Lubawka 2013
K
im jest senior w XXI wieku? Dziś trudno jednoznacznie to określić. Czy jest to osoba po 60 roku życia, która została babcią lub dziadkiem, czy może dopiero ta na emeryturze. Dzięki szybkiemu rozwojowi medycyny i lepszym warunkom życia ta granica jest płynna. Jednak według prognoz populacja starzeje się, a najliczniejszą w niej grupę stanowią osoby 60+. Wśród seniorów pojawił się problem dotyczący ich potrzeb, zdrowia, samotności, opieki, a przede wszystkim uczestnictwa w życiu społecznym i kulturalnym. Na terenie Ziemi Kamiennogórskiej jest wiele organizacji zrzeszających w swoich szeregach osoby starsze. Każdy zainteresowany może zgłosić zamiar członkostwa w organizacji. Najczęściej wystarczą jednak tylko dobre chęci i odrobina odwagi, aby zadzwonić lub pójść na pierwsze spotkanie. Przynależność do organizacji daje przede wszystkim możliwość spędzania czasu w miłym towarzystwie, rozwijania swoich zainteresowań i zdolności począwszy od nauki języków, przez taniec i śpiew, a na robótkach ręcznych skończywszy. Aktywizacja seniorów ma na celu przywrócenie ludzi starszych do aktywnego życia w społeczeństwie. Członkowie razem ćwiczą, uprawiają różne dyscypliny sportowe, spacerują i zwiedzają Polskę. Bardzo aktywnie uczestniczą też w życiu kulturalnym, często sami stają na scenie, prezentując swoje dotąd skrywane talenty. Senior XXI wieku to człowiek aktywny, który nie wstydzi się swego wieku i czynnie uczestniczy w życiu społecznym.
5
Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Chełmska Śląskiego „Tkacze Śląscy”
B
ardzo często nie doceniamy regionów, które zamieszkujemy. Rolą lokalnych stowarzyszeń jest więc tworzenie takich projektów, które przyczyniają się do poprawienia wiedzy na ten zamieszkiwanej ziemi oraz budowania tożsamości mieszkańców, co w bezpośredni sposób wpływa na zmianę postrzegania najbliższej okolicy, jako miejsca atrakcyjnego i wartościowego. Małe stowarzyszenia zajmują się także promocją gmin i miasteczek angażując do tego mieszkańców. To niełatwe zadanie udaje się doskonale, czego dowodem są działania tych organizacji. Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Chełmska Śląskiego „Tkacze Śląscy” powstało jesienią 1999 roku. Założyciele i członkowie Stowarzyszenia chcą przywrócić Chełmsku jego dawną świetność, korzystając ze wszystkich walorów i dobrodziejstw tej wsi. Na skraju Chełmska Śląskiego stoi zespół drewnianych, podcieniowych domów tkaczy zwany „Dwunastu Apostołów”. Dawniej mieszkali i pracowali tam tkacze sprowadzeni w 1707 roku przez cystersów między innymi z Bawarii. O tkactwie w regionie już zapomniano, ale w domu nr 15 wciąż wre praca, choć to izba muzealna. Przędą tu i tkają. Dla zarobku, na pokaz i w celach edukacyjnych. W ramach warsztatów „Od posiania do utkania” można poznać historię domków tkaczy i tkactwa w powiecie kamiennogórskim. Warsztaty prowadzi Teresa Sobala, prezes Stowarzyszenia na Rzecz Rozwoju Chełmska Śląskiego „Tkacze Śląscy”. Co roku w sierpniu Stowarzyszenie „ Tkaczy Śląskich” wraz z LGD Kwiat Lnu organizuje Jarmark Tkaczy Śląskich, który nawiązuje do tradycji i historii tkaczy, rękodzielnictwa, wyrobów lnianych. Tradycyjnie odbywa się pokaz mody z tkanin lnianych, oraz parada, która rusza spod domków tkaczy. To jedyna okazja, by goście mogli przebrać się w historyczne lniane stroje i ruszyć barwnym pochodem.
