ensan va khoda

‫اﻧ ﺴﺎنو ﺧﺪا‬

‫‪١‬‬

‫ّﺣﯿ ﻢ‬ ‫ِ‬ ‫ِ اﻟﺮ‬ ‫ﱠ‬ ‫َ‬ ‫ﱠﺣْﻤ ﻦ‬ ‫ِا ﷲ اﻟﺮ‬ ‫ِ ﺴْ ﻢ‬ ‫ﺑ‬ ‫ﻜ ﻲ از ﻣﺎﻧﺪ ﮔﺎ رﺗ ﺮﯾﻦآﺛﺎ ر ي ﻛﻪ از ﺳ ﺮدا ر ﭘ ﺮاﻓﺘ ﺨﺎ ر ا ﺳﻼم‪ ،‬ﻋﺎ ر ف‬ ‫ﯾ‬ ‫ﻋﺎﺷﻖ‪ ،‬ﻣﺠﺎﻫﺪ ﻣ ﺨﻠ ﺺ و ﻣﻌﻠﻢ ﻣﺘﻌﻬﺪﺷﻬﯿﺪ دﻛﺘ ﺮ ﻣ ﺼﻄﻔ ﻲ ﭼﻤ ﺮانﺑﺠﺎ ي‬ ‫ﻣﺎﻧﺪه ﯾ ﻚ دو ره ﺳ ﺨﻨ ﺮاﻧ ﻲ ﻋﻠﻤ ﻲ و ﻋ ﺮﻓﺎﻧ ﻲ د ر ﻛﺎﻧ ﻮن ﺗ ﻮﺣﯿﺪ د ر اﯾﺎم ﻣﺎه‬ ‫ﻣﺒﺎ ر ك رﻣ ﻀﺎن ﺳﺎل ‪ ١٣٥٩‬ﻣ ﻲﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻛﻪ ﭼﺎ ر ﺳ ﺨﻨ ﺮاﻧ ﻲآن د ر اﯾﻦ ﻛﺘﺎ ب‪،‬‬ ‫ﭘ ﺲ از ﺣ ﻚ و ا ﺻﻼﺣ ﻲ ﻛﻪ ﻻزﻣﻪ ﺗﺒﺪﯾ ﻞ ﮔﻔﺘﺎ رﺑﻪ ﻧ ﻮﺷﺘﺎ ر ا ﺳ ﺖ ﺗﻨﻈﯿﻢ و‬ ‫ﻟ ﺐ و ﺳ ﺨﻨ ﺮاﻧ ﻲﻫﺎ‬ ‫ا راﺋﻪ ﻣ ﻲ ﮔ ﺮدد و ﺳﻌ ﻲ ﺷﺪه ا ﺳ ﺖ د ر ا ﺻ ﻞ ﻣﻄﺎ‬ ‫ﻜﺎن ﻛﻤﺘ ﺮﯾﻦ ﺗﻐﯿﯿ ﺮ داده ﺷ ﻮد‪ .‬ﺑﺎﯾ ﺴﺘ ﻲ ﺗ ﻮﺟﻪ داﺷ ﺖ ﻛﻪ ا ﮔ ﺮ آن‬ ‫ﺣﺘ ﻲاﻻﻣ‬ ‫ﻟ ﺐ را‬ ‫ﻋﺎ ر ف ﻣﺠﺎﻫﺪ‪،‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮآن داﺷ ﺖ و ﻓ ﺮ ﺻ ﺖآن را ﻣ ﻲﯾﺎﻓ ﺖ ﻛﻪ اﯾﻦ ﻣﻄﺎ‬ ‫ﻜ ﻞ ﻣ ﻲﯾﺎﻓ ﺖ‬ ‫ﺑﺎ ﻗﻠﻢﺷﯿ ﻮا ي ﺧ ﻮدﺑﻨ ﮕﺎ رد‪ ،‬ﻛﺘﺎﺑ ﻲﺑ ﺲ زﯾﺒﺎﺗ ﺮ از ﻣﺘﻦ ﺣﺎ ﺿ ﺮﺷ‬ ‫ﻟ ﺐ‪،‬ﺷﯿ ﺮﯾﻨ ﻲ و زﯾﺒﺎﺋ ﻲ رو شﺑﯿﺎن وﻧﺤﻮه‬ ‫ﻟ ﻲ اﻫﻤﯿ ﺖ ﻣﻄﺎ‬ ‫و ﺗﻘﺪﯾﻢ ﻣ ﻲﺷﺪ؛ و‬ ‫ا ﺳﺘﺪﻻلﺑﻪ ﺣﺪ ي ﺟﺎذ ب ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻣ ﻲﺗ ﻮاﻧﺪ د رﻧ ﻮع ﺧ ﻮد ﻛﺘﺎﺑ ﻲﺑ ﺲ ا رزﻧﺪه‪،‬‬ ‫ﻟ ﺐوﻧﻤ ﻮﻧﻪﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻣ ﻮ ﺿ ﻮﻋﺎﺗ ﻲﺑ ﺲ ﻣﻬﻢ راﺑﺎ زﺑﺎنوﺑﯿﺎنِ ﻋﻠﻤ ﻲِ‬ ‫ﻣﻔﯿﺪ‪ ،‬ﺟﺎ‬ ‫ﻟ ﻲ روﺷﻦوﻗﺎﻃﻊ ﻣﻄ ﺮح ﻣ ﻲ ﺳﺎزد‪.‬‬ ‫ﺳﺎدهو ا ﺳﺘﺪﻻ‬ ‫ﺎز ﻣﻬﻤﺘ ﺮﯾﻦ ﻣ ﺴﺎﺋﻠ ﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﯿ ﺸﻪ ذﻫﻦ اﻧ ﺴﺎن ﺟ ﺴﺘﺠ ﻮ ﮔ ﺮ راﺑﻪ ﺧ ﻮد‬ ‫ﻜﻦ ا ﺳ ﺖ‬ ‫ﻣ ﺸﻐ ﻮل ﻣ ﻲدا رد‪ ،‬ﻣ ﻮ ﺿ ﻮعﺷﻨﺎﺧ ﺖ ﺧﺪا ﺳ ﺖ ﻛﻪ د ر ﻋﯿﻦ ﺳﺎد ﮔ ﻲ ﻣﻤ‬ ‫ﻜ ﻞﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ا ﮔ ﺮ اﻧ ﺴﺎن از راه ﺻﺤﯿﺢ ﺧﺪاﺷﻨﺎ ﺳ ﻲ ﻗﺪم د ر اﯾﻦ‬ ‫ﺑ ﺴ ﻲ ﻫﻢ ﻣ ﺸ‬ ‫واد ي ﮔ ﺬا ردﺑﻪﺷﻨﺎﺧﺘ ﻲ ﯾﺎ د رﯾﺎﻓﺘ ﻲ د ر ﺣﺪ ﻋﻘ ﻞ وﺑﯿﻨﺶ ﺧ ﻮد د ﺳ ﺖ ﺧ ﻮاﻫﺪ‬ ‫ﯾﺎﻓ ﺖ و ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ از ﻣ ﺴﯿ ﺮ ﻃﺒﯿﻌ ﻲآن ﻣﻨﺤ ﺮ فﺷ ﻮد‪،‬ﺑﺎ ﻣ ﺴﺌﻠﻪا يﺑ ﺲ ﭘﯿﭽﯿﺪه‬ ‫ﻜﻠ ﻲ ﻋﻈﯿﻢ ﻣ ﻮاﺟﻪ ﺧ ﻮاﻫﺪ ﮔ ﺸ ﺖ ﻛﻪﺑﻪ ﺟ ﺮأ ت ﻣ ﻲﺗ ﻮان ﮔﻔ ﺖ ﺗﺎﻛﻨ ﻮن‬ ‫و ﻣﺸ‬ ‫ﻟﯿ ﻮﻧ ﻲ ﻛﻪ ﻣﻌﺘﻘﺪﺑﻪ اﺛﺒﺎ ت وﺷﻨﺎﺧ ﺖ‬ ‫ﻫﯿ ﭻﯾ ﻚ از ﻓﻼ ﺳﻔﻪ و داﻧ ﺸﻤﻨﺪان و ا ﺳﺘﺪﻻ‬ ‫ﻟ ﻲ از راه ا ﺳﺘﺪﻻل و ﻣﻨﻄﻖﺑ ﻮدهاﻧﺪ ﻧﺘ ﻮاﻧ ﺴﺘﻪاﻧﺪ اﯾﻦ ﻣ ﺴﺌﻠﻪ‬ ‫ذا تﺑﺎ رﯾﺘﻌﺎ‬ ‫ﻜﻪ د ر رﺟ ﻮعﺑﻪ ﻓﻄ ﺮ ت اﻧ ﺴﺎﻧ ﻲ –‬ ‫ﻟﯿ‬ ‫ﺑ ﺴﯿﺎ رﺑﺪﯾﻬ ﻲ را ﺣ ﻞ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ‪ ،‬د ر ﺣﺎ‬ ‫‪٢‬‬

‫ﻓﻄ ﺮ ت ﭘﺎ ك وﺑ ﻲآﻻﯾﺶ و دو ر از ﺗﻌ ﺼ ﺐﻫﺎ و ﭘﯿﺶداو ر يﻫﺎ‪-‬ﺑﻪ ﺧﻮﺑ ﻲ‬ ‫ﻟﻬ ﻲ‬ ‫ﻜ ﺮانﺷﻨﺎﺧ ﺖ ا‬ ‫ﻣ ﻲﺗ ﻮانﺑﻪ ﻗﺪ ر و ﺗ ﻮان و ﻇ ﺮﻓﯿ ﺖ ﺧ ﻮد د ر د رﯾﺎ يﺑﯿ‬ ‫ﻏ ﻮﻃﻪو رﺷﺪ وﺑﻬ ﺮه ﮔ ﺮﻓ ﺖ‪ .‬ﻣﯿﺰان اﯾﻦﺷﻨﺎﺧ ﺖﺑﻪ ﺻﻔﺎ و ﺟﻼ ي د رون‬ ‫ﻜﺎﻣ ﻞ ﻣﻌﻨ ﻮ ي اوﺑ ﺴﺘ ﮕ ﻲ دا رد ﻛﻪ د ر‬ ‫اﻧ ﺴﺎن‪ ،‬ﭘﺎﻛ ﻲ ﻓﻄ ﺮ ت‪ ،‬ﺗﻘ ﺮ بﺑﻪ ا ﷲ و ﺗ‬ ‫ﻟﻬ ﻲ ﻣ ﻲ ر ﺳﺪو د ر اﻧ ﺴﻨﺎﻧ ﻲ دﯾ ﮕ ﺮﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﭼ ﻮﭘﺎﻧ ﻲ‬ ‫اﻧ ﺴﺎﻧ ﻲﺑﻪ ﻣ ﺮﺗﺒﻪﭘﯿﺎﻣﺒ ﺮان ا‬ ‫ﻟ ﻮ ي ﻣﺜﺎل زدهﺷﺪه ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ﻛﻪ د ر دا ﺳﺘﺎن ﻣ ﻮ ﺳ ﻲوﺷﺒﺎن ﻣ ﻮ‬ ‫ﻟ ﺐﺗ ﺮ از ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺷﻨﺎﺧ ﺖ ﻃﺒﯿﻌ ﺖ و آﺛﺎ ر ﺧﻠﻘ ﺖ د ر اﻃ ﺮا ف ﻣﺎ و ﺟﺎ‬ ‫ﻟﯿﻦ ﮔﺎم‬ ‫وح ا ﺳ ﺖ‪ -‬او‬ ‫ﻔ ﺲو ر‬ ‫ﺷﻨﺎﺧ ﺖ ﺧ ﻮد اﻧ ﺴﺎن ‪-‬اﻧ ﺴﺎﻧ ﻲ ﻛﻪ دا را ي ﺟ ﺴﻢ‪،‬ﻧ‬ ‫ﻟ ﻲﺑﻬﺘ ﺮﯾﻦ رو شﺑ ﺮا ي وﺟﺪان وﺷﻨﺎﺧ ﺖ ﺧﺪا د ر ﺣﺪ ﻇ ﺮﻓﯿ ﺖ و ﺗ ﻮانﻫ ﺮ‬ ‫و‬ ‫اﻧ ﺴﺎن ا ﺳ ﺖ‪ ،‬و اﯾﻦ ﻫﻤﺎن روﺷ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﺧﺪا يﺑﺰ ر گ د ر ﻗ ﺮآن ﻛ ﺮﯾﻢﺑﻪ‬ ‫ﻟﻌﻪ و‬ ‫ﻣﺎﻧ ﺸﺎن داده ا ﺳ ﺖ؛ و د ر اﯾﻦ ﻛﺘﺎ بﺑﻪ ﭘﯿ ﺮو ي از رو ش ﻗ ﺮآنﺑﻪ ﻣﻄﺎ‬ ‫ﺗﻌﻤﻖ د ر ﺧ ﺼ ﻮ ﺻﯿﺎ ت د روﻧ ﻲ اﻧ ﺴﺎن و د ﺳ ﺖ ﯾﺎﻓﺘﻦﺑﻪﺷﻨﺎﺧﺘ ﻲ ﻣﻌﻨ ﻮ ي و‬ ‫ﻟﻖ ﭘ ﺮداﺧﺘﻪﺷﺪه ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ﻓﻄ ﺮ ي از ﺧﺪا ي ﺧﺎ‬ ‫وحو ﻋﺎﻟ ﻢ ﻏﯿ ﺐ‬ ‫ولﺑﻪﺑﺤ ﺚ ﺧﺪا‪ ،‬ر‬ ‫ﻔﺘﺎر ا‬ ‫ﺑﻪ ﻃ ﻮ ر ﺧﻼ ﺻﻪ د ر ﮔ‬ ‫ﭘ ﺮداﺧﺘﻪ ﺷﺪه وﺑ ﺮا ي ﺷﻨﺎﺧ ﺖ آﻧﻬﺎ‪ ،‬ﻓﻠ ﺴﻔﻪ ﺷﻨﺎﺧ ﺖ اﻧ ﺴﺎن د ر ﺳﻪ ﻣﺒﻨﺎ ي‬ ‫وح(( ﻣﻄ ﺮح و ﺑﻪ ﻛﻤ ﻚ دو ﭘﺪﯾﺪه ﻣﻬﻢ و روزﻣ ﺮه‬ ‫ﻔ ﺲو ر‬ ‫))ﺟ ﺴﻢ‪ ،‬ﻧ‬ ‫ﻟﻢ ﻏﯿ ﺐ‬ ‫ﻠﻪﭘﺎﺗﻲ(( ﻣ ﻮ ﺿ ﻮع روح و ﻋﺎ‬ ‫ژي ﯾﺎﺗ‬ ‫))ﺧﻮاب(( و ))ﭘﺎرا ﺳﺎﯾﻜﻮﻟﻮ‬ ‫ﺗ ﻮﺟﯿﻪﺷﺪه ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫وم‪ ،‬ﺮو ش ﻗ ﺮآن ﻣﺠﯿﺪ د ر اﺛﺒﺎ ت ﺧﺪا و ﯾﺎ وﺟﺪان ﺧﺪا‪،‬ﺑﻪ‬ ‫ﻔﺘﺎر د‬ ‫د رﮔ‬ ‫ﻃ ﺮﯾﻖﺑﯿﺪا ر ﻛ ﺮدن ﻓﻄ ﺮ ت اﻧ ﺴﺎﻧ ﻲ وﻫ ﺸﺪا ر دادنﺑﻪ او‪،‬ﺑﻪ ا ﺳﺘﻨﺎدآﯾﺎﺗ ﻲ از‬ ‫ﻗ ﺮآن ﻛ ﺮﯾﻢ ﻣ ﻮ ردﺑﺤ ﺚ ﻗ ﺮا ر ﮔ ﺮﻓﺘﻪ و ﻣ ﻮ ﺿ ﻮعﺷﻨﺎﺧ ﺖ ﺧﺪا د ر ﺣﺪ ﻇ ﺮﻓﯿ ﺖ‬ ‫اﻧ ﺴﺎنﻫﺎ ﻛﻪ ﺟﻤﻠ ﮕ ﻲ د ر ﻣﻘﺎﺑ ﻞ ذا ت ﺧﺪا و ﻋﻠﻢ ﺧﺪا ﺻﻔ ﺮ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﻣﻄ ﺮح‬ ‫ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪.‬ﺑﻪ دﻧﺒﺎلآن راهﻫﺎ ي ر ﺳﯿﺪنﺑﻪ ﺣﻘﺎﯾﻖﺑ ﺮ ر ﺳ ﻲ ﻣ ﻲﺷ ﻮد ﻛﻪ ﻋﺒﺎ ر ت‬ ‫ﻞ‪،‬و اﻟﻬﺎمو اﺷﺮاق ا ﺳﺖ‪((.‬ﺑ ﺮا ﺳﺎ س‬ ‫ﻔﻜﺮوﺗﻌﻘ‬ ‫از‪)) :‬ﺣﻮا س ﺧﺎﻣ ﺴﻪ‪،‬ﺗ‬ ‫))ﺣﻮا س ﺧﺎﻣ ﺴﻪ(( ﺑﻪ ﻋﻠ ﻮم ﺗﺠ ﺮﺑ ﻲ و ﻣﺎد ي ﻣ ﻲﺗ ﻮان د ﺳ ﺖ ﯾﺎﻓ ﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﺧﻄﺎﻫﺎ ي زﯾﺎد ي د رآن وﺟ ﻮد داﺷﺘﻪو دا ردوﺑﻪ ﺗﺪ رﯾ ﺞ ﻛﺎﻣ ﻞﺗ ﺮ ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪ .‬و‬ ‫ﻞ((‪،‬ﺑﻪ ﻋﻠﻮم رﯾﺎ ﺿ ﻲ و ﻓﻠ ﺴﻔﻪ و ﻣﻨﻄﻖ ﻣ ﻲﺗ ﻮان‬ ‫ﻔﻜﺮوﺗﻌﻘ‬ ‫ﺑ ﺮا ﺳﺎ س ))ﺗ‬ ‫ﻟﯿﻦ‬ ‫ﻟ ﻲآنﻫﻢ‪ ،‬ﭼﻮن او‬ ‫ر ﺳﯿﺪ‪ ،‬ﻛﻪ ﻣ ﺮﺣﻠﻪا يﺑﺎﻻﺗ ﺮ از ﻋﻠﻮم ﺗﺠ ﺮﺑ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬و‬ ‫ﺳﻨ ﮓ ﺎ ﺳﺎ س آن ﺑ ﺮ ﺗﺠ ﺮﺑﻪ و ﺣ ﻮا س ﺧﺎﻣ ﺴﻪ و ﻧﻬﺎدﻫﺎ ي د روﻧ ﻲ ﻣﺎ‬ ‫ﭘﺎﯾﻪ ﮔ ﺬا ر يﺷﺪه ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﺣﯿﻄﻪ ﺻﺤ ﺖو ﻗﻠﻤ ﺮو يآن ﺗﺎ ﺣﺪ ﻣﻌﯿﻨ ﻲﺑﯿﺶﻧﯿ ﺴ ﺖ‬ ‫و ﻧﻤ ﻲﺗ ﻮاﻧﺪ د ر ﻫﻤﻪﺟﺎ و ﻫﻤﯿ ﺸﻪ ﺛﺎﺑ ﺖ و ﺻﺎدق ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺳﭙ ﺲ ﻣ ﺴﺌﻠﻪ‬ ‫))اﺷﺮاق(( ﻣﻄ ﺮح ﻣ ﻲﺷ ﻮد ﻛﻪﻧ ﻮﻋ ﻲ ﻣﻌ ﺮﻓ ﺖ ﻗﻠﺒ ﻲ ا ﺳ ﺖ و اﻧ ﺴﺎنﺑﻪ ﻗﺪ ر ت‬ ‫وح‪،‬ﻋﺎﻟ ﻢ ﻏﯿ ﺐو ﺧﺪا(( راﺑ ﺸﻨﺎ ﺳﺪو د رﯾﺎﺑﺪ‪.‬‬ ‫اﺷ ﺮاقﻗﺎد ر ا ﺳ ﺖ ))ر‬ ‫‪٣‬‬

‫ﺪ ر ﭘﺎﯾﺎن ﮔﻔﺘﺎ رﺑﻪﺑﺤ ﺚ ﻗﻠﻤ ﺮو ي ﻋﻠﻢ و ﻓﻠ ﺴﻔﻪ‪ ،‬و ﻣ ﻮ ﺿ ﻮع ﯾﺎ ادﻋﺎ ي‬ ‫ﻟ ﺐ ﭘﺎ ﺳﺦ‬ ‫ﻔﻪ(( ﭘ ﺮداﺧﺘﻪﺷﺪه وﺑﺎ ﻣﻨﻄﻘ ﻲ ﺟﺎ‬ ‫ﻠﺴ‬ ‫ﻠﻤﻲ ﺑﻮدن ﯾﻚ ﻓ‬ ‫ﻧﺎ ﺻ ﻮا ب ))ﻋ‬ ‫ﮔﻔﺘﻪﺷﺪه ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ﻟﻬ ﻲ‬ ‫ﻜﺎﺗ ﺐﺑ ﺸ ﺮ ي و ا‬ ‫ﻔﺘﺎر ﺳﻮم‪ ،‬ا ﺻ ﻮل ا ﺳﺎ ﺳ ﻲ ﻣﻬﻤﺘ ﺮﯾﻦ ﻣ‬ ‫درﮔ‬ ‫ﻜﺎﺗ ﺐ ﻣ ﻲﺑﺎﯾ ﺴﺘ ﻲ دا را ي ﺳﻪ ا ﺳﺎ س زﯾ ﺮ‬ ‫ﻟﻌﻪ ﻗ ﺮا ر ﮔ ﺮﻓﺘﻪ ﻛﻪ اﯾﻦ ﻣ‬ ‫ﻣ ﻮ رد ﻣﻄﺎ‬ ‫ﻜﺘﻨ ﺐ ﻋﻨ ﻮان ﻧﻤ ﻮد‪)) .‬ﺎول ﺎ ﺳﺎ س‬ ‫ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺗﺎﺑﻪ ﺗ ﻮان آﻧﻬﺎ راﺑﻪ ﻋﻨ ﻮان ﻣ‬ ‫ﻔﻲ‪ ،‬دوم ﺎ ﺳﺎ س اﻗﺘ ﺼﺎدي و ﺳﻮم ﺎ ﺳﺎ س ﺳﯿﺎ ﺳﻲو ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ(( و ﻫ ﺮ‬ ‫ﻠﺴ‬ ‫ﻓ‬ ‫ﻜﯿ ﻞ ﯾ ﻚ ﺳﯿ ﺴﺘﻢ را‬ ‫ً ﺗﺸ‬ ‫ﻜﺘﺒ ﻲ ﻣﺠﻤ ﻮﻋﻪ اﯾﻦ ﺳﻪ ا ﺳﺎ س ﺑ ﻮده ﻛﻪ ﻣﺠﺘﻤﻌﺎ‬ ‫ﻣ‬ ‫ﻜ ﻲ از اﯾﻦ ﺳﻪ ا ﺳﺎ سﺑﺪون‬ ‫ﻣ ﻲدﻫﻨﺪﺑﻪ ﻧﺤ ﻮ ي ﻛﻪ ﻫﯿ ﭻ ﮔﺎه ﻧﻤ ﻲﺗ ﻮانﺑﻪ ﯾ‬ ‫ﻧ ﮕ ﺮ شﺑﻪ ﺳﺎﯾ ﺮ ا ﺻ ﻮلﻧ ﮕ ﺮﯾ ﺴ ﺖ‪.‬‬ ‫ﻜﺘ ﺐ وﻧﻈﺎم‬ ‫د ر ﭘ ﻲ اﯾﻦﺑ ﺮ ر ﺳ ﻲ‪،‬ﺑﻪﺑﯿﺎن و ﻣﻘﺎ رﻧﻪ و ﻣﻘﺎﯾ ﺴﻪ ﺳﻪ ﻣ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ و ا ﺳﻼم( ﭘ ﺮداﺧﺘﻪﺷﺪه‬ ‫ﻣﻬﻢ ﻣ ﻮﺟ ﻮد د ر دﻧﯿﺎ ي ﻛﻨ ﻮﻧ ﻲ )ﻛﻤ ﻮﻧﯿ ﺴﻢ‪ ،‬ﻛﺎﭘﺘﺎ‬ ‫ا ﺳ ﺖ؛ و اﺑﺘﺪا از دﯾﺪ ﮔﺎه ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ ﯾﺎ ا ﺳﺎ س اول‪ ،‬ﻧﻈﺎمﻫﺎ ي ﻣ ﻮﺟ ﻮد ﻣ ﻮ رد‬ ‫ﺑ ﺮ ر ﺳ ﻲﻗ ﺮا ر ﮔ ﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ‪:‬‬ ‫ﻟ ﺖ ﻣﺎده و ﻧﻔ ﻲ‬ ‫‪ )) -١‬ﻣﻜﺘ ﺐ ﻛﻤﻮﻧﯿ ﺴ ﻢ(( ﻛﻪ ﻣﻌﺘﻘﺪﺑﻪ ا ﺻﺎ‬ ‫ﻣﺎو را’ ﻣﺎده ) ﻣﺎﺗﺮﯾﺎﻟﯿ ﺴ ﻢ( ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ﻟ ﺖ ذﻫﻦ )اﯾﺪهآﻟﯿ ﺴ ﻢ(‬ ‫‪ )) -٢‬ﻣﻜﺘ ﺐ ﻛﺎﭘﺘﺎﻟﯿ ﺴ ﻢ(( ﻛﻪ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻪ ا ﺻﺎ‬ ‫ﺎ ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ﻟﻖ ﻣﺎده و‬ ‫ﻟ ﺖ ﺧﺪا‪ ،‬ﺧﺪا ي ﺧﺎ‬ ‫‪ )) -٣‬ﻣﻜﺘ ﺐ ا ﺳ ﻼم(( ﻛﻪ ﻣﻌﺘﻘﺪﺑﻪ ا ﺻﺎ‬ ‫ذﻫﻦ )رﺋﺎﻟﯿ ﺴ ﻢ( ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ )) ﻣﺎﺗﺮﯾﺎﻟﯿ ﺴ ﻢ(( ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻪ ﺷﻨﺎﺧ ﺖ ﻋﯿﻨ ﻲ ﻣﺎده ﻫ ﺴﺘﻨﺪ و‬ ‫))اﯾﺪهاﻟﯿ ﺴﺖﻫﺎ(( ﻣﻌﺘﻘﺪﺑﻪﺷﻨﺎﺧ ﺖ ذﻫﻨ ﻲ ﻣﺎده و ))ا ﺳ ﻼم(( ﻣﻌﺘﻘﺪﺑﻪ وﺟ ﻮد‬ ‫ﻣﺎده ﻣ ﺴﺘﻘ ﻞ از ذﻫﻦ‪ ،‬ﻛﻪﺷﻨﺎﺧ ﺖآن ذﻫﻨ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ﻜﺘ ﺐ ﻣﺎد ي‬ ‫ﺳﭙ ﺲ ﺑﻪ ﻣ ﺴﺌﻠﻪ ))ﺟﺒﺮو اﺧﺘﯿﺎر(( اﺷﺎ ره ﺷﺪه ﻛﻪ ﻣ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ ﻣﻌﺘﻘﺪﺑﻪ اﺧﺘﯿﺎ ر ﻣﻄﻠﻖ‪ ،‬و‬ ‫ﻜﺘ ﺐ اﯾﺪهآ‬ ‫ﻛﻤ ﻮﻧﯿ ﺴﻢ ﻣﻌﺘﻘﺪﺑﻪ ﺟﺒ ﺮ ﻣﻄﻠﻖ‪ ،‬و ﻣ‬ ‫ﻜﻪ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ ا ﺳﻼم ﻣﻌﺘﻘﺪﺑﻪ ﺟﺒ ﺮﺑﺎ ﺿﺎﻓﻪ اﺧﺘﯿﺎ ر‪ ،‬ﯾﺎﻧﻪ ﺟﺒ ﺮ و ﻧﻪ اﺧﺘﯿﺎ ر‪،‬ﺑﻠ‬ ‫ﻣ‬ ‫ﭼﯿﺰ يﺑﯿﻦ اﯾﻦ دو ا ﺳ ﺖ‪ .‬د ر ﻣ ﻮ ﺿ ﻮع ))ﻧ ﺴﺒﯿﺖ((ﻧﯿﺰﺑﺤ ﺚﺷﺪه ﻛﻪ ﻣﺎدﯾ ﻮن‬ ‫ﻜﺘ ﺐ‬ ‫ﻟﯿ ﺴ ﺖﻫﺎ ﻫﻤﻪﭼﯿﺰ را ﻣﻄﻠﻖ و د ر ﻣ‬ ‫ﻫﻤﻪﭼﯿﺰ راﻧ ﺴﺒ ﻲ ﻣ ﻲداﻧﻨﺪ و اﯾﺪهآ‬ ‫ا ﺳﻼم دﻧﯿﺎ ي ﻣﺎد ي‪،‬ﻧ ﺴﺒ ﻲ‪ ،‬و ﻣﺎو را ي ﻣﺎده‪ ،‬ﻣﻄﻠﻖ ا ﺳ ﺖ‪.‬آﻧ ﮕﺎهﻧﺘﯿﺠﻪﮔﯿ ﺮ ي‬ ‫ﻜﺘ ﺐ ا ﺳﻼم‪ )) ،‬ﻣﻜﺘﺒﻲوا ﺳ ﻄﻪ(( ﻮ ﻣﻌﺘﺪل )ﻧﻪﺷ ﺮﻗ ﻲ وﻧﻪ‬ ‫ﺷﺪه ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻣ‬ ‫ﻏ ﺮﺑ ﻲ( ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ﻟﯿ ﺴﺘ ﻲ ﯾﺎ‬ ‫ﻔﺘﺎر ﭼﻬﺎرم‪ ،‬اﺷﺎ رﺗ ﻲ ﻛ ﻮﺗﺎهﺑﻪﺑ ﺮداﺷ ﺖﻫﺎ ي ﺳ ﻮ ﺳﯿﺎ‬ ‫درﮔ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﺘ ﻲ ﻋﺪها ي ﯾ ﻚﺑﻌﺪﻧ ﮕ ﺮ‪ ،‬از ا ﺳﻼم‪ ،‬ﻛﻪ دا را ي اﺑﻌﺎد ﻣﺘﻌﺪد ي ا ﺳ ﺖ‪،‬‬ ‫ﻛﺎﭘﺘﺎ‬ ‫‪٤‬‬

‫ﻜ ﺮاﻧﻪﺑﺎ ا ﺳﺘﻔﺎده از‬ ‫ﮔ ﺮدﯾﺪه و ﺳﭙ ﺲ ﻣﻨﺤﻨ ﻲ ﺟﺒ ﺮ و اﺧﺘﯿﺎ رﺑﻄ ﺮﯾﻘ ﻲ ﻣﺒﺘ‬ ‫رﯾﺎ ﺿﯿﺎ ت و ﻓﯿﺰﯾ ﻚ ﺗ ﺮ ﺳﯿﻢ و ﻧ ﺸﺎن داده ﺷﺪه ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ اﻧ ﺴﺎن دا را ي‬ ‫ﻜﻪ ﻣ ﻲﺗ ﻮاﻧﺪ از د رﺟﻪﻧﺎزل ﺣﯿ ﻮاﻧﯿ ﺖﺑﻪ د رﺟﺎ ت‬ ‫ﺷ ﺨ ﺼﯿ ﺖ ﺟﺎﻣﺪ يﻧﯿ ﺴ ﺖ‪،‬ﺑﻠ‬ ‫ﻜ ﻮ ت اﻋﻠ ﻲ ﺻﻌ ﻮد ﻧﻤﺎﯾﺪ‪ ،‬و از ﻣ ﺮﺣﻠﻪ ﻧﻔ ﺲ اﻣﺎ ره ﺗﺎ‬ ‫ﻟ ﻲ اﻧ ﺴﺎﻧﯿ ﺖ و ﻣﻠ‬ ‫ﻋﺎ‬ ‫ﻣ ﺮﺣﻠﻪﻧﻔ ﺲ را ﺿﯿﻪﻧ ﻮ ﺳﺎنﻧﻤﺎﯾﺪ‪.‬‬ ‫ﻜﺎﺗ ﺐ )ا ﺳﺎ س اﻗﺘ ﺼﺎدي( ﻣﻄ ﺮح و د ر ﻫ ﺮ ﺳﻪ‬ ‫ﺳﭙ ﺲ ا ﺳﺎ س دوم ﻣ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ‪،‬ﺑﺪﯾﻨ ﮕ ﻮﻧﻪ ﻣ ﻮ ردﺑﺤ ﺚوﺑ ﺮ ر ﺳ ﻲﻗ ﺮا ر ﮔ ﺮﻓﺘﻪ ا ﺳ ﺖ‪:‬‬ ‫ﻣ‬ ‫ﻜﯿ ﺖ‪،‬‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ( ﻛﻪ ﻣﻌﺘﻘﺪﺑﻪآزاد ي ﻣﺎ‬ ‫‪ )) -١‬ﻣﻜﺘ ﺐ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪداري(( )ﻛﺎﭘﺘﺎ‬ ‫ﻟﯿﺪ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻧﻬﺎﯾ ﻲ آن ا ﺳﺘﺜﻤﺎ ر و ا ﺳﺘﻌﻤﺎ ر و ﻇﻠﻢ و‬ ‫ﺗﺠﺎ ر ت و ﺗ ﻮ‬ ‫ﻟﺘ ﻲ اﺟﺘﻤﺎﻋ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ﺑ ﻲﻋﺪا‬ ‫ﻜﯿ ﺖ‪،‬‬ ‫ﻟ‬ ‫‪ )) -٢‬ﻣﻜﺘ ﺐ اﺷﺘﺮاﻛﻲ(( )ﻛﻤ ﻮﻧﯿ ﺴﻢ( ﻛﻪ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻪ ﻧﻔ ﻲ ﻣﺎ‬ ‫ﻟ ﺖ ﻛﺎ ر ﮔ ﺮ ي ﺑﺎ‬ ‫ﻟﯿﺪ آزاد ﺑ ﻮده و ﻫﻤﻪ اﯾﻨﻬﺎ را ﺑﺪ ﺳ ﺖ دو‬ ‫ﺗﺠﺎ ر ت و ﺗ ﻮ‬ ‫ﻟﺘ ﻲ‬ ‫ﻜﺘﺎﺗ ﻮ ر ي دو‬ ‫ًﺑﻪ ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪدا ر ي و دﯾ‬ ‫اﺧﺘﯿﺎ را ت ﺗﺎم ﻣ ﻲ ﺳﭙﺎ رد ﻛﻪ ﻧﻬﺎﯾﺘﺎ‬ ‫ﻣ ﻲاﻧﺠﺎﻣﺪ‪.‬‬ ‫ﻜﯿ ﺖ ا ﺻﻠ ﻲﺑﺎ ﺧﺪا ﺳ ﺖ و اﻧ ﺴﺎنﻫﺎ‬ ‫ﻟ‬ ‫‪ )) -٣‬ﻣﻜﺘ ﺐ ا ﺳ ﻼم(( ﻛﻪ د رآن ﻣﺎ‬ ‫ﻜﯿ ﺖ را ﻣﻄﺎﺑﻖﺷ ﺮاﯾﻂ زﻣﺎن و‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﻨﺪه ﯾﺎ وﻛﯿ ﻞ ﺧﺪا ﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬و ﺣﺪود ﻣﺎ‬ ‫ﻜ ﻮﻣ ﺖ ا ﺳﻼﻣ ﻲ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮ‬ ‫ﻜﺎن ﻣﺠﺘﻬﺪﯾﻦ و ﻣﺘ ﺨ ﺼ ﺼﯿﻦ ﻓﻦ و ﺣ‬ ‫ﻣ‬ ‫ﻟ ﻚ ا ﺳ ﺖ اﺟﺎزهﻧﺪا رد ا ﺳ ﺮا فﻧﻤﺎﯾﺪ‪،‬‬ ‫ً ﻣﺎ‬ ‫ﻣ ﻮازﯾﻦ ا ﺳﻼﻣ ﻲ‪ ،‬اﻧ ﺴﺎﻧ ﻲ ﻛﻪ ﻇﺎﻫ ﺮا‬ ‫ﺣﺘ ﻲ ا ﮔ ﺮﻫﻤﻪ ﺣﻘ ﻮقﻗﺎﻧ ﻮﻧ ﻲ ﻣﺎل ﺧ ﻮد را ﭘ ﺮداﺧﺘﻪﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫وﻗ ﻒ(( اﺷﺎ رهﺷﺪه ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﻟ ﺐ ))‬ ‫د ر ﭘﺎاﯾﻦﺑﺤ ﺚ‪،‬ﺑ ﺴﯿﺎ ر ﻣﻬﻢ و ﺟﺎ‬ ‫ﻜﯿ ﺖ د ر‬ ‫ﻟ‬ ‫وﺷﻲ زﯾﺒﺎ و ﻣﻌﻘ ﻮلﺑﻪ ﺗﻌﺪﯾ ﻞ ﺛ ﺮو ت و ﻣﺎ‬ ‫ﭼ ﮕ ﻮﻧﻪ ﻣ ﻲﺗ ﻮانﺑﻪ ﺮ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ ا ﺳﻼم ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﻪ ا ﺳﻼﻣ ﻲ ﭘ ﺮداﺧ ﺖ‪ ،‬ﻛﻪ اﯾﻦوﯾﮋه ﮔ ﻲ از ﻣﻔﺎﺧ ﺮ ﻣ‬ ‫ﺑﻌﺪ از ))ا ﺳﺎ س اﻗﺘ ﺼﺎد ي((‪،‬ﻧﻮﺑ ﺖﺑﻪﺑ ﺮ ر ﺳ ﻲ ))ا ﺳﺎ س ﺳﯿﺎ ﺳﻲو‬ ‫ﻜﺘ ﺐ ﯾﺎدﺷﺪه ﻣ ﻲ ر ﺳﺪ ﻛﻪ‪:‬‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ(( د ر ﺳﻪ ﻣ‬ ‫ﻜ ﻮﻣ ﺖ‬ ‫‪ -١‬د رﻧﻈﺎم )) ﺳﺮﻣﺎﯾﻪداري(( ﻣﻌﺘﻘﺪﺑﻪ دﻣ ﻮﻛ ﺮا ﺳ ﻲ ﯾﻌﻨ ﻲ ﺣ‬ ‫ﻜ ﻮﻣ ﺖ‬ ‫ًﺑﻪ ﺣ‬ ‫ﻟ ﻲﻧﻬﺎﯾﺘﺎ‬ ‫ًآ را ﺳﺘﻪا ي دا رد و‬ ‫اﻛﺜ ﺮﯾ ﺖﺑ ﺮ اﻗﻠﯿ ﺖ ﻫ ﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻇﺎﻫ ﺮا‬ ‫ﺻﺎﺣﺒﺎن ز ر و زو رﺑ ﺮ ﻃﺒﻘﺎ ت دﯾ ﮕ ﺮ و دﻣ ﻮﻛ ﺮا ﺳ ﻲ ﻓﻘﻂﺑ ﺮا ي ﺻﺎﺣﺒﺎن‬ ‫ﭘ ﻮولوﻗﺪ ر ت ﻣ ﻲاﻧﺠﺎﻣﺪ‪.‬‬ ‫ﻜﺘﺎﺗ ﻮ ر ي‬ ‫‪ -٢‬د ر ﻧﻈﺎم ))ﻛﻤﻮﻧﯿ ﺴﺘﻲو ﻣﺎرﻛ ﺴﯿ ﺴﺘﻲ(( ﻣﻌﺘﻘﺪﺑﻪ دﯾ‬ ‫ﻟ ﺖ ﻛﺎ ر ﮔ ﺮ ي و‬ ‫ﻟﺘﺎ رﯾﺎ ﻣ ﻲﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﻗﺪ ر تﺑﺪ ﺳ ﺖ دو‬ ‫ﻛﺎ ر ﮔ ﺮ ي ﯾﺎ ﭘ ﺮو‬ ‫ﻜﺘﺎﺗ ﻮ ر ي و ﻋﺪم ﺗ ﻮﺟﻪﺑﻪ ﺧ ﻮا ﺳ ﺖ‬ ‫ﻃﺒﻘﻪ ﺣﺎﻛﻤﻪ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻧﺘﯿﺠﻪ آن ﻫﻢ دﯾ‬ ‫اﻛﺜ ﺮﯾ ﺖوﻗﻠﺪ ر يو ﺑﻲﻋﺪاﻟﺘﻲ ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫‪٥‬‬

‫ﻟ ﻲ ﻣﻌﯿﺎ رﻫﺎ و‬ ‫ﻜﺘﺎﺗ ﻮ ر ي رد ﻣ ﻲﺷ ﻮد و‬ ‫‪ -٣‬د ر ﻧﻈﺎم ))ا ﺳ ﻼﻣﻲ(( دﯾ‬ ‫ﻟﻬ ﻲ ﺣﺎﻛﻢﺑ ﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻫ ﺴﺘﻨﺪ و ﻫﯿ ﭻ اﻛﺜ ﺮﯾﺘ ﻲ ﻗﺎد رﺑﻪ ﺗﻐﯿﯿ ﺮ آﻧﻬﺎ‬ ‫ﻗ ﻮاﻧﯿﻦ ا‬ ‫ﻟﻬ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺳﻪ‬ ‫ﻜ ﻮﻣ ﺖ ا‬ ‫ﻜ ﻮﻣ ﺖ ا ﺳﻼﻣ ﻲ ﺣ‬ ‫ﻧﯿ ﺴ ﺖ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﺳﯿ ﺴﺘﻢ ﺣ‬ ‫ا ﺳﺎ س زﯾ ﺮﺑﻨﺎﺷﺪه ا ﺳ ﺖ‪:‬‬ ‫ﻞ آزادي اﻧ ﺴﺎن((‪ ،‬ﻛﻪ اﻧ ﺴﺎن آازاد ا ﺳ ﺖ و ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺟﺰ د ر‬ ‫‪)) -١‬ا ﺻ‬ ‫ﻟﻬ ﻲ ﺗ ﺴﻠﯿﻢﺷ ﻮد‪.‬‬ ‫ﻣﻘﺎﺑ ﻞ ﺧﺪاو ﻣﻌﯿﺎ رﻫﺎ ي ا‬ ‫ﻟﻬ ﻲ ا ﺳﻼم‪.‬‬ ‫ﻞﻗﺮآنو ﺳﻨﺖ(( ﯾﻌﻨ ﻲ ﻣﻌﯿﺎ رﻫﺎوﻗ ﻮاﻧﯿﻦ ا‬ ‫‪)) -٢‬ا ﺻ‬ ‫ﻟ ﺐ ﻣﻌﯿﺎ رﻫﺎ ي ﻗ ﺮآﻧ ﻲ و ﺧﺪاﺋ ﻲ‬ ‫ﻞ ﺷﻮرا((‪ ،‬ﻛﻪ د ر ﻗﺎ‬ ‫‪)) -٣‬ا ﺻ‬ ‫اﻧ ﺴﺎنﻫﺎ آزادﻧﺪ‪ ،‬دﻣ ﻮﻛ ﺮا ﺳ ﻲ دا رﻧﺪ‪ ،‬و ﻻزم ا ﺳ ﺖ ﻛﻪﺑﺎﺷ ﻮ را و ﻣ ﺸ ﻮ ر ت‬ ‫ﻣ ﺴﺎﺋ ﻞ ﺧ ﻮد را ﺣ ﻞﻧﻤﺎﯾﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻜﺘ ﺐ وا ﺳﻄﻪ و‬ ‫د ر ﺧﺎﺗﻤﻪ ﮔﻔﺘﺎ ر ﭼﻬﺎرم ﺗﺄﻛﯿﺪ ﻣ ﻲﺷ ﻮد ﻛﻪ ا ﺳﻼم ﯾ ﻚ ﻣ‬ ‫ﻜﺎﺗ ﺐﺑﻪآن ﺧ ﻮاﻫﺪ ر ﺳﯿﺪ‪.‬‬ ‫ﻜﺎﻣﻠ ﻲ ﺳﺎﯾ ﺮ ﻣ‬ ‫ﻟ ﻲ ا ﺳ ﺖو ﺳ ﺮاﻧﺠﺎم ﺳﯿ ﺮ ﺗ‬ ‫ﻣﻌﺘﺪ‬ ‫ﻜﺎﺗ ﺐ ﻣﻬﻢ ﻣ ﻮﺟ ﻮد و ﻋﻤﺪه ﻣﺒﺎﺣ ﺚ ﻓ ﻮق‬ ‫ﺧﻼ ﺻﻪﺑ ﺮ ر ﺳ ﻲ و ﻣﻘﺎ رﻧﻪ ﻣ‬ ‫ﻜ ﻞ ﻣﻘﺎﺑ ﻞ ﻣ ﻲﺗ ﻮان ﺧﻼ ﺻﻪﻧﻤ ﻮد‪.‬‬ ‫ﻟ ﺖ د رﺷ‬ ‫راﺑ ﺮا ي ﺳﻬ ﻮ‬ ‫د ر ﭘﺎﯾﺎن‪ ،‬ﺳﻌ ﻲ ﺷﺪه ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ا ﺳﻨﺎد آﯾﺎ ت و رواﯾﺎ ت و ﺳﺎﯾ ﺮ‬ ‫ﻧﻘ ﻞﻗ ﻮلﻫﺎ ﺗﺎآﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻻزم ﻣ ﻲﻧﻤ ﻮده وﺑ ﺮ ﺣﺠﻢ ﻛﺘﺎ بﻧﻤ ﻲاﻓﺰوده ا ﺳ ﺖ د ر‬ ‫ﻜﺎ ت ا ﺳﺎ ﺳ ﻲ ﺑ ﺨ ﺼ ﻮ ص ﺗﺎ رﯾﺦ‬ ‫زﯾ ﺮﻧ ﻮﯾ ﺲﻫﺎ آو رده ﺷ ﻮد و ﺑﻪ ﺑﻌ ﻀ ﻲ ﻧ‬ ‫ﺳ ﺨﻨ ﺮاﻧ ﻲﻫﺎ اﺷﺎ ره ﮔ ﺮدد‪.‬‬ ‫اﻣﯿﺪ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪﺑﻪﻟﻄﻒ ﺣﻖوﺑﻪ ﺻﻔﺎ ي د رونو ﺧﻠ ﻮ صو ﭘﺎﻛ ﻲ اﯾﻦ‬ ‫ﺷﻬﯿﺪﺑﺰ ر ﮔ ﻮا ر‪ ،‬ﻛﺘﺎ ب ﺣﺎ ﺿ ﺮ ﻛﻪ ﻓ ﺸ ﺮدها ي از ﻣﺒﺎﺣ ﺚ زﯾﺒﺎ ي ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ‬

‫‪٦‬‬

‫ﻛﻤ ﻮﻧﯿﺰم‪:‬‬ ‫ﻟ ﺖ ﻣﺎده‬ ‫ا ﺻﺎ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ(‬ ‫)ﻣﺎﺗ ﺮﯾﺎ‬ ‫ ﺷﻨﺎﺧ ﺖ‬‫ﻋﯿﻨ ﻲ ﻣﺎده‪-‬‬ ‫ﺟﺒ ﺮﻣﻄﻠﻖ‪-‬‬ ‫ﻧ ﺴﺒ ﻲ ﺑ ﻮدن‬ ‫ﻫﻤﻪﭼﯿﺰ‪.‬‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ‪،‬‬ ‫ﻛﺎﭘﺘﺎ‬ ‫ﻟ ﺖ ذﻫﻦ‬ ‫ا ﺻﺎ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ(‪-‬‬ ‫)اﯾﺪهآ‬ ‫ﺷﻨﺎﺧ ﺖ‬ ‫ذﻫﻨ ﻲ ﻣﺎده‪-‬‬ ‫اﺧﺘﯿﺎ رﻣﻄﻠﻖ‬ ‫ﻣﻄﻠﻖ‬ ‫‬‫ﺑ ﻮدن‬ ‫ﻫﻤﻪﭼﯿﺰ‪.‬‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ(‪ -‬ﻣﺎده‬ ‫ﻟ ﺖ ﺧﺪا ) رﺋﺎ‬ ‫ﺎ ﺳﻼم‪ :‬ا ﺻﺎ‬ ‫ﺎ ﺳﺎ س‬ ‫ﻣ ﺴﺘﻘ ﻞ از ذﻫﻦ ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ ﺎﻣﺎﺷﻨﺎﺧ ﺖ ﻣﺎده ذﻫﻨ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪-‬‬ ‫ﻧﻪ ﺟﺒ ﺮ وﻧﻪ اﺧﺘﯿﺎ ر )ﺑﯿﻦاﻻﻣ ﺮﯾﻦ(‪ -‬دﻧﯿﺎ ي ﻣﺎد يﻧ ﺴﺒ ﻲ‬ ‫و ﻣﺎو را ي ﻣﺎده‪ ،‬ﻣﻄﻠﻖ ا ﺳ ﺖ‪.‬‬

‫و‬ ‫ﻜﺎﺗ ﺐ‬ ‫ﻣ‬

‫ﻟﯿﺪ‬ ‫ﻜﯿ ﺖ‪ ،‬ﺗﺠﺎ ر تو ﺗ ﻮ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ‪:‬آزاد ي ﻣﺎ‬ ‫ﻛﺎﭘﺘﺎ‬ ‫ﻟﯿﺪ ي‬ ‫ﻛﻤ ﻮﻧﯿﺰم‪:‬ﻧﻔ ﻲﻫﻤﻪآزاد يﻫﺎ ي ﺗﺠﺎ ر ي‪ ،‬ﺗ ﻮ‬ ‫ﻟﺘ ﻲ(‬ ‫ﻜﯿ ﺖ ) ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪدا ر ي دو‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ا ﺳﺎ س‬ ‫ا ﺻ ﻞ ا ﺳﺎ ﺳ ﻲ‬ ‫ا ﺳﻼم‪:‬‬ ‫اﻗﺘ ﺼﺎد ي‬ ‫ﻟﻚ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ا ﺻﻠ ﻲ‬ ‫ﺧﺪا ﺳ ﺖ‬ ‫و اﻧ ﺴﺎن‬ ‫ﺧﻠﯿﻔﻪ و‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﻨﺪه‬ ‫او ﺳ ﺖ‪-‬‬ ‫وﻗﻒ‬

‫‪٧‬‬

‫ا ﺳﺎ س‬ ‫ﺳﯿﺎ ﺳ ﻲ‬ ‫ﻟﻬ ﻲ ﺑﻪ‬ ‫ا‬ ‫ﺑ ﺮا ﺳﺎ س‬

‫ﻟﺘﺎ رﯾﺎ‬ ‫ﻜﺘﺎﺗ ﻮ ر ي ﭘ ﺮو‬ ‫ﻛﻤ ﻮﻧﯿﺰم‪ :‬دﯾ‬ ‫ﻜ ﻮﻣ ﺖ اﻛﺜ ﺮﯾ ﺖ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ‪ :‬دﻣ ﻮﻛ ﺮا ﺳ ﻲ ﯾﺎ ﺣ‬ ‫ﻛﺎﭘﺘﺎ‬ ‫ﻟ ﺖ ﻣﻌﯿﺎ رﻫﺎ ي‬ ‫ا ﺳﻼم‪ :‬ا ﺻﺎ‬ ‫ﻜ ﻮﻣﺘ ﻲ‬ ‫ا ﺿﺎﻓﻪ دﻣ ﻮﻛ ﺮا ﺳ ﻲ و ﺣ‬ ‫ﺳﻪ ا ﺻ ﻞ‪:‬‬

‫آزاد ي اﻧ ﺴﺎن‬ ‫ﻗ ﺮآنو ﺳﻨ ﺖ‬ ‫ﺷ ﻮ را ي ا ﺳﻼﻣ ﻲ‬

‫‪٨‬‬

‫ﺮوز وﻧﯿﺎز ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻛﻨ ﻮﻧ ﻲ ﻣﺎ د ر ﻣﻘﺎﺑ ﻞ ﻣ ﻮ جﻫﺎ ي ﻋﻘﯿﺪﺗ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪،‬ﺑﺘ ﻮاﻧﺪ د ر‬ ‫ﺣﺪ ﺧ ﻮد ﻣﻔﯿﺪ اﻓﺘﺪ‪ ،‬ﻛﻪ ﻣ ﻮﺟ ﺐ ر ﺿﺎ ي ﺧﺪاو ﻋﻠ ﻮ د رﺟﺎ ت او ﺧ ﻮاﻫﺪﺑ ﻮد‪.‬‬ ‫ﺿ ﺮو ر ي ا ﺳ ﺖ از راﻫﻨﻤﺎﺋ ﻲﻫﺎ و ﻛﻤ ﻚﻫﺎ ي ا ﺳﺘﺎد ا رﺟﻤﻨﺪ ﺟﻨﺎ ب‬ ‫ﻜ ﺮﯾﻢ ﺳ ﺮو ش ﺻﻤﯿﻤﺎﻧﻪ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﺣﺠﻪاﻻ ﺳﻼم ﻣﺤﻤﺪﺗﻘ ﻲ ﺟﻌﻔ ﺮ ي و آﻗﺎ ي دﻛﺘ ﺮ ﻋﺒﺪا‬ ‫ﻜ ﺮﻧﻤ ﻮد‪.‬‬ ‫ﺳﭙﺎ سو ﺗ ﺸ‬ ‫ﻮ ﻣﻦا ﷲ ﺗ ﻮﻓﯿﻖ‬ ‫ﻣﻬﺪ ي ﭼﻤ ﺮان‬ ‫ا ﺳﻔﻨﺪﻣﺎه ‪١٣٦٦‬‬

‫‪٩‬‬

‫) (‬

‫ّﺣﯿ ﻢ‬ ‫ِ‬ ‫ِ اﻟﺮ‬ ‫ﱠ‬ ‫َ‬ ‫ﱠﺣْﻤ ﻦ‬ ‫ِا ﷲ اﻟﺮ‬ ‫ِ ﺴْ ﻢ‬ ‫ﺑ‬ ‫ّﺎاﻟﯿﻪ راﺟﻌﻮن‬ ‫اﻧﺎ ﷲواﻧ‬ ‫ﺷﻬﺎد ت اﻧ ﺴﺎن ﺳﺎز ﺳ ﺮدا ر ﭘ ﺮاﻓﺘ ﺨﺎ ر ا ﺳﻼم‪ ،‬و ﻣﺠﺎﻫﺪﺑﯿﺪا ر و ﻣﺘﻌﻬﺪ‬ ‫ﻟ ﻲوﭘﯿ ﻮ ﺳﺘﻦﺑﻪ »ﻣﻼء اﻋﻠ ﻲ«‪ ،‬دﻛﺘ ﺮ ﻣ ﺼﻄﻔ ﻲ ﭼﻤ ﺮان راﺑﻪﭘﯿ ﺸ ﮕﺎه‬ ‫راه ﺗﻌﺎ‬ ‫ﻟ ﻲﻋ ﺼ ﺮ ا رواﺣﻨﺎ ﻓﺪاه ﺗ ﺴﻠﯿ ﺖو ﺗﺒ ﺮﯾ ﻚ ﻋ ﺮ ض ﻣ ﻲﻛﻨﻢ‪ .‬ﺗ ﺴﻠﯿ ﺖ ازآﻧ ﺮو‪ ،‬ﻛﻪ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻠ ﺖ ﺷﻬﯿﺪﭘ ﺮو ر ﻣﺎ ﺳ ﺮﺑﺎز ي را از د ﺳ ﺖ داد‪ ،‬ﻛﻪ د ر ﺟﺒﻬﻪﻫﺎ ي ﻧﺒ ﺮدﺑﺎ‬ ‫ﻟ ﻮﺣﻪ ﻣ ﺮام او‬ ‫ﺑﺎﻃ ﻞ‪ ،‬ﭼﻪ د رﻟﺒﻨﺎن و ﭼﻪ د ر اﯾ ﺮان‪ ،‬ﺣﻤﺎ ﺳﻪ ﻣ ﻲآﻓ ﺮﯾﺪ و ﺳ ﺮ‬ ‫ا ﺳﻼم ﻋﺰﯾﺰ و ﭘﺒ ﺮوز ي ﺣﻖﺑ ﺮﺑﺎﻃ ﻞﺑ ﻮد‪ .‬او ﺟﻨ ﮕﺠ ﻮﯾ ﻲ ﭘ ﺮﻫﯿﺰ ﮔﺎ ر و‬ ‫ﻣﻌﻠﻤ ﻲ ﻣﺘﻌﻬﺪﺑ ﻮد‪ ،‬ﻛﻪ ﻛ ﺸ ﻮ ر ا ﺳﻼﻣ ﻲ ﻣﺎﺑﻪ او و اﻣﺜﺎل او اﺣﺘﯿﺎ ج ﻣﺒﺮم‬ ‫داﺷ ﺖ و ﺗﺒ ﺮﯾ ﻚ از آﻧ ﺮو ﻛﻪ ا ﺳﻼمﺑﺰ ر گ ﭼﻨﯿﻦ ﻓ ﺮزﻧﺪاﻧ ﻲ ﺗﻘﺪﯾﻢ ﻣﻠ ﺖﻫﺎ و‬ ‫ﺗ ﻮدهﻫﺎ ي ﻣ ﺴﺘ ﻀﻌﻒ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ و ﺳ ﺮدا راﻧ ﻲ ﻫﻤﭽ ﻮن او د ر داﻣﻦ ﺗ ﺮﺑﯿ ﺖ ﺧ ﻮد‬ ‫ﭘ ﺮو ر ش ﻣ ﻲدﻫﺪ‪ .‬ﻣ ﮕ ﺮ ﭼﻨﯿﻦ ﻧﯿ ﺴ ﺖ ﻛﻪ زﻧﺪ ﮔ ﻲ ﻋﻘﯿﺪه و ﺟﻬﺎد د ر راه آن‬ ‫ا ﺳ ﺖ؟‬ ‫ﻟ ﺺ ﻏﯿ ﺮواﺑ ﺴﺘﻪ ﺑﻪ د ﺳﺘﺠﺎ ت و‬ ‫ﭼﻤ ﺮان ﻋﺰﯾﺰ ﺑﺎ ﻋﻘﯿﺪه ﭘﺎ ك ﺧﺎ‬ ‫ﻟﻬ ﻲ‪ ،‬ﺟﻬﺎد را د ر راهآن از‬ ‫ﮔ ﺮوهﻫﺎ ي ﺳﯿﺎ ﺳ ﻲ‪ ،‬و ﻋﻘﯿﺪهﺑﻪ ﻫﺪ فﺑﺰ ر گ ا‬ ‫آﻏﺎز زﻧﺪ ﮔ ﻲﺷ ﺮوع وﺑﻪ آن ﺧﺘﻢ ﻛ ﺮد‪ .‬او د ر ﺣﯿﺎ ت‪،‬ﺑﺎ ﻧ ﻮ ر ﻣﻌ ﺮﻓ ﺖ و‬ ‫ﭘﯿ ﻮ ﺳﺘ ﮕ ﻲﺑﻪ ﺧﺪا ﻗﺪمﻧﻬﺎد و د ر راهآنﺑﻪ ﺟﻬﺎدﺑ ﺮﺧﺎ ﺳ ﺖ و ﺟﺎن ﺧ ﻮد را‬ ‫‪١٠‬‬

‫ﻧﺜﺎ ر ﻛ ﺮد‪ .‬اوﺑﺎ ﺳ ﺮاﻓ ﺮاز ي زﯾ ﺴ ﺖ‪ ،‬وﺑﺎ ﺳ ﺮاﻓ ﺮاز يﺷﻬﯿﺪﺷﺪ وﺑﻪ ﺣﻖ‬ ‫ر ﺳﯿﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻨ ﺮ آن ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﺑ ﻲﻫﯿﺎﻫ ﻮﻫﺎ ي ﺳﯿﺎ ﺳ ﻲ‪ ،‬و »ﺧ ﻮدﻧﻤﺎﯾ ﻲ«ﻫﺎ ي‬ ‫ﺷﯿﻄﺎﻧ ﻲ‪،‬ﺑ ﺮا ي ﺧﺪاﺑﻪ ﺟﻬﺎدﺑ ﺮﺧﯿﺰد و ﺧ ﻮد را ﻓﺪا يﻫﺪ ف ﻛﻨﺪﻧﻪﻫ ﻮ ي‪ ،‬و‬ ‫اﯾﻦﻫﻨ ﺮ ﻣ ﺮدان ﺧﺪا ﺳ ﺖ‪ .‬او د رﭘﯿ ﺸ ﮕﺎه ﺧﺪا يﺑﺰ ر گﺑﺎآﺑ ﺮو رﻓ ﺖ‪ .‬رواﻧﺶ‬ ‫ﺷﺎدو ﯾﺎد شﺑ ﺨﯿ ﺮ‪.‬‬ ‫و اﻣﺎ ﻣﺎ ﻣ ﻲﺗ ﻮاﻧﯿﻢ ﭼﻨﯿﻦ ﻫﻨ ﺮ ي داﺷﺘﻪﺑﺎﺷﯿﻢ‪،‬ﺑﺎ ﺧﺪا ﺳ ﺖ ﻛﻪ د ﺳﺘﻤﺎن‬ ‫ﻟ ﺖوﻧﻔ ﺴﺎﻧﯿ ﺖﺑ ﺮﻫﺎﻧﺪ‪.‬‬ ‫راﺑ ﮕﯿ ﺮدو از ﻇﻠﻤﺎ ت ﺟﻬﺎ‬ ‫ﻜﻪﺑﻪ ﻣﻠ ﺖﻫﺎ ي‬ ‫ﻣﻦ اﯾﻦ ﺿﺎﯾﻌﻪ راﺑﻪ ﻣﻠ ﺖﺷ ﺮﯾﻒ اﯾ ﺮان وﻟﺒﻨﺎن‪،‬ﺑﻠ‬ ‫ﻣ ﺴﻠﻤﺎن و ﻗ ﻮا ي ﻣ ﺴﻠﺢ و رزﻣﻨﺪ ﮔﺎن د ر راه ﺣﻖ‪ ،‬وﺑﻪ ﺧﺎﻧﺪان وﺑ ﺮاد ر‬ ‫ﻟﻲ‬ ‫ﻣﺤﺘﺮم اﯾﻦ ﻣﺠﺎﻫﺪ ﻋﺰﯾﺰ‪ ،‬ﺗ ﺴﻠﯿ ﺖ ﻋ ﺮ ض ﻣ ﻲﻛﻨﻢ‪ .‬و از ﺧﺪاوﻧﺪ ﺗﻌﺎ‬ ‫رﺣﻤ ﺖﺑ ﺮا ي او‪،‬و ﺻﺒ ﺮو اﺟ ﺮﺑ ﺮا يﺑﺎزﻣﺎﻧﺪ ﮔﺎن ﻣﺤﺘ ﺮﻣﺶ ﺧ ﻮاﻫﺎﻧﻢ‪.‬‬ ‫ولﺗﯿﺮﻣﺎه ﺷ ﺼﺖ‬ ‫ﺎ‬ ‫وحا ﷲاﻟﻤﻮ ﺳﻮياﻟﺨﻤﯿﻨﻲ‬ ‫ر‬

‫‪١١‬‬

‫ول‬ ‫ﻔﺘﺎر ا‬ ‫ﮔ‬ ‫· ﻣﺤﺪودﯾ ﺖ ﻋﻠﻢ‬ ‫· ﺷﻨﺎﺧ ﺖ اﻧ ﺴﺎن‬ ‫· ﻧﻔ ﺲو روح‬ ‫· ﻣ ﺮاﺗ ﺐﻧﻔ ﺲ‬ ‫· اﺗﺤﺎدﻧﻔ ﺲو رو ح‬ ‫· ﻣ ﻮ ﺿ ﻮع ﺧ ﻮا ب‬ ‫· ﻣ ﻮ ﺿﻊ ﺗﻠﻪﭘﺎﺗ ﻲ‬ ‫· ا رﺗﺒﺎط روﺣ ﻲ‬ ‫ﻜﻮ ت‬ ‫· ﻓﻠ ﺴﻔﻪ ﺳ‬ ‫ﻟﻬﺎمو اﺷ ﺮاق‬ ‫· ا‬ ‫· وﺣ ﻲ‬ ‫· ﺗﺌ ﻮ ر ي د ر ﻋﻠﻢ‬

‫‪١٢‬‬

‫ﻟ ﺮﺣﯿﻢ‬ ‫ﻟ ﺮﺣﻤﻦِ ا‬ ‫ًﻢِ ا ﷲِ ا‬ ‫ﺑِ ﺴ‬ ‫ُ ﻮا‬ ‫َﻬ‬ ‫ْﻘ‬ ‫َﻔ‬ ‫ّﻟِ ﺴﺎﻧ ﻲ‪ .‬ﯾ‬ ‫ً ﻣِﻦ‬ ‫َة‬ ‫ْﺪ‬ ‫ُﻘ‬ ‫ْﻋ‬ ‫ُﻞ‬ ‫ْﻠ‬ ‫َاﺣ‬ ‫ْ ﺮ ي‪.‬و‬ ‫َﻣ‬ ‫ﻟﻲا‬ ‫ﱢﺮ‬ ‫ْ‬ ‫ّﺴ‬ ‫َﯾ‬ ‫ْ ر ي‪.‬و‬ ‫َﺪ‬ ‫ْﻟ ﻲ ﺻ‬ ‫َح‬ ‫ْﺸ ﺮ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﱢا‬ ‫َب‬ ‫ر‬ ‫ﻟ ﻲ‪.‬‬ ‫َﻮ‬ ‫ْ‬ ‫ﻗ‬ ‫ﻟ ﻲ د ر ﺧﺪﻣ ﺖ دو ﺳﺘﺎن ﺧ ﻮاﻫﻢﺑ ﻮد و ﺳﻌ ﻲ ﻣ ﻲﻛﻨﻢ‬ ‫ﮔ ﻮﯾﺎ ﭼﻨﺪﺷ ﺐ ﻣﺘ ﻮا‬ ‫ﻟ ﻲ د رﺑﺎ ره‬ ‫ﻟﺒ ﻲ ﭼﻨﺪ را ﻣﻄ ﺮح ﻛﻨﻢ‪ .‬اﻣ ﺸ ﺐﺑﺤ ﺚ ﻣﻦﺑﺤﺜ ﻲ ا ﺳ ﺖ ا ﺻ ﻮ‬ ‫ﻛﻪ ﻣﻄﺎ‬ ‫ا ﺳﺎ س ﻓﻠ ﺴﻔﻪ و اﯾﻤﺎن ﻣﺎ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄ ﻮ ر ﻛﻪ ﻣ ﻲداﻧﯿﺪ د رﻧﻈ ﺮ ﻣﺎ ﺧﺪا و روح و‬ ‫ﻟﻢ ﻏﯿ ﺐ ا ﺳﺎ س ﺗ ﻮﺣﯿﺪ و ﻓﻠ ﺴﻔﻪ ا ﺳﻼﻣ ﻲﺑ ﺸﻤﺎ ر ﻣ ﻲ رود‪،‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ اﯾﻤﺎنﺑﻪ‬ ‫ﻋﺎ‬ ‫ﻟ ﻲ ا ﺳ ﺖ و ﻛ ﺴ ﻲ ﻛﻪﺑﻪ اﯾﻦ ا ﺻ ﻮل اﯾﻤﺎن‬ ‫اﯾﻦ ﺣﻘﺎﯾﻖﺑ ﺮا ي ﻣﺎ ا ﺳﺎ ﺳ ﻲ و ا ﺻ ﻮ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ ا ﺳﻼم راﺑﭙ ﺬﯾ ﺮد‪.‬ﺑ ﺮا ي ر ﺳﯿﺪن‬ ‫ﻟ ﻮژ ي و ﻣ‬ ‫ﻧﺪاﺷﺘﻪﺑﺎﺷﺪﻧﻤ ﻲﺗ ﻮاﻧﺪ اﯾﺪﺋ ﻮ‬ ‫ﺑﻪ اﯾﻦ ﺣﻘﺎﯾﻖ راهﻫﺎ ي ﻣ ﺨﺘﻠﻔ ﻲ وﺟ ﻮد دا رد‪ ،‬ﻋﺪها ي ﺳﻌ ﻲ ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ از راه‬ ‫ﻣﻨﻄﻖ‪ ،‬از راه ﻓﻠ ﺴﻔﻪ‪ ،‬از راه ﻋﻠﻢ‪ ،‬از راه ﺗﺠ ﺮﺑﻪ‪ ،‬از راهﻫﺎ ي ﻣ ﺨﺘﻠﻔ ﻲﺑﻪ‬ ‫اﯾﻦ ﺣﻘﺎﯾﻖﺑ ﺮ ﺳﻨﺪ و ﻣﻦ اﺣ ﺴﺎ س ﻣ ﻲﻛﻨﻢ ﻛﻪﺑﺤﺜ ﻲ را ﻛﻪ اﻣ ﺸ ﺐ اداﻣﻪ ﺧ ﻮاﻫﻢ‬ ‫ﻜ ﻲ ازﺑﻬﺘ ﺮﯾﻦ راهﻫﺎﯾ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪﺑﻄ ﻮ ر ﻣﻠﻤ ﻮ سﺑ ﺮا يﺷﻨ ﻮﻧﺪ ﮔﺎن اﯾﻦ‬ ‫داد ﯾ‬ ‫ﺣﻘﺎﯾﻖ را روﺷﻦ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﭼﻨﯿﻦ ﭼﯿﺰﻫﺎﯾ ﻲوﺟ ﻮد دا رد‪.‬‬

‫‪١٣‬‬

‫ﻠﻢ‬ ‫ودﯾﺖﻋ‬ ‫ﻣﺤﺪ‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄ ﻮ ر ﻛﻪ ﻣ ﻲداﻧﯿﺪ ﻋﻠﻢ ﻣﺎ ﻛﺎﻓ ﻲﻧﯿ ﺴ ﺖ وﻧﻤ ﻲﺗ ﻮاﻧﺪ ﻛﻪ ﺧﺪا را و‬ ‫ﻜ ﻲ ﻧﯿ ﺴ ﺖ ﻛﻪ ﺣﺪود و‬ ‫ﻟﻄﺒﯿﻌﻪ را و رو ح را د رﯾﺎﺑﺪ‪ ،‬د ر اﯾﻦ ﺷ‬ ‫ﻣﺎو راءا‬ ‫ﻣﺤﺪودﯾ ﺖ ﻋﻠﻢ اﺟﺎزهﻧﻤ ﻲدﻫﺪ ﻛﻪ اﺷﯿﺎء ﻣﺎو راء ﻋﻠﻢ د ر ﺣﯿﻄﻪ ﺗﺠ ﺮﺑﻪ د رآﯾﺪ‪،‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ راه دﯾ ﮕ ﺮ ي ﻻزم ا ﺳ ﺖ‪.‬ﺑ ﺮا ي ر ﺳﯿﺪنﺑﻪ اﯾﻦ ا ﺻ ﻮل ﻣﺎ از اﻧ ﺴﺎن‬ ‫ﺷ ﺮوع ﻣ ﻲﻛﻨﯿﻢ‪ ،‬ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﺋﯿﻢ ﻛﻪ اﻧ ﺴﺎن ﺧﻠﯿﻔﻪ ﺧﺪا ﺳ ﺖ د ر زﻣﯿﻦ‪ ،‬ﺗﺠﻠ ﻲ ﺧﺪا ﺳ ﺖ‬ ‫ﺑ ﺮ رو ي اﯾﻦآ بو ﺧﺎ كوﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ا ﮔ ﺮ اﻧ ﺴﺎن راﺑ ﺸﻨﺎ ﺳﯿﻢ و ﻗﺪ ر ت او راو‬ ‫ﺣﺪود او را ﺗ ﺸ ﺨﯿ ﺺ دﻫﯿﻢ ﭼﻪﺑ ﺴﺎ ﻛﻪ ﻗﺎد ر ﺧ ﻮاﻫﯿﻢﺑ ﻮد ﺣﻘﺎﯾﻘ ﻲ را د رﺑﺎ ره‬ ‫ﻟﻄﺒﯿﻌﻪﻧﯿﺰ د ر ك ﻛﻨﯿﻢ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ رو ش وﺑ ﺮﺧ ﻮ رد ﻣﺎ‬ ‫روح و ﺧﺪا و ﻣﺎو راءا‬ ‫د ر اﯾﻦ ﺟﻬ ﺖ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﺳﻌ ﻲ ﻛﻨﯿﻢ اﻧ ﺴﻨﺎ راﺑ ﺸﻨﺎ ﺳﯿﻢ وﺑﺎ ﺗﺠﺎ رﺑ ﻲ ﻛﻪﺑﺎ‬ ‫زﻧﺪ ﮔ ﻲ روزﻣ ﺮه اﯾﻦ اﻧ ﺴﺎن ﺳ ﺮو ﻛﺎ ر دا ردﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﻘﺎﯾﻖﺑ ﺮ ﺳﯿﻢ‪.‬‬ ‫ﺑ ﺮا يﺷﻨﺎﺧ ﺖ اﯾﻦ اﻧ ﺴﺎن اﺑﺘﺪا ﯾ ﻚ ﺗﺌ ﻮ ر ي و ﻧﻈ ﺮﯾﻪﺑ ﺮا ي دو ﺳﺘﺎن‬ ‫ﻣﻄ ﺮح ﻣ ﻲﻛﻨﻢ وﺑﻌﺪ ﺳﻌ ﻲ ﻣ ﻲﻛﻨﻢ ﻛﻪ اﯾﻦﻧﻈ ﺮﯾﻪ راﺑﺎ ﺗﺠ ﺮﺑﻪ اﺛﺒﺎ ت ﻛﻨﻢ‪،‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﭼﯿﺰ ي را ﻛﻪﺑﯿﺎن ﻣ ﻲﻛﻨﻢ ﯾ ﻚ زﯾ ﺮﺑﻨﺎو ا ﺳﺎ سﺑ ﺮا يﺑﺤ ﺚ ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ ﻣﺎ‬ ‫د رآﯾﻨﺪه ﺧ ﻮاﻫﺪﺑ ﻮدوآن د ر راﺑﻄﻪﺑﺎﺷﻨﺎﺧ ﺖ اﻧ ﺴﺎن ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ﺷﻨﺎﺧﺖ اﻧ ﺴﺎن‬ ‫ﺪ رﺷﻨﺎﺧ ﺖ اﻧ ﺴﺎن ﺳﻪ ﻗ ﺴﻤ ﺖ ﻣﻬﻢ و ﻣﺘﻤﺎﯾﺰ ﺗ ﺸ ﺨﯿ ﺺ ﻣ ﻲدﻫﯿﻢ‪ :‬اول‬ ‫ﺟ ﺴﻢ‪ ،‬دوم ﻧﻔ ﺲ و ﺳﻮم روح‪ .‬د ر اﻛﺜ ﺮﺑﺤ ﺚﻫﺎ ي ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ ﻛﻪ ﻋﺪه زﯾﺎد ي‬ ‫ﻣﻄ ﺮح ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ اﻧ ﺴﺎن راﺑﻪ دو ﻋﺎﻣ ﻞ ﺗﻘ ﺴﯿﻢ ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻨﺪ ﻗ ﺴﻤ ﺖ ﻣﺎد ي‬ ‫ﻟ ﻲ د ر اﯾﻦ ﺗﺠﺰﯾﻪ و‬ ‫و ﻗ ﺴﻤ ﺖ ﻣﻌﻨ ﻮ ي ﯾﺎ ﻗ ﺴﻤ ﺖ ﻣﺎد ي و ﻗ ﺴﻤ ﺖ روﺣ ﻲ‪ .‬و‬ ‫ﺗﺤﻠﯿﻠ ﻲ ﻛﻪ ﻫﻢاﻛﻨ ﻮن ﻣﻄ ﺮح ﻣ ﻲﻛﻨﻢ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢ ﻛﻪ اﻧ ﺴﺎنﺑﻪ ﺳﻪ ﺟﺰء ﻧﻘ ﺴﯿﻢ‬ ‫ﻣ ﻲﺷ ﻮد و ﻧﻔ ﺲ و روحﺑﺎﻫﻢ اﺧﺘﻼ ف ﻛﻠ ﻲ دا رﻧﺪ‪ ،‬ﯾ ﻚ ﺣﻘﯿﻘ ﺖ ﻧﯿ ﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬دو‬ ‫ﺣﻘﯿﻘ ﺖ ﻫ ﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺳﻌ ﻲ ﻣ ﻲﻛﻨﻢ د ر اﯾﻦﺑﺤ ﺚ اﯾﻦ ﻣ ﻮ ﺿ ﻮع راﺑ ﺮا يﺷﻤﺎ‬ ‫روﺷﻦ ﻛﻨﻢ‪ ،‬ﺣﺘ ﻲ د رﻟﻐ ﺖ ﻓ ﺮاﻧ ﺴﻪ و اﻧ ﮕﻠﯿ ﺴ ﻲﻫﻢﺑﯿﻦﻧﻔ ﺲ و رو ح اﺧﺘﻼﻓ ﻲ‬ ‫وﺟ ﻮد دا رد‪ ،‬روح راﺑﻪ اﻧ ﮕﻠﯿ ﺴ ﻲ »ا ﺳﭙ ﺮﯾ ﺖ« ‪ Spirit‬و ﻧﻔ ﺲ را » ﺳ ﻞ«‬ ‫‪ Soul‬ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﺋﯿﻢ‪.‬‬ ‫وح‬ ‫ﻔ ﺲو ر‬ ‫ﻧ‬ ‫د رﻗ ﺮآنﻫﻢ ا ﮔ ﺮ دﻗﺘ ﻲ ﻛﻨﯿﻢ اﺧﺘﻼ ف ﻓﺎﺣ ﺸ ﻲﺑﯿﻦﻧﻔ ﺲو روحوﺟ ﻮد دا رد‪.‬‬ ‫ﻜﺎ ر رﻓﺘﻪ ا ﺳ ﺖ‪،‬‬ ‫ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢ ﻛﻪﻧﻔ ﺲ ﯾ ﻚواﻋﻘﯿﺘ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻣﻔ ﺮدو ﺟﻤ ﻊآنﺑ‬ ‫‪١٤‬‬

‫ﻜ ﻪ روح د رﻗ ﺮآنﻫﻤﯿ ﺸ ﻪﺑﻄ ﻮ ر ﻣﻔ ﺮد ذﻛ ﺮ‬ ‫ﻟﯿ‬ ‫ﻧﻔ ﺲ‪،‬ﻧﻔ ﻮ س‪ ،‬اﻧﻔ ﺲ‪ ،‬د رﺣﺎ‬ ‫ﻜﺎ ر‬ ‫ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪ .‬ا رواح دﯾﺪهﻧﻤ ﻲﺷ ﻮﻧﺪ‪ ،‬د ر ﺳ ﺖ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ د رﻟﻐ ﺖ ﻣﺎ ا رواح راﺑ‬ ‫ﻜ ﺎ رﺑ ﺮدهﺷﺪه ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ﻟ ﻲ د رﻟﻐ ﺖﻗ ﺮآن » روح« ﻓﻘ ﻂ ﻣﻔ ﺮدﺑ‬ ‫ﻣ ﻲﺑ ﺮﯾﻢو‬ ‫ً«‪.‬‬ ‫َﻠﯿﻼ‬ ‫ّﻗ‬ ‫ْﻢِ اِﻻ‬ ‫ْﻌِﻠ‬ ‫ﻟ‬ ‫َا‬ ‫ْ ﻣِﻦ‬ ‫ُﻢ‬ ‫ُوﺗﯿﺘ‬ ‫َ ﻣﺎ ا‬ ‫ّ ﻲ‪،‬و‬ ‫َﺑ‬ ‫ْ ﺮِ ر‬ ‫َﻣ‬ ‫ْا‬ ‫ُ ﻣِﻦ‬ ‫ﱡو ح‬ ‫ْﺮ‬ ‫ﻟ‬ ‫ٌ ﻞِا‬ ‫»ﻗ‬ ‫ﻜ ﻲ ازﺑﺤ ﺚﻫﺎ ي ﻣﻔ ﺼ ﻞ و ﻣﻔﯿﺪ ي ﻛﻪﺷﺎﯾﺪ اﻣ ﺸ ﺐﺑﺘ ﻮاﻧﻢ ﺗﻤﺎم ﻛﻨﻢ‬ ‫ﯾ‬ ‫د رﺑﺎ رهﻧﻔ ﺲ ﺧ ﻮاﻫﺪﺑ ﻮد ﻛﻪﻧ ﺸﺎن ﻣ ﻲدﻫﺪ اﯾﻦﻧﻔ ﺲ د ر ﺗﻐﯿﯿ ﺮ و ﺗﺤ ﻮل ا ﺳ ﺖ‬ ‫ْ« ﻮ ﯾﺎ‬ ‫ُ ﺴِﻬِﻢ‬ ‫ْﻔ‬ ‫َﻧ‬ ‫ُوا ﻣﺎﺑِﺎ‬ ‫ﱢﺮ‬ ‫َﯿ‬ ‫ُﻐ‬ ‫ّﻲ ﯾ‬ ‫َﺘ‬ ‫َﻮمٍ ﺣ‬ ‫ُ ﻣﺎﺑِﻘ‬ ‫ﱢﺮ‬ ‫َﯿ‬ ‫ُﻐ‬ ‫َﻻ ﯾ‬ ‫ﱠ اﷲ‬ ‫ﻜﺎﻣ ﻞ ﭘﯿﺪا ﻣ ﻲﻛﻨﺪ»اِن‬ ‫وﺗ‬ ‫ﻜﺎﻣ ﻞ و ﺗﻐﯿﯿ ﺮ و‬ ‫ْﻤ ﻮ ت«‪ .‬اﯾﻦ ﻧﻔ ﺲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﺗﻤﺎم اﯾﻦ ﺗ‬ ‫ﻟ‬ ‫ٌا‬ ‫َﺔ‬ ‫ْ ﺲٍ ذاﺋِﻘ‬ ‫َﻔ‬ ‫ُﻧ‬ ‫»ﻛ ﻞ‬ ‫ﺗﺤ ﻮﻻ ت د رآنﺑ ﻮﺟ ﻮد ﻣ ﻲآﯾﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻣ ﺮوح ﻫ ﺮ ﻛﺠﺎ ﻛﻪ ﻣ ﻲآﯾﺪ ﻣﻔ ﺮد ا ﺳ ﺖ و‬ ‫ﱡوﺣ ﻲ«ﻫﻤﯿﻦ‪ ) ،‬روح ﺧ ﻮد را د ر او دﻣﯿﺪم(‪.‬‬ ‫ْ ر‬ ‫ُ ﻓﯿﻪِ ﻣِﻦ‬ ‫ْ ﺖ‬ ‫َﺨ‬ ‫َﻔ‬ ‫َﻧ‬ ‫اﻣ ﺮ ﺧﺪا ﺳ ﺖ »و‬ ‫ﺣﺪودﺑﯿ ﺴ ﺖ ﻣ ﻮ رد روح د ر ﻗ ﺮآنآﻣﺪه وﻫﻤﻪﺑﻪ اﯾﻦ ﺻ ﻮ ر ت ﻛﻪ اﻣ ﺮﯾ ﺴ ﺖ‬ ‫از ﺧﺪا‪ ،‬ﺗﺠﻠ ﻲ ا ﺳ ﺖ از ﺧﺪا وﺑ ﺲ‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲ روح اﺷﺘﺒﺎه ﻧﻤ ﻲﻛﻨﺪ‪،‬ﺑﯿ ﺮاﻫﻪ‬ ‫ﻧﻤ ﻲ رود‪ .‬روح‪ ،‬ﭘﯿﻐﻤﺒ ﺮ د رون آدﻣ ﻲ ا ﺳ ﺖ و آن ﺗﺠﻠ ﻲ ﺧﺪا ﻛﻪ د ر ﻫ ﺮ‬ ‫ﻟﺘ ﻲ ﻛﻪﻧﻔ ﺲ ﻣﺎ‬ ‫اﻧ ﺴﺎﻧ ﻲ وﺟ ﻮد دا رد د ر اﯾﻦ روح ﮔ ﺬاﺷﺘﻪﺷﺪه ا ﺳ ﺖ‪ .‬د ر ﺣﺎ‬ ‫ﻜﺎﻣ ﻞ ﻣ ﻲ رود‪.‬‬ ‫از ﻣ ﺮاﺣ ﻞﺑ ﺴﯿﺎ ر ﭘﺎﺋﯿﻦﺷ ﺮوع ﻣ ﻲﺷ ﻮد ﺗﺎ ﻣ ﺮاﺣ ﻞﺑﺎﻻﺑ ﺴ ﻮ ي ﺗ‬ ‫ً ذﻛ ﺮ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ د ر ﻫﻤﯿﻦﻧﻔ ﺲ ﮔ ﺬاﺷﺘﻪﺷﺪهﻧﻪ‬ ‫آن آدمﻟﺠﻨ ﻲ ﻛﻪ ﻋﻤ ﻮﻣﺎ‬ ‫د ر روح‪ ،‬اﯾﻦﻧﻔ ﺲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ از ﻣ ﺮاﺣ ﻞ اﺑﺘﺪاﯾ ﻲ و ﭘﺎﺋﯿﻦﺷ ﻮ رع ﻣ ﻲﻛﻨﺪ و ﺗﺎ‬ ‫د رﺟﺎ ت ﺧﺪاﯾ ﻲ ﺑﺎﻻ ﻣ ﻲ رود‪ ،‬ﺗﺎ ﺑﺠﺎﯾ ﻲ ﻣ ﻲ ر ﺳﺪ ﻛﻪ ﺟﺰ ﺧﺪا ﻧﻤ ﻲﺑﯿﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ‪ ،‬اﯾﻦﻧﻘ ﺴﯿﻢﺑﻨﺪ ي را ﻛﻪﺑ ﺮا يﺷﻤﺎﺑﯿﺎن ﻛ ﺮدم ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﺪ ﯾ ﻚﻧﻘ ﺴﯿﻢﺑﻨﺪ ي‬ ‫ﺟﺪﯾﺪ ي ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻛﻤ ﻲﺑﺎﻧﻔ ﺴﯿ ﺮ و ﺗﻌﺒﯿ ﺮ ي ﻛﻪ اﺛ ﺮ ﮔ ﻮﯾﻨﺪ ﮔﺎن وﻧ ﻮﯾ ﺴﻨﺪ ﮔﺎن‬ ‫ًﺷ ﺮح ﻣ ﻲدﻫﻢ‪.‬‬ ‫ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ ﺗﻔﺎو ت دا ردو ﻋﻠ ﺖآن راﺑﻌﺪا‬ ‫ﺟ ﺴﻢ ﺑ ﺮا ي ﻣﺎ وا ﺿﺢ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﺟ ﺴﻤ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ اﯾﻦ ﺑﺪن ﻣﺎ‪ ،‬اﯾﻦ‬ ‫ﻜﯿ ﻞ ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲ ﺟ ﺴﻢ از‬ ‫ﻟ ﻮژ ي ﻣﺎ از اﯾﻦ ﺟ ﺴﻢ ﺗ ﺸ‬ ‫ﻟ ﻮژ ي وﺑﯿ ﻮ‬ ‫ﻓﯿﺰﯾ ﻮ‬ ‫ﻟ ﻮژ ي ﺗ ﺮﻛﯿ ﺐ ﻣ ﻲﺷ ﻮد و آن ﭼﯿﺰﯾ ﺴ ﺖ ﻛﻪ ﻋﻠﻢ ﻣﺎ و‬ ‫ﻟ ﻮژ ي و ﻓﯿﺰﯾ ﻮ‬ ‫ﺑﯿ ﻮ‬ ‫ﺗﺠ ﺮﺑﻪ ﻣﺎ و ﻓﯿﺰﯾ ﻚ وﺷﯿﻤ ﻲ و ﻏﯿ ﺮه د رﺑﺎ ره اﯾﻦ ﺟ ﺴﻢ ﮔﻔﺘ ﮕ ﻮ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪،‬آﻧﭽﻪ‬ ‫ﺳ ﺨﻦ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ ﻋﻠﻢ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﺗﺠﺰﯾﻪﻫﺎ و ﺗﺤﻠﯿ ﻞﻫﺎ وﺷﻨﺎﺧﺘ ﻲ ﻛﻪ از اﯾﻦ اﻧ ﺴﺎن‬ ‫ﺑ ﻮﺟ ﻮد ﻣ ﻲآﯾﺪﻫﻤﻪﺷﻨﺎﺧ ﺖو ﺗﺠ ﺮﺑﻪ ﻋﻠﻤ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫اﻣﺎ ﻗ ﺴﻤ ﺖ دوم‪ ،‬ﻧﻔ ﺲ ﻛﻪ ﺑﻪﻟﻐ ﺖ اﻧ ﮕﻠﯿ ﺴ ﻲ آن را ﺳ ﻞ ‪Soul‬‬ ‫ا ﺳﻢ ﮔ ﺬا ر ي ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ از ﻣﺠﻤ ﻮﻋﻪ اﺣ ﺴﺎ ﺳﺎ ت‪ ،‬اﻛﺘ ﺴﺎﺑﺎ ت‪ ،‬ﺗﻤﺎﯾﻼ توآن ﭼﯿﺰ ي‬ ‫ﻜﯿ ﻞ ﯾﺎﻓﺘﻪ‬ ‫را ﻛﻪﺑﺎ اﺣ ﺴﺎ س آدﻣ ﻲ‪،‬ﺑﺎ ﺷ ﺨ ﺼﯿ ﺖ آدﻣ ﻲ ﺳ ﺮوﻛﺎ ر دا رد ﺗ ﺸ‬ ‫ا ﺳ ﺖ‪ ،‬وﺑﻄ ﻮ رﻛﻠ ﻲ از اﯾﻦ ﻗ ﺴﻤ ﺖ دومﺷ ﺨ ﺼﯿ ﺖآدﻣ ﻲﻧﺘﯿﺠﻪ ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ‬ ‫اﻧ ﺴﺎنﻫﺎ د ر روحﺑﺎﻫﻢ ﻣ ﺸﺘ ﺮ كاﻧﺪ‪ .‬ا ﮔ ﺮ روح ﺗﺠﻠ ﻲ ﺧﺪا ﺳ ﺖ اﻣ ﺮ ﻣﻦ ا ﷲ و‬ ‫ﻜ ﺴﺎن ا ﺳ ﺖآﻧﭽﻪ اﻧ ﺴﺎنﻫﺎ را ازﻫﻢ ﻣﺘﻤﺎﯾﺰ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ ﻗ ﻀﯿﻪﻧﻔ ﺲ‬ ‫د ر اﻧ ﺴﺎنﻫﺎ ﯾ‬ ‫‪١٥‬‬

‫ﺎ ﺳ ﺖ‪ ،‬ﻛﻪ ﺗﻤﺎم اﻛﺘ ﺴﺎﺑﺎ تو ﺗﻤﺎﯾﻼ تو ا رادهو ﺧ ﻮا ﺳﺘﻪﻫﺎو ﻏﯿ ﺮه د ر ﻗ ﺴﻤ ﺖ‬ ‫ﻧﻔ ﺲ ﻣﺠﺘﻤﻊ ﻣ ﻲﺷ ﻮد وﺷ ﺨ ﺼﯿ ﺖ اﻧ ﺴﺎن را ﻣ ﻲ ﺳﺎزد‪ ،‬ﻛﻪ ﮔ ﺬﺷﺘﻪ آدﻣ ﻲ و‬ ‫ﺗﺠﺎ ر ب آدﻣ ﻲ و ﺧﻮﺑ ﻲﻫﺎ وﺑﺪ يﻫﺎ و ﻫﻤﻪﭼﯿﺰ د ر داﺧ ﻞ اﯾﻦ ﻧﻔ ﺲ ذﺧﯿ ﺮه‬ ‫ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪ ،‬و آن ﭼﯿﺰ ي ﻛﻪ د ر روز ﻗﯿﺎﻣ ﺖ اﻧ ﺴﺎن راﺑﺎ آن ﻣ ﻲ ﺳﻨﺠﻨﺪ ﻧﻔ ﺲ‬ ‫ا ﺳ ﺖ ﻧﻪ روح‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲ ﺧﻮﺑ ﻲﻫﺎ وﺑﺪ يﻫﺎ و ﮔﻨﺎﻫﺎن و ﻏﯿ ﺮه د ر اﯾﻦ ﻧﻔ ﺲ‬ ‫ﻜﻤﻪ‬ ‫ذﺧﯿ ﺮه ﻣ ﻲﺷ ﻮد وﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦﺑﺎﺷﻨﺎﺧ ﺖ اﯾﻦﻧﻔ ﺲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪآدﻣ ﻲ را د ر ﻣﺤ‬ ‫ﻟﻬ ﻲ ﺣﺎ ﺿ ﺮ ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ و او را ﻣ ﺲ ﺳﻨﺠﻨﺪ‪ .‬روح‪ ،‬ﭘﯿﻐﻤﺒ ﺮ د رون ا ﺳ ﺖ و‬ ‫ﻋﺪل ا‬ ‫ﭘﺎ ك و ﻣﺠ ﺮد‪،‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ روح ﭘﺎ ك و ﻣﺠ ﺮد و ﺧﻼ ﺻﻪ ﺗﺠﻠ ﻲ ﺧﺪا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﺧﻠﯿﻪ‬ ‫ﺧﺪا ﺳ ﺖ‪،‬ﻧﻤﺎﯾﻨﺪه ﺧﺪا ﺳ ﺖ د ر اﻧ ﺴﺎن‪.‬‬

‫ﻔﺲ‬ ‫ﻣﺮاﺗ ﺐﻧ‬ ‫ﻜﻪ از اﯾﻦﺑﺤ ﺚ ﺧﺎ ر جﺑ ﺸﻮم ﭼ ﻮن ﻣﺎه ﻣﺒﺎ ر ك رﻣ ﻀﺎن‬ ‫ﻗﺒ ﻞ از اﯾﻨ‬ ‫ﻜﺎﻣ ﻞﺑﻪ ﻣﯿﺎن آو ردم ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢ اﯾﻦﺑﺤ ﺚ را‬ ‫ا ﺳ ﺖ و ﺳ ﺨﻦ از ﻧﻔ ﺲ و ﺗ‬ ‫ﻜﻨﻢ و ﺑﻪ ﻗ ﺴﻤ ﺖﻫﺎ ي دﯾ ﮕ ﺮ ﺑ ﺮ ﮔ ﺮدم‪ .‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ اﯾﻦ‬ ‫د رﺑﺎ ره ﻧﻔ ﺲ ﻛﺎﻣ ﻞ ﺑ‬ ‫ﺷﻨﺎﺧ ﺖ و اﯾﻦ ﺗﻘ ﺴﯿﻢﺑﻨﺪ ي را د ر ﺣﺎل ﺣﺎ ﺿ ﺮ از ﻣﻦﺑﭙ ﺬﯾ ﺮﯾﺪ ﺗﺎﺑﻌﺪﺑ ﺮا ي‬ ‫ﻟ ﻲآن‬ ‫ﻟ ﺐ دﯾ ﮕ ﺮ ي راﺑ ﺮا يﺷﻤﺎ ﻋ ﺮ ﺿﻪ ﻛﻨﻢ‪ ،‬و‬ ‫ﻧ ﻮﻋ ﻲ اﺛﺒﺎ ت ﺗﺠ ﺮﺑ ﻲآن ﻣﻄﺎ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ ﻣﺎو د ر ﻓﻠ ﺴﻔﻪ ﻣﺎ ﻣﻄ ﺮح ا ﺳ ﺖ وﻫﻢاﻛﻨ ﻮن د ر ﺣﺎل‬ ‫ﭼﯿﺰ ي را ﻛﻪ د ر ﻣ‬ ‫ّل و‬ ‫ﺷ ﺮح دادنآن ﻫ ﺴﺘﻢ ﻣ ﺴﺌﻠﻪﻧﻔ ﺲ ا ﺳ ﺖ وآن ﭼﯿﺰ ي ﻛﻪآدﻣ ﻲ را ﻣﺘﺤ ﻮ‬ ‫ّ ﺮ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ وﺑﯿﻦ اﻧ ﺴﺎنﻫﺎ ﺗﻤﺎﯾﺰﺑ ﻮﺟ ﻮد ﻣ ﻲآو رد ﻗ ﻀﯿﻪﻧﻔ ﺲ ا ﺳ ﺖ‪.‬ﻧﻔ ﺲ‬ ‫ﻣﺘﻐﯿ‬ ‫د ر ﻓﻠ ﺴﻔﻪ ﻣﺎ د رﻫﻔ ﺖ ﻃﺒﻘﻪ ﻣ ﺨﺘﻠﻒ ﻗ ﺴﻤ ﺖﺑﻨﺪ ي ﻣ ﻲﺷ ﻮدو ﻣﻦ اﯾﻦ ﺗﻘ ﺴﻢﺑﻨﺪ ي‬ ‫راﺑ ﺮا ي ﺷﻤﺎ ﻣ ﻲﻧ ﻮﯾ ﺴﻢ ﻛﻪﺑ ﺴﯿﺎ ر آﻣ ﻮزﻧﺪه ا ﺳ ﺖ‪،‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻧﻔ ﺲ دا را ي‬ ‫ﻣ ﺮاﺗ ﺐ زﯾ ﺮ ا ﺳ ﺖ‪:‬‬ ‫ﻟﻲ‬ ‫ﻟﺒﺘﻪ اﯾﻨﻬﺎ را د ر ادﺑﯿﺎ تﺷﻨﯿﺪهاﯾﺪ و‬ ‫ّه«‪ .‬ا‬ ‫ﻣ ﺮﺣﻠﻪ اول »ﻧﻔ ﺲاﻣﺎ ر‬ ‫ﺗﺤﻠﯿ ﻞ و ﺗ ﺮﻛﯿ ﺐ اﯾﻦﻟﻐﺎ ت د ر اد ب ﻣﺎ آنﭼﻨﺎن ﻛﻪﺑﺎﯾﺪ وﺷﺎﯾﺪ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ‬ ‫ﻜﺎ ر‪،‬‬ ‫ّه ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻛﻪ ﻣ ﻲداﻧﯿﺪ ﯾﻌﻨ ﻲﻧﻔ ﺲ ﺳ ﺮﻛﺶ‪ ،‬ﻧﻔ ﺲ ﮔﻨﺎﻫ‬ ‫ﻧﯿ ﺴ ﺖ‪.‬ﻧﻔ ﺲاﻣﺎ ر‬ ‫ﻛﻪ د ر ﭘ ﺴ ﺖﺗ ﺮﯾﻦ ﻣ ﺮﺣﻠﻪ ﻧﻔ ﺲ ﻗ ﺮا ر دا رد‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ اﻛﺜ ﺮﯾ ﺖ اﻧ ﺴﺎنﻫﺎﯾ ﻲ ﻛﻪ‬ ‫ّهﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ازﻫﯿ ﭻ ﮔﻨﻬ ﻲ‬ ‫ﻣﺜ ﻞ ﺣﯿ ﻮان زﻧﺪ ﮔ ﻲ ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ د ر اﯾﻦ ﻣ ﺮﺣﻠﻪﻧﻔ ﺲاﻣﺎ ر‬ ‫و ازﻫﯿ ﭻ ﺟ ﺮﻣ ﻲ رو ي ﮔ ﺮدانﻧﯿ ﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬اﯾﻨﻬﺎ ﺗ ﺴﻠﯿﻢﻫ ﻮ ي وﻫ ﻮ سﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ‬ ‫ّه‪.‬‬ ‫را ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﺋﯿﻢﻧﻔ ﺲاﻣﺎ ر‬ ‫ّاﻣﻪ«‪.‬ﻟ ﻮاﻣﻪ ازﻟﻮم‪،‬ﻟﻮم ﯾﻌﻨ ﻲ ﺳ ﺮزﻧﺶ ﻛ ﺮدن‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ‬ ‫ﻟﻮ‬ ‫دوم »ﻧﻔ ﺲ‬ ‫ﻧﻔ ﺲ آدﻣ ﻲ ﻛﻤ ﻲﺑﯿﺪا ر ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪ ،‬ﻛﻤ ﻲ زﻧﺪه ﻣ ﻲﺷ ﻮد و ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ ﻋﻤﻠ ﻲ‬ ‫‪١٦‬‬

‫ﺧﻄﺎ اﻧﺠﺎم ﻣ ﻲدﻫﺪ اﯾﻦﻧﻔ ﺲ ﻛﻪ ﻛﻤ ﻲﺑﯿﺪا رﺷﺪه اﻧ ﺴﺎن را ﺳ ﺮزﻧﺶ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ّاﻣﻪ‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ ﺳ ﺮزﻧﺶﻛﻨﻨﺪه ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻟﻮ‬ ‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ اﯾﻦ ﻣ ﺮﺗﺒﻪﻧﻔ ﺴﺎﻧ ﻲ راﻧﻔ ﺲ‬ ‫ﺳﻮم »ﻧﻔ ﺲﻋﺎﻗﻠﻪ«‪ .‬ﻛﻪ د ر اﯾﻦ ﻣ ﺮﺣﻠﻪ ﻋﻘ ﻞ د رﻧﻔ ﺲ دﻣﯿﺪهﺷﺪه و‬ ‫ﻟﺒﺘﻪ ﻋﻘ ﻞ د ر ﻓﻠ ﺴﻔﻪ ﻣﺎ ﻣﻔﻬﻮم ﺧﯿﻠ ﻲ‬ ‫ّ ﻞ د ر اﻋﻤﺎل اﻧ ﺴﺎﻧ ﻲ اﺛ ﺮ ﻣ ﻲ ﮔ ﺬا رد‪ .‬ا‬ ‫ﺗﻌﻘ‬ ‫ﺑﺎﻻﺗ ﺮ ي دا رد‪ ،‬ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ ﻋﻘ ﻞ اول و ﻋﻘ ﻞ دوم و ﻋﻘ ﻞ ﺳﻮم را ﻣﻄ ﺮح‬ ‫ﻟ ﻲﺑﻬ ﺮﺣﺎل د ر‬ ‫ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ ازﻧﻈ ﺮ ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ دا را ي ﻣ ﺮاﺣ ﻞﺑ ﺴﯿﺎ رﺑﺎﻻﯾ ﻲ ا ﺳ ﺖ و‬ ‫اﯾﻦﺑﺤﺜ ﻲ ﻛﻪ ﻣ ﻲﻛﻨﯿﻢﻧﻔ ﺲ ﻋﺎﻗﻠﻪآﻧﺠﺎﯾ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻋﻼوهﺑ ﺮﻟﻮم ﻛﻪﻧﺘﯿﺠﻪ‬ ‫ﺑﯿﺪا ر يوﺟﺪان ا ﺳ ﺖ ﻋﻘ ﻞﻫﻢﺑﻪآن ا ﺿﺎﻓﻪ ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪.‬‬ ‫ًﻤِﻪ«‪ .‬ﻣﻠﻬﻤﻪ ﯾﻌﻨ ﻲﻧﻔ ﺴ ﻲ ﻛﻪ آﻧﻘﺪ ر ﭘﺎ كﺷﺪه ﻛﻪﺑﻪ‬ ‫ْﻬ‬ ‫ُﻠ‬ ‫ﭼﻬﺎرم »ﻧﻔ ﺲﻣ‬ ‫ﻟﻢ ﻏﯿ ﺐ‬ ‫ﻟﻬﺎم ﺧﺪاﯾ ﻲ ﻗ ﺮا ر ﻣ ﻲﮔﯿ ﺮد و از ﻋﺎ‬ ‫ﻟﻬﺎم ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪ ،‬ﻣ ﻮ ردﻧﺰول ا‬ ‫او ا‬ ‫ﻛﻪ ازآن ﺳ ﺨﻦﺑ ﺴﯿﺎ ر ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﺋﯿﻢ ﺣﻘﺎﯾﻘ ﻲﺑ ﺮاﯾﻦﻧﻔ ﺲوا رد ﻣ ﻲ ﮔ ﺮدد‪.‬‬ ‫ﻟﺒﺘﻪ ﺗﻤﺎم اﯾﻦﻟﻐﺎ ت را ﻛﻪ د ر اﯾﻨﺠﺎ ﻣ ﻲﻧ ﻮﯾ ﺴﻢﻟﻐﺎ ت ﻗ ﺮآﻧ ﻲ ا ﺳ ﺖ و‬ ‫ا‬ ‫ﺑﺎ اﺛﺒﺎﺗﺎ ت دﻗﯿﻖ اﯾﻨﻬﺎ را ﻣ ﻲﺷ ﻮد از ﻗ ﺮآن ﭘﯿﺪا ﻛ ﺮد و اﺛﺒﺎ ت ﻛ ﺮد‪ ،‬اﯾﻨﻬﺎ‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪو ﭘ ﺮداﺧﺘﻪ اﻧ ﺴﺎنﻫﺎﻧﯿ ﺴ ﺖ‪.‬‬ ‫ﭘﻨﺠﻢ ﺑﻌﺪ از ﻧﻔ ﺲ ﻣﻠﻬﻤﻪ‪» ،‬ﻧﻔ ﺲﻣﻄﻤﺌﻨﻪ«‪» .‬ﯾﺎ‬ ‫ً«‪ .٢‬آﯾﺎ ت ‪ ٢٧‬و‬ ‫ﱠﺔ‬ ‫ْ ﺿِﯿ‬ ‫ﱠﺮ‬ ‫ًﻣ‬ ‫َﺔ‬ ‫َا ﺿِﯿ‬ ‫ﱢ ﻚِ ر‬ ‫ّﺑ‬ ‫َﻲ ر‬ ‫ﻟ‬ ‫ْﺟِﻌِ ﻲ إ‬ ‫ٌ‪ ١ .‬اِ ر‬ ‫ﱠﻪ‬ ‫َﻨ‬ ‫ْﻤﺌ‬ ‫ُﻄ‬ ‫ْﻤ‬ ‫ﻟ‬ ‫ُا‬ ‫ْﺲ‬ ‫ﱠﻔ‬ ‫ْﻨ‬ ‫ﻟ‬ ‫َﺎا‬ ‫ُﻬ‬ ‫ﱠﺘ‬ ‫اﯾ‬ ‫ﻟﻔﺠ ﺮ‪.‬‬ ‫‪ ٢٨‬از ﺳ ﻮ رهوا‬ ‫ﺑﻬ ﺮﺣﺎلﺑﻌﺪ از ﻣﻠﻬﻤﻪ ﯾ ﻚ د رﺟﻪﺑﺎﻻﺗ ﺮﻧﻔ ﺲ ﻣﻄﻤﺌﻨﻪ ﻫ ﺴ ﺖ‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ‬ ‫ﻧﻔ ﺲﺑﻪ آن د رﺟﻪا ي از اﻃﻤﯿﻨﺎن ر ﺳﯿﺪه ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ دﯾ ﮕ ﺮ از ﮔ ﺸ ﺖ ﻧﻤ ﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻄﻤﺌﻦ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ دﯾ ﮕ ﺮﺑ ﺴ ﻮ ي ﻛﻤﺎلوﺑ ﺴ ﻮ ي ﺧﺪا رﻫ ﺴﭙﺎ رﺷﺪه ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ﺷ ﺸﻢ »ﻧﻔ ﺲ را ﺿﯿﻪ«‪ .‬ﻧﻔ ﺲﺑﻪ د رﺟﻪا ي از ﻛﻤﺎل ر ﺳﯿﺪه ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﻜﺎﻣﻠ ﻲ ﻛﻪ ﭘﯿﻤ ﻮده ا ﺳ ﺖ را ﺿ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬از راﺑﻄﻪا ي ﻛﻪﺑﺎ‬ ‫ﺧ ﻮد از اﯾﻦ ﺳﯿ ﺮ ﺗ‬ ‫َﻪ‬ ‫ً‬ ‫َا ﺿِﯿ‬ ‫ﱢ ﻚِ ر‬ ‫ّﺑ‬ ‫َﻲ ر‬ ‫ﻟ‬ ‫ْﺟِﻌِ ﻲ إ‬ ‫ﺧﺪا ي ﺧ ﻮدﺑ ﺮﻗ ﺮا ر ﻛ ﺮده ا ﺳ ﺖ ر ﺿﺎﯾ ﺖ دا رد‪» .‬اِ ر‬ ‫ً«‬ ‫ﱠﻪ‬ ‫ْ ﺿِﯿ‬ ‫ﱠﺮ‬ ‫ﻣ‬ ‫ﻫﻔﺘﻢ »ﻧﻔ ﺲﻣ ﺮ ﺿﯿﻪ«‪.‬آﻧﺠﺎﯾ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻣﺤﺒ ﻮ ب از او را ﺿ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪،‬‬ ‫ﻜﻪ ﻓﻘﻂ اﻧ ﺴﺎن از ﺧ ﻮد را ﺿ ﻲﺷﺪه‬ ‫ﺧﺪا يﺑﺰ ر گ از او را ﺿ ﻲ ا ﺳ ﺖﻧﻪ آﻧ‬ ‫ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﻧﻔ ﺲ را ﺿﯿﻪ آﻧﺠﺎﯾ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﺧ ﻮد آدﻣ ﻲ‪ ،‬وﺟ ﻮان آدﻣ ﻲ از د رﺟﻪ‬ ‫ّﻪ ﻛﻪ آﺧ ﺮﯾﻦ د رﺟﺎ ت ا ﺳ ﺖ‬ ‫ّﺎ ﻣ ﺮ ﺿﯿ‬ ‫ﻜﺎﻣ ﻞ ﺧ ﻮد را ﺿ ﻲ و ﺧ ﺸﻨ ﻮد ا ﺳ ﺖ‪ ،‬اﻣ‬ ‫ﺗ‬ ‫آﻧﺠﺎ ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﺧﺪا از او را ﺿ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﻣﺤﺒ ﻮ ب از او را ﺿ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ﻜﻦ ا ﺳ ﺖ اﯾﻦﻟﻐﺎ ت را ﯾﺎ‬ ‫ﻟﺒﺘﻪ ﻋ ﺮﻓﺎ ي ﻣﺎ د رﻫﻔ ﺖ ﻣ ﺮﺣﻠﻪ ﻋ ﺸﻖ ﻣﻤ‬ ‫ا‬ ‫ﻜﺎﻣﻠ ﻲﻧﻔ ﺲآدﻣ ﻲ‬ ‫ﻜﺎ رﺑﺒ ﺮﻧﺪ‪ ،‬اﯾﻨﻬﺎ ﻣ ﺮاﺣﻠ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﺳﯿ ﺮ ﺗ‬ ‫ﻟﻐﺎ ت دﯾ ﮕ ﺮ راﺑ‬ ‫ﺑ ﻮﺟ ﻮد ﻣ ﻲآﯾﺪ‪ ،‬ﻛﻪ ﻗ ﺴﻤ ﺖ اول ﻧﻔ ﺲ ﺣﯿ ﻮاﻧ ﻲ و د رﺟﺎ ت ﭘ ﺴ ﺖ‪ ،‬ﺗﺎﺑﺠﺎﯾ ﻲ‬ ‫ﻟﻬ ﻲ‬ ‫ﻣ ﻲ ر ﺳﺪ ﻛﻪ اﻧ ﺴﺎنﺑﻪ د رﺟﻪا ي ﺧﺪا ﮔ ﻮﻧﻪ ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪،‬ﺑﻪ د رﺟﻪ ر ﺿﺎ ي ا‬ ‫‪١٧‬‬

‫ﻣ ﻲ ر ﺳﺪ و ﺷﻌ ﺮ ﻣﻌ ﺮو ف » ر ﺳﺪ آدﻣ ﻲ ﺑﻪ ﺟﺎﯾ ﻲ ﻛﻪ ﺑﺠﺰ ﺧﺪا ﻧﺒﯿﻨﺪ«‬ ‫د رﺑﺎ رها ش ﺻﺪق ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲ ﺣ ﻀ ﺮ ت ﻋﻠ ﻲ) ع( راﺑ ﺨ ﻮاﻫﯿﻢﺑ ﺸﻨﺎ ﺳﻢ ﻛ ﺴ ﻲ‬ ‫ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ د ر اﯾﻦ ﻣ ﺮﺣﻠﻪ ﻧﻔ ﺲ ﻗ ﺮا ر ﮔ ﺮﻓﺘﻪ ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ د رﺑﺎ ره‬ ‫اﻣﺎمﺣ ﺴﯿﻦ) ع(ﺑﺤ ﺚ ﻣ ﻲﻛﻨﯿﻢ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢ د رآﺧ ﺮﯾﻦ ﻛﻠﻤﺎﺗ ﻲ ﻛﻪ د ر روز ﻋﺎﺷ ﻮ را‬ ‫ﻟﻬ ﻲ‬ ‫ﯾﻌﻨ ﻲ ﭘﯿﺶ ازﺷﻬﺎد تﺑ ﺮﻟﺒﺎن ﻣﺒﺎ رﻛﺶ ﺟﺎ ر ي ﻣ ﻲﺷ ﻮد ﻣ ﻲﻓ ﺮﻣﺎﯾﺪ‪» :‬ا‬ ‫ً ﻻﻣ ﺮ ﻣ ﻮﻻه‪ ،‬ﻻﻣﻌﺒ ﻮد ﺳ ﻮا ك‪ ،‬ﯾﺎ‬ ‫ً ﻋﻠ ﻲﺑﻼﺋِ ﻚ‪ ،‬ﺗ ﺴﻠﯿﻤﺎ‬ ‫َﺒ ﺮا‬ ‫َ ﻀﺎﺋِ ﻚ‪ ،‬ﺻ‬ ‫ًﺑِﻘ‬ ‫ر ﺿﺎ‬ ‫ﻟﻤ ﺴﺘﻐﯿﺜﯿﻦ«‪١ .‬‬ ‫ﻏﯿﺎ ثا‬ ‫اﯾﻦ ﻣ ﺮﺣﻠﻪا ي ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ اﻧ ﺴﺎنﺑﻪ اﯾﻦ د رﺟﻪ اﻃﻤﯿﻨﺎن و ر ﺿﺎﯾ ﺖ‪،‬‬ ‫ّﻪ و را ﺿﯿﻪ و ﻣ ﺮ ﺿﯿﻪ ر ﺳﯿﺪه ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻫ ﺮﭼﻪ را ﻛﻪ ﺧﺪاﺑ ﺮا ي او‬ ‫ﻣﻄﻤﺌﻨ‬ ‫ﻣﻌﯿﻦ ﻛ ﺮده ا ﺳ ﺖ ﻣ ﻲﭘ ﺬﯾ ﺮد وﺑﺎ ﺧ ﺸﻨ ﻮد ي ﻛﺎﻣ ﻞﺑ ﺴ ﻮ ي او ﻣ ﻲ رود و ﺟﺰ‬ ‫ّﻧﻈ ﺮﻧﺪا رد‪.‬‬ ‫ﺧﺪا‪ ،‬ﺟﺰ ﻣﺤﺒ ﻮ بﻫﯿ ﭻﭼﯿﺰ دﯾ ﮕ ﺮ ي را ﻣﺪ‬ ‫ﺑﻬ ﺮﺣﺎل ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢ ﻛﻪ اﯾﻦ اﻧ ﺴﺎن از ادمﻟﺠﻨ ﻲ‪ ،‬ازﺑ ﺸ ﺮﻟﺠﻨ ﻲﺷ ﺮوع‬ ‫ﻛ ﺮده وﺑﻪ ﺳﻤ ﺖ اﻋﻠ ﻲ ﺻﻌ ﻮد ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬اﯾﻦ ﻣ ﺮاﺣ ﻞ ﻣ ﺨﺘﻠﻔﻪ را ﻧﻔ ﺲ ﻃ ﻲ‬ ‫ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫وح‬ ‫ﻔ ﺲو ر‬ ‫ﺎﺗﺤﺎدﻧ‬ ‫ّﻪ ﻣ ﻲ ر ﺳﯿﻢﺑﺪﻧﯿ ﺴ ﺖ ﻛﻪ ﭼﻨﺪ‬ ‫ﻟﺒﺘﻪ ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪﺑﻪ اﯾﻦ ﻣ ﺮﺗﺒﻪ ﻣ ﺮ ﺿﯿ‬ ‫ﺎ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪا ي ازﺑﺤ ﺚﺑﺰ ر گ و ﻣﻌ ﺮوﻓ ﻲ را ﻛﻪ د رﺑﯿﻦ ﻋ ﺮﻓﺎ ﻣﺘﺪاول اﯾ ﺖﺑ ﺮا ي‬ ‫ﻟ ﻲ اﯾﻦﻧﻔ ﺲ ﻣ ﺮ ﺿﯿﻪ ﻛﻪﺑﻪ اﯾﻦ‬ ‫ﺷﻤﺎﺑﯿﺎن ﻛﻨﻢ‪ ،‬ﮔ ﺮﭼﻪ ا ﻵن ﺟﺎﯾﺶﻧﯿ ﺴ ﺖ و‬ ‫ﺣﺪ ر ﺳﯿﺪه ا ﺳ ﺖ ازﻧﻈ ﺮ ﻛﯿﻔﯿ ﺖ ﻣﺜ ﻞ روح ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲﺑﻪﻫﻤﺎن ﺧﻠ ﻮ ص‪،‬‬ ‫ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﭘﺎﻛ ﻲ وﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﻋﻈﻤ ﺖ روح ﻣ ﻲ ر ﺳﺪ ﻛﻪ روح ﺗﺠﻠ ﻲ ﺧﺪا ﺳ ﺖ‪،‬‬ ‫ﻟﻢ ﻣﺎد ي‬ ‫َ ا ﷲ ا ﺳ ﺖ‪ .‬اﯾﻦﻧﻔ ﺴ ﻲ ﻛﻪﻟﺠﻦ ﮔ ﻮﻧﻪﺑ ﻮد و از اﯾﻦ ﻋﺎ‬ ‫ٌ ﻣِﻦ‬ ‫َﻣ ﺮ‬ ‫روح ا‬ ‫ﻜﺎﻣﻠ ﻲ ﺧ ﻮد ش ﻣﺜ ﻞ روح‬ ‫ﺟ ﻮﺷﯿﺪه و ﺑﺎﻻ آﻣﺪه ﺑ ﻮد د ر ا ÷ رﯾﻦ ﻣ ﺮﺣﻠﻪ ﺗ‬ ‫ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪ ،‬ﺧﺎ ﺻﯿ ﺖ روح را ﭘﯿﺪا ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺎن ﻛﻤﺎﻻﺗ ﻲ ﻛﻪ د ر روح آدﻣ ﻲ‬ ‫ﻟﺒﺘﻪ ﺧ ﻮاﻫﯿﻢ دﯾﺪ ﻛﻪ اﯾﻦ روح‬ ‫وﺟ ﻮد دا رد د ر اﯾﻦﻧﻔ ﺲﻧﯿﺰﺑ ﻮﺟ ﻮد ﻣ ﻲآﯾﺪ‪ .‬ا‬ ‫ّ ﻲ ﺧﺪا ﺳ ﺖ‪،‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻋﻠﻢ ﺧﺪا د ر‬ ‫دا را ي ﺧ ﺼ ﻮ ﺻﯿﺎﺗ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ روح ﺗﺠﻠ‬ ‫ﻟﻢ ﻏﯿ ﺐ راﺑﻄﻪ دا رد‪ .‬د ر اﺛﺒﺎﺗﺎﺗ ﻲ‬ ‫روحﻧﯿﺰ ﮔ ﺬاﺷﺘﻪﺷﺪه ا ﺳ ﺖ‪،‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦﺑﺎ ﻋﺎ‬ ‫ً ذﻛ ﺮ ﻣ ﻲﻛﻨﻢ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢ اﯾﻦ راﺑ ﺮا يﺷﻤﺎ اﺛﺒﺎ ت ﻛﻨﻢ ﻛﻪ اﯾﻦ روح از‬ ‫ﻛﻪﺑﻌﺪا‬ ‫آﯾﻨﺪه ﺧﺒ ﺮ ﻣ ﻲدﻫﺪ‪ ،‬از ﮔ ﺬﺷﺘﻪ وآﯾﻨﺪهآ ﮔﺎه ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﺣﺎﻻ ا ﮔ ﺮ اﯾﻦﻧﻔ ﺲﺑﻪ اﯾﻦ‬ ‫د رﺟﻪ ر ﺳﯿﺪ ﻛﻪﺑﺎ روح ﻣﺘﻌﺎدلﺷﺪ‪،‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦﻫﻤﺎن اﻃﻼﻋﺎ ت‪،‬ﻫﻤﺎن ﻋﻠﻤ ﻲ‬ ‫را ﻛﻪ روح ازآنﺑ ﺮﺧ ﻮ ردا ر ا ﺳ ﺖ اﯾﻦﻧﻔ ﺲﻧﯿﺰ ازآنﺑ ﺮﺧ ﻮ ردا ر ﺧ ﻮاﻫﺪ‬ ‫ﺑ ﻮد‪.‬‬ ‫‪١٨‬‬

‫ﺎﯾﻨﺠﺎ ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢ اﻧ ﺴﺎنﻫﺎﯾ ﻲ ﻛﻪﺑﻪ د رﺟﻪ ﻋﻠ ﻲ) ع( ﻣ ﻲ ر ﺳﻨﺪ از‬ ‫ﻟ ﻲ ر ﺳﯿﺪهاﻧﺪ ﻛﻪ ﻣ ﻲﺗ ﻮاﻧﻨﺪﺑﺎ ﺧﺪا ي ﺧ ﻮد‬ ‫ﻧﻈ ﺮ ﻧﻔ ﺴﺎﻧ ﻲﺑﻪ آن د رﺟﻪ از ﺗﻌﺎ‬ ‫راﺑﻄﻪﺑ ﺮﻗ ﺮا ر ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬و ﻫ ﺮﻟﺤﻈﻪ ﻛﻪﺑ ﺨ ﻮاﻫﻨﺪ ﻗﺎد رﻧﺪ راﺑﻄﻪﺑ ﺮﻗ ﺮا ر ﻛﻨﻨﺪ‪،‬‬ ‫ﻣﻬﻢ اﯾﻨﺠﺎ ﺳ ﺖ‪ .‬ﭼ ﻮن ﻧﻔ ﺲ آﻧﻬﺎ ﯾﻌﻨ ﻲ ﺷ ﺨ ﺼﯿ ﺖ آﻧﻬﺎ ﻣﺜ ﻞ روحﺷﺪه ا ﺳ ﺖ‬ ‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ اﯾﻦ راﺑﻄﻪﺑﯿﻦ اﯾﻦ اﻧ ﺴﺎن وآن ﺧﺪا ﻛﻪﺑ ﻮ ﺳﯿﻠﻪ روح اﻧﺠﺎم ﻣ ﻲﺷ ﻮد‬ ‫ّ ﺴ ﺮ ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫د رﻫ ﺮﻟﺤﻈﻪا يﺑ ﺮا ي اﯾﻦ اﻧ ﺴﺎن ﻣﯿ‬ ‫ﻜﻼ ت ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ ﻣﺎﺑﺪﯾﻨ ﻮ ﺳﯿﻠﻪ ﺟ ﻮا ب‬ ‫د رﻫ ﺮ ﺣﺎل ﻗ ﺴﻤ ﺖ زﯾﺎد ي از ﻣ ﺸ‬ ‫ﻟﻬﺎﻣ ﻲ‬ ‫ﻜﻦ ا ﺳ ﺖ اﻧ ﺴﺎﻧ ﻲﺑﺎ ﺧﺪا يﺑﺰ ر گ راﺑﻄﻪ ا‬ ‫داده ﻣ ﻲﺷ ﻮد ﻛﻪ ﭼ ﮕ ﻮﻧﻪ ﻣﻤ‬ ‫ﻟﺒﺘﻪ د ر‬ ‫ﻟﯿ ﻞ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ا ﺳ ﺖ‪ .‬ا‬ ‫ﺑ ﺮﻗ ﺮا ر ﻛﻨﺪ‪ ،‬راﺑﻄﻪ اﺷ ﺮاﻗ ﻲﺑ ﺮﻗ ﺮا ر ﻛﻨﺪ‪ ،‬د‬ ‫ﻜﺘﻪ ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ راﺑ ﺮاﯾﺘﺎنﺑﯿﺎن ﻛﻨﻢ‬ ‫ﻜﻪ اﯾﻦ را ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻢ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢ اﯾﻦﻧ‬ ‫ﻋﯿﻦ اﯾﻨ‬ ‫ﻜﻦﺑﺎ روح‬ ‫ﻟﯿ‬ ‫ﻜﻪ اﯾﻦﻧﻔ ﺲ ﻣ ﺮ ﺿﯿﻪﺑﻪ د رﺟﻪ روح ر ﺳﯿﺪه ا ﺳ ﺖ و‬ ‫ﻛﻪﺑﺎزﺑﺎآﻧ‬ ‫ﻣﺘﻔﺎو ت ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﯾﻌﻤ ﻲ ازﻧﻈ ﺮ ذا تﺑﺎ روح ﻣ ﺨﺘﻠﻒ ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﭼ ﻮن ذا ت روح‪،‬‬ ‫ﻟ ﻲﻧﻔ ﺲ ﻣﺎد ي ا ﺳ ﺖ )اﯾﻦ ﻣﻄﻠﺒ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪﺑﻌﺪﺑ ﺮاﯾﺘﺎنﺑﯿﺎن‬ ‫ﻣﺠ ﺮد ا ﺳ ﺖ و‬ ‫ﻟ ﻲ دا را ي ﯾ ﻚ ﺧﺎ ﺻﯿ ﺖﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﺳ ﺨﻦ ﺣ ﺮﻓﺶ ﺧﯿﻠ ﻲ ﻣﻬﻢ‬ ‫ﺧ ﻮاﻫﻢ ﻛ ﺮد(‪ ،‬و‬ ‫ﻟﻲ‬ ‫ﻜﻪ اﯾﻦ را اﺣ ﺴﺎ س ﻛﻨﯿﺪ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢ ﻣﺜﺎ‬ ‫و ﻣ ﺮﻣ ﻮز و ﺳ ﺨﺘ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪،‬ﺑ ﺮا ي اﯾﻨ‬ ‫ﺑﺰﻧﻢ و ﻣﺜﺎل ﻣﻌ ﺮوﻓ ﻲ ﻛﻪ د ر اﯾﻦ ﻣ ﻮ رد ﻣ ﻲزﻧﻨﺪ ﺧ ﻮ رﺷﯿﺪ ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﺧ ﻮ رﺷﯿﺪ را‬ ‫ﻜ ﻮل را د ر داﺧ ﻞ اﯾﻦ‬ ‫د رﻧﻈ ﺮﺑ ﮕﯿ ﺮﯾﺪ ﻛﻪ ازآنﻧ ﻮ ر ﺳﺎﻃﻊ ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪ ،‬ﯾ ﻚ ﻣﻠ‬ ‫ﻜ ﻮلﻫﺎ د ر ﺣﺎل اﻧﻔﺠﺎ ر ﻫ ﺴﺘﻨﺪ و د ر اﺛ ﺮ‬ ‫ﺧ ﻮ رﺷﯿﺪ د رﻧﻈ ﺮﺑ ﮕﯿ ﺮﯾﺪ‪ ،‬اﯾﻦ ﻣﻠ‬ ‫اﻧﻔﺠﺎ ر اﯾﻦ اﺷﻌﻪﻧ ﻮ راﻧ ﻲ‪ ،‬ﻓ ﻮﺗ ﻮنﻫﺎ ﻣﺘ ﺸﻌ ﺸﻊ ﻣ ﻲﺷ ﻮﻧﺪ و از ﺧ ﻮ رﺷﯿﺪ ﺧﺎ ر ج‬ ‫ﻣ ﻲ ﮔ ﺮدﻧﺪ‪ .‬از اﯾﻨﺠﺎ ﻓ ﺮ ض ﻛﻨﯿﺪ ﻛﻪ اﯾﻦ ذ ره ﻧ ﻮ ر ﺧﺎ ر ج ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪ .‬د ر اﯾﻦ‬ ‫ﻧﻘﻄﻪﺑﯿﻦ اﯾﻦ ذ ره ﺧ ﻮ رﺷﯿﺪ ي و اﯾﻦ ﻓ ﻮﺗ ﻮن ﻧ ﻮ ر ي از ﻧﻈ ﺮ ذا ت اﺧﺘﻼ ف‬ ‫ﻜﻲ‬ ‫ً ﻣﺎدهﻧﯿ ﺴ ﺖ اﻧ ﺮژ ي ا ﺳ ﺖ‪،‬آن ﯾ‬ ‫ﻜ ﻲ ﻓ ﻮﺗ ﻮن ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ا ﺻﻼ‬ ‫وﺟ ﻮد دا رد‪ ،‬ﯾ‬ ‫ﻟ ﻲ از ﻧﻈ ﺮ د رﺟﻪ ﺣ ﺮا ر ت‪ ،‬از ﻧﻈ ﺮ ﺷﺪ ت ﻧ ﻮ ر‪ ،‬از ﻧﻈ ﺮ‬ ‫ﻣﺎده ا ﺳ ﺖ و‬ ‫ﻜ ﺴﺎنﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﺪ‬ ‫ﮔ ﺮﻣ ﻲ‪ ،‬ازﻧﻈ ﺮ ﺧ ﺼ ﻮ ﺻﯿﺎ ت‪ ،‬ازﻧﻈ ﺮ ﺻﻔﺎ ت ﯾ‬ ‫ﻜﻲ‬ ‫دوﺷﯿﺌ ﻲ د ر ﻛﻨﺎ رﻫﻢ ﻗ ﺮا ر ﮔ ﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ ﻛﻪ ازﻧﻈ ﺮ ذا تﺑﺎﻫﻢ ﻣ ﺨﺘﻠﻒاﻧﺪ‪ ،‬ﯾ‬ ‫ﻟ ﻲ ازﻧﻈ ﺮ د رﺟﻪ ﺣ ﺮا ر ت و ﺷﺪن ﻧ ﻮ ر و‬ ‫ﻜ ﻲﻧ ﻮ ر ا ﺳ ﺖ و‬ ‫ﻣﺎده ا ﺳ ﺖ و ﯾ‬ ‫ﻜ ﺴﺎنﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻋﯿﻦ اﯾﻦ ﻣﺜﺎل را ﻣ ﻲﺷ ﻮدﺑ ﺮا يﻧﻔ ﺲ ﻣ ﺮ ﺿﯿﻪ و‬ ‫ﺻﻔﺎ تﺑﺎﻫﻢﺑ‬ ‫ﻟﺘ ﻲ ر ﺳﯿﺪهاﻧﺪ ﻛﻪ از ﻧﻈ ﺮ‬ ‫روح د ر اﯾﻨﺠﺎ ذﻛ ﺮ ﻛ ﺮد‪ ،‬ﻛﻪ اﯾﻦ دوﺗﺎﺑﻪ ﺣﺎ‬ ‫ﻜ ﻲ ﻣﺎده‬ ‫ﻟ ﻲ ازﻧﻈ ﺮ ذا تﺑﺎﻫﻢ ﻣ ﺨﺘﻠﻒاﻧﺪ‪ .‬ذا ت ﯾ‬ ‫ﻜ ﺴﺎنﻫ ﺴﺘﻨﺪ و‬ ‫ﺻﻔﺎ تﺑﺎﻫﻢ ﯾ‬ ‫ا ﺳ ﺖو دﯾ ﮕ ﺮ ي ﻣﺠ ﺮدو ﺧﺪاﯾ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻣﺎﺑﻪ اﯾﻦﻧﺘﯿﺠﻪ ﻣ ﻲ ر ﺳﯿﻢ ﻛﻪ اﯾﻦﻧﻔ ﺲ ﻛﻪﺷ ﺨ ﺼﯿ ﺖآدﻣ ﻲ‬ ‫ﻜﯿ ﻞ ﻣ ﻲدﻫﺪ و از اﺣ ﺴﺎ ﺳﺎ ت و اﻛﺘ ﺴﺎﺑﺎ ت و ﻛﻤﺎﻻ ت و ﺧﻼ ﺻﻪ‬ ‫را ﺗ ﺸ‬ ‫ﺷ ﺨ ﺼﯿ ﺖ آدﻣ ﻲ د ر آن ﻧﻬﺎده ﺷﺪه ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺣ ﺮﻛ ﺖ و ﺗﺤ ﺮ ك د روﻧ ﻲ اﻧ ﺴﺎن‬ ‫‪١٩‬‬

