شوباتی 2013
1
2
پانۆرامای هه‌ڵبژاردن 2012
پاشكۆی
مانگنامه‌یه‌كی سیاسی -ڕۆشنبیریی تایبه‌ته ب ه هه‌ڵبژاردن
پانۆرامای هه‌ڵبژاردنه‌كانی 2012 ئاماده‌كردنی :ئاران جه‌مال ڕه‌شید
شوباتی 2013
3
هه‌ڵبژاردنه‌کان؛
ئامار و ئاڕاسته سیاسییه‌کان ل ه ساڵی ٢٠١٢دا له‌م پاش������کۆیه‌دا ،باس له ورده‌کاریی زیاتری ئه‌و هه‌ڵبژاردنانه ده‌کرێت که گۆڤاری هه‌ڵبژاردن له کاتی خۆیدا نه‌یتوانی باڵویان بکاته‌وه. هۆکاره‌کانیشی بۆ نه‌بوونی زانیاریی زیاتر ،هه‌روه‌ها به هۆی ئه‌وه‌ی که ئاماره‌کان و ژماره‌یه‌ک له پێشێلکارییه‌کان له کاتی خۆی له‌به‌رده‌ستدا نه‌بوون ،نه‌مانتوانی باڵویان بکه‌ینه‌وه. له‌به‌ر ئه‌وه ،ئه‌م "پاش������کۆ"یه ،ب������ه ورده‌کاریی زیاتره‌وه باس ل������ه هه‌ڵبژاردنه‌کان ،ئاماره‌کان و پێشێلکارییه‌کان ده‌کات .ئه‌م پاشکۆیه هه‌وڵده‌دات به شێوه‌یه‌کی باشتر پۆلێنی ناوچه‌کانی جیهان بکات و ،بۆ ئه‌و که‌س یان ئه‌و دامهزراوه سیاسی و مه‌ده‌نییانه‌ی که گه‌ره‌کیان بێت به‌دواداچوونی هه‌ڵبژاردنه‌کانی ساڵی ٢٠١٢بکه‌ن ،به‌سووده. ئه‌م پاش������کۆی‌ه کۆمه‌ڵێک ئامار ،ئاڕاس������ته‌ی سیاسی و ئابووری ده‌خاته ڕوو ،هه‌روه‌ها باس لهو جێگۆڕکێ سیاسییانه‌ش ده‌کات ،که له ئاکامی هه‌ڵبژاردنه‌کاندا ڕوویاندا.
گۆڤاری هه‌ڵبژاردن
4
پانۆرامای هه‌ڵبژاردن 2012
بازنه‌ی دهوڵهته عه‌ره‌بییه‌كان واڵت
تونس
جۆری هه‌ڵبژاردن
مێژوو
ئه‌نجامه‌كان
ڕێژه‌ی به‌شداربوون
ده‌سته‌ی دامه‌زرێنه‌ر 217ئه‌ندام
تشرینی یه‌كه‌م 2011
-1پارتی سه‌رهه‌ڵدان (نه‌هزه)()%41 ( -2كۆنگره‌ی كۆماریی) ئاڕاسته‌‌یان عه‌لمانییه()%9 -3پانتایی جه‌ماوه‌ریی ()%7
%50
تێبینی: -1ئه‌و هه‌ڵبژارن‌ه به یه‌كه‌م هه‌ڵبژاردنی ئازادن‌ه داده‌نرێت له‌كاتی سه‌ربه‌خۆبوونی (تونس) له ساڵی 1956دا و یه‌كه‌م ههڵبژاردنه له ده‌وڵه‌تێكی عه‌ره‌بیدا ،كه دوای به‌هاری عه‌ره‌بی ئه‌نجام ده‌د‌رێت. -2ئه‌و كۆمه‌ڵه دامه‌زرێنه‌ره حكوومه‌تی تونس پێكدێنی.
میسر
هه‌ڵبژاردنی په‌رله‌مانیی (ئه‌نجوومه‌نی گه‌ل498- ئه‌ندام له‌خۆ ده‌گرێت)
تشرینی دووه‌م -1پارتی ئازادی و دادپهروهری -ئیخوان موسلمین ()%47 -2پارتی (نوری سه‌له‌فی) (-3 )%24پارتی لیبراڵی نوێ()%8 2011 كانونی دووه‌م -4قه‌واره‌ی میسری -الیه‌نگرانی به‌مه‌ده‌نییه‌تبوونی ده‌وڵه‌ت (.)%7 2012
%62
تێبینی:
-1له قۆناغی یه‌كه‌مدا به‌ره‌وڕووی چه‌ند كێشه‌یه‌كی لۆجستی بوونه‌وه. -2پێشێلكاری له بنه‌ماكانی هه‌ڵبژاردن به ڕێكالمكردن له‌واده‌ی بێده‌نگیی هه‌ڵمه‌تی هه‌ڵبژاردن ئهنجامدرا. -3په‌یمانگای نێوده‌وڵه‌تیی كۆمارییه‌كان ( )International Republican Institute IRIڕایگه‌یاند ،ئه‌و ههڵبژاردنه به شێوه‌یه‌كی گشتی و له ڕووی ئازادی و پاكی وه‌ك یه‌كه‌م هه‌ڵبژاردنی دیموكراسییانه له میسر ئه‌نجام بدرێت ،باش بوو.
میسر
هه‌ڵبژاردنی په‌رله‌مانی (ئه‌نجوومه‌نی ڕاوێژكاران 270ئهندامه)
تشرینی دووه‌م -1پارتی ئازادی و دادپهروهری -ئیخوان موسلمین ()%59 -2پارتی نوری سه‌له‌فی ()%25.5 2012 شوبات -3 2012پارتی لیبراڵی نوێ ()%8
%15
تێبینی:
-1به‌ره‌وڕووی چه‌ند كێشه‌یه‌كی لۆجستی بوونه‌وه. -2پێشێلكاری له بنه‌ماكانی هه‌ڵبژاردن به ڕێكالمكردن له‌واده‌ی بێده‌نگیی هه‌ڵمه‌تی هه‌ڵبژاردن
ئایار 2012
میسر
هه‌ڵبژاردنی سه‌رۆكایه‌تی
خولی یه‌كه‌م: -1محمد مورس������ی پاڵێوراوی پارتی ئازادی و دادپهروهری (ئیخوان موسلمین) %25به‌ده‌ستهێنا. -2ئه‌حمه‌د ش������ه‌فیق (كه‌س������ایه‌تییه‌كی س������ه‌ربازییه ،پۆس������تی سه‌رۆكوه‌زیرانی له حكوومه‌تی پێشووی میسری به سه‌رۆكایه‌تیی حوسنی موبارك وه‌رگرتبوو) %24ی ده‌نگه‌كانی به‌ده‌ستهێنا. -3حه‌مدی������ن س������ه‌باحی -ناس������ریی‌ه و نه‌ته‌وه‌ی������ی و ئیشتراكیی‌ه %21ی ده‌نگه‌كانی به‌ده‌ستهێنا.
خولی دووه‌م: حوزه‌یران 2012پاڵێوراوی پارتی ئازادی و عه‌داله‌ت (محمد مورس������ی) به‌رامبه‌ر ڕكابه‌ره‌كه‌ی (ئه‌حمه‌د شه‌فیق) به ڕێژه‌ی %52 سه‌ركه‌وتنی به‌ده‌ستهێنا
%46
%52
شوباتی 2013
5
جۆری هه‌ڵبژاردن
واڵت
مه‌غریب
هه‌ڵبژاردنی په‌رله‌مانی 395 ئه‌ندام
مێژوو
ئه‌نجامه‌كان
-1پارتی داد و گه‌ش������ه‌پێدانی ئیس���ل��امی به‌زۆرینه‌ی ڕێژه‌یی سه‌ركه‌وتنی به‌ده‌ستهێنا ( ،)%27دواتر پاشای تشرینی دووه‌م مه‌غریب محه‌ممه‌دی شه‌شه‌م داوای له له (عه‌بدولئیالھ) 2011 سه‌رۆكی ئه‌و پارته كرد ،حكوومه‌تێكی نوێ پێكبهێنێت. -2پارتی ئیستیقالل -ناوه‌ندیی‌ه .%15 -3كۆمه‌ڵه‌ی نیشتمانیی سه‌ربه‌خۆكان -الیه‌نگرانی پاشان .%13
ڕێژه‌ی به‌شداربوون %54
تێبینی:
-1واده‌ی ئه‌نجامدان������ی ئه‌و ههڵبژاردنه له ئه‌یلولی 2012دا به‌رنامه‌ی ب������ۆ داندرابوو ،به‌اڵم به‌هۆی ناڕه‌زاییێكی زۆری گش������تییه‌وه لهو واڵته‌دا وه‌ك به‌شێك له (به‌هاری عه‌ره‌بی) ،پاشا محه‌ممه‌دی شه‌ش������ه‌م داوای ئه‌نجامدانی هه‌ڵبژاردنێكی 2011ئه‌و ههڵبژاردنه ئهنجامدرا. پێشوه‌خته‌ی كرد .بۆی‌ه له 25ی تشرینی دووه‌می -2لهو هه‌ڵبژاردنه‌دا نه‌ك ته‌نها به‌ڕێوه‌بردنی پرۆس������ه‌كه ،به‌ڵكو له ڕووی سیاسیش������هوه ،له سه‌ره‌تای دانانی واده‌ی ئه‌و ههڵبژاردنه تا كۆتایی پرۆسه‌كه ،له‌الیه‌ن وه‌زاره‌تی ناوخۆو‌ه سه‌رپه‌رشتی ده‌كرا. -3لهو پرۆسه‌یه‌دا ،به‌ره‌وڕووی چه‌ند كێشه‌یێكی لۆجستی بوونه‌وه.
شوبات 2012
-1ئۆپۆزس������یۆن زۆرین������هی ده‌نگه‌كانیان به‌ده‌س������تهێنا (34كورسی) ،لهو كورسییانه 23كورسی بۆ ئیسالمییه سوننه‌كانه. -2لیبراڵییه‌كان 9كورسییان به‌ده‌ستهێنا. -3ه������ه‌ر چه‌نده چوار ئافره‌ت له په‌رله‌مانی پێش������وودا هه‌بوون ،به‌اڵم هیچ ئافره‌تێك له‌م ههڵبژاردنه سه‌ركه‌وتنی به‌ده‌ستنه‌هێنا. -4پاڵێوراوانی هۆزه‌كان 20كورسییان به‌ده‌ستهێنا. -5كه‌مینه‌ی ش������یعه 7كورسییان به‌ده‌ستهێنا ،ئه‌وانیش الیه‌نگرانی خێزانی شێخ سه‌باحی ده‌سه‌اڵتدارن.
