Het Kwartiertje Nr035 2022-12 Winter Editie

Beste Lezer

Noteer alvast zaterdagavond 11 maart met stip in je agenda, dan is het weer quiz van Het Kwartiertje Het is van 30 maart 2019 geleden, nadien volgde dat vervelende virus, mochten we niet meer gezellig samenzijn en zeker niet quizzen. We zijn blij dat we in maart 2023 terug kunnen aanknopen met deze traditie van een jaarlijkse quiz.

Blij zijn we ook omdat het Hospitaalplein binnen de prijzen viel van de Burgerbegroting. Inderdaad, er is een budget vrijgemaakt voor de vergroening van het Hospitaalplein Dit danken we aan de inzet en het enthousiasme van An en Charlotte en aan de vele bewoners die hun stem uitbrachten op dit project of lijfelijk ondersteuning kwamen geven tijdens het burgerbegrotingsfestival. We kijken nu hoopvol uit naar het resultaat. Het kan als voorbeeld en inspiratiebron dienen want er is in het Groen Kwartier nog ruimte voor vergroening en ontharding. We hoeven daarvoor niet te wachten op initiatief van de overheid, maar kunnen zelf het heft in handen nemen, zoals An en Charlotte aantoonden.

Over eigen initiatief gesproken, dat doen ook de pubers van ’t Groen Kwartier en hun ouders. Het valt trouwens op dat steeds meer jongeren de weg vinden naar Gasthuis28. Ze nemen er deel aan de activiteiten van hun eigen club Green16 nu nog onder ouderlijk toezicht. Groeien hier de kiemen van toekomstige (jong) volwassenen die het heft in handen nemen om initiatieven zoals Het Kwartiertje of Gasthuis28 te schragen met hun jong enthousiasme en talent? Dat zou mooi zijn, die overdracht van generaties. Jongeren vinden ook makkelijker de weg naar onze schaakavonden en naar sommige lezingen. Zo was Daan (9 jaar) een en al luisterend oor en actief vragensteller voor de lezing van Natuurpunt over natuur in de stad. Daan maakte er op zijn eigen creatieve manier een mooi verslag van en wij zijn blij dat we die tekening kunnen presenteren in ons krantje.

Vrouw, leven, vrijheid’, in Iran zijn het revolutionaire toestanden, en eisen vrouwen meer vrijheid. Wij spraken met Behrouz Khederli, die vanuit de Iraanse diaspora belandde in Antwerpen en ’t Groen Kwartier, over leven in Iran en Vlaanderen.

De jaarlijkse rommelmarkt was een overweldigend succes, je kon hier figuurlijk over de koppen lopen, met dank aan de puike organisatie van Mieke, An, Charlotte en Karen. Waarom kennen evenementen in ’t Groen Kwartier zo’n groot succes? Was je erbij met Halloween? Het aantal kinderen en hun ouders dat komt griezelen in ’t Groen Kwartier zie je elk jaar toenemen. Dit is een fijne plek om een evenement te beleven, te griezelen, rond te snuisteren op een rommelmarkt, te participeren aan een van de vele activiteiten van Gasthuis28.

Dat er in en rond het Groen Kwartier veel artistiek talent woont is bekend. Voor Het Kwartiertje ligt een onuitputtelijke lijst van interessante personen die we graag willen interviewen. Deze keer zakten we af naar de Van Luppenstraat en spraken we met vormgever en fotograaf Nick Mattan.

DIT IS EEN FIJNE PLEK OM

GROEN KWARTIER SCHAAKT

We staan een beetje perplex of schaakmat… De voorbije schaakavonden in Gasthuis28 kenden veel belangstelling. Van heel jong tot wat ouder zakten deelnemers driewekelijks af naar ons buurthuis om er te schaken met buren en vrienden.

Op algemeen verzoek gaan we ook in 2023 verder op de schaaktoer en dit op woensdagavonden 18 januari, 8 februari, 1 maart, 22 maart, 12 april, 3 mei, 24 mei en 14 juni afspraak om 19 uur in het buurthuis. Deze schaaksessie wordt eveneens begeleid door schaakmeester Bram Breesch.

Deelname is gratis, vooraf inschrijven via gasthuis.28@gmail.com aanbevolen.

GASTHUIS28 = “WARMTE IN DE WINTER”

Het hartverwarmende, kloppende hart van de buurt presenteert tijdens de wintermaanden:

VOOR EN DOOR DE BUURT

Er knettert wel geen haardvuur in het buurthuis, maar op de BUURTBABBELS verwarmen we ons aan het gezelschap, de verhalen en het muziekje op de achtergrond. Elke maandag van 14 tot 17 uur en elke donderdag van 19.30 tot 22.00 u. ben je welkom om even langs te lopen, wat te drinken.

Elke eerste vrijdag van de maand trekt Roel zijn spelletjeskast open. Op 6 januari/ 3 februari/ 3 maart vanaf 19.30 u. is het SPELLEKESAVOND Laat de speelvogel in je los en loop eens langs.

Elke maand organiseren we een BUURTMAALTIJD Op 27 januari verzorgt de organisatie EVA een vegetarisch etentje. Deze maaltijden zijn snel volzet. Volg de affiches aan het buurthuis of abonneer je op de nieuwsmail, zodat je tijdig weet wat er ingericht wordt en je kan inschrijven.

OP HET PODIUM VAN GASTHUIS28

Tijdens 4 lezingen (10 en 24 januari/ 7 en 21 februari) TIJD MAKEN VOOR MUZIEK doet muziekliefhebber, melomaan en dirigent van Pink Noise ARTO VAN BAUWEL ons goesting krijgen om beter te luisteren. Samen ontdekken we hoe ritme, melodie en klankkleur muziek vormgeven. De lezingen staan open voor absolute beginners zonder voorkennis, maar ook de nieuwsgierigheid van muziekminnaars zal geprikkeld worden. De lezingen zijn gratis en je hoeft niet in te schrijven. Het is aangeraden om het geheel te volgen.

Op 11 januari komt DEEVIET CAELEN, kunstkenner en museumgids, spreken over het vernieuwde KMSKA, over wat voor schoons het museum in petto heeft en over de ontstaansgeschiedenis van de collectie.

Op dinsdag 28 februari (19.30 tot 22.00 u.) vertelt LUC VERMOESEN over de Camino naar Compostela. Hij stapte al meerdere keren verschillende routes af en vertelt levendig over zijn belevenissen. LUK JANSSEN Groen Kwartierbewoner, fietste deze hete zomer op zijn eentje naar Compostela en legt zijn ervaringen bij het verhaal van de andere Luc.

Blijf de site, de nieuwsmail en de sociale media volgen, want nog meer concerten en lezingen zitten in de pijplijn.

GASTHUIS28 JUNIOR EN GREEN16

Verder lees je in dit Kwartiertje nog over het Joodse leven dat (on)zichtbaar verweven is met deze buurt en spraken we met André Duval van Stokers en Luc Van Rysseghem van Matexi over de Stookplaats anno 2023.

Over dit en nog veel meer lees je in dit Kwartiertje. Heb je zelf suggesties voor een artikel? Ben je geïnteresseerd om mee te werken aan de volgende Kwartiertjes? Laat het ons weten.