‫ﺎ ﺳ ﺖ و ازآﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﺣ ﺮﻛ ﺖ د رآن ﮔ ﺬاﺷﺘﻪﺷﺪه ﻣ ﻲﺗ ﻮاﻧﯿﻢﺑ ﮕ ﻮﺋﯿﻢ ﻛﻪ اﻧ ﺮژ ي‬ ‫ا ﺳ ﺖ‪.‬ﺷﻤﺎ ﻣ ﻲداﻧﯿﺪ ﻛﻪ د ر ﻃﺒﯿﻌ ﺖ ﺣ ﺮﻛ ﺖ ﻣﻌﺎدلﺑﺎ اﻧ ﺮژ ي ا ﺳ ﺖ‪،‬ﻫ ﺮﻧ ﻮ ع‬ ‫ﺣ ﺮﻛﺘ ﻲ را ﻛﻪ د ر ﻃﺒﯿﻌ ﺖ د رﻧﻈ ﺮﺑ ﮕﯿ ﺮﯾﺪ ﻣﻌﺎدلﺑﺎ اﻧ ﺮژ ي ا ﺳ ﺖ‪ ،‬و ﭼ ﻮن‬ ‫د ر داﺧ ﻞﻧﻔ ﺲآدﻣ ﻲ ﻣﺠﻤ ﻮﻋﻪ اﺣ ﺴﺎ ﺳﺎ ت و ﺗﺤ ﺮﻛﺎ ت و ﺗﻤﺎﯾﻼ ت و ا راده و‬ ‫ﻫﻤﻪ و ﻫﻤﻪ وﺟ ﻮد دا رد ﻣﺠﻤ ﻮﻋﻪ اﯾﻨﻬﺎ اﻧ ﺮژ ي ﺧ ﻮاﻫﺪﺑ ﻮد‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ‪ ،‬اﯾﻦ‬ ‫ﻟ ﻲ ﻛﻪ روح‬ ‫ﻧﻔ ﺲ ﻛﻪ ﻣﺎ د رﺑﺎ ره آن ﺻﺤﺒ ﺖ ﻣ ﻲﻛﻨﯿﻢ اﻧ ﺮژ ي ا ﺳ ﺖ د رﺣﺎ‬ ‫ﻣﺠ ﺮد ا ﺳ ﺖ‪ ،‬رو ح ﺗﺠﻠ ﻲ ﺧﺪا ﺳ ﺖ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻛﻪ ﻓﯿﺰﯾ ﻚ ﺧ ﻮاﻧﺪهاﻧﺪ ﻣ ﻲداﻧﻨﺪ ﻛﻪ‬ ‫اﻧ ﺮژ ي ﻣﻌﺎدلﺑﺎ ﻣﺎده ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﻣﺎده ﺗﻠﻄﯿﻒﺷﺪه ا ﺳ ﺖ‪ .‬ا ﮔ ﺮ ﻣﺎدها ي راﺑ ﻮ ﺳﯿﻠﻪ‬ ‫ﯾ ﻚﺑﻤ ﺐ اﺗﻤ ﻲ ﻣﻨﻔﺠ ﺮ ﻛﻨﯿﻢ اﻧ ﺮژ يﺑﺪ ﺳ ﺖ ﻣ ﻲآﯾﺪ و راﺑﻄﻪ ﻣﻌ ﺮو ف اﻧ ﺸﺘﯿﻦ‬ ‫ﻛﻪ اﻧ ﺮژ ي را ﻣﻌﺎدلﺑﺎ ﻣﺎده ﻣ ﻲﮔﯿ ﺮد‪ ،‬ﻛﻪ ‪) E‬اﻧ ﺮژ ي( ﻣ ﺴﺎوﯾ ﺴ ﺖﺑﺎ ﯾ ﻚ‬ ‫ﺿ ﺮﯾﺒ ﻲ )ﻛﻪ ﺿﯿ ﺮ بﺑ ﺴﯿﺎ رﺑﺰ ر ﮔ ﻲ ا ﺳ ﺖ( ﺿ ﺮﺑﺪ ر ﻣﺠ ﺬو ر ﻣﺎده‪ ،‬راﺑﻄﻪ‬ ‫ﺑﯿﻦ اﻧ ﺮژ ي و ﻣﺎده راﺑﯿﺎن ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﺋﯿﻢ ﻓ ﺲ‬ ‫اﻧ ﺮژ ي ا ﺳ ﺖ‪ ،‬اﯾﻦ اﻧ ﺮژ ي ﻣﻌﺎدل ﻣﺎده ا ﺳ ﺖ‪.‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎ ر ت دﯾ ﮕ ﺮ ﻣ ﻲﺗ ﻮاﻧﯿﻢ‬ ‫ﻟ ﻲ ﻣﺎدها ي ﺗﻠﻄﯿﻒ ﺷﺪهﺑ ﺼ ﻮ ر ت‬ ‫ﺑ ﮕ ﻮﺋﯿﻢ ﻛﻪ ﻧﻔ ﺲ وﺟ ﻮد ﻣﺎد ي ا ﺳ ﺖ‪ ،‬و‬ ‫ﻟ ﺺ ا ﺳ ﺖ وﻧﻔ ﺲ‬ ‫ﻜﻪ ﺟ ﺴﻢ ﻣﺎده ﺧﺎ‬ ‫ﻟﯿ‬ ‫ﻟ ﻲ رو ج ﻣﺠﺮم ا ﺳ ﺖ د ر ﺣﺎ‬ ‫اﻧ ﺮژ ي‪ .‬و‬ ‫وا ﺳﻄﻪا ي ا ﺳ ﺖﺑﯿﻦ اﯾﻦ ﺟ ﺴﻢو اﯾﻦ روح ﻣﺠ ﺮد‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﻋﻠ ﺖﺑ ﻮد ﻛﻪ اﯾﻦﺑﺤ ﺚ ﺿ ﺮو ر ت داﺷ ﺖ د ر اﯾﻨﺠﺎ ﻋﻨ ﻮان‬ ‫ﺷ ﻮد ﻛﻪﺑﯿﻦﻧﻔ ﺲ ﻣ ﺮ ﺿﯿﻪ و روح ازﻧﻈ ﺮ ذا ت اﺧﺘﻼ ف وﺟ ﻮد دا رد وﺑﺎﻫﻢ‬ ‫ﻟﻲ‬ ‫ﻜ ﻲ ﻣﺎده و اﻧ ﺮژ ي ا ﺳ ﺖ و دﯾ ﮕ ﺮ ي ﻣﺠ ﺮد ا ﺳ ﺖ و‬ ‫ﻣ ﺨﺘﻠﻒاﻧﺪ‪ ،‬ﭼ ﻮن ﯾ‬ ‫ﻜ ﺴﻦﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫دا را ي ﺻﻔﺎ تو ﺧ ﺼ ﻮﯾﺎ ت ﻣ ﺸﺘ ﺮﻛ ﻲﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪،‬ﺑﺎﻫﻢﻧ ﺮدﯾ ﻚاﻧﺪ‪ ،‬ﯾ‬ ‫ﻜﺎﻣﻠ ﻲ اﻧ ﺴﺎنﻫﺎ د ر ﻃﺒﯿﻌ ﺖﺑﻪ اﯾﻦ ﺻ ﻮ ر ت اﻧﺠﺎم ﻣ ﻲﮔﯿ ﺮد و‬ ‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﺳﯿ ﺮ ﺗ‬ ‫ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ آدﻣ ﻲ ﺑﻪ اﻧ ﻲ د رﺟﻪ ر ﺳﯿﺪ‪ ،‬ﺑﻪ اﯾﻦ د رﺟﻪ از ﻛﻤﺎل ر ﺳﯿﺪ‬ ‫ﺧﺪا ﮔ ﻮﻧﻪ ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲﻧﻔ ﺲ او ﻣﺜ ﻞ روح ﻣ ﻲﺷ ﻮدو روحﻫﻢ اﻣ ﺮ ﺧﺪا ﺳ ﺖ‪،‬‬ ‫دا را ي ﻋﻠﻢ ﺧﺪا ﺳ ﺖ‪ ،‬دا را ي ﺧﻼﻗﯿ ﺖ ﺧﺪا ﺳ ﺖ‪،‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﯾ ﻚﭼﻨﯿﻦ اﻧ ﺴﺎﻧ ﻲ‬ ‫) ع(‬ ‫دا را ي ﯾ ﻚﭼﻨﯿﻦ ﻛﯿﻔﯿﺘ ﻲ و ﺧ ﺼ ﻮ ﺻﯿﺘ ﻲ ﺧ ﻮاﻫﺪﺑ ﻮد‪ .‬ا ﮔ ﺮ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﺪ ﻋﯿ ﺴ ﻲ‬ ‫ﻣ ﻲآﯾﺪ و ﻣ ﺮدها ي را زﻧﺪه ﻣ ﻲﻛﻨﺪ و ﻣﻌﺠﺰها يﺑﭙﺎ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ اﯾﻨﻬﺎﺑ ﺮا ي ﭼﻨﯿﻦ‬ ‫اﻧ ﺴﺎنﻫﺎﯾ ﻲ ﻛﺎ ر ﺳ ﺨﺘ ﻲ ﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ ،‬ﻛﺎ رﯾ ﺴ ﺖ ﻋﺎد ي‪ .‬زﯾ ﺮا ﺷ ﺨ ﺼﯿ ﺖ اﯾﻨﻬﺎﺑﻪ‬ ‫َ ا ﷲ ا ﺳ ﺖ و راﺑﻄﻪ ﻣ ﺴﺘﻘﯿﻢﺑﺎ‬ ‫ٌ ﻣِﻦ‬ ‫َﻣ ﺮ‬ ‫د رﺟﻪ رو ج ر ﺳﯿﺪه ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ روح ا‬ ‫ﺧﺪا يﺑﺰ ر گ دا رد‪.‬‬ ‫اﯾﻦ ﯾ ﻚ ﺗﻘ ﺴﯿﻢﺑﻨﺪ يﺑ ﻮد ازﻧﻈ ﺮﺷﻨﺎﺧ ﺖ اﻧ ﺴﺎن و ﺗﻘ ﺴﯿﻢﻧﻔ ﺲ اﻧ ﺴﺎنﺑﻪ‬ ‫ﻜﻪﺑﻄ ﻮ ر ﻣﻠﻤ ﻮ س اﯾﻦ ﺗﻘ ﺴﯿﻢﺑﻨﺪ ي را د ر ك‬ ‫ﻟ ﻲﺑ ﺮا ي اﯾﻨ‬ ‫اﯾﻦ ﻣ ﺮاﺣ ﻞ ﻣ ﺨﺘﻠﻔﻪ‪ .‬و‬ ‫ﻛﻨﯿﻢ ﻣﻦ دوﻧﻤ ﻮﻧﻪ ﺧﯿﻠ ﻲ زﯾﺒﺎ و ﻣﺆﺛ ﺮ د ر ﻃﺒﯿﻌ ﺖﺑ ﺮا يﺷﻤﺎﺑﯿﺎن ﻣ ﻲﻛﻨﻢ ﻛﻪ‬ ‫ّ ﺖ دا رد و ﻫ ﺮ ﻛ ﺴ ﻲ د ر زﻧﺪ ﮔ ﻲ ﺧ ﻮدآن را ﻛﻢ وﺑﯿﺶ‬ ‫ّ ﺖ و ﻋﯿﻨﯿ‬ ‫ﺟﻨﺒﻪ ﻋﻠﻤﯿ‬ ‫‪٢٠‬‬

‫ﺗﺠ ﺮﺑﻪ ﻛ ﺮده ا ﺳ ﺖ‪ ،‬و اﯾﻦ دو ﻣ ﻮ ﺿ ﻮﻋ ﻲ ﻛﻪﺑﯿﺎن ﻣ ﻲﻛﻨﻢ اول ﻣ ﺴﺌﻠﻪ ﺧ ﻮا ب‬ ‫ا ﺳ ﺖو دوم ﻣ ﺴﺌﻠﻪ ﺗﻠﻪﭘﺎﺗ ﻲ‪.‬‬ ‫ﻣﻮ ﺿﻮع ﺧﻮاب‬ ‫ﺪ رﺑﺎ ره ﺧ ﻮا ب ﭼﯿﺰﻫﺎ ي زﯾﺎد ي ﺷﻨﯿﺪهاﯾﺪ‪ ،‬ﺗﻔ ﺴﯿ ﺮﻫﺎ‪ ،‬ﻛﺘﺎ بﻫﺎ‪،‬‬ ‫ﻟ ﻲﺑﺤﺜ ﻲ را ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢﺑﻄ ﻮ ر ﻋﻠﻤ ﻲ د رﺑﺎ ره ﺧ ﻮا ب ﻣﻄ ﺮح ﻛﻨﻢ‪.‬‬ ‫ﺗﺄوﯾ ﻞﻫﺎ و‬ ‫ﺑ ﺮا ﺳﺎ س اﯾﻦ ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿ ﻞ ﺧ ﻮا ب راﺑﻪ ﺳﻪ ﻗ ﺴﻤ ﺖ زﯾ ﺮ ﻣ ﻲﺗ ﻮان ﺗﻘ ﺴﯿﻢ‬ ‫ﻛ ﺮد‪.‬‬ ‫ﻗ ﺴﻤ ﺖ اول ﺧ ﻮا ب ﺟ ﺴﻤﺎﻧ ﻲ ﻛﻪ اداﻣﻪ ﺣﯿﺎ ت روزﻣ ﺮه ﻣﺎ ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ﻟﺶ ا ﺳﺘ ﺮاﺣ ﺖ ﻣ ﻲ ﮔ ﺬا رد ﻫﻨ ﻮز‬ ‫ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ آدﻣ ﻲ ﺷﺒﺎﻧ ﮕﺎه ﺳ ﺮ را ﺑ ﺮ ﺑﺎ‬ ‫اﻋ ﺼﺎ ب او و اﺣ ﺴﺎ ﺳﺎ ت او و ﺗﻤﺎﯾﻼ ت او د ر ﺣﺎل ﺣ ﺮﻛ ﺖ ﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺜ ﻞ ﯾ ﻚ‬ ‫ﭼ ﺮخﻟﻨ ﮕ ﺮ ي ﻛﻪﺑﻌﺪ از ﺧﺎﻣ ﻮﺷ ﻲ ﻣ ﻮﺗ ﻮ ر دو ﺳﻪ دو ر دﯾ ﮕ ﺮ ﻫﻢ ﻣﯿ ﮕ ﺮدد ﺗﺎ‬ ‫ً د ر اول ﺷ ﺐﺑﻪ‬ ‫ﺑﺎﯾ ﺴﺘﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻧ ﻮع ﺧ ﻮا ب ﻛﻪ ﺧ ﻮا ب ﺟ ﺴﻤﺎﻧ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻋﺎدﺗﺎ‬ ‫وﻗ ﻮع ﻣ ﻲﭘﯿ ﻮﻧﺪد‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ اﻧ ﺴﺎن د ر آن ﺳﺎﻋﺎ ت اول و دوم از اﯾﻦ ﻧ ﻮع‬ ‫ﺧ ﻮا بﻫﺎ زﯾﺎد ﻣ ﻲﺑﯿﻨﺪ‪ .‬ا ﮔ ﺮ ﻣﺪﯾ ﺮ ﻣﺪ ر ﺳﻪ ﻫ ﺴﺘﯿﺪ اﺣ ﺴﺎ س ﻣ ﻲﻛﻨﯿﺪ ﻛﻪ د ر‬ ‫ﻣﺪ ر ﺳﻪﺷﺎ ﮔ ﺮدﻫﺎ و ﻣﻌﻠﻢﻫﺎ و دﯾ ﮕ ﺮانآﻧﺪهاﻧﺪ وﺷﻠ ﻮ غ ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ ﻛﺎ ر ﮔ ﺮ‬ ‫ﻛﺎ رﺧﺎﻧﻪﻫ ﺴﺘﯿﺪﻫﻤﺎن اﻋﻤﺎل روزﻣ ﺮه ﺧ ﻮد را د ر ﺧ ﻮا ب ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﺪ ﻛﻪ اﻧﺠﺎم‬ ‫ﻣ ﻲدﻫﯿﺪ‪ ،‬ﻫ ﺮﻛ ﺴ ﻲ اﺣ ﺴﺎ س ﻣ ﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﯾ ﻚ ﻣﻘﺪا ر از ﻛﺎ رﻫﺎ ي روزاﻧﻪ او‬ ‫ﻟﻲ‬ ‫ﻜ ﺮا ر ﻣ ﻲﺷ ﻮد و از اﯾﻦﻧ ﻮع ﺧ ﻮا بﻫﺎ ﻣﺎ ﺧﯿﻠ ﻲ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢ‪ ،‬ﺧﯿﻠ ﻲ زﯾﺎد‪ ،‬و‬ ‫ﺗ‬ ‫ﭼ ﻮن اول ﺷ ﺐ ا ﺳ ﺖ وﺑﻌﺪ ﺧ ﻮا ب ﻣﺎ ﺳﻨ ﮕﯿﻦ و ﺳﻨ ﮕﯿﻦﺗ ﺮ ﻣ ﻲﺷ ﻮد اﯾﻦ‬ ‫ﺧ ﻮا بﻫﺎ را ﻓ ﺮاﻣ ﻮ ش ﻣ ﻲﻛﻨﯿﻢ‪،‬ﺑ ﺨ ﺼ ﻮ ص از آﻧﺠﺎ ﻛﻪ اﯾﻦ ﻧ ﻮع ﺧ ﻮا بﻫﺎ‬ ‫ﻟﻔﺎ و ﮔﺎﻣﺎ‬ ‫ﺑ ﻲا رز ش ﻫﻢ ﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻫﯿ ﭻ ا رزﺷ ﻲﻧﺪا رﻧﺪ‪.‬ﺑﺎ اﻧﺪازهﮔﯿ ﺮ ي اﺷﻌﻪآ‬ ‫ﻛﻪ از ﻣﻐﺰ ﻣﺘ ﺴﺎﻃﻊ ﻣ ﻲﺷ ﻮد ﻣ ﻲﺗ ﻮاﻧﻨﺪﺷﺪ ت ﺧ ﻮا ب را د رﯾﺎﺑﻨﺪ‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲﻫﻤﺎن‬ ‫ﻣ ﻮ ﺿ ﻮ ﺿﻊ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪﺷﺪ ﻛﻪﺑﻌﺪ از ﺳﺎﻋ ﺖ اولوﺑ ﺨ ﺼ ﻮ صﺑﯿﻦ ﺳﺎﻋ ﺖ اول‬ ‫و دوم ﺧ ﻮا ب آدﻣ ﻲ ﺳﻨ ﮕﯿﻦ ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ د رآن ﺳﺎﻋ ﺖ اول ﺧ ﻮا ب ﺳﺒ ﻚ‬ ‫ﻜﻪ ﻫﻨ ﻮز وﺟﺪان آدﻣ ﻲ د ر ﺳ ﺖﺑﻪ ﺧ ﻮا ب ﻧ ﺮﻓﺘﻪ‪ ،‬ﻧﯿﻤﻪ ﺧ ﻮا ب‬ ‫ا ﺳ ﺖ ﺛ ﻞ اﯾﻨ‬ ‫ا ﺳ ﺖ‪.‬ﺑﻌﺪ از ﮔ ﺬﺷ ﺖ ﺳﺎﻋ ﺖ اول ﻗﺒ ﻞ از ﺳﺎﻋ ﺖ دوم ﺧ ﻮا ب ﺳﻨ ﮕﯿﻦ ﻣ ﻲﺷ ﻮد‬ ‫ﻜﺒﺎ رهآدﻣ ﻲ از ﺧ ﻮا ب ﻣ ﻲﭘ ﺮد )ﻛﻪ دﻻﯾﻠ ﻲ‬ ‫وﺑﻌﺪ از ﺣﺪود دو ﺳﺎﻋ ﺖ ﺧ ﻮا ب ﯾ‬ ‫ﻟﻲ‬ ‫دا رد و ﺧﯿﻠ ﻲﺑﺤ ﺚ ﻣﻔ ﺼﻠ ﻲ ا ﺳ ﺖ( و دوﺑﺎ رهﺑ ﺨ ﻮا ب ﻓ ﺮو ﻣ ﻲ رود‪ ،‬و‬ ‫ﺑﻬ ﺮﺣﺎل اﯾﻦﻧ ﻮع ﺧ ﻮا ب ﺟ ﺴﻤﺎﻧ ﻲﻧﺘﯿﺠﻪ ا ﺳﺘﻤ ﺮا ر ﺣ ﺮﻛﺎ ت و اﻋﻤﺎل روزاﻧﻪ‬ ‫آدﻣ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪﺑﻄ ﻮ ر اﺗ ﻮﻣﺎﺗﯿ ﻚ اﻧﺠﺎم ﻣ ﻲﭘ ﺬﯾ ﺮدو ا رزﺷ ﻲﻧﺪا رد‪.‬‬ ‫‪٢١‬‬

‫ﻗ ﺴﻤ ﺖ دوم از ﺧ ﻮا ب ﺧ ﻮا ب ﻧﻔ ﺴﺎﻧ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﻫﻤﯿﻨﻄ ﻮ ر ﻛﻪ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﺪ‬ ‫اﯾﻦ ﺗﻘ ﺴﯿﻢﺑﻨﺪ يﺑ ﺮا ﺳﺎ سﻫﻤﺎن زﯾ ﺮﺑﻨﺎ يﺷﻨﺎﺧ ﺖ اﻧ ﺴﺎن ﭘ ﻲ رﯾﺰ يﺷﺪه ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ﺧ ﻮا بﻧﻔ ﺴﺎﻧ ﻲ ﯾﻌﻨ ﻲآنﻟﺤﻈﺎﺗ ﻲ ﻛﻪ اﻧ ﺴﺎنﺑﻄ ﻮ ر ﻋﻤﯿﻖﺑ ﺨ ﻮا ب ﻓ ﺮو رﻓﺘﻪ و‬ ‫اﯾﻦ د ﺳ ﺖ و ﭘﺎ و ﺣ ﻮا س‪ ،‬ﺣ ﻮا س ﭘﻨﺠ ﮕﺎﻧﻪا ش‪ ،‬از ﻛﺎ ر اﻓﺘﺎده و ﺿﻤﯿ ﺮ‬ ‫ﻧﺎﺑ ﺨ ﻮد او او ج ﮔ ﺮﻓﺘﻪ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻄ ﻮ ر ﻛﻪ ﻣ ﻲداﻧﯿﺪ ﻓ ﺮوﯾﺪ رواﻧ ﺸﻨﺎ س ﻣﻌ ﺮو ف‬ ‫ﻛ ﺴ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ د رﺑﺎ ره اﯾﻦﻧ ﻮع ﺧ ﻮا بﻫﺎ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎ ت زﯾﺎد ي ﻛ ﺮده وﺑﺤﺪ يﺑﻪ‬ ‫ﻟﻐﻪ ﻛ ﺮده ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ را ﻓﺎﻣ ﻮ ش ﻣ ﻲﻛﻨﺪ ﺟﺰ اﯾﻦ ﻧ ﻮع‬ ‫اﻏ ﺮاق رﻓﺘﻪ‪ ،‬ﻣﺒﺎ‬ ‫ﺧ ﻮا ب را و آن ﻫﻢ ﻓﻘﻂ د رﺑﺎ ره ﺗﻤﺎﯾﻼ ت ﺟﻨ ﺴ ﻲ‪ .‬د ر اﯾﻦ ﻧ ﻮع ﺧ ﻮا ب‬ ‫اﺣ ﺴﺎ ﺳﺎ ت و ﺗﻤﺎﯾﻼ ت ﻛ ﻮﻓﺘﻪﺷﺪه د ر داﺧ ﻞ وﺟﺪانآدﻣ ﻲ‪ ،‬از ﺿﻤﯿ ﺮﻧﺎﺑ ﺨ ﻮد‬ ‫ﺑﯿ ﺮون ﻣ ﻲآﯾﺪ و ﺧ ﻮد راﻧ ﺸﺎن ﻣ ﻲدﻫﺪ‪ ،‬ﺗﺠﻠ ﻲ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢ ﻛﻪ‬ ‫ﻜﻪ اداﻣﻪ و ا ﺳﺘﻤ ﺮا ر‬ ‫ﻟﻌﻤﻠ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻧﻪ آﻧ‬ ‫ﻜ ﺲا‬ ‫اﯾﻦ ﻧ ﻮع ﺧ ﻮا ب ﯾ ﻚ ﺧ ﻮا ب ﻋ‬ ‫ﻟﻌﻤ ﻞ اﻋﻤﺎل روزاﻧﻪ ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ﻜ ﺲا‬ ‫اﻋﻤﺎل روزاﻧﻪﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻋ‬ ‫ﻣﺜﺎل ﻣ ﻲزﻧﻢ‪ ،‬ﻓ ﺮ ض ﻛﻨﯿﺪ ﻛﻪ د ر روز روﺷﻦ ﯾ ﻚآدﻣ ﻲ‪ ،‬ﯾ ﻚ ﮔ ﺮدن‬ ‫ﻛﻠﻔﺘ ﻲ ﻣ ﻲآﯾﺪ وﺷ ﺨ ﺼ ﻲ را ﻣ ﻮ رد ﻫﺠﻮم ﻗ ﺮا ر ﻣ ﻲدﻫﺪ وﺑﻪ اوﺑ ﻲﺣ ﺮﻣﺘ ﻲ‬ ‫ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬او را ﻛﺘ ﻚ ﻣ ﻲزﻧﺪ و آﺑ ﺮوﯾﺶ را ﻣ ﻲ رﯾﺰد‪ ،‬و اﯾﻦ اﻧ ﺴﺎن ﻣﻈﻠﻮم‬ ‫ﻟﻢ اﻧﺘﻘﺎمﺑ ﮕﯿ ﺮد و اﯾﻦ ﻋﻘﺪها ي د ر دل او ﻣ ﻲﺷ ﻮد و‬ ‫ﻗﺎد رﻧﯿ ﺴ ﺖ ﻛﻪ ازآن ﻇﺎ‬ ‫ﻜﻦ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ او‬ ‫د ر ﺿﻤﯿ ﺮﻧﺎﺑ ﺨ ﻮد ش ﺟﺎ ي ﻣ ﻲﮔﯿ ﺮد و او را رﻧ ﺞ ﻣ ﻲدﻫﺪ‪ .‬ﻣﻤ‬ ‫ﻟﺶ ﻛﻪ ﻫﻤﯿ ﺸﻪ او را‬ ‫ﻟ ﻲ د رد ي ا ﺳ ﺖﺑ ﺮ د‬ ‫ﻜﻨﺪ‪ ،‬و‬ ‫ﻣﺘ ﻮﺟﻪ ﻧﺒﺎﺷﺪ و د ر ك ﻧ‬ ‫ﻜﻔﺪو اﯾﻦ ﻣ ﺮد ﺿﻌﯿﻒو ﻣﻠﻮم‬ ‫ّ ب ﻣ ﻲدا رد‪ .‬اﻣﺎ د ر ﺧ ﻮا ب اﯾﻦ ﻋﻘﺪه ﻣ ﻲﺷ‬ ‫ﻣﻌ ﺬ‬ ‫ﻟﻢ ﻣ ﻲﮔﯿ ﺮد‪ ،‬او را ﻛﺘ ﻚ ﻣ ﻲزﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﻗ ﻮ ي و داﻧﺎ ﻣ ﻲﺷ ﻮد و اﻧﺘﻘﺎم ﺧ ﻮد را از ﻇﺎ‬ ‫ﺑ ﺮ زﻣﯿﻦ ﻣ ﻲزﻧﺪ وﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﺧ ﻮا ﺳﺘﻪ و ﻣﯿ ﻞ د روﻧﯿﺶ ا ر ﺿﺎ ﻣ ﻲ ﮔ ﺮدد‪ .‬و‬ ‫ﺻﺒﺤ ﮕﺎﻫﺎن ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ از ﺧ ﻮا بﺑﻠﻨﺪ ﻣ ﻲﺷ ﻮد اﺣ ﺴﺎ س ﻧ ﺸﺎط و آ راﻣﺶ‬ ‫ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬زﯾ ﺮا اﯾﻦ ﻋﻘﺪه د روﻧﯿﺶآزادﺷﺪه و ازﺑﯿﻦ رﻓﺘﻪ‪ ،‬وﺑﻪﻫﻤﯿﻦ ﻋﻠ ﺖ‬ ‫ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ اﻛﺜ ﺮ ﺻﺒﺤﻬﺎ ﻛﻪ اﻓ ﺮاد از ﺧ ﻮا بﺑ ﺮﻣ ﻲ ﺧﯿﺰﻧﺪ اﺣ ﺴﺎ س ﻧ ﺸﺎط و‬ ‫ﻜﻪ ﻣﻘﺪا ر‬ ‫ﻜ ﻲﻧﯿ ﺴ ﺖﺑﻠ‬ ‫ﺑ ﺴﺎﻃ ﺖ ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ و اﯾﻦ ﻓﻘﻂ د ر اﺛ ﺮ رﻓﻊ ﺧ ﺴﺘ ﮕ ﻲ ﻓﯿﺰﯾ‬ ‫زﯾﺎد ي د ر اﺛ ﺮ ازﺑﻨ ﻲ رﻓﺘﻦ ﻋﻘﺪهﻫﺎ يﻧﻔ ﺴﺎﻧ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪﺷ ﺨ ﺼﯿ ﺖ اﻧ ﺴﺎن را‬ ‫د ر ﻣﻬﻤﯿﺰ ﻓ ﺸﺎ رﻗ ﺮا ر دادهو اذﯾ ﺖوآزا ر ش ﻣ ﻲدﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄ ﻮ ر ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻢ ﻓ ﺮوﯾﺪ د ر اﯾﻦﺑﺎ ره ﻓﻘﻂ ﯾ ﻚ ﺟﻨﺒﻪ را ﻣﯿﺒﯿﻨﺪ ﻛﻪآن‬ ‫ﺟﻨﺒﻪ ﺗﻤﺎﯾﻼ ت ﺟﻨ ﺴ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬و ﻣﻌﺘﻘﺪ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﺳ ﺮﻛ ﻮﻓﺘ ﮕ ﻲﻫﺎﯾ ﻲ ﻛﻪ د ر اﯾﻦ‬ ‫اﻧ ﺴﺎنﻫﺎﺑ ﻮﺟ ﻮد ﻣ ﻲآﯾﺪ د ر ﺿﻤﯿ ﺮﻧﺎﺑ ﺨ ﻮد ش ﻓ ﺮو ﻣ ﻲ رود و د رﺷ ﺐﺑﻌﺪ از‬ ‫ﺳﺎﻋ ﺖ دوﺑﻌﺪ از دو ﺳﺎﻋ ﺖ ﺧ ﻮا ب اﯾﻦ ﺿﻤﯿ ﺮ ﻧﺎﺑ ﺨ ﻮدﺑﯿﺪا ر ﻣ ﻲﺷ ﻮد و‬ ‫ﻟﻢ ﺧ ﻮا بﺑﻪ‬ ‫اﺣ ﺴﺎ ﺳﺎ ت ﺳ ﺮﻛ ﻮﻓﺘﻪ ﺗﺠﻠ ﻲ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ا ﮔ ﺮ ﻋﺎﺷﻘ ﻲ ا ﺳ ﺖ د ر ﻋﺎ‬ ‫و ﺻﺎل ﻣﻌ ﺸ ﻮﻗﺶ ﻣ ﻲ ر ﺳﺪ و ا ر ﺿﺎء ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪ .‬و اﯾﻦ ﯾ ﻚ ﮔ ﻮﺷﻪا ي ا ﺳ ﺖ از‬ ‫‪٢٢‬‬

‫ﻟﻌﻤ ﻞ ﻧﻔ ﺲ ا ﺳ ﺖ ﻣﻘﺎﺑ ﻞ‬ ‫ﻜ ﺲا‬ ‫ﻫﻤﺎن ا ﺻ ﻞﺑﺰ ر ﮔ ﻲ ﻛﻪﺑﯿﺎن ﻛ ﺮدم‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ ﻋ‬ ‫ّه اﻧ ﺴﺎنﻫﺎ‪ .‬اﯾﻦ ﺧ ﻮا ب‪ ،‬ﺧ ﻮا ب ا رزﺷﻤﻨﺪ ي ا ﺳ ﺖ زﯾ ﺮا‬ ‫اﻋﻤﺎل روزﻣ ﺮ‬ ‫ﻜﻼ ت رواﻧ ﻲ و د روﻧ ﻲ اﻓ ﺮاد را‬ ‫رواﻧ ﺸﻨﺎ ﺳﺎن ﻗﺎد رﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻘﺪا ر زاﯾﺪ ي از ﻣ ﺸ‬ ‫از رو ي اﯾﻦ ﺧ ﻮ بﺑﻔﻬﻤﻨﺪ و ﺗﺤﻠﯿ ﻞ ﻛﻨﻨﺪ وﺑﺪاﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﺳﺒ ﺐ اﯾﻦﺑﺪﺑ ﺨﺘ ﻲﻫﺎ‬ ‫ّ ﻲﺑ ﺮا ي اﯾﻦ اﻧ ﺴﺎنﺑﯿﺎﺑﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﭼﯿ ﺴ ﺖو ﺣﺘ ﻲ راه ﺣﻠ‬ ‫ﻗ ﺴﻤ ﺖ ﺳﻮم ﺧ ﻮا ب روﺣﺎﻧ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪.‬ﺑﻌﺪ از ﺳﺎﻋ ﺖ دو ﯾﺎ ﺳﻪﺑﻌﺪ از‬ ‫ﻧﯿﻤﻪﺷ ﺐ ﻛﻪ آدﻣ ﻲﺑﯿﺪا ر ﻣ ﻲﺷ ﻮد و دوﺑﺎ رهﺑ ﺨ ﻮا ب ﻓ ﺮو ﻣ ﻲ رود ﺧ ﻮا ب‬ ‫ﺳﻨ ﮕﯿﻦ دﯾ ﮕ ﺮ يﺷ ﺮوع ﻣ ﻲﺷ ﻮد و اﯾﻦﺑﻌﺪ از آزادﺷﺪن ﻋﻘﺪهﻫﺎ ي د روﻧ ﻲ‬ ‫رخ ﻣ ﻲدﻫﺪ‪ ،‬و اﻏﻠ ﺐ اوﻗﺎ ت اﯾﻦ ﺧ ﻮا بﻧﺰدﯾ ﻚ ﺳﭙﯿﺪه ﺻﺒﺢ ا ﺳ ﺖ‪،‬ﯾﻌﻨ ﻲ ﺗﺎ‬ ‫ﺑ ﺨ ﻮاﻫﺪ ﺗﻤﺎم اﯾﻦ ﭘ ﺮو ﺳﻪﻫﺎ اﻧﺠﺎمﺑﭙ ﺬﯾ ﺮدو ﻗﻠ ﺐآدﻣ ﻲ و ﺿﻤﯿ ﺮ د روﻧ ﻲآدﻣ ﻲ‬ ‫از ﻗﯿﺪ اﯾﻦ ﻋﻘﺪهﻫﺎ آزادﺑ ﺸ ﻮد ﻧﺰدﯾ ﻚ ﺻﺒﺢﺷﺪه‪،‬ﺑﻨﺎ ب راﯾﻦ ﺧ ﻮا ب ﻧ ﻮع‬ ‫ًﻧﺰدﯾ ﻚ ﺳﯿﭙﺪه ﺻﺒﺢ رو ي ﻣ ﻲدﻫﺪ‪ .‬د ر اﯾﻦ‬ ‫ﺳﻮمﺑ ﺮا ي اﻧ ﺴﺎنﻫﺎ ي ﻋﺎد ي اﻛﺜ ﺮا‬ ‫ﻧ ﻮع ﺧ ﻮا ب ﭘﺪﯾﺪهﻫﺎﯾ ﻲﺑ ﻮﺟ ﻮد ﻣ ﻲآﯾﺪ ﻛﻪﺑﺎﻫﯿ ﭻ ﻋﻠﻤ ﻲ وﺑﺎﻫﯿ ﭻ ﻣﻨﻄﻘ ﻲ ﻗﺎﺑ ﻞ‬ ‫ﺗﺤﻠﯿ ﻞﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ .‬آدﻣ ﻲ ﺧ ﻮا بﻫﺎﯾ ﻲ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﺪ ﻛﻪ از آ’ﻧﺪه ﺧﺒ ﺮ ﻣ ﻲدﻫﺪ‪ ،‬آﯾﻨﺪها ي‬ ‫ﻛﻪﺑﺎﻫﯿ ﭻ ﺣ ﺴﺎ ب اﺣﺘﻤﺎﻻﺗ ﻲﻧﻤ ﻲﺗ ﻮانآن راﭘﯿﺶﺑﯿﻨ ﻲ ﻛ ﺮد‪ .‬ﺧ ﻮا بﻧ ﻮع اول‬ ‫ﻟﻌﻤﻠ ﻲﺑ ﻮد ازﻧﻔ ﺲآدﻣ ﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﻜ ﺲا‬ ‫ﺧ ﻮاﺑ ﻲﺑ ﻮد ا ﺳﺘﻤ ﺮا ر ي‪ ،‬ﺧ ﻮا بﻧ ﻮع دوم ﻋ‬ ‫ﺑﺎ ﮔ ﺬﺷﺘﻪﻫﺎ ﺳ ﺮو ﻛﺎ ر دا رد‪ .‬ﺧ ﻮا ب اول و دومﺑﺎ ﮔ ﺬﺷﺘﻪ اﻧ ﺴﺎن ﺳ ﺮو ﻛﺎ ر‬ ‫دا رد‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ اﯾﻦ وﺟ ﻮد ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ د ر ﺷ ﺨ ﺼﯿ ﺖ ﺧ ﻮد اﯾﻦ ﻋﻤ ﻞ و اﯾﻦ‬ ‫ﻟﻌﻤ ﻞ را ﺟﻤﻊ ﻛ ﺮده و اﯾﻦ ﻧ ﻮع ﺧ ﻮا بﻫﺎ را ﺳﺒ ﺐ ﺷﺪه ا ﺳ ﺖ‪ ،‬اﻣﺎ‬ ‫ﻜ ﺲا‬ ‫ﻋ‬ ‫ﻗ ﺴﻤ ﺖ ﺳﻮم از ﺧ ﻮا بﻫﺎﯾ ﻲﺑ ﻮﺟ ﻮد ﻣ ﻲآﯾﺪ ﻛﻪﺑﺎ ﮔ ﺬﺷﺘﻪﻫﯿ ﭻ راﺑﻄﻪا يﻧﺪا رد‪،‬‬ ‫ﻜﻠ ﻲ ﻣ ﺴﺘﻘ ﻞ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬و ﻫﯿ ﭻ ﻛ ﺴ ﻲ ﻧﻤ ﻲﺗ ﻮاﻧﺪ راﺑﻄﻪا ي ﺑﯿﻦ آن ﺧ ﻮا ب و‬ ‫ﺑ‬ ‫ﮔ ﺬﺷﺘﻪﻫﺎ ﭘﯿﺪا ﻛﻨﺪ‪ .‬اﯾﻨﺠﺎ ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﺋﯿﻢﺑ ﺮا ي اﯾﻦ ﺧ ﻮا ب ﯾ ﻚ ﻣﻨﺒﻊ دﯾ ﮕ ﺮ ي‬ ‫ﺑﺎﯾﺪوﺟ ﻮد داﺷﺘﻪﺑﺎﺷﺪ ﻏﯿ ﺮ از ﺟ ﺴﻢ‪،‬و ﻏﯿ ﺮ ازﻧﻔ ﺲ‪.‬‬ ‫ﻣﻦﺑ ﺮا يﺷﻤﺎ ﻣﺜﺎلﻫﺎ ي زﯾﺎد ي ﻣ ﻲﺗ ﻮاﻧﻢﺑﺰﻧﻢوﻫ ﺮ ﻛ ﺲ د ر زﻧﺪ ﮔ ﻲ‬ ‫ﻟﺒﺘﻪ اﻧ ﺴﺎنﻫﺎﯾ ﻲ ﻫ ﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﺧ ﻮد ش ﻣﺜﺎلﻫﺎﯾ ﻲ دﯾﺪه و ﺗﺠﺎ رﺑ ﻲ ﻛ ﺮده ا ﺳ ﺖ‪ .‬ا‬ ‫ﻟ ﻲﺑﻨﻈ ﺮ ﻣﻦ‬ ‫ﻗﻠﺒ ﺸﺎن ﭘﺎ كﺗ ﺮ ا ﺳ ﺖ و از اﯾﻦ ﺗﺠﺎ ر بﺑﻤ ﺮاﺗ ﺐ زﯾﺎدﺗ ﺮ دا رﻧﺪ‪ ،‬و‬ ‫ﻫ ﺮ ﻛ ﺴ ﻲ د ر زﻧﺪ ﮔ ﻲ ﺧ ﻮد از اﯾﻦ ﺗﺠ ﺮﺑﻪﻫﺎ زﯾﺎد ﻛ ﺴ ﺐ ﻛ ﺮده ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﻣﻦ ﯾ ﻚ‬ ‫ﻜﻨﻢ ﻛﻪ‬ ‫ﻧﻤ ﻮﻧﻪ را ذﻛ ﺮ ﻣ ﻲﻛﻨﻢ ﺗﺎ از ﻧﻈ ﺮ ﻋﻠﻤ ﻲﺑﺘ ﻮاﻧﻢﺑ ﺮا يﺷﻤﺎ ﺗﺤﻠﯿ ﻞﺑ‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ اﺣﺘﻤﺎﻻ تﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ ،‬و ا ﮔ ﺮ ﻓ ﺮ ﺻ ﺖﺑ ﻮد ﻣ ﻲﺗ ﻮاﻧ ﺴﺘﯿﻢﻧﻤ ﻮﻧﻪﻫﺎ ي دﯾ ﮕ ﺮ ي‬ ‫را ﻣ ﻮ ردﺑﺤ ﺚﻗ ﺮا ر دﻫﯿﻢ‪.‬‬ ‫زﻧ ﻲ ﻛﻪ ازﻧﻈ ﺮ روﺣ ﻲﺑ ﺴﯿﺎ ر ﺗ ﻮاﻧﺎﺑ ﻮد و ﺧ ﻮد ﻣﻦﺑﺎ او آﺷﻨﺎﯾ ﻲ‬ ‫ﻟ ﺐ ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﺧﺎﻧ ﻮاده او دﻧﺒﺎل ﮔ ﺮﺑﻪ‬ ‫داﺷﺘﻢ ﺧ ﻮاﺑ ﻲ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﺪ ﻛﻪ ﺑ ﺴﯿﺎ ر ﺟﺎ‬ ‫ﻟﺒﺘﻪ ﮔ ﺮﺑﻪ ﻣ ﺨ ﺼ ﻮ ﺻ ﻲﺑﻨﺎم ﮔ ﺮﺑﻪ ﺳﺎﻣ ﻲ‪ .‬او ﺧ ﻮا ب ﻣ ﻲﺑﯿﻨﺪ ﻛﻪﺑﺎ‬ ‫ﻣ ﻲ ﮔ ﺸﺘﻨﺪ‪ ،‬ا‬ ‫‪٢٣‬‬

‫ﺷ ﻮﻫ ﺮ ش ﺳ ﻮا ر اﺗ ﻮﻣﺒﯿﻠ ﻲﺷﺪه و دﻧﺒﺎل ﮔ ﺮﺑﻪ رﻓﺘﻨﺪ و ازﺷﻬ ﺮ ﺧﺎ ر جﺷﺪﻧﺪ و‬ ‫از ﻓﻼن ﺧﯿﺎﺑﺎن وا ردﺷﻬ ﺮ دﯾ ﮕ ﺮ يﺷﺪﻧﺪ و از ﭘﻠ ﻲ ﮔ ﺬﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺧﯿﺎﺑﺎن د ﺳ ﺖ‬ ‫را ﺳ ﺖ و ﺧﯿﺎﺑﺎن د ﺳ ﺖ ﭼ ﭗ را ﭘ ﺸ ﺖ ﺳ ﺮ ﮔ ﺬاﺷﺘﻪ ﻣﻘﺎﺑ ﻞ ﯾ ﻚ ﮔﺎ راژ ﻣ ﺮد ي را‬ ‫دﯾﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺎﺷﯿﻨﺶ را ﻣ ﻲﺷ ﻮﯾﺪ‪ .‬از ان ﻣ ﺮد ﻣ ﻲﭘ ﺮ ﺳﻨﺪ ﻛﻪ ﻓﻼن آد ر س‬ ‫ً دو ﺧﯿﺎﺑﺎن ﺟﻠ ﻮﺗ ﺮﺑ ﺮوﯾﺪ‪ ،‬د ﺳ ﺖ را ﺳ ﺖ‬ ‫ﻛﺠﺎ ﺳ ﺖ؟ آن ﻣ ﺮد ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ ﻣﺜﻼ‬ ‫ﻟﺒﺘﻪ ﻫﻤﻪ ا ﯾﻨﻬﺎ‬ ‫ﺑﭙﯿﭽﯿﺪ وﺑﻌﺪ د ﺳ ﺖ ﭼ ﭗ ﺧﺎﻧﻪا ي ا ﺳ ﺖﺑﺎ د ر ﻗ ﺮﻣﺰ رﻧ ﮓ‪ .‬ا‬ ‫د ر ﺧ ﻮا ب اﺗﻔﺎق ﻣ ﻲاﻓﺘﺪ‪.‬ﺑﻌﺪﺑ ﺴ ﻮ يﻫﻤﺎنآد ر س ﻣ ﻲ روﻧﺪ وﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪا ي ﻛﻪ‬ ‫د ر ش ﻗ ﺮﻣﺰ ا ﺳ ﺖ ﻣ ﻲ ر ﺳﻨﺪ و ﮔ ﺮﺑﻪا ي ﻛﻪ ﻣ ﻲﺧ ﻮا ﺳﺘﻨﺪ ﭘﯿﺪا ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ و‬ ‫ً ﭼﻨﺪ روز‪ ،‬وﺑﻌﺪﺑﻄ ﻮ ر‬ ‫ﺑ ﺮﻣ ﻲ ﮔ ﺮدﻧﺪ‪ .‬از اﯾﻦ ﻗ ﻀﯿﻪ ﻣﺪﺗ ﻲ ﻣ ﻲ ﮔ ﺬ رد‪ ،‬ﻣﺜﻼ‬ ‫ﺗ ﺼﺎد ف ﯾﺎ ﻫ ﺮ ﭼﯿﺰ دﯾ ﮕ ﺮ ي اﯾﻦ ﺧﺎﻧ ﻮاده ﺗﻤﺎﯾ ﻞ ﭘﯿﺪا ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﯾ ﻚﭼﻨﯿﻦ‬ ‫ﮔ ﺮﺑﻪا ي داﺷﺘﻪﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺧﺎﻧﻤ ﻲ ﻛﻪ اﯾﻦ ﺧ ﻮا ب را دﯾﺪهﺑ ﻮد د رﻫﻤﺎنﺷ ﺐ ﻋﯿﻦ‬ ‫ً ﮔﻔﺘﻪﺑ ﻮد‪.‬ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ‬ ‫ﺧ ﻮا ب راﺑ ﺮا يﺷ ﻮﻫ ﺮ ش ﺗ ﺸ ﺮﯾﺢ ﻛ ﺮده وآد ر س را دﻗﯿﻘﺎ‬ ‫ﻛﻪﺑ ﺮا ي ﯾﺎﻓﺘﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﮔ ﺮﺑﻪا ي ﻣ ﻲ رﻓﺘﻨﺪﺷ ﻮﻫ ﺮ اﯾﻦ ﺧﺎﻧﻢ ﻛﻪ اﺷﯿﻦ را ﻣ ﻲ راﻧﺪ‬ ‫ﺑﯿﺎد ﻣ ﻲآو رد آن آد ر ﺳ ﻲ ﻛﻪ ﻫﻤ ﺴ ﺮ ش د ر ﺧ ﻮا ب ﻣﺪﺗ ﻲ ﭘﯿﺶ رﻓﺘﻪ وﺑﻪ او‬ ‫ًﻫﻤﺎنآد ر س ا ﺳ ﺖ وﺑﻌﺪ دﯾ ﮕ ﺮ ﻛﺎﻏﺪآد ر ﺳ ﻲ را ﻛﻪﺑ ﺮاﯾﺶ‬ ‫ﮔﻔﺘﻪﺑ ﻮد‪ ،‬ﺗﻘ ﺮﯾﺒﺎ‬ ‫ﻧ ﻮﺷﺘﻪﺑ ﻮدﻧﺪﻧﻤ ﻲﺧ ﻮاﻧﺪ‪ .‬ﻣ ﻲ رودﺑﻪ ﺳ ﻮ يﻫﻤﺎن ﭼﯿﺰ ي ﻛﻪ د ر ذﻫﻨﺶﺑ ﻮد و‬ ‫ﻣ ﻲ ر ﺳﺪﺑﻪ آﻧﺠﺎﯾ ﻲ ﻛﻪ ﻣﯿﺒﯿﻨﺪﺷ ﺨ ﺼ ﻲ دا رد ﻣﺎﺷﯿﻨ ﻲ ﻣ ﻲﺷ ﻮﯾﺪ وﺑﻌﺪ از او‬ ‫ﺳﺆال ﻣ ﻲﻛﻨﺪ و ﻋﯿﻦﻫﻤﺎن ﭼﯿﺰﻫﺎ وﺑﺎﻫﻤﺎن ذاﻛ ﺮها ي ﻛﻪ از ﮔ ﺬﺷﺘﻪ داﺷﺘﻪ‬ ‫ﻣ ﻲ رود وﺑﻪ د ر ﺧﺎﻧﻪ ﻗ ﺮﻣﺰ ﻣ ﻲ ر ﺳﺪ و د ر ﺧﺎﻧﻪ ﻗ ﺮﻣﺰ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﺪ ﻛﻪﺑﻠﻪﻫﻤﺎن‬ ‫ﺟﺎ ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﮔ ﺮﺑﻪ ﻣ ﺨ ﺼ ﻮ ص را دا رﻧﺪو ﻣ ﻲﮔﯿ ﺮﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﯾﻦ اﻣ ﺮ ي را ﻛﻪ ﻣﻦﺑ ﺮا يﺷﻤﺎﺑﯿﺎن ﻣ ﻲﻛﻨﻢ اﻣ ﺮﯾ ﺴ ﺖ ازآﯾﻨﺪه ﯾﻌﻨ ﻲ‬ ‫ﻛ ﺴ ﻲ ﺧ ﻮاﺑ ﻲ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﺪ ﻛﻪ د ر آﯾﻨﺪه اﺗﻔﺎق ﻣ ﻲاﻓﺘﺪ و ﻫﯿ ﭻ راﺑﻄﻪا يﺑﺎ ﮔ ﺬﺷﺘﻪ‬ ‫ﻧﺪا رد‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲ ا ﮔ ﺮﺑﺎ ﮔ ﺬﺷﺘﻪ راﺑﻄﻪ داﺷ ﺖﺑﺎﯾﺪﺑﺎ ﻧﻔ ﺲ آدﻣ ﻲﺑﺎ ﺷ ﺨ ﺼﯿ ﺖ‬ ‫ﻟ ﻲ ﻛﻪ اﯾﻦ ﺧ ﻮا ب‬ ‫آدﻣ ﻲﺑﺎ اﻣﺘ ﺴﺎﺑﺎ ت د روﻧ ﻲآدﻣ ﻲ راﺑﻄﻪ داﺷﺘﻪﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬د رﺣﺎ‬ ‫ﺑﻄ ﻮ ر ﻣﻄﻠﻖ از آﯾﻨﺪها ي ﺳ ﺨﻦ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ ﻛﻪ اﯾﻦ آﯾﻨﺪه اﯾﻦ آد ر سﻫﺎ ﻫﯿ ﭻ‬ ‫راﺑﻄﻪا يﺑﺎ ﮔ ﺬﺷﺘﻪ اﯾﻦ اﻧ ﺴﺎنﻧﺪا رد‪.‬‬ ‫ﻋﺪها ي از رواﻧ ﺸﻨﺎ ﺳﺎن ﻣﺎد ي ﻛﻪ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻨﺪ از زﯾ ﺮ اﯾﻦ ﻓﻠ ﺴﻔﻪا ي‬ ‫ﻛﻪﺑﯿﺎن ﻣ ﻲﻛﻨﻢ ﻓ ﺮا ر ﻛﻨﻨﺪ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻨﺪ ﻛﻪ اﯾﻦ ﺗ ﺼﺎد ف ا ﺳ ﺖ‪ ،‬اﺣﺘﻤﺎﻻ ت ا ﺳ ﺖ‪،‬‬ ‫ﺑﻪ ﯾﻦ ﻣﻌﻨ ﻲ ﻛﻪ ﻫ ﺮ ا ﺳﻨﺎﻧ ﻲ د رﺷ ﺐ ﻫﺰا رﻫﺎ ﺧ ﻮا ب ﻣ ﻲﺑﯿﻨﺪ و اﻛﺜ ﺮ اﯾﻦ‬ ‫ﻜ ﻲ از اﯾﻦ ﺧ ﻮا بﻫﺎ د ر ﺳ ﺖ‬ ‫ﻟ ﻲﺑﻄ ﻮ ر ﺗ ﺼﺎدﻓ ﻲ ﯾ‬ ‫ﺧ ﻮا بﻫﺎ د رو غ ا ﺳ ﺖ و‬ ‫ﻟ ﻲ ﻛﻪﺑ ﺮا يﺷﻤﺎﺑﯿﺎن ﻛ ﺮدم ﻛﻪ ازآن ﺧﯿﺎﺑﺎنﻫﺎ ي ﻣ ﺨﺘﻠﻒ‬ ‫د رﻣ ﻲآﯾﺪ‪ .‬د ر ﻣﺜﺎ‬ ‫ﺑ ﮕ ﺬ رد وﺑﻪ ﻣﺤﻠ ﻲ ﻣﻌﯿﻦﺑ ﺮ ﺳﺪ‪ ،‬ا ﮔ ﺮﺑ ﺮا ﺳﺎ س ﺣ ﺴﺎ ب اﺣﺘﻤﺎﻻ تﺑ ﺨ ﻮاﻫﯿﺪ‬ ‫ﻜﻪ ﻛ ﺴ ﻲﺑﻄ ﻮ ر ﺗ ﺼﺎدﻓ ﻲ ﺗﻤﺎم اﯾﻦ اﺣﺘﻤﺎﻻ ت را‬ ‫ﻣﺤﺎ ﺳﺒﻪ ﻛﻨﯿﺪ اﺣﺘﻤﺎل اﯾﻨ‬ ‫‪٢٤‬‬

‫ﺪ ر ﺳ ﺖ د ر ﺧ ﻮا ب دﯾﺪهﺑﺎﺷﺪ و واﻗﻊﺑ ﺸ ﻮد ﯾ ﻚ د ر ﯾ ﻚ ﻣﯿﻠﯿ ﻮن ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ‬ ‫ﻜﺎن وﻗﻮع ﭼﻨﯿﻦ ﺧ ﻮاﺑ ﻲ‬ ‫ً ﺻﻔ ﺮ‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲ از ﻧﻈ ﺮ ﻋﻠﻤ ﻲ و رﯾﺎ ﺿ ﻲ اﻣ‬ ‫ﺗﻘ ﺮﯾﺒﺎ‬ ‫ﺻﻔ ﺮ ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲ ﻋﻠﻢ اﯾﻦ را رد ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻋﻠﻢ و رﯾﺎ ﺿﯿﺎ تﻧﻤ ﻲﭘ ﺬﯾ ﺮد ﻛﻪ‬ ‫ﻟﯿﻠ ﻲ و‬ ‫ًﺑﺎﯾﺪ د‬ ‫ﻜﻦ ا ﺳ ﺖﺑﻄ ﻮ ر ﺗ ﺼﺎدﻓ ﻲ اﺗﻔﺎقﺑﯿﺎﻓﺘﺪ‪ ،‬ﺣﺘﻤﺎ‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ ﭘﺪﯾﺪها ي ﻣﻤ‬ ‫ﻣﻨﺒﻌ ﻲ داﺷﺘﻪﺑﺎﺷﺪ‪.‬ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻢ ﭼ ﻮن ﻣ ﻲﯾﻨﯿﻢ ﻛﻪﺑﺎﻧﻔ ﺲ راﺑﻄﻪﻧﺪا رد‪،‬‬ ‫ﻜﻪ ازآﯾﻨﺪها ي ﺳ ﺨﻦ‬ ‫ﺑﺎ ﺟ ﺴﻢ راﺑﻄﻪﻧﺪا رد و از ا ﮔ ﺬﺷﺘﻪﻫﺎ ﺳ ﺨﻦﻧﻤ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪﺑﻠ‬ ‫ﻟﻌﻤ ﻞ‬ ‫ﻜ ﺲا‬ ‫ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ ﻛﻪ اﯾﻦﺷ ﺨ ﺼﯿ ﺖ ﻣﺎ ﻣﺠﻤ ﻮﻋﻪ ﻋﻠﻢ ﻣﺎ و اﻛﺘ ﺴﺎ ب ﻣﺎ و ﻋ‬ ‫د روﻧ ﻲ ﻣﺎ ﺳ ﺖ ﻫﯿ ﭻ راﺑﻄﻪا يﺑﺎ اﯾﻦ ﺧ ﻮا ب ﻧﺪا رد‪،‬ﺑﻨﺎﺑﺎ رﯾﻦﺑﺎﯾﺪ ﯾ ﻚ ﻣﻨﺒﻊ‬ ‫دﯾ ﮕ ﺮ ي ﻣﻨ ﺸﺄ اﯾﻦ اﺛ ﺮﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬وﺑ ﺮا ﺳﺎ س ﻓ ﺴﻠﻔﻪا ي ﻛﻪ د ر ﺻﺪدﺑﺎﻧﺶ ﻫ ﺴﺘﯿﻢ‬ ‫ﻓﻘﻂ ﻣ ﻲﺗ ﻮاﻧﺪ » روح« اﯾﻦ ﻋﻤ ﻞ را اﻧﺠﺎمﺑﺪﻫﺪ‪ .‬ﭼ ﻮن ﻫﻤﺎﻧﻄ ﻮ ر ﻛﻪﺑﯿﺎن‬ ‫ﻛ ﺮدم روح اﻣ ﺮ ﺧﺪا ﺳ ﺖ وﺷﻤﺎ ﻣ ﻲداﻧﯿﺪ ﻛﻪ ﺧﺪا را ازﻧﻈ ﺮ ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ زﻣﺎن و‬ ‫ﻜﺎن ﺧﺎ ر ج ا ﺳ ﺖ‪.‬ﺑ ﺮا ي ﻣﺎ ﻫﺰا ر‬ ‫ُﻌﺪ ﻣ‬ ‫ُﻌﺪ زﻣﺎ ﻧ ﻮﺑ‬ ‫ﻜﺎن ﻧﺪا رد‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲ ازﺑ‬ ‫ﻣ‬ ‫ﺳﺎل ﭘﯿﺶ و اﻣ ﺴﺎل و ﻫﺰا ر ﺳﺎلآﯾﻨﺪهﺑﺎﻫﻢ اﺧﺘﻼ ف دا رد‪ ،‬اﺧﺘﻼ ف زﻣﺎﻧ ﻲ‬ ‫دا رد‪ ،‬اﻣﺎﺑ ﺮا ي ﺧﺪا ﭼ ﻮن زﻣﺎن ﺻﻔ ﺮ ا ﺳ ﺖ‪،‬ﻫﺰا ر ﺳﺎل ﮔ ﺬﺷﺘﻪوﻫﺰا ر ﺳﺎل‬ ‫آﯾﻨﺪه د ر ﯾ ﻚ ردﯾﻒ ﻗ ﺮا ر دا رﻧﺪ‪ ،‬ﯾ ﻚ واﻗﻌﯿ ﺖاﻧﺪ‪،‬ﯾ ﻚ ﺣﻘﯿﻘ ﺖاﻧﺪ‪.‬ﺑ ﺮا ي روح‬ ‫ّ ﻲ ﺧﺪا ﺳ ﺖ ﻧﯿﺰ ﻫﺰا ر ﺳﺎلآ’ﻧﺪه و اﻛﻨ ﻮن و ﻫﺰا ر ﺳﺎل ﮔ ﺬﺷﺘﻪ ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻛﻪ ﺗﺠﻠ‬ ‫ﻜﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻜ ﺴﺎﻧ ﺴ ﺖ‪،‬ﺑ ﺮا ي ﺧﺪا ﻓ ﺮﻗ ﻲﻧﻤ ﻲﻛﻨﺪوﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦﺑ ﺮا ي روحﻫﻢ ﻓ ﺮﻗ ﻲﻧﻤﯿ‬ ‫ﯾ‬ ‫روح دا را ي ﻋﻠﻢ و آ ﮔﺎﻫ ﻲﺑﻪ ﻫﻤﻪ ادوا ر زﻣﺎﻧ ﻲ ﺗﺎ رﯾﺦ ﺧ ﻮاﻫﺪﺑ ﻮد‪ ،‬ﭼﻪ‬ ‫ﻜﺎنﺑ ﺮا ي ﺟ ﺴﻢ‬ ‫ﻜﺎنﻫﻢﻫﻤﯿﻨﻄ ﻮ ر‪ ،‬ﻛﻪ اﯾﻦ ﻣ‬ ‫ُﻌﺪ ﻣ‬ ‫ﮔ ﺬﺷﺘﻪ و ﭼﻪآﯾﻨﺪه‪ .‬و د رﺑ‬ ‫ُﻌﺪ‬ ‫ﻟ ﻲ وﻗﺘ ﻲ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﺋﯿﻢ ﺧﺪا ازﺑ‬ ‫آدﻣ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ اﺧﺘﻼ فﺑ ﻮﺟ ﻮد ﻣ ﻲآو رد‪ .‬و‬ ‫ﻜﺎنﻫﺎﺑ ﺮا ي ﺧﺪا ﯾ ﻚﻧﻘﻄﻪ ا ﺳ ﺖ‪ .‬اﯾﻨﺠﺎﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬ ‫ﻜﺎن ﺧﺎ ر ج ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ ﺗﻤﺎم ﻣ‬ ‫ﻣ‬ ‫ﻜ ﺴﺎن ا ﺳ ﺖ‪ ،‬و ﭼ ﻮن‬ ‫ﻜ ﺸﺎنﻫﺎﺑ ﺮا ي ﺧﺪا ﯾ‬ ‫ﭘ ﺸ ﺖ زﻣﯿﻦﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﯾﺎﺑﺎﻻ ي ﻛﻬ‬ ‫ﻜ ﺴﻦﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻜ ﺴﺎن ا ﺳ ﺖﺑ ﺮا ي روح ﻫﻢ ﻛﻪ ﺗﺠﻠ ﻲ ﺧﺪا ﺳ ﺖﺑﺎﯾﺪ ﯾ‬ ‫ﺑ ﺮا ي ﺧﺪا ﯾ‬ ‫ﻟﻬﺎﯾﻢﺑ ﺮﻗ ﺮا ر ﻛ ﺮده‬ ‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦﺑ ﺮا ي ﻛ ﺴ ﻲ ﻛﻪﺑﺎ روح ﺧ ﻮد راﺑﻄﻪ اﺷ ﺮاﻗ ﻲ و ا‬ ‫ﻜﺎنﻫﺎﺑ ﺮا ي‬ ‫ﻜ ﺴﺎن ﺧ ﻮاﻫﻨﺪﺑ ﻮد‪ ،‬ﻫﻤﻪ زﻣﺎنﻫﺎ و ﻫﻤﻪ ﻣ‬ ‫ﻜﺎنﻫﺎ ﯾ‬ ‫ا ﺳ ﺖ ﻫﻤﻪ ﻣ‬ ‫او ﯾ ﻚ واﻗﻌﯿ ﺖ ﺧ ﻮاﻫﻨﺪﺑ ﻮد‪ ،‬ﯾ ﻚ ﺣﻘﯿﻘ ﺖ ﺧ ﻮاﻫﻨﺪﺑ ﻮد‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ اﻧ ﺴﺎﻧ ﻲ‬ ‫ﻟ ﺖ ﺧ ﻮا ب )ﺧ ﻮا بﻧ ﻮع ﺳﻮم(ﺑﻪ ﻛﻤ ﻚ روح‬ ‫ً د ر اﯾﻦ ﺣﺎ‬ ‫ﻗﺎد ر ﺧ ﻮاﻫﺪﺑ ﻮد اﻗﻼ‬ ‫ﻜﺎنﻫﺎ راﺑﻔﻬﻤﺪ‪،‬د ر ك ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺧﺒ ﺮﺑﺎﯾ ﻮ رد و‬ ‫ﺧ ﻮد ﻫﻤﻪ زﻣﺎنﻫﺎ را و ﻫﻤﻪ ﻣ‬ ‫ﺧﺒ ﺮﻫﺎ ي ﺻﺤﯿﺢﺑﯿﺎو رد‪.‬‬ ‫ﺗﻔ ﺴﯿ ﺮ ي را ﻛﻪ ﻣﺎ از ﻧﻈ ﺮ ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ از اﯾﻦ ﻧ ﻮع ﺧ ﻮا ب ﻣ ﻲﻛﻨﯿﻢ‬ ‫ﺑﺪﯾﻨ ﮕ ﻮﻧﻪ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻣﺎدﯾ ﻮنﺑﻪ ﻫﯿ ﭻوﺟﻪ ﻗﺎد رﺑﻪ ﺗﻔ ﺴ ﺮآنﻧ ﺴﯿﺘﻨﺪ‪،‬آﻧﻬﺎ ﺳﻌ ﻲ‬ ‫ﻟﻲ‬ ‫ﻜﺎ ر ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ وﺟ ﻮد ﻧﺪا رد‪ ،‬د رو غ ا ﺳ ﺖ‪ .‬و‬ ‫ﻜﺎ ر ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬اﻧ‬ ‫ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ اﻧ‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻛﻪ ﮔﻔﻢ و ﻣ ﻲﺗﺎﻧﻢﺑ ﺮا يﺷﻤﺎ ﻫﺰا رﻫﺎ ﻣﺜﺎلﺑﯿﺎورم ﭼﯿﺰﻫﺎﯾ ﻲ ا ﺳ ﺖ‬ ‫‪٢٥‬‬

‫ﻛﻪ د ر آﯾﻨﺪه اﺗﻔﺎق ﻣ ﻲاﻓﺘﺪ وﺑ ﺮا ﺳﺎ س ﺣ ﺴﺎ ب اﺣﺘﻤﺎﻻ ت ﻣﺤﺎل ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﺑﻄ ﻮ ر ﺗ ﺼﺎدﻓ ﻲﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬وﺑﺎ اﯾﻦ ﻓﻠ ﺴﻔﻪ ﻛﻪﺑﯿﺎن ﻛ ﺮدم ﻗﺎﺑ ﻞ ﺗ ﻮﺟﯿﻪ ﻫ ﺴ ﺖ و‬ ‫ﺑ ﺨﻮﺑ ﻲ روﺷﻦ ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪.‬‬ ‫ﻜ ﻲ از دو ﺳﺘﺎن ﻣﺎ ﻗﺒ ﻞ از اﻣﺘﺤﺎن )اﻣﺘﺤﺎن ﻓ ﺮاﻧ ﺴﻪﺑ ﻮد‪ ،‬اﻣﻨﺤﺎن‬ ‫ﯾ‬ ‫ﻧﻬﺎﯾ ﻲ ﻓ ﺮاﻧ ﺴﻪ( د ر ﺧ ﻮا ب ﻣﯿﺒﯿﻨﺪ ﻛﻪ و رﻗﻪ اﻣﺘﺤﺎﻧ ﻲ راﻧ ﻮﺷﺘﻪ وﺑﻌﺪ دو ﻏﻠﻂ‬ ‫داﺷﺘﻪ ﻛﻪ دو ﺧﻂ ﻗ ﺮﻣﺰ د ر زﯾ ﺮ اﯾﻦ دوﻟﻐ ﺖ ﻛ ﺸﯿﺪهﺷﺪه و ﺧﯿﻠ ﻲ ﺳﻌ ﻲ‬ ‫ﻟ ﻲ ﻗﺎد ر ﻧﻤ ﻲﺷ ﻮد‪.‬‬ ‫ﻣ ﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ اﯾﻦ دوﻟﻐ ﺖ راﺑﺒﯿﻨﺪ وﺑ ﺨ ﻮاﻧﺪ وﺑﻔﻬﻤﺪ و‬ ‫ﻣ ﻲ ﮔ ﺬ رد‪ ،‬ﯾ ﻚ ﻫﻔﺘﻪﺑﻌﺪ‪ ،‬ده روزﺑﻌﺪﺑﻪ ﺟﻠ ﺴﻪ اﻣﺘﺤﺎن ﻧﻬﺎﯾ ﻲ ﻣ ﻲ رود و‬ ‫ﻜﻪ‬ ‫ﻜﺘﻪا ي د ر ﻓ ﺮاﻧ ﺴﻪ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻨﺪ وﺑﻌﺪ ازآﻧ‬ ‫اﻣﺘﺤﺎن ﻣ ﻲدﻫﺪ‪ ،‬ﯾ ﻚ ﻫﻤﭽﻨﯿﻨ ﻲ دﯾ‬ ‫ﻧﺘﯿﺠﻪ را ﻣ ﻲدﻫﻨﺪ ﻋﯿﻦ آن و رﻗﻪا ي ﻛﻪ د ر ﺧ ﻮا ب دﯾﺪهﺑ ﻮدﺑ ﺮاﯾﺶ ﻣﺠ ﺴﻢ‬ ‫ﻣ ﻲﺷ ﻮدو دوﺗﺎ ﻏﻠﻂو دو ﺧﻂﻗ ﺮﻣﺰ د ر زﯾ ﺮ دو ﻛﻠﻤﻪ‪.‬‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ اﯾﻦ ﺧ ﻮا ب ﻫﯿ ﭻ راﺑﻄﻪا يﺑﺎ ﮔ ﺬﺷﺘﻪﻧﺪا رد‪ ،‬ﺧ ﻮاﺑ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﻜﻦ ا ﺳ ﺖ ﭘﻨﺠﺎه ﺗﺎ‬ ‫ﻜﺘﻪ ﻣﻤ‬ ‫ﻜﻪﻫﻤﻪﻟﻐﺎ ت اﯾﻦ دﯾ‬ ‫ﭘﺎ راﻣﺘ ﺮﻫﺎﯾﺶ ﻛﻢ ا ﺳ ﺖ ﯾﻌﻨ ﻲ اﯾﻨ‬ ‫ﻟ ﻲﺑﺎﺗﻤﺎم اﯾﻦ اﺣ ﻮال‬ ‫ﻟﻐ ﺖﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ دوﺗﺎ ي آن ﯾﻌﻨ ﻲ دو د ر ﭘﻨﺠﺎه ا ﺳ ﺖ‪ ،‬و‬ ‫ﺑ ﺮا ﺳﺎ س ﺣ ﺴﺎ ب اﺣﺘﻤﺎﻻ ت ﻣﺤﺎل ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻛ ﺴ ﻲ ﺑﻄ ﻮ ر ﺗ ﺼﺎدﻓ ﻲ ﭼﻨﯿﻦ‬ ‫ﺧ ﻮاﺑ ﻲﺑﺒﯿﻨﺪ ﻛﻪ ﭘ ﺲ از ﯾ ﻚﻫﻔﺘﻪ ﺗﻌﺒﯿ ﺮﺷ ﻮد‪.‬ﻧﻤ ﻮﻧﻪﻫﺎ ي زﯾﺎد دﯾ ﮕ ﺮ ي وﺟ ﻮد‬ ‫ﻟ ﻲ اﺣ ﺴﺎ س‬ ‫ﻜﻨﻢ‪ .‬و‬ ‫دا رد ﻛﻪ ﻧﻤ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢ وﻗ ﺖ ﺷﻤﺎ راﺑ ﮕﯿﺮم و ﻣﻌﻄﻠﺘﺎنﺑ‬ ‫ﻣ ﻲﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﻫ ﺮﻛ ﺲ ﭼﻨﯿﻦ ﺗﺠ ﺮﺑﻪﻫﺎﯾ ﻲ د ر زﻧﺪ ﮔ ﻲ ﺧ ﻮد دﯾﺪه وﻟﻤ ﺲ ﻛ ﺮده‪،‬و‬ ‫ﺑ ﺮا ي ﺗ ﻮﺟﯿﻪ اﯾﻦ ﻧ ﻮع ﺧ ﻮا ب ﺑﺎﯾﺪ راﻫ ﻲ ﺑﯿﺎﻧﺪﯾ ﺸﺪ و ﺑﻬﺘ ﺮﯾﻦ راه ﻫﻤﺎن‬ ‫ﺗ ﻮﺟﯿﻬ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪﺑﯿﺎنﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻠﻪﭘﺎﺗﻲ‬ ‫ﻣﻮ ﺿﻮعﺗ‬ ‫ﻗ ﺴﻤ ﺖ دوﻣﺘﻠﻪﭘﺎﺗ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪﺑﺎز ﻋﻠﻤ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﺟﺪﯾﺪ د ر رواﻧ ﺸﻨﺎ ﺳ ﻲ‪،‬‬ ‫ﻟ ﻮژ ي ﯾﺎ‬ ‫ﻜﻮ‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻛﻪ ﻣ ﻲداﻧﯿﺪﺑﻪ رواﻧ ﺸﺎ ﺳ ﻲ ﻛﻪ ﺧ ﻮد ﻋﻠﻤ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻣﻬﻢ ﺳﺎﯾ‬ ‫ﻟ ﻮژ ي ﻗ ﺴﻤ ﺖ‬ ‫ﻜﻮ‬ ‫ﻟ ﻮژ ي ﯾﺎ ﭘ ﺴﯿ‬ ‫ﻜﻮ‬ ‫ﻟ ﻮژ ي اﻃﻼق ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪.‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﺳﺎﯾ‬ ‫ﭘ ﺴ ﻲﻛ ﻮ‬ ‫ﻟ ﻮژ ي‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ ﻣﺎو راء‬ ‫ﻜﻮ‬ ‫ﺟﺪﯾﺪ ي ا ﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪه ﻛﻪ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻨﺪ ﭘﺎ را ﺳﺎﯾ‬ ‫رواﻧ ﺸﻨﺎ ﺳ ﻲ‪ .‬ﭘﺎ را د رﻟﻐ ﺖ ﻓ ﺮاﻧ ﺴﻪو اﻧ ﮕﻠﯿ ﺴ ﻲ ﯾﻌﻨ ﻲ ﭼﻨﯿﻦو راﺋ ﻲ‪ ،‬ﻣﺎو راﺋ ﻲ‪.‬‬ ‫اﯾﻦ ﻗ ﻀﯿﻪ ﺗﻠﻪﭘﺎﺗ ﻲ و ﻫﯿﭙﻨ ﻮﺗﯿﺰم و ﻋﻠﻢﻫﺎ ي ﺟﺪﯾﺪ ي ﻛﻪ از آﻧﻬﺎ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢ‬ ‫ﻟ ﻮژ ي ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ ﻗ ﺴﻤﺘ ﻲ از ﻋﻠﻢ‬ ‫ﻜﻮ‬ ‫ﺻﺤﺒ ﺖ ﻛﻨﻢ د ر ﻣﺒﺤ ﺚ ﭘﺎ را ﺳﺎﯾ‬ ‫رواﻧ ﺸﻨﺎ ﺳ ﻲ ﻣﺎ ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻫﻨ ﻮزﺑﻪآن ﺳﯿ ﺴﺘﻢ ﻣﻌﯿﻦ و ﻋﻠﻤ ﻲ ﺧ ﻮد ش د رﻧﯿﺎﻣﺪه‬ ‫ﻟ ﻮژ ي‬ ‫ﻜﻮ‬ ‫ﻟ ﻲ ﭘﺎ را ﺳﺎﯾ‬ ‫ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﭼ ﻮن رواﻧ ﺸﻨﺎ ﺳ ﻲ د رﺣﺎل ﺣﺎ ﺿ ﺮ ﻋﻠﻤ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬و‬ ‫ﻟ ﻮژ ي ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﯾ ﻚ ﻗﺪم آن ﻃ ﺮ فﺗ ﺮ ا ﺳ ﺖ‪ .‬د ر اﯾﻦ‬ ‫ﻜﻮ‬ ‫ﻗ ﺴﻤﺘ ﻲ و را ي ﻋﻠﻢ ﺳﺎﯾ‬ ‫‪٢٦‬‬

‫ﻟ ﻮژ ي ﻣﻦ ﭼﻨﺪ ﻧﻤ ﻮﻧﻪ ﺑ ﺮا ي ﺷﻤﺎ ﺑﯿﺎن ﻣ ﻲﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﺑﺎز‬ ‫ﻜﻮ‬ ‫ﺰﻣﻨﯿﻪ ﭘﺎ را ﺳﺎﯾ‬ ‫ﺑ ﺮا ﺳﺎ سﻫﻤﯿﻦ ﺗﺠ ﺮﺑﻪو ﺗﺤﻠﯿ ﻞ ﻣﻘﺪا ر ي از ﺣﻘﺎﯾﻖﺑ ﺮا ي ﻣﺎ روﺷﻦﺷ ﻮد‪.‬‬ ‫ﻟ ﻮژ يﺑ ﺮداﺷﺘﻪ ﻣ ﻲﺷ ﻮد و دو ﺳﺘﺎن‬ ‫ﻜﻮ‬ ‫ﻟﯿﻦ ﻗﺪﻣ ﻲ ﻛﻪ د ر اﯾﻦ ﭘﺎ را ﺳﺎﯾ‬ ‫او‬ ‫ﻣﺎﻫﻤﻪ ازآنآ ﮔﺎﻫ ﻲ دا رﻧﺪ ﻣ ﺴﺌﻠﻪﻫﯿﭙﻨ ﻮﺗﯿﺰم ا ﺳ ﺖ‪ .‬د رﻫﯿﭙﻨ ﻮﺗﯿﺰم ﯾ ﻚ اﻧ ﺴﺎﻧ ﻲ‬ ‫ﺑﺎ اﻧ ﺴﺎن دﯾ ﮕ ﺮ ي ﻛﻪ د ر ﻣﻘﺎﺑ ﻞ او ﻧ ﺸ ﺴﺘﻪ ا رﺗﺒﺎط ﻣﻐﺰ ي ﯾﺎ ا رﺗﺒﺎط ﻣ ﻮﺟ ﻲ‬ ‫ﺑ ﺮﻗ ﺮا ر ﻣ ﻲﻛﻨﺪ و اﯾﻦ ﻋﻤﻠ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻋﻤﻮم دﯾﺪهاﻧﺪ و ازﻧﻈ ﺮ رواﺷﻨﺎ ﺳ ﻲ‬ ‫ﻜﺎ ر ﻛﻨﺪ و ﻋﻤ ﻞ ﻣﻬﻤ ﻲ‬ ‫ﻗﺎﺑ ﻞ ﻗﺒ ﻮل ا ﺳ ﺖ و ﻫﯿ ﭻ ﻛ ﺴ ﻲ ﻫﻢﻧﻤ ﻲﺗ ﻮاﻧﺪآن را اﻧ‬ ‫ﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ .‬د ر ﻫﯿﭙﻨ ﻮﺗﯿﺰم ﻫﻤﺎﻧﻄ ﻮ ر ﻛﻪ ﻣ ﻲداﻧﯿﺪ وﻗﺘ ﻲ ﻛﻪﺷ ﺨ ﺼ ﻲ ﯾ ﻚ ﻣﺪﯾ ﻮﻣ ﻲ‬ ‫را ﻫﯿﭙﻨ ﻮﺗﯿﺰم ﻣ ﻲﻛﻨﺪ آنﺷ ﺨ ﺼ ﻲ ﻛﻪ ﻫﯿﭙﻨ ﻮﺗﯿﺰمﺷﺪه ﺟﺰ آﻧﭽﻪ را ﻛﻪ د ر‬ ‫د رون ﺧ ﻮد دا رد ﻧﻤ ﻲﺗ ﻮاﻧﺪﺑ ﮕ ﻮﯾﺪ‪ ،‬ﭼﯿﺰﻫﺎﯾ ﻲ را ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ ﻛﻪ د ر د رون‬ ‫ﻜﻦ ا ﺳ ﺖ اﻃﻼﻋﺎﺗﺶ را از‬ ‫ﻜﻦ ا ﺳ ﺖ ا ﺳﻤﺶ راﺑﭙ ﺮ ﺳﺪ‪ ،‬ﻣﻤ‬ ‫او ﺳ ﺖ‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ ﻣﻤ‬ ‫او ﻛ ﺴ ﺐ ﻛﻨﺪ و اوﻫﻢ ﺿﻤﯿ ﺮﻧﺎﺑ ﺨ ﻮد ش راﺑﻪﻫﯿﭙﻨ ﻮﺗﯿﺰم ﻛﻨﻨﺪهﺑﺎز ﻣ ﻲﻛﻨﺪ و‬ ‫ﻫ ﺮﭼﻪ را ﻛﻪ د ر د رون ﺧ ﻮد دا ردﺑ ﺮا ي او ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ‪ .‬و اﯾﻦ ﯾ ﻚ اﻣ ﺮ ﻋﻠﻤ ﻲ‬ ‫ا ﺳ ﺖ‪ ،‬اﻣ ﺮ ي ا ﺳ ﺖ ﻗﺎﺑ ﻞ ﻗﺒ ﻮل ﻫﻤﻪ ﻋﻠﻤﺎ‪ ،‬ﭼﻪ ﻣﺎد ي و ﭼﻪ روﺣﺎﻧ ﻲ‪،‬ﻓ ﺮﻗ ﻲ‬ ‫ﻧﻤ ﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻌﺪ ازﻫﯿﭙﻨ ﻮﺗﯿﺰم ﻣ ﺮﺣﻠﻪ دوﻣ ﻲ ا ﺳ ﺖ وآن ﺗﻠﻪﭘﺎﺗ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﻣ ﻮ ﺿ ﻮع‬ ‫ﺗﻠﻪﭘﺎﺗ ﻲ ﻣ ﺴﺌﻠﻪ و ﺳﯿﻊﺗ ﺮ و ﻋﻤﯿﻖﺗ ﺮ ي ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﺗﻠﻪﭘﺎﺗ ﻲ ﻛﻪ ازﻟﻐ ﺖ »ﺗﻠﻪ«‬ ‫ﻣ ﻲﻓﻬﻤﯿﻢ ﻛﻪ د ر ﻣ ﻮ رد ﻓﺎ ﺻﻠﻪ دو ر ا ﺳ ﺖ ﯾﻌﻨ ﻲ ا رﺗﺒﺎط از ﻓﺎ ﺻﻠﻪ دو ر‪ ،‬ﻛﻪ‬ ‫ﻜﺎﻧ ﻲ زﯾﺎد ي دا رﻧﺪ‬ ‫ﻟ ﻲ ﻛﻪﺑﺎﻫﻢ ﻓﺎ ﺻﻠﻪ ﻣ‬ ‫اﻧ ﺴﺎﻧ ﻲﺑﺎ اﻧ ﺴﺎن دﯾ ﮕ ﺮ ي د ر ﺣﺎ‬ ‫ا رﺗﺒﺎطﺑ ﺮﻗ ﺮا ر ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺧ ﻮد ﻣﻦ ﻫﻢ از اﯾﻦ ﺗﺠﺎ ر ب زاﯾﺪ ﻛ ﺮدهام‪ .‬اﻧ ﺴﺎﻧ ﻲ‬ ‫د ر ﯾ ﻚ اﺗﻖو اﻧ ﺴﺎن دﯾ ﮕ ﺮ ي د ر ﯾ ﻚﺷﻬ ﺮ دﯾ ﮕ ﺮ د ر اﺗﺎق دﯾ ﮕ ﺮ يﺑﺎﻫﻢ ا رﺗﺒﺎط‬ ‫ﻣﻐﺰ يﺑ ﺮﻗ ﺮا ر ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ وﺑﺎﻫﻢ ﺣ ﺮ ف ﻣ ﻲزﻧﻨﺪ‪،‬ﺑﺎزﻫﻢ اﯾﻦ ﻋﻠﻤ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﻗﺎﺑ ﻞ‬ ‫ﻟﻤﻌﺎ ر ف راﺑ ﺮدا رد و د رﺑﺎ ره ﺗﻠﻪﭘﺎﺗ ﻲﺑ ﺨ ﻮاﻧﺪ‬ ‫ﻗﺒ ﻮل ا ﺳ ﺖ وﻫ ﺮﻛ ﺲ ﻛﻪ داﺋ ﺮها‬ ‫ﻣ ﻲﺑﯿﻨﺪ ﻛﻪ اﯾﻦ ﯾ ﻚ اﻣ ﺮ ﻗﺎﺑ ﻞ ﻗﺒ ﻮل ﻋﻠﻤ ﻲ ا ﺳ ﺖ و ﻫﻤ ﮕﺎن ﻣ ﻲﭘ ﺬﯾ ﺮﻧﺪ‪ .‬ﭼﯿﺰ ي‬ ‫ﻧﯿ ﺴ ﺖ ﻛﻬﺒ ﮕ ﻮﯾﻨﺪ ﻣ ﻮﻫﻮم و ا رﺗﺠﺎﻋ ﻲ و ﻏﯿ ﺮه ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﺣﻘﯿﻘﺘ ﻲ ﻗﺒ ﻮلﺷﺪﻫﺎ ﺳ ﺖ‬ ‫وﺑ ﺮا ي ﺗﻔ ﺴﯿ ﺮ اﯾﻦﻧ ﻮع ﺗﻠﻪﭘﺎﺗ ﻲ ﯾﺎ اﯾﻦﻧ ﻮع از ا رﺗﺒﺎط ﻣﻐﺰ يﺑﯿﻦ دو اﻧ ﺴﺎن‬ ‫ﻧﻈ ﺮﯾﺎ ت ﻣ ﺨﺘﻠﻔ ﻲ وﺟ ﻮد دا رد ﻛﻪ ﻣﻦﺑﻬﺘ ﺮﯾﻦ اﯾﻨﻬﺎ راﺑ ﺮا ي ﺷﻤﺎ ﺷ ﺮح‬ ‫ﻣ ﻲدﻫﻢ ﻛﻪ ﺧﯿﻠ ﻲآﻣ ﻮزﻧﺪه ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ً د ر ﻃﺒﯿﻌ ﺖﺑ ﺮا ﺳﺎ س ﻓﯿﺰﯾ ﻚ ﺟﺪﯾﺪﻫ ﺮ ﺟ ﺴﻤ ﻲ‪،‬ﻫ ﺮ ﭼﯿﺰ ي از‬ ‫ا ﺻ ﻮﻻ‬ ‫ﺧ ﻮد ش ﻣ ﻮ ج ﺻﺎد ر ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺧﻼ ﺻﻪ ﻣﺎده ﭼﯿﺰ ي ﻧﯿ ﺴ ﺖ ﺟﺰ ﺣ ﺮﻛ ﺖ و‬ ‫ﺣ ﺮﻛ ﺖ ﯾﻌﻨ ﻲ ﻣ ﻮ ج‪ .‬ﺣﺘ ﻲ اﯾﻦ ﮔﭽ ﻲ ﻛﻪ د ر د ﺳ ﺖ ﻣﻦ ﻗ ﺮا ر ﮔ ﺮﻓﺘﻪ از‬ ‫ﻜ ﻮلﻫﺎ از اﺗﻤ ﻚﻫﺎﯾ ﻲو اﺗﻢﻫﺎ را ﻓ ﺮ ض ﻛﻨﯿﺪ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻜﯿ ﻞﺷﺪه ﻛﻪ ﻣ ﻮ‬ ‫ﻜ ﻮلﻫﺎﯾ ﻲ ﺗ ﺸ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻣﻮ‬ ‫ﻜﺘ ﺮونﻫﺎ و ﭘ ﺮوﺗ ﻮنﻫﺎﯾ ﻲ ﻛﻪ ﺗﻤﺎم اﯾﻨﻬﺎ دا را ي ﺣ ﺮﻛ ﺖﻫﺎﯾ ﻲﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬د ر‬ ‫ﻟ‬ ‫از ا‬ ‫‪٢٧‬‬

‫ّ ﻮ جﻫ ﺴﺘﻨﺪو ﺣ ﺮﻛ ﺖ دو راﻧ ﻲ ﯾﻌﻨ ﻲ ﯾ ﻚ ﻣ ﻮ ج‪ ،‬اﯾﻨﻬﺎ ﻣ ﻮ جﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﻨﺘﻬﺎ‬ ‫ﺣﺎل ﺗﻤ‬ ‫ﻟﻲ‬ ‫ﻣ ﻮ جﻫﺎﯾ ﻲ ا ﺳ ﺖﺑﺎ ﻓ ﺮﻛﺎﻧ ﺲ زﯾﺎد و ﻣ ﻮ جﻫﺎﯾ ﻲ ا ﺳ ﺖﺑﺎ ﻓ ﺮﻛﺎﻧ ﺲ ﻛﻤﺘ ﺮ‪ ،‬و‬ ‫ﺑﻬ ﺮﺣﺎلﺑ ﺮا ﺳﺎ س اﯾﻦ ﻓﯿﺰﯾ ﻚ ﺟﺪﯾﺪ د ر ﻃﺒﯿﻌ ﺖ ﻫﻤﻪﭼﯿﺰ ﻣ ﻮ ج ا ﺳ ﺖ‪ ،‬و از‬ ‫ﺧ ﻮد ﻣ ﻮ ج ﺻﺎد ر ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬اﯾﻦ ﯾ ﻚ ﺣﻘﯿﻘﺘ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ ﻣﻦ‪،‬‬ ‫ﻜ ﺮ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ ﯾ ﻚ اﻣ ﻮاﺟ ﻲ از اﯾﻦ ﻣﻐﺰ ﺳﺎﻃﻊ ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪ ،‬ﻣﻨﺘ ﺸ ﺮ‬ ‫ﻣﻐﺰ ﻣﻦ ﻓ‬ ‫ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪،‬و د رﻫﻤﻪ ﻓ ﻀﺎ وﺑﻪﻫﻤﻪ اﻃ ﺮا ف ﻣ ﻲ رود وﺑﻌﺪ اﻧ ﺴﺎن دﯾ ﮕ ﺮ ي ﻛﻪ‬ ‫د ر ﻧﻘﻄﻪا ي دو ر ﻧ ﺸ ﺴﺘﻪ از اﯾﻦ ﻣ ﻮ جﻫﺎﯾ ﻲ ﻛﻪ از ﻣﻐﺰ ﻣﻦ ﺳﺎﻃﻊ ﻣ ﻲﺷ ﻮد‬ ‫ﻣﻘﺪا ر يﺑﻪ ﻣﻐﺰ او ﻣ ﻲ ر ﺳﺪ‪ ،‬ﻛﻪ ﻣﻐﺰ ﻃ ﺮ ف ﺧ ﻮد ﮔﯿ ﺮﻧﺪها ي ا ﺳ ﺖ‪ .‬ا ﮔ ﺮﺑﻪ‬ ‫ﻣ ﻮ ج ﺗ ﺸﺒﯿﻪ ﻛﻨﯿﻢ ﻣﺜ ﻞ ﻣ ﻮ ج ﻓ ﺮ ﺳﺘﻨﺪه رادﯾ ﻮ ﻛﻪ ﻣ ﻮﺟ ﻲ را ﻣﯿﻔ ﺮ ﺳﺘﺪ و ﻣﻐﺰ‬ ‫ﻃ ﺮ ف ﻣﺜ ﻞ ﯾ ﻚ ﮔﯿ ﺮﻧﺪه رادﯾ ﻮﯾ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ اﯾﻦ ﻣ ﻮ ج را ﻣ ﻲﮔﯿ ﺮد‪ .‬ا ﮔ ﺮ ﻗﺎد ر‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ اﯾﻦ ﻣ ﻮ ج راﺑ ﮕﯿ ﺮدﺑﺎ ﻣﻦ ﻣ ﻲﺗ ﻮاﻧﺪ ﺣ ﺮ فﺑﺰﻧﺪ‪ . ،‬اﯾﻦ ﻣ ﻲﺷ ﻮد‬ ‫ﺗﻠﻪﭘﺎﺗ ﻲ‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲ ﺗﻠﻪﭘﺎﺗ ﻲ ا رﺗﺒﺎط دو اﻧ ﺴﺎن ﻫ ﺴ ﺖ از راه دو ر ﺗ ﻮ ﺳﻂ ﻣ ﻮ ج ﻛﻪ‬ ‫ﻜ ﻲ ﺳﺎﻃﻊ ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪ ،‬ﻣﻨﺘ ﺸ ﺮ ﻣ ﻲﺷ ﻮد وﺑﻪ ﻣﻐﺰ دﯾ ﮕ ﺮ ي ﻣ ﻲ ر ﺳﺪ‪.‬‬ ‫از ﻣﻐﺰ ﯾ‬ ‫ﺣﺎﻻ ﭼ ﺮاﺑﻌ ﻀ ﻲ از اﻓ ﺮاد ﻣ ﻲﮔﯿ ﺮﻧﺪ وﺑﻌ ﻀ ﻲ از اﻓ ﺮاد ﻧﻤ ﻲﮔﯿ ﺮﻧﺪ؟ د ر‬ ‫رادﯾ ﻮﺷﻤﺎ دﯾﺪهاﯾﺪ ﻛﻪ ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ ﻓ ﺮ ﺳﺘﻨﺪها ي ﻣ ﻮ ج را ﻣ ﻲﻓ ﺮ ﺳﺘﺪﺷﻤﺎ ﻛﻪ‬ ‫ﮔﯿ ﺮﻧﺪه رادﯾ ﻮﯾ ﻲ دا رﯾﺪ ﺑﺎﯾﺪ اﯾﻦ ﻣ ﻮ ج را ﻣﯿﺰان ﻛﻨﯿﺪ‪ ،‬ﭘﯿ ﭻ ﺧﺎزن را‬ ‫ﻜﻪآن ﻓ ﺮﻛﺎﻧ ﺲ ﻣ ﺨ ﺼ ﻮ ص ﻛﻪ از ﻓ ﺮ ﺳﺘﻨﺪه‬ ‫ﻣ ﻲﭘﯿﭽﺎﻧﺪﺑﻪ ﭼ ﭗ و را ﺳ ﺖ ﺗﺎ اﯾﻨ‬ ‫آ‚ده ا ﺳ ﺖ ب رو ي اﯾﻦ رادﯾ ﻮ ﻣﻨﻄﺒﻖ ﻣ ﻲﺷ ﻮد و راﯾﺪو ﻗﺎد ر ﻣ ﻲﺷ ﻮد ﻛﻪآن‬ ‫راﺑ ﮕﯿ ﺮد‪،‬واﻻﻗﺎد رﻧﯿ ﺴ ﺖ ﻛﻪ ﺻﺪا راﺑ ﮕﯿ ﺮد‪ .‬د رﺣﺎل ﺣﺎ ﺿ ﺮ ﻛﻪ ﻣﺎ د ر اﯾﻦ‬ ‫ﻟ ﻲ ﻣﺎﻗﺎد ر‬ ‫ﻓ ﻀﺎ اﯾ ﺴﺘﺎدهاﯾﻢﻫﺰا رﻫﺎ ﯾﺎﺷﺎﯾﺪ ﻣﯿﻠﯿ ﻮنﻫﺎ ﻣ ﻮ ج د ر ﻓ ﻀﺎﻫ ﺴ ﺖ‪،‬و‬ ‫ﻜﻪ ﯾ ﻚ رادﯾ ﻮﺑﯿﺎو رﻧﺪ و ﭘﯿ ﭻ ﺧﺎزن‬ ‫ﻧﯿ ﺴﺘﯿﻢ اﯾﻦ اﻣ ﻮا ج راﺑ ﮕﯿ ﺮﯾﻢ ﻣ ﮕ ﺮ اﯾﻨ‬ ‫رادﯾ ﻮ را ﻣﯿﺰان ﻛﻨﻨﺪ رو ي ﻣ ﻮ ج ﺑ ﺨ ﺼ ﻮ ص ﺗﺎ ﺑﺘ ﻮاﻧﯿﻢ آن را ﺑ ﮕﯿ ﺮﯾﻢ‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ ﻣﻦ ﯾ ﻚ ﻣ ﻮﺟ ﻲ را ﻣ ﻲﻓ ﺮ ﺳﺘﻢ اﯾﻦ ﻣ ﻮ ج ﻣﻦ دا را ي ﯾ ﻚ‬ ‫ﻓ ﺮﻛﺎﻧ ﺲ ﺧﺎ ص ا ﺳ ﺖ‪ ،‬اﻧ ﺴﺎﻧ ﻲ ﻣ ﻲﺗ ﻮاﻧﺪ ﻣ ﻮ ج ﻣﻐﺰ ﻣ ﺮاﺑ ﮕﯿ ﺮد ﻛﻪ دا را ي‬ ‫ّ ﻗﺎد رﻧﯿ ﺴ ﺖ‪.‬ﺑﻪ ﻫﻤﻦ ﻋﻠ ﺖ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﺪ ﯾ ﻚ‬ ‫ﻫﻤﺎن ﻓ ﺮﻛﺎﻧ ﺲﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬واﻻ‬ ‫اﻧ ﺴﺎن ﻣ ﻮ ج ﻣ ﻲﻓ ﺮ ﺳﺘﺪﺑﻌ ﻀ ﻲ از اﻧ ﺴﺎنﻫﺎ ﻣ ﻲﮔﯿ ﺮدﺑﻌ ﻀ ﻲﻫﺎ ﻧﻤ ﻲﮔﯿ ﺮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻋﻠ ﺖ اﯾﻦ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻓﻘﻂآن اﻧ ﺴﺎنﻫﺎﯾ ﻲ ﻛﻪ ﻣ ﻮ ج ﺧ ﻮدﺷﺎن راﺑﺎ ﻣ ﻮ ج ﻣﻐﺰ ﻣﻦ‬ ‫ﻣﯿﺰان ﻛ ﺮدهاﻧﺪﻗﺎد رﻧﺪ ﻛﻪ اﯾﻦ راﺑ ﮕﯿ ﺮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺷﻤﺎ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﺪ ﻛﻪآدمﻫﺎ ي دوﻗﻠ ﻮ ﻣ ﻮ جﻫﺎﯾ ﻲ را ﻛﻪ ﻣ ﻲﻓ ﺮ ﺳﺘﻨﺪ ﭼ ﻮن‬ ‫ﻟ ﺖﺑﺎﻫﻢ ا رﺗﺒﺎطﺑ ﺮﻗ ﺮا ر ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻣﯿﺒﯿﻨﯿﺪﺑﯿﻦ ﻣﺎد ر و‬ ‫ﻜ ﺴﻦ ﻫ ﺴ ﺖﺑﻪ ﺳﻬ ﻮ‬ ‫ﯾ‬ ‫ﻟ ﻮژ ي و‬ ‫ﻟ ﻮژ ي وﺑﯿ ﻮ‬ ‫ﻓ ﺮزﻧﺪ از آﻧﺠﺎ ﻛﻪﺑﻬﻢ ﻧﺰدﯾ ﻚ ﻫ ﺴﺘﻨﺪ )از ﻧﻈ ﺮ ﻓﯿﺰﯾ ﻮ‬ ‫ﻏﯿ ﺮه( ﻣ ﻮ جﻫﺎﯾ ﻲ را ﻛﻪ ﻣ ﻲﻓ ﺮ ﺳﺘﻨﺪﺑﺎﻫﻢﻧﺰدﯾ ﻚ ا ﺳ ﺖ وﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ وﻗﺘ ﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﻜ ﺲ‪.‬‬ ‫ﻟ ﺖ ﻣ ﻲﮔﯿ ﺮد وﺑﻌ‬ ‫ﻓ ﺮزﻧﺪ ﺣ ﺮﻓ ﻲ ﻣ ﻲزﻧﺪؤ ﻣ ﻮﺟ ﻲ ﻣ ﻲﻓ ﺮ ﺳﺘﺪ‪ ،‬ﻣﺎد رﺑ ﺴﻬ ﻮ‬ ‫‪٢٨‬‬

‫ﻜﺎ رﺷﺎن‪،‬‬ ‫ﯾﺎ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﺪ ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ دوﺗﺎ دو ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﺑﻬﻢ ﺧﯿﻠ ﻲ ﻧﺰدﯾ ﻚاﻧﺪ‪،‬اﻓ‬ ‫ﻜ ﺮ يﺑﻪ ﻣﻐﺰ ش‬ ‫ﻜ ﻲ از اﯾﻨﻬﺎ ﻓ‬ ‫اﺣ ﺴﺎ ﺳﺎﺗ ﺸﺎنﺑﺎﻫﻢﻧﺰدﯾ ﻚوﻫﻢآﻫﻨ ﮓﻫ ﺴ ﺖو ﯾ‬ ‫ﻜ ﺮ راﺑﺎز ﮔ ﻮ ﻣ ﻲﻧﻤﺎﯾﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻧ ﺸﺎن ﻣ ﻲدﻫﺪﺑﻪ‬ ‫ﺧﻄ ﻮ ر ﻣ ﻲﻛﻨﺪ رﻓﯿﻘﺶ آن ﻓ‬ ‫ﻜ ﺮ‪ ،‬اﯾﻦ ﻣ ﻮ ج د ر ﻣﻐﺰﻧﻔ ﺮ اول ر ﺳ ﻮخ ﭘﯿﺪا ﻛ ﺮد د ر ﻣﻐﺰ‬ ‫ﻜﻪ اﯾﻦ ﻓ‬ ‫ﻣﺤ ﺾ اﯾﻨ‬ ‫دوﻣ ﻲﻧﯿﺰ ﺗﺄﺛﯿ ﺮ ﻣ ﻲ ﮔ ﺬاد رو دوﻣ ﻲ او را ﻣ ﻲﮔﯿ ﺮد‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ د ر ﻗ ﻀﯿﻪ ﺗﻠﻪﭘﺎﺗ ﻲ ا ﮔ ﺮ راﺑﻄﻪا يﺑ ﺮﻗ ﺮا ر ﻣ ﻲ ﮔ ﺮددﺑﻌﻠ ﺖ‬ ‫وﺟ ﻮد اﯾﻦ ﻣ ﻮ جﻫﺎ يﺑ ﺨ ﺼ ﻮ ص ا ﺳ ﺖ و آن ﻛ ﺴﺎﻧ ﻲ ﻛﻪ د ر ﻃﺒﯿﻌ ﺖ ﻗﺎد رﻧﺪ‬ ‫ﻃ ﻮل ﻣ ﻮ ج ﻣﻐﺰ ﺧ ﻮدﺷﺎن را ﻋ ﻮ ض ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬اﻧ ﺴﺎنﻫﺎﯾ ﻲ ﻫ ﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻣ ﻲﺗ ﻮاﻧﻨﺪ‬ ‫ﺑﺠﺎ ي ﯾ ﻚ ﻓ ﺮﻛﺎﻧ ﺲ‪ ،‬ﯾ ﻚﺑﺎﻧﺪ ﻓ ﺮﻛﺎﻧ ﺲ را د ر ﻣﻐﺰ ﺧ ﻮد اﯾﺠﺎد ﻛﻨﻨﺪ‪،‬ﺑﺪﯾﻦ‬ ‫ﺗ ﺮﺗﯿ ﺐآن اﻧ ﺴﺎﻧ ﻲ ﻛﻪ ازآﻧﺠﺎ ﻣ ﻮ ج ﻣ ﻲﻓ ﺮ ﺳﺘﺪ ا ﮔ ﺮ ﻣﻦ ﻗﺎد رﺑﺎﺷﻢ ﻛﻪﺑﺠﺎ ي‬ ‫ﻜ ﻲ از‬ ‫ﯾ ﻚ ﻓ ﺮﻛﺎﻧ ﺲ ﯾ ﻚ ﺑﺎﻧﺪ ﻓ ﺮﻛﺎﻧ ﺲ را از ﻣﻐﺰ ﺧ ﻮدم ﺑ ﮕ ﺬ راﻧﻢ و ﯾ‬ ‫ﻓ ﺮﻛﺎﻧ ﺲﻫﺎﺑﺎ ﻣ ﻮ ج ﻓ ﺮ ﺳﺘﻨﺪه ﺗﻄﺒﯿﻖ ﻛﻨﺪ ﻣ ﻲﺗ ﻮاﻧﻢ آن ﻣ ﻮ ج را ﺟ ﺬ ب ﻛﻨﻢ ﻛﻪ‬ ‫اﯾﻦ را ﺳ ﻮﯾ ﭗ ﻛ ﺮدن ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻨﺪ‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ ﻣﻦﻗﺎد ر ﺧ ﻮاﻫﻢﺑ ﻮد ﻛﻪ د ر ﻣﻐﺰ ﺧ ﻮدم‬ ‫ﻜﻨﻢ وﺑ ﮕ ﺬ راﻧﻢ ﻛﻪﺑﯿﻦ اﯾﻦ ﻣ ﻮ جﻫﺎ ي ﻣ ﺨﺘﻠﻔ ﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﯾ ﻚ ﺳﻠ ﺴﻪ اﻣ ﻮا ج را ﺳ ﻮﯾ ﭗﺑ‬ ‫ﻜ ﻲ از اﯾﻦ ﻣ ﻮ جﻫﺎ‪ ،‬ﻣ ﻮﺟ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ از ﻃ ﺮ ف‬ ‫ﻣﻐﺰ ﻣﻦ ﺟﺎ رو ب ﻣ ﻲﻛﻨﺪ ﯾ‬ ‫ﻣﻘﺎﺑ ﻞﺑﻪ ﺳﻤ ﺖ ﻣﻦآﻣﺪه ا ﺳ ﺖ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦﺷﻤﺎ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﺪ د ر ﻃﺒﯿﻌ ﺖ اﻧ ﺴﺎنﻫﺎﯾ ﻲ‬ ‫ﻫ ﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ازﻧﻈ ﺮ ﺗﻠﻪﭘﺎﺗ ﻲ ﻗ ﻮ ي ﻫ ﺴﺘﻨﺪ ﯾﻌﻨ ﻲ اﻧ ﺴﺎنﻫﺎ ﻗﺎد رﻧﺪ ﻛﻪﺑﺠﺎ ي ﯾ ﻚ‬ ‫ﻜ ﻲ از‬ ‫ًﯾ‬ ‫ﻣ ﻮ ج ﯾ ﻚﺑﺎﻧﺪ ﻣ ﻮ جﺑﻔ ﺮ ﺳﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻣ ﻮ جﻫﺎ ي ﻣ ﺨﺘﻠﻒﺑﻔ ﺮ ﺳﺘﻨﺪ ﻛﻪ اﺣﺘﻤﺎﻻ‬ ‫ﻜ ﺲ د ر ﮔﯿ ﺮﻧﺪه ﻫﻢ ﻫﻤﯿﻨﻄ ﻮ ر‬ ‫اﯾﻨﻬﺎ د ر ﻣﻐﺰﺷﻤﺎ ﺗﺄﺛﯿ ﺮ ﺧ ﻮاﻫﺪ ﮔ ﺬاﺷ ﺖ‪ .‬ﯾﺎﺑﻌ‬ ‫ﻜ ﺮ ش دا را ي ﯾ ﻚ ﻓ ﺮﻛﺎﻧ ﺲ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ ﻣﻦﻗﺎد رﺑﺎﺷﻢ‬ ‫ﻜ ﺮ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ ﻓ‬ ‫وﻗﺘ ﻲ ﻛ ﺴ ﻲ ﻓ‬ ‫ﻜﻨﻢﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻣ ﻲﺗ ﻮاﻧﻢ اﻣ ﻮا ج ﻃ ﺮ ف‬ ‫ﻛﻪ ﻓ ﺮﻛﺎﻧ ﺲ ﻣﻐﺰ ﺧ ﻮدم را ﻋ ﻮ ضﺑ‬ ‫دﯾ ﮕ ﺮ راﺑ ﮕﯿﺮم‪.‬‬ ‫ﻜﻪﺷﻤﺎ د ر‬ ‫ﻜ ﻲ اﯾﻨ‬ ‫ازﻧﻤ ﻮﻧﻪﻫﺎ ي ﺗﺠﺎ ر ب زﯾﺎد ي ﻛﻪ اﻧﺠﺎم ﻣ ﻲدﻫﻨﺪ ﯾ‬ ‫ﻟ ﻲ ﺟﻠ ﻮ د رﻧﻈ ﺮ ﻣ ﻲﮔﯿ ﺮﯾﺪ وﺑ ﺮا ي‬ ‫اﺗﻮﺑ ﻮ س ﻣ ﻲﻧ ﺸﯿﻨﯿﺪ و ﯾ ﻚﻧﻔ ﺮ را د ر ﺻﻨﺪ‬ ‫ً ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﺋﯿﺪﺑ ﺮ ﮔ ﺮد وﺑﻪ ﻣﻦ‬ ‫او ﻋﻼﻣ ﺖ ﻣ ﻲﻓ ﺮ ﺳﺘﯿﺪ‪ ) ،‬ﺳﯿ ﮕﻨﺎل ﻣ ﻲﻓ ﺮ ﺳﺘﯿﺪ( ﻣﺜﻼ‬ ‫ﻜﺒﺎ ره‬ ‫ﻜﻦ‪ ،‬اﯾﻦ ﻣ ﻮﺟ ﻲ ﻛﻪ ﻣ ﻲﻓ ﺮ ﺳﺘﯿﺪ و ﻫﻤﺎﻧﻄ ﻮ ر اداﻣﻪ ﻣ ﻲدﻫﯿﺪ ﯾ‬ ‫ﻧ ﮕﺎهﺑ‬ ‫ﻜﻪ او راﺑ ﺸﻨﺎ ﺳﯿﺪ‪،‬‬ ‫ﻜﺎﻧ ﮕﺎه ﻛ ﺮدﺑﺪون آﻧ‬ ‫ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﺪ ﻛﻪ ﻃ ﺮ فﺑ ﺮ ﮔ ﺸ ﺖ ‪.‬ﺑﻪﺷ‬ ‫ﻜﻪﺑﺎ او ﺣ ﺮﻓ ﻲ زدهﺑﺎﺷﯿﺪ‪ .‬اﯾﻨﻬﺎ ﺗﺠ ﺮﺑﯿﺎﺗ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪﺑ ﺮا ي ﺗﻠﻪﭘﺎﺗ ﻲ‬ ‫ﺑﺪون اﯾﻨ‬ ‫ﻜ ﻲ از ﭼﯿﺰﻫﺎ ي‬ ‫ﻋﻤ ﻞ ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ و ﻣ ﻲﺗ ﻮاﻧﻨﺪﺑﺎ ﻃ ﺮ ف راﺑﻄﻪﺑ ﺮﻗ ﺮا ر ﻛﻨﺪ‪ .‬ﯾ‬ ‫ﺳﮋﺑ ﺴﯿﺎ ر زﯾﺒﺎﺋ ﻲ ﻛﻪ د ر ﻃﺒﯿﻌ ﺖ اﺗﻔﺎق ﻣ ﻲاﻓﺘﺪ د ر ﻣ ﻮ رد اﻓ ﺮاد ي ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﻣ ﻀﻄ ﺮ بﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪،‬ﻧ ﮕ ﺮانﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪،‬ﻣ ﻲﺗ ﺮ ﺳﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ اﻓ ﺮادﺑﺠﺎ ي ﯾ ﻚ ﻣ ﻮ جﻫﺰا ر‬ ‫ً آدﻣ ﻲ ﻛﻪ ﺟﺎﻧ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬دزد ا ﺳ ﺖ و‬ ‫ﺗﺎ ﻣ ﻮ ج از ﻣﻐﺰﺷﺎن ﻣ ﻲﻓ ﺮ ﺳﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﺜﻼ‬ ‫ﻟﺶ ﻣ ﻲدوﻧﺪ ﻛﻪ او راﺑ ﮕﯿ ﺮﻧﺪ‪ ،‬اﯾﻦﺑﺎﺑﺎ ﻣ ﻲ رود‬ ‫ﻓ ﺮا ر ﻛ ﺮده و ﻣﻠ ﺖ دﻧﺒﺎ‬ ‫‪٢٩‬‬

‫ﻟ ﻲ از آ“ﺟﺎ ﻛﻪ ﺑ ﺸﺪ ت اﯾﻦ‬ ‫ﮔ ﻮﺷﻪا ي‪ ،‬ﺑﺎﻻ ي ﭘ ﺸ ﺖﺑﺎﻣ ﻲ ﭘﻨﻬﺎن ﻣ ﻲﺷ ﻮد و‬ ‫ﻣ ﻮ جﻫﺎ را ﻣ ﻲﻓ ﺮ ﺳﺘﺪ و ﻣ ﻮ جﻫﺎ رو ي ﻣ ﺮدﻣ ﻲ ﻛﻪ او را ﺗﻌﻘﯿ ﺐ ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ ﺗﺄﺛﯿ ﺮ‬ ‫ﻜ ﻲ از آﻧﻬﺎ ﺳ ﺮ ش راﺑﺎﻻ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ و د ر ﺳ ﺖ ﻃ ﺮ ف را د ر ﻣﺤ ﻞ‬ ‫ﻣ ﻲ ﮔ ﺬا رد ﯾ‬ ‫ﻜﻪ ﻛ ﺴ ﻲﺑﺘ ﻮاﻧﺪ ﺟﺎ ي او‬ ‫ﻟ ﻲ ﻛﻪﺑﻄ ﻮ ر ﻃﺒﯿﻌ ﻲ اﺣﺘﻤﺎل اﯾﻨ‬ ‫اﺧﺘﻔﺎ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﺪ‪ ،‬د رﺣﺎ‬ ‫را ﺗ ﺸ ﺨﯿ ﺺ ﺑﺪﻫﺪ ﺧﯿﻠ ﻲ ﻧﺎد ر ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﺷﻤﺎ ﮔﺎﻫ ﮕﺎﻫ ﻲ د ر ﺧﯿﺎﺑﺎن ﺣ ﺮﻛ ﺖ‬ ‫ﻣ ﻲﻛﻨﯿﺪ ﯾ ﻚ رﻓﯿﻖ ﻗﺪﯾﻤ ﻲ را ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﺪ و ﻧﻤ ﻲﺧ ﻮاﻫﯿﺪ ﻛﻪ اوﺷﻤﺎ راﺑﺒﯿﻨﺪ‪،‬‬ ‫ﻜ ﺮﻫﺎ‬ ‫ﻜﻪ اﯾﻦ ﻓ‬ ‫ﻜﻨﺪ ﻣ ﺮاﺑﺒﯿﻨﺪ‪،‬ﺑﻪ ﻣﺤ ﺾ اﯾﻨ‬ ‫ﻣ ﻀﻄ ﺮ ب ﻫ ﺴﺘﯿﺪ‪،‬ﻧ ﮕ ﺮان ﻫ ﺴﺘﯿﺪﻧ‬ ‫را ﻣ ﻲﻛﻨﯿﺪ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﺪ ﻃ ﺮ ف د ر ﺳ ﺖﺑ ﺮﻣ ﻲ ﮔ ﺮدد ﺗ ﻮ ي ﭼ ﺸﻢﺷﻤﺎﻧ ﮕﺎه ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻜﻪ دا رﯾﺪ ﻣ ﻮ ج ﻣ ﻲﻓ ﺮ ﺳﺘﯿﺪ و اﯾﻦ ﻣ ﻮ جﻫﺎ ﺳ ﺖ ﻛﻪ رو ي‬ ‫ﭼ ﺮا؟ ﺑ ﺮا ي اﯾﻨ‬ ‫ﻜﺮ‬ ‫ً ﻓ‬ ‫ﻟ ﻲ ﻛﻪ ا ﮔ ﺮ ﻋﺎد ي ﻣ ﻲ رﻓﺘﯿﺪ و ا ﺻﻼ‬ ‫ﻃ ﺮﻓﺘﺄﺛﯿ ﺮ ﻣ ﻲ ﮔ ﺬا رد‪ ،‬د ر ﺣﺎ‬ ‫ﻧﻤ ﻲﻛ ﺮدﯾﺪ ﻣﺤﺎلﺑ ﻮد ﻛﻪ اوﺑ ﺸﻤﺎﻧ ﮕﺎه ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﯾﻨﻬﺎ ﺣﻘﺎﯾﻘ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ د ر ﺗﻠﻪﭘﺎﺗ ﻲﺑﻄ ﻮ رو ﺿ ﻮحﻧ ﺸﺎن داده ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪.‬‬ ‫ﻟ ﻮژ ي‬ ‫ﻜﻨ ﻮ‬ ‫ﻟﺒﺘﻪ ﻣﻦﻧﻤ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢ ﻛﻪ ﺗﻤﺎم اﯾﻦ ﻓﻠ ﺴﻔﻪ و ﺗﻤﺎم اﯾﻦ ﻓﯿﺰﯾ ﻚ و اﯾﻦ ﺗ‬ ‫ا‬ ‫ﻟ ﻲ اﯾﻨﻬﺎ ﯾ ﻚ ﻣﻘﺪا ر از ﺗﺤﻠﯿ ﻞﻫﺎ ي ﻋﻠﻤ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ د رﺑﺎ ره‬ ‫راﺑﯿﺎن ﻛﻨﻢ و‬ ‫ﻟ ﻲﺑﺎز اﯾﻦ ﻣ ﺴﺌﻠﻪا ي را ﻛﻪ دارمﺑ ﺮا يﺷﻤﺎﺑﯿﺎن‬ ‫ﺗﻠﻪﭘﺎﺗ ﻲ اﻧﺠﺎم ﻣ ﻲدﻫﻨﺪ‪ ،‬و‬ ‫ﻣ ﻲﻛﻨﻢ ﯾ ﻚ ﻣ ﺴﺌﻠﻪ ﻋﻠﻤ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﻣ ﺴﺌﻠﻪا ي ا ﺳ ﺖ ﻗﺎﺑ ﻞ ﻗﺒ ﻮل ﻋﻠﻢ ﺗﺠ ﺮﺑ ﻲ ا ﺳ ﺖ‬ ‫ﯾﻌﻨ ﻲ آن ﭼﯿﺰ ي را ﻣﻦ ﻣ ﻲﺗﺎﻧﻢﺑ ﺸﻤﺎ ﻣﻨﺘﻘ ﻞ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ د ر ﺣﺎل ﺣﺎ ﺿ ﺮﺑﻪ آن‬ ‫ﻟ ﻲ ﻛ ﺴﺎﻧ ﻲ ﻛﻪ ﺗﻠﻪﭘﺎﺗ ﻲ ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ از آﯾﻨﺪه ﻧﻤ ﻲﺗ ﻮاﻧﻨﺪ ﺧﺒ ﺮ دﻫﻨﺪ‪،‬‬ ‫ﻋﻠﻢ دارم‪ .‬و‬ ‫ا ﺻ ﻞ ﻣ ﺴﺌﻠﻪ اﯾﻨﺠﺎ ﺳ ﺖ ﻛﻪ از آﯾﻨﺪه ﻧﻤ ﻲﺗ ﻮاﻧﻨﺪ ﺧﺒ ﺮﺑﺪﻫﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﻛﺎ ر ي ﻛﻪ‬ ‫ﻜﻨﻨﺪ اﯾﻦ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ اﻃﻼﻋﺎ ت ﻗﻠ ﺐ ﺷﻤﺎ را ﺑﯿ ﺮون ﺑﯿﺎو رﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻣ ﻲﺗ ﻮاﻧﻨﺪ ﺑ‬ ‫ﻟ ﻲ ﻛﻪ ﻣ ﻮ ج ﻣﻐﺰ اﯾﻨﻬﺎﺑﺎ‬ ‫ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ راﺑﻄﻪﺑﺎﺷﻤﺎﺑ ﺮﻗ ﺮا ر ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬د ر ﺣﺎ‬ ‫ﻣ ﻮ ج ﻣﻐﺰﺷﻤﺎﻫﻤﺎﻫﻨ ﮓ ﻣ ﻲﺷ ﻮدآن اﻃﻼﻋﺎﺗ ﻲ ﻛﻪ د ر ﻣﻐﺰﺷﻤﺎ ﻣ ﻲ ﮔ ﺬ ردﺑﻪ‬ ‫ً د ر ﻫﻤﯿﻦﻧﻤ ﻮﻧﻪﻫﺎ ي‬ ‫او ﻣﻨﺘﻘ ﻞ ﻣ ﻲﺷ ﻮد وﺑ ﺲ‪ ،‬ازآﯾﻨﺪه ﺧﺒ ﺮﻧﻤ ﻲدﻫﻨﺪ‪ .‬ﻣﺜﻼ‬ ‫ﺗﻠﻪﭘﺎﺗ ﻲ‪ ،‬ﺷ ﺨ ﺼ ﻲ د ر اﯾﻨﺠﺎ اﯾ ﺴﺘﺎدهﺑﻪ ﻃ ﺮ ف ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ ﻛﻪ ﺗ ﻮ ا ﺳﻤ ﺖ را‬ ‫ﺑﻨ ﻮﯾ ﺲ‪ ،‬او ﻫﻢ د ر ﻓﺎ ﺻﻠﻪ ﺧﯿﻠ ﻲ دو ر ﺗﺎزه ﺟﻠ ﻮ ي د ﺳﺘﺶ را ﮔ ﺮﻓﺘﻪ ﻛﻪ ﻛ ﺴ ﻲ‬ ‫ﻜ ﺮ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣﺜﻼ‬ ‫ً‬ ‫ﻧﻤ ﻲﺑﯿﻨﺪ‪،‬ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ ا ﺳﻤﺶ را ﻣ ﻲﻧ ﻮﯾ ﺴﺪﺑﻪ اﯾﻦ ا ﺳﻢ ﻓ‬ ‫ﻜ ﺮ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ ﻣ ﻮ ج ﻣ ﻲﻓ ﺮ ﺳﺘﺪو‬ ‫ﻜ ﺮ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪،‬ﭼﻦ ﻓ‬ ‫ﻣ ﻲﻧ ﻮﯾ ﺴﺪ ﺣ ﺴﻦ د رﺑﺎ ره ﺣ ﺴﻦ ﻓ‬ ‫ﭼ ﻮن ﻣ ﻮ ج ﻣ ﻲﻓ ﺮ ﺳﺘﺪ ﻃ ﺮﻓ ﻲ ﻛﻪ اﯾﻨﺠﺎ اﯾ ﺴﺘﺎده ﻣ ﻮ ج را ﻣ ﻲﮔﯿ ﺮد و ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ‬ ‫ﻛﻪ ﺗ ﻮﻧ ﻮﺷﺘ ﻲ ﺣ ﺴﻦ و ا ﺳﻤ ﺖ ﺣ ﺴﻦ ا ﺳ ﺖ‪ .‬ا ﮔ ﺮ ﻣ ﻲﺗ ﻮاﻧ ﺴ ﺖ ﻛﻪ ﺣ ﺴﻦﺑﻨ ﻮﯾ ﺴﺪ‬ ‫ﻟﻲ‬ ‫ﻜﻨﺪ اﯾﻦ ﻃ ﺮ ف ﻣ ﻲ ﮔﻔ ﺖ ﺣ ﺴﯿﻦ ﭼ ﻮن ﻛﺎﻏ ﺬ راﻧﻤ ﻲﺑﯿﻨﺪ‪ ،‬و‬ ‫ﻜ ﺮﺑ‬ ‫و ﺣ ﺴﯿﻦ ﻓ‬ ‫ﺗ ﺸﻌ ﺸﻌﺎ ت ﻣﻐﺰ ي ﻃ ﺮ ف را د ر ك ﻣ ﻲﻛﻨﺪو ﻣ ﻲﻓﻬﻤﺪ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ اﯾﻦ ﻋﻤ ﻞ زﯾﺎد‬ ‫ﻣﻬﻤ ﻲﻧﯿ ﺴ ﺖ و ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢﺑ ﮕ ﻮﯾﻢ ﻛﻪ اﯾﻦ ﯾ ﻚ اﻣ ﺮ ﻋﻠﻤ ﻲ ا ﺳ ﺖ وﺑﺎ ﻋﻠﻢ وﺑﺎ‬ ‫‪٣٠‬‬

‫ﻟ ﻮژ ي ﻣ ﻲﺗ ﻮاﻧﯿﻢ ﺗ ﻮﺟﯿﻪ ﻛﻨﯿﻢ و ﻗﺎﺑ ﻞ ﻗﺒ ﻮل ﻣﺎ ا ﺳ ﺖ و ﻗﺎﺑ ﻞ ﻗﺒ ﻮل‬ ‫ﻜ ﮕﻨ ﻮ‬ ‫ﺗ‬ ‫ﻋﻠﻤﺎ ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫وﺣﻲ‬ ‫ﺎرﺗﺒﺎط ر‬ ‫ﺎﻣﺎ ﻗﻤ ﺴ ﺖ ﺳﻮم‪ ،‬ا رﺗﺒﺎط روﺣﺎﻧ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪﺑﺎ دو ﻗ ﺴﻤ ﺖ اول و دوم‬ ‫اﺧﺘﻼ ف ﻓﺎﺣ ﺸ ﻲ دا رد‪ .‬ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢﺑ ﮕ ﻮﯾﻢ ﻛﻪ ﻋﻠﻢ ﻣﺎ اﯾﻦ دو ﻣﺒﺤ ﺚ ﮔ ﺬﺗﻪ را‬ ‫ﻟ ﻲﺑﺎﺗﻤﺎم اﯾﻦ‬ ‫د ر ك ﻛ ﺮده و ﻣ ﻲﻓﻬﻤﺪ‪،‬ﺣﺘ ﻲ ﺗﺤﻠﯿ ﻞ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺗﺠﺰﯾﻪ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ و‬ ‫ﻟ ﻮژ يﻗﺎﺑ ﻞ ﺗ ﻮﺟﯿﻪ‬ ‫ﻜﻨ ﻮ‬ ‫اﺣ ﻮال ﭘﺪﯾﺪهﻫﺎ ي دﯾ ﮕ ﺮ يوﺟ ﻮد دا رد ﻛﻪﺑﺎ اﯾﻦ ﻋﻠﻢو ﺗ‬ ‫ﻟ ﺖ ﻛﻨﺪ‪ .‬و ﻣﻦﺑ ﺮا ي‬ ‫ﻜﻪ ﻋﺎﻣ ﻞ و ﭘﺎ راﻣﺘ ﺮ دﯾ ﮕ ﺮ ي د رآن دﺧﺎ‬ ‫ﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ ،‬ﻣ ﮕ ﺮ اﯾﻨ‬ ‫ﻜﻪ اﯾﻦ روﺷﻦﺑ ﺸ ﻮد ﯾ ﻚﻧﻤ ﻮﻧﻪ راﺑ ﺮا يﺷﻤﺎ ذﻛ ﺮ ﻣ ﻲﻛﻨﻢ ﺗﺎ ﻣ ﺸ ﺨ ﺺﺷ ﻮد‬ ‫اﯾﻨ‬ ‫ﻛﻪ اﯾﻦ ا رﺗﺒﺎطﻧ ﻮع ﺳﻮم ازﻧ ﻮع ا رﺗﺒﺎط دﯾ ﮕ ﺮ ي ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ﻜ ﻲ از‬ ‫اﯾﻦ دا ﺳﺘﺎن‪ ،‬دا ﺳﺘﺎﻧ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ د ر ﻫﻠﻨﺪ اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎده ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﯾ‬ ‫ﻟﻬﺎم ﻗ ﺮا ر ﻣ ﻲﮔﯿ ﺮد را‬ ‫ﻜ ﻲ از اﯾﻦ ﻛ ﺴﺎﻧ ﻲ را ﻛﻪ ﻣ ﻮ رد ا‬ ‫اﯾﻦ ﻣﺪﯾﻮمﻫﺎ‪ ،‬ﯾ‬ ‫ﻜﻨﻨﺪ و ﻋﺪها ي از داﻧ ﺸﻤﻨﺪان داﻧ ﺸ ﮕﺎﻫﻮ‬ ‫آو ردﻧﺪ ﺗﺎ او را آزﻣﺎﯾﺶ ﺑ‬ ‫رواﻧ ﺸﻨﺎ ﺳﺎنﺑﺎ ﺗﻤﺎم و ﺳﺎﯾ ﻞ ﻋﻠﻤ ﻲ ﻣ ﻲﺧ ﻮا ﺳﺘﻨﺪ او را ﻣ ﻮ رد ﺗﺠ ﺮﺑﻪ ﻗ ﺮا ر‬ ‫ﻟﻦ ﺳﯿﻨﻤﺎﺋ ﻲﺑ ﻮد‪،‬‬ ‫ﺑﺪﻫﻨﺪ وﺑﺒﯿﻨﻨﺪ ﭼﻄ ﻮ ر ﻣ ﻲﺗ ﻮاﻧﺪ از آﯾﻨﺪه ﺧﺒ ﺮﺑﺪﻫﺪ‪ .‬ﺳﺎ‬ ‫ﻟ ﻲﺑ ﻮد‬ ‫ﻟﻦ ﺧﺎ‬ ‫ﻟﻦآو ردﻧﺪ‪ ،‬و ﺳﺎ‬ ‫ﻟﻦ‪ ،‬اﯾﻦ ﻣ ﺮد را ﺻﺒﺢﺑﻪ ﺳﺎ‬ ‫ً ﻣﺜ ﻞ اﯾﻦ ﺳﺎ‬ ‫ﺗﻘ ﺮﯾﺒﺎ‬ ‫ﻟ ﻲ را‬ ‫ﻟ ﻲ )ﯾ ﻚ ﺻﻨﺪ‬ ‫ً د ر اﯾﻦ ﺻﻨﺪ‬ ‫و داﻧ ﺸﻤﻨﺪان از اﯾﻦ آدم ﭘ ﺮ ﺳﯿﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺜﻼ‬ ‫ﻣ ﺸ ﺨ ﺺ ﻛ ﺮدﻧﺪ(‪،‬ﺑ ﮕ ﻮﺑﺒﯿﻨﻢ ﻛﻪ اﻣ ﺸ ﺐ ﭼﻪ ﻛ ﺴ ﻲ ﺧ ﻮاﻫﺪﻧ ﺸ ﺴ ﺖ؟ اﯾﻦ ﻣﺪﯾﻮم‪،‬‬ ‫ﻜﺎﺷﻔﻪ ﻓ ﺮو‬ ‫ﻟ ﺖﻣ‬ ‫ﻜﻨﺪ ﺧ ﻮد ش را د ر ﺣﺎ‬ ‫اﯾﻦآدﻣ ﻲ ﻛﻪ ﻣ ﻲﺧ ﻮا ﺳ ﺖ ﭘﯿ ﺸ ﮕ ﻮﯾ ﻲﺑ‬ ‫ﺑ ﺮد وﺑﻌﺪ از ﻓ ﺸﺎ ر ﻣﻐﺰ ي و ﺧﻼ ﺻﻪ ﻋ ﺮق ﻛ ﺮدن و ﻏﯿ ﺮه ﮔﻔ ﺖ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﻢ ﻛﻪ‬ ‫د ر اﯾﻦ ﺟﺎ اﻣ ﺸ ﺐ زﻧ ﻲ ﺧ ﻮاﻫﺪآﻣﺪﺑﺎ اﯾﻦ ﻣ ﺸ ﺨ ﺼﺎ ت و ﻣ ﺸ ﺨ ﺼﺎ ت زن را‬ ‫ﺑﯿﺎن ﻛ ﺮد‪ .‬ﺳﻨﺶ‪،‬ﻟﺒﺎ ﺳﺶ‪ ،‬رﻧ ﮓﻟﺒﺎ ﺳﺶ‪ ،‬ﻣ ﻮﻫﺎﯾﺶ‪ ،‬ﻫﻤﻪﭼﯿﺰ زن راﺑﯿﺎن‬ ‫ﻛ ﺮد‪.‬ﺑﻌﺪ از او ﭘ ﺮ ﺳﯿﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺧ ﻮ ب اﻻن او را دﻧﺒﺎل ﻛﻦ ﺗﺎ ﺧﺎﻧﻪ ﺗﺎ ﺧﺎﻧﻪ او‬ ‫ﻜﺎﺷﻔﻪ ﻓ ﺮوﺑ ﺮد و ﮔﻔ ﺖ از ﻓﻼن د ر‬ ‫ﻟ ﺖﻣ‬ ‫راﺑﻔﻬﻤ ﻲ‪،‬ﺑﺎز ﺧ ﻮد ش راﺑﻪ ﺣﺎ‬ ‫ﺧﺎ ر جﺷﺪ‪ ،‬از ﻓﻼن راه‪،‬از ﻓﻼن ﺧﯿﺎﺑﺎن‪ ،‬از ﻓﻼن ﻃ ﺮ ف‪ ،‬ﺗﻤﺎم آد ر س را‬ ‫ّﻦ ﻛ ﺮد‪ ،‬رﻓ ﺖ و رﻓ ﺖ ﺗﺎﺑﻪ ﻓﻼن ﺧﺎﻧﻪ ر ﺳﯿﺪ و زﻧ ﮓ د ر و ﺣﺘ ﻲﺷﻤﺎ ره‬ ‫ﻣﻌﯿ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ راﺑﯿﺎن ﻛ ﺮد‪،‬ﺑﻌﺪ رﻓ ﺖ داﺧ ﻞ ﺧﺎﻧﻪﺷﺪ‪ .‬از او ﻣ ﻲ ﺧ ﻮاﻫﻨﺪ ﻛﻪ داﺧ ﻞ‬ ‫ﻟ ﻲ ﻗﺪ ر ت او ﯾﺎ ر يﻧﻤ ﻲﻛﻨﺪ ﯾﻌﻨ ﻲ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪﺷ ﻮد وﺑﻔﻬﻤﺪ ﻛﻪ داﺧ ﻞ ﺧﺎﻧﻪ ﭼﯿ ﺴ ﺖ و‬ ‫ﻜﺎﺷﻔﻪ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ وﺑ ﺨ ﻮد ش ﻓ ﺸﺎ ر ﻣ ﻲآو رد دﯾ ﮕ ﺮ ﻧﻤ ﻲﺗ ﻮاﻧﺪ‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ‬ ‫ﻫ ﺮﭼﻘﺪ ر ﻣ‬ ‫ﻗﺪ ر ت ﭘﯿ ﺸ ﮕ ﻮﯾ ﻲ او ﻓﻘﻂ ﺗﺎ اﯾﻨﺠﺎﺑ ﻮده وﺑ ﺲ‪ .‬اﯾﻦﺑﺎﺑﺎ ب را ﺗﺤ ﺖ ﻧﻈ ﺮ ش‬ ‫ﻣ ﻲﮔﯿﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺒﺎداﺑﺎ ﻛ ﺴ ﻲ ﺗﻤﺎمﺑ ﮕﯿ ﺮد‪،‬ﺷ ﺐ ﻣ ﻲﺷ ﻮد و اﯾﻦ داﻧ ﺸﻤﻨﺪانﻫﻢ د ر‬ ‫‪٣١‬‬

‫ﻜﻪﺑﻪ ﻛ ﺴ ﻲﺑ ﮕ ﻮﯾﻨﺪ ﺗﺎﺑﺒﯿﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﭼﻪ‬ ‫ﮔ ﻮﺷﻪ و ﻛﻨﺎ ر ﭘﻨﻬﺎنﺷﺪهﺑ ﻮدﻧﺪﺑﺪونآﻧ‬ ‫اﺗﻔﺎﻗ ﻲ ﺧ ﻮاﻫﺪ اﻓﺘﺎد‪.‬ﺑﻌﺪ ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪﺷ ﺐ ﻣ ﻲﺷ ﻮد و ﻣﻠ ﺖ ﻣ ﻲآﯾﻨﺪ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﻨﺪ‬ ‫ﻜﻪ ﺳﯿﻨﻤﺎ‬ ‫ﻟ ﻲﻧ ﺸ ﺴ ﺖ‪،‬ﺑﻌﺪ ازآﻧ‬ ‫زﻧ ﻲﺑﺎﻫﻤﺎن ﻣ ﺸ ﺨ ﺼﺎ تآﻣﺪ و د رﻫﻤﺎن ﺻﻨﺪ‬ ‫ﻜﻪﺑﺎ او ﺣ ﺮ فﺑﺰﻧﻨﺪ‬ ‫ﺗﻤﺎم ﻣ ﻲﺷ ﻮد ﻣ ﻲﺑﯿﻨﻨﺪ ﻛﻪ زن راه اﻓﺘﺎد وﺑﺪون آﻧ‬ ‫ﺗﻌﻘﯿﺒﺶ ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﻨﺪ ﻋﯿﻦ ﻫﻤﺎن ﻛﺎ رﻫﺎﺋ ﻲ را ﻛﻪ او ﺗ ﺸ ﺮﯾﺢ ﻛ ﺮدهﺑ ﻮد‬ ‫اداﻣﻪ داد و رﻓ ﺖ و رﻓ ﺖ و رﻓ ﺖ ﺗﺎﺑﺎﻻﺧ ﺮهﺑﻪ ﭼﻨﺎن ﺧﺎﻧﻪا يﺑﺎ ﭼﻨﺎن‬ ‫ﻧﻤ ﺮها يﺑﺎ ﭼﻨﺎن ﻋﻼﻣﺘ ﻲ ر ﺳﯿﺪوو ا رد ﺧﺎﻧﻪﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻜﻠ ﻲ‬ ‫ﻟ ﻲ را ﻛﻪ اﻻن زدمﺑﺎ ﺗﻠﻪﭘﺎﺗ ﻲ و ﻫﯿﭙﻨ ﻮﺗﯿﺰمﺑ‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ اﯾﻦ ﻣﺜﺎ‬ ‫ﻣﺘﻔﺎو ت ا ﺳ ﺖ‪،‬ﭼ ﻮن ﻫﻤﺎﻧﻄ ﻮ ر ﻛﻪ د ر ﻣ ﻮ رد ﺗﻠﻪﭘﺎﺗ ﻲ ﮔﻔﺘﻢ‪ ،‬ﺗﻠﻪﭘﺎﺗ ﻲ از‬ ‫اﻃﻼﻋﺎﺗ ﻲ ﺳ ﺨﻦ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ ﻛﻪ د ر ﺣﺎل ﺣﺎ ﺿ ﺮ د ر ﻗﻠ ﺐﺷﻤﺎ وﺟ ﻮد دا رد‪ ،‬و‬ ‫اﯾﻦﺷﻤﺎﻫ ﺴﺘﯿﺪ ﻛﻪ اﯾﻦ اﻃﻼﻋﺎ ت راﺑﻪ رﻗﯿ ﺐ ﻣ ﻲدﻫﯿﺪ‪ .‬اﻣﺎ اﯾﻦ ﻣ ﻮ رد ي ﻛﻪ‬ ‫ﺑﯿﺎن ﻛ ﺮدم د رﺑﺎ رهآﯾﻨﺪه ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﻛﻪ د ر رو ي ﻣﻐﺰﻫﯿ ﭻ ﻛ ﺴ ﻲو د رﻫﯿ ﭻ ﻛﺘﺎﺑ ﻲ‬ ‫و د ر ﻫﯿ ﭻﻟ ﻮﺣ ﻲ ﻫﻨ ﻮزﻧﯿﺎﻣﺪه ا ﺳ ﺖ و ازآ’ﻧﺪه ﺧﺒ ﺮ ﻣ ﻲدﻫﺪ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻣﻨﺒﻊ‬ ‫ﻜﺎﺷﻔﻪﺑﺎﯾﺪﻧ ﻮع دﯾ ﮕ ﺮ يﺑﺎﺷﺪ و اﯾﻦﻧ ﻮعﺑﺠﺰ راﺑﻄﻪﺑﺎ روح وﺑﺎ‬ ‫اﯾﻦﻧ ﻮع ﻣ‬ ‫ﻋﻠﻢ ﻣﻄﻠﻖﻫﯿ ﭻ ﺗﻔ ﺴﯿ ﺮ دﯾ ﮕ ﺮ يﻧﻤ ﻲﺗ ﻮاﻧﺪ داﺷﺘﻪﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻜ ﻲ از ﻫﻤﯿﻦ ﻣﺪﯾﻮمﻫﺎ د ر ﻓ ﺮاﻧ ﺴﻪ ﺳﺆال و ﺟ ﻮا ب ﻣ ﻲﻛ ﺮدﻧﺪ و‬ ‫از ﯾ‬ ‫اﯾﻦ ﻣﺪﯾﻮم د ر داﺧ ﻞ ﯾ ﻚ ﻛ ﺮﯾ ﺴﺘﺎلﻧ ﮕﺎه ﻣ ﻲﻛ ﺮد )ﺑﻌ ﻀ ﻲ از اﯾﻨﻬﺎ د ر داﺧ ﻞ‬ ‫ﻜﺒﺎ ره ﻣ ﻲﺑﯿﻨﺪ ﻛﻪ ﯾ ﻚ ﻛ ﺸﺘ ﻲ‬ ‫ﻛ ﺮﯾ ﺴﺘﺎلﻧ ﮕﺎه ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ و آﯾﻨﺪه را ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻨﺪ(‪ ،‬ﯾ‬ ‫ّ ﺖ ﻛ ﺸﺘ ﻲ‪،‬‬ ‫د ر داﺧ ﻞ اﻗﯿﺎﻧ ﻮ س د ر ﺣﺎل ﺳ ﻮﺧﺘﻦ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬از او د رﺑﺎ ره ﻇ ﺮﻓﯿﺘ‬ ‫ﻃ ﻮل ﻛ ﺸﺘ ﻲ‪ ،‬ﻋ ﺮ ض ﻛ ﺸﺘ ﻲ ﻣ ﻲﭘ ﺮ ﺳﻨﺪ ﻛﻪ ﺧﻼ ﺻﻪ ﻫﻤﻪ اﯾﻨﻬﺎ را ﺷ ﺮح‬ ‫ﻣ ﻲدﻫﺪو ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ ﻛﻪ ﻣ ﺮدم ﺧ ﻮدﺷﺎن راﺑﻪ د رﯾﺎ ﭘ ﺮﺗﺎ ب ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪو ﻛ ﺸﺘ ﻲ د ر‬ ‫ﺣﺎل ﺳ ﻮﺧﺘﻦ ا ﺳ ﺖ و ﻣﻨﺤ ﺮ فﺷﺪه وﻧﺰدﯾ ﻚ ا ﺳ ﺖ ﻏ ﺮقﺷ ﻮد‪ ،‬وﺑﻌﺪ ا ﺳﻢ‬ ‫ﻛ ﺸﺘ ﻲ را از او ﻣ ﻲﭘ ﺮ ﺳﻨﺪ‪ ،‬او دﻗ ﺖ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ و ا ﺳﻢ ﻛ ﺸﺘ ﻲ را از رو ي‬ ‫ً »ﻣ ﻮ رﯾ ﺲ«‪،‬‬ ‫ﻧ ﻮﺷﺘﻪا ي ﻛﻪﺑ ﺮ رو ي ﻛ ﺸﺘ ﻲ ا ﺳ ﺖﺑ ﺮا ي آﻧﻬﺎ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺜﻼ‬ ‫ﯾ ﻚ ﻫﻤﭽﮋﻧﯿﻦ ا ﺳﻤ ﻲ راﺑ ﺮ رو ي ﻛ ﺸﺘ ﻲ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﻪ اﯾﻨﻬﺎ را ﯾﺎدداﺷ ﺖ‬ ‫ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ و ﻣ ﻲ ﮔ ﺬ رد‪ ،‬ﯾ ﻚﻫﻔﺘﻪ ﯾﺎ ده روز ﻣ ﻲ ﮔ ﺬ رد وﺑﻌﺪ د ر اﻗﯿﺎﻧ ﻮ س اﻃﻠ ﺲ‬ ‫ﯾ ﻚ ﻛ ﺸﺘ ﻲﺑﺎ ﻫﻤﺎن ﻣ ﺸ ﺨ ﺼﺎ ت آﺗﺶ ﻣ ﻲﮔﯿ ﺮد‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲ ﯾ ﻚ ﻫﻔﺘﻪﺑﻬﮋﻋﺪ ﯾ ﻚ‬ ‫ﻛ ﺸﺘ ﻲ آﺗﺶ ﻣ ﻲﮔﯿ ﺮد و ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪﺑ ﺮ ر ﺳ ﻲ ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﻨﺪ دا را ي ﻫﻤﺎن‬ ‫ﻣ ﺸ ﺨ ﺼﺎ ت ا ﺳ ﺖ و ﺣﺘ ﻲ ا ﺳﻤ ﻲ را ﻛﻪﺑﯿﺎن ﻛ ﺮدهﺑ ﻮدﻫﻤﺎن ا ﺳﻢﺑ ﻮدﺑﺠﺰ ﯾ ﻚ‬ ‫اﺷﺘﺒﺎه ﻛ ﻮﭼ ﻚ وآن اﺷﺘﺒﺎه اﯾﻦﺑ ﻮد ﻛﻪﺑﻪ ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪآن راﺑﯿﺎن ﻛ ﺮدهﺑ ﻮد‬ ‫ﻜﻨﺪ ﻛﻪ »ان« ﺧ ﻮاﻧﺪﺑ ﻮد‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ ﯾ ﻚ ﺣ ﺮ ف را ﻛﻪ‬ ‫ﯾ ﻚ ﺟﺎ »ام«ﺑﺎﯾﺪﺑﯿﺎنﺑ‬ ‫»ام«ﺑ ﻮد اﯾﻦﺷ ﺨ ﺺ »ان« ﺗﻠﻔ ﻆ ﻛ ﺮدهﺑ ﻮد‪.‬ﺑﻌﺪ اﯾﻦ داﻧ ﺸﻤﻨﺪان ﻣ ﻲ روﻧﺪ و‬ ‫ﻜ ﺲﻫﺎﯾ ﻲ ﻛﻪ از اﯾﻦ ﻛ ﺸﺘ ﻲﺑ ﺮداﺷﺘﻪﺑ ﻮدﻧﺪ‬ ‫ﺗﺤﻘﯿﻖ ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ وﺑﻪ آﺧ ﺮﯾﻦ ﻋ‬ ‫‪٣٢‬‬

