Hoger onderwijs in Vlaanderen Informatiebrochure 2011
Inhoud Inleiding............................................................................................................... 2 Soorten instellingen........................................................................................ 3 Soorten opleidingen........................................................................................ 3 Lerarenopleiding. ............................................................................................. 5 Studiegebieden. ................................................................................................ 6 Soorten contracten.......................................................................................... 8 Flexibele leerroutes - combinatie werken/studeren. ......................... 9 Toelatingsvoorwaarden. .............................................................................. 10 Leerkrediet....................................................................................................... 12 Studiekosten. ................................................................................................... 14 Studeren in het buitenland. ........................................................................ 16 Definities........................................................................................................... 18 Adressengids................................................................................................... 23 1
Inleiding Met deze brochure willen we op een overzichtelijke manier informatie bieden over alles wat met het hoger onderwijs te maken heeft. In deze brochure vind je daarom informatie over de soorten instellingen, opleidingen en contracten, de toelatingsvoorwaarden en het leerkrediet. Je vindt verder ook een overzicht met definities van veelgebruikte termen in het hoger onderwijs en een adressenlijst van de instellingen die initiÍle bachelor– en masteropleidingen aanbieden. Wat je niet in deze brochure vindt, is informatie over de opleidingen zelf. De instellingen bieden elk voor hun eigen opleidingen uitgebreide informatie aan. Je kan je dus best tot hen wenden als je met concrete vragen over een bepaalde opleiding zit. Informatie over de opleidingen kan je ook terugvinden op www.hogeronderwijsregister.be. Dit is een website waarop je alle erkende opleidingen in het Vlaamse hoger onderwijs terugvindt. 2
BACHELOR NA BACHELOR (BANABA) Hogeschool - min. 60 studiepunten
Voorbereidingsprogramma
MASTER NA MASTER (MANAMA) min. 60 studiepunten
Voorbereidingsprogramma
MASTER (MA) Hogeschool (in associatieverband met universiteit) of universiteit min. 60 studiepunten
Schakelprogramma
PROFESSIONEEL GERICHTE BACHELOR (PBA) Hogeschool 180 studiepunten
Voorbereidingsprogramma
ACADEMISCH GERICHTE BACHELOR (ABA) Hogeschool of universiteit 180 studiepunten
Soorten instellingen In Vlaanderen kunnen verschillende soorten instellingen opleidingen aanbieden in het hoger onderwijs. De bekendste zijn uiteraard de hogescholen en de universiteiten. In totaal zijn er in Vlaanderen 22 hogescholen en 7 universiteiten. Daarnaast zijn er nog andere instellingen die ook erkende bachelor- en masteropleidingen inrichten.
Soorten opleidingen In Vlaanderen vind je volgende soorten opleidingen in het hoger onderwijs: ◊ Professioneel gerichte bachelors aan hogescholen ◊ Academisch gerichte bachelors aan hogescholen (in het kader van een associatie met een universiteit) en universiteiten ◊ Masters aan hogescholen (in het kader van een associatie met een universiteit) en universiteiten ◊ HBO 5 (nog niet ingericht in de hogescholen, enkel in de Centra voor Volwassenenonderwijs. Meer info op www.ond.vlaanderen.be/onderwijsaanbod/volwassen/vwo.htm) ◊ Bachelor na bachelor en master na masteropleidingen. Opleidingen worden gegroepeerd in studiegebieden 3
Professioneel gerichte bacheloropleidingen
zijn in de eerste plaats gericht op de beroepspraktijk en hebben tot doel de studenten te brengen tot een niveau van algemene en specifieke kennis en van competenties nodig voor de zelfstandige uitoefening van een beroep of groep van beroepen. Een professioneel gerichte bacheloropleiding biedt dus een directe uitstroommogelijkheid naar de arbeidsmarkt. Academisch gerichte bacheloropleidingen
leggen de nadruk op een brede academische (theoretische) vorming of een vorming in de kunsten. Ze zijn gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek en bereiden je voor op een masteropleiding. Professioneel en academisch gerichte bacheloropleidingen hebben een studieomvang
van minstens 180 studiepunten. masteropleidingen leggen de nadruk op gevorder-
de wetenschappelijke of artistieke kennis en competenties die je nodig hebt voor het zelfstandig beoefenen van wetenschap of kunst, of voor het uitoefenen van een beroep. Een masteropleiding wordt
4
afgesloten met een masterproef. Een masteropleiding omvat ten minste 60 studiepunten. Na een bacheloropleiding kan je een bachelor na bacheloropleiding volgen. Een master na masteropleiding volgt op een andere masteropleiding. Een schakelprogramma is een programma dat je wordt opgelegd als je wenst in te schrijven voor een masteropleiding op grond van een professioneel bachelordiploma. Als je niet in het bezit bent van een diploma dat je op rechtstreekse wijze toelating verleent tot de opleiding waarvoor je wilt inschrijven, kan een voorbereidingsprogramma worden opgelegd.
