10 -2016
MICHAEL DE REUS EN BRIAN WIERINGA
FOTO: LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL
4e JAARGANG • NR. 10
ALBERT BETTEN Handel, handel, handel...
2
NUMMER 10 • 2016
VAN NIEUWE VOLKSZIEKTEN EN ‘UN WITTE WYN’ Naast de iPad rug, de SMS duim, de WhatsApp triggerfinger en de Pokemon ogen, grijpt met name in de Randstad, een nieuwe ziekte snel om zich heen: FOGO, een acroniem voor Fear Of Going Out. Volgens populaire magazines, die uiteraard een belangrijk deel van hun populariteit te danken hebben aan gezondheidstrends, blijkt zelfs een op de vijf vrouwen er last van te hebben. Het schijnt vooral veel slachtoffers te maken onder jonge vrouwen, maar ook bij mannen is FOGO gedrag in opkomst. De FOGOisten wagen zich niet buiten de deur, waar
ze geconfronteerd worden met gewonemensen-voedsel en drankjes. Daardoor zouden ze de controle kunnen verliezen over hun voedingspatroon, dus blijven ze liever thuis omdat ze door een avond stappen de volgende dag niet fit genoeg zouden zijn om te kunnen sporten. Ze verslijten meer diëten dan de wereldkampioen op de 100 meter sprint Usain Bolt trainingsrondjes loopt en staan in de supermarkt, zelfs de bananen en mandarijnen aandachtig te bestuderen waar de ingrediënten sticker te vinden is. Afgelopen maand raakte ik ‘in discussie’ met
opmerkelijk...
een dergelijk persoon. Wat ik ook voor vragen stelde en, in mijn ogen, rationele argumenten gebruikte, er kwam een voorgebakken health-magazine antwoord dat de persoon in kwestie niet beter kon uitleggen dan met het argument: ‘Het is gewoon zo’. Toen was ik er klaar mee, moest hard lachen en formuleerde mijn eigen kwalificatie voor dergelijk weinig kritisch kuddegedrag: Maniakaal Apathisch Freakgedrag oftewel MAF. “We binne Snekers. Doën mar gewoan juh dan doest al raar genoech. At je de supermerk nyt fertroue, gaan je toch naar de
Streekboer en at je fan bier dik wurde, dan nim je un witte wyn. Ut leven is nyt su moeiluk.
Maandelijkse rubriek met opmerkelijke zaken in de regio. Is u wat opgevallen, wilt u ons deelgenoot maken van een leuke gebeurtenis, of heeft u een een aankondiging of tip voor ons, stuur deze dan naar redactie@grootsneek.nl
baar bij Van Der Velde Boeken Sneek en het Fries Scheepvaart Museum.
De Nationale Duurzame Huizen Route is op zoek naar duurzame huizen in Súdwest-Fryslân. Goed geïsoleerde huizen, zonnepanelen, zuinige HRketels, gebruik van natuurlijke materialen; elke ervaring is bruikbaar om anderen op weg te helpen. Iedereen die ervaringen wil delen, kan zijn huis aanmelden via www.duurzamehuizenroute.nl.
SINTERKLAASFEEST OP PAKJESBOOT 12
ROCKSCHOOL IJLST NAAR PARADISO
Op zaterdag 12 november zet de goedheiligman voet aan wal. Drie weken later, dus op zaterdag 3 december geeft hij een fantastisch kinderfeest voordat hij weer naar Spanje vertrekt. Dit doet hij op Pakjesboot 12, de rondvaartboot van Rondvaartbedrijf Van Dijk in Sneek. Sinterklaas vaart vanaf de Pampuskade te Sneek meerdere malen een tocht van één tot anderhalf uur. De afvaarten zijn om 11.00, 13.00 en 15.00 uur.
De Jeroen Booy Rockschool IJlst in ’t Honk blijkt een schot in de roos te zijn. Zo’n 18 enthousiaste 50+ers studeren in 15 avonden onder leiding van Jeroen Booy (Roberto Jacketti & the Scooters & The Scene) en zangeres Karin Stam uit IJlst een complete set rocknummers in. Volgend voorjaar resulteert dit in optredens in onze regio (Bolwerk, Herberg IJlst en andere locaties) met als klapstuk een optreden in Paradiso Amsterdam.
HEEG KRIJGT EIGEN GROENPLEIN
Het is feest met liedjes, spelletjes, chocomel en een kleine traktatie. Toegang aan boord is voor iedereen gratis op vertoon van de kleurplaat. Deze kunt u ophalen bij Tourist Information Point op het Grootzand 46 of bij de deelnemende winkels in het centrum van de stad.
Drie jaar na het verschijnen van de dorpsvisie, waarin Heeg droomt van een groen dorpsplein, is op 19 oktober de aanleg van Groenplein Heeg gestart. Het plein voor het dorpshuis, nu een onaantrekkelijk en fantasieloos parkeerterrein, wordt een sfeervolle groene ontmoetingsruimte waarin dorpsbewoners en recreanten kunnen ontspannen en elkaar kunnen ontmoeten. Het wordt een ruimte met natuurlijk, eetbaar, kleurrijk, speels en kindvriendelijk groen maar ook een ruimte die geschikt is voor evenementen en openlucht optredens. En dit alles met behoud van het huidige aantal parkeerplaatsen.
Reserveer tijdig, want vol=vol! Bel naar 0515430034 of stuur mail tipfryslan@gmail.com – Vermeld hierbij: familienaam, naam en leeftijd kinderen, telefoonnummer en de gewenste afvaarttijd; De toegang van kinderen aan boord is uitsluitend onder begeleiding van een volwassenen; Kinderen t/m 12 jaar.
Er wordt zoveel mogelijk gewerkt met hergebruik van materialen. Voor de financiering van het Groenplein won de lokale dorpstuingroep eind 2014 al een prijs van € 10.000,- van Groen Dichterbij. De gemeente Súdwest Fryslân legde daar een budget bij afkomstig uit het Friese Meren project.
SNEEK KRIJGT EIGEN IRISH PUBFESTIVAL In november kleurt Sneek Iers. Op vrijdag 4 en zaterdag 5 november kunnen liefhebbers van Ierse muziek hun hart ophalen. Op vrijdag wordt er voor het eerst een Irish Pubfestival georganiseerd met livemuziek op zeven locaties. Een dag later staat de vermaarde Ierse band The Fureys in Theater Sneek. op 20 november geven de Kilkennys een concert in het Sneker Theater (zie ook het artikel elders in deze krant). Het Pubfestival op 4 novembervindt plaats in zeven horecagelegenheden en is gratis te bezoeken.
De deelnemers spelen diverse instrumenten op verschillende niveaus en bestaat verder uit een brede zanggroep (m/v). Rockschool IJlst: een welkome aanvulling van het culturele palet in Súdwest-Fryslân.
SÚDWEST-FRYSLÂN VERHOOGT TOERISTENBELASTING MET 25%
KIJKJE IN DE KEUKEN TIJDENS OPEN DAG GEMEENTE SWF
HANDZAAM WANDELBOEKJE: LANGS DE GRACHTEN VAN SNEEK
‘KIJKEN BIJ DE BUREN’ OP DUURZAME HUIZENROUTE SWF
De stad Sneek heeft een rijke geschiedenis. In die geschiedenis speelden de grachten een belangrijke rol. Langs die grachten bevinden zich nog vele resten die herinneren aan dit grijze verleden, bijvoorbeeld het Bodehuis, het Kerkgracht Poortje, het Fluithuis, het Besmettelijke Ziekenhuis en de Wip. In een handzaam boekje heeft Herman van Schie van 34 van die resten een korte beschrijving gegeven. In het midden van het boekje is een wandelroute opgenomen: een route die voert langs die 34 punten. Sinds kort is het boekje verkrijg-
Veel mensen willen aan de slag met het energiezuinig maken van hun huis, maar waar begin je? Een verhaal van iemand uit de buurt helpt daarbij. Tijdens de Nationale Duurzame Huizen Route op 5 en 12 november delen huiseigenaren hun ervaringen met het duurzamer maken van hun woning. Een voorbeeld voor mensen die zelf aan de slag willen gaan met duurzaam bouwen en wonen. De gemeente Súdwest-Fryslân doet mee aan de Duurzame Huizen Route en wil inwoners aanmoedigen hun woning open te stellen.
Op zaterdag 29 oktober houdt de gemeente Súdwest-Fryslân van 10.00 uur tot 16.00 uur een open dag voor al haar inwoners en andere geïnteresseerden. Zij kunnen terecht in de Sneker Veemarkthal, het Atrium, het gemeentehuis, de Waterpoort en de Lemmerbrug om te zien en te beleven waar de gemeente zich allemaal mee bezighoudt. Medewerkers van de gemeente geven antwoord op vragen die inwoners hebben en er worden op genoemde locaties activiteiten en demonstraties georganiseerd.
Het College van B en W stelt de gemeenteraad voor om het tarief voor de (water) toeristenbelasting voor 2017 met 25% te verhogen (met € 0,25 naar € 1,25). Hiermee worden extra inkomsten van € 425.000,- gerealiseerd. Voorwaarde is dat het tarief de vijf daaropvolgende jaren niet meer wordt verhoogd. Van deze verwachte extra inkomsten wordt de helft gereserveerd voor de toeristische regiomarketing. Door het tarief tot 2022 jaarlijks vast te stellen op € 1,25 blijft deze redelijk in lijn met de inflatiecorrectie gedurende die periode, aldus het College. Betreffend voorstel wordt op 27 oktober behandeld in de commissie Bestoer en Finansjes.
Voor het laatste nieuws uit GrootSneek kijkt u op:
www.grootsneek.nl
3
EP: MENSONIDES PER 17 NOVEMBER OP OOSTERDIJK SNEEK
SNEKER SCHEEPSBOUWER KRIKT DAK DRIE METER OMHOOG Overwijk Scheepsbouw uit Sneek heeft wel een hele innovatieve oplossing bedacht om grotere schepen in de bouwloods te kunnen herbergen. Ze hebben het 25 ton wegende dak stukje bij beetje met zes vijzels omhoog gekrikt totdat het drie meter hoger stond dan in de oorspronkelijke situatie (Dat meldt Omrop Fryslân op haar site). De hierdoor bewerkstelligde extra hoogte geeft de Sneker (casco) bouwer de mogelijkheid om grotere schepen te kunnen bouwen en repareren/renoveren.
MONDHYGIËNE OUDEMANS OPENT IN SNEEK
Inwoners van Sneek en omstreken kunnen voor hun mondhygiënische zorg sinds kort terecht in de praktijk van Jetta Oudemans. Na haar studie Mondzorgkunde en 8 jaar ervaring bij meerdere praktijken, heeft zij zich op 1 september gevestigd aan de Willemstraat 1. Haar droom van een zelfstandige praktijk in haar geboorteplaats is daarmee vervuld.
Er wordt op de Oosterdijk in Sneek weer een gat in het winkelbestand opgevuld. Op 17 november opent op Oosterdijk 81, het voormalige pand van Postma Bloemen, EP: Mensonides, in Harlingen al sinds 1978 een begrip op elektronica en witgoed gebied. Mensonides vult hiermee het gat op dat Dixons en Scheer en Foppen hebben laten vallen door hun vertrek uit Sneek (al dan niet vrijwillig). Het bedrijf kenmerkt zich door jarenlange ervaring in de elektronicabranche en beschikt over een team van experts die de consument graag adviseren op het gebied van beeld & geluid, witgoed en klein huishoudelijke apparatuur. Kwaliteit en service staan bij EP: Mensonides hoog in het vaandel. Door de
jaren heen is de winkel in Harlingen getransformeerd tot een heuse belevingswinkel met de nadruk op het ontzorgen van de klant. De service vertaalt zich van advies op maat tot bezorg- en installatieservice. En met de eigen technische dienst wordt de consument optimaal bediend.
BELEVENISBEURS VROUW & ZO OP 29 OKTOBER IN JOURE Vrouw & Zo is de nieuwe beurs van het Noorden “geheel eigen stijl” voor de vrouw van nu! Een beurs waar de vrouw niet alleen geïnformeerd maar ook vermaakt wordt. Gezellig avondje uit met vriendinnen, lekker shoppen bij verschillende leuke bedrijven, informatie krijgen over beauty producten en een drankje doen bij het Horecaplein. Vrouw & Zo op 29 oktober (thema herfst) is de eerste editie van een nieuwe reeks beurzen met elk een eigen thema. De tweede editie wordt er een met de Kerst als centraal thema op 17 december 2016. Daarna volgen respectievelijk een Wintereditie op 11 februari 2017 en een Voorjaarseditie op 8 april 2017. Bij binnenkomst van het prachtige pand van Beursplein Fryslân in Joure wordt je ontvangen door een gastvrouw die u gelijk
een drankje aanbiedt. Via het Horecaplein kom je als in een “warm bad” de beurs binnen waar de deelnemers van verschillende branches en bedrijven klaar staan om iedereen te laten zien wat zij te bieden hebben. De entree is € 5,00 incl. een gratis consumptie naar keuze. Gratis parkeren.
Als mondhygiëniste helpt ze mensen aan een gezonde, frisse mond en een stralende lach. Onder meer door hen te ondersteunen bij het voorkomen en genezen van tandbederf en tandvleesaandoeningen, maar ook met tips voor de dagelijkse mondzorg. Haar praktijk is toegankelijk voor jong en oud, met of zonder verwijzing van de tandarts. Praktijk gegevens: Willemstraat 1 Sneek / 06 80 05 96 14/ info@mondhygieneoudemans.nl / www.mondhygieneoudemans.nl .
NATUURLIJK BIJ AGNES:
Aardig detail is dat twee ontslagen werknemers van het failliete Scheer en Foppen terugkeren, Roelof de Boer uit Woudsend en Jorrit Doting uit Sneek zullen de gasten in het bedrijf aan de Oosterdijk te woord staan en met raad en daad helpen met hun meer dan 10-jarige ervaring in de elektronica en witgoed branche.
MULTIMINDED ONTWIKKELT TOERISTISCHE SITE SNEEK.NL
Sneek Promotion heeft een overeenkomst gesloten met Multiminded voor een nieuwe toeristische website voor en over Sneek. De site www.sneek.nl wordt hét toeristisch portaal van Sneek met het doel om meer (internationale) bezoekers te trekken, maar ook de eigen inwoners van Sneek en de hele gemeente SúdwestFryslân te informeren over het (culturele) aanbod en de evenementen van de stad. Binnen Sneek Promotion is een aantal partijen actief met de promotie van de stad en het organiseren van evenementen. Deze grotere publieksevenementen worden sinds dit jaar gepromoot in één herkenbare stijl en 1 slogan ‘Sneek is Meer’.
SNEEKER LADIES BINGO VOOR DE ‘JA-FOUNDATION’
GOEDE BALANS IN JE VOEDING in de praktijk kunt brengen. Ook leren wij je, hoe je dat vol kunt houden in je dagelijkse vaste patroon. Deze workshops zullen wisselen van onderwerp, maar wel voor een breed publiek toegankelijk zijn.”
LUNCHCAFÉ SNEEK
De laatste jaren gaat er geen week voorbij of er staat in de media wel iets te lezen over voeding en dan meestal in de negatieve zin van het woord. Hierdoor heeft eten voor veel mensen iets negatiefs gekregen. We mogen ineens heel veel niét meer. Terwijl eten juist een van de leuke dingen van het leven kan zijn. “Ik geloof” aldus Agnes Bolhuis van Natuurlijk bij Agnes, “Dat als je de juiste keuzes maakt en de goede balans in je voeding zoekt, er juist nog heel veel is wat wél kan en wat misschien nog wel belangrijker is, dat je ervan mag genieten”!
Vanaf 18 oktober 2016 zijn Iris Sinnema en Kyung Hoff de nieuwe eigenaren van Cumlaude Lunchcafé aan het Grootzand 25 in Sneek. Claudia Bottinga draagt het stokje na drieënhalf jaar over. Kyung en Iris zijn nog op zoek naar een nieuwe originele naam voor hun uitspanning. Suggesties zijn welkom.
Winkel en workshops “Vanuit mijn winkel aan de Wijde Noorderhorne 14A verzorg ik, in samenwerking met Nynke van Middelaar (Bewust met Nynke), workshops over hoe je nu alle adviezen die we meekrijgen over voeding, daadwerkelijk
Klanten die via de website van De Streekboer een bestelling hebben gedaan, kunnen deze ‘s zaterdags tussen 11.00 en 16.00 uur bij Natuurlijk Bij Agnes afhalen in de winkel.
NIEUWE EIGENAARS
CUMLAUDE
Bij Agnes vind je voornamelijk biologisch gecertificeerde producten. Daarnaast is Natuurlijk Bij Agnes aan de Wijde Noorderhorne 14A in Sneek afhaalpunt voor de Streekboer Sneek geworden. Dat betekent dat Sneek nu naast Lokaal55b een tweede afhaalpunt heeft.
Vrijdag 18 november vindt de tweede editie plaats van de Sneeker Ladies Bingo in de bar van het Van der Valk hotel in Sneek. De opbtrengst is volledig bestemd voor het goede doel, de ‘Ja Foundation’. Deze stichting ondersteunt projecten ten behoeve kansarme kinderen. Het wordt weer een doldwaas evenement met Bingo, muziek, bites en drankjes, gepresenteerd door zangeres en caberetière Sophie van Hoytema. De dresscode is ‘Party’, dus de ‘stiletto’s’ mogen uit de kast voor deze ‘girls night out’. De toegangsprijs bedraagt € 30 pp (incl. 3 bingokaarten, welkomstdrankje en bites) Voor meer info en kaarten: WWW.LADIESCIRCLESNEEK.NL
4
NUMMER 10 • 2016
Albert Betten
Vechter, handelaar en bouwer In de opbouwjaren van Sneek, na de Tweede Wereldoorlog, heeft een bepaalde generatie mensen in vele opzichten een prominente rol gespeeld. Albert Betten, generatiegenoot van Joop Doevendans, Dicky van der Werf, Vester Jorna, Daan Martens, Henk Röfekamp, Appie Oppenhuizen en Jacky de Wilde om maar een handvol te noemen, was er daar een van. De naam Betten stond synoniem aan alles wat met auto's te maken had. Ze werden niet geplaagd door een overmaat aan bescheidenheid, daar was ook geen tijd voor, de handen moesten uit de mouwen. Maar onder die ruwe bolster van bravoure stak vaak een klein hartje. Albert Betten werd in 1927 geboren in Joure als zoon van Jacob Betten en Klaske Betten - van der Wal. Zijn vader werkte bij de NTM, De Nederlandsche Tramweg Maatschappij, die tot 1956 de tramlijnen in Friesland exploiteerde. In 1940 kwam de familie Betten naar Sneek. Albert leek voorbestemd voor het bakkersvak. Hij kwam als 'duvelstoejager' aan de slag bij Bakkerij Schaap en Vrolijk aan het Kleinzand, werkte daarna bij fulltime bij Bakker Visser aan de Westersingel en Bakkerij van Hout aan de Singel. "Er waren in die periode, dus voor de opkomst van de supermarkten en het fabrieksgebakken brood, wel een stuk of dertig bakkers in Sneek", aldus Betten. “Het was dus qua sector een belangrijke werkgever in Sneek en menig 'jongkerel' is daar zijn carrière begonnen. Vroeg opstaan, hard werken, ijzeren discipline, maar het vormde je karakter wel."
ONDERDUIKEN In 1942 moest de familie onderduiken. "Ik weet het nog goed" vertelt Albert Betten met ernst in zijn stem. "Ik was toen een jaar of vijftien en we kwamen terecht op de boerderij van boer Hoekstra in Abbega. Een dappere kerel. Dat heeft veel indruk op mij gemaakt, want die man zette zijn leven op het spel voor ons. Mensen die onderduikers onderdak boden werden, als ze werden betrapt, gedeporteerd naar de werkkampen van de Duitsers of
standrechtelijk geëxecuteerd. We waren niet de enigen die hij verborgen hield. In totaal liepen er twintig onderduikers rond.” Na de overgave van de Duitsers was het oorlogsgeweld voor Albert Betten nog niet afgelopen. In 1946 moest hij in dienst. Hij kwam bij het Korps Mariniers, de zwarte baretten, de vechtjassen van het Nederlandse leger, en moest naar Nederlands-Indië, nadat President Soekarno meteen na de Japanse capitulatie de onafhankelijkheid van Indonesië had uitgeroepen. Wanneer hij over deze periode begint te vertellen daalt er een ingetogen sfeer van ernst neer in de personeelskamer van Garage Betten aan de Frittemaleane, waar naast Albert Betten ook zijn vrouw Gré Betten-Ritsma, zoons Paul en Jacky en rechterhand Douwe Rypkema aanwezig zijn. Zij weten blijkbaar wat er komen gaat. "Dat staat in mijn herinnering gegrift als een zwarte periode van mijn leven. Na de eerste politionele actie, die voor de Nederlandse strijdkrachten succesvol verliep, schakelden de Indonesische republikeinen over op de guerilla-taktiek. Sluipschutters, aanvallen vanuit hinderlagen. Het was een periode waarbij ik veel maten heb zien sterven. Nog steeds, bijna 70 jaar later schrik ik me kapot bij plotselinge harde geluiden." Meer wil hij er niet over kwijt, het heeft diepe indruk gemaakt, dat blijkt.
TERUG NAAR SNEEK In 1949 zit het Indië-avontuur erop voor Albert. Hij gaat aan het werk bij de Sneeker Bouwmaterialen Handel (SBH) aan de Zwarteweg. "Ik kon wel terugkomen bij mijn laatste werkgever, maar dan zou er een getrouwde jongen ontslagen moeten worden. Ik heb toen gezegd, laat die jongen maar blijven, ik red me wel." In 1957 ontmoette hij Gré Ritsma, de liefde sloeg toe en op 21 december 1960 trouwde het stel. "Let op de datum" verduidelijkt Betten met schalkse oogjes "21 december de kortste dag, maar wel de langste nacht!".
GARAGE BETTEN In 1953, tijdens zijn baan bij SBH, begon Albert Betten bij zijn woning aan de Waling Dijkstrastraat een autoverhuurbedrijf en in 1960 wordt Garage Betten gevestigd aan de Singel nummer 82 (het huidige pand van Galerie Peter Bax). Met een bescheiden bedrag aan eigen geld en 6000 geleende guldens van zijn broer en zus - "Die mocht ik terugbetalen wanneer ik kon" - startte hij daar met een garage, een PAM-pompstation en de autoverhuur-tak. In 1968 kwamen daar de panden Singel 84 en 88 bij. Het eerste
personeelslid was de 14-jarige Sjoerd van der Wal, later kwamen daar Dirk van der Schoot en Anne Knol bij. Paul Betten vertelt lachend over die periode: "Naast de garage was de verfwinkel van Speurder gevestigd en het gebeurde regelmatig dat iemand snel even een busje verf nodig had en daarbij zijn auto voor de pomp parkeerde. Dan was mijn vader er als de kippen bij om die auto af te tanken en stond hij bij terugkomst van die man met de rekening bij de auto te wachten." "Betalen, of een hamer op het dak" vult Jacky net zo breed lachend als zijn broer aan.
IMPERIUM Albert Betten was op de centen en alle verdiensten gingen terug in het bedrijf. Dat groeide als kool. In de loop der jaren kwam er een spuiterij/plaatwerkerij aan de IJlsterkade bij. In 1979 verkaste het bedrijf van de Singel naar de Valkstraat, het voormalige pand van Autobedrijf Pheifer. In 1980 werd het bedrijf van Garage Fritsma, verhuisd van de Oude Koemarkt naar een nieuw pand aan de Frittemaleane en daar failliet gegaan, overgenomen. In 1985 kwam er een vestiging in Joure bij (garage, verhuur en wasserette). In 1986 het bergingsbedrijf van Van der Woude op de Pampuskade. Het begon op een imperium te lijken. "Het was voor ons dan ook een uitkomst" vervolgt Jacky het gesprek " Dat in 2000 het Nuon verdeelstation achter ons bedrijf aan de Frittemaleane werd afgebroken en we daar al onze activiteiten naartoe konden brengen, want het was
5 FOTO’S: LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL
op zijn zachtst gezegd alleen logistiek al een lappendeken en allesbehalve ideaal werken. In 1996 werd Betten een VOF met Albert en zijn zoons Paul en Jacky als vennoten. In 2004 namen de jongens de zaak over en werd het een BV.
NOG STEEDS ZUINIG Betten was een mooi bedrijf geworden, maar Albert bleef op de penning. Je moet zuinig zijn op je spullen was zijn motto. Als het begon te regenen en de bergingsauto stond nog buiten, dan liep hij er als een haas naartoe om hem snel binnen te zetten. Maar vergat daarbij wel een keer om de kraan van de auto naar beneden te zetten. Het verhaal dat hij bij regen zijn fiets op zijn rug nam omdat anders de spatborden vuil zouden worden passeert ook nog de revue,maar dat nemen we met een korrel zout.
WATERSPORT De boog kon niet altijd gespannen zijn en ook op het water deed Albert Betten van zich spreken. Zijn liefde voor de watersport dateert al vanaf de oorlogsjaren toen zijn vader een Lark had. Aanvankelijk zonder zeil. Later werd dat opgelost met een zeil van kaasdoek. "Dat maakte ook niet veel uit" grapt Paul "Die dingen waren toch haast niet te zeilen". Albert begon als bemanningslid bij Meester Cornelis in de Regenboog 2, maar toen hij het spelletje in de vingers had, kocht hij in 1968 de Regenboog 67 'Onrust' van A. Bakker uit Amsterdam. Zelf een Regenboog sturen was heel andere koek dan bemannen, maar Albert was 'retefanatiek'. Steevast uitgerust met een stropdas om, werden protesten ter plaatse afgehandeld, hoezo protestcomité? "Dat leidde een keer in een wedstrijd tot twee diskwalificaties omdat een schip met vier man finishte en het andere met twee” vertelt Paul hard lachend. "Je raadt het al, mijn vader protesteerde tegen het andere schip en stapte over om de stuurman weleens even te vertellen hoe de zaken in elkaar staken. Dat schip finishte met vier man terwijl de Onrust slechts twee man aan boord had. Van die tijd dateert zijn ‘geuzennaam’ De Messentrekker." In 1975 werd de Onrust verkocht aan Piet Bonnema, waarna Betten in Leiden, bij jachtbouwer J Nijhuis, de 104 - Greate Pier nieuw liet bouwen. Daar voer hij in tot 1988 waarna het schip werd verkocht aan Van Dort uit Leeuwarden, die nog steeds eigenaar is. Als familieschip fungeerde de SK-kotter van SKJachtbouw aan de Oude Oppenhuizerweg. Zoon Paul voer achtereenvolgens in de Flits, de Vrijheid en de Regenboog, broer Jacky was geen zeiler. Albert Betten: "Terugkijkend kan ik alleen maar concluderen dat wij in de afgelopen ruim zestig jaar een prachtig bedrijf hebben neergezet. Er werd hard gewerkt, en nog steeds, maar dat is nooit ten koste gegaan van de sfeer. We hebben bijzonder weinig verloop van personeel gekend en de mensen die vertrokken begonnen veelal voor zichzelf. We waren dus ook een kweekvijver voor ondernemers in de garagebranche.” Paul en Jacky Betten staan sinds 2004 aan het roer van het familiebedrijf. En Albert...? Die komt nog elke dag een ‘bakje doen’ op de Frittemaleane, maakt steevast een praatje met alle personeelsleden en weet precies wat er omgaat.
6
NUMMER 10 • 2016
VIPSHOP
schatkamer aan mooie merken met intrigerende verhalen De VIPSHOP aan de Oosterdijk in Sneek omarmt de filosofie dat een kledingstuk zowel een weerspiegeling van als ook een aanvulling hoort te zijn op jouw persoonlijkheid. Dat houdt in dat de winkel een arsenaal aan merken herbergt, die stuk voor stuk, een verhaal ‘aan hun broek’ hebben, uit de koker van een eigenzinnige of eigenwijze ontwerper komen, een spraakmakende filosofie hebben, of kunnen bogen op een roemrucht verleden. De merken Armor Lux en By-Bar zijn daar exponenten van. JOS (LINKS) EN BART ERINGA
Duurzame fairtrade Bretonse topkwaliteit Bonneterie d'Armor werd in 1938 opgericht door de Zwitsers-Duitse zakenman Walter Hubacher. Hij startte met de productie van kwaliteitsondergoed en Bretonse gestreepte shirts onder het label ‘Armor Lux’.
MODERNE MAAR TIJDLOZE ESSENTIALS In 1970 presenteerde het bedrijf zijn eerste prêt-à-porter collectie, op dat moment bestaande uit ondergoed, gestreepte Bretonse maritiem georiënteerde shirts en dito jumpers. Naast de consumentenmarkt veroverde Armor Lux de markt voor werkkleding, zodat de Franse postbodes, politieagenten, brandweerlieden en personeelsleden van de Franse spoorwegen in kleding van Armor Lux rondliepen. Armor Lux, met inmiddels meer dan 6000 werknemers, heeft duurzaamheid vanaf dag één altijd hoog in het vaandel gehad en is gedurende haar bijna 80-jarige bestaan voorloper geweest in maatschappelijk verantwoord en Fairtrade ondernemen.
BY-BAR is een Nederlands kledingen accessoire-label opgericht door Barbara. In 2008 is BY-BAR begonnen met oorbellen. Inmiddels is de collectie uitgegroeid tot een volledig op elkaar afgestemde serie kleding en accessoires, bestaande uit moderne essentials met een rijke uitstraling en prachtige details. Niet aan trends onderhevig, maar tijdloze nietseizoensgebonden artikelen.
HET ONTSTAAN VAN BY-BAR
Een paar jaar geleden introduceerde Armor Lux tijdens de BBB show in Berlijn de ‘Heritage Collection’. In deze collectie staat de mooie, stoere en authentieke kledingstukken van Bretagne centraal en daarnaast worden historische Bretonse breitechnieken gebruikt in sommige kledingstukken. In het middelpunt staat het ‘core product’ van Armor Lux, waar het allemaal mee begon, het Bretonse gestreepte shirt. Enkele andere aansprekende producten uit de collectie zijn: de Caban, de Bretonse (vissermans) kiel, de schipperstrui, en de Kabig, een schippersjas met capuchon en twee steekzakken aan de voorkant, waarbij het stiksel verwees naar de familie waartoe de drager behoorde, zodat wanneer iemand verdronk men de persoon kon identificeren aan het stiksel van zijn Kabig.
Barbara: “Voor mijn vak als inkoopster heb ik de hele wereld afgereisd en kwam ik altijd geïnspireerd van deze reizen terug. Vaak nam ik producten mee die erg in de smaak vielen bij vriendinnen. Hierdoor kwam er een moment waarop ik wist, daar moet ik iets mee doen. Mijn impulsiviteit, creativiteit en ondernemerschap vormen de bron van BY-BAR. Hoewel je merkt dat de fases in het ontwerp- en ontwikkelproces steeds meer in vaste banen worden geleid, vind ik het belangrijk dat nog niet alles van tevoren vastligt. Juist tijdens mijn reizen, gebeurt er veel en zie ik veel waar ik nieuwe inspiratie van krijg. Omgeving, cultuur en de ambachtelijke mogelijkheden zijn de ingrediënten voor de ontwikkeling van het BY-BAR assortiment.
Armor Lux staat voor: Stoer, Bretons, Authentiek, Milieuvriendelijk en Maatschappelijk verantwoord. En boven alles Mooi!!
Ieder artikel van het BY-BAR label is door mijzelf ontwikkeld
Heritage Collection
en heb ik ook zelf bij fabrikanten ondergebracht. Een groot deel van de productie vindt plaats in Portugal en Italië. Ik ben veel op reis en ontmoet daar al mijn fabrikanten, het persoonlijk contact dat we samen hebben is een heel groot deel van het succes van BYBAR. De ‘Autumn-Winter 2016’ collectie laat duidelijk de groei zien die BY-BAR doormaakt. De collectie is breder, completer en rijker geworden. Breder in het productaanbod en rijker in haar materialen zoals leer, mohair en mooie grove breisels. Navy, off black, biscuit en grey met accentkleuren als red, camel en olive green bepalen evenwichtig het kleurbeeld. De accessoires maken iedere outfit helemaal af.