6
Podczas Jarmarku organizowane są liczne konkursy m.in. prezentacja wsi, pamiątka z regionu czy kulinaria. W 2007 roku Stowarzyszenie Tkaczy Śląskich zrealizowało projekt pt. „ My wiemy co jemy – zdrowa żywność i wiejskie tradycje” nawiązujący do projektu „Mini skansen w Raszowie”. Realizacja zaczęła się od wyszukiwania i częściowym zakupie eksponatów do skansenu chleba w Raszowie. Odbyły się szkolenia liderów na temat zdrowej żywności. Liderzy przekazywali zdobytą wiedzę w szkołach podczas pogadanek o zdrowej żywności. Odnowiono salę w „Domu pachnącym chlebem” – została pomalowana przez mieszkańców wsi. Przeprowadzono warsztaty z pieczenia chleba, rozpalania pieca chlebowego, dojenia krowy; uczestnicy degustowali wypieki, a także inne specjały m.in.: miód, mleko i masło. Odbyły się zajęcia teatralne, przygotowywanie lalek, scenografii, rekwizytów. Dzieci prezentowały przedstawienie na obszarze powiatu kamiennogórskiego. Punktem kulminacyjnym projektu był piknik w skansenie pt.: „Popołudnie w Raszowie” podczas, którego promowano zdrową żywność i próbowano lokalne produkty. Dzięki inicjatywie Stowarzyszenia przywrócono dawno utracony blask XVIII wiecznej rzeźbie Niepokalane Poczęcie NMP w Chełmsku Śląskim. Prace zostały przeprowadzone zgodnie z harmonogramem i z zasadami konserwacji zabytków. Św. Anna wróciła na swoje prawowite miejsce 29.08.2012 roku. Stowarzyszenie „Tkaczy Śląskich” działa bardzo intensywnie promując swój region poprzez ulotki, foldery, mapy i pokazy przygotowane w formie wystawy. W 2012 roku przyznano Jarmarkowi Tkaczy Śląskich i Kwiatowi Lnu I miejsce w konkursie na „ Dolnośląski Produkt Lokalny Roku 2011”. Organizatorem konkursu „PRODUKTywnie i SPOŁECZNIE” pod patronem honorowym Marszałka Województwa Dolnośląskiego było Forum Ekonomii Społecznej. Nagrodą odebrała Pani Teresa Sobala. 7
To dzięki staraniom Stowarzyszenia powstał folklorystyczny zespół taneczny „Kwiatuszki Lnu”, w którym można podziwiać tańczące dzieci. Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Chełmska Śląskiego pozyskało 5 tys. zł z Fundacji Banku Dziecięcych Uśmiechów na warsztaty pieśni i tańca ludowego. Z projektu „Tańczę jak mi w duszy gra” korzystają „Kwiatuszki Lnu” z Chełmska Śląskiego. Dzieci ćwiczą w soboty w Wiejskim Domu Kultury pod opieką instruktorów tańca ludowego. Celem nauki tańca jest powrót do zapomnianych tradycji, pobudzenie aktywności społeczności lokalnej, integracja środowisk ludowej twórczości artystycznej oraz dążenie do poszerzenia kręgu wspólnych działań w oparciu o folklor i tradycje prowadzące do upowszechniania dziedzictwa kulturowego Dolnego Śląska. Dużym sukcesem zespołu „Kwiatuszki Lnu” był udział w III edycji Festiwalu Tradycji Dolnego Śląska oraz występ podczas X Dolnośląskiego Przeglądu Dziecięcych Zespołów Tanecznych GALOP-2012.
Stowarzyszenie dalej zamierza kultywować tradycję, pomysłów na dalsze działania nie brakuje!
8
Stowarzyszenia „Optymistów Krzeszowskich”
K
ryzys społeczeństwa obywatelskiego w naszym regionie odbija się szczególnie w niekorzystny sposób na aktywności kobiet z obszarów wiejskich. Dzięki pomysłowości i determinacji członków Stowarzyszenia „Optymistów Krzeszowskich”, życie mieszkańców wsi Krzeszów w województwie dolnośląskim zmieniło się tając o wiele ciekawsze. Stowarzyszenie „Optymistów Krzeszowskich” to organizacja, która pomimo swojego krótkiego istnienia dokładnie od 13 marca 2009 roku, działa bardzo intensywnie na naszym terenie. Głównym założeniem organizacji jest aktywizacja mieszkańców wsi Krzeszów poprzez ożywienie zapomnianych tradycji kulturowych, zagospodarowanie czasu wolnego dzieci, opieka nad osobami samotnymi znajdującymi się w trudnych warunkach, integrowanie mieszkańców z nowo osiedlonymi, a także ochrona i promocja zdrowia na rzecz mieszkańców w poszczególnych grupach wiekowych (zajęcia rehabilitacyjne, szkolenia w zakresie pierwszej pomocy, zdrowego żywienia itp.). W 2011 roku Stowarzyszenie zrealizowało projekt pt.: „Profilaktyka krzeszowskich Seniorów – sprawność fizyczna wspierana zdrowym żywieniem adekwatnym do wieku.” Projekt polegał na poprawie jakości życia mieszkańców wsi przez poprawę sprawności fizycznej, a także pośrednio intelektualnej, zachęcenie osób powyżej 50-tego roku życia do aktywnego spędzenia wolnego czasu oraz zwrócenie uwagi na właściwe odżywianie. To niełatwe zadanie, bowiem starsi ludzi niechętnie opuszczają swoje domostwa. To „zasiedzenie” w domu wynika z kilku powodów, między innymi z przekonania, że w pewnym wieku nie znajdą dla siebie niczego atrakcyjnego, że nie wypada uprawiać sportu i że już za późno na poprawę zdrowia czy uczenie się zdrowego, dietetycznego żywienia. 9
