İsmail beşikçi unesco'ya mektup yurt yayınları by hasan öztürk

iSMAiL BESiKÃ&#x2021;i UNESCO'YA MEKTUP

İSMAİL BEŞİKÇİ UNESCO'YA MEKTUP

YURT KİTAP-YA YIN: 52

İSMAİL BEŞİKÇİ BÜTÜN ESERLER: 8 Yurt Kitap Yayın'da Birinci Basım: Aralık 1991

(UN ESCO 'ya Mektup adı alunda yayınladığımız bu kitabın ilk baskısı 1983 yılında Denge Kornal Y ayınevi tarafından Stockholm'de yayınlan mışur.)

Dizgi

: Yurt Kitap-Yayın

Baskı

: Aydınlar Matbaacılık

Montaj : Mehmet Aydın

YURT KİTAP-YA YlN

GMK Bulvan Onur İşhanı

Kat: 7 No: 176

Tel: ll 7 35 49 KIZILA �' ANKARA

•

ISMAIL

•

BEŞIKÇI

UNESCO'YA MEKTUP

KITAP-'YAYlN

IÇINDEKILER

YAYINCININ NOTU .

.............

...

ISMAIL BEŞIKÇI'YE SAYGI .. .

, ..................................................... 7 .

....

. . . . . ........

....

...

. .

... .........

.........

GIRIŞ

1. KÜRDISTAN'IN PARÇALANMASI EMPERYALIST

BÖLÜŞÜME UGRATILMASI KÜRT ULUSUNA BÖL YÖNET POLITIKASI UYGULANMASI ve ATATÜRK ll.

TÜRKIYE CUMHURIYETI DEVLETI'NIN ve KEMALIST IDEOLOJININ TEMEL ÖZELLIKLERI ... . .

lll.

........

"TÜRK DEMOKRASISI" VE KÜRT SORUNU . ..

IV. BIRLEŞMIŞ MILLETLER, TÜRKIYE V. UNESCO, TÜRKIYE

.......

.. .. .. .

KÜRTLER .. .

...

........

30 41

ve ·KÜRTLER

KÜRDISTAN'DA KÜLTÜR EMPERYALIZMI... SONUÇ

.. . .

...............

...

............................. ............................................................ .

52 69

YA YlNClN/N NOTU

Birleşmiş Milletler Bilim ve Kültür Örgütü UNESCO Genel Ku rulu Atatürk'ün 100. Doğum Yıldönümü nedeniyle 1981'in "Atatürk Yılı" ilan edilmesi yolunda bir karar aldı. Beşikçi bu sırada "Künle rin Mecburi iskanı" ve "Türk Tarih Tezi Güneş-Dil Teorisi ve Kün Sorunu" kitaplarından dolayı Sakarya Cezaevi'nde hükümlü bulunuyordu. UNESCO Genel Kurulu'nun kararını öğrenen Beşikçi, bu kararı dikkatli bir biçimde okuyarak notlar aldı. Notlarını 68 sayfalık bir mektuba dönüştürdü (Ocak 1981). Cezaevinden çıktıktan sonra mektubu daha da ayrıntılayıp delillendirmeyi ve UNESCO'ya gön dermeyi düşünüyordu. Ne var ki 23 Şubat'ta ani bir kararla Kaynar ca Cezaevi'ne sevk edildi. Daha sonra getirtabilirim düşüncesiyle bir kısım eşyasını, arşivini, .gazete kesiklerini ve çeşitli notlarını bir torba içinde cezaevinde bıraktı. Bütün bunlar cezaevinde yapılan bir baskında "ele geçirildi" 12 Nisan'da tahliye olan Beşikçi, 19 Ha ziran'da gözaltına alınıp tutuklandı. Notlar arasında bulunan "!sviçre Yazarlar Birliği'ne Mektup" dolayısıyla, Türkiye'nin dış ülkelerde iti barını zedelemekle (TCK m. 140) suçlanıyordu. UNESCO'ya Mektup da dava dosyası içerisinde yer alıyordu. Fakat lsviçre Yazarlar Birliği'ne yazılan mektup nedeniyle Beşikçi 1 O yıl hapis cezasına ç arptınilrken yargılamalar sırasında delil ola rak dahi UNESCO'ya Mektup'tan söz edilmedi. Sıkıyönetim yetkili leri, mektubun duyu lmasını, mektup etrafında bir tartışma ortamının doğmasını istemiyordu.

UN ESC O Genel Kurulu'r.un kararını ı' ı•ı

,··de olmadığını" irde

leyen bu mektup Gölcük Donanma ve sı·�ıyı':i ıı·;ıim Komutanlığı As" keri Mahkemesi'nin 1981/586 E�: ıs sayı• d�-��·}sından alındı ve ilk olarak Denge Kornal Yayınevi'rır Bilim yönteminin somut

;Jır

1983'd·.· Stoc1ı:>lm'de yayınlandı. oiaya

uygulanması

UNESCO'ya Mektup önemli bir çalışma. Beşikçi'ye saygı, okura dostlukla...

Aralık 1991

YURT

KITAP·VAVIN

açısından

İSMAİL BEŞİKÇİ'YE SAYGI...f*J

Türkiye'de yetişen nadir bilim adamlanndan biri olan İs mail Beşikçi, Çanakkale zindanlannda yatıyor. Suçu demok rat olmak. Aydın olmak. Düşüncelerinden. taviz vermemek.

Bilimi, doğruyu, gerçekleri savunmak! 1ürk Devleti bilirnden ürküyor. Bilimsel düşünceden, doğrularm tartışılmasından korkuyor. Türk Devleti İsmail Beşik-çi'den korkuyor. Bu, dü şüncelerini dosdoğru ortaya koyan bilim adamının önünde tiril Uril titriyor. Bundandır ki, gün ışığına çıkmasına izin

verilmiyor. Bir zindandan bir diğerine sürülüyor. Ceza üstü

ne ceza veriliyor.

Beşikçi zindanda. Ama düşünceleri dışanda, gün ışığın

da elden ele, dilden dile geçiyor. Türk Devleti'nin gazabı, sı

kıyönetirn zinda·nları Beşikçi'nin taşıdığı aydınlığı boğmaya yetmedi. Beşikçi'nin ismi bütün dünyada saygın bir bayrak gibi dalgalanıyor. Bilim adamından gazetecisine, yazanndan

şairine, ressamından müzisyenine, din adamından politika

cısına kadar bütün bir dünya İsmail Beşikçi'nin isminden,

eserlerinden ve direnmesinden saygıyla söz ediyor. Af Örgü

tü, O'nu himayesine aldı. Yazarlar Birliği, dünya düzeyinde

en çok acı çeken 5 yazardan biri olarak Beşikçi'nin ismini verdi. Yüzlerce protesto gösterisi, bildiri ve makale yazıldı

Beşikçi hakkında. Binlerce protesto telgrafı çekildi.

Beşikçi, bir sosyolog. İlgi alanı Cumhuriyet Dönemi Tür kiye'si ve Türk Devleti'nin Kürdistan politikası. Türk üniver

sitelerirıin, bilim çevrelerinin, basın yayın organlannın, diğer kitle iletişim araçlannın, parlamentonun, yargı organlannın

(*)

Bu yazı Nisan 1983 tarihinde Denge Kornal Yayınevi'nce Stock· holm'dade yapılan ilk baskıda yer almıştır.

vb. bu politikanın oluşturulmasında ve uygulanmasında oy nadığı roller, üstlendikleri görevler. Beşikçi, yukanda adı ge çen kurumlann, organlann ve buralarda çalışan kişilerin bir bütün halinde Türk Devleti'nin Kürdistan politikasının yapı cı ve yayıcısı olduklannı olgulada ve belgelerle açığa çıkarı yor. Nice demokrat ve sosyalist kurum ya da kişinin, bu dü zeyde devlet terörünün gönüllü yapıcısı, yayıcısı ve taşıyıcısı olduğunu açığa çıkanyor. Kemalizm denen Türk Devleti'nin resmi ideolojisinin ırkçı ve sömürgeci karakterini olgularla ve belgelerle ortaya koyuyor. Türk Devleti'nin tahammül edemediği de bu zaten. Bunun için de çıkar yol olarak İsma il Beşikçi'yi, zindanla, zulürnle tehdit etmekte. bilimsel çalış ma alanını daraltmakta. çalışma malzemelerine el koymakta ve zaman zaman da gardiyanlar tarafından ölümüne dayak tan geçirilmektedir. Bütün bu vahşete rağmen İsmail Beşik çi'yi düşüncelerinden taviz verme düzeyine getirememenin öfkesi içindedir. Ayrıca Beşikçi'nin. dünya düzeyinde saygın bir bilim adamı olarak kabul edilmesini de önlemek müm kün olmamıştır. Ve şimdi gene Beşikçi ağır cezalara çarptırılmış olarak zindanda yatıyor. Dışanda ise generallerin kanlı diktası. Okuyacağıruz metin, İsınil Beşikçi'inin "Türk Tarih Te

zi., Güneş-Dil Teorisi ve

Kürt

Sorunu" isimli kitabından

ötürü hakkında verilen 3 yıllık hapis cezasını çekmekte ol

duğu Adapazarı Cezaevi'nde iken yazdığı "UNESCO"nun bir kararını eleştiren bir mektubudur. Mektup, diğer bazı çalış ma taslaklan ve özel mektuplan ile beraber cezaevi yönetimi tarafından ele geçirilmiş ve bunlar arasında bulunan İsviçre Yazarlar Birliği Başkanı'na yazılan bir mektuptan ötürü Be

şikçi'ye lO yıl hapis cezası verilmiştir. 68 sayfalık elyazması bir belge

olarak

Beşikçi

dosyasına

giren

mektubun

UNESCO'ya ulaşıp ulaşmadığını bilmiyoruz. Beşikçi, sorgu su sırasında: "Bazı düzeltmeler yapıp temize çektikten sonra göndermeyi düşündüğünü" belirtiyor. Buna zamanı ve im kanı oldu mu bilemiyorum. Çürıkü, bir daha gün ışığına çık madı ve sıkıyönetim zindanlannda tutuldu. Yayınlanan me tin, dava dosyasına giren, düzellilmemiş oıjinal elyazması metindir. Metin, UNESCO'nun 1 98 1 yılını IO

"Atatürk Yılı"

olc:irak ka-

bul etmesini eleştiriyor. UNESCO'nun böyle bir kararı hangi gerekçelerle aldığını tartışıyor. Aynı yıl. Türk Devleti'nin ba şına generaller askeri bir darbe ile yerleşmiş. katı bir dikta uyguluyorlardı. Bu nedenle "Atatürk Yılı"nı büyük bir şama ta ile kutladılar. Anıtlar diktiler. toplantılar düzenlediler. Er meni ulusunu tarih dışı bırakan, Rumlan ebedi bir vatansız lığa mahkum eden ve Kürdistan'ın parçalanmasına doğrudan katılan Atatürk, bütün bu insanlık suçlanndan anndınlarak bir kez daha dünya halklanna demokrat bir devlet adamı olarak sunuldu. Adı, Dehak'ın, Korkunç İvan'ın, Hitler'in, Mussolini'nin bizasma yazılan Atatürk'ü, bu sıradan alarak, çağdaş devlet adamlarının yanında gös terme suçuna UNESCO da katılarak, Türk Devleti'nin ideo lojik yalanlar-ma maske oldu. Türk solu ise bu tarihi hesap laşmada gene yoktu. Sol. bu tarihi hesaplaşmaya girmeden ve bu hesaplaşmadan zafer ile çıkmadan Türkiye'de demok ratik toplum diye bir olgunun gerçekleşme ortamı olamaya cağını bile bile soyut, teorik lafazanlıklarla uğraşırken. "de mokratlar" da beyinleriTicteki kanseri biraz daha büyüttüler, biraz daha Atatürkçü oldular. Okuyacağınız metin ile tek tu tarlı tavır İsmail Beşikçi"den geldi. Bu metnin yayınlanması da. başta eli kanlı generaller olmak üzere Türk Devleti'ni yönetenleri öfkelendirecek. Ama. biz biliyoruz ki, İsmail Beşikçi'ye yapılacak en büyük yardım düşüncelerini dünya halklarına duyurabilmektir. Bu nedenle Denge Kornal bünyesinde 4İsmail Beşikçi Kütüpha nesi"ni kurduk. Yayınlanan eserleıini. basılmamış eserlerini yeniden yayınlayacağız. Maddi ve teknik şartlar elverdikçe bunları dünya dillerine çevirerek yayınlayacağız. Bunlar bi zim için yerine getirilmesi gereken görevlerdir. Beşikçi. bizim için değerli bir öğretmen, sıcak yürekli bir dost, sarsıntısız, tereddutsüz, fedakar bir yol arkadaşıdır. Beşikçi'ye selam Beşikçi 'ye saygı... O. K. /Nisan 83 Stockholm

GİRİş

UNESCO

Genel Kurulu'nun 27 Kasım 197 8

tarihli ve Atatürk'ün 100. Doğum Yıldönümü ile ilgili kararını dikkatle okudum. Atatürk'ün 100. Doğum Yıldönümü'nün kutlandığı 1981 yılında, bu karar ile ilgili olarak bazı düşüncelerimi açık

lamak istiyorum. Kararda Atatürk'ün, emperyalizme ve sömürgeciliğe kar şı ilk ulusal kurtuluş savaşıru başlattığı ve başanya ulaştır dığı belirtilmektedir. Atatürk, "Doğu'nun ezilen uluslanna.

köle uluslanna ışık tuttu, onlara kurtuluş yönünü gösterdi"

derırnektedir.

"Kemal Atatürk,

Türk ulusu için yapmadı.

kurtuluş savaŞını,

sadece,

Doğu'nun ezilen uluslanna, kö

le uluslanna yol göstermek, ışık tutmak amacındaydı. Onla

rm esir olmaktan kurtularak, özgür, bağımsız uluslar olarak örgütlenmelerini yürekten istiyordu.

Emperyalizme ve sö

mürgeciliğe karşı mücadelesinin temel amacı bu idi" denil mektedir. Alatürk'ün, bu amaca ulaştığı da vurgularırnakta dır.

Dünyadaki

esir

köle

ulusların,

ezilen

ulusların

Atatürk'ten aldıkları ışık ve bilinç ile birer birer özgürlükleri ne ve bağımsızlıklarına kavuştukları söylenmektedir.

UNESCO,

kukun

eğitim, bilim ve kültür yolu ile adaletin ve hu

üstünlüğünü,

demokratik

yaşama

özgürlüklerini

sağlamayı amaç edinmiş, uluslararası bir kuruluştur. İnsan haklanru ve özgürlüklerini, uluslarm eşitliği anlayışını, ha yata geçirmeye gayret etmektedir. Toplumlann siyasal yaşa mında bu ilkeleri egemen kılmaya çalışmaktadır. Ekonomik, toplumsal, siyasal ve kültürel yaşamda qu ilkeyi egemen kıl-

mak için önemli uğraş verir. Siyasal toplum karşısında, sivil top)um karşısında, sivil toplumu kurmak,

bu oluşumun

güçlenınesini sağlamak önemlidir. İnsaniann iç hayatlarının zenginleşmesi, siyasal toplum yani devlet karşısında· insan haklarının, özerkliğin korunup geliştirilmesi bu yolla müm kün olabilmektedir. Halbuki UNESCO'nun, Atatürk'ün 100. Doğum Yıldönü mü dolayısıyla aldığı kararda ileri sürülen önermeler, bilim sel önermeler değildir. İdeolojik içeriklidir. Yalana dayalı res mi ideolojinin, yani Türk devlet ideolojisinin kabulleridir. Bu bakımdan somut gerçek tarafından, yaşanan hayat tarafın dan çürütülmektedir. Reddedilmektedir. Amacı, eğitim, bi

Bm ve kültür yolu ile Birleşmiş Milletler idealini gerçekleştir mek olan UNESCO için bu, kuşkusuz derin bir çelişkidir.

Bu durumun anlatılmasında, açıklığa kavuşturulmasında yarar vardır. Dünyada, herhangi bir bölgenin, ulusun veya devletin tarihini dertnden etkilemiş kişiler vardır. Bunlar, asker, poli tikacı, parti başkanı, devlet başkanı, gerUla lideri vs. olabilir. Tarih, bu kişiler hakkında kuşkusuz sağlıklı değerlendirme ler yapar. Bunun için de bu kişilerin düşünceleri ile birlikte,

eylemlerinin içeriğini de göz önüne alır. Bu iki kategori bir likte ele alınmadan sağlıklı, kalıcı, bilimsel değerlendirmeler yapılamaz. Atatürk de bu kişilerden biridir. Ortadoğu'nun tarihini yakından etkilemiştir. Türk ulusunun, Kürt ulusunun, Türk devletinin, İran, Irak, Suriye gibi Ortadoğu devletlerinin tari hini yakından etkilemiştir. Giderek dünya tarihini etkilemiş tir. Ve kuşkusuz Atatürk değerlendirilirken, sadece düşün celeri,

yazılan,

konuşmalan

dikkate

alınamaz.

Bu,

çok

yetersizdir. Yetersiz olduğu kadar da yanlıştır. Böyle bir an layış olgulan ve olgusal ilişkileri açıklamaktan da uzaktır. Önemli olan Atatürk'ün eyleminin içeriğinin araştırılmasıdır.

O halde, Atatürk'ün yazılan ve sözleri yani düşünceleri, ey

lemi ile birlikte ele alınmalıdır. Ve birlikte değerlendirilmeli dir. Atatürk'ün en önemli eylemi ise 1919-1922 savaşıdır. Kurduğu parti (Cumhuriyet Halk Fırkası)dtr. Kurulmasına büyük katkıda bulunduğu Türkiye Cumhuriyeti DevleU'dir.

Atatürk'ün eylemleri, düşünceleri ile bütün olarak ele alın malıdır. Biz bu yazıda, özellikle, Kürdistan sorununa değine ceğiz. Yani Atatürk'ün düşüncelelini ve eylemielini Kürdis tan

sorunu

açısından

değerlendireceğiz.

Gerek

düşüncelelinin, gerek eylemlelinin içeliğini tahlil ederken, değerlendirirken, Kürt ulus olgusunu. Kürdistan olgusunu temel bir etken olarak gözönünde bulunduracağız. Kısaca, düşüncelelini Kürdistan eylemi açısından değerlendireceğiz.

KÜRDİSTAN'IN PARÇALANMASI EMPERYALiST BÖLÜŞÜME UGRATILMASI KÜRT ULUSuNA BÖL YÖNET POLİTİKASI UYGULANMASI ve ATATÜRK

Atatürk, 1933 yılı Mart ayında şunları söylüyor:

Doğu'dan şimdi doğacak olan güneşe bakınız. Bugün ufukta, Güneş'in doğduğunu nasıl görüyorsam, uzakta, bütün Doğu uluslarının uyanışını da öyle görü yorum. Bağımsızlık ve özgürlüğe kavuşacak, daha, çok kardeş ulus vardır. Onların yeniden doğuşu ilerle meye ve refaha yönelik olacaktır. Bu uluslar bütün güçlüklere, bütün engellere karşın muzaffer olacaklar ve kendilerini bekleyen bağımsızlığa kavuşacaklardır. Sömürgecilik ve emperyalizm yeryüzünden yok olacak ve yerlerine, aralarında hiçbir renk, din ve ırk " farkı gözetmeden yeni bir uyum ve işbirliği çağı ege men olacaktır." Bu düşüncelere bakildığı zaman, Atatürk'ün emperyaliz me karşı olduğu, sömürgeciliğe karşı olduğu rahatlıkla söy lenebilir. Atatürk, Doğu'daki, dünyadaki, bütün ezilen ulus ların

bağımlı,

bağımsızlıklarına

köle,

esir

ulusların,

kavuşacaklarını

özgürlükleline

vurgulamaktadır.

ve Bu

ulusların özgürlük ve bağımsızlık eylemielini yürekten des teklediğini vurgulamaktadır. "Emperyalizm ve sömürgecilik yok edilecek, insanlar ve uluslar arasındaki din, ırk, dil, renk farkları ortadan kaldınlacaktır" denmektedir. Atatürk'ü anlamak ve değerlendirmek için bu düşünce

ler 14

yeterli değildir. Atatürk, bu düşüncelerden ibaret

değil-

dir. O'nun bir de eylemi vardır. O eylemin içeriği de anlaşıl malı ve değerlendirilmelidir. O halde, eylemi kavramak ve açıklamak da önemlidir. Birinci Dünya Savaşı içinde ve savaş sonunda, Kürdis tan sorununa ilişkin çok önemli olaylar cereyan etmJştir. Kürdistan'ın bölünmesi ve parçalanması 20. yüzyılın ilk çey reğinde Ortadoğu'da cereyan eden ve günümüzü etkileyen en önemli olaylardan biridir. Hatta, bu olaylarm başında ge lir. Kürt ulusuna böl yönet politikası uygulanması, Kürdis tan'ın emperyalist ve sömürgeci bölüşüme tabi tutulması, Ortadoğu'nun tarihinde, çok önemli bir dönemdir. Kürt ulu sunun. ulusal ve demokratik haklarının, özgür ve bağunsız devlet kurma hakkının gasp edilmesi, Ortadoğu tarihinin günümüzü etkileyen en önemli siyasal olgularından biridir. Kürt ulusunun mayın tarlalan ile dikenli teller ile kuleler ile birbirlerinden kopanlmaya çalışılması ve bu statünün tepe den tırnağa silahlı ordularla baskı altmda tutulması, korun ması ve sürdürülmesi günümüzün en önemli olgulanndan biridir. Kürdistan üzerindeki emperyalist bölüşüm Kürt ulusu na, böl yönet politikasının uygulanması, kuşkusuz zamanın emperyalist ve sömürgeci devletlerinin işidir. 1915 yılında, ingiltere, Fransa, Çarlık Rusyası arasında yapılan Scyes Picot antıaşması ve daha sonraki antlaşmalar Osmanlı im paratorluğu sırurları içinde kalan topraklan parçalamayı amaçlamaktadır. Bu arada Kürdistan toprakları da parça lanmaktadır. 1917 Ekim Devrimi ile Bolşevikler, bu gizli antlaşmalardan çekilmişlerdir. Ekim Devrimi'nin önemil so nuçlarından başka biri ise dünyadaki, Ortadoğu'd� siyasal dengeyi temelinden değiştirmiş olmasıdır. Sosyalist siyasal düşünce iktidar olmuştur. Ve bunlar dünyadaki siyasal iliş kileri etkileyen yepyeni etkenlerdir. Batı emperyalizmi ile sosyaliSt dünya arasındaki etkileşim süreci ise Anadolu'da Osmanlı İmparatorluğu'nun devamı olarak bir Türk Devle ti'nin varlığını gerekli kılan bir sonuç ortaya koymuştur. Ve bu yepyeni siyasal etkinliğini artırmıştır. Böylece, Osmanlı İmparatorluğu'nun devamı olan bu siyasal yapı emperyallst Batı (İngiltere, Fransa, İtalya vs.) ile Bolşevikler arasında önemli manevra olanaklan sağlamayı başanruştır. İşte, bu 15

süreç içinde, Ortadoğu'da izieyebildiğimiz en önemli olay Kürdistan'ın bölünmesi ve parçalanmasıdır. Kürdistan'ın emperyalist bölüşüme uğratılmasıdır. Kürt ulusuna böl yö net politikası uygulanmasıdır. Başka önemli bir sorun ise Ermeni nüfu sunun kitle katliamlan ve sürgünler yolu ile çü rütülmesidir. Kürdistan üzerinde emperyalist bölüşüm mücadelesi

19 15- 1925 yılları arasında cereyan etmiştir. Kuşkusuz, 19.

yüzyıla hatta, daha önceki asırlara inen kökleri de vardır. Fakat, özellikle bu yıllar: özellikle de 19 19- 1923 yıllannın incelenmesi gerekir. İngiltere, Fransa gibi Batılı emperyalist lerin bu konudaki işbirlikçilert Kemalistlerdir. Bilindiği gibi, Biiinci Dünya Savaşı'ndan önce Irak, Su rtye, Arabistan, Ye men, Lübnan, Filistin, Mısır, Libya, Tunus, Cezayir gibi Arap topraklan Osmanlı İmparatorluğu sınırlan içinde idi. Amavutluk, Bulgaristan, Yunanistan, Bosna-Hersek, Efiak Bağdan gibi Balkan toprakları, yine, Osmanlı İmparatorluğu sınırlan içinde kalıyord u . Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra Kemalistler, bu topraklar üzerinde hiçbir hak iddia etmedi ler. "Bu topraklar atalarımızın malıdır", "Bu topraklar üze rinde atalarunız at koşturdu", "Bu topraklar atalarımızın kanlan ile sulandı" vs. demediler. "Asırlarca birlikte, kardeş lik içinde yaşadığımız bu halklar, din kardeşlerimiz ... " edebi yatı yapmadılar. Arap topraklan üzerinde, İngiltere ve Fran sa gibi Batılı emperyalistlerle kolayca anlaştılar. Balkanlar da ise Osmanlı İmparatorluğu'na karşı, bağımsızlık ve öz gürlük mücadelesi, zaten zafere u laşmıştı. Balkan u lu sları, Osmanlı egemenliğini parçalayarak, boyunduruğu kırarak ulusal kurtuluş mücadelelertni zafere ulaştırmışlardı. Kema listler, bu fiili durumu da kabul ettiler. Kemalistler, İngiltere ile bir noktada daha yoğun bir anlaşma içindeydiler. O da hilafet konusunda ortaya çıkıyordu . İngiltere, hilafet! Türk lerden alıp Araplara vermek istiyordu . Mustafa Kemal ise halifeyi yurt dışına kovmayı düşünüyordu . Hilafet kurumu nu Türk siyasal yaşamından kaldırmayı düşünüyordu . Ayrı ca Enver Paşa konu sunda İttihat ve Terakki konusunda yi ne, bazı ortak görüşler vardı. Birinci D ü nya Savaşı'ndan önce. Kürdistan toprakları nın büyük bir kısnu, Ermenistan topraklannın yine büyük 16

bir kısmı, Osmanlı İmparatorluğu sınırları içinde idi. Fakat Kemalistler,

Balkan yarımadasında ve Arap topraklannın

üzerinde hiçbir hak iddia etmemelerine rağmen Kürdistan ve Ermenistan topraklan konusunda direniyorlardı. UBura lar atalarımızın topraklandır", UAtalarımız bu topraklarda at koşturmuşlardır", UBu topraklar atalarımızın kanları ile su laruruştır, bize atalarımızından miras kalmıştır" diyorlardı. UAsırlarca birlik ve beraberlik içinde yaşadığımız, din kar deşlerimiz" edebiyatı yapıyorlardı. İngiltere ve Fransa ise Kürdistan'ın petrol zenginliklerini yakından biliyorlardı. Bu zenginlikleri, Kemalistlere kaptırmak istemiyorlardı. Böyle ce, Kemalistler, İngiliz ve Fransız emperyalizmi ile mücadele görüntüsü altında, Kürdistan'dan önemli bir pay almanın mücadelesine başladılar. Kürt ulusundan gelen ulusal ve demokratik isteklere karşı çıktılar. Bunları görmezden geldi ler. Bu istemleri bağmak için işbirliği yaptılar. Halbuki, 1918 yılının sonlarından itibaren özellikle Gü ney Kürdistan'da cereyan eden çok önemli bir süreç var idi. Kürtler,

ulusal

kurtuluş

mucadelesi

içindeydiler.

