I Solisti Del Vento ‘Commedia della guerra’ 10|11
10.11.2010 Nieuwe Geluiden 2/5
Praktisch 20u15 start concert | concertzaal 21u15 pauze 22u00 vermoedelijk einde concert
Dit concert maakt deel uit van de Focus Stravinski 2010 - 2011.
Nieuwe Geluiden 2010|2011 ‘Blind Date’ met Ictus en Peter Vermeersch vr 15 okt 2010
1/5
I Solisti del Vento: ‘Commedia della guerra’ Poulenc, Stravinski, Kirchner wo 10 nov 2010
2/5
Arne Deforce ‘Cello en live-elektronica’ Barrett, Saariaho, Stockhausen, Parra za 27 nov 2010
3/5
Ictus: ‘Liquid Room #2’ Monnet, De La Fuente, Partch, Dusapin, Mâche, Glass, Reiter wo 26 jan 2011
4/5
Kamermuziekensembles van De Munt: ‘Stravve hits’ Vocale kamermuziek van Igor Stravinski wo 16 mrt 2011
5/5
Programma F. Poulenc (1899-1963) Suite Française, opus 80 (12’) Bransle de Bourgogne Pavane Petite marche militaire Complainte Bransle de Champagne Sicilienne Carillon
I. Stravinski (1882-1971) Octet voor blazers (16’)
Sinfonia: Lento, Allegro moderato Tema con variazioni Finale: Tempo giusto
PAUZE V. D. Kirchner (1942) Der blaue Harlekin (Hommage aan Picasso, 1981) (7’) Harlekin’s einsame Späβe Harlekin’s Traum von Petruschka Harlekin’s Traum vom grünen Faun Harlekin’s Traum von den tanzenden Klavieren Harlekin’s Traum vom kranken alten Clown
I. Stravinski Suite van L’Histoire du soldat (25’)
Marche du soldat Petits airs au bord du ruisseau Pastorale Marche Royale Petit Concert Trois danses: Tango – Valse – Ragtime Danse du Diable Petit Choral Couplets du Diable Grand Choral
10.11.2010 | I Solisti del Vento:
‘Commedia della guerra’
Een gesprek met Francis Pollet, artistiek leider en fagotist bij I Solisti del Vento | Door Bart Cypers Igor Stravinski liet geen enkel genre onberoerd, maar om zijn kamermuziek staat de Russische avant-gardist niet meteen bekend. De grillige bezettingen van Stravinski’s kamermuziek en hun kleinschalige aard (vele korte stukjes werden ‘in memoriam’ geschreven of zijn arrangementen van fragmenten uit grotere orkestwerken) maken dat er in zijn repertoire een schat aan ongekend werk verborgen ligt. In de bar van kunstencentrum deSingel sprak de Handelsbeurs met Francis Pollet, stichter en artistiek leider van I Solisti del Vento, over het programma in de Handelsbeurs en de toekomst van het blazersensemble.
Later we bij het programma zelf beginnen: het heet ‘Commedia della guerra’, een verwijzing naar Stravinski’s ‘L’Histoire du Soldat’
maar is er ook een link met de andere werken van het programma? Francis Pollet: “Absoluut! Geen enkel werk binnen het programma staat los van elkaar. Het programma eindigt chronologisch gezien in 1981 met ‘Der Blaue Harlekin’ van David Volker Kirchner. Deze componist zal waarschijnlijk voor de meesten een nobele onbekende zijn. 1881, honderd jaar voor ‘Der Blaue Harlekin’ geschreven werd, is het geboortejaar van Picasso. En tussen beide jaartallen ligt een periode die men ‘The Roaring Twenties’ of het interbellum mag noemen. Die periode is het sleutelmoment van dit programma. Het hoofdaccent ligt bij Stravinski, met ‘L’Histoire du Soldat’ uit 1918, maar net zo goed bij artiesten als Jean Cocteau, die in 1918 zijn esthetisch manifest ‘Le Coq et l’Arlequin’ uitgaf, dat sterk beïnvloed werd
door Stravinski. Daar komt die naam ‘Der Harlekin’ van Kirchner ook al terug. Dit essay was een reactie tegen de Duitse hyperromantiek waartegen Stravinski zich ook al had verzet. In 1923 schreef Stravinski zijn Octet voor blazers. Niet toevallig kiest Kirchner vijftig jaar later op zijn beurt dezelfde bezetting voor zijn ‘Blaue Harlekin’. Poulenc volgde de muziek van Stravinski op de voet maar zette ook veel van het werk van Cocteau op muziek (bijvoorbeeld de opera ‘La Voix Humaine’ uit 1959, nvdr). En Cocteau kende Picasso goed, die decors ontwierp, niet alleen voor balletten van Stravinski maar ook voor theaterproducties van Cocteau. Dus die vijf figuren houden verband met elkaar, niets is van elkaar losgekoppeld in dit programma.”
