Gida Elikadura Subiranotasuna - Euskadiko baliabideak eta erakundeak-
O O
E m a ú s G izarte Fundazioa G u r u t z e g i k a l e a , 1 6 ( B e l a r t z a Po l . )
20018 Donostia-San Sebastián
Te l . : 9 4 3 3 6 7 5 3 4
Fax: 943 47 43 46
fundacion@emaus.com
www.emaus.com
Baterako finantzaketa:
O Lankidetza:
O
Aitortu-Ez komertziala-Partekatu berdin 2.5 España Material hau banatzea, kopiatzea eta erakustea dago, egilea eta jatorria aipatuz gero. Ezin da irabazi komertzialik eskuratu eta material honekin egindako lan guztiek jatorrizko lanaren baldintza berberak bete behar dituzte.
2
Itzulpena: Emaús Gizarte Fundazioa Diseinua eta maketazioa: Emaús Gizarte Fundazioa Inprimatzea: Gráficas Gorobe S.L. Papera %100 birziklatua.
Elikadura Subiranotasunaren Gida Sarrera
.................5
............. 7 Aurkezpena . . . . . . . . . . . . . 13 Eskertza . . . . . . . . . . . . . . 17 Metodologia . . . . . . . . . . . . 18 Hitzaurrea
Erakundeen helbide-aurkibidea
. . . . . 23
Baliabideen helbide-aurkibidea
. . . . . 87
O Loturak
A u r k i b i d e a
. . . . . . . . . . . . . . . . 139
O
Eranskinak
. . . . . . . . . . . . . . 143
. . . . . . 145 Erakundeen zerrenda herrialdeen arabera . 159 Galdesorta eredua . . . . . . . . . . 165 NyĂŠlĂŠni-ko adierazpena . . . . . . . . 171 Egindako ekintzen zerrenda
EmaĂşs Gizarte Fundazioaren estrategia Elikadura Subiranotasunean
. . . . . . 181 3
O O
4
SARRERA
O O
5
O O
6
Paul Nicholson-en hitzaurrea Gaur egun, planeta osoko biztanleen kezka handiena elikadura da, gobernuei gehien ardura dien arazoa da eta agintean dagoen eredu ekonomiko eta sozialaren oinarriak zalantzan jartzen ditu. Klima, energia eta finantzaketa krisiarekin, Elikadura krisiaren baterakidetasuna, behar asko sortzen dituen krisi sistemiko baten ezaugarria da. Baina, herrialdekotik nazioartekora hautabide eta itxaropenezko proposamenak eraman ditzaten, politika berrien aukera irekitzen du. Elikadura krisia ez da gaur egungo krisia, gobernuarentzat egungo arduran bihurtu da hiriko populazioari
O
eragiten hasi zaion heinean. 1996 urtean, FAOren datuen arabera, munduan gosea pairatzen zuten 756 miloi pertsona zeuden. Hauetatik, %75a elikagaien ekoizleak eta baserritarrak ziren. Eta, hauetatik %70a emakumeak ziren. Momentu honetan
O
FAOren helburua gosea jasaten ari ziren pertsona hauek 400 miloi kopurua arte murriztea da 2015 urtean baino lehen. Hori
S a r r e r a
horrela izan arren, politikak ez dira kezka honetara zuzendu eta egia esan, gaur egun 856 pertsona dira gosea jasaten dutenak, 2009 urterako 1000 miloi kopurua esperoz. Elikadura krisiak porrot eta faltsutasun asko gordetzen
ditu. Ez da ekoizpenaren krisia baizik, nekazal, merkataritza eta ekonomi politiken krisia da, politika neoliberalen ondorio eta merkatuaren liberalizazio eta baliabide naturalen pribatizazioaren ondorio. Nekazal eta ekonomi politiken desregulazio batetik eratorritako prezio altuen krisia da, hala nola, gobernuek zituzten kudeaketa tresnetatik eratorritakoak.
7
Gobernuek egindako prezioen Behatoki baten eskaria, GKEen aldarrikapen baten antzekoa izan daitekeena, kudeaketa politika tresnarik gabe geratu direla eta elikadura eskubidearen defentsa konpetentziak gaur egun, merkatu eta transnazionalen esku daudenaren erreflexua besterik ez da. Merkatu eta transnazional hauei, bai jatorrizko pertsona ekoizleei bai eta helmugako kontsumitzaileei prezioen banaketa, kalitate eta aplikazio instrumentuak kontrolatzen utzi zaie, honek elikagaien prezio altuetara eraman du. Hau jakiteko ordea, ez dugu behatokiren beharrik. Denok dakigu patata ekoizleek 20 zentimo
S a r r e r a
â‚Ź/ kiloko kobratu dezakeela, eta kontsumitzen duenak 1,50 â‚Ź ordaindu. Transnazionalen kontrol hau errealitate bat da mundu osoan, ipar eta hegoaldean, txirotutako eta azaleratzen ari
O
diren herrialdeetan matxinadak eragin ditu eta baita iparraldean
tentsioak. Kontrola ez da bakarrik egiten produktuen prezioan,
kalitatean ere egiten da. Horrela, homogeneizazioa eta
zertifikazioa kontsumitzaileen beharren eta balio elikagarria eta kulturalki egokiak eta bertako ekonomiari lotutako elikagaien
O
mantenuagatik gidatu ordez, onura sortzeko enpresa tresna gisa erabiltzen dira.
Elikagaien merkeen inportazio masiboak bertako
ekoizpena suntsitu du eta elikagai menpekotasunak sortarazi
ditu, kontsumo ohiturak aldatu ditu eta bertako ekoizpena,
bertako ekonomia eta bioaniztasuna bera hauskorrak eta prekarioan bihurtu ditu. Beste kontinenteetako produktuak kontsumitzen dira eta baliteke produktu horiek egotea leku
bakoitzean. Erregai, obra handi eta eraikuntzen gehiegizko
kontsumoa indartuz, garraio eta azpiegitura eredu bat ezarri
8
duen kontsumo eredu bat da.
Kontsumo eredu honekin batera ekoizpen intentsibo industrial bat eredu doa, ustiapen handiagoak eskatzen dituena, nekazari gutxiagorekin, nazioarteko agroindustriaren eskakizunen arabera ekoiztera baldintzatuak. Hau da Europako eremuan krisiaren arrazoi nagusia: Gaur Europa Batasunean minutuko nekazari familia nekazari bat desagertzen da. Euskal Herrian egunero bat edo bi familia izango lirateke baserria uzten dutenak. Bizitzako oinarrizko arazo eta arazo nagusietan erabakitzeko gaitasunaz hornitzeko aukera eman beharko liguketen ereduak izan beharrean, kontsumo eta ekoizpen eredu honek menpekotasuna sortarazten duen eredu bat da, gizaki, bizilagun, kontsumitzaile eta ekoizle mailan. Elikagaiak jatea baino gehiago dira, gure kultura, osasuna, identitatea,
O
emakume eta gizon askoren lana. Gainera, elikagai ekoizpenak gure paisaia eta ingurugiroa eraikitzen du eta modu batean edo bestean egiteak, emakume eta gizon askeak edo esklabuak bihurtzen gaitu. Guztiok dugu honen ardura.
O
Menpekotasun errealitate honen aurrean, azken
S a r r e r a
urteetan Elikadura Subiranotasunaren printzipioa garatu da. Oinarrizko giza eskubidearen printzipioa da, herriek eta nekazal politikak zehaztu ahal izateko duten eskubide politiko bezala ulertzen dena, era berean, gobernuek herritarren beharren testuinguruko politikei lehentasuna emateko aukera eman eta behartzen duen eskubidea da. Hau da, herritarrentzat diren elikagaien sarrera eta ekoizpena arautzea eta kudeaketa ahalbidetzen ditu. Inportazioa arautu, bertako ekoizpenari lehentasuna eman, eta errespetagarriagoa eta bertako beharrei erantzuten dien ekoizpen eredu bat zehazteko aukera barneratzen ditu. Elikadura Subiranotasuna ez da buruaskitasuna,
9
beste herrialdeetako nekazarientzat suntsikorrak izan ez daitezen baldintzapean, nekazal politikak garatzeko eskubide politikoa da. Lurra, ura eta haziak baliabide naturalen sarbiderako eskubidea ere biltzen ditu. Hau da, ura eta lurra erabilera soziala duten eta denentzako ondasuna, jabego edo pribatizazio edozein eskubideren gainetik egonez. Era berean, haziak herrien ondarea dira gizatasunaren zerbitzura, etorkizuneko erronka guztiei erantzuteko aukera ematen duen ongia baitira. Hauen
S a r r e r a
pribatizazioak, ez gaitu soilik ezartzen transnazionalen interesen esku, planetaren etorkizuna bera ere hipotekatzen du. Egoera hau, Euskal Herriaren testuinguruan, dugun lurraren erabilera elikagaiak ekoiztearen erabileran lehentasuna
O
behar dela esan nahi du, nekazari berriei sartzeko erraztasuna eskainiz. Hautazko paradigma honen arabera, sektore hau
berreragiteko garaian, lurrari buruzko espekulazioa arazo handi bat da.
O
Elikadura Subiranotasuna pertsona kontsumitzaileen
eskubidea ere bada, zer jaten den, elikagaiak nola eta nortzuk
ekoizten duten definitzeko. Gaur egun, informaziorako sarrera ez izateaz gain, bizitzaren aspektu honetaz edozein kontrol eragozten duten transnazionalen monopolio bata ematen da.
Hau da, gaur egun Elikadura Segurtasuna elikagai
nahikoa eta osasuntsuetarako aukera izatea bezala definitzen
eta Elikadura Subiranotasunean, nola ekoizten diren, nork egiten duen eta beraien jatorria zehaztu ahal izateko eskubide
bat bezala ulertzen ari gara. Elikadura Segurtasunak merkatuari,
10
bere aukerei edo interes politikoei erantzuten dio, baita
elikadura laguntzari ere. Eta noski merkatuak ez du erantzuten pertsonen eskubideei. Argi eta garbi esaten dugu Elikadura Subiranotasuna ez dela bakarrik nekazarien eskubidea, herritarrena baizik, eta lortzeko hautabideak eraikitzea beharrezkoa dugu, gizarte eragile guztiak barneratuz, borroka eta erresistentziak garatuz eta zehaztasunean proposamenak sartuz. Elikadura Subiranotasuna politika neoliberalen aurrean hautabide bat da, ez da bakarrik egoki jatea. Lekuan bertatik itunak eraikitzea esan nahi du, egon daitezkeen kontraesan indartsu guztiekin batera baina, kontsumo arduratsu eta solidarioa, baliabide naturalen erabilera sozial eta iraunkorra eta bertako ekonomia gizarte ekonomia bezala defendatzen
O
duten politiketan, gure erakunde gertukoenen esku-hartzea lantzeko elkarrizketak bilatuz.
Zentzu honetan, Euskal Herrian lurraren defentsaren
eta azpiegituren inguruko borroka asko daude, transgenikoak
O
eta haziei buruz; genero gaietan, merkatari txikien, bizilagunak,
S a r r e r a
kontsumitzaile elkarteen mugimenduak; askotan oharkabean norabide berean egiten dugu borroka, Elikadura Subiranotasunaren eskubidearen eraikuntzetan edo defentsan. Erresistentzi eta proposamen hauek jakinarazi nahi eta behar ditugu, funtsean amankomunak diren zergati zabalduen arrazonamendu bateratzaile batekin elkar lagunduaz. NyĂŠlĂŠni-ko elkartasunen artikulazio prozesuan, 2007an
Malin bildu ginenekoa, mugimendu desberdinetako 700 pertsonek eskatu genuen oinarrizko lema, bertakotasunetik Elikadura Subiranotasunaren proposamenen artikulazioa zen, eta hori
11
mundu guztian gertatzen ari da. Elikadura eta energia krisiaren testuinguruak prozesu hau mundu guztian zehar indartu du, ezaugarri desberdinekin baina, azkenik, elikagaiak eta bere inguruko eskubideak gizarte eta demokratikoa eta autonomoa den eraikuntza eskatzen dutela ulertuz, eta merkatuko objektu izan eta ez erabakiaren subjektu izatera behartzen gaituen, gizarte eta ekonomia ereduaren aurkako borroka bat.
S a r r e r a
12
O O
Aurkezpena EmaĂşs Gizarte Fundaziotik uste dugu gaur egungo sistema neoliberala eta nazioarteko orden ekonomiko jasangaitzak direla eta, ez globalizatuak eta agintzen daudenak direlako, naturalak eta mugiezintzat hartu behar dira. Uste dugu planteamendu eta ekintza eraldatzaileak aukeratu behar direla eta aukera ahal daitezkeela, bai Hegoaldetik, bai eta Iparretik ere, norbanako bezala eta gizarte erakunde edo entitate publiko edo pribatuak. Jakin badakigu, munduko toki ezberdinetan hautabideak proposatzen eta aplikatzen ari direla. Hautabide hauek nahiz eta batzutan zerbait puntual edo lokalean geratu eta sistemagatik modu azkar batean barneratuak izan, Elikadura Subiranotasunaren paradigmatik gizarte aldaketa orokor baten alde egiten duten elkartasunak gero eta gehiago
O
dira entzun eta sentiarazten ari direnak. Aterki boteretsu, aniztasunaren orokortzaile bat dela uste dugu, baina bere salaketa eta demandetan funtsezkoa eta erradikala, eta batez ere, prositiboa eta positiboaren aldeko, ipar eta hegoan, tokian
O
edo orokorrean.
S a r r e r a
Sistema neoliberalak sortutako pobrezia eta hazkuntza
eta paraleloen pilaketaren markoan, bizitzako elementuen merkantilizazioa (haziak, lurra, elikagaia, ura) eta gizarte alor, ingurumen alor edo alor kulturalei onura ekonomiko itsuaren baitan pribatizazioa eta desregulazioa, Elikadura Subiranotasuna hautabide positiboa, solidarioa eta iraunkorra bezala planteatzen da. Horretarako, NyĂŠlĂŠni-n jakinarazi zen modura, oinarrizkoa da gaiaren taldeko ulermenean sakontzea, mugimendu eta herri bakoitzaren erronka eta borrokak ezagutzea, ekintza bateratuaren gaitasuna handitzea, eta horrela, estrategikoki eta taktikoki bertakoan eta nazioartekoan pentsatzea.
13
Logika honekin eta bertakoari protagonismoa eta bultzada eman ditzan ituneko estrategiaren garrantziaz sinestarazita, EmaĂşs Gizarte Fundaziotik tresnak sortzea oinarrizkoa dela uste dugu; beste eredu sozio-ekonomikoak eraikitzeko prozesuan inplikatuta daude erakunde eta mugimenduen artean elkar ezagutza erraztuko duten tresnak. Hala nola, tresna hauek, gizarte, erakunde publiko eta pribatuetara hurbiltzea garrantzitsua da, azken hauen jarrerek eraikitze prozesuan eragin dezaketelako.
S a r r e r a
Oraingo honetan Elikadura Subiranotasunaren erakunde eta baliabideen Gida EAEn aurkezten dugu. Gida hau “Giza Garapen Iraunkorrerako Elikadura Subiranotasuna� Eusko Jaurlaritzak eta Bizkaiko Foru Aldundiak finantzatua den proiektuan kokatuta dago, eta bere helburu zehatza EAEko
O
gizarte eragile biderkatzaileen (GGKEak, sindikatuak, elkarteak,
gizarte mugimenduak, komunikabideetako profesionalak) parte hartzea bultzatzea da Elikadura Subiranotasunaren sustapenean,
Hegoaldeko herrialdeetan pobreziaren aurkako proposamen bezala eta bai herrialde aberats eta bai herrialde behartsuetan
O
giza garapen iraunkor baten alde.
Gida honekin paradigma honen sustapenean inplikatuta
dagoen erakunde egituraren argazki bat erakutsi nahi dugu,
aldi berean, baliagarri diren baliabide eta ekimenak jasotzea
Elikadura Subiranotasunaren irizpideen aplikaziorako hainbat eremutan: garapenerako lankidetza, garapenerako hezkuntza,
nekazal ekoizpen eta merkaturaketa, bidezko merkataritza,
bioaniztasunaren kontserbazioa, kontsumo ereduak, sentsibilizazioa eta salaketa, nekazaritzaren eskubideak, emakumearen eskubideen defentsa, ingurumenaren defentsa,...
14
EAEn Elikadura Subiranotasunaren paradigma sartzearen aitzindaria EHNE (Euskal Herriko Nekazarien Elkartasuna),nekazal sindikatua izan da, La Via Campesina eta Europar Nekazal Koordinatzaileko kide aktiboa. Joera orokorraren lerroan, proposamen hau nekazal eremuak gainditzen ari da eta bereziki GGKEak eta gizarte mugimenduengandik ezagutua eta bereganatua izan da, Elikadura Subiranotasuna sustatzeko erakunde ezberdinen arteko lan esperientzi bateratuak izanik. Uste dugu EAEtik paradigma honetan kokatuta dauden hautabideen bilaketa eta martxan jartzearen prozesu orokorrean lagundu daitekeela, eta modu berean, hautabide hauek EAEren garapenari eduki osoaz hornituko lioke. EAEn gizarte sare antolatu indartsu bat dugu, erakunde ekologista, feminista, kontsumitzaileena, internazionalista, GGKEak, hezkuntza
O
munduan bat egina. Gainera, administrazio ezberdinek, deszentralizatutako nazioarteko lankidetza-bideen bidez (Euskal Fondoa, FOCAD, Foru Aldundiak, Udalak), nazioarteko orden ekonomikoagatik behartsu daude herri eta herrialdeekin solidaritatea aurkeztu dute eta, Agenda 21 eta Udaltaldeek
O
bezalako tresnen bitartez, Aalborg-en iraunkortasunaren alde
S a r r e r a
hartutako konpromezuak dinamizatzen dituzte. Beraz, errealitate honekin solidarioa den euskal gizartea, kontsumo arduratsuari buruzko ezaguera handiagoa bereganatzen ari da, bai ingurumena eta osasunean, bai eta gizarte eta etika mailan izan ditzakeen ondorioak.
Giza Garapen Iraunkorra eta solidaritatearen inguruko
gai asko elkarbideak dira, baita ere osagarriak Elikadura Subiranotasunaren proposamen eta ideiekin. Baina, euskal erakunde sare aberatsaren tematika, ekintza eta aldarrikapen gehienak ez daude termino hauetan definituak. Elikadura
15
Subiranotasunaren paradigma hedatuagoa ez egotearen arrazoia, uste dugu ez dela ezberdintasun ideologikoengatik, horretaz elkartruke eta hausnarketa egiteko aukera ezagatik baizik. Uste dugu, Gida hau bezalako ekarpen praktikoekin bertakoan elkar-ezagutzaren alde egiten dela eta jada ditugun ekimenak sozializatzen direla. Modu honetan, Elikadura Subiranotasunaren aurrerapenaren alde egiten dugu EAEn, bai Hegoalde behartsuan bai eta bertako gure errealitatean, giza garapen iraunkorraren lorpenerako paradigma bezala; herri,
S a r r e r a
16
komunitate eta ipar eta hego guztietako pertsonengatik sortua eta hauekin errespetagarria den eredu sozio-ekonomikoa sustatzen baitu.
O O
Eskertza Gida honen elaborazioan parte hartu duten erakunde orori eskertu nahi diegu, galderak erantzuteko garaian eskainitako denbora eta jarrera ona eta beraien ekintzak eta materialak argi eta garbi aurkezteagatik. Erakunde hauek gabe Gida hau ez litzateke sortuko. Eguneroko tresna baliagarria bihurtu dadin espero dugu eta gainera, Euskal Herrian Elikadura Subiranotasunaren sustapena den helburu amankomunean lagundu dezan.
O O
S a r r e r a
17
Metodologia
Gida honen helburua, interesa duen pertsona, erakunde publiko zein pribatu orori,, gaur egun Elikadura Subiranotasunaren alde lan egiten ari diren EAEko erakundeei buruzko informazioa eskaintzea da, baita burutzen dituzten ekintza eta baliabideei buruzko informazioa. Erakundeetako datuak jasotzeko metodo kualitatiboa aukeratu dugu, hain zuzen ere inkesta. Inkesta erabiltzeak erakunde bakoitzaren informazio deskriptibo eta
S a r r e r a
zehatza lortzeko aukera ematen digu eta Elikadura Subiranotasunarekin duen harremana. Nahiz eta erakundeak desberdinak izan, inkesta bakarra sortu da guztientzat, hau da, galderak berdinak dira denentzat.
O Gida elaboratzeko lehenengo pausua, kazetari eta
erakundeak gonbidatzea izan da, EmaĂşs Gizarte Fundazioak EAEko 3 lurraldeetan antolatutako gosari agroekologikoetara. Gosari hauetan jarraitu beharreko metodologia, denborak eta
O
helburua aurkeztu ziren. Ondoren, gosarietara joan ez ziren elkarteekin harremanetan jarri ginen gure helburuak azaltzeko,
berarekin lankidetzaren garrantzia azpimarratuz. Harreman gehienak mail bitartez egin dira, batez ere
galdesortak bidali eta jasotzea. Erakunde batzuk galdesortak korreo arruntaren bitartez bidaltzea erabaki dute. Harremana lotu ondoren, erakundeak ondorengo taldeetan sailkatzen dira: GGKEak, Kontsumitzaileen Elkarteak, Emakume Elkarteak,
Ekologista Taldeak, Nekazal Garapenerako Elkarteak eta Ekoizpen Elkarteak.
18
Harremanen prestakuntza, esku artean izan ditugun zerrenda (Euskadiko GGKEen Koordinatzailea, Emakunde,), argitaratutako katalogoak (Emakume Erakundeak), internet bidez lortutako datuak (Kontsumitzaileen Elkarteak, Garapen eta Nekazal Prestakuntza Elkarteak, erakunde Ekologistak), gehienetan egindako harremanak edo aurretik identifikatutako erakundeen bitartez. Hala ere, zerrendak ez dira guztiz zehatzak, adibidez, erakunde txikien kokapena zaila da ezagutzea, bere funtzionamendu, baliabide gabezia dutelako edo publizitate gutxi dutelako (batez ere Ekoizle Elkarteak eta Emakume Erakundeak). Nahiz eta guk egindako jarraipena zehatza izan, erakunde batzuk galdesorta ez dute bete nahi izan, beraz, ez dira Gida honetan agertzen. Taldeak aukeratzeko eta mugatzeko garaian aurkitutako beste arazo bat Elikadura Subiranotasunaren kontzeptu bera
O
da, erakunde bakoitzak ulertu eta lantzeko duen modua. Elikadura Subiranotasunaren kontzeptua berria da, erakunde batzuk zuzenean kokatzen dira bere alde lana egiteko garaian, baina hainbat erakundek zeharka egiten dute lana, beste
O
proiektu edo kanpainen bidez, eta beste zenbait erakundek,
S a r r e r a
Elikadura Subiranotasuna zer den jakin gabe, printzipio horiek lantzen ari dira.
Beraz, erakunde batzuk, batez ere beste sektoreetan
dauden merkatu txikiak, dendak, ikastetxeak, ekonomia solidarioaren enpresak, etab. ez dira Gida honetan agertuko baina, azpimarratzen dugu, Elikadura Subiranotasunaren alde lan egiten egon daitezkeela. Gure denborak eta baliabideak kontutan hartuz, identifikazio, erraztasuna, harremana eta garrantzia kontutan hartuz, hautaketa bat egin dugu, baina, Gida honetan aipatzea garrantzitsua iruditu zaizkigun beste talde edo sektoreetako erakundeekin malguak izan gara.
