na nósanna imeachta comhaontaithe nó trí idirghabhálacha neamhfhoirmiúla comhaontaithe, deirim arís eile go mbeidh mé sásta cúnamh a chur ar fáil. Tá áthas orm a thabhairt faoi deara go n-aontaíonn an Ceann Foirne reatha liom maidir lena inmhianaithe atá sé gearáin a réiteach go luath nuair is féidir é.

bhíonn breith dheiridh á tabhairt ar ghearáin a chuirtear faoi mo bhráid. D’fhéadfaí laghdú den sórt sin a éascú, i measc bealaí eile, trí réiteach atá bunaithe ar theagmhálacha neamhfhoirmiúla leis an Oifig seo agus ar mo réamhthuairimí foirmiúla a chur chun cinn agus trí úsáid níos fearr a bhaint as modhanna cumarsáide leictreonacha idir an Oifig seo, gearánaigh agus údaráis mhíleata agus shibhialta. D’fhéadfadh gur ghá an creat reachtach agus rialála a leasú chun an t-athrú sin agus athruithe eile a chur i gcrích, ar ndóigh.

Creidim go bhfuil tionchar dearfach imeartha ag oifig shibhialtach neamhspleách an ODF óna bunú i mí na Nollag 2005 maidir le gearáin a réiteach laistigh d’Óglaigh na hÉireann. Agus sinn ag breathnú romhainn, áfach, is gá aird a thabhairt ar ar tharla san am atá thart. Maidir leis sin, tugaim aitheantas don rannpháirtíocht agus don cheannaireacht dhearfach a thaispeáin an tUas. Simon Coveney TD, an tAire Cosanta, an tUas. Alan Shatter TD, an tAire roimhe, agus a gcuid oifigeach sa Roinn le linn na tréimhse a chuimsítear sa tuarascáil seo. Tugaim aitheantas freisin don tacaíocht agus don chomhoibriú a fuarthas ón Leifteanant-Ghinearál Seán McCann agus ón an Leifteanant-Ghinearál Conor O’Boyle, iar-Cheann Foirne agus Ceann Foirne reatha faoi seach, óna gcuid Ardoifigeach Foirne, ó bhaill d’Óglaigh na hÉireann agus óna gcuid comhlachtaí ionadacha. Thug mé faoi deara go bhfuil rún daingean ag na hÚdaráis Mhíleata oibriú leis an Oifig seo, agus é mar aidhm acu gearáin a réiteach ar bhealach sásúil inghlactha, ag féachaint do thuairimí agus do mholtaí ón Oifig seo. Tá glacadh coiteann ann lena inmhianaithe atá sé gearáin a réiteach a luaithe is féidir. Molaim na hÚdaráis Mhíleata agus an Roinn air sin. Mar sin, agus ag féachaint do na moltaí uaim féin roimhe seo, do na moltaí ó mo réamhtheachtaí agus do na moltaí atá sa tuarascáil ón nGrúpa Monatóireachta Neamhspleách, táim réidh le hoibriú leis na hÚdaráis Mhíleata agus leis an Roinn d’fhonn tuilleadh plé a dhéanamh ar athruithe ar an gcóras reatha a chabhródh le gearáin a réiteach go héifeachtach agus ní ba luaithe. Táim den tuairim láidir go ngabhann moilleanna do-ghlactha leis an gcóras reatha go fóill agus gur gá iarracht chomhordaithe a dhéanamh chun na moilleanna sin a laghdú. Má táimid chun na moilleanna reatha sa chóras a laghdú, ag féachaint do na leibhéil acmhainní atá ann faoi láthair, táim den tuairim freisin gur gá, agus gur féidir, laghdú suntasach a bhaint amach sa mhéid a bhítear ag brath ar thuarascálacha foirmiúla fada ón Oifig seo nuair a

Creidim go bhfuil sé ríthábhachtach go leanfar ar aghaidh le nósanna imeachta gearáin agus riaracháin de chuid Óglaigh na hÉireann a chur faoi réir grinnscrúdú seachtrach ó údarás sibhialta atá neamhspleách agus neamhchlaon agus ag a bhfuil saineolas, tuiscint agus inniúlacht ar ábhair den sórt sin. Tá ról ar leith ag baill d’Óglaigh na hÉireann mar shaoránaigh de chuid an Stáit. Ní hé amháin go bhfuil ár ‘saoránaigh faoi éide’ faoi réir gach ceann de ghnáthdhlíthe an Stáit, ach tá siad faoi réir chód dian an dlí mhíleata agus na haraíonachta míleata dá bhforáiltear leis an Acht Cosanta, 1954, Rialacháin an Fhórsa Cosanta, Treoracha Riaracháin agus orduithe i scríbhinn agus ó bhéal ón ardbhainistíocht, cód nach bhfuil feidhm aige ach amháin maidir le comhlacht rialaithe ina bhfuil struchtúr slabhra ceannais. Is i gcúinsí uathúla den sórt sin a dhílsítear san ODF faoi alt 4 den Acht Ombudsman (Óglaigh na hÉireann) 2004 an chumhacht chun maoirseacht neamhspleách shibhialta a dhéanamh. Faoi réir teorainn ama 12 mhí, féadfaidh an tOmbudsman imscrúdú a dhéanamh ar ‘gníomh’ [a sainmhínítear é in Acht 2004 mar mhainneachtain beart a dhéanamh nó cinneadh a dhéanamh] a rinne ball reatha nó iarbhall d’Óglaigh na hÉireann nó státseirbhíseach sa Roinn Cosanta, sa chás go bhfeictear don Ombudsman go raibh, nó go mb’fhéidir go raibh, tionchar díobhálach ag an ngníomh a ndearnadh gearán ina leith ar bhall nó ar iarbhall d’Óglaigh na hÉireann agus sa chás go ndearnadh nó go mb'fhéidir go ndearnadh an gníomh gan údarás cuí, go ndearnadh nó go mb'fhéidir go ndearnadh an gníomh ar fhoras neamhábhartha, gur neamart nó neamh-aire nó go mb'fhéidir gur neamart nó neamh-aire ba chúis leis an ngníomh, go raibh nó go mb'fhéidir go raibh an gníomh bunaithe ar eolas earráideach nó easpach, go raibh nó go

Tuarascáil Bhliantúil Chomhcheangailte do na Blianta 2013 agus 2014

mb'fhéidir go raibh an gníomh idirdhealaitheach go míchuí, go raibh an gníomh míréasúnta (fiú amháin i gcomhthéacs míleata), go raibh nó go mb'fhéidir go raibh an gníomh bunaithe ar chleachtas míchuibhiúil riaracháin, nó go raibh an gníomh thairis sin contrártha do riarachán cóir nó fónta, nó i gcásanna nárbh ordú a eisíodh le linn oibríocht mhíleata é an gníomh iontu.

d’fhormhór na n-ábhar eisiata, nó de gach ceann díobh, a bheith lasmuigh d’údarás an Ombudsman? Cuirim dhá shampla ar fáil ina leith sin. Ar an gcéad dul síos, is féidir le ball nó le hiarbhall d’Óglaigh na hÉireann gearán a chur isteach maidir le ‘haon ábhar ar bith’ faoi na forálacha um Shásamh in Éagóracha d’alt 114 den Acht Cosanta in imthosca ina bhfuil sé de cheart ag an ngearánach, a luaithe atá an próiseas um Shásamh in Éagóracha caite, a ghearán a chur faoi bhráid an Ombudsman. Mar sin féin, tá seans ann nach mbeidh aon údarás ag an Ombudsman an gearán a imscrúdú de bharr fhorálacha alt 5 d’Acht 2004. An foráil réasúnta é sin in imthosca ina bhfuil cumhachtaí an ODF teoranta do mholadh neamhcheangailteach a chur in iúl don Aire? Ar an dara dul síos, is féidir le ball nó le hiarbhall d’Óglaigh na hÉireann gearán a dhéanamh chuig an Oifig seo maidir le ‘gníomh’ a rinne státseirbhíseach de chuid na Roinne Cosanta, in imthosca nach bhfuil gearán den sórt sin inghlactha faoi na forálacha um Shásamh in Éagóracha den Acht Cosanta iontu agus in imthosca nach bhfuil aon nós imeachta gearáin den chineál céanna ar fáil laistigh d’Óglaigh na hÉireann iontu. Nach bhfuil sé an-soiléir gur gá nós imeachta gearáin inmheánach a bheith ann laistigh den Roinn Cosanta ar mhaithe le haghaidh a thabhairt ar ghearáin a bhaineann le ‘gníomhartha riaracháin’ de chuid státseirbhíseach a théann i bhfeidhm ar bhaill nó ar iarbhaill d’Óglaigh na hÉireann agus ar mhaithe leis na gearáin sin a réiteach go gasta? Táim den tuairim gur in-athbhreithnithe ag an Ombudsman atá beagnach gach ceann de na ‘gníomhartha riaracháin’ de chuid na n-údarás míleata agus de chuid státseirbhísigh na Roinne Cosanta, lena náirítear mainneachtain gníomhú nó breith a thabhairt, nó gur cheart na gníomhartha sin a bheith in-athbhreithnithe ag an Ombudsman, ach amháin sa chás go bhfuil fóram neamhspleách follasach eile ann ar féidir achomharc a chur faoina bhráid. Sa chás go bhfaigheann ball d’Óglaigh na hÉireann bás nó go maraítear é in imthosca is inchurtha i leith a sheirbhíse míleata, táim i bhfách, ag féachaint do ghnásanna nua atá ag teacht chun cinn ó thaobh chearta an duine de, le rochtain a dheonú do neasghaol an duine ar nós imeachta gearáin na hOifige seo. Dá bhrí sin, molaim gur cheart aghaidh a thabhairt ar na hábhair sin agus iad a shoiléiriú in athbhreithniú ar an reachtaíocht, i.e. an tAcht Cosanta

Tá ‘gníomhartha’ áirithe eisiata ó imscrúdú an Ombudsman de bhun alt 5 d’Acht 2004, fiú amháin i gcásanna ina bhfuil teidlíocht iomlán ag an ngearánach gearán a dhéanamh fúthu faoin scéim um Shásamh in Éagóracha dá bhforáiltear le halt 114 den Acht Cosanta de bhun na húsáide a bhaintear as an téarma neamhtheoranta “ábhar ar bith”. Is iad na gníomhartha atá eisiata ó shainchúram an Ombudsman ná na gníomhartha sin ar thionscain an gearánach imeachtaí dlí ina leith i gcúirt shibhialta, gníomhartha a bhí nó atá faoi réir imscrúdaithe nó pionóis faoin dlí míleata, gníomh a bhaineann le slándáil nó le hoibríocht mhíleata (mar a shainmhínítear í san Acht) nó a théann i bhfeidhm ar shlándáil nó ar oibríocht mhíleata, gníomh a bhaineann leis na téarmaí nó coinníollacha fostaíochta in Óglaigh na hÉireann, lena n-áirítear gníomh a bhaineann le rátaí luach saothair nó le liúntais a idirbheartú agus a chinneadh, agus a thagann faoi raon feidhme na scéime um chomhréiteach agus eadráin dá dtagraítear in alt 2(6) den Acht Cosanta (Leasú), 1990, gníomhartha a bhaineann le heagrúchán, le struchtúr agus le himscaradh Óglaigh na hÉireann, gníomhartha a bhaineann le riar na bpríosún míleata nó na n-ionad coinneála, nó gníomhartha a rinneadh roimh an 1 Nollaig 2005. Is í seo an deichiú bliain ina bhfuil Oifig an Ombudsman d’Óglaigh na hÉireann ag feidhmiú. Táim den tuairim gur cheart gnéithe de na ‘gníomhartha’ atá eisiata óna húdarás san Acht a athbhreithniú i bhfianaise na taithí atá aici. Tá gá ann le teorainneacha nó le méid na neisiamh reachtúil a shoiléiriú tuilleadh agus athmhachnamh a dhéanamh ar cé acu atá nó nach bhfuil sé riachtanach, ar chúiseanna míleata nó ar chúiseanna eile, iad a eisiamh ina n-iomláine. Sa chomhthéacs sin, cuirim an cheist seo a leanas: in imthosca ina bhfuil drochriarachán ina shaincheist phríomhúil d’Ombudsman, cén fáth ar cheart aon ghné riaracháin

Tuarascáil Bhliantúil Chomhcheangailte do na Blianta 2013 agus 2014

1954 agus/nó an tAcht Ombudsman (Óglaigh na hÉireann) 2004. Molaim freisin gur cheart aird a thabhairt in aon athbhreithniú den sórt sin ar bhearta a ghlacadh a chabhródh leis an bpróiseas um Shásamh in Éagóracha agus ar an bpróiseas Gearáin de chuid Óglaigh na hÉireann a ghiorrú agus a bhrostú. Maidir leis sin, molaim go ndéanfar breithniú ar spriocthréimhse 90 lá a leagan síos chun gearáin a chuirtear faoi bhráid an ODF a réiteach, cosúil leis an gceann sin atá sa Treoir ón AE maidir le Réiteach Malartach ar Dhíospóidí 2013 ar chearta an tomhaltóra, ag féachaint do na hacmhainní atá ar fáil faoi láthair. I bhformhór na gcásanna, ní fhreastalaítear le cleachtais agus le nósanna imeachta reatha ar thréimhse ama den sórt sin a chomhlíonadh.

gairme nó postú nó dualgas ar leith a thabhairt don ghearánach. Bíonn sé doiligh leigheas den sórt sin a chur i bhfeidhm i gcásanna ina bhfuil an t-ardú céime tugtha do dhuine eile cheana féin, ina bhfuil an cúrsa tosaithe nó thart cheana féin, nó ina bhfuil dualgas ar leith, amhail dualgas thar lear, imithe cheana féin. Ina leith sin, aithníonn an ODF an fhoighne agus an réadúlacht a thaispeáin baill agus iarbhaill d’Óglaigh na hÉireann agus an dóigh ar ghlac siad le réaltachtaí áirithe. Beag beann ar leigheas cuí a bheith in easpa i gcásanna áirithe, chuir gearánaigh in iúl don ODF go raibh siad sásta go ndearnadh imscrúdú ar an gcasaoid a bhí acu, gur seasadh leis an gcasaoid agus gur tugadh le fios dóibh go raibh an ceart acu sa ghearán.

D’éagmais an Oifig seo a bheith mar údarás imscrúdaitheach neamhspleách i leith gearán ó bhall nó ó iarbhall d’Óglaigh na hÉireann, d’fhéadfaí aghaidh a thabhairt ar ghearán den sórt sin, agus is amhlaidh go dtabharfaí aghaidh ar ghearán den sórt sin i gcásanna áirithe, trí Athbhreithniú Breithiúnach san Ard-Chúirt, rud lena ngabhfadh costais shuntasacha dhlíthiúla don ghearánach agus don Stát.

