generative t r a n c e l o o p s process
1
h a n n e s huybrechts
masterproef 2 0 1 4 2 0 1 5 sint lucas antwerpen
2
inleiding
Met mijn Masterproef zet ik mijn exploratie in abstracte animatie, optische effecten en herhaling voort die ik in mijn Bachelor jaar ben gestart. Ik werkte toen rond het thema herhaling en was gefascineerd door herhaling in bewegend beeld. Daar is de animated GIF het toppunt van. GIF is de afkorting voor Graphic Interchange Format. Het zijn korte animaties met een kleine bestandsgrootte die worden gebruikt op het internet en automatisch afspelen vanaf de webpagina waar ze zich op bevinden wordt geopend. Dit had grote voordelen in de begindagen van het internet. Na verloop van tijd, toen het internet sneller werd, werden GIFs vervangen door Flash. Maar sinds de jaren 2010 kennen deze animaties terug een groeiend succes in de vorm van internetkunst. GIFs worden sindsdien verspreid op blogs waar op een snelle en internationale manier kunstproductie wordt vermengt met kunstkritiek, wederzijdse promotie en dialoog. De GIFs die ik creëerde in mijn Bachelor jaar ontwierp ik via zelf opgestelde regels, aan de hand van een manifest. Zo gebruikte ik een beperkt kleurenpa-
chanisme. Wie in trance is, is minder gevoelig voor prikkels van buitenaf, maar is niet bewusteloos en slaapt ook niet. Het persoonlijke identiteitsgevoel kan wel verminderd zijn. Via bijvoorbeeld hypnosetechnieken kunnen mensen in trance gebracht worden. Ook bij verschillende vormen van meditatie kan een trance optreden. In deze gevallen wil men bewust in een trance geraken omdat die toestand wordt gezien als een poort naar het onbewuste. Herhalende beelden en geluiden kunnen ook een trancetoestand opwekken. Een voorbeeld hiervan zijn sjamanen die begeleid worden repetitieve percussie met als doel in trance te geraken om zo direct contact te maken met de geestenwereld.
let, geometrische, lineaire vormen en zorgde ik er voor dat mijn animaties perfect loopen. Dat wil zeggen dat het einde van de animatie perfect overgaat naar het begin van de animatie. Daardoor valt er geen begin en einde meer te onderscheiden en zijn het eeuwigdurende, herhalende animaties. Wat me opviel aan perfecte loops is dat het een trance effect kan teweegbrengen. Een trance is een verschijnsel waarbij iemand een ander bewustzijnsniveau heeft. Het is in feite iets heel alledaags: iedereen verliest bijvoorbeeld wel eens de aandacht voor zijn omgeving als hij zeer geconcentreerd met iets bezig is, zoals het lezen van een boek: je hebt dan even wat minder aandacht voor je omgeving, en je bent helemaal geconcentreerd op jezelf. Of bijvoorbeeld als je vaak dezelfde weg aflegt per auto of fiets treedt soms als vanzelf trance op: je merkt dan ineens dat je een heel stuk weg “gemist” hebt. Terwijl je ook weet dat als er zich iets ongewoons zou hebben voorgedaan je meteen weer helemaal alert geweest zou zijn. Het is dus gewoon een mechanisme om tot rust te komen en een afweerme-
In mijn Masterjaar onderzoek ik hoe een Trance toestand teweeggebracht kan worden via herhalende beelden. Daarnaast maak ik ook gebruik van optische effecten en illusies. Hiervoor inspireer ik me op Op Art, een richting in de schilderkunst van de 20e eeuw die bekend werd midden jaren zestig. De term is een afkorting van
3
het Engelse begrip optical art. In deze kunststroming wordt een spel gespeeld met verschillende optische illusies. De kunstenaars die gerekend worden tot deze stroming maakten schilderijen met sterke licht-donker contrasten, vibrerende kleuren, moiré-patronen en composities die tijdens het kijken lijken te gaan bewegen. Verschillende visuele aspecten van Op Art paste ik toe op mijn werk. Daarnaast baseer ik me op de “less is more” filosofie van het Minimalisme door een een uitgepuurde, minimalistische beeldtaal te hanteren waarmee ik een zo groot mogelijk effect wil bekomen. Het merendeel van mijn animaties heb ik gecreëerd met behulp van generatief ontwerp. Deze vorm van ontwerpen stelt de ontwerper in staat om onverwachte beelden te creëren op basis van codes en variabele input. Hiervoor gebruikte ik de open source software Nodebox van Sint Lucas Antwerpen. Ik experimenteerde met het medium om zo uiteindelijk tot tranceopwekkende animaties te komen.