Veel leesplezier en prettige eindejaarsfeesten,

Luk Janssen Namens de redactie

QUIZ

Zaterdag 11 maart is het weer quiz van Het Kwartiertje Goed nieuws voor alle quizzers en iedereen die houdt van gezellig samenzijn met de buren.

Zaterdagavond 11 maart staan quizmasters Bob en Luk paraat in het Oud Kapelleke om weer vele hersenbrekers af te vuren op de deelnemende quizploegen. Noteer deze datum alvast in uw agenda, meer informatie volgt nog.

Elke laatste zondag van de maand (29 januari/ 26 februari/ 26 maart) van 11.00 tot 12.00 u. zingen we de pannen van het dak met GROEN KWARTIER ZINGT! Van Clouseau over Wannes Van de Velde en Rod Steward tot Abba, The Beatles en France Gall. We cruisen door alle genres en alle tijden omdat zingen plezant is en mensen verbindt. Kom gerust meedoen, je hoeft er niks voor te kennen. Graag zingen is meer dan voldoende.

Op 12 februari ben je van 15 tot 17 uur welkom in het buurthuis op ons eerste BOEKENRUILFESTIVAL. Bezorg je uitgelezen romans, dichtbundels, strips, kookboeken, reisgidsen … een nieuwe lezer en ga zelf naar huis met een nieuwe oogst boeken.

Na enkele jaren van uitstel door corona vindt de enige, echte QUIZ van het KWARTIERTJE terug plaats op 11 maart. Loop je maar al warm en vorm je quizploeg. Je hoort hier nog alles over.

Op 17 januari komt JACINTA DE ROECK vertellen over het LEIF-project (LevensEinde InformatieForum) dat werd opgericht naar aanleiding van de wetten inzake patiëntenrechten, palliatieve zorg en euthanasie. Zonder twijfel wordt dit een boeiende en deskundig gebrachte avond.

Op 15 februari van 15 tot 17 uur geeft EVELIEN SMITS, onderzoeksprofessor in tumorimmunologie en kankerimmuuntherapie aan het Centrum voor Oncologisch Onderzoek (Universiteit Antwerpen) een lezing onder de titel “Hebben we in 2030 een vaccin tegen kanker? Hoever staan we met immuuntherapie?” Zij koppelt haar expertise op het domein aan het vermogen om wetenschap verstaanbaar te maken voor iedereen.

Terwijl de dagen donkeren, wordt GASTHUIS28 een knusse VOORLEESZOLDER voor kinderen van 4 tot 8 jaar op woensdag 25 januari en 29 maart. Marlies, Marleen en Bob lezen voor. Ouders en grootouders zijn welkom met hun (klein)kinderen zonder inschrijven op voorhand.

Volg ook de activiteiten van GREEN16 Gasthuis28 voor jongeren van 12 tot 16. Hun aanbod is altijd verrassend en te ontdekken in de nieuwsmail en op sociale media.

Inschrijven voor activiteiten: gasthuis28@gmail.com

Op dit adres kan je je ook aanmelden voor de maandelijkse nieuwsbrief. Inschrijven voor GREEN1.6 : green16.hangout@gmail.com of Instagram.

Meer info: www.gasthuis28.be of op de affiches aan Gasthuis28

EEN EVENEMENT TE BELEVEN, TE GRIEZELEN, ROND TE SNUISTEREN OP EEN ROMMELMARKT, TE PARTICIPEREN AAN EEN VAN DE VELE ACTIVITEITEN VAN GASTHUIS28.

WERK MEE AAN VERGROENING HOSPITAALPLEIN

Het is bijna zover!!! 2023 komt nu snel dichterbij … en dat is ook de start van het burgerbegrotingsproject dat Charlotte en An hebben opgestart. Dankzij de steun van een enthousiaste ploeg, hebben we het project binnengehaald voor een bedrag van € 24.000 om het Hospitaalplein via vergroening een stuk verkeersveiliger te maken.

An De Bruyn

Wat wil dit nu concreet zeggen?

De eerste stap staat gepland op woensdag 25 januari 2023 We nodigen die avond iedereen uit in het buurthuis “Gasthuis28” voor een brainstorm, en dit van 19.30 tot 22 u

We kunnen in die ruimte niet het voltallige Groen Kwartier ontvangen, dus vragen we om vooraf in te schrijven via bruyntje2211@ outlook.be. Bij veel inschrijvingen geven we wel graag eerst voorrang aan de mensen die zelf op het Hospitaalplein wonen of er rechtstreeks op uitkijken.

Wat gaan we die avond doen? Charlotte en An zorgen met de hulp van het architectenbureau Mortelmans - Van Tricht voor een grote plattegrond van het

Hospitaalplein. Daarop gaan we met vormen en kleuren aan de slag, we gaan knippen en plakken, we gaan letterlijk brainstormen en al die creatieve geesten die in het Groen Kwartier wonen inzetten om tot een groen en veilig plein te komen.

Alle ideeën zijn deze avond welkom!!! Er wordt gezorgd voor een hapje en een drankje.

Wat gebeurt er nadien met dit plan? Met het ontwerp van de brainstorm gaan Charlotte en An naar Createlli. Dat is de partner waarmee het district Antwerpen samenwerkt om dit project in de praktijk te gaan uitvoeren. Createlli vraagt advies bij brandweer, hulpdiensten, koeriers, e.d. om zo tot een volgende ontwerpbespreking te komen. Deze zal weer in samenspraak met de bewoners gebeuren, totdat we uiteindelijk tot de voorstelling van het definitieve plan komen.

Maar geen paniek … we houden jullie steeds via Het Kwartiertje op de hoogte van alle ontwikkelingen!

TOT 25 JANUARI IN GASTHUIS28 van 19.30 tot 22 u.

ROMMELMARKT WAS GROOT SUCCES

Meer dan 100 inschrijvingen! Het was duidelijk dat Het Groen Kwartier haar jaarlijkse traditie gemist had. Met heel veel plezier hebben Charlotte, An, Mieke en Karen de draad terug opgepakt. Geen straf met een bestaand draaiboek dat fantastisch ineenstak. Dank u Klara en Veronique voor de instapklare format! Het weer zat mee, de inschrijvingen waren talrijk en er was genoeg te eten en te drinken. Volgend jaar weer! Met dank aan onze gulle sponsors:

The Jane, De Broodnatie, Proxy Delhaize, Bobby, The Plant Corner en Bloem? Bloem!

HEEFT U EEN KWARTIERTJE?

Het is een zalige nazomerse dag in oktober en dus ook een heerlijke buitenspeeldag. Het zijn zulke dagen waarop je stiekem altijd hoopt, in volle herfst, nog een beetje snoepen van wat zomer was.

Niet alle, maar toch vele wegen leiden naar het Groen Kwartier. Zeker ook de weg van Zurenborg naar het speeltuintje aan het Infirmerieplein achter buurthuis Gasthuis28. Daar speelt kleine Bill (3) onder het toeziend oog van zijn papa Jasper Smeyers. Een mooi vader-zoonmomentje.

Spelen is een kinderrecht. ‘In zijn vrije tijd moet een kind kunnen spelen’, volgens artikel 31 in het Kinderrechtenverdrag van UNICEF. Stad Antwerpen ondertekende eerder al een aanverwant charter over het recht op spelen. Dit is een kleine ode aan het spelende kind, hier en overal.

