Η Φόνισσα

Αλέ ξ αν δροςΠαπαδι αμάν τ ης ΗΦόν ι σσα

Α' Μι σοπλ αγ ι ασμέ ν ηκ ον τ άε ι ςτ ηνε στ ί αν , μεσφαλ ι στ άτ α όμματ α, τ ην κ ε φαλ ήν ακο υμβώσα ε ι ςτ οκ ράσπε δον τ ης ε στ ί ας , τ ολ ε γ όμε ν ον «φουγ οπόδαρο», ηθε ι α-Χαδ ούλ α, ηκ οι ν ώςΓι αν ν ούηΦράγ κ ι σσα, δ ε ν ε κ οι μάτ ο, αλ λ 'ε θυσί αζ ετ ονύπν οπλ ησί ονε ι ςτ ολ ί κ ν οντ ηςασθε ν ού σης μι κ ράςε γ γ ον ήςτ ης . Όσο νδι άτ ηνλ ε χ ώ, τ ηνμητ έ ρα τ ου πάσχ ον τ ος βρέ φου ς , αύτ η προ ολ ί γ ου ε ί χ ε ν αποκ οι μηθή ε πί τ ης χ θαμαλ ής , πε ν ι χράςκ λ ί ν η ςτ η ς . Ο μι κ ρόςλ ύχ ν ος ,κ ρε μαστ ός ,ε τ ρε μόσβην εκ άτ ωτ ουφατ ν ώματ ο ςτ ης ε στ ί ας . Έρρι πτ εσκ ι άναν τ ί φωτ όςε ι ςτ αολ ί γ απε ν ι χ ράέ πι πλ α, τ αοποί α ε φαί ν ον τ ο κ αθ αρι ώτ ε ρα κ αι κ οσμι ώτ ε ρα τ ην ν ύ κ τ α. Οι τ ρε ι ς μι σοκ αυμέ ν οιδαυ λ οί , κ αιτ ο μέ γ α ορθό νκ ούτ σου ρον τ ης ε στ ί ας , έ ρρι πτ ονπο λ λ ήνστ άκ τ ην , ολ ί γ ηναν θ ρακι άνκ αισπαν ί ωςβρέ μο υσαν φλ ό γ α, κ άμν ου σαντ ηνγ ραί ανν αε ν θυμήτ αι μέ σαε ι ςτ η νν ύστ αντ ηςτ ην απούσανμι κ ροτ έ ρ ανκ όρηντ ης , τ ηνΚρι ν ι ώ, ή τ ι ςαν ε υρί σκ ε τ οτ ώρα ε ν τ όςτ ου δ ωματ ί ου, θα υ πε ψι θύρι ζ εμετ όν ονλο γ αο ι δ ι κ όν : «Ανε ί ν αι φί λ ος ,ν αχ αρή , ανε ί ν 'ε χ θρός ,ν ασκ άση...» Η Χαδούλ α, ηλε γ ο μέ ν ηΦράγ κ ι σσα, ή άλ λ ωςΦραγ κ ογ ι αν ν ού , ή τ ο γ υ ν ήσχ ε δόνε ξ η κο ν τ ο ύτ ι ς , κ αλ οκ αμωμέ ν η, μεαδ ρούςχ αρακ τ ήρας , με ή θοςαν δρι κ όν , και μεδύομι κ ράςάκ ραςμύ στ ακ ο ςάν ωτ ωνχ ε ι λέ ωντ ης . Ει ςτ ουςλ ογ ι σμούςτ ης , συγ κ ε φαλ αι ο ύσαόλ ηντ ηνζ ωήντ η ς , έ βλ ε πε ν ό τ ιποτ έδε νε ί χ εκ άμε ιάλ λ οτ ί ποτ εε ι μήν αυ πηρε τ ήτ ου ςάλ λ ους . Ότ αν ή τ οπαι δί σκ η, υπηρέ τ ε ι τ ο υςγ ον ε ί ςτ ης . Ότ ανυπαν δρε ύθ η, έ γι ν εσκλ άβα τ ου συζ ύγ ου τ ης – κ αιόμως , ως ε κτ ου χ αρακ τ ήρο ςτ η ςκ αιτ ης 1

αδ υν αμί αςε κ ε ί ν ου, ήτ οσυγ χ ρόν ωςκ αικ η δε μώναυτ ού· ότ αναπέ κ τ ησε τ έ κ ν α, έ γ ι ν εδού λατ ωντ έ κ ν ωντ ης · ότ αντ ατ έ κ ν ατ ηςαπέ κ τ ησαντ έ κ ν α, έ γ ι ν επάλ ι νδο υλ ε ύτ ρι ατ ωνε γ γ όν ωντ ης . Το ν ε ογ ν όνε ί χ εγε ν ν ηθ ή προ δύο ε βδο μάδ ων . Η μη τ έ ρα τ ου ε ί χε κ άμε ιβαρι άλ ε χ ωσι ά. Ήτ ο αύ τ ηηκ οι μωμέ ν ηε πίτ ης κ λ ί ν ης , η πρωτ ότ οκ οςκ όρητ ηςΦραγ κ ογ ι αν ν ο ύς , ηΔε λ χ αρώηΤραχ ήλ αι ν α. Εί χαν βι ασθήν ατ οβαπτ ί σουντ ηνδε κ άτ ηνημέ ρανε πε ι δ ήέ πασχ εδε ι ν ώς ·ε ί χ ε κ ακ όν βήχ α, κ οκ κ ί τ ην , συν οδε υ όμε ν ον με σπασμωδι κ ά σχ ε δόν συμπτ ώματ α. Καθ ώς ε βαπτ ί σθ η, τ ον ήπι ον ε φάν ην ακ αλ υτ ε ρε ύε ι ο λ ί γ ον , τ ηνπρώτ ην βραδι άν , κ αιο βήχ αςε κ όπασε νε π' ο λί γ ο ν . Επί πολ λ άς ν ύκ τ ας , η Φραγ κ ογ ι αν ν ού δε νε ί χε δώσε ιύπν ον ε ι ςτ ου ο φθαλ μούς τ ης , ο υδέ ε ι ςτ α βλ έ φαρά τ ης ν υστ αγ μόν , αγ ρυπν ούσα πλ ησί ον τ ο υ μι κ ρού πλ άσματ ος , τ οο ποί ον ουδ ' ε φαν τ άζ ε τ ο πο ί ο υς κ ό που ςε προξ έ ν ε ιε ι ςτ ου ς άλ λ ου ς , ουδ έ πό σα βάσαν αέ με λ λ εν α υ ποφέ ρη, ε άνε πέ ζ η, κ αιαυτ ό. Καιδε νήτ οι κ αν όνν ααι σθαν θήκ αντ ην απορί αν , τ ηνο ποί ανμό ν ηημάμμηδι ε τ ύ πων εκρυ φί ωςμέ σατ ης : «Θε μο υ, γ ι ατ ί ν αέ λ θηστ ονκ όσμοκ ι αυτ ό ;» Ηγ ραί ατ οε ν αν ούρι ζ ε , κ αιθα ήτ ο νι κ αν ήν αε ί πη «τ α πάθη τ ης τ ραγ ούδ ι α» απο πάν ω από τ η ν κ ού ν ι αν τ ου μι κ ρού. Κατ ά τ ας προλ αβούσαςν ύκ τ ας , πράγ ματ ι , ε ί χε«παραλ ογ ί σε ι » αν απολ ού σα όλ ' αυ τ άτ απάθητ η ςε ι ςτ οπε ζ όν . Ει ςε ι κ όν ας ,ε ι ςσκ ην άςκ αι ε ι ςοράματ α, τ ης ε ί χ ε νε παν έ λ θε ιε ι ςτ ον ν ο υν όλ ος ο βί ος τ ης , ο αν ωφε λ ής κ αι μάτ αι ο ςκ αι βαρύς . Ο πατ ήρτ ηςή τ ονοι κ ον ό μοςκ αιε ργ ατ ι κ όςκ αι φρόν ι μος . Ημάν ν ατ ης ή τ ονκακ ή, βλ άσφημοςκαιφθο ν ε ρά. Ήτ ονμί α απότ αςστ ρί γ λ αςτ ης ε ποχή ςτ η ς . Ήξ ε υρεμάγ ι α. Την ε ί χαν κ υ ν ηγ ήσε ιδύ ο-τ ρε ι ςφοράς οι κ λ έ φτ ε ς , τ απαλ λ ηκ άρι ατ ουΚαρατ άσο υκ αιτ ουΓάτ σουκ αιτ ωνάλ λ ων ο πλ αρχη γ ώντ ηςΜακ ε δον ί ας . Έπραξ αντ ούτ οδ ι άν ατ ηνε κ δι κ ηθ ούν , ε πε ι δήτ ου ςε ί χ εκ άμε ιμάγ ι α, κ αιδε νε πή γ αι ν ανκ αλ άοιδου λ ε ι έ ςτ ων .

2

Επίτ ρε ι ςμήν αςε σχόλ αζ ονε ναργ ί α, κ αιδε νημπόρε σανν ακ άμουν τ ί ποτ επλ ι άτ σι κ ο , ούτ εαπό Το ύρκ ου ς , ούτ εαπό χ ρι στ ι αν ο ύς . Ού τ εη Κυβέ ρν ησι ςτ ηςΚορί ν θουτ ου ςε ί χεστ ε ί λ ε ι κ αν έ νβο ήθημα. Τηνε ί χανκ υν η γ ήσε ι τ ονκ ατ ήφορον , απότ ηνκ ορυ φήντ ' Αϊ -Θαν ασού, ε ι ςτ οο ρο πέ δι οντ ουΠρο φή τ ουΗλ ί α, μετ αςπε λ ωρί αςπλ ατ άν ουςκ αι τ ηνπλο υσί ανβρύσι ν ,κ 'ε κ ε ί θ ε νε ι ςτ οΜε ροβί λ ι , στ οπλ άγ ιτ ουβου ν ού, αν άμε σαε ι ςτ αορμάν ι ακ αι τ ουςλ όγ γ ους . Αυ τ ήε δο κ ί μασεν ακ ρυφθήε ι ς μί αν λ όχ μην βαθ ε ί αν , πλ ην ε κ ε ί ν οιδ ε νε γ ε λάσθησαν . Ο θρου ςτ ων φύ λ λ ωνκ αιτ ωνκ λ άδ ων , οί δι οςτ ρό μοςτ ης , όστ ι ςμε τ έ δι δετ ρομώδη κ ί ν η σι νε ι ςκ λ ών αςκ αιθάμν ου ς , τ ηνε πρόδωκ ε ν . Ήκ ουσετ ότ εαγ ρί αν φων ήν : — Αχ ! μωρήτ σού πα, κ αι σ' ε πι άσαμε ! Αυτ ή αν ε πήδησε τ ότ ε μέ σ' από τ ου ς θάμν ους , κ' έ τ ρε ξ ε ν ως φο βι σμέ ν ητ ρυγ ώνμετ ο πτ ε ρύ γ ι σμα τ ωνλ ε υκ ώνπλ ατ ε ι ώνχ ε ι ρί δων τ ης . Δε νήτ οπλ έ ονε λ πί ςν αγ λ υτ ώση. Άλ λ οτ ε , τ ηνπρώτ ηνφοράνότ ε τ ηνε ί χ ονκ υν ηγ ή σε ι , ε ί χ εκ ατ ορθ ώσε ιν ακ ρυφθή, κ άτ ωε ι ςτ ο Πυργ ί , ε πε ι δήτ ομέ ροςε κ ε ί ν οε ί χ επολ λ άμον οπάτ ι α. Εδώ, στ οΜε ροβί λ ι , δε ν υ πήρχ ονδρομί σκ ο ικ αιλ αβύ ρι ν θοι , αλ λ άμόν ονσυστ άδε ςδέ ν δρωνκ αι λ ό χμαιαπάτ ητ ο ι . Ητ ό τ εν ε αράΔε λ χ αρώ, ημή τ ηρτ ηςΦραγ κ ογ ι αν ν ο ύς , ε πήδα ωςδορκ άςαπό θάμν ου ε ι ςθάμν ον , αν υ πόδη τ ος , ε πε ι δήπρο πολ λ ούε ί χ επε τ άξ ε ιτ αςε μβάδαςτ ηςαπότ ου ςπόδας , όπι σθ ε ντ ης , – τ ηνμί αντ ωνοποί ωνε ί χ ε ναν αλ άβε ι ωςλ άφυ ρονοε ι ςε κτ ωνδ ι ωκ τ ών – κ αιτ ' αγ κ άθι αε χών ον τ οε ι ςτ αςπτ έ ρν αςτ ης ,τ ηςέ σχ ι ζ ονκ ' αι μάτ ων ον τ ουςαστ ραγ άλ ου ςκ αιτ αρσού ς . Τό τ ε , ε ντ η απε λ πι σί α, τ ηςή λ θεμι α έ μπν ε υ σι ς . Εκ ε ί θ ε ντ ου λ ό γ γ ου, ε ι ςτ ο πλάγ ιτ ου βου ν ού, ήτ ον ε ι ςκ αιμόν ος κ αλ λ ι ε ργ ημέ ν οςε λ αι ών , κ αλ ού με ν ο ςο Πε ύκ οςτ ουΜωραΐ τ η . Ογ ε ροΜωραΐ τ ης , ο πάππος τ ο υκ τ ήτ ο ρος , ε ί χ ε με τ αν αστ ε ύ σε ιαπό τ ον Μι στ ράνε ι ςτ οντ όποναυ τ όν , πε ρί τ ατ έ λ ητ ουάλ λ ουαι ών ος– κ ατ άτ ην 3

ε ποχή ντ ηςΑι κ ατ ε ρί ν η ςκ αι τ ουΟρλ ώφ. Ο φημι σμέ ν οςπε ύ κ οςί στ ατ οε ι ς τ ομέ σο ντ ωνε λ αι ών , ωςγ ί γ αςμε τ αξ ύν άν ων . Τοχ ι λι ε τ έ ςδέ ν δρονήτ ον σκ αφι δ ι ασμέ ν ονκ ον τ άε ι ςτ ηνρί ζ αν , κ άτ ω, ε ι ςτ ονγ ι γαν τ ι αί ονκ ορμόν , τ ονο ποί ονδ ε νη μπορούσανν ' αγ κ αλ ι άσο υνπέ ν τ εάν δ ρε ς . Οι βοσκ οί κ αι ο ιαλ ι ε ί ςτ ονε ί χ ανσκ αφι δ ι άσε ι ,τ ουε ί χ ανσκ άψε ιτ ηνκ αρδί αν ,τ ο υε ί χαν κ ο ι λ άν ε ιτ αέ γ κ ατ α, δι άν αλ άβωσι νε κ ε ί θ ε νάφθο ν ονδάδα. Καιμετ ην φο βε ράνπλ ηγ ήνε ι ςτ αί ν ας , ε ι ςτ ασπλ άγ χ ν ατ ου, οπε ύ κο ςε πέ ζ ησε ν άλ λ ατ ρί ατ έ τ αρτ α αι ών ος , μέ χ ριτ ου 1871. Κατ άΙ ούλ ι ον τ ου έ τ ους ε κ ε ί ν ου, μέ γ αν τ οπι κό ν σε ι σμόν ησθάν θησαν οικ ατ ο ι κ ο ύν τ ε ς , ε ι ς απόστ ασι ν μι λ ί ων , κ άτ ωε ι ςτ ην παραθαλ ασσί αν . Την ν ύ κτ αε κ ε ί ν ην κ ατ έ ρρε υ σε νογ ί γ ας . Ει ςτ οκ οί λ ωμα ε κ ε ί ν ο, ε ν τ ός τ ου οποί ου ηδ ύν αν τ ον ακ αθ ί σωσι ν αν έ τ ωςδύοάν θρωποι ,έ τ ρε ξ εν ακ ρυ βήητ ό τ εν ε όν υ μφοςΔε λ χ αρώ, η μή τ ηρτ ηςση με ρι ν ή ςΦραγκ ο γ ι αν ν ούς . Τομέ σονή τ οάπε λ πι ,κ αι σχ ε δόν παι δ αρι ώδε ς . Εκ ε ίδ ε νε κ ρύ πτ ε τ ο άλ λως , ε ι μή κ ατ ά φαν τ ασί αν , με παι δ ι κ όντ ρόπον , όπωςπαί ζ ουσιτ ονκ ρυ φτ όν . Οιδι ώκ τ αιβε βαί ωςθα τ ηνέ βλ ε πο ν , θ' αν ε κ άλ υπτ οντ οκ ατ αφύγ ι όντ ης . Μόν ονε κτ ωνν ώτ ων ή τ οαόρατ ο ς , αλ λ ' όχ ικ ατ ά πρό σωπο ν . Άμαοιτ ρε ι ςκ λέ φτ αιέ φθαν ον πέ ραντ ουπε ύκ ου , θατ ηνέ βλ ε πονωςκ αρφωμέ ν ηνε κ ε ί . Οιτ ρε ι ς άν δ ρε ςέ τ ρε ξ αν , τ οε προ σπέ ρασαν , κ ' ε ξ ηκ ο λ ούθη σαν ν α τ ρέ χο υν . Οι δύ ο ε ξ αυ τ ών ουδ' ε στ ράφησαν οπί σω ν α ι δ ούν . Εφαν τ άζ ον τ ο ότ ιη «τ σούπα» έ τ ρε χε νε μπρός . Μό ν οντ ηντ ε λ ε υτ αί αν στ ι γ μήν , οτ ρί τ ο ςε στ ράφη, οπωσούνσκ οτ ι σμέ ν ος , προςτ αοπί σω, κ αι ε κ οί τ αξ επαν τ ούαλ λ ο ύ, όχ ιόμωςε ι ςτ ονκ ορμόντ ουπε ύκ ου. Έβ λε πε κ αιτ ονπε ύκ ο νσυλ λ ήβδην , μετ ' άλ λ ' αν τ ι κε ί με ν α, χ ωρί ςν αφαν τ άζ ε τ αι ό τ ιο κ ορμό ςτ ου ε ί χ ε νκ οι λ ί αν , κ αιότ ιε ν τ ός τ ης κ οι λ ί ας ε κ ρύπτ ε τ ο άν θ ρωπος . Καιανε γ ν ώρι ζ ε , κ αιανηγ ν ό ε ιτ οκ οί λ ωματ ουγ ι γ αν τ ι αί ου κ ο ρμού, ε κ ε ί ν η ντ ηνστ ι γ μήνδε νε πέ ρασε ναπότ ονν ουντ ο υ. Εκ οί τ αζ ε ν αι δ ή μη αν ακ άλ υψη που τ οχ άσμα τ η ςγ ης , τ οο ποί ονθ ατ ηνε ί χ ε 4

κ ατ απί ε ιε ξάπαν τ ος– δι ότ ι καμμί απτ υχ ήγη ςορατ ήδε νυπήρχ ε νόπου ν ακ ρυ βήτ ι ς . ΑιΔρυ άδε ς , αιν ύμφαιτ ωνδασών ,τ αςοποί αςαυτ ήί σως ε πε κ αλ ε ί τ οε ι ςτ αςμαγ ε ί αςτ ης , τ ηνε προστ άτ ε υ σαν , ε τ ύ φλ ωσαντ ους δ ι ώκ τ ας τ ης , έ ρρι ψαν πρασι ν ωπήν αχ λ ύν , χ λ οε ρόν σκ ότ ος , ε ι ςτ ο υς ο φθαλ μούςτ ων– κ αι δ ε ντ ηνε ί δον . Ην ε αρά γ υ ν ήε σώθη από τ ουςό ν υχ αςτ ων . Καιό λο ντ ονκ αι ρόν ύ στ ε ρο νε ξ ηκ ο λ ούθη σεν ακ άμν ημάγ ι α, μάγ ι αε ν αν τ ί οντ ωνκ λ ε φτ ών ,κ αι ν αφέ ρν ηε ι ςαυτ ούςπολ λ ά«κ ε σάτ ι α», ώστ επο υθε ν άπλ έ ονδε νυπήρχ ε πλ ι άτ σι κ ο– ε ωσότ ου ,έ δωκ ε νοΘε όςκ αιη σύχ ασαντ απράγ ματ α, κ αιο Σουλ τ άν οςΜαχμο ύτε χ άρι σε ,κ αθώςλ έ γ ουν ,τ α«Δι αβολ ο ν ήσι α» ε ι ςτ ην Ελ λ άδα, κ ' έ κ τ οτ εέ παυσαν ν αε ί ν αιασύ δοτ α. Την πλ ι ατ σι κ ολ ογ ί αν δ ι ε δ έ χ θηηφορολ ο γ ί α, κ αιέ κτ οτ εόλ οςοπε ρι ού σι οςλ αόςε ξ ακ ολ ουθ ε ί ν αδουλ ε ύηδι άτ ηνμε γ άλ ηνκ ε ν τ ρι κ ήνγ αστ έ ρα, τ ην«ώτ αου κέ χου σαν ». * ** Η Χαδ ούλ αηΦράγ κ ι σσα, ανκ αιπολ ύμι κρά, ήτ ονγ ε ν ν ημέ ν ητ ότ ε ,κ αι τ αε ν θυμε ί τ ο όλ ' αυτ ά, τ α οποί α δι ηγ ε ί τ ο αρ γό τ ε ρα η μάν ν ατ ης . Ύστ ε ρον , ότ ανε με γ άλ ωσε , κ ' έ γ ι ν εδε κ αε πτ άχ ρόν ων , κ αιε ι ρήν ε υσαν ο πωσο ύν τ α πράγ ματ α, κ ατ άτ ους χ ρόν ο υς τ ο υ Κυ βε ρν ή τ ου , τ ην υ πάν δρε υσαν οιγ ον ε ί ςτ ης , κ αιτ ης έ δωκ αν άν δ ρα τ ον Γ ι άν ν ην τ ον Φράγ κ ον , ε κ ε ί ν οντ ο νοποί ονη σύζ υγ οςτ ου ε πων όμασε ναργό τ ε ρον «τ ονΣκ ούφον »κ αι «τ ο νΛο γ αρι ασμόν ». Τα δύ οτ αύτ α παραγ κ ώμι α δε ντ ου τ αε ί χ ε δώσε ιάν ε υλ όγ ου η σύζ υγ όςτ ου, ηΧαδούλ α. Σκ ού φοντ ονε ί χ ε νον ομάσε ι , ακ όμηπρι ντ ον υ παν δρε υθ ή, ότ αν τ ον ε ι ρων ε ύε τ ο συν ήθως , με τ ην παρθε ν ι κ ήν πον ηρί αντ ης–χ ωρί ςν απρογ ν ωρί ζ ηότ ιαυτ όςθαήτ ονητ ύχ ητ ηςκ αιο κ αλ ός τ ης – ε πε ι δ ή, αν τ ί φε σί ου , ε φόρε ιε ί δος μακ ρού σκ ού φου, τ ε φροκ οκ κ ί ν ου , με κ ον τ ήν φού ν τ αν . «Λογ αρι ασμόν » τ ον ων ό μασε ν 5

αργ ό τ ε ρα, αφο ύτ ο νυπαν δρε ύθ η, ε πε ι δ ήσυν ή θι ζ επο λ λ άκ ι ςτ ηνφράσι ν , «αυτ ό ς · ε ί ν ' ολ ογ αρι ασμός », κ αιδι ότ ι , άλ λως , δε νηδύν ατ οορθώςν α λ ο γ αρι άσηού τ επο σόνδ ι ' ολ ί γ ουςπαράδε ς ,ο ύτ εδυ οημε ροκ άματ α. Αν έ λ ε ι πε ναυτ ή, θ ατ ονε γ ε λ ού σανκ αθημε ρι ν ώς · ποτ έδε νθατ ουέ δι δαν σωστ όντ ονκ ό ποντ ουε ι ςτ απλ οί α, ε ι ςτ οκ αρι ν άγι οήε ι ςτ ο ναρσαν άν , ό πουε ι ργ άζ ε τ οωςμαραγ κ όςήωςκ αλ αφάτ ης . Εί χε νυπάρξ ε ιε πίμακ ρόνχ ρόν ονμαθ ητ ήςκ αικ άλ φαςτ ουπατ ρός τ ης , ε ξ ασκ ο ύν τ ος τ ην ι δί αν τ έ χν ην . Ότ αν τ ον ε ί δε νο γ έ ρων τ ό σον απλ οϊ κ όν , ολ ι γ αρκ ήκ αιμε τ ρι όφρον α, τ ονε ξ ε τ ί μη σε , κ αιαπε φάσι σεν α τ ον κ άμη γ αμβ ρόν . Ως προί κ α τ ού έ δωκ ε μί αν ο ι κί αν έ ρημον , ε τ οι μόρροπο ν ,ε ι ςτ οπαλ αι όνΚάστ ρον , όπουε κ ατ οι κ ού σανέ ν ακ αι ρόν ο ιάν θρωποι , προ τ ο υ 21. Του έ δωκ εκ ' έ ν αο ν όματ ιΜποστ άν ι , τ ο ο ποί ον ε υρί σκε τ ο ακ ρι βώς έ ξ ω τ ου ε ρήμου Κάστ ρου , ε πί τ ι ν ός κ ρη μν ώδουςακ τ ήςκ αιαπε ί χ ετ ρε ι ςώραςαπότ ηνσημε ρι ν ήνπολ ί χ ν ην . Ομοί ως κ ' «έ ν α πι ν άκ ιχ ωράφι », ε ν αγ ρι οχ ώραφον , τ ο οποί ον αμφε σβήτ ε ιογ ε ί τ ο ν αςωςι δ ι κ όντ ου · οιδεάλ λ οιγ ε ί τ ο ν ε ςέ λ ε γ ονότ ικ αι τ αδύ οχ ωράφι αδι άτ αο ποί αε μάλ ων ανοιδύ οή σανκ ατ απατ ημέ ν α, κ αι ή σαν «καλ ο γε ρι κ ά», αν ήκ ον τ αε ι ς μί αν δι αλ υθ ε ί σανΜον ή ν . Τοι αύ τ ην προί κ αέ δωκ ε νογ ε ρο-Στ αθ αρ όςε ι ςτ ηνθυ γ ατ έ ρατ ου . Άλ λ ωςαύτ ηήτ ο μο ν αχο κό ρη. Δι άτ ονε αυ τ όντ ου, τ η νσυμβί ανκ αιτ ονυι όντ ου, ε ί χε κ ρατ ήσε ιτ αςδύον ε οδμήτ ουςοι κ ί αςε ι ςτ η νν έ ανπόλ ι ν ,τ αδ ύοαμπέ λ ι α πλ ησί οντ αύ τ ης , δ ύοε λαι ών ας , κ αιολ ί γ αχ ωράφι α– κ αιό σα με τ ρητ ά ε ί χ ε ν . * * * Έωςε δώ ε ί χανφθάσε ιαιαν αμν ήσε ι ςτ ηςΦραγ κ ογ ι αν ν ούς , τ ηνν ύκ τ α ε κ ε ί ν ην . Ήτ ονηε ν δε κάτ ηε σπέ ρααπότ ουτ οκ ε τ ούτ ηςκ όρη ςτ ης . Το θ υγ άτ ρι ον ε ί χε νυ ποτ ροπι άσε ιπάλι ν , κ ' έ πασχ ε δε ι ν ώς . Εί χ ε νέ λ θε ι 6

άρρωστ ονε ι ςτ ονκό σμον . Απότ ηνκο ι λί αντ ηςμη τ ρόςτ ου , ηφθο ράτ ο ε ί χ ε παρακ ο λ ουθή σε ι ... Την στ ι γ μήν ε κ ε ί ν ην , σπασμωδι κ ός βήχ ας η κ ούσθ η, κ αιτ αξ υπν ητ άόν ε ι ρα, αιαν αμν ή σε ι ς , δι ε κ ό πησαν . Εκ ι ν ήθη ε πίτ ηςπε ν ι χ ράςστ ρωμν ής , ό που ή τ ο αν ακ ε κ λ ι μέ ν η , έ κ υ ψε νε πίτ ου παι δ ί ου, κ ' ε προ σπάθη σε ν α δώση ε ι ς αυτ ό πρόχ ε ι ρον βοήθ ε ι αν . Επλ η σί ασε νε ι ςτ οφωςτ ουλ ύχ ν ουμι κρ άνφι άλ ην . Εδο κ ί μασεν αδώση μί ανκ ουτ αλ ι άν ,ε ι ςτ αχε ί λ ητ ουμωρού . Τομι κ ρόνε γ ε ύθητ ορε υστ όν , κ αι με τ άμί ανστ ι γ μήνπάλ ι ντ οε ξ έ ρασε . Ηλ ε χών αε κ ι ν ήθηε πί τ η ςχαμηλ ή ςκ αιστ ε ν ήςκ λ ί ν ης . Φαί ν ε τ αι ότ ιδε ν ε κ οι μάτ οκ αλ ά. Ήτ ο μό ν ον ν αρκ ωμέ ν η, κ αιε ί χεκ λ ε ι στ άτ α βλέ φαρα. Ήν οι ξ ετ α ό μματ α, αν ε σηκ ώθη δυ οήτ ρε ι ς δακ τ ύ λ ους άν ω τ ου προσκ ε φάλ ου, κ αι ηρώτ η σε : — Πώςπάε ι , μάν ν α; — Πώςν απάη!... ε ί πε ναυστ ηρώςηγ ραί α· ησύχ ασετ ώρα, κ αισυ!... Τί θ ακ άμη !... δε νθ αβήξ η; — Πώςτ οβλ έ πε ι ς , μάν ν α; — Πώςν ατ οι δ ώ;... Μωρόπαι δίε ί ν αι ... ν α, πουήρθεστ ονκ όσμοκ ι αυ τ ό!... ε πρόσθε σεμεστ ρυ φν όνκ αι αλ λ όκ οτ ονήθ οςηγρ αί α. Καιμε τ ' ολ ί γ ον η λ ε χ ών α απε κ οι μήθη ησυχ ώτ ε ρα. Η γ ραί α μόλ ι ς έ κ λ ε ι σε νολ ί γο ντ αόμματ ατ η νώραντ ουό ρθ ρου, με τ άτ οτ ρί τ ονλ άλ ημα τ ουπε τ ε ι ν ο ύ. Εξ ύπν ησε ναπότ ηνφων ήντ ηςκ όρηςτ ης ,τ η ςΑμέ ρσας , ή τ ι ς ήλ θ ε λ ί αν πρωί από τ ον μι κ ρόν οι κ ί σκ ον , τ ον γ ε ι τ ον ι κ όν αν υ πομον ούσαν αμάθηπώςε ί ν αιηλ ε χ ών ακ αιτ ομωρόν ,κ αιπώςε ί χε πε ράσε ιτ ηνν ύκ τ αημάν ν ατ ης . ΗΑμέ ρσα, ηδε υτ ε ρό τ οκ ος ,ή τ οναν ύπαν δ ρη, γε ρον τ οκ όρηήδ η, αλ λ ά προκ ομμέ ν η πολ ύ, «μορφοδ ούλ α», ον ο μαστ ή δε υ φάν τ ρι α· ή τ ον με λ αψή, υψη λή , αν δρώδης , –κ αιτ α προι κ ι άτ ης κ αιτ α στ ολ ί δι ατ α κ ε ν τ ητ ά, τ α οποί α μόν ητ ηςε ί χεκ ατ ασκ ε υ άσε ι , ε υ ρί σκ ον τ οκ λ ε ι σμέ ν α

7

απόχ ρόν ωνπο λ λ ώνε ι ςμε γάλ ηνάκ ομψονκ ασσέ λ αν ,κ αιτ αέ τ ρωγ ε νο σκ όροςκ αι τ οσαράκι .

— Καλ ημέ ρα!...Πώςε ί στ ε ;...Πώςπε ράσατ ε ; — Εσύ ' σαι , Αμέ ρσα;... Να, πέ ρασεκ ι αυτ ήην ύχ τ α. Ηγ ραί α μόλ ι ςε ί χε νε ξ υ πν ήσε ι , κ ' έ τ ρι βε τ α όμματ ατ ραυ λί ζ ου σα. Ηκ ο ύσθηθόρυ βοςε ι ςτ οπλ αγ ι ν όνμι κ ρόνχ ώρι σμα. Ήτ ονοΝτ αν τ ή ςο Τραχή λ ης , οσύζ υγ ο ςτ ηςλ ε χ ών ας , ό στ ι ςε κ οι μάτ οε κ ε ί θε ντ ουλ ε πτ ού ξ υ λο τ οί χ ου, παραπλ ε ύρωςε ν όςάλ λο υςκ ορασί ουκ 'ε ν όςπαι δί ουμι κ ράς η λ ι κ ί ας , κ αιε ί χ ε νε ξ υπν ήσε ιτ ηνστ ι γ μήνε κ ε ί ν ην . Εμάζ ε υ ετ αε ργ αλ ε ί α τ ου – σκ ε πάρν ι α, πρι όν ι α, ροκ άν ι α, κ αιητ οι μάζ ε τ ον αυ πάγ η στ ον τ αρσαν άν ,ν ' αρχί σητ ομε ρο κ άματ ον .

— Ακ ούς , τ ίσαμαν τ άκ άν ε ι ! ε ί πε νηγ ραί α. Δε νμπορε ίν αμαζ ώξ ητ α σι δε ρι κ άτ ου , χωρί ςν ' ακ ου στ ή . Όπο ι οςτ ονακ ούε ι ,θ αρρε ί τ ί γ ί ν ε τ αι !...

— «Γύφτ ι κ οσπί τ ι κ αί ε τ αι », ε ί πε νε ι ρων ι κ ώςγ ε λ ώσαηΑμέ ρσα. Ο θόρυβο ςτ ων ε ργ αλ ε ί ων , τ αο ποί α ο Ντ αν τ ής , χ ωρί ςν αε ί ν αι ο ρατ ός , όπι σθ ε ντ ουξ υ λο τ οί χ ου, έ ρρι πτ ε ναν άε νμέ σαστ οζ ε μπί λ ι τ ο υ– σκ ε πάρν ι α, πρι όν ι α, τ ρι βέ λ ι α, κ τ λ .– ε ξ ύπν ησεκ αιτ η νλ ε χ ώ, τ ηνγ υ ν αί κ α τ ου.

— Τ' ε ί ν αι , μάν ν α; — Τίν αε ί ν αι !...Ο Κων στ αν τ ήςρί χ ν ε ιτ ασύν ε ργ ατ ουμε ςστ οζ ε μπί λ ι !... ε ί πεμε τ άστ ε ν αγ μούηγ ραί α.

— «Και βι ολο γ αρι άζ ε ι ς ;»...συν ε πλ ήρωσετ ηνπαροι μί ανηΑμέ ρσα. Ηκ ού σθη τ ότ ε η φων ή τ ο υ Κων στ αν τ ή όπι σθ ε ν τ ου μι κ ρού δ ι αφράγ ματ ος .

— Ξυ πν ήσατ ε , πε θε ρά;... έ λ ε γ ε · πώςπε ράσατ ε ; — Πώςν απε ράσωμε !... «Σαντ ηνκ ότ τ αστ ομύ λο ...» Έλ αν απι ηςτ ο ρακ ί σου. Ο Ντ αν τ ής ε φάν ηε ι ςτ ην θύραν τ ου χ ε ι με ρι ν ού θαλ άμο υ. Ήτ ο ε υ ρύστ ε ρν ος , μεάχ αρι ντ ονκο ρμόν , «αΐ σκ ι ωτ ος », όπωςέ λ ε γ ε νηγ ραί α 8

πε ν θε ράτ ου, κ αισχ ε δ όνσπαν ός . Ηγ ραί αέ δε ι ξ ε νε ι ςτ ηνΑμέ ρσαντ ην μι κ ράνφι άλ ηνμετ ορακ ί ,ε ι ςτ ομι κ ρόνράφιάν ωθε ντ ηςε στ ί ας ,κ αιτ ης έ ν ε υσεν αβάλ ηστ οποτ ηράκ ι , δι άν απι ηοΚων στ αν τ ής .

— Δε νέ χ ε ικ αν έ ν ασύ κ ο;... η ρώτ ησεούτ ος , άμαέ λ αβετ ορακ οπότ ηρον απότ η νχ ε ί ρατ ηςγ υ ν αι κ αδέ λ φηςτ ου .

— Πο υν α βρε θή τ έ τ οι ο πράμα!... ε ί πε νη γ ραί α Χαδούλ α. «Σαράν τ α στ αχ τ ο κο ύλ ου ρα» μας χ ρε ι άζ ο ν τ ' ε δώ, ε πρό σθε σε ν , ε ν ν ο ούσα τ ην σπατ άλ η νήτ ι ςσυ ν ήθωςγ ί ν ε τ αικ ' ε ι ςτ α πτ ωχ ότ ε ρα σπί τ ι α, ε νκαι ρώ ε ν σκ ήψε ωςτ οι ούτ ου «αι σί ουγ ε γ ον ότ ος », ο ποί ονε ί ν αικ αιηγ έ ν ν ησι ς κ ό ρης .

— Θέ λ ε ι ςε σύγ αμπρόμεμάτ ι α; ε ί πε νε ν θυμηθ ε ί σαάλ λ ηνπαροι μί ανη γ υ ν αι κ αδ έ λ φητ ου , ηΑμέ ρσα.

— Του λ όουσ' μηντ ονθέ λ ηςτ ονσαστ ι κ ό σο υν α' ν αιστ ραβός ; ε ί πε χ ωρί ςν απε ι ραχ θή, οΝτ αν τ ής ... Εβί βα! Καλ ήσαράν τ ι ση! Κ' έ πι ε ναπν ε υ στ ί τ ομι κ ρόνποτ ή ρι ον .

— Καλ όσαςβράδυ ! Εφορτ ώθητ ηνζ ε μπί λ αν ,κ 'ε πή γεδ ι άτ οντ αρσαν άν .

Β' Το πυ ρέ φθ ι ν ε νε ι ςτ ηνε στ ί αν , ολ ύχ ν οςε τ ρε μόφε γ γ ε νε ι ςτ ο μι κ ρόν φάτ ν ωμα, ηλ ε χ ών αε λαγ ο κ οι μάτ οε πίτ η ςκ λ ί ν ης ·τ οβρέ φοςέ βηχ ε νε ι ς τ ολ ί κ ν ον , κ αιη γ ραί α Φραγ κ ογ ι αν ν ού, ό πως κ αιτ αςπρολ αβού σας ν ύκ τ ας , ηγ ρύπν ε ι ε πί τ ηςστ ρωμν ή ςτ η ς . Ήτ ονπε ρίτ ο πρώτ ον λ άλ ημα τ ου πε τ ε ι ν ού , οπό τ εαιαν αμν ήσε ι ς έ ρχ ον τ αιε νε ί δε ιφαν τ ασμάτ ων . Αφού τ ην υπάν δρε υ σαν , κ αιτ ην «ε κ ο υκ ού λωσαν », κ αιτ ηνε προί κ ι σανμετ οσπί τ ι τ οε τ οι μό ρροπονε ι ςτ ο παλ αι ό νακ ατ οί κ ητ ονΚάστ ρον , κ αιμετ ο μποστ άν ιτ οχ έ ρσονε ι ςτ ην 9

αγ ρί αν βορε ι ν ή ν ε σχ ατ ι άν ,

κ αι με τ ο αγ ρι ο χώραφον τ ο

δ ι αφι λ ον ι κ ο ύμε ν οναπότ ονγ ε ί τ ο ν ακ αιαπότ οΜο ν αστ ήρι , ην ε όν υμφος με τ άτ ο υσυζ ύγ ουτ ηςε κ ατ ο ί κη σε νε ι ςτ οσπί τ ιτ ηςαν δραδ έ λ φηςτ η ςτ ης χ ήρας ,κ αιάν οι ξ εν οι κ ο κυ ρι όμεμι κ ράπράγ ματ α. Τοπροι κ οσύμφων όν τ ης , ωςτ όσον ,έ γρ αφελ ε πτ ο με ρώςότ ιτ ηςε ί χανδώσε ιτ όσε ςφορε σι έ ς ρο ύχ α, τ όσα υποκ άμι σα, τ όσε ς προσκε φαλ άδε ς , όπως κ αι δύο χ αλ κ ώματ α, έ ν ατ ηγ άν ι , μί ανπυροστ ι άν ,κ τ λ . Ακ όμηκ αι μαχαι ροπί ρουν α κ αι κ ο υτ άλ ι ααν έ γ ραφετ οπροι κ οσύ μφων ον . Η αν δραδέ λ φη, αμέ σωςτ η νΔε υτ έ ραν , τ ηνε πι ο ύσαντ ουγ άμο υ, τ α ε ξ ήλ ε γ ξ ε νό λ α, κ αιε ύρε ν ότ ιέ λε ι πο νε κτ ων ε ντ ων κ ατ αλ όγ ωδ ύο σι ν δόν ι α, δύ ομαξ ι λ άρι α, ε νχ άλ κ ωμα, κ αθώςκ αιμί απλ ή ρη ςφορε σι ά. Αυθ ημε ρόν δ ε παρή γ γ ε ι λ ετ ης πε ν θ ε ράς ν α φέ ρη τ αε λ λ ε ί πον τ α. Η ι δ ι ο τ ε λ ήςγ ραί ααπήν τ η σε νό τ ι«τ αόσαέ δωσε ,ε ί ν αικ αλ ώςδο σμέ ν α, κ αι ε ί ν αιαρκ ε τ ά». Τότ εηαν δραδέ λ φηέ βαλεστ αλ όγ ι ατ ο ναδε λ φόντ ης · ο ύτ ο ςπαρε πο ν έ θη ε ι ςτ ηνν ε όν υμφον , ε κ ε ί ν ηδ ετ ουαπήν τ ησε ν : «Αν αγ ρο ι κο ύσετ οσυ φέ ροτ ου , δε νθαε δέ χε τ ον ατ ουγ ράψουνσπί τ ιστ ο Κάστ ρο, όπο υ μόν ον τ α στ ο ι χε ι άκ ατ οι κ ούν · κ αιτ ιτ ον ωφε λ ούν τ α σι ν δόν ι ακ αι τ αποκ άμι σα, αφούδε νήτ ονι κ αν ό ςν απάρησπί τ ι κι αμπέ λ ι κ 'ε λ ι ών α;» Κατ άτ ηνε πο χήντ ουαρραβών ος , ηΧαδ ούλ αε ί χ εδοκ ι μάσε ιτ ω όν τ ι ν ασφυρί ξ ηκ άτ ιτ οι ούτ ονστ ' αυτ ι άτ ουγ αμβρο ύ. Ανκ αιν έ απολ ύήτ ον , αλ λ ά, χάρι ςε ι ςτ ηνφύ σι νκ 'ε ι ςτ αμαθήματ ατ η ςμητ ρόςτ ης ,τ αε κ ούσι α κ αι τ αακ ούσι α, ε ί χ εγ ί ν ε ι πολ ύπο ν ηρή, αν αλ όγ ωςτ ηςηλ ι κ ί αςτ η ς . Αλ λ 'η μάν ν ατ ης , μυρι σθ ε ί σατ οπράγ μα, κ αι φο βουμέ ν ημή πωςαυ τ ή, ημι κ ρή Στ ρι γ λ ί τ σα, κ αθώςων όμαζ εσυν ήθωςτ ηνκ ό ρηντ ης , τ ουσηκ ώση τ α μυ αλ άτ ου γ αμβρού , ώστ εν α πο ν ηρέ ψη ού τ ος ν αζ ητ ή προ ι κ ι ά πε ρι σσότ ε ρα, ε ξ ήσκ ησετ υ ραν ν ι κή νε πι τ ήρησι νε πίτ ηςκ όρηςκ αιτ ου αρραβων ι αστ ι κ ού, μηε πι τ ρέ πο υσατ η νε λ αχ ί στ η νι δι αι τ έ ρανσυν ομι λ ί αν με τ αξ ύτ ωνδ ύο. Τούτ οέ κ αμν ε , προσχή ματ ι με νδι άτ ηνσε μν ότ η τ α: 10

— Δε νέ χ ω.... ν αμουσκ αρώσηκ αν έ ν απρωι μάδι ... αυτ ήηΣτ ρι γ λ ί τ σα! ε ί χ ε νε ι πε ί . Βλ έ πε τ ε , τ ην με τ αφο ράν τ ου ρήματ ος τ ην ε λ άμβαν ε ν από τ ο ε πάγ γ ε λ μα τ ης συ ν τ ε χ ν ί ας . («Σκ αρών ω κ αράβι » ι σοδυν αμε ίμε τ ο «ν αυπηγ ών αυν »)· αλ λ άπράγ ματ ιτ οέ κ αμν ε , δι άν αμηαν αγ κ ασθ ήν α δ ώσημε γ αλ υτ έ ρανπροί κ α. Μί ανε σπέ ραν ,τ η νπαραμο ν ήντ ουαρραβών ος , ό τ εογ αμβρόςμε τ ά τ ης αδε λ φής τ ο υε ί χ ον έ λ θε ιε ι ςτ ην οι κ ί αν ν α συζ ητ ή σουν τ α πε ρί προι κ ός ,ε ν ώ ογ έ ρωνν αυ πηγ όςυ πη γ όρε υ ετ οπροι κ οσύ μφων ονε ι ςτ ον Αν αγ ν ώστ ηντ ονΣυ βί αν , ψάλ τ η ντ ηςε κ κ λ ησί ας , όστ ι ςε ί χ εβγ άλ ε ιτ ο ο ρε ι χ άλ κ ι ν ονκ αλ αμάρι τ ουαπότ ηνζ ών ην ,τ η νε κπτ ε ρούχ ην όςπέ ν ν αν από τ η ν μακ ράν θήκ ην τ ου κ αλ αμαρι ού , τ ου ομο ι άζ ον τ ος πολ ύ με πι στ ό λ αν , κ αιθέ σαςε πίτ ων γ ον άτ ων τ ο βι βλ ί οντ ου Απο στ ό λ ου, κ ' ε πάν ω ε ι ςτ ο βι βλ ί ον τ ε μάχ ι ο νχ ον δρού χ αρτ ί ου , ε ί χ εγ ράψε ικ αθ' υ παγ όρε υσι ντ ουγ έ ρο ν τ ο ς«Ει ςτ ' όν οματ ουΠατ ρόςκ αιτ ουΥι ούκ αι τ ου Αγ ί ου Πν ε ύ ματ ος ... υ παν δρε ύω τ ηνκ όρηνμο υ Χαδ ούλ ανμετ ον Ι ωάν ν ηνΦράγ κ ον ,κ αιτ η ςδί ν ω πρώτ οντ ηνε υ χήνμου...», ηΧαδούλ α ί στ ατ οαν τ ι κ ρύτ η ςε στ ί ας , δί πλ αε ι ςτ η ντ έ μπλαν–τ ηνστ ήλ ηντ ουτ έ στ ι τ ωνστ ρωμάτ ων , παπλ ωμάτ ωνκ αιπροσκ ε φαλ αί ωντ ηνσκ ε παστ ήνμε με τ αξ ωτ ήν σι ν δόν α,

κ αι ε πι στ ρε φο μέ ν ην με δύο τ ε ραστ ί ας

προσκ ε φαλ άδας – ακί ν ητ ος κ αικ αμαρών ουσα, κ ατ άτ ο φαι ν όμε ν ον , ό πως η τ έ μπλ α... αλ λ ' όμως έ ν ε υε κ ρυφά, αν υπομόν ως , κ αί τ οιμε με γ άλ ηνπροφύλ αξ ι ν , έ ν ε υ ε νε ι ςτ οναρραβων ι αστ ι κ όν , έ ν ε υε νε ι ςτ ην αν δ ραδ έ λ φη ν , ν α μη δε χθ ώσι ν ως προί κ α «σπί τ ιστ ο Κάστ ρο» κ αι «χωράφιστ οΣτ ο ι βωτ ό», αλ λ άν ' απαι τ ήσωσισπί τ ιε ι ςτ ηνν έ ανπόλ ι ν , κ αι αμπέ λ ι κ 'ε λαι ών αε ι ςτ ηνπε ρι οχ ήντ ηςν έ αςπόλ ε ως . Ει ςμάτ ην . Ού τ εογ αμβρός ,ο ύτ εηαν δραδέ λ φηε ί δαντ ' απηλ πι σμέ ν α ν ε ύ ματ α. Μόν ονηγ ραί α, ημήτ ηρτ ης , ήτ ι ς , ανκ αιαν αγ κ ασμέ ν ηήτ ον α στ ρέ φητ αν ώτ απροςτ ηνκ όρην , δι άν ' αν τ ι με τ ωπί ζ ηφι λ οφρόν ωςτ ην 11

συμπε θέ ρανκ αιτ ονγ αμβρό ν , ε ί χ εκ αθ ί σε ιόμωςμετ ο ι ο ύτ ο ντ ρό πον , ώστ εν αέ χημόν οντ η νμί ανπλ άτ ηνγ υρι σμέ ν ηνπροςτ ηνν έ αν– αί φν ης , ωςν ατ η νε πλ ηροφόρησε ναόρατ ονπν ε ύμαότ ικ άτ ιέ τ ρε χ ε ν , ε στ ράφη αποτ όμως προ ς τ ην θυγ ατ έ ρα τ ης , κ αι ε ί δ ε τ ' απηγ ο ρε υ μέ ν α «κ αμώματ ά» τ η ς . Πάραυτ αε τ όξ ε υσεβλ έ μμαφοβε ράςαπε ι λ ήςπροςαυ τ ήν .

— Ε! μωρήΣτ ρι γ λ ί τ σα! υ πε ψι θύρι σεμέ σατ ης . Έν ν οι ασου!...κ 'ε γώ σε σώζ ω. Ευθύ ςόμωςκ ατ ό πι ν ,ε σκ έ φθηότ ι δε νθαε σύμφε ρεν ακ άμηλ όγ ονδι ' αυ τ ότ ο πράγ μα ε ι ςτ η νκ όρην τ η ς . Δι ό τ ιε φοβήθη μη ντ ης δώση αφο ρμή νν απαραπον ε θήε ι ςτ ονπατ έ ρατ ης . Καιτ ότ ετ απράγ ματ αθα ε γ ί ν ον τ οχ ε ι ρό τ ε ρα βε βαί ως . Ογ έ ρωνπι θαν ώςθα ε κ άμπτ ε τ οε ι ςτ ας ι κ ε σί αςκ αιτ ακ λ αύματ ατ ή ςμον αχ οκ όρης , κ αιθα έ δι δ επε ρι σσοτ έ ραν προί κ α. Όθε νε σι ώπησε ν . ΗΧαδ ούλ αε θ αύμασεπώς ,ε ν ώ ημή τ ηρτ η ςολ οφάν ε ρατ ηνε ί χε νι δε ί ν ακ άμν ητ α ρι ψοκ ί ν δυν αε κ ε ί ν αν ε ύματ α, δι ά πρώτ ηνφοράνε ι ςτ ην ζ ωή ντ η ς , ότ αν ε υρέ θησανμόν αι , δε ντ ης έ δωκ ε νο ύτ εν υ χι έ ς , ο ύτ ε τ σι μπι έ ς , ούτ εδαγ κ ωματ ι έ ς , πράγ ματ οο ποί ον , άλ λ ως , συχ ν άσυν ή θι ζ ε . Σημε ι ωτ έ ονότ ιη προ ι κ οδοσί ατ ηςοι κ ί αςε ι ςτ ο παλ αι όνακ ατ ο ί κ η τ ον χ ωρί ονε ί χετ ού τ οτ οε υλ ογ οφαν έ ς , ότ ιπο λ λ αίοι κ ί αιε σώζ ο ν τ οακ όμαε ι ς τ οΚάστ ρον , ότ ιο ι κ ογ έ ν ε ι αίτ ί ν ε ςσυν ήθι ζ ονν αδι ατ ρί βωσιτ οθέ ροςε κε ί , κ αιότ ιε ι ςτ ηνφαν τ ασί αντ ωναν θρώπωνυπήρχ επροκ ατ άλ ηψι ςυπέ ρ τ ου«Παλ αι ούΧωρι ού », τ οο ποί ονε πον ού σανο ιγ ε ρο ν τ ότ ε ροι , κ αιδε ν ε ί χ ανσυν ηθί σε ιακ όμαούτ εε ι ςτ ηνν έ αντ άξ ι ντ ωνπραγ μάτ ων , ούτ εε ι ς βί ο νε ι ρην ι κ όν , χ ωρί ςε πι δρο μάς κ λ ε φτ ών κ αι πε ι ρατ ών κ αι τ ης Τουρκ ι κ ήςαρμάδ ας ,κ αι ηε γ κ ατ άστ ασι ςε ι ςτ ηνν έ ανπό λ ι νδ ε νε ν ομί ζ ε τ ο ο ρι στ ι κ ή, αλ λ ' υπή ρχεπροσδοκ ί α ότ ιοιάν θρωποιθα ε βι άζ ον τ οκ αι πάλ ι νν αε παν έ λ θουνε ι ςτ απαλ αι ά, τ α«μαθημέ ν α» τ ων . Κ' ε ν ώ όλ οτ ο Κάστ ροναν ε πόλ ο υν ,κ αιτ οΚάστ ρονε λ υπούν τ οκ αιτ οε ρρέ μβαζ ον ,κ αι 12

τ οε ί χ ονε ι ςτ οστ όμα, δε νέ παυ ονό μωςν ακ τ ί ζ ωσι νοι κ οδο μάςε ι ςτ ον ν έ ον συν οι κ ι σμόν – ό πως αποδε ι χ θή δι ά μυ ρι οστ ήν φοράν ό τ ιοι άν θ ρωποι συν ήθ ως άλ λ α σκ έ πτ ο ν τ αι κ αι άλ λ ακ άμν ουν , κ αιότ ι μι μού ν τ αι αλ λ ήλ ου ςμηχ αν ι κ ώς . Ού τ ωλ οι πόν , με τ άδύ οε βδομάδ αςαπότ ο υαρραβών ο ςε τ ε λ έ σθηο γ άμος . Ούτ ωςηθέ λ ησε νηπε ν θε ρά. Δε ντ ηςήρε σκ ε ν , ωςέ λ ε γ ε ,ν αέ χ η γ αμβρόναστ ε φάν ωτ ονν α συχν άζ ηστ ο σπί τ ι , αφούε ί χ εθάρροςαπό πρι ν , ωςσυν τ ε χ ν ί τ ηςκ αιπαραγ υι όςτ ο υαν δρόςτ ης . Καιηαν δραδέ λ φη, χ ήρα, ηλ ι κ ι ωμέ ν η , μεέ ν α παί δα έ φηβον , ε ργ αζ όμε ν ον ε πί σης ε ι ςτ ο ν αυ πηγ ε ί ον , κ αιε νάλ λ οπαι δί ονκ ' ε νκ οράσι οναν ή λ ι κ α, ε δέ χ θηκ ατ ' ο ί κο ντ ον έ οναν δρό γ υν ον . Εί τ α, με τ άε νέ τ ος , ε γε ν ν ήθ ητ ο πρώτ ον παι δ ί ον , ο Στ άθη ς , κ αιδε υτ έ ρα η Δε λ χ αρώ, ακ ολ ούθ ως ο Γι αλή ς , κ ατ όπι νοΜι χ άλ η ς , ακ ο λ ούθωςηΑμέ ρσα, με τ ' αυ τ ήνοΜητ ράκ ης ,κ αι η τ ε λ ε υ τ αί αηΚρι ν ι ώ. Κατ άτ ου ςπρώτ ουςχ ρόν ου ςε φαί ν ε τ ον αβασι λ ε ύη ε ι ρήν ηε ν τ ός τ ης οι κ ί ας . Εί τ α, ό τ αν ήρχ ι σαν ν α με γ αλ ών ουν τ α δύο πρώτ α παι δ ι άτ ης ν ύμφης , ε ί χ ον δ ε με γ αλ ώσε ιαρκ ε τ άκ αιτ α δύο τ ε λ ε υ τ αί ατ ηςαν δραδέ λ φης , ήρχ ι σεπόλ ε μο ςε ν τ όςτ ου ο ί κο υ. Τότ εη Φραγ κ ογ ι αν ν ο ύ, ήτ ι ςμετ ηνηλ ι κ ί ανκ αιτ ηνπε ί ραντ ουκ όσμουε γ έ ν ε τ ο πολ ύσο φωτ έ ρα, ε ί χ ε ναξ ι ωθή , ωςέ λ ε γ εμε τ ρι ο φρόν ως ,ν ' αποκ τ ήσηκ ι αυ τ ήέ ν α σπι τ άκ ιδι κ ότ η ς , χ άρι ςε ι ςτ ην ε πι δε ξ ι ότ ητ ατ ης κ αιτ ην ο ι κο ν ομί αντ ης . Τηνμί ανχ ρον ι άνημπόρε σεμόν ονν ακ τ ί σητ έ σσαρας τ οί χ ουςλ ασπο κτ ί στ ους , μι κ ρούςκ αιχαμη λο ύςκ αιν ατ ου ςστ ε γ άση· τ ην δ ε υ τ έ ραν χ ρον ι άν κατ ώρθωσε ν α πε τ σώση κ ατ άτ ατ ρί ατ έ τ αρτ ατ ο σπί τ ι , δ ηλ . ν ακ ατ ασκ ε υάση μι κ ρόν πάτ ωμα, με δι άφορα σαν ί δι α, αν ό μοι α παλ αι άκ αιν έ α, κ αι , χωρί ςν αχ άση κ αι ρόν , αν υ πομον ούσα, πότ εν α«ξ ε λ ε υθε ρωθή » απότ ηντ υραν ν ί αντ ηςαν δραδέ λ φης , ηοποί α ε γ ήραζ εκ ' ε γ ί ν ε τ ο παράξ ε ν η, ε κ ουβαλ ήθ η, κ ' ε πήγ εν αε γ κ ατ αστ αθή, μαζ ί μετ ονσύζ υγ ονκ αι τ ατ έ κ ν α, ε ι ςτ ην«γων ί αν »τ ης ,ε ι ςτ ην«φωλ ι άν »

13

τ ης , ε ι ςτ ην «άκρη ν » τ ης . Την ημέ ραν ε κ ε ί ν ην , όπωςέ λ ε γ ε νη ι δί α, η σθάν θητ ηνμε γ αλ υτ έ ρανχαράνε ι ςτ ην«ζ ήσι ν »τ ης . Όλ ' αυτ ά τ α ε ν θυ με ί τ ο, κ αιοι ον ε ίτ α αν έ ζ η ηΦραγ κ ογ ι αν ν ού, κ ατ άτ αςμακ ράςε κ ε ί ν αςαΰ πν ου ςν ύκ τ αςτ ουΙ αν ο υαρί ου, ε ν ώ οβορράς η κ ούε τ οε κδι αλ ε ι μμάτ ωνν α συρί ζ ηέ ξ ω, πλ ήτ τ ωντ αςκ ε ράμους , κ αι κ άμν ωνν α ηχ ώσιτ α παράθυ ρα, οπότ εη γ ρύπν ε ιπαρά τ ολ ί κ ν οντ ης μι κ ράς ε γ γ ον ής τ ης . Ήτ ο ήδ ητ ρί τ η ώρα με τ άτ α με σάν υ κ τ α, κ αιο πε τ ε ι ν ός ε λ άλ ησε κ αιπάλ ι ν . Το θυγ άτ ρι ο ν , τ ο οποί ο ν μόλ ι ςε ί χ ε ν η συχ άσε ιπρομι κ ρού , άρχι σεν αβήχ ηε κν έ ουοδυν η ρώς . Εί χ ε νέ λ θε ι ασθε ν ι κ όνε ι ςτ ονκ όσμον , κ αιπροσέ τ ι , φαί ν ε τ αιότ ιε ί χ εκ ρυώσε ιτ ην τ ρί τ ηνημέ ραν , ε ι ςτ α «κ ολ υμπί δι α», ότ αντ οε ί χ αν λ ούσε ιε ν τ όςτ ης σκ άφης ,κ αικ ακ όςβήχ αςτ οε ί χ εκ ολ λ ή σε ι . ΗΦραγ κ ο γ ι αν ν ούαπλ ήστ ως απόημε ρώνπαρε μό ν ε υεν αί δησυ μπτ ώματ α σπασμώνε ι ςτ ομι κ ρόν ασθε ν έ ςπλ άσμα–ε πε ι δ ήτ ότ εήξ ε υρε νότ ιαυτ όδε νθαε σώζ ε τ ο– πλ ην ε υ τ υχ ώςτ οι ούτ ονπράγ μαδε νέ βλ ε πε . «Εί ν αιγ ι αν αβασαν ί ζ ε τ αικ αιν α μαςβασαν ί ζ η», ε ί χ ε νυ ποψι θυρί σε ι ,χ ωρί ςκ αν ε ί ςν ατ ηνακ ούση , μέ σα τ ης . Τηνστ ι γ μήντ αύτ ην , ηΦραγ κ ογ ι αν ν ούάν οι ξ ετ ακ λ ε ι στ άαγ ρυπν ο ύν τ α ό μματ α, κ ' ε κ ούν ησε τ ολ ί κ ν ον . Συγ χ ρόν ως η θέ λ ησε ν α δώση τ ο σύν η θε ςρε υστ όνε ι ςτ οπάσχ ονμωρό ν .

— Πο ι ο ςβήχ ε ι ; ηκ ού σθημί αφων ήόπι σθ ε ντ ουμε σοτ ο ί χ ου . Ηγ ραί αδε ναπήν τ ησε ν . Ήτ οΣάββατ ονε σπέ ρας ,κ αιογ αμβρόςτ ης ε ί χ επί ε ιέ ν αρακ ίπαραπάν ω, πρι νδε ι πν ή ση· ομοί ωςε ί χεπί ε ι , με τ άτ ο δ ε ί πν ον ,κ 'έ ν αμε γ άλ οποτ ήριαπόλ άκ υρονκ ρασί , δ ι άν αξ ε κ ου ρασθή απότ αμε ροκ άματ αό λ ηςτ ηςε βδομάδο ς . Λοι πόν , οΝτ αν τ ή ς ,ε πε ι δήε ί χε πί ε ιαρκ ε τ ά, αν αλ όγ ως , ωμι λ ού σε μέ σα στ ον ύπν οτ ο υ, ή μάλ λ ον παραμι λ ο ύσε .

14

Τομωρό νδε νε δέ χ θητ ηνραν ί δατ ουρε υ στ ο ύε ι ςτ οστ όμα, αλ λ άτ ην ε λ άκ τ ι σεμετ ηνγ λ ωσσί τ σαντ ου , ε ντ η ορμή τ ο υ βη χό ς , ό στ ι ςε ί χ ε ν αυ ξ ή σε ι λ ί αναλ γ ε ι ν ώς .

— Σκ ασμός !... ε ί πεπάλι νοΚων στ αν τ ή ς , οπατ ήρτ ούβρέ φο υς , μέ σα στ ο νύπν οτ ου .

— Και πλ αν τ ασμός !... προ σέ θηκ ε με τ 'ε ι ρων ε ί ας ηΦραγ κ ογ ι αν ν ού. Ηλ ε χών αε ξ αφν ί σθημέ σαστ ονύπν οτ ης , ακ ούσαί σωςτ ονβήχ ατ ου μι κ ρού ,κ αιάματ οναλ λ όκ οτ ονβραχ ύνδι άλ ογ ον , όστ ι ςδι ημε ί φθημέ σω τ ουξ υ λ οτ ο ί χ ουμε τ αξ ύτ ο υκ οι μωμέ ν ουκ αι τ ηςαγ ρυ πν ο ύσης .

— Τ' ε ί ν αι , μάν ν α; ε ί πε ναν ασηκ ωθε ί σαηΔε λ χ αρώ. Δε νε ί ν αικ αλ άτ ο παι δ ί ; Ηγ ραί αε με ι δ ί ασεστ ρυ φν ώςε ι ςτ οτ ρο μώδε ςφωςτ ουμι κ ρο ύλ ύχ ν ου .

— Σασ' ακ ούω, δ υχ ατ έ ρα!... Αυτ ότ ο«σασ' ακ ούω, δ υχ ατ έ ρα» ε λ έ χθημετ όν ονπολ ύαλ λ όκ οτ ον . Άλ λ ωςδε νήτ οηπρώτ ηφορά, κ αθ' η νην ε αράμήτ ηρήκ ου ετ οι ού τ οντ ι ε κμέ ρου ςτ ηςμη τ ρόςτ ης . Εν θυμε ί τ οότ ικ αιάλ λ ο τ εσυ ν έ βη, ηγ ραί α με τ αξ ύ γ υ ν αι κ ών και γ ραϊ δί ων τ ης γ ε ι τ ον ι άς , ν α ε κ φράση, με τ ά σε ί σματ οςε κ φραστ ι κ ού τ ηςκ ε φαλ ής , ε ι ςώραςκ αθ' αςε γ ί ν ε τ ολ όγ ος πε ρί τ ηςμε γ άλ η ςπλη θώραςτ ωνν ε αρώνκ ο ρασί ων , πε ρίτ ηςσπάν ε ως , πε ρίτ ου ξ ε ν ι τ ε υμού κ αιτ ωνυπέ ρμε τ ρων απαι τ ήσε ωντ ων γ αμβρών , πε ρί τ ωνβασάν ωνόσαυ πέ φε ρεμί αχ ρι στ ι αν ήδι άν ααποκ ατ αστ ήση«τ ' αδ ύν ατ α μέ ρη», τ ουτ έ στ ιτ α θήλ ε α, ν αε κ φράση , λέ γ ω, παραπλ ήσι α αι σθήματ α. Ότ ανμάλ ι στ α η μήτ ηρ τ ηςή κ ουεπε ρίαρρώστ ι αςμι κ ρών κ ο ρασί δωνε ί χ ε νακ ου σθή , σε ί ουσατ ηνκε φαλ ήν ,ν αλέ γ η : — Σα σ' ακ ού ωγ ε ι τ όν ι σσα!... «Δε νε ί ν αιχ άρος , δ ε νε ί ν αιβράχο ς ;» ε πε ι δή συν ήθι ζ ε πολ ύ συχ ν ά ν α ε κ φράζ ε τ αι με παροι μί ας λ ί αν ε κ φραστ ι κ άς . Καιάλ λ οτ ε πάλ ι ντ η ν ήκ ου σαν ν α δο γ ματ ί ζ η ότ ιο άν θ ρωποςδε νσυμφέ ρε ιν ακ άμν ηπολ λ άκ ορί τ σι α, κ αιό τ ιτ οκαλ ύ τ ε ρον

15

ε ί ν αιν αμηπαν δρε ύε τ αικ αν ε ί ς . Ηδ εσυ ν ήθωςε υχ ήτ ηςπροςτ αμι κ ρά κ ο ράσι αήτ ο«ν αμησώσου ν !... Ναμηνπάν επαραπάν ω!» Και άλ λ οτ επροέ βηε πί τ ο σούτ ονώστ εν αε ί πε : — Τιν α σας πω!... Έτ σιτ ου 'ρχ ε τ αιτ ' αν θρώπου , τ ην ώρα που γ ε ν ν ι ών τ αι ,ν ατ ακ αρυδ οπν ί γ η!... Ναιμε ντ οε ί πε ν , αλ λ άβε βαί ωςδε νθαή τ οι κ αν ήν ατ οκάμηπο τ έ ... Και ηι δί αδε ντ οε πί στ ε υε .