كانونی یه‌كه‌م 2012
-1ئۆپۆزسیۆن كه له ئیسالمییه‌كان و لیبراڵییه‌كان پێكدێت، بایكۆت������ی ئه‌و هه‌ڵبژاردنه‌یان كرد و هیچ نوێنه‌رێكیان نییه له ئه‌نجوومه‌نی ئوممه‌ی هه‌ڵبژێردراوی ئێستادا. -2كه‌مینه‌ی شیعه بۆ یه‌كه‌مجار توانی زیاتر له سێیه‌كی ئه‌و ئه‌نجوومه‌نه به ده‌ستبهێنی ئه‌ویش به به‌ده‌ستهێنانی 17كورسی. -3ئافره‌تان سێ كورسییان به‌ده‌ستهێنا.
هه‌ڵبژاردنی ئه‌نجوومه‌نی ئوممه ( 50كورسی)
كوێت
تێبینی:
%60
%40
میری كوێت ش������ێخ (س������ه‌باح ئه‌لئه‌حمه‌د ئه‌لس������ه‌باح) دوای س������ه‌رهه‌ڵدانی قه‌ی������ران به تۆمه‌تی هه‌بوون������ی گه‌نده‌ڵی و ده‌ستله‌كاركێش������انه‌وه‌ی له وه‌زاره‌ت له مانگی نۆڤه‌مبه‌ردا ،پێش ئه‌وه‌ی لێپرس������ینه‌وه له‌گه‌ڵ سه‌رۆكوه‌زیرانی پێشوو (شێخ ناس������ر ئه‌لمحه‌ممه‌د ئه‌لس������ه‌باح)دا بكرێت ،به تۆمه‌تی پێدانی به‌رتیل به‌و نوێنه‌رانه‌ی كه الیه‌نگری حكوومه‌تن ،له كانوونی یه‌كه‌می 2011داوای ئه‌نجامدانی هه‌ڵبژاردنی ئه‌نجوومه‌نی ئوممه‌ی كوێتی كرد. ( -1دادگای ده‌س������تووریی بااڵ)ی كوێتی بڕیاری به ناده‌س������تووریی یاس������ای ئه‌و هه‌ڵبژاردنه‌ی دا ،كه له‌س������ه‌ر ئه‌و بنه‌مای‌ه ئه‌نجوومه‌نی ئوممه له مانگی شوباتی 2012هه‌ڵبژێردرا ،دووباره ئه‌و ههڵبژاردنه له مانگی كانوونی یه‌كه‌مدا ئه‌نجامدرایه‌وه. -2له‌وهه‌ڵبژاردنه‌دا ژماره‌یه‌كی زۆر له ئۆپۆزسیۆن و هاوواڵتیان بایكۆتی ئه‌و ده‌نگدانه‌یان كرد. -3بۆ پۆستی سه‌رۆكوه‌زیران ،دووباره جابر ئه‌لموباره‌ك ئه‌لئه‌حمه‌د ئه‌لسه‌باح كه الیه‌نگری میری كوێته ،ده‌ستنیشان كرا.
6
پانۆرامای هه‌ڵبژاردن 2012
واڵت
یه‌مه‌ن تێبینی:
جۆری هه‌ڵبژاردن
مێژوو
هه‌ڵبژاردنی سه‌رۆكایه‌تی به یه‌ك پاڵێوراو
ئایاری 2012
ڕێژه‌ی به‌شداربوون
ئه‌نجامه‌كان جه‌نه‌ڕاڵی سه‌ربازی عه‌بد ڕه‌بو مه‌نسوور هادی - جێگری سه‌رۆكی الدراو عه‌لی عه‌بدواڵ سالح
%80
-1س������ه‌رۆكی یه‌مه‌ن (عه‌بد ڕه‌بو مه‌نسوور) هه‌ڵده‌ستێت به جێبه‌جێكردنی ده‌رئه‌نجامی ئه‌و دانووستانه كه ئهنجامدرا له نێوان حكوومه‌ت و ئۆپۆزسیوندا( ،به‌پشتیوانی واڵتانی كه‌نداو و ئه‌مریكا) بۆ هاوبه‌شكردنی ئۆپۆزسیۆن له ده‌سه‌اڵتدا و بۆ ماوه‌ی دوو ساڵ سه‌رپه‌رشتی دانانی ده‌ستوورێكی نوێ و ڕێكخستنی سوپا و ،ئاماده‌كاری بۆ ئه‌نجامدانی هه‌ڵبژاردنی په‌رله‌مانیی ده‌كات. -2له‌گه‌ڵ بانگه‌ش������هی ئۆپۆزس������یۆندا بۆ بایكۆتكردنی ئه‌و ههڵبژاردنه و ڕێگریكردن لێی ،له ڕێگه‌ی توندوتیژییه‌وه و له باشووری یه‌مه‌ن نۆ كه‌س كه‌زۆربه‌یان (كارمه‌ندی لیژنه‌كانی هه‌ڵبژاردن) بوون ،كوژران. -3بۆ به‌رژه‌وه‌ندیی (عه‌بد ڕه‌بو مه‌نس������وور) به ڕێكالمكردن له واده‌ی بێده‌نگیی هه‌ڵمه‌تی هه‌ڵبژاردن ،پێش������ێلكاری له بنه‌ماكانی هه‌ڵبژاردن كرا.
جه‌زائیر
هه‌ڵبژاردنی په‌رله‌مانی ( 462ئه‌ندام)
ئایار 2012
-1ب������ه‌ره‌ی ئازادی������ی نیش������تمانی پارت������ی حوكمڕانی ده‌س������ه‌اڵتداره و سه‌رۆكی جه‌زائیر سه‌ر به‌و پارته‌یه ،به %48ی كورسییه‌كان سه‌ركه‌وتنی به‌ده‌ستهێنا. -2پارت������ی كۆمه‌ڵ������ی نیش������تمانیی دیموك������رات ك������ه س������ه‌رۆكوه‌زیران ئه‌حمه‌د ئه‌بو یه‌حیا سه‌ر به‌و پارته‌یه، %15ی كورسییه‌كانیان به‌ده‌ستهێنا. -3هاوپه‌یمانیی سه‌وز بۆ پارته ئیسالمییه‌كان %10.5ی ده‌نگه‌كانی به‌ده‌ستهێنا. -2به‌ره‌ی داد و گه‌شه‌پێدانی ئیسالمی به‌سه‌رۆكایه‌تیی عه‌بدوڵاڵ جابه‌ڵاڵ %1.5ی ده‌نگه‌كانی مسۆگه‌ر.
به‌پێ������ی ڕاگه‌یاندن������ی حكووم������ه‌ت%43 ،ی خه‌ڵك به‌شدارییان له هه‌ڵبژاردن كردووه و، ئۆپۆزس������یۆنیش ده‌ڵێ ته‌نه������ا %12ی خه‌ڵك به‌شدار بوونه.
تێبینی:
-1زۆربه‌ی جه‌زائیرییه‌كان به بانگه‌ش������هی ئۆپۆزسیۆن و كۆمه‌ڵگه‌ی مه‌ده‌نی و مافپه‌روه‌ران بایكۆتی ئه‌و هه‌ڵبژاردنه‌یان كرد ،ده‌س������ه‌اڵتیش به‌ش������داریكردنی پارتی (به‌ره‌ی ڕزگاریی ئیسالمی) كه له هه‌ڵبژاردنی 1992دا نزیكبوو له سه‌ركه‌وتن، قه‌ده‌غ‌ه كرد. -2زۆرب������هی الیه‌نه‌كان له جه‌زائی������ر ڕایانگه‌یاند ،كه لهو هه‌ڵبژاردنه‌دا زۆر ڕووداوی س������اخته ئهنجامدرا .لهو الیه‌نان‌ه (هاوپه‌یمانیی س������ه‌وز و پارته ئیس���ل��امییه‌كان و یه‌كگرتن بۆ ڕۆش������ه‌نبیری و دیموكراس������یی عه‌لمانی و به‌ره‌ی نه‌ته‌وه‌یی جه‌زائیری و هێزه‌كانی به‌ره‌ی ئیشتراكی). -3هاوپه‌یمانیی سه‌وز ڕایگه‌یاند ،ئه‌و ئه‌نجامانه‌ی وه‌زاره‌تی ناوخۆی جه‌زائیر ئاشكرای كرد ،پێچه‌وانه‌ی ئه‌نجامه‌كانه، كه له ڕێی چاودێرانی خۆیانه‌و‌ه پێی گه‌یشتوون. -4دوای هه‌ڵوه‌ش������اندنه‌وه‌ی ئه‌نجام������ی تاكه ههڵبژاردنه دیموكراس������ییه‌كه‌ی واڵت كه له س������اڵی 1992دا ئهنجامدرا، ده‌سه‌اڵتی سیاسیی جه‌زائیر ساخته‌ی له هه‌موو ئه‌نجامی هه‌ڵبژاردنه‌كان لهو واڵته‌دا كرد.
شوباتی 2013
7
جۆری هه‌ڵبژاردن
واڵت
كۆنگره‌ی نیشتمانیی گشتی ( 200ئهندامه -هه‌ڵده‌ستێت ب������ه ده‌ستنیش������انكردنی س������ه‌رۆكی ئینتقال������ی و سه‌رۆكوه‌زیران و میكانزمێك ب������ۆ ده‌ستنیش������انكردنی نووس������ینی ده‌س������ته‌ی ده‌ستوور كه له‌الیه‌ن گه‌له‌و‌ه ڕاسته‌وخۆ هه‌ڵده‌بژێردرێن)
لیبیا
س������ه‌رۆكی ئینتیقال������ی له یه‌كێ������ك ل������ه ئه‌ندامان������ی كۆنگ������ره‌ی نیش������یمانیی گشتی هه‌ڵبژێردرێت.
مێژوو
ته‌مووز 2012
ئاب 2012
ئه‌نجامه‌كان
ڕێژه‌ی به‌شداربوون
-1هاوپه‌یمانی������ی هێ������زه نیش������تمانییه‌كان -ئاڕاس������ته‌‌یان لیبڕاڵییه به‌سه‌رۆكایه‌تیی مه‌حموود جبره‌ئیل ،به‌ڕێژه‌ی %48 سه‌ركه‌وتنیان به‌ده‌ستهێنا. -2پارتی داد و بونیادنان كه س������ه‌ر ب������ه كۆمه‌ڵی ئیخوانی موسلمینه ،به سه‌رۆكایه‌تیی محه‌ممه‌د سوان ،ڕێژه‌ی %10ی ده‌نگه‌كانی به‌ده‌ستهێنا. -3پارت������ی به‌ره‌ی نیش������تمانی -به‌س������ه‌رۆكایه‌تیی محه‌مه‌د ئه‌لمه‌ق������رف ،مه‌رجه‌عییه‌تی������ان ئیس���ل��امییه ،ڕێ������ژه‌ی %4ی ده‌نگه‌كانی به‌ده‌ستهێنا.