I Solisti nam recent Stravinski’s Octet op, maar dan in combinatie met Duits repertoire, onder meer van Kurt Weill. Was het een bewuste keuze om ditmaal naar Frankrijk te trekken? Pollet: “Het was bewust in die zin dat ik in de richting van Poulenc wou programmeren: we eindigen met een suite (die uit L’Histoire du Soldat’) maar we beginnen er ook mee, met Poulencs ‘Suite Française’. Het is eigenlijk een occasioneel werkje dat hij schreef als toneelmuziek, gebaseerd op renaissancedansen. Ik wou dat werk niet links laten liggen want het wordt weinig gespeeld, vooral omwille van zijn specifieke bezetting. Enerzijds gebruikt Poulenc een klavecimbel, dat verwijst naar Franse klaviervirtuozen uit de 17de eeuw zoals Couperin. Anderzijds is er het instrumentarium van de koperblazers (twee trompetten en drie
trombones) en een klein beetje slagwerk, wat het danskarakter verklankt.”
Zijn er nog moderne componisten die I Solisti del Vento nauw aan het hart liggen? Pollet: “Ik hou erg van de muziek van Olivier Messiaen, muziek waarin ik me voor een minifestival in deSingel (naar aanleiding van Messiaens 100ste verjaardag in 2008, nvdr) verdiept heb. Nog zo iemand is Jean Françaix, een man die een enorm boeiend en uitgebreid repertoire voor blazers heeft geschreven. Met muziek van hem kun je gemakkelijk een driedubbele cd vullen! 21ste-eeuwse muziek proberen we met dezelfde ernst te vertolken als muziek van Mozart. Zo geven we elk jaar minstens een of twee compositieopdrachten. Recent hebben we bijvoorbeeld aan de jonge componiste Hanne Deneire een opdracht gegeven. Zulke opdrachten proberen we altijd te kaderen binnen het klassieke repertoire. Hanne hebben we gevraagd iets te schrijven voor piano, hobo, klarinet, fagot en hoorn. Als we dan op tournee gaan, kunnen we steeds een Vlaams werk meenemen, in combinatie met werken uit het bekende repertoire zoals de pianokwintetten van Mozart en Beethoven. Zo worden onze opdrachten regelmatig gespeeld en vliegen ze niet meteen de kast in na een eerste uitvoering.”
Richten jullie zich dan voornamelijk op jonge componisten? Pollet: “Niet altijd. De laatste opdracht die we uitschreven was bijvoorbeeld voor Luc Van Hove. We vroegen
hem wel om een serenade te schrijven voor blazersoctet, een bezetting die heel bewust aansluit bij de typische 18deeeuwse serenade voor acht blazers en contrabas. We confronteerden dat werk dan ondermeer met de ‘Gran Partita’ van Mozart. Voor de componist is dat een voordeel: zijn muziek wordt regelmatig gespeeld en hij gaat in dialoog met de grote meesters uit het verleden! In het kader van onze 25ste verjaardag in 2012 brengen we een cd met enkel Vlaamse muziek uit, ook weer een boeiend artistiek verhaal rond de figuur van Willem Kersters, die hier (in het conservatorium van Antwerpen, nvdr) leraar compositie was. Hij heeft een aantal vooraanstaande componisten opgeleid zoals Wim Henderickx, Luc Van Hove, Alain Craens, Jan de Maeyer… een hele Antwerpse school.”
Ik voel mij persoonlijk ook meer en meer thuis en aangetrokken tot andere disciplines door bijvoorbeeld regelmatig met de theaterwereld samen te werken. Er staat een productie met Theater Luxemburg op stapel rond de figuur Prosper Cocquyt en een kinderproductie ‘De Markies van Carabas’ waarin we kunnen rekenen op medewerking van Warre Borgmans en Robert Groslot. Samen met Theater Taptoe en Muziektheater Transparant maakten we een eigentijdse versie van opera’s van Mozart. We zetten een stap verder naar de 19de eeuw door ‘Der Fliegende Holländer’ van Wagner op de planken te brengen en nu beginnen we aan Rossini’s ‘Barbiere di Siviglia’ in een regie van David Prins. We moeten met een grote omzichtigheid te werk gaan, want gemakkelijk is het niet. Multidisciplinair werken om multidisciplinair te werken is geen goed idee, elk luik moet tot zijn recht kunnen komen.”