‫ﺗ ﻮﺟﻪ ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ و ﻣ ﻲﺑﯿﻨﻨﺪ ﻗ ﺴﻤﺘ ﻲ از »ام« ﻣﺤ ﻮﺷﺪهﺑ ﻮد و د ر ﺳ ﺖ ﺧ ﻮاﻧﺪه‬ ‫ﻧﻤ ﻲﺷﺪ‪،‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ د رآنﻟﺤﻈﻪا ي ﻛﻪ اﯾﻦآدم ا ﺳﻢ ﻛ ﺸﺘ ﻲ را ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻧﺪه اﯾﻦ‬ ‫ً »ان« ﺧ ﻮاﻧﺪه ﻣ ﻲﺷﺪه و اﺷﺘﺒﺎﻫ ﻲ را ﻛﻪ ﻛ ﺮده اﺷﺘﺒﺎه ﻣﻨﻄﻘ ﻲ‬ ‫»ام« ﺗﻘ ﺮﯾﺒﺎ‬ ‫ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ د ر ﺳ ﺖ ﺧ ﻮاﻧﺪه ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ﭘ ﺲ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢ اﻧ ﺴﺎﻧ ﻲ ﻗﺎد ر ا ﺳ ﺖ ﯾ ﻚ واﻗﻌﯿﺘ ﻲ را ﻛﻪ ﯾ ﻚ ﻫﻔﺘﻪﺑﻌﺪ‬ ‫اﺗﻔﺎق ﻣ ﻲاﻓﺘﺪﺑﺒﯿﻨﺪ وﺑﺪﻗ ﺖﺑ ﮕ ﻮﯾﺪ و ﭘﯿ ﺸﺒﯿﻨ ﻲ ﻛﻨﺪ و اﯾﻦ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻢﺑﺎ‬ ‫ﺗﺘﻠﻪﭘﺎﺗ ﻲ ﻓ ﺮق دا رد‪،‬ﺑﺎ ﻫﯿﭙﻨ ﻮﺗﯿﺰم ﻓ ﺮق دا رد‪،‬ﺑﺎ اﯾﻦ رواﺑﻂ اﺧﺘﻼ ف ﻛﻠ ﻲ‬ ‫دا رد‪.‬ﻧﺎﺑ ﺮاﯾﻦﺑﺎﯾﺪ ﯾ ﻚ ﻣﻨﺒﻊ دﯾ ﮕ ﺮ ي داﺷﺘﻪﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪآن ﻣﻨﺒﻊ دﯾ ﮕ ﺮ ﻓﻘﻂو ﻓﻘﻂ‬ ‫روح ﻣ ﻲﺗ ﻮاﻧﺪﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ ﻋﺎﻣ ﻞ دﯾ ﮕ ﺮ ي ﻛﻪ اﯾﻦ ﻋﺎﻣ ﻞﺑﺎ ﻋﻘ ﻞ ﻣﻄﻠﻖ ﯾﺎ ﻋﻠﻢ‬ ‫ﻜﻨﺪ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ اﯾﻦ ا رﺗﺒﺎطﺑ ﺮﻗ ﺮا رﺷﺪ آﻧﭽﻨﺎن ﻛﻪ‬ ‫ﻣﻄﻠﻖﺑﺘ ﻮاﻧﺪ ا رﺗﺒﺎطﺑ ﺮﻗ ﺮا رﺑ‬ ‫ُﻌﺪ‬ ‫ﻜ ﺴﺎن ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﭼ ﻮن روح‪ ،‬ﭼ ﻮن ﺧﺪا ازﺑ‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ﮔ ﺬﺷﺘﻪ و آﯾﻨﺪهﺑ ﺮا ي او ﯾ‬ ‫ﻜ ﺴﺎن ا ﺳ ﺖ و‬ ‫ﻜﺎن ﺧﺎ ر ج ا ﺳ ﺖ‪،‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦآﯾﻨﺪه و ﮔ ﺬﺷﺘﻪﺑ ﺮا ي او ﯾ‬ ‫زﻣﺎن و ﻣ‬ ‫ﻣ ﻲﺗ ﻮاﻧﺪ اﯾﻦ ﺣﻘﺎﯾﻖ راﺑ ﮕ ﻮﯾﺪوﺑﻪآنﺑ ﺮ ﺳﺪ‪.‬‬ ‫ﻔﻪ ﺳﻜﻮت‬ ‫ﻠﺴ‬ ‫ﻓ‬ ‫ﻜﻲ‬ ‫ﻜ ﻲ ﻗ ﻀﯿﻪ ﺧ ﻮا ب و ﯾ‬ ‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦﺑﺎ دو ﺣﻘﯿﻘ ﺖ ﻣﻠﻤ ﻮ س ﺣﯿﺎ ت ‪-‬ﯾ‬ ‫ﻗ ﻀﯿﻪ ﺗﻠﻪﭘﺎﺗ ﻲ‪-‬ﺑﻪ اﯾﻦﻧﺘﯿﺠﻪ ﻣ ﻲ ر ﺳﯿﻢ ﻛﻪﺑ ﺮا ﺳﺎ س اﯾﻦ ﺗﻘ ﺴﯿﻢﺑﻨﺪ ي ﺳﻪ ﮔﺎﻧﻪ‪،‬‬ ‫كﻧ ﻮع ﺳ ﻮﻣ ﻲ وﺟ ﻮد دا رد ﻛﻪﺑﻪ ﻫﯿ ﭻوﺟﻪ ﻗﺎﺑ ﻞ ﺗﻔ ﺴﯿ ﺮ و ﺗ ﻮﺟﯿﻪﻧﯿ ﺴ ﺖ ﺟﺰ‬ ‫ّ ﻲ ﺧﺪاو اﻣ ﺮﯾ ﺴ ﺖ از ﺟﺎﻧ ﺐ ﺧﺪا‪.‬‬ ‫ﺑ ﻮ ﺳﯿﻠﻪ روح‪ ،‬ﻛﻪ روح ﺗﺠﻠ‬ ‫ﻜﻨﻢ‬ ‫ﻟ ﺖ راﺑ ﺮا يﺷﻤﺎ ﺗﻤﺎمﺑ‬ ‫ﻜﻪ اﯾﻦﺑﺤ ﺚﻧﻔ ﺲ را و اﯾﻦ ﺣﺎ‬ ‫ﺑ ﺮا ي اﯾﻨ‬ ‫ﻜﻪ از‬ ‫ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢ ﯾ ﻚ ﺣﻘﯿﻘ ﺖ دﯾ ﮕ ﺮ را د ر ﻣ ﻮ رد ﺧ ﻮا بﺑ ﮕ ﻮﯾﻢ‪.‬ﺑ ﺮا ي اﯾﻨ‬ ‫ﻗ ﺴﻤ ﺖ اول ﺧ ﻮا بﺑﻪ ﻗ ﺴﻤ ﺖ دومﺑ ﺮوﯾﺪﺑﺎﯾﺪآن اﺣ ﺴﺎ ﺳﺎ ت وآن ا رﺗﺒﺎﻃﺎ ت‬ ‫ﻜﻨﯿﺪ ﺗﺎﺑﺘ ﻮاﻧﯿﺪﺑﻪ دوﻣ ﻲﺑ ﺮ ﺳﯿﺪ‪ .‬د ر ﻣ ﻮ رد ﺧ ﻮا ب ﺧﯿﻠ ﻲوا ﺿﺢ‬ ‫ﻗﺒﻠ ﻲ راﻗﻄﻊﺑ‬ ‫ا ﺳ ﺖ ﻛﻪﺷﻤﺎ ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲﺑﻪ ﻗ ﺴﻤ ﺖ دوم ﻣ ﻲ ر ﺳﯿﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﻋ ﻀﻼ تﺷﻤﺎ و‬ ‫ﻜ ﻮ ت ر ﺳﯿﺪه‬ ‫ﺟ ﺴﻢﺷﻤﺎﺑﻪ ﺧ ﻮا ب ﻣﻄﻠﻖ ﻓ ﺮو رﻓﺘﻪﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻛﻪ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻨﺪﺑﻪ ﺳ‬ ‫ّ كﻧﻔ ﺴ ﻲ‬ ‫ﻜ ﻮ ت ﺟ ﺴﻤ ﻲﺑ ﺮا يﺷﻤﺎ ﺣﺎ ﺻ ﻞﺷﺪ‪ ،‬آن ﺗﺤ ﺮ‬ ‫ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ ﺳ‬ ‫ﻟ ﺖﺑ ﺮا ي ﻗ ﺴﻤ ﺖ دومﺑﻪ ﺳﻮم وﺟ ﻮد دا رد‪.‬‬ ‫ﺑ ﻮﺟ ﻮد ﻣ ﻲآﯾﺪ‪ .‬ﻋﯿﻦ ﻫﻤﯿﻦ ﺣﺎ‬ ‫ﻜ ﻮ ت ﻓ ﺮو رﻓ ﺖ ﻗ ﺴﻤ ﺖ ﺳﻮمﺷ ﻮ رعﺑﻪ‬ ‫ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ ﻗ ﺴﻤ ﺖﻧﻔ ﺴ ﻲﺷﻤﺎﺑﻪ ﺳ‬ ‫ﻜ ﻮ ت ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﻨﺪ يﻫﺎﺑﻪ‬ ‫ﺗﺤ ﺮ ك ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬و اﯾﻦ را د ر ﻓﻠ ﺴﻔﻪ‪ ،‬ﻓﻠ ﺴﻔﻪ ﺳ‬ ‫ﻜﺎﺗ ﺐ ﻣ ﺨﺘﻠﻒ ﻫﻨﺪ ي وﺟ ﻮد دا رد ﻛﻪ ﺣﺘ ﻲ د ر ﻣﻌﺒﺪ ﻛﻪ‬ ‫آن ﻣﻌﺘﻘﺪ ﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣ‬ ‫ﻜ ﻮ تﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨ ﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﻜ ﻮ ت ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺳ‬ ‫ﻣ ﻲ روﻧﺪ د ر ﻣﻘﺎﺑ ﻞ ﻣ ﺮﺷﺪ ﺧ ﻮدﺷﺎن ﺳ‬ ‫د ر ﻣ ﺮﺣﻠﻪ اول ﺟ ﺴﻢ ﺧ ﻮدﺷﺎن را از ﻛﺎ ر ﻣ ﻲاﻧﺪازﻧﺪ‪ .‬ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ ﺟ ﺴﻢ‬ ‫‪٣٣‬‬

‫ﺧ ﻮدﺷﺎن را از ﻛﺎ ر اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪﺑﻤﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻧﻔ ﺲ آﻧﻬﺎﺑﺤ ﺮﻛ ﺖ د رﻣ ﻲآﯾﺪ‪ .‬د ر‬ ‫ﻣ ﺮﺣﻠﻪ ﺑﻌﺪ ﺣﺘ ﻲ ﻧﻔ ﺲ ﺧ ﻮدﺷﺎن را‪ ،‬ﺣﺘ ﻲ ﻋﻘ ﻞ ﺧ ﻮدﺷﺎن را از ﻛﺎ ر‬ ‫ﻜﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣ ﻲاﻧﺪازﻧﺪ ﺗﺎ روحآﻧﻬﺎﺑﺘ ﻮاﻧﺪ ا رﺗﺒﺎطﺑ ﺮﻗ ﺮا رﺑ‬ ‫ﻟ ﺖ ﻋﺎد يﺑ ﺮا ي ﻣ ﺮدﻣ ﻲ ﻛﻪ اﯾﻦ ﻗﺪ ر تﻫﺎ را ﻧﺪا رﻧﺪﺑﻄ ﻮ ر‬ ‫د ر ﺣﺎ‬ ‫ﻟ ﺖﻫﺎﺑ ﻮﺟ ﻮد ﻣ ﻲآﯾﺪ‪ ،‬ﭼ ﻮن د ر ﺧ ﻮا ب د ر ﻣ ﺮﺣﻠﻪ‬ ‫ﻃﺒﯿﻌ ﻲ د ر ﺧ ﻮا ب اﯾﻦ ﺣﺎ‬ ‫اول ﺟ ﺴﻢ از ﻛﺎ ر ﻣ ﻲاﻓﺘﺪ و د ر ﻣ ﺮﺣﻠﻪ دوم ﻋﻘ ﻞ وﻧﻔ ﺲ از ﻛﺎ ر ﻣ ﻲاﻓﺘﺪ و‬ ‫ّ ﻲﭘﯿﺪا ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ اﻧ ﺴﺎنﻫﺎﯾ ﻲ‬ ‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦﺑﻄ ﻮ ر اﺗ ﻮﻣﺎﺗﯿ ﻚ ﻗ ﺴﻤ ﺖ ﺳﻮم ﻣ ﻲﺗ ﻮاﻧﺪ ﺗﺠﻠ‬ ‫ﻟ ﺖﺑﯿﺪا ر يﻗﺎد رﻧﺪ ﻛﻪﻫ ﺮﻟﺤﻈﻪ ﻛﻪﺑ ﺨ ﻮاﻫﻨﺪ ﺟ ﺴﻢ ﺧ ﻮدﺷﺎن‬ ‫ﻫ ﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ د ر ﺣﺎ‬ ‫ﻜ ﻮ ت(‪.‬‬ ‫را از ﻛﺎ ر ﺑﯿﺎﻧﺪازﻧﺪ ﯾﺎ ﻧﻔ ﺲ ﺧ ﻮدﺷﺎن را ﺳﺎﻛ ﺖ ﻛﻨﻨﺪ )ﻓﻠ ﺴﻔﻪ ﺳ‬ ‫ﻟﻬﺎم ﯾﺎ اﺷ ﺮاق ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺌﻢ ﺣﺎ ﺻ ﻞ ﺧ ﻮاﻫﺪ‬ ‫ﻟ ﺖ ﺳﻮم ﻛﻪ ﻣﺎﺑﻪآن ا‬ ‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦآن ﺣﺎ‬ ‫ﻜﻨﻨﺪ‬ ‫ﺷﺪ‪،‬وﻗﺎد ر ﺧ ﻮاﻫﻨﺪﺑ ﻮد ﻛﻪﺑﺎ ﺧﺪا يﺑﺰ ر گ ﯾﺎﺑﺎ روح ا رﺗﺒﺎطﺑ ﺮﻗ ﺮا رﺑ‬ ‫ﻟﻬﺎم‪.‬‬ ‫و ﺣﻘﺎﯾﻘ ﻲ راﺑ ﺮا ي ﻣﺎﺑﺎز ﮔ ﻮ ﻛﻨﻨﺪ‪،‬و اﯾﻦ را ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﺋﯿﻢ ا‬ ‫ﺎﻟﻬﺎمو اﺷﺮاق‬ ‫ﻟﻬﺎم ﯾﺎ اﺷ ﺮاق ﻓﻠ ﺴﻔﻪاﯾ ﺴ ﺖ ﻛﻪآدﻣ ﻲ ﺟ ﺴﻢ‬ ‫ﭘ ﺲ د ر اﯾﻦ ﻗ ﺴﻤ ﺖ ﺳﻮم ا‬ ‫ﺧ ﻮد را از ﻛﺎ ر ﻣ ﻲاﻧﺪازد و ﺑﻌﺪ ﻋﻘ ﻞ ﺧ ﻮد ش را‪ ،‬ﻧﻔ ﺲ ﺧ ﻮد ش را‪،‬‬ ‫ﺷ ﺨ ﺼﯿ ﺖ ﺧ ﻮد ش را ﺳﺎﻛ ﺖ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ و ﻗﻠﺒﺶ و ﯾﺎ روﺣﺶﺷ ﺮوعﺑﻪ ﺗﺠﻠ ﻲ‬ ‫ﻣ ﻲﻛﻨﺪ وﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦﺑﺎ روح ا رﺗﺒﺎط ﭘﯿﺪا ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪﺑﺎ روح ا رﺗﺒﺎط‬ ‫ﭘﯿﺪا ﻛ ﺮدﻗﺎد ر ﺧ ﻮاﻫﺪﺷﺪ ﻛﻪ ﺣﻘﯿﻘ ﺖ را د ر ك ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻮﺣﻲ‬ ‫ﺎﯾﻦ ﻣﻄﻠﺒ ﻲ را ﻛﻪ اﻻن ﺑ ﺮا ي ﺷﻤﺎ ﺑﯿﺎن ﻛ ﺮدم از ﻧﻈ ﺮ ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ‬ ‫ﻟﻬﺎم‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ راﺑﻄﻪ اﺷ ﺮاﻗ ﻲﺑﯿﻦ اﯾﻦ اﻧ ﺴﺎن و ﺧﺪا‪،‬ﺑﯿﻦ اﯾﻦ اﻧ ﺴﺎن‬ ‫ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﺋﯿﻢ ا‬ ‫و روح ﻣ ﺮﺣﻠﻪﺑﺎﻻﺗ ﺮ ي وﺟ ﻮد دا رد ﻛﻪ آن را ﺣ ﻲ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﺋﯿﻢ‪ ،‬ﻛﻪ وﺣ ﻲ‬ ‫ﻣ ﺨﺘ ﺺ ﭘﯿﺎﻣﺒ ﺮان ا ﺳ ﺖ و وﺣ ﻲ اﯾﻦ ا رﺗﺒﺎط ازﺑﺎﻻ ﺳ ﺖﺑﻪ ﭘﺎﺋﯿﻦ‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ اﯾﻦ‬ ‫ﻟﻬﺎم وﻗﺘ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪآدﻣ ﻲ از ﭘﺎﺋﯿﻦ‬ ‫ﺧﺪا ﺳ ﺖ ﻛﻪﺑﺎﺑ ﺸ ﺮ ا رﺗﺒﺎط ﭘﯿﺪا ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ا‬ ‫ﺧ ﻮد ش راآﻣﺎده ﻣ ﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪﺑﺎ ﺧﺪا راﺑﻄﻪﺑ ﺮﻗ ﺮا ر ﻛﻨﺪو اﺧﺒﺎ ر راﺑ ﮕﯿ ﺮد‪ ،‬د ر‬ ‫ّﻪ وﺣ ﻲ اﯾﻦ ﺧﺪا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﺪﺑﺎ اﯾﻦ اﻧ ﺴﺎنﻫﺎ راﺑﻄﻪ‬ ‫ﻟ ﻲ ﻛﻪ د ر ﻗ ﻀﯿ‬ ‫ﺣﺎ‬ ‫ﺑ ﺮﻗ ﺮا ر ﻛﻨﺪ‪،‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ اﻃﻼﻋﺎ ت ازﺑﺎﻻﺑﻪ ﭘﺎﺋﯿﻦ ﻣ ﻲآﯾﺪ وﺑ ﺮ اﯾﻦ اﻧ ﺴﺎن‬ ‫ﻧﺎزل ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪.‬‬ ‫ﭼ ﻮن د ر ﻣ ﺮﺣﻠﻪ وﺣ ﻲ اﯾﻦ ﺧﺪا ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﺪ اﻃﻼﻋﺘﺶ را‬ ‫ﺑﻔ ﺮ ﺳﺘﺪ‪ ،‬اﯾﻦ اﻃﻼﻋﺎ ت ﻣﻄﻠﻖ و ﺻﺪد ر ﺻﺪ ﺻﺤﯿﺢ و ﻛﺎﻣ ﻞ ﺧ ﻮاﻫﺪﺑ ﻮد‪ ،‬د ر‬ ‫‪٣٤‬‬

‫ﻟ ﻲ ﻛﻪ آن ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ آدﻣ ﻲ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﺪ از ﭘﺎﺋﯿﻦﺑﻪﺑﺎﻻ اﺗ ﺼﺎلﺑ ﺮﻗ ﺮا ر‬ ‫ﺣﺎ‬ ‫ﻛﻨﺪﺑ ﺮﺣ ﺴ ﺐ ﻇ ﺮﻓﯿ ﺖ او وﺷ ﺨ ﺼﯿ ﺖ او ﺗﻐﯿﯿ ﺮ ﭘﯿﺪا ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ا ﮔ ﺮﺷ ﺨ ﺼﯿ ﺖ‬ ‫ﻜﻦ ا ﺳ ﺖ ﯾ ﻚ ﮔ ﻮﺷﻪا ي از ﺣﻘﯿﻘ ﺖ راﺑﻔﻬﻤﺪ‪ ،‬ﯾ ﻚ ﻣﻘﺪا ر ﻛﻢ و‬ ‫ﺿﻌﯿﻒﺑﺎﺷﺪ ﻣﻤ‬ ‫ﻧﺎﭼﯿﺰ ي را‪ .‬ﻫ ﺮﭼﻪﺷ ﺨ ﺼﯿ ﺖﺑﺎﻻﺗ ﺮ ﻣ ﻲ رود ﻗﺎد ر ﺧ ﻮاﻫﺪﺑ ﻮد ﻛﻪ ﺣﻘﯿﻘ ﺖ‬ ‫ﺑﺎﻻﺗ ﺮ ي را د ر ك ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻟ ﻲ ﻣ ﻲزﻧﻨﺪ و ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻨﺪ ﻛﻪ د ر‬ ‫ً ﻣﺜﺎ‬ ‫ﻟﻬﺎم ﯾﺎ اﺷ ﺮاق ﻋﺎدﺗﺎ‬ ‫د ر ﻣ ﻮ رد ا‬ ‫ﻟﻢوﺟ ﻮد ﮔﺎﻫ ﮕﺎﻫ ﻲ ﯾ ﻚ ﺟ ﺮﻗﻪا ي ﻣ ﻲزﻧﺪ‪ ،‬ﯾ ﻚﺑ ﺮﻗ ﻲ ﻣ ﻲزﻧﺪو اﯾﻦﺑ ﺮق‬ ‫اﯾﻦ ﻋﺎ‬ ‫ﻟﻢ را روﺷﻦ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ و اﻧ ﺴﺎن د ر آنﻟﺤﻈﻪ روﺷﻨ ﻲ ﻓ ﺮ ض ﻛﻨﯿﺪ ﻛﻪ ﯾ ﻚ‬ ‫ﻋﺎ‬ ‫ﻟ ﻲ د ر ﯾ ﻚﻟﺤﻈﻪﺑ ﺴﯿﺎ ر ﻛ ﻮﺗﺎه‪.‬‬ ‫اﺟ ﺴﺎﻣ ﻲ را ﯾﺎ ﯾ ﻚ ﺣﻘﺎﯾﻘ ﻲ را ﻣ ﻲﺑﯿﻨﺪ و‬ ‫ﻟﻬﺎم و اﺷ ﺮاق ﻛﺎﻣ ﻞ و ﻣﻄﻠﻖﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ ،‬اﻣﺎ‬ ‫ﻟ ﺖا‬ ‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻋﻠﻢ اﯾﻦ اﻧ ﺴﺎن د ر ﺣﺎ‬ ‫ﻟ ﺖ وﺣ ﻲ ﻛﻪ ﺧﺪا يﺑﺰ ر گ ا راده ﻣ ﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ اﯾﻦ راﺑﻄﻪ روﺣ ﻲ را‬ ‫د ر ﺣﺎ‬ ‫ﺑ ﺮﻗ ﺮا ر ﺳﺎزد اﯾﻦ ا رﺗﺒﺎط ﻛﺎﻣ ﻞ و ﻣﻄﻠﻖ ﺧ ﻮاﻫﺪﺑ ﻮد‪،‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﺟﺰﺋﯿﺎ ت اﻣ ﺮ‬ ‫ﺣﺘ ﻲ ﻛﻠﻤﺎ ت و ﺣ ﺮو فﺑﻄ ﻮ ر ﺗﺤﻘﯿﻖ و ﯾﻘﯿﻦﺑ ﺮا ي اﯾﻦ اﻧ ﺴﺎن روﺷﻦ ﻛﻨﻨﺪه‬ ‫ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫اﯾﻦﺑﺤ ﺚﺑ ﺴﯿﺎ ر ﻣﻔ ﺼ ﻞو دﻗﯿﻖو زﯾﺒﺎﺋ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺳﻌ ﻲ ﻛ ﺮدهام‬ ‫ًﺑﻬﺘ ﺮﯾﻦ راه ﺗ ﻮﺟﯿﻪ‬ ‫د ر اﯾﻦ ﻓﺎ ﺻﻠﻪ ﻛ ﻮﺗﺎهﺑ ﺮا يﺷﻤﺎ ﺧﻼ ﺻﻪ ﻛﻨﻢ‪ ،‬و ﺗﻘ ﺮﯾﺒﺎ‬ ‫ﻟﻢ ﻏﯿ ﺐ و روح ا ﺳ ﺖ‪ ،‬و‬ ‫ﺑﻄ ﻮ ر ﻣﻠﻤ ﻮ س و ﺗﺠ ﺮﺑ ﻲ و ﻋﻠﻤ ﻲﺑ ﺮا ي ﭘ ﺬﯾ ﺮ ش ﻋﺎ‬ ‫ﻟﻢ ﻏﯿ ﺐ را ﭘ ﺬﯾ ﺮﻓ ﺖ‬ ‫ﻫﻤﯿﻨﻄ ﻮ ر ﻛﻪ ﻣ ﻲداﻧﯿﺪ ﻛ ﺴ ﻲ ﻛﻪ روح را ﭘ ﺬﯾ ﺮﻓ ﺖ و ﻋﺎ‬ ‫ﯾﻌﻨ ﻲ ﺧﺪا ي را ﭘ ﺬﯾ ﺮﻓﺘﻪ ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ﻠﻢ‬ ‫ﺗﺌﻮري درﻋ‬ ‫ﻟ ﻲ ﺣﺎﻻ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻢ‪ ،‬ﻛﻪ ازﻧﻈ ﺮ‬ ‫ﺎﯾﻦ ﺣ ﺮ ف راﺑﺎﯾﺪ د ر ﻣﻘﺪﻣﻪ ﻣ ﻲ ﮔﻔﺘﻢو‬ ‫ﻜﻪ ﯾ ﻚ ﭘﺪﯾﺪها ي را ﺷﻤﺎ ﺗ ﻮﺟﯿﻪ ﻛﻨﯿﺪ ﯾ ﻚ ﺗﺌ ﻮ ر ي و ﺿﻊ‬ ‫ﻋﻠﻤ ﻲ ﺑ ﺮا ي اﯾﻨ‬ ‫ﻣ ﻲﻛﻨﯿﺪ‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ ا ﮔ ﺮ ﺷﻤﺎ ﺧﺪاﭘ ﺮ ﺳ ﺖ ﻧﺒ ﻮدﯾﺪ و ﺧﺪا را ﻧﻤ ﻲﭘ ﺮ ﺳﺘﯿﺪﯾﺪ و ﻣﻦ‬ ‫ﻣ ﻲﺧ ﻮا ﺳﺘﻢ اﯾﻦﺑﺤ ﺚ راﺑ ﺮا يﺷﻤﺎ ﻣﻄ ﺮح ﻛﻨﻢ د ر ﻣﻘﺪﻣﻪ اﯾﻦ ﺣ ﺮ ف را‬ ‫ﻟﻢ وﺟ ﻮد دا رد و داﻧ ﺸﻤﻨﺪان‬ ‫ﻣ ﻲزدم ﻛﻪ ﻣﺎ ﻣ ﻲداﻧﯿﻢ ﻛﻪ اﯾﻦ ﭘﺪﯾﺪهﻫﺎ د ر ﻋﺎ‬ ‫ﺳﻌ ﻲ ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ اﯾﻦ ﭘﺪﯾﺪهﻫﺎ را ﺗ ﻮﺟﯿﻪ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬و ﻣﻦ ﻫﻢ ﺳﻌ ﻲ ﻣ ﻲﻛﻨﻢ ﻛﻪﺑﺎ‬ ‫ﺗﺌ ﻮ ر ي ﺧ ﻮدم اﯾﻦ ﭘﺪﯾﺪهﻫﺎ را ﺗ ﻮﺟﯿﻪ ﻛﻨﻢ و اﯾﻨﻬﺎ ﺗﺌ ﻮ ر يﻫﺎﯾ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻣﻦ‬ ‫ا راﺋﻪ ﻣ ﻲﻛﻨﻢوﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ ا ﯾﻦ ﺗﺌ ﻮ ر يﻫﺎﺑﺘ ﻮاﻧﺪ اﯾﻦ ﭘﺪدﯾﻪﻫﺎ راﺑﻬﺘ ﺮ ﺗ ﻮﺟﯿﻪ‬ ‫ﻛﻨﺪ‪ ،‬اﯾﻦ ﺗﺌ ﻮ ر ي ﻣﻦ ﻗﺎﺑ ﻞ ﻗﺒ ﻮل ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﺗﺎ ﺟﺎﺋ ﻲ ﻛﻪ ﻋﻠﻢ ﺧﻼﻓﺶ راﺛﺎﺑ ﺖ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﯾﻦ ﺣ ﺮﻓ ﻲ را ﻛﻪ ﻣ ﻲزﻧﻢﺑﺤ ﺚ ﻋﻠﻤ ﻲ د رﺑﺎ ره ﺗ ﻮ ر ي د ر ﻋﻠﻢ‪ .‬ﻓ ﺮ ض ﻛﻨﯿﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﻟ ﻲ ﻛﻪ آﻣﺪ و د رﺑﺎ ره » رﯾﻼﺗﯿ ﻮﯾﺘﻪ« ﻗﺎﻧ ﻮن ﺧ ﻮد ش را‬ ‫اﻧ ﺸﺘﯿﻦ‪ ،‬آنﺑﺎ ر او‬ ‫و ﺿﻊ ﻛ ﺮدﺑﯿ ﺴ ﺖ ﺳﺎل ﮔ ﺬﺷ ﺖ ﺗﺎﺑﻄ ﻮ ر ﺗﺠ ﺮﺑ ﻲ ﺗ ﻮاﻧ ﺴﺘﻨﺪﺛﺎﺑ ﺖ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺣ ﺮ ف‬ ‫‪٣٥‬‬

‫ﻟ ﻲ د رآن ﻣﺪ تﺑﯿ ﺴ ﺖ ﺳﺎلﺛﺎﺑ ﺖﻧ ﺸﺪهﺑ ﻮدو ﻓﻘﻂ ﺗﺌ ﻮ ر ي‬ ‫او ﺻﺤﯿﺢ ا ﺳ ﺖ‪،‬و‬ ‫ﻟ ﻲ د رآﻧﺠﺎﯾ ﻲ ﻛﻪ اﯾﻦ ﺗﺌ ﻮ ر يﺑﺘ ﻮاﻧﺪ اﯾﻦ ﭘﺪﯾﺪهﻫﺎ راﺑﻬﺘ ﺮ ﺗ ﻮﺟﯿﻪ ﻛﻨﺪ‬ ‫ﺑ ﻮد‪ ،‬و‬ ‫ﻗﺎﺑ ﻞ ﻗﺒ ﻮل ا ﺳ ﺖ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ اﯾﻦ ﺗﺌ ﻮ ر يﻫﺎ را ﻛﻪ ﻣﻦﺑ ﺮا يﺷﻤﺎﺑﯿﺎن ﻛ ﺮدمﺑﻪ‬ ‫ﺑﻬﺘ ﺮﯾﻦ وﺟﻪ ﻗﺎد ر ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ اﯾﻦ ﭘﺪﯾﺪهﻫﺎ را ﺗ ﻮﺟﯿﻪ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﯿ ﭻ رواﻧ ﺸﻨﺎ س‬ ‫ﻜﺘ ﺐ دﯾ ﮕ ﺮ ي ﻗﺎد ر ﻧ ﺨ ﻮاﻫﺪﺑ ﻮدﺑﻪ اﯾﻦ و ﺿ ﻮح وﺑﻪ اﯾﻦ‬ ‫دﯾ ﮕ ﺮ ي و ﻫﯿ ﭻ ﻣ‬ ‫دﻗ ﺖ وﺑﻪ اﯾﻦ زﯾﺒﺎﯾ ﻲ اﯾﻦ ﭘﺪدﯾﻪﻫﺎ را ﺗ ﻮﺟﯿﻪ ﻛﻨﺪ‪ .‬و ﺗﺎ وﻗﺘ ﻲ ﻛﻪ ﺧﻼ فآن‬ ‫ﺛﺎﺑ ﺖﻧ ﺸ ﻮد اﯾﻦ ﺗﺌ ﻮ ر يﻫﺎ ازﻧﻈ ﺮ ﻋﻠﻤ ﻲ ﻗﺎﺑ ﻞ ﻗﺒ ﻮل ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲ ﺗ ﻲ ا ﮔ ﺮ ﯾ ﻚ‬ ‫آدم ﻣﺎد ي د ر اﻧﺠﺎ ﻧ ﺸ ﺴﺘﻪﺑ ﻮد ﻧﻤ ﻲﺗ ﻮاﻧ ﺴ ﺖ اﯾﻦ ﺣ ﺮ ف ﻣ ﺮا رد ﻛﻨﺪ‪.‬ﺑﻪ او‬ ‫ﻟ ﻲ ﺗﺎﺑﺤﺎل اﯾﻦ‬ ‫ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﺋﯿﻢ ا ﮔ ﺮ ﺗ ﻮ ﻗﺎد ر ﻫ ﺴﺘ ﻲ ﯾ ﻚ ﺗﺌ ﻮ ر يﺑﻬﺘ ﺮ يﺑﯿﺎو ر‪ ،‬و‬ ‫ﺗﺌ ﻮ ر ي ﻛﻪﺑ ﺮا يﺷﻤﺎﺑﯿﺎن ﻛ ﺮدمﺑﻬﺘ ﺮﯾﻦ ﺗﺌ ﻮ ر يﻫﺎﺑ ﺮا ي ﺗ ﻮﺟﯿﻪ اﯾﻦ ﺣﻘﺎﯾﻖ‬ ‫ﻋﯿﻨ ﻲ د ر ﻃﺒﯿﻌ ﺖﺑ ﻮده ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﭘ ﺲ اﯾﻦﺑﻪ ﻣﺎ ﻛﻤ ﻚ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ روح را و‬ ‫ﻟﻢ ﻏﯿ ﺐ را و ﺧﺪا راﺑﺎ اﯾﻦ ﭘﺪﯾﺪهﻫﺎ ي ﻋﯿﻨ ﻲ و ﺗﺤﻘﻘ ﻲﻟﻤ ﺲ و‬ ‫ا رﺗﺒﺎطﺑﺎ ﻋﺎ‬ ‫اﺣ ﺴﺎ س ﻛﻨﯿﻢ ﻛﻪ ازﻧﻈ ﺮ ﻋﻠﻤ ﻲﻫﻢ اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪﻫﺎوﺟ ﻮد دا رد ﺗﺎﺑﺘ ﻮاﻧﯿﻢﺑﻪ اﯾﻦ‬ ‫ﺣﻘﺎﯾﻖﺑ ﺮ ﺳﯿﻢ‪.‬‬ ‫ﻜﻢو رﺣﻤﺔا ﷲوﺑ ﺮﻛﺎﺗﻪ‬ ‫ﻟ ﺴﻼم ﻋﻠﯿ‬ ‫ﻮا‬

‫‪٣٦‬‬

‫وم‬ ‫ﻔﺘﺎر د‬ ‫ﮔ‬ ‫·‬ ‫·‬ ‫·‬ ‫·‬ ‫·‬ ‫·‬ ‫·‬

‫‪٣٧‬‬

‫رو شﻗ ﺮآن ﻛ ﺮﯾﻢ‬ ‫ﺗﻌ ﺮﯾﻒ ﺧﺪا‬ ‫ﻣﺤﺪودﯾ ﺖ ﺣ ﻮا س ﭘﻨﺠ ﮕﺎﻧﻪ‬ ‫ﻟ ﺖ ذﻫﻦ‬ ‫ﻜ ﺮو ﺗﻌﻘ ﻞـ ا ﺻﺎ‬ ‫ﺗﻔ‬ ‫اﺷ ﺮاقو روح‬ ‫ﻟ ﺖ ﻣﺎده‬ ‫ا ﺻﺎ‬ ‫ﻋﻠﻢو ﻓﻠ ﺴﻔﻪ‬

‫ﻟ ﺮﺣﯿﻢ‬ ‫ﻟ ﺮﺣﻤﻦِ ا‬ ‫ًﻢِ ا ﷲِ ا‬ ‫ﺑِ ﺴ‬ ‫ُ ﻮا‬ ‫َﻬ‬ ‫ْﻘ‬ ‫َﻔ‬ ‫ّﻟِ ﺴﺎﻧ ﻲ‪ .‬ﯾ‬ ‫ً ﻣِﻦ‬ ‫َة‬ ‫ْﺪ‬ ‫ُﻘ‬ ‫ْﻋ‬ ‫ُﻞ‬ ‫ْﻠ‬ ‫َاﺣ‬ ‫ْ ﺮ ي‪.‬و‬ ‫َﻣ‬ ‫ﻟﻲا‬ ‫ﱢﺮ‬ ‫ْ‬ ‫ّﺴ‬ ‫َﯾ‬ ‫ْ ر ي‪.‬و‬ ‫َﺪ‬ ‫ْﻟ ﻲ ﺻ‬ ‫َح‬ ‫ْﺸ ﺮ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﱢا‬ ‫َب‬ ‫ر‬ ‫ﻟ ﻲ‪.‬‬ ‫َﻮ‬ ‫ْ‬ ‫ﻗ‬

‫ﺑ ﺴ ﻢ ا ﷲ اﻟﺮﺣﻤﻦ اﻟﺮﺣﯿ ﻢ‬ ‫ﻟﻢ ﻏﯿ ﺐ ﺻﺤﺒ ﺖ ﻛ ﺮدم وﻧﻈ ﺮ‬ ‫ﺷ ﺐ ﮔ ﺬﺷﺘﻪ د رﺑﺎ ره ﺧﺪا و روح و ﻋﺎ‬ ‫ﻣﻦ اﯾﻦﺑ ﻮد ﻛﻪ وﺟ ﻮد ﺧﺪا راﺑﻄ ﻮ ر ﻣﻠﻤ ﻮ سﺑﻄ ﺮﯾﻘ ﻲ ﺟﺪﯾﺪﺑ ﺮا ي دو ﺳﺘﺎن‬ ‫ﻣﻄ ﺮح ﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﻫ ﺮ ﻛ ﺲﺑﺎ وﺟﺪان ﺧ ﻮد ﻗﺎد رﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺧﺪا ي راﺑ ﺸﻨﺎ ﺳﺪ و‬ ‫ﺑ ﺮا ي اﯾﻦ ﻣﻨﻈ ﻮ ر ﻓﻠ ﺴﻔﻪ ﺷﻨﺎﺧ ﺖ اﻧ ﺴﺎن را د ر ﺳﻪ ﭘﺎﯾﻪﺑﺎ ي ﺷﻤﺎ ﺗ ﺸ ﺮﯾﺢ‬ ‫ﻜ ﻲ ﺟ ﺴﻢﺑ ﻮد‪ ،‬دومﻧﻔ ﺲ و ﺳﻮم روح‪.‬ﺑ ﺮا ي ر ﺳﯿﺪنﺑﻪ ﻣ ﻮ ﺿ ﻮع‬ ‫ﻛ ﺮدم‪ ،‬ﻛﻪ ﯾ‬ ‫ﻜ ﻲ ﻣ ﺴﺌﻠﻪ ﺧ ﻮا بﺑ ﻮد و‬ ‫ﺑﻪ دو ﭘﺪﯾﺪة ﻋﻤﻠ ﻲ و روزﻣ ﺮه اﺷﺎ ره ﻛ ﺮدم ﻛﻪ ﯾ‬ ‫ﻟ ﻮژ ي ﯾﺎ ﺗﻠﻪﭘﺎﺗ ﻲ‪ ،‬وﺑ ﺮا ي ﺷﻤﺎ ﺷ ﺮح دادم ﻛﻪ‬ ‫ﻜﻮ‬ ‫دﯾ ﮕ ﺮ ي ﻣ ﺴﺌﻠﻪ ﭘﺎ را ﺳﺎﯾ‬ ‫ﻟﻢ ﻏﯿ ﺐ‬ ‫ﭘﺪﯾﺪهﻫﺎ ي زﯾﺎد ي د ر ﻃﺒﯿﻌ ﺖ وﺟ ﻮد دا رد ﻛﻪﺑﺪون ﻗﺒ ﻮل روح و ﻋﺎ‬ ‫ﺑﻪ ﻫﯿ ﭻوﺟﻪ ﻗﺎﺑ ﻞ ﺗ ﻮﺟﯿﻪﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ ،‬ﺗﻤﺎم ﻋﻠﻤﺎ ي ﻣﺎد ي و رواﻧ ﺸﻨﺎ ﺳ ﻲ از ﺗ ﻮﺟﯿﻪ‬ ‫ﻟﻪ‬ ‫اﻧ ﻮاع و اﻗ ﺴﺎم ا رﺗﺒﺎﻃﺎ ت روﺣ ﻲ و ﻗﻠﯿ ﺐ ﻋﺎﺟﺰ ﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﻣ ﺸ ﺐ د ر دﻧﺒﺎ‬ ‫‪٣٨‬‬

‫ﺳ ﺨﻨﻢ وﺑﻪﻫﻤﯿﻦ ﺳﺒ ﻚ وﺑﻪﻫﻤﯿﻦ ا ﺳﻠ ﻮ ب ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢﺑﺎ ﻗ ﺮآن ﻛ ﺮﯾﻢﺷ ﺮوع‬ ‫ﻛﻨﻢ‪.‬‬ ‫رو شﻗ ﺮآن ﻛ ﺮﯾﻢ‬ ‫اﯾﻦ ﺳﯿ ﺴﺘﻤ ﻲ را ﻛﻪ ﻣﻦﺑ ﺮا يﺷﻤﺎﺑﯿﺎن ﻛ ﺮدم روﺷ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻗ ﺮآن‬ ‫ﻜﻲ‬ ‫ﻛ ﺮﯾﻢﻧﯿﺰ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦﺑﯿﺎن ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﻗ ﺮآنﻧﻤ ﻲﺧ ﻮاﻫﺪﺑﺎ ﻋﻠﻮم ﻣﺎد ي ﯾﺎ ﻓﯿﺰﯾ‬ ‫ﯾﺎﺷﯿﻤﯿﺎﯾ ﻲ ﺧﺪا را اﺛﺒﺎ ت ﻛﻨﺪ‪ ،‬روﺷ ﻲ ﻛﻪ ﻗ ﺮآن ﻣﻄ ﺮح ﻣ ﻲﻛﻨﺪ ﻣﺘﺪ ي ا ﺳ ﺖ‬ ‫ﻛﻪ ﺿﻤﯿ ﺮآدﻣ ﻲ راﺑﯿﺪا ر ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬وﺟﺪان راآ ﮔﺎه ﻣ ﻲ ﺳﺎزد وآﻧﭽﻨﺎنآدﻣ ﻲ‬ ‫ﻜﻪ اﺣﺘﯿﺎ جﺑﻪ ﺗﺠﺰﯾﻪ‬ ‫راﻫ ﺸﯿﺎ ر ﻣ ﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺧﺪا ي راﺑﺎ اﺷ ﺮاقﺑﻔﻬﻤﺪﺑﺪونآﻧ‬ ‫ﻜ ﻲ وﺷﯿﻤﯿﺎﯾ ﻲ ﯾﺎ ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ داﺷﺘﻪﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻛﻪﺑ ﺮا يﺷﻤﺎ‬ ‫و ﺗﺤﻠﻠ ﻲ ﻓﯿﺰﯾ‬ ‫ﻟﻬﺎم و راﺑﻄﻪ ﻏﯿﺒ ﻲﻧﻬﻔﺘﻪﺷﺪه‬ ‫ﺷ ﺮح دادم د ر ﻗ ﻀﯿﻪ روح ﻣ ﺴﺌﻠﻪ اﺷ ﺮاق و ا‬ ‫ﻜﺒﺎ ره اﻧ ﺴﺎن را د ر‬ ‫ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪﺑﻪ ﻗ ﺮآن ﺗ ﻮﺟﻪ ﻣ ﻲﻛﻨﯿﺪ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﺪ ﯾ‬ ‫ﻜﺒﺎ ره‬ ‫ْ ضِ« ﯾ‬ ‫َر‬ ‫َاﻻ‬ ‫َ ﻮا تِ و‬ ‫ﱠﻤ‬ ‫ْﺴ‬ ‫ﻟ‬ ‫ٌ ﻓﺎﻃِ ﺮِا‬ ‫َﻚ‬ ‫ﻣ ﻀﺎن ﺳﺆال ﻗ ﺮا ر ﻣ ﻲدﻫﺪ‪» :‬أﻓِ ﻲ ا ﷲِﺷ‬ ‫ﺑﻪ اﻧ ﺴﺎن ﻫﺠﻮم ﻣ ﻲآو رد و ﺳﺆال ﻣ ﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ آﯾﺎ د رﺑﺎ ره ﺧﺪا يﺑﺰ ر گ‪،‬‬ ‫ﻟﻖ اﯾﻦ زﻣﯿﻦ و آ ﺳﻤﺎن‬ ‫د رﺑﺎ رة وﺟ ﻮد اوﺷ ﻚ و ﺗ ﺮدﯾﺪ دا رﯾﺪ؟ ﻛ ﺴ ﻲ ﻛﻪ ﺧﺎ‬ ‫ﻜﻨﻨﺪه‪ .‬آﯾﻪ دﯾ ﮕ ﺮ ي را ﺑ ﺮا ي ﺷﻤﺎ‬ ‫ﻟ ﻲ ﻛ ﻮﺗﺎه و ﺷ‬ ‫ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﯾ ﻚ ﺳﺆال و ﺳﺆا‬ ‫ُ«‪ .‬آﯾﺎ ﭘ ﺮ ﺳﺘﺶ اﯾﻦ‬ ‫ّﺎ ر‬ ‫َﻬ‬ ‫ْﻘ‬ ‫ﻟ‬ ‫ُا‬ ‫ْ ﻮاﺣِﺪ‬ ‫ﻟ‬ ‫َمِ ا ﷲِ ا‬ ‫ٌا‬ ‫ْﺮ‬ ‫َﯿ‬ ‫َ ﺧ‬ ‫ُ ﻮن‬ ‫َ ﺮِﻗ‬ ‫ُﺘِﻔ‬ ‫ٌﻣ‬ ‫ْﺑﺎ ب‬ ‫َر‬ ‫َا‬ ‫ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻧﻢ‪» :‬ء‬ ‫ﺧﺪاﯾﺎن ﻣﺘﻌﺪد ﺑﻬﺘ ﺮ ا ﺳ ﺖ ﯾﺎ ﭘ ﺮ ﺳﺘﺶ ﺧﺪا ي واﺣﺪ ﻗﻬﺎ ر؟ ﯾﻌﻨ ﻲ از ﻧﻈ ﺮ‬ ‫ﻃﺒﯿﻌ ﺖآدﻣ ﻲآﻧﭽﻨﺎن ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ا ﮔ ﺮ ﻗﻠﺒﺶ و ﺿﻤﯿ ﺮ ش ﭘﺎ ك و ﺻﺎﻓ ﻲﺑﺎﺷﺪﺑﻪ‬ ‫ﻜﻪ اﯾﻦ ﺳﺆاﻻ تﺑ ﺮ ﻗﻠ ﺐ اوﻧﺎزلﺷ ﻮد او ﺟ ﻮا ب ﺻ ﺮﯾﺢ و ﺻﺤﯿﺢ‬ ‫ﻣﺤ ﺾ اﯾﻨ‬ ‫را ﺧ ﻮاﻫﺪ داد‪ ،‬اﺣﺘﯿﺎ ج ﺑﻪ ﻓﻠ ﺴﻔﻪﻫﺎ ي ﭘﯿﭽﯿﺪه و ﻣﺒﻬﻢ ﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ ،‬اﺣﺘﯿﺎ ج ﺑﻪ‬ ‫ﻜ ﻲوﺷﯿﻤﯿﺎﯾ ﻲﻧﯿ ﺴ ﺖ‪.‬‬ ‫اﺛﺒﺎﺗﺎ ت ﻓﯿﺰﯾ‬

‫‪٣٩‬‬

‫ﻟ ﻮژ ي ﻫﻤﯿﻦ ﻗ ﺮن ﻛﻪ ﯾ ﻚ اﻧ ﺴﺎن ﻣﺎد ي ا ﺳﻦ‬ ‫ﻜ ﻲ از داﺷﻨﻤﻨﺪان ﻓﯿﺰﯾ ﻮ‬ ‫ﯾ‬ ‫ﻟﻤﺎﻧ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ‪» :‬ﻣﻦ ﻫ ﺮ وﻗ ﺖ‬ ‫ﺑﻨﺎم »ﺑِ ﺨﻨِ ﺮ« ﻛﻪ ﯾ ﻚ ﺟ ﺮاح ﻣﻌ ﺮو ف آ‬ ‫ﻛﻪ د ر زﯾ ﺮ ﭼﺎﻗ ﻮ ي ﺧ ﻮدم ﺧﺪا ي را ﯾﺎﻓﺘﻢﺑﻪ او اﯾﻤﺎن ﻣ ﻲآورم« و ﭼ ﻮن ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺤﺎل ﺧﺪا ي را زﯾ ﺮ ﭼﺎﻗ ﻮ ي ﺟ ﺮاﺣ ﻲ ﺧ ﻮﯾﺶﻧﯿﺎﻓﺘﻪ ا ﺳ ﺖﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦﻧﻤ ﻲﺧ ﻮاﻫﺪ‬ ‫ﻜ ﻲ از اﯾﻦ ﻛ ﺴﺎﻧ ﻲ ﻛﻪﺑﺎ را كﻫﺎﺑﻪ ﻫ ﻮا رﻓﺘﻪﺑ ﻮدﻧﺪ‬ ‫ﺑﻪ او اﯾﻤﺎنﺑﯿﺎو رد‪ .‬ﯾﺎ ﯾ‬ ‫از ﻓ ﻀﺎﻧ ﻮ ردان رو ﺳ ﻲ ﮔﻔﺘﻪ ا ﺳ ﺖ‪:‬ﺑﻪآﻣﺎ ﺳﻦﻫﺎ رﻓﺘﻢو ﭘ ﺮواز ﻛ ﺮدمو ﺧﺪا ي‬ ‫را ﻧﯿﺎﻓﺘﻢ‪،‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﺧﺪاﯾ ﻲ ﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ .‬ﻣﯿﺒﯿﻨﯿﺪ ﻛﻪ ﻗ ﺮآن ﻣﺠﯿﺪﺑﻪ ﻫﯿ ﭻوﺟﻪ اﯾﻦ‬ ‫ﻜﻨﯿ ﻚ و اﯾﻦ ﻣﺘﺪ را ﭘﯿﺶ ﻧﻤ ﻲﮔﯿ ﺮد‪،‬ﺑ ﺮا ي او آﻧﻘﺪ ر وا ﺿﺢ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬آﻧﻘﺪ ر‬ ‫ﺗ‬ ‫روﺷﻦ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪﺑﻪ ﻗﻠ ﺐ آدﻣ ﻲ رﺟ ﻮع ﻣ ﻲﻛﻨﺪ و اﯾﻦ ﺳﺆاﻻ ت را ﻣﻄ ﺮح‬ ‫ٌ« آﯾﺎﺷﻤﺎ د رﺑﺎ ره وﺟ ﻮد ﺧﺪاﺷ ﻚ دا رﯾﺪ؟ ﻛ ﺴ ﻲ ﻛﻪ‬ ‫َﻚ‬ ‫ﻣ ﻲﻧﻤﺎﯾﺪ‪» :‬أﻓ ﻲ ا ﷲِﺷ‬ ‫اﯾﻦ زﻣﯿﻦ وآ ﺳﻤﺎن را ﺧﻠﻖ ﻛ ﺮده؟‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲآﻧﻘﺪ رﺑﺪﯾﻬ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪،‬آﻧﻘﺪ ر روﺷﻦ‬ ‫ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ اﺣﺘﯿﺎ جﺑﻪﺑﺤ ﺚ و ﺗﺤﻠﯿ ﻞ و اﺛﺒﺎ تﻧﺪا رد‪ .‬و اﻛﺜ ﺮآﯾﺎﺗ ﻲ ﻛﻪ د ر ﻗ ﺮآن‬ ‫د رﺑﺎ ره ﺧﺪا ﺻﺤﺒ ﺖ ﻣ ﻲﻛﻨﺪﺑﺪﯾﻦ ﻣﻨ ﻮال ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ ﻣ ﻲ ﺧ ﻮاﻫﺪ ﻛﻪﺑﺎاﯾﻦ‬ ‫اﺷ ﺮاق‪ ،‬ﻗﻠ ﺐآدﻣ ﻲ و د رونآدﻣ ﻲ را روﺷﻦ ﻛﻨﺪ‪،‬ﺑﯿﺪا ر ﻛﻨﺪ و ﻣﻄﻤﺌﻦ ا ﺳ ﺖ‬ ‫ﻛﻪ ا ﮔ ﺮ اﯾﻦﻗﻠ ﺐ روﺷﻦﺷﺪ ﺧﺪا ي را ﺧ ﻮاﻫﺪ ﻓﻬﻤﯿﺪ‪ ،‬ﺧﺪا ي راوﺟﺪان ﺧ ﻮاﻫﺪ‬ ‫ﻛ ﺮد‪.‬‬ ‫ﻜ ﻲ از ﺳ ﻮ رهﻫﺎ يﺑ ﺴﯿﺎ ر ﻣﻌ ﺮو ف و ﻣﻬﻢ ﻗ ﺮآن‬ ‫د ر ﺳ ﻮ ره »ﯾ ﺲ« ﻛﻪ ﯾ‬ ‫ﻟﻌﻪ ﻛﻨﯿﻢﺑﺰ ر ﮔﺘ ﺮﯾﻦ ﻓﻠ ﺴﻔﻪﻫﺎ ي ﺧﻠﻘ ﺖ و‬ ‫ﻣﺎ ﺳ ﺖ‪ ،‬از اول ﺗﺎﺑﻪ آﺧ ﺮ ﻛﻪ ﻣﻄﺎ‬ ‫ﻜﯿﻪ ﻗ ﺮآن‬ ‫ﺧﺪاﺷﻨﺎ ﺳ ﻲ د ر اﯾﻦ ﺳ ﻮ ره ﮔﻨﺠﺎﻧﺪهﺷﺪه‪ ،‬ﺗ ﻮﺟﻪ ﻛﻨﯿﺪ ﻛﻪ د رﻫﻤﻪﺟﺎ ﺗ‬ ‫ﺑ ﺮا ي اﺛﺒﺎ ت ﺧﺪاﺑ ﺮ اﺷﯿﺎء وا ﺿﺢ و روﺷﻦ ﻃﺒﯿﻌ ﺖ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﺪ اﯾﻦ‬ ‫آدﻣ ﻲﺑﺎ وﺟﺪان ﺧ ﻮد اﯾﻦ ﺣﻘﺎﯾﻖ را د ر ك ﻛﻨﺪ‪،‬ﺑﻔﻬﻤﺪ‪ .‬از ﻃﺒﯿﻌ ﺖ‪ ،‬ازﻧ ﻮ ر‪،‬‬ ‫از ﺳﺘﺎ ر ﮔﺎن‪ ،‬ازﻧﻄﻔﻪ‪ ،‬ازﺷﺠ ﺮ از ﺗﻤﺎم اﯾﻦ ﭼﯿﺰﻫﺎﯾ ﻲ ﻛﻪ د ر د ﺳﺘ ﺮ سآدﻣ ﻲ‬ ‫‪٤٠‬‬

‫ﺎ ﺳ ﺖ و ﻫﻤﻪ روزهﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﺳ ﺮو ﻛﺎ ر دا رﯾﻢ ﺻﺤﺒ ﺖ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬و اﯾﻦ آﯾﺎ ت‬ ‫ﺧﺪاﯾ ﻲ را د ر ذﻫﻦآدﻣ ﻲ زﻧﺪه ﻣ ﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ا ي اﻧ ﺴﺎنﻧ ﮕﺎه ﻛﻦ وﺑﺒﯿﻦ‪ ،‬ﺗ ﻮﺟﻪ‬ ‫ﻟﻢ راﻧﻈﺎ ره ﻛﻦ‬ ‫ﻛﻦﺑﺒﯿﻦ ﻛﻪ ﭼ ﮕ ﻮﻧﻪﺷ ﺐو روز ﻣ ﻲ ﮔ ﺬ رد‪،‬ﻧﻈﻢو ﺗ ﺮﺗﯿ ﺐ ﻋﺎ‬ ‫زﯾ ﺮا ﻣﻄﻤﺌﻦ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ا ﮔ ﺮ ﻛ ﺴ ﻲ اﯾﻦﻧﻈﻢو ﺗ ﺮﺗﯿ ﺐو اﯾﻦآﯾﺎ ت ﺧﺪاﯾ ﻲ را د ر‬ ‫ﻃﺒﯿﻌ ﺖﻧﻈﺎ ره ﻛﻨﺪﺑ ﻮﺟ ﻮد او ﭘ ﻲ ﺧ ﻮاﻫﺪﺑ ﺮد‪.‬‬ ‫ﻟ ﻲﺑ ﺮا ي ﻣﻦ ﻧ ﻮﺷﺘﻪ ا ﺳ ﺖ و ﺳﺆال او از اﯾﻦ‬ ‫ﻜ ﻲ از دو ﺳﺘﺎن ﺳﺆا‬ ‫ﯾ‬ ‫ﻟ ﻲ د ر ﺗﻪﻗﻠﺒﻢ ﯾ ﻚ‬ ‫ﻗ ﺮا ر ا ﺳ ﺖ »ﻛﻪ ﻣﻦﻧﻤﺎز ﻣ ﻲ ﺧ ﻮاﻧﻢو ﺧﺪا ي را ﻣ ﻲﭘ ﺬﯾﺮم و‬ ‫ّو‬ ‫ّو ﺗ ﺮدﯾﺪوﺟ ﻮد دا رد‪ ،‬ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢ اﯾﻦﺷ ﻚ‬ ‫ﻧﺎ راﺣﺘ ﻲوﺟ ﻮد دا رد‪،‬ﻧ ﻮﻋ ﻲﺷ ﻚ‬ ‫ﺗ ﺮدﯾﺪ ازﺑﯿﻦﺑ ﺮود«‪ .‬ﺗﻤﺎ ﻣ ﺴ ﺨﻦ ﻣﻦﺑ ﺮ ﻫﻤﯿﻦ ﻣﻨ ﻮال ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻛ ﺴﺎﻧ ﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﻜﻦ ا ﺳ ﺖ از راه‬ ‫ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻨﺪ از راه ﻋﻠﻢ و ﻓﻠ ﺴﻔﻪ ﺧﺪا ي را اﺛﺒﺎ ت ﻛﻨﻨﺪ ﻣﻤ‬ ‫ﻟ ﻲ ﺣﺘ ﻲ ا ﮔ ﺮﺑﺘ ﻮاﻧﻨﺪ( ﺧﺪا ي را اﺛﺒﺎ ت‬ ‫ﻋﻠﻤ ﻲ و ﻣﻨﻄﻘ ﻲ ) ﮔ ﺮﭼﻪﻧﻤ ﻲﺗ ﻮاﻧﻨﺪ و‬ ‫ّ و ﺗ ﺮدﯾﺪ وﺟ ﻮد ﺧ ﻮاﻫﺪ داﺷ ﺖ‪ .‬ﻣ ﮕ ﺮآﻧﺠﺎ ﻛﻪ اﯾﻦ‬ ‫ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬د ر ﺗﻪ ﻗﻠ ﺐﺷﻤﺎﺷ ﻚ‬ ‫ﻟﻬﺎم و ﭼﯿﺰ ي ﻛﻪ د ر ﻣ ﺮﺗﺒﻪ‬ ‫ﻓﻄ ﺮ ت آدﻣ ﻲﺑﯿﺪا رﺷ ﻮد وﺑﻘﺪ ر ت اﺷ ﺮاق و ا‬ ‫ﺳﻮم دﯾ ﺸ ﺐﺑ ﺮا يﺷﻤﺎﺷ ﺮح دادم اﯾﻦ ﺣﻘﯿﻘ ﺖ راﺑﺎ ﻗﻠ ﺐ ﺧ ﻮد‪،‬ﺑﺎ ﻓﻄ ﺮ ت‬ ‫ّ و ﺗ ﺮدﯾﺪ ازﺑﯿﻦ ﺧ ﻮاﻫﺪ رﻓ ﺖ و اﯾﻤﺎن‬ ‫ﺧ ﻮد د ر ك ﻛﻨﺪ‪ .‬آﻧﺠﺎ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪﺷ ﻚ‬ ‫واﻗﻌ ﻲﺑ ﻮﺟ ﻮد ﺧ ﻮاﻫﺪآﻣﺪ‪.‬‬ ‫ْض‬ ‫ُ‬ ‫َر‬ ‫ُاﻻ‬ ‫َﻢ‬ ‫َﻬ‬ ‫ٌﻟ‬ ‫آﯾﺎ ت ﻣﺘﻌﺪد ي ا ﺳ ﺖ د ر ﺳ ﻮ ره »ﯾ ﺲ«‪ ،‬از ﺟﻤﻠﻪ »وآﯾ ﺔ‬ ‫َ« اﯾﻨﻬﺎ آﯾﺎﺗ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ‬ ‫ُ ﻮن‬ ‫ُﻠ‬ ‫َﺄﻛ‬ ‫ُ ﯾ‬ ‫ْﻪ‬ ‫َﻤِﻨ‬ ‫ًﻓ‬ ‫ّﺎ‬ ‫َﺒ‬ ‫ْﻬﺎ ﺣ‬ ‫ْﻨﺎ ﻣِﻨ‬ ‫َﺟ‬ ‫ْﺮ‬ ‫َﺧ‬ ‫َا‬ ‫ْﻨﺎﻫﺎ و‬ ‫َﯿ‬ ‫ْﯿ‬ ‫َﺣ‬ ‫ٌا‬ ‫َﺔ‬ ‫ْﺘ‬ ‫َﯿ‬ ‫ْﻤ‬ ‫ﻟ‬ ‫ا‬ ‫ﻜ ﻲ ازﻧ ﺸﺎﻧﻪﻫﺎ ي‬ ‫ًﺑﻨﻈﺮم ﻣ ﻲآﯾﺪ و ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻧﻢ( ﺧﺪا يﺑﺰ ر گ ﯾ‬ ‫ﻫﻤﯿﻨﻄ ﻮ ر ﻓﻌﻼ‬ ‫ّ ﺖﺑ ﺮا يﺷﻤﺎ‬ ‫ﺧ ﻮد راﺑ ﺮا يﺷﻤﺎﺷ ﺮح ﻣ ﻲدﻫﺪ‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ د ر داﺧ ﻞ اﯾﻦ زﻣﯿﻦ ﻣﯿ‬ ‫داﻧﻪا ي ﮔ ﺬاﺷ ﺖ و اﯾﻦ داﻧﻪ را ﺣﯿﺎ ت داد و از داﺧ ﻞ آن ﭼﯿﺰﻫﺎﯾ ﻲﺑ ﻮﺟ ﻮد‬ ‫‪٤١‬‬

‫ّﺎ تٍ‬ ‫َﻨ‬ ‫ْﻨﺎ ﻓﯿﻬﺎ ﺟ‬ ‫َﻠ‬ ‫َﻌ‬ ‫َﺟ‬ ‫ﺂو رد ﻛﻪﺷﻤﺎ ﻣ ﻲﺧ ﻮ رﯾﺪ‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ اﻧ ﺴﺎنآن را ﻣ ﻲﺧ ﻮ رد‪» .‬و‬ ‫َﻪ‬ ‫ُ‬ ‫ْﺘ‬ ‫َﻤِﻠ‬ ‫َ ﻣﺎ ﻋ‬ ‫َ ﺮِهِ و‬ ‫َﻤ‬ ‫ْﺛ‬ ‫ُﻠﺆا ﻣِﻦ‬ ‫ْﻛ‬ ‫َﺎ‬ ‫ُ ﻮنِ‪.‬ﻟِﯿ‬ ‫ُﯿ‬ ‫ْﻌ‬ ‫ﻟ‬ ‫َا‬ ‫ْﻧﺎ ﻓﯿﻬﺎ ﻣِﻦ‬ ‫ﱠﺮ‬ ‫َﺠ‬ ‫َﻓ‬ ‫ْﻨﺎ بٍ و‬ ‫َﻋ‬ ‫َا‬ ‫َ ﺨﯿ ﻞٍ‪ .‬و‬ ‫ْﻧ‬ ‫ﻣِﻦ‬ ‫َ ﻣِ ﻦ‬ ‫ْ‬ ‫ُو‬ ‫ْض‬ ‫َر‬ ‫ُا ﻷ‬ ‫ْﺒِ ﺖ‬ ‫ُﻨ‬ ‫ّﺎ ﺗ‬ ‫ﱠﻬﺎ ﻣِﻤ‬ ‫ُﻠ‬ ‫َﻛ‬ ‫ْوا ج‬ ‫َز‬ ‫َا ﻷ‬ ‫َﻖ‬ ‫َﻠ‬ ‫ﱠﺬي ﺧ‬ ‫ﻟ‬ ‫َا‬ ‫ْﺤﺎن‬ ‫ُﺒ‬ ‫َ‪ .‬ﺳ‬ ‫ُ ﺮون‬ ‫ﻜ‬ ‫َﺸ‬ ‫ْ‬ ‫َﻼ ﯾ‬ ‫َﻓ‬ ‫ُا‬ ‫ْﺪِﯾﻬِﻢ‬ ‫َﯾ‬ ‫ا‬ ‫ُن‪.‬‬ ‫ْﻠِﻤ ﻮ‬ ‫ُﻈ‬ ‫ْﻣ‬ ‫ُﻢ‬ ‫َﺎِذاﻫ‬ ‫َﻓ‬ ‫ﱠﻬﺎ ر‬ ‫ﻟﻨ‬ ‫ُا‬ ‫ْﻪ‬ ‫ُ ﻣِﻨ‬ ‫َﺦ‬ ‫ْﻠ‬ ‫َﺴ‬ ‫ُﻧ‬ ‫ْﻞ‬ ‫ﱠﯿ‬ ‫ﻟﻠ‬ ‫ُا‬ ‫ُﻢ‬ ‫َﻬ‬ ‫ٌﻟ‬ ‫َﺔ‬ ‫َ آﯾ‬ ‫ُ ﻮن‪ .‬و‬ ‫َﻤ‬ ‫ْﻠ‬ ‫َﻌ‬ ‫ﱠﺎ ﻻ ﯾ‬ ‫َ ﻣِﻤ‬ ‫ْو‬ ‫ُ ﺴِﻬِﻢ‬ ‫ْﻔ‬ ‫َﻧ‬ ‫ا‬ ‫َﻨﺎزِل‬ ‫َ‬ ‫ُﻣ‬ ‫ْﻧﺎه‬ ‫ﱠر‬ ‫َﺪ‬ ‫َﻗ‬ ‫َﺮ‬ ‫َﻤ‬ ‫ْﻘ‬ ‫ﻟ‬ ‫َا‬ ‫َﻠﯿﻢِ‪ .‬و‬ ‫ْﻌ‬ ‫ﻟ‬ ‫َﺰﯾﺰِا‬ ‫ْﻌ‬ ‫ﻟ‬ ‫ُا‬ ‫ْﺪﯾ ﺮ‬ ‫َﻘ‬ ‫َﺗ‬ ‫ﻟِ ﻚ‬ ‫َﻬﺎ ذ‬ ‫َ‬ ‫ﱟﻟ‬ ‫َﺮ‬ ‫َﻘ‬ ‫ْﺘ‬ ‫ُﺴ‬ ‫ْ ﺮ يﻟِﻤ‬ ‫َﺠ‬ ‫ُﺗ‬ ‫ْﺲ‬ ‫ﱠﻤ‬ ‫ﻟﺸ‬ ‫َا‬ ‫و‬ ‫ْﻞ‬ ‫ُ‬ ‫ﱠﯿ‬ ‫ﻟﻠ‬ ‫َﻻ ا‬ ‫َو‬ ‫َﺮ‬ ‫َﻤ‬ ‫ْﻘ‬ ‫ﻟ‬ ‫َا‬ ‫ْ رِ ك‬ ‫ُﺪ‬ ‫ْ ﺗ‬ ‫َن‬ ‫َﻬﺎ ا‬ ‫َﻐ ﻲﻟ‬ ‫ْﺒ‬ ‫َﻨ‬ ‫ُﯾ‬ ‫ْﺲ‬ ‫ﱢﻤ‬ ‫ﻟﺸ‬ ‫َﺪﯾﻢِ‪ .‬ﻻا‬ ‫ْﻘ‬ ‫ﻟ‬ ‫ُ ﻮنِا‬ ‫ْﺟ‬ ‫ُﺮ‬ ‫ْﻌ‬ ‫ﻟ‬ ‫َﺎ‬ ‫َﻛ‬ ‫ّ ﻲ ﻋﺎد‬ ‫َﺘ‬ ‫ﺣ‬ ‫َ«‪ .‬ﺗﻤﺎم اﯾﻨﻬﺎ‪،‬ﻧﻤ ﻮﻧﻪﻫﺎو ﻣﺜﺎلﻫﺎﯾ ﻲ ا ﺳ ﺖ‬ ‫ُ ﻮن‬ ‫َﺤ‬ ‫ْﺒ‬ ‫َﺴ‬ ‫َ ﻚٍ ﯾ‬ ‫َﻠ‬ ‫ﱞﻓﻲ ﻓ‬ ‫ُﻞ‬ ‫َﻛ‬ ‫ﻟﻨﻬﺎ رو‬ ‫ُا‬ ‫ﺳﺎﺑِﻖ‬ ‫ﻛﻪ ﻗ ﺮآن از زﻣﯿﻦ وآ ﺳﻤﺎن وﻧﺒﺎﺗﺎ ت وﻧﻄﻔﻪ و اﺷﯿﺎء ﻣ ﺨﺘﻠﻔﻪ را د ر ﻣﻘﺎﺑ ﻞ‬ ‫ﻗﻠ ﺐ آدﻣ ﻲﺑ ﺼ ﻮ ر ت آﯾﺎ ت ﺧﺪاﯾ ﻲﻧ ﺸﺎن ﻣ ﻲدﻫﺪ ﻛﻪ اﯾﻦ ﺿﻤﯿ ﺮ آدﻣ ﻲﺑﯿﺪا ر‬ ‫ﺷ ﻮد و اﯾﻦ آﯾﺎ ت ﺧﺪاﯾ ﻲ راﺑﺒﯿﻨﺪ‪ ،‬ﻛﻪ از اﯾﻦ آﯾﺎ ت ﻓ ﺮاوان ا ﺳ ﺖ‪ .‬آﻧ ﮕﺎه د ر‬ ‫َ ﺼﯿﻢ‬ ‫ٌ‬ ‫َﺧ‬ ‫ُﻮ‬ ‫َﺎِذا ﻫ‬ ‫َ ﺔٍ ﻓ‬ ‫ْﻔ‬ ‫ُﻄ‬ ‫ْﻧ‬ ‫ُ ﻣِﻦ‬ ‫ْﻨﺎه‬ ‫َﻘ‬ ‫َﻠ‬ ‫ّﺎ ﺧ‬ ‫َﻧ‬ ‫ُا‬ ‫ْ ﺴﺎن‬ ‫َاﻻﻧ‬ ‫َﺮ‬ ‫ْﯾ‬ ‫َﻢ‬ ‫ﻟ‬ ‫َو‬ ‫َ‬ ‫آﺧ ﺮ ﺳ ﻮ ره ﻣ ﻲﻓ ﺮﻣﺎﯾﺪ‪» :‬ا‬ ‫ٌ«‪.‬‬ ‫َﻣﯿﻢ‬ ‫َ ر‬ ‫َ ﻫِ ﻲ‬ ‫َو‬ ‫ْﻌِﻈﺎم‬ ‫ﻟ‬ ‫ْﯿِ ﻲا‬ ‫ُﺤ‬ ‫ْﯾ‬ ‫َﻦ‬ ‫َﻣ‬ ‫ُ ﻗﺎل‬ ‫َﻪ‬ ‫ْﻘ‬ ‫َﻠ‬ ‫َﺧ‬ ‫َ ﺴِ ﻲ‬ ‫َﻧ‬ ‫ًو‬ ‫َﻼ‬ ‫َﺜ‬ ‫َﻨﺎ ﻣ‬ ‫َﻟ‬ ‫َب‬ ‫َﺮ‬ ‫َ ﺿ‬ ‫ٌ‪ .‬و‬ ‫ُﺒﯿﻦ‬ ‫ﻣ‬ ‫ﺣ ﻀ ﺮ ت ﻣﺤﻤﺪ) ص( ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﯾ ﻚ ﻛﺎﻓ ﺮﺑ ﺴ ﻮ ر او دوان دوان ﻣ ﻲآﯾﺪ و از او‬ ‫د رﺑﺎ ره زﻧﺪهﺷﺪن ﻣ ﺮد ﮔﺎن ﺳﺆال ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬ا ﺳﺘ ﺨ ﻮان ﭘﺎ رهﻫﺎ ي ﻗﺒ ﺮ ﺳﺘﺎن را‬ ‫د ر د ﺳ ﺖ ﺧ ﻮد ش ﻣ ﻲﻓ ﺸ ﺮد و ﺧﺎﻛ ﺴﺘ ﺮ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ و اﯾﻦ ﺧﺎ ك ا ﺳﺘ ﺨ ﻮانﻫﺎ راﺑﻪ‬ ‫ٌ« ﭼﻪ ﻛ ﺴ ﻲ‬ ‫َﻣﯿﻢ‬ ‫َ ر‬ ‫َ ﻫِ ﻲ‬ ‫َو‬ ‫ْﻌِﻈﺎم‬ ‫ﻟ‬ ‫ْﯿِ ﻲ ا‬ ‫ُﺤ‬ ‫ْﯾ‬ ‫َﻦ‬ ‫ﻓ ﻀﺎ ﭘ ﺮﺗﺎ ب ﻣ ﻲﻛﻨﺪ و ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ‪» :‬ﻣ‬ ‫ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﺪ اﯾﻦ ا ﺳﺘ ﺨ ﻮان ﭘﺎ رهﻫﺎ يﻧﺎﺑ ﻮدﺷﺪه را دوﺑﺎ ره زﻧﺪه ﻛﻨﺪ‪،‬‬ ‫ُﻞ‬ ‫ْ‬ ‫دوﺑﺎ رهﺑﻪ ﺣﯿﺎ تﺑﯿﺎو رد و ﺧﺪا يﺑﺰ ر گ د ر ﺟ ﻮا ب او ﻣ ﻲﻓ ﺮﻣﺎﯾﺪ‪» :‬ﻗ‬ ‫ﻟﯿﻦ‬ ‫ﱠةٍ« ا ي ﭘﯿﺎﻣﺒ ﺮﺑﻪ اوﺑ ﮕ ﻮآن ﻛ ﺴ ﻲ ﻛﻪ د ر او‬ ‫َﺮ‬ ‫َﻣ‬ ‫ﱠل‬ ‫َو‬ ‫َﺎ ا‬ ‫َﻫ‬ ‫َﺎ‬ ‫ْﺸ‬ ‫َﻧ‬ ‫ﱠﺬي ا‬ ‫ﻟ‬ ‫َﻬﺎ ا‬ ‫ْﯿ‬ ‫ُﺤ‬ ‫ﯾ‬ ‫ﱠةٍ«‪ .‬د ر زﺑﺎن ﻋ ﺮﺑ ﻲ دو‬ ‫َﺮ‬ ‫َﻣ‬ ‫ﱠل‬ ‫َو‬ ‫َﺎ ا‬ ‫َﻫ‬ ‫َﺎ‬ ‫ْﺸ‬ ‫َﻧ‬ ‫ﱠﺬي ا‬ ‫ﻟ‬ ‫َﻬﺎ ا‬ ‫ْﯿ‬ ‫ُﺤ‬ ‫ﺑﺎ رﺑﻪ او ﺣﯿﺎ ت داد‪» .‬ﯾ‬ ‫ﻜ ﻲ ﺧﻠﻘ ﺖ و دﯾ ﮕ ﺮ ي اﻧ ﺸﺎء‪ .‬اﻧ ﺸﺎء ﻛ ﺮدن ﯾﻌﻨ ﻲ ﭼﯿﺰ ي را از‬ ‫ﻟﻐ ﺖ ا ﺳ ﺖ ﯾ‬

‫‪٤٢‬‬

‫ﻧﯿ ﺴ ﺖﺑﻪﻫ ﺴ ﺖآو ردن‪ .‬ﺧﺪاﯾ ﻲ ﻛﻪ ﭼﯿﺰ ي را ﻛﻪ وﺟ ﻮدﻧﺪاﺷ ﺖﺑ ﻮﺟ ﻮدآو رد‬ ‫ﻜ ﻞﺑﺪﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﻗﺎد ر ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ اﯾﻦوﺟ ﻮد را ﺗﻐﯿﯿ ﺮﺷ‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄ ﻮ ر ﻛﻪ ﻣ ﻲداﻧﯿﺪ د ر ﻛﺎ رﻫﺎﺋ ﻲ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻣ ﻲﻛﻨﯿﻢ‪ ،‬د ر ﺧﻠﻘﺘ ﻲ ﻛﻪ ﻣﺎ‬ ‫ً ﻣﺎ‬ ‫ﻜ ﻞ و ﺗﻐﯿﯿ ﺮ ﻓﺮم ﻣﻄ ﺮح ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﻣﺜﻼ‬ ‫اﻧﺠﺎم ﻣ ﻲدﻫﯿﻢﺑﯿ ﺸﺘ ﺮ ﺟﻨﺒﻪ ﺗﻐﯿﯿ ﺮﺷ‬ ‫ﭼ ﻮ ب را ﻣ ﻲﮔﯿ ﺮﯾﻢ‪ ،‬د رﺧ ﺖ را ﻣ ﻲﮔﯿ ﺮﯾﻢ و از ﺻ ﻮ ر ت د رﺧ ﺖﺑ ﺼ ﻮ ر ت‬ ‫ﻟ ﺖ دﯾ ﮕ ﺮ‪،‬‬ ‫ﻟ ﺖﺑﻪ ﺣﺎ‬ ‫ﻟ ﻲ د رﻣ ﻲآو رﯾﻢ‪ ،‬اﯾﻦ ﺧﻠﻘﺘ ﻲ ا ﺳ ﺖ از ﯾ ﻚ ﺣﺎ‬ ‫ﻣﯿﺰ و ﺻﻨﺪ‬ ‫ﻟ ﻲ ﺧﺪا يﺑﺰ ر گ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ اﯾﻦ ﭼ ﻮ ب را‪ ،‬اﯾﻦ د رﺧ ﺖ را ازﻧﯿ ﺴ ﺖ‪،‬ﻫ ﺴ ﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻟﯿﻦﺑﺎ رآن را‬ ‫ﱠةٍ« او‬ ‫َﺮ‬ ‫َﻣ‬ ‫ﱠل‬ ‫َو‬ ‫ﱠةٍ« ﯾﻌﻨ ﻲ »ا‬ ‫َﺮ‬ ‫َﻣ‬ ‫ﱠل‬ ‫َو‬ ‫َﺎ ا‬ ‫َﻫ‬ ‫َﺎ‬ ‫ْﺸ‬ ‫َﻧ‬ ‫ﱠﺬي ا‬ ‫ﻟ‬ ‫َﻬﺎ ا‬ ‫ْﯿ‬ ‫ُﺤ‬ ‫ْﯾ‬ ‫ُﻞ‬ ‫ﻛ ﺮد‪» .‬ﻗ‬ ‫َﻠﯿﻢ«‪ .‬ﺧﺪاﯾ ﻲ ﻛﻪ از‬ ‫ْﻖِ ﻋ‬ ‫َﻠ‬ ‫ﱢﺧ‬ ‫ُﻞ‬ ‫ﻜ‬ ‫َﺑِ‬ ‫ُﻮ‬ ‫َﻫ‬ ‫اﻧ ﺸﺎء ﻛ ﺮد‪ ،‬از ﻧﯿ ﺴ ﺖ ﻫ ﺴ ﺖ ﻛ ﺮد‪» ،‬و‬ ‫ً داﻧﺎ ﺳ ﺖ‪ ،‬ﻗﺎد ر ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ آن‬ ‫ﻧﯿ ﺴ ﺖ ﻫ ﺴﺘ ﻲﺑ ﻮﺟ ﻮد آو رد‪،‬ﺑ ﺮا ي ﺧﻠﻘ ﺖ ﻣ ﺴﻠﻤﺎ‬ ‫را اﻧﺠﺎمﺑﺪﻫﺪ‪.‬‬ ‫ً«‪ ،‬ﺧﺪاﯾ ﻲ ﻛﻪﺑ ﺮا يﺷﻤﺎ د ر اﯾﻦ‬ ‫َ ﺮِﻧﺎ را‬ ‫ْ ﻀ‬ ‫َﺧ‬ ‫َ ﺮِا ﻷ‬ ‫ﱠﺠ‬ ‫ﻟﺸ‬ ‫َا‬ ‫َ ﻣِﻦ‬ ‫َﻞ‬ ‫َﻌ‬ ‫ﱠﺬيﺟ‬ ‫ﻟ‬ ‫»ا‬ ‫َ‬ ‫د رﺧ ﺖ ﺳﺒﺰ‪) ،‬ﭼ ﻮن ﻣ ﻲداﻧﯿﺪ ﻛﻪ د رﺧ ﺖ د ر اوآ ب ا ﺳ ﺖ د ر او ﺳﺒﺰ ي ا ﺳ ﺖ‬ ‫ﻟ ﻲ ﺧﺪا از ﻫﻤﯿﻦ د رﺧﺘ ﻲ ﻛﻪ از‬ ‫ﻟﻒﺑﺎ اﯾﻦآﺗﺶ ا ﺳ ﺖ و‬ ‫وآ ب و ﺳﺒﺰ ي ﻣ ﺨﺎ‬ ‫َ ﻣِﻦ‬ ‫َ‬ ‫َﻞ‬ ‫َﻌ‬ ‫ﱠﺬي ﺟ‬ ‫ﻟ‬ ‫آ ب و ﺳﺒﺰ ي ﺑ ﻮﺟ ﻮد آﻣﺪه ا ﺳ ﺖ( آﺗﺶ ﻗ ﺮا ر داد‪» .‬ا‬ ‫َ‬ ‫َ«‪ .‬ﺷﻤﺎ از اﯾﻦ د رﺧ ﺖ آﺗ ﺲ‬ ‫ُو ن‬ ‫ُ ﻮﻗِﺪ‬ ‫ُ ﺗ‬ ‫ْﻪ‬ ‫ْ ﻣِﻨ‬ ‫ُﻢ‬ ‫ْﺘ‬ ‫َﻧ‬ ‫َﺎِذا ا‬ ‫ً ﻓ‬ ‫َ ﺮِﻧﺎ را‬ ‫ْ ﻀ‬ ‫َﺧ‬ ‫َ ﺮِا ﻷ‬ ‫ﱠﺠ‬ ‫ﻟﺸ‬ ‫ا‬ ‫ْض‬ ‫َ‬ ‫َر‬ ‫َاﻻ‬ ‫ﱠﻤ ﻮا تِ و‬ ‫ﻟﺴ‬ ‫َا‬ ‫َﻖ‬ ‫َﻠ‬ ‫ﱠﺬي ﺧ‬ ‫ﻟ‬ ‫َا‬ ‫ْﺲ‬ ‫َﯿ‬ ‫ﻟ‬ ‫َو‬ ‫َ‬ ‫ﺑ ﺮﻣ ﻲاﻓ ﺮوزﯾﺪ‪ ،‬آﺗﺶ ﺗﻬﯿﻪ ﻣ ﻲﻛﻨﯿﺪ‪» .‬ا‬ ‫ْ«‪.‬ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ اﯾﻨﺠﺎﺑﺎز ﺳﺆال ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬اﯾﻨﻬﺎ راﺷ ﺮح‬ ‫ُﻢ‬ ‫َﻬ‬ ‫ْﻠ‬ ‫َ ﻣِﺜ‬ ‫ُﻖ‬ ‫ْﻠ‬ ‫َﺨ‬ ‫ْﯾ‬ ‫َن‬ ‫َﻠ ﻲ ا‬ ‫ﺑِﻘﺎدِ رٍ ﻋ‬ ‫ﻣ ﻲدﻫﺪ‪ ،‬ﻛﻪ ﺧﺪاﯾ ﻲ ﻛﻪﻧﯿ ﺴ ﺖ را ﻫ ﺴ ﺖ ﻛ ﺮد‪ ،‬ﺧﺪاﯾ ﻲ ﻛﻪ ﭼﻨﯿﻦ ﻛ ﺮد‪ ،‬ﺧﺪاﯾ ﻲ‬ ‫ﻛﻪ ﭼﻨﺎن ﻛ ﺮد‪ ،‬ﺧﺪاﯾ ﻲ ﻛﻪ د ر اﯾﻦ د رﺧ ﺖ ﺳﺒﺰ و ﭘ ﺮآ بﺑ ﺮا يﺷﻤﺎآﺗﺶ ﻗ ﺮا ر‬ ‫داد‪ ،‬آﯾﺎ ﭼﻨﯿﻦ ﺧﺪاﯾ ﻲ ﻗﺎد ر ﻧﯿ ﺴ ﺖ ﻛﻪ ﯾ ﻚ ﭼﯿﺰ دﯾ ﮕ ﺮ يﺷﺒﯿﻪ اﯾﻦ ا ﺳﺘ ﺨ ﻮان‬ ‫‪٤٣‬‬

‫ﻜﻨﺪ؟ ﯾﻌﻨ ﻲﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ اﯾﻦ ا ﺳﺘﺪﻻلﻫﺎ را د ر ﭘ ﺸ ﺖﻫﻢ ﻣ ﻲ ﮔ ﺬا رد‬ ‫ﭘﺎ رها ﺧﻠﻖﺑ‬ ‫ً ﯾ ﻚ وﺟﺪان ﭘﺎ ك آن را ﻣ ﻲﭘ ﺬﯾ ﺮد‪.‬‬ ‫و اﯾﻦ ﺳﺆال را ﻣﻄ ﺮح ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻣ ﺴﻠﻤﺎ‬ ‫ﺧﺪاﯾ ﻲ ﻛﻪﻧﯿ ﺴ ﺖ را ﻫ ﺴ ﺖ ﻛ ﺮده واﯾﻦ ﻋﻠﻢ را ازﻧﯿ ﺴ ﺖﺑ ﻮﺟ ﻮدآو رده ﻗﺎد ر‬ ‫َﺑِﻘﺎدِ رٍ‬ ‫ْض‬ ‫َر‬ ‫َاﻻ‬ ‫ﱠﻤ ﻮا تِ و‬ ‫ﻟﺴ‬ ‫َا‬ ‫َﻖ‬ ‫َﻠ‬ ‫ﱠﺬي ﺧ‬ ‫ﻟ‬ ‫َا‬ ‫ْﺲ‬ ‫َﯿ‬ ‫ﻟ‬ ‫َو‬ ‫َ‬ ‫ﻜ ﻞ ﻫﻢﺑﺪﻫﺪ‪» .‬ا‬ ‫ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﺗﻐﯿﯿ ﺮﺷ‬ ‫َﻠ ﻲ« آ ر ي ﺧﺪا ﻗﺎد ر‬ ‫ْ« و ﺧ ﻮد ﻗ ﺮآن ﺟ ﻮا ب ﻣ ﻲدﻫﺪ‪» .‬ﺑ‬ ‫ُﻢ‬ ‫َﻬ‬ ‫ْﻠ‬ ‫َ ﻣِﺜ‬ ‫ُﻖ‬ ‫ْﻠ‬ ‫َﺨ‬ ‫ْﯾ‬ ‫َن‬ ‫َﻠ ﻲ ا‬ ‫ﻋ‬ ‫َ راد‬ ‫َ‬ ‫ُ اِذا ا‬ ‫ُه‬ ‫ْﺮ‬ ‫َﻣ‬ ‫ﱠﻤﺎ ا‬ ‫ُ«‪ .‬و او ﺧﻼق داﻧﺎﯾ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪» .‬اِﻧ‬ ‫َﻠﯿﻢ‬ ‫ْﻌ‬ ‫ﻟ‬ ‫ُا‬ ‫ّق‬ ‫َﻼ‬ ‫ْﺨ‬ ‫ﻟ‬ ‫َا‬ ‫ُﻮ‬ ‫َﻫ‬ ‫ا ﺳ ﺖ »و‬ ‫ُ« اﯾﻦ ﺧﺪاﯾ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ اﻣ ﺮ اوﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ ﭼﯿﺰ ي‬ ‫ُ ﻮن‬ ‫ﻜ‬ ‫َﯿ‬ ‫َ‬ ‫ْﻓ‬ ‫ُﻦ‬ ‫ُﻛ‬ ‫َﻪ‬ ‫َﻟ‬ ‫ُ ﻮل‬ ‫َﻘ‬ ‫ْﯾ‬ ‫َن‬ ‫َا‬ ‫ْﺌﺎ‬ ‫َﯿ‬ ‫ﺷ‬ ‫را ا راده ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬ﭼﯿﺰ ي را ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﺪ ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪﺑﺎ اوﺑﺎ ش او‬ ‫ً ﻫ ﺴ ﺖ ﺧ ﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲﺑﯿﻦ اﻣ ﺮ او و ﺧﻠﻘ ﺖ ﻓﺎ ﺻﻠﻪ زﻣﺎﻧ ﻲ وﺟ ﻮد‬ ‫ﻓ ﻮ را‬ ‫ُﻦ‬ ‫ْ‬ ‫ﻧﺪا رد‪ .‬اﻣ ﺮ او ﺧ ﻮدﺑ ﺨ ﻮد ﺧﻠﻘ ﺖ ا ﺳ ﺖﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪﺑﻪ او ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪﺑﺎ ش »ﻛ‬ ‫َﺪِهِ‬ ‫ﱠ ﺬ يﺑِﯿ‬ ‫ﻟ‬ ‫َا‬ ‫ْﺤﺎن‬ ‫ُﺒ‬ ‫َﺴ‬ ‫ُ«ﺑﻼﻓﺎ ﺻﻠﻪ وﺟ ﻮد دا رد‪ ،‬اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ا ﺳ ﺖ ﺧﺪا‪» .‬ﻓ‬ ‫ُ ﻮن‬ ‫ﻜ‬ ‫َﯿ‬ ‫َ‬ ‫ﻓ‬ ‫َ«‬ ‫ُ ﻮن‬ ‫َﻌ‬ ‫ْﺟ‬ ‫ُﺮ‬ ‫ْﻪِ ﺗ‬ ‫َﯿ‬ ‫ﻟ‬ ‫َ اِ‬ ‫ْءو‬ ‫َﻲ‬ ‫ُ ﻞﺷ‬ ‫ﻜﻮ ت ﻛ‬ ‫َﻠ‬ ‫َ‬ ‫ﻣ‬ ‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻣﻄﻠﺒ ﻲ را ﻛﻪ ﻣ ﻲﺧ ﻮا ﺳﺘﻢﺑ ﺮا يﺷﻤﺎﺷ ﺮحﺑﺪﻫﻢﺑ ﺨ ﺼ ﻮ ص‬ ‫د ر اﯾﻦ آﯾﺎ ت ﻣﻌ ﺮو ف ﺳ ﻮ ره »ﯾ ﺲ« و ﺳ ﺮﺗﺎ ﺳ ﺮ ﻗ ﺮآن ﻧﯿﺰ از اﯾﻦ آﯾﺎ ت‬ ‫ﻓ ﺮاوان ا ﺳ ﺖ‪ ،‬اﯾﻦ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ اﯾﻦ ﺧﻠﻘ ﺖووﺟ ﻮدوﻧﻄﻔﻪوﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ راﺑﻪ ﻣﺎ‬ ‫ﻜﻨﯿ ﻚﺑ ﺮا يﺑﯿﺪا ر ﻛ ﺮدن ﺿﻤﯿ ﺮ و‬ ‫ﻧ ﺸﺎن ﻣ ﻲدﻫﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﺳﯿ ﺴﺘﻢﺑ ﺮﺧ ﻮ رد و اﯾﻦ ﺗ‬ ‫د رون آدﻣ ﻲ د ر ﺳ ﻮ ره »ﯾ ﺲ«ﺑ ﻮ ﺿ ﻮح دﯾﺪه ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪ .‬ﻣﻦ اﻣﯿﺪوارم ﻛﻪ‬ ‫ﻜﻨﯿ ﻚ ﻗ ﺮآﻧ ﻲ ﺗ ﻮﺟﻪ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻗ ﺮآن ﻛ ﺮﯾﻢ ﻧﯿﺰﺑ ﺮا ﺳﺎ س‬ ‫دو ﺳﺘﺎن ﻣﺎﺑﻪ اﯾﻦ ﺗ‬ ‫ﻫﻤﯿﻦ ﻓﻠ ﺴﻔﻪا ي ﻛﻪﺑﯿﺎن ﻛ ﺮدﯾﻢ ﺳﻌ ﻲ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ اﯾﻦ ﻓﻄ ﺮ ت آدﻣ ﻲ راﺑﯿﺪا ر‬ ‫ﻛﻨﺪ و اﯾﻦ ﻓﻄ ﺮ ت‪ ،‬و‪ .‬اﯾﻦ ﻗﻠ ﺐ ﺑﺎ اﺷ ﺮاق د روﻧ ﻲ ﺧ ﻮد ش ﺧﺪا ي را‬ ‫ﺧ ﻮاﻫﺪﺷﻨﺎﺗ ﺨ ﺖ و اﯾﻦﺷﻨﺎﺧﺘﻦ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ اﯾﻤﺎن ﻣ ﻲآو رد‪ ،‬اﯾﻦﺷﻨﺎﺧﺘﻦ ا ﺳ ﺖ‬ ‫ﻛﻪ ﺳﺒ ﺐ ﻣ ﻲﺷ ﻮد ﻛ ﺴ ﻲﺑﺎ ﺗﻤﺎموﺟ ﻮد ﺧ ﻮد ﺧﺪا ي را د ر ك ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪٤٤‬‬

‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﻧ ﻲ ﻗ ﺴﻤ ﺖ دوم ﺳ ﺨﻦ ﻣﺎ د رﺑﺎ رهﺷﻨﺎﺧ ﺖ ﺧﺪا از راه ﻗ ﺮآنﺑ ﻮد‬ ‫ﻛﻪ ﻣﻦ ﺧﯿﻠ ﻲ ﻣ ﺨﺘ ﺼ ﺮ و ﻣﻔﯿﺪ ﮔﻔﺘﻢ ﭼ ﻮن اﺣ ﺴﺎ س ﻛ ﺮدم ﻛﻪ دو ﺳﺘﺎن ﻣﺎ د ر‬ ‫اﯾﻦ ﻗ ﺴﻤ ﺖ وا رد ﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬دو ﺳﻮم آﯾﺎ ت ﻗ ﺮآﻧ ﻲ د رﺑﺎ ره وﺟ ﻮد ﺧﺪا ﺳ ﺖ و اﯾﻦ‬ ‫آﯾﺎ ت ﻗ ﺮآﻧ ﻲ ﻫﻤﻪﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﺳﯿ ﺴﺘﻤ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻣﻦﺑﯿﺎن ﻛ ﺮدم‪،‬ﻧﻪ وا رد ﻋﻠﻢ‬ ‫ﻜﻪ ﺳﻌ ﻲ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﻣ ﻲﺷ ﻮد و ﻧﻪ وا رد ﻓﻠ ﺴﻔﻪ و ﻣﻨﻄﻖ و رﯾﺎ ﺿﯿﺎ ت‪،‬ﺑﻠ‬ ‫وﺟﺪان آدﻣ ﻲ را آﻧﭽﻨﺎنﺑﯿﺪا ر ﻛﻨﺪ ﻛﻪﺑﺎ اﺷ ﺮاق د روﻧ ﻲ ﺧ ﻮد ﺧﺪا ي را‬ ‫ﻟ ﻲ ﻛﻪ دو ﺳ ﺖ ﻣﺎﺑ ﺮا ي ﻣﻦﻧ ﻮﺷﺘﻪ ﻣ ﺮا وادا ر‬ ‫ﻟ ﻲ اﯾﻦ ﺳﺆا‬ ‫ﺑﻔﻬﻤﺪ‪ ،‬ﺣ ﺲ ﻛﻨﺪ‪ .‬و‬ ‫ﻜﻪ‪ :‬ﭘ ﺲ ﭼ ﮕ ﻮﻧﻪ‬ ‫ﻣ ﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ د ر اﯾﻦﺑﺎ ره ﻛﻤ ﻲﺑﯿ ﺸﺘ ﺮ ﺗ ﻮ ﺿﯿﺢﺑﺪﻫﻢ‪ ،‬وآن اﯾﻨ‬ ‫ﻣ ﻲﺷ ﻮد ﻛﻪ ﻋﺪها ي د ر وﺟ ﻮد ﺧﺪاﺷ ﻚ ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺧﺪا ي را ﺣ ﺲ ﻧﻤ ﻲﻛﻨﻨﺪ‪،‬‬ ‫ﻜﺎ ر ا ﺳ ﺖ و ﻗ ﺮآن ﻣﺠﯿﺪ‬ ‫ﺧﺪا ي راﻧﻤﯿﻔﻬﻤﻨﺪ‪ .‬ا ﮔ ﺮ ﺧﺪا اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ وا ﺿﺢ وآﺷ‬ ‫اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦﺑﺎ و ﺿ ﻮح د رﺑﺎ ره ﺧﺪا ﺳ ﺨﻦ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ‪ ،‬ﭘ ﺲ ﭼ ﺮا ﻋﺪها ي ﺧﺪا را‬ ‫ﻟ ﻲﺑﺰﻧﻢ ﻛﻪﺑ ﺮ‬ ‫ّ و ﺗ ﺮدﯾﺪ ﻓ ﺮو ﻣ ﻲ روﻧﺪ‪ .‬ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢ ﻣﺜﺎ‬ ‫د ر كﻧﻤ ﻲﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬د رﺷ ﻚ‬ ‫ﻣﺒﻨﺎ ي اﯾﻦ ﻣﺜﺎل ﺧﯿﻠ ﻲ ﺳﺎدهو روﺷﻦ ﻣﻄﻠ ﺐ ﺧ ﻮد راﺑﯿﺎن ﺧ ﻮاﻫﻢ ﻛ ﺮد‪.‬‬ ‫ﺷﻤﺎ ﺗ ﺼ ﻮ ر ﻛﻨﯿﺪ ﯾ ﻚ ﻣﺎﻫ ﻲ را ﻛﻪ د ر داﺧ ﻞ آ ب ﺷﻨﺎ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬اﯾ ﻦ‬ ‫ﻣﺎﻫ ﻲ ﭘ ﺲ از ﻣﺪﺗ ﻲ ﻛﻪﺑﺎ وﺟﻮدآ ب ﺧ ﻮ ﮔ ﺮﻓ ﺖ وآﺷﻨﺎﺷﺪ‪ ،‬دﯾ ﮕ ﺮ وﺟ ﻮدآ ب‬ ‫را ﺣ ﺲ ﻧ ﺨ ﻮاﻫﺪ ﻛ ﺮد‪ .‬ﯾﺎ ﻣ ﺮﻏ ﻲ ﻛﻪ د ر ﻫ ﻮا ﭘ ﺮواز ﻣ ﻲﻛﻨﺪ وﺟ ﻮد ﻫ ﻮا را‬ ‫ﻜ ﺸﻨﺪ وﺑﻌﺪﺑﻪ داﺧ ﻞ‬ ‫ﺣ ﺲﻧ ﺨ ﻮاﻫﺪ ﻛ ﺮد‪ .‬ا ﮔ ﺮ ﻣﺎﻫ ﻲ را از داﺧ ﻞآ بﺑﯿ ﺮونﺑ‬ ‫ﻟ ﻲ ﻃﺒﯿﻌ ﺖ ﻣﺎﺑﻪ ﮔ ﻮﻧﻪا ي‬ ‫آ بﺑ ﺮ ﮔ ﺮداﻧﻨﺪ وﺟ ﻮد آ ب را ﺣ ﺲ ﺧ ﻮاﻫﺪ ﻛ ﺮد‪ .‬و‬ ‫ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻧﻤ ﻲﺗ ﻮان ﻣﺤﻠ ﻲ را ﺑﺪون وﺟ ﻮد ﺧﺪا د رﻧﻈ ﺮ ﮔ ﺮﻓ ﺖ و ﻛ ﺴ ﻲ‬ ‫ﻧﻤ ﻲﺗ ﻮاﻧﺪ اﯾﻦوﺟ ﻮد راﺑﺪون ﺧﺪا ﺗﺠ ﺮﺑﻪ ﻛﻨﺪ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﻧ ﻲﻫﻤﯿ ﺸﻪوﻫﻤﻪﺟﺎ ﺧﺪا‬ ‫وﺟ ﻮد داﺷﺘﻪ وﻫﻤﭽﻨﺎن ﻛﻪ ﻣﺎﻫ ﻲ د ر داﺧ ﻞآ ب ﯾﺎ ﻣ ﺮ غ د رﻫ ﻮا وﺟ ﻮدآ ب و‬ ‫ﻫ ﻮا را ﺣ ﺲﻧﻤ ﻲﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻣ ﺮدم ﻣﺎ ﻫﻢﺑﻄ ﻮ ر ﻃﺒﯿﻌ ﻲ ﺧﺪا ي را ﺣ ﺲﻧﻤ ﻲﻛﻨﻨﺪ‪،‬‬ ‫‪٤٥‬‬

‫ﻜﺶ‬ ‫ﺑ ﺮا يآﻧﻬﺎ ﻋﺎد يﺷﺪه ا ﺳ ﺖ‪.‬ﺷﻤﺎ ﺗ ﺼ ﻮ ر ﻛﻨﯿﺪ ﻛﻪ ا ﮔ ﺮ ﻛ ﺴ ﻲﺑﯿﺎﯾﺪو ﯾ ﻚ ﭼ‬ ‫ﻜﻮﺑﺪ ﯾﺎ ﯾ ﻚ اﻧﻔﺠﺎ ر ي د ر ﮔ ﻮﺷﻪا يﺑ ﻮﺟ ﻮدﺑﯿﺎو رد ﻫﻤﻪ ﻣﺘ ﻮﺟﻪ‬ ‫ﻜﻤ ﻲﺑ‬ ‫ﻣﺤ‬ ‫ﻣ ﻲﺷ ﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻤﻪﺑ ﺴﻤ ﺖ ﺻﺪا ﻣﺘ ﻮﺟﻪ ﻣ ﻲﺷ ﻮﻧﺪ و ﻣ ﻲﻓﻬﻤﻨﺪ ﻛﻪ ﯾ ﻚ اﻧﻔﺤﺎ ر ي‬ ‫ﻜﻨ ﻮاﺧ ﺖ‬ ‫ﺑ ﻮﺟ ﻮدآﻣﺪه‪ ،‬اﻣﺎ ا ﮔ ﺮ ﯾ ﻚ ﻣ ﻮﺗ ﻮ ر داﺷﺘﻪﺑﺎﺷﯿﺪ ﻛﻪ اﯾﻦ ﻣ ﻮﺗ ﻮ رﺑﻄ ﻮ ر ﯾ‬ ‫ﻜﻪ‬ ‫ﻜﻨ ﻮاﺧ ﺖﺑﻪ ﮔ ﻮ شﺷﻤﺎﺑ ﺮ ﺳﺪ‪ ،‬ﭘ ﺲ ازآﻧ‬ ‫ﺑﭽ ﺮﺧﺪ و ﺻﺪا ي ﻣ ﻮﺗ ﻮ رﺑﻄ ﻮ ر ﯾ‬ ‫ﻜ ﻲ دو ﺳﺎﻋ ﺖ اﯾﻦ ﺻﺪا ي ﻣ ﻮﺗ ﻮ رآﻧﭽﻨﺎن ﻋﺎد ي‬ ‫ﻣﺪﺗ ﻲ ﻣ ﻮﺗ ﻮ ر ﮔ ﺸ ﺖ ﭘ ﺲ از ﯾ‬ ‫ﻣ ﻲﺷ ﻮد ﻛﻪ ﺷ ﺨ ﺺ وﺟ ﻮد ﺻﺪا را ﺣﺘ ﻲ ﺣ ﺲ ﻧﻤ ﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺑ ﺮاﯾﺎو ﻋﺎد ي‬ ‫ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪ ،‬ﻣﺜ ﻞ ﻫﻤﺎن ﻣﺎﻫ ﻲ د ر داﺧ ﻞآ ب‪.‬ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﻋﻠ ﺖ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ وﺟ ﻮد‬ ‫ﺧﺪا ي راﻟﻤ ﺲﻧﻤ ﻲﻛﻨﯿﻢ‪،‬ﺑ ﺮا ي ﻣﺎ ت ﻋﺎد يﺷﺪه ا ﺳ ﺖ وﺑ ﺮا ي ﻣﺎ و ﺳﯿﻠﻪا ي‬ ‫ﺑ ﺮا ي ﻣﻘﺎ رﻧﻪ و ﻣﻘﺎﯾ ﺴﻪ وﺟ ﻮد ﻧﺪا رد ﻛﻪﺑﺘ ﻮاﻧﯿﻢ ﺟﺎﯾ ﻲ راﺑﺎ ﺧﺪا و ﺟﺎ ي‬ ‫دﯾ ﮕ ﺮ ي راﺑﺪون ﺧﺪاﺑﺎﻫﻢ ﻣﻘﺎﯾ ﺴﻪ ﻛﻨﯿﻢ و اﺧﺘﻼ ف آن دو راﺑﻔﻬﻤﯿﻢ و‬ ‫ﻜ ﻞﺷ ﻚ و ﺗ ﺮدﯾﺪ ﻛﻪ د ر دل‬ ‫ﺑ ﺴﻨﺠﯿﻢ‪ .‬اﯾﻦ ﯾ ﻚ ﺳﺒ ﺐ ﻋﻠﻤ ﻲ ا ﺳ ﺖﺑ ﺮا ي ﻣ ﺸ‬ ‫ﺑﻌ ﻀ ﻲﺑ ﻮﺟ ﻮد ﻣ ﻲآﯾﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﻌ ﺮﯾﻒ ﺧﺪا!‬ ‫ﻟﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﺳ ﺨﻦ ﭼﯿﺰ ي را ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢﺑ ﺮا ي دو ﺳﺘﺎنﺑﯿﺎن ﻛﻨﻢ‬ ‫د ر دﻧﺒﺎ‬ ‫ﻛﻪﺑﺎز ﻛﻤ ﻲﺑﻪ ﻋﻠﻢﺑ ﺮﻣ ﻲ ﮔ ﺮدد و وا رد ﻓﻠ ﺴﻔﻪ ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪ ،‬اﯾﻦ ﺣﻘﯿﻘ ﺖ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﻟﯿﻦﺑﺤﺜ ﻲ ﻛﻪ دو ﺳﺘﺎن ﻣﺎ ﻣﻄ ﺮح ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬اول ﭼﯿﺰ ي را ﻛﻪ‬ ‫د رﺑﺎ ره ﺧﺪا او‬ ‫ﻜﻨﯿﺪ‪.‬‬ ‫ﻣ ﻲﭘ ﺮ ﺳﻨﺪ ﺗﻌ ﺮﯾﻒ ﺧﺪا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻨﺪ ﺧﺪا ﭼﯿ ﺴ ﺖ؟ ﺧﺪا را ﺗﻌ ﺮﯾﻒﺑ‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄ ﻮ ر ﻛﻪﺑ ﺮا يﺷﻤﺎﺷ ﺮ ح دادمﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ د ر ﻋﻠﻢﺑﻪ اﻛ ﺴﯿﮋنﺑ ﺮﺧ ﻮ رد‬ ‫ﻜﻨﯿﺪ‪.‬ﺷﻤﺎ ﻣ ﻲآﺋﯿﺪ‬ ‫ﻣ ﻲﻛﻨﯿﺪ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻨﺪ اﻛ ﺴﯿﮋن ﭼﯿ ﺴ ﺖ؟ اﻛ ﺴﯿﮋن را ﺗﻌ ﺮﯾﻒﺑ‬ ‫ﻟﻪ آزﻣﺎﯾﺶ ﻗ ﺮا ر ﻣ ﻲدﻫﯿﺪ و ﺧ ﻮا ص اﯾﻦ‬ ‫ﯾ ﻚ ﻣﻘﺪا ر اﻛ ﺴﯿﮋن را د رﻟ ﻮ‬ ‫اﻛ ﺴﯿﮋن را ﻣ ﻲ ﺳﻨﺠﯿﺪ‪،‬آﺗﺶ ﻣ ﻲزﻧﯿﺪ اﯾﻦ اﻛ ﺴﯿﮋن ﻣ ﻲ ﺳ ﻮزد‪ ،‬ﭼﻨﯿﻦ و ﭼﻨﺎن‬ ‫‪٤٦‬‬

‫ﻣ ﻲﺷ ﻮد وﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﺧ ﻮا ص اﯾﻦ ﻣﺎده راﺑ ﺮا ي دو ﺳﺘﺎﻧﺘﺎنﺷ ﺮح ﻣ ﻲدﻫﯿﺪ‪. .‬‬ ‫ًﺑﺎﻫﯿﺪ روژن ﻛﻪ دو ﻣﺎﻫﯿ ﺖ ﻣ ﺨﺘﻠﻒﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪،‬‬ ‫ﻣﻘﺎﯾ ﺴﻪ ﻣ ﻲﻛﻨﯿﺪ اﻛ ﺴﯿﮋن را ﻣﺜﻼ‬ ‫ﺧ ﻮا ص ﻣﺘﻔﺎوﺗ ﻲ دا رﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ د رﺑﺎ ره ﺧﺪا آﯾﺎ ﻣ ﻲﺗ ﻮان ﺗﻌ ﺮﯾﻔ ﻲ ﻗﺎﺋ ﻞﺷﺪ؟ آﯾﺎ‬ ‫ﻜﻪ ﻣﻦ ﺧﺪا ي ﺧ ﻮدم راﺑﻪﺷﻤﺎ‬ ‫ﻣ ﻲﺗ ﻮان ﺧﺪا ي را ﺗﻌ ﺮﯾﻒ ﻛ ﺮد؟ﺑ ﺮا ي اﯾﻨ‬ ‫ﺑ ﺸﻨﺎ ﺳﺎﻧﻢ ﻣ ﻲﺗ ﻮاﻧﻢ او را ﺗﻌ ﺮﯾﻒ ﻛﻨﻢ؟ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢ اﯾﻦ اﻛ ﺴﯿﮋن ﯾﺎ‬ ‫ﻫﯿﺪ روژن را ﺑ ﺸﻤﺎ ﺑ ﺸﻨﺎ ﺳﺎﻧﻢ ﺗﻌ ﺮﯾﻔﺶ ﻣ ﻲﻛﻨﻢ‪،‬ﺑﯿﺎﻧﺶ ﻣ ﻲﻛﻨﻢ‪ .‬اﻛ ﺴﯿﮋن ﯾﺎ‬ ‫ﻫﯿﺪ روژن راﺑ ﺸﻤﺎﺑ ﺸﻨﺎ ﺳﺎﻧﻢ ﺗﻌ ﺮﯾﻔﺶ ﻣ ﻲﻛﻨﻢ‪،‬ﺑﯿﺎﻧﺶ ﻣ ﻲﻛﻨﻢ‪ .‬ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﻜﻨﻢ اﺑﻌﺎد ﻣﯿﺰ‪ ،‬ا رﺗﻔﺎع ﻣﯿﺰ‪ ،‬ﻋﻤﻖ‬ ‫ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢ اﯾﻦ ﻣﯿﺰ راﺑ ﺮا يﺷﻤﺎ ﺗﻌ ﺮﯾﻒﺑ‬ ‫ﻣﯿﺰ راﺑ ﺮا يﺷﻤﺎ ﺗ ﺸ ﺮﯾﺢ ﻣ ﻲﻛﻨﻢ‪ ،‬رﻧ ﮓ ﻣﯿﺰ راﺑ ﺮا يﺷﻤﺎ ﺗ ﺸ ﺮﯾﺢ ﻣ ﻲﻛﻨﻢو‬ ‫ﻟ ﻲ آﯾﺎﺑ ﺮا ي ﺧﺪا ﻫﻢ ﻗﺎد ر ﻫ ﺴﺘﻢ‬ ‫ﺷﻤﺎ ﺧ ﺼ ﻮ ﺻﯿﺎ ت ﻣﯿﺰ را د ر ك ﻣ ﻲﻛﻨﯿﺪ‪ .‬و‬ ‫ً د ر ﻓﻠ ﺴﻔ ﺔ‬ ‫ﻜﻦ ا ﺳ ﺖ؟ ا ﺻ ﻮﻻ‬ ‫ﻜﻨﻢ؟ آﯾﺎ ﺗﻌ ﺮﯾﻒ ﺧﺪا ﻣﻤ‬ ‫ﻛﻪ او را ﺗﻌ ﺮﯾﻒﺑ‬ ‫ﺗﻌ ﺮﯾﻒ ﻣ ﺴﺎوﯾ ﺴ ﺖﺑﺎ ﻣﺤﺪود ﻛ ﺮدن‪،‬ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ ﻛ ﺴ ﻲ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﺪ ﭼﯿﺰ ي را‬ ‫ﺗﻌ ﺮﯾﻒ ﻛﻨﺪ ﯾﻌﻨ ﻲ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﺪ او را ﻣﺤﺪودﻛﻨﺪ‪.‬ﻫﻤﯿﻦ ﻣﯿﺰ ي را ﻛﻪﺑ ﺮا يﺷﻤﺎ‬ ‫ﻣﺜﺎل ﻣ ﻲزﻧﻢ و ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢ ﻣﯿﺰ را ﺗﻌ ﺮﯾﻒ ﻛﻨﻢ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻢ ﯾ ﻚ ﻣﺘ ﺮوﻧﯿﻢ د ر دو‬ ‫ﻜﻪ اﯾﻦ ﺳﻪ ﻣﺘ ﺮ ﻧﯿ ﺴ ﺖ دو ﻣﺘ ﺮ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬و ﻋ ﺮ ض ﻣﯿﺰ ﯾ ﻚ‬ ‫ﻣﺘ ﺮ‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ اﯾﻨ‬ ‫ﻣﺘ ﺮوﻧﯿﻢ ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻢ رﻧ ﮓ اﯾﻦ ﻣﯿﺰ ز رد ا ﺳ ﺖ ﯾﻌﻨ ﻲ رﻧ ﮓ‬ ‫دﯾ ﮕ ﺮ يﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ ،‬ﻣﺤﺪود ﻛ ﺮدم ﻛﻪ ﻓﻘﻂ و ﻓﻘﻂ رﻧ ﮓ ز ردﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺗﻌ ﺮﯾﻒ ﯾﻌﻨ ﻲ‬ ‫ﻣﺤﺪود ﻛ ﺮدن ﭼﯿﺰ ي‪ ،‬وﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ ﭼﯿﺰ ي را ﺗﻌ ﺮﯾﻒ ﻣ ﻲﻛﻨﯿﻢآن‬ ‫ﻟ ﻲ آﯾﺎ ﻣ ﻲﺗ ﻮان ﺧﺪا يﺑ ﻲﻧﻬﺎﯾ ﺖ را ﺗﻌ ﺮﯾﻒ ﻛ ﺮد؟ آﯾﺎ‬ ‫را ﻣﺤﺪود ﻛ ﺮدهاﯾﻢ‪ .‬و‬ ‫ّ ي ﻧﺪا رد‪،‬‬ ‫ﻣ ﻲﺗ ﻮان ﺧﺪا ي ﺑ ﻲﻧﻬﺎﯾ ﺖ را ﻣﺤﺪود ﻛ ﺮد؟ ﭼ ﻮن ﺧﺪا ﻛﻪ ﺣﺪ‬ ‫ُﻌﺪ ﺧﺪاﯾ ﻲﻧﯿﺰﺑ ﻲﻧﻬﺎﯾ ﺖ ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ﺑ ﻲﻧﻬﺎﯾ ﺖ ا ﺳ ﺖ‪.‬ﺑ ﻲﻧﻬﺎﯾ ﺖ اﺑﻌﺎد دا رد ﻛﻪﻫ ﺮﺑ‬ ‫ﻜﻦ ا ﺳ ﺖ‪،‬ﻋﻤﻠ ﻲ ﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ ،‬ﭘ ﺲ‬ ‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﭼ ﻮن ﻣﺤﺪود ﻛ ﺮدن ﺧﺪا ﻏﯿ ﺮﻣﻤ‬ ‫‪٤٧‬‬

‫ﻧﻤ ﻲﺗ ﻮان ﺧﺪا ي را ﺗﻌ ﺮﯾﻒ ﻛ ﺮد‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ د رآنﺑﯿﻨ ﺸ ﻲ ﻛﻪ ﻣﺎﺑ ﺮا ي اﻛ ﺴﯿﮋن‬ ‫ﯾﺎ ﻫﯿﺪ روژن ﯾﺎ ﻣﯿﺰ د ر ذﻫﻦ ﺧ ﻮد ﭘ ﺮو راﻧﺪهاﯾﻢ ﻛﻪ ﺟ ﺴﻤ ﻲ را اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ‬ ‫ﺑ ﺸﻨﺎ ﺳﯿﻢﺑ ﺮا ي ﺧﺪا ﻋﻤﻠ ﻲﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ .‬ﭼ ﻮن اﯾﻦﻧ ﻮع ﺗﻌ ﺮﯾﻒﻫﺎﺑ ﺮا ي ﺧﺪا ﺻﺪق‬ ‫ﻧﻤ ﻲﻛﻨﺪ‪،‬وﺑﻪﻫﻤﯿﻦ ﻋﻠ ﺖ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﺋﯿﻢﺷﻨﺎﺧ ﺖ ﺧﺪاﺑﺎﯾﺪ از راه اﺷ ﺮاق‬ ‫ﻜ ﻲو ﻣﻨﻄﻘ ﻲ‪.‬‬ ‫ﺻ ﻮ ر تﺑ ﮕﯿ ﺮدﻧﻪ از راه اﯾﻦ ﺗﻌ ﺮﯾﻒﻫﺎ ي ﻋﻠﻤ ﻲو ﻓﯿﺰﯾ‬ ‫ﻜ ﻲ ازﻟﻄﺎﯾﻒ ﻓﻠ ﺴﻔﻪ اﯾ ﺮان اﺑ ﺮا يﺷﻤﺎ ذﻛ ﺮ‬ ‫اﯾﻨﺠﺎﺑﺪمﻧﻤ ﻲآﯾﺪ ﻛﻪ ﯾ‬ ‫ﻟﺪﯾﻦ روﻣ ﻲ‪ ،‬ﻓﯿﻠ ﺴ ﻮ فﺑﺰ ر ﮔ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ را ﺳﺘ ﻲ‬ ‫ﻛﻨﻢ و اﯾﻦ از ﻣ ﻮﻻﻧﺎ ﺟﻼلا‬ ‫ﺑﺎﻋ ﺚ اﻓﺘ ﺨﺎ ر ﻣﺎ ﺳ ﺖ‪ .‬و د ر ﻫﻤﯿﻦ ﻣ ﻮ ﺿ ﻮﻋ ﻲ ﻛﻪ ﻫﻢاﻛﻨ ﻮنﺑﺤ ﺚ آن رﻓ ﺖ‬ ‫اﯾﻦ ﻣ ﺮدﺑﺰ ر گﺑﺎ دا ﺳﺘﺎنﻫﺎ ي ﺧﯿﻠ ﻲ ﻛ ﻮﺗﺎه و ﻋﻤﯿﻖ اﯾﻦ ﻣﺒﺎﻧ ﻲ ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ را‬ ‫ﺑﯿﺎن ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻜﻲ ا ﺳ ﺖ‬ ‫ﺑ ﺨﺎﻃ ﺮﺑﯿﺎو رﯾﺪ دا ﺳﺘﺎن ﻓﯿ ﻞ را ﻛﻪ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ‪ :‬ﯾ ﻚ اﺗﺎق ﺗﺎ رﯾ‬ ‫ﻛﻪ ﻓﯿﻠ ﻲ د ر داﺧ ﻞ اﯾﻦ اﺗﺎق ﻗ ﺮا ر دادهﺷﺪه وﺑﻌﺪ اﺷ ﺨﺎ ﺻ ﻲ را واد اﺗﺎق‬ ‫ﻜﺎﯾ ﻚآﻧﻬﺎ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻨﺪ ﻛﻪﺑﯿ ﺮونﺑﯿﺎﯾﻨﺪ و ﻓﯿ ﻞ را ﺗﻌ ﺮﯾﻒ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ و از ﯾ‬ ‫ﻜ ﻲ از ﻛ ﺴﺎﻧ ﻲ ﻛﻪوا رد اﺗﺎق ﻣ ﻲﺷ ﻮد د ر ﻇﻠﻤ ﺖ اﯾﻦ اﺗﺎق ﻛ ﻮ رﻛ ﻮ راﻧﻪ ﻣ ﻲآﯾﺪ‬ ‫ﯾ‬ ‫و د ﺳﺘﺶﺑﻪ ﭘﺎ ي ﻓﯿ ﻞﺑ ﺮﺧ ﻮ رد ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻣ ﻲﺑﯿﻨﺪ ﯾ ﻚ ﺳﺘ ﻮن ﻋﻈﯿﻤ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﻜﺎن ﻧﻤ ﻲﺧ ﻮ رد‪،‬ﺑﯿ ﺮون ﻣ ﻲآﯾﺪ و ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ ﻓﯿ ﻞ ﯾ ﻚ ﺳﺘ ﻮن ﻋﻈﯿﻤ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ﺗ‬ ‫ﻟﻪ‬ ‫دﯾ ﮕ ﺮ ي ﻣ ﻲآﯾﺪ و د ﺳﺘﺶ ﻣ ﻲ ﺧ ﻮ ردﺑﻪ ﺧ ﺮﻃﻮم ﻓﯿ ﻞ و ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ ﻓﯿ ﻞﻟ ﻮ‬ ‫د راز ي ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ دو ﺳ ﻮ راخ دا رد‪،‬ﺑﺠﺎ ي ﯾ ﻚ ﺳ ﻮ راخ دا را ي دو ﺳ ﻮ راخ ا‬ ‫ﻜﻞ‬ ‫ﻜ ﻲ وا رد ﻣ ﻲﺷ ﻮد و د ﺳﺘﺶﺑﻪ ﮔ ﻮ ش ﻓﯿ ﻞﺑ ﺮﺧ ﻮ رد ﻣ ﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪﺑﻪﺷ‬ ‫ﺳ ﺖ‪ .‬ﯾ‬ ‫ﺑﺎدﺑﺰنﺑﺰ ر ﮔ ﻲ ا ﺳ ﺖﺑﯿ ﺮون ﻣ ﻲآﯾﺪ و ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ ﻛﻪ ﻓﯿ ﻞ ﯾ ﻚﺑﺎدﺑﺰنﺑﺰ ر ﮔ ﻲ‬ ‫ﻜﻢ ﻓﯿ ﻞ ﻣ ﻲآﯾﺪ و ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ ﻓﯿ ﻞ ﯾ ﻚ ﻃﺎﻗ ﻲ ا ﺳ ﺖ‬ ‫ﻜ ﻲ دﯾ ﮕ ﺮﺑﻪ زﯾ ﺮﺷ‬ ‫ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﯾ‬ ‫ﻜﻢ‪ .‬ﻣ ﻮﻻﻧﺎ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﺪﺑ ﮕ ﻮﯾﺪ ﻛﻪ اﯾﻦ اﻧ ﺴﺎنﻫﺎ ﻫ ﺮ ﯾ ﻚ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﻓﯿ ﻞ‬ ‫ﻣﺤ‬ ‫‪٤٨‬‬

‫ﺮا د ر اﯾﻦ ﻇﻠﻤ ﺖ ﺟﻬ ﻞ ﺗﻌ ﺮﯾﻒ ﻛﻨﻨﺪ و ﻗﺎد ر ﻧﯿ ﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻤ ﻲﺗ ﻮاﻧﻨﺪ‪ .‬ﭼ ﺮا‬ ‫ﻜﻪ ﻋﻠﻢآﻧﻬﺎﺑﻪ اﯾﻦ ﻓﯿ ﻞ اﺣﺎﻃﻪﻧﺪا رد )ﻛﻪ اﯾﻦ ﻗ ﻀﯿﻪ را‬ ‫ﻧﻤ ﻲﺗ ﻮاﻧﻨﺪ؟ﺑ ﺮا ي اﯾﻨ‬ ‫اﻻنﺑ ﺮا يﺷﻤﺎﺗ ﺸ ﺮﯾﺢ ﻣ ﻲﻛﻨﻢ(‪،‬ﻫ ﺮ ﻛ ﺲﺑﺎ ﻋﻠﻢﻧﺎﻗ ﺺ ﺧ ﻮد ﺳﻌ ﻲ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﻟ ﻲ ﻣ ﺴﻠﻤﺎ‬ ‫ً‬ ‫ﻜﻦ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪﻗ ﺴﻤﺘ ﻲ از ﺣﻘﯿﻘ ﺖ راﺑ ﮕ ﻮﯾﺪو‬ ‫ﻓﯿ ﻞ را ﺗﻌ ﺮﯾﻒ ﻛﻨﺪو ﻣﻤ‬ ‫ﻓﯿ ﻞﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ ،‬ﻓﯿ ﻞ ﭼﯿﺰ دﯾ ﮕ ﺮ ي ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﻓﯿ ﻞ ﺣﻘﯿﻘ ﺖ دﯾ ﮕ ﺮ ي ا ﺳ ﺖ‪ ،‬زﯾ ﺮاﺑ ﺮا ي‬ ‫ﻜﻪ ﻛ ﺴ ﻲﺑﺘ ﻮاﻧﺪ ﭼﯿﺰ ي را ﺗﻌ ﺮﯾﻒ ﻛﻨﺪﺑﺎﯾﺪﺑ ﺮآن اﺣﺎﻃﻪ داﺷﺘﻪﺑﺎﺷﺪ‪،‬ﺑ ﺮ‬ ‫آﻧ‬ ‫آن ﺳﯿﻄ ﺮه داﺷﺘﻪﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﺎ ﭼ ﮕ ﻮﻧﻪ اﻧ ﺴﺎن ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﺪ ﺧﺪا ي را ﺗﻌ ﺮﯾﻒ ﻛﻨﺪ؟ اﻧ ﺴﺎن ﻣﺤﺪود و‬ ‫ﺧﺪا يﺑ ﻲﻧﻬﺎﯾ ﺖ‪ ،‬اﯾﻦ ﺷ ﺨ ﺺ ﻣﺤﺪود ﻧﻤ ﻲﺗ ﻮاﻧﺪﺑ ﺮﺑ ﻲﻧﻬﺎﯾ ﺖ ﺳﯿﻄ ﺮه ﭘﯿﺪا‬ ‫ﻜﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻗﺎد ر ﻧﯿ ﺴ ﺖ ﻛﻪ اﯾﻦ ﺑ ﻲﻧﻬﺎﯾ ﺖ را د ر ك ﻛﻨﺪ‪،‬ﻟﻤ ﺲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ آﻧﭽﻪ را ﻛﻪ از ﺧﺪاﺑﻔﻬﻤﺪ و د ر ك ﻛﻨﺪ د ر ك و ﺷﻨﺎﺧ ﺖ ﻧﺎﻗ ﺼ ﻲ‬ ‫ا ﺳ ﺖ‪،‬ﺑﻪ ﻫﯿ ﭻوﺟﻪ ﻛﺎﻣ ﻞﻧ ﺨ ﻮاﻫﺪﺑ ﻮد‪ .‬اﯾﻦ ﺣ ﺮﻓ ﻲ را ﻛﻪ ﻫﻤﯿﻦ اﻻنﺑ ﺮا ي‬ ‫ﺷﻤﺎ ﻣ ﻲزﻧﻢ ﺑﺤ ﺚ ﺑﺰ ر گ و ﻣﻌ ﺮوﻓ ﻲ ا ﺳ ﺖ د ر ﻣ ﺴﺌﻠﻪ ﺷﻨﺎﺧ ﺖ‪ ،‬ﺑﯿﻦ‬ ‫ﻜ ﺮ‪ ،‬ﯾﺎ‬ ‫ّﯾ ﻮن‪ .‬ﻣﺎدﯾ ﻮن ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ زاده ﻣﻐﺰ‪ ،‬ﻓ‬ ‫ﺧﺪاﭘ ﺮ ﺳﺘﺎن و ﻣﺎد‬ ‫ذﻫﻦ ا ﺳ ﺖوﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻣﻌﺘﻘﺪﻫ ﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺧﺪاﻫﻢ زاﺋﯿﺪهﻫﻤﯿﻦ ذﻫﻦآدﻣ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ﻟ ﻲ )اﯾﻦﺑﺤ ﺚﺑ ﺴﯿﺎ ر ﻣﻬﻤ ﻲ ا ﺳ ﺖ( ﻣﺎ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﺋﯿﻢ آﻧﭽﻪ را ﻛﻪ اﯾﻦ اﻧﺎ ﺳﻦﻫﺎ‬ ‫و‬ ‫ﻜﻪآن ﭼﯿﺰ ي‬ ‫د رﺑﺎ ره ﺧﺪا ﻣ ﻲداﻧﻨﺪو د ر ك ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ ﺧﺪاﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ .‬ﭼ ﺮا؟ﺑ ﺮا ي اﯾﻨ‬ ‫ﻜ ﺮ ﻣ ﻲﻛﻨﻢ ﻣ ﺨﻠ ﻮق ذﻫﻦ ﻣﻦ ا ﺳ ﺖ و ﻣﻦ ﻣ ﻲداﻧﻢ ﻛﻪ اﯾﻦ ذﻫﻦ ﻣﻦ‬ ‫را ﻛﻪ ﻣﻦ ﻓ‬ ‫ﺧ ﻮد ﻣ ﺨﻠ ﻮق ﺧﺪا ﺳ ﺖ ﯾﻌﻨ ﻲ ﺧﺪاﯾ ﻲ وﺟ ﻮد دا رد ﻛﻪ ﻣ ﺮا آﻓ ﺮﯾﺪه ا ﺳ ﺖ و اﯾﻦ‬ ‫ﻣﻐﺰ ﻣﻦﻧﯿﺰ اﯾﻦ ذﻫﻦ ﻣ ﺮاآﻓ ﺮﯾﺪه ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﻛﻪ اﯾﻦ ذﻫﻦ ﻣﻦﻧﯿﺰ اﯾﻦ ﺗ ﺼ ﻮ را ت‬ ‫ﻜ ﺮا ت ﻣﻦ‪ ،‬ﺗ ﺼ ﻮ را ت‬ ‫ﻣ ﺮاﺑ ﺮا ي ﺧﺪا آﻓ ﺮﯾﺪه ا ﺳ ﺖ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢ اﯾﻦ ﺗﻔ‬ ‫ﻣﻦ د رﺑﺎ ره ﺧﺪا ﻣ ﺨﻠ ﻮق د رﺟﻪ دوم ﯾﺎ د رﺟﻪ ﺳﻮم ﺧﺪا ﺳ ﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ‬ ‫‪٤٩‬‬

