Osmand versie 2 4 3 korte versie by Guy Vanvuchelen

Bijgewerkt: 18/08/2016 Auteurs: Guy Vanvuchelen & Gilbert Lowel Internet: ISSUU en http://users.telenet.be/vanvuchelenhautekees/ 1

1 INHOUD 1

Inhoud ..................................................................................................................................................................................... 2

Voorwoord ............................................................................................................................................................................ 5

Over OsmAnd ....................................................................................................................................................................... 6

Openingsscherm ................................................................................................................................................................. 7

Menu 5.1

................................................................................................................................................................................. 9

Dashboard

........................................................................................................................................................... 10

5.1.1

Na opstarten tonen ........................................................................................................................................ 10

5.1.2

Openen vanaf de kaart ................................................................................................................................. 10

5.1.3

Voor GPX-tracks biedt het Dashboard een extra mogelijkheid. ................................................... 10

5.1.4

Routesimulatie ................................................................................................................................................ 10

5.2

Markeervlaggetjes .................................................................................................................................................. 12

5.3

Routebeschrijving ( voorheen Aanwijzingen of navigatie) .................................................................... 13

5.4

Zoeken ......................................................................................................................................................................... 16

5.4

Zoeken ......................................................................................................................................................................... 16

5.4.1

Interessepunt: ................................................................................................................................................. 16

5.4.2

Adres: .................................................................................................................................................................. 17

5.4.3

Coördinaten:..................................................................................................................................................... 17

5.4.4

Favoriet .............................................................................................................................................................. 17

5.4.5

Geschiedenis. ................................................................................................................................................... 18

5.5

Mijn Plaatsen ............................................................................................................................................................ 19

5.5.1

Favorieten ......................................................................................................................................................... 19

5.5.2

GPX-tracks......................................................................................................................................................... 19

5.5.3

AV-Notities........................................................................................................................................................ 19

5.5.4

OSM Wijzingen ................................................................................................................................................ 20

5.6

Gebruik locatie ......................................................................................................................................................... 21

5.7

Kaart instellen .......................................................................................................................................................... 22

[ Toon ] 22 5.7.1

Favorieten ......................................................................................................................................................... 22

5.7.2

Interessepunt… ............................................................................................................................................... 22

5.7.3

Namen van interessepunten ...................................................................................................................... 22

5.7.4

GPX-track........................................................................................................................................................... 22

5.7.5

Basiskaart .......................................................................................................................................................... 22

5.7.6

Overlay-kaart ................................................................................................................................................... 22

5.7.7

Underlay-kaart ................................................................................................................................................ 23

5.7.8

Reliëfweergave ................................................................................................................................................ 23

5.7.9

Audio/Video-Notities ................................................................................................................................... 23

5.7.10

OSM-Opmerkingen (online) ....................................................................................................................... 23 2

[ Kaartweergave ] ............................................................................................................................................................ 23 5.7.11

Kaartstijl ............................................................................................................................................................ 23

5.7.12

Dag/nacht kaart .............................................................................................................................................. 23

5.7.13

Kaartvergrootglas .......................................................................................................................................... 23

5.7.14

Tekstgrootte ..................................................................................................................................................... 23

5.7.15

Taal van de kaart ............................................................................................................................................ 23

5.7.16

Openbaar vervoer .......................................................................................................................................... 24

5.7.17

Details ................................................................................................................................................................. 24

5.7.18

Verberg............................................................................................................................................................... 24

5.7.19

Routes ................................................................................................................................................................. 24

[ Overige Kaart Attributen ]......................................................................................................................................... 24 5.7.20

Toon hoogtelijnen .......................................................................................................................................... 24

5.7.21

Wandelroutes Kleuren ................................................................................................................................. 24

5.7.22

GPX kleur ........................................................................................................................................................... 24

5.7.23

GPX breedte ...................................................................................................................................................... 24

5.8

Configureer scherm

......................................................................................................................................... 25

5.8.1

Widgets Rechter Kolom ............................................................................................................................... 25

5.8.2

Widgets Linker Kolom .................................................................................................................................. 25

5.8.3

Resterende onderdelen ............................................................................................................................... 25

5.9

Kaarten installeren (voorheen Kaartbeheer)

5.9.1

....................................................................................... 26

Alle downloads ................................................................................................................................................ 26

5.9.1.1 Regio's ............................................................................................................................................................ 26 5.9.1.2 Wereldkaarten ............................................................................................................................................ 27 5.9.1.3 Gesproken aanwijzingen ......................................................................................................................... 27 5.9.2 GeĂŻnstalleerd .................................................................................................................................................... 28 5.9.3

Updates .............................................................................................................................................................. 28

5.10 OSM-Live (Beta) ...................................................................................................................................................... 29 5.11 Plugin-manager

................................................................................................................................................. 30

5.11.1

Online kaarten ................................................................................................................................................. 30

5.11.2

GPX-track opnemen ...................................................................................................................................... 30

5.11.3

OsMo (OSM monitoring) ............................................................................................................................. 30

5.11.4

Hoogtelijnen ..................................................................................................................................................... 30

5.11.5

Nautische kaartweergave ........................................................................................................................... 31

5.11.6

Ski kaartweergave ......................................................................................................................................... 32

5.11.7

Audio/video-notities .................................................................................................................................... 32

5.11.8

Parkeerplaats................................................................................................................................................... 32

5.11.9

Afstand meten & Route plannen .............................................................................................................. 33

5.11.10 Toegankelijkheid ............................................................................................................................................ 34 5.11.11 OpenStreetMap bewerken .......................................................................................................................... 34 3

5.11.12 OsmAnd fout-opsporing en ontwikkeling ............................................................................................ 35 5.12 Instellingen 6

.......................................................................................................................................................... 36

GPX-tracks en OsmAnd.................................................................................................................................................. 37 6.1

Opnemen. ................................................................................................................................................................... 37

6.2

Markeervlaggetjes .................................................................................................................................................. 37

6.3

Routeaanwijzingen................................................................................................................................................. 38

6.4

Afstandsmeten & Routeplanning ...................................................................................................................... 40

OsmAnd en OSM ............................................................................................................................................................... 41 7.1

Rechtstreeks met OsmAnd bewerken............................................................................................................. 41

7.2

Onrechtstreeks bewerken. .................................................................................................................................. 41

Index ..................................................................................................................................................................................... 43

VOORWOORD

Deze handleiding is ontstaan uit onze eigen ervaring en vragen van gebruikers. We bespreken de verschillende menu's en geven wat uitleg bij de noodzakelijke instellingen. Het is onze bedoeling de tekst up-to-date te houden en nieuwigheden toe te lichten. We hebben OsmAnd getest op verschillende tablets en smartphones. De schermafdrukken die in deze handleiding afgebeeld staan kunnen verschillen van de afbeelding op jouw toestel omdat de afbeeldingen op verschillende toestellen er iets anders kunnen uitzien. Daarom ook gebruiken we in de tekst veel afbeeldingen van symbolen zodat je weet over welk symbool het gaat. Wandelaars en fietsers zullen het al opgemerkt hebben: er worden meer en meer GPX toestellen gebruikt. Als je iemand met een Garmin GPS ziet is de kans groot dat hij gebruik maakt van de kaarten van OpenStreetMap. Ze zijn immers minstens zo goed als de betalende, volledig legaal en GRATIS. Maar waarom zou je nog geld geven aan een GPS toestel als je hetzelfde, en zelfs veel meer, kan doen met je smartphone of tablet. OsmAnd vervangt niet alleen een GPS, de mogelijkheden zijn veel groter, het scherm is beter en je hebt geen extra toestel nodig. Er is slechts ĂŠĂŠn minpunt: het programma vreet aan de capaciteit van de batterij. Voor langere tochten is het aan te raden om een powerbank (externe batterij) mee te nemen. Omdat we OsmAnd een fantastisch programma vinden steken we veel tijd in deze handleiding in de hoop om zo nog meer mensen te laten kennis maken met de wondere wereld van OpenStreetMap en OsmAnd. We zijn ook maar gewone gebruikers zonder veel achtergrondkennis. Het kan dus best dat we dingen vergeten of zelfs fout hebben. Laat het ons dan a.u.b. weten zodat we onze handleiding kunnen aanpassen en/of verbeteren. Opmerkingen, verbeteringen, aanvullingen kunnen verzonden worden naar: guy.vanvuchelen@gmail.com

OVER OSMAND

OsmAnd (OpenStreetMap Automated Navigation Directions) kun je downloaden via Amazon, Google Play Store of AppStore. OsmAnd is beschikbaar, voor zowel Android als Mac toestellen. De Mac versie heeft minder mogelijkheden dan de Android versie. Hierna wordt de werking op een Android toestel beschreven. Er zijn drie versies: een gratis, een betalende en een nightly versie. Als je twijfelt aan de waarde van het programma dan kun je eerst de gratis versie installeren maar al snel zal je merken dat enkele Euro's (7 Ă 8 EUR) echt niet teveel zijn voor dit uitgebreide programma, zeker als je rekening houdt met de aankoopprijs van een Garmin en/of een TomTom. Bovendien ondersteun je hiermee de verdere ontwikkeling van het project. Wie de laatste nieuwigheden wil hebben kan de (gratis) nightly versie gebruiken, maar hier kunnen nog fouten in zitten want het is eigenlijk een testversie. Deze nightly versie is niet beschikbaar in de Store maar op www.download.OsmAnd.net/latest-night-build/ daar kan je voor OsmAnd-nightly.apk kiezen. Tip: Als je een oude versie van OsmAnd op je toestel staan hebt kan het, afhankelijk van je toestel, zijn dat je deze moet wissen voor dat je een nieuwe versie kunt installeren. OsmAnd gebruikt de GPS in je toestel (smartphone of tablet) en voorziet in visuele en stem gestuurde navigatie en dat in drie verschillende modi: auto, fiets of voetganger. Alle functionaliteiten werken zowel online als offline. OsmAnd maakt gebruik van de, vrij beschikbare, kaarten van de OpenStreetMap (OSM) gemeenschap. Dat is een soort wiki voor GEO-data. Duizenden vrijwilligers over de hele wereld, voegen dagelijks gegevens toe aan deze database. De autowegen staan bijna allemaal op de kaart, ook de wandel- en fietspaden staan er meestal op en snel volgen er meer omdat iedereen mee kan helpen. Maar er is meer. Niet alleen wegen maar ook alles wat maar enigszins op een kaart kan getoond worden kan opgenomen worden in de database van OpenStreetMap: huizen (en huisnummers), winkels, cafĂŠs, restaurants, kerken en kapelletjes, speeltuinen, sportvelden, bushaltes, picknickplaatsen, zitbanken, vuilnisbakken, inzamelpunten, enz... Alle OsmAnd kaarten zijn gratis en legaal. Ze worden regelmatig bijgewerkt. Als je meer wil weten over OSM of wil meewerken kijk dan even op: www.openstreetmap.be, www.openstreetmap.nl, of www.openstreetmap.org. Alle kaarten zijn offline te gebruiken, dus een smartphone of tablet met GPS ontvanger (standaard in praktisch alle toestellen) kan prima gebruik maken van OsmAnd. Beschik je tijdens het gebruik over een internetverbinding dan heb je nog wat aanvullende opties die het nog mooier maken maar echt noodzakelijk is dat zeker niet.