%60
-1محه‌م������ه‌د ئه‌لمق������رف -دامه‌زرێن������ه‌ری پارتی به‌ره‌ی نیش������تمانی كه مه‌رجه‌عییه‌تی������ان ئیس���ل��امییه و داوای په‌یڕه‌وكردن������ی ش������ه‌ریعه‌ت ناك������ه‌ن ( 113ده‌نگ������ی به‌ده‌ستهێنا). -2عه‌لی زێدان ( 85ده‌نگ)
تێبینی:
-1كۆمیس������یۆنی ب������ااڵی هه‌ڵبژاردن له لیبیا كاره‌كان������ی ئه‌نجام نه‌دان ،ئه‌و كارانه‌ی كه به یاس������ا ڕێكخرابوون ،وه‌ك چاودێری و پاراستنی پرۆسه‌ی هه‌ڵبژاردن ،به‌تایبه‌ت ئه‌و كارانه‌ی كه په‌یوه‌ستن به هه‌ڵمه‌تی هه‌ڵبژاردن له ڕووی ڕێكخستن و ته‌مویلكردنیه‌وه. -2چه‌ند بنكه‌یه‌كی ده‌نگدان له‌الیه‌ن الیه‌نگرانی قه‌واره‌ی فیدراڵییه‌وه ،هێرش������ی كرایه س������ه‌ر و گش������ت لیسته‌كانی هه‌ڵبژاردن و سندووقه‌كانی ده‌نگدان ده‌ستی به سه‌رداگیرا ،له‌الیه‌ن هێزه‌كانی ئاسایشه‌وه هیچ به‌ره‌نگاریێك به‌ره‌وڕوویان نه‌كرا.
سۆماڵ
هه‌ڵبژاردنی سه‌رۆكایه‌تی (سه‌رۆك له‌الیه‌ن په‌رله‌مانه‌وه) هه‌ڵده‌بژێردرێت )271
تێبینی:
ئه‌یلول 2012
خوولی یه‌كه‌م: سه‌رۆكی ئێستا (ش������ێخ شه‌ریف ئه‌حمه‌د) (ئیسالمییه) به‌پله‌ی یه‌كه‌م هات 64 ،ده‌نگی به‌ده‌س������تهێنا ،سه‌رۆكی پێش������ووی په‌رله‌مان (حه‌س������ه‌ن ش������ێخ مه‌حم������وود) كه ئۆپۆزسیۆنه (ناوه‌ند) به پله‌ی دووه‌م هات ( 60ده‌نگی) به‌ده‌س������تهێنا ،ب������ێ ئ������ه‌وه‌ی هیچیان زۆرین������هی ڕه‌های ده‌نگه‌كان به‌ده‌س������تبهێنن ،و سه‌رۆكوه‌زیران عه‌بدولوه‌لی عه‌لی به پله‌ی سێیه‌م هات كه (32ده‌نگی) به‌ده‌ستهێنا. خوولی دووه‌م: دووباره‌كردنه‌وه‌ی ده‌نگدانه‌كه له نێوان هه‌ردوو پاڵێوراو، شێخ شه‌ریف و حه‌سه‌ن شێخ مه‌حموود .لهو ده‌نگدانه‌دا حه‌س������ه‌ن ش������ێخ مه‌حموود به 190ده‌نگ به‌رامبه‌ر 79 ده‌نگ سه‌ركه‌وتنی به‌ده‌ستهێنا.
قۆناغی یه‌كه‌م -1 :له كاتی ته‌مویلكردنی هه‌ڵمه‌تی هه‌ڵبژاردن ،حاڵه‌تی به‌رتیلدان و كڕین������ی ده‌نگه‌كان ڕوویدا ،یه‌كێك له س������ه‌رچاوكانی ته‌مویل واڵتێكی كه‌نداو بوو ،بۆ به‌رژه‌وه‌ندی (شێخ شه‌ریف ئه‌حمه‌د). -2ئه‌و ههڵبژاردنه به چاودێری و پاراس������تنی (یه‌كێتی ئه‌فریقی و هێزه‌كانی كینیا و ئه‌سیوپیا) ئه‌نجام درا. قۆناغ���ی دووه‌م :ده‌رئه‌نجامی دووباره‌كردنه‌وه‌ی ئه‌و ههڵبژاردنه له‌نێوان هه‌ردوو پاڵێوراو ،ش������ێخ شه‌ریف و حه‌سه‌ن ش������ێخ مه‌حموود بریتیبوو له سه‌ركه‌وتنی (حه‌سه‌ن شێخ مه‌حموود به به‌ده‌ستهێنانی 190ده‌نگ به‌رامبه‌ر 79ده‌نگ بۆ شێخ شه‌ریف.
8
پانۆرامای هه‌ڵبژاردن 2012
بازنه‌ی ه زلهێزه‌كان ده‌وڵه‌ت واڵت
جۆری هه‌ڵبژاردن
مێژوو
هه‌ڵبژاردنی دووما -ژووری خواروو (كۆمه‌ڵه‌ی فیدراڵی ڕوسی) 450ئهندامه
كانونی یه‌كه‌م 2012
ڕوسیا هه‌ڵبژاردنی سه‌رۆكایه‌تی
ئادار 2012
ئه‌نجامه‌كان -1پارت������ی ڕوس������یای یه‌كگرتوو ،پارتی ده‌س������ه‌اڵتداری (ڤالدیمیر پووتین)ـه ،سه‌ركه‌وتنێكی ڕێژه‌یی به‌ده‌ستهێنا به ڕێژه‌ی (.)%49.5 -2پارتی شیوعی ڕوسیای فیدڕاڵ (.)%19 -3ڕوسیای دادپه‌روه‌ر -دیموكراسیی كۆمه‌اڵیه‌تی (.)%13 -1سه‌ركه‌وتنی ڤالدیمیر پووتین ،پارتی ڕوسیای یه‌كگرتوو به ڕێژه‌ی ،%64ئه‌وه‌ش سێیه‌م واده‌ی سه‌ڕۆكایه‌تییه بۆ ئه‌و ،دوای كۆتایی واده‌ی سه‌رۆكایه‌تی سه‌رۆكی پێشوو دیمیتری میدفێدیف. -2پاڵێوراوی پارتی ش������یوعی ڕوسیای فیدڕال (گێنادی زیوگانۆڤ) ڕێژه‌ی %17ی به‌ده‌ستهێنا.
ڕێژه‌ی به‌شداربوون
%60
%65.3
تێبینی:
به‌پێی چاودێران ،كرداری ساخته لهو هه‌ڵبژاردنه‌دا به شێوه‌یه‌كی فراوان ڕوویداوه.
فه‌ره‌نسا
هه‌ڵبژاردنی سه‌ركۆمار
ئایار 2012
هه‌ڵبژاردنی په‌رله‌مانی (كۆمه‌ڵه‌ی نیشتمانی 577 ئه‌ندام)
ته‌مووز2012
-1فرانس������وا هۆالند له پارتی ئیش������تیراكی ئاڕاس������ته‌‌یان ئیش������تیراكی و دیموكرات������ی و كۆمه‌اڵیه‌تی������ی ناوه‌ن������ده، ب������ه مس������ۆگه‌ركردنی %52ی ده‌نگ������ه‌كان س������ه‌ركه‌وتنی به‌ده‌ستهێنا. -2نیكۆالی س������اركوزی ،پاڵێوراو ب������وو بۆ واده‌ی دووه‌می س������ه‌رۆكایه‌تیی فه‌ره‌نس������ا ،ئه‌ویش ڕاس������تڕه‌و و پارێزگار بوو له (یه‌كێتی بۆ بزوتن������ه‌وه‌ی نه‌ته‌وه‌یی) ڕێژه‌ی %48ی ده‌نگه‌كانی به‌ده‌ستهێنا. -1پارتی ئیش������تراكی كه س������ه‌رۆكی فه‌ڕه‌نس������ا سه‌ر به‌و پارته‌یه ،به‌ڕێژه‌ی ( )%49زۆرینه‌ی كورس������ی په‌رله‌مانیان به‌ده‌ستهێنا. -2پارتی (یه‌كێتی بۆ بزوتنه‌وه‌ی نه‌ته‌وه‌یی) كه س������ه‌رۆكی پێشوو نیكۆالی ساركوزی سه‌ر به‌و پارته‌یه ،ڕێژه‌ی ()%34 كورسی په‌رله‌مانیان به‌ده‌ستهێنا. -3ئافره‌تان ڕێ������ژه‌ی ()%27ی كورس������ی په‌رله‌مانیان به‌ده‌ستهێنا
%80
%57
تێبینی:
سه‌باره‌ت به باری ئابووری ،فرانسوا هۆالند دژی سیاسه‌تی ده‌ستپێوه‌گرتنی دارایی. ئه‌و ده‌رئه‌نجامه‌پشتگیری له هه‌ڵوێست و ده‌سه‌اڵتی سه‌رۆكی فه‌ره‌نسا (فرانسوا هۆالند) ده‌كات ،بۆ په‌یڕه‌وكردنی سیاسه‌تی نزیكبوونه‌وه له هه‌ژاران و وه‌رگرتنی هه‌ڵوێستێكی توندتر به‌رامبه‌ر ئه‌ڵمانیا بۆ كه‌مكردنه‌وه‌ی فشار له‌سه‌ر (یۆرۆ).
شوباتی 2013
9
واڵت
چین
جۆری هه‌ڵبژاردن گواس������تنه‌وه‌ی ده‌س������ه‌اڵتی له‌ن������او س������ه‌رۆكایه‌تی هه‌ژده‌هه‌می������ن ئه‌نجوومه‌نی گشتیی (الجمعیه العمومیه) پارت������ی حوكم������ڕان (پارتی شیوعی) بۆ ساڵی 2012
-1دوای س������ه‌رۆكی پێش������وو (هو جینتاو) كه له ساڵی 2003وه ده‌سه‌اڵتی له ده‌ستدابوو ،جێگری سه‌رۆك (زی جینینج) پۆستی سه‌رۆكایه‌تی وه‌رگرت. تشرینی دووه‌م -2دوای سه‌رۆكوه‌زیرانی پێشوو (وین جیاباو) ،جێگری 2012 س������ه‌رۆكوه‌زیران (لی كیكیانج) پۆستی سه‌رۆكوه‌زیرانی وه‌رگرت.