‫ﻟ ﻲﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﯾﻦ‬ ‫ﻟﻖ او‬ ‫ﻧﻤ ﻲﺗ ﻮاﻧﺪ ﻛﻪ ﺧﺪاﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣ ﺨﻠ ﻮق د رﺟﻪ دومﻧﻤ ﻲﺗ ﻮاﻧﺪ ﺧﺎ‬ ‫وا ﺿﺢ ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﺧﺪاﯾ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ اﯾﻦ ذﻫﻦ راآﻓ ﺮﯾﺪه و اﯾﻦ ذﻫﻦﻧﯿﺰ ﺗ ﺼ ﻮ راﺗ ﻲ‬ ‫ً اﯾﻦ ﺗ ﺼ ﻮ را ت ﻛﻪ ﻣ ﺨﻠ ﻮق د رﺟﻪ دوم ﺧﺪاﻫ ﺴﺘﻨﺪﻧﻤ ﻲﺗ ﻮاﻧﻨﺪ‬ ‫راآﻓ ﺮﯾﺪه ﻣ ﺴﻠﻤﺎ‬ ‫ﺧﺪاﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦﺑﻪ اﯾﻦ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻣ ﻲ ر ﺳﯿﻢ ﻛﻪ آﻧﭽﻪ را ﻛﻪ ﻣﺎ اﻧ ﺴﺎنﻫﺎ‬ ‫ﻜ ﺮ ﻣ ﻲﻛﻨﯿﻢ و د ر ﺗ ﺼ ﻮ ر ﺧ ﻮد‪ ،‬د ر ﻣ ﺨﯿﻠﻪ ﺧ ﻮد ﻣ ﻲﭘ ﺮو راﻧﯿﻢ‬ ‫د رﺑﺎ ره ﺧﺪا ﻓ‬ ‫ﻜﻪ اﻧ ﺴﺎنﻫﺎﯾ ﻲ ﻛﻪ وا رد اﺗﺎق ﺗﺎ رﯾ ﻚ ﻣ ﻲﺷ ﻮﻧﺪ و‬ ‫ً ﺧﺪا ﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ ،‬ﻫﻤﭽﻨﺎﻧ‬ ‫ﻣ ﺴﻠﻤﺎ‬ ‫ﻫ ﺮ ﯾ ﻚﻗ ﺴﻤﺘ ﻲ از ﻓﯿ ﻞ را د ر ك ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ ﻣﺪ رﻛﺎ تآﻧﻬﺎ ﻓﯿ ﻞﻧﯿ ﺴ ﺖ‪.‬‬ ‫دا ﺳﺘﺎن زﯾﺒﺎ ي دﯾ ﮕ ﺮ ﯾﺎ ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻣ ﻮﻻﻧﺎ د ر ﻫﻤﯿﻦﺑﺎ ره ذﻛ ﺮ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ و‬ ‫ﻟ ﺐ و آﻣ ﻮزﻧﺪه ا ﺳ ﺖ و آن دا ﺳﺘﺎن ﺣ ﻀ ﺮ ت ﻣ ﻮ ﺳ ﻲ) ع( و ﭼ ﻮﭘﺎن‬ ‫ﺑ ﺴﯿﺎ ر ﺟﺎ‬ ‫ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ﭼ ﻮﭘﺎﻧ ﻲ ﺑ ﻮد د ر ﺑﯿﺎﺑﺎن ﻛﻪ ﺑﺎ ﺧﺪا ي ﺧ ﻮد راز و ﻧﯿﺎز ﻣ ﻲﻛ ﺮد‪،‬‬ ‫ﻜ ﻲ از‬ ‫ﻟﻢﺑ ﺮا ي ﺗ ﻮ ﺗﻨ ﮓﺷﺪه‪ ،‬ﭘﯿﺶ ﻣﻦﺑﯿﺎ‪ ،‬ﯾ‬ ‫ﻣ ﻲ ﮔﻔ ﺖ ا ي ﺧﺪا يﺑﺰ ر گ د‬ ‫ّهﻫﺎ ي ﺧ ﻮد راﺑ ﺮا ي ﺗ ﻮ ﻗ ﺮﺑﺎﻧ ﻲ ﺧ ﻮاﻫﻢ ﻛ ﺮد‪ ،‬ازﺑﻬﺘ ﺮﯾﻦﺷﯿ ﺮﻫﺎ‪،‬‬ ‫ﺑﻬﺘ ﺮﯾﻦﺑ ﺮ‬ ‫ازﺑﻬﺘ ﺮﻧ ﻲ ﻣﺤ ﺼ ﻮﻻ ت اﯾﻦ ﮔﻠﻪﺑ ﺮا ي ﺗ ﻮ آﻣﺎده ﺧ ﻮاﻫﻢ ﻛ ﺮد‪ .‬ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﺧ ﺴﺘﻪﺷﺪ ي ﺳ ﺮ ﺧ ﻮد راﺑ ﺮ ﭘﺎ ي ﻣﻦﺑ ﮕ ﺬا رو ا ﺳﺘ ﺮاﺣ ﺖ ﻛﻦو ا ﮔ ﺮ ﮔ ﺮ ﮔ ﻲﺑﻪ‬ ‫ﺗ ﻮ ﺣﻤﻠﻪ ﻛ ﺮدﺑﺎ اﯾﻦ ﭼﻮﺑﺪ ﺳ ﺖ ﮔ ﺮ گ را ﺧ ﻮاﻫﻢ زد و از ﺗ ﻮ ﺣﻔﺎﻇ ﺖ ﺧ ﻮاﻫﻢ‬ ‫ﻧﻤ ﻮد‪ .‬ﺑﺎ ﺧﺪا ي ﺧ ﻮد اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﻣﻨﺎﺟﺎ ت ﻣ ﻲﻛ ﺮد‪ ،‬راز و ﻧﯿﺎز ﻣ ﻲﻛ ﺮد‪.‬‬ ‫ﺣ ﻀ ﺮ ت ﻣ ﻮ ﺳ ﻲ ﻛﻪ ﻣ ﻲ ﮔ ﺬﺷ ﺖ اﯾﻦ ﺳ ﺨﻨﺎن ﭼ ﻮﭘﺎن را ﺷﻨﯿﺪ و ﺑ ﺸﺪ ت‬ ‫ﻜ ﺮ ﻣ ﻲﻛﻨ ﻲ‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲ‬ ‫ﺑ ﺮآﺷﻔ ﺖ‪ ،‬ﻛﻪ ا ي ﻣ ﺮد ﺟﺎﻫ ﻞ د رﺑﺎ ره ﺧﺪا يﺑﺰ ر گ ﭼﻪ ﻓ‬ ‫ّﻼ ت ﺗ ﻮ د رﺑﺎ ره ﺧﺪا ﭼﻘﺪ ر ﭘ ﺴ ﺖ وﻧﺎﭼﯿﺰ ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫اﯾﻦ ﺗ ﺼ ﻮ را ت ﺗ ﻮ‪ ،‬اﯾﻦ ﻣ ﺨﯿ‬ ‫ﺧﺪا ﻛﻪ اﺣﺘﯿﺎ جﺑﻪ ﮔ ﻮﺷ ﺖ و ﻣﺎ ﺳ ﺖ و ﺗ ﺮ س از ﮔ ﺮ گ و ﯾﺎ ا ﺳﺘ ﺮاﺣ ﺖﻧﺪا رد‪.‬‬ ‫آﻧﭽﻨﺎنﺑ ﺮ اﯾﻦ ﭼ ﻮﭘﺎن ﻓ ﺮﯾﺎد زد ﻛﻪ اﯾﻦ ﭼ ﻮﭘﺎنﺑﺪﺑ ﺨ ﺖ ﺗ ﺮ ﺳﺎن وﻟ ﺮزانﻫﻤﻪ‬ ‫‪٥٠‬‬

‫ﮔﻠﻪ را رﻫﺎ ﻛ ﺮد و ﺳ ﺮﺑﻪ ﻛﻮه زد و ﮔ ﺮﯾﺎن وﻧﺎﻻن رﻓ ﺖ‪ .‬ﺣ ﻀ ﺮ ت ﻣ ﻮ ﺳ ﻲ‬ ‫ﺑﻪ ﻛﻮه ﻃ ﻮ رﺑ ﺮا ي ﻣﻨﺎﺟﺎ ت رﻓ ﺖ‪ ،‬از ﻃ ﺮ ف ﺧﺪا يﺑﺰ ر گﺑﻪ اوﻧﺪاآﻣﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﻜﻨ ﻲ و از او ﻣﻌ ﺬ ر ت ﻧ ﺨ ﻮاﻫ ﻲ از ﻣﻘﺎم‬ ‫ا ﮔ ﺮ ﻧ ﻮ ي و اﯾﻦ ﭼ ﻮﭘﺎن را ﭘﯿﺪا ﻧ‬ ‫ﻟ ﺖ ﺧﻠﻊ ﺧ ﻮاﻫ ﻲﺷﺪ‪.‬آﻧ ﮕﺎه ﻣ ﻮﻻﻧﺎﻫﻤﯿﻦ ﺣﻘﯿﻘ ﺖ ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ را ﻛﻪﺑ ﺮا يﺷﻤﺎ‬ ‫ر ﺳﺎ‬ ‫ﺑﯿﺎن ﻛ ﺮدم‪،‬ﺑﯿﺎن ﻣ ﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻦ اﯾﻦ راﺑﻪﻟ ﻐ ﺖ رﯾﺎ ﺿ ﻲ روزﺑ ﺮا يﺷﻤﺎ‬ ‫ﻣﻄ ﺮح ﻣ ﻲﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﺧﯿﻠ ﻲ روﺷﻦﺗ ﺮووا ﺿﺢﺗ ﺮ ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ﻓ ﺮ ض ﻛﻨﯿﺪ ﻛﻪ ﺧﺪا يﺑﺰ ر گﺑ ﻲﻧﻬﺎﯾ ﺖ ا ﺳ ﺖ )ﻣﻌ ﺬ ر ت ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢ ﻛﻪ‬ ‫اﯾﻦ راﺑﺎﻟﻐ ﺖ رﯾﺎ ﺿ ﻲﺑﯿﺎن ﻣ ﻲﻛﻨﻢ( و ﻋﻠﻢ ﭼ ﻮﭘﺎن ﻋﺪد ي ا ﺳ ﺖﺑ ﺴﯿﺎ ر‬ ‫ﻛ ﻮﭼ ﻚ‪ .‬ﻓ ﺮ ض ﻛﻨﯿﺪ ﻋﺪد ﭘﻨ ﺞ‪ .‬ا ﮔ ﺮ ﻣﻌ ﺮﻓ ﺖ راﺑ ﺨ ﻮاﻫﯿﻢﺑﺎ ﻋﺪد ﻣ ﺸ ﺨ ﺺ ﻛﻨﯿﻢ‬ ‫وﺟ ﻮد ﺧﺪاﺑ ﻲﻧﻬﺎﯾ ﺖ ا ﺳ ﺖ و ﻣﻌ ﺮﻓ ﺖ اﯾﻦ ﭼ ﻮﭘﺎنﻧ ﺴﺒ ﺖﺑﻪ ﺧﺪا ﻓ ﺮ ض ﻛﻨﯿﺪ‬ ‫ﭘﻨ ﺞﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻛﻪ د ر رﯾﺎ ﺿﯿﺎ ت ﻣ ﻲداﻧﯿﺪ ﻫ ﺮ ﻋﺪد ي ﻛﻪﺑ ﺮﺑ ﻲﻧﻬﺎﯾ ﺖ‬ ‫ﺗﻘ ﺴﯿﻢ ﻣ ﻲﺷ ﻮدﻧﺘﯿﺠﻪ ﺻﻔ ﺮ ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲﻧ ﺴﺒ ﺖﺑﻪ ﻋﻠﻢ ﺧﺪا‪،‬ﻧ ﺴﺒ ﺖﺑﻪ وﺟ ﻮد‬ ‫ﺧﺪا‪ ،‬ﻫ ﺮ ﻣﻌ ﺮﻓﺘ ﻲ ﻛﻪ اﯾﻦ اﻧ ﺴﺎنﻫﺎ دا رﻧﺪ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻧ ﺴﺒ ﺖ ﻫ ﺮ ﻋﺪد ي ﺑﻪ‬ ‫ﺑ ﻲﻧﻬﺎﯾ ﺖ ﻣ ﺴﺎو ي‬

‫ﺻﻔ ﺮ ا ﺳ ﺖ‪ .‬آﻧ ﮕﺎه ﻣ ﻮﻻﻧﺎ ﺑﻪ ﺣ ﻀ ﺮ ت ﻣ ﻮ ﺳ ﻲ ﻧﺪا‬

‫د رﻣ ﻲدﻫﺪ‪ :‬ا ي ﻣ ﻮ ﺳ ﻲ ﻋﻠﻢ ﺗ ﻮ ﭼﻘﺪ ر ا ﺳ ﺖ؟ ﺗ ﻮ ﺧﯿﻠ ﻲ ﻣﻐ ﺮو ر ﻫ ﺴﺘ ﻲ‪ ،‬ﺗ ﻮ‬ ‫ﺧ ﻮد ت را ﺧﯿﻠ ﻲﺑﺎﻻ ﮔ ﺮﻓﺘ ﻲ‪ .‬ﺣﺎﻻ ﻓ ﺮ ض ﻛﻨﯿﻢ ﻛﻪ ﻋﻠﻢ ﺗ ﻮﺑﺠﺎ ي ﭘﻨ ﺞ‪ ،‬ﭘﻨ ﺞ‬ ‫ﻫﺰا رﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﭘﻨ ﺞ ﻣﯿﻠﯿ ﻮنﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻫ ﺮ ﻋﺪدﺑﺰ ر گ دﯾ ﮕ ﺮ يﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ا ﮔ ﺮ اﯾﻦ ﻋﺪد‬ ‫ﺑﺰ ر گ راﻫ ﺮ ﻋﺪد ي‪ ،‬ﭘﻨ ﺞﻫﺰا ر را ﯾﺎﻫ ﺮ ﻋﺪدﺑﺰ ر گ دﯾ ﮕ ﺮ ي راﺑ ﺮ وﺟ ﻮد‬ ‫ﻜﻨﯿﻢ ﺑﺎزﻫﻢ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺻﻔ ﺮ ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪ .‬ﻣ ﻮﻻﻧﺎ‬ ‫ﺧﺪاﻛﻪ ﺑ ﻲﻧﻬﺎﯾ ﺖ ا ﺳ ﺖ ﺗﻘ ﺴﯿﻢ ﺑ‬ ‫ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﺪﺑ ﮕ ﻮﯾﺪ ا ي ﻣ ﻮ ﺳ ﻲﻧ ﺴﺒ ﺖﺑﻪ ﻋﻠﻢ ﺧﺪا‪ ،‬اﯾﻦ ﭼ ﻮﭘﺎنﺑﺪﺑ ﺨ ﺖ و ﺗ ﻮ ﻛﻪ‬ ‫ﻜ ﺴﺎن ﻫ ﺴﺘﯿﺪ‪ ،‬ﻫ ﺮ دو يﺷﻤﺎ ﺻﻔ ﺮﺑﻪ ﺣ ﺴﺎ ب ﻣ ﻲآﺋﯿﺪ‪.‬‬ ‫ًﯾ‬ ‫ّ او ﻫ ﺴﺘ ﻲ ﺗﻘ ﺮﯾﺒﺎ‬ ‫ﻧﺒ ﻲ‬ ‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻣﻐ ﺮو ر ﻣﺒﺎ شوﺑ ﺮو اﯾﻦ ﭼ ﻮﭘﺎن راﭘﯿﺪا ﻛﻦو از ﺗ ﻮ ﻋ ﺬ رﺑ ﺨ ﻮاه‪.‬‬ ‫‪٥١‬‬

‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻛﻪ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﺪ آن ﻋﻠﻢ ﻣﺎ و آن ﺣ ﻮا س ﻣﺎ ﻛﻪ ﻋﻠﻢ‬ ‫ﻓﯿﺰﯾ ﻚ وﺷﯿﻤ ﻲ و اﯾﻦ ﻣ ﺸ ﺨ ﺼﺎ تﻧﺘﯿﺠﻪآنﻫ ﺴ ﺖ‪ ،‬اﯾﻨﻬﺎﻫﻤﻪ ﻣﺤﺪودﻫ ﺴﺘﻨﺪ‬ ‫و ﺧﺪا ي را ﻛﻪﺑ ﻲﻧﻬﺎﯾ ﺖ ا ﺳ ﺖﺑﻪ ﻫﯿ ﭻوﺟﻪﻧﻤ ﻲﺗ ﻮاﻧﻨﺪ د ر ك ﻛﻨﻨﺪ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ‬ ‫ﻫ ﺮ ﻋﻠﻤ ﻲ ﻛﻪ ﻣﺎ دا رﯾﻢ ﯾﺎﻫ ﺮ ﻣﻌ ﺮﻓﺘ ﻲ ﻛﻪﻧ ﺴﺒ ﺖﺑﻪ ﺧﺪاﺑ ﺨ ﻮاﻫﯿﻢ ﻣﻘﺎﯾ ﺴﻪ ﻛﻨﯿﻢ‬ ‫ﻧ ﺴﺒ ﺖآﻧﻬﺎﺑﻪ ﺧﺪا ﺻﻔ ﺮ ﺧ ﻮاﻫﺪﺑ ﻮد‪ .‬ﺣﺘ ﻲ ﺳﺎﺧﺘﻪﻫﺎ و ﭘ ﺮداﺧﺘﻪﻫﺎ يﺑﺰ ر ﮔﺎن‬ ‫ﻣﺎ‪ ،‬ﻓﯿﻠ ﺴ ﻮﻓﺎن ﻣﺎ‪ ،‬داﻧ ﺸﻤﻨﺪانﺑﺰ ر گ‪ ،‬ا ر ﺳﻄ ﻮ و اﻓﻼﻃ ﻮن و ﻏﯿ ﺮهﻫﻢﻧ ﺴﺒ ﺖ‬ ‫ﺑﻪ ﺧﺪا ﺻﻔ ﺮ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﺟﺰ آن ﻛ ﺴﺎﻧ ﻲ ﻛﻪ ﻋﻠﻤ ﺸﺎن و ﻣﻌ ﺮﻓﺘ ﺸﺎن از ﻃ ﺮﯾﻖ‬ ‫ﻟﻬﺎمﺑ ﻮﺟ ﻮدآﻣﺪهﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻛﻪآن دا ﺳﺘﺎن دﯾ ﮕ ﺮ ي ا ﺳ ﺖ؛‬ ‫اﺷ ﺮاق وﺑﺎ وﺣ ﻲ و ا‬ ‫آنﻧ ﺴﺒ ﺖ روحﺑﻪ روح ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪ .‬اﻣﺎآﻧﭽﻪ را ﻛﻪ از ﻛ ﺴﯿ ﺮ ﻋﻠﻢﻧ ﺴﺒ ﺖﺑﻪ ﺧﺪا‬ ‫ﻣ ﻲ ﺳﻨﺠﯿﻢ‪ ،‬راﺑﻄﻪ ﻫﻤﻪ اﻋﺪادﺑﻪﺑ ﻲﻧﻬﺎﯾ ﺖ ﻣ ﺴﺎو ي ﺻﻔ ﺮ ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ‬ ‫ﯾ ﻚ ﺟ ﺴﻢ ﻣﺤﺪودﻧﻤ ﻲﺗ ﻮاﻧﺪ ﺧﺪا ي ﻻﻧﻬﺎﯾﻪ را د ر زﯾ ﺮ ﺳﻠﻄﻪ ﺧ ﻮدﺑ ﮕﯿ ﺮد و‬ ‫ﻜﻼ ت‬ ‫ﻜ ﻲ از ﻣ ﺸ‬ ‫ﻜﻨﺪ وﺑﻔﻬﻤﺪ وﺑ ﺮا ي دﯾ ﮕ ﺮان ﺗ ﺸ ﺮﯾﺢﻧﻤﺎﯾﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﯾ‬ ‫ﺗﻌ ﺮﯾﻒﺑ‬ ‫ﺑﺰ ر ﮔ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﺑ ﺮا ي ﻛ ﺴﺎﻧ ﻲ ﻛﻪ د ر وﺟ ﻮد ﺧﺪا ﺷ ﻚ ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ‪ .‬زﯾ ﺮا آﻧﻬﺎ‬ ‫ّ ﻲ ﻛﻪ د ر ﺳﯿﻄ ﺮهآﻧﻬﺎﻫ ﺴ ﺖ‬ ‫ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻨﺪ ﻛﻪﺑﺎ اﯾﻦو ﺳﺎﯾ ﻞ ﻋﻠﻤ ﻲ‪،‬ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣ ﻮا ﺳ‬ ‫ﺧﺪا ي راﺑﻔﻬﻤﻨﺪو اﯾﻦ ﻋﻤﻠ ﻲﻧﯿ ﺴ ﺖ‪.‬‬ ‫ّ ﭘﻨﭽ ﮕﺎﻧﻪ‬ ‫ﻣﺤﺪودﯾ ﺖ ﺣ ﻮا س‬ ‫اﻛﻨ ﻮن ﻛﻪﺑﻪ اﯾﻨﺠﺎ ر ﺳﯿﺪﯾﻢ ﺣﯿﻔﻢ ﻣ ﻲاﯾﺪ ﻛﻪ اﯾﻦﺑﺤ ﺚ را د ر اﯾﻨﺠﺎ ﺗﻤﺎم‬ ‫ﻜﻨﻢ ﻛﻪ ﻓ ﺮاﻣ ﻮﺷﻢﺷﺪ وآن‬ ‫ﻛﻨﻢ‪ .‬ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢ ﺗ ﺸ ﺮﯾﺢ زﯾﺎدﺗ ﺮ ي د رﺑﺤ ﺚ دﯾ ﺸ ﺐﺑ‬ ‫ﻜﻪ اﯾﻦ ﺟ ﺴﻢ‪،‬اﯾﻦ ﺟ ﺴﻤ ﻲ ﻛﻪ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﺪ‪،‬ﺑ ﺮا يﺷﻨﺎﺧ ﺖ ﺧ ﻮد و ﻃﺒﯿﻌ ﺖ ﺧ ﻮد‬ ‫اﯾﻨ‬ ‫ّﻪ‬ ‫ً ‪:‬ﺑﺎ ﺻ ﺮه‪،‬ﻻﻣ ﺴﻪ‪ ،‬ﺳﺎﻣﻌﻪ‪،‬ﺷﺎﻣ‬ ‫ّ ﺧﺎﻣ ﺴﻪ ا ﺳﺘﻔﺎده ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﭘﻨ ﺞ ﺣ ﺲ‬ ‫از ﺣ ﻮا س‬ ‫ّ ﺧﺎﻣ ﺴﻪ اﻧﺠﺎم ﻣ ﻲﮔﯿ ﺮد و‬ ‫ذاﺋﻘﻪ‪.‬ﺑﻤﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻣﻌ ﺮﻓ ﺖ اﯾﻦ ﺟ ﺴﻢﺑ ﻮ ﺳﯿﻠﻪ ﺣ ﻮا س‬ ‫ﻟ ﻮژ ي‪،‬‬ ‫ﻧﺘﯿﺠﻪ اﯾﻦ ﺣ ﻮا س ﺧﺎﻣ ﺴﻪ ﻋﻠﻮم ﺗﺠ ﺮﺑ ﻲ ﻣﺎ ﺳ ﺖ‪ .‬ﻓﯿﺰﯾ ﻚ‪،‬ﺷﯿﻤ ﻲ‪ ،‬ﻓﯿﺰﯾ ﻮ‬ ‫‪٥٢‬‬

‫ﻟ ﻮژ ي و ﻫ ﺮﭼﻪ را ﻛﻪ د ر ﻃﺒﯿﻌ ﺖ د ر اﯾﻦ ﻣﺪا ر ي ﺗﺪ رﯾ ﺲ ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪﻧﺘﯿﺠﻪ‬ ‫ﺑﯿ ﻮ‬ ‫ّ ﺧﺎﻣ ﺴﻪ ا ﺳ ﺖ‪،‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦﻧﺘﯿﺠﻪ اﯾﻦ ﻣ ﻲﺷ ﻮد ﻋﻠﻮم ﺗﺠ ﺮﺑ ﻲ‪ ،‬ﯾﺎ‬ ‫ﺗﺠﺎ ر ب ﺣ ﻮا س‬ ‫ﻟ ﻮژ ي ﺗﻤﺎم اﯾﻨﻬﺎ ﺟﺰء اﯾﻦ‬ ‫ﻟ ﻮژ ي‪ ،‬ﻓﯿﺰﯾ ﻮ‬ ‫ﻋﻠﻮم ﻣﺎد ي‪ ،‬ﻓﯿﺰﯾ ﻚ‪ ،‬ﺷﯿﻤ ﻲ‪،‬ﺑﯿ ﻮ‬ ‫ﺣ ﻮا س ﺧﺎﻣ ﺴﻪﺑﺤ ﺴﺎ ب ﻣ ﻲآﯾﺪو ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻛﻪ ﻣ ﻲداﻧﯿﺪ اﯾﻦ ﺣ ﻮا س ﺧﺎﻣ ﺴﻪ ﻣﺎ‬ ‫ﺣ ﻮا س ﻣﺤﺪود ي ﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﺣ ﺮ فﻫﺎﯾ ﻲ ﻛﻪ از ﻣ ﻮﻻﻧﺎ و آن دا ﺳﺘﺎنﻫﺎ‬ ‫ﻟ ﻲ اﻛﻨ ﻮن از ﻧﻈ ﺮ ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ ﺑﺤ ﺚ ﻣ ﻲﻛﻨﻢ ﻛﻪ اﯾﻦ‬ ‫ﻣ ﻲزدم ﻧ ﺸﻨﺎ ﻣ ﻲداد‪ ،‬و‬ ‫ﺣ ﻮا س‪ ،‬ﺣ ﻮا س ﻣﺤﺪود ي ﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﯾﻨﺤ ﻮا س ﺧﻠﻖﻧ ﺸﺪهاﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻫﻤﻪ ﺣﻘﯿﻘ ﺖ‬ ‫ﻜﻨﯿﻢ‪ .‬ازﺑﺰ ر ﮔﺘ ﺮﯾﻦ ﻓﻼ ﺳﻔﻪا ي ﻛﻪ د ر اﯾﻦﺑﺎ رهﺑﺤﻖ ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ‬ ‫وﺟ ﻮد را د ر كﺑ‬ ‫ﻜ ﻲ ﻫﯿﻮم و دﯾ ﮕ ﺮ ي ﻛﺎﻧ ﺖ‪ .‬اﯾﻨﻬﺎ ﻓﻼ ﺳﻔﻪﺑﺰ ر گ ا روﭘﺎ‬ ‫ﻜ ﻲﺑ ﺮﻛﻠ ﻲ ا ﺳ ﺖ و ﯾ‬ ‫ﯾ‬ ‫ﻫ ﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ د ر ﻫﻤﯿﻦ دو ﻗ ﺮن ﮔ ﺬﺷﺘﻪ ﻣ ﻲزﯾ ﺴﺘﻪاﻧﺪ و د ر اﯾﻦ ﻣ ﻮ رد دا ﺳﺘﺎنﻫﺎ‬ ‫ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬دا ﺳﺘﺎنﻫﺎ ي ﺧﯿﻠ ﻲ زﯾﺒﺎ و ﺛﺎﺑ ﺖ ﻛ ﺮدهاﻧﺪ ﻛﻪ اﯾﻦ ﺣ ﻮا س ﺧﺎﻣ ﺴﻪ ﻣﺎ‬ ‫ﻜ ﻲ دو ﻣﺜﺎل‬ ‫ﻜﻨﺪ وﺑﻔﻬﻤﺪ‪ .‬ﻣﻦﺑ ﺮا يﺷﻤﺎ ﯾ‬ ‫ﻛﺎﻓ ﻲﻧﯿ ﺴ ﺖ ﻛﻪ ﺣﻘﯿﻘ ﺖ را د ر كﺑ‬ ‫ﻣ ﻲزﻧﻢ ﻛﻪ اﯾﻦ ﻣ ﻮ ﺿ ﻮع را روﺷﻦ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻜ ﻲ از ﻣﺜﺎلﻫﺎﯾ ﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﯿﻦﺑ ﺮﻛﻠ ﻲ و ﻫﯿﻮم ﻣ ﻲزﻧﻨﺪ د رﺑﺎ ره ﻧ ﻮ ر‬ ‫ﯾ‬ ‫ﻜﺘ ﺮوﻣﻨﯿﺘﯿ ﻚ‬ ‫ﻟ‬ ‫ا ﺳ ﺖ‪.‬ﻧ ﻮ رﻫﻤﭽﻨﺎن ﻛﻬﻤ ﻲداﻧﯿﺪ د ر ﻋﻠﻢ ﻓﯿﺰﯾ ﻚ ﺟﺪﯾﺪ از اﻣ ﻮا ج ا‬ ‫ﻜﺘ ﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﯿ ﺴ ﻲﻧ ﻮ ر راﺑ ﻮﺟ ﻮد آو رده و ﻣ ﻮﺟ ﻲ ا ﺳ ﺖ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻬ ﺸﺪه‪ ،‬اﻣ ﻮا ج ا‬ ‫ﺑﻬ ﺮﺣﺎل‪ ،‬و ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻧ ﻮ ر رﻧ ﮓﻫﺎﯾ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ د ر ﻃﺒﯿﻌ ﺖ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﺪ‪ .‬رﻧ ﮓ‬ ‫ﻗ ﺮﻣﺰ‪ ،‬رﻧ ﮓ ﺳﺒﺰ‪ ،‬ﺳﯿﺎه‪ ،‬ﺳﻔﯿﺪ‪ ،‬رﻧ ﮓﻫﺎ ي ﻣ ﺨﺘﻠﻒ ﻛﻪ د ر اﻃ ﺮا ف ﻣﺎ ﺗﻈﺎﻫ ﺮ‬ ‫ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪.‬آﻧ ﮕﺎه اﯾﻦ ﻓﯿﻠ ﺴ ﻮ ف ﻣ ﻲﭘ ﺮ ﺳﺪ ﻛﻪآﯾﺎ اﯾﻦ رﻧ ﮓ‪ ،‬رﻧ ﮓ ﻗﻬﻮها ي ﻛﻪ د ر‬ ‫ﻃﺒﯿﻌ ﺖ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢآﯾﺎﺑ ﺮا ﺳﺘ ﻲ اﯾﻦ رﻧ ﮓ ﻗﻬﻮهاﯾ ﻲ وﺟ ﻮد دا رد ﯾﺎﻧﻪ؟ د ر واﻗﻊ‬ ‫رﻧ ﮕ ﻲ وﺟ ﻮدﻧﺪا رد‪.‬ﻧ ﻮ ر ي ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ از اﯾﻦ ﭼ ﻮ ب ﻗﻬﻮها يﺑ ﺴﻤ ﺖ ﭼ ﺸﻢ ﻣﻦ‬ ‫آﻣﺪه ا ﺳ ﺖ و اﯾﻦﻧ ﻮ ر دا را ي ﻃ ﻮل ﻣ ﻮ ج ﻣ ﺨ ﺼ ﻮ ﺻ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬دا را ي ﻓ ﺮﻛﺎﻧ ﺲ‬ ‫‪٥٣‬‬

‫ﻣ ﺨ ﺼ ﻮ ﺻ ﻲ ا ﺳ ﺖو اﯾﻦ ﭼ ﺸﻢ ﻣﻦ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ اﯾﻦ راﺑﻪ رﻧ ﮓ ﻗﻬﻮها ي ﻣ ﻲﺑﯿﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﯾﻦ رﻧ ﮓﻗ ﺮﻣﺰ ي ﻛﻪ د ر ﻃﺒﯿﻌ ﺖوﺟ ﻮد دا رد ﻃ ﻮل ﻣ ﻮﺟﺶ ﻛﻤ ﻲ ﻛﻤﺘ ﺮ ا ﺳ ﺖ‬ ‫ﯾﺎ زﯾﺎدﺗ ﺮ ا ﺳ ﺖ و ﭼ ﺸﻢ ﻣﻦ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪآن راﺑﻪ رﻧ ﮓ ﻗ ﺮﻣﺰ ﻣﯿﺒﯿﻨﺪ‪ .‬ﯾﺎ ﻓ ﺮ ض‬ ‫ﻛﻨﯿﺪ ز رد ﯾﺎﺑﻨﻔﺶ ﯾﺎ رﻧ ﮓﻫﺎ ي دﯾ ﮕ ﺮ‪ .‬اﺧﺘﻼ ف ﻓﻘﻂ د ر ﻃ ﻮل ﻣ ﻮ ج ﯾﺎ‬ ‫ﻓ ﺮﻛﺎﻧ ﺲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ اﯾﻦﻧ ﻮ رﻫﺎﺑ ﺴﻤ ﺖ ﭼ ﺸﻢ ﻣﺎ ﻣ ﻲﻓ ﺮ ﺳﺘﻦ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ‬ ‫ﻟﻌﻪ ﻣ ﻲﻛﻨﯿﻢ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢ ﻃ ﻮل ﻣ ﻮ جﻫﺎﯾ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﻛﻪ ﻣﺎ د رﺑﺎ ره اﯾﻦ رﻧ ﮓﻫﺎ ﻣﻄﺎ‬ ‫ﺑ ﺴﻤ ﺖ ﭼ ﺸﻢ ﻣﺎ ﻣ ﻲآﯾﺪو اﯾﻦ ﭼ ﺸﻢ ﻣﺎ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪآﻧﻬﺎ راﺑﻪ اﯾﻦ رﻧ ﮓﻫﺎ ﻣﯿﺒﯿﻨﺪ‪،‬‬ ‫واﻻ د ر ﻃﺒﯿﻌ ﺖ رﻧ ﮕ ﻲ وﺟ ﻮد ﻧﺪا رد‪ ،‬آﻧﭽﻪ وﺟ ﻮد دا رد ﻓ ﺮﻛﺎﻧ ﺲ و ﻃ ﻮل‬ ‫ﻣ ﻮ ج ا ﺳ ﺖ وﺑ ﺲ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﺗﻤﺎم رﻧ ﮓﻫﺎ ﻛﻪ د ر ﻃﺒﯿﻌ ﺖ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﺪ ﺳﺎﺧﺘﻪ و‬ ‫ﭘ ﺮداﺧﺘﻪ ذﻫﻦ ﻣﺎﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪،‬واﻗﻌﯿ ﺖ ﺧﺎ رﺟ ﻲﻧﺪا رد‪.‬‬ ‫ﻣﺜﺎل دﯾ ﮕ ﺮ يﺑ ﺮا يﺷﻤﺎ ذﻛ ﺮ ﻣ ﻲﻛﻨﻢ ﻛﻪﺑﺎز ﻣﻔﯿﺪ وآﻣ ﻮزﻧﺪه ا ﺳ ﺖ و‬ ‫آن آﺗﺶ ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﻓ ﺮ ض ﻛﻨﯿﺪ ﻛﻪ آﺗ ﺸ ﻲ د ر اﯾﻨﺠﺎ اﻓ ﺮوﺧﺘﻪﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻣﺎ د ﺳ ﺖ‬ ‫ﻟ ﻲ آﯾﺎ ﺳ ﻮﺧﺘﻦ د ر‬ ‫ﺧ ﻮد راﺑﻪ آﺗﺶ ﻧﺰدﯾ ﻚ ﻛ ﻲﻛﻨﯿﻢ‪ ،‬د ﺳ ﺖ ﻣﺎ ﻣ ﻲ ﺳ ﻮ رد‪ ،‬و‬ ‫ﻃﺒﯿﻌ ﺖ وﺟ ﻮد دا رد؟ ﭼﻪ ﻣﻌﻨ ﻲ دا رد؟آن ﭼﯿﺰ ي ﻛﻪ د ر ﻃﺒﯿﻌ ﺖ وﺟ ﻮد دا رد‬ ‫ﻜ ﻮلﻫﺎ ي ﻫ ﻮا ﺳ ﺖ‪ .‬د ر اﺛ ﺮ‬ ‫ﻟ‬ ‫وﺑ ﺼ ﻮ ر ت آﺗﺶ ﺗﺠﻠ ﻲ ﻛ ﺮدخ ﺣ ﺮﻛ ﺖ ﺳ ﺮﯾﻊ ﻣ ﻮ‬ ‫ﻜ ﻮلﻫﺎ يﻫ ﻮاﺑ ﺴ ﺮﻋ ﺖ ﺣ ﺮﻛ ﺖ ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ‪،‬ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ ﻣﻦ‬ ‫ﻟ‬ ‫وﺟ ﻮدآﺗﺶ اﯾﻦ ﻣ ﻮ‬ ‫ﻜ ﻮلﻫﺎ ي ﻫ ﻮا ﻛﻪﺑ ﺴ ﺮﻋ ﺖ ﺣ ﺮﻛ ﺖ‬ ‫ﻟ‬ ‫د ﺳﺘﻢ راﺑﻪ آﺗﺶﻧﺰدﯾ ﻚ ﻣ ﻲﻛﻨﻢ اﯾﻦ ﻣ ﻮ‬ ‫ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ ﺿ ﺮﺑﺎﺗ ﻲﺑ ﺮ اﻋ ﺼﺎ ب د ﺳ ﺖ ﻣﻦ وا رد ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ و اﯾﻦ ﺿ ﺮﺑﺎ تﺑ ﺮ‬ ‫اﻋ ﺼﺎ ب د ﺳ ﺖ ﻣﻦﺑﺎﻋ ﺚ اﺣ ﺴﺎ س ﺣ ﺮا ر ت ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢ ﻛﻪ‬ ‫وﻗﺘ ﻲ ﻣﻦ د ﺳﺘﻢ راﺑﻪآﺗﺶﻧﺰدﯾ ﻚ ﻣ ﻲﻛﻨﻢ واﻗﻌﯿ ﺖآﺗﺶ را ﻛﻪ ﺣ ﺮﻛ ﺖ ﺳ ﺮﯾﻊ‬ ‫ﻜ ﻮلﻫﺎ ﺳ ﺖ ﺣ ﺲﻧﻤ ﻲﻛﻨﻢ‪،‬ﻧﻤ ﻲﻓﻬﻤﻢ‪،‬آﻧﭽﻪ را ﻛﻪ ﻣ ﻲﻓﻬﻤﻢ ﺿ ﺮﺑﺎﺗ ﻲ ا ﺳ ﺖ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻣﻮ‬ ‫ﺑ ﺮ اﻋ ﺼﺎ ب ﻣﻦ ﻛﻪ ﻣﻐﺰ اﯾﻦ ﺿ ﺮﺑﺎ ت راﺑﻪ ﺻ ﻮﺗ ﺮ ﺣ ﺮا ر ت ﺣ ﺲ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪٥٤‬‬

‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻓﯿﻠ ﺴ ﻮ فﻫﺎ ﻣ ﻲﻛ ﻮﯾﻨﺪ ﻛﻪ اﯾﻦ ﺣ ﻮا س ﺧﺎﻣ ﺴﻪ ﻣﺎﺑ ﺮا ي رد ك‬ ‫ﺣﻘﯿﻘ ﺖ ﺳﺎﺧﺘﻪﻧ ﺸﺪه ا ﺳ ﺖ‪،‬ﺑ ﺮا ي اﯾﻦ ﺳﺎﺧﺘﻪﺷﺪه ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ راه را از ﭼﺎه‬ ‫ﻜﻨﯿﻢ‪.‬‬ ‫ﻜﻪ ﺧ ﻮد راﻧ ﺴ ﻮزاﻧﯿﻢ‪ ،‬ﺧ ﻮد راﻧﺎﺑ ﻮدﻧ‬ ‫ﺗ ﺸ ﺨﯿ ﺺ دﻫﯿﻢ‪.‬ﺑ ﺮا ي اﯾﻨ‬ ‫ّﻞ‬ ‫ّ ﺮو ﺗﻌﻘ‬ ‫ﻜ‬ ‫ﺗﻔ‬

‫ﻟ ﺖ ذﻫﻦ‬ ‫ا ﺻﺎ‬

‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻣﻄﺎﺑﻖﺑﺎ اﯾﻦ ﺗﻌ ﺮﯾﻔ ﻲ ﻛﻪﺑ ﺮا يﺷﻤﺎ ﻛ ﺮدم وﺑﻪ اﺧﺘ ﺼﺎ ر‬ ‫ﻣ ﻲ ﮔ ﺬرم اﯾﻦ ﻗ ﺴﻤ ﺖ اول ﻛﻪﺑﺎ ﺣ ﻮا س ﺧﺎﻣ ﺴﻪ ﻣﺎ ﺳ ﺮوﻛﺎ ر دا رد ﻗ ﺴﻤﺘ ﻲ ا ﺳ ﺖ‬ ‫ﻛﻪﻗﺎد رﻧﯿ ﺴ ﺖ ﻣﺎ راﺑﻪ ﺣﻘﯿﻘ ﺖﺑ ﺮ ﺳﺎﻧﺪ‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﺪ راه را از ﭼﺎهﺑ ﺮا ي‬ ‫ﻣﺎ ﺗ ﺸ ﺨﯿ ﺺ دﻫﺪ و ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻛﻪ ﻣ ﻲداﻧﯿﺪ ﺧﻄﺎﻫﺎ ي زﯾﺎد يﺑ ﺮ آﻧﻬﺎ ﻣﺤﺘﻤ ﻞ‬ ‫ﻜ ﺮو ﻋﻘ ﻞ ﻓﻠ ﺴﻔﻪ‪ ،‬ﻣﻨﻄﻖو‬ ‫ّ ﺮو ﺗﻌﻘ ﻞ ا ﺳ ﺖ‪.‬ﻧﺘﯿﺠﻪ اﯾﻦ ﻓ‬ ‫ﻜ‬ ‫ا ﺳ ﺖ‪.‬ﻗ ﺴﻤ ﺖ دوم ﺗﻔ‬ ‫ﻜ ﺮو ﻋﻘ ﻞآدﻣ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫رﯾﺎ ﺿﯿﺎ ت ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﻓﻠ ﺴﻔﻪو ﻣﻨﻄﻘﻪو رﯾﺎ ﺿﯿﺎ تﻧﺘﯿﺠﻪ ﻓ‬ ‫و اﯾﻦ ﻣ ﺮﺣﻠﻪ دوم ﻣ ﺮﺣﻠﻪا ي ا ﺳ ﺖﺑﺎﻻﺗ ﺮ از ﻗ ﺴﻤ ﺖ اول ﻛﻪ ﻋﻠﻮم ﺗﺠ ﺮﺑ ﻲ‬ ‫ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﻗ ﺴﻤ ﺖ اول ﻋﻠ ﻮﻣ ﻲ ا ﺳ ﺖ د ر ا رﺗﺒﻄﺎﺑﺎ ﺣ ﻮا س ﺧﺎﻣ ﺴﻪ ﻣﺎ‪ .‬اﻣﺎ ﻗ ﺴﻤ ﺖ‬ ‫ﻜ ﺮ ﻣﺎ راﺑﻄﻪ دا رد‪ ،‬ﻛﻪ ﻓﻠ ﺴﻔﻪ و ﻣﻨﻄﻖ و رﯾﺎ ﺿﯿﺎ ت‬ ‫دومﺑﺎ ﻋﻘ ﻞ ﻣﺎ‪،‬ﺑﺎ ﻓ‬ ‫ﻧﺘﯿﺠﻪآن ا ﺳ ﺖ‪ .‬و ﻣﻦ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢ اﺧﺘﻼ ف اﯾﻦ راﺑ ﺮا يﺷﻤﺎ ذﻛ ﺮ ﻛﻨﻢ ﻛﻪﺑﺎ‬ ‫ﻗ ﺴﻤ ﺖ اول ﭼﻪ اﺧﺘﻼ فﺑﺰ ر ﮔ ﻲ دا رد‪.‬ﺷﻤﺎﻫﻤﻪﺑﻪ ﻣﺪ ر ﺳﻪ رﻓﺘﻪاﯾﺪ و ﻻاﻗ ﻞ‬ ‫ﻫﻨﺪ ﺳﻪ ﺧ ﻮاﻫﻨﺪهاﯾﺪ‪ ،‬ﻫﻨﺪ ﺳﻪ اﻗﻠﯿﺪ ﺳ ﻲ راﺑ ﺨﺎﻃ ﺮ دا رﯾﺪ‪ .‬اﻗﻠﯿﺪ س داﻧ ﺸﻤﻨﺪ‬ ‫ﻣﻌ ﺮو ف زﻣﺎن ﯾ ﻮﻧﺎن ﻗﺪﯾﻢ اﯾﻦﻫﻨﺪ ﺳﻪ اﻗﻠﯿﺪ ﺳ ﻲ را ﺧﻠﻖ ﻛ ﺮد ﺗﺎﺑﺘ ﻮاﻧﺪ ﻓﺎ ﺻﻠﻪ‬ ‫زﻣﯿﻦ و ﺧ ﻮ رﺷﯿﺪ و ﻣﺎه و ﭼﯿﺰﻫﺎ ي دﯾ ﮕ ﺮ را اﻧﺪازهﺑ ﮕﯿ ﺮد وﺑ ﺮا ي اﯾﻦ‬ ‫ﻫﻨﺪ ﺳﻪ ‪ ٣٢‬ﻗ ﻀﯿﻪﺑ ﻮﺟ ﻮد آو رد‪ ٣٢ ،‬ﻗ ﻀﯿﻪ ﺧﻠﻖ ﻛ ﺮد‪ .‬ﻗ ﻀﺎﯾﺎ ي ﻣ ﺨﺘﻠﻒ‪،‬‬ ‫ً ﻣﺠﻤ ﻮع زواﯾﺎ ي دو ﻗﺎﺋﻤﻪ ا ﺳ ﺖ ) ‪ ١٨٠‬د رﺟﻪ ا ﺳ ﺖ(‪ .‬ا ﮔ ﺮ ﻣﺜﻠﺜ ﻲ داﺷﺘﻪ‬ ‫ﻣﺜﻼ‬ ‫ﻟﻔﺎ‪،‬ﺑﺘﺎ‪ ،‬ﮔﺎﻣﺎ‪ ١٨٠ ،‬د رﺟﻪ ا ﺳ ﺖ‪ .‬از زﻣﺎن‬ ‫ﺑﺎﺷﯿﻢ ﻣﺠﻤ ﻮع زواﯾﺎ ي ﻣﺜﻠ ﺚ‪ ،‬آ‬ ‫اﻗﻠﯿﺪ س ﻛﻪﺑﯿﺶ از دوﻫﺰا ر و ﭘﺎﻧ ﺼﺪ ﺳﺎل ﻣ ﻲ ﮔ ﺬ رد ﺗﺎﺑﻪ اﻣ ﺮوز اﯾﻦﻗ ﻀﯿﻪ‬ ‫‪٥٥‬‬

‫اﻗﻠﯿﺪ ﺳ ﻲ ﻛﻪ ﻣﺠﻤ ﻮع زواﯾﺎ ي ﻣﺜﻠ ﺚ دوﻗﺎﺋﻤﻪﻫ ﺴ ﺖﺑﻪﻫﻤﺎنﻗﺪ ر ت ﺧ ﻮدﺑﺎﻗ ﻲ‬ ‫ﻟ ﻲ ﻛﻪ د ر‬ ‫ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﻫﯿ ﭻ ﺗﻐﯿﯿ ﺮ و ﺗﺒﺪﯾﻠ ﻲ د ر آنﺑ ﻮﺟ ﻮد ﻧﯿﺎﻣﺪه ا ﺳ ﺖ‪ .‬د ر ﺣﺎ‬ ‫ﻟ ﻲﺑ ﻮﺟ ﻮد‬ ‫ﻗ ﺴﻤ ﺖ اول ﻛﻪ ﻋﻠﻮم ﺗﺠ ﺮﺑ ﻲﺑ ﻮد ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﺪ ﻫ ﺮ روزه ﺗﻐﯿﯿ ﺮ وﺗﺤ ﻮ‬ ‫ﻣ ﻲآﯾﺪ‪ .‬روز ي ﻧﯿ ﺴ ﺖ ﻛﻪ ﻓﯿﺰﯾ ﻚ ﻋ ﻮ ض ﻧ ﺸ ﻮد‪ ،‬روز ي ﻧﯿ ﺴ ﺖ ﻛﻬ ﺸﯿﻤ ﻲ‬ ‫ﻟ ﻲ ﻛﻪ د رﻗ ﺴﻤ ﺖ ﻋﻘ ﻞو ﻣﻨﻄﻖ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﺪ ﭼﯿﺰ ي را ﻛﻪ‬ ‫ﻜﻨﺪ‪ .‬د ر ﺣﺎ‬ ‫ﻜﺎﻣ ﻞﭘﯿﺪاﻧ‬ ‫ﺗ‬ ‫ّ ت ﺧ ﻮدﺑﺎﻗ ﻲ‬ ‫ﺑﯿﺶ از دو ﻫﺰا ر ﺳﺎل ﭘﯿﺶ اﻗﻠﯿﺪ س ﮔ ﺬاﺷﺘﻪ ا ﺳ ﺖﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﻗ ﻮ‬ ‫ﻜ ﺮ اوﺑ ﺮ ﻋﻘ ﻞﺑﻨﺎ ﮔ ﺬاﺷﺘﻪﺷﺪهﻧﻪﺑ ﺮ ﺣ ﻮا س‪،‬‬ ‫ﻜﻪ ﭘﺎﯾﻪ ﺗﻔ‬ ‫ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﭼ ﺮا؟ﺑ ﺮا يآﻧ‬ ‫وآن ﭼﯿﺰ ي ﻛﻪ ﮔ ﺬ را ا ﺳ ﺖ‪ ،‬د ر ﺗﻐﯿﯿ ﺮ و ﺗﺤ ﻮل ا ﺳ ﺖ ﺣ ﻮا س ﻣﺎ ﺳ ﺖﻧﻪ ﻋﻘ ﻞ‬ ‫ﻜ ﺮ ﻣﺎ‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲآن ﭼﯿﺰ ي ﻛﻪﺑﺎ ﻣﻨﻄﻖﺑﻨﺎﺷﺪه ا ﺳ ﺖﺑﺎ ﺗﻐﯿﯿ ﺮ روز ﮔﺎ ر‬ ‫ﻣﺎوﻧﻪ ﻓ‬ ‫ﻟ ﻲ را‬ ‫ﻋ ﻮ ض ﻧﻤ ﻲﺷ ﻮد‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢ د ر ﻣ ﻮ رد ﻣﻨﻄﻖ‪ ،‬ا ر ﺳﻄ ﻮ ا ﺻ ﻮ‬ ‫ّﯾﻦ‬ ‫ﻜ ﻲ از ا ﺻ ﻮل او ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ ﺟﻤﻊ ﺿﺪ‬ ‫ًﯾ‬ ‫ﺑ ﺮا ي ﻣﻨﻄﻖﺑﻨﺎ ﻛ ﺮده ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﻣﺜﻼ‬ ‫ﻣﺤﺎل ا ﺳ ﺖ‪ .‬دو ﺿﺪﻧﻤ ﻲﺗ ﻮاﻧﺪﺑﺎ ﻫﻢ ﺟﻤﻊﺷ ﻮد‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ د ر ﯾ ﻚ زﻣﺎن واﺣﺪ‬ ‫ﺳﻔﯿﺪﺑﺎﺷﺪ وﻫﻢ ﺳﯿﺎهﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻗﺎﺑ ﻞ ﺟﻤﻊﻧﯿ ﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﯾﻨﻬﺎ ﻗ ﻮاﻧﯿﻨ ﻲ ﻣﻨﻄﻘ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﺑ ﺮا ﺳﺎ س ﻋﻘ ﻞﺑﻨﺎ ﮔ ﺬاﺷﺘﻪﺷﺪه‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢ ﻣﻨﻄﻖ ا ر ﺳﻄ ﻮ از دوﻫﺰا ر و‬ ‫ﭘﺎﻧ ﺼﺪ ﺳﺎلﭘﯿﺶ ﺗﺎﺑﻪ اﻣ ﺮوزﺑﻪﻫﻤﺎنﻗﺪ ر ت ﺧ ﻮدﺑﺎﻗ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ﻜ ﺮ ا ﺳ ﺖﻧ ﺴﺒ ﺖﺑﻪ ﻗ ﺴﻤ ﺖ اول‬ ‫ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢ اﯾﻦ ﻗ ﺴﻤ ﺖ دوم ﻛﻪ ﻋﻘ ﻞ و ﺗﻔ‬ ‫ﻛﻪ ﺣ ﻮا س ا ﺳ ﺖ ﯾ ﻚ ﻗﺪمﺑﻪ ﺟﻔ ﻮآﻣﺪه ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﻛﻪﺑﺎ ﺗﻐﯿﯿ ﺮا ت روز ﮔﺎ ر و زﻣﺎن‬ ‫ﺗﻐﯿﯿ ﺮ ﻧﻤ ﻲﻛﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻣ ﻲداﻧﻢ ﻛﻪ ﻋﺪها ي ازﺷﻤﺎ اﻻنﺑﻌ ﻀ ﻲ از آﻧﻬﺎ ﻛﻪ د ر‬ ‫ﻜﺎﻻﺗ ﻲ د ر ذﻫﻨ ﺸﺎن ﺧﻄ ﻮ ر ﻣ ﻲﻛﻨﺪ و اﯾﻦ ﻗ ﺴﻤ ﺖ‬ ‫ﻓﻠ ﺴﻔﻪ د ﺳﺘ ﻲ دا رﻧﺪ‪ ،‬اﺷ‬ ‫ﻟﯿ ﻮن ﯾﺎ‬ ‫دوﻣ ﻲ را ﻛﻪ ﺑ ﺮا ي ﺷﻤﺎ ﺑﯿﺎن ﻛ ﺮدم د ر ﻓﻠ ﺴﻔﻪ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻨﺪ ا ﺳﺘﺪﻻ‬ ‫ﻟﯿﻮم‪ ،‬و دﻛﺎ ر ت ﻓﯿﻠ ﺴ ﻮ ف‬ ‫ا ﺻﺤﺎ ب ا ﺳﺘﺪﻻل‪ ،‬ﯾﺎﺑﻪ ﻓ ﺮاﻧ ﺴﻪ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻨﺪ رزوﻧﺎ‬ ‫ﻜ ﺮﯾﻦ ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﻛ ﺴ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪﺑﻪ اﯾﻦﻧﺘﯿﺠﻪ‬ ‫ﺑﺰ ر گ ﻓ ﺮاﻧ ﺴﻪ ﺳ ﺮ ﺳﻠ ﺴﻠﻪ اﯾﻦ ﻣﺘﻔ‬ ‫‪٥٦‬‬

‫ﻣ ﻲ ر ﺳﺪ ﻛﻪ اﯾﻦ ﺣ ﻮا س ﻣﺎ و اﯾﻦ ﻋﻠﻮمﺗﺠ ﺮﺑ ﻲ ﻣﺎﺑ ﺮا ي د ر ك ﺣﻘﯿﻘ ﺖ ﻛﺎﻓ ﻲ‬ ‫ﻜﺎ ر ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻜﻪﺑﻪ ﺣﻘﯿﻘ ﺖﺑ ﺮ ﺳﺪ ﻫﻤﻪﭼﯿﺰ را اﻧ‬ ‫ﻧﯿ ﺴ ﺖ وﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦﺑ ﺮا ي اﯾﻨ‬ ‫ﻜﺎ ر ﻣ ﻲﻛﻨﻢ و ﻫﯿ ﭻﭼﯿﺰ را‬ ‫ً ﻣﻦ وﺟ ﻮد را‪ ،‬ﻫﻤﻪﭼﯿﺰ را اﻧ‬ ‫ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ ﻛﻪ ﺻﺎﻻ‬ ‫ﻜ ﺮ ﻣ ﻲﻛﻨﻢ‪،‬‬ ‫ﻜ ﺮ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ ﻣﻦ ﻓ‬ ‫ﻗﺒ ﻮلﻧﺪارموﺑﻌﺪﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪﺑﺎ ﺧ ﻮد ﺗﻔ‬ ‫ﻟ ﺖ راﺑﻪ‬ ‫ﻜ ﺮ ﻣ ﻲﻛﻨﻢﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻣﻦ ﻫ ﺴﺘﻢ‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲ ا ﺻﺎ‬ ‫ﭘ ﺲ ﻫ ﺴﺘﻢ‪ .‬ﭼ ﻮن دارم ﻓ‬ ‫ﻜ ﺮ ﻣ ﻲﻛﻨﻢ و‬ ‫ﻜ ﺮ ﻣ ﻲدﻫﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﻌﻘ ﻞ ﻣ ﻲدﻫﺪ‪ .‬ﻣ ﻲ ﮔ ﻮوﯾﺪ ﻣﻨ ﻲ ﻛﻪ دارم ﻓ‬ ‫ﺗﻔ‬ ‫ﻟ ﺖ راﺑﻪ ﻋﻘ ﻞ داده‬ ‫ﻫﻤﻪﭼﯿﺰ را ﻃ ﺮد ﻣ ﻲﻛﻨﻢ و زﯾ ﺮﭘﺎ ﻣ ﻲ ﮔ ﺬارم ﭼ ﻮن ا ﺻﺎ‬ ‫ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ ﭘ ﺲ ﻣﻦ ﭼﯿﺰ ي ﻫ ﺴﺘﻢ ﻛﻪ دارم ﺗﻌﻘ ﻞ ﻣ ﻲﻛﻨﻢ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ از اﯾﻨﺠﺎ‬ ‫وﺟ ﻮد ﺧ ﻮد ش را ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻣ ﻲﮔﯿ ﺮد وﺑﻌﺪ از ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮔ ﺮﻓﺘﻦ وﺟ ﻮد ﺧ ﻮد ش‬ ‫ﺷ ﺮوع ﻣ ﻲﻛﻨﺪﺑﻪ ﭘﯿ ﺸ ﺮو ي و ر ﺳﯿﺪن و ﺧﺪا ي را اﺛﺒﺎ ت ﻛ ﺮدن‪ .‬او ﻫﻢ‬ ‫ﻣ ﻲ رود ﺧﺪا را از راه ﺧ ﻮد ش اﺛﺒﺎ ت ﻣ ﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪﺑﻨﻈ ﺮ ﻣﻦ ﻣﻨﻄﻘ ﻲﻧﯿ ﺴ ﺖ و‬ ‫ﻟ ﻲ ﻗ ﻀﯿﻪ اﯾﻦ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ‬ ‫اﻻن د ر دو ﺳﻪ ﻛﻠﻤﻪ اﯾﻦ ا ﺳﺘﺪﻻل را رد ﻣ ﻲﻛﻨﻢ‪ .‬و‬ ‫ﻟﯿ ﻮن‪ ،‬ا ﺻﺤﺎ ب ﻋﻘ ﻞ و ا ﺳﺘﺪﻻل‬ ‫اﯾﻦ ﺳﻠ ﺴﻠﻪ از ﻓﻼ ﺳﻔﻪﺑﺰ ر گ ﺧ ﻮد را ا ﺳﺘﺪﻻ‬ ‫ﻟﺪﯾﻦ روﯾﻢ‪ ،‬ﻛﻪ‬ ‫ﻟﯿﻘﺪ ر ﻣﺎ ﻣ ﻮﻻﻧﺎ ﺟﻼلا‬ ‫ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻨﺪ و ﻓﯿﻠ ﺴ ﻮ فﺑﺰ ر گ و ﻋﺎ‬ ‫ﻟﯿ ﻮن ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ‪:‬‬ ‫ذﻛ ﺮ ش رﻓ ﺖ‪ ،‬ﭼﻪﺷﯿ ﺮﯾﻦ د رﺑﺎ ره اﯾﻦ ا ﺳﺘﺪﻻ‬ ‫ﻜﯿﻦﺑ ﻮد‬ ‫ﭘﺎ ي ﭼﻮﺑﯿﻦ ﺳ ﺨ ﺖﺑ ﻲﺗﻤ‬

‫ﻟﯿ ﻮن ﭼﻮﺑﯿﻦﺑ ﻮد‬ ‫ﭘﺎ ي ا ﺳﺘﺪﻻ‬

‫ﯾﻌﻨ ﻲ ﻣ ﻮﻻﻧﺎ اﯾﻦ ﺣ ﺮ فﻫﺎ را د ر ك ﻣ ﻲﻛ ﺮد‪ ،‬اﯾﻦ ﺣ ﺮ فﻫﺎ را ﺧ ﻮ ب‬ ‫ﻣ ﻲﻓﻬﻤﯿﺪ و ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲﺑﻪ اﯾﻦ ا ﺻﺤﺎ ب ﻋﻘ ﻞ و ﺗﻌﻘ ﻞﺑ ﺮﺧ ﻮ رد ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬اﯾﻦ‬ ‫ﺷﻌ ﺮﺑ ﺴﯿﺎ ر زﯾﺒﺎ را د ر رد ﻛ ﺮدنآﻧﻬﺎﺑﯿﺎن ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻜﯿﻦﺑ ﻮد‬ ‫ﭘﺎ ي ﭼﻮﺑﯿﻦ ﺳ ﺨ ﺖﺑ ﻲﺗﻤ‬

‫ﻟﯿ ﻮن ﭼﻮﺑﯿﻦﺑ ﻮد‬ ‫ﭘﺎ ي ا ﺳﺘﺪﻻ‬

‫ﺣﺎﻻ ﻛﻪﺑﻪﺷﻌ ﺮ وﺷﺎﻋ ﺮ يآﻣﺪﯾﻢﺑ ﮕ ﺬا رﯾﺪ از ﺣﺎﻓ ﻆ ﻛﻪ اوﻫﻢﺑ ﺮا ي‬ ‫ﺧ ﻮد ﻋﺎ رﻓ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﯾﺎد ي ﻛﻨﯿﻢوﺷﻌ ﺮ ي از اوﺑ ﺨ ﻮاﻧﯿﻢ ﻛﻪ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ‪:‬‬ ‫‪٥٧‬‬

‫ﻋ ﺸﻖ داﻧﺪ ﻛﻪ د ر اﯾﻦ داﯾ ﺮه‬

‫ﻟﻲ‬ ‫ﻋﺎﻗﻼن ﻣ ﺮﻛﺰ ﭘ ﺮ ﮔﺎ روﺟ ﻮدﻧﺪو‬ ‫ﺳ ﺮ ﮔ ﺮداﻧﻨﺪ‬

‫ﯾﻌﻨ ﻲ اﯾﻦ داﯾ ﺮه وﺟ ﻮد را ا ﮔ ﺮ د رﻧﻈ ﺮﺑ ﮕﯿ ﺮﯾﻢ اﯾﻦ ﻋﺎﻗﻼن ﻣ ﺮﻛﺰ‬ ‫ﭘ ﺮ ﮔﺎ ر وﺟ ﻮد ﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬اﯾﻦ د ر ﺳ ﺖ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﺣﯿﺎ ت و زﻧﺪ ﮔ ﻲﺑ ﺮا ﺳﺎ س‬ ‫ﻟ ﻲﺑﺎﺗﻤﺎم اﯾﻦ ﺣ ﺮ فﻫﺎ د ر داﯾ ﺮه ﻋ ﺸﻖ‪ ،‬ﻋ ﺸﻖ ﯾﻌﻨ ﻲ‬ ‫ﻋﻘ ﻞ دو ر ﻣ ﻲزﻧﺪ‪ ،‬و‬ ‫ﻫﻤﺎن روح‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ ﻫﻤﺎن اﺷ ﺮاق‪ ،‬ﻫﻤﺎن ﻗ ﺴﻤ ﺖ ﺳ ﻮﻣ ﻲ ﻛﻪ د رﺑﺎ رها شﺑﺤ ﺚ‬ ‫ﻛ ﺮدﯾﻢ‪ ،‬اﯾﻦ ﻋﺎﻗﻼن ﺳ ﺮ ﮔ ﺮداﻧﻨﺪ‪ ،‬ﭼﯿﺰ يﻧﻤ ﻲﻓﻬﻤﻨﺪ‪ ،‬ﮔﻢاﻧﺪ‪ ،‬ﻛ ﻮ رﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻋ ﺸﻖ داﻧﺪ ﻛﻪ د ر اﯾﻦ داﯾ ﺮه‬

‫ﻟﻲ‬ ‫ﻋﺎﻗﻼن ﻣ ﺮﻛﺰ ﭘ ﺮ ﮔﺎ روﺟ ﻮدﻧﺪو‬ ‫ﺳ ﺮ ﮔ ﺮداﻧﻨﺪ‬

‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢ ﻛﻪ ﻓﻠ ﺴﻔﻪ ﻣﺎ‪ ،‬ﻓﻠ ﺴﻔﻪ ا ﺳﻼﻣ ﻲ ﻣﺎ از ﻋﻬﺪ ﻣ ﻮﻻﻧﺎ ﻛﻪ‬ ‫ﻫﺰا ر از او ﮔ ﺬﺷﺘﻪ از ﻫﻤﺎن روز ﮔﺎ رﺑﺎ اﯾﻦﺷﺪ ت وﺑﺎ اﯾﻦ و ﺿ ﻮح اﯾﻦ‬ ‫ﻓﻼ ﺳﻔﻪ را ﻃ ﺮد ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢ ﺣ ﺮ ف دﯾ ﮕ ﺮ يﺑﺰﻧﻢ از ا ﺳﺘﺎدﺷﻬﯿﺪﻣﻄﻬ ﺮ ي‪،‬ﺷﻬﯿﺪﻣﻄﻬ ﺮ ي‬ ‫ﺷﺎﯾﺪﺑﻬﺘ ﺮﯾﻦ ﻛﺘﺎﺑ ﻲ را ﻛﻪ ﻧ ﻮﺷﺘﻪ ﯾﺎﺑ ﮕ ﻮﯾﻢ ﺗﻔ ﺴﯿ ﺮ ﻛ ﺮده ﻛﺘﺎﺑ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﺗ ﻮ ﺳﻂ ﻣ ﺮﺣﻮم ﻋﻼﻣﻪ ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﯾ ﻲﻧ ﻮﺷﺘﻪﺷﺪه و او ﺣﺎﺷﯿﻪﺑ ﺮ اﯾﻦ ﻛﺘﺎ ب زده‬ ‫ﻛﻪ ﺧ ﻮد ﺣﺎﺷﯿﻪﻫﺎ يﺷﻬﯿﺪﻣﻄﻬ ﺮ يﻧﯿﺰﺑ ﺴﯿﺎ ر ا رزﻧﺪه ا ﺳ ﺖ و ا ﺳﻢ اﯾﻦ ﻛﺘﺎ ب‬ ‫ّ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ا ﮔ ﺮ ﻓ ﺮ ﺻﺘ ﻲﺷﺪﺷﺎﯾﺪ ﻓ ﺮدا د رﺑﺤﺜ ﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ‪ ،‬ﯾﺎ ﻓﻠ ﺴﻔﻪ ﺗﺤﻘﻘ‬ ‫رﺋﺎ‬ ‫ﻟﯿ ﻞآن را ذﻛ ﺮ ﻛﻨﻢ‪ .‬د رآﻧﺠﺎﺷﻬﯿﺪﻣﻄﻬ ﺮ ي د ر‬ ‫د رﺑﺎ ره ﻓﻠ ﺴﻔﻪ ﺧ ﻮاﻫﻢ ﻛ ﺮد‪ ،‬د‬ ‫ﻜ ﺮ ا روﭘﺎ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ‪ .‬اﯾﻦ‬ ‫راﺑﻄﻪﺑﺎ ﻫﻤﯿﻦ دﻛﺎ ر ت ﯾﻌﻨ ﻲ ﻋﻘ ﻞ ﻣﺘﻔ‬ ‫ﻜ ﻲ از زﯾﺒﺎﺗ ﺮﯾﻦﻟﻄﯿﻔﻪﻫﺎ ي ﻓﻠ ﺴﻔﻪ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﻄﻠ ﺐ را ﺧ ﻮ ب ﺗ ﻮﺟﻪ ﻛﻨﯿﺪ‪ ،‬ﯾ‬ ‫ﻜﺎ ت‬ ‫ﻜ ﺮ ا ﺳﻼﻣ ﻲ ﻣﺎﺑﺎ ﭼﻪ زﺑ ﺮد ﺳﺘ ﻲ وﺑﺎ ﭼﻪ زﯾﺒﺎﯾ ﻲ ﻧ‬ ‫ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﺪ ﻛﻪ ﯾ ﻚ ﺗﻔ‬ ‫ﻜﺎل اﯾﻦ ﻓﻼ ﺳﻔﻪ ا روﭘﺎ را ﻣﻄ ﺮح و آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ زاﻧ ﻮ د رﻣ ﻲآو رد‪.‬‬ ‫اﺷ‬ ‫‪٥٨‬‬

‫ﺷﻬﯿﺪﻣﻄﻬ ﺮ ي ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﺪ ﺳ ﺮﺑﻪ ﺳ ﺮ دﻛﺎ ر ت ﺑ ﮕ ﺬا رد ﺑﻪ او‬ ‫ﻜﺎ ر‬ ‫ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ ﻛﻪ آﻗﺎ ي دﻛﺎ ر ت ﺗ ﻮ آﻣﺪ ي و ﻧ ﺸ ﺴﺘ ﻲ و ﻫﻤﻪﭼﯿﺰ وﺟ ﻮد رااﻧ‬ ‫ً زﻣﯿﻦ و آ ﺳﻤﺎن و وﺟ ﻮد‬ ‫ﻟﻢﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ ،‬ا ﺻﻼ‬ ‫ﻛ ﺮد ي‪ ،‬ﮔﻔﺘ ﻲ ﻫﯿ ﭻﭼﯿﺰ د ر اﯾﻦ ﻋﺎ‬ ‫را ﻫﻤﻪﭼﯿﺰ را ﻃ ﺮد ﻛ ﺮد ي‪،‬ﻧﻔ ﻲ ﻛ ﺮد ي وﺑﻌﺪآﻣﺪ ي و ﮔﻔﺘ ﻲ ﻛﻪ ﻣﻦ دارم‬ ‫ﻜ ﺮ ﻣ ﻲﻛﻨﻢ‬ ‫ﻓ‬

‫ﻜ ﺮ ﻣ ﻲﻛﻨﻢ‪ .‬ﭘ ﺲ ﻣﻦ ﻫ ﺴﺘﻢ‪ .‬آﻗﺎ ي‬ ‫ﻣﻦ دارم ﻓ‬

‫ﻜ ﺮ ﻣ ﻲﻛﻨﻢ‪ ،‬ﭘ ﺲ ﻣﻦ ﻫ ﺴﺘﻢ‪،‬‬ ‫ﻣﻄﻬ ﺮ ي ﻫﻤﯿﻦﺟﺎ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ وﻗﺘ ﻲ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾ ﻲ ﻣﻦ ﻓ‬ ‫ﯾ ﻚ راﺑﻄﻪ ﻣﻨﻄﻘ ﻲ ﺳﺎﺧﺘﻪا ي‪ .‬اﯾﻦ راﺑﻄﻪ ﻣﻨﻄﻘ ﻲ را از ﻛﺠﺎ آو ردها ي؟ ا ﮔ ﺮ‬ ‫ﻟﻢ وﺟ ﻮد را ﻃ ﺮد ﻛ ﺮد ي‪،‬ﻧﻔ ﻲ ﻛ ﺮد ي‪ ،‬ﺗ ﻮ ﺣﻖﻧﺪا ر ي ﻛﻪ اﯾﻦ‬ ‫ﻫﻤﻪﭼﯿﺰ ﻋﺎ‬ ‫ﻣﻨﻄﻖ راﺑﭙ ﺬﯾ ﺮ ي‪ .‬ا ﮔ ﺮ ﻛ ﺴ ﻲﺑ ﺨ ﻮاﻫﺪ ﻛﻪ دﻧﯿﺎ را ﻧﻔ ﻲ ﻛﻨﺪ د ر ﺳ ﺖ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﻜﻨﺪ؟ اﯾﻦ ﺧﻼ ف ﻋﻘ ﻞ‬ ‫ﻜﺘﯿ ﻚ راﺑﭙ ﺬﯾ ﺮد؟ ﯾﺎ ﻣﻨﻄﻖ ا ر ﺳﻄ ﻮ را ﻗﺒ ﻮلﺑ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﺑﯿﺎﯾﺪ دﯾﺎ‬ ‫ا س‪ .‬ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ ا ﮔ ﺮ ﺗ ﻮ اﯾﻦ را رد ﻛ ﺮد ي ﺣﻖ ﻧﺪا ر ي ﻛﻪﺑﯿﺎﯾ ﻲ ﺻﻐ ﺮ ي و‬ ‫ﻜ ﺮ ﻣ ﻲﻛﻨﻢ؟ ﭘ ﺲ ﻣﻦﻫ ﺴﺘﻢ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ‬ ‫ﻛﺒ ﺮ ي وﻧﺘﯿﺠﻪﮔﯿ ﺮ ي وﺑ ﮕ ﻮﯾ ﻲ ﻛﻪ ﻣﻦ ﻓ‬ ‫آﻗﺎ ي دﻛﺎ ر ت اﯾﻦ ﻧ ﺸﺎن ﻣ ﻲدﻫﺪ ﻛﻪ د ر ﺿﻤﯿ ﺮ ﺗ ﻮ ﭼﯿﺰﻫﺎﯾ ﻲ‪ ،‬ﻧﻬﺎدﻫﺎﯾ ﻲ‬ ‫ﮔ ﺬاﺷﺘﻪﺷﺪه ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ اﯾﻦﻧﻬﺎدﻫﺎ را ﭼﻪﺑ ﺨ ﻮاﻫ ﻲ و ﭼﻪﻧ ﺨ ﻮاﻫ ﻲ ﭘ ﺬﯾ ﺮﻓﺘﻪا ي‪،‬‬ ‫و ﺧ ﻮد تﻧﻤ ﻲداﻧ ﻲ ﻛﻪآﻧﻬﺎ را ﭘ ﺬﯾ ﺮﻓﺘﻪا ي‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲﺑﻄ ﻮ ر ﻓﻄ ﺮ ي ﭼﯿﺰﻫﺎﯾ ﻲ د ر‬ ‫د رون ﺗ ﻮﻫ ﺴ ﺖ ﻛﻪ ﺗ ﻮ ﺧﺪ تﻫﻢ ازآﻧﻬﺎ ﺧﺒ ﺮﻧﺪا ر ي وﺑ ﺮا ﺳﺎ س اﯾﻦﻧﻬﺎدﻫﺎ‬ ‫ﻟ ﻲ ا ﮔ ﺮﺑ ﺨ ﻮاﻫ ﻲ ﻛﻪ وﺟ ﻮد ﺧ ﻮد ت را از‬ ‫ﻜﻢ ﻣ ﻲﻛﻨ ﻲ‪ ،‬ﻗ ﻀﺎو ت ﻣ ﻲﻛﻨ ﻲ‪ ،‬و‬ ‫ﺣ‬ ‫ﺗﻤﺎم اﯾﻦﻧﻬﻬﺎدﻫﺎ و اﯾﻦ ﭼﯿﺰﻫﺎ ﺧﻼ ص ﻛﻨ ﻲﺑﻪ ﻫﯿ ﭻوﺟﻪ ﻗﺎد رﻧ ﺨ ﻮاﻫ ﻲﺑ ﻮد‬ ‫ﻛﻪ د ر اﯾﻦ ﻃﺒﯿﻌ ﺖ ﯾﻪ ﺣﻘﯿﻘﺘ ﻲﺑ ﺮ ﺳ ﻲ‪ .‬ﺧﯿﻠ ﻲ زﯾﺒﺎ ﺳ ﺖ و ﺧﯿﻠ ﻲﻟﻄﯿﻒ! ﺧﺪا ي‬ ‫ﺑﺰ ر گ اﯾﻦ داﻧ ﺸﻤﻨﺪﺷﻬﯿﺪ ﻣﺎ را رﺣﻤ ﺖ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻟﯿ ﻞ‬ ‫اﻛﻨ ﻮن ﻛﻪ ﻣﻦ د ر اﯾﻦ ﻗ ﺴﻤ ﺖ دوم ﺻﺤﺒ ﺖ ﻣ ﻲﻛﻨﻢ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢ ﯾ ﻚ د‬ ‫ﻋﻠﻤ ﻲﺑ ﺴﯿﺎ ر ﻗﺎﻃﻌ ﻲﺑﯿﺎورم ﻛﻪﺑﺎزﺑ ﺴﯿﺎ رآﻣ ﻮزﻧﺪه ا ﺳ ﺖ د ر رد اﯾﻦ ﻗ ﺴﻤ ﺖ‪.‬‬ ‫‪٥٩‬‬

‫ﻟﺒﺘﻪ وﻗﺘ ﻲ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻢ رد ﻛ ﺮدن ﻗ ﺴﻤ ﺖ دومﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨ ﻲﻧﯿ ﺴ ﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻋﻘ ﻞ‬ ‫ﺎ‬ ‫ﻜﻪ ﻗ ﺴﻤ ﺖ اول را رد ﻛ ﺮدﯾﻢ‬ ‫ﻜ ﺮ راﻧﭙ ﺬﯾ ﺮﯾﻢ‪ ،‬و ﻫﻤﭽﻨﺎﻧ‬ ‫را‪ ،‬و ﻓﻠ ﺴﻔﻪ را و ﻓ‬ ‫ﻟﻲ‬ ‫ﻜﻨﺒﻢ‪ ،‬و‬ ‫ﻣﻨﻈ ﻮ ر ﻣﺎ اﯾﻦﻧﯿ ﺴ ﺖ ﻛﻪ ﻋﻠﻢﺗﺠ ﺮﺑ ﻲ و ﻓﯿﺰﯾ ﻚ وﺷﯿﻤ ﻲ را ردﺑ‬ ‫ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﺋﯿﻢ ﻫ ﺮ ﭼﯿﺰﺑ ﺮا ي ﺧ ﻮد ش ﻣﺤﺪودها ي دا رد‪ ،‬ﻫ ﺮ ﭼﯿﺰﺑ ﺮا ي ﺧ ﻮد ش‬ ‫ﻗﻠﻤ ﺮو ﺧﺎ ﺻ ﻲ دا رد وﺑﺎﻻﺗ ﺮ از اﯾﻦ ﻗﻠﻤ ﺮو ﺧﺎ صﺷﻤﺎﻧﻤ ﻲﺗ ﻮاﻧﯿﺪ اﻧﺘﻈﺎ ر ي‬ ‫از اﯾﻦ ﻋﻠﻮم داﺷﺘﻪﺑﺎﺷﯿﺪ‪.‬‬ ‫ﻜﻪ ﮔﻔﺘﻢ د ر رﯾﺎ ﺿﯿﺎ ت‪ ،‬ﻫﻨﺪ ﺳﻪا ي داﺷﺘﯿﻢ‬ ‫اﻣﺎ د ر ﻗ ﺴﻤ ﺖ دوم‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﺎﻧ‬ ‫ﻜﻨﺪ رﯾﻪ‬ ‫ﺑﻨﺎم »ﻫﻨﺪ ﺳﻪ اﻗﻠﯿﺪ ﺳ ﻲ« ﻛﻪ اﻗﻠﯿﺪ س د ر زﻣﺎن ﯾ ﻮﻧﺎن ﻗﺪﯾﻢ د ر ا ﺳ‬ ‫زﻧﺪ ﮔ ﻲ ﻣ ﻲﻛ ﺮد و ‪ ٣٢‬ﻗ ﻀﯿﻪ ﻣﻌ ﺮو ف ﻫﻨﺪ ﺳﻪ را ﭘﺎﯾﻪ رﯾﺰ ي ﻛ ﺮد‪ .‬ﺷﻤﺎ‬ ‫ﻣ ﻲداﻧﯿﺪ ﻛﻪ ا ﺳﺎ س ﻫﻨﺪ ﺳﻪ اﻗﻠﯿﺪ سﺑ ﺮ ﯾ ﻚ ا ﺻ ﻞﺑﻨﺎ ﺷﺪه ا ﺳ ﺖ‪ .‬آن ا ﺻ ﻞ‬ ‫ﻟﺘﺎ و ﯾ ﻚﻧﻘﻄﻪا ي داﺷﺘﻪﺑﺎﺷﯿﺪ‬ ‫ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ ا ﮔ ﺮﺷﻤﺎ ﯾ ﻚ ﺧﻂ داﺷﺘﻪﺑﺎﺷﯿﺪ‪ ،‬ﺧﻂ د‬ ‫‪ ،‬ازﻧﻘﻄﻪ‬

‫ﻣﺜ ﻞﻧﻘﻄﻪ‬

‫ﻟﺘﺎ ا ﺳ ﺖ ﻓﻘﻂ ﯾ ﻚ ﺧﻂ ﻣ ﻲﺗ ﻮاﻧﺪ‬ ‫ﻛﻪ ﺧﺎ ر ج از د‬

‫ﻜﻨﯿﺪ‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﯾ ﻚ ﺧﻂ‪ .‬اﻗﻠﯿﺪ سﺑ ﺮا ﺳﺎ س اﯾﻦ ا ﺻ ﻞ‬ ‫ﻟﺘﺎ ر ﺳﻢﺑ‬ ‫ﻣ ﻮاز يﺑﺎ د‬ ‫●‬ ‫∆‬ ‫ﻛﻪ از ﯾ ﻚ ﻧﻘﻄﻪ ﻣ ﻲﺗ ﻮان ﻓﻘﻂ ﯾ ﻚ ﺧﻂ ﻣ ﻮاز يﺑﺎ اﯾﻦ ﺧﻂ ر ﺳﻢ ﻛ ﺮد ‪٣٢‬‬ ‫ﻗ ﻀﯿﻪ را ﭘﺎﯾﻪ ﮔ ﺬا ر ي ﻛ ﺮد‪ ،‬و ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ )ﯾﻪ اﯾﻨﺠﺎ ﺗ ﻮﺟﻪ ﻛﻨﯿﺪ( ﻣﺎ ا ﺻ ﻞ‬ ‫ّ ﺮ ﺧ ﻮاﻫﺪﺑ ﻮد‪.‬‬ ‫ﻟ ﻲاﻻﺑﺪ ﺻﺤﯿﺢ و ﻻﯾﺘﻐﯿ‬ ‫اﻗﻠﯿﺪ ﺳ ﻲ راﺑﭙ ﺬﯾ ﺮﯾﻢ اﯾﻦ ‪ ٣٢‬ﻗ ﻀﯿﻪ ا‬ ‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ اﻗﻠﯿﺪ س ﺗﻤﺎم ﻗ ﻀﺎﯾﺎ ي ﻫﻨﺪ ﺳ ﻲ ﺧ ﻮد ش راﺑ ﺮا ﺳﺎ س ﯾ ﻚ ا ﺻ ﻞﺑﻨﺎ‬ ‫ﻛ ﺮده ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ا ﺻ ﻞ اﻗﻠﯿﺪ ﺳ ﻲ‪ ،‬ﻛﻪ از ﯾ ﻚﻧﻘﻄﻪ ﻓﻘﻂ ﯾ ﻚ ﺧﻂ ﻣ ﻲﺗ ﻮان ﻣ ﻮاز ي‬ ‫ﺧﻂ دﯾ ﮕ ﺮ ي ر ﺳﻢ ﻛ ﺮد وﻻﻏﯿ ﺮ‪ .‬اﻣﺎ ﻣ ﻲﭘ ﺮ ﺳﻢ‪) ،‬ﻣﻄﻬ ﺮ يوا ر ﻣ ﻲﭘ ﺮ ﺳﻢ( ﻛﻪ‬ ‫‪٦٠‬‬

‫ﺂﻗﺎ ي اﻗﻠﯿﺪ س از ﻛﺠﺎ ﻓﻬﻤﯿﺪ ي ﻛﻪ از اﯾﻦﻧﻘﻄﻪ ﻓﻘﻂ ﯾ ﻚ ﺧﻂ ﻣ ﻲﺗ ﻮان ﻣ ﻮاز ي‬ ‫ﻟﯿ ﻞ ﻣﻨﻄﻘ ﻲ‬ ‫ﺧﻂ دﯾ ﮕ ﺮ ي ر ﺳﻢ ﻛ ﺮد؟ او ﻗﺎد ر ﻧﯿ ﺴ ﺖ ﻛﻪ اﺛﺒﺎ ت ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻫﯿ ﭻ د‬ ‫ﻧﺪا رد ﻛﻪ از اﯾﻦﻧﻘﻄﻪ ﻓﻘﻂ ﻣ ﻲﺗ ﻮان ﯾ ﻚ ﺧﻂ ر ﺳﻢ ﻛ ﺮد‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ راﻫ ﻲ را ﻛﻪ اﯾﻦ‬ ‫ْﺒﯿﻨﻢ‪ ،‬ﺣ ﺲ ﻣ ﻲﻛﻨﻢ ﻛﻪ‬ ‫اﻧ ﺴﺎنﺑﯿﺎن ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ ﻛﻬﻤﻦ د ر ﻃﺒﯿﻌ ﺖ ﻣﯿ‬ ‫ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ اﯾﻦآﺟ ﺮﻫﺎ راﻧ ﮕﺎه ﻣ ﻲﻛﻨﻢ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﻢ ﻛﻪ از ﯾ ﻚﻧﻘﻄﻪ ﻓﻘﻂ ﯾ ﻚ ﺧﻂ‬ ‫ﻜﻪ اﻗﻠﯿﺪ سﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ‬ ‫واز ي ﺧﻂ دﯾ ﮕ ﺮ ي ر ﺳﻢ ﺷﺪه ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲﺑ ﺮا ي اﯾﻨ‬ ‫ﻜﯿﻪ‬ ‫ا ﺻﻠ ﻲ ﻛﻪﺑﯿﺎن ﻛ ﺮدمﺑ ﺮ ﺳﺪﺑﻪ ﺣ ﺲﺑﺎز ﮔ ﺸﺘﻪ ا ﺳ ﺖ‪،‬ﺑﻪ ﺣ ﻮا س ﺧ ﻮد ﺗ‬ ‫ًﺑﯿﺎ ت ﻣ ﻲﻛﻨﺪ ﻋﻘﻼﻧ ﻲ‬ ‫ﻛ ﺮده ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲ ﺗﻤﺎم رواﺑﻂ و ﺿ ﻮاﺑﻄ ﻲ را ﻛﻪﺑﻌﺪا‬ ‫ّ ﺮ‪ ،‬اﻣﺎ ا ﺻ ﻞ ا ﺳﺎ ﺳ ﻲا شﺑ ﺮ ﻣﺒﻨﺎ ي ﺣ ﺲ ﮔ ﺬاﺷﺘﻪ ﺷﺪه ا ﺳ ﺖ‪،‬‬ ‫ا ﺳ ﺖ وﻻﯾﺘﻐﯿ‬ ‫ﻜﻪ ﮔﻔﺘﯿﻢ ﺣ ﺲ ﺗﻐﯿﯿ ﺮ و ﺗﺤ ﻮل ﭘﯿﺪا ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺣ ﺲ ﺧﻄﺎ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺣ ﺲﺑﺎ‬ ‫ﭼﻨﺎﻧ‬ ‫ﻜﺎﻣ ﻞ ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ﻓﯿﺰﯾ ﻚوﺷﯿﻤ ﻲ د ر ﺣﺎل ﺗ‬ ‫ﻟﻤﺎﻧ ﻲ ﺑﻨﺎم‬ ‫ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢ ﻛﻪ د ر ﻫﻤﯿﻦ ﻗ ﺮن ﯾ ﻚ رﯾﺎ ﺿﯿﺪان ﺑﺰ ر گ آ‬ ‫» رﯾﻤﺎن« ﭘﯿﺪا ﻣ ﻲﺷ ﻮد و ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ ﻛﻪ ﻣﻦ ا ﺻ ﻞ اﻗﻠﯿﺪ ﺳ ﻲ را ﻗﺒ ﻮل ﻧﺪارم‪.‬‬ ‫ﻜﻪ او ﻣﺤﯿﻂ ﺧ ﻮد را از ﯾ ﻚ اﺗﺎق ﻛ ﻮﭼ ﻚ و ﺧﻄ ﻮط ﻣ ﻮاز ي‬ ‫ﭼ ﺮا؟ﺑ ﺮا ي اﯾﻨ‬ ‫ﻜ ﺮه زﻣﯿﻦ را د رﻧﻈ ﺮ ﻣ ﻲﮔﯿ ﺮد‪.‬‬ ‫آﺟ ﺮﻫﺎ ي ﻣﺤﺪود ﮔ ﺴﺘ ﺮ ش ﻣ ﻲدﻫﺪ و ﻫﻤﻪ ﻣ‬ ‫ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ اﯾﻦ ﻛ ﺮه زﻣﯿﻦ‪ ،‬ﻛ ﺮهﺑﺰ ر گ را د رﻧﻈ ﺮﺑ ﮕﯿ ﺮﯾﺪ‪ ،‬ﺗﻤﺎ اﯾﻦ ﺧﻄ ﻮط‪،‬‬ ‫ﯾﻌﻨ ﻲ اﯾﻦ ﺧﻄ ﻮﻃ ﻲ ﻛﻪ اﻻنﺑﺎﻫﻢ ﻣ ﻮاز ي ﻫ ﺴﺘﻨﺪ و اﯾﻦ ﻣﺪا را ت زﻣﯿﻦ د ر‬ ‫ﻟ ﻲﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪﺑﻪ ﻗﻄ ﺐ ﻣ ﻲ ر ﺳﻨﺪﻫﻤﺪﯾ ﮕ ﺮ‬ ‫ﺧﻂ ا ﺳﺘ ﻮاﺑﺎﻫﻢ ﻣ ﻮاز يﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬و‬ ‫راﻗﻄﻊ ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦﻧﻤ ﻲﺗ ﻮاﻧﯿﺪ از ﯾ ﻚﻧﻘﻄﻪ ﺧﻄ ﻲ ﻣ ﻮاز ي ﺧﻂ دﯾ ﮕ ﺮ ي‬ ‫ﻜﻨﺪ )ﭼ ﻮن زﻣﯿﻦ ﻛ ﺮو ي ا ﺳ ﺖ‪ ،‬زﻣﯿﻦ ﻣ ﺴﻄﺢ‬ ‫ﻜ ﺸﯿﺪ ﻛﻪﻫﯿﭽ ﻮﻗ ﺖ او راﻗﻄﻊﻧ‬ ‫ﺑ‬ ‫ﻜ ﺸﯿﺪ‬ ‫ﻧﯿ ﺴ ﺖ( رو ي اﯾﻦ زﻣﯿﻦ ﻛ ﺮو يﻫ ﺮ ﺧﻄ ﻲ را ﻛﻪ ﻣ ﻮاز ي ﺧﻂ دﯾ ﮕ ﺮ يﺑ‬ ‫ً د ر ﯾ ﻚ ﻧﻘﻄﻪ دﯾ ﮕ ﺮ ﺧﻂ اول را ﻗﻄﻊ ﺧ ﻮاﻫﺪ ﻛ ﺮد‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ آﻗﺎ ي‬ ‫ﻣ ﺴﻠﻤﺎ‬ ‫‪٦١‬‬

‫ﺮﯾﻤﺎن ﻣ ﻲآﯾﺪ و ﻓﻠ ﺴﻔﻪ اﻗﻠﯿﺪ ﺳ ﻲ را رد ﻣ ﻲﻛﻨﺪ و ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ ﻻزم ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ‬ ‫ﻛ ﺮه زﻣﯿﻦ را د رﻧﻈ ﺮﺑ ﮕﯿ ﺮﯾﻢ و د ر اﯾﻦ ﻛ ﺮه زﻣﯿﻦ ﻛﻪ اﯾﻦ ﺧﻂ ا ﺳﺘ ﻮا ا ﺳ ﺖ‬ ‫اﯾﻦ ﻣﺪا را ت ﻣ ﺨﺘﻠﻒ را د رﻧﻈ ﺮﺑ ﮕﯿ ﺮﯾﻢ و ﻣﺜﻠﺜ ﻲ را ﻛﻪ آﻗﺎ ي اﻗﻠﯿﺪ سﺑ ﺮ‬ ‫رو ي زﻣﯿﻦ ﻛ ﻮﭼ ﻚﺑﻨﺎ ﻛ ﺮدﻫﺒ ﻮدﺑ ﺮ رو ي ﻛ ﺮه زﻣﯿﻦﺑﻨﺎ ﻛﻨﯿﻢ‪ ،‬و ﺷﻤﺎ‬ ‫ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﺪ ﻛﻪ د ر رو ر ي اﯾﻦ ﻛ ﺮه زﻣﯿﻦ ا ﮔ ﺮ ﯾ ﻚ ﻣﺜﻠﺜ ﻲ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﻛ ﺸﯿﺪهﺑﺎﺷﯿﺪ‬ ‫ﻟﻔﺎ‪،‬ﺑﺘﺎ و ﮔﺎﻣﺎ‪ ،‬ﻣﺠﻤ ﻮﻋﻪ اﯾﻦ زواﯾﺎ از ‪ ١٨٠‬د رﺟﻪﺑﯿ ﺸﺘ ﺮ‬ ‫دا را ي زواﯾﺎ ي آ‬ ‫ا ﺳ ﺖ‪.‬‬

‫آﻗﺎ ي رﯾﻤﺎن ا ﺻ ﻞ دﯾ ﮕ ﺮ يآو رد ﻛﻪ از ﯾ ﻚﻧﻘﻄﻪﻧﻤ ﻲﺗ ﻮان ﺧﻄ ﻲ ﻣ ﻮاز ي ﺧﻂ‬ ‫دﯾ ﮕ ﺮ ي ر ﺳﻢ ﻛ ﺮد‪ ،‬و ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﺪ ﻛﻪ ‪ ٣٢‬ﻗ ﻀﯿﻪ ﺟﺪﯾﺪﺑ ﻮﺟ ﻮد ﻣ ﻲآو رد ﻛﻪ‬ ‫ﻗ ﻀﺎﯾﺎ ي اوﺑﺎ ﻗ ﻀﺎﯾﺎ ي اﻗﻠﯿﺪ س اﺧﺘﻼ ف دا رد‪ .‬د ر اﯾﻨﺠﺎ )ﻫﻨﺪ ﺳﻪ اﻗﻠﯿﺪ س(‬ ‫ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ‪ ،‬ﻣﺠﻤ ﻮﻋﻪ زواﯾﺎ ‪ ١٨٠‬د رﺟﻪ ا ﺳ ﺖ وآﻧﺠﺎ )ﻫﻨﺪ ﺳﻪ رﯾﻤﺎن( ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ‬ ‫ﻣﺠﻤ ﻮع اﯾﻦ زواﯾﺎ ي زﯾﺎدﺗ ﺮ از ‪ ١٨٠‬د رﺟﻪ ا ﺳ ﺖ و ﺗﻤﺎم ﻗ ﻀﺎﯾﺎ ي دﯾ ﮕ ﺮ ي‬ ‫را ﻛﻪﺑ ﻮﺟ ﻮد ﻣ ﻲآو ردﺑﺎﻗ ﻀﺎﯾﺎ ي اﻗﻠﯿﺪ س اﺧﺘﻼ ف ﻛﻠ ﻲ دا رد‪.‬‬ ‫ﻜ ﻲ«‪.‬‬ ‫ﻟﺒﺎﭼِ ﺴﻔ‬ ‫آﻧ ﮕﺎه ﯾ ﻚ ﻓﯿﻠ ﺴ ﻮ ف دﯾ ﮕ ﺮ ي ﭘﯿﺪا ﻣ ﻲﺷ ﻮد رو ﺳ ﻲﺑﻨﺎم »‬ ‫ﻜ ﻲ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ ﺣﺎﻻ ﻛﻪ اﯾﻨﻄ ﻮ رﺷﺪ و ﺟﻨﺎ ب رﯾﻤﺎنآﻣﺪ و ﮔﻔ ﺖ از ﯾ ﻚ‬ ‫ﻟﺒﺎﭼ ﺴﻔ‬ ‫ﻧﻘﻄﻪﻧﻤ ﻲﺗ ﻮان ﺧﻄ ﻲ ﻣ ﻮاز ي ﺧﻂ دﯾ ﮕ ﺮ ي ر ﺳﻢ ﻛ ﺮد‪ .‬ﻣﻦﺑﻪ ﻗﻄ ﺐ ﻣ ﻲ روم‪،‬‬ ‫د ر ﻗﻄ ﺐ ﻣ ﻲﻧ ﺸﯿﻨﻢ و ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻢ ﺗﻤﺎم ﺧﻄ ﻮﻃ ﻲ را ﻛﻪ ر ﺳﻢ ﻣ ﻲﻛﻨﯿﺪﺑﺎﻫﻢ‬ ‫ﻣ ﻮاز ي ﻫ ﺴﺘﻨﻨﺪ‪ ،‬ﭼ ﻮن اﯾﻦ ﺧﻄ ﻮﻃ ﻲ ﻛﻪ از ﻗﻄ ﺐﺷ ﺮوع ﻣ ﻲﺷ ﻮﻧﺪ د ر ﯾ ﻚ‬ ‫‪٦٢‬‬

‫ﻜ ﻲ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ از ﯾ ﻚ ﻧﻘﻄﻪ‬ ‫ﻧﻘﻄﻪﺑﺎﻫﻢ ﻣ ﻮاز ي ﺧ ﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦﻟﺒﺎﭼ ﺴﻔ‬ ‫ﻣ ﻲﺗ ﻮان ﺑ ﻲﻧﻬﺎﯾ ﺖ ﺧﻂ ﻣ ﻮاز ي دﯾ ﮕ ﺮ ي ر ﺳﻢ ﻛ ﺮد‪ ،‬و ﯾ ﻚ ﻫﻨﺪ ﺳﻪ ﺟﺪﯾﺪ‬ ‫ﻜﻠ ﻲ ﻣ ﺨﺘﻠﻒﺑﺎ ﻗ ﻀﺎﯾﺎ ي اﻗﻠﯿﺪ س و‬ ‫دﯾ ﮕ ﺮ يﺑ ﻮﺟ ﻮد ﻣ ﻲآو رد ﻛﻪ ‪ ٣٢‬ﻗ ﻀﯿﻪﺑ‬ ‫رﯾﻤﺎن ﺧ ﻮاﻫﺪﺑ ﻮد‪.‬‬ ‫ﻜ ﻲ ﻛﻪ د رﺑﻌ ﻀ ﻲ از ﻣﺪا ر س د ر زﻣﺎن ﻣﺎ ﺗﺪ رﯾ ﺲ‬ ‫د ر ﻗ ﻀﯿﻪﻟﺒﺎﭼ ﺴﻔ‬ ‫ّ ب ا ﺳ ﺖ‪،‬‬ ‫ّ ﺮ ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﻫﻨﺪ ﺳﻪ رﯾﻤﺎﻧ ﻲ ﻫﻨﺪ ﺳﻪ ﻣﺤﺪ‬ ‫ﻣ ﻲﻛ ﺮدﻧﺪ ﻫﻨﺪ ﺳﻪ‪ ،‬ﻫﻨﺪ ﺳﻪ ﻣﻘﻌ‬ ‫ﻜ ﻲ ﻫﻨﺪ ﺳﻪ ﻣﻘﻌ ﺮ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ د ر‬ ‫د ر ﯾ ﻚ ﻛ ﺮه ﻣﺤﺪ ب ﻣ ﻲ ﺳﻨﺠﻨﺪ‪ ،‬ﻫﻨﺪ ﺳﻪﻟﺒﺎﭼ ﺴﻔ‬ ‫ﯾ ﻚ ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻌ ﺮ ﻣﺠﻤ ﻮع زواﯾﺎ ي ﻣﺜﻠ ﺚ از ‪ ١٨٠‬د رﺟﻪ ﻛﻤﺘ ﺮ ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲ‬ ‫ﻣﺜﻠ ﺚآنﺑﻪ اﯾﻦ ﺻ ﻮ ر ت د رﻣ ﻲآﯾﺪ وﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻣﺠﻤ ﻮع اﯾﻦ ﺳﻪ ﺗﺎ زاوﯾﻪ از‬ ‫‪ ١٨٠‬د رﺟﻪ ﻛﻤﺘ ﺮ ﺧ ﻮاﻫﺪﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ اﯾﻦ ﻋﻘ ﻞ و ﺗﻌﻘ ﻞ و ا ﺳﺘﺪﻻل و رﯾﺎ ﺿﯿﺎ ت و ﻣﻨﻄﻖ و ﻓﻠ ﺴﻔﻪ‬ ‫ﺑﺎزﻫﻢ ا ﺻﻠ ﻲ دا رﻧﺪ ﻛﻪآن ا ﺻ ﻞﺑﻪ اﺣ ﺴﺎ س ﻣﺎﺑ ﺮﻣ ﻲ ﮔ ﺮدد‪،‬ﺑﻪ ﺣ ﻮا س ﺧﺎﻣ ﺴﻪ‬ ‫ّلﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ »ﺧﺎﻧﻪ از ﭘﺎ يﺑ ﺴ ﺖ وﯾ ﺮان ا ﺳ ﺖ»‪،‬‬ ‫ﻣﺎ ﻛﻪ د ر ﺗﻌﯿﯿ ﺮ و ﺗﺒﺪ‬ ‫ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ ﭘﺎ يﺑ ﺴﺘﻦ وﯾ ﺮانﺷﺪ ﻫﻤﻪ ﺧﺎﻧﻪﻧﯿﺰ وﯾ ﺮان ﺧ ﻮاﻫﺪﺷﺪ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ‬ ‫ﺗﺎآﻧﺠﺎ ﻛﻪ ا ﺻ ﻞ ﺻﺤﯿﺢﺑﺎﺷﺪ ﻫﻨﺪ ﺳﻪﻧﯿﺰ ﺻﺤﯿﺢ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﻗ ﻀﺎﯾﺎﻧﯿﺰ ﺻﺤﯿﺢ‬ ‫ﻟ ﻲ ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ ا ﺻ ﻞ ﻣ ﺨﺪو ش ﺷﺪ ﺗﻤﺎم ﻗ ﻀﺎﯾﺎﯾ ﻲ ﻛﻪﺑ ﺮﭘﺎﯾﻪ آن‬ ‫ﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪ .‬و‬ ‫ا ﺻ ﻞﺑﻨﺎﺷﺪه ا ﺳ ﺖ ازﺑﯿﻦ ﻣ ﻲ رود‪ .‬و اﯾﻦ ﺟﺪل و ﻣﻨﺎﻗ ﺸﻪا ي ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ د ر‬ ‫ﻋﻠﻢ ﺟﺪﯾﺪو ﻓﯿﺰﯾ ﻚ د رﺣﺎل ﺣﺎ ﺿ ﺮ د ر دﻧﯿﺎ ي ﻣﺎوﺟ ﻮد دا رد‪.‬‬ ‫ﻟﺒﺘﻪ ﻧ ﮕ ﻮﺋﯿﺪ ﻛﻪ ﻫﻨﺪ ﺳﻪ اﻗﻠﯿﺪ ﺳ ﻲﺑﺪ رد ﻧﻤ ﻲﺧ ﻮ رد‪ ،‬ﻫﻨﺪ ﺳﻪ اﻗﻠﯿﺪ ﺳ ﻲ‬ ‫ا‬ ‫ﺑ ﺮا ي ﯾ ﻚ زﻣﯿﻦ ﻣﺤﺪود و ﻛ ﻮﭼ ﻚ ﺻﺤﯿﺢ ا ﺳ ﺖ‪ .‬اﻣﺎﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪﺑﺎ راﻛ ﺖﻫﺎ‬ ‫و ﻗﻤ ﺮﻫﺎ ي ﻓ ﻀﺎﭘﯿﻤﺎﺷ ﺮوعﺑﻪ ﺣ ﺮﻛ ﺖ ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ و د ر اﺑﻌﺎدﺑﺰ ر گﺑﺎ ﻗﺎﻧ ﻮن‬ ‫ّ ﺖ اﻧ ﺸﺘﯿﻦ ﺳ ﺮوﻛﺎ ر ﭘﯿﺪا ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ آﻧﺠﺎ ﻓ ﻀﺎ ﻣﺤﺪ ب ا ﺳ ﺖ‪ ،‬و د ر آﻧﺠﺎ‬ ‫ﻧ ﺴﺒﯿ‬ ‫‪٦٣‬‬

‫ﻜﺎ ر ﻣ ﻲآﯾﺪﻧﻪ ﻓﯿﺰﯾ ﻚ اﻗﻠﯿﺪ ﺳ ﻲ‪.‬ﺑﻨﺎ ب راﯾﻦﻫ ﺮ ﻛﺪذامآﻧﻬﺎ ﯾ ﻚ‬ ‫ﻓﯿﺰﯾ ﻚ رﯾﻤﺎﻧ ﻲﺑ‬ ‫ﻗﻠﻤ ﺮوﯾ ﻲ دا رﻧﺪ و د ر ﻗﻠﻤ ﺮو ﺧﺎ ﺻ ﻲ ﺻﺤﯿﺢﺑﻪ ﺣ ﺴﺎ ب ﻣ ﻲآﯾﻨﺪ‪ .‬ﭘ ﺲﺑﻪ اﯾﻦ‬ ‫ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻣ ﻲ ر ﺳﯿﻢ و ازﻧﻈ ﺮ رﯾﺎ ﺿ ﻲ را يﺷﻤﺎ ﺗ ﺸ ﺮﯾﺢ ﻛ ﺮدم ﻛﻪ ﻣ ﻮﻻﻧﺎﻫﺰا ر‬ ‫ﺳﺎلﭘﯿﺶ ﮔﻔ ﺖ‪:‬‬ ‫ﻜﯿﻦﺑ ﻮد‬ ‫ﭘﺎ ي ﭼﻮﺑﯿﻦ ﺳ ﺨ ﺖﺑ ﻲﺗﻤ‬

‫ﻟﯿﺎن ﭼﻮﺑﯿﻦﺑ ﻮد‬ ‫ﭘﺎ ي ا ﺳﺘﺪﻻ‬

‫ﻜ ﺮ ﻛﻪ ﮔﺎﻫ ﮕﺎﻫ ﻲ‬ ‫ﯾﻌﻨ ﻲ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢ ﻛﻪ ﭘﺎ ي ا ﺻﺤﺎ ب ﻓﻠ ﺴﻔﻪ و ﺗﻌﻘ ﻞ و ﺗﻔ‬ ‫ﻫﻢ ﺧﯿﻠ ﻲ ادﻋﺎﯾ ﺸﺎن ﻣ ﻲﺷ ﻮد ﯾﻌﻨ ﻲ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻨﺪ ﻫﻤﻪ وﺟ ﻮدﺑ ﺨﺎﻃ ﺮ ﻋﻘ ﻞﺑ ﻮﺟ ﻮد‬ ‫آﻣﺪه ا ﺳ ﺖ‪،‬ﻧﯿﺰﻟﻨ ﮕﺎن ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫اﺷ ﺮاقو روح‬ ‫اﯾﻨﺠﺎ ﺳ ﺖ ﻛﻪﺑﻪ ﻗ ﺴﻤ ﺖ ﺳﻮم ﻣ ﻲ ر ﺳﯿﻢ ﻛﻪ ﻣ ﺴﺌﻠﻪ اﺷ ﺮاق و روح‬ ‫ﻣﻄ ﺮح ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪ ،‬ﻛﻪ اﯾﻦ ﻗ ﺴﻤ ﺖ ﺳﻮمﻧﻪﺑﺎ اﺣ ﺴﺎ سآدﻣ ﻲ راﺑﻄﻪ دا رد وﻧﻪ‬ ‫ﻜﻪ اﺣ ﺴﺎ س و ﻋﻘ ﻞ ﻣﺤﯿﻂ راﺑ ﺮا ي د ر ك وﺑ ﺮا ﯾﭙ ﺬﯾ ﺮ ش آﻣﺎده‬ ‫ﻋﻘ ﻞ‪ .‬ﮔ ﻮاﯾﻨ‬ ‫ﻟ ﻲ ﻣﻌ ﺮﻓ ﺖﺑ ﻮ ﺳﯿﻠﻪ ﻗﻠ ﺐﺑ ﻮﺟ ﻮد ﻣ ﻲآﯾﺪ‪،‬ﺑ ﻮ ﺳﯿﻠﻪ روح‪،‬ﺑ ﻮ ﺳﯿﻠﻪ‬ ‫ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬و‬ ‫اﺷ ﺮاقﺑ ﻮﺟ ﻮد ﻣ ﻲآﯾﺪ‪ .‬و اﯾﻦ ﯾ ﻚ راﺑﻄﻪ ﻗﻠﺒ ﻲ و ﻣ ﺴﺘﻘﯿﻢﺑﺎ ﺣﻘﯿﻘ ﺖ ﯾﺎﺑﺎ‬ ‫ﺧﺪا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﻛﻪ اﯾﻦ را ﻣﻦ دﯾ ﺸ ﺐ ﺗ ﺸ ﺮﯾﺢ ﻛ ﺮدم و ﺳ ﺨﻦ ﻣﺎ دﯾ ﺸ ﺐ د ر اﺑﻦﺑﺎ ره‬ ‫ﺑ ﻮد‪ .‬اﻣ ﺸ ﺐ ﻣ ﻲﺧ ﻮا ﺳﺘﻢ ﻛﻪﺑﯿ ﺸﺘ ﺮ ازﻧﻈ ﺮ رﯾﺎ ﺿﯿﺎ ت و ازﻧﻈ ﺮ ﻋﻠﻢ د ر اﯾﻦ‬ ‫ﻟ ﻲ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﺋﯿﻢ‬ ‫ﻜﻪ ﮔﻔﺘﯿﻢ ﻣﺎ ﺗﺠ ﺮﺑﻪ را ردﻧﻤ ﻲﻛﻨﯿﻢ‪ ،‬و‬ ‫ﻜﻨﻢ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﺎﻧ‬ ‫ﺑﺎ رهﺑﺤ ﺚﺑ‬ ‫ﻜﻨﯿﺪ ﯾ ﻚ راه‬ ‫ﻜﻪﺑﺎ اﯾﻦ ﺣ ﻮا س ﯾﺎﺑﺎ اﯾﻦ ﻋﻘ ﻞﺑ ﺨ ﻮاﻫﯿﺪ ﺗﺠ ﺮﺑﻪﺑ‬ ‫ﺑﺠﺎ ي اﯾﻨ‬ ‫ﺗﺠ ﺮﺑ ﻲ دﯾ ﮕ ﺮ يﻧﯿﺰ وﺟ ﻮد دا رد ﻛﻪآن راه ﺗﺠ ﺮﺑﻪ ﻗﻠﺒ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬اﺷ ﺮاق ا ﺳ ﺖ‪،‬‬ ‫ﻜﻨﺪ‬ ‫ﻛﻪﺷ ﺨ ﺺ از ﻃ ﺮﯾﻖ اﺷ ﺮاق ﻗﺎد ر ﺧ ﻮاﻫﺪﺑ ﻮد ﺣﻘﯿﻘ ﺖ راﺑﻼﻓﺎ ﺻﻠﻪ د ر كﺑ‬ ‫وﺑﻔﻬﻤﺪ‪ .‬ﺗﻤﺎم آﯾﺎﺗ ﻲ را ﻛﻪ از ﻗ ﺮآن‪ ،‬ﺳ ﻮ ره »ﯾ ﺲ«ﺑ ﺮا يﺷﻤﺎ ﺧ ﻮاﻧﺪم د ر‬ ‫راﺑﻄﻪﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﻘﯿﻘ ﺖﺑ ﻮد ﻛﻪ اﯾﻦ ﻗﺪ ر ت اﺷ ﺮاﻗ ﻲ را د ر د رون آدﻣ ﻲ زﻧﺪه‬ ‫‪٦٤‬‬

‫ﻟﻢ ﻏﯿ ﺐ‬ ‫ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺗﺎآدﻣ ﻲﺑﻘﺪ ر ت اﯾﻦ اﺷ ﺮاقﺑﺘ ﻮاﻧﺪ ﻛﻪ ﺧﺪا ي را و رو ح را ﻋﺎ‬ ‫ﻜﻪ ﮔﻔﺘﻢ اﯾﻦﺑﻬﺘ ﺮﯾﻦ راهﻫﺎ ﺳ ﺖ‪ ،‬ﺻﺤﯿﺢﺗ ﺮﯾﻦ‬ ‫راﻟﻤ ﺲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬د ر ك ﻛﻨﺪ‪.‬ﻫﻤﭽﻨﺎﻧ‬ ‫راهﻫﺎ ﺳ ﺖ و ا ﮔ ﺮ ﻛ ﺴ ﻲﺑ ﺨ ﻮاﻧﺪﺑﻪ ﻗﺪ ر ت ﻋﻠﻢ ﯾﺎﺑﻪ ﻗﺪ ر ت ﻣﻨﻄﻖ و ﻓﻠ ﺴﻔﻪ‬ ‫وﺟ ﻮد ﺧﺪا را اﺛﺒﺎ ت ﻛﻨﻨﺪﺑﯿ ﺮاﻫﻪ ﻣ ﻲ روﻧﺪ‪.‬ﺑﺎز اﯾﻦ ﺣ ﺮ ف را ﻧﻤ ﻲزﻧﻢ ﻛﻪ‬ ‫ﻋﻠﻢ را زﯾ ﺮﭘﺎﺑ ﮕ ﺬا رﯾﺪ‪ ،‬ﺧ ﻮد ﻣﻦﺑﯿﺶ ازﻫ ﺮ ﻛ ﺲ از راه ﻋﻠﻤ ﻲﺑ ﺮا ي اﺛﺒﺎ ت‬ ‫ﻜﺎن وﺟ ﻮد ﺧﺪا را‬ ‫ﻟ ﻲ از راه ﻋﻠﻤ ﻲ اﻣ‬ ‫ﺧﺪا ﺣ ﺮ ف زدهام و ﺣ ﺮ ف ﻣ ﻲزﻧﻢ‪ ،‬و‬ ‫ﻜﻪ وﺟ ﻮد ﺧﺪا را وﺟﺪان ﻛﻨﯿﻢ‪ .‬ﻣﺤﺎل ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﺎﺑ ﺮ ر ﺳ ﻲ ﻣ ﻲﻛﻨﯿﻢ ﻧﻪ آﻧ‬ ‫ﺑ ﻮ ﺳﯿﻠﻪ ﻋﻘ ﻞ و ﯾﺎﺑ ﻮ ﺳﯿﻠﻪ ﺣ ﺲﺑﺘ ﻮان ﺧﺪا را د ر ك ﻛ ﺮد‪ ،‬ﺧﺪا را ﺣ ﺲ ﻛ ﺮد‪.‬‬ ‫ﻟﻬﺎم ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﺧﺪا يﺑﺰ ر گ‬ ‫ﺗﻨﻬﺎ راﻫ ﻲ ﻛﻪ وﺟ ﻮد دا رد ﻗﻠ ﺐآدﻣ ﻲ و اﺷ ﺮاق و ا‬ ‫ﻜﻨﯿ ﻚ ا ﺳﺘﻔﺎده ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﯿﺰ د ر ﺗﻌﻠﯿﻢو ﺗ ﺮﺑﯿ ﺖ ﻣ ﺴﻠﻤﺎنﻫﺎ ازﻫﻤﯿﻦ ﺗ‬ ‫اﻻن ﻛﻪﺑﻪ اﯾﻨﺠﺎ ر ﺳﯿﺪﯾﻢ ﻣﻦ ﯾ ﻚ ﻗ ﻀﯿﻪ را ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢﺑ ﺮا ي ﺷﻤﺎ‬ ‫ﻜﻪﺑﯿﻦ ﻣﺎ ﺧﺪاﭘ ﺮ ﺳﺘﺎن و‬ ‫ﻟﺒ ﻲ ا ﺳ ﺖ و آن اﯾﻨ‬ ‫ﺗ ﺸ ﺮﯾﺢ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﻗ ﻀﯿﻪﺑ ﺴﯿﺎ ر ﺟﺎ‬ ‫ﻣﺎدﯾ ﻮن ﯾ ﻚ ﻣﻨﺎﻗ ﺸﻪا ي و ﺟﺪل ﺑﺰ ر ﮔ ﻲ وﺟ ﻮد دا رد‪ ،‬ﻛﻪ آن د ر راﺑﻄﻪ‬ ‫ﺧﺪا ﺳ ﺖ‪ .‬ﺷﻤﺎ ﻣ ﻲداﻧﯿﺪ ﻛﻪ ﻣﺎدﯾ ﻮن ﯾﺎ ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴ ﺖﻫﺎ ي ﺟﺪﯾﺪ ﺧ ﻮدﺷﺎن را‬ ‫ﻜﺮ‬ ‫ﻟﯿ ﺴ ﺖﻫﺎ ي ﻋﻠﻤ ﻲﻟﻘ ﺐ ﮔ ﺬاﺷﺘﻪاﻧﺪ و ﻣﺪﻋ ﻲ ﻫ ﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ ﻋﻠﻤ ﻲ ﻓ‬ ‫ﺳ ﻮ ﺳﯿﺎ‬ ‫ﻟﯿ ﺖﻫﺎﯾ ﻲ ﻛﻪ ﻗﺒ ﻞ از آو آﻣﺪه‬ ‫ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬و ﻣﺎ رﻛ ﺲ ﻣﻌﺘﻘﺪ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ آن ﺳ ﻮ ﺳﯿﺎ‬ ‫ﺑ ﻮدﻧﺪﻫﻤﻪ ﺗ ﺨﯿﻠ ﻲﺑ ﻮدﻧﺪ‪ ،‬رو ي ذﻫﻨﯿﺎ ت ﺧ ﻮدﺷﺎن ﺣ ﺮ ف ﻣ ﻲزﻧﺪ‪ .‬و او ﻣﺪﻋ ﻲ‬ ‫ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻋﻠﻤ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬و ﺣ ﺮ فﻫﺎﯾ ﻲ را ﻛﻪ ﻣ ﻲزﻧﺪﺑ ﺮ ﻣﺒﻨﺎ ي ﻋﻠﻢ ا ﺳ ﺖ‪.‬ﺷﻤﺎ‬ ‫د ر ﻣﺪا ر س‪ ،‬د ر داﻧ ﺸ ﮕﺎهﻫﺎ د رﻧﻘﺎط دﯾ ﮕ ﺮﺑﺎ اﯾﻦ اﻓ ﺮاد ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴ ﺖ روﺑ ﺮو‬ ‫ﻜ ﺮ ﻣ ﻲﻛﻨﯿﻢ‪ ،‬ﻣﺎﺑﺎ ﻋﻠﻢ وﺑﺎ ﻣﻨﻄﻖ‬ ‫ﺷﺪهاﯾﺪ و ﻣ ﻲﺷ ﻮﯾﺪ ﻛﻪ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻨﺪ ﻣﺎ ﻋﻠﻤ ﻲ ﻓ‬ ‫ﻫﻤﻪﭼﯿﺰ را اﺛﺒﺎ ت ﻣ ﻲﻛﻨﯿﻢ و ا ﮔ ﺮ ﭼﯿﺰ ي را ﻋﻠﻢﻧﭙ ﺬﯾ ﺮد ﻣﺎ ﻗﺒ ﻮلﻧﻤ ﻲﻛﻨﯿﻢ‪.‬‬ ‫آﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻣﺤ ﻚ ﻋﻠﻢﺑﻤﯿﺎن ﻣ ﻲﻛ ﺸﻨﺪﺷﻤﺎ را ﻣ ﻮﻇﻒ ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪﺑﺎﯾﺪ ﺳﺎﺧﺘﻪﻫﺎ‬ ‫‪٦٥‬‬

‫ﻮ ﭘ ﺮداﺧﺘﻪﻫﺎ ي ﻓﻠ ﺴﻔﻪ آﻧﻬﺎ راﺑﭙ ﺬﯾ ﺮﻧﺪ‪ ،‬و ا ﮔ ﺮﻧﭙ ﺬﯾ ﺮﻧﺪ ﻣﺪﺗﺠﻊ ﻫ ﺴﺘﯿﺪ‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ‬ ‫ﻜ ﺮ ﻣ ﻲﻛﻨﯿﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﯾ ﻚ ﺷﻌﺎ ر ﺗﺒﻠﯿﻐﺎﺗ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴ ﺖﻫﺎ‬ ‫ﻏﯿ ﺮﻏﻠﻤ ﻲ ﻓ‬ ‫ﺑ ﺸﺪ ت وﺑﻘﺪ ر ت ازآن ا ﺳﺘﻔﺎده ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ و ﺣﺘ ﻲ ﺳﻌ ﻲ ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺧﺪاﭘ ﺮ ﺳﺘﺎن‬ ‫ﻜﻮﺑﻨﺪ وﺑ ﮕ ﻮﯾﻨﺪ ﻛﻪﺷﻤﺎ ﺗ ﺨﯿﻠ ﻲ ﻫ ﺴﺘﯿﺪ‪،‬ﺷﻤﺎ ذﻫﻦ ﮔ ﺮا ﻫ ﺴﺘﯿﺪ‪،‬ﺷﻤﺎ راﺑﻪ‬ ‫راﺑ‬ ‫ﻜ ﺮ ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻟﻄﺒﯿﻌﻪ اﯾﻤﺎن دا رﯾﺪ‪،‬وآﻧﻬﺎﻫ ﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻋﻠﻤ ﻲ ﻓ‬ ‫ﻣﺎو راءا‬ ‫ﻟ ﺖ ﻣﺎده‬ ‫ا ﺻﺎ‬ ‫د رﻫﻤﯿﻦ اولﺑﺤ ﺚ ﻛﻪآﻧﻬﺎ ﺧ ﻮدﺷﺎن را ﻋﻠﻤ ﻲ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻨﺪ‪ ،‬ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢ‬ ‫ﻜ ﺮﻧﻤ ﻲﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬د رو غ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻨﺪ ﯾﺎ‬ ‫اﯾﻦ ﻣ ﻮ ﺿ ﻮع را روﺷﻦ ﻛﻨﻢ ﻛﻪآﻧﻬﺎ ﻋﻠﻤ ﻲ ﻓ‬ ‫ﻟﯿﻦ ﻛﻠﻤﻪا ي ﻛﻪ‬ ‫ﻧﻤ ﻲﻓﻬﻤﻨﺪ‪.‬ﻧﻪ ﻣﻌﻨ ﻲ ﻋﻠﻢ را ﻣ ﻲﻓﻬﻤﻨﺪﻧﻪ ﻣﻌﻨ ﻲ ﻓﻠ ﺴﻔﻪ را! او‬ ‫ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴ ﺖﻫﺎ و ﯾﺎ ﻣﺎدﯾ ﻮن ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻨﺪ د رﺑﺎ ره وﺟ ﻮد ا ﺳ ﺖ و د ر اﯾﻦﺑﺎ ره‬ ‫ﻟﻢ‬ ‫ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻨﺪ‪» :‬د ر اﯾﻦ دﻧﯿﺎ ﻣﺎده وﺟ ﻮد دا رد وﻻﻏﯿ ﺮ«‪.‬ﻫﻤﻪ وﺟ ﻮد د ر اﯾﻦ ﻋﺎ‬ ‫ﻫﻤﯿﻦ ﻣﺎده ا ﺳ ﺖ وﻻﻏﯿ ﺮ‪ ،‬اﯾﻦ ا ﺳﺎ س ﻓﻠ ﺴﻔﻪ ﻣﺎد ي ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﻛﻪ اﯾﻦ را ﻣﺎ‬ ‫ﻟ ﺖ‬ ‫ﻟ ﺖ ﻣﺎده«‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲ ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴ ﺖﻫﺎ و ﻣﺎدﯾ ﻮنﺑ ﺮ ﻣﺒﻨﺎ ي ا ﺻﺎ‬ ‫ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﺋﯿﻢ »ا ﺻﺎ‬ ‫ﻜﯿ ﻞﺷﺪه و‬ ‫ﻣﺎده ﻣﺪﻋ ﻲ ﻫ ﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ د ر اﯾﻦ ﺟﻬﺎن ﻫﻤﻪ وﺟ ﻮد از اﯾﻦ ﻣﺎده ﺗ ﺸ‬ ‫ﻻﻏﯿ ﺮ‪ .‬رو ي ﻻﻏﯿ ﺮ ش ﺗﺄﻛﯿﺪ ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻨﺪ ﻻﻏﯿ ﺮ‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ‬ ‫ﻟﻢ‬ ‫ﻟﻄﺒﯿﻌﻪا ي‪ ،‬ﻧﻪ ﻋﺎ‬ ‫ﻏﯿ ﺮ از ﻣﺎده ﻧﻪ روﺣ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﻧﻪ ﺧﺪاﯾ ﻲ‪ ،‬ﻧﻪ ﻣﺎو راءا‬ ‫ﻏﯿﺒ ﻲ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﺗ ﻮﺟﻪ ﻣ ﻲﻛﻨﯿﺪ ﻛﻪﺑ ﺮا ﺳﺎ س اﯾﻦ ﻓﻠ ﺴﻔﻪ )ا ﮔ ﺮ ﺻﺤﯿﺢﺑﺎﺷﺪ(ﻧﻪ‬ ‫روﺣ ﻲ وﺟ ﻮد دا رد ﻧﻪ ﺧﺪاﯾ ﻲ و ﻗ ﻀﯿﻪ ﺗﻤﺎ ﻣﺎ ﺳ ﺖ‪ .‬ﭼ ﻮن آﻧﻬﺎ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻨﺪ ﻣﺎ‬ ‫ﻜ ﺮ ﻣ ﻲﻛﻨﯿﻢ‪،‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻣﺪﻋ ﻲ ﻫ ﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ اﯾﻦ ﻓﻠ ﺴﻔﻪ ﺧ ﻮد راﺑﺎ ﻋﻠﻢ‬ ‫ﻋﻠﻤ ﻲ ﻓ‬ ‫اﺛﺒﺎ ت ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻨﺪ ﻣﺎﺑﺎ ﻋﻠﻢ اﺛﺒﺎ ت ﻛ ﺮدهاﯾﻢ ﻛﻪ ﺧﺪاﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ .‬و‬ ‫ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣ ﺮﺑﻪ‪،‬ﺑﺎ اﯾﻦ ﮔﺰ ر‪،‬ﺑﺎ اﯾﻦ ﭼﻤﺎق ﺧﺪاﭘ ﺮ ﺳﺘﺎن را ﻣ ﻲﻛﻮﺑﻨﺪ ﻛﻪ اﯾﻨﻬﺎ‬ ‫ﻣ ﺮﺗﺠﻊﻫ ﺴﺘﻨﺪو ذﻫﻦ ﮔ ﺮا‪.‬‬ ‫‪٦٦‬‬

‫ﺎﻣﺎ ﻣﻄﻠﺒ ﻲ را ﻛﻪ ﻣﻦ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢ ﻫﻤﯿﻦ اﻻنﺑ ﺮا يﺷﻤﺎﺑﯿﺎن ﻛﻨﻢ اﯾﻦ‬ ‫ا ﺳ ﺖ ﻛﻪآﯾﺎ ﻋﻠﻢ‪.‬ﻫﻤﯿﻦ ﻋﻠﻤ ﻲ ﻛﻪﺑﺎ ﺣ ﻮا س ﺧﺎﻣ ﺴﻪ ﻣﺎ ﺳ ﺮوﻛﺎ ر دا رد د ر اﯾﻦ‬ ‫ﻟﻢ وﺟ ﻮدﺑﻪ ﭼﻪ ﭼﯿﺰ ر ﺳﯿﺪه ا ﺳ ﺖ؟آﻧﭽﻪ را ﻛﻪ ﻣ ﻲﺗ ﻮاﻧﻢﺑ ﮕ ﻮﯾﻢ اﯾﻦ ا ﺳ ﺖ‬ ‫ﻋﺎ‬ ‫ﻛﻪ ﻋﻠﻢﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﺎده ر ﺳﯿﺪه ا ﺳ ﺖ‪ ،‬اﯾﻦ ﻣﺎده را ﻛ ﺸﻒ ﻛ ﺮده ا ﺳ ﺖ‪ ،‬اﯾﻦ ﻣﺎده را‬ ‫ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿ ﻞ ﻛ ﺮده ا ﺳ ﺖ و ﻣﺎ ﻫﻢ ﻧﻤ ﻲﺧ ﻮاﻫﯿﻢﺑ ﮕ ﻮﺋﯿﻢ ﻛﻪ ﻣﺎده وﺟ ﻮد‬ ‫ﻧﺪا رد‪ ،‬اﯾﻦ ﻣﺎده وﺟ ﻮد دا رد و ﺻﺤﯿﺢ ا ﺳ ﺖ‪ .‬اﻣﺎآﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻣ ﻲآﯾﻨﺪ و ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻨﺪ‬ ‫»وﻻﻏﯿ ﺮ« ازآﻧﻬﺎ ﻣ ﻲﭘ ﺮ ﺳﯿﻢ ﻛﻪآﯾﺎ ﻋﻠﻢ اﯾﻦ ﻛﺎﻣﻪ »ﻻﻏﯿ ﺮ« را ﮔﻔﺘﻪ ا ﺳ ﺖ ﯾﺎ‬ ‫ﺷﻤﺎ ﺧ ﻮدﺗﺎن آن را ا ﺿﺎﻓﻪ ﻣ ﻲﻛﻨﯿﺪ؟ آﻧﻬﺎ ﻛﻪﺑﺎ ﻋﻠﻢ ﺳ ﺮوﻛﺎ ر دا رﻧﺪ ﺧ ﻮ ب‬ ‫ﻜﻢ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬د رﺑﺎ ره اﯾﺠﺎﺑﯿﺎ ت‬ ‫ﻣ ﻲداﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﻋﻠﻢ ﻓﻘﻂ د رﺑﺎ ره اﺷﯿﺎء اﺛﺒﺎﺗ ﻲ ﺣ‬ ‫ﻜﻢ ﻣ ﻲﻛﻨﺪﻧﻪ د رﺑﺎ ره ﺳﻠﺒﯿﺎ ت‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲ ﻋﻠﻢ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ ﻣﻦﺑﻪ اﯾﻨﺠﺎ ر ﺳﯿﺪهاﯾﻤﺆ‬ ‫ﺣ‬ ‫ﻣﻦ اﯾﻦ ﭼﯿﺰ را ﻣ ﻲداﻧﻢ‪ ،‬اﻣﺎ و را ي اﯾﻦ ﭼﯿﺰ آﻧﭽﻪ را ﻛﻪ ﻧﻤ ﻲداﻧﺪ د ر آن‬ ‫داﺧ ﻞﻧﻤ ﻲﺷ ﻮد و د رآنﺑﺤ ﺚﻧﻤ ﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﻋﻠﻢ از ﭼﯿﺰﻫﺎﯾ ﻲﺑﺤ ﺚ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪﺑﻪ‬ ‫آن ر ﺳﯿﺪه ا ﺳ ﺖ وآن را ﻓﻬﻤﯿﺪه ا ﺳ ﺖ‪ ،‬اﻣﺎ د ر ﭼﯿﺰﻫﺎ ي دﯾ ﮕ ﺮ ي ﻛﻪﻧ ﺮ ﺳﯿﺪه‬ ‫ﻜﻤ ﻲﻧﻤ ﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ًﺣ‬ ‫ًوﻧﻪ اﺛﺒﺎﺗﺎ‬ ‫وﻧﻔﻬﻤﯿﺪه ا ﺳ ﺖﻧﻪﻧﻔﯿﺎ‬ ‫ﻋﻠﻢو ﻓﻠ ﺴﻔﻪ‬ ‫د ر اﯾﻨﺠﺎ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﺧ ﻮ ش دارم اﯾﻦ اﺧﺘﻼ فﺑﯿﻦ ﻋﻠﻢ و ﻓﻠ ﺴﻔﻪ راﺑﺎ‬ ‫ﺗﻘ ﺴﯿﻢﺑﻨﺪ ي ﻋﻠﻢ و ﻓﻠ ﺴﻔﻪ را از دﯾﺪ ﮔﺎه »ﺑ ﺮﺗ ﺮاﻧﺪ را ﺳ ﻞ« ﻓﯿﻠ ﺴ ﻮﻓ ﻲ ﻛﻪ ﭼﻨﺪ‬ ‫ﺳﺎلﭘﯿﺶ ﻓ ﻮ ت ﻛ ﺮدﺑ ﺮا يﺷﻤﺎﺑﯿﺎن ﻛﻨﻢ‪ ،‬ﻛﻪ ﺗﻌ ﺮﯾﻒ او ﯾ ﻚ ﺗﻌ ﺮﯾﻒ ﻣ ﺨﺘ ﺼ ﺮ‬ ‫ﻟﺒ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫و ﻣﻔﯿﺪو ﺟﺎ‬ ‫او ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ‪ :‬ﻣﻌ ﺮﻓ ﺖ اﻧ ﺴﺎن از ﺻﻔ ﺮ ﺷ ﺮوع ﻣ ﻲﺷ ﻮد ﺗﺎ ﯾ ﻚ ﻧﻘﻄﻪ‬ ‫ّ ﻋﻠﻢ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬از ﺻﻔ ﺮ ﺗﺎ اﯾﻦ ﻧﻘﻄﻪ را ﻋﻠﻢ ﻛ ﺸﻒ ﻛ ﺮده‬ ‫ﻣﻌﯿﻦ‪ ،‬ﻛﻪ اﯾﻨﺠﺎ ﺣﺪ‬ ‫ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﻣﺜ ﻞ اﻛ ﺴﯿﮋن‪ ،‬ﻫﯿﺪ روژن‪ ،‬ﻓﯿﺰﯾ ﻚ‪ ،‬ﺷﯿﻤ ﻲ‪ ،‬ﭼﯿﺰﻫﺎ ي دﯾ ﮕ ﺮ را ﻋﻠﻢ‬ ‫‪٦٧‬‬