Fakat

Kürtlerin ulusal ve demokratik içerikli eylemleri İngilizler ta rafından kan ile boğuluyordu. Güney Kürdistan'da Kürtler, Şeyh Mahmut liderliğinde merkezi ve bağımsız bir yapıya ulaşmak istiyorlardı. İngiltere ise Kürtlerin özgürlük ve ba ğımsızlık isteklerine, devlet kurma hakianna şiddetle karşı çıkıyordu. Kürt ulusunun büyük bir kısmını yeni kurulan ve İngiliz mandası olan ırak krallığına bağlamak gayreti için deydi. Kemalistler ise Kürdistan'ı, Kerkük ve Musul petrol bölgesini kesirılikle istiyorlardı. Savaş yılları içinde Kemalistler. Kürtlerin Türklerle kar deş olduğunu da söylüyordu. Mücadelenin başanya ulaşma sından sonra, Kürtler de ulusal haklarına kavuşacaklardır, diyorlardı. Müslüman-Hıristiyan çelişkisini ustalıkla kulla nıyorlardı.

UKurdistan'ı

Ermenistan

yapacaklar"

diyerek

Kürtleri tehdit ediyorlardı. Bu sözle. bir yandan Batılı em peryalistleri suçluyorlardı. Bir yandan, Ermeniler ile Kürtler arasında çelişkiler yaratmak ve bunu derinleştirmek istiyor lardı. Bir yandap da Kürtleri kendi yanlarına çekmeye çalışı yorlardı. İttihat ve Terakki politikasıru ve daha önceki Os manlı politikasını aynen uyguluyorlardı. Kürtlerin özgürlük

ve bağımsızlık isteklerine karşı idiler. Art niyetli ve hesaplı idiler. Bu istekleri savsaklıyorlardı. Belirli bir zaman kazan dıktart sonra boğmaya gayret ediyorlardı. Arap topraklan, Balkan topraklan, hiç hak iddia etme yen Kemalistlerin, Kürdistan ve Ermenistan topraklan ko nusunda direnmeleri ilgi ile izlenıneye değer. Kemalistlerin Kürt ulusunu, Kürdistan'ı boyunduruk altına alma çabalan ı9ı9-ı923 yıllan arasında tzlenebilen ve gözlenebilen en önemli siyasal süreçlerden biıidir. Kürdistan'ı boyunduruk altında tutahilrnek için Batılı emperyalistler ile Kemalistler arasında başlayan mücadeleyi kuşkusuz birinciler kazanmışlardı. Fakat bu, Kemalistler ile emperyalistler ve sömürgeciler arasında belirli bir uzlaşmayı da getirmiştir. Bu uzlaşma, Kürdistan'ın bölünmesi ile ilgili dir. Kürt ulusunun devlet kurma hakkının gasp edilmesi ile ilgilidir. Kürt ulusal ve demokratik haklannın kan ile boğul ması ile ilgilidir. Kürdistan'ın emperyalist bölüşüme uğratıl ması ve Kürt ulusuna böl yönet politikası uygulanması ile il gilidir. Kürt ulus özelliklerinin yok edilmesi ile ilgilidir. Kürt ulusu özgür ve bağımsız olmak istiyordu. Mahkum olmak istemiyordu. Esaret altında kalmak, köle kalmak iste miyordu. Bunun için her türlü mücadeleyi yürütüyordu. Fa kat emperyalist Batı ve Ortadoğu'daki yerli işbirlikçileri, sö mürgeci zorbalar, Kürt ulusunu esir edecek kadar güce sahip idiler. O zaman. ı 920 koşullannda emperyalistlerin ve sömürgecilerin böyle bir gücü ve yeteneği vardı. ı 920'li yıl lardan sonra ise emperyalist ve sömürgeci politika kurum laştınldı. Ve günümüze kadar sürdürüldü. Emperyalist ve sömürgeci bölüşüm politikası Kürdis tan'ın iskeletini parçalamıştır. Beyniİli dağıtmıştır. Böl yönet politikası, Kürtler arasındaki birliği parçalamayı ve etkileş meyi yok etmeyi amaçlamaktadır. Kürtler dikenli tellerle, mayın tarlalan ile karakollarla, kulelerle bölünmüştür. Kürtlerin birbirleri ile temas etmemeleri, birbirlerine yaban cılaşmalan istenmiştir. Böylesine bir bölüşüm politikası ge reğince 1 920'lerden sonra Kürdistan'ın güney kesimleri İngi lizlerin, güneybatı kesimleri Fransızların denetimi altına gtnniştir. Kuzey kesimle:rin1 Kemalistler denetimleri altına �şlqrdır. Doğu kesimleri ise 17. yüzyılın ortalanndan ıtı18

bare11 İran Şahlığı'nın egemenliği altında idi. Böylece 20.

yüzyılın başlarında Kürdistan dört parçaya bölünmüş olu

yordu.Ve bu tarihlerden itibaren Kürdistan'ın herhangi bir yerinde yeşeren ulusal ve demokratik hareketler bu emper

yalist ve sömürgeci güçlerin işbirliği ile boğulmuştur. Kürt

ulusu bölündüğü ve güçleri parçalandığı için de, boğma ve

yok etme eylemi sık sık gündeme gelmiştir. Bu arada, İran Şahlığı içinde kalan Kürdistan'ın da ikiye bölündüğünü be

lirtmekte yarar vardır. Bu kesimlerderi biri o zamanlardan itibaren Çarlık Rusyası'nın. topraklan içindedir. Şimdi, Sov

yetler Birliği Ermenistan Cumhuriyeti sınırlan içindedir.

Batılı emperyalist güçler lle Türkiye arasında 1923'de

Lozan Antıaşması imzalanmıştır. Bu antlaşmanın en önernJi özelliği emperyalist bölüşüm antıaşması olmasıdır. Kürdis

tan ve Kürt ulusu üzerinde fiilen gerçekleştirilen böl yönet

politikası bu antlaşma lle hukukileştirilmiştir. Uluslararası garanti altına alınmıştır.

Cumhuriyetin kurulmasından sonra.

Kürt ulusundan

gelen özgürlük istekleri kesinlikle baskı altına alınmıştır.

Kürtlerin ulusal varlığı inkar edilmiştir. 1919-1922 yıllan

arasında, "Kürtler ile Türkler kardeştir", "Zaferden sonra

Kürtler de, ulusal hakianna sahip olacaklardır� diyen Mus

tafa Kemal, öteki Kemalistler, artık, Kürt ulus varlığını inkar etmektedirler. Yok saymaktadırlar. "Kürt denen bir millet

yoktur. Kürtçe olarak adlandırılan bir dil yoktur". "Kürtler

dağda yaşayan Türklerdir. Kürtçe denen dil de, Türkçenin

bir şivesidir" denmektedir. Bu iddialaoru kanıtlamak için gayret etmektedirler. Kürt dilıiıi ve kültürünü yok etmek,

Kürt ulus özelliklerini ortadan kaldırmak için her türlü önle

m! almakta ve uygulamakladırlar: Kitle katliamlan yolu ile

yok etme. İdarn1ar yolu ile yok etme. İç sürgünler yolu lle

yok etme. Dış sürgünler yolu ile yok etme. Asimilasyon yolu ile yok etme vs.

Devlet, basın yayın. radyo, eğitim-öğretim, kamu yöneti

mi, din vs. gibi her türlü ideolojik baskı aracı Kürt ulus özel

liklerini yok etmek, asimilasyonu gerçekleştırrnek için kul

lanmaktadır. Kürt toplumu olma özellikleriİli savunanlar,

Kürt ulus özelliklerini koruyanlar için ise devlet. her türlü

zorlayıcı baskı aracını kullanmaktadır. Karakol. polis, jan-

darma, ordu, mahkeme, hapishane, darağacı en etkili bir bi çimde kullanılmaktadır. Bu önlemler ve uygulamalar ise Kürt ulusunu köleleştirmekten, zincire vurmaktan, boyun duruk altına almaktan başka bir anlama gelmez. Bu, Kürt ulusuna, ta Osmanlılardan tieri uygulanan sömürge politi kasının yoğunlaştınlrnası eylemidir. Kürt ulusunun maddi manevi bütün değerlerini yok etme eylemidir. O'nu kişiliksiz bırakma eylemidir. Onurunu, şerefini kaybetmiş, bağurtlı, ezilen, esir, köle bir ulus haline getirme eylemidir. Giderek Kürt ulusunu yok etme, dillerden ve tarihlerden silme eyle midir. Burada amaç kısa da olsa, ana çizgileri ile de olsa, Kür distan'ın tarihini, Kürt ulusunun tarihini yazmak değildir. Kürdistan'ın emperyalist bölüşülrnesini, böl yönet eylemini bun.un nedenlerini ve sonuçlarını anlatmak değildir. Amaç, Atatürk'ün düşüncelerini ve eylemlerini birlikte değerlendir mektir. Eyleminin önemli bir yönünü açıklığa çıkarabilrnek için ise Kürdistan ile ilgili olgulan ana hatları ile hatırıat makta yarar vardır. Yukarıda vurgulanan olgulara bu ger çeklerle değinilrniştir. Öyle ise burada sorulması gereken temel sorular da şunlar olmalıdır: ·

Atatürk, Kürt ulus olgusu karşısında, en şiddetli baskı önlemleri alırken ve uygularken, ezilen ulusların özgürlüğü ve bağımsızlığı konularında nasıl konuşabilmektedir? Onla rın özgürlük ve bağımsızlık eylemlerini coşku ile destekledi ğini nasıl ifade edebilmektedir? Kürt ulusuna böl yönet poli tikası uygulanırken, Kürtistan'da en baskıcı, en katHarncı uygulamalar sürerken, sömürgeciliğin ve emperyalizmin yer yüzünden yok olacağı nasıl söylenebilrnektedir? Kürdistan'ı bölüp parçalamak, Kürt ulusuna böl yönet politikası uygu layabilmek için Batı emperyalizmi ile her türlü işbirliğine gi ren Atatürk, emperyalizme ve sömürgeciliğe karşı olduğunu söyleyebilrnektedir. Kürt ulusunun ulusal kimliğini yok et mek için her türlü devlet olanaklarını kullanan Atatürk, in sanlar ve uluslar arasında eşitlik kurulacağını, nasıl iddia edebilmektedir? Kendisinin de bu eşitliği sağlamayı amaçla dığını nasıl vurgulayabilmektedir? Renk, dil, din, ırk farkla rının ortadan kaldırılacağı nasıl vurgulanabilmektedi.r? Kürt toplumu olma özelliklerini ortadan kaldırmak için devletin 20

her türlü ideolojik. politik, ekonomik ve askeri baskı araçlan kullanılırken, ezilen ulusların özgürlüğünden nasıl söz ede bilmektedir? Kürt ulusunun uyanışına karşı. ulusal ve de mokratik isteklerine karşı. en şiddetli baskı politikalan uy güneşin doğduğunu nasıl görüyorsam. gulanırken. " Doğu'nun ezilen uluslannın, esir uluslarının uyq.ruşını da öyle görüyorum" sözü nasıl kullanılabilmektedir? Kürt ulu sunun ulusal ve demokratik hak iddialanru ezmeyi. parçala mayı ve dağıtınayı en temel hedeflerden biri edinen Atatürk. ezilen uluslann kurtuluş mücadelelerilli yürekten destekle diğini nasıl iddia edebilmektedir? Kürt ulusunun ulusal var lığını yok etmek için emperyalizm ile her türlü işbirliğine gl ren

Mustafa

Kemal.

ezilen

uluslann

emperyalizme

sömürgeciliğe karşı mücadelelerin(! ışık tuttuğunu nasıl vur gulayabilmektedir? Düşünelim ki. Mustafa Kemal'in bu sözleri söylediği 1933 yılında bile Kürtlere karşı yoğun bir baskı vardı. Kür distan genel müfetuşlikler. yan1 genel valilikler ile yönetil mektedir. Bir taraftan. Kürtlerin Türk olduğu. "Dağlı Türk" olduğu iddia edilmektedir. Öte yandan da. fiili olarak yoğun bir sindirme ve yok etme faaliyeti sürmektedir. "Mecburi is

kan" adı altında. sürgün kanunları yapılmakta ve yürürlüğü

konulmaktadır. Kürtler, çoluk, çocuk. kadın, erkek, genç, ihtiyar Türkiye'n1n batı taraflarına sürgüne gönderilmekte dir. Köyler, kasabalar boşaltılmakta, aşiretler tümüyle s"ür gün edilmektedir. Yasak bölgeler oluşturulmaktadır. Kürdis tan'da tam anlamıyla keyfi bir yönetim vardır. Bu keyfi yönetimi en tyı karakterize eden kanun. 1935 yılında yapı lan ve yürürlüğe konulan Tunceli Kanunu'dur. Bu kanunun hükümleri 1937- 1938'de, Dersim'deki. Kürt ulusal kurtuluş mücadelesinde uygul anmıştır. Aynca 1934 tarihli ve 2510 sayılı "Mecburi İskan" Kanunu. yine bu dönemin özellikleri m belirtebilmektedir.

O halde. Atatürk'ün. Mart 1933'deki konuşmasında ileri sürdüğü düşünceler üzerinde dikkatle durmak gerekir. Biz, bu düşünceler ü zerinde dikkatle duruyoruz. Ve diyoruz ki, bu konuşmada ileri sürülen önermeler bilimsel değildir. ide olojiktir. Bu ideolojinin temelleri ve oluşumu üzerinde ana

hatlan ile durmakta yarar vardır.

TÜRKİYE CUMHURİYETİ DEVLETi'Nm ve KEMALİST İDEOLOJİNİN TEMEL ÖZELLİKLERİ

Yukanda belirtildiği gibi Osmanlı İmparatorluğu sınırla n içinde Türkler, Araplar, Kürtler. Çerkesler, Arnavutlar, Bulgarlar, Rumlar, Sırplar, Romenler, Lailar, Ermeniler, vs. bir arada yaşıyorlardı. Bu b akımdan Osmanlı İmparatorluğu kozmopolit bir siyasal yapıya sahip idi. 19. yüzyılda , Bal kanlarda yaşayan uluslar, Osmanlı İmparatorluğu'na karşı özgürlük ve bağımsızlık mücadelesi yürü ttüler. Ulusal kur tuluş mücadelelerini zaferle sonuçlandırdılar. Kendi bağım sız devletlerirıi kurdular. Yunanlılar, Bulgarlar, Sırplar, Ro menler;

vs.

19.

yüzyıl

içinde

b ağımsız

siyasal yapılara

kavuştular. Birinci Dünya Savaşı içinde ise .Araplann impa ratorluktan aynldıklannı görüyoruz. Bu savaştan önce, Ar navutlar da imparatorluktan aynlmışlardı. Araplar, "İngiliz M andası", "Fransız M andası" adı altında sömürge devletler oluşturdular. Bu sıralarda, Kürtler de özgürlük mücadelesi ne başladılar. Fakat Kürt ulusunun özgürlük istekleri ve kendi devletlerini kurma yolundaki çabalan, Batı emperya

lizmi tarafından kan ile boğuldu. Batı emperyalizminin bu süreçteki en önemli işbirlikçileri Kemalist hükümet idi. Böy

lece Kürdistan bölündü , parçalandı. Kürt ulusuna böl yönet politikası uygulandı. Sonuç olarak Kürdistan'ın ve Kürt ulu sunun büyük bir kısmı Türkiye Cumhuriyeti sınırlan içinde kaldı. Yeni Türk Devleti, Kürdistan'dan, büyük bir pay aldı. Bu

devlet,

1919-1922

yıllan

arasında cereyan

eden

Tü rk-Yunan ve Türk-Ermeni savaşları ve Kürtlerin özgürlük isteklerinin kanla boğulması sonucu yeniden örgütlendi. Ye ni devlet, Osmanlı İmparatorluğu'nun bir devamı olarak örL gütleniyordu . Fakat "Türk milliyetçiliğine" dayalı bir biçimde örgütleniyordu. Artık, Türk devletinin "milli" bir devlet oldu ğu söyleniyordu. Türkiye Cumhuriyeti sınırlan içerisinde ya şayan herkes Türktür, deniyordu. Osmanlı İmparatorluğu'nun son zamanlannda, İmpara torluğu kurtarmak için ortaya atılan görüşlerden biri de "Türkçülük" idi. Öteki iki akım, yani İslamcılık ve Osmanlı cılık ahlayışı başarılı olmamıştı. Türkçülük akımı, İmpara torluğun, Türk ulusunun öncülüğünde ve onun etrafında,

yeniden örgütlenmesini öneriyordu. 1920 yıllannıiı koşulla nnda ise Türkçülük anlayışı, coğrafi olarak "Misak-ı Milli" ile sınrrlandınlmıştı. İşte, konumuzia ilgili temel nokta burada düğümlen mektedir. Osmanlı İmparatorluğu içinde birçok uluslar yaşı yordu. Bunun için de, kozmopolit bir siyasal yapıya sahip olduğu söyleniyordu. O'nun bir devamı olarak varlığını sür düren Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nde ise en az iki ulus ya şıyordu: Türkler ve Kürtler. Buna rağmen "yeni Türk Devle ti, milli bir devlettir. Bünyesinde, Türklerden başka, hiçbir ulus yoktur" iddiası ileri sürülüyordu. Kuşkusuz, Kürtler den başka uluslar da vardı. 1915 yılında, nüfusu, İttihat ve Terakki tarafından, katliamlarla ve sürgünlerle çürfıtülmesi ne rağmen Ermeniler vardı. Lazlar vardı. Belirli bir bölgede değil, fakat Anadolu'da ve Kürdistan'da dağınık olarak yaşa yan Çerkesler vardı. Bunlann en önemlisi, kuşkusuz, Kürt ler idi. Kürtlerin hem nüfuslan fazla idi hem de belirli bir bölgede, Kürdistan'da kendi yurtlannda yaşıyorlardı. Burlla nn ötesinde bu bölgenin İran, Irak ve .Suriye'deki uzanWah yine Kürdistan idi. O halde, sosyolojik bir gerçek ile karşı karşıyayız. Bu sosyolojik gerçek, Kürt ulus olgusudur. Atatürk ise bu soru nun demokratik yollardan çözümüne taraftar değildir. Bas kı, wr, şiddet, zulüm, zindan ile çözümleme taraftandır. Ve bu tür eylemleri meşrulaştıncı bir ideoloji ile çözümleme ta raftandır. Zaten Batı emperyalizmi ile Kürdistan'ın parça Ianması ve Kürt ulusuna böl yönet politikası uygulanması ve politikalanna katılan bir zihniyetin demokratik yollar de nemesi de olanaklı değildir. Sosyolojik ve siyasal bir sorun olan Kürt ulus olgusu nun, ideolojik yollarla çözümlenmesini ilk defa 1924 Anaya sası'nda görüyoruz. Bu ideolojik çözüm, kuşkusuz askeri yollarla da desteklenmektedir. 1924 Anayasası'na göre, Tür kiye Cuİnh uriyeti sınırlan içinde yaşayan herkes Türktür ve Türklüğünden mutludur. Ve yine, bu hüküm gereği, "Türk Devleti, ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütündür." Böyle ce, sosyolojik ve siyasal bir sorun anayasa hükümleri ile çö zümlenmeye çalışılıyor. Fiili durumun, yani maddi l}.ayatın bu hükümler doğrultusunda değiştirilmesi amaçlanıyor. Bu 23

amaca ulaşmak için yogun gayretler başlıyor. Anayasa gere ğince herkes Türk olduğuna göre Kürtlerin de Türk olması gerekiyor. Anayasa, herkesin Türk olduğunu iddia ettiğine göre, "Kürtlerin Türk olduğu" da kesinleşmiş oluyor. Bu ise Kürtlerin, kendi kimliklerini, ulusal kişiliklerini inkar ede rek. Türk olduklannı kabul etmelerini gerektiriyor. 1ürküm mutluyum", "Ne mutlu ki Türküm" diye haykırmalarını ge rektiriyor. Bu durum karşısında, Kürtlük iddia edenler, Kürt ulusal haklarını isteyenler, anayasa suçlusu ilan ediliyor. Vatan haini ilan ediliyor. Böylelerinin yok edilmesinin ana yasanın gereği olduğu iddia ediliyor. Bunlar toplumdan lee rtl edilmelidir. Düşüncelerinin etkinliği kesinlikle kırılmalı

dır. Kitle katliamlan yolu ile yok etme. idamlar yolu ile yok etme. Sürgünler yolu ile yok etme. Asimilasyonu hızlandıncı eylemlerin yoğunluk kazarunası. Hepsi, bu düşüncelerin ve davranışiann sonucu olarak ortaya çıkıyor. ı 923'den sonra fiili durumu anayasal duruma uydur

mak için çok büyük çabalar harcarunıştır. Kürtlerin ulusal varlığı inkar edilmiştir.

Reddedilmiştir.

Kürt kişiliğini ve

Kürdistan kişiliğini inkar etmeyenler büyük baskılarla yüz yüze bırakılmıştır. Sürgünler sık sık uygulanan bir yöntem dir. Kürtler, kitleler halinde sürgüne gönderilmiştir. Köyler, kasabalar boşaltılmış, halkı sürgüne gönderilmişU.r. Aşiret ler toplJ.J olarak bir bütün halinde sürgüne gönderilmişllr. Yasak bölgeler oluşturulmuştur. Amaç, Kürtlert, Türk ulusu ve Türk kültürü içinde eritmektir. Kürt ulus özelliklerini yok

etmektir. Sürgün yert olarak da, Ege ve Akdeniz bölgelert,

Orta Anadolu ve Trakya kullanılmıştır. Bu arada Türk nüfu sun da Kürdislan'a yerleştirilmesi için büyük çabalar har canmıştır. Yugoslavya'dan. Romanya'dan, Yunanistan'dan, Bulgartstan'dan, S.ovyetler Birliği'nden çeşitli nedenlerle ge len Türklerin, K�rdistan'a, Kürtlerden boşalan yerlere yer Ieşlirilmesi için yoğun bir gayret gösterilmiştir. Atatürk'ün önderliğindeki Türkiye Cumhuriyeti, bu eylemler içindey ken, Güney Kürdistan'da da İngilizler, benzer eylemlertni sürdürüyordu. Güneybatı Kürdistan'da Fransa. Doğu Kür distan'da irar:ı. aşağı yukan aynı uygulamalan yürütüyorlar dı. Bu eylemlerin uygulanış biçimleri değişik olsa da nitelik leri aynıydı.