هه‌ڵبژاردنی سێیه‌كی ئه‌ندامانی ئه‌نجوومه‌نی پیران له ناو كۆنگرێسدا بۆ ماوه‌ی شه‌ش ساڵی داهاتوو
-1پارتی دیموكرات له كۆی ( )33كورسی كه هه‌ڵبژاردنی تشرینی دووه‌م له‌سه‌ر كرا 25 ،كورسییان به‌ده‌ستهێنا. -2له‌ن������او ئه‌نجوومه‌نی پیراندا ،پارت������ی دیموكرات به 2012 س������ه‌رۆكایه‌تیی (هاری ڕێ������د) 55كورس������ییان هه‌یه، به‌رامبه‌ر 45كورسی بۆ كۆمارییه‌كان به سه‌رۆكایه‌تیی (میتش مكۆنێل).
هه‌ڵبژاردنی ویالیه‌ته یه‌كگرتووه‌كانی ئه‌نجوومه‌نی نوێنه‌ران به‌گشتی 435كورسییه ئه‌مریكا
هه‌ڵبژاردنی سه‌ركۆمار
10
مێژوو
ئه‌نجامه‌كان
پانۆرامای هه‌ڵبژاردن 2012
-1كۆمارییه‌كان به‌س������ه‌رۆكایه‌تیی (جۆن بۆهنه‌ر) 234 كورسییان به‌ده‌ستهێنا به ڕێژه‌ی ( )%54و دیموكراته‌كان به‌س������ه‌رۆكایه‌تیی (نانس������ی بیلوس������ی) 201كورسییان به‌ده‌ستهێنا به ڕێژه‌ی(.)%46 تشرینی دووه‌م -2بارودۆخ������ی هه‌ردوو پارتهكه له‌ناو كۆنگرێس������دا وه‌كو 2012 خ������ۆی مایهوه ،دیموكرات������ه‌كان زۆرینه‌ی كورس������ییه‌كانی ن������او ئه‌نجوومه‌ن������ی پیرانی������ان له‌ژێر ده‌س������تدا مایهوه و كۆمارییه‌كانیش زۆرینه‌ی كورس������ییه‌كان ی ناو ئه‌نجوومه‌نی نوێنه‌ران. -1ب������اراك ئۆباما ك������ه دیموكراته ،ب������ۆ واده‌ی دووه‌می تشرینی دووه‌م س������ه‌رۆكایه‌تی ( 4س������اڵه) ،به 332ده‌نگی هه‌ڵبژاردن له ك������ۆی 538ده‌ن������گ و به ڕێژه‌ی %62س������ه‌ركه‌وتنی 2012 به‌ده‌ستهێنا -2پاڵێ������وراوی كۆمارییه‌كان می������ت ڕومنی 206ده‌نگی هه‌ڵبژاردنی به‌ده‌ستهێنا و ڕێژه‌كه‌ی %38بوو
ڕێژه‌ی به‌شداربوون
بازنه‌ی ئه‌ورووپا واڵت
جۆری هه‌ڵبژاردن
هه‌ڵبژاردن سه‌ركۆماری
مێژوو
سڵۆڤاكیا
ئه‌نجامه‌كان
خوولی یه‌كه‌م: كانوونی دووه‌م هه‌ش������ت پاڵێوراو لهو ملمالنێیه‌دا بۆ وه‌رگرتنی پۆستی ( )٦ساڵه‌ی سه‌رکۆماری به‌شدار بوون ،به‌اڵم هیچ کام 2012 ل������هو پاڵێوراوان‌ه نه‌یانتوانی ڕێ������ژه‌ی زیاتر له ()%50ی ده‌نگه‌کان به‌ده‌ست بنێنن. خوولی دووه‌م: ( -1س������ائوولی نینیس������تۆ) پاڵێ������وراوی پارتی ڕاس������تڕه‌و، (پارێزگاران) توانی ()%62.6ی ده‌نگه‌کان مس������ۆگه‌ر بکات و ببێته سه‌رکۆماری فینله‌ندا. -2ئه‌م ههڵبژاردنه کۆتایی به ده‌س������ه‌اڵتی ( )30س������اڵه‌ی سۆسیالدیموکراته‌کان لهو پۆسته‌دا هێنا.
فنله‌ندا
هه‌ڵبژاردنی په‌رله‌مانی ( 150ئه‌ندام)
ڕێژه‌ی به‌شداربوون
ئادار 2012
-1پارت������ی دیموكرات������ی كۆمه‌اڵیه‌ت������ی (چه‌پ������ی ناوه‌ند) به سه‌رۆكایه‌تیی ڕوبه‌رت فیسۆ (س������ه‌رۆكوه‌زیرانی پێشوو) ،به ڕێژه‌ی %45ی زۆرینه‌ی ده‌نگه‌كانیان به‌ده‌س������تهێنا ،ئه‌وه‌ش بۆ یهكهمجاره له س������لۆڤاكیا دوای كۆتایی س������ه‌رده‌می سۆڤیه‌ت پارتێك به‌ته‌نیا بۆ پێكهێنانی حكوومه‌ت زۆرینه‌ی ده‌س������تووری به‌ده‌ستبێنێ. -2دوای حكوومه‌ت������ه ئیئتیالفییه‌كه‌ی پێش������وو ك������ه له‌الیه‌ن (ڕاس������ته ناوه‌نده‌كان) بۆ ماوه‌ی چوار ساڵ كۆنترۆلكرابوو، فیسۆ دهبێته سه‌رۆكی حكوومه‌ت‌ه نوێكه‌ی سلۆڤاكیا.، -3پارتی دیموكراتی مه‌س������یحی كه ئاڕاس������ته‌‌یان (ڕاس������تی ناوه‌ن������ده) ب������ه پل������هی دووه‌م ه������ات و %9ی ده‌نگه‌كانی������ان به‌ده‌ستهێنا. -4پارتی ئۆالنۆ (كه‌سایه‌تیی‌ه سه‌ربه‌خۆكان) %9ی ده‌نگه‌كانیان به‌ده‌ستهێنا.
%72
%68
%60
تێبینی:
-1ئه‌و ده‌رئه‌نجامه ڕه‌نگدانه‌وه‌ی به‌ش������ێك له تووڕه‌یی گه‌له به‌رامبه‌ر چه‌ند پارت و س������ه‌ركرده‌ی ڕاس������تڕه‌وی ناوه‌ند ،ئه‌ویش به تۆمه‌تباركردنی هه‌ندێكیان به گه‌نده‌ڵی له ساڵی 2011دا ،ئه‌و پارتانه ده‌نگێكی ئه‌وتویان به‌ده‌ست نه‌هێناوه كه باسیان لێوه بكرێت. -2هه‌ڵبژاردنه‌كه چه‌ند كاردانه‌وه‌یه‌كی توندوتیژی و ئاژاوه‌ی له‌الیه‌ن خۆپیشانده‌رانه‌وه بهخۆوه بینی. -3ده‌رئه‌نجامی ئه‌و ههڵبژاردنه ،پێچه‌وانه‌ی سه‌ركه‌وتنی به‌ردوامی پارته ناوه‌نده ڕاستڕه‌وه‌كان بوو له سڵۆڤاكیا .ئه‌و پارتانه سه‌ركردایه‌تیی چاكسازی و گۆڕانكارییان له‌ناو پرۆسه‌ی دیموكراتیدا ده‌كرد ،كارێكی وایان كرد ئه‌و واڵته بگات‌ه ئاستێك توانی ببێته ئه‌ندام له یه‌كێتی ئه‌ورووپادا.
شوباتی 2013
11
جۆری هه‌ڵبژاردن
واڵت
مێژوو
هه‌ڵبژاردنی په‌رله‌مانی ( 250ئه‌ندام)
ئایار 2012
سێربیا
هه‌ڵبژاردنی سه‌ركۆماری
ئه‌نجامه‌كان
ڕێژه‌ی به‌شداربوون
-1پارت������ی پێش������ه‌وه‌چوونی نه‌ته‌وه‌یی س������ێربی ،به 73 كورسی‌زۆرینه‌ی ده‌نگه‌كانی به‌ده‌ستهێنا. -2پارتی دیموكراتی 68كورسی. -3پارتی ئیشتیراكی 44كورسی.
%58
-1پاڵێوراوی پۆستی سه‌رۆكایه‌تیی (تومیسالف نیكۆلیتچ) كه ئاڕاستهی نه‌ته‌وه‌ییه ،سه‌ركه‌وتنی به‌ده‌ستهێنا ،ناوبراو پێشتر ئه‌ندامی پارتی س������ێربی ڕادیكالی بوو .ئه‌و پارته، كه به‌ش������ێك له سه‌ركرده‌كانی تۆمه‌تی (تاوانی جه‌نگ)یان ئاڕاسته كرابوو ،له‌پێشوودا هه‌وڵی ده‌دا سنووری سێربیا به‌رف������راوان بكات بۆ پێكهێنانی ده‌وڵه‌تی س������ێربی گه‌وره، ئیس������تاش لێدوانه‌كانی گۆڕی و بانگه‌ش������ه بۆ دادوه‌ریی كۆمه‌اڵیه‌تی ده‌كات و هه‌وڵده‌دات س������ێربیا ببێته ئه‌ندام له یه‌كێتی ئه‌ورووپا و پارتی پێشه‌وه‌چوونی سێڕبی پێكهێنا. -2سه‌رۆكی سێربی (بۆریس تادیتچ) كه ئاڕاستهی دیموكراتییه و سه‌رۆكی پارتی دیموكراتییه ،بۆ ماوه‌ی هه‌شت ساڵ سه‌رۆكی سێربیا بوو ،به‌رامبه‌ر ئۆمیسالڤ شكستی هێنا.
%24
تێبینی:
به‌پێی لێدوان و ڕاگه‌یاندنی هێزه سیاسیی‌ه سێربییه‌كان ،ئه‌و ههڵبژاردنه به پاكی و ئازادانه به‌ڕێوه‌چوو.
بیالروسیا
(ڕوسیای سپی)
هه‌ڵبژاردنی په‌رله‌مانی، ئه‌نجوومه‌نی نوێنه‌ران ( 110ئه‌ندام)
ئه‌یلول 2012
ئ������هو پارتانه‌ی الیه‌نگری حوكمڕانی س������ه‌رۆكی بیالروس������یا (لوكاش������ینكۆ)ی دیكتات������ۆرن ،كه له س������اڵی 1994هوه تاكو ئێس������تا حوكمڕانی ئه‌و واڵته ده‌كات ،سه‌ركه‌وتنێكی گه‌وره‌یان به‌ده‌ستهێنا .به به‌ده‌ستهێنانی گشت كورسییه‌كانی په‌رله‌مان ،109به‌بێ ئه‌وه‌ی هیچ له پارته‌كانی ئۆپۆزسیۆن هیچ كورسی به‌ده‌ست بهێنن .یه‌ك كورسیش به به‌تاڵی مایهوه.