Lerarenopleiding In het hoger onderwijs kan je zowel aan de hogescholen als aan de universiteiten een lerarenopleiding volgen. Er zijn twee soorten lerarenopleidingen: de geĂŻntegreerde lerarenopleiding en de specifieke lerarenopleiding. GeĂŻntegreerde lerarenopleiding: dit is een professioneel gerichte bacheloropleiding van 180 studiepunten. Je kan deze opleiding enkel volgen aan een hogeschool. Je wordt opgeleid tot leraar kleuter, lager of secundair onderwijs. Van de 180 studiepunten bestaan er minstens 45 uit praktijk. In de geĂŻntegreerde lerarenopleiding die je opleidt tot leraar secundair onderwijs, kies je als student twee onderwijsvakken. Aan het einde van je opleiding behaal je het diploma van leraar.
Specifieke lerarenopleiding: dit is een oplei-
ding van 60 studiepunten die je volgt nadat je al een diploma (hoger onderwijs) behaald hebt. De helft van de 60 studiepunten wordt besteed aan praktijk. Aan het einde van je opleiding behaal je het diploma van leraar. Het is je hoofddiploma dat bepaalt voor welke vakken je lesbevoegdheid krijgt. Je kan een specifieke lerarenopleiding volgen aan een hogeschool, een universiteit, maar ook aan een centrum voor volwassenenonderwijs. Je kan in een specifieke lerarenopleiding je stage/ praktijk doen via een leraar-in-opleidingbaan (de LIO-baan). Als leraar-in-opleiding word je aangesteld als tijdelijk personeelslid in een school en ontvang je dus al een loon. Je krijgt op regelmatige tijdstippen lesbezoeken van een begeleider, maar je staat meestal zelfstandig voor de klas. Via een LIO-baan kan je je lerarenopleiding dus combineren met een job als leraar.
5
Studiegebieden Hogescholen Architectuur Audiovisuele en beeldende kunst Biotechniek Gezondheidszorg Handelswetenschappen en bedrijfskunde IndustriĂŤle wetenschappen en technologie Muziek en podiumkunsten Nautische wetenschappen Onderwijs Productontwikkeling Sociaal-agogisch werk Toegepaste taalkunde 6
Universiteiten Archeologie en kunstwetenschappen Bewegings– en revalidatiewetenschappen Biomedische wetenschappen Diergeneeskunde Economische en toegepaste economische wetenschappen Farmaceutische wetenschappen Geneeskunde Geschiedenis Godgeleerdheid, godsdienstwetenschappen en kerkelijk recht Politieke en sociale wetenschappen
Psychologie en pedagogische wetenschappen Rechten, notariaat en criminologische wetenschappen Sociale gezondheidswetenschappen Taal– en letterkunde Tandheelkunde Toegepaste biologische wetenschappen Toegepaste wetenschappen Verkeerskunde Wetenschappen
Wijsbegeerte en moraalwetenschappen
7
Soorten contracten Bij de inschrijving aan een instelling van hoger onderwijs kan je als student kiezen uit verschillende soorten contracten: ◊ De meest voorkomende soort is het diplomacontract. Hierbij schrijf je in met het oog op het behalen van een diploma van een opleiding en volg je de lessen. ◊ Als je slechts een aantal opleidingsonderdelen wil volgen, en je niet de bedoeling hebt een specifiek diploma te behalen, kan je een creditcontract afsluiten. Je volgt de lessen en sluit het contract af met een creditbewijs voor de opleidingsonderdelen waarvoor je slaagt. ◊ Tenslotte kan je ook kiezen voor een examencontract. Je schrijft je dan in voor het afleggen van examens met het oog op het behalen van hetzij een diploma van een opleiding, hetzij een creditbewijs voor één of meerdere opleidingsonderdelen. Je volgt de lessen niet. Je legt enkel de examens af. Bepaalde opleidingsonderdelen komen 8
omwille van hun aard (bv. een practicum) niet in aanmerking voor een examencontract. Deze opleidingsonderdelen kan je enkel maar via een diploma- of creditcontract volgen. De instelling legt in de onderwijsregeling vast over welke opleidingsonderdelen het gaat en motiveert dat ook. Je mag meerdere contracten combineren. Zo kan je bijvoorbeeld een examencontract afsluiten voor het volgen van een welbepaalde opleiding en een creditcontract nemen voor die opleidingsonderdelen die uitgesloten zijn van het examencontract. Je kan je per jaar ook voor meerdere opleidingen tegelijk inschrijven, zelfs aan verschillende instellingen. Voor elk van die opleidingen sluit je een diploma-, credit-, of examencontract af. Of je schrijft je met een diplomacontract in voor een opleiding en volgt tegelijk met een creditcontract nog enkele opleidingsonderdelen van een andere opleiding.