Burada, Türk Devleti'nin ve resmi ideolojinin temel özel liklerinden birisi belirgin bir şekilde ortaya çılanaktadır. Bu, devletin antikürt niteliğidir. Kürt ve Kürdistan adlarını· dil lerden ve tarihlerden silmek Kürt toplumu olma özelliklerinJ tamamen yok etmek temel bir amaçtır. Ve bu amaca ulaş mak için "devletin ülkesi ve milleti ile bölünmez bütünlüğü" sloganı yoğun bir biçimde propaganda konusu olmaktadır. Türk Devleti'nin ikinci temel özelliği antikomünist olmasıdır. Kuşkusuz başka özellikleri de vardır. Bunlar benimsediği il kelerdir. Laiklik gibi. Fakat bunlar, bu iki temel ilkenin çer çevesi içinde ele alınırlar. Yukarıda da belirttiğimiZ gibi biz daha ziyade, devletin. antikürt niteliği üzerinde duruyoruz. Yani ırkçı ve sömürgeci niteliği üzerinde duruyoruz. O halde, resmi ideolojinin oluşumunda temel etkenler den biri, Kürt ulus olgusuna ilişkin olarak ortaya çıkmakta dır. Somut gerçeği inkar ettiği, görmezden geldiği için de, ya lana dayanarak gelişmektedir. Bu bakımdan, yalana dayalı resmi ideoloji diyoruz. Çünkü, yalanı. en temel bir unsur olarak ortaya koyuyor. Hareket noktasını bu yalan oluşturu yor. Savunmasını bu yalan etrafında geliştiriyor. Somut ger çek yerine maddi gerçek, yaşanan gerçek yerine wideolojik gerçek" koymaya çalışıyor. Herkesin de bu "ideolojik ger çek"e itibar etmesini istiyor. Somut gerçeği, maddi gerçeği, yaşanan gerçeği inkar etmesini istiyor. Türk resmi ideolojisinin yalan ile ilişkilerini şöyle açıklı

yabiliriz: örneğin nı için "ağaçtır" diyen, fil'i ağaç olarak algı

layan bir kişi alalım. Bu kişinin fil hakkında söyledikleri, söyleyecekleri ne kadar doğrudur. Böylesine bir yanlış algı

lamadan sonra. fil hakkındaki akıl yürütmeler ne dereçe

sağlıklıdır? Bu, kuşkusuz sakat bir anlayıştır. Çünkü, fil yanlış algılanmıştır. Ağaç olarak algılanmıştır. Böyle bir ka bulden sonra ileri sürülen düşünceler, artık, ağaı: ile ilgili olacaktır. Fil ile ilgili değil. İşte, Kürt'ü Türk sayan zihniye tin· geliştirdiği ideoloji de ancak bu kadar sağlıklıdır. Yukan daki örnekte olduğu gibi, böyle bir kabulden sorıra. ileri sü rülen düşünceler kuşkusuz Türk ile ilgili olacaktır. Denilmektedir ki:

Gerçi Atatürk milliyetçidir. Fakat

Atatürk'ün milliyetçilik ilkesi ırkçı bir anlam taşımaz. O, Türk yurdunda yaşayan, kendisini Türk kabul eden herkesi

'lürk olarak kabul eder. Bu inancını da 'Ne mutlu Türküm diyene' sözleriyle belirtir." Görüldüğü gibi, "Kemalizm. Türk yurdunda yaşayan ve kendisini Türk kabul eden herkesi Türk sayar" deniyor. Önce, Kürdistan'ın kuzey kesimleri Türk boyunduruğu altına alınıyor. Yoğun bir sömürge politi kası ve ırkçı politika uygulanıyor. Ve sorun ideolojik olarak çözülüyor. Kürt topraklarına Türk yurdu, deniyor. Sonra da, "Türkiye'de yaŞayan herkes Türk'tür. Kendisini Türk kabul eden herkes Türktür" deniyor. Sormak gerekir: Anayasa hükümleıiyle, mahkeme ka rarlanyla, yargıtay içtihatlanyla sosyolojik gerçekler yok edi lebilir mi? Eğer bu olanaklı ise Türk Devleti, bu politikayı Kıbns için neden uygulamıyor? Örneğin Kıbrıs bütünüyle iş gal edilir. Hemen arkasından da bir anayasa yapılır. Bu ana yasaya, "Kıbns'ta yaşayan herkes Türk'tür", "Kıbns Devleti ülkesi ve milleti ile bölünmez bir bütündür" biçimtnde temel hükümler konulur. Böylece Rumlar Türkleştirilmiş olur. Rumluk ortadan kaldınlmış olur. Kıbns sorunu da çözüm lenmiş olur. İdeolojik çözümlerle. Kürdistan nasıl Türk yur du yapıldıysa, Kürtler nasıl Türk sayıldıysa. Kürtlerin ulusal ve siyasal varlığı nasıl reddedildiyse, Rumların yaşadığı yer de Türk toprağı sayılabilir. Rumlarm ulusal ve siyasal varlığı inkar edilir. Yok sayılır. Rumlar Türk olmuş olur. Bu süreç içtnde Rum ulusal ve demokratik haklanru sa vunanlara,

"bölücüler",

"parçalayıcılar" denir. Türkleşme

yenlere "vatan hainleri" denir. "Ülkesi ve milletiyle bölünmez bağlarla tam bir bütün olan Kıbns iç ve dış düşmanlar tara fından, parçalanmak ve bölünmek isteniyor" denir. Bu �kut sal" anayasa hükümlerine uymayanlar. Rum ulusal ve de mokratik haklannı savunanlar. sorgulara. soruşturmalara uğratılır. Yargılanır. Zindana atılır. Bunlar kuşkusuz kurgudan ibarettir. Gerçekleştirilmesi olanaklı değildir. Çünkü, Rum ulusu, Kürt ulusu gibi maz lum bir ulus değildir. İşte burada, Birleşmiş Milletler gibi uluslararası örgütleri görüyoruz. Bu ilişkil�rin etkinliğini gö rüyoruz. Türk devlet ve hükumet yetkilileıi Rumlann, Avru

padaki. dünyadaki, Birleşmiş Milletler gibi uluslararası ku ruluşlardaki

etkinliklerini

çok

iyi

bilmektedirler.

devletler ve örgütler içindeki siyasal rollerini çok

iyi

Çeşitli bilmek-

tedirler. Bunun için anayasa hükümlertyle, mahkeme karar lanyla. siyasal ve idari kararlarla Rum ulus olgusunu yok etmek, yok saymak. ortadan kaldumak gibi eylemlere cüret edememektedirler. Fakat, Türk devlet yetkilileri yine çok iyi bilmektedirler

ki, Kürt ulusu mazlum bir ulustur. Birinci Dünya Sava şı'ndan sonra başlayan ve 1923'e varan yıllarda Kürt ulusu bölünüp, parçalanmıştır. Uluslararası sömürge durumuna getirilmiştir. Emperyalizmin ve sömürgeciliğin böl yönet poli tikası, Kürdistan'ın iskeletini parçalamış, beynini dağıtnuş tır. Bu ırkçı ve sömürgeci politika. Kürt ulusal ve demokra tik hareketini devrtınci ve demokratik dünya kamuoyundan soyutlamaya çalışmaktadır. Maddi ve manevi bakımlardan desteksiz bıralanayı amaçlamaktadır. Kürt ulusal ve demokratik hareketi potansiyel olarak her ,zaman vardır. Kürdistan'ı ortak sömürge olarak kulla nan ve denetleyen devletlertn, bu potansiyeli yok etmeye ve

başansız kılmaya çalışacaklan kuşkusuzdur. Nitekim: 55 yı lı aşkın bir zamandır bu politika. böyle uygulanmaktadır. Örneğin 1923-1938 yıllan arasında. Güney Kürdistan'da. İngiliz emperyalizmi, Kürt ulusal hareketine karşı sık sık. İngiliz

Kraliyet

Hava Kuvvetlerini

(RAF)

kullanmaktadır.

Kürtlertn uluslaşmasını ve devlet kurma hakkının kullanıl masını engellemektedir. Kuzey Kürdistan'da ise Kemalist yö netim, ırkçı ve sömürgeci baskılarını günden güne artırmak tadır. Kitle katliamlan yolu lle yok etme. iç sürgünler yolu ile yok etme. Asimilasyon yolu ile yok etme. Bütün bunlar yoğun ve hızlı bir biçimde sürdürülmektedir. Suriye'de Fran sız emperalizminin yönetimi, İran'da Şe hinşah Rıza Şah mo narşisinin yönetimi bunlara benzer eylemlerle ırkçı ve sö mürgecl politikalarmı sürdürmektedirler. Irkçı ve sömürgeci Türk Devleti, Kürt ulusunun mazlum bir ulus olduğunu çok iyi bilmektedir. Bilmektedir ki, ulus lararası destekten yoksundur. Bilmektedir ki. düşmanı pek çok, dostu yok denecek kadar azdır. Bu bakımdan. kendisi, Kürdistan'da ırkçı ve sömürgeci baskılarını yoğunlaştırdığı zaman, bu duruma karşı çıkan herhangi bir devlet olmaya caktır. Türkiye

Sorun,

uluslararası çeşitli kuruluşlara. götürülüp

şikayet

edilmeyecektir.

Birleşmiş

Mille tler

gibi,

UNESCO gibi, Avrupa Konseyi gibi kuruluşlar, Türk Devle ti'nin Kürt ulusuna karşı sürdürdüğü ırkçı ve sömürgeci baskıları görmezden geleceklerdir. "İnsan haklanM, "ulusla rm kendi kaderlerini kendilerinin tayin hakkıM, "ırkçılığa ve sömürgeciliğe karşı savaşM konularında faaliyet gösteren ku ruluşlar, Kürt ulusunun ulusal ve demokratik mücadelesini anlamazdan, duymazdan geleceklerdir. Bütün bunlann öte sinde, ırkçılığın ve sömürgeciliğin odak noktalanndan olan Türk basını, Türk yazarları bunlara tepki göstermeyecekler dir. İnsan hakları, ana hürriyetler. demokrasi, eşitlik gibi ana kavramlarla ilgilenen üniversite çevreleri, profesörler, yazarlar susacaklardır. Irkçılığı ve sömürgeciliği sorun yap mayacaklardır. Türk sosyalist hareketi bile keskin laflar edip, enternasyonal gözüküp, ırkçılığı ve sömürgeciliği per delerneye çalışacaklardır. Bütün bunlara rağmen, "Kema lizm, ;:mtiemperyalizmdir, antisömürgeciliktir. Ezilen halkla rm yarmıdadırM sloganını tekrarlayıp duracaklardır. Bu konuda, örneğin Filistin Ulusal Kurtuluş hareketi ile Kürt Ulusal Kurtuluş hareketi arasında çok önemli, çok de rin bir fark vardır. Filistiniller dost güçler arasında mücade le etmektedirler. Tek bir düşmanları var: İsrail. Filistin'in dostl<ı.n da İsrail'in düşmanlandır. Örneğin Filistinliler, Ür dün'de yaşama olanağı güçleştiği zaman Lübnan'a gidebil mektedirler. Lübnan'da zorluklar ortaya çıkarsa Suriye'ye, orada da güçlükler belimse Irak'a gidebilmektedirler. Ku veyt'e, Libya'ya, Suudi Arabistan'a. Cezayir'e vs. gidebilmek tedirler. Gayet rahat. Bütün Arap ülkelerinin siyasal yar dımlannı, ekonomik yardımlarını ve askeri yardımlarını alırlar. Kuveyt'ten Libya'ya, Birleşik Arap Emirlikleri'nden Suriye'ye, Suudı Arabistan'dan Cezayir'e, Mısır'dan Irak'a, Güney Yemen'den Fas'a kadar bütüri Arap ülkeleri, bu hare keti siyasal ve ekonomik bakımdan destekler. Ayru zamanda yine, bütün İslam ülkeleri, bu hareketi, hem ekonomik hem de siyasal bakımdan destekler. Teşvik ederler. Giderek,·dün yanın devrimci ve demokratik kamuoyu, üçüncü dünya ül keleri, maddi ve manevi bakımlardan, bu hareketin yanında yer alırlar. Örneğin pek çok uluslararası sorunda, birbirleri ne zıt kutuplarda yer alan Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri Birliği ve Çin Halk Cumhuriyeti bu konuda ayru tavır ve 28

davranışı gösterirler. Burada kuşkusuz Arapların uluslara rası tlişkilerde sahip olduklan etkinlik rol oynamaktadır. Bu etkinliğin maddi temeli olan petrol rol oynamaktadır. Çünkü Filistin sorunu, bir anlamda. Arap sorunudur. Kürtler ise ulusal kurtuluş mücadelelerini düşman güç ler arasında yürütrnekteditler. Ve bu düşman güçlere karşı yürütrnektedirler. Kürtlerin, hemen hemen hiç dostlan yok tur. Kürdistan'ın bölünmesi ve parçalanması böyle bir so nuç ortaya çıkam:ııştır. Kürdistan'ı ortak sömürge olarak kullanan -ve denetleyen devletler bu statüyü sürdürebilmek iÇin, Kürtlere karşı yoğun bir düşmanlık yürütrnektedirler. Kürtlere karşı olan devletler birbirleriyle de işbirliği içinde dirler. Kürtlerin, herhangi bir devlete karşı sürdürdükleri özerklik ve özgürlük mücadelesinde sıkıştıklan zaman, iltica edebilecekleri herhangi bir devlet yoktur. Bilakis, sınırlan kapatılır. Ulusal kurtuluşçular sırurda yakalanır. Karşı tara fa teslim edilir. Darağaçlan birlikte kurulur. Kürtler siyasal ve ekonomik bakırndan yardım alarnazlar. Çünkü , Kürdis tan'ı ırkçı ve sörnürgeci baskı altında tutan devletlerin oluş turduğu barajı , kolayca, rahatça aşma olanaklan yoktur. Bu konularda, Filistinlilerin sahip oldukları kolaylıkların hiçbi ri, Kürtler için söz konusu değildir.

İki standartlı Türk düşüncesi bu konuda bütün açıklığı ile ortadadır. Kürt ulusunu, ırkçı ve sörnürgeci baskı altında tutari Türk Devleti,

Filistinlllerin

bağımsız devlet kurma

hakları da dahil her türlü ulusal ve demokratik haklarını sa

vunmaktadır.

Türk demokratları, Türk basını,

üniversite

çevreleri, kısaca Türk düşüncesi de öyle. Kürtler ise "Türki ye'de Kürtler vardır. Ben de Kü rd ürnh dediği için zindana atılır. Sorgulara, soruşturrnalara uğratılır. Fakat. "Siyonist ırkçılık"tan sık sık söz eden Türkler, bu şekilde, kendi ırkçı lıklarını gizleyernernektedirler. Ortadoğu'da. birbirine çok yakın coğrafi alanlarda geli şen iki ulusal kurtuluş hareketine, birbirine zıt yaklaşırnlar da bulunulması ibret verici bir davranıştır. Irkçı ve sörnürgeci Türk Devletleri , Kürdistan ile ilgili süreci yakından bildiği için, Kürt ulusuna baskı ve zulümle rini rahat bir şekilde sürdürmektedir. Kürdistan'da yürüttü ğü ırkçı ve sörnürgeci politikalardan ve uygularnalardan do-

layı eleştirUemeyeceğini bilmektedir. Bir taraftan insan hak

ları, eşitlik, özgü rlük, demokrasi denmektedir. Protesto edil mcyeceğini bilmektedir. Bir taraftan da Kürt ulusu üzerin deki

ırkçı

sömürgeci

baskılar

yoğun

sürdürülmektedir. Rahatça sürdürülmektedir.

bir

biçin1de

O halde, B irleşmiş Milletler gibi UNESCO gibi kuruluş lar, Ortadoğu'da Kürt ulus sorunu üzerinde dikkatle dur ınakla görevlidirler. Eğer insan hakları. uluslarm kendi ka

derlertni kendilerinin tayin etmesi, eşitlik, demokrasi gibi

temel ilkelerin sözde bırakılınayıp hayata geçirilmesi isteni

yorsa böyle davranılır. Ulusların eşitliğinin kurulup geliştı

rUmesi, gerçek barışın sağlanması . çağımızın ana kavramla

nnın

korunması

güçlendirilmesi,

ancak

şekilde

olanaklı olabilir. ID.

"TÜRK DEMOKRASİSİ" ve KÜRT SORUNU

UKürtlertn Türk olduğu" biçiminde ifade edilen düşünce

ler, cumhuriyet tarihi boyunca gayet titiz bir şekilde savu nulmuştur. , Bunun "biçimsel" bir görüş olduğu ileri sürül

müştür. En "bilimsel" görüşün bu olduğu ileri sürülmüştür.

Bu, doğruluğundan kuşku duyulrnayan. eleştirilemez, doku

nulamaz bir görüştür. Somut gerçeğe. Kürt ulus olgusuna çok zıt olduğu halde ısrarla, bilinçle savunulmuştur. Savu nulması, anayasa ile ceza kanunlan ile garanti altına alın

mıştır. Bu görüşe aykırı hareket, cezai müeyyideye bağlan

mıştır.

Baskı,

zor.

zulüm,

kılınınaya çalışılmıştır.

zindan

ile

topluma

egemen

Bu görüş , !ürk Devleti ülkesi ve milletiyle bölünrnez bir

bütündür" denerek 1 961 Anayasası'nda da aynei.l tekrarlan

mıştır. 1 966 yılında çıkarılan . 648 sayılı Türk Siyasal Parti ler Kanunu'nda bu ilkeyi gayet açık bir şekilde görüyoruz.

Bu yasanın, "Siyasi Partilerin Kapatılması" ile ilgili 89. mad desi aynen şöyledir:

"Siyasi partiler, Türkiye Cumhuriyeti ülkesi üzerin de milli veya dini kültür tarklarına, yahut dil farklılığına dayanan azınirklar bulunduğunu ileri süremezler. Siyasi partiler. Türk dilinden ve kültüründen gayrı

dil ve kültürleri korumak yahut geliştirmek veyahut yaymak yoluyla, Türkiye Cumhuriyeti ülkesi üzerinde millet bütünlüğünün bozulması amacını güdemezler. "

Bu maddelerden, şu sonuçlan çıkarmak olanaklıdır. Türkiye Cumhuriyeti sınırlan içinde, fiili olarak, Türk dilin den ayn bir dil vardır. Türk kültüründen ayn bir kültür var dır. Fakat. bunlann varlığını ileri sürmek yasaktır. Bu dil ve kültürleri korumak yasaktır. Gelişmelerini isternek veya yay mak yasaktır. Görüldüğü gibi sosyoloj ik bir gerçek, somut bir.gerçek yasalarla yok sayılnuştır. Türk ulusu lle Kürt ulu sunun bir bütün meydana getirdiği, bu bütünün de Türk ulusu olduğu vurgulanmaktadır. Kürt ulus varlığını ileriye sürmek, cezai mü eyyi delerle engellenıneye çalışılmaktadır.

Bu ise Türk siyasal partllerinin toplumsal ve siyasal yapısı na bilimsel çözümler getiremeyeceklert anlanuna gelir. Bu konuda. hukuksal bir terim olan "Türk vatandaşlı ğı", sosyoloj ik bir gerçek olan Kürt ulus olgusuyla kanştırıl

nuştıt. Ve bu iki kavranun karıştınlmasına özel bir çaba göstertlmektedir. Örneğin. gerek 1924 tarihli, gerek 196 1 t a rihli Türk anayasaları şunları söylüyor:

Türküm diyen herkes Türktür. Kanı ne olursa olsun kendisini samirniyetle Türk sayan herkes Türk tür. Yeter ki, Türk olmanın mutluluğunu kalbinde ve kafası nda duysun." Buradan Atatürk rnilliyetçiliğinin, yani Türk n;ıilliyetçili ğinin ırkçı değil. "milliyetçi" bir karakteri olduğu sonucu çı karılıyor. "Kendisini samirniyetle Türk kabul eden herkes Türktür" deniyor. Ve anayasanın. ilgili yasalann zorlayıcı hü kümler getirmediği vurgulanıyor. Sorunun hoşgörü . orta nu içinde çözümlendiği belirtiliyor. Halbuki sorun, bir-iki hukuksal düzenleme ile çözümlenecek kadar basit değildir.

Başka bir ifade ile sosyolojik bir sorun hukuksal düzenleme lerle çözümlenemez. Sormak gerekir: Kendilerini Türk kabul etmeyenlere, Kürt kalmak isteyenlere . Kürt toplumu olma özelliklerini korumak isteyenlere karşı ne yapılacak? Yasalar " . . . kendisini sarniyetle Türk sayan herkes Türktür" dtyor.

Sorun buradan kaynaklanıyor. Kürtlüğünü ileri sürenlere karşı nasıl davrarulacağmdan, nasıl davraruldığmdan kay31

naklaruybr. Maddi hayatta, yaşanan hayatta şunlan görüyo ruz. Bu tür kişilere yapılan tek şey, baskı, zulüm, zindandır. Zira, Türkiye Cumhuriyeti sınırlan içinde , Türk dilinden ayrı bir dilin, Türk kü ltüründen ayn bir kültürün varlığını ileri sürmek yasaktır. Bunların var oldu klarını söylemek suçtur. Hem anayasa hem ceza kanunları , bu suça karşı müeyyide ler getirmiştir. Öyleyse , " kendisini samirniyetle Türk sa yan herkes Türktür" hükmünde hiçbir tolerans, hiçbir de mokratik içerik aramamak gerekir. Bu tür hükürnler, Kürdistan'daki devlet terörünün özüdür. Çünkü o, herkesiri Türk olmasını istemektedir. "Ne m utlu Türkü ro diyene" de meyen kişilerin, kamu hizmetlerinden yararlanamayacağı vu rgulanmaktadır. Türkleşmeyenleri. Kürtlük iddia edenleri, Kürt toplumu olma özelliklerini korumak isteyenleri Türk yapmak için her türlü önlem alımnalıdır. Buna rağmen hala Türk olmayanlar varsa Türkleşmeyenler varsa yok etmek ge rekir. Ve yapılan da budur. Bugün Kürdistan. Ortadoğu'nun ortasında u luslararası bir sömürgedir. Türkiye'nin , Irak'ın, İran'ın, Suriye 'nin ortak sömürgesi. H atta. Kürt ulusu nun statü sü , sömürgelerden bile çok daha aşağılardadır. Örneğin Türkiye'de Kürtlerin varlığı bile kabul edilmemektedir. Kürt kişiliğini ve Kürdis tan kişiliğini ezmek, dağıtmak ve yok etmek için her türlü gayret gösterilmektedir. Kürtlerin Türklerle eşit muamele görmeleri Türkleşmeleri koşuluna b ağlanmıştır. Bu ise dün yada bir eşi daha bulunmayan ırkçılıktır. Ve sömürgeciliktir. Çü rıkü , dünyada hiçbir ulu sun ulusal kişiliği, ulusal ve de mokratik hakları. o ulus yok sayılarak, varlığı irıkar edilerek gasp edilmemiştir. Bütün bunlara rağmen, Türk D evleti, kendisini demokratik bir devlet olarak su nmaktadır. H atta, bu anlayışa göre Türk Devleti, dünyada. insan h aklarına saygı duyan ender devletlerden biridir. Bir tarafta, Kürdis tan'da ırkçı ve sömürgeci bir politika uygulamak, öte yan dan. insan haklarına saygı duyan ender devletlerden biri ol mak. Hem Kürt toplumu olma özelliklerini tamamen yok etmek, ezmek, dağıtmak hem de demokratik bir ülke olmak. Bir yandan Kürtleri köleleştirmek, zincire vurmak, öte yan dan ezilen uluslardan yana tavır · koymak. Ezilen ulusların kurtuluş mücadelelerinden yana tavır koymak. .Bütün bu 32

eylemleri, zıt eylemleri, birbirini dışlayan eylemleri bir arada

yürübnek. Bunlar, Türk Devleti'nin resmi ideoloj isinin oluş masında ve gelişmesinde rol oynayan çok önemli etkenler

dir. Resmi- ideolojinin en önemli unsurlandır. Yalana dayalı

resmi ideoloj i, kamu yönetimin e, üniversıtelere, yargı organ

lanna, her türlü eğitim kurumlanna. siyasal partilere, işçi sendikalanna, derneklere vs. kabul ettir1lrn1ştir. Ve bu ku

rumlar yalana dayalı resmi ideoloJ inin "tek doğru , tek ger çek" olduğunu tartışmasız kabul ebnişlerdir. Yalana dayalı resmi ideolojinin Türk düşüncesi üzerindeki etkilerint ınce lernek önemlidir. Aynı zamanda gereklidir.

Türk düşüncesi iki standartlı gelişmektedir. Olgulara, iki standart ile çok standart ile bakmaktadır. Öyle değerlen dirrnektedir. Olgulara, iki standartlı, çok standartlı bakma nın, değerlendirmeleri de bu biçimde yapmanın temel nede

nı Kürdistan sorunudur. Bu düşünce farklılaşması, tavır ve

davranış farklılığı, Kürdistan sorununa yaklaşrnadan ortaya

çıkmaktadır. Bu süreci şu örneklerle açıklamak rnürnkfın dür:

Türk düşüncesine göre. Osmanlı Devleti ve O'nun deva

rnı olan Türkiye Cumhuriyeti Devleti , Tanzimat Fermanı'nın

ilanındanberi ( 1839) herkese "din, dil, ırk ve n:iezhep aynnu

gözebneksizin eşit muamele" yapmaktadır. . . Burada. "dU ya

hut mezhep bakımından ayrım gözetmernek" sözü ile şu an

latılıyor: Osmanlı Devleti egemenliği altında tuttuğu Hıristi

yan

Yahudi

milletierin

dinlerine,

ibadetlerine

hiç

kanşrnarnıştır. Din ve ibadet işlerinde onlan serbest bırak

mıştır. Onlan, zorla rnüslürnanlaştırmak için çaba sarf et memiştir. Türk Devleti'nin politikası da budur. Türk Devleti,

hiçbir Hıristiyaru veya Yahudiyi zorla Müslfırnanlaştırrna

mıştır. Böyle bir niyeti ve davranışı yoktur. _Bu açıklama, ol

gulara, olgusal sfıreçlere uysun veya uyrnasın. Yorum böyle.