U had het over theaterproducties en cross-over projecten. Denkt u dat we daar meer van gaan zien in het Kunt u een woordje vertellen over toekomstige muzieklandschap? de toekomstplannen van I Solisti del Vento? Pollet: “Het is zeker belangrijk. Het openingsweekend van het nieuwe gebouw van deSingel is bijvoorbeeld net afgesloten en in dat nieuwe gebouw ziet men hoe muziek, woord, dans en architectuur onder een dak zitten, waaruit een enorme creativiteit kan vloeien. Dus het kan erg boeiend zijn maar dat is geen gegeven. Ik zie heel wat muziektheaterproducties waarvan ik vind dat de kruisbestuiving tussen muziek en andere disciplines niet optimaal werkt.” Wij hebben een goede samenwerking achter de rug, bijvoorbeeld met Bart Moeyaert, of met Stefan Hertmans, die voor ons Mozarts ‘Le Nozze di Figaro’ bewerkte.
Pollet: “Wat Vlaanderen betreft is dat het consolideren van de positie die we bereikt hebben. Hier mogen we zeggen dat we artistiek, organisatorisch en financieel een zeer betrouwbare partner zijn voor de grote cultuurhuizen. Verder zijn we in residentie aan het Antwerps Conservatorium en campusbewoner van deSingel. We concerteren op belangrijke Belgische podia en we hebben dezelfde functie als het Nederlands Blazersensemble. Die posities moeten we verder uitbouwen en nieuwe allianties afsluiten met gerenommeerde solisten, dirigenten en kunstenaars.”
Kunt u daar enkele voorbeelden We gaan samenwerken met mezzo-sovan geven? praan Tania Kross en violiste Patricia Pollet: “I Solisti del Vento werkt ondermeer nauw samen met Philippe Herreweghe en het Collegium Vocale Gent, met wie we binnenkort naar Parijs en New York trekken. Lucas Vis, Paul Hillier, Hervé Niquet, Michel Béroff, Claron McFadden waren reeds te gast bij I Solisti. Het feit dat iemand als Jeroen Brouwers exclusief een tekst schrijft voor het ensemble, wil ook wat zeggen.
Kopatsjinskaja. Er zijn ook plannen met met de Holland Opera en de Neu Köllner Oper Berlin. We zijn kind aan huis in Nederland en vaste gast op enkele internationaal gereputeerde festivals. Bijna tweederde van onze concerten en producties staan in het buitenland. We hebben een mooi palmares opgebouwd, maar hebben nog een lange weg te gaan…
Muzikanten I Solisti del Vento Frank Hendrickx, fluit Luk Nielandt, Korneel Alsteens, hobo Vlad Weverbergh, klarinet Francis Pollet, Bert Helsen, fagot Alain De Rudder, Steven Bossuyt, trompet Jan Smets, Wouter Loose, trombone Jan Buysschaert, contrabas Otto Derolez, viool Carlo Willems, percussie Guy Penson, klavecimbel Steven Verhaert, dirigent
Binnenkort in de Handelsbeurs Severin Von Eckardstein (piano) Liszt, Busoni, Medtner, Prokofjev, Messiaen do 16.12.2010
Masterclasses 2011
Focus Stravinski 2010 - 2011
Om studenten de kans te geven samen te werken met internationaal vermaarde musici, organiseert de Handelsbeurs masterclasses. Zij brengen jonge muzikanten en toehoorders dichter dan ooit bij de intieme geheimen van de muziekpraktijk op het hoogste niveau. Masterclasses 2011: Leden van het Pavel Haas Quartet (zo 27/02) en Yossif Ivanov (wo 06/04/2011). Gratis toegankelijk voor het publiek.
Seizoen 10-11 laat je kennismaken met Stravinski’s mooiste kamermuziek. Zijn Elegie voor altviool solo wordt uitgevoerd door Paul De Clerck in het concert samen met Claire Chevallier (13/01/2011) en Solisten van het Muntorkest brengen in ‘Stravve hits’ een selectie van Stravinski’s beklijvende vocale kamermuziek (16/03/2011). Op 24/04/2011 gaan jazzpianist Jef Neve en vibrafonist Pascal Schumacher zelfs aan de haal met muziek van de Russische grootmeester!
Tekst Bart Cypers | Foto Severin Von Eckardstein © Shane Shu & Michel Cupido | Coördinatie Claire Denoyette | Opmaak Jasper Persoons | V.U.: Michael Joostens © Handelsbeurs Concertzaal, Kouter 29, 9000 Gent