Flexibele leerroutes – combinatie werken/studeren Je kan in het hoger onderwijs via een flexibele leerroute een diploma of een creditbewijs behalen. De instelling bepaalt zelf hoe ze de flexibele leertrajecten aanbiedt. De flexibilisering van het hoger onderwijs laat jou als student toe zelf je studieprogramma samen te stellen. Je moet dus niet noodzakelijk een voltijds studieprogramma volgen, maar je kan, afhankelijk van jouw capaciteiten en van de tijd die je aan je studie kan besteden, zelf bepalen voor hoeveel studiepunten je inschrijft. Als je om de een of andere reden, bijvoorbeeld omdat je werkt, geen (voltijds) dagonderwijs kan volgen, zijn er ook mogelijkheden om toch een diploma hoger onderwijs te behalen: ◊ je kan met een hogeschool of universiteit een examencontract afsluiten, wat betekent dat je je enkel inschrijft voor het afleggen van examens en dus geen lessen volgt.
◊ sommige instellingen hebben een aanbod van begeleide zelfstudie ontwikkeld, waarbij je ruimte vrijhoudt voor practica en stages. ◊ aan sommige instellingen heb je de mogelijkheid om via afstandsonderwijs een diploma te behalen. ◊ verschillende opleidingen kan je ook via weekend- of avondonderwijs volgen, of zijn zo ingericht dat alle lessen op één dag in de week gegroepeerd zijn. Sinds enkele jaren richten de hogescholen en universiteiten meer studietrajecten in die specifiek gericht zijn op studenten die al werken. Via www.hogeronderwijsregister.be kan je deze studietrajecten eenvoudig terugvinden. Voor meer informatie over de concrete invulling van de opleiding kan je terecht bij de hogescholen en universiteiten zelf. Contactgegevens vind je verder in deze brochure.
9
Toelatingsvoorwaarden Bacheloropleidingen Om toegelaten te worden tot een bacheloropleiding moet je in het bezit zijn van één van volgende diploma’s: ◊ een diploma van secundair onderwijs; ◊ een diploma van het hoger onderwijs van het korte type met volledig leerplan; ◊ een diploma van het hoger onderwijs voor sociale promotie, met uitzondering van het Getuigschrift Pedagogische Bekwaamheid; ◊ een diploma of getuigschrift dat bij of krachtens een wet, decreet, Europese richtlijn of een andere internationale overeenkomst als gelijkwaardig wordt erkend. Indien je niet voldoet aan de bovenstaande toelatingsvoorwaarden, kan de instelling je toch toelating verlenen, rekening houdend met de volgende elementen: ◊ humanitaire redenen; ◊ medische, psychische of sociale redenen; ◊ je kwalificatieniveau, verdiensten of competenties. De instellingen leggen in hun onderwijsreglement deze afwijkende toelatingsvoorwaarden vast. Voor de opleidingen van de studiegebieden audiovisuele en beeldende kunst, en muziek en podiumkunsten moet je bijkomend ook slagen voor een artistieke toelatingsproef eigen aan deze opleidingen. De hogeschool waar je wenst in te schrijven, neemt deze toelatingsproef af. Ook voor de universitaire opleidingen geneeskunde en tandheelkunde moet een toelatingsexamen afgelegd worden. Alle informatie hierover vind je op de website www.ond.vlaanderen.be/toelatingsexamen. 10
Masteropleidingen Om rechtstreeks toegelaten te worden tot een masteropleiding moet je in het bezit zijn van een academisch bachelordiploma. Een hogeschool of universiteit kan de toelating tot een masteropleiding beperken tot afgestudeerden van een welbepaalde bacheloropleiding. Als je niet in het bezit bent van het diploma van deze bacheloropleiding, kan de instelling je wel toelaten, mits je slaagt voor een voorbereidingsprogramma. Ben je in het bezit van een bachelordiploma uit het professioneel hoger onderwijs, dan kan de instelling je toelaten tot een masteropleiding als je eerst met succes een schakelprogramma volgt van minimum 45 en maximum 90 studiepunten.