Ilse Olaerts

Bent u hier toevallig beland?

Jasper: “Neen, we komen hier geregeld en wonen op vijf minuutjes wandelafstand. In de winter natuurlijk wel iets minder, maar in de zomer zijn wij hier vaak. Dit is één van Bills lievelingsspeeltuintjes. Het is klein en er is een zandbak, dat vindt hij altijd interessant. Hij is zot op zand.”

Deze speeltuin heeft dus een streepje voor op die van de Dageraadplaats: het zand.

Jasper: “Bill speelt hier graag met zijn graafmachientjes. Normaal gezien brengen we ook altijd een emmertje en schepjes mee. Putten graven, putten vullen. Dat vindt hij leuk. Als er meer kindjes zijn, speelt hij wel samen met hen, maar Bill speelt ook graag alleen.” Vader Jasper doet zeker graag eens mee.

Is er voldoende speelruimte in het Groen Kwartier?

Jasper: “Meer mag altijd, maar er is hier zeker genoeg (groene) speelruimte; er zijn het voetbalveldje en dan nog de grote speeltuin. Daar gaan we af en toe ook naartoe. Het is hier rustig en veilig om te spelen.”

Bill zelf wil aanvankelijk liever geen vraagjes beantwoorden, schudt stellig neen. Met een kleine aanmoediging van zijn papa verklapt hij mij uiteindelijk toch zijn leeftijd “bijna vier jaar” en wat hij hier het liefste doet. “Met het zand spelen, zo zand wegduwen en graven met autootjes.” De goedlachse peuter toont mij hoe hij dat doet. Kastelen en torentjes bouwde dit zandmannetje ook al.

Ten slotte poseert hij nog voor de foto’s, ietwat verlegen maar met een gulle glimlach. Misschien zien we kleine Bill en grote Jasper wel eens terug tijdens de voorleesnamiddagen in buurthuis Gasthuis28. In de speeltuin kunnen we hen zeker wel weer tegenkomen. Graag tot ziens!

Meer info: https://www.goegespeeld.be/overons

https://www.stampmedia.be/artikel/ kinderen-hebben-het-recht-om-tespelen

https://www.unicef.be/nl/debestaansreden-van-unicef/hetkinderrechtenverdrag/de-54-artikelen

Charlotte, Mieke, An en Karen zorgden voor een succesvolle rommelmarkt 2022

Rommelmarkt in 't Groen Kwartier

Papa Jasper en Bill

IN GESPREK MET VORMGEVER EN FOTOGRAAF NICK MATTAN GROEN LICHT

VOOR GREEN16

Op een mooie nazomerdag nestel ik me met Nick Mattan op het terras van Bazaar. Onder het genot van de zon leer ik mijn straatgenoot beter kennen.

Isabelle Brouckaert

Nick is een 35-jarige vormgever, van opleiding en van beroep. Naast zelfstandig werk voor klanten, geeft hij ook les, in Antwerpen aan Sint Lucas en in Genk aan Luca. Op beide scholen doceert hij vormgeving aan de richting fotografie.

Via een omweg kwam Nick in het docentenvak terecht. Een collega bij zijn stagebedrijf stapte later in het onderwijs en zijn enthousiasme gaf hem de aanzet om dit ook te doen. Waarom doceren naast het vormgeven? Nick: “Er is de fijne wisselwerking tussen studenten van verschillende leeftijden en van een andere opleiding. Van elkaar leren en elkaar inspireren.”

Nick komt oorspronkelijk uit Lokeren en studeerde vormgeving aan het KASK in Gent: een brede en fijne opleiding. Wat hij zelf miste, was de link met de klant. Hoe breng ik dit werk naar de klant? Hoe ga ik met de klant om? Dit probeert Nick over te brengen naar zijn leerlingen. Zoeken naar het snijpunt tussen je creativiteit/je eigen stempel drukken en klantgerichtheid.

Zelf benoemt Nick zich timide, maar als ik hem hoor vertellen over zijn werk, hoor ik hoe hij uit zijn schulp kruipt en het gesprek met de klant aangaat. Hij is dol op pingpongen over de opdracht, wil weten wat de opdrachtgever beweegt, de processen en methodes van de ander onderzoeken en meenemen in het resultaat. Het opleveren van iets fysieks (bv een platenhoes die je echt kan vastnemen/gebruiken) geeft voldoening. Het zorgt er ook voor dat je soms iets kan ruilen met iemand anders. Op die manier krijg je ook herinneringen aan samenwerkingen (en thuis een klein museum).

Werk van Nick vind je vooral terug in de culturele sector. Cover van het boek De randen van Angelo Tijssens, affiches voor theatergezelschap Ontroerend Goed, het Gentse kunstencentrum CAMPO en activiteiten van ONBETAALBAAR, alsook werk voor het jaarlijkse Antwerp Queer Art Festival. (Kijk ook eens op www.nickmattan. com). Hij vertelt me over het maken van de hoes voor een plaat van Dez Mona. Hoe hij het muzikale proces mocht meebeleven en dit meenam in zijn creatie. Het creëren van muziek en de manier waarop dit gebeurt van dichtbij meemaken, luisteren naar de muziek en vanuit het gevoel dat de muziek je geeft werken, samenwerken met een door de groep gekozen fotograaf, ook van die fotograaf weer leren … een boeiende tocht waar helaas niet altijd tijd voor is.

Hij woont samen met partner Angelo en de katten Victor en Bob, in de Van Luppenstraat, in een van de energiezuinige huizen die gebouwd werden op de oude plek van kostuumatelier Pelsmaekers, waar nu kinderopvang Bobijn is gevestigd. Deze vijf huizen werden samen opgeleverd, dit zorgt voor een hechte band tussen de bewoners. Het is zelfs zo dat er gelijktijdige zwangerschappen waren en de kinderen heerlijk samen spelen. Er wordt genoten van de bedrijvigheid van de stad, het gevoel van vakantie in het Groen Kwartier en de heerlijke passage van alle kinderen van en naar Bobijn

Nog een pluspunt: in de buurt kan je heel wat veganvriendelijke bedrijven vinden: in de supermarkt vind je een steeds groter wordend vegan/vegetarisch aanbod en verder is er het PAKT, Camionette, Aldo, Oogstappel. Je woont in de stad, maar krijgt toch een zelfvoorzienend gevoel.

Zeker een omweg waard! In het huis van Nick zie je dezer dagen een ontzettend mooie en volle kerstboom. Inmiddels brengen vrienden en kennissen souvenirskerstballen mee van hun reizen. Allemaal te bewonderen in de doorgang aan Bobijn.

Voor meer info surf naar www.nickmattan.com

Medio oktober spraken we af met Tessa Geudens, een van de bezielers van tienerwerking Green16. De activiteiten vinden plaats in en om ons buurthuis Gasthuis28. De jeugd van tegenwoordig kan hier zijn gading vinden in de vorm van een escape room, weerwolvenavond, films, een quiz, boksen en nog zoveel meer. Weg uit de zetel, weg van het scherm. Dat er nood aan is, bewijst het groeiende aantal jongeren dat steevast van de partij is. De input en organisatie zijn nu nog in handen van een aantal geëngageerde ouders, maar gaandeweg kan dit project vaker samen met de jongeren zelf worden gedragen en vormgegeven. De zaadjes om mee aan de slag te gaan, zijn alvast geplant.