Uaireanta, bíonn leigheas oiriúnach in easpa de bharr na moille ama idir tarlú an ghnímh a bhfuil gearán á dhéanamh ina leith agus eisiúint na dTuarascálacha Deiridh agus na moltaí ón ODF. Beag beann ar na hacmhainní an-teoranta atá ar fáil don ODF ó thaobh airgeadais agus soláthar foirne de araon, rinneadh athbhreithniú ar chleachtais agus ar nósanna imeachta inmheánacha le linn na mblianta 2013 agus 2014 d’fhonn nósanna imeachta a chuíchóiriú agus, nuair is féidir, éifeachtúlachtaí a thabhairt isteach ar mhaithe le cur ar aghaidh cásanna a fheabhsú. Ní hionann gach cás agus bíonn cásanna áirithe níos casta, ó thaobh cúrsaí dlí agus riaracháin de araon, ná cinn eile. Cé gur féidir cás amháin a chur ar aghaidh go gasta, mar sin, seans nach féidir é sin a dhéanamh i gcás eile. Ina ainneoin sin, is é beartas leanúnach an ODF idirghabháil a dhéanamh go díreach agus go luath in aon chás inar cosúil go bhféadfadh idirghabháil den sórt sin cur leis an ábhar idir na páirtithe lena mbaineann a réiteach ní ba luaithe. Fad is ann do dhea-thoil leanúnach, do mhalartú faisnéise níos fearr agus do chur chuige neamhchlaon i measc na bpáirtithe uile, tá an ODF sásta gur féidir gearáin a réiteach níos luaithe ná riamh i gcásanna ina mbíonn leigheasanna oiriúnacha fós ar fáil. Ní hé amháin go gcreideann an ODF go bhfuil tionscnamh luathidirghabhála chun tairbhe do ghearánaigh aonair, ach creideann sé freisin go bhfuil sé chun tairbhe do na húdaráis shibhialta agus mhíleata freisin maidir le deathimpeallachtaí agus le dea-chaidreamh oibre agus acmhainní daonna a choinneáil agus a fhorbairt.

Maidir le leas gearánach, na nÚdarás Míleata agus na Roinne, creidim go bhfuil an struchtúr neamhsháraíochta a chuireann an ODF ar fáil ar an mbealach is fearr chun déileáil le gearáin agus le hábhair imní faoi nósanna imeachta agus faoi chleachtais riaracháin. Leis na socruithe reatha um Shásamh in Éagóracha, táthar in ann dea-chaidreamh idirphearsanta a choinneáil ar bun agus éascaítear teagmháil dhíreach idir na páirtithe chun an ‘gníomh’ is ábhar don ghearán a réiteach, más féidir é. Maidir leis sin, agus ag féachaint do na leibhéil acmhainní atá ar fáil, creidim go gcuireann Oifig an ODF luach ar airgead ar fáil. Mar sin féin, d’fhéadfadh sí, agus ba cheart di, feidhmiú ní b’fhearr. Nuair a chuirtear gearán faoi bhráid an ODF, tá gearánach a gcreideann go ndearnadh éagóir air nó gur caitheadh go héagórach leis i dteideal a bheith ag súil go mbeidh leigheas ar fáil dó i gcásanna ina seastar leis an ngearán. Is é a d’fhéadfadh bheith i gceist leis na leigheasanna a mholtar ná ardú céime a thabhairt don ghearánach, áit a thabhairt don ghearánach ar chúrsa

Tuarascáil Bhliantúil Chomhcheangailte do na Blianta 2013 agus 2014

I dTuarascálacha Bliantúla roimhe seo ón ODF, bhí moltaí iontu le haghaidh athchóiriú riaracháin agus sistéamach. Is feidhm de chuid an ODF go fóill é faireachán a dhéanamh ar chur chun feidhme aon mholtaí den sórt sin a luaithe a ghlacann an tAire Cosanta leo. Táim sásta a admháil gur tríd an mBuanChoiste ar Shaincheisteanna Polasaí Pearsanra Óglaigh na hÉireann a thugann an Roinn Cosanta nuashonruithe rialta don ODF maidir le stádas cur chun feidhme na nathchóirithe a thagann as moltaí an ODF. Feictear dom, áfach, go dtógtar an iomarca ama chun athchóirithe a chur chun feidhme i gcásanna áirithe. Sna blianta 2013 agus 2014, rinne an ODF, i gcomhar leis an Roinn Cosanta, iniúchadh ar athchóirithe riaracháin agus sistéamacha a bhí fós amuigh agus chomhaontaigh siad, nuair ba chuí, amscálaí chun athbhreithniú inmheánach Míleata/Roinne a dhéanamh agus a chur i gcrích agus chun na hathchóirithe sin a chur chun feidhme. Cuirim buíochas in iúl as an tacaíocht agus as an gcúnamh a fuarthas ón Roinn Cosanta ina leith sin.

Óglaigh na hÉireann sa bhliain 2012. Rinneadh cur chun feidhme ar na comhaontuithe nua um ardú céime a tugadh isteach sa bhliain 2012 d’Oifigigh agus d’Oifigigh Neamhchoimisiúnaithe araon. Bhí measúnachtaí inniúlachtbhunaithe mar chuid de na socruithe nua. Ba ó phainéil a bunaíodh ar leibhéal náisiúnta a líonadh folúntais ardú céime d’Oifigigh Neamhchoimisiúnaithe agus bhí sé dosheachanta, mar sin, go raibh díomá ar iarrthóirí mírathúla. Chuir an córas nua ardú céime don bhliain 2012 le méadú ar líon na ngearán a cuireadh in iúl don Oifig seo. Chomh maith leis sin, chuir an Rialtas agus na húdaráis mhíleata athruithe suntasacha chun feidhme ar struchtúr Óglaigh na hÉireann ag deireadh na bliana 2012, rud a rinne difear d’ualach cásanna na hOifige seo freisin. Le linn na bliana 2014, lean an Oifig seo ar aghaidh le faireachán a dhéanamh ar threochtaí a bhí ag teacht chun cinn, agus aird chuí á tabhairt aici ar thuilleadh athruithe a dhéanamh ar na comhaontuithe ardú céime d’Oifigigh Neamhchoimisiúnaithe don bhliain 2012. Le linn na bliana 2014, níor dhóigh go ndéanfadh atheagrú Óglaigh na hÉireann difear ar bith eile d’ualach cásanna na hOifige seo. Inseoidh an aimsir an méid a dhéanfaidh an córas nua athraithe ardú céime don bhliain 2014 difear d’ualach cásanna leanúnach an ODF, má dhéanann sé difear dó ar chor ar bith.

Le linn na mblianta 2013 agus 2014, lean an ODF le dul i dteagmháil le Cumann na nOmbudsman – arb é an eagraíocht do Shealbhóirí Oifige Ombudsman agus Láimhseálaithe Gearán sa Ríocht Aontaithe agus in Éirinn. Rinneadh ballraíocht an ODF de Chumann na nOmbudsman a athchreidiúnú sa bhliain 2013/2014 tar éis athbhreithniú a dhéanamh ar gach ball den Chumann. Mhol Cumann na nOmbudsman go ndéanfaí breithniú ar íostéarma cúig bliana san Oifig a chur i bhfeidhm do gach Ombudsman. Tá an moladh sin curtha ar aghaidh agam cheana féin chuig an Roinn Cosanta. Lean an ODF le bheith ina bhall d’Institiúid Idirnáisiúnta na nOmbudsman freisin. Lean an ODF le dul i dteagmháil le Comhdháil Idirnáisiúnta na nInstitiúidí Ombudsman d’Fhórsaí Armtha – grúpa idirnáisiúnta na nOifigí Ombudsman nó na gCigireachtaí sna Fórsaí Armtha. Chomh maith leis sin, bhí ról ag an ODF i mbunú Fhóram Ombudsman na hÉireann agus ina chuid gníomhaíochtaí. Cuireadh an Fóram sin d’Institiúidí Ombudsman in Éirinn ar bun i mí na Nollag 2013 agus shaothraigh sé ábhair chomhleasa d’institiúidí Ombudsman le linn na bliana 2014. Ba sna blianta 2013 agus 2014 a chonacthas na torthaí a bhí ar na hathruithe suntasacha a tugadh isteach in

___________________________________ Patrick Anthony McCourt An tOmbudsman d’Óglaigh na hÉireann

Tuarascáil Bhliantúil CombinedChomhcheangailte Annual Report 2013 do na Blianta 2013 agus 2014

Buaicphointí na Bliana 2013

124

Fuarthas Fhógra Gearáin sa bhliain 2013. Bhí an figiúr sin cosúil leis an 127 bhfógra a fuarthas sa bhliain 2012 agus b’ionann é agus méadú suntasach ar na 78 bhfógra a fuarthas le linn na bliana 2011 agus ar an 62 fhógra a fuarthas le linn na bliana 2010.

Rinneadh

chás reatha a bhí faoi athbhreithniú – figiúr ar mhéadú 2 chás ar an bhfigiúr don bhliain roimhe é – a thabhairt ar aghaidh ón mbliain 2012 go dtí an bhliain Bhí cás san 2013. iomlán faoi athbhreithniú ag Cuireadh chás an ODF le linn na bliana 2013. nua faoi bhráid an ODF sa B’ionann an figiúr sin agus bhliain 2013. B’ionann é sin agus méadú suntasach 28% ar na 77 méadú an-suntasach ar na 24 chás nua a gcás a bhí faoi athbhreithniú sa cuireadh faoi bhráid an ODF sa bhliain 2012. bhliain 2012. B’ionann é freisin Ba dheimhniú é freisin gur aisiompaíodh an agus méadú beag 11% ar na 89 treocht anuas a tuairiscíodh roimhe maidir le gcás a bhí faoi athbhreithniú sa líon na ngearán a bhí á gcur faoi bhráid an bhliain 2011. ODF, faoi mar a bhí le feiceáil sa mhéadú

100

suntasach ar ghearáin a cuireadh in iúl don ODF sa bhliain 2012. 12

Tuarascáil Bhliantúil Chomhcheangailte do na Blianta 2013 agus 2014

Thug an ODF breith dheiridh ar gcás le linn na bliana 2013 freisin. Bhí an líon sin faoi réir tionchar díobhálach ag na himeachtaí dlíthiúla leanúnacha san ArdChúirt a bhain le hoifig an ODF. Ina theannta sin, rinneadh dul chun cinn le linn na bliana 2013 ar 15 cinn de na cásanna eile a bhí faoi athbhreithniú.

Thug an Breitheamh Onórach Hedigan an bhreith uaidh ar na himeachtaí Athbhreithnithe Bhreithiúnaigh san Ard-Chúirt an 21 Samhain 2013. Sa bhreithiúnas uaidh, dhiúltaigh sé do na faoisimh a bhí á lorg ag na hiarratasóirí agus sheas sé le dlíthiúlacht cheapachán an Ombudsman reatha. Comhlánaíodh an tOrdú ón Ard-Chúirt lenar diúltaíodh do na faoisimh a bhí á lorg an 5 Nollaig 2013. I mí na Nollag 2013, áfach, rinneadh achomharc chuig an gCúirt Uachtarach in aghaidh na breithe ón Ard-Chúirt. Ní raibh aon dul chun cinn déanta ar éisteacht an achomhairc agus é seo á scríobh.

An treocht anuas maidir le líon na ngearán a bhí á gcur isteach faoi na forálacha um Shásamh in Éagóracha den Acht Cosanta, 1954, mar a tugadh faoi deara sna Tuarascálacha do na blianta 2011 agus 2010, aisiompaíodh í sa bhliain 2012 agus arís eile sa bhliain 2013. Bhí líon na ngearán a cuireadh in iúl sa bhliain 2013 mar an gcéanna, beagnach, leis an líon a cuireadh in iúl sa bhliain 2012. Ní raibh aon fhianaise ann lena dtabharfaí le fios go mbeadh aon athrú suntasach ann i dtreochtaí amach anseo.

Bhí

81 chás fós faoi athbhreithniú ag an ODF an 31 Nollaig 2013.

Tuarascáil Bhliantúil Chomhcheangailte do na Blianta 2013 agus 2014

Anailís ar Ghearáin agus Achomhairc - 2013

Fógraí Gearáin

Oifig seo na cúiseanna leis an méadú sin a aithint go luath. Tá seans maith go mbaineann an méadú le cur chun feidhme an chomhaontaithe nua um chomórtas ardú céime d’Oifigigh Neamhchoimisiúnaithe sa bhliain 2012 agus/nó le hatheagrú struchtúr Óglaigh na hÉireann. Féachfaidh mé ar an bhféidearthacht go soláthrófar roinnt faisnéis bhreise faoi na Fógraí Gearáin a fuair an Oifig ina leith sin.

Fuair an Oifig seo 124 Fhógra Gearáin san iomlán le linn na bliana 2013, idir chinn ó Óglaigh na hÉireann agus chinn a chuir gearánaigh go díreach faoi bhráid na hOifige. Ba iad pearsanra reatha nó iarphearsanra céimeanna eile a rinne 114 cinn de na gearáin sin agus ba iad oifigigh choimisiúnaithe reatha nó iaroifigigh choimisiúnaithe a rinne na 10 gcinn eile. B’ionann é sin agus méadú suntasach 63% ar na 78 bhFógra Gearáin a fuarthas sa bhliain 2011. Is ionann é sin freisin agus aisiompú ar an treocht anuas a tuairiscíodh roimhe maidir le líon na ngearán a bhí á gcur isteach.

Ina theannta sin, fuair an ODF 121 theagmháil dhíreach ó bhaill d’Óglaigh na hÉireann nó ó dhaoine den phobal maidir le ceisteanna, le hábhair imní nó le hiarratais faisnéise. Bhí roinnt teagmhálacha díreacha ann freisin idir an ODF agus na hÚdaráis Mhíleata agus baill aonair maidir le cásanna aonair. Ní thaifeadtar teagmhálacha den sórt sin chun críche staidrimh, áfach.

Fágann na socruithe reatha riaracháin atá ann idir an Oifig agus Óglaigh na hÉireann nach féidir leis an

Tuarascáil Bhliantúil Chomhcheangailte do na Blianta 2013 agus 2014

Géaráin a cuireadh go díreach faoi bhráid an ODF Ní mór do bhaill reatha de na hÓglaigh Bhuana agus Chúltaca a ngearáin a phróiseáil ar dtús tríd an nós imeachta reachtúil um Shásamh in Éagóracha (alt 114 den Acht Cosanta, 1954) agus ní mór dóibh próiseas inmheánach Óglaigh na hÉireann a shaothrú ina iomláine sula gcuirfidh siad gearán faoi bhráid na hOifige seo. Is féidir le hiarbhaill d’Óglaigh na hÉireann a ngearáin a chur go díreach faoi bhráid na hOifige seo, faoi réir cheanglais an Achta Ombudsman (Óglaigh na hÉireann) 2004. Sa bhliain 2013, cuireadh 10 ngearán go díreach faoi bhráid na hOifige seo. I gcomparáid leis sin, cuireadh 5 ghearán go díreach faoina bráid sa bhliain 2012. Ní chuirim aon tábhacht ar leith i leith na difríochta idir an figiúr don bhliain 2012 agus an figiúr don bhliain 2013 toisc gur as duine aonair a tháinig 7 gcinn de na gearáin sin.