7
IS HOUTSPECIALIST GERRIT HOFSTRA VAN ZIJN GELOOF GEVALLEN? Onlangs kwam houtbouw specialist Gerrit Hofstra uit Oppenhuizen in het nieuws met een door hem ontworpen 13,5 meter lang aluminium jacht, de Hofstra Alu 13,50. Een aluminium schip van de hand van een houtbouwer? Is Gerrit Hofstra van zijn geloof gevallen? GrootSneek ging poolshoogte nemen bij de boerderij annex werf van Gerrit Hofstra in Oppenhuizen. "Ik ben van kindsbeen af opgegroeid tussen de bootjes. Zestig jaar geleden geboren in Grou waar mijn vader een jachtwerf had De Groot en Hofstra (van de Pikmeerkruisers). Ik liep als jochie van drie turven hoog altijd ‘rond te spanen’ in de timmerwerkplaats. Ik had wel affiniteit met hout en leerde door de jaren heen veel van de timmerlieden, zoals het veilig omgaan met die grote professionele machines, maar ook veel over de kenmerken en gedragingen van hout. Logisch dus dat ik zelf ook een houten zeilbootje had, een Akkrumer jol die nu nog bij mij op zolder hangt." "Na de Mavo en de MTS, waar ik Weg- en Waterbouw en Bouwkunde heb gedaan en twee jaar ‘vertraging in des konings wapenrok, kwam ik aan de slag bij een scheepstimmerbedrijf in Bergum, waar ik tien jaar met veel plezier heb gewerkt en veel heb geleerd." Omstreeks 1981, tijdens de Schildweek leerde Gerrit zijn latere vrouw, Jeanet van Overhagen kennen. Ze trouwden in 1984 en verhuisden in 1985 naar Oppenhuizen waar ze een boerderij kochten die behoorlijk wat ellebogenstoom kon gebruiken voordat de term bewoonbaar erop geplakt kon worden. Ik die maanden van klussen hebben ze op hun aluminium boot, een Verhoef Flowerland 965 gewoond.
VERBLIJFSRUIMTE VOOR ZES PERSONEN Wie vanuit de kuip afdaalt in het schip komt terecht in de kombuis, met een gezellige hoekbank. De keuken is van alle gemakken voorzien en kastruimte is er in overvloed. Het geheel heeft een warme uitnodigende uitstraling. Daarnaast heeft het schip helemaal voorin, midscheeps en in de ruime eigenaars-hut helemaal achterin zes slaapplaatsen en veel bergruimte.
vrouw Jeanet als ikzelf waren en zijn nog steeds elk weekend in het seizoen op het water te vinden met onze boten, want inmiddels was het gezin uitgebreid met dochter Jansje en zoon Hans, die ook fervente watersporters zijn geworden. Door zijn uitgebreide netwerk in de zeilwereld had Gerrit nooit te klagen over een gebrek aan werk; er was altijd wel een schip met averij of schade. Hofstra maakte er een uitdaging van om de beschadiging zo mogelijk onzichtbaar te repareren en dat was bij de op vlam gebouwde 16 m2-en soms geen sinecure.
EIGEN BEDRIJF Nadat de boerderij naar wens was verbouwd, begon Gerrit voor zichzelf met bouw, verbouw, reparatie en onderhoud van houten eenheidsklassen. Daarnaast verzorgde hij in nauw overleg met de jachteigenaren de betimmering van hun schip. Wat zijn ogen zagen konden zijn handen maken. "Zowel mijn
Daarnaast deed hij niet alleen van zich spreken als een begenadigd timmerman, maar stuurde hij zijn 16 m2-en viermaal naar een NoordNederlands kampioenschap (zowel in de 4104 als de 4375)
ALU 1350 “Doordat wij zo veel op het water wa-
ren met onze meer dan 30 jaar oude Verhoef, begon ik steeds vaker na te denken over hoe het ideale schip er voor mij uit zou zien. Mijn eisenlijstje zag er grofweg als volgt uit: • H et moest van aluminium zijn - dat is lichter, onderhoudsvrij, vaart over het water in tegenstelling tot staal dat water verplaatst, en het is milieuvriendelijker doordat je een minder zware motor nodig hebt om dezelfde snelheid te bereiken. • De nadruk moest komen te liggen op een grote buitenruimte - dus een grote open kuip die met een cabrioletkap in een paar seconden dicht te maken is. • Retro lijnen - met een knipoog naar de Verhoef die we zo lang hebben gehad • Voorzien van een zwemplateau • Ruimer dan de Verhoef
uitgedacht. En professionele hulp kreeg hij van jachtarchitect Jan Visser uit Sneek die het lijnenplan uiteindelijk op papier zette. Het eindresultaat was een sierlijk gelijnde retro speedboot/ dagkruiser, de Hofstra Alu 13.50. Zijn broer Henk deed de techniek, hij het timmerwerk. De aluminium speedboot heeft een vorstelijke uitstraling, een riante kuip en een cabrioletkap die in een handomdraai open en dicht is te klappen.
Zoals de naam al aangeeft is de Hofstra Alu 13.50 geheel uit aluminium gebouwd. Met een rompdikte van 5 mm, terwijl voor de opbouw en het dek 4 mm dik aluminium is gebruikt. In combinatie met een Volvo D6 met 370 pk kan de relatief lichte Alu 13.50 een topsnelheid van 20 knopen (37 km per uur) halen. Overigens is de aluminium Hofstra ook te leveren in composiet en vaart dan nog een paar kilometer sneller.
Vele uren werden achter de tekentafel doorgebracht, alle details werden
WIJ WILLEN OOK WEL EENS WINNEN… Winnen. Wij zijn er niet goed in. Staatsloterij, bankgiroloterij, postcodekanjer. Het wordt ‘m niet. Zelfs die rollade bij de verloting van de voetbalclub gaat aan onze neus voorbij. Maar dat echtpaar aan de Troelstrakade in Sneek dat vorige week € 276.000,00 won bij de Postcodeloterij gunnen we het van harte! Want jaloers zijn we nooit.
Wie wint de prijs voor de beste oplossing? Omdat we zelf (bijna) nooit iets winnen, gunnen we jullie die prijs. Lever ons een kandidaat voor een vacature. Wordt dit een match en werkt hij of zij minimaal 80 uur? Dan krijg jij een Bol.com-bon van € 25.00! Deal? Op zoek! Hieronder staan onze gegevens. Zo: dan gaan we nu onze kersttruien uitpakken en passen.
Eigenlijk moeten we het wel even een beetje nuanceren. Gisteren kwam er een mail van de Postcode-loterij. We mogen een gebreide kersttrui uitzoeken! We weten ook al welke we gaan kiezen. Janet krijgt een schele eland op de borst en Helle de gevilde kalkoen. Laat de kerst maar komen! Hebben wij ook eens iets gewonnen! Intussen breken wij onze hersenen op ons andere probleem: vacatures invullen. De economie trekt aan. Bedrijven hebben goede mensen nodig. De rode loper hebben we al uitgerold.
COLUMN HELLE KONING & JANET VAN DER HORST
Het gebak staat klaar voor de goede mensen. Enthousiast. Vakbekwaam. Flexibel. The best man (m/v) on the job: dáár staan we voor.
Lange Veemarktstraat 2e te Sneek Tel. 0515-746014 Jobz-on.nl • ZZProof.nl • Veemarktblog.nl
8
NUMMER 10 • 2016 WETHOUDER STELLA VAN GENT
"Samenwerking onderwijs en gebiedsteam is de spil in jeugdzorg-problematiek” Sinds 1 januari 2015 zijn gemeenten verantwoordelijk geworden voor de jeugdzorg. Jeugdzorg is een verzamelnaam voor alle voorzieningen die er zijn voor de jeugd die problemen heeft en specifieke zorg nodig heeft. Die zorg kan op een breed spectrum betrekking hebben, van op jeugdigen toegesneden psychische hulp tot schuldhulpverlening. En daarmee hebben de gemeenten een behoorlijk gecompliceerd traject 'op hun bordje' gekregen. Met als gevolg dat veel gemeenten worstelen met manier waarop ze 'de koe bij de horens moeten pakken'. GrootSneek sprak met wethouder Stella van Gent over de aanpak van de gemeente Súdwest-Fryslân. "Je kunt focussen op de uitvoering van de wet, er dus voor zorgen dat alle hulpverlenende instanties binnen dat brede spectrum goed samenwerken en dat doen we natuurlijk ook wel, maar daar neem je het probleem niet mee weg. Wij richten ons daarnaast dus ook op de zaken die de problemen (kunnen) veroorzaken. Zeg maar het preventieve traject. Denk dan aan ouders die gaan scheiden, psychisch behoorlijk ingrijpende gebeurtenissen voor kinderen zoals de overgang van het ene naar het andere type onderwijs, pesten, weerbaarheid, onrust in de straat, werkloosheid, armoede. Het zijn allemaal onderwerpen waar kinderen en jongeren mee te maken kunnen krijgen. Wanneer dat tijdig wordt gesignaleerd en meteen wordt aangepakt is de kans groot dat het probleem wordt opgelost. Wanneer er, doordat er sprake is van onduidelijkheid wie welke problemen aan moet pakken, ruis op de lijn ontstaat, kunnen dergelijke relatief kleine gebeurtenissen uitgroeien naar structurele problemen, waardoor er een beroep moet worden gedaan op de bovengenoemde jeugdzorginstanties. Het onderwijs kan hierin een cruciale rol spelen en dat wordt door dat werkveld ook onderkend.”
De school heeft hiervoor verschillende ideeën ontwikkeld. Zo komt er een Wereldcafé om de betrokkenheid van ouders bij de school te vergroten. Ook wil de Thomas van Aquinoschool voor een volwaardig naschools aanbod zorgen waar alle kinderen aan mee kunnen doen. Professionals van de school, het gebiedsteam, de kinderopvang, GGD en politie werken samen om kinderen en ouders te ondersteunen in hun sociaal en maatschappelijk functioneren. Daarnaast begeleidt de school samen met een huiswerkinstituut leerlingen die naar het voortgezet onderwijs zijn gegaan bij het leren ‘leren’. Hiermee wordt de overstap naar het middelbaar onderwijs gemakkelijker en is de kans op voortijdige schooluitval kleiner.
MBO-SCHOLEN
INTEGRALE KINDER AANPAK (IKA) De integrale kinder aanpak gaat uit van een doorlopend traject van 0-12 jaar. In de praktijk betekent dat veelal dat kinderen met 2 jaar op de peuteropvang komen en met vier jaar op de basisschool. Wettelijk is een integratie tussen de peuteropvang en het basisonderwijs nog niet mogelijk, maar we zijn blij dat we wel initiatieven zien, waarbij scholen en organisaties als de kinderopvang 'Kinderwoud' hun nek uitsteken om samen die integrale kinder aanpak te realiseren. In Sneek draaien nu drie innovatieve pilotprojecten op de Johannes Postschool, de Zwetteschool en de Thomas van Aquinoschool. Binnen deze pilots werken de scholen samen met kinderopvang en peuterspeelzaalwerk (Kinderwoud), jeugdhulp, jeugdgezondheidszorg en de gebiedsteams. De zogeheten leefwereld en leerwereld van kinderen worden beter met elkaar verbonden. Want
zorgen en problemen beginnen of stoppen niet bij de deur van de school. Scholen worden Integrale Kind Centra.
de belangrijkste schakel te pakken. Dankzij deze werkwijze hebben we alle jongeren in beeld en dat is ook het streven van de gebiedsteams.”
GEBIEDSTEAMS
PILOT-SCHOOL
“We moeten ervoor zorgen dat we vragen en zorgen van kinderen en jongeren snel signaleren en meteen handelen. Dat voorkomt dat zaken uit de hand lopen.” Het uiteindelijke doel is om de groeiende vraag naar intensieve jeugdzorg terug te dringen. Van Gent: “Met de verbeterde integratie van het onderwijs met de gebiedsteams hebben we
Piet Hein Herfkens, directeur Thomas van Aquinoschool spreekt bevlogen over zijn school in Lemmerweg-Oost in Sneek. “Wij willen het verschil maken in de wijk. Leren is veel meer dan taal en rekenen. Muziek, theater, bewegen, samenwerken, contact zoeken, elkaar ondersteunen. We hebben een stevige, op de wijk gerichte brede school
neergezet de afgelopen jaren. Nu zetten we als pilot-scholen een stap verder en leggen we verbindingen met het gebiedsteam, de buurtsportcoaches en ouders. Mensen weten ons te vinden en de drempel om vragen te stellen en hulp te vragen is laag. Het is aan ons om ervoor te zorgen dat kinderen en hun ouders snel de juiste ondersteuning krijgen. ”Mensen weten ons te vinden en de drempel om vragen te stellen en hulp te vragen is laag. Het is aan ons om ervoor te zorgen dat kinderen en hun ouders snel de juiste ondersteuning krijgen.”
De medewerkers van de gebiedsteams (voorheen schoolmaatschappelijk werk) zijn niet alleen te vinden op basisscholen. Ze zijn er ook voor leerlingen in het voortgezet onderwijs. En binnenkort ook op alle Mboscholen in de provincie. De problematiek van de leerlingen op het Mbo verschilt met de leerlingen op het voortgezet onderwijs. Het gaat om jongvolwassenen die zelfstandig in het leven (willen) staan en ook hun eigen problemen willen oplossen. Voorheen was het aan de scholen zelf en aan de gemeenten waar de scholen stonden om ondersteuning te regelen. Nu zijn alle Friese gemeenten samen verantwoordelijk en betaalt ook iedereen mee aan de hulp voor jongeren die wel een extra steuntje in de rug kunnen gebruiken. Zo is een integrale leerlijn gecreëerd voor jeugd van 2-ca 22 jaar, met de medewerkers van de gemeentelijke gebiedsteam als linking pin tussen de jeugdzorginstanties en het onderwijs. "Op die manier denken we het aantal jongeren dat in een traject komt van intensieve begeleiding via professionele jeugdzorg instanties, te kunnen reduceren" aldus Stella van Gent. "Het zal best nog wel een weg worden met voetangels en klemmen, maar als ik naar de goede wil en het enthousiasme kijk van alle meewerkende organisaties, zijn de praktische problemen daar ondergeschikt aan."
9
Het kleurrijke leven van Piet Hettinga
Hegemer Piet Hettinga (55) is een duizendpoot die zich thuis voelt op een heleboel verschillende gebieden. Hij heeft een passie voor schaatsen en dan het liefst onder extreme omstandigheden. Hij heeft een technisch installatiebedrijf, maar is ook eigenaar van prachtige authentieke salonboten. Werkweken van zestig uur zijn eerder regel dan uitzondering. Eerder dit jaar kocht hij de loods van Watersportvereniging Heeg. De grote witte letters op de loodsdeur hoeft hij niet te vervangen. “WSH, staat gewoon voor ‘Watersport Hettinga’, niet zo moeilijk toch?” Een gesprek met een eigenzinnig maar oh zo aimabel mens, die op het moment van het interview enorm over de gezondheid van zijn vriendin in zit. “Ik weet niet hoe het komt, ik ga elke dag bij haar op bezoek. Het is een hele moeilijke periode, ik denk ook de hele dag aan haar. Het doet heel wat met me, het grijpt me aan. Zij is mijn eerdere buurvrouw, ik ken haar nu sinds twee en een half jaar beter. Ik was nooit veel thuis. Toen mijn moeder twee jaar geleden overleed, zijn we bij elkaar gekomen. Het is heel erg sneu hoe het nu met haar is. Voor haar nog veel meer dan voor mij. Het verdriet snijdt dwars door mij heen.” We zitten midden in ons gesprek als Piet dit verhaal open en eerlijk vertelt. Met een minimum aan woorden, ingetogen. Een beer van een kerel wiens ogen vochtig worden. We zwijgen een moment. “Je mag het wel opschrijven, maar geen naam verder. Het is te privé.” Weer zwijgen we.
ZELFSTANDIG Piet Hettinga komt uit een groot gezin van zeven kinderen. Een mooie jeugd met ‘slootjespringen, belletje trekken en veel kattenkwaad uithalen’. Samen met zijn enige broer Hielke nam hij het installatiebedrijf over na het overlijden van hun vader. “Toen ik 22 jaar was overleed heit, dat is natuurlijk veel te jong. Mem, mijn broer en ik hebben de zaak toen voortgezet. Op mijn 35ste ben ik uit het familiebedrijf gestapt. Twee kapiteins op een schip dat werkt niet. Zoiets. Ik ben toen als zelfstandig installateur en loodgieter verder gegaan, in gas, water en elektrisch.” Het eigen baas zijn past bij Piet en hij zou ook niet anders meer kunnen en willen, dat is wel heel duidelijk. “Ik mag niet over mijn leven mopperen, prachtig. Ik ben altijd eigen baas geweest. Ik doe wat ik wil. Ik ben veel bij Lankhorst in Sneek aan het werk. Ik ben daar een van de loodgieters, al dertig
jaar. Niet in dienst, ze roepen mij als ze iets nodig hebben. Ga er maar van uit dat bij Lankhorst wel 30 km buis van mij ligt. Ik heb daar al heel wat werk verzet.”
land zaten, hadden van de 150 deelnemers 145 last van bevriezingsverschijnselen. Ik niet! Vroeger droeg ook niemand een bril en bivakmuts. Klaar!”
UITBETALEN IN ONDERBROEKEN
SALONBOTEN
Dat Piet Hettinga niet bepaald doorsnee is, wil hij wel illustreren met een anekdote die nog niet zo oud is. “Ik had een klus voor iemand in het dorp gedaan, een dakreparatie. De man had een eigen kledingzaak en heeft nog een zakelijke partner in kleding. Ik heb toen geregeld dat hij mij in onderbroeken uitbetaalde. Acht stuks. Met ook nog wat geld. Ik hoefde toen niet naar de winkel om ondergoed, dat bespaarde mij mooi wat tijd. Ik kom altijd tijd te kort, ik heb het druk. Misschien neem ik wel eens teveel hooi op mijn vork. Ik heb wel eens op het dak gezeten met een gebroken sleutelbeen, opgelopen tijdens het fietsen. Ik stond toen dakleer te branden met mijn arm in de mitella.”
Voor de wal liggen twee prachtige exclusieve salonboten, de Maria is geschikt voor het vervoer van twaalf personen en op de Clasina kunnen maximaal veertig mensen mee. Ook heeft hij een Westlander in de vaart, een praam.
SCHAATSEN Al van jongs af is Piet Hettinga een sportliefhebber, hij was met zijn broer wedstrijdzeiler in de 470-klasse en hij reed verschillende fiets-Elfstedentochten. Tijdens een van die tochten op de fiets vloog hij over de kop en belandde hij in het ziekenhuis. Maar zijn grote passie is schaatsen en dan het liefst over grote afstanden, onder zware weersomstandigheden. ‘Schaatsen zit in mijn DNA’, zegt Piet. Hij reed als jonge kerel op het IJsselmeer in een wak en had alle mazzel dat hij niet verdronk. Hij was een verdienstelijk marathonschaatser, reed een keer of dertig 200 kilometertochten, wedstrijden met bijvoorbeeld Evert van Benthem en Rein Jonker. De Elfstedentocht van 1997 reed hij mee als wedstrijdrij-
der. Ook ging hij verschillende keren naar de Weissensee in Oostenrijk en naar Finland. “Kijk, hier heb ik er nog foto’s van”, laat Piet twee kiekjes zien. Wat meteen opvalt is dat de Hegemer geen bivakmuts en schaatsbril draagt. “ Het was hier 25 graden onder nul. Mensen begrijpen niet dat ik geen bivakmuts op heb en ook geen beschermbril draag. Mijn moeder is een De Winter, zou het daar aan liggen? Ik ervaar zo’n bivakmuts en bril niet als prettig. Ik kan wel eens een ‘dwarsbongel’ zijn, maar dat is de reden niet om zonder muts en bril te rijden. Trouwens, toen we weer in het vliegtuig naar Neder-
“Het is eigenlijk een uit de hand gelopen hobby van mij. Ik heb de Clasina in 1998 gekocht. Er gaat erg veel tijd en geld in zitten om de boten in de vaart te houden. Ik heb het varen met de salonboten moeten uitbesteden, maar ik heb nu eindelijk zelf de bevoegdheid om deze boten te varen. Ik ben dus reder en loodgieter, zo doe ik het nog steeds. Wie meer over de salonboten van Piet Hettinga wil weten, doet er goed aan om de site www.saloncharter.com te bezoeken. Aan het einde van ons gesprek vraagt Piet of het interview werkelijk in GrootSneek komt. Hij lijkt verbaasd en laat voor de zoveelste keer deze middag het woordje dussss… volgen. Met een ferme handdruk nemen we even later afscheid. Piet verdwijnt in de loods, waar hij grote plannen mee heeft. Daarover later misschien meer…
(H)EERLIJK GENIETEN DOE JE NATUURLIJK BIJ: Munkedyk 2A 8611 JM GAASTMEER • T 0515 46 99 22 / 0515 41 31 75
I www.boppedegolle.nl • E info@boppedegolle.nl
Stationsstraat 66 8601 GG Sneek • T 0515 41 31 75 I www.daaldersplaats.nl • E info@daaldersplaats.nl
Grootzand 24 8601 AW Sneek • T 06 46 99 38 10 I www.grootszand24.nl • E info@grootszand24.nl
Zuivelhoeve Sneek
Openingstijden
Kruizebroederstraat 44-46 8601 CM Sneek
Ma Di/Wo Do Vr Za
0515 43 31 54
@Zuivelhoeve-Sneek Zuivelhoeve-Winkels
13.00-18.00 09.00-18.00 09.00-21.00 09.00-18.00 09.00-17.00
@ZuivelhSneek @ZvhWinkels
11
‘Un Kuierke deur Sneek’
Deur Peter van Egmond
LANGS DE FOARMALEGE DRUKKERIJ FLACH Ut was in 1854 dat Jan Coenraad Flach fanút Kralingen bij Rotterdam met syn gesin overplaatst wurdde naar Sneek. Jan Coenraad was un ‘selfmade man’. Hij was onder andere karrider weest en had sich opwerkt tòt direkteur fan Van Gend & Loos in ut Rotterdamse havengebied. In Sneek wurdde hij agent fan Van Gend & Loos. Ut echtpaar Flach had seuven kyndes wêrfan’t twee op jonge leeftyd kwamen te overlijden. Fier dochters en één jonge bleven over. Dizze jonge, Andreas, sú de grondlêger wurdde fan de welbekende drukkerij Flach. Foardat de drukkerij in beeld kwam was Andreas kantoarbediende bij un deurwaarderskantoar. Of ut nou de leeftyd fan syn baas weest het, of dat der in Sneek netsjes betaald wurdde, is nyt dúdelijk te finen, at ik de reden achterhale wil wêrom’t dit deurwaarderskantoar der met stopte. De slúting fan dit kantoar sòrgde der foar dat Andreas syn baan kwyt raakte. Deur B & W wurdde Andreas op de nominasy setten om deur de gemeenteraad benoemd te wurden, mar de gemeenteraad besliste anders, men twifelde an ut feit, of dit kleine mantsje wel ut gesach en foaral de macht út kon oefene welke bij disse funksy hoarde. Andreas wurdde hier su boas over, dat hij de beslissing nam om dan mar un drukkerij te beginnen. Sonder enege kennis fan dit fak, sette de toen 27 jarege Andreas syn plannen úteen. Nòch frijgesel begon Andreas op 9 júny 1874 op ’e Marktstraat su doët bliken út un advertênsy. In de ‘Sneeker Courant’ fan dy week, staat te lezen dat der un boekbinnerij, papierhannel, stiëndrukkerij en un boekwinkeltsje opend wurdde, un hele ondernimming! Andreas was nyt echt un techneut en syn taak was dan ok faak ut ferpakken fan bestellingen, ok as winkelbediende bleek hij nyt echt geskikt. Oait mut due un jongkje weest hewwe, welke te lang deed over ut útsoeken fan un ansichtkaart, wêrop’t Andreas grommend sei, ‘ik hew nyt de hele dach de tyd, foar één sent!’
moest gaan foar werk. Etiketten foar bier, Limonade-gaseuze wurdden ferkocht an allerhande kafeehouwers welke de etiketten self op de flessen plakten. Deur dizze kleine òrders te kombinearen en in 6 tòt 8 kleuren af te drukken sat hier un redeleke hannel in. Dizze etiketten wurdden drukt op un stiendruksnelpers, dy t met hard werken en ut met de haan inlêgen fan ut papier soms wel 600 stuks in un uur hale kon, in één kleur. Om mear werk binnen te halen moest Andreas ok op reis. Ok dit was nyt un hobby fan um, want ut duurde um allemaal feul te lang, ut measte ferfoer ging toen nòch met de peardetram of selfs lopens, un enkele kear kon y met de trein. Un feul hoarde útspraak fan um was dan ok, ‘regent ut, dan gaan ik nyt op reis!’ Op syn 35ste troude Andreas en kreech ok kyndes. Fanút de Marktstraat ferhúsde de fabryk naar de Kleine Kerkstraat, in ut pand dêr’t later de slagerij fan Spoelstra te finen was. Un gevelstiën konnen we hier fine wêr’t op ston dat der un Flach woand had. Na rúm feartech jaar, in 1916 droech Andreas de fabriek over an syn beide soans dy’t un nieuwe fabryk an de Liwwarderdyk betrokken. Lange jaren was de drukkerij un nyt fut te denken bedriëf in Sneek, etiketten foar onder andere Heineken, Douwe Egberts en later ok foar Intel gingen hier de deur út. Spitechgenoech fertròk ut bedriëf út Sneek, en festegde sich in Heerenveen, dêr’t ut na un nyt al te lange tyd faillyt sú gaan.
Wel wist Andreas, dat as hij un geslaagde ondernimming opsette wú , der op út
Eelke Lok is geboren en getogen in Drachten. Als journalist van Omrop Fryslân draait hij al bijna veertig jaar mee en is hij met name bekend van zijn verslagen van het skûtsjesilen, maar je zou hem tekort doen door hem het stempel sportjournalist te geven, want Lok is allround. Door zijn originele no-nonsense kijk op de wereld weet hij ogenschijnlijk ingewikkelde zaken vaak te relativeren en tot de essentie te herleiden. En dat is ook wat u in de columns van Eelke kunt verwachten. De vinger op de zere plek….
REÜNY/EKSPOSISY OP 12 NOVEMBER Foar oud medewerkers dy’t werkt hewwe an de Liwwarderdyk òrganiseare, de nieuwe eigenaren fan ut foarmalige fabriysgebou in samenwerking met ‘Sneek, su het ut weest!’ un reüny/eksposisy op 12 november anstaande fan 10:00u tòt 13:00u. Op dizze dach kanne oud medewerkers tegare met hun partner, foto’s bekieke en andere Flach relatearde items, onder ut genot fan un bakje koffy/tee met gebak. Opgave kan fia ‘Sneek, su het ut weest!’ Of deur middel fan un mailbericht naar hpvanegmond@hotmail.com. Ok sal tracht wurde om de gevelstiën fan de Kleine Kerkstraat dizze dach opnieuw in te metselen op ut pand an de side fan de Lindelaan. Mochten der oud medewerkers weze dy’t nòch foto’s of ander materiaal fan en over Flach hewwe wat we brúke magge foar dizze dach, dan binne we jum der erg erkentelek foar!
Huis Eind september commotie over de basisschool van Gaastmeer. Die moet dicht. Zonde. Gaastmeer had nog zo geprobeerd te profiteren van de regeling dat gemeenten in Nederland verplicht zijn om geaccepteerde asielzoekers-families op te nemen in woningen. Súdwest-Fryslân voldoet nota bene zowat het slechtst aan die verplichting. In Fryslân en dus in heel Nederland, want we doen alsof in deze krimpprovincie geen geschikte woningen zijn. Maar ze hebben wel samen met het schoolbestuur gezocht naar een woning in Gaastmeer. Niet gevonden. Hoe is het mogelijk. Want de oplossing was in dit geval zo verschrikkelijk gemakkelijk geweest. Wij wonen bijvoorbeeld naast de school in Gaastmeer. Een huis met vier slaapkamers, waarvan twee heel ruim zijn. En in de
winkels staan stapels stapelbedden. Ons huis staat al lang te koop. Om privéredenen, het heeft absoluut niets te maken met dat mooiste en heel sfeervolle dorp van Fryslân: Gaastmeer. Met die uitverkiezing doet de gemeente overigens ook niets, maar misschien vinden zij Sneek en Workum mooier; dat kan. Waarom heeft de gemeente ons huis niet gekocht? Of een ander te koop aangeboden woning. De gemeente heeft ineens ook weer allemaal geld, dus dat had wel gekund. Als je als gemeente zo’n huis koopt, wordt je alom geprezen: weer een geaccepteerd vluchtelingengezin gehuisvest. En ook nog in een dorp waar de integratie heel gemakkelijk zou gaan, het dorp had z’n taak wel geweten. Die mensen die daar komen wonen zijn
ook gelukkig, die komen in het mooiste dorp van Fryslân terecht. De school was goudgelukkig geweest, want het minimum aantal leerlingen was met één gezin gehaald. Ik neem aan dat de gemeente ook heel blij zou zijn met het kunnen handhaven van een school. En ik was ook tevreden geweest, blijf met fleur in deze pittige gemeente wonen. Natuurlijk, de gemeente wil geen huiseigenaar meer zijn. Richt daar dan iets voor op, een woningcorporatie of zo. Die in meer dorpen aan het werk kan. Begin eens op die wijze. Misschien wil de minister dan de school in Gaastmeer ook nog wel openhouden. Ons huis staat op Funda.
‘Onze smaak is allereenvoudigst, ‘Onze smaak is allereenvoudigst, we zijn altijd tevreden met het beste.’ we zijn altijd tevreden met het beste.’ (vrij vertaald naar oscar wilde) (vrij vertaald naar oscar wilde)
pakkenafdeling sneek
casual afdeling leeuwarden
In vier stappen een perfect pak stap 1: We nemen uw maten precies op en puaprobeert k k e n a f deventueel eling sneek een aantal van onze ‘paspakken’ of ‘pasjasjes’ om te kijken welke modellen u aanspreken.
vier stappen een perfect pak stap 2:
U kiest stoffen, voering en knopen. Voor ons maatwerk 1: werken we met toonaangevende stoffen. Deze stoffen soepel, kreukherstellend en hebben een stijlvolle emen uw zijn maten precies op en u probeert eventueel uitstraling.
antal van onze ‘paspakken’ of ‘pasjasjes’ om te kijken e modellen u aanspreken.
stap 3: Om helemaal c a shet u a lpak a f dof e l kolbert ing leeu w a r d e n ‘af ’ te maken, kunt u op de binnenkant uw naam, de naam van uw bedrijf of bijvoorbeeld uw trouwdatum laten borduren. stap 4: Na drie tot vier weken is het maatwerk klaar. Heeft u stap 3:bij ons een maatpak of maatkolbert laten maken, eenmaal dan alleofgegevens ophelemaal in onze computer, we kunt u Omslaan hetwij pak kolbert ‘af ’ tezodat maken, een volgende keer precies de maten en modellen weten.
op de binnenkant uw naam, de naam van uw bedrijf of bijvoorbeeld uw trouwdatum laten borduren. maatpak vanaf EUR 499.-
2: stap 4: Vruchtbare samenwerking st stoffen, voering en knopen. Voor ons maatwerk Na drie tot vier weken is het maatwerk klaar. Heeft u tussen Eringa en en we met toonaangevende stoffen. Deze stoffen eenmaal bij ons een maatpak of maatkolbert laten maken, Kledingreparatie Sneek dan slaan wij alle gegevens op in onze computer, zodat we oepel, kreukherstellend en hebben een stijlvolle Arjo Houtman van Eringa Herenmode en Ismet Koc van aling. een volgende keer precies de maten en modellen weten. Kledingreparatie en Stomerij Sneek hebben elkaar gevonden in een vruchtbare samenwerking. Eringa biedt mannen de mogelijkheid om een pak op maat te laten maken voor een ‘uiterst geschikte’ prijs.
De maten worden in de winkel aan de Oosterdijk opgenomen en er wordt een keuze gemaakt voor een mooie en passende stof. Ismet en Jan Eringa zijn een samenwerkingsverband aangegaan zodat Jan Eringa nog meer service kan bieden voor het vermaken van confectiepakken. Ismet is zelf kledingontwerper en kent dus alle ins and outs van het vak. Garantie voor een comfortabel pak op maat!
sneek
Vruchtbare samenwerking tussen Eringa en Oosterdijk 20 8601 bt Sneek t (0515) 41 32 16 leeuwarden Groentemarkt 11 Kledingreparatie Sneek Arjo Houtman van Eringa Herenmode en Ismet Koc van
maatpak vanaf EUR 499 www.janeringa.frl 8911jb Leeuwarden
t (058) 212 18 57
13
pswinkel Doar e D
Het voortbestaan van kleine dorpswinkels staat onder druk. Toch zijn er in het verspreidingsgebied van GrootSneek nog talrijke zelfstandigen die met plezier hun werk doen. GrootSneek gaat op bezoek bij de plaatselijke Doarpswinkel. Deze keer zijn we in Woudsend, bij Sparondernemer Edwin Kraakman (53) .