%65.9
تێبینی:
-1به‌پێی چاودێره نێوده‌وڵه‌تییه‌كان و یه‌كێتی ئه‌ورووپا ،ئه‌و ههڵبژاردنه كاری س������اخته‌كاری بهخۆوه بینی و به دواهه‌مین ده‌وڵه‌تی دیكتاتۆری له‌ناو جه‌رگه‌ی ئه‌ورووپا داده‌نرێت. -2لهو هه‌ڵبژاردنه‌دا زۆربه‌ی س������ه‌ران و كه‌س������ایه‌تییه دیاره‌كانی ئۆپۆزسیۆن بۆ به‌شداریكردن لهو ههڵبژاردنه ڕێگرییان لێ كرا و ده‌ستگیركران.
ئۆكراینا
12
هه‌ڵبژاردنی په‌رله‌مانی ( 450ئه‌ندام)
پانۆرامای هه‌ڵبژاردن 2012
( -1پارتی هه‌رێمه‌كان)ی ده‌س������ه‌اڵتدار به س������ه‌رۆكایه‌تیی (مایكۆال ئازارۆڤ) كه سه‌رۆكی ئۆكراینا سه‌ر به‌و پارته‌یه، زۆرینه‌ی ده‌نگه‌كان به كۆی 187كورسی و ڕێژه‌ی %41.5 به ده‌ستهێنا .ئه‌و پارته له په‌یوه‌ندییه‌كانیاندا له‌گه‌ڵ ڕووسیا و ڕۆژئاوا هاوسه‌نگییه‌ك درووست ده‌كات. تشرینی یه‌كه‌م -2پارت������ه ئۆپۆزس������یۆنه یه‌كگرتووه‌كان (خاكی نیش������تمان 2012 – باتكیفش������ینا) له‌ژێر سایه‌ی س������ه‌رۆكوه‌زیرانی پێشووی به‌ندكراو (یولیا تیمۆشینكۆ) و به‌سه‌رۆكایه‌تیی (ئه‌رسینیی باتس������ینیۆك) به‌ڕێژه‌ی %23ی ده‌نگه‌كان102 ،كورس������ییان به‌ده‌س������تهێنا ،ئ������هو هاوپه‌یمانیی������ه الیه‌نگ������ری بنه‌ماكانی ئه‌ورووپایه.
%58
تێبینی:
-1پارته‌كانی ئۆپۆزس������یۆن و ڕێكخراوه‌كانی كۆمه‌ڵگه‌ی مه‌ده‌نی ،ئه‌و هه‌ڵبژاردنه‌یان به ڕوودانی س������اخته‌كاری تۆمه‌تباركرد و سكااڵیان به‌رز كرده‌وه ،بۆی‌ه ئه‌و ههڵبژاردنه شه‌رعیه‌تی نامێنێ. -2له لێدوانێكدا ،جێگری س������ه‌رۆكی لیژنه‌ی هه‌ڵبژاردنی ناوه‌ن������دی ئۆكراینا ڕایگه‌یاند ،زۆربه‌ی ئه‌نجامه‌كانی ئه‌و ههڵبژاردنه به‌هه‌ڵه گه‌یشتۆت‌ه به‌رده‌ست لیژنه‌كه‌مان. -3له لێدوانێكی ڕێكخراوی هاوكاری و ئاسایش له ئه‌ورووپا ،ئه‌و پرۆسه ههڵبژاردنه و بانگه‌شه‌كانی ،هیچ پاكی و ئازادیێكی به‌خۆوه‌نه‌بینی.
واڵت
جۆرجیا
جۆری هه‌ڵبژاردن
هه‌ڵبژاردنی په‌رله‌مانی ( 150ئه‌ندام)
مێژوو
ڕێژه‌ی به‌شداربوون
ئه‌نجامه‌كان
-1قه‌واره‌ی (خه‌ونی جۆرجی) به‌سه‌رۆكایه‌تی بزنسمانی بلیاردێ������ر (بیدزینا ئیفانش������فیلی) زۆرین������هی ده‌نگه‌كانی تشرینی یه‌كه‌م به‌ده‌ستهێنا كه ده‌كاته 77كورسی له كۆی 150كورسی به ڕێژه‌ی .%54ڕكابه‌ری س������ه‌ره‌كیی سه‌رۆكی جۆرجیا 2012 (میخائیل ساكاش������ڤیلی)یه ،كه ل������ه 2003وه حوكمڕانی جۆرجی������ا ده‌كات و الیه‌نگری ڕۆژئاوایه ،به‌اڵم ڕووس������یا دژیه‌تی. -2بزوتنه‌وه‌ی نه‌ته‌وه‌یی یه‌كگرتوو كه سه‌رۆكی جۆرجیا سه‌ر به‌و پارته‌یه %41ده‌نگه‌كانی به‌ده‌ستهێنا. -3به‌و ئه‌نجامانه بیدزینا دهبێته سه‌رۆكوه‌زیرانی نوێی جۆرجیا
% 60
تێبینی:
-1هه‌رچه‌ند‌ه هه‌ڵمه‌ته‌كانی ئه‌و ههڵبژاردنه پێش������ێلكاری زۆری بهخۆوه بینی ،به‌اڵم به‌پێی لێدوانه‌كانی ڕێكخراوی ئاسایش������ی ئه‌ورووپی به هه‌ڵبژاردنێكی پاك و ئازاد دانرا. -2دوای داڕمانی یه‌كێتی سۆڤیه‌ت ،ئه‌و ههڵبژاردنه و ئه‌نجامه‌كانی بۆ ئاڵوگۆڕی ده‌سه‌اڵت به شێوه‌یه‌كی دیموكراسییانه ،به یه‌كه‌م سه‌ركه‌وتن داده‌نرێت. -3به‌پێی ئه‌و چاكسازییانه‌ی له‌سه‌ری ڕێكه‌وتوون ،په‌رله‌مان و سه‌رۆكوه‌زیران ده‌سه‌اڵتیان زیاتر ده‌بێ له سه‌رۆكی ده‌وڵه‌ت.
شوباتی 2013
13
جۆری هه‌ڵبژاردن
واڵت
مێژوو
ئه‌نجامه‌كان
ئایار 2012
-1پارتی دیموكراتی نوێ (الیه‌نگری سیاسه‌تی ده‌سپێوه‌گرتنی دارایی و كاردانه‌وه‌كانی یه‌كێتی ئه‌ورووپا) به‌س������ه‌رۆكایه‌تیی (ئه‌نتۆنیۆ سامراس) ڕێژه‌ی %19ی به‌ده‌ستهێنا. -2هاوپه‌یمانیی س������ابریزا (له كۆمه‌ڵه‌ی س������ه‌وز و چه‌پڕه‌وه ڕادیكالییه‌كان پێكدێت) ڕێژه‌ی %17ی به‌ده‌ستهێنا. -3پارت������ی ئیش������تیراكی -هیلینیه (پاس������ۆك) كه الیه‌نگری سیاسه‌تی ده‌س������پێوه‌گرتنی دارایی و كاردانه‌وه‌كانی یه‌كێتی ئه‌ورووپان ،به‌سه‌رۆكایه‌تی (ئیڤانجیلۆس ڤینیزبلۆس) ئه‌وكاته پارتی ده‌سه‌اڵتداربوون ،ڕێژه‌ی %13یان به‌ده‌ستهێنا. -4كه‌س������ایه‌تیی س������ه‌ربه‌خۆ (باناجیۆتیس بیكرامینۆس) بۆ پۆستی سه‌رۆكوه‌زیرانی نوێ یۆنان هه‌ڵبژێردرا.
حوزه‌یران 2012
-1پارتی دیموكراتی نوێ به‌سه‌رۆكایه‌تیی (ئه‌نتۆنیۆ سامراس) ڕێژه‌ی %30ی به‌ده‌ستهێنا. -2هاوپه‌یمانیی س������ابریزا یاخود ب������ه‌ره‌ی یه‌كێتی كۆمه‌اڵیه‌تی به‌سه‌رۆكایه‌تی (ئه‌لیكزیس ئیسباراس) كه له كۆمه‌ڵی سه‌وز و چه‌پڕه‌وه ڕادیكاڵه‌كان پێكدێت ،ڕێژه‌ی %27ی به‌ده‌ستهێنا. --3پارتی ئیش������تیراكی -هیلینیه (پاس������ۆك) به‌سه‌رۆكایه‌تیی (ئیڤانجیلۆس ڤینیزبلۆس) ئه‌وكات پارتی حوكمڕان بوو ،ڕێژه‌ی %12ی ده‌نگه‌كانی به‌ده‌ستهێنا. -4ئه‌نتۆنیۆ سامراس وه‌ك سه‌رۆكوه‌زیرانی یۆنان هه‌ڵبژێردرا.
هه‌ڵبژاردنی په‌رله‌مانی (300ئه‌ندام)
یۆنان
ڕێژه‌ی به‌شداربوون
%65
%62
تێبینی:
هه‌ڵبژاردنی یه‌كه‌م (بانا جیۆتیس بیكرامینۆس) بێالیه‌ن -وه‌ك سه‌رۆكوه‌زیرانی نوێی یۆنان هه‌ڵبژێردرا. هه‌ڵبژاردنی دووه‌م -1له‌به‌ر سه‌رنه‌كه‌وتنیان بۆ پێكهێنانی حكوومه‌تێكی هاوپه‌یمانی له‌ناو په‌رله‌ماندا ،دووباره ئه‌و ههڵبژاردنه ئه‌نجامدرایه‌وه. -2پارت������ی دیموكرات������ی نوێ داوای كرد ،حكوومه‌تێكی هاوبه‌ش كه ڕێز له (په‌یمانی ڕزگاری) بگرێت ،كه واڵتی یۆنان له مانگی شوباتدا واژووی له‌سه‌ر كردووه ،پێكبهێنرێت ،به‌اڵم بۆ ڕێككه‌وتن له‌گه‌ڵ پارته‌كانی تردا سه‌باره‌ت به بابه‌تی ده‌سپێوه‌گرتنی دارایی كه له‌ناو په‌یمانه‌كه‌دا هاتووه ،له‌سه‌ر مه‌رجی سووكتر و ته‌مویلێكی زیاتر و دووباره ئه‌نجامدانه‌وه‌ی دانووستان ڕێككه‌وتن. ( -3ئه‌نتۆنیۆس سامراس) وه‌ك سه‌رۆكوه‌زیرانی نوێی یۆنان هه‌ڵبژێردرا.
