F
lora 2015 nummer 4
Afdeling Ede
Tuin, terrein, terras en park, maar ook voor zwembad en vijver • Voor bedrijf, particulier en overheid • Aanleg, onderhoud en renovatie!
voor bijzondere, gewone, mooie , sterke pla
collectie van Buddleja (vlinderstruiken) en
voor kennis en informatie en begeleiding va
duurzame kwekerij onder Skal keur
voor lezingen en kennisoverdracht www.dependens.nl www.buddleja.nl info@dependens.nl
het gehele jaar geopend, behalve op zon—en feestd van 8.00 tot 17.00 uur Langesteeg 11, 6721 NB
*
‘De Boschhoeve’
Een kwekerij met een eigentijds assortiment vaste planten, heesters en bollen en knollen
De veelzijdigheid van KernGroen... Alles voor uw tuin & terrein!
Sinds 2014 actief vanuit Bennekom!
Kwekerij open op: do., vr. en zat. 1 maart - 1 okt. Tuin- en theeschenkerij: do. en vr. 1 mei - 1 okt.
Boshoeve 3, 6874 NB Wolfheze T 026 - 4821231
www.boschhoeve.nl Boomverzorging Ontwerp Net als vorig jaar stond er dit najaar een doe-avond gepland, een avond Beregening Grondwerk Vijvers en zwembaden Timmerwerk waarop we niet alleen naar een lezing komen luisteren, maar ook bruidsboeketten - bloemarrangementen Bestrating zelf aan de slagOnderhoud gaan. Was het vorig jaar niet zo heel moeilijk- afd. ompotterie te bekamerplanten - snijbloemen Renovatie Beplanting kunt maken, dit denken wat je allemaal van pompoenen en courgettes ONTWERP - ONDERHOUD jaar was de keuze en VAN dat was AANLEG TUINEN Maatwerk tuinonderhoud gevallen op een bloem, de dahlia, voor een all-in prijs! wat lastiger. Niet zozeer wat het fotograferen en bloemschikken betrof, van Balverenweg 50 6721 ZW Bennekom maar wel voor het koken, dat ook één van de activiteiten was waar Ontdek de voordelen van het KernGroen GroenComfortPlan! Uw T 0318 - 418076 tuin of terrein het gehele jaar door tot in de puntjes verzorgd en men aan kon onderhouden, op basisdeelnemen. van een vaste prijsafspraak! Onze bedrijfsfilosofie is gericht op het inzetten van mensen met Om geheel in de ban van dedahlia te komen, begon avond met de een arbeidsbeperking. KernGroen levert de hoogste kwaliteit tegen scherpe tarieven. Een verantwoorde keuze dus! een lezing van Hennie van Weerdenburg. Zij toonde ons enthousiast TOURINGCARBEDRIJF een grootDirect scala aan in allerlei vormen en kleuren, terwijl ze een heldere offertedahlia’s op maat! SPITSBERGEN-WILLEMSEN Uw tuinonderhoudmaar voor het hele jaar geregeld! hun kenmerken, ook haar eigen voorkeuren besprak. IN HEMEROCALLIS EN HOSTA Verrassend voordelig. Geen onverwachteGESPECIALISEERD kosten! Voor eenOngeacht groot deel van de mooie foto’s had ze kunnen putten uit de afmeting of inrichting van uw op tuin! zaterdag voor particulieren Goorsteeg 19 voorraadVoor van bedrijfJannie of particulier! van Hensbergen. 6741 TB Lunteren PRIJSLIJST ∗WORDT OP AANVRAAG TOEGEZONDEN ∗ Na de lezing had iederIn alhsnel gemaakt voor één van de eel een keuze ∗ Neder ∗ 0318 - 482726 Buurtlaan 90a, 3907 AC Veenendaal ∗Oost activiteiten. Toen erin na de la pauze kon worden van activiteit nd gewisseld
Wat je al niet met dahlia’s tuincentrum kunt doen HANS ROZEBOOM
GroenComfo
rtPlan
len en harken Wieden, schoffe en bemesten Planten, zaaien gazon Totaalonderhoud eren nijden en verticut Maaien, kantens zagen en pen knip Snoeien, knotten,
sbeurt Voorjaars-/Najaar n gote dak van Legen en mbakken en pott Opmaken van bloe zomergoed llen, violen en Leveren bloembo en erhoud aan bom Deskundig ond te bemesting juis de van Toepassen mbad of vijver beregening, zwe Onderhoud aan ijding
Gladheidsbestr
DE GROOT - EDE
zetb www.bassalunteren.nl e-mail: vof@kwekerijwillemsen.nl
06 - 20749849 a Ta0318 - 555081 / F 0318 - 520454 r!