Interview: Heleen De Wulf Tekst: Ilse Olaerts

Wat is ‘Green16’ precies en wie heeft deze naam bedacht?

Tessa: “Tijdens de eerste vergadering hebben de ouders samen die naam erop geplakt. De naamgeving verwijst naar pubers die nog ietwat groen achter de oren zijn (lacht) en het groene van deze woonwijk. 12- tot 16-jarige bewoners van het Groen Kwartier en omgeving vormen het doelpubliek van Green16.

Gasthuis28 heeft een heel leuk aanbod, zeker ook voor kleine kinderen, maar dat is dan weer te saai voor onze jongeren. Ze zijn nog te jong om uit te gaan, dus ze vallen overal wat uit de boot. Na overleg met de voorzitter van het buurthuis sprak ik enkele ouders aan die ik hier kende. Ik richtte een whatsappgroepje op, in het voorjaar kwamen we samen en de eerste activiteit vond al plaats in mei. Het is dus heel vlot gegaan, vooral ook omdat de andere ouders dit alles wel herkenden. Tijdens de coronapandemie merkten we bovendien dat onze jongeren heel erg op zichzelf waren, ze zaten veel binnen en zochten weinig live contact.”

Onder dit gesternte werd in april 2022 Green16 geboren, onder het dak van Gasthuis 28. De jongeren zelf keken aanvankelijk nog de kat uit de boom en boden maar weinig input, maar intussen is hun enthousiasme sterk gegroeid en dat op relatief korte tijd. De activiteiten die tot nu toe werden georganiseerd, konden rekenen op veel bijval van zowel jongeren als ouders.

Het hoofddoel van Green16 is om een gevarieerd aanbod te creëren, voor en door pubers, zo laagdrempelig en divers mogelijk. Voor de goede gang van zaken worden de activiteiten steeds begeleid door minimum twee volwassenen, telkens voor een maximum van 25 jeugdige deelnemers. De deelnameprijs bedraagt €3 per activiteit. Meer info over de programmatie en deelname vind je online, maar ook via flyers in de buurt en aan het raam van Gasthuis28.

Mogen er nog ouders bijkomen?

Tessa: “Zeker! Om het mee te organiseren, te begeleiden, voor nieuwe ideeën. De aanwezige jongeren vroegen we al naar input en feedback. Daaruit bleek o.a. dat ze een quiz wensen die we vervolgens op de agenda hebben gezet. Bepaalde succesvolle activiteiten gaan we herhalen.”

Helpen de jongeren mee met het opruimen achteraf?

Tessa: “Neen, tot nu toe niet, maar dat is wel een goed idee (lacht).”

Als we zouden moeten delibereren, dan krijgt Green16 zeker en vast een A-attest. Het is een zeer geslaagd initiatief. Meer gangmakers zijn steeds welkom. Men zegge het voort.

Wens je meer info over aanbod en deelname, heb je ideeën voor Green16? Mail/surf naar Green16.hangout@gmail.com Instagram Green.1.6 www.gasthuis28.be

Henri La Fontainestraat 28 in het hart van het Groen Kwartier

WERK VAN NICK VIND JE VOORAL TERUG IN DE CULTURELE SECTOR. DE COVER VAN HET BOEK DE RANDEN VAN ANGELO TIJSSENS, AFFICHES VOOR THEATERGEZELSCHAP ONTROEREND GOED, HET GENTSE KUNSTENCENTRUM CAMPO EN ACTIVITEITEN VAN ONBETAALBAAR, ALSOOK WERK VOOR HET JAARLIJKSE

ANTWERP QUEER ART FESTIVAL.

“HET HOOFDDOEL VAN GREEN16 IS OM EEN GEVARIEERD AANBOD TE CREËREN, VOOR EN DOOR PUBERS, ZO LAAGDREMPELIG EN DIVERS MOGELIJK.”

Tessa Geudens

Nick Mattan

Tessa Geudens en Green16

Hoesontwerp plaat Dez Mona

STOKERS ANNO 2023

Toen het Groen Kwartier nog Krijgsgasthuis was, zorgden stoomketels en accumulatoren in de Stookplaats voor energie in het hele domein. In 2013 kocht André Duval – gekend van het reclamebureau Duval Guillaume – de Stookplaats en renoveerde ze tot een architecturale parel van ’t Groen Kwartier. “Ik wil jong talent aanstoken,” vertelde André ons in het eerste interview dat we met hem hadden (december 2014). Stokers, zo heette het pand intussen, moest een stookplaats worden voor artistiek, creatief en technologisch talent. Sinds enige tijd huist Matexi, een ontwikkelaar van woningen en appartementen, in Stokers. Wij praatten met eigenaar André Duval en met Luc Van Rysseghem van Matexi.

Luk Janssen

In het lentenummer van 2021 sprak Het Kwartiertje met Vlaams Bouwmeester Erik Wieërs, als architect destijds betrokken bij de opmaak van het masterplan en de uiteindelijke ontwikkeling van het Groen Kwartier. Het was een terugblik op 10 jaar Groen Kwartier en de Stookplaats kwam eveneens ter sprake. Volgens Erik was alles destijds aanwezig om de Stookplaats te ontwikkelen tot plaats van collectieve verwarming voor de buurt, en hij vond het een gemiste kans dat dit niet gebeurd was. Maar je moet weten – aldus Erik –dat dit extra investeringen vroeg en de klimaatambities vanuit de stad destijds veel lager lagen dan vandaag.

Die gemiste kans werd dan weer een mooie opportuniteit voor André Duval. In 2013 kocht André de Stookplaats en renoveerde ze tot een architecturale parel van ’t Groen Kwartier. “Telkens ik hier kom ben ik zo fier op dit gebouw,” vertelt André. “Ik heb daar zoveel tijd in gestoken Het was geen kleinigheidje om van een quasi ruïne een hoogkwalitatieve omgeving te maken, maar dit project zat in mijn bloed, vader was vastgoedmakelaar. Ik doe dat graag, maar het is toch wel een heel zware investering geweest.”

André Duval: “Ik heb altijd gekozen voor iconische gebouwen, ik heb dat gezien in Amerika waar reclamebureaus op die manier zich positioneerden om een andere manier van denken binnen te brengen. In 2011 had je de opgang van coworking, ik was ook actief in New York en had daar die opgang gezien en zag dat het een succes was. Vandaar mijn motivatie om de Stookplaats te kopen als coworkingspace. Al snel hadden we door dat het vooral gebruikt werd als eventlocatie. Bedrijven waren geïnteresseerd om hier te vergaderen, business-events en bedrijfspresentaties te organiseren, productlanceringen, er kwamen vragen voor opnames voor tv-programma’s enz. Dat was voor ons een perfecte evolutie die we omarmden. Deze evolutie is het gevolg van een voortschrijdend inzicht dat bij ons groeide. Alleen werken als coworkingspace is geen businessmodel dat leefbaar is, het is altijd een combinatie, een hybride model van eventlocatie, vergaderzalen, coworking en hoe langer hoe meer van bedrijven die outsourcen, we gaan ons geld niet steken in nieuwe kantoren maar willen dat model leren kennen is dan de redenering.”