Dzięki wielkiemu zaangażowaniu ze strony członków stowarzyszenia projekt cieszył się wielkim zainteresowaniem. W ramach projektu zorganizowano ćwiczenia aerobowe na cyklometrze i orbitrecu, grupowe na karimatach wg metody Mckenzie, PNF, NAP. Godzinne zajęcia odbywały się dwa razy w tygodniu w okresie od 1.09 – 30.09. 2011 r. Ćwiczenia odbywały się pod okiem wykwalifikowanego specjalisty, a w zajęciach brało udział 36 osób. Podsumowaniem projektu było uroczyste spotkanie, na którym uczestniczkom wręczono certyfikaty uczestnictwa w zajęciach. Już teraz można stwierdzić, że rezultaty wynikające z działań projektowych przyniosły oczekiwane wyniki. Podczas spotkania można było zauważyć zwiększającą się integrację ludzi starszych. Z życzliwością przyjęto również wykłady o zdrowym trybie życia i zdrowym odżywianiu. Uczestnicy z przyjemnością uczestniczyli w zajęciach, a czym zapewniali organizatorów. Przełamaniu negatywnych stereotypów związanym z wiekiem i zbliżaniu do siebie przedstawicieli młodego i starszego pokolenia służył projekt pt. „Krzeszowski Osadnik 1945-1955”. Projekt miał na celu ocalenie od zapomnienia wspomnień żyjących, pierwszych powojennych osadników. Dla młodych mieszkańców Krzeszowa były to bardzo często historie całkowicie nieznane, choć dotyczyły ich dziadków. Przekazywanie tej najnowszej, lokalnej historii przez jej naocznych świadków i pobudzenie lokalnego patriotyzmu, było celem nadrzędnym projektu. Duże zainteresowanie nim wśród młodych mieszkańców Krzeszowa świadczy o zainteresowaniu tematem. „Rozmowy były dość trudne, bo nie wszystkie osoby były od razu skłonne do opowiadania o swoich przeżyciach, ale odkrycie tych skromnych ludzi z ich wielkim bagażem przeżyć i doświadczeń, było wielkim wydarzeniem” – wyjaśniła koordynatorka projektu Pani Halina Tykierko. Spisane wspomnienia zostały wydane w formie broszury. Poprzedził ją dugi i mozolny proces pozyskiwania rozmówców. To trudne ze względu 10
nie tylko na wiek, ale ponieważ rozmowy dotyczyły często bardzo prywatnych przeżyć, stąd też wynikała pewna nieśmiałość w trakcie wywiadu. Po pierwszych trudnych spotkaniach, wywiady odbywały się w miłej i rodzinnej atmosferze. W projekcie uczestniczyła również młodzież z drugich klas gimnazjalnych (ok. 20 uczniów). Zwieńczeniem projektu było wspólne spotkanie, na które przybyli wszyscy bohaterowie opowieści, zorganizowano wystawę rodzinnych fotografii i pamiątek, a młodzież z gimnazjum przygotowała część artystyczną. Bohaterowie projektu – naoczni świadkowie powojennej historii Krzeszowa, nie kryli swojego wzruszenia i dumy, że dzięki nim to wszystko. Spisane wspomnienia, przywiezione, wciąż żywe tradycje i zwyczaje będą kultywowane wśród mieszkańców w/w miejscowości ze szczególnym uwzględnieniem średniego i najmłodszego pokolenia. Dzisiejsze młode i średnie pokolenia może śmiało brać przykład ze swoich przodków, pierwszych osadników krzeszowskich. Ich determinacja, odwaga, wzajemna pomoc w trudnym okresie asymilacji w nowym miejscu są powodem dumy. Dodatkowo Stowarzyszenie „Optymistów Krzeszowskich” podjęło działanie mające na celu rewitalizację małej architektury Krzeszowa. Podjęto decyzję o odnowieniu jednej z trzech zachowanych kolumn maryjnych z zespołu kaplic kolumnowych Pięć radości Św. Anny. Wyremontowano zniszczone elementy zarówno kolumny, jak i czterech obrazów w jej górnej części. Środki zostały pozyskane ze Stowarzyszenia LGD Kwiat Lnu. Dotychczasowe ambitne działania stowarzyszenia są dowodem, że na kilku projektach członkowie stowarzyszenia nie poprzestaną. A jak można wywnioskować, każde kolejne będzie równie interesujące i skuteczne. Każde z działań powoduje aktywizację mieszkańców, a to obok wymiernych korzyści jest wartością nadrzędną. 11
Stowarzyszenie „Szczepanowski Grzbiet”
O
pierając się na niepowtarzalnym i unikatowym charakterze produktów lokalnych z terenu powiatu kamiennogórskiego Stowarzyszenie „Szczepanowski Grzbiet” zainicjowało projekty, które posłużyły budowie kapitału społecznego. Stowarzyszenie „Szczepanowski Grzbiet” istnieje od 2 lutego 2006 r. Jego głównym celem jest podejmowanie działań na rzecz rozwoju infrastruktury wsi, ochrony środowiska naturalnego, ochrony dziedzictwa kulturowego oraz wspomaganie działalności na rzecz poprawy warunków życia społeczności lokalnej. „Szczepanowskie zioła - ziołowy Szczepanów” - to projekt, który zyskał wielu sympatyków. Dotyczył wielu aspektów związanych z tematem ziół. Między innymi ekologicznych upraw roślin, powrotu do tradycji i rozwijania zainteresowań zielarskich, tworzeniu ogródków ziołowych, stosowaniu ziół w gospodarstwach domowych, ochrony roślin, nawozów ekologicznych oraz planowaniu nasadzeń z zastosowaniem ziół, a także rozwijania talentów artystycznych w zakresie malarstwa i wytwarzania wyrobów dekoracyjnych na bazie ziół. Projekt dotyczył wszystkich mieszkańców Szczepanowa. Na promocję regionalnych specjałów składało się wiele pożytecznych i różnorodnych działań. Przeprowadzono cykl następujących szkoleń: 1. Zioła polne i ogrodowe, rozpoznawanie ziół – indeks ziół, zbieranie, przetwarzanie i stosowanie ziół. 2. Uprawa ziół w ogrodach – zakładanie ogródków ziołowych, przygo towanie sadzonek. 3. Stosowanie ziół w domu i w ogrodzie. 4. Wycieczki szkoleniowe do ogrodów zielarskich w Polsce i Czechach. Zwieńczeniem działań były „Dożynki Zielne” w Szczepanowie, na których zaprezentowano prace malarskie, wyroby dekoracyjne.