12 WWW.EDE.GROEI.NL Molenstraat 141-143, 6721 WL Bennekom • 0318 30 36 24 • info@kerngroen.nl • www.kerngroen.nl
Goorsteeg 19 6741 TB Lunteren 0318 - 482726 06 - 20749849 www.bassalunteren.nl
WWW.EDE.GROEI.NL
2
9
JA
HAARWE 6731 SE O TEL.: 03
Van de voorzitter In de vorige Flora heb ik aangegeven meer te zullen vertellen over hoe het met Groei & Bloei lan delijk gaat. Liesbeth van der Hart en Annemarie Wolferink zijn naar verschillende bijeenkomsten geweest en Annemarie heeft een en ander voor mij samengevat: Het gaat niet goed met Groei & Bloei. Het aantal leden loopt al jaren terug, terwijl vaste kosten hetzelfde blijven. Dit jaar zal naar verwachting met rode cijfers afgesloten worden en voor volgend jaar laat de begroting eveneens negatieve cijfers zien. Daar zit al een voorgenomen bezuiniging in m.b.t. het tijdschrift: bij de vol gende ALV zal voorgesteld worden om het aantal nummers van 11 naar 10 keer per jaar terug te brengen. “Project Groei” is de werknaam van een plan waarmee de situatie omgebogen moet worden. De initiatiefnemers hebben het afgelopen jaar alle rayons bezocht om steun te vinden voor de voor stellen. Die voorstellen zijn gericht op meer geld binnenhalen, maar ook op een herstructurering van de vereniging waardoor de besluitvorming sneller en beter zou moeten verlopen. De rayons hebben hun steun gegeven, maar dit heeft zich nog niet vertaald in verregaande besluiten. Voor de komende ALV staat een statutenwijziging op de agenda. Die maakt o.a. een uitbreiding van het hoofdbestuur mogelijk. Mogelijk is dit de aanzet naar meer ingrijpende veranderingen: er schijnt intensief overleg te zijn tussen het hoofdbestuur en de mensen van “Project Groei”. Hoe dit verder zal gaan? Als er niets verandert en het aantal leden jaarlijks terugloopt met een paar duizend leden dan ontstaat er al snel een nijpende situatie. Dit zal gevolgen hebben voor de afdracht naar de afdelingen toe. We volgen de ontwikkelingen nauwgezet, maar gaan als bestuur ondertussen enthousiast door met onze eigen plannen. Zo wordt er druk gewerkt aan het jaarprogramma van 2016. We ervaren dat er nog genoeg enthousiasme is voor hetgeen we organiseren; het afgelopen jaar zagen we ook vaak weer nieuwe gezichten bij activiteiten. Maar omdat ook wij de tering naar de nering moeten zetten, zoeken we naar mogelijkheden om veel leuks te organiseren en toch rond te komen met ons budget. Een overleg met het bestuur van Groei & Bloei Wageningen leidt tot een nauwere samenwerking. Zo zullen we bijv. in de toekomst twee keer per jaar een lezing organiseren met Groei & Bloei Wageningen en Floralia Bennekom in De Brink in Bennekom. De lezing in Het Groenhorst blijft eenmalig. In verband met de beveiliging moeten we al om 22.15 uur het pand verlaten, hetgeen een te grote druk op de eindtijd geeft. Dus de lezingen die we alleen organiseren, blijven in De Open Hof. Het blijkt, dat er naast de al geplande activiteiten ook altijd ruimte is voor spontane actie: Yvonne van Geel organiseert samen met Anneke Florijn een workshop Vormsnoei en een openbare verkoop van verschillende soorten boompjes op stam tegen een heel schappelijke prijs, overgenomen van een kwekerij die gaat stoppen. Als u deze Flora ontvangt, zijn deze activiteiten al voorbij (aange kondigd in het Dwarrelblad), maar bij grote belangstelling organiseren we deze opnieuw. Wilt u er informatie over dan kunt u bellen naar Annemarie de Leeuw (0138-610240). Tenslotte wil ik u nog attenderen op het feit, dat onze webmaster Paul van der Hart helaas gaat stoppen en dat wij daarom een nieuwe, enthousiaste webmaster zoeken. Heel fijne feestdagen gewenst en alle goeds voor 2016. Ik hoop velen van u te zien op de nieuw jaarsreceptie op woensdag 13 januari 2016. Annemarie de Leeuw
Agenda Afdeling Ede Donderdag 3 december Basiscursus bloemschikken (vervolg) Hessenhof, Hessenweg 41, Ede Maandag 21 december Kerstworkshop bloemschikken Hessenhof, Hessenweg 41, Ede
Woensdag 13 januari Nieuwjaarsbijeenkomst De Open Hof, Hoflaan 2, Ede Donderdag 4 februari Basiscursus bloemschikken (vervolg) Hessenhof, Hessenweg 41, Ede Donderdag 18 februari Winterharde exoten i.s.m. Floralia De Brink, Brinkstraat 39 Bennekom
Afdeling Wageningen Donderdag 12 december Rotsplanten van de natuurge bieden van Zuid-Spanje door Wim van Kruijsbergen Woon- en tuinwinkel van Loenen Groeneweg 76/78, Renkum
3
Najaarsexcursie Zaterdag 12 september, een lange dagtocht naar Zuid Lim burg. Precies op tijd vertrok de bus met 19 tuin liefhebbers. Geen stralende zon, maar wel droog. Een meevaller dus. Onze eerste tuin was van de familie Verheggen in Lottum: een mooie, vrij grote tuin met verschillende hoekjes, gelegen heden om even te zitten en vooral te genieten van de dah lia's.