OPENINGSSCHERM

Zorg dat je een internetverbinding hebt en download de gewenste OsmAnd versie. Je komt in een scherm waar Osmand voorstelt om een kaart te downloaden van uw regio. In België wordt daar normaal dus de kaart van België voorsgesteld. Beneden op het scherm zie je in welke map OsmAnd zijn data (kaarten, tracks, enz.) wil plaatsen. Hier is het even opletten want OsmAnd noemt zowel het intern geheugen als het extern geheugen: Externe opslag.

Klik op WIJZIG en je krijgt de keuze tussen: * Externe opslag: dit is een deel van de Interne opslag * Gedeeld geheugen * Geheugenkaart: Externe geheugenkaart. Tip: De vrije ruimte (Free space) kan een aanduiding zijn of het over het interne geheugen gaat of over een externe SD kaart, je kent immers het totaal geheugen van beide. Kies bij voorkeur voor Geheugenkaart, zo gebruik je de externe SD-kaart en blijft het intern geheugen beschikbaar voor andere programma's. Wie geen externe SD-kaart heeft kiest voor 'Externe opslag' (gereserveerd deel van intern geheugen) Met Menu -> Instellingen -> Algemene instellingen -> Diversen -> Opslagmap kan je zien welke plaats je gekozen hebt. Normaal zou dat zoiets moeten zijn: extSDCard/Android/data/net.OsmAnd.plus/ files Tip: Als je in het menu (zie hierboven) op klikt krijgt je een scherm waar je de opslagmap kan kiezen of wijzigen. Ook hier Externe opslag 1 een deel van het intern geheugen. Voor opslag op de externe SD kaart kies je hier voor Externe opslag 2. Die optie is alleen beschikbaar als er een extern geheugen geplaatst is. Onder ALLE DOWNLOADS zie je de beschikbare regio's o.a. Europa. Klik op het symbool voor Europa en kies het gewenste land, bijvoorbeeld België of Nederland en selecteer daar eventueel de gewenste provincie(s). Onderaan in het scherm zie je dat ook de Wereld-overzichtskaart moet ingeladen worden. Dit is nodig voor de goede werking van het programma. Dit is eigenlijk het frame waar de respectievelijke kaarten in passen. 7

Indien het inladen van de kaarten om een of andere manier zou mislukken dan is dat geen probleem, je kunt het immers via het Menu->kaart instaleren (pag. 26) nog altijd overdoen. Bij elke kaart krijg je de keuze tussen: Normale kaarten: zijn de volledige kaarten met het meeste details. Wegenkaart: geeft alleen de belangrijkste wegen en steden weer en zijn daardoor ook veel kleiner maar prima om de weg te vinden. Hoogtelijnen; zijn alleen beschikbaar als de overeenkomstige plug-in geïnstalleerd is. (betalend!) Reliëfschaduwkaarten; geven het relief van het landschap weer. Wikipedia; bevat info bv. over monumenten enz. Nadat de kaarten ingeladen zijn klik je enkele keren op de knop terug ( ) beneden op het scherm tot je terug op het kaartscherm komt met ALLE DOWNLOADS. Daar zie je beneden Gesproken aanwijzingen -> Spraakbestanden (stemgenerator - aangeraden). Klik hier op en download de gewenste taal. (Nederlands). Klik weer op terug ( ) tot je in het kaartscherm komt. TIP: Je kunt zowel de Normale- als de Wegenkaarten downloaden. De kaarten die je op dat ogenblik niet nodig hebt kunnen gedeactiveerd worden. Zo spaar je werkgeheugen en heb je steeds de juiste kaart ter beschikking. Hoogtelijnen, Reliëfschaduwkaarten en Wikipedia kan je niet deactiveren. Tip: Indien je iemand wil tonen wat OsmAnd je laat zien bij de eerste opstart dan kan dat natuurlijk niet omdat bij u die stap al doorlopen is. Toch is het mogelijk om, zonder verlies van je instellingen, die stappen te tonen. Ga hiervoor naar: Menu -> Instellingen -> OsmAnd fout-opsporingen en ontwikkeling -> Simuleer eerste stap van de app . Sluit OsmAnd af door op de Home-knop ( ) te klikken, klik vervolgens op de knop Recente app's ( ) en wis hier OsmAnd. Als je nu OsmAnd opnieuw opstart krijg je het Openingsscherm te zien. Tip: Als je problemen hebt met de TTS gesproken begeleiding, controleer dan of u een TTS-engine met de desbetreffende taal geïnstalleerd heeft op uw Android toestel. Het is een bekend probleem dat bv. Android standaard TTS-engines (Pico) geen Nederlands ondersteunt. U kunt dan proberen om, Acapela, SVOX Classic of Espeak te installeren. Tip: Als u de TTS taal (stemgenerator) wijzigt in OsmAnd, moet u ook de TTS taal in je Androidsysteem wijzigen, anders krijg je instructies met bv Nederlandse woorden die uitgesproken worden op zijn Engels. De manier om de systeem-TTS-taal te wijzigen is afhankelijk van uw Android-versie.

Als je naast het menu op het scherm klikt zie je de kaart (als ze geĂŻnstalleerd is) en verschillende knoppen die je rechtstreeks toegang bieden tot een menu of functie. Voorlopig houden we het bij ĂŠĂŠn van die knoppen. Links onderaan staat de menuknop: . Door er op te klikken kom je terug in het menu. Let op: Als je in Configureer dashboard gekozen hebt voor: Openen vanaf kaart, Menu-knop toont dashboard in plaats van menu, dan zal je het symbool voor het dashboard ( )zien en niet het symbool voor het menu ( ). Om dan terug in het menu te komen moet je eerst het dashboard activeren en dan op het menu-symbool klikken. Tip: Rechts beneden heb je de zoomknoppen: + en -. Met een klik kan je de kaart respectievelijk vergroten of verkleinen. Door lang op de + of - te drukken kan je een schaal kiezen. Let op: We bespreken de verschillende hoofdstukken van het menu in de volgorde dat ze in dat menu staan. Merk op dat dit niet de volgorde is waarin je ze nodig hebt. Bij de installatie heb je vooral de volgende hoofdstukken nodig: Kaarten installeren (p. 26), Plugin-manager (p. 30) en Instellingen (p. 36).

5.1

DASHBOARD

Als het Dashboard actief is (Menu -> Dashboard) dan staat rechts boven op het scherm het symbool voor: Dashboard instellen: . Met het menu Dashboard instellen (voorheen Configureer Dashboard) kun je het Dashboard naar eigen wens instellen. Je bepaalt zelf wat je wilt zien zodat dit scherm een mooi overzicht is van wat belangrijk vindt.

5.1.1 NA OPSTARTEN TONEN Uit toont direct de kaart met daarop beneden het symbool voor het menu ( ) of dat voor het dashboard ( ), afhankelijk van de instelling Openen vanaf de kaart. Aan zal altijd de kaart tonen, het dashboard menu openen en het menu symbool bovenaan plaatsen.

5.1.2 OPENEN VANAF DE KAART Als de knop Na opstarten tonen op Uit staat zal Aan het symbool van het dashboard ( ) beneden op de kaart tonen. Verder kun je instellen wat er allemaal in het dashboard getoond wordt. Afhankelijk van de geĂŻnstalleerde en geactiveerde elementen zullen deze, in een willekeurige volgorde in het Dashboard getoond worden. De elementen die exclusief in het Dashboard voorkomen worden hierna uitgelegd, de anderen worden op een andere plaats in deze handleiding behandeld. De vermelde elementen kunnen verschillen naargelang bepaalde plug-ins geĂŻnstalleerd zijn.

5.1.3 VOOR GPX-TRACKS BIEDT HET DASHBOARD EEN EXTRA MOGELIJKHEID. Achter Huidige GPX-track staat een zwarte cirkel of een zwart vierkantje. In het laatste geval wordt de route opgenomen. Klik je op de tekst Huidige GPX-track dan verschijnt er een scherm dat eventueel GPX-track-segmenten toont, met rechts boven het symbool: . Klik je op dit symbool, dan kun je kiezen om de track op de kaart te tonen in een gekozen kleur en eventueel gesplitst in segmenten. Tip: De dikte van de lijn die een track weergeeft kan ingesteld worden in: Menu -> Kaart instellen -> Overige kaart attributen -> GPX Breedte

5.1.4 ROUTESIMULATIE Hiermee kun je een route simuleren. Je hebt keuze tussen: * Routesimulatie met de berekende route * Routesimulatie met een GPX-track 10

Als je voor deze laatste kiest kan je, op een schaal van 1 tot 4, met een schuifbalk de gewenste snelheid kiezen. Een blauwe pijl (zie figuur) volgt de route. Om de simulatie te stoppen klik je op het symbool voor Routeaanwijzing en vervolgens op X om de navigatie te stoppen.

5.2

MARKEERVLAGGETJES

Markeervlaggetjes zijn punten die je aan een route kunt toevoegen of bewaren voor een andere keer. Misschien zie je tijdens een uitstap een plaatst die je later nog eens wilt bezoeken. Je kunt er natuurlijk een Favoriet van maken maar als het de bedoeling is om slechts ĂŠĂŠn keer terug te komen is een markeervlaggetje een goed alternatief. Het is een prima middel om punten op de kaart te beheren. Om een markeervlaggetje toe te voegen klik je lang op de gewenste plaats op de kaart en vervolgens op het vlaggetje ( ). Tip: Om de vlag juist te positioneren klik je een tweede keer lang, maar nu op het oranje symbool ( ). Nu kun je de kaart verschuiven totdat het puntje onder dat bolletje op de juiste plaats staat. Klik op Toepassen. Je kunt eventueel ook de kaart inzoomen. Je kunt meerdere markeervlaggetjes instellen. Twee vlagjes staan, bovenaan op de kaart ofwel in de rechtse kolom, al naar gelang de gekozen instellingen in: Menu -> Configureer scherm -> Resterende onderdelen -> Markeervlaggetjes.

Klik je op de drie puntjes ( )rechts boven dan krijg je alle actieve markeervlaggetjes te zien. Klik op achter Actieve markeervlaggetjes. (Via Menu -> Markeervlaggetjes kom je in hetzelfde menu). Nu heb je de keuze tussen: Wis, zal alle actieve markeervlaggetjes wissen. Opslaan als GPX-track zal een track maken van de markeervlaggetjes. Deze track wordt opgeslagen in de map map markers (soms staat er alleen een +), in de map tracks, met als naam de datum en het uur van opmaak. Je kunt hier ook de Volgorde omdraaien. Klik op het symbool ( ) rechts boven op het scherm en achter elk actief markeervlaggetje komt een symbool ( ). Een volgende klik doet het symbool verdwijnen. Door te klikken op het symbool ( ) kun je een individueel markeervlaggetje wissen. Tip: met markeervlaggetjes kun je een track maken. Zie hiervoor pagina 37.