Results
hypnotic gifs
generative loops
glitches
4
audiovisuals
Hypnotic gifs Analogue/Digital Sketch 01 Analogue/Digital Sketch 02 Analogue/Digital Sketch 03 Analogue/Digital Sketch 04 Analogue/Digital Sketch 05 Analogue/Digital Sketch 06 Hypnotic GIF 01 Hypnotic GIF 02 Hypnotic GIF 03 Hypnotic GIF 04
Mijn proces startte ik met het maken van enkele schetsen die ik gebruikte als basis en inspiratiebron voor animaties. Deze schetsen zijn statische beelden, maar ze hebben me wel op weg geholpen om op ideeën te komen voor bewegende beelden. Ik creëerde deze schetsen door verschillende grids al bewegend in te scannen en achteraf digitaal te bewerken. Vervolgens ontwierp ik symmetrische GIFs, geïnspireerd op mijn schetsen en Op Art. Hoewel ik tevreden was met de resultaten vond ik dat het maken van GIFS op deze manier te traag verliep. Ik bouwde de GIFs namelijk frame per frame op, op dezelfde manier als stop motion. Daarom ben ik op zoek gegaan naar snellere manieren om abstracte GIFs te creëeren.
5
p. 111 p. 112 p. 112 p. 113 p. 114 p. 114 p. 115 p. 116 p. 117 p. 118
Analogue/Digital Skecth 01
6
Analogue/Digital Skecth 03
Analogue/Digital Skecth 02
7
Analogue/Digital Skecth 04
8
Analogue/Digital Skecth 05
Analogue/Digital Skecth 06
9
hypnotic GIF 01 Version 01 - 8 Frames Frames 02, 03, 04, 05, 06, 07, 08
Frame 08
10
hypnotic GIF 02 Version 01 - 11 Frames Frames 02, 03, 04, 05, 06, 07, 08
Frame 02
11
hypnotic GIF 03 Version 01 - 8 Frames Frames 02, 03, 04, 05, 06, 07, 08
Frame 01
12
hypnotic GIF 04 Version 01 - 10 Frames Frames 02, 03, 04, 05, 06, 07, 08
Frame
13
trance loops Loop 01 Loop 02 Loop 03 Loop 04 Loop 05 Loop 06 Loop 07 Loop 08 Loop 09 Loop 10 Loop 11 Loop 12.1 Loop 12.2 Loop 13 Loop 14.1 Loop 14.2 Loop 14.3 Loop 15 Loop 16 Loop 17.1 Loop 17.2 Loop 18.1 Loop 18.2 Loop 19 Loop 20 Loop 21 Loop 22 Loop 23.1 Loop 23.2 Loop 24 Loop 25
Een snellere manier om GIFs te ontwerpen vond ik bij generatief ontwerp. Deze vorm van ontwerpen stelt je in staat om onverwachte beelden te creëren op basis van codes en variabele input. Hiervoor gebruik ik de open source software Nodebox van Sint Lucas Antwerpen. Het doel van NodeBox is om ontwerpers toe te laten zich creatiever uit te drukken. Door eenvoudige instructies te programmeren krijg je toegang tot alle functionaliteit van de computer die in traditionele grafische programma’s dikwijls verborgen blijft achter menu’s en knoppen. Met behulp van nodes die elk een eigen functie hebben en die aan elkaar kunnen gekoppeld worden kan je met Nodebox vrij gemakkelijk en snel complexe artistieke uitvoer bekomen zonder dat je er programmeertaal voor moet kennen. Nadat ik de basis van dit programma onder de knie had, begon ik met het maken van animaties. Ik maakte telkens gebruik van een zwarte achtergrond in combinatie met bewegende witte vormen die bestaan uit puntjes en lijnen. op deze manier creëerde ik geanimeerde moiré en andere optische effecten die zich meestal in een perfecte loop herhalen.