12
Były również pokazy i degustacje potraw i ciast oraz wspólna biesiada przy ognisku i grillu. Trwałym efektem projektu jest punkt biblioteczny m.in. o tematyce zielarskiej w siedzibie Stowarzyszenia „Szczepanowski Grzbiet”. Działanie nawiązywało do dawnej( sięgającej XVIII w.), zapomnianej tradycji wsi związanej z uprawą ziół. Celem było nie tylko odtworzenie tradycji, ale przed wszystkim zintegrowanie społeczności Szczepanowa ze szczególnym naciskiem na integrację młodych jej mieszkańców ze starszym pokoleniem. Rękodzieła, które prezentowano podczas dożynek były wyrazem zaangażowania międzypokoleniowego.
Innym działaniem stowarzyszenia był „Nasz Szczepanów – działajmy razem”. Realizowany był celem poprawy stosunków międzysąsiedzkich, przywrócenia integracji mieszkańców i pobudzeniem ich do wspólnych działań. Stowarzyszenie ponownie postawiło na intensywne działania integracyjne. Zorganizowano warsztaty plastyczne i rękodzielnicze, a wszystkie prace plastyczne i dekoracje trafiły do „Kroniki Szczepanowskiej”. Mieszkanki Szczepanowa przygotowały najpopularniejsze w regionie proste potrawy: pierogi, smalec domowy, rogale, chleb dożynkowy, ogórki Dodatkowo przygotowano wspólnie wieniec – kosz obfitości na dożynki oraz kosz dożynkowy z ozdobnymi woreczkami z lawendą, drewniane „Szczepanki” i malowane „Kamyki na szczęście”. Przygotowana została tablica z suszonymi ziołami nawiązująca do tradycji wsi. Powstały także stroje na konkurs „Szczepanowska zielarka”.
13
Dzięki prężnej działalności stowarzyszenia w ciągu niespełna kilku lat dokonano wielu istotnych zmian w społeczności Szczepanowa, także w zmiany zaszły w sposobie myślenia o własnej wsi i jej obrazie. I choć sama wieś nie stanowi wyjątkowej atrakcji w regionie, to poprzez organizowanie corocznych imprez i stworzenie produktów lokalnych, Szczepanów na turystycznej mapie pojawił się jako wieś interesująca i warta odwiedzenia.
Obecnie regionalne produkty ze Szczepanowa są bardziej rozpoznawalne w regionie i poza nim, co jest dowodem na sukces realizowanych projektów. Wspólne spotkania, twórcze działania mieszkańców wsi nie tylko wpłynęły na zintegrowanie i odtworzenie wspólnoty wiejskiej, ale otworzyły też furtkę na pozyskiwanie nowych dochodów, choćby ze sprzedaży rękodzieła i produktów lokalnych. To również przekłada się na ilość turystów we wsi, w której jest kilka gospodarstw agroturystycznych. Stowarzyszenie Szczepanowski Grzbiet zamierza realizować nowe projekty i prowadzić dalsze działania umacniające wśród mieszkańców poczucie tożsamości z regionem oraz promocję wsi i regionu.
14
Zespół wokalny „Wrzos” ul. Kamiennogórska 19, 58-420 Lubawka http://wrzos.lubawka.org
Z
espół wokalny “WRZOS” zainaugurował swą działalność w 1985 r. w Klubie Seniora przy Polskim Związku Emerytów Rencistów i Inwalidów w Lubawce. Założyła go pani Krystyna Demczuk, a po jej śmierci kierownikiem zespołu został pan Józef Cieplicki, a instruktorem muzycznym Pani Teresa Kamińska.
W swoim repertuarze zespół posiada piosenki biesiadne, ludowe. Od 1989 r. zespół “WRZOS” brał udział w konkursach i przeglądach na terenie byłego województwa jeleniogórskiego (Konkurs Pieśni Folklorystycznych w Cieplicach, Konkurs Pieśni Małomiasteczkowych w Świerzawie, Tradycyjne Potrawy Wielkanocne w Lubawce), zajmując czołowe miejsca. Zespół uczestniczył w audycji Radia Wrocław “Lista Przebojów Ludowych”, a także w Ogólnopolskim Przeglądzie Artystycznym Ruchu Seniora w Bydgoszczy, w Przeglądzie Zespołów Ludowych w Mysłakowicach oraz w Wojewódzkich Artystycznych Spotkaniach Klubów Seniora w Piławie Górnej. W 2010 r. na podobnym przeglądzie w Świebodzicach zespół zajął II miejsce. Zespół bierze również udział w imprezach lokalnych, takich jak: dożynki, Jarmark Tkaczy w Chełmsku Śląskim, Biesiady z Piosenką w Kamiennej Górze. Od stycznia 2011 r. zespół zaczął działać przy Miejsko-Gminnym Ośrodku Kultury, a jego kierownikiem została pani Teresa Kamińska.