Açıklamanın maddi hayata uygun olup olmadığının araştırılması ayrı bır konu .

Halbuki, "dil ve ırk bakımından fark gözetrnemek" sözle

rinin böyle bir yorumu yoktur. Demokratik içeriği olan bir

yorumu yoktur.

Yukandaki yoruma göre Türk olmayan

uluslarm da; ulusal özelliklerinin tanınması gerekir. Nasıl

Hırtstiyarun Hıristiyan olma özellikleri, Yahudllenn Yahudi

olma özellikleri tanınıyorsa, Kürtlerin de Kürt toplumu olma özellikleri tanınmalıdır. Oysa ki , Türk olmayan ulusların, ör neğin Kfırtlerin, Kürt toplumu olma hakları, kesin olarak ta nınmamaktadır. Kurt ulusu. olgusu Inkar edilmektedir. Bu Ifade, yani, "dil ve ırk bakımından fark gözetmemek" ibaresi,

Kfırtlerin, Tfırkleşttrilmeslni amaçlamaktadır. Kurtler ancak böyle bir süreci yaşadıktan, yani Tfırkleştlrildlkten sonra, Tfırklerle eşit muamele görmektedir. Kişinin, kendi özünü , kiştllğini, öz benltğini inkar koşuluna bağlı olan bu "eşitlik" kuşkusuz, son derece antidemokratlktlr. İnsan hayslyetine aykındır. İnsan olmanılı özüne, insan haklan kavramına ay kındır. Çağımızın temel kavramlanna, ana değerlere aykın dır. Bu kimse, kendi öz benliğini, kişiliğini inkar ediyorsa, köleleşme sürecine giriyor demektir. Köleleşmiş demektir. Kendi öz kişiliğini inkar eden ve başka bir kişiliği kabul eden insan, köleleşme ve esirlik sürecinde ileri boyutlara

varmış demektir. Kendi Kürt kişiliğin i reddeden ve Türk ki

şiliğini benimseyen bu tür insanlarıı ı . her türltı kamu hak larından faydalandığının söylenrnesi hiçbır şey Ifade etmez. ÖZünü inkar etmiş, öz benliği inkar etmiş kişinin geriye nesi kalır ki? Böyle bir

kişinin,

milletvekili, senatör, bakan, vali,

dlplomat, genel müdür, profesör. general vs. olması, olabil mesi temeldeki sürecini kesin olarak gizleyemez. İki standartlı düşünme, Türk düşüncesinin temel özelli ğidir. Türk dfışünürleri, dünyanın herhangi bir yerindeki ulusal kurtuluş hareketini coşkuyla desteklemektedirler. Ye rine ve zamanına göre alkışlamaktadırlar. Bu hareke tlerin başanlarını övmektedlrler. Başarısızlıklan karşısında üzün tü duymaktadırlar. Fakat aynı kişiler ve kurumlar, Kürdis tan'ın herh angi bir yerindeki ulusal kurtuluş h areketine düşmanca bir tutum takınmaktadırlar. Bu hareketleri "em peryalizmin kışkırtması" diyerek küçfımsemektedirler. Türk üniversitesi, Türk basını, eğitım, öğrenim kurum ları, yargı organlan vs. okumaktadır. yurdunu

1 920 Sevr Antiaşması'na lanetler

Bu antlaşmayı,

parçalama

planı

Batı emperyalizminin Türk olarak

yorumlamaktadır.

1 923'deki Lozan Antıaşması'nı ise zafer olarak yorumlamak tad.ır. Lozan'da ise Kürt ulusuna böl yönet politikası uygu lanmaktadır. Kürt yurdu, yani Kürdistan parçalanmıştır.

Hem de Kürt ve Kürdistan adlan dillerden ve tarihlerden si

linmek üzere . Lozan, tam anlamıyla emperyalist bölüşüm antlaşmasıdır. Fakat Kürt ulus olgusunu görmeyen, inkar

eden Türk düşüncesi, Kürdistan üzerindeki böylesine bir

bölüşümü , Mdevrimcllik", Mulusal kurtuluşçuluk" diye alkış

lamaktadır. övmektedir. Halbuki, olgular, yaşartan hayat açıkça şunu göstermektedir: 1920'de , Sevr Antlaşması, ım

zalaridığı gün yürürlükten kalkmış bir antlaşmadır. Uygula

ma kablliyeti yoktur. Ciddi olarak uygulamak isteyen bir güç de yoktur. Bütün bunlann ötesinde Sevr, Anadolu'nun ortasında Türk yurdu da bırakmaktadır. Kürdistan'ın parça

larımasırun amacı, Kürt ulusuna böl yönet politikası uygu larımasının amacı ise Kürt ulsal özelliklerini tümüyle yok et

mektedir. MSevr, Türk yurdunu parçalıyordu . Emperyal1z:min

bu proj esini yırttık. Emperyalizme karşı ilk kurtuluş savaşı-

nı başarı ile yaparak yeni Türk Devleti'ni kurduk" vs. diye

Türk düşünürlert, Kürdistan'ın parçalanması ile llgili olaylar konusunda ne düşürımektedirler? Kürdistan ile llgili hatır

latmalar karşısında, Türk yazarlan ya susmaktadırlar ve

böyle bir soru

sorulmamış gibi davrarımaktadırlar. Veya

MKürt diye bilinen bir millet yoktur" diye kesip atarlar ve tar

tışma ortamının oluşmasını engellerler. Tartışmadan kaçar lar. Veya sizi, devletin güvenlik güçlerine şikayet ederler.

Türk Devleti'ni bölüyor, parçalıyor diye .

İki standartlı düşünce yapısı, Türk düşüncesine ege

mendir. Bunun her zaıban, her yerde , pek çok örneklerini

görmek mümkündür. Örneğin bugün, Avrupa'da özellikle

Almarıya'da çok miktarda çalışan Türk işçisi vardır. Bu, aile nüfuslanyla birlikte 1 . 5 mllyon civanndadır. Türk Devleti, bu nüfusun her türlü sorunu lle llgilenmektedir. Bu arada,

kültürel sorunlar önemli yer tutmaktadır. Almanyan'da çalı

şan Türk işçilerinin, çocuklannın Türk kültürüyle yetişme

leri için büyük önlemler almaktadır. Ana dillerini, ya�

Türkçeyi unutmamaları için her türlü önlemleri almaktadır..

Türk hükümetinin almış olduğu bu önlemler, Türk düşü nüi-leri tarafından hareretle desteklerımektedir. Alloşlan-,

maktadır. Teşvik edilmektedir. Aynı Türk hükümeti Kürt ço- · cuklannı,

asımlle

edebilmek,

aniann Kürt

kişiliğini

yok

edebilmek için yine her türlü önlem! almaktadır. Ahnan-

ya'daki 1ürk çocukları, Türk dili ile yani aria dili ile e�itim

yapmalan yolunda önlemler alan Türk hükümeti "Türki

ye'de, herkes ilk eğitimi, kendi ana diliyle yapmalıdır" diyen Iert zindana atmaktadır. Mahkeme önüne çıkarmakta, yargı lamaktadır.

öneriyi

ileri

süren

siyasal

partilert

kapatmaktadır. Çünkü , "herkes" kavramı içine Kürtler. de

girmektedir. Ve Kürtlerin de, Kürt çocuklannın da, kendi

ana dilleriyle, yani Kürtçe ile eğitim yapmalan gerektiği gibi

bir sonuç ortaya çıkmaktadır. Halbuki, Türk hükümetinin temel amacı, Kürtçey1 unutturmak, Kürt toplumu olma özel

llklerini yok etmektir.

mektedir.

Böylece

asimilasyonu gerçekleştir

Türk hükümetlerinin bu eylemi de, Türk basını ve Türk

yazarlan tarafından "En demokratik olanı budur", "En Insa

ni olan bu dur" diye alkışlanmaktadır. Kürt çocukları, kendi ana dillerini, yani Kürtçeyi pnuttukça, Kürt kültüründen

uzak kaldıkça "En demokratik", "En insancıl", "En iyi insan" olmaktadır. Basın , sendikalar, dernekler, üniversiteler, siya

sal partiler, bu süreç içindedirler. Unutmayalım ki, Türk devleti ırkçı ve sömürgeci baskılannı, daima, "hizmet" olarak

sunmaya gayret göstermektedir. Türk yazarları, basın, rad

yo, televizyon vs. de bu süreci hem paylaşmaktadır hem de teşvik etmektedir.

İki standartlı düşünmek, düşündürmek, Türk resmi ide�

olojisinin en temel özelliklerinden biridir. Temel fonksiyonu

bilimi üretmek olan Türk üniversitesi de aynı çizgidedir. Fa

kat iki standartlı. düşünmek, kuşkusuz bilime aykın bir dav ranıştır.

Türk üniversitesi, Türk basını , yargı organları, siyasal partiler, sendikalar, dernekler, Kürt ulus olgusunu inkar et mektedirler. Bu tür kurum ve kuruluşlar, "Türkiye'de yaşa

yan herkes Türktür" demektedirler. Halbuki bu, bilimsel bir önerme değildir. Çünkü, bilim olgusaldır. Olgulardan hare

ket eder. Bilimin, bilim ad amın ın, Kürt ulus olgusunu inkar etme yetkisi yoktur. Olamaz. Bilim, her türlü olguyu anla

maya ve kavramaya çalışır. Bilimi üreten bir kurum olarak üniversitenin de, olgulan inkar etme yetkisi ve tercihi yok

tur. Bir olguyu anlamak, kavramak, açıklamak bilimsel bir süreçtir. Bir o�guyu yok saymak, inkar etmek ise ideolojik,

tir. Bu bakımdan, Türk yargı organları. siyasal partiler vs.

bir olguyu inkar etmekle, bilimsel düşünce sürecinden daha başta taviz vermektedirler. Halbuki, olgu bilimin, bilim yön teminJn vazgeçilmez bir hareket noktasıdır. Onsuz olunma2 olan bir hareket noktasıdır. Olguyu inkar eden ve yok sayan davranış ise bu kurumlara yalana dayalı resmi ideolojiy1 yapma ve yayma görevi vermektedir. Blliınde, olgular, olgusal süreçleri belirlemedeki ağırlık lan ruspetinde ele alınırlar. Hoşa giden olguların mübalağalı bir biçimde öne çıkarılması, hoşa gitmeyen olgularm gör mezden gelinmesi hiç dikkate alınmaması, bilim yöntemine zıt bir davranıştır. Bilim yönteminin kabul ederneyeceği bir davraruştır. Kaldı ki, hoşa giden ve mübalağalı bir biçimde

öne çıkanlan olgu , olgusal ilişkiler sürecinde , belirleyici bir role sahip olamayabilirler. Hoşa· gitmediği için görmezden gelinen, inkar edilen olgu ise önemli bir role sahip olabilir. Değişmeleri tayin edici bir role sahip olabilir. Bir olgunun dikkate alınması, yok sayılması düşürune sürecinde belirli bir rahatlık sağlayabilir. Bir süreci belirleyen olgular ne ka dar az olursa, bunlann birbiriertyle ilişkilerinin tahlil edil mesi de o kadar kolay olur. Fakat ulaşılan sonuçlar kuşku suz,

sağlıklı

değildir.

Eksiktir.

Yanlıştır.

Zira

olgular

bütünsellikleri içinde ele alınırlar. Olgular. bazı olgulan etki lerler. Bazı olgulardan etkilenirler. Herhangi bir olguyu kav ramak için, onun iç ve dış bağlantılannı ele almak gerekir. Bütün bunların temel koşulu ise olgunun kabul edilmesidir. Her olguya gerekli ağırlığın verilmesidiL Öte yandan bilim taraflıdır. Bilim, "gerçek"in, doğrunun tarafını tutar. Bilirnde taraf tutmak veya "tarafsızlık" , nesnel gerçeği değiştirmek, yok saymak değildir. Bilimsel bilginin üretilmesinde ve kullanılmasında politik tavırlar söz konusu değildir. Fakat bu tavır bilimsel bilgi elde etme sürecini etki lememelidir. Yani bu tavırlar, nesnel gerçeğin değiştirilmesi ni, yok sayılmasını hiçbir zaman mazur gösteremez. Çünkü bilimsel bilgi nesneldir. Herhangi bir şeyin bilgisidir. Halbu ki Türk üniversitesi, Türk basını. Kürt ulus olgusunu anla maya. kavramaya ve açıkmaya çalışacağı yerde, onu reddet mekle,

yok

saymakla

kolay bir

iş

yapıyor.

Anlama ve

kavrama zahmetinden kurtuluyor. Devlet tarafından kendi-

sine sunulmuş, yalana dayalı resmi ideoloj inin propaganda sını yapıyor, çeşitli zaman ve mekan koşullannda farklı farklı düşünüyor. Farklı davranışlarda b ulunuyor. Halbuki btlim, btlgi üretiminin en güvenilir yöntemidir. Ve çeşitli za man ve mekan koşullannda aynı süreci izler. Türk üniversi tesi, Kürt ulus olgusunu . anlama, kavrama ve açıklama sü recin� ginniyor. Bundan şiddetle· kaçınıyor. Bilinçli olarak kaçınıyor. Fakat, Kürt ulus olgusunu yargılıyor. Kürdistan sorunu He Ugilenenleri yargılıyor. Kürt toplumunun yapısına bilimsel açıklamalar getirmeye çalışanlan yargılıyor. Suçlu yor. Kuşkusuz bu da bilimsel bir süreç olamaz. ideoloj iktir. Belirli bir kolaylığı taşıdığı ise açıktır. Çünkü , anlamak, kav ·raınak, açıklamak zor bir iştir. Yoğun çaba ister. Suçlamak, yargılamak kolaydır. İki standartlı düşünen Türk üniversitesi, btlirn adamla n, basın, yazarlar vs. Kürt ulusunun köleleşmesinden, ulu sal benliğiıli kaybetmesinden yanadırlar. Fakat . bu kişisel isteklerini, sübj ektif değerlerini, gerçekmiş gibi ileri sürüyor lar. Aynı zamanda, bunu. devrimciliğin, demokratlığın. in san haklannı savurunanın bir gereği olarak savunuyorlar. Türk mahkemelerinin. Anayasa Mahkemesi, Yargıtay. Danıştay gibi yüksek mahkemelerin, Kürdistan sorunu ile il gili yargılan, hukuki değil. siyasaldır. Türk yargı organlan, "Anayasaya göre Türk devleti ülkesi ve milletiyle bölürunez bütündür� diyerek, Kürt ulus olgusunu yani somut gerçeği inkar etmektedir. Bu konuda, Türk kamu yönetimi Ue Türki ye Büyük Mtllet Meclisi'nde temsU edtlen Türk siyasal parti lerinin görüşleri ile mahkemelertn görüşleri arasında h{çbir fark yoktur. Böylece . "adli kurullar" kararlanyla, Kjirt ulus haklannın gasp edilmesini meşru gösterme gayreti içine gir mektedirler. Mahkemeler, Yargıtay, Danıştay, Anayasa Mah kemesi vs. bu halleriyle, "adli bir kurul" olmaktan çıkmakta

dır. Kürdistan ve Kürt ulusu üzerinde Türk sömürgecillğini uygulayan, !cra organlarından biri haline gelmektedir. Hü kümet, j andarma·. polis, karakol, kamu görevlileri gibi. Böy lesine bir kurum ise !cra organının bir parçasıdır. Ve ıcra or ganı tarafından denetlenrnektedir. Böylece, "adalet dağıtan kurul". "gerçeği arayan kurul"

olan mahkemeler, gerçeği

baskı altında tutmaya. yalana dayalı resmi ideoloj iyi egemen

kılmaya çalışmaktadır. "Bağunsız yargı" diye gösterilen . mah

kemeler, ırkçı ve sömürgeci ideojinin en önemli savunucula

n olmuştur. Ve idari eylemler, "bağunsız yargı", "bağunsız

hakim" adı altında yürütülmektedir.

Bu ırkçı ve sömürgeci düşünce ve eylemiere rağmen,

Türk Devleti kendisini, "özgürlükçü", "demokratik" bir ülke olarak sunabilmektedir. Türk üniversitesi, bilim adamlan,

düşüncelerin ve eylemlerin "özgürlükçü" ve "demokratik" ol

duğunu vurgulayabilmektedir. Kürt ulusal haklarını iste

yenleri, savunanlan, bu "özgürlükçü" ve "demokratik" tutu

mun gelişmesini baltalamakla suçlamaktadır. Çünkü , Türk düşüncesi, Kürdistan'da sürdürülen ırkçı ve sömürgeci bas kılan, daima "hizmet" diye su�tadır.

Mahkemeler, Yargıtay, Danıştay, Anayasa Mahkemesi,

bu düşüncelerden farklı düşünceler üretilmesini cezalandır

maktadır. Türkiye İşçi Partisi, 1971 yılında, Anayasa Mah

kemesi tarafından bu gerekçe ile kapatılmıştır. Türkiye'nin Doğu bölgelerinde Kürtler yaşıyor, dediği için, Genel Kurul

tayında bu tür bir karar aldığı için, 1980 yılında da, Türkiye Emekçi Partisi, yine aynı gerekçe ile yine Anayasa Mahke

mesi tarafından kapatılmıştır. Kürtler kendi anadillerinde

eğttlm ve öğretlm yapma hakkına sahip olmalıdır, dediği için. . Programına buna benzer bir madde koyduğu içtrı.

Yukanda Türk Siyasi Partiler Kanunu'nun, partileHn

kapat�ması ile ilgili maddesini vermiştik. Burada, Türkiye Cumhiırtyeti sınırlan içinde, Türk diltrıden ayn bir dilin,

Türk kültüründen ayn bir kültürün var olduğunun söylene

meyeceği vurgulanıyordu . Türk diltrıden ayn bir dilin, Türk kültüründen ayn bir kültürün savunulamayacağı, geliştirtl

mesinin tstenemeyeceği vurgulanıyordu . Buna rağmen 196 1

Anayasası'nın 12. maddesi de savunuluyordu. Bu maddeye göre:

Herkes dil, ırk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din ve mezhep ayrımı gözetilmeksizin kanun önünde eşittir. Hiç kimseye, aileye , zümreye veya sınıfa imtiyaz tanı namaz." Hem Kürdistan'da ırkçı ve sömürgeci bir politika lzlene-

cek, Kürtlerin varlığı dahi söylenemeyecek, hem de hiçbir zümreye imtiyaz taİıınmadığı iddia edilebilecek. Hem, Türk dilinden ayrı bir dil, Türk kültüründen ayn bir kültür yok

tur. Ötekilerin varlığı dahi sö lenemez. Savunulamaz, dene cek, hem de, eşitlikten, özgürlükten, demokrasiden söz edi lecek. Bütün bunlar gösteriyor ki, Türk düşüncesi teoride iki standartlı bir yol izlemektedir. Düşüneeye paralel olarak uy gulama, yani davranışlarda çift standartlıdır. Uygulamaya

konan siyasal, toplumsal, kültürel. ekonomik . . . polttlkalarda

bu süreç uygun bir yol izlemektedir. Bu farklı düşünce ve davranışın başlıca nedeni, kurtuluş sorunudur, Kürt soru nudur.

Kemalistler bir taraftan Kürt ulusunu boğma , yok etme çabasındadırlar. Bir taraftan da ulusal kurtuluşçu, devrim

ci, demokratik, antiemperyalist, antisömürgect bir imaj ya ratmaya özen göstermektedir. Kemalistler usol" elleriyle Kürt ulusunu boğmaya, yok etmeye çalışmaktadırlar. Seslerinin çıkmasını engellemektedirler. Öteki kollannı da havaya kal

dınp ,

dünyada emperyalizme ve sömürgeciliğe karşı ilk

ulusal kurtuluş savaşını biz verdik. Bütün mazlum uluslara önder olduk. Onlann özgürlük ve bağımsızlık mücadelesine ışık tuttuk" diye bağırmaktadırlar. Derin çelişkiler içindedir ler. Ne Kürt ulusunu ezmekten, yok etmekten vazgeçerler.

Ne de mazlum uluslara, ezilen halklara önder olmaktan. Ke

malist düşüncenın ve politikanın bu çelişkiyi çözmesinin tek bir yöntemi vardır. O da kendisini eleşiiren düşüneeye ya sak koymaktır. Bu tür eleştirllerin sahibini zindana atmak

tır. Fakat, gerek Atatürk'ün, gerekse, O'nu izleyen Kemalist

lerin, yaratmaya çalıştıklan antiemperyalist. antisömürgeci devrimci demokratik imaj . Kürdistan sorunu karşısında ka ranlıklara gömülmektedir.

Yaratılmaya çalışılan bu imaj .

Kürt ulusuna uygulanan politikalar karşısında deşifre ol

maktadır. Etkisiz kalmaktadır. İşte bu noktada, Birleşmiş Milletler'in düşünceleriyle ve eylemleriyle ilgili birkaç nokta ya değinmekte yarar vardır.

IV.

BİRLEŞMİŞ MİLLETLER, TÜRKİYE ve KÜRTLER

UNESCO, milletlerarası eğitim, bilim ve kültür örgütü dür. Bilimin, kültürün gelişmesine yardım eder, dünyanın, toplumun, insanın, b ilim yoluyla algılanmasını, anlatılma�ı nı teşvik eder. Bu tutumun gelişip kökleşmesine yarduncı olu:r:. Halbuki, Atatürk'ün 100. Doğum Yıldönümü'nün kut lanması ile ilgili karannda, UNESCO, bilimin gelişmesine

yardun etmemiştir. Bilakls. bilimsel gelişmeyi donduran, dü

şünceyi kötürümleştiren, resmi ideoloj iye bağımlı kılan bir ideolqj iye taraftar olmuştur. Kemalizmin antiempeıyalist, antisömürgeci olduğu biçi mindeki kabul, Türk b asınının, yazarlarının. bilim adamlan nın, yargı gücünün kısaca. Türk düşüncesinin ortak kabu lüdür.

Türk

kamu

yönetim,

eğitim

öğretim

kurumlan,

siyasal partiler, sendikalar, dernekler, dinsel kurumlar, üni versiteler, vs. aynı kabulü , şartsız ve tercihsiz benimsemiş lerdiL Bugün, basında, üniversitede, yargı organlannda, si

yasal

partilerde,

kamu

yönetiminde,

eğitim

öğretim

kurumlannda. vs. bu konuyu araştıran bir anket yapılsa,

ankete katılanlarm % l OO'e yakın bir kısmı, Kemalizmin an tiemperyalist , antisömürgeci olduğunu söyler. Hatta, "Kema lizmin başta gelen ilkelerini yazınız" dense. en başta, anti emperyalist, antisömürgeci olduğu yazılır. Fakat, sayılara dayanan yüzdelerle ifade edilen, soruşturmalada ortaya çı

kan bu sonuç, bu önermelerin bilimsel olduğunu gösterinez. Çünkü, bilirnde doğrunun ölçütü sayılar değildir. Nicelikler

değildir. Eğer, herhangi bir görüş, toplumdaki kişi ve ku

rumların çok büyük b ir çoğunluğu tarafından benimseniyor sa. bilimseldir, denemez. Veya . herhangi bir görüş toplum da. çok az kişi veya kurum tarafından savu nuluyorsa, o görü ş bilimsel değildir, denemez. Bilirnde doğrunun tek öl çütü vardır, o da olgulardır. Eğer ileri sürü len düşünceler, olgular ile uygunluk halinde ise o görüş bilimseldir. Çünkü, bilimsel süreçte esas, olgulan sistematik bakundan izlemek

ve gözlemektir. Bundan sorıra kavramlaştınn a yapılır. Kav ramlar aracılığı ile hipotezler kurulur. Ve bu hipotezler, yi ne , olgular aracılığı ile denetlenir. Doğruluklan veya yanlış

lıklan ortaya çıkanlır. Billmin vazgeçilmez bir koşulu ise

ortaya

çıkan

sonucun

dürüstçe,

cesurca

anlatılınasıdır.

Açıklanmasıdır. Siyasal iktidann hoşuna gitmiyor diye , her hangi bir bilimsel bilginin açıklanmaması. bilim yöntemiyle bağdaşamaz. Veya siyasal iktidarın hoşuna gitsin diye her hangi bir bilgiyi ç arpıtmak, yine bilim yöntemine aykın bir davraruştır. Yukanda ifade edilmeye çalışılan olanaklı sonucun hiç anlamı yok mudu:(? Kuşkusuz vardır. Bu , Kemalist ideoloji nin Türk toplumu üzerine bir zırh gibi geçirildiğini gösterir. Herkesin, bütün kişi ve kurumların. yalana dayalı bu resmi ideolojiyi, temel hareket noktası olarak aldığını gösterir. Böylesine bilimdışı bilgilerin, uygulamalan da ırkçıdır ve sömüigecidir. Davranışlar da öyle. Bu tutumlar ve davranış lar ise Birleşmiş Milletler'in ve

UNESCO'nu n ilkelerine te

melden aykırıdır. Ulusların özgürce yaşama hakkı, kişilikle Iini

geliştirme

hakkı,

bütün

uluslann

temel

hakkıdır.