‫ﻛ ﺸﻒ ﻛ ﺮده وﺑﻪ اﯾﻨﺠﺎ ر ﺳﯿﺪه‪ ،‬د ر اﯾﻦ ﻧﻘﻄﻪ ﻛﻪ ﻋﻠﻢ ﻣﺘ ﻮﻗﻒ ﻣ ﻲﺷ ﻮد و‬ ‫و را ي آن را ﻧﻤ ﻲﻓﻬﻤﺪ اﻓ ﺮادﺑﺎ ﺗﺌ ﻮ ر ي وﺑﺎ ﻧﻈ ﺮﯾﺎ تﺑﺎ آ راء ﮔ ﻮﻧﺎ ﮔ ﻮن‬ ‫ﻣ ﻲ ر ﺳﻨﺪ و ﻫ ﺮ ﯾ ﻚﺑﻪ راه ﻣ ﺨﺘﻠﻔ ﻲ ﻣ ﻲ روﻧﺪ‪ .‬ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﺪ ﻫ ﺮ ﻓﯿﻠ ﺴ ﻮﻓ ﻲ ﯾﺎ ﻫ ﺮ‬ ‫ﻜﺘﺒ ﻲﺑ ﺮا ي ﺧ ﻮد راﻫ ﻲ ﺧﺎ ص اﺧﺘﯿﺎ ر ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ .‬از اﯾﻦ ﻣﺤﺪوده ﻋﻠﻢﺑﻪﺑﺎﻻ‬ ‫ﻣ‬ ‫را ﻣﺤﺪوده ﻓﻠ ﺴﻔﻪ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻨﺪ‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ از اﯾﻦﺑﻪﺑﺎﻻ ﻣﺤﺪوده ﻓﻠ ﺴﻔﻪ ا ﺳ ﺖ‪.‬ﺑﻪ‬ ‫ﻋﺒﺎ ر ت دﯾ ﮕ ﺮ ﺗﺎ آﻧﺠﺎ ﻛﻪ از ﺻﻔ ﺮ ﻋﻠﻢ ﭘﯿ ﺸ ﺮ رﻓ ﺖ ﻛ ﺮده ﺗﺎﺑﻪ اﯾﻨﺠﺎ ر ﺳﯿﺪه‬ ‫ﻫﻤﻪ ا ﺳﻨﺎنﻫﺎﺑﺎﻫﻢ اﺷﺘ ﺮا ك دا رﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻤﻪ اﻧ ﺴﺎنﻫﺎ اﯾﻦ ﻋﻠﻢ را ﻣ ﻲﭘ ﺬﯾ ﺮﻧﺪ‪ .‬د ر‬ ‫ﻜﺎ د ر راﺑﻄﻪﺑﺎ اﻛ ﺴﯿﮋن وﻫﯿﺪ روژن ﯾ ﻚﻧﻈ ﺮﯾﻪ‬ ‫رو ﺳﯿﻪﺷ ﻮ رو ي و د ر اﻣ ﺮﯾ‬ ‫ﻜﻪ اﯾﻦ‬ ‫دا رﻧﺪ‪ ،‬ﯾ ﻚ ﻋﻠﻢ دا رﻧﺪ‪،‬ﺑﺎ ﻫﻢ اﺷﺘ ﺮا ك ﻋﻘﯿﺪه دا رﻧﺪ‪ .‬ﭼ ﺮا؟ﺑ ﺮا ي اﯾﻨ‬ ‫ﻜﻨﯿﺪو ا ﮔ ﺮ‬ ‫ﻟﻪآزﻣﺎﯾﺶ اﻣﺘﺤﺎنﺑ‬ ‫ﻫﯿﺪ روژنو اﻛ ﺴﯿﮋن راﺷﻤﺎ ﻣ ﻲﺗ ﻮاﻧﯿﺪ د رﻟ ﻮ‬ ‫ﻛ ﺴ ﻲﻧﭙ ﺬﯾ ﺮﻓ ﺖ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﺋﯿﺪﺑﯿﺎ د ر ﻻﺑ ﺮاﺗ ﻮا ر اﯾﻦ راﺑﺒﯿﻦ و ﺗﺠ ﺮﺑﻪ ﻛﻦ‪ ،‬و او‬ ‫ﻣﺠﺒ ﻮ ر ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ اﯾﻦ راﺑﺒﯿﻨﺪ وﺑﭙ ﺬﯾ ﺮد‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﺗﺎ آﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻋﻠﻢ ﭘﯿ ﺸ ﺮﻓ ﺖ‬ ‫ﻛ ﺮده ا ﺳ ﺖ اﺧﺘﻼﻓ ﻲ ﻧﻪ ﺑﯿﻦ ﭼ ﭗ و ﻧﻪ ﺑﯿﻦ را ﺳ ﺖ وﺟ ﻮد ﻧﺪا رد‪ ،‬ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻟﻨ ﮕﺪ و‬ ‫ﻟﻘ ﻮلاﻧﺪ‪ .‬اﺧﺘﻼ ف از آﻧﺠﺎ ﺷ ﺮوعمﺷ ﻮد ﻛﻪ ﭘﺎ ي ﻋﻠﻢ ﻣ ﻲ‬ ‫ّﻔﻖا‬ ‫ﻣﺘ‬ ‫ﻜﺘﺒ ﻲ ﻣ ﻲآﯾﺪ و ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ ﺧﺪا‬ ‫ﻧﻤ ﻲﺗ ﻮاﻧﺪﺑﺎﻻﺗ ﺮ ازآن راﺑ ﺮود‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﯾ ﻚ ﻣ‬ ‫ﻟﻄﺒﯿﻌﻪ‬ ‫ﻜ ﻲ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ ﻣﺎو راءا‬ ‫ﻜﺘ ﺐ دﯾ ﮕ ﺮ ي ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ ﺧﺪا ﻫ ﺴ ﺖ‪ ،‬ﯾ‬ ‫ﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ .‬ﻣ‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ ا ﺳ ﺖ‪ .‬اﯾﻨﻬﺎ ﭼﯿﺰﻫﺎﯾ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻋﻠﻢﺑﻪآﻧﺎﻧ ﺮ ﺳﺪه ا ﺳ ﺖ وﻧﺒﺎﺑ ﺮاﯾﻦ د ر‬ ‫ﻗﻠﻤ ﺮو ﻓﻠ ﺴﻔﻪ وا ردﺷﺪه ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ د ر ﻗﻠﻤ ﺮو ﻓﻠ ﺴﻒ وا ردﺷﺪهاﻧﺪ‬ ‫ﯾﻌﻨ ﻲ ﻣﺎﻓ ﻮق ﻋﻠﻢاﻧﺪ‪ ،‬زﯾ ﺮا ا ﮔ ﺮ ﻋﻠﻢﺑ ﻮد ﻓﻠ ﺴﻔﻪﻧﻤ ﻲﺷﺪ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ ﻋﻠﻢﺑ ﻮد اﺷﺘ ﺮا ك‬ ‫ﻟﻘ ﻮل ﻣ ﻲﺷﺪﻧﺪ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ا ﮔ ﺮ اﺧﺘﻼ ف وﺟ ﻮد دا رد‬ ‫وﺟ ﻮد داﺷ ﺖ وﻫﻤﻪ ﻣﺘﻔﻖا‬ ‫ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪآﻧﻬﺎ از ﻗﻠﻤ ﺮو ﻋﻠﻢ ﺧﺎ ر جﺷﺪهاﻧﺪ و د ر ﻗﻠﻤ ﺮو ﻓﻠ ﺴﻔﻪ‬ ‫ووا ردﺷﺪهاﻧﺪ‪ .‬ﭘ ﺲ ﯾ ﻚ ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴ ﺖ ﻛﻪ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ »وﻻﻏﯿ ﺮ«‪ ،‬د ر اﯾﻦ دﻧﯿﺎ‬ ‫‪٦٨‬‬

‫ﻣﺎده وﺟ ﻮد دا رد وﻻﻏﯿ ﺮ‪ ،‬اﯾﻦ ﻛﻠﻤﻪ ﻻﻏﯿ ﺮ او ﯾ ﻚ ﻛﻠﻤﻪ ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ د ر‬ ‫ﻗﻠﻤ ﺮو ﻓﻠ ﺴﻔﻪﺑﯿﺎنﺷﺪه ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻛﻪ اﻧ ﺴﺎن دﯾ ﮕ ﺮ ي ﻛﻪ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ ﺧﺪا ي‬ ‫وﺟ ﻮد دا رد د ر ﻗﻠﻤ ﺮو ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻛﻪ اﻧ ﺴﺎن دﯾ ﮕ ﺮ ي ﻛﻪ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ‬ ‫ﺧﺪاﯾ ﻲوﺟ ﻮد دا رد د رﻗﻠﻤ ﺮو ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ ﺧﺪاﯾ ﻲ وﺟ ﻮد دا رد‪،‬ﻧﻪ‬ ‫د ر ﻗﻠﻤ ﺮو ﻋﻠﻢ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ از ﻧﻈ ﺮ ﻋﻠﻢ و از ﻧﻈ ﺮ ﻓﻠ ﺴﻔﻪ ﻛ ﺴ ﻲ ﻛﻪ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ‬ ‫ﻜ ﺴﺎﻧﻨﺪ‪ ،‬از‬ ‫»وﻻﻏﯿ ﺮ« ﯾﺎ دﯾ ﮕ ﺮ ي ﻛﻪﺑﻪ روح و ﺧﺪا اﯾﻤﺎن دا رد ﻫ ﺮ دو ﯾ‬ ‫ﻜ ﺴﺎﻧﻨﺪ‪ ،‬زﯾ ﺮا ﻋﻠﻢ د ر اﯾﻦﺑﺎ رهﻧﻤ ﻲﺧ ﻮاﻫﺪﻧﻪ وا ردﺷ ﻮد وﻧﻪ‬ ‫ﻧﻈ ﺮ ﻋﻠﻤ ﻲ ﯾ‬ ‫اﻇﻬﺎ رﻧﻈ ﺮ ﻛﻨﺪ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ا ﮔ ﺮ ﻛ ﺴ ﻲﺑﯿﺎﯾﺪ وﺑ ﮕ ﻮﯾﺪ ﻛﻪ »ﻓﻠ ﺴﻔﻪ ﻣﻦ ﻋﻠﻤ ﻲ‬ ‫ا ﺳ ﺖ« ﺧ ﻮد اﯾﻦ ﻛﻪ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ »ﻓﻠ ﺴﻔﻪ ﻣﻦ ﻋﻠﻤ ﻲ ا ﺳ ﺖ« ﯾﻌﻨ ﻲ ﻧﻪ ﻋﻠﻢ را‬ ‫ﻟ ﺖ‬ ‫ﻣ ﻲﻓﻬﻤﺪ وﻧﻪ ﻓﻠ ﺴﻔﻪ را‪ .‬ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ ﻓﻠ ﺴﻔﻪ ﻣﻦ ﻣﯿ ﮕ ﻮﯾﺪ »ا ﺻﺎ‬ ‫ﻣﺎده« ﯾﻌﻨ ﻲ ﻓﻘﻂ ﻣﺎده وﺟ ﻮد دا رد وﻻﻏﯿ ﺮ‪ ،‬اﯾﻦﻧ ﺸﺎن ﻣ ﻲدﻫﺪ ﻛﻪ ﯾﻪ اﻧﺤ ﺮا ف‬ ‫ﻜ ﺮده ا ﺳ ﺖ‪،‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ازﻧﻈ ﺮ ﻣﺎ ﺗﺎآﻧﺠﺎ ﻛﻪ‬ ‫رﻓﺘﻪ ا ﺳ ﺖ و ﺣﻘﯿﻘ ﺖ را د ر كﻧ‬ ‫ﻋﻠﻢ ﻫ ﺴ ﺖﻫﯿ ﭻ اﺧﺘﻼﻓ ﻲﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ ،‬ﺧﺪاﭘ ﺮ ﺳ ﺖﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺎد يﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺗ ﺨﯿﻠ ﻲﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬ ‫ﻜﺘ ﺐﻫﺎ ازآﻧﺠﺎ‬ ‫ﻟﻘ ﻮلاﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ اﺧﺘﻼ ف اﯾﻦ ﻣ‬ ‫ﻟﯿﺰمﺑﺎﺷﺪ ﻫﻤﻪ ﻣﺘﻔﻖا‬ ‫ا ﮔﺰﯾ ﺴﺘﺎﻧ ﺴﯿﺎ‬ ‫ﺷ ﺮوع ﻣ ﻲﺷ ﻮد ﻛﻪ ﭘﺎ ي ﻋﻠﻢﻟﻨ ﮕﺎن ا ﺳ ﺖ و ﻫ ﺮ ﻛ ﺲﺑﺎ ﺗﺌ ﻮ ر ي وﻧﻈ ﺮﯾﺎ ت‬ ‫ﻜﻪ ﺣﻘﺎﯾﻖ اﯾﻦ ﻋﻠﻢ را ﻛ ﺸﻒ ﻛﻨﺪ ﻓﻠ ﺴﻔﻪﻫﺎﯾ ﻲ ﻣ ﻲﺑﺎﻓﺪ و ﻓﻠ ﺴﻔﻪ‬ ‫ﺧ ﻮدﺑ ﺮا ي آﻧ‬ ‫ﯾﻌﻨ ﻲ ﺧﺎ ر ج از ﻋﻠﻢ‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻓﻠ ﺴﻔﻪ راﻧﻤ ﻲﺗ ﻮانﺑﺎ ﻋﻠﻢ اﺛﺒﺎ ت ﻛ ﺮد و ا ﮔ ﺮ ﻣﺎدﯾ ﻮنﺑ ﮕ ﻮﯾﻨﺪ‬ ‫ﻛﻪ ﻓﻠ ﺴﻔﻪ ﺧ ﻮد راﺑﺎ ﻋﻠﻢ اﺛﺒﺎ ت ﻛ ﺮدهاﻧﺪ اﺷﺘﺒﺎه ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ‪،‬ﺑﻪ ﺧﻄﺎ رﻓﺘﻪاﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻟ ﻲ اﻻن‬ ‫ﻟ ﺐ دﯾ ﮕ ﺮ ي راﺑ ﺮا ي دو ﺳﺘﺎنﺑﯿﺎن ﻛﻨﻢ و‬ ‫ﻣ ﻲﺧ ﻮا ﺳﺘﻢ ﻣﻄﺎ‬ ‫ﺳﺎﻋ ﺖ ‪ ١٢‬ا ﺳ ﺖ و اﺣ ﺴﺎ س ﻣ ﻲﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﺧ ﺴﺘﻪ ﻫ ﺴﺘﯿﺪ وﺑ ﺨ ﺼ ﻮ صﺑﺤ ﺚ‪،‬‬ ‫ﻜ ﺮ ﻣ ﻲﻛﻨﻢ ﻛﻪ‬ ‫ﺑﺤ ﺚ ﻋﻠﻤ ﻲ ﺳﻨ ﮕﯿﻨ ﻲ ا ﺳ ﺖ و دو ﯾﺎ ﺳﻪ ﺟﻠ ﺴﻪ دﯾ ﮕ ﺮ دا رﯾﻢ‪ .‬ﻓ‬ ‫‪٦٩‬‬

‫ﯾ ﻚ ﺟﻠ ﺴﻪ دﯾ ﮕ ﺮ اﯾﻦﺑﺤ ﺚ ﺧﺪا ي را اداﻣﻪﺑﺪﻫﯿﻢ وﺑﺤ ﺚﺑﻌﺪ ﻣﺎﺑﺤ ﺚ‬ ‫ﻟﻢ ﻛﻪ ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪدا ر ي و‬ ‫ﻣﻘﺎ رﻧﻪا ي ﺧ ﻮاﻫﺪﺑ ﻮد‪،‬ﺑﯿﻦ ا ﺳﻼم دوﻧﻈﺎم ﻣﻌ ﺮو ف ﻋﺎ‬ ‫ﻜ ﺮ ﻣ ﻲﻛﻨﻢ آنﺑﺤ ﺚ ﻫﻢ دو‬ ‫ﻟﯿﺰم‪ ،‬ﻛﻪ ﻓ‬ ‫ﻟﯿﺰم و ﺳ ﻮ ﺳﯿﺎ‬ ‫ﻛﻤ ﻮﻧﯿﺰم ا ﺳ ﺖ ﯾﺎ ﻛﺎﭘﺘﺎ‬ ‫ﺟﻠ ﺴﻪ اداﻣﻪ ﭘﯿﺪا ﻛﻨﺪ واﻧ ﺸﺎا ﷲ ﺟﻠ ﺴﻪ آﺧ ﺮ راﺑﻪ ﭘﺎ ﺳﺦ ﺳﺆاﻻ ت دو ﺳﺘﺎن‬ ‫ﺧ ﻮاﻫﯿﻢ ﭘ ﺮداﺧ ﺖ‪.‬‬ ‫ﻜﻢو رﺣﻤ ﺔا ﷲوﺑ ﺮﻛﺎﺗﻪ‬ ‫ﻟ ﺴﻼم ﻋﻠﯿ‬ ‫وا‬

‫‪٧٠‬‬

‫ﻔﺘﺎر ﺳﻮم‬ ‫ﮔ‬ ‫·‬ ‫·‬ ‫·‬ ‫·‬ ‫·‬ ‫·‬ ‫·‬

‫‪٧١‬‬

‫ﻜﺎﺗ ﺐ‬ ‫ا ﺻ ﻮل ا ﺳﺎ ﺳ ﻲ ﻣ‬ ‫ﻧﻈﺎﻣﻬﺎ ي ﻣ ﻮﺟ ﻮد دﻧﯿﺎ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ ﻛﻤ ﻮﻧﯿﺰم‬ ‫ﻣ‬ ‫ﻟ ﺴﻢ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ ﻛﺎﭘﯿﺘﺎ‬ ‫ﻣ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ ا ﺳﻼم‬ ‫ﻣ‬ ‫ﻣ ﻮ ﺿ ﻮعﻧ ﺴﺒﯿ ﺖ‬ ‫ﺟﺒ ﺮواﺧﺘﯿﺎ ر‬

‫ﺑ ﺴ ﻢ ا ﷲ اﻟﺮﺣﻤﻦ اﻟﺮﺣﯿ ﻢ‬ ‫وحو ﻋﺎﻟ ﻢ ﻏﯿ ﺐﺑ ﻮده‬ ‫ﺂﻧﭽﻪ ﺗﺎﻛﻨ ﻮنﺑﺤ ﺚ ﻛ ﺮدهاﯾﻢ د رﺑﺎ ره ﺧﺪاو ر‬ ‫ا ﺳ ﺖ‪ ،‬وﻧ ﺸﺎن دادﯾﻢ ﻛﻪﺑ ﺮا يﺷﻨﺎﺧ ﺖ ﺧﺪا ﻃ ﺮﯾﻖ ﻋﻠﻤ ﻲ ﻛﻪ از راه ﺣ ﻮا س‬ ‫ﺧﺎﻣ ﺴﻪﺑ ﻮﺟ ﻮد ﻣ ﻲآﯾﺪ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻨ ﻲ رو ش ﻋﻘ ﻞ و ﻣﻨﻄﻖ ﻛﺎﻓ ﻲ ﻧﯿ ﺴ ﺖ و آن‬ ‫ﻠ ﺐ )ﻓﺌ ﻮاد ﯾﺎ اﻓﺌﺪه(‬ ‫ﭼﯿﺰ ي ﻛﻪ ﻣﺎ را ﻛﻤ ﻚ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪﺑﻪ ﺧﺪاﺑ ﺮ ﺳﯿﻢ ﺪلو ﻗ‬ ‫ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﻣﻨﺒﻊ و ﻣﻨ ﺸﺄ ﺟﺪﯾﺪ ي ﻛﻪ از راه ﺎﻟﻬﺎمو اﺷﺮاق ﻗﺎد ر ﺧ ﻮاﻫﯿﻢﺑ ﻮد ﻛﻪ‬ ‫ﺧﺪا ي راﺑ ﺸﻨﺎ ﺳﯿﻢ‪.‬ﺑﺎﺑﻌ ﻀ ﻲ ازآﯾﺎ تﻗ ﺮآﻧ ﻲﻧﯿﺰﻧ ﺸﺎن دادﯾﻢ ﻛﻪﻗ ﺮآنﻫﻢ ﯾ ﻚ‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ ﺳﯿ ﺴﺘﻤ ﻲ راﺑ ﺮا يﺷﻨﺎﺧ ﺖ ﺧﺪا ا راﺋﻪ ﻣ ﻲﻧﻤﺎﯾﺪ‪.‬ﻫﯿﭽ ﮕﺎه ﺗﻨﻬﺎ راه ﻋﻘﻠ ﻲ‬ ‫و ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲو ﻣﻨﻄﻘ ﻲ راﭘﯿ ﺸﻨﻬﺎدﻧﻤ ﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻜﺎﺑﻌﺪ از ﭘﺎﻧﺰده ﺧ ﺮداد‬ ‫ﻜ ﻲ از ﺗﻈﺎﻫ ﺮاﺗ ﻲ ﻛﻪ د ر اﻣ ﺮﯾ‬ ‫ﺑﯿﺎد دارم د ر ﯾ‬ ‫ﻟﺘﯿﻤ ﻮ رﺑﻪ واﺷﻨ ﮕﺘﻦ ﭘﯿﺎده رو ي ﻣ ﻲﻛ ﺮدﯾﻢ‪ ،‬دو ران‬ ‫‪٤٢‬ﺑ ﻮﺟ ﻮدآﻣﺪهﺑ ﻮد ازﺑﺎ‬ ‫ﻛِﻨِﺪ ي ﺑ ﻮد و ﭘﯿﺎده رو يﻫﺎ ي ﭘﻨﺠﺎه ﻣﺎﯾﻠ ﻲ‪ ،‬و ﻣﺎﻫﻢ ﺗ ﺼﻤﯿﻢ ﮔ ﺮﻓﺘﯿﻢ ﻛﻪ‬ ‫ﻜﺎﻧﯿﺰ‬ ‫ﻜﻨﯿﻢ و د ر واﺷﻨ ﮕﺘﻦ د ر ﻣﻘﺎﺑ ﻞ ﻛﺎخ ﺳﻔﯿﺪ اﻣ ﺮﯾ‬ ‫ﭘﯿﺎده رو ي ﭘﻨﺠﺎه ﻣﺎﯾﻠ ﻲﺑ‬ ‫ﺳﻪ روز اﯾﻦ ﺗﻈﺎﻫ ﺮا ت و ﭘﯿﺎده رو ي ﻣﺎ اداﻣﻪ داﺷ ﺖ‪ .‬د ر اﯾﻦ راه ﭘﺎ ي اﻛﺜ ﺮ‬ ‫دو ﺳﺘﺎن ﻣﺎ ﺗﺎول زد و ﺧ ﻮن اﻓﺘﺎد ﭼ ﻮن راه ﺳ ﺨﺘ ﻲﺑ ﻮد‪ ،‬دوﺷﺒﺎﻧﻪ و دو روز‬ ‫ﭘﯿﺎده رو ي‪ ،‬د ر روز وﺷ ﺐ‪ ،‬و اﻛﺜ ﺮ اوﻗﺎ تﺑ ﺨ ﺼ ﻮ ص د رﺷ ﺐ ﻛﻪ از و ﺳﻂ‬ ‫ﺧﯿﺎﺑﺎن ﯾﺎﺑﺰ ر ﮔ ﺮاهﻧﻤ ﻲﺷﺪ ﮔ ﺬﺷ ﺖﺑﺎﯾﺪ از ﻛﻨﺎ ر ﺟﺎده ﺣ ﺮﻛ ﺖ ﻛ ﺮد‪ ،‬د ر ﺳﻨ ﮓ‬ ‫و ﻛﻠ ﻮخﺑ ﺴﯿﺎ ر ﺳ ﺨ ﺖ وﻧﺎﻫﻤ ﻮا ر‪.‬ﺑﺎ ﻣﺎ ﯾ ﻚ ﺟ ﻮاﻧ ﻲﺑ ﻮد ﻛﻪ ﺳﺎلﻫﺎﭘﯿﺶ او را‬ ‫ﻣ ﻲﺷﻨﺎﺧﺘﻢ و ازآن ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴ ﺖﻫﺎ ي دوآﺗ ﺸﻪ‪ ،‬ﺧﯿﻠ ﻲ دا غ و ﺧﯿﻠ ﻲ ﭘ ﺮﺷ ﻮ ر و‬ ‫ﻟ ﻲ د ر آنﺷ ﺐ‬ ‫ﻜ ﺮان ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴ ﺖ ﻋﻤﯿﻖﺑ ﻮد‪ .‬و‬ ‫ﺑﻘ ﻮل ﺧ ﻮد ش از آن روﺷﻨﻔ‬ ‫آﺧ ﺮﺑﺎ ﭘﺎﻫﺎ ي ﺗﺎول زده‪ ،‬ﮔ ﺮ ﺳﻨﻪ‪ ،‬ﺗ ﺸﻨﻪ‪ ،‬ﺧ ﺴﺘﻪ‪ ،‬د رﺷﺒ ﻲ ﻣﻬﺘﺎﺑ ﻲ‪ ،‬د ر آن‬ ‫ﻜ ﻮ ت ﻛﻪ ﻣﺎه ﻛﻢﻛﻢﺑﺎﻻ ﻣ ﻲآﻣﺪ و راه ﻣﺎ را روﺷﻦ ﻣ ﻲﻛ ﺮد‪ ،‬اﯾﻦ ﺟ ﻮانﻫﻢ‬ ‫ﺳ‬ ‫ﻜ ﻲﻫﺎ ي ﺻﺒﺢ ﻛﺦ از‬ ‫اﻏﻠ ﺐﺑﺎ ﻣﻦ راه ﻣ ﻲ رﻓ ﺖ وﺑﺤ ﺚ از ﻓﻠ ﺴﻔﻪﺑ ﻮد‪.‬ﻧﺰدﯾ‬ ‫ﻋ ﺮﻓﺎن ﺳ ﺮ د رﻣ ﻲآو ردﯾﻢ‪،‬ﺑﺤ ﺚ از ﻣ ﻮﻻﻧﺎﺑ ﻮد و ﺣﺎﻓ ﻆﺑ ﻮد‪ ،‬ﻋ ﺸﻖﺑ ﻮد و‬ ‫‪٧٢‬‬

‫ﻣﺤﺒ ﺖ و ﭼﯿﺰﻫﺎﯾ ﻲ از اﯾﻦ ﻗﺒﯿ ﻞ‪.‬ﺑﻌﺪ از ﺳﺎﻋ ﺖﻫﺎﺑﺤ ﺚ‪ ،‬از اﯾﻦ رﻓﯿﻖ‬ ‫ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴ ﺖ ﺧ ﻮدم ﭘ ﺮ ﺳﯿﺪم ﻛﻪ ﺧ ﻮ ب ا ي رﻓﯿﻖ اﯾﻦ اﺣ ﺴﺎ ﺳ ﻲ را ﻛﻪ اﻛﻨ ﻮنﺑ ﺮ‬ ‫دل ﺗ ﻮ ﻣ ﻲ ﮔ ﺬ ردﺑﺎ اﯾﻦ ﺗﺌ ﻮ ر يﻫﺎ ي ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴﺘ ﻲ ﺧ ﻮد ت ﭼ ﮕ ﻮﻧﻪ ﻣ ﻲﺗ ﻮاﻧ ﻲ‬ ‫ﻜﻦ و ﻣ ﺮاﺑﯿﺎد‬ ‫ّ ﺾﻣ‬ ‫ﻜﻨ ﻲ؟ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔ ﺖ ﺗ ﺮاﺑﻪ ﺧﺪا اﯾﻦ ﻋﯿﺶ ﻣ ﺮا ﻣﻨﻘ‬ ‫ﺗ ﻮﺟﯿﻪﺑ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ ﻣﺎد ي ﻗﺎد ر ﻧﯿ ﺴ ﺖ ﻛﻪ اﯾﻦ‬ ‫اﯾﻦ ﺳﺆاﻻ ت ﻣﯿﺎﻧﺪاز‪ .‬زﯾ ﺮا ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴﻢ و ﻣ‬ ‫اﺣ ﺴﺎ س و اﯾﻦ ﻋ ﺮﻓﺎن د روﻧ ﻲ را ﺗ ﻮﺟﯿﻪ ﻛﻨﺪ وﺑﻔﻬﻤﺪ اﯾﻦ ﯾ ﻚ دﻧﯿﺎ ي دﯾ ﮕ ﺮ ي‬ ‫ً ﺑﺎ ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴ ﺖ راﺑﻄﻪا ي ﻧﺪا رد و اﯾﻦ ﯾ ﻚ دﻧﯿﺎ ي دﯾ ﮕ ﺮ ي‬ ‫ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ا ﺻﻼ‬ ‫ًﺑﺎ ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴ ﺖ راﺑﻄﻪا يﻧﺪا رد و ﻣﻦﻫﻢﻧﻤ ﻲﺧ ﻮاﺗ ﺴﻢ ﻛﻪ اذﯾﺘﺶ‬ ‫ا ﺳ ﺖ‪،‬ا ﺻﻼ‬ ‫ﻟ ﺖ روﺣﺎﻧ ﻲ و ﻣﻌﻨ ﻮ ي ﻛﻪﺑﻪ او د ﺳ ﺖ دادهﺑ ﻮدم ﺧﺎ رﺟﺶ‬ ‫ﻛﻨﻢ و از آن ﺣﺎ‬ ‫ﻛﻨﻢ‪.‬‬ ‫ﻟ ﻲ ﺣﻘﯿﻘ ﺖ اﻣ ﺮ اﯾﻨﺠﺎ ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻓﻠ ﺴﻔﻪ ﻣﺎد يﺑﻪ ﻫﯿ ﭻوﺟﻪ ﻗﺎد رﻧﯿ ﺴ ﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻛﻪ اﯾﻦ اﺣ ﺴﺎ س د روﻧ ﻲ‪ ،‬اﯾﻦ اﺷ ﺮاق‪ ،‬اﯾﻦ ﻋ ﺮﻓﺎن راﺑﻔﻬﻤﺪ و ﺗ ﻮﺟﯿﻪ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ً د ر ﺻﺪد ﻓﻬﻢآنﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ ،‬اﯾﻦ دﻧﯿﺎ ي دﯾ ﮕ ﺮ ي ا ﺳ ﺖ‪ .‬د ر ﭘ ﻲآن ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ‬ ‫ا ﺻ ﻮﻻ‬ ‫ﻟ ﻲﺷﻤﺎ ﻣ ﻲداﻧﯿﺪ ﻛﻪ د ر اﯾﻦ‬ ‫اﺣﺘﯿﺎﺟﺎ ت ﻣﺎد ي اﻧﺎ ﺳﻦ را ﺗﺄﻣﯿﻦ ﻛﻨﺪ وﺑ ﺲ‪ .‬و‬ ‫زﻧﺪ ﮔ ﻲ ا ﮔ ﺮ ﻛ ﺴ ﻲﺑ ﺮا ﺳﺘ ﻲﺑ ﺨ ﻮاﻫﺪ ﻣﻔﻬﻮم ﺣﯿﺎ ت راﺑﻔﻬﻤﺪ‪ ،‬اﯾﻦ ﺧ ﻮ ردن و‬ ‫ﺧ ﻮاﺑﯿﺪن و زﻧﺪ ﮔ ﻲ ﻛ ﺮده ﻫﺪ ف ﺣﯿﺎ ت ﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ .‬اﯾﻨﻬﺎ ﻣﺤﻤﻠ ﻲﺑ ﺮا ي ﺣﯿﺎ ت‬ ‫ﻜﻪ زﻧﺪ ﮔ ﻲ‬ ‫ا ﺳ ﺖ‪.‬آدﻣ ﻲ ﻏ ﺬا ﻣ ﻲﺧ ﻮ رد ﯾﺎﻟﺒﺎ س ﻣ ﻲﭘ ﻮﺷﺪ ﯾﺎ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﺑﺪﺑ ﺮا يآﻧ‬ ‫ﻜﻪ ﺧﺪا راﺑﭙ ﺮ ﺳﺘﺪ‪ .‬ﻫﺪ ف زﻧﺪ ﮔ ﻲ ﺧ ﻮ ردن و ﺧ ﻮاﺑﯿﺪنﻧﯿ ﺴ ﺖ‪،‬‬ ‫ﻛﻨﺪ‪،‬ﺑ ﺮا ي آﻧ‬ ‫اﯾﻨﻬﺎ و ﺳﯿﻠﻪ زﻧﺪهﺑ ﻮدن ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﻣ ﻲﺗ ﻮاﻧﻢﺑ ﮕ ﻮﯾﻢآنﻟﺤﻈﺎﺗ ﻲ را ﻣ ﻲﺗ ﻮان ﺣﻘﯿﻘ ﻲ‬ ‫ﺑ ﺸﻤﺎ ر آو رد ﻛﻪ ﯾ ﻚ اﻧ ﺴﺎﻧ ﻲ از اﯾﻦ ﺣﯿﺎ ت ﻣﺎد ي و از اﯾﻦ دﻧﯿﺎ يﻟﺠﻨ ﻲﺑﻪ‬ ‫ﻟﻬﺎم و اﺷ ﺮاقﺑ ﺮا ي او‬ ‫ﻣﻌ ﺮا ج ﺻﻌ ﻮد ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬وآنﻧ ﻮع اﺣ ﺴﺎ س‪،‬آنﻧ ﻮع ا‬ ‫ﻟ ﻲآﻧﭽﻪ‬ ‫د ﺳ ﺖ ﻣ ﻲدﻫﺪ‪ .‬اﯾﻦﻟﺤﻈﺎ ت د ر زﻧﺪ ﮔ ﻲ اﻧﺎ ﺳﻦﻫﺎﺑ ﺴﯿﺎ ر ﻛ ﻮﺗﺎه ا ﺳ ﺖ و‬ ‫زﻧﺪ ﮔ ﻲﺑﻪ ﺣ ﺴﺎ ب ﻣ ﻲآﯾﺪ ﻓﻘﻂ ﻫﻤﯿﻦﻟﺤﻈﺎ ت ا ﺳ ﺖ وﺑ ﺲ‪.‬ﺑﻘﯿﻪ زﻧﺪ ﮔ ﻲ ﻓﻘﻂ‬ ‫ﻣﺤﻤﻠ ﻲ ا ﺳ ﺖﺑ ﺮا ي اﯾﻦ اﻧﺎ ﺳﻦ ﻛﻪ زﻧﺪهﺑﻤﺎﻧﺪ‪ ،‬ﺗﺎ اﯾﻦﻟﺤﻈﺎ ت ﻛ ﻮﺗﺎه ﻣﻌ ﺮا جو‬ ‫ﻃﯿ ﺮان روحﺑﻪ او د ﺳ ﺖﺑﺪﻫﺪ‪ ،‬وآن اﻧ ﺴﺎﻧ ﻲ ﻛﻪ د ر زﻧﺪ ﮔ ﻲ ﺧ ﻮدﺑﯿ ﺸﺘ ﺮﺑﻪ‬ ‫اﯾﻦ ﺣﺎﻻ ت د ﺳ ﺖ ﭘﯿﺪا ﻣ ﻲﻛﻨﺪ و اﯾﻦﻟ ﺬ ت روﺣ ﻲ و اﯾﻦ ﻃﯿ ﺮان روﺣ ﻲﺑ ﺮا ي‬ ‫اوﺑﯿ ﺸﺘ ﺮ رخ ﻣ ﻲدﻫﺪ‪ ،‬او زﻧﺪ ﮔ ﻲﺑﻬﺘ ﺮ ي دا رد‪ ،‬زﻧﺪ ﮔ ﻲ ﻣ ﻮﻓﻖﺗ ﺮ ي دا رد‪.‬آن‬ ‫اﻧ ﺴﺎنﻫﺎﯾ ﻲ ﻛﻪ ﺳ ﺮﺗﺎ ﺳ ﺮ ﺣﯿﺎ ت ﺧ ﻮد را د ر ﻣﺎدﯾﺎ ت و اﺣﺘﯿﺎﺟﺎ ت ﻣﺎد ي ﺳ ﺮ‬ ‫ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ و ﻫﯿ ﭻﻟ ﺬ ت روﺣ ﻲ و ﻫﯿ ﭻ اﺣ ﺴﺎ س ﻣﻌ ﺮا جﺑﻪ آﻧﻬﺎ د ﺳ ﺖﻧﻤ ﻲدﻫﺪ‬ ‫آﻧﻬﺎ د ر ﺣﻘﯿﻘ ﺖ اﻧ ﺴﺎنﻧﯿ ﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬از اﻧ ﺴﺎﻧﯿ ﺖﺑ ﻮﯾ ﻲﻧﺒ ﺮدهاﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻜﺘ ﺐﻫﺎ ي دﯾ ﮕ ﺮ ﺑﻪ‬ ‫اﯾﻦ دا ﺳﺘﺎن را ب را ي آن ﮔﻔﺘﻢ ﻛﻪ ﺑﺪاﻧﯿﺪ ﻣ‬ ‫ﻫﯿ ﭻوﺟﻪﻗﺎد رﻧﯿ ﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ اﯾﻦ ﻃﯿ ﺮان روحو اﯾﻦ اﺣ ﺴﺎ س ﻣﻌ ﺮا جو ﻣﺎو راﺋ ﻲ‬ ‫‪٧٣‬‬

‫ﺮا د ر روح اﻧ ﺴﺎنﻫﺎ ﺗﻔ ﺴﯿ ﺮ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺗ ﻮﺟﯿﻪ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺟﺰ ﺳﯿ ﺴﺘﻤ ﻲ ﻛﻪ ﻣﺎﺑﯿﺎن‬ ‫ﻜﺘﺒ ﻲ ﻛﻪ ﻣﺎﺑﻪآن ﻣﻌﺘﻘﺪﻫ ﺴﺘﯿﻢ‪.‬‬ ‫ﻣ ﻲﻛﻨﯿﻢو ﻣ‬ ‫ﻜﻨﻢ و ﭼﻨﺪ‬ ‫اﻛﻨ ﻮ ﻛﻪ اﯾﻦ دا ﺳﺘﺎن را ﻣ ﻲ ﮔﻔﺘﻢ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢ اﯾﻦ را ﺗﻤﺎمﺑ‬ ‫ﻜﻪ د ر ﻓﻠ ﺴﻔﻪ ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴﻢ ﻫﻤﺎﻧﻄ ﻮ ر ﻛﻪ ﻣ ﻲداﻧﯿﺪ‬ ‫ﻛﻠﻤﻪﺑﯿ ﺸﺘ ﺮﺑ ﮕ ﻮﯾﻢ و آن اﯾﻨ‬ ‫ﻜﻦﺑ ﺮا يﻫﻤ ﮕﺎن‬ ‫ﻫﺪ ف اﯾﻦ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻃﺒﻘﺎ ت ازﺑﯿﻦﺑ ﺮودوآ بوﻧﺎنو ﻣ ﺴ‬ ‫ﺗﺄﻣﯿﻦ ﮔ ﺮدد‪ .‬ﻣﺎ ﻓ ﺮ ض ﻣ ﻲﻛﻨﯿﻢ ﻛﻪﺑﻪآﻧﺠﺎ ر ﺳﯿﺪﯾﻢ‪ ،‬ﻓ ﺮ ض ﻣ ﻲﻛﻨﯿﻢ ﻛﻪآ ب و‬ ‫ﻜﻦﺑ ﺮا ي ﻫﻤ ﮕﺎن ﺗﺄﻣﯿﻦﺷﺪ‪ ،‬ﻓ ﺮ ض ﻣ ﻲﻛﻨﯿﻢ ﻛﻪ ﻃﺒﻘﺎ ت ازﺑﯿﻦ‬ ‫ﻧﺎن و ﻣ ﺴ‬ ‫رﻓﺘﻨﺪ و ا ﺳﺘﺜﻤﺎ ر اﻗﺘ ﺼﺎد ي ﻫﻢ ازﺑﯿﻦ رﻓ ﺖ‪ .‬از آﻧﻬﺎ ﻣ ﻲﭘ ﺮ ﺳﻢ ﻛﻪﺑﻌﺪ ش‬ ‫ﭼ ﻲ؟آﯾﺎﺑﻌﺪ ازآن ﺣ ﺮﻛﺘ ﻲ وﻧﻬ ﻀﺘ ﻲ و ﺟﻨﺒ ﺸ ﻲ و اﺣ ﺴﺎ ﺳ ﻲ وﺟ ﻮد ﺧ ﻮاﻫﺪ‬ ‫داﺷ ﺖ؟ ﯾﺎﻧﻪ‪ .‬ﭼ ﻮن ﻫﻤﺎﻧﻄ ﻮ ر ﻛﻪ ﻣ ﻲداﻧﯿﺪ آﻧﻬﺎ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻨﺪ ﻣﺤ ﺮ ك اﻧ ﺴﺎن د ر‬ ‫اﯾﻦ ﻣﺒﺎ رزه ﺣﯿﺎ ت ﺟﻨ ﮓ ﻃﺒﻘﺎﺗ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪ .‬آن روز ي ﻛﻪ اﯾﻦ ﻃﺒﻘﺎ ت ازﺑﯿﻦ‬ ‫رﻓﺘﻨﺪ دﯾ ﮕ ﺮ ﻣﺒﺎ رزا ت ﻃﺒﻘﺎﺗ ﻲ وﺟ ﻮدﻧ ﺨ ﻮاﻫﺪ داﺷ ﺖ‪.‬آﯾﺎ اﻧ ﺴﺎن د رآن روز‬ ‫ﻜﻮ ت‬ ‫ﻜ ﻮ ت ﺧ ﻮاد ﻛ ﺮد؟ ﻣ ﻲداﻧﯿﺪ ﻛﻪ ﺳ‬ ‫ﻣﺤ ﺮ ك دﯾ ﮕ ﺮ يﻧ ﺨ ﻮاﻫﺪ داﺷ ﺖ؟ آﯾﺎ ﺳ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ ﻣﺎد يﻗﺎد رﻧﯿ ﺴ ﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﻌﺎدل ﻣ ﺮ گ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬د ر ان ﺣﺎل اﻧ ﺴﺎن ﻣ ﻲﻣﯿ ﺮد‪ .‬ﻣ‬ ‫ﺑﻪ اﯾﻦ ﺳﺆالﺑﺰ ر گ ﺟ ﻮا بﺑ ﮕ ﻮﯾﺪ ﻛﻪﺑﻌﺪ ازﺑﯿﻦ رﻓﺘﻦ ﻃﺒﻘﺎ ت دﯾ ﮕ ﺮ ﭼﻪ‬ ‫ﻟﻲ‬ ‫ﺧ ﻮاﻫﺪﺑ ﻮد‪ .‬آﯾﺎ اﻧ ﺴﺎن ﻣ ﻲﻣﯿ ﺮد؟ ﯾﺎﺑﻪ ﺣ ﺮﻛ ﺖ ﺧ ﻮد اداﻣﻪ ﻣ ﻲدﻫﺪ‪ .‬و‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄ ﻮ ر ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻢ از ﻧﻈ ﺮ ﻣﺎ اﯾﻦ زﻧﺪ ﮔ ﻲ و آ ب و ﻧﺎن و ﺳﯿﻠﻪا ي ا ﺳ ﺖ و‬ ‫ﻃﯿ ﺮانﺑ ﺴ ﻮ ي ﺧﺪا يﺑﺰ ر گ ﯾ ﻚ ﺣ ﺮﻛ ﺖ ﺗﺎﺑ ﻲﻧﻬﺎﯾ ﺖ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﺣ ﺮﻛﺘ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﻜﺎﻧ ﻲ از‬ ‫ﻟ ﻲ ﻻﻧﻬﺎﯾﻪ اداﻣﻪ ﺧ ﻮاﻫﺪ داﺷ ﺖ و اﻧ ﺴﺎن ﻫﯿﭽ ﻮﻗ ﺖ و د ر ﻫﯿ ﭻ ﻣ‬ ‫ا‬ ‫ًﺑ ﺮا يﺷﻤﺎ ﺗﻼو ت‬ ‫ﺣ ﺮﻛ ﺖﺑ ﺴ ﻮ ي ﻛﻤﺎلﺑﺎ رﻧ ﺨ ﻮاﻫﺪ ﻣﺎﻧﺪ‪.‬آﯾﻪا ي را ﻛﻪ ﻗﺒﻼ‬ ‫ﻛ ﺮدم و از ﻧﻈ ﺮ اﻫﻤﯿ ﺖ زﯾﺎد ي ﻛﻪ دا ردﺑ ﺮا ي ﺷﻤﺎ ﻣ ﻲﻧ ﻮﯾ ﺴﻢ ﭼ ﻮن ﭘﺎﯾﻪ‬ ‫ّﺎ سِ«‬ ‫ﻟﻨ‬ ‫َ ﻲا‬ ‫َﻠ‬ ‫َﻋ‬ ‫َﺪاء‬ ‫ُﻬ‬ ‫ُ ﻮاﺷ‬ ‫ُ ﻮﻧ‬ ‫ﻜ‬ ‫ًﻟِﺘ‬ ‫َ‬ ‫َﻄﺎ‬ ‫َﺳ‬ ‫ًو‬ ‫ﱠﺔ‬ ‫ُﻣ‬ ‫ُﻢ ا‬ ‫ْﻨﺎﻛ‬ ‫َﻠ‬ ‫َﻌ‬ ‫َﺟ‬ ‫ﻟِ ﻚ‬ ‫َ ﺬا‬ ‫َﻛ‬ ‫ﻓﻠ ﺴﻔﻪ ﻣﺎ ا ﺳ ﺖ‪» :‬و‬ ‫ﯾﻌﻨ ﻲ ﻣﺎﺷﻤﺎ را اﻣ ﺖ و ﺳﻄ ﻲ ﻗ ﺮا ر دادﯾﻢ ﺗﺎﺑ ﺮﻫﻤﻪ ﻣ ﺮدمﺷﺎﻫﺪﺑﺎﺷﯿﺪ‪ ،‬ﮔ ﻮاه‬ ‫ﻜﺘ ﺐ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ را ﻣ‬ ‫ﻜﺘﺒ ﻲﺑ ﻮﺟ ﻮد ﻣ ﻲآﯾﺪ ﻛﻪ اﯾﻦ ﻣ‬ ‫ﺑﺎﺷﯿﺪ‪ .‬و از اﯾﻨﺠﺎ ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻣ‬ ‫وا ﺳﻄﻪ ا ﺳﻢ ﮔ ﺬا ر ي ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫از ﻧﻈ ﺮ ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ اﻣ ﺸ ﺐ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢ ﻗ ﺴﻤﺘ ﻲ از ﻣﻘﺎ رﻧﻪ و ﻣﻘﺎﯾ ﺴﻪﺑﯿﻦ‬ ‫ﻟﻢ د ر ﺷ ﺮق و ﻏ ﺮ ب ﯾﻌﻨ ﻲ‬ ‫ﻜﺘ ﺐﺑﺰ ر گ ﻋﺎ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ ﺧﺪاﭘ ﺮ ﺳﺘ ﻲ ﻣﺎ و دو ﻣ‬ ‫ﻣ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ ﺧ ﻮد‪ ،‬ﻣ‬ ‫ﻟﯿﺰم و ﻛﻤ ﻮﻧﯿﺰم راﺑﻪ ﻋﻤ ﻞ آو رﯾﻢ و زﯾﺒﺎﺋ ﻲﻫﺎ ي ﻣ‬ ‫ﻛﺎﭘﺘﺎ‬ ‫ا ﺳﻼم راﺑﯿﺎن ﻛﻨﯿﻢ‪.‬‬ ‫ﻜﺎﺗ ﺐ‬ ‫ا ﺻ ﻮل ا ﺳﺎ ﺳ ﻲ ﻣ‬ ‫ﻜﺘﺒ ﻲ‬ ‫ﻜﻪ وا رد اﯾﻦﺑﺤ ﺚﺑ ﺸﻮم ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢﺑ ﮕ ﻮﯾﻢ ﻛﻪ ﻫ ﺮ ﻣ‬ ‫ﻗﺒ ﻞ از اﯾﻨ‬ ‫ﻜ ﻲ ا ﺳﺎ س ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪،‬‬ ‫د ر دﻧﯿﺎ دا را ي ﺳﻪوﺟﻬﻪ‪ ،‬دا را ي ﺳﻪ ا ﺳﺎ س ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﯾ‬ ‫‪٧٤‬‬

‫ﻜ ﻮﻣﺘ ﻲ‪ .‬آن ﻧﻈﺎم وآن‬ ‫ﺪوم ا ﺳﺎ س اﻗﺘ ﺼﺎد ي‪ ،‬و ﺳﻮم ا ﺳﺎ س ﺳﯿﺎ ﺳ ﻲ و ﺣ‬ ‫ﻟ ﻮژ ي ﻛﻪ دا را ي اﯾﻦ ﺳﻪ ا ﺳﺎ سﻧﺒﺎﺷﺪﻧﺎﻗ ﺺ ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﺋﯿﻢ‬ ‫اﯾﺪﺋ ﻮ‬ ‫ﻟ ﻮژ ي ﻛﺎﻣ ﻞ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻻاﻗ ﻞ د ر اﯾﻦ ﺳﻪ ا ﺳﺎ س دا را ي رأ ي وﻧﻈ ﺮ‬ ‫ﯾ ﻚ اﯾﺪﺋ ﻮ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ‪ ،‬ﯾ ﻚ‬ ‫ﺑ ﻮده و ﺑﺘ ﻮاﻧﺪ ﺟ ﻮاﺑ ﮕ ﻮ ي اﯾﻦ اﺣﺘﯿﺎﺟﺎ ت ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﯾ ﻚ ﻣ‬ ‫ً دا را ي زﯾ ﺮﺑﻨﺎ ي‬ ‫ﻟ ﻮژ ي‪ ،‬دا را ي ﯾ ﻚ زﯾ ﺮﺑﻨﺎ ي ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ ﺧ ﻮاﻫﺪﺑ ﻮد و ﺛﺎﻧﯿﺎ‬ ‫اﯾﺪﺋ ﻮ‬ ‫ﻜ ﻮﻣﺘ ﻲ‪.‬‬ ‫ً دا را ي زﯾ ﺮﺑﻨﺎ ي ﺳﯿﺎ ﺳ ﻲ ﯾﺎ ﺣ‬ ‫ﻟﺜﺎ‬ ‫اﻗﺘ ﺼﺎد يوﺛﺎ‬ ‫ﻜ ﻲ از دو ﺳﺘﺎن ﺧﯿﻠ ﻲ ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴﻢ و دوآﺗ ﺸﻪ‬ ‫ﻜﺎ ﯾ‬ ‫ﯾﺎدم ﻫ ﺴ ﺖ د ر اﻣ ﺮﯾ‬ ‫ﻣﺎ ﺑﻪ ﻣﻦ اﯾ ﺮاد ﻣ ﻲ ﮔ ﺮﻓ ﺖ و ﻣ ﻲ ﮔﻔ ﺖ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﭼ ﺮا ﺑ ﺮا ي ﺣ ﻀ ﺮ ت‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ) ص( اﯾﻨﻘﺪ ر اﺣﺘ ﺮام ﻗﺎﺋ ﻞ ﻫ ﺴﺘﯿﺪ‪ .‬ﭼ ﺮا؟ اﻋﺘ ﺮا ض داﺷ ﺖ! ﻣﻦ از او‬ ‫َﺑِﺎ ﷲ ﻧﻤ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢ‬ ‫ُ ﻮذ‬ ‫َﻌ‬ ‫ﭘ ﺮ ﺳﯿﺪم ﻛﻪ ﺗ ﻮﺑﻪ ﻣﺎ رﻛ ﺲ ﭼ ﺮا اﯾﻨﻘﺪ ر اﻋﺘﻘﺎد دا ر ي؟ ﻧ‬ ‫ﻟ ﻲ د رﻧﻈ ﺮ او ﻣﺎ رﻛ ﺲ ﺧﯿﻠ ﻲﺑﺎﻻﺗ ﺮﺑ ﻮد‪ .‬ﮔﻔﺘﻢﺑ ﺮا ي ﻣﺎ رﻛ ﺲ‬ ‫ﻜﻨﻢ و‬ ‫ﻣﻘﺎ رﻧﻪﺑ‬ ‫ﻟ ﻮژ ي‬ ‫ﻜﻪ ﻣﺎ رﻛ ﺲ دا را ي اﯾﺪﺋ ﻮ‬ ‫ﭼ ﺮا اﯾﻨﻘﺪ ر اﺣﺘ ﺮام ﻗﺎﺋﻠ ﻲ؟ ﮔﻔ ﺖﺑ ﺮا ي اﯾﻨ‬ ‫ﻟ ﻮژ يآو رده ا ﺳ ﺖ‪ .‬از او ﭘ ﺮ ﺳﯿﺪم ﺧ ﻮ ب‬ ‫ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﻣﺎ رﻛ ﺲ ﻛ ﺴ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ اﯾﺪﺋ ﻮ‬ ‫ﻟ ﻮژ ي ﯾﻌﻨ ﻲ ﭼﻪ؟ ﺧﻼ ﺻﻪ ﺑﺤﺜ ﻲ ﻛﻪ د ر آﻧﺠﺎ ﻣﻄ ﺮح ﺑ ﻮد ﻛﻪ ﯾ ﻚ‬ ‫اﯾﺪﺋ ﻮ‬ ‫ﻟ ﻮژ ي را وﻗﺘ ﻲ ﻛﺎﻣ ﻞ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﺋﯿﻢ ﻛﻪ ﻻاﻗ ﻞ دا را ي زﯾ ﺮﺑﻨﺎ ي ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ و‬ ‫اﯾﺪﺋ ﻮ‬ ‫زﯾ ﺮﺑﻨﺎ ي اﻗﺘ ﺼﺎد يو زﯾ ﺮﺑﻨﺎ ي ﺳﯿﺎ ﺳ ﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻢ ﺧﯿﻠ ﻲ ﺧ ﻮ ب ﻣﺎ رﻛ ﺲ‬ ‫ﻟ ﻮﭼ ﻲ راﺑﯿﺎن ﻛ ﺮده و ﯾ ﻚ زﯾ ﺮﺑﻨﺎ ي اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻨ ﻲ ﻧﯿﺰ ا راﺋﻪ داده‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ اﯾﺪﺋ ﻮ‬ ‫ﻟ ﺖ ﻣﺎ ﻫﻢ ازﻧﻈ ﺮ زﯾ ﺮﺑﻨﺎ ي ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ‬ ‫ا ﺳ ﺖ‪،‬ﺑﻌﺪﺑ ﺮا ي او روﺷﻦ ﻛ ﺮدم ﻛﻪ ر ﺳﺎ‬ ‫دا را ي ﯾ ﻚ دﯾﺪ ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪﺑﻤ ﺮاﺗ ﺐ از ﻓﻠ ﺴﻔﻪ ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴﻢ آﻧﻬﺎﺑ ﺮﺗ ﺮ و‬ ‫ﻜﺘ ﺐ اﻗﺘ ﺼﺎد ي‬ ‫ﻜﺘ ﺐ ﻣﺎ دا را ي ﯾ ﻚ ﻣ‬ ‫ﺗ ﻮاﻧﺎﺗ ﺮ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬و ازﻧﻈ ﺮ اﻗﺘ ﺼﺎد يﻫﻢ ﻣ‬ ‫ﻟ ﻮ ي ﻣﺎ دا را ي ﯾ ﻚﻧﻈﺎم ﺳﯿﺎ ﺳ ﻲ‬ ‫ﻜ ﻮﻣﺘ ﻲﻫﻢ اﯾﺪﺋ ﻮ‬ ‫ا ﺳ ﺖ و ازﻧﻈ ﺮ ﺳﯿﺎ ﺳ ﻲ و ﺣ‬ ‫ﻟ ﻮژ يﺑﺤ ﺚ ﻛﻨﯿﻢ ا ﺳﻼم‬ ‫ﻜ ﻮﻣﺘ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ا ﮔ ﺮﺑ ﺨ ﻮاﻫﯿﻢﺑ ﺮا ﺳﺎ س اﯾﺪﺋ ﻮ‬ ‫ﺣ‬ ‫‪٧٥‬‬

‫ﻟ ﻮژ ي ﻛﺎﻣ ﻞ‪ .‬ا ﮔ ﺮ ﻛ ﺴ ﻲﺑ ﺨ ﻮاﻫﺪ ﻓﻘﻂﺑﻪ‬ ‫ﻟ ﻮژ ي ا ﺳ ﺖ‪ ،‬و ﯾﺪﺋ ﻮ‬ ‫ﻫﻢ ﯾ ﻚ اﯾﺪﺋ ﻮ‬ ‫ﻟ ﻮژ ي را‬ ‫ﻟ ﻮژ ي ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﭘ ﺲﺑﺎﯾﺪ آن اﯾﺪﺋ ﻮ‬ ‫ﻜﻪ ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴﻢ ﯾ ﻚ اﯾﺪﺋ ﻮ‬ ‫ﺻ ﺮ ف اﯾﻨ‬ ‫ﻟ ﻮژ ي ﻛﺎﻣﻠ ﻲ ا ﺳ ﺖ وﺑﺎﯾﺪ ﻣ ﻮ رد‬ ‫اﺣﺘ ﺮام ﻛ ﺮد‪ ،‬ا ﺳﻼم ﻫﻢ دا را ي ﯾ ﻚ اﯾﺪﺋ ﻮ‬ ‫اﺣﺘ ﺮام ﻗ ﺮا ر ﺑ ﮕﯿ ﺮد‪ .‬او ﭘ ﺬﯾ ﺮﻓ ﺖ و ﺧ ﻮد ﻣ ﺴﺌﻠﻪ و ﺧ ﻮد ﻃ ﺮح‪ ،‬دا ﺳﺘﺎن‬ ‫دﯾ ﮕ ﺮ ي ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﺑﻬ ﺮﺣﺎل د ر روﻧﺪ اﯾﻦ ﺗﻌ ﺮﯾﻒ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢ ﺑ ﮕ ﻮﯾﻢ ﻛﻪ‬ ‫ﻟ ﻮژ ي ﻻاﻗ ﻞ از ﺳﻪ دﯾﺪ ﮔﺎه ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ و اﻗﺘ ﺼﺎد ي و ﺳﯿﺎ ﺳ ﻲﺑﺎﯾﺪ ﻣ ﻮ ردﻧﻈ ﺮ‬ ‫اﯾﺪﺋ ﻮ‬ ‫ﻟ ﻮژ يﺑ ﺮﺗ ﺮ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ از اﯾﻦ ﺳﻪ دﯾﺪ ﮔﺎهﺑ ﺮﺗ ﺮﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻗ ﺮا رﺑ ﮕﯿ ﺮدوآن اﯾﺪﺋ ﻮ‬ ‫ﺑﺎزﺑﻪ ﻋﻨ ﻮان ﻣﻘﺪﻣﻪ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢﺑ ﮕ ﻮﯾﻢ ﻛﻪ وﻗﺘ ﻲ د رﺑﺎ ره ﯾ ﻚ ﻧﻈﺎم‬ ‫ﺳﯿﺎ ﺳ ﻲ ﯾﺎ اﻗﺘ ﺼﺎد ي ﺑﺤ ﺚ ﻣ ﻲﻛﻨﯿﻢ‪ ،‬ﻫﯿﭽ ﮕﺎه ﻧﻤ ﻲﺗ ﻮان ﻗ ﺴﻤﺘ ﻲ از ﻣ ﺴﺌﻠﻪ‬ ‫ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ راﺑﻄ ﻮ ر ﻣﻄﻠﻖ‪،‬ﺑﻄ ﻮ ر ﺟﺪا ﮔﺎﻧﻪ‪،‬ﺑﻄ ﻮ ر ﻣﻨﻔ ﺮد د رﻧﻈ ﺮ ﮔ ﺮﻓ ﺖ و‬ ‫ﻗ ﻀﺎو ت ﻛ ﺮد‪.‬ﺑﺎﯾﺪﻫﻤﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ وﻫﻤﻪ ﺳﯿ ﺴﺘﻢ را د رﻧﻈ ﺮ ﮔ ﺮﻓ ﺖ وﻫﻤﻪ را‬ ‫ﻟﻌﻪ ﻗ ﺮا ر داد‪.‬ﺑﻌﻨ ﻮان ﻣﺜﺎل ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢﺑ ﮕ ﻮﯾﻢ ﻛﻪﺑﻌ ﻀ ﻲ از‬ ‫ﺑﺎﻫﻢ ﻣ ﻮ رد ﻣﻄﺎ‬ ‫ً ﺟﺰا( د ر ﻓﻘﻪا ﺳﻼﻣ ﻲ را ا ﮔﺰ از داﺧ ﻞ ﻧﻈﺎم و ﻣﺠﻤ ﻮﻋﻪ‬ ‫ﻗ ﻮاﻧﯿﻦ )ﻣﺜﻼ‬ ‫ﻜﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺧﯿﻠ ﻲ‬ ‫ﻜ ﺸﺪ و د ر ﯾ ﻚ ﻧﻈﺎم دﯾ ﮕ ﺮ يﺑ ﺨ ﻮاﻫﻨﺪ ﭘﯿﺎدهﺑ‬ ‫ا ﺳﻼﻣ ﻲﺑﯿ ﺮونﺑ‬ ‫ﻋﺠﯿ ﺐ ﺧ ﻮاﻫﺪﺑ ﻮد‪ ،‬ﻏﯿ ﺮﻗﺎﺑ ﻞ ﻗﺒ ﻮل ﺧ ﻮاﻫﺪﺑ ﻮد‪ .‬ﯾﺎﺑﻌ ﻀ ﻲ از ﻗ ﻮاﻧﯿﻦ را‬ ‫ً رﺑﺎ را ا ﮔ ﺮﺑ ﺨ ﻮاﻫﯿﺪ د ر ﯾ ﻚﻧﻈﺎم دﯾ ﮕ ﺮ ي ﭘﯿﺎده‬ ‫ﻓ ﺮ ض ﻛﻨﯿﺪ اﻗﺘ ﺼﺎد ي و ﻣﺜﻼ‬ ‫ﻛﻨﻨﺪ ﻏﯿ ﺮﻣﻌﻘ ﻮل ﺧ ﻮاﻫﺪﺑ ﻮد‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ د رﺑﺎ ره ﯾ ﻚ ﻣﻄﻠ ﺐ ﺳﯿﺎ ﺳ ﻲ‬ ‫و اﻗﺘ ﺼﺎد يﺑﺤ ﺚ ﻣ ﻲﻛﻨﯿﻢ‪،‬ﺑﺎﯾﺪآن را د ر داﺧ ﻞ ﻣﺠﻤ ﻮﻋﻪ ﻛﺎﻣ ﻞ ﺧ ﻮد د رﻧﻈ ﺮ‬ ‫ﻟﻌﻪآنﺑﻄ ﻮ ر ﺟﺪا و ﻣﻨﻔ ﺮد ﻛﺎ ر ﺧﻄﺎﯾ ﻲ ﺧ ﻮاﻫﺪﺑ ﻮد‪ .‬ﭘ ﺲ‬ ‫ﮔ ﺮﻓ ﺖ و ﮔ ﺮﻧﻪ ﻣﻄﺎ‬ ‫ﻟ ﻮژ ي ا ﺳﻼﻣ ﻲ راﺑﺤ ﺚ ﻣ ﻲﻛﻨﯿﻢ‪،‬ﺑ ﺨ ﺼ ﻮ ص وﻗﺘ ﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ اﯾﺪﺋ ﻮ‬ ‫د رﺑﺎ ره اﻗﺘ ﺼﺎد وا ردﺑﺤ ﺚ ﻣ ﻲﺷ ﻮﯾﻢﺑ ﺮ ﻣﺒﻨﺎ ي ﻓﻠ ﺴﻔﻪ ﺧﺪاﭘ ﺮ ﺳﺘ ﻲ و ﺗ ﻮﺣﯿﺪ‬

‫‪٧٦‬‬

‫ﺧ ﻮاﻫﺪﺑ ﻮد‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲ اﻗﺘ ﺼﺎدا ﺳﻼﻣ ﻲ را ا ﮔ ﺮ ﻛ ﺴ ﻲﺑ ﺨ ﻮاﻫﺪ د رﻧﻈﺎمﻫﺎ ي دﯾ ﮕ ﺮ‬ ‫ﻜ ﻮﻣ ﺖ ا ﺳﻼﻣ ﻲ را‪.‬‬ ‫ًﺑﻪﻧﺘﯿﺠﻪﻧ ﺨ ﻮاﻫﺪ ر ﺳﯿﺪ‪.‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻨ ﻲ ﺣ‬ ‫ﭘﯿﺎده ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻣ ﺴﻠﻤﺎ‬ ‫ﺑﺎ اﯾﻦ ﻣﻘﺪﻣﻪ وا ردﺑﺤ ﺚ ﻣ ﻲﺷ ﻮﯾﻢ و ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢﺑﺤ ﺚ راﺑﺪﯾﻦ ﺗ ﺮﺗﯿ ﺐ‬ ‫ﻟ ﻮژ ي ﺳﻪ ﻧﻈﺎم زﯾ ﺮ را د رﻧﻈ ﺮ‬ ‫ﺑ ﺮا ي ﺷﻤﺎ ﺑﯿﺎن ﻛﻨﻢ ﻛﻪ از ﻧﻈ ﺮ اﯾﺪﺋ ﻮ‬ ‫ﻣ ﻲﮔﯿ ﺮﯾﻢ‪ ،‬ﻛﻪ اﯾﻦ ﺳﻪﻧﻈﺎم د رﺣﺎل ﺣﺎ ﺿ ﺮ د ر دﻧﯿﺎ ي ﻣﺎ ﺳﯿﻄ ﺮه دا رﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﻈﺎمﻫﺎ ي ﻣ ﻮﺟ ﻮد دﻧﯿﺎ‬ ‫ﻜ ﻲﻧﻈﺎمﺷ ﺮﻗ ﻲ ﯾﺎ ﻛﻤ ﻮﻧﯿﺰم ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ د ر رو ﺳﯿﻪﺷ ﻮ رو ي و ﭼﯿﻦ و‬ ‫ﯾ‬ ‫ﻛ ﺸ ﻮ رﻫﺎ يواﺑ ﺴﺘﻪﺑﻪآﻧﻬﺎﺟ ﺮﯾﺎن دا رد‪ .‬دﯾ ﮕ ﺮ يﻧﻈﺎم ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪدا ر ي د ر ﻏ ﺮ ب‬ ‫ﻜﺘ ﺐ‬ ‫ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﻛﻪ ﺧ ﻮدﻧﯿﺰﻧﯿﻤ ﻲ از دﻧﯿﺎ را زﯾ ﺮ ﺳﯿﻄ ﺮه ﺧ ﻮد ﮔ ﺮﻓﺘﻪ ا ﺳ ﺖ‪ .‬و ﻣ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ‬ ‫دﯾ ﮕ ﺮ ي ﻛﻪ ﻣﺎﺑﻪآن ﻣﻌﺘﻘﺪ ﻫ ﺴﺘﯿﻢ ا ﺳﻼم ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﻛﻪ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢﺑ ﮕ ﻮﯾﻢ ﻣ‬ ‫ﻟ ﻮژ يﺑﺤ ﺚ ﻣ ﻲﻛﻨﯿﻢ ﻫﻤﺎﻧﻄ ﻮ ر ﻛﻪ‬ ‫وا ﺳﻄﻪ ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ د رﺑﺎ ره اﯾﺪﺋ ﻮ‬ ‫ﮔﻔﺘﻢﺑﺎﯾﺪ دﯾﺪ ﮔﺎه ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ را د رﻧﻈ ﺮ ﮔ ﺮﻓ ﺖ‪،‬ﺑﻌﻨ ﻮان زﯾ ﺮﺑﻨﺎ ي ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ‪ .‬ازﻧﻈ ﺮ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ ﭼﻪ ﻣ ﻮ ﺿﻌ ﻲ دا رﻧﺪ و‬ ‫زﯾ ﺮﺑﻨﺎ ي ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﯿﻢﺑﻔﻬﻤﯿﻢ ﻛﻪ اﯾﻦ ﺳﻪ ﻣ‬ ‫ﻜﻼ ت ﻣ ﺨﺘﻠﻒ زﻧﺪ ﮔ ﻲ ﭼﻪ رأﯾ ﻲو ﭼﻪﻧﻈ ﺮ ي ﻣ ﻲدﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫د رﺑﺎ ره ﻣ ﺴﺎﺋ ﻞو ﻣ ﺸ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ ﻛﻤ ﻮﻧﯿﺰم‬ ‫ﻣ‬ ‫ﻟﯿﻦ و ﺑﺰ ر ﮔﺘ ﺮﯾﻦ ﻣ ﺴﺌﻠﻪا ي ﻛﻪ اﯾﻦ ﺳﯿ ﺴﺘﻢﻫﺎ ﺑ ﺮ رو ي آن ﺑﻨﺎ‬ ‫او‬ ‫ﻜﺘ ﺐ‬ ‫ﻣ ﻲﺷ ﻮﻧﺪ ﻣ ﺴﺌﻠﻪ ﺧﺪا ﺳ ﺖ‪ .‬ازﻧﻈ ﺮ زﯾ ﺮﺑﻨﺎ ي ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ ﻛﻤ ﻮﻧﯿ ﺴﻢ ﻣﻌﺘﻘﺪﺑﻪ ﻣ‬ ‫ﻟ ﺖ ﻣﺎده«‪ ،‬ﻛﻪ دﯾ ﺸ ﺐﻫﻢ اﺷﺎ رها يﺑﻪآن رﻓ ﺖ‪.‬‬ ‫ﻜﺘ ﺐ ا ﺻﺎ‬ ‫ﻣﺎد ي ا ﺳ ﺖ‪» ،‬ﻣ‬ ‫ﻟ ﺖ ﻣﺎدهﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ د ر اﯾﻦ دﻧﯿﺎ ﻓﻘﻂ و ﻓﻘﻂ ﻣﺎده‬ ‫ا ﺻﺎ‬ ‫وﺟ ﻮد دا ردوﻻﻏﯿ ﺮ‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲ د ر اﯾﻦ دﻧﯿﺎ ﭼﯿﺰ ي ﺟﺰ ﻣﺎدهوﺟ ﻮدﻧﺪا رد‪ ،‬ﻛﻪ اﯾﻦ‬ ‫ﻟﯿﺰم‪.‬‬ ‫ﻜﺘ ﺐ ﻣﺎد ي‪ ،‬ﯾﺎ ﻣﺎﺗ ﺮﯾﺎ‬ ‫را ﻣﺎ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﺋﯿﻢ ﻣ‬

‫‪٧٧‬‬

‫ﻟ ﺖ ﻣﺎده ﻣﻌﺘﻘﺪ‬ ‫ﻜﺘﺒ ﻲ ﻛﻪﺑﻪ ا ﺻﺎ‬ ‫ﻟﯿﺰم ﯾﻌﻨ ﻲ ﻣ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ ﻣﺎد ي ﯾﺎ ﻣﺎﺗ ﺮﯾﺎ‬ ‫ﻣ‬ ‫ﻟ ﺖ ﻣﺎده‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ اﯾﻦ ﻣﺎده د ر دﻧﯿﺎ ا ﺻﯿ ﻞ ا ﺳ ﺖ وﺑ ﺲ‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ‬ ‫ا ﺳ ﺖ‪ .‬ا ﺻﺎ‬ ‫ﺣﻘﯿﻘﺘ ﻲ ﺑ ﺮا ي اﯾﻦ ﻣﺎده وﺟ ﻮد ﻧﺪا رد‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲ ﻧﻪ روح‪ ،‬ﻧﻪ ﺧﺪا‪ ،‬ﻧﻪ‬ ‫ﻟﻄﺒﯿﻌﻪ و ﻫﯿ ﭻﭼﯿﺰ دﯾ ﮕ ﺮ ي ﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ ،‬ﻫ ﺮﭼﻪ ﻫ ﺴ ﺖ ﻓﻘﻂ ﻫﻤﯿﻦ ﻣﺎده‬ ‫ﻣﺎو راءا‬ ‫ﻫ ﺴ ﺖوﺑ ﺲ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄ ﻮ ر ﻛﻪﺑ ﺮا يﺷﻤﺎﺷ ﺮح دادم ﻛﻤ ﻮﻧﯿﺰم و ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴﻢ ﻣﻌﺘﻘﺪﺑﻪ‬ ‫ﻜ ﺮ ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ و ﻣﻦ دﯾ ﺸ ﺐ‬ ‫ﻟﯿﺰم ﻋﻠﻤ ﻲ ﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﻌﺘﻘﺪ ﻫ ﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻋﻠﻤ ﻲ ﻓ‬ ‫ﺳ ﻮ ﺳﯿﺎ‬ ‫ﺑ ﺮا يﺷﻤﺎﻧ ﺸﺎن دادم )ﻻاﻗ ﻞﺑ ﺮا ي ﻛ ﺴﺎﻧ ﻲ ﻛﻪﺑ ﻮدﻧﺪ وﺷﺎﯾﺪ ﻋﺪها يﻧﺒ ﻮدﻧﺪ و‬ ‫ﻜﻨﻢ( ﻛﻪ اﯾﻦ ﺣ ﺮ ف ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴ ﺖﻫﺎ ﻛﻪ د ر‬ ‫ﻜ ﺮا رﺑ‬ ‫ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢ ﺧﻼ ﺻﻪآن را ﺗ‬ ‫اﯾﻦ دﻧﯿﺎ ﻣﺎده وﺟ ﻮد دا رد وﻻﻏﯿ ﺮ‪ ،‬ﺣ ﺮﻓ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻏﯿ ﺮﻋﻠﻤ ﻲ‪ .‬زﯾ ﺮا ﻗ ﺴﻤ ﺖ اول‬ ‫ﻜ ﻲ وﺷﯿﻤﯿﺎﯾ ﻲ ﻃﺒﯿﻌ ﺖ ﻣ ﻲﺗ ﻮاﻧﯿﻢ‬ ‫ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﻣﺎده وﺟ ﻮد دا رد د ر ﺗﺠﺎ ر ب ﻓﯿﺰﯾ‬ ‫ﻟ ﻲآﻧﺠﺎ ﻛﻪ »ﻻﻏﯿ ﺮ« را ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ‪ ،‬ﻣ ﺴﺌﻠﻪا ي ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻋﻠﻢ‬ ‫ﻣﺎده راﭘﯿﺪا ﻛﻨﯿﻢو‬ ‫ً ﻋﻠﻢ‬ ‫ﻜﻨﺪ‪ .‬ا ﺻﻼ‬ ‫ﺑﻪ آن ﻧ ﺮ ﺳﯿﺪه ا ﺳ ﺖ و ﻋﻠﻢ ﻗﺎد ر ﻧﯿ ﺴ ﺖ ﻛﻪ ﭼﻨﯿﻦﺑﯿﺎﻧ ﻲ راﺑ‬ ‫ﻫﺪﻓﺶ اﯾﻦ ﺳﻠﺒﯿﺎ تﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ ،‬ﻋﻠﻢ ﻓﻘﻂ از ﭼﯿﺰﻫﺎﯾ ﻲ ﺻﺤﺒ ﺖ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪﺑﻪآن‬ ‫ً ﻣ ﻲﺗ ﻮاﻧﺪ اﺛﺒﺎ ت ﻛﻨﺪﺑﻪ ﭼﯿﺰ ي ﻛﻪ ﻫﻨ ﻮز ﻧ ﺮ ﺳﯿﺪه‬ ‫ر ﺳﯿﺪه ا ﺳ ﺖ‪ .‬آن را اﺛﺒﺎﺗﺎ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ ﻣﺎد ي‬ ‫ﻟ ﺖ ﻧﻤ ﻲﻛﻨﺪ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ ﻣ‬ ‫ا ﺳ ﺖ و ﻧﻔﻬﻤﯿﺪه ا ﺳ ﺖ دﺧﺎ‬ ‫ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ د ر اﯾﻦ دﻧﯿﺎ ﻣﺎده وﺟ ﻮد دا رد اﯾﻦ ﻗ ﺴﻤ ﺖ ﺻﺤﯿﺢ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬اﻣﺎآﻧﺠﺎ ﻛﻪ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬از ﻋﻠﻢ‬ ‫ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ »ﻻﻏﯿ ﺮ« اﯾﻦ ﺻﺤﯿﺢﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﯾ ﻚ ﻣ‬ ‫ﺑﯿ ﺮونآﻣﺪهووا رد دﻧﯿﺎ ي ﻓﻠ ﺴﻔﻪﺷﺪه ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ﻜﻪﺑ ﺮا يﺷﻤﺎﺑﯿﺎن ﻛ ﺮدمﺑ ﺮا ﺳﺎ س ﺗﻌ ﺮﯾﻔ ﻲ ﻛﻪﺑ ﺮﺗ ﺮاﻧﺪ را ﺳ ﻞ‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﺎﻧ‬ ‫از ﻋﻠﻢ و ﻓﻠ ﺴﻔﻪ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬او ﻋﻠﻢ را از ﺻﻔ ﺮﺷ ﺮوع ﻣ ﻲﻛﻨﺪ وﺑﺎﻻ ﻣ ﻲآﯾﺪ‪.‬‬ ‫ﯾﻌﻨ ﻲﺷﻨﺎﺧ ﺖآدﻣ ﻲ‪ ،‬ﻋﻠﻢآدﻣ ﻲﺑﻪ اﯾﻦ دﻧﯿﺎ وﺑﻪ اﯾﻦ وﺟ ﻮد از ﺻﻔ ﺮﺷ ﺮوع‬ ‫‪٧٨‬‬

‫ﻣ ﻲﺷ ﻮد وﺑﻪﺑﺎﻻ ﻣ ﻲآﯾﺪ ﺗﺎﺑﻪ ﯾ ﻚﻧﻘﻄﻪا ي ﻣ ﻲ ر ﺳﺪ ﻛﻪ د ر اﯾﻦﻧﻘﻄﻪ دﻧﯿﺎ ي‬ ‫ﻋﻠﻢ ﻣﺘ ﻮﻗﻒ ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪ ،‬ﺗﺎ اﯾﻨﺠﺎ را ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﺋﯿﻢ دﻧﯿﺎ ي ﻋﻠﻢ‪ .‬د ر اﯾﻦ دﻧﯿﺎ ي ﻋﻠﻢ‬ ‫ﻟﯿ ﺴ ﺖ و‬ ‫ﻫﻤﻪ اﻧ ﺴﺎنﻫﺎﺑﺎﻫﻢ ﻣ ﺸﺘ ﺮ ك ﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲ ﯾ ﻚ ﻛﻤ ﻮﻧﯿ ﺴ ﺖ و ﯾ ﻚ ﻛﺎﭘﺘﺎ‬ ‫ﻜ ﺮ ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ‪.‬ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ د رﺑﺎ ره اﻛ ﺴﯿﮋن ﯾﺎﻫﯿﺪ روژن‬ ‫ﯾ ﻚ ﻣ ﺴﻠﻤﺎن ﯾ ﻚﺟ ﻮ ر ﻓ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ ﻋﻠﻤ ﻲ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ دا را ي ﯾ ﻚ ﻋﻘﯿﺪه ﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬زﯾ ﺮا ﻣ‬ ‫ﺑﺤ ﺚ ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻫ ﺮ ﺳﻪ ﻣ‬ ‫ا ﺳ ﺖ وﺷﻤﺎ ﻣ ﻲﺗ ﻮاﻧﯿﺪﺑﺎ ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿ ﻞ ﻋﻠﻤ ﻲ د ر ﻫ ﺮ ﻻﺑ ﺮاﺗ ﻮ ر ي آن را‬ ‫اﺛﺒﺎ ت ﻛﻨﯿﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﺋﯿﻢ ﻣ ﺴﺌﻠﻪ ﻋﻠﻤ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪﺑﺘ ﻮان اﯾﻦ ﻣ ﺴﺌﻠﻪ را د رﻫ ﺮ‬ ‫ﻜﺎﻧ ﻲ‪ ،‬د ر ﻫ ﺮ ﻻﺑ ﺮاﺗ ﻮا ر ي وﺑ ﻮ ﺳﯿﻠﻪ ﻫ ﺮ ا ﺳﻨﺎﻧ ﻲ ﺗﺠ ﺮﺑﻪ‬ ‫زﻣﺎﻧ ﻲ‪ ،‬د ر ﻫ ﺮ ﻣ‬ ‫ً ﻣ ﺴﺌﻠﻪ‬ ‫ﻛ ﺮد‪ ،‬آﻧ ﮕﺎه ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﺋﯿﻢ ﻛﻪ اﯾﻦ ﻣﻄﺌﻠﻪ ﯾ ﻚ ﻣ ﺴﺌﻠﻪ ﻋﻠﻤ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﻣﺜﻼ‬ ‫ﻜﺘ ﻲ وﺑ ﻮ ﺳﯿﻠﻪ ﻫﺰ‬ ‫اﻛ ﺴﯿﮋن ﯾﺎ ﻫﯿﺪ روژن را د ر ﻫﺰ زﻣﺎﻧ ﻲ و د ر ﻫ ﺮ ﻣﻤﻠ‬ ‫ﻟ ﻲ ﻛﻪ‬ ‫داﻧ ﺸﻤﻨﺪ ي ﻣ ﻲﺗ ﻮان ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮔ ﺮﻓ ﺖ وﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﻧﺘﺎﯾ ﺞ ر ﺳﯿﺪ‪ .‬د ر ﺣﺎ‬ ‫ﺑﻌ ﻀ ﻲ از ﭼﯿﺰﻫﺎﻫ ﺴ ﺖ ﻛﻪﻫﻤ ﮕﺎنﻧﻤ ﻲﺗ ﻮاﻧﻨﺪ ﺗﺠ ﺮﺑﻪ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣ ﺴﺎﺋ ﻞ ﻣﻌﻨ ﻮ ي و‬ ‫اﺷ ﺮاﻗ ﻲ را ﻛﻪﺑ ﺮا يﺷﻤﺎﺑﯿﺎن ﻛ ﺮدم ﻣ ﺴﺎﺋﻠ ﻲﻧﯿ ﺴ ﺖ ﻛﻪﻫ ﺮ ﻛ ﺴ ﻲﺑﺘ ﻮاﻧﺪآﻧﻬﺎ‬ ‫ﻜﺒﺎ ر ﻛ ﺮدﺑﺎ ر دوم وﺑﺎ ر ﺳﻮم ﻫﻢ ﻗﺎد ر‬ ‫را ﺗﺠ ﺮﺑﻪ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﯾﺎ ﻫ ﺮ ﻛ ﺴ ﻲ ا ﮔ ﺮ ﯾ‬ ‫ﻟ ﺖ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻋﯿﻦ آن را اﻧﺠﺎمﺑﺪﻫﺪ‪ .‬ﭼ ﻮن اﯾﻦ ﻣ ﺴﺌﻠﻪا ي ا ﺳ ﺖ ﻛﻪﺑﺎ ﺣﺎ‬ ‫روﺣ ﻲ اﻧ ﺴﺎن راﺑﻄﻪ دا رد‪ .‬ﺣﺘ ﻲ ﻛ ﺴﺎﻧ ﻲ ﻛﻪ د ر ﺗﻠﻪﭘﺎﺗ ﻲو د ر ﺗ ﻮاﻧﺎﯾ ﻲ روﺣ ﻲ‬ ‫ﻜ ﻲ از ﻛ ﺴﺎﻧ ﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﻗﺪ رﺗ ﻲ دا رﻧﺪ و ﻗ ﻮ ي ﻫ ﺴﺘﻨﺈ‪ ،‬ﮔﺎﻫ ﮕﺎﻫ ﻲ ﻫﻢ ﻧﻤ ﻲﺗ ﻮاﻧﻨﺪ ﯾ‬ ‫دا را ي ﻗﺪ ر تﺑ ﺴﯿﺎ ر ﺗ ﻮاﻧﺎ ي روﺣ ﻲﺑ ﻮد )اﯾﻦ راﺑﻌﻨ ﻮان ﻣﺜﺎل ذﻛ ﺮ ﻣ ﻲﻛﻨﻢ‬ ‫ﻛﻬ ﺮوﺷﻦﺑ ﺸ ﻮد( ﻛ ﺴ ﻲﺑ ﻮد ﻛﻪ دو رﺑﯿﻦ را د ر ﻣﻘﺎﺑ ﻞ ﺧ ﻮد ﻗ ﺮا ر ﻣ ﻲداد وﺑﻪ‬ ‫ﻜﺎ ر او د ر رو ي ﻓﯿﻠﻢ دو رﺑﯿﻦﻧﻘﺶ ﻣ ﻲﺑ ﺴ ﺖ‪ ،‬ﻓﯿﻠﻢ‬ ‫دو رﺑﯿﻦ ﺧﯿ ﺮه ﻣ ﻲﺷﺪ و اﻓ‬ ‫ﻜ ﺮ ﻛ ﺮده د ر رو ي ﻓﯿﻠﻢ‬ ‫را ﻇﺎﻫ ﺮ ﻣ ﻲﻛ ﺮدﻧﺪ و ﻣ ﻲدﯾﺪﻧﺪ ﻫ ﺮﭼﻪ را ﻛﻪ ﻓ‬ ‫‪٧٩‬‬

‫ً اﯾﻦ دو رﺑﯿﻦ را ﻣ ﻲ ﮔ ﺮﻓ ﺖ و ﯾ ﻚ ﻣﺎﺷﯿﻦ د ر‬ ‫ﻜ ﺲﺷﺪه ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﻣﺜﻼ‬ ‫ﺪو رﺑﯿﻦ ﻣﻨﻌ‬ ‫ﻜﺲ‬ ‫ﻜ ﺲ ﻣﺎﺷﯿﻦ رو ي ﻓﯿﻠﻢ ﻣﻨﻌ‬ ‫ذﻫﻦ ﺧ ﻮد ش ﻣﺠ ﺴﻢ ﻣ ﻲﻛ ﺮد وﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻋ‬ ‫ﻜ ﻞ آن‬ ‫ﻜﺎﯾ ﻲﻫﺎ ﻣ ﻲﺧ ﻮا ﺳﺘﻨﺪ ﻛﻪﺷ‬ ‫ﻣ ﻲﺷﺪ‪.‬ﺑﺎﻻﺗ ﺮ از ﻫﻤﻪ وﻗﺘ ﻲﺑ ﻮد ﻛﻪ اﻣ ﺮﯾ‬ ‫راﻛ ﺖ رو ﺳ ﻲ را ﻛﻪ د ر ﺳﺎل ‪ ١٩ ٦٣‬رو سﻫﺎ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺑ ﻮدﻧﺪ ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﭼ ﮕ ﻮﻧﻪ ا ﺳ ﺖوﺑﻪ اﯾﻦ ﻣ ﺮد ﻓ ﺸﺎ ر ﻣ ﻲآو ردﻧﺪ ﻛﻪ ﺗ ﻮﺑﯿﺎو اﯾﻦ راﻛ ﺖ راﺑ ﺮا ي‬ ‫ﻟﻢ ﺗ ﺼ ﻮ ر ﯾﺎ ﺗﻠﻪﭘﺎﺗ ﻲ ﻓ ﺮو ﻣ ﻲ رود و د ر دو رﺑﯿﻦ‬ ‫ﻣﺎﺷ ﺮحﺑﺪه‪ ،‬و او د ر ﻋﺎ‬ ‫ﻜ ﺲ ﻣ ﻲﺷ ﻮد وآﻧ ﺮا‬ ‫ﻜﺎ ﺳ ﻲ ﻣﻨﻌ‬ ‫ﺧﯿ ﺮه ﻣ ﻲﺷ ﻮد و ذﻫﻨﯿﺎﺗﺶ وﻗﺘ ﻲ د ر دو رﺑﯿﻦ ﻋ‬ ‫ﻜ ﻞ راﻛ ﺖ را ﻣ ﻲﺑﯿﻨﻨﺪ‪ ،‬و ﺑﻌﺪ از ﺳﺎلﻫﺎ ﻛﻪ رو سﻫﺎ‬ ‫ﭼﺎ پ ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ ﺷ‬ ‫ﻜ ﻞ راﻛ ﺖ را ﻣﻨﺘ ﺸ ﺮ ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﻨﺪ ﻛﻪ اﯾﻦ راﻛ ﺖﺑﺎ ﻫﻤﺎن‬ ‫ﺧ ﻮدﺷﺎن ﺷ‬ ‫راﻛﺘ ﻲ ﻛﻪآن ﻣ ﺮد د ر ﺳﺎلﻫﺎ ﻗﺒ ﻞ از رو ي ذﻫﻦ ﺧ ﻮد ش و ﺗﻠﻪﭘﺎﺗ ﻲ ﺗ ﻮاﻧ ﺴﺘﻪ‬ ‫ﻜ ﺴﺎن ا ﺳ ﺖ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻛ ﺴﺎﻧ ﻲ ﻫ ﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ دا را ي اﯾﻦ‬ ‫ا ﺳ ﺖﺑﺪ ﺳ ﺖﺑﯿﺎو رد ﯾ‬ ‫ﻟ ﻲ اﯾﻦ ﻫﻤﯿ ﺸ ﮕ ﻲ ﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ .‬اﯾﻦ آدم ﮔﺎﻫ ﻲ ﻗﺎد رﺑ ﻮد ﻛﻪ اﯾﻦ‬ ‫ﻗﺪ ر ت ﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬و‬ ‫ﻋﻤ ﻞ را اﻧﺠﺎمﺑﺪﻫﺪ و اوﻗﺎ ت دﯾ ﮕ ﺮ ي ﻗﺎد ر ﻧﺒ ﻮد‪ .‬اﯾﻦﺑ ﺴﺘ ﮕ ﻲﺑﻪ ﺷ ﺮاﯾﻂ‬ ‫روﺣ ﻲ اﻧ ﺴﺎن دا رد‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﺋﯿﻢ اﯾﻦ ﺟﺰو ﻋﻠﻢ ﺑﻪ ﺣ ﺴﺎ ب ﻧﻤ ﻲآﯾﺪ‪ ،‬اﯾﻦ‬ ‫ﻟ ﻲ د ر ﻣ ﻮ رد ﻋﻠﻢ‪،‬‬ ‫ﻟ ﻮژ ي ا ﺳ ﺖ‪ ،‬و را ي ﻋﻠﻢ رواﻧ ﺸﻨﺎ ﺳ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪ .‬و‬ ‫ﻜﻮ‬ ‫ﭘﺎ را ﺳﺎﯾ‬ ‫ﻣﺜ ﻞ اﻛ ﺴﯿﮋن و ﻫﯿﺪ روژن ﻣ ﺴﺌﻠﻪاﯾ ﺴ ﺖ ﻛﻪ از ﺻﻔ ﺮ ﺗﺎ اﯾﻦ ﻧﻘﻄﻪ ﻛﻪ ﻋﻠﻢ‬ ‫ﻟﻘ ﻮل ﻫ ﺴﺘﻨﺪ و از اﯾﻦ ﻧﻘﻄﻪ ﺑﻪ‬ ‫آدمﻫﺎ ﺑﻪ آن ر ﺳﯿﺪه ا ﺳ ﺖ ﻫﻤﻪ ﻣﺘﻔﻖا‬ ‫ﺑﻌﺪاﺧﺘﻼ فﺷ ﺮوع ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪ .‬از اﯾﻦ ﻗﻤ ﺴ ﺖﺑﻪﺑﺎﻻ دﻧﯿﺎ ي ﻓ ﺴﻠﻔﻪ ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪ ،‬ﻛﻪ‬ ‫د ر اﯾﻦ دﻧﯿﺎ ي ﻓﻠ ﺴﻔﻪﻫ ﺮ ﻛ ﺴ ﻲﺑ ﺮ اﺛ ﺮ ذﻫﻨﯿﺎ ت ﺧ ﻮد ﯾ ﻚ راﻫ ﻲ و ﯾ ﻚ ﻃ ﺮﯾﻘ ﻲ‬ ‫را اﻧﺘ ﺨﺎ ب ﻣ ﻲﻛﻨﺪ وﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ راهﻫﺎ ي ﮔ ﻮﻧﺎ ﮔ ﻮنﺑ ﻮﺟ ﻮد ﻣ ﻲآﯾﺪ و د ر اﯾﻦ‬ ‫ﻜ ﻲ ﻣﺪﻋ ﻲ ﻣ ﻲﺷ ﻮد ﻛﻪ د ر اﯾﻦ دﻧﯿﺎ ﻣﺎده وﺟ ﻮد‬ ‫راهﻫﺎ ي ﮔ ﻮﻧﺎ ﮔ ﻮن ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﯾ‬ ‫‪٨٠‬‬

‫ﺪا رد وﻻﻏﯿ ﺮ‪ .‬اﯾﻦ ﯾ ﻚ ﺗﺌ ﻮﺋ ﺮ ي ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﯾ ﻚ ﻧﻈ ﺮﯾﻪ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ اﯾﻦ ﻧﻈ ﺮﯾﻪ ﯾ ﻚ‬ ‫ﻧﻈ ﺮﯾﻪ ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻋﻠﻢﺑﻪآنﻧ ﺮ ﺳﯿﺪه ا ﺳ ﺖ وﺑﻪ ﻫﯿ ﭻوﺟﻪ ﻗﺎد رﻧﯿ ﺴ ﺖ‬ ‫ﻛﻪﺑﻪآنﺑ ﺮ ﺳﺪ‪ .‬اﯾﻦ اﻧ ﺴﺎن ﻣﺎد ي و ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴﻢ وا رد دﻧﯿﺎ ي ﻓﻠ ﺴﻔﻪﺷﺪه ا ﺳ ﺖ‬ ‫ﻜ ﺮ ي ﺧ ﻮد ﭘ ﺬﯾ ﺮﻓﺘﻪ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﻟﻢ ﻓﻠ ﺴﻔﻪﺑ ﺮا ي ﺧ ﻮدﺑﻌﻨ ﻮان زﯾ ﺮﺑﻨﺎ ي ﻓ‬ ‫و د ر ﻋﺎ‬ ‫ﻟ ﻲ ﻛﻪ دﯾ ﮕ ﺮ ي ﻣ ﻲآﯾﺪ و‬ ‫ﻓﻘﻂ ﻣﺎده ا ﺳ ﺖوو را يآن ﭼﯿﺰ يوﺟ ﻮدﻧﺪا رد د رﺣﺎ‬ ‫ﯾ ﻚ راه ﺟﺪﯾﺪ ي اﻧﺘ ﺨﺎ ب ﻣ ﻲﻛﻨﺪوﺷ ﺨ ﺺ ﺳﻮمﻫﻢ راه ﺳ ﻮﻣ ﻲ را‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢ ﻛﻪﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴﻢ ﻣ ﻲآﯾﺪ و ﻣﺪﻋ ﻲ ﻣ ﻲﺷ ﻮد‬ ‫ﻛﻪ د ر اﯾﻦ دﻧﯿﺎ ﻣﺎده وﺟ ﻮد دا رد وﻻﻏﯿ ﺮ‪ ،‬ﻧ ﺸﺎن ﻣ ﻲدﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﯿﺎن اﯾﻦ‬ ‫ﻜﻪ ﺑﯿﺎن ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪ .‬زﯾ ﺮا ﻋﻠﻤ ﻲ ﻫﯿﭽ ﮕﺎه‬ ‫ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴﻢ ﻋﻠﻤ ﻲ ﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ ،‬ﺑﻠ‬ ‫ﻧﻤ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ وﻻﻏﯿ ﺮ‪ .‬آﻧﺠﺎﯾ ﻲ ﻛﻪ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ ﻻﻏﯿ ﺮ ﯾﻌﻨ ﻲ ﯾ ﻚﺑﯿﺎن ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ ﻛ ﺮده‬ ‫ا ﺳ ﺖ‪ .‬ازﻧﻈ ﺮ ﻋﻠﻤ ﻲ ﻫﻤﻨﻘﺪ ر ﺧﺎ ر ج از ﻋﻠﻢ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻛ ﺲ دﯾ ﮕ ﺮ يﺑﯿﺎﯾﺪ و‬ ‫ّ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻌﺘﻘﺪﺑﻪ ذﻫﻦﺑﺎﺷﺪو ﻣﺎده را رد‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ ﻛﺎﭘﺘﺎ‬ ‫ﻣ‬ ‫ﻟ ﺖ ذﻫﻦﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻛﻪ ذﻫﻦ د رﻟﻐ ﺖ‬ ‫ﻟﯿﺰم ﻣﻌﺘﻘﺪ رﺑﻪ ا ﺻﺎ‬ ‫د ر دﻧﯿﺎ ي ﻛﺎﭘﺘﺎ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ‬ ‫ﻜﺘﺒ ﻲﺑ ﻮﺟ ﻮد ﻣ ﻲآﯾﺪ ﻛﻪ اﯾﻦ ﻣ‬ ‫ﻓ ﺮاﻧ ﺴﻪ »اﯾﺪه«ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪،‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻣ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ«ﻧﺎﻣ ﮕ ﺬا ر ي ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ‪.‬ﺑ ﺮا ي ﻣ ﺸﺎﺷ ﺮح ﻣ ﻲدﻫﻢ ﻛﻪ ﻣﻨﻈ ﻮ ر از‬ ‫را »اﯾﺪهآ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ ﻣﺎد ي ﻛﻪ ﻣﻌﺘﻘﺪ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ اﯾﻦ دﻧﯿﺎ را‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ ﭼﯿ ﺴ ﺖ‪ .‬د ر ﻣﻘﺎﺑ ﻞ ﻣ‬ ‫اﯾﻦ اﯾﺪهآ‬ ‫ﻣﺎده ﭘ ﺮ ﻛ ﺮده ا ﺳ ﺖوﻻﻏﯿ ﺮ‪ ،‬د رﻧﻘﻄﻪ ﻣﻘﺎﺑ ﻞ دﯾ ﮕ ﺮ ي ﻣ ﻲآﯾﺪو ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ ا ﺻﻼ‬ ‫ً‬ ‫اﯾﻦ ﻣﺎده را ﻣﻦ ﻗﺒ ﻮلﻧﺪارم‪ ،‬دﻧﯿﺎﯾ ﻲ وﺟ ﻮدﻧﺪا رد‪ ،‬ﭼﯿﺰ ي ﻧﯿ ﺴ ﺖ ﺟﺰ ذﻫﻦ‬ ‫ﻜ ﺮ ﻣﻦ‪ ،‬ﺟﺰ اﯾﺪها ي ﻛﻪ د ر ﻣ ﺨﯿﻠﻪ ﻣﻦ ﻣ ﻲ ﮔ ﺬ رد وﺑ ﺲ‪ .‬اﯾﻦ ذﻫﻦ‬ ‫ﻣﻦ‪ ،‬ﺟﺰ ﻓ‬ ‫ﻣﻦ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬اﯾﺪه ﻣﻦ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ اﯾﻦ اﺷﯿﺎء را د ر دﻧﯿﺎ ﺗ ﺼ ﻮ ر ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ اﺷﯿﺎء‬ ‫ﺑ ﺨ ﻮد ي ﺧ ﻮد ﭼﯿﺰﻫﺎ ي ﻇﺎﻫ ﺮ يﻫ ﺴﺘﻨﺪ و ﺣﻘﯿﻘ ﻲﻧﯿ ﺴﺘﻨﺪ‪.‬آن دا ﺳﺘﺎن ﻣﻌ ﺮو ف‬ ‫‪٨١‬‬

‫ﺎﻓﻼﻃ ﻮن ﻛﻪ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ اﯾﻦ دﻧﯿﺎ ﺳﺎﯾﻪﻫﺎﯾ ﻲﻫ ﺴﺘﻨﺪ از ﺣﻘﯿﻘ ﺖ ﻣﺜ ﻞ ﯾ ﻚ ﻛﺎ رواﻧ ﻲ‬ ‫ﻜﺲ‬ ‫ﻛﻪ از ﻣﻘﺎﺑ ﻞﻧ ﻮ ر ي ﻣ ﻲ ﮔ ﺬ رد و ﺳﺎﯾﻪ اﯾﻦ ﻛﺎ روانﺑ ﺮ رو ي دﯾ ﻮا ر ي ﻣﻨﻌ‬ ‫ﻣ ﻲﺷ ﻮد و ﻣﺎاﯾﻦ ﺳﺎﯾﻪﻫﺎ را ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢ‪ .‬اﯾﻦ ﺳﺎﯾﻪﻫﺎ ﻫﻤﻪ ذﻫﻨ ﻲ ﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻫﯿ ﭻ‬ ‫ﻛﺪام ﺣﻘﯿﻘﺘ ﻲﻧﺪا رﻧﺪ‪ .‬اﻓﻼﻃ ﻮن ﻣﻌﺘﻘﺪ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ اﯾﻦ ﺣﻘﺎﯾﻖ د ر دﻧﯿﺎ ي دﯾ ﮕ ﺮ ي‬ ‫ﻟ ﻲد ر‬ ‫ُ ﻞ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻨﺪ‪ .‬و‬ ‫ُﺜ‬ ‫ُ ﻞﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬دا را ي ﺣﻘﺎﯾﻘ ﻲﻫ ﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪآﻧﻬﺎ را ﻣ‬ ‫ُﺘ‬ ‫دا را ي ﻣ‬ ‫ﻜ ﺲ ﻣ ﻲﺷ ﻮد و ﻣﺎآن را‬ ‫ُ ﻞ ﻣﻨﻌ‬ ‫ُﺜ‬ ‫اﯾﻦ دﻧﯿﺎ ي ﻣﺎد ي ﻣﺎ‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﺳﺎﯾﻪﻫﺎﯾ ﻲ از اﯾﻦ ﻣ‬ ‫ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ اﯾﻨﻬﺎﻫﯿ ﭻ ﻛﺪارم ﺣﻘﯿﻘﺘ ﻲﻧﺪا رﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻟﯿ ﺴ ﺖﻫﺎ‬ ‫دﯾ ﺸ ﺐ د ر راﺑﻄﻪﺑﺎﻫﻤﯿﻦ ﻣ ﻮ ﺿ ﻮع ﻣﺜﺎل زدم ﻛﻪﻫﻤﯿﻦ ادﯾﺪهآ‬ ‫ﻛﻪ ﻓﯿﻠ ﺴ ﻮ فﻫﺎ يﺑﺰ ر ﮔ ﻲ دا رﻧﺪ ﻛﻪﺑﯿﻦ آﻧﻬﺎ ﻫﯿﻮم‪،‬ﺑ ﺮﻛﻠ ﻲ‪ ،‬ﻛﺎﻧ ﺖ از ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢﺑ ﺸﻤﺎ ر ﻣ ﻲ روﻧﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ اﯾﺪهآ‬ ‫ﻣﻌ ﺮوﻓﺘ ﺮﻧﺪ و اﯾﻨﻬﺎ ﻓﻼ ﺳﻔﻪﺑﺰ ر گ اﯾﻦ ﻣ‬ ‫ﻟﻤﺎن و د ر ﻓ ﺮاﻧ ﺴﻪ و اﻧ ﮕﻠ ﺴﺘﺎن ﻗﺪ رﺗ ﻲ‬ ‫د ر ﭼﻨﺪ ﻗ ﺮن ﭘﯿﺶ د ر ا روﭘﺎ و د ر آ‬ ‫داﺷﺘﻨﺪ و ﻣﻌﺘﻘﺪﺑ ﻮدﻧﺪ ﻛﻪ اﯾﻦ دﻧﯿﺎﻫﯿ ﭻ ﭼﯿﺰﻧﯿ ﺴ ﺖ ﺟﺰ ﺗ ﺼ ﻮ را ت ذﻫﻦ ﻣﻦ‪.‬‬ ‫اﯾﻦ ذﻫﻦ ﻣﻦ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ اﯾﻦ ﺣﻘﺎﯾﻖ را اﯾﻨﻄ ﻮ ر ﻣ ﻲﺑﯿﻨﺪ‪ .‬ﻣﺜﺎلﻧ ﻮ ر را زدم ﻛﻪ‬ ‫ﻧ ﻮ ر د ر ﻃﺒﯿﻌ ﺖ ﭼﯿﺰ ي ﻧﯿ ﺴ ﺖ ﺟﺰ اﻣ ﻮاﺟ ﻲ ﻛﻪ از اﯾﻦ ﻧ ﻮ رﺑﻪ ﭼ ﺸﻢ ﻣﻦ‬ ‫ﻜ ﻲ را ﻗ ﺮﻣﺰ و دﯾ ﮕ ﺮ ي را ز رد ﻣ ﻲﺑﯿﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣ ﻲآﯾﺪ و اﯾﻦ ﭼ ﺸﻢ ﻣﻦ ﻫ ﺴ ﺖ ﻛﻪ ﯾ‬ ‫ﺗﻨﻬﺎ ﭼﯿﺰ ي ﻛﻪﺑﯿﻦ دوﻧ ﻮ ر ﻣ ﺨﺘﻠﻒ ا ﺳ ﺖ ﻓ ﺮﻛﺎﻧ ﺲآﻧﻬﺎ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﻃ ﻮل ﻣ ﻮ جآﻧﻬﺎ‬ ‫ﻟ ﻮان‬ ‫ﻟ ﻲ اﯾﻦ ﭼ ﺸﻢ ﻣﻦﻫ ﺴ ﺖ ﻛﻪ اﯾﻦ ﻃ ﻮل ﻣ ﻮ جﻫﺎ ي ﻣ ﺨﺘﻠﻒ راﺑﻪ ا‬ ‫ا ﺳ ﺖ‪ ،‬و‬ ‫ﻣ ﺨﺘﻠﻒ ﻣﯿﺒﯿﻨﺪ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ا ﮔ ﺮ ﻣﻦﻧﺒﺎﺷﻢ د ر اﯾﻦ دﻧﯿﺎﻧ ﻮ ر يﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ .‬ا ﮔ ﺮ ﭼ ﺸﻢ‬ ‫ﻣﻦﻧﺒﺎﺷﺪﻧ ﻮ ر ي را ﺗ ﺸ ﺨﯿ ﺺﻧ ﺨ ﻮاﻫﺪ داد‪.‬ﻧ ﻮ ر ﺣﻘﯿﻘﺘ ﻲﻧﺪا رد‪ ،‬اﯾﻦ ﭼ ﺸﻢ ﻣﻦ‬ ‫ا ﺳ ﺖ ﻛﻪﺑﻪﻧ ﻮ ر واﻗﻌﯿ ﺖ ﻣ ﻲدﻫﺪ‪.‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺣ ﺮا ر ت راﺑ ﺮاﯾﺘﺎن ﻣﺜﺎل زدم ﯾﺎ‬ ‫ﺧﯿﻠ ﻲ از ﭼﯿﺰﻫﺎ ي دﯾ ﮕ ﺮ را ﻛﻪ اﯾﻦ ﻓﻼ ﺳﻔﻪ ذﻛ ﺮ ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ اﯾﻦ ﮔ ﺮوه‬

‫‪٨٢‬‬

‫ﻜﺘ ﺐ‬ ‫ﻟ ﺖ دا رد ذﻫﻦ ﯾﺎ اﯾﺪه ا ﺳ ﺖ‪،‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻣ‬ ‫ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﻛﻪ د ر اﯾﻦ دﻧﯿﺎآﻧﭽﻪ ا ﺻﺎ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ« ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻨﺪو ﻓﻼ ﺳﻔﻪﺑﺰ ر ﮔ ﻲﻫﻢ ﻃ ﺮﻓﺪا رآﻧﻬﺎﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫آﻧﻬﺎ را »اﯾﺪهآ‬ ‫ﻜﺮ‬ ‫ﻣﯿﺒﯿﻨﯿﻢ ﻛﻪ د ر دﻧﯿﺎ ي ﻣﺎ از ﻧﻈ ﺮ زﯾ ﺮﺑﻨﺎ ي ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ دو ﻃ ﺮز ﺗﻔ‬ ‫ﻟ ﺖ ﻣﺎده‪ ،‬و‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ ا ﺻﺎ‬ ‫ﻜ ﻲ ﻣﺎﺗ ﺮﯾﺎ‬ ‫ﻣ ﺨﺘﻠﻒ وﺟ ﻮد دا رد‪ ،‬ﻛﻪ ﯾ‬ ‫ﻟ ﺖ ذﻫﻦ‪ ،‬اﯾﺪه‪.‬‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ ﯾﺎ ا ﺻﺎ‬ ‫دﯾ ﮕ ﺮ ي اﯾﺪهآ‬ ‫ﻣ ﻮ ﺿ ﻮﻋ ﻲ را ﻛﻪ ﻣﻦ اﯾﻨﺠﺎ ﺗ ﺸ ﺮﯾﺢ ﻣ ﻲﻛﻨﻢ از اﯾﻦ ﺟﻬ ﺖ اﻫﻤﯿ ﺖ‬ ‫ﺑ ﺴﺰاﯾ ﻲ دا رد ﻛﻪ ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴ ﺖﻫﺎ ﻣﺜ ﻞ ﻫﻤﯿ ﺸﻪ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻨﺪ د ر ﻃﺒﯿﻌ ﺖ ﻓﻘﻂ دو‬ ‫ﻟﯿ ﺴ ﺖ ﻧﺒﺎﺷﺪﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ‪ .‬ا ﮔ ﺮ ﻛ ﺴ ﻲ ﻣﺎﺗ ﺮﯾﺎ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ ﯾﺎ اﯾﺪهآ‬ ‫ﻧﻈﺎم ﻫ ﺴ ﺖ‪ :‬ﯾﺎ ﻣﺎﺗ ﺮﯾﺎ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ راﺑﻪﻟﺠﻦ ﻣ ﻲﻛ ﺸﻨﺪ‪ ،‬ﻓﺤﺶ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ اﯾﺪهآ‬ ‫ﻟﯿ ﺴ ﺖﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬وﺑﻌﺪ ﻣ ﻲآﯾﻨﺪ ﻣ‬ ‫اﯾﺪهآ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ ازﻧﻈ ﺮ‬ ‫ً رد ﻛ ﺮدن اﯾﻦ ﻣ‬ ‫ﻣ ﻲدﻫﻨﺪ‪ ،‬ﻣ ﻲﻛﻮﺑﻨﺪ و ﻣ ﺴ ﺨ ﺮه ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ‪ .‬واﻗﻌﺎ‬ ‫ﻋﻠﻤ ﻲ ﻛﺎ رﺑ ﺴﯿﺎ ر ﺳ ﺨﺘ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﻛﺎ ر ﺳﺎدها يﻧﯿ ﺴ ﺖ ﭼ ﻮن ﻣﺎ د ر دﻧﯿﺎ ي ﻓﻠ ﺴﻔﻪ‬ ‫ﻟ ﻲ آﻧﻬﺎ ﺑﺎ‬ ‫ﻜﻨﯿﻢ‪ .‬و‬ ‫ﻧﻤ ﻲﺗ ﻮاﻧﯿﻢ ﺑﻄ ﺮﯾﻖ ﻋﻠﻤ ﻲ ﭼﯿﺰ ي را اﺛﺒﺎ ت ﯾﺎ ﻧﻔ ﻲ ﺑ‬ ‫ﺳﯿ ﺴﺘﻢﻫﺎ ي ﺧ ﻮدﺷﺎن ﻣ ﻲآﯾﻨﺪ وﺑ ﺸﺪ ت ﻣ ﻲﻛ ﻮﯾﻨﺪ‪ ،‬ﻛﺘﺎ بﻫﺎﯾ ﻲ ﻛﻪ ﯾﺎدم ﻫ ﺴ ﺖ‬ ‫ﻜ ﻲ از ﺑﺰ ر ﮔﺘ ﺮﯾﻦ و‬ ‫ﻟﯿﺘ ﺴ ﺮ ﻛﻪ ﯾ‬ ‫ﻜ ﻲ از ﺟ ﺮ جﭘ ﻮ‬ ‫از ﺑﭽ ﮕ ﻲ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻧﺪﯾﻢ ﯾ‬ ‫ﻣﻌ ﺮوﻓﺘ ﺮﯾﻦ ﻛﺘﺎ بﻫﺎ ي ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴﺘ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ د ر ﻓ ﺮاﻧ ﺴﻪ ﺗﺪ رﯾ ﺲ ﻣ ﻲﻛ ﺮدﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﺣﺰ ب ﺗ ﻮده ﻫﻢ د ر اﯾ ﺮان ﺗﺪ رﯾ ﺲ ﻣ ﻲﻛ ﺮد‪ ،‬و ﻫﻨ ﻮز ﻫﻢ ﺗﺪ رﯾ ﺲ ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ و‬ ‫ﻣﺘﺄ ﺳﻔﻢﺑ ﮕ ﻮﯾﻢﺑﺎ ﻫﺰا ر ﺗﺄ ﺳﻒ )اﯾﻦ ﺗﺄﻛﯿﺪ را از اﯾﻦ ﻧﻈ ﺮ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻢ( ﻛﻪ‬ ‫ﻣﺠﺎﻫﺪﯾﻦ ﺧﻠﻖﻧﯿﺰ ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ ﻛﺘﺎ بﺷﻨﺎﺧ ﺖ ﺧ ﻮدﺷﺎن را ﻣ ﻲﻧ ﻮﯾ ﺴﻨﺪ ﻋﯿﻦ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ داﺷﺘﻪآﻧﻬﺎ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢو اﯾﺪهآ‬ ‫ﻟﯿﺘ ﺴ ﺮ را ﻛﻪ د رﺑﺎ ره ﻣﺎﺗ ﺮﯾﺎ‬ ‫ﻜ ﺮا تﻫﻤﺎن ﺟ ﺮ جﭘ ﻮ‬ ‫ﺗﻔ‬ ‫ﻜ ﺮا ر ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻫﻢﺑﻪ اﯾﻦ اﺷﺘﺒﺎه ﻣ ﻲاﻓﺘﻨﺪ و دﻧﯿﺎ را از اﯾﻦ دﯾﺪ ﮔﺎه‬ ‫ﻫﻢ ﺗ‬ ‫ﻜ ﺐ ﻣ ﻲﺷ ﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻣ ﻲﺑﯿﻨﻨﺪ و اﯾﻦﺑﺰ ر ﮔﺘ ﺮﯾﻦ ﺧﻄﺎ ي ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ ﻣ ﺮﺗ‬ ‫ﻜ ﻲ دو ﺟﺎ ي‬ ‫ﻫﻢاﻛﻨ ﻮنﺷﺎﻫﺪ ﻫ ﺴﺘﯿﺪ ﻛﻪ اﻣﺎم اﻣ ﺖ ﻫﻢآﻧﻬﺎ را ﻃ ﺮد ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﯾ‬ ‫‪٨٣‬‬

‫ﺪﯾ ﮕ ﺮ ﻫﻢ ﮔﻔﺘﻪام ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ ﺧ ﻮد ﻣﻦ د رﻟﺒﻨﺎنﺑ ﻮدم د ر ﺳﺎل ‪ ١٩ ٧١‬د ر‬ ‫ﻜﻪ ﻛﺘﺎ بﺷﻨﺎﺧ ﺖ را ﻣﻨﺘ ﺸ ﺮ‬ ‫ﻟﯿﻦ ﻣﺠﺎﻫﺪﯾﻦ‪ ،‬ﻗﺒ ﻞ از اﯾﻨ‬ ‫ﻫﻤﺎن روز ﮔﺎ رﻫﺎ ي او‬ ‫ﻛﻨﻨﺪ اﯾﻦ ﻛﺘﺎ ب راﺑﻪ ﻣﻦ دادﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺎ د رﻟﺒﻨﺎن ﺧ ﻮاﻧﺪﯾﻢ و اﯾﻦ اﻋﺘ ﺮا ﺿﺎ ت را‬ ‫ﺑﻪآﻧﻬﺎ وا رد ﻛ ﺮدﯾﻢ ﻛﻪ اﯾﻦﺑ ﺮداﺷ ﺖﺷﻤﺎ از ﻓﻠ ﺴﻔﻪ ﯾ ﻚﺑ ﺮداﺷ ﺖ ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴﺘ ﻲ‬ ‫ا ﺳ ﺖ وﺑﺎ ﺣﻘﯿﻘﺘ ﻲ ﻛﻪ ﻣﺎﺑﻪآﻧﻬﺎ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﻫ ﺴﺘﯿﻢ اﺧﺘﻼ ف ﻛﻠ ﻲ دا رد‪،‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ‬ ‫ﻧﻤ ﻲﭘ ﺬﯾ ﺮﯾﻢ‪ .‬ﻛ ﺴ ﻲ ﻛﻪ ﻣ ﺴﺌ ﻮلﺑ ﻮد و اﯾﻦ ﻛﺘﺎ ب را آو ردهﺑ ﻮد ﻗﺎﻧﻊ ﺷﺪ‪،‬‬ ‫ﻜ ﺮﺑﺰ ر گ ﺧ ﻮدﺷﺎن راآو رد و او‬ ‫ﻧﺘ ﻮاﻧ ﺴ ﺖ ﺟ ﻮا بﺑﺪﻫﺪ و رﻓ ﺖ و ﯾ ﻚ ﻣﺘﻔ‬ ‫ﻫﻢ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻋﺘ ﻲﺑﺤ ﺚ ﻛ ﺮد وﺑﺎزﻫﻢﻧﺘ ﻮاﻧ ﺴ ﺖ ﺟ ﻮا بﺑ ﮕ ﻮﯾﺪ و ﻗﺎﻧﻊﺷﺪ‪ .‬ﻗﺎﻧﻊ‬ ‫ﻜ ﺮ ا ﺳﻼﻣ ﻲﻧﯿ ﺴ ﺖ و ا ﮔ ﺮﺑ ﺨ ﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺘﺎ بﺷﻨﺎﺧ ﺖ راﺑ ﺮ‬ ‫ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ اﯾﻦ ﻃ ﺮز ﺗﻔ‬ ‫اﯾﻦ ا ﺳﺎ س اﻧﺘ ﺸﺎ رﺑﺪﻫﻨﺪﺑﺰ ر ﮔﺘ ﺮﯾﻦ ﺿ ﺮﺑﻪ ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ راﺑﻪ ﺧ ﻮدﺷﺎن وا رد‬ ‫ً ﻫﻤﺎن ﻛﺘﺎ ب راﺑﺎ ﻫﻤﺎن ا ﺳﻠ ﻮ ب ﻣﻨﺘ ﺸ ﺮ‬ ‫ﻛ ﺮدهاﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻣﺘﺄ ﺳﻔﺎﻧﻪ دﯾﺪﯾﻢ ﻛﻪﺑﻌﺪا‬ ‫ﻟ ﻲ د ر دﻧﯿﺎﺑﻪ ﭘﺎﺷﺪ‪ .‬ﺣﺘ ﻲ ﺳﻌ ﻲ ﻣ ﻲﻛ ﺮدﻧﺪﺑﺎ اﻣﺎم اﻣ ﺖ‬ ‫ﻛ ﺮدﻧﺪ و ﺟﺎ روﺟﻨﺠﺎ‬ ‫ﻜﺎ ر ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ ﺧ ﻮدﺷﺎن راﺑ ﺮ اوﺑﻘﺒ ﻮﻻﻧﻨﺪ‪.‬و اوﻫﻢ ﻛ ﺴ ﻲ‬ ‫ﻫﻢ ﺗﻤﺎ سﺑ ﮕﯿ ﺮﻧﺪو اﻓ‬ ‫ﺑ ﻮد ﻛﻪ د ر ﻫﻤﺎنﻟﺤﻈﺎ ت اولﺑﺎﺑ ﺮﺧ ﻮ ردﺑﺎ اﯾﻦ ﻧ ﻮعﺑ ﺮداﺷ ﺖ ﻏﻠﻂ از‬ ‫ﻓﻠ ﺴﻔﻪﺑﻪ ﺧﻮﺑ ﻲ د ر ك ﻛ ﺮد ﻛﻪ اﯾﻨﻬﺎﺑ ﺮداﺷ ﺖ ا ﺳﻼﻣ ﻲ ﻧﺪا رﻧﺪ و ﻣﺘﺄ ﺳﻔﺎﻧﻪ‬ ‫دﭼﺎ رﻫﻤﺎن ﺗﻘ ﺴﯿﻢﺑﻨﺪ ي ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴ ﺖﻫﺎﺷﺪهاﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻪﻫﻤﯿﻦ ﻋﻠ ﺖ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ اﯾﻦ ﻣ ﻮ ﺿ ﻮع راﺑﯿﺶ از ﺣﺪ د ر اﯾﻨﺠﺎ ﺗﺄﻛﯿﺪ‬ ‫ﻟ ﻲ ﻣﺎ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ و‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ وﺟ ﻮد دا رد و ﯾ ﻚ ﻃ ﺮ ف اﯾﺪهآ‬ ‫ﻣ ﻲﻛﻨﯿﻢ ﻛﻪ ﯾ ﻚ ﻃ ﺮ ف ﻣﺎﺗ ﺮﯾﺎ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ‪ .‬و ا ر گ ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴ ﺖﻫﺎ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻨﺪﻫﻤﻪ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢﻫ ﺴﺘﯿﻢ وﻧﻪ اﯾﺪهآ‬ ‫ﻧﻪ ﻣﺎﺗ ﺮﯾﺎ‬ ‫ﻜ ﻮﻧﺪ‪ ،‬ﯾ ﻚ ﺷﺎﻧﺘﺎژ ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﯾ ﻚ‬ ‫ﻟﯿ ﺴ ﺖﻫﺎﺑ‬ ‫ﺧﺪاﭘ ﺮ ﺳﺘﺎن دﻧﯿﺎ راﺑﺎ اﯾﺪهآ‬ ‫ﻜﻪﻫﯿ ﭻوﻗ ﺖ د رﻫﯿ ﭻ زﻣﺎﻧ ﻲ ﻣ ﺴﻠﻤﺎنﻫﺎ و ﻣ ﻮﺣﺪﯾﻦ‬ ‫ﺣﻘﻪﺑﺎز ي ا ﺳ ﺖ‪.‬ﺑ ﺮا ي اﯾﻨ‬ ‫ﻟﯿ ﺴ ﺖﻫﺎﺑﻪ ﺣ ﺴﺎ بﺑﯿﺎو رﻧﺪ‪ .‬د ر ﺳ ﺖ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﻧﯿﺎﻣﺪهاﻧﺪ ﻛﻪ ﺧ ﻮد را ﺟﺰو اﯾﺪهآ‬ ‫‪٨٤‬‬

‫ﻟﯿ ﺴﻢ )ازﻧﻈ ﺮ ﻛﻠ ﻲﻟﻐ ﺖ( د ر ذﻫﻦ ﻣ ﺮدمﺑ ﺼ ﻮ ر ت ﯾ ﻚﻟﻐ ﺖ روﺣ ﻲ‬ ‫ﻟﻐ ﺖ اﯾﺪهآ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ ﯾﻌﻨ ﻲ ﻛ ﺴ ﻲ ﻛﻪ ﻣﻌﺘﻘﺪﺑﻪ‬ ‫ﻟ ﻲ ﻣﻔﻬﻮم ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ اﯾﺪهآ‬ ‫و ﻣﻌﻨ ﻮ ي ﺟﻠﻮه ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪،‬و‬ ‫ً ﻣﺎ ﻣ ﺴﻠﻤﺎنﻫﺎ ﻣﻌﺘﻘﺪﺑﻪ اﯾﻦﻧﯿ ﺴﺘﯿﻢ‪،‬‬ ‫ذﻫﻦ ا ﺳ ﺖ و ﻣﺎده راﻧﻔ ﻲ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣ ﺴﻠﻤﺎ‬ ‫ﺷﻨﺎﺧﺘ ﻲ ﻛﻪ ﻣﺎﺑﯿﺎن ﻣ ﻲﻛﻨﯿﻢﺑﺎﺷﻨﺎﺧ ﺖآﻧﻬﺎ ﻣﺘﻔﺎو ت ا ﺳ ﺖوﺑﻪ ﺗﻤﺎم اﯾﻦﺑﺤﺜ ﻲ‬ ‫ﻟﯿ ﺴ ﺖﻫﺎ‬ ‫را ﻛﻪﻫﻢاﻛﻨ ﻮنﺷ ﺮوع ﻛ ﺮدمﺑﺤﺜ ﻲ ا ﺳ ﺖ د ر ﻣﺒﺤ ﺚﺷﻨﺎﺧ ﺖ‪ .‬ﻣﺎﺗ ﺮﯾﺎ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ ﺷﻨﺎﺧ ﺖ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺎﻗﺎد ر ﻫ ﺴﺘﯿﻢ ﻛﻪ اﯾﻦ ﻣﺎده راﺑ ﺸﻨﺎ ﺳﯿﻢ‪،‬‬ ‫در ﻣ‬ ‫ﻣﻌﺘﻘﺪﺑﻪ ﺷﻨﺎﺧ ﺖ اﯾﺠﺎﺑ ﻲ ﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲ ﻣﺎاﯾﻦ ﻣﺎده را‪ ،‬اﯾﻦ دﻧﯿﺎ را‪ ،‬اﯾﻦ‬ ‫ﻟﯿ ﺴ ﺖﻫﺎ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻗﺎد رﻧﯿ ﺴﺘﯿﻢ ﻛﻪ‬ ‫ﻗ ﻮاﻧﯿﻦ را ﻗﺎد رﯾﻢ ﻛﻪﺑ ﺸﻨﺎ ﺳﯿﻢ‪ .‬اﯾﺪهآ‬ ‫ﺑ ﺸﻨﺎ ﺳﯿﻢ‪،‬آﻧﭽﻪ را ﻛﻪ ﻣﺎ ﻣ ﻲﺷﻨﺎ ﺳﯿﻢ ﺳﺎﺧﺘﻪ و ﭘ ﺮداﺧﺘﻪ ذﻫﻦ ﻣﺎ ﺳ ﺖ‪،‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ‬ ‫ﻫﻤﻪ ذﻫﻨ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ﻜﺘ ﺐ ا ﺳﻼم‬ ‫ﻣ‬ ‫اﻣﺎ آﻧﭽﻪ را ﻛﻪ ا ﺳﻼم ﻣﻌﺘﻘﺪﺑﻪ آن ا ﺳ ﺖ‪ :‬ﻣﺎﻣﻌﺘﻘﺪﯾﻢ وﺟ ﻮد دا رد‪،‬‬ ‫ﻟﻢ ﻣﺎ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﻫ ﺴﺘﯿﻢ ﻛﻪ‬ ‫ﱢ از ذﻫﻦ؛ د ر ا ﺳﺎ‬ ‫ﯾﻌﻨ ﻲ اﻋﺘﻘﺎدﺑﻪ وﺟ ﻮد ﻣﺎده ﻣ ﺴﺘﻘ ﻞ‬ ‫اﯾﻨﻤﺎده‪ ،‬اﯾﻦ وﺟ ﻮد ﻣ ﺴﺘﻘ ﻞ از ذﻫﻦ »ﻣﻦ« ﻫ ﺴ ﺖ‪ ،‬ﭼﻪ ﻣﻦﺑﺎﺷﻢ ﭼﻪ ﻣﻦ‬ ‫ﻟﯿ ﺴ ﺖﻫﺎ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻨﺪ ﻛﻪ ا ﮔ ﺮ ذﻫﻦ ﻣﻦﻧﺒﺎﺷﺪ دﻧﯿﺎﻫﻢﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ ،‬ﺣﻘﯿﻘﺘ ﻲ‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﻢ‪ .‬اﯾﺪهآ‬ ‫وﺟ ﻮدﻧﺪا رد‪ .‬ﻣﺎ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﻫ ﺴﺘﯿﻢ ﻛﻪ اﯾﻦ ﻣﺎده ﻣ ﺴﺘﻘ ﻞ از ذﻫﻦ ﻣﻦ وﺟ ﻮد دا رد‪،‬‬ ‫وﺟ ﻮد ﺧﺎ رﺟ ﻲ دا رد‪ .‬اﻣﺎﺷﻨﺎﺧ ﺖ ﻣﻦ از ﻣﺎده ذﻫﻨ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪.‬ﺷﻨﺎﺧﺘ ﻲ را ﻛﻪ‬ ‫ﻣﻦ از ﻣﺎده دا ردم ذﻫﻨ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬اﯾﻦﺑﻪ ﭼﻪ ﻣﻌﻨ ﻲ ا ﺳ ﺖ؟ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨ ﻲ ﻛﻪ اﯾﻦ‬ ‫ﻟ ﻲآن ﭼﯿﺰ ي‬ ‫ﻣﺎده وﺟ ﻮد دا رد‪ ،‬وﺟ ﻮد اﯾﻦ ﻣﺎده ﻣ ﺴﺘﻘ ﻞ از ذﻫﻦ ﻣﻦ ا ﺳ ﺖ و‬ ‫را ﻛﻪ از اﯾﻦ ﻣﺎده ﻣﻦ ﻣ ﻲﺷﻨﺎﺧﺘﻢ ﻣ ﺮﺑ ﻮطﺑﻪ ذﻫﻦ ﻣﻦ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬و اﯾﻦﺷﻨﺎﺧ ﺖ‬ ‫ﻜﺎﻣ ﻞ ﭘﯿﺪا ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻫ ﺮ روز ﻛﺎﻣ ﻞﺗ ﺮ ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﻃ ﻮل زﻣﺎن ﺗﻐﯿﯿ ﺮ و ﺗ‬ ‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﭼﯿﺰﺛﺎﺑﺘ ﻲﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ .‬ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴ ﺖﻫﺎ ﻣﻌﺘﻘﺪﺑ ﻮدﻧﺪ ﻛﻪﺷﻨﺎﺧ ﺖ ﻣﺎ از اﯾﻦ‬ ‫‪٨٥‬‬

‫ّ ﺖ‬ ‫ّ ﺖﺑ ﻮدﻧﺪ‪ ،‬و اﯾﻨﻬﺎ ﻣﻌﺘﻘﺪﺑﻪ ذﻫﻨﯿ‬ ‫ﻣﺎده ﻋﯿﻨ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬آﻧﻬﺎ ﻣﻌﺘﻘﺪﺑﻪ ﻋﯿﻨﯿ‬ ‫ﻟ ﻲ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻣﻌﺘﻘﺪﯾﻢ اﯾﻦ ﻣﺎده وﺟ ﻮد ﺧﺎ رﺟ ﻲ‬ ‫ﻜﺘﯿ ﻮ(‪ .‬د رﺣﺎ‬ ‫ﻜﺘﯿ ﻮ و ﺳ ﻮﻛﺠ‬ ‫)اﺑﺠ‬ ‫ﻟ ﻲﺷﻨﺎﺧ ﺖ ﻣﻦ از اﯾﻦ ﻣﺎده واﺑ ﺴﺘﻪﺑﻪ ذﻫﻦ‪،‬‬ ‫دا رد‪ ،‬ﻣ ﺴﺘﻘ ﻞ از ذﻫﻦ ﻣﻦ‪ ،‬و‬ ‫واﺑ ﺴﺘﻪﺑﻪ ﻋﻠﻢ‪ ،‬واﺑ ﺴﺘﻪﺑﻪ وﺟ ﻮد ﻣﻦ ا ﺳ ﺖ و ﻫ ﺮﭼﻪ ﻋﻠﻢ ﻣﻦﺑﺎﻻﺗ ﺮ رود‬ ‫ﺷﻨﺎﺧ ﺖ ﻣﻦ از اﯾﻦ ﻣﺎده ﻛﺎﻣ ﻞﺗ ﺮ ﺧ ﻮاﻫﺪﺑ ﻮد‪.‬‬ ‫ﻜﺎﺗﺒ ﺴﯿﺎ ر زﯾﺒﺎﯾ ﻲ ﻛﻪ د ر اﯾﻨﺠﺎ ﻣﻄﺮم ﻣ ﻲﺷ ﻮد ﻣ ﺴﺌﻠﻪ‬ ‫ﻜ ﻲ از اﯾﻦ ﻧ‬ ‫ﯾ‬ ‫ﻟﻢ ﻣﺜ ﻞ ﻗﺎﻧ ﻮن ﺟﺎذﺑﻪ‪ ،‬ﻣﺜ ﻞ ﻗﺎﻧ ﻮن‬ ‫ﻗ ﻮاﻧﯿﻦ ﻋﻠﻢ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﻣ ﺴﺌﻠﻪ ﻗ ﻮاﻧﯿﻦ‪ .‬ﻗ ﻮاﻧﯿﻦ ﻋﺎ‬ ‫ﻧﺒﺎﺗﺎ ت‪ ،‬ﻣﺜ ﻞ ﻗ ﻮاﻧﯿﻦ ﻣ ﺨﺘﻠﻔ ﻲ ﻛﻪ د ر ﻃﺒﯿﻌ ﺖ وﺟ ﻮد دا رد‪.‬ﺑ ﺮا ي ﻣﺜﺎل ﻣﻦ‬ ‫ﻗﺎﻧ ﻮن ﺟﺎذﺑﻪ را ﻋﻨ ﻮان ﻣ ﻲﻛﻨﻢ‪ ،‬ﻣﺎ ﻣﻌﺘﻘﺪﯾﻢ ﻛﻪ اﯾﻦ ﻗﺎﻧ ﻮن ﺟﺎذﺑﻪ وﺟ ﻮد دا رد‬ ‫و اﯾﻦ ﻗﺎﻧ ﻮن ﺟﺎذﺑﻪ ﻣ ﺴﺘﻘ ﻞ از ذﻫﻦ ﻣﻦ وﺟ ﻮد دا رد‪ .‬ﭼﻪ ﻣﻦﺑﺎﺷﻢ ﭼﻪ ﻣﻦ‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﻢ اﯾﻦ ﻗﺎﻧ ﻮن وﺟ ﻮد دا رد‪ ،‬اﻣﺎﺷﻨﺎﺧ ﺖ ﻣﻦ از اﯾﻦ ﻗﺎﻧ ﻮن ﺟﺎذﺑﻪﺷﻨﺎﺧ ﺖ‬ ‫ﻜ ﺮ و ذﻫﻦ ﻗﺎد ر ﺧ ﻮاﻫﻢﺑ ﻮد ﻛﻪ اﯾﻦ ﻗﺎﻧ ﻮن را‬ ‫ذﻫﻨ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪.‬وﺑ ﺮا ﺳﺎ س ﻋﻠﻢ و ﻓ‬ ‫ﻜﻪ ﻣ ﻲداﻧﯿﺪ ﻗ ﺮنﻫﺎ ﺑ ﻮد ﻛﻪ ﻛ ﺴ ﻲ ﻗﺎﻧ ﻮن ﺟﺎذﺑﻪ را‬ ‫ﺑ ﺸﻨﺎ ﺳﻢ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﺎﻧ‬ ‫ﻧﻤ ﻲﺷﻨﺎﺧ ﺖ ﺗﺎ وﻗﺘ ﻲ ﻧﯿ ﻮﺗﻦ آﻣﺪ و ﻧﯿ ﻮﺗﻦ ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ ﺳﯿ ﺐ از د رﺧ ﺖﺑ ﺮ‬ ‫زﻣﯿﻦ اﻓﺘﺎد اﯾﻦ ﻗﺎﻧ ﻮن ﺟﺎذﺑﻪ را ﻛ ﺸﻒ ﻛ ﺮد‪ .‬ﻫﻤﺎن ﻗﺎﻧ ﻮن ﻛﻪﻧﯿ ﺮوﺑﯿﻦ دو‬ ‫ﻣﺎده ﻣﺘﻨﺎ ﺳ ﺐﺑﺎ ﺟﺮم دو ﻣﺎده ﺗﻘ ﺴﯿﻢﺑ ﺮ ﻓﺎ ﺻﻠﻪآﻧﻬﺎﺑﻪﻗﻮه دو ﺧ ﻮاﻫﺪﺑ ﻮد‪ .‬ﻛﻪ‬ ‫ﻜ ﻲ و دﯾ ﮕ ﺮ ي'‬ ‫ا ﮔ ﺮﺷﻤﺎ دو ﺟ ﺴﻢ داﺷﺘﻪﺑﺎﺷﯿﺪ ﻛﻪ ﯾ‬

‫و ﻓﺎ ﺻﻠﻪآﻧﻬﺎ‬

‫ﺑﺎﺷﺪﻧﯿ ﺮوﯾ ﻲ ﻛﻪآﻧﻬﺎ را ﺟ ﺬ ب ﻣ ﻲﻛﻨﺪ ﻣ ﺴﺎو يﺑﺎ ﺿ ﺮﯾﺒ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﺿ ﺮﺑﺪ ر دو‬ ‫ﻜﻠ ﻲﺑ ﻮد ﻛﻪﻧﯿ ﻮﺗﻦ‬ ‫ﺟﺮم ﺗﻘ ﺴﯿﻢﺑ ﺮ ﻣﺠ ﺬو ر ﻓﺎ ﺻﻠﻪ اﯾﻦ دو‪ .‬اﯾﻦ ﺳﺎدهﺗ ﺮﯾﻦﺷ‬ ‫ﺑ ﺮا ي ﺟﺎذﺑ ﻲ دو ﺟ ﺴﻢﺑﺪ ﺳ ﺖآو رد‪.‬‬ ‫‪.‬‬