Dahlialaantje We werden hier hartelijke be groet door mevrouw Verheg gen en we genoten van koffie of thee met wat lekkers. We liepen langs borders, een heel leuk terrasje met stoeltjes en een tuinhuisje en veel ver schillende tuinkamers. Wat mij het eerst opviel was de toegang -stoepjes op- naar de keuken. Dit gedeelte was heel leuk ‘aangekleed’ met potten en bloeiende planten. Met moeite hebben wij ons losge rukt van deze mooie tuin, maar.... er werden wel dahlia's gekocht!
Gezellig hoekje In de bus was de stemming best, sommigen hadden met elkaar gesprekken, ik zat alleen en genoot van alles waar wij 4
langs reden op weg naar de volgende tuin: de Marnis kwe kerij in Schimmert. Die bevindt zich in het echte Zuid-Limburg, wat al te merken was aan glooi end landschap. Deze kwekerij was onze lunch-stop.We aten onze eigen, meegebrachte lunch, maar, ik zou bijna zeg gen natuurlijk had Annemarie de Leeuw voor ons vertrek een hartige quiche meegegeven. En heel attent, voor mij iets aparts, omdat ik allergisch ben voor kaas. De kwekerij was zeer overzichte lij; overal namen van de plan ten en goede paden er tussen door. Hier konden we nog van een Vormsnoei nieuw gebouwd toilet gebruik maken, alvorens weer met de Neemt niet weg dat ik en velen bus te vertrekken. met mij van het geheel hebben genoten en de hele tuin tot aan het eind hebben bekeken en bewonderd. Het levende water dat via 2 bamboe pijpen de vijver instroomde, de terrassen waar wij heen vluchtten toen het echt begon te regenen! Het geheel ademde rust en harmo nie uit en hier zou men nog uren kunnen blijven! Verdelen van de quiche Tot besluit werd er een heerlijk glas wijn geschonken, waar De laatste tuin was van Guillau Caroline als goede gastvrouw me Janssen in Hulsberg, waar zich mee bezig hield, plus knab wij in de voortuin al een uitge bels en een dipsaus. Pure ver breide informatie kregen, ook wennerij. We zaten droog onder met betrekking tot de vakverde de luifel of onder de grote para ling en de kleuren van de ver sol. Nog een laatste blik op de gehele tuin met regenbubbels schillende planten. Langs de zijkant van het huis in de vijver en toen was de koek kwamen we in de achtertuin. De op! eerste blikvanger was de recht Niet helemaal, want ook van de hoekige, lange vijver en de terugreis konden we genieten bamboes en grassen. Tegen en we waren mooi op tijd terug. een roestkleurige achterwand Coranne, bedankt voor je stond een in Japans model ge goede begeleiding en Adrie voor de fijne manier van rijden. schoren conifeer. Abusievelijk noemde Guillau Het was een heel mooie na me dit een Bonsai, maar hij gaf jaarsexcursie. toe dat bonsai betekent: kleine Tineke Nauta boom. En dit was het niet.
Impressie van de lezing van de Ikebana Wat een bijzondere avond was het; voor zover ik het gehoord heb, heeft iedereen genoten! We waren maar met een klein clubje bijeen in het Groenhorst College. Het was een speciale sfeer, terwijl wij luisterden naar hetgeen mevrouw Van der Meer te zeggen had en keken hoe ze haar verhaal illustreerde met een aantal Ikebana-bloem stukken.
foto’s hoe mooi de schikkingen uitkomen tegen de schermen die ze plaatste. Ondertussen nog een aantal handige tips en weetjes, die voor elke bloemschikker goed zijn om te weten: chrysanten houden niet van metaal, dus niet knippen, maar breken. Niet-houtige plantenstelen onder water knippen, zodat ze water opzuigen terwijl je ze afknipt. Rozen zouden dan ook minder snel hun knopjes laten hangen. De “bladeren” van het zebra gras kan je draaien zodat ze wat verschillend aan de stengel zit ten.
Mocht er interesse zijn in een cursus of workshop Ikebana in 2016 meldt dit dan bij Annema rie de Leeuw, annemarie@adle ones.nl (of 0318-610240) dan kijken we of we dat kunnen or ganiseren.