5.3

ROUTEBESCHRIJVING ( VOORHEEN AANWIJZINGEN OF NAVIGATIE)

Met deze functie kun je een bestemming bereiken waarbij al dan niet gebruik gemaakt wordt van gesproken aanwijzingen. Zorg dat GPS op je toestel ingeschakeld is. (Android -> Instellingen -> Locatieservices -> GPS-satellieten : selecteren). Internetverbinding is NIET nodig. De weg kan gekozen worden in functie van je vervoermiddel: Auto ( ), fiets( ) en voetganger ( ). Je kunt bepaalde wegen vermijden en bijkomende tussenpunten selecteren. Allerlei waarschuwingen kunnen geactiveerd worden: verkeerslichten, oversteekplaatsen voor voetgangers, te hoge snelheden, enz. Ook straatnamen kunnen getoond worden evenals het vermoedelijke tijdstip van aankomst. De route wordt automatisch opnieuw berekend als je er van afwijkt. Je kunt zoeken naar interessepunten in de omgeving van de route. Dit menu is ook beschikbaar via zijn symbool ( of ) op het kaartscherm.. Als er een route actief is (zichtbaar op het scherm) en je klikt op het symbool voor Routebeschrijving ( ) dan krijg je de vraag De getoonde GPX-track gebruiken voor navigatie? NEE / JA. Klik op ja en na enige tijd begint de stembegeleiding, als die tenminste ingesteld is. Als geen GPX-track actief is, of als je NEE kiest na de vorige vraag, en je klikt op het symbool dan verschijnt het Routemenu.

Kies het profiel: auto, fiets of voetganger. (Boven links). Kies een vertrekplaats (Van). Door op het driehoekje () rechts te klikken, heb je de mogelijkheid om te kiezen tussen: Huidige Positie, een Favoriet, Selecteer op de kaart, Adres of een Markeervlaggetje. (Als er minstens één geselecteerd is). (zie pagina 12). Kies een bestemming (Naar) op dezelfde manier. Natuurlijk is Huidige Positie hier niet mogelijk. Tip: Als er al een Bestemming ingevuld is kun je die beter wissen. Het lijkt er op dat de berekening anders fout kan gaan. Het wissen moet best grondig gebeuren (eventueel de procedure herhalen). We adviseren om bijvoorbeeld ook een eventuele vorige Parkeerpositie te wissen. a. Menu -> Routebeschrijving ( ) -> Routepunten ( ) -> (rechts boven) -> X (Verwijder) (achter elke Routepunt). Vervolgens op Stop navigatie (beneden op het scherm) klikken. b. Menu -> Markeervlaggetjes -> Actieve markeervlaggetjes -> -> Wis alle markeervlaggetjes -> Ja c. Menu -> Dashboard -> Parkeerplaats. Klik: Verwijder parkeerlocatie -> Ja. 13

Onder de bestemming staat nu een veld met de totale Afstand en de geschatte Reistijd. Door op > te klikken zie je de eerste instructie. Door nog eens op > te klikken zie je de volgende instructie, < toont de vorige. Je hebt nu een eenvoudige route van een beginpunt naar een eindpunt. OsmAnd biedt echter de mogelijkheid om bijkomende routepunten te selecteren. Klik op het driehoekje () achter de bestemming en kies voor Selecteer op de kaart. (Met de opties adres, coördinaten en Favorieten kun je geen tussenpunt toevoegen). Klik nu lang op de gewenste plaats op de kaart. Verschuif eventueel (eerst nog eens lang klikken) de kaart tot de juiste positie (Toepassen klikken). Nu wordt het adres gezocht. Zodra dat gevonden is klik je op het symbool voor Routepunt: . Nu zie je een menu met enkele mogelijkheden. Je kunt hier kiezen voor een nieuwe eindbestemming maar het is waarschijnlijk de bedoeling om een tussenpunt op te geven. Kies voor: Als eerste Tussenpunt toevoegen. Als je een tweede tussenpunt wil toevoegen herhaal je deze bewerking. In het routemenu is nu een regel bijgekomen. Tussen Van en Naar staat nu de regel Via. Hier staan de tussenpunten, gescheiden door een komma. Helemaal beneden, in het menu, staan nog 4 knoppen: : Sluit het menu. De route wordt op het scherm gewist maar blijft in het geheugen zitten. : Routepunten Een klik op het symbool voor Routepunten ( ) geeft je een menu dat nog wat extra informatie en zelfs bijkomende mogelijkheden geeft.

Bovenaan zie je de bestemmingen: het vertrekpunt, eventuele tussenpunten en de eindbestemming. Als je op achter het vertrekpunt klikt kan je: Sorteer kortste afstand kiezen ofwel Start en bestemming verwisselen. Achter elk tussenpunt en achter de eindbestemming staan het symbool . Door hierop te klikken kun je de volgorde wijzigen of ze individueel wissen. Onder Interessepunt kun je een interessepunt kiezen dat in de buurt ligt. Als je de schuiver op aan zet krijg je een lijst van groepen van interessepunten waarvan je één groep kan kiezen. Je krijgt een lijst van interessepunten uit die groep die binnen een bepaalde afstand van je route liggen. Bijvoorbeeld 150 m. Door op die 150 te klikken kun je een andere afstand kiezen tussen 50 m en 1.5 14

km. Je krijgt een lijst van beschikbare interessepunten. Die kan je individueel wissen door op de X achter de naam te klikken. Favorieten: werkt op dezelfde manier als hierboven bij Interessepunt beschreven. Helemaal onderaan staan Waarschuwingen. Het gaat hier om hindernissen en waarschuwingen die op de route zelf liggen. De afstand tot deze waarschuwing staat er telkens bij en met de X kunnen ze gewist worden. : Navigatie-instellingen. Dit menu geeft je de mogelijkheid om de route te beĂŻnvloeden. De instellingen kunnen wijzigen al gelang het gekozen profiel. Merk op dat achter een eerste lijst van mogelijke instellingen weer het symbool staat en dit geeft toegang tot nog meer instellingen. : Start begeleiding X: stopt de Routebeschrijving . De bestemming wordt niet gewist, het vertrekpunt wordt ingesteld op Huidige positie. Tip: Om de soms lange berekentijden van een route te voorkomen kan je een route op voorhand berekenen en bewaren. Als je ze later wil gebruiken ga je naar het Dashboard en selecteer je in het menu Mijn Routes de gewenste route. Tip: Als Routebeschrijving (navigatie) actief is kun je op het home ( ) of terug ( ) symbool klikken. Je krijgt dan de boodschap dat OsmAnd in de achtergrond loopt. Dit betekent dat zelfs als je het scherm uitschakelt en het programma verlaat, de gesproken navigatie verder gaat. Je kunt er voor kiezen dat het scherm voor een instructie automatisch aangezet wordt. Dat doe je door Menu -> Instellingen -> Navigatie-instellingen -> Zet scherm aan. Als je hier voor bijvoorbeeld 10 seconden kiest dan zal het scherm gedurende 10 seconden zichtbaar zijn. Tip: Je kunt de stembegeleiding uitschakelen. Menu -> Routebeschrijving -> eigenschappen ( ) -> stembegeleiding -> uit. Navigatie onderbreken. Soms wil je misschien de navigatie onderbreken. Om te pauzeren of te herbeginnen ga je naar het Dashboard en druk je op de pauzeknop van Huidige route. In dit menu vind je ook een INFO knop. Een klik hierop geeft je een overzicht van de route-instructies. Met de X kan je de route wissen. Dat kan ook via de X in het hier besproken menu: Routebeschrijving. Tip. Met routeaanwijzingen kan je een GPS-track maken. Zie hiervoor pagina 38.

5.4

ZOEKEN Zoeken, is een heel uitgebreide functie met veel mogelijkheden. Bovenaan het scherm staat: Startpunt: Midden van kaart, daarachter (of een andere term) staat een driehoekje () dat toegang geeft tot een uitklapmenu. Dit geeft je volgende keuzes om in de omgeving te zoeken: Huidige positie… Midden van kaart Favorieten… Adres…

Je krijgt een melding als je positie gevonden is. Je kunt kiezen tussen je favorieten Je kunt een adres inbrengen.

Tip: OsmAnd heeft een Inverse GEO-coding functie, dit betekent dat u automatisch het adres van elke locatie krijgt die u op de kaart aanklikt, je kunt deze dan eenvoudig aan uw favorieten of aan een route toevoegen Als het startpunt bepaald is kan je zoeken naar vijf verschillende categorieën INTERESSEPUNT ADRES COÖRDINATEN FAVORIET GESCHIEDENIS

5.4.1 INTERESSEPUNT: Tik om alles te doorzoeken: hier kun je een zoekterm (bijvoorbeeld Parking ) ingeven. Klik op het vergrootglas in het toetsenbord en alle gevonden parkings binnen een straal van 100 km worden getoond. Ze zijn geklasseerd volgens afstand tot het startpunt (midden van het scherm). Onderaan het scherm staat ZOEK MEER. Als je daar op klikt wordt de zoekradius uitgebreid. Klik je op een gevonden onderwerp dan wordt dat op de kaart getoond in het midden van het scherm. Als je één van de mogelijke categorieën kiest worden alle gevonden onderwerpen, van die categorie, binnen een straal van 1 km getoond. Door op ZOEK MEER te klikken wordt de straal telkens ongeveer verdubbeld. Rechts vind je nog twee symbolen. Het eerste ( ) laat je toe om een interessepunt op naam te zoeken. Het uiterst rechtse symbool ( ) toont de gevonden punten op de kaart.

Tip: Dit is al mooi, maar het kan nog beter. Als je een restaurant wil zoeken ben je niet noodzakelijk geïnteresseerd in cafés. Als je een hotel wil vinden ben je niets met een camping. OsmAnd laat je toe, één of meerdere, filters in te stellen, zelfs met onderwerpen uit verschillende categorieën. Klik op , rechts van: Tik om alles te onderzoeken. Klik vervolgens op Eigen filter. Nu krijg je een hele lijst met rubrieken die je geheel kan selecteren maar waarvan je ook slechts één of enkele onderwerpen kunt kiezen. Eigenaardig genoeg verschilt die lijst van de 'gewone' interessepunten, ze is zelfs veel uitgebreider. Maak je keuze en sluit het menu. Kies, indien gewenst, de volgende categorie en herhaal de opdracht. Door de vele mogelijkheden kan het soms wat moeilijk zijn om datgene te vinden wat je wilt. Als voorbeeld willen we de wandelknooppunten op onze weg weten. Kies Vervoer en klik op het vierkantje () ervoor zodat de onderverdeling zichtbaar wordt. Scroll tot je International hiking network node en International hiking route ziet en selecteer die. Zoek verder naar Local hiking 16

network node en Local hiking route, naar National hiking network node en National hiking route en ten slotte naar Regional hiking network node en Regional hiking route. Nu zie je in de lijst dat Vervoer aangevinkt is en dat er tussen haakjes een 8 staat. Er zijn dus acht onderwerpen geselecteerd. Klik beneden links op sluit. Klik op het vinkje ( ) rechts boven. Waarschijnlijk zie je nu al enkele knooppunten opgesomd, met de afstand tot die knooppunten. Als je de filter wil bewaren klik je rechts boven op het sterretje ( ). Nu geef je deze filter een naam, bijvoorbeeld: Wandelknooppunten. In de toekomst zal je nu Wandelknooppunten als een categorie, in de zoekopdracht terugvinden. Als je deze categorie activeert zal je op de plaats van de knooppunten een vlagje met een wandelaar zien. Als Namen van interessepunten geactiveerd is zal ook het nummer van het knooppunt er bij staan. Tip: het is mogelijk om meerdere Eigen filters te maken. Je kunt dus gerust een uitgebreide filter maken maar ook filters om één enkele zaak te zoeken. Tip: om een Eigen filter te verwijderen: Menu -> Zoeken -> INTERESSEPUNT - > Klik op de naam van je zelfgemaakte filter. Nu verschijnt een overzicht van de gevonden punten. Klik rechts boven op de vuilbak ( )en klik op JA.