19
Aipatu dugun bezala, datuak jasotzeko modua galdesorta erraz batzuen bitartez izan da, hau da, erantzun zuzenak eman dituzte galdera ireki eta itxiei. Galdesortak euskaraz eta gazteleraz bidali dira eta bi motatako galderetan egituratu dira: lehenengo taldean erakundearen datu orokorrak jasotzeko galderak daude (helbidea, jarduera eremua, erakundearen helburuak...) eta bigarren taldeko galderak erakundearentzat Elikadura Subiranotasunaren esan nahiari buruzkoak dira, eta burututako ekintzak eta materialak.
S a r r e r a
Gidan agertzen diren erakundeek, Elikadura Subiranotasunari buruz dagokionez, irizpide berdinak elkarbanatzen dituztela ziurtatzeko, 5. galdera sartu dugu. Galdera honek erakundearen kokapena ezagutzera ematen duen hainbat aldagai ditu eta horrela Via Campesina erakundeak
O
emandako definizioarekin egiaztatu ahal da, EmaĂşs Gizarte Fundazioak izenpetzen duena izanik.
207 galdesorta banatu dira eta 37 jaso dira erantzunda.
Erantzun eskas horrek Elikadura Subiranotasuna mugimendu
O
berri bat dela baieztatzen du, ezezaguna eta erakundeentzat
berezia. Erakunde batzuk nahiz eta Elikadura Subiranotasuna landu ez, gaiagatik interesa erakutsi dute baina informazio eta
baliabideak ez izatea azalduaz, gaia ez lantzeko arrazoi bezala;
adibidez, Mugarik Gabeko Ingeniariak eta Intered.
Galdesorta guztiak jaso ondoren erakunde bakoitzaren
datu esanguratsu eta erabilgarriekin banakako fitxak burutu
ditugu, Gida honen helburuak lortzeko. Gida honek bi zati
nagusi izango ditu: Elikadura Subiranotasuna lantzen duten
EAEko erakundeen katalogoa eta erakunde hauen baliabideen
20
katalogoa.
Fitxa hauek Gidaren elaborazio prozesuan jarraitzeko erabilgarri izan dira. Alde batetik, erakundeei berbidali zaizkie argitaratu aurretik aldaketaren bat egin ahal izateko. Bestalde, Elikadura Subiranotasunari buruzko materiala burutu duten erakundeak ezagutzeko erabili dira eta horrela, bigarren harreman batekin, material horien ezaugarriak ezagutu ahal izan ditugu. Bigarren harreman honetan, erakundeei aukera eman zaie datu bibliografikoak EmaĂşs Gizarte Fundaziora bidaltzea internet bidez (aurretik emandako fitxa beteaz) edo Gidaren ardurapean dagoen pertsona baten bisita jasota, bilketa bibliografiko hori zuzenean egiteko. Aipatu beharra dago, EAEko erakundeek orokorrean
O
material gutxi elaboratu dutela, baina aipatzekoa da ere, hainbat erakundek duten material kopuruaren ezberdintasuna. Gidan barneratzeko materialak aukeratzeko garaian, bi aldagai hartu dira kontutan: erakundeak berak zuzenean edo lankidetzaren bitartez burututako edo argitaratutakoak izatea
O
eta Elikadura Subiranotasunaren gaia lantzea.
S a r r e r a
Amaitzeko, Gida www.cooperacionsolidaria.org web
orrian eskuragarri egongo da, aldika eguneratuko da eskari eta berrikuntzen arabera eta dohainik deskargatu ahal izango da.
21
O O
22
ERAKUNDEEN HELBIDE-AURKIBIDEA
O O
23
O O
24
Erakundearen izena: B e rdeak
Berdeak Helbidea (Egoitza nagusia): Teniente Txurruka kalea, 3-3 eskuina Herria: Mutriku
PK: 20830
Telefonoa: 628 33 48 91
Fax: -
Mail-a: info@berdeak.org Web: www.berdeak.org Erakundearen egoitzak EAEn: Bizkaia, Gipuzkoa Jarduera eremuak: Erkidegoa
O Erakundearen helburuak:
Berdeak-Los Verdes, partidu politiko bat da eta bere helburua gizarte proiektu bat sustatzea da, filosofia, ekologista, bakezalea, indarkeriarik gabekoa, feminista, libertaria eta parte hartzailean oinarrituta, printzipio asanbleario, autokudeatzaile eta oinarrizko demokraziarekin bat datozenak.
O
Erakundea Elikadura Subiranotasuna lantzen hasi zen urtea:
-
Elikadura Subiranotasunaren ezarpen maila Erakundean:
Ekintza puntualak burutzen ditugu; beste ekintza eremu batzuen bitartez (Giza Eskubideak, Ingurugiroa, Generoa...).
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 25
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 26
Erakundeak sustatu nahi dituen balore eta jarrerak Elikadura Subiranotasunaren inguruan: Ongi jatea ekintza politiko bat da. Horregatik, behartsuek elikadura autosufizientzirako eskubidea ezartzen duen elikadura politika eskatzen dugu, kultura ezberdinen aniztasuna eta iraunkortasuna isladatzen duena eta, bizi garen planetan, bidezko prezioak eta bidezko merkatu bat lortzeko, nekazari, arrantzale eta kontsumitzaileen artean ardurak banatzea.
L a n k i d e t z a e d o p a r t e h a r t z e n d u ( t ) e n e ra k u n d e a ( k ) : Berdeen Taldea Europar Parlamentuan.
O
Antolatu dituzten edo antolatuko dituzten, Elikadura Subiranotasuna barneratuta duten ekintzak: Jardunaldiak, mintegiak, hitzaldiak, sentsibilizazio politikoa.
O
Elikadura Subiranotasuna eta eskura dauden baliabideak aipatzen, landu dituzten materialak: Materialak: Dokumentuak, prentsa artikuluak, txostenak, postalak Baliabideak:-
Erakundearen izena: Bidezko Bidean Kooperatiba
Bidezko Bidean Kooperatiba Helbidea (Egoitza Nagusia): CuchillerĂa Kalea, 60 Herria: Vitoria-Gasteiz
PK: 01001
Telefonoa: 945 20 25 26 / 636 03 30 29 Mail-a: bidezkobidean@gmail.com Web: Erakundearen egoitzak EAEn: Araba Jarduera eremuak: Herria
Erakundearen helburuak:
O
Helburu soziala duen kooperatiba hau (onurak taberna berarentzat dira eta ez kooperatibistentzat), kontsumo kontziente eta arduratsuaren hautabide errealak sortzea du helburu, bereziki Elikadura Subiranotasuna eta Bidezko Merkataritzaren bidez lan eginez. Kooperatiba honek bere egoitza soziala taberna batean du (70 Taberna), produktu guztiak irizpide ekologiko, solidario, gertutasuna, etab.eko irizpideekin aukeratuak daude. Bestalde, tabernak auzo eta gainontzeko hiriarentzat gune ireki bat izan nahi du, sentsibilizazio, prestakuntza, bilera etab. ekintzak antolatu ahal izateko. Ekimen honekin beste modu batetara kontsumitu ahal dela erakutsi nahi dugu, laguntza eman, gure nekazari eta abeltzainen egoera bisibilizatu eta gizarte eraldaketaren benetako hautabide baten alde lan egin.
O
Erakundea Elikadura Subiranotasuna lantzen hasi zen urtea: Kontsumo kontziente eta Elikadura Subiranotasunaren inguruko gaien prestakuntza eta barnerakuntza prozesu baten bidez, bereziki bi urte baino gehiagokoak, eta gaia lantzen duten GGKE eta talde ezberdinetan militantzia.
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 27
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 28
Elikadura Subiranotasunaren ezarpen maila Erakundean: Erakundearen helburu bat da.
Erakundeak sustatu nahi dituen balore eta jarrerak Elikadura Subiranotasunaren inguruan: -Gaiaren inguruan hausnarketa lagundu eta kontsumo ohituretan aldaketak bultzatu. -Beste modu batetara nola erosi/ kontsumitzeko hautabide eta adibide bat bultzatzea eta beste balore batzuk bultzatzea. -Ikusgai jarri eta gure nekazari eta abeltzainekin identifikatu. -Nekazari beraiek ekoiztutako produktuen kontsumoa bultzatu eta kasu horretan, bidezko merkataritzako produktuak.
O
L a n k i d e t z a e d o p a r t e h a r t z e n d u ( t ) e n e ra k u n d e a ( k ) :
-
O
Antolatu dituzten edo antolatuko dituzten, Elikadura Subiranotasuna barneratuta duten ekintzak: Jardunaldiak, prestakuntzak, ikastaroak, tailerrak, elikadura produktuen erosketa edo/eta salmenta, elikadura produktuei buruzko aholkularitza.
Elikadura Subiranotasuna eta eskura dauden baliabideak aipatzen, landu dituzten materialak: Materialak: Flyer-a, kooperatibari buruzko informazioarekin. Baliabideak: -
Erakundearen izena: Bio Alai
Bio Alai produktu naturalen Kontsumitzaileen Elkartea Helbidea (Egoitza Nagusia): Gazalbide Merkatal Zentroa, 15. lokala Herria: Vitoria-Gasteiz Telefonoa: 945 26 38 31
PK: 02209 Fax: 945 26 38 31
Mail-a: bioalaisociasos@gmail.com web: www.bioalai.org Erakundearen egoitzak EAEn: Araba Jarduera eremuak: Herria
Erakundearen helburuak:
O
- Gure lurraren osasunaren alde egin, nekazaritza biologikoaren printzipioetan oinarritutako elikadura aukeratuz. - Biztanlegoan, naturarekin errespetuan dauden produktuen kontsumoa sustatzea.
O
- Gizarteari zuzendutako lurraren inguruko ekintzak bultzatzea, erabilera ona, bere ezagutza, errespetua eta ustiapen naturala. - Osasuna eta bizitza osasuntsuarekin erlazionatutako informazio guztia ezagutu eta zabaldu, hitzaldi, argitarapen edo beste edozein modu erabiliz. - Izurri-botika eta tratamendu kimikorik gabeko nekazaritza suspertu. - Dirua eta baliabideen erabilera kontzienteagoa izan dadin bultzatu.
Erakundea Elikadura Subiranotasuna lantzen hasi zen urtea:
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a
-
29
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 30
Elikadura Subiranotasunaren ezarpen maila Erakundean:
Erakundeak sustatu nahi dituen balore eta jarrerak Elikadura Subiranotasunaren inguruan:
-
L a n k i d e t z a e d o p a r t e h a r t z e n d u ( t ) e n e ra k u n d e a ( k ) :
Antolatu dituzten edo antolatuko dituzten, Elikadura Subiranotasuna barneratuta duten ekintzak:
O
Elikadura produktuen erosketa edo/eta salmenta; kontsumo arduratsuari buruzko lan taldea.
O
Elikadura Subiranotasuna eta eskura dauden baliabideak aipatzen, landu dituzten materialak: Materialak: DVDak Baliabideak: -
Erakundearen izena: Bionekazaritza
Bionekazaritza. Nekazaritza Ekologikoaren Arabar Elkartea Helbidea (Egoitza Nagusia): La Paloma Kalea, 6 behea Herria: Vitoria-Gasteiz
PK: 01002
Telefonoa: 945 2610 47
Fax: -
Mail-a: bionekazaritza@euskalnet.net web: www.ekonekazaritza.net Erakundearen egoitzak EAEn: Araba Jarduera eremuak: Herria
Erakundearen helburuak:
O - Nekazaritza Ekologikoaren sustapena eta garapena. - Ingurumenaren hezkuntza sustatu.
- Elikagai ekologikoen merkatua eta kontsumoa sustatu.
O
Erakundea Elikadura Subiranotasuna lantzen hasi zen urtea: 1992.
Elikadura Subiranotasunaren ezarpen maila Erakundean: Lerro zehatz bat da; beste erakunde batzuen ekintzak laguntzen ditugu.
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 31
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 32
Erakundeak sustatu nahi dituen balore eta jarrerak Elikadura Subiranotasunaren inguruan: - Ekoizle ekologikoen merkaturatzearen kanal laburren sorrera garatzea eta laguntzea. - Gazteak nekazal-abeltzain mundura gerturatzeko laguntza. - Bertako produktu eta produktu ekologikoen kontsumoa laguntzen duten proiektuen garapena.
L a n k i d e t z a e d o p a r t e h a r t z e n d u ( t ) e n e ra k u n d e a ( k ) : Biolur Gipuzkoa, Ekolur Bizkaia, Ekonekazaritza, Zadorra Fundazioa.
O
Antolatu dituzten edo antolatuko dituzten, Elikadura Subiranotasuna barneratuta duten ekintzak:
O
Jardunaldiak, prestakuntzak, ikastaroak, tailerrak, feriak, elikadura produktuei buruzko aholkularitza, hitzaldiak.
Elikadura Subiranotasuna eta eskura dauden baliabideak aipatzen, landu dituzten materialak: Materialak: Aldizkariak, prentsa artikuluak. Baliabideak: Liburutegia, irudi-biltegia.
Erakundearen izena: Bizigai Elkartea
Bizigai Elkartea Helbidea (Egoitza Nagusia): Santa Lucia Kalea, 6 Herria: Bilbo
PK: 48004
Telefonoa: 944 11 28 99
Fax: 944 11 28 99
Mail-a: bizigai@euskalnet.net/ bizigaiarduraduna@euskalnet.net web: Erakundearen egoitzak EAEn: Bizkaia Jarduera eremuak: Herria
O Erakundearen helburuak:
Herritarrei kontsumo ekologikoa eta arduratsua izateko aukera eman, produktu ekologikoetarako sarrera erraztuz. Eremu honetan elkarte bezala lan egin.
O
Erakundea Elikadura Subiranotasuna lantzen hasi zen urtea: 1996.
Elikadura Subiranotasunaren ezarpen maila Erakundean: Erakundearen helburu bat da; beste erakunde batzuen ekintzak bultzatzen ditugu; ekintza puntualak burutzen ditugu; beste ekintza eremu batzuen bitartez (Giza Eskubideak, Ingurugiroa, Generoa...).
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 33
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 34
Erakundeak sustatu nahi dituen balore eta jarrerak Elikadura Subiranotasunaren inguruan: Bertako kontsumoa, ingurumenarekiko errespetua, produktu eta nekazaritza ekologikoaren zabalkundea, herritarren parte-hartzea...
L a n k i d e t z a e d o p a r t e h a r t z e n d u ( t ) e n e ra k u n d e a ( k ) : Bidezko Merkataritza, Hegoari Adi, Mercadeco, Elkar Truke, produktu ekologikoen Kontsumitzaileen Elkartearen Estatuko Koordinatzailea.
O
Antolatu dituzten edo antolatuko dituzten, Elikadura Subiranotasuna barneratuta duten ekintzak: Jardunaldiak, prestakuntzak, ikastaroak, tailerrak, elikadura produktuen erosketa edo/eta salmenta.
O
Elikadura Subiranotasuna eta eskura dauden baliabideak aipatzen, landu dituzten materialak: Materialak: Baliabideak: Liburutegia.
Erakundearen izena: Bizilur
Bizilur. Lankidetzarako eta Herrien Garapenerako Erakundea Helbidea (Egoitza Nagusia): Zabalbide, 19 solairuarte B Herria: Bilbo
PK: 48006
Telefonoa: 944 33 88 17
Fax: -
Mail-a: Bizilur@bizilur.org
web: -
Erakundearen egoitzak EAEn: Bizkaia, Gipuzkoa, Araba Jarduera eremuak: Erkidegoa
O Erakundearen helburuak:
Garapenerako Lankidetza. Bai Hegoaldeko, bai Iparreko desberdintasun eta pobreziaren aurkako borroka da Bizilur-en helburu nagusia, nazioarteko bidegabeko sistemaren ondorioz sortua, herriko sektoreetan hautazko garapenaren estrategia eta prozesuen sortarazpenari lagunduaz, nekazal eremuan eragin berezia izanez.
O
Erakundea Elikadura Subiranotasuna lantzen hasi zen urtea: 2006.
Elikadura Subiranotasunaren ezarpen maila Erakundean:
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a
Lerro berezi bat da.
35
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 36
Erakundeak sustatu nahi dituen balore eta jarrerak Elikadura Subiranotasunaren inguruan: - Herri eta herrialdeen eskubidea beraien agroabere eta elikagaien ekoizpenerako politikak definitzeko. - Bertako elikagaien ekoizpen eta kontsumoa lehenetsi. Nekazal ekoizleen baliabideak (Lurra, ura, hazia) babestu eta sarbidea eskaini. - Kontsumitzaileen aldetik portaera eta baloreen aldaketa bultzatu. Ekoizle-kontsumitzaile arteko harreman handiagoa.
L a n k i d e t z a e d o p a r t e h a r t z e n d u ( t ) e n e ra k u n d e a ( k ) : EHNE Iparraldean; VĂa Campesina Ertamerikan eta Mexikon; Chiapaseko Zapatista Komunitateak.
O
Antolatu dituzten edo antolatuko dituzten, Elikadura Subiranotasuna barneratuta duten ekintzak:
O
Jardunaldiak, Garapenerako Lankidetza ekintzak.
Elikadura Subiranotasuna eta eskura dauden baliabideak aipatzen, landu dituzten materialak: Materialak: Dossierrak, liburuxkak.. Baliabideak: -
Erakundearen izena: EHNE - Bizkaia
EHNE - Bizkaia. Euskal Herriko Nekazarien Elkartasuna Helbidea (Egoitza Nagusia): Murueta, 6 Herria: Abadi単o
PK: 48220
Telefonoa: 946 23 26 34
Fax:946 20 28 80
Mail-a: bizkaia@ehne.org web: www.ehne.org Erakundearen egoitzak EAEn: Bizkaia Jarduera eremuak: Herria
Erakundearen helburuak: Mugarik gabeko produktibismoa eta intentsifikazioaren aurrean jarrera hartu, nekazaritza ez produktibista eredu baten, enplegu sortarazle soziala eta solidarioa baizik, defentsa eta sustapena, inguruaren babeslea eta lurrari lotua, hala nola, nekazal ereduaren alde dagoen nekazal politika baten defentsa eta sustapena.
O O
Erakundea Elikadura Subiranotasuna lantzen hasi zen urtea: 2002.
Elikadura Subiranotasunaren ezarpen maila Erakundean: Erakundearen helburu bat da; lerro zehatz bat da; beste erakunde batzuen ekintzak laguntzen ditugu; ekintza puntualak burutzen ditugu; beste ekintza eremu batzuen bitartez (Giza Eskubideak, Ingurugiroa, Generoa...).
Erakundeak sustatu nahi dituen balore eta jarrerak Elikadura Subiranotasunaren inguruan: - Lehiatasun porrokatuaren aurrean, Elikadura Subiranotasunaren defentsa eta sustapena, hau da, herrien eskubidea, planeta mailan, bere kabuz elikatzea eta beraien agroelikadura politika definitzea. - Elikadura Subiranotasunaren hitzetan, prestakuntza profesionala, teknikoa, kulturala eta soziala sustatzea.
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 37
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 38
- Kontzientzia eta solidaritate mailak igotzea Elikadura Subiranotasunaren bitartez. - Nekazal jendearen lanaren esker on politikoa eta soziala eta bereziki emakumeena. - Nekazal lanaren ordainketa justua, bidezkoa. - Prozesu aktibo eta dinamiko baten bitartez, gazteen kokapena nekazal eremuan. - Sindikatuekin eta erakunde kideekin harremanak bultzatu, tokiko, estatuko eta nazioarteko mailan, Elikadura Subiranotasunaren defentsan elkarrekin lan egiteko. - Elikadura Subiranotasunari eragiten dioten faktoreen aldarrikapenerako, botere publikoen aurrean esku-hartzea (nekazal politikak, lurren, hirigintza planen balorazioak, etab.). - Lurraren defentsa, jaten ditugun elikagaien oinarrizko faktore ordezkaezina bezala eta bizitzaren funtsezko elementua bezala. - Kalitatezko nekazal produktuak bultzatu, ingurumenarekin iraunkorrak eta salneurri erdieskor batean. - Elikadura Subiranotasunaren defendatzaile den gizarte bidezkoa eta solidarioago baten sorreran parte hartu.
O
L a n k i d e t z a e d o p a r t e h a r t z e n d u ( t ) e n e ra k u n d e a ( k ) :
EmaĂşs, Herriarte, Bizilur, Mundubat, Euskadi Kuba, Via Campesina, Mugarik Gabeko Albaitariak, Solidaridad Intergeneracional, Hazien Sarea, Ekologistak Martxan.
O
Antolatu dituzten edo antolatuko dituzten, Elikadura Subiranotasuna barneratuta duten ekintzak: Jardunaldiak, mintegiak, prestakuntzak, ikastaroak, tailerrak, feriak, manifestazioak, elikadura produktuen erosketa edo/eta salmenta, elikadura produktuei buruzko aholkularitza, foroak.
Elikadura Subiranotasuna eta eskura dauden baliabideak aipatzen, landu dituzten materialak: Materialak: Dossierrak, prentsa artikuluak, dokumentuak, prestakuntza materiala, liburuxkak. Baliabideak: Liburutegia, bideo-biltegia, irudi-biltegia.
Erakundearen izena: EKA
EKA (Euskal Herriko Kontsumitzaileen Antolaketa) Helbidea (Egoitza Nagusia): Plaza Berria, 7-1.goa Herria: Bilbo
PK: 48005
Telefonoa: 944 16 85 06
Fax:944 150 050
Mail-a: eka@eka.org web: www.eka.org Erakundearen egoitzak EAEn: Bizkaia, Gipuzkoa, Araba Jarduera eremuak: Erkidegoa
O Erakundearen helburuak:
Herritarrei eragile ekonomiko eta gizarte eragile bezala prestatu, informatu, defendatu eta atzerarazi.
O
Erakundea Elikadura Subiranotasuna lantzen hasi zen urtea: 1998.
Elikadura Subiranotasunaren ezarpen maila Erakundean: Beste erakunde batzuen ekintzak laguntzen ditugu; ekintza puntualak burutzen ditugu; beste ekintza eremu batzuen bitartez (Giza Eskubideak, Ingurugiroa, Generoa...).
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 39
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 40
Erakundeak sustatu nahi dituen balore eta jarrerak Elikadura Subiranotasunaren inguruan: Beste ekintzen zabalpena eta laguntza.
L a n k i d e t z a e d o p a r t e h a r t z e n d u ( t ) e n e ra k u n d e a ( k ) : EMAĂšS, EHNE.
Antolatu dituzten edo antolatuko dituzten, Elikadura Subiranotasuna barneratuta duten ekintzak: Jardunaldiak.
O
Elikadura Subiranotasuna eta eskura dauden baliabideak aipatzen, landu dituzten materialak:
O
Materialak: Baliabideak: Liburutegia, bideo-biltegia.
E ra k u n d e a r e n i z e n a : Ekoizpen
Orduña Zerbitzua
Ekoizpen Orduña Zerbitzua (Urduñederra Elkarte Publikoaren Menpeko) Helbidea (Egoitza Nagusia): Gran Vía 1 Herria: Orduña
PK: 48460
Telefonoa: 945 38 40 50
Fax: -
Mail-a: ekoizpen@urduna.com web: www.ehne.org Erakundearen egoitzak EAEn: Bizkaia Jarduera eremuak: Herria.
Erakundearen helburuak:
O
- Urduñako nekazaritza eta abeltzaintza Ekologikoaren garapena. - Urduñako nekazariei eta abeltzainei laguntza eta aholkularitza. Agroekologiaren irizpidepean, ekoizpenarekin erlazionatutako ekintza eta proiektuen dinamizazioa.
O
- Bertako kontsumoa eta garaiko kontsumoa gaien inguruko sentsibilizazioa herritarrentzat.
Erakundea Elikadura Subiranotasuna lantzen hasi zen urtea: 2006.
Elikadura Subiranotasunaren ezarpen maila Erakundean: Erakundearen helburu bat da; beste erakunde batzuen ekintzak laguntzen ditugu; ekintza puntualak burutzen ditugu.