Γ' Ούτ ωε ί χ ονδι αρρε ύ σε ιπολ λ αίν ύκ τ ε ςαπότ ουτ ο κ ε τ ούτ ηςΔε λ χ αρώς τ ηςΤραχ ήλ αι ν ας . Αφούτ ομι κρό νε βαπτ ί σθη, κ αιων ομάσθηΧαδ ούλ α, μετ ' όν ομα τ ηςμάμμηςτ ου –τ ο οποί ονέ κ αμε νε κ ε ί ν ηνν α μορφάζ η σε ί ο υσατ ηνκ ε φαλ ή ν , κ αιν αψι θ υρί ζ η«μη ντ ύ χηκ αιχ αθήτ ' όν ομα!»– πάλ ι νηγ ραί αη γ ρύπν ε ι , ανκ αιτ ο μωρό νε φαί ν ε τ ον αε ί ν αιοπωσούν κ αλ ύ τ ε ρα. Άλ λ ωςηαγ ρυπν ί αήτ οε ντ ηφύσε ικ αιτ ηι δι οσυ γ κ ρασί ατ ης Φραγ κ ογ ι αν ν ο ύς , ή τ ι ςε σκ έ πτ ε τ οχί λ ι α πράγματ α, κ αιε ί χε ντ ονύ πν ον δ ύσκ ο λ ον . Οιλ ο γ ι σμοίκ αιαιαν αμν ήσε ι ςτ ης , αμαυραίε ι κ όν ε ςτ ου παρε λ θ όν τ ος , ήρχ ον τ οαλ λ ε πάλ λ ηλ οιωςκύ ματ αμέ σαε ι ςτ ο νν ουντ ης , προτ ωνοφθαλ μώντ ηςψυχ ήςτ ης . Εί χεκ αρπο γ ον ήσε ι , λ οι πό ν , η Χαδ ούλ ατ ό σα τ έ κ ν α, κ αιε ί χεκ τ ί σε ι μι κ ρόνοσπί τ ι ονδι άν ακ ατ ο ι κή ση. Ότ ανηύ ξ αν ε νη ο ι κ ο γέ ν ε ι α, τ ό σον η ύξ αν ονκ αιτ α «φαρμάκι α». Ναι , από τ αςι δί αςοι κ ον ομί αςτ ηςε ί χ ε ν αποκ τ ή σε ι τ ηνμι κ ράνοι κ ί ανηΓ ι αν ν ο ύ, κ αι όχι απότ απε ρι σσε ύματ ατ ου συζ ύγ ουτ ης . Ο μάστ ρο-Γ ι άν ν ηςο Σκ ο ύφος , ή ο«Λογ αρι ασμός », δε ν ή ξ ε υ ρε , πράγ ματ ι , ν αλ ογ αρι άση κ αλ ά ούτ ε πόσα με ροκ άματ αε ί χε δ ουλ έ ψε ι , ού τ επόσα κ άν ου ντ έ σσαρα ή πέ ν τ εή ε ξμε ρο κ άματ ατ ης ε βδο μάδ οςπρο ςμί ανκ αι75 ή μί ανκ αι80 –δι ότ ιτ όσα έ παι ρν ε νως

16

τ ρί τ ηςτ άξ ε ωςμαραγ κ ός . Ότ ανε ν ί ο τ ε , ωςκ αλ αφάτ ης ,ε πλ η ρών ε τ οπρος 2.35 ή2.40, πάλ ι νδε νήξ ε υρεν ατ αλ ο γαρι άση. Μόν ον τ ο υ ήρε σκ εν ατ α πί ν η, σχ ε δόν όλ α, τ ην Κυρι ακ ήν . Πλ ην ε υ τ υχ ώςη σύ ζ υ γ οςτ ουε ί χ ελ άβητ α μέ τ ρα τ ης , κ ' έ παι ρν ε ναυτ ήτ α λ ε πτ ά στ αχ έ ρι ατ η ςτ ο Σάββατ ο ντ ο βράδυ. Ή τ αε ι σέ πρατ τ εκ ατ ' ε υ θε ί αν από τ ον πρωτ ομάστ ορη ν , όχιάν ε υέ ρι δ ος κ αιδυ σκ ολ ί ας – ε πε ι δήοπρωτ ομάστ ορηςδε νήθε λ εν ατ η ςτ αδ ώσηπροτ ι μώνν ατ α ε γ χ ε ι ρί ση ε ι ςτ ο ν μάστ ρο-Γ ι άν ν ην τ ονί δ ι ο ν , από τ ον ο ποί ονμάλ ι στ α ε κ ράτ ε ι ,κ αθώςκ αιαπ' όλ ου ςτ ο υςάλ λ ου ς , δέ κ αήδε κ απέ ν τ ελ ε πτ άως έ κ τ ακ τ α πο σοστ ά, λ έ γ ων«έ χ ω κο ρί τ σι α, βρεαδε ρφέ , έ χ ωκ ορί τ σι α!». Αλ λ ' η Φραγ κ ογ ι αν ν ού πο υν αγ ε λ ασθ ή! Αυτ ήτ ου έ δι δε τ ην μόν ην λ ο γ ι κή νκ αιτ ην μόν ην πρέ πουσαν απάν τ ησι ν : «Εσύ μον άχ αέ χ ε ι ς κ ο ρί τ σι αμάστ ορη; Ο άλ λ οςκ ό σμοςδ ε νέ χ ουν ;» Ή, ανδε νκ ατ ώρθων εν ατ αλ άβη ηι δ ί α απότ οναρχι ν αυ πηγ όν , η Γ ι αν ν ού τ α ήρπαζ ε , «Σα χ ωρατ ά, σαν αλ ήθ ε ι α», από τ αςχ ε ί ραςτ ου συζ ύγ ουτ η ς , αφούε φρό ν τ ι ζ επρώτ ονν ατ ον«κ αλ οκ αρδ ί ση» κ αιν ατ ον φέ ρηε ι ςτ ηνκ ατ άλ λ ηλ ονψυχ ολ ογ ι κ ήνθέ σι ν . Ή, τ έ λ ος , τ ονάφην εν α κ ο ι μη θή μι σοζ αλ ι σμέ ν ος , κ αιτ αέ κ λ ε πτ ε ν από τ α φορέ ματ ατ ου, τ ην ν ύκ τ ατ ου Σαββάτ ου. Μόν ον , τ ην Κυρι ακ ήν πρωί , τ ου έ δι δε δι ά «χαρτ ζ ι λ ί κ ι » 40 ήπε ν ήν τ αλ ε πτ ά. Λοι πόνε ί χ εκτ ί σε ι τ ονοι κ ί σκ οναπότ αςοι κ ον ομί αςτ ης , αλ λ άποί αήτ ο ηπρώτ ηβάσι ςτ ουμι κρο ύε κ ε ί ν ουκ ε φαλ αί ου; Τηνώραντ αύτ ην , κ ατ ά τ ην ν ύκ τ ατ ης αγ ρυπν ί ας , δι ά πρώτ ην φοράν τ οε ξ ωμολ ογ ε ί τ οκ αθ' ε αυτ ήν . Ποτ έδε ντ οε ί χ εε ι πή ούτ εε ι ςτ ονπν ε υ ματ ι κ όντ ης , ε ι ςτ ον ο ποί ονάλ λ ωςπολ ύμι κ ράπρ άγ ματ αέ λ ε γ ε ν · ακ ρι βώςε κ ε ί ν αμόν οντ α συν ή θη αμαρτ ήματ α, όσα ε κ ε ί ν ο ς ήξ ε υρε προτ ού ν ατ αε ί πη αυτ ή· δ ηλ αδή κ ακ ο λο γ ί αν , θυ μούς , γ υν αι κ ε ί αςκ ατ άραςκ αιτ ατ οι αύτ α. Ποτ έ δ ε ντ οε ί χε νομολ ο γή σε ιε ι ςτ ηνμητ έ ραντ ης ,ε φ' ό σονέ ζ ηε κ ε ί ν η– ήτ ι ς άλ λ ωςήτ οημόν ηπουτ ου πώπτ ε υεκ αι τ οήξ ε υ ρεχ ωρί ςν ατ η ςτ αε ί πη 17

αυ τ ή. Ναι ,ε ί ν αιαλ ηθέ ς , ό τ ιε με λ έ τ ακ αιε ί χ ε ναπόφασι νν ατ ηςτ αε ί πη κ ατ άτ ας τ ε λ ε υ τ αί ας στ ι γ μάς τ ης . Πλ ην δυστ υ χώς η γ ραί α, πρι ν αποθάν η, συν έ βην α βωβαθήκ αιν ακωφαθ ήκ αιν α με ί ν η αν αί σθη τ η «σανπράμα», ό πωςπε ρι έ γ ραφετ ηνκ ατ άστ ασι ντ αύτ ηνηκ όρητ ης ,κ ' έ τ σι δε νε δόθ ηε υκ αι ρί αν ατ ηςομολ ογ ή σητ οπτ αί σματ ης . Ακ όμηολ ι γ ώτ ε ρο ν , δε ντ οε ί πεποτ έε ι ςτ ονπατ έ ρατ ης , ού τ εε ι ςτ ον σύζ υγ οντ ης .Ι δούποί ονήτ οτ ομυστ ι κ ό ντ ού τ ο. Προ τ ου γ άμου τ ηςη Χαδούλ αε ί χε ναρχ ί σε ιν ακ λ έ πτ η απ' ολ ί γ α ο λ ί γ αε κτ ων χ ρημάτ ωντ ο υ πατ ρόςτ ης , απ' ολ ί γ ουςπαράδε ς , από μι σόν γρό σι . Τόσον ο λ ί γ α, ώστ ε σχε δόν δε ντ ο ησθάν θ ηο ύτ ετ ο υ πώπτ ε υσε νε κ ε ί ν ος . Μόν ονδ ύοφοράςε ί χ ε νε ν ν ο ήσε ιοί δι οςότ ιε ί χ ε κ άμε ιε σφαλ μέ ν ον τ ον λ ογ αρι ασμόν τ ου μι κ ρού θησαυ ρού τ ου . Τον θ ησαυ ρό ντ ο ύτ οναπέ θε τ ε νε ι ςμί ανκ ρύπτ ην , τ ηνοποί ανπροπο λ λ ού ε ί χ ε ναν ακ αλ ύψε ιηγ ραί α, με τ άχ ρόν ο νδεαν ε κ άλ υψεκ αιηκ όρη . Τότ ε προςκ αι ρόν , ηΧαδούλ α δι έ κ οψετ αςκ λ ο πάς , δι άν αμηδώσηλ αβήν με γ αλ υτ έ ραςυπο ν οί αςε ι ςτ ονπατ έ ρατ η ς . Αργ ότ ε ρα, πάλ ι νε ξ αν άρχι σε ν ακ λ έ πτ ηπε ρι σσότ ε ρα, αλ λ ά δε ν«έ πι αν εχ αρτ ωσι ά» ε μπρόςε ι ςτ ας κ λ ο πάςτ ηςμητ ρόςτ ης . Αύτ ηε ί χεκ λ έ ψε ιπολ λ ά, αλ λά μετ έ χν ηκ αιμέ θ οδον . Έκ λ ε πτ ετ α πε ρι σσότ ε ρααπότ αςάλ λ αςε πι χ ε ι ρή σε ι ς ,ε ι ςτ αςο ποί αςε ί χ εκ ατ άμέ γ α μέ ροςτ ηνδι αχ ε ί ρι σι ν ,κ αθώςαπόπώλ η σι νε λ αί ουκ αιοί ν ου , προ ϊ όν τ ων τ ωνκτ ημάτ ωντ ηςοι κ ογ ε ν ε ί ας , κ αιο λ ί γα, σχ ε δόνόσακ αιηκ όρητ ου ς , απότ αμε ροκ άματ ατ ουγ έ ρου. Με τ άχ ρόν ου ς , ότ ανάν οι ξ ανοι δου λ ε ι έ ς , κ ι ογ ε ρο-Στ άθη ςέ γ ι ν εμι κ ροαρχι ν αυ πηγ ός–ε σκ άρων εβάρκ ε ςκ αι κ αΐ κ ι α μο ν αχό ςτ ου, βοη θούμε ν οςαπότ ονυι όνκ αι απότ ονπαραγ υ ι όντ ου ,ε ι ς τ οπροαύλ ι οντ ηςοι κ ί ας – τ ότ εηγ ραί αημπό ρε σεν ακ λ έ ψηαρκ ε τ άκ αι απότ ακ έ ρδητ ηςν αυπη γ ι κ ήςτ έ χ ν ης . Τε λε υ τ αί ον , ολ ί γ ου ς μήν ας προ τ ου γ άμου τ ης , η Χαδού λ αε ί χ ε κ ατ ορθώσε ιν ' αν ακ αλ ύ ψη τ ην κ ρύπτ ην όπου ε ί χετ οκ ομπό δε μα η 18

μη τ έ ρα τ ης . Ει ςμί ανοπήντ ο υκ ατ ωγ ε ί ου , αν άμε σαε ι ςτ α πι θ άρι ατ α μι σογ ε μάτ ακ αιτ αβαρέ λ ι ατ ' αδε ι αν ά, ε υ ρί σκ ε τ ομί απλ ατ ε ί ακ αιμακ ρά λ ωρί ςμαύ ρηςμαν δ ήλ ας , όπο υηγ ραί αε ί χ εδ ε μέ ν α«σανσκ υλ ι ά» ε κ ατ όν ε βδο μήν τ ατ ό σα αργ υ ρά τ άλ λ ηρα, άλ λ ακ ο λ ων άτ α, άλ λ α ρη γ ί ν ε ς , κ αι άλ λ ατ ο υρκ ι κ ά, ό λ ακ λ ε μμέ ν ααπότ ακ έ ρδητ ουγ έ ρουκ αιτ απροϊ όν τ α τ ωνκ τ ημάτ ων . Ηκ όρημεφαι δράνέ κ πλ ηξ ι ν ,κ αι μεσυ γ κ ί ν ησι ντ ρομώδη, ε μέ τ ρη σετ ατ άλ λ ηρα, τ ασκ υ λ οδε μέ ν α, κ αιε ί τ ατ αέ βαλ επάλ ι νε ι ςτ ην ο πήντ ων ,χ ωρί ςν ατ ολ μήσην ατ απε ι ράξ η. Αλ λ άτ ηνπαραμο ν ήντ ουγ άμου, τ οβράδ υ, τ ηνώρανπο υε ν ύ χτ ων ε ν –ότ ανε ί δετ ηνε πι μο ν ήντ ωνγ ον έ ωντ ης ,ν αμηθέ λ ου νν ατ ηςδώσουν αρκ ε τ ήνπρο ί κ α, κ αιε ί δ ετ ηναπον ι άντ ηςμη τ ρόςτ ης – παραφυλ άξ ασα τ ηνώρανοπότ εη γ ραί αε ξ ήλ θ επρο ςστ ι γ μήναπό τ ηνοι κ ί αν δ ι ' ε ν θ έ λ η μα, κ ατ έ βημεπαλ μόνκ αρδί αςκ ρυφάστ οκ ατ ώγ ι ·έ ψαξ εκ αιαν ε ύ ρε τ οκ ομπόδε μα, τ οσκ υ λ οδε μέ ν ο, κ αιτ οέ λ υσε ν . Αυτ ήντ ηνφοράντ ης ε φάν ησανωσάνολ ί γ α. Και ρό νδε νε ί χ εν ατ αμε τ ρήση .Ί σωςηγ ραί αν α ε ί χ ε ν αφαι ρέ σε ιμε ρι κ άε κτ ων τ αλ λ ήρων , κ αιε ί χ εκ άμε ιχρήσι ν δι ' αγ ν ώστ ο υςσκ οπούς . Τηςήλ θε νη ι δέ αν α πάρητ οκ ομπόδ ε μαόλ ον , αυ τ ού σι ονμαζ ίμετ ηνλ ωρί δατ η ςπαλ αι άςμαν δ ήλ αςτ ηςμη τ ρόςτ ης , αλ λ ' ε φοβήθη · έ λ αβεμό ν ονο κ τ ώ ήε ν ν έ ατ άλ λ ηρα, κ ατ αρχ άς– τ όσα, ό σαε φαν τ άζ ε τ οότ ιηαπο υσί ατ ωνδε νθαε πέ φε ρεμε γ άλ ηνδι αφοράν ε ι ςτ ονόγ κ ονκ αιδε νθ αήτ οαμέ σωςε παι σθ ητ ή ,ε ί τ αέ κ αμεν ατ οδέ ση· ακ ο λο ύθωςπάλ ι ντ οήν οι ξ ε ,έ λ αβε νάλ λ απέ ν τ εήε ξ ,τ οόλ ονδε κ απέ ν τ ε . Κατ ό πι νπάλ ι ν , ε ν ώτ οέ δε ν ε , ε κν έ ου έ κ αμεκ ί ν ημα ν ατ ολ ύση, με σκ οπόνν απάρηάλ λ αδύοήτ ρί αακ όμη . Αί φν ηςτ ότ εήκ ου σετ οβήμα τ ηςμητ ρόςτ η ςέ ξ ω. Βι αστ ι κ άέ δε σετ οκ ομπό δε μα, κ αι τ οέ βαλ ε νε ι ςτ ην θ έ σι ντ ο υ. Ολ ί γ αςημέ ραςμε τ άτ ονγ άμον , ηγ ραί ααν ε κ άλυ ψετ ηνκλ ο πήν . Αλ λ ά δ ε νηθέ λ ησεν αε ί πητ ί ποτ εε ι ςτ η νκ όρηντ ης . Έμε ι ν ε νε υχ αρι στ ημέ ν η

19

δ ι ότ ιε κ ε ί ν ηδε ντ αε πήρε νό λ α. «Στ ραβωμάραε ί χ ε ν !» ε ί πεμε τ αξ ύτ ων ο δόν τ ωντ η ς . Τοποσόνε κ ε ί ν ο ,τ οοποί ονηΧαδούλ αε ί χ εκ λ έ ψε ικ ατ άκ αι ρούςαπό τ ους γ ον ε ί ςτ η ς , αν ε ρχ όμε ν ον πε ρί που ε ι ςτ ε τ ρακ όσι α γρό σι α, τ ο ν όμι σματ η ςε ποχ ήςε κε ί ν ης ,έ κ ρυπτ ε νε πίτ όσαέ τ ηε πι με λ ώς . Αλ λ άδι ά ν ακ τ ί ση τ η ν οι κ ί αν , τ ο ηύξ ησε μετ ην ι κ αν ότ ητ άτ η ς . Ήτ ο βε βαί ως ε ργ ατ ι κ ήκ αιε πι δε ξ ί α. Όσοντ ηςε πέ τ ρε ποναιμέ ρι μν αιτ ηςαν ατ ροφής τ όσων αλ λ ε παλ λ ήλ ων τ έ κν ων , ε ξ ε ν ο δούλ ε υε . Πλ ην , ε ι ςτ ουςμι κρο ύς τ όπο υς«δε νυ πάρχο υσι νε ι δι κ οί , αλ λ ά πολ υ τ ε χ ν ί τ αι » κ αιόπως έ ν ας μπακ άλη ςκ ωμοπό λ ε ως ε ί ν αισυ γ χρόν ως κ αιέ μπορο ς ψι λ ι κ ών , κ αι φαρμακ οπώλ ης , αλ λ άκ αιτ οκ ογ λ ύ φο ς , ού τ ω καιμί ακ αλ ήυ φάν τ ρι α, ο ποί αήτ οηΦραγ κ ογ ι αν ν ού , ουδέ νε κ ώλ υεν ακ άμν ησυ γ χρόν ωςκ αι τ ην μαμμήν ή τ ην ψε υδογ ι άτ ρι σσαν , κ αιάλ λ αε παγ γ έ λ ματ α ακ όμη ν α ε ξ ασκ ή, ήρκ ε ι ν αε ί ν αι ε πι τ η δε ί α. Και ηΦραγ κ ογ ι αν ν ούήτ οε πι τ ηδε ι οτ άτ η με τ αξ ύόλ ωντ ωνγ υν αι κ ών . Έδι δ εβό τ αν α, έ κ αμν εκ ηραλ οι φάς , ε ξ ε τ έ λ ε ιε ν τ ρι βάς ,ε θε ράπε υ ετ ην βασκ αν ί αν , παρε σκ ε ύαζ ε φάρμακ α δι ά τ ας πασχ ούσας , δι ά τ ας χ λ ωρωτ ι κ άςκ αι αν αι μι κ άςκ ό ρας , δι άτ αςε γ κ ύουςκ αι τ αςλ ε χ ούς ,κ αι τ ας ε κμη τ ρι κ ώναλ γ ηδ όν ωνπασχο ύσας . Μετ οκ αλ άθι ονυ πότ οναγ κ ών α τ ηςαρι στ ε ράςχ ε ι ρό ς , ακ ο λ ουθο ύμε ν ηαπότ αδύ οτ ε λ ε υ τ αί ατ έ κ ν ατ ης , τ ονΔημη τ ράκ ην , οκ τ ώε τ ών ,κ αιτ ηνΚρι ν ι ώ, ε ξ αέ τ ι δα, ε ξ ήρχ ε τ οε ι ςτ ο υς αγ ρο ύς , αν έ βαι ν ε νε ι ςτ αό ρη, δι έ τ ρε χεφάραγ γ ας ,κ οι λ άδαςκ αι ρε ύματ α, έ ψαχ ν εν αε ύρητ αβότ αν α, όσααυτ ήε γ ν ώρι ζ ε–τ ηναγ ρι οκ ρομμύδ α, τ ην δ ρακ ον τ ι ά, τ οτ ρί με ρο κ αιάλ λ' ακ όμη– τ αέ κ οπτ ε νή τ αε ξ ε ρρ ί ζ ων ε ν , ε γ έ μι ζ ετ οκ αλ άθι οντ ης ,κ 'ε πέ στ ρε φετ οβράδυε ι ςτ ηνοι κ ί αν . Με αυτ άτ α βό τ αν ακ ατ ε σκ ε ύ αζ ε δι άφορα μαν τ ζ ού ν ι α, τ α οπο ί α ε σύστ αι ν ε ν ως αλ άν θαστ αι ατ ρι κ άκ ατ άτ ων χ ρον ί ων πόν ων , τ ου στ ή θους , τ ηςκο ι λί ας , τ ωνε ν τ έ ρων , κ τ λ . Τηβοη θε ί αόλ ωναυ τ ώντ ων μέ σων , ο λ ί γ ακ ε ρδί ζ ουσα, αλ λ ' οι κ ον όμος , κ ατ ώρθωσε , μετ ονκ αι ρόν , 20

ν ακ τ ί ση τ ην μι κ ράν φωλ έ αν τ η ς . Αλ λ ' οιν ε οσσοίε ί χ αν αρχ ί σε ιν α ξ ε πε τ ούνήδ η, ν αφε ύγ ουνε ι ςτ αξ έ ν α! Κατ άτ ην ε ποχ ήν ε κ ε ί ν ην , ο πρώτ ος υι όςτ ης , ε ι κ οσαε τ ής ή δη, ο Στ αθαρός , ε ί χ εξ ε ν ι τ ε υ θήε ι ςτ ηνΑμε ρι κή ν , αφο ύδεέ στ ε ι λ ε νε νήδύο γ ράμματ α, ε σι ώπησε ,κ αιέ κ τ οτ εδε νε ί χ εδ ώσε ισημε ί ονζ ωή ς . Με τ άτ ρί α έ τ η, ο δε ύ τ ε ρος υ ι ό ςτ ης , οΓ ι αλ ής , ε ί χ ε με γ αλ ώσε ικιαυτ ός , κ ' ε μβαρκ αρί σθη . Καιοιδύ ο, ε ι ςτ αμι κ ράτ ωνχ ρόν ι α, ε ί χονδοκ ι μάσε ιτ η ντ έ χ ν ηντ ου πατ ρός τ ων , αλ λ ' ο ύτ εο ε ι ς ού τ ε ο άλ λ ος ε πρό κο ψαν πολ ύ, ουδέ η ρκ έ σθησανε ι ςαυτ ήν . ΟΓ ι αλ ή ς , ωςφι λ όστ οργ οςυι ό ςκαιαδε λ φός , έ γ ραψεπρο ςτ ηνμητ έ ρατ ουε κΜασσαλ ί ας , όπουε ί χ ε νυπάγ ε ιμ' έ ν α πατ ρι ώτ ι κ ο νκ αράβι , ότ ιαπε φάσι σεκιαυ τ όςν αυπάγ ηστ η νΑμε ρι κ ήν , ν αι δήτ ιγ ί ν ε τ αιομε γ άλ οςαδε ρφόςτ ουί σωςτ οναν ακ αλ ύψε ικ άπου. Αλ λ ά παρήλ θονκ αι ρο ίκ αιχ ρόν οιέ κ τ οτ εκ αιο ύτ εο ε ι ςο ύτ εοάλ λ ος η κ ούσθ ησανπλ έ ο ν . Τότ εέ λαβε ναφορμήνημητ έ ρατ ωνν αε ν θ υμηθήέ ν απαραμύ θιτ ου λ αο ύε κτ ωναστ ε ι οτ έ ρων ,ε νω γ ί ν ε τ αιλ ό γ οςπε ρίστ ρώματ οςαπόμέ λ ι , ε ι ςτ οοπο ί ονε κ όλ λ ησανδι αδο χι κ ώςκ αιοπρώτ οςαποστ αλ ε ί ςυι όςτ ης Γ ρι άς , δι άν α συλ λ έ ξ ηκ αιφέ ρηε κ ε ί θε ντ ο μέ λ ι , κ αιο δε ύ τ ε ροςυ ι ός , ό στ ι ςε ί χ εστ αλ ή δι άν αξ ε κ ο λλ ή ση τ ον πρώτ ον , καιο τ ρί τ ο ς , όστ ι ς ε στ άλ ηδι άν αφέ ρηοπί σω κ αι τ ο υςδύ ο, κ αιοΓ έ ρος , όστ ι ςε πήγ εν αι δή τ ίγ ί ν ον τ αιοιυι οίτ ο υ· τ έ λ ος , αυ τ ήηΓ ρι ά, η ο ποί αε ι ςτ ο ύστ ε ρον απε φάσι σεν αυ πάγ ην αι δή , μακ ρόθε νόμως–δι ότ ι , ωςγ ρι ά, ε ί χ ετ ό σην πον ηρί αν –τ ίέ γ ι ν ανοΓ έ ροςκ αιτ απαι δι άκ αιδε νε γ ύρι σανοπί σω από τ ο«θ έ λ ημα», ε ι ςτ οοποί οντ ουςε ί χ εστ ε ί λ ε ι , μό λ ι ςαυτ ήε γλ ύ τ ωσεκ αι δ ε νε κ όλ λ ησε . Τότ εστ ραφε ί σαπρο ςτ ου ςτ έ σσαρας , κ ο λ λ ημέ ν ουςτ ους ε ί πε ν : «Α! αυ τ όσαςμέ λ ε ι ; Εμέ ν αδε νμεμέ λ ε ι !» Εντ ω με τ αξ ύ , ε ν ώ οΣτ αθαρόςκ ιοΓι αλ ήςε ί χ ανξ ε ν ι τ ε υθήε ι ςτ ην Αμε ρι κ ήν ,κ αιε ί χ ανφάγ ε ιλ ωτ ό ν , ήε ί χ ανπί ε ιτ ηνΛήθην , ηΔε λχ αρώ, η 21

πρώτ ηκ ό ρη , πρωτ ότ ο κο ς με τ άτ ου ςξ ε ν ι τ ε υ μέ ν ο υς αδε λ φούς τ ης , ε με γ άλ ων ε ν , ολ ο ν έ νε με γ άλ ων ε . Κ' η Αμέ ρσα, σχε δόν τ έ σσαρα έ τ η μι κ ροτ έ ρα τ η ς αδε λ φής τ η ς , ε με γ άλ ων εκ ιαυτ ήε ν αμί λ λ ως με τ ην Δε λ χαρώ, κ ι«έ ρι χ ν εμπόι »· ε γ ί ν ε τ οαν δρώδης , με λ αψήκ αιζ ωηρά, κ ' οι γ ε ι τ όν ι σσε ςτ ηνων όμαζ ον«τ ο σε ρν ι κ ο θήλ υκ ο». Κ' ε κ ε ί ν ηη μι κ ρά, τ ο Κρι ν άκ ι , ήτ ι ςδε νε ί χεφε υ! τ ουκρί ν ο υτ οχ ρώμα, ανκ αιφυ σι κ άι σχ ν ή, ε δε ί κ ν υε νή δησυ μπτ ώματ ααν απτ ύ ξ ε ως . Πώς με γαλ ών ο υν , Θε έ μου ! ε σκ έ πτ ε τ ο η Φραγ κ ογ ι αν ν ού. Ποί ος κ ή πος , ποί ονλι βάδι , ποί α άν οι ξ ι ς παράγ ε ιαυτ ότ ο φυτ όν ! Καιπώς βλ αστ άν ε ικ αιθάλ λ ε ικ αιφυλ λ ομαν ε ίκ αιφου ν τ ών ε ι ! Καιόλ ο ιαυτ οίοι βλ αστ οί , όλ ατ αν ε όφυτ α, θαγ ί ν ο υνμί ανημέ ρανπρασι αί ,λ όχ μαι ,κ ή ποι ; Καιούτ ω θαε ξ ακ ολ ου θή; Καιπάσαοι κ ογ έ ν ε ι αε ι ςτ ηνγ ε ι τ ον ι άν ,κ αιε ι ς τ ηνσυ ν οι κ ί ανκαι ε ι ςτ ηνπόλ ι νε ί χ αναπόδύοέ ωςτ ρί ακ οράσι α. Με ρι κ αί ε ί χ ον τ έ σσαρα, άλ λ αιπέ ν τ ε . Μί α μητ έ ρα ε ί χ ε νε ξθ υγ ατ έ ρας χ ωρί ς κ αν έ ν αν υι όν , άλ λ η μί αε ί χ ε νε πτ άκ ' έ ν αν υ ι ό ν , οο ποί ος ε φαί ν ε τ ο προωρι σμέ ν οςν αφαν ήάχρη στ ο ς . Λοι πόνόλ οι αυτ ο ίοι γ ον ε ί ς ,ό λ ατ ααν δρόγ υ ν α, όλ αι αιχ ήραι , αν άγ κ η πάσακ αι χ ρέ οςαπαραί τ ητ ον ,ν αυ παν δρε ύσουνό λ αςαυτ άςτ αςκ ό ρας– κ αιτ αςπέ ν τ ε ,κ αιτ αςε ξ ,κ αιτ αςε πτ ά! Καιν αδώσο υνε ι ςόλ αςπροί κ α. Πάσαπτ ωχ ήοι κ ογ έ ν ε ι α, πάσαμή τ ηρχ ήρα, μεδύ οστ ρέ μματ ααγ ρού ς , μ' έ ν α πε ν ι χρό νο ι κ ί σκ ον , τ αλ αι πωρου μέ ν η, ξ ε ν οδ ουλ ε ύουσα – ε ί τ ε κ ο λ λ ήγ ι σα άλ λ ων ε υ πορωτ έ ρων οι κ ογ ε ν ε ι ών ε ι ςτ ακ τ ήματ α, ε ι ςτ ας συκ άςκ αι τ αςμο ρέ ας–συλ λ έ γ ου σαφύλ λ α, παράγ ου σαολ ί γ ηνμέ τ αξ αν – ήτ ρέ φου σαδ ύοήτ ρε ι ςαί γ αςήαμν άδας–γι ν ομέ ν ηκ ακ ήμεόλ ουςτ ο υς γ ε ί τ ον ας , πλ ηρών ουσα πρόστ ι μα δι ά μι κ ράςζ η μί ας – φορο λ ογ ουμέ ν η ασπλ άγ χ ν ως ,τ ρώγ ου σακ ρί θι ν ονάρτ ονποτ ι σμέ ν ονμει δρώτ ααλ μυρόν – ώφε ι λε νε ξάπαν τ ος«ν ' αποκ ατ αστ ήση» όλ ατ αθήλ ε ατ αύ τ α, κ αιν α δ ώσηπέ ν τ ε ,ε ξ , ήε πτ άπροί κ ας ! ΩΘε έμου!

22

Καιοπο ί αςπρο ί κ ας , κ ατ άτ αν η σι ωτ ι κ άέ θι μα. «Σπί τ ιστ αΚο τ ρών ι α, αμπέ λ ιστ η ν Αμμουδι ά, έ λ ι ων α στ ο Λε χ ού ν ι , χ ωράφιστ ο Στ ροφλ ι ά». Αλ λ άκ ατ άτ ο υςτ ε λ ε υτ αί ουςχ ρόν ο υς , πε ρίτ α μέ σα τ ο υ αι ών ος , ε ί χε κ ο λ λ ήσε ικ αι άλ λ η ψώρα. Το «μέ τ ρημα», ε κ ε ί ν ο τ ο οποί ον ε ι ς Κων στ αν τ ι ν ο ύπολ ι νων ομάζ ε τ ο«τ ράχ ωμα», συν ήθε ι αντ η νο ποί αν , αν δ ε ναπατ ώμαι , ε ί χ ε ναφορί σε ιηΜε γ άληΕκ κ λ ησί α. Ώφε ι λ ε νέ καστ οςν α δ ώσηκ αιμε τ ρη τ ήνπροί κ α. Δι σχ ι λ ί ας , χι λ ί ας , πε ν τ ακ οσί ας , αδι άφορον . Άλ λ ως , αςε ί χ ετ αςκ όραςτ ουν ατ αςκ αμαρών η. Αςτ αςέ βαζ εστ οράφι . Αςτ αέ κ λ ε ι εστ οδο υλ άπι . Αςτ αςέ στ ε λ ν εστ οΜου σε ί ον .

Δ' Έωςε δώ ε ί χ ονφθάσε ιαιαν αμν ήσε ι ςκ αιο ιλ ο γι σμοίτ ηςαγ ρυ πν ού σης γ ραί ας . Ελ άλ ησετ οδε ύτ ε ρο νοπε τ ε ι ν ός . Θαε ί χ ανπε ράσε ι δύομε τ άτ α με σάν υχ τ α. Ι αν ουάρι οςομη ν . Χρόν οςην ύκ τ α. Βορράςε φύ σα. Ηφωτ ι ά ε ι ςτ ηνε στ ί ανέ σβην ε . Η Φραγ κ ογ ι αν ν ούησθάν θηρί γο ςε ι ςτ ηνράχι ν , κ αι παγ ωμέ ν ουςτ ουςπόδ αςτ ης . Ήθε λ εν ασηκ ωθήν αφέ ρηολ ί γ αξ ύλ α έ ξ ω απότ ονπρό δομον , δι άν ατ αρί ψηε ι ςτ ηνε στ ί αν , ν αξ αν άψη τ ο πυρ. Αλλ ' η ργο πόρε ι · κ αιησθ άν ε τ ο μι κρ άνν άρκ ην , ί σωςτ ο πρώτ ον σύμπτ ωματ ουε ι σβάλ λ ον τ οςύ πν ου. Τηνστ ι γ μήνε κ ε ί ν η ν , τ όσονπαράωρα, ε ν ώε ί χ εκ λ ε ι στ άτ αόμματ α, ε κ ρού σθη παραδόξ ως η θ ύρα. Η γ ραί αε ξ αφν ί σθη. Δε ν ήθ ε λ εν α φων άξ η«ποι όςε ί ν αι », δι άν αμηνε ξ υπν ή σητ ηνλ ε χώ, αλ λ ' απε τ ί ν αξ ε τ ηνν άρκ ηντ ης , δι ακ οπε ί σανήδηαπο τ όμωςδι άτ ουκ ρότ ουτ η ςθύρας τ ονοποί ονε ί χε ν ακ ού σε ι , ε σηκ ώθ η σι γ ά, ε ξ ή λ θετ ο υθ αλ άμο υ. Πρι ν φθ άσηε ι ςτ ηνέ ξ ωθύραν ,ή κ ουσεδ ι ακ ρι τ ι κ ήν , ψί θυ ρο νφων ήν : — Μάν ν α! Αν ε γ ν ώρι σετ η νφων ήντ ηςΑμέ ρσας . Ήτ οηδ ε υ τ ε ρότ οκ οςκό ρηςτ ης .

— Τί έ παθε ς , αρή ;... Τί σουήρθε ,τ έ τ οι αώρα; 23

Και ήν οι ξ ετ ηνθύραν .

— Μάν ν α, ε παν έ λ αβεμε τ ' ασθμαι ν ο ύσηςφων ή ςηΑμέ ρσα. Τίκάν ε ιτ ο κ ο ρί τ σι ;... μηνπέ θαν ε ; — Όχι ...κ οι μάτ αι ·τ ώραησύχ ασε ,ε ί πε νηγ ραί α. Πώςσουήρθε ; — Εί δαστ ονύ πν ομουπωςπέ θαν ε ,ε ί πεμεπάλ λ ουσανακ ό μηφων ήνη υ ψηλ ήγ ε ρον τ οκ όρη .

— Αμμ' σανε ί χ επε θάν ε ι ,τ άχατ ί ; ε ί πεκ υ ν ι κώςηγ ραί α...Κ' ε σηκ ώθης ... κ ' ήρθε ςν αι δή ς ; Ηο ι κ ί ατ ηςΓ ι αν ν ούς , όπουαύτ η συ ν ήθωςε κατ οί κ ε ιμε τ άτ ωνδύο αγ άμων θυ γ ατ έ ρων τ ης –καθ ότ ι προσωρι ν ώς τ ώρα δι ε ν υκ τ έ ρε υε πλ ησί ον τ η ςλ ε χ ούς – έ κ ε ι τ ο ολ ί γ ας δε κ άδας βημάτ ων βορε ι ν ότ ε ρα, παρέ κ ε ι . Αυτ ήηοι κ ί ατ ηςΔε λ χ αρώςε ί χεδοθ ήπροι κ ώαε ι ςτ αύ τ ην ,ή τ ο δ εαυτ ήηπαλ αι άοι κ ί α, ηκ τ ι σθε ί σααπότ αςοι κ ον ομί αςτ ηςΧαδο ύλ ας , κ αιαπό τ ον πρώτ ον πυρή ν ατ ον οποί ον ε ί χε σχη ματ ί σε ιαπό τ ο κ ο μπόδε ματ ωναε ι μν ήστ ωνγ ον έ ωντ ης . Ύστ ε ρον , ολ ί γ αέ τ ημε τ άτ ον γ άμοντ ηςΔε λ χ αρώς , ε ί χεκ ατ ορθώσε ιη μήτ ηρ τ ηςν ' απο κ τ ήση κ αι δ ε υ τ έ ραν φωλ έ αν , μι κ ροτ έ ραν κ αιαθλ ι ε στ έ ραν τ ης πρώτ ης , ε ι ςτ ην αυ τ ήνσυν οι κ ί αν . Δύ οήτ ρε ι ς οι κ ί αιε χ ώρι ζ ο ντ η ν δε υτ έ ραναπό τ ης πρώτ ης . Απόε κ ε ί ν η νλ οι πό ντ ηνν ε όκ τ ι στ ονο ι κ ί ανε ί χ ε νέ λ θε ιτ όσο νπαράωρα ηΑμέ ρσα, ήτ ι ςδ ε νε φοβε ί τ οτ αστ οι χ ε ι άτ ηνν ύ κ τ α, ήτ οδετ ο λ μηράκ αι αποφασι στ ι κ ήκ όρη .

— Κ' ε σηκ ώθης ;... κ ' ήρθε ςν αι δή ς ; — Ξαφν ί στ ηκ α με ςτ ον ύ πν ο μου , μαν ν ού λ α. Εί δα πως πέ θαν ετ ο κ ο ρί τ σι ,κ αι πωςε σύε ί χ ε ςέ ν αμαύροσημάδι στ οχ έ ρι σου .

— Μαύροσημάδι ;...

— Ήθε λ ε ς , τ άχ α, ν α σαβαν ώσης τ οκ ορί τ σι . Καιτ ην ώρα που τ ο σαβάν ων ε ς , μαύρι σετ οχ έ ρισου... κ αιπωςέ βαλ ε ς , τ άχ α, τ οχ έ ρισου στ ηφωτ ι ά, γ ι αν αξ ε μαυ ρί ση.

24

— Μπα! αλ αφροΐ σκ ι ωτ η! ε ί πε ν η γ ραί α Χαδού λ α...

Κ' έ κ αμε ς

κ ο υτ ο υράδα, κ ' ήρθε ς ,τ έ τ οι ανώρα...

— Δε νμπο ρο ύσαν αη συχ άσω, μάν ν α.

— Και δε νσ' έ ν οι ωσετ οΚρι ν ι ώ, πουέ φυ γ ε ς ; — Όχι ·κ ο ι μ άτ αι .

— Κιανξ υπν ή ση, κ 'ι δήν αλε ί πηςαπόκ ο ν τ άτ ης , πώςθατ ηςφαν ή;... Δεθαβάλ ητ ι ςφων έ ς ;... Θατ ρε λ αθή, τ οκ ο ρί τ σι ! Αιδύ ο αδε λ φαίε κ οι μών τ οτ ω όν τ ιμόν αιε ι ςτ ηνμι κ ράν οι κ ί αν . Η Αμέ ρσαήτ οάφοβο ς ,κ 'ε ν έ πν ε επε πο ί θησι ν , ωςν αήτ οαν ήρ. Ο πατ ήρ τ ωνε ί χ ε ναποθ άν ε ιπροπολ λ ού , οιδεε πι ζ ών τ ε ςυι οίδι αρ κώςέ λ ε ι πον ε ι ςτ αξ έ ν α.

— Πάω πί σω, μάν ν α, ε ί πε νη Αμέ ρσα... Αλ ήθε ι α, δε νε συλ λ ογ ί στ ηκ α πωςμπορε ίν αξ υπν ήσητ οΚρι ν ι ώ, αυ τ ήντ ηνώρα, ν ατ ρομάξ η, πουθα λ ε ί πω.

— Μπορο ύσε ςν α με ί ν ηςκ ' ε δώ, ε ί πε νη μητ έ ρα· μόν ο , μη ξ υπν ή ση άξ αφν ατ οΚρι ν ι ώ, κ αι πάρηφόβο. ΗΑμέ ρσαε κ ον τ οστ άθ ηπροςστ ι γ μή ν .

— Μάν ν α, ε ί πε ,θ έ λ ε ι ςν ακ αθί σω ε γ ώ 'δ ω, ν απαςε σύστ οσπί τ ι ;... γ ι α ν αξ ε κ ουρ αστ ής ,ν αησυχ άσης .

— Όχι , ε ί πε ν , αφούε σκ έ φθ ηπροςστ ι γ μή νηγ ραί α. Τώρα, κ ' ην ύχ τ α αυ τ ήπέ ρασε . Αύρι οβράδ υ, πη γ αί ν ωε γ ώ στ οσπί τ ι ,κ αι κ άθ ε σαισυε δώ. Μόν ο, τ ώραπή γ αι ν ε . Καλ όξ ημέ ρωμα! Όλ οςοδ ι άλ ο γ οςε γ ί ν ε τ οε ι ςμι κ ρόν , στ ε ν όνπρόδομον ,κ ατ έ μπροσθε ν τ ουθ αλ αμί σκ ου, ό πουη κ ούον τ οηχ ηροίκ αιπο λ ύχ ορδοιοιρογ χ αλ ι σμοί τ ουΚων στ αν τ ή . Η Αμέ ρσα, ήτ ι ςε ί χ ε νέ λ θε ιξ υπόλ ητ η, μ' ε λ αφρότ ατ ον άψο φο νβήμα, ε ξ ήλ θε ,κ αι ημήτ ηρτ ηςε κ λ ε ί δ ωσε νέ σωθε ντ ηνθύ ραν . ΗΑμέ ρσαέ φυγ ετ ρέ χ ουσα. Αυτ ήν αφοβηθήτ αστ οι χ ε ι ά, ήτ ι ςδε νε ί χ ε φο βηθήτ οναδε ρφό ντ ηςτ ονΜήτ ρον ,τ ονκ ο ι ν ώςκ αλ ού με ν ονΜώρο νή Μούρο νήΜούτ ρον– τ ο νσκ ι άνε κ ε ί ν ον ,τ οντ ρί τ ονυι όντ ηςμητ ρό ςτ ης , 25

τ ονοποί ο νητ ε κ ού σαων όμαζ εσυ ν ήθως«τ οσκ υλ ίτ ' Αγ αρη ν ό!» – τ ον κ ατ άτ ρί αέ τ ημε γ αλ ύτ ε ροναδε λ φόντ ης , όστ ι ςτ η νε ί χ εμαχ αι ρώσε ιήδη άπαξ–αλ λ ' αυ τ ήτ ονε ί χεσώσε ι , μηθέ λ ουσαν ατ ονπαραδώσηε ι ςτ ην ε ξ ου σί αν – κ αιθ ατ η νε μαχαί ρων εβε βαί ως κ αιδε υ τ έ ραν φοράν , ε άν έ με ν ε νέ κ τ οτ εε λ ε ύ θε ρος . Ευ τ υχ ώς ,ε ί χε ναλ λ ούε ξ ασκ ήσε ιτ αςφον ι κ άς ο ρμάςτ ου, ε ντ ω με τ αξ ύ , κ αιε ί χ εκ λ ε ι σθήε γ κ αί ρωςε ι ςτ αςβε ν ε τ ι κ άς ε ι ρκ τ άςτ ουπαλ αι ούφρουρί ου ,ε ι ςτ η νΧαλ κ ί δα. Ι δ ού πώς συ ν έ βη τ ο πράγ μα. Ο Μωρός ή Μούρο ς ήτ ο φύσε ι ο ρμητ ι κ όςκ αι παράφορος , ανκ αι ε ί χεπολ ύδ ε ξ ι όν , θη λυ κ όνν ουν ,ό πως έ λ ε γ ε νημάν ν ατ ου– ν ουνοοποί οςε γ έ ν ν α. Παι δι όθ ε νήτ οι κ αν όςμόν ος τ ου, ν α πλ άτ τ η, αυτ οδί δακ τ ος , πολ λ ά ωραί α μι κ ρά πράγ ματ α· κ αραβάκ ι α, προσωπί δας , αγ αλ μάτ ι α, κ ού κ λ ε ςκ αιάλ λ α ακ όμη. Ήτ ο σκ ι άςτ ηςγ ε ι τ ον ι άς , οσημαι οφόροςόλ ωντ ωνμαγ κ ών ,κ αι ε ί χ ε νε ι ςτ ους ο ρι σμούςτ ουόλ ου ςτ ου ςαγ υ ι ό παι δας , όλ ατ αξ υ πόλ υτ ατ ουδρόμο υ. Εί χ εσυν ηθί σε ιε ν ωρί ςτ ηνμέ θηνκ αιτ ηνασωτ ί αν ,ε ξ ε τ έ λ ε ιθ ορυβώδε ι ς παι δ ι άς , δι αδηλ ώσε ι ς , παι δ ι κ άς οχ λ αγ ωγ ί ας , μαζ ίμε τ ου ς μι κ ρο ύς φί λ ου ςτ ου· ε προκ άλ ε ικ αυγ άδε ςε ι ςτ ον δρό μον , ε πε τ ρ οβόλ ε ιόσο υς συν ήν τ αγ έ ρον τ αςκαι γ ραί ας , όσου ςπτ ωχ ούςκ αι αδυ ν άτ ου ς . Δε νάφη ν ε σχ ε δό νκ αν έ ν αάν θ ρωποναπε ί ρακ τ ο ν . Εί χεκ λ έ ψε ιμετ ομάτ ι , απόέ ν ανδ ι αβατ ι κό νμαχ αι ροπο ι ό ν ,τ ηντ έ χν ην τ ου. Επροσπάθε ιατ ε λώςν ακ ατ ασκ ε υ άζ ημαχ αί ρι α. Εί χ εμέ γ αντ ροχ όν ε ι ςτ ηναυ λ ήν , τ ηνσκ ε παστ ήναπότ ομέ γ αχ αγι άτ ι , κ αιτ οκ ατ ώγ ιτ ης ο ι κί αςσχε δό ντ οε ί χεμε τ αβάλ ε ιε ι ςε ργ οστ άσι ον– κ ' ε τ ρόχ ι ζ ε νόλ ατ α μαχ αί ρι ακ αιτ ο υςξ υ ραφάδε ςτ ωναγ υι οπαί δων ,κ αιότ ανδε νε ί χε νάλ λ α ν ατ ροχ ί ση, ε τ ρόχ ι ζ ετ οι δι κ όντ ου. Εφι λ οτ ι με ί τ ον ατ οκ άμηδ ί κ ο πον , αν κ αιε ξ αρχής δε ν ήτ ο ν ού τ ω σχ ε δι ασμέ ν ον . Προ σέ τ ιε δο κ ί μαζ εν α κ ατ ασκ ε υάζ ηκ ου μπού ρε ς , πι στ όλ ι α, μι κ ράκ αν ον άκ ι α, κ αιάλ λ αφον ι κ ά ό ργ αν α. Όλ ατ αλ ε πτ ά, όσαε κ έ ρδι ζ ε ναπότ ι ςκ ούκ λ ε ς ,τ ' αγ αλ μάτ ι ακ αι τ αςπροσωπί δας ,κ αι δε ντ αέ πι ν ε ,τ αηγ όραζ επυρί τ ι δα. Και οί δι οςε ί χε 26

δ οκ ι μάσε ιν ακ ατ ασκ ε υ άζ ηε ντ οι ούτ ονπροϊ όν . Ταςημέ ραςτ ουΠάσχα, κ αι δύ οε βδομάδαςακ ό μηοψι μώτ ε ρα, ή τ οφόβο ςκ αι τ ρόμο ςν ατ ολ μήση τ ι ςν α πε ράση από τ η νγ ε ι τ ον ι άν , ε ι ςτ ην ο ποί αν ε βασί λ ε υεδι άτ ου τ ρόμουοΜο ύτ ρο ς . Οι πι στ ο λι σμοί έ πι πτ οναδι άλ ε ι πτ ο ι . Μί αν Κυ ρι ακ ή ν , ο Μού ρο ς με θυ σμέ ν ος ε ί χ εκ άμε ιπαραπολ λ άς ατ αξ ί αςε ι ςτ ο νδρόμον . Δύο χ ωροφύλ ακ ε ςακο ύσαν τ ε ςτ α παράπον α πολ λ ών αν θρώπων , τ ον ε κ υν ήγ ησαν δι άν ατ ον πι άσουν , κ αιτ ον πάρουν«μέ σα» ή«στ ηνκ αζ άρμα». Αλ λ ' οΜώρο ς ,λ ί ανε υκ ί ν η τ ος ,τ ο υς έ φυγ ε ν , ε γ ύ ρι σεκ αιτ ου ςε μυκ τ ήρι σεμακ ρόθε ν , κ αιπάλ ι ντ ραπε ί ςε ι ς φυ γ ήν ,ε κ ρύ βηε ι ςμέ ροςαπρόσι τ ον– ε ι ςτ ομέ σαμέ ροςτ ο υυ πόστ ε γ ου τ αρσαν άε ν όςν αυ πηγ ού , ε ξ αδέ λ φουτ ου . Εί τ α, ε πε ι δή οιδ ύο άν δρε ς παρήτ η σαντ η νκ ατ αδί ωξ ι ν , αν έ λ αβεθ άρροςκ 'ε ξ ήλ θε νε ι ςτ ονδρό μον . Την ημέ ραν ε κε ί ν ην , ο Μώρος , ε πε ι δή δε νε ί χ εξ ε με θύσε ιακ όμα, κ ατ ήν τ ησε ν ακ υ ν ηγ ήση ε ι ςτ ον δρόμον κ αιτ ην ι δί αν μητ έ ρα τ ου, απε ι λ ώνν ατ ηνσφάξ η. Παρε πον ε ί τ οότ ιηγ ραί ατ ούε ί χ εκ λ έ ψε ιλ ε πτ ά απότ ηντ σέ πην . Τηνέ φθασε νε ι ςτ ηναυλ ήντ ηςοι κ ί ας , όπουέ τ ρε χε ν αύ τ ηδι άν ακρυ φθή, τ η νάρπαξ ε ναπότ αμαλ λ ι ά, κ αι τ η νέ συρε νε πίτ ου ε δάφου ςτ ηςοδ ού, ε ι ςδ ι άστ ημαπε ν ήν τ αβημάτ ων . Αυτ ήε ί χε βάλ ε ιτ ας φων άς , κ ' ε ξ ήλ θον οιγ ε ί τ ον ε ς . Ήτ ον ώρα ε σπε ρι ν ού, μι κ ρόν προ τ ης δύ σε ως τ ου ηλ ί ου . Ει ςτ ας φων άς τ ων γ ε ι τ όν ων , έ φθ ασανοιδύοχ ωροφύλ ακ ε ς , οί τ ι ν ε ςαπόπρι νκ ατ ε ζ ήτ ουν τ ον Μού ρον , καιμόν ον κ ατ άτ ο φαι ν όμε ν ον ε ί χ ον παραι τ ήσε ιτ ο κ υ ν ήγ ημα– ε ξε ν αν τ ί αςμάλ ι στ αήσανλ ί ανε ξ ωργ ι σμέ ν οιε ν αν τ ί οντ ου τ αραξ ί ο υ. Ο Μούρος , άματ ου ςε ί δε ν , άφησε ντ ηνμητ έ ρατ ουκ 'ε τ ράπη ε ι ςφυγ ή ν . Έτ ρε ξ εν ακ ρυφθήε ι ςτ ηνοι κ ί αν , ε ξαν άγ κ ης ,ε πε ι δήε υρέ θη «στ α στ ε ν ά», κ αιδε νέ βλ ε πε νάλλ οάσυλ ο νπλ έ ονμακ ρυ σμέ ν οναλ λ ' ασφαλέ στ ε ρον . Ηγ ραί α, άμα ε ση κ ώθη, κ ατ αμωλ ωπι σμέ ν η , πλ ή ρηςκ ον ι ορτ ού, ε ί δε τ ουςχωροφύλ ακ ας ,κ ι άρχ ι σεν ατ ουςι κ ε τ ε ύ η.

27

— Αφήστ ετ ον , παι δ ι ά! Παλ αβός ε ί ν αι , δε νε ί ν αιτ ί ποτ ε . Μην τ όν ε σκ οτ ών ε τ ε , παι δι ά, μετ οκ αμτ σί ! Τούτ οε ί πεδι ό τ ιε ί δετ ονέ ν ανχωροφύ λ ακαε ξ ηγ ρι ωμέ ν ον ,κ ρατ ού ν τ α ε ι ςτ η νχ ε ί ρανφοβε ρόνμαστ ί γ ι ον . Οιδ ύοάν δρε ςδ ε νέ δωκ ανπροσοχ ήν ε ι ςτ αςι κ ε σί αςτ ης , αλ λ 'ε ξ ηκ ολ ού θησανν ατ ρέ χ ου νπροςκ ατ αδ ί ωξ ι ντ ου Μώρου. Παρε βί ασαντ ο άσυλ ον , τ οκ ατ ώγ ιτ ης ο ι κί ας , όπο υε ί χετ ο ε ργ οστ άσι ό ντ ο υ οΜώρος . Εκ ε ίε ί χ ετ ρέ ξ ε ιδι άν ακ ρυφθή , κ αιμόλ ι ς ε πρό φθασεν α μαν δαλ ώσητ ηνθύ ραν . Αλ λ ' η σαν ί ςήτ ου πόσαθ ρος , κ ακ ώςπροσαρμοζ ομέ ν η, κ αι οΜώροςδε νε ί χ ε ναγ απήσε ιτ αςε ι ρην ι κ άς τ έ χν αςδι άν αφρον τ ί σην ατ ηνδι όρθωση. Εκ ε ί ν οιέ σπασαντ ονμι κ ρόν σύρτ ηνκ αι ε ι σήλ θο ν . Ο Μο ύροςτ αχ ύςωςαί λ ου ροςαν ε ρρι χ ήθηε ι ςτ η νκ λ αβαν ήν , ε ι ςτ ο πάτ ωμα. Ηκ λ αβαν ήήτ οσι μάε ι ςτ ονβόρε ι οντ ο ί χ ον , οδ εβό ρε ι οςτ οί χ ος ή τ οε νμέ ρε ιθε με λ ι ωμέ ν οςε ι ςτ ονβράχ ον , οβράχο ςε ξ ε ί χ ε ,κ αιπαρε ί χ ε πάτ ημαε ι ςτ ο υςπόδ αςτ ουΜώρουτ ουςγ οργ ο ύς ,κ αιαλ λ άςε σοχ άςε πί τ ουτ ο ί χ ουε ί χεσκ άψε ιοί δ ι ο ςκ ατ άκ αι ρούς , δι άμό ν ωντ ωνπο δώντ ου. Επε ι δή φαί ν ε τ αι ότ ι συν ήθ ι ζ ε πολ ύ συχ ν ά τ ο ε ί δος τ ούτ ο τ ης γ υ μν αστ ι κ ή ς . Η σαν ί ςτ η ςκ ατ αρρακ τ ήςήτ οκ λ ε ι στ ή. Ο Μωρόςτ ηνήν οι ξ εμεέ ν α κ τ ύπο ντ ηςκ ε φαλ ή ςτ ουκ αιμεμί ανπροσπάθε ι αντ ουαρι στ ε ρούτ ου βραχ ί ον ος . Εί τ α ως ο κ ολ υ μβη τ ής , ο αν αδυ όμε ν ος ε κτ ου κ ύματ ος , ε πήδησε νε πάν ωε ι ςτ οπάτ ωμα, έ κ λ ε ι σεμε τ άκ ρότ ουτ η νκ λ αβαν ήν ,κ ' ε φάν ηό τ ι έ θε σε νε νβάρος ,ί σωςμι κ ράντ ι ν άκ ασσέ λ αν ,ε πί τ η ςσαν ί δας . Οι δύ οχωροφύλ ακ ε ς ,ε νοργ ήκ αι μεπολ λ άςβλ ασφημί ας ,ή ρχι σανν α ψάχ ν ου νε ι ςτ οι σόγ ε ι ον . Κατ έ σχονόσαμαχ αί ρι ακ αι κο υμπο ύρι αε ύρον ε κ ε ί , όπωςκαι τ οντ ροχ όν ,κ αι δύοαλ λ άςμι κ ράςακ όν αςκ αι ητ οι μάζ ο ν τ ο ν αε ξ έ λ θουνί σωςδι άν αφύγ ουν ,ί σωςκ αι δι άν ' αν έ λ θου νε πάν ωε ι ςτ ην ο ι κί αν .

28

Ο Μού τ ροςή Μο ύρτ ο ς , ε πάν ω στ ο πάτ ωμα, ήτ ονπλ ήρηςο ργή ς , με θύ ωνακ όμη, κ αιαφρι σμέ ν ος . Εφύσα απόμαν ί ανκ αιλ ύσσαν . Εκε ί ε πάν ωε υρέ θημόν ηηαδε λ φήτ ουηΑμέ ρσα, παι δί σκ ηδε κ αε πτ άε τ ών τ ότ ε , ήτ ι ςε τ ρό μαξ ε νάματ ονε ί δεν ' αν αρρι χ άτ αιε ι ςτ η νκ λ αβαν ήνμε τ οι ού τ ον αλ λ όκ οτ ον τ ρόπο ν . Εί χ ε ν ακ ού σε ικ άτ ωτ αβ ήματ ακ αιτ ας βλ ασφημί ας τ ων δύο χωροφυ λ άκ ων . Έκ υψε νε ι ς μι κ ράν σχ ι σμάδα, με τ αξ ύ δύ ο σαν ί δων τ ο υ κακ ώς ηρ μοσμέ ν ου πατ ώματ ος , ήε ι ςέ ν α ρό ζ ο ν μι ας σαν ί δος , χάσκ ον τ α, κ ε ν όν , και ε ί δε κ άτ ω τ ους δύο αν θ ρώπου ςτ ηςε ξ ο υσί ας , ε ι ςτ ο φωςτ οε ι σδύονδι άτ ηςθύ ραςτ ου κ ατ ωγ ε ί ο υ, τ ηνοποί ανε ί χ οναν ο ί ξ ε ι ε κ ε ί ν ο ι .

— Μωρή! σ' έ φαγ α... τ ώραθαπι ωτ οαί μασο υ! έ κ ραξ ε νοΜού τ ρος , μη έ χ ωνπο υαλ λ ούν αξ ε θυ μάν ηκ αι απε ι λ ώνάν ε υαι τ ί αςτ ηναδε λ φήντ ου.

— Σι ώπα!...σι ώπα! ε ψι θύρησε ν η Αμέ ρσα. Πω πω, Θε έ μου! Δυο «τ αχ τ ι κ οί »! κ άτ ω στ οκ ατ ώι ... ψάχ ν ουν ... ψάχ ν ου ν ... Τί γ υρε ύου ν ; Έβλ ε πετ ουςδύο χωρο φύ λ ακ ας ν ' αποκ ομί ζ ουντ α μι κ ρά, άξ ε στ α ό πλ α, τ αέ ργ ατ ουαδε λ φούτ ης , ωςκ αιτ οντ ροχ όνκ αιτ αςακ ό ν ας . Εί τ α αί φν ηςτ ουςε ί δεν ακ ύπτ ουνπροςτ ηνγ ων ί αν , όπουί στ ατ οουφαν τ ι κ ός ι στ όςτ ηνμη τ ρόςτ ης ,κ αιε ί δετ ονέ ν ανχωρο φύλ ακ αν αλ αμβάν ηε ι ςτ ας χ ε ί ραςτ ουτ η νσαΐ τ τ ανήκ ε ρκ ί δα, ή τ ι ςθατ ουε φάν ηί σωςκ αιαυ τ ήως ό πλ ον – αφού μάλ ι στ ακ αλ ε ί τ αικ αισαΐ τ τ α. Ο άλ λ ος ε δοκ ί μασε ν ' αποσπάσηαπότ ο νε ργ αλε ί οντ οαν τ ί ον ,τ ομέ γ ακ υλ ι ν δ ροε ι δ έ ςξ ύλ ον , πε ρίτ ο οποί ον τ υλ ί γ ε τ αιτ ον ε ο ΰφαν τ ον παν ί ον · ί σως δ ε νε ί χ ε νι δ ε ί παρόμοι ονπράγ μαε ι ςτ ηνζ ωή ντ ου, κ 'ε φαν τ άζ ε τ οότ ικ αιαυ τ όί σωςθα ή τ οκ αλ ό νδι άν αχ ρη σι με ύσηωςόπλ ον . ΗΑμέ ρσα, ι δ ούσααφήκ εκ ραυγ ήνπε πν ι γ μέ ν ην . Ηθ έ λ η σεν αφων άξ η ν ' αφήσουντ οαν τ ίκ αιτ ηνσαγ ί τ τ α, αλ λ ' οήχο ςε ξ έ πν ε υσε νε ι ςτ οστ ό μα τ ης .

— Σκ άσε , μωρή! έ γ ρυ ξ ε νοΜούρτ ος . Τί λ ογ ι άζ ε ι ς ; Τί γ λέ πε ι ςκ αι γε λ άς ;

29

Ο Μού ρτ ος , ε ντ ημέ θητ ου, ε ί χε νε κ λ άβε ιωςγ έ λ ωτ ατ η νάν αρθρον ε κ ε ί ν ηνκ ραυγ ή ντ η ςαδε λ φήςτ ου. Με τ ' ο λί γ αλ ε πτ ά, οιδύ οχ ωροφύλ ακ ε ς , αφού έ ρρι ψαντ ε λ ε υτ αί ον βλ έ μμαπροςτ ηνκ λ αβαν ήν–τ ηνοποί ανε ί χ ονι δ ε ίν ακ λ ε ί ε τ αιακ ρι βώς κ αθ' η ν στ ι γ μήν ε ι σήρχ ον τ οε ι ςτ οι σό γ ε ι ον – ε ξ ήλ θον . Η Αμέ ρσα αν ε σηκ ώθη. Τηςε φάν ηότ ιήκ ουσετ ρι γ μόνε ι ςτ οκ άτ ω σκαλ ο πάτ ιτ ης ε ξ ωτ ε ρι κ ής σκ άλ ας , ή τ ι ς ήτ οξ υλ ί ν η , σκε παστ ή υπό τ οε υρύχ ωρον χ αγ ι άτ ι ,τ ουπόστ ε γ ον . Έτ ρε ξ επρο ςτ η νθύραν . Εφαν τ άσθ η ότ ιοιδύ ο «τ αχτ ι κο ί », όπωςτ ουςων όμαζ ε ν , αν έ βαι ν ον τ ηνσκ άλ αν ,κ αιί σωςθ απαρε βί αζ ονκ αιτ η νθ ύραντ ηςοι κ ί ας . Έκ υψε ν ε ι ςτ ηνκ λ ε ι δό τ ρυ παν ,κ 'ε προσπάθε ιν αί δηκ' ε ν ν ο ήσητ ασυμβαί ν ον τ α δ ι άτ η ςμι κρ άςο πής ,ε πε ι δήτ ομόν ο νπαράθ υροντ ηςπροσό ψε ωςή τ ο κ λ ε ι σμέ ν ον ,κ αι δ ε νε ί χ ε νάλ λ ομέ σονδι άν αί δη . ΟΜούρο ςβλ έ πωντ ηνΑμέ ρσαν ατ ρέ χ ηπροςτ η νθύραν ,ε φαν τ άσθη, ε ντ ωνπαραλ ο γι σμώ τ ηςμέ θηςτ ου , ότ ιηαδε λ φήτ ουήθε λ εν ' αν ο ί ξ η τ ηνθ ύρανκ αιτ ονπαραδ ώσηε ι ςτ ουςχωρο φύλ ακ ας . Τότ ε , τ υφλ όςε κ μαν ί ας , έ συρε νόπι σθε ν , από τ αν ώτ ατ η ςο σφύοςτ ου, τ ροχ ι σμέ ν ην μάχ αι ραντ ηνοποί ανε ί χ ε ,κ αι ορμήσαςε κ τ ύπη σετ ηναδε λ φήντ ουε ι ςτ ο πλ ε υ ρόνόπι σθε ν ,κ ατ άτ ηνδε ξ ι άνμασχ άλ ην . Αι σθαν θ ε ί σα τ ο ν ψυχ ρόν σί δηρο ν , η Αμέ ρσα αφήκ ε σπαρακ τ ι κ ήν κ ραυ γ ήν . Οιδύ οχ ωροφύλ ακ ε ς δε νε ί χον ακ ό μη απομακ ρυν θ ή, αλ λ ' ε ί χαν κ ο ν τ οστ αθήέ ξ ωτ ηςθύ ραςτ ουι σογ ε ί ου , ωςν αε συμβο υλ ε ύον τ οτ ίν α κ άμου ν . Ήκ ουσαντ η νκ ραυγ ήνε κ ε ί ν ηντ ο υτ ρόμου, ε κ οί τ αξ ανε πάν ω, κ ' έ τ ρε ξ αν . Τότ εαν έ βησανμε τ άκ ρότ ουτ ηνσκ άλ ανκ ' έ φθ ασανε ι ςτ οχ αγ ι άτ ι . Έσε ι σανβι αί ωςτ ηνθύραν .

— Ενο ν όματ ι τ ουΝόμο υ! Αν οί ξ ατ ε !

30

Τηνστ ι γμή νε κ ε ί ν ηνήλ θε νε ι ςτ ονέ ν ατ ωνχωροφυ λ άκωνηυ πόν ο ι α ό τ ιοέ ν οχο ςθαη δύν ατ οί σωςν αδ ραπε τ ε ύσηδι άτ η ςκ ατ αρρακ τ ήςκ αι τ ουι σογ ε ί ου. Στ ραφε ί ςε ι ςτ ονδε ύτ ε ρο νχ ωροφύλ ακ ατ ο υλ έ γ ε ι .

— Έχ ετ ον ουσου , συ! Μημαςτ οστ ρί ψηαπόκ ατ ' απ' τ οκ ατ αχ υτ ό, απ' τ ηνκ ατ αρρή χωση!...Κ' ύστ ε ρι ςπούν ατ ο νχαλ ε ύου με ; — Τί κ ρέ ν ε ι ς ;ε ί πε νοδε ύτ ε ρος , μηε ν ν ο ήσαςαμέ σως .

— Αυ τ ό που σου κ ρέ ν ω! ε πέ με ν ε ν ο πρώτ ος ... Κάμεκ ε ί ν ο που σε χ ου ι άζ ου ν ε ! Οδ ε ύ τ ε ρος χ ωρο φύ λ αξ , κ αί τ οιν ωθρόςολ ί γ ον , έ τ ρε ξ εκ άτ ωό σον τ αχύ τ ε ρα ημπό ρε σε , δι άν ακ λ ε ί ση τ η νθύραντ ου ι σογ ε ί ο υ, ή δι άν α παραμο ν ε ύση. Αλ λ 'ή τ ονήδηαργ ά. Ο Μού ροςε ντ ω με τ αξ ύε ί χ εαν οί ξ ε ι τ ηνκ λαβαν ήν , αποσύραςτ ηνμι κ ράνκ ασσέ λ αντ ηνοποί ανε ί χ εβάλε ι ε πάν ωτ ης , κ αιε ί χ επηδή σε ικ άτ ω. Ήτ ονυπέ ρτ αδ ύομέ τ ρατ ού ψος , αλ λ ' ο Μού ρος ήτ ον ε λ αφρός , ε υκ ί ν η τ ος , κ άτ ω δε τ οέ δ αφο ςή τ ο στ ρωμέ ν ονμεπε λ ε κ ού δι ακ αιπρι ο ν ί δι α, κ ' έ φθασεκ άτ ωό ρθ ι ος κ αι αβλ αβής . Τρέ χ ωνωςάν ε μος , αν έ τ ρε ψετ ονχωροφύ λ ακ α, όστ ι ςέ πε σεβαρύς έ μπρο σθε ντ ηςε ξ ωτ ε ρι κ ήςσκ άλ ας ,κ 'έ φυγ ε ν , οΜο ύρτ ο ς , ωςαστ ραπή. Έτ ρε ξ ε νε πάν ωε ι ςτ αΚοτ ρών ι α, ε ι ςτ ηνκ ατ οι κ ί αντ ωνγ λ αυκ ών . Ήτ ο βραχ ώδηςλ όφοςυ ψούμε ν οςυπε ράν ω, ε κτ ωνν ώτ ωντ ηςοι κ ί ας , όπου ή ξ ε υ ρε νόλ ατ α «κατ ατ όπι α» ο Μο ύρτ ος . Ούτ εκ ατ ώρθ ωσέτ ι ς ποτ έ , χ ωροφύ λ αξήάλ λ οςν ατ ονσυ λ λ άβη . Την ώραν πο υε ί χ ε πη δήσε ιο Μούτ ρος από τ η νκ ατ αρράκ τ ην , παραδόξ ως ε ί χ ε νε ν θυ μηθή –ί σως δι ότ ιε ί χεξ ε με θύσε ιήδη από τ α συμβάν τ α, ή ε ί χ ε «ξ ε μουστ ώσε ι » όπως θα έ λ ε γ ε νοί δι ος – ε ί χε ν ε ν θ υμηθή, λ έ γ ω, ό τ ιαφούε μαχ αί ρωσετ ηναδε λφή ντ ου , ημάχ αι ρατ ού έ πε σεαπότ η νχ ε ί ρα, κ αιέ κ ε ι τ οε ι ςτ οπάτ ωμα. Τούτ οσυν έ βηί σωςδι ότ ι τ ουε ί χο νέ λ θε ι τ ύ ψε ι ςκ αιφόβο ς ,τ ηνστ ι γ μήνε κε ί ν ην– δι όκ αιε πι πο λ ής μό ν ονε ί χεθί ξ ε ι μετ ηνλ ε πί δατ ηνσάρ κ ατ ηςαδ ε λφή ςτ ο υ.

31

Καθώςτ ουήλ θε νηι δέ αν αφύγ η , κ 'έ τ ρε ξ εν ' αν οί ξ ητ ηνκ λ αβαν ήν , ε πε ι δήε ν όη σεπλ έ ονότ ιοιχωρο φύ λ ακ ε ςαν έ βαι ν ονε ι ςτ οπάτ ωμα, μη έ χ ωνκ αι ρόνν αε παν έ λ θηπρο ςτ ομέ ροςτ ηςθύρας , δι άν ακ ύψηκ αιν α αν αλ άβη τ ηνμάχ αι ραν , έ τ οι μοςν α πηδήση κ άτ ω, ε φών αξ επροςτ ην αδ ε λ φήντ ου : — Το«χ αμπέ ρ'», μωρή!... Κοί τ αξ εν ακ ρύ ψηςε κ ε ί ν οτ ο«χ αμπέ ρι »! Την έ κ φρασι ν τ αύτ η ν ε προ τ ί μησε , δι ά ν α μη ακ ού σουν οι χ ωροφύ λ ακ ε ςτ οο μοι οτ έ λ ε υτ ον«μαχ αί ρι ». Κατ άτ ηνφο βε ράνστ ι γ μήν , πτ αί στ ηςκ αιέ ν οχ ος ,ε πε κ αλ ε ί τ οτ ηνφι λ οστ οργ ί αντ ηςαδε λ φήςτ ουγ ι α ν ατ ον σώση, κ αθό τ ιε ί χ επε πο ί θ ησι νε ι ς αυτ ήν . Η μάχ αι ρα θα ήτ ο αι ματ ωμέ ν η , κ αιθα έ βλ ε πον τ ο αί μα οιδι ώκ τ αι . Καισυν ι στ ών τ ην απόκ ρυψι ντ ουο ργ άν ου, ή λ πι ζ ετ ηναπόκ ρυψι ντ ουε γ κ λ ήματ ος . Τω όν τ ιη Αμέ ρσα, ε ν ώτ ο αί μα έ ρρε ε ν ήδη ε κτ ης πλ ηγ ής τ ης , βλ έ πο υσαότ ιε ξάπαν τ ο ςθα παρε βι άζ ε τ οηθύ ρα, ε κπαλαι άςλ ε πτ ής σαν ί δος , μ' ε σκ ωρι ασμέ ν ο υςσύρτ αςκ αιμάν δαλ α, σχ ε δόνλ ι ποθυμο ύσα ή δη, έ κ υ ψεκ αιαν έ λ αβετ ηνμάχ αι ρ αν . Εί τ αε σύ ρθη μέ χ ριτ η ςγ ων ί ας ό που ήτ ο μι κ ρά τ έ μπλ α, ήτ οι σωρός ε κ δι πλ ωμέ ν ων σι ν δόν ων , προσκ έ φαλ ωνκ αι στ ρωμν ών . Έκ ρυ ψετ ηναι ματ ωμέ ν ηνμάχ αι ρανκ άτ ωθ ε νόλ ο υαυ τ ούτ ουσωρού τ ωνοθο ν ί ων , ε τ υλ ί χ θηαυτ ήμεπαλ αι όν , ε μβαλ ωμέ ν ον , αλ λ άκ αθαρόν πάπλ ωμα, κ 'ε κ άθι σε ναπάν ωε ι ςτ ονχ αμη λ όνσωρό ν , όστ ι ςε βυθί σθη ακ όμηχ αμηλ ότ ε ρα. Έφε ρετ ηναρι στ ε ράνχ ε ί ραε ι ςτ η νμασχ άλ ηντ ης ,κ ' ε προ σπάθε ιν αστ αματ ήσητ οαί μα. Παραδόξ ωςδε νε ί χ εδε ι λ ι άσε ιό τ αν ε ί χ ε νι δε ίτ οαί μα, ανκ αιπρώτ ηνφοράντ ηςσυν έ βαι ν ετ οπάθημα. Το ό λ οντ ηςε φαί ν ε τ οωςόν ε ι ρον . Μόν ονέ σφι γ γ ετ ου ςοδό ν τ αςκ αιηπό ρε ι πώς δε ν ησθάν ε τ ο ακ όμη πό ν ον . Αλ λ ά με τ ' ο λ ί γα δε υτ ε ρό λ ε πτ α, η σθάν θηοξ ε ί αναλ γ ηδ όν α. Τηνι δ ί ανστ ι γ μήν , ηθ ύραε βυθ ί σθηπροςτ αέ σω. Ο ε ι ςχ ωροφύ λ αξ ε ι σε πήδησεμε τ άκ ρότ ουε ι ςτ οπάτ ωμα.

32

Η Αμέ ρσα δε ναν ε σήκ ωσετ ηνκ ε φαλ ήν , έ κ υπτ ε , κ αιήτ οτ υ λι γ μέ ν η έ ωςτ ηνμύ τ ηνε ι ςτ οπάπλ ωμα.