17
Zespół wokalny „Zgoda” ul. Rynek 14, 58-407 Chełmsko Śląskie
http://zgodachelmskoslaskie.blogspot.com/
P
oczątkiem września 1983 roku kobiety z Chełmska Śląskiego, większość z koła gospodyń, postanowiły założyć regionalny zespół ludowy. Szefową zespołu została pani Danuta Suchwałko i piastuje tę funkcję do dziś. Nazwa zespołu również jest niezmienna, to zespół „ZGODA”, co ma też znaczenie symboliczne. Pierwszy występ zespołu miał miejsce na dożynkach parafialnych. Przez lata swojej działalności zespół występował na scenach nie tylko lokalnych, ale na licznych uroczystościach związanych z folklorem na terenie całego kraju. Często też gościł na piknikach,jarmarkach i podczas wielu innych uroczystości. Choć zespół założyły same kobiety, z czasem panowie zaczęli przyłączać się do „Zgody”. I dziś to ludowa kapela z damskimi i męskimi głosami.
19
Polski Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów ul. Dworcowa 33, 58-420 Lubawka
D
ziałalność Polskiego Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów jest oparta przede wszystkim na pracy ogółu jego członków. Związek zrzesza emerytów, rencistów i inwalidów w celu: • uczestniczenia w życiu społecznym przez współdziałanie z różnymi organizacjami władzy i administracji publicznej, samorządowi i innym, • organizowania życia kulturalnego i artystycznego emerytów, rencistów i inwalidów, • reprezentowania ich interesów wobec i administracji publicznej, samorządowi oraz popularyzowania ich problemów wśród społeczeństwa.
21
Stowarzyszenie „Szczepanowski Grzbiet” Szczepanów 23 A, 58-420 Lubawka
S
towarzyszenie „Szczepanowski Grzbiet” istnieje od 2 lutego 2006 r. Jego głównym celem jest podejmowanie działań na rzecz rozwoju infrastruktury wsi, ochrony środowiska naturalnego, ochrony dziedzictwa kulturowego oraz wspomaganie działalności na rzecz poprawy warunków życia społeczności lokalnej.
Dzięki istnieniu stowarzyszenia w ciągu niespełna kilku lat dokonano wiele istotnych zmian oraz rozpoczęto promowanie szczepanowskich ziół, jako wyjątkowego produktu lokalnego. To właśnie dzięki realizacji projektów takich jak „Szczepanowskie zioła ziołowy Szczepanów”, czy „Nasz Szczepanów – działajmy razem” zorganizowano Dożynki Zielne nawiązujące swym charakterem do słowiańskiego święta plonów i zbiorów rolnych. Obecnie prezesem stowarzyszenia jest Pani Aurelia Krasowska – Sopata.
23
Polski związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów w Starych Bogaczowicach ul. Główna 172, 58-312 Stare Bogaczowice
K
oło Emerytów, Rencistów i Inwalidów w Starych Bogaczowicach zostało założone w 2006 roku. Działalność koła jest oparta przede wszystkim na pracy społecznej jego członków. Koło zrzesza emerytów, rencistów i inwalidów w celu uczestniczenia w życiu społecznym przez współdziałanie z organami władzy samorządowej, z Gminną Biblioteką Publiczną, z Zespołem Szkół, ze Stowarzyszeniem Rozwoju Gminy Stare Bogaczowice, Doractwem Rynku Rolnego, GOPS-em i z radami sołeckimi wsi Stare Bogaczowice i Chwaliszów.
Corocznie organizowane są spotkania z okazji Dnia Matki, Dnia Kobiet, wyjazdy do kina i na liczne koncerty, jak również konkursy z okazji dożynek, Świąt Bożego Narodzenia i Wielkanocy. Największą imprezą jest „Dzień Seniora” - święto wszystkich członków Koła. Dzięki licznym projektom, członkowie Koła mogą zaprezentować się szerszej publiczności. Współpraca ze Stowarzyszeniem „Kwiat Lnu” dała możliwość realizacji projektu pt.: „Dodać wiedzy do młodości i życia do lat”. Fundacja „Nowa Edukacja” zorganizowała kurs komputerowy dla 33 osób, natomiast Stowarzyszenie „Wokół Trójgarbu” dla społeczności 50+ ze Starych Bogaczowic i Czarnego Boru, zorganizowała warsztaty rękodzielnicze. Warsztaty zakończyły się „Festiwalem Kultury Ludowej”. Dzięki wspólnym dążeniom na początku 2013 roku uroczyście otwarty został Uniwersytet Trzeciego Wieku, który zrzesza ponad 70 seniorów z terenu Gminy Stare Bogaczowice. W ramach tego projektu utworzona została możliwość nauki języków obcych, dużo miejsca poświęca się kulturze fizycznej, ale także rozwijaniu plastycznych umiejętności. Program dla studentów Uniwersytetu Trzeciego Wieku został ułożony tak, by każdy mógł znaleźć coś dla siebie. 25
Stowarzyszenie Optymist贸w Krzeszowskich ul. Kalwarii 1, 58 -405 Krzesz贸w
http://www.optymiscikrzeszow.pl/
S
towarzyszenie Optymistów Krzeszowskich to organizacja, która pomimo swojego krótkiego istnienia dokładnie od 13 marca 2009 roku działa bardzo intensywnie na naszym terenie. Ich głównym założeniem jest aktywizacja mieszkańców Krzeszowa poprzez ożywienie dawnych tradycji kulturowych i kulinarnych, zagospodarowanie czasu wolnego dzieci, opieka nad osobami samotnymi, znajdującymi się w trudnych warunkach, integrowanie grup nowych mieszkańców wsi z mieszkających tu od lat, ochrona i promocja zdrowia na rzecz mieszkańców w poszczególnych grupach wiekowych (zajęcia rehabilitacyjne, szkolenia w zakresie pierwszej pomocy, zdrowego żywienia itp.).