Sonraí faoi Ghearáin a nDearna an ODF Imscrúdú orthu sa Bhliain 2013 Leagtar amach sna Táblaí seo a leanas cineál na ngearán a ndearna an Oifig seo breithniú orthu le linn na bliana 2013. Leagtar amach na gearáin de réir grúpa míleata iontu freisin. Ba cheart a thabhairt faoi deara go náirítear le gearáin atá catagóirithe mar ‘Drochriarachán’ raon saincheisteanna éagsúla a bhain, mar shampla, le gearáin a rinneadh faoi bhreithmheas feidhmíochta agus saincheisteanna a bhain le scaoileadh, i measc nithe eile. Áirítear le gearáin atá catagóirithe mar ‘Saincheisteanna Idirphearsanta’ gearáin inar chosúil go raibh coinbhleacht phearsantachta, iompar míchuí nó bulaíocht líomhanta iontu.

Cásanna a ndearna an ODF athbhreithniú orthu sa bhliain 2013 Rinneadh 55 chás a bhí faoi athbhreithniú ag an Oifig seo a thabhairt ar aghaidh an 1 Eanáir 2013. Fuair an Oifig seo 45 chás nua le linn na bliana 2012, rud a d’fhág go raibh 100 cás san iomlán faoi athbhreithniú ag an Oifig sa bhliain 2013. Tugadh breith dheiridh ar 19 gcás díobh sin le linn na bliana 2013. Bhí 81 chás fós faoi athbhreithniú an 31 Nollaig 2013 agus tugadh ar aghaidh iad lena mbreithniú sa bhliain 2014.

Iomlán na gcásanna Léirítear sa tábla seo a leanas an dul chun cinn a rinneadh ar an 100 cás sin le linn na bliana 2013 –

Tá an Réamh-Imscrúdú ar Siúl

Cuireadh Réamh-Imscrúdú i gCrích agus Eisíodh Tuarascáil

Eisíodh Tuarascáil Deiridh

79 (79%)

2 (2%)

19 (19%)

19 2

Tá an Réamh-Imscrúdú ar Siúl Cuireadh Réamh-Imscrúdú i gCrích agust Eisíodh Tuarascáil 79

Eisíodh Tuarascáil Deiridh

Tuarascáil Bhliantúil Chomhcheangailte do na Blianta 2013 agus 2014

Cásanna de réir Grúpa Míleata Den 100 cás a bhí ar láimh le linn na bliana, leagtar amach sa tábla seo a leanas líon na gcásanna a tháinig chun cinn i ngach Grúpa Míleata.

1ú Bhriogáid an Deiscirt

Airmheán Ceanncheat Traenála 2ú Briogáid 4ú Briogáid hrú Óglaigh Óglaigh na an Oirthir an Iarthair na hÉireann hÉireann

An tAerchór

An tSeirbhís Chabhlaigh Iomlán

17 (17%)

22 (22%)

23 (23%)

6 (6%)

18 (18%)

3 (3%)

11 (11%)

100

1ú Bhriogáid an Deiscirt 2ú Briogáid an Oirthir

17 4ú Briogáid an Iarthair

Ceanncheathrú Óglaigh na hÉireann 22 Airmheán Traenála Óglaigh na hÉireann 11

An tAerchór 18

An tSeirbhís Chabhlaigh

Cineál na gCásanna Is féidir cineál na gcásanna a bhí ar láimh laistigh den ODF le linn na bliana 2013 a mhiondealú sna mórchatagóirí seo a leanas –

Drochriarachán

Neamhroghnú le haghaidh Ardú Céime

Neamhroghnú le haghaidh Cúrsa Gairme

Saincheisteanna Idirphearsanta

Neamhroghnú le haghaidh Seirbhís Thar Lear nó Postú ar Leith

27 (27%)

40 (40%)

14 (14%)

9 (9%)

10 (10%)

Drochriarachán

Neamhroghnú le haghaidh Ardú Céime Neamhroghnú le haghaidh Cúrsa Gairme

Saincheisteanna Idirphearsanta 40

Neamhroghnú le haghaidh Seirbhís Thar Lear nó Postú ar Leith

Tuarascáil Bhliantúil Chomhcheangailte do na Blianta 2013 agus 2014

Sonraí faoi na Cásanna de réir Grúpa Leagtar amach sna táblaí agus sna cairteacha seo a leanas cineál na gcásanna a bhí ar láimh le linn na bliana 2013, iad miondealaithe de réir Grúpaí Míleata –

1ú Bhriogáid an Deiscirt – (17)

Drochriarachán

Neamhroghnú le haghaidh Ardú Céime

Neamhroghnú le haghaidh Cúrsa Gairme

Saincheisteanna Idirphearsanta

Neamhroghnú le haghaidh Seirbhís Thar Lear nó Postú ar Leith

6 (35%)

2 (12%)

1 (6%)

2 (12%)

Drochriarachán

Neamhroghnú le haghaidh Ardú Céime

Neamhroghnú le haghaidh Cúrsa Gairme

Saincheisteanna Idirphearsanta Neamhroghnú le haghaidh Seirbhís Thar Lear nó Postú ar Leith

2ú Briogáid an Oirthir – (22)

Drochriarachán

Neamhroghnú le haghaidh Ardú Céime

Neamhroghnú le haghaidh Cúrsa Gairme

Saincheisteanna Idirphearsanta

Neamhroghnú le haghaidh Seirbhís Thar Lear nó Postú ar Leith

6 (27%)

10 (45%)

4 (18%)

1 (5%)

Drochriarachán 6

Neamhroghnú le haghaidh Ardú Céime Neamhroghnú le haghaidh Cúrsa Gairme Saincheisteanna Idirphearsanta

Neamhroghnú le haghaidh Seirbhís Thar Lear nó Postú ar Leith

Tuarascáil Bhliantúil Chomhcheangailte do na Blianta 2013 agus 2014

4ú Briogáid an Iarthair – (18)

Drochriarachán

Neamhroghnú le haghaidh Ardú Céime

Neamhroghnú le haghaidh Cúrsa Gairme

Saincheisteanna Idirphearsanta

Neamhroghnú le haghaidh Seirbhís Thar Lear nó Postú ar Leith

8 (44%)

5 (28%)

Drochriarachán 8

Neamhroghnú le haghaidh Ardú Céime Neamhroghnú le haghaidh Cúrsa Gairme

Ceanncheathrú Óglaigh na hÉireann – (3)

Drochriarachán

Neamhroghnú le haghaidh Ardú Céime

Neamhroghnú le haghaidh Cúrsa Gairme

Saincheisteanna Idirphearsanta

Neamhroghnú le haghaidh Seirbhís Thar Lear nó Postú ar Leith

3 (100%)

Neamhroghnú le haghaidh Ardú Céime

Tuarascáil Bhliantúil Chomhcheangailte do na Blianta 2013 agus 2014

Defence Forces Training Centre – (11)

Drochriarachán

Neamhroghnú le haghaidh Ardú Céime

Neamhroghnú le haghaidh Cúrsa Gairme

Saincheisteanna Idirphearsanta

Neamhroghnú le haghaidh Seirbhís Thar Lear nó Postú ar Leith

1 (9%)

6 (55%)

4 (36%)

1 Drochriarachán

Neamhroghnú le haghaidh Ardú Céime Neamhroghnú le haghaidh Seirbhís Thar Lear nó Postú ar Leith

An tAerchór – (23)

Drochriarachán

Neamhroghnú le haghaidh Ardú Céime

Neamhroghnú le haghaidh Cúrsa Gairme

Saincheisteanna Idirphearsanta

Neamhroghnú le haghaidh Seirbhís Thar Lear nó Postú ar Leith

6 (26%)

7 (30.5%)

1 (4%)

7 (30.5%)

2 (9%)

Drochriarachán 6

Neamhroghnú le haghaidh Ardú Céime Neamhroghnú le haghaidh Cúrsa Gairme Saincheisteanna Idirphearsanta

7 1

Neamhroghnú le haghaidh Seirbhís Thar Lear nó Postú ar Leith

Tuarascáil Bhliantúil Chomhcheangailte do na Blianta 2013 agus 2014

An tSeirbhís Chabhlaigh – (6)

Drochriarachán

Neamhroghnú le haghaidh Ardú Céime

Neamhroghnú le haghaidh Cúrsa Gairme

Saincheisteanna Idirphearsanta

Neamhroghnú le haghaidh Seirbhís Thar Lear nó Postú ar Leith

4 (66%)

2 (34%)

2 Neamhroghnú le haghaidh Ardú Céime Neamhroghnú le haghaidh Cúrsa Gairme 4

Moltaí an ODF Sheas an ODF leis an nGearán

Níor Sheas an ODF leis an nGearán

19*

*Áirítear leis an bhfigiúr sin gearáin a bhí lasmuigh de théarmaí tagartha an ODF

Níor Seasadh leis an nGearán

Tuarascáil Bhliantúil Chomhcheangailte do na Blianta 2013 agus 2014

Freagra an Aire ar Mholadh an ODF Ghlac an tAire leis an Moladh

Níor Ghlac an tAire leis an Moladh

Ghlac an tAire leis an Moladh

Tuarascáil Bhliantúil CombinedChomhcheangailte Annual Report 2013 do na Blianta 2013 agus 2014

Buaicphointí na Bliana 2014

112

Fuarthas 112 Fhógra Gearáin sa bhliain 2014. Bhí sé sin cothrom le laghdú 10%, beagnach, ar an 124 fhógra a fuarthas sa bhliain 2013. B’airde i bhfad an figiúr sin ná an figiúr a bhí ann i mblianta ní ba luaithe.

Rinneadh 81 chás reatha a bhí faoi athbhreithniú – figiúr ar mhéadú 26 chás ar an bhfigiúr don bhliain roimhe é – a thabhairt ar aghaidh ón mbliain 2013 go dtí an bhliain 2014.

Cuireadh 34 chás nua faoi bhráid an ODF sa bhliain 2014. B’ionann é sin agus laghdú an-suntasach 24% ar na 45 chás nua a cuireadh faoi bhráid an ODF sa bhliain 2013. Mar sin féin, b’airde i bhfad é ná na 24 chás nua a cuireadh faoina bhráid sa bhliain 2012.

Tuarascáil Bhliantúil Chomhcheangailte do na Blianta 2013 agus 2014

Bhí 115 chás san iomlán faoi athbhreithniú ag an ODF le linn na bliana 2014. B’ionann é sin agus méadú 15% ar an 100 cás a bhí faoi athbhreithniú sa bhliain 2013. B’ionann é freisin agus méadú suntasach 49% ar an 72 chás a bhí faoi athbhreithniú sa bhliain 2012.

115

100

Bhí 100 cás fós faoi athbhreithniú ag an ODF an 31 Nollaig 2014. B’ionann an figiúr sin agus méadú 23% ar na 81 chás a bhí faoi athbhreithniú ag deireadh na bliana 2013. Thug an ODF breith dheiridh ar 15 chás le linn na bliana 2014 freisin. Ina theannta sin, eisíodh Tuarascálacha Réamhthuairime i 6 cinn de na cásanna eile a bhí faoi athbhreithniú le linn na bliana 2014.

Bhí líon na ngearán a cuireadh in iúl sa bhliain 2014 cosúil leis an líon a bhí ann sna blianta 2012 agus 2013 agus aisiompaíodh arís eile an treocht anuas a tugadh faoi deara i dTuarascálacha Bliantúla roimhe.

Tuarascáil Bhliantúil Chomhcheangailte do na Blianta 2013 agus 2014

Anailís ar Ghearáin agus Achomhairc - 2014

Fógraí Gearáin

céime d’Oifigigh Neamhchoimisiúnaithe sa bhliain 2012 agus/nó le hatheagrú struchtúr Óglaigh na hÉireann. Tá socrú déanta agam go soláthrófar roinnt faisnéis bhreise faoi na Fógraí Gearáin a fuair an Oifig ina leith sin.

Fuair an Oifig seo 112 Fhógra Gearáin san iomlán le linn na bliana 2014, idir chinn ó Óglaigh na hÉireann agus chinn a chuir gearánaigh go díreach faoi bhráid na hOifige. Ba iad pearsanra reatha nó iarphearsanra céimeanna eile a rinne 109 gcinn de na gearáin sin agus ba iad oifigigh choimisiúnaithe reatha nó iar-oifigigh choimisiúnaithe a rinne na 3 cinn eile.

Mar aon leis an iliomad teagmhálacha díreacha a bhí ann idir an ODF agus na hÚdaráis Mhíleata, fuair an ODF 91 theagmháil dhíreach ó bhaill d’Óglaigh na hÉireann nó ó dhaoine den phobal maidir le ceisteanna, le hábhair imní nó le hiarratais faisnéise. Cé go raibh an líon sin i bhfad ní b’ísle ná an 121 theagmháil a tuairiscíodh sa bhliain 2013, b’airde i bhfad é ná an figiúr a tuairiscíodh i mblianta roimhe sin.

Fágann na socruithe reatha riaracháin atá ann idir an Oifig agus Óglaigh na hÉireann nach féidir leis an Oifig seo na cúiseanna leis an méadú sin a aithint go luath. Tá seans maith go mbaineann an méadú le cur chun feidhme an chomhaontaithe nua um chomórtas ardú

Tuarascáil Bhliantúil Chomhcheangailte do na Blianta 2013 agus 2014

Géaráin a cuireadh go díreach faoi bhráid an ODF

d’fhág go raibh 115 chás san iomlán faoi athbhreithniú ag an Oifig sa bhliain 2014. Tugadh breith dheiridh ar 15 chás díobh sin le linn na bliana 2014. Bhí 100 cás fós faoi athbhreithniú an 31 Nollaig 2014 agus tugadh ar aghaidh iad lena mbreithniú sa bhliain 2015.

Ní mór do bhaill reatha de na hÓglaigh Bhuana agus Chúltaca a ngearáin a phróiseáil ar dtús tríd an nós imeachta reachtúil um Shásamh in Éagóracha (alt 114 den Acht Cosanta, 1954) agus ní mór dóibh próiseas inmheánach Óglaigh na hÉireann a shaothrú ina iomláine sula gcuirfidh siad gearán faoi bhráid na hOifige seo. Is féidir le hiarbhaill d’Óglaigh na hÉireann a ngearáin a chur go díreach faoi bhráid na hOifige seo, faoi réir cheanglais an Achta Ombudsman (Óglaigh na hÉireann) 2004.