— Πο ύε ί ν ' αυτ ός , οσκ ι άς ;έ κ ραξ ε ναπε ι λ ητ ι κ ώςοχ ωροφύλ αξ . ΗΑμέ ρσαδε ναπή ν τ ησε ν . Ο στ ρατ ι ωτ ι κ ός , ό στ ι ς δε νε ί χ ε ν αν τ ι λ ηφθή ού τ ετ ην φυ γ ήν τ ου Μούρο υ, ού τ ετ ηναν ατ ροπή νκ αιπτ ώσι ντ ο υι δί ουσυστ ρατ ι ώτ ουτ ου, ί σωςδι ότ ιηστ ι γ μήε κ ε ί ν ησυν έ πε σε νακ ρι βώςμετ ηνπαραβί ασι ντ ης θ ύρας ,κ αιοε ι ςκ ρότ οςέ πν ι γεκ αιε β ώβαι ν ετ ονάλ λ ο ν , ε ξ ήτ ασε νόλ ον τ ονπρό δομονόπουε υρί σκ ε τ οηΑμέ ρσα, ε ί τ αμε τ έ βηδ ρομαί ωςε ι ςτ ον χ ε ι με ρι ν όνθάλ αμον ,ε ί τ αε ι ςτ ονθαλ αμί σκ ον . Καν έ ν αδε νε ύρε . Μόν ο νη κ λ αβαν ήή τ οναν οι κ τ ή. Με τ άμί ανστ ι γ μήν , αν ήρχ ε τ οκ αι οδε ύ τ ε ροςο μόσκ ην όςτ ου.

— Το'στ ρι ψε ; — Τόδωκ εαπ' τ η νκ ατ αρρήχ ωση ,χ άμο υ...

— Και τ ο νε χο ύι αξ ε ς ;... Δε ντ ονε πρό κ αμε ς ; — Έφαγ ακ ατ ραπακ ι ά!... Α! μαφε υγ άλ α... Εφτ άμί λ ι ατ ηνώρα!...

— Αχ ! έ κ αμε νοπρώτ οςχωρο φύλ αξ , κ άμπτ ωντ ονλ ι χαν όντ ηςδε ξ ι άς χ ε ι ρός , καιφέ ρωναυ τ όνε ι ςτ οστ ό μα, ωςδι άν ατ ονδ αγ κ άση, με τ ά σε ί σματ οςβι αί ο υτ η ςκ ε φαλ ής . Μαςπρέ πε ι γ ι αν αμαςτ αξ η λ ώσουν ε ! Ο δε ύτ ε ρο ςχωροφύ λ αξ , θέ λ ωνν ακ άμητ οναυστ ηρόν , απέ τ ε ι ν ετ ον λ ό γ ονπροςτ ηνκ όρην : —Γ ι απούτ ο'βαλ εοαδε ρφόςσου, μ ωρή; τ η ςε ί πε ν . ΗΑμέ ρσαδε ναπήν τ ησε . Πλ ηνμέ σατ ηςμεακ ου σί ανε ι ρων ε ί ανί σως θ αε ψι θ ύρι σεμεόλ οντ ονδε ι ν όνπόν ονκ αιτ ηναγ ων ί ανηνησθάν ε τ ο: «Εσύξ έ ρε ι ς ».

— Τίκ άθε σαιαυτ ού, κ ορί τ σιμου; ε ί πε ν ο ημε ρώτ ε ρος ο πρώτ ος χ ωροφύ λ αξ . Μησ' ε χτ ύπησε ,τ ί ποτ α; ΗΑμέ ρσααν έ ν ε υσε .

— Τ' ε ί χ εκ αι σ' ε χ άλ ε υ ε ;... Γύ ρε υ εν ασεμαχαι ρώση; 33

—Γ ι ατ ί φών αξ ε ς ; προσέ θηκ ε νοδε ύτ ε ρος . ΗΑμέ ρσααπήν τ ησε νε ι ςτ ηνε ρώτ ησι ντ ουπρώτ ουχωροφύλ ακ ος : — Όχι !

— Αλ ήθ ε ι α, μησ' ε μαχ αί ρωσε ;ε πέ με ν ε νοάν θρωπος . ΗΑμέ ρσαμεφυσι κ ή νε πι φών ησι ν ,ε ί πε ν : — Οαδε λ φό ςμου , θε λ άμεμαχ αι ρώση !

—Γ ι ατ ί κ άθε σ' αυτ ο ύ, τ ί έ χ ε ι ς ; Εί σαι άρρωστ η; — Έχ ωθ έ ρμη! ΗΑμέ ρσαδε νε ί χε νσυ λ λ ογ ι στ ήότ ι τ οπάτ ωμα, ήκ αι ηψάθα, θαε ί χαν ί σωςκ ηλ ι δωθ ήμεαί μα. Ήδηε ί χ εδύ σε ιοή λι ο ς ,κ αιήτ οαμφι λ ύκ ηε ν τ ός τ ης ο ι κ ί ας . Εκ τ ό ςτ ο ύτ ο υτ ο μέ ρος ό που ε ί χ ε πέ σε ιη αι ματ ωμέ ν η μάχ αι ρα, ε υ ρί σκ ε τ οτ ην στ ι γ μήν τ αύτ ην ε ι ςτ η ν σκ ι άν , όπι σθ ε ντ ης μο ν οφύλ λ ουθύ ρας , αν οι κ τ ήςκ ατ άτ αδ ύοτ ρί τ α, κ αιφθαν ού σηςμέ χρι τ ουτ οί χ ου, ώστ εο ι δύοάν δ ρε ςδε νε ί δ οντ αςκ ηλ ί δαςτ αςε ρυθράς .

—Γ ι ατ ί ε ί χε ςβάλ ε ι μι αφων ή; ε πέ με ν ε νοπρώτ οςχωρο φύλ αξ .

— Εί χ απόν ο νκ αι ζ άλ η, ε ί πε νηΑμέ ρσα. Καιτ ηνι δί ανστ ι γ μήν , ωςδι άν αε πι κ υρωθήολό γ οςτ η ς , τ ηςήλ θε πράγ ματ ιλ ι ποθυ μί α. Έκ αμε ν ωχ ! σφί γ γ ουσα τ ου ς οδό ν τ ας κ ' έ κ υ ψε κ άτ ω. Οιδ ύοάν θ ρωποιτ ηςε ξ ουσί ας , συ γ κ ι ν ηθέ ν τ ε ς ,ε κ ο ι τ άχθ ησαν ,κ αι οπρώτ οςε ί πε : — Μα, πούε ί ν ' ημάν ν ατ ης ; Ως υπακ ού ουσα ε ι ςτ ην πρό σκ λ ησι ντ αύ τ ην , έ φθασετ ρέ χ ουσα η Φραγ κ ογ ι αν ν ο ύ.

— Ναε κ ε ί ν ' ηγ ρι ά, πουτ ηντ ράβηξ ' απ' τ αμαλ λ ι άογ υι ό ςτ ης , με ςστ ο σοκ άκ ι !ε ί πε νοδε ύ τ ε ροςχ ωροφύ λ αξ . Εί τ επρο σέ θηκ ε : — Δε νμ' κ ρέ ν ε ι ς ,γ ε ρόν τ ι σσα, πούε ί ν ' ογ υι όκ αςσου ; ΗΦραγ κ ογ ι αν ν ο ύδε ναπήν τ η σεκ 'έ τ ρε ξ επλ ησί οντ η ςΑμέ ρσας . Ήτ ο ε πι τ ηδε ί αι άτ ρι σσα, κ αι ήτ οι κ αν ήν απε ρι πο ι ηθήτ ηνκ όρη ντ ης .

34

* * * Όλ ατ αύτ αήρχο ν τ οσυχ ν άε ι ςτ ηνμν ήμη ντ ηςΑμέ ρσας , κ 'ε παν ήλ θον ακ όμηκ αι κ ατ άτ αςμακ ράςώραςτ ηςν υ κτ ός ,τ αςε σπε ρι ν άςκ αι ορθρί ας , ο πότ ε αύτ ηέ χαν ετ ον ύπν ον τ ης ε ι ςτ ον οι κ ί σκ ον , πλ ησί ον τ ης κ ο ι μωμέ ν η ςΚρι ν ι ώς , τ ηςμι κ ράςαδ ε λ φή ς , ε ν ώ η μή τ ηρ τ ωναπούσα κ ατ άτ αςαυτ άςώραςηγ ρύ πν ε ιε πίν ύκ τ αςτ ώρα, ε ι ςτ ονθ άλ αμοντ ης λ ε χ ούς , ε ι ςτ ην οι κί αν τ ης άλ λη ς , τ ης με γ άλ ης κ όρηςτ ης , κ αιότ αν ε πέ στ ρε ψε νε ι ςτ ονο ι κ ί σκο νμε τ άτ ηνν υκ τ ε ρι ν ήνέ ξ οδον , τ ηνοπο ί αν ε ί χ ε νε πι χε ι ρήσε ι , ως«αλ αφροΐ σκ ι ωτ η» πουή τ ον , κατ ' ακ ολ ο υθί αντ ου ο ν ε ί ρο υε κ ε ί ν ου , ε ί δε νε ι ςτ οαμυδρό νφωςτ ηςκ αν δήλ ας , τ ηςκ αι ούσης ε μπρό ςε ι ςτ ηνμι κ ράνπαλ αι άνκ αιμαυρι σμέ ν ηνε ι κ όν ατ ηςΠαν αγ ί ας , ε ί δε νό τ ιη μι κ ρά αδε λ φή τ ης , τ ο Κρι ν ι ώ, ε κ οι μάτ ο ακ όμη, κ αιδε ν ε φαί ν ε τ ον αε ί χ εσε ι σθή από τ ηνθέ σι ντ ης . Μό ν ον , άμα ε ι σή λθ ε νη Αμέ ρσα, ηΚρι ν ι ώ, ωςν αήκ ουσετ ονμι κ ρό νθρου ναμυδ ρώςμέ σαε ι ς τ ον ύπν ον τ ης , ε κι ν ήθη ή ρε μα, ε στ έ ν αξ ε , κ ' ε γ ύρι σε ν από τ ο άλ λ ο πλ ε υ ρόν ,χ ωρί ςάλ λ ωςν αε ξ υ πν ήση. Αλ αφροΐ σκ ι ωτ η! τ ω όν τ ι . Ηλ έ ξ ι ςτ ηνο ποί ανε ί χ επροφέ ρε ιαρτ ί ωςη μή τ ηρτ η ς ,τ ηςε παν ήλ θεπράγματ ιε ι ςτ ονν ουν ,τ η νώρανκ αθ' ην , μετ ο τ ρί τ ονλ άλ ημα τ ου πε τ ε ι ν ού , ε πέ στ ρε ψε νε ι ςτ ην ο ι κί αν , πλ ησί ον τ ης κ ο ι μωμέ ν η ς μι κ ράς αδε λ φής τ ης . Αλ λ ' ήτ ο άρα αυ τ ή πράγ ματ ι «αλ αφρο ΐ σκ ι ωτ η»; Αυ τ ήτ η ς οποί ας τ α όν ε ι ρα, αι πλ άν αικ αι αι παρακ ρούσε ι ςπο λ λ άκι ςσυν έ βη ν α ση μαί ν ωσι ν , ήν α δηλ ώσιτ ιή ν ' αφήν ωσιπαράδοξ ο νε ν τ ύπωσι ν . Καιαυ τ άτ αψε ύ ματ άτ ης , ό σαέ λ ε γ ε , ε γ ί ν ον τ οακ ούσι αιαλ ή θε ι αιδ ι ' αυτ ή ν . Όπως , φέ ρ' ε ι πε ί ν , ότ αν , με τ άτ ο μαχ αί ρωματ οοπο ί ονε ί χ ε νυποστ ήαπότ οναδε λ φόντ η ς , απαν τ ώσαε ι ς τ ας ε τ αστ ι κ άς ε ρωτ ήσε ι ςτ ου χωροφύ λ ακ ος , έ λ ε γ ε ν : «Εί χα πόν οκ αι ζ άλ η!» Καισυ γχ ρό ν ως άμα τ ω λ όγ ω αυτ ώ, τ ης ή ρχε τ ο αλ η θής 35

λ ι ποθυμί α, ωσε ίαν ωτ έ ρατ ι ς , δαι μον ί αθ έ λ η σι ςν αήθε λ εν ακ αλ ύψητ ο ψε ύ δοςτ ης . Η Αμέ ρσα, κ ατ ε κ λ ί θη ε κν έ ου πλ ησί ον τ ης αδ ε λ φής τ ης κ αιδε ν ε κ οι μήθ η. Αι αν αμν ή σε ι ςε ξ ηκ ολ ού θου νν ατ ηςέ ρχ ων τ αι , ραγ δ αί α, κ αί τ οι ο λ ι γ ώτ ε ροντ υραν ν ι κ αίκ αιμε λ αν ό πτ ε ροιήόσονε ι ςτ ηνμητ έ ρατ ης . Και κ ατ άτ αςμακ ράςε κ ε ί ν αςώραςδε νέ παυ σεν ' αν αλ ογ ί ζ ε τ αικαθ ' ε αυτ ήν τ ηντ ύχ ηντ ουαδε λφο ύτ ης ,τ ουΜού ρου, όστ ι ςε υρί σκ ε τ ο, τ ώραε ι ςτ ο δ ε σμωτ ή ρι ο ντ ηςΧαλ κ ί δος .

Ε' Άμα απή λ θε ν η Αμέ ρσα, η Φραγ κ ογ ι αν ν ού , ζ αρωμέ ν η πλ ησί ον τ ης γ ων ί ας , με τ αξ ύτ ηςε στ ί αςκ αι τ ουλ ί κ ν ο υ, έ χ ασε νε κν έ ουτ ονύπν ο ντ ης , κ αι ή ρχι σε ν α συν ε χ ί ζ ητ ου ς πι κ ρού ςκ αι πόρρω πλ αν ωμέ ν ους δ ι αλ ο γ ι σμούςτ ης . Ότ ανλ οι πόνε ξ ε ν ι τ ε ύθη σανε ι ςτ ηνΑμε ρι κ ή νοιδύο με γ αλ ύτ ε ροιυι οί ,κ αιηΔε λχ αρώ ε με γ άλ ωσε ν , αν άγ κ ηήτ οαυτ ήημήτ ηρ ν α φρον τ ί ση δι άτ ην αποκ ατ άστ ασι ντ ης κ όρη ς , κ αθ ότ ιο γ έ ρων , ο «Λο γαρι ασμός », δ ε νδι έ πρε πε νε πίδραστ ηρι ότ η τ ι . Λοι πό νηξ ε ύρε ιόλ ος οκ όσμο ςτ ισημαί ν ε ιμί αμήτ ηρν αε ί ν αισυ γ χρόν ωςκ αιπατ ήρδι άτ ας κ ό ραςτ ης ,κ αιν αμηνε ί ν αι τ ου λ άχ ι στ ονμήτ εχήρα. Οφε ί λ ε ι ηι δ ί ακ αιν α υ παν δρε ύση κ αιν α προι κ ί σηκ αιπροξ ε ν ήτ ρι ακ αιπαν δρολ όγ ι σσα ν α γ ί ν η . Ωςαν ήρ οφε ί λ ε ιν α δώση οι κ ί αν , άμπε λ ον , αγ ρόν , ε λ αι ών α, ν α δ αν ε ι σθήμε τ ρητ ά, ν ατ ρέ ξ ηε ι ςτ ο υσυ μβολ αι ο γ ράφο υ, ν αυ ποθή κε υ ση. Ωςγ υ ν ή, πρέ πε ιν ακ ατ ασκ ε υάσηήν απρομηθ ε υ θή«προί κ α», τ ουτ έ στ ι παράφε ρν α, ήτ οισι ν δόν ας , χ ι τ ών ι ακ ε ν τ ητ ά, με τ αξ ωτ άς ε σθ ήτ ας με χ ρυσοΰφαν τ α ποδογ ύ ρι α. Ως προξ ε ν ήτ ρι α πρέ πε ιν ' αν ι χ ν ε ύ ση γ αμβρόν ,ν ατ ονκ υν η γ ήση, ν ατ οναλι ε ύ ση, ν ατ ο νζ ωγ ρή ση. Καιο ποί ον γ αμβρόν !

36

Έν α ωσάν τ ον Κων στ αν τ ή ν , όστ ι ςε ρρο γχ άλ ι ζ ετ ώρ α, πέ ραν τ ου με σοτ οί χ ου , ε ι ς τ ον πλ αγ ι ν όν θαλ αμί σκ ον , άν θ ρωπον σπαν όν , «αΐ σκ ι ωτ ον », άγ αρ μπον . Και οτ οι ού τ οςν αέ χη«καπρί τ σι α», απαι τ ήσε ι ς , πε ί σματ α· σήμε ρονν αζ ητ ήτ ο ύτ οκ αιαύρι ονε κ ε ί ν ο ·τ ηνμί ανημέ ρανν α ζ ητ ήτ όσα, τ ηνάλ λ ηνπε ρι σσότ ε ρακ αι συ χν ά«ν ατ ονβάζ ουνστ αλ όγ ι α» άλ λ οιι δι οτ ε λ ε ί ς ή φθ ον ε ροί , ν ' ακ ού ηε ν τ ε ύ θε νκ ' ε κ ε ί θ ε ν δι αβολ άς , ραδι ο υργ ί ας , «μαν αφού κι α» κ αιν α μη θέ λ η «ν ατ αι ρι ασθ ή». Καιν α ε γ κ αθί στ ατ αιμε τ άτ ον αρραβών α στ ης πε ν θε ράς τ ο σπί τ ι , κ αιν α «σκ αρών η» έ ξ αφν α«πρωι μάδι ». Κι ό λ οντ ονκ αι ρόν«κ ότ τ α-πί τ τ α». Κιαυτ όντ ονγ αμβρόν , μεμυ ρί ουςκ όπου ς , μεαν ε κ δι ήγ η τ αβάσαν α, μό λ ι ς , με τ άπολ ύ νκ αι ρόν ,ν ατ ονπε ί θ ητ ι ςν αστ ε φαν ωθ ήε πί τ έ λ ους . Κ' ην ύ φη ν ακ αμαρών η, φέ ρου σα στ ολ ι σμόνπολ υτ ε λ ή , κ αρπό νπολ λ ής ν ηστ ε ί ας κ αιοι κ ον ομί ας , κ ' ην ύφη ν α μην έ χη πλ έ ον μέ ση, δι άν ' αν αδ ε ι κ ν ύ ε τ αι τ οπάλ αι λι γ υ ρόναν άστ ημάτ η ς . Και τ ρε ι ςμήν αςμε τ άτ ονγ άμονν αγ ε ν ν άκ όρην– με τ άτ ρί αακ όμηέ τ η έ ν ανυι όν– με τ άδ ύοέ τ ηπάλι νκ όρην– αυ τ ήντ ηνν ε ογ έ ν ν ητ ον ,χ άρι ν τ ηςο ποί αςη γ ρύπν ε ι τ ώρατ όσαςν ύκ τ αςηγ η ραι άμάμμη. Και δι ' όλ ' αυτ άτ αθυγ άτ ρι αν αμέ λ λ ην αυποφέ ρηημή τ ηρτ ωντ όσα– κ ιάλ λ ατ όσα – κ ιάλ λ ατ όσα, απόόσαέ χε ιυπο φέ ρε ιημάν ν ατ ηςδι ' αυ τ ήν . Έμε ι ν ε νηκ αημέ ν η, ηαν δροκ όρη, ηΑμέ ρσα, αν ύπαν δρη(αςέ χητ ην ε υ χήντ ης ). Εί δετ ηνγ λ ύκ α. Τω όν τ ι , φρόν ι μην έ α. Τίθ ' απή λ αυ ε ναπότ α βάσαν ατ ουκ όσμο υ; Καιού τ ' ε ζ ήλ ε υεκ αν ! Τίν αζ ηλ έ ψη; Έβλ ε πετ ην με γ άλ ηναδε λ φήντ ηςκ αι τ ηνε λ υπε ί τ ο– τ ηνε κ αί ε τ ο. Όσονδι άτ ηνμι κ ράν , τ η νΚρι ν ι ώ, άμποτ εκ ιαυτ ήνο Θε όςν ατ ην φωτ ί ση! Όπωςκ αιανέ χ η, ημάν ν ατ η ςδε νέ χε ισκ οπόν– δε νβαστ ά πλ έ ο ν , δε ν αν τ έ χ ε ι– ν α υπο φέ ρη δ ι άν ατ ην υπαν δρε ύση κ αιτ ο πολ λ οστ ημόρι ονό σωνδι άτ ηνμε γ άλ ηναδε λ φήντ η ςυπέ φε ρε . Αλ λ άσας ε ρωτ ώ, έ πρε πεπράγ ματ ι ν αγε ν ν ών τ αιτ όσακ οράσι α; Καιανγ ε ν ν ών τ αι , 37

αξ ί ζ ε ι τ ο νκ όπονν ' αν ατ ρέ φων τ αι ; «Δε νε ί ν αι », έ λ ε γ ε νηΦραγ κ ογ ι αν ν ού, «δε νε ί ν αιχάρος , δε νε ί ν αιβράχ ος ;» Καλ ύ τ ε ρα«ν αμησών ουνν απάν ε παραπάν ω». «Σασ' ακ ούω γ ε ι τ ό ν ι σσα!» Με γ άλ ηνκ αιι ε ράναν ακ ού φι σι νησθάν ε τ ο ηπο λ υπαθήςγ υ ν ή, ότ αν συν έ βαι ν ε , με τ άτ ηςμι κ ράςπομπήςτ ουι ε ρέ ως , προπορε υομέ ν ουτ ου Στ αυρο ύ, ν ' ακ ολ ου θή βαστ άζ ουσα ε ι ςτ ας χ ε ί ρας τ ης η ι δί α, ως φι λ ε ύσπλ αγ χ ν οςκ αισυ μπον ε τ ι κήοπο ύήτ ον , τ οε νε ί δε ιλ ί κν ουμι κ ρόν φέ ρε τ ρο ν . Προέ πε μπε τ ο θυγ άτ ρι ον μι ας γ ε ι τ ό ν ι σσας , ή μακ ρι ν ής συγ γ ε ν ού ς , μέ χ ριτ ο υτ άφου. Δε ν ημπο ρούσε ν ακ ατ αλ αμβάν ητ ι ε μορμύ ρι ζ ε νοι ε ρε ύςμασώντ αςλ έ ξ ε ι ςμετ ουςοδό ν τ αςτ ο υ. «Ουδέ ν ε στ ιπατ ρόςσυμπαθ έ στ ε ρον , ουδέ νε στ ιμητ ρό ςαθλ ι ώτ ε ρο ν ... Πολ λ άκ ι ς γ αρτ ουμν ήματ ο ςέ μπροσθε ντ ο υςμαστ ούςσυ γ κ ροτ ο ύσικ αιλέ γ ου σι ν · Ω υι έμουκ αιτ έ κ ν ονγ λ υκ ύ τ ατ ο ν , ουκακ ούε ι ςμητ ρόςσουτ ιφθέ γ γ ε τ αι ; Ι δούκ αιηγ αστ ήρηβαστ άσασάσε . Ί ν ατ ιουλ αλε ί ςωςε λ άλ ε ι ςημί ν . Αλ λ ηλ ο ύι α!» Και πάλ ι ν . «Ω τ έ κ ν ον ,τ ί ςποτ έμηθρην ήσε ιβλ έ πωνσο υτ ο ε μφαν έ ς , πρό σωπο νε υμάραν τ ον ,τ οπρι νωςρόδ οντ ε ρπν όν !» Αλ λ άμε γ άλ ωςε υφραί ν ε τ οό τ ανημι κ ράπομπή, με τ άδέ κ αλ ε πτ ώντ ης ώραςδρόμονέ φθαν ε νε ι ςτ α «Μν ημο ύρι α». Ωραί αε ξ ο χή, παν τ οτ ι ν ή άν ο ι ξ ι ς , θ άλ λ ο υσα βλ άστ η, αγ ρι ολ ού λο υδα, ε μύρι ζ εκ ήπος . Ι δού ο πε ρί βο λ οςτ ωνν ε κ ρών ! Ω! οΠαράδ ε ι σος , απ' αυ τ όντ ονκ όσμο νήδη, ή ν οι γ ετ αςπύλ αςδι άν αδ ε χ θήτ ο μι κ ρόνάκ ακ ο νπλ άσμα, τ οο ποί ον η υτ ύ χη σε ν α λύ τ ρωση τ ους γ ον ε ί ςτ ου από τ όσα β άσαν α. Χαρήτ ε , αγ γ ε λ ού δι α, πουπε τ άτ εγ ύρω-τ ρι γ ύρω μετ αφτ ε ράσαςτ αχ ρυσόλ ε υκ α, κ αι σε ι ς , ψυχ αί τ ωνΑγ ί ων ,υ ποδε χ θήτ ετ ο! Ότ ανε πέ στ ρε φε νε ι ςτ ηνν ε κ ρώσι μονοι κ ί ανηγρ αί αΧαδού λ α, δι άν α παρε υ ρε θήτ ηνε σπέ ρανε ι ςτ ηνπαρη γ ορί αν , –παρη γο ρί ανκ αμμί ανδ ε ν ε ύ ρι σκ εν αε ί πη, μόν ονήτ οχ αρωπήόλ ηκ 'ε μακ άρι ζ ε ντ οαθώονβρέ φος κ αιτ ουςγ ον ε ί ςτ ου. Καιηλ ύπηή τ οχ αρά, κ αιηθ αν ήήτ οζ ωή , κ αιόλ α ή σανάλ λ αε ξάλ λ ων .

38

Α! ι δ ού... Καν έ νπράγ μα δε νε ί ν αιακ ρι βώςό,τ ιφαί ν ε τ αι , αλ λ ά παν άλ λ ο– μάλ λ οντ οε ν αν τ ί ον . Αφούηλ ύ πηε ί ν αιχ αρά, κ αιοθ άν ατ οςε ί ν αιζ ωήκ αιαν άστ ασι ς ,τ ότ ε κ αιησυ μφο ρά ε υ τ υχ ί αε ί ν αικ αιην όσοςυ γ ί ε ι α. Άρα ό λ αιαιμάστ ι γ ε ς ε κ ε ί ν ε ς , αικ ατ άτ οφαι ν ό με ν ο ντ ό σονάσχ ημοι , όσαιθε ρί ζ ουντ αάωρα βρέ φη, ηε υ λ ογ ι άκ ' ηοστ ρακ ι άκ ' ηδ ι φθ ε ρί τ ι ς ,κ αι άλ λ αιν όσοι , δε νε ί ν αι μάλ λ ονε υτ υχ ήματ α, δε νε ί ν αιθωπε ύ ματ ακ αιπλ ήγ ματ ατ ωνπτ ε ρών τ ων μι κ ρών Αγ γ έ λ ων , οί τ ι ν ε ς χαί ρου ν ε ι ςτ ο υς ου ραν ούς ότ αν υ ποδέ χ ων τ αιτ ας ψυχ άς τ ων ν ηπί ων ; Καιημε ί ς οιάν θρωπο ι , ε ντ η τ υφλ ώσε ιμας ,ν ομί ζ ομε ντ αύ τ αωςδυστ υ χήματ α, ωςπλ ηγ άς , ωςκ ακ όν πράγ μα. Καιχ άν ουντ ονν ουντ ωνοι τ αλ αί πωροι γ ον ε ί ς ,κ αιπλ η ρών ουντ όσον ακ ρι βάτ ου ςη μι αγ ύ ρτ αςι ατ ρού ςκ αιτ ατ ρι ωβολ ι μαί αφάρμακ α, δι άν α σώσου ντ ο παι δίτ ους . Δε ν υποπτ ε ύ ον τ αιότ ι , ότ αν ν ομί ζ ουν ότ ι «σώζ ουν », τ ότ επράγματ ι«χάν ου ν » τ οτ ε κν ί ον . Καιο Χρι στ όςε ί πε ν , ό πωςε ί χε νακ ούσε ιηΦραγ κ ο γ ι αν ν ούν ατ ηςε ξ ηγ ήοπν ε υματ ι κ όςτ ης , ό τ ι όποι οςαγ απάτ ηνψυ χή ντ ου , θατ ηνχ άση, κ ι όποι οςμι σε ί τ ηνψυ χήν τ ου, ε ι ςζ ωή ναι ών ι ονθατ ηνφύλ αξ η. Δε νέ πρε πετ ωό ν τ ι , ανδε νήσαντ υφλ οί ο ι άν θρωποι ,ν αβο ηθούντ ην μάστ ι γ α, τ ηνδ ι άπτ ε ρώνΑγ γ έ λ ωνπλ ήτ τ ο υσαν , αν τ ίν αζ ητ ο ύνν ατ ην ε ξ ορκ ί σο υν ; Αλλ 'ι δ ού, τ ' Αγ γ ε λ ούδ ι αδε νμε ρολ ηπτ ούνού τ εχαρί ζ ον τ αι , κ αιπαί ρν ουν αδι ακ ρί τ ως ε ι ςτ ον Παράδε ι σο ν αγ όρι ακ αικ οράσι α. Πε ρι σσότ ε ρα μάλ ι στ α αγ όρι α –πόσα χ αδ ε υ μέ ν ακ αιμον αχ ογ έ ν ν η τ α!– αποθν ήσκ ουν άωρα. Τα κ ορί τ σι αε ί ν ' ε φτ άψυ χα, ε φρόν ε ιη γραί α. Δυσκ όλ ωςαρρωστ ού νκ αισπαν ί ωςαποθν ήσκ ουν . Δε νέ πρε πε νημε ί ς ως κ αλ οίχρι στ ι αν οί , ν α βοηθ ώμε ντ οέ ργ ον τ ωνΑγ γ έ λ ων ; Ω, πόσα αγ ό ρι α, κ αιαρχ ον τ ό πουλ α μάλ ι στ α, αρπάζ ον τ αιάωρα. Ακ όμη κ αιτ ' αρχ ον τ οκ όρι τ σα ε υ κ ολ ώτ ε ρον αποθν ήσκ ουν –αν κ αιτ όσον σπάν ι α με τ αξ ύτ ουφύλ ου – παρ' όσοντ ααπε ι ράρι θμαθηλ υκ άτ η ςφτ ωχ ολ ογ ι άς .

39

Τακ ορί τ σι ατ ηςτ άξ ε ωςτ αύτ η ςε ί ν αι τ αμόν αε φτ άψυ χα! Φαί ν ον τ αιωςν α πλ ηθύ ν ων τ αιε πί τ η δε ς , δι άν ακ ολ άζ ου ντ ο υςγ ον ε ί ςτ ων , απ' αυ τ όντ ον κ ό σμονή δη. Α! όσοντ οσυλ λ ο γ ί ζ ε τ αι κ αν ε ί ς , «ψηλ ών ε ι ον ου ςτ ο υ»! .......................................................... ............ Την στ ι γμήν ε κ ε ί ν ην , άρχι σε τ ο θυγ άτ ρι ο ν ν α βήχ η κ αι ν α κ λ αυ θμυρί ζ η. Η γ ραί ααφούε ί χ εσυ λ λ ογ ι σθήόλ ατ ' αν ωτ έ ρω, όσονκ αι αν ε ί χ ε νε ξ αφθή από τ ακ ύ ματ ατ ων αν αμν ήσε ων , ησθάν θη αί φν ης ζ άλ ην , απότ ονσάλ ονοι ον ε ίκ αιτ ηνν αυ τ ί αντ ηςζ ωήςτ ηςκ αιάρχ ι σεν α ν αρκ ών ε τ αι ,κ 'ε ν ύστ αζ ε νακ ρατ ήτ ως . Τομι κ ρόνκο ράσι ονέ βηχ εκ 'έ κ λ αι εκ 'ε θ ορύβε ι«ωςν αήτ ονμε γ άλ ος άν θ ρωπος ». Η μάμμη τ ου ε σκ ί ρτ ησε ν , ε στ ράφη, κ ' έ χ αν επάλ ι ντ ον ύ πν οντ ης . Η λ ε χ ών αε κ οι μάτ ο βαθέ ως , κ αιού τ ε ήκ ου σε τ ον βήχ ακ αιτ α κ λ αύ ματ α. Η γ ραί α ήν οι ξ ε βλ οσυ ρά ό μματ α,

κ' έ κ αμε χε ι ρον ο μί αν

αν υ πομον ησί αςκ αι απε ι λ ής .

— Ε! θασκ άσης ;ε ί πε . ΤηςΦραγ κ ο γ ι αν ν ούςάρχι σεπράγ ματ ι «ν αψηλ ών ηον ο υςτ ης ». Εί χ ε «παραλ ογ ί σε ι » ε πίτ έ λ ου ς . Επόμε ν ον ήτ ο, δι ότ ιε ί χ ε νε ξ αρθή ε ι ς αν ώτ ε ραζ ητ ή ματ α. Έκ λ ι ν ε νε πίτ ουλ ί κ ν ου. Έχωσετ ο υςδύομακ ρο ύς , σκ λ ηρούςδακ τ ύ λ ουςμέ σαε ι ςτ οστ ό ματ ουμι κ ρού, δ ι άν α«τ οσκ άση». Ήξ ε υρο νότ ιδε νήτ οτ όσονσυ ν ήθε ι α «ν α σκ άζ ουν » τ α πο λ ύμι κ ρά παι δ ί α. Αλ λ 'ε ί χ ε«παραλ ο γ ί σε ι » πλ έ ον . Δε νε ν όε ι κ αλ άτ ίέ κ αμν ε ,κ αιδε ν ωμολ όγ ε ι ε ι ςε αυ τ ήντ ι ήθε λ εν ακ άμη. Και παρέ τ ε ι ν ετ οσκ άσι μο νε πί μακ ρόν ·ε ί τ αε ξ άγ ουσατ ουςδακ τ ύλ ο υς τ ηςαπότ ομι κ ρόντ ουοποί ουε ί χ εκ ο πήηαν απν οή, έ δραξ ε νέ ξ ωθε ντ ον λ αι μόντ ουβρέ φου ς ,κ αι τ ονέ σφι γ ξ ε νε π' ολ ί γ αδε υτ ε ρόλ ε πτ α. Αυτ όήτ οόλ ον .

40

Η Φραγ κ ογ ι αν ν ο ύδε νε ί χ ε νε ν θυμηθ ήτ ηνστ ι γ μήνε κ ε ί ν ητ οόν ε ι ρον τ ης Αμέ ρσας , τ ο οπο ί ον αύτ ηε λ θ ούσα προ μι ας ώρας , με τ αξ ύτ ου δ ε υ τ έ ρουκ αιτ ουτ ρί τ ουλ αλ ήματ οςτ ουπε τ ε ι ν ού, ε ί χεδι ηγ ηθήε ι ςτ ην μη τ έ ρατ η ς ! Εί χε«ψηλ ώσε ι » ον ο υςτ ης !

ΣΤ'

ΑφούηΑμέ ρσα ε ί χεχάσε ιτ ονύπν οντ ης , με τ άτ ηνε πάν οδο νε κτ ης ο ι κί αςτ ηςλ ε χ ών αςκ αιε ί χ επλ αγ ι άσε ιπάλ ι ν , χ ωρί ςν ακ οι μηθή , ε ι ςτ ο πλ άγ ιτ ηςμι κ ράςαδε λ φήςτ ης , ε πίμακ ρόνε ξ ηκ ολ ο ύθησεν ασκ έ πτ ε τ αι κ αιπάλ ι ντ οναδε λ φόντ η ς , τ ο νδυστ υχ ήκ αιέ ν οχ ονε κ ε ί ν ον . Έκ τ οτ ε , με τ άτ οπήδημ ααπότ ηςκ λ αβαν ήςκ αιτ ηναπόδρ ασί ντ ου, δε ντ ο νε ί χ ε ν ι δ ε ίπλ έ ο ν . Οιχ ωροφύλ ακ ε ςτ ονκ ατ ε ζ ήτ ου νε πίημέ ρας , αλ λ' ου δαμού τ ονε ύρο ν . Ευθύ ςτ ότ εμε τ άτ αςε ρωτ ήσε ι ςτ ωνχωρο φυλ άκ ων , ε ι ςτ αςο ποί ας απήν τ η σε νόπωςαπήν τ η σε νηΑμέ ρσα, άμαέ φθασε νημήτ ηρε ι ςτ ην ο ι κί αν , ηύρετ ηνκ όρη ντ υ λ ι γμέ ν ηνε ι ςτ οπάπλ ωμα, κ άτ ων ε ύο υσαν ,κ αι πολ ύ χλ ωμήν ε κτ η ςλ ι ποθ υμί ας τ ην ο ποί αν ε ί χε φέ ρε ιη ρο ήτ ου αί ματ ο ς . Ει ςτ ηνε ρώτ ησι ντ ου ε ν όςχ ωροφύλ ακ ος , ε κ ε ί ν ου τ ονοποί ονε ί χ ε αν ατ ρέ ψε ι φε ύ γ ωνοΜούρο ς , "γ ε ρόν τ ι σσα, πουε ί ν ' ογ υι όκ αςσου ", δε ν ε ί χ ε ν απαν τ ήσε ιη Φραγ κ ογ ι αν ν ού . Αλ λ ' ο άλ λ ος , όστ ι ςε φαί ν ε τ ο αν θ ρωπι ν ώτ ε ρο ς , μεήρε μοντ ό ν ονε ί πε : — Κοί τ αξ ε ,κ υ ρά, τ ί έ χ ' ηκό ρησο υ. Μαςλ έ ε ι πώςε ί ν αι άρρωστ η.

— Άρρωστ ηε ί ν αι ! πώς ν α μην ε ί ν αι ! απήν τ ησεμε θ ' ε τ οι μότ η τ ος η Φραγ κ ογ ι αν ν ο ύ. Επήρε φρί ξ η απ' τ α κ αμώματ α ε κ ε ί ν ο υ τ ου

41

προκ ομμέ ν ου , τ ουγυ ι ούμου... Κοι τ άξ τ ε , παι δι ά!... αν ί σωςτ ονπι άσε τ ε , ν αμη ντ οντ υραγ ν ή σε τ επο λύ ...

— Τονε ί δε ςπουθε ν άν ατ ρέ χ η; Κατ άπούέ κ αμε ; — Τονε ί δ'απ' αλ άργ α!... Έκ αμεκ ατ άτ αΠηγ άδι α, πέ ραστ ' Αλών ι α. Η Φραγ κ ο γ ι αν ν ούε ψε ύδ ε τ οδι πλ ά. Δε νε ί χ ε νι δε ίτ ονΜούρον , αλ λ ' ή τ οβε βαί αότ ιαυτ όςθαε τ ράπηκ ατ άτ ηνδ ι ε ύ θυν σι ντ ηναν τ ί θ ε τ ονης αυ τ ήέ λ ε γ ε ,κ ατ άτ αΚοτ ρών ι α, άν ωθε ντ ηςοι κ ί ας , προςαν ατ ολ άς ,ε κε ί ό που ήτ ον μαθη μέ ν ο ς απ' τ α μι κ ρά τ ο υ χ ρόν ι αν α κ υν ηγ άτ ι ς κ ο υκ ουβάγ ι ε ς . Οιδ ύοάν δ ρε ςαπήλ θο νδρομαί οι . Οε ι ς , φε ύγ ων ,έ ρρι ψετ ε λ ε υ τ αί ον φι λ ύ ποπτ ονβλ έ μμαοπί σω δι άτ η ςημι αν οι κ τ ήςθύ ρας . ΗΧαδού λ αέ κ λ ε ι σετ ηνθύ ραν . Συγ χ ρόν ωςδεήν οι ξ ετ οπαράθυρον .

— Μ' ε μαχαί ρωσε , μάν ν α!

ε στ έ ν αξ ε με τ ά πόν ων η Αμέ ρσα,

αι σθαν θε ί σα τ ο ρε ύμα τ ου αέ ρος τ οε ι σρε ύ σαν δι άτ ο υ αν οι χ θέ ν τ ος παραθύρουπλ ησί οντ ης ,κ αι συ ν ε λθ ούσαε κτ ηςλ ι ποθυμί ας . Συγ χ ρόν ωςδεαπέ ρρι ψετ οπάπλ ωμα, κ 'ε φάν ηαι ματ ωμέ ν ηηφαν έ λ α τ ηνο ποί ανε φόρε ι έ ξ ωθε ντ ουυ ποκ αμί σο υ.

— Ω! αχ ! οφον ι άς !... οΘε όςκ ' ηγ ηςν ατ ονε ύρη! κ ατ η ράσθηι δού σατ ο αί μαημάν ν ατ ης . Καιάρχ ι σεν αψαύητ η νκ όρη ν ,κ αι ν αζ ητ ήν αστ αματ ήσητ οαί μα, κ αι ν αε πι δέ σητ ηνπλ η γή ν . Αφήρε σετ ηνφαν έ λ αν ,ε ξ έ συρετ ηνχ ε ρί δ ατ ου υ ποκ αμί σο υ, κ ' ε φάν η ο δε ξ ι ός βραχ ί ων τ ης Αμέ ρσας , ι σχ ν ός κ αι ύ πωχ ροςαλ λ άκ αλ οδ ε μέ ν οςκ αι ν ε υ ρώδης . Τοτ ραύμαήτ ομάλ λ ονε πι πόλ αι ον , αλ λ ' ου χήτ τ οντ οαί μαέ ρρε ε . Η Χαδού λ αμε τ ε χε ι ρί σθηό,τ ιί σχ αι μονε γ ν ώρι ζ ε ν , ί σωςτ ον«αι μο στ άτ ην » ανε ί χ ε ,κ 'ε πέ δε σετ ηνπλ η γή ν . Με τ ' ολ ί γ ονέ παυ σετ οαί μα. ΗΑμέ ρσαε ί χ ε ναδ υν ατ ή σε ιοπωσού ν , αλ λ ' ήτ οι σχυ ρά, θαρραλ έ ακ αι δ ε νε φοβε ί τ ο . Πράγ ματ ιμε τ ' ολ ί γαςημέ ρας ,χ άρι ςε ι ςτ αςφρον τ ί δαςτ ης μη τ ρόςτ ης ,ε πουλ ώθητ οτ ραύ μα.

42

Η Φραγ κ ογ ι αν ν ο ύ πο τ έ δε ν θα ε κ άλε ιτ ον ι ατ ρόν . Δε ν ήθ ε λ εν α γ ν ωσθήότ ιουι όςτ ηςε ί χεμαχ αι ρώσε ιτ ηναδ ε λ φήντ ο υ. Ει ςόλ αςτ ας κ αλ οθ ε λη τ ρί αςμε τ αξ ύτ ωνγ ε ι τ ον ι σσών , όσαιτ η νηρώτ ων , πότ εμε τ ά προσποι ητ ή ς αγ αν ακτ ήσε ως , πότ ε με τ ά γ έ λ ωτ ος βε βι ασμέ ν ου, δ ι έ ψε υσε νότ ιο Μούροςε ί χ ετ ραυματ ί σε ιτ ηνκ όρηντ ης . Εν δ ι ε φέ ρε τ ο προπάν τ ωνν αμάθηανοΜι χ άλ ηςθαε γ λ ύ τ ων ε ναπότ αςχε ί ραςτ ων χ ωροφυ λ άκ ων ,κ αι αςε πήγ αι ν ε νε ι ςτ οέ λ ε οςτ ουΘε ού! Τω ό ν τ ι , με τ ' ολ ί γ αςη μέ ραςε βε βαι ώθηότ ιουι όςτ ηςε μβαρκ άρι σε κ ρυ φάτ η νν ύκ τ α, μεε νπλο ί ον , ωςν αύτ ης ,κ 'έ φυγ ε ναπότ ηνν ήσον .Ο γ ραμματ ε ύ ς τ ου Λι με ν αρχ ε ί ου ή τ ον βολ ι κ ός κ αι κ αλ οπρ οαί ρε τ ος άν θ ρωπος ,κ αι δ ε νε δί στ ασεν ατ ονν αυτ ο λ όγ ηση . Ήτ οδετ ότ εοΜού ρος σχ ε δό νε ι κο σαε τ ής , ηδεΑμέ ρσαήτ ομόλ ι ςδε κ αε πτ άε τ ών . Παρήλ θε χ ρόν ος ε ωσότ ου η ο ι κ ο γέ ν ε ι αλ άβη ε ι δήσε ι ς πε ρίτ ου φυ γ άδος . Τέ λ ος , με τ άέ τ οςκ αι πλ έ ον , ηκ ο ύσθημί ααόρι στ οςφήμη, ότ ιο Μωρόςδ ι έ πραξ εφόν ονε ν τ όςτ ου πλ ο ί ο υ, μετ οοποί οναρμέ ν ι ζ ε . Αι αδ ε λ φαίτ ου, ότ αντ οή κ ουσαν ,ε ι ςτ ο νκ όσμονε ί πανότ ιδε νηξ ε ύρουν τ ί ποτ ε , κ αιολ οψύχ ωςη ύχ ον τ ον α ήτ ο ψε υ δήςηφή μη. Αλ λ ' η μήτ ηρ ε ν δ ομύχ ωςε πί στ ε υε νε ι ςτ οαλ η θέ ςτ η ςε ι δήσε ως . Ολ ί γ ας η μέ ρας ύστ ε ρο ν , έ λ αβο ν ε πι στ ολ ήν φέ ρουσαν τ ην τ αχυ δρομι κ ήνσφρ αγ ί δαΧαλ κ ί δος . Ο Μι χ άλ ηςέ γ ραφε ναπότ ωνε ι ρκ τ ών τ ηςπόλ ε ωςε κ ε ί ν ης . Κατ άσχή μαπρωθύστ ε ρον ,ε ξ ε τ ραγ ώδε ι ε νπρώτ οι ς τ α βάσαν ατ ου κ αιτ α πάθ ητ ου ε ι ςτ α βουδρο ύμι ατ ου βε ν ε τ ι κ ού φρο υρί ου. Εί τ α, με τ άσυν τ ρι βήςκ αρδί ας , αλ λ άμεδ ι φορουμέ ν αςφράσε ι ς κ αιοι ον ε ίμε τ αξ ύτ ωνγ ραμμών , ε ξ ωμολ ο γε ί τ οό τ ιί σωςν αε φόν ε υσε πράγ ματ ιτ ον άν θρωπο ν , τ ον γ έ ρο -Πορτ αΐ τ ην , τ ο νλ οστ ρόμο ντ ου πλ οί ου, αλ λ άχ ωρί ςκ αλ άν ατ οε ν ν οή ση, καιχ ωρί ςν ατ ο θέ λ η. (Πράγ ματ ι , δε νθαήθε λ εν ατ ονε ί χεφον ε ύσε ι ). Ο ε χ θρόςτ ονέ βαλ ε ν , αυ τ όςδε νέ πτ αι ετ ί ποτ ε , τ ο φον ι κ όέ γ ι ν εστ ονκ αυ γ άνε πάν ω. Αυτ ός ε ί χ ε νε υρε θή«ε ι ςβρασμόνψυχ ής ». Απε δε ί χ θημάλ ι στ αότ ιημάχαι ρα 43

ή τ ον«τ ουπαθόν ». Ί σωςν αε ί χ ε ναποσπάσε ι , αλ λ άδε νε ν θυμε ί τ οπώς , τ ηνμάχ αι ραναπότ ηνμέ σηντ ουθύματ ος . Αυτ ό ςε πί στ ε υ ε νό τ ιτ ουτ ην ε ί χ ε ναρ πάσε ι μάλ λ οναπότ ηνχ ε ί ρα. Εί τ ακ αιπάλ ι νε παν ήρχ ε τ οε ι ςτ α βάσαν άτ ου, όσα υ πέ φε ρεδύο μή ν αςτ ώρα, ε ι ςτ αςφυλ ακ άς . Ακο λ ούθ ωςε πε κ αλε ί τ οτ ηνφι λ οστ οργ ί αν τ ηςμητ ρό ςτ ου, και τ ηνε ξ ώρκ ι ζ ε«ν ασηκ ωθή, –τ οδί χ ωςάλ λ ο– ν απάη ν αβρητ ηνΠορτ αΐ τ ι ν α», τ ηνχή ραντ ουφον ε υ θέ ν τ οςκ αιτ ηνθυγ ατ έ ραν τ ου, κ αιν ατ αςπαρακ αλ έ σημε τ άδακ ρύ ων , «ν ακ άμην όμο-τ ρόπο», ν α τ αςκ ατ αφέ ρηό πωςαι ί δι αι ζ ητ ήσο υντ ηναθώωσι ντ ουφον έ ως ! «Νασηκ ωθής , μάν ν α, ν αμπαρκ άρης , ν απαςπέ ρα, στ ηνΠλ ατ άν α, ν ατ ηνπε ρι κ αλ έ ση ς , τ ηνΠορτ αΐ τ ι ν α, ωςκ αθώςκ αιτ ηνκ όρητ η ς , τ ην Καρί κ λ ε ι α, ν ατ ι ςκ ατ αφέ ρηςν αζ η τ ήσουνν αβγ ω αθώος ,κ 'ε γ ών αγί ν ω παι δ ίτ ους , ν απάρω κ αιτ ηνΚαρί κ λ ε ι αγ υν αί κ αμου, χ ωρί ςπροί κ α, κ αι ν αζ ήσου μεκ αλ άκ ι αγαπημέ ν αόλ οι μας ... Και ν αδου νπωςε γ ώ θατ ην αγ απώ, τ ηνΚαρί κ λ ε ι α, κ αι πωςθατ ηνέ χω τ ηνπε θε ράμου, ν αδ ουλ ε ύω σασκ λ άβοςν ατ ι ςζ ωο θρέ φω, μεπολ λ άκ αλ ά, γ ι ατ ίε γ ώε ί μαιάξ ι οςκ αι μπορώ ν αβγ άλ ωλ ε πτ ά...». Πε ραί ν ωνοφο ν ε ύ ς ,ε παν ήρχε τ οε κτ ρί τ ου ε ι ςτ αβάσαν ατ ου, κ αιυ πέ σχ ε τ οότ ι , άμαε ξ έ λ θητ ωνφυλ ακ ών , θαφέ ρη πολ λ άωραί απράγ ματ ακ αιστ ολ ί δι α, δι άν απροι κ ί σητ αςδύοαδ ε λ φάς τ ου, ακ ό μηκ αικ ούκ λ ε ςκ αιπαι γ ν ί δι αδι άτ αμι κ ράκ οράσι ατ ηςμε γ άλ ης αδ ε λ φήςτ ου ,τ η ςΔε λχ αρώς . Λοι πόνδε νε ί ν αιπαράδοξ ον αν η Φραγ κ ογ ι αν ν ού δε νε δί στ ασε ν . Εχ ρε ώθη ολ ί γ α χ ρήματ α, δού σα ε ν έ χ υρον ό,τ ι αση μι κ ό νε ί χ ε , κ ' ε μβαρκ άρι σε , κ 'ε πέ ρασεπέ ρ αε ι ςτ η ναν τ ι κ ρι ν ήνν ήσον , ε ι ςτ οχ ωρί ον Πλ ατ άν αν , κ ' ε πήγ εν αε ύ ρη τ ηνΠορτ αΐ τ αι ν αν . Αλ λ άπαράδοξ ονε ί ν αι ό τ ι , μετ η νε υγ λ ωτ τ ί αντ η ςτ ηνπε ρι παθή, μετ ηνστ ωμυ λ ί αντ ηςτ ην γ υ ν αι κ ε ί αν , με τ α χί λ ι α ψε ύ ματ α όσα ήξ ε υρε ν –ήτ ο δε τ ότ εη Φραγ κ ογ ι αν ν ο ύ55 ε τ ών , αλ λ ' ακ μαί αγ υν ήκ αιμεζ ωηρού ςχαρακ τ ήρας – κ ατ ώρθωσε ν α πε ί ση τ ην γ ραί αν , τ ην χ ήραν τ ου φον ε υθ έ ν τ ος 44

(σημε ι ώσατ εότ ιημήτ ηρκ αιηκ όρηέ δωκ ανκ αιξ ε ν ί ανακ όμηε ι ςτ ην μη τ έ ρατ ο υφον έ ως ), ν ατ ηνπε ί ση, λ έ γ ω, κ ατ αβάλ λ ο υσατ αέ ξ οδατ ου τ αξ ι δ ί ου αυτ ή, ν ' απέ λ θωσι ν ομού ε ι ςτ ην Χαλ κί δ α, με σκ οπόν ν α ε ν ε ργ ήσωσι ναπόκο ι ν ούπλ ησί οντ ηςΕι σαγ γ ε λ ί ας ,τ ουΔι κ αστ η ρί ουκ αι τ ωνΕν ό ρκ ωνυ πέ ρτ ηςαπαλ λ αγ ήςή τ ηςαθωώσε ωςτ ου υποδ ί κ ου. Όσοναφο ράτ η νκ όρην , «τ ηνΚαρί κ λ ε ι αν », αύτ ηε δήλ ωσε νότ ιε κ δί κ ησι ν δ ε νε πι ζ ητ ε ί ,ε πε ι δή«οπατ έ ραςτ ηςδε νέ ρχ ε τ αιπί σω», μόν ονποτ έδ ε ν θ αθέ λη σητ ονφον έ αωςάν δρατ ης · προ τ ι μάν αμέ ν ηαν ύπαν δρηε ι ςτ ον αι ών α. Επήγ αν ομο ύ, αιδύο γ ραί αι , κ ' έ με ι ν αν ε ι ς Χαλ κ ί δ ατ ρε ι ς μήν ας , κ ατ οι κ ούσαιε ι ςτ ρώγ λ ην ,ε ι ςέ ν ατ ου ρκ όσπι τ ον– κ ον τ άε ι ςτ αΕβ ραί ι κ α, παρά τ ην Άν ω Πύλ η ντ ου φρουρί ο υ. Καικ αθ ημε ρι ν ώς η Χαδούλ α ε πήγ αι ν ε νε ι ςτ αςε ι ρκ τ άς , τ αςπρωι ν άςώρας , κ ατ άτ ην έ ξ οδοντ ων φυ λ ακι σμέ ν ων , συν ο δε υομέ ν η συν ή θως από τ ην Πορτ αΐ τ αι ν αν , ήτ ι ς ό μωςε κ άθητ οαν τ ι κ ρύτ ηςε ι ρκ τ ήςκ 'ε πε ρί με ν ε , μηθ έ λ ο υσαν αι δήκ ατ ά πρόσωποντ ονφο ν έ α. Δι ε ρχ όμε ν αιέ ξ ω από τ ονμέ γ ανκ αιάκ ομψον παλ αι ό νν αόντ η ςΑγ ί αςΠαρασκ ε υ ής ,έ κ αμν αντ ονστ αυρόντ ων ,κ αιη μή τ ηρ έ φε ρε νε ι ςτ ον υπόδι κ ον σι μί θι ακ αισύκ ακ αισαρδέ λ ε ς , κ αι κ απν όν δι άτ ην πί παν τ ου . Καιμέ σα ε ι ςτ η ν βαθ ε ί αν τ σέ πην τ ου φο υστ αν ι ούτ ης , κ ρυφά, ε ί χ εχ ωμέ ν ηνμι κράνφι αλ ί δα μερώμιήρακ ί , προςπαρηγ ορί αντ ουφυλ ακ ι σμέ ν ο υ. Αλ λ ά δι ςή τ ρι ςτ ηςε βδομάδοςδι άτ η ςΆν ω Πύ λη ςτ ου φρου ρί ου ε ξ ήρχ ον τ οκ ' έ βλ ε πανκ ρε μ άμε ν αε κ ε ί , ε ι ςτ ονσκ οτ ε ι ν όνπυλ ών α, τ ην κ ν ήμην τ ου «Έλ λ ην ος γ ί γαν τ ος », κ αιτ ο «τ σαρούχ ιτ ου», τ ε ραστ ί ου με γ έ θου ς ,ε πι φυλ ατ τ όμε ν αι , ό τ ανθαε παν έ κ αμπτ ονμετ οκ αλ όνε ι ςτ ην πατ ρί δα, ν α δι ηγ ών τ αικ ' αιδύο τ ο πράγ μα ε ι ςτ αε γ γ όν ι ατ ων . Εί τ α δ ι ηυθύ ν ον τ οκ ατ άτ ηνσυν οι κ ί ανΣου βάλ αν , ήκ ατ άτ ονΆγ ι ονΔημή τ ρι ον , κ ' ε πε σκ έ πτ ον τ οτ ον Ει σαγ γ ε λ έ α, όστ ι ςδ ι άτ ου γ ραφέ ως τ ου τ ας

45

απε δ ί ωκ ε ,κ αιτ ου ςδι κ αστ άς , οί τ ι ν ε ςε ν ί οτ εκ ατ ε δέ χ ον τ ον αγ ε λ ώσιμαζ ί τ ων . Τέ λο ςότ ανωρί σθηηδί κ η, ε ζ ήτ η σανν απλ η σι άσου ντ ουςε ν όρκ ου ς , ο ί τ ι ν ε ςε ί χ ονέ λ θε ι , άλ λο ιφου στ αν ε λ άδε ς , απότ αορε ι ν άχ ωρί α, άλ λ οι βρακ άδε ς , από τ ας ν ήσου ςκ αιτ α παραθαλ άσσι α. Η Φραγ κ ογ ι αν ν ού υ πέ σχ ε τ οχι λ ί ωνλ ογ ι ώνδ ώραε ι ςόλ ο υς ,κ αιθαή τ ονι κ αν ήν ατ αδ ώση, αν ε ί χ ε · μοσχ άτ ακ ρασι ά, ωραί αλ άδ ι α «κ ε χ ρι μπάρι », αστ ακ οο υρέ ς , παστ άκ ε φαλ όπου λ α, αυγ οτ άραχ α, ξ ε ρο χτ άποδα, ε κ λ ε κ τ άσύ κα, κ αι παν ό ,τ ι ηδ ύν ατ ον απαράγ ηην ήσοςτ ης . Ει ςέ ν ατ ωνε ν όρκ ων , άν θρωπονκ ί τ ρι ν ονκ αιβή χον τ α, όστ ι ςε φαί ν ε τ ο ν α πάσχ η, υ πε σχ έ θη αυ τ ήν ατ ον ι ατ ρε ύση , μ' έ ν α μαν τ ζ ούν ιπου ή ξ ε υ ρε ν . Όλ ' αυτ άδε νί σχυ σαν ,κ αιοφον ε ύςκατ ε δι κ άσθηε ι ςε ι κ οσαε τ ή δ ε σμά. Εν αυ άγ ησανόλ ατ ασχ έ δι α, ωςκ αιαυτ ήησυμπε θε ρι άμε τ αξ ύ τ ηςμη τ ρόςτ ούφον έ ωςκ αι τ η ςχ ήραςτ ούθ ύματ ος . Τώρα αν άγ κ ηήτ ον αε πι στ ρέ ψωσι νε ι ςτ ηνπατ ρί δα, αλ λάτ α ολ ί γ α χ ρήματ ατ ωνε ί χ ονε ξ αν τ λ ηθή, κ αι όσαε ί χονκ ομί σε ι με θ' ε αυτ ό νκ αι όσα ε ί χ εστ ε ί λε ιε ντ ω με τ αξ ύηΑμέ ρσαξ ε ν ο δουλ ε ύο υσακ αιυφαί ν ου σαε ι ς τ ηνπατ ρί δ α. Αφού η Φραγ κ ογ ι αν ν ού μάτ η ν παρε κ άλ ε σε νόσα πλ ο ί α έ βλ ε πε νε τ οι μαζ όμε ν αν απλ ε ύσωσιπρο ςτ ονΜαλι ακ όνκ όλ πονήπρος τ ην Ι στ ι αί αν , ν α παραλ άβωσι ντ ουλ άχ ι στ ον τ ην Πορτ αΐ τ αι ν αν , ως γ ε ρον τ οτ έ ραν κ αιασθ ε ν ε στ έ ραν –αυ τ ή δι άτ ον ε αυ τ όν τ ης ε ί χ ετ ο σχ έ δι ο ντ ης – ότ ανε ί δε νότ ιοιδι άφορο ικ υβε ρν ήτ αιαπήτ ουνόχ ιμόν ον τ ονν αύλ ον , αλ λ άν αέ χ ηκ αιτ ρόφι μαηε πι βάτ ι ς ,κ αιαντ ηνάφην ανε ι ς τ ηνΣτ υ λ ί δ αήτ ουςΩρε ού ς , ας κ άμη κ αλ άν αε ύρη πλ οί ον δ ι άτ ην πατ ρί δατ ης– ε ξ ε μυστ ηρε ύθητ οσχ έ δ ι οντ η ςε ι ςτ η νΠορτ αΐ τ αι ν αν .

— Εγ ώ, ε ί πε ν , ε ί μαιι κ αν ήν απάω στ ε ρι ά, μετ αποδ άρι αμο υ, αποδώ ωςτ η νΑγ ί ανΆν ν α–λ έ ν επωςε ί ν αι δυ ομέ ρε ςδρόμος –κ 'ε κ ε ί θαβρού με τ οτ αχύ πλ ο, τ οδ ι κ όμαςπο υθαμαςγ ν ωρί σηοκ απε τ άνΠε τ σε ρέ λ ος ,ο τ αχυ δρόμος , κ αιθα μας πάρη. Τα έ ξ ο δά μου στ ο δρό μο θα τ α 46

ο ι κο ν ομήσω μαζ ε ύ ον τ αςβότ αν α, χ ορτ άρι α, κ ιαγ ρι ολ άχ αν α, κ ιόποι α χ ρι στ ι αν ήβρω κ ' έ χ ητ οπαι δίτ ηςάρρωστ ο, ήτ ονάν δρα τ ης , θ ατ ης κ άμω ψε υτ ο γ ι ατ ρι κ ά ν α βοηθήσω τ ον άν θρωπό τ ης , ν α τ ην υ ποχ ρε ώσω... Μπο ρε ί ςε σύ; Βαστ ούντ ακ ότ σι ασου ; — Τί θακ άμω; μπο ρώ, δε νμπορώ, απήν τ ησε νηΠο ρτ αΐ τ αι ν α. Καλ ύτ ε ρα ν απάμεσυν τ ροφι ά, όπωςήρθαμε . Κ' ε ξ ε κ ί ν η σαν . Η Χαδού λ α έ κ αμε ν όπως ε ί πε , μόν ον πως αργ ο πόρησανπε ρι σσότ ε ρονε ι ςτ ονδρόμο ν ,έ ν ε κ ατ ηςβραδυ πορί αςτ ης Πο ρτ αΐ τ αι ν ας . Κ' ε πέ τ υ χεμάλ ι στ αυ πέ ρτ αςε λ πί δαςτ ης . Ότ αν , με τ άμί αν ε βδο μάδ α, έ φθ ασε νε ι ςτ ην πατ ρί δα, ε ί χ εκ αιπε ρρί σε υμα από τ ην ε πι χ ε ί ρησι ν . Έφε ρε νε ι ςτ ηνοι κ ί αντ ης , ε ξό σωντ ηςέ δι δονδ ι ' αμοι βήν τ ωνε κδ ουλ ε ύσε ώντ ης ,έ ν ανσάκ κ ονμεσί τ ο ν , ωςμί ανοκ άντ υρί ου ,δ ύο ό ρν ι θας ,έ ν αμάλ λ ι ν οχ ράμι ,τ οο ποί οντ ηςε χάρι σαν ,κ αι ολ ί γ αςδ ραχ μάς με τ ρητ ά. Εκ τ ο ύτ ων ε πλ ήρωσε γ ε ν ν αι οφρόν ως κ αιτ ον αύλ ον τ ης Πο ρτ αΐ τ αι ν ας ,δ ι άν αυπάγ ηκι αυ τ ήε ι ςτ ηνε στ ί αντ η ς . Όλ ατ αύ τ ατ αε ν θυμε ί τ αικ αλ ώςηΑμέ ρσα, ε πε ι δήημάν ν ατ ηςδ ε ν ε ί χ επαύσε ιν ατ αδι ηγ ήτ αιέ κ τ οτ ε . Τώρα, ε ί χ ονπαρέ λ θε ιδώδε κ αέ τ η, ο αδ ε λ φόςτ ηςε υ ρί σκ ε τ οακ όμηε ι ςτ αςφυλ ακ άς , οπατ ήρτ η ςπροπο λ λ ού ε ί χ ε ναποθάν ε ι , οΣτ αθ αρόςκ ιοΓι αλ ήςδε νε παν ήλ θ ονποτ έαπότ ην Αμε ρι κ ήν , ομι κ ρό ςοΓι ωργ άκ ηςκ 'ε κ ε ί ν ο ςε ί χεπάρε ιμε γ άλ απέ λ αγ α, η Κρι ν ι ώκ ιαυτ ήε ί χ ε με γ αλ ώσε ι , η Δε λ χ αρώ ε ί χ εγ ε ν ν ήσε ικ αιπάλ ι ν κ ό ρην ,κ ι αυτ ή, ηΑμέ ρσα, ε ί χ εμε ί ν ε ι γ ε ρον τ ο κ όρη.

Ζ'

Άκ ρασι γ ήκ αιησυχ ί αε πε κ ράτ ησε νε ν τ όςτ ουσκο τ ε ι ν ούθαλ άμου, με τ ά τ οντ ε λ ε υ τ αί ονβήχ ακ αιτ ονκ λ αυ θμυρι σμό ντ ουθυγ ατ ρί ου, τ α οποί α τ όσον απο τ όμως δι ε κ όπη σαν . Η Φραγ κ ογ ι αν ν ού ε ί χ ε κ ύψε ιτ ο 47

πρόσωπόντ ης ,κ αιε ί χ εστ ηρί ξ ε ιμετ αςδύοχ ε ί ραςτ ομέ τ ωπο ν ,κ αιε ί χε παύσε ιν ασκ έ πτ ε τ αι . Τηςε φαί ν ε τ οότ ιδ ε νέ ζ ηπλ έ ον . Ούτ εηπν οήτ ης η κ ούε τ ο . Παςθό ρυβοςε ί χ επαύσε ι . Ούτ εφλ ο ξέ βρε με νε ι ςτ η νε στ ί αν , ο ύτ εβόμβοςηκ ού ε τ ο, κ αιτ ο ημί κ αυστ ονφι τ ί λ ι οντ ου λ ύχ ν ου έ φε γ γε θ λ ι βε ρώς . Η μι κ ρά κ αν δήλ α προ πολ λ ού ε ί χ ε σβήσε ιε ι ς τ ο ε ι κ ον ο στ άσι ον ,κ αι αι μορφαί τ ωναγ ί ωνδε νε φαί ν ον τ οπλ έ ον . Αί φν ης η λ ε χ ών αε ξ ύπν ησε με τ άτ ι ν αγ μού , ε ν μέ σω, τ ης άκ ρας η ρε μί ας .

— Τ' ε ί ν αι μάν ν α; ε ί πε . Ημήτ ηρτ ηςβλ οσυρά, κ αιωςε νφρε ν απάτ η, τ ηνε κ οί τ αξ ε νε ι ςτ οφως τ ουλ υχ ν αρί ο υ.

— Τ' ε ί ν αι !ε ί πε ,τ ί ποτ α. Ξύ πν η σε ς ; — Μουφάν η κ επωςκ άτ ι ε ί πε ς ... πωςμ' ε φών αξ ε ς , με ςστ ονύπν ομου .

— Εγ ώ;... όχ ι . Τ' αυ τ ι άσουκ άμαν ε .

— Τί ώραν αε ί ν αι , μάν ν α; — Τί ώρα; ξ έ ρω 'γ ω;... Τό σε ςφορέ ςλ άλ ησεκ αι ξ αν αλ άλ ησετ 'ο ρν ί θι .

— Και συδε νε κ οι μήθης , μάν ν α; — Εχ όρτ ασα τ ον ύπν οκ αλ ά... Τρύπησε τ ο πλ ε υρό μου, ε ί πε νη Φραγ κ ογ ι αν ν ο ύ, ήτ ι ςδε νε ί χεκ λ ε ί σε ι όμμα. Όπουε ί ν αι θαφέ ξ η . Ηλ ε χ ών αε χ ασμήθ η, κ ' έ κ αμε τ ο σημε ί ο ντ ου στ αυ ρού ε πίτ ου στ ό ματ ος . Συ γ χρό ν ως δε ύψωσε τ ο βλ έ μμα προς τ ο μι κ ρόν ε ι κ ον ο στ άσι ον ,τ οοποί ο ναν τ ί κ ρυζ ε ν .

— Έχ ε ι σβήσε ιτ οκ αν τ ήλ ι , μάν ν α· δε ντ οάν αβε ς ; — Δε ντ οαγ ροί κ ησα, θυγ ατ έ ρα, ε ί πε νηγ ραί α· ε κ οι μώμο υνβαθι ά.

— Και τ οπαι δί κ οι μάτ αι , βλ έ πω, ήσυχ α. Πώςτ ο'παθ ε ; — Ησύχ ασεκ ι αυτ ότ ώραπλ ι α, ε ί πε νηγ ραί α.

— Κ' ε μέ ν αμουπον ε ίτ οβυζ ίμου, ε ί πε νηλ ε χώ· άρχ ι σεν ακ ατ ε βάζ η πολ ύτ ώρα. Ήθ ε λ αν αή τ ονξ υ πν ητ όν ατ οβύ ζ αι ν α.

— Ε! τ ι ν αγ ί ν η...Θαβρο ύμεκ αν έ ν απαι δί ,ε ί πε νηγ ραί α.

48

— Τί λ ε ς , μάν ν α; Ηγ ραί αδε ναπή ν τ ησε ν . Ήθε λ εκ άτ ι ν αε ί πη. Δε νήξ ε υρετ ίν αε ί πη .

— Δε νκ άν ε ι ςτ ο νκ όπον ' αν άψηςτ οκ αν τ ήλ ι , μάν ν α; — Ανθ έ λ ης , ση κώσουσυκ ι άν αψετ ο· δε νέ χ ω χέ ρι α...

— Πώς !

— Πι άστ ηκ επλι ατ οχ ε ράκι μο υ.

— Τίλ ε ς ; Σεκ αλόσου , μάν ν α· ε γ ώ πο υδε νέ χ ω πάρε ιε υχ ή, κ άν ε ιν ' αν άψω τ οκ αν τ ήλ ι ; Την στ ι γ μή νε κ ε ί ν ην , κ αθώς ε ί πε «πι άστ ηκ ετ ο χ ε ράκ ι μο υ», ε παν ήλ θε ν πρώτ ην φοράν ε ι ςτ ον ν ουν τ ης γ ραί ας τ ο όν ε ι ρον τ ης Αμέ ρσας . Δε νηδυν ήθην ακ ρατ ηθή, και έ πν ι ξ ε νε ι ςτ αστ ή θητ η ςβαθύ νλ υγ μόν .

— Τί έ χε ι ς , μάν ν α; Και ηλ ε χ ώε πήδησεκ άτ ω απότ ηνχαμηλ ήνκ λ ί ν ην .

— Δε νε ί ν αι κ αλ άτ οπαι δ ί ; Φων αί κ αι σπαραγ μόςκ αι κ λ αύ ματ αηκ ούσθησαν . Ημήτ ηρε ύ ρι σκ ετ ο θ υγ άτ ρι όντ ηςν ε κρ όνε ν τ όςτ ουλ ί κ ν ου. Από τ ον θόρυ βον , ε ξ ύ πν ησε ν ε ι ς τ ο δι πλαν ό ν χώρι σμα ο Κων στ αν τ ής , όστ ι ςε ί χ εχ ορτ άσε ι κ αλ άτ ο νύπν ο ν .

— Τ' ε ί ν αι ;έ κ ραξ ετ ρί βωντ ουςο φθ αλ μούς . Εχ ασμήθη, ε τ αν ύσθ η, ε τ ι ν άχ θη, κ 'έ τ ρε ξ ε νε ι ςτ ηνθ ύραντ ο υθαλ άμου.