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 41
E r a k u n d e e n
Erakundeak sustatu nahi dituen balore eta jarrerak Elikadura Subiranotasunaren inguruan: - Ekoizpen Agroekologiko ereduak sustatzea. - Bertako eta garaiko kontsumoa sustatzea. - Merkaturatze bide laburrak. - Pertsona ekoizle eta kontsumitzaileen arteko harremanak bultzatu.
L a n k i d e t z a e d o p a r t e h a r t z e n d u ( t ) e n e ra k u n d e a ( k ) :
h e l b i d e a u r k i b i d e a 42
EHNE.
O
Antolatu dituzten edo antolatuko dituzten, Elikadura Subiranotasuna barneratuta duten ekintzak: Feriak, elikadura produktuen erosketa edo/eta salmenta, elikadura produktuei buruzko aholkularitza, foroak.
O
Elikadura Subiranotasuna eta eskura dauden baliabideak aipatzen, landu dituzten materialak: Materialak:Baliabideak: -
Erakundearen izena: Ekologistak Martxan
Ekologistak Martxan Helbidea (Egoitza Nagusia): Pelota Kalea 5, Alde Zaharra Herria: Bilbo
PK: 48005
Telefonoa: 944 79 01 19
Fax:944 79 01 19
Mail-a: bizkaia@ekologistakmartxan.org web: www.ekologistakmartxan.org Erakundearen egoitzak EAEn: Bizkaia, Gipuzkoa, Araba Jarduera eremuak: Herria, Erkidegoa, Estatua, Nazioartekoa
O Erakundearen helburuak:
Ekologiari buruzko gaiak orokorrean, ekologismo soziala barne.
O
Erakundea Elikadura Subiranotasuna lantzen hasi zen urtea: VĂa Campesinarekin lanean ari garenetik.
Elikadura Subiranotasunaren ezarpen maila Erakundean: Beste erakunde batzuen ekintzak laguntzen ditugu; ekintza puntualak burutzen ditugu, beste ekintza eremu batzuen bitartez (Giza Eskubideak, Ingurugiroa, Generoa...).
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 43
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 44
Erakundeak sustatu nahi dituen balore eta jarrerak Elikadura Subiranotasunaren inguruan: Gure aburuz, Elikadura Subiranotasuna Zor Ekologikoarekin lotuta dago eta ikuspegi honetatik lotzen dugu. Normalean energia kontuak lantzen ditugu baina elikagaiak ahaztu gabe.
L a n k i d e t z a e d o p a r t e h a r t z e n d u ( t ) e n e ra k u n d e a ( k ) : EHNE, Mugarik Gabeko Albaitariak, ODG, Komite Internazionalistak, Red Birregional, QuiĂŠn debe a quiĂŠn, consocio con MGA (no te comas el mundo).
O
Antolatu dituzten edo antolatuko dituzten, Elikadura Subiranotasuna barneratuta duten ekintzak: Jardunaldiak, mintegiak, kongresuak, hitzaldiak.
O
Elikadura Subiranotasuna eta eskura dauden baliabideak aipatzen, landu dituzten materialak: Materialak: Liburuak, dossierrak, DVDak, dokumentuak, aldizkariak, prentsa artikuluak, unitate didaktikoak, txostenak, gidak. Baliabideak: Liburutegia, bideo-biltegia, hemeroteka, irudi-biltegia, Bizizaleak ingurugiro dokumentazio zentroa.
Erakundearen izena: Ekonekazaritza
Ekonekazaritza Helbidea (Egoitza Nagusia): Urteaga Kalea 23 Herria: Bergara
PK: 20570
Telefonoa: 943 76 18 00
Fax: 943 76 93 45
Mail-a: ekn@euskalnet.net web: www.ekonekazaritza.net Erakundearen egoitzak EAEn: Gipuzkoa Jarduera eremuak: Erkidegoa
O Erakundearen helburuak:
Nekazaritza Ekologikoaren sustapena eta garapena Euskal Herrian.
O
Erakundea Elikadura Subiranotasuna lantzen hasi zen urtea: 1996.
Elikadura Subiranotasunaren ezarpen maila Erakundean:
-
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 45
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 46
Erakundeak sustatu nahi dituen balore eta jarrerak Elikadura Subiranotasunaren inguruan: Ekoizpen ekologikoa; bertakoa, ibilbide motzekoak; garaikoak; baserritarraren lana eta bere produktua baloratu; kontsumo arduratsua eta ekologikoa; balore eta printzipio ekologikoen ezagutza; ekoizpen sistema ekologikoaren apustu politikoa.
L a n k i d e t z a e d o p a r t e h a r t z e n d u ( t ) e n e ra k u n d e a ( k ) :
-
Antolatu dituzten edo antolatuko dituzten, Elikadura Subiranotasuna barneratuta duten ekintzak:
O
Jardunaldiak, prestakuntzak, ikastaroak, tailerrak, feriak.
O
Elikadura Subiranotasuna eta eskura dauden baliabideak aipatzen, landu dituzten materialak: Materialak: Aldizkako argitarapenak, prentsa artikuluak, unitate didaktikoak, prestakuntza materiala, gidak, liburuxkak, erakusketak. Baliabideak: Liburutegia.
Erakundearen izena: Elkar Truke
Elkar Truke Helbidea (Egoitza Nagusia): Ricardo Arregi 6 Herria: Andoain
PK: 20140
Telefonoa: 659 57 99 66
Fax: -
Mail-a: elkartruke@yahoo.es web: www.galeon.com/elkartruke Erakundearen egoitzak EAEn: Bizkaia, Gipuzkoa, Araba Jarduera eremuak: -
Erakundearen helburuak:
O
Bidezko Merkataritzaren sustapena anti-konsumista ikuspegitik. Elikadura Subiranotasunaren defentsa, egungo nazioarteko merkatu harremanen aldatzeko edo hobetzeko metodo bezala.
O
Erakundea Elikadura Subiranotasuna lantzen hasi zen urtea: 2004.
Elikadura Subiranotasunaren ezarpen maila Erakundean: Erakundearen helburu bat da; beste erakunde batzuen ekintzak laguntzen ditugu.
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 47
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 48
Erakundeak sustatu nahi dituen balore eta jarrerak Elikadura Subiranotasunaren inguruan: - OMC, BM-ren politiken salaketa eta bere tresnak. - Bertako ekoizle txikien zabalkundea. - Kontsumitzaile elkarteen eta bertako merkatuaren bultzada.
L a n k i d e t z a e d o p a r t e h a r t z e n d u ( t ) e n e ra k u n d e a ( k ) : Xarxa de Consum Solidari, SODEPAZ, Espanica, Bidezko Merkataritza batengatik Espazio Sarean parte hartzea.
Antolatu dituzten edo antolatuko dituzten, Elikadura Subiranotasuna barneratuta duten ekintzak:
O
Jardunaldiak, feriak, elikadura produktuen erosketa edo/eta salmenta, Garapenerako Lankidetzaren ekintzak.
O
Elikadura Subiranotasuna eta eskura dauden baliabideak aipatzen, landu dituzten materialak: Materialak: DVDak, aldizkariak, liburuxkak, erakusketak. Baliabideak: -
Erakundearen izena: EmaĂşs Gizarte Fundazioa Taldea
EmaĂşs Gizarte Fundazioa Helbidea (Egoitza Nagusia): Gurutzegi Kalea 16, Belartza Industrialdea Herria: Donostia
PK: 20018
Telefonoa: 943 36 75 34
Fax: 943 47 43 46
Mail-a: fundacion@emaus.com web: www.emaus.com Erakundearen egoitzak EAEn: Gipuzkoa, Bizkaia Jarduera eremuak: Herria, Erkidegoa, Estatua.
Erakundearen helburuak:
O
- Pobrezian edo baztertuta dauden edo egoteko arrisku larrian dauden pertsonen bizi-baldintzak hobetzea, gizarteratzeko eta lanmunduratzeko prozesuetara bideratuz eta prozesu horietan lagunduz, ahalik eta autonomia handiena lortu dezaten.
O
- Injustizia, pobreziari eta garapenari lotutako arazoen kausa, ondorio eta konponbideen inguruko kezka gizartean zabaltzea.
Erakundea Elikadura Subiranotasuna lantzen hasi zen urtea: 2006.
Elikadura Subiranotasunaren ezarpen maila Erakundean: Lerro zehatz bat da; beste erakunde batzuen ekintzak laguntzen ditugu.
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 49
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 50
Erakundeak sustatu nahi dituen balore eta jarrerak Elikadura Subiranotasunaren inguruan: - Kontsumo arduratsua, etikoa eta soziala. - Ipar/Hego solidaritatea eta lana sareen bitartez. - Sistema neoliberalaren aurrean pentsamendu eta jarrera kritikoa. - Lurraren zaintza eta baliabide naturalen zainketa eta babesa, etxe eta orokor mailan. - Emakumeen lana eta ezagutzaren balorazioa eta nekazal eta indigenen komunitateak.
L a n k i d e t z a e d o p a r t e h a r t z e n d u ( t ) e n e ra k u n d e a ( k ) : EHNE-Bizkaia, ANAMURI, Mugarik Gabeko Albaitariak, Ekologistak Martxan, Xarxa de Consum Solidari, EKA-OCUV.
O
Antolatu dituzten edo antolatuko dituzten, Elikadura Subiranotasuna barneratuta duten ekintzak:
O
Foroak, jardunaldiak, gosari agroekologikoak, on-line foroa.
Elikadura Subiranotasuna eta eskura dauden baliabideak aipatzen, landu dituzten materialak: Materialak: Unitate didaktikoak, liburuxkak, dossierrak. Baliabideak: Irudi-biltegia, hemeroteka.
Erakundearen izena: Euskadi-Cuba Elkartea
Euskadi-Cuba Elkartea Helbidea (Egoitza Nagusia): Prim Kalea 43, lonja ezkerra Herria: Bilbo
PK: 48006
Telefonoa: 944 15 11 07
Fax: 944 05 66 17
Mail-a: bilbo@euskadicuba.org web: www.euskadicuba.org / www.cubainformacion.tv Erakundearen egoitzak EAEn: Bizkaia, Gipuzkoa, Araba Jarduera eremuak: Herria, Erkidegoa, Nazioartekoa
O Erakundearen helburuak:
- Cubaren askatasuna eta subiranotasunarekin laguntza eta solidaritatea. - Cubatar Iraultzari laguntza, beste herrientzako adibide modura.
O
- Herrien subiranotasuna eta autodeterminazioan laguntza, eskubide bezala. - Solidaritatearen globalizazioa eta klaseko internazionalismoari laguntza.
Erakundea Elikadura Subiranotasuna lantzen hasi zen urtea: 2006.
Elikadura Subiranotasunaren ezarpen maila Erakundean: Lerro zehatz bat da; beste erakunde batzuen ekintzak laguntzen ditugu.
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 51
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 52
Erakundeak sustatu nahi dituen balore eta jarrerak Elikadura Subiranotasunaren inguruan: - Herrien subiranotasunari errespetua. - Nazioarteko merkatu askearen prozesu neoliberalen aurrean erresistentzia.
L a n k i d e t z a e d o p a r t e h a r t z e n d u ( t ) e n e ra k u n d e a ( k ) : EHNE, EmaĂşs eta Cubatar erakundeak: ANAP: nekazari txikien elkarte nazionala; ACPA: animali ekoizpeneko elkarte cubatarra; CEBVEG: bioteknologia begetalaren Ikasketa Zentroa; Jorge Dimitrov Institutua.
O
Antolatu dituzten edo antolatuko dituzten, Elikadura Subiranotasuna barneratuta duten ekintzak: Jardunaldiak, lankidetza proiektuak, garapenerako lankidetza ekintzak.
O
Elikadura Subiranotasuna eta eskura dauden baliabideak aipatzen, landu dituzten materialak: Materialak: Elkarrizketa eta VHS. B a l i a b i d e a k: L i b u r u t e g i a , b i d e o - b i l t e g i a , i r u d i - b i l t e g i a .
Erakundearen izena: Gazte Berdeak
Gazte Berdeak Helbidea (Egoitza Nagusia): Somera Kalea 11, 4ยบ Herria: Bilbo
PK: 48005
Telefonoa: 650 66 77 97
Fax:
Mail-a: euskadi@jovenesverdes.org web: www.jovenesverdes.org Erakundearen egoitzak EAEn: Bizkaia, Araba Jarduera eremuak: Erkidegoa, Estatua, Nazioartea
E r a k u n d e e n
Erakundea Elikadura Subiranotasuna lantzen hasi zen urtea:
h e l b i d e a u r k i b i d e a
2007
53
O Erakundearen helburuak:
Egungo krisi ekologikoa eta sozialaz kontziente izanik, gazte ekologista mugimendua suspertu nahi duen elkarte bat da. Gazte Berdeak elkartetik gazteak sentsibilizatu nahi ditugu eta ekintza politikoa bultzatu, gizarte ekologista, bakezale eta ez sexista, berdina eta sozialki bidezkoa eraikitzeko.
O
Gure munduaren kontzeptua unibertsalista da. Mugarik eta banderarik gabeko etorkizuna eraiki nahi dugu, Lurraren interesak aurre jarriz eta bertan bizi diren guztiena (gizakiak direnak eta ez direnak), iraunkortasun ekologikoa eta zuzenagoa den mundu bat ziurtatzen duten politika orokorrak sortu ahal izateko. Orokorki pentsatu, zehatz jokatu (herria) eta orokorki jokatu dezagun (mundua).
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 54
Elikadura Subiranotasunaren ezarpen maila Erakundean: Ekintza puntualak burutzen ditugu; beste ekintza eremu batzuen bitartez (Giza Eskubideak, Ingurugiroa, Generoa...).
Erakundeak sustatu nahi dituen balore eta jarrerak Elikadura Subiranotasunaren inguruan: - Herrien erabakitzeko eskubidea. - Parte hartzaile prozesuak. - Nekazaritza ekologikoa. - Bidezko Merkataritza. - Elikadura arduratsua.
O
L a n k i d e t z a e d o p a r t e h a r t z e n d u ( t ) e n e ra k u n d e a ( k ) : FYEG (Europar Gazte Berdeen Federakuntza, Europa guztian gazte ekologisten 30 erakunde baino gehiago biltzen ditu)
O
Antolatu dituzten edo antolatuko dituzten, Elikadura Subiranotasuna barneratuta duten ekintzak: Mintegiak.
Elikadura Subiranotasuna eta eskura dauden baliabideak aipatzen, landu dituzten materialak: Materialak: Aldizkariak, txostenak, prentsa artikuluak. Baliabideak: Liburutegia, irudi-biltegia.
Erakundearen izena: Euskal Herriko hazien sarea
Euskal Herriko Hazien Sarea Helbidea (Egoitza Nagusia): Kontxa 11 Herria: Karrantza
PK: 48891
Telefonoa: 946 10 70 02
Fax: 946 107 186
Mail-a: haziensarea@urdaibai.org web: Erakundearen egoitzak EAEn: Bizkaia Jarduera eremuak: Erkidegoa
Erakundearen helburuak:
O
- Nekazaritzan eta elikaduran erabiltzen diren, baserriko eta ohiturazko landare ezberdinen, in situ kontserbazioa sustatu. - Landare hauek jasaten dituzten mantentzeko gradua eta mehatxuak ezagutzeko prospekzioa egitea.
O
- Biztanlegoa sentsibilizatu landare hauen erabilerari buruz, bai landan bai eta sukaldean ere. - Landare hauen babesaren garrantziaz instituzioak sentsibilizatu.
Erakundea Elikadura Subiranotasuna lantzen hasi zen urtea: 2006/2007.
Elikadura Subiranotasunaren ezarpen maila Erakundean:
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a
Beste erakunde batzuen ekintzak laguntzen ditugu.
55
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 56
Erakundeak sustatu nahi dituen balore eta jarrerak Elikadura Subiranotasunaren inguruan: Baserri/ herriko hazi moten mantenua eta erabilera, landan eta elikaduran, elikadura subiranotasunaren aukeren oinarri bezala. Horregatik, landare germoplasmaren pribatizazioa, haziak eta produktuen erabileraren inguruan dauden ezagutzak eta hazi hauek landatzeko beharrezko diren lurra eta uraren aurka salatu eta borrokatzen da.
L a n k i d e t z a e d o p a r t e h a r t z e n d u ( t ) e n e ra k u n d e a ( k ) : EHNE, Via Campesina.
O
Antolatu dituzten edo antolatuko dituzten, Elikadura Subiranotasuna barneratuta duten ekintzak:
-
O
Elikadura Subiranotasuna eta eskura dauden baliabideak aipatzen, landu dituzten materialak: Materialak: Baliabideak: Liburutegia.
Erakundearen izena: Euskal Herriko Kontsumitzaileen Baterakuntza
Euskal Herriko Kontsumitzaileen Baterakuntza Helbidea (Egoitza Nagusia): JosĂŠ Lejarreta, 19 bis Herria: Vitoria-Gasteiz
PK: 01003
Telefonoa: 945 26 47 22
Fax: 945 26 47 99
Mail-a: uce@euskalnet.net web: www.uce-ehkb.org Erakundearen egoitzak EAEn: Bizkaia,
E r a k u n d e e n
Gipuzkoa, Araba Jarduera eremuak: Erkidegoa
Erakundearen helburuak:
O
Herritarron bizitza kalitatea hobetu, bai kontsumitzaile, bai erabiltzaile bezala. Kontsumitzaile eta erabiltzaileen aldarrikapen bateratuak jaso eta hauen bide bezala erabili. Beraien interesak defendatu eta bultzatu. Prestatu eta informatu. Elkarkideen ordezkaritza bereganatu eta hauen defentsarako, mota guztietako administrazio eta epai prozeduretan dagozkien ekintzak burutu.
O
Erakundea Elikadura Subiranotasuna lantzen hasi zen urtea: Betidanik.
Elikadura Subiranotasunaren ezarpen maila Erakundean: Beste erakunde batzuen ekintzak laguntzen ditugu.
h e l b i d e a u r k i b i d e a 57
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 58
Erakundeak sustatu nahi dituen balore eta jarrerak Elikadura Subiranotasunaren inguruan: Elikadura Subiranotasunerako eskubidea eta bioaniztasunaren babesa.
L a n k i d e t z a e d o p a r t e h a r t z e n d u ( t ) e n e ra k u n d e a ( k ) : EHNE, Ekonekazaritza, Amigos de la Tierra, Hazien Sarea.
Antolatu dituzten edo antolatuko dituzten, Elikadura Subiranotasuna barneratuta duten ekintzak: Elikadura produktuei buruzko aholkularitza.
O
Elikadura Subiranotasuna eta eskura dauden baliabideak aipatzen, landu dituzten materialak:
O
Materialak: Prentsa artikuluak. Baliabideak:
Erakundearen izena: Herriarte
Herriarte Helbidea (Egoitza Nagusia): Lanzagorta Hiribidea 25, 1ยบC Herria: Zalla
PK: 48860
Telefonoa: 666 88 49 28/ 616 27 21 03
Fax:
Mail-a: herriarte@gmail.com web: www.pangea.org/epueblos/ Erakundearen egoitzak EAEn: Bizkaia Jarduera eremuak: Herria
O Erakundearen helburuak:
Herriarte Garapenerako Lankidetza Elkarte bat da, herri behartsu eta ustiatutako herriekin, Hegoaldeko herrialdeak deituak, solidaritatearen ikuspuntutik lan egiten du. Solidaritatea gizarte mugimendu desberdinekin eta egungo egoera gure testuinguruan. Gainera Elikadura Subiranotasuna, Transgenikoak eta generoa gaiak ere lantzen ditugu.
O
Erakundea Elikadura Subiranotasuna lantzen hasi zen urtea: 2007.
Elikadura Subiranotasunaren ezarpen maila Erakundean: Erakundearen helburu bat da; lerro zehatz bat da; beste erakunde batzuen ekintzak laguntzen ditugu; ekintza puntualak burutzen ditugu; beste ekintza eremu batzuen bitartez (Giza Eskubideak, Ingurugiroa, Generoa...).
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 59
E r a k u n d e e n
Erakundeak sustatu nahi dituen balore eta jarrerak Elikadura Subiranotasunaren inguruan: Ekoizle txikiekin enpatia baloreak bereganatu eta hauen harremana kontsumitzaileekin.
L a n k i d e t z a e d o p a r t e h a r t z e n d u ( t ) e n e ra k u n d e a ( k ) : EHNE, Bizilur, CEIBA (Guatemala), Via Campesina.
h e l b i d e a u r k i b i d e a 60
O
Antolatu dituzten edo antolatuko dituzten, Elikadura Subiranotasuna barneratuta duten ekintzak: Jardunaldiak, hitzaldiak.
O
Elikadura Subiranotasuna eta eskura dauden baliabideak aipatzen, landu dituzten materialak: Materialak: Liburuak, DVDak, aldizkako argitalpenak, prestakuntza materiala, txostenak, liburuxkak, erakusketak. B a l i a b i d e a k: L i b u r u t e g i a , b i d e o - b i l t e g i a , i r u d i - b i l t e g i a .
Erakundearen izena: Kulturaren Sozial Berrikuntza Erakundea, K.S.B.E.
Kulturaren Sozial Berrikuntza Erakundea, K.S.B.E. Helbidea (Egoitza Nagusia): Juan de Ajuriaguerra 19, 1goa E-F-3 bulegoa Herria: Bilbo
PK: 48009
Telefonoa: 944 23 21 13
Fax: 944 24 78 76
Mail-a: fundacionfisc@euskalnet.net web: www.fisctercermundo.org Erakundearen egoitzak EAEn: Bizkaia Jarduera eremuak: Nazioartekoa
Erakundearen helburuak:
O
Hezkuntza, kultura, gizarte, artistikoa, osasuntsua, indibiduala zein kolektiboa diren ekintzak sustatu, burutu, lagundu, finantzatu eta gizatartu, gazteriaren eta kaltetuenen onurarako; hala nola, Garapenerako nazioarteko lankidetzaren printzipio eta helburuekin erlazionatutako ekintzak burutzea, helburu guztien artean herrialde behartsuenen garapenarentzat zuzenduta dauden ekintzak burutzea aurkitzen da.
O
Erakundea Elikadura Subiranotasuna lantzen hasi zen urtea: 2004.
Elikadura Subiranotasunaren ezarpen maila Erakundean: Lerro zehatz bat da; ekintza eremu batzuen bitartez (Giza Eskubideak, Ingurugiroa, Generoa...).
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 61
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 62
Erakundeak sustatu nahi dituen balore eta jarrerak Elikadura Subiranotasunaren inguruan: - Biztanlego unibertsala. - Genero berdintasuna. - Bertako garapen autokudeatua. - Giza garapen orokor eta iraunkorra. - Kontsumo arduratsua eta solidarioa. - Ingurumenaren berreskurapena eta babesa. - Identitate kulturala.
L a n k i d e t z a e d o p a r t e h a r t z e n d u ( t ) e n e ra k u n d e a ( k ) :
O
C a r i t a s M b u j i m a y i ( R D C o n g o ) ; C a r i t a s A b a n c a y ( Pe r u ) . Caritas CamanĂĄ (Peru); CECFOR (RD Congo); Caritas EMBU eta Caritas Cusco eta PROJET DITUNGA “PRODIâ€?.
O
Antolatu dituzten edo antolatuko dituzten, Elikadura Subiranotasuna barneratuta duten ekintzak: Mintegiak, hitzaldiak, Garapenerako Lankidetza ekintzak.
Elikadura Subiranotasuna eta eskura dauden baliabideak aipatzen, landu dituzten materialak: Materialak: Txostenak. Baliabideak: Bideo-biltegia, irudi-biltegia.