Sonraí faoi Ghearáin a nDearna an ODF Imscrúdú orthu sa Bhliain 2014 Leagtar amach sna Táblaí seo a leanas cineál na ngearán a ndearna an Oifig seo breithniú orthu le linn na bliana 2014. Leagtar amach na gearáin de réir grúpa míleata iontu freisin. Ba cheart a thabhairt faoi deara go náirítear le gearáin atá catagóirithe mar ‘Drochriarachán’ raon saincheisteanna éagsúla a bhain, mar shampla, le gearáin a rinneadh faoi bhreithmheas feidhmíochta agus saincheisteanna a bhain le scaoileadh, i measc nithe eile. Áirítear le gearáin atá catagóirithe mar ‘Saincheisteanna Idirphearsanta’ gearáin inar chosúil go raibh coinbhleacht phearsantachta, iompar míchuí nó bulaíocht líomhanta iontu.

Sa bhliain 2014, cuireadh 3 ghearán go díreach faoi bhráid na hOifige seo. I gcomparáid leis sin, cuireadh 10 ngearán go díreach faoina bráid sa bhliain 2013. Faoi mar a luaigh mé cheana féin, áfach, ní chuirim aon tábhacht ar leith i leith na difríochta idir an figiúr don bhliain 2014 agus an figiúr don bhliain 2013 toisc gur as duine aonair a tháinig 7 gcinn de na gearáin a fuarthas sa bhliain 2013.

Tar éis atheagrú Óglaigh na hÉireann ag deireadh na bliana 2012, ba cheart a thabhairt faoi deara gur díscaoileadh 4ú Briogáid an Iarthair agus gur aistríodh a cuid ball chuig na grúpaí míleata a bhí fágtha, 2ú Briogáid an Oirthir go háirithe. D’fhonn na figiúirí don bhliain 2014 a thuairisciú, léirítear iarratais ar Shásamh in Éagóracha ó oifigigh agus ó fhir ó 4ú Briogáid an Iarthair i bhfigiúirí na ngrúpaí lena bhfuil siad ag déanamh seirbhíse anois.

Cásanna a ndearna an ODF athbhreithniú orthu sa bhliain 2014 Rinneadh 81 chás a bhí faoi athbhreithniú ag an Oifig seo a thabhairt ar aghaidh an 1 Eanáir 2014. Fuair an Oifig seo 34 chás nua le linn na bliana 2014, rud a

Tuarascáil Bhliantúil Chomhcheangailte do na Blianta 2013 agus 2014

Iomlán na gcásanna Léirítear sa tábla seo a leanas an dul chun cinn a rinneadh ar an 115 chás sin le linn na bliana 2014 –

Tá an Réamh-Imscrúdú ar Siúl

Cuireadh Réamh-Imscrúdú i gCrích agus Eisíodh Tuarascáil

Eisíodh Tuarascáil Deiridh

94 (82%)

6 (5%)

15 (13%)

15 6 Tá an Réamh-Imscrúdú ar Siúl Cuireadh Réamh-Imscrúdú i gCrích agus Eisíodh Tuarascáil Eisíodh Tuarascáil Deiridh

Cásanna de réir Grúpa Míleata Den 115 chás a bhí ar láimh le linn na bliana 2014, leagtar amach sa tábla seo a leanas líon na gcásanna a tháinig chun cinn i ngach Grúpa Míleata.

1ú Bhriogáid an Deiscirt

2ú Briogáid an Oirthir

Airmheán Ceanncheathr Traenála ú Óglaigh na Óglaigh na hÉireann hÉireann

20 (17.5%)

43 (37.5%)

5 (4.5%)

14 (12%)

An tAerchór

An tSeirbhís Chabhlaig

Iomlán

22 (18.5%)

11 (10%)

115

1ú Bhriogáid an Deiscirt 2ú Briogáid an Oirthir

22 Ceanncheathrú Óglaigh na hÉireann Airmheán Traenála Óglaigh na hÉireann 14

An tAerchór

5 An tSeirbhís Chabhlaigh

Tuarascáil Bhliantúil Chomhcheangailte do na Blianta 2013 agus 2014

Cineál na gCásanna Is féidir cineál na gcásanna a bhí ar láimh laistigh den ODF le linn na bliana 2014 a mhiondealú sna mórchatagóirí seo a leanas – Neamhroghnú le haghaidh Cúrsa Gairme

Saincheisteanna Idirphearsanta

Drochriarachán

Neamhroghnú le haghaidh Ardú Céime

Neamhroghnú le haghaidh Seirbhís Thar Lear nó Postú ar Leith

27 (23.5%)

53 (46%)

15 (13%)

7 (6%)

13 (11.5%)

Drochriarachán

27 Neamhroghnú le haghaidh Ardú Céime

Neamhroghnú le haghaidh Cúrsa Gairme Saincheisteanna Idirphearsanta

Neamhroghnú le haghaidh Seirbhís Thar Lear nó Postú ar Leith

Sonraí faoi na Cásanna de réir Grúpa Leagtar amach sna táblaí agus sna cairteacha seo a leanas cineál na gcásanna a bhí ar láimh le linn na bliana 2014, iad miondealaithe de réir Grúpaí Míleata –

1ú Bhriogáid an Deiscirt – (20)

Drochriarachán

Neamhroghnú le haghaidh Ardú Céime

Neamhroghnú le haghaidh Cúrsa Gairme

Saincheisteanna Idirphearsanta

Neamhroghnú le haghaidh Seirbhís Thar Lear nó Postú ar Leith

3 (15%)

8 (40%)

3 (15%)

1 (5%)

5 (25%)

Drochriarachán

Neamhroghnú le haghaidh Ardú Céime Neamhroghnú le haghaidh Cúrsa Gairme 1 Saincheisteanna Idirphearsanta 3

8 Neamhroghnú le haghaidh Seirbhís Thar Lear nó Postú ar Leith

Tuarascáil Bhliantúil Chomhcheangailte do na Blianta 2013 agus 2014

2ú Briogáid an Oirthir – (43)

Drochriarachán

Neamhroghnú le haghaidh Ardú Céime

Neamhroghnú le haghaidh Cúrsa Gairme

Saincheisteanna Idirphearsanta

Neamhroghnú le haghaidh Seirbhís Thar Lear nó Postú ar Leith

12 (28%)

17 (39.5%)

8 (18.5%)

4 (9.5%)

2 (4.5%)

Drochriarachán 12

Neamhroghnú le haghaidh Ardú Céime

Neamhroghnú le haghaidh Cúrsa Gairme Saincheisteanna Idirphearsanta 17

Neamhroghnú le haghaidh Seirbhís Thar Lear nó Postú ar Leith

Ceanncheathrú Óglaigh na hÉireann – (5)

Drochriarachán

Neamhroghnú le haghaidh Ardú Céime

Neamhroghnú le haghaidh Cúrsa Gairme

Saincheisteanna Idirphearsanta

Neamhroghnú le haghaidh Seirbhís Thar Lear nó Postú ar Leith

4 (80%)

1 (20%)

1 Neamhroghnú le haghaidh Ardú Céime Saincheisteanna Idirphearsanta 4

Tuarascáil Bhliantúil Chomhcheangailte do na Blianta 2013 agus 2014

Airmheán Traenála Óglaigh na hÉireann – (14)

Drochriarachán

Neamhroghnú le haghaidh Ardú Céime

Neamhroghnú le haghaidh Cúrsa Gairme

Saincheisteanna Idirphearsanta

Neamhroghnú le haghaidh Seirbhís Thar Lear nó Postú ar Leith

3 (22%)

5 (35%)

1 (8%)

5 (35%)

Drochriarachán

Neamhroghnú le haghaidh Ardú Céime Neamhroghnú le haghaidh Cúrsa Gairme Neamhroghnú le haghaidh Seirbhís Thar Lear nó Postú ar Leith

An tAerchór – (22)

Drochriarachán

Neamhroghnú le haghaidh Ardú Céime

Neamhroghnú le haghaidh Cúrsa Gairme

Saincheisteanna Idirphearsanta

Neamhroghnú le haghaidh Seirbhís Thar Lear nó Postú ar Leith

8 (36%)

10 (45%)

1 (4.75%)

2 (9.5%)

Drochriarachán 8

Neamhroghnú le haghaidh Ardú Céime Neamhroghnú le haghaidh Cúrsa Gairme Saincheisteanna Idirphearsanta

Neamhroghnú le haghaidh Seirbhís Thar Lear nó Postú ar Leith

Tuarascáil Bhliantúil Chomhcheangailte do na Blianta 2013 agus 2014

An tSeirbhís Chabhlaigh – (11)

Drochriarachán

Neamhroghnú le haghaidh Ardú Céime

Neamhroghnú le haghaidh Cúrsa Gairme

Interpersonal Issues

Non-Selection for Overseas Service or Particular Posting

9 (81%)

2 (19%)

2 Neamhroghnú le haghaidh Ardú Céime Neamhroghnú le haghaidh Cúrsa Gairme 9

Moltaí an ODF Sheas an ODF leis an nGearán

Níor Sheas an ODF leis an nGearán

9**

*Áirítear leis an bhfigiúr sin 1 ghearán a réitíodh idir na páirtithe tar éis idirghabháil an ODF **Áirítear leis an bhfigiúr sin 2 ghearán a bhí lasmuigh de théarmaí tagartha an ODF

6 Níor Seasadh leis an nGearán 9

Seasadh leis an nGearán

Tuarascáil Bhliantúil Chomhcheangailte do na Blianta 2013 agus 2014

Freagra an Aire ar Mholadh an ODF Ghlac an tAire leis an Moladh

Níor Ghlac an tAire leis an Moladh

11*

*Táthar ar feitheamh fhreagra an Aire i gcás 3 ghearán.

Ghlac an tAire le Moladh an ODF Dhiúltaigh an tAire do Mholadh an ODF 11

Tuarascáil Bhliantúil Chomhcheangailte do na Blianta 2013 agus 2014

Achoimrí ar Chásanna

Sna hachoimrí seo a leanas ar chásanna, leagtar amach sonraí faoi roinnt de na cásanna a ndearna an tOmbudsman d’Óglaigh na hÉireann imscrúdú orthu le linn na mblianta 2013 agus 2014.

Achoimre ar Chás 1 Ardú céime – Comórtas roghnúcháin – Ceist maidir le cé acu a cuireadh nó nár cuireadh taithí agus éachtaí san áireamh – Leanadh na nósanna imeachta i gceart – Bhí na hiarrthóirí uile incháilithe don chomórtas ag an am iomchuí – Ní raibh ball a bhí cáilithe go cuí i gcúrsaí liachta ar an mbord agallaimh don chomórtas le haghaidh ról liachta – Moladh athbhreithniú a dhéanamh – Fad seirbhíse – Ní raibh aon fhianaise ar chlaontacht ar thaobh an bhoird agallaimh – Treoir Riaracháin A15.

Rinne an Gearánach iarratas mírathúil ar phost sinsearach sa Chór Liachta. Thionscain sé iarratas ar Shásamh in Éagóracha, rud a bhí bunaithe ar roinnt foras. Níor sheas Óglaigh na hÉireann lena ghearán agus cuireadh an gearán faoi bhráid na hOifige seo ina dhiaidh sin.

n-iarrthóirí tuairimí neodracha an bhoird maidir le fiúntas coibhneasta na n-iarrthóirí bunaithe ar an mbreithniú a rinne sé ar chomhaid agus ar agallaimh na n-iarrthóirí. Ina theannta sin, bhí na marcanna a bronnadh ar na hiarrthóirí comhsheasmhach leis an modheolaíocht um iarrthóirí a mheas atá leagtha síos i dTreoir Riaracháin A15.

Ba é chéad fhoras an ghearáin ná nár léirigh na marcanna a bhronn an bord agallaimh ar an nGearánach an raon leathan taithí agus éachtaí a bhí aige in Óglaigh na hÉireann. Sa Tuarascáil Deiridh ón Ombudsman, leag sé béim ar an bhfíric nach bhfuil sé de dhualgas air amhras a chaitheamh ar bhreitheanna ó bhord agallaimh agus, ina ionad sin, gur gá dó measúnú a dhéanamh ar cé acu a bhí nó nach raibh comhdhéanamh an bhoird ceart agus cuí agus ar cé acu a reáchtáil nó nár reáchtáil an bord é féin de réir nósanna imeachta cearta agus córa, rialacháin ábhartha agus fhógartha agus treoracha agus nósanna imeachta comhaontaithe. Tá sé riachtanach freisin gur ar fáil don bhord atá faisnéis fhíor, chruinn agus chothrom le dáta faoi na hiarrthóirí agus gur féidir leis an mbord a thaispeáint gur ghníomhaigh sé ar bhealach cóir, follasach agus neamhchlaon. Níor éirigh leis an ODF teacht ar aon locht ar an mbreith ón mbord ina leith sin. Taispeánadh sa doiciméadúchán gur léirigh rangú na

Ar an dara dul síos, mhaígh an Gearánach nach mbeadh roinnt iarrthóirí eile, an t-iarrthóir rathúil ina measc, incháilithe d’iarratas a chur isteach dá reáchtálfaí an comórtas tráth a tháinig an folúntas chun cinn. Cuireadh moill ar an gcomórtas mar gheall ar an moratóir ar earcaíocht san earnáil phoiblí. Fuair an ODF amach nach raibh an ceart ag an nGearánach ina leith sin. Bhí na hiarrthóirí eile incháilithe i “mbliain an chomórtais le haghaidh ardú céime chuig an gcéad chéim is airde eile” de réir mhír 8.a. de Threoir Riaracháin A15. Ar an tríú dul síos, rinne an Gearánach gearán nach raibh cáilíocht liachta ag ball ar bith den bhord agallaimh. Fuair an ODF amach go raibh comhdhéanamh an bhoird ag teacht leis na ceanglais iomchuí. Bhí comhdhéanamh an bhoird comhsheasmhach leis an gceann a bhí ann don dá chomórtas ba dhéanaí le haghaidh an phoist a bhí i

Tuarascáil Bhliantúil Chomhcheangailte do na Blianta 2013 agus 2014

gceist. Léirigh sé sin an fhíric nach bhféadfaí an Stiúrthóir Seirbhísí Liachta a bhí ag dul as oifig a chur ar áireamh ar an mbord don cheapachán seo toisc go raibh céim an Choirnéil ar an gcéim ab airde a bhí ar fáil d’oifigeach liachta.

iarracht a chinntiú nach dtiocfaidís ar an eolas faoi. Cé gur thuig an ODF cén fáth a raibh díomá ar an nGearánach sa chás seo, ní fhéadfadh sé a fháil amach go ndearnadh éagóir air. Mar sin, ní fhéadfadh an Oifig seo seasamh leis an ngearán.