هه‌ڵبژاردنی په‌رله‌مانی ( 150ئه‌ندام)
هۆڵه‌ندا تێبینی:
ئه‌یلول 2012
-1پارت������ی لیبڕاڵی به‌ڕێژه‌ی %27زۆرینه‌ی كورس������ییه‌كانی به‌ده‌ستهێنا. -2پارتی كار %25كورسییه‌كانی به‌ده‌ستهێنا. -3نۆ پارتی دیكه چه‌ند كورس������ییه‌كیان به‌ده‌س������تهێنا ،لهو پارتانه(پارتی ئیش������تیراكی چه‌پی توندڕه‌و ،پارتی ئازادی ڕاس������تی توندڕه‌و ،پارتی دیموكراتی مه‌س������یحی كه له‌مه‌و پێش گۆڕه‌پانی سیاس������ی كۆنتڕۆل كردبوو) ،به‌اڵم هیچیان نه‌یانتوانی زیاتر له ڕێژه‌ی %10به‌ده‌ستبهێنن.
%75
به‌پێ������ی ئه‌و ده‌رئه‌نجامه ،پارتی (لیبراڵی و پارتی كار) به س������ه‌رۆكایه‌تیی ماركروتیل كه س������ه‌ر به (پارتی لیبراڵی)یه، حكوومه‌تێكی هاوبه‌شیان پێكهێنا.
14
پانۆرامای هه‌ڵبژاردن 2012
ده‌وڵه‌ت ه ئاسیایییه‌كان واڵت
ژاپۆن
جۆری هه‌ڵبژاردن
هه‌ڵبژاردنی په‌رله‌مانی 480ئه‌ندام
هه‌ڵبژاردنی سه‌ركۆماری
تایوان هه‌ڵبژاردنی په‌رله‌مانی ( 113ئه‌ندام)
مێژوو
ڕێژه‌ی به‌شداربوون
ئه‌نجامه‌كان
( -1پارتی دیموكراتی لیبراڵ)ی ئۆپۆزسیۆن سه‌ركه‌وتنێكی گه‌وره‌ی به‌ده‌س������تهێنا و 294كورس������ی مس������ۆگه‌ركرد ،بۆ جارێکی تر سه‌رۆكی ئه‌و پارته (شینزو ئابی)ی ته‌مه‌ن 58 ساڵ پۆستی سه‌رۆكوه‌زیران وه‌رده‌گرێته‌وه. -2پارتی (نیوكۆمیتۆ)ی هاوپه‌یمان له‌گه‌ڵ پارتی دیموكراتی لیبراڵ) 31كورسی مس������ۆگه‌ر کرد ،واته هه‌ردوو پارتهكه 325كورسییان به‌ده‌ستهێنا. -3له‌م هه‌ڵبژاردنه‌دا ،پارتی دیموكراتی ده‌سه‌اڵتداری ژاپۆنی كانوونی یه‌كه‌م به سه‌رۆكایه‌تیی سه‌رۆكوه‌زیران (یۆشیھیکو نودا) تووشی 2012 شكستێكی قورس بوو ،له ئه‌نجامدا 57كورسی به‌ده‌ستهێنا به به‌راورد به 230كورسی كه له هه‌ڵبژاردنه‌كه‌ی پێشوودا به‌ده‌ستی هێنابوو. -4پارتی نوێبوونه‌وه به س������ه‌رۆكایه‌تیی (حاكمی پێشووی تۆکیۆ ،شینتارو ئیشیهار) كه تازه دامهزراوه 54 ،كورسی به‌ده‌ستهێنا. -5پارتی(سبه‌ی) یه‌كێكه لهو پارتانه‌ی دژی چه‌كی ئه‌تۆمییه ل������ه ژاپۆن ،به س������ه‌رۆكایه‌تیی (یۆكیك������ۆ كادا) پارێزگاری شیگای 9 ،كورسی به‌ده‌ستهێنا. -1سه‌رۆكی تایوانی (ما جینج یوو) به ڕێژه‌ی %52دووباره بۆ واده‌ی دووه‌می س������ه‌رۆكایه‌تیی تای������وان هه‌ڵبژێردرایه‌وه، سیاسه‌تی ئاشتیانه و هاوكاریی ئابووری له‌گه‌ڵ چین په‌یڕه‌و ده‌كات و سه‌ر به پارتی نه‌ته‌وه‌یی چینی یاخود كۆمینتانگه. -2پاڵێوراوی ڕكابه‌ری ئافره‌ت (تس������ای ئینج وین )ڕێژه‌ی %46ی ده‌نگه‌كانی به‌ده‌س������تهێنا ،كه الیه‌نگری (سه‌ربه‌خۆیی كانوونی دووه‌م فه‌رمی) واڵته‌كه‌یه‌تی له چین ،سه‌ر به پارتی پێشه‌وه‌چوونی 2012 دیموكراتییه. -3پاڵێ������وراوی پارتی گه‌ل (جایمس س������ۆنگ) ڕێژه‌ی %3ی ده‌نگه‌كانی به‌ده‌ستهێنا.
%59.32
%74
-1پارتی نه‌ته‌وه‌یی چینی كه س������ه‌رۆكی تایوان (ما جینج یوو) س������ه‌ر به‌و پارته‌یه ،به‌ڕێژه‌ی %57زۆرینه‌ی كورسی په‌رله‌مانیان به‌ده‌ستهێنا. -2پارتی پێشه‌وه‌چوونی دیموكراتی ڕێژه‌ی %35ی كورسی په‌رله‌مانیان به‌ده‌ستهێنا.
شوباتی 2013
15
واڵت
میانمار (بوورما)
جۆری هه‌ڵبژاردن
مێژوو
ئه‌نجامه‌كان
هه‌ڵبژاردنی په‌رله‌مانی بۆ ( )45كورسی په‌رله‌مانی له كۆی ( )664كورسی
نیسان 2012
پارت������ی كۆمه‌ڵه‌ی نه‌ته‌وه‌ی������ی دیموكراتی به‌س������ه‌رۆكایه‌تیی (ئۆنگ س������ان سوو) كه ئافره‌ته و سه‌ركرده‌ی ئۆپۆزسیۆنه، بۆ ماوه‌ی 20ساڵ دژی ده‌س������ه‌اڵتی سه‌ربازی بورما بوو، هه‌روه‌ها خه‌اڵتی نۆبلی وه‌رگرتووه 44 ،كورسی په‌رله‌مانی به‌ده‌ستهێنا كه ده‌كاته زۆرینه‌ی ده‌نگه‌كان.
ڕێژه‌ی به‌شداربوون %68
تێبینی:
-1زۆرینه‌ی كورسییه‌كانی په‌رله‌مان له‌الیه‌ن كه‌سایه‌تیی سه‌ربازی و ئه‌ندامانی پارتی (یه‌كێتی پشتگری و گه‌شه‌پێدان)ی ده‌سه‌اڵتدار ،كه دامه‌زراوه‌ی سه‌ربازیی ده‌سه‌اڵتدار دایمه‌زراندبوو ،كۆنترۆڵ كراون. -2ده‌رئه‌نجامی ئه‌و ههڵبژاردنه دهبێته سه‌ره‌تای چاكسازی له سیسته‌می سیاسی میانماردا .دوای ئه‌نجامدانی چه‌ند خۆپیشاندانێك دژی ده‌سه‌اڵتی سه‌ربازی ،سوپا ده‌ستیكرد به سه‌ركۆتكردن و كوشتنی خۆپیشاندران و پیاوانی ئایینی.
كۆریای باشوور ئێران تێبینی:
هه‌ڵبژاردنی په‌رله‌مانی ( 300ئه‌ندام)
نیسان 2012
هه‌ڵبژاردنی په‌رله‌مانی ( 290كورسی)
ئادار -ئایار 2012
-1پارتی حوكمڕانی پارێزگار (پارتی به‌ره‌ی نوێ) زۆرینه‌ی ده‌نگه‌كانیان به‌ده‌ستهێنا 152 ،كورسی و به ڕێژه‌ی.%51 -2پارتی ئۆپۆزس������یۆن (پارتی یه‌كێت������ی دیموكراتی) 127 كورسیان به‌ده‌ستهێنا و به‌ڕێژه‌ی .%42
%54
%64
-1پارێزگاران زۆرینه‌ی كورسییه‌كانی په‌رله‌مانیان به‌ده‌ستهێنا ،ئه‌وان ڕكابه‌ری ڕه‌وتی الیه‌نگرانی سه‌ركۆمار (مه‌حموود ئه‌حمه‌دی نه‌ژاد)ن. -2ئ������هو ده‌رئه‌نجامه س������ه‌ره‌تای به‌رده‌وام������ی دابه‌زینی سیاس������ه‌تی ئه‌حمه‌دی نه‌ژاده له 2011تاكو ئێس������تا ،ه������اوكات بوو له‌گه‌ڵ به‌ره‌نگاربوونه‌وه‌ی ئه‌حمه‌دی نه‌ژاد بۆ ئایه‌تواڵ عه‌لی خامه‌نه‌یی كه له ده‌ستنیشانكردنی سه‌رۆكی هه‌واڵگریدا شكستی هێنا. -3ناكۆكی������ی گه‌وره له نێوان پارێزگاران و ئه‌حمه‌دی نه‌ژاددا س������ه‌باره‌ت به سیاس������ه‌تی ئاب������ووری هه‌یه ،پارێزگاران ده‌یانه‌وێت كه‌مكردنه‌وه‌ی پاڵپشتی حكوومی دوابخرێت و ئه‌حمه‌دی نه‌ژاد ده‌یه‌وێت ئه‌و كه‌مكردنه‌وه‌ی‌ه په‌له‌ی لێ بكرێت بۆ كه‌مكردنه‌وه‌ی كورتهێنان له بودجه‌دا. -4لهو هه‌ڵبژاردنه‌دا پارتی ڕیفۆرمخوازه‌كان كه ئۆپۆزس������یۆنن ،دژ به ئه‌حمه‌دی نه‌ژاد و پارێزگاران هیچ پاڵێوراوێكیان پێشكه‌ش نه‌كردبوو.