De buurtsupermarkt van Woudsend als middelpunt van het dorp
Wie het kantoor van Edwin Kraakman boven de zaak binnenstapt ziet meteen dat SC Heerenveen zijn favoriete voetbalclub is. Geen wonder, de jonge Edwin voetbalde ooit in de jeugd van de betaald voetbal organisatie en draagt de Pompeblêdeclub nog altijd een warm hart toe. “Ik omschrijf onze winkel als een dorpswinkel die letterlijk midden in het dorp staat, waarbij ik Woudsend een samenlevingsdorp noem. De mensen komen hier graag en het is in die zin ook een ontmoetingsplaats, een soort dorpshuis want je kunt bij ons in de winkel ook een kop koffie krijgen en vaak staat er allerlei lekkers om te proeven. Ik vind het ook jammer dat veel dorpswinkels verdwijnen want er is echt behoefte aan deze zaken.” Kraakman, geboren in Den Haag in een gezin van vier kinderen en tegenwoordig wonend in Boyl met vrouw en twee kinderen, zit nu voor het vijfde jaar als Sparondernemer in Woudsend. Daarvoor had hij winkels in Heerenveen, Winschoten, Deventer en nu dus als franchiser in Woudsend.
Winkel als middelpunt van het dorp “Laat ik duidelijk zijn, het verlies en de winst zijn voor mij, cru gezegd. Maar deze winkel is veel meer voor mij, het is mijn hobby, het is mijn leven. Een dorpskruidenier is veel in zijn winkel en werkt hard en dat geldt ook voor mij, altijd met plezier. De ene keer ben je de dokter, de andere keer de postbode of de bezorger. Als iemand een akkefietje heeft gehad, dan geef ik nog wel eens een bosje bloemen om de mensen weer op te fleuren. Wij doen eigenlijk alles voor de mensen. We hebben hier bijvoorbeeld een bezorgservice tot in de keuken met ons volledige assortiment, waarmee we door heel Friesland bezorgen. We zijn heel divers en vormen in die zin het
middelpunt van Woudsend. Op deze plek zit al heel lang een winkel, heel vroeger zat hier een schildersbedrijf. Ik heb nog een oude schilderskar van een mevrouw gekregen. Dat was dus ver voor mijn tijd. Ik voel me en ben een vrije ondernemer. Daar bedoel ik mee dat ik bijvoorbeeld lokaal de lekkerste suikerbroden, kruidkoeken en andere lokale producten mag inkopen. De toeristen nemen die producten heel graag af.”
Openingstijden “Onze winkel is 365 dagen in het jaar geopend. Dat was toen ik hier begon nog van acht uur ’s morgens tot zes uur ’s middags. Dat werd van acht tot acht omdat de collega supermarkten in de omgeving dat ook deden. We krijgen hier een heel divers publiek, gelukkig nog altijd meer dan 50% aan dorpsbewoners. Er wordt vaak tegen mij gezegd dat wij ‘het van de toeristen moeten hebben’. Ik antwoord dan altijd weer dat ik ontzettend blij ben met onze eigen dorpsbewoners, die zijn hier in Woudsend verschrikkelijk trouw. Zo zijn wij op onze beurt weer zeer actief in het maatschappelijke dorpsleven, door middel van sponsoring van lokale verenigingen en het ondersteunen van andere dorpsactiveiten”.
Samenwerking Hoe zit het met de samenwerking tussen de verschillende bedrijven in Woudsend? “Die samenwerking is er wel. Ik zit ook in het bestuur van de plaatselijke ondernemersvereniging. Ik ben wel zo eerlijk om te zeggen dat die samenwerking beter kan. Ik zou ook graag zien dat de plaatselijke horeca nog meer ging samenwerken. Als er in het verleden dingen fout zijn gegaan in de samenwerking ben ik van mening dat je er
een zandbak overheen moet gooien en met een schone lei opnieuw moet beginnen. Je moet er voor zorgen dat mensen hier graag komen omdat er veel te beleven valt. Mijn idee is bijvoorbeeld om tijdens het Skûtsjesilen heel Woudsend af te zetten er een paar podiums plaatsen met artiesten, een munt en gaan met die banaan! Bedenk een verdeelformule, zodat we er allemaal iets aan hebben. ”We zijn er druk mee bezig om de neuzen dezelfde richting op te krijgen bij verschillende activiteiten. Als voorbeeld van succesvolle initiatieven noem ik de Boerenmarkt die er afgelopen zomer was, en de Friese Sleepbootdagen in het voorjaar.” “Ik zie onze Spar ook niet als een eilandje in Woudsend, we moeten het met elkaar doen. Er werken hier negentien mensen van nul tot en met veertig uur. Ik geniet gewoon elke dag van deze winkel. Het is mij ook met de paplepel ingegeven, mijn ouders hadden in de Haagse Schilderswijk een klein supermarktje, ik weet ook niet anders.
Het mooiste is het omgaan met mensen. Er heerst hier naar het personeel ook een hele open cultuur. Als er in Woudsend een kind wordt geboren bezorgen wij een taartje, dat is gewoon erg leuk om te doen. Ik loop ook graag door de winkel al zit ik ook veel boven om de boekhouding e.d. te doen. Ik ga een keer per week met een vriend er op uit om andere winkels te bekijken, mijn blik verbreden. Ik wil nooit uitgeleerd raken, altijd leren van een ander. Samen delen! Ondanks dat alles wat harder is dan vroeger, probeer ik wel balans te vinden in het delen van ervaringen met collega’s.” Tot slot van ons gesprek nog de vraag wat de grootste uitdaging voor Edwin Kraakman in de nabije toekomst is. “Ik ben nu 53 jaar en ben bezig met een meerjarenplan. Ik ben met de Spar organisatie gesprekken aan het voeren over een grote verbouwing. We zitten echter nog in de brainstormfase hoor. Misschien moeten we de ingang van de winkel wel richting haven verplaatsen of misschien wel twee ingangen. We hebben hier een prachtige locatie aan het water!”
14
NUMMER 10 • 2016
HAPPY VAN DE HEIDE
"DIALOOG VERBINDT MENSEN EN VERANDERT DE WERELD" Happy van der Heide is coördinator van de Week van de Dialoog die van 7 tot en met 10 november plaats vindt op verscheidene locaties in Súdwest-Fryslân, als onderdeel van de landelijke gelijknamige week. Kinderen, volwassenen, bejaarden, mensen met een verstandelijke beperking, allochtonen en asielzoekers gaan in die week met elkaar in gesprek over onderwerpen met een maatschappelijk belang. Omdat er alle ruimte is voor eigen meningen, gevoelens, gedachten en ervaringen ontstaan er nieuwe inzichten, ideeën, komen ze samen tot waardevolle uitspraken en nemen de deelnemers verantwoordelijkheid voor hun eigen handelen. Dat riep bij ons net zo veel vragen op als het antwoorden gaf, dus gingen wij in gesprek met Happy van der Heide.
Wie is Happy van der Heide en hoe kom je aan de naam Happy? Happy van der Heide werd in 1963 geboren in Franeker, volgde een in-serviceopleiding verpleegkunde. Trouwde en kreeg drie kinderen, kwam in Almere Buiten in het ziekenhuis aan het werk, maar wilde (na de scheiding) wel 'kruipend' terug naar het Friese. Ze werd aangenomen in het Antonius Ziekenhuis in Sneek. Naarmate de jaren vorderden besefte ze in toenemende mate dat ze niet paste in de cultuur van 'het Antonius', dus nam ze ontslag. De kinderen waren inmiddels de deur uit, en ze zette ze haar hele 'hebben en houwen' te koop om te helpen bij de wederopbouw na de oorlog in Bosnië. «Twee weken voor vertrek werd de reis afgelast wegens onlusten in dat land" vertelt ze, "Maar ontmoette op dat moment een man en werd meedogenloos getroffen door Amor's pijlen. De gevoelens waren wederzijds en gelukkig kon ik het huis nog terugtrekken uit de verkoop en zijn we in 2015 getrouwd".
En de naam Happy? “Mijn roepnaam was Hetty. Ik heb een sab-
batical doorgebracht in Australië, waar de Australiërs mij steevast Happy bleven noemen, omdat ze, zo legden ze uit, die naam veel beter bij mij vonden passen. Ikzelf eigenlijk ook, (te meer omdat ik vernoemd ben naar mijn beppe Heppy) ik zat in die periode midden in een soort transitiefase van de commerciële zakelijke wereld naar een losser en creatief leven, dat voor mij een nieuwe levensinvulling bleek te zijn. En heb het dus (overigens met overtuiging) zo gelaten. Terug in Nederland ben ik toen ook creatieve workshops en cursussen gaan geven in vilten, leerlooien en papierscheppen. Daarnaast werd ik vrijwilliger bij Vluchtelingenwerk. Via via kwam ik destijds in aanraking met de organisatie ‘Fryslân in Dialoog’ en zo is het allemaal begonnen.”
thema was destijds ‘Geluk’. Ik bedacht me hoe gelukkig ik mocht zijn dat meerdere mensen aan mij dachten en mij er graag bij wilden hebben. Ik voelde mij gezien. Dus heb ik de stoute schoenen aangetrokken en ben gegaan. Een stap die ik achteraf gezien eerder had moeten zetten. Tijdens de startbijeenkomst trof ik mensen die net als ik zenuwachtig waren om zich kwetsbaar op te stellen. Maar door de sfeer van vertrouwelijkheid was het gemakkelijker om vanuit jezelf te praten. Zoveel openheid, zulke verschillende gedachten en toch ook weer zo herkenbaar. Het was mij duidelijk dat dit een communicatiemiddel is waarop je echt contact kunt krijgen met je medemens. Luisteren zonder vooroordeel om tot elkaar te komen."
Nine Eleven
Uit enthousiasme nam ze een week later de functie van coördinator op zich. Vernieuwing, meer diversiteit en verbinding was haar doel. "Het belangrijkste dat deelname aan 'De Dialoog' mij heeft opgeleverd is dat ik nu extroverter en vrijer in het leven sta. Het maakt mij niet zoveel meer uit wat anderen van mij denken. Ik ben goed zoals ik ben en weet dat mijn mening ertoe doet."
De Week van de Dialoog is in New York ontstaan toen, na de ramp op 'Nine Eleven', iedereen die ook maar een tint donkerder was dan lelieblank, met argwaan werd bekeken. Het eerste thema was: Wie zijn onze buren? "Toen ik in 2013 een uitnodiging kreeg om deel te nemen aan de dialoog, werd ik in eerste instantie afgeschrokken door het moeilijke thema. Wat weet ik daar nou van? Naast het gevoel onwetend te zijn en dat de dialoog iets was voor de intellectuelen onder ons, lag het risico voor afwijzing op de loer. Wat als iemand het raar vindt wat ik zeg, wat ik draag, waar ik voor sta? Om over het spreken in een groep het maar niet te praten. Nee, echt niets voor mij!" "Het jaar daarop kreeg ik uit verschillende hoeken verzoeken om mee te doen. Het
Thema 2016 Verbinding "Ik raad mensen aan om die drempel over te stappen. Schuif aan bij een van de dialoogtafels. Het thema van dit jaar is ‘Verbinding’. Een mooi en laagdrempelig thema, want wij zijn gemaakt voor verbinding. We willen er toch allemaal bij horen? Aan de deelname zijn geen kosten verbonden. Info en aanmelding via www. fryslanindia- loog.nl/sudwestfryslan/
van de notaris Codicil of testament? Moet het chinese vaasje naar nichtje Sylvia en de kraantjeskran naar broer Kees? Dit soort zaken laten mensen bij ons op kantoor vastleggen in een testament. Maar wat gebeurt er wanneer tante Miep dat vaasje wordt gegund omdat ze toch wat vaker op visite komt? Moet er dan een geheel nieuw testament worden opgesteld? Briefjes thuis in de la of mededelingen aan de familie zijn niet rechtsgeldig. Dergelijke zaken moeten in een testament of in een codicil worden aangegeven. Een codicil moet u zélf in zijn geheel met de hand schrijven, dagtekenen en van een handtekening voorzien. Let wel, indien u een partner heeft, raad ik u aan in het codicil op te nemen dat het pas rechtsgeldig is indien u tegelijk met óf na uw partner overlijdt. Dit om te voorkomen dat tante Miep, broer Kees of nichtje Sylvia zich direct melden voor de spullen. Het nadeel van een handgeschreven codicil is dat u afhankelijk bent van de goede wil van de vinder van het codicil. Een ander nadeel is dat niet alle goederen bij codicil nagelaten kunnen worden. Indien u meer zekerheid wenst en u verwacht geen structurele wijzigingen meer dan kunt u er voor kiezen om uw wensen vast te leggen in een testament. Een ander argument om het goed te regelen is het fiscale gedeelte. Wanneer het niet goed wordt vastgelegd kan er bijvoorbeeld twee keer schenkbelasting worden opgelegd. Al met al een bezoekje of telefoontje waard! Wilt u een voorbeeldcodicil van ons kantoor ontvangen, dan wel meer informatie over dit onderwerp, neem gerust contact op!
Mr. Gerard Vellinga De Wit & Dijkstra Netwerk Notarissen www.dewit-dijkstra.nl
De Wit & Dijkstra Netwerk Notarissen is aangesloten bij Netwerk Notarissen, het landelijke samenwerkingsverband van ruim 160 zelfstandige notariskantoren. De Netwerknotaris adviseert u deskundig, wijst u op de voor u aanwezige risico's en draagt concrete oplossingen aan. Voor meer informatie zie www.dewit-dijkstra.nl of bel 0515 - 41 78 85.
15
Bas de Boer “Tradities blijven smaken”
De 44-jarige Bas de Boer uit Sneek heeft een voor de buitenwereld opmerkelijke switch gemaakt: van uitvaartverzorger naar bakker. "Minder opmerkelijk dan de meeste mensen denken" vertelt hij, "Want als jochie van een jaar of tien hielp ik al in de bakkerij en later heb ik mijn bakkersvakdiploma gehaald. Pas later kwam ik in de uitvaartverzorging terecht. Daar ben ik uitgestapt toen mijn broer Alex en ik een meningsverschil kregen over de te volgen koers. Ik heb toen gekozen voor mijn oude métier, het bakkersvak, omdat meningsverschillen per definitie niet goed zijn voor een bedrijf. Een portret.
"Mijn vader zei altijd: 'Kan niet ligt op het kerkhof en wil niet ligt er naast!'" Het gezin van begrafenisondernemer Jan Æbe de Boer en Sjoukje de Boer - van der Goot, bestaande uit drie jongens en een meisje, was een echt ondernemersgezin. "Als er iets moest gebeuren was er geen discussie, het moest gewoon gebeuren, punt. Ondernemers woonden toen nog bij of boven de zaak, dus ik ben opgegroeid op het Hoogend en ging naar de Eben Haezerschool op het Oud Kerkhof en later naar 'de WG Baarda' om mijn middenstandspapieren te halen. Ik was toen al een nieuwsgierig ondernemend ‘gozertje’ en was reuze benieuwd wat er zich allemaal achter de gevels van al die winkels afspeelde. Gerard Poiesz van Bakkerij de Haan zag mij regelmatig door de ramen loeren naar de bakkers, die daar met het zweet op hun voorhoofd brood aan het bakken waren, en toen mocht ik daar klusjes doen".
VAN BAKKER NAAR UITVAARTVERZORGER Na de Baardaschool vervolgde Bas zijn opleiding aan het KMBO (Kort Middelbaar Beroeps Onderwijs) waar hij zijn bakkerspapieren haalde en bij een van de medewerkers van de Haan's Bakkerij aan de slag kon. In 1994 maakte hij de overstap naar het uitvaartbedrijf van zijn vader, waar broer Alex al werkte en werd daar vennoot. "Ik voelde mij wel 'senang' in de uitvaartbranche, voornamelijk door de afwisseling, hoewel je soms wel eens vreemde werktijden had. Ons kantoor zat aan het Hoogend en aan de Worp Tjaardastraat hadden we ons
eigen uitvaartcentrum. Weliswaar enorm gedateerd, we waren voor de crematies altijd aangewezen op Heerenveen of Goutum en we waren domweg uit ons jasje gegroeid". Er werden vervolgens plannen gemaakt voor een modern uitvaartcentrum en crematorium aan de rondweg van Sneek, tegenover de Schuttersveld sportaccommodatie. Jammer dat mijn in 2008 overleden vader, markante Sneker Jan Æbe de Boer dat niet meer heeft meegemaakt. Op 15 december 2010 werd door moeder Sjoukje de Boer de eerste paal geslagen en in 2011 verhuisde Uitvaartbedrijf de Boer van de duo-locatie aan het Hoogend en de Worp Tjaardastraat naar het UCS (Uitvaartbedrijf en Crematorium Sneek) aan de Harinxmalaan 1n in Sneek.
VAN UITVAARTVERZORGER NAAR BAKKER Ruim twee jaar geleden kregen de twee broers meningsverschillen over het toekomstige beleid van het bedrijf. "Dan moet je keuzes maken" legt Bas de Boer uit. "Twee kapiteins op een schip werkt niet. Dus hebben
we in goed overleg besloten dat ik een andere koers zou gaan varen. Populair gezegd: ik ben eruit gestapt. Ik ben vervolgens gaan praten met Eelco Dijkstra, die al vanaf zijn elfde als bakker werkt, eerst als duvelstoejager bij bakker ten Dam en later nadat hij de Havo, de Middelbare Bakker-vakschool en alles wat er in dit vak aan papieren te halen valt had afgerond, bij Bakkerij Kuipers aan de Johan Willem Frisostraat. Sinds 1992 is hij 'de bakker' bij de Haan's Bakkerij op het Hoogend.” Gerard Poiesz was de pensioengerechtigde leeftijd al gepasseerd en had wel oren naar een overname. Zodat Bas de Boer en Eelco Dijkstra zich sinds juni 2016 eigenaar mogen noemen van Bakkerij De Haan, gevestigd in het Fluithuis op het hoekje van het Grootzand en Hoogend. Op 1 juni 2016 is het pand aangekocht door de Stichting Oud Sneek, die het op den duur in de originele staat terug wil brengen. De Boer en Dijkstra huren het pand van de Stichting. Een pand met een rijke historie, en bovendien sinds 1968 een Rijksmonument. Het Fluithuis dankt haar naam aan de enigszins op blokfluit lijkende versieringen boven de ramen. Het gebouw is begin 17e eeuw gebouwd als koopmanswoning, bijzonder is ook de ingang van de kelder aan de zijkant van het gebouw (een zogenaamd pothuis). De gevel bestaat uit een gepleisterde trapgevel met boogblokken.
SMAAKVOLLE TRADITIE "Dat het een monumentaal pand is heeft zo zijn ‘voors en tegens’”lacht Eelco Dijkstra. “Groot voordeel is dat het een fantastische uitstraling heeft en als historisch pand goed past bij ons adagium 'Tradities blijven smaken', daarmee refererend aan ons authentieke vakmanschap en de producten waarvan de receptuur veelal een paar generaties terug gaat.” "Nadeel van een Rijksmonument is wel dat er nog geen spijker in de muur mag worden geslagen zonder toestemming van allerlei commissies” vult Bas aan. “We werken met producten die erg temperatuurgevoelig zijn. Dat betekent dat het 's zomers heet in de bakkerij is en 's winters koud, want zaken als dubbel glas en extra isolatie zijn taboe in monumenten. Gelukkig werkt Eelco hier al 25 jaar en is hij gepokt en gemazeld in het bakkersvak, zodat hij overal een passend antwoord op heeft. Ik hou mij meer bezig met de organisatie en de administratie en spring waar en wanneer nodig bij in de bakkerij." In totaal zijn er acht mensen werkzaam (waarvan een deel in een parttime dienstverband)
TOT SLOT? "We hebben hier vaklieden aan het werk, hebben een bedrijf in het mooiste pand van Sneek, maken op een ambachtelijke manier authentieke en alleen maar verse producten volgens traditionele receptuur en zijn niet voor een kleintje vervaard. Mijn vader zei vroeger altijd: Kan niet ligt op het kerkhof en wil niet ligt er naast'!"
www.allichtverlichting & www.allichtelektro.nl
MEET & TREAT
KENNISMAKINGSBEHANDELING
Ontdek de mogelijkheden voor jouw huid met de meet & treat kennismakingsbehandeling. Maak kennis met de wereld van anti-aging en huidverbetering.
PRIJS BEHANDEL A M N ÉÉ LIG
€ 49.95
- INTAKE - PEELING - HUIDANALYSE MET SKINANALYZER - MASKER - DIEPTEREINIGING - DAG OF NACHTVERZORGING
Verlichting & 1001 technische onderdelen
Bel voor een afspraak!
Oud kerkhof 6 - 8601 EE Sneek - 0515 - 413372
VERKEERSSCHOOL COBRA
UW HOOFDZAAK, HOOFDZAAK ONZE KOPZORGEN!
Hoogend 6a 8601 AE Sneek Tel: 088 - 3300 - 200 • Mail: info@vs-cobra.nl
www.vs-cobra.nl
#AANDEGRACHT
Secrets
100% (H)EERLIJ K & V ERRUKKELIJ K DE LEKKERSTE MAANDEN ZIJN NU! RESERVEER OP TIJD!
50%
KORTING op het 2e artikel
uit de gehele collectie SECRETS en PERFECT SILHOUETTE* *korting geldt op laagst geprijsde item
volg ons!
GROOTZAND 4 8601 AW SNEEK INFO@RESTAURANTAANDEGRACHT.NL WWW.RESTAURANTAANDEGRACHT.NL
Grootzand 20, 8601 AW Sneek devo-sneek.nl - 0515-412676
17
VOORZITTER JB TERPSTRA: "WIJKVERENIGING DE SPIL SPEELBAL VAN COMMERCIËLE BELANGEN" Wijkvereniging de Spil voelt zich door de gemeente Súdwest-Fryslân, heel politiek gezegd, aan het lijntje gehouden over de toekomst van Wijkgebouw de Spil aan de Molenkrite in Sneek. Tijdens het interview met voorzitter Jan Bernard Terpstra en Wim Luiks, voorzitter van de bouwcommissie van de wijkvereniging, vielen er wat minder diplomatieke woorden ten aanzien van de besluiteloosheid van de gemeente. JB Terpstra voelt zich alsof hij dwars door een muur moet om spijkers met koppen te kunnen slaan. "Ze horen ons aan maar luisteren niet" HET GESCHIL Het gaat dus allemaal om Wijkgebouw de Spil. Wim Luiks, voorzitter van de bouwcommissie van de Wijkvereniging legt uit. "De Wijkvereniging wil graag dat er planmatig onderhoud plaats vindt aan het gebouw. Het incidentele groot onderhoud wordt overigens keurig door de gemeente verricht, maar wij willen preventief onderhoud, voorkomen dat het gebouw erop achteruit gaat. Dus investeren in innovatie en optimalisatie. En daar krijgen we van de gemeente geen uitsluitsel over. “De werkelijke problematiek daarachter ligt veel dieper” vult Terpstra aan. “Daarvoor moeten we een paar jaar terug in de geschiedenis." Jan Bernard Terpstra, zeg maar JB: "Onze buurman is de Jumbo supermarkt en die wil graag nieuw bouwen op een terrein tussen de provinciale weg N354 Sneek-Woudsend en de accommodatie van tennisvereniging De Vliegende Bal en de hockeyvereniging SMHC. In eerste instantie was daarvoor de Tennishal Sneek in beeld. Die zou worden afgebroken en bovenop een nieuw te bouwen Jumbovestiging worden geplaatst. Daar stak Poiesz vastgoed een stokje voor, door het vastgoed van de tennishal over te nemen. De plannen van Jumbo werden aangepast en de geplande supermarkt werd een stukje verplaatst. De gemeente zegde haar medewerking toe aan de vestiging van een Jumbo op die plaats, maar de hockeyclub en de tennisvereniging alsmede een groot aantal wijkbewoners zagen ook dat plan niet zitten, zodat dat momenteel in de 'sudderpan' is gezet."
STAP TERUG, MAAR HOGERE KOSTEN "De gemeente ziet ons graag uit het bestaande gebouw vertrekken omdat ze dat stukje Sneek met omliggend gebied willen ontwikkelen voor woningbouw. De wijkvereniging zou dan moeten uitwijken naar het pand van de Jumbo, wanneer dat vrijkomt, maar daar worden wij niet blij van. Het Jumbo-pand ver-
keert in slechte staat en wij zouden minimaal 300 leden verliezen alleen al doordat wij op die locatie geen sportzaal hebben en geen grote zaal en de gemeente er niet veel voor voelt om er een dergelijke bijbouw neer te zetten. Ik heb de wethouder voorgesteld ons lekker te laten zitten waar we zitten en op de plaats van het vrijkomende Jumbo-pand seniorenwoningen neer te zetten. Bovendien betekent verplaatsing dat de in het verleden gedane investeringen verdampen en dat we voor hogere kosten komen te staan. Logisch toch dat wij als bestuur van de wijkvereniging daar niet veel voor voelen?"
ONDERZOEK
BEZWAAR MAKEN
De wijkvereniging voert al sinds 2013 overleg met de gemeente. Zo heeft er enkele jaren geleden al een onderzoek plaats gevonden of verplaatsing van de wijkvereniging van de bestaande locatie naar het supermarktpand een haalbare kaart was. De uitkomst van dat onderzoek liet aan duidelijkheid niets te wensen over: Het pand is te klein, bouwkundig niet in goede staat en slecht geïsoleerd, ook wat geluid betreft. Alleen de fundering zou bruikbaar zijn voor hergebruik. Ergo een en ander wordt onbetaalbaar, terwijl de wijkvereniging zich in het bestaande gebouw senang voelt.
"We willen als wijkvereniging niet dwarsliggen en we zijn ook niet tegen de komst van een Jumbo op een andere plaats. We zijn echt niet niet van die bezwaarmakers. Het liefst zouden we er in dialoog met de gemeente uitkomen, maar die dialoog komt op dit moment maar van een kant, er heerst een structurele ‘radiostilte' van de kant van de gemeente. En dat gebrek aan communicatie richting 'Die betrokken, actieve en enthousiaste Wijkvereniging De Spil', zoals burgemeester Hayo Apotheker het in het voorwoord van het jubileumboekje van De Spil verwoordde, die communicatie is al sinds de eerste besprekingen in 2013 ver beneden de maat en een gemeente als Súdwest-Fryslân onwaardig. We voelen ons als wijkvereniging niet serieus genomen."
"Als een maatpak" aldus JB. "Wij hebben 2000 leden, op jaarbasis komen er 20.000 mensen voor een scala aan activiteiten bij ons binnen de poorten. We hebben meer dan 20 commissies voor ruim 35 activiteiten. Onze exploitatie is kerngezond en we hebben financieel een mooie reserve opgebouwd, die we willen gebruiken om het pand te optimaliseren, bouwkundige innovaties door te voeren en de activiteiten van de wijkvereniging eventueel uit te bouwen. We zijn de grootste wijkvereniging van Sneek, maar voelen ons op dit moment een speelbal van de commerciële belangen.”
Het moge duidelijk zijn dat, alhoewel een en ander diplomatiek wordt verwoord, de ergernis van de voorzitter van de wijkvereniging niet van de lucht is. Tussen de regels door konden wij de volgende conclusie trekken: wanneer de komst van een nieuwe Jumbo voor De Spil betekent dat ze een behoorlijke stap terug moeten doen in de faciliteiten van de eventuele nieuwe accommodatie en bovendien voor hogere kosten komen te staan…. dan gaan de hakken in het zand.
19
• LIFESTYLE Op deze LIFESTYLE pagina geven drie Sneker specialisten iedere maand hun kijk op de laatste trends op het gebied van beauty&welness, interieur en wijn&spijs...
wijn&spijs
beauty&wellness
LIFT IT UP!
LIFESTYLE TIPS & TRENDS
In augustus heb ik verteld over wimperextensions. Je weet wel: die Bambi oogopslag. Mocht dit niet bij je passen, dan vertellen we je graag over een perfect alternatief. In het bijzonder perfect voor rechtere wimpers of wanneer je die wimperkrultang zat bent. Hanno Schüller, wijnkenner
De Lash Lift, ook wel wimperpermanent genoemd is overgewaaid uit Australië en zonder meer razend populair. Maar wat doet het?
DE KAMELEON
• H et krult je (rechte) wimpers (zeg maar gedag tegen je wimperkrultang) • 6-8 weken resultaat • Het geeft een open en frisse blik. • Het is verzorgend voor je eigen wimpers! (en ja, absoluut onschadelijk!)
Magda Scheltema Eigenaar Maggie’s Beauty & Spray-tan Salon
Herfst…HEERLIJK!! Stevige boswandelingen door het gure weer, afgepeigerd thuiskomen, haard aan en opwarmen met een glas stevige rode wijn, terwijl ze op de buis weer driftig rondetijden neerzetten in Thialf. Klinkt als een puik plan, nietwaar? Laat u de witte wijn deze herfst alstublieft niet links liggen lieve mensen.
Wel moeten we eerlijk zeggen, het effect is zoveel mooier als je er zelf nog een laagje mascara op doet. Dit zorgt voor nóg meer lift en effect. Bij veel salons worden trouwens gratis je eigen wimpers ook intens zwart geverfd voor optisch langere wimpers. Wij zijn fan!
ROTAN helemaal terug van weggeweest!
interieur
Rotan... weer een mooi natuurlijk materiaal waar ik gek op ben. Het heeft zo’n pure en zachte uitstraling, dat het altijd een gezellige en warme sfeer geeft. De allerleukste vintage rotanstoelen zijn gemaakt door de firma Rohé. De firma Rohé vestigde zich in 1919 in de Friese plaats Noordwolde. Het werd de grootste werkgever van Noordwolde, helaas sloot het bedrijf in 1997 haar deuren. Een echte Rohé stoel kun je dus bijna alleen in vintage staat bemachtigen. Inmiddels zijn de rotanstoelen er in allerlei soorten en maten en stuk voor stuk zijn het beauty’s! De rotan stoeltjes combineren erg leuk voor aan de eetkamertafel, maak een mix met je eigen stoelen. Ook zijn er gekleurde rotanstoelen, in rustige kleuren zodat het rotan nog goed tot zijn recht komt. Er is voor ieder wat wils! Of een combinatie van twee: de rotan chair en de butterfly chair. Het materiaal van de eerste en de vorm van de tweede en je hebt een prachtige stoel. En dan kan je ook nog kiezen voor een staande poot of een schommel poot. Helemaal leuk!
Ik wil u graag laten kennismaken met mijn favoriete “allrounder”, de Riesling! Ik noem het altijd de kameleon onder de wijnen. Het gezegde “op elk potje past een dekseltje” is zeker van toepassing op deze wijn. De smaak en karakteristieken van de Riesling hangen voornamelijk af van de regio en de keuzes van de wijnboer, maar kunnen alle kanten opschieten. Van vol en zwoel naar fris en elegant. Elegantie vind je vooral in de Saar, mineraal in de Mösel en warmte in de Pfalz. En dan heb ik het alleen nog maar over Duitsland. Riesling vind je overal. Uiteraard in Europa, maar ook in Amerika en Australië. Het is maar net welke stijl je wenst. Persoonlijk houd ik van zuiver en kies ik dan ook vaak voor een Duitse riesling. Wat wijn-spijs combinaties betreft is het de meest veelzijdige druif in ’s werelds assortiment. Weet u niet meer wat u moet schenken tijdens het diner waar u die zelfbenoemde wijnkenners voor hebt uitgenodigd? Trek een fles Riesling uit het rek en de kans is nihil dat u misgrijpt. De Riesling is zo veelzijdig omdat het bijna alle facetten bezit: Mineralen, zuren, kruiden, flora, etc. Daarnaast kunt u ook nog met de temperatuur spelen om bepaalde smaken te benadrukken. Heeft u weleens van “elke dag vanillevla is ook niet lekker” gehoord? Ik betwijfel de authenticiteit van het gezegde, maar desalniettemin, diegene die dat heeft bedacht heeft nog nooit een Riesling gedronken. Om het glas bij af te likken en om nooit genoeg van te krijgen. De Riesling staat bij het gros van Nederland in het geheugen gegrift als ouderwets, maar wat mij betreft verdient deze druif een comeback met een daverend applaus.
Evelyne Bok Eigenaar Evelyne Ontwerp
“Dames en heren, terug van weggeweest, de spannende kameleon onder de druiven, de RIESLING!”
10% KORTING
OP ALLE MEUBELS!
15% KORTING
OP ALLE ACCESSOIRES!
20% KORTING
OP DE RODEO-SERIE!*
Alleen tijdens het waanzinnige woonweekend op 29 & 30 oktober 2016, enkel in de showroom van Nasmaak aan de Kuper 14 in Heerenveen.
Alleen tijdens het waanzinnige woonweekend op 29 & 30 oktober 2016, enkel in de showroom van Nasmaak aan de Kuper 14 in Heerenveen.
De hele maand oktober online én in de showroom van Nasmaak aan de Kuper 14 in Heerenveen. *Uitgezonderd de eetkamerstoel en eettafelbank.
KUPER 14, 8447 GK HEERENVEEN WWW.NASMAAK.COM
21 FOTO'S: LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL
NIEUWE OPTIEKZAAK VAN NELLEKE MULDER
NM EYEWEAR BRILLEN EN MEER! ‘Nelleke Mulder, dat is toch die dame van de eerste indruk, die van ‘de eerste klap is een daalder waard?’ Klopt! Met die Nelleke Mulder had GrootSneek een interview over uitstraling als totaalindruk en dan met name over gezichtsaankleding. Over brillen dus. Want sinds 14 oktober presenteert Nelleke Mulder haar nieuwe optiekzaak ‘NM Eyewear brillen en meer’. Mulder doet dit, in samenwerking met Simone en Martin Gorter, tevens eigenaars van ‘Boddeüs uit Franeker zien en horen’, aan de Rienck Bockemakade 2 in Sneek.