‫‪٨٦‬‬

‫ﻗ ﺮنﻫﺎﺑ ﻮد ﻛﻪ اﯾﻦﻧﯿ ﺮو ي ﺟﺎذﺑﻪ راﻧﻤ ﻲﺷﻨﺎﺧﺘﻨﺪ‪،‬ﺑﻌﺪﻧﯿ ﻮﺗﻦآﻣﺪﺑﻪ‬ ‫اﯾﻦ ﺻ ﻮ ر ت اﯾﻦ ﻗﺎﻧ ﻮن راﺷﻨﺎﺧ ﺖ‪.‬ﺑﻌﺪ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢ ﻛﻪ ﯾ ﻚ ﻗ ﺮن ﻣ ﻲ ﮔ ﺬ رد و‬ ‫اﻧ ﺸﺘﯿﻦ ﻣ ﻲآﯾﺪ و اﻧ ﺸﺘﯿﻦ ازآﻧﺠﺎ ﻛﻪﺑﺎ اﻧﺤﻨﺎ ي ﻓ ﻀﺎ و ﻣﺤﯿﻂﻫﺎ ي دو ر راﺑﻄﻪ‬ ‫داﺷ ﺖ اﺣ ﺴﺎ س ﻣ ﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ اﯾﻦ ﻗﺎﻧ ﻮن ﻛﺎﻣ ﻞﻧﯿ ﺴ ﺖ‪،‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻗﺎﻧ ﻮن دﯾ ﮕ ﺮ ي‬ ‫ّ ﺖ اﻧ ﺸﺘﯿﻦ د ر‬ ‫ﺑ ﻮﺟ ﻮد ﻣ ﻲآو رد ﻛﻪﺑﺎ اﯾﻦ ﻗﺎﻧ ﻮن اﺧﺘﻼ ف دا رد و ﺧﻼ ﺻﻪﻧ ﺴﺒﯿ‬ ‫ّ ﺖ« ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﺋﯿﻢ‪ .‬و‬ ‫آن داﺧ ﻞ ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪ .‬اﯾﻦ دو رها ي ا ﺳ ﺖ ﻛﻪآن را »دو رهﻧ ﺴﺒﯿ‬ ‫ﺑﺎز ﻣﺪﺗ ﻲ ﻣ ﻲ ﮔ ﺬ رد و ﻓﯿﺰﯾ ﻚدانﻫﺎ ي ﺟﺪﯾﺪ ي ﭘﯿﺶ ﻣ ﻲآﯾﻨﺪ و ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻨﺪ ﻛﻪ‬ ‫ّه و اﺗﻢ ﻣ ﻲﺷ ﻮﻧﺪ و دو راﻧ ﻲ‬ ‫ﺣﺘ ﻲ ﻗﺎﻧ ﻮنﻧ ﺴﺒﯿ ﺖ اﻧ ﺸﺘﯿﻦ ﻛﺎﻓ ﻲﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ .‬وا رد ذ ر‬ ‫ﻜﺎﻧﯿ ﻚ«ﺑ ﻮﺟ ﻮد ﻣ ﻲآﯾﺪ‪ ،‬و د ر ﻓﯿﺰﯾ ﻚ ذ رها ي ﯾﺎ ﻓﯿﺰﯾ ﻚ‬ ‫ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ »ﻛ ﻮاﻧﺘﻮم ﻣ‬ ‫ﻜﺎﻧﯿ ﻚ ﻛﻪﺑﻪ ﻣ ﺮاﺗ ﺐ از ﻓﯿﺰﯾ ﻚﻧ ﺴﺒﯿ ﺖ اﻧ ﺸﺘﯿﻦﺑﺎﻻﺗ ﺮ ا ﺳ ﺖ رواﺑﻂ‬ ‫ﻛ ﻮاﻧﺘﻮم ﻣ‬ ‫ﺟﺪﯾﺪﺗ ﺮ ي را ﻛ ﺸﻒ ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ اﯾﻦ ﻗﺎﻧ ﻮن ﺟﺎذﺑﻪ‪ ،‬ﻗﺒ ﻞ ازﻧﯿ ﻮﺗﻦ وﺑﻌﺪ ازﻧﯿ ﻮﺗﻦ و زﻣﺎن ﻣﺎ‬ ‫ﻜ ﺮدهﻫﻤﺎن ﺟﺎذﺑﻪ‬ ‫وﺑﻌﺪ از زﻣﺎن ﻣﺎ ﯾ ﻚ ﺣﻘﯿﻘ ﺖ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬اﯾﻦ ﺟﺎذﺑﻪ ﻛﻪ ﻓ ﺮقﻧ‬ ‫ﻟ ﻲ‪ ،‬ﻫ ﺮ راﺑﻄﻪا ي ﻛﻪﺑﯿﻦ اﯾﻦ دو ﺟ ﺴﻢ وﺟ ﻮد دا رد ﯾ ﻚ‬ ‫ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﻫ ﺮ ﻓ ﺮﻣ ﻮ‬ ‫راﺑﻄﻪ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﯾ ﻚ ﺣﻘﯿﻘ ﺖ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬از روز ازل ﺗﺎﺑﻪ اﺑﺪ ﯾ ﻚ ح ﻗﯿﻘ ﺖ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬اﻣﺎ‬ ‫ّ ﺮ ا ﺳ ﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﻦﻫ ﺴﺘﻢ ﻛﻪ د ر ﻃ ﻮل زﻣﺎنﺑﺎ‬ ‫ﺷﻨﺎﺧ ﺖ ﻣﻦ از اﯾﻦ ﺣﻘﯿﻘ ﺖ ﻣﺘﻐﯿ‬ ‫ﻜ ﺮ ﺧ ﻮدمﻗﺎد رﻫ ﺴﺘﻢ ﻛﻪ از اﯾﻦﻗﺎﻧ ﻮن ﻛﻪ ﺣﻘﯿﻘﺘ ﻲواﺣﺪ‬ ‫ﺗﻐﯿﯿ ﺮ ﻋﻠﻢو ﻣﻐﺰو ﻓ‬ ‫د ر اﯾﻦ دﻧﯿﺎ ﺳ ﺖ ﭼﯿﺰﻫﺎ ي زﯾﺎدﺗ ﺮ ي راﺑ ﺸﻨﺎ ﺳﻢ‪ .‬ﻣﻄﻤﺌﻦﻫ ﺴﺘﻢ ﻛﻪ اﻣ ﺮوزﻫﻢ‬ ‫ﺣﻘﯿﻘ ﺖ ﻣﻄﻠﻖآن راﻧﻔﻬﻤﯿﺪهام‪،‬آﻧﭽﻪ را ﻛﻪ ازآن ﻣﯿﻔﻬﻤﻢ ﯾ ﻚ ﺣﻘﯿﻘ ﺖﻧ ﺴﺒ ﻲ‬ ‫ﻜﺎﻧﯿ ﻚﺑ ﺮا ي ﻣﺎ‬ ‫ً د رآﯾﻨﺪه رواﺑﻂ ﻛﺎﻣ ﻞﺗ ﺮ ي ﺣﺘ ﻲ از ﻛ ﻮاﻧﺘﻮم ﻣ‬ ‫ا ﺳ ﺖ و ﻣ ﺴﻠﻤﺎ‬ ‫ﺣﺎ ﺻ ﻞ ﺧ ﻮاﻫﺪﺷﺪ‪.‬‬

‫‪٨٧‬‬

‫ﺑﻪ اﯾﻦ ﻋﻠ ﺖ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻣﻌﺘﻘﺪﯾﻢ ﻛﻪ اﯾﻦ دﻧﯿﺎ ي وﺟ ﻮد و اﯾﻦ ﻗ ﻮاﻧﯿﻨ ﻲ‬ ‫ﻟﻢ‪ ،‬وﺟ ﻮد ﺧﺎ رﺟ ﻲ و ﻣ ﺴﺘﻘ ﻞ از ذﻫﻦ ﻣﻦ دا رد‪ ،‬اﻣﺎﺷﻨﺎﺧ ﺖ ﻣﻦ از‬ ‫و اﯾﻦ ﻋﺎ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ را ﻣ‬ ‫اﯾﻦ دﻧﯿﺎ واز اﯾﻦ ﻗ ﻮاﻧﯿﻦ ذﻫﻨ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪ .‬از اﯾﻨﺠﺎ ﺳ ﺖ ﻛﻪ اﯾﻦ ﻣ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ«‪.‬‬ ‫ﻜﺘ ﺐ ﺗﺤﻘﻘ ﻲ‪ ،‬ﯾﺎ » رﺋﺎ‬ ‫ّﻘ ﻲ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﺋﯿﻢ‪ ،‬ﻣ‬ ‫ﺗﺤﻘ‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄ ﻮ ر ﻛﻪ دﯾ ﺸ ﺐﺑﯿﺎن ﻛ ﺮدمﺷﻬﯿﺪﻣﻄﻬ ﺮ ي د ر ﻛﺘﺎ ب ﻣﻌ ﺮوﻓ ﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ ﮔ ﺬاﺷﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬رﺋﺎ‬ ‫ﺑ ﺮﻧ ﻮﺷﺘﻪ ﻋﻼﻣﻪ ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﯾ ﻲﻧ ﻮﺷﺘﻪاﻧﺪ ا ﺳﻢآن را رﺋﺎ‬ ‫ﻟﯿﺘﻪ ﯾﻌﻨ ﻲ واﻗﻌ ﻲ‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ ﭼﯿﺰ ي ﻛﻪ واﻗﻌ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﻟﯿﺘﻪ ﻣ ﻲآﯾﺪ‪ ،‬رﺋﺎ‬ ‫از رﺋﺎ‬ ‫ﻜﻪ واﻗﻌﯿ ﺖ را ﻣ ﻲﭘ ﺬﯾ ﺮﯾﻢ‪.‬آن واﻗﻌﯿ ﺖ ﭼﯿ ﺴ ﺖ؟‬ ‫ذﻫﻦ ﮔ ﺮاﻫ ﺴﺘﯿﻢﻧﻪ ﻣﺎدﯾ ﮕ ﺮا‪،‬ﺑﻠ‬ ‫ﻟ ﻲﺷﻨﺎﺧ ﺖ ﻣﻦ‬ ‫اﯾﻦ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ اﯾﻦ دﻧﯿﺎ واﻗﻌﯿﺘ ﻲ دا رد‪ ،‬ﻣ ﺴﺘﻘ ﻞ از ذﻫﻦ ﻣﻦ‪ ،‬و‬ ‫ﻜﺘ ﺐ ﻣﺎ‬ ‫از اﯾﻦ دﻧﯿﺎ ذﻫﻨ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﺣﻘﯿﻘﺘ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪،‬واﻗﻌﯿﺘ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻣ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ اﯾﻨﻬﺎ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢﻫ ﺴ ﺖو ﻣ‬ ‫ﻜﺘ ﺐآﻧﻬﺎ ﻛﻪ ﻣﺎﺗ ﺮﯾﺎ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ ا ﺳ ﺖ د ر ﻣﻘﺎﺑ ﻞ ﻣ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ رﺋﺎ‬ ‫ﻣ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ ﺗﺤﻘﻘ ﻲ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ ﯾﺎﺑﻪ ﻓﺎ ر ﺳ ﻲ ﻣ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ رﺋﺎ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ ﻣﺎ ﻣ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ ﻫ ﺴ ﺖ‪ ،‬ﻣ‬ ‫ﻛﻪ اﯾﺪهآ‬ ‫ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ﻜﻮﺑﻨﺪ وﺑ ﮕ ﻮﯾﻨﺪ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ راﺑ‬ ‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ا ﮔ ﺮ ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴ ﺖﻫﺎﺑ ﺨ ﻮاﻫﻨﺪ اﯾﺪهآ‬ ‫ﻜ ﺴﺎﻧﻨﺪ‪ ،‬ﻣ ﺮﺗﺠﻌﻨﺪ و ﻏﯿ ﺮه‪ ،‬اﯾﻦﺑﻪ‬ ‫ﻫﻤﻪ ﻣ ﺴﻠﻤﺎنﻫﺎ و ﺧﺪاﭘ ﺮ ﺳﺘﺎنﻫﻢﺑﺎآﻧﻬﺎ ﯾ‬ ‫ﻫﯿ ﭻوﺟﻪ ﺻﺤﯿﺢﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ .‬ﭼﯿﺰ ي را ﻛﻬ ﺸﻤﺎ د رﺑﺤ ﺚﺑﺎآﻧﻬﺎ ﻣ ﺸ ﺨ ﺺ ﺧ ﻮاﻫﯿﺪ‬ ‫ﻛ ﺮد اﯾﻨ ﺴ ﺖ ﻛﻪ اول ﺧﻄ ﻮط را ﻣﻌﯿﻦ ﻣ ﻲﻛﻨﯿﺪ‪ ،‬ﻛﻪ ﺗ ﻮ ﻣﻌﺘﻘﺪﺑﻪ ﭼﻪﻫ ﺴﺘ ﻲ و‬ ‫ﻟﯿ ﺴ ﺖ ﭼﻪ ﻣﻌﻨ ﻲ دا رد و ﻣﺎ ﻣﻌﺘﻘﺪﺑﻪ ﭼﻪ ﭼﯿﺰ ي ﻫ ﺴﺘﯿﻢ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄ ﻮ ر ﻛﻪ‬ ‫اﯾﺪهآ‬ ‫ﻜ ﺮ ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ‪.‬ﺷﻨﺎﺧﺘ ﻲ‬ ‫ﮔﻔﺘﻢﺷﻤﺎﻗﺎد رﻫ ﺴﺘﯿﺪ ﻛﻪآﻧﻬﺎ را ﻣﺠﺎ ب ﻛﻨﯿﺪ ﻛﻪ اﺷﺘﺒﺎه ﻓ‬ ‫ﻟﯿﻦﻧ ﻮﺷﺘﻪ ا ﺳ ﺖ د ر‬ ‫ﻛﻪآﻧﻬﺎ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪﺷﻨﺎﺧ ﺖ ﻋﯿﻨ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪ .‬د ر ﻛﺘﺎﺑ ﻲ ﻛﻪ ا ﺳﺘﺎ‬ ‫ﻣ ﻮ ردﺷﻨﺎﺧ ﺖ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ ﻛﻪ »ﻣﺎﻗﺎد رﻫ ﺴﺘﯿﻢ ﻛﻪ ﺣﻘﯿﻘ ﺖ دﻧﯿﺎ راﺑ ﺸﻨﺎ ﺳﯿﻢ«‪ ،‬د ر‬ ‫ﻜ ﺲﻧﻤ ﻲﺗ ﻮاﻧﺪﺑ ﺸﻨﺎ ﺳﺪ‪،‬‬ ‫ﻜﻪ اﯾﻦﻻ فو ﮔﺰا ف ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﺣﻘﯿﻘ ﺖ دﻧﻤ ﻲ راﻫﯿﭽ‬ ‫ﻟﯿ‬ ‫ﺣﺎ‬ ‫‪٨٨‬‬

‫ﺷﻨﺎﺧ ﺖ ﻣﻦ از اﯾﻦ ﺣﻘﺎﯾﻖﻧ ﺴﺒ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪،‬ﺷﻨﺎﺧ ﺖ ﻣﻦ ذﻫﻨ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦﻧﻪ‬ ‫ﻜﻪ ﻛ ﺴ ﻲﺑﯿﺎﯾﺪ وﺑ ﮕ ﻮﯾﺪ ﻛﻪ ﻣﺎﺑﻪ اﯾﻦ دﻧﯿﺎﺷﻨﺎﺧ ﺖ ﻋﯿﻨ ﻲ دا رﯾﻢ‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ ﺗﻤﺎ‬ ‫آﻧ‬ ‫ً دﻧﯿﺎ‬ ‫ﻣﺤﻘﺎﯾﻖ را ﻗﺎد رﯾﻢ ﻛﻪﺑ ﺸﻨﺎ ﺳﯿﻢ‪ ،‬وﻧﻪآن ﻛ ﺴﺎﻧ ﻲ ﻛﻪ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻨﺪ ﻛﻪ ا ﺻﻼ‬ ‫وﺟ ﻮد ﻧﺪا رد‪ ،‬وﺟ ﻮد ﺧﺎ رﺟ ﻲ ﻧﺪا رد‪ ،‬ﻫ ﺮﭼﻪ ﻫ ﺴ ﺖ ﺳﺎﺧﺘﻪ و ﭘ ﺮداﺧﺘﻪ ذﻫﻦ‬ ‫ﻣﻦ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﻫ ﺮ دو اﺷﺘﺒﺎه ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻨﺪ‪ ،‬ﻫ ﺮ دوﺑﻪ اﻓ ﺮاط و ﺗﻔ ﺮﯾﻂ ﻣ ﻲ روﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻟ ﻲ ﻛﻪ ﻣﺎ واﻗﻌﯿ ﺖ را ﻣ ﻲﭘ ﺬﯾ ﺮﯾﻢ ﻛﻪ دﻧﯿﺎﯾ ﻲﻫ ﺴ ﺖ و واﻗﻌﯿﺘ ﻲ ﻣ ﺴﺘﻘ ﻞ از‬ ‫د رﺣﺎ‬ ‫ﻟ ﻲﺷﻨﺎﺧ ﺖ ﻣﻦ از اﯾﻦ واﻗﻌﯿ ﺖﻫﺎ ذﻫﻨ ﻲ ا ﺳ ﺖ وﺑﺎ‬ ‫ذﻫﻦ ﻣﻦ وﺟ ﻮد دا رد‪ ،‬و‬ ‫ﻜﺎﻣ ﻞ ﭘﯿﺪا ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬و اﯾﻦﺑﺎ ﻣﻨﻄﻖ‪،‬ﺑﺎ ﻋﻠﻢ‪،‬ﺑﺎ‬ ‫ﻋﻠﻢ ﻣﻦ وﺑﺎ زﻣﺎن ﺗﻐﯿﯿ ﺮ و ﺗ‬ ‫ﻫ ﺮﭼﻪ ﻛﻪ ﺑ ﮕ ﻮﯾﻨﺪ ﺳﺎز ﮔﺎ رﺗ ﺮ ا ﺳ ﺖ ﺗﺎ دو ﻧﻈ ﺮﯾﻪ دﯾ ﮕ ﺮ ي ﻛﻪ ﭼﭙ ﻲﻫﺎ و‬ ‫را ﺳﺘ ﻲﻫﺎ ﻣﻄ ﺮح ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻜ ﺮ ﺧ ﻮد را د رﺑﺎ ره ﻣﺎدهﺑﯿﺎن‬ ‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ د ر زﯾ ﺮﺑﻨﺎ ي ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ ﻃ ﺮز ﺗﻔ‬ ‫ﻛ ﺮدم‪ ،‬اﻣﺎ ﭼﯿﺰ دﯾ ﮕ ﺮ ي را ﻣﺎﺑﻪآن ﻣﻌﺘﻘﺪﻫ ﺴﺘﯿﻢوآن اﻋﺘﻘﺎدﺑﻪ ﻣﺎده ﻣ ﺴﺘﻘ ﻞ‬ ‫از ذﻫﻦ ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﺋﯿﻢ ﻛﻪ ﻣﺎده ﻣ ﺴﺘﻘ ﻞ از ذﻫﻦ وﺟ ﻮد دا رد‪ ،‬ﺑﺎ ﺿﺎﻓﻪ‬ ‫ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﺋﯿﻢ اﻋﺘﻘﺎدﺑﻪ وﺟ ﻮد ﻣﺎو راء ﻣﺎده ﻫﻢ دا رﯾﻢ‪ ،‬آن را ﻃ ﺮد ﻧﻤ ﻲﻛﻨﯿﻢ‪.‬‬ ‫ﯾﻌﻨ ﻲ ﻣﺎﻣ ﻲ ﮔ ﻮﺋﯿﻢ د ر اﯾﻦ دﻧﯿﺎ د ر ﻋﯿﻦ ﺣﺎل ﻛﻪ ﻣﺎده را آﻧﭽﻨﻦ ﻛﻪ ﻫ ﺴ ﺖ‬ ‫ﻣ ﻲﭘ ﺬﯾ ﺮﯾﻢ وﺑﻪآن اﻋﺘﻘﺎد دا رﯾﻢ‪ ،‬د ر ﺿﻤﻦ ﻣﻌﺘﻘﺪﻫ ﺴﺘﯿﻢ ﻛﻪو را ي ﻣﺎده ﭼﯿﺰ‬ ‫ﻟﻢ ﻏﯿ ﺐ‪ ،‬ﯾﺎ‬ ‫دﯾ ﮕ ﺮ ي ﻫﻢ ﻫ ﺴ ﺖ‪ ،‬ﻛﻪ روح ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﯾﺎ ﺧﺪا ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﯾﺎ ﻋﺎ‬ ‫ﻟﻄﺒﯿﻌﻪ ﻛﻪ ﭘ ﺮﯾ ﺸ ﺐ د رﺑﺎ رهآنﺑﺤ ﺚ ﻛ ﺮدم‪.‬‬ ‫ﻣﺎو راءا‬ ‫ﻣﺎ ﻣﻌﺘﻘﺪﻫ ﺴﺘﯿﻢ ﻛﻪ اﯾﻦ ﻗ ﻮاﻧﯿﻦ و ﭼﯿﺰﻫﺎ ي دﯾ ﮕ ﺮ ﻛﻪ اﻧ ﺸﺎا ﷲ )ﺗﺎآﻧﺠﺎ‬ ‫ﻛﻪ ﻓ ﺮ ﺻ ﺖ ﻫ ﺴ ﺖ اﻣ ﺸ ﺐ(ﺑ ﺮا ي ﺷﻤﺎﺑﺤ ﺚ ﻣ ﻲﻛﻨﻢ د رﺑﺎ ره ﻣﺎده ﺻﺎدق‬ ‫ّ ﺖ ﯾﺎ ﭼﯿﺰﻫﺎ ي دﯾ ﮕ ﺮ ي‬ ‫ّ ﺖ ﯾﺎ د رﺑﺎ ره ﻣﻄﻠﻘﯿ‬ ‫ا ﺳ ﺖ‪،‬ﺑﻪ ﭼﻪ ﻣﻌﻨ ﻲ؟ د رﺑﺎ رهﻧ ﺴﺒﯿ‬ ‫ﻗ ﻮاﻧﯿﻨ ﻲ ذﻛ ﺮ ﺧ ﻮاﻫﯿﻢ ﻛ ﺮد‪ ،‬ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﺋﯿﻢ اﯾﻦ ﻗ ﻮاﻧﯿﻦ ﻣﺎد ي ا ﺳ ﺖ وﺑ ﺮا ي ﻣﺎده‬ ‫‪٨٩‬‬

‫ً ﺻﺪق ﻧﻤ ﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬اﯾﻦ اﺧﺘﻼ ف‬ ‫ﻟ ﻲﺑ ﺮا ي ﻣﺎو راء ﻣﺎده ﻣ ﺴﻠﻤﺎ‬ ‫ﺻﺪق ﻣ ﻲﻛﻨﺪ و‬ ‫ﺑﺰ ر ﮔ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﺑﯿﻦ ﻣﺎ و ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴ ﺖﻫﺎ ﻛﻪ ﻫﻢاﻛﻨ ﻮن ﺑ ﺮا ي ﺷﻤﺎ ﺷ ﺮح‬ ‫ﻣ ﻲدﻫﻢ‪.‬‬ ‫ّ ﺖ‬ ‫ﻣ ﻮ ﺿ ﻮعﻧ ﺴﺒﯿ‬ ‫ﻣﻦ ﺳﻌ ﻲ ﻣ ﻲﻛﻨﻢ ﻛﻪ اﻣ ﺸ ﺐ ا ﺳﺎ س ﯾﺎ زﯾ ﺮﺑﻨﺎ ي ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ راﺑ ﺮا يﺷﻤﺎ‬ ‫ﻜﻨﻢ )ﻛﻪ ﻫﻤﯿﻦ اﻻن‬ ‫ﻜﻨﻢ‪ ،‬ﻣ ﺴﺌﻠﻪ دوﻣ ﻲ را ﻣ ﻲ ﺧ ﻮاﻫﻢﺑ ﺮا يﺷﻤﺎ ذﻛ ﺮﺑ‬ ‫ﺣ ﻞﺑ‬ ‫ﻜ ﻲ از ﻣ ﺴﺎﺋ ﻞ‬ ‫ّ ﺖ ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄ ﻮ ر ﻛﻪ ﻣ ﻲداﻧﯿﺪ ﯾ‬ ‫ﺳ ﺨﻨﺶ رﻓ ﺖ( و آن ﻧ ﺴﺒﯿ‬ ‫ﻜﺘﯿ ﻚ ﻣﻄ ﺮح ﻣ ﻲﺷ ﻮد و ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴ ﺖﻫﺎﺑ ﺮ رو ي آن ﺗﺄﻛﯿﺪ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻣﻬﻤ ﻲ ﻛﻪ د ر دﯾﺎ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ‬ ‫ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ اﯾﻦ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ دﻧﯿﺎ و ﻫﻤﻪ ﭼﺰ ي ﻧ ﺴﺒ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲ د ر ﻣ‬ ‫ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴﻢ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﻫ ﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﻪﭼﯿﺰ ﻣﻄﻠﻖ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﭼ ﻮن ﻫﻤﻪﭼﯿﺰ ﺳﺎﺧﺘﻪ و‬ ‫ﭘ ﺮداﺧﺘﻪ ذﻫﻦ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ ﺳﺎﺧﺘﻪ و ﭘ ﺮداﺧﺘﻪ ذﻫﻦﺑﺎﺷﺪ اﯾﻨﻬﺎ ﻣﻄﻠﻖ‬ ‫ّ ﺮ‪.‬ﺑﻌﻨ ﻮان ﻣﺜﺎل آن آن ﺗ ﺼ ﻮ ر ي ﻛﻪ ﺷﻤﺎ از ﺣ ﻮ ض‬ ‫ﺧ ﻮاﻫﺪﺑ ﻮد وﻻﯾﺘﻐﯿ‬ ‫ﺣﺎﻧﻪﺗﺎن از ﺳ ﻲ ﺳﺎل ﭘﯿﺶ دا رﯾﺪ‪ ،‬آن ﺗ ﺼ ﻮ ر ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻛﻪﺑ ﻮده ا ﺳ ﺖ اﻛﻨ ﻮن‬ ‫ﻧﯿﺰوﺟ ﻮد دا رد‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦآن ﭼﯿﺰﻫﺎﯾ ﻲ ﻛﻪ د ر ذﻫﻦﺷﻤﺎ از ﺳﺎلﻫﺎﭘﯿﺶﺑ ﻮده‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄ ﻮ ر ﻛﻪﺑ ﻮدهﺑﺎﻗﯿﻤﺎﻧﺪه ا ﺳ ﺖ‪،‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻣﻄﻠﻖ ا ﺳ ﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﻣﺎ ﻣﻌﺘﻘﺪﺑﻪ ﭼﻪ‬ ‫ﭼﯿﺰ ي ﻫ ﺴﺘﯿﻢ؟ د ر اﯾﻦﺑﺎ ره ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﺋﯿﻢ دﻧﯿﺎ از ﻣﺎدهﺑﻪ ا ﺿﺎﻓﻪ ﻣﺎو را ي ﻣﺎده‪،‬‬ ‫ﻜﯿ ﻞﺷﺪه ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲ‬ ‫ﯾﺎﺑ ﮕ ﻮﺋﯿﻢ روح و ﻫ ﺮ ﭼﯿﺰ دﯾ ﮕ ﺮ ي )ﻣﺎو راء ﻣﺎده( ﺗ ﺸ‬ ‫ﻣﺎ د ر ا ﺳﻼم ﻣﻌﺘﻘﺪ ﻫ ﺴﺘﯿﻢ ﻛﻪ ﻫﻢ ﻣﺎده وﺟ ﻮد دا رد و ﻫﻢ ﻣﺎو راء ﻣﺎده‪ ،‬و‬ ‫ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ د رﺑﺎ ره ﻧ ﺴﺒﯿ ﺖﺑﺤ ﺚ ﻣ ﻲﻛﻨﯿﻢ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﺋﯿﻢ ﻫ ﺮ ﭼﯿﺰ ي ﻛﻪﺑﺎ ﻣﺎده‬ ‫ﻟ ﻲ ﭼﯿﺰﻫﺎﯾ ﻲ ﻛﻪ ﻣﺎو را ي ﻣﺎده ﻫ ﺴﺘﻨﺪ ﻣﻄﻠﻖ‬ ‫ﺳ ﺮوﻛﺎ ر دا رد ﻧ ﺴﺒ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪ .‬و‬ ‫ﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ د ر اﯾﻦ ﺳﯿ ﺴﺘﻢ ﻣﺎ ﻣﻌﺘﻘﺪﯾﻢ ﻣﻪ ﻫﻢ ﻧ ﺴﺒ ﻲ وﺟ ﻮد دا رد ﻫﻢ‬ ‫ﻣﻄﻠﻖ‪ ،‬آن ﭼﯿﺰﻫﺎﯾ ﻲ ﻛﻪ ﻣﺎده ﻫ ﺴﺘﻨﺪ د ﺳﺘ ﺨ ﻮ ش ﺗﻐﯿﯿ ﺮ و ﺗﺤ ﻮل ﻫ ﺴﺘﻨﺪ‬ ‫‪٩٠‬‬

‫ﻟ ﻲآن ﭼﯿﺰﻫﺎﯾ ﻲ ﻛﻪ ﻣﺎو را ي ﻣﺎدهﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪،‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻣﺘﻐﯿ ﺮﻧﺪ‪،‬ﻧ ﺴﺒ ﻲﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪ .‬و‬ ‫ﺑﻪ ﻋﺒﺎ ر ت دﯾ ﮕ ﺮ اﯾﺪهﻫﺎﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪،‬ﻗ ﻮاﻧﯿﻦﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪،‬آﻧﻬﺎﺛﺎﺑ ﺖو ﻣﻄﻠﻖﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻜ ﻲ از ﻣﻬﻤﺘ ﺮﯾﻦ‬ ‫ﻜ ﻲ ﻣ ﻲﻛﻨﻢ وﺷﺎﯾﺪ ﯾ‬ ‫ﻣﻦﺑ ﺮا يﺷﻤﺎ ﯾ ﻚﺑﺤ ﺚ ﻛ ﻮﭼ‬ ‫ﺑﺤ ﺚﻫﺎﯾ ﻲ ﻛﻪ ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴ ﺖﻫﺎﺑﻘ ﻮل ﺧ ﻮدﺷﺎن ﻋﻨ ﻮان ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ ﻫﻤﯿﻦ ﻣ ﺴﺌﻠﻪ‬ ‫ﻧ ﺴﺒﯿ ﺖ ا ﺳ ﺖ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻨﺪﺑ ﮕ ﻮﯾﻨﺪ ﻛﻪ د ر دﻧﯿﺎ ﻫﻤﻪﭼﯿﺰ ﻧ ﺴﺒ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬و‬ ‫ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻨﺪﺑ ﮕ ﻮﯾﻨﺪ ﻛﻪ ﻋﻠﻢﺛﺎﺑ ﺖ ﻛ ﺮده ا ﺳ ﺖ ﻛﻪﻫﻤﻪﭼﯿﺰﻧ ﺴﺒ ﻲ ا ﺳ ﺖ و ﭼ ﻮن‬ ‫ﻫﻤﻪﭼﯿﺰﻧ ﺴﺒ ﻲ ا ﺳ ﺖﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻣﻄﻠﻖﻧﻤ ﻲﺗ ﻮاﻧﺪ وﺟ ﻮد داﺷﺘﻪ و ﭼ ﻮن ﻣﻄﻠﻖ‬ ‫ﻧﻤ ﻲﺗ ﻮاﻧﺪ وﺟ ﻮد داﺷﺘﻪﺑﺎﺷﺪ ﺧﺪاﯾ ﻲﻧﯿﺰﻧﻤ ﻲﺗ ﻮاﻧﺪ وﺟ ﻮد داﺷﺘﻪﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﭼ ﻮن‬ ‫ﺑ ﺮا ﺳﺎ س ﺗﻌ ﺮﯾﻒ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﺋﯿﻢ ﺧﺪا ﻣﻄﻠﻖ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ ﻣﻄﻠﻘ ﻲ د ر دﻧﯿﺎ ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ﻜ ﻲ از دﻻﯾ ﻞ ﻋﻠﻤ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴﺘﻢﺑ ﺮ‬ ‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﺧﺪاﯾ ﻲ ﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﯾ‬ ‫ً ﻣﻄﻠﻘ ﻲ وﺟ ﻮد‬ ‫رو يآن ﺗﺄﻛﯿﺪ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﻪﭼﯿﺰ دﻧﯿﺎﻧ ﺴﺒ ﻲ ا ﺳ ﺖ و ا ﺻ ﻮﻻ‬ ‫ﻟ ﻲ را ﻛﻪ ﻫﻢاﻛﻨ ﻮن د رﺑﺎ ره ﻗ ﻮاﻧﯿﻦﺑ ﺨ ﺼ ﻮ ص ﻫﻤﯿﻦ ﻗﺎﻧ ﻮن‬ ‫ﻧﺪا رد‪ .‬ﻣﻦ ﻣﺜﺎ‬ ‫ﺟﺎذﺑﻪﺑ ﺮا يﺷﻤﺎ ذﻛ ﺮ ﻛ ﺮدم‪ ،‬ﮔﻔﺘﻢ ﻛﻪ از روز ازل ﺗﺎ روز اﺑﺪ اﯾﻦ ﻗﺎﻧ ﻮن‬ ‫ّ ﺮ ا ﺳ ﺖ‪ .‬د ر ﺳ ﺖ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪﺷﻨﺎﺧ ﺖ ﻣﺎﻧ ﺴﺒ ﺖﺑﻪ اﯾﻦﻗﺎﻧ ﻮن ﺗﻐﯿﯿ ﺮ‬ ‫ﺛﺎﺑ ﺖوﻻﯾﺘﻐﯿ‬ ‫ﻟ ﻲﺷﻨﺎﺧ ﺖ ﻣﺎ ﺗﻐﯿﯿ ﺮ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬واﻗﻌﯿ ﺖ اﯾﻦ ﻗﺎﻧ ﻮن از روز اول ﺗﺎ‬ ‫ﻣ ﻲﻛﻨﺪ و‬ ‫ﻜ ﺴﺎن ﺧ ﻮاﻫﺪﺑ ﻮد‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢ ﻛﻪ ﻛﻮهﻫﺎ ﻓ ﺮو ﻣ ﻲ رﯾﺰﻧﺪ‪،‬‬ ‫روز آﺧ ﺮ ﯾ‬ ‫ّﻻ ت زﯾﺎد ي د ر دﻧﯿﺎ ي ﻣﺎد يﺑ ﻮﺟ ﻮد‬ ‫د رﯾﺎﻫﺎ ﺧ ﺸ ﻚ ﻣ ﻲﺷ ﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻐﯿﯿ ﺮا ت و ﺗﺤ ﻮ‬ ‫ﻜ ﺴﺎن ا ﺳ ﺖ‪،‬‬ ‫ﻟ ﻲ اﯾﻦ ﻗﺎﻧ ﻮن ﺟﺎذﺑﻪ ا ﺳ ﺖ از روز اول ﺗﺎ روزآﺧ ﺮ ﯾ‬ ‫ﻣ ﻲآﯾﺪ‪ ،‬و‬ ‫ﻜ ﺮده ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﻓﯿﺰﯾ ﻚ ﺗﻐﯿﯿ ﺮ ﻛ ﺮده‪ ،‬ﭼ ﻮن ﻓﯿﺰﯾ ﻚﺷﻨﺎﺧ ﺖ ذﻫﻨ ﻲ ﻣﺎ ا ﺳ ﺖ‪،‬‬ ‫ﺗﻐﯿﯿ ﺮﻧ‬ ‫ﻜ ﺮدهاﻧﺪ‪ .‬ﻗ ﻮاﻧﯿﻦ ﺛﺎﺑ ﺖ ﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻗ ﻮاﻧﯿﻦ‬ ‫ﻟ ﻲ ﻗ ﻮاﻧﯿﻦ ﺗﻐﯿﯿ ﺮﻧ‬ ‫ﺷﯿﻤ ﻲ ﺗﻐﯿﯿ ﺮ ﻛ ﺮده و‬ ‫ﻻﯾﺘﻐﯿ ﺮ ﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻗ ﻮاﻧﯿﻦ ﻣﻄﻠﻖ ﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢ آﻧﺠﺎﯾ ﻲ ﻛﻪ ﭼﯿﺰ ي‬

‫‪٩١‬‬

‫ﻏﯿ ﺮﻣﺎد ي ا ﺳ ﺖ ﻛﻪﻗﺎﻧ ﻮن ﻏﯿ ﺮﻣﺎد ي ا ﺳ ﺖ‪ ،‬اﯾﻦ ﻏﯿ ﺮﻣﺎد يﻫﺎ ﻣﻄﻠﻖ ﻣ ﻲﺷ ﻮﻧﺪ‪،‬‬ ‫آﻧﻬﺎ دﯾ ﮕ ﺮﻧ ﺴﺒ ﻲﻧ ﺨ ﻮاﻫﻨﺪﺑ ﻮد‪.‬‬ ‫ﻜ ﻲ ﻣ ﺴﺎﺋ ﻞﺑ ﺴﯿﺎ ر ﻣﻬﻤ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴ ﺖﻫﺎﺑﺎﻫﻢ ﻣ ﺨﻠ ﻮط‬ ‫اﯾﻦ ﯾ‬ ‫ﻟ ﻮد ﻣﺎﻫ ﻲﺑ ﮕﯿ ﺮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﯾﺎ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﻣ ﺨﻠ ﻮط ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ از آ ب ﮔ ﻞآ‬ ‫ﻟ ﻲ ﻛﻪ ﻣﺎﺑ ﺨﻮﺑ ﻲ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢ ﻛﻪ ﺣﺘ ﻲ ﻗﺎﻧ ﻮن ﻛﻪ راﺑﻄﻪﺑﯿﻦ دو ﻣﺎده ا ﺳ ﺖ‬ ‫د رﺣﺎ‬ ‫ﺧ ﻮد ش ﻣﺎد يﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ .‬ﻗﺎﻧ ﻮن ﺟﺎذﺑﻪ ﭼﯿ ﺴ ﺖ؟ ازﺷﻤﺎﺑﭙ ﺮ ﺳﻨﺪ ﻛﻪ ﻗﺎﻧ ﻮن ﺟﺎذﺑﻪ‬ ‫ﭼﯿ ﺴ ﺖ؟ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﺋﯿﻢ دو ﺣ ﺴﻢ اﯾﻨﺠﺎ و آﻧﺠﺎﺑﯿﻦ آﻧﻬﺎ ﯾ ﻚﻧﯿ ﺮوﯾ ﻲ وﺟ ﻮد دا رد‪،‬‬ ‫اﯾﻦﻧﯿ ﺮو ﯾﻌﻨ ﻲ ﭼﻪ؟آﯾﺎ د ﺳﺘ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ از ﻃ ﺮ ف اﯾﻦ ﻣﺎده د راز ﻣ ﻲﺷ ﻮد ﺗﺎ‬ ‫ﻜﻨﺪ؟ آﯾﺎ ﯾ ﻚ ﻧﯿ ﺮو ي ﻣﻐﻨﺎﻃﯿ ﺴ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﺟ ﺬ ب‬ ‫ﻣﺎده دﯾ ﮕ ﺮ ي را ﺟ ﺬ ب ﺑ‬ ‫ﻜﺪام از اﯾﻨﻬﺎ‬ ‫ﻜ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﺟ ﺬ ب ﻣ ﻲﻛﻨﺪ؟ ﻫﯿﭽ‬ ‫ﻜﺘ ﺮوﻧﯿ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻣ ﻲﻛﻨﺪ؟ ﯾ ﻚ ﻗﺪ ر ت ا‬ ‫ﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ .‬اﻧ ﺸﺘﯿﻦ ﻣ ﻲآﯾﺪ و ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ ﻓ ﻀﺎ اﻧﺤﻨﺎ دا رد وﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ دو‬ ‫ً ﯾﻚ‬ ‫ﺟ ﺴﻢ د ر داﺧ ﻞ اﯾﻦ اﻧﺤﻨﺎ ﻣ ﻲاﻓﺘﻨﺪﺑ ﺴﻤ ﺖ ﻫﻤﺪﯾ ﮕ ﺮ ﻣﯿ ﻞ ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﺜﻼ‬ ‫ﻜ ﻲ را د رﻧﻈ ﺮﺑ ﮕﯿ ﺮﯾﺪ ﻛﻪ اﯾﻨﺠﺎوآﻧﺠﺎﺑﻪ دﯾ ﻮا رﺑ ﺴﺘﻪﺷﺪه‬ ‫ﭘ ﺮدهﺑﺰ ر گﻻ ﺳﺘﯿ‬ ‫ﻜﻪ ﯾ ﻚ ﺟ ﺴﻤ ﻲ را د ر داﺧ ﻞ اﯾﻦ ﻻ ﺳﺘﯿ ﻚ‬ ‫و ﻣ ﺴﻄﺢﺑﺎﺷﺪ‪.‬ﺷﻤﺎﺑﻪ ﻣﺤ ﺾ اﯾﻨ‬ ‫ﻣ ﻲاﻧﺪازﯾﺪ اﯾﺠﺎد ﯾ ﻚ ﮔ ﻮد ي ﻣ ﻲﻧﻤﺎﯾﺪ‪ ،‬ﺣﺎﻻ ا ﮔ ﺮ ﯾ ﻚ ﺟ ﺴﻢ دﯾ ﮕ ﺮ ي راﺑ ﺨ ﻮاﻫﯿﺪ‬ ‫اﯾﻨﺠﺎﺑﯿﺎﻧﺪازﯾﺪ‪ ،‬ﭼ ﻮن اﯾﻨﺠﺎ ﮔ ﻮدﺷﺪه اﯾﻦﺑ ﺴﻤ ﺖ ﮔ ﻮد ي ﻣﯿ ﻞ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻛ ﺸﯿﺪه‬ ‫ﻜﻨﺪ ﻛﻪ اﯾﻦ‬ ‫ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪ .‬اﯾﻦ ﺗﻌ ﺮﯾﻔ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ اﻧ ﺸﺘﯿﻦﺑ ﺮا ي ﺟﺎذﺑﻪ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﺪﺑ‬ ‫ﺧﺎ ﺻﯿ ﺖ ﻓ ﻀﺎ ﺳ ﺖ‪ ،‬ﻛﻪ ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ دو ﻣﺎده د ر ﻛﻨﺎ ر ﻫﻢ ﻗ ﺮا ر ﻣ ﻲﮔﯿ ﺮﻧﺪ‬ ‫ﺑ ﺴﻤ ﺖﻫﻢ ﺟ ﺬ ب ﻣ ﻲﺷ ﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢ ﻛﻪ راﺑﻄﻪﺑﯿﻦ دو ﺟ ﺴﻢ را ﻣﺎﻧﻤ ﻲداﻧﯿﻢ ﻛﻪ ﭼﯿ ﺴ ﺖ‪.‬‬ ‫ﻗﺎﻧ ﻮن ﺟﺎذﺑﻪ ﻧﻪ د ﺳ ﺖ را ﺳ ﺖ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ اﯾﻨﻬﺎ راﺑﻬﻢ ﻣ ﻲﻛ ﺸﺪ‪ ،‬ﻧﻪ ﻗﺎﻧ ﻮن‬ ‫ﻜ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﻧﻪ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿ ﺴ ﻲ‪ ،‬ﻧﻪ ﭼﯿﺰ دﯾ ﮕ ﺮ ي‪ ،‬ﭼﯿﺰ ي ا ﺳ ﺖﺑ ﺮا ي ﻣﺎ‬ ‫ﻜﺘ ﺮﯾ‬ ‫ﻟ‬ ‫ا‬ ‫‪٩٢‬‬

‫ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ‪ .‬اﻣﺎ ﻣ ﻲداﻧﯿﻢ ﻛﻪ ﯾ ﻚ راﺑﻄﻪا يﻫ ﺴ ﺖ ﻛﻪ اﯾﻦ دو ﺟ ﺴﻢ راﺑﻬﻢﻧﺰدﯾ ﻚ‬ ‫ﻟ ﻲ اﯾﻦ ﻗﺎﻧ ﻮن ﻫ ﺮﭼﻪ ﻫ ﺴ ﺖ ﻏﯿ ﺮﻣﺎد ي‬ ‫ﻣ ﻲﻛﻨﺪ وﺑﻪ ﻃ ﺮ ف ﻫﻢ ﻣ ﻲﻛ ﺸﺪ‪ ،‬و‬ ‫ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﺷﻤﺎ ﺗﻌ ﺮﯾﻔ ﻲ را ﻛﻪ ﺑ ﺮا ي ﺧﺪا ﯾﺎ ﺑ ﺮا ي روح ﻣ ﻲﻛﻨﯿﺪ ﭼﯿ ﺴ ﺖ؟‬ ‫ﻜﺎن ﺧﺎ ر ج‬ ‫ُﻌﺪ زﻣﺎن و ﻣ‬ ‫ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﺋﯿﻢ ﺧﺪا ﻏﯿ ﺮﻣﺎد ي ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﺋﯿﻢ ﺧﺪا ازﺑ‬ ‫ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﺋﯿﻢ ﺧﺪا ﻣﻠﻤ ﻮ س ﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ ،‬ﻗﺎﺑ ﻞﻟﻤ ﺲ ﺷﺪن ﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ .‬ﺧﺪا دﯾﺪﻧ ﻲ‬ ‫ﻧﯿ ﺴ ﺖ‪،‬ﺷﻨﯿﺪﻧ ﻲﻧﯿ ﺴ ﺖ‪،‬ﺑ ﻮﺋﯿﺪﻧ ﻲﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ .‬ﺗﻤﺎم اﯾﻦ ﭼﯿﺰﻫﺎﯾ ﻲ را ﻛﻪ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﺋﯿﻢ‬ ‫ﺑ ﺮا ي ﻗﺎﻧ ﻮن ﺟﺎذﺑﻪ ﻫﻢ ﻣ ﻲﺗ ﻮاﻧﯿﺪﺑ ﮕ ﻮﺋﯿﺪ‪ .‬ﻗﺎﻧ ﻮن ﺟﺎذﺑﻪ‪ ،‬راﺑﻄﻪا ي ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﺑﯿﻦ دو ﺟ ﺴﻢ وﺟ ﻮد دا رد‪ ،‬ﻣﻠﻤ ﻮ س ﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ ،‬ﻗﺎﺑ ﻞﻟﻤ ﺲﺷﺪن ﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ ،‬دﯾﺪﻧ ﻲ‬ ‫ﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ ،‬ﺑ ﻮﺋﯿﺪﻧ ﻲ ﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ ،‬وزن ﻧﺪا رد‪ ،‬ﻣﺎده ﻧﺪا رد‪ ،‬ﺟﺮم و ﺟ ﺴﻢ ﻧﺪا رد‪.‬‬ ‫ﻟﺒﺘﻪ ا ﺳﺘﻐﻔ ﺮا ﷲ( ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢﺑ ﺮا ي اﯾﻦ ﻗﺎﻧ ﻮن ذﻛ ﺮ‬ ‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﺧ ﻮا ﺻ ﻲ را ﻛﻪ )ا‬ ‫ﻛﻨﯿﻢ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢﺑﺎ ﺧ ﻮا ص ﺧﺪاﯾ ﻲ اﺷﺘ ﺮا ك دا رﻧﺪ‪ ،‬ﯾﺎ ﻻاﻗ ﻞ د رﺑﻌ ﻀ ﻲ از‬ ‫ﭼﯿﺰﻫﺎ اﺷﺘ ﺮا ك دا رﻧﺪ‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ از ﻣﺎدهﺑ ﺴﻤ ﺖﻗ ﻮاﻧﯿﻦ ﻣﯿ ﻞ ﻣ ﻲﻛﻨﯿﻢ‪،‬‬ ‫ﻗ ﻮاﻧﯿﻦﺑﻪ ﺧﺪا ﯾﻌﻨ ﻲﺑﻪ ﺻﻔﺎ ت ﺧﺪاﯾ ﻲ ﻧﺰدﯾ ﻚﺗ ﺮﻧﺪ‪ ،‬وﺑﻪ ﻋﺒﺎ ر ت دﯾ ﮕ ﺮ‬ ‫َ ا ﷲ‪ .‬ا راده ﺧﺪا ﻫ ﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ اﯾﻦ ا راده ﺧﺪاﺑ ﺮ‬ ‫ٌ ﻣِﻦ‬ ‫ْﺮ‬ ‫َﻣ‬ ‫ﻗ ﻮاﻧﯿﻦ اﻣ ﺮ ﺧﺪاﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ا‬ ‫ﻣﺎده ﺗﻈﺎﻫ ﺮ ﭘﯿﺪا ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻗ ﻮاﻧﯿﻦ ﯾ ﻚ د رﺟﻪ از ﻣﺎدهﺑﺎﻻﺗ ﺮ ﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪،‬‬ ‫ﻣﺎده ﻧﯿ ﺴ ﺖ ﭼﯿﺰ دﯾ ﮕ ﺮ ي ا ﺳ ﺖ و را ي ﻣﺎده وﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﻋﻠ ﺖ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪم‬ ‫ﻜ ﺴﺎن ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﻻﯾﺘﻐﯿ ﺮ ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫يﺑﯿﻨﯿﻢ اﯾﻦ ﻗ ﻮاﻧﯿﻦ از روز اول ﺗﺎ روز آﺧ ﺮ ﯾ‬ ‫ﺑ ﺮﺧﻼ ف اﯾﺪها ي ﻛﻪ ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴ ﺖﻫﺎ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻨﺪ ﻛﻪ د ر اﯾﻦ دﻧﯿﺎ ﻫﻤﻪﭼﯿﺰ د ر‬ ‫ﺗﻐﯿﯿ ﺮ و ﺗﺤ ﻮل ا ﺳ ﺖ د رﺑﺎ ره ﻗ ﻮاﻧﯿﻦ ﺻﺎدقﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ ،‬ﻗ ﻮاﻧﯿﻦﺛﺎﺑ ﺖ ا ﺳ ﺖ‪ .‬وآن‬ ‫ﭼﯿﺰ ي را ﻛﻪآﻧﻬﺎ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻨﺪ د رﺑﺎ ره ﻓﯿﺰﯾ ﻚ وﺷﯿﻤ ﻲ ﻣﺘﻐﯿ ﺮ ا ﺳ ﺖ ﻋﻠﻢ ﻣﺎﺑﻪ‬ ‫اﯾﻦﻗﺎﻧ ﻮن ﻣﺘﻐﯿ ﺮ ا ﺳ ﺖ‪،‬ﺷﻨﺎﺧ ﺖ ﻣﺎ از اﯾﻦﻗﺎﻧ ﻮن ﻣﺘﻐﯿ ﺮ ا ﺳ ﺖﻧﻪ ﺧ ﻮدﻗﺎﻧ ﻮن‪،‬‬ ‫ﺧ ﻮد ﻗﺎﻧ ﻮنﺛﺎﺑ ﺖ ا ﺳ ﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﻗﺎﻧ ﻮن ﺟﺎذﺑﻪﻫﻤﺎن ﻗﺎﻧ ﻮن ﺟﺎذﺑﻪ ده ﻣﯿﻠﯿﺎ رد ﺳﺎل‬ ‫‪٩٣‬‬

‫ﭘﯿﺶﺑ ﻮده ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﻣﻨﺘﻬ ﻲ ﻣﺎﻧﻤ ﻲﺷﻨﺎﺧﺘﯿﻢ‪ ،‬وﻫﻤﯿﻦ ﻗﺎﻧ ﻮن ا ﺳ ﺖ ﻛﻪﺑﻌﺪ از ده‬ ‫ﻣﯿﻠﯿﺎ رد ﺳﺎل دﯾ ﮕ ﺮﻫﻢﺑﺎﻗ ﻲ ﺧ ﻮاﻫﺪﺑ ﻮد ﻛﻪﺷﺎﯾﺪ ﻛﻢﻛﻢ ﻣﻘﺪا ر زﯾﺎدﺗ ﺮ ي ازآن‬ ‫راﺑ ﺸﻨﺎ ﺳﯿﻢ‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢ اﯾﻦﺑﺤﺜ ﻲ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻨﺪ ﻫﻤﻪ دﻧﯿﺎ ﻧ ﺴﺒ ﻲ ا ﺳ ﺖ‬ ‫ﻏﻠﻂ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬د ر دﻧﯿﺎ ﭼﯿﺰﻫﺎ ي ﺛﺎﺑﺘ ﻲ ﻫﻢ وﺟ ﻮد دا رد‪ ،‬ﻛﻪ ﻣﻄﻠﻖ ﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪،‬‬ ‫ﻻﯾﺘﻐﯿ ﺮﻧﺪ‪ .‬آن ﭼﯿﺰﻫﺎﯾ ﻲ ﻧ ﺴﺒ ﻲ ﻫ ﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ د ر ﻣﺎده و ﺧ ﻮا ص ﻣﺎده‬ ‫ﺣ ﺮﻛ ﺖ ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ‪.‬آﻧﻬﺎﻧ ﺴﺒ ﻲ ﻫ ﺴﺘﻨﺪ و ﻣﺎ ﻫﻢ ﻣ ﻲﭘ ﺬﯾ ﺮﯾﻢ ﻛﻪآﻧﻬﺎﻧ ﺴﺒ ﻲ ﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻟ ﻲ د ر ﻋﯿﻦ ﺣﺎل ﻣ ﻲﭘ ﺬﯾ ﺮﯾﻢ ﻛﻪ آن ﭼﯿﺰﻫﺎﯾ ﻲ ﻛﻪ و را ي ﻣﺎده ﻫ ﺴﺘﻨﺪ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻄﻠﻖاﻧﺪ‪،‬ﺛﺎﺑ ﺖﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫از آﻧﺠﺎ ﻛﻪ اﯾﻦ ﺑﺤ ﺚ ﺑﺤ ﺚ ﺑ ﺴﯿﺎ ر ﻣﻬﻤ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬از ﻧﻈ ﺮ ﻋﻠﻤ ﻲ‬ ‫ّ ﺖ ﭼﯿ ﺴ ﺖ‪ .‬ﻣ ﻲداﻧﯿﺪ ﻛﻪ‬ ‫ً ا ﺳﺎ سﻧ ﺴﺒﯿ‬ ‫ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢﺷ ﺮحﺑﯿ ﺸﺘ ﺮ يﺑﺪﻫﻢ ﻛﻪ ا ﺻ ﻮﻻ‬ ‫اﻧ ﺸﺘﯿﻦ ﻛ ﺴ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪﻧ ﺴﺒﯿ ﺖ را و ﺿﻊ ﻛ ﺮد‪ ،‬و ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪﻧ ﺴﺒﯿ ﺖ اﻧ ﺸﺘﯿﻦ‬ ‫ﻣﻨ ﺸﺘ ﺮﺷﺪ ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴ ﺖﻫﺎ ﺟﺎن ﮔ ﺮﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻗﺪ ر ت ﭘﯿﺪا ﻛ ﺮدﻧﺪ‪ .‬ﮔﻔﺘﻨﺪﺑﺒﯿﻨﯿﺪ ﻋﻠﻢ‬ ‫ﺛﺎﺑ ﺖ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﻪﭼﯿﺰﻧ ﺴﺒ ﻲ ا ﺳ ﺖ وﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﺧﺪاﯾ ﻲ وﺟ ﻮدﻧﺪا رد‪.‬ﺑﺪﯾﻦ‬ ‫ﺗ ﺮﺗ ﺴ ﻲ د ر دو ران اﻧ ﺸﺘﯿﻦ و دو ران او جﻧ ﺴﺒﯿ ﺖ‪ ،‬ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴ ﺖﻫﺎ ﺧﯿﻠ ﻲ ﺟﻠ ﻮ‬ ‫ﻟ ﻲﺑ ﺮا ي روﺷﻦﺷﺪن اﯾﻦﺑﺤ ﺚ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢﺑ ﺮا يﺷﻤﺎﺷ ﺮحﺑﺪﻫﻢ‬ ‫ﺑ ﻮدﻧﺪ‪ ،‬و‬ ‫ﻛﻪ اﻧ ﺸﺘﯿﻦ ﭼ ﮕ ﻮﻧﻪﺑﻪﻧ ﺴﺒﯿ ﺖ ر ﺳﯿﺪو ﭼ ﮕ ﻮﻧﻪﻗﺎﻧ ﻮنﻧ ﺴﺒﯿ ﺖ را ﻛ ﺸﻒ ﻛ ﺮد‪.‬‬ ‫ﻜ ﻲ ا ﮔ ﺮ ﻣﺤ ﻮ رﻫﺎ ي ﻣ ﺨﺘ ﺼﺎ ت را د ر رﯾﺎ ﺿﯿﺎ ت ﯾﺎ د ر‬ ‫ازﻧﻈ ﺮ ﻓﯿﺰﯾ‬ ‫ﻓﯿﺰﯾ ﻚ د رﺑ ﮕﯿ ﺮﯾﻢ‪ .‬اﯾﻨﺠﺎ و اﯾﻨﺠﺎ‬ ‫اﯾﻦ ﺳﯿ ﺴﺘﻢ‬

‫و‬

‫وﺷﻤﺎ ﯾ ﻚﻧﻘﻄﻪا ي ﻣﺜ ﻞﻧﻘﻄﻪ‬

‫در‬

‫داﺷﺘﻪﺑﺎﺷﯿﺪ‪ ،‬و اﯾﻦ ﻧﻘﻄﻪﺑﺎ ﺳ ﺮﻋﺘ ﻲ ﻣ ﺴﺎو يﺑﺎ‬

‫ﻜﺎﻧﯿ ﻚﻧﯿ ﻮﺗﻦ ﻫﻤﻪ ﺟﺎﺑﺤ ﺚ ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ( ﯾﻌﻨ ﻲﺷﻤﺎ‬ ‫ﻜﻨﺪ‪) ،‬اﯾﻦ را د ر ﻣ‬ ‫ﺣ ﺮﻛ ﺖﺑ‬ ‫ﯾ ﻚ د ﺳﺘ ﮕﺎه ﻣ ﺨﺘ ﺼﺎ ت دا رﯾﺪ ﯾ ﻚ ﺟ ﺴﻤ ﻲ د ر داﺧ ﻞ اﯾﻦ د ﺳﺘ ﮕﺎه ﻣ ﺨﺘ ﺼﺎ ت‬ ‫‪٩٤‬‬

‫ﺣ ﺮﻛ ﺖ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪.‬ﺑﻌﻨ ﻮان ﻣﺜﺎل ا ﮔ ﺮﺑ ﮕ ﻮﺋﯿﻢ د ﺳﺘ ﮕﺎه ﻣ ﺨﺘ ﺼﺎ تﻫﻤﯿﻦ اﺗﺎقﺑﺎﺷﺪ‬ ‫و ﺧ ﻮد ﻣﻦﻧﻘﻄﻪ ﻛﻪﺑﺎ ﺳ ﺮﻋ ﺖ د ر اﯾﻦ اﺗﺎق دارم ﺣ ﺮﻛ ﺖ ﻣ ﻲﻛﻨﻢ‪ .‬ﺣﺎﻻ‬ ‫ا ﮔ ﺮﺑﯿﺎﺋﯿﻢ ﯾ ﻚ د ﺳﺘ ﮕﺎه دوﻣ ﻲ را د رﻧﻈ ﺮﺑ ﮕﯿ ﺮﯾﻢ و اﯾﻦ راﺑ ﮕ ﻮﺋﯿﻢ و اﯾﻦ‬ ‫ﻜ ﻲ را ﻫﻢ‬ ‫ﯾ‬

‫ﻛﻪ اﯾﻦ د ﺳﺘ ﮕﺎه اول ﻧ ﺴﺒ ﺖﺑﻪ د ﺳﺘ ﮕﺎه دوم ﺧ ﻮد ش دا را ي‬

‫ﺳ ﺮﻋ ﺖﺑﺎﺷﺪ ﻣﺜ ﻞ‬ ‫‪0‬‬

‫ﻜﻨﯿﻢ‬ ‫اﯾﻦﺑﻪ ﭼﻪ ﻣﻌﻨ ﻲ ا ﺳ ﺖ؟ ا ﮔ ﺮﺑ ﺨ ﻮاﻫﯿﻢ ﺗ ﺸﺒﯿﻬ ﻲﺑ‬

‫ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﯾ ﻚ ﻗﻄﺎ ر د ر ﺣﺎل ﺣ ﺮﻛ ﺖ ا ﺳ ﺖ و اﻧ ﺴﺎﻧ ﻲ ﻛﻪ داﺧ ﻞ ﺗ ﺮن ﺣ ﺮﻛﻦ‬ ‫ً ﯾ ﻚ ﺗ ﺮن دا رﯾﻢ و ﯾ ﻚآدﻣ ﻲ ﻣﺜ ﻞ ﺧ ﻮد ﻣﻦ د ر داﺧ ﻞ اﯾﻦ ﺗ ﺮنﺑﺎ‬ ‫ﻣ ﻲﻛﻨﺪ ﻣﺜﻼ‬ ‫ﺳ ﺮﻋ ﺖ‬

‫ﺣ ﺮﻛ ﺖ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬و ﺧ ﻮد اﯾﻦ ﺗ ﺮن ﯾﺎ اﯾﻦ اﺗﺎق ﺗ ﺮن ﻫﻢﻧ ﺴﺒ ﺖﺑﻪ‬

‫زﻣﯿﻦﺑﺎ ﺳ ﺮﻋ ﺖ دﯾ ﮕ ﺮ ي ﺣ ﺮﻛ ﺖ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺳ ﺮﻋ ﺖآن‪0‬‬

‫ا ﺳ ﺖ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ‬

‫ﻜ ﻲ اﯾﻦآدم داﺧ ﻞ اﺗﺎق دا رد‬ ‫ﻜ ﻲ اﺗﺎق ﺗ ﺮن ﺣ ﺮﻛﺘﻤ ﻲﻛﻨﺪﻧ ﺴﺒ ﺖﺑﻪ زﻣﯿﻦ و ﯾ‬ ‫ﯾ‬ ‫ﺑ ﺴﻤ ﺖ ﺟﻠ ﻮ ﺣ ﺮﻛ ﺖ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ا ﮔ ﺮﺑ ﺨ ﻮاﻫﯿﻢ ﺳﻌ ﺖ اﯾﻦﺷ ﺨ ﺺ‬ ‫اﯾﻦ ﺳﯿ ﺴﺘﻢ‬

‫و‬

‫راﻧ ﺴﺒ ﺖﺑﻪ‬

‫ﻜﻨﯿﻢ‪ ،‬ﺳ ﺮﻋ ﺖ ﻣﺠﻤ ﻮﻋﻪ دوﺗﺎ ﺳ ﺮﻋ ﺖ ﺧ ﻮاﻫﺪ‬ ‫ﭘﯿﺪاﺑ‬

‫ﺑ ﻮد ﻛﻪ ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪ 0‬ﺑﻪ ا ﺿﺎﻓﻪ اﯾﻦ ﺳ ﺮﻋ ﺖ ‪.‬‬ ‫‪.‬‬ ‫ﻜﺎﻧﯿ ﻚ ﻧﯿ ﻮﺗﻦ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ د ر‬ ‫اﯾﻦ ﯾ ﻚ اﻣ ﺮﺑ ﺴﯿﺎ ر ﺳﺎده وﺑﺪﯾﻬ ﻲ د ر ﻣ‬ ‫ﻟ ﻲ ﺣﺎﻻﺑﯿﺎﺋﯿﻢ و اﯾﻦ‬ ‫دو ران ﻣﺘ ﻮ ﺳﻄﻪ ﻫ ﺮ ﻛ ﺴ ﻲ د ر ﻓﯿﺰﯾ ﻚ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻧﺪ‪ .‬و‬ ‫ﻜﻨﯿﻢ‪ ،‬اﯾﻦ ﺗ ﺮﻧ ﻲ ﻛﻪ دا رد ﺣ ﺮﻛ ﺖ ﻣ ﻲﻛﻨﺪﻧ ﺴﺒ ﺖﺑﻪ زﻣﯿﻦ‬ ‫ﺳ ﺮﻋ ﺖﻫﺎ را زﯾﺎدﺑ‬ ‫ﺳ ﺮﻋﺘﺶ زﯾﺎدﺗ ﺮ و زﯾﺎدﺗ ﺮ و زﯾﺎدﺗ ﺮﺑ ﺸ ﻮد ﺗﺎ ﺟﺎﯾ ﻲ ﻛﻪﺑ ﺴ ﺮﻋ ﺖ ﺳﯿ ﺮﻧ ﻮ ر‬ ‫ﺑ ﺮ ﺳﺪ‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲ ﭼﻪ؟ ﯾﻌﻨ ﻲ اﯾﻦ آدﻣ ﻲ ﻛﻪ د ر اﯾﻦ د ﺳﺘ ﮕﺎهﺑ ﻮدﺑﺎ ﺳ ﺮﻋ ﺖﺷﺪﯾﺪ‬ ‫ﻜﻨﺪ و ﺧ ﻮد اﯾﻦ د ﺳﺘ ﮕﺎه ﻣﺠﻤ ﻮﻋﻪ ﻫﻢ ﻧ ﺴﺒﻪﺑﻪ‬ ‫ﺳ ﺮﻋ ﺖ ﺳﯿ ﺮ ﻧ ﻮ ر ﺣ ﺮﻛ ﺖﺑ‬ ‫د ﺳﺘ ﮕﺎه ﺛﺎﺑ ﺖﺑﺎ ﺳ ﺮﻋ ﺖ ﻧ ﻮ ر ﺣ ﺮﻛ ﺖ ﻛﻨﺪ‪.‬ﺑ ﺮا ﺳﺎ س ﻗﺎﻧ ﻮن ﻧﯿ ﻮﺗﻦ ﭼﻪ ﭘﯿﺪا‬ ‫ﻣ ﻲﻛﻨﯿﻢ؟ ﭘﯿﺪا ﻣ ﻲﻛﻨﯿﻢ ﻛﻪﺑﺎﯾﺪ ﺳ ﺮﻋ ﺖ اﯾﻦ آﻗﺎ ي ﻧ ﺴﺒ ﺖﺑﻪ ﯾﺎن د ﺳﺘ ﮕﺎه‬ ‫‪٩٥‬‬

‫ﻣ ﺴﺎو ي دو ﺑ ﺮاﺑ ﺮ ﺳ ﺮﻋ ﺖ ﺳﯿ ﺮ ﻧ ﻮ ر ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﭼ ﻮن اﯾﻦ ﺳ ﺮﻋ ﺖ‬ ‫ﺳ ﺮﻋ ﺖ ﺳﯿ ﺮﻧ ﻮ ر ﻣﺒﺪل ﻛ ﺮدﯾﻢ ﻛﻪﺑﺎ ﻣ ﺸ ﺨ ﺺ ﻣ ﻲﻛﻨﯿﻢ و‪0‬‬ ‫ﺳ ﺮﻋ ﺖ ﺳﯿ ﺮﻧ ﻮ ر‪،‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻣ ﻲﺷ ﻮد ‪ +‬ﯾﻌﻨ ﻲ اﯾﻦ ﻣ ﺴﺎو يﺑﺎ‬

‫را ﺑﻪ‬ ‫را ﻫﻢﺑﺎز‬ ‫ﺧ ﻮاﻫﺪ‬

‫ﺷﺪ‪ .‬ﻣ ﻲﺗ ﻮاﻧﯿﻢ ﻓ ﺮ ض ﻛﻨﯿﻢ ﻛﻪﺑ ﺮا ﺳﺎ س ﻗﺎﻧ ﻮنﻧﯿ ﻮﺗﻦ ﺳ ﺮﻋ ﺖ ﺗ ﺮن و ﺳ ﺮﻋ ﺖ‬ ‫آدﻣ ﻲ ﻛﻪ د ر ﺗ ﺮن ﻫ ﺴ ﺖ آﻧﻘﺪ ر زﯾﺎدﺑ ﺸ ﻮد ﻛﻪﺑ ﺴ ﺮﻋ ﺖ ﺳﯿ ﺮﻧ ﻮ رﺑ ﺮ ﺳﺪ‪ ،‬و‬ ‫ﻜﻢ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺳ ﺮﻋ ﺖ اﯾﻦ آﻗﺎ ﻧ ﺴﺒ ﺖ ﺑﻪ زﻣﯿﻦ‬ ‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻗﺎﻧ ﻮن ﻧﯿ ﻮﺗﻦ ﺣ‬ ‫ﻣ ﺴﺎو ي دوﺑ ﺮاﺑ ﺮ ﺳ ﺮﻋ ﺖ ﺳﯿ ﺮﻧ ﻮ رﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﯾﻦﻧﺘﯿﺠﻪا ي ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ از ﻓﯿﺰﯾ ﻚ‬ ‫ﻧﯿ ﻮﺗﻦ ﻋﺎﯾﺪ ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪ .‬ﻫﻤﯿﻦ ﭼﯿﺰ ي ﻛﻪ ﺑﭽﻪﻫﺎ د ر ﻣﺪ ر ﺳﻪ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻧﻨﺪ و‬ ‫ﻧﺘﯿﺠﻪا ش اﯾﻦ ﺧ ﻮاﻫﺪﺷﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﺎ! اﻣﺎ ﺗﺠ ﺮﺑﻪ ﻧ ﺸﺎن ﻣ ﻲدﻫﺪ ﻛﻪ د ر دﻧﯿﺎ د ر ﻫﯿ ﭻ ﻛﺠﺎﯾ ﻲ ﻫﯿ ﭻ‬ ‫ﺳ ﺮﻋﺘ ﻲ از ﺳ ﺮﻋ ﺖ ﺳﯿ ﺮ ﻧ ﻮ رﺑﺎﻻﺗ ﺮ ﻧ ﺨ ﻮاﻫﺪ رﻓ ﺖ‪ .‬ﻣﺤﺎل ا ﺳ ﺖ ﻛﻬ ﺸﻤﺎ د ر‬ ‫ﻃﺒﯿﻌ ﺖ ﺳ ﺮﻋﺘ ﻲ ﻣﻌﺎدل‬

‫داﺷﺘﻪﺑﺎﺷﯿﺪ‪ ،‬ﻣﺤﺎل ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﺗ ﻮﺟﻪ ﻣ ﻲﻛﻨﯿﺪ ﻛﻪ ﭼﻪ‬

‫دارم ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻢ‪ .‬ﻣﻄﺎﺑﻖﺑﺎ ﺗﻤﺎم ﺗﺠﺎ ر ب ﻧ ﺴﺒ ﺖﺑﻪ ﻫ ﺮ د ﺳﺘ ﮕﺎه ﻛﻪﺑ ﺴﻨﺠﯿﺪ‬ ‫ﻣﺤﺎل ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﺳ ﺮﻋﺘ ﻲ ﺑﺰ ر ﮔﺘ ﺮ از ﺳ ﺮﻋ ﺖ ﺳﯿ ﺮ ﻧ ﻮ ر داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﻢ‪.‬‬ ‫اﯾﻨﺠﺎ ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﭘﺎﯾﻪ اﯾﻦ ﻓﯿﺰﯾ ﻚ ﻗﺪﯾﻢ ﯾﺎ ﻓﯿﺰﯾ ﻚ ﻧﯿ ﻮﺗﻨ ﻲ ﻓ ﺮو ﻣ ﻲ رﯾﺰد و ﻧ ﺸﺎن‬ ‫ﻣ ﻲدﻫﺪ ﻛﻪ اﯾﻦ ﻓﯿﺰﯾ ﻚ د ر ﺳ ﺮﻋ ﺖﻫﺎ ي زﯾﺎد ﻏﻠﻂ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﺟ ﻮاﺑ ﮕ ﻮ ﻧﯿ ﺴ ﺖ‪.‬‬ ‫اﯾﻨﺠﺎ ﺳ ﺖ ﻛﻪ اﻧ ﺸﺘﯿﻦ ﻣ ﻲآﯾﺪ و ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ ﺧﯿﻠ ﻲﺧ ﻮ ب‪ ،‬ﺣﺎﻻ ﻛﻪ ﻓﯿﺰﯾ ﻚ ﻧﯿ ﻮﺗﻦ‬ ‫ﻓ ﺮو رﯾ ﺨ ﺖ ﻣ ﻲآﺋﯿﻢ و ﻓﯿﺰﯾ ﻚﻧ ﺴﺒﯿ ﺖ راﺑﭙﺎ ﻣ ﻲﻛﻨﯿﻢ‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ ﻓﯿﺰﯾ ﻚ ﺟﺪﯾﺪ‪ .‬اﻣﺎ‬ ‫ﻓﯿﺰﯾ ﻚ ﺟﺪﯾﺪ ﭼ ﮕ ﻮﻧﻪﺷ ﺮوع ﻣ ﻲﺷ ﻮد؟ ﻛ ﻞ ﻣﻄﻠ ﺐ ﻣﻦ د ر اﯾﻨﺠﺎ ﺳ ﺖ‪ .‬ﻓﯿﺰﯾ ﻚ‬ ‫ﻜﻢ ﭼﯿ ﺴ ﺖ؟ ﻣ ﻲﻧ ﻮﯾ ﺴﻢ‬ ‫ﻜﻢﺑ ﺮﻗ ﺮا ر ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪ .‬اﯾﻦ ﭘﺎﯾﻪ ﻣﺤ‬ ‫ﺟﺪﯾﺪﺑ ﺮ ﯾ ﻚ ﭘﺎﯾﻪ ﻣﺤ‬ ‫ﭼ ﻮنﺑ ﺴﯿﺎ ر ﻣﻬﻢ ا ﺳ ﺖ‪ .‬اﻧ ﺸﺘﯿﻦ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ‪) :‬اول ﺳﺎدها ش را ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﺋﯿﻢﺑﻌﺪ‬ ‫ﻗﺎﻧ ﻮن ﻛﻠ ﻲا ش را( ﺳ ﺮﻋ ﺖ ﺳﯿ ﺮ ﻧ ﻮ ر د ر ﻫﻤﻪ د ﺳﺘ ﮕﺎهﻫﺎ ﺛﺎﺑ ﺖ ا ﺳ ﺖ‪ .‬د ر‬ ‫‪٩٦‬‬

‫ﻫﻤﻪ د ﺳﺘ ﮕﺎهﻫﺎ‪ ،‬اﯾﻦ ﺧﯿﻠ ﻲ ﻣﻬﻢ ا ﺳ ﺖ‪ .‬اﻧ ﺸﺘﯿﻦ ﻣ ﻲآﯾﺪ و ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ زﯾ ﺮﺑﻨﺎ و‬ ‫ﻫﻤﻪ د ﺳﺘ ﮕﺎهﻫﺎ‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲ ﭼﻪ د ر اﯾﻦ اﺗﺎقﺑ ﺴﻨﺠﯿﻢ ﭼﻪﻧ ﺴﺒ ﺖﺑﻪ راﻛ ﺖﻫﺎ‪ ،‬ﭼﻪ‬ ‫ﻜ ﺸﺎنﻫﺎ اﯾﻦ ﺳ ﺮﻋ ﺖ ﺳﯿ ﺮ ﻧ ﻮ ر ﺛﺎﺑ ﺖ وﻻﯾﺘﻐﯿ ﺮ ا ﺳ ﺖ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ‬ ‫ﻧ ﺴﺒ ﺖﺑﻪ ﻛﻬ‬ ‫اﻧ ﺸﺘﯿﻦ ﻣ ﻲآﯾﺪ و ﻓﻠ ﺴﻔﻪ ﺧ ﻮد راﺑ ﺮ ﭘﺎﯾﻪ ﻣﻄﻠﻘﯿ ﺖ ﺳ ﺮﻋ ﺖ ﻧ ﻮ رﺑﻨﺎ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺗ ﻮﺟﻪ ﻣ ﻲﻛﻨﯿﺪ؟ ﯾﻌﻨ ﻲﻧ ﺴﺒﯿ ﺖ اوﺑ ﺮ ﭘﺎﯾﻪ ﻣﻄﻠﻘﯿ ﺖ ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲ ا ﮔ ﺮ ﻣﻄﻠﻘﯿﺘ ﻲ‬ ‫ﻜﻪ اﻧ ﺸﺘﯿﻦﻧ ﺴﺒﯿ ﺖ ﺧ ﻮد‬ ‫ﻧﺒ ﻮدﺑﻪ ﻓﻠ ﺴﻔﻪﻧ ﺴﺒﯿ ﺖ ﺧ ﻮد ش ﻫﻢﻧﯿﻢ ر ﺳﯿﺪ‪،‬ﺑ ﺮا ي آﻧ‬ ‫را ﺛﺎﺑ ﺖ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ ا ﺳﺎ س و زﯾ ﺮﺑﻨﺎ ي ﻓﻠ ﺴﻔﻪا ش را ﻣﻄﻠﻘﯿ ﺖ ﺳ ﺮﻋ ﺖ ﻧ ﻮ ر‬ ‫ﻣ ﺸ ﺨ ﺺ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻜﻪ ﻣﺎدﯾ ﻮن ﻣ ﻲآﯾﻨﺪ و ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻨﺪ ﻫﻤﻪﭼﯿﺰﻧ ﺴﺒ ﻲ‬ ‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦﺑ ﺮﺧﻼ ف اﯾﻨ‬ ‫ا ﺳ ﺖ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢ ا ﺻ ﻞ و ا ﺳﺎ س ﻓﻠ ﺴﻔﻪا شﺑ ﺮ ﻣﻄﻠﻘﯿ ﺖ ﮔ ﺬاﺷﺘﻪﺷﺪه ا ﺳ ﺖ و ا ﮔ ﺮ‬ ‫ﻣﻄﻠﻘﯿ ﺖﻧﺒ ﻮدﻧﻤ ﻲﺗ ﻮاﻧ ﺴ ﺖﺑﻪ ﻓﯿﺰﯾ ﻚ ﺧ ﻮد ش د ﺳ ﺖﭘﯿﺪا ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻜﻪ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻟﺒﺘﻪ اﻧ ﺸﺘﯿﻦ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ اﯾﻦ ﺣ ﺮ ف را ﻣ ﻲزﻧﺪﺑﻠ‬ ‫ا‬ ‫ﻗ ﻮاﻧﯿﻦ‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﻗ ﻮاﻧﯿﻦ د ر ﻫﻤﻪ د ﺳﺘ ﮕﺎهﻫﺎ ﺛﺎﺑ ﺖ وﻻﯾﺘﻐﯿ ﺮﻧﺪ‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﺪ‬ ‫ﻜﺘ ﺮوﻣﻨﯿﺘﯿ ﻚ‪ ،‬ﻗ ﻮاﻧﯿﻦ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿ ﺴ ﻲ‪ ،‬ﻗ ﻮاﻧﯿﻦ ﺟﺎذﺑﻪ‪ ،‬ﻗ ﻮاﻧﯿﻦ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﺑ ﮕ ﻮﯾﺪ ﻗ ﻮاﻧﯿﻦ ا‬ ‫ﻣ ﻮﻣﻨﺘﻮم و ﻗ ﻮاﻧﯿﻦ ﻣ ﺨﺘﻠﻒ ﻓﯿﺰﯾ ﻚ وﺷﯿﻤ ﻲ د ر ﻫﻤﻪ د ﺳﺘ ﮕﺎهﻫﺎ ﺛﺎﺑ ﺖ ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ﻜ ﺸﺎنﻫﺎ‪ ،‬رو ي ﻛ ﺮه زﻣﯿﻦ‪ ،‬ﻫﻤﻪ اﯾﻨﻬﺎ ﺛﺎﺑ ﺖ‬ ‫ﯾﻌﻨ ﻲ رو ي ﻛ ﺮه ﻣﺎه‪ ،‬رو ي ﻛﻬ‬ ‫ﻜﻲ‬ ‫ﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪،‬ﻻﯾﺘﻐﯿ ﺮﻧﺪ‪.‬و ﺧ ﻮدﻧ ﻮ ر‪،‬ﻧ ﻮ ر ي ﻛﻪ ﻣﺎ د رﻧﻈ ﺮ ﻣ ﻲﮔﯿ ﺮﯾﻢ‪ ،‬ﺧ ﻮد ش ﯾ‬ ‫از اﯾﻦ ﻗ ﻮاﻧﯿﻦﻫ ﺴ ﺖ ﻛﻪ ﻗﺎﻧ ﻮن اﻣ ﻮا ج ﻣﻐﻨﺎﻃﯿ ﺴ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪﺑ ﺮا ي ﻣﺎﻧ ﻮ ر را‬ ‫ﻣﻌﯿﻦ ﻛﻨﺪ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﺋﯿﻢ ﻗﺎﻧ ﻮن ﻧ ﻮ ر ﺛﺎﺑ ﺖ ا ﺳ ﺖ اﯾﻦ ﻓﻘﻂ‬ ‫ﻜ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ اﻧ ﺸﺘﯿﻦ ا راﺋﻪ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪.‬اﯾﻦ ﺣ ﺮﻓ ﻲ را ﻛﻪ‬ ‫ﻜ ﻲ از ﻗ ﻮاﻧﯿﻦ ﻓﯿﺰﯾ‬ ‫ﯾ‬ ‫ﺑ ﺮا يﺷﻤﺎ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻢ ازﺑﺰ ر ﮔﺘ ﺮﯾﻦ ﭘﺎﯾﻪﻫﺎ ي ﻋﻠﻤ ﻲو ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻣﺘﺄ ﺳﻔﺎﻧﻪ‬ ‫ﻜ ﺮدهاﻧﺪ وﺑﺎ ﻣﻐﻠﻄﻪ ازآن ﻣ ﻲ ﮔ ﺬ رﻧﺪ‪،‬و اﯾﻦ‬ ‫ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴ ﺖﻫﺎ و دﯾ ﮕ ﺮان د ر كﻧ‬ ‫‪٩٧‬‬

‫ﻜﻪ ﺣﺘ ﻲﻧ ﺴﺒﯿ ﺖ اﻧ ﺸﺘﯿﻦ را ﺛﺎﺑ ﺖ ﻛﻨﯿﺪﺑﺎﯾﺪﺑﻪ‬ ‫ﻧ ﺸﻦ ﻣ ﻲدﻫﺪ ﻛﻪﺷﻤﺎﺑ ﺮا ي اﯾﻨ‬ ‫ﻣﻄﻠﻘﯿ ﺖﻗ ﻮاﻧﯿﻦ اﻋﺘﻘﺎد داﺷﺘﻪﺑﺎﺷﯿﺪ‪.‬ﻗ ﻮاﻧﯿﻦ ﻣﻄﻠﻖﻫ ﺴﺘﻨﺪوﻻﯾﺘﻐﯿ ﺮ‪.‬‬ ‫ﺣﺎﻻ ﻣﺎ اﯾﻨﺠﺎ ﭼﻪﻧ ﻮﺷﺘﯿﻢ؟ ﻣﺎﻧ ﻮﺷﺘﯿﻢ ﻛﻪ ﻣﺎدهﻧ ﺴﺒ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﻣ ﻲﭘ ﺬﯾ ﺮﯾﻢ‬ ‫ﻟ ﻲ آن ﭼﯿﺰﻫﺎﯾ ﻲ ﻛﻪ ﻣﺎو را ي ﻣﺎده ﻫ ﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ‬ ‫وﺑﺎ ﻛ ﺴ ﻲ دﻋ ﻮا ﻧﺪا رﯾﻢ‪ .‬و‬ ‫ﻗ ﻮاﻧﯿﻦﻧﯿﺰ ﺟﺰ آﻧﻬﺎﺑﻪ ﺣ ﺴﺎ ب ﻣ ﻲآﯾﻨﺪ آﻧﻬﺎ ﻣﻄﻠﻖ ﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻻﯾﺘﻐﯿ ﺮ ﻫ ﺴﺘﻨﺪ و‬ ‫اﯾﻦ د ر ﺳ ﺖﺑﺎ ﻋﻠﻢ ﻣﺎ و ﺣﺘ ﻲ » رﯾﻼﺗﯿ ﻮﯾﺘﻪ« )ﻧ ﺴﺒﯿ ﺖ( اﻧ ﺸﺘﯿﻦ ﺳﺎز ﮔﺎ ر ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺎز ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﺪ ﻛﻪ ﻣﺎ د ر ﻣ ﺴﺌﻠﻪﺑ ﺴﯿﺎ رﺑﺰ ر گ و ﻣﻬﻢ ﻛﻪﻧ ﺴﺒﯿ ﺖ ا ﺳ ﺖﻧﻪ ﻋﻘﯿﺪه‬ ‫ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴ ﺖﻫﺎ را ﭘ ﺬﯾ ﺮﻓﺘﯿﻢ ﻛﻪ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻪ ﻧ ﺴﺒﯿ ﺖ ﻫ ﺴﺘﻨﺪ و ﻧﻪ ﻋﻘﯿﺪه‬ ‫ﻟﯿ ﺴ ﺖﻫﺎ را ﻛﻪ ﻣﻌﺘﻘﺪﺑﻪ ﻣﻄﻠﻘﯿ ﺖ ﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﺎ د رﺑﺎ ره اﻣ ﻮ ر ﻣﺎد ي دﻧﯿﺎ‬ ‫اﯾﺪهآ‬ ‫ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﺋﯿﻢﻧ ﺴﺒ ﻲﻫ ﺴﺘﻨﺪو د ر ﻣﺎو راء ﻣﺎده ﻣﻌﺘﻘﺪﺑﻪ ﻣﻄﻠﻘﯿ ﺖﻫ ﺴﺘﯿﻢ‪.‬‬ ‫ﻜ ﻲ از ﺣﺎﺷﯿﻪﻫﺎ و ن ﻛﺘﻪﻫﺎﯾ ﻲ ﻛﻪ ﻋﻠﯿﻪ ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴ ﺖﻫﺎ ذﻛ ﺮ‬ ‫ﻟﺒﺘﻪ ﯾ‬ ‫ا‬ ‫ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ اﯾﻦ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻨﺪ ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴ ﺖﻫﺎ ﺧ ﻮدﺷﺎن ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻜﺘﯿ ﻚ‪ .‬ﺧ ﻮ بﺑﻪآﻧﻬﺎ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﺋﯿﻢ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﭼﯿﺰﻧ ﺴﺒ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪،‬ﻫﻤﻪﭼﯿﺰ ﻣﺘﻐﯿ ﺮ ا ﺳ ﺖ ﺟﺰ دﯾﺎ‬ ‫ﻜﺘﯿ ﻚﺛﺎﺑ ﺖ ا ﺳ ﺖ‪،‬ﻻﯾﺘﻐﯿ ﺮ ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﭼﻄ ﻮ ر‬ ‫ﻟ‬ ‫ا ﮔ ﺮﻫﻤﻪﭼﯿﺰﻧ ﺴﺒ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﭼ ﮕ ﻮﻧﻪ دﯾﺎ‬ ‫ﻟﺒﺘﻪ ﺧ ﻮد آﻧﻬﺎ ﻧﻤ ﻲداﻧﻨﺪ ﻛﻪ ا ﮔ ﺮ ﻛ ﺴ ﻲ وا رد ﻣﻨﻄﻖ ﯾﺎ‬ ‫ا ﺳﺘﺜﻨﺎء ﻗﺎﺋ ﻞﺷﺪﯾﺪ؟ ا‬ ‫ﻜﻪ وا رد ﻏﯿ ﺮﻣﺎد ي‬ ‫ﻜﺘﯿ ﻚﺑ ﺸ ﻮد آن اﻣ ﺮﯾ ﺴ ﺖ ﻏﯿ ﺮﻣﺎد ي‪ ،‬وﺑﻪ ﻣﺤ ﺾ اﯾﻨ‬ ‫ﻟ‬ ‫دﯾﺎ‬ ‫ﻟ ﻲ ﭼ ﻮنﻧﻤ ﻲﺧ ﻮاﻫﺪ‬ ‫ﺷﺪﻧﺪ ﯾﻪ ﻣﺎو را ي ﻣﺎده رﻓﺘﻪ ﻣ ﻲﺗ ﻮاﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻄﻠﻖﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬و‬ ‫اﻣ ﺮ ي را ﻣﺎو را ي ﻣﺎدهﺑﭙ ﺬﯾ ﺮﻧﺪ‪،‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻨﺪﺑ ﮕ ﻮﯾﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﻪﭼﯿﺰ‬ ‫ﻧ ﺴﺒ ﻲ ا ﺳ ﺖ و ﺣﺘ ﻲ ﺧ ﻮد ﻫﻢ داﺧ ﻞ ﺗﻨﺎﻗ ﺾ و ﺗ ﻀﺎد ﻣ ﻲاﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬و دﭼﺎ ر اﯾﻦ‬ ‫اﺷﺘﺒﺎه ﻣ ﻲﺷ ﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺟﺒ ﺮو اﺧﺘﯿﺎ ر‬

‫‪٩٨‬‬

‫ﻜ ﺮ ﻣ ﻲﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﯾ ﻚ ﻣ ﺴﺌﻠﻪ دﯾ ﮕ ﺮ را‬ ‫ﺎزآﻧﺠﺎ ﻛﻪ وﻗ ﺖ ﻛﺎﻓ ﻲﻧﯿ ﺴ ﺖ ﻓ‬ ‫ﺑ ﺮا يﺷﻤﺎ ذﻛ ﺮ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﻣ ﺴﺌﻠﻪﺑ ﺴﯿﺎ رﺑ ﺴﯿﺎ ر ﻣﻬﻢ ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ ا ﺳ ﺖ وﺑﻘﯿﻪ راﺑﻪ‬ ‫وﻗ ﺖ دﯾ ﮕ ﺮ ي ﻣ ﻮﻛ ﻮل ﻧﻤﺎﯾﻢ و آن ﻣ ﺴﺌﻠﻪ ﺟﺒ ﺮ و اﺧﺘﯿﺎ ر ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﻛﻪ از‬ ‫روز ﮔﺎ ران ﻗﺪﯾﻢ ﻣ ﻮ رد ﺑﺤ ﺚ ﻓﻼ ﺳﻔﻪ د ر دﻧﯿﺎ ﺑ ﻮده ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄ ﻮ ر ﻛﻪ‬ ‫ﻣ ﻲداﻧﯿﺪ د ر ﻣ ﺴﺌﻠﻪ ﺟﺒ ﺮ و اﺧﺘﯿﺎ ر‪ ،‬ﺟﺒ ﺮﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ اﻧ ﺴﺎن د ر اﯾﻦ‬ ‫دﻧﯿﺎ از ﺧ ﻮد اﺧﺘﯿﺎ ر ي ﻧﺪا رد‪ ،‬آﻧﭽﻪ را ﻛﻪ اﻧﺠﺎم ﻣ ﻲدﻫﺪ ﺟﺒ ﺮ ي ا ﺳ ﺖ و‬ ‫ﺑﻼا راده‪،‬ﺑﻼاﺧﺘﯿﺎ رﺑﻄ ﻮ ر اﺗ ﻮﻣﺎﺗﯿ ﻚ ﺗﺤ ﺖﺗﺄﺛﯿ ﺮ اﻧﻔﻌﺎﻻ ت داﺧﻠ ﻲ ﺧ ﻮد اﻧﺠﺎم‬ ‫ﻣ ﻲدﻫﺪ‪ .‬ﻣﻘﺎلﻫﺎﯾ ﻲ را ﻛﻪ ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴ ﺖﻫﺎ ﻣ ﻲزﻧﻨﺪ ﻧﻤ ﻮﻧﻪﻫﺎ ي زﯾﺎد ي ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ً آدﻣ ﻲ ﮔ ﺮ ﺳﻨﻪ ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪ ،‬ا ﺳﯿﺪ ﻣﻌﺪ ي او ﺗ ﺮﺷﺢ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ وﺑ ﺮ‬ ‫ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻨﺪ ﻣﺜﻼ‬ ‫اﻋ ﺼﺎﺑﺶ ﻓ ﺸﺎ ر ﻣ ﻲآو رد‪ ،‬وﻗﺘ ﻲ ﻛﻪ ﻣﯿﺒﯿﻨﺪآﺑ ﻲ ﯾﺎ ﻏ ﺬاﯾ ﻲ د رآﻧﺠﺎ ﺳ ﺖ د ر اﺛ ﺮ‬ ‫ﻓ ﺸﺎ رﺑ ﺮ اﻋ ﺼﺎ ب ﺗ ﺼﻤﯿﻢ ﻣ ﻲﮔﯿ ﺮد‪ ،‬ﻛﻪ اﯾﻦ ﺗ ﺼﻤﯿﻢ ﻏﯿ ﺮا راد ي ا ﺳ ﺖ و‬ ‫ﺗ ﺼﻤﯿﻢ ﺟﺒ ﺮ ي ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ آ ب راﺑﻨ ﻮﺷﺪ ﯾﺎ ﻏ ﺬاﺑ ﺨ ﻮ رد‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﻫﻤﻪﭼﯿﺰ د ر دﻧﯿﺎ ﺟﺒ ﺮ ي ا ﺳ ﺖوﻫﯿ ﭻ اﺧﺘﯿﺎ ر ي د ر اﯾﻦ دﻧﯿﺎوﺟ ﻮدﻧﺪا رد‪.‬‬ ‫ﻟ ﻲ ﻛﻪ ﻣ ﻲﺗ ﻮانﺑ ﺮ اﯾﻦآﻗﺎﯾﺎن ﮔ ﺮﻓ ﺖ‬ ‫ﻜﺎ‬ ‫ﺷﻤﺎ ﻣ ﻲداﻧﯿﺪ ﻛﻪﺑﺰ ر ﮔﺘ ﺮﯾﻦ اﺷ‬ ‫ﻟ ﻲ را‬ ‫ً اﻋﻤﺎ‬ ‫اﯾﻦ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ا ﮔ ﺮ دﻧﯿﺎ ﺟﺒ ﺮ ي ا ﺳ ﺖ و اﻧ ﺴﺎنﻫﺎ ﻣﺠﺒ ﻮ رﻧﺪ اﺟﺒﺎ را‬ ‫اﻧﺠﺎم دﻫﻨﺪ‪،‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻋﻘﻮﺑ ﺖآﻧﻬﺎ‪ ،‬ﺗﻨﺒﯿﻪآﻧﻬﺎ ﭼﻪ ﻣﻔﻬ ﻮﻣ ﻲ دا رد؟ ا ﮔ ﺮ اﻧ ﺴﺎﻧ ﻲ‬ ‫ﻣ ﺴﺌ ﻮل ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬ا راده ﻧﺪاﺷﺘﻪﺑﺎﺷﺪ و ﻛﺎ ر ي راﺑﺎ ﺗ ﺼﻤﯿﻢ ﺧ ﻮد اﻧﺠﺎم ﻧﺪاده‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ ﭼ ﮕ ﻮﻧﻪ ﻣ ﻲﺗ ﻮان او را ﻋﻘﻮﺑ ﺖ ﻛ ﺮد؟‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﻫ ﺴﺘﻨﺪ‬ ‫د ر ﻣﻘﺎﺑ ﻞ اﯾﻦ ﺟﺒ ﺮﯾ ﻮن ﭘﯿ ﺮوان ﺳﯿ ﺴﺘﻢ ﻏ ﺮﺑ ﻲ اﯾﺪهآ‬ ‫ﻛﻪ ﻫﻤﻪﭼﯿﺰ اﺧﺘﯿﺎ ر ي ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻪ اﺧﺘﯿﺎ ر ﻣﻄﻠﻖ ﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑ ﺨ ﺼ ﻮ ص‬ ‫ﻟﯿ ﻚﻫﺎ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﻫ ﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﻪﭼﯿﺰ اﺧﺘﯿﺎ ر ي ا ﺳ ﺖ و اﺧﺘﯿﺎ ر‬ ‫ﻣ ﺴﯿﺤﯿ ﺖ و ﻛﺎﺗ ﻮ‬ ‫ﻟﯿ ﺴ ﺖﻫﺎﻧﯿﺰ ﭼﻨﯿﻦ اﻋﺘﻘﺎد ي‬ ‫ﻣﻄﻠﻖ د ر اﯾﻦ دﻧﯿﺎ وﺟ ﻮد دا رد‪ .‬ﺣﺘ ﻲ ا ﮔﺰﯾ ﺴﺘﺎﻧ ﺴﯿﺎ‬ ‫‪٩٩‬‬

‫ﻟﯿ ﺴﻢﺑﺎز ﻓﻠ ﺴﻔﻪا ي ﻏ ﺮﺑ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ از ﻏ ﺮ ب‬ ‫ﺪا رﻧﺪ‪ .‬ﻣ ﻲداﻧﯿﺪ ا ﮔﺰﯾ ﺴﺘﺎﻧ ﺴﯿﺎ‬ ‫ُﻞ‬ ‫ﺑ ﺮﺧ ﻮا ﺳﺘﻪ ا ﺳ ﺖ و ژان ﭘ‬

‫ﺳﺎ رﺗ ﺮ و ﻓﻼ ﺳﻔﻪ دﯾ ﮕ ﺮ ي ﺳﺘﺎ ر ﮔﺎن‬

‫ﻟﯿ ﺴ ﺖ ﺑ ﺸﻤﺎ ر ﻣ ﻲ روﻧﺪ‪ .‬ﺑﺰ ر ﮔﺘ ﺮﯾﻦ‬ ‫ا ﮔﺰﯾ ﺴﺘﺎﻧ ﺴﯿﺎ‬

‫ﺧ ﺼ ﻮ ﺻﯿﺘ ﻲ ﻛﻪ‬

‫ﻟﯿ ﺴﻢﺑ ﺮا ي ﺧ ﻮد شﺑ ﺮﻣ ﻲﺷﻤ ﺮد ﻫﻤﯿﻦ ﻗ ﻀﯿﻪ اﺧﺘﯿﺎ ر ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﻛﻪ‬ ‫ا ﮔﺰﯾ ﺴﺘﺎﻧ ﺴﯿﺎ‬ ‫ﻟﯿ ﺴ ﺖ ﯾ ﻚ‬ ‫ﻣﺎ‪ ،‬اﻧ ﺴﺎن اﺧﺘﯿﺎ ر ﻣﻄﻠﻖ دا رد‪،‬وﺑﻪﻧﻈ ﺮ ﻣﻦ اﯾﻦ ﺟﻨﺒﻪ ا ﮔﺰﯾ ﺴﺘﺎﻧ ﺴﯿﺎ‬ ‫ﻟﻤﺎنﻫﺎﺑ ﺮ‬ ‫ﺟﻨﺒﻪ ﻣﺘﻘﺪم و ﭘﯿ ﺸ ﺮو ا ﺳ ﺖ‪ .‬زﯾ ﺮا د ر روز ﮔﺎ ر ي ﻛﻪﻧﺎز يﻫﺎ و آ‬ ‫ﻓ ﺮاﻧ ﺴﻪ ﺗ ﺴﻠﻂ ﭘﯿﺪا ﻛ ﺮدهﺑ ﻮدﻧﺪ و روﺣﯿﻪ ﯾﺄ س و ﻧﺎاﻣﯿﺪ يﺑ ﺮ ﻓ ﺮاﻧ ﺴ ﻮ يﻫﺎ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ ﺧ ﻮد ش را‬ ‫ﺳﯿﻄ ﺮه داﺷ ﺖ‪ ،‬ژانﭘ ﻞ ﺳﺎ رﺗ ﺮ ﻣ ﻲآﯾﺪ و ﻋﻘﯿﺪه ا ﮔﺰﯾ ﺴﺘﺎﻧ ﺴﯿﺎ‬ ‫ﺑ ﺮﻣﺒﻨﺎ ي اﺧﺘﯿﺎ ر ﻣﻄﻠﻖﺑﯿﺎن ﻣ ﻲﻛﻨﺪ و د ر آﻧﺠﺎ ذﻛ ﺮ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻫ ﺮ اﻧ ﺴﺎﻧ ﻲ‬ ‫اﺧﺘﯿﺎ ر دا رد‪ ،‬ا راده دا رد ﻛﻪ ﺣﺘ ﻲ ﺟﺒ ﺮ ﺗﺎ رﯾﺦ را ﺑﻪ زﯾ ﺮ اﺧﺘﯿﺎ ر ﺧ ﻮد‬ ‫د رآو رد‪ .‬ﺣﺘ ﻲ ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ ﻣ ﻲآﯾﻨﺪ وﺑﻪ ژانﭘ ﻞ ﺳﺎ رﺗ ﺮ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻨﺪ ﻛﻪ ﯾ ﻚ‬ ‫ﻜﻦ و ﮔ ﺮﻧﻪ ﺗ ﺮا‬ ‫ﻫﻔ ﺖﺗﯿ ﺮ ﻣﻘﺎﺑ ﻞ ﺗ ﻮ ﻣ ﻲﮔﯿ ﺮﯾﻢ و ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﺋﯿﻢ ﻛﻪ اﯾﻦ ﻛﺎ ر راﺑ‬ ‫ﻣ ﻲﻛ ﺴﯿﻢ‪ ،‬د ر اﯾﻦ ﺻ ﻮ ر ت ﺗ ﻮ ﻣ ﺨﺘﺎ ر ﻫ ﺴﺘ ﻲ ﯾﺎ ﻣﺠﺒ ﻮ ر؟ ژانﭘ ﻞ ﺳﺎ رﺗ ﺮ د ر‬ ‫ﻜﻪ ﺧ ﻮد ﻣﻦ ﻫ ﺴﺘﻢ ﻛﻪ‬ ‫ﺟ ﻮا ي ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪﺑﺎزﻫﻢ ﻣ ﺨﺘﺎ ر ﻫ ﺴﺘﻢ‪ .‬ﭼ ﺮا؟ﺑ ﺮا ي اﯾﻨ‬ ‫ﻣ ﻲﺗ ﻮاﻧﻢ ﺗ ﺼﻤﯿﻢﺑ ﮕﯿﺮم زﻧﺪهﺑﻤﺎﻧﻢ ﯾﺎﺑﻤﯿﺮم‪ .‬ﻣ ﻲﺗ ﻮاﻧﻢ ﺗ ﺼﻤﯿﻢﺑ ﮕﯿﺮم‪ ،‬ا راده‬ ‫ﻜﺘﺎﺗ ﻮ رﻫﺎ ﻧ ﺸﻮم‪ .‬اﯾﻦ ﯾ ﻚ اﻣ ﺮ‬ ‫ﻛﻨﻢ‪ ،‬اﺧﺘﯿﺎ ر دارم ﻛﻪﺑﻤﯿﺮم و ﺗ ﺴﻠﯿﻢ اﻣ ﺮ دﯾ‬ ‫ﻟﺒ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ژانﭘ ﻞ ﺳﺎ رﺗ ﺮﺑ ﺮا ي ﻣﺒﺎ رزهﺑﺎﻧﺎز يﻫﺎ ﻣﻄ ﺮح‬ ‫ﺑ ﺴﯿﺎ ر ﻣﻬﻢ و ﺟﺎ‬ ‫ﻣ ﻲﻛﻨﺪ وﺑ ﺮا ي ﻣﺎ ﻫﻢ اﯾﻦ ﻗ ﺴﻤ ﺖ از ﻓﻠ ﺴﻔﻪا ش ﻣﺤﺘﺮم ا ﺳ ﺖ وﺑ ﺮﺧﻼ ف‬ ‫ﻟﯿ ﮕ ﺮ ي و ﻏﯿ ﺮه ﻣ ﻲ ﮔ ﺬ راﻧﺪﻧﺪ‪ ،‬ا ﺻ ﻞ‬ ‫ﺣ ﺮﻛ ﺖ ﻫﯿﭙ ﻲﻫﺎ و ﻏﯿ ﺮه ﻛﻪﺑﻪ ﻻاﺑﺎ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ ﺑ ﺮا ي ﻣﺒﺎ رزه ﺑ ﻮد ﻋﻠﯿﻪ ﻧﺎز يﻫﺎ‪ ،‬ﻛﻪ ﺑﻌﺪ دﯾﺪﯾﻢ‬ ‫ﻓﻠ ﺴﻔﻪ ا ﮔﺰﯾ ﺴﺘﺎﻧ ﺴﯿﺎ‬ ‫ﻣﻨﺤ ﺮ فﺷﺪ‪.‬‬

‫‪١ ٠٠‬‬

‫ﺪ ر ﻣﻘﺎﺑ ﻞ اﯾﻦ دو ﺳﯿ ﺴﺘﻢ اﺧﺘﯿﺎ ر ﻣﻄﻠﻖو ﺟﺒ ﺮ ﻣﻄﻠﻖ‪ ،‬ﻣﺎ ﻣﻌﺘﻘﺪﺑﻪ ﭼﻪ‬ ‫ﻫ ﺴﺘﯿﻢ؟ ﺑﻪ ﻋﺒﺎ ر ت ﺑ ﺴﯿﺎ ر ﻣ ﺸﻬ ﻮ ر ي ﻛﻪ اﻣﺎم ﺟﻌﻔ ﺮ ﺻﺎدق) ع( ﺑﯿﺎن‬ ‫ْ ﺮﯾﻦ«‪ .‬اﻣﺎم‬ ‫َﻣ‬ ‫َاﻻ‬ ‫ْﻦ‬ ‫َﯿ‬ ‫ٌﺑ‬ ‫َﻣ ﺮ‬ ‫ْا‬ ‫َﻞ‬ ‫ُﺑ‬ ‫َﻔ ﻮﯾ ﺾ‬ ‫ً وﻻ ﺗ‬ ‫َﺒ ﺮا‬ ‫ﻓ ﺮﻣ ﻮدهاﻧﺪ‪ ،‬ا ﺳﺘﻨﺎد ﻣ ﻲﻛﻨﻢ‪» .‬ﻻ ﺟ‬ ‫ﻟﻢ ﻧﻪ ﺟﺒ ﺮ ﻣﻄﻠﻖ ا ﺳ ﺖ وﻧﻪ اﺧﺘﯿﺎ ر‬ ‫ﺟﻌﻔ ﺮ ﺻﺎدق) ع( ﻣ ﻲﻓ ﺮﻣﺎﯾﺪ د ر اﯾﻦ ﻋﺎ‬ ‫ﻜﻪآﻧﭽﻪ وﺟ ﻮد دا رد ﭼﯿﺰ ي ا ﺳ ﺖﺑﯿﻦ اﯾﻦ دو‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲ ﭼﯿﺰﻫﺎﯾ ﻲ د ر‬ ‫ﻣﻄﻠﻖ‪.‬ﺑﻠ‬ ‫ً ﻣﻦ‬ ‫اﯾﻦ دﻧﯿﺎ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﺟﺒ ﺮ ي ا ﺳ ﺖ و ﻣﺎ ﻣ ﻲﭘ ﺬﯾ ﺮﯾﻢ ﻛﻪ ﺟﺒ ﺮ ي ا ﺳ ﺖ‪ .‬ا ﮔ ﺮ ﻣﺜﻼ‬ ‫ﻟﺪ ﺟﺒ ﺮ ي ا ﺳ ﺖ و د ﺳ ﺖ ﻣﻦﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ ،‬ﺧﯿﻠ ﻲ‬ ‫ﻟﺪﺷﺪم‪ ،‬اﯾﻦ ﺗ ﻮ‬ ‫د ر اﯾﻦ ﺧﺎﻧ ﻮاده ﻣﺘ ﻮ‬ ‫ﭼﯿﺰﻫﺎ د ر ﻃﺒﯿﻌ ﺖ ﺟﺒ ﺮ ي ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻧﻤ ﻲﺗ ﻮان از ان ﮔ ﺬﺷ ﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ‬ ‫ﺣ ﺮ فﻫﺎﯾ ﻲ ﻛﻪ اﯾﻦ ﻃ ﺮ ف ﻣ ﻲزﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﻪﭼﯿﺰ اﺧﺘﯿﺎ ر ي ا ﺳ ﺖ اﯾﻨﻬﺎ ﭘ ﻮچ‬ ‫ا ﺳ ﺖ‪ .‬و از ﻃ ﺮ ف دﯾ ﮕ ﺮ ﻫﻢ ﺧﯿﻠ ﻲ ﭼﯿﺰﻫﺎ د ر ﻃﺒﯿﻌ ﺖ ﻫ ﺴ ﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺣ ﺲ‬ ‫ﻜ ﻲ ازآﻧﻬﺎ دا ﺳﺘﺎﻧ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻣ ﻮﻻﻧﺎ‬ ‫ﻣ ﻲﻛﻨﯿﻢ اﺧﺘﯿﺎ ر ي ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﺟﺒ ﺮ يﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ .‬ﯾ‬ ‫د ر اﯾﻦﺑﺎ ره ذﻛ ﺮ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ دﯾ ﺸ ﺐ ذﻛ ﺮ ﺧﯿ ﺮ ش زﯾﺎد رﻓ ﺖ‪ ،‬اﻣ ﺸ ﺐ ﻫﻢ ﯾ ﻚ‬ ‫ﻧﻤ ﻮﻧﻪ ذﻛ ﺮ ﻣ ﻲﻛﻨﻢ‪ .‬ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ‪ :‬ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ ﯾ ﻚ ﺟﺎددها ي د ر ﯾ ﻚﺑﯿﺎﺑﺎﻧ ﻲ‪ ،‬د ر‬ ‫ﻜﺮ‬ ‫ﯾ ﻚ ﺳﺤ ﺮاﯾ ﻲ ﺑﻪ دو ﺟﺎده ﻣﻨ ﺸﻌ ﺐ ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪ ،‬ﺷﻤﺎ آﻧﺠﺎ ﻣ ﻲاﯾ ﺴﺘﯿﺪ و ﻓ‬ ‫ﻣ ﻲﻛﻨﯿﺪ ﻛﻪ از اﯾﻦ ﻃ ﺮ فﺑ ﺮوم ﯾﺎ از آن ﻃ ﺮ فﺑ ﺮوم‪ ،‬آﻧﺠﺎﯾ ﻲ ﻛﻪﺷ ﻚ و‬ ‫ﺗ ﺮدﯾﺪ وﺟ ﻮد دا رد وﺷﻤﺎﺷﻨﺎﺧ ﺖﺑﻪ ﭼﯿﺰ ي ﻧﺪا رﯾﺪ و ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﯿﺪ ﺗ ﺼﻤﯿﻢ‬ ‫ﺑ ﮕﯿ ﺮ ي ﻣﻌﻠﻮم ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ا راده و اﺧﺘﯿﺎ ر از ﺧ ﻮدﺷﻤﺎ ا ﺳ ﺖ‪ .‬اﯾﻦﺷﻌ ﺮ از‬ ‫ﻣ ﻮﻻﻧﺎ ﺳ ﺖ‪:‬‬ ‫ﻟﯿ ﻞ اﺧﺘﯿﺎ ر ا ﺳ ﺖ ا ي‬ ‫اﯾﻦ د‬

‫اﯾﻦ ﻛﻪ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾ ﻲ اﯾﻦ ﻛﻨﻢ ﯾﺎآن ﻛﻨﻢ‬ ‫ﺻﻨﻢ‬

‫ﯾﻌﻨ ﻲ آﻧﺠﺎﯾ ﻲ ﻛﻪ اﯾﻦﺷ ﻚ و ﺳﺆالﺑ ﺮا ي آدﻣ ﻲ ﭘﯿﺶ ﻣ ﻲآﯾﺪ ﻛﻪ اﯾﻦ‬ ‫ﻃ ﺮ فﺑ ﺮوم و ﯾﺎ آﻧﻄ ﺮ فﺑ ﺮوم ﻧ ﺸﺎن ﻣ ﻲدﻫﺪ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ اﺧﺘﯿﺎ ر دا رﯾﺪ‪ ،‬و‬ ‫‪١ ٠١‬‬

‫ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ ﯾ ﻚ ﻣ ﻮ رد اﺧﺘﯿﺎ ر را ﺛﺎﺑ ﺖ ﻛ ﺮدﯾﺪ ﻣ ﻲﺗ ﻮان ﻧ ﺸﺎن داد ﻛﻪ‬ ‫اﺧﺘﯿﺎ رﻫﺎ ي دﯾ ﮕ ﺮ ي ﻫﻢ وﺟ ﻮد دا رد‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦﺑﻄ ﻮ ر ﻋﻠﻤ ﻲ وﺑﻄ ﻮ ر ﻣﻨﻄﻘ ﻲ‬ ‫ﻣ ﻲﺗ ﻮان ﭘ ﻲﺑ ﺮد ﻛﻪ د ر اﯾﻦ ﻃﺒﯿﻌ ﺖ ﻫﻤﻪﭼﯿﺰ اﺧﺘﯿﺎ ر ﻣﻄﻠﻖﻧﯿ ﺴ ﺖ و ﺟﺒ ﺮ‬ ‫ﻜﻪ ﭼﯿﺰ ي ا ﺳ ﺖﺑﯿﻦ اﯾﻦ دو‪.‬‬ ‫ﻣﻄﻠﻖﻫﻢﻧﯿ ﺴ ﺖ‪،‬ﺑﻠ‬ ‫ﻜﻪ ﺻﺤﺒﺘﻢ ﭘﯿ ﺬ راﻣ ﻮن ﻣ ﺴﺌﻠﻪ ﺟﺒ ﺮ و اﺧﺘﯿﺎ ر ﺗﻤﺎمﺷ ﻮد‬ ‫ﻟ ﻲﺑ ﺮا ي اﯾﻨ‬ ‫و‬ ‫ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢﺑ ﮕ ﻮﯾﻢ ﻛﻪ اﯾﻦ اﻧ ﺴﺎنﻫﺎ ازﻧﻈ ﺮ ﺟﺒ ﺮ و اﺧﺘﯿﺎ ر‪ ،‬از ﺟﺒ ﺮ ﻣﻄﻠﻖ ﺗﺎ‬ ‫اﺧﺘﯿﺎ ر ﻣﻄﻠﻖ ﺗﻐﯿﯿ ﺮ ﭘﯿﺪا ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ‪ .‬آن اﻧ ﺴﺎنﻫﺎﯾ ﻲ ﻛﻪﺑﻪ د رﺟﻪ ﺣﯿ ﻮاﻧﯿ ﺖ‬ ‫ﻟ ﻲ ﻫ ﺮﭼﻪ اﯾﻦ اﻧ ﺴﺎن‬ ‫ﻧﺰدﯾ ﻚ ﻫ ﺴﺘﻨﺪ د رﺟﻪ ﺟﺒ ﺮ يﺑ ﻮدنآﻧﻬﺎ زﯾﺎدﺗ ﺮ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬و‬ ‫ﺑﻪ آن ﻃﺒﻘﺎ تﺑﺎﻻﯾ ﻲ ﻛﻪ دو ﺷ ﺐ ﭘﯿﺶﺑ ﺮا ي ﺷﻤﺎﺑﺤ ﺚ ﻛ ﺮدم‪ ،‬آن ﻫﻔ ﺖ‬ ‫ﻣ ﺮاﺣ ﻞ ﻋ ﻀﻖ را و ﻛ ﺴﺎﻧ ﻲ ﻛﻪآﻧﻬﺎ را ﻃ ﻲ ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ وﺑﻪ ﻣ ﺮﺣﻠﻪ ﺣ ﻀ ﺮ ت‬ ‫ﻋﻠ ﻲ) ع( ﻣ ﻲ ر ﺳﻨﺪ‪،‬آﻧﻬﺎﺑﻪ د رﺟﻪ اﺧﺘﯿﺎ رﻧﺰدﯾ ﻚﺗ ﺮ ﻣ ﻲﺷ ﻮﻧﺪ‪ ،‬اﻧ ﺴﺎﻧ ﻲ ﻛﻪﺑﻪ‬ ‫آن د رﺟﻪﻧﻔ ﺲ ﻣﻄﻤﺌﻨﻪ و را ﺿﯿﻪ و ﻣ ﺮ ﺿﯿﻪ ﻣ ﻲ ر ﺳﺪ ﻛ ﺴ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ اﺧﺘﯿﺎ ر‬ ‫ﻣﻄﻠﻖ دا رد‪ .‬اﻧ ﺴﺎنﻫﺎ ﯾ ﻚ ﺳﯿ ﺮ ﺳﻌ ﻮد ي را ﻃ ﻲ ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ازآدمﻟﺠﻨ ﻲ‪ ،‬ﻛﻪآن‬ ‫ﻟﻬ ﻲﻧﺰدﯾ ﻚ اﺧﺘﯿﺎ ر‬ ‫ﻟﻬ ﻲ ﻛﻪآدم ا‬ ‫آدمﻟﺠﻨ ﻲﻧﺰدﯾ ﻚ ﺟﺒ ﺮ ﻣﻄﻠﻖ ا ﺳ ﺖ ﺗﺎآنآدم ا‬ ‫ﻟﺒ ﻲ ا ﺳ ﺖ د ر ﺟﺒ ﺮ و‬ ‫ﻣﻄﻠﻖ ا ﺳ ﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﺧ ﻮد ﯾ ﻚﺑﺤ ﺚﺑ ﺴﯿﺎ رﺷﯿ ﺮﯾﻦ و ﺟﺎ‬ ‫اﺧﺘﯿﺎ ر ﻛﻪ ﻣ ﻲﺗ ﻮان ﻧ ﺸﺎن داد ﻛﻪ اﯾﻦ اﻧ ﺴﺎنﻫﺎﺑ ﺮا ﺳﺎ س ﺷ ﺨ ﺼﯿﺘ ﺸﺎن د ر‬ ‫ﻃﺒﯿﻌ ﺖ ﺣ ﺮﻛ ﺖ ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ وﺑﻪ اﻧﺪازه ﻃﯿ ﺮان روح وم ﻋ ﺮاﺟ ﻲ ﻛﻪﺑﻪ آﻧﻬﺎ‬ ‫د ﺳ ﺖ ﻣ ﻲدﻫﺪ از دﻧﯿﺎ ي ﻣﺎد يآزاد ﻣ ﻲﺷ ﻮﻧﺪ‪ ،‬وﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ از دﻧﯿﺎ ي ﻣﺎد ي‬ ‫آزادﺷﺪﻧﺪﺑﻪ اﺧﺘﯿﺎ رﻧﺰدﯾ ﻚﺗ ﺮ ﻣ ﻲﺷ ﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺗﺎ ﺟﺎﯾ ﻲ ﻣ ﻲ ر ﺳﺪ ﻛﻪآدﻣ ﻲ ﻣ ﺨﺘﺎ ر‬ ‫ﻣﻄﻠﻖ ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪ .‬آﻧﺠﺎﯾ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﺣﺘ ﻲ ﺣﯿﺎﺗﺶ د ﺳ ﺖ ﺧ ﻮد ش ﺧ ﻮاﻫﺪﺑ ﻮد‪.‬‬ ‫دا ﺳﺘﺎﻧ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻨﺪ ﻋﻄﺎ ر ﻗﺒ ﻞ از ﻋﺎ ر ف ﺷﺪﻧﺶ د ر دﻛﺎن‬ ‫دواﻓ ﺮوﺷ ﻲ ﺧ ﻮد ﻣ ﺸﻐ ﻮلﺑ ﻮد و د روﯾ ﺸ ﻲ ﻣ ﻲآﯾﺪ از ﺟﻠ ﻮ ي دﻛﺎن ﻋﻄﺎ ر‬ ‫‪١ ٠٢‬‬

‫ﻣ ﻲ ﮔ ﺬ رد‪ ،‬ﻣ ﻲﺑﯿﻨﺪ ﻛﻪ اﯾﻦ ﻋﻄﺎ ر دا را ي ا ﺳﺘﻌﺪاد ﺳ ﺮﺷﺎ ر ي ا ﺳ ﺖ و اﯾﻦﭼﻨﯿﻦ‬ ‫ﻏ ﺮق د ر اﯾﻦ ادوﯾﻪﺟﺎ ت ا ﺳ ﺖ‪ .‬د روﯾﺶ د ر ﺧﺎ ر ج ﻋﻄﺎ ر ي ﻣ ﻲاﯾ ﺴﺘﺪ و‬ ‫ﺷ ﺮوع ﻣ ﻲﻛﻨﺪ ﺧﯿ ﺮه ﺧﯿ ﺮه ﻧ ﮕﺎه ﻛ ﺮدنﺑﻪ ﻋﻄﺎ ر‪ .‬ﻋﻄﺎ ر ﻫ ﺮ از ﭼﻨﺪ ﮔﺎﻫ ﻲ‬ ‫ﻜﺒﺎ رﺑ ﺮﻣ ﻲ ﮔ ﺮددﺑﻪ اﯾﻦ ﻃ ﺮ ف ﻧ ﮕﺎه ﻣ ﻲﻛﻨﺪ و ﻣ ﻲﺑﯿﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﻨ ﻮز د روﯾﺶ‬ ‫ﯾ‬ ‫ﻜﻪ ﻋ ﺼﺒﺎﻧ ﻲ ﻣ ﻲﺷ ﻮد و ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ‪ :‬ا ي د روﯾﺶ‬ ‫ﺧﯿ ﺮه ﺧﯿ ﺮهﻧ ﮕﺎه ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺗﺎ اﯾﻨ‬ ‫از ﺟﺎن ﻣﻦ ﭼﻪ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫ ﻲ ﻛﻪ اﯾﻨﻄ ﻮ ر ﺧﯿ ﺮه ﺧﯿ ﺮهﺑﻪ ﻣﻦ ﻧ ﮕﺎه ﻣ ﻲﻛﻨ ﻲ؟‬ ‫د روﯾﺶﺑﻪ او ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ ﻛﻪ ﻣﻦ ﻣﺘﻌﺠ ﺐ ﻫ ﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫ ﻲ‬ ‫ﻟﺘ ﻲ ﺧ ﻮﻫﺎ ي داﺷ ﺖ؟ﺑﺎ اﯾﻦ ﻋﻼﻗﻪﺷﺪﯾﺪ ي ﻛﻪﺑﻪ‬ ‫ﺑﻤﯿ ﺮ ي د رﻧﺰع ﺟﺎن ﭼﻪ ﺣﺎ‬ ‫ُ ﺮد؟ ﻋﻄﺎ ر ﻋ ﺼﺒﺎﻧ ﻲ‬ ‫اﯾﻦ ادوﯾﻪ و اﯾﻦ دﻛﺎﻧ ﺖ دا ر ي ﭼ ﮕ ﻮﻧﻪ ﺧ ﻮاﻫ ﻲ ﻣ‬ ‫ﻣ ﻲﺷ ﻮد وﺑﻪ د روﯾﺶ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ ﻣﻦ ﻫﻤﺎﻧﻄ ﻮ ر ﻣ ﻲﻣﯿﺮم ﻛﻪ ﺗ ﻮ ﻣ ﻲﻣﯿ ﺮ ي‪.‬‬ ‫د روﯾﺶ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ اﯾﻦ ﻣﺤﺎل ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﺗ ﻮ ﻧﻤ ﻲﺗ ﻮاﻧ ﻲ ﻣﺜ ﻞ ﻣﻦﺑﻤﯿ ﺮ ي‪ .‬ﻋﻄﺎ ر‬ ‫ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ ﻧ ﺨﯿ ﺮ ﻣﺜ ﻞ ﺗ ﻮ ﻣ ﻲﻣﯿﺮم‪ .‬ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫ ﻲ ﺗﺠ ﺮﺑﻪ ﻛﻨ ﻲ؟ﺑﺒﯿﻦ‪.‬‬ ‫ﻟﻪﭘ ﺸﺘﺶ را از ﭘ ﺸﺘﺶﺑ ﺮﻣ ﻲدا رد وﺑ ﺮ زﻣﯿﻦ ﻣ ﻲ ﮔ ﺬا رد و ﺳ ﺮ ش‬ ‫د روﯾﺶ ﻛ ﻮ‬ ‫راﺑ ﺮ رو ي آن ﮔ ﺬاﺷﺘﻪ و ﻣ ﻲﻣﯿ ﺮد‪ .‬ﻫﻤﺎنﻟﺤﻈﻪ ا راده ﻣ ﻲﻛﻨﺪ و ﻣ ﻲﻣﯿ ﺮد‪.‬‬ ‫ُ ﺮد‪.‬‬ ‫ﻜﺎﻧﺶ ﻣ ﻲدﻫﺪ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﺪ ﻛﻪ ﻣ‬ ‫ﻋﻄﺎ ر اولﺑﺎو رﻧﻤ ﻲﻛ ﺮد‪.‬ﺑﯿ ﺮون ﻣ ﻲآﯾﺪ و ﺗ‬ ‫د رآﻧﺠﺎ ﻣﺘﺤ ﻮل ﻣ ﻲﺷ ﻮد و دﻛﺎن ﻋﻄﺎ ر ي را رﻫﺎ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ وﺑ ﺴ ﻮ ي د ر س و‬ ‫ﻟﻬ ﻲ رو ي ﻣ ﻲآو رد ﺗﺎﺑﻪ د رﺟﻪﺑﺎﻻﯾ ﻲ از ﻋ ﺮﻓﺎن ﻣ ﻲ ر ﺳﺪ وﺑﻪ‬ ‫ﻣﻌ ﺮﻓ ﺖ ا‬ ‫ﻋﻄﺎ ر ﻣﻌ ﺮو ف ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﺤ ﺚ اﻣ ﺸ ﺐ را د ر ﻫﻤﯿﻦ ﺟﺎ ﭘﺎﯾﺎن ﻣ ﻲﺑ ﺨ ﺸﻢ و ﺑﻘﯿﻪ ﻣﺒﺎﺣ ﺚ را‬ ‫اﻧ ﺸﺎا ﷲﺷ ﺐﻫﺎ يﺑﻌﺪ دﻧﺒﺎل ﺧ ﻮاﻫﯿﻢ ﻛ ﺮد‪.‬‬ ‫ﻜﻢو رﺣﻤﻪ ا ﷲوﺑ ﺮﻛﺎﺗﻪ‬ ‫ّﻼم ﻋﻠﯿ‬ ‫ﻟﺴ‬ ‫وا‬

‫‪١ ٠٣‬‬

‫ﻔﺘﺎر ﭼﻬﺎرم‬ ‫ﮔ‬ ‫·‬ ‫·‬ ‫·‬ ‫·‬ ‫·‬ ‫·‬ ‫·‬ ‫·‬ ‫·‬ ‫·‬ ‫·‬

‫‪١ ٠٤‬‬

‫ﻟﻪ ﺟﺒ ﺮو اﺧﺘﯿﺎ ر‬ ‫دﻧﺒﺎ‬ ‫ا ﺳﺎ س اﻗﺘ ﺼﺎد ي‬ ‫ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪ دا ر ي‬ ‫ﻛﻤ ﻮﻧﯿ ﺴﻢ‬ ‫ﺷﻌﺎ رﻻﺷ ﺮﻗﯿﻪوﻻ ﻏ ﺮﺑﯿﻪ‬ ‫ا ﺳﻼم‬ ‫ﻟ ﻚ ا ﺻﻠ ﻲ ﺧﺪا ﺳ ﺖ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫وﻗﻒ‬ ‫ﻜ ﻮﻣ ﺖ‬ ‫ا ﺳﺎ س ﺣ‬ ‫ﻜ ﻮﻣ ﺖ ا ﺳﻼﻣ ﻲ‬ ‫ا ﺻ ﻮل ﺳﻪ ﮔﺎﻧﻪ ﺣ‬ ‫ﻜﺘ ﺐوا ﺳﻄﻪ‬ ‫ﺣ ﺮﻛ ﺖﺑ ﺴ ﻮ ي ﻣ‬

‫ﺑ ﺴ ﻢ ا ﷲ اﻟﺮﺣﻤﻦ اﻟﺮﺣﯿ ﻢ‬ ‫ُﻢ‬ ‫ْ‬ ‫ﻜ‬ ‫َﯿ‬ ‫ْ‬ ‫َﻠ‬ ‫ُﻋ‬ ‫ُ ﻮل‬ ‫ﱠﺳ‬ ‫ﻟﺮ‬ ‫َا‬ ‫ُ ﻮن‬ ‫ﻜ‬ ‫َﯾ‬ ‫َ‬ ‫ّﺎ سِو‬ ‫ﻟﻨ‬ ‫َ ﻲا‬ ‫َﻠ‬ ‫َﺪآء ﻋ‬ ‫ُﻬ‬ ‫ُ ﻮاﺷ‬ ‫ُ ﻮﻧ‬ ‫ﻜ‬ ‫ًﻟِﺘ‬ ‫َ‬ ‫َﻄﺎ‬ ‫َﺳ‬ ‫ًو‬ ‫َﺔ‬ ‫ُﻣ‬ ‫ْﻨﺎ ا‬ ‫َﻠ‬ ‫َﻌ‬ ‫َﺟ‬ ‫ﻟِ ﻚ‬ ‫َ ﺬا‬ ‫َﻛ‬ ‫ﻮ‬ ‫ﺷﻬﯿﺪا‬ ‫ً‬ ‫ﻟ ﻮژ ي را ﺑﻪ ﻣﻌﻨ ﻲ ﻛﻠ ﻲ ﺑﯿﺎن ﻛ ﺮدﯾﻢ ﻛﻪ ﯾ ﻚ‬ ‫دﯾ ﺸ ﺐ ﻣﻔﻬﻮم اﯾﺪﺋ ﻮ‬ ‫ﻜ ﻲ دﯾﺪ ﮔﺎه ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ و دوم‬ ‫ﻟ ﻮژ ي ﻛﺎﻣ ﻞﺑﺎﯾﺪ دا را ي ﺳﻪ ا ﺳﺎ سﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﯾ‬ ‫اﯾﺪﺋ ﻮ‬ ‫ﻜ ﻮﻣﺘ ﻲ‪.‬‬ ‫ا ﺳﺎ س اﻗﺘ ﺼﺎد يو ﺳﻮم ا ﺳﺎ س ﺣ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ ﻣﻬﻢ را د ر ﻣﻘﺎﺑ ﻞ ﻫﻢ ﻗ ﺮا ر دادﯾﻢ و دﯾﺪﯾﻢ ﻛﻪ د ر‬ ‫دﯾ ﺸ ﺐ ﺳﻪ ﻣ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬و د ر ﻣ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴﻢ زﯾ ﺮﺑﻨﺎ ي ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ آﻧﻬﺎ ﻣﺎﺗ ﺮﯾﺎ‬ ‫ﻣ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ‪ ،‬وﺑﺎ ﻣﻘﺎ رﻧﻪﺑﺎ اﯾﻦ دو‬ ‫ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪدا ر ي ﻏ ﺮﺑ ﻲ زﯾ ﺮﺑﻨﺎ ي ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ آﻧﻬﺎ اﯾﺪهآ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ ﻧﺎﻣ ﮕ ﺬا ر ي ﻛ ﺮدﯾﻢ‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ ﻣ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ ا ﺳﻼم را رﺋﺎ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ‪ ،‬ﻣ‬ ‫ﻣ‬ ‫ﻟ ﺖﺑﺎ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ ا ﺻﺎ‬ ‫ّﻘ ﻲ‪.‬ﺑﺎزﺑﻌﻨ ﻮان زﯾ ﺮﺑﻨﺎ ي ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲﺑﯿﺎن ﻛ ﺮدﯾﻢ ﻛﻪ د ر ﻣﺎﺗ ﺮﯾﺎ‬ ‫ﺗﺤﻘ‬ ‫ﻟ ﺖ ذﻫﻦ« ﯾﺎ اﯾﺪهو‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ »ا ﺻﺎ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ ﻛﺎﭘﺘﺎ‬ ‫ﻟ ﺖ ﻣﺎده«‪.‬و د ر ﻣ‬ ‫ﻣﺎده ا ﺳ ﺖ‪» ،‬ا ﺻﺎ‬ ‫ﻟ ﺖ‬ ‫ﻟ ﺖﺑﺎ ﺧﺪا ﺳ ﺖ«‪،‬آن ﭼﯿﺰ ي ﻛﻪ ا ﺻﯿ ﻞ ا ﺳ ﺖو ا ﺻﺎ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ ا ﺳﻼم »ا ﺻﺎ‬ ‫د رﻣ‬ ‫ﻣﻄﻠﻖ دا رد ﻓﻘﻂو ﻓﻘﻂ ﺧﺪا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ﻜﺮ‬ ‫ﻟﻖ ﻓ‬ ‫ﻟ ﺖﺑﺎ ﻣﺎده ا ﺳ ﺖ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺎده ﺧﺎ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ ﻣﺎد ي ﻛﻪ ا ﺻﺎ‬ ‫د رﻣ‬ ‫ﻜ ﺮ ﻣ ﺨﻠ ﻮق ﻣﺎده ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ »ﻣﺎده‬ ‫ﻜ ﺮ ي وﺟ ﻮد دا رد اﯾﻦ ﻓ‬ ‫ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ ا ﮔ ﺮ ﻓ‬ ‫‪١ ٠٥‬‬

‫ﻟﻖ ﻣﺎده« ا ﺳ ﺖ‪،‬‬ ‫ﻜ ﺲ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﻛﻪ »اﯾﺪه ﺧﺎ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢﺑﻌ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ اﯾﺪهآ‬ ‫ﻜ ﺮ«‪ .‬د ر ﻣ‬ ‫ﻟﻖ ﻓ‬ ‫ﺧﺎ‬ ‫ﻟﻖ ﻣﺎده«‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲ اﯾﻦ ذﻫﻦ ﻣﻦﻫ ﺴ ﺖ ﻛﻪ اﯾﻦ دﻧﯿﺎ ي وﺟ ﻮد را‬ ‫»اﯾﺪه ﯾﺎ ذﻫﻦ ﺧﺎ‬ ‫ﻟﻖ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ ا ﺳﻼم اﯾﻦ ﺧﺪا ﺧﺎ‬ ‫ﺗ ﺼ ﻮ ر ﻣ ﻲﻛﻨﺪ و ﻣﺎده را ﺧﻠﻖ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬و د ر ﻣ‬ ‫ﻟﻖ ذﻫﻦ ا ﺳ ﺖ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ ﻣﺎﻧﻪ ﻣﺎده ﺧﺎ‬ ‫ﻟﻖ دﻫﻦ‪ .‬ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢ ﻛﻪ د ر ﻣ‬ ‫ﻣﺎده ا ﺳ ﺖ و ﺧﺎ‬ ‫ﻟﻖﺑﺰ ر ﮔﺘ ﺮ ي ا ﺳ ﺖﺑﻨﺎم ﺧﺪا ﻛﻪ ﻫﻢ ﻣﺎده را‬ ‫ﻜﻪ ﺧﺎ‬ ‫ﻟﻖ ﻣﺎده‪،‬ﺑﻠ‬ ‫وﻧﻪ ذﻫﻦ ﺧﺎ‬ ‫ﺧﻠﻖ ﻛ ﺮدهوﻫﻢ ذﻫﻦ را‪.‬‬ ‫ﻟﯿ ﺴ ﺖﻫﺎ(‬ ‫ﺑﻌﺪ د ر راﺑﻄﻪﺑﺎ ﺷﻨﺎﺧ ﺖﺑﺤ ﺚ ﻛ ﺮدﯾﻢ ﻛﻪ اﯾﻨﻬﺎ )ﻣﺎﺗ ﺮﯾﺎ‬ ‫ﻟﯿ ﺴ ﺖﻫﺎ(‬ ‫ﻣﻌﺘﻘﺪﺑﻪ ﺷﻨﺎﺧ ﺖ ﻣﺎده ﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺷﻨﺎﺧ ﺖ ﻋﯿﻨ ﻲ ﻣﺎده و آﻧﻬﺎ )اﯾﺪهآ‬ ‫ﻣﻌﺘﻘﺪﺑﻪﺷﻨﺎﺧ ﺖ ذﻫﻨ ﻲﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬و د ر ا ﺳﻼم ﻣﻌﺘﻘﺪﯾﻢ ﻛﻪ ﻣﺎده ﻣ ﺴﺘﻘ ﻞ از ذﻫﻦ‬ ‫ا ﺳ ﺖ‪ ،‬اﻣﺎﺷﻨﺎﺧ ﺖ ذﻫﻨ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ﻜﺘ ﺐ ﻣﺎد ي ﻣﻌﺘﻘﺪﺑﻪ ﺟﺒ ﺮ ﻣﻄﻠﻖ‬ ‫ﺑﻌﺪ د رﺑﺎ ره ﺟﺒ ﺮ ﺻﺤﺒ ﺖ ﻛ ﺮدﯾﻢ ﻛﻪ ﻣ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ ﻣﻌﺘﻘﺪﺑﻪ اﺧﺘﯿﺎ ر ﻣﻄﻠﻖ‪ ،‬و ﻣﺎﺑ ﺮا ﺳﺎ س ﻫﻤﺎنﺑﯿﺎن‬ ‫ﻜﺘ ﺐ اﯾﺪهآ‬ ‫ا ﺳ ﺖو ﻣ‬ ‫ْ ﺮِﯾﻦ«‬ ‫َﻣ‬ ‫َاﻻ‬ ‫ْﻦ‬ ‫َﯿ‬ ‫ٌﺑ‬ ‫َﻣ ﺮ‬ ‫ْا‬ ‫َﻞ‬ ‫ْ ﻮﯾ ﺾﺑ‬ ‫َﻔ‬ ‫َﻻ ﺗ‬ ‫َو‬ ‫ْﺮ‬ ‫َﺒ‬ ‫ﻣﻌ ﺮو ف اﻣﺎم ﺟﻌﻔ ﺮ ﺻﺎدق) ع( »ﻻﺟ‬ ‫ﻣﻌﺘﻘﺪ ﻫ ﺴﺘﯿﻢ ﻛﻪﻧﻪ ﺟﺒ ﺮ ا ﺳ ﺖ وﻧﻪ اﺧﺘﯿﺎ ر‪ ،‬ﯾﺎﺑﻪ ﻋﺒﺎ ر ت دﯾ ﮕ ﺮ ﺟﺒ ﺮ ﻫ ﺴ ﺖ‬ ‫ﺑﺎ ﺿﺎﻓﻪ اﺧﺘﯿﺎ ر‪.‬‬ ‫ﻧ ﺴﺒﯿ ﺖ را ﻫﻢ ﻛﻪ ﻣ ﺴﺌﻠﻪ ﻣﻬﻤ ﻲﺑ ﻮدﺑﯿﺎن ﻛ ﺮدﯾﻢ ﻛﻪ اﯾﻨﻬﺎ )ﻣﺎدﯾ ﻮن(‬ ‫ﻟﯿ ﺴ ﺖﻫﺎ( ﻣ ﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻫﻤﻪﭼﯿﺰ‬ ‫ﻜ ﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻫﻤﻪﭼﯿﺰ ﻧ ﺴﺒ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬و آﻧﻬﺎ )اﯾﺪهآ‬ ‫ﻣ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ ا ﺳﻼم ﻣﺎده )دﻧﯿﺎ ي ﻣﺎد ي(‪ ،‬ﻧ ﺴﺒ ﻲ اﻣﺎ ﻣﺎو را ي‬ ‫ﻣﻄﻠﻖ ا ﺳ ﺖ‪ .‬اﻣﺎ د ر ﻣ‬ ‫ﻟﺒﺘﻪﺑﺤ ﺚﻫﺎ ي دﯾ ﮕ ﺮ يﻫﻢﻫ ﺴ ﺖ د رﺑﺎ ره ﻓﻠ ﺴﻔﻪ ﻛﻪﺑ ﺴﯿﺎ ر‬ ‫ﻣﺎده‪ ،‬ﻣﻄﻠﻖ ا ﺳ ﺖ‪ .‬ا‬ ‫ﻜ ﻮن‪ ،‬ﻣﺜ ﻞ اﺧﻼق و ﺧﯿﻠ ﻲ ﭼﯿﺰﻫﺎ ي دﯾ ﮕ ﺮ ﻛﻪ‬ ‫زﯾﺒﺎ ﺳ ﺖ‪ ،‬ﻣﺜ ﻞ ﺣ ﺮﻛ ﺖ‪ ،‬ﻣﺜ ﻞ ﺳ‬ ‫ﻟ ﻲ ﺣﻘﯿﻘ ﺖ روﺷﻨ ﻲ را ﻛﻪ د ر‬ ‫ﻣﺘﺄ ﺳﻔﺎﻧﻪ ﻓ ﺮ ﺻ ﺖﻧﯿ ﺴ ﺖ ﻛﻪ وا ردآﻧﻬﺎﺑ ﺸ ﻮﯾﻢ‪ ،‬و‬ ‫اﯾﻨﺠﺎ د ر ك ﻣ ﻲﻛﻨﯿﻢ‪،‬ﺑﻪ و ﺿ ﻮح ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢ ﻛﻪﺑﯿﻦ ﺳﯿ ﺴﺘﻢ ﺷ ﺮق و ﺳﯿ ﺴﺘﻢ‬ ‫‪١ ٠٦‬‬