André Duval

En toen kwam covid en lag alles plat?

André Duval: “We hebben niet gezegd we gaan het lossen, maar we gaan proberen uit te zoeken hoe het anders kan. Ik heb al lang een goede relatie met Matexi, zij kwamen hier geregeld op vergaderingen en waren tevreden over de infrastructuur en vergaderwijze. Als Matexi het verderzet dan is het in goede handen. Het is gewoon een andere orkestleider die het concept voortzet en een invulling geeft op een meer permanente manier.“

Welke ambitie koestert Matexi met dit gebouw?

Luc Van Rysseghem: “We hebben een overeenkomst tot einde 2024 maar het is onze bedoeling om hier langer te blijven.

Onze werknemers willen niet terug naar een klassiek kantoor. Vroeger had elke persoon en afdeling zijn vaste plaatsen, nu loopt dat meer door elkaar, en er ontstaat zo meer samenwerking. Deze locatie past bovendien perfect binnen de strategie van Matexi. Wij zijn binnenstedelijke ontwikkelaars, en deze locatie is ons visitekaartje. Het Groen Kwartier is nog altijd een van onze mooie binnenstedelijke realisaties.

“ONZE WERKNEMERS WILLEN NIET TERUG NAAR EEN KLASSIEK KANTOOR, DEZE LOCATIE PAST BOVENDIEN PERFECT BINNEN ONZE NIEUWE STRATEGIE.”

Luc Van Rysseghem

En de mobiliteit valt voor ons best mee, je zit hier dicht bij het openbaar vervoer en Berchem station. Ook daar is een mindshift bezig, steeds meer van onze werknemers, nu toch ongeveer de helft, komt met de fiets sinds wij hier zitten.”

DE KUNST VAN HET VERDWIJNEN

In Het Kwartiertje ‘zomer 2022’ kondigde Bart Van Nuffelen (MartHa!tentatief) op het einde van het gesprek dat we met hem voerden aan dat hij werkte aan een podcast die De kunst van het verdwijnen zou heten. Wij luisterden de afgelopen dagen met ingehouden adem naar de fascinerende verhalen van de podcast die ondertussen uitgebracht is.

Bob De Pooter

Niet ver van het Groen Kwartier, in wat vroeger de ‘7de wijk’ werd genoemd, komen op de hoek van de Nerviërsstraat en de Lamorinièrestraat enkele frappante verhalen samen. Op 3 februari 2019 beroven zes mannen de Fortisbank op de Belgiëlei, via een zelfgegraven tunnel die vertrekt vanuit een huis op die straathoek. In 1980 gooit een terrorist op diezelfde hoek een granaat in een groep Joodse kinderen die klaar staat om op kamp te vertrekken en bij de deportaties door de bezetter in de wijk, loopt in 1942 een klein Joods jongetje hier voorbij op weg naar zijn vrijheid.

Voor De kunst van het verdwijnen, de podcast van MartHa!tentatief en VRTmax, verweven makers Bart Van Nuffelen en Lucas Derycke deze drie verhalen op een intrigerende en geïnspireerde manier. Subtiele muzikale penseelstreken van Tom Pintens zetten het verhaal in de verf. De verhalen vertellen over verschillende vormen van geweld en zijn verbonden door de idee van ontsnappen en verdwijnen

De podcast vertelt bovenal over het wonderlijk verbonden zijn van alles. Bart en Lucas spreken met getuigen die van dichtbij, zelfs van binnenuit, betrokken waren bij de drie gebeurtenissen: als slachtoffer, buurtbewoner, politieman, historicus (Herman Van Goethem) of als hoofdpersonage.

Doorheen de 8 afleveringen van elk ongeveer een half uur word je de verhalen ingezogen. De beeldende verteltaal en de verwevenheid van de verhalen werken haast verslavend. Je wil weten hoe het verdergaat, hoe het afloopt. We durven nu al verklappen dat het verhaal verrassend en ontroerend eindigt. Bovendien leer je heel wat bij over onze buurwijk en haar bewoners. De kunst van het verdwijnen is een aanrader om op donkere dagen in een knusse zetel te beluisteren.

Te beluisteren op VRTmax via de gebruikelijke podcastkanalen.

Hoe kijk je terug op deze realisatie?

“TELKENS IK HIER KOM BEN IK ZO FIER OP DIT GEBOUW.”

“HET IS GEWOON EEN ANDERE ORKESTLEIDER DIE HET CONCEPT VOORTZET EN EEN INVULLING GEEFT OP EEN MEER PERMANENTE MANIER.”

André Duval

Luc Van Rysseghem van Matexi en André Duval eigenaar van Stookplaats

IN GESPREK MET BUURTBEWONER

JOHAN DE HERDT OVER DE VOEDSELSTRATEGIE

VOOR ANTWERPEN

In mei van dit jaar lanceerde de stad Antwerpen een voedselstrategie. Achter de schermen was buurtbewoner Johan De Herdt uit de Lange Leemstraat een van de trekkende krachten achter dit initiatief. Wij gingen met hem in gesprek over die strategie en de impact ervan op onze buurt.

Thomas Heylen VAN KLIMAATPLAN NAAR

VOEDSELSTRATEGIE

Johan werkt al jaren als klimaatambtenaar voor de stad. Zo hield hij mee de pen vast voor het Antwerpse klimaatplan. De voedselstrategie vloeide voort uit dat klimaatplan. Johan en zijn team zijn gestart met te kijken wat er al was. En hij was aangenaam verrast over wat er al gebeurt rond duurzaam voedsel in onze stad. Zo bestond er al een Antwerpse voedselraad van geëngageerde burgers en organisaties actief rond voedsel, is het bedrijf Peace of Meat op de industriesite BlueChem bezig met de ontwikkeling van kweekvlees en bevindt zich in Berendrecht het grootste biolandbouwbedrijf van Vlaanderen onder de naam ‘Biopolder’. Ook de stad zelf deed al heel wat rond voedsel. Binnen het project ‘Smakelijke Scholen’ voorziet men bijvoorbeeld in voedzame schoolmaaltijden.

Dat is maar een greep uit een zeer lange lijst met initiatieven. Het doel van de voedselstrategie is om al die initiatieven te laten passen binnen één samenhangend verhaal, de lat richting de toekomst hoger te leggen en ervoor te zorgen dat er nieuwe initiatieven ontstaan die zich kunnen enten op dat bredere kader.

MET STEUN VAN HET ANTWERPS KLIMAATFONDS KAN JE BIJ DELHAIZE GROEN KWARTIER EEN KORTEKETENVOEDSELPAKKET KOPEN. ‘DE KRUIDKAMER’ EN DAKTUIN HET PAKT PASSEN EVENEENS BINNEN DE VOEDSELSTRATEGIE.

EEN PLAN MET VEEL FACETTEN

De strategie focust op alle facetten van voedsel. Het gaat onder meer over het versterken van de eiwittransitie richting meer plantaardig voedsel. Er wordt ook gekeken naar nieuwe productiemethoden in de stad, zoals dak-akkers. Daarnaast is er aandacht voor de verbindende rol van voeding in een superdiverse stad als Antwerpen. Tot slot wordt er gekeken naar het beperken van voedseloverschotten, die verantwoordelijk zijn voor 6% van de wereldwijde uitstoot, en voedselbedeling.