Ba é ceathrú foras an ghearáin ná nach raibh ag an iarrthóir rathúil ach taithí 2 bhliain ina chéim ag an am sin agus gur caitheadh aon bhliain go leith den am sin i bpost sóisearach. Thug an ODF faoi deara go bhfuair an Gearánach, agus é ar an iarrthóir ba shinsearaí, an scór ab airde ó thaobh fad seirbhíse de agus leag sé béim ar an bhfíric go raibh gach duine de na hiarrthóirí cáilithe chun páirt a ghlacadh sa chomórtas.

Mhol an ODF breithniú a dhéanamh ar bhall atá cáilithe i gcúrsaí liachta – iar-Stiúrthóir ar an gCór Liachta, b’fhéidir – a chur ar áireamh ar an mbord le haghaidh comórtais den sórt sin. Tugadh faoi deara freisin go raibh bac ann ar imscrúdú an Oifigigh Imscrúdaithe Mhíleata mar gheall nár tugadh rochtain dó ar na measúnachtaí a rinneadh ar na hiarrthóirí eile sa phróiseas roghnúcháin. Mhol an ODF breithniú a dhéanamh ar oifigigh imscrúdaithe a cheapadh chuig leibhéal níos airde chun a chinntiú go mbíonn rochtain acu ar na taifid agus ar na doiciméid iomchuí a bhaineann le comórtas ionas gur féidir leo gearán ina leith sin a imscrúdú.

Ar an gcúigiú dul síos, bhí an Gearánach den tuairim gur léiríodh claontacht ina aghaidh sa chomórtas de bharr iarratas roimhe ar Shásamh in Éagóracha uaidh. Ní raibh an ODF in ann teacht ar aon fhianaise chun tacú le hábhair imní an Ghearánaigh ina leith sin. Ní raibh na baill mhíleata den bhord ar an eolas faoin iarratas roimhe agus rinneadh gach

Tuarascáil Bhliantúil Chomhcheangailte do na Blianta 2013 agus 2014

Achoimre ar Chás 2 Cúrsa Gairme – Cúrsa le haghaidh Ardoifigigh Neamhchoimisiúnaithe – Neamhroghnú – Rátáil Iompair – AF 43A – Rátáil “An-Mhaith” i gcomparáid le Rátáil “Eiseamláireach” – Rinneadh Athmheasúnacht ar an Rátáil Iompair – Tuarascáil Breithmheasa Bhliantúil – AF 667 – Mír. 37(1) de Rialachán A8 ó Óglaigh na hÉireann – Mír 38(a)(ii)(II) de Rialachán A8 ó Óglaigh na hÉireann – Mír 40A de Rialachán A8 ó Óglaigh na hÉireann ngach ceann de thuarascálacha AF 667 dá chuid ón mbliain 2005 i leith, rud ar mheasúnacht bhailí é; agus • Leagtar síos go sainráite i Rialachán A8 ó Óglaigh na hÉireann cén uair is féidir athbhreithniú a dhéanamh ar mheasúnacht ar iompar. • Ní raibh “eiseamláir den scoth” luaite in áit ar bith sna tuarascálacha chun tacú lena éileamh gur cheart an Mheasúnacht ar a Iompar a ghrádú mar Rátáil “Eiseamláireach”. Cé go leagtar amach go soiléir i Rialachán A8 ó Óglaigh na hÉireann raon feidhme na measúnachta ar iompar, chuir an Ceann Foirne in iúl go raibh an Rialachán sin á athbhreithniú ag an am, ag féachaint do dhréachtdoiciméad le haghaidh Threoir Riaracháin A2.

Níor roghnaíodh an Gearánach do Chúrsa le haghaidh Ardoifigigh Neamhchoimisiúnaithe sa bhliain 2010, rud a chuir sé i leith Rátáil Iompair “An-Mhaith” a bhí mícheart i dtuarascáil AF 667 (Tuarascáil Breithmheasa bhliantúil ar Fheidhmíocht) dá chuid. Chreid sé gur cheart dó Rátáil “Eiseamláireach” a fháil. Bhí an Gearánach ar lorg na nithe seo a leanas mar shásamh: • An Rátáil Iompair i dtuarascálacha AF 667 dá chuid ó fuair sé ardú céime go céim an tSáirsint sa bhliain 2006 a uasghrádú go Rátáil “Eiseamláireach”; • Nó, mar mhalairt air sin, nóta a bheith curtha lena Chomhad Pearsanta lena léireofaí an trácht gur cheart Rátáil Iompair “Eiseamláireach” a bheith faighte aige i dtuarascálacha roimhe AF 667 sa chéim shubstainteach mar Sháirsint i gcás aon áireamh a dhéanfaí ar a Rátáil Iompair fhoriomlán; nó • A bheith ainmnithe mar iarrthóir chéad rogha óna Aonad don chéad Chúrsa eile a luaithe a chomhlíonann sé na critéir uile atá leagtha síos. Is i dtuarascáil AF 43A (Bileog Taifid, ina dtagraítear d’iompar) a thaifeadtar rátáil iompair an bhaill ar dtús. Is i dtuarascáil AF 667 de chuid an bhaill a léirítear an rátáil ina dhiaidh sin. De bhun mhír 37(1) de Rialachán A8 ó Óglaigh na hÉireann, ní bheidh aon athrú ann ar an rátáil iompair do bhall liostáilte, amhail an Gearánach, go dtí go ndéanfar athmheasúnacht uirthi ar iarratas a fháil ar shíneadh ama a chur lena sheirbhís, i.e. tar éis 21 bhliain a chaitheamh sa tseirbhís. Mar sin féin, ceadaítear le mír 40A de Rialachán A8 ó Óglaigh na hÉireann do Cheann Foirne, ar mholadh ón Oifigeach i gCeannas agus ón nGinearál-Oifigeach i gCeannas, measúnacht a údarú ar iompar míleata ar chéim amháin níos airde i gcás baill liostáilte, tar éis an dáta arbh fhiú athbhreithniú a dhéanamh ar an measúnacht reatha air. Tagraítear i mír 38(a)(ii)(II) de Rialachán A8 ó Óglaigh na hÉireann don cheanglas nach mór “eiseamláir den scoth (a bheith tugtha ag ball liostáilte) dá chomrádaithe” chun rátáil iompair “Eiseamláireach” a thuilleamh.

Fuair an ODF amach nach raibh aon fhianaise ann lena dtacófaí le maíomh an Ghearánaigh gur thug sé eiseamláir den scoth dá chomrádaithe a d’fhágfadh go raibh rátáil iompair “Eiseamláireach” tuillte aige. Fuair sé amach freisin nach raibh aon oibleagáid dhearfach ar an Oifigeach i gCeannas a chur in iúl don Ghearánach cad ba ghá dó a dhéanamh chun grád den sórt sin a bhaint amach. Níor mhol an ODF ceann ar bith de na cineálacha sásaimh a luaigh an Gearánach. Rinne an ODF na moltaí seo a leanas, áfach. • Ba cheart smaoineamh faoi athbhreithniú tréimhsiúil a dhéanamh (gach 2 bhliain nó gach 3 bliana, b’fhéidir) ar rátálacha iompair, athbhreithniú a bheadh bunaithe ar na tosca atá leagtha amach cheana féin i Rialachán A8 ó Óglaigh na hÉireann, agus ba cheart breithniú a dhéanamh ar mheasúnacht ar fheidhmíocht i dtuarascálacha AF 667 agus cinneadh á dhéanamh ar an leibhéal ‘eiseamláire’ a tugadh do chomrádaithe. • Ba cheart treoir a chur ar fáil maidir leis na critéir a bhreithníonn Oifigigh i gCeannas agus cinneadh á dhéanamh acu ar cad is “eiseamláir den scoth” ann, ar cad is “eiseamláir an-mhaith” ann agus ar cad is “eiseamláir mhaith” ann in imthosca ina n-úsáidfear na critéir sin chun a chinneadh cé acu atá “rátáil iompair” “Go hEiseamláireach”, “Go hAn-Mhaith” nó “Go Maith”. • In aon athbhreithniú a dhéanfar ar Rialachán A8 ó Óglaigh na hÉireann, ba cheart breithniú a dhéanamh ar mheicníocht achomhairc a sholáthar do bhall nach bhfuil sásta leis an “rátáil iompair” a bhronn an tOifigeach i gCeannas air.

Fuair an tOifigeach Imscrúdaithe Mhíleata an méid seo a leanas amach: • Léiríodh i dtuarascáil AF 43A de chuid an Ghearánaigh measúnacht an-mhaith ar a iompar nuair a tugadh ardú céime dó chuig céim an tSáirsint sa bhliain 2006. Ba é sin an uair dheireanach a rinneadh athmheasúnacht ar a iompar; • Fuair an Gearánach rátáil an-mhaith ar bhonn seasta i

Tuarascáil Bhliantúil Chomhcheangailte do na Blianta 2013 agus 2014

Achoimre ar Chás 3 Seirbhís thar lear – Comórtas roghnúcháin – Os cionn na haoisteorann forordaithe de 45 bliana d’aois – Déantar breithniú ar aoisteorainn uasta de 50 bliain d’aois a chur i bhfeidhm in imthosca speisialta – Ní rabhthas cáilithe ach amháin do roghnú speisialta ag céim ní b’airde – Bhí na forálacha míthreorach agus ní raibh siad fógartha ná mínithe i gceart – Treoir Riaracháin ‘A’, mír 209 b.

aoisteorainn de 50 bliain” i gcásanna ina bhfuair an t-iarratasóir pas i Saoltástáil agus gur cheadaigh an Ginearál-Oifigeach i gCeannas a iarratas. I gcodarsnacht leis sin, bhí 50 bliain bainte amach aige faoin am a rinne sé an t-iarratas mírathúil. Mar sin, ní raibh sé incháilithe do cheapachán thar lear ina chéim. In “imthosca eisceachtúla”, agus faoi réir na gcoinníollacha céanna, d’fhéadfadh sé seirbhís a dhéanamh thar lear i gcéim ní b’airde de bhun mhír 209 b. (5) dá gcuirfeadh sé iarratas rathúil isteach de bhun na bhforálacha de mhír 209 b. (6). Ní dhearna sé aon iarratas den sórt sin, áfach.

Níor éirigh leis an iarratas ón nGearánach ar a bheith roghnaithe do sheirbhís thar lear ar an bhforas go raibh sé os cionn na haoisteorann forordaithe. D’eisigh sé iarratas ar Shásamh in Éagóracha, agus gearán á dhéanamh aige gur roghnaíodh Oifigigh Neamhchoimisiúnaithe eile don mhisean thar lear a bhí i gceist in ainneoin go raibh siad os cionn na haoisteorann forordaithe. Níor sheas an tOifigeach Imscrúdaithe Mhíleata leis an ngearán. Fuair sé amach nach raibh aon fhoras ann le seasamh leis an maíomh gur caitheadh le pearsanra eile ar bhealach ní b’fhabhraí ná mar a caitheadh leis an nGearánach. Bhí ceapachán pearsanra os cionn na haoisteorann forordaithe faoi réir na n-imthosca aonair i ngach cás. Fuair an tOifigeach Imscrúdaithe Mhíleata amach freisin gur chaill an Gearánach deis breithmheas nua a fháil ar a iarratas de bharr nach ndearna sé achomharc in aghaidh na breithe gan é a roghnú le haghaidh seirbhís thar lear. Sheas an Ceann Foirne leis na torthaí sin. Faoin am a chuir an ODF tús leis an ábhar a bhreithniú, bhí an Gearánach ar scor ó Óglaigh na hÉireann.

Fuair an ODF amach go raibh acmhainn ag na forálacha sin mearbhall a chruthú, áfach. Mar sin, chuir sé fáilte roimh an bhfíric go raibh na forálacha sin á n-athbhreithniú. Bhí sé soiléir nár míníodh na forálacha don Ghearánach ag an am. Ní hé amháin go raibh mearbhall ann agus go raibh mainneachtain ann na forálacha a fhógairt, ach mhol an Ginearál-Oifigeach i gCeannas roghnú an Ghearánaigh don tseirbhís thar lear a bhí i gceist freisin. Cé nach bhféadfadh an ODF seasamh leis an ngearán ón nGearánach, chuir sé aiféala in iúl go ndeachaigh Oifigeach Neamhchoimisiúnaithe de chéim agus de sheirbhís an Ghearánaigh ar scor toisc gur bhraith sé go ndearnadh a oifigigh uachtaracha éagóir air, beag beann ar an bhfíric nach raibh an ceart aige faoi sin.

Sa Tuarascáil Deiridh uaidh, thug an ODF faoi deara go ndearna an Gearánach seirbhís thar lear cheana féin agus é os cionn na haoisteorann forordaithe, cé nár luaigh an Gearánach é sin. Ní raibh aon fhaisnéis ar fáil don Oifig seo lena dtabharfaí le fios gurbh fhiúntaí na cúiseanna le roghnú na nOifigeach Neamhchoimisiúnaithe eile sa chomórtas a bhí i gceist ná iad sin a úsáideadh chun an Gearánach a cheadú seirbhís a dhéanamh thar lear agus é os cionn na haoisteorann forordaithe.

Cé nach bhféadfadh an ODF a mholadh aon chineál sásaimh a thabhairt don Ghearánach, mhol sé athbhreithniú a dhéanamh ar Threoir Riaracháin ‘A’ chun a chinntiú go seachnófaí aon mhíthuiscint den sórt sin amach anseo. Mhol sé freisin gur cheart aitheantas de chineál éigin a thabhairt don tseirbhís a rinne an Gearánach le hÓglaigh na hÉireann.