5.4.2 ADRES: Je kunt op adres zoeken door Regio/Land in te vullen, de plaats: stad of postcode, de straat en het huisnummer of het kruispunt met een zijstraat. Zodra het adres gevonden is kun je het gebruiken voor verschillende doeleinden. Tip: Je kunt als Plaats zowel de stad/gemeente, deelgemeente of zelfs postcode invullen.

5.4.3 COÖRDINATEN: Als je de coördinaten van een plaats weet dan kun je die hier inbrengen. Hier kan je de Breedtegraad en de Lengtegraad inbrengen in het door u gekozen formaat. Dit formaat kun je instellen door achter Formaat te klikken. GGG.GG GGG MM GGG MM SS.SS UTM

Graden en honderdste van een graad Graden, minuten en honderdsten van minuten Graden, minuten, seconden en honderdsten van seconden Universele Transversale Mercatorprojectie

Breng de lengte- en breedtegraad in, in het gekozen formaat, en klik op het symbool rechts boven: De gekozen plaats staat nu midden op het scherm en wordt aangeduid door het symbool: De keuzemogelijkheden zijn dezelfde als hierboven met Adres.

5.4.4 FAVORIET Hier worden je favoriete plaatsen, die je zelf kiest, opgeslagen, per categorie. In het volgende hoofdstuk wordt besproken hoe je Favorieten vastlegt. Als je op een bestaande Favoriet klikt, verschijnt er een menu met naam en categorie en je krijgt de keuze aan mogelijke acties. 17

Tip: Je kunt je eigen adres als thuis in je favorietenFout! Bladwijzer niet gedefinieerd. bewaren. Tip. Favorieten wissen kan via: Menu -> Mijn Plaatsen -> FAVORIETEN. Rechts beneden vind je het symbool van een vuilbak ( ) . Als daar op klikt, verschijnt voor elke favoriet een selectievakje. Selecteer de gewenste favorieten, of selecteer ze allemaal door het selectievakje voor Favorieten te selecteren en klik vervolgens op de vuilbak, rechts boven, en VERWIJDER.

5.4.5 GESCHIEDENIS. Hier kan je de laatst gekozen locaties terug vinden. Merk op dat je de Geschiedenis met ĂŠĂŠn klik kan wissen.

5.5

MIJN PLAATSEN

5.5.1 FAVORIETEN Als dit vak leeg is heb je nog geen favorieten aangemaakt. Om op een gemakkelijke manier een Favoriet vast te leggen klik je lang op de gewenste plaats op de kaart. Op die plaats verschijnt een symbool: . Klik nu lang op dat symbool en er verschijnt een menu dat je toelaat op de kaart precies op de gewenste plaats te verschuiven. Let wel, je verschuift de kaart, niet het symbool .

Zodra de positie juist is klik je op toepassen. Als het merkteken op een gekend adres staat, zal nu beneden het adres verschijnen, samen met een menu. Klik daarin op het symbool voor Favoriet : . Op een zelfde manier kan je via Menu -> Zoeken -> Adres / Coördinaten / Geschiedenis een favoriet instellen. Klik hiervoor eerst op het symbool op het gewenste adres klikken).

, rechts boven, vervolgens op

beneden. (Bij geschiedenis rechtstreeks

Geef je favoriet een naam en kies een categorie. Klik nu op  OPSLAAN (rechts boven op het scherm). In FAVORIETEN krijg je een overzicht van al je gekozen favorieten per categorie. De categorie kun je bewerken via het symbool . Je kunt de naam wijzigen, alle favorieten uit deze categorie op de kaart tonen of de kleur van de categorie wijzigen. Je hebt de keuze tussen acht kleuren. Als je een onderwerp, in een categorie, selecteert kun je ook een aantal handelingen, zoals Routebegeleiding starten, eigenschappen wijzigen, als bestemming instellen, ... uitvoeren.

5.5.2 GPX-TRACKS GPX-tracks kunnen op verschillende manieren beschikbaar zijn. Je kunt zelf een track opnemen en bewaren, je kunt een track plannen en bewaren en je kunt tracks van het internet plukken. Belangrijk is echter dat deze tracks in de juiste map staan. Je kunt ze ook via bijvoorbeeld Dropbox beschikbaar stellen en dan voor Openen met te kiezen en vervolgens OsmAnd. Elke route kan met het symbool ( ) op de kaart getoond worden ( delen ( ), exporteren naar OSM ( ) of verwijderen ( ).

) . Je kunt ze ook hernoemen (

5.5.3 AV-NOTITIES Als je notities/foto's gemaakt hebt met de plugin Audio-/Video notities dan vind je die hier terug. Klik op één van die notities en je krijgt de kaart met een symbool op de plaats waar die notitie genomen is. Je kunt daar bekijken of beluisteren wat je opgenomen hebt. Je kunt de opname hier ook eventueel verwijderen.

5.5.4 OSM WIJZINGEN Als je OSM interessepunten aangemaakt hebt dan vind je die hier terug. Een klik op zo een punt brengt je naar de kaart en op de plaats van dat interessepunt staat een symbool. Je kunt hier dat punt uploaden of verwijderen.

5.6

GEBRUIK LOCATIE

Het nut van deze paragraaf ontgaat ons een beetje. Het lijkt er op dat dit menu hetzelfde weergeeft dan het menu dat verschijnt nadat je lang op een plaats op het scherm klikt en dan klikt op het symbool eigenschappen: . Afhankelijk van de geĂŻnstalleerde plugins heb je een keuze aan mogelijkheden:

5.7

KAART INSTELLEN

[ TOON ] 5.7.1 FAVORIETEN Als je de knop op Aan ( ) zet Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. worden je Favorieten op de kaart getoond met het symbool: .

5.7.2 INTERESSEPUNT… Als de knop op Aan ( ) staat en je klikt op de drie puntjes (...|), voor de knop, dan verschijnt er een detailscherm waar je kunt kiezen tussen verschillende categorieën. Door op één van de groepen te klikken worden deze, in de vorm van een symbool op het scherm getoond. Merk op dat alle onderdelen uit een gekozen categorie getoond worden. Als je dus Café en restaurant kiest krijg je alle cafés en alle restaurants. Als je alleen cafés wil zoeken dan kan dat. Hiervoor verwijs ik naar Eigen filter (pagina 16). Je kunt meerdere categorieën aanduiden.

5.7.3 NAMEN VAN INTERESSEPUNTEN Naast het symbool komt nu, op de kaart, ook de naam. Bijvoorbeeld naast het symbool voor café zie je ook de naam (als hij bekend is).

5.7.4 GPX-TRACK Een opgenomen en/of de huidige track wordt op de kaart getoond. Je kunt meerdere tracks tegelijk tonen.

5.7.5 BASISKAART Het kan zijn dat je de eerste keer dat je op Basiskaart klikt een scherm krijgt met uitleg; hier moet je de knop op Aan zetten. Dan krijg je een keuze tussen verschillende kaarten. Normaal kies je hier voor de offline vectorkaarten. Klik eventueel op Installeer meer om te zien welke kaarten beschikbaar zijn. Om die kaarten te installeren heb je een internetverbinding nodig. Daarna blijven ze op je toestel beschikbaar.

5.7.6 OVERLAY-KAART Als de schuifknop naar rechts staat en je klikt op de drie puntjes, ervoor (zie figuur), dan verschijnt er een menu waar je een kaart kunt kiezen, de transparantie van die kaart wijzigen of een transparantieschuif op de kaart plaatsen. Klik op Overlay kaart en je krijgt een lijst van de beschikbare kaarten. Klik op installeer meer... en je kunt nog andere kaarten uploaden (internetverbinding is nodig) 22

5.7.7 UNDERLAY-KAART Deze kaart vormt de onderste laag en de werking is gelijkaardig als de Overlay-kaart.

5.7.8 RELIËFWEERGAVE Als je met menu -> Kaarten installeren voor een land of regio Reliëfschaduwkaarten geïnstalleerd hebt dan kun je die hier Aan of Uit zetten.

5.7.9 AUDIO/VIDEO-NOTITIES Als de plugin geïnstalleerd werd dan kan die hier Aan of Uit gezet worden. (Zie ook pagina 32)

5.7.10

OSM-OPMERKINGEN (ONLINE)

Als de plugin geïnstalleerd werd dan die hier Aan of Uit gezet worden. (Zie ook pagina 34)

[ KAARTWEERGAVE ] 5.7.11

KAARTSTIJL

Hier kun je kiezen tussen verschillende stijlen: OsmAnd: YOURS:

voor de offline gebruikers. De meest logische keuze. Yet Another Openstreetmap Routing Service, YAORS klinkt als YOURS Voor afstanden kleiner dan 200 km (zie website in het Engels) http://wiki.openstreetmap.org/wiki/YOURS http://yournavigation.org OSRM: (alleen voor auto’s) (zie website in het Engels) http://wiki.openstreetmap.org/wiki/Open_Source_Routing_Machine Straight line: deze optie verbindt de waypoints d.m.v. een rechte lijn. Dit kan gebruikt worden voor een globale route planning of wanneer details niet noodzakelijk zijn

5.7.12

DAG/NACHT KAART

Hier kun je de lichtsterkte van het scherm op verschillende wijzen aanpassen.

5.7.13

KAARTVERGROOTGLAS

Je kunt kiezen tussen verschillende uitvergrotingen

5.7.14

TEKSTGROOTTE

De grote van de tekst kan hier ingesteld worden.

5.7.15

TAAL VAN DE KAART

Je hebt de keuze tussen Nederlands, Plaatselijke namen of andere talen 23

5.7.16

OPENBAAR VERVOER

Je kunt verschillende soorten van openbaar vervoer instellen. Tip: OsmAnd geeft informatie over het openbaar vervoer samen met nieuwe pictogrammen. Voor extra info: ga naar Kaart instellen â&#x20AC;&#x201C;> Openbaar Vervoer en vink die items aan die je aanbelangen. Je kunt nu al de vervoerslijnen, op het scherm, zien. Als je nu op een stopplaats, gekenmerkt door een specifiek pictogram (bijvoorbeeld: ) klikt dan zie je de naam van de halte onderaan op het scherm. Klik op en vervolgens op Toon beschrijving ( ) en je krijgt de informatie betreffende de routes die bij deze halte horen. Let op: er is een ander symbool voor een (overdekt) bushokje ( ) dat gelijkt op het symbool voor stopplaats maar dat symbool geeft geen verdere informatie.

5.7.17

DETAILS

Verschillende soorten details kunnen al dan niet weergegeven worden.

5.7.18

VERBERG

Overbodige gegevens kunnen hier verborgen worden.

5.7.19

ROUTES

Hier kunnen bepaalde routes (fietsroutes, ruiterroutes, ski-pistes, enz.) zichtbaar gemaakt worden.

[ OVERIGE KAART ATTRIBUTEN ] 5.7.20

TOON HOOGTELIJNEN

Als een reliĂŤfkaart aanwezig is kan je die hier aan of uit geschakelen. Je kunt ook het aantal hoogtelijnen bepalen.

5.7.21

WANDELROUTES KLEUREN

Met deze tool kun je wandelroutes (als die in OpenStreetMap als wandelroute ingebracht zijn) tonen op het scherm. Niet alle wandelroutes zullen in OpenStreetMap opgenomen zijn, maar wel heel veel en zeker de belangrijkste: GR-paden, verbindingen tussen knooppunten,, enz.