Johan is een tevreden man wanneer er over enkele jaren rond elk van die facetten nieuwe projecten lopen met concrete resultaten. Sinds mei hebben hij en zijn team dan ook niet stilgezeten. Er zijn al tal van projecten opgestart. Er wordt volop over het muurtje gekeken naar andere steden en landen om goede praktijken in Antwerpen te kunnen overnemen en er wordt gezocht naar bijkomende financiering vanuit Vlaanderen en Europa voor de realisatie van nieuwe projecten.

IMPACT OP DE BUURT

De voedselstrategie is nu al zichtbaar in onze wijk. Bij onze lokale Delhaize Groen Kwartier vind je bij groenten en fruit al een korteketenvoedselpakket, dit alles met steun van het Antwerps Klimaatfonds. Maar ook samentuin ‘De Kruidkamer’ en daktuin het PAKT werden destijds met steun van de stad gerealiseerd en passen mooi binnen de voedselstrategie.

Op de iets langere termijn is het best mogelijk dat je ook op de menukaart van de restaurantjes in de buurt een verandering zal merken. Enkele Antwerpse restauranthouders werken samen met de organisatie ‘Mosquito In The Room’ die hen begeleidt in de transitie richting meer plantaardig voedsel met minder overschotten. En ook de grootkeukens worden mee in het bad getrokken. ‘Mosquito In The Room’ werkt samen met het Universitair Ziekenhuis van Antwerpen en de Erasmushogeschool aan een verdere verduurzaming van de ziekenhuiskeuken. Beide projecten hebben de ambitie om verder te groeien in Antwerpen en Vlaanderen.

Lees meer over de Antwerpse voedselstrategie op https://magazine. antwerpen.be/voedselstrategie/cover

IN DE KIJKER: COOP CENTRAAL

Duurzaam voedsel is hot. Los van de voedselstrategie zijn er enkele geëngageerde buurtbewoners bezig met de oprichting van een coöperatieve supermarkt: Coop Centraal. Bij de Wrikker in de Patriottenstraat in Berchem zou er binnenkort een buurtsupermarkt komen, uitgebaat door en voor buurtbewoners. De focus ligt op eerlijke en ecologische producten verkopen tegen een betaalbare prijs. Meer info: https://decooperant.be/

KLEINE BOOMPJES WORDEN GROOT.

OUDE GEBOUWEN LEVEN OPNIEUW.

IN DE SCHADUW VAN DE HERINNERING AAN ZORG EN AAN KRIJGSGEWELD

GENIETEN MENSEN VAN DE LAATSTE ZONNESTRALEN.

ZORGELOOS, KEUVELEND AAN EEN TAFELTJE MET EEN DRANKJE, OF MIJMEREND VOOR ZICH UITKIJKEND NAAR WAT KOMEN KAN.

EEN VREDIG TAFEREEL OP EEN LAATZOMERSE NAMIDDAG

WAAR KINDEREN LANGSHEEN STEPPEN.

MAAR GINDER, RICHTING OOSTEN, KLINKT DE ROFFEL VAN EEN DREIGENDE TROM.

ZE ECHOOT IN HET LEVEN VAN ALLE DAG, OVER HET GRASVELD.

DE HERINNERING AAN ZORG EN AAN KRIJGSGEWELD ONTWAAKT.

NEVER A DULL MOMENT IN GASTHUIS28

Op 25 oktober gaf Koen Van Keer – spinnenexpert en covoorzitter van Natuurpunt Stad Antwerpen – een bevlogen lezing over het verrassende plantenen dierenleven in onze buurt. Met een volle zaal vergaapten we ons aan de diversiteit aan bijzonder leven in en rond Het Groen Kwartier. Als toemaatje verloste spinnenfluisteraar Koen velen van hun spinnenangsten. Een van de jongere deelnemers Daan schreef een ‘echotis’* verslagje.

*echotis oftewel exotisch

Bob De Pooter

Johan De Herdt

JOODS LEVEN

(ON)ZICHTBAAR VERWEVEN

Blijken van divers Joods leven in ons straatbeeld zijn bijvoorbeeld de synagogen, mezoeza’s (tekstkokertjes aan deurposten bij Joodse bewoners), de bekende scooters van ambulancedienst Hatzoloh (‘redding’ in het Hebreeuws) en handelszaken zoals Kleinblatt, Bastenie-Brahm of Hershkovitz-Katz.

Daarnaast zijn er de vele onopvallende, stillere getuigen van een vervlogen, verwoest en verborgen Antwerps Joods leven in onze buurt en omgeving. Levens van mensen die hier ooit woonden, werkten, feestten en naar school gingen.

Ilse Olaerts

Dat leven is opnieuw en blijvend zichtbaar mede via namen verwerkt in gedenkplaten, pleinen, plantsoenen of een muurschildering zoals die voor de dappere Mala Zimetbaum. Deze Antwerpse Joodse vrouw hielp lotgenoten, redde levens, maar zelf overleefde ze de Shoah niet. Regine Beer keerde gelukkig wel terug uit Auschwitz. In het Groen Kwartier werd er enkele jaren geleden al een plein vernoemd naar deze voormalige buurtbewoonster. In 2014 overleed ze op 93-jarige leeftijd.

De struikelstenen (Stolpersteine) in onze buurt getuigen in stilte, ingemetseld. Men vindt ze in voetpaden o.a. aan de Van Luppenstraat ter hoogte van nummer 52, voor Lucienne Friedler. Aan de Boomgaardstraat 302 herinneren ze aan Wolf en Sura Rywka Szpigielman-Kolin. Ter hoogte van de Lamorinièrestraat 66 gedenken ze Paul en Florie LipschitzSherman. Dankzij initiatieven zoals Open Huizen komen onze Joodse buren van weleer tot leven door beklijvende vertellingen en beelden uit de Tweede Wereldoorlog. Zoals leven en werk van de dichter Beynish Zylbershtayn of van Natan Ramet, oud-leerling van het Atheneum aan de Uitbreidingstraat in Berchem. Lang na de oorlog werd hij voorzitter van het Joods museum voor Deportatie en Verzet.

Eerder waren er al de verhalen over weggevoerde Joodse kinderen die naar school gingen in de Arthur Sterckstraat (kleuterschool Klavertjevier), ontroerend naverteld door een leerkracht.

Het relaas van Werner Szydlow is verweven met het Antwerpse Meisjeshuis dat

gelegen was aan de Albert Grisarstraat 17-23. Tijdens de Tweede Wereldoorlog fungeerde het als weeshuis voor Joodse kinderen Werner Szydlow was één van hen; hij ontsnapte aan de razzia’s en overleefde. Vorig jaar werden de nog levende weeskinderen met elkaar herenigd, via videoconferentie. Dit alles en de kennis hieromtrent zijn te danken aan wijlen Reinier Heinsman, een Nederlandse student en zeer bevlogen vrijwilliger van Museum Kazerne Dossin. Hij deed uitgebreid onderzoek onder meer naar de Joodse weeskinderen in onze buurt.

DE GESCHIEDENIS

BLIJFT ALERT, VERSTRENGELD MET HET HEDEN.