Ze zette de Ikebana in historisch perspectief, waarbij boeddhis me, shintoïsme en zenboed dhisme een rol speelden. En elke keer maakte ze daar een schikking bij. De eenvoud, hoe je met een paar takken en bloe men een fraaie schikking maak ten, sprak iedereen aan. Met zomaar wat takjes uit de tuin, een enkele bloem… De plaats waar je het neerzet en de achtergrond zijn ook van belang. Kijkt u maar eens op de
Op bezoek bij Hans Kramer De avondexcursie naar de Kwekerij van Hans Kramer werd goed bezocht. We wilden allemaal weten wat voor moois er zoal nog bloeit in oktober. Nou heel wat! Een kleine greep uit wat we gezien hebben: Chrysanthemum 'Dernier Soleil', Phlox paniculata 'Herbstwalzer', de laatst bloeiende phlox, roze met donker oog. Voor de (half)schaduw: de fraaie Cimicifuga japonica Chejudõ (niet zo hoog met veel rechtopgaande witte bloemaren) en de Heuchera villosa (niet zo opvallend als de vele bontgekleurde heuchera’s, maar de grote groene bladeren met in de herfst dikke witte bloempluimen, die goed zichtbaar zijn in de schaduw, zijn zeer de moeite waard). Al dit moois is nog tot 1 november te zien, daarna sluit de kweke rij voor het winterseizoen. Als altijd werden wij zeer gastvrij onthaald door Hans en toen het te donker was om de bloemen nog goed te onderscheiden hebben we de avond met elkaar afgesloten met een kopje koffie.
5
6
Tip van de tuinman
Plantenrubriek
Als ik dit stukje voor de Flora schrijf, die in novemberr uitkomt, is het half september. Na een natte start nu een paar (laatste?) mooie dagen voor de herfst definitief intreedt. Het is niet tegen te houden. Als we de tuin inkijken en goed opletten, zien we dat er nog wel wat werk is voor de winter. Zijn de bloembollen al geplant? Worden de bloembollen later geplant dan zullen deze ook wat later bloeien. Op zichzelf natuur lijk niet erg. Hoe eerder hoe beter. Let er wel op, dat de bloembol len niet te ondiep geplant worden. Zeker op zandgrond kan dat problemen opleveren. Als je namelijk een heet voorjaar of een droge zomer krijgt en de bollen staan niet diep genoeg in de grond, ontstaat er droogte-schade aan de bloembollen. Deze zullen dan minder opkomen in het andere jaar. Is de tuin onkruid vrij? Ook in de herfst en in de winter boven de 5 graden groeit het onkruid immers. Over het weghalen van oud blad tussen de struiken verschillen de meningen sterk. De één zegt: laten liggen; dat is beter voor het milieu en de grond. De ander zegt: weghalen die rommel; dan ben ik ook een aantal slakken en ander ongedierte kwijt, dan ziet mijn tuin er opgeruimd en mooier uit. U doet wat u het beste lijkt. Daar is geen wet voor. De enkeling die boft met egels in de tuin, laat alles natuurlijk liggen tot het voorjaar. Let wel op luis op sommige planten. Blijf daar op letten. De luizen moeten wel bestreden worden. Het liefst met een biologisch be strijdingsmiddel. Zelf gebruik ik overvloedig knoflook. Het recept hiervoor is gratis te plukken van de website: www.hostavereniging. nl onder het kopje ‘slakken’ en dan naar beneden scrollen. Let op met kerstrozen. Er kan roest op de bladeren komen. Deze direct verwijderen. Het komt de bloei in februari ten goede. De coniferen moeten nu gesnoeid zijn. Dan genezen de wonden nog mooi als we (niet lachen) een vroege winter krijgen. In het najaar duurt het wel een week langer voor de snoeiwonden ge nezen zijn in vergelijking met het voorjaar. Direct na de winter kan ook hoor, daar geven de planten niets om. Voor heesters en bomen geldt die regel minder. Vroeger snoeiden we in de winter meer dan in het voorjaar. Dat had met tijd en planning van het werk te maken. Een paar graden vorst voor bomen en bladverlie zende struiken gaf toen niets. Dat is nog steeds zo. Zijn er vragen en/of opmerkingen dan kan u zich rechtstreeks tot mij wenden via de mail j.m.luiten@hccnet.nl of natuurlijk op de avonden van Groei & Bloei indien ik aanwezig ben. Tot de volgende keer. Hans Luiten
Dit keer stel ik u drie waardevol le, grijsbladige cultivars voor die iets wezenlijks toevoegen aan het kleurenpalet van de tuin en het in onze zandige tuinen bij zonder goed doen. Caryopteris incana ‘Cary’ - Baardbloem
Deze prachtige, najaarsbloei ende heester wordt maximaal 90 cm hoog. Het blad is grijs groen van kleur en vrij groot voor deze soort. Het jonge blad is zilvergrijs. De bloei is zeer overvloedig met een diepblauwe kleur in dichte pluimen. De bloemen geuren opvallend. De bloei valt in sep tember-oktober en kan als een sterk kleurelement voor de herfsttuin gelden. Vlinders en andere vliegende insecten be zoeken de bloemen dan volop; de schaarste aan voedsel op dat moment zorgt ervoor, dat veel insecten hun portie nectar en pollen willen meesnoepen uit de overvloedige ruif. Deze interessante cultivar is ge selecteerd in Denemarken, waarbij de winterhardheid voorop stond in het selectiepro gramma. Dit in tegenstelling tot alle Caryopteris-cultivars, die als tweede naam ‘angustifoli a’ hebben en ’s-winters niet be trouwbaar hard zijn. Zet de plant in de volle zon op een niet voedselrijke, vrij droge bodem voor een goed resul taat. Hij bloeit op éénjarig hout en kan dus ieder voorjaar tot 15-20 cm boven de takbasis worden teruggesnoeid.