5.7.22

GPX KLEUR

Hier kun je de kleur van je GPX-track kiezen en of deze al dan niet doorschijnend is.

5.7.23

GPX BREEDTE

Hiermee wordt de dikte van de lijn, die de track aanduidt, gekozen.

5.8

CONFIGUREER SCHERM

Voor de instellingen in dit menu kun je kiezen voor vier profielen, de al gekende: Auto( ), fiets( ) en voetganger ( ) met daarbij Kaart ( ). OsmAnd heeft standaard de meest gebruikte instellingen ingebracht maar je kunt die natuurlijk aanpassen. Terug naar de standaardinstellingen kan met Herstel Standaard ( ) De beschikbare opties kunnen verschillen naar gelang het profiel.

5.8.1 WIDGETS RECHTER KOLOM Hier kan je bepalen welke gegevens je in de rechterkolom wil zien.

5.8.2 WIDGETS LINKER KOLOM In deze kolom kun je de volgende bochten van een routebeschrijving tonen.

5.8.3 RESTERENDE ONDERDELEN Hier zijn nog enkele gegevens in te stellen. Tip: Als Markeervlaggetjes gemaakt zijn kan je er twee laten zien: ofwel in de Topbalk ofwel in de Widget Rechter Kolom. Tip: Als er iets niet werkt in Configureer scherm, klik dan eens op het symbool ( ) rechts boven.

5.9

KAARTEN INSTALLEREN (VOORHEEN KAARTBEHEER)

Als je de instructies bij het opstarten van het programma gevolgd hebt dan zullen al minstens één kaart en de Wereldoverzichtskaart geïnstalleerd zijn. In het andere geval kan dat hier nu gebeuren. Je kunt geprefabriceerde vector kaarten in het standaard OsmAnd formaat (x.obf) downloaden. Ze zijn zeer compact en nemen slechts 10 % in van de ruimte in die tegelkaarten nodig hebben. Je kunt ze tot een hoog zoomniveau uitvergroten zonder verlies van detail. Als je een relatief traag toestel hebt zal het uitzoomen naar een overzicht gewoonlijk wat meer tijd vragen. Om bijkomende kaarten te downloaden ga je naar Menu -> Kaarten installeren -> Alle downloads en kies in [Regio’s] het werelddeel, daarna het land/regio's en dan de gewenste kaart of kaarten. De gratis versie van OsmAnd laat 10 downloads toe (stemmen voor gesproken aanwijzingen inbegrepen) terwijl OsmAnd+ onbeperkte downloads toelaat.

5.9.1 ALLE DOWNLOADS 5.9.1.1

REGIO'S

Als je met het internet verbonden bent vind je onder, ALLE DOWNLOADS, een overzicht van alle beschikbare kaarten, gerangschikt volgens regio. In datzelfde overzicht zie je ook Wereldkaarten en Gesproken aanwijzingen. Hier moet je zeker Spraakbestanden (stemgenerator – aangeraden) downloaden, dit heb je nodig voor stembegeleiding tijdens de navigatie. Onder de menubalk staat een indicatie van het beschikbare Apparaat geheugen. Eigenlijk is dit misleidend want je ziet hier het beschikbare geheugen op de plaats waar jij de kaarten wil bewaren. Tip: Het geheugen dat getoond wordt kan je helpen met het bepalen van de plaats waar je kaarten bewaard worden. Gewoonlijk is immers het intern geheugen kleiner dan het externe geheugen. Een andere methode om een kaart te downloaden is, eerst voldoende uitzoomen (schaal 200 km), en druk dan op het gewenste gebied, hierdoor opent zich een menu met de naam van de kaart en het verzoek of je wilt downloaden en via ANDERE KAARTEN kan je bijkomende opties downloaden. Let op: het downloaden gaat niet snel en zeker voor grotere regio's kan het even duren. Tip: Het kan zijn dat je bepaalde regio's van een land wil downloaden maar dat je niet goed weet welke je nodig hebt. Je wilt bijvoorbeeld van Brussel naar Innsbruck, in Oostenrijk, rijden en je wilt de detailkaarten voor onderweg. In dit geval kunnen de landen België en Oostenrijk gedownload worden. Als je het zoomniveau klein genoeg zet (bijvoorbeeld 100 km) en je tikt ergens op de wereldkaart dan wordt de regio er rond in een andere kleur gezet en onderaan het scherm zie je welke regio het is en je kunt hem daar ineens downloaden. Tip: Je kunt in dit geval ook voor Duitsland alleen de Wegenkaart downloaden van de verschillende deelstaten, maar die moet je zelf afzonderlijk via Kaarten Installeren downloaden. Als het downloaden voltooid is kan je in het tabblad GEÏNSTALLEERD de geselecteerde kaarten terugvinden. Tip: Een zwart symbool ( ) betekent dat die kaart nog niet gedownload is, een groen symbool voor de regio wil zeggen dat de kaart geïnstalleerd is en dat er nog geen nieuwe update beschikbaar is, een oranje symbool betekent dat er een update mogelijk is. 26

Tip: Om te controleren welke gebieden je gedownload hebt, keer je terug naar de kaart en je drukt op - zoom tot die gebieden groen kleuren. Zo heb je een perfect overzicht van de kaarten die gedownload zijn. Tip: Als je regelmatig naar bepaalde landen gaat kan je die beter allemaal downloaden en daarna Deactiveren tot je ze nodig hebt. Zo heb je ze altijd ter beschikking, zonder dat ze onnodig werkgeheugen innemen. Hierna volgt een voorbeeld van het verschil tussen een Wegenkaart en een Normale kaart. Het voorbeeld toont een stukje van Bordeaux (Frankrijk)

Tip: Je kunt ook gebruik maken van je eigen kaarten. Hiervoor gebruik je OsmAnd Maps Creator, een programma dat voor dit doel bestemd is. Je moet op je PC de kaarten voorbereiden en dan naar de OsmAnd map verplaatsen. Het kan zijn dat je het programma dan moet herstarten.

5.9.1.2

WERELDKAARTEN

De Wereld-overzichtskaart moet geĂŻnstalleerd worden, de twee andere (Wereldwijde hoogtecorrectie en Zeebakens (wereldwijd)) kun je installeren indien je daar behoefte aan hebt.

5.9.1.3

GESPROKEN AANWIJZINGEN

Hier vinden we: Spraakbestanden (stemgenerator -aangeraden) Spraakbestanden (opnamen - beperkte functionaliteit) In beide gevallen kun je de taal kiezen, ook het Nederlands. Stemgenerator is aangeraden omdat die alle teksten kan lezen, ook teksten die later zouden toegevoegd worden. Opnamen kunnen alleen vooraf opgenomen berichten weergeven. 27

Als je voor TTS stem ( TTS = Text To Speech = stemgenerator) kiest moet er een stemgenerator in je Android versie aanwezig zijn. Als die niet aanwezig is kan je hem afzonderlijk installeren. Ga naar je Android-instellingen, zoek Taal en invoer / Uitvoer voor tekst-naar-spraak of iets dergelijks. Selecteer of installeer de generator en installeer vervolgens de gewenste taal. Test via Luister naar een voorbeeld (of iets dergelijks) of de generator voldoet.

5.9.2 GEÏNSTALLEERD Onder GEÏNSTALLEERD vind je alle geïnstalleerde kaarten, onderverdeeld in: Normale kaarten (vector) Online en opgeslagen tegelkaarten Gesproken aanwijzingen (TTS) Gesproken aanwijzingen (opgenomen) Gedeactiveerd: hier staan de kaarten die je eventueel gedeactiveerd hebt. Tip: Een groen symbool (

) voor de kaart betekent dat je de laatste upgrade bezit.

5.9.3 UPDATES Het derde menu UPDATES geeft een overzicht van geïnstalleerde kaarten waarvoor een nieuwe versie beschikbaar is. Tip: het is nuttig om deze mogelijkheid regelmatig te benutten. De kaarten van Openstreetmap worden immers dagelijks door duizenden vrijwilligers over de hele wereld bijgewerkt. OsmAnd werkt die gegevens ook regelmatig bij en zo kan je zelfs kaarten verkrijgen die heel recente wijzigingen weergeven, veel sneller dan de dure betalende kaarten van andere systemen en bovendien gratis. Opgelet: bij de gratis versie is elke update, TELLER – 1. (de teller vóór de installatie staat op 10)

5.10 OSM-LIVE (BETA) Met dit abonnement ontvang je dagelijks updates voor kaarten over de hele wereld. Een belangrijk deel van uw bijdrage gaat naar de OSM gemeenschap en wordt uitbetaald naar het aantal OSM bewerkingen. Als je OsmAnd en OSM wil ondersteunen, is dit een goede manier om dat te doen. OsmAnd is sterk verbonden met OSM en zijn gemeenschap, OsmAnd zou niet bestaan zonder die gemeenschap. Bij het opstarten van OSM live, werd onmiddellijk beslist dat het niet alleen een betalende dienst zou zijn maar ook een 'donerende' dienst. Als we bedenken dat OSM Live alleen kan bestaan dank zou duizenden bijdragen op elk uur van de dag op veel plaatsen over de hele wereld, dan willen we een deel van de opbrengst verdelen tussen de bijdragers van OSM. Elke bijdrager tot OSM kan zich registeren als deelnemer. Hij moet gewoon een geldig 'Bitcoin' adres opgeven. Elke OsmAnd gebruiker die dagelijks updates wil ontvangen moet zich inschrijven in deze dienst. De opbrengst worde verdeeld in 2 delen: 30 % voor OsmAnd en 70% donaties aan OSM. Al deze donaties worden verdeeld tussen de OSM bijdragers volgens hun ranking. Elke OsmAnd gebruiker kan kiezen voor regionale donatie, in dat geval wordt 50% van de donatie verdeeld tussen de bijdragers van deze regio. Op dit ogenblik bedragen de maandelijkse kosten voor OSM-live: 1.21 EUR.

5.11 PLUGIN-MANAGER Er zijn verschillende plug-ins beschikbaar die het werken met OsmAnd aangenamer kunnen maken. In dit menu kun je een plug-in in/of uitschakelen. Dit kan door op het symbool voor elke plug-in te klikken of door op het menu achteraan ( ) te klikken en voor inschakelen te kiezen. Als de plug-in nog niet geïnstalleerd is dan heb je de mogelijkheid om dat nu te doen. Voor bepaalde plug-ins kan je ook de instellingen aan je behoefte aanpassen, ga hiervoor naar Menu-> Instellingen-> Plugins. Tip: Sommige plug-ins, bijvoorbeeld Afstand meten & Route plannen ( ) of Audio/Video- Notities ( of ), hebben een symbool als extra hulpmiddel. Dit symbool kun je oproepen het Configureer scherm ( ) en het laat je toe om de plugin daar in- of uit te schakelen.

5.11.1

ONLINE KAARTEN

Geeft toegang tot vele soorten online (zogenaamde tegel- of raster-) kaarten, van vooraf gedefinieerde OpenStreetMap tegels (zoals Mapnik) tot satellietbeelden en lagen voor speciale doeleinden zoals weerkaarten, klimaat kaarten, geologische kaarten, reliëfkaarten.