Sadece şu veya bu ulusların değil. bütü n ulusların. Ulu'sia nn kendi kaderlerini tayin etmele:ri hakkı için de aynı şeyi

söyleyebiliriz. Dünyada banş, adalet, ekonomik ve toplum sal gelişme ancak, u luslararası eşitlik kurulduğu zaman gerçekleşebilir. Bazı uluslann özgür ve bağımsız uluslar ta rafından boyunduruk altında tutulmalan banşın ve istikra nn kurulmasına katkıda lıulunamaz.

Kürdistan. Ortadoğu'nun ortasında . uluslararası bir sö mürgedir. Bölünmüş ve parçalanmıştır. Bütün ulusal bakla n, maddi ve manevi değerleri gasp edilmiştir. Kürtler, diken li

tellerle ,

mayırılı

tarlalan

ile

gözetierne

kulelen

ile,

karakollada bölünmüşlerdiL Birbirleri ile ilişki kurmamalan için her türlü önlem alınmıştır. Alınmaktadır. Kürdistan'ın her tarafı . tepeden tımağa silahlı ordulann işgali ve deneti mi altındadır. Kürt toplum yapısına. en küçük h ücrelerine varıncaya kadar müdahale edilmektedir. Toplum yapısını parçalamak ve Kürt kültüıi.inü yok etmek için her türlü ön lem alınmaktadır. Ve bu , doğal sayılmaktadır. Türkiye'de , Kürtlerin varlığı bile kabul edilmemektedir. Türkiye , İran, Irak, Suriye gibi, Kürdistaıt'ı ortaklaşa de netleyen devletler, Kürt u lusunu baskı altında tutmaya özen göstermektedirler. Bunun için işbirliği de yapmaktadırlar. Bu devletler, Kürt ulusunun köleliği kabul etmesini, ulusal haklar ileri sürmemesini isterler.

Bunlara göre,

Kürtler,

Kürt toplumu olma özelliklerini savurunamalıdırlar. Savu

nuriarsa "vatan haini" olurlar. Savunmazlarsa, köleliği ka

bul ederlerse , "iyi insan, iyi vatandaş" olurlar. "Çağdaş in san" olurlar. 1ürkiye'de, Kürt toplumu olma özelliklerine yapılan baskılar. Kürt dilinin ve kültürünün tamamen unu tulmasını,

u nutturulmasını

amaçlamaktadır.

Kuşkusuz

burılar, Kürt ulusuna, baskı. zulüm. zindan yolu ile uygu l arunaktadırlar. Toplumda, asker, j andarma ve polis gücü nün hissedilir biçimde arttığı zaman. "toplumda banş ve is tikrar

kuruluyor"

demektedirler.

Sindirme

operasyonlan

etkilerini göstermeye başladığı zaman, "toplum banşa ka vuştu , istikrar sağlandı" demektedirler. Ortadoğu'da Kürt ulusundan gelen ulusal istekler kanlı bir biçimde boğulduğu zaman "banş ve huzur sağlandı. ülke istikrara kavuştu" diye demeçler vermektedirler. Kü rt ulusunun ulusal haklar iste mesi, Kürt toplumu olma özelliklerini koruma çabalan, ban şa ve istikrara karşı bir düşünce. eylem olarak değerlendiril mektedir. Kürdistan'da sürdürülen devlet terörü ise banşın ve istikrann bir göstergesi olarak sunulmaktadır. "Halka hizmet" görevimizdir denmektedir. Burada Kürdistan sorununa yaklaşım ile Filistin soru nuna yaklaşım arasında yine büyük bir fark görüyoruz. Fi listin topraklarının , Arap topraklarının İsrail işgali altında tutulması, Ortadoğu'da istikrarsızlığın en önemli nedeni ola rak arılatılmaktadır. Kürtlerin özerklik ve özgürlük mücade lesi, uluslararası sömürge durumunu kırmak için gösterdik leri

çabalar,

yine ,

istikrarsızlığın

bir

nedeni

diye

ifade

edilmektedir. Filistin topraklarının ve Arap topraklarının iş galden kurtarılması, Kürdistan topraklannın ise işgal altın da tutulması. Ortadoğu 'da siyasal istikrann ana u nsuru ola rak değerlendirtlınektedir.

İkl standartlı düşünme ve iki

standartlı davranış, burada da bütün açıklığı ile ortada dur maktadır. Halbuki, burılar Birleşmiş Milletler'in kurmaya çalıştığı düzene , UNESCO'nun korumaya çaba gösterdiği arılayışa te melden zıttır. Fakat Birleşmiş Milletler, bu ırkçı ve sömürge ci düzenler yanında yer alarak, banşı ve adaleti gerçekleşti remez.

Uluslararasında,

eşitliğe

dayalı

bir

düzenin

kurulmasını sağlayamaz. Bilak.is, ırkçı ve sömürgeci düzen-

!erin korunmasına yardımcı olur. O halde, barış, adalet , in sanlık derken, devlet yöneticilerinin ileri sürdükleri beyan lada yetinmemek gerekir. O demeçlerden, ileri sürülen gö rüşlerden, bilgilerden' kuşku duyup, onlann gerçeğe uyup uymadığını araştınnak, soruŞturmak gerekir. Kemalizm ko nusunda ise Türk yöneticilerinin yaratmaya çalıştığı ırkçılı ğa, emperyalizme ve sömürgeciliğe karşı olma imaj ı üzerinde dikkatle durmak gerekir.

konuda yöneticilerden çok,

Türk Devleti'nin Kürdistan'da uyguladığı politikanın içeriği tahlil edilmelid ir.

1 9 8 1 yılı, Türkiye'de "Atatürk Yılı" ilan ·edilmiştir. "Ata

türk Yılı" 5 Ocak 1 98 1 tarihinde. Devlet Başkanı, Milli Gü

venlik Konseyi Başkanı ve Genelkurmay Başkanı Orgeneral Evren'in açış konuşması ile başlatılmıştır. Orgeneral Evren, bu konuşmasında şunlan söylemektedir.

Atatürk, emperyalizme ve sömürgeciliğe karşı mücadelelerin başlatıcısıdır. Dünyanın mazlum ulusla rının mücadelelerine ışık tutmuştur. Tü rk Devleti bu po litikayı aynen be nimsemekte ve yü rütmektedir." Kürt toplumuna karşı sürdürülen ırkçı ve sömürgeciliğe karşı mücadelelerin başlatıcısıdır. Dünyanın mazlum ulus larından yana bir tavır konduğu iddia edilebilmektedir. Tür kiye'nin iç politikasında ve dış politikasında düşüncelerin ve uygulamalann bu yönde geliştiği vurgulanabilmektedir. Bu düşüncenin, doğru olmadığını söyleyerılere karşı ne yapılmaktadır? Bu görüşü eleştirenler ne gibi olaylarla yüz yüze gelmektedirler? Bu konuda tek bir yöntem uygulan maktadır. Şiddetli baskı. zulüm, zindan, mahkeme, ceza. O halde bunlar. tartışılmak için ileri sürülmüş göruşler değil dir. Tartışılması olanaklı görüşler değildir. Tartışılamaz eleş tirtlemez. dokunulamaz görü şlerdir. Doğruluğundan kuşku duyulmaz görüşlerdir. Kesin olarak benimsenmesi. övülme si, alkışlanması gereken görüşlerdir. Bunlara rağmen, şun ların söylenmesine özen gösterilmektedir: Türkiye'de Kürt diye bir şey yoktur. Herkes Türktür. Ve Türk olduğu için mutludur. Türkiye'de Türk 'ten başka ulusun, Türk dilinden başka bir dilin, Türk kültüründen başka bir kültürün var olduğunu söyleyenler vatan hainleridir. Ulus düşmanlandır.

Bir konuşmasında , Kemalizm lle llgtli olarak Orgeneral

Kenan Evre� şunlan söylemektedir:

Atatürk, bir milliyetçi idi. Atatürk'ün milliyetçilik anlayışı bencil değildir. lrkçı değildir. Dağıtıcı değil, toplayıcı ve birleştiricidir. O'nun milliyetçiliği; kaderde, kıvançta, tasada bir olmanın mutluluğundan doğan yepyeni bir gerçekçi ve Tü rk milliyetçiliğidir." Burada, Atatürk milliyetçiliğinin, bencil olmad

�ı.

ırkçı

olmadığı da söylenmektedir. Kürtlere hayat hakkı tanıma

yan, Kürt toplumu olma özelliklerini yok etmeye, Kürt adını,

dUlerden ve tarihlerden silmeye çalışan bir anlayışa, "bencll değildir" denebilir mi? Kürt ulusunu, Türk dtli ve kültürü

içinde eriten, Türkleşmezseniz, "Türkijz, mutluyuz" diye ba

ğırmazsanız yaşama hakkınız yoktur, diyen bir anlayışa,

"ırkçı değlldir, uluslararası eşit1iğe inanmaktadır. Toleranslı

dır" denebilir mi? Etkin bir devlet terörü ile Kürt ulus özel

likleri baskı altında tutulmaktadır. Buna da, "birleştirici, to par1ayıcı"

bir mil1iyetçi1ik denmektedir.

Şiddet

ile

devlet

terörü lle sağlanan birleşmenin ve topadamanın demokratik

bir içeriği olduğu savunulamaz.

"Kaderde, kıvançta ortaklık" ise şu şekilde değerlendiril

mektedir. "Türk'lerin kıvancına ortaklık", "Türk'lertn tasası

na ortaklık. " Örneğin, Türk Ordusu , Kıbns'ı işgal etmeye ml

başladı. "Kaderde, kıvançta, tasada ortaklık" sloganı yoğun

bir şekilde ajite edilmeye başlanır. Fakat Kürdistan'ın her

h angi bir yerindeki: örneğin Irak veya İran tarafındaki Kürt lerin, özgü rlük ve özerklik mücadelesi söz konusu olduğu

zaman, "tasada ortaklık, kaderde ortaklık" söz konusu edile

mez. Kürtlerin, öz kardeşlerine, ilaç, u n . şeker, tuz gibi gıda

maddelerini bile ulaştınn amalan için , sınırda her türlü ön

lemler alınır. "Sen Barzani'ye yardun etmişsin, şeker götür müşsün" diyerek sorgular. soruşturmalar yapılır. Mahkeme

ler kurulur. Kürtlerin birbirleriyle ilişki kurmamaları için her türlü yol denenir. Her araç kullanılır. O halde, "kaderde,

kıvançta, tasada ortaklık" biçiminde ifade edilen bu sloganın da demokratik hiçbir içeriği yoktur. Türk ulusu, siyasal top

lumsal ve ekonomik dar boğazlara girdiği zaman, "kaderde,

kıvançta , tasada ortaklık" istenir. Kürtlerin karşılaştığı tehlJ

keler ise daha da ağırlaşbnlır. Kürtlerin düşmanları yanında

yer alınır. Herhangi bir kişi. Kürtleıin karşılaştığı tehlikeleri savuşturmaya çalışırsa, Kürtlerin yanında yer alırsa. ulus düşmanı. yurt düşmanı ilan edilir. Devletin. karakol , polis, jandarma. ordu. mahkeme. hapishane gibi zorlayıcı baskı araçlan ile karşı karşıya bırakılır. "Kaderde, kıvançta, tasa da ortaklık� diyen Türkler . uyguladıklan ırkçı ve sömürgeci politikalarla. Kürt ulusunun "tasa"larının en temel kaynağı dır. Kürt ulusunun kaderini kendileri çizmektedir. Ve O'na köleliği ve esareti layık görmektedir. I rkçı ve sömürgeci bas. kılar altında olan, köle bir ulusun ne gibi bir "kıvanç"ı olabi lir? Devlet Başkanı. Milli Güvenlik Konseyi Başkanı ve Ge nelkurmay Başkanı Orgeneral Kenan Evren, Atatürk Yılı'nın açış konuşmasında şunlan söylemektedir.

"Atatürk'ü evrenselleştiren en önemli görüş, O'nun insan sevgisi ve insanlık ülküsüdür. Atatürk, milleti ile övünür. O'na gurur ve güvenle bakar. Diğer yandan, 'bizimle işbirliği eden bütün milletiere saygı ve ilgi gös terileceğini, onların millelçiliğinin bütün gereklerinin ta nınacağını' ifade eder, 'bizim milliyetçiliğimiz, bencil ve mağrur bir milliyetçilik değildir' der." Burada, Kemalizmin. başka milletiere saygı duyduğu, onlann milliyetçiliğinin bütün gerekielini tanıdığı iddia edil mektedir. Bu da doğru değildir. Kürt ulusuna karşı sürdü rülen politika bu iddialan yalanlamaktadır. ÇürütJ11ektedir. Kürt ulusunun varlığını kabul etmeyen. Kürt toplumu olma özellikJelini yok etmek için her türlü önlemi alan bir yöneti min. Türk olmayan uluslara saygı duyduğunu iddia edebil mesi dramatik bir çelişkidir. Kürt adını ve Kürdistan adını dille rden ve tarihlerden silmeye çalışan bir anlayışın Türk olmayan uluslarm milliyetçiliğinin de

bütün gereklelinin

yerine getirildiğini vurgulayabilmesi, insanlığın temel çelişki lerinden biri olsa gerekir. Bu noktada şunu hemen belirtmekte yarar vardır. Orge neral Kenan Evren'in ifade ettiği bu görüşler, Türk yônetici leıinin ortak görüşleıidir. "Ataturk Yılı� Orgeneral Evren ta rafından değil de,

kendisinden önceki Cumhurbaşkanlan

tarafından açılmış olsaydı, aşağı yukan onlar da bunlan ifa-

de ederlerdi. Veya Süleyman Demirel veya Bülünt Ecevit ta rafından açılmış olsaydı, kuşkusuz aynı şeyler söylenirdi. Çü?kü ,

görüşler Türk Devleti'nin resmi ideoloj isidir.

Türk kamu yönetiminin, eğitim kurumlarının, üniversitele rin, kitle h aberleşme araçlannın, sendikalann, derneklerin, siyasal partilerin vs. ise resmi ideolojiyi şartsız ve tercihsiz benirnsedikleri büyük bir gerçektir. Buna rağmen, Türki ye'deki askeri müdahalelerin temel gerekçesi, müdahaleye maruz kalan yönetimin, Atatürk ilkelertnden uzaklaşması olarak anlatılmaktadır. Kemalist ilkelertn, genç kuşaklara iyice anlatılmarnası, benirnsetilmernesi olarak ifade edilmek tedir. Kemalizmin unutulrnası, unutturulrnası olarak değer

I endirilrnekte dir, Kemalistler

1 9 1 9- 1 922 yıllan arasındaki, Türk-Yunan

ve Türk-Ermeni savaşlannı wernperyalistler yurdurnuzu par çalarnak istiyorlardı. Türk ulusunu köleleştirmek istiyorlar dı. Türk ulusunu tarihten silmek, Türkiye'yi dünya harita sından kazırnak arnacındaydılar. Türk yurdunu parça parça edip, Türk ulusunu lokma lokrna yutrnuk istiyorlardı" diye anlatrnaktadırlar. Bu, Kemalistlerin, Kürdistan'ı parçalarnak için ernperyalistlerle işbirliğine girmesi ise ibret vericidir. Kürt yurdunda böl yönet politikası uygularnaya çalışmaları, Kürt ulusunu ezme , yok etme uygularnaları ibret vertcidir. Kürt yurdunu parça parça etmeleri, Kürt ulusunu "lokrna lokrna yutup" dillerden ve tarihlerden silme çabaları, yine ibret vertcidir. Bu ırkçı ve sörnürgeci düşünce ve eylemleri "devrtrnciliklertnin",

"dernokratlıklarının" ,

"insanlıklannın"

bir gereği saymaları. 20. yüzyılın dramatik ilişkilerinden biri olsa gerek. D aha önceleri de belirttiğimiz gibi Kemalistler, Kürt ulusuna uyguladıklan ırkçı ve sörnürgeci eylemleri, da ima, "hizmet" diye sunmaktadırlar. Böylesine ırkçı ve sörnürgeci düşünce ve uygularnalann sahibi olan, Türk demokratları, Kemalistler, Kl}rtlert "milli yetçilik yapıyorlar", wşovenizrn yapıyorlar" diye de küçürnsü

yorlar. Kürtleri "ırkçı" olmakla, "azınlık ırkçılığı" yapmakla suçluyorlar. Hor1uyor1ar. Ve bu düşünce ve tavırlannı sık sık ortaya koyuyorlar. Kürt devrimcilerinin demokratlannın ve yurtseverlerinin, Türk ırkçılığına ve sörnürgeciliğine karşı mücadele etmeleri, daima bu tür küçürnsernelere, horlama-

lara maruz kalmaktadır. Hatta, bunlar suçlama olarak da ileri sürülmektedir. Sosyalistler, Marksistler, herkes suçlan maktaqır. Kürtlerin ulusal haklar istemeleri, Kürt toplumu olma özelliklerini korumak için giriştikleri mücadeleler, asi milasyona karşı direnmeleri, "milliyetçilik" olarak nıtelen mektedir. Ve küçümsenmektedir. Türkler, dünyadaki ırkçı ve sömürgeci politikaların en gericisini, en katliamcısını uygulamaktadırlar. Kürtler ise in san haklan için, demokrasi için ve özgürlükler için mücade le etmektedirler. Köleleşmeye karşı çıkmaktadırlar. Esir ol mayı reddetmektedirler.

Buna rağmen Türklerin , Kürtleri ,

"Milliyetçilik ve şovenizm yapıyorlar" diye suçlamalan yine ibret vericidir. Halbuki, bu Kürt ulusunun varlık mücadele sidir. Var olma mücadelesidir. Yok olmama, haysiyetlerini sürdürme mücadelesidir. Dillerden ve tarihlerden silinmeme mücadelesidir. Dünya haritasından kazınınama mücadelesi dir. Bu mücadeleler "milliyetçilik" kavramı

ile ifade edile

mez. Bütün bunlara rağmen , Yunanistan'daki Türklerin, Batı Trakya Türklerinin, Türk toplumu olma özellikleri söz konu su olduğu zaman, Türk demokratlannın, ne kadar hassas oldukları, ne yaman bir "milliyetçi" olduklan hemen ortaya çıkmaktadır. "Yunan hükümeti Türk toplumu olma özellikle rine müdahale ediyor", "Batı Trakya ' da Türklük yok edilmek isteniyor. Türk hükümeti bu konuda muhakkak girişimlerde bulunmalıdır" vs. Kıbrıs Türkleri için de durum aynıdır. Ker kük Türkleri için de, Bulgaristan Türkleri için de. Halbuki , gerek Yunanistan'da, gerek Irak'ta ve gerekse öteki yerlerde, Türk toplumu olma özellikleri, hükümetler tarafından tanın

maktadır. Türkiye'de durum böyle midir? 1 O milyonu aşkın

Kürt ulusunun, Kürt toplumu olma özelliklerini korumaları, bunun için uğraş vermeleri, ırkçılığa ve sömürgeciliğe karşı savaşmalan, neden "milliyetçilik" ve "şovenizm" diye hor gö rülüyo(? Açıkça anlaşılıyor ki, Kemalistler, kendi ırkçılıklan nı ve sömürgeciliklerini gizlemek için, Kürtleri "milliyetçilik" ve "şovenist" olmakla suçluyorlar. İnsan hakları, ulusların kendi kaderlerini kendilerinin tayin etmeleri hakkı,

eşıt muamele görme hakkı,

bütün

uluslann hakkıdır. Sadece şu veya bu ulusun değil. Gerek

Milletler Cemiyeti, gerek Birleşmiş Milletler, bu ilkeleri kabul etmiştir. İnsan Haklan Evrensel Beyannamesi, Avrupa İn san Haklan Sözleşmesi de, bu prensipleri, bu ilkeleri koru mayı ve .geliştirmeyi temel amaç edinmiştir. Bunlann ötesin de

Birleşmiş

Beyannartıesi'ne Sözleşmeleri,

Milletler.

İnsan

Haklan

paralel olarak geliştirilen, prensipierin

hayata

Evrensel

İnsan Haklan

geçirilmesini

temel

amaç olarak benimsemiştir. 3 Ocak 1 976'da yürürlüğe giren Uluslararası Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Sözleşme si, giriş bölümünde ve ı . maddesinde, uluslarm kendi ka derlerini kendilerinin tayin etmeleri hakkının, şartsız ve ter cihsiz

savunulması

gereken

bir

hak

olduğunu

vurgulamaktadır. Bu hakkın kullanımını sağlamak ve kolay laştırmak için, Birleşmiş Milletler'in her türlü gayreti göste receğiili vurgulamaktadır. 23 Mart 1 976'da yürürlüğe konu lan Uluslararası Medeni ve Siyasal Haklar Sözleşmesi de,

yine aynı şekilde , giriş kısmında ve ı . maddesinde, bu hak kın önemini ve bunu hayata geçirmenin gereğini ifade et mektedir. Fakat. ne Milletler Cemiyeti ne de Birleşmiş Milletler, Kürdistan sorunu ile hiç ilgenmemiştir. Kürt · ulusunun in san haklanndan yararlanması sorunu , bu örgütleri hiç ilgi lendirmemiştir. Kürt ulusunun, kendi kaderlerini tayin etme konusundaki çabalan . özgürlük ve özerklik mücadeleleri, bu örgütlerin gündemine gelmemiştir. Ulusların kendi kaderle rini tayin hakkının coşkunca savunulduğu Milletler Cemiye U döneminin başlarında , Kürdistan bölünmüştür ve parça

lanmıştır. Kürt ulu suna böl yönet politikası uygularınuştır. Bu emperyalist bölüşümü , u luslararası garanti altına alaıi antlaşmalar yapılmıştır. Kü rt ulusunun iradesine ve direni şine rağmen , o halde Milletler Cemiyet i'nin getirdiği prensip ler ile bu prensipierin uygu lanması birbirine zıt olarak geliş miştir. Çünkü o zamarılar Milletler Cemiyeti'nde İngiltere'nin büyük bir ağırlığı vardı. Irak, ingiliz mandası, yani sömürge si idi. G üney Kürdistan ise Irak manda yönetimi aracılığı ile ingiliz denetimi altında idi. Dolayısıyla ingiltere Güney Kür distan'da sömürgeci bir politika uyguluyordu . Kürtlerin ulu sal ve demokratik haklarını karılı saldırılada bağmak İngiliz emperyalizminin temel görevi idi. Çeşitli nedenlerden dolayı

Milletler Cemiyet!, uluslararasında dengeli ve kalıcı ilişkile rin kurulup geliştiıilmesini sağlayamadı. Dünyada, banşın kurulması konusunda üzerine düşen görevleri yapamadı. Yazılı metinler ile fiili durumlar arasında büyük zıtlıklar oluştu . Sık sık, banş, adalet, uluslarm eşiliği. ulusların ken

di kaderlerini tayin hakkı, vs. gibi kavramlar konuşuluyor

du . Fiili olarak ise pek çok ulusun ezildiği, ırkçılığın ve sö mürgeciliğin yoğun bir şekilde sürdüğü bir ortam vardı. Bu başansızlık II. Dünya Savaşı'nı getirdi. Ve savaşla birlikte Milletler Cemiyeti de çöktü. l 945'lerde ise uluslararası ilişkiler Birleşmiş Milletler öncülüğünde yerıiden kuruluyordu . Uluslann kendi kaderle rini kendilerinin tayin etmeleri hakkı, kuşkusuz, bu dönem de de önemli bir ilke olarak kaldı. Fakat. bu dönemde kulla rıı lan en önemli kavram İnsan Haklan idi. Birleşmiş Milletler dönemini karakterize eden önemli kavram bu idi. Uluslara rasında yeni bir düzen kurulmasına rağmen, Kürdistan'daki bölünmüş ve parçalanmış yapının aynen korunmasına bü yük bir gayret gösterildi. Kürt ulusuna uygulanan böl yönet politikası aynen berıimsendi. Ortadoğu 'da siyasal istikrann korunup, güçlendirilmesi, Kürdistan'da uygulanan uluslara rası sömürge durumunun aynen korunması koşuluna bağ landı. Hem Irak'ta, hem İran'da ve hem de Türkiye'de Kürt ulusunun ulusal ve demokratik haklan kanla boğuldu . Kürt ulusundan siyasal istekler gelmemesi için, özerklik, özgür lük istekleri gelmemesi için, geldiği zaman, kısa zamanda ağır baskılar altına alınması, dağıtılması. çökertilmesi için ağır baskılar getirildi. Görüldüğü gibi l 945'lerde, yeni bir düzen kurma çaba-. larma rağmen Kürdistan'daki statü ko aynen korunmuştur. Bu dönemde de yazılı metinler ile fiili durum arasında, uz laşmaz fark vardır. Birleşmiş Milletler örgütü, insan bakla n, uluslaTin eşitliği, uluslarm kendi kaderini tayin gibi ilke lere , bunlarm yaşama geçirilmesine çok önem vermektedir. Fakat, yine Birleşmiş Milletler. Kürtlerin, insan haklanndan yoksun bırakılmasına. Kürt ulusunun ezilip , horlanmasına, Kürdistan'ın uluslararası sömürge statüsüne karşı çıkına maktadır. Bunu sorun yapmamaktadır. Bu sorunu günde-

me almamaya özen göstermektedir. Çünkü , Birleşmiş Millet lerde, Kürtlerin sözü aeğil, Kürdistan'ı uluslararası sömürge statüsünde tutan devletlerin sözü geçmektedir. Kürdistan'ı ortak sömürge olarak kullanan ve denetleyen devletler, Kür distan sorununun, Birleşmiş Milletler'in çeşitli örgütlerinin gündemine alınmaması için her türlü önlem! almaktadır. Bu konuda, daha önceleri Kürdistan sorunu ile Filistin sorunu arasında kısa bir karşılaştırma yapmıştık. Fakat Birleşmiş Milletler'in ezilen Kürt ulusunun değil, ırkçı ve sörnürgeci devletlerin yanında yer alması, giderek bu örgütün etkinliğini, inanırlığını azaltmaktadır. Gereksiz kılmaktadır. Birleşmiş Milletler, dünyada, ezilen halkların soruruanna yaklaşırken, farklı farklı standartlar kullanmak durumunda olmamalıdır. ırkçı ve sörnürgeci devletlerin ide oloj ilerini ve uygularnalarmı meşrulaştırıcı düşünce ve ey lernlerden sakınmak durumundadır. Ortadoğu'da Kürdistan sorununu

göremeyen,

Kürdistan'ın

uluslararası

sömürge

statüsünü kavrarnayan. Kürt ulusuna uygulanan böl yönet politikasım gözardı eden Birleşmiş Milletler, banşın kurul masına, insanlık haysiyetinin korunup geliştirilmesine kat kıda bulunarnaz. Tersine, ırkçı ve sörnürgeci ideolojilerin da ha da güçlenınesini sağlar.

ideolojileri kururnlaştınr.