BRILLEN EN MEER “Wij hebben al heel lang zakelijk advies gegeven aan bedrijven op gebied van presentatie en kleding, en imago. Daar hoort voor mij de bril ook bij en daar ben ik al veel langer mee bezig. Welke bril past bij welk gezicht en omdat wij daarin geloven, hebben we nu een ‘NM Eyewear brillen en meer’ geopend. En niet zomaar eentje. We hebben drie verschillende afdelingen in ons pand. Er is een herenafdeling, een zogenaamde ‘man cave’ waar mannen in alle rust op een Chesterfieldbankje hun bril kunnen uitzoeken. Ze krijgen advies welke bril bij hen past. In deze ruimte hebben we ook 3D brillen, mannensieraden, mooie mannentassen, zeg maar lifestyle georiënteerde accessoires. We hebben een damesafdeling, waar de dames hun bril gaan uitzoeken, maar waar we ook gaan kijken naar de accessoires die erbij passen. Daarom heet het ook ‘NM Eyewear brillen en meer’. We zijn het ‘Huis van de Verleiding’! En het
laatste gedeelte is de meetruimte waar professioneel wordt gemeten.” Volgens Nelleke Mulder is het best een klus om een goede bril uit te zoeken, want er hangen in een reguliere brillenzaak heel wat brillen in de rekken.
BRIL IS ONDERDEEL VAN WIE JE BENT “Als je zo’n winkel binnenkomt dan vraag je je natuurlijk af welke bril het beste bij jou past. Je gaat dan een montuur uitzoeken en zet een aantal brillen op en vraagt je af ‘is deze wat of is dit een geschikt model’. En dat concept doen wij nu anders. Wij gaan eerst kijken naar welke kleur bril het beste past. Word het een bruine, een zwarte, een grijze? Wij doen dat aan de hand van kleurkragen en laten je zo zien welk bril het beste bij jou past. Daar zit een hele schakering in, of het koele of warme kleuren moeten zijn. Zo kijk je meestal niet naar een bril. Na de keuze van de brilkleur gaan we verder kijken. Naar de
vorm van het gezicht, de stand van de ogen en ga zo maar door. Ik heb in verhouding zelf een langere neus. Als ik nu een montuur neem met een hele hoge neusbrug, dan wordt mijn neus nog langer. Bij de ogen geldt hetzelfde, je kunt een bril uitzoeken die ervoor zorgt dat je ogen bijvoorbeeld gelift worden." "Zo zijn er 23 punten waarbij wij mensen adviseren welke vorm bril het best bij hen past. Uiteraard geven wij niet alle 23 punten aan de klant, maar wij geven eigenlijk wel ‘bril-les’. Nadat de keuze is gemaakt pak ik acht brillen, want de keuze heeft ook met smaak te maken. Houd je van metaal of gaat je voorkeur uit naar kunststof? Uiteindelijk wil je toch een goed advies hebben? Een beetje bril met multifocale glazen kost toch al gauw achthonderd à duizend euro. Een bril is meer dan alleen nodig, het is een onderdeel van wie je bent! Wat wil je uitstralen?!
SAMENWERKING Nelleke en haar man Roy Mulder doen ‘NM Eyewear brillen en meer’ niet alleen, maar in samenwerking met Martin en Simone Gorter van ‘Boddeüs zien en horen’ uit Franeker. Hoe die samenwerking tot stand is gekomen? “Ik train door heel Nederland opticiens en hun medewerkers. Op een gegeven moment was ik bij een opticien in Den Bosch die mij vroeg waarom ik zelf geen optiekzaak had. Hij vond het fantastisch hoe ik bezig was met zijn vak. Ik heb geen verstand van ogen, dat zijn de mensen van de optometrie, van de kennis van de glazen, van het meten. Wat ik nu gedaan heb is de technische kennis samengevoegd met ‘die van de mooi’. We hadden hier al twee jaar een brillenwinkel, maar ik mocht het nooit zeggen en doe dat nu wel. Ik vond het een muur met brillen. Een shop in een shop en dat ging best wel goed."
"Maar ik geloof in maatwerk en dat was het dus niet. Wij hebben nu een waanzinnig goede opticien. Zij is net als alle andere medewerkers ook styliste. Als de opticien denkt: er is iets nog niet goed met de ogen van een klant, dan komt er een optometrist. Ik werk voor zelfstandige opticiens, mensen die aandacht hebben voor de klant. Bij ons geen acties van twee voor de prijs van een. Omdat wij al langer met ‘Boddeüs zien en horen’ samenwerkten en dat van beide kanten goed beviel, is deze nieuwe stap een logisch vervolg. Wie nu denkt dat wij er zijn voor het hogere segment in de markt, heeft het mis. Wij zijn er namelijk voor iedereen, je kunt brillen uitzoeken in verschillende prijsklassen. Als je bij ons een bril aanschaft, krijg je standaard een 'make-upje' en een cadeautje. Het is gewoon aangekleed. De service en de aandacht die wij geven moet het verschil maken met andere brillenwinkels.
22
NUMMER 10 • 2016
CONTRASTrijk FEMMY SMINK
“MORGEN IS HET ALTIJD BETER” We chargeren even: Een oudere man, dun grijs haar, een lichtelijk gebogen houding, een uilenbrilletje, gezeten aan een Victoriaans bureau in een stoffige en te donkere werkkamer met stapels muf ruikende papieren en langs de muren van de vloer tot de zolder een boekenkast gevuld met een nooit gebruikte verzameling van wetboeken. Dat is het stereotype beeld van de notaris uit de Dickensiaanse periode en in de beeldvorming van veel mensen is daarin weinig veranderd. Als het aan notaris Femmy Smink uit Sneek ligt komt daar rap verandering in.
Met een brede lach worden we verwelkomd op haar kantoor op het hoekje van de Oude Koemarkt en het Hoogend in Sneek. Een aantrekkelijke jonge vrouw, modisch gekleed, wars van overbodige vakterminologie, kortom een wandelend contrast met het hierboven geschetste stereotiepe beeld. Het kantoor is licht en ruim ingericht, met een vleugje Engelse stijl in de vorm van een donkerbruin leren Chesterfieldbank in de ontvangstruimte. "Het notariaat was tot voor een paar decennia geleden inderdaad het domein van de mannen, maar we zijn bezig met een inhaalslag, alhoewel het aantal vrouwelijke notarissen nog steeds beneden de 25% van het totaal zit. Maar het 'stoffige' is er voorgoed van af" Zet de 47-jarige Femmy Smink meteen de toon.
WAAROM EEN KEUZE VOOR HET NOTARIAAT? "Ik was gewoon een ontzettend eigenwijs meisje dat heel goed wist wat ze wilde. Ik ben geboren in Joure en opgegroeid in Nijland, waar mijn vader Ruurd Smink hoofd van de lagere school was. Daardoor moest ik net altijd even een stapje harder lopen dan de rest van de kinderen. Toen ik na het Bogerman rechten ging studeren aan de RUG, heb ik dwars tegen het advies van mijn vader in juist niet voor de breedte gekozen, maar ben ik meteen na mijn propedeuse notarieel recht gaan studeren. Dat is een vierjarige studie waarna je als kandidaatnotaris aan de slag kunt." "Mijn eerste aanstelling was bij een notaris in Utrecht die aardig voldeed aan het stereotype notarisbeeld. Gelukkig kon ik na een jaar een switch maken naar een groot kantoor in Rotterdam - Hillegersberg waar ik een onwijs leuke periode heb beleefd. Een vrij commercieel kantoor met leuke collega’s en een breed palet aan zaken die je op je bordje kreeg. Ik heb er zelfs met een collega een nieuw kantoor
op mogen zetten. Naast mijn werk moest ik toen nog drie jaar een postdoctorale studie notariaat doen en op de dag dat ik zes jaar praktijkervaring had ben ik bij Koninklijk Besluit tot notaris benoemd." "Ik was inmiddels moeder van een dochter, Liselotte, en een zoon, Maarten. Wanneer je iedere dag in de file staat, denk je aan je eigen jeugd en ik wilde voor de kinderen diezelfde vrijheid die ik zelf heb gevoeld. Als fanatieke watersporters kwam Friesland in beeld. In 2003 werd de stap gemaakt en kreeg ik als notaris standplaats Sneek. In 2006 ben ik voor mij zelf begonnen. Eerst in Martinistate en in 2015 is kantoor verhuisd naar de Oude Koemarkt."
LEVENSVRAGEN HET LEVEN: 9 Fijn leven. Dochter Liselotte (18 jr) studeert rechten. Zoon Maarten (15 jr) zit in 3 VWO. Fijne man Rombout, fijn werk. Natuurlijk heb ik ook mijn tegenslagen en minder fijne periodes gehad, maar door mijn levensmotto: Morgen is alles Mooier dan vandaag, kijk ik daar niet te lang op terug.
PERSOONLIJKE RIJKDOM: 9 Ik ben blij dat ik een positieve inslag heb. Blij met de gezondheid van hen die mij dierbaar zijn.
WERK: 9 Zeer afwisselend werk. Geen dag is hetzelfde
"Ik ben notaris geworden omdat het mij op het lijf is geschreven. Je staat als notaris midden in de maatschappij en krijgt een variëteit aan zaken op je bureau. Van de afwikkeling van een erfenis, via de verkoop van een kunstcollectie, tot overdrachten van bedrijven. Je moet dus net zoveel van mensen houden als van rechten."
LIEFDE: 9
HOE ZOU JE JEZELF ALS MENS OMSCHRIJVEN?
TOEKOMST: 8
"Een aanpakker en een positivist; mijn motto is dan ook: 'Morgen is het altijd beter'. Dus niet te veel achteruitkijken, maar juist vooruit. Ik heb de neiging om mensen te willen helpen. Daarnaast ben ik gek op het water en mag ik wel zeggen dat ik een gezond gevoel voor humor heb - ik hou van practical jokes Wellicht een beetje prettig gestoord."
Door en met Rombout in balans. Gewoon goed.
VRIENDEN: 8 Vrienden heb je in soorten en maten; met de ene drink je een glas wijn, met een ander sport je en met weer een ander voer je een goed gesprek.
Ik leef in het nu. Ben gezond. Gelukkig. Daar heb ik niet al te veel invloed op, dus ik laat het maar op me af komen.
TEVREDENHEID OVER JEZELF: 7 Ik ben een heel kritisch mens, het kan altijd beter.
CULTUUR: 7 Cultuur geeft je een andere kijk op het leven. Of je nu als toeschouwer bij een toneelstuk zit of naar een schilderij kijkt. Maak ik te weinig tijd voor vrij.
MAATSCHAPPIJ: 5 Baart mij zorgen. Er is sprake van een enorme normvervaging. Iedereen denkt dat hij overal recht op heeft. We zitten op een hellend vlak.
WAT MAAKT JE GELUKKIG: 9 Mijn man, kinderen, vrienden, genieten in de boot met een goed glas en een goed gesprek en lekker eten.
23 FOTO: ALMAR SETZ FOTOGRAFIE WWW.ALMARSETZ.NL
VRIJDAG 18 november 2016
NL/ . T R O SEPO OND E I R F ROC MATIEAV INFOR
D N O V A IE 00 UUR
T A M 19 6 R 1 0 O 2 F I
Vrijdag 18 november a.s. vindt de tweede Sneeker Ladies’ Bingo plaats in de bar van Van Der Valk Hotel Sneek. De volledige opbrengst is bestemd voor het goede doel de JA Foundation. Deze stichting, waarvan Jörgen Rayman ambassadeur is, ondersteunt projecten ten behoeve van kansarme (wees)kinderen, voornamelijk in Suriname. Ook Ladies’ Circle Sneek vindt dat er meer aandacht moet zijn voor kinderleed en dat alle kinderen het recht hebben zich zo goed mogelijk te ontwikkelen. Daarom organiseert Ladies’ Circle Sneek dit jaar weer een “Gooische bingo” t.b.v de stichting JA Foundation. De Sneeker Ladies’ Bingo is door het succes van vorig jaar al legendarisch. Het wordt weer een doldwaas event met bingo, muziek, bites en drankjes. Dit jaar presenteert zangeres en cabaretière Sophie van Hoytema op geheel eigen wijze de ladies’ bingo. De dresscode is ‘party’. De toegang is ladies only! (or men in drag….) Dus de hoge hakken mogen aan voor deze unieke girls’ night out! De entreekaarten kosten € 30,-‐ p.p. dat is inclusief 3 bingo-‐kaarten, een welkomstdrankje, bites. Met de bingo zijn fantastische prijzen te winnen. Kaarten zijn verkrijgbaar via ladiescirclesneek.nl
.0 9 1 R MBE
IDNINSDAG 1V4OLJWUNASSENEN OV N 1 G DA
D I N S OR K VO
E
UU 0 0 . 1 . 2 0.0T0O-T21
R
OO
LEEUWARDEN > WILAARDERBUREN 1 DRACHTEN > SPLITTING 21-23 SNEEK > HARSTE 4-6 EMMELOORD > ESPELERLAAN 74 URK > LANGE RIET 2 LEEUWARDEN/DOKKUM | DRACHTEN | SNEEK | EMMELOORD/URK CHRISTELIJK BEROEPSONDERWIJS
INLOOPDAG Wij informeren u graag over: • • • • • • •
CV-ketels Serviceabonnementen Luchtverwarming Zonnepanelen Zonneboilers Pelletkachels Airconditioning
• • • • • • •
Isolatie Ventilatieboxen/WTW Waterzijdig inregelen Ledverlichting Slimme thermostaten Subsidies BTW teruggave
Bespaar € 300,-!
Bij aankoop van een CV-ketel nu 8 jaar extra garantie op de onderdelen i.c.m. een serviceabonnement * *) vraag naar de voorwaarden
WEGENS SU CCES VERLENGD!
Tijdstip en locatie: Vrijdag 28 oktober 2016 Van 10:00 – 18:00 uur
BER 11 NOVEUM S GROOT START CURS RIJBEWIJS
• PERSONENAUTO • VRACHTAUTO • NASCHOLING CHAUFFEURSCODE 95 • MOTOR & BROMFIETS • CODE 95
VEILIG OP WEG! MET DINKLA VERKEERSOPLEIDINGEN
Energie Service Friesland De Werf 1, 8447 GD Heerenveen Meer informatie? 0513 - 611 300 www.energieservice.nl
0514 - 60 33 81
Klimaatmakers
www.dinkla-sneek.nl
25
Fulltime vrijwilliger Jan Schous:
"Ik heb altijd een euro bij me"
Vrijwilligers zijn er in soorten en maten. Variërend van welwillende clubleden die wel een uurtje bardienst willen doen bij de tennisvereniging, tot mensen die helpen koken in het restaurant van de wijkvereniging. De een is net zo belangrijk als de andere, want zonder vrijwilligers zouden veel verenigings- en sociale activiteiten niet te bekostigen zijn en dan zou de wereld er heel anders uitzien. Soms kom je van die mensen tegen die van het vrijwilligerschap een levensvervulling lijken te hebben gemaakt. Jan Schous is er daar één van. Wij vroegen het hemd van het lijf over zijn activiteiten voor de Lemmerweg West en zijn motivatie. Jan Schous is in Amsterdam geboren in 1951. Het gezin Schous was een arbeidersgezin met 7 kinderen, Jan had vijf broers en een zuster. Op jeugdige leeftijd was hij al actief bij de Katholieke Werkende Jongeren en een paar jaar later bij de vakbond. Hij trouwde vroeg en kreeg twee zonen en twee dochters die hij niet in de Randstad op wilde laten groeien. Via bouwbedrijf Tadema, twee jaar Ierland, een DHZ-zaak, de Postbank en nog een paar los-vast contracten kwam hij uiteindelijk in Sneek terecht. Bij OBS de Súdwester, waar hij 18 jaar werkte; bij de afdelingen onderhoud en ICT. "ICT-afdeling is een groot woord", lacht hij. "De hele boel was in het begin op een houtje-touwtje manier aan elkaar geknoopt en storingen waren meer regelmaat dan uitzondering. Ik heb daar nog een compleet UTP-netwerk aangelegd en me na de nieuwbouw in 2004 sterk gemaakt voor intensief onderhoud van het nieuwe gebouw. Immers nieuw is veel beter bij te houden dan oud.”
WIJKPLATFORM EN WIJKVERENIGING In 2003 moest er een Wijkplatform komen want de Lemmerwegwijk in zijn geheel was aan het verpauperen. Er vond een kaalslag plaats; scholen en winkels verdwenen en de leefbaarheid in de wijk ging met reuzenschreden achteruit. "Wijkplatform Lemmerweg West werd van het begin af een stichting, omdat we ons eigen geld wilden beheren. Het Wijkplatform had als missie om de leefbaarheid en de samenhang in de wijk te bevorderen. Daarnaast moest er een wijkvereniging komen om activiteiten te organiseren. Dat
werd Wijkvereniging De Watertoren die een onderkomen vond op de bovenverdieping van de voormalige huishoudschool 'De Opslach'." "Van een vereniging die aanvankelijk was weggestopt op de bovenverdieping van een gebouw, dat eigenlijk bij eigenaar Elkien op de nominatie stond om op termijn te worden gesloopt, zijn we anno 2016 uitgegroeid tot een actieve en groeiende organisatie op een A-locatie aan de 'Boategoat' en de N7 (rondweg Sneek - red.), met een professionele keuken, een Wereldresto, een kledingbank, een scala aan activiteiten, een werkplaats, vergaderruimten, een grote zaal en een wijktuin. Een deel van de voormalige school wordt verhuurd aan de Thuiszorg en het Nordwin college heeft er, hangende de nieuwbouw van de school, een paar lokalen."
WERELDRESTO "Ik ben in het verleden omgeschoold tot kok. Koken is mijn passie. Niet in de laatste plaats omdat ik vind dat de keuken het centrum is van een huis of gebouw. Eten verbindt mensen. Dus toen wij de kans kregen om een professionele keuken uit een verzorgingshuis in Sint Annaparochie op de kop te tikken, hebben we die mogelijkheid met beide handen aangegrepen. Er was een groep vrouwen die wel wilde helpen met koken en zo zijn we in 2008 begonnen met het ’Wereldresto’, waar mensen een keer per maand voor €5 kunnen eten. Met uiteraard als onderliggende gedachte om zowel de mensen die koken als de mensen die komen eten te verbinden, uit een eventueel sociaal isolement te halen. Vanaf het begin zijn we uitgegroeid van 30 eters tot
tegenwoordig 80 gasten. Alles is vers, geen sausjes uit pakjes, we maken alles zelf en het leuke, deels van de groenten en vruchten die we in onze eigen wijktuin hebben gekweekt."
DROMEN Naast ‘zijn dagtaak’ als vrijwilliger voor het Wijkplatform, de wijkvereniging en het wijkgebouw heeft de Sneker Amsterdammer ook nog tijd om te dromen over de toekomst. Alhoewel dromen…Enthousiast geworden door de wijktuin, gesitueerd tussen het wijkgebouw en de Boategoat, is er in samenwerking met Zelfoogsttuin Ús Hof uit Sijbrandaburen een plan ontwikkeld om het Geeuweiland te transformeren tot een recreatie-eiland met een strandje, waar de kinderen kunnen zwemmen, met een aantal fruItbomen en een veel ruimer opgezette wijktuin. Het Geeuweiland is gelegen naast het voormalige brugwachtershuis, dat door de aanleg van het aquaduct overbodig is geworden en nog een paar jaar op de nominatie heeft gestaan als toekomstige popkelder. De gemeente is volgens Jan Schous enthousiast over de plannen.
Een tweede droom van Schous is om, nadat het Nordwin College de lokalen die ze nu huren in 'De Opslach' door de nieuwbouw niet meer nodig hebben, deze lokalen te bestemmen als appartementen waar mensen kunnen wonen die tussen begeleid en zelfstandig wonen inzitten. Als mogelijke opstap om weer volwaardig in de maatschappij terug te keren.
WIJKGEBOUW Terug naar het nu, de realiteit van vandaag. "We zijn momenteel bezig
om de wijkvereniging net als het wijkplatform in een stichting onder te brengen. Dan kan er ook een beheersstichting komen voor het wijkgebouw, want die hele situatie zit erg ingewikkeld in elkaar. Officieel is Elkien eigenaar, maar die hebben het qua beheer aan de gemeente overgedragen. De gebruikers betalen huur aan de gemeente en die stoppen dat in een onderhoudspotje. Dat is voor zowel Elkien, de gemeente als de wijkvereniging een weinig transparante situatie en betekent in de praktijk veel heen en weer bellerij. De ideaalsituatie zou zijn als de gemeente het wijkgebouw weer ‘terug zou halen’ en het aan de wijkvereniging zou verkopen voor een symbolisch bedrag. Dan kunnen wij als beheersstichting ook verder met het gebouw. In twee ruimtes hebben we al vloerverwarming aangelegd, we denken na over zonnepanelen en we hebben nog wat meer op ons verlanglijstje. Plannen bij de vleet dus." "Mocht mijn boodschap doordringen tot de gemeentelijke burelen: Ik heb altijd een euro bij me!!!"
Zaterdag 29 oktober: Open dag
“Wat doen ze daar eigenlijk bij de gemeente?” Kom naar de open dag en ontdek het! Datum: zaterdag 29 oktober Tijd: 10.00 uur - 16.00 uur Locatie: Sneek - In en rond de Veemarkthal, Stadhuis, Atrium, Waterpoort en Lemmerbrug Wat is er te zien en te doen? In en rond de Veemarkthal
demonstraties van de winterstrooidienst – de rioolgemalen – veegauto’s en vuilniswagens – maaimachines – kennismaken met de gebiedsteams en bewegen met de buurtsportcoaches – springkussen – de winnaars van scholenproject ‘Doekje Open’ – brandweerdemonstraties met rookcontainer en vlam in de pan – dronedemonstratie – een gigantische machine die van plastic afval mooie sleutelhangers en ringen kan maken – pannakooi – zelf een sportveldmaaier bedienen – boomzaagkunstenaar – bezichtigen Waterpoort – uitleg werking Lemmerbrug – havendienst met boot – Waste battle campagneteam – gemeentelijk groenbeheer en biodiversiteit – bioscoop – digitale kaarten van de gemeente – fonteinen CH2018 – wijkagenten – handhaving – zwerfvuilquiz – gratis koffie, thee en limonade – leerlingen van CSG Bogerman verzorgen de catering – schapen
Atrium (Oud Kerkhof 11) Een woonmarkt waarop alles omtrent wonen en het nieuwbouw woonaanbod uitgebreid wordt gepresenteerd. De eerste woningtypes van Houkepoort en de daarbij horende richtprijzen worden bekend gemaakt. En de officiële situatiekaart van Houkepoort is te bekijken.
Stadhuis, Waltaplein een virtuele rondleiding door het nieuwe stadhuis – beleef De Nieuwe Afsluitdijk door de ogen van een vis – de plannen voor stadhuis Bolsward – de prachtige resultaten van het Friese Merenproject – een koninklijk lintje voor alle bezoekers – gemeenteraad – stel vragen over parkeren – alles over Fairtrade-gemeente Súdwest-Fryslân En nog veel meer! Op de route tussen de locaties kunt u sportieve activiteiten doen. U kunt ook instappen in de shuttlebus.
Waltaplein Stadhuis Sneek
WE NAU ER RD NOO NE HOR
Atrium Sneek
OUD KERKHOF
Shuttlebus
Veemarkthal
Waterpoort
Is het herfstweer? Of bent u slecht ter been? De shuttlebus rijdt de hele dag tussen de diverse locaties. U bent van harte welkom op zaterdag 29 oktober
De koffie staat klaar! Lemmerbrug
27
OER-NOORDERHOEKER JOPIE STERK
VINDT ZICHZELF MAAR ‘UN FREEMDE APÒSTEL’
“Toen ik van school ging, had meester De Vries van de Groen van Prinstererschool de tranen in de ogen. Wat ook wel een beetje logisch was. Ik had vier en een half jaar bij hem in de zesde klas gezeten. Meester zei dat ik goed mijn best moest blijven doen op het ITO in Bolsward. Ik antwoordde ‘ja meester’, maar na drie maanden had ik het wel bekeken en ben ik nooit weer naar school gegaan. Nou ja, nu bij mijn kleinkinderen!” Was getekend Jopie Sterk (62), z’n hele leven al Noorderhoeker en als het aan hem ligt, vertrekt hij ook nooit weer uit de oude volksbuurt van Sneek. “Se kenne mij hier ok allemaal en ik ken alle mênsen, moai nou je?!” Jopie Sterk wordt op 10 oktober 1954 geboren in de Gijsbert Japiksstraat (‘òf was ut nou de Ubbo Emmius?’), niet ver van zijn huidige woonstek. Joop is na zijn oudste broer Marten (‘mar ik bin de wiiste hè’) het derde kind uit een gezin van vier. Zijn zus Tineke is helaas veel te vroeg overleden en broer Henkie woont tegenwoordig in Gauw.
SCHOOL “Mijn ouders verkasten na mijn geboorte al snel naar de Eeltje Halbertsmastraat. ‘Dy ouwe fan oans mocht wel graach un slukje’, ik had un hele lieve moeke, dy was de kaptein fan ut skip. Sij hield ut spul bij elkaar’. De eerste jaren van mijn lagere school bracht ik door in de binnenstad. Op de Eben Haëzerschool, vlak bij de Grote Kerk. Volgens mij verhuisden wij na de derde klas naar de nieuwgebouwde Groen van Prinstererschool, de school die aan het einde van onze straat staat. Ik was zeker geen ‘learder’ en ook een heel druk ‘jonkje’. Dat zal ook wel de reden zijn geweest dat ik vier en een half jaar bij meester De Vries in de zesde klas heb gezeten. Ik zat als klein jongetje tussen al die grote kinderen. Meester De Vries was een fantastische man. Alles wat ik aan schrijven en lezen heb geleerd, dat heb ik aan hem te danken. Als wij een kwekelingmeester in de klas hadden die, examen of zoiets moest doen, dan zei meester De Vries tegen mij ‘Joop, wil jij mijn hond even uitlaten?’
Bij Jopie kan altijd alles. Een mooi verhaal is dat hij ooit eens een caravan op de kop tikte. Vlak voor de grote vakantie. Hij zette de wagen op wielen op de parkeerplaats vlakbij de Groen van Prinstererschool en zijn kinderen en die van de buurt, mochten er zes weken lang in spelen. “Der saten soms sufeul kyndes in, dan ging dat ding fan links naar rechts!”
“En dan was ik een hele morgen met de boxer van de hoofdmeester onderweg. Dat vond ik veel mooier dan in het klaslokaal zitten. Weet je wat ik het mooiste moment van de dag altijd vond? Dat was de Bijbelse geschiedenis. Meester De Vries kon mooi vertellen, over Jozef en zijn broers. Wat een idiote broers waren dat toch. Wie verkoopt nu zijn eigen broer. Als meester dan ophield met vertellen dacht ik altijd, ‘gaan toch deur man’, ik wil wete hoe’t ut afloopt’. Voor de rest had ik niks met school. Oh ja, we hadden op het plein eerst ook van die moestuintjes, mochten we onze eigen ‘slaad en radyskes’ verbouwen. Later kregen we op het plein een heel verkeerscircuit, ik heb nog een van die verkeersbordjes.”
OUD IJZER KOOPMAN Na de lagere school gaat Jopie naar het ITO, individueel technisch onderwijs, in Bolsward. Op de fiets en zo nu en dan met de bus (‘dat was de LAB nòch’). Het hele avontuur duurt drie maanden. “Toen kwam ik met un pak strafwerk thús en fon ik ut wel bêst ferder”, vertelt Jopie. “Myn fader werkte drie dagen bij ut GSW, un foarloper fan Empatec, en dêrnaast was hij feedriëver. Hij brocht ut fee naar de feemerk in Liwwarden en dan ging ik wel met. Oans fader sliep dan in un bargehòk en ik ging dan met de feeriders teruch naar Sneek. Dat kanst dy nou nyt mear foarstelle.”
BROMMERCLUB
Het eerste baantje dat Jopie krijgt is bij het benzinestation van Van der Goot aan de Leeuwarderweg, maar lang duurt het niet. Houthandel Ter Horst is een volgende baas, waar hij aan de lopende band stond te schaven. Uiteindelijk kiest Jopie voor de vrijheid en wordt hij oud ijzer koopman. Een wilde tijd breekt aan. ‘Ut is beter datst dat nyt allemaal in de krant setst”, vervolgt Jopie lachend. Wel wil hij graag genoteerd hebben dat zijn vroegere buurmeisje Sietske Cnossen niet alleen de moeder van hun ‘drie geweldege dòchters wurdt’, maar na zijn 27ste een steun en toeverlaat is. “Sietske mut ok even op de foto en oans oudste kleindòchter ok.”
Zijn hele leven is Jopie al gek geweest van brommers en dan met name de klassieke Kreidlers. De aankleding van Jopie zijn achtertuin is niet alledaags. Het front van een lichtblauwe oude Buick uit Aruba aan de muur en een Texacopomp trekken de aandacht. Regelmatig gaat Jopie mee op brommertochten. “Mòrren is ut wear sufer, dan ride wij de laatste tòcht fan ut jaar. Sipke van Rijs maakt un avend fantefoaren un groate pan met boanesoep klaar, met nyt te min flees. Ik mien fan wel twintech liter. We make dan un tòcht deur ut súden fan Fryslaan en bij de Kúnre en su. Onderwech even un bakje koffy en un baltsje gehak en avens boanesoep bij Sipke ete. Wat un prachtech leven hew ik nyt je?” Tot slot nog een vraag. Wat moeten we schrijven Jopie of Joop? “Der binne wel us lui dy’t Joop teugen mij sêge, mar ik bliëf gewoan Jopie hoar. Ik bin un freemde apòstel je!”
Beleef een geweldige Ierse middag met
The
KILKENNYS
Luister naar prachtige Ierse songs: The Rocky Road to Dublin,Caledonia,The Lonesome Boatman, Wild Colonial Boy,Fiddlers Green,South Australia etc.
De jonge Ierse generatie staat op!
THEATER SNEEK
20 NOVEMBER a.s. - 14.30 u. KAARTVERKOOP A € 25,50 BIJ DE KASSA 0515 - 430580 (DI-VR 11-18 ZA 14-17 uur) WWW.THEATERSNEEK.NL
29
Bouke van der Hoek wil graag een realistische kijk op de melkveehouderij Hoe staat het er met de melkveehouderij in Nederland in het algemeen voor en dan in het bijzonder in Friesland? Die vraag stelde de redactie van GrootSneek en ging vervolgens op bezoek bij de familie Van der Hoek aan de Krimwei in Hommerts op zoek naar een antwoord. ‘Heit’ Menno van der Hoek (57) en twee van zijn zonen Jelle Minne (31) en Bouke (34) vormen de maatschap met ‘mem’ Rennie als stille kracht op de achtergrond. Een gesprek met Bouke van der Hoek over de stand van zaken in de melkveehouderij. “Er speelt momenteel heel veel in de melkveehouderij, er is veel onzekerheid over de toekomst”, opent Bouke het gesprek. Na het einde van de melkquotering op 1 april 2015 schoot de melkproductie omhoog. Maar door de blokkade van Rusland voor de import van Europese zuivel en de tegenvallende vraag vanuit Azië ging de melkprijs naar beneden. Terwijl de quotering eraf is gegaan omdat er op langere termijn een tekort aan melk werd voorzien en de Europese boeren daar ook van mee moesten kunnen profiteren. Tegelijkertijd komt de overheid met een hele stapel nieuwe regels, met name op het gebied van mestwetgeving. Op 2 juli 2015 is er door de staatssecretaris aangekondigd dat er fosfaatrechten zullen worden ingevoerd. Voor elk melkveebedrijf zal er een maximaal per jaar te produceren hoeveelheid fosfaat, een bestandsdeel van mest, worden vastgesteld. Ruim een jaar na de aankondiging is er nog telkens nog veel onzekerheid over hoe het systeem eruit gaat zien. “Nadat in april 2015 het quotum verdween is de veestapel heel snel gegroeid. Er is lang niet genoeg over nagedacht vanuit de overheid en misschien ook wel niet vanuit de boerenorganisaties. Na de quotering ontstond er een zwart gat waar veel boeren ingestapt zijn door meer te gaan melken. Gevolg is wel dat we nu volgens de
Europese richtlijnen te veel koeien hebben in Nederland. Dat er te veel koeien in Nederland zijn, daar wil de jonge boer niet aan.” “Ik weet wel dat wij door de lage melkprijs (nu weer rond de 30 cent per liter, red.) op dit moment onder de kostprijs moeten produceren. Het is keihard werken voor niets. Op de lange termijn zal het wel weer goed komen, maar de onzekerheid is nu groot. En dan zeker wanneer het over de fosfaten gaat. Ik zal het simpel proberen uit te leggen zegt Bouke, die aan het Van Hall Instituut in Leeuwarden studeerde.”