Erakundearen izena: La Montañuela
La Montañuela Helbidea (Egoitza Nagusia): Arco Kalea, 29 Herria: La Prada (Burgos)
PK: 09212
Telefonoa: 947 35 86 85
Fax: -
Mail-a: lamontañuela@gmail.com / info@lamontañuela.com web: www.lamontañuela.com Erakundearen egoitzak EAEn: Jarduera eremuak: Erkidegoa (elikagai banaketa EAEn), Estatukoa.
Erakundearen helburuak:
O
Barazki eta fruituetatik hasita, janari osasuntsua ekoiztu, laborantza ekologikoan eta baliabide gertukoenetan eta autokudeatuetan oinarrituz ahal den heinean. Nekazarien nekazaritza, eskala txikian. Elikadura Subiranotasuna. Lotura zuzenak kontsumitzaile-nekazari eta landahiriaren artean. Ingurumenean barneratuta dagoen landa garapenari lagundu.
O
Erakundea Elikadura Subiranotasuna lantzen hasi zen urtea: 2007
Elikadura Subiranotasunaren ezarpen maila Erakundean: Erakundearen helburu bat da; beste erakundeen ekintzak laguntzen ditugu. Erakundeak sustatu nahi dituen balore eta jarrerak Elikadura Subiranotasunaren inguruan: - Kontsumo kontzientea, nire elikagaia ekoizten den ingurugiroa eta inguru soziala ezagutzea eta hauetan eragiten duen modua eta nire elikatzeko moduak planetarengan sortzen dituen ondorioak.
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 63
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 64
- Nire elikagaia ekoizten den lurraren gunearekin eta lantzen duten pertsonekin Elkartasun bai komertziala, bai afektiboa ere. - Nekazari eta kontsumitzaileen arteko Ardura Elkarbanatua: urteko konpromezu bateratua, garaian bertako produktuarekiko elikadura ohituren egokitzapena, lur-sailaren antolakuntza eta ekintzetan parte hartzea, etab. - Elikadura ohitura osasuntsuak, ekologikoki landatuak izan diren barazki freskoek osasunarengan duten ezberdintasuna baloratu, pozoien arrastorik gabe, produktu exotikorik gabeko barazki dieta ezberdindu, horretarako sukalde errezeta berriak ikasi, janaria prestatu. - Bazkide kontsumitzaileen laborantza zikloei buruzko sentsibilizazioa, landako arazoak, meteorologikoetatik politikoetara (nekazal borrokak, hazi, globalizazio eta nekazaritzari buruzko legeria). - Landako nekazaritzako bertako ekimenak ezagutu, ezagutzera eman eta lagundu eta proiektu osagarriekin sarean lan egin. - Kontsumitzaile antolatu bezala, gure boterearen kontzientzia bereganatu eta Elikadura Subiranotasunaren alde irudimenaz baliatu.
O
L a n k i d e t z a e d o p a r t e h a r t z e n d u ( t ) e n e ra k u n d e a ( k ) :
Bizigai; UCCL (Unión de Campesinos de Castilla-León); Arae (Cooperativa de agricultura ecológica de Castilla-León); Plataforma Rural; WWOOF; Hazien sarea.
O
Antolatu dituzten edo antolatuko dituzten, Elikadura Subiranotasuna barneratuta duten ekintzak: Jardunaldiak, prestakuntzak, ikastaroak, tailerrak, elikadura produktuen erosketa edo/eta salmenta, elikadura produktuei buruzko aholkularitza.
Elikadura Subiranotasuna eta eskura dauden baliabideak aipatzen, landu dituzten materialak:
Materialak: Liburuxkak. Baliabideak: BLOG-a: http://lamontañuela.blogspot.com
Erakundearen izena: Lurreko
Lurreko. Produktore Ekologikoen Elkartea Helbidea (Egoitza Nagusia): Murueta, 6 Herria: Abadi単o
PK: 48220
Telefonoa: 946 23 27 30
Fax:946 20 28 80
Mail-a: unai@ehne.org web: Erakundearen egoitzak EAEn: Bizkaia Jarduera eremuak: Erkidegoa
Erakundearen helburuak:
O
- Nekazaritza agroekologikoa bultzatzea. - Jende gaztea eredu sostengarrietan baserriratzea - Kontsumo arduratsua bultzatzen duten taldeak sortu eta dinamizatzea.
O
Erakundea Elikadura Subiranotasuna lantzen hasi zen urtea: 1998
Elikadura Subiranotasunaren ezarpen maila Erakundean: Erakundearen helburu bat da.
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 65
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 66
Erakundeak sustatu nahi dituen balore eta jarrerak Elikadura Subiranotasunaren inguruan: - Nekazaritza agroekologikoa bultzatzea. - Jende gaztea eredu sostengarrietan baserriratzea - Kontsumo arduratsua bultzatzen duten taldeak sortu eta dinamizatzea.
L a n k i d e t z a e d o p a r t e h a r t z e n d u ( t ) e n e ra k u n d e a ( k ) : EHNE; Ekonekazaritza; Hazien Sarea; Galtzagorriak.
Antolatu dituzten edo antolatuko dituzten, Elikadura Subiranotasuna barneratuta duten ekintzak:
O
Azokak, elikadura produktuen erosketa edo/eta salmenta, elikadura produktuei buruzko aholkularitza.
O
Elikadura Subiranotasuna eta eskura dauden baliabideak aipatzen, landu dituzten materialak: Materialak: Prentsa artikuluak, erakusketak. Baliabideak: -
Erakundearen izena: Marisatsa
Marisatsa. Helbidea (Egoitza Nagusia): Txibitena 12, behea Herria: Durango
PK: 48200
Telefonoa: 656 41 68 33
Fax:
Mail-a: marisatsa@gmail.com web: Erakundearen egoitzak EAEn: Bizkaia Jarduera eremuak: Herria
Erakundearen helburuak:
O Elikadura ekologikoaren sustapena eta garapena.
O
Erakundea Elikadura Subiranotasuna lantzen hasi zen urtea:
-
Elikadura Subiranotasunaren ezarpen maila Erakundean: Nahiz eta Erakundearen helburu bat izan, oraindik ez dira aurrerapauso handiak eman giza baliabideak ez daudelako.
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 67
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 68
Erakundeak sustatu nahi dituen balore eta jarrerak Elikadura Subiranotasunaren inguruan:
-
L a n k i d e t z a e d o p a r t e h a r t z e n d u ( t ) e n e ra k u n d e a ( k ) :
-
Antolatu dituzten edo antolatuko dituzten, Elikadura Subiranotasuna barneratuta duten ekintzak:
-
O
Elikadura Subiranotasuna eta eskura dauden baliabideak aipatzen, landu dituzten materialak: Materialak:Baliabideak: -
O
Erakundearen izena: Mugarik Gabe
Mugarik Gabe Helbidea (Egoitza Nagusia): Itziar Elkarte Etxea, Zalburu Plaza z/g Herria: Vitoria-Gasteiz
PK: 01003
Telefonoa: 945 27 73 85/ 656 70 86 17 Fax: 945 27 73 85 Mail-a: araba@mugarikgabe.org web: www.mugarikgabe.org Erakundearen egoitzak EAEn: Bizkaia, Gipuzkoa, Araba Jarduera eremuak: Herria, Erkidegoa, Nazioartekoa
Erakundearen helburuak:
O
Mugarik gabeko elkartearen helburua giza garapen oso baten eskubidea bultzatzea da, ez bakarrik garapen ekonomikoari dagokiona; emakume eta gizonen artean berdina, eta herri desberdinen artea, eta datozen belaunaldietarako iraunkorra.
O
Garapena herrialdeen artean, modu orokor eta interdependiente bezala ulertzen da eta gizarte, pertsona, politika, ekonomikoa eta egiturazko eraldaketa bat bilatzen da hurrengoak lantzen:
A. Eragin politikoa plataformak, loturak edo sareak eta Ipar eta Hegoaldeko aldarrikapen guneetan parte hartuz eta indartuz, bai erakunde soziopolitikoekin bai eta instituzionalekin.
B. Garapenerako hezkuntza eta sentsibilizazioa, gure garapen neoliberal eredua eta euskal gizartera beste errealitate batzuen komunikaziorako eskubidearen kritika batetik.
C. Nazioarteko Lankidetza bertako erakunde, emakumeen erakunde eta Latinoamerikako erakunde indigenekin prozesuei lehentasuna emanez.
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a
Erakundea Elikadura Subiranotasuna lantzen hasi zen urtea: 2006 urtetik aurrera Arabako egoitzan bakarrik.
69
E r a k u n d e e n
Elikadura Subiranotasunaren ezarpen maila Erakundean: Zentzuz Kontsumitu partzuergoaren ekintzak garatuz; beste ekintza eremu batzuen bitartez (Giza Eskubideak, Ingurugiroa, Generoa...).
Erakundeak sustatu nahi dituen balore eta jarrerak Elikadura Subiranotasunaren inguruan: Zentzuz Kontsumitu proiektuaren bitartez, etika, solidaritate eta ekologiaren inguruan, kontsumo kontzientea eta arduratsua bultzatu; gure nekazari eta abeltzainen egoerari dagokionez, gertuko errealitatearen ezagutza, beraien lana baloratuz; ekoizpen eta banaketa zirkuitu motzak bultzatu; eredu neoliberalaren aurrean hautabideak eman; nekazal ingurune bizia eta aberatsa
h e l b i d e a u r k i b i d e a
bultzatu; lur egokiak eta zainduen mantenua, baita landare eta animali espezieak, etab. Cuban: cubatar biztanlegoari okelaren kontsumorako sarbidea erraztu eta gehitu
O
eta ekoizpen, prestakuntza, tresneria, etab. aukerak handitu.
L a n k i d e t z a e d o p a r t e h a r t z e n d u ( t ) e n e ra k u n d e a ( k ) : Euskal Herria: Setem, Paz y Solidaridad Fundazioa, Bionekazaritza, UAGA, Bioalai, Cuba: ACPA eta ANAP.
Antolatu dituzten edo antolatuko dituzten, Elikadura Subiranotasuna barneratuta duten ekintzak: Mintegiak, prestakuntzak, ikastaroak, tailerrak, Garapenerako Lankidetza
ekintzak, nekazari eta abeltzainekin kontsumo zuzenerako taldea suspertzea.
Elikadura Subiranotasuna eta eskura dauden baliabideak aipatzen, landu dituzten materialak: Materialak: Liburuak, DVDak, dokumentuak, prentsa artikuluak, txostenak, gidak, liburuxkak.
70
O
Mercado de la Tierra, etab.
Baliabideak: Liburutegia, bideo-biltegia.
Erakundearen izena: Mugarik Gabeko Albaitariak
Mugarik Gabeko Albaitariak Helbidea (Egoitza Nagusia): Los Ba単os Kalea 35, (Vista Alegre Eskola, 3.solairua) Herria: Sestao
PK: 48910
Telefonoa: 944 96 11 75
Fax: 944 96 11 75
Mail-a: euskadi@veterinariossinfronteras.org web: Erakundearen egoitzak EAEn: Bizkaia Jarduera eremuak: Herria, Erkidegoa, Estatua, Nazioartea
Erakundearen helburuak:
O
MGA herrien Elikadura Subiranotasunaren alde eta gure planetaren biztanlego behartsuenen bizitza kalitatea hobetzeko lan egiten duen, gobernuz kanpo dagoen erakunde bat da, ondorengoa ziurtatzen: - Aberastasun materialaren hazkundea eta bere banaketa hobea.
O
- Banako eta taldeen askatasunen ekintza osoa.
- Gizakia bere inguruarekin duen harreman armonikoa. - Osoa eta orekatutzat hartzen duten bizitza bat izateko pertsonen gaitasuna. - Aldaketa iraunkorrak, denboran irauten dutenak.
Erakundea Elikadura Subiranotasuna lantzen hasi zen urtea: 2002
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 71
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 72
Elikadura Subiranotasunaren ezarpen maila Erakundean: Erakundearen helburu bat da; lerro zehatz bat da; beste erakunde batzuen ekintzak laguntzen ditugu.
Erakundeak sustatu nahi dituen balore eta jarrerak Elikadura Subiranotasunaren inguruan: Iparraldean, “no te comas el mundo� ekitaldiarekin baloreak eta portaerak sustatzen dira. Ekitaldiak kontsumo ohituretan aldaketa bat bultzatzen du iparreko biztanleengan. Hegoaldean, Elikadura Subiranotasunaren baloreak, nekazari txikiei dagozkien eskubideak direla, beren garapenaren alde.
L a n k i d e t z a e d o p a r t e h a r t z e n d u ( t ) e n e ra k u n d e a ( k ) : Via Campesina-ri dagozkion erakundeak, EHNE, Ekologistak Martxan, Nekazal Plataforma,
O
Antolatu dituzten edo antolatuko dituzten, Elikadura Subiranotasuna barneratuta duten ekintzak:
O
Jardunaldiak, mintegiak, prestakuntzak, ikastaroak, tailerrak, feriak, kongresuak, hitzaldiak, Garapenerako Lankidetzako ekintzak, elikadura produktuei buruzko aholkularitza, hauen ikerketa eta zabalpena, garapenerako heziketan lana.
Elikadura Subiranotasuna eta eskura dauden baliabideak aipatzen, landu dituzten materialak: Materialak: Liburuak, dossierrak, DVDak, prentsa artikuluak, unitate didaktikoak, txostenak, dokumentuak, argitalpenak, liburuxkak, erakusketak. B a l i a b i d e a k: L i b u r u t e g i a , b i d e o - b i l t e g i a , i r u d i - b i l t e g i a .
Erakundearen izena: Mundubat Fundazioa
Mundubat Fundazioa Helbidea (Egoitza Nagusia): Sombrereria, 2-3º Herria: Bilbo
PK: 48005
Telefonoa: 944 16 23 25
Fax: 944 79 42 48
Mail-a: mundubat@mundubat.org web: www.mundubat.org Erakundearen egoitzak EAEn: Bizkaia, Gipuzkoa, Araba Jarduera eremuak: Herria, Erkidegoa, Estatua, Nazioartea
Erakundearen helburuak:
O
Fundazioaren interes orokorreko helburuak, giza garapen bat lortzeko herri eta pertsonen arteko solidaritatea eta lankidetza sustatzea dira; horretarako, guztiontzat zuzenagoa eta duinagoa den etorkizuna bilatzen duten talde prozesuak, herri erakundeak eta komunitateak lagundu, babestu eta errespetatzea. Fundazioak helburu horiek lortzeko, mota guztietako ekintza eta zerbitzuak egin ahal izango ditu.
O
Erakundea Elikadura Subiranotasuna lantzen hasi zen urtea: 2001. 2007 urtean erakundeak Nyéléni-ko adierazpena sinatu zuen.
Elikadura Subiranotasunaren ezarpen maila Erakundean: Erakundearen helburu bat da; beste erakunde batzuen ekintzak laguntzen ditugu; ekintza puntualak burutzen ditugu; beste ekintza eremu batzuen bitartez (Giza Eskubideak, Ingurugiroa, Generoa...).
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 73
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 74
Erakundeak sustatu nahi dituen balore eta jarrerak Elikadura Subiranotasunaren inguruan: -Elikadura Subiranotasuna eskubide bat da, herriek duten eskubidea beraien Nekazal eta Elikadura Politikak definitzeko. -Lehentasuna elikadura osasuntsu baten ekoizpena da, kalitate onekoa eta kulturan egokia barneko merkatuarentzat. Oinarrizkoa da elikadura ekoizpen gaitasuna mantentzea, nekazal ekoizpen sistema baten oinarriarengan, herrien askatasuna eta elikadura subiranotasuna bermatzeko ezberdindua. -Nekazal nekazaritza sostengarri bat garatzen duten ekoizpen moduen beharra. -Elikagaiak ekoizten, banatzen eta kontsumitzen dutenak elikadura sistemen eta politiken bihotza dira, merkatu eta enpresen eskaeren gainetik. -Elikadura Subiranotasunak zapalketa eta desberdintasunetatik aske dauden harreman sozial berriak suposatzen du gizon eta emakume, herri, arraza talde, maila sozial eta belaunaldien artean.
O
-Merkatu gardena sustatzen du, bertako ekonomiari lehentasuna emanez, gure lurren sarrera eta kudeaketa eskubideak bermatzen ditu.
O
L a n k i d e t z a e d o p a r t e h a r t z e n d u ( t ) e n e ra k u n d e a ( k ) : EHNE.
Antolatu dituzten edo antolatuko dituzten, Elikadura Subiranotasuna barneratuta duten ekintzak: Jardunaldiak, mintegiak, prestakuntzak, ikastaroak, tailerrak, foroak, kongresuak, hitzaldiak, Garapenerako Lankidetza ekintzak.
Elikadura Subiranotasuna eta eskura dauden baliabideak aipatzen, landu dituzten materialak: Materialak: Dossierrak, dokumentuak, bideoak. Baliabideak: Liburutegia, bideo-biltegia.
Erakundearen izena: Nekasare
Nekasare (Nekazari eta Kontsumitzaileen arteko Sarea) Helbidea (Egoitza Nagusia): Murueta 6, (EHNE-Bizkaia) Herria: Abadi単o
PK: 48220
Telefonoa: 946 23 27 30
Fax: -
Mail-a: web: Erakundearen egoitzak EAEn: Bizkaia Jarduera eremuak: Herria
Erakundearen helburuak:
O
Ekoizle eta kontsumitzaileen arteko harreman zuzena arindu.
Erakundea Elikadura Subiranotasuna lantzen hasi zen urtea:
O -
Elikadura Subiranotasunaren ezarpen maila Erakundean: Erakundearen helburu bat da.
Erakundeak sustatu nahi dituen balore eta jarrerak Elikadura Subiranotasunaren inguruan:
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a
Kontsumitzaile eta ekoizleen arteko ezagutza eta errespetua.
75
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 76
L a n k i d e t z a e d o p a r t e h a r t z e n d u ( t ) e n e ra k u n d e a ( k ) : EHNE, Lurreko.
Antolatu dituzten edo antolatuko dituzten, Elikadura Subiranotasuna barneratuta duten ekintzak: Jardunaldiak, elikadura produktuen erosketa edo/eta salmenta, elikadura produktuei buruzko aholkularitza.
Elikadura Subiranotasuna eta eskura dauden baliabideak aipatzen, landu dituzten materialak:
O
Materialak: Baliabideak: -
O
Erakundearen izena: Paz con Dignidad Elkartea
Paz con Dignidad Elkartea Helbidea (Egoitza Nagusia): Zabalbide 19, solairuartea B Herria: Bilbo
PK: 48006
Telefonoa: 944 95 37 94
Fax: 944 95 37 94
Mail-a: cooperacion-euskadi@pazcondignidad.org web: www.pazcondignidad.org Erakundearen egoitzak EAEn: Bizkaia Jarduera eremuak: Herria, Erkidegoa, Estatua, Nazioartea
Erakundearen helburuak:
O
Errealitatearen eraldaketaren aurrean, Hegoaldeko pertsonen parte hartze antolatua lagundu, bertako gaitasunak indartu eta giza eskubideak sustatu eta babestu.
O
Erakundea Elikadura Subiranotasuna lantzen hasi zen urtea: 2003 urtetik aurrera, Latinamerikan egindako Elikadura Subiranotasunaren gakoan, garapen proiektuen bitartez eta Iparraldean egindako sentsibilizazio ekintzei laguntza emanez.
Elikadura Subiranotasunaren ezarpen maila Erakundean: Ekintza puntualak burutzen ditugu; beste ekintza eremu batzuen bitartez (Giza Eskubideak, Ingurugiroa, Generoa...).
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 77
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a
Erakundeak sustatu nahi dituen balore eta jarrerak Elikadura Subiranotasunaren inguruan: - Kontsumo kritikoa eta arduratsua. - Bizitza modu zorrotzagoa eta benetako beharretara lotua. - Egungo garapen ereduan ingurumena jasangaitza denaren jabetza handiagoa: eredu neoliberalaren eztabaidagarritasuna. - Hegoaldeko herrialdeetako ekoizle eta nekazari populazioarekin solidaritatea. - Transnazional eta agroindustrien alde harreman komertzialak erregulatzen dituzten erakunde eta nazioarteko hitzarmenen (OMC, GATT) salaketa.
L a n k i d e t z a e d o p a r t e h a r t z e n d u ( t ) e n e ra k u n d e a ( k ) : SEMBRAR (Colombia): proiektu ezberdinak garatzen; ADUC (Colombia): Colombiako Arauca Departamentuan Elikadura Subiranotasunaren proiektu orokorra.
O
Entre Mujeres Fundazioa (Nicaragua): “Vida Verdadera� emakume ekoizleen taldea ahalduntzeko proiektua; Bizilur eta Ekologistak Martxan elkarteekin
lankidetza puntuala; Red Birregional Enlanzando Alternativas: amerikar eta europar kontinenteetako gizarte antolatuaren arteko ituna, hauek mundua
kontzeptu batzuen oinarrituz eraiki nahi dute: bakea, demokrazia parte hartzailea,
justizia soziala, giza eskubideak, elikadura subiranotasuna, iraunkortasuna eta
O
autodeterminaziorako herrien eskubidea.
Antolatu dituzten edo antolatuko dituzten, Elikadura Subiranotasuna barneratuta duten ekintzak: Manifestazioak, Garapenerako Lankidetza ekintzak.
Elikadura Subiranotasuna eta eskura dauden baliabideak aipatzen, landu dituzten materialak: Materialak: Liburuak, dossierrak, dokumentuak, aldizkariak.
78
Baliabideak: Liburutegia, bideo-biltegia.
Erakundearen izena: SETEM Hego Haizea
SETEM Hego Haizea Helbidea (Egoitza Nagusia): San Vicente de Paul Kalea 10 Herria: Vitoria-Gasteiz
PK: 01001
Telefonoa: 945 12 07 46
Fax: 945 12 07 46
Mail-a: euskadi@setem.org web: www.setem.org/euskadi Erakundearen egoitzak EAEn: Bizkaia, Gipuzkoa, Araba Jarduera eremuak: Erkidegoa, Nazioartea
O Erakundearen helburuak:
SETEM Hego Haizea gobernuz kanpoko erakunde bat da, garapenerako hezkuntza, gure gizartearen sentsibilizazioa eta nazioarteko lankidetzaren bitartez, nazioarteko solidaritatea sustatzen du.
O
Erakundea Elikadura Subiranotasuna lantzen hasi zen urtea: 2005.
Elikadura Subiranotasunaren ezarpen maila Erakundean: Ekintza puntualak burutzen ditugu; beste ekintza eremu batzuen bitartez (Giza Eskubideak, Ingurugiroa, Generoa...).
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 79
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 80
Erakundeak sustatu nahi dituen balore eta jarrerak Elikadura Subiranotasunaren inguruan: Bidezko Merkataritzarekin erlazionatutako ekitaldietan bezala, finantza etikoak edo ehunaren sektorean lan eskubideen errespetua, elikadura subiranotasunarekin erlazionatuta dauden ekintzek kontsumo arduratsuago eta kontzienteago bat sustatzea dute oinarrizko printzipiotzat.
L a n k i d e t z a e d o p a r t e h a r t z e n d u ( t ) e n e ra k u n d e a ( k ) : Zadorra Fundazioa, Mugarik Gabe, Paz y Silidaridad Fundazioa, Mendizorrotzako Escuela Diocesana de HostelerĂa, merkatu eta zerbitzuen arabar Federakuntza, ASELCAR, UAGA, Bioalai, Bionekazaritza
O
Antolatu dituzten edo antolatuko dituzten, Elikadura Subiranotasuna barneratuta duten ekintzak: Mintegiak, prestakuntzak, ikastaroak, tailerrak.