Met een aantal bij elkaar ge plant als kleurvak of als solitair in een lage vaste plantenbor der is het een prachtige plant met een sterk grijs kleureffect, die vooral in de herfst met de rijke bloei zijn hoogtepunt be reikt. Elaeagnus ‘Quick Silver’ Olijfwilg
Deze mooie selectie uit Elaeag nus angustifolia var. caspica groeit uit tot een bossige, in de winter bladverliezende struik van ongeveer 3 m hoogte. Het is een Engelse selectie die uit munt door de grote, vlakke, glanzend zilveren bladeren. Vooral deze sierwaarde maakt ‘Quick Silver’ tot een prachtige heester in de achtergrond van een border of op een donkere plek in de tuin. De bloei valt pas op als de zoete geur uw neus bereikt en u op zoek gaat naar de bloemen tussen de bladeren, meer dan dat de bloei door de grootte en kleur van de bloemen zou op vallen. De trompetvormige bloemen zijn zacht geel tot crê mewit en zitten in mei-juni in grote getalen verscholen tus sen de grote bladeren in de struik. De vruchten zijn olijfvormige, gele, wit geschubde bessen die echter ook niet opvallen. Ze zijn eetbaar maar melig en zoet. Vogels zijn er gek op. Het is een plant voor droge, arme bodems maar ook voch tiger standplaatsen neemt hij voor lief. Het is een prima plant voor op de kust. Het is een oer
sterke plant, die hitte en tocht en ook sterke snoei goed ver draagt. Het is een goede insec tenplant en honingleverancier (tot 100 kg per hectare!). Hippophae rhamnoide ‘Silver Star’ - Lage duindoorn Op één van mijn vele zoektoch ten naar ‘nieuwe’ planten voor Darthuizer Boomkwekerijen, be zocht ik een proefstation in De nemarken. De vakken op de parkeerplaats waren daar alle omzoomd door een lage duin doorn waarvan ik het bestaan niet wist. Op mijn verlanglijstje stond al langer een laagblijven de duindoorn vermeld en op eens stond ik ervoor. Zo gaat dat vaak met ‘plant-hunten’. De planten waren reeds enkele jaren oud en slechts 70-80 cm hoog met prachtig zilver blad. Het bleek een selectie die voort kwam uit een grote zaaiproef om planten te vinden met ex treem veel vruchten. Gelukkig hadden ze deze lage selectie niet weggegooid, maar zag men er de commerciële bete kenis van in. Zowel de stralend zilvergrijze kleur als het feit, dat het een mannelijke plant betrof, maakte mij erg gretig om hem in Nederland te introduceren. Er gingen enkele planten in pot mee op reis met als gevolg dat deze plant nu een goede plek in het moderne tuinplantensor timent heeft verworven. De naam ‘Silver Star’ lag uiteraard vrij voor de hand.
Het is een zeer bossige, vanwe ge de takdoorns stekelige plant, die een ondoordringbare
beplanting oplevert. Omdat hij mannelijk is, komen er geen bessen aan. De sierwaarde is het prachtige, zilvergrijze blad, dat als sterretjes op de takken staat.
Hij maakt korte ondergrondse uitlopers. Duindoorn is een plant voor droge en zandige bodems, die in Nederland in heems voorkomt, o.a. in de duinen langs de hele kust. Wouter H. Kromhout
Foto voorpagina De foto op de voorpagina, een afbeelding van de Parrotiopsis jacquemontiana, is van de hand van Wout Kromhout. Hij vertelt, dat dit een grote, opgaande heester uit de fami lie der Toverhazelaars is. De vrij grote bladeren hebben een prachtige gele herfstkleur. De rijke bloei in flinke trossen is in maart-april en bestaat uit fraaie, opvallende, witte bloe men met een duidelijke tros meeldraden in het centrum. De heester is geschikt voor een bodem tot pH 6,5. En hij raadt ons aan eens te gaan kijken in Belmonte, Wage ningen. Daar staat een groot exemplaar in de buurt van het bijenhotel die jaarlijks rijk bloeit in maart-april.
7
Vanda, bloem van de lucht Ik zag mijn eerste Vanda in de Orchideeënhoeve en was met een verliefd. Grote of kleine bloemen in de meest uiteenlo pende kleurschakeringen geven de Vanda een exotisch, bijna mysterieus uiterlijk. Altijd op zoek naar koopjes, vond ik een uitgebloeid exemplaar voor de helft van de prijs. Ik dacht: "Die uitdaging wil ik wel aangaan". Mijn oudste, paarsblauwe Vanda heeft ondertussen zijn tiende bloemtak geproduceerd in een periode van ongeveer 5 jaar. Die was de vrij hoge prijs dubbel en dwars waard.