Ba chosúil, tráth an roghnaithe dá cheapachán thar lear roimhe sin, go raibh an Gearánach os cionn na haoise forordaithe de 45 bliana agus go raibh sé faoi bhun 50 bliain d’aois. Sna himthosca sin, cháiligh sé faoi fhorálacha mhír 209 b. (4) de Threoir Riaracháin ‘A’, rud lena gceadaítear ceapacháin a bhreithniú “suas go dtí an

Tuarascáil Bhliantúil CombinedChomhcheangailte Annual Report 2013 do na Blianta 2013 agus 2014

Tuarascáil Bhliantúil Chomhcheangailte do na Blianta 2013 agus 2014

Achoimre ar Chás 4 Roghnú – Cúrsa Gairme – Cúrsa Cuntasaíochta Lóistíochta – Fad Seirbhíse – Seirbhís Thar Lear – Tuarascálacha AF 667 ar Iarraidh Sa bhliain 2008 agus go luath sa bhliain 2010, bhí an Gearánach sa chéad áit in Ord Fiúntais an Aonaid i gComórtais Roghnúcháin le haghaidh Cúrsa Cuntasaíochta Lóistíochta, ach níor tugadh áit sa Chúrsa Cuntasaíochta Lóistíochta don Aonad i gceachtar de na blianta sin. Bhí sé sa dara háit in Ord Fiúntais an Aonaid sa Chomórtas Roghnúcháin le haghaidh an Chúrsa Cuntasaíochta Lóistíochta sa bhliain 2009, bliain nár tugadh ach áit amháin sa Chúrsa Cuntasaíochta Lóistíochta don Aonad. Sa Chomórtas Roghnúcháin le haghaidh an Chúrsa Cuntasaíochta Lóistíochta i mí na Nollag 2010, ní raibh an Gearánach sásta go raibh sé rangaithe sa tríú háit in Ord Fiúntais an Aonaid, agus é ag rá nár léirigh an rangú sin an taithí a bhí aige ná an tsinsearacht a bhí aige san Aonad. Mar shásamh, bhí sé ag iarraidh go gcuirfí é sa chéad áit in Ord Fiúntais an Aonaid agus, dá ndeonófaí áit sa Chúrsa don Aonad, gurb eisean a gheobhadh an áit sin.

Ord Fiúntais an Aonaid ag an am. D’ordaigh an Ginearál-Oifigeach i gCeannas gur cheart fad na seirbhíse ináirithe a ríomh ach leas a bhaint as an am a caitheadh ag céim shubstainteach an tSáirsint amháin, gur cheart fógra a thabhairt don Ghearánach go gcoigeartófaí scóir na n-iarrthóirí uile i leith ‘Fad Seirbhíse’ agus go ndéanfaí coigeartuithe ar Ord Fiúntais an Aonaid de réir mar ba chuí. Dhéanfaí Critéar 2 a athscrúdú agus a leasú láithreach de réir mar ba ghá chun aitheantas a thabhairt don fhíric go bhféadfadh Ceannairí agus Sáirsintí iarratas a dhéanamh tabhairt faoi Chúrsaí Cuntasaíochta Lóistíochta, cé gur ghá sinsearacht chéime a aithint freisin. D’admhaigh an ODF go raibh easpa soiléire ann sna treoirlínte a eisíodh don Bhord maidir leis an modheolaíocht a bheadh le húsáid ag an mBord a rinne measúnacht ar an nGearánach, ach bhí sé sásta leis na horduithe ón nGinearál-Oifigeach i gCeannas agus leis an athrú a rinneadh ina dhiaidh sin ar an Ord Fiúntais. Maidir le tuarascálacha AF 667 a bhí ar iarraidh, dá mba rud é go mbeadh an dá thuarascáil ar fáil agus go mbeadh an dá cheann acu ‘Thar Barr’, ní dhéanfadh na coigeartuithe ar scór an Ghearánaigh sa chomórtas difear leordhóthanach dá rangú ar an Ord Fiúntais chun go bhféadfadh sé áit a áirithiú sa Chúrsa Lóistíochta. Chuir an ODF rangú an Ghearánaigh san Ord Fiúntais i leith na heaspa seirbhíse thar lear a bhí déanta aige, seachas aon earráid a bhí inchurtha i leith thuarascálacha AF 667 a bhí ar iarraidh ná na marcanna fad seirbhíse a bronnadh air. Thug an ODF aird ar an bhfíric gur mainníodh comhaid chruinne iomlána a choinneáil do bhaill ina lán cásanna eile a bhreithnigh an Oifig seo roimhe agus gur cuireadh moltaí in iúl i gcás amháin roimhe chun a chinntiú go gcuirfí deireadh leis an bhfadhb sin. Bhí an ODF den tuairim nach mbeadh sé cóir do na hiarrthóirí eile dá ndéanfaí an sásamh a bhí á lorg i mí Eanáir 2011 a dheonú. Níor chreid sé ach oiread go raibh údar le gníomh den sórt sin ag an am sin. Mhol an ODF go bhfaigheadh an Gearánach leithscéal mar gheall ar an marc míchuí a bhronn an Bord i leith fhad a sheirbhíse céime ar dtús agus mar gheall go raibh dhá cheann de thuarascálacha AF 667 dá chuid ar iarraidh go fóill tráth an chomórtais. I mí Eanáir 2011, cuireadh tús leis an gCúrsa Cuntasaíochta Lóistíochta gan an nGearánach, ach chuir sé an Cúrsa i gcrích sa bhliain 2012.

Ar an gcéad dul síos, dheimhnigh an tOifigeach Imscrúdaithe Mhíleata gur cheart do gach Bord Roghnúcháin (‘Bord’) bheith neamhspleách agus gur gá measúnacht nua agus Ord Fiúntais nua a chur ar fáil do gach Cúrsa Cuntasaíochta Lóistíochta. Ar an dara dul síos, maidir leis na marcanna a bronnadh i leith Chritéar 2, ‘Fad Seirbhíse’, chuir an Bord don chomórtas i mí na Nollag 2010 seirbhís mar Cheannaire nó mar Sháirsint san áireamh agus cinneadh á dhéanamh aige ar na marcanna a bhronnfaí i leith an chritéir sin. I gcodarsnacht leis sin, rinne Boird roimhe sin marcanna a bhronnadh bunaithe ar fhad seirbhíse an iarrthóra sa chéim shubstainteach a bhí aige tráth an agallaimh. Bhain an Gearánach scór ‘thar a bheith ard’ amach i ngach réimse, ach amháin i gcás Chritéar 7 (Raon Taithí Míleata Thar Lear/Seirbhís in Oibríochtaí Tacaíochta Síochána), áit ar tugadh faoi deara go raibh seirbhís ‘theoranta’ thar lear déanta aige. Chuaigh an méid sin i bhfeidhm go mór ar a rangú san Ord Fiúntais, toisc gur mó i bhfad an tseirbhís thar lear a bhí déanta ag na hiarrthóirí eile ná mar a bhí déanta aige féin agus toisc gur bhain siad scór i bhfad ní b’airde amach sa chritéar sin dá bharr. Ar an tríú dul síos, bhí tuarascálacha AF 667 de chuid an Ghearánaigh do na blianta 2002 agus 2004 ar iarraidh óna chomhad. Fiú amháin dá mbainfeadh an Gearánach na scóir ab airde ab fhéidir amach sna tuarascálacha sin, tháinig an tOifigeach Imscrúdaithe Mhíleata ar an gconclúid nár leor na marcanna foriomlána chun an Gearánach a chur ag barr

Tuarascáil Bhliantúil Chomhcheangailte do na Blianta 2013 agus 2014

Achoimre ar Chás 5 Scaoileadh – D’iarr an Gearánach scaoileadh a chur ar ceal tar éis an scaoilte – Dhiúltaigh an tAire don iarraidh sin

Rinne an Gearánach iarratas ar a bheith scaoilte as Óglaigh na hÉireann agus is amhlaidh gur scaoileadh é ina dhiaidh sin. An lá díreach tar éis a scaoilte, rinne sé teagmháil le hoifigeach uachtarach agus d’iarr sé an scaoileadh a chur ar ceal. Cuireadh in iúl dó go raibh sé rómhall. Rinne polaiteoir uiríll ar son an Ghearánaigh leis an Aire, ach chinn an tAire nár cheart an scaoileadh a chur ar ceal. Rinne an Gearánach iarratas chuig an Oifig seo ansin, agus é ag iarraidh uirthi a mholadh don Aire athmhachnamh a dhéanamh ar an seasamh sin. Ní raibh an Oifig seo in ann teacht ar aon bhonn ar a mbeadh sé cuí don ODF déanamh amhlaidh. Mar sin féin, scríobh sí chuig an Aire agus chuig na húdaráis mhíleata chun fógra a thabhairt dóibh gur chosúil go raibh gá ann le tuilleadh soiléire a chur ar fáil do bhaill maidir leis na nósanna imeachta nach mór a leanúint agus iad ar lorg scaoileadh as Óglaigh na hÉireann.

Tuarascáil Bhliantúil Chomhcheangailte do na Blianta 2013 agus 2014

Achoimre ar Chás 6 Ardú Céime – Roghnú – Bhí Uachtarán an Bhoird Agallaimh Claonta – Tugadh Ardú Céime chuig Ról an Oifigigh Fhoruimhrigh don Iarrthóir a bhí Rangaithe sa Dara hÁit – Bhí an Gearánach Rangaithe sa Tríú hÁit – Bhíothas ar Lorg Ardú Céime chuig Ról an Oifigigh Fhoruimhrigh mar Shásamh – Cuireadh an tIarratas ar Shásamh in Éagóracha ar Fionraí – Bhí Moill ann ar an Iarratas a Chur faoi Bhráid an Ombudsman – Alt 6 den Acht Ombudsman (Óglaigh na hÉireann) 2004

I gComórtas Ardú Céime a reáchtáladh i mí na Nollag 2008, bhí an Gearánach rangaithe sa tríú háit as ceathrar iarrthóirí ar fholúntas mar Sháirsint Complachta. Toisc go raibh sé ag déanamh seirbhís thar lear i mí na Nollag 2008, ba é Comhad Pearsanta Aonaid an Ghearánaigh a d’úsáid an Bord Agallaimh (‘an Bord’) dá athbhreithniú. I mí na Bealtaine 2010, fuair an Ceann Foirne amach go raibh Uachtarán an Bhoird claonta i bhfabhar an iarrthóra rathúil. Mhol sé ardú céime chuig ról an oifigigh fhoruimhrigh a thabhairt don iarrthóir a bhí rangaithe sa dara háit ó dháta ardú céime an iarrthóra rathúil. Tháinig an tAire Cosanta ar an gconclúid gur léiríodh claontacht in aghaidh gach duine de na hiarrthóirí eile, an Gearánach ina measc. Mhol sé an comórtas a athreáchtáil chun an t-aon ról mar oifigeach foruimhreach a líonadh, comórtas a bheadh teoranta don triúr iarrthóirí mírathúla. I mí an

Mheithimh 2010, líomhnaíodh san iarratas ar Shásamh in Éagóracha ón nGearánach gur ghníomhaigh an Bord ar bhealach claonta éagóir sa dóigh: a. Ar bhreithnigh sé na cúrsaí a bhí curtha i gcrích ag an nGearánach; b. Ar bhreithnigh sé taithí an Ghearánaigh; c. A raibh sé i bhfabhar pearsanra ag a raibh taithí roimhe ar cheapachán Seirbhísí Cumarsáide agus Faisnéise; d. Ar thuairiscigh sé a chuid tuairimí i dTuarascáil an Bhoird maidir le fad agus cineál seirbhíse an Ghearánaigh, maidir lena thaithí thar lear agus maidir lena thaithí ghinearálta ar Sheirbhísí Cumarsáide agus Faisnéise. Seachtain ina dhiaidh sin, chuir an Gearánach an tiarratas ar Shásamh in Éagóracha ar fionraí ar feitheamh an toraidh ar an iarratas ar Shásamh in Éagóracha ón iarrthóir a bhí rangaithe sa dara háit. D’athmhúscail sé an gearán arís i mí na Bealtaine 2011, agus é ar lorg ardú céime chuig ról an tSáirsint Complachta fhoruimhrigh. I mí Iúil 2011, tugadh ardú céime chuig ról an tSáirsint Complachta fhoruimhrigh don iarrthóir a bhí rangaithe sa dara háit. Sheas an tOifigeach Imscrúdaithe Mhíleata leis an ngearán ina dhiaidh sin, ag fáil amach dó gur

Tuarascáil Bhliantúil Chomhcheangailte do na Blianta 2013 agus 2014

ghníomhaigh an Bord ar bhealach claonta éagóir i leith an Ghearánaigh sa mhéid gur mhainnigh sé aitheantas a thabhairt do cháilíochtaí an Ghearánaigh agus dá thaithí sa tír seo agus thar lear agus sa mhéid gur bhain sé úsáid as focail agus as teanga lenar caitheadh dímheas ar an tseirbhís a bhí déanta ag an nGearánach sa tír seo agus thar lear trína bheag a dhéanamh dá phróifíl ghairme. Mhol an tOifigeach Imscrúdaithe Mhíleata ardú céime a thabhairt don Ghearánach ar bhonn foruimhreach. Ós rud é nach raibh ach aon fholúntas amháin ann le haghaidh ardú céime agus gur cheart an t-ardú céime sin a thabhairt don iarrthóir a bhí rangaithe sa dara háit, bhí an Ceann Foirne den tuairim nach ndearnadh aon éagóir ar an nGearánach agus nár ghá sásamh a chur ar fáil dó dá bharr sin. Mhaígh an Ceann Foirne nach mbeadh aon athrú ar an scéal don Ghearánach mura mbeadh an chlaontacht sin ann agus dhiúltaigh sé don iarratas ar ardú céime foruimhreach ón nGearánach dá bharr sin.

gach ar iarradh air a dhéanamh chun an t-iarratas ar Shásamh in Éagóracha a chur ar aghaidh. Mheas an ODF go raibh tionchar díobhálach ag gníomhartha an Bhoird ar an nGearánach, cé nach ndearna siad dochar dá ionchais ardú céime. Bhí gníomhartha an Bhoird bunaithe ar eolas earráideach nó easpach agus bhí siad idirdhealaitheach go míchuí. Mar sin féin, toisc nach raibh aon fhianaise ann gurbh éagóraí an dóigh ar caitheadh leis an nGearánach ná an dóigh ar caitheadh leis an iarrthóir a bhí rangaithe sa dara háit, agus toisc go raibh an Gearánach rangaithe faoi bhun an iarrthóra sin, ghlac an ODF leis nach mbeadh sé cuí ardú céime a thabhairt don Ghearánach ar bhonn foruimhreach mar leigheas. Tar éis an chomórtais sin, rinneadh nós imeachta athbhreithnithe nua um Oifigigh Neamhchoimisiúnaithe a roghnú le haghaidh ardú céime a chur chun feidhme laistigh de na hÓglaigh Bhuana trí Threoir Riaracháin ‘A’ – Cuid 10 a leasú. Mar shásamh, mheas an tOmbudsman go raibh an Gearánach i dteideal admhála go ndearnadh éagóir air. Ar an dara dul síos, mheas sé go raibh an Gearánach i dteideal leithscéal a fháil ó Údarás Míleata cuí, amhail Údarás Comórtha an Bhoird a bhfuarthas amach go raibh sé claonta i bhfabhar an iarrthóra rathúil. Ar an tríú dul síos, moladh an leithscéal sin a thuairisciú i dtaifid an Ghearánaigh ar bhealach a d’ordódh an Ceann Foirne. Ar an gceathrú dul síos, moladh gur cheart a bhreithniú conas maolú a dhéanamh ar aon drochthionchar a d’fhéadfadh a bheith ag an tráchtaireacht atá i dTuarascáil an Bhoird d’fhonn a chinntiú nach ndéanfadh an tráchtaireacht sin dochar don Ghearánach in aon chás amach anseo.