O
Elikadura Subiranotasuna eta eskura dauden baliabideak aipatzen, landu dituzten materialak: Materialak: Liburuak, DVDak, produktuen jatorriari buruzko mapamundia, garaiko bertako elikagaiei buruzko informazioa daramaten mantel eta postalak, okelaren kontsumo kontzientearen gida. Baliabideak: Liburutegia, bideo-biltegia, hemeroteka, irudi-biltegia.
Erakundearen izena: Slow Food Araba
Slow Food Araba Helbidea (Egoitza Nagusia): 383 posta kutxatila Herria: Vitoria-Gasteiz
PK: 01080
Telefonoa: 945 24 52 03
Fax: -
Mail-a: alzipina@telefonica.net web: www.ehne.org Erakundearen egoitzak EAEn: Araba Jarduera eremuak: Nazioartea
Erakundearen helburuak:
O
- Ohiturazko sukalde zaharren memoria historikoaren berreskurapena eta hauetan egiten ari diren berrikuntzatzetan lagundu. - Kalitatezko elikadura produktuak, zaporearen plazer materialarentzat egokitutako guneak, jatetxe edo tabernak, merkatu tradizionalak, elikagai denda eta elikagai artisauen balioa nabarmendu, Elkarte honen helburuak elkarbanatzen dituztenak.
O
- Bioaniztasuna, ekologia eta nekazal garapenaren aldeko elikadura heziketa berri bat errespetatu eta sustatu. - Elikadura kontzientzia berri bat lagundu.
- Elikadura eta gastronomia gaiei buruzko nazioarteko mugimendu baten garapenean parte hartu.
Erakundea Elikadura Subiranotasuna lantzen hasi zen urtea: 2005
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 81
E r a k u n d e e n
Elikadura Subiranotasunaren ezarpen maila Erakundean: Erakundearen helburu bat da.
Erakundeak sustatu nahi dituen balore eta jarrerak Elikadura Subiranotasunaren inguruan: Bioaniztasuna, ekologia eta nekazal garapenaren aldeko elikadura heziketa berri bat sustatu. Elikadura kontzientzia berri bat lagundu.
L a n k i d e t z a e d o p a r t e h a r t z e n d u ( t ) e n e ra k u n d e a ( k ) :
h e l b i d e a u r k i b i d e a 82
Mundu guztiko 130 herrialdeetan dauden Slow Food-eko gainontzeko beste egoitza guztiak. Zadorra Fundazioa, Aselcar, UAGA, hainbat GKE, Tierra Madre.
O
Antolatu dituzten edo antolatuko dituzten, Elikadura Subiranotasuna barneratuta duten ekintzak:
O
Jardunaldiak, mintegiak, prestakuntzak, ikastaroak, tailerrak, feriak, kongresuak, hitzaldiak.
Elikadura Subiranotasuna eta eskura dauden baliabideak aipatzen, landu dituzten materialak: Materialak: Dokumentuak, aldizkariak, prentsa artikuluak, hezkuntza jokoak, liburuxkak, erakusketak. Baliabideak: -
Erakundearen izena: Sumendi
Sumendi Helbidea (Egoitza Nagusia): Zumarraga Kalea, 3 (Larrinaga kaletik sarbidea) Herria: Bilbo
PK: 48080
Telefonoa: 944 15 50 31
Fax:946 20 28 80
Mail-a: sumendi@sumendi.org web: www.sumendi.org Erakundearen egoitzak EAEn: Bizkaia Jarduera eremuak: Estatua
Erakundearen helburuak:
O
Osasunaren autokudeaketa, bio-psiko eta soziala den ikuspuntutik.
O
Erakundea Elikadura Subiranotasuna lantzen hasi zen urtea: Elkartearen hasieratik batez ere, Globalizazioaren aroan, hau da, azken urteotan.
Elikadura Subiranotasunaren ezarpen maila Erakundean: Erakundearen helburu bat da; ekintza puntualak burutzen ditugu; beste ekintza eremu batzuen bitartez (Giza Eskubideak, Ingurugiroa, Generoa...).
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 83
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 84
Erakundeak sustatu nahi dituen balore eta jarrerak Elikadura Subiranotasunaren inguruan: Elikadura Subiranotasunaren erabat aldekoak direnak. Horretarako norberaren ekintzak (elikatzean) nahiz ekintza kolektiboak bultzatzen ditugu. Gure liburuxketan, hitzaldietan eta abarretan beti transgenikoen aurkakoak agertzen gara, transgenikoen inguruko Eusko Jaurlaritzak egindako legeei alegazioak aurkeztu ditugu, eta orohar EHNEk dioenari gure atxikimendua ematen diogu.
L a n k i d e t z a e d o p a r t e h a r t z e n d u ( t ) e n e ra k u n d e a ( k ) : EHNE, Ekologistak Martxan.
Antolatu dituzten edo antolatuko dituzten, Elikadura Subiranotasuna barneratuta duten ekintzak:
O
Prestakuntzak, ikastaroak, tailerrak, feriak, elikadura produktuen erosketa edo/eta salmenta, hitzaldiak, manifestazioak.
O
Elikadura Subiranotasuna eta eskura dauden baliabideak aipatzen, landu dituzten materialak: Materialak: Liburuak, dossierrak, aldizkariak, txostenak, liburuxkak. Baliabideak: -
Erakundearen izena: Uztaro Kooperatiba
Uztaro Kooperatiba Helbidea (Egoitza Nagusia): Beizama Herria: Beizama
PK: 20739
Telefonoa: 660 29 70 75
Fax: 946 20 28 80
Mail-a: askatasuna@hotmail.com web: www.ehne.org Erakundearen egoitzak EAEn: Gipuzkoa Jarduera eremuak: Herria
Erakundearen helburuak:
O
Agroekologia, autogestioa, asanblearismoa, lurra eta baserriaren autodefentsa.
O
Erakundea Elikadura Subiranotasuna lantzen hasi zen urtea: 2005
Elikadura Subiranotasunaren ezarpen maila Erakundean: Erakundearen helburu bat da; lerro zehatz bat da; beste erakunde batzuen ekintzak laguntzen ditugu, ekintza puntualak burutzen ditugu, beste ekintza eremu batzuen bitartez (Giza Eskubideak, Ingurugiroa, Generoa...).
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 85
E r a k u n d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 86
Erakundeak sustatu nahi dituen balore eta jarrerak Elikadura Subiranotasunaren inguruan: Agroekologia eta autogestioa.
L a n k i d e t z a e d o p a r t e h a r t z e n d u ( t ) e n e ra k u n d e a ( k ) :
-
Antolatu dituzten edo antolatuko dituzten, Elikadura Subiranotasuna barneratuta duten ekintzak: Jardunaldiak, elikadura produktuen erosketa edo/eta salmenta, elikadura produktuei buruzko aholkularitza.
O
Elikadura Subiranotasuna eta eskura dauden baliabideak aipatzen, landu dituzten materialak:
O
Materialak:Dokumentuak, prentsa artikuluak. Baliabideak: Irudi-biltegia.
BALIABIDEEN HELBIDE-AURKIBIDEA
O O
87
O O
88
Erakundea: Emaús Gizarte Fundazioa
Izenburua: Duintasunaren haziak Egilea: Emaús Gizarte Fundazioa
Urtea: 2006
Dokumentu mota: Unitate Didaktikoa CD formatoan Hizkuntza: Euskara eta gaztelera Nori zuzendua: DBHko bigarren zikloko ikaslegoa Argitalpena: Emaús Gizarte Fundazioa Lekua: Donostia – San Sebastián eta Bilbo
Azalpenak:
O
Material didaktiko honek, esportaziorako landatzen duten pertsona ekoizleen egungo egoeraren zergati eta ondorioak modu praktiko eta erraz batean aztertzen ditu, bereziki emakume nekazarien egoera, Hego eta Ipar arteko ezberdintasunak errebisatuz; guzti honen helburua ikaslegoari ezagutzak eta gaitasunak azaltzea da, dauden bertako eta nazioarteko egituren eraldaketaren parte hartzean.
O
Bost taldetan egituratua dago: -
Ipar-Hegoko ezberdintasunak Hegoaldeko nekazaritzaren egoera eta zergatia Hegoaldeko emakume nekazariaren egoera Ko n t s u m i s m o a , i r a g a r k i a k e t a k o n t s u m o a r d u r a t s u a Bidezko Merkataritza
B a l i a b i d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 89
B a l i a b i d e e n
Erakundea: EmaĂşs Gizarte Fundazioa
Izenburua: Elikadura Subiranotasunari buruzko on-line Foroaren oinarrizko dokumentuak Egilea: EmaĂşs Gizarte Fundazioa
Urtea: 2007
Dokumentu mota: Digitala Hizkuntza: Gaztelera Nori zuzendua: Orokorrean interesa duenarentzat Argitalpena: EmaĂşs Gizarte Fundazioa Lekua: web guneko lotura:
h e l b i d e a u r k i b i d e a 90
www.cooperacionsolidaria.org/component/option,com_remository/ Itemid,63/lang.es/
O
Azalpenak:
Dokumentu hauek aipatutako foroan eztabaidatzen ziren lau gaiak barneratzen ditu:
O
- Ekoizpen proiektuetan Elikadura Subiranotasunaren irizpideen aplikazio esperientziak. - Kontsumo arduratsuaren irizpideen berrikuspena.
- Agroekologia eta nekazal familia ekoizpenetik proposamenak. - Agroindustria, FMIk ezarritako menpeko nekazal politikak, BM eta OMC-ren gehiegikeria eta boterearen aurrean, laguntza politikoen sarea.
Erakundea: EmaĂşs Gizarte Fundazioa
Izenburua: Gosea eta pobreziaren aurka eta Giza Garapen Iraunkorragatik, Elikadura Subiranotasunaren Jardunaldien lan materiala Egilea: VVAA
Urtea: 2007
Dokumentu mota: Digitala Hizkuntza: Euskara eta gaztelera Nori zuzendua: Orokorrean interesa duenarentzat Argitalpena: -
B a l i a b i d e e n
Lekua: web gunearen lotura: http://www.cooperacionsolidaria.org/component/option,com_remo sitory/Itemid,63/func,selectcat/cat,12/lang,es/
O Azalpenak:
Material hauek jardunaldietan parte hartu zuten hizlariek eman zituzten: - Hazien Sarea: - Euskadiko hazien sarea - Tradiziozko barietateen berreskurapena
O
- Euskadi-Cuba Elkartea: - Cubatar esperientzia Elikadura Subiranotasunean - Fernando Vaquerizo- PTM. Mundubat: - Elikadura Subiranotasuna: ekoiztu, osasuntsu jan ‌ eta zerbait gehiago - Uztaro kooperatiba: - Barazkien kooperatiba bat ezagutu nahi al duzu? - Iùaki Urkijo-Nekasarea mugimendua: - Elikadura produktuen merkaturatze kanalak
h e l b i d e a u r k i b i d e a 91
B a l i a b i d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 92
- Centre de Recerca i informació en Consum: - Kontsumitzeko moduak zalantzan jarri - Bertako eta garaiko elikagaiak - Ekoizpen eta banaketa katea - Kontsumo eraldatzailea - Soja tour - Soja, txaletak eta “mala leche” - Anamuri emakume mapuche-en Elkartea: - Elikadura Subiranotasuna eta emakume indigena - Elikadura Subiranotasuna: herrien eskubidea - Haziak eta sendatzaileak - Emaús Gizarte Fundazioa: - Jardunaldien memoria
O O
Erakundea: Emaús Gizarte Fundazioa
Izenburua: Bidezko Merkataritzako lanari buruzko Gida gizarte erakundeentzat (II Kapitulua “Elikadura Subiranotasuna eta Bidezko Merkataritza”) Egilea: Emaús Gizarte Fundazioa (proiektua SETEMekin lankidetzan) Urtea: 2007 Dokumentu mota: CDa eta inprimakia Hizkuntza: Euskara eta gaztelera
B a l i a b i d e e n
Nori zuzendua: GGKEak eta beste gizarte erakundeak Argitalpena: Emaús Gizarte Fundazioa Lekua: Donostia-San Sebastián eta Bilbo
O Azalpenak:
Gida honen helburua tresna bat izatea da, Bidezko Merkataritzan eta honen lan eremu ezberdinetan sakondu nahi duten erakundeentzat.
O
II kapituluan Elikadura Subiranotasuna eta Bidezko Merkataritzaren artean egon daitekeen harreman eta osagarritasunean arreta berezia eskaintzen dio.
h e l b i d e a u r k i b i d e a 93
B a l i a b i d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 94
Erakundea: Emaús Gizarte Fundazioa
Izenburua: Kontsumo arduratsuari buruzko baliabideen dossierra Egilea: Emaús Gizarte Fundazioa
Urtea: 2009
Dokumentu mota: Dossierra Hizkuntza: Euskara eta gaztelera Nori zuzendua: Orokorrean interesa duenarentzat Argitalpena: Emaús Gizarte Fundazioa Lekua: Donostia- San Sebastián
Azalpenak:
O
Material hau lantzen ari da, 2009 urtearen hasieran amaituta egotea estimatzen da. Kontsumo Arduratsuari buruz, Elikadura Subiranotasuna barne, erakunde ezberdinek egindako hainbat material jasotzen dira bertan.
O
Erakundea: Emaús Gizarte Fundazioa
Izenburua:Kontsumo arduratsuaren prestakuntzaren memoria Egilea: Emaús Gizarte Fundazioa
Urtea: 2009
Dokumentu mota: CD Hizkuntza: Euskara eta gaztelera Nori zuzendua: Ikastetxe eta Aisialdiko Eskolak Argitalpena: Emaús Gizarte Fundazioa Lekua: Donostia – San Sebastián
Azalpenak:
O
Material hau lantzen ari da, 2009 urtearen hasieran amaituta egotea estimatzen da. Hezkuntza maila guztietako hezitzaileentzat ekintza praktiko eta teorikoak jasotzen ditu. Materiala ikastetxe eta aisialdiko eskoletan burutuko diren prestakuntzetan oinarrituko dira.
O
B a l i a b i d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 95
B a l i a b i d e e n
Erakundea: EHNE
Izenburua: Elikadura Subiranotasunari buruzko dossierrak Egilea: Bizilur, Gernikatik Mundura, EHNE, Mundubat Urtea: 2005-2006 Dokumentu mota: 14 Dossier Hizkuntza: Euskara eta gaztelera Nori zuzendua: Orokorrean interesa duenarentzat Argitalpena: Bizilur, Gernikatik Mundura, EHNE, Mundubat Lekua: Abadino
h e l b i d e a u r k i b i d e a 96
Azalpenak:
O
- Lurra, laborantzaren erreforma, erabilera eta jabetza - Elikadura Subiranotasunaren aldeko gizarte aliantzei buruzko txostena
- Merkaturatzeari eta tokian tokiko ekonomiei buruzko txostena
O
- Elikadurari buruzko jakintzaren balioa
- Nekazal ekoizpena eta garapen ereduak: kontraesanak eta hautabideak
- Bioaniztasuna: nekazaritza iraunkorra izan dadin, guztien ondarea
- Ezagutzak: nekazaritza iraunkorra eta elikadura subiranotasunaren gakoa
- Kutsadurak: Nekazaritza transgenikoa versus nekazaritza iraunkorra - Ura: erabilera eta jabetza
- Ikerketa, teknologia eta jabetza intelektuala
- Elikadura subiranotasunaren ikuspuntutik egindako nekazaritzaelikadura arloko enpresei buruzko txostena
- Produktuak, enpresak, etiketatzea eta trazabilitatea - Nekazaritzarekin lotura duten politikak
Erakundea: Ekologistak Martxan
Izenburua: Euskadiko Zor Ekologikoa, Nork Nori Zor? Gure multinazionalak Ekuadorreko Amazonian Egilea: Ekologistak Martxan
Urtea: 2005
Dokumentu mota: Koadernoa Hizkuntza: Euskara eta gaztelera Nori zuzendua: Orokorrean interesa duenarentzat Argitalpena: Ekologistak Martxan
B a l i a b i d e e n
Lekua: Bilbo
Azalpenak:
O
Koaderno hau, zor ekologikoaren kontzeptuaz aritzen da eta Ekologistak Martxan Ekuadorren bizi izandakoaz. Amaitzeko, gaur eguneko energiapolitikari buruzko ikuspegi kritikoa eskaintzen du. .
O
h e l b i d e a u r k i b i d e a 97
B a l i a b i d e e n
Erakundea: Ekologistak Martxan
Izenburua: La Deuda Ecológica Española. Impactos ecológicos y sociales de la economía Española en el extranjero Egilea: Belen Balanyá, Gualter Batista, Iolanda Fresnillo, Ferrán García, Tom Kucharz, Rosa Lago, David Llistar, Miquel Ortega, Ignasi Puig, Daniela Russi Urtea: 2005
Dokumentu mota: Liburua
Hizkuntza: Gaztelera Nori zuzendua: Orokorrean interesa duenarentzat
h e l b i d e a u r k i b i d e a 98
Argitalpena: Sevillako Unibertsitatea, argitalpen zerbitzua Lekua: Sevilla
O
Azalpenak:
Aldaketa klimatikoa, biopirateria, baliabide naturalen gehiegizko esplotazioa, multinazionalen hedapena, Elikadura Subiranotasunaren galera, hondakinen esportazioa…
O
Espainiar ekonomiak hamarkada gutxitan, lehen mailako egitura aldaketak jasan ditu. Azken 75 urtetan, kanpoko ekonomiatik isolatuta egotetik, nazioarteko kontestuan guztiz barneratua dagoen ekonomia bat izatera pasa da. Gure eredu ekonomikoak, herrialde behartsuetan sortutako ingurugiro eragin negatibo multzoari, eta hauen ondorio sozialei, zor ekologikoa esaten zaio.
Erakundea: Ekologistak Martxan
Izenburua: EcologĂa PolĂtica. Agrocombustibles. Otro enfoque al debate sobre los biocombustibles. Egilea: VVAA
Urtea: 2007
Dokumetu mota: Aldizkari 34.zenbakia, Cuadernos de debate Internacional. Hizkuntza: Gaztelera Nori zuzendua: Orokorrean interesa duenarentzat
B a l i a b i d e e n
Argitalepena: Icaria Lekua: Barcelona
O Azalpenak:
Agroerregaiak zer dira irtenbide ekologiko garaikide edo arazo ekologiko garaikideen zati? Zein dira eskaintzen dituzten arrisku eta aukerak? Zein dira onuradunak eta zein kaltetuak? Mundu mailan, zein merkaturatze eta ekoizpen esperientzi daude?
O
h e l b i d e a u r k i b i d e a 99
B a l i a b i d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 100
Erakundea: Ekologistak Martxan
Izenburua: Zor Ekologikoa, Nork Nori Zor? Egilea: Ekologistak Martxan
Urtea: 2006
Dokumentu mota: DVDa Hizkuntza: Euskara eta gaztelera Nori zuzendua: Orokorrean interesa duenarentzat eta ikastetxeak Argitalpena: Ekologistak Martxan Lekua: Bilbo
Azalpenak:
O
Iparraldeko herrialdeek, kanpo-zorra ordaintzeko baldintzak ezarrita, preso eta pobreturik mantentzen dute Hegoa. Bitartean, Hegoaldeko giza mugimenduek urteak daramatzate Zor Ekologikoaren kontzeptua lantzen eta, arazoari prisma honetatik begiratuz gero, ustezko zor hori sobera ordainduta dagoela aldarrikatzen dute.
O
Erakundea: Ekologistak Martxan
Izenburua: Manifiesto vasco contra los agrocombustibles Egilea: Prentsa dokumentua
Urtea: 2008
Dokumentu mota: Ekologistak Martxan erakundearen aldizkaria 72 zenbakia, ekaina 2008 Hizkuntza: Gaztelera Nori zuzendua: Orokorrean interesa duenarentzat Argitalpena: Ekologistak Martxan
B a l i a b i d e e n
Lekua: Bilbo
O Azalpenak:
O
h e l b i d e a u r k i b i d e a 101
B a l i a b i d e e n
Erakundea: Ekologistak Martxan
Izenburua: Zor ekologikoa eta gure eredu energetikoa Egilea: Ekologistak Martxan Bizkaia
Urtea: 2006
Dokumentu mota: Zor Ekologikoa eta gure eredu energetikoaren Gida didaktikoa Hizkuntza: Euskara eta gaztelera Nori zuzendua: Orokorrean interesa duenarentzat eta Ikastetxeak Argitalpena: Ekologistak Martxan Lekua: Bilbo
h e l b i d e a u r k i b i d e a 102
O
Azalpenak:
Unitate didaktiko honen bidez, kontzientzia kritikoa sortu nahi da Euskal Herriaren gehiegizko energia kontsumoak gure ingurunean eta mundu osoan duen eraginari dagokionez. Arreta berezia jartzen dio herrialdeetako ingurumenean eta gizartean eragiten dituen ondorioak aztertzeari.
O
Erakundea: Herriarte
Izenburua: Cosechas amargas. Los monocultivos del Hambre Egilea: FelĂx Zurita
Urtea: 2005
Dokumentu mota: Zabaltzeko DVDa Hizkuntza: Gaztelera Nori zuzendua: Erakundeak eta populazio orokorra Argitalpena: Alba Films Lekua: Nicaragua
Azalpenak:
O
Dokumental honek Nikaraguan hainbat labore bakarrek izan dituzten eboluzioa aurkezten du, haserako garaietatik krisia arte, kaltetuen testigantzaren eskutik, nekazari eta baserritar emakumeak, beraien bizitzaren zati handi bat uztaro garratz hauetan utzi dutelarik. Baina, laborantza bakarren historiak, mundu guztian zehar Via Campesinaren bitartez taldekatuak, milioika nekazarien antolaketa eta erresistentziaren bide batetara eraman ditu. Dokumental honetan, aholkulari nagusietako bat, Meter Rosset, nekazaritzan aditua denak, Nikaraguan ekoizpen agroaberearen oraintsuko historia azaldu eta aztertzen du gaur egun arte, baita ondorio, mehatxu eta hautabideak ere.
O
B a l i a b i d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 103
B a l i a b i d e e n
Erakundea: Herriarte
Izenburua: Pan y Rosas. Soberanía Alimentaria y Género Egilea: Irene León (ALAI,Emakumeen Mundu Martxa), Lidia Senra (Labrego Galego Sindikatua, Vía Campesina), Herriartekoa den Maria Jesús Pintok koordinatuta Urtea: 2006
Dokumentu mota: Hedatzeko DVDa
Hizkuntza: Gaztelera Nori zuzendua: Erakundeak eta populazioa orokorrean Argitalpena: Entrepueblos-ACCD- Vía Campesina
h e l b i d e a u r k i b i d e a 104
Lekua: Ipar-Hego
O
Azalpenak:
Generoaren ikuspuntutik Elikadura Subiranotasunari buruz sakontzen lagunduko digun hurbilketa ikerketa bat da, bai hegoaldeko bai eta iparreko herrialdeetan.
O
Ikerketa bibliografia iturri eta dauden dokumentaletatik eratorrita egin dira. Ikerketaren emaitzak DVD hedagarri batetan aurkezten dira, emakumeen desberdintasun egoerak aurkeztuz eta honekin batera, beraien protagonismoa eta garapenari egindako ekarpena.
Erakundea: Herriarte
Izenburua: Campesinas Semillas de cambio Egilea: Joaquín Zúñiga y Ridders Mejía
Urtea: 2007
Dokumentu mota: DVD dokumentala. Gida Didaktikoa CD egituran. Hizkuntza: Gaztelera Nori zuzendua: Erakundeak eta populazioa orokorrean Argitalpena: Alba Fims Lekua: Nicaragua
Azalpenak:
O
Dokumentalak hainbat nekazal emakume erakundek burutzen ari diren lana aurkezten du, emakume hauen komunitate eta familietan bizi dituzten genero harreman desberdinetan aldaketak sortarazi nahian. Aldi berean, nekazal familien ekonomia indartzen saiatzen dira, bertako eta nazioko merkatuetarako elikagaien ekoizpen organikoarekin. ALANEL emakume elkartearen esperientziak dira, Santa Catarina de Ixtahuacán-en, Guatemalan; Xochilt Acalt Emakume Zentros, Malpaisillon, Nikaragua; eta CONAMUCA emakume nekazarien sindikatua, Errepublika Dominikanan.