— Βρε !τ ίκάν ε τ εσε ι ς ;... Θασηκ ώσε τ ετ ονκ όσμοστ οποδ άρι ...Μήγ αρι ς μαςαφή ν ε τ ε , μπάρε μ, ν απάρο υμ' έ ν αύπν οαπ' τ ι ςφων έ ςσας ; Καν ε ί ς δε ν απήν τ η σε νε ι ςτ ας δι αμαρτ υ ρί ας τ ού Κων στ αν τ ή . Η σύζ υγ οςτ ου έ κυ πτ ε , πν ί γ ου σα τ ου ςλ υ γ μούςτ η ς , ε πίτ ο υλ ί κ ν ο υ. Η πε ν θε ρά τ ου ε κ άθ ητ ο, συ ν άπτ ουσα τ ας χ ε ί ρας , αι ν ι γ ματ ώδης , σφί γ γ ουσα τ ου ς οδ όν τ ας , μεαπλ αν έ ςτ ο βλ έ μμα. Με τ άτ ον πρώτ ον ακ ο ύσι ονλυ γ μόντ ης , δε νε ί χ ε νε κ βάλ ε ι πλ έ ονάλ λ ηνφων ήν .

49

— Τι ! ...πέ θαν ετ ο παι δ ί ; Βρε !...έ κ αμε ν ο Κων στ αν τ ής , με ί ν ας με αν ο ι κτ όντ οστ όμα. Εί τ απροσέ θηκ ε : —Γ ι ατ ού τ οέ βλ ε πακ άτ ι αν άποδαό ν ε ι ρα, ζ άβαλ ε !... Η Δε λ χ αρώ, αν ακ ύψασα προ ςστ ι γ μήναπότ ουλ ί κ ν ου , συν έ χ ουσα τ ουςλ υγ μού ςτ η ς ,ε ί πε : — Μάν ν α, δε νθ αφέ ρηςτ αρο υχ άκ ι ατ ου ,ν ατ ' αλ λ άξ ο υμε ;... Πούε ί ν 'η Αμέ ρσα; ΗΦραγ κ ογ ι αν ν ούδε ναπήν τ ησε .

— Πούε ί ν αιηΑμέ ρσα, μάν ν α; ε παν έ λ αβε , ψαύσασα τ οναγ κ ών ατ ης μη τ ρόςτ ηςηΔε λ χ αρώ. Η Φραγ κ ο γ ι αν ν ού αν ε τ ι ν άχθη ωςν ατ ηνέ θι ξ ε νάκαν θ α ήκ έ ν τ ρον ν άρκ η ς .

— ΗΑμέ ρσα, πούε ί ν αι ; στ οσπί τ ι μας ... απήν τ ησε .

— Δε νε ί χ ε νέ ρθε ι'δω ηΑμέ ρσα; Μο υφάν ηκ επωςάκ ουσατ ηφων ήτ ης με ςστ ο νύπν ομου, ε ί πε νηλε χ ών α.

— Αςπάην ατ ηνφων άξ η , ε ί πε νηγ ραί α, ν ε ύ ουσαμετ ονκ αν θόντ ου ό μματ οςτ ηςπροςτ ονγ αμβρόντ ης .

— Κων στ αν τ ή, παςν αφων άξ ηςτ ηνΑμέ ρσα; ε ί πε νηλ ε χώ προ ςτ ον σύζ υγ όντ ης .

— Πάω. Ακο ύς , λ έ ε ι !... Ωχ ! κ ρί μα, ζ άβαλ ε !... Καλ ά πο υτ ο βαφτ ί σαμε κ ι ό λ ας . Ο Ντ αν τ ήςέ κ υ ψε νε ι ςτ οπάτ ωμ ατ ουμι κ ρούπροδό μουε ι ςτ οσκ ότ ο ς , ψηλ αφώνν αε ύρητ απαλ ι οπάπο υτ σατ ουν ατ αφο ρέ ση. Έκ αμν εμι κ ρόν θ όρυβον ,κ ρούωνδι άφοραζ ε ύγ ηπαλ αι ώντ σό κ αρωνπροςάλ λ ηλ ακ αι ε πίτ ωνσαν ί δ ωντ ουπατ ώματ ος .

— Πο ύε ί ν αι τ απαλ ι οκ ατ σάρι αμου; ε ί πε . Τέ λο ςε φόρε σε νε νζ ε ύγ ος πατ ημέ ν ων γ υν αι κ ε ί ων ε μβάδων , τ ας ο ποί αςε ύρε , κ αιαί τ ι ν ε ςε κ άλ υπτ ονμό ν οντ ο υςδακ τ ύλ ου ςτ ωνποδών 50

κ αιμέ ρος τ ου τ αρσού , αφή ν ουσαιέ ξ ω όλ ην τ ην πτ έ ρν αν . Άλ λ ον θ όρυβονέ κ αμεδ ι άν ' αν οί ξ ητ ηνθύ ραν , μηε υ ρί σκ ωνε ι ςτ οσκ ό τ οςτ ον σύρτ ηνούτ ετ ομάν δ αλ ο ν . Αφούήν ο ι ξ ετ ηνθύ ραν , ε παν ή λ θε ναί φν ης ο πί σω.

— Ακ ούς , Δε λ χ αρώ, ε ί πε , τ ηςΑμέ ρσαςμον άχ αν α πω ν α 'ρθήκ αιτ ο Κρι ν ι ώ μαζ ί ; Τί λ ε ςε σύ, πε θε ρά; Και ηΦραγ κ ογ ι αν ν ούαν υ πόμον ος : — Πή γ αι ν ετ ώρα, τ ί φέ ρν ε ι ςγ ύρο ; Αςε ρθήό ποι οςε ρθ ή! Η Δε λ χαρώ ε θ ρήν ε ιήρε μακ ύπτ ουσαε πίτ ουλ ί κ ν ο υ. Ο Ντ αν τ ήςπρι ν ε ξ έ λ θη, έ ρρι ψεβλ έ μμαε ι ςτ ολ ί κ ν ονκ αι ε ι ςτ ηνσύζ υγ οντ ου .

— Αχ !κ ρί μα, ζ άβαλ ε !ε ί πε ... Κ' έ βλ ε πακ άτ ι όν ε ι ρα!... βρεπαι δ ι ά! Κ' ε ξ ήλ θεδρομ αί ος .

Η'

Την ε βδομάδα τ ων Βαΐ ων , μί αν πρωί αν , απή λ θε ν η Φραγ κ ογ ι αν ν ού ο λ ομόν αχ ηε ι ςτ ην ε ξ οχή ν , προ ςτ ης Μαμού ςτ ο ρέ μα. Ήθε λ εν α ε πι σκ ε φθ ήτ ο νμι κρό νε λαι ών α, τ ονοπο ί ονως«ψυχ ομοί ρι »ε ί χ ελ άβε ι από μί ανε ύπορο νοπωσού νκ ου μπάραντ ης , αποθαν ο ύσανάκ λ ηρον , κ αιε ι ςτ ηνοπο ί ανε ί χ επροσφέ ρε ιε κ δο υλ ε ύσε ι ς . Τοήμι συτ ουε λ αι ών ος τ ούτ ουε ί χεδώσε ιωςπρο ί κ αε ι ςτ ηνΔε λ χαρώ, τ οάλ λ οήμι συκ ατ ε ί χε ν ακ όμηηγ ραί α. Ολ ί γ αι ε βδομάδε ςε ί χ ον παρέ λ θε ι από τ α γ ε γ ον ότ α τ α οποί α δ ι ηγ ήθημε ν . Ουδ ε ί ςδ υσαν άλ ογ ος θ όρυβος ε ί χ εγ ί ν ε ιδι άτ ο μι κ ρόν θ υγ άτ ρι οντ η ςΔε λ χ αρώςτ ηςΤραχ ήλ αι ν ας ,τ οοποί ονέ θαψαντ ηναυ τ ήν η μέ ραν . Η μήτ ηρτ ουβρέ φου ς , ανκ αιε ί δ ετ αμέ λ αν άτ ι ν αση με ί απε ρί τ ονλ αι μό ντ ουμι κ ρούπαι δι ού ,δ ε νθαε τ όλ μαποτ έν ακ άμηλ όγ ο ν ,ο ύτ ε

51

άλ λ οςθ αε πί στ ε υετ οέ γ κ λ ηματ η ςμη τ ρόςτ η ς . Προφαν ώςτ οπαι δί ον ε ί χ ε ναποθάν ε ι απότ ονκ οκ κ ί τ ην . Ο μό ν ος ι ατ ρός , ό στ ι ς υπή ρχε ν από χρό ν ων ε ι ςτ οχ ωρί ο ν , ο φι λ άν θρωπος Βαυαρός Β., έ τ υχ ε ν απών . Εί χε ν ακ ουσθή κ αιπάλ ι ν χ ολ έ ραε ι ςτ ηνΑί γ υπτ ον ,κ αι τ ου που ργ ε ί ο ντ ωνΕσωτ ε ρι κ ώνσυν ήθ ι ζ εν ' αποστ έ λλ ηκ ατ ' ε κ λ ογ ήντ ονι ατ ρόντ ούτ ονε ι ςτ ηνδι ε ύθυ ν σι ντ ο υε ν Δήλ ωλ ο ι μο κ αθαρτ ηρί ου . Αν τ ' αυτ ού η Κυβέ ρν ησι ςε ί χεστ ε ί λ ε ιπροσωρι ν ώς ωςυγ ε ι ον όμον γ η ραι ό ντ ι ν αι ατ ρό ν , τ ονκ . Μ., όστ ι ςδε νε ί χ εφθάσε ιακό μη. Εντ ω με τ αξ ύυ πήρχ ε νε ι ς απόφοι τ οςτ ης ι ατ ρι κ ής , δι ατ ρί βων ε ντ ην ήσω. Ούτ ο ςκ λ ηθε ί ς υπό τ ης δημο τ ι κ ής αστ υν ο μί ας όπως βε βαι ώση τ ον θ άν ατ ον , ε κο ί τ αξ ε νε πι πολ αί ως τ ο πρόσωπον τ ου ν ε κ ρού βρέ φου ς , παρε πον έ θηδι ατ ίν αμηντ ονφων άξ ου νε ν όσω τ ούτ οέ ζ ηκ 'έ δ ωκ ετ ο «ε ν τ αφι αστ ή ρι ο ν », γ ράψας«ε κσπασμώδ ουςβη χό ς ». Ηγ ραί α Χαδ ούλ α από τ ης η μέ ρας ε κ ε ί ν ης έ ζ ησε ζ ωήν τ ύψε ων , αν η συχ ί ας ,κ αι μ' ε ξ ωτ ε ρι κ όνσχ ήμαωςν αε ί χετ έ φρανε πί τ η ςκ όμηςτ ης ψαράς ,τ όσονε λ αφρώςκ υ πτ ή νκ αι ακ ί ν ητ ονε τ ήρε ι τ ηνκ ε φαλ ήντ ης ,κ αι ωςν αε φό ρε ιτ ηνμακ ράνμαύρηνμαν δήλ αντ ηςωςσάκ κ ονμε τ αν οί ας . Ότ αν ε μβήκ ε ν η Με γ άλ η Σαρακο στ ή, άρχ ι σε ν α συχ ν άζ ηε ι ςτ ην ε κ κ λ ησί αν , έ κ αμν ε πολ λ άς κ αι βαθε ί ας γ ο ν υκ λ ι σί ας , ε με λ έ τ α ν α ε ξ ομολ ογ η θή, κ αιαν έ βαλ λ ε ν . Εν ήστ ε υε νάν ε υε λ αί ουξ ηροφαγ ού σατ ας πέ ν τ ε ημέ ρας ε κ άστ ης ε βδομάδο ς , κ αιε ί χ εβ αστ άξ ε ι«τ ρί με ρο» τ ην πρώτ ηνε βδο μάδ ακ αιτ ο με σο σαράκ οστ ον . Εν τ ρέ πε τ ον α βλ έ πη τ ην κ ό ρητ η ς ,τ ηνΔε λ χ αρώ, κ αι απέ φε υγ εν ' αν τ ι κ ρύσητ οβλέ μματ ης . Τηνη μέ ρανλ οι πόνε κ ε ί ν ην , τ η ςε βδομάδαςτ ωνΒαΐ ων , έ φθ ασε νη Φραγ κ ογ ι αν ν ο ύλ ί αν πρωίε ι ςτ ην κ ορυφήν τ ου υψη λο ύ πε τ ρώδο υς λ ό φο υ, τ ο υ αν τ ι κ ρύζ ον τ ος ε κ δυσμών τ ην πολ ί χ ν ην , κ αι ο πόθε ν με λ αγ χ ολ ι κ όνπί πτ ε ιτ οβλ έ μμαε πίτ ουμι κ ρούκ οι μητ ηρί ου, απλ ο υμέ ν ου κ άτ ω, ε πίυ ψηλ ήςθαλ ασσο πλ ήκ τ ουλ ωρί δ οςγ ης , μετ αλε υ κ άμν ήματ α, 52

κ αιε υθ ύςφε ύγ ε ιζ ητ ούνφαι δρότ ητ ακ αιζ ωήνε ι ςτ αγ αλ αν άκ ύματ α, ε ι ς τ οε υρύ ντ ρι πλ ούν λ ι μέ ν α, κ αιε ι ςτ α χλ οε ρά, χ αρί ε ν τ αν ησί δι α, τ α φράτ τ ον τ ατ ο ύτ ο νε ξαν ατ ολ ώνκαιμε σημβρί ας . Επάν ωτ ηςκ ορυ φής ε κ ε ί ν ηςί στ ατ οε ρη μι κ όν , άπο πτ ον , ωςφαν όςτ ηνημέ ρανλ άμπων , τ ο ε ξ ωκ κ λ ήσι ο ντ ου Αγ ί ο υ Αν τ ων ί ου. Η Φραγκ ο γ ι αν ν ού δι ήλ θε νέ ξ ωθ ε ν , ποι ούσατ οσημε ί οντ ουΣτ αυ ρού, κ 'ε ν ώε ί χ εσκ οπό νν αε ι σέ λ θη , τ ην τ ε λ ε υ τ αί ανστ ι γ μήνε δί στ ασε ,κ 'ε ξ ηκ ολ ού θησετ ονδρό μοτ ης . «Δε νε ί μαι άξ ι α», ε ί πε μέ σα τ ης , «ν α μπω σ' έ ν αξ ωκ κ λ ήσιπου τ όσο συ χν ά λ ε ι τ ουργ ι έ τ αι ... Αςπάω κ αλ ύτ ε ρ αστ ο νΑϊ -Γι άν ν ητ ο νΚρυ φό». Με τ άτ ούτ οέ φθασεε ι ςτ ονε λαι ών α, ε πε θ ε ώρη σε νε νπροςε νόλ ατ α ε λ αι όδε ν δραδι άν αι δήανήσανφο υκ ωμέ ν αή δη. Ήτ οήδηπροςτ αμέ σα Απρι λ ί ου ,τ οδ εΠάσχ αήρχ ε τ οόψι μον . Παρε κ άλ ε ιμέ σατ ηςτ ονΧρι στ όν «ν αδ ώσηλ αδάκ ι ,γ ι αν ' αν απλ έ ψ' ηφτ ώχε ι α». Απόδύοε τ ών , τ ω όν τ ι , δ ε νε ί χ ανκ αρπί σε ιο ιε λ ι έ ς ,ε ί χεδεαν αφαν ήκ αιμί αύπο υλ οςασθέ ν ε ι α, φθ ε ί ρου σατ ονκ αρπόν ,κ αι μαυ ρί ζ ο υσατ ουςκ λ ών αςτ ωνδέ ν δρων . Αφού έ με ι ν ε νε π' ολ ί γ ον ε ι ςτ ον ε λαι ών α, ε σηκ ώθη , στ ρέ φο υσα πολ λ άκ ι ςτ ηνκ ε φαλ ήνοπί σω, ωςδι άν ' αποχ αι ρε τ ί σητ αε λ αι όδε ν δρα κ αιαπε μακ ρύ ν θη. Έφθασε κ άτ ω ε ι ςτ ο ρε ύμα καιήρχ ι σε ν ατ ο αν έ ρχ ε τ αι ,κ αθ ώςπολ λ άκ ι ςσυ ν ήθι ζ ε . Φέ ρουσατ οκ αλ άθ ι οντ ηςυπότ ον αρι στ ε ρόναγ κ ών α, κ ρατ ο ύσατ ομαχ αι ράκ ιτ ηςμετ ηνχ ε ί ρατ η νδε ξ ι άν , έ κ υπτ ε παν τ ο ύ, ε ι ς όσα μέ ρη αυ τ ήε γ ν ώρι ζ εκ ' έ ψαχν εν αε ύρη κ αυ κ αλή θρε ςκ αιζ οχ άρι ακ αιμυρό ν ι ακαιάν ηθ ον δι άν α γε μί ση τ ο κ αλ αθάκ ιτ ης ,ν ακ άμηπί τ τ αντ οΣάββατ οντ ουΛαζ άρο υ, ν αφάγ ηαυ τ ή κ ' αιθυγ ατ έ ρε ςτ ης , αλ λ άν απροσφέ ρηκ ' ε ι ςτ ι ςγ ε ι τ όν ι σσε ς , απότ ας ο ποί αςχ άσι μονδ ε νε ί χ ε ν . Εκ τ ό ςτ ων αγ ρι ολ αχάν ων τ ούτ ων , τ α οπο ί α όλ αιε γ ν ώρι ζ ον ν α συλ λ έ γ ουν , ηΧαδ ούλ αήξ ε υρε νάλ λ αβότ αν α, χ ρήσι μ αωςφάρμακ αδ ι ά τ ουςασθε ν ε ί ς , τ οτ ρί με ρο , καιτ ηνδρακ ον τ ι άκ αιτ η ναγρι ο κ ρομμύδα, αν άμε σα ε ι ςτ αςκ ομάρου ςκ αιτ αςπτ έ ρι δας , κ αιπαρά τ αςρί ζ αςτ ων 53

αγ ρί ωνδέ ν δρων , κ αιτ ουςμύκ ητ αςκαιτ αςάκ αν θ αςκ αιτ αςκ ν ί δας , κ αθώςκ αιτ οπο λ υτ ρί χ ι ε ι ςτ ουςμι κ ρούςκ ατ αρράκ τ αςτ ουρε ύματ ο ς–τ ο ο ποί ονλ έ γ ου νότ ιε ί ν αι φάρμακ ονδι άτ αςλ ε χο ύςτ αςπυ ρε σσού σας . Αφού συ ν έ λε ξ ε νι κ αν ά βότ αν ακ αιε κτ ο υε ί δ ους τ ων ι αματ ι κ ών τ ούτ ων ,τ αοποί αε τ ύ λ ι ξ ε νε ι ςχωρι στ όνμαν δήλ ιε ν τ όςτ ουκ αλ αθ ί ο υ, κ αι ηώρα έ κ λ ι ν ε νήδη προςτ οδε ι λ ι ν ό ν , κ αιο ή λι ο ςε πλ ησί αζ ε νε ι ςτ ην κ ο ρυφήντ ουβου ν ού· ε ν τ όςτ ουρε ύματ οςβαθε ί αήτ οησκ ι ά, κ αι οθρο υς τ ωνβημάτ ωντ ηςαν τ ή χε ιωςδο ύποςσκλ ηρόςε ι ςτ οβάθο ςτ ηςψυχ ής τ ης . Ηγ ραί ααν ή ρχε τ οή δηυψηλ ό τ ε ρα, προςτ ηναπότ ομονκ ορυφήντ ου ρε ύ ματ ος . Κάτ ωε χ αράτ τ ε τ οβαθ ύτ οποτ άμι ο ν , τ ' Αχ ε ι λ άτ ορέ μα, κ αι ό λ ηντ ηνβαθ ε ί ανκο ι λάδ αμε τ άη ρέ μο υμο ρμυρι σμούδι έ τ ρε χ ετ ορε ύμα, κ ατ ά τ ο φαι ν όμε ν ο ν ακ ι ν ητ ούν , λ ι μν άζ ον , αλ λά πρ άγ ματ ι αε ν άως κ ι ν ο ύμε ν ονυπότ αςμακ ράςβαθυ κ όμου ςπλ ατ άν ους · αν άμε σαε ι ςβρύα κ αιθάμν ο υςκ αιπτ έ ρι δ ας ,ε φλο ί σβι ζ εμυ στ ι κ ά, ε φί λ ε ιτ ου ςκ ορμούςτ ων δ έ ν δρων ,έ ρπονο φι οε ι δώςκ ατ άμήκ οςτ ηςκ οι λ άδος , πρασι ν ωπό ναπό τ αςαν τ αυγ ε ί αςτ αςχλ οε ράς , φι λο ύνκ αιάμαδάκ ν οντ ου ςβράχο υςκ αι τ αςρί ζ ας ,ν άμαμορμύρον , αθό λ ωτ ον , βρί θοναπόμι κ ράκ αβουράκ ι α, τ α ο ποί αέ τ ρε χ ον ν ακ ρυ βώσι νε ι ςτ οθ όλ ωμα τ ης άμμου, άμα κ αν έ ν βο σκ όπο υλ ον , αφήν ον τ ας ολ ί γ ας αμν άδ ας ν α βόσκ ουν ε ι ςτ ην δ ροσε ράνχλ όη ν , ήρχ ε τ ον ακ ύ ψηε ι ςτ ορε ύμα, κ αιαν ε σήκ ων επέ τ ραν τ ι ν άδι άν ατ ακ υ ν ηγ ήση. Τολ άλ ον , ασί γ ητ ονκ ε λ άδ ηματ ωνκ οσσύφων αν τ ήχ ε ιαρμον ι κ όνε ι ςτ οδάσος ,τ οπε ρι στ έ φονόλ ηντ ηνδυ τ ι κ ήνκ λι τ ύν , κ αι αν έ ρπονε ι ςτ ηνκ ορυ φήντ ο υΑν αγύ ρου, έ ωςτ ηνΑε τ οφωλ ι άνε πάν ω – όπουε λ έ γ ε τ οό τ ιε ι ςθαλ ασσαε τ όςε ί χεκ ατ οι κ ήσε ιε πίτ ρε ι ςγ ε ν ε άς αν θ ρώπωνε κ ε ί , κ αιτ έ λ οςε ξ έ λ ι πεχ ωρί ςν ' αφήσηαε τ όπου λ α. Ει ςτ ην ε ρημωθ ε ί σανφωλ ε άν τ ου ε υ ρέ θ η ολ ό κλ ηρον μο υσε ί οναπό τ ε ράστ ι α κ ό κ κ αλ α θαλ ασσί ων όφε ων , φωκών , κ αρχ αρι ών κ αιάλ λ ων ε ν αλ ί ων θ ηρί ων , τ αοποί αε ί χ εξ ε φαν τ ώσε ικ ατ άκ αι ρο ύςομέ γ αςκ αικ ρατ αι ός 54

ό ρν ι ςτ ωνθαλ ασσών , μετ ογ ρυπόνράμφοςτ ουτ οκ υ αν ωπόν ,κ αιμετ ο τ ε φρόνμε γ αλο πρε πέ ςπτ έ ρωμα. Επάν ω, ε ι ςτ ηνκ ορυφήντ ουρε ύ ματ ος ,ε ι ςέ ν αζ υγ όνσχ ηματ ι ζ όμε ν ον με τ αξ ύ δύ ο βουν ών , αν άμε σα ε ι ςτ ου Κον όμου τ α ρό γ γ ι ακ αιε ι ςτ ον Μι κ ρόν Αν άγ υ ρον , ε κ ε ίε υρί σκε τ ο από παλ αι όν κ αι ρόν τ ο αρχαί ον , έ ρημο ν μον ύδ ρι ο ν , ο Άι ςΓ ι άν ν ης ο Κρυ φό ς . Ήτ ο πράγ ματ ικ ρυ φό ς , κ ε ί με ν οςό πι σθε ντ ο υμι κ ρο ύαυχ έ ν ος ,κ αλ υπτ όμε ν οςαπότ αδύ οβουν ά, κ αιαπόπυκ ν ήνλό χμην . Εί τ εε κτ ο υβορε ί ουμέ ρουςήρχ ε τ οτ ι ς , όπως τ ώραηΦραγ κ ογ ι αν ν ούαπότ ' Αχ ε ι λ άτ ορέ μα, ε ί τ εε κτ ο υμε ση μβρι ν ού, ε κτ ης τ οποθ ε σί ας τ ης κ αλ ου μέ ν η ςτ ου Κον όμου τ α ρόγ γ ι α, κ αιαν ε γ γ ύ τ ατ αδι ήρχ ε τ οπλ ησί οντ ουπαλ αι ούσε βάσματ ος , ήτ οαδύν ατ ονν α υ ποπτ ε ύσητ ηνύπαρξ ί ντ ο υ, ανδε νε γ ν ώρι ζ εκ αλ ώςτ αμέ ρη, όπωςτ α ε γ ν ώρι ζ ε νηΦραγ κ ογ ι αν ν ού . Ο πε ρί βολ ος κ αιτ α ολ ί γ ακ ε λ λ ί αή σαν ε ρε ί πι ον από πολ λ ού . Ο ν αΐ σκ ος ωρθο ύτ ο ακ όμη, αλ λ ' ή τ ον έ ρη μο ςκ αιαλ ε ι τ ούργ η τ ος . Το κ αθο λ ι κ όν ε στ ε γ άζ ε τ ο ακ όμη, αλ λ ' ε ι ςτ ο άγ ι ον βήμα η στ έ γ ηε ί χε κ ατ αρρε ύ σε ιπρο ςτ ο βόρε ι ον , αιδε πλ άκε ςτ ης σκ ε πής κ αιτ α συν τ ρί μματ αε ί χ ονκ αλύ ψε ιτ οθυσι αστ ήρι ον · υ πήρχ εξ ύ λ ι ν οντ έ μπλ ον , πάλ αιποτ έγ λ υπτ όνκ αιχ ρυσωμέ ν ον , ε φθαρμέ ν ονκ αιδυ σγ ν ώρι στ ον , αλ λ ' αιε ι κ όν ε ςέ λ ε ι πον . Αιολ ί γ αιτ οι χο γ ραφί αιε ί χ ονφθαρή από τ ην υ γ ρασί αν ,κ αι τ απρόσωπατ ωνΑγ ί ωνδ ε νδι ε κ ρί ν ον τ οπλέ ο ν . Μόν ονδε ξ ι όθε ντ ουχ ορούυπή ρχεμι ατ οι χ ογ ραφί α παρι στ ώσατ ον Άγ ι ονΙ ωάν ν ηντ ονΠρόδρομο νμαρτ υ ρούν τ ατ ονΧρι στ όν · «Ί δεοΑμν ός τ ουθε ού, οαί ρωντ ηναμαρτ ί αντ ουκ όσμου ». Τοπρόσωπονκ αιηχε ι ρ τ ουΒαπτ ι στ ού, τ ε ι ν ο μέ ν ηκ αιδ ε ι κ ν ύ ουσα, δ ι ε κ ρί ν ο ν τ οο πωσού νκ αλ ώς . Το πρόσωπον τ ού Σωτ ήρος λ ί αν αμυδρώς ε φαί ν ε τ οε πίτ ου υ γ ρού τ οί χ ου. ΤονΆϊ -Γι άν ν ην τ ονΚρυ φόνε πε κ αλ ού ν τ οτ ον παλ αι όνκ αι ρόνόλ οι ό σοιε ί χ ον «κ ρυφόν πόν ον » ήκ ρυ φήν αμαρτ ί αν . Ηγ ραί α Χαδούλ α 55

ε γ ν ώρι ζ ετ ηνδ οξ ασί ανήτ οέ θ ι μοντ ούτ ο, κ αιδι άτ ο ύτ οε ν θυ μή θη ν α έ λ θησή με ρο νε ι ςτ ονπαλ αι όν , έ ρημο νν αΐ σκ ον , όπωςπροσφέ ρητ ας ι κ ε σί αςτ ης . Προ έ κ ρι ν ετ ονν αόντ οναλε ι τ ούργ ητ ον , αφούκ αιε ι ςτ ην ε ν ο ρι ακ ήνε κ κ λ ησί αν , όπο υε σύχ ν αζ ε νόλ ηντ ηνσαρακ οστ ήν , ε τ ό λμα μό ν ονν αε ι σέ ρχ ε τ αιμάλ λ ονε ι ςτ ονν άρθη κ α, όπι σθ ε ντ ουε ν όςφύ λ λ ου τ ηςγ υν αι κ ε ί αςπύλ ης , τ ουκ λ ε ι σμέ ν ο υμετ ονσύ ρτ ην–ωςν αησθάν ε τ ο τ ηναν άγ κ ηνν αε ί ν ' ε τ ο ί μηπροςφυ γ ήν , άμα τ ηνε δ ί ωκ έτ ι ς ! Καιδ ε ν ε φοβε ί τ οτ όσονμητ ηνδι ώξ ηοΠαπαν ι κ όλ ας , οαυ στ ηρόςκ αιασκ ητ ι κ ός ε φημέ ρι ος , ήοκ υρΔημητ ρόςοε πί τ ροπος , όστ ι ςπάν τ οτ εε γ όγ γ υζ εκ αι ή τ ο τ ραχύ ς προς τ ας γ ραί ας , αί τ ι ν ε ςε πέ με ν ον μη θ έ λ ου σαι ν ' αν έ ρχ ων τ αι ε ι ςτ ονγ υν αι κ ων ί τ ην ,κ αιαπήτ ου νν αέ χ ουνδι αρκ ώςμι κ ρόν , πε ρί φρακ τ ον μεσε ι ράςστ ασι δί ων δι αμέ ρι σμα, ε ι ςτ ην βορε ι οδυ τ ι κ ήν γ ων ί αντ ουν αού· αλ λ ' ε φοβε ί τ οτ ο νΑρχ άγ γε λ ον , τ οναγ ρι ωπόν , όστ ι ς ή τ οζ ωγ ραφι σμέ ν οςμε γ αλ ωστ ίε πίτ ηςβορε ί αςπύλ η ςτ ο υν αού, μετ ην ρο μφαί αντ ουτ ηνφλ ογ ί ν η νε ι ςτ ηνχε ί ρα. Ει σήλ θε νε ι ςτ ονέ ρημονν αΐ σκ ον , άν αψε νε νκ ηρί ον , τ οοποί ονε ί χ ε ν ε ι ςτ οκ αλ άθ ιτ ης μαζ ίμε ολ ί γ α πυ ρε ί α, κ ' έ κ αμε τ ρε ι ς στ ρωτ άς γ ο ν υκ λ ι σί ας ε μπρός ε ι ςτ ην τ ο ι χογ ραφί αν τ ην ημι ε φθαρμέ ν ην . Εί τ α, αν ακ υ κ λ ούσα ε ι ςτ ο νν ουντ ηνέ μμον ο νι δέ αν , ήτ ι ςτ ηςε ί χ εκ ολ λ ήσε ι , χ ωρί ςν ατ ηνε κ φράζ η με γ αλ οφών ως , ε ί πεμεφων ήν , τ ηνοποί ανθ α η δύν ατ ον ' ακ ούσητ ι ς , ανπαρί στ ατ ομάρτ υ ςτ η ςσκ ην ήςε κ ε ί ν ης : «Αν έ κ αμακ αλ ά, Αϊ -Γι άν ν ημου ,ν αμο υδώσηςσημε ί οσήμε ρ α... ν ακ άμω μί α κ αλ ήπράξ η , έ ν α ψυ χι κ ό, γ ι αν αγ αλ ην ι άσ' ηψυχ ήμουκ ' ηκ αρ δούλ α μο υ!...»

Θ'

56

Αφούε ί χεγ ε μί σε ιτ οκ αλ άθ ιτ η ς , και οή λ ι ο ςέ κ λ ι ν επολ ύχαμηλ ά, κ αθώς ε ξ ήλ θετ ουε ρήμουν αΐ σκ ου , ηγ ραί αΧαδούλ αε κ ί ν ησεν αε πι στ ρέ ψηε ι ς τ ηνπο λ ί χ ν ην . Κατ ήλ θ επάλι ντ ορέ μ α-ρέ μαε ι ςτ αοπί σω, ε στ ράφηδε ξ ι ά, άρχ ι σεν ' αν ηφορί ζ ηπροςτ ο νλ ό φο ντ ουΑγ . Αν τ ων ί ου, οπό θε νε ί χ ε ν έ λ θε ι . Μό ν ονπρι νφθάση ακ όμη ε ι ςτ ηνκ ορυφήντ ου λ όφο υ, ε φ' ου ί στ ατ αιτ ο παρε κ κ λ ήσι ον , κ αιοπόθε ναν οί γ ε τ αιμε γ άλ η θέ α προςτ ον λ ι μέ ν ακ αιτ ηνπό λ ι ν , ε ί δε νε κ ε ίδε ξ ι άτ ηςχ αμηλ άε ι ςτ οβάθοςμι κ ράς κ ο ι λ άδ ος , ή τ ι ςκ αλ ε ί τ αιτ ηςΜαμούςτ ο ρέ μα, κ αιτ έ μν ε ικ ατ ' αμβλ ε ί αν γ ων ί αντ ηνάλ λ ηνβαθ ε ί ανκ οι λ άδα τ ο υ Αχ ε ι λ ά, τ ονε υρύ νκαικ αλ ώς κ αλ λ ι ε ργ ημέ ν ονκ ή ποντ ουΓ ι άν ν ητ ουΠε ρι βο λ ά, κ αι ε ί πεμέ σατ ης : «Αςπάω στ ονμπαχ τ σέτ ουΓι άν ν η , ν ατ ουγ υρέ ψω κ αν έ ν αμάτ σο κ ρο μμύ δι α, ήκ αν έ ν αμαρού λι ,ν αμεφι λ έ ψη... Τί θαχ άσω;» Συγ χ ρόν ως , αν ε πόλ ησε ντ ηνστ ι γ μήνε κ ε ί ν η , ό,τ ιπροημε ρώνε ί χ ε ν ακ ο ύσε ι · ότ ιηγ υ ν αί κ ατ ο υΓι άν ν ητ ουΠε ρι βολ άήτ ονάρρωστ η. Ην ν όε ι αναύτ ηε υ ρί σκ ε τ οτ ώραε ι ςτ η νκ αλ ύ βη ντ ηνε ν τ όςτ ουκ ήπο υ, παράτ ην ε ί σο δον , ήανε ν οση λ ε ύ ε τ οε ι ςτ η νπόλ ι ν . Αλ λ 'ε πε ι δήοκ ηπουρόςοί δι ος θ αε υ ρί σκ ε τ οε ξάπαν τ οςε δώ, (συν ε πέ ραν ε ν ,ε πε ι δήέ βλ ε πε νμακ ρόθε ν αν ο ι κτ ήν τ ην θύραν τ ο υ πε ρι βό λο υ) ε συλ λ ο γί σθη ν ατ ου πουλ ή ση δ ούλ ε υσι ν , μετ αβότ αν απουε ί χ εστ οκ αλ αθ άκ ιτ ης ,υ ποσχ όμε ν ηαυ τ ώ «μαν τ ζ ούν ι α» προςί ασι ντ ηςγ υν αι κ όςτ ου. Εί τ αε υθύ ςπάλι νε ί πεκ αθ' ε αυτ ήν : «Τιδο ύλ ε ψην ακ άμηκ αν ε ί ςστ ηφτ ώχε ι α!... Η με γ αλ ύ τ ε ρηκ αλ ωσύν η πουμπορού σεν ατ ουςκ άμηθ αήτ ονν αε ί χ εκ αν ε ί ςστ ε ρφοβότ αν ον α τ ους δώση . (Θε μ' σχ ώρε σέ με !) Ας ή τ ον κ αιπαλ λ ηκ αροβό τ αν ο! ε πέ φε ρε . Γ ι ατ ίκ άν ε ιόλ οκ ορι τ σάκ ι α, κιαυτ ήηφτ ωχ ι ά!... Θαρρώ πως έ χ ε ιπέ ν τ 'έ ξ ιωςτ ώρα. Δε νξ έ ρω αντ η ςέ χ ηπε θάν ε ικ αν έ ν α... απ' αυτ ά τ αε φτ άψυχ α!» Εί χε νε ρε υν ήσε ι ,τ ω όν τ ι ,ε πίχ ρόν ουςπολ λ ού ς ,ε ι ςτ αβουν άκ αιτ ας φάραγ γ ας , ό πως ε ύ ρη «παλ λ η καρο βότ αν ο » δι άτ ηνκό ρην τ η ς , αλ λ ' 57

ε κ ε ί ν οτ ο οποί οντ η ςε ί χεδ ώσε ιδε νε πέ τ υχ ε ν · ε ξε ν αν τ ί ας , ε ν ήργ ησε μάλ λ ονως«κ ορι τ σοβότ αν ο ». Καιόμωςε ι ςαυτ ή νάλ λ ο τ ε , ότ αντ ηςτ ο έ δωκε νη αν δραδέ λ φη τ ης , ε ί χ ετ ε λ ε σφορήσε ι , δι ότ ιέ κ αμετ έ σσαρας υ ι ούς ,κ αιμό ν οντ ρε ι ςθ υγ ατ έ ρας . Όσοναφοράτ ο«στ ε ρφοβότ αν ο», ο πν ε υματ ι κ όςτ ηςε ί χ ε νε ι πε ί προχ ρόν ωνό τ ι ε ί ν αι με γ άλ ηαμαρτ ί α. Πρι ν φθάση ε ι ςτ ην θύραν τ ο υκ ήπου , κ αθώς κ ατ ή ρχε τ οτ ον δ ρομί σκ οντ ηςκ λ ι τ ύος , ε ί δε νότ ιοΓι άν ν ηςοΠε ρι βολ άςδ ε νε υ ρί σκ ε τ ο ε ν τ όςτ ουκ ή που, αλ λ ' ήτ οτ ηνστ ι γ μήνε κ ε ί ν ηνε ι ςτ ονγ ε ι τ ον ι κ όναγ ρόν , τ ονοποί ονε ί χ εφαί ν ε τ αιε ν οι κ ι άσε ιωςκ ολ λ ήγ αςαπότ ονγ ε ί τ ον α. Ο αγ ρό ςήτ ονσπαρμέ ν οςκ ρι θήνλ ί ανχλ ο άζ ου σανκ αισπι θ αμι αί ανήδη, ε κ ε ί τ οδ εε πίχ αμηλ οτ έ ρο υαπότ ονκ ήπο νε πι πέ δου, ε ι ςύ ψοςγ όν ατ ος . Ο Γι άν ν ης , σκ υμμέ ν ος ε ι ς μί αν άκ ρην τ ου αγ ρού, ως φαί ν ε τ αι , ε βοτ άν ι ζ ε ν , ήτ οιε ξ ε ρρί ζ ων ετ ' άσχ ημαχ όρτ ακ αιτ αζ ι ζ άν ι ααν άμε σαε ι ς τ οσπαρτ όν ,ε ν όσω ήτ οακ όμηε ν ωρί ς ,κ αιοή λι ο ςέ δυ ε νήδ η. Ευ ρί σκ ε τ ο πέ ραντ ηςάλ λ ηςάκ ραςτ ο υκ ή που, κ αιό τ ανηΓ ι αν ν ο ύε πλ ησί ασε νε ι ς τ ηνθύραντ ουπε ρι βό λο υ, δ ε ντ ονέ βλ ε πεπλ έ ο ν ,κ ρυπτ όμε ν ονόπι σθε ν τ ουπυκ ν ο ύφράκ τ ο υ, ε ι ςι κ αν ήναπόστ ασι ν , ώστ εδε νη μπόρε σεν ατ ου φων άξ ημακ ρόθε ντ η νκ αλ ησπέ ραν . Εκ ε ί ν ος ,κ ύπτ ων , όλ ο ςέ κ δ οτ οςε ι ς τ ηνε ργ ασί αντ ου, ο ύτ ετ ηνε ί δε ν . Ηγ ραί αΧαδ ούλ αε ι σήλ θε . Πλ ησί οντ ηςθύρ αςήτ ονηκ αλ ύβη ,ι κ αν ώς λ ε υ κ άζ ου σα, μεε ξ ωτ ε ρι κ όνόχ ιπολ ύακ μαί ο νού τ εκ αθάρι ον . Εφαί ν ε τ ο ό τ ιπρο πο λ λ ού χ ρόν ουδε νε ί χ ε νασβε στ ωθή, κ ' ε μαρτ ύρε ιπε ρίτ ης αρρωστ ί ας τ ης ο ι κο κ υράς . Ατ αξ ί αε ργ αλ ε ί ων , χόρτ ων κ αιδε μάτ ων υ πήρχ ε νέ μπροσθε ντ αύτ η ς . Ηθ ύρα ήτ οκ λ ε ι στ ή. Τα δύ ο παράθυρα κ λ ε ι στ ά. Μόν ονε ι ςφε γ γ ί τ ηςμεύαλ ονυπήρχ επρο ςτ αάν ω, αλ λ άδι άν α φθ άσηωςε κε ίε πάν ω ηΦραγ κ ογ ι αν ν ού , δ ι άν αστ ηλ ώσητ οαν άστ ημά τ ηςκ αιί δ ηανή τ ονάν θρωποςμέ σα, έ πρε πεν ' αν έ λ θητ αςδ ύοήτ ρε ι ς βαθμί δ ας , κ αι ν α φθάση ε ι ςτ ο μι κ ρόν , άφρακ τ ον σαν ί δ ωμα, τ ο κ αλ ού με ν ον«χ αγ ι άτ ι ».

58

Εν ώε δί στ αζ ε ν , ανέ πρε πεού τ ων ακ άμη , ήμάλ λ ονν ' αν έ λ θηαπλ ώς ε ι ςτ οχ αγ ι άτ ικ αιν ακ ρού ση τ ην θύ ραν , ήκ ου σε φων άς μι κ ρών κ ο ρασί ων . Ολ ί γ ονπαρέ κ ε ι ήτ οντ οπηγ άδιμετ ομάγ γ αν ον ,κ αιδ ί πλ α, η στ έ ρν α, χαμηλ ή , βαθε ί α, μετ αςό χθ αςμό λι ςαν ε χ ούσαςυ πε ράν ωτ ης ε πι φαν ε ί αςτ ηςγ ης . Επάν ωε ι ςαυ τ ήντ ηνκ τ ι στ ήνόχθ ην , παράτ οχ ε ί λ ος τ ηςστ έ ρν ας ,ε κ άθ ην τ οδ ύομι κ ράκ οράσι α, τ οε νωςπέ ν τ εε τ ών ,τ οάλ λ ο ωςτ ρι ώνε τ ών , κ αιέ παι ζ ανμεμί ανκ αλ αμι άνκ αιμεσπάγ γ ονκ αιε ν κ αρφί ον δε μέ ν ον ε ι ςτ ην άκ ρην , ως ν αε ψάρε υαν τ άχ αε ν τ ός τ ης στ έ ρν ας .

— Να!... μο υέ δωκ ετ ο σημε ί ο οΆι ς -Γι άν ν ης , ε ί πεμέ σα τ ης , σχ ε δόν ακ ο υσί ωςηΦραγ κ ογ ι αν ν ού, άμαε ί δετ αδύοθ υγ άτ ρι α... Τίλ ε υθε ρι άθα τ ης έ κ αν αν τ ης φτ ωχ ι άς , τ ης Πε ρι βο λ ούς , αν ί σως έ πε φτ αν με ς στ η στ έ ρν ακ 'ε κ ο λυ μπού σαν !... Ναι δο ύμε ,έ χε ι ν ε ρό; Πλ ησι άσασα, έ κ υψε ,κ αιε ί δε νότ ιηστ έ ρν αήτ ο νσχ ε δόνγ ε μάτ η · ως δ ύοτ ρί τ αοργ υ ι άςν ε ρού.

— Τί τ ' αφή ν ε ι ε δώ, κ ε ί ν οςοπατ έ ραςτ ους , μι κ ράκ ο ρί τ σι α, ε ί πε νπάλ ι νη Φραγ κ ογ ι αν ν ο ύ. Τάχ αδε νμπο ρούνν απέ σουνκ αι μον αχ άτ ο υςμέ σα; Έστ ρε ψε ναν ή συχ ονβλ έ μμαπροςτ ηνκ αλ ύ βην . Αλ λ ' αυτ ήε ί χ ετ ην ό ψι νότ ι δ ε νυπήρχ ε νάν θρωπο ςμέ σα. Εκ οί τ αξ εμε τ άπε ρι ε ργ ε ί αςτ α δύ οκ οράσι α. Το με γ αλ ύτ ε ροντ ο ύτ ων ωραί ον ,ξ αν θόν , ανκ αι σχ ε δ όνάν ι πτ ον ,έ κ αμν ε νωραί ανε ν τ ύ πωσι ν . Το μι κ ρότ ε ρο, χ λ ωμόν , κ ακ ον δυ μέ ν ον , ε φαί ν ε τ ο μάλ λ ον ν α πάσχη από «ζ ο ύραν », ή τ οι παι δ ι κό νμαρασμόν .

— Κο ρι τ σάκ ι α, ε ί πε ν η Φραγ κ ογ ι αν ν ού, τ ιε κ άν ε τ ' δω;... Πού ε ί ν ' η μάν ν ασας ; Τομε γ αλ ύτ ε ρονκο ράσι οναπή ν τ η σε : — Πί τ ι . Στ οσπί τ ι ,η ρμήν ε υσε νηγ ραί α. Μαπο ύστ οσπί τ ι ; Εδώ ήστ οχωρι ό ; — Ζε νε ί ν αιζ ω, ε ί πε νπάλ ι ντ ομι κ ρόν .

59

Φαί ν ε τ αιότ ιε ξ ε τ έ λ ε ιε ν τ ολ ήν τ ου πατ ρός τ ης , μη θ έ λ ο ν τ ος ν α ε ν ο χλ ώσι νοιδι αβάτ αιτ ηνάρρωστ ην . Αύτ η, άλ λ ως ,ε υρί σκ ε τ οπράγ ματ ι ε ν τ όςτ η ςκ αλ ύβη ς ,κ αί τ οιτ απαράθυραήσανκ λ ε ι στ ά, ί σωςδι άν αμην τ ηνβλ άπτ ηοε σπε ρι ν όςαήρτ ουρε ύ ματ ος . Φαί ν ε τ αιότ ιοσύ ζ υγ όςτ ης προολ ί γ ουμόν ονε ί χεκ ατ έ λ θε ιε ι ςτ ονγ ε ι τ ον ι κ όναγ ρόν , προςμι κ ράν συμπλ η ρωματ ι κ ήνε ργ ασί αν , κ αιε ί χ ε νοκ ν ήσε ιή ν ο μί σε ιπε ρι τ τ όν ν α κ λ ε ί σηκ αι τ ηνθ ύραντ ουπε ρι βόλ ο υτ ουλ αχ αν οκ ήπο υ. Ηγ ραί αΧαδούλ αη ρώτ ησεκ αι πάλ ι ν : — Κ' ε ί ν αι στ οχ ωρι ό, ημάν ν ασας ; Και σε ι ςπώςε ί στ ε'δω μον αχ άσας ; — Εί ν αι πατ έ λαςζ ω, ε ί πε νημι κ ρά.

— Πο ύ; — Εκ ε ί κ άτ ω, έ δ ε ι ξ ε νημι κ ρά.

— Και τ ι κ άν ε ι ; Η παι δί σκη έ σε ι ετ ου ς ώμους . Δε ν ήξ ε υρε τ ιν α ε ί πη.Τέ λ ος ε πρό φε ρε ν : — Έχ ε ι ζ 'λ ε ι ά. (έ χ ε ι δ ουλ ε ι ά) — Πώςσελ έ ν ε ,κ ορί τ σι μου; — Μέ ν α; Μ'σούδ α(Μυ ρσούδ α).

— Και τ η ναδε ρφήσο υ; — Τού λ α(Αρε τ ούλ α). ΗΦραγ κ ογ ι αν ν ούε σκ έ φθ η: «Θα φων άξ ου ν , τ άχ α;... Θ' ακ ο υστ ή; Πού ν ' ακ ουστ ή!... Πρέ πε ιν α κ άμω γ λ ήγ ορα, προ σέ θηκ εμέ σατ η ς . Αυ τ ός , ό πουε ί ν αι , τ ώρασελ ί γ ο, θ α'ρθηδω, γ ι ατ ίθ ασου ρουπώση, κ αιδε νθαβλ έ πην ακ άν ηδου λ ε ι ά ε κ ε ίκ άτ ω... Καιπρέ πε ιν α φε ύγ ωτ ογ λ ηγ ο ρώτ ε ρο, χ ωρί ςν α μει δή, ό πωςδ ε νμεε ί δεωςτ ώρα». Εδί στ ασεπρο ς στ ι γ μήν . Ησθάν θη μέ σα τ ης φοβε ράνπάλ ην . Εί τ α ε ί πε , σχε δό νμε γ αλ οφών ως : «Καρδι ά!... αυτ όε ί ν αι μι ααπόφαση ».

60

Και δράξ ασαμετ αςδύοχ ε ί ραςτ αδύ οκ οράσι α, τ αώθ ησεμεμε γ άλ ην βί αν . Ηκ ού σθημέ γ αςπλ ατ αγ ι σμό ς . Ταδύοπλ άσματ αέ πλ ε ανε ι ςτ ον ε ρόντ ηςστ έ ρν ας . Η με γ αλ υτ έ ρα κ ορασί ςέ ρ ρηξ ε νοξ ε ί ανκραυ γ ήν , ή τ ι ςαν τ ήχ ησε νε ι ς τ ηνμον αξ ι άντ η ςε σπέ ρας .

— Μα...! Εξε μφύτ ο υ ορμής , ηΦραγ κ ο γ ι αν ν ού έ στ ρε ψετ οπρόσωπονπρος τ ηνλ ε υκ ήνκ αλύ βην ,ό πουμέ χ ρι τ ού δεε ί χε νε στ ραμμέ ν ατ αν ώτ α. Καισυγ χ ρόν ωςε τ οι μάζ ε τ ον αφύγ η ,κ αισυν άμαέ στ ρε φετ ονκ αν θόν τ ουόμματ οςπροςτ ηνστ έ ρν αν , δι άν αι δήανδι ήρκ ε ι ηαγ ων ί α. Αν έ λ αβε τ οκ αλ άθιτ ης , τ οο ποί ον ε ί χ ε απο θέ σε ικ ατ αγ ή ς , κ αι απε μακ ρύ ν θηδύ οβήματ α. Τα δ ύομι κ ρά πλ άσματ αήσπαι ρο νμέ σα ε ι ςτ ον ε ρόν . Η μι κ ρά ε ί χε βυ θι σθήήδη. Ημε γ αλ υτ έ ραε πάλ αι ε . Με τ ' ολ ί γ αδε υ τ ε ρόλ ε πτ α, ηγ ραί αή κ ουσε νόπι σθέ ντ ηςκ ρότ ονθύρας αν ο ι γο μέ ν ης ,κ αι ασθε ν ήφων ήν . Εστ ράφη. Η θύ ρα τ ηςκ αλ ύβηςε ί χ ε ναν οι χ θή. Η άρρωστ ηγ υ ν ή, η μή τ ηρ τ ωνδύο κ ο ρασί ων , ωχ ρά, κ αιτ υλ ι γ μέ ν η μεμαλ λ ί ν ηνσι ν δόν α, ο μοί αμεφάν τ ασμα, ί στ ατ οε ι ςτ οχ άσματ ηςθύ ρας .

— Τί ε ί ν αι ;ε ί πεμε τ άτ ρόμο υηπάσχ ουσαγυ ν ή. Τότ εηΦραγ κ ογ ι αν ν ού , μεμε γ άλ ηνε τ οι μότ η τ α, κ αθώςί στ ατ οορθί α, δ ύοβήματ α προςτ ηνστ έ ρν αν , έ ρρι ψετ οκ αλ άθ ιτ ηςκ άτ ω, τ οοποί ον ε ί χ εαν αλ άβε ι αρτ ί ως ,κ αι άρχι σεν ατ ρέ χ η, ν απηδ ά, κ αι ν αφων άζ η : — Τα κ ορί τ σι α!... Τακ ορί τ σι α!... Πέ σαν ε μέ σα!... Κοί τ αξ ε !... Δε νέ χε τ ε τ ον ουσας , χρι στ ι αν οί ;... Πώςκ άμαν ε ;... Καιτ ' αφήν ε τ εμον αχ άτ ο υς , κ ο ν τ ά στ η στ έ ρν α, ν ε ρό γ ε μάτ η !... Καλ ά που βρέ θ ηκ α!... Να, τ ώρα πέ ρασακ 'ε γ ώ... Ο Θε όςμ' έ στ ε ι λ ε !

61

Κ' ε ν ώτ ω άμακ ύ ψασα, και αφαι ρέ σασαε νακ αρε ίτ ηνφουστ άν ατ ης , με ί ν ασα με τ ην λ ε γ ομέ ν ην «μαλ λ ί ν αν », τ ην ε νε ί δε ι με σο φο ρί ο υ, απορρί πτ ουσα τ ας πατ ημέ ν ας χ ον δράς ε μβάδας , με ί ν ασα με τ ας κ άλ τ σαςτ αςτ ρυπη μέ ν αςε ι ςτ ηνπτ έ ρν αν ,ε ρρί θηβαρε ί α, με τ άπατ άγ ου μέ σαε ι ςτ ον ε ρόντ ηςστ έ ρν ας . Ηγ υν ή η άρρωστ ηε ί χ ε ν αφήσε ιβραχν ήν κ ραυγ ήν , κ ' έ τ ρε ξ εν α κ ατ έ λ θητ αδύοήτ ρί αλ ί θ ι ν ασκ αλ οπάτ ι ατ ηςε ι σόδο υ, παραπατ ούσακ αι μό λ ι ςδυν αμέ ν ην αβαδί ζ ηε κτ ηςαδ υν αμί ας . Πρι ναύτ ηφθάσηπλ ησί ον τ ηςστ έ ρν ας , ηΓι αν ν ούε ί χ επι άσε ιτ ομι κ ρότ ε ρονκ οράσι ον ,τ οο ποί ον τ ηςε φαί ν ε τ ομάλ λ ονπν ι γ μέ ν ονή δη, κ αι τ οέ συ ρεβραδέ ωςπροςτ αέ ξ ω, μετ η νκ ε φαλ ήνπάν τ οτ εε πί στ ομαε ι ςτ ον ε ρό. Εί τ ασηκ ώσασατ ομι κ ρόν σώμα, αφούαπέ θ ε σετ ού τ οε πίτ ηςλ ι θί ν ηςκ ρη πί δος ,έ κ υ ψεκ ' έ πι ασε τ ηνάλ λ ηνκ ορασί δ α, τ ηνμε γ αλ υτ έ ραν . Τηνέ δραξ ε ναπότ οκ ράσπε δον τ ουφο ρέ ματ όςτ ης ,κ αιαπότ ονέ ν απόδα, κ 'ε ν ώε τ ράβαπρο ςτ αάν ω τ ο σώμα, η κ ε φαλ ήέ με ν εκ άτ ω, όσοντ οδ υν ατ όνμακ ροτ έ ρ ανώραν ε ν τ όςτ ουν ε ρού . Τέ λο ς , ημήτ ηρε ί χεφθάσε ι πλ ησί οντ η ςσκ ην ή ς ,κ αι ηΦραγ κ ογ ι αν ν ού έ συρε ναποφασι στ ι κ ώςτ οσώμαπροςτ αέ ξ ω. Απέ θη κετ ο ύτ οπλ ησί ον τ ουάλ λο υσώματ ος . Ταδύομι κ ράπλ άσματ αε φαί ν ον τ οαν αί σθητ α. Η Φραγ κ ογ ι αν ν ο ύμε τ άπροσπαθε ί ας , ψάξ ασαμετ ουςπόδ αςε ι ςτ ο ν ε ρόν , αν ε ύ ρε νε πί τ ηςμε σημβρι ν ήςπλ ε υράςτ οστ όμι οντ ηςστ έ ρν ας ,τ ο φραγ μέ ν ονδι ά πλατ ε ί αςσαν ί δ οςμευψηλ ήνωςκ ον τ άρι ονλ αβήν , κ αι πατ ήσασατ ονέ ν απόδαε πί τ ηςε σοχ ήςε κ ε ί ν η ςτ ουτ οί χ ουαν ήλ θεμε τ ά κ ό πουε ι ςτ ηνκρη πί δαόλ ηστ άζ ου σα.

—

Εί δε ς ! Δε ν τ ο ε συ λ λο γ ί στ ηκ α!

αν έ κραξ ε ν ε πι δε ι κτ ι κ ώς η

Φραγ κ ογ ι αν ν ο ύ. Τάχ αδε νέ πρε πεν ατ ραβήξ ωτ ονκ όπαν οε πάν ω, ν α ξ ε φράξ ωτ ημπο ύκ α, γι αν ' αδε ι άσημο ν ομι άςηστ έ ρν α, πρι νπν ι γ ούντ α κ ο ρι τ σάκ ι α, τ ακ αημέ ν α!

62

Ήτ οαλ ηθ έ ς , άλ λ ως ,ό τ ιδε ντ οε ί χ εσκ ε φθή . Πλ ηνυ πάρχ ε ιυ ποκ ρι σί α κ αι ε ντ ηε ι λ ι κ ρι ν ε ί α. Η Φραγ κ ογ ι αν ν ού ε τ ί ν αξ ετ ακ ράσπε δα τ ων ε ν δυμάτ ων τ ης , τ α δ ι άβρο χα, κ αιρί πτ ουσαβλ έ μμαε πίτ αδύοαν αί σθητ ασώματ α, ή ρχι σε ν ε νβί ακ αι σπουδήν αλ έ γ η: — Κρέ μασμα αν άποδα θέ λ ουν ε ... Χτ ύ πημα με τ οκ αλ άμι , γ ι αν α ξ ε ράσου νμαθέ ς !... Καλ άπουε ί ν αιγ λ υκ ότ ον ε ρό... Πούε ί ν αιοάν δρας σου, χρι στ ι αν ήμο υ;... Έτ σι τ ' αφή ν ουν , μι κρ άκ ορί τ σι α, μον αχ άτ ο υς ,ν α παί ζ ο υνμετ ον ε ρότ ηςστ έ ρν ας ;... Καλάπουήρθα! Ο Θε όςμ' έ στ ε ι λ ε ... Απότ ονΑν άγ υροέ ρχ ομαι , απ' τ ο νε λ ι ών α... Καλ άπο υήτ ονηπόρτ ατ ου μπαχτ σέαν οι χ τ ή!... Πού'ν αιοάν δ ραςσου; Πο ύ'ν 'τ ος ; Ό,τ ιμπή κ ααπ' τ ηνπόρτ α, ακ ούω μπλ ούμ! Τρέ χ ω... Τίν αι δ ώ! Δε νπρό φθ ασα... Ούτ ε ή ξ ε υ ραπωςε ι σ' ε δώ. Σεε ί χαστ οχωρι όπωςβρί σκ ε σαι ... Εί χ α μάθε ι πως ή σουνάρρωστ η ... Την τ ρο μάρ α που πήρα!... Τώρα, κ ρέ μασμα αν άποδα, κ αιγ λ ήγ ο ρα... Δε ν πι στ ε ύ ων αε ί ν αικ αλ ά πν ι γ μέ ν α... Πού 'ν αι ... τ ο ςοάν δ ραςσου ; Πού'ν 'τ ος ; Καιδράξ ασαμε τ άβί αςτ οε νσώμα, τ ομι κ ρότ ε ρο ν , πε ρίτ ουοποί ου ή τ ο σχε δό ν βε βαί α ότ ιήτ ον ν ε κ ρόν ήδ η, τ ο με τ έ φε ρεπλ ησί ον ε ν ός δ έ ν δρου, δ ι άν ατ οκ ρε μάσηαν άποδα, ωςέ λε γ ε .

— Πούε ί ν 'έ ν ασκ οι ν άκ ι ;... Να, βλ έ πω έ ν ασπάγ γ ονμεκ αλ αμι ά! Καλ ά, θ αχρε ι αστ ή. Έν ε υε ναν υπο μόν ωςε ι ςτ ηνάρρωστ ηνγ υν αί κ α, ν ατ η ςφέ ρηπλη σί ον τ ηνκ αλ αμι ά, μετ ηνοποί ανέ παι ζ ανπρομι κ ρο ύαι δύ οκ ορασί δ ε ς . Ηγ υν ή , ζ αλ ι σμέ ν η, παραλ ογ ι σμέ ν η , συμπλ έ κ ου σα τ ας χ ε ί ρας ε ν απορί α, ε ντ ρό μω, ε ναγων ί α, μεασθε ν ήφων ήνε ί πε : — Μαπού'ν αι οπατ έ ραςτ ους ; — Εμέ ν αρωτ άς ;ε ί πε νηΓι αν ν ο ύ.

— Δε νφων άζ ε ι ς ;... Δε νμπορώ ν ασκ ούξ ω, δε νέ χω κ αρδί τ σα, χρι στ ι αν ή μο υ... Ί σωςν αε ί ν αι αποκ άτ ω, στ οχωράφι .

63

Η Φραγ κ ογ ι αν ν ού , αποθέ σασαπροςώραντ ομι κ ρόνσώμακ ατ αγ ής , ε ί χ ετ ρέ ξ ηδ ύο βήματ α, κ αιλ ύσε ιτ ην κ αλ αμι άν μετ ον σπάγ γ ον , κ ' ε προ σπάθε ιν ατ ονλ ύσηήτ ο νκ όψη, όπωςδέ σηδ ι ' αυτ ούτ ουςπόδας τ ηςμι κ ράςπν ι γ μέ ν ηςε ι ςτ ο νκ λών ατ ηςκ ε ρασέ ας ,κ αικ ρέ μασητ οσώμα κ ατ άκ ε φαλ ή ς . Συγ χ ρόν ως , απαν τ ώσαε ι ςτ ηνε πί κ λ ησι ντ η ςγ υ ν αι κό ς , ε φών αξ εμε αγ ρί αν , αλ λ ό κο τ ονφων ήν : —Γ ι άν ν η!... Γ ι άν ν η! Ηκ ραυγ ήαν τ ή χη σε ναν άτ ηνκ οι λ άδα. Αλ λ ' οΓι άν ν ηςδε νε φαί ν ε τ ο .Η Γ ι αν ν ούέ δ ε σετ ου ςπόδαςτ ηςμι κ ράς ,κ ' ε προ σπάθε ιν ατ η νκ ρέ μαση, συγ χ ρόν ωςδ εε παν έ λαβετ ηνκ ραυγ ήντ ης : —Γ ι άν ν η!.. Πούε ί σαι ;... Έλ α!...Τακ ορί τ σι απέ σαν εμε ςστ ηνστ έ ρν α!... «Καλ ύτ ε ρα, πουαργ ε ί », έ λε γ εμέ σατ ης .

— Δε ν ακ ού ε ι , θα πω, αυτ ό ς ο χρι στ ι αν ός ; Τόσο τ αμάχ ι , στ η δ ουλ ε ι ά! Τώραν ύκ τ ωσεπλ ι α... Γ ι άν ν η ! Γι άν ν η!... Συγ χ ρόν ωςσυ ν ησθάν θ ηό τ ι σχ ε δόνε προδί δε τ ο ,κ αθ ότ ι ηγ υν ήρητ ώς δ ε ντ ηςε ί χ ε νε ι πε ί ό τ ι οΓ ι άν ν ηςε ι ργ άζ ε τ οστ οχ ωράφι , αλ λάμό ν ονηι δί α τ ονε ί χ ε νι δε ί , κ αιαντ ηςτ οε ι πέτ ι ς , ηπν ι γ ε ί σαπαι δί σκ ητ ηςτ οε ί πε ν . Όθε νε πέ φε ρε : — Μα πο ύε ί ν αι ;... Στ οχ ωράφι , ε ί πε ς ; Καιτ ίκ άν ε ι ;... Ποι όςν ατ ρέ ξ η, χ ρι στ ι αν ή μο υ, ωςε κ ε ί ... Συ ε ί σαιάρρωστ ηγ υν αί κ α... Γι άν ν η!... Πού ε ί σαι ,Γ ι άν ν η; Τέ λο ςηκ ούσθηφων ή, πέ ραντ ουακ ρι ν ούφράκ τ ο υ, απότ η νε σχ ατ ι άν ε ρχ όμε ν η.

— Τί ε ί ν αι ;... Ποι όςφων άζ ε ι ; — Τρέ ξ ε , Γι άν ν η!... Τα κ ορί τ σι α πν ι γ ήκ αν ε ! έ κ ραξ εμεμέ γ ανκ όπο νη άρρωστ ηγ υν ή. Με τ άε νλ ε πτ όνέ φθ ασετ ρέ χ ωνοΓι άν ν ης .

64

Η Φραγ κ ογ ι αν ν ούε ντ ω με τ αξ ύε ί χ εκ ρε μάσε ιτ ομι κ ρόνσώμα, ε ί τ α ε σήκ ωσεκ αιτ ο σώμα τ ο άλ λ ο, τ η ς με γ αλ υτ έ ρας παι δί σκ ης , κ αιτ ο ε ψηλ άφε ιμετ αςδ ύοχ ε ί ρας ,ζ ητ ούσαν αβε βαι ωθήανήτ ον ε κ ρόνήδη. Καισυ γ χρόν ως έ ρρι πτ ελ οξ όν ύ πουλ ο ν βλ έ μμα προςτ η ν δύστ ην ον μη τ έ ρα, τ ηνωχράνκ αι ρι γ ούσανυ πότ ηνλ ε υκ ήν , μαλλ ί ν η νσι ν δόν ατ ης , κ 'έ σε ι σετ η νκ ε φαλ ήν , ακο υσί ωςοι κ τ ε ί ρου σατ η νγ υν αί κ αε κ ε ί ν η ν . Ότ ανε ί δεμακ ρόθε ντ ονπατ έ ρα, τ ονκ ηπουρό ν , ν ατ ρέ χηπροςτ α ε δώ, ε γ ύρι σετ οσώμαμετ ηνκ ε φαλ ήνκ άτ ω, κ αι τ οε κ ράτ ε ι προ σωρι ν ώς ο ύτ ωδι στ άζ ου σακ αι έ ν τ ρο μος .

— Τί ε ί ν αι ;... Τί τ ρέ χε ι ;έ κ ραξ ε νε νάκ ρααπο ρί αοΓι άν ν ης .

—

Να!

κ αλ ά

πο υ

βρέ θη κ α!

ε φών αξ ε προς τ ού τ ον η

Φραγ κ ογ ι αν ν ο ύ... Ηρχ όμου ναπότ ονΑν άγ υ ρο, μετ οκ ο φί ν ιμου. Έλε γ α ν ασουδώσω κ αν έ ν αβό τ αν ο, απ' αυ τ άπο υμάζ ωξ ασήμε ραστ ορέ μα, γ ι αν ακ άμε τ εμαν τ ζ ούν ιγ ι ατ ηγ υν αί κ ασου!... ε πε ι δήε ί χ α μάθε ιπως ή τ ονάρρωστ η ... Καλ άπο υβρέ θηκ εηπό ρτ ααν οι χ τ ή!... Μπαί ν ω μέ σα... Ακ ού ω, μπλ ού μ! τ ην τ ρο μάρα που πήρα! Τα δύο κ ορί τ σι α, κ αθώς έ παι ζ ανμετ ηνκαλ αμι ά, έ πε σανστ ηνστ έ ρν α... Κατ άπωςφαί ν ε τ αι ,ό σο μπόρε σαν ακ ατ αλ άβω, ε ί χ ανπι άσε ικ αυ γ άποι άν ακ ρατ ήτ η νκ αλαμι ά, γ ι αν αβγ άλ ητ άχ ατ αψάρι α... Η μι κ ρήήθ ε λ εν ' αρπάξ ητ ηνκ αλ αμι άαπ' τ ημε γ άλ η ... Σπρώχν ο ν τ αςημε γ άλ ητ ημι κ ρή, τ ηνέ ρρι ξ εμε ςστ ον ε ρό, κ αι πι άν ον τ αςημι κ ρήτ ηνμε γ άλη ,κ ατ άπώςφαί ν ε τ αι ,τ ηνε τ ράβηξ εμαζ ί τ ηςμε ςστ ηστ έ ρν α. (ΗΦρ αγ κ ο γ ι αν ν ούε ί χεαυτ οσχ ε δι άσε ι τ ηνε ρμην ε ί αν τ αύτ ηνε κτ ο υ προ χε ί ρου, κ αιε ξε μπν ε ύ σε ως ). Αχ ! τ ηντ ρο μάρα που πήρα! Ακ ού ωέ ν α μπλ ούμ! Καλ ά που βρέ θ ηκ α! Ο Θε όςμ' έ στ ε ι λ ε ... Αμμή, έ τ σι αφήν ου ν ε , χρι στ ι αν οί μου, μι κ ράκ ορί τ σι α, ν απαί ζ ου νμον αχ ά τ ουςκ ον τ άστ ηστ έ ρν α, γε μάτ ην ε ρό!... Ο Γι άν ν ηςι δώντ αδύ οαν αί σθη τ ασώματ αε ι ςτ αςωχ ράςακ τ ί ν αςτ ης αμφι λ ύκ η ς ,τ ραβώντ αμαλ λ ι άτ ου, δάκ ν ωντ ο υςαρμούςτ ωνδ ακ τ ύλ ων τ ου, απήν τ ησε ν : 65

— Ω!... τ ι αμαρτ ί ε ς !... έ χε ι ςδί κ ι ο, χ ρι στ ι αν ήμου ! Αχ !... κ αιτ ιήτ οναυτ ό!... Κ' ε γ ώ ή μουν κ άτ ω στ οχ ωράφι , κ ' έ βγ αζ ατ α χο ρτ άρι α... κ αιδε ν η μπορού σαν αησυχ άσω, τ οέ ρμο!... Έν ασαράκ ιμ' έ τ ρωγ ε !... Καιδε ν ε συλ λ ογ ί στ ηκ α πως η στ έ ρν α ήτ ον γ ε μάτ η. Κ' ε ί χ αέ ν α φόβο, μι αν υ ποψί α... έ λ ε γ αν ' αφή σω τ ο βοτ άν ι σμα, ν α 'ρθω, ν ατ ρέ ξ ω, στ ον μπαχτ σέπί σω... Κ' έ λε γ α, ο ε ξ αποδ ώκ άτ ιμου σκ αρών ε ι , κ άτ ιμου μαγ ε ι ρε ύε ι ... Και δεμου'κ αν εκ αρδ ι ά, ν ' αφήσω τ ηδου λε ι ά, τ οέ ρμο! Ωχ! δ ί κι οέ χ ε ι ς , ό,τ ι κ αι ν απης ,χ ρι στ ι αν ήμο υ. Αχ! αχ! τ ι αμαρτ ί ε ς ; Καιε ν πολ λ ή αγ ων ί α, ο κ ηπου ρός συ ν ε ι ργάσθη ε ι ςτ α πρόχ ε ι ρα ε ν αν τ ί ον τ ο υ πν ι γ μού μέ σα, τ α οπο ί α συν ί στ α η πο λύ πε ι ρος Φραγ κ ογ ι αν ν ο ύ. .......................................................... .......... Η γρ αί αΧαδο ύλ αε ξαν άγ κ ηςέ με ι ν εκ αθ' όλ η νε κ ε ί ν ηντ ηνν ύ κ τ αε ι ς τ ην κ αλ ύβην , όπου ε δοκ ί μασε ν όλ ατ α σπάν ι α κ αιαπε ρί γ ραπτ α συν αι σθ ήματ ατ ηςφόν ι σσαςμε τ αβαλ λ ομέ ν ηςαί φν ηςε ι ςι άτ ρι σσαντ ων ι δ ί ωνθυμάτ ωντ η ς . Μεόλ ατ ακ ρε μάσματ ακ αιτ αςε ν τ ρι βάς , τ αοπο ί α ε φήρμοσε ναύτ η, τ αδύ οκ ο ράσι ααπέ θαν αν . Τοπρωίέ τ ρε ξ ε νοΓι άν ν ης ε ι ςτ ην πολ ί χ ν ην δι ά ν α δώση ε ί δησι νε ι ςτ ας αρχ άς , ε ν ώ η Φραγ κ ογ ι αν ν ο ύ με ί ν ασα οπί σω ε συ ν τ ρόφε υετ ην άρρωστ η ν μητ έ ρα, κ λ αί ου σανκ αι οδυρο μέ ν ην ,ε ξ ασκ ού σακ αιτ οέ ργ οντ η ςπαρηγ ορη τ ρί ας , σι μάε ι ςτ οε πάγ γ ε λ ματ ηςι άτ ρι σσας . Οε ι ρην οδί κ ηςκ αιο«ε κ πλ ηρώντ ' αστ υ ν ομι κ ά» πάρε δροςήλ θο νε πί τ όπο υ. ΗΦραγ κ ογ ι αν ν ούαν ακ ρι ν ο μέ ν ηδι ηγ ήθητ ηνχ θε σι ν ή νε κ δρομήν τ ης , κ αι τ ην τ υχ αί αν δι έ λ ε υσί ντ ης από τ ον λ αχ αν όκ ηπον . Εί τ α ε παν έ λ αβεσχ ε δ όνκατ άλ έ ξ ι νόσαε ί χε νε ι πε ίε ι ςτ ονπατ έ ρ ατ ωνδύο κ ο ρασί ων : «Η μι κ ρότ ε ρη ήθ ε λ εν ' αρπάξ η τ ην καλ αμι ά απ' τ ην με γ αλ ύτ ε ρη. Σπρώχ ν ον τ αςη με γ άλη τ η ν μι κ ρή τ η νέ ρρι ξ εμέ σα στ ο ν ε ρό , κ αιπι άν ο ν τ ας η μι κ ρή τ η ν με γ άλ η, κ ατ ά πως φαί ν ε τ αι , τ ην 66

ε τ ράβη ξ ε μαζ ίτ ης με ς στ η στ έ ρν α». Ταύ τ αε ξ έ φε ρε μάλ λ ον ως συμπε ρασμο ύςηαν ακ ρι ν ομέ ν η · δι ότ ιμόλ ι ςε πάτ η σετ οκ ατ ώφλ ι οντ ης θ ύρας , έ λ ε γ ε , κ ιάκ ου σεέ ν αμ πλ ού μ! κ αιδε νε πρόφθασεν απρολ άβη τ ηνκ ατ αστ ρο φή ν , μόν ονε πήρε«με γ άλ ητ ρομ άρα». Ο παρε πι δημώνι ατ ρός ,κ . Μ., ήλ θ ε ν ,ε ί δ ετ απτ ώματ ακ αισυ ν έ τ αξ ε τ ηνέ κθ ε σί ντ ου· απε φάν θηότ ιτ αδύοκ οράσι αε πν ί γ ησανε κπτ ώσε ως ε ι ςτ ούδ ωρ. Ου δε μί αέ ν δε ι ξ ι ςού τ ευποψί αυπήρχ εκ ατ άτ η ςΦραγ κ ο γι αν ν ο ύς . Τα δ υομι κ ράπλ άσματ ατ αε δι άβασε νε ι ςι ε ρε ύςε λ θών ,ε ι ςτ ονν αΐ σκ οντ ου Αγ . Αν τ ων ί ου , κ αιτ αέ θαψανε κ ε ίέ ξ ω, με τ αξ ύ σχ οί ν ωνκ αιθάμν ων , πλ ησί ονε ι ςτ ηνβο ρε ί ανπλε υ ράντ ουν αΐ σκ ου .