In ainneoin gur cuireadh an gearán faoi bhráid na hOifige seo tar éis na tréimhse reachtúla 12 mhí dá bhforáiltear le halt 6 den Acht Ombudsman (Óglaigh na hÉireann) 2004, ghlac an ODF le dlínse ina leith mar gur tháinig an mhoill as an iarratas ar Shásamh in Éagóracha a chur ar fionraí ar chomhairle phearsanra gníomhach Cheanncheathrú an Aerchóir go dtí go bhfaighfí an toradh ar iarratas den chineál céanna ar Shásamh in Éagóracha. Tháinig an mhoill as an iarracht a bhí á déanamh acmhainní imscrúdaitheacha a úsáid ar an mbealach ab éifeachtúla freisin. A luaithe a athmhúsclaíodh an gearán, ní raibh aon smacht ag an nGearánach ar aon mhoill a bhí ann ar an ábhar a chur faoi bhráid na hOifige seo. Ba go sách tapa a rinne sé

Tuarascáil Bhliantúil Chomhcheangailte do na Blianta 2013 agus 2014

Achoimre ar Chás 7 Atheagrú Óglaigh na hÉireann – Íosghrádaíodh céim an cheapacháin – Tionchar díobhálach ar an nGearánach – Níor tionscnaíodh an gearán laistigh de 12 mhí ón ngníomh a bhí i gceist – Bhain an gearán le heagrú, le struchtúr agus le himscaradh Óglaigh na hÉireann – Bhí an gearán lasmuigh d’údarás an ODF.

Bhain an gearán le heatheagrú Óglaigh na hÉireann sa bhliain 1998 agus, go háirithe, le híosghrádú chéim an cheapacháin a bheadh ag an nGearánach ina dhiaidh sin. Ba ar dhá chúis a bhí an gearán lasmuigh d’údarás an ODF.

t-iarratas sin a phróiseáil, an rialú ón gCeann Foirne san áireamh. Ar an dara dul síos, bhí an gearán eisiata ó údarás an Ombudsman faoi alt 5(1)(d)(ii) d’Acht 2004 toisc gur bhain sé le “heagrú, le struchtúr agus le himscaradh Óglaigh na hÉireann”. Bhí sé soiléir don Oifig seo gurbh é bunús an ghearáin an tionchar díobhálach a d’fhéadfadh bheith ann ar ionchais ardú céime an ghearánaigh mar gheall ar leasú ar eagrú agus ar struchtúr Óglaigh na hÉireann (agus is amhlaidh go raibh tionchar díobhálach ann ina dhiaidh sin ar a cheapachán chuig an ról atá i gceist).

Ar an gcéad dul síos, níor tionscnaíodh an gearán laistigh de 12 mhí ón ngníomh a bhí i gceist, faoi mar a cheanglaítear le halt 6(3) d’Acht 2004. Cé gur ghlac an ODF leis gur cheart solúbthacht de chineál éigin a bheith ann ina leith sin in imthosca áirithe, go háirithe i gcásanna ina raibh Óglaigh na hÉireann freagrach go páirteach as an moill, fuair sé amach nár comhlíonadh an teorainn ama sa chás seo mar gheall ar an moill naoi mí a chuir an Gearánach ar iarratas ar Shásamh in Éagóracha a thionscnamh tar éis dó ardú céime a fháil chuig an gceapachán iomchuí. Níor mhínigh sé na cúiseanna leis an moill sin. Ina theannta sin, níor thóg sé ach ceithre mhí ar Óglaigh na hÉireann an

Mar sin, rialaigh an ODF go raibh an gearán lasmuigh dá údarás agus scoir sé de bhreithniú a dhéanamh air.

Tuarascáil Bhliantúil Chomhcheangailte do na Blianta 2013 agus 2014

Achoimre ar Chás 8 Cúrsa Traenála Fisiciúla do Mhaoirseoirí – Bhí ceanglas íoschéime fágtha ar lár – Ordú Gnáthaimh Seachtainiúil 28/12 ón Aerchór – Treoir Traenála Bhliantúil 2012 ó Óglaigh na hÉireann – Deimhniú Práinne – Rialachán A7 ó Óglaigh na hÉireann, Cuid 1, Mír 3 – Dualgas ar bhaill dul i dtaithí ar na rialacháin – próisis neamh-leordhóthanacha riaracháin – méid neamh-aire a bhí i gceist – éagóir agus míréasúnta – cleachtas míchuibhiúil riaracháin agus/nó contrártha do riarachán cóir nó fónta

Rinne an Gearánach, eitleoir, iarratas ar áit i gCúrsa Traenála Fisiciúla do Mhaoirseoirí, rud a foilsíodh in Ordú Gnáthaimh Seachtainiúil 28/12 ón Aerchór. Bheadh an cúrsa le tosú an 15 Deireadh Fómhair 2012. Mhol Ceann Foirne an Ghearánaigh an tiarratas uaidh agus roghnaíodh mar ainmní é. Fuair sé Treoracha don Chúrsa an 10 Deireadh Fómhair 2012. Díroghnaíodh é an 11 Deireadh Fómhair 2012 ar an mbonn go raibh ceanglas fágtha ar lár ón Ordú Gnáthaimh, ba é sin, gurbh é céim an Oifigigh Neamhchoimisiúnaithe an íoschéim don chúrsa a bhí i gceist de bhun Threoir Traenála Bhliantúil 2012 ó Óglaigh na hÉireann. Chuir sé iarratas ar Shásamh in Éagóracha isteach an lá sin, agus é ag iarraidh cead a fháil tabhairt faoin gcúrsa ar an mbonn gur chomhlíon sé na critéir cháilitheacha riachtanacha uile a bhí leagtha síos san Ordú Gnáthaimh; gur moladh agus gur roghnaíodh don chúrsa é; go raibh raon mór cáilíochtaí ábhartha aige; agus go raibh cúrsa Oifigeach Neamhchoimisiúnaithe Féideartha críochnaithe go rathúil aige cheana féin. Iarradh Deimhniú Práinne an lá sin freisin.

gCeann Foirne dó; go raibh moill ann ar an imscrúdú; nach bhfuair sé an tuarascáil ón Oifigeach Imscrúdaithe Mhíleata sular thug sé rialú; agus go raibh moill ann ar an tuarascáil ón Oifigeach Imscrúdaithe Mhíleata a fháil. Ag seasamh dó leis an rialú ón Oifigeach Gníomhach i gCeannas, thagair an Ceann Foirne don dualgas atá ar gach ball d’Óglaigh na hÉireann dul i dtaithí ar gach rialachán agus ar gach ordú a fhoilsítear mar fhaisnéis dóibh, ar aon dul le Rialachán A7 ó Óglaigh na hÉireann, Cuid 1, Mír 3. D’admhaigh an Ceann Foirne a thábhachtaí atá sé gach gearánach a choinneáil ar an eolas faoi gach gné dá n-iarratas ar Shásamh in Éagóracha. ‘Neamart mífhortúnach’ ba ea an mhoill ar an deimhniú práinne. Fuair an ODF amach go raibh na próisis riaracháin laistigh den Aerchór neamh-leordhóthanach maidir le hiomláine an phróisis roghnúcháin agus díroghnúcháin don chúrsa. Measadh go raibh ‘méid neamh-aire’ i gceist leis freisin. Measadh gurbh ‘éagóir agus míréasúnta’ a bhí an iarracht a rinneadh dualgas a chur ar an nGearánach féin na ceanglais chéime don chúrsa a aimsiú. An dóigh ar déileáladh leis an iarratas ar Shásamh in Éagóracha ar roinnt leibhéal éagsúil laistigh den Aerchór, mar a thagair an Ceann Foirne dóibh, measadh gur ‘chleachtas míchuibhiúil riaracháin’ a bhí inti agus/nó go raibh sí ‘contrártha do riarachán cóir nó fónta’. Agus ceithre lá ann idir an t-iarratas ar Shásamh in Éagóracha agus tús an chúrsa, leag an ODF béim ar an deacracht a bhí aige a thuiscint cén fáth nach bhféadfaí Deimhniú Práinne a eisiúint laistigh den tréimhse sin. Mhol an ODF go bhféadfadh Óglaigh na hÉireann fógra a thabhairt don Ghearánach faoi cén uair a reáchtálfaí an chéad chúrsa eile Traenála Fisiciúla do Mhaoirseoirí agus áit sa chúrsa a chur in áirithe dó, dá mba mhian leis leas a bhaint aisti go fóill. Ghlac Stiúrthóir na Seirbhíse Bainistíochta Acmhainní Daonna leis an gcur chuige a moladh. Ghlac an Gearánach leis an deis sin agus bhain sé leas as an áit i mí Dheireadh Fómhair 2013. Chríochnaigh sé an cúrsa i mí na Samhna 2013.

Bhí an tOifigeach Imscrúdaithe Mhíleata den tuairim gurbh earráid riaracháin é gan an ceanglas a leagan síos; tharraing sé aird ar cheanglais Threoir Traenála Bhliantúil 2012; agus fuair sé amach nach ndearnadh aon éagóir ar an nGearánach. Ag aontú dó leis an Oifigeach Imscrúdaithe Mhíleata, dúirt an tOifigeach Gníomhach i gCeannas gurbh údar aiféala é gur próiseáladh an t-iarratas ar leibhéal aonaid agus ar leibhéal Cheanncheathrú an Aerchóir araon, cé nach raibh an Gearánach cáilithe don chúrsa. Chomh maith leis sin, d’ordaigh an tOifigeach Gníomhach i gCeannas nach mór don Cheannasaí aonaid a chinntiú gur cáilithe atá pearsanra a dhéanann iarratas ar chúrsaí sula n-ainmneoidh sé iad lena roghnú. Ar tharchur chuig an gCeann Foirne, mhaígh an Gearánach freisin nach bhfuair sé fógra ach an 1 Samhain 2012 gur diúltaíodh dá iarratas ar Dheimhniú Práinne; gur diúltaíodh cóip den rialú ón

Tuarascáil Bhliantúil Chomhcheangailte do na Blianta 2013 agus 2014

Achoimre ar Chás 9 Bulaíocht – Cuireadh an gearán isteach ceithre bliana go leith tar éis na heachtra – Tar éis na teorann ama 1 bhliana – Lasmuigh d’údarás an ODF.

Rinne an Gearánach gearán faoi roinnt eachtraí inar bhain ball ainmnithe d’Óglaigh na hÉireann an bonn uaidh san ionad oibre agus inar thug an ball faoi iompar míchuí agus faoi bhulaíocht. Níor cuireadh an gearán faoi bhráid na hoifige seo ach thart ar cheithre bliana go leith tar éis na n-

eachtraí. Toisc gur cuireadh an gearán isteach tamall maith tar éis na teorann ama aon bhliana atá leagtha síos in alt 6(3) den Acht Ombudsman (Óglaigh na hÉireann) 2004, agus toisc nár míníodh an chúis leis an moill sin, dhiúltaigh an ODF glacadh leis an ngearán.

Tuarascáil Bhliantúil Chomhcheangailte do na Blianta 2013 agus 2014

Achoimre ar Chás 10 Postú aonaid – Postaíodh é chuig aonad eile tar éis coimisiúnú – Ceist maidir le cé acu a bhí nó nach raibh súil dhlisteanach ann nach bpostófaí é ar shiúl ón aonad – Níor sannadh aon obair – Mainneachtain i mbainistíocht acmhainní daonna – Ceist maidir le cé acu a bhí nó nach raibh bulaíocht ann – Réitíodh an tábhar tar éis plé.

Bhí an Gearánach ina Oifigeach Neamhchoimisiúnaithe in aonad traenála sna hÓglaigh Chúltaca ar feadh roinnt blianta. Rinneadh é a ainmniú agus a choimisiúnú don Chúrsa d’Oifigigh Fhéideartha. Mar sin féin, tar éis insint dó nach n-athródh sé aonad, postaíodh é ina dhiaidh sin chuig aonad eile nach raibh i mbun traenála. Ní raibh aon obair le déanamh aige san aonad nua sin agus bhraith sé gur cuireadh i leataobh é agus go raibh sé aonraithe dá bharr. Rinne sé iarratas ar Shásamh in Éagóracha.

Tar éis don Oifig seo idirghabháil a dhéanamh san ábhar, cuireadh in iúl don ODF go ndearnadh plé ar an ábhar agus gur réitíodh é ar bhealach a raibh na páirtithe uile sásta leis. Bhí an Oifig seo an-sásta leis an toradh sin, rud ar shampla é den tairbhe a ghabhann le luath-idirghabháil i gcásanna den sórt sin.

Fuair an tOifigeach Imscrúdaithe Mhíleata in aghaidh an ghearánaigh agus mhol sé dó fanacht ina aonad reatha, rud a d’fhéadfadh tairbhe a bhaint as a chuid scileanna. Thug sé faoi deara nár sannadh beirt de na mic léinn eile ar an gCúrsa d’Oifigigh Fhéideartha chuig a n-aonaid bhunaidh. D’aontaigh an Ceann Foirne leis an gcinneadh sin, é den tuairim go raibh sé de rogha ag an nGinearálOifigeach i gCeannas oifigeach ó na hÓglaigh Chúltaca a cheapadh chun cór seirbhísí den sórt sin de réir mar is mian leis. D’éirigh an cás ní ba mheasa agus ní ba mheasa ina dhiaidh sin. Bhí aistriú ceadaithe go foirmiúil le deonú dó, ach cailleadh cáipéisí an aistrithe agus fágadh é gan aonad lena bhféadfadh sé dul ar paráid. Cuireadh é ar an liosta d’oifigigh neamhéifeachtacha ansin. Ina Thuarascáil Réamhthuairime, fuair an ODF amach gur caitheadh go héagórach leis an nGearánach agus gur imríodh drochthionchar air de bharr na cleachtais riaracháin a bheith i bhfad ní b’ísle ná an caighdeán a bhféadfadh súil réasúnach a bheith aige leis. Bhí fianaise láidir ann go raibh súil dhlisteanach ag an nGearánach nach bpostófaí é amach óna aonad chomh luath agus a bheadh sé ina oifigeach, ach rinneadh amhlaidh ina dhiaidh sin. Ba chosúil freisin gur sáraíodh Cuspóirí Straitéiseacha na Bainistíochta Acmhainní Daonna agus go raibh gnéithe láidre de bhulaíocht sa chás seo, faoi mar a shainmhínítear bulaíocht sa cháipéis Response to the Challenge of a Workforce.