5.11.2

GPX-TRACK OPNEMEN

Registreer uw afgelegde weg als spoor in een GPX-bestand. Gebruik de opnameknop ( ) op het kaartscherm, of laat alle reizen automatisch opslaan. Je hebt de keuze tussen verschillende instellingen en deze kunnen verschillen voor elk profiel: auto, fiets of voetganger. Later kun je zo'n track gebruiken om, via de kaart te volgen, zelfs via gesproken instructies.

5.11.3

OSMO (OSM MONITORING)

Gebruik deze functionaliteit voor OsMo geavanceerde live monitoring, zie http://osmo.mobi. Je kunt andere toestellen volgen en gevolgd worden. Maak spontane anonieme groepen, deel elkaars positie. Er zijn verschillende instelling voor het permanent of tijdelijk volgen. Anonieme groepen kunnen maar een beperkt aantal dagen gebruikt worden en zijn beperkt in de mogelijkheden, zoals het ontbreken van beheer op afstand en een groepsbeheerder. Volledig functionele groepen moeten aangemaakt worden op de website. Alleen geregistreerde leden kunnen ze gebruiken.

5.11.4

HOOGTELIJNEN

Toon contourlijnen en een reliëf laag over de offline kaart. Uitermate praktisch voor sporters, wandelaars, trekkers en iedereen die geïnteresseerd is in de hoogteverschillen van een landschap. De wereldwijde gegevens (van 70 graden noorderbreedte tot 70 graden zuiderbreedte) zijn gebaseerd op metingen door SRTM (Shuttle Radar Topgraphy Mission) en ASTER (Advanced Spaceborne Termal Emission and Reflection Radiometer), een beeld vormend instrument aan boord van de satelliet Terra, het vlaggenschip van NASA's Earth Observing System. ASTER is een samenwerkingsverband tussen NASA en het Japan Space Systems (J-spacesystems).

Deze plug-in doet denken aan de goede oude fysieke kaarten die we destijds gebruikten. Tegenwoordig werkt het op een andere manier, vooreerst als een terrein contourlijnen databank en daarna als een volledige reliëfkaart die met behulp van donkere schaduwen en kleuren de hellingen, pieken en lager gelegen land tonen.

Om Hoogtelijnen en Reliëfschaduwkaarten te kunnen gebruiken moet je onder Menu –> Pluginmanager -> Hoogtelijnen inschakelen. Laat nu juist de plug-in Hoogtelijnen betalend zijn, nl. maximaal twee Euro’s. Om Hoogtelijnen en Reliëfschaduwkaarten zichtbaar te maken moet je onder Menu -> Kaart installeren -> Alle Downloads de respectievelijke kaarten per land, provincie of deelstaat downloaden. In Menu -> Kaart instellen –> (Toon) –> Reliëfweergave inschakelen. Zoom in tot je de hoogtelijnen ziet en eventueel verder tot het getal tevoorschijn komt. Het is mogelijk dat je de app moeten herstarten om resultaat te zien. Je kunt ook zelf het niveau instellen waarop de hoogtelijnen zichtbaar worden nl. via Menu -> Kaart instellen - (Overige kaart attributen) – Toon hoogtelijnen en kies het niveau. Zeker voor wandelaars, die graag traditionele kaarten gebruiken, is dit een mooie plug-in. Tip: Je kunt de Reliëfschaduwkaarten ook als Overlay-kaart gebruiken en je kan daar de transparantie instellen.

5.11.5

NAUTISCHE KAARTWEERGAVE

Toon nautische gegevens op de kaart voor varen, zeilen, en andere vormen van watersport. Download ook het kaartbestand Zeebakens (wereld) om deze plug-in te gebruiken. Deze biedt alle nautische navigatietekens en kaartsymbolen voor de binnenvaart en voor navigatie bij de kust. In de beschrijving van elk navigatieteken staat de informatie die nodig is om hem te identificeren en over de betekenis (categorie, vorm, kleur, volgorde, referentie, enz.) ervan. Om weer de gewone kaart te zien kunt u de plug-in uitschakelen of de Kaart stijl onder Kaart instellen veranderen. 31

5.11.6

SKI KAARTWEERGAVE

Toon gedetailleerde informatie over slalompistes, langlaufroutes, alpine ski routes, kabelbanen en skiliften wereldwijd. Routes en pistes worden getoond in een kleurcode naar moeilijkheidsgraad, en afgebeeld in een speciale Winter en ski kaartstijl die lijkt op een besneeuwd winterlandschap. Het activeren van deze weergave verandert de kaartstijl in Winter en ski, met alle kenmerken van het landschap onder winterse omstandigheden. Deze weergave kan worden teruggedraaid door het deactiveren van de plug-in, of door het veranderen van de Kaart stijl onder Kaart instellen.

5.11.7

AUDIO/VIDEO-NOTITIES

De audio/video plug-in biedt de mogelijkheid voor het maken van audio-, foto- en videonotities tijdens een route. Instellingen voor deze plugin worden besproken op pagina 23Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.. Als je hier als standaard widget-actie kiest voor Audio opnemen dan zal er een micro als symbool ( )in de rechter kolom geplaatst worden. Op pagina 25 wordt uitgelegd hoe je een symbool voor deze functie op het scherm kan zetten. Als je kiest voor Foto maken zal er een fotoapparaat als symbool ( ) staan. Je kunt er ook voor zorgen dat telkens gevraagd wordt wat voor actie je wilt hebben: audio, video of foto. Dan is het symbool het fototoestel. Door op het symbool te klikken krijg je dus afhankelijk van de instellingen de kans om een geluidsopname te maken, een foto te maken, of een video ( ) op te nemen. Het is wel noodzakelijk dat je Huidige plaats gekend is. Bij een audio-opname verandert het symbool in een rode knop ( .) Een klik op die knop, of op STOP beneden op het scherm, stopt de opname. Bij een foto klik je op de opnameknop en als de foto naar wens is op OK (rechts boven op het scherm). Voor alle opnames staat er een symbool op de kaart en je kunt de opnames via een klik op dat symbool beluisteren of bekijken. Ook in het Dashboard staat nu een overzicht van je Audio/VideoNotities en je kunt ze er bekijken en beluisteren. Je vindt ze ook terug in de map: Removable>MicroSD>Android>data>net.OsmAnd.plus>files>avnotes.

5.11.8

PARKEERPLAATS

Parkeerplaats, is een gratis plug-in en wordt geĂŻnstalleerd via Menu -> Plugin-manager. Deze houdt de informatie bij over de exacte locatie van uw voertuig en eventueel de resterende parkeertijd. Zet locatie (GPS) van uw toestel aan, tik in het kaartscherm op Mijn locatie ( ). Nu geeft OsmAnd aan waar U zich bevindt. Tik op deze locatie , in het volgende menu selecteer je eigenschappen ( ), rechts onder en in het uitklapmenu selecteer je: Markeer als parkeerpositie. In het volgende menu, Kies het type parkeerplaats, kan je zonder of met tijdslimiet parkeren en met of zonder alarm. Als je kiest voor Zonder tijdslimiet dan wordt op je positie een P geplaatst en beneden op het scherm verschijnt Parkeerplek en De auto werd geparkeerd om [uu:mm]. Je kunt hier de parkeerplek verwijderen. Ook het Navigatiemenu is geactiveerd. Om verder te gaan tik op de knop (Terug: )van je apparaat. In Menu -> Dashboard is nu bovenaan Parkeerplaats bijgekomen. Hier kun je de afstand tot de Parkeerlocatie zien. Als je kiest voor Met tijdslimiet moet je eerst de gewenste parkeertijd ingeven. Tik hiervoor op respectievelijk de zone voor het uur en/of de zone voor minuten om de gewenste parkeertijd in te stellen. Je kunt er bovendien voor kiezen om het einde van je parkeertijd te laten opnemen in je agenda. Daar kan je opgeven om je een bepaalde tijd voor het einde te laten verwittigen. Op je positie is een P geplaatst en beneden op het scherm verschijnt Parkeerplek en De auto werd geparkeerd om [uu:mm], en de resterende tijd. Je kunt hier de parkeerplek 32

verwijderen. Ook het Navigatiemenu is geactiveerd. Om verder te gaan tik op de knop (Terug: ) van je apparaat. In Menu -> Dashboard is nu een vak bijgekomen met allerlei gegevens over je parkeerplaats: de afstand tot daar en het uur dat je de wagen moet opgehaald

Tip: Bij ondergrondse parkings zal de GPS niet werken. Daarom is het aangewezen om bij de ingang van die parking de parkeerplek te activeren. Tip: Bij grote parkings is het soms een probleem om de auto terug te vinden. Welk verdiep? Welke sector? Welk nummer? Hier kan de plug-in Audio/video-notities van pas komen. Neem een audioboodschap (of een foto) en noteer het verdiep, de sector en/of het nummer. Je kunt deze boodschap bij de terugkeer beluisteren (bekijken). Als je in Menu –> Configureer scherm – [Widgets Rechter Kolom] -> Parkeren -> Toon kiest dan zie je in de rechter kolom steeds de afstand tot je parkeerplaats. Als je de weg naar je auto wil starten ga je naar Menu -> Dashboard daar selecteer je, Parkeerplaats of Parkeertijd beperkt tot ….. afhankelijk van ‘type parkeerplaats’. Nu zie je op de kaart de plaats waar uw voortuig staat, druk op het symbool: . In het volgende scherm kies je welk vervoermiddel je wenst te gebruiken (auto, fiets of voetganger) en druk daarna op . Om een parkeerplaats te wissen ga je naar Menu -> Dashboard en wis daar de Parkeerplaats en eventueel ook de Huidige route. Wil je alles wissen i.v.m. je parkeerplaats dan moet deze op twee plaatsen gewist worden nl. in Dashboard en in Routepunt(en).

5.11.9

AFSTAND METEN & ROUTE PLANNEN

Deze plug-in biedt u de mogelijkheid om afstanden, op het kaartscherm, te meten en laat u toe een GPX-Track aan te maken of te bewerken. Om dit hulpprogramma te installeren ga je naar: Menu –> Plugin-manager, (mogelijk scrollen) hier moet je Afstand meten & Route plannen inschakelen, klik hiervoor rechts in het scherm op eigenschappen ( ) en kies Inschakelen. Om nu vanuit het kaartscherm het symbool Afstandmeting ( ) zichtbaar te maken moet je ook nog in Menu –> Configureer scherm -> [Widgets Rechter Kolom] -> Afstandsmeting activeren, je kunt daar ook nog kiezen voor Inklappen. (de optie al of niet tonen). Als je de afstand tussen twee punten wilt meten, druk je op het symbool in de rechter bovenhoek van het kaartscherm (

)

Nu kom je in een menu waar je kunt kiezen tussen Begin met bewerken of Open bestaand GPXbestand. Omdat we de afstand tussen twee punten willen weten kiezen we voor Begin met bewerken. Nu krijg je een menu met wat uitleg. Klik op OK. 33

Plaats een eerste punt door op de gewenste plaats op het kaartscherm te tikken. Tik nu op het tweede punt. Nu zie je een oranje lijn die de beide punten met een rechte lijn verbindt. De afstand wordt automatisch berekend en getoond na het symbool van Afstandmeten in de rechter bovenhoek. Let op: De getoonde afstand is de afstand in vogelvlucht tussen die twee punten. De wegen worden dus niet noodzakelijk gevolgd. Tip: met Afstandsmeten & Route plannen kan je ook GPX-tracks maken en bewerken (Zie pagina 40)

5.11.10

TOEGANKELIJKHEID

Maakt de toegankelijkheidsopties van uw toestel beschikbaar in OsmAnd. Het vergemakkelijkt o.a. het aanpassen van de spreeksnelheid, het configureren van D-pad scherm navigatie door gebruik van een trackbal voor zorgregeling of het gebruiken van tekst-naar-spraak opties voor het automatisch aankondigen van uw positie.