Ι '

Παρή λθ ον αιε ορτ αίτ ου Πάσχ α. Την ε βδομάδα τ ο υ Θωμά, η γ ραί α Χαδού λ α, βοη θουμέ ν ηαπότ ηνμι κ ράνκ ό ρη ντ ης ,τ ηνΚρι ν ι ώ, έ πλ υν ε ν ε ν τ όςτ ηςε υρε ί αςαυ λ ήςτ ου κ υρ Αλ ε ξ άν δρου τ ου Ροσμαή, γ έ ρον τ ος προκ ρί τ ο υ, όστ ι ςήτ οσύν τ ε κν όςτ η ς ,κ αι τ ηςε ί χεβαπτ ί σε ι σχ ε δόνόλ ατ α τ έ κ ν α. Ει ςτ ου πόστ ε γ ον μέ ροςτ ης αυ λ ής τ οκ αλ ούμε ν ον λ αδαρε ι ό, δ ί πλ αε ι ςτ ηνπε λ ωρί ανξ υ λ ί ν ηνκ αρούτ αν , ομοι άζ ουσανπολ ύμετ ην Κι βωτ όντ ουΝώε , ό πωςτ ηνζ ωγ ραφί ζ ο υν , πλ ησί ονε ι ςτ οφρέ αρ, κ αι ό που η αν αθάλ λ ου σα τ ε ραστ ί α μορέ α ε ξ έ τ ε ι ν ε τ ου ς με γάλ ο υς κ ατ απρασί ν ου ς κ λ ών ας τ ης , ως χ ι αστ ήν ε υλ ογ ί αν δι δομέ ν ην στ αυρο ε ι δώς ε ι ςαξ ί ο υςκ αιαν αξ ί ους , ο μι κρό ςκ ή ποςφραγ μέ ν οςμε δ ρύφακ τ αε ξ ε δ ί πλ ων ε πο λύ χρωμα με θ υστ ι κ ά άν θη ε ι ς δρό σον γ λ υ κ ασμούκ αιτ ρυ φή νομμάτ ωνδι ' όλ ατ ουΘε ο ύτ απλ άσματ α· δί πλ α ε ι ςτ η νμι κ ράνκ άμι ν ονμετ ηνκ τ ι στ ήνστ έ ρν αντ ωνστ ε μφύ λ ων ,ε ί χ ε νη Φραγ κ ογ ι αν ν ο ύ τ ην με γ άλ η ν , βαθε ί αν σκ άφην τ ης , παραπλ ε ύρως 67

τ αύτ ηςάλ λ η νσκ άφη νηΚρι ν ι ώ, κ αιακ ούραστ οι αιδύ οαπόδύ οη με ρών έ πλυ ν ον ,ε μπουγ άδι αζ αν ,ε ξ έ βγ αι ν αν , άπλ ων αν ,ε στ έ γ ν ων αν ,ε μάζ ε υαν , κ αι ακ όμαδ ε νε ί χ οντ ε λ ε ι ώσε ι τ ηνκ αλ ήντ ωνε ργ ασί αν . Τηνδε υτ έ ρανη μέ ρανηΦραγ κ ογ ι αν ν ούε ί χε νε ν οχ λη θήμε γ άλ ωςαπό τ ατ ρε ξ ί ματ α, τ ου ςθορύβου ς , κ αιτ ακαμώματ αε ν όςσμήν ο υςμι κ ρών παι δ ί ων κ αικ ορασί ων , τ αο ποί αε ι σήλ αυν ον ε ν τ ό ςτ η ς αυλ ής κ ' ε θο ρύβουν . Σχ ε δόνό λατ απαι δ ι άτ ηςγ ε ι τ ον ι άς , δέ κ αήδε κ απέ ν τ ετ ον αρι θμό ν , ε ι σέ βαλ λ ονε ι ςτ ηναυλ ήν ,έ τ ρε χ ανε δώ-ε κ ε ί ,ε χ ορο πηδο ύσαν , ε κ υν ηγ ούν τ ογ ύρω-γ ύ ρω ε ι ςτ η νκ αρού τ αν , έ παι ζ ον τ οκ ρυφτ άκ ι , έ κ υπτ ανε ι ςτ ο φρέ αρ, Νάρκ ι σσοιδι άν αι δού ντ ηνσκ ι άντ ωνε ι ςτ ο ύ δωρ, μεκ ί ν δυ ν ονν α πέ σουνμέ σα, ε ξ έ βαλ λ ονμε γ άλ ας , αν άρθρο υς φων άς , ωςΗχ οί , θ υγ άτ ρι ακ ρυ πτ ό με ν α όπι σθε ντ ηςκ αρο ύτ ας , ε ι ςτ α σκ οτ ε ι ν άστ ε ν ώματ α, ό πουτ αέ θε λ γ ε νοπαι γ ν ι ώδ ηςφόβος– κ αιόλ α τ αύτ α μεμε γ άλ ηνπαι δι κ ήναδι ακ ρι σί ανκ αιφορτ ι κ ότ η τ α, μηαφή ν ον τ α τ ηνφί λ ε ργ ο νγρ αί ανκ αιτ ηνκ όρηντ ηςν ακ άμο υνήσυ χαιτ η νε ργ ασί αν τ ων . Δύοπύλ αςε ί χε νηε υρε ί ααυλ ή ,τ ηνμε γ άλ ηνκ αιτ ηνμι κ ράν . Καιτ ας δ ύοτ αςε ί χ εκ λ ε ί σε ιε παν ε ι λ λ ημέ ν ωςηΓι αν ν ούμετ ονμοχ λ όν , ήμετ ο μάν δ αλ ο ν ,ε λ πί ζ ουσαν αε ύρηη συχ ί αν ·κ ' αιδύοε υρί σκ ον τ ομε τ ' ολ ί γ ον αν ο ι κτ αίε κ άστ οτ ε · τ ούτ οδι ότ ικ αιοιέ ν οι κ οιε λ άμβαν ονσυχ ν άαν άγ κ ην ν αε ι σέ λ θο υν ή ν αε ξ έ λ θουν , κ αιάλ λ οιε κ τ ός τ ων παι δ ί ων έ ξ ωθ ε ν ή ρχο ν τ ο, συγ γ ε ν ε ί ς ή φί λ οιτ ης οι κ ί ας . Έκ αμε παραστ άσε ι ςε ι ςτ ην σε βασμί ανγ ε ρό ν τ ι σσαν , τ η νοι κ οκ υράν , ήτ ι ςε παν ε ι λ ημμέ ν ωςε μάλ ωσε τ απαι δί α, ό λωςαλ υ σι τ ε λ ώς . Παρε πον έ θηε ι ςδύογ ε ι τ όν ι σσε ς , μητ έ ρας τ ι ν ών ε κτ ων θο ρυ βούν τ ων παι δί ων . Αύ τ αιτ ης απήν τ ησαν ό τ ι«ν α κ ο ι τ άζ ητ ηδου λ ε ι άτ ης ,κ αι ν αμηνκ άν ηκ ουμάν τ οσεξ έ ν οβι ό». Κον τ άτ ομε σημέ ρι , ηΓ ι αν ν ο ύέ στ ε ι λ ετ ηνΚρι ν ι ώ στ ο σπί τ ι , δι άν α φέ ρηψωμίκ αιφάβα, τ ηνοποί ανε ί χ ε νε ι πήότ ιθαέ βραζ ε νηΑμέ ρσα– ή τ ι ςε ί χ επάν τ οτ ετ ονε ργ αλ ε ι ό ντ η ςε ι ςτ ο σπί τ ι , κ αιδε νσυν ήθ ι ζ εν α 68

λ αμβάν ημέ ροςε ι ςτ ηνπλ ύσι νκ αιάλ λ αςε ξ ωτ ε ρι κ άςε ρ γασί ας – δι άν α γ ε υματ ί σου ν . ΗΦραγ κ ογ ι αν ν ούέ με ι ν επροςώρανμό ν η, ε ξ ακ ολ ου θού σαν απλ ύν η. Τηνώρανε κ ε ί ν ηνυπή ρχονε ν τ όςτ ηςαυ λή ςμόν ονδύοήτ ρί ακ οράσι α, τ α οποί α δε νε θορύ βο υνκ ιαυτ ά ολ ι γ ώτ ε ροναπό τ α παι δ ί α. Αφότ ου μάλ ι στ αε ί χ ε νι δ ρυθήε ι ςτ οχ ωρί ονσχ ολ ε ί ο ντ ωνθηλ έ ων , τ ακ οράσι α ε ί χ ον με γ άλ ως ξ υ πν ήσε ι . Ηκ υρά δασκ άλ α πολ λ άγ ράμματ α δε ντ α ε δί δ ασκ ε ν , ακό μηολ ι γ ώτ ε ραχ ε ι ροτ ε χ ν ήματ α, αλ λ άμόν οντ αε μάν θαν ε «ν αλ άβο υν θάρρος » κ αιν α μην κ άν ο υν «σαν σκ ι ασμέ ν α» κ αισαν «βουν ί σι α», κ αι ε κ ή ρυτ τ ε νότ ι ή τ οκ αι ρόςπλ έ ονν α«χε ι ραφε τ ηθώσι ν ». Η Φραγ κ ογ ι αν ν ού τ αε μάλ ωσε νε παν ηλ ε ι μμέ ν ως , αλ λ ' αυτ άδ ε ν άκ ο υαν . Τοε νμάλι στ αθυ γ άτ ρι ον , μόλ ι ςε πτ άε τ ών ,τ ηςγ ε ι τ όν ι σσαςτ ης Προ παν τ ί ν ας , η Ξε ν ού λ α, άρχ ι σεν α πε ρι γ ε λ άτ ηνγ ραί αν , μεμι μι κ άς κ ι ν ή σε ι ςτ ωνχε ι ρώνκ αι τ ο υστ όματ ο ς . Στ ι γ μήν τ ι ν ά, τ α δύο άλ λ ακ οράσι αέ τ ρε ξ ανέ ξ ωτ ης αυλ ή ς , η δε Ξε ν ού λ α, με ί ν ασα, έ κ υπτ ε νε ι ςτ οφρέ αρ, κ 'ε ζ ητ ούσε , μεμί ανβέ ργ αν ,ν α φθ άσηκ αιτ αράξ ητ ον ε ρόν . Έκ υπτ ε νε πι μόν ως , αλ λ' ηβέ ργ αήτ οπολ ύ κ ο ν τ ήκ αι δε νέ φθαν ε .

— Ε! Θεμου, κ αιν α'πε φτ ε ςμέ σα, Ξε ν ούλ α! ε ί πεμεαλ λ όκ οτ ονγ έ λ ωτ α ηΦραγ κο γ ι αν ν ού. Τι λ ε υ θε ρι άθα'κ αν ε ςτ ηςμάν ν αςσου!

— Ε! Σεμου, τ σαί ν α'μπε μπε ςμπέ σα! ε μι μήθ ηπαρωδ ούσατ η νφων ήν ηΞε ν ούλ α! Τσι λ ε λ υγ ι άτ σάκ αλε ςτ σημπάμι αςσο υ! Εί χε ναν ασηκ ωθήο λ ί γ ο ν ,κ αι πάλ ι νέ κ υψε νβαθύτ ε ρονήπρι ν . Το στ όμι οντ ου πη γ αδ ι ού, τ ε τ ράγ ων ον , ή τ ο φραγ μέ ν ονμεσαν ί δας αν ί σου πλ άτ ου ς , ώστ εαιπλ ε υραίδ ε νε ί χ οντ ο αυτ ό ύψος . Η μι κ ρά σαν ί ς , ε φ' ηςέ κ υ πτ ε νη Ξε ν ούλ α, ήτ οχ αμη λ οτ έ ρα τ ωνάλ λωντ ρι ών , φθ αρμέ ν η , ολ ι σθ ηρά, φαγ ωμέ ν ηαπότ ηνπροστ ρι βήντ ουσχοι ν ί ο υτ ου κ ο υβά, δι ' ου ήν τ λ ουν ύδωρ, με σκο υρι ασμέ ν ακ αρφί α, σαπρά κ αι κ ι ν ο υμέ ν η. Καθώςέ κ υψε νηπαι δί σκ η, ε στ ηρί χ θηόλ η, μετ οβάροςτ ου 69

σώματ ος ε πίτ η ς αρι στ ε ράς χε ι ρός , ε πάν ω ε ι ς αυτ ήν τ ην σαν ί δα, ε γ λ ί στ ρησε ν , ησαν ί ςε ν έ δωκ ε ν ,ε ξ ε κ όλ λ ησε ναπότ ηνμί ανάκ ραν ,κ αιη Ξε ν ού λ αέ πε σεκ ατ ακ έ φαλ α μέ σα ε ι ςτ οχ άσκ ονστ όμα τ ο υ φρέ ατ ος . Ηκ ο ύσθηπν ι γ μέ ν ηκ ραυγ ή, κ τ ύπος , κ αιε ί τ αμέ γ αςπλ ατ αγ ι σμόςε ι ςτ ο ύ δωρ. Ηε πι φάν ε ι ατ ου ν ε ρο ύή τ ο μί αν καιημί σε ι αν οργ υι άν κάτ ω τ ου στ ο μί ο υ, τ οδεβάθοςτ ουν ε ρο ύπρέ πε ι ν αή τ ομι αςο ργ υι άς . Εξε μφύ τ ου ορμής , η Φραγ κ ογ ι αν ν ού ηθέ λ ησεν α φων άξ η καιν α τ ρέ ξ ηε ι ς βο ήθε ι αν . Αλ λ άτ η με νκ ραυγ ήντ ηςη ι δί αέ πν ι ξ ε νε ι ςτ ον λ άρυ γ γ α, πρι ντ ηνε κ βάλ η, αιδεκ ι ν ήσε ι ςπαρέ λυ σανκ αιτ οσώματ ης ε πάγ ωσε ν . Αλ λ ό κ οτ ο ςστ οχ ασμόςτ ηςε πήλ θ ε νε ι ςτ ονν ου ν . Ι δούότ ι μό λ ι ς σχε δόν ως αστ ε ϊ σμόν ε ί χε νε κ φέ ρε ιτ η νε υχ ήν , ν αέ πι πτ ε νη παι δ ί σκ ημέ σαστ οπη γ άδ ι , κ αιι δούέ γ ι ν ε ν ! ΆραοΘε ός(ε τ όλ μαν ατ ο σκ ε φθ ή;) ε ι σή κ ουσετ ηνε υχ ήντ ης ,κ αι δε νήτ οαν άγ κ ην αε πι βάλ ηπλ έ ον χ ε ί ρας , αλ λ άμόν ονή ρκ ε ι ν αηύχ ε τ ο, κ αι ηε υ χήτ ηςε ι σηκ ού ε τ ο. Με τ άμί ανστ ι γ μή, έ λ αβε ναπόφασι νν αέ λθ ημέ χ ριτ ο υστ ομί ουτ ου φρέ ατ ος ,ν ακ ύψηκ αιν αι δ ήε ι ςτ οβάθ ος . Εί δετ ηναγ ων ί αντ ηςμι κ ράς κ ό ρης , ασπαι ρούσηςμέ σα ε ι ςτ ον ε ρόν , ε ί πεκ αθ' ε αυ τ ήνότ ι , κ αιαν ή θε λ ε , δε νθ αηδ ύν ατ ον ατ ηνσώση. Αλλ άβε βαί ως , ανε πν ί γ ε τ ο... αυ τ ήν θ ακ ατ ηγ ό ρο υν ! Νακ ράξ ε ιτ ώρ αβοήθε ι αν , ήτ οαργ ά. Αργ άί σωςθαήτ ο δ ι άν ασωθήημι κ ρά, αλ λ άπι θαν ώςδε νθαήτ οαργ άδι άν αδε ί ξ ηαυ τ ή τ ηναθωότ ητ ατ ης . Καιόμωςδε ναπε φάσι σεν ακ ράξ η. Καλ ύτ ε ρονθ α ή τ ο, αναμέ σωςτ οε ί χ εκ άμε ι . Αλ λ 'ο ποί ακακ ήτ ύχ η! Πώςτ ηνε παί δε υε ν ηαμαρτ ί α! Ανήτ οτ ώραηΚρι ν ι ώε δ ώ, πό σονε υκ τ αί ονθαήτ ο! Εκ ε ί ν η βε βαί ωςθα ήτ ονι κ αν ήν ακ ατ έ λ θη ξ υπόλ ητ ηε ι ςτ ον ε ρόν—δι ότ ιτ ο πηγ άδι , όπωςσυν ή θωςσυμβαί ν ε ι ,ε ί χ επατ ήματ αε ι ςτ ουςε σωτ ε ρι κ ούς τ οί χ ους , ε σοχάς ε ν τ ός τ ου κ τ ι ρί ου τ ων λ ί θων , αν κ αιί σως πολ ύ ε πι κ ι ν δ ύν ου ςκ αι ολ ι σθηράς —κ αι πι θαν όνήτ ον ακ ατ ώρθ ων ε νηΚρι ν ι ώ ν ασώσητ ηνμι κ ράνκ ορασί δ α. Τώραό μωςήτ οαπε λ πι σί ακαι θ άν ατ ος !

70

Ει ςαυτ άςτ αςστ ι γ μάς , ηΦραγ κ ογ ι αν ν ούε ί χ ελ ησμον ήσε ι τ ηνπρώτ ην ι δ έ αντ ης— ότ ι οΘε όςηθέ λ ησεν αε ι σακ ου σθήηε υχ ήτ η ςκ αιν απν ι γ ή ηπαι δί σκ η . Εί τ αε υθύ ςπάλι νολ ογ ι σμόςού τ οςτ η ςε παν ήλ θ ε νε ι ςτ ον ν ουν— κ αι ακ ου σί ωςε γ έ λ ασεπι κ ρόνγ έ λ ωτ α. Ενρι πήο φθαλ μούαπε φάσι σετ ι έ πρε πεν ακ άμη. «Αςπάω στ οσπί τ ι ,ε ί πεμέ σατ ης . θαπροφασι σθώ, ε πε ι δ ήτ οΚρι ν ι ώ αργ ε ί ν αέ λ θη–ί σωςν αμηνε ί ν 'έ τ οι μοτ οφαΐ – πωςπε ί ν ασατ άχ απο λ ύ, κ 'ε πρ οτ ί μησαν αφάμεόλ οι στ οσπί τ ι ,γ ι αν αβγ άλ ω απ' τ ονκ όποκ αιτ ο Κρι ν ι ώ, ν ακ ου βαλ ά». Καιε ν ακ αρε ί , αφο ύε τ οποθέ τ ησετ ηνσκ άφηνμεόσα ρο ύχ αε ί χε μι σοπλ υμέ ν αακ όμηόπι σθε ντ ηςκ αρού τ ας ,ε ι ςμέ γ αξ ύλ ι ν οναμπάρι ον , τ ο οποί ον ε κ λ ε ί δ ωσε , κ ' έ βαλ ετ οκ λ ε ι δί ον στ ην τ σέ πη ντ ης , ε ξ ήλ θε τ ρέ χο υσααπότ ηναυλ ήν , δι άτ ηςμι κ ράςπύ λ ης ,τ ηνέ κλ ε ι σε νέ ξ ωθ ε νμε τ ομάν δαλ ον ,κ αι απήλ θε ν .

Ι Α' Αφούτ ο σώμα τ ηςΞε ν ού λαςαν ε σύ ρθηαπότ οφρέ αρ, πν ι γ μέ ν ονκ αι ν ε κ ρόν , ηγ ραί αΧαδού λ αδ ε νήτ οπλ έ ο νήσυ χη, κ ρυ ε ρό ςφόβοςή ρχι σε ν ατ ηνκ ατ ατ ρύχ η... Έλ ε γ ε νότ ι τ ώρα, ανκαι δε νέ πτ αι ε , δε νθαε γ λ ύτ ων ε πλ έ ο ν . Τω όν τ ι , ηε ξ ου σί α ε ί χ ε αρχί σε ιν α συ λ λ αμβ άν η υποψί ας . Η σύμπτ ωσι ςότ ιηγ ραί αε κ ε ί ν ηε ί χε νε υρε θήδε υτ ε ρ αγ ων ι στ ού σαε ι ςτ ον πν ι γ μόντ ωνδύοκ ορασί ωντ ο υΓ ι άν ν ητ ουΠε ρι βο λ ά, ε ι ςτ ηςΜαμο ύςτ ο ρέ μαόπουόλ ηηυπόθε σι ς ,κ αί τ οι δε νπροέ κ υψανστ ο ι χε ί αε ν οχ ήςήκ αι ν ύξ ε ι ςπροςυποψί αν ,ε ί χ ε<τ ι > τ οπαράδοξ ονκ αιτ οαλ λ όκ οτ ον ,κ αιότ ι αυ τ ήπάλ ι νηγ ραί αε υρί σκ ε τ οε ι ςτ ηναυ λ ήντ ουγ έ ρον τ οςΡοσμαή ,κ ατ ά τ ας ώρας πε ρί που ότ εε πν ί γ ε τ οε ι ςτ ο φρέ αρ η μι κ ρά Ξε ν ο ύλ α, η θ υγ άτ η ρ τ ου Προπαν τ ή, παρε ί χε ν ύ ξ ε ι ς τ ι ν άς υπο ψί ας ε ι ςτ ον 71

ε ι ρην ο δί κ ην , ό στ ι ς ε πέ συρε τ ην προσοχ ήν τ ου παρέ δρου , τ ου «ε κ πλ ηρούν τ οςτ ' αστ υν ο μι κ ά». Και τ ότ εοπάρε δρος , όστ ι ςωςδημό σι ος κ ατ ήγ οροςπε ρι ωρί ζ ε τ ομόν ονν ' αγ ορε ύ η, κ ατ άτ αςσυν ε δρι άσε ι ςτ ων ποι ν ι κ ών , λ έ γ ων : «Κατ άτ ι ςμαρτ υρί ε ςπουε ί πανοιμαρτ ύροι , φαί ν ε τ αι ν αέ κ αμε , ή φαί ν ε τ αιν α μην έ κ αμετ ηνπράξ ι ν », ό λο ν δετ ονάλ λ ον κ αι ρόνδ ε νε λ άμβαν ε ναφορμήνν ' αν απτ ύ ξ ητ ηνδραστ ηρι ότ ητ άτ ουήν α τ ροχ ί σητ ηνγ λ ώσσαντ ου, απλ ώςαπήν τ ησε νότ ι«αφούέ τ σιτ ολ έ ε ιο ε ι ρην ο δί κ ης , έ τ σιθ αε ί ν αι , κ ' έ τ σιμου φαί ν ε τ αι », κ αιτ ότ ε οιδύο απε φάσι σαν ν ' αν ακ ρί ν ωσι ν αυστ ηρότ ε ρον τ ην Χαδού λ αν , χήραν Ι ωάν ν ουΦράγ κ ου ,κ 'ε ναν άγ κ ην ατ ηνπροσωποκ ρατ ήσωσι . Κατ άτ ηνπρώτ η ναν άκ ρι σι ν , ήτ ι ςε ί χ εγ ί ν ε ι ε πίποδό ςκ 'ε πι τ οπί ως— τ ότ εο ε ι ρην οδί κ ηςκ αιο αστ υν όμο ςδε νε ί χονσυλ λ άβε ιακ όμη ρη τ άς υ ποψί ας , ήδε ντ αςε ί χοναν ακ οι ν ώσε ιπροςαλ λ ήλ ου ς(οπότ εδι άτ ης συν ε πι ν ε ύσε ως τ ου ε ν ός η πε ποί θησι ςτ ου άλλ ο υ, ως πάν τ οτ ε συμβαί ν ε ι , ε δε κ απλ ασι άζ ε τ ο) — η Φραγ κ ο γ ι αν ν ού ε ν ατ αραξ ί αε ί χε κ ατ αθέ σε ιτ αγ ν ωστ ά ήδηγ ε γ ον ότ α, άν ε υτ ηςε σωτ ε ρι κ ήςψυχ ολ ογ ί ας τ ων · ότ ιδηλ . αυτ ή , ε κ ε ίπου έ πλ υν ε , «σαναπέ ρασετ ο με σημέ ρι , κ ' ε πε ί ν ασε , κ' ηκ όρητ ηςηΚρι ν ι ώε ί χ ε νυπάγ ε ι στ οσπί τ ιν αφέ ρητ οφαΐ , κ αι σαναργ ούσε ,κ ι αυτ ήε ί χ επαραπε ι ν άσε ι —κ αι τ η νε ί χ ανκ ατ αζ αλ ί σε ι τ οπλ ήθ οςε κ ε ί ν οτ απαι δι άκ αιτ ακο ρί τ σι α, πουε χαλ ν ο ύσαντ ονκ όσμον μετ απαι γ ν ί δι ακ αιτ ι ςατ αξ ί ε ςτ ουςμε ςστ ηναυ λ ή, κ αιγ ύ ρω-γ ύρω στ ο λ αδ αρε ι ό, κ αιγ ύρω-τ ρι γ ύρω στ ηνκ αρού τ α, κ αι στ οπη γ άδισι μά· ε ι ςτ ας φρο ν ί μουςν ο υθε σί αςτ η ςαυτ ά, κακ ο μαθ ημέ ν α, τ ηνε πε ρι γ ε λ ούσανκ αι τ ηνηρέ θι ζ αν ,κ αιτ ηνέ κ αμν ονν αχ άσητ ηνυπομο ν ήν—όλ ατ ' αν ωτ έ ρω ε πε βε βαί ωσεκ ' ηΚρι ν ι ώ, ηκό ρητ ης —τ ότ εαυτ ή, κ ατ αζ αλ ι σμέ ν ηκ αιμη δ υν αμέ ν ην αστ αθήστ απόδ ι ατ ηςαπ' τ ηνπε ί ν α, απε φάσι σεν αυ πάγ η στ οσπί τ ι ,δ ι άν αφάγ ου νό λο ιμαζ ίε κ ε ί ,ν ' απαλ λ άξ ηκ αι τ ηνΚρι ν ι ώ από τ ονπε ρι σσόνκ όπο ντ ήςμε τ αφο ράςτ ουφαγ η τ ού , κ ιαυ τ ήν αησυχ άση προςώρανκαιν αξ απο στ άση. Εξ ή λ θελ οι πόντ ηςαυλ ής ,κ 'έ κ λ ε ι σετ ην 72

θ ύρανμετ ομάν δαλο ν . Ότ αν , με τ άτ ογ ε ύμα, ωςμί ανώραναργ ότ ε ρα, ε πέ στ ρε ψαν ε ι ςτ ην αυλ ήν , μαζ ίμε τ η ν Κρι ν ι ώ, κ ατ ' αρχ άς δε ν υ πώπτ ε υσαντ ί πο τ ε , κ 'ε παν έ λ αβοντ ηνε ργ ασί αντ ων . Ο θόρυ βοςτ ων παι δ ί ωνε ί χ εκ ο πάσε ι προςώραντ ότ ε . Ότ ανόμωςμε τ ' ολ ί γ ο νε χ ρε ι άσθη ν ' αν τ λ ήσου νν ε ρόναπότ οφρέ αρ, τ ότ ετ ο«γ ι ο υρδέ λ ι », ήτ ο ιτ οάν τ λ ημα τ ηςΚρι ν ι ώς , προσέ κ ρο υσε νε ι ςστ ε ρε όνσώμαε ν τ όςτ ουύδατ ος ,κ ιαυ τ ή ε νε κ πλ ήξ ε ικ αιφόβω έ κ ραξ ετ ην μητ έ ρα τ ης . Τό τ ε αιδ ύο ομού αν ε κ άλ υψαντ οσώματ ηςμι κ ράςκ όρηςε πι πλ έ ον , ήμάλ λ ονβυθι σμέ ν ον ή δηε ν τ όςτ ουύδ ατ ος ». Η Κρι ν ι ώ ήτ ον ε ν τ ε λ ώς ε ι λ ι κ ρι ν ή ς βε βαι ούσα τ ' αν ωτ έ ρω. Ο ε ι ρην ο δί κ ηςήκ ου σε νε υ με ν ώςτ ηνκ ατ άθε σι ντ αύτ ης . Αλ λ ' όμωςέ κ αμε μο ρφασμόν ε ι ςτ ην μη τ έ ρα τ ης . Εκ ε ί ν ος ο μορφασμό ς— ε κε ί ν ατ α «μούστ ρα» τ ου ε ι ρην οδί κ ου— δε ντ ηςήρε σαν , τ ηςΦραγ κ ο γι αν ν ούς , ή τ ι ςή τ ολ ί ανπε πε ι ραμέ ν η, και τ ότ εμε γ άλ ηαγ ων ί ατ ηνε κ υρί ε υσε ν . Ει ςτ ηνοι κ ί αντ η ςΤραχή λαι ν αςτ ηςκ όρηςτ ης , όπουε υ ρί σκ ε τ ομι κ ρόν προ τ ηςδ ύσε ωςτ ου ηλ ί ο υ, δε νέ παυεν ακ οι τ άζ η αν ή συχ οςαπό τ ο παράθυρο. Δι ε ύθυ ν ετ οβλ έ μμαπρο ςτ η νι δ ί αντ ηςμι κ ράνοι κ ί αν , ήτ ι ς κ αί τ οιμηαν τ ι κ ρύ ζ ο υσα, αλ λ άπλ αγ ί ωςκ ε ι μέ ν η , ήτ οο ρατ ή ,ε πε ι δήε ξ ε ί χε πέ ραντ ωνολ ί γ ωνμε σολ αβουσώνοι κ ι ών , δύ οήτ ρε ι ςπήχ ε ςπροςτ ον δ ρόμον . ΗΓ ι αν ν ού, ανκ αι συ χν άε κ οί τ αζ ε ,δ ε νέ βλ ε πετ ί ποτ ε . Ηκ όρητ ηςηΔε λ χ αρώ ε ί δετ ηναν ησυ χί αντ ης ,κ ιάρχ ι σεν ακ οι τ άζ η, ό πωςημήτ ηρτ ης , κ αιαυτ ή. Τηνώραντ ηςδύσε ωςτ ο υηλ ί ου , αί φν ης με τ άκ ρυφί ουφό βο υτ ηνέ κ ραξ ε : — Μάν ν α! Μάν ν α!

— Τί ε ί ν αι ; — Έλ αν αι δ ής !

— Τί ; — Δυοτ αχ τ ι κ οίστ έ κ ον τ αικ αικ ο ι τ άζ ουνέ ξ ω απ' τ ηναυ λ ή, στ ο σπί τ ι σας ...

73

Ηγ ραί αΧαδούλ αε σηκ ώθη, κ αιε ί δε νε κ ε ί ν οτ οοποί ονε φοβε ί τ ο. Δύο «τ αχ τ ι κ οί », ήτ οιχ ωροφύλ ακ ε ς , όπωςε ι ςτ ουςχ ρόν ουςτ ουυι ούτ ης ,τ ου Μώρου—οπότ εούτ ος , προδ ε κ απέ ν τ εε τ ώνπε ρί πουε ί χεσύ ρε ιε κτ ης κ ό μης ε πίτ ου λ ι θ οστ ρώτ ου τ ης ο δού τ ην μητ έ ρα τ ου , κ αιε ί χε μαχ αι ρώσε ιτ ην αδε λ φήντ ου — ί στ αν τ ο παραμον ε ύον τ ε ς , κ ο ι τ άζ ον τ ε ς απλ ήστ ωςπρο ςτ ηνοι κ ί αν . ΗΦραγ κ ο γ ι αν ν ούε ί δεκ αιε πε ί σθηότ ιμέ γ αςκ αιε πι κ ε ί με ν ο ςκ ί ν δ υν ος τ ηνη πε ί λ ε ι .

— Πρέ πε ι ν απάρω τ αβου ν ά, δυχ ατ έ ρα! ε ί πε ναί φν ης . Ανπροφτ άσω!

—Γ ι ατ ί , μάν ν α; ε ί πε νε ναγ ων ί αηΔε λ χαρώ.

—Γ ι ατ ί ... μεγ υ ρε ύ ουνγι αν αμεφυλ ακ ώσουν .

— Αλ ήθ ε ι α;... Εσύτ οέ ρρι ξ ε ς , μάν ν α, τ οκ ο ρί τ σι στ οπηγ άδι ; — Όχ ι , μάρτ υς μου ο Θε ός ! Αυτ ό δε ν τ ο έ καμα, ε ί πε ν η Φραγ κ ογ ι αν ν ο ύ...

— Τότ ε ;...

— Σι ώπα!

— Ηαμαρτ ί ασεκ υν η γ ά, μάν ν α, ε ί πεδ ε ι λ ώςηΔε λ χ αρώ.

— Σι ώπα! Μουρλ άθηκ ε ς ; ε ί πεβλ οσυρά η μάν ν ατ η ς , υποπτ ε ύ σασα υ παι ν ι γ μόντ ι ν άε ι ςτ οντ όν ονμε θ'ουωμί λ ε ι ηκ όρητ ης .

— Τίν α πω κ ' ε γ ώ, η κ αημέ ν η! ε ί πεσυμπλ έ κ ου σα τ ας χε ί ρας ε ν αμηχ αν ί α, ηΔε λ χαρώ.

— Α! αυ τ όμη ντ ολ ε ς ! όχ ι ! Δε νκ άν ε ι ν ατ ολ ε ς ! Και τ ρομε ρά, κ ατ ήλ θετ η νσκ άλ ανν αφύγ η .

— Πο ύπας , μάν ν α; — Στ αβου ν ά, σο υε ί πα!... Δώσεμο υλ ί γ οπαξ ι μάδι . Η Δε λ χ αρώ έ τ ρε ξ εν ' αν ο ί ξ ητ οε ρμάρι ο ν , κ ' έ λ αβε νε κ ε ί θε νο λί γ α παξ ι μάδι α.

— Δώσεμουκ αιτ οκ αλ άθιμου ... κ 'έ ν αμαχ αι ράκ ι ,ε παν έ λ αβε νε νάκ ρα βί αη Φραγ κ ογ ι αν ν ού ... Βάλ εμουκ ' έ ν αχ ράμιμάλ λ ι ν ομέ σα... καιτ η 74

μαν δ ήλ α μου ... τ απαλ ι οτ σόκ αράμου... Δώσεμουκ αιτ οραβδίμο υ... ψάξ εν ατ οβρης ! ΗΔε λ χαρώ, ε νάκ ρασι γ ήκαι υ πομον ή ,ε προσπάθε ι ν αε κ τ ε λ έ σηόλ ας τ αςε τ ο ι μασί αςτ αύ τ ας .

— Πο ύθαπας , μάν ν α; ε παν έ λ αβεκ λ αί ο υσα. Ω! κ αί ε τ ' ηκ αρδι άμου!

— Μη νκ λ αι ς !... Κάπουθ ακ ρυφτ ώ, σεκ αμμι άτ ρύπα... Ησυχ ί α, ε σε ί ς φρό ν ι μα! ωςπο υν απε ράσηηοργ ήτ ουΚυ ρί ου. Καιλ αβού σατ οκ αλ άθι ονκ αιτ οραβδί οντ η ς , κατ ήλ θεσι γ ά. Έκ αμε τ ονστ αυρό ντ ης . Αί φν ης ε κ ον τ ο στ άθη ε ι ς τ ην τ ρί τ ην βαθ μί δ α τ η ς σκ άλ ας , κ αι στ ραφε ί σαπρο ςτ η νΔε λ χ αρώ, τ ηςε ί πε : — Ξέ ρε ι ςτ ίν ακ άμης ;... Θα πάω απ' τ ο ν απάν ω δρό μο, γ ι αν α γ λ υ τ ώσω, ν α μη μει δού ν , τ α σκ υλ ι ά... Καισυ, αυ τ ήντ ηνστ ι γ μή, ν α τ ρέ ξ η ςστ οσπί τ ι ... ν ακαμωθ ήςπωςδε ντ ο υςβλ έ πε ι ς ,τ ουςτ αχ τ ι κ ούς ... κ αιν α φων άξ η ςτ ηςΑμέ ρσαςαποκ άτ ' απ' τ ο δρόμο: «Αμέ ρσα, ε ί ν αι απάν ω ημάν ν α;»... ....'Οχ ι , μηλε ς«ε ί ν ' απάν ω ημάν ν α»... μόν ον απης : «Αμέ ρσα, πώς ε ί ν αιημάν ν α, ε ί ν αικ αλ ύτ ε ρα; έ χ ε ισηκ ωθή;... Στ οστ ρώμαε ί ν ' ακ όμα;» Γ ι αν α πι στ έ ψουν πως βρί σκ ομαιαπάν ω στ ο σπί τ ι , κ αιπως ε ί μαι άρρωστ η... Γ ι αν α μην υπο πτ ε υθ ούν τ ί ποτ α, κ αιμεκ υν ηγ ήσουν τ α σκ υλ ι ά!... Τρέ ξ ε ,γ λ ήγ ορα! Εί τ απροσέ θηκ ε : — Έχ ε τ εγ ε ι α... κ αι κ αλ ήαν τ άμωση!... Ευθύ ςύστ ε ρονε ξ ήλ θεκ' ηΔε λ χ αρώ, τ ρέ χ ουσα, μ' ε λ αφρόνβή μα, κ ι δ ι ε υ θύν θ ηπροςτ ηνμητ ρι κ ήντ ηςο ι κί αν ,ν αε κ τ ε λ έ σητ η νε ν τ ολ ήν . * * *

75

Η Φραγ κ ογ ι αν ν ούε πή ρετ οναπάν ω δρόμο ν , κ ατ άτ αΚοτ ρών ι α, με δ ρομαί ονβήμα. Ει ςτ ηντ ε λ ε υ τ αί αναπήχ ησι ντ ου«κ αλ ήαν τ άμωση», τ ο ο ποί ονε υ χήθ ηε ι ςτ ηνκό ρηντ ης , ακ ουσί ωςπρο σέ θηκ εκ αθ'ε αυτ ήνμε τ ά πι κ ράςε ι ρων ε ί ας : «Ή ε σάςθ' αν τ αμώσω ε δώ – ή, τ οναδ ε λφόσαςστ ην φυ λ ακ ήθαπάω ν ' αν τ αμώσω – ή , στ ονάλ λ οκ όσμοθ ' αν τ αμώσω τ ον πατ έ ρασας ... κ ι αυτ όε ί ν αιαπ' τ ατ ρί ατ οσι γ ου ρότ ε ρο!» Καθώςαν έ βαι ν ε νασθ μαί ν ο υσατ ονπε τ ρώδηλ όφον , «Έλ αΠαν αγ ί α μο υ, έ λ ε γ εμέ σατ ης , αςε ί μαικιαμαρτ ωλ ή». Εί τ αε ι ςτ αε ν δό μυχ ατ ης ψυχ ήςτ ηςε ί πε : «Δε ντ οέ κ αμαγ ι ακ ακ ό». Μόλ ι ς ε προχώρησε ν ολ ί γ α βήματ α, κ αι ε ι ς τ ο υς τ ε λ ε υτ αί ο υς σποραδι κ ο ύςοι κ ί σκ ου ςτ ηςπολ ί χ ν ης , ε πάν ω στ ουςβράχο υς , κ αθώς ε κ ατ η φόρι ζ εν αφθάσηστ οναι γ ι αλό ν , βλ έ πε ιτ ονΚυ ρι άκ ο ν ,τ ονκ λ ή τ ορα τ ηςαστ υν ομί ας , μετ οφέ σιτ ουμετ ηνκ ον τ ήνφού ν τ αν , ή«γ αλ ί παν », ό πως τ ην έ λ ε γαν , με τ ον κ αστ αν όν τ ο υ στ ρι μμέ ν ον μύστ ακα, κ αι κ ρατ ούν τ αε ι ςτ ηνχε ί ραν τ οκ ο ν τ όνρόπαλ όντ ου , πέ ρι ξτ ου οπο ί ο υ ε φαί ν ε τ ο σκ υτ αλ οε ι δώς η ε πι γραφή «Ι σχ ύς τ ου Νόμου ». Ούτ ος , συν ο δε υ όμε ν οςαπό έ ν αγ έ ρον τ ααπόμαχο ν , μεστ ρατ ι ωτ ι κή νστ ολ ήν , ή ρχε τ ο από έ ν α πλ άγ ι ονδρομί σκ ον , δι ε υθυ ν όμε ν οςε ι ςτ ον αι γ ι αλ όν , ό πουκ ατ ήρχ ε τ οκ αιηΦραγ κ ο γ ι αν ν ού, κ αιμε τ άμι κ ρόνε ξάπαν τ οςθ α τ ηνέ φθαν ον , ήθατ ηςέ παι ρν οντ αν ώτ α. Ί σωςηπαρο υσί ατ ουΚυ ρι άκ ο υε κ ε ί , μαζ ίμετ οναπόμαχ ον , ν αή τ ο τ υχ αί α. Αλ λ ' ηέ ν οχ οςγ υ ν ή, ωςτ ουςε ί δε ν ,ε τ αράχθ η, κ 'ε τ άχυ ν ετ οβήμα. Τηςε φάν ηδ εό τ ι κ 'ε κ ε ί ν οι τ οαυτ όέ κ αμαν . Τότ ε η Γι αν ν ού , κ αθ ώς έ φθ ασε νε ι ςτ ον αι γ ι αλ ό ν , κ ατ ' αγ αθήν συγ κ υρί αν , αί φν η ςε ί δε νε ν ώπι όντ η ςαν οι κ τ ή ντ ηνθύ ρανμι αςοι κ ί ας , λ ί αν γ ν ωρί μου ε ι ς αυ τ ήν , κ αιου δέ στ ι γ μήν ε δί στ ασε ν α υπε ρβή τ ο κ ατ ώφλ ι ον . Αμα ε ι σήλ θε , τ ε τ αραγ μέ ν η, έ βαλ ετ ο μάν δαλ ον κ αιτ ον σύρτ ην .

76

— Μαρουσώ, ε ί σ' ε πάν ω; έ κ ραξ ε νμεσι γ αν ή ν , αλ λ άσυρι στ ι κ ήνφων ήν , αν ε ρχ ομέ ν ητ ηνσκ άλ αν . Μί αγ υν ήκ ον τ ο ύλ α, ροδο κ όκ κ ι ν η, ε ξ ήλ θε ν από τ ην θ ύραν ε ν ός θ αλ άμο υ, κ 'ε παρουσι άσθημε ι δι ώσα, αλ λ άκ αι αν ήσυχ οςτ οβλ έ μμα.

— Πο ύσ' αυτ όντ ο νκ όσμο , θε ι α-Χαδ ούλ α; ηρώτ ησε .

— Μηντ αρωτ άς , παι δίμο υ... Με γ άλ ησυφοράμο υε πε ν έ βηκ ε , ήρχ ι σε ν αλέ γ ηηΓι αν ν ού . Εί τ ααν ήσυχ οςη ρώτ ησε : — Μηνε ί ν 'ε δώοκ υρΑν αγ ν ώστ ης ; — Όχι , δε νε ί ν 'ε δώ· τ όσον ωρί ςδε νέ ρχ ε τ αι , ε ί ν αιστ ονκ αφε ν έ ... Αχ! θ ε ι α-Χαδού λ ακ 'ε γ ώέ λ ε γ απώςν ακ άμω ν α'ρθ ω στ οσπί τ ι σουν ασου πω τ ατ ρέ χο ν τ α...

— Έμ αθ ε ςτ ί πο τ α; — Ταέ λ ε γ αντ ώρατ οαπό γε υ μα, οαφέ ν τ ηςμο υ, μαζ ίμετ ονκ ο υμπάρο μας τ ον Αϊ με ρί τ η, πο υ ήρθε γ ι αν α φο υμάρη έ ν ατ σι μπούκ ικ αιν α κ ο υβε ν τ ι άσο υν , όπωςσυ ν ηθί ζ ου ν .

— Και τ ί λ έ γ αν ε ; — Ο ρην οδ ί κ η ς μαζ ίμετ ον αστ υν ό μο, θ έ λ ο υν ν α σε συ λ λ άβο υν ... Έλ ε γ αν ν α στ ε ί λ ουν τ ους χ ωροφύλ ακ ε ς ... Σ' έ χο υν ύποπτ ηγ ι ατ ο κ ο ρι τ σάκ ι πουπν ί γ ηκ εχθε ςμε ςστ οπηγ άδι .

— Ω! τ ρομάραμου...

— Κ' έ λ ε γ αν α'ρθω ν ασουπω, γ ι αν ακ ρυφτ ή ς , ανμπο ρέ σης ... Μαπώς βρέ θη κε ςε δ ώ; Η Φραγ κ ογ ι αν ν ού δι ηγ ήθ η ότ ι , αφού, με τ άτ η νχθε σι ν ήν αν άκ ρι σί ν τ ης ,ε κ ατ άλ αβε νό τ ιοε ι ρην οδ ί κη ςάρχι σεν ατ ηνέ χ η«στ ηνμπούκ ατ ου τ ουφε κ ι ού », ησθάν θηκ ιαυ τ ήφόβο νμηκ ακ οπέ σηάδι κ α, κ αιότ ιαπότ ο σπί τ ιτ ηςκ όρηςτ ης ,τ η ςΔε λ χ αρώς , όπουέ τ υχ εν αε υρί σκ ε τ αισήμε ρον τ οδε ι λ ι ν όν ,ε ί χε νι δ ε ί τ ου ςχ ωροφύ λ ακ αςν ακ ατ ασκ οπε ύ ουντ οδι κ ότ ης τ οσπί τ ι · ότ ιαπε φάσι σεν α φύγ ηστ αβουν ά· ότ ι , καθ ώςέ τ ρε χ ανε δώ 77

κ άτ ω, κατ άτ οναι γ ι αλ όν , σκ οπε ύ ουσαν απάρητ οκ ρυφόνμον οπάτ ιτ ου βο υν ού ,ο πί σω απότ αΚοτ ρών ι α, ε ί δετ ονΚυ ρι άκ οντ ονκ λ ή τ οραμαζ ί μ' έ ν αγ ε ρο-τ αχτ ι κ όν ,ν αέ ρχων τ αικ ατ όπι ντ ης , αλ λ 'ό τ ικ ατ άθε ί ανν ε ύσι ν , ε υ ρέ θη κ ον τ ά στ ο σπί τ ιτ ης Μαρο υσώς , ηο ποί αξ ε ύρε ικ αλ ά από παλ αι ό νκαι ρόν«τ απάθι ατ ης », ε φρόν τ ι σεν απροσθέ ση, κ αι ι δούσατ ην θ ύραναν οι κ τ ή ν ,έ σπε υ σεν αε ι σέ λ θη, όπωςε ύρηάσυλ ον .

— Έχω κ λ ε ι δώσε ιτ ηνπόρτ ααπόμέ σα, παι δάκ ιμου... απ' τ οσαστ ι σμό μο υ, τ ιν ακ άμω! Μουήτ αν εγ ραφτ όν απάθω, τ α'παθα. Έτ σιν α'χ ης πολ ύκ αλό , Μαρου σώ μο υ, δε νκ οι τ άζ ε ι ςκ ρυφά, κ ρυ φά από τ ο παν τ ζ ού ρι ε κ ε ί ν ο;... ν αι δήςανε ί ν αι οΚυρι άκ οςκ άτ ω ήέ χ ε ι τ ραβήξ ε ι ; Η Μαρουσώ ήλ θεπροςτ ου ποδε ι χ θέ νπαράθυ ρον , κ 'ε κ οί τ αξ εκ ατ ά τ ονδ ρόμον . Εί τ αε πι στ ραφε ί σαε ί πε ν : — Εί ν αιπαραπέ ρα, ε κ ε ί ... Στ έ κ ο ν τ αιστ ο δρόμο μαζ ίμ' έ ν αγ έ ρο απόμαχον ... Έχ ουνπι άσε ικ ο υβέ ν τ αμετ ονγ ε ί τ ο ν αμαςτ ονψαρά, τ ον Φραγ κ ού λ η.

— Και κ οι τ άζ ο υνκ ατ άδ ω; — Κοι τ άζ ο υνστ ηναμμου δι ά, πέ ρα. Ηγ ραί αήτ οέ μφοβος ,κ 'έ φε ρετ αςχ ε ί ραςπε ρίτ οπρόσωπον , ωςδ ι ά ν ατ ραβήξ ητ ατ σο υλ ούφι ατ ης , ήν ασχ ί σητ αμάγ ουλ άτ ης . ΗΜαρο ύσατ ηνώκ τ ε ι ρε .

— Δε νκ άθε σαι , θε ι α-Χαδούλ α;... Μηφο βάσαι ... Ό,τ ιε ί ν αι , θαπε ράση... Κάθι σε ,ν ασουκ άμωκ αφε δάκ ι ν απι η ς . ΗΓ ι αν ν ο ύμε τ άδι στ αγ μούε ρρί φθηε πί τ ι ν οςχ αμηλ ούσκ αμν ί ο υ, ε ι ςτ α πρόθυ ρατ ουμαγ ε ι ρε ί ου , όπουε γ ί ν ε τ οοδ ι άλ ο γ ος . Ηοι κ ί αε φαί ν ε τ οε υπο ρο ύση ςοι κ ο γ ε ν ε ί ας ,κ αι ε ί χ επο λ λ άχ ωρί σματ α, κ 'ε πί πλ ωσι νε υ πρε πή.

— Δε θυμάσαιτ α δι κ ά μου, θε ι α-Χαδο ύλ α... ε ί πε μυστ ηρι ωδώς η Μαρούσα, κ αι τ ο πρό σωπον τ ης αφ' ό,τ ι ήτ ο έ γ ι ν ε ν ακ όμη

78

ε ρυ θρότ ε ρον ... Θυ μή σουτ ίτ ρομάρε ς ,τ ίβάσαν απέ ρασατ ότ εκ 'ε γ ώ! Κι αςε ί σαι κ αλ ά, πόσομ' ε βοήθη σε ς ! Έτ σι θαπε ρ άσουνκ αι τ αδι κ άσου .

— Γι ατ ίε ί πα ε γ ώ πως ε σύ ξ έ ρε ι ςτ α πάθι α μου! Επαν έ λ αβε νη Φραγ κ ογ ι αν ν ο ύμε τ ρι όφρων .

— Εκ ε ί ν α πο υλ ε ς , ήτ αν πάθι α δι κ ά μου, δι ώρθ ωσε φι λ αλ ήθ ης η Μαρουσώ. Έψησετ ονκαφέ νκ αι τ ονε κ έ ν ωσε .

— Ο αφέ ν τ ηςμου, όπουε ί ν αι , θα'ρθη ... Πι ετ ο νκ αφέσου . Βο ύτ η ξ εκ αι τ οψωμάκ ι , προσέ θηκ εκ ό πτ ου σαμε γ άλ ηνφέ τ ανψωμί ο υ. Ηγ ραί αάρχ ι σεν αβουτ άτ οψωμί κ αι ν ατ ομασάχωρί ςόρε ξ ι ν .

— Πο λ ύκ αλ όν α 'χη ς , έ λ ε γε . Δε ν πάε ικ άτ ω, παι δίμου ... Απ' τ ο χ ολ οσκ ασμόπουέ χ ω... Φαρμάκ ι βγ άζ ' οου ραν ί σκ οςμου. Εί τ εε πέ φε ρε : — Δε νκ άν ε ι ςτ ονκ όπον ακ οι τ άξ ηςπάλ ιαπ' τ οπαραθυράκ ι , έ ξ ω;... Εί ν αι ακ όμηοΚυ ρι άκ ο ςκ άτ ω; ΗΜαρο ύσαυ πήκ ο υσε ν .

— Εκ ε ίε ί ν αιθε ι α-Χαδο ύλ α... Έπι ασαν με γ άλη νκ ουβέ ν τ α με τ ον Φραγ κ ού λ η.

— Καιτ ώρ α, πούν α πάω;... Σανέ ρθ' ο πατ έ ραςσου ;... Βασι λ ε ψ' ο ή λ ι ο ς ... σουρο ύπωσε ... θαν υ χτ ώση. ΗΜαρο ύσαε σκέ φθ ηε πί στ ι γμή ν ,ε ί τ αε ί πε ν : — Εγ ώέ χ ω με γ άλ ηνυποχ ρέ ωσησελό γ ουσου, θε ι α-Χαδού λ α... Πώς ν ατ οξ ε χάσω!

— Θυμάσαι ;ε ί πε νακ ουσί ωςμε ι δι ώσαηγ ραί α.

— Καιμπο ρώ ν ατ ' αστ ο χήσω;... Ό,τ ιμπορέ σω ν ακ άμω, θακ άμω γ ι α σέ ν α.

— Αςε ί σαι κ αλ ά.

— Μουφαί ν ε τ αιπωςτ οκ αλ ύτ ε ρο ε ί ν αιν α σεκ ρύψω ε δώ τ ην ύχ τ α, τ ώρα, πρι νέ λ θηοαφέ ν τ ημου.

79

— Πο ύ; — Κάτ ω, στ ομι κ ρόκ ατ ωγ άκ ι , στ οσοφά... ξ έ ρε ι ς ; — Α! ε ί πε νηΦραγ κ ογ ι αν ν ο ύ, ωςν ατ ηςήλ θεμί ααν άμν ησι ς .

— Και τ αμε σάν υκ τ α, σανλ αλ ήσε ι τ ' αρν ί θι ...

— Ε;...

— Κον τ άν αφέ ξ η, ό,τ ιώραν οι ώσε ι ς ...

— Καλ ά!

— Ανθ έ λ ης , ση κών ε σαι ,κ αι παςστ οκ αλ ό , όπουσεφωτ ί σηοΘε ό ς .

— Αςε ί ν αι !ε ί πεμε τ άστ ε ν αγ μούηγ ραί α.

— Τηνάλ λ ην ύχ τ απάλ ι , αν ί σωςκ αιδ ε νε ύρη ςάλ λ οκ ατ αφύγ ι οε ι ςμέ ρος πλ ι οκ ρυ φό, κ αι πλ ι οσί γ ου ρο, έ ρχ ε σαι ,κ αιμουρί χ ν ε ι ςέ ν απε τ ραδάκ ι σ' αυ τ ότ οπαράθυ ρο, ήστ ομι κ ρόμπαλ κ ο ν άκικ ατ άτ ογ ι αλό , κ ατ ε βαί ν ω, σουαν ο ί γ ω, κ αι σεκ ρύφτ ω πάλ ι στ οκ ατ ωγ άκι .

— Καλ ά!... Μα, γ ι ακ οί τ αξ ε ,έ φυγ εοΚυρι άκ ος ; ΗΜαρο ύσαε πή γ επέ ραντ ουμε σοτ ο ί χου ,ε ι ςτ οπαράθυρο νπροςτ ον δ ρόμον , αργ οπό ρη σε νολ ί γ ον ,ί σωςδι ότ ιε ί χεσκ οτ ε ι ν ι άσε ι πλ έ ονκ αιδε ν δ ι έ κ ρι ν εκ αλ ώςέ ξ ω, κ αι ε παν ήλ θε .

— Δε νέ φυγ αν ... ε κ ε ί ε ί ν αι κ'οι τ ρε ι ς .

— Τώρ α έ ν α πράμα δε νξ έ ρω, ε ί πε σύν ν ους ηΦραγκ ογ ι αν ν ού. Δε νξ έ ρω ανμεε ί δεοΚυρι άκ οςν α'μβαί ν ωε δώ, ήόχ ι ... Ανδε νμ' έ χη ι δ ε ί ,κ αιδε νμουκ άν ε ικ αρτ έ ρι ,κ αλ ύ τ ε ραέ χ ων αφύγ ω, ν ασαςσηκ ώσω τ οβάροςαπότ ώρα. Έλ ε γ ετ ούτ οε ι λ ι κ ρι ν ώς . Εστ ε ν οχ ωρε ί τ ο, ε πόθε ιτ οναέ ρατ ουβου ν ού. Εκ ε ί ησθ άν ε τ οότ ι θαε ύρι σκ ε νάν ε σι ν ,ή λ πι ζ εδ εκ αι ασφάλε ι αν .

— Ό,τ ικ ιανε ί ν αι , δ ε νπρέ πε ιν α φύγ ηςαπόψε , ε ί πεπροθυ μοτ έ ρα γ ι ν ο μέ ν η η Μαρούσα, κ αθ ' όσον ε θε ρμαί ν ε τ οε κτ ης αν αμν ήσε ως . Κάθι σε , θε ι α-Χαδούλ α, απόψε , στ ο κατ ωγ άκ ι , γ ι αν α με κάμης ν α θ υμηθώ τ απαλ ι άμουβάσαν α. Θαμουέ ρθου ν , τ άχ ασανόν ε ι ροστ ον ύ πν ομο υ; 80

— Έτ σι τ αθ υμάτ αι , πλ ι ο ,κ αν ε ί ς , παι δάκ ι μου, ε ί πεμεπον ηράναφέ λ ε ι αν ηγ ραί α. Αχ !κ άθεαμαρτ ί αέ χ ε ι κ αι τ ηγ λ ύ κ ατ ης .

— Αλ ήθε ι α!... κ αι πό ση πί κ ρα φέ ρν ε ι στ ο τ έ λ ος ! συ ν ε πλ ήρωσε με λ αγ χ ολ ι κ ώςηΜαρουσώ. Η οι κ ί αή τ οδι πλ ή. Εκ τ όςτ ο υκ υρί ωςκ τ ι ρί ο υ, ε ί χ εμι κ ρό νπαράρτ ημα προςβορ ράν ,ό πουήτ οτ ομαγ ε ι ρε ί ον ,κ αιυ πότ ομαγ ε ι ρε ί ονε υ ρί σκ ε τ ο «τ ο μι κ ρό κ ατ ωγ άκ ι ». Εκ ε ίδι άτ ης κατ απακ τ ή ςκ αιμι κ ράς σκ άλ ας ωδήγ ησε νηΜαρού σατ ηνξ έ ν ηντ ης , πρι νέ λ θηοκ υ ρΑν αγν ώστ ης , ο ο ι κο δε σπό τ ης . Τηςέ φε ρε νάρτ ον ,τ ε μάχ ι ο νκ ρύ ουβραστ ο ύ, υπόλ ο ι πον τ ου γ ε ύματ ος , τ υρί ον , ν ε ρόν , ποτ ήρι ο ν οί ν ου , κ αιτ ην ε γ κ ατ έ στ ησε ν ε πάν ωε ι ςτ ον σοφάν τ ο υ μι κ ρού κ ατ ωγ ε ί ου, τ ου χ ρησι με ύ ον τ ος ως αποθήκ ηδι αφόρωνοι κ ι ακ ώνσκ ε υών . Τηςέ στ ρωσε νέ ν απαλ αι όνκ ι λί μι , μί αν τ ρι μμέ ν ην τ σέ ργ αν , έ ν α μι κρό ν σι ν δόν ι , τ ης έ βαλ ε μί αν προσκ ε φαλ άδα σκ λ ηράν , με γ έ μι σμα από λ ι ν όξ υ λα, κ αιτ ης ε υχ ήθη κ αλ ήνν ύκ τ ακ αι «ύπν ο νε λ αφρόν ». Ελ αφρόςήβαρύς , ούπν ο ςτ ηςΦραγ κ ογ ι αν ν ο ύςδε νήτ οδυ ν ατ όν α ή τ οε ύκ ολ οςού τ εε υάρε στ ος , ε υρι σκ ομέ ν ηςε ι ςτ ο ι αύ τ ηντ αραχ ήνκ αι τ οι ού τ οντ ρόμον . Αλλ άτ οπε ρι βάλ λο ντ ηνέ κ αμεπροςώρανν αλ η σμον ή σχ ε δό ντ αε ν ε στ ώτ ακ αι τ ηνι δί αντ ρομε ράνθ έ σι ντ ης ,κ αιν ' αν απολ ήτ α παρε λ θ όν τ α. Εκ ε ί ν οτ οο ποί ονμε τ ρι οφρόν ωςηΓι αν ν ούε ί χ ε νον ο μάσε ι δ ι ς«τ απάθι ατ ης », ηδεΜαρο ύσαε ι λ ι κ ρι ν ώςε ί χ ε ναν αγ ν ωρί σε ιμάλ λ ον ως«πάθ ι α» κ αι «βάσαν α» ι δι κ άτ ης ,ε ί χ εσυμβήπροοκ τ ώ ήδέ κ αε τ ών . Οκ υρΑν αγ ν ώστ ηςΜπε ν ί δης , άτ ε κ ν ος ,ε ί χελ άβε ιωςψυχ οκ όρηντ ην Μαρούσαν , κ αιτ ηνε ί χε ναν αθρέ ψε ιόσο ναυ στ η ράηδυ ν ήθηησύ ζ υ γ ος τ ου, ήτ ι ςήτ οναποθαμέ ν ηπροδέ κ απέ ν τ εε τ ών . Οκ . Μπε ν ί δηςήτ ονε ι ς τ ον κ αι ρόν τ ου τ ο σημαν τ ι κ ώτ ε ρον πρόσωπον τ ου τ όπου τ ου. Εί χε δ ι ατ ε λ έ σε ιδημογ έ ρωνπροτ ουΑγ ών ος , πλ ηρε ξ ούσι ο ςε ι ςτ αςπρώτ ας Συν ε λ ε ύσε ι ς Τροι ζ ήν ο ς , Προν οί ας , Άργ ους , κ τ λ ., δ ήμαρχο ς προ τ ου Συν τ άγ ματ ος . Εί τ α με τ ά τ ο Σύ ν τ αγ μα δι ε τ έ λ ε σε ν ως αν ώτ ε ρος 81

υ πάλ λ ηλ ος ε ι ς πολ λ ά μέ ρη. Την Μαρο ύσαν , Εβραι οπούλ αν , ήκ ατ ' άλ λ ου ςΤου ρκ οπού λ αν ,ε ί χεπροσλ άβε ι ε ι ςηλ ι κ ί ανσχ ε δό νβρε φι κ ήν ,κ αι τ ηνε ί χ εβαπτ ί σε ι . Εί τ α, ότ ανκ ατ άτ ατ ε λ ε υτ αί αέ τ η, ωςσυν τ αξ ι ού χο ςαπε σύρθηε ι ςτ ον τ όπο ντ ου, τ ηνυπάν δ ρε υ σεμ' έ ν α αν ε ψι όντ ου , κ αιτ ηςέ δωκ ε ν ως προί κ ατ ο μι κ ρόναυτ όκ ο λ λ ητ ό νσπι τ άκ ι , ε ι ςτ οι σό γ ε ι οντ ου οποί ου ε υ ρί σκ ε τ οτ ώρα η Φραγ κ ογ ι αν ν ού, ι κ αν ά αγ ροτ ι κ άκ τ ήματ α, κ αιολ ί γ α με τ ρητ ά, υ ποσχε θε ί ςν ατ ης αφήση ωςκλ η ρον ομί αν κ αιτ η νκ υρί ως ο ι κί αν ,κ αι ό ,τ ι άλ λ οή θε λε νε υ ρε θ ήπαρ'αυ τ ώ με τ άθάν ατ ον . Ογ αμβρό ς , αφού απέ κ τ ησε νε ντ έ κ ν ον , έ λ ε ι πε νό λ ον τ ον κ αι ρόν . Ετ αξ ί δε υελ οστ ρόμο ςμετ ακ αράβι α. Ήτ ονφημι σμέ ν οςν αυ τ ι κ ός , αλ λ ά σπάτ αλ ο ςκ αιαξ έ ν οι αστ ο ς . Τώρατ ε λ ε υτ αί α, ε ί χ ε ναργ ήσε ιτ ρί αέ τ ην α έ λ θη ε ι ςτ ον τ όπον . Εν τ ω με τ αξ ύ ο γη ραι ό ςκ υρ Αν αγ ν ώστ ης ε ί χ ε χ ηρε ύσε ι , κ αιη ψυχ οκ όρ η, κ ατ άτ ηναπουσί αντ ουσυ ζ ύ γ ου υ πηρέ τ ε ι δ ι αρκ ώςε ι ςτ ηνοι κ ί αντ ονθε τ όνπατ έ ρατ ης , ό πωςκ αιπαι δι όθ ε νή τ ο συν η θι σμέ ν η. Ο σύζ υγ ο ςέ γ ραφε ν από κ αι ρο ύε ι ςκ αι ρό νε πι στ ολ άς , υ ποσχό με ν ο ς ότ ι θα έ λ θη , αλ λ ά δε ν ήρχ ε τ ο. Το θυγ άτ ρι ον τ ης Μαρούσαςήτ οήδητ ε σσάρωνε τ ών ,κ αιούτ εοπατ ήρε ί χ ε νι δε ίποτ έτ ο τ έ κ ν ον , ού τ εαυτ όε γ ν ώρι ζ ετ ηνόψι ντ ουπατ ρός . Κατ 'ε κ ε ί ν οντ ονκ αι ρόν , μαζ ίμετ ηναν άπτ υ ξ ι ντ ο υε μπορί ουκ αιτ ης συγ κ οι ν ων ί ας , ε ί χαναρχί σε ιν αξ αν οί γ ουνκ άπωςκ αιτ α ήθη ε ι ςτ ον μι κ ρόν , από κ ε ν τ ρον τ ό πον . Ξέ ν οιε ρχ όμε ν οιαπό τ α άλ λ α μέ ρη τ ης Ελ λ άδος ,τ α«πλ έ ο νπολ ι τ ι σμέ ν α», ε ί τ ευπάλ λ ηλ ο ι τ ηςκυ βε ρν ήσε ως ,ε ί τ ε έ μπο ροι ,ε κ όμι ζ ονν έ ας ,ε λ ε υθέ ραςθε ωρί αςπε ρί όλ ωντ ωνπραγ μάτ ων . Ούτ ο ιτ ηναι δώ κ αι τ η νσυστ ολ ή νων όμαζ ο νβλ ακε ί αν ,τ ηνε γ κ ράτ ε ι ανκ αι τ ηνσωφροσύν ηνε υ ήθε ι αν . Τηνδ ι αφθο ράνκ αιτ ηνλ αγ ν ε ί ανων όμαζ ον «φυσι κ άπράγ ματ α». Η δ ύστ ην οςΜαρο ύσα, ήτ ι ςδε νε ί χ εγ ε ν ν η θή ε ι ς τ οντ ό πον , αρχήθ ε νδε νήτ οπολ ύαυ στ ηράού τ εσε μν οπρε πή ς ,ε ί χ εδε μι κ ράνδ όσι νε λ αφρότ η τ ος .