Bachelor na bacheloropleidingen en master na masteropleidingen Om toegelaten te worden tot een bachelor na bacheloropleiding moet je in het bezit zijn van een (professioneel) bachelordiploma, om toegelaten te worden tot een master na masteropleiding moet je in het bezit zijn van een masterdiploma. Een instelling kan bepalen dat enkel studenten met een welbepaald bachelor- of masterdiploma rechtstreeks toegang hebben tot een bepaalde bachelor na bachelor of master na masteropleiding. Als je niet in het bezit bent van dat bepaalde bachelor- of masterdiploma, dan kan de instelling je een voorbereidingsprogramma opleggen. 11
Leerkrediet
12
Elke student krijgt bij zijn/haar inschrijving in het hoger onderwijs een leerkrediet. Dat is een rugzak met 140 studiepunten. Voor je inschrijving haal je de studiepunten die je opneemt uit je rugzak. Als je slaagt, krijg je ze terug. De eerste 60 studiepunten waarvoor je slaagt (als je ingeschreven bent met een diplomacontract), krijg je zelfs dubbel terug. De bedoeling van het leerkrediet is je te stimuleren een bewuste studiekeuze te maken en om de hogeschool of universiteit aan te sporen je studievoortgang te bewaken. Als je leerkrediet op of onder nul komt, dan kun je je enkel nog inschrijven met de toestemming van de instelling (hogeschool of universiteit) en kan de instelling het studiegeld verdubbelen.
de ingezette studiepunten terug bij je leerkrediet, als je je na deze datum uitschrijft, blijft het leerkrediet wel opgenomen.
Als je na je inschrijving ontdekt dat je toch een verkeerde studiekeuze gemaakt hebt en dus van opleiding wenst te veranderen, dan kan dit gevolgen hebben voor jouw leerkrediet. Elke instelling bepaalt zelf de datum tot waarop een wijziging in je inschrijving gevolgen heeft voor jouw leerkrediet. Deze datum vind je in het onderwijs- en examenreglement van de instelling. Als je je voor deze datum uitschrijft, krijg je
Op het ogenblik dat je een masterdiploma behaalt, worden er 140 studiepunten terug afgetrokken van jouw leerkrediet. Als je daarna nog een bachelor- of masterdiploma wilt behalen, zal je meer inschrijvingsgeld moeten betalen, tenzij je nog een positief leerkrediet overhebt. Als je een professionele of academische bachelor behaalt, wordt er niets afgetrokken van je leerkrediet. Op deze manier wil de overheid met haar
Ben je echter een generatiestudent (dit is een student die zich de eerste keer in het hoger onderwijs inschrijft voor een bacheloropleiding), dan zijn de spelregels een beetje anders. Als je dan voor 1 december van opleiding verandert, dan krijg je het volledige leerkrediet terug. Doe je dit tussen 1 december en 15 maart, dan nog krijg je de helft terug. Veranderen van opleiding wil zeggen dat je eerst uitschrijft uit de eerste opleiding en je daarna in een andere opleiding inschrijft.
beperkte budget toch aan iedereen de kans geven om een masterdiploma te behalen. Als je na het afstuderen of verlaten van het hoger onderwijs geen 60 studiepunten meer overhebt op jouw leerkrediet, kan je eenmalig terug leerkrediet opbouwen. Jaarlijks krijg je 10 studiepunten toegekend tot een maximum van 60 studiepunten. Zodra dit leerkrediet opgebruikt is, zal je wel zelf je bijkomende opleiding(en) in het hoger onderwijs moeten bekostigen. Alle informatie over het leerkrediet vind je op www.studentenportaal.be Via deze website kan je ook de stand van je eigen leerkrediet opvolgen.
www.studentenportaal.be
13
Studiekosten Studiegeld Bij je inschrijving betaal je studiegeld. De maximale hoogte van dit studiegeld is decretaal vastgelegd. Jaarlijks bepalen de hogescholen en universiteiten, op basis van het vastgelegde maximum, het studiegeld voor hun opleidingen. Voor het academiejaar 2010-2011 kunnen de hogescholen en universiteiten voor een voltijdse opleiding (tussen 54 en 66 studiepunten) maximaal 564,3 euro studiegeld vragen. Voor studenten die een studietoelage ontvangen, is het studiegeld voor een voltijdse opleiding vastgelegd op 80 euro voor een opleiding aan een universiteit en 100 euro voor een opleiding aan een hogeschool.