W 2011 roku Stowarzyszenie zrealizowało projekt pt. ”Profilaktyka Krzeszowskich Seniorów – sprawność fizyczna wspierana zdrowym żywieniem adekwatnym do wieku”. Projekt polegał na poprawie, jakości życia mieszkańców wsi poprzez poprawę sprawności fizycznej i pośrednio intelektualnej, zachęcenie osób powyżej 50-tego roku życia do aktywnego spędzenia wolnego czasu oraz zwrócenie uwagi na właściwe odżywianie adekwatne do wieku. W 2012 roku Stowarzyszenie wydało broszurę w ramach projektu pt. „Krzeszowski Osadnik 1945-1955” , która jest utrwaleniem wspomnień pierwszych powojennych osadników. Obydwa projekty zostały sfinansowane ze środków Programu „ Działaj Lokalnie VII” dzięki współpracy ze Stowarzyszeniem SpołecznoKulturalnym „Granica”. 27
Zespół muzyczny „ Złote Nutki”
Przedwojów 50, 58-400 Kamienna Góra
K
oło Gospodyń Wiejskich ( KGW) wraz z Kółkiem Rolniczym w Przedwojowie stanowią jeden trzon organizacyjny KR- KOW Przedwojów. KG – KGW istnieje od lat powojennych tj. od 1945 r. Organizacja działa nieprzerwanie od samego początku istnienia. KGW skupiało i nadal skupia mieszkańców Przedwojowa, którzy swym działaniem i zaangażowaniem potwierdzają potrzebę istnienia Koła i szeroko zakrojoną promocję wsi. Działalność Koła polega na organizowaniu zabaw dla dzieci z okazji 6 grudnia, Dnia Dziecka, organizowaniu konkursów na Palmy Wielkanocne i Święto Latawca, które odbywa się już cyklicznie we wrześniu. W okresie wakacji organizowany jest Festiwal Piosenki dla dzieci i młodzieży .
Przy Kole Gospodyń Wiejskich działa zespół śpiewaczy „Złote Nutki” z Przedwojowa liczy 16 osób, które występują w nim na stałe i 3 osoby występujące okazjonalnie. Zespół bierze udział w licznych uroczystościach; jest zapraszany na jarmarki, turnieje, kolędowanie i biesiady. Repertuar zespołu to piękne piosenki ludowe, biesiadne oraz folklorystyczne, a także powstające okazjonalnie na bazie znanych melodii ludowych. Pomimo swojego krótkiego istnienia (2011 r.) zespół ma za sobą udane wstępy. Największym osiągnięciem „Złotych Nutek” jest nagranie w marcu 2013 piosenek do Wiosennej edycji Ludowej listy przebojów emitowanej przez Polskie Radio Wrocław za sprawą Pani Małgorzaty Majeran – Kokott. Zespół występował również w marcu 2013 r. we Wrocławiu na Pasażu grunwaldzkim podczas Jarmarku Tradycji Wielkanocnych. 29
Stowarzyszenie „Nasza Wieś”
Ptaszków 90, 58-400 Kamienna Góra
S
towarzyszenie „Nasza Wieś” istnieje od 2009 roku. Jest to grupa osób, która zna się dobrze się znająca i stąd też dobrze się wszystkim współpracuje w organizacji. Od samego początku Stowarzyszenie współpracuje z Kołem Gospodyń Wiejskich oraz Ochotniczą Strażą Pożarną w Ptaszkowie. Wszystkie projekty realizowane są wspólnymi siłami. Co roku Stowarzyszenie stara się dla mieszkańców organizować różne zabawy i festyny. Stowarzyszenie „Nasza Wieś” przeprowadziło następujące projekty: „Opowieści z podgórskiej doliny”, „Zabawa i nauka z naszą wsią Ptaszków” – „Organizacja czasu wolnego, kultury, turystyki oraz edukacja dla mieszkańców gminy Kamienna Góra 2011r.”, „Cykl spotkań w świetlicy środowiskowej w czasie wakacji” – „Upowszechnianie aktywnych form spędzania czasu wśród dzieci i młodzieży szkolnej poprzez organizację imprez kulturalnych, turystycznych, krajoznawczych i organizacyjnych, zagospodarowanie wolnego czasu dla dzieci i młodzieży”.