كازاخستان تێبینی:
هه‌ڵبژاردنی په‌رله‌مانی ( )98ئه‌ندام
كانوونی دووه‌م -1پارتی حوكمڕان (نوور ئۆتان) زۆرینه‌ی ده‌نگه‌كانی به ڕێژه‌ی %81ی به‌ده‌ستهێنا. 2012
%75
-1یهكهمجاره ،جگ‌ه له پارتی ده‌سه‌اڵتدار ،چه‌ند پارتێكی دیكه‌ش لهو هه‌ڵبژاردنه‌دا به‌شداری ده‌كه‌ن. -2ڕێكخراوی هاوكاری و ئاس������ایش بۆ چاودێری هه‌ڵبژاردنه‌كان ،ئه‌و هه‌ڵبژاردنه‌یان به هه‌ڵبژاردنێكی ئازادانه و پاك وه‌ك پێویست دانه‌نا ،چونكه ده‌سه‌اڵت ڕێگربوو له به‌شداریكردنی ئۆپۆزسیۆنێكی ڕاسته‌قینه. -3دوای 20ساڵ سه‌ربه‌خۆبوونی له ڕوسیای یه‌كگرتوو ،هیچ هه‌ڵبژاردنێكی ئازادانه له كازاخستاندا ئه‌نجام نه‌دراوه.
16
پانۆرامای هه‌ڵبژاردن 2012
بازنه‌ی ئه‌مریكای التین
واڵت
جۆری هه‌ڵبژاردن
هه‌ڵبژاردنی په‌رله‌مانی ئێلسلڤادۆر ( 84ئه‌ندام)
ڕێژه‌ی به‌شداربوون
مێژوو
ئه‌نجامه‌كان
ئادار 2012
-1پارتی هاوپه‌یمانی نه‌ته‌وه‌یی كۆماری -ئه‌رینا -پارێزگاران، به‌سه‌ركردایه‌تیی (ئه‌لفرێدۆ كریستیانی) زۆرینه‌ی ده‌نگه‌كانیان به ده‌ستهێنا كه ژماره‌یان 33كورسییه و به ڕیژه‌ی.%39 -2ب������ه‌ره‌ی ئازادیی نه‌ته‌وه‌یی (فارابۆندۆ مارتیی چه‌پڕه‌و) به سه‌ركردایه‌تی میداردۆ گۆنزالیز 31 ،كورسییان به‌ده‌ستهێنا. -3پارت������ی (هاوپه‌یمانیی گه‌وره ب������ۆ یه‌كێتی نه‌ته‌وه‌یی -جانا كه له پارتی ئه‌رینا جیا بۆیه‌وه و هاوپه‌یمانه له‌گه‌ڵ فارابۆندۆ مارتی ،به‌سه‌رۆكایه‌تیی ئیلیاس ئه‌نتۆنیۆ ساكا 11 ،كورسییان به‌ده‌ستهێنا و به ڕێژه‌ی .%13
%49
شوباتی 2013
17
جۆری هه‌ڵبژاردن
واڵت
هه‌ڵبژاردنی سه‌ركۆماری
مه‌كسیك
ئه‌نجامه‌كان
مێژوو
ڕێژه‌ی به‌شداربوون
( -1ئینریك������ی بینا نینۆ) كه س������ه‌ر به پارتی شۆڕش������گێری دامه‌زرێنه‌ر -ئاڕاسته‌‌یان ناوه‌نده (بۆ ماوه‌ی 71ساڵ تاكوو شكستهێنانی له هه‌ڵبژاردنی ساڵی 2000پارتی حوكمڕانی مه‌كسیك بوو ،سه‌ركه‌وتنی به‌ده‌ستهێنا به‌ڕێژه‌ی .%39 ته‌مموز 2012 -2ئه‌ندرێس مانوێل لۆبیز ئۆبرادۆر له پارتی شۆرش������گێری دیموكرات -ئاڕاسته‌‌یان دیموكراتی و كۆمه‌اڵیه‌تییه ،ڕێژه‌ی %32ی ده‌نگه‌كانی به‌ده‌ستهێنا. پارتی شۆرشگێری دامه‌زرێنه‌ر ،له هه‌ردوو ئهنجوومهنهكهزۆرین������هی ده‌نگه‌كان������ی به‌ده‌س������تهێنا 212 ،كورس������ی بۆ ئه‌نجوومه‌نی نوێنه‌ران 52 ،كورسی بۆ ئه‌نجوومه‌نی پیران. -2پارتی كاری نیش������تمانیی پارێزگار ،كه سه‌رۆكی پێشوو (فیلیب كالدیرۆن) س������ه‌ر به‌و پارته‌یه 114 ،كورس������ییان له ئه‌نجوومه‌ن������ی نوێنه‌راندا به‌ده‌س������تهێنا و 38كورس������ی بۆ ئه‌نجوومه‌نی پیران. -3پارتی شۆرشگێری دیموكرات 100كورسی ئه‌نجوومه‌نی نوێنه‌رانیان به‌ده‌ستهێنا و 22كورسی ئه‌نجوومه‌نی پیران. -4ئافره‌ت������ان س������ێ به‌ش������ی كورس������ییه‌كانی په‌رله‌مانیان به‌ده‌س������تهێنا ،ئه‌وه‌ش تاكوو ئێستا زۆرترین ڕێژه‌یه ئافره‌ت له مه‌كسیك به‌ده‌ستیهێنابێت.
هه‌ڵبژاردنی په‌رله‌مانی (ئه‌نجوومه‌نی نوێنه‌ران 500 ئه‌ندام) و (ئه‌نجوومه‌نی پیران 128ئه‌ندام)
%63
تێبینی:
لهو پرۆسه‌ی هه‌ڵبژاردنه‌دا چه‌ند پێشێلكاریێك ڕوویاندا.
ڤێنێزوئیال
هه‌ڵبژاردنی سه‌ركۆماری
تێبینی:
تشرنی یه‌كه‌م 2012
( -1هووگۆ چاڤێز) له س������اڵی 1998تاكوو ئێستا سه‌رۆكی ڤێنێزوئی���ل��ا و به ڕێژه‌ی %60س������ه‌ركه‌وتنی به‌ده‌س������تهێنا، ئ������ه‌وه‌ش درێژه ب������ه واده‌ی س������ه‌رۆكایه‌تییه‌كه‌ی ده‌دات بۆ ماوه‌ی شه‌ش ساڵی داهاتوو. -2پاڵێ������وراوی ڕكابه‌ر (هینریكی كابریلیس) كه پارێزگاری یه‌كێ������ك ل������ه ویالیه‌ت������ه‌كان و یه‌كێك������ه له س������ه‌ركرده‌كانی هاوپه‌یمان������ی (یه‌كێتی دیموك������رات) و ئه‌ندام������ه له پارتی (سه‌ره‌تا دادپهروهری) شكستی هێنا.
%80
-1ئۆپۆزسیۆن (هووگۆ چاڤێز)ی سه‌رۆكی ڤێنێزۆئیال به حكمڕانێكی ئۆتۆكراتی وه‌سف ده‌كه‌ن ،چونكه به وته‌ی ئه‌وان كه‌رتی تایبه‌ت و ئۆپۆزسیۆن به‌یه‌كه‌وه له‌ناوده‌بات. -2به‌پێی لێدوانه‌كانی ئۆپۆزس������یۆن ،هه‌ڵمه‌تی ڕاگه‌یاندنی ئه‌و ههڵبژاردنه پاك و دادپه‌روه‌ران‌ه نه‌بوو ،بۆ ئه‌وه‌ی ده‌نگی هه‌ژاران مسۆگه‌ر بكات و له ئۆپۆزسیۆن بییانتۆقێنێت ،په‌نای بۆ پاره‌ی ده‌وڵه‌ت ده‌برد.
18
پانۆرامای هه‌ڵبژاردن 2012
بازنه‌ی ئه‌فریقا واڵت
زامبیا
جۆری هه‌ڵبژاردن
مێژوو
ئه‌نجامه‌كان
ڕێژه‌ی به‌شداربوون
هه‌ڵبژاردنی په‌رله‌مانی ( 48ئه‌ندام)
ئادار 2012
-1هاوپه‌یمانی بۆ دووباره ئاڕاس������ته‌‌كردنه‌وه و بونیادنانی نیش������تمانی ،كه سه‌رۆكی زامبیا (یه‌حیا) سه‌ر به‌و پارته‌یه، 43كورسی په‌رله‌مانی به‌ده‌ستهێنا. -2ب������ه‌ره‌ی یه‌كگرت������وو ئۆپۆزس������یۆن هی������چ كورس������ی به ده‌ستنه‌هێنا. -3پارتی ته‌وافقی نه‌ته‌وه‌یی یه‌ك كورسی به‌ده‌ستهێنا.
%39
تێبینی:
ئۆپۆزسیۆن ئه‌و ده‌نگدانه‌یان به ساخته دانا و بایكۆتی هه‌ڵبژاردنه‌كه‌‌یان كرد.
هه‌ڵبژاردنی سه‌ركۆماری
سێنێگاڵ هه‌ڵبژاردنی په‌رله‌مانی ( 150ئه‌ندام)
ئازار 2012
-1پاڵێ������وراوی ئۆپۆزس������یۆن (ماكی س������ال) ،ل������ه (پارتی هاوپه‌یمان������ی له‌پێناو كۆماردا) و ل������ه حكوومه‌تی عه‌بدوڵاڵ وادی س������ه‌رۆكوه‌زیران ب������وو ،ب������ه ڕێ������ژه‌ی %66زۆرینه‌ی ده‌نگه‌كانی به‌ده‌ستهێنا. -2سه‌رۆكی سێنێگاڵ عه‌بدوڵاڵ وادی له پارتی دیموكراتی سێنیگالییه و له ساڵی ( )2000وه سه‌رۆكی سێنێگاڵ بووه تاكوو ئ������ه‌م ههڵبژاردنه ،به به‌ده‌س������تهێنانی ڕێژه‌ی %34ی ده‌نگه‌كان شكستی هێنا.
-1هاوپه‌یمانی (بینو بوك یاكار) (به ئومێده‌وه یه‌كگرتوون)، سه‌رۆكی س������ێنێگاڵی نوێ (ماكی سال) سه‌ر به‌و پارته‌یه، زۆرینه‌ی كورسی په‌رله‌مانی به‌ده‌ستهێنا ،كه ژماره‌یان 119 كورسی بوو. ته‌مووز 2012 -2پارتی دیموكراتی س������ێنێگاڵی كه سه‌رۆكی پێشوو سه‌ر به‌و پارته بوو 12 ،كورسییان به‌ده‌ستهێنا. -3پارتێ������ك له پارتی دیموكراتی س������ێنێگاڵ جیابۆیه‌وه و 4 كورسییان به ده‌ستهێنا. -4ئافره‌تان 64كورسییان مسۆگه‌ر كرد.