‫ﻜﺘ ﺐ وا ﺳﻄﻪا ي ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﺗﻤﺎم اﯾﻦ ﻣﺒﺎﺣ ﺚ ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ ﻛﻪ د ر‬ ‫ﻏ ﺮ ب‪ ،‬ا ﺳﻼم ﯾ ﻚ ﻣ‬ ‫ﻜﺘ ﺐﺷ ﺮﻗ ﻲ ا ﺳ ﺖ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ ﻣﺎﻧﻪ ﻣ‬ ‫اﯾﻨﺠﺎﻧ ﮕﺎﺷﺘﻪﺷﺪهﺑ ﺨﻮﺑ ﻲﻧ ﺸﺎن ﻣ ﻲدﻫﺪ ﻛﻪ ﻣ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ ﻏ ﺮﺑ ﻲ‪ .‬و ا ﮔ ﺮ ﻛ ﺴﺎﻧ ﻲ ﻫ ﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ا ﺳﻼم ﻣﺎ را ﺑﻪ اﺷﺘﺒﺎه‬ ‫و ﻧﻪ ﻣ‬ ‫ﻟﻄﻪ ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪآﻧﻬﺎ د ر ﺧﻄﺎﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ ﯾﺎﺑﺎ ﺳﯿ ﺴﺘﻢﻫﺎ ي دﯾ ﮕ ﺮ ي ﻣﻐﺎ‬ ‫ﺑﺎ ﺳ ﻮ ﺳﯿﺎ‬ ‫ﺷﻤﺎ ﻣ ﻲداﻧﯿﺪ ﻛﻪ ﻧﻬ ﻀ ﺖ ﺟﺪﯾﺪ ي د ر دﻧﯿﺎ ي ا ﺳﻼمﺑ ﻮﺟ ﻮد آﻣﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﻜ ﺮ ﺳﻌ ﻲ ﻣ ﻲﻛ ﺮدﻧﺪﻧ ﺸﺎنﺑﺪﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﺳﯿ ﺴﺘﻢ ا ﺳﻼﻣ ﻲ‬ ‫ﺑﯿ ﺸﺘ ﺮ ﻣ ﺴﻠﻤﺎنﻫﺎ ي روﺷﻨﻔ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﺘ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪ .‬د ر ﺧ ﻮد اﯾ ﺮان ﻣﺎ‪ ،‬ﻫﻤﺎن روز ﮔﺎ ر ي ﻛﻪ‬ ‫ﻣﺎ ﯾ ﻚ ﺳﯿ ﺴﺘﻢ ﺳ ﻮ ﺳﯿﺎ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ ﺗﺄ ﺳﯿ ﺲ ﻛ ﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫داﻧ ﺸﺠ ﻮﺑ ﻮدﯾﻢ ﺣﺰﺑ ﻲ ﯾﺎ ﻓﻠ ﺴﻔﻪا يﺑﻨﺎم ﺧﺪاﭘ ﺮ ﺳﺘﺎن ﺳ ﻮ ﺳﯿﺎ‬ ‫ﻟﻨﺎ ﺻ ﺮ د ر ﻣ ﺼ ﺮ ﺳﯿ ﺴﺘﻢ ﺧ ﻮد ش را ﺳ ﻚ اﺷﺘ ﺮاﻛﯿ ﺖ‬ ‫ﯾﺎ ﻣ ﺮﺣﻮم ﺟﻤﺎل ﻋﺒﺪا‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ ا ﺳﻼﻣ ﻲ‪ .‬د ر ﺟﻠ ﺴﻪا ي‪ ،‬ﭼﻨﺪ‬ ‫ا ﺳﻼﻣ ﻲﻧﺎﻣ ﮕ ﺬا ر ي ﻛ ﺮدهﺑ ﻮد‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲ ﺳ ﻮ ﺳﯿﺎ‬ ‫ﻟﺠﺰاﯾ ﺮ ﺻﺤﺒ ﺖ ﻣ ﻲﻛ ﺮدﯾﻢ وﺑﻪ او‬ ‫ﻟﺠﺰاﯾ ﺮﺑﺎ وزﯾ ﺮ ﻓ ﺮﻫﻨ ﮓ ا‬ ‫ﺳﺎل ﭘﯿﺶ د ر ا‬ ‫اﻋﺘ ﺮا ض ﻛ ﺮدﯾﻢ ﻛﻬﭽ ﮕ ﻮﻧﻪ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ د ر ﺳ ﺮﺗﺎ ﺳ ﺮ اﯾﻦ ﺷﻬ ﺮﺑﺰ ر گ ﻫﯿﭽﺪ‬ ‫ﺷﻌﺎ ر ا ﺳﻼﻣ ﻲﺑﭽ ﻀﻢﻧﻤ ﻲﺧ ﻮ رد ﺟﺰﺷﻌﺎ رﻫﺎ ي ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴﺘ ﻲ و اﺷﺘ ﺮاﻛ ﻲ‪ .‬و‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ‪.‬ﺑﻪ را ﺳﺘ ﻲ ﻛﻪ د ر ﻫﻤﯿﻦ ﺳﺎل‬ ‫او ﮔﻔ ﺖ‪ :‬ازﻧﻈ ﺮ ﻣﺎ ا ﺳﻼم ﯾﻌﻨ ﻲ ﺳ ﻮ ﺳﯿﺎ‬ ‫ﻟﺠﺰاﯾ ﺮ رﻓﺘﻪ ﺑ ﻮدﯾﻢ‪ ،‬ﺷﺎﯾﺪ‬ ‫ﻟﺠﺰاﯾ ﺮ ﺑﻪ ا‬ ‫ﻟ ﮕ ﺮد اﻧﻘﻼ ب ا‬ ‫ﭘﯿﺶ ﻛﻪ ﺑ ﺮا ي ﺳﺎ‬ ‫ﻫﺰا رﻫﺎ ﺷﻌﺎ ر وﺟ ﻮد داﺷ ﺖ‪ .‬ﻣ ﺮدم‪ ،‬داﻧ ﺸﺠ ﻮﯾﺎن‪ ،‬ﻛﺎ ر ﮔ ﺮان‪ ،‬ﻛ ﺸﺎو رزان‪،‬‬ ‫ﺳ ﺮﺑﺎزان رژه ﻣ ﻲ رﻓﺘﻨﺪ وﺷﻌﺎ رﻧ ﻮﺷﺘﻪﻫﺎ ي زﯾﺎد ي را ﺣﻤ ﻞ ﻣ ﻲﻛ ﺮدﻧﺪ و د ر‬ ‫ﺗﻤﺎم اﯾﻦ ﺷﻌﺎ را ت ﻓﻘﻂ ﯾ ﻚ ﺷﻌﺎ ر ﺑ ﻮد ﻛﻪ د ر آن ا ﺳﻢ ا ﺳﻼم ﺑﻪ ﭼ ﺸﻢ‬ ‫ﻜﻪ رﻫﺒﺎﻧﯿ ﺖ‬ ‫ُﻫﺒﺎﻧﯿ ﺔ ﻓِ ﻲ اﻻِ ﺳﻼم« ﯾﻌﻨ ﻲ اﯾﻨ‬ ‫ﻣ ﻲﺧ ﻮ رد‪ .‬ﺗﺎزهآنﺷﻌﺎ ر ﻫﻢ »ﻻ ر‬ ‫ﯾﺎ ﻛﻬﺎﻧ ﺖ د ر ا ﺳﻼم وﺟ ﻮدﻧﺪا رد‪ .‬ازﺑﯿﻦ ﺗﻤﺎمﺷﻌﺎ رﻫﺎ‪،‬ﺷﻌﺎ ر واﺣﺪ ي را ﻛﻪ‬ ‫د رﺑﺎ ره ا ﺳﻼم اﻧﺘ ﺨﺎ ب ﻛ ﺮدهﺑ ﻮدﻧﺪ آن ﻫﻢ ﯾ ﻚ ﺷﻌﺎ ر ﺳﻠﺒ ﻲﺑ ﻮد‪ ،‬ﻧﻪ ﺳﻌﺎ ر‬ ‫اﯾﺠﺎﺑ ﻲ‪.‬ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪﺑﺎﺑﺰ ر ﮔﺎنآﻧﻬﺎ ﺻﺤﺒ ﺖ ﻣ ﻲﻛﻨﯿﻢ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻨﺪ ا ﺳﻼم د رﻧﻈ ﺮ‬ ‫‪١ ٠٧‬‬

‫ﻟﯿ ﺴﻢ اﺧﺘﻼﻓ ﻲ ﻧﺪا رد‪ .‬اﻣﺎ ﻣﻄﺎﺑﻖﺑﺎ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ‪ ،‬ا ﺳﻼمﺑﺎ ﺳ ﻮ ﺳﯿﺎ‬ ‫ﻣﺎ ﯾﻌﻨ ﻲ ﺳ ﻮ ﺳﯿﺎ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ اﺧﺘﻼ ف‬ ‫ﺗﻔ ﺴﯿ ﺮ ي ﻛﻪ ﻣﺎد ر اﯾﻨﺠﺎ ﻣ ﻲﻛﻨﯿﻢ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢ ﻛﻪ ا ﺳﻼمﺑﺎ ﺳ ﻮ ﺳﯿﺎ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ‪ ،‬ﻧﻪﺑﺎ ﻧﻈﺎم‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ‪ ،‬ﻧﻪﺑﺎ ﺳ ﻮ ﺳﯿﺎ‬ ‫دا رد‪ ،‬ﺳﯿ ﺴﺘﻤ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻧﻪﺑﺎ ﻛﺎﭘﺘﺎ‬ ‫ﻏ ﺮﺑ ﻲ‪،‬ﻧﻪﺑﺎﻧﻈﺎمﺷ ﺮﻗ ﻲ‪ ،‬ﻫﯿ ﭻ راﺑﻄﻪا يﻧﺪا رد‪ ،‬ﺳﯿ ﺴﺘﻤ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻣ ﺴﺘﻘ ﻞ و‬ ‫ﻣ ﺮﺑ ﻮطﺑﻪ ﺧ ﻮد‪ .‬و ا ﮔ ﺮ ﻛ ﺴﺎﻧ ﻲ ﭘﯿﺪا ﻣ ﻲﺷ ﻮﻧﺪ‪ .‬ﻛﻪ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻨﺪ ا ﺳﻼم راﺑﺎ اﯾﻦ‬ ‫ﻜ ﻲﺑﺪاﻧﻨﺪ‪،‬آﻧﻬﺎ د ر ﺟﻬ ﻞﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﻈﺎم ﯾﺎﻧﻈﺎم دﯾ ﮕ ﺮ يﻧﺰدﯾ ﻚ ﻛﻨﻨﺪ ﯾﺎ ﯾ‬ ‫ﻟﺒﺘﻪ اﯾﻦ دا ﺳﺘﺎن راﺑﻌﻨ ﻮان زﻧ ﮓ ﺗﻔ ﺮﯾﺢ‬ ‫ﻟﺠﺰاﯾ ﺮ )ا‬ ‫ﯾﺎدمﻫ ﺴ ﺖ ﻛﻪ د ر ا‬ ‫ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻢ(‪ ،‬اﻣﺎم ﻣ ﻮ ﺳ ﻲ ﺻﺪ ر رﻫﺒ ﺮ ﺷﯿﻌﯿﺎنﻟﺒﻨﺎن‪ ،‬د رﺑﺎ ره اﺷﺘ ﺮاﻛﯿ ﺖ ﺑﺎ‬ ‫ﻟﺠﺰاﯾ ﺮﺑﺤ ﺚ ﻣ ﻲﻛ ﺮد‪ ،‬ﻛﻪ وزﯾ ﺮ ﻓ ﺮﻫﻨ ﮓ ﻣ ﻲ ﮔﻔ ﺖ‪ :‬د رﻧﻈ ﺮ‬ ‫وزﯾ ﺮ ﻓ ﺮﻫﻨ ﮓ ا‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ‪.‬ﺑﻌﺪ ﺟﻠ ﺴﻪ دﯾ ﮕ ﺮ يﺑ ﻮدﺑﺎﺑﻌ ﻀ ﻲ ازﺑﺰ ر ﮔﺎن‬ ‫ﻣﺎ ا ﺳﻼم ﯾﻌﻨ ﻲ ﺳ ﻮ ﺳﯿﺎ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ‪ .‬و او ﻣ ﻲﭘ ﺮ ﺳﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﻋ ﺮ ب وآﻧﻬﺎ ﻣ ﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻛﻪ ا ﺳﻼم ﻣ ﺴﺎوﯾ ﺴ ﺖﺑﺎ ﻛﺎﭘﺘﺎ‬ ‫ﻜﻪ ﻗ ﺮآن ﻣﺆﻣﻨﯿﻦ راﺑﻪ‬ ‫ﭼ ﮕ ﻮﻧﻪ اﯾﻢ ﺣ ﺮ ف را ﻣ ﻲزﻧﯿﺪ؟ ﻣ ﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪﺑ ﺮا ي اﯾﻨ‬ ‫ا ﺻﺤﺎ ب ﯾﻤﯿﻦ ﻧﺎﻣ ﮕ ﺬا ر ي ﻛ ﺮده ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﻣ ﻲداﻧﯿﺪ آﯾﺎﺗ ﻲ ا ﺳ ﺖ د ر ﻗ ﺮآن ﻛﻪ‬ ‫ا ﺻﺤﺎ ب ﯾﻤﯿﻦ راﺑﺎ اﺣﺘ ﺮام ذﻛ ﺮ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ اﯾﻨﻬﺎ ﻣﺆﻣﻨﯿﻦﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦﺷﯿﺦ از‬ ‫ﻋ ﺮﺑ ﺴﺘﺎن ﺳﻌ ﻮد ي ﻣ ﻲ ﮔﻔ ﺖﺑﺒﯿﻦﻗ ﺮآن ﺧ ﻮد ش ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ ا ﺻﺤﺎ ب ﯾﻤﯿﻦ )د ﺳ ﺖ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢﻫ ﺴﺘﯿﻢ‪ .‬و ﭼﻘﺪ ر‬ ‫را ﺳﺘ ﻲﻫﺎ( ﯾﻌﻨ ﻲ ﻣﺎ د ﺳ ﺖ را ﺳﺘ ﻲﻫ ﺴﺘﯿﻢ‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ ﻣﺎ ﻛﺎﭘﺘﺎ‬ ‫ﺳ ﺨﺘﺒ ﻮدﺑ ﺮا ي اﻣﺎم ﻣ ﻮ ﺳ ﻲ ﺻﺪ ر ﻛﻪﺑﻪ او اﺛﺒﺎ ت ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻨﻈ ﻮ ر ﻗ ﺮآن از‬ ‫ً د رآن روز ﮔﺎ رﻫﻨ ﻮز‬ ‫ﻟﯿ ﺴ ﺖو ان ﺣ ﺮ فﻫﺎﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ ،‬ا ﺻﻼ‬ ‫ا ﺻﺤﺎ ب ﯾﻤﯿﻦ ﻛﺎﭘﺘﺎ‬ ‫ﺗﻘ ﺴﯿﻢﺑﻨﺪ ي ﭼ ﭗ و را ﺳﺘ ﻲﺑ ﻮﺟ ﻮدﻧﯿﺎﻣﺪهﺑ ﻮد ﻛﻪ ﻗ ﺮآنﺑ ﺨ ﻮاﻫﺪﺑﻪآﻧﻬﺎ رﺟ ﻮع‬ ‫ﻜﻨﺪ ﻛﻪ اﯾﻨﻬﺎ ا ﺻﺤﺎ ب ﯾﻤﯿﻦﻫ ﺴﺘﻨﺪ ﯾﺎ ا ﺻﺤﺎ ب ﯾ ﺴﺎ ر‪.‬‬ ‫ﺑ‬ ‫ﻜ ﻲ از ﻣﻐﻠﻄﻪﻫﺎ يﺑﺰ ر ﮔ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪﺑ ﺮا ي ا ﺳﻼم ﭘﯿﺶ ﻣ ﻲآو رﻧﺪ‬ ‫اﯾﻦ ﯾ‬ ‫و ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻨﺪ ا ﺳﻼم راﺑﻪ اﯾﻦ ﻃ ﺮ ف ﯾﺎ آن ﻃ ﺮ ف ﻣﻨﻌﻄﻒ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬دﯾ ﺸ ﺐ‬ ‫‪١ ٠٨‬‬

‫ﻜ ﻲ از اﺷﺘﺒﺎﻫﺎ ت آﻧﻬﺎ ﻫﻤﯿﻦ‬ ‫ﻣﻘﺪا ر ي از ﻣﺠﺎﻫﺪﯾﻦ ﺧﻠﻖ ﺳ ﺨﻦ ﮔﻔﺘﻢ‪ ،‬ﻛﻪ ﯾ‬ ‫ﻣﻐﻠﻄﻪاﯾ ﺴ ﺖ ﻛﻪ د ر ﺷﻨﺎﺧ ﺖ ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ ﻛﻪ دﯾ ﺸ ﺐ و ﭘ ﺮﯾ ﺸ ﺐﺑ ﺮا ي ﺷﻤﺎﺑﯿﺎن‬ ‫ﻟﯿ ﺴﺘ ﻲ ﯾﺎ ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴﺘ ﻲ را‬ ‫ﻜ ﺐ ﻣ ﻲﺷ ﻮﻧﺪ‪،‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦﺑ ﺮداﺷ ﺖ ﺳ ﻮ ﺳﯿﺎ‬ ‫ﻛ ﺮدم ﻣ ﺮﺗ‬ ‫ًآﯾﻪا ي از ﻗ ﺮآن را‬ ‫ﺑ ﺮا ﺳﻼم ﺗﻄﺒﯿﻖ دادهاﻧﺪ‪.‬ﺷﻤﺎ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﺪ ﻛﻪ ﮔﺎﻫ ﮕﺎﻫ ﻲ ﻣﺜﻼ‬ ‫ﻜﻪ ﮔ ﺮوهﻫﺎ ي‬ ‫ﺗﻔ ﺴﯿ ﺮ ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ )ﻣﻨﻈ ﻮرم آن ﮔ ﺮوه ﺑ ﺨ ﺼ ﻮ ص ﻧﯿ ﺴ ﺖ ﺑﻠ‬ ‫ﻣ ﺨﺘﻠﻒ(‪ ،‬ﯾ ﻚ ﺟ ﻮان اﻧﻘﻼﺑ ﻲ ﻣ ﻲآﯾﺪ و ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﺪ اﺛﺒﺎ ت ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻗ ﺮآنﻫﻤﻪا ش‬ ‫اﻧﻘﻼ ب ا ﺳ ﺖوﻫﯿ ﭻﭼﯿﺰ دﯾ ﮕ ﺮ يﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ .‬ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﺪﺑ ﮕ ﻮﯾﺪ ﻛﻪ ﺟﻨ ﮓ ﻣ ﺴﻠﺤﺎﻧﻪ‬ ‫ﻜﺶو از اﯾﻦﻗﺒﯿ ﻞ ﺳ ﺨﻨﺎن‪ .‬ﯾ ﻚآدم ﻋﺎ ر ف ﻣ ﻲآﯾﺪوﻗ ﺮآن را‬ ‫ا ﺳ ﺖوﺑﺰنوﺑ‬ ‫ﺗﻔ ﺴﯿ ﺮ ﻣ ﻲﻛﻨﺪو د ر ﺳ ﺮﺗﺎ ﺳ ﺮ ش ﻋ ﺮﻓﺎنﭘﯿﺪا ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﯾ ﻚآدم داﻧ ﺸﻤﻨﺪ ﻣ ﻲآﯾﺪو‬ ‫ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﺪ ﻋﻠﻢ را از ﻗ ﺮآن ﻧﺘﯿﺠﻪﺑ ﮕﯿ ﺮد‪ .‬دﯾ ﮕ ﺮ ي ﻣ ﻲآﯾﺪ و ﻓﯿﻠ ﺴ ﻮ ف ا ﺳ ﺖ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ‬ ‫ﻟ ﻲ ﻛﻪ ﻗ ﺮآن ﯾ ﻚ ﻣ‬ ‫ﻜﻨﺪ‪ .‬د ر ﺣﺎ‬ ‫ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﺪ ﻓﻠ ﺴﻔﻪ را از ﻗ ﺮآن اﻗﺘﺒﺎ سﺑ‬ ‫ﻟ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬از ﻫﻤﻪﭼﯿﺰ دا رد‪ .‬و ا ﮔ ﺮ ﻛ ﺴﺎﻧ ﻲﺑﯿﺎﯾﻨﺪ وﺑ ﺨ ﻮاﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﻗ ﺮآن‬ ‫ﻣﺘﻌﺎد‬ ‫ﻜﻨﻨﺪ اﺷﺘﺒﺎه‬ ‫ﻜ ﺮ ﺧﺎ ص ﻣﺤﺪودﺑ‬ ‫راﺑﻪ ﯾ ﻚ د ﺳﺘﻪﺑ ﺨ ﺼ ﻮ ص و ﯾﺎﺑﻪ ﯾ ﻚ ﻃ ﺮز ﺗﻔ‬ ‫ﻛ ﺮدهاﻧﺪ‪ .‬د ر آﯾﺎ ت ﻗ ﺮآﻧ ﻲ ﺟﻨﺒﻪ اﻧﻘﻼ ب و ﺷﻬﺎد ت و ﺟﻬﺎد وﺟ ﻮد دا رد‪،‬‬ ‫ﻋ ﺮﻓﺎﻧ ﺖ و ﺧﺪاﺷﻨﺎ ﺳ ﻲ ﻫﻢ وﺟ ﻮد دا رد‪ ،‬ﻋﻠﻢ ﻫﻢ وﺟ ﻮد دا رد‪،‬ﺑﻄ ﻮ رﻛﻠ ﻲ‬ ‫ﻫﻤﻪﭼﯿﺰ وﺟ ﻮد دا رد‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦآن دﯾﺪ ﮔﺎﻫ ﻲ ﻛﻪﺑﻌ ﻀ ﻲ از اﻓ ﺮاد ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻨﺪ‬ ‫ً ﺧﻄﺎ ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ﻜﻨﻨﺪ ﻣ ﺴﻠﻤﺎ‬ ‫ّ ﻲﺑ‬ ‫ﻗ ﺮآن را ﻣ ﺨﺘ ﺺﺑﻪ ﯾ ﮓ ﮔ ﺮوه ﺧﺎ ﺻ‬ ‫ﻣﻦ از دﯾﺪ ﮔﺎه ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲﺑﺤﺜﻢ را د ر اﯾﻨﺠﺎ ﭘﺎﯾﺎن ﻣ ﻲﺑ ﺨ ﺸﻢ‪ .‬اﯾﻦ ﻣ ﺴﺎﺋﻠ ﻲ‬ ‫را ﻛﻪ ﺗﺎاﯾﻨﺠﺎ ﻣﻄ ﺮح ﻛ ﺮدم ا ﺳﺎ س ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲﺑ ﻮد‪.‬ﻫﻤﺎﻧﻄ ﻮ ر ﻛﻪﺑ ﺮا يﺷﻤﺎﺑﯿﺎن‬ ‫ﻟ ﻮژ ي ﻛﺎﻣ ﻞﺑﺎﯾﺪ دا را ي ﺳﻪ ا ﺳﺎ س ﻣ ﺴﺘﻘ ﻞ و ﻣﻬﻢ‬ ‫ﻛ ﺮدم‪ ،‬ﮔﻔﺘﻢ‪ ،‬ﻛﻪ ﯾ ﻚ اﯾﺪﺋ ﻮ‬ ‫ﻜ ﻲ زﯾ ﺮﺑﻨﺎ ي ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ اﯾﻦ ﻣﻘﺎ رﻧﻪ را اﯾﻨﺠﺎﺑﻌﻤ ﻞ آو ردﯾﻢ‪ .‬و‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﯾ‬ ‫ﻜ ﻮﻣﺘ ﻲو ﺳﯿﺎ ﺳ ﻲ‪.‬‬ ‫دومﻧﻈﺎم اﻗﺘ ﺼﺎد ي ا ﺳ ﺖو ﺳﻮمﻧﻈﺎم ﺣ‬ ‫‪١ ٠٩‬‬

‫ﻟﻪ ﺟﺒ ﺮو اﺧﺘﯿﺎ ر‬ ‫ﺪﻧﺒﺎ‬ ‫ﺣ ﺮ ف آﺧ ﺮ ي را ﻛﻪ دﯾ ﺸ ﺐ ﻣ ﻲزدم د رﺑﺎ ره ﺟﺒ ﺮﺑ ﻮد و اﺧﺘﯿﺎ ر و‬ ‫ﻣ ﻲداﻧﯿﺪ ﻛﺘﺎ بﻫﺎ ي زﯾﺎد ي د رﺑﺎ ره ﺟﺒ ﺮ و اﺧﺘﯿﺎ رﻧ ﻮﺷﺘﻪﺷﺪه وﺷﺎﯾﺪﺑﺘ ﻮاﻧﻢ‬ ‫ﻜ ﺲ ﺗﺎﺑﺤﺎل ﻧﺘ ﻮاﻧ ﺴﺘﻪ ا ﺳ ﺖ ﻣ ﺴﺌﻠﻪ ﺟﺒ ﺮ و اﺧﺘﯿﺎ ر را ﻛﺎﻣﻼ‬ ‫ً‬ ‫ﺑ ﮕ ﻮﯾﻢ ﻛﻪ ﻫﯿﭽ‬ ‫ﻜ ﻲ ازﺑﻬﺘ ﺮﯾﻦ ﻛﺘﺎ بﻫﺎﯾ ﻲ ﻛﻪﻧ ﻮﺷﺘﻪﺷﺪه »ﺟﺒ ﺮ و اﺧﺘﯿﺎ ر« ﺗ ﻮ ﺳﻂ‬ ‫ﺣ ﻞ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﯾ‬ ‫ا ﺳﺘﺎدﻣﺤﻤﺪﺗﻘ ﻲ ﺟﻌﻔ ﺮ ي داﻧ ﺸﻤﻨﺪ و ﻓﯿﻠ ﺴ ﻮ فﺑﺰ ر گ ﻣﺎ ﺳ ﺖ ﻛﻪﺑ ﺴﯿﺎ ر ﻛﺘﺎ ب‬ ‫ﻋﻤﯿﻘ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬و آن ﺟﻬﺘ ﻲ را ﻛﻪ ﻣﻦ د رﺑ ﺮﺧ ﻮ ردﺑﺎ ﻣ ﺴﺌﻠﻪ ﺟﺒ ﺮ و اﺧﺘﯿﺎ ر‬ ‫ﻜﻠ ﻲ ﻣﺘﻔﺎو تﺑﺎ روﺷ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ دﯾ ﮕ ﺮان ﭘﯿﺶ ﮔ ﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ و ﯾﺎ‬ ‫ﭘﯿﺶ ﮔ ﺮﻓﺘﻢﺑ‬ ‫ﻜﻪ ﺳﺆاﻻﺗ ﻲﺷﺪه ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﺧ ﻮ ش داﺷﺘﻢ ﻛﻪ‬ ‫ﻜﻨﻨﺪ‪،‬ﺑ ﺮا ي اﯾﻨ‬ ‫ﺧ ﻮا ﺳﺘﻪاﻧﺪ ﻛﻪ اﺛﺒﺎ تﺑ‬ ‫ﯾ ﻚ ﭼﻨﺪ ﻛﻠﻤﻪا ي ﻫﻢ د رﺑﺎ ره ﺟﺒ ﺮ و اﺧﺘﯿﺎ رﺑﯿ ﺸﺘ ﺮﺑ ﮕ ﻮﯾﻢ وﺑﻌﺪﺑﻪ اﻗﺘ ﺼﺎد‬ ‫ﻣ ﻲﭘ ﺮدازم‪.‬‬ ‫ﻟﺒﺘﻪ اﯾﻦ ﺣ ﺮﻓ ﻲ را ﻛﻪ ﻣ ﻲزﻧﻢ اﯾﻨﺠﺎ ﺟﺎﯾﺶ ﻧﯿ ﺴ ﺖ‪،‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﺧﯿﻠ ﻲ‬ ‫ا‬ ‫ﻜﺎﻧﯿ ﻚ ﯾ ﻚ راﺑﻄﻪﺑ ﺴﯿﺎ ر ﻣﻌ ﺮوﻓ ﻲ‬ ‫ﺑ ﺴ ﺮﻋ ﺖ ﻣ ﻲ ﮔ ﺬرم‪ .‬د ر ﻓﯿﺰﯾ ﻚ و ﻛ ﻮاﻧﺘﻮم ﻣ‬ ‫ﻜﺎﻧﯿ ﻚﺑ ﺮ ﻣﯿﻨﺎ يآن و‬ ‫وﺟ ﻮد دا رد ﻛﻪﺷﺎﯾﺪﺑﺰ ر ﮔﺘ ﺮﯾﻦ ﻓ ﺮﻣ ﻮلﻫﺎ ي ﻛ ﻮاﻧﺘﻮم ﻣ‬ ‫ﻜﺎﻧﯿ ﻚ و ﻓﯿﺰﯾ ﻚ‬ ‫ﺑ ﺮ اﯾﻦ ا ﺳﺎ س ﭘﺎﯾﻪ ﮔ ﺬا ر يﺷﺪه ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﻣﻦ وا رد ﻋﻠﻢ ﻛ ﻮاﻧﺘﻮم ﻣ‬ ‫ﻟ ﻲآن ﭼﯿﺰ ي را ﻛﻪ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢﺑﯿﺎن ﻛﻨﻢ اﯾﻦ ﻫ ﺴ ﺖ ﻛﻪ‪ :‬ﺣﺎ ﺻ ﻞ‬ ‫ﻧﻤ ﻲﺷﻮم‪ ،‬و‬ ‫ﺿ ﺮ بﺷ ﺨ ﺼﯿ ﺖ اﻧ ﺴﺎن د ر د رﺟﻪ اﺧﺘﯿﺎ ر او ﻣ ﺴﺎوﯾ ﺴ ﺖﺑﺎ ﯾ ﻚ ﻣﻘﺪا رﺛﺎﺑ ﺖ‪.‬‬ ‫)ﻣﻘﺪا رﺛﺎﺑ ﺖ = د رﺟﻪ اﺧﺘﯿﺎ رﺷ ﺨ ﺼﯿ ﺖ اﻧ ﺴﺎن * د رﺟﻪ ﺟﺒ ﺮ(‬ ‫ﻜﻪ اﯾﻦ ﻓ ﺮﻣ ﻮل‬ ‫ﻜ ﻲ از ﻓ ﺮﻣ ﻮلﻫﺎ ي ﻣﻬﻢ ﻓﯿﺰﯾ ﻚ ا ﺳ ﺖ‪.‬ﺑ ﺮا ي اﯾﻨ‬ ‫ﻛﻪ ﮔﻔﺘﯿﻢ اﯾﻦ ﯾ‬ ‫ﻜ ﻞ ﺗ ﺮ ﺳﯿﻢ‬ ‫راﺑ ﺮا يﺷﻤﺎﺷ ﺮحﺑﻬﺘ ﺮ يﺑﺪﻫﻢﺑ ﺼ ﻮ ر ت ﮔ ﺮا ف ﯾﺎﺑ ﺼ ﻮ ر تﺷ‬ ‫ﻜﻨﯿﻢ ﻛﻪ‬ ‫ﻣ ﻲﻛﻨﻢ و اﯾﻦ اﯾﻨﻄ ﻮ ر ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪ .‬ا ﮔ ﺮ دو ﻣﺤ ﻮ ر ﻣ ﺨﺘ ﺼﺎ ت را ر ﺳﻢﺑ‬ ‫ﻜ ﻲ ﻣﺤ ﻮ ر اﺧﺘﯿﺎ رﺑﺎﺷﺪ و دﯾ ﮕ ﺮ ي ﻫﻢ ﻣﺤ ﻮ ر ﺟﺒ ﺮ‪ ،‬ﻣﻨﺤﻨ ﻲﺷ ﺨ ﺼﯿ ﺖ اﯾﻦ‬ ‫ﯾ‬ ‫‪١١٠‬‬

‫ﺮاﺑﻄﻪ ﯾ ﻚ ﭼﻨﯿﻦ ﻣﻨﺤﻨ ﻲ ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪ .‬آﻧﻬﺎﯾ ﻲ ﻛﻪ د ر ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم ﯾﺎ ﭘﻨﺠﻢ‬ ‫ﻜﺲ‬ ‫ﻟ ﻲ »ﻫﯿﭙ ﺮﺑ ﻮل« را ﺧ ﻮاﻧﺪهاﻧﺪ ﻣ ﻲداﻧﻨﺪ ﻛﻪ د ر راﺑﻄﻪ اﯾ‬ ‫ﻟﻮ‬ ‫ﻣﺘ ﻮ ﺳﻄﻪ ﻫ ﺬ‬ ‫ﺿ ﺮﺑﺪ ر اﯾ ﮕ ﺮ گ ﻣ ﺴﺎو ي ا ﺳ ﺖﺑﺎ ﯾ ﻚ ﻣﻘﺪا رﺛﺎﺑ ﺖ‪.‬‬ ‫ﻜ ﺲ * اﯾ ﮕ ﺮ گ = ﻛﻨ ﺴﺘﺎﻧ ﺖ(‬ ‫)اﯾ‬ ‫ﻜ ﻞ‪:‬‬ ‫ﯾ ﻚ ﻣﻨﺤﻨ ﻲﻫﯿﭙ ﺮﺑ ﻮلﻫ ﺴ ﺖ ﻣﻄﺎﺑﻖﺷ‬

‫‪١١١‬‬

‫ﻜ ﺲ ﻣ ﺴﺎو ي د رﺟﻪ ﺟﺒ ﺮ ي‬ ‫ﺎﯾ ﮕ ﺮ گ ﻣ ﺴﺎو ي د رﺟﻪ اﺧﺘﯿﺎ ر ا ﺳ ﺖ و اﯾ‬ ‫ﻜ ﻮﻣ ﺖ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ اﯾﻨﻄ ﻮ ر د ر ﻧﻈ ﺮ ﺑ ﮕﯿ ﺮﯾﻢ‬ ‫ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﺑ ﺮ ﯾ ﻚ اﻧ ﺴﺎن ﺣ‬ ‫ﻟ ﺐ و زﯾﺒﺎ ﺳ ﺖ( ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢ )اﯾﻦ را ﺗ ﻮﺟﻪ ﻛﻨﯿﺪﺑ ﺴﯿﺎ رﺑ ﺴﯿﺎ ر ﺟﺎ‬ ‫اﻧ ﺴﺎن د ر رو ي اﯾﻦ ﻣﻨﺤﻨ ﻲ ﻗ ﺮا ر دا ردﻧﻘﻄﻪ ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ اﯾﻦﻧﻘﻄﻪ و ﺳﻂﺑﺎﺷﺪ‬ ‫از اﯾﻨﺠﺎ ﻧﻘﻄﻪ‬

‫ﻜ ﺸﯿﻢ ﺷ ﺨ ﺼﯿ ﺖ اﯾﻦ‬ ‫ا ﮔ ﺮ ﯾ ﻚ ﺧﻄ ﻲ ﻋﻤ ﻮدﺑ ﺮ ﻣﺤ ﻮ ر ﺑ‬

‫اﻧ ﺴﺎن رو ي اﯾﻦ ﻣﺤ ﻮ ر اﯾﻨﻘﺪ ر ا ﺳ ﺖ‬ ‫ﺑﺎﻻﻫﺎﺑ ﮕﯿ ﺮﯾﻢ‬

‫ﯾﻌﻨ ﻲ اﻧ ﺴﺎن ﻛﺎﻣ ﻞ را ا ﮔ ﺮ اﯾﻦ‬

‫ًﺑﯿ ﺴ ﺖ د ر ﺻﺪ‪ ،‬ﺳ ﻲ د ر ﺻﺪ‪ ،‬اﻧ ﺴﺎن ﻛﺎﻣ ﻞ ا ﺳ ﺖ(‬ ‫)اﯾﻦ ﻣﺜﻼ‬

‫د رﺟﻪ ﺟﺒ ﺮ ش از ﻧﻘﻄﻪ‬

‫ا ﺳ ﺖ ﺗﺎ' ‪'،‬‬

‫‪ .‬ﺣﺎﻻ ا ﮔ ﺮ اﯾﻦ اﻧ ﺴﺎن‬

‫ﻜﻨﺪ " ‪ ،‬ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢ اﯾﻦ‬ ‫ﺷ ﺨ ﺼﯿﺘﺶ ﻛﻢﺑﺎﺷﺪ ﯾﻌﻨ ﻲﺑﻪ د رﺟﺎ ت ﺣﯿ ﻮاﻧ ﻲﻧﺰولﺑ‬ ‫آدم ﻛﻢﻛﻢ ﭘﺎﺋﯿﻦ ﻣ ﻲآﯾﺪ ﯾﻌﻨ ﻲ اﯾﻨﺠﺎﻫﺎ " ﺷ ﺨ ﺼﯿ ﺖﻫﺎ ﺧﯿﻠ ﻲ ﻛﻢ ا ﺳ ﺖ‪ .‬د ر ﻋﯿﻦ‬ ‫ﺣﺎل ﻣﯿﺒﯿﻨﯿﻢ ﻛﻪ د رﺟﻪ ﺟﺒ ﺮ زﯾﺎد و زﯾﺎدﺗ ﺮ ﻣ ﻲﺷ ﻮد "‬

‫ﺗﺎ وﻗﺘ ﻲ ﻛﻬﺒ ﺴﻤ ﺖ‬

‫ﺑ ﻲﻧﻬﺎﯾ ﺖ ﻣﯿ ﻞ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ .‬د ر آﺧ ﺮﯾﻦ ﻧﻘﻄﻪ ﻛﻪ اﯾﻦ اﯾﻦ ﻣﻨﺤﻨ ﻲﺑﺎ اﯾﻦ ﻣﺤ ﻮ ر‬ ‫ﻣﻤﺎ س ﻣ ﺲﺷ ﻮد )ﺑﺎ ﻣﺤ ﻮ ر‬

‫( د ر آﻧﺠﺎﯾ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪﺷ ﺨ ﺼﯿ ﺖ اﯾﻦ اﻧ ﺴﺎن‬

‫ﺻﻔ ﺮ ﺷﺪه و د رﺟﻪ ﺟﺒ ﺮﺑ ﻲﻧﻬﺎﯾ ﺖ‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ ﺟﺒ ﺮ ﻣﻄﻠﻖ‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ ﯾ ﻚ ﺣﯿ ﻮان‪.‬‬ ‫ﺣﯿ ﻮان ﻛ ﺴ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻬ ﺸ ﺨ ﺼﯿﺘﺶ ﺻﻔ ﺮ ا ﺳ ﺖ وﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﺟﺒ ﺮ ﻣﻄﻠﻖﺑ ﺮ او‬ ‫ﻜ ﻮﻣ ﺖ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ اﯾﻨﺠﺎ)" ( ﻛﻬﻤ ﻲآﺋﯿﻢﺑ ﺴﻤ ﺖ ﭘﺎﺋﯿﻦ ﻣﻨﺤﻨ ﻲ‪،‬ﺑ ﺴﻤ ﺖ‬ ‫ﺣ‬ ‫ﻟ ﻲ ﻣﯿ ﻞ‬ ‫ﺣﯿ ﻮاﻧﯿ ﺖ ﻣﯿ ﻞ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ .‬از ﻃ ﺮ ف دﯾ ﮕ ﺮ وﻗﺘ ﻲﺑﻤ ﺴ ﺖﺷ ﺨ ﺼﯿ ﺖ ﻋﺎ‬ ‫' ( يﺑﯿﻨﯿﻢ ﻣﻘﺪا ر‬ ‫ً اﻧ ﺴﺎﻧ ﻲ ﻛﻪ د ر اﯾﻨﺠﺎ ﻗ ﺮا ر ﻣ ﻲﮔﯿ ﺮد ﻧﻘﻄﻪ)‬ ‫ﻣ ﻲﻛﻨﯿﻢ ﻣﺜﻼ‬ ‫ﺟﺒ ﺮ ش ﻛﻤﺘ ﺮ ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪.‬ﻫ ﺮﭼﻪ اﯾﻨﺠﺎ )ﻣﺤ ﻮ ر (ﺑﺎﻻﺗ ﺮ ﻣ ﻲآﺋﯿﻢ ﺗﺎوﻗﺘ ﻲ ﻛﻪ د ر‬ ‫ﺑ ﻲﻧﻬﺎﯾ ﺖﺑﺎاﯾﻦ ﻣﺤ ﻮ ر ﻣﻨﺤﻨ ﻲ ﺷ ﺨ ﺼﯿ ﺖ ﻣﻤﺎ س ﻣ ﻲﺷ ﻮد و ﺟﺒ ﺮ ش ﺻﻔ ﺮ‬ ‫ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲﺑﺠﺎﯾ ﻲ ﻣ ﻲ ر ﺳﺪ ﻛﻪ اﯾﻦ اﻧ ﺴﺎن دا را ي ﺟﺒ ﺮ ﺻﻔ ﺮ ﯾﺎ اﺧﺘﯿﺎ ر ﻣﻄﻠﻖ‬ ‫ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫‪١١٢‬‬

‫ﻜﻪ دﯾ ﺸ ﺐ ﮔﻔﺘﻢ اﯾﻦ اﻧ ﺴﺎن ﻣﺜ ﻞ ﺣ ﻀ ﺮ ت ﻋﻠ ﻲ) ع( ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﺎﻧ‬ ‫ﺷ ﺨ ﺼﯿﺘﺶﺑﻪﺑ ﻲﻧﻬﺎﯾ ﺖ ر ﺳﯿﺪهﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﺟﺒ ﺮ ش ﺻﻐ ﺮﺷﺪه ا ﺳ ﺖ‪ .‬و ﻣﻄﺎﺑﻖ‬ ‫ﺑﺎﺑﺤﺜ ﻲ ﻛﻪﺷ ﺐ اول ﻛ ﺮدﯾﻢ ﻛﻪ ﻃﺒﻘﺎ تﻧﻔ ﺲ را د رﻫﻔ ﺖ ﻃﺒﻘﻪﺑﯿﺎن ﻛ ﺮدم ﻛﻪ‬ ‫ازﻧﻔ ﺲ اﻣﺎ رهﺷ ﺮوع ﻣ ﻲﺷ ﻮد ﺗﺎﺑﻪﻧﻔ ﺲ را ﺿﯿﻪ و ﻣ ﺮ ﺿﯿﻪ ﺧﺘﻢ ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪.‬‬ ‫ﻜ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ﻟ ﺖ ﻧﻔ ﺲ ﻣ ﺮ ﺿﯿﻪﺑﺎ روح ﯾ‬ ‫د ر ﺗﻔ ﺴﯿ ﺮ ﻧﻔ ﺲ ﻣ ﺮ ﺿﯿﻪ ﮔﻔﺘﻢ ﻛﻪ ﺣﺎ‬ ‫ﻜ ﺴﺎن ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪ .‬و د ر آن‬ ‫ًﺑﺎ روح ﯾ‬ ‫ﯾﻌﻨ ﻲ اﻧ ﺴﺎنﺑﺠﺎﯾ ﻲ ﻣ ﻲ ر ﺳﺪ ﻛﻪ واﻗﻌﺎ‬ ‫ﻜ ﻮﻣ ﺖﻧﻤ ﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻟ ﺖ دا را ي اﺧﺘﯿﺎ ر ﻣﻄﻠﻖ ا ﺳ ﺖ ﯾﻌﻨ ﻲ دﯾ ﮕ ﺮ ﺟﺒ ﺮﺑ ﺮ او ﺣ‬ ‫ﺣﺎ‬ ‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻣﻘﺪا ر زﯾﺎد ي از اﯾﻦﺑﺤﺜ ﻲ ﻛﻪ ﺟﺒ ﺮﯾ ﻮن ﯾﺎ اﺧﺘﯿﺎ رﯾ ﻮنﭘﯿﺶ ﮔ ﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ‬ ‫و ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻨﺪ ﺛﺎﺑ ﺖ ﻛﻨﻨﺪﺑ ﺮا ي اﯾﻦ اﻧ ﺴﺎن ﻛﻪ آزاد ا ﺳ ﺖ و ﻣ ﺨﺘﺎ ر ا ﺳ ﺖ ﯾﺎ‬ ‫ﻣﺠﺒ ﻮ ر ا ﺳ ﺖ و ﻏﯿ ﺮه‪،‬ﺑﺎ اﯾﻦ ﺗﻔ ﺴﯿ ﺮ ي ﻛﻪ ﻣﻦ از رﯾﺎ ﺿﯿﺎ ت و ﻓﯿﺰﯾ ﻚ ا ﺳﺘﻔﺎده‬ ‫ﻜﻦ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪﺑﻪ‬ ‫ﻛ ﺮدم وﺑ ﺮا يﺷﻤﺎ ﻛ ﺸﯿﺪم ﻗﺎﺑ ﻞ ﺣ ﻞ ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲ ﯾ ﻚ اﻧ ﺴﺎن ﻣﻤ‬ ‫ﻜ ﻮ ت اﻋﻼ ﺻﻌ ﻮد‬ ‫د رﺟﻪ ﺣﯿ ﻮاﻧﯿ ﺖﻧﺰول ﻛﻨﺪ و ﻣﺠﺒ ﻮ ر ﻣﻄﻠﻖﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﯾﺎﺑﻪ ﻣﻠ‬ ‫ﻛﻨﺪو ﻣ ﺨﺘﺎ ر ﻣﻄﻠﻖﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ً ﺑﯿﻦ اﯾﻦ دو ﺣﺪ ﻣﺎ ﮔﺰﯾﻤﻢ و ﻣﯿﻨﯿﻤﻢ د ر ﺣﺎل‬ ‫ﺷ ﺨ ﺼﯿ ﺖﻫﺎ ﺗﻔﻘ ﺮﯾﺒﺎ‬ ‫ﻧ ﻮ ﺳﺎنﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪،‬ﻫ ﺮﭼﻘﺪ رﺷ ﺨ ﺼﯿ ﺖآدﻣ ﻲﺑﺎﻻﺗ ﺮﺑﺎﺷﺪ ﻣﻘﺪا ر اﺧﺘﯿﺎ ر اوﺑﯿ ﺸﺘ ﺮ‬ ‫و ﺟﺒ ﺮ او ﻛﻤﺘ ﺮ ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲﺑ ﺮا ﺳﺎ س ﻫﻤﺎن ﺗﻘ ﺴﯿﻢﺑﻨﺪ ي ﻫﻔ ﺖ ﻣ ﺮﺣﻠﻪا ي‬ ‫ﻋ ﺸﻖ‪،‬ﻧﻔ ﺲ اﻣﺎ ره از اﯾﻨﺠﺎﻧﻘﻄﻪ ﺗﻤﺎ س ﻣﻨﺤﻨ ﻲﺑﺎ ﻣﺤ ﻮ رﺷ ﺮوع ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪،‬‬ ‫ﻟﻬﻤﻪ ﺗﺎ ﻣﻄﻤﺌﻨﻪ )ﺣﺪود ( و‬ ‫ً " ﻧﻔ ﺲ ﻋﺎﻗﻠﻪ و ﻣ ﻮ‬ ‫ﻛﻢﻛﻢ ﻣ ﻲآﯾﺪ اﯾﻨﺠﺎﻫﺎ ﻣﺜﻼ‬ ‫را ﺿﯿﻪ و ﻣ ﺮ ﺿﯿﻪ‪ .‬ﻣ ﺮ ﺿﯿﻪ آﻧﺠﺎﯾ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ دﯾ ﮕ ﺮ ﺑﺎ ﻣﺤ ﻮ ر‬

‫در‬

‫ﺑ ﻲﻧﻬﺎﯾ ﺖ ﻣﻤﺎ سﺷﺪه ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﻬ ﺮﺣﺎل اﯾﻦ ﯾ ﻚ دﯾﺪ ﮔﺎه ﺟﺪﯾﺪ ي ا ﺳ ﺖ د ر ﺟﺒ ﺮ و اﺧﺘﯿﺎ ر ﻛﻪ ﻣﻘﺪا ر‬ ‫ﻜﻼﺗ ﻲ ﻛﻪ ﻓﻼ ﺳﻔﻪ‬ ‫ﻜﻼ ت ﻣ ﻮﺟ ﻮد را ﺣ ﻞ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪،‬ﺑ ﺨ ﺼ ﻮ ص ﻣ ﺸ‬ ‫زﯾﺎد ي از ﻣ ﺸ‬ ‫‪١١٣‬‬

‫ﻟ ﺖ‬ ‫ﺪﯾ ﮕ ﺮ ﻗﺎد رﻧﯿ ﺴﺘﻨﺪ ﺟ ﻮا بﺑﺪﻫﻨﺪ‪ .‬ﭼ ﻮن آﻧﻬﺎ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻨﺪ اﻧ ﺴﺎن را د ر ﺣﺎ‬ ‫ﻜﻨﻨﺪ و اﯾﻦ‬ ‫ﻟ ﺖ ﺟﺎﻣﺪ ﺧ ﻮد ش د رﻧﻈ ﺮﺑ ﮕﯿ ﺮﻧﺪ و ﺣ ﻞﺑ‬ ‫ا ﺳﺘﺎﺗﯿ ﻚ ﺧ ﻮد ش‪ ،‬د ر ﺣﺎ‬ ‫ﻋﻤﻠ ﻲﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ ،‬ﭼ ﻮن اﻧ ﺴﺎن ﺧ ﻮد ﻣﺘﻐﯿ ﺮ ا ﺳ ﺖ وﻫﺰا ر ﭘﺎ راﻣﺘ ﺮ دا رد‪،‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ‬ ‫ﻜﺎﻻ ت ﻣ ﻲﺷ ﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫دﭼﺎ ر اﺷ‬ ‫ا ﺳﺎ س اﻗﺘ ﺼﺎد ي‬ ‫ازﺑﺤ ﺚ ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ ﻣ ﻲ ﮔ ﺬ رﯾﻢ ﻛﻪ ﻣﻘﺪا ر ي از زﯾ ﺮﺑﻨﺎ ي ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ د ر اﯾﻦ‬ ‫ﻜ ﻲ از دو ﺳﺘﺎن دﯾ ﺸ ﺐ ﺳﺆال ﻇ ﺮﯾﻔ ﻲ‬ ‫دﯾﺪ ﮔﺎهﺑ ﻮدو اﻗﺘ ﺼﺎد راآﻏﺎز ﻣ ﻲﻛﻨﯿﻢ‪ .‬ﯾ‬ ‫از ﻣﻦ ﻛ ﺮد‪ .‬ﮔﻔ ﺖ ﻛﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺘﻪام »زﯾ ﺮﺑﻨﺎ ي اﻗﺘ ﺼﺎد ي« و اﯾﻦ ﺧ ﻮدﺑﺤﺜ ﻲ‬ ‫ا ﺳ ﺖﺑﻪ ا ﺻﻄﻼح ﺟﺪلاﻧ ﮕﯿﺰ ﻛﻪ ﻛ ﺴ ﻲﺑ ﮕ ﻮﯾﺪ زﯾ ﺮﺑﻨﺎ ي اﻗﺘ ﺼﺎد ي‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ‬ ‫اﻗﺘ ﺼﺎد زﯾ ﺮﺑﻨﺎ ي ﻫﻤﻪﭼﯿﺰ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬و اﯾﻦ ﻋﻘﯿﺪها ي ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴ ﺖﻫﺎ‬ ‫ﺑ ﺮآﻧﻨﺪ‪ ،‬ﻛﻪ زﯾ ﺮﺑﻨﺎ ي ﻫﻤﻪﭼﯿﺰ اﻗﺘ ﺼﺎد ا ﺳ ﺖ وﺑﻪ ﻣﻦ اﯾ ﺮاد ﻣ ﻲ ﮔ ﺮﻓ ﺖ ﻛﻪآﯾﺎ‬ ‫از دﯾﺪ ﮔﺎه ﺗ ﻮﻫﻢ اﻗﺘ ﺼﺎد زﯾ ﺮﺑﻨﺎ يﻫﻤﻪﭼﯿﺰ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﻛﻪﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻢﻧﻪ‪.‬‬ ‫ﻣﻦ اﯾﻨﺠﺎ ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻢ زﯾ ﺮﺑﻨﺎ ي اﻗﺘ ﺼﺎد ي ﻣﻨﻈ ﻮرم اﯾﻨﻨﯿ ﺴ ﺖ‬ ‫ﻜﻪ ازﻧﻈ ﺮ ﻣﻘﺎ رﻧﻪا ي ﺑ ﻮد ﻛﻪ‬ ‫ﻛﻪ زﯾ ﺮﺑﻨﺎ ي ﻫﻤﻪﭼﯿﺰ اﻗﺘ ﺼﺎد ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﺑﻠ‬ ‫ﻣ ﻲﺧ ﻮا ﺳﺘﻢ ﺑ ﮕ ﻮﯾﻢ »ا ﺳﺎ س ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ«‪» ،‬ا ﺳﺎ س اﻗﺘ ﺼﺎد ي« و »ا ﺳﺎ س‬ ‫ﻜﺎل ﭘﯿﺶ ﻧﯿﺎﯾﺪ ﻧ ﻮﺷﺘﻢ ا ﺳﺎ س‬ ‫ﻜﻪ اﯾﻦ اﺷ‬ ‫ﻜ ﻮﻣ ﺖ«‪ .‬ﺑﻬ ﺮﺣﺎل ﺑ ﺮا ي اﯾﻨ‬ ‫ﺣ‬ ‫اﻗﺘ ﺼﺎد ي ﻛﻪﺑ ﺮا يﺷ ﻚو ﺗ ﺮدﯾﺪ اﯾﺠﺎدﻧ ﺸ ﻮد‪.‬‬ ‫ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪدا ر ي‬ ‫ﻣﺎ از ﺟﺎﯾ ﻲﺷ ﺮوع ﻣ ﻲﻛﻨﯿﻢ ﻛﻪ ﺳﺎدهﺗ ﺮ ا ﺳ ﺖوآنﻧﻈﺎم ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪدا ر ي‬ ‫ﻟﺒﺘﻪ ﭼﯿﺰﻫﺎﯾ ﻲ را ﻛﻪ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻢ ﻛﻠﯿﺎ ت ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﭼ ﻮن ﺑﻪ ﻫﯿ ﭻوﺟﻪ‬ ‫ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ا‬ ‫ﻓ ﺮ ﺻ ﺖآن ن ﯾ ﺴ ﺖ ﻛﻪوا رد اﻗﺘ ﺼﺎدوﺑ ﺨ ﺼ ﻮ ص اﻗﺘ ﺼﺎدا ﺳﻼﻣ ﻲو اﻗﺘ ﺼﺎد‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢﺑ ﺸ ﻮﯾﻢ‪ ،‬ﭼ ﻮن وﻗ ﺖ زﯾﺎد ي ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﺪ و ﻓ ﺮ ﺻ ﺖآن‬ ‫ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴﺘ ﻲ و ﻛﺎﭘﺘﺎ‬ ‫‪١١٤‬‬

‫ﻧﯿ ﺴ ﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ اﯾﻨﻬﺎ را د ر ﻧﯿﻢﺟﻠ ﺴﻪ ﺧﻼ ﺻﻪ ﻛﻨﯿﻢ‪ .‬آن ﭼﯿﺰ ي را ﻛﻪﺑﯿﺎن‬ ‫ﻜﻪ‬ ‫ﻣ ﻲﻛﻨﻢ ا ﺳﺎ س ﻓﻠ ﺴﻔﻪﺷﺎن ا ﺳ ﺖ‪ ،‬زﯾ ﺮﺑﻨﺎ ي ﻓﻠ ﺴﻔﻪ اﻗﺘ ﺼﺎدﯾ ﺸﺎن ا ﺳ ﺖ‪،‬ﻧﻪ اﯾﻨ‬ ‫ﺑ ﺨ ﻮاﻫﯿﻢ ﺟﺰﺋﯿﺎ تآن راﺷ ﺮحﺑﺪﻫﯿﻢ‪.‬‬ ‫ﻜﯿ ﺖ ﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ ﻗﺒ ﻮل‬ ‫ﻟ‬ ‫د ر اﯾﻦ ﺳﯿ ﺴﺘﻢ ) ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪدا ر ي( ﻣﻌﺘﻘﺪﺑﻪ ﻣﺎ‬ ‫ﻟ ﻚ اﺷﯿﺎﺋ ﻲ ﯾﺎ‬ ‫ﻜﯿ ﺖ ﻛﻪ ﻫ ﺮ اﻧ ﺴﺎﻧ ﻲ ﻣ ﻲﺗ ﻮاﻧﺪ ﻣﺎ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻜﯿ ﺖ‪ .‬وﺑﻌﺪ از ﻗﺒ ﻮل ﻣﺎ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪا يﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻗﺒ ﻮل آزاد ي ﺗﺠﺎ ر ت ا ﺳ ﺖ‪» ،‬آزاد ي ﺗﺠﺎ ر ت«‪ .‬اﻧ ﺴﺎنﻫﺎ‬ ‫ﻜﯿ ﺖ و‬ ‫ﻟ‬ ‫آزادﻧﺪ ﻛﻪ ﻫ ﺮ ﮔ ﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻨﺪ ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﻛﻨﻨﺪ‪،‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦﺑﺎ ﻗﺒ ﻮل ﻣﺎ‬ ‫آزاد ي ﺗﺠﺎ ر ت ﺑﻨﺎﺑ ﺮ ﯾ ﻚ ا ﺻ ﻞ ﻃﺒﯿﻌ ﻲ د ر اﻧ ﺴﺎنﻫﺎ ﻛﻪ ا ﺳﺘﻌﺪادﻫﺎ ﺑﺎﻫﻢ‬ ‫ﻣ ﺨﺘﻠﻒﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬اﺧﺘﻼ ف د ر ﻣﯿﺰان ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪﺑ ﻮﺟ ﻮد ﻣ ﻲآﯾﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻣ ﻮ ﺿ ﻮع را‬ ‫ﺗ ﺼ ﻮ ر ﻛﻨﯿﺪ‪ ،‬ا ﺳﺘﻌﺪادﻫﺎ ي اﻧ ﺴﺎنﻫﺎﺑﺎﻫﻢ ﻣ ﺨﺘﻠﻒﻫ ﺴﺘﻨﺪ وﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪآزاد ي‬ ‫ﻜﯿ ﺖ دادهﺷﺪﺑﻌﻠ ﺖ وﺟ ﻮد ا ﺳﺘﻌﺪادﻫﺎ ي ﻣ ﺨﺘﻠﻒ ﻋﺪها ي ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪﺷﺎنﺑﺎﻻ‬ ‫ﻟ‬ ‫و ﻣﺎ‬ ‫ﻟﻨﺘﯿﺠﻪﺑ ﺮا ﺳﺎ س اﯾﻦ ﻓﻠ ﺴﻔﻪ ﯾﺎ زﯾ ﺮﺑﻨﺎﯾ ﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﻣ ﻲ رود و ﻋﺪها ي ﻛﻢ ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪.‬ﺑﺎ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ ﭘ ﺬﯾ ﺮﻓﺘﻪ‪ ،‬اﺧﺘﻼ ف ﻃﺒﻘﺎ ت ﺑ ﻮﺟ ﻮد ﻣ ﻲآﯾﺪ‪ .‬ﻋﺪها ي ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪدا ر‬ ‫ﻛﺎﭘﺘﺎ‬ ‫ﻣ ﻲﺷ ﻮﻧﺪو ﻋﺪها ي ﻓﻘﯿ ﺮ‪.‬‬ ‫ﺑﺎز ﺑﺤ ﺚﻫﺎ ي ﻣ ﺨﺘﻠﻔ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﺧ ﻮد ﻣﺎ رﻛ ﺲ د رﺑﺎ ره اﻗﺘ ﺼﺎد و‬ ‫ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪ اﻧﺠﺎم دادهو د رﻫﻤﺎن ﻛﺘﺎ ب ﻣﻌ ﺮو ف »دا س ﻛﺎﭘﯿﺘﺎل« ﯾﺎ » ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪ«‬ ‫ﻜﻪ ﻛ ﺴ ﻲ ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪدا رﺷﺪ وﺑﺎ‬ ‫اﯾﻨﻬﺎ راﺑﯿﺎن ﻛ ﺮده و ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ ﻛﻪﺑﻪ ﻣﺤ ﺾآﻧ‬ ‫ً ا ﺳﺘﺜﻤﺎ ر‬ ‫ً و ﻣ ﺴﻠﻤﺎ‬ ‫ﻟﯿﺪ راﺑﺪ ﺳ ﺖ ﮔ ﺮﻓ ﺖ ﻣ ﺴﻠﻤﺎ‬ ‫ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪ ﺧ ﻮد ش و ﺳﺎﯾ ﻞ ﺗ ﻮ‬ ‫ﺑ ﻮﺟ ﻮد ﺧ ﻮاﻫﺪ آﻣﺪ‪ ،‬و اﯾﻦ را ﺛﺎﺑ ﺖ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪﺑﻌﺪ از وﺟ ﻮد اﺧﺘﻼ ف‪،‬‬ ‫ا ﺳﺘﺜﻤﺎ رﺑ ﻮﺟ ﻮد ﺧ ﻮاﻫﺪ آﻣﺪ و ﻋﻠ ﺖ اﯾﻦ ا ﺳﺘﺜﻤﺎ ر راﺑﻄ ﻮ ر ﺧﻼ ﺻﻪ از اﯾﻦ‬ ‫ﻛﺘﺎ بﺑﺰ ر گ و ﻗﻄ ﻮ ر )دا س ﻛﺎﭘﯿﺘﺎل(ﺑ ﺮا يﺷﻤﺎ ﺧﻼ ﺻﻪ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ اﯾﻦﻫ ﺴ ﺖ‪:‬‬ ‫ً ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ ﯾ ﻚ ﻛﺎ رﻓ ﺮﻣﺎ د ر ﻛﺎﺧﺎﻧﻪا ي ﻛﻪ ﻋﺪها ي ﻛﺎ ر ﮔ ﺮ زﯾ ﺮد ﺳ ﺖ‬ ‫ا ﺻ ﻮﻻ‬ ‫‪١١٥‬‬

‫ﺎو ﻛﺎ ر ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ و دا را ي ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪا ي ا ﺳ ﺖ و ﻛﺎ رﺧﺎﻧﻪا ي ا ﺳ ﺖ و و ﺳﺎﯾ ﻞ‬ ‫ﻟﯿﺪ‪ ،‬از ﻣﻘﺪا ر ﻛﺎ ر ي ﻛﻪ اﯾﻦ اﻓ ﺮاد اﻧﺤﺎم ﻣ ﻲدﻫﻨﺪ ﯾ ﻚ ﻣﻘﺪا ر ا ﺳﺘﻔﺎدهﺑ ﺮا ي‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺧ ﻮد شﺑ ﺮﻣ ﻲدا رد‪ ،‬ﻛﻪ اﯾﻦ راﺑﻪ زﺑﺎن او ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻨﺪ »ا رز ش ا ﺿﺎﻓ ﻲ«‪.‬‬ ‫ﯾﻌﻨ ﻲ ا ﮔ ﺮ ﻛﺎ ر ﮔ ﺮﺑﺎﻧﺪازه ده ﺗ ﻮﻣﺎن ﻛﺎ ر ﻛ ﺮده ا ﺳ ﺖ اﯾﻦ ﻛﺎ رﻓ ﺮﻣﺎﺑﻪ اﻧﺪازه‬ ‫ﻫ ﺸ ﺖ ﺗ ﻮﻣﺎنﺑﻪ او ﺣﻘ ﻮق ﻣ ﻲدﻫﺪ وﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ دوﺗ ﻮﻣﺎنﺑﺎﺑ ﺖ ا ﺳﺘﻔﺎدهﺑﻬﺠﯿ ﺐ‬ ‫ﺧ ﻮد ﻣ ﻲ ﮔ ﺬا رد‪ ،‬و ﭼ ﻮن ﻋﺪه ﻛﺎ ر ﮔ ﺮﻫﺎ زﯾﺎدﻫ ﺴﺘﻨﺪ ﺳﺒ ﺐ ﻣ ﻲﺷ ﻮد رﺑﺤ ﻲ ﻛﻪ‬ ‫اﯾﻦ ﻛﺎ رﻓ ﺮﻣﺎ از اﯾﻦ ﻛﺎ ر ﮔ ﺮ ﻣ ﻲﺑ ﺮد روزﺑﻪ روز زﯾﺎدﺗ ﺮو زﯾﺎدﺗ ﺮو زﯾﺎدﺗ ﺮ‬ ‫ﻣ ﻲﺷ ﻮد و ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ اﯾﻦ ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪدا ر‪ ،‬ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪدا رﺗ ﺮ و آن ﻓﻘﯿ ﺮ‪ ،‬ﻓﻘﯿ ﺮﺗ ﺮ‬ ‫ﺧ ﻮاﻫﺪﺷﺪ‪،‬و اﺧﺘﻼ ف ﻃﺒﻘﺎﺗ ﻲ د ر ﯾ ﻚ ﺟﺎﻣﻌ ﺔ ﺳ ﺮﻣﺎﯾ ﺔﻏﺪا ر يﺑﯿ ﺸﺘ ﺮوﺑﯿ ﺸﺘ ﺮ‬ ‫ﻣ ﻲﺷ ﻮد وﺑﺠﺎﯾ ﻲ ﻣ ﻲ ر ﺳﺪ ﻛﻪ اﯾﻦ ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪدا رانﺑﺰ ر گﺑ ﺮ اﺟﺘﻤﺎع ﺳﯿﻄ ﺮه‬ ‫ﭘﯿﺪا ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪو اﺟﺘﻤﺎع را زﯾ ﺮ ﺳﻠﻄﻪ ﺧ ﻮدﺷﺎن ﻣ ﻲ ﮔﯿ ﺮﻧﺪ‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲ ﺗﺒﻠﯿﻐﺎ ت را و‬ ‫ﻟﻤﺎن راﺑﻪ زﯾ ﺮ ﺳﯿﻄ ﺮه ﺧ ﻮدﺷﺎن ﻣ ﻲﮔﯿ ﺮﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﻜ ﻮﻣ ﺖ را و ﭘﺎ ر‬ ‫ﺳﯿﺎ ﺳ ﺖ را و ﺣ‬ ‫ﭼ ﻮنآﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻗﺪ ر ت ﻣﺎد ي د ر اﺧﺘﯿﺎ ر داﺷﺘﻨﺪ ﻗﺎد ر ﺧ ﻮاﻫﺪﺑ ﻮد ﻛﻪ ﺗﻠ ﻮﯾﺰﯾ ﻮن‬ ‫و رادﯾ ﻮ و روزﻧﺎﻣﻪﻫﺎ راﺑ ﺨ ﺮﻧﺪ و ﺗﺒﻠﯿﻐﺎ ت را د راﺧﺘﯿﺎ ر ﺧ ﻮدﺷﺎن داﺷﺘﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬د ر اﯾﻨﺠﺎ ﺳ ﺖ ﻛﻪ اﯾﻦ ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪدا ران د ر اﺟﺘﻤﺎع ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪدا ر ي ﻣ ﺮدم‬ ‫ﻟﯿﺪ‬ ‫ﻜﺎﻣ ﻞ ﻣ ﻲﯾﺎﺑﺪ و ﺗ ﻮ‬ ‫ﻟﯿﺪ ﭼ ﻮن ﺗ‬ ‫ﺧ ﻮدﺷﺎن را ا ﺳﺘﺜﻤﺎ ر ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ و و ﺳﺎﯾ ﻞ ﺗ ﻮ‬ ‫ﻟﯿﺪآﻧﻬﺎ از داﺧ ﻞ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺧ ﻮدﺷﺎن ﻫﻢ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﺪ‬ ‫ﺑﺎﻻﺗ ﺮ وﺑﺎﻻﺗ ﺮ ﻣ ﻲ رود‪ ،‬ﺗ ﻮ‬ ‫ﻜﺎ را د رﻧﻈ ﺮﺑ ﮕﯿ ﺮﯾﻢ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢآﻧﻘﺪ ر اﺗ ﻮﻣﺒﯿ ﻞ ﻣ ﻲ ﺳﺎزد ﻛﻪ‬ ‫ﻓ ﺮاﺗ ﺮﺑ ﺮود‪ .‬اﻣ ﺮﯾ‬ ‫ﻜﺎ ﻗﺎﺑ ﻞ ﻣ ﺼ ﺮ ف ﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ ،‬زﯾﺎدﺗ ﺮ از ﻣ ﺼ ﺮ ف آﻧﻬﺎ ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫د ر داﺧ ﻞ ﺧ ﻮد اﻣ ﺮﯾ‬ ‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ‪ ،‬اﯾﻦ ﻛ ﺸ ﻮ ر ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪدا ر ي ﺳﻌ ﻲ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺤ ﺼ ﻮﻻ ت ا ﺿﺎﻓ ﻲ ﺧ ﻮد‬ ‫راﺑﻪ ﻛ ﺸ ﻮ رﻫﺎ ي دﯾ ﮕ ﺮ ﺻﺎد ر ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺳﻌ ﻲ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ وا رد آ ﺳﯿﺎ و ﻓ ﺮ ض‬ ‫ﻜﺎ ي ﺟﻨﻮﺑ ﻲ ﺑ ﺸ ﻮد و ﺑﺎزا ر ﺗﻬﯿﻪ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﯾﻨﺠﺎ ﺳ ﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﻛﻨﯿﺪ اﻓ ﺮﯾﻘﺎ و اﻣ ﺮﯾ‬ ‫‪١١٦‬‬

‫ﻜﻪ‬ ‫ﺎ ﺳﺘﻌﻤﺎ رﺑ ﻮﺟ ﻮد ﻣ ﻲآﯾﺪ‪.‬ﺑﻌﺪ از ا ﺳﺘﺜﻤﺎ ر ا ﺳﺘﻌﻤﺎ رﻧﺘﯿﺠﻪ ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪.‬ﺑ ﺮاﯾﺎﯾﻨ‬ ‫ﻣﺤ ﺼ ﻮﻻ ت ا ﺿﺎﻓ ﻲ ﺧ ﻮد را ﻛﻪ از ا ﺳﺘﺜﻤﺎ ر داﺧﻠ ﻲ ﻛﺎ ر ﮔ ﺮانﺑﺪ ﺳ ﺖآﻣﺪه د ر‬ ‫ﺑﺎزا رﻫﺎ ي ﺟﺪﯾﺪ ي ﻋ ﺮ ﺿﻪ ﻛﻨﺪ ﻣﺠﺒ ﻮ ر ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻛ ﺸ ﻮ رﻫﺎ ي دﯾ ﮕ ﺮ ي راﺑﻪ‬ ‫زﯾ ﺮ ﺳﻠﻄﻪ ﺧ ﻮد د رآو رد‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ »ا ﺳﺘﻌﻤﺎ ر«‪ .‬ﭼ ﻮن اﯾﻦ ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪدا راﻧﺪ ر دﻧﯿﺎ‬ ‫ﻟﻤﺎن‪،‬‬ ‫ﻜ ﻲآ‬ ‫ﻜ ﻲ اﻧ ﮕﻠ ﺴﺘﺎن و ﯾ‬ ‫ً‪ ،‬ﯾ‬ ‫ﻜﺎ ﺳ ﺖ ﻣﺜﻼ‬ ‫ﻜ ﻲ اﻣ ﺮﯾ‬ ‫ﻣﻨﺤ ﺼ ﺮﺑﻪ ﻓ ﺮدﻧﯿ ﺴﺘﻨﺪ ﯾ‬ ‫و ﻫ ﺮ ﻛ ﺸ ﻮ ر ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪدا ر ي ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﺪﺑﺎزا رﺑ ﻮﺟ ﻮدﺑﯿﺎ رود و ﻣﺤ ﺼ ﻮﻻ ت‬ ‫ﻜﻨﺪ‪،‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦﺑﯿﻦ ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪدا ران‬ ‫ا ﺿﺎﻓ ﻲ ﺧ ﻮد ش را د ر اﯾﻦﺑﺎزا رﻫﺎ ﻋ ﺮ ﺿﻪﺑ‬ ‫ﻜﺎ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﺪ اﯾ ﺮان راﺑﻪ زﯾ ﺮ ﺳﻠﻄﻪ‬ ‫ﺑﺰ ر گ رﻗﺎﺑ ﺖﺑ ﻮﺟ ﻮد ﻣ ﻲآﯾﺪ‪ .‬اﻣ ﺮﯾ‬ ‫ﺑ ﮕﯿ ﺮد‪ ،‬رو ﺳﯿﻪ ﺷ ﻮ رو ي ﻫﻢ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﺪ اﯾ ﺮان راﺑﻪ زﯾ ﺮ ﺳﻠﻄﻪﺑ ﮕﯿ ﺮد‪،‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦﺑﯿﻦ اﯾﻦ دو اﺑ ﺮﻗﺪ ر تﺑ ﺮا ي ﭘﯿﺪا ﻛ ﺮدن اﯾﻦﺑﺎزا ر‪،‬ﺑ ﺮا ي ﻓ ﺮوﺧﺘﻦ‬ ‫ﻣﺤ ﺼ ﻮﻻ ت ا ﺿﺎﻓ ﻲ ﺧ ﻮدﺷﺎن رﻗﺎﺑ ﺖ اﯾﺠﺎد ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪ .‬از اﻧﺠﺎ ﻛﻪ رﻗﺎﺑ ﺖ‬ ‫ﺑ ﻮﺟ ﻮدﻣ ﻲآﯾﺪ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢ ﻛﻬﺒﻪ ﺟﻨ ﮓ ﻛ ﺸﯿﺪه ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪ ،‬ﻣﺜ ﻞ ﺟﻨ ﮓﻫﺎ ي ﺟﻬﺎﻧ ﻲ‪.‬‬ ‫ﺟﻨ ﮓ ﺟﻬﺎﻧ ﻲ اول و ﺟﻨ ﮓ ﺟﻬﺎﻧ ﻲ دوم د ر اﺛ ﺮ رﻗﺎﺑ ﺖﻫﺎﯾ ﻲﺑ ﻮد ﻛﻪﺑﯿﻦ اﯾﻦ‬ ‫ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪدا ران و اﺑ ﺮﻗﺪ ر تﻫﺎ يﺑﺰ ر گﺑ ﺮا ي ﭘﯿﺪا ﻛ ﺮدنﺑﺎزا رﻫﺎ و ﻣﻨﺎﺑﻊ‬ ‫ﺟﺪﯾﺪ رخ دادهﺑ ﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢ ﻛﻪ اﯾﻦ ﺳﯿ ﺴﺘﻢ ﯾﻌﻨ ﻲ ﺳﯿ ﺴﺘﻢ ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪدا ر ي ﯾﺎ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ‪ ،‬ﺧﻼ ﺻﻪ ﻓﺎﺟﻌﻪا ي ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ دﻧﯿﺎ راﺑﻪ ﺧﺎ ك و ﺧ ﻮن ﻣ ﻲﻛ ﺸﺪ و‬ ‫ﻛﺎﭘﺘﺎ‬ ‫ﻧﺎﺑ ﻮد ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻫﻤﯿﻨﻄ ﻮ ر ﻛﻪ ﻧﺎﺑ ﻮد ﻛ ﺮد‪ .‬و ا ﮔ ﺮ ﺟﻨ ﮓ ﺳ ﻮﻣ ﻲ ﺗﺎ ﺑﺤﺎل‬ ‫د رﻧ ﮕ ﺮﻓﺘﻪﺑ ﺮا ي اﯾﻨ ﺴ ﺖ ﻛﻪ ﺧ ﻮد اﺑ ﺮﻗﺪ ر تﻫﺎ ﻣ ﻲﺗ ﺮ ﺳﻨﺪ ﻛﻪ ﺧ ﻮدﺷﺎن ﻫﻢ‬ ‫ﻧﺎﺑ ﻮدﺑ ﺸ ﻮﻧﺪ‪ .‬ﭼ ﻮنﺷﺪ ت ﺗ ﺨ ﺮﯾ ﺐﺑﻤ ﺐﻫﺎ ي اﺗﻤ ﻲﺑﺤﺪ ي ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ا ﮔ ﺮﺑﺎﻫﻢ‬ ‫ً ﺧ ﻮد آﻧﻬﺎ ﻫﻢﻧﺎﺑ ﻮد ﺧ ﻮاﻫﻨﺪﺷﺪ‪،‬ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻛ ﺸ ﻮ رﻫﺎ ي‬ ‫ﺑﺠﻨ ﮓﺑﭙ ﺮدازﻧﺪ ﻣ ﺴﻠﻤﺎ‬ ‫ﻜﻪ ﺣﯿﺎ ت ﺧ ﻮدﺷﺎن د ر ﺧﻄ ﺮ‬ ‫آ ﺳﯿﺎﯾ ﻲ و اﻓ ﺮﯾﻘﺎﯾ ﻲ راﺑﻪآﺗﺶ ﺧ ﻮاﻫﻨﺪ ﻛ ﺸﯿﺪﺑﻠ‬ ‫‪١١٧‬‬

‫ﻟ ﺖ ﺗﻌﺎدل‬ ‫ﻗﻄﻌ ﻲ ﻗ ﺮا ر ﺧ ﻮاﻫﺪ ﮔ ﺮﻓ ﺖ‪ .‬وﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﻋﻠ ﺖ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ د ر اﯾﻦ ﺣﺎ‬ ‫ﺑﺎﻗ ﻲﺑﺎﻗ ﻲ و ﺟﻨ ﮓ ﺳﻮمﺷ ﺮوعﻧ ﺸﺪه ا ﺳ ﺖ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢ ﻛﻪ اﯾﻦ ﺳﯿ ﺴﺘﻢ‬ ‫ﺳ ﺮﻣﺎﯾ ﺔﻏﺪا ر ي ﻏ ﺮ ب ﯾ ﻚ ﻓﺎﺟﻌﻪ ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ﻛﻤ ﻮﻧﯿ ﺴﻢ‬ ‫ﺧ ﻮ ب‪ ،‬ﺣﺎﻻ ﻣﺎ رﻛ ﺲ ﻣ ﻲآﯾﺪ و ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ ﭼ ﻮن اﯾﻦ ﺳﯿ ﺴﺘﻢ ﻓﺎﺟﻌﻪ ا ﺳ ﺖ‬ ‫ﻜﻨﯿﻢ؟‬ ‫)و ﻣﺎﻫﻢ ﻣ ﻲﭘ ﺬﯾ ﺮﯾﻢ( ﭘ ﺲﺑﺎﯾﺪ ﻛﻪ از اﯾﻦ ﺳﯿ ﺴﺘﻢ ﺟﻠ ﻮﮔﯿ ﺮ ي ﻛﻨﯿﻢ‪ ،‬ﭼﻪﺑ‬ ‫ﻜﻪ راه ﺣ ﻞﺑﯿﺎﻧﺪﯾ ﺸﺪ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ ﺗﻤﺎم اﯾﻨﻬﺎ از‬ ‫ﭼﻪ راهﺣﻠ ﻲﺑﯿﺎﻧﺪﯾ ﺸﯿﻢ؟ﺑ ﺮا ي اﯾﻨ‬ ‫ﻜﯿ ﺖ را ﻣﻄ ﺮح ﻣ ﻲﻛﻨﯿﻢ‪.‬‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻜﯿ ﺖﻧﺘﯿﺠﻪﺷﺪهﺑ ﻮد‪،‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻣﺎﻧﻔ ﻲ ﻣﺎ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻗﺒ ﻮل ﻣﺎ‬ ‫ﻜﯿ ﺖ را ﻧﻤ ﻲﭘ ﺬﯾ ﺮﯾﻢ و‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻜﯿ ﺖ ﻓ ﺮد ي را ﻧﻔ ﻲ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ ﻣﺎ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻣﺎ‬ ‫ﻟ ﺖﺑﺎﺷﺪﻧﻪﺑﺪ ﺳ ﺖ ﯾ ﻚ اﻧ ﺴﺎن‪.‬‬ ‫ﻟﯿﺪ و ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪﺑﺎﯾﺪﺑﺪ ﺳ ﺖ دو‬ ‫ﻜﯿ ﺖ و ﺳﺎﯾ ﻞ ﺗ ﻮ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻜﻨﻨﺪآزاد ي ﺗﺠﺎ ر ت راﻫﻢ از‬ ‫ﻜﻼ ت را ﺣ ﻞﺑ‬ ‫ﻜﻪ اﯾﻦ ﻣ ﺸ‬ ‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ اﯾﻨﻬﺎﺑ ﺮا ي اﯾﻨ‬ ‫ﻟ ﺖ ا ﺳ ﺖو‬ ‫ﺑﯿﻦ ﻣ ﻲﺑ ﺮﻧﺪ‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ ﻋﺪم آزاد ي‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ ﻫﻤﻪ ﺗﺠﺎ ر تﺑﺪ ﺳ ﺖ دو‬ ‫ﻜ ﺲ د ر ﻛ ﺸ ﻮ رﻫﺎ ي ﻛﻤﻮﻧﯿ ﺴﺘ ﻲ ﯾﺎ ﻛ ﺸ ﻮ رﻫﺎ ي ﺑﻠ ﻮ ك ﺷ ﺮق ﺗﺠﺎ ر ت‬ ‫ﻫﯿﭽ‬ ‫ﻜﯿ ﺖ ﺳﺒ ﺐ ﻣ ﻲﺷ ﻮﻧﺪ ﻣﻪ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻜﻨﺪ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦﺑﺎ ﺣ ﺬ ف ﻛ ﺮدن ﺗﺠﺎ ر تو ﻣﺎ‬ ‫ﻧﻤ ﻲﺗ ﻮاﻧﺪﺑ‬ ‫ﻟﯿﺪ و ﻗﺪ ر ت ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺗﺎ‬ ‫ﻜ ﺲ د ر اﯾﻦ ﻧﻈﺎم دا را ي ﻗﺪ ر ت ﺗ ﻮ‬ ‫ﻫﯿﭽ‬ ‫ا ﺳﺘﺜﻤﺎ ر را ازﺑﯿﻦﺑﺒ ﺮﻧﺪ‪ ،‬و ﺗﻤﺎم اﯾﻨﻬﺎﺑ ﺮا ي رﻓﻊ ا ﺳﺘﺜﻤﺎ ر ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﭼ ﻮن‬ ‫ﻟﯿﺪ يﻧﺪاﺷ ﺖ‪ ،‬ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪا يﻧﺪاﺷ ﺖ‬ ‫ﻟ ﻲﻧﺪاﺷ ﺖ‪ ،‬و ﺳﺎﯾ ﻞ ﺗ ﻮ‬ ‫ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ ﻛ ﺴ ﻲ ﭘ ﻮ‬ ‫ﻗﺎد رﻧﯿ ﺴ ﺖ ﻛﻪﺷ ﺨ ﺺ دﯾ ﮕ ﺮ ي را ا ﺳﺘﺜﻤﺎ ر ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻜﻠ ﻲ ﻛﻪ د ر اﯾﻨﺠﺎ ﭘﯿﺶ ﻣ ﻲآﯾﺪ‪ ،‬اﯾﻦ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ د ر ﺳ ﺖ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﻟﺒﺘﻪ ﻣ ﺸ‬ ‫ا‬ ‫ﻟ ﺖ ﺳﭙ ﺮدهاﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﻟ ﻲﺑﻪ د ﺳ ﺖ دو‬ ‫آﻧﻬﺎ ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪ را از د ﺳ ﺖ اﻧ ﺴﺎنﻫﺎ ﮔ ﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ‪ ،‬و‬ ‫ﻜﻪ اﻓ ﺮاد ي ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪدا ر‬ ‫ﻟ ﺖ ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪدا رﺑﺰ ر گﺷﺪه ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲﺑﺠﺎ ي اﯾﻨ‬ ‫دو‬ ‫ﻟ ﺖ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻛﺎ ر ﮔﺰان را‬ ‫ﻟ ﺖ ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪدا ر ﺷﺪه ا ﺳ ﺖ‪ .‬و اﯾﻦ دو‬ ‫ﺑﺎﺷﻨﺪ دو‬ ‫‪١١٨‬‬

‫ﻜﯿﻪ زدهاﻧﺪﺑﻬﺘ ﺮﯾﻦ زﻧﺪ ﮔ ﻲﻫﺎ‬ ‫ﻟ ﺖﺗ‬ ‫ﻜﻪ دو‬ ‫ﺎ ﺳﺘﺜﻤﺎ ر ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬و ﻛ ﺴﺎﻧ ﻲ ﻛﻪﺑ ﺮ ا رﯾ‬ ‫ﻜﻪ ﻣ ﺮدم ﻣﺤ ﺮوم و ﻣ ﺴﺘ ﻀﻌﻔ ﺸﺎن از‬ ‫ﻟﯿ‬ ‫و ﻗﺪ ر تﻫﺎ را د راﺧﺘﯿﺎ ر دا رﻧﺪ‪ ،‬د ر ﺣﺎ‬ ‫اﺑﺘﺪاﯾ ﻲﺗ ﺮﯾﻦ اﺣﺘﯿﺎﺟﺎ تﺑ ﻲﺑﻬ ﺮهﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺧ ﻮد ﻣﻦ د ر رو ﺳﯿﻪ ﺷ ﻮ رو يﺑ ﻮدهام‪ ،‬ﺣﺪود ﻫﻔ ﺖ ﺳﺎل ﭘﯿﺶ‪ ،‬و‬ ‫ﺷﻬ ﺮﻫﺎ يﺑﺰ ر گ وﺷ ﺨ ﺼﯿ ﺖﻫﺎ يﺑﺰ ر گ و ﺧﯿﻠ ﻲ ازﻧﻘﺎط ﻣ ﺨﺘﻠﻒ رو ﺳﯿﻪ‬ ‫را دﯾﺪهام و ﺑﺎﯾﺪ ﺑ ﮕ ﻮﯾﻢ ﻛﻪ آن ﺑ ﻮ روﻛ ﺮا ﺳ ﻲ و آن ﻗﺪ ر تﻃﻠﺒ ﻲ ﻛﻪ د ر‬ ‫ﻜﺎ ﻫﻢ‬ ‫ﻛﺎ رﻓ ﺮﻣﺎﯾﺎن رو ﺳ ﻲ وﺟ ﻮد داﺷ ﺖ د ر ﻫﯿ ﭻ ﻛﺠﺎ ي دﯾ ﮕ ﺮ ﺣﺘ ﻲ د ر اﻣ ﺮﯾ‬ ‫وﺟ ﻮدﻧﺪا رد‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲ د ر ﯾ ﻚ ﻛﺎ رﺧﺎﻧﻪ ﯾﺎ د ر ﯾ ﻚ دﻓﺘ ﺮ ﻣﺰ رﻋ ﺔ رو ﺳ ﻲ ﻛﻪﺷﻤﺎ‬ ‫وا رد ﻣ ﻲﺷ ﻮﯾﺪ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﺪ رﺋﯿ ﺲﺑﺎﻻ ي ﯾ ﻚ ﻣﻨﺒ ﺮﺑﺰ ر گ‪ ،‬ﺧﯿﻠ ﻲﺑﺰ ر گ‪ ،‬ﺧﯿﻠ ﻲ‬ ‫ً ﻫﻔ ﺖ ﻫ ﺸ ﺖ‬ ‫ﻃﺎﻏ ﻮﺗ ﻲ ﻛﻪ اﻏﻠ ﺐ ﻫﻢﺑ ﺼ ﻮ ر ت ﺻﻠﯿ ﺐ ا ﺳ ﺖ ﻣ ﻲﻧ ﺸﯿﻨﺪ و اﻗﻼ‬ ‫ﻟ ﺖ ﺗﻌﻈﯿﻢ د ر ﻣﻘﺎﺑ ﻞ اﯾﻦ رﺋﯿ ﺲ اﯾ ﺴﺘﺎدهاﻧﺪ ﻛﻪ ﻓ ﺮﻣﺎن او را اﺟ ﺮا‬ ‫ﻧﻔ ﺮﺑﺎ ﺣﺎ‬ ‫ﻟ ﻲ ﻛﻪ د ر ﻛ ﺸ ﻮ رﻫﺎ ي ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪدا ر ي ﻣﺪﯾ ﺮﻫﺎ را ا ﮔ ﺮ د رﻧﻈ ﺮ‬ ‫ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬د ر ﺣﺎ‬ ‫ﺑ ﮕﯿ ﺮﯾﺪ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﺪ ﯾ ﻚ ﻣﺪﯾ ﺮﺑﺎ دو اﻃﺎق و ﯾ ﻚ ﻣﻨ ﺸ ﻲﻫﻤﻪ ﻛﺎ رﻫﺎ ي ادا ر ي ﺧ ﻮد‬ ‫را اﻧﺠﺎم ﻣ ﻲدﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﺧ ﻮد ﻣﻦ د ر ﺟﻠ ﻮ ي ﻛﺎخ ﻛ ﺮﻣﻠﯿﻦﺑ ﻮدم و ازآن ﻛﻠﯿ ﺴﺎﻫﺎ يﺑﺰ ر گ و‬ ‫ﻜ ﻲ از ﭘﻠﯿ ﺲﻫﺎ ي رو ﺳ ﻲﺑﻪ ﻣﻦ‬ ‫ﻜ ﺲﺑ ﺮﻣ ﻲداﺷﺘﻢ‪ ،‬دﯾﺪم ﯾ‬ ‫ﻣﻌ ﺮو ف ﻗﺪﯾﻢ ﻋ‬ ‫ﻜ ﺲ ﮔ ﺮﻓﺘﻦ ﻗﺪﻏﻦ‬ ‫ﻜ ﺮ ﻛ ﺮدم ﻛﻪ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﺪﺑ ﮕ ﻮﯾﺪ ﻋ‬ ‫ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ از اﯾﻨﺠﺎﺑ ﺮو‪ .‬ﻓ‬ ‫ﻟﻢ‬ ‫ﻜ ﺲ ﮔ ﺮﻓﺘﻦ ﻛﻠﯿ ﺴﺎﻫﺎ ﻣﻤﻨ ﻮعﻧﺒ ﻮد‪ ،‬دﯾﺪ ﻛﻪ ﻣﻦﻧﻤ ﻲ روم‪ ،‬دﻧﺒﺎ‬ ‫ﻟﻲ ﻋ‬ ‫ا ﺳ ﺖ‪ .‬و‬ ‫ﻜﻪ ﻓ ﺮا ر ﻛ ﺮدم‬ ‫ﻛ ﺮد و ﺣﻤﻠﻪ ﻛ ﺮد ﻛﻪ ﻣ ﺮاﺑﺰﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻦ ﻓ ﺮا ر ﻛ ﺮدم‪.‬ﺑﻤﺤ ﺾ اﯾﻨ‬ ‫ﯾ ﻚ ﻣﺎﺷﯿﻦﺑﺰ ر گﺗ ﺮ از ﻛﺎدﯾﻼ ك ﯾﺎﺷﺒﯿﻪ آنﺑﺎ ﺳ ﺮﻋ ﺖﺑ ﺴﯿﺎ ر زﯾﺎد ي از‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﺠﺎﯾ ﻲ ﻛﻪ ﻣﻦ اﯾ ﺴﺘﺎدهﺑ ﻮدم ﮔ ﺬﺷ ﺖ‪ ،‬ﯾ ﻚ د ر ﻛﺎخ ﻛ ﺮﻣﻠﯿﻦﺑﺎزﺷﺪ وﺑﻪ‬ ‫ﻜ ﻲ از ﺑﻪ ا ﺻﻄﻼح اﻋ ﻀﺎ ي دﻓﺘ ﺮ ﺳﯿﺎ ﺳ ﻲ‬ ‫داﺧ ﻞ رﻓ ﺖ‪ .‬ﻓﻬﻤﯿﺪم ﻛﻪ ﯾ‬ ‫‪١١٩‬‬

‫ﻟﯿ ﺖﺑ ﻮ رو« رو ﺳﯿﻪﺷ ﻮ رو يﺑ ﻮد ﻛﻪ ﻣ ﻲﺧ ﻮا ﺳ ﺖﺑ ﮕ ﺬ رد و اﯾﻨﻬﺎ اﯾﻨﻘﺪ ر‬ ‫»ﭘ ﻮ‬ ‫ﻜ ﺮ و ﻓ ﺮﻋ ﻮن ﺻﻔ ﺖﻫ ﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ا ﮔ ﺮآدﻣ ﻲ د ر ﺟﻠ ﻮﯾﺶﺑﺎﺷﺪ ﻣ ﻲزﻧﻨﺪ ﭘ ﺮ ت‬ ‫ﻣﺘﺒ‬ ‫ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬و اﯾﻦ ﭘﻠﯿ ﺲ ﻣ ﻲﺧ ﻮا ﺳ ﺖ ﺟﺎن ﻣ ﺮا ﻧﺠﺎ ت دﻫﺪ‪ .‬ﻣ ﻲ ﮔﻔ ﺖ از اﯾﻨﺠﺎ‬ ‫ﻟﻢ ﻛ ﺮد ﻛﻪ ﻣ ﺮا‬ ‫ﻜ ﺲ ﻣ ﻲ ﮔ ﺮﻓﺘﻢ‪ ،‬ﺗﺎﺑﻪ زو ر دﻧﺒﺎ‬ ‫ﺑ ﺮو و ﻣﻦ اﯾ ﺴﺘﺎدهﺑ ﻮدم و ﻋ‬ ‫ً اﯾﻦ ﻣ ﺮدم ﻋﺎد يﺑ ﺮا ي آﻧﻬﺎ ﺧﺎ ك ﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﭘ ﻮچاﻧﺪ‪ ،‬آدﻣ ﻲ‬ ‫ﻧﺠﺎ تﺑﺪﻫﺪ‪ .‬ا ﺻﻼ‬ ‫ﻧﯿ ﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ا رزﺷ ﻲ ﻧﺪا رﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ د ر آن ﻛﺎخﻫﺎ يﺑﺎ ﻋﻈﻤ ﺖ وﺑﺎ آن ﻗﺪ ر تﻫﺎ‬ ‫ﻜ ﻮﻣ ﺖ ﻓ ﺮﻋ ﻮﻧ ﻲ دا رﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑ ﺮا ي ﺧ ﻮدﺷﺎن ﺣ‬ ‫ﻟ ﻲﻣﻘﺎم ﯾﺎ ﯾ ﻚ رﻫﺒ ﺮ‬ ‫اﺧﺘﻼ ف ﺣﻘ ﻮق ﯾ ﻚ ﻛﺎ ر ﮔ ﺮ ﺳﺎدهﺑﺎ ﯾ ﻚ ﺳﺎﺗﺎد ﻋﺎ‬ ‫ﻜﺎﺑﯿﻦ ﯾ ﻚ ا ﺳﺘﺎد داﺷﻨ ﮕﺎه و‬ ‫آﻧﻬﺎﺑﻤ ﺮاﺗ ﺐ زﯾﺎدﺗ ﺮ از اﺧﺘﻼ ف ﺣﻘ ﻮق د ر اﻣ ﺮﯾ‬ ‫ﻜﺎ راﺷﻤﺎ د رﻧﻈ ﺮﺑ ﮕﯿ ﺮﯾﺪ‪ ،‬ﯾ ﻚ ﻛﺎ ر ﮔ ﺮ‬ ‫ﯾ ﻚ ﻛﺎ ر ﮔ ﺮ ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲ ا گ ﺧ ﻮد اﻣ ﺮﯾ‬ ‫را ﻓ ﺮ ض ﻛﻨﯿﺪ ﺣﻘ ﻮﻗﺶ ﻣﺎﻫﯿﺎﻧﻪﻫﺰا ر دﻻ ر ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﯾ ﻚ ا ﺳﺘﺎد داﺷﻨ ﮕﺎه ﺣﻘ ﻮﻗﺶ‬ ‫ﭼﻘﺪ ر ا ﺳ ﺖ؟ دو ﻫﺰا ر دﻻ ر‪ ،‬ﺳﻪ ﻫﺰا ر دﻻ ر‪ ،‬دوﺑ ﺮاﺑ ﺮ ﯾﺎ ﺳﻪﺑ ﺮاﺑ ﺮ ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫د ر رو ﺳﯿﻪﺷ ﻮ رو ي اﺧﺘﻼ فﺑﯿﻦ ﺣﻘﻘ ﻮ اﯾﻦ ا ﺳﺘﺎد و آن ﻛﺎ ر ﮔ ﺮ د ر ﺣﺪود‬ ‫ﻜﺎﯾ ﻲ ﻛﻪ ﺧ ﻮد‬ ‫ﻜﺎ ﺳ ﺖ‪ ،‬اﻣ ﺮﯾ‬ ‫ﻫ ﺸ ﺖﺑﺎﺑ ﺮ ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﺣﺘ ﻲ ﺧﯿﻠ ﻲ زﯾﺎدﺗ ﺮ از اﻣ ﺮﯾ‬ ‫ﻟﺘ ﻲو ﻇﻠﻢ ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪدا ر ي ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﻈﻬ ﺮﺑ ﻲﻋﺪا‬ ‫ﻟ ﺖ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪدا ر ي ﻛ ﺮده و‬ ‫ﺑﻪﻫ ﺮﺣﺎل د ر ﺳﯿ ﺴﺘﻢ ﻛﻤ ﻮﻧﯿ ﺴﻢ دو‬ ‫ﻟﯿ ﺴﺘ ﻲ‬ ‫ﻟ ﺖﻫﺎ يﺑﺰ ر گ ﺳ ﻮ ﺳﯿﺎ‬ ‫ﻣ ﺮدم را ا ﺳﺘﺜﻤﺎ ر ﻣ ﻲﻛﻨﺪ و ﺣﻤﻼﺗ ﻲ ﻛﻪ اﯾﻦ دو‬ ‫ﻜ ﺴﻠ ﻮاﻛ ﻲ وﻟﻬ ﺴﺘﺎن و ﺟﺎﻫﺎ ي دﯾ ﮕ ﺮ‬ ‫ﺑ ﺮ ﻛ ﺸ ﻮ رﻫﺎ ي ا روﭘﺎ يﺷ ﺮﻗ ﻲ ﻣﺜ ﻞ ﭼ‬ ‫ﻟ ﺖﻫﺎ ي دﯾ ﮕ ﺮ را‬ ‫ﻟ ﺖ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ دو‬ ‫اﻧﺠﺎم دادﻧﺪ ﻧ ﺸﺎن ﻣ ﻲدﻫﺪ ﻛﻪ اﯾﻦ دو‬ ‫ا ﺳﺘﺜﻤﺎ ر ﻣ ﻲﻛﻨﺪ و ﻣ ﺴﺘﺜﻤ ﺮه ﺧ ﻮﯾﺶ ﻗ ﺮا ر ﻣ ﻲدﻫﺪ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ‪ ،‬ﻇﻠﻢ و ا ﺳﺘﺜﻤﺎ ر‬ ‫ﻜﻦ‬ ‫ﻟ ﻲ د ر ﯾ ﻚ ﻣﻘﯿﺎ سﺑﺰ ر گﺗ ﺮ و و ﺳﯿﻊﺗ ﺮ ي‪ .‬ﻣ ﺮدم ﻋﺎد ي ﻣﻤ‬ ‫وﺟ ﻮد دا رد‪ ،‬و‬ ‫ا ﺳ ﺖﻧﻔﻬﻤﻨﺪ و ﺗ ﺸ ﺨﯿ ﺺﻧﺪﻫﻨﺪ اﻣﺎﺑﻄ ﻮ رﻛﻠ ﻲ اﯾﻦ ﻇﻠﻢ و اﯾﻦ ا ﺳﺘﺜﻤﺎ ر وﺟ ﻮد‬ ‫‪١٢٠‬‬

‫ﺪا رد‪ .‬ﺧ ﻮد ﻣﻦ د ر رو ﺳﯿﻪﺷ ﻮ رو ي )ﺑﺎز دارم ﺣﺎﺷﯿﻪ ﻣ ﻲ روم(ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻃﻖ‬ ‫ﻜﻨﺪ ا ﺳ ﺖ وﺑﻌﺪ ﺳﻤ ﺮﻗﻨﺪ‬ ‫ﻜ ﺴﺘﺎن ﻛﻪ ﭘﺎﯾﺘ ﺨﺘﺶ ﺗﺎﺷ‬ ‫ﻣ ﺴﻠﻤﺎنﻧ ﺸﯿﻦ رو ﺳﯿﻪ‪،‬ﺑﻪ ازﺑ‬ ‫ﻜﻨﺪ ﻛﻪﺷﺎﯾﺪ‬ ‫وﺑ ﺨﺎ را ﻛﻪﺑ ﺴﯿﺎ ر ﻣ ﻮ رد ﺗ ﻮﺟﻪ ﻣﺎﺑ ﻮد ﺳﻔ ﺮ ﻛ ﺮدهام‪ ،‬د ر ﺗﺎﺷ‬ ‫ﻜﻨﺪ ﻣ ﺮﻛﺰ ﻧﻔ ﺖ رو ﺳﯿﻪ و ﭘﻨﺒﻪ رو ﺳﯿﻪ ا ﺳ ﺖ و آﻧﻘﺪ ر‬ ‫ﻜ ﺴﺘﺎن و ﺗﺎﺷ‬ ‫ازﺑ‬ ‫ﺣﺎ ﺻﻠ ﺨﯿﺰﺑ ﻮد وآﻧﻘﺪ ر اﯾﻦ ﺧ ﺮﻣﻦﻫﺎ ي ﭘﻨﺒﻪ د ر ﻛﻨﺎ ر ﺟﺎده اﻧﺒﺎﺷﺘﻪﺷﺪهﺑ ﻮد‬ ‫ﻜ ﺴﺘﺎن ﺧﺎﻧﻪﻫﺎ ي‬ ‫ﻟ ﻲ د ر ﻫﻤﯿﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ ز رﺧﯿﺰ ازﺑ‬ ‫ﻛﻪ وﺣ ﺸ ﺖ ﻣ ﻲﻛ ﺮدم‪ ،‬و‬ ‫ﮔﻠﯿﻨ ﻲﺑ ﻮد ﻣﺜ ﻞ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎﯾ ﻲ ﻛﻪ د ر اﻃ ﺮا ف ﻗ ﻮﭼﺎن ﯾﺎ د ر ﻣﺤﻘ ﺮﺗ ﺮﯾﻦ دﻫﺎ ت‬ ‫ﻜﻨﺪ ﻣ ﻲدﯾﺪﯾﺪ )ﻫﻤﯿﻨﻄ ﻮ ر‬ ‫اﯾ ﺮان ﻣ ﻲﺗ ﻮاﻧﯿﺪ ﭘﯿﺪا ﻛﻨﯿﺪ‪.‬ﺷﻤﺎ د ر ﻫﻤﺎنﺷﻬ ﺮ ﺗﺎﺷ‬ ‫ﻜﻮﻣ ﺖ راﺑﺪ ﺳ ﺖ‬ ‫ﺷﻬ ﺮﻫﺎ ي دﯾ ﮕ ﺮ‪ ،‬ﺳﻤ ﺮﻗﻨﺪ وﺑ ﺨﺎ را( ﻛﻪﺑ ﺮا يآﻧﻬﺎﯾ ﻲ ﻛﻪ ﺣ‬ ‫داﺷﺘﻨﺪ ﯾﺎ د ر ﺣﺰ ب ﻛﻤ ﻮﻧﯿ ﺴ ﺖ ﻋ ﻀ ﻮﯾ ﺖ داﺷﺘﻨﺪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎ ي ﺑﻠﻨﺪ‪،‬‬ ‫ﻟ ﻲ د ر ﺳ ﺖ د ر ﻛﻨﺎ رآﻧﻬﺎ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎ ي ﻣﺤﻘ ﺮ ﮔﻠﯿﻦ‬ ‫آﭘﺎ رﺗﻤﺎنﻫﺎ ي ﻣﺪ رن وﺷﯿ ﻚ و‬ ‫ﻜﻪ وا ردﺑ ﺸ ﻮﻧﺪﺑﺎﯾﺪ اﯾﻨﻘﺪ ر ﺧﻢﺷ ﻮﯾﺪ ﻛﻪ ﺳ ﺮﺗﺎن‬ ‫ﯾﺎ د رﻫﺎ ي ﻛ ﻮﺗﺎه ﻛﻪﺑ ﺮا ي اﯾﻨ‬ ‫ﻜﻨﺪ‪ .‬د ر ﻛ ﻮﭼﻪﻫﺎﯾ ﺸﺎن ﻛﻪ ﺣ ﺮﻛ ﺖ ﻣ ﻲﻛ ﺮدﯾﺪ‬ ‫ﺑﻪﺑﺎﻻ ي د ر و ﻃﺎقﺑ ﺮﺧ ﻮ ردﻧ‬ ‫ً ﺗﺎ ﻗ ﻮز ك ﭘﺎ يآدم د ر ﮔ ﻞ ﻓ ﺮو ﻣ ﻲ رﻓ ﺖ‪ ،‬وﻧ ﺸﺎن ﻣ ﻲداد ﻛﻪ اﯾﻦ اﺧﺘﻼ ف‬ ‫اﻗﻼ‬ ‫ﻃﺒﻘﺎﺗ ﻲﺑﯿﻦ دو ﮔ ﺮوه د ر ﺧ ﻮد رو ﺳﯿﻪ‪ ،‬د ر ز رﺧﯿﺰﺗ ﺮﯾﻦ ﻣﻨﺎﻃﻖآﻧﻬﺎ ﺗﺎ ﭼﻪ‬ ‫اﻧﺪازهوﺣ ﺸﺘﻨﺎ ك ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ﻜﻨﻨﺪ‬ ‫ﻜ ﻞ ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪدا ر ي را ﺣ ﻞﺑ‬ ‫ﻜﻪ اﯾﻦ ﻣ ﺸ‬ ‫ﺑﻪ ﻫ ﺮﺣﺎل‪ ،‬اﯾﻨﻬﺎﺑ ﺮا ي اﯾﻨ‬ ‫ﻟ ﻲ ا ﺳﺘﺜﻤﺎ رﺑ ﺼ ﻮ ر ت‬ ‫ﻜﯿ ﺖ را ﻧﻔ ﻲ ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ا ﺳﺘﺜﻤﺎ ر ازﺑﯿﻦﺑ ﺮود و‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻜ ﻞ دﯾ ﮕ ﺮ ي ﻛﻪ د ر‬ ‫ﻜ ﻮﻣﺘ ﻲﺑ ﺮوز ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣ ﺸ‬ ‫ﺟﺪﯾﺪ ي‪،‬ﺑ ﺼ ﻮ ر ت ا ﺳﺘﺜﻤﺎ ر ﺣ‬ ‫اﯾﻨﺠﺎﺑ ﻮﺟ ﻮد ﻣ ﻲآﯾﺪ ﻛ ﺸﺘﻦ ا ﺳﺘﻌﺪادﻫﺎ ا ﺳ ﺖ‪ .‬از آﻧﺠﺎﻛﻪ آزاد ي را از اﻓ ﺮاد‬ ‫ﻜﯿﺘ ﺸﺎن را ﺳﻠ ﺐ ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬اﯾﻦ اﻧ ﺴﺎنﻫﺎﺑﺎآنﻧ ﺸﺎﻃ ﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﺳﻠ ﺐ ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ و ﻣﺎ‬ ‫ﻜﺘﺎﺗ ﻮ ر ي‬ ‫ً د ر ﻣﺤﯿﻂ دﯾ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ وﺷﺎﯾﺪ ﻛﺎ رﻧﻤ ﻲﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬زﺣﻤ ﺖﻧﻤ ﻲﻛ ﺸﻨﺪ‪ .‬ا ﺻ ﻮﻻ‬ ‫‪١٢١‬‬

‫ﺑﻪ ﻣﻘﺪا ر زﯾﺎد ا ﺳﺘﻌﺪاد آدﻣ ﻲ ﻛ ﺸﺘﻪ ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪ ،‬ﻧﺎﺑ ﻮد ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪ .‬ﺑ ﺨ ﺼ ﻮ ص‬ ‫اﻧ ﺴﺎﻧ ﻲ ﻛﻪﺑﺪاﻧﺪآﺧ ﺮ ﻣﺎه ﺣﻘ ﻮق ﻣﻌﯿﻨ ﻲ دا رد‪ ،‬دﯾ ﮕ ﺮ ﺳﻌ ﻲﻧﻤ ﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪﺑﯿﺶ‬ ‫ﻜ ﺸﺪ‪.‬ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﻋﻠ ﺖ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﺪ د ر رو ﺳﯿﻪ‬ ‫ﻜ ﻮﺷﺪ‪ ،‬زﺣﻤ ﺖﺑ‬ ‫از آنﺑ‬ ‫ُﻛ ﺮاﯾﻦ ﻛﻪ د ر دﻧﯿﺎﻧﻈﯿ ﺮﻧﺪا رد‪،‬ﺑﺎ ﺗﻤﺎم اﯾﻦ اﺣ ﻮال‬ ‫ﻜﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ ا‬ ‫ﺷ ﻮ رو يﺑﺎاﯾﻨ‬ ‫ﺣﺘ ﻲ ﮔﻨﺪم ﺧ ﻮد ش را رو ﺳﯿﻪﺷ ﻮ رو ي ﻗﺎد ر ﻧﯿ ﺴ ﺖ ﺗﺄﻣﯿﻦ ﻧﻤﺎﯾﺪ و ﻣﺠﺒ ﻮ ر‬ ‫ﻜﺎﺷﺎﯾﺪﺑﺪاﻧﯿﺪ‬ ‫ﻜﺎ ﯾﺎ ﻛ ﺸ ﻮ رﻫﺎ ي دﯾ ﮕ ﺮ ﺧ ﺮﯾﺪا ر ي ﻛﻨﺪ‪.‬د ر اﻣ ﺮﯾ‬ ‫ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ از اﻣ ﺮﯾ‬ ‫ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﺷﺶ د ر ﺻﺪ ﻣ ﺮدم ﺑﻪ ﻛ ﺸﺎو رز ي اﺷﺘﻐﺎل دا رﻧﺪ‪ ،‬و اﯾﻦ ﺷﺶ‬ ‫ﻜﺎ ﻛ ﺸﺎو رز ي ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ ﻣﺤ ﺼ ﻮﻻ ت آﻧﻬﺎ آﻧﻘﺪ ر زﯾﺎد‬ ‫د ر ﺻﺪ ي ﻛﻪ د ر اﻣ ﺮﯾ‬ ‫ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻧﯿﺎز ﺧ ﻮدﺷﺎن و ﻗ ﺴﻤﺘ ﻲ دﯾ ﮕ ﺮ از دﻧﯿﺎ را ﺗﺄﻣﯿﻦ ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ وﺑﺎز‬ ‫ﻜﻨﺪ‬ ‫ﻜﻪ ﻗﯿﻤ ﺖ ﻣﺤ ﺼ ﻮلﻧﺰولﻧ‬ ‫ﻣﺤ ﺼ ﻮﻻ تآﻧﻬﺎآﻧﻘﺪ ر زﯾﺎد ا ﺳ ﺖ ﻛﻪﺑ ﺮا ي اﯾﻨ‬ ‫اﯾﻦ ﻣﺤ ﺼ ﻮل ا ﺿﺎﻓ ﻲ را ﻣﺘﺄ ﺳﻔﺎﻧﻪ وﺑﺎ ﻛﻤﺎل ﺳﺒﻌﯿ ﺖ و دو ر از اﻧ ﺴﺎﻧﯿ ﺖ‬ ‫ﻟﯿﺪ ﻣ ﻲﺷ ﻮد‬ ‫آﺗﺶ ﻣ ﻲزﻧﻨﺪ ﯾﺎﺑﻪ د رﯾﺎ ﻣ ﻲ رﯾﺰﻧﺪ‪ .‬ﮔﺎﻫ ﮕﺎﻫ ﻲآﻧﻘﺪ رﺷﯿ ﺮ ﮔﺎو ﺗ ﻮ‬ ‫ﻜﻨﻨﺪ ﻗﯿﻤ ﺖﺷﯿ ﺮﻧﺰول‬ ‫ﻛﻪ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﺪ ا ﮔ ﺮ اﯾﻦﺷﯿ ﺮﻫﺎ را ﯾ ﺨ ﻮاﻫﻨﺪ وا ردﺑﺎزا رﺑ‬ ‫ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪،‬ﺷﯿ ﺮﻫﺎ را ﻣﺜ ﻞ ﯾ ﻚ رودﺧﺎﻧﻪ د رﺑﯿﺎﺑﺎن ﯾﺎ د رﯾﺎ ﺳ ﺮازﯾ ﺮ ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻜﺎﺑ ﺮﺧﻼ ف ا ﺻ ﻮل اﻧ ﺴﺎﻧﯿ ﺖ اﻧﺠﺎم‬ ‫ﺳ ﻮزاﻧﺪن ﮔﻨﺪم و ﭼﯿﺰﻫﺎ ي دﯾ ﮕ ﺮ ي ﻛﻪ اﻣﯿ‬ ‫ﻣ ﻲدﻫﺪ ﻣ ﺸﻬ ﻮ ر ا ﺳ ﺖ‪ .‬دﻗ ﺖ ﻛﻨﯿﺪ ﻣﻨﻈ ﻮ ر ﻣﺎ د ر اﯾﻨﺠﺎﺑ ﺮ ر ﺳ ﻲ اﯾﻦ اﻋﻤﺎل‬ ‫ﻜﻪآن ﭼﯿﺰ ي ﻛﻪ ﻣ ﻮ ردﺑﺤ ﺚ ا ﺳ ﺖ اﯾﻦ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻓﻘﻂﺷﺶ‬ ‫ﺧﻼ فﻧﯿ ﺴ ﺖ‪،‬ﺑﻠ‬ ‫ﻜﺎﺑﻪ ﻛﺎ ر ﻛ ﺸﺎو رز ي اﺷﺘﻐﺎل دا رﻧﺪ وﺑﺎ اﯾﻦ ﺷﺶ‬ ‫د ر ﺻﺪ از ﻣ ﺮدم اﻣ ﺮﯾ‬ ‫د ر ﺻﺪ اﯾﻦ راﻧﺪﻣﺎنﺑﺰ ر گﺑ ﺮاﯾﺂﻧﻬﺎ ﺣﺎ ﺻ ﻞ ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪ ،‬ﺣﺎل ا ﮔ ﺮﺑ ﺮا ﺳﺎ س‬ ‫ﻜ ﺐ ﻣ ﻲﺷ ﻮﻧﺪﺑﺤ ﺚ‬ ‫رو ش ﻏﻠﻂ ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪدا ر ي اﻋﻤﺎل ﺧﻼ ف اﻧ ﺴﺎﻧﯿ ﺖ ﻣ ﺮﺗ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ‪ ،‬ﭼﻪ ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪدا ر يو ﭼﻪ ﻛﻤ ﻮﻧﯿ ﺴﻢ‬ ‫دﯾ ﮕ ﺮ ي ا ﺳ ﺖو ﻣﺎﻫ ﺮ دو ي اﯾﻦ دو ﻣ‬ ‫ﻟ ﻲ ﻣ ﻲ ﺧ ﻮا ﺳﺘﯿﻢﻧ ﺸﺎن دﻫﯿﻢ ﻛﻪ د ر ﻛﻤﻮﻧﯿﺰم ﻛﻪ ﺳﻌ ﻲ‬ ‫ﻜﻮم ﻣ ﻲﻛﻨﯿﻢ‪ .‬و‬ ‫را ﻣﺤ‬ ‫‪١٢٢‬‬

‫ﻜﻪ‬ ‫ﻛ ﺮدهاﻧﺪ ا ﺳﺘﺜﻤﺎ رو ا ﺳﺘﻌﻤﺎ ر را ازﺑﯿﻦﺑﺒ ﺮﻧﺪﻧﻪﺗﻨﻬﺎ ﭼﻨﯿﻦ ﺗ ﻮﻓﯿﻘ ﻲﻧﯿﺎﻓﺘﻨﺪﺑﻠ‬ ‫ﺑﻪﻧ ﻮﻋ ﻲ دﯾ ﮕ ﺮ ﺧ ﻮد ﻣ ﺮدم راﺑﻪ زﻧﺠﯿ ﺮ ا ﺳﺘﺜﻤﺎ رو ا ﺳﺘﻌﻤﺎ ر ﻛ ﺸﯿﺪﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺷﻌﺎ رﻻﺷ ﺮﻗﯿﻪوﻻ ﻏ ﺮﺑﯿﻪ‬ ‫ﻟﯿﺰم و ﻛﻤ ﻮﻧﯿﺰمﺑ ﺸ ﻮﯾﻢ‪،‬‬ ‫ﻜﻪ وا ردﺑﺤ ﺚ ﺳ ﻮ ﺳﯿﺎ‬ ‫ﺗ ﻮﺟﻪ داﺷﺘﯿﺪ ﻗﺒ ﻞ از اﯾﻨ‬ ‫ﻧﻈﺎم ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪدا ر ي ﻏ ﺮ ب راﺑ ﺸﺪ ت رد ﻛ ﺮدم‪ ،‬اﻣﺎم ﻣﺘﺄ ﺳﻔﺎﻧﻪﺑﺎﯾﺪﺑ ﮕ ﻮﯾﻢ ﻛﻪ‬ ‫ﺑ ﺮا يﺑﻌ ﻀ ﻲ د ر ﺣﺎل ﺣﺎ ﺿ ﺮ ﺣ ﺴﺎ ﺳﯿﺘ ﻲﺑ ﻮﺟ ﻮدآﻣﺪه ﻛﻪ ﯾ ﻚ ﻃ ﺮ فﻗ ﻀﯿﻪ را‬ ‫ﻟ ﻲ ﻛﻪ ازﻧﻈ ﺮ ﻣﺎﻫﻢ‬ ‫ﻣ ﻲﺑﯿﻨﻨﺪ وﺑﻄ ﺮ ف دﯾ ﮕ ﺮ ﻗ ﻀﯿﻪ ﺗ ﻮﺟﻪﻧﻤ ﻲﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬د ر ﺣﺎ‬ ‫ﺷ ﺮق‪ ،‬و ﻫﻢ ﻏ ﺮ ب ﻫ ﺮ دو ﻣﻄ ﺮود ﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪.‬ﺷﻌﺎ ر »ﻻﺷ ﺮﻗﯿﻪ و ﻻﻏ ﺮﺑﯿﻪ«‬ ‫ﻜ ﺮ ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ رو ﺳﯿﻪﺷ ﻮ رو ي ﯾﺎ‬ ‫ﺷﻌﺎ ر ﻣﺎ ﺳ ﺖ‪.‬ﺑ ﺮﺧﻼ ف ﻋﺪه زﯾﺎد ي ﻛﻪ ﻓ‬ ‫ﻧﻈﺎمﺷ ﺮﻗ ﻲ دو ﺳ ﺖآﻧﻬﺎ ﺳ ﺖ وﻧﻈﺎم ﻏ ﺮﺑ ﻲ‪ ،‬ﻓﻘﻂ‪ ،‬دﺷﻤﻦآﻧﻬﺎ ﺳ ﺖ‪،‬ﺑ ﺮا ي ﻣﺎ‬ ‫ﻜ ﺴﺎن ﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬و ﺟﺰ ﺳﯿ ﺴﺘﻢ ا ﺳﻼﻣ ﻲ ﺳﯿ ﺴﺘﻢ دﯾ ﮕ ﺮ ي ﻗﺎﺑ ﻞ ﻗﺒ ﻮل‬ ‫ﻫ ﺮ دو ﯾ‬ ‫ﻧﯿ ﺴ ﺖ‪.‬‬ ‫ازﻧﻈ ﺮ ﺳﯿﺎ ﺳ ﻲﻫﻢ د ر ﺣﺎل ﺣﺎ ﺿ ﺮ روﯾﻪﺷ ﻮ رو يو ﭼﯿﻦ ﻛﻤ ﻮﻧﯿ ﺴ ﺖ‬ ‫ﻜﺎ‪،‬ﻧﻤﺎﯾﻨﺪهﻧﻈﺎم ﻏ ﺮﺑ ﻲ‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ ﮔﺎنﻧﻈﺎمﺷ ﺮﻗ ﻲﻫ ﺴﺘﻨﺪ و ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪدا ر ي و اﻣ ﺮﯾ‬ ‫ﻜﯿ ﻞ ﻣ ﻲدﻫﯿﻢ ﯾﺎ دﻧﯿﺎ ي ﺳﻮم‪ .‬و اﯾﻦ‬ ‫ا ﺳ ﺖ‪ .‬د ر ﻣﯿﺎنآﻧﻬﺎ ﻣﺎﺑﻠ ﻮ ك ﻣﯿﺎﻧﻪ را ﺗ ﺸ‬ ‫ﻜﻪ ﻣ ﻲداﻧﯿﺪ‬ ‫دﻧﯿﺎ ي ﺳﻮم ازﻧﻈ ﺮ ﻣﺎ دا را ي ﻃﯿﻒﻫﺎ ي ﮔ ﻮﻧﺎ ﮔ ﻮﻧ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪.‬ﻫﻤﭽﻨﺎﻧ‬ ‫ﻟﻨﺎ ﺻ ﺮ ﻣﺜ ﻞ‬ ‫د ر دﻧﯿﺎ ي ﺳﻮم ﻛ ﺴﺎﻧ ﻲﺑ ﻮدﻧﺪ ﻣﺜ ﻞ ﺗﯿﺘ ﻮ ﻣﺜ ﻞ ﻣ ﺮﺣﻮم ﺟﻤﺎل ﻋﺒﺪا‬ ‫ﺳ ﻮﻛﺎ رﻧ ﻮ ﻣﺜ ﻞ ﻧﻬ ﺮو‪ .‬ﺷ ﺨ ﺼﯿ ﺖﻫﺎ ي ﻣ ﺨﺘﻠﻔ ﻲ د ر دﻧﯿﺎ ي ﺳﻮم ﻗ ﺮا ر داﺷﺘﻨﺪ‬ ‫ﻟ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪﻧﻪ ﻓﻘﻂ‬ ‫ﻟ ﻲﺑﻪ ﻋﻘﯿﺪه ﻣﺎ دﻧﯿﺎ ي ﺳﻮم‪،‬آن دﻧﯿﺎ ي ا ﺳﺎ ﺳ ﻲ و ا ﺻ ﻮ‬ ‫و‬ ‫ﻜﻪ از ﻧﻈ ﺮ ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ ﻫﻢ‬ ‫از ﻧﻈ ﺮ ﺳﯿﺎ ﺳ ﻲﺑﯿﻦ دوﺑﻠ ﻮ ك ﻗ ﺮا ر ﮔ ﺮﻓﺘﻪﺑﺎﺷﺪﺑﻠ‬ ‫ﻟ ﺖﻫﺎ ي ا ﺳﻼﻣ ﻲ‬ ‫ﻣ ﺴﺘﻘ ﻞ از دو ﻧﻈﺎمﺑﺎﺷﺪ و ﻣﻄﺎﺑﻖﺑﺎاﯾﻦ ﺗﻌ ﺮﯾﻒ ﻓﻘﻂ دو‬ ‫واﻗﻌ ﻲ دﻧﯿﺎ ي ﺳﻮم ﻫ ﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪﺑﻠ ﻮ ك ﻣﯿﺎﻧﻪﺑﻪ ﺣ ﺴﺎ ب ﻣ ﻲآﯾﻨﺪ‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲ ﻣﺜﻼ‬ ‫ً‬ ‫‪١٢٣‬‬

‫ﻛﺎ ﺳﺘ ﺮو و ﻛﻮﺑﺎ‪ ،‬ازﻧﻈ ﺮ ﺳﯿﺎ ﺳ ﻲ ﺳﻌ ﻲ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺧ ﻮد را ﻛﻢ وﺑﯿﺶ ﻣ ﺴﺘﻘ ﻞ‬ ‫ﻟ ﻲ ازﻧﻈ ﺮ ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲواﺑ ﺴﺘﻪﺑﻪﻧﻈﺎم رو ﺳﯿﻪ ا ﺳ ﺖ‪،‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ‬ ‫ﻜﻨﺪو‬ ‫از دوﺑﻠ ﻮ كﺑ‬ ‫ﻟ ﺖ ﻣﯿﺎﻧﻪ ﯾﺎ د ر دﻧﯿﺎ ي ﺳﻮمﺑﻪ‬ ‫ﺑﻪ ﺣ ﺴ ﺐ ﺗﻌ ﺮﯾﻒ ﻣﺎ‪ ،‬ﻛﻮﺑﺎ راﻧﻤ ﻲﺗ ﻮان ﯾ ﻚ دو‬ ‫ﺣ ﺴﺎ بآو رد‪.‬‬ ‫ﻟ ﻲ اﯾ ﺮانﺑﻬﺘ ﺮﯾﻦ ﻧﻤ ﻮﻧﻪاﯾ ﺴ ﺖ ﻛﻪ از ﻧﻈ ﺮ ﺳﯿﺎ ﺳ ﻲ ﻧﻪ ﺷ ﺮق را‬ ‫و‬ ‫ﻟ ﺖﻫ ﺴ ﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﻣ ﻲﭘ ﺬﯾ ﺮد وﻧﻪ ﻏ ﺮ ب را و ازﻧﻈ ﺮ ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ ﻫﻢ دا را ي اﯾﻦ ا ﺻﺎ‬ ‫ﻜ ﻲﺑﻪ ﯾ ﻚ ﻓﻠ ﺴﻔﻪ ﻣ ﺮﺑ ﻮطﺑﻪ ﺧ ﻮد ش‬ ‫ﻫ ﺮ دو ﻓﻠ ﺴﻔﻪ را رد ﻣ ﻲﻛﻨﺪ و ﺧ ﻮد ش ﻣﺘ‬ ‫ّ‬ ‫ﻫ ﺴ ﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﻋﺒﺎ ر ت دﯾ ﮕ ﺮ د ر دﻧﯿﺎ ي ﺣﺎ ﺿ ﺮ ﻛ ﺴ ﻲﻧﻤ ﻲﺗ ﻮاﻧﺪ ازﻧﻈ ﺮ اﻗﺘ ﺼﺎد ي‬ ‫ﻜﻪ ازﻧﻈ ﺮ ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ ﻣ ﺴﺘﻘ ﻞ‬ ‫و ﺳﯿﺎ ﺳ ﻲ از دوﺑﻠ ﻮ ك ﺟﻬﺎن ﻣ ﺴﺘﻘ ﻞﺑﺎﺷﺪ ﻣ ﮕ ﺮآﻧ‬ ‫ﻟ ﻲ ﻫﻤﺎﻧﻄ ﻮ ر ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻢ ﻣﺘﺄ ﺳﻔﻢ ﻛﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ و د ر دﻧﯿﺎ ي ﺳﻮم ﻗﺎ ر داﺷﺘﻪﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬و‬ ‫ﻋﺪه زﯾﺎد ي از اﻧﻘﻼﺑﯿ ﻮن دﻧﯿﺎو از ﻛ ﺸ ﻮ رﻫﺎ يﭘﯿ ﺸ ﺮﻓﺘﻬﻪ ﯾ ﻚ ﻃ ﺮ فﻗ ﻀﯿﻪ را‬ ‫ﻣﯿﺒﯿﻨﻨﺪ و ﻃ ﺮ ف دﯾ ﮕ ﺮ ﻗ ﻀﯿﻪ راﻧﻤ ﻲﺑﯿﻨﻨﺪ و ﭼ ﻮن ﺳﺆالﻫﺎ ي ﻣﺘﻌﺪد ي د ر‬ ‫راﺑﻄﻪﺑﺎ ﻓﻠ ﺴﻄﯿﻦ وﻟﺒﻨﺎن و ﺳ ﻮ رﯾﻪ و ﻛ ﺸ ﻮ رﻫﺎ ي دﯾ ﮕ ﺮ ر ﺳﯿﺪه ﻫﻤﯿﻦﺟﺎ‬ ‫ﻜﻪﺑﯿ ﺸﺘ ﺮ اﯾﻦ ﻛ ﺸ ﻮ رﻫﺎ ي اﻧﻘﻼﺑ ﻲ‬ ‫ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢ ﯾ ﻚ ﺣﺎﺷﯿﻪﺑﺰﻧﻢ وآن ﺣﺎﺷﯿﻪ اﯾﻨ‬ ‫ﻜﺎ ﻣﺒﺎ رزه ﻛﻨﻨﺪ ﺧ ﻮدﺷﺎن راﺑﻪ‬ ‫دﻧﯿﺎ د ر ﺣﺎل ﺣﺎ ﺿ ﺮ ﻛﻪ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻨﺪ ﻋﻠﯿﻪ اﻣ ﺮﯾ‬ ‫رو ﺳﯿﻪﺷ ﻮ رو ي ﻣ ﻲﻓ ﺮوﺷﻨﺪ و د ر ﺟﺒﻬﻪ رو ﺳﯿﻪﺷ ﻮ رو ي ﻗ ﺮا ر ﻣ ﻲﮔﯿ ﺮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻜ ﻲ از اﯾﻦ‬ ‫ﻣﻘﺎوﻣ ﺖ ﻓﻠ ﺴﻄﯿﻦ ﻛﻪ اﻏﻠ ﺐ دو ﺳﺘﺎن ﻣﺎ ﺳﺆال ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ ﯾ‬ ‫ﻧﻤ ﻮﻧﻪﻫﺎ ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ﻜﺎ وﺑﺎ ﺻﻬﯿ ﻮﻧﯿ ﺴﻢﺑﺠﻨ ﮕﺪ ﺧ ﻮد‬ ‫ﻜﻪﺑﺎ اﻣ ﺮﯾ‬ ‫ﻣﻘﺎوﻣ ﺖ ﻓﻠ ﺴﻄﯿﻦﺑ ﺮا ي آﻧ‬ ‫را ﺑﻪ داﻣﺎن رو ﺳﯿﻪ ﺷ ﻮ رو ي ﻣ ﻲاﻧﺪازد و ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢ د ر‬ ‫ﻣ ﻮ ﺿﻊﮔﯿ ﺮ يﻫﺎﯾ ﻲ ﻛﻪ از ﻧﻈ ﺮ ﺳﯿﺎ ﺳ ﻲ د ر ﺧﺎو رﻣﯿﺎﻧﻪ ﻣﻬﻢ ﻫ ﺴﺘﻨﺪ ﻣ ﻮ ﺿﻊ‬ ‫‪١٢٤‬‬

‫ﻣﻘﺎوﻣ ﺖ ﻓﻠ ﺴﻄﯿﻦ ﻣ ﻮ ﺿﻊ رو ﺳﯿﻪﺷ ﻮ رو ي ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲ آن ا ﺳﺘﻘﻼل ﺳﯿﺎ ﺳ ﻲ‬ ‫ﻜ ﻲ از ﻧﻤ ﻮﻧﻪﻫﺎ ي ﺑﺎ رز آن ﻣ ﺴﺌﻠﻪ‬ ‫ﺧ ﻮد ش را از د ﺳ ﺖ داده ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﯾ‬ ‫اﻓﻐﺎﻧ ﺴﺘﺎنﺑ ﻮد‪ .‬د ر ﻣ ﺴﺌﻠﻪ اﻓﻐﺎﻧ ﺴﺘﺎن ﻛ ﺸ ﻮ رﻫﺎ ي ﻣ ﺴﻠﻤﺎن ﻣ ﻲﺧ ﻮا ﺳﺘﻨﺪ ﻛﻪ از‬ ‫ﻣ ﺴﻠﻤﺎنﻫﺎ ي اﻓﻐﺎﻧ ﺴﺘﺎن ﺣﻤﺎﯾ ﺖ و ﻋﻠﯿﻪ رو ﺳﯿﻪﺷ ﻮ رو ي ﻣﻮ ﺿﻊﮔﯿ ﺮ ي ﻛﻨﺪ‬ ‫ﻟ ﻲﺑﻌ ﻀ ﻲ اﯾﻦ ﻛ ﺸ ﻮ رﻫﺎ ي ﻋ ﺮﺑ ﻲ ﻣ ﻮ ﺿﻊ رو ﺳﯿﻪ را ﮔ ﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﭼ ﻮن اﺣﺘﯿﺎ ج‬ ‫و‬ ‫ﻜﺎ ﻣﺠﺒ ﻮ رﻧﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﺑﻪ ا ﺳﻠﺤﻪ رو ﺳﯿﻪﺷ ﻮ رو ي دا رﻧﺪ وﺑ ﺮا ي ﻣﺒﺎ رزهﺑﺎ اﻣ ﺮﯾ‬ ‫ﺧ ﻮدﺷﺎن راﺑﻪ رو ﺳﯿﻪﺑﻔ ﺮوﺷﻨﺪ‪.‬ﺑﺎ ر يﺑﻪﺑﺤ ﺚ ا ﺻﻠ ﻲ ﺧ ﻮد ﯾﻌﻨ ﻲ »ا ﺳﺎ س‬ ‫اﻗﺘ ﺼﺎد ي«ﺑﺎز ﻣ ﻲ ﮔ ﺮدﯾﻢ‪.‬‬ ‫ـﻼم‬ ‫اﺳ‬ ‫ﻟ ﻚ ﻫﻤﻪﺟﯿﺰ ﺧﺪا ﺳ ﺖ‪،‬‬ ‫ﻜﯿ ﺖﺑﺎ ﺧﺪا ﺳ ﺖ‪ .‬ﻣﺎ‬ ‫ﻟ‬ ‫د ر ا ﺳﻼم ﻣﺎ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﺋﯿﻢ ﻣﺎ‬ ‫ﻜ ﻮﻣ ﺖ‬ ‫ﻟ ﺖ ﻣ ﻲدﻫﺪ ﻛﻪﺑ ﺮ اﯾﻦ ﻣﻠ ﻚ ﺣ‬ ‫اﻣﺎ اﯾﻦ ﺧﺪا يﺑﺰ ر گﺑﻪ اﯾﻦ اﻧ ﺴﺎن وﻛﺎ‬ ‫ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ اﻧ ﺴﺎن ﻣ ﻲﺷ ﻮدﻧﻤﺎﯾﻨﺪه ﺧﺪا‪،‬ﻧﻤﺎﯾﻨﺪه ﯾﺎ وﻛﯿ ﻞ‪ ،‬وﻛﯿ ﻞ ﺧﺪا‪ ،‬ﻛﻪ ﺧ ﻮد‬ ‫ﻟ ﺐ و ﻋﻤﯿﻘ ﻲ ا ﺳ ﺖ د ر اﻗﺘ ﺼﺎد‪ ،‬ﻛﻪ د ر ا ﺳﻼم ﭼ ﮕ ﻮﻧﻪ‬ ‫اﯾﻦﺑﺤ ﺚﺑ ﺴﯿﺎ ر ﺟﺎ‬ ‫ﻜﯿ ﺖ را ﺣ ﻞ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢ ﺳ ﺨﻨ ﻲ راﺑ ﮕ ﻮﯾﻢ ﻛﻪ از‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻜ ﻞ ﻣﺎ‬ ‫ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻨﺪ ﻣ ﺸ‬ ‫ﻟﯿﺎن د رازآن ﺣ ﺮ ف‬ ‫ﺗﺠﺎ ر ب ﻣﻦ د ر اﯾﻦ ﻣﺒﺎﺣ ﺚ اﻗﺘ ﺼﺎد ي ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﭘ ﺲ از ﺳﺎ‬ ‫ﻜﻼﺗ ﻲ را ﻛﻪ ﻣﺎ رﻛ ﺲﺑ ﺮ ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪدا ر ي ﻣ ﻲﮔﯿ ﺮد ﻫﻤﻪا ش‬ ‫اﯾﻦ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻣ ﺸ‬ ‫ﻟﯿ ﻮ« و ﻏﯿ ﺮه ﺻﺤﯿﺢ‬ ‫د ر ﺳ ﺖ ا ﺳ ﺖ و ﻣ ﺴﺌﻠﻪ ا رز ش ا ﺿﺎﻓ ﻲ » ﺳ ﻮ رﭘﻼ س و‬ ‫ا ﺳ ﺖ و ﺗﻤﺎم ﻛ ﺴﺎﻧ ﻲ ﻛﻪ از ﻣ ﺴﻠﻤﺎنﻫﺎ ﺣﺘ ﻲ آﻣﺪهاﻧﺪ ﻛﻪ ﻣ ﺴﺌﻠﻪ »ا رز ش‬ ‫ﻜﺪام ازآﻧﻬﺎﻧﺘ ﻮاﻧ ﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ‬ ‫ا ﺿﺎﻓ ﻲ« را ﺣ ﻞ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬ﻧﺘ ﻮاﻧ ﺴﺘﻪاﻧﺪ ﺣ ﻞ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻫﯿﭽ‬ ‫ﺟ ﻮا ب ﻣﺎ رﻛ ﺲ راﺑﺪﻫﻨﺪ‪ .‬ﭼ ﻮن ﺟ ﻮا ب ﻣﺎ رﻛ ﺲ راﺑﺎ ﺳﯿ ﺴﺘﻢ ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪدا ر ي ﯾﺎ‬ ‫ﻜ ﺮ ي اﯾﻦ‬ ‫ﻟﺐ ﻓ‬ ‫ﺑﺎ ﺳﯿ ﺴﺘﻢ ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴﻢ ﻧﻤ ﻲﺷ ﻮد داد‪ .‬ا ﮔ ﺮ ﻛ ﺴ ﻲﺑ ﺨ ﻮاﻫﺪ د ر ﻗﺎ‬ ‫ﻜ ﺴ ﺖ ﺧ ﻮاﻫﺪ ﺧ ﻮ رد‪.‬‬ ‫ﺳﯿ ﺴﺘﻢ ﯾﺎآن ﺳﯿ ﺴﺘﻢوا ردﺑﺤ ﺚﺷ ﻮدﺷ‬ ‫‪١٢٥‬‬