Studietoelagen De Vlaamse overheid springt bij voor studenten die de kosten verbonden aan de studie niet kunnen dragen. Als je aan bepaalde financiĂŤle en pedagogische voorwaarden voldoet, kan je in aanmerking komen voor een studietoelage. Je vindt alle informatie in verband met studietoelagen op www.studietoelagen.be.
14
Studentenvoorzieningen / sociale voorzieningen In het hoger onderwijs zijn de studietoelagen van de Vlaamse overheid lang niet de enige financiĂŤle tegemoetkoming. Aan elke hogeschool of universiteit zijn er studentenvoorzieningen of sociale voorzieningen die studiefinancieringen en studieleningen aanbieden, of overbruggingsleningen als je door omstandigheden tijdelijk meer kosten hebt. Ze betalen waar nodig ook renteloze voorschotten uit op de studietoelagen van de Vlaamse overheid. Contactgegevens en meer informatie over de studentenvoorzieningen of sociale voorzieningen vind je via www.centenvoorstudenten.be.
15
Studeren in het buitenland Buitenland: ideaal medicijn tegen stereotypen‌ Ga zelf op onderzoek! Zweden zijn blond Italianen zijn de beste verleiders Spanjaarden zijn trots Schotten zijn zuinig
Universiteit Hasselt: Sarah.Verlackt@uhasselt.be Vrije Universiteit Brussel: international.relations@vub.ac.be Artesis Hogeschool Antwerpen: info@ha.be
Duitsers dragen Birkenstock sandalen
Artevelde Hogeschool Gent: international@arteveldehs.be
Fransen zijn chauvinistisch
Erasmushogeschool Brussel: jean.pierre.roose@ehb.be
Voor alle informatie met betrekking tot studentenmobiliteit binnen Europa of daarbuiten, kun je je wenden tot de verantwoordelijken internationalisering in je eigen instelling. HUB-KUBrussel: mailCIP@hubrussel.be Katholieke Universiteit Leuven: info@kuleuven.be Universiteit Antwerpen: international@ua.ac.be
16
Universiteit Gent: mireille.delhaye@ugent.be
GROEP T - Internationale Hogeschool Leuven: groupt@groupt.be Hogere Zeevaartschool: willem.bruyndonx@hzs.be Hogeschool Gent: international@hogent.be Hogeschool Sint-Lukas Brussel: international@sintlukas.be
Hogeschool voor Wetenschap & Kunst: info@wenk.be Hogeschool West-Vlaanderen: international.office@howest.be HUB-EHSAL: mailCIP@HUBrussel.be Karel de Grote-Hogeschool: international@kdg.be Katholieke Hogeschool Brugge – Oostende: info@khbo.be
Katholieke Hogeschool Zuid-West-Vlaanderen: internationaloffice@katho.be Lessius Antwerpen: wim.coudenys@lessius.eu Plantijn Hogeschool van de provincie Antwerpen: info@plantijn.be Provinciale Hogeschool Limburg: wendy.danko@phl.be XIOS Hogeschool Limburg: kristien.bauwens@xios.be
Katholieke Hogeschool Kempen: international@khk.be Katholieke Hogeschool Leuven: klaas.vansteenhuyse@khleuven.be Katholieke Hogeschool Limburg: michael.joris@mail.khlim.be Lessius Mechelen: stijn.coenen@mechelen.lessius.eu Katholieke Hogeschool Sint-Lieven: euro@kahosl.be 17
Definities Academiejaar Een periode van één jaar die ten vroegste op 1 september en uiterlijk op 1 oktober begint en eindigt op de dag voor het begin van het volgende academiejaar. Elke hogeschool of universiteit bepaalt zelf wanneer het academiejaar start.
Academisch gerichte bacheloropleiding Bacheloropleidingen, georganiseerd door universiteiten of hogescholen, die de nadruk leggen op een brede academische vorming of een vorming in de kunsten. Ze zijn gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek en hebben als hoofddoelstelling het doorstromen naar een masteropleiding.
Accreditatie De bevestiging dat een opleiding voldoet aan vooraf vastgestelde minimale kwaliteits- en niveauvereisten.
18
Afstandsonderwijs Het onderwijs dat bijna uitsluitend met behulp van multimedia wordt verstrekt, waardoor de student niet aan een bepaalde plaats van onderwijsverstrekking gebonden is.