Hele hele , Kürt ulusunu , ezen, ulusal özelliklerini tümüyle yok etmeye çalışan bir ideoloj iyi "mazlum uluslarm dostu" diye göstermek Birleşmiş Milletler'in hedefleriyle b ağdaşmaz. Temel amaçlanndan biri Kürt adını ve Kürdistan adım dil lerden ve tarihlerden silmek olan bir ideoloj iyi, "mazlum uluslarm, büyük haksızlıklara uğramış uluslarm ..en yakın dostu" diye göstermeye çalışmak, Birleşmiş Milletler idealine kesin aykındır. Emperyalizm ile . işbirliği yaparak Kürdistan'ı bölüp parçalayan, Kürt ulusuna böl yönet politikası uygula yan bir ideoloj iyi, yani Kemalizmi, antiernperyalist, antisö rnürgeci, diye sunmak, Birleşmiş Milletler'in kendi koyduğu prensiplerle kendisinin alay etrnesidir. B irleşmiş Milletler, dünyada çeşitli olaylarla yoğun bir şekilde ilgilenrnektedir. Filistin sorunu , Kıbns sorunu, Bt.ı: İeşrniş Milletler'in en yoğun ilgi alanı içindedir. Afrika'da Na rnibya sorunu . Polisario Kurtuluş Cephesi, Eritre Kurtuluş Hareketı, Birleşmiş Mill etler'in ilgi alam içindedir. Filipin-

ler'deki İslami Hareket, Afganistan sorunu yine öyle. Birleş:.

miş Mtlletler bu sorunlan günde�ine alırken bunlarla yo

ğun bir şekilde ilgilenirken, hangi ölçütleri kullanmaktadır? Kürdistan sorununa hiç ilgi duymamasında ise h angi ölçüt ler rol oynamaktadır. Kürt Ulusal Kurtuluş Hareketi, Birleş miş Milletler tarafından neden benimsenmemektedir? Kürt lerin ırkçılığa ve sömürgeciliğe karşı sürdürdüğü mücadele, özerkiik ve özgürlük mücadelesi, neden desteksizdir? Öteki ulusal kurtuluş hareketleri yoğun bir biçimde desteklendiği halde, Kürt Ulusal Kurtuluş Hareketi neden görmezden ge linmektedir? İşgal altındaki Kürt topraklan sorunu , Kürdis tan'daki uluslararası sömürge statüsü, Ortadoğu'da siyasal istikrarın sağlanmasında ne gibi katkılarda b ulunu lmakta dır? Ortak sömürge olarak kullanılan ve denetlenen Kürdis tan ortadayken Ortadoğu banşı, "Birleşmiş Milletler ideali" nasıl gerçekleşir? Kürt ulusuna uygulanan ırkçı ve sömürge ci politika. dünya banşının kuruluşuna ve adaletin gerçek leşmesine nasıl yardımcı olabilir? V.

UNESCO, TÜRKİYE ve KÜRTLER KÜRDiSTAN'DA KÜLTÜR EMPERYALizMi

UNESCO'nun amacı, uluslararası ilişkilerde bilimi ege men kılmaya çalışmaktır. İnsanlığın kültürünü korumak ve geliştirmektir. İnsanlığın kültür kaynaklarına inmektir. İn san topluluklannın,

topluınıann yaratmış ve biriktirmiş,

günümüze kadar getirmiş olduğu kültürleri araştırmak ve gün ışığına çıkarmaktır. O halde,

UNESCO'nun, üzerinde

durduğu en önemli konulardan biri kültürdür. Kültür günümüzde. ekonomik, toplumsal ve siyasal ge lişmenin aynlmaz bir boyutu olmuştur. Ve öyle değerlendi rilmektedir.

Kültürün

demokratikleştirilmesi

için

önemli

planlar yapılmaktadır. Ve yürürlüğe konulmaktadır. Kültür politikalan insanlarm iç hayatlarını zenginleştirmeyi amaç lamaktadır. Bunun için de . yerli olan, geleneklerden gelme. iç kaynaklı ve kendine özgü kültürü gün ışığına çıkarmayı ve geliştirmeyi amaçlamaktadır.

Kültür bir yana itilerek.

kültür kaynaklan kurutularak. ekonomik. toplumsal ve si yasal gelişmelerin sağlanmayacağı. artık iyice anlaşılnuştır.

Günden güne daha iyi anlaşılmaktadır. Dolayısıyla, insanla-

n kültürel etkinliklere katmak, önemli bir düşünce ve uygu lama olarak kendini göstermektedir. Bu da yurttaşlann, ül kede yaşayan herkesin "kültürü olma" haklan ile ilgili bir sorundur. Ve "kültür olma" hakkının tüm yurttaşiara eşit olarak sağlanmasıyla ilgili bir sorundur. 1 980 yılı sonlannda, Helsinki'de Birinci Eurocult top lantısı yapılmıştır. UNESCO tarafından düzenlenen bu top lantıya , her devletten delege katılmıştır. Bu toplantıyı açış konuşmasında, Finlandiya Devlet Başkanı Urho Kekonen, şunlan söylemiştir:

"Her kültür politikas ının ana amacı , o ülkedeki tüm yurttaşların kültür etkinliklerine katılmasını sağlamak olmalıdır." Bu sözler, birinci Eurocult toplantısının sloganı yapıl mıştır. Bu kısa genel açıklamalardan sonra, şunları sormak ge rekir: Ana dili yasaklanan, çok yoğun baskılar altına alınan

bir ulus ve ulusun üyeleri kültür etkinliklerine nasıl katıla caklardır? Ana dil olmadan kültur gelişebilir mi? Kültür,

ana dilin türevlerinde değil midir? Irkçı ve sömürgeci baskı lar karşısında bir kültür, kendisini nasıl korur, nasıl gelişti

rir? Kürdistan sorununda ise durum gayet açıktır: Kürt dili yasaklanmıştır. Kürt dilin1n unutulması ve uhutturulması için her türlü önlem alınmakta, yürürlüğe konulmaktadır.

Kürt dili ile b irlikte Kürt kültürü yoğun bir baskı altındadır.

Bu ırkçı ve sömürgeci baskılarm nasıl geliştiğini daha önce

leri ana hatlan ile anlatmıştık

Bu ırkçı ve sömürgeci baskılar karşısında , Kürt varlığı

nın bile tanınmadığı bir ortamda. Kürtlerin kültür etkinlikle

rine katılması nasıl sağlanacaktır? Kürt ulusunun tarih bo

yunca biriktirip getird iği kültürün yok edilmesi, toplumsal yaşantıdan silinmesi karşısında, insaniann manevi hayatla

nnın zenginleştirilmesi nasıl sağlanacaktır? Kürtlerin kültür

mirası yok edildikçe, baskı altında tutuldukça, insanlığın kültürü nasıl zenginleştiriiecektir? Kemalist politika, kültürlerin asimile olmasını istemek

tedir. Kürt dilinin unutulınasıru. unutturulmasıru istemek

tedir Kürt kültürünün yaşamamasıru, yaşatılmamasıru iste.

mektedir. Kürt kültür kayn aklarını kurutınaya çalışmakta dır. Bütün bunların ötesinde Kürt kültürü ürünlerinin Türkleştirtlmesine büyük özen gösterilmektedir. Bunlar Türk kültür ürünü olarak sunulmaktadır. Örneğin, Kürt falklor ürünleri. oyunları, türküleri, masallan Türkleştiril mekte ve Türk folkloru diye sunulmaktadır. Kürtçe türkü söylemek, Kürtçe şarkılar söylenı�k. Kürtçe yazmak, Kürtçe şiir okumak çok büyük bir suç sayılrnaktadır. Bu eylemlerin sahipleri kovuşturmalara uğratılmakta. zindanlara atılmak tadır. H ele hele Türk basınında, Türkiye Radyo Televizyon Kurumu yayınlarında, Kürtçe herhangi bir sözcüğe yer veril mesi , Kürt adının geçmesi, "Ulusal ihanet" sayılmaktadır. Buna rağmen bu türküler, şarkılar Türkçeye çevrilmekte, oyu nlar Türkleştirilmekte ve lera edilmektedir. Şarkının ve ya türkünün sözleri Türkçeye çevrilirken . melodinin Türk leştirumesine de özen gösterilmektedir. Kılık kıyafetlerin Türkleştirtlmesiıle de . Böyle bir bozma. tahripten soma. Tü rk Devleti, bu falklor ürünleriyle uluslararası yarışmalara da katılmaktadır. Burada. Kürt kültürünün gasp edilmesi , Türkleştirilme si , asimile edilmesi, yok edilmesi birbiriyle karışmaktadır. Bu ise Türk Devleti'nin Kürt ulusuna karşı emperyalist bir kültür politikası uyguladığını gösterir. Kürt dili yasaklan makta. Türkçe öğretilmektedir. Kürt edebiyatının ürünleri binbir türlü baskı altında tutulmaktadır. Kürt toplumsal ya şamında, bu kültürün izinin varlığına dahi tahammül edil memektedir. Böyle bir anlayışın. insana saygı duyduğu nasıl iddia edilebilir? Dil ve ırk farkı göze tme diği nasıl vurgulana bilir? Ayrıcalık gözetmediği nasıl söylenebilir? İnsan hakları na saygı duyduğu nasıl belirtilebilir? Halbuki Kürt kişiliğini reddedenlere . Türkleşenlere dev le t. her türlü olanağı sağlamaktadır. Öz benliğini, ulusal onurunu inkar edenler. h er türlü devlet olanaklarından ya rarlanmaktadırlar. Türkiyede h erhangi bir Kürt'ün Türklerle eşit muamele görebilmesi, Kürt kişiliğini, ulusal onurunu ve şerefini inkar etmesi koşuluna bağlanmıştır. Halbuki. ulusal kişiliğini, öz benliğini inkar eden kişinin geriye hiçbir mane vi değeri. iç zenginliği kalmaz. Köleleşen. köleleşmeyt kabul eden bir kişinin koruması ve geliştirmesi gereken hangi de54

ğer kalır ki? Bu süreç ise Birleşmiş Milletler idealine, UNES CO'nun kültür politikasına özünde aykıdır. UNESCO, her kültürün araştırılınasını ve geliştirilmesini ister. İnsanlığın kültürünün bu şekilde zenginleştirtldiğini söyler. Türk DeV leti ise Kürt kültürünü tümüyle yok etmeyi temel bir amaç olarak belirler. Bu ise ırkçı ve sömürgecilerin davranışıdır. Burada, üzerinde durulması gereken başka bir konu da, eğitim konusudur. Eğitim de ise küçük yaştaki çocuklann eğitimi, ön planda gelen bir konudur. İlk eğitimin ise ancak, ana dil ile yapıldığı zaman hedefine ulaştığı kuşkusuzdur. Ana dilin yasaklanması, UNESCO'nun kültür politikasına temelde zıt düşmektedir. Yerli geleneklerden gelen ve kendi ne özgün kültürün yok edilmesi, kaynaklannın kurutulma sına çalışılması, UNESCO'nun geliştirmeye ve yaygınlaştır maya çalıştığı eğitim anlayışına hiç uygun düşmemektedir. Çünkü , bu çocuklarm kişiliği gelişemez. Bu tür kişilerden oluşan bir toplum kişilikil olamaz. Kemalizmin Kürt ulusuna uyguladığı politika tam anla mıyla ırkçıdır ve sömürgecidir. Dünyada uygulanan kültür emperyalizmi biçimlerinin en gericisidir. En katliamcısıdır. Burada Kürt dilinin ve kültürünün yozlaştınlmasından, ırk çı ve sömürgeci hedefler doğrultusunda kullanılmasından çok daha ötelerde duran bir amaç vardır. Bu, Kürt ulus özelliklerini tümüyle yok etmek, maddi yaşamdan sllmektir. Kürt adını ve Kürdistan adını dillerden, tarihlerden silmek tir. Esirliği ve köleliği egemen kılmaktır, kişiliksiz ve onur ı:>uz bir toplum kılmaktır. Sömürge bir toplum. Türkiye'de Kemalizmin kültür politikası deyince, "dU devrimi", "şapka devrimi", "kılık kıyafet devrimi", "hukuk devrimi" vs. gibi şeylerden söz etmektedirler. Laiklikten söz etmektedirler. Önce bu gibi konularm Osmanlı İmparatorlu ğu'ndaki durumunu anlatmaktadırlar. Sonra da, bu "dev rimler", toplum yaşamında, halk yaranna ne büyük değişik liklerin meydana geldiğini anlatır. Bu yollarla, Türklerin kültür etkinliklerine daha fazla katıldıklannı vurgularlar. Halbuki Kemalizm, sadece bunlardan ibaret değildir. Kema11zmin reform çabaları, Kemalizmin kültür poliU�sı denin ce, elbette, bunlann anlatılınası da önemlidir. Fakat üzerin de durulması gereken esas konu, göz ardı edüenlerdir. 55

Gizlenmeye çalışılanlardır. Anlatılması cezai müeyyidelerle engellenen kanunlardır. Bu da Kürdistan'da uygu'lanan ırkçı ve sömürgeci baskılardır. Kürt ulusuna uygulanan kültür empeıyalizmidir. Bu yazının başlannda. Kürdistan'ın siyasal statüsünün sömürge bil� olmadığını vurgulamıştık Kürt ulusunun siya sal statüsünün çok daha alt sıralar-:l<l olduğunu belirtmiş tik. Klasik sömürgelerin ülke adlan vardır. Oralarda yaşa-. yan uluslann, h alklarm adlan vardır. Yani, sömürgeci devlet bunlan tanır. Bu sözleri kullarur. Kürt u lusunun ise maddi ve manevi zenginlikleri ile birlikte onuru ve kişiliği de gasp edilmiştir. Kürdistan'da uygulanan kültür emperyalizmini de bu üişkiler sürecinde değerlendirmek gerekir. Aslında Kürt düirıe. kültürüne karşı uygulanan politika "·kü ltür em peıyalizmi" üe aniatılmak istenen süreçten çok d aha gerici dir. Çok daha katliamcıdır. Egemen devlet veya süper güç. geri bırakılmış bir ü lkede okullar açar. Kurslar açar. Burslar dağılır. "Banş gönüllüle ıi" gönderir. Kendi dilini öğretir. Kendi değer yargılanru, de ğer ölçülerini benimsetir. Toplumsal ilişkileıi, kendi yaşam kurallarına göre yeniden düzenlemeye çalışır. Böyle bir sü reçte yerli kültür yozlaştınlır. Geleneksel olan. iç kaynaklı olan kültür küçümsenir. Egemen güç dergiler kitaplar ve broşürler dağılarak toplumu şartlandırmay� özen gösterir. Böylece o toplum üzerınde hem siyasal, hem de ekonomik elkirıliğini artınr. Perçinler. Sonra da ekonomik i,)işkileri ile dış politikası ile pazarı denellerneye çalışır. Bu süreç günü müzde. kültür emperyalizmi olgusunun genel işleyişidir. Türk Devleti'nın Kürdistan politikası. bu süreci çok çok aşmaktadır. Bu olgu ise "kültür emperyalizmi" kavramı ile ifade edilmez. Çünkü , Kü rt kültürünü n yozlaştınlmasından çok, tümüyle yok edilmesi amaçlanmaktadır. Bu kanşımlar, kuşkusuz,

kültürü yozlaştırmaktadır.

Tahrip

etmektedir.

Fakat, amaç sadece bunlar değil. Kültürü tümüyle yok et mektir. Burada. Türk sömürgecüiğirıirı gelişmesine ve kök leşmesirte elvertşii bir Kürt toplumu yaratmaktan. çok. her şeyi yok etmek söz konusu dur. Bu kanşmalar kuşkusuz sö mürgeci devlet içirı elverişli durum yaratır. Fakat amaç sa

dece bunlan gerçekleştirmek değildir. Kürt olan her şeyi yok

etmektir. Kürt ulusunun maddi, manevi bütün zenginlikleri gasp edilmiştir. Amaç , elbette. Kürdistan'ı daha iyi denetle mek, daha iyi sömürmektir. Kürdistan'ın doğal zenginlikleri ni yağmalamaktır. Kürdistan önemli bir hammadde kaynağı dır. Türk buıjuvazisinin ürettiği mallar için iyi bir pa:zardır. Eg�men ekonomik güçler bunu . para. banka, kredi ilişkileri ile çözümlüyorlardı. Ulu slararası ilişkilerin aynadıklan etkin rolden yararlanıyorlardı. Türkiye , İran. Irak gibi gelişmekte olan ülkeler ise bu tür sömürgeci ilişkileri, ancak şiddetli baskı yöntemleri uygulayarak yü rütebiliyorlar. Türkiye'de ise sömürgeci ilkelerin geliştirilmesi, ancak, Kürt ulus özel liklerinin tümüyle yok edilmesiyle olanaklı olabilmektedir. Böylesine dü şüncelere ve uygulamalara rağmen, UNES CO. Kemalizmi, "bütün ezilen uluslarm yandaşı, köle ve esir uluslarm gerçek dostu diye sunabilmektedir . " Ezilen ulusla nn, sömürge uluslann özgürlük ve bağımsızlık mücadelesi ne ışık tutan düşünce ve eylem olarak arılatılabilmektedir. Bu tavır, kuşkusuz, UNESCO'nun düşünce ve eylemine ay kırıdır. Yaymaya. yaygırılaştırmaya ve kökleştirmeye çalıştı ğı. uluslararası yaşamda egemen kılmaya özen gösterdiği anlayışiara aykındır. Uzun vadede ise UNESCO 'yu inandıncı olmaktan uzaklaştıracak, etkisiz ve gereksiz kılacak bir dav ranıştır. UNESCO, ırkçı ve sömürgeci tutumlara taviz vere rek, onlara onur vererek değer kazanmaz. UNESCO. kültür emperyalizmi konularını kayıtsız ve şartsız destekleyerek, teşvik ederek arnaçianna ulaşmaz. Ezilen uluslann, ırkçı ve sömürgeci baskılar karşısında kalan uluslardan yana tavır koyarak değer kazanır. Dil ve kültürleri ırkçı ve sömürgeci baskılar altında olan kültür emperyalizminin en gertcisi, en katliamcısı ile karşı karşıya olan uluslardan yana tavır koy masıyla değer kazanır. Varmak istediği amaçlan ancak böyle gerçekleştirebilir. Halbuki bu konularda. Birleşmiş Milletler'in, Birle.şmiş Milletler'e bağlı çeşitli kuruluşlann üzerinde durması, araş tırması gereken çok önemli konular vardır. UNESCO'nun, UNİCEF'in, İnsan Haklan Komisyonu 'nun dikkatle soruştur ması gereken konular vardır. Örneğin. Türkiye'de yazarlara, cezaevinde bile baskılar. işkenceler yapılmaktadır. O yaza nn.

Kürdistan sorunu ile ilgilenen, Kemalizmi bu yönde

eleştiren bir yazar old uğu anlaşılırsa baskılar ve işkenceler daha da artmaktadır. Türk cezaevlerinde : Yumruk, tokat, tekme gibi mekanik baskıların dışında, genellikle falaka sistemi egemendir. Bun lar kuşkusuz vardır. "Elbiselerini, eşyalannı arayacağız" ge rekçesiyle , tutuklu veya hükümlülerin çınlçıplak edilmesi kuşkusuz vardır. Fakat, önde gelen yöntem, yine de falaka dır. Bu sistemde, kişi sırtüstü yere yıkılır. Ayaklan, tavan dan inen ve gerdirilmiş ipiere bağlanır. Ve ayak tabanlarına, cop ile vurulur. Kişi bayılıncaya kadar. Kuşkusuz. yazarlar da bu tür baskılarla sık sık karşıla şırlar. Fakat yazariann daha çok ellerine vurulur. Cop ile değnek ile. - Bu yazanmız. Bunun yazı yazan ellerine vuralım, de nir. - Ellerini kıralım. Bileklerini kırahm . Bir daha kitap yazmak. yazı yazmak neymiş görsün. - Parmaklarını kırayım da gör. Bir daha kalem nasıl tu tulabilirmiş gör, diye tehditler savrulur. - Kafasına kafasına vur, beynini patlat. D üşü nmesin, denir. Eller şişiril inceye kadar vurulur. Damarlar çatlayınca ya, ince ince kan sızıntıları başlayıncaya kadar vurulur. He yecanla. hırsla. Büyük bir düşmanlıkla. Kinle, nefretle. Dü şünelim ki , bu. cezaevindeki bir işkencedir. Cezae vindeki bir baskıdır . Yazdığı bir yazıdan, bir kitaptan dolayı tutuklanmış, yargılanmış, hapis cezasına hükmedilmiş ve cezaevine kapatılmış bir kişiye uygulanan işkencedir. Örne ğin, bir cezaevinden bir başka cezaevine nakllde bu tür bas kılar. işkenceler sık sık görü lür. Bu yazann , yazdığı için, kitap yazdığı için, işkenceye maruz bırakılması bu işin cezaevlerinde de sürdürülmesi utanç verici bir duru mdur. Hele hele "suçun kökünü kuru talım", "suç işleyen elleri, parmaklan kıralım" diye ellere cop vurulması. elierin kanatılması, insanlık adına hiç de onur verici değildir. Bir yazarın gardiyanlar tarafından. - Neden yazdın? - Bir daha yazacak mısın? - Yazı yazmak suç değil mi? 58