31
Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Społeczności Wiejskiej „Brama Czadrowska” Czadrów 100, 58-400 Kamienna Góra
S
towarzyszenie na Rzecz Rozwoju Społeczności Wiejskiej „Brama Czadrowska’’ w Czadrowie założone zostało przez mieszkańców wsi w lipcu 2007. Głównym celem Stowarzyszenia jest: • - działanie na rzecz rozwoju obszarów wiejskich, • - przyczynianie się do tworzenia optymalnych warunków dla rozwoju społecznego i gospodarczego na terenie gminy Kamienna Góra, • wspieranie inicjatyw zmierzających do tworzenia infrastruktury technicznej i społecznej na terenie gmin, służącej zrównoważonemu rozwojowi obszaru działania. W działalność zaangażowane jest 31 osób, które wcześniej także pracowały na rzecz społeczności wsi. Stowarzyszenie realizuje projekty wspierające działania na rzecz promowania obszarów wiejskich oraz aktywizowania mieszkańców w proces ich rozwoju. Działania realizowane przez Stowarzyszenie przyczyniają się do jej szybszego rozwoju, a tym samym do polepszania bytu mieszkańców wsi. Działania mają również na celu budowanie tożsamości wiejskiej. 33
Zespół Ludowy Grzedowianki
Sportowa 44, 58-379 Czarny Bór
W
1987 r. przy Kole Gospodyń Wiejskich w Grzędach powstał Zespół Ludowy „Grzędowianki”, którego założycielką i kierowniczką była Pani Janina Łaciak. W tym czasie funkcję instruktora pełniła Pani Aniela Pacyna. Następcą jej był Pan Jarosław Janik, który współpracował z zespołem przez 21 lat. Od 2009 roku instruktorem jest Pan Krzysztof Muras. Zespół liczy 14 kobiet, których wspólnym zainteresowaniem jest muzyka ludowa. Występują na wszystkich imprezach cyklicznych, biorą udział w Festiwalach Folklorystycznych. Zespół nagrał audycję do Polskiego Radia Wrocław i zajął tam drugie miejsce na liście przebojów.
35
Stowarzyszenie G贸rali Czarnoborskich Bor贸wko 20 58-379 Czarny B贸r www.kapelagoralska.eu
G
óralska kapela “Janicki” powstała w 1999 roku i tworzyła ją rodzina Janików z Borówna. W 2003 roku do kapeli dołączył prawie 30 osobowy zespół “Janicki” utworzony na bazie chóru Te Deum z Czarnego Boru. Od 2010 roku zaczęła się również systematyczna praca z dziećmi ze Szkoły Podstawowej w Czarnym Borze. ”Janicki” pielęgnują tradycje ojców swoich przybyłych za chlebem na ziemię dolnośląską po II wojnie światowej z tzw. Szerokiego Podhala. Są kontynuatorem zespołu góralskiego działającego w Czarnym Borze do lat 70-tych XX wieku, a założonego przez Wincentego Kurnytę w 1946 roku. Prezentują folklor góralski szerokiego Podhala: zwyczaje, stroje, gawędy i gwarę, specyficzny humor góralski, muzykę i taniec.
37
Stowarzyszenie „Klub Seniorów”
Witków 121, 58-379 Czarny Bór
S
towarzyszenie działa w Witkowie od 2010 roku, skupia osoby dorosłe, a w szczególności emerytów i rencistów. Celem działania Klubu jest aktywizacja społeczno - kulturalna starszej społeczności Witkowa oraz organizowanie czynnego wypoczynku fizycznego i psychicznego, a także integracja pokoleniowa. W ramach działalności statutowej Stowarzyszenie organizuje dla członków klubu różne formy czynnego wypoczynku np. spacery Nordic Walking, wycieczki piesze i autokarowe oraz spotkania muzyczne, warsztaty rękodzieła, ćwiczenia rehabilitacyjne. Stowarzyszenie liczy 80 członków, od 2012 roku działa przy nim zespół wokalny ”Radość.”
39
Polski Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów w Sokołowsku ul. Główna 52, 58-350 Sokołowsko
K
oło Polskiego Związku Emerytów Rencistów i Iwalidów w Sokołowsku, zostało zawiązane w 2008 roku. W roku 2009 r. mimo niedostatków finansowowych udało się zrealizować kilka imprez środowiskowych. Koło było i jest nadal silnie powiązane z Sołectwem. Większość wydarzeń środowiskowych jest konsultowana lub realizowana wspólnie. Członkinie Koła mimo skromnych budżetów domowych, na większości imprez przygotowywały we własnym zakresie domowe wypieki oraz inne przysmaki. Koło stara się organizować zawsze imprezy naw ważne dni dla społeczności lokalnej, ale także świętuje różnego rodzaju obchody - Dzień Seniora, Festiwal Kieślowskiego, jubileusze najstarszych mieszkańców i wiele, wiele innych. Członkowie Koła przy współpracy z Bankami Żywności przygotwywali najbardziej potrzebującym paczki świąteczne.
41
Towarzystwo Rozwoju Sokołowska Osiedle 3, 58-351 Sokołowsko www.sokolowsko.pl
T
RS powstało w 2001 roku i od tego czasu zorganizowano wiele imprez we współpracy z urzędami. Odbyło się między innymi 5 edycji Festiwalu Mniejszości Etnicznych „Pod Kyczerą”, 3 edycje Spotkań FilozoficznoFilmowych Kieślowski w Sokołowsku, pikniki dla mieszkańców Sokołowska, I i II edycja Festiwalu Lepienia Bałwanów i SokoSki w Sokołowsku, letnie zajęcia sportowe dla dzieci z gminy Mieroszów (zajęcia piłkarskie i łucznicze). Ponadto stworzono ścieżkę historyczną w Sokołowsku, współtworzono i realizowano projekt w ramach Odnowy Wsi Dolnośląskiej – stworzenie Pl. Kieślowskiego w Sokołowsku.