Afstudeerrichting Een differentiatie in een opleidingsprogramma met een studieomvang van ten minste dertig studiepunten.
Associatie Een samenwerkingsverband tussen één universiteit en ten minste één hogeschool.
Bacheloropleiding Een opleiding in het academisch onderwijs of in het hoger professioneel onderwijs, die aansluit bij het secundair onderwijs, en waarvan de studieomvang ten minste 180 studiepunten bedraagt.
Bachelor na bacheloropleiding Een bacheloropleiding die enkel rechtstreeks openstaat voor personen die reeds in het bezit zijn van een diploma van een andere bacheloropleiding.
Bekwaamheidsonderzoek Het onderzoek naar de aanwezigheid van EVC’s en/of EVK’s.
Bewijs van bekwaamheid Het bewijs dat een student op grond van EVC’s of EVK’s de competenties heeft verworven eigen aan: ◊ het niveau van bachelor in het hoger professioneel onderwijs of het academisch onderwijs, of ◊ het masterniveau, of ◊ een welomschreven opleiding, opleidingsonderdeel of cluster van opleidingsonderdelen.
Creditbewijs Dit bewijs vormt de erkenning van het feit dat een student de competenties verbonden aan een opleidingsonderdeel heeft verworven. De verworven studiepunten, verbonden aan het betrokken opleidingsonderdeel, worden aangeduid als “credits”.
Creditcontract Dit is een contract dat je als student kan aangaan met een hogeronderwijsinstelling. Hiermee schrijf je je als student in met het oog op het behalen van (een) creditbewij(s)(zen) voor één of meer opleidingsonderdelen.
Diplomacontract Dit is een contract dat je als student kan aangaan met een hogeronderwijsinstelling. Hiermee schrijf je je als student in met het oog op het behalen van een graad of diploma van een opleiding of voor een volledig schakel- of voorbereidingsprogramma of voor een postgraduaatsopleiding.
19
EVC Een eerder verworven competentie, zijnde het geheel van kennis, inzicht, vaardigheden en attitudes, verworven door middel van leerprocessen, die niet met een studiebewijs werden bekrachtigd.
EVK Een eerder verworven kwalificatie, zijnde elk binnenlands of buitenlands studiebewijs dat aangeeft dat een formeel leertraject, al dan niet binnen onderwijs, met succes gevolgd werd.
Examen Elke evaluatie van de mate waarin een student op grond van zijn studie de competenties, verbonden aan een opleidingsonderdeel, heeft verworven.
Examencontract Dit is een contract dat je als student kan aangaan met een hogeronderwijsinstelling. Hiermee schrijf je je als student (onder de door het instellingsbestuur bepaalde voorwaarden) in voor het afleggen van examens met het oog op het behalen van een graad of een diploma van een opleiding, of een creditbewijs voor één of meer opleidingsonderdelen. 20
Generatiestudent Een student die zich, in een bepaald academiejaar, voor het eerst inschrijft met een diplomacontract voor een professioneel of academisch gerichte bachelor in het Vlaamse hoger onderwijs.
Graad Aanduiding van bachelor of master verleend op het einde van een opleiding.
Kwalificatie Een getuigschrift of diploma uitgereikt na het met goed gevolg voltooien van een formeel opleidingsof scholingstraject.
Kwalificatie van een graad Toevoeging die verwijst naar de voltooide opleiding. Bijvoorbeeld “Bachelor in de rechten”, waarbij “bachelor” de graad is en “in de rechten” de kwalificatie.
Masteropleiding Een masteropleiding is een opleiding van ten minste 60 studiepunten die door een universiteit of een hogeschool aangeboden wordt in het academisch onderwijs. Masteropleidingen leggen de nadruk op gevorderde wetenschappelijke of artistieke kennis en competenties die nodig zijn voor het zelfstandig beoefenen van wetenschap of kunst, of voor het uitoefenen van een beroep. Masteropleidingen worden afgesloten met een masterproef.
Master na masteropleiding Een masteropleiding die enkel rechtstreeks openstaat voor personen die reeds in het bezit zijn van een diploma van een masteropleiding.
Opleiding De structurerende eenheid van het onderwijsaanbod. Zij wordt bij succesvolle voltooiing bekroond met een diploma.
Opleidingsonderdeel Een afgebakend geheel van onderwijs-, leer- en evaluatieactiviteiten dat gericht is op het verwerven van welomschreven competenties inzake kennis, inzicht, vaardigheden en attitudes. Elke opleiding is onderverdeeld in verschillende opleidingsonderdelen.