FOSFAATRECHTEN “Voor elke diercategorie, van kalfjes tot melkkoeien, heeft de overheid een norm vastgesteld voor de hoeveelheid fosfaat die het dier produceert. Met je hele veestapel mag je een bepaalde hoeveelheid fosfaat produceren. De veestapel die je op 2 juli 2015 hebt, geldt daarvoor als referentie. Maar omdat er toen te veel koeien waren, zal daar nog eens op worden gekort. Hoe hoog die korting zal worden is nog steeds onzeker. Het is voor ons daardoor onduidelijk wat wij moet investeren om onze stal vol te houden. Maar het kan ook zo zijn dat na een paar jaar de fosfaatrechten niets meer waard zijn, omdat blijkt dat ze inderdaad overbodig zijn. Een ding is wel zeker: het zal onze kostprijs verhogen terwijl onze marges al klein zijn.”
Bouke kan zich best voorstellen dat de doorsnee burger er helemaal niets meer van begrijpt en noemt dat ook een van de problemen van de melkveehouderij. “We zijn een steeds kleiner wordende bevolkingsgroep in een maatschappij die hoge eisen aan ons stelt. Als we het in Nederland over het mestprobleem hebben, dan wordt er al gauw met de vinger richting de boeren gewezen. Het probleem ligt niet alleen bij de landbouw. In de meeste landbouwgebieden worden de normen niet overschreden. Terwijl er bij de grote steden wel problemen zijn, door bijvoorbeeld riool-overstorten, met de grondwaterkwaliteit”, zegt Van der Hoek junior fel om te vervolgen met: “Het is voor de politiek gemakkelijker om de boeren aan te pakken dan om de miljoenen stemmers die daar wonen met hogere kosten op te zadelen.”
PROFESSIONALISERING Ondanks zijn felle reactie, weet Bouke het even later ook wel te relativeren en vindt het ook zijn
taak, als jonge boer, het beeld van de burger bij te stellen. “Ik vind de melkveehouderij op dit moment een snel professionaliserende tak van sport. De marges zijn klein. Op dit moment slepen de inkomsten die we buiten het bedrijf hebben ons er doorheen. Als je alleen afhankelijk bent van het melkvee dan zijn het hele zware tijden. Het is ook een teken aan de wand dat jonge boeren nu besluiten om hun bedrijf te koop te zetten omdat ze geen toekomstperspectief meer zien. Het idealistische beeld wat een burger over de boeren heeft klopt niet meer. Waarom worden bedrijven steeds groter? Om de marges te behouden en te kunnen investeren om aan alle eisen te voldoen.”
KOEIEN IN DE WEI “Vanuit de maatschappij wil men graag dat de boeren de koeien naar buiten sturen. Afgelopen jaar hadden wij een deel van onze koeien ook buiten. We moesten veel moeite doen om ze vanuit de
stal het land in te krijgen. En als we dan ‘s middags het hek open deden wisten ze niet hoe snel ze weer in de stal moesten komen. In de moderne nieuwe stallen is veel veranderd. De koeien hebben een comfortabel ligbed, de nieuwe vloeren zijn veelal bekleed met rubber, er hangen grote ventilatoren die zomers voor verkoeling zorgen. Er is veel licht, frisse lucht en ruimte voor de koeien. En altijd vers voer beschikbaar. De moderne boer, die een goed inkomen wil hebben, zorgt goed voor zijn koeien, want die moeten het juist voor hem verdienen. Daar wordt enorm in geïnvesteerd. Op het land of in de stal maakt niets uit voor een koe. Laat de koe maar de vrije keuze! Ik denk dat negentig procent van onze koeien dan in de stal blijft! Door de reclames van onze eigen melkfabrieken krijgt de burger een vertekend beeld. Dat koeien die vrolijk in de wei ronddartelen, terwijl wij zien dat onze koeien smachtend bij hek staan om weer naar de stal te mogen.”
Elke dag een mooie dag bij Kinderwoud! • dagopvang • buitenschoolse opvang • peuterspeelzalen • gastouderopvang U vindt ons op verschillende locaties in gemeente Súdwest-Fryslân.
“ service met een glimlach ”
Kijk voor al onze locaties en meer informatie op kinderwoud.nl. T 0513 – 610 825 M info@kinderwoud.nl
Voorkomen en behandelen van tandbederf en
kinderwoud.nl
tandvleesontsteking Tips bij dagelijkse mondverzorging Voor iedereen, jong en oud, met of zonder verwijzing
WORKSHOPS - VOEDINGSADVIES DELICATESSE - GROENTE EN FRUIT CADEAUARTIKELEN
Neem vrijblijvend contact op voor meer informatie
KIJK OP NATUURLIJKBIJAGNES.NL VOOR MEER INFORMATIE
Mondhygiëniste Jetta Oudemans Willemstraat 1 | 8601 GH Sneek | 06-80059614 mondhygieneoudemans.nl
WIJDE NOORDERHORNE 14 A | 8601 EB SNEEK | 06 27177723 NATUURLIJKBIJAGNES.NL | AGNES@NATUURLIJKBIJAGNES.NL
G R O AT S N E K E R SINTEKLAZEFEEST voor 70 in de Zuiderkerk
Van 14.00 – 16.30 uur zal de Goedheiligman
Iedere bezoeker gaat naar huis met een kleine
met zijn Sneker zwarte Pieten zijn
attentie van de Sint.
opwachting maken in de Zuiderkerk aan de
Telefonische opgave via
Rienk Bockemakade. Het zal een middagje
Thuiszorg Slippens: 0515 438860 of via
SNEEK- Vrijdag 4 december a.s. wordt er voor
bomvol gezelligheid worden, compleet
email: info@thuiszorgslippens.nl
alle 70+ ers uit Sneek e.o. een Groat Sneker
met een kopje koffie of thee, een origineel
Na opgave volgt er een bevestiging dat tevens
Sinteklazefeest georganiseerd. Deze middag
Sneker Sinteklazeferhaal, samenzang,
uw toegangsbewijs is. Geef u snel op want de
wordt u aangeboden door Thuiszorg Slippens.
Sinterklazenbingo en een borreltje of fris.
plaatsen zijn beperkt.
+
S T U D I O
0515-438860
Westereems 12a - 8602 CR Sneek info@thuiszorgslippens.nl - www.thuiszorgslippens.nl
COOK & NY TAPAS, LOUNGE
&
FINGERFOOD
1e oosterkade 24 - 8605 AA Sneek - 0515-433019 - info@cookny.nl
grafisch ontwerp opmaak
multimedia advies bemiddeling
Gudsekop 131 ● 8604 CZ Sneek 0614166278 ● studiodtp@ziggo.nl
31
• WELZIJN & GEZONDHEID
Kiezen voor geluk De Sneekse AnneMeijs Schuurman begeleidt mensen om gewenste veranderingen te maken in hun leven. Dit doet ze vanuit haar praktijk voor hypnose & veranderkracht. ‘Kiezen voor geluk’ is haar levensmotto en schrijven een grootse passie.
OPVOEDTIP!
Helpende handen
HULP MAG JE VRAGEN
“Komt het nu?” Deze vraag maalt zo’n honderd keer per dag door mijn hoofd. Bij ieder krampje of gevoel dat mijn lichaam anders dan anders reageert, gaan de alarmbellen af. Ik ben er klaar voor, ook al heb ik geen flauw benul van wat me daadwerkelijk gaat overkomen. Ik heb alle tijd van de wereld. Het huis is spik en span, de boodschappen zijn in huis, de hond is uit logeren en de babykleertjes liggen fris gewassen in de kast. Niks staat in de weg om me volledig over te geven aan het niets doen. Het grote afwachten is begonnen.
Durf te vragen Terwijl ik hoogzwanger op de bank hang, kijk ik trots om mij heen. Alle klussen op mijn to do-lijst zijn volbracht, maar de meeste items zijn voor het eerst niet afgevinkt door mijzelf. Dat is nieuw voor me. De afgelopen weken ben ik namelijk over een enorme drempel heen gestapt: Ik heb andere mensen om hulp gevraagd. Dit was noodzakelijk, omdat ik anders finaal over mijn grenzen zou zijn gegaan. Hierdoor hebben mijn ongeboren kindje en ik samen veel meer rust. Want niet alleen ben ik verantwoordelijk voor mijn eigen leven, ik ben het nu ook voor de zijne.
Wacht niet te lang Vaak wordt er te lang gewacht met het stellen van een hulpvraag. Ook ik ben het pas gaan doen toen het bijna niet anders kon. Achteraf vind ik het zonde dat ik tot het laatste moment heb gewacht, want het had mij in de gelegenheid gesteld om al eerder te genieten van mijn verlof. Gelukkig komt er nog een uitdagende periode aan: De kraamtijd. Een mooi moment om dankbaar te leunen op de hulp van anderen. Want ik heb gemerkt… Zodra je durft te vragen, zijn er vele liefdevolle helpende handen beschikbaar. Soms zelfs uit de meest onverwachte hoeken.
Het lijkt wel of mensen in deze tijd allemaal denken dat ze alleen moeten opvoeden. Om hulp vragen lijkt een taboe. Sommige mensen vinden het heel spannend om met mij over de opvoeding van hun kinderen te praten. Andere mensen schamen zich als ze aangeven dat het hun te veel is. En dan lukt het al helemaal niet om in de familie of vriendenkring te vragen of iemand een dag wil oppassen of helpen, om even wat tijd voor jezelf te hebben. Het voelt voor mensen kwetsbaar om hulp (professioneel of in het netwerk) te vragen, terwijl het juist sterk is om op deze manier contact met elkaar te hebben.
Zo sprak ik laatst een moeder die alleen haar 3-jarige dochter opvoedt en dacht dat ze alles fout deed. Toen ik aangaf dat het mij een goed idee lijkt dat ze een belangrijk persoon elke week een dag bij haar thuis vraagt, aarzelde ze eerst, uiteindelijk zette ze de stap om haar zus te vragen. Samen met haar zus zijn ze de moeilijke opvoed momenten aan gaan pakken. Ze voelde zich niet langer eenzaam en alleen in de opvoeding staan en kon op de dagen dat ze wel alleen was, de regie makkelijker oppakken.
COLUMN
Met mijn drie collegae in onze praktijk zien wij gemiddeld zo’n 50 lymf- en lipoedeempatiënten per week. We halen een omvang verschil van 2-3 centimeter bij een beginnend armlymfoedeem in 2 weken weg. Masseren en bandageren. Daarna stabiliseren we de arm met een door ons aangemeten elastische kous. Tevens zelfmanagement en vervolgens kijken of je op de duur weer zonder kous kan. Meten is
van twee kinderen. Daarnaast geeft geeft zij opvoedingsondersteuning en advies in de vertrouwde omgeving bij gezinnen thuis. Bij de hulp gaat ze uit van de eigen kracht van ouders en kinderen en zorgt dat het en de draagkracht vergroot wordt zodat het opvoeden weer beter zal gaan.
n re de an n va t ie n t op lo k lu ge n va “De wevrgaag om hulp, is als het leggen van Een . en uw bo op er t n ku e J ” t. en m da n fu n ee
ARMLYMFOEDEEM TEN GEVOLGE VAN BORSTKANKER.
Op het gevaar af dat ik wat boze oedeemtherapeuten aan de telefoon kreeg haalde ik oedeemmeters en andere apparatuur onderuit. Therapeuten die jaar in jaar uit, twee keer per week, met een milde zachte massage zonder daarna te bandageren, een omvang-verschil uit je arm proberen te masseren. In mijn beleving ben je dan een financiële melkkoe voor de praktijk.
is getrouwd en moeder
zelfvertrouwen terug komt
Hier komt mijn vraag aan jullie: Wat weerhoudt jullie nog om af en toe hulp te vragen aan iemand in je netwerk?
“3 CENTIMETER AFNAME IN 3 JAAR” Op 8 oktober gaf ik een lezing op het Borstkankersymposium in het Kasteel De Vanenburg in Putten. In mijn presentatie nam ik de mensen mee in de carrousel van behandelmogelijkheden. Ik wilde ze bewust maken van de mogelijkheden maar ook leren kritisch te kijken naar hun eigen behandeling.
CHAJA ASSCHER
weten! En natuurlijk zijn er uitzonderingen waarbij het oedeem gefibroseerd (verhard) is en waardoor er meer onderhoudsbehandelingen nodig zijn. Zo’n behandeling bestaat echter zeker niet alleen uit die milde zachte massage die je leert als je net met je studie klaar bent. En natuurlijk kan je een lymfoedeem niet oplossen. Als er lymfklieren zijn weggehaald zijn ze blijvend weg en zal je altijd zoals we dat noemen “een aangedane zijde” hebben. Maar je arm is maximaal dun, pijnloos en gestabiliseerd. Een mevrouw uit de zaal vertelde dat ze nu 3 jaar 3x per week werd gemasseerd en dat er 3 centimeter afname was behaald. Ze droeg wel een kous maar was nog nooit gebandageerd. Ze wist niet van het bestaan. Ben verbaasd dat zoiets nog kan.
Van Schuppen Huidtherapie Patrice van Schuppen
32
NUMMER 10 • 2016
HET FINGERSPITZENGEFÜHL VAN OSTEOPAAT
YTJE GEERTSMA
Ytje Geertsma (30) is osteopaat en heeft haar praktijk aan de Zwarteweg 4 in Sneek. Ze studeerde vier jaar fysiotherapie aan de Hanze Hogeschool in Groningen, maar voor haar was dat niet voldoende. Zij wilde meer weten en dat vond ze in de osteopathie. Tijdens haar stageperiode kwam Ytje in aanraking met osteopaat Tom van Minderhout in Balk en raakte ook in de ban van de osteopathie. FOTO'S: LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL
“Wat ik zo interessant aan de osteopathie vind? Ik zal je een voorbeeld geven. Een sporter heeft vaak hamstringblessures, die steeds maar weer terugkomen. Bij de fysiotherapie maak je de spieren dan los en sterk, je laat de sporter 'optrainen' en hij of zij gaat weer sporten. Zoals gezegd komt die sporter na verloop van tijd weer bij je terug met dezelfde klachten. Waar ligt de oorzaak? Het lichaam is vaak sterk genoeg, maar toch. Komt de blessure vanuit het been, vanuit de aansturing, vanuit de zenuwbanen of de bloedvaten. Kan iets ingekneld worden door een litteken in de buik, of zit er een blokkade in de rug. Kortom je ziet verder in het lichaam, meer als het geheel en dat is een hele uitdaging maar klachten worden door die zoektocht ook logischer. Ik was dus niet tevreden met de antwoorden die de fysiotherapie mij gaf.” Als kind was boerendochter Ytje ook al heel ‘doorvragerig’ weet ze van haar moeder. Zij wilde altijd het naadje van de kous weten.
DOORVRAGEN “Ik werk heel graag met mensen en ik wil de mens ook heel graag als geheel zien. Dus niet alleen hun klachten, maar ook wat hen bezighoudt, de persoonlijkheid. Wie is de persoon die bij mij op het spreekuur komt. Daar zit ook de grote uitdaging in. Osteopathie bij baby’s vind ik ook heel interessant. Een baby laat meteen zien wat wel fijn is en wat niet. Puurder is er niet. Osteopathie bestrijdt niet alleen de symptomen, maar kijkt ook naar de achterliggende problematiek.” Geertsma volgde na haar vierjarige fysiotherapie-opleiding aan de Hanze Hogeschool, in 2010 afgestudeerd, een vijfjarige opleiding aan ‘The International Academy of Osteopathie’in Zeist, Antwerpen en Gent.
NIET ZWEVERIG “Deze opleiding is ook absoluut niet zweverig, want dat is vaak het beeld wat mensen er bij hebben. Dat klopt helemaal niet met de werkelijkheid. Het is heel structureel en past goed bij mij. Het gaat over de anatomie van het lichaam en het lichaam liegt nooit. Als iemand bij mij de kamer binnen komt dan zie ik bijvoorbeeld aan de kaakspieren, dat zijn van die hele stressgevoelige gewrichten, hoe iemand zich voelt. Of wanneer iemand bij mij zit en die heeft constant vuistspanning, dan zie ik dat wel. In het onderzoek dat na een intake volgt, heb ik al vrij snel in de gaten dat er meer speelt dan alleen een onwillige spier.”
Persoonlijke belangstelling, echt naar mensen luisteren en als iemand ziek is er naar toe gaan, zijn kernwaarden die Ytje van huis uit heeft meegekregen en die ze nog altijd heel belangrijk vindt. Wie bij deze jonge osteopaat, met haar opvallend prachtige heldere blauwe ogen, binnenstapt heeft meteen een veilig gevoel.
STRESS “Veel klachten komen door stress, ik voel dat vaak ook letterlijk bij mensen die met rug- en nekklachten bij mij komen. Vanaf het begin van mijn opleiding heb ik een bepaalde fijngevoeligheid in mijn vingers ontwikkeld. Inderdaad ‘fingerspitzengefühl’. Ik breng het
postuur van een patiënt en de structuur van het lichaam zorgvuldig met de handen in kaart. Ik kan de bewegingen van het gewricht voelen en weet zo of deze bewegingen beperkt of overdadig zijn. Ik onderzoek vervolgens of de conditie van het weefsel, de spieren en het bindweefsel normaal zijn of dat ze onder druk, stress, staan. Daar is nogmaals, niks zweverigs aan! Als ik op vakantie ben, dan kijk ik vaak nog onbewust naar mensen hoe ze zich bewegen. Het is geen knop die je even om kunt zetten. Het zit gewoon in mij. Ik richt mij helemaal op de osteopathie. Het is mijn passie!”, besluit Ytje het gesprek. Voor meer info over de praktijk van Ytje Geertsma: www.osteopathieytjegeertsma.nl
Seks en haar digitale concurrent Tom vertelt dat ze al jaren weinig seks hebben. ‘Het is er langzaam ingeslopen’, aldus Annika. Ik vraag hoe hun seksleven er de eerste jaren van hun relatie uitzag? Tom en Annika kijken elkaar aan en moeten lachen. Tom neemt enigszins ongemakkelijk het woord. ‘We hadden het erg fijn tussen de lakens zullen we maar zeggen. En ook wel eens op een spannende plek daarbuiten’. Annika knikt bevestigend. ‘Mijn vriendinnen waren best eens jaloers op mij’.
logeren ze in het weekend ook wel eens bij opa en oma’.
Ik vraag wanneer dit veranderd is. Dat blijkt best een moeilijke vraag. Vaak worden jonge ouders grotendeels in beslag genomen door de combinatie werken en kinderen probeer ik… Er is weer even oogcontact tussen beide. ‘Natuurlijk hebben we een druk leven’, beaamt Annika, ‘maar dat gaat eigenlijk prima. Bovendien liggen de kinderen uiterlijk 21.00 uur op bed en
Annika geeft aan dat dit klopt. ‘Voor mij is dat logisch, want daartoe word ik ook totaal niet uitgenodigd. Wanneer de kinderen op bed liggen kruipt Tom achter de computer, Play Station of zijn mobiel. Er is geen contact tussen ons. En om dan aan het einde van de avond ineens seks te hebben, daar heb ik geen zin in. Ik wil heus graag vrijen, maar wel
‘Wat is dan de reden dat de seks uit jullie leven verdwenen is?’, Tom en Annika blijken hier samen al over gesproken te hebben. Tom vat samen; ‘We zijn beiden op zich tevreden met de relatie, vinden elkaar nog aantrekkelijk, hebben het niet te druk en er zijn geen anderen in het spel. Annika heeft alleen weinig zin meer om te vrijen’.
met iemand die interesse in me heeft en waar ik het gezellig mee heb. Tom weet dit, maar blijkbaar zijn zijn digitale speeltjes aantrekkelijker dan ik.’ Tom blijft stil. Ik vraag hem na enige tijd of hij wil reageren. ‘Het klopt dat ik best veel tijd besteed aan digitale dingen. Dat vind ik leuk, het is mijn ontspanning. En als ik me ontspannen voel, heb ik zin om te vrijen’. ‘Blijkbaar werkt dit bij jullie heel verschillend. En nu krijgen jullie beiden niet waar jullie behoefte aan hebben. Hoe zou het anders kunnen?’, vraag ik. Tom en Annika gaan hierover nadenken. Tijdens de volgende sessie vertellen ze dat ze proberen om meer rekening met elkaar te houden. Annika probeert Tom zijn digitale tijd te
gunnen. En daar niet negatief of afwijzend over te doen. Tom zal op zijn beurt eerder op de avond stoppen en zich bij Annika voegen om ook samen tijd door te brengen. De eerste signalen zijn positief glimlacht Annika.
‘Wat heeft jullie het meest geholpen?’, vraag ik afsluitend. ‘Dat we onszelf, elkaar en ons seksleven weer serieus zijn gaan nemen’, beamen beiden.
Praktijk Bogaard in Sneek is een kleinschalige praktijk voor individuele psychotherapie, psychiatrie en relatie- en gezinstherapie. Daarnaast zijn we gespecialiseerd in het behandelen van jeugdigen en hun ouders. De praktijk wordt enthousiast gerund door Esther en PieterJan Bogaard. Wij bieden een breed aanbod aan therapieën en stemmen de behandeling zorgvuldig op uw wensen af.
www.relatietherapie.frl
www.praktijkbogaard.nl
In de weken daarna heb ik het echtpaar nog een aantal maal gezien. We zijn dieper ingegaan op de sterke en kwetsbare kanten van hun relatie en hebben gesproken over valkuilen en hoe ze elkaar kunnen helpen om deze te omzeilen. Aan het einde van het vijfde gesprek gaven ze aan voldoende aan de therapie gehad te hebben.
33
• WELZIJN & GEZONDHEID
AANDACHT & VERBINDING geven na verlies en rouw
Op vrijdag 28 oktober organiseren Sigrid van der Werf en Mettelina Baarda-Kuiper een dag voor mensen, jong en oud, die na een verlies ‘alleen’ door het leven moeten. ‘In Aandacht & Verbinding’ noemt het duo deze dag, die van 10.00 uur tot 14.00 uur gehouden wordt in de ontmoetingsruimte van de Natuurschuur in Oudemirdum. Een bijeenkomst die in het teken zal staan van wandelen, mindfulness, elkaar ontmoeten en een meditatiemoment. Een gesprek met twee zweverige dames? Beiden moeten ze hartelijk lachen om deze kwalificatie en ze willen graag vertellen wat hen beweegt om deze dag te organiseren. “We zijn beiden van de aandacht en verbinding”, begint Mettelina Baarda het gesprek. “Elk vanuit onze eigen expertise en achtergrond. Ik heb aandacht vanuit mijn praktijk, die ook de naam draagt ‘Aandacht voor verlies en rouw’. Een praktijk voor alle verlies – en rouwsituaties die mensen tegenkomen in hun leven. Sigrid gaat de verbinding aan, letterlijk met de lijven om het zo maar te zeggen, door de massages. Lichamelijk en geestelijk. We kenden elkaar een beetje en hadden al snel het goede gevoel bij elkaars werk. Het was daarom ook niet zo gek, dat we eens zijn gaan sparren.” Sigrid luistert en knikt instemmend als Mettelina over hun eerste ontmoetingen vertelt en vult verder aan. “Ik ben massagetherapeut en gesprekstherapeut, counseling staat voor ‘in gesprek gaan met’. Ik kom zoveel verschillende mensen tegen, eenzame mensen, jonge mensen, kinderen, heel breed allemaal. Verder geef ik workshops voor mindfulness en ook massageworkshops. Een andere
workshop die ik nog geef is de workshop Veerkracht & Balans, dat is voor mensen om te ontspannen, kortom heel veel op gebied van lichaam en geest, maar mijn hoofdmoot is massagetherapie. Dat ontspant en ondersteunt, zoals Mettelina al zegt, zowel geestelijk als lichamelijk. Als mensen disfunctioneren in hun lichaam hebben dan ga ik het systeem activeren, het zelfhelend vermogen krijgt als het ware een zetje mee. Daarnaast is er ook weer dat stukje verbinding met iemand door in gesprek te gaan. Ik kan natuurlijk wel alleen je lichaam veranderen maar in je hoofd moet ook iets gebeuren om verder te komen. Ik zie het ook niet als werk, ik heb gewoon een heel mooi leven wat ik nu heb.”
ALLEENSTAANDEN Al snel na hun eerste kennismaking komen beide vrouwen met het idee om ‘iets’ te organiseren voor alleenstaanden of liever alleengaanden. Het is een groep waarmee met name Baarda veel te maken krijgt. Het hoeft niet per definitie een groep mensen te zijn die verlies heeft geleden als gevolg
van overlijden, het kan ook om echtscheiding gaan, verlies van een wens, werkloos worden. “Het is mooi om voor een stukje verbinding te zorgen. Lotgenoten klinkt zo zwaar, en daar word je niet heel blij van. Uiteindelijk heeft het daar wel mee te maken, want het zijn mensen die een soortgelijk verlies hebben meegemaakt, echter ieder verlies staat op zich. Toch herken je ook iets in die ander en hoe fijn is het dan dat je niet alles uit hoeft te leggen, maar dat er een stuk herkenning is”, legt Baarda uit.
PROGRAMMA Uit enthousiasme ontstaat er al heel snel een mooi programma waarbij Sigrid voorstelt om verhalen te gaan vertellen. “Ja, hoe mooi is dat om elkaar verhalen te gaat vertellen, te delen met elkaar. Lekker met elkaar te eten, want als je eenzaam bent, is eten vaak ook niet fijn. Hoe leuk is het dan om met elkaar een gezellige tafel te creëren, iets creatiefs te doen, mindfulness er in te verwerken, je bewust te worden waar zit de pijn in je lijf, hoe voelt dat. We bieden een heel laagdrempelig programma
voor alle leeftijden. Het gaat ons om het intermenselijk contact.” Juist die verschillen in leeftijd is geen belemmering om aan het programma mee te doen, het tegenovergestelde is minstens zo opmerkelijk. “Ik heb dat verschil in leeftijd een keer eerder meegemaakt in een rouwlotgenoten-groep. De jongste van die groep was 39 jaar en de oudste was 89, waarbij het verlies van een kind centraal stond. En die twee hebben elkaar gevonden en gingen later naar bijeenkomsten toe met z’n tweeën. Dan zegt leeftijd dus niets, je deelt iets , waarbij je het wel allemaal op je eigen manier beleeft. Soms lijkt het dat in Friesland alles een beetje later op gang komt ten aanzien van bepaalde activiteiten. Het bespreken van verlies en rouw is in het westen van het land al jaren aan de gang, het is hier dus nog redelijk uniek, aldus een enthousiaste Baarda. Het unieke van de bijeenkomst die Mettelina en Sigrid organiseren zit vooral in het feit dat zij mensen mee er op uit nemen. Dat de
deelnemers letterlijk worden meegenomen naar een mooie locatie en het duo heeft er ook alle vertrouwen in dat dit concept aan zal slaan. Zij zullen het dan ook zeker niet bij de geplande bijeenkomst in Oudemirdum laten. “Iedere keer zullen we de deelnemers mee naar buiten nemen, mensen uit hun eigen omgeving halen. Geen vaste plek waar we gaan zitten, we zoeken mooie wandelgebieden uit, een omgeving waar we iets leuks kunnen bekijken. Steeds er weer een frisse wind in brengen, mensen het ruimtegevoel geven. Maar afhankelijk van de groep is de invulling door de deelnemers ook erg welkom.” Wie meer over het programma weten wil of zich wil aanmelden zie op: www.facebook.com/ aandachtvoorverliesenrouw. nl Telefonisch contact met beide dames zoeken kan ook: Sigrid 06-24275686 en Mettelina 06 – 21284353
34
NUMMER 10 • 2016
SMAAKSTURING:
VAKER HET BORDJE LEEG
Patiënten met kanker die een chemokuur krijgen, ondergaan vaak een drastische smaakverandering. Daardoor vermindert hun eetlust en verslechtert hun voedingstoestand. Juist in een periode van herstel is dat een ongezonde ontwikkeling, weet Thijs Geerdink, hoofd Keuken van het Antonius Ziekenhuis. Zijn oplossing: een smaaktest op maat. Patiënten met kanker bij wie de smaak verandert, kunnen via de voedingsassistent een smaaktest aanvragen. Die wordt uitgevoerd door 'smaakspecialist' Geerdink of een van zijn collega's. Bij de test krijg patiënten vijf smaken voorgeschoteld. Ook wordt hun reukvermogen en de prikkeling op de tong gemeten.
Grietje van Assen, verpleegkundig consulent Neurologie, en wijkverpleegkundige Uilkje Attema: 'De overdracht van patiënten met een beroerte is goed geregeld.' (Foto: Sjouke Hoeksema).
'Het eten smaakt mij weer prima' De 82-jarige Bauke Jansen uit Sneek proefde steeds minder. 'Er zat bijna geen smaak meer aan mijn eten.' Op advies van de thuiszorg deed hij een smaaktest in het Antonius Ziekenhuis. Wat bleek? Jansen moet extra zoet, zuur en kruiden toevoegen om zijn maaltijden op smaak te brengen. Dit advies op maat is een schot in de roos. Door extra cajun, salie en hot curry te gebruiken, geniet hij weer van zijn eten. 'Deze smaaktest kan ik iedereen aanbevelen.'
De uitkomsten van deze test vertaalt Geerdink in een persoonlijk smaakadvies. Afhankelijk van de smaakbeleving kan hij bepaalde smaken versterken of verminderen. Dit noemen we selectieve smaaksturing. 'Ik kwam eens bij een patiënt die vond dat de rodekool naar karton smaakte. Door citroensap toe te voegen, proefde zij de groente weer.'
Ook thuis
Smaaktest
De uitkomst van de smaaktest en het bijbehorende smaakadvies worden vastgelegd in een smaakpaspoort. Bij de bereiding van de maaltijden houden de koks van het Antonius Ziekenhuis daar rekening mee. Bij ontslag uit het ziekenhuis krijgen patiënten het smaakpaspoort mee naar huis. 'Zo kunnen ze thuis ook van een smaakvolle maaltijd genieten', verzekert Geerdink. Deze smaaktest is niet alleen geschikt voor patiënten met kanker, ook ouderen kunnen er baat bij hebben. 'Naarmate je ouder wordt, vermindert de smaak- en geurbeleving. Daardoor gaan ouderen minder eten en bestaat de kans op ondervoeding. Smaaksturing kan die negatieve spiraal doorbreken.'
Uniek Chef-kok Geerdink mag zich met recht smaakspecialist noemen. Enkele jaren geleden volgde hij in het Belgische Leuven de
voor iedereen
opleiding Gastro Engineering. De kennis die hij daar opdeed, vertaalde hij in een praktisch concept: selectieve smaaksturing. Met deze ontwikkeling loopt het Antonius Ziekenhuis landelijk voorop. Vanwege de goede resultaten tonen ook andere (academische) ziekenhuizen belangstelling. Geerdink is trots én tevreden. 'Smaaksturing bevordert de voedingstoestand en daarmee het herstel van kwetsbare patiënten. Dat is mijn belangrijkste motivatie.'
Iedereen die belangstelling heeft voor de smaaktest met bijbehorend smaakpaspoort , kan deze aanvragen via Thuishotel, telefoon (0515) 461 234. U maakt dan een afspraak voor de test die ongeveer een uur duurt. Kosten hiervoor bedragen € 25,-
Nieuw!
Smaakgestuurde recepten In oktober verscheen er een boekje met recepten op basis van smaaksturing. De recepten zijn ontwikkeld door eerdergenoemde koks die de opleiding selectieve smaaksturing volgden. Het boekje wordt meegegeven aan mensen die de smaaktest hebben gedaan.
Franniez biedt chronisch zieke kinderen steun Kinderen met een chronische ziekte moeten regelmatig het ziekenhuis bezoeken voor controles of behandelingen. In het Antonius Ziekenhuis krijgen deze kinderen iedere keer na een medische handeling of wanneer ze een mijlpaal hebben bereikt ‘Franniez’. Dit spaarsysteem vertelt op een speelse manier het proces van de ziekenhuisopname en alles wat daar omheen gebeurt. Om patiënten als Beau op een leuke manier te kunnen begeleiden in zijn ziekte, zijn Franniez ontwikkeld. Dit zijn gekleurde, plastic plaatjes die in een spiraal kunnen worden geklikt. Op de plaatjes worden stickers geplakt. Elke sticker heeft een aparte betekenis. Zo begint de spiraal van Beau met de sticker voor opname en heeft hij al veel stickers verzameld die horen bij het bloedsuiker prikken. Maar ook ‘dapperheid’ komt in de spiraal voor, evenals ‘koolhydraten tellen’. Het systeem werkt goed, vertelt pedagogisch medewerker Sanne van der Weide
van Antonius Ziekenhuis. ‘Beau is er erg fanatiek in, maar zijn vader ook’, lacht ze. Vader Ernst beaamt dat. ‘Er is goed over nagedacht. Het vertelt je eigen ziekenhuisverhaal, zodat je dat ook gemakkelijker aan anderen kunt vertellen. En het stimuleert. Het prikken was eerst toch wel een issue, maar met Franniez als beloning ging dat veel beter.’ Aan Franniez is ook een eigen online dagboek gekoppeld, dat alleen toegankelijk is voor personen die de unieke toegangscode weten. Hiervan maakt Beau geen gebruik.