43
Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Chełmska Śląskiego „ Tkacze Śląscy” ul.Sądecka 15, 58-507 Chełmsko Śląskie
S
towarzyszenie na Rzecz Rozwoju Chełmska Śląskiego “Tkacze Śląscy” powstało jesienią 1999 roku.Założyciele i członkowie Stowarzyszenia chcą przywrócić Chełmsku jego dawną świetność. W tym celu korzystają ze wszystkich walorów barokowej wsi. Dzięki działaniom Stowarzyszenia, o Chełmsku mówi się coraz częściej i lepiej nie tylko w najbliższej okolicy. Najbardziej widoczną formą działalności jest organizowany od 2002 roku Jarmark Tkaczy Śląskich. Na codzień członkowie Stowarzyszenia dbają o zachowanie tkackich tradycji Chełmska. W jednym z zachowanych, pochodzących z 1707 roku domków tkaczy utworzyli izbę tkacką i galerię. Domek udostępniono zwiedzjącym wiosną 2001 roku. Można w nim poznać tradycje tkackie tego regionu oraz podziwiać wyroby rękodzielnicze miejscowych artystów: ręczne hafty na lnie, rzeźby, obrazy, wyroby ze słomy, nici itp. Prezesem Stowarzyszenia jest Pani Teresa Sobala. To dzięki staraniom organizacji powstał dziecięcy folklorystyczny zespół „Kwiatuszki Lnu”.
45
Stowarzyszenie na rzecz rozwoju wsi Czarnów, Pisarzowice i Rędziny „Dolina Żywicy” Pisarzowice 74, 58-400 Kamienna Góra
S
towarzyszenie „Dolina Żywicy” działa od 2008 roku. Obejmuje swoim zasięgiem trzy miejscowości: Czarnów, Pisarzowice i Rędziny. W swoich celach przede wszystkim stawia na integrację oraz aktywność swoich mieszkańców. Co roku wnioskuje o dofinansowanie swoich działań m. in. do Gminy oraz Ośrodka Działaj Lokalnie. Są to projekty różnych form spędzania czasu wolnego, wsparcie imprez sportowych, kulturalnych oraz promocja zdrowego stylu życia. Ponadto organizuje wsparcie dla rodzin w trudnej sytuacji materialnej.
47
Fundacja Spektra
ul. Sportowa 4 , 58-350 Mierosz贸w http://fundacja-spektra.pl/
F
undacja Spektra powstała w grudniu 2008 roku. Swoją działalność koncentruje w chwili obecnej na podniesieniu jakości życia mieszkańców gminy Mieroszów z naciskiem na młodą i najstarszą część społeczeństwa. Wspiera działania o charakterze edukacyjnym, wychowawczym, społecznym i kulturalnym. Zmierza do tego, aby mieszkańcy regionu utożsamiali się z nim i podejmowali różnego rodzaju formy aktywności na jego rzecz. Zarówno fundatorzy, jak i osoby działające na rzecz fundacji ( wolontariusze) mają bogate doświadczenie w realizacji projektów ze środków pomocowych. Zarówno wykształcenie (kierunkowe i specjalistyczne), jak i doświadczenie zawodowe predysponują działaczy fundacji do realizacji przedsięwzięć społecznych.
49
S
towarzyszenie Społeczno – Kulturalne Granica powstało w 2003 r. Jego powstanie poprzedziły niemal dwuletnie działania grupy młodych ludzi w środowisku lokalnym. Zrealizowano 18 różnorodnych projektów, na które Stowarzyszenie pozyskało środki zewnętrzne, między innymi z polsko - walijsko- słowackiego, który służył wymianie doświadczenia wśród wiejskich, aktywnych kobiet z programu Sokrates oraz polsko – ukraiński z programu RITA, który zakładał aktywizację środowisk młodzieżowych Obwodu Ivano – Frankowskiego. W tym okresie miały miejsce również warsztaty i wyjazdy studyjne. Nowym doświadczeniem była praca ze starszym pokoleniem w takcie realizacji projektu Złoty Piasek. Głównym założeniem projektu była edukacja nieformalna młodzieży przez kontakty i spotkania ze starszymi ludźmi. Opowieści o przedwojennym życiu, o historiach wędrówki do nowego miejsca życia po wojnie, zmieniły sposób patrzenia młodych ludzi a starsze pokolenie i nauczyły młodzież szacunku i pozwoliły lepiej zrozumieć historię, której uczą się na lekcjach w szkole, a tu doświadczały jej na żywo. Projekt sfinansowany był przez Polską Fundację Dzieci i Młodzieży ze środków Polsko – Amerykańskiej Fundacji Wolności, Fundację Wspomagania Wsi oraz Akademię Rozwoju Filantropii w Polsce. Stowarzyszenie od 2006 roku jest Lokalną Organizacją Grantową. W ramach programu „Działaj Lokalnie” Akademia Rozwoju Filantropii w Polsce ze środków PAFW wspiera inicjatywy na rzecz rozwoju i integracji społeczności lokalnych. Nasza organizacja jest organizacją grantową, która przyznaje środki finansowe na inicjatywy małych społeczności lokalnych. Stowarzyszenie pozyskuje środki również z samorządów gmin: Lubawki, Marciszowa, Mieroszowa, Czarnego Boru i Kamiennej Góry oraz za starostwa powiatowego. Współpraca z jednostkami samorządowymi, to nie tylko pozyskane środki finansowe, ale i zaangażowanie tych jednostek w promocję programu i uczestnictwo w wydarzeniach, które są jego efektem. Od 2006 roku do chwili obecnej organizacja przyznała granty na 68 projektów na terenie 5 gmin i miasta Kamienna Góra. W 2010 i 2011 roku realizowano projekty w ramach Programu Lokalne Partnerstwa PAFW.
50