14
p. 120-122 p. 123-124 p. 125-126 p. 127-128 p. 129 p. 130-131 p. 132 p. 133-139 p. 140-142 p. 143-145 p. 146-147 p. 148-149 p. 150-151 p. 152-153 p. 154-156 p. 157-159 p. 160-162 p. 163-164 p. 165-166 p. 167-176 p. 177-185 p. 186-187 p. 188-189 p. 190-191 p. 192-193 p. 194 p. 195-196 p. 197 p. 198 p. 199 p. 200
loop 01 Version 01 - 360 Frames
Frame 43 Frames 01, 02, 03, 04, 05, 06, 07, 08, 09, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30
15
16
17
loop 02 Version 01 - 120 Frames Frames 05, 10, 15, 20, 25, 30, 35, 40, 45, 50, 55, 60, 65, 70, 75, 80, 85, 90
Frame 01
18
19
Loop 03 Version 02 - 째 Frames Frames 10, 20, 30, 40, 50, 60, 70, 80, 90, 100, 110, 120, 130, 140, 150, 160, 170
Frame 180
20
21
loop 04 Version 03 - 째 Frames Frames 01, 03, 05, 07, 09, 11, 13, 15, 17, 19, 21, 23, 25, 27, 29, 31, 33, 35
Frame 37
22
23
loop 05 Version 01 - 째 Frames Frames 02, 03, 04, 05, 06, 07
Frame 01
24
25
loop 06 Version 01 - 째 Frames Frames 01, 10, 20, 30, 40, 50, 60, 70, 80, 90, 100, 110, 120, 130, 140, 150, 160, 170
Frame 180
26
27
loop 07 Version 02 - 째 Frames Frames 10, 20, 30, 40, 50, 60
Frame 01
28
29
loop 08 Version 01 - 째 Frames Frames 02, 03, 04, 05, 06, 07, 08, 09, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 45, 46, 47, 48, 49, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58, 59, 60, 61, 62, 63, 64, 65, 66, 67, 68, 69, 70, 71, 72, 73, 74, 75, 76, 77, 78, 79
Frame 01
30
31
32
33
34
35
36
37
loop 09 Version 01 - 째 Frames Frames 02, 03, 04, 05, 06, 07, 08, 09, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 45, 46, 47, 48, 49, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58, 59, 60, 61, 62, 63, 64, 65, 66, 67, 68, 69, 70, 71, 72, 73, 74, 75, 76, 77, 78, 79
Frame 01
38
39
40
41
loop 10 Version 01 - 8 Frames Frames 06, 12, 18, 24, 30, 36, 42, 48, 54, 60, 66, 72, 78, 84, 90, 96, 102, 108, 114, 120, 126, 132, 138, 144, 150, 156, 162, 168, 172, 180
Frame 01
42
43
44
45
loop 11 Version 01 - 150 Frames Frames 05, 10, 15, 20, 25, 30, 35, 40, 45, 50, 55, 60, 65, 70, 75, 80, 85, 90
Frame 01
46
47
loop 12 Version 01 - 120 Frames Frames 05, 10, 15, 20, 25, 30, 35, 40, 45, 50, 55, 60, 65, 70, 75, 80, 85, 90
Frame 01
48
49
loop 12 Version 02 - 째 Frames Frames 05, 10, 15, 20, 25, 30, 35, 40, 45, 50, 55, 60, 65, 70, 75, 80, 85, 90
Frame 01
50
51
loop 13 Version 01 - 360 Frames Frames 01, 05, 10, 15, 20, 25, 30, 35, 40, 45, 50, 55, 60, 65, 70, 75, 80, 85
Frame 90
52
53
loop 14 Version 01 - 360 Frames Frames 05, 10, 15, 20, 25, 30, 35, 40, 45, 50, 55, 60, 65, 70, 75, 80, 85, 90, 95, 100, 105, 110, 115, 120, 125, 130, 135, 140, 145, 150
Frame 28
54
55
56
57
loop 14 Version 03 - 360 Frames Frames 05, 10, 15, 20, 25, 30, 35, 40, 45, 50, 55, 60, 65, 70, 75, 80, 85, 90, 95, 100, 105, 110, 115, 120, 125, 130, 135, 140, 145, 150
Frame 01
58
59
60
61
loop 14 Version 04 - 360 Frames Frames 05, 10, 15, 20, 25, 30, 35, 40, 45, 50, 55, 60, 65, 70, 75, 80, 85, 90, 95, 100, 105, 110, 115, 120, 125, 130, 135, 140, 145, 150
Frame 01
62
63
64
65
loop 15 Version 01 - 125 Frames Frames 05, 10, 15, 20, 25, 30, 35, 40, 45, 50, 55, 60, 65, 70, 75, 80, 85, 90,