Met Beau gaat het goed. Hij prikt zichzelf, telt zijn koolhydraten en weet hoe hij moet reageren als hij een hypo heeft. Voor zijn ouders is dat een hele geruststelling. Ze zijn net weer in het ziekenhuis geweest voor controle en een ‘rondje deskundigen’, zoals diëtist, kinderarts en kinderdiabetesverpleegkundige. Beau zoekt in de bak van Sanne naar een sticker voor bloedprikken, die hij netjes op het plastic plaatje plakt. En Sanne vindt dat hij ook wel een sticker ‘dapperheid’ heeft verdiend. Trots toont hij zijn kleurrijke spiraal, die al bijna vol zit. Het maakt zijn ziekenhuisbezoeken een stukje leuker.
35
• WELZIJN & GEZONDHEID
PRAKTISCHE MAP VOOR VRIJWILLIGE MENTOREN
BIJDEHAND
Blij verrast waren Meyke Hendriks, Hendrika Konst en Marijke Dijkstra met de map die ze uit handen van coördinator Judith Veldhuizen van Timpaan Welzijn ontvingen. De drie meiden, allen nog studerend, behorend tot het team vrijwillige mentoren van BijdeHand in de gemeente SúdwestFryslân. BijdeHand koppelt hen aan kinderen van 9-13 jaar die tijdelijk extra aandacht en een steuntje in de rug kunnen gebruiken. Bijvoorbeeld omdat ze gepest worden, onzeker zijn, het thuis financieel minder breed hebben of omdat hun ouders gescheiden zijn. De mentor gaat 1 dagdeel per week aan de slag met het kind. Samen ondernemen ze leuke dingen. Samen werken ze aan doelen die belangrijk zijn voor het kind, zoals meer aansluiting vinden bij leeftijdsgenootjes. "Voor ons is het mentorschap van kinderen een mooie manier om wat we op de opleiding leren in praktijk te brengen, vertellen Meyke, Hendrika en Marijke. Onze ambities is te zorgen dat kinderen weer lekker in hun vel komen te zitten, vrijer en ondernemender worden en grenzen verleggen. Zo leg je een basis voor een goede toekomst. De tips en informatie in de map helpen ons om te groeien in onze rol als mentor. Het geeft antwoord op vragen als; wat is mentorschap en wat vraagt het van je? Hoe is de belevingswereld van een kind tussen 9-12 jaar; Wat zijn succesfactoren voor een goede relatie met een kind? Hoe kun je het zelfvertrouwen van het kind vergroten? hoe kun je talenten en kwaliteiten ontdekken? Hoe kun je het zelfoplossend vermogen van het kind versterken". Volgens coördinator Judith Veldhuizen snijdt het mes aan twee kanten: "Mentorschap biedt zowel kinderen als studenten een manier om een basis te leggen voor een persoonlijke en professionele toekomst. Als organisatie geloven we en investeren we daarom graag in vrijwillig mentorschap. Mede dankzij een financiële impuls van het Oranjefonds kan dat!" Informatie over BijdeHand is verkrijgbaar via Timpaan Welzijn: j.veldhuizen@timpaanwelzijn.nl 0515-421313.
POPKELDER SNEEK 2.0 HOUDT OPEN DAG NA OPENING
Op vrijdag 28 oktober 2016 is de officiële opening van Popkelder Sneek. De volgende dag is er open dag van 11.00 uur tot 17.00 uur. Popkelder Sneek heeft na jaren afwezigheid begin dit jaar een doorstart gemaakt in de voormalige moskee aan de Havenstraat 7a in Sneek. Het gebouw is in opdracht van de gemeente Súdwest-Fryslân en in samenwerking met Timpaan Welzijn van binnen grondig verbouwd tot twee muziekoefenruimtes en een ontmoetingsruimte voor muzikanten en aanverwanten. Een kostbare operatie, waardoor er geen geld meer was voor een muziekopnamestudio, een grote wens van het bestuur van Popkelder Sneek. Het bestuur heeft daarom zelf een plan gemaakt voor bouwkundige aanpassing, aanschaf apparatuur en financiering. Het gaat om een fors bedrag. Zodra de financiering rond is wordt uitvoering gegeven aan het plan. Zaterdag 29 oktober 2016 houdt Popkelder Sneek open dag voor alle inwoners van de gemeente Súdwest-Fryslân en is er gelegenheid om het gebouw te bezichtigen en kennis te maken met muzikanten en vrijwilligers. Ook zijn er dan (interactieve) workshops en optredens van popkelderbands. Vooral kinderen/jongeren worden aangemoedigd hieraan mee te doen. Je kan je vooraf aanmelden via de website (www.popkeldersneek.org)! De oefenruimtes zijn ingericht met een complete backline en kunnen, met inbegrip van het gebruik van de ontmoetingsruimte, voor een schappelijke prijs worden gehuurd . Laatstgenoemde ruimte kan ook gehuurd worden voor activiteiten buiten de oefentijden. Voor meer informatie zie de website van Timpaan.
Momenteel maken ongeveer zeven bands gebruik van de popkelder. Ook worden muzieklessen aangeboden, onder andere door DJschool Friesland. Er is nog ruimte voor nieuwe bands, maar de verwachting is dat de oefenruimtes eind dit jaar op avond en in het weekeinde nagenoeg volgeboekt zullen zijn. Verder is er een plan voor een muziekeducatief (basis)programma gericht op het toegankelijk(er) maken van actieve muziekbeoefening voor kinderen/jongeren. Speciale aandacht zal daarbij uitgaan naar groepen die minder kansen hebben om in aanraking te komen met zelf een instrument leren bespelen. Ook wil Popkelder Sneek projecten gaan ontwikkelen en uitvoeren met de bewoners van het binnenkort te openen AZC in Sneek en is er een plan voor het inzamelen, herstel, onder-
houd en uitlenen van (gebruikte) muziekinstrumenten. Contactpersonen: Hille Stellingwerf, h.stellingwerf@home.nl IJnze Kalsbeek, swaerder@gmail.com, 0640624075
Bouw seniorenwoningen in Heeg van start It giet oan! In het bijzijn van bewoners, medewerkers en vrijwilligers van woonzorgcentrum Talma State, onderdeel van Patyna, heeft mevrouw Smit (100 jaar) op vrijdag 16 september jl. symbolisch de gaskraan dichtgedraaid als starthandeling voor de bouw van de nieuwe, energieneutrale seniorenwoningen in Heeg. In totaal worden er 41 woningen gebouwd, waar ouderen zelfstandig wonen, maar altijd terug kunnen vallen op de zorg- en dienstverlening van het aangrenzende zorgcentrum, zoals de thuiszorg en de maaltijdservice. Iedere woning krijgt een woonkamer, een slaapkamer, een badkamer, een keuken, een balkon en een berging. De ruimtes zijn rolstoelvriendelijk en dus ook geschikt voor ouderen, die iets meer zorg nodig hebben.
DUURZAAM WONEN Inmiddels is het heien gedaan en de fundering gestort, de contouren van de woningen worden langzaam zichtbaar. Het wordt een bijzonder complex, namelijk zonder gasaansluiting. De stroom zal met behulp van zonnepanelen worden opgewekt. Dit betekent onder andere geen energienota voor de bewoners. De bewoners, die vanwege de nieuwbouw tijdelijk zijn verhuisd naar locaties
van Patyna elders in de omgeving, kunnen niet wachten tot ze hun nieuwe woning mogen betreden. “Ik heb er heel erg veel zin in”,
vertelt één van de bewoners. Als alles volgens de planning verloopt en het weer zit mee, dan kunnen de bewoners in mei 2017 hun intrek
nemen in hun nieuwe woning. En zijn ze weer terug in hun vertrouwde en geliefde dorp Heeg.
www.veenstrabanden.nl
tijd voor Garantie
Paneel-, glas- en spiegeldeuren
Stijldeuren, modern en klassiek
Interieurs en accessoires
Wenloads Meubelmakerij Pompmakker 5 - 8447 GJ Heerenveen Tel 0513-625381 - www.wenloads.nl Pompmakker 5 Heerenveen • Bedrijvenpark Noord • Telefoon : 0513 - 625381
Klompenmakersstraat 6 8601 WR SNEEK 0515 - 41 22 88
plan op tijd een afspraak!
WINTER BANDEN
www.wenloads.nl
Betrouwbare duurzame CV ketels Storing? Wij Staan 24/7
Roodhemsterweg 20 • IJlst T. 0515 - 415307 • www.gebr-sikma.nl • info@gebr-sikma.nl
aar! l k u r voo
Kom zaterdag 5 november naar onze
Houtstookdag in onze showroom in Heerenveen.
Oók platte daken en goten hebben onderhoud nodig! • Lekkage oorzaak nr 1: geen of slecht onderhoud! • Voorkom lekkages, waterschade, vervolgschade e.d. • Maak minimaal 1x per jaar uw daken en goten schoon • Neem vrijblijvend contact op voor de mogelijkheden van een onderhoudscontract
Wij hebb
en een
24/7
storings
dienst
Tinweg 6, 8445 PD Heerenveen T 0513 820990 Pottenbakkersstraat 22 • 8601WS Sneek • T (0515) 439 454 info @ terpstradaktechniek.nl
www.tigchelkachels.nl
37
• CULTUUR
Folk-sensatie The Kilkennys VERNIEUWEND, HUMORISTISCH, VIRTUOOS, MAAR BOVENAL IERS
Diba International Concerts uit Sneek, bestaande uit Bauke Algera en Dick Jaarsma, heeft meer dan 40 jaar ervaring in de internationale showbusiness en concertindustrie. Zij hebben talloze internationale ‘toppers in hun stal’ en brengen het Sneker publiek op zondagmiddag 20 november van 14:30 tot 15:50 uur de Kilkennys, de opvolgers van de Dubliners en de Clancy brothers, of zoals de vrienden uit ‘het Ierse’ zelf zeggen: de fakkeldragers van de grote Ierse Folk-legendes. The Kilkennys hebben de traditionele Ierse muziek een nieuwe twist gegeven. Hun klassieke folksongs en ballades zullen zowel de jongeren, als de veteranen onder de muziekliefhebbers, aanspreken. Ze zijn het levende bewijs dat je met talent, passie en ambitie een heel eind kunt komen. The Kilkennys, vier vrienden uit de Ierse stad Kilkenny, deelden hun passie voor muziek, stichtten een band en zetten sindsdien menig pub op stelten. Twaalf jaar later, na eerst heel Ierland veroverd te hebben, vormden Ierse festivals in Europa en de VS hun springplank naar het internationale toneel. Inmiddels hebben ze een grote schare fans in heel Europa en zelfs tot in Boston, New York en Las Vegas. De formule achter het succes is de unieke blend tussen de bandleden, die vocaal en instrumentaal net zo bij elkaar horen als whisky en goed gezelschap. Maar waarheen hun reizen hen ook voeren, ze blijven hun Ierse wortels koesteren. Hun geliefde thuishaven Kilkenny reist daarom altijd mee in hun muziek.
Muzieksensatie
Iedereen, die een concert van de Ierse folkgroep the Kilkennys heeft meegemaakt, is het er over eens: de band is een sensatie. Het gaat hier namelijk om vier jongemannen die de muziek van hun land vertalen naar een nieuwe generatie zonder de essentie van dit genre geweld aan te doen. In de bewerking van The
Kilkennys krijgen klassiekers als Whisky in the Jar en The Wild Rover een totaal nieuw leven. “We zijn constant onderweg over de hele wereld,” vertelt bandleider Dave Cashin. “We gunnen onszelf geen rust, want dit is ons leven: we willen zoveel mogelijk mensen kennis laten maken met onze muziek.” Niet alleen op het podium, maar ook in de studio zijn the Ierse muzikanten hyperactief. Ligt er onder de titel The Colour Of Freedom net een kakelvers album in de winkels, op dit moment zijn de muzikanten alweer bezig met een nieuwe plaat. “Die moet begin volgend jaar klaar zijn,” verklapt Cashin. “We barsten de laatste tijd van de nieuwe ideeën en die moet je niet op de plank laten liggen.”
Geboren in Kilkenny
Naast Dave bestaat de groep uit gastspeler Mick Martin en vaste leden Robbie Campion, David Long en Tommy Mackey. Zoals de naam al zegt zijn de muzikanten geboren en getogen in de Ierse plaats Kilkenny. “Toen we met deze groep van start gingen, waren we meteen heel serieus,” vertelt Cashin. “We wilden zo snel mogelijk ons brood ermee verdienen. Want muziek is altijd onze grote passie geweest en we zouden nooit een of ander baantje in de burgermaatschappij willen hebben. En dat is ons tot nu aardig gelukt,” voegt hij er lachend aan toe. “Ons publiek groeit gestaag over de hele wereld en het
lijkt erop dat we steeds meer erkenning krijgen.” De muzikanten startten hun carrière oorspronkelijk onder de naam Uisce Beatha. Tijdens hun tournees rond de wereld ontdekten ze echter al snel dat er meerdere bands onder die naam actief waren. En daarom doopten ze zichzelf om tot the Kilkennys als eerbetoon aan de streek waar ze opgroeiden. De groep is ontdekt door Dolphin Records, een platenmaatschappij die ook Ierse legendes als Mary Black, Liam Clancy en Dolores Keane onder z’n hoede heeft. Wat dat betreft verkeren de muzikanten op platengebied in goed gezelschap.
Fakkeldragers
af, maar aan onze energie en motivatie zal het in ieder geval niet liggen als we het niet redden.” Cashin groeide op met traditionele folk, maar de overige leden hebben achtergronden in andere genres, zoals Amerikaanse rootsmuziek. “We hebben allemaal verschillende muzikale interesses,” aldus het boegbeeld van de groep. “Maar juist daardoor hebben we een geluid weten te creëren waardoor we ons binnen het Ierse folkgenre onderscheiden. Ook wat karakters betreft, verschillen we heel erg. Maar dat zorgt eveneens voor dynamiek. We hebben elkaar in de loop der jaren door en door leren kennen. Daardoor weten we precies wat we aan elkaar hebben.”
De vader van Cashin was folkzanger en dat genre werd Dave dan ook met de paplepel ingegeven. “The Dubliners en the Clancy Brothers zijn altijd lichtende voorbeelden voor mij geweest,” bekent hij. “Die groepen waren heel authentiek en daarom hebben ze het ook zo lang weten vol te houden. Van bestaande traditionals wisten ze iets heel eigens te maken, waardoor het leek alsof ze alleen eigen nummers speelden. The Kilkennys willen die traditie voortzetten en levend houden. Eigenlijk zijn wij de fakkeldragers van the Dubliners en the Clancy Brothers.”
”Aan de ene kant hebben we geluk dat er in Ierland momenteel weinig concurrentie is van folkgroepen. Er zijn nog genoeg oude helden, maar die treden steeds minder vaak op. En er is weinig nieuwe aanwas. Dus hopelijk zijn wij de nieuwe schakel in de lijn van the Clancy Brothers en the Dubliners. We spreken in ieder geval een heel gevarieerd publiek aan. En wat leeftijd betreft is er ook geen limiet. Er komen mensen van negen tot negentig naar onze optredens. Onze muziek is kennelijk een echte familieaangelegenheid geworden.”
Peinzend: “Ik hoop dat the Kilkennys er over een halve eeuw ook nog zijn. Dat hangt natuurlijk van een heleboel factoren
Zondagmiddag 20 november van 14:30 tot 16:50 uur in Theater Sneek. Kaarten via www.theatersneek.nl
con ne ..... con ne .....
..... en noch folle meer
..... en noch
..... en noch ..... en folle noch meer folle meer
..... en noch
..... en noch folle meer
GEDEMPTE MOLENWIJK 13A
ESCAPE ROOM
DIKKE DAVID uniek – spannend – ondeugend
39
• CULTUUR
Jan Ruerd Oosterhaven
"Geluid komt uit de ziel van het instrument"
De 25-jarige Jan Ruerd Oosterhaven, zoon van Sibbele Oosterhaven en Sjoukje Ytsma zou ongelooflijk mooi klinkende basgitaren bouwen, zo werd ons verteld, en zelf een begenadigd musicus zijn, aldus zijn oom Ane Oosterhaven. Wij zochten hem op in zijn atelier aan het Boterdiep in Groningen en spraken met een opmerkelijke jongeman. Een gesprek dat we u niet willen onthouden. Jan Ruerd werd geboren in Goënga, onder de rook van het kerkje dat sinds ruim een jaar zo'n belangrijke rol speelt in de Goëngaaster gemeenschap. Ging naar de lagere school in Gauw en vervolgde zijn opleiding aan het Bogerman. Hij kwam in de muziek terecht, niet verwonderlijk als je Oosterhaven heet en uit een gezin komt waar muziek, zowel het maken van als het luisteren naar, een hoofdrol speelt. Vader Sibbele speelt gitaar, is aangestoken door de gitarenbouwhobby van zijn zoon en heeft nog in de Basic Big Band gespeeld. Moeder Sjoukje is een verdienstelijk zangeres.
moeten hun veiligheid eraan geven en zich kwetsbaar opstellen. En dat blijkt in de praktijk een hele grote stap. Gevolg is wel dat niet alleen de muzikaliteit van bijvoorbeeld een violist omhoog gaat wanneer hij leert hoe hij al improviserend een foutje kan opvangen, maar ook zijn zelfvertrouwen. Kortom het worden betere musici, die beseffen dat niet altijd alles 100% gaat, maar dat ze de imperfecties op kunnen vangen, zonder dat ze op tilt slaan omdat ze een fout hebben gemaakt." "Ik heb ongeveer anderhalf jaar gitaren gebouwd voor anderen maar daar ben ik mee gestopt, voornamelijk omdat het me remde in mijn eigen creatieve ontwikkeling."
IBANEZ BASGITAAR ZONDER ZIEL Op zijn veertiende kreeg Jan Ruerd een Ibanez basgitaar als verjaardagscadeau. Twee weken later kwam zijn vernietigende oordeel: 'Er zit geen ziel in het instrument'. "Dat wilde ik anders, een nieuwe gitaar zat er niet in, dus ben ik er zelf een gaan bouwen aan de hand van een heel dik Engelstalig boek. Mijn Engels was nog niet goed genoeg voor al die technische taal, dus deed ik het voornamelijk aan de hand van de plaatjes. Het resultaat was een bas waar ik het geluid uit kon krijgen dat ik wilde horen. Maar inmiddels had het virus toegeslagen. Ik wilde er een nog mooier en perfecter geluid uit kunnen halen en heb er met als grote stimulator, vraagbaak en hulp en toeverlaat Jaap Reiker, natuurkundeleraar op het Bogerman, een prachtig profielwerkstuk van gemaakt en mooie resultaten geboekt. Belangrijker nog was dat ik in concepten leren denken, de dingen systematisch aanpakken, terwijl ik voor die tijd alles met behulp van plaatjes en volledig op gevoel deed.” “De probleemstelling "Hoe krijg ik exact het geluid dat ik wil" kun je elkaar trekken in een aantal componenten, zoals de vorm van de gitaar, wat gebeurt er als ik de vorm verander. Verder materiaalgebruik en de componenten die je gebruikt. Fouten maken kan niet in een dergelijk project en het is ontzettend vertrouwenwekkend dat je een leraar achter je hebt die in je gelooft en je die verantwoording geeft. In die periode heb ik dan ook
Improviserend kunstenaar Je hebt meerdere malen in ons gesprek de term improviserend kunstenaar laten vallen. Kun je eens proberen uit te leggen wat je daarmee bedoelt? "Ik kan me wel helemaal op mijn muziek-carrière en het bouwen van gitaren storten, maar krijg ik daardoor de bezieling in de muziek en de instrumenten die ik wil. Misschien ligt het wel niet aan allerlei technische aspecten van het instrument, maar aan mijzelf..."
echt gitaren leren bouwen, maar ik ben nog steeds bezig met experimenteren.”
CONSERVATORIUM Na het Bogerman ging hij verder in de muziek op het conservatorium in Groningen, waar hij in 2014 afstudeerde op zijn hoofdinstrument contrabas in het vakgebied jazz. "Opmerkelijk? Ja best wel een beetje. Landelijk zijn er vrij weinig musici die zowel professioneel Elektrische bas en Contrabas spelen. Dat heeft als grote voordeel dat ik veel verschillende settings
kan spelen; ik doe dan ook geregeld studiowerk, combo's en speel ook wel in Big Bands. Zo heb ik onlangs een album van TPO samen met een Deense Drummer (Morten Poulsen, Aalborg) en een Nederlandse pianist (Sander Thijsen, Groningen) opgenomen, waarbij ik de elektrische bas speel. Er zijn veel klussen als voor mij als contrabassist; swingen in jazz trio’s, spelen in bigbands en veel vrije improvisaties… De ene dag dit, de andere dag dat… Ik hoef niet te kiezen, maar kan heel veel verschillende projecten naast elkaar doen."
Na zijn studie werd hij op het conservatorium gevraagd als docent improvisatie. "Juist voor klassieke musici is dat van levensbelang" legt hij uit. "Waarom? Er zijn in Nederland te veel conservatoria en maar heel weinig plaatsen in klassieke orkesten. Je moet als musicus dus wat extra's ‘meebrengen’ en dat leer je door te improviseren. Heel netjes de noten spelen van een partituur, dat kunnen alle klassieke musici. Wat ik ze leer is om zonder partituur te spelen, te improviseren en dat is een behoorlijk schokkend psychologisch proces. Musici
"Ik ben een creatieve multitasker, geïnteresseerd in heel veel zaken van het leven. En ik denk dat ik, in plaats van de diepgang te zoeken in één aspect, maar me juist heel breed te ontwikkelen, de zaken beter in een groot verband kan zien, daardoor een completer en beter mens wordt en dat dat mijn musiceren ook ten goede komt. Het experimenten met gitaren, zoals op dit moment een gitaar van multiplex, en juist het zoeken van die perfecte klank is de katalysator geweest voor het zoeken naar de ziel van het instrument, maar nog meer naar die van mijzelf. En als ik op een gegevens moment dat moment bereik waarop ik zeg: 'Nu klinkt ie zoals ik het in gedachten had', bedoel ik waarschijnlijk: 'Nu speel ik zoals ik het in gedachten had'. Omdat ik dan een beter en completer mens en musicus ben geworden."
40
NUMMER 10 • 2016
OKT/NOV
programma
DIEDERIK VAN VLEUTEN MIJN NACHTEN MET CHURCHILL
27
OKT
ATRIUM TALENT NIGHT
NOV
28
ST. TROPEZ
NOV
BINT VAN BORDEWIJK
NOV
OLD SCHOOL METAL FEST II
NOV
PURPER
NOV
ASHTON BROTHERS
OKT
28
29
OKT
29
OKT
E
R
IÈ
EM
R
P
DOEK!
FIEPERDEPIEP FESTIVAL ENSEMBLE KHAREBA & GOGIA
2+
02
NOV
GAAT HET NOG DOOR?
HT
OC RK VE
T
UI
CRYSTAL DREAM PLAYS U2
TRINITY
TIJN DOCTER, JULES CROISET E.A.
03
NOV
13
KOPER ENSEMBLE KOPERGUOD + BIGBAND CUE
SIMONE KLEINSMA
NOV
A CHORUS LINE
NOV
ROB DE NIJS
NOV
13
SIMONE!
04
NOV
NOV
16
EDWIN JONKER, BETTINA HOLWERDA E.A. (TRY-OUT)
17
OP VERZOEK
DOLFJE WEERWOLFJE BENTE VAN DEN BRAND, ROOSMARIJN LUYTEN E.A.
THE FUREYS
NOV
05
BEARTOOTH
05
theatersneek.nl
12
POPJE HOU JE MUIL
NOV
MET EEN LACH EN EEN TRAAN
12 12
PURPER’S VIER JAARGETIJDEN
ARON ELSTAK
MET DE MOED DER WANHOOP
11
02
05
+ THE LIONS DEN BAND + HENNESSY FYAH
+ HENK + MELLE
NOV
NOV
EEK-A-MOUSE
11
TOPZONDAG MET KOFFIEGEUR
04
DESERT RAIN
10
02
NOV
PLIEN & BIANCA
OPSCHMÙCK
NOV
HERFSTTOER EXOOT
10
SERVAES NELISSEN & ILSE WARRINGA
NOV
ANNE-MARIE JUNG
T
UI
06
NOV
OKT
EDDIE CONARD KWARTET
PIER 21 MET TAMARA SCHOPPERT & HILBERT DIJKSTRA
VE
NOV
OKT
SNEKER METAL MEETING
JUBILEUMCONCERT
HT
OC RK
OELOEK
27
ATRIUM TALENT NIGHT
ENFANTS TERRIBLES!
EVERGREENS SNEEK
+ VANNA + TRASH BOAT
kunstencentrumatrium.nl
6+
18
NOV
19
NOV
hetbolwerk.nl
41
• CULTUUR
Nooit te oud voor kunstles Wie denkt dat muziekles of een theatercursus alleen voor kinderen en jongeren bedoeld is, heeft het mis. Je bent immers nooit te oud om te leren. Kunstencentrum Atrium wordt dagelijks bezocht door een groot aantal volwassenen. Zij spelen bijvoorbeeld mee in het Sneker Symfonie Orkest (SSO) of maken prachtige sieraden en keramische voorwerpen. FOTO'S: HAPPY VAN DER HEIDE
VEELZIJDIG ORKEST Klassieke stukken van Brahms, Grieg en Tsjaikovski, maar ook muziek uit films als Forrest Gump, Pirates of the Caribbean en Harry Potter; het repertoire van het SSO blinkt uit in veelzijdigheid. De groep is al net zo divers. “Bij het SSO zitten jongeren van rond de vijftien jaar, maar ook volwassenen boven de vijftig”, vertelt dirigent Tseard Verbeek. “Dit zorgt voor fijne dynamiek onder de leden. We streven naar muzikale progressie, maar gezelligheid is minstens zo belangrijk.”
Sinds 2011 valt het SSO onder Kunstencentrum Atrium. Verbeek: “In Sneek kunnen we beschikken over fantastische faciliteiten. We repeteren er elke maandagavond. Daarnaast is viooldocent Reinold Broersma extra strijkersrepetities gaan geven, wat tot een kwaliteitsimpuls heeft geleid. De jongere Atrium-muzikanten kunnen kennismaken met samenspel via het Jeugd Strijkersensemble van Derk Stegeman en zo doorgroeien naar het SSO. Ik koester deze samenwerking met Kunstencentrum Atrium. Die is uniek in Noord-Nederland.”
DOE MEE! Het Sneker Symfonie Orkest houdt regelmatig open repetities. Alle leeftijden zijn daarbij welkom. Locatie: Kunstencentrum Atrium in Sneek. Aanmelden kan aan de balie van het kunstencentrum.
FOTO: DJÛRA SCHRA/FRAMES&DESIGN
Het SSO werd eind 2009 nieuw leven ingeblazen na bijna dertig jaar afwezigheid. Verbeek nam het initiatief samen met muzikale duizendpoot Anne Oosterhaven en Lieuwe Toren, directeur van Cultuur Kwartier Sneek. De start was gelijk goed, herinnert Verbeek zich. “Binnen acht weken gaven we al een groot kerstconcert.” Daarna volgde een lange reeks optredens, onder meer op het Súdwest Festival, de frUITmarkt en bij kerstvoorstellingen in Theater Sneek. “We proberen ieder jaar ook een project te doen met leerlingen
Algemene Muzikale Vorming (AMV) en er zijn samenwerkingen met koren, bands en solisten.”
PRACHTIGE SIERADEN EN VOORWERPEN Bij de beeldende kunstafdeling worden diverse cursussen voor volwassenen gegeven. In de keramieklessen van Siete Koch maken de deelnemers prachtige vazen, schalen en andere siervoorwerpen. Koch begon in 1970 als pottenbakker en heeft in Workum een eigen pottenbakkerij. Hij is thuis in zowel modern al traditioneel keramiek. “Klei trekt de zintuigen aan”, vertelt Koch. “Je bent aan het creëren met je handen en ziet wat moois ontstaan. Tegelijk is het zeer ontspannend. Het tilt je boven het dagelijkse gedoe uit." In zijn lessen komen stapsgewijs de basistechnieken aan bod, zoals pottendraaien, handvormen en glazuren. “Ook gaan we aan de slag met de draaischijf en decoratietechnieken." Wie al de nodige keramiekervaring heeft, kan ook meedoen. "Je kunt dan zelfstandig aan het werk met een opdracht of thema." In de cursus edelsmeden van Albert Kooyker worden wekelijks van metaal allerlei sieraden gemaakt. “Dit proces begint met een idee”, zegt de eigenaar van edelsmederij ‘Klavertje Vier’ in Sneek. “Daarna volgt een tijd van proberen en in elkaar zetten. Iedereen doet dit weer anders.” Ook bij Kooyker leren de cursisten eerst de basistechnieken, waaronder vijlen, zagen en solderen. Daarna komt het gieten en zetten van stenen aan bod. “Verder ontdekken we allerhande vormen en versieringen”, vult Kooyker aan. De fantasie de vrije loop laten is daarbij gewenst. “Want voor een moderne edelsmid is geen vorm of materiaal te gek.” De lessen keramiek zijn wekelijks op dinsdag, ’s middags van 16.00 tot 18.00 en ’s avonds van 19.30 tot 21.30 uur. De cursus edelsmeden vindt plaats op de woensdagavond, van 19.30 tot 21.30 uur. Opgeven voor een gratis proefles kan aan de balie van Kunstencentrum Atrium in Sneek.
KUNSTENCENTRUM ATRIUM is een creatieve broedplaats. Jongeren en volwassenen ontdekken er hun talenten en ontmoeten elkaar. Op meer dan twintig locaties in Súdwest-Fryslân verzorgen enthousiaste, gediplomeerde docenten een groot aantal lessen en cursussen op het gebied van muziek, theater, beeldende kunst, fotografie en dans. Hiermee vervult het kunstencentrum in de gemeente een centrale rol op het gebied van kunsteducatie.
www.kunstencentrumatrium.nl KIJKEN – SPELEN – LUISTEREN
l i j k t h e a t e r f e s t i v a l v o o r k i n d e re n! o r v n Ee LET OP: OP VERTOON VAN JE BIEBPAS EEN
Fiepverrassin CADEAU!
COMBITICKET
ZATERDAG 5 NOVEMBER • VANAF 21:00 UUR • BOLWERK SNEEK Reggae is een ongelooflijk breed muziekgenre en Eek-A-Mouse neemt daar een heel bijzondere plaats in. Deze onverwoestbare Jamaicaanse reggae-artiest vertegenwoordigt al sinds 1979 het rauwe en authentieke in een genre dat steeds gladder wordt. Elk optreden van Eek-A-Mouse is een belevenis, niet alleen vanwege zijn ijzersterke repertoire (met klassiekers als ‘Ganja Smuggling’, ‘Wa-Do-Dem’ en ‘Rude Boy Jamaican’), maar vooral vanwege zijn vocale acrobatiek. Zijn stijl wordt 'singjaying' genoemd, een combinatie van 'singing' en 'deejaying'. Muzikaal is hij een veelvraat die moeiteloos van Dancehall naar Ska schakelt.Wie aanwezig was bij het onvergetelijke concert van Eek-A-Mouse in 2010 in het Bolwerk, weet als geen ander dat het veel te lang geleden is dat deze artiest in Sneek of überhaupt in Friesland stond.
g
WOENSDAG 2 november 9.00-12.30 uur
+ Theatervoorstelling
FIEP FIEP VOGELTJE 9.30 EN 10.30 UUR
(2+)
+
€ 10,-
THEATERIN SPINEDEEFOYELR TVANAUF 9.00 UUR
Spelletjes en knutselen in Interactieve
DE FIEPBUS
THEATERSPEELTUIN
Meer informatie en kaarten: ZATERDAG 5 NOVEMBER // ZAAL OPEN: 21:00 UUR PRIJS: € 17,00 VVK // € 20 ZAAL
via www.theatersneek.nl of via de kassa 0515 430 580 (di t/m vrij 11.00 - 18.00 uur, za 14.00 - 17.00 uur). Op de dag van het festival zijn het theater en de kassa open vanaf 9.00 uur.
Westersingel 28, 8601 GR Sneek
www.theatersneek.nl
WWW.THEATERSNEEK.NL
EEK-A-MOUSE
© Fiep Amsterdam bv; Fiep Westendorp Illustrations
Fieperdepiep festival
43
• SPORT
OKTOBER, MAAND VAN TRADITIES. zijn veelal nog hoopvol gestemd. Eveneens traditiegetrouw hebben FC Palermo en Black Boys zich reeds ontdaan van hun respectievelijke oefenmeesters, die zo verwachtingsvol aan hun veelbelovende klus begonnen. Beide verenigingen mogen na het zoveelste fiasco wel eens bij zichzelf te rade gaan. Het imago naar de buitenwereld krijgt er nu niet bepaald een boost van. Een identieke vlieger gaat uiteraard op voor het nogal instabiele SC Cambuur.