De Vanda komt oorspronkelijk voor op de zuidflanken van de Himalaya en in het gebied van India tot Zuid-China. In 1613 werd deze orchidee door Alvin Semedo ontdekt en ’tia hua’ genoemd, oftewel ’luchtplant’, omdat ze groeit en bloeit met de wortels in de lucht. De luchtwortels werken als sponzen en kunnen snel veel vocht opnemen. Ze zorgen er ook voor dat de plant met zijn wortels stevig aan de boom verankerd blijft. De wortels voe den zich met de ochtenddauw
8
en de regen. De plant heeft dus geen aarde nodig. Laatst hebben we voor het eerst een Vanda vermeerderd. De plant had een mooie, volgroei de stek en die hebben we voor zichtig uit het ophangmandje bevrijd. De stek bleek al niet meer verbonden te zijn met de moederplant en heeft nu een eigen vaas gekregen. Het duurt ongeveer zes jaar voordat een Vanda volgroeid is en kan gaan bloeien. De eerste vijf jaar groei en Vanda’s in Thailand. Daarna worden ze per vliegtuig naar gespecialiseerde kwekers ge stuurd die ze nog een paar jaar door laten groeien voordat zij verkocht kunnen worden. Om te bloeien heeft de Vanda het juiste licht nodig. Ze houden van veel licht maar kunnen, in een zonnige zomer, geen direct zonlicht verdragen. Tijdens de winter kan dit wel. Zodra de dagen beginnen te lengen en het warmer wordt, mag de Vanda geen direct zonlicht
meer hebben, omdat ze dan kan verbranden. Van te veel licht zullen de bladeren van de plant vaal en lichtgroen kleuren en kunnen er brandvlekjes op ontstaan. Ook kunnen de bla deren verschrompelen. Te wei nig licht laat de bladeren don kergroen kleuren en de plant zal niet meer bloeien. Een Vanda groeit in huis het beste in een hoge glazen vaas. Vul de vaas twee maal per week in de ochtend met regenwater gedurende zonnige, warme
perioden en één maal per week gedurende bewolkte, koele pe rioden. Bij het vullen van de vaas met water zullen er lucht belletjes uit de wortels van de plant ontsnappen. Dit komt doordat de wortels, als een spons, het water opzuigen. Na ongeveer 20 tot 60 minuten verschijnen er geen luchtbelle tjes meer en zijn de wortels ver zadigd. Het resterende water moet uit de vaas worden verwij derd, anders gaan de wortels rotten. De plant heeft nu, voor de eerstvolgende dagen, vol doende water opgeslagen in de wortels. Om weer opnieuw te gaan bloeien, heeft de Vanda veel licht nodig. De beste plek voor een Vanda is bij een zonnig raam. Pas in de tijd van april tot september echter op met direct zonlicht; de plant kan hierdoor verbranden. Verwijder de oude tak na de bloei. Onder goede omstandigheden verschijnt een kleine groene punt in één van de bladoksels boven de oude tak. Na enkele weken is er een tak met knoppen ontstaan en begint het sprookje van de Vanda helemaal opnieuw. Yvonne van Geel
Kleur je tuin De inspirerende lezing van Jacqueline van der Kloet zal velen van de aanwezigen ertoe aangezet hebben daadwerkelijk met bollen te gaan "strooien". De redactie is benieuwd naar het resultaat en ontvangt komend voorjaar graag een foto van de combinaties in uw tuin om te plaatsen in de Flora; zet er dan ook de namen van de gebruikte bollen bij. Wie de lezing heeft moeten missen of de tips nog eens wil nalezen, kan het boek lenen, want het is aangeschaft voor onze biblio theek. Een recensie van het boek volgt hieronder, geschreven door de secretaris van Groei & Bloei afd. Wageningen.