O
B a l i a b i d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 105
B a l i a b i d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 106
Erakundea: Mugarik Gabeko Albaitariak
Izenburua: Hainbat artikulu Egilea: -
Urtea: -
Dokumentu mota: Aldizkaria Hizkuntza: Gaztelera Nori zuzendua: Orokorrean interesa duenarentzat Argitalpena: Lekua: Bartzelona
Azalpenak:
O
Mugarik Gabeko Albaitarien hiruhileko aldizkarian, Elikadura Subiranotasunarekin erlazioa duten hainbat artikulu azaltzen dira:
- Chile: una experiencia de igualdad de oportunidades en la Patagonia. ( Nº 16 septiembre de 2001) - Bolivia. (Nº 22 junio de 2003) - Demos paso a la Soberanía Alimentaria de los pueblos; biodiesel un negocio nada limpio. (Nº 30 junio 2007) - De la producción animal a la Soberanía Alimentaria (Nº 32 mayo 2008)
O
Erakundea: Mugarik Gabeko Albaitariak
Izenburua: Hainbat artikulu Egilea: Mugarik Gabeko Albaitariak
Urtea: -
Dokumentu mota: Artikulu desberdinak Hizkuntza: Gaztelera Nori zuzendua: Orokorrean interesa duenarentzat Argitalpena: Lekua: -
Azalpenak: Mugarik Gabeko Albaitariak erakundeak, Elikadura Subiranotasunari erreferentzia egiten dioten hainbat artikulu ditu:
O
- Biocombustribles: una duda razonable - Ganadería; la revolución ganadera; la ganadería única; cuando la ganadería española se come el mundo - Invisibles ¿Quién diseño el escenario de la crisis alimentaria? - Cultivando el desastre: agricultura/ ganadería intensiva y cambio climático - La Soberanía Alimentaria: un nuevo paradigma - Tecnología apropiada: agricultura y ganadería - La revolución del supermercado. Producir alimentos ¿Para quién? - El crecimiento que todo el mundo quiere - Falsos mitos del libre Comercio agrícola - Los residuos de Darwin - Agroecología. Bases científicas para una agricultura sustentable - Modelos de producción agrarios y consumo de alimentos. ¿La demanda condiciona la oferta o la oferta condiciona la demanda? - Más allá de Bamako - Deuda externa y agricultura de exportación. La realidad e las gambas y los langostinos - A la orilla de agua - El lago seco - Los pollos europeos picotean África - El autentico sabor del azúcar. Las deudas y los impactos del sector azucarero - Precios en aumento. Cuando los árboles no dejan ver el bosque
O
B a l i a b i d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 107
B a l i a b i d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 108
Erakundea: Mugarik Gabeko Albaitariak
Izenburua: El rey azúcar y otros monarcas agrícolas Egilea: Eduardo Galeano
Urtea: 2005
Dokumentu mota: Liburua Hizkuntza: Gaztelera Nori zuzendua: Orokorrean interesa duenarentzat Argitalpena: Mugarik Gabeko Albaitariak Lekua: Bartzelona
Azalpenak:
O
“las venas abiertas de Ámerica Latina” kapituluaren berrargitalpena. Kapitulu honetan Eduardok aurkikuntza ondorengo garaia kontatzen du, aurkitzaileak direlako horiek hango lurren aberastasun handiak aurkitu zutenekoa, bertan bizi zirenei ezikusia eginez. Azukrea, kautxua, kakaoa, kotoia eta kafea izan ziren latinameriketako agroesportazioaren lehen produktuak.
O
Erakundea: Mugarik Gabeko Albaitariak
Izenburua: La alimentación endeudada: los productos que consumimos generan pobreza Egilea: Mugarik Gabeko Albaitariak /Veterinarios Sin Fronteras Urtea: Dokumentu mota: “No te comas el mundo” ekimenaren liburuxka Hizkuntza: Gaztelera Nori zuzendua: Orokorrean interesa duenarentzat
B a l i a b i d e e n
Argitalpena: Mugarik Gabeko Albaitariak /Veterinarios Sin Fronteras Lekua: Sestao
Azalpenak:
O
Liburuxka honetan Chileko izokina, Tailandiako gambak, Colombiako loreak eta soia kontsumitzearen azalpen eta ondorioen informazioa jasotzen da.
O
h e l b i d e a u r k i b i d e a 109
B a l i a b i d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 110
Erakundea: Mugarik Gabeko Albaitariak
Izenburua: DEJA QUE CANTE EL GALLO erakusketa Egilea: -
Urtea: -
Dokumentu mota: Hizkuntza: Nori zuzendua: Orokorrean interesa duenarentzat Argitalpena: Lekua: -
O
Azalpenak:
Mugarik Gabeko Albaitariak Eduardo Arrillaga euskal argazkilariak egindako 30 argazkiko bilduma bat du txuri beltzean. Artistak Bolivia, Guatemala, Haiti eta Dominikar Errepublikako nekazal familien egunerokotasunaren ikuspegi pertsonala eskaintzen digu. Lurra zapaldu, fruituak landu, beraien animaliak eta zuhaitzak zaintzera ohituak dauden nekazariak. Handinahien diru gosea, boteretsuen bidegabekeria eta zoriontsuen ahanztura pairatzen duten gizakiak. Elikadura, osasuna, hezkuntza...oinarrizko eskubideetatik alde batetara utziak dauden laborari, arrantzale, artzainak.
O
Erakundea: Mugarik Gabeko Albaitariak
Izenburua: Ametsero Egilea: Mugarik Gabeko Albaitariak
Urtea: -
Dokumentu mota: “Amets bakoitza� ren antzezlana eta Karpeta pedagogikoarekin lana ikasgelan Hizkuntza: Euskara eta gaztelera Nori zuzendua: 6 urtetik 10 urtera bitarteko haurrak Argitalpena: -
B a l i a b i d e e n
Lekua: -
O Azalpenak:
Marina Aparicio aktoreak antzeztutako historien narrazio saioa. Saio hauetan ingurugiroa, natura eta animaliak, protagonisten bizibidea osatzen dute.
O
Karpeta pedagogikoa irakasleak ikasleekin, ipuinen narrazioan barneratutako baloreak lantzeko tresna bat da. Karpetak historia erreal bat garatzen du, mutiko boliviar baten bizitza nekazal inguruan, Silvano.
h e l b i d e a u r k i b i d e a 111
B a l i a b i d e e n
Erakundea: Mugarik Gabeko Albaitariak
Izenburua: Campa単a buscando el sol Egilea: Veterinarios Sin Fronteras / Mugarik Gabeko Albaitariak Urtea: Dokumentu mota: Titereen erakustaldia eta kit pedagogikoa Hizkuntza: Gaztelera Nori zuzendua: 6 urtetik 10 urtera bitarteko haurrak Argitalpena: Lekua: -
h e l b i d e a u r k i b i d e a 112
O
Azalpenak:
Erraldoi baten historiatik abiatzen da. Deabru batzuk eguzkia lapurtu eta itsas sakonean kobazulo batean ezkutatu ondoren, erraldoiak bere herrialde erdia ibili zuen eguzkiaren bilaketan. Horrela elikadurarako eskubidea eta Elikadura Subiranotasuna kontzeptuak barneratzen dira.
O
Txontxongiloak beste herrialdeetako nekazal mundua nolakoa den aurkezten dute; herri guztiek, kontsumitu nahi dituzten elikagaiak, modu iraunkor batean ekoizteko eskubideaz hitz egiten dute, ingurugiroa errespetatuz eta ezarketarik gabe; eta arazoak gainditzea lortzeko, lana elkarturik egitearen garrantzia azaltzen dute eta, behar gehien duten pertsonekin solidarioak izateko beharra.
Ondoren, antzezlanean landutako gaiak eta baloreak sakontzeko helburuarekin, irakasleei kit pedagogiko bat emango zaie ikasgelan garatzeko.
Erakundea: Mugarik Gabeko Albaitariak
Izenburua: Guatemala deskubritzen Egilea: Mugarik Gabeko Albaitariak Urtea: Dokumentu mota: Tailerrak Hizkuntza: Euskara eta gaztelera Nori zuzendua: Helduak eta 15 urteko gorako ikasleentzat Argitalpena: Lekua: -
Azalpenak:
O
Herrialdea, bere aberastasun eta jendea, MGAek burututako lana eta ohiturazko medikuntza indigenaren garrantzia, nazioarteko farmazia industriaren presioaren aurrean.
O
Tailer praktiko honetan aurkezpena, diapositiba emanaldia, eztabaidarako gunea eta ohiturazko medikuntza indigenaren errezeta bat burutuko dute. Bigarren Hezkuntzako zentroetan, hiritar zentroak, helduentzako eskolak, etab. burutu daiteke.
B a l i a b i d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 113
B a l i a b i d e e n
Erakundea: Mugarik Gabeko Albaitariak
Izenburua: Oilarraren Kukurrukua: musika Elikadura Subiranotasuna aldarrikatzeko tresna bezala Egilea: Veterinarios Sin Fronteras / Mugarik Gabeko Albaitariak Urtea: 2008 Dokumentu mota: CDa Hizkuntza: Euskara eta gaztelera Nori zuzendua: DBHko musika eta gizarte irakasleei zuzenduriko materiala da.
h e l b i d e a u r k i b i d e a 114
Argitalpena: Veterinarios Sin Fronteras / Mugarik Gabeko Albaitariak Lekua: Sestao
O
Azalpenak:
Materialak borroka kantez osaturiko CDa eta nekazaritza eremuko ipuin liburu bat dakartza. Abesti gehienek nekazal testuingurua dute. 9 ipuin eta egile ezagunek sorturiko 15 kantu dira. Bertan munduko nekazal lurralde txiroek bizirauteko baldintzak deskribatzen dira; musika eta poesia ibilaldi honek, ikasleek lagundurik, abesti hauek sortu zituzten gizon emakumeen larruan jartzeko aukera ematen dute.
O
Erakundea: Mugarik Gabeko Albaitariak
Izenburua: PoliposeĂdas: poesĂa teatralizada sobre las causas del hambre y las relaciones norte-sur Egilea: Poliposeida konpainia
Urtea: -
Dokumentu mota: Hizkuntza: Gaztelera Nori zuzendua: Orokorrean helduei, batxilergo eta unibertsitateko ikasle zein irakasle
B a l i a b i d e e n
Argitalpena: Lekua: -
O Azalpenak:
PoliposeĂdas konpainiak Mugarik Gabeko Albaitariak erakundearentzat ikuskizun bat sortu du. Elikadura Subiranotasuna eta Zor Ekologikoaren estrategiari buruz jabearazi nahi du, herrialde behartsuei positiboki eragiten dioten elikagaien merkatu, ekoizpen eta kontsumo dinamiketan aldaketa zehatzak bultzatzeko bitarteko bezala. Herri hauetan lehiakortasuna eta onura ekonomikoa, solidaritatea eta justizia sozialaren aurretik daudenaren egungo egoera pairatzen dute.
O
h e l b i d e a u r k i b i d e a 115
B a l i a b i d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 116
Erakundea: Mugarik Gabeko Albaitariak
Izenburua: Mugarik Gabeko Albaitariak erakundeko urteko memoriak. Egilea: -
Urtea: -
Dokumentu mota: Txostena Hizkuntza: Gaztelera Nori zuzendua: Orokorrean interesa duenarentzat Argitalpena: Lekua: Bartzelona
O
Azalpenak:
Memoria hauen bitartez , bai Iparreko bai Hegoaldeko herrialdeetan (Haiti, Kuba, Guatemala, Dominikar Errepublika, Bolivia, Uganda, Kongo) garatzen ari diren proiektuak, ekintzak, materialak... ezagutzea ahalbidetzen da
O
Erakundea: Mugarik Gabeko Albaitariak
Izenburua: Kolibri. Errealitatea estalgabetuz, giza eskubideak argitu Egilea: Mundubat, Mugarik Gabeko Albaitariak (Veterinarios Sin Fronteras), Zuzeneko Elkartasuna (Hacia la solidaridad directa), Azoka, AcciĂłn Verapaz Urtea: 2004
Dokumentu mota: CDa, joko interaktiboa
Hizkuntza: Euskara eta gaztelera Nori zuzendua: Material didaktiko bereziki Ikastetxe eta GKEentzat gomendatua
B a l i a b i d e e n
Argitalpena: Mundubat, Mugarik Gabeko Albaitariak (Veterinarios Sin Fronteras), Zuzeneko Elkartasuna (Hacia la solidaridad directa), Azoka, AcciĂłn Verapaz Lekua: Nafarroa
O Azalpenak:
Jokoaren helburua laukien atzean dagoen irudia zein den jakitea da, laukitxoak ebatzi behar dira. Laukitxo bakoitza giza eskubide eta garapen iraunkorrarekin zerikusia duten gaiak lantzen ditu: Giza eskubideak, generoa, haurtzaroa, Bidezko Merkataritza, kontsumo arduratsua, ekologia, Ertamerika, aberastasunaren banaketa‌
O
h e l b i d e a u r k i b i d e a 117
B a l i a b i d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 118
Erakundea: Mugarik Gabeko Albaitariak
Izenburua: Mugarik Gabeko Albaitariak erakundeak Elikadura Subiranotasunaren inguruan hainbat laburmetrai burutu ditu: "Patatas versus bombillas" eta "Comestible o combustible" Egilea: Veterinarios Sin Fronteras / Mugarik Gabeko Albaitariak Dokumentu mota: Laburmetraiak Hizkuntza: Gaztelera Nori zuzendua: Orokorrean interesa duenarentzat
Azalpenak:
O O
Erakundea: Mugarik Gabeko Albaitariak
Izenburua: Deja que cante el gallo. Nueve relatos campesinos Egilea: VVAA
Urtea: 2002
Dokumentu mota: Liburua Hizkuntza: Gaztelera Nori zuzendua: Orokorrean interesa duenarentzat Argitalpena: Mugarik Gabeko Albaitariak Lekua: Bartzelona
Azalpenak:
O
Liburu honetan hainbat idazleen 9 kontakizun jasotzen dira, denbora eta leku ezberdinetan sustraien bila zulatu dutelarik, lurraren nerbioek ezkutuan zegoen gitarra bateko korden soinua egin zitzaten.
O
B a l i a b i d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 119
B a l i a b i d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 120
Erakundea: Mugarik Gabeko Albaitariak
Izenburua: Con los pies en la tierra Egilea: Gustavo Duch
Urtea: 2007
Dokumentu mota: Liburua Hizkuntza: Gaztelera Nori zuzendua: Orokorrean interesa duenarentzat Argitalpena: Icaria Lekua: Bartzelona
Azalpenak:
O
Gure mundu ezberdinean, goseak eta pobreziak eragin handiagoa dute elikagaiak ekoizten dituzten nekazal familietan. Liburu honekin elikaduraren inguruan dauden isilpeko indar asko azalerazten dira; planeta guztiko pertsona eta baliabideek irentsitako kapitalismo basatiaseezinaren zerbitzura egindako negozio batean bihurtzen dute elikadura. Modu berean, bizilagun eta kontsumitzaile garen aldetik, indar horiek gelditzeko gure ardura eta gaitasunei buruzko hausnarketara lagunduko gaituzten gakoak aurkituko ditugu.
O
Erakundea: Mugarik Gabeko Albaitariak
Izenburua: El furor de quemar el futuro. Combustibles agroindustriales Egilea: VVAA
Urtea: 2007
Dokumentu mota: Biodiversidad, sustento y cultura, Aldizkaria, 54.zenbakia Hizkuntza: Gaztelera Nori zuzendua: Orokorrean interesa duenarentzat Argitalpena: -
B a l i a b i d e e n
Lekua: -
Azalpenak:
O
Gure mundu ezberdinean, goseak eta pobreziak eragin handiagoa dute elikagaiak ekoizten dituzten nekazal familietan. Liburu honekin elikaduraren inguruan dauden isilpeko indar asko azalerazten dira; planeta guztiko pertsona eta baliabideek irentsitako kapitalismo basati- aseezinaren zerbitzura egindako negozio batean bihurtzen dute elikadura. Modu berean, bizilagun eta kontsumitzaile garen aldetik, indar horiek gelditzeko gure ardura eta gaitasunei buruzko hausnarketara lagunduko gaituzten gakoak aurkituko ditugu.
O
h e l b i d e a u r k i b i d e a 121
B a l i a b i d e e n
Erakundea: Mundubat
Izenburua: Elikadura Subiranotasunari buruzko jardunaldiak: bertako ekoizle eta kontsumitzaileak gerturatuz Egilea: EHENE, Mundubat eta Otarra elkarteek antolatutako jardunaldiak Urtea: 2003ko azaroa Dokumentu mota: Elikadura Subiranotasunari buruzko jardunaldien memoria Hizkuntza: Euskara eta gaztelera Nori zuzendua: Orokorrean interesa duenarentzat
h e l b i d e a u r k i b i d e a 122
Argitalpena: Lekua: Miramar Jauregia, Donostia- San Sebastiรกn
O
Azalpenak:
Elikadura Subiranotasunari buruzko jardunaldietan landutako gaiak jasotzen dituen memoria.
O
Erakundea: Mundubat
Izenburua: EconomĂas populares rurales: un desafĂo para nuestra CooperaciĂłn Egilea: Mundubat
Urtea: 2001
Dokumentu mota: Dossier 8 zenbakia Hizkuntza: Gaztelera Nori zuzendua: Orokorrean interesa duenarentzat Argitalpena: Mundubat
B a l i a b i d e e n
Lekua: Bilbo
O Azalpenak:
Aldika Mundubat-ek argitaratutako koaderno bildumak, GGKE honek herrialde desberdinetan edo eragiteko eremutan lan egiteko gakoak aurkezten ditu.
O
h e l b i d e a u r k i b i d e a 123
B a l i a b i d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 124
Erakundea: Mundubat
Izenburua: SoberanĂa Alimentaria Egilea: Mundubat
Urtea: 2003
Dokumentu mota: VHS bideoa Hizkuntza: Gaztelera Nori zuzendua: Orokorrean interesa duenarentzat Argitalpena: Mundubat Lekua: Araba
Azalpenak:
O
Elikadura Subiranotasunaren sarrerarako bideoa.
O
Erakundea: Mundubat
Izenburua: Elikadura Subiranotasuna. Ekoizteko eta kontsumitzeko ikuspegi orokor bat Egilea: Mundubat
Urtea: 2003
Dokumentu mota: Dossier 10 zenbakia (erakundearen aldizkako aldizkaria) Hizkuntza: Euskara eta gaztelera Nori zuzendua: Orokorrean interesa duenarentzat
B a l i a b i d e e n
Argitalpena: Mundubat Lekua: Bilbo
O Azalpenak:
O
Aldika Mundubat-ek argitaratutako koaderno bildumak, GGKE honek herrialde desberdinetan edo eragiteko eremutan lan egiteko gakoak aurkezten ditu.
h e l b i d e a u r k i b i d e a 125
B a l i a b i d e e n
Erakundea: Mundubat
Izenburua: Giza Eskubideak, Etika eta Duintasun saila. Iparralde Hegoaldeko ereduak Egilea: Mundubat
Urtea: 2004
Dokumentu mota: Giza eskubideei buruzko dossier multzoaren Dossier 8 zenbakia Hizkuntza: Euskara eta gaztelera Nori zuzendua: Orokorrean interesa duenarentzat Argitalpena: Mundubat
h e l b i d e a u r k i b i d e a 126
Lekua: Bilbo
O
Azalpenak:
Giza Eskubideak, Etika eta Duintasuna saila. Ipar-Hego ereduak, GGEEen defentsan, pertsona arduratsuen lekukotasunak jasotzen ditu, beraiek bizitako esperientziatik hainbat errealitate ezberdin aurkezten dizkigute. Dossier 8 zenbakian gai hauek lantzen dira: merkatua, nekazaritza, elikadura, gosearen aurkako elkartasunak, besteak beste.
O
Erakundea: SETEM
Izenburua: "Udaberriko menua", "Udako menua", "Udazkeneko menua" eta "Neguko menua" Egilea: SETEM Hego Haizea, Mugarik Gabe, Bakea eta Solidaritatea Euskadi Fundazioa Urtea: 2007-2008 Dokumentu mota: Mahairako banakako mahai-zapiak (paperezkoak) Hizkuntza: Euskara eta gaztelera
B a l i a b i d e e n
Nori zuzendua: Jangelak Argitalpena: Bioalai, SETEM Hego Haizea, Mugarik Gabe, Bakea eta Solidaritatea Euskadi Fundazioa Lekua: Araba
O Azalpenak:
O
Mahai zapiak jangelako zerbitzuan erabiltzen dira. Honen helburua, bezeroak urte sasoi bakoitzeko elikagaiak zeintzuk diren ikustea eta irakurtzea da, garaiko, bertako laborantzakoa eta ekologikoak diren produktuak kontsumitzea eta non informatu daitezkeen, garrantzitsua delako
h e l b i d e a u r k i b i d e a 127
B a l i a b i d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 128
Erakundea: SETEM
Izenburua: Kontsumo kontzienteari buruzko I. mintegia. Zein okel jaten dugu? Okelaren kontsumo osasuntsu eta kontzienterako gida txikia: behi eta ardi okela Egilea: SETEM Hego Haizea, Mugarik Gabe, Bakea eta Solidaritatea Euskadi Fundazioa Urtea: 2007
Dokumentu mota: Liburua eta DVDa
Hizkuntza: Liburua euskara eta gazteleraz eta DVDa gazteleraz azpi tituluekin Nori zuzendua: GKE, instituzioak, eta kontsumo, merkatu, elkarteak orokorrean Argitalpena: Bioalai, SETEM Hego Haizea, Mugarik Gabe, Bakea eta Solidaritatea Euskadi Fundazioa
O
Lekua: -
Azalpenak:
O
Mintegia “Zentzuz Kontsumitu-Consume con sentido� Garapenerako Hezkuntza proiektuaren esparruan antolatu zen, Mugarik Gabe, Setem Hego Haizea eta Bakea eta Solidaritatea Euskadi Fundazioa, garapenerako lankidetza GKEak kidetasunean sustatua; eta Vitoria-Gasteizko Udaletxeko Lankidetza Zerbitzuak finantzatua.
Proiektu honek, politika ekonomiko neoliberalen elkarlotura eta eraginei buruz hausnarketa, prestakuntza eta kontzientzia hartzen hastea sortu nahi ditu, bai gure inguruan, bai eta herrialde behartsuetan. Horretarako, merkatu txiki, zerbitzu eta kontsumo erakundeekin ekintzak garatzen ari gara, eta ekoizle eta kontsumitzaileen artean harreman zuzenak sustatzen.
Erakundea: SETEM
Izenburua: Tokiko abeltzaintza ekologikoa Egilea: Bioalai, SETEM Hego Haizea, Mugarik Gabe, Bakea eta Solidaritatea Euskadi Fundazioa (Zuzendaritza eta errealizazioa: Paula Rio) Urtea: 2008
Dokumentu mota: DVDa
Hizkuntza: Euskara eta gaztelera, azpi-tituluak euskaraz eta gazteleraz, elkarrizketaren arabera Nori zuzendua: Produktu ekologikoen kontsumitzaileak, nekazariak eta elikadura, osasuna eta nekazaritzarekin harremana duten instituzio publikoak Argitalpena: Bioalai, SETEM Hego Haizea, Mugarik Gabe, Bakea eta Solidaritatea Euskadi Fundazioa
O Lekua: Araba
Azalpenak:
O
Bioalai-ko bazkideok (Arabako Produktu Ekologikoen Kontsumitzaileen Elkartea) ekoizleekiko zuzeneko harremanak berreskuratu eta bultzatu nahian, bertako abeltzain ekologikoak bisitatu ditugu. Ganaduzain hauek, abere erabilpen ezberdinak egin arren, guztiek ekoizpen natural eta iraunkorrean oinarritzen dute haien lana.