GERARD VAN LEEUWEN
De maand oktober is traditioneel voor de sport een interessante periode. De buitensporten hebben de eerste twee maanden erop zitten en de indoorsporten starten vrijwel allemaal in de wijnmaand. De eerste bestuurders worden nerveus bij het uitblijven van resultaten, maar de achterbannen
Oktober was ook de maand waarop de leden van de beide Boso’s aan de hand van een aantal stellingen een enquête konden invullen om hun mening te ventileren over een samenwerking op de korte en langere termijn. Volgens bronnen is daarop in groten getale gereageerd. In november zal de verenigingsdemocratie aan beide zijden zijn werk doen. In deze editie verzorgen de beide voorzitters, als waren zij de pupillen van de week, reeds de aftrap van de discussie.
De KNVB heeft inmiddels het langverwachte plan gepresenteerd om het jeugdvoetbal van nieuwe impulsen te voorzien. Het is altijd goed om zo nu en dan kritisch naar je eigen technische aanpak te kijken, maar volgens mij schiet men vanuit Zeist haar doel voorbij. Directe aanleiding voor het jeugdplan is het internationaal minder presteren van zowel de clubs als het Nederlands Elftal. En dat klopt gewoon niet. De reden waarom de clubs niet meer echt meedoen is namelijk van puur financiele aard. Er zijn maar twee instanties die dit kunnen veranderen. De UEFA en Brussel. Het Financial Fair Play is echter al een decennium een farce omdat de grote clubs te veel macht hebben en te sterk zijn in de lobby richting Nyon. Van Brussel hoef je eveneens niets te verwachten. Het vrij verkeer van personen wordt daar als een zo grote verworvenheid gezien dat het niet reëel is te veronderstellen dat dit zal veranderen, mocht je dat überhaupt willen. Eerst maar eens kijken hoe dit in Engeland uitpakt
na de Brexit. Het Nederlands Elftal zit midden in een conjuncturele dip. Deze is voornamelijk veroorzaakt doordat een hele generatie jonge spelers te snel voor de poen koos en daardoor de Europese reservebanken warm houden om vervolgens te constateren dat men te weinig speelminuten heeft. Zolang spelers als Bruma, Promes, Clasie en Veltman hun bolides voorrijden in Noordwijk is de Europese subtop een fata morgana. Nog een paar jaar geduld mensen. Een andere reden waarom het plan de prullenbak in kan is dat de spelvormen van Hans van Breukelen en de zijnen allang toegepast worden in de trainingen. De praktijk heeft uitgewezen dat je daar geen betere verdedigers uit kweekt. Het ware euvel is maatschappelijk van aard. Voor de jeugd is er een overvloed aan prikkels en zijn er tal van sociale en/ of digitale verplichtingen. Voetbal is niet meer het enige tijdverdrijf zoals pakweg veertig jaar geleden.
Een partijtje vier tegen vier verandert daar niet veel aan. Tenslotte hoopvol nieuws vanuit Wommels. Collega Joeri wilde een interview met de gevierde paralympische sporter Lisette Bruinsma dat wat meer de diepte in zou gaan als het behalen van medailles en de festiviteiten achteraf . Daar had ze echter geen tijd voor. De school eiste haar tijd weer op en bovendien had ze al zoveel media-aandacht gehad dat ze het allemaal wel voldoende vond. Natuurlijk respecteren we deze beslissing. Voor de lezer en ons jammer, maar anderzijds ook mooi. Met deze houding is de emancipatie van de paralympisch sporter wat mij betreft definitief voltooid. Hebben we ook geen last van dat ‘huilie huilie gedoe’ dat de paralympische sport altijd stiefmoederlijk bedeeld wordt waar alleen de EO zich mee wil afficheren.
TOPPER VAN TOEN
EDWIN REEKERS KREEG NOOIT DE KANS BIJ VV SNEEK De topscorer aller tijden van vv Woudsend, Edwin Reekers was met 232 doelpunten een echte doelpuntenmachine. Toch heeft het lang geduurd voor hij daadwerkelijk in de spitspositie kwam te spelen. “In de jeugd was ik helemaal niet zo fanatiek en toen een deel van mijn vrienden stopte met voetballen deed ik dat ook. Dat resulteerde in een periode van enkele seizoenen geen voetbal totdat ik op mijn 21e de voetbalschoenen weer aan trok.. Ik had altijd commentaar op mijn broer dat hij dingen niet goed deed op het veld en zijn weerwoord was dan vaak: “jij voetbalt helemaal niet”.
Samen met een vriend ben ik begonnen in het derde en na een seizoen kwam er een nieuwe trainer bij het eerste (Feike Oenema, red.). Die had iedereen uitgenodigd om te komen trainen als diegene er voor zou gaan. Ik ben die eerste training geweest en hij vond mij een type spits, terwijl ik voorheen veelal op het middenveld speelde. Zo ben ik eigenlijk pas op mijn 21e in de spits terecht gekomen”, aldus de conciërge van de RSG in Sneek. In de jaren daarna speelde Reekers steevast in het eerste elftal, scoorde ook veel en dat bleef niet onopgemerkt. “vv Sneek benaderde mij om daar te komen spelen en als het nu één of twee klassen hoger was had ik de overstap niet gemaakt, maar dit scheelde zeven
klassen. Het was dus een echte sportieve uitdaging. De voorbereiding verliep goed. Ik kan mij nog een wedstrijd herinneren tegen SDS tegen die we met 12-0 wonnen, terwijl ik enkele weken daarvoor met 11-0 verloor met Woudsend tegen datzelfde SDS. We trainden bij Sneek drie keer in de week en het niveau was een stuk hoger. Op de trainingen scoorde ik vrij veel, maar de trainer, Arent Bekhof, maakte steeds andere keuzes. De spelers begrepen hier ook niet altijd wat van. “Edwin zondag maar in de spits toch? Hij scoort er veel” hoorde ik regelmatig. Toch heb ik als invaller wel mijn minuten gemaakt, al speelde ik ook hier lang niet altijd in de spits. Aangezien Woudsend op zaterdag speelt en Sneek op zondags stond ik bijna altijd
te kijken bij Woudsend. Ik was misschien wel meer bezig met Woudsend dan Sneek op een gegeven ogenblik. De keuze om terug te gaan was dan ook snel gemaakt.” Het verschil tussen het voetbal van toen en nu bij Woudsend is volgens Reekers wel groot. “Ik had het idee dat wij er veel meer voor gingen, dat we fanatieker waren. Dat zie ik ook bij andere verenigingen in de regio hoor, dus het is niet zo dat het alleen in Woudsend zo is. Fanatisme is ook moeilijk te trainen, dat zit er wel of niet in. Enkele seizoenen geleden, toen Woudsend mee streed in de vijfde klasse om de bovenste plaatsen had ik het gevoel dat het fanatisme wel aanwezig was, maar dit ebde helaas weer weg.”
Diëtistenpraktijk Davida van der Schuit Van Giffenstraat 6 8601 EX Sneek
Ondanks dat de in Woudsend woonachtige Reekers niet alle wedstrijden van het eerste elftal van zijn vereniging bekijkt is hij zaterdags wel aanwezig op het sportcomplex. “Ik heb drie zoons van twaalf, negen en zes en zij voetballen alle drie. Alle drie zijn ze spits en vinden regelmatig het net. Vrijdagsavonds ben ik al bezig met de kleding bij elkaar zoeken, want ze spelen vaak vroeg. Na de wedstrijd geef ik soms wel eens tips, zoals dat je een bal moet aannemen voor je gaat afronden als er niemand in de buurt is. We praten dus veel over het voetbal”, besluit de 46-jarige spits, die na de winterstop zijn rentree bij het derde van Woudsend wil maken. “Het blijft toch kriebelen.”
T. 06 17 99 2002 E. info@dietistvanderschuit.nl I. www.dietistvanderschuit.nl
44
NUMMER 10 • 2016
NOVEMBER MEER DUIDELIJKHEID OVER MOGELIJKE SAMENWERKING SWZ EN ONS
SAMENWERKEN GAAT OVER DE TOEKOMST EN NIET OVER DE TWEEDE DIVISIE In de loop van november zullen de besturen van SWZ Boso Sneek en ONS Boso Sneek hun leden informeren en laten oordelen over hun plannen voor een eventuele samenwerking. Om de meningen alvast te peilen hebben beide verenigingen een speciaal in het leven geroepen commissie de opdracht verstrekt om een draagvlakonderzoek te doen. Deze commissie doet voor 1 november verslag over hun bevindingen. Aanbevelingen maken eveneens deel uit van de rapportage. Een ding staat nu al vast. De respons op de enquĂŞte is meer dan representatief. Meer dan dertig procent van de leden heeft de vragenlijst ingevuld en becommentarieerd. Een percentage waar menige marketeer van droomt.
45
• SPORT
FRANK SLOB
“Het leeft inderdaad behoorlijk onder onze leden, vertelt SWZ-voorzitter Frank Slob. “Het aantal reacties zegt wel iets. Ook op het sportpark en daarbuiten word ik regelmatig aangeschoten met vragen. Je zou je kunnen afvragen of een, redelijk uitvoerige, enquête het juiste middel is geweest omdat je natuurlijk wel een en ander los maakt zowel in het positieve als negatieve. We hadden het als bestuur al enkele malen genoemd in de ledenvergadering, maar omdat mensen soms kort van memorie zijn of de vergadering niet hadden bezocht voelde een aantal SWZ- leden zich enigszins overvallen. Ik moet daarnaast eerlijk zeggen dat een suggestieve kop boven een artikel in de Leeuwarder Courant ook niet bepaald bijdroeg aan een rustige start van het proces. Het artikel was vrijwel uitsluitend gericht op het eerste elftal en ook het woord fusie viel. Dat is niet aan de orde en al helemaal niet op korte termijn” Ook Harm de Wagt, bezig aan zijn laatste jaar als voorzitter van ONS Boso Sneek, kreeg veel vragen op zich afgevuurd. “Laatst dacht ik op mijn gemak naar de bibliotheek te fietsen. Dat liep even anders. Voordat ik er was had ik al vier mensen een toelichting gegeven. Ook op het sportpark is het ‘het gesprek van de dag’. Ik ben daar zelf ook proactief in en vraag leden naar hun mening. Ik heb een aardig idee hoe een en ander leeft binnen de club.”
HOBBELS De beide voorzitters hebben een duidelijk idee waar eventuele pijnpunten liggen bij de achterban. Frank Slob: “Buitenstaanders denken al snel dat zoiets zit in een eventuele gemeenschappelijke naam of het veranderen van clubkleuren. Mijn indruk is dat dergelijke zaken altijd op te lossen zijn met een beetje goede wil. In ons geval is er reeds sprake van een samengaan van twee clubs (V.V. Sneek en WZS, red.) SWZ is inmiddels een begrip. Het sentiment zit hem met name in het accommodatieverhaal. Er wordt al sinds jaar en dag gevoetbald op onze huidige locatie. V.V. Sneek speelt al sinds mensenheugenis op deze plek. Eerst met de ingang via de Lemmerweg, toen er nog geen huis stond in de omgeving en later via de Molenkrite. Dat ligt gevoelig bij de leden en dat begrijp ik. Een verhuizing naar pakweg Het Schuttersveld voelt als “ver weg”. Een ander heikel aspect is de vraag “wat gebeurt er met mijn vriendenteam?” Die mensen kan ik nu al zeggen: Voor jullie verandert er helemaal niets. Die blijven gewoon spelen zoals nu. Of op de zaterdagmiddag of de zondagochtend. Daar waar de eigen voorkeur naar uitgaat. De vedettes van het vijfde zullen niet als Snekermeervogels 6 op zaterdagmiddag de competitie ingaan. Ook niet in de toekomst.”
Ook Harm de Wagt bemerkt scepsis bij sommige spelers die gewoontegetrouw op de zaterdagmiddag aantreden. “Ik baal ervan dat het beeld is ontstaan dat de focus qua samenwerking alleen maar op het eerste team ligt. Ik zou eerder zeggen “juist niet.” Het niveau waar we nu op spelen is het hoogst haalbare als je ziet wat voor plannen er leven bij de KNVB. Toen we destijds in de Topklasse terecht kwamen hebben we een onderzoek laten uitvoeren wat er nodig is om structureel op het hoogste niveau mee te doen. Tegenwoordig kun je dat de Tweede Divisie noemen. Dat is voor ons onhaalbaar. Volgend jaar worden de voorwaarden weer aangescherpt, bijvoorbeeld met het verplichte aantal contractspelers. Dat kunnen we gewoon uit ons hoofd zetten. Een eventuele verandering van locatie zal ook hier een heet hangijzer worden. Maar in dit stadium kunnen we daar gewoon helemaal nog niets van zeggen. Op dit gebied is er namelijk nog een andere partij in beeld: de gemeente SWF. Ik zie de winst van samenwerking op korte termijn vooral in het jeugdvoetbal en bij de dames.”
GEZAMENLIJK TEAM Soms haalt de praktijk de fraaiste theorieën in. Zo ook tijdens het draagvlakonderzoek. Frank Slob: “Bij ons tweede vrouwenteam viel er onverwacht een aantal speelsters weg en bij ONS hadden ze personele problemen bij hun derde team. Ons bestuurslid Arnoud Veltkamp en Klaas Uil van ONS hebben de koppen bij elkaar gestoken, de speelsters en de bond geconsulteerd en in no time was alles gepiept. Als er goede wil is van beide kanten, kun je veel regelen.” Harm de Wagt sluit zich daarbij aan. “Zo zie ik het ook. Een samenwerking zou daarmee
HARM DE WAGT
moeten starten. Als in augustus bijvoorbeeld onze ‘Onder 15-04’ drie spelers te weinig heeft en bij SWZ ‘Onder 15-05’ vier teveel dan zou je elkaar prachtig kunnen helpen. Ook zijn we een groot voorstander om geselecteerde jeugdteams samen te voegen om zo een nog hoger niveau te creëren, wat op termijn moet leiden naar een herkenbaarder eerste team. Daarin kunnen beide teams zich enorm versterken. Een onderdeel van de enquête ging ook over de demografische ontwikkelingen. De KNVB heeft de clubs onlangs geconfronteerd met de gevolgen van het teruglopen van het aantal geboorten, zeker in krimpgebieden. Die cijfers zijn duidelijk. Afwachten en niets doen is voor ons geen optie.” Frank Slob vervolgt: “Wij hebben een grote jeugdafdeling maar ook wij kunnen onze ogen niet sluiten voor de realiteit. Onze club wil graag toegroeien naar hetzelfde niveau, maar we hebben veel energie nodig om alle teams te kunnen bemensen. Dat was overigens ook een belangrijke vraag in het draagvlakonderzoek: de aanwezigheid van voldoende vrijwilligers. Vrijwel elke club, en daar zijn onze verenigingen geen uitzonderingen op, hebben te kampen met een tekort aan vrijwilligers. Nee, als je alles op een rijtje zet en rustig analyseert dan gaat het vooral om deze zaken. We hoeven met z’n allen niet zo nodig naar de Tweede Divisie. Beide clubs willen zo hoog mogelijk voetballen, eventueel op termijn gezamenlijk, maar wel binnen de normale en haalbare kaders. “
PROFESSIONALISEREN Harm de Wagt en Frank Slob stoppen wekelijks beide gemiddeld zestien tot twintig uur in hun verenigingen. Het betekent dat mensen met een normale baan eigenlijk geen voorzit-
BOSO STOPT SPONSORING Op de dag dat de enquête online ging, ontvingen beide verenigingen een mail waarop Boso aangaf het lopende sponsorcontract niet te willen verlengen en per 1 juli te stoppen.
ter kunnen worden. Harm de Wagt komt met een rapport op de proppen uit een lijvig boek, genaamd “Verenigingen veranderen” en vertelt dat dit zijn ogen heeft geopend. De essentie van het boek is dat vrijwel alles in het traditionele verenigingsleven zal veranderen. “Er worden onderwerpen behandeld zoals waarom er minder publiek komt en waarom junioren op de iets oudere leeftijd afhaken. Ook worden er kansen geschetst zoals het beter benutten van de accommodaties, de betrokkenheid bij de directe omgeving en doordeweeks op avond voetballen met de jeugd. Erg interessant.” Frank Slob: “Maatschappelijk gaan de veranderingen erg snel. Niets is meer heilig. Misschien moeten we wel standaard gaan spelen op zaterdag om 18.00 uur. De verschuiving van zondag naar zaterdag voltrekt zich in een snel tempo. Ik schat in dat bij ons binnen vijf jaar tachtig procent zich op de zaterdag gaat afspelen. Zondag wordt de familiedag. Tweeverdieners hebben zelfs meestal geen keuze. In de jaren vijftig stond het hier op de zondag zwart van de mannen met hoed en sigaar of sigaret. Dat is geweest. We moeten vooruit. En als je naar de huidige trends ziet moet je misschien wel toe naar een betaalde verenigingsmanager.”
AFHAKEN LSC 1890 Zowel De Wagt als Slob betreuren het afhaken van LSC bij de gesprekken over samenwerking. Frank Slob: “Het is altijd hun beleid geweest en dat respecteer ik. Ze zijn tevreden over hun huidige status en dat is te billijken. De praktijk is dat hun beste spelers hun sportieve plafond zoeken bij ons en dat de jongens die het bij ons net niet redden met enige regelmaat verkassen naar LSC. Ik kan daar wel mee leven.” Harm de Wagt: “Traditioneel is er veel minder spelersverkeer tussen ONS en LSC. In een veel eerder stadium hebben we onder leiding van Jaitie Dijkstra ook met LSC gesproken. Dat is toen weer weggeëbd. Dat is jammer. Ik had ze er graag bij gehad maar respecteer hun beslissing.”
VERWACHTINGEN Frank Slob: “Voor mij was het geen echte verrassing. “Hij heeft het bij ons zes jaar gedaan en daar zijn we zeer erkentelijk voor. Sietze van der Krieke is nu eenmaal geen echte voetbalman en dat zal meegespeeld hebben. Ik sprak laatst met de sponsor van TEC uit Tiel, Van Dijkhuizen. Die man ademt voetbal en zal die club nooit loslaten. Boso ziet het zakelijker en dat mag. Klaar is klaar.” Harm de Wagt vertelt wel verrast te zijn. “Ik had het niet verwacht en vond het afmelden per mail niet ‘chique’. We hebben elkaar jarenlang eens per zes weken gesproken. Sietze van der Krieke heeft zich altijd hard gemaakt voor een goed voetbalklimaat in onze stad. Hij was een fervent voorstander van samenwerken, vooral in de jeugd. Juist nu we er serieus mee bezig zijn haakt Boso af. Dat maakt het wel wrang. Anderzijds is het natuurlijk zijn goed recht. Aan alles komt een einde. Alle respect voor wat hij gedaan heeft voor onze club. Die mensen die bij de eerste aankondiging van samenwerking riepen dat de clubs hun oren zouden laten hangen naar de hoofdsponsor weten nu in ieder geval dat deze constatering onjuist en voorbarig was.´ Beide voorzitters hopen dat Boso, wellicht in projectmatige zin, nog eens iets wil of kan doen.
Beide voorzitters zijn positief over het verloop van het proces, maar wensen geen verwachting uit te spreken. Frank Slob: “Als je met willekeurige mensen spreekt buiten de club om dan zeggen ze zonder uitzondering dat we de goede richting inslaan. We zijn van plan om na het verschijnen van de rapportage voor de leden informatiebijeenkomsten te organiseren om nog voor de Algemene ledenvergadering onduidelijkheden weg te nemen.” Harm de Wagt: “Dat zijn wij ook van plan, zodat de ledenvergadering niet één grote discussie wordt met als uitkomt dat we het een jaar vooruitschuiven. De leden hebben echt wat te kiezen en moeten exact weten waarover het gaat.”
AB Vakwerk marathon
zaterdag 12 november 16.45 uur, Thialf Heerenveen We beginnen dit schaatsseizoen met de KPN Marathon Cup 16.45 UUR MASS START 19.00 UUR DAMES – 80 RONDEN 20.00 UUR HEREN – 125 RONDEN 21.30 UUR BELOFTEN – 100 RONDEN
Op vertoon van deze advertentie ontvangt u € 2,00 korting op uw entreekaartje (maximaal 2 kaarten per advertentie)
www.marathonschaatsenfriesland.nl
abvakwerkschaatsteam.nl
47
• SPORT
TALENT RODY DE WOLFF
“PAPENDAL IS EEN COMPLEET ANDERE WERELD”
FOTO: ERIK VAN LEEUWEN
De atletiekwereld maakte tijdens het EK in Amsterdam kennis met Anouk Vetter. De Nederlandse werd eerder dit jaar Europees Kampioene. In haar trainingsgroep, die wordt geleid door haar vader, zit onder andere Rody de Wolff. De Wolff is afkomstig uit Sint Nicolaasga, maar trainde jarenlang bij a.v. Horror in Sneek. Om het maximale uit zijn kunnen te halen verhuisde hij naar Arnhem om zich daar volledig te richten op het sporten.
KWAKKELEN “In Sneek trainde ik vijf keer in de week. Samen met mijn vader. Soms was ik dan als enige of samen met Wout (Zijlstra junior, red.) aanwezig. Inmiddels train ik negenmaal per week en vorig jaar, toen ik daarmee startte, was dat zeker aanpassen. Het hele seizoen heb ik een beetje gekwakkeld en in januari resulteerde een en ander in een overbelaste voet. Daar ben ik wel enkele weken zoet mee geweest. Nu ben ik weer echt pijnvrij en dat voelt echt heerlijk”, vertelt de 19-jarige de Wolff. “Het is een heel andere wereld, waarbij er disciplines zijn geclusterd. Je bent hier niet de beste sporter, je bent gewoon een van de sporters die werkt aan zijn toekomst. Aan de ene kant train je met een groep, aan de andere kant besef je tegelijkertijd ook terdege dat het concurrenten zijn.”
ULTIEME DOEL Na de Olympische Spelen in Rio, waar de atleten uit Nederland
behoorlijk presteerden, zijn de volgende Spelen over vier jaar in Tokyo. Dat is voor de Wolff een realistisch doel. “Ja, dat is mijn ultieme doel. In de tussenliggende periode zijn er nog wel andere doelen. Zo wil ik komend voorjaar een goede tienkamp draaien om mij uiteindelijk te kunnen kwalificeren voor het EK onder 23 jaar. Daar ga ik niet specifiek naartoe om medailles te winnen, want de meeste atleten zijn een stuk ouder. Die keer daarna zou een medaille realistischer zijn. Naar dat EK kunnen slechts drie Nederlandse atleten en er zijn in principe vier atleten die daarvoor in aanmerking komen”, aldus de Wolff.
OPGAANDE LIJN In de afgelopen periode heeft de meerkamper zich gestaag ontwikkeld. “Die lijn wil ik blijven vasthouden. We trainen zoals gezegd vaak en in de overige dagen heb ik mijn rust hard nodig. Ik heb er wel over nagedacht om werk te zoeken, maar dat is helaas niet
haalbaar. Vorig seizoen heb ik nog een poging gedaan om een studie naast het sporten te volgen. In de praktijk had ik te weinig tijd over om mij daarop te kunnen focussen. Gelukkig heb ik enkele sponsoren die mij ondersteunen, want ik krijg vanuit de bond geen vergoeding. Het is puur investeren en dan moet je uiteindelijk doorbreken. Tijdens de trainingen moet ik de stijgende lijn pakken, daar ben ik samen met de trainer hard mee bezig.”
probeer ik ook van andere sporters te leren. Zo heb ik vorig jaar getraind met Churandy Martina tijdens een starttraining. Hij heeft natuurlijk veel ervaring en als de trainer even bezig is met iemand anders en hij zegt wat, dan ga je daar natuurlijk wel over nadenken. Het is niet dat de ‘bekende’ sporters alleen maar met zichzelf bezig zijn. Tijdens wedstrijden is er overigens wel een duidelijke hiërarchie.”
LOOPNUMMERS INDIVIDUEEL Atletiek is, op de estafette na, een echte individuele sport. “Dat is zeker waar. Tijdens de trainingen hebben we een vaste kern van vijf sporters en we hebben eveneens een vast weekprogramma. Het programma voorziet erin dat we met de groep tegelijk met dezelfde trainingsvormen bezig zijn. Het enige verschil zijn de aanwijzingen van een trainer. Bij het verspringen krijg ik persoonlijk advies en tips waar ik aan kan werken. Daarnaast
Om zichzelf in de komende jaren te blijven ontwikkelen is een verbetering van de loopnummers noodzakelijk. De Wolff: “Ik vind de springen werponderdelen het leukste. Misschien ook wel omdat ik daar beter in ben. De loopnummers zijn niet mijn beste onderdelen en hier werk ik dan ook aan. Sinds kort train ik vier keer per week om op juist die onderdelen progressie te boeken. Daar ben ik momenteel wel tevreden over, zeker nu ik pijnvrij kan sporten. Ik kijk niet alleen
naar mijzelf, maar ook zeker naar anderen. Naar de verbeterpunten die zij meekrijgen en of ik hier ook iets mee zou kunnen.”
LANGE TERMIJN “Over twee jaar wil ik een tienkamp kunnen voltooien met minimaal achtduizend punten. Daarvoor moet ik nog behoorlijk verbeteren. Over drie jaar moet een puntentotaal van minimaal 8150 haalbaar zijn om de limiet voor Tokyo in 2020 te halen. Uiteindelijk ligt de focus op dat jaar. In de tussentijd moet er nog veel gebeuren. Tijdens de trainingen, maar ook zeker op de rustdagen. Die rustdagen heb je nodig om je lichaam goed te kunnen prepareren voor een wedstrijd of training. Eind april is er een tienkamp in Italië en er is een mogelijkheid dat ik daar naartoe ga. Het weer is er vaak goed waardoor je beter kunt presteren. Binnenkort gaan we eerst op trainingsstage naar Tenerife om daar hard voor te trainen”, vertelt de Wolff.
NIEUW! SUPERSPETTERS Aandacht Maximaal 6 kinderen per groepje Vanaf 5 jaar Kom sporten terwijl uw zoon/dochter zwemles volgt!
www.optisport.nl/rak
Wilt u ook gezien worden in GrootSneek? Bel dan nú voor uw mogelijkheden! Tel. 0515 - 745005
APK • ONDERHOUD REPARATIE • VERKOOP Ook voor onderhoud en reparatie aan caravan of camper. Tevens montage diverse modellen airconditioning!
slim is kiezen voor
Kwaliteit in installatiewerk begint met wederzijds vertrouwen en korte lijnen. Wij weten wat onze klanten willen en zorgen ervoor. otte-installaties.nl
korte lijnen
Kwaliteit in installatiewerk begint met wederzijds slim vertrouwen is kiezen voor en korte lijnen. Wij weten wat onze Oude Oppenhuizerweg 54 te Sneek Telefoon 0515-335314 Email: info@autobedrijfhoukesloot.nl
www. autobedrijfhoukesloot.nl
korte lijnen klanten willen en zorgen ervoor. otte-installaties.nl Kwaliteit in installatiewerk begint met wederzijds vertrouwen en korte lijnen. Wij weten wat onze klanten willen en zorgen ervoor. otte-installaties.nl
aangenaam geregeld.
aangenaam geregeld.
In ruim 25 jaar hebben we één miljoen mensen geholpen met de grootste en leukste aankoop van hun leven: hun huis.
Meer informatie op hypotheker.nl
Sneek Oude Koemarkt 46 (0515) 423 232 Bolsward, Peter van Thaborplein 8, (0515) 713 000
Ook voor jou zoeken we, volstrekt onafhankelijk, de optimale financiële oplossing. En alles is goed geregeld.
49
FOTO: WWW.DIJKSFOTOGRAFIE.COM
• SPORT
Monique Volkers: “In plaats van meeliften nu de ervaring overbrengen” Landskampioen VC Sneek verloor op het eind van vorig seizoen een fors deel van de selectie. Het is dan ook niet verwonderlijk dat het vlaggenschip van de Sneker volleybalvereniging kwalitatief een 'andere pet op moet zetten'. De nieuwe speelsters moeten wennen aan het niveau, het systeem én de druk die het spelen op het hoogste niveau met zich meebrengt. Een van de ervaren speelsters, Monique Volkers, ziet een plek in de play-offs wel degelijk als haalbaar. “We hebben een normale voorbereiding gedraaid met de nieuwe selectie; qua niveau en intensiteit niet anders dan voorheen. Dat betekent automatisch dat de meiden die nieuw zijn in de selectie even moeten wennen aan het niveau. Zeker de spelverdeelsters werden volgepropt met informatie, want het is in de Eredivisie niet meer zo dat een bal naar de buitenkant goed genoeg is”, vertelt Volkers die onlangs is begonnen als fysiotherapeut in het Antonius Ziekenhuis. Door de nieuwe samenstelling van de selectie wordt er van de speelsters die gebleven zijn wat anders, lees: meer, verwacht. “Waar we voorheen konden meeliften met een Fenna (Zeinstra, red.) en een Carlijn (Jans, red.) is de rol van ervaren speelsters nu aan ons toebedeeld. Van deze speelsters mag dan ook een bepaalde voortrekkersrol worden verwacht. Ik speel zelf zes jaar in het eerste en dan zijn veel dingen ‘gewoon’ geworden. Daar kun je de nieuwe meiden dan iets over vertellen, iets wat ik met alle liefde doe.”
VERWACHTINGEN Voor het inmiddels lopende seizoen zijn de verwachtingen van de buitenwacht wellicht minder hoog gespannen dan in de afgelopen jaren. Volkers: “Natuurlijk heeft alles tijd nodig, want als je jarenlang met hetzelfde team speelt slijpen er vaste patronen in. Dit is na twee maanden training natuurlijk nog niet het geval, maar het wordt al
beter. Toch ben ik van mening dat een plaats bij de eerste vier mogelijk moet zijn met onze selectie. Dat is natuurlijk een streven, maar als we echt maximaal hebben gepresteerd en we worden vijfde dan is het jammer en is er geen man overboord.”
VASTIGHEDEN Dat er dit seizoen dingen zijn veranderd is volgens de 22-jarige Sneekse niet verkeerd. “Het is wel even wennen. Zo zijn we gewend om voor de wedstrijden samen te eten, dat is niet overal gebruikelijk. Die dingen zijn er zo ingeslepen dat je daar niet meer bij nadenkt. Net zoals hoe de ene speelster in de kleedkamer op een bepaalde wijze moet worden benaderd en een ander haar eigen gewoontes heeft. Zelf moet je bij mij op het veld ook niet aankomen met allerlei randzaken. Dan ben ik echt op mezelf gericht en wil ik niet worden gestoord. In de nieuwe samenstelling moet dat wennen.”
DRUK Het presteren onder druk is voor de gebleven speelsters van VC Sneek gesneden koek. “We hebben de afgelopen jaren veel ervaring opgedaan in finales en andere belangrijke wedstrijden zoals de internationale duels. Het is dan ook logisch dat we niet zo snel onder de indruk zijn van tegenstanders. Voor de speelsters die dat niet gewend zijn was bijvoorbeeld de Supercup, met allemaal grote vlaggen en de wetenschap dat het
op televisie werd uitgezonden, logischerwijs erg spannend. Daarin probeer ik de meiden wel te helpen waar dat kan. Petra (Groenland, red.) speelt hierin een erg belangrijke rol. Zij probeert iedereen 'mee te nemen'. Ze vraagt bijvoorbeeld naar de verwachtingen, hoeveel mensen er op de tribune zitten. Daarmee kun je een beetje in de belevingswereld van elkaar komen.”
FOTO: LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL
NIEUWE SELECTIE
BREEDTE De breedte van de selectie is zacht gezegd niet overbemeten. Volkers: “We hebben maar tien speelsters bij het eerste. Dat is niet breed, maar op de maandag en woensdag trainen er drie speelsters uit het tweede mee, zodat we wel rally’s kunnen spelen. Voor ons is dat ideaal en voor de speelsters uit het tweede een mooie leerschool om op een hoger niveau te spelen. Het leuke is dat er dan ook veel wordt
bijgeleerd. De eerste twee keren gaat het misschien nog niet goed, maar daarna begrijpen ze wat de trainster wil en voeren ze het uit. Het is goed om te weten dat er nog voldoende talent rond loopt binnen de vereniging.”
FYSIOTHERAPEUTE Aangezien er bij het team geen fysiotherapeut aanwezig is heeft Volkers dit deels op zich genomen. “Ik ben afgestudeerd fysiotherapeute, net als mijn teamgenote Klaske. Mocht het nodig zijn dan kunnen wij dus tapen of een massage geven. Het is niet ideaal, maar het is ook geen probleem om even te doen. We willen natuurlijk graag winnen en als dit ervoor zorgt dat we sterker worden dan is het een kleine moeite”, aldus de eigenaresse van Massage Monique, dat sinds kort is opgericht.