Boeiende combinaties van bloembollen en vaste planten Van dromerig en elegant, nonchalant en uitbundig, tot minimalistisch en modern Een tuin die het hele jaar door mooi is, is de droom van elke tuinier. Bomen en struiken, heesters, hagen en vaste planten vormen de basis van elke tuin. Wie uitgebreid met bolgewassen, niet alleen in het voorjaar, doch ook in de zomer en herfst, experimenteert, vergroot zijn of haar tuingenot enorm, verhoogt de dynamiek en de bloeitijd. In Kleur je tuin – Combinaties van vaste planten en bloembollen laat Jacqueline van der Kloet zien hoe je op ongekend fraaie manieren bollen met vaste planten kunt combineren. Ze laat bijna geen aspect onbenoemd. Ze komt met talrijke tips en adviezen, geeft voorbeelden en gaat daarin veel verder dan tal van andere bollenboeken. Daardoor is het boek net zo geschikt voor ervaren tuinlieden als voor hen die de eerste schreden in hun leven als tuinier zetten. Zo heeft ze het over het toverbaleffect en droomcombinaties, over het pepernotengevoel en gouden regels. Minimalistisch en romantisch Sommige bolgewassen passen beter in een natuurlijk ogende plattelandstuin, terwijl andere juist weer meer tot hun recht komen in een formelere stadstuin. Je kunt in het wilde weg van alles in je border planten, maar ook naar een zekere samenhang zoeken door te letten op kleurgebruik, structuur en hoogtes. Zo maakt Jacqueline onderscheid tussen toepassing van bollen bijvoorbeeld in zowel ingetogen moderne, bijkans minimalistisch en formele stadstuinen en romantische en meer plattelandstuinen. Verder heeft ze niet alleen aandacht voor voorjaarsbolgewassen, doch ook zomer- en herfstbollen passeren de revue. Een Fritillaria imperialis (keizerskroon) zie je bij haar eerder in een formelere tuin, terwijl natuurlijk het kievitsbloempje (F. meleagris) bij uitstek in een cottagetuin past in een nattere omgeving. Voor wat de herfstbollen betreft, beperkt ze zich tot de meest populaire soorten als crocus, colchicum en cyclaam. Door ook herfstbollen aan te planten laat je de dynamiek in je tuin nog langer doorlopen. In de overzichten staan heldere beschrijvingen van de bolgewassen met informatie over kleur, soort, hoogte en bloeitijd. Gereedschap en tovertuintjes Ook besteed ze aandacht aan het verschil van bollen voor droge en meer vochtige grond. Er komen niet alleen tips voor de borders aan bod, ook tuinieren op de vierkante meter zoals in plantenbak ken of grote potten, in een gazon of het aanleggen van een bloemenwei. Daarnaast beschrijft Jacqueline de aanleg van bollentuintjes in bakken, schalen en potten voor zowel beginners als gevorderden. De laatste groep zou ook kunnen experimenteren met laagjestuintjes, de zogenoem de tovertuintjes. En over met welk gereedschap je bollen het beste kunt planten. Onder het kop je Wist je dat ….. meldt ze bijvoorbeeld dat een sproeiinstallatie in je tuin de nekslag is voor de meeste bollen. Nou heeft lang niet iedereen die luxe. Maar met de tip dat je bollen het best kunt planten net voordat er regen wordt verwacht, kunnen des te meer mensen iets. Wie na het lezen en toepassen van allerlei handreikingen nog weinig succes boekt, heeft beslist geen groene vingers. Kwekers Het boek is rijk geïllustreerd. Achterin bevindt zich een register en een lijst met contactgegevens van kwekers en verzendhuizen. Leslie Leijenhorst
9
*
Pastinaak-notencake
Bij de lunch bij In Goede Aarde, op 31 mei, werd een aantal, voor velen, nieuwe gerechten geserveerd. Eén van deze gerechten, de pastinaak-notencake, viel zozeer in de smaak, dat wij hier, op veler verzoek, het recept publiceren. Benodigdheden: 50 g walnoten fijn gehakt of gemalen, 1 eetl si naasappelsap, 125 g boter, 200 g suiker, 1 theel. kaneel, 2 eieren, 150 g pastinaak fijn geraspt, snufje zout, 150 g zelfrijzend bakmeel, cakevorm. Verwarm de oven voor op 160 graden. Vet de cakevorm in en bestuif deze met bloem. met de suiker en klop dit tot een homogene massa. Roer de boter Meng de kaneelpoeder erdoor. Klop de eieren 1 voor 1 door het mengsel. Schep de noten, de pastinaak en het sinaasappelsap, gemengd met 2 eetl. lauw water, erdoor. Spatel het zelfrijzend bakmeel erdoor. Doe het beslag in de cakevorm en bak deze in het midden van TOURINGCARBEDRIJF de oven in 50 minuten gaar.
Eet smakelijk!