82

Τονκ αι ρόνε κ ε ί ν ονε υρί σκ ον τ οε ι ςτ ηνν ήσο νέ ν αςγ ραμματ ε ύ ςτ ου ε ι ρην ο δι κ ε ί ου ,

άγ αμος ,

φουστ αν ε λ άς ·

έ ν ας γ ραμματ ε ύς τ ου

Λι με ν αρχε ί ου , βρακ άς , αξ ι ωματ ι κ ός τ ου οι κ ον ομι κ ού Ν. κλ άδ ου, γ ε ρον τ οπαλ λ ή κ αρ ο· έ ν αςε ν ωμοτ άρχ ηςκ ομψε υτ ής , μελ ι γ ν ήνμέ σηνκ αι αγ κ ι στ ροε ι δή μύστ ακ α· έ ν αςτ ε λ ων οφύλ αξέ χ ων τ ρι πλ άσι ονε ι σόδημα απότ ονμι σθόντ ου, κ αιδύ οήτ ρε ι ςπράκ τ ορε ςξ έ ν ωνε μπο ρι κ ώνοί κ ων ήάλ λ οι μέ τ οι κ οι . Όλ οιο ύτ ο ιε ί χο νπαν τ οτ ι ν ήνσυν τ ρο φι άνμεδύ οήτ ρε ι ς άλ λ ου ςν ε αρούςε μπο ρε υ ομέ ν ους , κ ο μψε υ ομέ ν ους , μ' «ε λ λ ην ι κ ο ύρε ς » πολ λ έ ςε ι ςτ η νγ λ ώσσαν κ αιμε πολ λ άς «προσρήσε ι ς ». Με τ ο υς τ ε λ ε υ τ αί ου ςτ ού τ ου ςην αγ κ άζ ο ν τ ον αέ ρχ ων τ αισυχ ν άε ι ςε παφήνπολ λ αί γ υ ν αί κ ε ς , κ αισώφρον ε ςάλ λ ως , τ ου τ όπου , χ άρι ντ ων αφε ύκ τ ωνκ αι ατ ε λε ι ώτ ωνοψων ι σμάτ ων , απότ αοπο ί ααδ ύν ατ ο νν ' απαλ λ αγ ήποτ έο γ υ ν αι κ ε ί οςκ όσμος . Απότ ατ όσαβρόχι α, τ αοποί ατ ηςε ί χανρί ψε ι ε ι ςτ ονδ ρόμοντ η ς , από τ αςτ όσαςε λ ε πό λ ε ι ς ,τ αςοποί αςτ ηςε ί χ ονστ ή σε ιπε ρίτ ου ςτ οί χ ουςτ ης ό λ οιο ιε ι ρημέ ν οιε πι χε ι ρηματ ί αι , δε νηδυ ν ήθην αγ λυ τ ώσε ιηΜαρού σα· κ αιμε τ ' ο λί γ ο νκ αι ρόναύτ η, ε ναπουσί ατ ουσυ ζ ύγ ου , ε υ ρέ θηέ γ κ υ ος . Καιτ οε ν όησε νότ εήτ οήδ ηδύ ομην ών . Αλ λ άπρι ντ οαν ακ αλ ύ ψηαύτ η, ό λ ηηγ ε ι τ ον ι ά, ωςε ι κ ό ς , τ ο ήξ ε υρε ν , ί σωςκ αιπροτ ού ν α συμβή τ ο πράγ μα. Μόν ο νοκ υρΑν αγ ν ώστ ηςε υ ρί σκ ε τ οε ναγ ν ο ί α. «Ο κ όσμος », ό πωςε ί πετ ότ εηπο ν ηρήΚο κ κί τ σα, μί αγ ε ι τ ό ν ι σσα, «τ ο'χ ετ ούμπαν ο ,κ ι αυ τ όςκ ρυφόκ αμάρι ». Υπή ρξ αν κ ' αικ ακαίγ λ ώσσαι , αί τ ι ν ε ςε ί πο ν άν ε υτ ης ε λ αχ ί στ ης πι θαν ότ ητ ος , ωςε ι κ ός , ότ ιοκ υρΑν αγ ν ώστ ηςε φήρμοζ ε ντ ηνπάλ αι αν μέ θο δοντ ουΔαβί δ, κ αιότ ιδι άν ε αράςπν ο ήςκ αιθε ρμούαί ματ οςε ζ ήτ ε ι ν α «ξ αν αν ι ώση ». Αλ λ ' ηε ι ρημέ ν η Κοκ κ ί τ σα κ αιδύο ή τ ρε ι ς άλ λ αι γ ε ι τ όν ι σσαι , αί τ ι ν ε ςτ αέ λ ε γ ονσι γ αν ά, κ 'ε γέ λ ωνσυρι στ ι κ ά με τ αξ ύτ ων , ι σχυ ρί ζ ο ν τ οό τ ι , δήθ ε ν «απ' τ ο παι δίέ χο υν πο λ λο ίμε ρδ ι κ ό»· ότ ιτ ο κ ε φάλ ιπρέ πε ιν αε ί ν αιτ ου γ ραμματ ι κ ο ύ, τ ου φο υστ αν ε λ ά με τ ο 83

τ ε ράστ ι ονφέ σικ αιτ ηνμακ ροτ άτ ηνφο ύν τ α, ημέ ση, θαε ί ν αιβέ βαι ατ ου ν ωματ άρχη , τ ου σε βτ αλ ή, τ οέ ν ατ ο ποδάρι(στ ολ άκ κ ο!) τ ο υγ ε ρο κ ο λ ασμέ ν ου, τ ουβρακ ά, τ οέ ν αχ έ ρι(μακ ρύχέ ρι !) τ ουτ ε λ ων οφύλ ακ α, κ αι τ οάλ λ οχ έ ρι (παστ ρι κ όχ έ ρι !) τ ουψι λ ι κ ατ ζ ή , μετ ι ς'λ λ ην ι κ ούρε ς . Πρώτ η ηρηθε ί σα Κοκ κ ί τ σαε ί χ επροσκ λ ηθ ή μυ στ η ρι ωδώςαπότ ην Μαρούσαν(σημε ι ωτ έ ον ό τ ιαύ τ η, όσο νκ αιανε φαί ν ε τ ο απον ήρε υ τ η, ε ί χ ε νε ν ν οή σε ιότ ιη Κοκ κ ί τ σα τ ην υπωπτ ε ύ ε τ ο προ πολ λ ού, όθ ε ν ε προ σπο ι ήθηκ ιαυ τ ήε υθήν η ν , αν αγ κ αστ ι κ ήνε μπι στ οσύ ν ηνδι άν ατ ην κ ο λ ακ ε ύ ση, ε λ πί ζ ο υσαότ ιθατ η νέ πε ι θε , κ αιδι άδ ώρων , ν ασι ωπήση) ε ί χ επροσκ λ ηθ ή, λ έ γ ω, ν αλ άβη γ ν ώσι ντ ουμυστ ηρί ου. Η Μαρο ύσα, «αδε ρ φή ν ατ ηνκάμη, απ' τ ο Θε όκ αιστ α χέ ρι ατ η ς », έ πε σεστ ον τ ράχη λ όν τ ης κ αι τ ην ι κ έ τ ε υε ν ακ άμη έ λ ε ος αν η ξ ε ύρη τ ί ποτ ε ψε υ τ ογ ι ατ ρι κ ά, δ ι άν αε ξ αφαν ι σθή, ε ι δυν ατ όν , οκαρπόςτ ηςαμαρτ ί ας ,κ ι οΘε όςπλ έ οναςε γ ί ν ε τ οί λ ε ως ! Δι ότ ιάλ λ ωςαυτ ήβέ βαι α–τ ίτ ηνήθε λ ε τ έ τ οι αζ ωή;– θα έ πε φτ ε βέ βαι α, στ ον γ ι αλ όν α πν ι γ ή , κ αθώς ή τ ον μάλ ι στ ακ αισι μά, απόκ άτ ω απ' τ οσπί τ ι , ηθ άλασσα. Η Κοκ κ ί τ σα τ ην κ αθη σύχ ασεμελ όγ ι απαρηγ ορί ας , κ αιάρχι σεν αε φαρμόζ ηε π' αυτ ής δ ι αφό ρουςαλ ο ι φάςκ αιέ μπλ αστ ρα, τ αοπο ί αουδό λ ωςε τ ε λ ε σφόρου ν . Δε υτ έ ρα προσε κ λ ήθη η Στ αμάτ ω, πτ ωχ ήχ ήρα, κ' η Κον δ ύλ ω η αδ ε λ φήτ η ς , αλ βαν όγ λ ωσσοιαιδύο , κ ατ αγ ό με ν αιαπόμ ί αντ ωνν ήσων τ ουΣαρων ι κ ού. Αύτ αιε ξ ήσκ ο υνε ν τ ρι βάςε πίτ ουσώματ οςτ ηςατ υ χο ύς γ υ ν αι κ ός . Καιτ αςτ ρε ι ςμεό,τ ιέ κλ ε πτ ε ναπό τ αςοι κ ον ο μί αςτ ουκ υρ Αν αγ ν ώστ η, τ ας αν τ ήμε ι βε . Κ' ε κ ε ί ν αιε μάκρυ ν ον τ ας αλ οι φάς , κ αι παρέ τ ε ι ν οντ αςε ν τ ρι βάς , αλ υσι τ ε λ ώςπάν τ οτ ε . Τηνε σπέ ραν , αν ε ρχ όμε ν αιαιτ ρε ι ςε ι ςτ ηναυλ ήντ ηςκ υρα-Θωμαής , ο λ ί γ α σπί τ ι α παραμέ σα, όπου ήρχ ον τ οκ ' ηγ ρι α-Χι όν ω, κ ' η θε ι αΚυρ άν ν ω, όλ αιμε τ αν άστ ι δε ςε κΜακ ε δον ί αςτ ο υ1821, τ αέ λ ε γ ανμε τ αξ ύ τ ων . Αιτ ρε ι ςπρώτ αιέ δι δο νκ αθ' ε σπέ ραντ ακ τ ι κ ήναν αφοράνε ι ςτ ην

84

κ υ ρα-Θωμαήν κ αι ε ι ς τ ας δύο αλ λ άς γ ραί ας · κ αι ό λ αι μαζ ί ε χ ασκ ογ ε λ ού σαν . Μάλ ι στ ατ α όψι μα ε λ λ ην ι κ άτ ηςΣτ αμάτ ως , κ αθ ώςπε ρι έ γ ραφετ ην κ ατ άστ ασι ντ ηςε γ κ ύο υ(«αυ τ ήόλ ηκο ν τ όε ί ν αι ·κ αι τ απόδι ατ ηςκ ον τ ήτ ο έ χ ε ι !... θαμηντ ορί χν η, τ άχατ ε ς !...») ε πέ τ ε ι ν οντ ο υςγ έ λ ωτ άςτ ων . Καιε ι ς τ αςε κ θέ σε ι ςτ ηςΣτ αμάτ ως , ηγ ραί αΚυ ράν ν ωε πρόσθε τ ετ ασχ όλ ι ατ ης , μετ ηνΜακ ε δον ι κ ή ντ ηςδι άλ ε κ τ ον .

— Αυτ η ν ι έ ς , σιλ ι έ ου, ε ί ν ιπαλ ι οφου ράδ ε ς !... Αχ ι λ ών ι ς , μαρή ... Πο ύστ α χ ου ργ ι ά, τ αθ'κ άμας !ν ατ ουφτ ι άξ 'κ αμμι άαυτ 'ν ό, θετ 'βγ αλ 'ν ι , σιλ ι έ ου, στ ο υγ ουμαρο υπάζ αρου!... Τε λε υ τ αί α απ' ό λ ας ε κ λ ήθη ν αλ άβη μέ ρο ς η Φραγ κ ογ ι αν ν ο ύ, ως σοφωτ έ ραόλ ωντ ωνάλ λ ων . Η Μαρούσα ε ί χε ναρχ ί σε ιν ' απε λ πί ζ ε τ αι απότ αςτ ρε ι ςπρώτ ας«ψε υτ ομαμμέ ς », κ αικ ατ έ φυγ ε νε ι ςτ αύτ ηνωςε ι ς τ ε λ ε υ τ αί ανε λπί δα. Τω όν τ ιηγ ραί αΧαδο ύλ αμετ αφάρμακ άτ ης , μετ α μαν τ ζ ούν ι ατ ης κ αιμε τ αζ ε στ ά ή κρύ α όσα έ δ ι δ εν α πί ηε ι ςτ ην πάσχ ουσαν , τ η βοηθε ί α καιτ ων ε ν τ ρι βών τ ας οποί ας ε ξ ε τ έ λε ιμ' ε πι δ ε ξ ι ότ ητ απολ ύυ πε ρτ έ ραναπότ αςαλ λ άς , κατ ώρθωσε νε ν τ όςο λί γ ων η με ρώνν αε πι φέ ρητ ηνέ κ τ ρωσι ν . Οκ υρΑν αγ ν ώστ ηςουδ έ ποτ εέ μαθε τ ί ποτ ε . Αυτ ήήτ ονηπαλαι άε κ δού λ ε υ σι ς ,κ αι αυ τ ήηε υ γ ν ωμοσύν ητ ηνοπο ί αν ε ί χ ονυπαι ν ί χ θησήμε ροναιδύο . Αυτ ά ήσαντ ηςΦραγ κ ο γι αν ν ούς«τ α παλ ι άτ απάθι ατ ης »κ ι αυτ άή σαντ η ςΜαρού σας«τ αβάσαν άτ ης ». Η αν άμν ησι ςκατ ε ί χετ ο νν ουντ ηςΦραγ κο γ ι αν ν ούςό λη ντ ηνώραν , ε ν ώέ κ ε ι τ οε πίτ ουσοφά, ε ι ςτ οσκ ότ ο ς · δι ότ ι λ ύχ ν ονδε ντ ηςε ί χ εφέ ρε ι η φι λ οξ ε ν ού σα, μόν ονέ ν ακ η ράκ ικ ιολ ί γ ασπί ρτ ατ ηςε ί χε ναφήσε ι . Όλ ην αυ τ ήν τ ην παλ αι άν ι στ ορί αν αν ε λ ο γί ζ ε τ ο , κ αιο ύπν ο ς ποτ έδ ε ντ ης ή ρχε τ ο. Ερε υ ν ώσα τ η νσυν ε ί δησί ντ ης , ε νπράγ μα ε ύρι σκ ε ν · ό,τ ιε ί χε κ άμε ικ αιτ ότ εκ αιτ ώρα τ οε ί χ εκ άμε ιδι άτ οκ αλ όν . Εκ ου λ ουρι άζ ε τ ο υ ποκ άτ ωε ι ςτ ομάλ λι ν ο νσκ έ πασμα, ε πίτ ουδε ξ ι ούπλ ε υ ρο ύκ ε ι μέ ν η, κ ' 85

έ κ υπτ ετ ην κ ε φαλ ήν ε ι ςτ ο στ έ ρν ον , κ ' ε προσπάθ ε ιν αζ αλ ι σθή , ν α ν αρκ ωθ ή, ν ατ ηςέ λθ ηλ ήθ αργ ος . Τότ ε , με τ άχ ρόν ου ς ,ε ν θυ μήθηκ αι τ ην σύν τ ομονπροσε υ χή ν , τ ηνοποί αντ ηςε ί χ ε νε πι βάλ ε ιάλ λ οτ εν αλ έ γ η συχ ν άέ ν αςγ έ ρωνπν ε υ ματ ι κ ός ·τ ο«Κύ ρι εΙ η σούΧρι στ έ , Υι έτ ο υΘε ού, ε λ έ ησό νμε ». Η συχ ν ήε παν άλ ηψι ςτ ηςε υχ ήςε ν ήργ ησε ,κ αιηΧαδού λαε ν αρκ ώθη ε π' ολ ί γ αλε πτ άκ αιαπε κ ο ι μή θη. Πλ η νπάραυτ αε ι ςτ ονύπν οντ ης , ήε ι ς τ αξ ύπν ατ ης , (δ ε νήξ ε υρεκ αλ ά), τ ηςε φάν ηό τ ιμέ σα, ε ι ςτ οβάθοςτ ης ψυχ ήςτ ης , ήκ ουεφων ήνβρέ φους ,κ λ αύμα, μι ν υ ρι σμόνθρη ν ώδη· τ ού τ ο ωμοί αζ εμετ ηνφων ήντ ηςμι κ ράςε γ γ ον ήςτ ης ,τ ηςπροολ ί γ ωνμην ών , δ ι άχ ε ι ρόςαυ τ ής ... τ ε λ ε ι ωθε ί σης ... Η γ ραί αε ξ ύ πν ησε νέ ν τ ρομος , αν ε τ ι ν άχ θη ό λ η. Αν ε σηκ ώθη κ αι η σθάν ε τ ομέ γ ανσπαραγμό ν , αλ λ άσυγ χ ρόν ωςκαι κ αλ υτ έ ρανσωματ ι κ ήν άν ε σι ν . Ο σύν τ ομος ε κ ε ί ν ος ύπν ος ε ί χε νε ξ αλ ε ί ψε ιπαρ' αυτ ήτ ο ν ε υ ροπαθέ ςκ αιτ οαν ήσυχ ον . Εψηλ άφησε ν ,ε ύ ρετ ασπί ρτ α, ή ν αψετ ο κ η ρί ον ,ε πήρετ οραβδίτ ης ,τ οκ αλάθιτ ης ,έ βαλ εμέ σαε ι ςαυτ όκ αιτ ας ε μβάδαςτ ης ,κ αι αν υ πόδη τ η, μετ ι ςκ άλ τ σε ς ,ε κ ί ν ησεν αφύ γη .

Ι Β' Η Μαρο ύσατ η ςε ί χ εδώσε ιτ οκ λ ε ι δίτ ουμι κ ρούκ ατ ωγ ε ί ου, τ η ςε ί πεν α ε ξ έ λ θη δι άτ ηςι δι αι τ έ ραςθ ύραςτ ούτ ου προςτ ηνοδ όν , ν ακ λ ε ι δ ώση έ ξ ωθε ν ,κ αιν απάρητ οκ λε ι δί μαζ ίτ ης , δι άν ατ ομε τ αχ ε ι ρι σθήπάλ ι ντ ην άλ λ ηνν ύκ τ α, ανέ με λ λεν αε παν έ λ θη. Όσονδι ' αυ τ ήν , ανε λ άμβαν ε ν αν άγ κ ηνν ακ ατ έ λ θηε ι ςτ οκ ατ ωγ άκ ι , θακ ατ ήρχ ε τ οδι άτ η ςοδού , δ ι ' ης ε ί χ ε νοδη γ ήσε ιε κ ε ίτ η νξ έ ν ηντ ης ,τ ηςε σωτ ε ρι κ ήςσκ άλ αςκ αιτ ηςθύρας τ ουμε σοτ οί χ ου .

86

Τω ό ν τ ι , ηΦρ αγ κ ο γ ι αν ν ούησθάν ε τ οπλ έ ο νμε γ άλ ηνσφλ ομον ήν , κ αι τ οστ ε ν όνκ ατ ωγ άκ ιμετ ονυ γ ρόναέ ρατ ουτ ηνε στ ε ν οχ ώρε ι . Και ρόή τ ο ν ' αν απν ε ύσηπλ έ ο ντ οναέ ρατ ουβο υν ού , πρι νοι δι ώκ τ αι χ ωροφύλ ακ ε ς τ ην κλ ε ί σωσι ν , ί σως δι ά βί ου , ε ι ςτ α υγ ρά κ αιαν ή λ ι α υπό γε ι ατ ης αν θ ρωπί ν ηςθέ μι δ ος . Εξ ήλ θε , κ αι , κ άτ ωε ι ςτ α βάθη τ ηςψυ χήςτ ης , ε μι ν ύ ρι ζ ε νακ όμη η θ ρην ώδης φων ή τ ου βρέ φου ς ,

τ ου μι κ ρού κ ορασί ο υ τ ου

αδ ι κ ο θαν ατ ί σαν τ ος . Εστ άθη ε ι ςτ οχ άσμα τ ης θ ύρας , ε κ οί τ αξ ε με τ ά προφυλ άξ ε ωςέ ξ ω, δε ξ ι ά, αρι στ ε ρά, άν ω, κ άτ ωτ ουδρόμου · δε νε ί δε ψυχ ήνούτ εσκ ι άν . Έβαλ επτ ε ράε ι ςτ ουςπόδ αςτ ης . Δε νήτ οπρώτ ηφοράκ αθ' ηνήκ ο υεμέ σα ε ι ςτ η νψυ χή ντ ης , όπου υ πήρχ εσκ οτ ε ι ν ή , σπηλ αι ώδη ς ηχ ώ, τ ο πέ ν θι μον ε κ ε ί ν οκ λ αύμα τ ου βρέ φου ς . Κ' ε ν όμι ζ ε νότ ιέ φε υγ ετ ονκ ί ν δυν ονκ αιτ η νσυμφοράν ,κ αι τ ην συμφοράνκ αιτ η νπλ ηγ ήντ ηνέ φε ρεμαζ ίτ ης . Κ' ε φαν τ άζ ε τ οότ ιέ φε υγ ε τ ου πόγ ε ι ονκ αι τ η νε ι ρκ τ ήν ,κ αι ηε ι ρκ τ ήκ αι ηΚόλ ασι ςήτ ομέ σατ ης . Ώρα ή τ ο ωςδύο με τ άτ α με σάν υκ τ α, ν υ ξασέ λ η ν ος , αστ ροφε γ γ ής . Αρχ άς Μαΐ ου , δε υτ έ ραν ε βδομάδα με τ άό ψι μο ν Πάσχ α. Η ε ξ οχ ή ε υ ωδί αζ ε ν , ηαύρα ε μυροβό λ ε ι . Ολ ί γ α άγ ρυπν απουλ άκ ι αέ με λ ποντ ο ό ρθι ονε πάν ωε ι ςτ ακ λ αδ ι ά. Η Φραγ κ ο γ ι αν ν ο ύε πήρετ ονδ ρομί σκ ον , τ ονλ ί ανγ ν ωστ όνε ι ςαυτ ήν , στ ε ν όνκ αι έ ρπον τ α, όπι σθε ντ ωνκ ήπωνκ αι κ άτ ωθε ντ ων βράχ ων . Ο δρομί σκ ος μόλ ι ςή τ ον ορατ ός ε ι ςτ ην αστ ροφε γ γ ι άν , κ αλ υ πτ ό με ν ος ε ν μέ ρε ι από τ ους προ ε ξ έ χ ον τ ας ράμν ο υςτ ων θάμν ων κ αιτ ων βάτ ων , ο ί τ ι ν ε ς προέ κ υπτ ον από τ ους φράκ τ ας τ ων κ ήπων . Η ε υκ ί ν ητ ος γ ραί αε πάτ ε ιε πί χ όρτ ων κ αι χ αμαι μήλ ων , κ ' ε πίχ λ ωρών ακ άν θων , αν ήρχε τ ο δεμε βή μα κ ό ρης , ν ε αράςβο σκ οπο ύλ αςτ ουβο υν ού ,τ οναν ηφορι κ όνδρομί σκ ον . Εί χετ ε λ ε ι ώσε ι ημακ ράσε ι ράτ ωνκ ήπωνκ αι τ ωνπε ρι βολ ί ωνπροςτ α δ ε ξ ι άτ ης , ε ν ώ αρι στ ε ρά τ ης παρε τ ε ί ν ε τ ο ακ όμη ο μι κ ρόςβραχώδης λ ό φο ς , τ α Κοτ ρών ι α, μετ ας τ ρε ι ςγ ραφι κ άς κ ορυ φάς τ ων τ ην μί αν 87

κ ατ όπι ντ ηςάλλ η ς ,τ αε πι στ ε φομέ ν αςαπόαν ε μομύλ ουςκ αι μι κ ράλ ε υκ ά κ αλ ύ βι ακ αισπι τ άκ ι α, έ ρπον τ αγ ύρω τ ων . Τώρα πλ έ ονέ φθασε νε ι ς μέ ροςόπουάρχι ζ αναμπέ λ ι α, αγ ροίμεοπωροφό ραδ έ ν δ ρα, όσονή τ ον ακ όμηπλαγ ι ν ό ςοαν ήφορο ς ,κ αι ε λ αι ών ε ς , ήαγ ρο ίμευ ψηλ ούςστ άχ υς , σε ι ο μέ ν ους από τ ην ν υκ τ ε ρι ν ήν αύ ραν , ε κ ε ί θ ε ν , όπου ο αν ήφορος κ αθί στ ατ ο αποτ ομ ώτ ε ρος , κ αιάν ω. Η Φραγ κ ογ ι αν ν ού , με ε λ αφρόν άσθμα, έ τ ρε χ ε ν ,έ τ ρε χε , μαστ ι ζ ομέ ν ητ οπρόσωποναπότ οαπό γε ι οντ ο πρωι ν όν ,τ οαν τ ί πν οον ,τ ουΒορράτ οχ αϊ δε υμέ ν ονε ωθι ν όντ έ κν ον . Έσπε υδεν αφθάσητ οτ αχ ύτ ε ρο ν , πρι ναν ατ ε ί λ ε ι ηη μέ ρα, ε ι ςτ αμέ ρη τ α οπο ί α αυτ ήε γ ν ώρι ζ ε . Υπήρχο ν , κ ατ άτ ουςβορε ί ουςαι γι αλ ού ςτ ης ν ήσου , πολ λ οίκ λ ε φτ ότ οποι , μέ ρηαπάτ ητ α, σπή λ αι ακ αιβράχ οιόπου ε φύτ ρων ετ ο αγ ρι ο βό τ αν ον κ αιη κ άππαρι ς , κ αιτ ακ ρί τ αμα κ αιη αρμυ ρήθρα, κ αιό πουτ ο υςυ πάρχ ον τ αςολ ί γ ουςδρόμου ςκ ατ έ στ ρε φον κ αθη με ρι ν ώςτ ακ οπάδι ατ ων ε ρί φωνκ αιτ ωναι γ ών . Εκ ε ίθα ήτ οτ ο άσυλ όντ ης ,ε κ ε ί οπούήσαναιαν αμν ήσε ι ςτ ηςπαι δι κ ήςηλ ι κ ί αςτ η ς . Ει ς ε κ ε ί ν ους τ ους βορε ί ου ς αι γ ι αλ ού ς , σι μά ε ι ςτ ο άγ ρι ον κ αιγ αλ αν όν πέ λ αγ ο ς , ε ι ςτ ο παλ αι όν Κάστ ρον , τ ο κ τ ι σμέ ν ον ε πί γ ι γ αν τ ι αί ου θ αλ ασσοπλ ήκ τ ο υ βράχου , ε κ ε ίε ί χ εγ ε ν ν ηθή η Χαδ ούλ α, κ ' ε κ ε ίε ί χ ε ν αν ατ ραφήωςδέ κ αε τ ώνκ όρη. Εί τ α, ότ ανε ι ρήν ε υ σαντ απράγ ματ α, κ αι ην έ απο λ ί χ ν ηε κ τ ί σθηε ι ςτ ον λ ι μέ ν ατ ομε ση μβρι ν όν , ημάν ν ατ ης , ημάγ ι σσα, ηπολ υκ υ ν ηγ ημέ ν ηαπό τ ουςκ λ έ φτ ε ςκ αι τ ου ςλ ι άπηδε ς , συ χν άτ ηνε ί χ ε νε παν αφέ ρε ι ε ι ςτ αμέ ρη ε κ ε ί ν α, τ ηςε ί χ εδ ε ί ξ ε ιόλ ου ςτ ουςκ λ ε φτ ότ οπου ς ,τ ουςάβ ατ ουςβράχο υς κ αιτ αάν τ ρα, κ αιτ ηςε ί χ εδι ηγ ηθήδι ' έ ν αέ κ αστ ο ντ ωντ όπωνε κ ε ί ν ων αν άμί ανι στ ορί αν , φαν τ αστ ι κ ήνήαλ η θή. Ει ςε κ ε ί ν ατ αμέ ρη, ότ αντ ην υ πάν δρε υσαν κ αιτ η ν «ε κ ου κ ούλ ωσαν », κ αιτ ην «ε ν ε κ ροβλ ό γ ησαν » κ ατ άτ ησυ ν ήθηφρασε ο λο γ ί αντ ηςμητ ρό ςτ ης , τ ηςε ί χ ανδώσε ιακ ό μα κ αιτ η νπροί κ ατ ης . Τοσπί τ ι , στ οΚάστ ροτ οέ ρημο , κ αιτ οχ ωράφιστ ο Μποστ άν ι , στ οναπάτ ητ ονκρη μν όν . Ύστ ε ρο ν , ότ αναυ τ ήε ν οι κ οκ υ ρε ύ θη, 88

κ ' έ μαθεπο λ λ ά, κ ' ε πρόκ ο ψε νε ι ςγ υ ν αι κε ί ανσοφί αν , κ ' ε συ ν ήθι σεν α θ ηρε ύητ αβότ αν ακαιτ ατ ρί φυλ λ ακ αιτ αςδρακ ον τ ι άςε ι ςτ ουςλ όγ γο υς κ αιτ α βου ν ά, πολ ύσυχ ν άε ί χ ε νε πι σκ ε φθήτ αμέ ρηε κ ε ί ν α, χ άρι ντ ων ε ρε υν ώντ ης . Εκ ε ί λο ι πόνε πήγ αι ν εκ αι τ ώρα, ανέ δι δε νοΘε όςν αφθάσηασφαλ ώς , αλ λ 'ε ι ςποί ανδ ε ι ν οτ άτ ηνπε ρί στ ασι ν . Καιποί αάρ αθαήτ ονητ ύ χητ ης απότ ο ύδε ; Μό ν οςοθε όςτ οήξ ε υρε . * * * Πρι ν φθάση ε ι ςτ ο μέ ρο ς , ό που ο δρόμο ς αποτ ό μως αν ηφόρι ζ ε , κ αθώςδ ι ή ρχε τ οέ ξ ω απόέ ν απε ρι βόλ ι , φραγ μέ ν ονμεπυ κ ν ούςβάτ ους κ αιθάμν ου ςυψηλ ού ςκ αιε νμέ ρε ιμετ οι χ ογ ύρι σμα, ε ν τ όςτ ουοποί ου υ πήρχ ονπολ λ ώνε ι δώνοπωρο φό ρα δ έ ν δ ρα, η Φραγ κ ογ ι αν ν ού κ ατ ά τ ύχ ηνε σκ όν τ αψε νε ι ςτ ο νδ ρόμον , έ καμεδεμι κ ρόνθ ρουν , πε σούσα ε λ αφρώς ε πάν ω ε ι ςέ ν α θάμν ον . Αφήκ ε μι κ ράν φων ήν ομοί αν με στ ε ν αγ μόν . Την ι δί αν στ ι γ μήν ήκ ουσε πολ ύ πλ ησί ο ντ ης , αλ λ ' έ σωθ ε ντ ου φράκ τ ου, δυ ν ατ όνγ αύγ ι σμασκύ λ ου. Αν ωρθώθ η, κ αι μετ αχ ύτ ε ρονβήμα ε ξ ηκ ολ ο ύθησετ ονδ ρόμοντ ης .

— «Ποι όςν αε ί ν αι ;» ε ί πεμέ σατ ης . Ηκ ού σθητ ότ εμί αφων ήβραχν ήκ αι ν υστ αλέ α, αλ λ ' απότ ομος .

— Ε! βάρδ ' απ' τ απε ρι βόλ ι α! Αν οι χ τ ά!... Αν ο ι χ τ ά! Αν ε γ ν ώρι σετ ηνφων ήντ ουΤαμπού ρα, τ ο υδ ραγ άτ η. Εν ό ησετ ότ ετ ί συν έ βαι ν ε . Τοπε ρι βόλ ι , έ ξ ωθ ε ντ ουοπο ί ο υε ί χεσκ ον τ άψε ι , αν ήκ ε νε ι ς τ οντ ό τ εΔήμαρχ οντ ουτ όπου . Εν τ όςαυτ ο ύ, σι μά ε ι ςτ ' άλ λ αδέ ν δρα, υ πήρχ ον κ αιολ ί γ αικ ε ρασέ αι , με κ αρπούς σχε δό ν ωρί μο υς ήδη κ αι πε ρκ άζ ον τ ας , με λ αν ωπο ύς ε ι ςτ η ν αστ ρο φε γ γ ι άν , αν άμε σα ε ι ςτ α μαυ ροπράσι ν α φύλ λ α. Ο Ταμπο ύρας , μη έ χ ων τ ιάλ λ ον α φυλ άξ η, 89

ε πε ι δήδ ε νή τ οακ όμηηώρατ ωνοπωρώνούτ ετ ωνκ αρπών ,ε κ οι μάτ ο ε ι ςτ οπε ρι βόλ ιτ ουΔη μάρχ ου ,ε ν τ όςμι κ ράςκ αλ ύ βηςμετ ονσκ ύλ οντ ου, κ 'ε φύ λ αγ ετ ακ ε ράσι α, μηντ ακ λ έ ψουνοι δημότ αιτ ουάρχο ν τ ος . Φε ύγ ου σα, ήκ ου ε νακ όμ ατ ογ αύγ ι σμα τ ου σκύ λ ου, συγ χ ρόν ωςδ ε «αυτ ι άσθ η» κ αιτ ηςε φάν ηότ ιήκ ο υε ναν θ ρώπι ν αβήματ α. Αλ λ ' ηπατ ή θη. Ί σωςήτ ομάλ λ οναν τ ί κ τ υπο ςκαιηχ ώτ ωνι δί ωνβημάτ ωντ η ς . Φαί ν ε τ αι ό τ ιοαγ ροφύ λ αξμόλ ι ςε ί χ εμι σοξ υπν ήσε ι ,κ 'έ βαλ ε ν , ωςε νυ πν οβασί α, μη χαν ι κ ώς ,τ ηνσυν ήθ ηφων ήντ ου. Εί τ αε υθ ύςπάλ ι ναπε κ οι μήθη. Η Χαδού λ αέ γ ι ν ε ν άφαν τ ηε ι ςτ ο ύψο ςτ ου λό φου, όπι σθ ε ντ ων δ έ ν δρων . Εκ ε ίε στ άθημί ανστ ι γ μήνκ 'έ τ ε ι ν ετ οου ς . Τί ποτ εδε νήκ ουε ν ε ι μήτ ολ άλ ημαε ν όςπο υλ ι ού, τ οσύρι γ μαε ν όςν υκ τ ε ρι ν ούε ν τ όμο υ, κ αι τ οφύση ματ ηςαύρας . Τότ ετ ηςήλ θανε ι ςτ ονν ουντ ακ ε ράσι α, τ αοποί α ε ί χ εδι ακ ρί ν ε ιαμυ δρώςστ ί λ βον τ αε ι ςέ ν ακ ρε μάμε ν ονκ λών α, ε ξ έ χ ον τ α ο λ ί γ ονέ ξ ωτ ουφράκ τ ο υτ ο υδημαρχ ι κ ούπε ρι βολ ί ου , σι μάε κ ε ί όπουε ί χε σκ ον τ άψε ι ,κ αι ε ί πε ν : — Αχ ! Καιδε νέ κ αμαν αφτ άσω έ ν ακ ε ράσι ,ν αδροσί σω τ οστ όμαμου, που ε ί ν αιφαρμάκ ι . Ξέ χ ασα ν α πι ω μι α στ αξ ι άν ε ρό πρι νφύγ ω... Ας φτ άσω στ ηβρύ ση, μι α! Τότ εμόν ονε ν θυμήθη ότ ιδε νε ί χεπί ε ιν ε ρόνπρι νε ξ έ λθ η από τ ο κ ατ ωγ άκ ι , όπου ε ί χ εδ ι έ λ θε ιο λ ί γ ας αλ λ άτ όσον μακ ράς ε ν αγων ί ους ώρας . Η Χαδο ύλ α αν ε λ ογ ί σθημε τ άπι κ ρί αςό τ ιό λ α, κ αιτ α μι κ ρότ ε ρα πράγ ματ α, πρωθύ στ ε ρα κ αιαν άποδα τ ης ήρχ ον τ οε ι ς αυ τ όν τ ον κ ό σμον . Εάν ε ί χ ε προμε λ ε τ ήσε ιν ακ λ έ ψη ολ ί γ ακ ε ράσι α από τ ην κ ε ρασι άτ ουΔημάρχο υ, θαε πάτ ε ιμε τ άπρο σοχ ής , θαε πλ ησί αζ εμε τ ά προφυλ άξ ε ως , κ αιτ ότ επι θαν ώςούτ εο δραγ άτ ηςήθ ε λ ε νε ξ υ πν ήσε ι , ο ύτ εο σκ ύ λ οςί σωςθα ε γ αύ γ ι ζ ε . Αλ λ ά δι άν αε υρε θήαπρόσε κ τ ηκ αι αλ λ οφρο ν ούσα, δι άν α μην κ οι τ άξ ηκ αλ ά πο ύ πλη σί ον ε υ ρί σκ ε τ ο, ε παραπάτ ησε ν , έ κ αμεμι κ ρόνθό ρυ βον , αρκ ούν τ αδ ι άν αξ υ πν ήσητ ον σκ ύλ ονκαι τ ονάν θρωπον . Όλ αέ τ σι τ η ςήρχ ον τ ο!

90

Άλ λ ως , ηδί ψατ ηςτ ώραε ί χ ε νε ρε θ ι σθήμετ ονδρόμοντ οναν ωφε ρή. Έκ ο ψεφύ λ λ αε λ αι ο δέ ν δρωνκ αι τ αέ βαλ εμε ςστ οστ όματ ης . * * * Εβάδι σε νε πίμί ανώρανακ όμη. Ήτ ονήδ ηχ αραυ γ ή. Αφούέ φθασε ν ε ι ςτ ην κ ο ρυ φήν τ ου λ όφο υ, κ ατ ήλ θ ε πάλ ι νε ι ςτ ο ρε ύμα, ε ι ςτ ην υ πώρε ι αντ ουβου ν ούμετ αςπολ υσχι δ ε ί ςπλ ε υρ άς , τ οοπο ί ο νε κ αλ ε ί τ ο ο ιΒί γ λ ε ς . Τι ςο ί δ εποί οιπαλ αι ο ίκ λ έ φτ ε ςε φύλ αγ ανάγ ρυπν οικ αραούλ ι α ε κ ε ί ,κ αιε ν τ ε ύ θε νε ί χελ άβε ιτ οό ν ομα. Έφθ ασε νε ι ςτ ηνμι κ ράνβρύσι ν , ε ι ςτ ηνρί ζ αντ ουβο υν ού . Έφε γ γ ε νήδη . Έπι εν ε ρό ν ,ε δ ροσί σθη, κ 'ε υθ ύς έ φυγ ε ν . Ει ςτ ο μέ ροςε κ ε ί ν οε σύχ ν αζ ονπο λλ ο ίάν θρωπο ι , βοσκ οίκ αι ξ ωμε ρί τ αι κ ι άλ λ οι . ΗΓι αν ν ούή θε λ ε νόσοντ οδυν ατ όνν αμε ί ν ηαόρατ ος . Εκ ατ η φόρι σε νακ ό μη, ε ι σή λ θε νε ι ςτ οκ άτ ω ρε ύματ οβαθύ, τ οβαί ν ον προςτ ηνθάλ ασσαν ,τ οκ αλ ούμε ν ονΛε χο ύν ι . Εκ ε ίέ φθασεμι κ ρό νπροτ ηςαν ατ ολ ήςτ ουηλ ί ου. Υπήρχ ονε κ ε ί δύοή τ ρε ι ςν ε ρόμυ λο ι , μάλ λ ον παλ αι ο ίκ αιάχρη στ ο ι , ε κτ ων οπο ί ων ο ε ι ς μό ν ονε δού λε υ ε , κ αιτ ούτ ο σπαν ί ως . Όλ αε δε ί κ ν ου ντ ηνε ρη μί αν , δ ε ν ε φαί ν ε τ οί χ ν ος αν θ ρώπου ε κ ε ί . Η Φραγ κ ογ ι αν ν ού , από πε ρι σσήν προφύλ αξ ι ν , δε νη θέ λ ησε ν α πλ ησι άση . Απέ φυ γ ετ ο μέ ρος ε κ ε ί ν ο, ε βάδι σε νόπι σθ ε νλ όχμη ς , κ 'έ φθ ασε νε ι ςγ ού ρν ανβαθε ί αν , μεδι αυγ έ ς ν ε ρόν , γ ν ωστ ήν ε ι ς ολ ί γ ου ς . Ήτ ο μέ ρος κ ρυφό ν κ αι απάτ ητ ον . Εσχ ηματ ί ζ ε τ οε κ ε ίοι ον ε ίάν τ ρον , αποτ ε λο ύμε ν ονε κχ λ όης , ε κκ ορμών κ αικ ι σσού. Άν τ ρονν ύμφης , Δρυάδο ςτ ωνπαλ ι ώνχ ρό ν ωνήΝαϊ άδ ος , ε υ ρούση ςί σωςκ ατ αφύγ ι ονε κ ε ί . Δι άν ακ ατ έ λ θητ ι ςε ι ςτ ηνμι κράνπτ υχ ήντ ηςγ ης , όπουήτ οηγ ούρν α τ ου ν ε ρού, έ πρε πεν αέ χ ητ ην τ ύχ ην δ ι ώκτ ρι αν κ αιτ ουςπό δας τ ης Φραγ κ ογ ι αν ν ο ύς ,τ ο υςαν υποδήτ ους ,τ ουςσχι σμέ ν ου ςκ ' αι ματ ωμέ ν ους απότ ακ ν ί δαςκ αι τ αςακ άν θας . Εκ ε ί ε κ άθι σεν ' αν απαυθή. Έβγ αλ ε ναπό 91

τ οκ αλ άθιτ η ςτ οψωμίκ αιτ οτ υρίκ αιολ ί γ ονκ ρέ ας , τ αοπο ί ατ ηνε ί χ ε φι λ ε ύσε ιη Μαρούσα, ε πε ι δή τ ηνε σπέ ρανδε νε ί χεδ υν ηθή ν α φάγ η τ ί ποτ ε , με τ άτ ονκ αφέοπούε ί χ επί ε ιε ι ςτ ομαγ ε ι ρε ί ον . Εφύλ αξ εμό ν οντ α δ ί πυρα, τ αοπο ί αε ί χ ελ άβε ιαπότ οσπί τ ιτ ηςκ όρηςτ ης ,τ η ςΔε λ χ αρώς . Έφαγ ε ν ,έ πι εδρο σε ρόνν ε ρόν ,κ 'έ λαβε νμι κ ράναν αψυχ ήν . Εκ ε ί ν ην τ ην στ ι γ μήν , αν έ τ ε λ λε ν ο ήλ ι ο ς . Ο δί σκ ος τ ου ε φάν ην ' αν αδ ύε τ αιαπότ ακ ύ ματ α, αν τ ι κ ρύ, ε ι ςτ ομακ ρι ν όνπέ λ αγ ος ,τ ουοποί ου μί ανλ ωρί δαέ βλ ε πε ναπότ ηνκ ρύπτ η ντ ηςηΧαδούλ α. Ταόρν ε ατ ου βο υν ού , τ ουπε τ ρώδουςκ αιη χώδ ους ,τ οοποί ονηγ ε ί ρε τ οόπι σθέ ντ ης , έ ρρηξ ανμακ ρο ύςκ ρωγ μούς ,κ αι τ απουλ άκ ι ατ ηςκ οι λ άδο ς ,τ ηςλ όχ μης , τ ουμι κ ρο ύδάσους , αφή κ ανφαι δ ράςμε λωδί ας . Μί α ακτ ί ςθ ε ρμή , ε ρχο μέ ν η μακ ράν , από τ ο φλε γ όμε ν ονπέ λ αγ ος , δ ι έ σχι ζ ετ η ν πυ κ ν ήν φυλ λ άδα καιτ ον κ ι σσόν τ ον πε ρι σκ έ πον τ ατ ο άσυλ ον τ ης τ αλ αι πώρο υγ ραί ας , κ αιέ κ αμν εν α στ ί λ βη ως πλ ή θος μαργ αρί τ ων η δρόσος η πρωι ν ή, η βρέ χ ου σα τ ον πλ ού σι ον σμαράγδ ι ν ονπέ πλ ον , κ ' ε φυ γ άδε υε νόλ οντ ορί γ οςτ ηςυγ ρασί ας , κ αι ό λ οντ οκ ρύ οςτ ο υφόβουτ ουπε λ ι δν ο ύ, φέ ρουσα πρόσκ αι ρονε λ πί δα κ αι θ άλ πος . Η Γι αν ν ούέ βγ αλ ετ οχ ράμιτ ομάλ λ ι ν ον , τ οδι πλ ωμέ ν ονε ι ςπολ λ άς πτ υ χάς , απότ οκ αλάθ ιτ ης ,τ οε ξ ε δί πλ ωσε ν ,ε τ υ λ ί χ θημ' αυτ ό, κ 'έ κ λι ν ε τ ηνκ ε φαλ ήνπρο ςτ ηνρί ζ αντ ουγ ηραι ούπλ ατ άν ου . Απε κ οι μήθη. * * * Τηςε φάν ηε ι ςτ ονύπν οντ η ςότ ι ήτ ονν έ αακ όμα· ότ ι οπατ ήρτ ηςκ αι η μάν ν ατ ηςτ ηνυπάν δρε υον , όπωςτ ηνε ί χ ανυπαν δρε ύ σε ικ αιτ ηνε ί χαν «ν ε κ ρο βλ οήσε ι » τ ο νκ αι ρόνε κ ε ί ν ο ν , κ αιτ ηνε προί κ ι ζ αν , δί δον τ ε ςαυ τ ή κ αι τ ονκ ήποντ ονπατ ρώον , όπουαυ τ ήε σκ άλ ι ζ εκ 'ε πότ ι ζ ετ ακ ου κ ι άκ αι 92

τ αλάχ αν α, ότ ανήτ ονμι κ ρή· κ αιοπατ ήρτ ηςτ ηνε φί λ ε υ ετ άχ α, δι άτ ον κ ό ποντ η ςκ αιτ ηςέ δι δε«τ έ σσε ρακ ε φάλ ι α», κ ε φάλ ι ααπόλ αχαν ί δ ε ς . Η Χαδού λ αμε τ άχ αράςέ λ αβετ ατ έ σσε ραφυ τ άε ι ςτ αςχ ε ί ρ ας , αλ λ ' ότ αντ α ε κ οί τ αξ ε , ε ί δε νω φρί κ η! ό τ ιήσαντ έ σσαρ α μι κ ρά κ ε φάλ ι α αν θρώπι ν α ν ε κ ρι κ ά.... Αν ε τ αράχ θη, ε σκ ί ρτ ησε ν , ε ί πε «Κύρι ε Ι ησού Χρι στ έ !...» Πάλ ι ν απε κ ο ι μή θη. Ων ε ι ρε ύθη ότ ιη μητ έ ρα τ η ςτ ην συν ε λ άμβαν ε νε π' αυ τ οφώρω ε ρε υν ώσανν αε ύρη τ οκ ομπόδ ε μα, κ άτ ωε ι ςτ οι σόγ ε ι ον , αν άμε σαε ι ςτ αβαρέ λ ι ακ αιτ απι θάρι ακ αιτ ονσωρόντ ωνκ αυσοξ ύλ ων · ωςτ ηνε ί δε ν ,ε με ι δ ί ασεπι κ ρώς ,τ οσύν ηθε ςμε ι δί αμάτ ης ,κ αιδι άν ατ ην ε βγ άλ ητ άχ ααπότ ονκ όπο ν , ε πήρεμον αχ ήτ ηςτ οκ ομπόδ ε μα, έ β γαλ ε κ αι τ ηςε χάρι σε ναπότ ατ όσατ άλ λ ηρα, τ ασκυ λ οδε μέ ν α, τ ρί αγ ε ρμαν ι κ ά τ άλ λ ηρα, τ ρε ι ς ρη γ ί ν ε ς , απ' ε κ ε ί ν ας που ε ί χαν κ αιτ η νε ι κ όν ατ ης Παν αγ ί ας ε πάν ω,

με τ ην ε πι γ ραφήν «Patrona

Bavariae».

Η

Φραγ κ ογ ι αν ν ο ύ, με τ άχ αράς με με ι γ μέ ν ηςμ' ε ν τ ροπή ν , ε πή ρετ ατ ρί α ν ομί σματ ααπότ αχ έ ρι ατ η ςμη τ ρόςτ ης , πλ ηνότ αντ αε κ οί τ αξ ε ν ,ε ί δ ε ν ό τ ιτ ατ ρί αε κ ε ί ν αν ομί σματ α, μετ απρόσωπαπο υέ φε ρονε πάν ω, ήσαν τ ρί α προσωπάκ ι α, μι κ ρά, πε λ ι δν ά, μεσβησμέ ν α ματ άκ ι α... Ω! τ ρόμος ! προσωπάκ ι αμι κ ρώνκ ορασί δων ! Εξ ύπν η σεπε ρί τ ρομος ,δ υστ υχ ής , φρε ν ι ασμέ ν η. Ήτ ονήδημε σημβρί α. Ο ήλ ι οςέ κ αι ε νυ πε ράν ωτ η ςκ ε φαλ ής τ ηςάν ωθε ντ η ςκ ορυ φής τ ου δ ροσε ρούπλ ατ άν ου. Μεό λ οντ οθάλ πο ςτ ουηλ ί ου ,κ αιτ ηνφαι δρότ ητ α τ ηςημέ ραςτ ηςμαγι άτ ι κη ς , ηε ν τ ύπωσι ςτ ουον ε ί ρο υέ με ι ν ε νε πίμακ ρόν ε ι ςτ ονν ουντ η ς . Τηςε φαί ν ε τ οπαράξ ε ν ονμάλ ι στ απώς , ε νημέ ρα, ε ί δε τ αόν ε ι ρααυ τ ά. Οσάκ ι ςε ί χ εκ οι μηθήε νκ αι ρώ ημέ ρας ,ε ι ςτ ηνζ ωήντ ης , δ ε νε ν θ υμε ί τ οποτ έν αε ί δε νόν ε ι ρον . Έβρε ξ ε νε ι ςτ ηνγ ού ρν ανδύοδ ί πυρα, τ ααπέ θ ηκ ε νε πί τ ηςπέ τ ραςτ ης πλ ακ αρής παρά τ ο χε ί λ οςτ ου λ άκ κ ου , κ αιτ αε λ η σμόν η σε νε κ ε ίε πί

93

μακ ρόν , ε ωσότ ουέ λ υωσαναπότ οβρέ ξ ι μονκ ' ε σάπι σαν . Με τ άώραν , ε γ έ μι σετ η νφούχ τ αντ ηςμετ αψι χί α, κ αι τ αέ φαγ ε . Ότ αν ο ήλ ι οςε κ ρύ βη ε ι ςτ ηνκ ορυ φή ντ ου βραχώδουςβου ν ού, κ ' ε σκ ί ασε νηκ οι λ άς ,κ αιήτ οδ ε ι λ ι ν όνπλ έ ον ,ε στ ε ν οχ ωρήθηκ αιπροέ κ υψε τ ηνκε φαλ ήνέ ξ ωτ ηςκ ρύ πτ η ς . Εκ οί τ αξ ε νάν ω καικ άτ ω, ε ι ςτ ηνκ οι λ άδα τ ηνκ ατ άφυ τ οναπόε λ αι ών ας , αλ λ άψυ χήδ ε νε φαί ν ε τ ο. Τότ εε σκ έ φθην α πάρητ οκ αλ άθιτ ηςκ αιτ οραβδίτ ης ,ν αε ξ έ λ θηαπότ ηνμι κ ράνκ όγ χ ην , ν ' αν αβήε πάν ωε ι ςτ ηνλό χμηντ ηνσύ ν δε ν δρον , κ αιν απάρησι γ άτ ο ρέ μα-ρέ μα, και ν ' αρχ ί σηπάλ ι ντ ηνΠαλ αι άντ ηςτ έ χν η ν ,ν αψάχ ν ηπρος αν ε ύ ρε σι ν βοτ άν ων – τ α οποί α δε ν ήξ ε υρε πλέ ον ε ι ςτ ιθα τ ης ε χ ρησί με υο ν , αφούδε νε ί χ επλ έ ο νε ι ςτ ονκ όσμονάλ λ οάσυ λ ον ,ε ι μήτ ην ε ι ρκ τ ή νκ αι μόν ην . Αλ λ ' όμωςέ τ ρε φε ναόρι στ ονε λ πί δ α, ότ ιθ αε ύρι σκ ε νί σωςξ ε ν ί ανε ι ς κ αμμί αν μάν δραν ή κ αλ ύβην βοσκ ού , κ αιτ ότ ετ α βότ αν αθ ατ α ε πρό σφε ρε νε ι ςτ η νσύζ υ γο ντ ουφι λ οξ ε ν ούν τ οςωςμι κ ρόναν τ άλλ αγ μα. Τοπε ρι σσό τ ε ρονόμως , θατ οέ κ αμν εδι άν απε ράσηηβαρε ί ααν ί α, ή τ ι ς ε βασάν ι ζ ετ η νψυχ ήντ ης . Τηνώρα ε κ ε ί ν ηνήκ ου σεμε μακ ρυσμέ ν ο υςκ ωδων ί σκ ουςν α ηχ ούν , κ αισυ γ χρό ν ως ε ί δε μακ ρόθ ε νν ακ ατ έ ρχ ε τ αιέ ν ακ ο πάδι . Πάραυ τ α ε σκ έ φθη , ότ ι , αν δε ν προλ άβη ε υθ ύς ν αε ξ έ λ θ η από τ η ν μι κ ράν χ αράδραν , με τ ' ολ ί γ ονηκ ρύπτ ητ ηςθ' αν ακ αλ υφθ ήε ξάπαν τ ο ς . Δι ότ ι , κ αιαντ απολ λ άτ ωναρν ί ωνήτ ωνε ρι φί ωνε σκ ο ρπί ζ ον τ ο ,κ 'ε πήγ αι ν ον ν α πί ωσι νε ι ςτ ο μέ γ α ρε ύμα, τ ο οποί ο νέ ρρε ε νε πάν ω μέ χ ριτ ης στ έ ρν ας , κ αιύστ ε ρον κ άτ ω από τ ο νν ε ρόμυλ ον , με ρι κ άε ξ αυ τ ών βε βαί ωςθακ ατ ήρχ ον τ οε ι ςτ ομι κ ρόνρε ύ μα, τ ογ ε ί τ οντ ηςγ ούρν ας . Εί τ α τ αζ ώαθαε σκ ι άζ ο ν τ ο, θαε ξ αφν ί ζ ον τ ο, θαωπι σθοχ ώρου νπηδών τ α, κ αι οβοσκ ός , όστ ι ςκ αιανήτ ο, θατ ηναν ε κ άλ υ πτ ε , θαε παραξ ε ν ε ύε τ ο, κ αι ί σωςθασυν ε λ άμβαν ε νυποψί ας .

94

Το κ αλ ύτ ε ρον άρα θα ή τ ον ' αν τ ι με τ ωπί ση με τ ην άφε υ κ τ ον προσποί ησι ν , μετ οψε ύδο ςε ι ςτ αχ ε ί λη , τ ηνπαρουσί αντ ο υ βοσκ ού. Άλ λ ως ή τ ο πο λ ύ πι θ αν όν , ο αγ ροδί αι τ ο ςε κ ε ί ν ο ςν α μην ε ί χ ε προ η με ρώνε ι δήσε ι ςαπότ ηνπό λι ν , κ αιν αμηνε γ ν ώρι ζ ετ ί ποτ επε ρίτ ου δ ι ωγ μού, τ ονοποί ονυ πέ φε ρε νηΦραγ κ ογ ι αν ν ο ύ.

Ι Γ' Με τ ' ολ ί γ οντ ωό ν τ ι , αφούηΓι αν ν ούε ξ ήλ θετ ηςκρ ύπτ ης ,κ αιβαί ν ουσα παρά τ ο ρε ύμαέ ν ε υ ε νε δώ κ ' ε κ ε ίαν αζ ητ ο ύσαβότ αν α, ε πλ ησί ασετ ο κ ο πάδι τ ων προβάτ ων με ι κ τ όν με τ ά τ ι ν ων αι γ ών κ αιο βοσκ ός ε ν ε φαν ί σθη . Η Γι αν ν ούτ ο ναν ε γ ν ώρι σε ναμέ σως . Ήτ ονοκ αλο ύμε ν ος Γ ι άν ν ηςΛυρί γ κ ος . Άμαε ί δετ η νγ ραί αν , άρχι σεν αφων άζ ε ι μακ ρόθε ν : — Και πού σ' αυτ ό ντ ον κό σμο, θε ι α-Γαρου φαλι ά (Ο Λυρί γ κ ος αν ε γ ν ώρι σετ ο πρόσωπον , αλ λ ά, φαί ν ε τ αι , δε νε ν θυ με ί τ οκ αλ ώς τ ο ό ν ομα). Καλ άπουσ' ηύρα!... Ο Θε όςσ' έ στ ε ι λ ε !

— Τίν ατ ρέ χη ; ε ί πεμέ σατ ηςηΦραγ κ ογ ι αν ν ού. Κάτ ιθέ λ ε ιν αμο υπη. Βέ βι α, οάν θρωποςδε νθ αέ χ ηακ ού σε ι τ ί ποτ αγ ι ατ απάθι ατ αδ ι κ άμο υ.

—

Ξέ ρε ι ς τ ί ποτ α,

θε ι α-Γαρο υφαλ ι ά;

ε παν έ λ αβε ν

ο Λυρί γ κ ος

πλ ησι έ στ ε ρονε ρχό με ν ο ς .

— Τίν αξ έ ρω, γ υι έμο υ; ε ί πε νυ ποκ ρι τ ι κώςηΦραγ κ ο γ ι αν ν ο ύ, απέ χο υσα ν αε ξ αγ άγ ητ ο νάν θρωπονε κτ ηςπλ άν ηςό σοναφοράτ οβαπτ ι στ ι κ όν τ ηςόν ομα, ε ί τ εε πέ φε ρε ν : – Απότ αψε ςλ ε ί πω απ' τ οχ ωρι ό. Ήρθαν α μαζ ώξ ω βότ αν αστ αρέ ματ α.

— Άκ ου σε θε ι α-Γαρου φαλ ι ά, ε παν έ λ αβε με απλ ότ η τ α ο άν θρωπος . Από ψεγε ν ν ή σαμε , στ οκ αλ ύβι .

—Γ ε ν ν ήσατ ε ;

95

— Σπαργ αν ί σαμε ! Εί ν αιτ οτ ρί τ οκ ορι τ σάκ ιπο υ μαςή ρθεστ α πέ ν τ α χ ρόν ι α... ό λ οκ ορι τ σού δι α, τ οέ ρμο!

— Νασαςζ ήση !ε ί πε νηγ ραί α. Καλ ήσαράν τ ι σητ ηςφαμι λ ι άςσο υ!

— Ωςτ όσο, τ οκ ο ρι τ σάκ ιήρθεστ ονκ όσμοάρρωστ ο, κ ιό λ οκ λ αί ε ι , κ αι στ οβυζ ίδε νκο λ λ άε ι . Κ' ημάν ν ατ ουηκ αψε ρή, τ όσοκ αλ άδε νε ί ν αι ... Όλοκ άψηκ αι σε κ λ έ τ ι ,τ οέ ρμο!

— Αλ ήθ ε ι α; — Ναήθ ε λ ε ςν αμαςέ κ αν ε ςτ ηχ άρη, ν απε ρν ού σε ςαπ' τ οκ αλ ύβι , ν α έ κ αν ε ςκ αν έ ν αψε υτ ογ ι ατ ρι κ ό, θε ι α-Γ αρο υφαλ ι ά;... Εκ ε ί ν ηηπε θε ράμου δ εφε λ άε ι τ ί πο τ α, τ ί σουκ άμη; — Μα τ ώρα κ ο ν τ ε ύε ιν α ν υχ τ ώση...

ε ί πε με υποκ ρι σί αν η

Φραγ κ ογ ι αν ν ο ύ. Και μέ σατ ηςέ λ ε γ ε : «Τορι ζ ι κ όμο υε ί ν αι πλ ι ο! ΩχΘεμου!»

— Αςν υχ τ ώση... Ανθέ λ ης , κο ι μάσαι στ οκ αλ ύβι . Η Φραγ κ ογ ι αν ν ού ε στ άθη ως ν αε δί στ αζ ε ν . Αλ λ ' ήτ ο νε τ οί μη ν α συν αι ν έ ση. Τηνι δί ανστ ι γ μήν , μετ ηντ ε λ ε υτ αί ανακ τ ί ν ατ ουηλ ί ου, ή τ ι ςε χ ρύσων ε τ ηνκ ορυφή ντ ουαν ατ ολ ι κ ούλ όφουμετ ο υςε λ αι ών αςτ ου ςπολ λ ού ς ,κ ' έ κ αμν εν α στ ί λ βη τ ο φύλ λ ωμα τ ωνε λ αί ων , ε φάν ησανδύ ο άν θρωποι κ ατ ε ρχόμε ν ο ιδ ρομαί ο ι απόέ ν αμον ο πάτ ι με τ αξ ύδ ύοε λ αι ών ων . Η Φραγ κ ογ ι αν ν ο ύτ ους ε ί δεπρώτ ηκ ' ε τ ρόμαξ ε ν . Ο ήλ ι ος , όστ ι ς κ ατ έ λ αμπετ αφύλ λ α, έ κ αμν εν αγ υαλ ί ζ ουνκ αιτ ακ ο μβί ατ η ςστ ο λ ήςτ ων τ απρομακ ρο ύχ ρόν ουαγ υάλ ι στ α. Ήσανο ι χωροφύ λ ακ ε ς . Πάραυτ α ηΦραγ κ ογ ι αν ν ούέ στ ρε φετ αν ώτ α προςτ ονΓι άν ν ηντ ον Λυρί γ κ ον , κ ' έ τ ρε ξ ε προς τ ην ρί ζ αν τ ου πε τ ρώδους βο υν ού , προς δ υσμάς . Ο βο σκ όςε φών αξ ε νέ κ πλ ηκ τ ος : — Πο ύπας , θε ι α-Γαρου φαλι ά;

96

— Σι ώπα! παι δίμου , τ ουε σύρι ξ ε νέ ν τ ρομοςη γ υν ή, αναγ απάςτ ον Χρι στ ό! Έρχ ον τ αι τ αχ τ ι κ οί !... Ναμη νπηςπωςμεε ί δε ς !

— Ταχτ ι κ οί ; — Ναμημεμαρτ υρήσε ι ς , παι δίμου ,χ άν ομαι ! Ησύ χασε !... Ανγ λ υτ ώσω τ ώρα, τ ηνν ύχ τ αθ α' ρθω στ οκ αλ ύ βι σας ... Καιαφούέ βγ αλ ετ απασο υμάκ ι ατ η ς , τ αοποί αε ξ ε ρχο μέ ν ηαπότ ην γ ο ύρν αν ε ί χε φορέ σε ι , κ αιτ αέ ρρι ψε μέ σα στ οκ αλ άθι , άρχ ι σε ν ' αν αρρι χ άτ αιε λ αφρά πατ ούσα, αν υπόδητ η, μετ οκ αλ άθιτ ηςπε ρίτ ον αρι στ ε ρόναγ κ ών α, μετ οραβδί τ ηςε ι ςτ ηνχ ε ί ρατ η νδε ξ ι άν ,τ ονκ ρημν όν τ ον αν ωφε ρή, ό που μόν ον τ α ολ ί γ αε ρί φι α, όσα ήσαν με τ αξ ύτ ων προβάτ ωντ ουΛυ ρί γκ ο υ, θαη δύν αν τ ον ' αν αρρι χ ηθώσι . Με τ ' ολ ί γ α δε υτ ε ρόλ ε πτ α, αφούαν ήλ θε νε ι ςύφοςο λί γ ωνοργ υι ών , ε κ ρύ πτ ε τ οόπι σθε ντ ουπρώτ ουπροέ χ ον τ ο ςβράχο υ, κ 'ε γ ί ν ε τ οάφαν τ η. Ευθύ ςκατ όπι νοιδ ύοχ ωροφύ λ ακ ε ς , οί τ ι ν ε ςδι άν αφθάσου νέ ωςτ ο μέ ρος όπου ε υ ρί σκ ε τ ο ο βοσκ ός ήτ ο αν άγ κη ν αχ αμηλ ώσο υν κ αι δ ι έ λ θο υν τ ο ρε ύ μα, με τ αξ ύτ ης πυ κν ής λ όχ μης –κ αιτ ην πε ρί στ ασι ν τ αύτ ην ε ί χ ε νε πωφε λ ηθή ό πως φύγ η η Φραγ κ ογ ι αν ν ού– έ φθασαν πλ ησί οντ ουΛυ ρί γ κ ου. Ο βοσκ όςε ντ ω με τ αξ ύε κ οί τ αζ ετ ααι γ οπρόβατ ά τ ου, τ αε φών αξ ε : «Τί βι !τ ί βι !... όι ! ό ι !...» Επροσπάθε ιν ατ ασυ μμαζ έ ψη κ αι τ αφέ ρηπροςτ ο ναν ήφορο ν , δι άν ατ αοδήγ ησηπροςτ ηνράχι ντ ην με σημβρι ν ήν , όπο υε υρί σκε τ οηστ άν ητ ου . Οιδ ύοάν δρε ςε χ αι ρέ τ ησαντ ονΛυρί γ κ ον . Εί τ ετ ονη ρώτ ησανανε ί δ ε «κ ε ί ν ητ ηνπαλ ι ο γ υν αί κ α, πωςτ ηνλε ν ,τ ηνΦραγ κ ογ ι αν ν ού ». Ο Λυρί γ κ οςε ί πε νόχ ι . Οε ι ςτ ωνχ ωροφυλ άκ ωνύ βρι σετ ο νβοσκ όν .

— Ψέ μ ατ αλ ε ς ! Εγ ώτ η νε ί δ α!... Ού τ εε πέ με ν ε ν ότ ιε ί χε νι δε ίτ ο νί σκ ι ον , τ ο ν «δ ι ακ αμόν » ήτ ο «δι άν ε μα», κ αθώςέ λ ε γε , τ η ςγ ραί ας , ν ' αν αρρι χάτ αιωςγ άτ τ αε ι ςτ ο ύ ψοςτ ουκ ρημν ού. Ο άλ λ οςδε νε ί χ ε νι δ ε ί ο ύτ ει σχ υρί ζ ε τ οτ ί πο τ ε .

97

Ο πρώτ ος , μετ ατ σαρούχ ι ατ ου , ε δ οκ ί μασεν ' αν αρρι χ ηθ ήε ι ςτ ον βράχ ον . Αλ λ ά με τ άτ ρί α βήματ ακ ατ ε κ ρημν ί σθη κ ' έ πε σε , κ τ υπή σας ε λ αφρώςε ι ςτ ογ όν υ. Εκ ε ίόπου ε ί χε ν αν αβή η Φραγ κ ογ ι αν ν ού, ήτ οτ ο βο υν όν τ ου Κου ρούπη, βορε ι ν όν , βραχ ώδε ς , απάτ ητ ον , κ αιτ ουςπόδαςτ ουε φί λε ι κ αιέ πλ ητ τ ετ οκ ύ ματ ουπε λ άγ ου ς . Η θέ αη ν οί γ ε τ οπροςτ ηνακ τ ή ντ ης Μακ ε δ ον ί ας ,τ η νΧαλ κι δ ι κή ν ,κ αι τ ονμέ γ ανΆθων α. Η θέ σι ςόπουέ φθ ασε νη κ ατ αδι ωκ ομέ ν ηγ υ ν ήε καλ ε ί τ οτ ο Κοχ ύλ ι . Αν θρώπι ν ος που ς σπαν ί ως ε πάτ ε ιε κ ε ί . Μό ν ον ότ αν απε πλ αν άτ οή «ε βραχ ών ε τ ο » κ αμμί α γί δ α, τ ότ εκ αν ε ί ς βο σκ ός ε ρρι ψοκ ι ν δύν ε υ εν ' αν έ λ θηπρο ςτ ηνάβατ ονε κ ε ί ν ηνσκ οπι άν . ΗΦραγ κ ο γ ι αν ν ούαν ε κ άλ υψε μι κ ρόνσπήλ αι ον , όλ ο ναν οι κ τ όνε ι ςτ ηνθέ αντ ουπε λ άγ ου ς , τ οο ποί ον ή τ οτ οκ υρί ωςΚοχ ύ λι , κ' ε κ άθι σε ναν έ τ ωςε ι ςτ ηνχ ι βάδα ε κ ε ί ν ην . Ήτ ο σχ ε δό νβε βαί αότ ιοιδι ώκ τ αιτ ηςδε νθατ ηνέ φθαν ονε κ ε ί . Εάντ υ χόν κ αν ε ί ςαπ' αυτ ούςήτ οτ όσον«μάν ν αςγ υ ι ός », ώστ εν ' αποφασί σηκ αιν α κ ατ ορθώση ν ' αν αρρι χηθ ήε ι ςτ ονβράχ ον , αυτ ήε ί χε νε τ οί μηνκ αιτ ην «υποχ ώρησι ν ». Εγ ν ώρι ζ ε νε ν άλ λ ο μον οπάτ ι , έ σωθε ντ ης δι πλ ής κ ο ρυφήςτ ου πε τ ρώδ ουςβουν ού , σχ ί ζ ον ε ι ς δύ οτ αςσυστ άδαςτ ων βράχ ων ,τ οοποί ον , γ ν ωστ όνε ι ςμόν ου ςτ ουςαι γ οβοσκ ο ύςτ ωνμε ρών τ ούτ ων ,έ φε ρεκ ατ 'ε υ θε ί ανε ι ςτ αςμάν δραςκ αι τ αςκ ατ ο ι κί αςτ ων . Εκ άθι σε νε ι ςτ ην κ όγ χ ην τ ο υ βράχο υ, κ άτ ω από τ ουςπόδας τ ης έ χ ουσατ ηνβοήνκ αιτ ηνμε λ ωδί αντ ωνκ υμάτ ων ,κ αιάν ωτ ηςκ ε φαλ ής τ ης ή κ ουετ ηνκλ αγ γ ή ντ ων αε τ ών κ αιτ ο υς κ ρωγ μού ςτ ου ι έ ρακο ς . Καθώς ηπλ ώθ η ην ύ κτ α, ε φε γ γ οβόλ ησε ν από άστ ρα τ ο αχαν έ ς στ ε ρέ ωμα, κ αιοαήροε υώδη ςθαήτ ονι κ αν όςν αβαλ σαμώσηκ αι αυ τ ά τ ηςγ υν αι κ όςτ αύτ ηςτ α«πάθι α». Τοκ ο γ χυ λ οε ι δ έ ςάν τ ρο νήτ ομόν ονως τ ρί α μπόι α άν ω από τ ο κύ μα, αλ λ ' ο βράχ ος έ ως κ άτ ω ήτ οτ ό σον κ άθε τ ος , ώστ εαδύν ατ ονήτ ο«βροτ όςαν ή ρ» ν ' αν έ λ θηή ν ακ ατ έ λ θη.