Frame 01
66
67
loop 16 Version 01 - 125 Frames Frames 05, 10, 15, 20, 25, 30, 35, 40, 45, 50, 55, 60, 65, 70, 75, 80, 85, 90,
Frame 01
68
69
loop 17 Version 01 - 째 Frames Frames 01, 02, 03, 04, 05, 06, 07, 08, 09, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 45, 46, 47, 48, 49, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58, 59, 60, 61, 62, 63, 64, 65, 66, 67, 68, 69, 70, 71, 72, 73, 74, 75, 76, 77, 78, 79, 80, 81, 82, 83, 84, 85, 86, 87, 88, 89, 90, 91, 92, 93, 94, 95, 96, 97, 98, 99, 100, 101, 102, 103, 104, 105, 106, 107, 108, 109, 110, 111, 112, 113, 114
Frame 118
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
loop 17 Version 02 - 째 Frames Frames 01, 02, 03, 04, 05, 06, 07, 08, 09, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 45, 46, 47, 48, 49, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58, 59, 60, 61, 62, 63, 64, 65, 66, 67, 68, 69, 70, 71, 72, 73, 74, 75, 76, 77, 78, 79, 80, 81, 82, 83, 84, 85, 86, 87, 88, 89, 90, 91, 92, 93, 94, 95, 96, 97, 98, 99, 100, 101, 102, 103, 104, 105, 106, 107, 108, 109, 110, 111, 112, 113, 114
Frame 115
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
loop 18 Version 08 - 째 Frames Frames 01, 05, 10, 15, 20, 25, 30, 35, 40, 45, 50, 55, 60, 65, 70, 75, 80, 85
Frame 90
90
91
loop 18 Version 02 - 째 Frames Frames 01, 05, 10, 15, 20, 25, 30, 35, 40, 45, 50, 55, 60, 65, 70, 75, 80, 85
Frame 90
92
93
loop 19 Version 01 - 120 Frames Frames 05, 10, 15, 20, 25, 30, 35, 40, 45, 50, 55, 60, 65, 70, 75, 80, 85, 90
Frame 01
94
95
loop 20 Version 01 - 8 Frames Frames 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27
Frame 28
96
97
loop 21 Version 01 - 째 Frames Frames 02, 03, 04, 05, 06, 07
Frame 01
98
99
loop 22 Version 01 - 째 Frames Frames 02, 03, 04, 05, 06, 07, 08, 09, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18
Frame 01
100
101
loop 23 Version 01 - 120 Frames Frames 01, 10, 20, 30, 40, 50
Frame 60
102
loop 23 Version 02 - 120 Frames Frames 01, 10, 20, 30, 40, 50
Frame 60
103
loop 24 Version 01 - 120 Frames Frames 01, 10, 20, 30, 40, 50
Frame 60
104
loop 25 Version 01 - 120 Frames Frames 01, 10, 20, 30, 40, 50
Frame 19
105
Glitches In mijn volgende ontwerpfase begon ik me te richten op de verbinding tussen klank en animatie. De klank creĂŤerde ik door de videobestanden van mijn animaties te gebruiken als de input om geluiden mee te maken. Om dit te doen maakte ik gebruik van het audiobewerkingsprogramma Audacity. Audacity kan naast audiobestanden ook andere bestandsvormen lezen, maar zet ze automatisch om naar geluid. Dit proces noemt men databending: Bij dit proces worden gegevens binnen een mediabestand van een bepaald formaat gemanipuleerd met software die ontworpen is om bestanden van een ander formaat te bewerken. Een typisch gevolg is dat er verstoringen in het medium optreden. Het proces wordt vaak toegepast in glitch art. Naast geluid kon ik ook nieuwe beelden ontwikkelen uit dit proces. Door de audio terug te exporteren als een animatie ontstonden er namelijk geglitchte, of verstoorde versies van de animaties die ik in Nodebox maakte.