DE GROOT - EDE
Vormsnoei
Groei & Bloei kreeg een collec tie boompjes en struiken op stam aangeboden en al snel was het plan ontstaan om die boompjes aan de leden te ver kopen tijdens een workshop Fa Inmiddels heeft die GRAANHANDEL vormsnoei. workshop plaatsgevonden onder Bloemsierkunst de enthousiaste leiding van Hans Luiten. Degenen die het Dwarrelblad ontvangen, heb ben zich kunnen opgeven voor de workshop. Maar er is een tweede kans voor ieder, die dit gemist heeft. Tij Ook in de verkoop: Hortensia dens de Nieuwjaarsreceptie wordt een demonstratie vorm snoei gegeven. U kunt dan zelf een boompje uitzoeken (en voor een kleine prijs kopen) en u krijgt advies en hulp bij de vormgeving. Hans Luiten in actie ∗ Bloemen ∗ & ∗ Planten ∗ ∗
•
,
t Hofke
Goorsteeg 19
10
• •
6741 TB Lunteren • Tel.: 0318 - 482726
Kraak
Dorpsstraat 86-88 - Harskamp - Tel. 0318 - 456588 Edeseweg 63 - Wekerom - Tel. 0318 - 461118
VOOR ALLES WAT GROEIT EN BLOEIT IN KAMER EN TUIN GAAT U NAAR:
HARKES Tuin- en Kamerplanten centrum Klinkenbergerweg 29 Ede Tel.: 0318 - 61 26 94
Sfeervolle kerstschaal
Kerstworkshop 2015 KMTP Ede, o.l.v. Anke Pols We brengen ons huis in kerstsfeer met een prachtige tafelversiering in een grote schaal. In het midden van de schikking plaatsen we een ‘eyecatcher’. Dat kan een grote kaars of een * windlicht zijn, maar ook een Amaryllisbol, een grote kerstbal of enkele grote dennenappels. * Daar omheen vullen we de schaal met mooi kerstgroen en bijpassende versieringen. Omdat het slechts enkele dagen voor de kerst is, kunnen er ook goed verse bloemen tussen het kerstgroen verwerkt worden. U brengt zelf de schaal, het groen en de versieringen mee; van tevoren ontvangt u een brief met nadere informatie. Het steekschuim en andere bloemschikbenodigdheden (zoals bloemisten draad, prikkers, krammen ed.) worden door Anke Pols meegebracht. U kunt kiezen uit de middag- of de avondworkshop. Cursusgeld: voor leden afd. Ede 5 euro, voor niet-leden 10 euro. Kosten basismaterialen: voor oasis (afh. van grootte van de schaal) rond de 3 euro. Datum: maandag 21 december, van 14.00 tot 16.00 uur of van 19.30 tot 21.30 uur. Locatie: kwekerij De Hessenhof, Hessenweg 41 te Ede. Deelname: Wilt u aan deze workshop meedoen of informatie ontvangen dan kunt u zich (tot 7 dagen voor de aanvang) melden bij Anke Pols: tel. 0318-633992 (evt. voicemail inspreken) of per e-mail: anke@jardimages.nl Leden dienen hun lidmaatschapsnummer te vermelden.
TOURINGCARBEDRIJF Nieuwe leden - welkom TOURINGCARBEDRIJF Bennekom:
DE GROOT - EDE Mw. G.A.G. Terlou-Noorlander DE GROOT - EDE
Ede: Mw. R. Hendriks-Weijman
∗ Bloemen ∗ & ∗ Planten ∗ Bloemen ∗ ∗ ∗ & ∗ Planten ∗ ∗
Lunteren: Mw. A.Kardinaal
Fa Kraak GRAANHANDEL Fa Bloemsierkunst GRAANHANDEL
JAAP DUIJS
,
• •
K
Bloe
Dorpsstraat 86-88 - Harskamp - Tel. 0318 - 456588 Edeseweg 63 - Wekerom - Tel. 0318 - 461118
VOOR ALLES WAT GROEIT EN BLOEIT
•
IN KAMER EN TUIN GAAT U NAAR:
Dorpsstra Edesew
VOOR
11
Indien onbestelbaar: Commandeursweg 21, 6721 TW, Bennekom
Colofon Voorzitter: Annemarie de Leeuw annemarie@adleones.nl 0318-610240 Secretaris: Dien Giltjes diengiltjes@hetnet.nl 0318-418557 Redactieleden Flora: Coranne van Kampen, Dien Giltjes Dwarrelblad: Yvonne en Rob van Geel Kopij en foto’s Sluitingsdatum kopij: 4 jan. Artikelen en/of digitale foto’s aanleveren met de hoogste resolutie van de camera, in jpgformaat (dus niet in een Worddocument) S.v.p. samen met de tekst sturen aan: cent106@hotmail.com Website en Facebook Website: ede.groei.nl Facebook: KMTP-Groei-Ede Webmaster: Paul van der Hart Abeliophyllum distichum Zeer winterharde struik tot 1,5 m hoog met slappe, bruinzwarte webmastergroeienbloeiede@g twijgen. Bloeit in februari-maart met helderwitte of zachtroze mail.com bloemen. De zaden lijken op muntjes (zoals bij de iep). Voor een Opgeven excursies warme, beschutte standplaats op niet te natte bodems. - W.K. (liefst per e-mail evt. telefonisch) Coranne van Kampen: Het bestuur van Groei & Bloei afd. Ede wenst u allen prettige cent106@hotmail.com feestdagen, een plezierige jaarwisseling en een Gelukkig 0318-636477 Nieuwjaar. Wij hopen onze leden te ontmoeten op de nieuwjaarsbijeen Betalen excursies komst op woensdag 13 januari 2016 in de Open Hof. Op dit Rek.nr. NL 88 ABNA 0437263142 moment doen we er alles aan om een gezellige avond met een t.n.v. KMTP-excursierekening Ede, gevarieerd programma voor te bereiden. o.v.v. datum betreffende excursie