- Kitap yazmak sana mı kaldı? diye sorguya çekilmesi, tekrnelerunesi, tutuklarunası, işken ceye tabi tutulması, o rejimin niteliğinin net bir aynasıdır. O rej imin, tarih ve toplum karşısında silerneyeceği bir lekedir. Bu gardiyanların, imzalarını atacak kadar bile okuma, yaz ma yeteneğinden yoksun olmalan ise sürecin başka bir yö nüdür. -Dramatik yönüdür. Bilim ile ideoloj i arasında çok önemli bir fark vardır. Bir bilim adamı herhangi bir konuyu tahlil ederken, birtakım sonuçlara vanrken, arkasında kaç kişi olduğuna bakrnaz. Arkasından kaç kişi geldiğine, kaç kişiyi seferber ettiğine bakrnaz. önemli olan, konunun bilimsel tahlilidir. Olgusal ilişkilerdir. Bilim olgusaldır. Varılan sonuçların cesurca, dü rüstçe açıklanması yine . bilimsel sürecin v azgeçilmez bir il kesidir. Bir düşüncenin açıklanmasıyla, neler kazanılacağı, ne gibi çıkarlar elde edileceği,. nelerin kaybedileceği önemli değildir. İdeolojilerde. özellikle resmi ideolojilerde ise düşün ce ve davranışiann kaç kişiyi etkilediği hesaplanır. Burada herhangi bir düşüncenin ve davranışın, kaç_ kişiyi peşinden sürüklediğinin saptanması önemli bir konudur. Bu düşünce ve davranışın izleyicisi olmakla ne gibi çıkarlar sağladığı ve ya sağlanacağı hesaplanır. Örneğin, 1 930 yıllarında geliştirilmeye çalışılan , Türk Taıih Tezi. Türk Dil Tezi ve Güneş-Dil Teorisi, bilimsel dü şüncelerden çok uzak görüşlerdir. İdeoloj ik içeriklidir. Bu ideolojik görüşler, Türk Tarih Kurumu, Türk Dil Kurumu öncülüğünde geliştirilmektedir. Burada profesörler öncü ol maktadır. Bunlar, siyasal kadrodan gelme profesörlerdir. Çoğu aynı zamanda milletvekilid ir. Bu profesörler, ilgili gö revlere, Atatürk tarafından getiıilmekte ve O'nun direktilleri doğrultusunda çalışmaktadırlar. O, görü şlerin en doğru , en bilimsel görüşler olduğunu ispat etmeye özen göstermekte dir. Atatürk, o yıllarda Cumhuriyet Halk Partisi'nin değiş� mez genel başkanıdır. Bunun için de cumhurbaşkanıdır. Atatürk'ün görüşleri doğrultusunda görüşler ileri süren pro fesörler, maddi ve manevi olarak ödüllendirilmektedir. Bu da, "billın "in Türkiye'de resmi dü zeyde geliştiğinin en önemli kanıtlanndan birtdir. 1 93?'Iarda, bilimdışı hatta. bilim adına utanç vertel gö59

rüşleri ileri sürenler, maddi ve manevi olarak ödüllendiril mişlerdir. Zaten, profesörler, düşünürken, yazarken, daima siyasal iktidara sahip olan kişinin · veya kişilerin tutum ve davraruşlanru göz önüne almışlardır. Onlann görüşleri çer çevesinde olmaya özen göstermişlerdir. Onlann hoşuna gi decek olan bilgiler yazmışlar, vurgulamışlardır. Olgulara da yalı bilgiler üretmekten bilerek kaçınmışlardır. Bu tür bilgilerden şiddetle uzak durmu şlardır. Çünkü , bunlann si yasal iktidan denetleyen kişinin veya kişilerin hoşuna gitme diğini bilmektedir. İşt e , böylece, 1 930 yıllannda Cumhuriyet Halk Fırkası'na ideolojik ve siyasi olarak yakın olan kişiler, akademik kartyerde yükseliyorlardi . Kolayca profesör olu yorlardı. Maddi ve manevi yollarla teşvik ediliyorlardı. Hal buki, bugün, bu görüşleri eleştirertler, bu görüşlerin bilimsel olmadığını söyleyenler zindanlara atılmaktadır. Bu da bilim ve ideoloj i arasındaki farkı açıkça ortaya koyar. B�limin gere ği olan davranışın ve resmi ideoloj iye uygun davranışın far kını vurgular. O halde, bilim adamının düşünce ve davranışlariyla , resmi ideolojinin dürtüsüyle düşünen ve davranan kişinin eylemleri arasında derin farklar vardır. Bilim adamı, daima , arkasında kaç kişi olduğuna balanadan düşünür, yazar. Ar kasından gelenler olup olmadığına bakmadan, doğru bildiği şeyleri yazar, açıklar. Dürüstçe, cesurca. Neler kaybedeceği ni ve neler kazanacağım düşünmez. Resmi ideoloj inin dür tüsüyle hareket eden herhangi bir kişi ise bir işi yaparken, siyasal iktidarın kendisine ne diyeceğini, nasıl davranacağı ru hesaplayacaktır. Örneğin bir cezaevi gardiyanı bir yazara sopş. atarken, işkence yaparken, daima, ü st makamlarm dü şünce ve eylemlerini hesap edecektir. Kürt ulusal haklarına . Kürt toplumu olma özelliklerine düşmanlığın resmi düzeyde sürdürüldüğü bir yerde , Kürt sorunu ile ilgili yayınlar yapmarun, Kemalizmi bu yönde eleştirillenin büyük zorlukları olduğu ortadadır. Devlet Başka.n ı, Milli Güvenlik Konseyi Başkaru ve Ge nelkurmay Başkanı Orgeneral Kenan Evren, 17 Ocak 198 1 tarihinde, İskenderun'da halka hitaben bir konuşma yap mıştır, Bu konuşmada, Orgeneral Evren, "4000 yıllık Türk yurdu"ndan söz etmektedir. "4000 yıllık Türk vatanını böl meye , parçalamaya çalışan vatan hainleri var" demektedir. 60

"4000 yıllık Türk yurdu" ne demektir? Türklerin Orta do

ğu'ya, Anadolu 'ya gelişleri ı 1 . yüzyıl değil mi? ( 107 ı) O hal de, Türklerin Anadolu 'ya gelişleri 900 yıl civarındadır. öyley

se neden "4000 yıllık Türk yurdu"ndan, "4000 yıllık Türk

vatanı"ndan söz edilmektedir? Bu bilgiler, yukanda sözünü

etuğiıniz Türk Tarih Tezi ile ilgilidir. ı930 yıllannda geliştiri

len bu görüşe göre, bütün dünya medeniyetleri Türkler tara

fından kurulmuştur. Türkler, Orta Asya'dan dünyanın dört

bir tarafına yayılmışlar, çeşitli medeniyetleri ve uygarlıklan kurmuşlardır. Bu arada . M. Ö. 4000 yıllarında, Mezopotam

ya'da ve Kürdistan'da yaşayan Sumerler. M. nnda Anadolu 'da yaşayan

Ö. 2000 yılla

Etiler yine Türklerdir.

dünya dillelinin anası yine Türk dilidir.

Bütün

Bilimdışı olan bu görüşleıin , politik ve ideoloj ik düzeyde

duran iki amacı vardır. Biıincisi,

"Misak-ı Milli" sınırlan

içinde yaşayan herkesin Türk olduğunu ispat etmek. Bu is

patı tarihsel bir temele dayandırmak Burada esas sorun el bette Kürtlerle ilgilidir. Kürtlerin Türk olduğunu ispatlaınak.

öteki amaç ise Tü rklelin moralini yükseltmektir, Kürtlelin

ise ana değer yargılarını, değer ölçülerini sarsmak, yozlaştır

maktır. Türkleşmeleıini kolaylaştırmaktır.

Kürdistan sorunu konusunda etkin bir biçimde kullanı

lan bu ideoloj i , ı 937'de Hatay sorunu sırasında da kullanıl

mıştır. Hatay'ın Türk olduğunu göstermek için, orada yaşa

yan Araplara " Eti Türkleri" denmiştir. Böyle olunca Anadolu

da "4000 yıllık Türk Yurdu" olmaktadır. Cid diyetten uzak

görüşlerin ı98 ı yılında bile h ala ileri sürülebilmesi, Türk düşüncesinin bilim yönteminden ne kadar uzak olduğunun

açık kanıtıdır. B u , aynı zamanda. resmi ideolojinin b ilimsel düşünce üzeline yoğun bir egemenlık kurduğunu gösterir.

Bu görüşün Devlet Başkanı tarafından ileli sürülmesi ve bu

na inanmayacaklarm "vatan haini" olarak suçlanmalan, el

bette, ilgi ile izlemneye değer.

Bilimsel düşünce ve davranış bu görüşü eleştirir. Yan

lışlığ�nı vurgular. İdeolojik düşünce ve davranış ise alkışlar.

Bu temel yanlışa dokunrnaz. Görmemezlikten, duymamaz

lıktan gelir. Üzelinde durulması gereken en önemli konu ise

bu ideolojinin, kendisinin, eleştiıilmesinl engellemiş olması

dır. Kemalizm, yalana dayalı bir ideoloj idir. Ve bu ideolojinin

en önemli özelliklerinden biri, eleştirilmesinin engellenmiş olmasıdır. Kürdistan sorunu açısından yapılan eleştirileri ise cezai müeyyidelere bağlamıştır. Kendisini alkışlayanlara , övenlere ödüller vermektedir. Eleştirenleri tse zindana at maktadır. Bu ise toplumda, özgür ve kişilikli insanlar yetiş mesini kökten engellemektedir. Birleşmiş Milletler'in, Birleşmiş Milletler'e bağlı kuruluş ların, UNESCO, İnsan Haklan Komisyonu gibi kuruluşların , bu konuda yapması gereken elbette çok şey vardır. Fakat ağırlığını ırkçılıktan ve sömü rgecilikten yana koyan kültür emperyalizmini görmemezlikten gelen bu kurumların, bu konuda etkili soruşturmalar yapmalan olanaklı değildir. Türk hükümetinin, işkenceler ile ilgili sorulara verdiği cevap ise gayet kısadır. "İşkenceyi anayasamız yasaklamış tır. işkence. kanunlanmızda suç sayılmaktadır. Bu bakinı dan işkence iddialan doğru değildir." Halbuki, dünyada, iş kence yapan çeşitli rej imler, daima, işkence olmadığını iddia ederler. Başka bir deyişle, "işkence yoktur" diyenler işkence yapanlardır. İşkenceyi sistematik hale getirenlerdir. Kaldı ki , İşkenceyi yasaklayan, düşünce özgürlüğünü savunan, insan haklannı- savunan 1 96 1 Anayasası, 1 2 Eylül 1 980'de iktida ra el koyan generallerce, darbenin ilk eylemi olarak yürür lükten kaldırılmıştır. Türkiye Büyü k Millet Meclisi feshedil miştir. Belediyeler, İl Özel İdareleri gibi mahalli idarelerin, seçim yoluyla oluşan bütün kurumlarını feshetmtştir. Ana yasayı yü rürlükten kaldıran askeri rej im, kendi iradesini anayasa diye koymuştur. Bütün bunlara rağmen, bugün, binlerce genç, yine de anayasayı değiştirmek istemekten, Türkiye Büyük Millet M eclisi'ni feshetmeye teşebbüs etmek ten yargılanmaktadırlar. Bu arada, 1 96 1 Anayasası'nın ge tirdiği düşünce özgürlüğünün, insan haklan anlayışı vs. "Kürt sorununa dokunmamak koşulu ile gerçekleşeceğini" yine de belirtelim. Bu yazının başlarında, Mustafa Kemal'in düşüncelerini, eylemleri açısından değerlendirmek gereğini belirtmiştik. Düşüncelerin. yani yazılar ve konuşmalann içeriğini tahlil etmek, çok anlamlı değildir. Eylemlerin içeriğini tahlil etmek daha önemlidir. Bu konuda, Atatürk'ün kurtuluş savaşlan na ilişkin düşüncelerini belirtmiştik. Daha soni-a da Kürdis-

tan sorununa ilişkin eylemi üzerinde durrnuştuk. Bu dü şüncelerin ve eylemlerin birbirtyle kökten çeliştiğini vurgula rnıştık. Başka bir örnek "demokrasi" kavramı ile ilgilidir. Deni

yor ki: Atatürk, "hakimiyet kayıtsız şartsız milletindir" de miştir. Ve bunun gereklerini yapmıştır. Atatü rk,

siyasal

meşruluğun kaynağının halk olduğuna kesinlikle inanmış tır. Egemenliğin ulusa ait olduğunu her zaman vurgulamış tır. Ve bu ilkenin gerekleıini yertne getirmişti. Demokratik meşruluğa gön.ül vermiştir. Ve bunun çağdaş yöntemlerinin en: güvenilir kaynağı olduğunu anlatmıştır. Atatürk'ün, "hakimiyet kayıtsız şartsız milletindir" sözü ve bu sözün .değerlendiıilmesiyle ilgili ortak bir kabul vardır. Halbuki, olgu lar, yaşanan hayat , bu değerlendirmeleri, doğ rulamıyor·. Atatürk, 1 923'de Cumhuriyet Halk Partisi'ni kur muştur. Partinin genel başkanıdır. 1 927 yılından Cumhuri yet Halk Partisi'nin Tüzüğü yapılmıştır.

Bu tüzük daha

sonraki yıllarda, birçok değişikliklere uğramıştır. Fakat te mel hükümleri hiç değişmemiştir. Aynı kalmıştır. Bu tüzük gereğince , Cumhuriyet Halk Partisi'nin Genel Başkanı G azi Mustafa Kemal . Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin tüm üyele rini bizzat kendisi seçmektedir. Partinin ikinci başkanına ve Genel Sekreteri'ne de danışmaktadır. Fakat, esas seçici ken

disidir. O halde, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin üyeleri,

yani milletvekilleri memur gibi tayin edilmektedir. İkinci seç men denen kişiler, Mustafa Kemal'in iradesiyle belirlenmiş listeleri sandığa atmaktadırlar. İkinci seçmen denen kişile rin görevi budur. Başka görevleri ve yetkileri yoktur. Türkiye

Büyü k

Millet

Meclisi'ne.

milletvekili

olarak,

Mustafa Kemal tarafından tayin edilen bu kişiler gelmekte dir. Ve bunlar, yeni dönemin ilk oturumunda G azi Mustafa Kemal'! cumhurbaşkanı seçmektedirler.

1 92 7 ,

1 93 1 ,

1 935

"seçimleri" böyle olmuştur. Daha sonraki "seçimler", 1 938, 1 939,

1 943 yine bu rnekanizmaya uyularak gerçekleştiril

miştir. Ara "seçimleri" yine böyledir. Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde bir sandalye boşaldığı zaman. oraya yeni bir mil letvekili tayin edilmektedir. Ve bu tayin işleri, herhangi bir bakanlığa memur tayin etmekten daha kolay gerçekleştirile bilen bir işlemdir. "İkinci seçmenler" olgusu , asimda bu ba-

sit rnekanizmaya karmaşık bir görüntü vermekten başka bir iş yapmamaktadır. Mekanizmanın dışında tutulması siste min özünde hiçbir değişiklik yapmamaktadır. Cumhuriyet Halk Partisi'nin Tüzüğü'nün çok önemli bir hükmü daha vardır. O da Mustafa Kemal'in Partinin Değiş mez Genel Başkanı olmasıdır. Demek ki, tek parti vardır. Genel Başkanı değişmezdir. Ömrü boyu Genel Başkan'dır.

Parti ikinci başkanı i se Başbakan'dır. 1 935 yıllannda, Parti nin Genel Sekreteri'nin de İçişleri Bakanı olduğunu görüyo ruz. Bu . kuşkusuz, demokratik bir süreç değildir. Halk ira desine saygı duyan bir anlayış, milletvekilierini meclise tayin ile getirmez. Böylesine tayinlerle oluşmuş kuruma da parla mento denemez. Bu süreç aslında, Avrupa'da o yıllarda ge lişmeye başlayan totaliter rej imiere çok daha yakındır. Burada. 1 924 Anayasası ile Cumhuriyet H alk Partisi'nin Tüzüğü arasındaki ilişkileri de incelemek gerekir. Cumhuri

yet Halk Partisi'nin Tüzüğü aslında. 1 924 Anayasası'nın çok çok üzerinde duran bir metindir. Ve harfi harfine uygulan

1 924 Anayasası'nı ve Cumhuriyet Halk

maktadır. Yalnız.

Partisi'nin Tüzüğünü hukuksal kategoriler olarak ele almak gerekir. Gerçi anayasaya göre. seçimler dört yılda bir yapıl maktadır. Ve cumhurbaşkanını Türkiye Büyü k Millet Mecli si

seçmektedir.

Fakat

önemli

hükümler

Tüzük'te

yer

almaktadır. Çünk ü , Türkiye Büyük Milet Meclisi üyelerinin nasıl

seçileceğini

Tüzük

göstermektedir.

Cumhuriyet

Halk Partisi'nin Tüzüğü , milletvekillerinin nasıl seçileceğini, Partinin Genel Başkanı'nın iradesine bırakmıştır. Bir me mur. herhangi bir işe nasıl tayin edilirse, milletvekilleri de öyle tayin edilmektedir. O halde Mustafa Kemal'in, Cumhu riyet Halk Partisi'nin Genel Başkanı olarak durumu, cum hurbaşkanı olarak durumundan daha yukanda durmakta dır. Çünkü, milletvekillerini cumhurbaşkanı olarak değil , Parti Genel Başkanı olarak tayin etmektedir. Tayin edilen bu kişiler de, O'nu Cumhurbaşkanı seçmektedir. B u , tek parti, anayasa ilişkisidir. Bu sistemin özü , Türkiye Büyük Millet Meclisi'dir. Fakat sadece, görüntüde bir meclistir. Bu meclis siyasal mekaniz maya "demokratik bir görüntü vermek" için vardır. Yoksa,

yapısı demokratik değildir. Çünkü , halkın özgür iradesiyle oluşmuş bir kurum değildir. Halk tarafından seçilmiş, se

çimlerle oluşmuş bir kurum değildir. Halkın, ulusun iradesi

değil, tek bir kişinin iradesi söz konusudur. Yapısı demokra tik olmayan bir kurumun, yaptıklannın demokratik olmaya

cağı, yine büyük bir gerçektir. Kaldı ki, Mustafa Kemal, uha kimiyet

kayıtsız

şartsız

milletindir"

dediği

yıllarda

bile,

( 1 920) meclis üyelerine, "Sizi buraya toplayan benim. İstedi

ğim zaman dağıtınrn, geri gönderirim" diyebilrniştir. Bütün bunlar, Atatürk'ü n demokratik meşruluğa önem vermediği

nin somut bir kanıtıdır. H alkın iradesine saygı duyduğu da

söylenemez. Demokratik düşünce ve eyleme taraftar olduğu da.

"Tek Adarn"ın iradesine dayanan siyasal isternlerin, in

san hakları açısından da olumsuzluk taşıdığı büyük bir ger

çektir. "Tek Adam" anlayışı ile insan haklan arasında derin bir çelişki vardır. Bu olguların saptanrnarnası, açıklanma

ması başka şeydir. O zamanlar bundan başkası yapılamaz

dı. Tek yol bu idi, dernek başkadır. Basın, üniversite çevrele

ri,

sendikalar,

dernekler,

kısaca,

Türk

demokrasisi

ise

UMustafa Kemal demokratik sürece çok önem veriyordu" bi

çirnindeki iddialan sürmektedir. Olguların , yaşanan h ayatın

incelenmesine, araştırılmasın a yanaşmamaktadır. Kemaliz

mi eleştirenlerin, özellikle d e . Kürdistan sorunu açısından

eleştirenierin karşılaştıkları baskıları da . görmezden, duy

mazdan gelmektedir. USöylediğin hiçbir şeye inanmıyorum.

Ama düşüncelerini savunabilmem için her türlü mücadeleyi yapacağım" anlayışı Türk demokratlarında yoktur. Türkler,

1 8 . yüzyılda, Avrupa'da söylenen bu sözü ve yaşanan süreci

bilrnezden, duymazdan gelirler. Dü şünelim ki, b u , sadece,

12 Eylül 1 980 rej imi ile ilişkili bir saptarna değildir. Halkın

özgür · iradesi

ile

hakların, b asın

oluşan

demokratik kururnlann,

özgürlüğünün,

sendikal

siyasal

özgürlüğün,

çok

partili siyasal sisternin mevcut olduğu nonnal zamanlarda da dunirn böyle idi.

Burada demokrasi kavramı ile cumhuriyet kavramı ara

sındaki ilişkilere de d eğinrnek gerekir. Mustafa Kemal'in si

yasal iktidarın �ynağıru değiştirdiği doğrudur, Osmanlı İrn paratorluğu'nda

siyasal

iktidarın

kaynağı

din

idi.

Cumhurtyetle birlikte siyasal iktidarın kaynağı ulus olmuş tur. Fakat, bu teorik olarak doğrudur. Babadan oğula geçen padişahlık ile değişmez genel başkanlık, dolayısıyla, değiş mez cumhurbaşkanlığı arasında, nitelik bakımından çok önemli fark olmasa gerek. Bütün bunlara rağmen, Kemalizmin halk iradesine, de mokratik yaşama. çok önem verdiği söylenir. Bu ise demok rasi ile ilgili düşünce ve davranışların da, iki standarnı bir biçimde - gelişliğini gösterir. Örneğin 1 930 yıllarında, Ağ n'daki, Kürt ulusal direnişi sırasında, ulusal· haklar ileri sü ren Kürtler karşısında , devrih AdaJet Bakanı Mahmut Esat Bozkurt şöyle demektedir: "Bu memlekette u lusal haklar ileri sürmek, sade ce,Tü rk ulusunun hakk ı d ı r. Türk olmayanları n tek hak k ı vard ı r . O da, Türklere hizmetçi olma hakk ı . Köle ol ma hakkıdır."

Bu tür sözler, Cumhuriyet Halk Partisi'nin ikinci başka ve Başbakan İsmet İnönü tarafından da sık sık ileri sü rülmüştür. Demokrasiden, özgürlükten söz edenler, bu tür olaylan bilmezden, görmezden geliyorlar. Bunlara rağmen, Kemalizmin demokratik meşruluğa önem verdiğinin iddia edilebilmesi , olgulardan kopuk bilgi üretiminin açık sonucu dur. m

Bugün durum nedir? 1 2 Eylül 1 980'de, Türkiye Büyük Millet Meclisi feshedilmiştir. Mahalli idarelerin, h alk tarafın dan seçilmiş kurullann görevine son verilmiştir. Yerlerine yeni atamalar yapılmıştır. Yeni atamaların çoğunluğu emekli askerlerdir. Seçimle gelen bütün kurullar dağıtılmıştır. Siya yasal partilerin. sendikalann faaliyetleri durdurulmuştur. Bunlar, kuşkusuz çok partili siyasal rej ime güvensizliktir. Dolayısıyla halkın iradesine demokratik rnekanizmaya gü vensizliktir. 1 2 Eylül yönetimi. 1 98 1 sonbabannda Kurucu Meclis'in çalışmaya başlayacağıru ve yeni bir anaya�a yapılacağını söylüyor. Kurucu Meclis'e siyasal parti temsilcilerinin gire meyeceği , onlann girmelerine izin verilmeyeceği, şimdiden ilan edilmiştir. Feshedilen meclisin hiçbir üyesinin Kurucu Meclis'e alınmayacağı önemle vurgulanınaktadır. Klrnlerin, 66

hangi

kategorilerin

Kurucu

Meclis'e giremeyecekleri belli

olunca, kimlerin girecekleri, nasıl girecekleri de az çok belli olmaktadır. Kabaca, bu kurul, Milli Güvenlik Konseyi tara fından tayin edilen kişilerden oluşabilir. B u , kuşkusuz, de mokratik bir tutum ve davranış değildir. Arıtidemokratiktir� Buna rağmen, Milli G üverılik Konseyi, demokrasiye dönü le ceğini, demokrasiyi kurmaya çalıştıklarını iddia etmektedir. Bu antidemokratiktir ama tam arılamıyla Atatürkçü bir tu tumdur. Atatürk'ün, Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerini tayin ile işbaşma getirdiğini belirtmiştik. Milli G üverılek Konseyi'nin, kendi yaptığı bir anayasa, kendi iradesini aksettiren hükümler. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası olarak kabul edilebilir. Zaten, her ne kadar, Ku rucu Meclis'in kuru lacağı belirtilmiş ise de, son sözün yine Milli G üvenlik Konseyi'nde olacağı vurgulanmıştır. Kurucu Meclis. Milli G üverılik Konseyi'nin danışma organı olarak ça lışacaktır. Anayasa taslağının , basında, radyoda, televizyon d a , yani kamuoyunda , geniş bir biçimde tartışılması için ge rekli ortamın olu şmasına izin vermeyebilir. Bu da kuşku suz özgürlükçü bir tu tum değildir. Fakat Atatürkçü bir tutum dur. Milli G üverılik Konseyi'nin "Atatürkç ü � olduğunu ileri sürerken, bunları da düşündüğü , Atatürk'ü bu eylemleriyle de birlikte değerlendirdiği açıktır. Kendisine "Atatürkçüyüm� diyen hiçbir kişi de bu sürece. yani tayiniere karşı olamaz. Türkiye'de parlamento , 1 2 Eylül 1 980 rej imi ile feshedil miştiL Milletvekillerinin yasama dokunulmazlığı kaldırılmış" tır.

Büyük bir kısmı gözaltına alınmıştır,

tutuklanmıştır.

Haklannda dava açılmıştır. Ve parlamento, parlamentonun üyeleri , siyasal partiler, Devlet Başkanı, Milli Güvenik Kon seyi Başkaru ve G enel Kurmay Başkanı Orgeneral Kenan Evren'in her konu şmasında ağır bir biçimde suçlanmakta dırlar. Buna rağmen feshedilen bu parlamentonun 1 2 kadar üyesi Avrupa Konseyi toplantılanna katılmaktadırlar. Bun lar, Konsey toplantıianna da, "Askeri yönetim demokrasiye dönmeye söz verdi�

demektedirler.