Tuarascáil Bhliantúil Chomhcheangailte do na Blianta 2013 agus 2014

Achoimre ar Chás 11 Cúrsa gairme – Cúrsa d’Ardoifigigh Neamhchoimisiúnaithe sa bhliain 2008 – Neamhroghnú – Seasadh leis an ngearán – Moladh leigheas – Cuireadh áit ar fáil sa chúrsa sa bhliain 2010 – É thar lear le linn an chúrsa sa bhliain 2010 – Tréimhse fhada go dtí an chéad chúrsa eile – Ardú céime á lorg – Cúrsa ina réamhriachtanas d’ardú céime

Sa bhliain 2009, sheas an ODF le gearán ón nGearánach nár roghnaíodh é le haghaidh an Chúrsa d’Ardoifigigh Neamhchoimisiúnaithe (‘Cúrsa’) sa bhliain 2008, cé gur chomhlíon sé na critéir cháilitheacha. Roghnaíodh Oifigigh Neamhchoimisiúnaithe áirithe eile le haghaidh an Chúrsa, cé nár chomhlíon siad na critéir cháilitheacha. Moladh gur cheart iniúchadh a dhéanamh ar roinnt bealaí ina bhféadfaí an tionchar díobhálach a bhí ann a mhaolú, agus aird á tabhairt ar an tseirbhís a bhí á déanamh ag an nGearánach san Afganastáin agus ar a fhilleadh i mí an Mhárta 2010. Mhol an Ceann Foirne áit bhreise a chur ar fáil don Ghearánach sa chéad Chúrsa eile tar éis dó filleadh ó dhualgas thar lear. D’fhill sé i mí an Mhárta 2010. Tionscnaíodh an gearán seo i mí an Mhárta 2012. Níor cuireadh an réiteach a mhol an Ceann Foirne ar fáil faoin am sin mar nach raibh aon deis ag an nGearánach páirt a ghlacadh i gCúrsa – bhí an chéad cheann eile le tosú i mí Mheán Fómhair 2012. Ba é an toradh a bhí air sin nach bhféadfadh sé iarratas a dhéanamh ar ardú céime, in ainneoin go mbeadh a lán deiseanna ardú céime ag teacht chun cinn agus go mbeadh na folúntais sin líonta isteach roimh i bhfad. D’fhág sé sin nach mbeadh aon fholúntais ar fáil go ceann i bhfad.

•

Dá gcáileodh sé le haghaidh ardú céime, a cháilíocht a shiardhátú chuig an dáta ar ar críochnaíodh an Cúrsa sa bhliain 2008. • Dá mbeadh an t-iarratas ar Shásamh in Éagóracha uaidh fós beo tar éis thréimhse an chéad chomórtais eile, ardú céime a fháil chuig ról an tSáirsint Complachta (Líne) fhoruimhrigh sula dtabharfadh sé faoi Chúrsa. Chun tacú leis an ngearán, thagair an Gearánach do roinnt gearán roimhe ó bhaill eile d’Óglaigh na hÉireann i gcásanna inar tugadh cead do na gearánaigh sin, faoi réir srianta áirithe, páirt a ghlacadh i gcomórtais éagsúla chúrsa gairme nó i gcomórtais éagsúla ardú céime gan na cáilíochtaí a bhí réamhriachtanach do pháirt a ghlacadh sna comórtais sin a bheith acu. Fuair an tOifigeach Imscrúdaithe Mhíleata amach nach raibh aon earráid riaracháin ann a chuir cosc ar an nGearánach freastal ar Chúrsa d’Ardoifigigh Neamhchoimisiúnaithe san idirthréimhse tar éis an Chúrsa sa bhliain 2008. Fiú amháin má rinneadh éagóir ar an nGearánach, fuair an tOifigeach Imscrúdaithe Mhíleata amach nach raibh aon fhoráil i dTuarascáil Uimh. 448 ón gComhairle Comhréitigh (ná i dTreoir Riaracháin A10) lena ligfí d’Óglaigh na hÉireann Sáirsint a dheimhniú/a mheas a bheith cáilithe d’ardú céime chuig ról an tSáirsint Complachta gan an Cúrsa a bheith críochnaithe aige. Agus tagairt á déanamh aige do na fasaigh a luaigh an Gearánach, thug an Ceann Foirne faoi deara gur ar a fhiúntas féin a scrúdaíodh gach iarratas ar Shásamh in Éagóracha agus nach raibh Óglaigh na hÉireann faoi cheangal ag rialuithe roimhe, cé gur chuir siad comhsheasmhachtaí riaracháin roimhe sin san áireamh. Rinne sé idirdhealú idir an cás seo agus na fasaigh a luadh bunaithe ar na himthosca difriúla a bhí i gceist agus ar an athrú a rinneadh de bhun Thuarascáil Uimh. 448 ón gComhairle Comhréitigh maidir leis na critéir incháilitheacha do Sháirsintí atá ar lorg ardú céime chuig ról an tSáirsint Complachta. D’éirigh leis an nGearánach an Cúrsa a chríochnú i mí na Nollag 2012.

Bhí an Gearánach ar lorg na nithe seo a leanas mar shásamh: •

•

A bheith incháilithe dul san iomaíocht láithreach le haghaidh ardú céime amhail is dá mbeadh an Cúrsa sa bhliain 2008 críochnaithe aige, gan ardú céime substainteach a fháil go dtí go mbeadh Cúrsa críochnaithe aige. A bheith ceadaithe páirt a ghlacadh i gcomórtas ardú céime agus, dá roghnófaí é le haghaidh ardú céime chuig ról an tSáirsint Complachta, an tsinsearacht a chaill sé a fhritháireamh tríd an ardú céime substainteach a shiardhátú chuig an dáta ar ar mhol an Bord é le haghaidh ardú céime, agus ní chuig an dáta ar ar chríochnaigh sé an Cúrsa.

Tuarascáil Bhliantúil Chomhcheangailte do na Blianta 2013 agus 2014

Mar sin, mhol an ODF an méid seo a leanas: •

•

Gealltanas a thabhairt go ndéanfadh Bord Ardú Céime d’Oifigigh Neamhchoimisiúnaithe measúnacht, roimh dheireadh na bliana 2014, ar a oiriúnaí atá sé d’ardú céime. Bhunófaí an Bord sin de réir fhorálacha Threoir Riaracháin ‘A’ Cuid 10 nó de réir cibé forálacha a d’ordódh an tAire agus d’úsáidfí na haon chritéir a cuireadh i bhfeidhm sa Chomórtas Ardú Céime d’Oifigigh Neamhchoimisiúnaithe sa bhliain 2012 nó iad sin a cuireadh i bhfeidhm sa Chomórtas sa bhliain 2014, cibé acu is tairbhí don Ghearánach. Dá measfadh an Bord don chomórtas sa bhliain 2014 go bhfuil sé oiriúnach d’ardú céime, ba cheart ardú céime a thabhairt dó ar an Ord Fiúntais arna bhunú ag an mBord. Dá mba rud é go mbunófaí Bord go speisialta de réir ordacháin ón Aire agus go measfadh sé go bhfuil an

•

Gearánach oiriúnach d’ardú céime, ba cheart ardú céime a thabhairt dó gan mhoill, é a chuimsiú sna hÓglaigh bhuana reatha agus é a dhéanamh substainteach ina chéim. Dá mba rud é go dtabharfaí ardú céime dó, ba cheart an tsinsearacht choibhneasta a bheadh aige sa chéim nua sin a mheas de réir mar a d’ordódh an tAire le haghaidh comórtais ardú céime amach anseo. Chun críocha sinsearachta agus luach saothair, ba cheart a mheas go bhfuair sé ardú céime a luaithe a chríochnaigh sé an Cúrsa d’Ardoifigigh Neamhchoimisiúnaithe agus a luaithe bhí sé incháilithe d’ardú céime. An éagóir a rinneadh air ón mbliain 2008 go dtí gur ghlac sé i mí an Mhárta 2010 leis an sásamh a thairg an Ceann Foirne ag an am dó, ba cheart an méid sin a léiriú sa phointe scála tosaigh dá chéim nua.

Tuarascáil Bhliantúil Chomhcheangailte do na Blianta 2013 agus 2014

Gnóthaí Corparáideacha

Soláthar Foirne Chuimsigh leibhéal soláthar foirne an Ombudsman d’Óglaigh na hÉireann amhail an 31 Nollaig 2014 an méid seo a leanas: •

• •

Brian O’Neill, Ceann Riaracháin / Oifigeach Imscrúdaithe Mhíleata (Príomhoifigeach Cúnta); Conor Gallogly, Bainisteoir Cásanna (Ardoifigeach Feidhmiúcháin); Geraldine Keegan, Cúntóir Riaracháin (Oifigeach Cléireachais).

Athbhreithniú ar Rialuithe Inmheánacha Airgeadais Mar an gcéanna le hOifigí eile atá maoinithe ag an bpobal, rinne an tOmbudsman d’Óglaigh na hÉireann athbhreithniú foirmiúil ar Rialuithe Inmheánacha Airgeadais sa bhliain 2014. Cuireadh an t-athbhreithniú sin ar fáil don ArdReachtaire Cuntas agus Ciste. Tá córas cuimsitheach buiséid i bhfeidhm agus déantar athbhreithniú ar threochtaí caiteachais ar bhonn ráithiúil i gcomhar le cuntasóirí seachtracha an Ombudsman d’Óglaigh na hÉireann.

Cosaint Sonraí Tá Oifig an Ombudsman d’Óglaigh na hÉireann cláraithe leis an gCoimisinéir Cosanta Sonraí. Ba cheart a thabhairt faoi deara go gcuirtear forálacha rúndacht faisnéise i bhfeidhm maidir leis an Ombudsman d’Óglaigh na hÉireann faoi alt 10 den Acht Ombudsman (Óglaigh na hÉireann) 2004 mar seo a leanas [tabhair faoi deara: aistriúchán neamhoifigiúil]:

Tuarascáil Bhliantúil Chomhcheangailte do na Blianta 2013 agus 2014

10.—(1) Ní thabharfaidh an tOmbudsman ná ball d’fhoireann an Ombudsman (lena n-áirítear oifigeach imscrúdaithe) aon eolas, aon doiciméad, aon chuid de dhoiciméad ná aon ní atá faighte ag an Ombudsman nó ag oifigeach imscrúdaithe le linn dó nó di réamhscrúdú nó imscrúdú a dhéanamh, nó chun réamhscrúdú nó imscrúdú a dhéanamh, faoin Acht seo ach amháin chun na críche seo a leanas—

(4) I gcás a dtabharfar fógra faoi fho-alt (3)(a), ní fhéadfaidh an tOmbudsman ná ball d’fhoireann an Ombudsman (lena n-áirítear oifigeach imscrúdaithe) ceann ar bith díobh seo a leanas a thabhairt — (a) doiciméad, cuid de dhoiciméad, eolas ná ní a bheidh sonraithe san fhógra, nó (b) aicme doiciméid, choda de dhoiciméad, eolais nó ní a bheidh sonraithe san fhógra, d'aon duine nó chun aon chríche agus ní fhorléireofar aon ní san Acht seo mar ní a údaraíonn don Ombudsman nó do bhall d’fhoireann an Ombudsman (lena n-áirítear oifigeach imscrúdaithe) aon ní dá dtagraítear i mír (a) nó (b) a thabhairt d'aon duine nó chun aon chríche.

(a) an réamhscrúdú nó an t-imscrúdú lena mbaineann, (b) aon ráiteas, tuarascáil nó fógra a dhéanamh, de réir an Achta seo, faoin réamhscrúdú nó faoin imscrúdú sin, nó (c) imeachtaí a bhaineann le cion faoin Acht um Rúin Oifigiúla, 1963, a líomhnaítear go ndearna é i ndáil le heolas nó doiciméad, cuid de dhoiciméad nó ní atá faighte ag an Ombudsman nó ag oifigeach imscrúdaithe de bhua an Achta seo.

Comhairle Bharra na hÉireann Tá Oifig an Ombudsman d’Óglaigh na hÉireann cláraithe faoin Scéim um Rochtain Ghairmiúil Dhíreach de chuid Chomhairle Bharra na hÉireann. Baineann Oifig an Ombudsman d’Óglaigh na hÉireann úsáid as seirbhísí abhcóidí chun athbhreithniú a dhéanamh ar chomhaid chásanna in imthosca cuí.

(2) Ní iarrfar ar an Ombudsman ná ar bhall d’fhoireann an Ombudsman (lena n-áirítear oifigeach imscrúdaithe) fianaise a thabhairt in aon imeachtaí, seachas imeachtaí dá dtagraítear i bhfo-alt (1)(c), maidir le cúrsaí a tháinig ar a iúl nó ar a hiúl le linn dó nó di réamhscrúdú nó imscrúdú a dhéanamh faoin Acht seo. (3) (a) Féadfaidh an tAire fógra a thabhairt i scríbhinn don Ombudsman maidir le haon doiciméad, aon chuid de dhoiciméad, aon eolas nó aon ní a bheidh sonraithe san fhógra, nó maidir le haon aicme doiciméid, choda de dhoiciméad, eolais nó ní a bheidh sonraithe amhlaidh go ndéanfadh, i dtuairim an Aire, nochtadh (seachas don Ombudsman nó do bhall dá fhoireann nó dá foireann, lena náirítear oifigeach imscrúdaithe) an doiciméid sin, aon choda den doiciméad sin, an eolais sin nó an ní sin nó doiciméid, aon chodanna de dhoiciméad, nó eolais nó aon ní den aicme sin dochar do leas an phobail nó do shlándáil an phobail ar na cúiseanna a bheidh luaite san fhógra. (b) I gcás a dtabharfar fógra faoin bhfo-alt seo, ní fhorléireofar aon ní san Acht seo mar ní a údaraíonn don Ombudsman nó a cheanglaíonn ar an gcéanna aon doiciméad, eolas nó ní a bheidh sonraithe san fhógra nó aon doiciméad, eolas nó ní d'aicme a bheidh sonraithe amhlaidh a thabhairt d'aon duine nó chun aon chríche.

Sláinte agus Sábháilteacht Tá Ráiteas Sláinte agus Sábháilteachta i bhfeidhm ag an Ombudsman d’Óglaigh na hÉireann. Tá freagracht phríomha ar an Roinn Gnóthaí Eachtracha agus Trádála as an mBeartas Sláinte agus Sábháilteachta maidir leis an bhfoirgneamh ina gcuirtear cóiríocht ar fáil don Ombudsman d’Óglaigh na hÉireann.

Tuarascáil Bhliantúil Chomhcheangailte do na Blianta 2013 agus 2014

Ombudsman for the Defence Forces 15 Lower Hatch Street Dublin 2, Ireland

T: +353 1 663 3222 F: +353 1 663 3223 W: www.odf.ie E: admin@odf.ie