5.11.11

OPENSTREETMAP BEWERKEN

De plug-in OpenStreetMap bewerken laat u toe bij te dragen aan de OSM-gemeenschap met als doel een wereldkaart te creëren die up-to-date en voor iedereen vrij toegankelijk is. Ga naar Menu –> Plugin-manager en schakel Online kaarten en OpenStreetMap bewerken in. Keer terug naar Menu -> Kaart instellen –> (Toon) en zet de schakelaar OSM-Opmerkingen (online) op ON. Je moet eveneens geregistreerd zijn op openstreetmap.com om wijzigingen te kunnen aanbrengen. Surf naar: HTTPS://WWW.OPENSTREETMAP.ORG/USER/NEW E-mailadres ingeven E-mailadres bevestigen Weergavenaam: Dit is de naam die getoond wordt bij de bewerkingen die jij uitvoert. Wachtwoord: zelf te kiezen Wachtwoord bevestigen: zelfde wachtwoord inbrengen. Klik op registreren. Je ontvangt een email om je registratie te bevestigen. Geregistreerd? Ga naar Menu –> Instellingen –> (Plugins) –> OpenStreetMap bewerken, klik op OpenStreetMap loginnaam en wachtwoord. Geef je OSM gebruikersnaam en wachtwoord. Klik op OK. OSM-Interessepunt aanmaken. Deze plug-in laat je toe om nieuwe interessepunten op de kaart te creëren, de zogenoemde POI. Een nieuw geopende zaak in uw buurt? Voeg het toe aan de kaart! Uw favoriete bestemming staat niet op de kaart? Voeg het binnen enkele seconden toe. Ook, als je eigenaar bent van een zaak, kan je het onmiddellijk op de kaart zetten, en heeft het voordeel dat zo iedereen u gemakkelijk kan vinden. Lang drukken op de juiste plaats op de kaart, klik op eigenschappen ( ) en in het volgende menu kan je kiezen voor : OSM-Interessepunt aanmaken. Via het tabblad BASIS kun je dat interessepunt definiëren: naam, adres, enz. Maar je kunt ook een categorie kiezen. Klik op het symbool: en je krijgt een hoofdindeling van mogelijke interessepunten: Dienst, Eten, Financieel, Gezondheidszorg, enz. Kies er één categorie uit en die zal verschijnen achter het symbool. Klik nu op het uitvouw-driehoekje () achter die categorie en je vindt een hele lijst van mogelijke POI's. Kies voor OPSLAAN. Nu kan je het interessepunt Uploaden of Verwijderen. 34

Tip: Als je geen internetverbinding hebt op dat ogenblik dan kan dat later nog gebeuren via: Menu -> Mijn Plaatsen -> Osm Wijzingingen. Wie ervaring heeft in OpenStreetMap kan kiezen voor GEAVANCEERD. Je krijgt al onmiddellijk de mogelijkheid om een naam en een amenity (faciliteit) in te vullen. Maar je kunt ook nog meerdere Tags (labels) telkens met een Value (waarde) toevoegen. OSM-Opmerking aanmaken Je kunt een opgenomen track aan OpenStreetMap toevoegen, ga naar Menu –> Mijn Plaatsen –> GPXTracks en open de lijst met de betreffende track. Klik op rechts van de track en kies in het menu: ( ) Export naar OSM.

5.11.12

OSMAND FOUT-OPSPORING EN ONTWIKKELING

Deze plug-in toont de instellingen voor ontwikkel- en debug-opties, zoals route, test en simulatie, schermweergave-prestaties, en spraaksturing. Deze instellingen zijn bedoeld voor programmeurs die OsmAnd willen verbeteren en zijn niet nodig voor normaal gebruik. Tip: Als je de nightly versie gebruikt en je schakelt deze plug-in in dan komt er in het menu (meestal) een onderwerp bij:  Builds. Hiermee kan je gemakkelijk de laatste nightly-versie downloaden. Sommige plug-ins (OsMo, Audio/Video-Notities, Afstand meten & Route plannen) hebben ter ondersteuning een extra widget, op het kaartscherm.

5.12 INSTELLINGEN In dit hoofdstuk kun je het programma aanpassen aan je wensen. Alle mogelijkheden worden, in het programma, verklaard (in het Nederlands). Neem rustig de tijd om ze allemaal door te nemen. Tip: Merk op dat bij veel instellingen al een voorkeuze ingesteld is. Bij twijfel laat je best die voorkeuze staan.

6 GPX-TRACKS EN OSMAND Een Navigatieprogramma (OsmAnd) en goede kaarten (OSM) zijn onontbeerlijk om je weg te vinden. Maar ook GPX-tracks zijn een belangrijk onderdeel zeker voor fietsers en wandelaars. OsmAnd biedt niet alleen de mogelijkheid om een GPX-track te volgen maar ook verschillende manieren om er een te maken. Je kunt natuurlijk GPX-tracks downloaden van het internet of verkrijgen via vrienden, verenigingen, VVV kantoren, samenstellen via knooppunten, enz. Maar het is toch gemakkelijk als je zelf een GPXtrack kan maken, of aanpassen, naar eigen wens. OsmAnd biedt die mogelijkheid en zelfs op vier verschillende manieren. Tip: Onze voorkeur gaat naar Opnemen en Routeaanwijzingen.

6.1

OPNEMEN.

De gemakkelijkste manier is de track opnemen terwijl je wandelt of fietst. OsmAnd biedt natuurlijk die mogelijkheid. Zorg dat de plugin GPX-track opnemen ingeschakeld is. (zie pagina 30). Zie ook pagina 10. Het voordeel van opnemen is dat het gemakkelijk is, je moet immers slechts ĂŠĂŠn knopje indrukken en na de tocht bewaren. Het nadeel is dat er wel wat afwijkingen zijn omdat de GPS ontvangst niet altijd even goed is. Bij de projectie van de track op de kaart zal je, bij uitvergroting, zien dat het meestal een gekartelde lijn is die dan eens links en dan weer rechts van de eigenlijke weg loopt. Daardoor zal de totale afstand meestal iets groter zijn dan een track die nauwkeurig op de weg is uitgelijnd.

6.2

MARKEERVLAGGETJES

* Kies een profiel: auto, fiets of voetganger. Zorg ervoor dat er geen route actief is. Wis alle bestaande markeervlaggetjes en routepunten. * Maak een Markeervlag door lang op de gewenste plaats op de kaart te klikken. * Klik op het symbool voor markeervlaggetje ( ). Er verschijnt een gekleurd driehoekig vlagje op het scherm. * Zet nu de volgende vlaggetjes op dezelfde manier zo, dat alleen de door u gekozen weg kan gevolgd worden. Dus in elke bocht en telkens een stukje na een afslag. Hoe meer vlagjes je zet, hoe groter de kans is dat je de gewenste track krijgt. * Als je in Menu -> Configureer scherm -> Resterende onderdelen -> Markeervlaggetjes gekozen hebt voor bovenaan het scherm zie je nu de twee eerste markeervlaggetjes bovenaan met rechts van het eerste vlaggetje drie puntjes ( ). Klik hier op. Je krijgt nu een overzicht van de markeervlaggetjes. Wacht eventueel tot het programma de adressen van de markeervlaggetjes ingevuld heeft. * Klik op het symbool ( schijnt.

) tot er achter elke naam van de markeervlaggetjes het symbool (

* Door op het symbool

te klikken en te schuiven kun je de markeervlaggetjes verplaatsen.

) ver-

* Door achter Actieve markeervlaggetjes op het symbool te klikken kun je de volgorde omkeren, de markeervlaggetjes wissen ( ), of een GPX-track bewaren. (alleen de markeervlaggetjes worden bewaard, geen route) * Klik rechts boven die lijst op het witte pijltje in een blauwe cirkel: de startknop: (

* Nu zie je voor de Actieve markeervlaggetjes een selectiebox staan. Kies voor SELECTEER ALLES of vink de markeervlaggetjes aan die je in je route wil opnemen. Huidige Positie niet aanvinken. Nu worden de markeervlaggetjes door een rode rechte lijn verbonden. De vlagjes worden dus in vogelvlucht verbonden. * Druk nu op het symbool voor Routebeschrijving ( ) dat in de plaats van de startknop gekomen is. Nu wordt de weg tussen de markeervlaggetjes gevolgd. * Druk op de startknop (

) om de navigatie te beginnen.

* Je kunt de track bewaren of delen door in het Dashboard achter Huidige route op INFO te klikken. Je ziet nu de volledige beschrijving van de route en die kan je, bewaren of delen: . ( laat je toe een PDF bestand te maken!) * Daarna kun je deze track terugvinden op Menu -> Mijn Plaatsen -> GPX-tracks -> + of met bestandsbeheer (of iets dergelijks) op MicroSD -> Android -> data -> net.OsmAnd.plus -> files -> tracks -> map markers of (+)

6.3

ROUTEAANWIJZINGEN

* Kies een profiel: auto, fiets of voetganger. Zorg ervoor dat er geen route actief is. Wis alle bestaande markeervlaggetjes en routepunten. Het programma zal een weg kiezen die aangepast is aan het gekozen profiel. * Klik lang op je vertrekpunt, op de kaart, en selecteer rechts beneden: en kies: Routebeschrijving vanaf. * Keer terug naar het menu Routebeschrijving ( kaart.

), selecteer Naar: en kies voor Selecteer op de

* Klik weer ergens lang op het scherm en klik op en je kunt kiezen tussen: * Bestemming vervangen * Als Eindbestemming toevoegen: dit maakt van de vorige bestemming een tussenpunt. * Als eerste Tussenpunt toevoegen * Als laatste tussenpunt toevoegen. Kies voor: Als Eindbestemming toevoegen. * Als je een punt tussen twee tussenpunten wil toevoegen kun je op dezelfde manier een eerste tussenpunt toevoegen. In eerste instantie kan dat voor een warboel zorgren maar die kan je verbeteren door de tussenpunten opnieuw te klasseren. Klik in het menu van de Routebeschrijving op de zwarte vlag ( ) en je krijgt een overzicht van de tussenpunten. Klik op achter het tussenpunt dat je wilt verplaatsen. Je hebt keuze tussen: omhoog, omlaag en verwijder. Probeer ook eens Sorteer kortste afstand. Dat zal de tussenpunten verbinden met de kortst mogelijke weg. 38

Tip: met tussenpunten kan je het programma verplichten de weg te kiezen die je zelf wilt * Als de route naar wens is zal je die waarschijnlijk willen bewaren voor later gebruik. Ga naar Menu > Dashboard -> Huidige route -> Info. Je ziet nu een beschrijving van de route en rechts boven zie je drie symbolen: . Kies hier voor het tweede symbool: , geef de track eventueel een andere naam. Je kunt die track terug oproepen met: Menu -> Mijn plaatsen -> GPX-tracks -> + . Als je de track, buiten OsmAnd wilt gebruiken dan kan je die vinden op de MicroSD kaart -> Android -> data > net.OsmAnd.plus -> files -> tracks. Tip: Zodra de track opgeslagen is kun je best alle routepunten wissen. Activeer Routewaanwijzingen ( ) -> Routepunten ( ) -> Routepunten eigenschappen ( ) -> Klik nu op X achter elk routepunt en tot slot op Stop Navigatie.