BUITENLAND Waar enkele oud teamgenoten de keuze hebben gemaakt om te gaan volleyballen in het buitenland is dit niet iets waar Volkers naar op zoek is. “Nee, ik ben een Sneekse. Ik vind het nog veel te leuk om hier te spelen en alles erom heen. Het is niet zo dat ik persé mijn geld moet gaan verdienen in het buitenland. Dan kan ik net zo goed gaan reizen. Op dit moment is het in ieder geval niet aan de orde, al heb ik wel contact gehad met een volleybalmakelaar. Daarnaast heb ik het thuis ook besproken maar ik had er nu geen oren naar.”
50
NUMMER 10 • 2016
SPORTCLUBS STAAN VOOR UITDAGINGEN
"ALS JE BLIJFT DOEN WAT JE DOET KRIJG JE WAT JE DEED" Het is lang niet altijd rozengeur en maneschijn in de sportwereld. In het zeer recent verschenen rapport over kansen en bedreigingen in het sportverenigingsleven staan alarmerende cijfers. Vergrijzing, ontgroening en tal van andere maatschappelijke ontwikkelingen vragen om nieuwe zienswijzen. Er zijn clubs die zich bedreigd zien in hun bestaan. Ook de gemeente SWF zal initiatieven ontwikkelen om clubs te coachen in de sterk veranderende wereld.
In de afgelopen decennia zijn er reeds meerdere sportverenigingen geweest die, noodgedwongen, de deuren hebben gesloten. Zo is bijvoorbeeld de handbalvereniging SHC verdwenen, werden zes voetbalverenigingen in Sneek er vijf, verdween zaalvoetbalclub Jansen Sport, stopte tafeltennisvereniging Kraak’m twintig jaar geleden en ook honkbalvereniging White Cats had geen toekomst meer. De verklaring in het eerste en laatste geval is duidelijk: te weinig leden om zonder samenwerking te bestaan. Zonde? Jazeker. Centrale vraag, is er aan deze trend nog iets te doen? Een rondje langs enkele bestuurskamers. Kijkend naar de verhalen uit het verleden lijkt het ondenkbaar dat de grotere verenigingen uit Súdwest-Fryslân een probleem krijgen met het ledenaantal. Neem als voorbeeld voetbalclub LSC 1890, dat nog eerder een ledenstop zou moeten doorvoeren dan dat ze te kampen heeft met een ledentekort. De reden is duide-
lijk, de vereniging is aantrekkelijk voor sporters. Zijn er speciale aantrekkingskrachten? Henk Douwsma, voorzitter van LSC 1890, heeft niet een specifieke verklaring voor de populariteit maar koestert dit uiteraard wel. “Het is een combinatie van factoren. Wij willen een klimaat scheppen en uitstralen waarin leden en toekomstige leden zich veilig voelen. Daarvoor hebben we een goed kader nodig en dat is ook waar wij op in hebben gezet. Daar is ook veel tijd en energie in gestoken. We werken, net zoals andere verenigingen met een VOG (Verklaring Omtrent Gedrag, red.), om te laten zien dat we een veilige omgeving willen bieden. We proberen hierbij ook ouders te vragen naar de ervaringen, om het nog beter te doen.”
KRIMPENDE BEVOLKING Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS, red.) worden er steeds minder kinderen geboren in Nederland en de verwachting is
dat deze trend nog een tijd stand zal houden. Hierdoor zal er minder aanwas zijn van leden voor de verenigingen. Douwsma: “Het is niet zo dat we daadwerkelijk op bezoek gaan bij scholen, maar door mond tot mond reclame komen er wel veel vriendjes van leden mee. Voor ons is het een kwestie van zorgen dat de potentiële leden de weg naar ons sportpark blijven vinden. Ik vind het redelijk vanzelfsprekend dat de mensen vanuit het Noorden van Sneek naar ons komen. Dat is eigenlijk ook wel logisch, ik zou als ouder ook kiezen voor de dichtstbijzijnde vereniging.” Alina Obbink van honk- en softbalvereniging White Cats in Sneek merkte het in juni in deze krant al op. “Er zijn steeds minder leden, op dit moment zijn we misschien wel de kleinste sportvereniging in de gemeente Súdwest-Fryslân.
51
• SPORT
Henk Douwsma
Irene Bok
Anko Baarda
Vroeger was het normaal dat er generatie op generatie werd gespeeld bij een vereniging, het voelde als thuis. Dat dit nu in Drachten als thuis voelt zegt misschien wel alles.”
Anko Baarda van tafeltennisvereniging ODI uit Oudega vertelt dat het op peil houden van het ledenbestand niet vanzelf gaat. “Wij moeten wel ons best doen om leden te werven, maar zijn daar ook wel bedreven in. We nodigen mensen vrijblijvend uit om eens te tafeltennissen, bijvoorbeeld bij het Oudegaaster Open dat we organiseren. Dan kan iedereen mee doen en als dat bevalt dan kunnen mensen eens vaker bij de vereniging langskomen. Dat werkt wel”
EIGEN KANTINE In de afgelopen jaren is GrootSneek bij verschillende vereniging op bezoek geweest. Clubs die het lastig hebben blijken veelal geen extra inkomsten te kunnen genereren waardoor de financiele basis ook onder druk komt te staan. Elders in deze krant staat het voorbeeld van IJVC, dat gebruik maakt van de kantine van sporthal De Útherne. Voorheen hadden ook de ter ziele gegane rugbyverenging RC Sneek en de White Cats geen eigen kantine. Iets wat een
Allina Obbink
bepaald thuisgevoel creëert en waardoor mensen binding krijgen met een club. Over het algemeen voelen de mensen een ‘thuishonk’ als cruciaal gemis.
een van de mooiste voorbeelden. Als buurtsportcoaches kunnen we de verenigingen ondersteunen of in contact brengen met andere sportclubs.”
GEMEENTE
VERENIGINGSLEVEN
Natuurlijk is ook de gemeente gevraagd om een reactie. “Allereerst is elk probleem een op zichzelf staand issue”, zegt Coördinator Buurtcoaches Irene Bok. ´Je hebt met zoveel verschillende factoren te maken, zoals bijvoorbeeld vergrijzing, de vraag en het aanbod van sporten en meer algemene, maatschappelijke trends. Er zijn steeds meer mensen die wel sporten maar zich niet voor een heel jaar of seizoen willen vastleggen. Waar mensen voorheen lid werden van verenigingen willen ze steeds meer zelf de regie hebben over wanneer en hoe. Voor de verenigingen met teruglopende ledenaantallen zit het zeer vooral aan de vraagzijde. Wij zeggen altijd ‘Als je blijft doen wat je doet dan krijg je wat je deed’. Als er voorheen altijd jeugdleden uit de omliggende omgeving kwamen en dat nu niet meer zo is door de vergrijzing dan is het misschien niet meer realistisch om die aanwas binnen te krijgen. Dan zou je kunnen proberen om dit op een andere manier wel voor elkaar te krijgen. Soms is dat door een andere doelgroep aan te boren en soms door bijvoorbeeld samen te werken. Er zijn enkele voorbeelden in de gemeente waarbij die samenwerkingen zeer vruchtbaar zijn. Sportdorp Warns is hiervan
In het verleden kenden vele sportvereniging een bloeiend en zorgeloos bestaan. Mensen werden lid en bleven lid. Tegenwoordig heb je dat veel minder. Toch zijn er ontwikkelingen die hoopvol zijn. Oudere mensen die graag actief willen blijven vormen een groeiende doelgroep. In het voetbal heb je bijvoorbeeld het Walking Football. Voor senioren een prima alternatief voor het reguliere voetbal. Geen sprints over twintig meter en vliegende tackles, maar een bakje koffie, plezier maken en bewegen. “Het is niet direct een groep waarbij wordt nagedacht bij het aantrekken van nieuwe leden”, aldus Bok. “In de kleinere kernen hebben ze vaak nog wel een volleybalvereniging en biedt men ook voetbal en kaatsen aan maar veel andere keuzes zijn er niet. Als er dan samen kan worden gewerkt tussen verenigingen uit verschillende dorpen kun je wel een extra sport aanbieden. Hierin is de vraag naar die sport dan overkoepelend in plaats van het probleem.”
ACTIEF Bij tafeltennisvereniging O.D.I uit Oudega kent men al jaren een schommeling tussen de 35 á 40 leden. Voorzitter Anko Baarda: “Als het gaat om de ouderen, zijn er weinig problemen. Die blijven
wel spelen. Bij de jeugd is dat een stuk lastiger. Daar proberen we wel voldoende voor te organiseren, maar het valt en staat met hetgeen je aanbiedt. Aan een vrijblijvend toernooitje doen meer mensen mee dan dat er competitie spelen. Mensen willen zich niet direct binden door wekelijks wedstrijden te spelen. Een wedstrijd, van drie tegen drie, duurt vaak ongeveer drie uren. Als je dan nog een stuk moet rijden en doordeweeks op een avond moet spelen is dat minder aantrekkelijk. Dat is nu gewijzigd in een competitie twee tegen twee, om het attractiever te maken.”
SAMENWERKEN Is samenwerking dan de juiste oplossing voor de kleine verenigingen? “Wij hebben weleens leden van de tafeltennisverenging uit IJsbrechtum. Die trainen dan mee met ons. Niet elke vereniging heeft een trainer waardoor de sporters niet extra kunnen worden onderricht. Wij zien hier de meerwaarde wel van in, waardoor we het geen probleem vinden”, aldus Baarda. De samenwerking van de voetbalverenigingen uit Oudega, Hommerts/Jutrijp en Heeg is misschien wel het beste voorbeeld van krachtenbundeling. Meerdere teams in elke leeftijdscategorie om zodoende spelers op het eigen niveau te laten spelen is een prachtige uitkomst voor de drie voetbalverenigingen. Je zou elke vereniging een innovatief bestuur gunnen!
52
NUMMER 10 • 2016 MICHAEL DE REUS EN BRIAN WIERINGA
KLAVERTJE VIER MOET IJVC UIT SPORTIEF DAL TREKKEN
In Volendam en verre omgeving is de botter ‘De heen en weer’ een begrip. De naam van deze boot refereert aan het pendelen tussen de Eredivisie en de Jupiler League. De afgelopen seizoenen had de boot door IJVC kunnen worden gehuurd, zij spelen het ene seizoen in de vierde en dan weer in de vijfde klasse. Hans van Straaten, vertrekkend preses van de IJlster Voetbal Club, legt uit hoe dit komt en waar de vereniging naartoe wil. SPORTIEF “Inderdaad heeft ons eerste team de afgelopen jaren gependeld tussen de vijfde en vierde klasse. Wij hebben dus vele spannende sportieve momenten gekend. De redenen waarom we ons niet in de vierde klasse hebben kunnen handhaven zijn onder meer dat er de afgelopen jaren nogal wat ervaren spelers zijn gestopt of in de lagere elftallen wilden spelen. Spelers zijn verhuisd naar een andere woonplaats en jeugdtalenten zijn gaan studeren in plaatsen ver vanaf IJlst gelegen. Het is hierdoor moeilijk om een vaste groep creëren waar je mee verder kunt bouwen”, vertelt van Straaten.
TRAINERSWISSEL Waar er vorig seizoen werd begonnen onder oefenmeester Johnny Bergsma werd hij al vroeg in het seizoen vervangen. Gosse Reitsma, een man uit de eigen gelederen, nam het stokje over. Sportief gezien veranderde er niet veel ten goede. Desondanks is van Straaten tevreden met het werk van de staf van de eerste selectie. “Het doel is om met ons klavertje vier, dus met Gosse, Jeep Plantenga (leider), Ype Schouwstra (verzorger) en Nolke Waltje (assistent leider en assistent scheidsrechter) verder te bouwen aan een team dat langere tijd kan samenspelen. De instroom van de jeugd is hiervoor cruciaal en van daaruit moeten de resultaten verbeteren. De visie van de vier leden
van de staf wordt door het bestuur gedeeld. We zitten regelmatig met elkaar om tafel om dit te realiseren en te bewaken.”
OPBOUWFASE De redactie poneert de volgende stelling: IJVC hoort als gerenommeerde vereniging niet in de kelder van het amateurvoetbal. Hier is de voorzitter het volledig mee eens: “Zoals gezegd zijn wij in een opbouwfase met vele nieuwe eigen jeugdspelers en let op mijn woorden, de resultaten gaan komen. Als bestuur staan wij wekelijks langs de lijn en volgen we de wedstrijden nauwgezet. Wat buitenstaanders niet zien is dat wij vaak op cruciale momenten net pech hebben dat de bal net niet in de touwen vliegt, maar de paal, lat et cetera in de weg zitten. Enkele centimeters hebben steeds het verschil gemaakt waardoor wij nu op een plaats staan waar IJVC eigenlijk niet thuis hoort.”
SEIZOEN 2016-2017 In het lopende voetbalseizoen viel er tot aan de zesde speelronde geen punt te noteren voor ‘de kypmantsjes’. “In de afgelopen seizoenen stonden we tot aan de winterstop vaak hoog op de ranglijst en werd het na de winter vaak een stuk minder door verschillende oorzaken. Dit seizoen hopen we dat dit andersom is en dat we kunnen eindigen in het linkerrijtje van deze klasse”, aldus van Straaten. “We zijn een team in opbouw wat op elkaar
in moet spelen en wij hebben er het volste vertrouwen in dat dit beter gaat worden.”
GEOGRAFISCHE KEUZE Sinds enkele jaren werkt IJVC ten aanzien van de jeugd samen met vv Blauwhuis. “De samenwerking verloopt prima. Hoewel OHH ( Oudega, Hommerts, Heeg) dichterbij ligt, willen wij als vereniging zo lang mogelijk zelfstandig met ons eigen beleid doorgaan. We hebben daar dus bewust voor gekozen.” Gevraagd naar een eventuele samenwerking met verenigingen uit de buurt is van Straaten resoluut: “Samenwerking is op dit moment geen optie. We hebben voldoende spelers om teams in te delen.”
ZEER DEGELIJK BESTUUR Van Straaten is zeer content met het huidige bestuur. “Wij hebben op dit moment een degelijk bestuur, dat bestaat uit één vrouw
en zes mannen die dagelijks actief zijn in het bedrijfsleven, met brede achtergronden op financieel-, juridisch-, technisch- en managementgebied. En een cordon aan vrijwilligers dat wekelijks klaar staat om sportief gezien alles goed voor elkaar te krijgen. Wij zorgen er als team voor dat IJVC een financieel gezonde vereniging is en blijft en waarbij het sociale aspect hoog in het vaandel staat.”
HOOGTE- EN DIEPTEPUNTEN Van origine is van Straaten afkomstig uit Utrecht. Hij keert binnenkort weer terug naar die regio. Gevraagd naar zijn hoogte- en dieptepunten in de zeven jaar als voorzitter geeft hij aan: “Als hoogtepunten kun je de acceptatie van ons als buitenstaanders beschouwen door de IJlsters. We hebben mede dankzij het verenigingsleven hier een fantastische periode achter de rug. Daarnaast noem ik de kampi-
oenschappen van de vele jeugd- en seniorenteams, het kaboutervoetbal, het 40 plus team, het opzetten van de sponsorgroep en de loyaliteit van de leden bij feestelijke en verdrietige gebeurtenissen. Een financieel dieptepunt is, dat wij als IJVC geen eigen kantine of clubhuis tot onze beschikking hebben, waar je als vereniging zelf activiteiten kunt organiseren en extra inkomsten kunt genereren. Wel hebben wij veel waardering voor beheerder Herman Baudet en zijn team van de Utherne die het ons tijdens en na de wedstrijden zo goed mogelijk naar de zin maken.
MIDDEN VAN NEDERLAND Van Straaten en zijn gezin keren dus weer terug naar het midden van Nederland. Hij verlaat de vereniging met een goed gevoel. “Waren we niet gaan verhuizen, dan zou ik deze functie zeker nog wel een aantal jaren hebben willen vervullen. Er is een nogmaals een goed en degelijk bestuur, er zijn fijne vrijwilligers en er heerst een goede sfeer in de vereniging die de voortgang ook bestuurlijk zal waarborgen.” Over zijn vervanger kan hij nog niets zeggen. “Er is nog geen vervanger, maar er wordt wel veel aandacht aan besteed om in de vacature te voorzien. Mocht dit wat meer tijd nodig hebben dan is het huidige bestuur zeker in staat deze post intern tijdelijk op een passende wijze in te vullen.”
53
• SPORT KORT
EERSTE WALK&RUN IJLST TELT 600 DEELNEMERS De eerste Walk&Run van Elfstedenstad IJlst begin oktober mocht zich verheugen in een meer dan imponerende deelname. Ruim 600 sportievelingen genoten van de stad en omgeving. De wandelaars liepen een tocht van 22 kilometer door IJlst en omgeving. Later volgde de tien kilometer. Het parcours voerde de wandelaars onder andere door de Ruterpolder en over het Swalkerspaad bij Oosthem.
WINTERLOPEN AV HORROR
Op 30 oktober, 4 december, 8 januari en 5 februari van de winter 2016/2017 organiseert AV Horror de traditionele Winterlopen. Om precies 11.00 uur klinkt bij Sportcomplex Schuttersveld in Sneek het startschot voor de 8,9 kilometers van de loop. Voorafgaand hieraan, om 10.30 uur, komt de jeugd in actie voor hun rondje op het Schuttersveld van ruim een kilometer (1300 m).
De kinderen beten het spits af met de grachtenloop; in verschillende categorieën renden ze hun rondjes. Een primeur voor Friesland was de speciale Ladiesrun met maar liefst 132 dames aan de start. De heren sloten de run in stijl af.
IJLSTER KOOS NEDERHOED
‘SCHEIDSRECHTER VAN HET SEIZOEN’
Begin oktober 2016 is Koos Nederhoed uit IJlst uitgeroepen tot ‘Eredivisie scheidsrechter van het seizoen 2015-2016’. Uit handen van Joep van Iersel, voorzitter Arbitrage Nederland, ontving hij deze verdiende onderscheiding.
Na de officiële opening van Snowcentrum Joure op 23 september was het 8 en 9 oktober voor iedereen mogelijk het nieuwe indoor skicentrum te bewonderen. Gratis skiën, een skibeurs en vroegboek-korting op de abonnementen waren de ingrediënten voor het weekend. Ondernemers Warrie van der Land en Rogier Ybema besloten om twee dagen lang de deuren open te gooien voor het publiek. Dat bleek een verstandige keuze, want geïnteresseerden kwamen in groten getale. Over het hele weekend zijn er tussen de 1.000 en 1.500 geïnteresseerden geweest. Beide ondernemers zijn dan ook tevreden over de start van het seizoen. “We hebben voor de komende winter nog veel activiteiten in de agenda staan. Van reizen naar de sneeuw tot leuke acties en evenementen in Joure. Zo zijn er bijvoorbeeld tijdens de herfstvakantie de ‘kids inloop dagen’ waarbij we tientallen kinderen kennis laten maken met het indoor skiën en een leuke middag bezorgen.
Gemeente Súdwest-Fryslân, Provincie Fryslân en Sport Fryslân gaan sportverenigingen helpen bij het verduurzamen van hun sportaccommodatie. Sportverenigingen krijgen tips over hoe ze de energiekosten structureel omlaag kunnen brengen. In Súdwest-Fryslân hebben ongeveer 50 sportverenigingen baat bij investeringen in energiebesparing en duurzame energie. Specialisten op het gebied van (duurzame) energie en financiering hebben in de week van 13 oktober verteld over de mogelijkheden om energie te besparen. Daarna namen twee ‘duurzame verenigingen’ uit de regio de aanwezigen mee in hun opgedane ervaringen.
Ook deze winter wordt er weer een Winterloopcompetitie gehouden. De snelste loper en loopster over 3 van de 4 lopen worden uitgeroepen tot Winterkoning en Winterkoningin. Voor meer info: kijk op de website van AV Horror
DRUKKE OPEN DAGEN SNOWCENTRUM JOURE
SPORTVERENIGINGEN IN SWF GAAN ENERGIE BESPAREN
Koos is al 38 jaar als scheidsrechter actief. Uiteraard gestart op lager niveau, maar snel doorgestoomd naar het hoogste niveau nationaal. In seizoen 1997-1998 floot hij zijn eerste wedstrijd in de Eredivisie. Daar bleef het niet bij, in 2000 volgde hij de internationale cursus met succes, waarna hij als international aan de slag kon. We kunnen wel zeggen dat we het
hier over een zeer ervaren scheidsrechter hebben. Koos is een zeer gewaardeerd scheidsrechter bij de teams en beoordelaars en daarnaast een goede en fijne collega. Met ingang van dit seizoen zal Koos, samen met collega Marc Bloemhard, de masterclass gaan leiden. Hierbij worden jonge nationale scheidsrechters extra begeleid bij toernooien. Met alle tips en trucs van onder andere Koos kunnen deze jonge talenten het maximale uit hun scheidsrechtercarrière halen, met wie weet een internationale carrière tot gevolg. (Bron NeVoBo)
AB VAKWERK SCHAATSMARATHON DE SNELSTE?
Energiescan Geïnteresseerde sportverenigingen konden zich deze avond direct aanmelden voor een energiescan. Met een energiescan wordt inzicht verkregen in het energieverbruik en de staat van de sportaccommodatie en technische installaties. De vereniging kan met de verkregen informatie een afgewogen besluit nemen ten aanzien van de uit te voeren maatregelen en financiering.
Op zaterdag 12 november vindt in het volledig hernieuwde Thialf de AB Vakwerk marathon plaats. Het betreft de vierde KPN-marathon competitiewedstrijd met alle nationale en –internationale topschaatsers aan de start. Wordt het Olympisch kampioen Jorrit Bergsma die het peloton zijn wil oplegt, of gaat het een duel worden tussen topsprinters als Gary Hekman en Arjan Stoetinga?
Nieuwe subsidie voor verduurzaming sportaccommodaties In Fryslân zijn 450 sportverenigingen verantwoordelijk voor het beheer en de exploitatie van hun eigen accommodatie. Vanaf 2016 kunnen de extra kosten voor energieverbruik flink oplopen, gemiddeld € 1.200,- per vereniging door het vervallen van de ecotaks. Via een nieuwe subsidieregeling worden investeringen in energiebesparing en duurzame energie voor sportverenigingen met 30% gesubsidieerd.
Vorig jaar won Gary Hekman de laatste wedstrijd in het ‘oude’ Thialf. Hij deed dat in de snelste tijd ooit gereden over een wedstrijd over 125 ronden. Hekman, dit seizoen in het schaatspak van AB Vakwerk, deed dat in een tijd van 1.02.45. Dat betekent een gemiddelde snelheid van 47,8 kilometer per uur. Hekman reed bovendien de snelste laatste ronde ooit gereden op een marathon met 24,8 seconden. Is
Op 2 januari 2017 kunnen sportverenigingen een subsidieaanvraag indienen. Om verenigingen direct te laten profiteren van deze regeling en om de extra energiekosten op te vangen zijn de samenwerkende partijen dit project gestart. Na een succesvolle pilot in Noordoost Fryslân, waar inmiddels bijna 30 sportverenigingen een energiebesparingsadvies hebben ontvangen, vindt uitrol van het project over de hele provincie plaats.
het nieuwe Thialf nog sneller geworden na alle verbouwingen en kan de snelste tijd opnieuw worden verbeterd? Dat zal blijken op 12 november vanaf 19:00. Dan starten de dames. De heren Top divisie start om 20:00. De beloften sluiten om 21:30 de avond af.
54 1
14
15
14
8
14
17
14
11
10
11
22
23
24
25
26
20
21
9
9
H
17 2
15
2 24
17
17
8
15
9
22
17
6
22
15
12
15
6
17 19
12
6
14
22
8
17
6
18
11
17
14
10 10
6
17
7
7
6
22
6
10
19
17
10
2
22
22
8
15
17
7
1
14
17 10
2
14
4
17
14
26
18
22
4
18
9
PUZZELPAGINA NR 10 -2016 GROOTSNEEK KRANT
17
14
20
7
15
11
14 14
5
8
10
22
17
7
5
17
11
W
15
22
6
8
8
7
15
4 14
19
7
9
13
8
12
7
22
18
18
8
7 17
19
18
17
5
17 11
D C
16
17
6
NUMMER 10 • 2016 6
5
4
3
2
18 17
4 14
Puzzel en win! Ook nu zijn er weer leuke prijsjes te verdienen door uw oplossing via de email of met traditionele post op te sturen. U kunt dit sturen naar: info@grootsneek.nl o.v.v. puzzeloplossing NR 10-2016 – tot uiterlijk 10 november 2016. Wij wensen u veel puzzel plezier!
19
17
22
Probeer ijke letters. staan voor gel . Gelijke cijfers den woord te vin het gekleurde
mythologische figuur
vogel wal
hoop
Ned. schilder
beeldbuis
2
broodbeleg
6
netelige toestand
geneesmiddel
zitting
Ierland
8
deel van een auto
kerel
spiertrekking
verder
ledemaat Ierse verzetsgroep de onbekende vorstenkind deel v.h. lichaam
maatstaf Chinees heerser
4
11
bestanddeel
open plek
tijdvak werkelijk
positieve muzikant elektrode
inwonend niemendal
Engels bier hevige beschieting
grote garnaal laboratorium soort appel
zandheuvel
afgepast deel
volgzaam
vordering
1
tegenover
stierenvechter kleine ruimte jonge militair Japanse titel
belangstelling
ondersteunen
9
vloerbedekking kilobyte (afk.) hemellichaam
uitproberen
voorzetsel onmiskenbaar
riv. in Spanje
profeet
goudmunt
7
12
soort hond
1 8 6 2 9 1 5 7 3 1 8 6 2 9 8 7 4 2 5
7 6 3 4 5 2 6 1
7
© www.puzzelpro.nl
hoefdier rekening gomhars
plechtige gelofte
pl. in Zwitserland
voordat
planeet keukengerei vetlaag
kinderspel
Europese hoofdstad
3
deel v.e. kachel vreemde munt
part
golfterm
reeks
leerkracht
wijsje
5
PUZZEL EN WIN
10
schaaldier
1x WAARDEBON t.w.v. € 25,-
© www.puzzelpro.nl 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Winnaar puzzel GrootSneek 09 • september 2016
te besteden bij
Els de Jong uit Oppenhuizen heeft de waardebon t.w.v. € 25.00 aangeboden en te besteden bij Devo Sneek
Grootzand 20
0515 41 26 76
8601 AW Sneek
devosneek.nl
STUUR UW ANTWOORDEN van PUZZEL 10, VÓÓR 10 november A.S. PER EMAIL NAAR: info@grootsneek.nl OF NAAR: GrootSneek krant, Zwarte weg 4, 8603 AA SNEEK
COLOFON De GrootSneek krant is een maandelijkse uitgave van Ying! Media in samenwerking met GS Internet marketing. De GrootSneek krant wordt huis-aan-huis verspreid in Sneek en omliggende dorpen en steden in een straal van ca. 10 km van Sneek. Oplage: 28.000 exemplaren.
UITGEVER
REDACTIE
Ying Media BV Zwarteweg 4, 8603 AA Sneek Telefoon 0515 745005 E-mail info@yingmedia.nl Internet www.grootsneek.nl
Henk van der Veer, Kirsten van der Pol Laura Keizer Fotografie, Wim Walda, Jelly Mellema en Henk van SPORTREDACTIE der Veer Gerard van Leeuwen en Joeri van DRUK Leeuwen Hoekstra Krantendruk, Emmeloord
FOTOGRAFIE
HOOFDREDACTIE
VERKOOP
Wim Walda Telefoon 0515 420833 Mobiel 06 41204473 E-mail redactie@grootsneek.nl Internet www.grootsneek.nl
Ying Mellema, Marianne Bouwman en Ewoud Hartog
Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. De
VERSPREIDING
gegevens in deze krant zijn met zorg
FRL Verspreidingen, Leeuwarden ONS Boso Sneek
samengesteld. Ten aanzien van de juistheid van de inhoud hiervan kan
VORMGEVING
echter geen aansprakelijkheid worden
Frans van Dam (Quod Media)
aanvaard.
MAXIMAAL MANNELIJK VAN SUPERCOOL TOT INGETOGEN KLASSIEK.
“Wij zijn trots op het kleden van Piet Paulusma”
T/M 12 NOVEMBER
2E BROEK H A LV E P R I J S
NOVEMBER PA K K E N M A A N D COMPLETE SETAANBIEDING:
PA K + S H I RT + D A S + RIEM + SOKKEN € 349,95
MAX MERKEN Suits VAN GILS • OLYMP • DIGEL • LE DUB • STONES • CAVALLARO • MASTERHAND • BORN WITH APETITE • WILVORST Broeken ALBERTO • CAST IRON • GARCIA • MEYER • MMX • MUSTANG • MAC Italiaans GARCIA • MARCO MANZINI • CAVALLARO • GIORDANO Casual PEARLY KING • STATE OF ART • FELLOWS • COMPENAROS • BLUE INDUSTRY • NZA Classics BAILEYS • Basics ALAN RED • SF • FALKE • ALTIO • CAVELLO • XPOOOS Schoenen MELIK • REHAB
met max meer man Rijkstraat 6 | 8701 KJ Bolsward | (0515) 57 23 02 | www.max-mode.nl
ElectronicPartner
De mooiste belevingswinkel van Friesland komt naar Sneek Hallo, mijn naam is Roelof de Boer. Ik ben 34 jaar en woon samen met mijn vriendin Siegrid en twee kinderen, Rixt en Niels in Woudsend. Na 14 jaar werkzaam te zijn geweest bij Scheer & Foppen in Sneek en Heerenveen ben ik trots mijn werk voort te mogen zetten in deze prachtige belevingswinkel waar service hoog in het vaandel staat. Graag nodig ik u uit om onder het genot van een vers kopje koffie onze winkel te komen bewonderen.
Mijn naam is Jorrit Doting, 33 jaar oud en woonachtig in Nadat ik 11,5 jaar werkzaam ben geweest bij Scheer & Foppen, is het voor mij een geweldige uitdaging om mijn ervaring voort te kunnen zetten bij EP:Mensonides in Sneek. In mijn vrije tijd houd ik mij graag bezig met wielrennen, autosport en volg ik de nieuwste trends op het gebied van elektronica en gadgets. Ook vind ik het dag is voor mij geslaagd wanneer ik samen met de klant op zoek kan gaan naar het best passende product bij de wensen van de klant en deze met een tevreden gevoel de winkel verlaat. Ik zie u graag binnenkort in onze winkel! Tot ziens!
EP:Mensonides is dé elektronica vakzaak die met u meedenkt. EP:Mensonides is al sinds 1978 dé elektronica en witgoed vakspeciaalzaak in de omgeving van Harlingen. Het bedrijf kenmerkt zich door jarenlange er varing in de elek tronicabranche en beschikt over een team van specialisten die de consument graag adviseert op het gebied van beeld & geluid, witgoed en klein huishoudelijke apparatuur. Kwaliteit en service staan bij EP:Mensonides hoog in het vaandel. Door de jaren heen is de winkel in Harlingen getransformeerd tot een heuse belevingswinkel met de nadruk op het ontzorgen van de klant. De service vertaalt zich van advies op maat tot bezorg- en installatieservice. En met de eigen technische dienst wordt de consument optimaal bediend.
Uiteraard houdt de service van EP:Mensonides niet op bij het verlaten van de winkel. U kunt altijd bij EP:Mensonides terecht voor een deskundig advies. Onze medewerkers staan altijd voor u klaar. Kortom EP: die doet het!
Net als in Harlingen zal Menno Mensonides, eigenaar van EP:Mensonides, nu ook in Sneek een belevingswinkel openen. Ook in Sneek ligt de nadruk op ontzorgen. “Wanneer u in de winkel of online een product koopt, heeft u bepaalde wensen waaraan het product moet voldoen. Vaak wordt er geen rekening gehouden doet dat wel! EP:Mensonides levert namelijk niet alleen een product tegen een scherpe prijs, maar biedt een totaaloplossing. U kunt denken aan een advies op maat, bezorging, installatie, reparatie of verlengde service van 5 of 8 jaar. De deskunervoor dat u altijd met het juiste product voor de juiste prijs naar huis gaat. Zo hoeft u zich de komende jaren geen zorgen te maken en kunt u meteen beginnen met genieten”, aldus Menno.
Opening donderdag 17 november 2016 Op 17 november opent EP:Mensonides Sneek haar deuren aan de Oosterdijk 81. Uiteraard vieren wij dat met feestelijke aanbiedingen! Wij heten u dan ook van harte welkom. Wilt u al eerder de mooiste belevingswinkel van Friesland ervaren? Dan verwelkomen wij u graag in onze winkel
EP:MENSONIDES SNEEK OOSTERDIJK 81 - 8601 BS SNEEK - TEL.: (0517) 42 00 33 INFO@EPMENSONIDES.NL - WWW.EPMENSONIDES.NL