Tokiko abeltzaintza ekologikoa dokumental honek hamar elkarrizketa batzen ditu, zeinetan ganaduzainek haien hastapenak, konbertsio prozesuak, ekoizteko erak, ziurtapen sistemaren inguruko iritzia, zailtasunak, ikasketak eta proposamenak azaltzen dizkiguten. Helburua administrazio publikoak, kontsumitzaileek eta ekoizleek bat eginik abeltzaintza ekologikoaren garapena bultzatzea da.
B a l i a b i d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 129
B a l i a b i d e e n
Erakundea: SETEM
Izenburua: Kontsumo arduratsu baterako kale-izendegia Egilea: SETEM Hego Haizea, Mugarik Gabe, Bakea eta Solidaritatea Euskadi Fundazioa Urtea: 2007-2008 Dokumentu mota: Hiriaren kale-izendegia duen liburuxka tolesgarria Hizkuntza: Euskara eta gaztelera Nori zuzendua: Orokorrean interesa duenarentzat Argitalpena: Bioalai, SETEM Hego Haizea, Mugarik Gabe, Bakea eta
h e l b i d e a u r k i b i d e a 130
Solidaritatea Euskadi Fundazioa Lekua: Araba
O
Azalpenak:
Kale-izendegia, bidezko merkataritza, ekologikoak eta birziklatu daitezkeen produktuak sustatzen dituzten, bertako denda eta erakundeak, merkatuak izan ala ez, ikusi eta ezagutzeko da; gertuko merkatua sustatuz eta kontsumo arduratsuago baten ekintza erraztuz. Setem erakundeko web orrian eskuratu daiteke.
O
Erakundea: SETEM
Izenburua: Nondik ekartzen ditugu gure produktuak? Egilea: Bioalai, SETEM Hego Haizea, Mugarik Gabe, Bakea eta Solidaritatea Euskadi Fundazioa Urtea: 2008 Dokumentu mota: Mapamundi didaktiko interaktiboa Hizkuntza: Euskara eta gaztelera Nori zuzendua: Produktu ekologikoen kontsumitzaileak
B a l i a b i d e e n
Argitalpena: Bioalai, SETEM Hego Haizea, Mugarik Gabe, Bakea eta Solidaritatea Euskadi Fundazioa Lekua: Araba
O Azalpenak:
Bioalai-en mapa-jolas honek lagundu egiten digu erosten ditugun produktuak nondik datozen eta nork ekoizten dituen irudikatzen.
O
Maparen helburua gure elkarteak eginkizun kontzienteagoa eta arduratsuagoa betetzea da nekazaritza eta ekologiaren garapenean. Horretarako, ekoizpen eta kontsumoaren ibilbide laburrak bultzatu behar dira, baita herrien Elikadura Subiranotasuna eta Bidezko Merkataritza ere.
h e l b i d e a u r k i b i d e a 131
B a l i a b i d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 132
Erakundea: SETEM
Izenburua: Tokiko nekazaritza ekologikoa Egilea: Bioalai, SETEM Hego Haizea, Mugarik Gabe, Bakea eta Solidaritatea Euskadi Fundazioa (Zuzendaritza eta errealizazioa: Paula Rio) Urtea: 2008 Dokumentu mota: DVDa Hizkuntza: Gaztelera, euskarazko azpitituluekin Nori zuzendua: Produktu ekologikoen kontsumitzaileak, nekazariak eta elikadura, osasuna eta nekazaritzarekin harremana duten instituzio publikoak Argitalpena: Bioalai, SETEM Hego Haizea, Mugarik Gabe, Euskadiko Bakea eta Solidaritatea Fundazioa
O
Lekua: Araba
Azalpenak:
O
Bioalai-ko bazkideok (Arabako Produktu Ekologikoen Kontsumitzaileen Elkartea) ekoizleekiko zuzeneko harremanak berreskuratu eta bultzatu nahian, bertako ekoizle ekologikoak bisitatu ditugu. Hasiera batean produktuak gure elkartera ekartzen dizkiguten ekoizleei egin genien bisita, baina elkarrizketa haiek aberasgarriak izan zirenez, eskualdeko gainontzeko ekoizle ekologikoak bisitatzera animatu ginen. Tokiko nekazaritza ekologikoa dokumental honek hamar nekazariei egindako elkarrizketak biltzen ditu, zeinetan haien konbertsio prozesua, ekoizteko erak, ziurtapen sistemaren inguruko iritzia, zailtasunak, ikasketak eta proposamenak azaltzen dizkiguten. Helburua, administrazio publikoak, kontsumitzaileek eta ekoizleek bat eginik nekazaritza ekologikoaren garapena bultzatzea da.
Erakundea: SETEM
Izenburua: Zein okel jaten dugu? Okelaren kontsumo osasuntsu eta kontzienterako gida txikia: behi okela eta ardikia Egilea: SETEM Hego Haizea, Mugarik Gabe, Bakea eta Solidaritatea Euskadi Fundazioa. Komertzio eta Zerbitzuen Elkartea Araba, ASELCAR, UAGA, Slow Food Araba Urtea: 2007-2008 Dokumentu mota: Liburuxka Hizkuntza: Euskara eta gaztelera Nori zuzendua: Orokorrean interesa duenarentzat Argitalpena: Bioalai, SETEM Hego Haizea, Mugarik Gabe, Bakea eta Solidaritatea Euskadi Fundazioa. Lekua: Araba
O Azalpenak:
O
Gida hau behi eta ardi okelean oinarritzen da, Araban gehien mantentzen den abeltzaintza baita. Gure helburua okelaren kontsumo osasuntsuago bat sustatzeko informazioa eskaintzea da, bidezkoago eta iraunkorrago diren bertako ekoizpen eta merkaturatze ereduak mantendu eta sustatzen lagundu dezan. Setem erakundeko web gunean lortu daiteke.
B a l i a b i d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 133
B a l i a b i d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 134
Erakundea: SETEM
Izenburua: Postalak Egilea: SETEM Hego Haizea, Mugarik Gabe, Bakea eta Solidaritatea Euskadi Fundazioa Urtea: 2007-2008
Dokumentu mota: Postalak
Hizkuntza: Euskara eta gaztelera Nori zuzendua: Orokorrean interesa duenarentzat Argitalpena: Bioalai, SETEM Hego Haizea, Mugarik Gabe, Bakea eta Solidaritatea Euskadi Fundazioa Lekua: Araba
O
Azalpenak:
Dohaineko hedapena duten postalak dira, postal free guneetarako, garai bakoitzeko produktuen ezagutza berreskuratu eta urte sasoi bakoitzean bertako produktuetan oinarritutako elikadura baten onura sozialak eta ekonomikoei buruzko hausnarketan laguntzeko.
O
Erakundea: Sumendi
Izenburua: Consumir menos, vivir mejor Egilea: Toni Lodeiro
Urtea: 2008
Dokumentu mota: Liburua Hizkuntza: Gaztelera Nori zuzendua: Orokorrean interesa duenarentzat Argitalpena: Txalaparta Lekua: Nafarroa
Azalpenak:
O
Gutxiagorekin bizitzea ez da soilik mundu justuago eta iraunkorrago bat sortzeko ezinbestekoa; gure egunerokotasuna erlaxatuagoa, beteagoa eta atseginagoa egiteko era bat izan daiteke ere. Kontrakarrean egingo dugun bidai honetan, sarri bakarrik eta ezulertuak sentitzen gara, baita saboteatuak ere, batzuetan. Orriok informazioa, hausnarketak eta, batez ere, idei praktiko piloa daukate. Segur asko batzuk bidea erraztuko dizute bai eta bidea egiteko lagunengana hurbiltzeko balioko ere.
O
B a l i a b i d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 135
B a l i a b i d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 136
Erakundea: Sumendi
Izenburua: La despensa de Hip贸crates Egilea: Antonio Palomar
Urtea: 2007
Dokumentu mota: Liburua Hizkuntza: Gaztelera Nori zuzendua: Orokorrean interesa duenarentzat Argitalpena: Txalaparta Lekua: Nafarroa
Azalpenak:
O
Liburu honek aurkikuntza zientifiko garrantzitsuak biltzen ditu, hainbat mito desmontatu eta publizitate asmakeriak kritikatzen dituen aldi berean. Zer dira fitokimikoak? Zein janaritan dira ugari? Dieta hainbat eta osasungarriagoa da zenbat eta askotarikoagoa izan? Gehigarririk behar dugu? Eta elikagai funtzionalak? Nutrizioan, ia gauza guztietan bezala, ahal izateko, aski da jakitea!
O
Erakundea: Sumendi
Izenburua: ÂĄCuĂdate compa! Manual para la autogestiĂłn de la salud Egilea: Eneko Landaburu
Urtea: 2000
Dokumentu mota: Liburua Hizkuntza: Gaztelera Nori zuzendua: Orokorrean interesa duenarentzat Argitalpena: Txalaparta Lekua: Nafarroa
Azalpenak:
O
Eneko Landaburu mediku higienistak osasun esku-liburu interesgarria eskaintzen digu, bizitza- eta elidadura-ohiturak hobetuz osasuntsu bizi gaitezkeela adieraziz. Halaber, munduan soberan diren errekurtso naturalen banaketa zuzenaren aldeko aldarria ere bada, beti ere norbanakoaren eta gizartearen osasunarekiko konpromezu sendoa bultzatuz.
O
B a l i a b i d e e n h e l b i d e a u r k i b i d e a 137
B a l i a b i d e e n
Erakundea: Sumendi
Izenburua: SoberanĂa Alimentaria: un derecho fundamental de los pueblos Egilea: Paul Nicholson
Urtea: 2002
Dokumentu mota: Sumendiko Zainduz Aldizkariko Artikulua. 2002 urteko 2.zenbakian, 22.orrian Hizkuntza: Gaztelera Nori zuzendua: Orokorrean interesa duenarentzat Argitalpena: Sumendi
h e l b i d e a u r k i b i d e a 138
Lekua: Bilbo
Azalpenak:
O O
LOTURAK
O O
139
www.fao.org/ www.ohchr.org/SP/Pages/Wel comePage.aspx http://vinculando.org/
L o t u r a k
Nazio Batuak, Giza Eskubideak Garapen Iraunkorra Latinamerika
www.peoplesfoodsovereignty.org/
Nekazaritzako Merkatu Sarea
www.gmcontaminationregister.org/
Greenpeace International eta GeneWatch UK : elikagai, pentsu, hazien, etab. kutsaduren informazioa
www.coag.org/
Nekazari eta abeltzainen erakundeen Koordinatzailea
http://www.foodsovereignty.org
Elikadura Subiranotasunerako Nazioarteko Batzordea
http://www.nodo50.org/plat aformarural/
Nekazaritza Plataforma
http://www.cpefarmers.org/ w3/rubrique.php3?id_rubriqu e=4
Nekazarien defentsarako Europar Nekazaritza Erakundea
www.foei.org
Nazioarteko Lurren Lagunak
www.comunica-accion.org/
Komunikazioa, komunikatu eta kritikoki jokatu
www. e-comerciojusto.org
Bidezko Merkataritzako Estatuko Koordinatzailea
www.movimientos.org http://es.wikipedia.org/wiki /Soberan%C3%ADa_alimentaria www. greenpeace.org
Landako Erakundeen Latinamerikako Koordinatzailea Elikadura Subiranotasunaren definizioa Nazioarteko Greenpeace
www.marchemondiale.org
Emakumeen munduko martxa
www.mst.org.br/mst
Sin Tierra Mugimendua -Brasil
www.ourworldisnotforsale.org www.landaction.org
140
Elikadura eta Nekazaritzarako Nazio Batuen Erakundea
Gure mundua ez dago salgai Lurrari buruzko Ikerketa-Ekintza Sarea
www.nyeleni2007.org www.viacampesina.org www.tierra.org www.etcgroup.org www.grain.org
Elikadura Subiranotasunaren aldeko Foroa La VĂa Campesina. Nazioarteko nekazal mugimendua Lurraren Lagunak Higadura, Teknologia eta Kontzentrazioari buruzko Ekintza Taldea Grain Gobernuz Kanpoko Erakundea
www.focusweb.org
Focus on the Global Shout
www.cooperacionsolidaria.org
EmaĂşs Gizarte Fundazioak kudeatutako orrialdea
www.soberaniaalimentaria.com
Elikadura Subiranotasuna: elikagaiak, nekazaleria eta mantenugarritasuna Latinamerikan
www.youtube.com
Elikadura Subiranotasunari buruzko bideo ezberdinak ikusi eta deskargatu daiteke
www.ecoportal.net
Katalogo Ekologiko eta naturala
O www.acciontierra.org
Lurrari buruzko ikerketa eta ekintza Sarea
O
www.revistapueblos.org
Informazio eta eztabaida Pueblos aldizkaria
www.odg.cat
Globalizazioan zorraren Behatokia
www.bilaterals.org
www.biodiversidadla.org
www.nodo50.org/amayuelas/ www.xarxaconsum.net
www.economiasolidaria.org/ www.ukfg.org.uk/
L o t u r a k
Informazioa elkarbanatu eta lankidetza bultzatzeko, argitaratzeko gune irekia Bioaniztaauna Latinamerikan Amayuelas
Xarxa Consum Solidari
Hautazko ekonomia eta ekonomia solidarioaren sareen sarea The UK Food Group (UKFG)
141
Transgenikorik gabeko Amerika bat Sarea
www.rallt.org
Kontsumo Arduratsuari buruzko Opcions aldizkaria
www.oopcions.org www. theecologist.net
The Ecologist aldizkaria
www.agroecologĂa.net
Nekazaritza Ekologikoaren Espainiar Elkartea
http://bah.ourproject.org/ www.cpefarmers.org
L o t u r a k
142
Asfaltoaren azpian baratza dago Coordination Paysanne Europenne
O O
ERANSKINAK
O O
143
O O
144
Egindako ekintzen zerrenda
O O
E r a n s k i n a E k i n t z a k 145
O O
146
Ekintza mota
Nekazal produktuen eraldaketa
Sendabelarrak eta prestakinak Besteak
Erlezaintza ekologikoa
Abeltzaintza intentsiboari hautabideak
Nekazaritza ekologikoa Baratza eta landareen maneiua
Elikadura Subiranotasunarekin, Transgenikorik gabe
Elikadura produktuei buruzko aholkularitza
ikastaroak (Elikadura Subiranotasunaren ikuspegiarekin)
Nazioarteko Foroa
Nazioarteko mintegia
O
Nekazaritza, Ardura Banatua
2006/2007/2008 Orduña, Abadiño...
2008/2007/2006 Orduña
2008/2007/2006 Orduña
2008/2007/2006 Orduña
2008/2007/2006 Abadiño
2008 Derio
2006 Durango
Urtea eta Lekua
O
Ekintzaren izena
Pertsona interesatuak, Ekoizle eta Kontsumitzaileak
EHNE
EHNE
EHNE
Ingeniaritza genetikoaren aurkako gizarte mugimenduak eta ekoizleak Pertsona interesatuak, Ekoizle eta Kontsumitzaileak
EHNE
Erakunde arduraduna
Kontsumitzaile eta ekoizleak, Hainbat erakunde, Pertsona interesatuak, etab.
Biztanlegoa
Egindako ekintzen zerrenda
E r a n s k i n a -
E k i n t z a k
147
E k i n t z a k
148 Urtea eta Lekua
-
Ekintza mota
Feria
Itunak
Manifestazioak
Elkartrukeak beste erakundeekin
Foroa
Elikadura Subiranotasunaren aldeko manifestazioetara joatea
Esperientzi eta ikaskuntzen elkartrukea
Elikadura Subiranotasuna, tokian ekoiztu eta kontsumitzeko ikuspuntu orokor bat
O
Elikagaien salerosketa
Bilbao 2003
2006/2008 Chile, Italia, Brasil
Urtean zehar Bizkaia
Urtean zehar Ordu単a, Lea Artibai, Durangaldea
Pertsona interesatuak
Baserritarrak
Kontsumitzaile eta Ekoizleak
Urtero Pertsona interesatuak Abadi単o, Markina, Gernika, Ordu単a...
O
Hainbat nekazal produktuen erakusketa eta salmenta
Biztanlegoa
Mundubat
EHNE
EHNE
EHNE
EHNE
Erakunde arduraduna
E r a n s k i n a
Ekintzaren izena
Egindako ekintzen zerrenda
Ekintza mota
On line Foroa
Jardunaldia
Cuba: Lankidetza eta garapen iraunkorra
Elikadura Subiranotasuna
Ate irekien eguna, Bisitak
Lastoarekin eraiki eta beste gaiak.
Fruitu zuhaitzak landatzea
Udazkenezko landako bazkaria eta etxaldera bisita gidatuak
Landa-lanak eta hainbat tailer
Auzolan
Ikerketa
FYEG Ekintzak
Tell Me What I Eat Campaign
Zor ekologikoa
Jardunaldia
O
Elikadura Subiranotasunari buruzko jardunaldia: bertako ekoizle eta kontsumitzaileak Hurbildu
2007
2006 Leioa (UPV-EHU)
2008 Burgos
2008 Burgos
2007 Burgos
2006-2008
2008
Donostia 2003
Urtea eta Lekua
O
Ekintzaren izena
Pertsona interesatuak
Ema炭s Gizarte Fundazioa
Euskadi Cuba Elkartea
La Monta単uela
Bazkideak eta Pertsona interesatuak Ikasleak, GKEak, Irakasleak...
La Monta単uela
Pertsona interesatuak
Ekologistak Martxan
Pertsona interesatuak
La Monta単uela
Gazte Berdeak
www.tellmewhatieat.net
Bazkidegaiak eta haurrak dituzten boluntarioak
Mundubat
Erakunde arduraduna
Pertsona interesatuak
Biztanlegoa
Egindako ekintzen zerrenda
E r a n s k i n a -
E k i n t z a k
149
E k i n t z a k
150 Urtea eta Lekua
-
Ekintza mota
Jardunaldiak
On line Foroa
Jardunaldia
Foroa
Azoka
Kontsumo taldeen Dinamizazioa
Gosari agroekologikoak elkarte eta kazetariekin
Agroekologia Foroa
Ekoizleen bertako merkatua
Nerbioi Kontsumo Taldea
O
Emakumearen papera Elikadura Subiranotasunean
2007 Comarca de Orduña
2007-2008 (Hilabetean larunbat bat). Orduña
2006-2007-2008 Orduña
2008 Bilbo eta Donosti (Kazetariak) Bilbo, Donosti, Gasteiz (erakundeak)
2008
2007 Bilbo
O
Gosea eta pobreziaren aurka eta Giza Garapen Iraunkorraren aldeko Elikadura Subiranotasunaren jardunaldiak
Nerbio Garaia Eskualdeko Ekoizleak eta Kontsumitzaileak
Orduña eta Eskualdeko baserritarrak
Ekoizleak eta Kontsumitzaileak
Kazetariak eta elkarteetako pertsonala
Pertsona interesatuak
Pertsona interesatuak
Biztanlegoa
Ekoizpen
Ekoizpen
Ekoizpen
Emaús Gizarte Fundazioa
Emaús Gizarte Fundazioa
Emaús Gizarte Fundazioa
Erakunde arduraduna
E r a n s k i n a
Ekintzaren izena
Egindako ekintzen zerrenda
Foroa
Jardunaldia
Ikastaroa
Hitzaldia
Agroekologiari buruzko eskola Foroa
Abeltzaintza jaurdunaldiak
Prestakuntza ikastaroak
Gizarte mugimendu eta arazoak Guatemalan
Ekintza mota
“EH Zuzenean”
Aldaketa klimatikoa: nazioarteko lankidetza eta solidaritate ekintzak
Aldaketa klimatikoa eta pobretzea
Feria
Hitzaldia
Hitzaldia
Hitzaldia
O
Nekazarien eskubideen aldeko borrokan Guatemalan
2008 Idauze
2007 Bilbao
2008 Bilbao
2008 Bilbao
2008 Zalla
2008 Orduña
2008 Orduña
2008 Orduña
Urtea eta Lekua
O
Ekintzaren izena
Herriarte
Herriarte
Herriarte
Elkar Truke
Pertsona interesatuak
Pertsona interesatuak
Euskal Herria
Herriarte
Pertsona interesatuak
Pertsona interesatuak
Ekoizpen
Orduñako abeltzainak
Ekoizpen
Ekoizpen
Erakunde arduraduna
Orduñako eskolako haurrak
Biztanlegoa
Egindako ekintzen zerrenda
E r a n s k i n a -
E k i n t z a k
151
E k i n t z a k
152 Urtea eta Lekua
-
Ekintza mota
Jardunaldia
BOIKOT Ekitaldia
“Euskal Herriak Coca Colari EZ”
Jardunaldia
Feria
Salmenta Ekitaldia
Jardunaldia
Ez-menpekotasun Ekitaldia
Feria
Kontzientzia hartze Ekitaldia
“Bioterra”
“Bidezko Merkataritzako Turroia”
“Mundua Jaten dugu”
“Kafea Zuzenean”
“Bioterra”
“Banaketa Kate Handiak: Ez Mila Esker”
O
“Bidezko Merkataritza eta Kontsumo Arduratsua"
2007 Euskal Herria
2007 Irun
2007 Euskal Herria
2007 Ordizia
2007 Euskal Herria
2008 Irun
2008 Bartzelona
2008 Euskal Herria
2008 Antsoain
O
“Egun Internazionalista eta Solidarioa”
Euskal Herria
Irekia
Euskal Herria
Goierrialdea
Euskal Herria
Irekia
Irekia
Euskal Herria
Iruñerria
Biztanlegoa
Elkar Truke
Elkar Truke
Elkar Truke
Elkar Truke
Elkar Truke
Elkar Truke
Elkar Truke
Elkar Truke
Elkar Truke
Erakunde arduraduna
E r a n s k i n a
Ekintzaren izena
Egindako ekintzen zerrenda
Ekintza mota
Jardunaldia
Feria
Feria
Hazien berreskurapena
Feria
Salmenta Ekitaldia
Tailerrak
Jardunaldiak
Hitzaldiak
“Bioterra”
“BioGetxo”
“Andina Tradizioa”
“Mundumira”
“Bidezko Merkataritzako Turroia”
Kontsumo arduratsua
Osasunaren autogestioa
Elikadura osasuntsua
O
“Kolonbia; ahaztutako gatazka izan ez dadin”
2007-2008 Bilbo
2006 Bilbo
2001-2008 Bilbo
2006 Euskal Herria
2006 Arrasate
2006 Euskal Herria
2006 Getxo
2006 Irun
2006 Donostia
Urtea eta Lekua
O
Ekintzaren izena
Elkar Truke Elkar Truke Elkar Truke Elkar Truke Elkar Truke
Irekia Uribe Kosta Eukal Herria Deba Goiena Euskal Herria
Sumendi
Sumendi
Sumendi
Elkar Truke
Erakunde arduraduna
Gipuzkoa
Biztanlegoa
Egindako ekintzen zerrenda
E r a n s k i n a -
E k i n t z a k
153
E k i n t z a k
154 Urtea eta Lekua
-
Ekintza mota
Tailerra
Tailerra
Sukaldaritza makrobiotikoa
Proiektuak
Jardunaldiak, Hitzaldiak
Bisitak
Eskola jangela ekologikoak
Hainbat ekintza
Eragile ekologikoei bisitak
Jardunaldiak
Nekazal Azoka Ekologikoa
BioNekaraba
Elikadura Subiranotasunetik ekoizpen eta kontsumo ereduak
Jardunaldiak
O
Agroekologia
Urtekaria Alava
Urtekaria Gasteiz
Egiten Gasteiz
2008 Gasteiz
Urteroko Feria (11 edizio eginda) Vitoria-Gasteiz
2006,2007,2007 Bilbo
2005 Bilbo
2005 Bilbo
O
Zer da produktu transgenikoa?