6.4

AFSTANDSMETEN & ROUTEPLANNING

Wie al gewerkt heeft met Garmin kent waarschijnlijk het programma MapSource of BaseCamp. Met die programma's kun je een GPX-track maken. Op een gelijkaardige manier kan je dat ook met Afstandmeten & Routeplanning. Merk op dat deze plugin de punten die je plaats met een rechte lijn zal verbinden. Het programma houdt geen rekening met bochten in de weg. Het is dus uw verantwoordelijkheid om zoveel mogelijk punten te plaatsen, zeker op plaatsen waar de weg niet recht is. * Zorg dat in Menu -> Plugin-manager -> Afstand meten & Route plannen ingeschakeld is. * Zorg dat bij Menu -> Configureer scherm -> Widget Rechter Kolom -> Afstandsmeting ingeschakeld is. * Wis eventueel een actieve route, routepunten en markeervlaggetjes. * Klik op het symbool klik OK.

in de rechter kolom. Kies voor Begin met bewerken, lees de instructies en

* Klik nu kort op het scherm waar je de track wil laten vertrekken. Tip: Als je nu het bericht krijgt: Geen bestemming ingesteld kan het zijn dat een programma zoals Clean Master de boosdoener is. Je kunt dat voorkomen door in Android -> instellingen -> Toegankelijkheid -> Services -> Clean Master -> Uit. Je kunt ook de plugin Toegankelijkheid in OsmAnd uitschakelen. * Op de plaats waar je geklikt hebt staat nu het symbool:

* Klik op een tweede plaats. Ook daar verschijnt nu het symbool en de twee symbolen worden verbonden door een oranje lijn. In de rechter kolom op het scherm verschijnt achter het meetsymbool ( ) de afstand tussen die twee symbolen. Let op het is de afstand in vogelvlucht, als je dus wil dat een weg gevolgd wordt dan moet je aan elke bocht een punt zetten. * Als je een derde punt zet zie je in de rechter kolom de totale afstand. Zet verder punten tot de hele track klaar is. Je kunt eventueel het eindpunt onmiddellijk naast het vertrekpunt zetten. * Als je klaar bent klik je in de rechterkolom terug op het symbool: . Kies voor Opslaan als GPXtrack, kies een naam en druk op OK. Klik eventueel nog eens op het symbool en kies voor Wis alle punten. * Je kunt de track terugvinden met: Menu -> Mijn Plaatsen -> GPX-tracks -> + of met Menu -> Dashboard -> GPX-track -> Toon alles -> GPX Track -> + of op de MicroSD -> Android -> data -> net.OsmAnd.plus -> files -> tracks ->

7 OSMAND EN OSM Het succes van OsmAnd hangt voor een groot deel af van de nauwkeurigheid en de volledigheid van de kaarten van OSM. Geen wonder dus dat de makers van OsmAnd hun uiterste best doen om hun gebruikers aan te sporen om te helpen de kaart van OSM zo volledig en juist mogelijk te maken. Dat kan door rechtstreeks fouten of interessepunten aan te duiden maar ook bij heel uitgebreide bewerkingen heeft OsmAnd zijn nut.

7.1

RECHTSTREEKS MET OSMAND BEWERKEN.

OsmAnd biedt de mogelijkheid om rechtstreeks interessepunten toe te voegen aan de kaart van OSM. Ook kunnen onjuistheden vermeld worden. Zie pagina 34. Als je een GPX-track opgenomen hebt tijdens een wandeling dan kan je die uploaden naar OSM. Zeker in gebieden waar de GPS ontvangst niet zo goed is (bossen bijvoorbeeld) kan dit helpen bij het tekenen van wandelpaden, fietswegen en zelfs gewone wegen. Dat uploaden gaat, als je een internetverbinding hebt via: Menu -> Plugin-manager -> OpenStreetMap bewerken -> -> Instellingen -> Lokaal opgeslagen OSM-interessepunten/Opmerkingen -> GPX-tracks -> kies de gewenste track -> .

7.2

ONRECHTSTREEKS BEWERKEN.

De vorige paragraaf gaf al enkele mogelijkheden maar als je echt wil bijdragen tot de ontwikkeling van OSM raden we toch aan om een meer gespecialiseerd programma te leren en te gebruiken. JOSM is zo'n programma. Het is niet zo gemakkelijk maar het heeft enorme mogelijkheden. Wie JOSM te ingewikkeld vindt kan het ook eens proberen met Potlach of iD editor. Eerst moet je natuurlijk op pad om te kijken wat je wilt opnemen in de database. En hier komt de plugin Audio/video notitie van pas. Zorg dat de plugin Audio/Video-Notities ingesteld is: Menu -> Plugin-Manager -> Audio/VideoNotities. Om de plugin op het scherm zichtbaar te maken: Menu -> Configureer scherm -> Widget Rechter Kolom -> Audio/Video-Notities -> Aan. Nu kun je nog uw voorkeur ingeven via: Menu -> Instellingen -> Audio/Video-Notities. Kies voor een Standaard widget-actie. Kies bijvoorbeeld: Altijd vragen. Dit heeft het voordeel dat je telkens kan kiezen wat de beste methode is. De ene keer zal een audio-opname het beste zijn een andere keer een foto. Veronderstel dat je de breedte, het oppervlak, de snelheid van een weg wil opnemen. Dan is een audio-opname prima bruikbaar, voor de naam van een straat of stille weg is een foto waarschijnlijk beter omdat dit schrijffouten kan beperken. Uiteindelijk zal je zelf wel uitmaken wat voor u het gemakkelijkste is. Best neem je ook de track op. Dus moet je Menu -> Plugin-manager -> GPX-track opnemen activeren en ook Menu -> Configureer scherm -> Widgets Rechter Kolom -> Audio/Video-Notities -> Aan. Vergeet, bij het vertrek, niet op de knop voor GPX te klikken zodat hij rood ( ) wordt. Als je nu een notitie wil noteren (je locatie moet gevonden zijn!) klik je op het symbool voor Start. Als je keuze was Altijd vragen zal dat symbool een fototoestel ( ) zijn. Kies je voor Audio-opname dan zal het symbool veranderen in , kies je voor Foto-opname dan kom je direct in foto-modus. In het eerste geval spreek je de gewenste boodschap in en klikt op de knop . De opname stopt en op het scherm verschijnt een symbool: . Heb je gekozen voor een foto dan maak je de foto. Een voorbeeld komt op het scherm en hier moet je op OK klikken. Op het scherm staat nu het symbool: ( ). 41

Kies je voor Video dan begint de opname direct tot je op stop drukt. Op het scherm staat dan het symbool ( ). Als stopt met je route moet je de track bewaren. Dat gebeurt door op de knop , die voor de afgelegde afstand staat te klikken en vervolgens voor Huidige GPX-track opslaan te kiezen. De track wordt opgeslagen met op de plaats van de opnames/notities een waypoint met, automatisch, een willekeurige naam. De track met waypoints vindt je op de SD-kaart -> Android -> data -> net.OsmAnd.plus -> files -> tracks -> rec. De opnames, zowel audio, foto en video, vindt je op de SD-kaart -> Android -> data -> net.OsmAnd.plus -> files -> avnotes. De notities staan in de volgorde van opname. Zo kan je ook gemakkelijk hun plaats vinden als je de track, op het scherm volgt van het begin tot het einde. Maar OsmAnd biedt nog meer. Met enkele voorbeelden wordt dat duidelijk. Veronderstel dat je wandel- of fietsknooppunten wil opnemen. Niets is zo frustrerend als thuis vast te stellen dat die knooppunten al gemapt zijn. OsmAnd kan je de al ingebrachte knooppunten laten zien. Zie de tip in het hoofdstuk over interessepunten op pagina 16. Je kunt een eigen filter maken met die dingen in die je normaal mapt. Bij mij zijn dat bijvoorbeeld: kapelletjes, wegkruisen, apothekers, cafĂŠ's, restaurants, .... Dank zij de filter zie je wat al ingevuld is en doe je geen dubbel werk. Hetzelfde kan je tegenkomen als je het wegoppervlak wil inbrengen. Hoe weet je immers of dat, voor die weg, al gedaan is. Ook hier komt OsmAnd ter hulp. In Menu -> Kaart instellen -> Kaart weergave -> Details -> Wegoppervlak tonen activeren. Daar kan je ook de toegangsbeperkingen, Straatverlichting, Osm-kaart(fixme), enz. instellen. In Menu -> Hulp -> Legenda kom je te weten hoe die wegen op de kaart te herkennen zijn. Dit zijn maar een paar voorbeelden maar zo zijn er nog wel wat instellingen te bedenken.

8 INDEX Aanwijzingen, 13 Adres, 13, 16, 17 Afstand meten & Route plannen, 30, 33, 35 Audio/video-notities, 32 Bestemming, 13 Configureer dashboard, 9 Configureer scherm, 25, 30, 33, 37 CoĂśrdinaten, 14, 17 Dashboard, 10, 13, 15, 32, 33 Eigen filter, 16, 17, 22 Externe opslag, 7 Favoriet, 13, 17, 19 Favorieten, 16, 17, 18, 19, 22 Geschiedenis, 18 Gesproken navigatie, 15 GPS, 6 GPX-tracks, 10, 19, 34, 37, 38, 39, 40, 41 Gratis versie, 6, 26, 28 Hoogtelijnen, 8, 30, 31 Huidige positie, 15, 16 Instellingen, 13, 15, 36 Interessepunt, 14, 16, 22, 34 Interessepunten, 16 Kaart instellen, 22, 31, 32 Kaartbeheer, 26 Kaartweergave, 23 Locatie, 16, 17, 21, 32 Locatieservices, 13 Markeervlaggetje, 12, 13, 37 Markeervlaggetjes, 12, 37 Menu, 9, 15, 26, 35 Mijn Routes, 15 Nautische kaartweergave, 31

Navigatie, 15 Navigatie-instellingen, 15 Nightly versie, 6, 35 Offline, 6 Offline kaarten, 28 Online kaarten, 28 Openbaar Vervoer, 24 Openstreetmap, 6 OpenStreetMap, 5, 6, 24, 30, 34, 35, 41 Opslagmap, 7 OSM, 6, 20, 23, 29, 30, 34, 35 OSM live, 29 OsmAnd, 5, 6, 7, 8, 15, 16, 19, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 32, 34, 35, 37, 39, 41 OsmAnd Maps Creator, 27 OsMo, 30 Overlay-kaart, 22 Parkeerplaats, 13, 32, 33 Plugins, 21 ReliĂŤfschaduwkaarten, 8, 23, 31 Routebeschrijving, 13, 15, 38 Routepunten, 13, 14 Ski kaartweergave, 32 Spoor registreren, 30 Tegelkaarten, 26 Tekst-naar-spraak, 28, 34 Tip, 6, 7, 8, 9, 10, 12, 13, 15, 16, 17, 18, 24, 25, 26, 27, 28, 30, 31, 33, 34, 35, 36, 37, 39, 40 TTS, 8, 28 Updates, 28 Wegenkaart, 27 Wereld-overzichtskaart, 27 Zoeken, 16