Glitch 01 Glitch 01 Glitch 01 Glitch 01 Glitch 01 Glitch 01 Glitch 01 Glitch 01 Glitch 01 Loop 01 Glitch Loop 04 Glitch Loop 11 Glitch Loop 12 Glitch
106
p. 202 p. 203 p. 204 p. 205 p. 206 p. 207 p. 208 p. 209 p. 210 p. 211-212 p. 213-215 p. 216-217 p. 218-219
Glitch 01
107
Glitch 02
108
Glitch 03
109
Glitch 04
110
Glitch 05
111
Glitch 06
112
Glitch 07
113
Glitch 08
114
Glitch 09
115
loop 01 glitch Version 01 - 8 Frames Frames 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27
Frame
116
117
loop 04 glitch Version 01 - 150 Frames Frames 16, 18, 20, 22, 24, 26, 28, 30, 32, 34, 36, 38, 40, 42, 44, 46, 48, 50
Frame
118
119
loop 11 glitch Version 01 - 150 Frames Frames 16, 18, 20, 22, 24, 26, 28, 30, 32, 34, 36, 38, 40, 42, 44, 46, 48, 50
Frame 14
120
121
loop 12 glitch Version 01 - 150 Frames Frames 16, 18, 20, 22, 24, 26, 28, 30, 32, 34, 36, 38, 40, 42, 44, 46, 48, 50
Frame
122
123
audiovisuals
Loop 01 Audiovisual Loop 03.1 Audiovisual Loop 03.2 Audiovisual Loop 03.3 Audiovisual Loop 05 Audiovisual Loop 07 Audiovisual Loop 08 Audiovisual Loop 09 Audiovisual Loop 16 Audiovisual Loop 17 Audiovisual Loop 19 Audiovisual Loop 21 Audiovisual
Het begrip audiovisuele kunsten houdt in dat de kinetische abstracte kunst en muziek samenkomen. Het overkoepelt dus visuele muziek, abstracte film, audiovisuele performances en installaties. Men kan stellen dat audiovisuele kunst, kunst is waarbij men zowel kijkt als luistert naar het werk. Ik creĂŤerde audiovisuele animaties door de geluiden die ik bewkam met het databending proces te gebruiken als nieuwe input voor mijn animaties. Zo liet ik bepaalde aspecten van mijn animaties reageren op het geluid dat ik van ze gemaakt heb. En op deze manier reageert elke animatie op zijn eigen unieke geluid. Dat resulteerde in nieuwe, verrassende varianten van die animaties.
124
p. 221-222 p. 223-224 p. 225-226 p. 227-228 p. 229 p. 230-231 p. 232-233 p. 234 p. 235-236 p. 237-238 p. 239 p. 240-241
125
loop 01 audiovisual Version 02 - 31450 Frames Frames 01, 02, 03, 04, 05, 06, 07, 08, 09, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17
Frame 19
126
127
loop 03 audiovisual Version 01 - 31450 Frames Frames 100, 101, 102, 103, 104, 105, 106, 107, 108, 109, 110, 111, 112, 113, 114, 115, 116, 117
Frame 118
128
129
loop 03 audiovisual Version 02 - 31450 Frames Frames 01, 05, 10, 15, 20, 25, 30, 35, 40, 45, 50, 55, 60, 65, 70, 75, 80, 85, 90
Frame 90
130
131
loop 03 audiovisual Version 03 - 8 Frames Frames 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27
Frame 95
132
133
loop 05 audiovisual Version 01 - 8 Frames Frames 01, 02, 03, 04, 05, 06, 07, 08, 09, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18
Frame 19
134
135
loop 07 audiovisual Version 01 - 31450 Frames Frames 01, 02, 03, 04, 05, 06, 07, 08, 09, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18
Frame 19
136
137
loop 08 audiovisual Version 01 - 31450 Frames Frames 01, 02, 03, 04, 05, 06, 07, 08, 09, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18
Frame 19
138
139
loop 09 audiovisual Version 01 - 31450 Frames Frames 01, 02, 03, 04, 05, 06, 07, 08, 09, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18
Frame
140
141
loop 17 audiovisual Version 01 - 31450 Frames Frames 01, 02, 03, 04, 05, 06, 07, 08, 09, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42
Frame 43
142
143
loop 18 audiovisual Version 01 - 31450 Frames Frames 01, 02, 03, 04, 05, 06, 07, 08, 09, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18
Frame 19
144
145
loop 19 audiovisual Version 01 - 31450 Frames Frames 02, 03, 04, 05, 06, 07
Frame 01
146
147
loop 21 audiovisual Version 01 - 31450 Frames Frames 01, 02, 03, 04, 05, 06, 07, 08, 09, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18
Frame
148
149