Nog moeilijk leesbaar, ietwat verborgen maar daarom niet geheel onzichtbaar is het stukje geschiedenis gebeiteld in de gevel van het gebouw aan de Isabellalei 93. In het betonstuk boven de metalen poort kun je de letters A. Pierre nog lezen. Hier zetelde de verhuisfirma Arthur Pierre (tegenwoordig Allied Arthur Pierre nv).

Tijdens de Tweede Wereldoorlog verrijkte dit bedrijf zich door opgeslagen bezittingen van gedeporteerde Joodse Antwerpenaren te distribueren, i.e. de zogenaamde Möbelaktion. De in Antwerpen opgepakte Joden werden eveneens met vrachtwagens van deze firma weggevoerd.

Nu is er een Joodse dames- en jeugdvereniging gevestigd of hoe het goede het kwade uiteindelijk steeds weer overwint. De geschiedenis blijft alert, verstrengeld met het heden.

In de omgeving van het Loodswezen aan de Scheldekaaien starten in 2024 de werken voor een namenmonument ter herinnering aan alle Antwerpse overleden slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. Een soort eerbetoon, een wake in de vorm van namen noemen zoals men dat jaarlijks op 28 augustus ook doet tijdens de Herdenkingswandeling in Berchem, begeleid door onder anderen Herman Van Goethem. Tal van naburige straatnamen staan vermeld in het namenregister van zijn boek ‘1942, het jaar van de stilte’.

"Je bent pas dood als je naam niet meer wordt genoemd,” luidt een Joods gezegde.

MODE MET RESPECT VOOR MENS EN MILIEU

Begin oktober kreeg onze buurt er een trendy conceptstore bij. Save The Party verkoopt toffe, duurzame, ecologische en faire fashion voor heren, dames en kinderen. Beslist het ontdekken waard!

Do Berquin

Misschien zegt de naam Save The Party u niet meteen iets, maar gaat er wel een belletje rinkelen als we F.A.A.M vermelden. Die winkel was 10 jaar lang gevestigd in de Nationalestraat in hartje stad. “Enkele maanden geleden deden we een ‘rebranding’ en besloten we verder te gaan als Save The Party conceptstore”, vertelt zaakvoerster Adinda. “Die naam is niet zomaar gekozen want we kunnen pas met de party beginnen als we eerst voor de planeet zorgen, Save The Planet dus.”

“WE WONEN AL 17 JAAR IN DE LANGE LEEMSTRAAT EN ZAGEN HOE DE BUURT EVOLUEERDE. HET IS ECHT TOF OM HIER TE WONEN EN TE WERKEN.”

Adinda van Save The Party

EIGEN ATELIER

Voor meer info: https://stolpersteine.app/ https://www.antwerpenherdenkt.be https://curieus.be/events/ herdenkingswandeling-razzia-s-1942 https://mas.be/nl/pagina/ samenwerking-rond-wereldoorlog-ii

GEZELLIGE LOCATIE

Het verhaal van Save The Party begon al in 2011 toen Adinda en haar man Arne Green Queens oprichtten. Dit kleinschalig familiebedrijf was het creatieve bureau achter de Belgische merken Froy & Dind, Munoman, Onnolulu en Green ZOO. Na de rebranding in 2022 werd Froy & Dind omgedoopt tot Chills & Fever. De andere merknamen Munoman voor heren, Onnolulu voor kinderen en Green ZOO voor ‘cocoonwear’ voor de hele familie bleven behouden. Green Queens verdeelt haar collectie aan winkels in bijna heel Europa. Sinds 2014 zijn de kantoren, het magazijn en het atelier waar alle stoffen ontworpen worden, gevestigd in de Zénobe Grammestraat, vlak bij het Groen Kwartier. Op dezelfde leuke locatie, met een gezellige binnenkoer, is recent ook de nieuwe conceptstore te vinden. Adinda : “We wonen al 17 jaar in de Lange Leemstraat en zagen hoe de buurt evolueerde. Het is echt tof om hier te wonen en te werken. Boven hebben we nog een grote ruimte die we eventueel kunnen verhuren voor een babyborrel, voorstelling of event. En ook een muziekgroepje uitnodigen of een ijsjeskraam voor de kinderen zit er tegen volgende zomer wel in.”

Wat maakt Save The Party nu zo uniek? Adinda: “We bieden een combinatie van vrolijke prints en tijdloze ontwerpen en snits en kiezen voor topkwaliteit zodat onze kleding veel langer dan één seizoen meegaat. Daarnaast gebruiken we zachte, aangename stoffen zodat klanten onze kleding graag dragen. Door alle stoffen in ons eigen atelier te ontwerpen zijn we niet alleen zeker van de kwaliteit en de ecologische manier van produceren, we bieden ook unieke prints die je alleen bij onze merken zal vinden.” Alle katoenen collecties van Save The Party krijgen het internationale GOTS-label. “Dit betekent dat onze stoffen voldoen aan de strengste voorwaarden voor organische productie met een minimale impact op het milieu”, verduidelijkt Adinda. “Ook bij het verven en behandelen van de stoffen voldoen wij aan strikte eisen en weren we alle schadelijke producten. Daarnaast garandeert GOTS ook eerlijke kleding. Zo ben je zeker dat alles in goede werkomstandigheden werd gemaakt, zonder uitbuiting of kinderarbeid.”

BEKENDE MERKEN

Naast de eigen creaties worden er in de conceptstore ook bekende merken met dezelfde ecologische filosofie verkocht. Denk maar aan Armed Angels, A-dam, sneakers van Veja of toffe juwelen van Turina. De hele collectie van de conceptstore kan ook online besteld worden. Ook het verpakken gebeurt zo ecologische mogelijk.

“We gebruiken gerecycleerde kartonnen dozen en gerecycleerd plastic. Intussen zijn we voortdurend op zoek naar ecologische alternatieven en hopen we zo snel mogelijk volledig circulair te verpakken, zonder extra afval.” Save The Party doet twee keer per jaar een outlet met kortingen tot 60 %.

Meer info op www.savetheparty.be

Struikelsteen

“DOOR ALLE STOFFEN IN ONS EIGEN ATELIER TE ONTWERPEN ZIJN WE ZEKER VAN DE KWALITEIT EN DE ECOLOGISCHE MANIER VAN PRODUCEREN, WE BIEDEN UNIEKE PRINTS

DIE JE ALLEEN BIJ ONZE MERKEN ZAL VINDEN.”

Adinda van Save The Party

Zaakvoerder Adinda van Save The Party

Over enkele dagen is het zover: we nemen afscheid van het oude jaar om ‘knallend’ het jaar 2023 in te gaan. Maar meer dan de helft van de wereldbevolking viert nieuwjaar op een andere datum, en ook het feestvieren zelf kan grondig verschillen.

Kristine Kloeck

Sinds Julius Caesar in het jaar 44 A.D. de juliaanse kalender invoerde, valt nieuwjaar in de westerse wereld op 1 januari. De eerste maand van het jaar werd zo genoemd naar Janus, de Romeinse God die twee gezichten heeft en twee richtingen uitkijkt.

NIEUWJAAR BIJ DE BUREN

In Spanje krijgt elke feestvierder om middernacht een schaaltje met 12 druiven: één per klokslag brengt voorspoed en geluk! Nog een gekend gebruik zijn de wenskaarten en de traditionele nieuwjaarsbrief die beloond wordt met een duit in het zakje. De nieuwjaarduik in openlucht en ijskoud water is een gebruik bij onze Noorderburen, terwijl de Wiener Philharmoniker ons jaarlijks op 1 januari vanuit het concertgebouw in Wenen vergast op een nieuwjaarsconcert.