Kontsumitzaileak eta eragileak
Bazkideak
Eskolako jangelak
Kontsumitzaileak eta eragileak
Kontsumitzaileak eta eragileak
Bionekazaritza
Bionekazaritza
Bionekazaritza
Bionekazaritza
Bionekazaritza
Bizigai
Bizigai
Bazkideak Gatazka Gunea
Bizigai
Erakunde arduraduna
Bazkideak
Biztanlegoa
E r a n s k i n a
Ekintzaren izena
Egindako ekintzen zerrenda
Ekintza mota
Kalitatezko produktuen eta bere ekoizleen balioztapenen 15 Tailer
3 Feria
Arabar produktu ekologikoen 6 Aurkezpen
6 Jaki monografiko, ohitura historikoei buruz
Dastamenaren Laborategia
Arabar Mendikateko Pottoka okelaren Festa
Azalpena duten dastapenak
Bazkari monografikoak
Eragileen bilerak
O
Araba-Bizkaia-Gipuzkoa arteko zereal eta leguminosoen erosisaltzeko landatzeko Planak
2005-2008 Araba
2005-2008 Araba
2005-2008 Okina, Alda, Urturi
2005-2008 Araba, Cantabria Bizkaia, Zaragoza Madril
Urtekaria Araba
Urtea eta Lekua
O
Ekintzaren izena
Slow Food
Slow Food
Kontsumitzaileak Ekoizleak Instituzioak Kontsumitzaileak Ekoizleak, Instituzioak
Slow Food
Slow Food
Bionekazaritza
Erakunde arduraduna
Kontsumitzaileak, Ekoizleak Instituzioak
Kontsumitzaileak eta Instituzioak
Zerealistak, Abeltzainak, Laborariak....
Biztanlegoa
Egindako ekintzen zerrenda
E r a n s k i n a -
E k i n t z a k
155
E k i n t z a k
156 Urtea eta Lekua
-
Ekintza mota
10 Herri daskaketak
4 Tailer haurrekin
Askari ekologikoak eta tailer sentsorialak
Hainbat ekintza
Sukaldeko profesionalen 19 tailer
Arabar Ondarearen defentsarako jardunaldi gastronomikoak
Lankidetza proiektuak, Hezkuntza, Sentsibilizazio ekitaldiak, Jardunaldiak, Mintegiak
Slow Food produktuen nazioarteko I Azoka
2 Kongresu
Elikadura Ondarearen Defentsarako Estatuko Jardunaldiak
Gustura
Ekoizleei 18 bisita
O
Bisitak
2002-2003
2006 Vitoria-Gasteiz
2007 Bilbo
2005 2007 Valentzia Sevilla
2005-2008 Araba
2005-2008 Araba
2005-2008 Araba
O
Dastaketa herrikoiak
www.veterinariossin fronteras.org
Kontsumitzaileak
Kontsumitzaileak
Bazkideak eta Ekoizleak
Mugarik Gabeko Albaitariak
Slow Food
Slow Food
Slow Food
Slow Food
Slow Food
Eskolarrak Kontsumitzaileak
Slow Food
Erakunde arduraduna
Kontsumitzaileak
Biztanlegoa
E r a n s k i n a
Ekintzaren izena
Egindako ekintzen zerrenda
Ekintza mota
Prestakuntza
Lurraren erabilera iraunkorra
Kontsumitzaile eta ekoizleen artean kontsumo taldeen sustapena
Baliabide natural eta abeltzaintzaren kudeaketa eredu iraunkorrak, Triano Mendietan
Hitzaldia
Hitzaldia
Elikadura Subiranotasunaren Jardunaldiak jardunaldiak, iparreko hautabideak
Web orria
O
Elikadura Iraultza
2007 Abadi単o, Mungia Ordizia, Ugao Markina, Bilbo Madril
2007 Muskiz
2007 Durango
2007 Igorre, Natxitua Ordu単a, Agurain Amurrio, Tolosa Beasain
2004 urtetik Europa
Urtea eta Lekua
O
Ekintzaren izena
Bizilur
Bizilur
Gizarte/ ingurugiro erakundeak Merkatariak, Kontsumitzaileak, Ekoizleak Bizilagun/ emakume elkarteak Pertsona interesatuak
Bizilur
Bizilur
Berdeak
Erakunde arduraduna
Pertsona interesatuak
Biztanlegoa
Egindako ekintzen zerrenda
E r a n s k i n a -
E k i n t z a k
157
E k i n t z a k
158 Urtea eta Lekua
-
Ekintza mota
Nekazal garapena IparHego. Akordiorako oinarriak
Basamortu berdeak. Basoetako labore bakarren eraginak
Hitzaldiak
Jardunaldiak
Ura garapenaren iturri bezala. Ez dezagun pribatizatu
Bertako Merkataritza, Bidezko Merkataritza
Jardunaldiak
O
Agroekologia
2007 Vitoria-Gasteiz, Amurrio, Bilbo
2007 Bilbo
2007 Vitoria-Gasteiz Eibar, Ajangiz
2007 Suances
2007 Vitoria-Gasteiz
2007 Ondarroa
O
Ekoizpen eredu intentsiboari ekoizpen hautabideak
Pertsona interesatuakl
Biztanlegoa
Bizilur
Bizilur
Bizilur
Bizilur
Bizilur
Bizilur
Erakunde arduraduna
E r a n s k i n a
Ekintzaren izena
Egindako ekintzen zerrenda
Erakundeen zerrenda herrialdeen arabera
O O
E r a n s k i n a Z e r r e n d a
159
O O
160
Erakundeen zerrenda herrialdeen arabera
BIZKAIA 〈 Berdeak 〈 Bizigai 〈 Bizilur, Lankidetzarako eta Herrien Garapenerako Erakundea 〈 Ekologistak Martxan 〈 Elkar Truke 〈 Emaús Gizarte Fundazioa 〈 Euskadi-Cuba Elkartea 〈 Euskadiko Hazien Sarea 〈 Euskal Herriko Kontsumitzaileen Antolaketa (EKA) 〈 Euskal Herriko Kontsumitzaileen Batasuna (EHKB)
O
E r a n s k i n a -
〈 Euskal Herriko Nekazarien Elkartasuna (EHNE) 〈 Gazte Berdeak 〈 Herriarte
〈 Kulturaren Sozial Berrikuntza Erakundea (K.S.B.E)
O
〈 La Montañuela (Erakundearen egoitza Burgosen dago baina bere jarduera eremua EAE da) 〈 Lurreko
〈 Marisatsa
〈 Mugarik Gabe
〈 Mugarik Gabeko Albaitariak 〈 Mundubat Fundazioa
〈 Nekasarea, Nekazari eta Kontsumitzaileen arteko Sarea
Z e r r e n d a
〈 Orduñako Ekoizpen Zerbitzua 〈 Paz con dignidad Elkartea 〈 SETEM
〈 Sumendi
161
E r a n s k i n a -
Erakundeen zerrenda herrialdeen arabera
GIPUZKOA 〈 Berdeak 〈 Bizilur, Lankidetzarako eta Herrien Garapenerako Erakundea 〈 Ekologistak Martxan 〈 Ekonekazaritza 〈 Elkar Truke 〈 Emaús Gizarte Fundazioa 〈 Euskadi-Cuba Elkartea 〈 Euskal Herriko Kontsumitzaileen Antolaketa (EKA) 〈 Euskal Herriko Kontsumitzaileen Batasuna (EHKB)
O
〈 Mugarik Gabe
Z e r r e n d a
162
〈 Mundubat Fundazioa 〈 SETEM
〈 Uztaro
O
Erakundeen zerrenda herrialdeen arabera
ARABA 〈 Bidezko Bidean 〈 Bio Alai, produktu naturalen Kontsumitzaileen Elkartea 〈 Bionekazaritza, Nekazaritza Ekologikoaren Arabako Elkartea 〈 Bizilur, Lankidetzarako eta Herrien Garapenerako Erakundea 〈 Ekologistak Martxan 〈 Elkar Truke 〈 Euskadi-Cuba Elkartea 〈 Euskal Herriko Kontsumitzaileen Antolaketa (EKA) 〈 Euskal Herriko Kontsumitzaileen Batasuna (EHKB)
O
E r a n s k i n a -
〈 Gazte Berdeak
〈 La Montañuela (Erakundearen egoitza Burgosen dago baina bere jarduera eremua EAE da) 〈 Mugarik Gabe
〈 Mundubat Fundazioa 〈 SETEM
O
〈 Slow Food Araba
Z e r r e n d a
163
O O
164
Galdesorta eredua
O O
E r a n s k i n a G a l d e s o r t a 165
O O
160
NyĂŠlĂŠni-ko adierazpena
O O
E r a n s k i n a N y.. e l.. e n i 171
O O
172
Nyéléni-ko adierazpena
2007ko otsailak 27 Nyéléni, Sélingué, Malí
Gu, baserritar, familia nekazariak, tradiziozko arrantzaleak, herriak, indigenak, lurrik gabeko herriak, nekazal langileak, migratzaileak, artzainak, baso komunitateak, emakumeak, haurrak, gazteria, kontsumitzaileak, ekologista eta herri mugimenduen erakundeak, 80 herrialdeetako 500 ordezkari baino gehiago garenok),
E r a n s k i n a
Mali-n, Sélingué-n Nyéléni-ko herrian bildu gara, Elikadura
O
Subiranotasunerako mugimendu globala indartzeko. Horretan ari gara, adreiluz adreilu, bertako ohituren arabera eskuz egindako
-
txaboletan bizitzen eta Sélingué-ko komunitateak ekoiztu eta prestatutako elikagaiak jaten... Gure lanari “Nyéléni” izena eman
O
diogu, bere jendea laboratu eta elikatu zuen malindar nekazari ospetsuari omenaldia eginez.
Gutako gehienak elikagaien ekoizleak gara eta prest gaude,
gai gara eta borondatea dugu munduko herri guztiak elikatzeko. Gure herentzia, elikagaien ekoizle bezala, oinarrizkoa da gizadiaren etorkizunerako. Hain zuzen ere, hau da emakume eta herri indigenen kasua, hauek dira elikagai eta nekazaritzari buruzko arbasoengandiko
N y.. e l.. e n i
ezagutza sortzaileak eta balorazio gutxiago ematen zaie. Elikagai elikagarriak, kalitatezkoak eta kantitate handian ekoizteko herentzia eta gaitasun hau mehatxatuta eta azpijan egina dago, neoliberlismo eta kapitalismo globalaren ondorioz. Honen aurrean Elikadura
173
E r a n s k i n a
Subiranotasunak, elikagaiak ekoizteko gure ezagutza eta gure gaitasuna iraunarazi, berreskuratu eta garatzeko esperantza eta boterea eskaintzen digu.. Elikadura Subiranotasuna herriek duten eskubide bat da, elikagai elikagarriak eta kulturalki egokiak, lortu daitezkeenak, modu iraunkor eta ekologikoan ekoiztuak izateko eskubidea eta beraien elikadura eta ekoizpen sistema erabakitzeko eskubidea. Guzti honek, elikagaiak ekoiztu, banatu eta kontsumitzen dutenei, elikadura sistema eta politiken bihotzean kokatzen ditu, merkatuen eta enpresen eskakizunen gainetik. Datozen belaunaldien interesak defendatzen ditu eta barneratu ditu. Merkatu libre eta korporatiboa, eta egungo elikadura erregimena eutsi eta eraisteko estrategia bat eskaintzen digu, baita bertako ekoizleengatik kudeatuta izan daitezen, elikadura,
N y.. e l.. e n i
O
nekazal, abeltzain eta arrantza sistemak lortzeko estrategia. Elikadura
Subiranotasunak bertako ekonomiei eta bertako eta nazional merkatuei lehentasuna ematen die, baserritarrei eta familia nekazaritzari,
artisau arrantza eta betiko artzaintzari boterea esleitzen dio, eta
O
elikadura, ekoizpena, banaketa eta kontsumoa, ingurugiroaren
iraunkortasuna eta iraunkortasun sozial eta ekonomikoaren oinarrian jartzen ditu. Elikadura Subiranotasunak herri guztientzat diru sarrera
duinak, eta kontsumitzaileek beren elikadura eta elikapena kontrolatzeko eskubideak bermatzen dituen merkatu gardena sustatzen
du. Gure lurra, gure lurralde, gure urak, gure abereak, eta bioaniztasunaren sarrera eta kudeaketaren eskubideak, elikagaiak ekoizten ditugunen eskuetan egon daitezen bermatzen du. Elikadura
Subiranotasunak zapalkuntzetatik aske eta ezberdintasun gizarte
harreman berriak suposatzen ditu, gizon eta emakume, herri, arraza talde, klase soziala eta belaunaldien artean.
174
NyĂŠlĂŠni-en, eztabaida asko eta elkarrekintza handiari esker, Elikadura Subiranotasuna gure kontzeptuan sakontzen ari gara, eta gure mugimenduen borroken errealitateari buruz elkartrukatuko dugu, gure autonomia iraunarazi eta gure boterea berreskuratzeko. Orain, mugimendu bat sortzeko eta gure taldeko ikuspegia sustatzeko, hobeto ulertzen dugu behar ditugun tresnak. Zeren alde borrokatzen dugu? Mundu batean non ... ... herri, nazio eta estatu guztiek gutako bakoitzari, kalitatezko, egokiak, eskurakorrak, elikagarriak eta kulturalki egokiak diren
E r a n s k i n a
elikagaiak eman diezaguten, beraien elikadura sistemak eta politikak
O erabakitzeko ahalmena;
-
... elikagaien ekoizpenean emakumeen eskubideak eta bere papera berrezagutu eta errespetatzea eta emakumearen irudikapena erabaki
O
hartzeko organo guztietan;
... gure herrialde bakoitzeko herri guztiek, beren lanetik duintasunean bizi daitezen eta beraien jatorrizko tokietan bizitzeko aukera izan dezaten;
... Elikadura Subiranotasuna komunitate, herri, estatu eta nazioarteko instituzioengatik oinarrizko eskubidea, berrezagutua eta errespetatua kontsideratua izan dadin;
N y.. e l.. e n i
... nekazal inguruak, arrantza guneak, paisaiak eta tradiziozko elikagaiak iraunarazi eta birgaitu ahal dezagun, lurra, zorua, ura,
175
E r a n s k i n a
haziak, abereak eta bioaniztasunaren kudeaketa iraunkor batean oinarrituz; ... gure ezagutza, elikadura, hizkuntzak eta gure tradiziozko kulturaren aniztasuna baloratu, berrezagutu eta errespetatu dezagun, baita antolatu eta adierazteko dugun modua ere; ... benetako nekazal erreforma oso bat egotea: nekazariei lurrari buruzko eskubide osoak bermatzea; herri indigenenen lurraldeak defendatu eta berreskuratzea; arrantzale komunitateei arrantza gune eta ekosistema guneen sarbidea eta kontrola bermatzea; artzaintzaren migrazio lurrak eta ibilbideen sarbidea eta kontrola berrezagutzea; langile guztiei bidezko soldatak eta lan eskubideak dituzten enplegu
-
O
duinak bermatzea; eta nekazal eremuko gazteentzat etorkizun bat.
Etorkizun horrek nekazal erreformak bultzatuko ditu: ekoizle eta kontsumitzaileen arteko interdependentzia suspertzea; komunitatearen
N y.. e l.. e n i
bizi iraupena, justizia ekonomiko eta soziala, iraunkortasun ekologikoa
O
eta bertako autonomia eta emakume eta gizonentzat eskubide
berdinen gobernantza bermatzea... non gure lurraldeei eskubidea
eta gure herriei autodeterminazioa bermatzen zaien; ... elkarbanatu ditzagun gure lurraldeak bakean eta bidezko modu
batean gure herrien artean, nahiz eta nekazariak, komunitate
indigenak, artisau arrantzaleak, artzain ibiltariak, etab. izan; ... hondamendi naturalak eta pertsonek egindakoak bizitzen badira,
baita arazoen ondorengo egoerak, Elikadura Subiranotasunak benetako bermea bezala joka dezala, bertako berreskurapen esfortzuak indartu
176
ditzan eta eragin negatiboa leundu. Kontutan izan behar da, komunitate
eraginduak ez direla ezgaituak eta, bakoitzak bere kabuz bertako egitura sendo bat, berreskurapenerako gakoa izan dadin; ... herriek duten boterea defendatzea, beraien herentzia material, natural eta espiritualei buruz erabakitzeko boterea. Zeren aurka ari gara borrokan? Inperialismoa, neoliberalismoa, neokolonialismoa eta patriarkatua, eta bizitza baliabideak, ekosistemak pobretzen duten sistema guztia eta sustatzen dituzten eragileak: nazioarteko finantza instituzioak, Munduko Merkatu Erakundea, merkatu askeko akordioak, korporazio multinazionalak eta beraien herriei kaltetzen dieten gobernuak;
O
Elikagaien dumping-a, ekoizpen kostuak baino beheragoko prezioak ekonomia globalean;
Pertsona, osasuna eta ingurugiroaren aurretik, irabaziak aurrejartzen
O
dituzten taldeen esku egotea, gure elikagai eta gure nekazal sistemen kontrola;
Etorkizunean gure elikadura ekoizpen gaitasuna suntsitu, ingurugiroa kaltetu eta gure osasuna arriskuan jartzen dituztenen teknologia eta praktikak. Hemen sartzen dira laborantza eta animali transgenikoak, teknologia terminator, acuakultura industriala eta arrantza praktika suntsikorrak, esneki sektorean “Iraultza Txuria” deituriko industria praktikak, eta industria bioerregai eta beste landaretza batzuen
E r a n s k i n a N y.. e l.. e n i
laborantza bakarren “Iraultza Berde Berri eta Zaharrak” eta “Basamortu Berdeak”;
177
E r a n s k i n a
Elikagai, oinarrizko zerbitzu publikoak, ezagutzak, lurrak, urak,
-
Gure eskubideak babestu eta defendatzeagatik borrokatzen duten
N y.. e l.. e n i
haziak, abereak eta gure ondare naturalen pribatizazio eta merkantilizazioa; Herriak alboratu eta gure ingurugiroa eta gure herentzia naturala suntsitzen dituzten garapen proiektu/ ereduak eta industrial erauzketak; Gerrak, gatazkak, okupazioak, blokeo ekonomikoak, goseteak, alborapen behartuak eta beren lurren konfiskazioa eta guzti hauek eragin eta laguntzen dituzten indar eta gobernuak; eta gure ingurugiroa eta gaitasunak suntsitzen dituzten gatazka eta hondamendi baten ondorioz, berreraikitze programak;
O
guzti haiei kriminalizazioa;
Dumping-a ezkutatu, bertako inguru eta elikadura sistemetan OGMak
O
sartu eta kolonialismo patroi berriak sortzen dituen elikadura laguntzak; Emakumeak eta munduko hainbat nekazari, indigena, artzain eta
arrantzale komunitateak baztertzen dituzten balore paternalista eta
patriarkatuen internazionalizazio eta globalizazioa;
Zer egin dezakegu eta zer egingo dugu honen inguruan?
NyĂŠlĂŠni-en bilketa gune bat sortzeko, SĂŠlinguĂŠ-ko komunitatearekin lanean ari garen modu berean, Elikadura Subiranotasunerako gure talde mugimendua eraikitzeko konpromezua hartzen dugu, itunak
178
landuz, gure borroka ezberdinak lagunduz eta gure solidaritate, indar
eta sormena, Elikadura Subiranotasunarekin konpromezua duten, mundu guztiko herriei iristea eginez. Elikadura Subiranotasunagatik egiten den borroka bakoitza gure borroka da, munduko zein tokitan hasten den kontutan hartu gabe. Gure Elikadura Subiranotasunaren ikuspuntua munduko herri guztiekin elkarbanatzeko, ekintza kolektibo sorta bat burutzea erabaki dugu, gure sintesi dokumentuan zehazturik daude. Ekintza hauek gure bertako eta lurraldeko arloetan, gure mugimenduetan eta taldeka beste mugimenduekin solidaritatean, eramango ditugu aurrera. Elikadura Subiranotasunerako gure ikuspegia eta gure ekintzen agenda, NyĂŠlĂŠni-en gurekin egon ez direnekin elkarbanatuko ditugu, NyĂŠlĂŠniko espiritua mundu guztian sakabanatu eta indar boteretsu batean
E r a n s k i n a
bihurtu dadin, Elikadura Subiranotasuna mundu guztiko herrientzat
O errealitate egitea.
-
Azkenik, Mali-ko nekazari mugimenduei eta ROPPA-ri gure baldintzarik gabeko laguntza eta laguntza osoa ematen diegu, Elikadura
O
Subiranotasuna errealitate bihurtzeko borroka horretan, Mali-n eta Afrika osoan hedatuz.
Elikadura Subiranotasunaren ordua da!
N y.. e l.. e n i 179
O O
180
EmaĂşs Gizarte Fundazioaren estrategia Elikadura Subiranotasunean
O O
E r a n s k i n a E s t r a t e g i a 181
O O
182
EmaĂşs Gizarte Fundazioaren estrategia Elikadura Subiranotasunean EmaĂşs Gizarte Fundazioaren fundazio helburu bat, pobrezia edo/eta gizarte bazterketa egoeran edo arriskuan dauden pertsona eta taldeen bizi baldintzak hobetzea da. Hemendik eratortzen da bere egitea, ekonomia solidarioaren sustapena, baita bidegabekeria eta pobretzea errealitateen zergati, eragin eta irtenbide posibleei buruz, gizartea sentsibilizatzea. Paraleloki, bere hasieratik, ingurugiroaren sentsibilizazio lana burutzen ari da, kontsumo arduratsuaren ikuspuntuari lotuta.
E r a n s k i n a
Modu honetan, EmaĂşs Gizarte Fundazioak Elikadura Subiranotasunaren paradigmara, nazioarteko harreman ekonomikoen eztabaidatik iritsi da, honek Bidezko Merkataritzari buruzko kontzepzio
O
-
baten barne hausnarketara eraman du. Gaur egun, gure lana Elikadura Subiranotasunaren ildoan, iraunkortasuneko hezkuntza (ingurugiroa eta garapenerako) eta ekonomia solidarioaren eremuetako esperientziak betetzen du, eta ez da ulertzen soilik Hegoaldeko gosea eta pobreziaren aurkako borrokaren estrategia bezala, Giza Garapen Iraunkorraren
O
sustapenarekin konpromezuzko hautabide bezala ulertzen da, eduki osoz bai Ipar eta bai Hegoalderako.
Hain zuzen ere, Elikadura Subiranotasuna aginduan dagoen
eredu neoliberalaren eraldaketarako estrategia bezala fokatzen dugu, bai lehengaien kontsumismo eta zarrastelkeria eremuan, bai pobretutako herrialde eta taldeetan negatiboki eragiten duten gobernu eta enpresek bultzatutako praktika eta legedietan. Eraldaketa hori, sozial, ekonomiko eta ingurugiroan, ekintza eta aldaketa proposamen eta hautabideak biltzen dituzten sektoreen arteko loturen sorrera eta laguntzen bidez planteatzen da; gizon eta emakume eta herrien
E s t r a t e g i a
eskubideen iraunkortasuna eta defentsa helburuarekin.
183
O O
184