%55
%37
تێبینی:
-1س������ه‌رۆكی سێنێگاڵ (عه‌بدوڵاڵ وادی) بڕیاریدابوو بۆ واده‌ی سێیه‌می سه‌رۆكایه‌تیی سێنێگاڵ خۆی كاندید بكاته‌وه، ئه‌و بڕیار‌ه ئۆپۆزسیۆنی ورووژاند و چه‌ند خۆپیشاندانێكی لێكه‌وته‌وه ،كه شه‌ش كه‌سی تێدا كوژران. -2له لێدوانێكدا چاودێره ئه‌ورووپییه‌كان ڕایانگه‌یاند ،ئه‌و ههڵبژاردنه هیچ توندوتیژی و پێش������ێلكاریێكی بهخۆوه نه‌بینی و به هه‌ڵبژاردنێكی پاك و ئازادانه‌ی وه‌سف كرد.
شوباتی 2013
19
واڵت
گینیا بیساو
جۆری هه‌ڵبژاردن
مێژوو
هه‌ڵبژاردنی سه‌ركۆماری
نیسان 2012
ئه‌نجامه‌كان
ڕێژه‌ی به‌شداربوون
به كۆده‌تای سه‌ربازی كۆتایی پێهات
تێبینی:
-1سه‌رۆكوه‌زیران (كارلۆس جۆمیس) لهو هه‌ڵبژاردنه‌دا نزیكترین پاڵێوراو بوو بۆ سه‌ركه‌وتن ،به‌اڵم له‌الیه‌ن سه‌ركرده‌كانی كوده‌تاكه‌و‌ه له‌گه‌ڵ چه‌ند به‌رپرسێكی تر ده‌سگیركران. -2كارلۆس جۆمیس الیه‌نگری و پشتگیری له كه‌مكردنه‌وه‌ی هێزه چه‌كداره‌كان (سوپا) ده‌كرد. -3دوای به‌ده‌س������تهێنانی سه‌ربه‌خۆیی له پورتوگال له ساڵی ،1974س������وپا ده‌ستی به‌سه‌ر گۆڕه‌پانی سیاسیدا گرت، هه‌روه‌ها س������وپا به ش������ێوه‌یه‌كی به‌رفراوان بازرگانی به مادد‌ه هۆشبه‌ره‌كان ده‌كرد ،كه له ئه‌مریكای التینه‌و‌ه له ڕێی گینیا بیساوه‌وه به‌ره‌و ئه‌فریقا ده‌هات. -4ئه‌و كوده‌تا سه‌ربازییه دوای مانگێك له كوده‌تایێكی سه‌ربازیی هاوشێوه كه له واڵتی مالی دراوسێ پێش ئه‌نجامدانی هه‌ڵبژاردنی سه‌رۆكایه‌تی ڕوویدا ،ئهنجامدرا. -5هیچ سه‌رۆكێكی گینیا -بیساو به هۆی زۆری تیرۆركردن و كوده‌تای سه‌ربازی ،واده‌ی سه‌رۆكایه‌تی خۆی ته‌واو نه‌كردووه.
كۆنگۆ
هه‌ڵبژاردنی په‌رله‌مانی ( 136ئه‌ندام)
-1پارت������ی كاری كۆنگ������ۆ كه س������ه‌رۆكی كۆنگ������ۆ (دینیس ساسۆنجیسۆ) س������ه‌ر به‌و پارته‌یه ،زۆرینه‌ی كورسییه‌كانی په‌رله‌مانی به‌ده‌ستهێنا ،كه ژماره‌یان 89كورسییه. -2پاڵێ������وراوه س������ه‌ربه‌خۆكان ك������ه الیه‌نگران������ی پارت������ی ده‌سه‌اڵتدارن 12 ،كورسییان به‌ده‌ستهێنا. ته‌مووز 2012 -3پارت������ی هاوپه‌یم������ان (بزوتنه‌وه‌ی كۆنگ������ۆی دیموكراتی و گه‌ش������ه‌پێدانی هه‌مه‌الیه‌ن) ك������ه هاوپه‌یمانه له‌گه‌ڵ پارتی ده‌سه‌اڵتدار 7 ،كورسییان به‌ده‌ستهێنا. -4پارتی ئۆپۆزس������یۆنی سه‌ره‌كی (یه‌كێتی له‌ناو ئه‌فریقیای دیموكراتی كۆمه‌اڵیه‌تی) تاكه پارتی ئۆپۆزسیۆنه 7كورسی په‌رله‌مانی به‌ده‌ستبهێنی.
تێبینی:
ئه‌م ههڵبژاردنه له چه‌ند كه‌رتێكی ئه‌و واڵته ،ڕووداوی توندوتیژی بهخۆوه بینی.
ئه‌نگۆال
هه‌ڵبژاردنی په‌رله‌مانی ( 220ئه‌ندام)
تێبینی:
ئاب 2012
پارتی ده‌سه‌اڵتدار (بزوتنه‌وه‌ی نه‌ته‌وه‌یی بۆ ئازادیی ئه‌نگۆال) پارتی كار ،س������ه‌رۆكی ئه‌نگۆال (جوس������ی ئه‌دواردۆ دوسسانتۆس) سه‌ر به‌و پارته‌یه ،بۆ ماوه‌ی 33ساڵ حوكمڕانی ئه‌و واڵته ده‌كا ،به ڕێژه‌ی %74زۆرینه‌ی كورس������ییه‌كانی به ده‌ستهێنا.
%63
-1ئۆپۆزسیۆن و ڕێكخراوه‌كانی كۆمه‌ڵگه‌ی مه‌ده‌نی ،پرۆسه‌ی ئه‌و ههڵبژاردنه به ناشه‌فافیه‌ت و ساخته وه‌سفكرد. -2دوای به‌ده‌س������تهێنانی س������ه‌ربه‌خۆیی له پورتوگال له س������اڵی ،1975ئه‌م ههڵبژاردنه س������ێیه‌م ههڵبژاردنه له ئه‌نگۆ ال ئه‌نجامده‌درێت. -3ئه‌و ده‌رئه‌نجامه ،واتای ئه‌وه‌یه ،بۆ ماوه‌ی پێنج سالی تر سه‌رۆكی ئه‌نگۆال (دۆس سانتۆس) لهو پۆسته ده‌مێنێته‌وه. به‌مه‌ش دوای سه‌رۆكی گینیای ئیستیوائی (تیۆدیۆر ئۆبیانج) ،له‌سه‌ر ئاستی سه‌ركرده‌ی دهوڵهته ئه‌فریقایییه‌كان به مانه‌و‌ه له ده‌سه‌اڵت بۆ ماوه‌یه‌كی درێژخایه‌ن ،له ڕیزبه‌ندی دووه‌مدا دێت.
20
پانۆرامای هه‌ڵبژاردن 2012
واڵت
سێیرالیۆن
جۆری هه‌ڵبژاردن
هه‌ڵبژاردنی سه‌ركۆماری
مێژوو
ڕێژه‌ی به‌شداربوون
ئه‌نجامه‌كان
-1سه‌رۆكی س������ێیرالیۆن (ئیرنیس������ت بای كۆرما) له پارتی (كۆنگره‌ی گشتیی گه‌ل) ،به ڕێژه‌ی %59زۆرینه‌ی ده‌نگه‌كانی به‌ده‌ستهێنا ،ئه‌وه‌ش دهبێته واده‌ی دووه‌م و تشرینی دووه‌م كۆتایی سه‌رۆكایه‌تی ئه‌و. 2012 -2ڕكابه‌ری سه‌ره‌كی ،سه‌ركرده‌ی پێشووی سه‌ربازی (جولیاس مادا بیۆ) له پارتی گه‌لی سێیرالیۆنه ،ڕێژه‌ی %38ی ده‌نگه‌كانی به‌ده‌ستهێنا.
%87.3
تێبینی:
-1چاودێره نێوده‌وڵه‌تییه‌كان ڕایانگه‌یاند :ئه‌و پرۆسه‌یه به ئاشتییان‌ه و پاك و دیموكراتییان‌ه به‌ڕێوه‌چوو. -2ئه‌وه بۆ یهكهمجاره پرۆس������هی هه‌ڵبژاردن له س������ێیرالیۆن به به‌ڕێوه‌بردنێكی خۆی������ی ئه‌نجامبدرێت ،چونكه لهو دوو هه‌ڵبژاردن������هی پێش������وودا دوای كۆتایی ش������ه‌ڕی ناوخۆی س������ااڵنی ،2002 - 1991به چاودێ������ری و به‌ڕێوه‌بردنی ()UN ئه‌نجامدراوه.
شوباتی 2013
21
بازنه‌ی ئه‌مریكای باكوور
واڵت
جۆری هه‌ڵبژاردن
هه‌رێمی
هه‌ڵبژاردنی په‌رله‌مانی 125ئه‌ندام
كێبێك
22
پانۆرامای هه‌ڵبژاردن 2012
مێژوو
ئه‌نجامه‌كان
-1پارت������ی س������ه‌ربه‌خۆییخوازی کێبێک ل������هو هه‌ڵبژاردنه‌دا به س������ه‌رۆكایه‌تیی (پۆلین مارۆوا) توانی ٥٤کورس������ی له ١٢٥کورس������یی په‌رله‌مان مس������ۆگه‌ر بکات .به‌مش������ێوه‌یه س������ه‌ربه‌خۆییخوازه‌کان دوای 9س������اڵ ده‌سه‌اڵتیان گرته‌وه ده‌س������ت ،پارتی س������ه‌ربه‌خۆییخوازانی کێبێک به‌پێی ئه‌وه‌ی نه‌یتوانی������وه زۆرینه‌ی کورس������ییه‌کان ك������ه ژماره‌یان ()54 ئه‌یلوول 2012 كورس������ییه به‌ده‌س������ت بێنێت ،له‌به‌ر ئه‌وه ده‌بێ حکوومه‌تی هاوپه‌یمانی ببه‌ستێت ،یان حکوومه‌تی که‌مینه پێکبێنێت. -2پارتی لیبڕاڵی كێبێكی 50كورسی په‌رله‌مانی به‌ده‌ستهێنا، به‌و ده‌رئه‌نجامه شكستی نه‌هێنا ،به‌اڵم پێكهێنانی حكوومه‌تی له‌ده‌ستدا. -3بۆ یه‌که‌می������ن جاره له مێژووی کێبێکدا ئافره‌تێك (پۆلین مارۆوا) دهبێته سه‌رۆکوه‌زیرانی ئه‌و هه‌رێمه.
ڕێژه‌ی به‌شداربوون
%74.60
شوباتی 2013
23
24
پانۆرامای هه‌ڵبژاردن 2012