Professioneel gerichte bacheloropleiding Professioneel gerichte bacheloropleidingen hebben tot doel de studenten te brengen tot een niveau van algemene en specifieke kennis en competenties nodig voor de zelfstandige uitoefening van een beroep of groep van beroepen.
Schakelprogramma Een programma dat kan worden opgelegd aan een student die zich wenst in te schrijven voor een masteropleiding op grond van een in het hoger professioneel onderwijs uitgereikt bachelordiploma. Een schakelprogramma omvat ten minste 45 en ten hoogste 90 studiepunten.
21
Studiegebied Een categorie waarin opleidingen zijn samengebracht.
Studiegeld Het bedrag te betalen door de student voor de deelname aan onderwijsactiviteiten en/of examens.
Studieomvang Het aantal studiepunten toegekend aan een opleidingsonderdeel of aan een opleiding.
Studiepunt Een binnen de Vlaamse Gemeenschap aanvaarde internationale eenheid die overeenstemt met ten minste 25 en ten hoogste 30 uren voorgeschreven onderwijs-, leer- en evaluatieactiviteiten en waarmee de studieomvang van elke opleiding of elk opleidingsonderdeel wordt uitgedrukt.
22
Volgtijdelijkheid De regels, vastgelegd door de instelling, die bepalen in welke volgorde je examen kan afleggen over verschillende opleidingsonderdelen of in welke volgorde je kan inschrijven voor opleidingen. Zo zal je bijvoorbeeld maar kunnen inschrijven voor en examen afleggen van het opleidingsonderdeel “Engels voor gevorderden” als je eerst het opleidingsonderdeel “Engels voor beginners” gevolgd hebt.
Voorbereidingsprogramma Een programma dat kan worden opgelegd aan een student die niet in het bezit is van een diploma dat op rechtstreekse wijze toelating verleent tot de opleiding waarvoor hij zich wenst in te schrijven.
Vrijstelling Een vrijstelling voor een opleidingsonderdeel betekent dat je voor dat opleidingsonderdeel geen examen meer moet afleggen.
Adressengids Hogescholen en universiteiten Arteveldehogeschool
Hogeschool voor Wetenschap & Kunst
Hoogpoort 15 9000 Gent Tel. 09 235 20 00 info@arteveldehs.be www.arteveldehs.be
Koningsstraat 328 1030 Schaarbeek Tel. 02-250 15 11 info@wenk.be www.wenk.be
Hogeschool Sint-Lukas Brussel
Erasmushogeschool Brussel
Paleizenstraat 70 1030 Schaarbeek Tel. 02-250 11 00 info@sintlukas.be www.sintlukas.be
Nijverheidskaai 170 1070 Anderlecht Tel. 02-523 37 37 info@ehb.be www.ehb.be
HUB-EHSAL
Hogeschool West-Vlaanderen
Stormstraat 2 1000 Brussel Tel. 02-210 12 11 info@hubrussel.be www.hubrussel.be
Marksesteenweg 58 8500 Kortrijk Tel. 056-24 12 90 info@howest.be www.howest.be 23
Groep T - Internationale Hogeschool Leuven
Andreas Vesaliusstraat 13 3000 Leuven Tel. 016-30 10 30 groept@groept.be www.groept.be Karel de Grote-Hogeschool Katholieke Hogeschool Antwerpen
Van Schoonbekestraat 143 2018 Antwerpen Tel. 03-613 13 13 info@kdg.be www.kdg.be Hogere Zeevaartschool
Noordkasteel-Oost 6 2030 Antwerpen Tel. 03-205 64 30 info@hzs.be www.hzs.be
24
Katholieke Hogeschool Brugge-Oostende
Xaverianenstraat 10 8000 Brugge Tel. 050-30 51 00 info@khbo.be www.khbo.be Artesis Hogeschool Antwerpen
Keizerstraat 15 2000 Antwerpen Tel. 03-213 93 00 info@artesis.be www.artesis.be Katholieke Hogeschool Kempen
Kleinhoefstraat 4 2440 Geel Tel. 014-56 23 10 info@khk.be www.khk.be
Hogeschool Gent
Lessius Antwerpen vzw
Kortrijksesteenweg 14 9000 Gent Tel. 09-243 33 33 info@hogent.be www.hogent.be