98

Ήτ οθ έ σι ςκ αλ ήμόν ο νδι άν απέ σητ ι ςε ι ςτ η νθάλ ασσανν απν ι γή ,ε άντ ο ε ί χ ε ναποφασί σε ι . Ηγ ραί αέ βγ αλ ε ναπότ οκ αλ άθι τ ηςτ αολ ί γ απαξ ι μάδι α, όσατ ηςε ί χον με ί ν ε ι , ε λ αί αςκ αιτ υρί ον , κ ' ε δ ε ί πν ησε ν . Ευ τ υχ ώςτ ο φλ ασκ ίτ ης ή τ ο γ ε μάτ ον ε ρόν ,ε πε ι δήτ οδε ι λ ι ν όντ οε ί χεγ ε μί σε ι απότ ηνγ ού ρν αν . Έκ λ ε ι σε τ α όμματ α, κ αι ήρχι σε ν α ν αν αρί ζ ε τ αι μόν η τ ης , υ ποψι θυ ρί ζ ο υσαέ ν ατ ραγ ού διωσάνμοι ρολ ό γ ι , αλ λ άδε νε ί χ ε νύ πν ον . Επαν ή λ θον πάλ ι νκ αι τ ης έ στ ησαν πολ ι ορκ ί αν ο ι φόβοι κ αι τ α φαν τ άσματ α. Τονκ λ αυ θμυρι σμόνε κ ε ί ν οντ ουν ηπί ουτ ονή κ ουεσυ χν ά μέ σατ ης , βαθι άστ ασωθι κ άτ ης . Τομυστ ηρι ώδε ςτ ούτ οκ λ αύμαματ αί ως ε δο κ ί μαζ εν ακ ατ ασι γ άσημετ οάσματ οπαραπον ε τ ι κ όνκ αιρε μβώδε ς , τ οοποί ονυ πε ψι θύρι ζ ε : Μαν ν ούλ α μου ,

ήθ ε λ α ν α πάω,

ν α φύγ ω,

ν α μι σέ ψω,

τ ον ρι ζ ι κ ού μ ου από μα κρι ά τ ην πόρτ α ν ' Στ ο

σκ οτ ε ι νό

βασί λ ε ι ο

τ η ς

Μο ί ρας

ν α

α γν αν τ έ ψω. πατ ή σω,

κ 'κ ε ί ν αβρω τ ημο ί ραμου, κ αι ν ατ η νε ρωτ ήσω... Τηςήλ θε νε ι ςτ ονν ουνότ ι ,ί σωςοι«τ αχ τ ι κ οί »ν ατ ηνε κ υν ή γ ουνκ αι τ ην ν ύ κ τ α ακ όμη. Εάν αυτ οίαν ήρχ ον τ οε πάν ω, ε ι ςτ α μαν δρι άτ ων βο σκ ών ,κ 'έ με ν ανε κ ε ί ν αδι αν υκ τ ε ρε ύ σουν ;... Μήπωςδε νε ί χ ανχ λ ωρήν μυ ζ ήθρανοι βοσκ οί , ήμήπωςδε νε ί χ ανγ άλακ αι στ ρογ γ υλ ι άτ α, ήακ όμα κ αικό τ τ ε ς δι ά στ ραγ γ άλ ι σμα κ αιψήσι μον , ε ι ς πρόχ ε ι ρον ξ υλ ί ν ην σούβλ αν ; Εάντ υ χόνκ αν ε ί ςαπότ ουςβοσκ ούςε γ ε λ άτ ο, κ 'ε δ ε ί κ ν υ ε νε ι ς τ ουςχωρο φύ λ ακ αςτ ομέ σαμον ο πάτ ι , τ ό τ εηαποχ ώρησί ςτ ηςδ ε νθα ε κ όπτ ε τ ο ; Καιήτ οαπε ί ρωςδ υσκ ο λώτ ε ρονν ακ ατ αβή, ο πόθε ναν έ βη, ε κ τ όςανε γ ί ν ε τ οπτ ε ρόπο υςκ'έ φε υ γ ε ... Εί χεμέ γ αε ν δι αφέ ρονν αε μάν θαν ετ ίτ ουε ί παντ ο υΛυ ρί γκ ο υοιδύο «τ αχ τ ι κ οί », κ αιτ ίαυ τ όςε ί πε . Τοκ αλ ύβιτ ουΛυ ρί γ κ ου, τ οε γ ν ώρι ζ ε ,ή τ ον 99

ε πάν ω στ ηνράχ ι ν , όπι σθε ντ ουβουν ού ,κ αιαπε ί χ ε νωςε ί κ οσι λ ε πτ άτ ης ώρας . Τώρα, βέ βαι α, οΛυρί γ κ οςθαε ί χ εμάθε ι τ οδ ι ατ ί αυτ ήκ ατ ε δι ώκ ε τ ο ν α συλ λ ηφθήκ αιδι ά ποί ανπράξ ι νκ ατ η γ ορε ί τ ο. Καιμετ ιμού τ ρα ν α παρουσι ασθή, τ ότ ε , στ οκ αλ ύ βιαυ τ ή; Αλ λ ά πι θαν ό νο ί δι ος ν α μην ε κ οι μάτ οστ οκ αλ ύ βι , αλ λ άμάλ λ ο νε ι ςτ ηνμάν δραντ η ςαγ έ λη ςτ ου, ήτ ι ς θ αε υ ρί σκ ε τ οε κ ε ίκ άπου, όχ ι πο λύμακ ράν . Και τ ό τ εαυτ ήθαε ύ ρι σκ ετ ας δ ύο γ υν αί κ ας , τ ηνλ ε χ ώκ αιτ ηνμητ έ ρα τ ης , θα τ αςε ξ άφν ι ζ ε ... Τίν α κ άμη ; Ποί αναπόφασι νν αλ άβη; Απε ν αρκ ώθη, κ αιχ ωρί ςν ακ οι μάτ αιε ν τ ε λ ώς , ων ε ι ρε ύε τ ο . Τηςε φάν η ό τ ιε υρί σκε τ ο αλ λ ού , ε ι ς άλ λ ον τ όπον . Σι μά ε ι ςτ ον Αϊ -Γι άν ν ην τ ον Κρυφόν , ε κ ε ί ν οντ ονΑγι ο ν όστ ι ςε γ ι άτ ρε υετ ουςκ ρυφο ύςπόν ο υς , κ ' ε δέ χ ε τ οτ ηνε ξ αγ ό ρε υ σι ντ ωνκ ρυ φώναμαρτ ι ών · ε κ ε ίέ ξ αφν αε υρέ θη. Αν τ ί κ ρυζ ετ ονκ ήποντ ουΠε ρι βολ ά, μετ η νγ υν αί κ ατ ηνκ ατ άκ λ ε ι στ ονε ι ς τ ηνκ αλ ύβην ,τ ηνάρρωστ ην . Έβλ ε πετ ηνθ ύραντ ο υφραγ μέ ν ουκ ήπου, τ οπηγ άδι , τ η νστ έ ρν αν , τ ομάγ γ αν ον . Ήκ ουσε νε υκ ρι ν ώςν αε ξ έ ρχε τ αι απότ η νστ έ ρν ανμί αβαθε ί α, πο λ ύβαθε ί α, αλ λ όκ οτ οςβο ή. Ετ αράσσε τ ο τ ον ε ρόντ ηςστ έ ρν ας , μεπαφλ ασμό ντ ρι κ υμί ας , ε φών αζ ε , κ αισχ ε δόν ωμί λ ε ιωςάν θρωπος . Αυ τ ή δι έ κ ρι ν ε νε ν αργ ώςτ ηνλέ ξ ι ντ ην οπο ί αν ε πρό φε ρετ ολ αλ ού νε κ ε ί ν ον ε ρόν : «Φόν ι σσα!... Φόν ι σσα!...» Αν ε τ ι ν άχ θηφρί σσουσα, ε ξ ύπν ησε ,κ αι δι ε τ ύ πωσεπροςε αυτ ήν , ωςε ι ς παραμί λ η μα πυρε τ ού, μί αν αλ λ όκ οτ ον ε ρώτ ησι ν : «Τάχα τ ο αί μα τ ο πν ι γ μέ ν οφων άζ ε ι , όπωςκ αι τ οαί μαπουχύ θηκ ε ;» Εί τ αε υθ ύςσυν ή λ θε νε ι ςε αυτ ήν , ε δοκ ί μασεπάλ ι νν α προφέ ρη τ ης προσε υχ ήςτ ακ ατ απραϋν τ ι κ άλ όγ ι α: «Κύρι εΙ ησού...» Τη νι δί ανστ ι γ μήν αν ε πόλ ησε τ αλ ησμον ημέ ν αλ ό γι αε ν ός τ ροπαρί ο υ, τ ο οπο ί ο νε ί χ ε ν ακ ο ύσε ι πολ λ άςφοράςε ι ςτ ηνν ε ότ ητ ατ ηςν αψάλ λ ηέ ν αςγέ ρωνι ε ρε ύς : «Ι ησούγ λ υκ ύ τ ατ εΧρι στ έ ... Ι ησούμακ ρόθ υμε !» Τότ εε υθύ ςτ ηςή λ θεπάλι νού πν ος , βαθύ ςκ αιδι αρκ έ στ ε ρος . Καιτ ότ ε ων ε ι ρε ύθ ηο ι ο ν ε ίότ ιε ξ αν αέ ζ η όλ ην τ ην πε ρασμέ ν ην ζ ωή ντ ης . Και 100

παραδόξ ως , μέ σαε ι ςτ ονύπν οντ η ς ,έ βλ ε πετ αε πί λ οι παε κτ ωνον ε ί ρων τ ης παρε λθ ούσης η μέ ρας . Έβ λε πε ν όχιπλ έ ο ν ότ ιυ παν δρε ύε τ οή προι κ ί ζ ε τ ο, αλ λ άότ ιε γ έ ν ν α, κ αιτ ηςε φάν ηότ ιε ί χεκ αιτ αςτ ρε ι ςκ όρας τ ηςσυγ χ ρόν ως , τ η ν Δε λ χ αρώ, τ ην Αμέ ρσαν κ αιτ ην Κρι ν ι ώ, μι κ ράς , σχ ε δό νομήλ ι κ αςωςν αήσαντ ρί δυ μοι . Ότ ιαι τ ρε ι ς ,κ ρατ ούμε ν αιε κτ ων χ ε ι ρών , ί στ αν τ οέ μπροσθέ ντ η ς , κ αιτ ηςε ζ ήτ ουνθ ωπε ί ας , ασπασμο ύς κ αιφι λε ύ ματ α. Αί φν ης , τ α πρό σωπατ ων , αλ λ οι ωθέ ν τ α, δε νωμοί αζ αν πλ έ ο ν ως τ ων τ ρι ών θ υγ ατ έ ρων τ ης , αλ λ ά προ σέ λ αβον όλ ου ςτ ο υς χ αρακ τ ή ρας τ ων τ ρι ών ε κ ε ί ν ων κ ορασί ων , τ ων πν ι γ μέ ν ων , κ αι , ως κ ο μβολ όγ ι ονε κ ρε μάσθησαναί φν ηςαπότ ονλ αι μόντ ης .

— Εγ ώε ί μαιηΜατ ούλ α, έ λ ε γ ε νημί α. — Κ' ε γ ώ ηΜυ λ σού δα, ημι κ λ ή, ε ψέ λ λ ι ζ ε νηάλ λ η. — Κ' ε γ ώε ί μαιηΞε ν ούλ α, έ λ ε γ ε νητ ρί τ η. — Φί λ ησε μας ! — Πάρεμας ! — Ημε ί ςτ ακ ορί τ σι ασου! — Εσύμαςγ έ ν ν ησε ς , μας έ κ αμε ς ! — Μαςγ έ ν ν ησε ... στ ονάλ λ οκ όσμο ,ε πρόσθε σεσαρκ αστ ι κ ώςη Ξε ν ού λ α. — Χόρε ψέμας ! — Δώσεμας μαμ! — Κάν εμας ν άν ι ! — Τραγ ούδ αμας ! — Καμάρωσέμας ! Ω! αλ ήθ ε ι α, τ ηςε φαί ν ε τ οτ όσονφυσι κ όντ οπράγ μα! Αυτ αίαιτ ρε ι ς μι κ ραίκ ορασί δ ε ς ήσαν τ α τ έ κν α τ ης ! Οποί ος ο ρμαθ ός έ μψυχ ος , αν θ ρώπι ν ος !... Νε κ ρωμέ ν ος , βαρύςαπότ ούδωρ, αφρι σμέ ν ος !... Πώςθ' αν τ ε ί χε νη γ ραί α Χαδ ούλ αν α φέ ρη, ε ι ς όλ ον τ ον κ αι ρό ν , ό λ ον τ ον φρι κ ώδ η τ ού τ ο ν ορμαθόν κ ρε μασμέ ν ον από τ ο ν τ ράχ ηλ όν τ ης ! Εξ ύπν ησεπαραλ ογ ι σμέ ν η, φρί σσουσα· ε ση κ ώθη, ε πήρετ οραβδίτ ης , τ οκ αλ άθιτ ης , κ αιαπε φάσι σεν α φύ γη ε κ ε ί θε ν . Εδώ ε ι ςτ ην κ οί λ ην χ ι βάδατ ουβράχ ου ,ε ι ςτ ηνβοήντ ουε ρήμουαι γ ι αλ ού, υ πήρχ ονπολ λ ά φαν τ άσματ α. Ο τ όπος ήτ ον στ ο ι χε ι ωμέ ν ος . «Ας φύγ ω κ ιαπο δώ!» Πάραυτ αε παν ήλ θο νε ι ςτ ον ν ουν τ η ς οιλ ογ ι σμοίτ ης οιάλ λ οι , οι θ ε τ ι κ ώτ ε ροι . Εάντ υχ όνοι δύοχ ωροφύλ ακ ε ςε ί χ οναν ακ αλ ύψε ιτ οκ ρυφό μο ν οπάτ ι , τ οκαλ ύ τ ε ρονή τ ον ατ ρέ ξ η προ τ ουκ ι ν δύν ου , κ αιαντ ους συν ήν τ ακ αθ' οδό ν , πι θ αν όνν αε ύ ρι σκ εδι έ ξ οδονόπι σθ ε ντ η ςσυστ άδος 101

τ ωνβράχων , χε ι ρότ ε ρο νδεθαήτ οαντ ηναπέ κ λ ε ι ανε δ ώε ι ςαυ τ ήντ ην στ ε ν ού ραν ,ε ι ςτ οΚοχ ύλ ι . Έτ ρε ξ ετ ονδρομί σκ ο ντ οναν ωφε ρή, ε ι ςτ ηναστ ροφε γ γ ι άν , αν άμε σα ε ι ςτ ο υςβράχου ς ,κ αιμε τ άημί σε ι ανώρανέ φθασε νασθμαί ν ουσαε ι ςτ ον ο ι κί σκ οντ ουΛυρί γ κ ου . Εστ άθηδ ι άν αλ άβηαν απν οή, ε ί τ αέ κ ρουσετ ην θ ύραν . Πε ρίε ν όςμόν ουήτ οβε βαί α, ότ ιοι δύο«τ αχ τ ι κο ί »ε υρί σκ ον τ οπαν τ ού αλ λ ού , αλ λ ' όχιε ι ςαυτ ότ οκ αλ ύβι , όπου υ πή ρχ εγ υν ήλ ε χώ μετ ην συν τ ροφι άντ ηςμητ ρό ςτ ης . Εάνέ με ι ν αντ ηνν ύκ τ αε ι ςτ οβουν όν , θ α ε υ ρί σκ ον τ οε ι ςε ναπότ αμαν δρι άτ ωνποι μν ί ων . Ηγ ραί α, ηπε ν θε ράτ ο υΛυρί γ κ ο υ, ήτ ι ςδε νε ί χ ε νύπν ονν ακο ι μη θή, ό πως δε ν ε κ οι μάτ ο κ αι η Φραγ κ ο γ ι αν ν ού προ ημε ρών , ότ αν ε συν τ ρόφε υ ετ ηνλ ε χ ώ, τ η νκ όρηντ ης ,ε σηκ ώθηκ αι η ρώτ ησε ; — Πο ι ό ςε ί ν αι ; — Μ' έ στ ε ι λ ε ο Γι άν ν ης , απήν τ η σε νέ ξ ωθ ε ντ ης κ λ ε ι στ ής θ ύρας η Χαδού λ α, χωρί ςν αε ί πητ ' όν ο μάτ ης ,γ ι αν ακ άμωγ ι ατ ρι κ άτ η ςλ ε χών ας .

— Τέ τ οι ανώρα; — Δε νμπό ρε σαν ωρί τ ε ραν α'ρθ ω.

— Πο ύτ ονηύρε ς ; — Κάτ ω στ οΛε χ ού ν ι , στ ορέ μα. Ηγ ραί ααπέ συ ρετ ονμοχλ όνκ αι ή ν οι ξ ετ ηνθ ύραν .

— Αυ τ οίδε νξ έ ρουντ ί ποτ ε , ε σκ έ φθηκ αθ' ε αυτ ήνηΦραγ κο γ ι αν ν ού· σ' αυ τ έ ς«πε ρν άε ι ημπογ ι άμου » ακ όμα. Άμαε πάτ ησετ ονπόδαμέ σα, κ αι άρχι σεν αφέ ρε τ αιωςοι κ ο κυ ρά. Ει ς τ οφωςτ ουκ αν δηλ ί ου , τ ουκ αί ον τ οςε μπρόςε ι ςε νπαλ αι όνε ι κ όν ι σμα, τ ρί πτ υχ ον , φέ ροντ ονΧρι στ όνε ντ ω μέ σω, κ αιδ ι αφόρο υςαγ ί ουςε ι ςτ ας δ ύοπτ έ ρυγ ας ,ε πήγ εκ ατ 'ε υ θε ί ανε ι ςτ η νε στ ί αν , σι μάε ι ςτ ηνστ ρωμν ήν τ ήςλ ε χού ς ,ε πίτ ουδαπέ δου , ε δοκ ί μασετ ηνφωτ ι άν ,κ αιε ί δε νό τ ιή τ ον μι σοσβησμέ ν η. Επήρεξ υλ άρι ακ αιξ ηρόκ λ αδα, από έ ν α σωρ όνπαρά 102

τ ην γ ων ί αν , έ ρρι ψε ν ολ ί γ αε ι ςτ ην ε στ ί αν , ε φύση σεκ ' ε ξ άν αψε τ ην φλ ό γ α. Έλ αβε νέ ν αι μβρί κ ι , τ ο οποί ο νε υ ρί σκ ε τ οε πίτ ης ε στ ί ας , τ ο ε γ έ μι σεν ε ρό ν , έ ψαξ ε νε ι ςτ οκ αλ άθιτ ης , ε πήρεδύ οήτ ρί ακ λων αράκ ι α βο τ άν ων ,τ αέ ρρι ψεμέ σα, κ'έ βαλετ οαγ γ ε ί ονε ι ςτ οπυ ρ. Εί τ α, ν ε ύ ουσαπροςτ ομέ ροςτ ηςλ ε χ ών ας ,ε ί πεσι γ άε ι ςτ ηνγ ραί αν : — Μηντ ηνξ υπν άς ... Σανξ υπν ήση , ύστ ε ραν ατ οπι ηαυτ ό. Ηγ υν ή απήν τ η σεδι άν ε ύ ματ ος . Η Φραγ κ ογ ι αν ν ού ε ξ ηκ ολ ού θε ιν α φυ σάτ οπυ ρ. Ηγ ραί α, ε ναμη χαν ί α, ε πε θ ύμε ιν ατ ηνε ρώτ η σηκ αιπάλ ι ν πώςε υρέ θηε κ ε ίτ οι αύτ η νώραν , αλ λ άδε νε τ όλ μα. Η κ όρητ ηςέ κ αμν ε κ ακ ήλ ε χ ωσι ά, κ 'ε φοβε ί τ ομηνε ξ υπν ήσηέ ξ αφν ακ αι θορυ βηθή. Τοθυγ άτ ρι ο ν , μι κ ρό νράκ ος , δ ύοημε ρώνζ ωής ,τ οοποί ονε ί χεέ λ θ ε ι κ ι αυ τ όε ι ςτ ο νκ όσμονδι ' αμαρτ ί αςκ αι βάσαν α, ε κ οι μάτ οε ι ςτ ηνκ οι τ ί δα τ ου, αλ λ ' ηαν απν οήτ ουήτ οδύ σκ ολ οςκ αι η κο ύε τ οε νμέ σω τ ηςσι ωπής . Από κ αι ρού ε ι ςκ αι ρόν , ότ αν τ ο φύ σημα τ ου ε γ ί ν ε τ ο οπωσούν σφοδρότ ε ρον , κ αιτ ο βρέ φος ε φαί ν ε τ οέ τ ο ι μον ν αξ υπν ή ση κ αιν α φων άξ η, ημαμμήτ οε ν αν ούρι ζ εδι 'ε ν όςμον οσυλ λ άβου, «Κοι , κ οι ,κ οι , κ ο ι !», ε φαί ν ε τ ο δετ ωό ν τ ιη συλ λ αβή αύ τ η (ήτ ι ς φαί ν ε τ αιν αε ί ν αιη πρώτ ησυ λ λ αβήτ ου«κ οι μήσου!», ήαυ τ ήηρί ζ ατ ου«κ ε ί μαι »), ε φαί ν ε τ ο, λ έ γ ω, πολ λ άκ ι ςε παν αλ αμβαν ομέ ν η, ν αε ξ ασκ ή παράδ οξ ονυ ποβολ ήν κ αι γ ο ητ ε ί αν . Η ώρα παρήρχ ε τ ο. Εί χ ον λ αλ ήσε ιήδη δύ ο φό ρας τ α ορν ί θι α. Η Πο ύλ ι αε ί χ ε νυ πε ρβήπροπολ λ ούτ ομε σουράν η μα. Απότ ηναν τ ι κ ρι ν ήν κ ο ρυφήντ ηςράχ ης , όπο υ ήσανάλ λ ακ αλ ύβι ακ ατ ο ι κ ούμε ν α απότ ας ο ι κο γ ε ν ε ί αςβοσκ ών , ηκ ού σθησανμε μακ ρυ σμέ ν αλ αλ ήματ α. Ει ςτ αύ τ α απήν τ η σε νε υθύς τ ολ άλ ημα τ ων πε τ ε ι ν ών από τ ον ορν ι θών ατ ου κ αλ υ βι ο ύτ ουΛυρί γ κ ου . Ηλ ε χών αε ξ ύπν η σε . Ημάν ν ατ ηςτ ηςέ δωκ ε νν απί ητ οφάρμακ ο ν ,τ ο ο ποί ονε ί χ επαρασκ ε υάσε ι ηΦραγ κ ο γ ι αν ν ού.

— Κου ράγ ι ο ,κ οπέ λ αμ', ε ί πε ναύτ ημεπραε ί ανφων ήν .

103

— Πο ύβρέ θηκ ε ςε δώ; ε ί πε νηλ ε χ ών α. Τηνε κ οί τ αζ εμεαπορί αν ,κ 'ε δ υσκ ο λ ε ύ ε τ ον ατ ηναν αγ ν ωρί ση.

— ΟΘε όςμ'έ στ ε ι λ ε ,ε ί πεμε τ άπε ποι θ ήσε ωςηΓι αν ν ού.

— Καλ άπο υήρθ ε ς ,ε δ ήλ ωσετ ότ εκ αι ηγ ραί α. Τω όν τ ι , αύ τ η, αν κ αιε ί χε παραξ ε ν ε υ θή κ ατ αρχ άς , ε σκέ φθη κ αι αν ε γ ν ώρι σε νότ ιη παρο υσί ατ ηςΓι αν ν ούςήτ ο μί α παρηγ ορί αε ι ςτ ην μο ν αξ ί αντ ων .

Ι Δ' Πε ρίτ απρώτ αγ λ υ κο χαράγ ματ α, τ οβρέ φο ςε ί χ ε νε ξ υ πν ήσε ι , κ ιάρχι σε ν α κ λ αυθμυ ρί ζ η. Η Φραγ κ ογ ι αν ν ού έ κ αμε κ αιπάλ ι ν «κ ουμάν τ ο». Εσυ μβούλ ε υσετ ηνλ ε χώ ν αβάλ ητ οπαι δί ονε ι ςτ οβυζ ί , δι άν αδοκ ι μάση αν κ ατ έ βη τ ογ άλ α. Συγ χ ρόν ως η κ ούσθ ηκ ρότ ο ςέ ξ ωθ ε ν , κ ' ε υ θύς κ ατ όπι νμι αφων ή.

—Γ ρι ά!... Γρι ά! κ οι μάστ ε ; Ήτ ονοΛυ ρί γκ ος ,κ 'ε κ άλ ε ι τ η νπε ν θε ράτ ο υ. Ηγ ραί αε γ ν ώρι σετ ηνφων ήν ,ε ση κ ώθηκ 'έ τ ρε ξ ε νε ι ςτ ηνθύ ραν .

— Έλ αν α μουδώσηςέ ν αχ έ ρι , ε φών αξ ε νο Λυρί γ κ ος . Ο παραγυ ι ός λ ε ί πε ι κ 'ε ί μαι μον αχ ός . Ο Γι άν ν ηςφαί ν ε τ αιότ ιδε νε σκ έ φθηκ ανν αε ρωτ ήσηδι άτ ηλ ε χ ώ, τ ην γ υ ν αί κ ατ ου , κ αιδι άτ οτ έ κ ν ον τ ου , πώς ε ί χ ον . Ησθ άν ε τ ο μόν ον ε πε ί γ ου σαναν άγκ η ν , κ' έ κ ραζ ετ ηνπε ν θε ράντ ουν ατ ο νβο ηθήσηε ι ς τ αςποι με ν ι κ άςε ργ ασί αςτ η ςπρωί ας , δηλ αδήί σωςε ι ςτ οξ ε μάν δρι ασμα, τ οάρμε γ μα, κ αι τ αλ ο ι πά.

— Δε νμπορε ίκ αν ε ί ςμον αχ όςτ ου, τ οέ ρμο!... Πρέ πε ιν α'χ ητ έ σσε ρα χ έ ρι α! ε πρόσθε σε νωςαυτ οδι κ αι ολ ο γο ύμε ν ος .

104

Ηγ ραί αε ξ ήλ θ ετ ρέ χου σα. ΗΦραγ κο γ ι αν ν ούέ με ι ν εμόν η , μετ ηνλ ε χ ώ κ αι τ οβρέ φος . Ην ε αράγ υν ήε ί χελ αγ οκ οι μηθήπάλ ι ν ,κ αιδε νε ί χε ναν τ ι λ ηφθήκ αλ ώς τ ηναπο υσί αντ ηςμη τ ρόςτ ης . Με τ ' ολ ί γ αςστ ι γ μάςε ξ ύπν ησεκ αιε ί πε : — Πο ύπάε ι ημάν ν α, θ απω; Η Φραγ κ ο γι αν ν ού, φρο ν ούσα ότ ιτ οκ αλ ύτ ε ρον ή τ ονη λ ε χ ών αν α κ ο ι μάτ αιγ ι αν αησυ χάζ η, κ αιγ ν ωρί ζ ουσαότ ιηαπόκ ρι σι ςηδι δομέ ν ηε ι ς τ ουςπυρέ σσο ν τ αςκ αιε ι ςτ ου ςωςε νυπν οβασί απαρι μι λ ού ν τ αςβλ άπτ ε ι μάλ λ ον ή ωφε λ ε ί , δε ν απήν τ ησε τ ί ποτ ε . Η λ ε χώ ε υ θύς κ αιπάλ ι ν απε κ ο ι μή θη. Το θ υγ άτ ρι ον ε κν έ ο υ άρχ ι σε ν ακ λ αυθμυρί ζ η πο λ ύτ ρυφε ρά κ αι παραπον ε τ ι κ ά, μέ χ ρι ς οχλ η ρότ η τ ος . Η Φραγ κ ογ ι αν ν ού , ήτ ι ς ε ί χ ε λ η σμον ήσε ιόλ αςτ αςτ ύψε ι ς , τ αςοπο ί αςε ί χε ναι σθαν θήαλ γ ε ι ν ώςυ πό τ αςμε λ αν άςπτ έ ρυ γ αςτ ωνον ε ί ρωντ ης ,κ αι ε σπαράσσε τ οκ αι πάλ ι ναπό τ ουςόν υχ αςτ ηςπραγ ματ ι κ ότ η τ ας , άρχ ι σεν ασκ έ πτ ε τ αι μέ σατ ης : — Αχ ! δί κ ι οέ χ ε ι , οκ αη μέ ν ος , οΛυρί γ κ ο ς ... «Όλοκ ορι τ σούδι α, τ οέ ρμο, ό λ οκο ρι τ σο ύδι α!»... Καιτ ίξ αλ άφρωμαθαήτ οντ ώραγ ι ' αυ τ όν , γ ι ατ ην άμοι ρητ ηγ υν αί κ ατ ου , ν ατ ουτ ο'παι ρν ετ ώρα, οΜε γ αλ οδύ ν αμο ς !... αυ τ όκ ανπου'ν αι μι κ ρό, κ αι δε νέ χ ε ι ν ' αφή σημε γ άλ ονκ αημόπί σω τ ου! Τηνστ ι γ μήνε κ ε ί ν ηντ ηςήλ θε νε ι ςτ ονν ουνμί α μι κ ρά απορί α· πού ε υ ρί σκ ον τ ο τ ' άλ λ ακ οράσι α τ ου Λυ ρί γ κ ου, τ α με γ αλ ύτ ε ρα. Τότ ε ε ν θ υμήθη ότ ιπρι νν ' αν αβή ε ι ςτ οκ αλ ύβι , όπο υε υρί σκ ε τ οτ ώρα, τ ο ο ποί ον ήτ οχ αμηλ όν αν ώγ ε ι ο ν , ε πέ ρασε νέ ξ ω από τ ην θύ ραν ε ν ός άλ λ ουμι κ ρο τ έ ρουκ αλ υβί ου ,τ οο ποί ονήτ οχ αμόγ ε ι ον ,κ αι ήτ οκ τ ι σμέ ν ον δ ί πλ α, κ ο λ λ ητ άμετ οπρώτ ον . Ήτ οτ ομι κ ρόνκ αλ υ βάκ ιτ ηςγ ραί ας , τ ης πε ν θε ράςτ ουΛυρί γ κ ου ,κ 'ε κ ε ί μέ σατ ήςε ί χεφαν ήό τ ι ήκ ουε ναν απν οάς κ ο ι μωμέ ν ων , ρογ χ αλί σματ α. Εκ ε ίβέ βαι α θα ε κ οι μών τ ο, μαζ ίμε τ ην μι κ ράνθ ε ί αντ ουςτ ηνάγ αμον ,τ αάλ λ ακ οράσι ατ ουΛυρί γ κ ου .

105

Ωςε ναλ λ οφροσύ ν ηκ αιε νπλ άν ηον ε ί ρου, έ τ ε ι ν ετ η νχε ί ρανπροςτ ο λ ί κ ν ο ν ,ε ν τ όςτ ουοποί ουωλ όλ υζ ετ ομι κ ρόν ... Έκ αμεχ ε ι ρον ομί ανωςδ ι ά ν α σχ ηματ ί ση τ ους δακ τ ύλ ου ςτ ης ε ι ςδ ι λαβί δα, ε ι ς αρπάγ ην κ αι στ ραγ γ αλ ι άν . Ησθάν ε τ οτ ηνστ ι γ μήνε κ ε ί ν ηναγ ρί ανχ αρ άνν α πν ί ξ ητ ο μι κ ρόνθυ γ άτ ρι ον ... Τηςήλ θε νε ι ςτ ονν ουνό τ ι ήτ οαβάπτ ι στ ο ν ,κ αι αντ ο έ πν ι γε , θ αε ί χ εδι πλ ήναμαρτ ί αν ... Η σκ έ ψι ςαύ τ ηε πίμί ανστ ι γμήντ ην αν ε χ αί τ ι σε ν , αλ λ ' όμως απε φάσι σε ν α υπε ρπηδήση τ ον φραγ μόν τ ούτ ον ... Παράέ ν αδάκ τ υλ ον , ηχ ε ι ρτ ηςέ ψαυετ ονλ αι μόντ ο υμι κ ρού πλ άσματ ος ... Την στ ι γ μήν ε κ ε ί ν ην ηκ ο ύσθη φων ή, βήμα, κ ρότ ο ς , ε ι ςτ ο μι κ ρόν χ αγ ι άτ ιέ ξ ω, κ αιηθ ύρα, τ ηνοπο ί ανηγ ραί α, ηπε ν θε ράτ ουΛυ ρί γ κ ου αν αχ ωρήσασα δε νε ί χ εκ λε ί σε ιμετ ο μάν δ αλ ον , αλ λ ά μόν οντ ηνε ί χ ε γ ε ί ρε ι , ην ο ί χ θηπέ ρανκ αι πέ ραν ,ε ν δί δουσαε ι ςώθησι νέ ξ ωθε ν .

— Εδώ ε ί ν αι ,η ρώτ ησε νοε μφαν ι σθε ί ςάν θρωπο ς ,ε δώ ε ί ν αι τ οσπί τ ιτ ου Λυρί γ κ ο υ, τ ουτ σοπάν η; Ήτ ονχωρο φύλ αξ , μετ οχ ι τ ών ι ονμι σοκ ο υμβωμέ ν ον , φο υσκ ωτ όνε πί τ ουστ ήθ ους , μετ οκ ασκ έ τ ονστ ραβά, μεστ ρι μμέ ν οντ ονμύστ ακ α, κ αι με τ ηνκ άπανδι πλ ωμέ ν ηνμακ ρυν άρι ε πί τ ουαρι στ ε ρούώμο υ. Μέ σα στ ο κ αλ ύ βι , η κ αν δ ήλ α ε τ ρε μόσβη ν ε ν ε μπρός ε ι ς τ α ε ι κ ον ί σματ α. Η φωτ ι άε ί χεκ αλ υ φθή καιπάλ ι ν από τ η ντ έ φραν . Το λ υ χν άρισβηστ όνε κ ρέ ματ οαπότ ομι κ ρό νράφιτ ηςε στ ί ας . Ήτ οσκ ότ ος . Έξ ω, ε ί χ ε νε ξ ημε ρώσε ι ,κ αι παράδύολ ε πτ άοή λι ο ςθ'αν έ τ ε λ λε ν . Ο άν θρωπο ςδ ε νέ βλ ε πε νε ι μήαμυ δράςσκ ι άςμέ σα. Τηνλε χ ών ανε ι ς τ ην στ ρωμν ήν τ ης , ως αμαυ ρόν ό γ κ ον κ ατ ακε ι μέ ν ην , τ ο βρέ φο ςτ ο ο ποί ονε σάλ ε υεκ αιαν άσαι ν ε νε ν τ όςτ ηςσκ άφης , ήτ ι ςε χ ρησί με υε νως λ ί κ ν ο ν ... κ αι τ ηνΦραγ κ ο γι αν ν ο ύκ αθ ημέ ν ηνωςφάν τ ασμα, κ αιτ ε ί ν ο υσαν τ ηνχ ε ί ρανπροςτ ολ ί κ ν ον .

106

ΗΦραγ κο γ ι αν ν ούέ με ι ν εμετ ηνχ ε ί ρατ ε τ αμέ ν ην . Τηνκ ατ έ λ αβεφρί κ η, τ ρόμος , ζ άλη . Εν τ ός δε υτ ε ρολ έ πτ ου ήλ θε νε ι ςε αυτ ήν , κ αιε ί δ ετ ον φο βε ρόνκ ί ν δυν ον . Ακ ρι βώς ό πι σθέ ντ ης ήτ οε ν μι κ ρόν παράθυρον βλ έ πον προς βο ρράν , υπόσαθρον ,ν ο τ ι σμέ ν ονκ αι κ ακ ο κ λ ε ι σμέ ν ον . Ωςν αε ί χετ ι ν αχ θή από έ κ ρηξ ι ν , ε στ ράφη μηχ αν ι κ ώς , άν οι ξ ετ οπαράθ υρον , κ ' ε πή δησε ν έ ξ ω. Έπε σε νε πάν ωε ι ςχ όρτ ακ αιάχ υρα, καιοδ ούποςτ ηςπτ ώσε ως τ ηςούτ εηκ ο ύσθη . Τοχαμηλ όνπαράθ υρονμόλ ι ςαν ε ί χ εμι σήνοργ υι άν απότ ο υε δάφους . Μόν ονε ί χ εξ ε χάσε ιν απάρημαζ ίτ οραβδίτ ηςκ αιτ οκ αλ άθιτ ης ,τ α ο ποί α ως τ όσον ε υ ρί σκ ον τ ο δί πλ ατ ης , ε ι ςτ ο πάτ ωμα. Ήτ ο άξ ι ον απορί ας , πώςτ όσο νε ί χ εσαστ ί σε ι . Τα ε ν θυ μήθηακ ρι βώςτ η νστ ι γ μήν κ αθ' ηνάρχι σεν ατ ρέ χ ημε τ άτ οπήδη ματ ης ,κ 'έ τ σιτ ηςήρχε τ οανή τ ο τ ρόπο ς , ν αγ υ ρί σηπί σω ν ατ απάρη, κ αιν α στ ραβωθο ύν , ν αμηντ ην ι δ ούνοι δ ι ώκτ αι τ η ς . Ωςτ όσονέ τ ρε χ ε ν , έ τ ρε χ ε ν ... ε ί χ ε νε ι σέ λ θ η μέ σα ε ι ςτ οδ άσος , τ ου ο ποί ουτ αδι άφοραμο ν οπάτ ι ατ ηςή σανπολ ύγ ν ωστ ά. Δε νε γ ύρι ζ εν α ι δ ήο πί σω τ η ς ... Ήτ ο βε βαί αό τ ιοιδ ύο «τ αχ τ ι κ ο ί » θ ' αργ ήσου νν α ε ν ν ο ήσουντ ι συ ν έ βη, κ αι ν αβαλ θούνν ατ ηνκ υ ν ηγ ήσο υν . Τω όν τ ι οι δύ οε κ ε ί ν οι άν δρε ςτ η ςδημοσί αςαν άγ κ ηςδ ε νε ν ό ησανκ ατ ' αρχ άς τ ιε ί χ ε συμβή. Το υς ε ί χ ε στ ε ί λ ε ι «κ ατ ε πε ί γ ον » οπί σω ο ε ι ρην ο δί κ ης , απόκ οι ν ο ύμετ ο νπάρε δ ρο ντ οναστ υν όμον , όστ ι ς ,ε ι ςόσα απε φαί ν ε τ οο ε μπν ε υσμέ ν ος ε κ ε ί ν ος λ ε ι τ ουργ ό ςτ ης Θέ μι δ ος , έ λ ε γε πάν τ οτ εν αι ,κ αι μετ ονε ν ωμοτ άρχ ην , όστ ι ςδε νέ λ ε γ επο τ έόχι ,τ ουςε ί χε στ ε ί λ ε ιν αυπάγο υνε ι ςτ ηναγ ροτ ι κ ήνο ι κ ί αντ ο υΙ ωάν ν ουΛυρί γ κ ου, δι ά ν ατ ονπροσκ αλ έ σουνν αε μφαν ι σθήε ν ώπι οντ ωναρχ ών ,κ 'ε ναν άγ κ η ν ατ ονφέ ρου νδι άτ ηςβί ας ,ε πε ι δ ή, ε ξ 'ό σωνε ί χονδι ηγ η θήτ ηνε σπέ ραν τ ηςπρο τ ε ραί ας , ε ι ςτ ηνπολ ί χ ν ην , οιδύο χ ωροφύλ ακ ε ς , οιε ι ρημέ ν οι φωστ ήρε ς συν έ λ αβον τ ην υπόν οι αν ότ ιο Λυ ρί γ κ ος ε ν ε ί χ ε τ οε ι ςτ ην 107

υ πόθε σι ντ ηςφυγ ήςτ ηςγ υν αι κ όςΧαδού λ ας , χή ραςΙ ωάν ν ουΦράγ κο υ, χ ρι στ ι αν ήςκ αι ε κ τ ε λ ούσηςοι κ ι ακ άέ ργ α, τ ηνο ποί ανέ λ ε γ ονότ ι ε ί χ ονι δε ί ν ' αν αρρι χάτ αι ε ι ςτ ον κ ρημν όν τ ου πε τ ρώδ ους βουν ο ύ οιδύο στ ρατ ι ωτ ι κ οί άν δρε ς . Όθ ε ναμέ σως , πε ρί όρθ ρονβαθ ύν , αφούε κ οι μήθησανε πίδ ύοήτ ρε ι ς ώρας , φο ρούν τ ε ςόλ ηντ ηνστ ολ ήντ ων , οιδύο χ ωροφύλ ακ ε ς , ε ι ςτ α ι σόγ ε ι ατ ηςδ ημαρχ ί ας ,τ αγ ε μάτ ααπόβλ ατ ού δε ς , σαραν τ αποδαρο ύσε ς κ αι σαμαμί θι α, τ αοπο ί αε χ ρη σί με υονωςκ αζ άρμα(ηκαζ άρμααυτ ήή τ ον οτ ρόμος τ ων αγ υ ι ο παί δων , τ ων μοσχο μαγ κ ών , ως κ αιόλ ων τ ων ο φε ι λ ε τ ών τ ου δημοσί ο υ),

ε ι ς ε ν σφύ ρι γ μα τ ου ε ν ωμοτ άρχ ου

ε σηκ ώθησαν , ε πή ραν τ ι ςκ άπε ςτ ων , κ αιτ οέ βαλ αν δρόμον δι άτ ο βο υν όν . Εστ έ λλ ο ν τ οι δ ί ως δι άν α φέ ρο υν τ ον Λυρί γ κ ον (κ αθώςκ αιπάν τ α άλ λ ονβοσκ όν , τ ον οπο ί ον θα ηξ ήτ αζ ον οιί δι οι , κ αιόστ ι ς θα έ λ ε γ ε «μπε ρδε μέ ν αλ όγ ι α», ε φρόν τ ι σεν απροσθ έ σηοε ι ρην οδί κ ης ), αλ λ άπρο πάν τ ωνδ ι άν αμυ ρι σθού ντ αί χ ν ητ η ςΦραγ κ ογ ι αν ν ούςκ αι κατ ορθώσουν ν ατ ηναν ακ αλ ύψουν . Δι άτ ούτ οε ί χ ονπλ ηρε ξ ουσι ότ ητ αν αψάξ ου νό λ α τ α μαν δ ρι άκ αιτ ι ςστ άν ε ς , κ αιν αε ξ ε τ άσουνόλ ου ςτ ου ςβο σκ ούςτ ου βο υν ού . Όθε ν , δι άκ αλ όνκ αι δι άκ ακ όν ,ε πήρανμαζ ί κ αι τ ι ςκ άπε ςτ ων . Ότ ανοπρώτ οςχωρο φύλ αξώθησετ ηνθύραντ ουοι κ ί σκ ου , κ αιε ί δε σκ ότ ο ςκ αισκ ι άνμέ σα, ή κ ουσετ ονκ ρότ οντ ου βο ρε ι ν ούπαραθύ ρου αν ο ι γο μέ ν ου, ε ί δ ε ν ακ τ ί ν ας φωτ ός ε κ ε ί θε νν αε ι σδ ύωσι , κ ' ε υθύ ςε ν μαύ ρονσώμα ν αφράτ τ ητ αςακ τ ί ν αςτ αύτ ας , κ υ ρτ όν , συ ν ε στ αλ μέ ν ον , άμορφο ν , κ αιήκ ουσε τ ον ασθε ν ή δού πον τ ης πτ ώσε ως . Τότ ετ ο παράθυρον έ με ι ν ε ν αν οι κ τ όν , κ αιε ι ςτ ας δ ί πλ ας δι αστ αυ ρουμέ ν ας ακ τ ί ν αςτ αςδι άτ ηςθ ύραςκ αιτ ουπαραθύρο υ, ε ί δεκ αθαράτ ηνγ υν αί κ α τ ηνλ ε χ ώ, ε ξ απλ ωμέ ν ηνε πί τ η ςκ λ ί ν ηςτ ης .

— Τί τ ρέ χ ε ι ε δ ώ; ε φών αξ ε νέ κ πλ η κτ οςοάν θρωπο ς .

— Ηλε χ ών αε ξ ύπν ησε ,κ 'ε πρόφε ρεμεασθε ν ήφων ήν : 108

— Μάν ν α, ε σύ'σαι ... Ήρθε ς ;

Ι Ε' Επάν ω, ε ι ςτ α Καμπι ά, ε ι ςτ ο υψηλ όν ο ρο πέ δι ον , ότ αν έ φθασε λ αχ αν ι ασμέ ν η, ξ ε γ λ ωσσασμέ ν ηηΦραγ κο γ ι αν ν ού, ε στ άθη, ε γ ύρι σεπρος τ ονκ ατ ή φο ρον , οπόθε νε ί χ ε νέ λ θε ι ,κ 'ε κ οί τ αζ εμηνί δηήακ ού σησκ ι άνή βή μα τ ρέ χ ον τ οςλ αγων ι κο ύ, χωρο φύλ ακ ος . Δε νε φαί ν ε τ οτ ί ποτ ε . Αλ λ ' ό μωςδε νησθάν ε τ οε νασφαλ ε ί α. Εστ άθη ωςαφηρη μέ ν ηκ ' ε σκ έ πτ ε τ ο. Έκ αμν εκ άτ ιωςμαθ ηματ ι κ όν υ πολ ο γι σμόν . Ελ ο γ άρι αζ ετ ονχ ρόν ονόσοςθ' απητ ε ί τ οωςέ γ γ ι στ α, δι ά ν ασυ ν έ λ θ ουναπότ ηνέ κ πλη ξ ί ντ ωνοιδ ύοτ αχ τ ι κ οί(τ ο νδε ύτ ε ρονδ ε ν τ ονε ί δε ν , αλ λ άτ ονε μάν τ ε υε ), δι άν αε ν ν οήσουντ ισυν έ βη, ί σωςν α ζ ητ ήσο υν πλ ηροφορί ας (η λ ε χ ών α θα ε τ ρόμαζ ε ν άδι κ α, κ αιδε ν θα ή ξ ε υ ρετ ί ποτ εν ατ ους ε ι πή· αλ λ άτ ότ ε , θ αέ τ ρε χ ον ί σως προ ςτ ην στ άν ην , όπου ε υ ρί σκ ε τ ο ο Λυ ρί γ κ ος κ ' η πε ν θε ρά τ ο υ; τ όσω πε ρι σσότ ε ρονθ' αργ ο πορού σαν )ε ί τ αν απε τ άξ ουντ ι ςκ άπε ςτ ωνκ άτ ω, κ αι ν ατ οβάλ ου νστ απόδι αν ατ ηνκ υν η γ ήσου ν . Αλ λ ' ε ί δαντ άχ α ακ ρι βώς , ήε ν ό ησαν , ήε γ ν ώρι ζ αντ ο μον οπάτ ιτ ο ο ποί ονε ί χ επάρε ιαυτ ή ; Καιμήπωςε ί χ ετ ρέ ξ ε ιόλ η ντ ηνώρανέ ν ακ αι τ οναυτ ό νδρό μο ν ; Κατ αρχ άςε ί χ εστ ραφήδ ε ξ ι ά, ωςν αήθε λ εν απάρη τ ονκ ατ ήφορον , ε ί τ αε στ ράφη αρι στ ε ρά, κ ' έ τ ρε ξ ετ οναν ήφορον– με ό λ ον τ ο με ι ον έ κ τ ημα τ ο οποί ον ε ί χ ε ν ο αν ηφορι κ ός δρόμος δι άν α λ αχ αν ι άσητ ι ς , ότ ανκ ατ αδι ωκό με ν οςβι άζ ε τ αι ν ατ ρέ χ η. Αλ λ 'ε άναυτ ήθα ε λ αχ άν ι αζ ε , μή πωςε κ ε ί ν ο ι , κ αί τ οιν έ ο ι , δε νυ πέ κ ε ι ν τ οε ι ςτ ο πάθημα τ ούτ ο; Η Χαδ ούλ αήξ ε υρεμάλ ι στ α, κ ατ άσύ μπτ ωσι ν , ότ ιοε ι ςτ ωνδύο ε κ ε ί ν ων ν έ ων έ πασχ ε ν από άσθ μα... Δε νήτ ο πολ ύςκ αι ρός αφότ ου

109

αυ τ όςε ί χεπαρακ αλ έ σε ι τ ονγ αμβρόντ ηςν αε ι πήτ ηςγ ρι άςν ατ ο υκ άμη έ ν αμαν τ ζ ο ύν ι δι άτ ον όση ματ ού τ ο. Αλ λ ά μεόλ ην τ ην ε κ δούλ ε υσι ν αυτ ή ν , ηΓ ι αν ν ο ύ ήξ ε υρε ν ότ ιδ ε ν έ πρε πεν απε ρι μέ ν ε ιέ λ ε ο ςαπότ ο νχ ωροφύ λακ α. Ο άν θρωποςέ κ αμν ε τ οκ αθ ήκ οντ ου . Αςέ λ ε ι παναιπε ρι ποι ή σε ι ςτ αςο ποί αςθατ ηςέ κ αμν αν , αν αυτ ήέ πε φτ ε στ αχ έ ρι ατ ων , κ αιαν έ με λ λ ον ν ατ ην ον ομάζ ουν «στ αυ ρομάν ν α»!! Εί χεπαρατ η ρήσε ιάλ λο τ ε , ε ι ςτ αςπε ρι πε τ ε ί αςκ αιτ α βάσαν αόσαε ί χ ε νυ ποφέ ρε ιε ξ αι τ ί αςτ ουυι ούτ ης ,τ ουΜο ύρτ ο υ, ότ ιτ ο ε ί δο ς αυτ ών τ ων αν θρώπων τ ότ ε μάλ ι στ α θυμών ου ν ότ αν ο κ ατ αζ η τ ού με ν ος αν θ ί στ ατ αι , ότ αν αυ θαδι άζ η, πολ ύ δε πε ρι σσό τ ε ρον ό τ ανφε ύ γη ,κ αιαν αγ κ άζ ων τ αιαυτ οίν ατ ονκ υν ηγ ού ν , ώστ εν αβγ αί ν ηη ψυχ ήτ ου ςαν άποδ α... Ω! βέ βαι αέ χο υνδί κ αι οντ ότ εν ασκ λ ηρύ ν ων τ αι , κ αιν αγ ί ν ων τ αιθη ρί ααν ήμε ρα· όθε νκ αιηΦραγ κ ο γ ι αν ν ο ύ, φε ύγ ου σα, κ αι βι άζ ουσααυτ ο ύςν ατ ρέ χο υνδε νε πε ρί με ν ε νέ λ ε οςαπ' αυτ ούς . Εκ ε ίόπουί στ ατ οσυ λ λ ογ ι σμέ ν η, ακο ύε ιβή ματ αό πι σθε ντ ης , απότ ο μέ ροςτ οαν τ ί θε τ ονπροςε κ ε ί ν οε ξουαυτ ήή λθ ε . Στ ρέ φε τ αικαιβλέ πε ι έ ν αάν θρωπον ,έ ν αβοσκ ό ν . Η Φραγ κ ογ ι αν ν ούτ οναν ε γ ν ώρι σε ν . Ήτ οο κ αλ ού με ν ος

Καμπαν αχμάκ ης .

Ήρχ ε τ ο

με

πατ ήματ α

λ οξ ά,

ακ ο λο υθο ύμε ν οςαπό τ ον σκύ λ ον τ ου, όστ ι ςε γ ρύλ ι σε νάμα ε ί δετ ην γ υ ν αί κ α. Αλ λ ' οαφέ ν τ ηςτ ουτ ο νε μάλ ωσε . Εί δε τ η ν Φραγ κ ογ ι αν ν ού κ ' ε στ άθη. Ήρχε τ ο από τ οκ αλ ύ βικ ' ε πήγ αι ν ε νε ι ςτ ομαν δρίτ ου. Υψηλ ός , με λ αψός , ι σχ ν ός , ε υ ρύστ ε ρν ος , τ ηνκ όμηνκ αιτ ογ έ ν ε ι ονμεχ ρώμααχ ύρουκ αψαλ ι σμέ ν ου , κ ρατ ώντ ην ράβδο ντ ουτ ηνκ υρτ ή ν , υψηλ ήνί σαμετ ομπόι τ ο υ, ε στ άθηε ν ώπι ο ντ ης Φραγ κ ογ ι αν ν ο ύς . Ο άν θρωπος ε φαί ν ε τ ον αε υρί σκ ε τ αιε ι ς με γ άλ ην θ λ ί ψηνκ αι αδημον ί αν .

— Α! πούθεαυτ ότ οκ αλό !ε ί πεμετ ηνφων ήντ ουτ ηνδυ σδι άκ ρι τ ονκ αι τ ραχε ί αν , σφί γ γ ωντ ουςοδ όν τ αςε ν ώ ωμί λ ε ι . Τομ' σ' αγ ροί κ ησα, τ αμάμ σεπροσήφε ρα, κ υρά-Γ ι αν ν ο ύ... ΟΓε ραμπήςσεστ έ λ ν ε ι !

110

— Τί λ ε ς ,γ υ ι έμου ;ε ί πεμετ ου ποκ ρι τ ι κ όνήθο ςτ η ςηΧαδού λ α.

— Καλ άπουσ' ε στ αύρωσα! Εί πα, αυτ ήν ηε ί ν αικ ε ί ν ' ηκ αλ ήγ υν αί κ ακ άτ ' απ' τ ηχ ώρα που γ ρου ν ί ζ ε ιτ αγ ι ατ ρι κ άκ αιδι ώχ ν ε ικ άθ εγ ρου σου ζ ι ά αλ άργ α! Τομ' σ' απε ί κ ασα, μο ν οκ οπαν ι άςσ' ε γ ρού ν ι σα!.... Μαδεξ έ ρ'ς τ ί ποτ ε ,κ υρα-Γ ι αν ν ούμ'; — Τί τ ρέ χ ε ι , παι δί μου ; — Με γ άλ οζ αράριμ' ε υ ρήκ εν α'χ ωτ οσυμπάθε ι ο, θ ε ι α-Γ ι αν ν ού! Τραν ό, άτ υχ ον τ έ ρτ ι ! Η φαμι λ ι άμ', όξ ' από λ ό ου σου, βγ ήκ ετ ηνν ύχ τ α προς ν ε ρο ύτ ης , ό ξαπ' τ οκ αλ ύβι , κυ ρα-Γι αν ν ο ύμ', κ ' ε γ ύρι σεπί σω κ ακ άκ ι αδ έ ξ ι α...

Ντ ο ύρμα βγ ήκ ε , κ ' ε γ ύ ρι σε μον οκ οπαν ι ά, χ τ υ πημέ ν η,

ξ ε γ λ ωσσασμέ ν η, αγ ρού ν ι στ η... Χτ υ πή θηκ ε , μακ ρι άαπόλ όγ ουσο υ... Η γ λ ώσσατ ηςκ ρε μασμέ ν η, όξ ' απ' τ οσι αγ όν ιτ ης ,τ ηλ αλ ι άτ ηςτ ηνέ χασε , τ ηνηύρεκ ακ ήθε ρμασι άκ αικ ρυάδακ ιασπασμοί . Κε ί τ ε τ αιστ οστ ρώμα μι σοπε θαμέ ν η!

— Αλ ήθ ε ι α; Ω, αμαρτ ί ε ς !... Και πότ εέ γ ι ν εαυτ ό; — Προχ τ έ ςτ οβράδ υ, τ ηνν ύχ τ α, τ αμε σάν υ χτ α, θε ι α-Γ ι αν ν ού! Όξ ουαπό λ ό ουσου, ν α' χω τ οσυμπάθε ι ο ... Ντ ούρμαβ γή κ εόξ ' απ' τ οκ αλ ύ βι , κ ' ε γ ύρ ι σε πί σω χ τ υ πημέ ν η, παλ αβι ασμέ ν η... Κοπι άζ ε ι ς ως τ οκ αλ ύβι μπάρι μ, τ ώραε δώ πουσ' ε στ αύρωσα, κ υρα-Γι αν ν ο ύμ! Μον άχ αν ατ ην θ ωρήσης , ν ' αγ ροι κ ήσηςσετ ιχ άλ ιβρί σκ ε τ αι ... Ελ μπέ τ , κ αλ όθ ατ ης κ άμης · μετ αγ ι ατ ρι κ άσου, θ αδι ώξ ηςκ άθεε ν άν τ ι ο ,έ ν ακ'έ ν α!

— Και πώςτ ηςήρθεαυτ ό; ε ί πε νηΦραγ κ ο γι αν ν ο ύ.

— Πο ι ο ςξ έ ρε ι τ ι αμαρτ ί ε ς ,κ υ ρα-Γι αν ν ούμ'. Ο Γε ραμπήςτ οξ έ ρε ι . ΗΧαδού λ αε σκ έ φθ ηε πί στ ι γ μήν . Εί τ αε ί πε : — Καλ ά· θαπάω αποκ ε ί ,τ ώρα-τ ώρα.

— Να 'χ ης πολ λή ζ ωή κ αι κ αλ ή ψυχ ή, θε ι α-Γι αν ν ού ! ε ί πε νο Καμπαν αχ μάκ ης . ΟΓ ε ραμπήςσ' έ στ ε ι λ ε .

111

* * * Αφούαπε μακ ρύ ν θηοΚαμπαν αχ μάκ η ς , ηΦραγ κ ογ ι αν ν ούε σκ έ φθηότ ι θ αε ί χεκ ατ αφύγ ι ον , τ ο υλ άχι στ ον , δι άτ ηνε πομέ ν ην ν ύ χτ ακ αιό τ ιτ ο κ αλ ύ τ ε ρον θ αή τ ον ακ ρυφθή τ ην ημέ ραν ε ι ςκ αμμί αν λ όχ μην ή ε ι ς κ αμμί αν σπη λι άν , όπου οιχ ωροφύ λ ακ ε ς αδύ ν ατ ον θα ήτ ον ατ ην ε ύ ρωσι . Επήρε τ ο ν κατ ήφορον , κ ατ ήλ θε νε ι ςτ ης Αγ αλ λ ι αν ούς τ ο ρέ μα. Εστ άθη ν α πί ην ε ρόνε ι ςμί ανβρύσι ν . Εκ ε ίσυ ν ήν τ ησε νέ ν αγ έ ρον τ α μο ν αχόν , τ ον πάτ ε ρ Ι ωάσαφ, κ ηπου ρόν τ ο υ μον αστ ηρί ου τ ου Ευαγ γ ε λ ι σμού ,τ οοποί ονδι έ γ ραφεπρο ςτ αάν ωτ ηνσε μν ήνκ ατ ατ ομήν τ ου, ε ι ςτ ηνκο ρυφήντ ουρέ ματ ο ς . Η Φραγ κ ογ ι αν ν ού ε ί χ εκ αθ ί σε ιν αλ άβη αν αψυ χήν πλ ησί ον τ ης δ ροσε ράς πηγ ής , ε στ ήρι ξ ετ ην κ ε φαλ ήν ε ι ςτ ην χ ε ί ρα τ ης , ε φαί ν ε τ ο βυ θι σμέ ν ηε ι ςλ ογ ι σμού ς , κ αισυγ χ ρόν ως«αυ τ ι άζ ε τ ο» κ ' έ τ ε ι ν ετ οο υς , φαν τ αζ ό με ν ηκ ατ άπάσανστ ι γ μή νότ ι ή κο υεβήματ ατ ωνχ ωροφυλ άκ ων . Ο πάτ ε ρ-Ι ωάσαφ ή λθ εν αγ ε μί σηέ ν αστ αμν ί ονύδ ατ ος ,κ αιι δώντ ην Φραγ κ ογ ι αν ν ο ύτ η νε κ αλ η μέ ρι σε .

— Πο ύβρέ θηκ ε ςε δώ, γ ε ρό ν τ ι σσα; Κάτ ι συ λ λ ογ ι σμέ ν ησεβλ έ πω....

— Αχ !γ υι έμου !... ε ί πε νηΦραγ κ ογ ι αν ν ο ύ. Έχ ω βάσαν ακ αι πάθι α...

— Ταβάσαν αδ ε νλ ε ί που ναπότ ονκό σμο, γ ε ρόν τ ι σσα... Όσοκ αιν α κ άμηοάν θρωπο ς , δε νμπορε ίν ατ ' αποφύγ η...

— Αχ! πάτ ε ρΓι άσαφε ,ε ί πε νε νθλ ι βε ράδι αχ ύσε ι ηΦραγ κ ογ ι αν ν ού . Να 'μουνπουλ ί ν απέ τ αγ α!!!

— «Τι ς δώσε ιμοιπτ έ ρυ γ ας ωσε ίπε ρι στ ε ράς ;» ε ί πε νο Ι ωάσαφ, ε ν θ υμηθε ί ςτ ονψαλ μόν .

— Ήθε λ αν αέ φε υγ α απ' τ ον κ όσμο, γ έ ρον τ ά μου... Δε νμπορώ ν α υ ποφέ ρω πλι α!

112

— «Εμάκ ρυ ν αςφυγ αδε ύ ουσακ αι ηυλ ί σθ ηςε ντ ηε ρήμω» ε ί πε νπάλ ι νο γ έ ρωνμο ν αχός .

— Με γ άλ ηφουρτ ούν αμ' ηύρε , γ έ ρο ν τ άμου, κ αιμε γ άλ ηλ ι γ ο ψυχ ι άμ' ε κ όλ λ η σε .

— Ο Θε ός ν α σε γ λ υτ ώση, κ όρη μου, «από ολ ι γ οψυ χί ας κ αιαπό κ ατ αι γί δ ος », ε πέ φε ρε νοΙ ωάσαφ, συν ε χ ί ζ ωντ ονψαλ μό ν .

— Απ' τ ηνκ ακ ί α, απ' τ ηνκ ακ ογ λ ωσσι ά, απ' τ οφθόν ο, δ ε νμπορε ίν α γ λ υ τ ώσηέ ν αςάν θρωπος .

— «Κατ απόν τ ι σον , Κύ ρι ε ,κ αικατ αδί ε λ ετ αςγ λ ώσσαςαυ τ ών , ότ ιε ί δον αν ο μί ανκ αι αν τ ι λ ογ ί ανε ντ ηπόλ ε ι », ε πέ ραν ε νοπάτ ε ρΙ ωάσαφ. Εί τ ααφούε γέ μι σετ οστ αμν ί τ ουε ί πε : — Ανπε ράσηςαπότ ου ςκή που ς ,γ ε ρό ν τ ι σσα, φών αξ έμεν ασεφι λ έ ψω κ αν έ ν αμαρού λ ι κι ολ ί γ ακ ουκ ι ά. Και απε μακ ρύν θη. Τηνε σπέ ρανηΦραγ κ ογ ι αν ν ούε υρί σκ ε τ οε ι ςτ ηνΠέ ρα-Ράχη ν ,ε ι ςτ ο κ αλ ύ βιτ ου Καμπαν αχμάκ η. Η σύζ υ γ ος τ ου βο σκ ού, γ υν ή πλ έ ον ή τ ρι άκ ον τ αε τ ώνκ αιμή τ ηρπέ ν τ ετ έ κ ν ων , έ κ ε ι τ οε πίτ ηςκ λ ί ν ης . Ήτ οε ι ς αθ λί ανκ ατ άστ ασι ν . Το μούτ ρο τ ηςε ί χ εστ ραβώσε ιαπό τ ηνν ε υρι κ ήν προσβο λή ν , ηγ λ ώσσατ ηςε κ ρέ ματ οέ ξ ωτ ουστ όματ ος , κ ' ε ξ έ πε μπε ν αν άρθρο υςφων άς .

— Πώςσουήρθ εαυτ ό ; τ ηνη ρώτ ησεδι άν ε ύ ματ οςμάλ λο νήδι άτ ης φων ήςηΦραγ κ ογ ι αν ν ού . Η πάσχ ου σααπήν τ ησεδι άγ ρυλ ι σμο ύουδέ ν τ οαν θρώπι ν ονέ χο ν τ ος . Η Φραγκ ο γ ι αν ν ούε κάθ ι σεπαρ άτ η νε στ ί αν , καιησχ ολ ε ί τ ον αβράση βό τ αν α δι άτ ηνπάσχο υσαν . Δε νε ί χ επλ έ ο ντ οκ αλ άθιτ η ς , αλ λ άε ί χε γ ε μί σε ιτ ουςκό λ που ςτ η ςαπόδι άφο ραμι κ ροσκ οπι κ άχό ρτ α, τ αοποί α ε ί χ εσυλ λ έ ξ ε ιτ ηνη μέ ρανκ άτ ωε ι ςτ αρέ ματ ατ ωνκ οι λ άδων . Ταδύομι κ ράκ οράσι ατ ηςασθε ν ού ςε κ άθι σανσι μάε ι ςτ αγ όν ατ ατ ης Φραγ κ ογ ι αν ν ο ύς , γ λ ε ι φί δι κ α, κ αι ζ ητ ούν τ α θωπε ί ας . Η Γι αν ν ού 113

ε θώπε υσε ντ ασι αγ όν ι ατ ωνκ αιτ ο υςλ αι μούςτ ων ,τ ό σονδυν ατ ά, ώστ ε η σθάν θη σανπό ν ον ,κ αι τ οε νε φών αξ ε : — Μάν ν α! Αλ λ ' η μάν ν α ήτ ον δι ' αυτ ά ως ν α μη νυ πήρχ ε , κ αιτ α δυστ υχ ή πλ άσματ αδε νή σανε ι ςηλ ι κ ί ανούτ εν ααι σθαν θώσι τ ηνέ λ λ ε ι ψι ν ,ο ύτ εν α δ ύν αν τ αιτ ο υλ άχι στ ον ν ατ ην αν απλ ηρώσωσι . Το μι κ ρόν αγ όρι , τ ο ο ποί ονε φαί ν ε τ ον αε ί ν αιομή λι κ ο νμετ οκ οράσι ο ντ οε ν , ωςν αήσαν δ ί δυμα, έ κ λ αι εκ ιε ζ ήτ ε ι«ν αση κ ωθήημάν ν ατ ο υν ατ ουκ άμηγ ρι άστ ο τ ηγ άν ι ».

— Τώρα, γ υι ε μου, ε γ ώ ν α σου κ άμω γ ρι ά, ε ί πε τ υχ αί ωςη Φραγ κ ογ ι αν ν ο ύ.

— Δε νέ χ ουμεαλ ε ύ ρι , θε ι ά, ε ί πετ ομε γ αλ ύτ ε ρονε κτ ωνδύοκο ρασί ων .

— Καλ ά· ν αέ λ θηοπατ έ ραςν α φέ ρηαλ ε ύ ρι , ε ί πε νηΦραγ κ ογ ι αν ν ού προςτ οπαι δί ο ν ,κ 'ε γ ών ασο υκ άμω «γ ρι ά»! Ησύχ ασετ ώρα. Αλ λ άτ οαγ όρι δε ντ αή κ ουε ναυτ ά.

—Γ ρι άθέ λ ω, κ αι ν α'ν αι ζ αρωμέ ν ηγ ρι ά! Να'χ ηκ αι πε τ μέ ζ ι .

— Πο ύν αβρε θήτ οπε τ μέ ζ ι ,γ υ ι έμου ;ε ί πε νηΦραγ κ ογ ι αν ν ού . Με θαύρι ο ν αμαυ ρί σουντ αστ αφύλ ι αστ ' αμπέ λ ι ,ν ατ ατ ρυγ ήσο υμε ,ν ακ όψουμετ α ξ ε κ ούδ ουν ααπ' τ ακ λή ματ α, ν ακ άμο υμεπολ ύ-πολ ύπε τ μέ ζ ιν αφάητ ο κ αλ όπαι δί . Πώςσελ έ ν ε ; —Γ ι ώργ ητ όν ελ έ με , θε ι ά, ε ί πετ ομε γ αλ ύτ ε ρονκ οράσι ον .

— Εσέ ν α; — Δαφν ώ.

— Κ' ε σέ ν α; ηρώτ η σε νηΓ ι αν ν ο ύτ ομι κρό τ ε ρονθ υγ άτ ρι ο ν .

— Αν θή .

— Ναζ ήσε τ ε !

— Καιπότ εθατ ακ όψο υμε , θε ι ά, τ αστ αφύλ ι α; ε φών αξ ετ οαγ όρι . Δε ν πάμετ ώραστ ' αμπέ λ ι ν ατ ακ όψουμε ; — Όχι τ ώρα, γ υι έμου ,τ αχ ι ά.

114

— Ταχι άτ ο-τ αχύ ;ε ί πε νοΓ ι ώργ ης .

— Ναι , γ υ ι ό κ αμου . Απόψεθαδ έ σουνοιράγ ε ς ,κ αιθ αγ λ υκ άν ο υν , κ αι θ α μαυ ρί σουν , κ αιτ αχ ι άτ ο-τ αχ ύ θα πάρου με τ ους τ ρυγ ο λό γ ους ν α τ ρέ ξ ο υμεστ ' αμπέ λ ι , ν ατ ρυγ ήσουμε , ν ατ ακ άμουμεκ ό τ σι -κ ότ σι , τ α στ αφύλ ι α, τ αξ ε κ ού δουν α, ν ατ α πατ ήσο υμε , ν ατ αλ υ ώσου με , κ αιθα κ άμου μεμο υστ όπι τ τ ε ςκαιπε τ μέ ζ ι ακ αιχ ί λ ι αλ ογ ι ώνκ αλ ά... κ αιτ ότ ε , θα σουκάμω ε γ ώ μι αγ ρι ά, ζ αρωμέ ν η, ί σαμετ οτ η γ άν ι με γ άλ η!

— Σέ λ ων α' ν αι πο υλ ύ, πουλ ύμε γ άλ η !ε ί πε νομι κ ρός .

— Με γ άλ ηγ ρι ά, ί σαμ' ε μέ ν α, ε ί πε νηΦραγ κ ογ ι αν ν ού . Εντ ω με τ αξ ύ , τ ομι κ ρότ ε ρο ντ ωνδ ύοκ ορασί ων , τ οΔαφν ώ, κ αθώς ε κ οί τ αζ ε ν ε ν αλλ άξ τ ον λ ύχ ν ον κ αι τ ην Φραγ κο γ ι αν ν ού με τ ε θηπό ςβλ έ μμα, ωςν αυπν ωτ ί σθηαπότ οόμματ η ςγ ραί ας ,ε ν ύστ αξ ε , έ γ ε ι ρετ οκ ε φαλ άκ ιτ ου προςτ ηνε στ ί αν , κ αιαπε κ οι μήθη . Η Γι αν ν ού ε πι μό ν ως τ οε χάδε υε ν υπό τ οκ ατ ωσάγ ο ν ον , κ αιπό τ εη χ ε ι ρτ ης ε γ λ ί στ ρα προς τ ον τ ράχ ηλ ον , κ αιί σως ε ί χεκ λ ί σι νν α θλ ί ψη κ άπως δ υν ατ ώτ ε ρατ ονλ αι μόντ ουκ ορασί ου . Αλ λ άτ ηνι δί ανστ ι γ μήνηκ ούσθη δ ρομαί ον βή μα έ ξ ωθ ε ν , η θύρα ην οί χθ η,

κ αι ε ι σήλ θε ν ο

Καμπαν αχ μάκ ης .

— Δω ε ί σαι ,κ υρά-Γι αν ν ού! ε ί πε νε νάκ ρατ αραχ ή. Σήκ ου ! Ναφύγ η ς !ν α κ ρυ φτ ής !

— Τί τ ρέ χ ε ι ;ε ί πε νηγ ραί α, προσπαθο ύσαν αφαν ήατ άραχο ς .