‫ﻧﺘﯿﺠ ﺔ ﺗﻤﺎم ﯾﺤ ﺚﻫﺎ ي ﻣﻦ د ر ﻃ ﻮل ﺳﺎلﻫﺎﺑﺎ ﻋﺪها يﺑ ﺴﯿﺎ ر اﯾﻦ ا ﺳ ﺖ‬ ‫ﻜﯿﻪﺑ ﺮ‬ ‫ﻛﻪ ﻓﻘﻂ و ﻓﻘﻂ ا ﺳﻼم ﻗﺎد ر ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻣ ﺴﺌﻠﻪ اﻗﺘ ﺼﺎد را ﺣ ﻞ ﻛﻨﺪ‪،‬ﺑﺎ ﺗ‬ ‫زﯾ ﺮﺑﻨﺎ ي ﺧﺪاﭘ ﺮ ﺳﺘ ﻲ‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲ ا ﮔ ﺮ ا ﺳﻼم راﺑﻌﻨ ﻮان ﯾ ﻚ ﻣﺠﻤ ﻮﻋﻪ د رﻧﻈ ﺮ‬ ‫ﺑ ﮕﯿ ﺮﯾﻢ ﻛﻪ دا را ي ﯾ ﻚ ﺳﯿ ﺴﺘﻢ ﺧﺪاﭘ ﺮ ﺳﺘ ﻲﻧﻈﺎم اﻗﺘ ﺼﺎد ي و ﺳﺎ ﺳ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻗﺎد ر‬ ‫ﻟ ﻲ ا ﮔ ﺮﻧﻈﺎم اﻗﺘ ﺼﺎد ي ا ﺳﻼم راﺑﻄ ﻮ ر‬ ‫ﺧ ﻮاﻫﯿﺪﺑ ﻮد ﻛﻪ ﻣ ﺴﺌﻠﻪ را ﺣ ﻞ ﻛﻨﯿﺪ‪،‬و‬ ‫ﻜﻞ‬ ‫ﻣﺠﺰاﺑ ﺨ ﻮاﻫﯿﺪ د رﻧﻈ ﺮﺑ ﮕﯿ ﺮﯾﺪ ﻗ ﻀﯿﻪ اﻗﺘ ﺼﺎد ي ﺣ ﻞﻧ ﺨ ﻮاﻫﻨﺪﺷﺪ‪ ،‬و ﻣ ﺸ‬ ‫»ا رز ش ا ﺿﺎﻓ ﻲ«ﺑﺎﻗ ﻲ ﺧ ﻮاﻫﺪ ﻣﺎﻧﺪ‪.‬ﺑﺎ ﺗﻤﺎم ﻛ ﻮﺷ ﺸ ﻲ ﻛﻪ ﻋﺪها ي ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ و‬ ‫از ﺧﻤ ﺲ و زﻛﺎ ت و ﻗﺎﻧ ﻮن و ﻏﯿ ﺮه و ﻏﯿ ﺮه ﻛﻤ ﻚ ﻣ ﻲﮔﯿ ﺮﻧﺪﺑﻪﻫﯿ ﭻوﺟﻪ اﯾﻦ‬ ‫ﻜﻪ ﻧﻈﺎم ا ﺳﻼﻣ ﻲ راﺑﻄ ﻮ ر ﻣﺠﻤ ﻮع د رﻧﻈ ﺮ‬ ‫ﻜ ﻞ ﺣ ﻞ ﻧ ﺨ ﻮاﻫﺪﺷﺪ‪ ،‬ﻣ ﮕ ﺮآﻧ‬ ‫ﻣﺸ‬ ‫ﺑ ﮕﯿ ﺮﻧﺪ ﻛﻪﺑ ﺮ ﭘﺎﯾﻪ زﯾ ﺮﺑﻨﺎ ي ﺧﺪاﭘ ﺮ ﺳﺘ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻄ ﻮ ر ﻛﻪ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﺪ د ر‬ ‫ﻟ ﻚ ا ﺻﻠ ﻲ ﺧﺪا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ﻟﯿﻦ ﺟﻤﻠﻪا ي ﻛﻪ د رﺑﺎ ره اﻗﺘ ﺼﺎد ﻣ ﻲﻧ ﻮﯾ ﺴﻢ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻢ ﻣﺎ‬ ‫او‬ ‫ﻜﯿ ﺖﺑﻪآن ﺻ ﻮ رﺗ ﻲ ﻛﻪ د ر ﻏ ﺮ ب ﯾﺎ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻜ ﺮ را ﻋ ﻮ ض ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣﺎ‬ ‫ً ﻃ ﺮز ﺗﻔ‬ ‫ا ﺻﻼ‬ ‫ﻟﻚ‬ ‫د رﺷ ﺮق ﻣﻄ ﺮح ﻣ ﻲﺷ ﻮد د ر ا ﺳﻼم ﻣﺎ ﻣﻄ ﺮحﻧﻤ ﻲﺷ ﻮد‪ .‬د ر ا ﺳﻼم ﻣﺎ‪ ،‬ﻣﺎ‬ ‫ًآنﻫﻢ ﻣﺘﻌﻠﻖﺑﻪ ﺧﺪا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ﺧ ﻮد ﻣﻦ ﺧﺪا ﺳ ﺖ ﭼﻪﺑ ﺮ ﺳﺪﺑﻪ ﻣﺎﯾﻤﻠ ﻚ ﻣﻦ‪ ،‬ﻣ ﺴﻠﻤﺎ‬ ‫ً ﻓ ﺮق ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ا ﮔ ﺮﺷﻤﺎ ﺧ ﻮا ﺳﺘﯿﺪﺑﺎ ﯾ ﻚ ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴ ﺖ‬ ‫دﯾﺪ ﮔﺎه ا ﺻﻼ‬ ‫ﻜﻨﯿﺪﺑﻪ ﻫﯿ ﭻوﺟﻪ‬ ‫ﻜﻨﯿﺪ وﺑ ﺨ ﻮاﻫﯿﺪ د ر داﺧ ﻞﻧﻈﺎم ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴﺘ ﻲ ﺟﺪلﺑ‬ ‫ﺟﺪلﺑ‬ ‫ﻜﻪ‬ ‫ﻗﺎد رﻧ ﺨ ﻮاﻫﯿﺪﺑ ﻮد ﻛﻪ ﻗ ﻀﯿﻪ »ا رز ش ا ﺿﺎﻓ ﻲ« را ﺟ ﻮا بﺑ ﮕ ﻮﺋﯿﺪ‪ ،‬ﻣ ﮕ ﺮآﻧ‬ ‫وا ردﻧﻈﺎم اﻗﺘ ﺼﺎد ي ا ﺳﻼﻣ ﻲﺷ ﻮﯾﺪ و دﯾﺪ ﮔﺎه ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ ا ﺳﻼم را ﻓ ﺮا راه اﯾﻦ‬ ‫ﺑﺤ ﺚ ﺧ ﻮدﺗﺎنﻗ ﺮا رﺑﺪﻫﯿﺪ‪.‬‬ ‫ﻜﯿ ﺖﺑﺎ ﺧﺪا ﺳ ﺖ و اﻧ ﺴﺎن وﻛﯿ ﻞ ﺧﺪا ﺳ ﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﺑﻪﻫ ﺮ ﺣﺎل د ر ا ﺳﻼم ﻣﺎ‬ ‫ﻜﻪ دﯾﺪﯾﺪ د ر ﻓﻠ ﺴﻔﻪ و د ر‬ ‫د ر اﯾﻦ ﻣﻠ ﻚ دﺧ ﻞ و ﺗ ﺼ ﺮ ف اﻧﺠﺎم دﻫﺪ‪ ،‬وﻫﻤﭽﻨﺎﻧ‬ ‫ﻟﺒ ﻲ ﻛﻪ دﯾ ﺸ ﺐ و ﭘ ﺮﯾ ﺸ ﺐﺑ ﺮا يﺷﻤﺎﺑﯿﺎن ﻛ ﺮدم اﯾﻦ دو ﺳﯿ ﺴﺘﻢﺑﺰ ر گ‬ ‫ﻣﻄﺎ‬ ‫‪١٢٦‬‬

‫ﻜ ﻲﺑﻪ اﻓ ﺮاط و‬ ‫) ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪدا ر ي و ﻛﻤ ﻮﻧﯿﺰم( ﻫ ﺮ دو اﻓ ﺮاط ي روﻧﺪ‪ ،‬ﯾﺎ ﯾ‬ ‫ﻟ ﻲ ﻛﻪ ا ﺳﻼم ﻣﺎ ﻧﻪﺑﻪ اﻓ ﺮاط ﻣ ﻲ رود و ﻧﻪﺑﻪ‬ ‫دﯾ ﮕ ﺮ يﺑﻪ ﺗﻔ ﺮﯾﻂ‪ .‬د ر ﺣﺎ‬ ‫ﻜﻪ ﺣﻖ را د رﻧﻈ ﺮ ﻣ ﻲﮔﯿ ﺮد‪ ،‬واﻗﻌﯿ ﺖ را د رﻧﻈ ﺮ ﻣ ﻲﮔﯿ ﺮد‪ .‬آن‬ ‫ﺗﻔ ﺮﯾﻂ‪،‬ﺑﻠ‬ ‫ﻣﻨﺤﻨ ﻲ زﯾﺒﺎﯾ ﻲ ﻛﻪﺑ ﺮا ي ﺟﺒ ﺮ و اﺧﺘﯿﺎ ر وﺷ ﺨ ﺼﯿ ﺖﺑ ﺮا يﺷﻤﺎﺑﯿﺎن ﻛ ﺮدم‬ ‫ﻜﻲ‬ ‫ﻜ ﻲ از اﯾﻦ ﻃ ﺮﻓ ﻲ ﻣ ﻲﺷ ﻮد و ﯾ‬ ‫ﻧ ﺸﺎن ﻣ ﻲداد ﻛﻪ د ر ﺣﺪود »ﺣﺪﺗﻤﺎ س«‪ ،‬ﯾ‬ ‫ازآن ﻃ ﺮﻓ ﻲ‪ ،‬و ﻣﺎآن و ﺳﻂ ﻫ ﺴﺘﯿﻢ‪.‬ﺷ ﺨ ﺼﯿ ﺖ اﻧ ﺴﺎنﻫﺎ ي ﻣﺎ د ر داﺧ ﻞ اﯾﻦ‬ ‫ﻣﻨﺤﻨ ﻲآنو ﺳﻂﻫﺎﺑﺎﯾﺪ ﺣ ﺮﻛ ﺖ ﻛﻨﺪ‪ .‬د ر اﯾﻨﺠﺎﻫﻢﻫﻤﻨﯿﻄ ﻮ ر‪.‬‬ ‫ﺑﻌﺪ از ﻗﺒ ﻮل اﯾﻦ زﯾ ﺮﺑﻨﺎ ي ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ‪ ،‬ﻣﺎ دو ا ﺻ ﻞ د ر اﻗﺘ ﺼﺎدا ﺳﻼﻣ ﻲ‬ ‫َ ر«‪.‬‬ ‫َﺮ‬ ‫َ ﺴﻠﯿﻂ« و دﯾ ﮕ ﺮ ي ا ﺻ ﻞ »ﻻ ﺿ‬ ‫ﻜ ﻲ را ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻨﺪ ا ﺻ ﻞ »ﺗ‬ ‫دا رﯾﻢ ﻛﻪ ﯾ‬ ‫َﻠ ﻲ‬ ‫ّ ﻋ‬ ‫ﱠﻄ ﻮن‬ ‫َﻠ‬ ‫ُﺴ‬ ‫ُﻣ‬ ‫ّﺎ س‬ ‫ﻟﻨ‬ ‫ا ﺻ ﻞ ﺗ ﺴﻠﯿﻂﺑ ﺮا ﺳﺎ س ﺣﺪﯾﺜ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻣ ﻲﻓ ﺮﻣﺎﯾﺪ‪» :‬ا‬ ‫َ‬ ‫ُ ﺴِﻬِﻢ« ﻛﻪ ﻣ ﺮدمﺑ ﺮ اﻣ ﻮال ﺧ ﻮدﺷﺎن وﻧﻔ ﺲ ﺧ ﻮدﺷﺎن ﻣ ﺴﻠﻂ‬ ‫ْﻔ‬ ‫َﻧ‬ ‫َﻠ ﻲ ا‬ ‫َﻋ‬ ‫ْو‬ ‫ﻟِﻬِﻢ‬ ‫َﻣ ﻮا‬ ‫ا‬ ‫ﻟ ﻚو‬ ‫ﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬وآﯾﺎ ت زﯾﺎد يآﻣﺪه ﻛﻪ ﻛﺎ ر ي را ﻛﻪ اﻧ ﺴﺎنﻫﺎ اﻧﺠﺎم ﻣ ﻲدﻫﻨﺪ ﻣﺎ‬ ‫ْﺲ‬ ‫َ‬ ‫َﯿ‬ ‫ْﻟ‬ ‫َن‬ ‫َا‬ ‫ٌ« »و‬ ‫َﺔ‬ ‫َﻫﯿﻨ‬ ‫ْ ر‬ ‫َ ﺖ‬ ‫َﺒ‬ ‫َﺴ‬ ‫َﻔ ﺲٍﺑِﻤﺎ ﻛ‬ ‫ﱡﻧ‬ ‫ُﻞ‬ ‫ﻣ ﺴﺌ ﻮل آن ﻛﺎ رﺷﺎن ﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪» .‬ﻛ‬ ‫ﱢﺑ ﺮ اﯾﻦ ﺗ ﺴﻠﯿﻂ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ از‬ ‫َﻌ ﻲ«‪ .‬آﯾﺎ ت زﯾﺎد ي ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ دال‬ ‫ّ ﻣﺎ ﺳ‬ ‫ْ ﺴﺎنِ اِﻻ‬ ‫ْﺎِﻧ‬ ‫ﻟِﻠ‬ ‫ﻜﯿ ﺖ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻟ ﻲﻧﻪ ﻣﻌﻨﺎ ي ﻣﺎ‬ ‫ﻟ ﻚﺑﺎﺷﺪ و‬ ‫اﯾﻦ دﯾﺪ ﮔﺎه‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲ اﯾﻦ اﻧ ﺴﺎن ﻣ ﻲﺗ ﻮاﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺎ‬ ‫ﻜﯿ ﺖﺑﺎﻧ ﻮع دﯾ ﮕ ﺮ ي ﻛﻪﺑ ﺮا يﺷﻤﺎ اﻻنﺷ ﺮح ﻣ ﻲدﻫﻢ‪ ،‬ﯾﺎ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻣﻄﻠﻖ ﻏ ﺮ ب‪ .‬ﻣﺎ‬ ‫ّ ﺖ‬ ‫ﻜﯿ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻜﯿ ﺖ ﻣﺤﺪود‪ .‬ا ﮔ ﺮ اﯾﻨﺠﺎﺑ ﺨ ﻮاﻫﯿﻢﺑﻨ ﻮﯾ ﺴﯿﻢ ﻣ ﻲﺗ ﻮاﻧﯿﻢﺑﻨ ﻮﯾ ﺴﯿﻢ »ﻣﺎ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻜﯿ ﺖ ﻣﻘﯿﺪ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬وا ﺻ ﻞ ﻻ ﺿ ﺮ ر ﻫﻢ‬ ‫ﻟ‬ ‫ّﺪ«‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ا ﺻ ﻞ ﺗ ﺴﻠﯿﻂ ﻗﺒ ﻮل ﻣﺎ‬ ‫ﻣﻘﯿ‬ ‫ْﻼم«‪.‬‬ ‫َ ﻓِ ﻲاﻻِ ﺳ‬ ‫َﻻ ﺿِ ﺮا ر‬ ‫َو‬ ‫َر‬ ‫َﺮ‬ ‫ﺑ ﺮا ﺳﺎ س ﯾ ﻚ ﺣﺪﯾ ﺚﻧﺒ ﻮ ي ا ﺳ ﺖ‪» :‬ﻻ ﺿ‬ ‫ﻛ ﺴ ﻲ دا را ي د رﺧﺘ ﻲﺑ ﻮد د ر ﺧﺎﻧﻪ دﯾ ﮕ ﺮ ي و ﮔﺎه وﺑ ﻲ ﮔﺎه وا رد ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫آن ﻣ ﺮد ﻣ ﻲﺷﺪ ﻛﻪ از ﻣﯿﻮه د رﺧ ﺖ ﺧ ﻮد ا ﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﺪ و ﺻﺎﺣ ﺐ ﺧﺎﻧﻪﺑﻪ‬ ‫ﻜﺎﯾ ﺖ ﻛ ﺮد ﻛﻪ ﺧﻼ ﺻﻪ اﯾﻦﺷ ﺨ ﺺ ﻣﺰاﺣﻢ ﻣﻦ ا ﺳ ﺖ‪.‬ﺣ ﻀ ﺮ ت‬ ‫ﭘﯿﺎﻣﺒ ﺮ ا ﺳﻼمﺷ‬ ‫‪١٢٧‬‬

‫ﻣﺤﻤﺪ) ص( اﯾﻦ ﻣ ﺮد را ﻓ ﺮا ﺧ ﻮاﻧﺪ وﺑﻪ او ﮔﻔ ﺖ ﻛﻪ ﭼ ﺮا ﻣﺰاﺣﻢ اﯾﻦ ﻣ ﺮد‬ ‫ﻟ ﻚ اﯾﻦ د رﺧﺘﻢ‪،‬‬ ‫ﻜﯿ ﺖ دارم‪ ،‬د رﺧﺘ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻣﻦ ﻣﺎ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻣ ﻲﺷ ﻮ ي؟ ﮔﻔ ﺖ‪ :‬ﻣﻦ ﻣﺎ‬ ‫ﻜﯿ ﺖ ﺧ ﻮدم ا ﺳﺘﻔﺎدهﺑﺒﺮم‪.‬ﺑﯿﻦاﻛﺮمﺑﻪ او ﻓ ﺮﻣ ﻮد‬ ‫ﻟ‬ ‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﺣﻖ دارم ﻛﻪ از ﻣﺎ‬ ‫ﻜﯿ ﺖ ﺗ ﻮ ﺗﺎ آﻧﺠﺎﯾ ﻲ ﻣﺤﺘﺮم ا ﺳ ﺖ ﻛﻪﺑﻪ زﯾﺎن اﺟﺘﻤﺎع ﯾﺎﺑﻪ زﯾﺎن‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻛﻪ ﻣﺎ‬ ‫ﻜﯿ ﺖﺷ ﺨ ﺼ ﻲ ﺗ ﻮﺑﻪ زﯾﺎن دﯾ ﮕ ﺮانﺑﺎﺷﺪ اﯾﻦ‬ ‫ﻟ‬ ‫دﯾ ﮕ ﺮان ﺗﻤﺎمﻧ ﺸ ﻮد‪.‬آﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻣﺎ‬ ‫ْﻼم( وﺑ ﺮا ﺳﺎ س اﯾﻦ‬ ‫َ ﻓِ ﻲاﻻِ ﺳ‬ ‫َﻻ ﺿِ ﺮا ر‬ ‫َرو‬ ‫َﺮ‬ ‫ﻜﯿ ﺖ ﻣﻠﻐ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪) .‬ﻻ ﺿ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻜﻨﻨﺪ و ﮔﻔ ﺖ‪ :‬اﯾﻦﻫﻢ د رﺧ ﺖ‬ ‫ﻣﻔﻬﻮمﺑ ﻮد ﻛﻪ د ﺳﺘ ﻮ ر داد د رﺧ ﺖ را از رﯾ ﺸﻪﺑ‬ ‫ﻜﯿ ﺖ ﻣﻌﻨ ﻲ ﻛ ﺮد‪ ،‬ﻛﻪ اﯾﻦ ﻣﺤﺪودﯾ ﺖ ﺗﺎ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﺗ ﻮ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻣﺤﺪودﯾﺘ ﻲﺑ ﺮا ي اﯾﻦ ﻣﺎ‬ ‫آﻧﺠﺎ ﺳ ﺖ ﻛﻪﺑﻪ ﺿ ﺮ ر اﺟﺘﻤﺎع ﺗﻤﺎم ﻧ ﺸ ﻮد‪ .‬اﯾﻦ ﺣ ﺮﻓ ﻲ را ﻛﻪ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻢ ﻣﻬﻢ‬ ‫ا ﺳ ﺖ‪ ،‬از اﯾﻦﻧﻈ ﺮ ﻣﻬﻢ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢ ﺗ ﻮﺟﻪ ﻛﻨﯿﺪ دﻧﺒﺎلﺷﻌﺎ رﻫﺎ ي ﺗﻨﺪو‬ ‫ﺑﻪ ﻇﺎﻫ ﺮ اﻧﻘﻼﺑ ﻲ ﻧ ﺮوﯾﺪ‪ .‬اﯾﻦﺑﺤ ﺚ ﻣﻔ ﺼﻠ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻣﻦﺑﻄ ﻮ ر ﺧﻼ ﺻﻪ‬ ‫ﺑ ﺮا ي ﺷﻤﺎﺑﯿﺎن ﻣ ﻲﻛﻨﻢ‪ .‬ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢ ا ﺳﻼمﺑﻪ ﻣﺎ اﺟﺎزه ﻣ ﻲدﻫﺪ ﻛﻪ د ر اﯾﻦ‬ ‫ﻜﯿ ﺖ از اﯾﻨﺠﺎ ﺗﺎآﻧﺠﺎﺑﻄ ﻮ رآزاد ﺣ ﺮﻛ ﺖ ﻛﻨﯿﻢ‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲ ﻣﺎ را‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻜﯿ ﺖ و ﻋﺪه ﻣﺎ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻜﻪآزاد ي ﻣ ﻲدﻫﺪ ﻛﻪﺑ ﺮا ﺳﺎ س‬ ‫ًﺑﺎﯾﺪ اﯾﻨﺠﺎﺑﺎﯾ ﺴﺘ ﻲ‪،‬ﺑﻠ‬ ‫ﻣﺤﺪودﻧﻤ ﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺣﺘﻤﺎ‬ ‫ﺷ ﺮاﯾﻂ اﺟﺘﻤﺎﻋ ﻲ ﺑﺘ ﻮاﻧﯿﺪ ﺗﺎآﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻣ ﺼﻠﺤ ﺖ ﺷﻤﺎ اﻗﺘ ﻀﺎ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ ﺣﺪود‬ ‫ﻜﯿ ﺖ را ﺧ ﻮدﺗﺎن ﻣﻌﯿﻦ ﻛﻨﯿﺪ‪ ،‬داﻧ ﺸﻤﻨﺪان اﺟﺘﻤﺎﻋ ﻲ ا ﺳﻼم‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻜﯿ ﺖ را‪ ،‬ﻗﯿ ﻮد ﻣﺎ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻣﻌﯿﻦ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻜﺎ ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﺑ ﺮا ي اﯾﻦﺑﺎز ﻣﺜﺎل ﻣ ﻲزﻧﻢ‪ ،‬ﻓ ﺮ ض ﻛﻨﯿﺪ ﻛﻪ د ر اﻣ ﺮﯾ‬ ‫ﻣﻬﺎﺟ ﺮﯾﻦ ازﺷ ﺮقﺑ ﺴﻤ ﺖ ﻏ ﺮ ب ﺣ ﺮﻛ ﺖ ﻣ ﻲﻛ ﺮدﻧﺪ ﻗﺎﻧ ﻮﻧ ﻲﺑ ﻮد ﻛﻪ ﻫ ﺮ ﻛ ﺲ‬ ‫ﻛﻪ ﺗ ﻮاﻧ ﺴ ﺖ زﻣﯿﻨ ﻲ راآﺑﺎد ﻛﻨﺪ زﻣﯿﻦ ﻣﺘﻌﻠﻖﺑﻪ او ﺳ ﺖ‪ ،‬ﺣﺘ ﻲ د ر ﺣﺎل ﺣﺎ ﺿ ﺮ‬ ‫ﻜ ﻮ ﻛﻪ ﺻﺤ ﺮاﻫﺎ ي‬ ‫ﻜﺰﯾ‬ ‫د ر ﻗ ﺴﻤ ﺖﻫﺎﯾ ﻲ از ﺻﺤ ﺮاﻫﺎ يﺑﺰ ر گ ﻧ ﻮادا و ﻧﯿ ﻮﻣ‬ ‫ﻜ ﺮده ا ﺳ ﺖ‪،‬‬ ‫ﺑﺰ ر ﮔ ﻲ ا ﺳ ﺖ وﻟﻢﯾﺰ رع و ﻛ ﺴ ﻲ د ر آﻧﺠﺎ ﺗﺎﺑﺤﺎل ز راﻋ ﺖ ﻧ‬ ‫‪١٢٨‬‬

‫ﻫ ﺮﻛ ﺴ ﻲ ﻛﻪﺑ ﺨ ﻮاﻫﺪ د ر اﯾﻦ ﺳ ﺮزﻣﯿﻦﻫﺎ يﻟﻢﯾﺰ رع ﻛﺎ ر ﻛﻨﺪ‪ ،‬ز راﻋ ﺖ ﻛﻨﺪ‪،‬‬ ‫ﻜﺎ ﭘﻨﺠﺎهﻫﺰا ر دﻻ ر ﯾﺎ ﭘ ﻮل زﯾﺎد يﺑﻪآﻧﻬﺎﻣ ﻲدﻫﺪ‪،‬ﺑ ﺮا يآﻧﻬﺎ ﭼﺎه‬ ‫ﻟ ﺖ اﻣ ﺮﯾ‬ ‫دو‬ ‫ﻣ ﻲزﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺎﺷﯿﻦ ﺗﻬﯿﻪ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ و ﺗﻤﺎم ﻛﻤ ﻚﻫﺎ را ﻣ ﻲﻛﻨﺪ و زﻣﯿﻦﻫﻢ ﻣﺘﻌﻠﻖﺑﻪ‬ ‫ﻜﻪ د ر ﺳﺎل اول‬ ‫ﻛ ﺴ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪﺑﺘ ﻮاﻧﺪ آن زﻣﯿﻦ را آﺑﺎد ﻛﻨﺪﺑﻪ ﺷ ﺮط آﻧ‬ ‫ﻜ ﺸﻨﺪ و ﺳﺎل دوم د ر داﺧﻠﺶ ﺧﺎﻧﻪﺑ ﺴﺎزﻧﺪ و ﺳﺎل ﺳﻮم‬ ‫دو ر ش دﯾ ﻮا رﺑ‬ ‫ﻜﺎ ﭘ ﻮل‬ ‫ﻟ ﺖ اﻣ ﺮﯾ‬ ‫آدمﻫﺎﯾ ﻲ د ر اﯾﻦ زﻣﯿﻦ زﻧﺪ ﮔ ﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﯾﻦ ﺷ ﺮاﯾﻂ دو‬ ‫ﻣ ﻲدﻫﺪ‪ ،‬ﻛﻤ ﻚ ﻣ ﻲﻛﻨﺪﺑﻪ ﻛ ﺴﺎﻧ ﻲ ﻛﻪ اﯾﻦ ﺳ ﺮزﻣﯿﻦﻫﺎ راﺗ ﺼ ﺮ ف ﻛﻨﻨﺪ و آﺑﺎد‬ ‫ﻜﺎ ﻫﻢ ﻫﻤﯿﻦ ﻗﺎﻧ ﻮن ﺑ ﻮد ﻛﻪ ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻜ ﻲ از ﻋﻠ ﻞ ﺑﺰ ر گ آﺑﺎد ي اﻣ ﺮﯾ‬ ‫ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﯾ‬ ‫ﻣﻬﺎﺟ ﺮﯾﻦﺷ ﻮ رع ﻛ ﺮدﻧﺪﺑﻪآﻣﺪن وآﺑﺎد ﻛ ﺮدن اﯾﻦ ﺳ ﺮزﻣﯿﻦﻫﺎ‪ .‬ﺣﺎﻻ ﻓ ﺮ ض‬ ‫ﻛﻨﯿﻢ ﻛﻪ ﯾ ﻚ ﻗ ﺮنﺑ ﮕ ﺬ رد وﺑﻌﺪ از ﯾ ﻚ ﻗ ﺮن ﻋﺪه ﻣ ﺮدم زﯾﺎدﺑ ﺸ ﻮد و ﺗﻤﺎم اﯾﻦ‬ ‫ﺳ ﺮزﻣﯿﻦﻫﺎ يﻟﻢﯾﺰ رعآﺑﺎدﺑ ﺸ ﻮد‪ ،‬د رآﻧﺠﺎ دﯾ ﮕ ﺮﻧﻤ ﻲﺗ ﻮانآزاد ي داد ﻛﻪﻫ ﺮ‬ ‫ﻛ ﺴ ﻲﻫ ﺮ زﻣﯿﻨ ﻲ راﺑﺎﻫ ﺮ اﺑﻌﺎد ي ﻛﻪﺑ ﺨ ﻮاﻫﺪ ﺗ ﺼ ﺮ ف ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﭼ ﻮن زﻣﯿﻦ ﻛﻢ‬ ‫ﺧ ﻮادﺑ ﻮد و ﻋﺪه اﻓ ﺮاد زﯾﺎد‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ د رآنﺷ ﺮاﯾﻂﺑﺎﯾﺪ ﻣﺤﺪودﯾ ﺖﺑ ﻮﺟ ﻮد‬ ‫ﻜﺘﺎ ر ﺣﺪ ﻣﺎﻛﺰﯾﻤﻢ ﺧ ﻮاﻫﺪﺑ ﻮدﺑ ﺮا ي‬ ‫ً ده ﻫ‬ ‫آو رد‪،‬ﺑﺎﯾﺪ ﺣﺪ ي ﻗﺎﺋ ﻞﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﺜﻼ‬ ‫ﻜﺘﺎ رﻫﻢ ﻛﻤﺘ ﺮ‬ ‫ﯾ ﻚ ﺧﺎﻧ ﻮاده‪ ،‬وﺷﺎﯾﺪﺑﺠﺎ ي دﯾ ﮕ ﺮ يﻧﯿﺰﺑ ﺮ ﺳﺪ ﻛﻪ ﺣﺘ ﻲ از دهﻫ‬ ‫ﻟ ﻲ ﻗﺪ س ﻛﻪ زﻣﯿﻦﻫﺎ ي آﻧﻬﺎ ﻛﻢ ا ﺳ ﺖ و ﻋﺪه آﻧﻬﺎ‬ ‫ﺷ ﻮد‪ ،‬ﻣﺜ ﻞ ﺳ ﺮزﻣﯿﻦ اﺷﻐﺎ‬ ‫ﻜﻨﻨﺪ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ‬ ‫زﯾﺎد و ﻣﺠﺒ ﻮ ر ﻣ ﻲﺷ ﻮﻧﺪ ﻛﻪ زﻣﯿﻦﻫﺎ ي ﺧ ﻮدﺷﺎن را ﻣﺤ ﻮدﺑ‬ ‫ﻜﻪ د ر ﺳ ﺮزﻣﯿﻦﺑﺰ ر ﮔ ﻲ ﻣﺜ ﻞ اﯾ ﺮان ﻛﻪ زﻣﯿﻦﻫﺎ يﻟﻢﯾﺰ رعو ﺻﺤ ﺮا‬ ‫ﺑ ﺮا ي اﯾﻨ‬ ‫ﻓ ﺮاوان وﺟ ﻮد دا ردﺑﺘ ﻮاﻧﯿﺪ ﭘﯿ ﺸ ﺮﻓ ﺖ ﻛﻨﯿﺪ‪ ،‬ز راﻋ ﺖ را ﺗﻘ ﻮﯾ ﺖ ﻛﻨﯿﺪ‪،‬ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫آزاد يﺑﺪﻫﯿﺪ ﺗﺎ اﻧ ﺴﺎنﻫﺎﯾ ﻲ ﺗﻤﺎم اﻧ ﺮژ يو ﻃﺎﻗ ﺖ ﺧﺪﺷﺎن راﺑﻪ ﻛﺎ رﺑﯿﺎﻧﺪازﻧﺪ‬ ‫و اﯾﻦ زﻣﯿﻦﻫﺎ راآﺑﺎد ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬و اﯾﻦ ﻗﺎﻧ ﻮن‪ ،‬ﻗﺎﻧ ﻮن ا ﺳﻼﻣ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪.‬ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ‬ ‫از ا ﺻ ﻞ ﺗﺤﺠﯿ ﺮ ﺳ ﺨﻦﺑﻪ ﻣﯿﺎن ﻣ ﻲآﯾﺪ ﻛﻪ ﻫ ﺮ ﻛ ﺴ ﻲ ﻛﻪ آﻣﺪ و دو ر ﯾ ﻚ‬ ‫‪١٢٩‬‬

‫ﻜ ﺸﺪ‪ ،‬ﺣ ﺼﺎ ر ي ﻛ ﺴﯿﺪ اﯾﻦ ﺳ ﺮزﯾﻤﻦ ﻣﺘﻌﻠﻖﺑﻪ او ﺳ ﺖ‬ ‫ﺳ ﺮزﻣﯿﻨ ﻲ را دﯾ ﻮا رﺑ‬ ‫ﻜ ﻮﻣ ﺖ ا ﺳﻼﻣ ﻲ‬ ‫ﻜ ﺮد ﺣ‬ ‫ﻜﻪ د ر ﻋ ﺮ ض دو ﺳﺎل آﺑﺎد ش ﻛﻨﺪ‪ ،‬و ا ﮔ ﺮﻧ‬ ‫ﺑ ﺸ ﺮط آﻧ‬ ‫ﻜ ﻲ از‬ ‫ﻗﺎد ر ا ﺳ ﺖ اﯾﻦ ﺳ ﺮزﻣﯿﻦ را از اوﺑ ﮕﯿ ﺮد و ﺗ ﺴﻠﯿﻢ دﯾ ﮕ ﺮ ي ﻛﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﯾ‬ ‫ﻗ ﻮاﻧﯿﻦ ا ﺳﻼﻣ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ د ر ﺟﺎﯾ ﻲ ﻛﻪ ﺳ ﺮزﻣﯿﻦﻫﺎ يﺑﺰ ر گ وﺟ ﻮد دا ردﺑﺎﯾﺪ آزاد ي‬ ‫ﻜﯿ ﺖ داد ﺑﺎ ﻣﻔﻬﻮم ا ﺳﻼﻣ ﻲ ﻣﺎ و ﺗ ﺸ ﻮﯾﻖ ﻛ ﺮد ﻛﻪ اﯾﻦ آدمﻫﺎ ﺑﺘ ﻮاﻧﻨﺪ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻟ ﻲ ﻓ ﺮ ض ﻛﻨﯿﺪﺑﻌﺪ از ﭘﻨﺠﺎه ﺳﺎل ﻛﻪ ﺗﻤﺎم اﯾﻦ‬ ‫ز راﻋ ﺖ راﺑﺠﻠ ﻮﺑﺒ ﺮﻧﺪ‪ .‬و‬ ‫ﺻﺤ ﺮاﻫﺎ آﺑﺎدﺷﺪ و دﯾ ﮕ ﺮ ﺳ ﺮزﻣﯿﻦ ﺟﺪﯾﺪ يﺑﺎﻗ ﻲ ﻧﻤﺎﻧﺪ‪ ،‬آﻧﺠﺎ ﺳ ﺖ ﻛﻪﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﺑ ﺮا ﺳﺎ س »ﻻ ﺿ ﺮ ر« ﻣﺤﺪودﯾ ﺖ ﻗﺎﺋ ﻞﺷﺪ‪ ،‬ﻛﻤﺘ ﺮ ﻛ ﺮد‪ ،‬ﻛﻤﺘ ﺮ و ﻛﻤﺘ ﺮ ش ﻛ ﺮد‪.‬‬ ‫ﻟ ﺖﺑﺎﺷﺪ‪،‬ﺑﺎزﻫﻢ‬ ‫ﺷﺎﯾﺪ ﺗﺎ ﺟﺎﯾ ﻲﺑ ﺮ ﺳﺪ ﻛﻪ ﺗﻤﺎم زﻣﯿﻦﻫﺎ ﻣﻠ ﻲﺷ ﻮد و د ﺳ ﺖ دو‬ ‫ﻟ ﻲ ﻧﺪا رد‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢ ﻛﻪ ا ﺳﻼم ﻣﺎ آزاد ي ﻣ ﻲدﻫﺪ ﻛﻪﺑﺘ ﻮان از‬ ‫ﻜﺎ‬ ‫اﺷ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ ﻣﻄﻠﻖ )ا ﮔ ﺮﺑﺘ ﻮاﻧﯿﻢ اﯾﻦ ﺳﺎم راﺑ ﮕ ﺬا رﯾﻢ(‪،‬ﺑﺎ‬ ‫ﻜﯿ ﺖ ﻣﻄﻠﻖ ﺗﺎ ﺳ ﻮ ﺳﯿﺎ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻜﯿ ﺖ ﻣﻄﻠﻖ‪،‬ﻧ ﻮ ﺳﺎن ﻛ ﺮد و ﺟﺎ ي و ﻣ ﻮ ﺿﻊ اﯾﻦﻧ ﻮ ﺳﺎن راﺑﻪ د ﺳ ﺖ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻋﺪم ﻣﺎ‬ ‫ﻜ ﻮﻣ ﺖ‬ ‫داﻧ ﺸﻤﻨﺪان زﻣﺎن ﻣ ﻲدﻫﺪ‪،‬ﺑﺪ ﺳ ﺖ ﻣﺠﺘﻬﺪﯾﻦ زﻣﺎن ﻣ ﻲدﻫﺪ‪،‬ﺑﺪ ﺳ ﺖ ﺣ‬ ‫ا ﺳﻼﻣ ﻲ وﻗ ﺖ ﻣ ﻲدﻫﺪ‪ .‬ﻣﺠﺘﻬﺪﯾﻦ ﯾﻌﻨ ﻲ داﻧ ﺸﻤﻨﺪان ﻋﻠﻮم دﯾﻦ و ﻋﻠﻢ اﻗﺘ ﺼﺎد‬ ‫د ر زﻣﺎن ﺧ ﻮدﺷﺎن‪،‬ﺑﺎﯾﺪﺑﻨ ﺸﯿﻨﻨﺪ وﺑ ﺮا ﺳﺎ س ﺷ ﺮاﯾﻂ وﺷﻊ ﺧ ﻮدﺷﺎن اﯾﻦ‬ ‫ﻗﺎﻧ ﻮن را ﻣﻌﯿﻦ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ اﻣ ﺮوزﺑﺎﯾﺪ د ر اﯾﻦﻧﻘﻄﻪﺑ ﻮد‪،‬ﺑﻌﺪ از دو ﺳﺎل د ر‬ ‫ﻧﻘﻄﻪ دﯾ ﮕ ﺮ ي‪.‬‬ ‫ﻟ ﻲ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢﺑ ﺮا ﺳﺎ س ﺷﻌﺎ رﻫﺎﯾ ﻲ ﻛﻪ د رﺑﯿ ﺸﺘ ﺮ ﻛ ﺸ ﻮ رﻫﺎ ﻣﻄ ﺮح‬ ‫و‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ ﻣ ﻲ روﻧﺪ و ﯾﺎ دﻧﺒﺎل ﺳﯿ ﺴﺘﻢ‬ ‫ا ﺳ ﺖ ﻛ ﻮ رﻛ ﻮ راﻧﻪ ﻓ ﺮ ض ﻛﻨ ﺴﺪ دﻧﺒﺎل ﺳ ﻮ ﺳﯿﺎ‬ ‫ﻏ ﺮﺑ ﻲ ﻛﻪﺑﻪﻫﯿ ﭻوﺟﻪ ﺻﻼحﻧﯿ ﺴ ﺖ‪.‬‬

‫‪١ ٣٠‬‬

‫ﻟ ﻲ را ﺧ ﻮدم د ر ﻣ ﺼ ﺮﺑ ﻮدم‬ ‫ﺑ ﺨﺎﻃﺮمﻫ ﺴ ﺖ د ر ﺳﺎلﻫﺎ ي ﮔ ﺬﺷﺘﻪ دو ﺳﺎ‬ ‫ﻜ ﻲ از ﻛ ﺸ ﻮ رﻫﺎﻫﻤﯿﻦ ﻋ ﺮاقﺑ ﻮد‪،‬‬ ‫و ﻣﺪﺗ ﻲﻫﻢ د ر ﻛ ﺸ ﻮ رﻫﺎ ي ﻋ ﺮﺑ ﻲ دﯾ ﮕ ﺮ‪ ،‬ﯾ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﺘ ﻲ د ر ﻋ ﺮاق‪،‬‬ ‫ﻜ ﻮﻣ ﺖ ﺟﺪﯾﺪ ﺳ ﻮ ﺳﯿﺎ‬ ‫ﻜ ﺮﯾﻢ ﻗﺎ ﺳﻢ و ﺣ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﭘ ﺲ از ﭘﯿ ﺮوز ي ﻋﺒﺪا‬ ‫ً ﯾﻚ‬ ‫ﻫﻤﻪﭼﯿﺰ را ﻣﻠ ﻲ ﻛ ﺮدﻧﺪ و ﺣﺘ ﻲ دﻛﺎنﻫﺎ را ﻣﻠ ﻲ ﻛ ﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﺜﻼ‬ ‫ﺳﺒﺰ يﻓ ﺮوﺷ ﻲﺑ ﻮد ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪا ش ﭘﺎﻧ ﺼﺪ ﺗ ﻮﻣﺎنﻧﻤ ﻲﺷﺪآﻣﺪﻧﺪ اﯾﻨﻬﺎ را‬ ‫ﻟ ﺖ دادﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻤﺎ ﻣﺪا روﺧﺎﻧﻪﻫﺎ را ﮔ ﺮﻓﺘﻨﺪ ﻣﻠ ﻲ ﻛ ﺮدﻧﺪ و‬ ‫ﮔ ﺮﻓﺘﻨﺪ وﺑﺪ ﺳ ﺖ دو‬ ‫ﻜﺒﺎ ره دﯾﺪﯾﻢ ﻛﻪ ﭘ ﺲ ازﺷﺶ ﻣﺎه دﯾ ﮕ ﺮ دا روﭘﯿﺪاﻧﻤ ﻲﺷﺪ‬ ‫ﻟ ﺖ دادﻧﺪ‪ ،‬ﯾ‬ ‫ﺑﺪ ﺳ ﺖ دو‬ ‫)د ر ﻋ ﺮاق(‪ ،‬ﭼ ﻮن آﻧﺠﺎ از ﻧﻈ ﺮ ﺳﺎزﻣﺎﻧﺪﻫ ﻲ ﻫﻢ ﺿﻌﯿﻒ ﻫ ﺴﺘﻨﺪ ﻫ ﺮ ج و‬ ‫ﻟ ﺖﺑﻪ ﻫﯿ ﭻوﺟﻪ ﻗﺎد ر ﻧﯿ ﺴ ﺖ ﻛﻪ اﯾﻦ اﺣﺘﯿﺎﺟﺎ ت ﻣ ﺮدم را‬ ‫ﻣ ﺮ ج ا ﺳ ﺖ‪ ،‬و دو‬ ‫ﺗﺄﻣﯿﻦ ﻛﻨﺪ‪.‬ﺷﻤﺎ ﻣ ﻲداﻧﯿﺪ ﻛﻪﺑ ﺮا ي ﯾ ﻚ ﺳﺒﺰ يﻓ ﺮوﺷ ﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪا ش‬ ‫ﻟﺘ ﻲ ﻋﻤ ﻞ ﻛﻨﻨﺪ‬ ‫ﭘﺎﻧ ﺼﺪﺗ ﻮﻣﺎنﺑﯿ ﺸﺘ ﺮﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ ،‬ا ﮔ ﺮﺑ ﺨ ﻮاﻫﻨﺪﺑﺎﺑ ﻮ روﻛ ﺮا ﺳ ﻲ دو‬ ‫ً ﻣﺎﻫﯿﺎﻧﻪ‬ ‫ًﺑﺎﯾﺪﺑﻪ اﯾﻦ ﻛﺎ ر ر ﺳﯿﺪ ﮔ ﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪﻫ ﺮ ﻛﺎﻣﻨﺪ ش اﻗﻼ‬ ‫ﭼﻨﺪ ﻛﺎ رﻣﻨﺪ اﻗﻼ‬ ‫ﭼﻨﺪ ﻫﺰا ر ﺗ ﻮﻣﺎن ﺣﻘ ﻮق ﻣ ﻲﮔﯿ ﺮد ﻛﻪﺑ ﺮا ي ﯾ ﻚ ﺳﺒﺰ يﻓ ﺮو ش ﻛﺎ ر ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻛﻪ‬ ‫ﻟ ﻲ ﻛﻪ‬ ‫اﯾﻦﺑﻪ ﻫﯿ ﭻوﺟﻪ ﺻﻼحﻧﯿ ﺴ ﺖ‪،‬ﺑﻪ ﻫﯿ ﭻوﺟﻪ اﻗﺘ ﺼﺎد يﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ .‬د ر ﺣﺎ‬ ‫د ر ﻫﻤﺎن روزﻫﺎ ﻛﻪ ﻗﺎ ﺳﻢ د ر ﻋ ﺮاقﺑ ﻮد و اﯾﻦ ﺷﻌﺎ رﻫﺎ ي ﺗﻨﺪ و دا غ و‬ ‫ﻟﻨﺎ ﺻ ﺮ ﺧﯿﻠ ﻲ ﻋﺎﻗ ﻞﺗ ﺮﺑ ﻮد‪ .‬ﻧﺎ ﺻ ﺮ ﻫﻢ ﻫﻤﯿﻦ‬ ‫اﺗ ﺮاﻛﯿ ﺖ ا ﻋﻤ ﻞ ﻣ ﻲﻛ ﺮد ﻋﺒﺪا‬ ‫ﻟ ﻲ ﻗﺎﻧ ﻮﻧ ﻲ ﻛﻪ د ر ﻣ ﺼ ﺮ ﮔ ﺬاﺷ ﺖ اﯾﻦ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ را داﺷ ﺖ و‬ ‫ادﻋﺎ ي ا ﺳﻼم ﺳ ﻮ ﺳﯿﺎ‬ ‫ﺑ ﻮد ﻛﻪ ﻛﺎ رﺧﺎﻧﻪﻫﺎ ي ﺑﺰ ر گ را ﺗﺎ ﻋﺪد ﭘﻨﺠﺎه ﻛﺎ ر ﮔﺰ ﻣﻠ ﻲ ﻛ ﺮدﻧﺪ‪ ،‬و‬ ‫ﻛﺎ رﺧﺎﻧﻪﻫﺎﯾ ﻲ ﻛﻪ از ﭘﻨﺠﺎه ﻛﺎ ر ﮔ ﺮ ﻛﻤﺘ ﺮ داﺷﺘﻨﺪ ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﻲﺑﺎﻗ ﻲ ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ‪.‬ﺑﻪ‬ ‫اﯾﻦ ﻣﻌﻨ ﻲ ﻛﻪ آن ﻛﺎ رﺧﺎﻧﻪﻫﺎ ي ﻓ ﻮﻻد ﺳﺎز ي‪ ،‬و ﻛﺎ رﺧﺎﻧﻪﻫﺎ ي ﺑﺰ ر گ ﻛﻪ‬ ‫ﻟﻲ‬ ‫ﻟ ﺖ ﺳﭙ ﺮدﻧﺪ‪ ،‬و‬ ‫دا را ي ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪﻫﺎ ي ﺳ ﺮ ﺳﺎمآو رﺑ ﻮدآﻧﻬﺎ را ﮔ ﺮﻓﺘﻨﺪ وﺑﻪ دو‬ ‫ﯾ ﻚ ﻛﺎ رﺧﺎﻧﻪآﻫﻨ ﮕ ﺮ ي ﯾﺎ ﻓ ﺮ ض ﻛﻨﯿﺪ د ر و ﭘﻨﺠ ﺮه ﺳﺎز ي ﻛﻪﻫﻔ ﺖ‪،‬ﻫ ﺸ ﺖ‪ ،‬ده‬ ‫‪١ ٣١‬‬

‫ﻟ ﺖ اﻗﺘ ﺼﺎد يﻧﯿ ﺴ ﺖ ﻛﻪ آن راﺑﺪ ﺳ ﺖ‬ ‫ﺗﺎ ﻛﺎ ر ﮔ ﺮ دا ردﺑﻪ ﻫﯿ ﭻوﺟﻪﺑ ﺮا ي دو‬ ‫ﻜ ﻲ از‬ ‫ﻜﻨﺪ‪،‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦﺑﻪ ﺗ ﺮﻛﯿ ﺐ آن د ﺳ ﺖ ﻧﺰدﻧﺪ‪ .‬و ﯾ‬ ‫ﺑ ﮕﯿ ﺮد و ادا رها شﺑ‬ ‫ﻜﻦ‬ ‫دﻻﯾ ﻞ ﭘﯿ ﺮوز ي ﻣ ﺼ ﺮﺑﻄ ﻮ رﻧ ﺴﺒ ﻲﺑ ﺮ ﻋ ﺮاق ﻫﻤﯿﻦ ﻗ ﻀﯿﻪﺑ ﻮد‪ .‬ﺣﺎﻻ ﻣﻤ‬ ‫ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ اﻣ ﺮوزﺑﯿﺎﯾﻨﺪ وﺑ ﮕ ﻮﯾﻨﺪ ﻛﻪ ﻛﺎ رﺧﺎﻧﻪﻫﺎﯾ ﻲ ﻛﻪ ﺗﺎ ﭘﻨﺠﺎه ﻛﺎ ر ﮔ ﺮ دا رﻧﺪ‬ ‫ﻜﻦ ا ﺳ ﺖﺑﻨ ﺸﯿﻨﻨﺪ وﺑ ﮕ ﻮﯾﻨﺪ ﺗﺎ ده‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ ﻣﻠ ﻲﺷ ﻮﻧﺪ‪،‬ﺑﻌﺪ از دو ﺳﺎل ﻣﺠﺘﻬﯿﺪن ﻣﻤ‬ ‫ﻛﺎ ر ﮔ ﺮﺑﺎﯾﺪ ﻣﻠ ﻲﺷ ﻮﻧﺪ‪ ،‬وﺷﺎﯾﺪﺑﻌﺪ از ﺻﺪ ﺳﺎل دوﯾ ﺴ ﺖ ﺳﺎل ﺗﺎ ﯾ ﻚ ﻛﺎ ر ﮔﺰ‬ ‫ﻟ ﻲ د رﺷ ﺮاﯾﻂ ﺣﺎ ﺿ ﺮﺑﺎ اﯾﻦ ﺧ ﺼ ﻮ ﺻﯿﺎ تﺑﻪﻫﯿ ﭻوﺟﻪ ﺻﻼح‬ ‫ﻣﻠ ﻲﺑ ﺸ ﻮد‪ ،‬و‬ ‫ﻧﯿ ﺴ ﺖ‪.‬ﺑﺎ اﯾﻦ ﺳﯿ ﺴﺘﻢﺑ ﻮ روﻛ ﺮاﺗﯿ ﻚﺷﺪﯾﺪ و ﻋﺪم ﻛﺎ رآﯾ ﻲ اﯾﻦ ﻛﺎ رﻣﻨﺪاﻧ ﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﻟ ﺖ وﺟ ﻮد دا رﻧﺪﺑﯿﺎﯾﻨﺪ وﺑ ﺨ ﻮاﻫﻨﺪ ﻫﻤﻪﭼﯿﺰ‬ ‫ﯾ ﻚ ﻣﯿﻠﯿ ﻮن وﻧﯿﻢ د ر د ﺳﺘ ﮕﺎه دو‬ ‫ﻟ ﺖ‪» ،‬ﺧﺎﻧﻪ از‬ ‫ﻟﺘ ﻲ ﻛﻨﺘ ﺮل ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺳﯿ ﺴﺘﻢ ادا ر ي ﺧ ﻮد دو‬ ‫راﺑ ﻮ ﺳﯿﻠﻪ ﯾ ﻚ دو‬ ‫ﭘﺎﯾﺒ ﺴ ﺖ ﺧﻼ ﺳﻪ وﯾ ﺮان ا ﺳ ﺖ«‪،‬ﺑﻪ ﻫﯿ ﭻوﺟﻪ ﺻﻼح ﻧﯿ ﺴ ﺖ‪.‬ﺑ ﺨ ﺼ ﻮ ص د ر‬ ‫ﻧﻈﺎمﻫﺎﯾ ﻲ ﻛﻪ‬

‫ﺳﺎزﻣﺎﻧﺪﻫ ﻲ د ر ﻣﯿﺎن آﻧﻬﺎ‬

‫ﺿﻌﯿﻒ ا ﺳ ﺖ ﻫ ﺮﭼﻪ‬

‫ﺑ ﺨ ﻮاﻫﻨﺪﻣ ﺮﻛﺰﯾ ﺖﺑ ﻮﺟ ﻮدﺑﯿﺎو رﻧﺪﻫ ﺮ جو ﻣ ﺮ جﺑﯿ ﺸﺘ ﺮ ﺧ ﻮاﻫﺪﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪﺑﻪ اﯾﻦ دو ا ﺻ ﻞ ﺗ ﻮﺟﻪ ﻛﻨﯿﻢ‪ ،‬ا ﮔ ﺮﺑ ﺨ ﻮاﻫﯿﻢ ﻣﻘﺎﯾ ﺴﻪا ي‬ ‫ﻛ ﺮدهﺑﺎﺷﯿﻢ ا ﺻ ﻞ اول ﻣ ﻲﺷ ﻮد ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪدا ر ي‪ ،‬و ا ﺻ ﻞ دوم ﻣ ﻲﺷ ﻮد ا ﺻ ﻞ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ا ﺳﻼم ﻗﺎد ر ا ﺳ ﺖ ﻛﻪﺑﯿﻦ ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪدا ر ي و ﺳ ﻮ ﺳﯿﺎ‬ ‫ﺳ ﻮ ﺳﯿﺎ‬ ‫ﻣﻄﻠﻖ از ﻣﻨﻬﺎ يﺑ ﻲﻧﻬﺎﯾ ﺖ ﺗﺎﺑﻪ ا ﺿﺎﻓﻪﺑ ﻲﻧﻬﺎﯾ ﺖ ﺗﻐﯿﯿ ﺮ ﻛﻨﺪ‪ ،‬و ﻣ ﻮ ﺿﻊ اﯾﻦ‬ ‫ﻜ ﻮﻣ ﺖ ا ﺳﻼﻣ ﻲ وﻗ ﺖ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺧ ﻮاﻫﺪ ﻛ ﺮد‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲ‬ ‫ﺗﻐﯿﯿ ﺮ را ﻣﺠﺘﻬﺪﯾﻦ زﻣﺎن ﯾﺎ ﺣ‬ ‫اﯾﻦ آزاد ي ﺑﻪ آﻧﻬﺎ داده ﺷﺪه‪ ،‬و ا رز ش اﺟﺘﻬﺎدا ﺳﻼﻣ ﻲ از اﯾﻨﺠﺎ ﻧﺘﯿﺠﻪ‬ ‫ﻣ ﻲﺷ ﻮد ﻛﻪ ا ﺳﻼم ﻣﺎ وﻧﻈﺎم اﻗﺘ ﺼﺎد ي ﻣﺎﻧﻈﺎم ﺟﺒ ﺮ ي و ﺟﺰﻣ ﻲﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ ،‬ﻛﻪ‬ ‫ﻜﻨﯿﺪﺑﻪﻫﯿ ﭻوﺟﻪ اﯾﻨﻄ ﻮ رﻧﯿ ﺴ ﺖ‪.‬‬ ‫ًﺑﺎﯾﺪ اﯾﻦ ﻛﺎ ر راﺑ‬ ‫ً ﺣﺘﻤﺎ‬ ‫ﺑﯿﺎﯾﻨﺪ وﺑ ﮕ ﻮﯾﻨﺪ ﺣﺘﻤﺎ‬

‫‪١ ٣٢‬‬

‫ﺂن ﻣﻘﺘ ﺼﺪﯾﻦ و ﻣﺠﺘﻬﺪﯾﻦ زﻣﺎن ﻫ ﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻣ ﻲﻧ ﺸﯿﻨﻨﺪ و اﯾﻦ ﻣ ﻮ ﺿﻊ را‬ ‫ﻣﻤﻌﯿﻦ ﻣ ﻲﻛﻨﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦﺑﺤﺜ ﻲ ﻛﻪ د ر اﯾﻨﺠﺎﺑﯿﺎن ﻛ ﺮدم ﻣ ﻲﺷ ﻮد زﯾ ﺮﺑﻨﺎ‪.‬‬ ‫اﻣﺎ ا ﺳﻼم ﭼ ﺮا اﯾﻦ ﻛﺎ ر را ﻣ ﻲﻛﻨﺪ؟ اﯾﻦ ﻛﺎ ر را از اﯾﻦ ﺟﻬ ﺖ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‬ ‫ﻜﯿ ﺖ را از‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻜﺎ رﺑﯿﺎﻓﺘﺪﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦﻧﻤ ﻲﺧ ﻮاﻫﺪ ﻣﺎ‬ ‫ﻛﻪ ﻣ ﻲداﻧﺪ ا ﺳﺘﻌﺪاد اﻧ ﺴﺎنﻫﺎﺑ‬ ‫ﻜﯿ ﺖﺑﻪ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻜﯿ ﺖ را ﻣ ﻲدﻫﺪ ﺗﺎ آﻧﺠﺎﯾ ﻲ ﻛﻪ اﯾﻦ ﻣﺎ‬ ‫ﻟ‬ ‫ً ﺳﻠ ﺐ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣﺎ‬ ‫اﻓ ﺮاد ﻣﻄﻠﻘﺎ‬ ‫ﺿ ﺮ ر اﺟﺘﻤﺎع ﺗﻤﺎمﺑ ﺸ ﻮد آﻧﺠﺎﯾ ﻲ ﻛﻪﺑﻪ ﺿ ﺮ ر اﺟﺘﻤﺎعﺑ ﻮد ﻫﻤﺎﻧﻄ ﻮ ر ﻛﻪ‬ ‫ﻜﻮﻣ ﺖ وﻗ ﺖ ﻗﺎد ر ﺧ ﻮاﻫﺪﺑ ﻮد ﻛﻪ‬ ‫ﻣ ﻲداﻧﯿﺪﺑ ﺮ اﺛ ﺮ ﺗﻤﺎم ﻓﺘﺎوا ي ﻓﻘﻬﺎ ي ﻣﺎ و ﺣ‬ ‫ﺣﺘ ﻲ ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪ ﯾ ﻚ اﻧ ﺴﺎﻧ ﻲ راﺑﻄ ﻮ ر ﻣﻄﻠﻖﺑ ﮕﯿ ﺮد‪ ،‬ا ﮔ ﺮﺑﻪ وﻗﺘ ﻲ ر ﺳﯿﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﻜ ﻮﻣﻤ ﺖ اﺣ ﺴﺎ س ﻛ ﺮدﺑﺎﯾﺪ ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪ اﯾﻦ اﻧ ﺴﺎن را ﮔ ﺮﻓ ﺖ‪ ،‬اﯾﻦ ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪ ﭼ ﻮن‬ ‫ﺣ‬ ‫ﻜ ﻮﻣ ﺖ ﻗﺎد ر ﺧ ﻮاﻫﺪﺑ ﻮد ﻛﻪ اﯾﻦ ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪ راﺑﻪ ﺣﻖ‬ ‫ﻣﺘﻌﻠﻖﺑﻪ ﺧﺪا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﺣ‬ ‫ﻜﺒﺎ ر‬ ‫ﺑ ﮕﯿ ﺮد‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻣﺎ ﻫﯿ ﭻ وﺣ ﺸﺘ ﻲ از ﻫﯿ ﭻﭼﯿﺰ ﻧ ﺨ ﻮاﻫﯿﻢ داﺷ ﺖ‪ ،‬ﻛﻪ ﯾ‬ ‫ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪدا ر يو ا ﺳﺘﺜﻤﺎ رﺑ ﻮﺟ ﻮدﺑﯿﺎﯾﺪو ﯾﺎ ﭼﯿﺰﻫﺎ ي دﯾ ﮕ ﺮ ي از اﯾﻦﻗﺒﯿ ﻞ‪.‬‬ ‫ﻟ ﻚ ا ﺻﻠ ﻲ ﺧﺪا ﺳ ﺖ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻜﻪ ﺧ ﻮد شﺑﺤ ﺚ‬ ‫ﻜﺘﻪﺑﺎ رﯾ ﻚﺗ ﺮ از ﻣ ﻮ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢﺑ ﮕ ﻮﯾﻢ‪،‬ﺑﺎاﯾﻨ‬ ‫اﻣﺎ ﯾ ﻚﻧ‬ ‫ﺑ ﺴﯿﺎ ر ﻣﻔ ﺼﻠ ﻲ ا ﺳ ﺖ و ﻓ ﺮ ﺻ ﺖ اﺟﺎزهﻧﻤ ﻲدﻫﺪ ﻛﻪﺑﻪ ﺗﻔ ﺼﯿ ﻞﺑﯿﺎن ﻛﻨﻢ وآن‬ ‫ﻜﻪ د ر راﺑﻄﻪﺑﺎ »ا رز ش ا ﺿﺎﻓ ﻲ«ﺑ ﺮا يﺷﻤﺎﺑﯿﺎن ﻛ ﺮدم ﻛﻪ ﻗﺎﺑ ﻞ ﺣ ﻞ‬ ‫اﯾﻨ‬ ‫ﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ ،‬ﺧﯿﻠ ﻲ ﺳ ﺨ ﺖ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ د ر ﯾ ﻚ ﻛﺎ رﺧﺎﻧﻪا ي ﻛﻪ ده ﺗﺎ ﯾﺎ ﭘﻨﺠﺎه ﺗﺎ ﻛﺎ ر ﮔ ﺮ‬ ‫وﺟ ﻮد دا رد‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﺑﺘ ﻮاﻧﯿﺪ ﺑﻄ ﻮ ر دﻗﯿﻖ ﺣ ﺴﺎ ب ﻛﻨﯿﺪ ﺗﺎ ﻣ ﺴﺌﻠﻪ »ا رز ش‬ ‫ًﺑ ﻮﺟ ﻮد ﻣ ﻲآﯾﺪ‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲ د ﺳ ﺖ ﻣﻦ وﺷﻤﺎﻧﯿ ﺴ ﺖ‪،‬‬ ‫ا ﺿﺎﻓ ﻲ«ﺑ ﻮﺟ ﻮدﻧﯿﺎﯾﺪ‪ .‬ﻣ ﺴﻠﻤﺎ‬ ‫ﭘﺎ راﻣﺘ ﺮﻫﺎ ي دﯾ ﮕ ﺮ ي ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ از ﻣﻨﺰل ﻣﺎ ﺧﺎ ر ج ا ﺳ ﺖ‪ .‬اﻣﺎا ﺳﻼم ﭼﻪ‬ ‫ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﺣ ﺮﻓ ﻲ را ﻛﻪ ﻣ ﻲزﻧﻢﺑ ﺴﯿﺎ رﺑ ﺴﯿﺎ ر ﻣﻬﻢ ا ﺳ ﺖ‪ .‬ا ﺳﻼم ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ‬ ‫اﯾﻦ ﻛﺎ رﻓ ﺮﻣﺎ‪ ،‬ﻓ ﺮ ض ﻛﻨﯿﺪ ﭘﻨﺠﺎه ﺗﺎ ﻛ ﺮا ﮔ ﺮ دا رد و ﻣ ﺴﺌﻠﻪ »ا رز ش ا ﺿﺎﻓ ﻲ«‬ ‫‪١ ٣٣‬‬

‫ﺑ ﻮﺟ ﻮد آﻣﺪه و ﻣﻘﺪا ر ي از ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪ‪ ،‬ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪ ا ﺿﺎﻓ ﻲﺑﺪ ﺳ ﺖ ﻛﺎ رﻓ ﺮﻣﺎ آﻣﺪه‬ ‫ا ﺳ ﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﻣﻔﻬﻮم اﯾﻦ ﻛﺎ رﻓ ﺮﻣﺎ‪ ،‬ﯾﺎ ﻣﻔﻬﻮم ﯾﺎن ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪدا ر د ر ا ﺳﻼم ﭼﯿ ﺴ ﺖ؟‬ ‫آﯾﺎ اﯾﻦ ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪدا ر ﻣﺜ ﻞ ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪدا ر ﻏ ﺮﺑ ﻲ ا ﺳ ﺖ؟ ﯾﺎ ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪدا ر دﯾ ﮕ ﺮ ي‬ ‫ا ﺳ ﺖ؟ ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ ﻣﻘﺎﯾ ﺴﻪ ﻣ ﻲﻛﻨﯿﻢ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢ ﻛﻪ اﯾﻦ ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪدا ر وﻛﯿ ﻞ‬ ‫ﺧﺪا ﺳ ﺖ‪.‬ﺑﺎز د رﻧﻈﺎم ا ﺳﻼﻣ ﻲ دارمﺑﺤ ﺚ ﻣ ﻲﻛﻨﻢﻧﻪ د ر ﻧﻈﺎم ﻏ ﺮﺑ ﻲ‪ ،‬د ر‬ ‫ﻧﻈﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ ﻗ ﻮاﻧﯿﻦ ا ﺳﻼﻣ ﻲ ﭘﯿﺎده ﺷ ﻮد اﯾﻦﺑﺤ ﺚ وا رد ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﻛﻪ اﯾﻦ آدم‬ ‫ﺳ ﺮﻣﺎﯾ ﺔﻏﺪا ر ﺣﺘ ﻲ ا ﮔ ﺮ ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪا ي اﻧﺪاﺧﺘﻪﺑﺎﺷﺪﻧﻤﺎﯾﻨﺪه ﺧﺪا ﺳ ﺖ‪ ،‬و ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪ‬ ‫او ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪ ﺧﺪا ﺳ ﺖ ﻧﻪ ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪ اﯾﻦ ﻓ ﺮد‪ .‬اﯾﻦ آدم ﻧﻤﺎﯾﻨﺪه ﺧﺪا ﺳ ﺖ اﺟﺎزه‬ ‫ﻜﺎ رﺑﯿﺎﻧﺪازد‪.‬ﺑﻌﻨ ﻮان‬ ‫ﻧﺪا ردﺑﻬ ﺮ ﺗ ﺮﺗﯿﺒ ﻲ ﻛﻪ ﺧ ﻮد ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﺪ اﯾﻦ ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪ راﺑ‬ ‫ﻣﺜﺎل ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﺋﯿﻢ‪ ،‬ﻫﻤﯿﻦ ﻗﺎﻧ ﻮن د ر ﻣﻘﺎﺑ ﻞ او ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ ﻛﻪ ا ﺳ ﺮا ف ﺣ ﺮام ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫َ(‬ ‫ْ ﺮِﻓﯿﻦ‬ ‫ُﺴ‬ ‫ْﻤ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﱡا‬ ‫ُﺤِ ﺐ‬ ‫ُﻻ ﯾ‬ ‫ﱠﻪ‬ ‫ﺧﺪا يﺑﺰ ر گ ا ﺳﺎ فﻛﻨﻨﺪ ﮔﺎن را دو ﺳ ﺖ ﻧﻤ ﻲدا رد‪) ،‬اِﻧ‬ ‫د رﺑﺎ ره ﻣ ﺴ ﺮﻓﯿﻦ آﯾﺎ تﺑ ﺴﯿﺎ ر زﯾﺎد ي د ر ﻗ ﺮآن آﻣﺪه ا ﺳ ﺖ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﺗ ﺼ ﻮ ر‬ ‫ﻛﻨﯿﺪ ﻛﻪ ﻣﻘﺪا ر ي از ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪ ﻛﻪ ﻣﺘﻌﻠﻖﺑﻪ ﻣﻠ ﺖ ا ﺳ ﺖﻧﺰد ﻣﻦ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﻣﻦ‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﻨﺪه ﺧﺪا ﻫ ﺴﺘﻢ و ﻓﻘﻂ اواﻣ ﺮ ﺧﺪاﯾ ﻲ را ﻣ ﻲﺗ ﻮاﻧﻢ ﭘﯿﺎده ﻛﻨﻢ و اﯾﻦ ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪ‬ ‫ﻜﺎ رﺑﺒﺮم‪.‬‬ ‫راﺑﻪ ﻣ ﺼﻠﺤ ﺖ ﺧ ﻮد‪،‬ﺑﻪ ﻣﻨﻔﻌ ﺖ ﺧ ﻮد‪ ،‬ﯾﺎ د ر راه ﺧﻄﺎﻧﻤ ﻲﺗ ﻮاﻧﻢﺑ‬ ‫ﻜﺎ رﺑﯿﺎﻧﺪازمﺑﺎز د ر‬ ‫ﺗﻨﻬﺎ راﻫ ﻲ ﻛﻪﺑ ﺮا ي ﻣﻦ وﺟ ﻮد دا رد ﻛﻪ اﯾﻦ ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪ راﺑ‬ ‫راه ﻣﻠ ﺖ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬د ر راه ﺧﺪا ﺳ ﺖ‪ ،‬د ر راه ﺧﻠﻖ ا ﺳ ﺖ‪.‬ﺷﻤﺎ ﺗ ﺼ ﻮ ر ﻛﻨﯿﺪ د رآن‬ ‫ﻟ ﺖ ﭼﻪ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ؟ اﯾﻦ‬ ‫ﻟ ﺖ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬دو‬ ‫ﺳﯿ ﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﯿﻢ ﻫﻤﻪ ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪﺑﺪ ﺳ ﺖ دو‬ ‫ﻛﺎ رﺧﺎﻧﻪﺑﺰ ر گ را ﺑﺪ ﺳ ﺖ ﯾ ﻚ ﻣﺪﯾ ﺮ ﻣ ﻲ ﺳﭙﺎ رد‪ ،‬ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﺪ آﻗﺎ ي ﻣﺪﯾ ﺮ ﺗ ﻮ‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﻨﺪه ﻣﻦﻫ ﺴﺘ ﻲ‪ ،‬ﺗ ﻮوﻛﯿ ﻞ ﻣﻦﻫ ﺴﺘ ﻲ‪ ،‬ﻛﻪ اﯾﻦ ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪﺑﺰ ر گ را ﻣﺤﺎﻓﻈ ﺖ‬ ‫ﻜﺎ رﺑﯿﺎﻧﺪاز ي‪ .‬د ر ا ﺳﻼم ﻧﯿﺰ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ا ﺳﺘﯿﻌﻨ ﻲﺑﻪ‬ ‫ﻛﻨ ﻲ و د ر راه ﻣﻠ ﺖﺑ‬ ‫ﻜﻪ ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪا ي د ر ﻧﺰد ﺷ ﺨ ﺼ ﻲ ﺟﻤﻊ آﻣﺪ‪ ،‬اﯾﻦ ﺷ ﺨ ﺺ وﻛﯿ ﻞ‬ ‫ﻓ ﺮ ض آﻧ‬ ‫‪١ ٣٤‬‬

‫ﺧﺪا ﺳ ﺖ و ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪ ﻣﺘﻌﻠﻖﺑﻪ ﺧﺪا ﺳ ﺖ و راهﻫﺎ يﺑ ﺨ ﺼ ﻮ ﺻ ﻲ ﮔ ﺬاﺷﺘﻪﺷﺪه‬ ‫ﻜﺎ ر‬ ‫ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ و ﻓﻘﻂ د ر اﯾﻦ راهﻫﺎ اﻧ ﺴﺎن ﻗﺎد ر ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪ راﺑ‬ ‫ﻜﻢ ﺧ ﻮد ا ﮔ ﺮ‬ ‫ﻜﻨﺪ‪ ،‬ﺣﺘ ﻲ ﺑ ﺮا ي ﺷ‬ ‫ﺑﯿﺎﻧﺪازد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ا ﺳ ﺮا ف ﻧﻤ ﻲﺗ ﻮاﻧﺪ ﺑ‬ ‫ً روزاﻧﻪ ﯾ ﻚﻧﺎن ﻫ ﺴ ﺖ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ دو ﺗﺎﻧﺎن ﺧ ﺮﯾﺪ ا ﺳ ﺮا ف ﻛ ﺮده‬ ‫اﺣﺘﯿﺎﺟﺶ ﻣﺜﻼ‬ ‫ا ﺳ ﺖ و اﯾﻦ ﺣ ﺮام ا ﺳ ﺖ‪ ،‬آدم ﻣ ﺴ ﺮﻓ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪ .‬ا ﮔ ﺮﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪا ي ﺳﻪ ﺧ ﻮاﺑﻪ‬ ‫اﺣﺘﯿﺎ ج داﺷ ﺖ و ﻗ ﺼ ﺮ ي ﺧ ﺮﯾﺪا ر ي ﻛ ﺮد ﻣ ﺴ ﺮ ف ا ﺳ ﺖ‪ ،‬و ﺧﻄﺎ ﻛ ﺮده‬ ‫ﻜﻪ ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪا ي د رﻧﺰد اﯾﻦ اﻧ ﺴﺎن ﺟﻤﻊ‬ ‫ا ﺳ ﺖ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﺪﺑﻪ ﻓ ﺮ ض اﯾﻨ‬ ‫ﻜﻪﺑﻌﻨ ﻮان ﯾ ﻚ‬ ‫ﺷﺪ‪ ،‬اﻧ ﺴﺎن از اﯾﻦ ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪ ﻧﻤ ﻲﺗ ﻮاﻧﺪ ﺳ ﻮءا ﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﺪ‪،‬ﺑﻠ‬ ‫وﻛﯿ ﻞ‪ ،‬وﻛﯿ ﻞ ﻣﺘﻘ ﻲ و ﭘﺎ ك و ﻓﺪاﻛﺎ ر اﯾﻦ ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪ ﻣﻠ ﺖ راﺑﻪﺑﻬﺘ ﺮﯾﻦ وﺟﻪ د ر‬ ‫ﻜﻪ اﯾﻦ‬ ‫ﻜﺎ ر ﺧ ﻮاﻫﺪ اﻧﺪاﺧ ﺖ‪ ،‬اﯾﻦ ﭼﻪ ﺗ ﺼ ﻮ ر ي ا ﺳ ﺖ؟ﺑ ﺮ ﭘﺎﯾﻪ اﯾﻨ‬ ‫ﺧﺪﻣ ﺖ ﻣﻠ ﺖﺑ‬ ‫ﻜﻼ ت‬ ‫ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪ ﻣﺘﻌﻠﻖﺑﻪ ﺧﺪا ﺳ ﺖ و اﯾﻦ اﻧ ﺴﺎن وﻛﯿ ﻞ ﺧﺪا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﺧﯿﻠ ﻲ از ﻣ ﺸ‬ ‫ﺣ ﻞ ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪ .‬ﭼ ﻮن ا ﮔ ﺮﺑ ﺨ ﻮاﻫﯿﺪ ﻣﺘﻪ رو ي ﺧ ﺸ ﺨﺎ شﺑ ﮕ ﺬا رﯾﺪ و »ا رز ش‬ ‫ﻟﻲ‬ ‫ﻜﻨﯿﺪ‪،‬ﻫﯿﭽ ﻮﻗ ﺖﺑﻪﻧﺘﯿﺠﻪﻧ ﺨﺤ ﻮاﻫﯿﺪ ر ﺳﯿﺪ‪.‬و‬ ‫ا ﺿﺎﻓ ﻲ«و ﻏﯿ ﺮه را ﺣ ﺴﺎ بﺑ‬ ‫ا ﺳﻼم آﻣﺪه از ﭘﺎﯾﻪ‪ ،‬ازﺑﻨﯿﺎد ﻗ ﻀﯿﻪ را ﺣ ﻞ ﻛ ﺮده ﻛﻪﺑﻔ ﺮ ض ﻣﺤﺎل اﻛ ﮕ ﺮ‬ ‫ﻣﯿﻠﯿ ﻮنﻫﺎ دﻻ ر از ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪ ﻣﻠ ﺖﻧﺰدﺷ ﺨ ﺺ ﻣﻦﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻗ ﻮاﻧﯿﻦ و ﺿ ﻮاﺑﻄ ﻲ‬ ‫ﻣﻌﯿﻦ ﻛ ﺮده ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻣﻦﻧﺘ ﻮاﻧﻢﺑ ﺮا ي ﻣﻨﻔﻌ ﺖﺷ ﺨ ﺼ ﻲ ﺧ ﻮد اﯾﻦ ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪ را‬ ‫ﻜﺎ ر‬ ‫ﻜﺎ رﺑﯿﺎﻧﺪازم‪ ،‬ﻓﻘﻂ و ﻓﻘﻂ د ر راه ﺧﺪا و د ر راه ﺣﻖ اﯾﻦ ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪ راﺑ‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺑﺮم‪.‬‬ ‫وﻗﻒ‬ ‫اﯾﻨﺠﺎ ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻢ ا ﮔ ﺮﺑ ﺨ ﻮاﻫﯿﻢ ﻣ ﺴﺌﻠﻪ اﻗﺘ ﺼﺎد را ﺣ ﻞ ﻛﻨﯿﻢﺑﺎﯾﺪ‬ ‫زﯾ ﺮﺑﻨﺎ ي ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ و ﺳﯿﺎ ﺳ ﻲ و اﻗﺘ ﺼﺎدا ﺳﻼﻣ ﻲ راﺑﺎﻫﻢ د رﻧﻈ ﺮﺑ ﮕﯿ ﺮﯾﻢ‪ .‬و‬ ‫اﯾﻨﺠﺎ ﺳ ﺨﻦ زﯾﺎدﻫ ﺴ ﺖ ﻛﻪ ﻓﻘﻂﺑﺎ ﯾ ﻚ ﻛﻠﻤﻪ دﯾ ﮕ ﺮ ﺣ ﺮ ف ﺧ ﻮد را د ر اﻗﺘ ﺼﺎد‬ ‫‪١ ٣٥‬‬

‫ﻜ ﻲ از ﭼﯿﺰﻫﺎﯾ ﻲ ﻛﻪ د ر ا ﺳﻼم ا ﺳ ﺖ ﻣ ﺴﺌﻠﻪ‬ ‫ﻜﻪ ﻣ ﻲداﻧﯿﺪ ﯾ‬ ‫ﺗﻤﺎم ﻣ ﻲﻛﻨﻢ وآن اﯾﻨ‬ ‫ﻜ ﺮ ي و ﺗ ﺮﺑﯿﺘ ﻲ اﯾﺜﺎ ر ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﯾﺜﺎ ر ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﻛﻪ ﯾ ﻚ ﻣ ﺴﻠﻤﺎنﺑﺎ آن رو ش ﻓ‬ ‫ﻟ ﻲ او و ﺳﯿﻠﻪا ي ا ﺳ ﺖ‪،‬‬ ‫ﻜﻪ ﺧﺪا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﻛﻤﺎل ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﻣﺎلﺑ ﺮا‬ ‫ﻫﺪﻓﺶ ﻣﺎلﻧﯿ ﺴ ﺖﺑﻠ‬ ‫ﻜ ﻲ ازﻧﻤ ﻮﻧﻪﻫﺎ ي اﯾﺜﺎ ر ﻛﻪ د ر ﻛ ﺸ ﻮ رﻫﺎ ي ا ﺳﻼﻣ ﻲ وﺑﻌﻨ ﻮانﻧﻤ ﻮﻧﻪ د ر‬ ‫وﯾ‬ ‫اﯾ ﺮان ﻧ ﺸﺎن داده ﺷﺪه ﻣ ﺴﺌﻠﻪ »وﻗﻒ« ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﯾ ﻚ ﺳﻮم زﻣﯿﻦﻫﺎ ي اﯾ ﺮان‬ ‫»وﻗﻒ« ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﯾ ﻚ ﺳﻮم زﻣﯿﻦﻫﺎ ي ﻣﺰ روﻋ ﻲ اﯾ ﺮان‪ ،‬زﻣﯿﻦﻫﺎ ي آﺑﺎد اﯾ ﺮان‬ ‫) ﺻﺤ ﺮاﻫﺎ را ﻧﻤ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻢ(‪ ،‬وﻗﻒ ﺷﺪه ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲ ﻛ ﺴﺎﻧ ﻲ آﻣﺪهاﻧﺪ و اﯾﻦ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢﺑﻪ زو ر‬ ‫زﻣﯿﻦﻫﺎ را آﺑﺎد ﻛ ﺮدهاﻧﺪ وﺑﻌﺪ وﻗﻒ اﺟﺘﻤﺎع ﻛ ﺮدهاﻧﺪ‪ .‬ﺳ ﻮ ﺳﯿﺎ‬ ‫ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﺪ زﻣﯿﻦ اﻓ ﺮاد راﺑ ﮕﯿ ﺮد‪ ،‬اﻣﺎ ا ﺳﻼم روﺷ ﻲﺑ ﻮﺟ ﻮد ﻣ ﻲآو رد ﻛﻪ اﯾﻦ‬ ‫اﻧ ﺴﺎنﺑﺎ ﺗﻤﺎﻣ ﻲ اﻧ ﺮژ ي و ﻃﺎﻗ ﺖ ﺧ ﻮد ك ا ر ﻣ ﻲﻛﻨﺪ و زﻣﯿﻨ ﻲ راآﺑﺎد ﻛﻨﺪ و‬ ‫ﻜﻪآﺑﺎد ﻛ ﺮد اﯾﻦ زﻣﻦ را دو د ﺳﺘ ﻲ ﺗ ﺴﻠﯿﻢ ﺧﺪا ﯾﺎ ﺗ ﺴﻠﯿﻢ اﺟﺘﻤﺎع ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻌﺪ ازآﻧ‬ ‫وﻗﻒ دﻧﯿﺎﯾ ﻲ ا ﺳ ﺖﺑﺰ ر گ ازﻧﻈ ﺮ رواﻧ ﻲ و رواﻧ ﺸﻨﺎ ﺳ ﻲ! اﺧﺘﻼ ف ﻓﺎﺣ ﺸ ﻲ‬ ‫ﻜﺘﺎﺗ ﻮ ر ي ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﺪ اﯾﻦ‬ ‫ا ﺳ ﺖﺑﯿﻦ ا ﺳﻼم و آن ﻛﻤ ﻮﻧﯿ ﺴﺘ ﻲ ﻛﻪﺑﺎ زو ر و دﯾ‬ ‫ﻜﯿ ﺖ را از اﻓ ﺮادﺑ ﮕﯿ ﺮد‪ .‬آﻧﺠﺎﯾ ﻲ ﻛﻪ ﻣ ﻲآ’ﻧﺪ وﺑﻪ زو ر ﺧﺎﻧﻪ ﻛ ﺴ ﻲ را‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻣ ﻲﮔﯿ ﺮﻧﺪ ﺗﺎﻧﻮه د رﻧﻮها شﺑﻪ ﻛ ﺴ ﻲ ﻛﻪ اﯾﻦ ﻛﺎ ر را ﻛ ﺮده ﻓﺤﺶ ﻣ ﻲدﻫﻨﺪ‪،‬‬ ‫ﻜﻪ د ر وﻗﻒ ﻣﯿﺒﯿﻨﯿﺪ ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ ﻛ ﺴ ﻲ وﻗﻒ‬ ‫ﻟﯿ‬ ‫ﻋﻠﻨ ﺖ ﻣ ﻲﻓ ﺮ ﺳﺘﻨﺪ‪ ،‬د ر ﺣﺎ‬ ‫ﻟ ﺖ ﻧﻪﺗﻨﻬﺎ‬ ‫ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻣ ﺴﺠﺪ ي ﻣ ﻲ ﺳﺎزد‪،‬ﺑﯿﻤﺎ ر ﺳﺘﺎﻧ ﻲ وﻗﻒ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ د ر اﯾﻦ ﺣﺎ‬ ‫ﺧ ﻮد ش ﻫ ﺮ ﻣ ﻮﻗﻌ ﻲ ﻛﻪ از ﻣﻘﺎﺑ ﻞ آن ﻣ ﻲ ﮔ ﺬ رد د ر وﺟﺪان ﺧ ﻮد اﺣ ﺴﺎ س‬ ‫ﻜﻪ اﻛ ﮕ ﺮ ﻓ ﺮزﻧﺪ ش و ﻧﻮها ش و‬ ‫آ راﻣﺶ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬اﺣ ﺴﺎ س ﺳ ﺮو ر ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪،‬ﺑﻠ‬ ‫ﻧﺘﯿﺠﻪا ش از ﻣﻘﺎﺑ ﻞ اﯾﻦ ﻣ ﺴﺠﺪ ﯾﺎ از ﻣﻘﺎﺑ ﻞ اﯾﻦ زﻣﯿﻦ وﻗﻒ ﻣ ﻲ ﮔ ﺬ ردﺑﺎزﻫﻢ‬ ‫روﺣﺶﺷﺎد ﻣ ﻲﺷ ﻮد و اﻓﺘ ﺨﺎ ر ﻣ ﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺟﺪ ش ﻛﺎ ر ﻛ ﺮده و اﯾﻦ ﺳ ﺮزﻣﯿﻦ‬ ‫را وﻗﻒ اﺟﺘﻤﺎع ﻛ ﺮده ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﺑﺤ ﺚ ﺑ ﺴﯿﺎ ر ﻣﻔ ﺼﻠ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ‬ ‫‪١ ٣٦‬‬

‫ﻟ ﻲ ﻫﻤﯿﻦﻗﺪ ر ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢﺑ ﮕ ﻮﯾﻢ ﻛﻪ ا ﺳﻼم ﻣﺎ‬ ‫ﻧﻤ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢ وا رد آنﺑ ﺸﻮم و‬ ‫ﻜ ﺴﯿﺒﯿﻠﯿﺘﻪ( دا رد‪ ،‬ﻗﺎﺑﻠﯿ ﺖ‬ ‫دا را يﻧﻈﺎﻣ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ اﯾﻦﻧﻈﺎم ﺧﯿﻠ ﻲ اﻧﻌﻄﺎ ف )ﻓﻠ‬ ‫ﺗﺤ ﺮ ك دا ردوﺑﻪ ﻣ ﺮﺟﻊ‪،‬ﺑﻪ ﺣﺎﻛﻢوﻗ ﺖ اﺟﺎزه ﻣ ﻲدﻫﺪ ﻛﻪﺑ ﺮا ﺳﺎ س ﻣ ﺼﻠﺤ ﺖ‬ ‫روز ﻃﺒﻖ ﻗ ﻮاﻧﯿﻦ ا ﺳﻼﻣ ﻲ‪ ،‬ﺳﯿ ﺴﺘﻤ ﻲ را ﻛﻪ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﺪ اﻧﺘ ﺨﺎ ب ﻛﻨﺪﺑﻪ آن‬ ‫ﺗ ﺮﺗﯿﺒ ﻲ ﻛﻪ راﻧﺪﻣﺎن ﻣﺎ ﮔﺰﯾﻤﻢﺑﺎﺷﺪ‪،‬و ﻓ ﺴﺎد ﺣﺪاﻗ ﻞ‪.‬‬ ‫ﻜ ﻮﻣ ﺖ‬ ‫ا ﺳﺎ س ﺣ‬ ‫ﻜ ﻮﻣ ﺖ ﻣ ﻲ ر ﺳﯿﻢ‪ .‬د ر ا ﺳﺎ س‬ ‫از اﯾﻦﺑﺤ ﺚ ﻛﻪﺑ ﮕ ﺬ رﯾﻢﺑﻪﺑﺤ ﺚ ا ﺳﺎ ﺣ‬ ‫ﻜ ﻮﻣ ﺖﺑﺎز از ﻧﻈ ﺮ ﺗﻘﺎ رن ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢﺑ ﮕ ﻮﯾﻢ ﻛﻪ ﺧﯿﻠ ﻲ روﺷﻦ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬د ر‬ ‫ﺣ‬ ‫ﻟﺘﺎ رﯾﺎ ﻫ ﺴﺘﻨﺪ ﯾﺎ‬ ‫ﻜﺘﺎﺗ ﻮ ر ي ﭘ ﺮو‬ ‫ﺳﯿ ﺴﺘﻢ ﻛﻤ ﻮﻧﯿ ﺴﻢ و ﻣﺎ رﻛ ﺴﯿ ﺴﻢ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻪ دﯾ‬ ‫ﻜﺘﺎﺗ ﻮ ر يﺑ ﻮﺟ ﻮد ﻣ ﻲآﯾﺪ‪،‬‬ ‫ﻟﺒﺘﻪآﻧﻬﺎ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﻫ ﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ دﯾ‬ ‫ﻜﺘﺎﺗ ﻮ ر ي ﻛﺎ ر ﮔ ﺮ ي‪ .‬ا‬ ‫دﯾ‬ ‫ﻟ ﻲ د ر ﻋﻤ ﻞﺑﻌﺪ از‬ ‫ﻜﺘﺎﺗ ﻮ ر ي ازﺑﯿﻦ ﻣ ﻲ رود‪ .‬و‬ ‫ﻜ ﻮﻣ ﺖ دﯾ‬ ‫اﻣﺎ ﭘ ﺲ از ﻣﺪﺗ ﻲ ﺣ‬ ‫ﻜﺘﺎﺗ ﻮ ر ي‬ ‫ﭘﻨﺠﺎه ﺳﺎل ﯾﺎ ﭘﻨﺠﺎه و ﭼﻨﺪ ﺳﺎل ﻣ ﺸﺎﻫﺪه ﻛ ﺮدهاﯾﺪ ﻛﻪﻧﻪ ﻓﻘﻂ اﯾﻦ دﯾ‬ ‫ﻜﻪ روزﺑﻪ روز ﺗﻘ ﻮﯾ ﺖﺷﺪه ا ﺳ ﺖ‪ .‬د رﻧﻈﺎم ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻬﻐﺪا ر ي‬ ‫ازﺑﯿﻦﻧ ﺮﻓﺘﻪﺑﻠ‬ ‫ّ ﺖﺑ ﺮ‬ ‫ﻜ ﻮﻣ ﺖ اﻛﺜ ﺮﯾ‬ ‫ﻏ ﺮ ب ﻣﻌﺘﻘﺪﺑﻬﺪﻣ ﻮﻛ ﺮا ﺳ ﻲ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬و دﻛ ﺮا ﺳ ﻲ ﯾﻌﻨ ﻲ ﺣ‬ ‫ﻜﺘﺎﺗ ﻮ ر ي ﭼﯿﺰﺑﺪﯾ ﺴ ﺖ و د ر اﯾﻦ ﻧﻈﺎم ﻇﺎﻫ ﺮا‬ ‫ً‬ ‫ّ ﺖ‪ .‬د ر ﻧﻤ ﻮﻧﻪ اول ﻛﻪ دﯾ‬ ‫اﻗﻠﯿ‬ ‫ﻜ ﺮا ﺳ ﻲ‪ .‬اﻣﺎ د ر واﻗﻊ ا ﮔ ﺮ‬ ‫ﻜ ﺮا ﺳ ﻲ ا ﺳ ﺖ وﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﺋﯿﻢ زﻧﺪهﺑﺎد دﻣ‬ ‫دﻣ‬ ‫ﻟﻲ‬ ‫ﻜ ﺮا ﺳ ﻲ ﻏ ﺮ بﻫﻢ ﯾ ﻚﻟﻐ ﺖ ﺗ ﻮﺧﺎ‬ ‫ﺑ ﺨ ﻮاﻫﯿﻢ د رﻧﻈ ﺮﺑ ﮕﯿ ﺮﯾﻢ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢ اﯾﻦ دﻣ‬ ‫ﻜﺎﻧﺎ ت‬ ‫ا ﺳ ﺖ‪ .‬زﯾ ﺮا د رآﻧﺠﺎﯾ ﻲ ﻛﻪ ﻋﺪها ي ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪدا ر ﻗﺪ ر تﺑﺪ ﺳ ﺖ دا رﻧﺪ اﻣ‬ ‫ﺑ ﺴﯿﺎ ر زﯾﺎدﺗ ﺮ ي از اﻓ ﺮاد ﻣﺤ ﺮوم و ﻣ ﺴﺘ ﻀﻌﻒ دا رﻧﺪ و ﻗﺎد ر ﻫ ﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﻜ ﺮا ﺳ ﻲ د رآﻧﺠﺎ ﻣﻔﻬﻮم‬ ‫ﻜ ﺮا ﺳ ﻲ راﺑﻪﻧﻔﻊ ﺧ ﻮدﺷﺎنﺑ ﮕ ﺮداﻧﻨﺪ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ دﻣ‬ ‫دﻣ‬ ‫ﻟﻲ‬ ‫ﻜ ﺮا ﺳ ﻲ ﻓﻘﻂﺑ ﺮا ي ﻛ ﺴﺎﻧ ﻲ ﺧ ﻮاﻫﺪﺑ ﻮد ﻛﻪ از ﻗﺪ ر ت ﻣﺎ‬ ‫ﻧ ﺨ ﻮاﻫﺪ داﺷ ﺖ‪ .‬دﻣ‬

‫‪١ ٣٧‬‬

‫ﻜ ﻮﻣ ﺖ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ ﭘ ﻮل ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﻗﺪ ر ت‬ ‫ﺑ ﺮﺧ ﻮ ردا رﻧﺪ‪ ،‬ﭼ ﻮن آن ﭼﯿﺰ ي ﻛﻪ آﻧﺠﺎ ﺣ‬ ‫ﻣﺎد ي ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ﻜ ﻮﻣ ﺖ اﻛﺜ ﺮﯾ ﺖﺑ ﺮ‬ ‫ً د ر ا ﺳﻼم ﺣ‬ ‫از اﯾﻦ ﺣ ﺮ فﻫﺎ ﻛﻪﺑ ﮕ ﺬ رﯾﻢ ا ﺻ ﻮﻻ‬ ‫اﻗﻠﯿ ﺖ ﻗﺎﺑ ﻞ ﻗﺒ ﻮل ﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ ،‬اﯾﻦ ﺣ ﺮﻓ ﻲ را ﻛﻪ ﻣ ﻲزﻧﻢ زﯾ ﺮﺑﻨﺎ ي ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲﺑ ﺴﯿﺎ ر‬ ‫ﺑ ﺴﯿﺎ ر ﻗ ﻮ ي دا رد‪ .‬د رﻧﻈﺎم دﻣ ﻮﻛ ﺮا ﺳ ﻲ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻨﺪ ﻛﻪ اﻛﺜ ﺮﯾ ﺖ ﻫ ﺮ اﻣ ﺮ ي را‬ ‫ﺻﺎد ر ﻛﻨﺪ ﻗﺎﺑ ﻞ اﺟ ﺮا ا ﺳ ﺖ‪ .‬ﭘﻨﺠﺎه و ﯾ ﻚ د ر ﺻﺪ ﻣ ﺮدمآﻣﺪﻧﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪﺷ ﺮا ب‬ ‫ﻜﻢ ﻛ ﺮده ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ﻧ ﻮﺷﯿﺪن ﺣ ﺮام ا ﺳ ﺖ‪ ،‬اﯾﻦ ﺣﻼل ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪ ،‬ﭼ ﻮن اﻛﺜ ﺮﯾ ﺖ ﺣ‬ ‫ا ﮔ ﺮ آﻣﺪﻧﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻣ ﻮﺋﺎدﻣ ﺨﺪ ﺣﻼل ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﮔﻔﺘﻨﺪ اِل اِ س د ي ﺣﻼل ا ﺳ ﺖ‪،‬‬ ‫ﻜﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻫﯿ ﭻ ﻗﺎﻧ ﻮﻧ ﻲ و ﻫﯿ ﭻ ﭼﯿﺰ ي د ر ﻣﻘﺎﺑ ﻞ آﻧﻬﺎﻧﻤ ﻲﺗ ﻮاﻧﺪ ﻣﻘﺎوﻣ ﺖﺑ‬ ‫ا ﮔ ﺮ ﯾ ﻚ روزآﻣﺪﻧﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻛﻪ اﻗﻠﯿ ﺖ راﺑﺎﯾﺪ ﻛ ﺸ ﺖ‪ ،‬اﯾﺎ ﭼﯿﺰ يﻫ ﺴ ﺖ ﻛﻪ د ر‬ ‫ﻜ ﺮا ﺳ ﻲ از ﻧﻈ ﺮ ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲ‬ ‫ً! ﯾﻌﻨ ﻲ د ر اﯾﻦ ﻧﻈﺎم دﻣ‬ ‫ﻣﻘﺎﺑ ﻞ آﻧﻬﺎ ﺑﺎﯾ ﺴﺘﺪ؟ اﺑﺪا‬ ‫اﻛﺜ ﺮﯾ ﺖ ﺣﻖ دا رد ﻫ ﺮ ﻋﻤﻠ ﻲ را ﻛﻪ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﺪ اﻧﺠﺎم دﻫﺪ و ﻫﯿ ﭻ ﻣﻌﯿﺎ ر ي و‬ ‫ﻫﯿ ﭻ ﻗﯿﺪ وﺑﻨﺪ ي د ر ﻣﻘﺎﺑ ﻞآﻧﻬﺎ وﺟ ﻮدﻧﺪا رد‪ .‬ﺣﺘ ﻲ اﻗﻠﯿ ﺖ راﺑ ﮕﯿ ﺮﻧﺪ وﻧﺎﺑ ﻮد‬ ‫ﻜ ﺮا ﺳ ﻲ ﻏ ﺮ بﺑ ﻮﺟ ﻮد ﻣ ﻲآﯾﺪ‬ ‫ﻜﻼ ت زﯾﺎد ي ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ د ر دﻣ‬ ‫ﻜﻨﻨﺪ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻣ ﺸ‬ ‫ﺑ‬ ‫ﻜﺘﺎﺗ ﻮ ر يﺷ ﺮﻗ ﻲ ﻫﻢ‬ ‫ﻛﻪ ازﻧﻈ ﺮ اﻧ ﺴﺎﻧ ﻲ و اﻧ ﺴﺎﻧﯿ ﺖ ﻫﻢ ﻗﺎﺑ ﻞ ﻗﺒ ﻮلﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ .‬دﯾ‬ ‫ً ﻋﻄﺎﯾﺶ راﺑﻪﻟﻘﺎﯾﺶﺑﺎﯾﺪﺑ ﺨ ﺸﯿﺪ‪.‬‬ ‫ﻛﻪﺑﺠﺎ ي ﺧ ﻮد ش‪ ،‬ا ﺻﻼ‬ ‫ﻜﺘﺎﺗ ﻮ ر ي‬ ‫ﻜﺘﺎﺗ ﻮ ر ي را رد ﻣ ﻲﻛﻨﯿﻢ‪ .‬دﯾ‬ ‫ً ﻣﺎ دﯾ‬ ‫اﻣﺎ د ر ا ﺳﻼم‪ ،‬ﻣ ﺴﻠﻤﺎ‬ ‫اﻧ ﺴﺎنﺑ ﺮ اﻧ ﺴﺎنﺑﺎﯾﺪ ازﺑﯿﻦﺑ ﺮود‪ .‬وا ردﺑﺤ ﺚ ﻓﻠ ﺴﻔ ﻲﻧﻤ ﻲ ﺧ ﻮاﻫﻢﺑ ﺸﻮم‪ ،‬ﻛﻪ‬ ‫ﻜﺘﺎﺗ ﻮ ر ي را وﻫﯿ ﭻ ﻃﺎﻏ ﻮﺗ ﻲ را‬ ‫ا ﺳﺎ س ﺧﺪاﭘ ﺮ ﺳﺘ ﻲ ﻣﺎﺑ ﺮآن ا ﺳ ﺖ ﻛﻪﻫﯿ ﭻ دﯾ‬ ‫ﻧﭙ ﺬﯾ ﺮﯾﻢ‪ .‬د ر زﯾ ﺮ اﯾﻦ ﮔﻨﺒﺪ از آﻧﭽﻪ رﻧ ﮓ ﺗﻌﻠﻖ ﻣ ﻲﭘ ﺬﯾ ﺮد آزاد ﺑ ﺸ ﻮﯾﻢ‪،‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ د ر ﻣﻘﺎﺑ ﻞ ﺗﻨﻬﺎ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﻛ ﺴ ﻲ ﻛﻪ ﺗ ﺴﻠﯿﻢ ﻣ ﻲﺷ ﻮﯾﻢ و ﺗﻌﻈﯿﻢ ﻣ ﻲﻛﻨﯿﻢ‬ ‫ﺧﺪا ي ﻻﯾﺰال ا ﺳ ﺖ وﺑ ﺲ‪ ،‬و ﺧﺪا يﺑﺰ ر گ )ﺗ ﻮﺟﻪ ﻛﻨﯿﺪ ازﻧﻈ ﺮ ﻗﺎﻧ ﻮن(‪،‬‬ ‫‪١ ٣٨‬‬

‫ﻜﺘﺎﺗ ﻮ ر ﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ ،‬ﭼ ﻮن ﻣﻨﻔﻌ ﺖﺷ ﺨ ﺼ ﻲ‬ ‫ﺧﺪا يﺑﺰ ر گ ﯾﻌﻨ ﻲ ﻣﻌﯿﺎ رﻫﺎ‪ .‬ﺧﺪا دﯾ‬ ‫ﻟﻬ ﻲ‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ ﻣﻌﯿﺎ رﻫﺎ‪ .‬ﻛ ﺴ ﻲ ﻛﻪ د ر ﻣﻘﺎﺑ ﻞ‬ ‫ﻧﺪا رد‪ .‬ﺧﺪا يﺑ ﺮز گ ﯾﻌﻨ ﻲ ﻗ ﻮاﻧﯿﻦ ا‬ ‫ﺧﺪا يﺑﺰ ر گ ﺗﻌﻈﯿﻢ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺗ ﺴﻠﯿﻢ ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪ ،‬ﻋﺒﺎد ت ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ د ر ﻣﻘﺎﺑ ﻞ‬ ‫ﻟﻬ ﻲ ﺗ ﺴﻠﯿﻢ ﻣ ﻲﺷ ﻮد‪ ،‬د ر ﻣﻘﺎﺑ ﻞ ﻣﻌﯿﺎ رﻫﺎ ﺗﻌﻈﯿﻢ ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬د ر ﻋ ﻮ ضﺑﺎ‬ ‫ﻗ ﻮاﻧﯿﻦ ا‬ ‫ﻟﻒ ا ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ﻜﻠ ﻲ ﻣ ﺨﺎ‬ ‫ﻜﺘﺎﺗ ﻮ ر ي ﻛﻪ دا را يﻫ ﻮ يوﻫ ﻮ س ا ﺳ ﺖﺑ‬ ‫دﯾ‬ ‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ د ر ﻧﻈﺎم ا ﺳﻼﻣ ﻲ ا ﮔ ﺮﺑ ﺨ ﻮاﻫﯿﻢ ﺧﯿﻠ ﻲ ﺧ ﺸ ﻚ ﺻﺤﺒ ﺖ ﻛﻨﯿﻢ‬ ‫ﻟﺒﺘﻪ ﻣﻨﻈ ﻮرم از ﺧﺪا ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻢ ﯾﻌﻨ ﻲ‬ ‫ﻜﺘﺎﺗ ﻮ ر ي ﺧﺪا )ا‬ ‫ﻣ ﻲﺗ ﻮاﻧﯿﻢﺑ ﮕ ﻮﯾﺌﻢ دﯾ‬ ‫ﻜ ﺮا ﺳ ﻲ ﻋﺎﻣﻪ‪ .‬ﯾﻌﻨ ﻲ ا ﺳﻼم ﻣﺎ ﻣﺠﻤ ﻮﻋ ﺔ اﯾ ﺖ‬ ‫ﻣﻌﯿﺎ رﻫﺎ(‪ ،‬ﺑﻪ ا ﺿﺎﻓﻪ دﻣ‬ ‫ﻜﺘﺎﺗ ﻮ ر ي‬ ‫ﻜﺘﺎﺗ ﻮ ر ي‪ ،‬دﯾ‬ ‫ﻜﺘﺎﺗ ﻮ ر ي وﺟ ﻮد دا رد ﻛﻪ اﯾﻨﺪﯾ‬ ‫دوﺗﺎ ﺳ ﺖ‪ .‬ﯾ ﻚ ﻧ ﻮع دﯾ‬ ‫ﻣﻌﯿﺎ رﻫﺎ ﺳ ﺖ‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲﻫﯿ ﭻ اﻛﺜ ﺮﯾﺘ ﻲﻗﺎد رﻧﯿ ﺴ ﺖ ﻛﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﯿﺎ رﻫﺎ را ﺗﻐﯿﯿ ﺮ دﻫﺪ‪،‬‬ ‫ﻟﻲ‬ ‫ﻟﺒﺘﻪﻧﻤ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢﺑ ﮕ ﻮﯾﻢﺷ ﺮا بﻧ ﺨ ﻮ ردن ﺟﺰو ﻣﻌﯿﺎ رﻫﺎ ﺳ ﺖ و‬ ‫ﻋ ﻮ ض ﻛﻨﺪ‪ .‬ا‬ ‫ﺟﺰو ﻗ ﻮاﻧﯿﻦ ا ﺳ ﺖ‪ ،‬ﻛﻪ ا ﮔ ﺮ اﻛﺜ ﺮﯾ ﺖ ﺟﺎﻣﻌﻪﻫﻤﻪ ﺟﻤﻊﺷ ﻮﻧﺪ و رأ ي دﻫﻨﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﺷ ﺮا ب ﺣﻼل ا ﺳ ﺖ اﯾﻦ ﺣﻖآﻧﻬﺎﻧ ﺨ ﻮاﻫﺪﺑ ﻮد‪،‬ﻧﻤ ﻲﺗ ﻮاﻧﻨﺪ ﭼﻨﯿﻦ رأﯾ ﻲ ﺻﺎد ر‬ ‫ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ا ﮔ ﺮ اﻛﺜ ﺮﯾ ﺖ اﺟﺘﻤﺎعﺑﯿﺎﯾﻨﺪ وﺑ ﮕ ﻮﯾﻨﺪ ﺣﻖ ﯾ ﻚ اﻧ ﺴﺎن راﺑﺎﯾﺪ ﺿﺎﯾﻊ ﻛ ﺮد‬ ‫ُ ﺸ ﺖ آﻧﻬﺎ ﺣﻖ ﻧ ﺨ ﻮاﻫﻨﺪ داﺷ ﺖ ﻛﻪ ﭼﻨﯿﻦ ﻋﻤﻠ ﻲ را‬ ‫و او راﺑﻪ ﻧﺎﺣﻖﺑﺎﯾﺪ ﻛ‬ ‫ّ ﺖ‪.‬‬ ‫اﻧﺠﺎم دﻫﻨﺪ‪،‬و اﯾﻨﺠﺎ ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻢ ﻣﻌﯿﺎ رﻫﺎ ﯾﻌﻨ ﻲﻗ ﺮآن ﯾﻌﻨ ﻲ ﺳﻨ‬ ‫ﻜ ﻮﻣ ﺖ ا ﺳﻼﻣ ﻲ‬ ‫ا ﺻ ﻮل ﺳﻪ ﮔﺎﻧﻪ ﺣ‬ ‫ﻜ ﻮﻣ ﺖ ﺑﻄ ﻮ ر ﺧﻼ ﺻﻪ ﺳﻪ ا ﺻ ﻞ ﺑﺰ ر گ را ﺑ ﺮا ي‬ ‫د ر ﺑﺤ ﺚ ﺣ‬ ‫ﺷﻤﺎﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻢ ﻛﻪ ا ﺻ ﻞ اول آزاد ي اﻧ ﺴﺎن ا ﺳ ﺖ‪ .‬ا ﺻ ﻞ دوم ﻗ ﺮآن‪ ،‬ﻗ ﺮآن ﻛﻪ‬ ‫ﻣ ﻲ ﮔ ﻮﯾﻢ ﯾﺎ ﻗ ﺮآن و ﺳﻨ ﺖ ﯾﻌﻨ ﻲﻫﻤﯿﻦ ﻣﻌﯿﺎ رﻫﺎ ﻛﻪ ﻣ ﻮ ردﻧﻈ ﺮ ﻣﺎ ﺳ ﺖ‪ .‬و ا ﺻ ﻞ‬ ‫ْ«‪.‬‬ ‫ُﻢ‬ ‫َﻬ‬ ‫ْﻨ‬ ‫َﯿ‬ ‫ُ ﻮ ر يﺑ‬ ‫ْﺷ‬ ‫ُﻢ‬ ‫َﻫ‬ ‫ْﺮ‬ ‫َﻣ‬ ‫َا‬ ‫ْ ﺮ« و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ »و‬ ‫َﻣ‬ ‫ُﻢ ﻓِ ﻲاﻻ‬ ‫َﺷﺎوِ رﻫ‬ ‫ﺳﻮمﺷ ﻮ را‪» .‬و‬ ‫ﻜ ﻮﻣ ﺖ د ر ا ﺳﻼم راﺑ ﺨ ﻮاﻫﻤ ﻲﺑﻄ ﻮ ر ﻣ ﺨﺘ ﺼ ﺮﺗ ﺮﯾﻦ وﺟﻪﺑﯿﺎن‬ ‫ﯾﻌﻨ ﻲ ا ﮔ ﺮ ﺣ‬ ‫‪١ ٣٩‬‬

‫ﻛﻨﯿﻢ اﯾﻦ ﺳﻪ ا ﺻ ﻞ را ﻣ ﻲﺗ ﻮاﻧﯿﻢﺑﻨ ﻮﯾ ﺴﯿﻢ‪ ،‬ا ﺻ ﻞ اول اﻧ ﺴﺎن‪ ،‬ﻣﻌﺘﻘﺪﺑﻪآزاد ي‬ ‫ﻜﺘﺎﺗ ﻮ ر ي و ﻫﯿ ﭻ ﻃﺎﻏ ﻮﺗ ﻲ ﺗ ﺴﻠﯿﻢﻧ ﺸ ﻮد ﺟﺰ‬ ‫اﻧ ﺴﺎن ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ د ر ﻣﻘﺎﺑ ﻞ ﻫﯿ ﭻ دﯾ‬ ‫ﻜﺘﺎﺗ ﻮ ر ﻧﯿ ﺴ ﺖ‪ .‬دوم ﻗﺒ ﻮل ﻣﻌﯿﺎ رﻫﺎ‪ ،‬ﻛﻪ اﯾﻦ‬ ‫د ر ﻣﻘﺎﺑ ﻞ ﺧﺪا ﻛﻪ او ﻫﻢ دﯾ‬ ‫ﻣﻌﯿﺎ رﻫﺎ را از ﻗ ﺮآن و ﺳﻨ ﺖ ﮔ ﺮﻓﺘﻪاﯾﻢ و اﯾﻦ ﻣﻌﯿﺎ رﻫﺎ ﻻﯾﺘﻐﯿ ﺮﻧﺪ‪ ،‬ﺛﺎﺑ ﺖ‬ ‫ﻟ ﺐ اﯾﻦ ﻣﻌﯿﺎ رﻫﺎ ي ﻗ ﺮآﻧ ﻲ و ﺧﺪاﯾ ﻲ اﻧ ﺴﺎنﻫﺎ آزادﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﻫ ﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺳﻮم د ر ﻗﺎ‬ ‫ﻜﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻜ ﺮا ﺳ ﻲ دا رﻧﺪ‪،‬ﺑﺎﺷ ﻮ را و ﻣ ﺸ ﻮ ر تﺑﺎﯾﺪ ﻛﺎ رﻫﺎ ي ﺧ ﻮدﺷﺎن را ﺣ ﻞﺑ‬ ‫دﻣ‬ ‫ﻜ ﻮﻣﺘ ﻲ ا ﺳﻼم ﺳﯿ ﺴﺘﻤ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﺦﻧﻪ ﺳﯿ ﺴﺘﻢ‬ ‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦﺑﺎز ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢ ﻛﻪ ﺳﯿ ﺴﺘﻢ ﺣ‬ ‫ﻜﻼ ت دو ﺳﯿ ﺴﺘﻢ راﺑ ﺨﻮﺑ ﻲ ﺣ ﻞ‬ ‫ﻏ ﺮﺑ ﻲ ا ﺳ ﺖ وﻧﻪ ﺳﯿ ﺴﺘﻢﺷ ﺮﻗ ﻲ و ﺗﻤﺎم ﻣ ﺸ‬ ‫ﻜ ﻞ از ﺧ ﻮد‬ ‫ﻜﻠ ﻲ د ر اﺟﺘﻤﺎع ﻣﺎوﺟ ﻮد دا رد ﻣ ﺸ‬ ‫ﻛ ﺮده ا ﺳ ﺖ‪ .‬و ﺧﻼ ﺻﻪ ا ﮔ ﺮ ﻣ ﺸ‬ ‫ﻟ ﻮژ ي ﻣﺎ‪.‬‬ ‫ﻜﺘ ﺐو اﯾﺪﺋ ﻮ‬ ‫ﻣﺎ ﺳ ﺖﻧﻪ از ا ﺳﻼم ﻣﺎ‪،‬ﻧﻪ از ﻣ‬ ‫ﻜﺘ ﺐوا ﺳﻄﻪ‬ ‫ﺣ ﺮﻛ ﺖﺑﻪ ﺳ ﻮ ي ﻣ‬ ‫ﺑﺤ ﺚ را ﺗﻤﺎم ﻣ ﻲﻛﻨﻢ ﭼ ﻮن وﻗ ﺖ ﮔ ﺬﺷﺘﻪ‪ ،‬ﻓﻘﻂ ك ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻣ ﻲﺧ ﻮاﻫﻢ‬ ‫ﺑ ﮕﯿﺮموآنﻧﺘﯿﺠﻪ اﯾﻦ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ د ر دﻧﯿﺎ ي ﺧ ﻮدﻣﺎنﺷﺎﻫﺪﻫ ﺴﺘﯿﻢ ﻛﻪ از ﯾ ﻚ‬ ‫ﻃ ﺮ ف ﻋﺪها يﺑﻪ اﻓ ﺮاط رﻓﺘﻪاﻧﺪ و ﻋﺪها يﺑﻪ ﺗﻔ ﺮﯾﻂ وﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪ اﯾﻦ ﺳﯿ ﺮ‬ ‫ﭘﻨﺠﺎه ﺳﺎل ﮔ ﺬﺷﺘﻪ را د رﻧﻈ ﺮ ﻣ ﻲﮔﯿ ﺮﯾﻢ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢ ﻛﻪ اﯾﻦ دو ﻗﻄ ﺐﺑﻪ ﯾ ﻚ‬ ‫ﺳﻤ ﺖ و ﺳﻄ ﻲ دا رﻧﺪ ﻧﺰدﯾ ﻚ ﻣ ﻲﺷ ﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑ ﺮا ي ﺷﻤﺎ ﻣﺜﺎل ﺑﺰﻧﻢ‪ ،‬ﭘ ﺲ از‬ ‫ﻜﯿ ﺖ د ر اﯾﻨﺠﺎ ﺑ ﺮا ي ﺷﻤﺎ ﺑﯿﺎن ﻛ ﺮدم‪،‬‬ ‫ﻟ‬ ‫ﺑﺤ ﺚﻫﺎ ي ﻣﻔ ﺼﻠ ﻲ ﻛﻪ د رﺑﺎ ره ﻣﺎ‬ ‫ﻜﯿ ﺖ راﺑﻄ ﻮ رﻛﻠ ﻲ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻜ ﻮﻣ ﺖ را د ر رو ﺳﯿﻪﺑﺪ ﺳ ﺖ ﮔ ﺮﻓ ﺖ ﻣﺎ‬ ‫ﻫﻨ ﮕﺎﻣ ﻲ ﻛﻪﻟﻨﯿﻦ ﺣ‬ ‫ﻣﻠﻐ ﻲ ﻛ ﺮدو ﺧﯿﻠ ﻲ ﭼﯿﺰﻫﺎ ي دﯾ ﮕ ﺮ را‪،‬ﺑﻌﺪ از ﭼﻬﺎ ر ﺳﺎلﺑﻪ اﯾﻦﻧﺘﯿﺠﻪ ر ﺳﯿﺪ‬ ‫ﻛﻪ ﻧﻤ ﻲﺗ ﻮاﻧﺪ رو ﺳﯿﻪ را ادا ره ﻛﻨﺪ‪.‬ﺑﻤﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦﺷ ﺮوع ﻛ ﺮدﻧﺪﺑﻪ دادن ﺣﻖ‬ ‫ﻜﯿ ﺖﺑﻪ اﻓ ﺮاد‪،‬آن ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪدا ران ﻗﺪﯾﻤ ﻲ را ﻛﻪ از رو ﺳﯿﻪ ﮔ ﺮﯾ ﺨﺘﻪﺑ ﻮدﻧﺪ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ً رو ﺳﯿﻪ‬ ‫دﻋ ﻮ ت ﻛ ﺮدﻧﺪ ﻛﻪﺑﻪ رو ﺳﯿﻪﺑﺎز ﮔ ﺮدﻧﺪ‪،‬آن ﻣﺪﯾ ﺮﻫﺎﯾ ﻲ را ﻛﻪ ﺳﺎﺑﻘﺎ‬ ‫‪١ ٤٠‬‬

‫ﺮا ادا ره ﻣ ﻲﻛ ﺮدﻧﺪﺑﺎ اﻣﺘﯿﺎزا ت زﯾﺎدآﻧﻬﺎ راﺑﻪ رو ﺳﯿﻪﺑ ﺮ ﮔ ﺮداﻧﺪﻧﺪ‪.‬ﺑﺎﻻﺧ ﺮه‬ ‫ﻜﻨﻨﺪ‪ ،‬و ﺣﺘ ﻲﺑﺠﺎﯾ ﻲ‬ ‫از ﺳﺎل ‪ ١٩ ٢٥‬ﺗ ﻮاﻧ ﺴﺘﻨﺪ ﻛﻢﻛﻢ رو ﺳﯿﻪ را دوﺑﺎ ره زﻧﺪهﺑ‬ ‫ر ﺳﯿﺪ ﻛﻪ د رﺑﻌ ﻀ ﻲ از ﻛﺎ رﺧﺎﻧﻪﻫ ﻲ رو ﺳ ﻲﺑﻪ ﻣﺪﯾ ﺮان د ر ﺻﺪ ي از ﻣﻨﺎﻓﻊ‬ ‫ﻛﺎ رﺧﺎﻧﻪ ﺗﻌﻠﻖ ﻣ ﻲ ﮔ ﺮﻓ ﺖ‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﻲ ﭘﻨ ﺞد ر ﺻﺪ ﺗﺎ ﭘﺎﻧﺰدهد ر ﺻﺪ ﺳ ﻮدﺑﻪ ﻣﺪﯾ ﺮ‬ ‫ﻛﺎ رﺧﺎﻧﻪ ﭘ ﻮل ﻣ ﻲدادﻧﺪ‪ ،‬ﺗﺎ اﯾﻦ ﻣﺪﯾ ﺮ ﻛﺎ رﺧﺎﻧﻪﺑﻪﺷ ﻮقﺑﯿﺎﯾﺪﺑﻪ ﺧﺎﻃ ﺮ ﻣﻨﻔﻌ ﺖ‬ ‫ﻜ ﺸﺪ‪ .‬د ر روز ﮔﺎ ر اول‬ ‫ﻣﺎد ي و ﭘ ﻮل ﺧ ﻮد شﺑﯿ ﺸﺘ ﺮ ﻛﺎ ر ﻛﻨﺪ‪،‬ﺑﯿ ﺸﺘ ﺮ زﺣﻤ ﺖﺑ‬ ‫ﻟﯿﻦﺑﻪ‬ ‫ً ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢ ﻛﻪ د ر زﻣﺎن ا ﺳﺘﺎ‬ ‫ﻟ ﻲﺑﻌﺪا‬ ‫ﻜﯿ ﺖﺑ ﺮا ي آﻧﻬﺎ ﻣﻄ ﺮحﻧﺒ ﻮد و‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻜﻨﻨﺪ‪ ،‬و دا را ي ﭘ ﻮل و‬ ‫ﻜ ﻲﺑﺎزﺑ‬ ‫آﻧﻬﺎ ﺣﻖ ﻣ ﻲدﻫﻨﺪ ﻛﻪ د رﺑﺎﻧ ﻚ ﺣ ﺴﺎ بﺑﺎﻧ‬ ‫ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪ ﺷ ﻮﻧﺪ‪ ،‬و اﯾﻦ ﭘ ﻮلﻫﺎ ي ا ﺿﺎﻓ ﻲ را د ر ﺑﺎﻧ ﻚ ذﺧﯿ ﺮه ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫ﻟ ﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﺤﺪودﯾﺘ ﻲ ﻛﻪﺑ ﺮا ي آﻧﻬﺎﺑ ﻮﺟ ﻮد ﻣ ﻲآو ردﻧﺪ اﯾﻦ ﻫ ﺴ ﺖ ﻛﻪ از اﯾﻦ ﭘ ﻮ‬ ‫ﻟﻲ‬ ‫ﻟﯿﺪ ﻧﺒﺎﯾﺪ ا ﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬و‬ ‫د رﺑﺎﻧ ﻚ ﮔ ﺬاﺷﺘﻪاﻧﺪﺑ ﺮا ي ﺗﺠﺎ ر ت ﯾﺎﺑ ﺮا ي ﺗ ﻮ‬ ‫ﺑ ﺮا ي ﺧ ﻮدﺷﺎن‪،‬ﺑ ﺮا ي زن وﺑﭽﻪﺷﺎن‪،‬ﺑ ﺮا ي ﺗﻔ ﺮﯾﺤ ﺸﺎن ﯾﺎﺑ ﺮا ي ﻫ ﺮ ﭼﯿﺰ‬ ‫دﯾ ﮕ ﺮ يآزادﻧﺪ ﻛﻪﺑﻬﺘ ﺮ ﺗ ﺮﺗﯿﺒ ﻲ ﻛﻪﺑ ﺨ ﻮاﻫﻨﺪ ر ف ﻛﻨﻨﺪ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢ اﯾﻦ‬ ‫ﻧﻈﺎم ﻛﻪ ﻧﻈﺎم ﺷ ﺮﻗ ﻲ و ﻛﻤ ﻮﻧﯿ ﺴﺘ ﻲ ا ﺳ ﺖ آﻫ ﺴﺘﻪآﻫ ﺴﺘﻪﺑﻤ ﺴ ﺖ و ﺳﻂ ﻣﯿ ﻞ‬ ‫ﻣ ﻲﻛﻨﺪ‪ .‬و از ﻃ ﺮ ف دﯾ ﮕ ﺮﻧﻈﺎم ﻏ ﺮﺑ ﻲ را ﻛﻪ د رﻧﻈ ﺮ ﻣ ﻲﮔﯿ ﺮﯾﻢ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢ د ر‬ ‫ﻜﺎ‬ ‫روز ﮔﺎ ر ‪١٩ ٢٠‬و ‪١٩ ٣٠‬ﻫﻤﺎﻧﻄ ﻮ ر ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻢ ﻣﻬﺎﺟ ﺮﯾﻦﺑ ﺴﻤ ﺖ ﻏ ﺮ ب اﻣ ﺮﯾ‬ ‫ﻜ ﻮﻣ ﺖ ﻣ ﻲﻛ ﺮد‪ ،‬ﭘ ﺲ از‬ ‫ﻣ ﻲ رﻓﺘﻨﺪ ﯾ ﻚ ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪدا ر ي ﻣﻄﻠﻖ د ر اﻧﺠﺎ ﺣ‬ ‫ﻜﺎ ﻣﺠﺒ ﻮ رﺷﺪ ﻛﻪ ﻗ ﻮاﻧﯿﻦ زﯾﺎد ي ﻋﻠﯿﻪ‬ ‫ﻟ ﺖ اﻣ ﺮﯾ‬ ‫ﺑﺤ ﺮانﻫﺎ يﺑﺰ ر گ ‪ ١٣٩ ٠‬دو‬ ‫ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪدا رانﺑ ﻮﺟ ﻮدﺑﯿﺎو رد‪ ،‬ﻛﻪ ازﺑﺰ ر ﮔﺘ ﺮﯾﻦ ﻗ ﻮاﻧﯿﻦ‪ ،‬ﻗ ﻮاﻧﯿﻦ ﻣ ﻮﻧ ﻮﭘﻠ ﻲ‬ ‫ﻟﻬﺎ‬ ‫ﯾﻌﻨ ﻲ اﻧﺤ ﺼﺎ رﻃﻠﺒ ﻲﺑ ﻮد‪ .‬ﻗﺎﻧ ﻮﻧﻬﺎ يﺑ ﺴﯿﺎ ر ي ﻋﻠﯿﻪ ﺗﺠﺎ رﺑﺰ ر گ ﻣ ﻮﻧ ﻮﭘ ﻮ‬ ‫ﻜﯿ ﺖ اﻧﺤ ﺼﺎ ر ي(ﺑ ﻮﺟ ﻮدآو رد‪.‬ﻛ ﺴﺎﻧ ﻲ ﻛﻪ ا ﺳﺘﺜﻤﺎ ر ﻣ ﻲ ﻛ ﺮدﻧﺪ و ﺣﺘ ﻲ‬ ‫)ﻣﺎﻟ‬ ‫ﺟﻨ ﮕﻬﺎ ي ﺟﻬﺎﻧ ﻲ راﺑﻪ راه ﻣ ﻲ اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ‪.‬ﺷﻤﺎﺷﺎﻫﺪﺑ ﻮده اﯾﺪ وﻋﺪه ا يﺷﺎﯾﺪ‬ ‫‪١ ٤١‬‬

‫ﻜﺘ ﺮﯾ ﻚ و ﻛﻤﭙﺎﻧﯿﻬﺎ يﺑﺰ ر گ دﯾ ﮕ ﺮ ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻜﺎ ﺟﻨ ﺮال ا‬ ‫ﺑ ﺨﻮﺑ ﻲﺑﺪاﻧﻨﺪ د ر آﻣ ﺮﯾ‬ ‫ﻟﻪﺑﻪ داد ﮔﺎه ﺧ ﻮاﻧﺪه ﻣﯿ ﺸ ﻮﻧﺪ وﻣﯿﻠﯿ ﻮﻧﻬﺎ دﻻ رآﻧﻬﺎ را ﺟ ﺮﯾﻤﻪ ﻣ ﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪،‬ﺑﻌﻠ ﺖ‬ ‫ﺳﺎ‬ ‫ﻟ ﻲ و ﻗ ﻮاﻧﯿﻦ دﯾ ﮕ ﺮ از اﯾﻦ ﻗﺒﯿ ﻞ‪.‬وﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣ ﻲ‬ ‫ﻫﻤﯿﻦ اﻋﻤﺎل ﺧﻼ ف ﻣ ﻮﻧ ﻮﭘ ﻮ‬ ‫ﺑﯿﻨﯿﺪ ﻛﻪ ﻗﺎﻧ ﻮن ﺗﺎﻣﯿﻦﺑﯿﻤﻪ ﻫﺎ ي اﺟﺘﻤﺎﻋ ﻲ وﻏﯿ ﺮهﺑ ﻮﺟ ﻮد ﻣ ﻲ آﯾﺪ ﺗﺎ ﮔ ﺮ ﺳﻨﻪ‬ ‫ا يﺑﺎﻗ ﻲﻧﻤﺎﻧﺪ‪،‬ﺗﺎ ﻛ ﺴ ﻲ ﻣﺤ ﺮومو ﻣ ﺴﺘ ﻀﻌﻒو ﮔ ﺮ ﺳﻨﻪﻧ ﺸ ﻮد‪.‬ﺣﺘ ﻲﺑﻌ ﻀ ﻲ از‬ ‫ﻜﻨﺪ از‬ ‫ﻛ ﺸ ﻮ رﻫﺎ ي ﻏ ﺮﺑ ﻲ ﻣﺜ ﻞ ﺳ ﻮﺋﺪﺑﺠﺎﯾ ﻲ ﻣ ﻲ ر ﺳﻨﺪ ﻛﻪ ا ﮔ ﺮ ﻛ ﺴ ﻲ ﻛﺎ ر ﻧ‬ ‫ﻧﻈ ﺮ ﺑﯿﻤﻪ ﻫﺎ ي اﺟﺘﻤﺎﻋ ﻲ اﯾﻨﻘﺪ ر ﺑﻪ او ﭘ ﻮل ﻣ ﻲ دﻫﻨﺪ وﺑﻪ ا ﺻﻄﻼح‬ ‫اﺣﺘﯿﺎﺟﺎ ت او راﺑ ﺮآو رده ﻣ ﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺧﻼ ﺻﻪ ﮔ ﺮ ﺳﻨﻪﺑﺎﻗ ﻲﻧﻤﺎﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ ﻣ ﻲﺑﯿﻨﯿﻢ ﻛﻪ ﻧﻈﺎم ﺳ ﺮﻣﺎﯾﻪ دا ر ي ﻏ ﺮ ب ﻫﻢ آﻫ ﺴﺘﻪ آﻫ ﺴﺘﻪ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﺘﻬﺎ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﺘﻬﺎ‪،‬ﻛﺎﭘﯿﺘﺎ‬ ‫ﻟ ﺴﺘﻬﺎﺑ ﺴﻤ ﺖ ﻛﺎﭘﯿﺘﺎ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﻢ ﻣﯿ ﻞ ﻣ ﻲ ‪:‬ﻧﺪ‪ .‬ﺳ ﻮ ﺳﯿﺎ‬ ‫ﺑ ﺴﻤ ﺖ ﺳ ﻮ ﺳﯿﺎ‬ ‫ﻟﯿ ﺴﺘﻬﺎ‪.‬ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ اﯾﻦ دو ﻗﻄ ﺐ دا رﻧﺪ ﺑ ﺴﻤ ﺖ ﻣ ﺮﻛﺰ ﺣ ﺮﻛ ﺖ‬ ‫ﺑ ﺴﻤ ﺖ ﺳ ﻮ ﺳﯿﺎ‬ ‫ﻜﻪ ﻣ ﺮﻛﺰ ‪،‬ﻣ ﺮﻛﺰ ي ا ﺳ ﺖ ﺑ ﺮ ا ﺳﺎ س ﻓﻄ ﺮ ت‬ ‫ﻜﻨﻨﺪ‪،‬ﭼ ﺮا؟ ﺑ ﺮا ي اﯾﻨ‬ ‫ﻣﯿ‬ ‫ﻟ ﺖ‬ ‫اﻧ ﺴﺎﻧﻬﺎ‪،‬ﻓﻄ ﺮ ت ﻃﺒﯿﻌ ﻲ آدﻣﻬﺎ‪،‬و اﯾﻦ ﻓﻄ ﺮ ت ا ﺳﺎ ﺳ ﻲ اﻧ ﺴﺎﻧﻬﺎ ﻫﻤﺎن ر ﺳﺎ‬ ‫ﻣﻘﺪ س ا ﺳﻼﻣ ﻲ ﻣﺎ ﺳ ﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ اﯾﻦ ﺳﯿ ﺴﺘﻤﻬﺎﺑﻄ ﻮ ر ﻃﺒﯿﻌ ﻲﺑ ﺮ اﺛ ﺮ ﺗﺠ ﺮﺑﻪ روز ﮔﺎ ر ﺧ ﻮدﺑﻪ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ ا ﺳﻼﻣ ﻲ ﻣﺎ ﻣﯿ ﻞ ﻣ ﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬ﻣﺎ ﭼﻪ ﻣ ﺴﻠﻤﺎﻧﻬﺎ ي ﺧﻮﺑ ﻲﺑﺎﺷﯿﻢ‬ ‫ﺧ ﻮدﺑ ﺴﻤ ﺖ ﻣ‬ ‫ﭼﻪ ﻣ ﺴﻠﻤﺎﻧﻬﺎ يﺑﺪ يﺑﺎﺷﯿﻢ دﻧﯿﺎ و ﺟﺒ ﺮ ﺗﺎ رﯾﺦ اﯾﻦﺷ ﺮق و ﻏ ﺮ ب راﺑ ﺴﻤ ﺖ‬ ‫ﻟ ﻚ ﺟﻌﻠﻨﺎﻛﻢ‬ ‫ﻜﺘ ﺐ وا ﺳﻄﻪ ا ﺳ ﺖ ﺳ ﻮق ﺧ ﻮاﻫﺪ داد‪).‬وﻛ ﺬ‬ ‫اﯾﻦ ﻣ ﺮﻛﺰ ﻛﻪ ﻫﻤﺎن ﻣ‬ ‫اﻣﻪو ﺳﻄﺎ(‬ ‫ﻟﺒﺘﻪ د رآﻧ ﺮوز ﮔﺎ ر ﻛﻪ ﺣ ﻀ ﺮ ت اﻣﺎم ﻣﻬﺪ ي)ﻋ ﺞ ‪ ٩‬ﻇﻬ ﻮ ر ﻣ ﻲ ﻛﻨﺪآن‬ ‫ا‬ ‫ﻣ ﻮﻗﻌ ﻲ ا ﺳ ﺖ ﻛﻪ ﺣﻘﯿﻘﺘﺎ اﯾﻦ دوﻧﻈﺎم‪،‬اﯾﻦ دو ﺳﯿ ﺴﺘﻢﺑﺰ ر گﺑ ﺴﻤ ﺖ ﻣ ﺮﻛﺰآﻣﺪه‬ ‫ﻟ ﺖ ا ﺳﻼﻣ ﻲ را ﺣ ﺲ ﻣ ﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪،‬وﺑﻨﺎﺑ ﺮاﯾﻦ‬ ‫اﻧﺪ وﺧ ﻮدﺑﻪ ﺧ ﻮد ﺣﻘﯿﻘ ﺖ و ر ﺳﺎ‬ ‫‪١ ٤٢‬‬

‫ﻜﻨﺪﺑﻄ ﻮ ر ﻃﺒﯿﻌ ﻲ‬ ‫ﻟﻬ ﻲ ﻇﻬ ﻮ ر ﻣﯿ‬ ‫ﻮﻗﺘ ﻲ ﯾ ﻚ اﻣﺎم‪ ،‬ﯾ ﻚ رﻫﺒ ﺮﺑﺰ ر گ ﻣﻌ ﺼﻮم ا‬ ‫ﺣﺎ ﺿ ﺮﻧﺪ ﻛﻪآﻧ ﺮاﭘﯿﺎده ﻛﻨﻨﺪ‪.‬ﺑﻪ اﻣﯿﺪآن روز‪.‬‬ ‫ﻜﻢو رﺣﻤﻪ ا ﷲوﺑ ﺮﻛﺎﺗﻪ‬ ‫ﻟ ﺴﻼم ﻋﻠﯿ‬ ‫وا‬

‫‪١ ٤٣‬‬