Jozef De Bomstraat 11 2018 Antwerpen Tel. 03-206 04 80 info@lessius.eu www.lessius.eu
Katholieke Hogeschool Leuven
Lessius Mechelen vzw
Abdij van Park 9 3001 Leuven Tel. 016-39 86 60 info@khleuven.be www.khleuven.be
Zandpoortvest 13 2800 Mechelen Tel. 015-36 91 00 info@mechelen.lessius.eu http://mechelen.lessius.eu
Katholieke Hogeschool Limburg
Plantijn-Hogeschool van de provincie Antwerpen
Universitaire Campus B 1 3590 Diepenbeek Tel. 011-23 07 70 informatie@khlim.be www.khlim.be
Lange Nieuwstraat 101 2000 Antwerpen Tel. 03-220 57 99 info@plantijn.be www.plantijn.be
25
Katholieke Hogeschool Sint-Lieven
XIOS Hogeschool Limburg
Gebroeders De Smetstraat 1 9000 Gent Tel. 09-265 86 10 info@kahosl.be www.kahosl.be
Universitaire Campus H 3590 Diepenbeek Tel. 011-26 00 46 info@xios.be www.xios.be
Provinciale Hogeschool Limburg
HUB-KUBrussel
Elfde-Liniestraat 24 3500 Hasselt Tel. 011-23 88 88 PHL@PHL.be www.phl.be
Stormstraat 2 1000 Brussel Tel. 02-210 12 11 info@hubrussel.be www.hubrussel.be
Katholieke Hogeschool Zuid-West-Vlaanderen
Universiteit Antwerpen
Doorniksesteenweg 145 8500 Kortrijk Tel. 056-26 41 60 bachelor@katho.be www.katho.be
26
Prinsstraat 13 2000 Antwerpen 1 Tel. 03-265 48 72 stip@ua.ac.be www.ua.ac.be
Katholieke Universiteit Leuven
Universiteit Hasselt
Oude Markt 13 5005 3000 Leuven Tel. 016-32 40 10 info@kuleuven.be www.kuleuven.be
Agoralaan Gebouw D 3590 Diepenbeek Tel. 011-26 81 11 info@uhasselt.be www.uhasselt.be
Katholieke Universiteit Leuven – Campus Kortrijk
Vrije Universiteit Brussel
Etienne Sabbelaan 53 8500 Kortrijk Tel. 056-24 61 38 Info@kuleuven-kortrijk.be www.kuleuven-kortrijk.be Universiteit Gent
Sint-Pietersnieuwstraat 33 9000 Gent Tel. 09-331 00 31 acs@UGent.be www.ugent.be
Pleinlaan 2 1050 Elsene Tel. 02-629 20 10 info@vub.ac.be www.vub.ac.be transnationale Universiteit Limburg
Agoralaan Gebouw D 3590 Diepenbeek Tel. 011-26 81 11 studentensecretariaat@uhasselt.be www.tUL.edu
27
Geregistreerde instellingen Deze geregistreerde instellingen bieden ook initiĂŤle bachelor- en masteropleidingen aan. Continental Theological Seminary
Kasteelstraat 48 1600 Sint-Pieters-Leeuw Tel. 02-334 85 55 info@ctsem.edu www.ctsem.edu Evangelische Theologische Faculteit
Sint-Jansbergsesteenweg 97 3001 Leuven Tel. 016-20 08 95 info@etf.edu www.etf.edu
Faculteit voor Protestantse Godgeleerdheid
Bollandistenstraat 40 1040 Brussel Tel. 02-735 67 46 info@protestafac.ac.be http://protestafac.ac.be Vesalius College
Triomflaan 32 1050 Brussel Tel. 02-629 28 21 vesalius@vub.ac.be www.vesalius.edu
Als je nog met vragen zit, neem dan zeker contact op met de hogeschool of universiteit van jouw keuze. Als zij je niet onmiddellijk kunnen verderhelpen, kan je je vraag mailen aan hogeronderwijs@vlaanderen.be 28
Samenstelling Ministerie van Onderwijs en Vorming Agentschap Hoger Onderwijs, Volwassenenonderwijs en Studietoelagen Afdeling Hoger Onderwijs Koning Albert II-laan 15, toren 6A 1210 Brussel Verantwoordelijke uitgever Luc Jansegers, Administrateur-generaal Koning Albert II-laan 15, 1210 Brussel Lay-out Departement Diensten voor het Algemeen Regeringsbeleid Communicatie Patricia Vandichel Foto’s Pascal Vinycke, www.seniorennet.be op pagina’s: 1, 2, 3, 6, 9, 10, 12, 18 en 23 Flickr op pagina: 16 www.morguefile.com op pagina’s: 5, 8 en 14 Depotnummer D/2010/3241/386