— Οιτ αχ τ ι κ οίσεχαλ ε ύου ν ; Τίζ αράρ έ κ αμε ςχ ρι στ ι αν ή; Τρέ χο υν οι τ αχτ ι κ οίγ υρε ύο ν τ άςσε . Σήκ ου, τ ρέ χα! ν ακ ρυ φτ ήςπουθε ν άμπάρι μ! Σε λ υ πού μαι ,κ αημέ ν η! Τι κ ρί μαέ κ αμε ς ; — Εγ ώ; κ ρί ματ απολ λ ά... Μαδε νξ έ ρω, γι ατ ίν αμεγ υ ρε ύ ουνοι τ αχ τ ι κ οί , πουμουλ ε ς ; — Τρέ χα, κ ατ άδω έ ρχ ον τ αι τ ώρα. Δεγ ρουν ί ζ ω πώςσ' αγ ροί κ ησανπώς τ απρύμι σε ςκ ατ άδω, θα'ρθουντ ώραν αχαλ έ ψουν . Όπουκ ιανε ί ν αι , πλ άκ ωσαν ! Ακ ο ύς !κ άτ ου , στ ηΣκ οτ 'ν ήΣπ'λ ι ά, στ οΚακ όρρε μα, κ ατ ακε ί 115

ν α πάρηςτ ο φύση μά σου! Στ οκ λ ήμα στ ο Μον οπάτ ι , στ ουΠ'λ ι ού τ η Βρύση, ε κ ε ί ν ασεπάρου νστ οκ ο ν τ ό, δε νμπο ρούνν ασεπι άσ'ν ! Απο κ ε ί μπορε ί ςν ακ ατ ε βήςστ οΓέ ρον τ α, στ ο Ερμητ ήρι ο, ν αξ αγ ορε υθής , τ α κ ρί ματ ασ', κ αη μέ ν η . Τρέ χ α!... Έτ ρε ξ ε ν η αθλ ί α αλ λά δε ν ησθήν ε τ ο πλ έ ο ν δυ ν άμε ι ς ακ μαί ας . Η αϋ πν ί ατ ων πε ρασμέ ν ων ν υ κ τ ών , ηκ ακ οπάθε ι α, αισυγ κ ι ν ή σε ι ςτ ην ε ί χ ονκ ατ αβάλ ε ι . Ταμέ ρη, τ αοποί αε ί χε νον ομάσε ιοΚαμπαν αχ μάκ ης , απε ί χ ονπολ ύ , δε νηδύ ν ατ ο δεν α οδοι πο ρήση προ ςτ αε κ ε ίε ι ςτ ην ασέ λ η ν ονν ύκ τ α. Καθώςέ τ ρε χε ν , αυτ ι αζ όμε ν ηκ ατ ά πάσανστ ι γ μή, ε ξ αφν ι ζ ομέ ν η, κ αι ν ομί ζ ο υσα ότ ιακ ού ε ιπαν τ ού βή ματ α, ε ι ςτ ο μον οπάτ ι , αν άμε σα ε ι ς δ έ ν δρα κ αιθάμν ου ς , ήκ ου σεβή ματ ααλ ηθή, ε ρχ όμε ν α απόδι ακ οσί ων βη μάτ ων , απότ ονκ ύρι ονδρόμο ν . Εκ ρύ βηόπι σθ ε ντ ωνθάμν ων ,κ αιτ ης ε φάν η ότ ιήσαν πράγ ματ ιο ιχωρο φύ λ ακ ε ς , βαδί ζ ον τ ε ς προς τ ην κ αλ ύ βηντ ουΚαμπαν αχ μάκη , προςτ ομέ ροςο πόθε ναυτ ήήρχε τ ο. Εάν ο ύτ ωςε ί χ ε ν , ηθ έ σι ςτ ηςκ αθί στ ατ οασφαλ ε στ έ ραπροςτ οπαρόν ,κ αθ ότ ι δ ε νε φοβε ί τ οπλ έ ονν ατ ουςσυν αν τ ήση, δι άτ ηνν ύκ τ αε κ ε ί ν ην . Επροχ ώρησε προς τ ο μέ ρο ς , οπόθε νε ί χε νέ λ θε ιτ ην πρωί αν . Έφθ ασε νε ι ςτ ον μι κ ρόν ν αΐ σκ ον τ ης Ζωοδ όχ ου Πηγ ής , ε ι ςτ ο Κοι μητ ήρι οντ ωνΚαλ ογ ήρων ,ε ι ςτ ' Αλ ών ιτ ο υΜον αστ ηρι ού . Επέ ρασε ν έ ξ ω απότ οΒο υρδου ν αρι ό, αν τ ι κ ρύτ η ςσι δ ηράςπύ λ ηςτ ουΚο ι ν οβί ου, ή τ ι ςήτ οκ ατ άκ λ ε ι στ ο ς . Αλ λ ως , γ υν αί κ ε ςποτ έδε νε πή ρχον τ οε ι ςτ ον ι ε ρόνπε ρί βολ ον . Κατ ήλ θε νε ι ςτ ουςκ ήπους , όπο υε ί χ εσυ ν αν τ ήσε ιτ ην πρωί αντ ονκ αλ όγ ηρον , τ ονκ ηπου ρόν , ό στ ι ςτ ηςε ί χ ε νε ι πε ίδι άφορα ρη τ ά από τ ο Ψαλ τ ήρι ον , τ α οποί α αυτ ήδ ε νε ν όε ι , αλ λ ' αορί στ ως υ πώπτ ε υε νό τ ιπροση ρμό ζ ο ν τ οκ άπωςε ι ςτ ηνθέ σι ντ ης . Καιπράγ ματ ι τ ης ε ί χο ν αφήσε ιως έ ν α βόμβον πε ρίτ α ώτ ατ ης · «Τι ς δώσε ιμοι πτ έ ρυγ αςωσε ίπε ρι στ ε ράς ;... Ι δ ούε μάκ ρυν αφυγ αδε ύωνκ αιηυ λ ί σθην

116

ε ντ ηε ρήμω. Προσε δε χ όμηντ ονΘε όν ,τ ονσώζ ον τ άμεαπόολ ι γ οψυχ ί ας κ αι απόκ ατ αι γ ί δος ...». Καθώς αν ήρχ ε τ οτ ην ράχι ν αν τ ι κ ρύ , πέ ραν τ ων κ ήπων , άν ω τ ου ρε ύ ματ ος , ήκ ουσετ ονμι κ ρόνκώδων ατ ο υμον αστ η ρι ο ύν αη χήγ λ υκ ά, τ απε ι ν άκ αιμον ότ ον α, ν αε ξ υπν άτ αςηχ ούςτ ουβου ν ού, κ αι ν αδον ήτ ην μαλ ακ ήναύραν . Ήτ οάραμε σο ν ύκ τ ι ον , ώρατ ουΜε σον υκ τ ι κ ού , ώρατ ου Όρθρου! Πώςήσανε υτ υχ ε ί ςοιάν θρωποιαυτ ο ί , ο ί τ ι ν ε ςε υ θύςαμέ σως , ε κν ε αράςηλ ι κ ί ας , ωσάναπόθε ί ανέ μπν ε υσι ν ,ε ί χ οναι σθ αν θήποί ο νήτ ο τ οκ αλ ύ τ ε ροντ οο ποί ονημπορο ύσανν ακ άμουν– τ ον α μηφέ ρουν , δ ηλ αδή, άλ λ ουςε ι ςτ ονκ όσμο νδυ στ υχ ε ί ς !...κ αιμε τ άτ ο ύτ ο , όλ αήσαν δ ε ύ τ ε ρα. Τηνφι λ οσοφί αν , αυ τ οί , τ η νε ί χ ονλ άβε ιωςε κκ λ η ρον ομί ας , χ ωρί ς<ν α> σκ ο τ ί σο υντ ονν ουντ ωνε ι ςτ ην«ζ ήτ η σι ντ η ςαλ ηθε ί ας », ό πουποτ έδε νε υ ρί σκ ε τ αι . Αν έ βηυ ψηλ ότ ε ρατ ηνράχ ι ν , χ ωρί ςν αέ χησκ οπόνήαπόφασι νπού ε πήγ αι ν ε . Καιέ ξ ω από τ ονδ ρό μον , ολ ί γ α βή ματ αμ ακρ άν , ε ί δεμί αν στ άν ην , τ ηνο ποί αναν ε γν ώρι σε νότ ιήτ οντ ουΓ ι άν ν ητ ουΛυρί γ κ ο υ. Ο σκ ύλ οςαι σθαν θε ί ςμακ ρόθε ντ ηνπαρο υσί αντ ης ,ή ρχι σεν αγ αυ γ ί ζ η . Εί χε νέ λ θε ιάρα, πλ ησί ονε ι ςτ οκ ατ άλ υματ ήςπαρε λθ ούσηςν υκ τ ός χ ωρί ςν ατ οσκ ε φθ ή! Καιτ ώραμό ν ονήρχι σεν ατ οσκ έ πτ ε τ αι . Έωςτ ην στ ι γ μήντ οέ ν στ ι κτ οντ ηνε ί χ ε νοδη γή σε ι . Αλ λ άτ ώραοσυ λλ ο γ ι σμόςτ ης δ ι ε τ υπο ύτ οκ αθαρά. «Πούαλ λ ούθ αε ί μαιπλέ ονασφαλ ής ,γ ι ατ ηνώρα, παράε δ ώ; Οιτ αχτ ι κ οίποτ έδε νθαπι στ ε ύ ουνότ ιξ αν αήλ θαπάλ ι νπρος τ οί δι ομέ ρος , πο υμεε ί χ ανε υρε ίχθ ε ς , κ αιμ' ε κ υν ή γη σαν . Ο Γι άν ν ης κ ο ι μάτ αιστ ομαν δρίτ ου . Στ οκ αλ ύ βιθα' ν αιηλ ε χών α, κ ' ηγ ρι ά. Την ν ύχ τ αχ θε ς , από τ ον σαστ ι σμό κ ιαπό τ η βί α μου, ξ έ χ ασα ε κ ε ίτ ο κ αλ αθάκ ι μου . Δε νθαε ί ν αι κ αλ ύτ ε ραν απάω ν αχ τ υ πήσω τ ηνπόρτ α, ν α τ ουςπου λ ήσω πάλ ιδούλ ε ψημεκ αν έ ν αψε υτ ο γ ι ατ ρι κ ό, ν απάρω κ αιτ ο κ αλ αθάκ ιμου , κ αισαφέ ξ ην απάω ν ακ ρυφθώ κ άτ ω στ οΚακ κ ό ρε μα, ε κ ε ί πουλ έ ε ι οΚαμπαν αχ μάκ ης ;...»

117

Βε βαί ωςηγ ραί α, ηπε ν θε ράτ ουΛυρί γ κ ου , κάτ ιθ αε ί χ ε νακ ούσε ιε ι ς βάροςτ η ςαπόχ ωρο φύ λ ακ ε ςήαπότ ρί τ ους , αλ λ άτ ί μ' αυ τ ό; Δε νθαε ί χ ετ όσηνκ ακ ί ανού τ ετ όσονθάρρος , ώστ εν ατ ηνπροδώση. Άλ λ ως , αυ τ ή ωςκ υρί ανπρό φασι ν , δι άν αε ι σέ λ θη θα προ έ τ ατ τ ε νότ ι ή λ θεν αζ ήτ ησητ ολ ησμο ν ημέ ν ονκ αλ άθι τ ης . Εκ ρύων ε πολ ύ από τ ον αέ ρα τ ου βο υν ού , κ αιε ί χ ε ν αν άγ κ ην α στ ε γ ασθήπο υθε ν ά, προςώραν . Δε νε δί στ ασεπλ έ ον . Δι έ βητ ονζ υγ όν , τ ονε ν ούν τ ατ αςδύ οράχε ι ς ,ε πί τ η ςμε σημβρι ν ωτ έ ραςτ ωνοποί ωνή τ οη μάν δ ρα, ε πίδετ ηςβορε ι οτ έ ραςηοι κ ί ατ ουΛυρ ί γ κ ο υ, κ 'έ φθασε νε ι ςτ ο κ αλ ύ βι . Έκ ρου σε τ ην θύ ραν . Η γ ραί αε κο ι μάτ ο, αλ λ ά δε ν άργ ησε ν α ε ξ υπν ήση , κ ' ε λ θ ούσα ήν οι ξ ετ ηνθύ ραν , χ ωρί ς , αυ τ ήντ ηνφοράν , ν α ε ρώτ ηση τ ι ςε ί ν αι , ί σως δ ι ό τ ιήτ ο μι σοκ οι μι σμέ ν ηκ ' ε ν ή ργ ε ιως ε ν υ πν οβασί αμηχ αν ι κ ώς , ήε ί χ ετ ηνε ν τ ύ πωσι νότ ιο υδε ί ςάλ λ οςηδύ ν ατ ο ν αε ί ν αι ε ι μήογ αμβρόςτ ης . ΗΦραγ κ ογ ι αν ν ούέ σπε υσεν αε ι σέ λ θη.

— Τοκ οφί ν ιμ' πλ ι ο, ξ έ χασααπ' τ ηβί αμου, ε ψέ ς ,ε ί πε . Τοε ί δε ς ; Εί ν αι πουθε ν ά; Πούτ ο'χ ε ι ς ; Ηχ ωρι κή γ ραί αε στ άθη κ αιτ ην ε κ οί τ αξ ε . Τώρα μόν ον ε φάν ην α ε ξ ύπν ησε νε ν τ ε λ ώς , και αν αγ ν ωρί σασααυτ ήν .

— Πο ύβρέ θηκ ε ςε δώ; ε ί πε .

— Μηνε ρωτ άς , ε ί πε νηΓ ι αν ν ού. Εί χ αν υ χτ ώσε ισ' έ ν ' άλ λ οκ αλ ύβι , μα δ ε νε ί χαύπν ο. Σαθυ μήθηκ ατ οκ οφί ν ιμο υ, ήρθα. Πώςε ί στ ε ; Τίκ άν 'η λ ε χ ών α; — Τίν ακ άμη; Τα ί δι α... Μα δεμουλ ε ς , ε ί πεμε τ άτ ι ν ά δι στ αγ μόνη γ ραί α· γ ι ατ ί σ' ε γ ύ ρε υ ανκ ε ί ν ' οι τ αχ τ ι κ ο ί ; — Φτ όν οςτ ου κ όσμο υ, απήν τ ησε μ' ε τ οι μότ η τ α ηΦραγ κ ογ ι αν ν ού. Έν ακ ο ρί τ σ' ε ί χ επν ι γ ήμε ςστ οπηγ άδι ...

— Ε;

118

— Και δε νξ έ ρω ποι οςε χ τ ρό ςε ί πεπωςέ φτ αι αε γ ώ... Μαέ τ σιν α' χου με κ αλ ήψυχ ή, μπο ρε ί ςν ατ οπι στ έ ψης ; Τάχ αδ ε νμπο ρούσεν απν ί γ ηκ αι μο ν αχότ ουτ οκ ο ρί τ σι ; Ήτ αναν άγ κ ην αβάλ ωχ έ ρι ε γώ; — Μαθέ ς !.... έ κ αμε νηγρ αί α. Η Φραγ κο γ ι αν ν ούε γ κ ατ ε στ άθη , ό πωςκ αιτ ηνπρολ αβούσανν ύκ τ α, σι μάε ι ςτ ηνγ ων ί αντ ηςε στ ί ας , όπουε ύρεκ αιτ οκ αλάθ ιτ η ς . Εξ άν αψε τ ηνφωτ ι άν ,έ βαλεν ε ρόστ ομπρί κ ι ,κ αικ ατ ε γ ί ν ε τ ον αβράσηβότ αν α, τ α ο ποί αέ βγ αλ ε ναπότ ονκ όλ πο ντ η ς . Η λε χ ών αε κ οι μάτ ο , τ ουμι κ ρο ύθ υγ ατ ρί ουηκ ού ε τ οηαν απν οήμέ σα ε ι ςτ ηνσκ άφηντ ηνχ ρησι με ύου σανωςλ ί κ ν ον , υ πό τ οστ έ φαν οντ ου βαρε λ ι ούτ οαν έ χ ονυψηλ άε νλ ε πτ όνπαν ί ον . Εν ί οτ εε κ λ αυθμύ ρι ζ ε . «Κοι , κ ο ι ,κ οι !» ε πρόφε ρε νηγ ραί α, ηπρομήτ ωρ, ήτ ι ςε ί χεκ λ ε ί σε ιτ οε νόμμα, κ αιμε τ ο άλ λ ο , ε ι ςτ ο ασθε ν έ ς φως τ ου κ αν δ ηλ ί ου κ αιε ι ςτ ην δ ι αλ ε ί πο υσαν τ ης ε στ ί ας αν αλ αμπήν , δε νέ παυ σε ν ακ οι τ άζ ητ ην Φραγ κ ογ ι αν ν ο ύ. Τέ λο ς , με τ ά ώραν , ηγ ραί ακ αί τ οιε φαί ν ε τ οαπόφασι ν έ χ ουσαν αμηκ οι μηθή , τ ηςήλ θε νοπροδό τ ηςού πν ος– ί σωςδ ι ' αυ τ ό τ ούτ ο, ότ ιε κ ο ί τ αζ ελ ί ανε πι μόν ωςτ ηνύποπτ ονγ υν αί κ ακ αιαπε κο ι μήθη ε πάν ωε ι ςτ οτ ρί τ ονλ άλ ηματ ουπε τ ε ι ν ού . Τοβρέ φοςε κ λ αυθμύρι ζ ε νακ ό μη . Ημάμμηδε νηγ ρύπν ε ι πλ έ ονδ ι άν ' απαγ γ έ λ λ ητ ομο ν ότ ο ν ον«Κοι ,κ οι ,κ ο ι !»

— «Όλ οκ ορι τ σούδ ι α, τ οέ ρμο!» Τοπαράπον οντ ουΓι άν ν ητ ουΛυ ρί γ κ ου ε βόμβε ι ε ι ςτ αώτ ατ ηςΦραγ κ ογ ι αν ν ού ς . Η λε χ ών α δε νε ί χ ε νε ξ υ πν ήσε ι . Ηγ ραί α Χαδο ύλ αε κ ι ν ήθη ολ ί γ ον , ε τ αν ύσθ ηε πίτ ωνγ ον άτ ωντ ης , κ ' έ φθασετ ολ ί κ ν ον . Παρε μέ ρι σετ ο λ ε υ κ όνπαν ί οναπότ ηνκ ε φαλ ή ντ ηςκ ούν ι ας , κ 'έ τ ε ι ν ετ ηνχ ε ί ραδι άν α θ ωπε ύσητ ομι κ ρόν ,ε ν ώτ ού τ οε κ λαυ θμύρι ζ ε ν . Έφραξ εμετ ηνχε ί ρατ ης τ ο μι κ ρόν στ όμα, δ ι άν α μη φων άζ η, ε κ ο ί τ αξ ε προς τ ο μέ ρος τ ης λ ε χ ών ας ,ε ί τ απροςτ ηνστ ρωμν ήνε φ' ηςε κ ε ί τ οκ ο υβαρι ασμέ ν ηηγ ραί α.

119

Ηφων ήτ ουβρέ φο υςε πν ί γ η. Μί ανχ ε ρι άνακ όμηε χ ρε ι άζ ε τ ον ακ άμηη Φραγ κ ογ ι αν ν ο ύ. Μετ ηνάλλ η νχ ε ί ρα, τ ουέ σφι ξ εδυν ατ άτ ο νλ αι μόν ... Εί τ αε μάζ ωξ ετ ολ ε πτ όν παν ί ον δι άν ατ ο ρί ψη πάλ ι νε πάν ω τ ης στ ε φάν ης . Ηχ ε ι ρτ ης προσέ κ ο ψε νε ι ςτ ην σαν ί δα, κ' έ κ αμε μι κ ρόν θ όρυβον . Ηγ ραί α, ήτ ι ςδε νε κ οι μάτ οβαρέ ως , ε ξ ύπν ησε ν . Αν ε τ ι ν άχ θη, ε σκ ί ρτ ησε ν . Εί δετ ηνΦραγ κ ο γ ι αν ν ού ν ' απο σύρητ ηνχ ε ί ρα τ ηςκ αιν ' αποχωρή, αν ε γ ε ι ρο μέ ν ηε πί τ ωνγ ον άτ ων , οπί σω ε ι ςτ ηνθέ σι ντ ης .

— Τί κ άν ε ι ς ;έ κ ραξ ε νέ ν τ ρομοςηγ ραί α. Ηλ ε χ ών αε πε τ άχ θη, αν ε πήδ ησε .

— Τί ε ί ν αι , μάν ν α; ΗΦραγ κ ογ ι αν ν ούε σηκ ώθη, ε πήρετ οκ αλάθ ι τ ης .

— Τί ποτ α· θέ λ ησαν ατ οκ άμω ν αλ ο υφάξ η, ν αμηνκ λ αί η, απήν τ ησε ν . Ηγ ραί αμάμμηέ κ υψεπρο ςτ η νκ ούν ι αν .

— Πηγ αί ν ωτ ώρα, έ φε ξ ε , ε ί πε νηΦραγ κ ογ ι αν ν ού ... Δώσετ ηςλ ε χ ών ας τ ογ ι ατ ρ ι κ όπουέ βρ ασαν ατ οπι ή! Καιπάραυτ αε ξ ή λ θε ν . Έτ ρε ξ εμεβήμα δρομαί ονν ' απο μακ ρυ ν θή τ άχι στ α. Επή ρετ ονε πάν ω δρόμο ν , κ ατ άτ οδ άσος , δι άν αμηπε ράση απότ η ναν τ ι κ ρι ν ήνράχ ι νόπο υήτ ονηστ άν η . Ήτ ογ λ υ κ ε ι άαυγ ήτ ουΜαΐ ου. Η κ υαν ωπήκ αιρο δί ν ηαν τ αύ γ ε ι ατ ου ο υραν ού έ χ ρι ε μεαπό χρωσι ν με λ ι χ ράν τ αχ όρτ ακ αιτ ους θ άμν ους . Ηκ ο ύε τ ο ο μι ν υ ρι σμόςτ ωναη δόν ων ε ι ςτ ο δάσο ς , κ αιτ ' αν αρί θμητ α μι κ ρά πουλ ι άε τ έ λ ο υν ε κ θύμως , απλ ήστ ως , τ η ν συ ν αυλ ί αν τ ων τ ην άφατ ον . Αφού η Φραγ κ ογ ι αν ν ού απε μακ ρύν θη πολ λ ά βή ματ α, ή κ ουσε βραχ ν ήνκ ραυ γ ήν όπι σθέ ντ ης . Ήτ ο η γρ αί α, η μήτ ηρ τ ηςλ ε χ ών ας · έ ξ αλ λ ος , τ ραβούσα τ α μαλ λ ι άτ ης , ε ί χ ετ ρέ ξ ε ιέ ξ ω τ η ςκ αλ ύβης , κ ' ε φών αζ ε : — Πι άστ ετ η ν !... Πι άστ ετ ην ! Μαςέ κ αμεφο ν ι κ ό!

120

Η Φραγ κ ογ ι αν ν ούέ τ ρε χ ε ν ,έ τ ρε χ ε . Ήλ πι ζ εν αχωθήτ οτ αχ ύτ ε ρο νε ι ς τ οδάσος , όπου ,κ αιαντ υ χό νέ τ ρε χ ονκ ατ ό πι ντ ης , τ αί χ ν ητ η ςτ άχ ι στ α θ αε χ άν ον τ ο. Αλ λ άπαρ' ε λ πί δα, με τ ' ολ ί γ αλ ε πτ ά, ε υρέ θηαν τ ι μέ τ ωποςτ ουΓι άν ν η τ ουΛυρί γ κ ου , βαδί ζ ον τ ο ςπροςτ ηνοι κ ί αντ ου . Ούτ οςε ί χε νε ξ υπν ήσε ι τ ηνσυν ήθ ηώραν ,κ 'ε πήγ αι ν επροςτ οκ αλ ύβι ,ί σωςδι άν ακράξ ηπρος συν ε ργ ασί αντ ηνπε ν θε ράντ ο υ, όπωςκ αιτ ηνπρολ αβούσανπρωί αν . Αλ λ ' ότ ανε ί δ ετ ηνπε ν θε ράντ ο υν α φων άζ ηκ αιν αχ ε ι ρον ομή τ όσον μακ ράν , ώστ εδ ε νηδύν ατ ον ' ακ ούητ ίαύ τ ηέ λ ε γ ε ν , οδ ηγ ούμε ν ο ςμόν ον από τ ηνδ ι ε ύ θυν σι ντ ωνχ ε ι ρον ομι ώντ η ς , ε ί δετ ηνΦραγ κ ογ ι αν ν ο ύν α φε ύγ ηπροςτ ομέ ρ οςτ ουδάσου ς– τ ό τ ε ,έ τ ρε ξ επρο ςτ ομέ ροςε κ ε ί ν ο, κ ' ε φών αξ εμε γ άλ ητ ηφων ήπροςτ ηνΦραγ κ ο γι αν ν ο ύ.

— Τί ε ί ν αι ;... Τί τ ρέ χε ι ; Τότ εηΧαδού λ αε στ άθη, κ 'ε φών αξ εμακ ρόθε νπροςτ ονΓ ι άν ν ηντ ον Λυρί γ κ ον .

— Φε ύ γω!... Πάω ν α... Ο Γι άν ν η ςοΛυρί γ κ οςε ί χ ετ ρέ ξ ε ιο λ ί γ αβήματ α, κ 'ή λ θεπλ η σι έ στ ε ρα προςτ η νΦραγ κ ο γι αν ν ο ύ. Τότ εκ ιαυτ ή, αποφασι στ ι κ ώς , προέ βηδ ύοή τ ρί αβήματ απλ ησι έ στ ε ραπροςε κ ε ί ν ον . Η Φραγ κ ογ ι αν ν ούε πε κ αλ έ σθηε ι ςβοήθ ε ι ανόλ ηντ ηνε τ οι μότ ητ άτ ης . Ηυ τ οσχε δί ασε .

—Γ ι άν ν η! ηγ υ ν αί κ ασουέ χ ε ι τ ου ςπό ν ους ! Εί ν αι άσκ η μα.

— Έχε ιτ ουςπόν ου ς ! αν έ κ ραξ ε νε νάκ ρααπορί αοάν θρωπος . Τίλ ε ς , χ ρι στ ι αν ήμου; — Έχ ε ικ ιάλ λ ο παι δίστ ην κο ι λι άτ ης ! ι σχυ ρί σθη με τ όλ μην η Φραγ κ ογ ι αν ν ο ύ.

— Άλ λ οπαι δί στ ηνκ οι λ ι άτ η ς !

— Ναι , αυτ ό πο υ σου λ έ ω. Μό ν οτ ρέ χ α στ ο χωρι όν α φων άξ ηςτ η μαμμή!... ν απηςκ αι τ ουγ ι ατ ρούν α'ρθη !

121

Ο Λυ ρί γ κο ςε στ άθη. Πέ ραν , ε πίτ ο υ μι κ ρού οροπε δ ί ου, προ τ ης ο ι κί ας , ηπε ν θε ρά τ ουε φών αζ ε νακ όμηβραχ ν άςκ ραυγ άς , τ αςο ποί ας έ παι ρν εμακ ράνοάν ε μος ,χ ωρί ςοΓι άν ν ηςν ' ακ ού η, τ ίέ λ ε γ ε νε κ ε ί ν η. Η Φραγ κ ογ ι αν ν ο ύωμί λ ε ιμεθ άρ ρος ,κ 'ε φαί ν ε τ οότ ι ή ξ ε υρετ ί έ λε γ ε .

— Πώςγ ί ν ε τ αιαυτ όποτ έ ; αν έ κ ραξ ε νοΓι άν ν ης . Εί σαικ αλ ά, χρι στ ι αν ή μο υ; — Αυτ όγ ί ν ε τ αι , ε πέ με ν ε ν η Φραγ κ ογ ι αν ν ού. Ού λ ε ςτ ι ς φορέ ςτ α δ ι πλ άρι κ αδε νπέ φτ ου νμαζ ίαπ' τ ηνκ οι λ ι ά. Τοέ ν α, τ οπλ ι οαδύ ν ατ οαπ' τ αδυο , αργ ε ί κ αι ώρε ςκ αι μέ ρε ςν απέ ση.

— Αλ ήθ ε ι α! Έχ ω ακ ου στ άμο υ, ε ί πε νοΓ ι άν ν ης .

— Κατ ά πώςφαί ν ε τ αι , συν ε πέ ραν ελί ανσο βαρά η Φραγ κ ογ ι αν ν ού, αυ τ ήντ ηνφοράτ οέ ν ατ οπαι δί θαπι άστ η κ εύ στ ε ρ'απ' τ οάλ λ ο.

— Αυτ όε ί ν αι τ άχ α; ε ί πεμεήθοςοί κ τ ουοΛυρί γ κ ος .

— Τρέ χατ ογ λ ηγ ο ρότ ε ρο! ν απαςν αφέ ρηςτ ογ ι ατ ρό!...

— Εσύπο ύπας ; ηρώτ η σε νοΛυρί γ κ ος .

— Εγ ώ πάω στ ον Αϊ -Χαράλ αμπο... πάω ν α φων άξ ω τ ο ν παπαΜακ άρι ο ,ν α'ρθήν ατ ηςκ άμημι απαράκ λ ηση, τ η ςγ υν αί κ ας !

— Καλ ά! Τρέ ξ ε ! Και ηΦραγ κ ογ ι αν ν ούέ τ ρε ξ ε .

Ι ΣΤ' Κάτ ωε ι ςτ οΚακ όρρε μα, χ αμηλ άε ι ςτ ο βάθο ς , σι μά ε ι ςτ ηνΣκ οτ ε ι ν ήν Σπηλ ι άν , οιλ ί θοιε χ όρε υο νδ αι μον ι κό νχ ορόντ ηνν ύκ τ α. Αν ωρθούν τ ο, ωςέ μψυ χο ι , κ αικ ατ ε δί ωκ οντ ηνΦραγ κ ογ ι αν ν ού, κ αιτ η νε λ ι θοβό λ ουν , ωςν αε σφε ν δον ί ζ ον τ οαπόαο ράτ ουςτ ι μωρού ςχ ε ί ρας . Εί χο νπαρέ λ θε ιτ ρε ι ςημέ ραιαπότ ηντ ε λ ε υτ αί ανφυγ ήντ η ς , απότ ην κ αλ ύ βηντ ουΛυρί γ κ ου . Ηέ ν οχο ςγ υ ν ήε ί χ εκ ρυ φθ ήε κ ε ί , μετ ηνε λ πί δα 122

ό τ ιθ αδι έ φε υ γ επρο ςκ αι ρόντ ο υςόν υχ αςτ ωνδ ι ωκτ ώντ ης . Μετ αολ ί γ α δ ί πυρα τ α οποί α ε υρί σκ ον τ ο ακ όμη ε ι ςτ ο κ αλ άθ ιτ ης , με τ ας κ αυ κ αλή θρας ,τ ονάν ηθ ον ,κ αι τ αμυρ όν ι αόσασυ ν έ λ ε γ ε ,κ αι μετ ογ λ υφό ν ε ρόντ ηςΣκ οτ ε ι ν ής Σπηλ ι άς , ε ί χ εδι ατ η ρη θή. Το μέ ροςήτ ο σχ ε δόν άβατ ον . ΤοΚακ όρρε μαε σχ ηματ ί ζ ε τ οαπόέ ν ανβράχο ναπάτ ητ ονπρος δ υσμάς , κ αιαπόέ ν ακ ρημν όν , ήμί ανσάρανολ ι σθηράνε ξαν ατ ολ ών . Κάτ ωε ι ςτ οβάθοςαν έ βλ υζ ετ οΓλ υφον έ ρι . Δύ οάν τ ρα, μετ ο στ όμι ον πολ ύ στ ε ν όν , έ χ ασκ ονέ ν θε νκ αιέ ν θ ε ν . Εκ ε ίε κ οι μάτ οτ ηνν ύκ τ α· τ ην η μέ ρανκ ατ ήρχ ε τ οε ι ςτ ηνΣκ οτ ε ι ν ήνΣπηλ ι άν . Δι άν ' αν έ λ θηκ αιδι άν α κ ατ έ λ θη, ούτ εδ ρο μί σκ οςού τ εμον οπάτ ιυ πήρχ ε ν . Επάτ ε ιε πί τ η ςσάρας , ε ι ςτ ηνβάσι ντ ουκ ρημν ού . Τότ εησάραε τ αράσσε τ ο, ε φαί ν ε τ ο ωςν α ε θύ μων ε . Οιλ ί θοιτ ουςοποί ουςε ξ ε τ όπι ζ επατ ο ύσα, ήσανωςβάσι ςκ αι θ ε μέ λ ι ονε ι ςόλ ο ντ ονάπε ι ρονσωρόντ ωνλ ί θων , τ οναπλ ούμε ν ονε πί τ ουπραν ούςτ ουκ ρημν ο ύ. Καθώςέ φε υγ ονο ιπρώτ οιλ ί θοι , άλ λ οιλ ί θοι ή ρχο ν τ ον αλ άβωσιτ ηνθ έ σι ντ ων , με τ ' αυ τ ού ςδεάλ λ ο ι . Καιούτ ωη παλ ί ρροι α όλ ητ ου κ ρημν ού ήρχ ε τ οκ ατ ' ε πάν ωτ ης , έ πι πτ ε νε ι ςτ ας κ ν ήμαςκ αιτ ασκ έ λ ητ η ς ,ε ι ςτ αςχε ί ραςκ αι τ οστ έ ρν οντ ης . Εν ί οτ ε ,λ ί θοι τ ι ν έ ς , από ύψος κ ατ ε ρχ όμε ν οι , έ πι πτ ον με ορμή νκ αικ ακ ί αν τ ου προσώπου τ ης . Το υςτ ε λ ε υ τ αί ουςτ ούτ ουςε φαί ν ε τ ο πράγ ματ ιως ν α τ ουςε σφε ν δόν ι ζ ε ναό ρατ οςχε ι ρκ ατ άτ ηςκε φαλ ήςτ ης . Αφού τ έ λο ς , με τ άτ όσο ν λι θ οβόλ ημα, έ φθασε νε ι ςτ η ν Σκ οτ ε ι ν ήν Σπηλ ι άν , τ ην πρώτ ην ημέ ραν , ε κ άθ ι σε κ ιαγ ν άν τ ε υε τ ο πέ λ αγ ος . Η Σπηλ ι ά, ηθαλ ασσόπλη κ τ ος ,έ χ ε ι δι πλ ήνε ί σο δον ,ε κτ ετ ηςξ ηράςκ αι τ ης θ αλ άσσης . Προ ςτ η νθ άλασσαν , τ ο στ όμι ο ντ ηςχ αμηλ όνκ αιστ ε ν όν , ό σονδι άν αδι έ λ θημι κ ρά βάρκ α αλ ι έ ως . Η Φραγ κ ογ ι αν ν ού , αόρατ ο ς , απότ ομέ ροςτ ηςξ ηράς , ήκ ου ετ ονυπόκ ωφο ν , ε πί μο ν ονπαφλ ασμόν τ ουκ ύματ ο ςε ι ςτ ο στ όμι οντ ο υ άν τ ρο υ. Το κ ύ μα αν ωρθού τ ο, ε πήδα, έ πλη τ τ ετ ην άν ω φλ ι άντ ου στ ομί ου, κ ατ έ πι πτ ε , πάλ ι ν αν ε πήδα, ε ξ έ πε μπεμακ ρούςωρυγ μού ςμαν ί αςαπότ ι ςαπο θαλ ασσι έ ςτ ουβορρά, 123

πότ εστ ε ν αγ μούςπόν ουκ αιπάθου ςαπότ ηνφου σκ οθάλ ασσαν . Κάτ ω ε ι ςτ ο βάθος τ ο άπατ ον , μυστ ήρι ον κ αισκ ότ ος σαλ ε ύον . Μί α ποτ έ βάρκ α, ως δι ηγ ο ύν τ ο, ε ι σπλ ε ύσασα δι άν α συλ λ έ ξ ηκ αραβί δας κ αι παγ ούρι α, ε ν ώε ι ςτ ων ν αυ βατ ών ε ί χε ν αν αρρι χ ηθή ε ι ςτ οτ ρομε ρόν ύ ψοςτ ου βράχ ου δι άν α συλ λ έ ξ η κρ ί τ αμα, ε κ άθι σε νε πάν ωε ι ςμί αν φώκ η νζ ων τ αν ήν φράτ τ ο υσαν ακ ρι βώς τ ο πλ άτ ος τ ου στ ομί ου . Το σκ οτ ε ι ν όν ζ ώον αν ε τ αράσσε τ ο, ήσπαι ρε ν , η μι κρά σκ άφη ε πάλ λ ε τ ο, έ τ ρε με , κ αιδε ν ημπο ρο ύσεν αυ πάγ η ούτ εε μπρός ο ύτ εοπί σω. Ο ν αυ βάτ ηςοε ν τ όςτ ηςβάρκ αςε κ τ ύπησετ η νφώκη νμ' έ ν απέ λ ε κ υν , τ ην αι μάτ ωσε ,τ οκ ύμαε κ οκ κ ί ν ησεε π' ολ ί γ ον . Η φώκηήσπαι ρε νε ναγ ων ί α. Ον ε αρόςαλι ε ύςκ ατ ώρθωσεν ασφί γ ξ ητ ονλ αι μόνμεμί ανθηλ ε ι άν ,κ αι κ αλ έ σαςτ ονάλ λ ονσύν τ ροφόντ ουε ι ςβοή θε ι ανκατ ώρθωσετ ηβοη θε ί α αυ τ ού , μεκ ί ν δυν ο νν α βουλ ι άξ η η φε λ ού κ α, ν ' αν ασύρη ε πάν ωτ ην φώκ η ν . Ηγ ραί αΧαδούλ ααγ ν άν τ ε υε ν , αγ ν άν τ ε υε νε ι ςτ οπέ λ αγ ος . Αςήτ οκ αι τ ώρα, ν α φαν ήν α πλ ησι άση μί α βάρκ α!... Η Φραγ κ ογ ι αν ν ού θα παρε κ άλ ε ιτ ουςν έ ο υςαλ ι ε ί ς ,τ ουςπατ ρι ώτ αςτ η ς ,ν ατ ηνε πάρουνμαζ ί , με ςστ ηνβάρκ α... Καιπούθαε πήγ αι ν ε ... Ω, βέ βαι αστ απέ ραχ ώματ α, στ αμέ ρητ ' αν τ ι κ ρι ν ά, στ ηνμε γ άλ ηστ ε ρι ά... Κ' ε κ ε ίτ ι θαέ κ αμν ε ; Ω, ε ί χ ε ν οΘε ός , θ'άρχ ι ζ 'ε κ ε ί ν έ ονβί ον ! Έβλ ε πε ν , έ βλ ε πε ν , αν οι χ τ άε ι ςτ ο πέ λ αγ ος , μακ ράν έ ξ ω, πολ λ ά παν ι ά, λ ε υκ άι στ ί α, σαντ ουγ λάρο υτ αφτ ε ρά. Βρατ σέ ρε ς ,γ ολ έ τ ε ς , μι κ ρά κ αΐ κ ι α, τ αέ βλ ε πεν ' αρμε ν ί ζ ουν ,ν αοργ ών ο υντ ακ ύματ α, ωσάνβο ϊ δ άκ ι α ζ ε υγ αρωτ ά. Άλ λ αέ πλ ε ονπόρρω προςβορράν , άλ λ ακ ατ ήρχ ον τ οπρος ν ότ ον , άλ λ α αρμέ ν ι ζ αν προ ς αν ατ ολ άς ή προς δυσμάς , τ έ μν ον τ ας στ αυρο ε ι δώς τ ουςολ κ ού ς , τ ας βαθε ί ας ο ρατ άςαύ λ ακ ας , τ ας ο ποί ας άφην ανόπι σθ έ ντ ωντ απρώτ α. Εί τ απολ λ άρε ύματ αδι αχαράσσον τ ατ ο πέ λ αγ ο ς , από τ α οποί α ε φαί ν ε τ ο η θάλ ασσα ωσάν κ ε ν τ η τ ή,

124

πε ποι κ ι λ μέ ν η. Έβλ ε πε ν , ε ωσό τ ου τ α μάτ ι ατ ης «έ κ αμαν γ υαλ ι ά» ν α βλ έ πη . Η Φραγ κ ογ ι αν ν ούέ βγ αλ ε ναπότ οκ αλ άθιτ ηςτ οπαλ αι όνκ ι τ ρι ν ωπόν χ ράμι , τ ο μάλ λ ι ν ον , τ οο ποί ον ε ί χ ε δι άν ατ υ λ ί γε τ αιότ αν ήθ ε λ εν α κ ο ι μη θήκ αιδ ε νε ί χ ε νύπν ον , ε σηκ ώθηο ρθή, αν ε πέ τ ασετ η νμαλ λ ί ν ην σι ν δόν α, κ ' άρχι σε νε κ θύμωςν ατ ηνσε ί η. Έκ αμν εσή ματ α, απηλ πι σμέ ν α σήματ α προς τ ουςν αυτ ί λ ο υς , ν αέ λ θο υν ν ατ ην ε πάρου ν μαζ ίτ ων . Έβλ ε πο ν , δε νέ βλ ε πο νοι ν αυβάτ αι τ ασημε ί ατ ης ; Απόκ αν έ νπλ οί ονδ ε ν απήν τ η σανε ι ςτ ονπόθο ντ ης ,ε ι ςτ αςτ όσαςπροσπαθ ε ί αςτ ης . Ταλ ε υκ ά ι στ ί αέ φε υγ ο νμετ ο νάν ε μονε ι ςτ οκ ύμα, κ αιαυ τ ήέ με ν επρο σηλ ωμέ ν η ε ι ςτ ον βράχον τ ης Σκ οτ ε ι ν ής Σπηλ ι άς , προγ ε γ ραμμέ ν η, έ ρημος , μη βλ έ πο υσαδ ι άτ ηαύ ρι ο νχ ρυ σήςαυγ ήςτ ηναν ατ ολ ήν ... Το λ ε υκ άζ ονκ αικ ι τ ρι ν ωπό ν ράκ οςτ ήςέ φυγ ε ν από τ ηνχ ε ί ρα· τ ο ε πήρε νο άν ε μος , κ αιτ οέ ρρι ψε νε πίτ ηςκ ε φαλ ήςκ αιτ ωνώμωντ ης γ υ ν αι κ ός .

— Αυτ όθ αε ί ν αιτ ο σάβαν ο μου ! ε ψι θύ ρι σε πι κ ρώς με ι δι ώσα η Φραγ κ ογ ι αν ν ο ύ. Τέ λ ος ,κ αθώςε κ άθι σεκ άτ ωε πί τ ο υβράχου , βλ έ πε ι μί ανβάρκ αν , μι κ ράν φε λ ού κ αν , ν αέ ρχε τ αιπαραπλ έ ου σα τ ηνακ τ ήν . Εί χ εμι κ ρόνι στ ί ονκ αι δ ύοκ ου πι ά, τ αο ποί αέ τ υπτ ονραθ ύμωςτ οκ ύμα. Έπλε ε νε ξαν ατ ολ ώνκ ' ε πλη σί αζ ε προ ς τ ον έ ρημον βράχ ον , ε ι ς τ ο άσυλ όν τ η ς . Η Φραγ κ ογ ι αν ν ο ύησθάν θησκ ί ρτ ημαε λ πί δοςμέ σατ η ς . Εκ ρύβηόπι σθε ν τ ηςκ ορυφήςτ ο υ βράχ ου, δι άν ακ ατ οπτ ε ύ σηκ αιί δ η ανθα ε γ ν ώρι ζ ε τ ουςε πι βαί ν ον τ ας . Ότ ανηφε λ ού κ αε πλ ησί ασε ν , ε ί δε νότ ιοε ι ςε κτ ων τ ρι ώνε πι βατ ώντ ης , όστ ι ςέ συρετ ην«συρτ ή ν » απότ ηνπρύμν ης ,ε φό ρε ι στ ρατ ι ωτ ι κ ήνστ ολ ήν . Κάποι οςπαρε πι δημώναπόστ ρατ ος , αγ απώντ ' ο ψάρε υ μα, ε ί χ ε νε ξ έ λ θε ιπροςάγ ραν , ο μού μεδύ οε ξε παγ γ έ λ ματ ος αλ ι ε ί ς . Η Φραγ κ ογ ι αν ν ούμόν ονε ί δε νότ ιήτ ο«τ αχτ ι κ ός », κ αιγ ε λ ασμέ ν η ε κ ρύβηβαθύτ ε ρ αόπι σθ ε ντ ουβράχ ου .

125

* * * Τηνν ύκ τ ααπε κ οι μή θηε ι ςτ ηνκ ρύπτ ηντ ης , μέ σαε ι ςτ ηνυγ ράνάλ μην τ ηςΣπη λ ι άς . Βόμβοιε θορύ βουνε ι ςτ α ώτ ατ ης . Το κ ύ μα υπό τ ο υς πόδας τ ης ε ρρόχ θε ι , με παρατ ε τ αμέ ν ους ωρυγ μο ύς λ ύσσης . Βαθι ά, μέ σαε ι ςτ αστ έ ρν ατ ηςήκ ο υετ ακ λ αυ θμυρί σματ ατ ωνακ άκ ωνν ηπί ων . Υπόκ ωφοισυ ρι γ μο ίτ ουμακ ρι ν ο ύαν έ μουήρχ ον τ οε ι ςτ αςακ οάςτ η ς .Ο ν ε κ ρώσι μος χ ορός τ ων κ ορασί δων , με η υξ ημέ ν ον τ ο ν φρι κ ώδη ο ρμαθ όν , ε χ οροπήδα τ ρι γ ύρω τ ης . «Εί μαστ ε παι δι ά σο υ! –Μας ε γ έ ν ν ησε ς ! –Φί λ ησεμας ! – Δώσεμας μαμμά! – Πάρεμας στ ολ ί δι α, στ ο λί δ ι αό μορφα! – Χάι δε ψέμας ! – Δε νμαςαγ απάς ;» Ηγ ραί απε ν θε ράτ ουΛυρί γ κ ου , μαν ι ώδης , συστ ρέ φο υσατ αςχε ί ρας , τ ηνη πε ί λε ιτ ρομε ρά, κ αιογ αμβρόςτ η ς , μεήθοςπαραπο ν ε μέ ν ον , τ ην ε πέ πλ ητ τ ε ... Κάτ ωε ι ςτ ουςπό δας , ε ι ςτ οβάθοςτ η ςΣπηλ ι άς ,ε ρρό χθε ι τ οκ ύμα... Έβραζ ε ν ,έ βραζ ε ,κ αιτ οάν τ ρο νμε τ ε βάλλ ε τ οε ι ςστ έ ρν αν ,κ αι τ ον ε ρόντ ηςστ έ ρν αςε βρυχ άτ ομ' έ ν αρθρονφων ή ν : — Φό ν ι σσα! – Φόν ι σσα! Η δυ στ υχ ής ε ξ ύπν ησε νέ ν τ ρομος , πε ρι ρρε ομέ ν η από άλ μη νκ αι ι δ ρώτ α. Ηύχ ε τ ο πλ έ ον κ αιπάραυ τ ατ ο απε φάσι σε , ν α μην κ οι μηθή άλ λ ηνφοράνε ι ςτ ηνζ ωή ντ ης , ανήτ ονδι άν αβλ έ πητ έ τ οι αόν ε ι ρα. Ο θ άν ατ οςθα ε ί ν αιο κ άλ λ ι στ οςτ ωνύπν ων – αρκ ε ίν α μηνέ χ ε ικ ακ ά ό ν ε ι ρα! Τι ςοί δε ! – Μό λ ι ςτ οε σκ έ φθη, κ αι με τ ' ολ ί γ οναπε ν αρκ ώθηπάλ ι ν . Τότ ετ ης ε φάν η ότ ιέ βλ ε πε νε μπρός τ η ςτ ον Καμπαν αχ μάκ η ν , τ ον άγ ρο ι κο νε κ ε ί ν οντ ουβου ν ού· ί στ ατ οε ν ώπι όντ ηςμετ ηνστ ραβο λ έ κ αν τ ουτ ηνποι με ν ι κή ν , μετ οσκ αι όνήθ οςτ ου , μετ ηνόψι ντ ουτ ηντ ραχ ε ί αν κ αιμελ αρυ γγ ώδ ηφων ήντ ηςέ λ ε γε : «Στ οΚακ ό ρρε μα! Στ οΜον ο πάτ ι , στ ηΒρύ σητ ουΠου λ ι ού! Στ ουΓέ ρον τ ατ οΕρμητ ήρι ο!» Και κ αθώςε γ ί ν ε τ οάφαν τ ος , ακ όμηε παν έ λ αβε : 126

— «Στ οΕρμη τ ήρι ο! Στ ουΓ έ ρο ν τ ατ οΕρμη τ ήρι ο!» Η Φραγ κ ογ ι αν ν ο ύε ξ ύπν ησε τ ην ώρα τ ου λ υκ αυγ ο ύς με μι κ ράν γ αλ ήν ην ε ι ς τ ην ψυχ ήν , ε ν ώ τ ο κ υ αν ούν κ αι πορφυρί ζ ον τ ου στ ε ρε ώματ ος κ ατ αν τ ι κ ρύ τ ης συν ε χέ ε τ ο με τ ο μαυρογ άλ αν ον τ ου πόν τ ου, κ αιαύρα, δ ρόσος , φλ οί σβο ς , κ ε λ άρυσμα απε τ έ λ ου νη δε ί αν συζ υγ ί αναρμον ί αςε ι ςτ αςαι σθή σε ι ςτ η ς . Απότ ηςπροχ θέ ςδε νε ί χ επαύ σε ι ν ασκ έ πτ ε τ αι τ οε ρημη τ ήρι ονε κ ε ί ν ο, πε ρί ουτ ηςε ί χε νομι λ ήσε ι προςτ ρι ώνη με ρώνοΚαμπαν αχμάκ ης . Εί χε ν ακ ο ύσε ιπολ λ άν αλ έ γ ουν γυ ν αί κ ε ςε υ λ αβε ί ς πε ρίτ ων αρε τ ών τ ου Γ έ ρον τ ο ςε κ ε ί ν ου · τ ο υ παπ' Ακ ακ ί ου , όστ ι ςπροολ ί γ ουκαι ρούμόν ον ε ί χ ε νέ λ θε ιε ι ςτ ηνν ήσον , κ αιε ί χεκ ατ οι κ ήσε ιε ι ςτ ονΆγ ι ονΣώστ ην , παλ αι ό ν αν αχ ωρητ ήρι ον με τ άε ρήμου ν αΐ σκο υ, τ οο ποί ον έ κ ε ι τ οε πί μι κ ρού θαλ ασσοπλ ήκ τ ου βράχ ου , όστ ι ς απε τ έ λ ε ισκ όπε λ ον ή μι κ ρόν ν ησί δι ονπαράτ ηνβορε ί αν , μι κ ρόνπρο ςδυσμάςκ λ ί ν ουσαν , κρη μν ώδη ακ τ ήν , κ αιμε τ η ν άμπωτ ι ντ ων υ δάτ ων , τ ον ησί δι ον ε γ ί ν ε τ ο μι κρά χ ε ρσόν ησος . Ο γ έ ρων παπ' Ακ άκ ι ος ή τ ο, έ λ ε γ αν , αυ στ η ρός πν ε υματ ι κ ός , πλ η νε ί χε τ ο σπάν ι ον χ άρι σμα τ η ς δι ακ ρί σε ως τ ων λ ο γ ι σμών , κ 'έ φθαν εμέ χ ριπροορατ ι κ ό τ ητ ος . Αιγ υ ν αί κε ςε βε βαί ου νότ ι ή τ ο σωστ ός κ ρυ φι ογ ν ώστ ης , κ αισου έ λε γ ετ ιε ί χ ε ς μέ σα σου. Και πολ λ άκ ι ςε ξ ωμολ όγ ε ιτ ον με τ αν οού ν τ α πολ ύ πε ρι σσότ ε ρον ή όσον αυ τ όςήθε λ εν αε ξ ο μο λ ογ ηθή. Δι άτ ηνΦραγ κ ογ ι αν ν ούθαήτ οε υτ ύχ ημα, ανε ί χ ε νε ι λ ι κ ρι ν ήαπόφασι ν ν αε ξ ο μο λ ογ ηθή, ν αε υρί σκ ε τ οε ι ςπν ε υ ματ ι κ όςό στ ι ςν ατ ηναπή λ λ ατ τ ε ν από τ ο νκ όπο νκ αιαπό τ ο φοβε ρόνβάσαν ο ντ ο υ δι στ αγ μού, λ έ γ ων : «Αυ τ όκ ιαυτ όέ κ αμε ς !» Ήρκε ιν αμηντ ηναπήλ πι ζ ε , αλλ άν αήτ οι κ αν ός ν ατ ην βοη θήση κ αιν ατ η ν σώση, – ακ ό μη κ αιε ι ςτ ονπρόσκ αι ρον κ ό σμον , ε ιδυν ατ όν ! Τάχ α δε ν υπή ρξ ε νε ι ς Άγι ο ςό στ ι ςέ κ ρυψε κ αι έ σωσε , μηθ ε λ ή σαςν ατ ονπαραδώσηε ι ςτ ηνε ξ ου σί αν , τ ονφον έ ατ ου ι δ ί ο υαδε λ φο ύτ ου ; Πόσω μάλ λ ονοπαπ' Ακ άκ ι ο ςδε νθαέ σωζ εκ αιθα 127

έ κ ρυ πτ ε ναυ τ ήν , ήτ ι ςδε νε ί χ εκάμε ικ ακ όνατ ομι κ ώςε ι ςτ ο νσε βάσμι ον ε ρημί τ ην ; Μή πωςδε νε πε ρν ού σανκ αθ ημε ρι ν ώςπλ οί α, γ ι αλ όήαν οι χ τ ά απότ ο νΑϊ -Σώστ ην ,κ αι δε νθ αηδύν ατ ον ατ ηνφυγ άδε υσηανήθε λ ε ; Η Χαδο ύλ αε ί χ εβαρυν θήτ ηνμον οτ ον ί αντ ηςΣκ οτ ε ι ν ήςΣπη λι άς , κ αι ε ί χ ε ναρχί σε ιν ' αδ υν ατ ί ζ η πολ ύ από τ ηναν ε παρκ ήτ ροφήν . Έλ αβε ν απόφασι ν , άμαφέ ξ ηκ αλ ά, ν απάρητ οκαλ αθάκ ι τ ης ,κ αιν αε ξ έ λ θηαπό τ ο άσυλ όν τ ης , όπως δι ε υθυν θή προ ςτ ον Αγ ι ο ν Σώστ ην . Εκε ίθ α ε ξ ωμολ ογ ε ί τ οόλ ατ α«πάθι ατ η ς ». Και ρόςμε τ αν οί αςπλ έ ον ... * * * Έφθασαν , έ φθασαν , οιχ ωροφύλ ακ ε ς ! Εί τ εδι ά προδ οσί ας , ε ί τ εδι ' ι χ ν ηλ ασί ας , τ ηνε ί χ αναν ακ αλ ύ ψε ι ... Κατ ώρθ ωσανν ακ ατ έ λθ ουνε ι ςτ ο Κακ όρρε μα, χωρί ςν αε ν οχ λ ηθού ναπότ ονκ ρημν όν ,χ ωρί ςοιλ ί θο ιτ ης σάρας ν α σηκ ωθού νκ αι ν α ρι φθ ούν κ ατ ε πάν ω τ ους , ν α τ ο υς κ υ ν ηγ ήσουν ! Ήτ οτ ην αυγ ήν άμα έ φε ξ ε ν , ε ν ώ η Φραγ κ ογ ι αν ν ού ητ οι μάζ ε τ ον α δ ι ε θ υν θή δι άτ ου συν τ ομωτ έ ρου δρόμο υ, ε ι ςτ ον Άι -Σώστ ην , ε ι ςτ ο Ερημητ ήρι ον . Ο ήλ ι ος δε νε ί χ ε ναν ατ ε ί λε ιδι άν α φωτ ί ση ακ όμη τ ην φαλ ακ ράνακ τ ή ν , τ ο Κου ρούπι , κ αιν α στ ε ί λ η χρ υσάςακ τ ί ν αςε ι ςτ ην απότ ομο ν κ λι τ ύν τ ου Στ οι βωτ ο ύ. Η Φραγ κ ογ ι αν ν ού τ ου ς ε ί δ ε ν , ε τ ρόμαξ ε ν , ε πήρετ οκ αλάθ ιτ ης , κ αιασθμαί ν ου σα, ξ ε γ λ ωσσασμέ ν η, έ τ ρε ξ ετ οναν ήφορο ν , ε πάν ωε ι ςτ ο νβράχ οντ ονάβατ ο ν , ε ι ςτ οΚλ ήμα, προς τ ο δυτ ι κ όν μέ ρος . Επέ τ αξ ε , μελάκ τ ι σμα τ ων ποδών προς τ α ο πί σω, τ αςφθαρμέ ν αςε μβάδας , «τ απαλ ι οκ ατ σάρι ατ ης », κ αι ξ υ πόλ ητ η αν ε ρρι χ ήθηε πάν ωε ι ςτ ονκ ρημν όν . Οιδύ ο«ν ο μάτ οι »έ βγ αλ ανκιαυ τ οί τ ατ σαρο ύχ ι ατ ους ,κ 'έ τ ρε ξ ανκατ όπι ντ ης ,ε ι ςτ ο νβράχ οντ οναπάτ ητ ον , ε ι ςτ ονχ ώροντ ηςαπε λ πι σί ας , όπουε βάδι ζ ε νε κ ε ί ν η .

128

Μί ανμό ν ηνστ ι γμή ν , ηδύ στ ην οςέ στ ρε φετ η νκ ε φαλ ήνο πί σω. Τότ ε ε ί δε ν ότ ιοιδι ώκ τ αιήσαν με ν δύ ο, αλ λ ά μόν ον ο ε ι ςε φό ρε ιτ ην στ ρατ ι ωτ ι κ ήν στ ολ ήν . Ο άλ λ ος έ φε ρε νε γ χ ώρι ον έ ν δ υμα, μεσε λ άχι , ε φωδι ασμέ ν ονμεπι στ όλ ι ακ αιχ αρμ πι ά, πε ρίτ η μέ σην . Εφαί ν ε τ ον α ε ί ν αι ε ι ςτ ωναγ ρο φυλ άκ ων . Τούτ ο τ ην ε πτ όησε κ αι τ ην ε φό βι σε ν . Η απουσί α τ ου ε ν ός χ ωροφύ λ ακ ος έ δ ι δε ν αφορμή νε ι ς υποψί ας . Μήπως από τ ην άλ λ ην πλ ε υ ράντ ο υκ ρημν ού , πέ ραντ ο υβράχ ουτ ουαξ έ ν ουτ ηςαπο ρρώγ ος ακ τ ήςτ ηνε πε ρί με ν ε νε ν έ δρα τ ι ς , ώστ εν ατ ην κ λ ε ί σωσι ν οισκ λ ηροί δ ι ώκ τ αι με τ αξ ύδύ οπυ ρών ; Καιπάλ ι νη σύμπτ ωσι ςαυτ ήτ ηνε παρηγ ό ρη σεκ αιτ ηςε ν έ πν ε υσε μι κ ράνε λπί δα. Εάνοέ ν αςαπότ ου ςδύο«ν ομάτ ους » ήτ ονπατ ρι ώτ ης , χ ωρι κ ός άν θρωπο ςε ι ςτ ην υ πηρε σί αν τ ης δημαρχί ας , τ ού τ οί σως ε σήμαι ν ε νό τ ιούτ οςθαε ξ ε τ έ λ ε ιμάλ λ ονωςαγ γ αρε ί αντ οκ υν ή γ ημα τ ο ο ποί οντ ουε ί χ ανε πι βάλ ε ικ αιί σωςμάλ λ ονθα έ κ οπτ ετ ηνο ρμήντ ου άλ λ ου ,τ ο υχωροφύλ ακ ος . Δε νήτ οδεαπί θ αν ονοαγ ροφύλ αξε κ ε ί ν οςκ αι ν α ησθάν ε τ ομέ σα τ ουκ ρυφήνσυ μπάθε ι ανπρο ςτ ηνφε ύγ ουσαν , τ ην δ ι ωκ ομέ ν ην ,τ ηντ ρέ χο υσανε πάν ωε ι ςτ ακ ατ σάβραχ α, μ' αι ματ ωμέ ν ους τ ουςπόδ ας , δύ στ υ χ ηγ υν αί κ α–πε ρίτ ηςε ν οχή ςτ ηςοποί αςδε νή τ οκαν βέ βαι ος .

Ι Ζ' Ύστ ε ροναπ' ολ ί γ ωνλ ε πτ ών τ ηςώραςκ υν ηγ η τ όν , η Φραγ κ ογ ι αν ν ού έ φθασε νε ι ςτ ην τ οποθ ε σί αν , τ ην ο ποί α ο Καμπαν αχ μάκη ςε ί χε ν ο ν ομάσε ι«τ οΜον οπάτ ιστ οΚλ ήμα». Ήτ ονβράχοςε ι σέ χ ωναποτ όμως προςτ αέ σω, σχ ηματ ί ζ ωνμι κ ρόνζ ύ γ ωμα, κ άτ ωθ ε ντ ο υοποί ουέ χασκε ν ηάβυσσος , ηθ άλ ασσα. Άν ωτ ου ζ υγ ώματ ο ςτ ο ύτ ο υ υπήρχ επάτ ημα 129

η μι σε ί ας παλ άμης τ ο πλ άτ ος , όλ ον δε ντ ο πέ ραμα ήτ οτ ρι ών ή τ ε σσάρωνβημάτ ων . Όπωςτ οδι έ λ θ ητ ι ς , έ πρε πεν α πι ασθήαπότ ον άν ω βράχο ν , βλ έ πωνπροςτ ηνθάλ ασσαν ,ν απατ ήμετ ηνπτ έ ρν αν ,κ αι ν α βαδί ζ ηε κδ ε ξ ι ώνπροςτ ααρι στ ε ρά. Η ζ ωή τ ουε κ ρέ ματ οε ι ςμί αν τ ρί χα. Η Φραγ κ ογ ι αν ν ού έ καμετ ον στ αυρόντ ηςκ αιδ ε νε δ ί στ ασε . Ούτ ε υ πήρχ ε νάλ λ ηαί ρε σι ςήπροσφυ γή . Δρυμόςάλ λ οςδε νυπή ρχε νε πάν ω τ ουβράχ ου. Η γ υ ν ήε πήρετ οκ αλ άθιτ ηςε ι ςτ ο υςοδό ν τ ας , ε πή δησε ν αποφασι στ ι κ ώς ,κ αι δι έ βηαι σί ωςτ οφο βε ρό νπέ ραμα. Έφθασανκατ όπι νασθ μαί ν ο ν τ ε ςοι δύ ον ομάτ οι . Οχ ωροφύλ αξε ί δετ ο πέ ραμακ 'ε στ άθη .

— Σουβαστ άηκ αρδι άσου; ε ί πεμεκ ρυ φήνχ αι ρε κ ακ ί ανοσύν τ ροφός τ ου.

— Δε νε ί ν αι άλ λο ςδρόμο ς ; — Δε νε ί ν αι .

— Εσύθατ ο'χ ηςπε ράσε ι πολ λ έ ςφο ρέ ς ,ε ί πε νοστ ρατ ι ώτ ης .

— Εγ ώ, ό χι ! ηρν ήθηοαγ ροφύλ αξ .

— Δε νήσουντ σομπάν ης ; — Εγ ώέ βοσκ απρόβατ αστ ο νκ άμπο. Οχ ωροφύ λ αξε δί στ ασε νακ όμη .

— Και ν αμαςρί ξ ηκ άτ ω μί αγ υν αί κ α! ε ί πε .

— Δε νπροφτ άσαμεν ατ ηνι δού μετ ηστ ι γ μήπουπε ρν ούσε ,ε ί πε νε ί ρων οδραγ άτ ης . Αντ ηνέ βλ ε πε ς , θασου'κ αν εκ αρδι ά.

— Αλ ηθ ι ν ά; — Δε νξ έ ρε ι ςπόσε ςφορέ ςδί ν ου ντ οπαράδε ι γμαο ιγ υν αί κ ε ς ! ε ί πε νο αγ ρο φύ λ αξ . Σεκ άμποσαπράγ ματ α, δ ε ί χ ν ουνπολ ύκ ουράγ ι ο.

— Κ' ε γ ώθαπε ράσω! ε ί πε νοχωρο φύ λ αξ .

— Εμπρό ς !

130

Ο χ ωροφύλ αξ έ βγ αλ ετ ο αμπέ χ ον ό ντ ου, κ αιτ οέ τ ε ι ν ε νε ι ςτ ον σύν τ ροφόν τ ου, με ί ν ας με τ ου ποκ άμι σο ν . Έκ αμε τ ο σημε ί ον τ ου Στ αυρο ύ.

— Ανπε ράσω πέ ρα, μουτ ορί χ ν ε ι ς ,ε ί πε . Εδοκ ί μασεν απατ ήσηε πί τ ουστ ε ν ο ύ, ε πι άσθηαπότ ονβράχο ν . Με τ ά ε νβή μαωπι σθοδ ρόμησε .

— Μ' έ πι ασεζ αλ άδα, ε ί πε ν . Εν τ ω με τ αξ ύ η Φραγ κ ογ ι αν ν ού , τ ρέ χο υσα, ε ί χ ε ν αν ηφορί σε ι , κ αι αν ή ρχε τ ουψηλ ότ ε ρα ε ι ςτ ηνακ τ ήν . Αποκ αμωμέ ν η, ήσθ μαι ν ε ν , ε φύσα. Επή γ αι ν ε , κ 'ε στ έ κ ε τ οε πίμί αναν ε παί σθ ητ ονστ ι γ μήν , κ 'έ τ ε ι ν ετ αώτ α ακ ρο ωμέ ν η . Ήθε λ εν α βε βαι ωθή αν θα δι έ βαι ν οντ ο πέ ραμα οιδ ύο δ ι ώκ τ αιτ ης . Αλ λ ά δε ν ήκ ου ετ ί ποτ ε . Από τ ην βραδύτ ητ α αυτ ήν ε συμπέ ραν ε ν ότ ιοιδύ ο «ν ο μάτ οι » ε δί στ αζ ον πολ ύν α πε ράσουντ ο μο ν οπάτ ι . Τέ λο ς ,έ φθασε νε ι ςτ ουΠου λι ο ύτ ηνΒρύ ση, όπωςτ ηνε ί χ ε νον ο μάσε ι οΚαμπαν αχ μάκ η ς . Ήτ ομι απηγ ήε πάν ωε ι ςυψηλ όνβράχο ν , ε πίτ ου ο ποί ουε σχη ματ ί ζ ε τ ομι κ ρόνολ ι σθηρό νοροπέ δι οναπόχ ώμα, γ ε μάτ ον απόβρύακ αι άλ λ αυγ ράχό ρτ α, τ αοποί αε φαί ν ον τ οωςν αέ πλ ε ονε ι ςτ ο ν ε ρόν . Η Φραγ κ ογ ι αν ν ούε πάτ ε ικ αλ άδ ι άν α μηγ λι στ ρή ση κ αιπέ ση. Απότ ηνβρύ σι νε κ ε ί ν η ν , πράγ ματ ι , μόν ο ντ απε τ ε ι ν άτ ' ουραν ο ύηδύ ν ατ ο ν απί ν ουν . ΗΧαδού λ αέ κυ ψεκ 'έ πι ε ...

— Αχ ! κ αθώςπί ν ω απ' τ ηβρυσού λ ασας , πουλ άκ ι αμου, ε ί πε , δ ώστ ε μο υκ αι τ η νχάρησας ,ν απε τ άξ ω!... Κ' ε γ έ λ ασεμον αχ ήτ ης , απορούσαπο ύε ύρετ οναστ ε ϊ σμόναυ τ όνε ι ς τ οι αύτ ην ώραν . Αλ λ άτ α πουλ ι ά, ότ αν τ ην ε ί δ αν , ε ί χ αν αγ ρι ε ύ σε ι , κ ' ε πέ τ αξ ανέ ν τ ρομα... Εκ άθι σε , δ ί πλ αε ι ςτ ου Πο υλ ι ού τ ηνΒρύση, δ ι άν αξ αποστ άση κ αι πάρη τ ον αν ασασμόν τ η ς . Σχε δόν ε ί χεβε βαι ωθή πλ έ ον ότ ιοιδύο «ν ομάτ ο ι » δε νε ί χ ανκ ατ ο ρθώσε ι ν αδι αβώσι τ οΜον οπάτ ι στ οΚλή μα.

131

Αλ λ άδε νη σθάν ε τ οασφάλ ε ι αν , ηδύστ ην ο ς ,κ αθ ημέ ν ηε κ ε ί . Όθε ν , με τ ' ο λ ί γ αλ ε πτ άε σηκ ώθη, ε πήρετ οκ αλ άθιτ ης ,κ ' έ τ ρε ξ ε ντ ονκ ατ ή φορον . Τώρα πλ έ ον ε πήγ αι ν ε ν αποφασι στ ι κ ώς ε ι ςτ ον Άι -Σώστ ην , ε ι ςτ ο Ερημητ ήρι ον . Και ρόςήτ ο, ανε γ λ ύτ ων ε , ν αε ξ αγ ο ρε υ θήτ ακ ρί ματ άτ ης ε ι ςτ ονγ έ ρον τ α, τ ονασκ ητ ήν . Ει ς ολ ί γ αλ ε πτ άτ η ς ώρας κ ατ ήλ θετ ην ακ τ ήν , κ ' έ φθασε νε ι ςτ α χ αλ ί κ ι ατ ουαι γ ι αλ ού , ε ι ςτ ηνάμμον . Αν τ ί κ ρυ σετ οναλ ί κ τ υπονβράχ ον , ε πάν ωε ι ςτ ονοποί ονε φαί ν ε τ οοπαλ αι όςν αΐ σκ οςτ ουΑγ ί ουΣώζ ον τ ος . Ολ αι μόςτ ηςάμμου , οε ν ών ωντ ονμι κ ρόνβράχ ονμετ ηνστ ε ρε άν , μόλ ι ς αν ε ί χ ε νέ ν α δάκ τ υλ ονυπε ράν ωτ ουκύ ματ ος . Τώρα ήρχ ι ζ εν αγ ί ν ε τ αι πλ ημμύρα. Η Φραγ κ ογ ι αν ν ο ύε στ άθη κ ' ε δί στ ασε . «Τάχ α δε ν θα ... ξ αν αγ ί ν η ρήχ ησε λ ί γ η ώρα; ε ί πε . Γ ι ατ ίν α βι αστ ώ τ ώρα, ν αγ ί ν ω μο ύσκ ε μα;» Αλ λ άτ ηνι δ ί ανστ ι γ μήνήκ ου σεθόρυβ ονόχ ιμι κ ρόνε πίτ ουκ ρη μν ού. Δύοάν δρε ς , οε ι ςστ ρατ ι ωτ ι κ ός , οάλ λ οςπολ ί τ ης , μεδύ οτ ουφέ κ ι αε π' ώμου, κ ατ ή ρχο ν τ οτ ρέ χ ον τ ε ςτ ο νκ ατ ήφορον . Ο πολ ί τ ης δε ν ήτ ον ο δ ραγ άτ ηςτ ονοποί ο νε ί χ ε ναφήσε ι οπί σω, μετ ονέ ν αχ ωροφύ λ ακ α, ή τ ον άλ λ ος ,κ 'ε φόρε ιφράγ κ ι κ α. Αυτ ήλ οι πόνή τ οηε ν έ δρα, τ ηνοποί ανε ί χ ε ν υ ποπτ ε ύσε ιε υ λ όγ ωςαυτ ή , μετ η νοποί ανηθ έ λ ησανν ατ ηνβάλ ο υνε ι ς τ αστ ε ν ά; Ι δούότ ι τ ώρατ ηνέ φθ αν αν . Η Φραγ κ ο γι αν ν ο ύέ τ ρε ξ ε ν , έ κ αμε τ ον στ αυ ρόν τ ης , κ ' ε πάτ ησε ν ε πάν ωε ι ςτ ο πέ ραμα τ ηςάμμου. Η άμμοςήτ ον ο λ ι σθηρά. Το κ ύμα αν ή ρχε τ ο, ε φού σκ ων ε . Ηγ υν ή δε νωπι σθο δρόμησε . Δε νε ί χ ε νάλ λ ην σαν ί δασωτ ηρί ας . Ού τ εαυτ ήν ,τ ηνπαρού σαν , μάλ ι στ αδε νε ί χε . Το κ ύμα αν έ βαι ν ε ν , αν έ βαι ν ε . Η Φραγ κ ογ ι αν ν ού ε πάτ ε ι . Η άμμος ε ν έ δι δε . Οι πόδε ςτ ηςε γ λ ι στ ρούσαν . Ο βράχ οςτ ουΑγ ί ουΣώζ ο ν τ οςαπε ί χ επε ρίτ αςδώδ ε κ αοργ υ ι άςαπό τ ηνακ τ ήν . Ολ αι μόςτ ηςάμμου, τ οπέ ραμα, θαήτ οπλ έ ονήπε ν τ ήκ ον τ α βη μάτ ωντ ομήκ ος .

132

Το κ ύ μα τ η νέ φθασε νέ ωςτ ογ όν υ, ε ί τ α ωςτ ην μέ σην . Η άμμος ε γ λ ι στ ρούσε . Εγί ν ε τ οβάλ τ ος ,λ άκ κ ος . Τοκ ύμααν ήλ θ ε νέ ωςτ οστ έ ρν ον τ ης . Οιδ ύοάν δ ρε ς , οί τ ι ν ε ςτ ηνε κ υ ν ήγ ουν ,έ ρρι ψανμί αντ ου φε κ ι άνδι άν α τ ηνπτ οήσο υν . Εί τ α ηκ ού σθησαναιφων αίτ ων , φων αίαλ αλαγ μο ύκ αι βε βαί αςν ί κ ης . Η Φραγ κ ο γ ι αν ν ού απε ί χ ε ν ακ όμη ως δέ κ α βήματ α από τ ον Αϊ Σώστ ην . Δε νε ί χεπλ έ ο νέ δαφος ν α πατ ήση· ε γ ον άτ ι σε ν . Ει ςτ ο στ όμα τ ης ε ι σή ρχε τ οτ οαλ μυ ρόνκ αι πι κ ρό νύδωρ. Τακ ύματ αε φού σκ ωσαναγ ρί ως , ωςν αε ί χο νπάθος . Εκ άλ υψαντ ο υς μυ κ τ ήρας κ αι τ α ώτ α τ ης . Την στ ι γ μήν ε κ ε ί ν ην τ ο βλ έ μμα τ η Φραγ κ ογ ι αν ν ο ύς αν τ ί κ ρυ σε τ ο Μποστ άν ι , τ ην έ ρημον βορε ι οδυ τ ι κ ήν ακ τ ήν , όπο υτ ηςε ί χ ονδώσε ιωςπροί κ αέ ν ααγ ρόν , ότ ανν ε αν ί δατ ην υ πάν δρε υσανκ αιτ ηνε κ ου κ ούλ ωσαν , κ αιτ ηνέ κ αμανν ύφηνοιγ ον ε ί ς τ ης .

— Ω! ν ατ οπρο ι κι όμου! ε ί πε . Αυτ αίυπήρξ αναιτ ε λ ε υτ αί αιλ έ ξ ε ι ςτ ης . Ηγ ραί α Χαδού λ αε ύρετ ον θ άν ατ οε ι ςτ οπέ ραματ ουΑγ ί ουΣώστ η ,ε ι ςτ ονλ αι μόντ ο νε ν ών ον τ ατ ον βράχ οντ ουε ρημητ ηρί ουμετ ηνξ η ράν ,ε ι ςτ οήμι συτ ουδρόμου , με τ αξ ύ τ ηςθ ε ί αςκ αι τ ηςαν θρωπί ν ηςδι κ αι ο σύν ης .

133