Milli

G üvenlik Konse

yi'nin düşüncelerini ve eylemlerini övmektedirler. Türkiye'de işkence yoktur. Varsa bile , h ükümet. işkence iddialan üzeri ne gitmektedir. Tahkikat yaptırmaktadır. Sorumlulan adale te sevk etmektedir" demektedirler. Milli Güvenlik Konseyi

yönetlml de. bu kişilerin, Avrupa Konseyi'nde ülkeyi temsil etmelerini özellikle istemektedir. Burada, şu sorularm sorulması elbette önemlidir: 12 Eylül 1980 rejimi ile parlamenterlik sıfatlan sona eren bu kişiler, Avrupa konseyi'ne ne sıfatla katılmaktadırlar? 1ürki ye'de parlamenterlik sıfatlan kalmayan kişilerin, Avrupa Konsey? dönem toplantılanna katılınalarmı sağlayan meka nizma nedir? Bu kişiler, Avrupa Konseyi'ne parlamenter ola rak katılıyorlar mı? Parlamenterlik sıfatlan sona erdiğine gö re, Avrupa Konseyi ile ilişkileri nasıl sürmektedir? Milli Güvenlik Konseyi , bu ilişkilerinin sürmesini neden istemek tedir? Avrupa Konseyi, bu mekanizmanın işlemesini hangi gerekçelerle istemektedir? Bütün bunlar çift standartlı düşünce ve davranışlarla yakından ilgilidir. "D emokrasi" kavramına yaklaşınada da durum budur. Fakat çift standart, Avrupa Konseyi'nin dü şünce ve davranışları için de söz konusudur. Düşünelim ki , Avrupa Konseyi, Türkiye'deki insan haklan sorunu ile ilgili hiçbir soruşturma yapmamıştır. Türk Anayasası, Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin insan haklan temeline dayanan bir hukuk devleti olduğunu söylemektedir. Kamu yönetiminde , eğitim kurumlarında, üniversitelerde, yargı organlarında, si yasal partilerde bu ilkeye çok önem verildiği vurgulanmakta dır. Halbuki, Kürt ulusuna uygulanan politika , insan hakla n kavramına temelden zıttır. İnsan haklarmı ve ana özgürlüklerilli korumaya ilişkin Avrupa Sözleşmesi ( 1 950) üye ülkelerde . insan haklannın korunması ve geliştirilmesi üzerinde durmaktadır. Bu temel ilkeleri kabul eden devletler, üyeliğe kabul edilmektedir. Türkiye ise hem bu Ilkelert kabul ettiğini beyan etmiştir, hem de Kürdistan'da ırkçı ve sömürgeci baskılaoru yoğun bir biçimde sürdürmektedir. Kürt ulusuna karşı sürdürülen politikalan, yazınuzın baş kısımlannda anlatmaya çalıştık. Avrupa Konseyi üyelerinin de bu politikalan bilmemesi ola naksızdır. O halde, herhangi bir liderin, parti başkanının veya dev let başkanının siyasal hayatı değerlendirillrken, düşüncele rinden çok eylemlerinin içeriği tahlil edilmeli. En azından, düşüncelerinin içeriği ve eylemlerinin içeriği bJrlikte ele alın-

malıdır. Öte yandan bir devletin, insan hakianna saygılı olup olmadığı, anayasamn, yargı organl annı n kararianna bakılarak saptanamaz. Yasalarda yazılanlara göre saptana� maz. Maddi hayata , yaşanan hayata bakılarak saptanır. Ya salann uygularup uygulanmadığına bakılarak saptanır. Bu konuda hukuksal kategorilerle incelenemez. Sosyolojik ola rak araştınlır. Yasalarla , uygulamalar arasındaki çelişkilerin nedenleri incelenir.

SONUÇ ı . Kişilerin bilgilerinin, tavır ve davranışlannın değişme

yeceği söz konusu olamaz. Kişiler, kuruluşlar, eleştiri ve özeleştiri yoluyla, her zaman kendilerini yenileyebilirler. Fa kat Türk yazarlanmn "demokratlan"run, kısa vadede, Kema lizmi Kürdistan sorunu açısından eleştirmeleri olanağı yok tur.

Türk

basını,

üniversite

çevreleri ,

siyasal

partiler,

dernekler vs. böyle bir eleştiriye ve özeleştiriye girişemezler. Çünkü, Kemalist ideoloji, Türk toplumu üzerinde , aydın ke simler üzerinde bir zırh gibi geçmiştir. Üniversite çevreleri, basın, eğitim kurumlan vs. bu ideolojiyi kayıtsız şartsız be nimsemlşlerdir. Bu bilgilerin en doğru bilgiler olduğunu söy lemektedirler. Onlara göre , bu bilgiler, eleştiriden uzak bilgi lerdir. Tartışılamaz konulardır. Ve Kemalizm sık sık övülmektedir. Kemalizmi daha iyi övenlere, daha usta bir şekilde övenlere ödüller verilmekte dir. Bu ödülleri bütün devlet kuruluşlan vermektedir. ÖZel kuruluşlar vermektedir. Bakanlar, Ticaret Odalan gibi. Ke malizmi övmede yoğun bir yanş vardır. Kemalizmi eleştiren ler, özellikle de Kürdistan sorunu açısından eleştirelller ise cezavine konulmaktadır. Bunlar ise Kemalizmin betonlaş masına neden olmuştur. Yeni yeni övgülerin, heykellerin, "büstlerin, Atatürk'ün betonlaşmasına katkıdan başka hiçbir anlamı yoktur. Fakat bu bilgilerin kabulü, eleştiriden uzak olması, toplumda çeşitli kategoriler tarafından benimsenme si, onlann bilimsel bilgiler olduğunu göstermez. Kemalist ideolojinin gücünü gösterir. Yalana dayalı resmi ideolojinin kitleleri, çeşitli toplumsal kategonlert, sınıf ve tabakalan çe kip çevirdiğini gösterir. Kemallzmin yalana dayalı bir ideoloj i

olduğunu, resmi bir ideoloj i olduğunu hiçbir zaman u nu t mamak gerekir. 2. Türkiye'de, Kemalizmin, Kürdistan sorunu açısından, neden eleştirilemeyeceğini açıklamakta yarar vardır. Yazımı zın başında, insan,- fil ve ağaç arasındaki ilişkileri belirtmiş lik. Daha doğru su , fil'i ağaç olarak tanımlayan kişinin geliş tireceği bilginin içeriğini tartışmıştık. Eğer, bu kişinin algılaması yanlış ise örneğin duyu organlarından biri eksik ise bu eksik giderildiği zaman. kişi doğruyu bulabilir. Yanlış bilgisini düzeltebilir. Bu noktada ideoloj ik bir tavır söz konu su değildir. Kişinin bilgi içeriğindeki yanlışlıklar, algılama nın eksikliği sonucu olu şmaktadır. Teknoloj inin gelişmesi, yeni yeni bilgiler ortaya çıkması o zamana kadar geliştirilen tahlillerde değişikler yapılmasını gerektirebilir. Ve kişi, ideo loj ik bir saplantı içinde olmadığından, düşünce ve davranış lannı, resmi ideoloj iye göre ayarlamadığıri,dan bu değişiklik leri gayet kolaylıkla yapabilir. Kendisini düzeltebilir. Türkiye'de Kürt'ün Türk olarak kabul edilmesi, öyle gö rülmesi ise duyu organlanndaki bir eksiklik ile ilgili değildir. Belge eksikliği , yorum eksikliği değildir. Bu, doğrudan doğ ruya ideoloj ik b ir tutumdur. Resmi ideoloj iye uygun bir tu tumdur. Bu tutum ve tavır, somut. gerçek bilindiği halde sü rdürülmekt.edir. Bu dü şüncede ve bu tavırda olan bir kişi eleşiiri ve özeleştiri yapamaz. Bu bir saplant.ıdır. Bir inanç tır. Aksi halde, resmi ideoloj inin kendisine sağladığı eş ka rarlardan yoksun kalır. Resmi ideloj iye uygun t.ut.umlarda, düşünce ileri sürü lürken, bir eylem yapılırken, daima. siyasal iktidar gözelilir. Düşüncelerin ve davranışlann. siyasal iktidann hoşuna gi dip gitmemesi araştırılır. Bilimsel t.ut.urnda ise önemli olan bilginin içeriğidir. Bu bilgilerin kimleri peşinden süiü kleye ceği . nasıl ve nerede sürükleyeceği saptanmaz. Bilim adamı doğru bildiği, savunabildiği, kamUayabildiği her şeyi açıklar. Bunu yaparken, arkasından kaç kişinin geldiğine bakmaz. Arkasından gelenler olup olmadığına bakmaz. Bilim, bilgi üretiminin en sağlıklı yoludur. Doğayı, tari hi, toplumu anlamanın ve kavramanın en güvenilir yoludur. İdeoloj iler ise bilgi üretmezler. Üreiilen bilgileri tekrar eder70

ler. Üretilmiş bilgileri zaman ve mekan koşullarına göre ye niden ayarlarlar. Katı, donmuş kalıplardır. Kendilerini yeni" leyemezler. İşe yaramıyorsa atılırlar. İşe yarayan yeni bir ideoloji oluşturulur. Bilim, çeşitli zaman ve mekan koşulla nnda tek bir yöntem kullanır: Bilim yöntemi. Bilim yöntemi tektir. İdeolojiler ise çeşitli zaman ve mekan koşullannda farklı farklı standartlar kullanır. 3. Görülüyor ki, Türkiye'de bilim, özellikle, toplumsal alanlarda, resmi düzeyde gelişmektedir. Kemalizmin eleşti rilmesi engellenmektedir. Fakat, dünya. sadece Türkiye'den ibaret değildir. De mokratik kişi ve kurumlar demokratik kamuoyu dünyanın her yerinde vardır. Gelişmektedir. Ve etkindir. Olaylar ve ol gular arasındaki ilişkileri bilimsel düzeyde ele alan bilim adamları. kişiler ve kurumlar her yerde vardır. Sonuçlan ol duğu gibi açıklayacak dürüstlüğe ve cesarete sahip olan ki şiler ve kurumlar günden güne çoğalmaktadır. Atatürk'ün 1 00. Doğum Yıldönümü'nde, Kemalizmin ye niden değerlendirilmesi, bu konudaki bilgilerin gözden geçi rilmesi önem taşımaktadır. UNESCO, dünya demokratik ka muoyu, bunu yapabilir. Kemalizm ile ilgili toplantılarda bu görüşler ele alınabilir. Düşünü rlerin, bilim adamlannın Ke malizm ile ilgili görüşlerini ve düşüncelerini açıklamalan sağlanabilir. Fakat. Kürdistan sorununa ilişkin olgular göz den uzak tutularak Kemalizm değerlendirilemez. Kemalizm, bu yönden de araştınıması ve değerlendirilmesi gerekir. UNESCO, bu sürece yardımcı olabilir. O halde, burada çok 1 önemli sorun, düşüncelerin, yani yazılanların ve konuşmalann içeriğinin tahlil edilmesi değildir. Eylemin içeriğinin tahlil edilmesidir. Yani, ne söylediğinin ne yazıldığının değil ne yapıldığının araştınıması önemlidir. Söylenenler ve yazı lanlar ile yapılanlar arasındaki çelişkiyi saptamak önemlidir. Bu çelişkirıin, farkın, nedenlerini açıklamak da. 4. İnsan hakları 20. yüzyıla yön veren ana kavramlar dan biridir. Ulusların kendi kaderlerini tayin hakkı gibi. De mokrasi gibi. Eşitlik, özgürlük gibi. İnsan haklarına saygı, çağdaşlığın en önemli göstergelerindendir. İnsan hakların dan yararlanma bütün insanlarm en doğal haklanndandır.

rı ıçbir koşula bağlanamaz.

Halbuki. Türkiye'de. Kürtlerin

insan haklanndan yararlanması çok önemli bir koşula bağ lanmıştır. Kürtler kendi kişiliklerini, u lusal benliklerini in kar ettikleri, Türkleşlikleri oranda insan haklanndan yarar lanırlar.

Bu · ise

insan

haklarının

özünü

yok

etmektir.

Ortadan kaldırmaktır. Örneğin kişinin, an� diline sahip çık ması, gazete okuma hürriyetinden çok daha önce gelir. Ama dili gasp edilmiş bir kişinin, bu h ürriyetten yararlandığı söy lenemez. Gazete okumak istiyorsan. falanca dili öğrenecek sin, denemez. Ancak, Türkçe bilenler gazete okuma faaliye tinden yararlanabilirler,

denemez.

Aslında, gazete okuma

hürriyetinin böyle bir koşula bağlanması. onun özünü yok etmektir. Çünkü toplumsal ve kültürel etkinlikler, sanatsal etkinlikler ana dil ile sürdürüldüğü zaman başarılı olabilir. Toplumun.

kültürün,

demokratikleştirilmesini

sağla

mak. sivil toplumu kurup geliştirmek. çağdaşlaşmanın en önemli boyutlandır. Bütün bunlar insanın iş hayatının zen ginleşmesiyle, kültür etkinliklerine katılmasıyla yakından il gilidir. UNESCO'nun ulu slararası ilişkilerde geliştirmeye ça lıştığı anlayışlardan biri budur. Kemalizm ise Kürt dilini ve kültürünü yok etmek için her türlü çabayı göstermektedir. Kürtlerin kültürel etkinilkiere katılması. kendi dil ve kültür lerini, kimliklerini inkar koşuluna bağlanmıştır. Bu ise ırkçı ve sömürgeci bir tutumdur. Kültür emperyalizmidir. Öyley

se, UNESCO, Atatürk'ün 1 00 . Doğum Yıldönümü 'nde, Ke

malizmin bu boyutunu da değerlendirmelidir. Kemalizmin kültür politikası ve Kürdistan'da uygulanan kültür emperya lizmi konusunda

UNESCO'nun tavır ve davranışı nedir?

Kürdistan'da uygulanan ırkçı ve sömürgeci politika görmez den gelinerek, Kemalizmin kültür politikası değerlendirilebi lir mi?

5. Kürdistan, 20. yüzyılın ilk çeyreğinde parçalanmıştır. Kürt ulusuna bu yıllarda . böl yönet politikası uygulanmıştır. Bu politika. Ortadoğu 'da siyasal istikrarsızlığı oluşturan ve banşın kuruluşunu engelleyen en önemli etkenlerden biri dir. Çünkü , özgürlük. demokrasi. uluslann kendi kaderleri ni tayin gibi temel haklar. her ulusun e� doğal hakkıdır. Bunlar. kullanılması şartsız ve tercihsiz olan haklardır. Kürdistan ise Ortadoğu'nun ortasında. uluslararası bir-

sömürgedir.

Bölünmüş

parçalannuştır.

Türkiye'nin,

İran'ın, Irak'ın, Suriye'nin ortak sömürgesidir. Bütün mane

vi zenginlikleri, dili, kültürü, kültür mirası gasp edilmiştir.

Varlığı inkar edilmektedir. Bütün maddi zenginlikleri yağma

edilmektedir. O halde, Kürt ulusunun özgürlük ve özerklik

için mücadele etmesi çok doğaldır. Uluslararası sömürge

durumundan kurtulması, ulusal kurtuluş için çaba harca

ması doğaldır. Varlık mücadelesi engellenemez.

Kürt ulusu , emperyalist ve sömürgeci böl yönet politika

sına rağmen 60 seneyi aşkın bir zamandır, özerklik ve öz

gürlük mücadelesini sürdürmektedir. Kürtlerin bu eylemle

ri, Ortadoğu'da, huzuru ve banşı bozan bir eylem olarak

değerlendirilmektedir. Emperyalist ve sömürgeci politikala-.

nn pekiştirilmesi eylemleri ise banşın ve siyasal istikrarın

kuruluşunun göstergesi olarak sunulmaktadır. Bu da ulu

sal kurtuluş hareketlerine değişik standartlar ile yaklaşına

nın sonucudur.

20. yüzyılın başlannda. Kürdistan'ı parçalayanlar, Kürt

ulusuna böl yönet politikası uygulayanlar, bunu, Ortado

ğu'daki siyasal istikrarsızlığı sürdürmek, yeniden üretmek için düşünmüşlerdir. Ortadoğu'nun siyasal yapısına göz atıl

dığı zaman, bu durum, gayet rahatlıkla görülmektedir.

İran'da Ayetullah Humeyni önderliğindeki İslami hare

ket. Şah'ı "halkın iradesine karşı konulmaz" sloganı ile yen

miştir. Humeyni'ye göre Şah, halkın iradesine karşı koymuş- · tur. Despot olmuştur. Halkın özgürlüklerini gasp etmiştir.

Bunun için de yıkılmıştır. Fakat. iktidara gelen Humeyni,

Kürdistan'dan gelen özgürlük ve özerklik isteklerine şiddetle

karşı koymuştur. Kürt ulusunun özgürlük, eşitlik ve demok

rasi isteklerini zor araçlan ile bastırmaya çalışmıştır. Şah'ın Kürdistan politikasını aynen benimsemiştir. Bu ırkçı ve sö

mürgeci politikayı sürdürmeye özen göstermiştir. Kürdis

tan'da mevcut d urumun değişmesini engellemek için her türlü önlemi almıştır. Kürdistan'daki, gertel sınıfları silah

landırmıştır. Bunlann özgürlük, özerklik, demokrasi istekle

rine karşı çılanalanriı, merkezi hükümet ile işbirliği yapma lamu

teşvik

etmiştir.

tür

toprak

ağalanna,

aşiret

reislertne , şeyhlere silah dağıtnuştır. Yani Kürt ulusal hare

ketini reddeden bu kişilere. Böl yönet polltikasuu üretmek

ve sürdürmek için,

Kü rtleri birbirlerine

düşürmeye çaba

harcamıştır. Savak'la işbirliği yapmıştır. Kürt u l u su nu n ira desin e , böylesine karşı koyması ise O'nu yeni bir Şah , "Sa kallı Şah" yapmıştır. Irkçı ve sömürgeci politikada ısrar baş ka b ir sonuç ortaya koymaz. O halde . Kürdistan konusunda demokratik altematifler gelişt im1eyenlerin, "devrim" adına ileri sürecekleri b ü t ü n fikirler,

uygulamalar başansızlıkla

sonuçlanacaktır. İran ile Irak arasında, 1 975 yılı başlannda, Türkiye'nin de açık teşviki ve gizli katılın1ı ile ve C ezayir aracılığı ile yapı lan anlaşmaya bakalım. İki h ükümetin anlaşma yapmasını gerekli kılan temel etken. Kürdistan sorunudur. Anlaşma gereğince , Şah. Irak'ın Kürdistan bölgesine açılan yardım kapılannı kapatacaktır. Irak ise bunun karşılığında Şattül arap bölgesindeki Irak egemenliğinden vazgeçecektir. Bu an laşma ile Güney Kürdist an'daki, başka bir ifade ile Kuzey Irak'taki Kürt u l u sal hareketi çökertilmiş olmaktadır. . 1 980 Y1lının Eylül ayında, Irak il e İran arasında başlayan savaş ise bu anlaşmanın ne kadar çürük temellere dayandığılll açıkça

göstem1iştir.

Kü rtlerin

sırtından

gerçekleştirilen,

Kürtlerin acılan pahasına gerçekleştirilen antlaşmalann ne kadar kısa vadeli ve geçersiz olduğunu göstermiştir. Çünkü , 1 9 7 5 yılında. Şattü larap bölgesinin İran'a verilmesi, Irak'ta Baas yönet imine karşı derin tepkiler doğurrnuştur. Arap ka muoyunda da. Ve Irak yönetimi. bu topraklan tekrar ele ge çirmek için fırsat beklemektedir. Fırsat . 1 980'de İran'da yö� netimin zayıf olduğu bir sırada ele geçmiştir. Fakat 1 975 'de Kürt u l u sal hareketini ezmek çok daha önemli olduğu için, alınan topraklanrun bir kısmı bile gözden çıkanlabilmekte diL Türkiye'de ise siyasal istikrarsızlığın. toplumsal banşın kurulmamasırun temel nedenlerinden b iri, yine , Kürdistan sorunudur. Ekonomik gelişmeler. siyasal ve toplumsal de ğişmeler. kapitalizmin kırsal alanlara yayılması , Kürt ulus sorununu. günden güne daha hissedilir bir biçimde, su yü züne çıkarmaktadır. Kırlardan şeh irlere göç, kitle haberleş me araçlanrun etkinlik kazanması. İran ve Irak'taki gelişme ler,

dünyadaki

Ortadoğu'daki

u lusal

kurtuluş

mücadeleleri, Kürtleri bilinçlendirrn ektedir. Dünyadaki, Or-

tadoğu'daki, Türkiye, İran, Irak ve Su riye'deki siyasal geliş meler, Kürtlerin kendi siyasal statüsü hakkındaki bilinçleri ni yoğunlaştumaktadır. Öte yandan, Kürdistan, eski Kürdistan değildir. Hızla gelişmektedir. Kürdistan'ın tarih i ve toplum yapısı hakkın daki araştırmalar, günden güne artmaktadır. Kürt dili, Kürt kültürü daha iyi anlaşılmakta ve anlatılmaktadır. Gelişmek tedir. Böylesine bir bilimsel gelişme ortamında, "Vatan hain leri var. Türkiye'yi parça parça etmek istiyorlar. Bu nlar dış düşmanların. emperyalizmin oyunlardır. . . " vs. demek, gü lünç olmaktadır. Zira bölünen ve parçalanan Kürdistan'dır. Böl yönet politikası uygu lanan ulus. Kürt ulusudur. Emper yalizmiri böl yönet politikasının en kanlı işbirlikçileri de Ke malistlerdir. B ü t ü n bunlar belgelerle, delillerle ortaya konul muştur.

Zaten

maddi

hayat,

yaşanan

hayat

bunu

doğrulamaktadır. B u bilimsel gelişmeniri süreceği de kuşku suzdur. Türk Devleti ise bü tün bu gelişmeleri baskı altına alma yı temel ve vazgeçilmez bir politika olarak benimsemiştir. Bu ise otoriter olmayı getirmektedir. "Demokrasiye"

"özgürlük

lere", çok partili siyasal düzene ara vermeyi gerektirmekte dir. Böylece devlet , militarist bir güç halirie dönüşmektedir. Güvenlik güçleri ve askeri güçler büyümekte, yoğunlaşmak tadır. Devletin, "yasa ve düzen" anlayışı ile Kürtlerin. eşltlik, özgürlük ve demokrasi istekleri. irisan haklarını vurgulama lan temelden çelişmektedir. Ve bu süreç, devlet terörünün gelişip, güçlenmesiril oluşturmaktadır. Halbuki, baskı ve zor ile düşüncelerin engellenemeyeceği , bilimsel gelişmenin dur durulamacağı açık bir gerçektir. Kaldı ki, Kürdistan'da uygulanan ırkçı ve sömürgeci po litika, faşist hareketin gelişmesi için önemli bir etkendir. Devlet terörü ile faşist terör birleşebilmektedir. Devlet, faŞist hareketin gelişmesine göz yumabilmektedir. Zaman �man teşvik edebilmektedir.

Çünkü ,

faşist

hareketiri

kullandığı

sloganlarla , resmi ideoloj iriiri kabulleri birbirlerine çok ya kındır. Özellikle de Kürdistan sorunu ile ilgili kabulleri. Fa şist hareket. İslami harekete göre , daha laik bir yapıdadır. Bu bakımdan sol hareketin gelişmesirii engellemek içiri da

ha rahat bir şekilde kullanılmaktadır. Bu süreç ise Türki-

ye'deki siyasal gelişme:pln önemli bir boyutudur. Toplumsal barışın ve siyasal istikrann kurulmayışının önemli bir etke nidir. Emperyalistler, Kürdistan'ı, Ortadoğu'daki siyasal hu zursuzluğu geliştirmek ve üretmek için bölüp parçalarnışlar dır. Bu kuşkusuzdur. Böl yönet politikasının temel amacı budur. Siyasal istikrarsızlığı, daima dinamik tutmak. Böyle ce, bölgedeki siyasal ve ekonomik denetimi pekiŞtirrne k Bu yapının aynen korunması ise bu süreci yoğunlaştırmakta dır. Hızlandırmaktadır. Kaldı ki, süper devletler de bu soru nun içindedir. Onlar da Ortadoğu 'da, statükonun değişme ınesi ve mevcut durumun aynen korunması için her türlü çabayı göstermektedirler. Zaman zaman Kürt ulusunu teh

dit olarak kullanarak, ilgili hükümetlere istedikleri politika

ları kabul ettirmeye çalışmaktadırlar. Süper devletlerin poli tikalan şimdiye kadar böyle gelişmiştir. Kuşkusuz, bütün bunlar, Kürt ulusunun, ulusal haklan için mücadelesine engel olamaz. Özgürlük ve özerklik müca delesini yürütmesine engel olamaz. O halde, ,Kürt ulusunun ulusal ve demokratik haklan konusunda yürüttüğü müca deleye destek olmak, dünyanın devrimci ve derpokratik ka muoyunun,

önemli

görevlerinden

biri

olmalıdır.

Kürdis

tan'da uygulanan ırkçı ve sömürgeci politikaya karşı olmak, uluslararası sömürge durumunu deşifre etmek temel bir gö revdir. Kürdistan'ı uluslararası sömürge düzeyinde tutan, Kürt ulusunu bölüp parçalayan devletlerin, Kürtleri, birbir lerine karşı bir tehdit ve baskı aracı olarak kullanmalanna izin vermemek gerekir. Süper devletlerin, çok ince diploma tik mekanizmalarla, askeri ve ekonomik mekanizmalarla bu işi yapmalanna izin verilmemelidir. Bu politikalan ve uygu-. lamalan deşifre etmek gerekir. Düşünelim ki. özgürlük, özerklik, bağımsızlık, kendi ka derini tayin etme hakkı, bütün ulusların hakkıdır. Bütün bunlardan dolayı, Atatürk•ün 1 00. Doğum Yıldönümü'nde, Kemalizm tartışılırken, Kürdistan sorunu ile ilgili boyutu görmezden gelerek, "Kemalizm ulusal kurtıiluşçudur. Ezilen halkların dostudur . . . " biçiınH görüşte ısrar etmek, düşünce

lert katılaştırmaktan

başka

bir şey değildir. Bu, dogmatik

bir tavırdır. Dogmatizme taviz vermektir. Bu ise ONES CO'nun kurmaya, geUştırmeye ve kökleştirmeye çalıştığı öz gürlük ve demokrasi anlayışına. aykındır. insan haklan, eşitlik, ulusların kendi geleceğin1 kendtlerin1n U;ı.yin etmesi ilkelerine aykındır. Ocak 198 1