Door de verschillende tijdzones en jaartellingen wordt nieuwjaar in vele landen op een ander tijdstip gevierd. Een Joodse buurman en een Marokkaanse vriendin vertellen hun verhaal.

Na het gebed in de synagoog steken de gehuwde vrouwen in de huiselijke kring kaarsen aan, er worden appeltjes met honing gegeten en men wenst elkaar een zoet en goed nieuwjaar toe. Na twee dagen Rosj Hasjana volgen tien dagen om het oude jaar te overdenken. Deze periode van inkeer – waarbij joodse mensen elkaar vergiffenis vragen voor begane fouten – wordt afgesloten met Jom Kippoer ook wel Grote Verzoendag genoemd. Zo kan het nieuwe jaar met een schone lei beginnen.

Dat is wat we doen met oudejaarsavond: kijken naar het jaar dat achter ons ligt én vooruitkijken naar wat het nieuwe jaar brengen zal. Bij de nieuwjaarsviering horen een aantal gekende tradities: o.m. het afsteken van vuurwerk en feestelijk eten met de hele familie. In Nederland eten ze oliebollen, in Italië de bekende cake panettone.

Het joodse nieuwjaar valt tijdens de herfst, in de zevende maand van de joodse kalender. Het nieuwjaarsfeest – Rosj Hasjana genoemd, letterlijk ‘hoofd van het jaar’ – duurt twee dagen: in 2022 viel dit op 26 en 27 september, in 2023 wordt dat 16 en 17 september. Rosj Hasjana begint traditiegetrouw in de vooravond en kent een aantal typische gebruiken. Vooreerst wordt samen gebeden in de synagoog, waar (afhankelijk van de tradities) iedereen in het wit is gekleed – symbool voor de volledige overgave aan God. Er wordt wel honderd keer op de sjofer, een muziekinstrument gemaakt van ramshoorn, geblazen: een oproep tot berouw, die herinnert aan het Bijbelverhaal waarin Abraham op het laatste moment een ram vastgreep en het dier offerde in plaats van zijn zoon Isaak. Tijdens Rosj Hasjana gaan orthodoxe joden bidden aan een water, waarbij ze symbolisch hun zonden wegwerpen en slechte gedachten achterlaten.

Het islamitische nieuwjaar begint op de dag dat Mohammed 1400 jaar geleden van Mekka naar Medina verhuisde om aan religieuze vervolging te ontsnappen. De datum varieert elk jaar afhankelijk van de stand van de maan: 30 juli in 2022, 19 juli in 2023. Hoe die eerste dag van de eerste maand van het islamitisch jaar – Muharram genoemd – wordt gevierd is verschillend naargelang de geloofsovertuiging: berbers, sjiieten, soennieten houden er andere culturele gewoonten op na. Voor de traditiegetrouwe moslims heeft die dag een zuiver religieuze betekenis: een dag van reflectie en gebed in de moskee. Men wenst elkaar een gelukkig jaar en op de tiende dag van de eerste maand wordt er dan wel gefeest: overdag wordt er gevast en na zonsondergang zoekt men elkaars gezelschap op om met zoet gebak het nieuwe jaar te vieren. De Belgische moslimgemeenschap die al vele jaren in ons land verblijft viert beide feestdagen. Vooral de tweede en derde generatie volgt ook onze culturele gebruiken: ze zetten een kerstboom, vergezellen hun Vlaamse buren naar het vuurwerk en volgen de traditie van nieuwjaarsbrieven en wenskaartjes.

Kies je mooiste jurk uit, knoop je beste das of trek die foute kersttrui aan. Kom samen, kom vooral samen en hef het glas op mekaar, op vandaag en op morgen, op je buren, op wie voorbij je deur komt, op wie je – nog – niet kent. Hef het glas op de wijk en op de wereld. Hef het glas op de hoop, op een warm, mooi, vredig, eerlijk 2023 dat goed is voor de mensen en de aarde.

BOEKENRUILBEURS GASTHUIS 28

Staat er bij jou thuis nog wat lectuur ‘te boek’ en wil je die graag ruilen voor ander inspirerend leesvoer? Kom dan zeker naar de Boekenruilbeurs in buurthuis Gasthuis28 op zondag 12 februari van 15.00u tot 17.00 u.

DE EERSTE MAAND VAN HET JAAR WERD GENOEMD NAAR JANUS, DE ROMEINSE GOD DIE TWEE GEZICHTEN HEEFT EN TWEE RICHTINGEN UITKIJKT.

Wie is wie?

EEN LANGE REIS

VAN TEHERAN NAAR ANTWERPEN

In het Groen Kwartier kom je de wereld tegen. Ik word gastvrij ontvangen met thee en Gaz, Iraanse nougat uit de streek van Isfahan. Ik luister geboeid naar het verhaal van Behrouz Khederli terwijl zijn echtgenote Ellen de kinderen richting bedtijd helpt.

Bob De Pooter

Hoe komt een man uit Iran in het Groen Kwartier terecht?

Ja, dat vraag ik me ook af. (lacht) Mijn verhaal begint in Iran met het verlangen om vrijer te kunnen leven. Op dit moment speelt in Iran diezelfde roep naar vrijheid. Vrouwen laten hun hoofddoek vallen en knippen hun haar als teken van dat verlangen. Ik ben superblij dat het signaal internationaal wordt opgepikt. Ik ben hoopvol dat er ditmaal echt wat kan veranderen in Iran. Door de kracht van de mensen, van de vrouwen vooral, beweegt er veel. Ook bekende mensen uit de media, sporters, kunstenaars en gestudeerde mensen durven zich nu te laten horen. Als puber in Iran voelde ik ook die onderdrukking, de censuur. Ik ben één jaar voor de revolutie geboren. Het enige wat ik in mijn kindertijd meemaakte, was een leven van onderdrukking, van brainwashing: de sharia leren, dit niet mogen, dat niet mogen, … Heel concreet: als 17-jarige schreef ik een kortverhaal over de situatie in Teheran, mijn geboortestad. Geen politiek beladen verhaal, wel de beschrijving van het leven van een jongeman die in armoede leeft.

Mijn leraar literatuur vond het een goed verhaal en stuurde mij naar een tijdschrift dat het mogelijk wilde publiceren. Een maand later echter, werd dat tijdschrift door de regering opgedoekt omdat ze artikels uitbrachten die het beleid op de korrel durfden te nemen. Die maand werden er 16 tijdschriften en kranten verboden. Dat was voor mij de eerste aanzet om weg te willen.

Kon je zo jong dan al vertrekken? Neen, ik moest eerst mijn dienstplicht vervullen: 2 jaar legerdienst, gelukkig in Teheran zelf. Daar leerde ik iemand kennen die op reis naar Turkije wilde. Hij vroeg of ik zin had om mee te gaan. Het bleek dat hij van daaruit verder wilde trekken naar Europa. Dat sloot helemaal aan bij het verlangen dat ik al een tijd koesterde: weg uit Iran. Ik ben vertrokken, zonder mijn ouders in te lichten. In Turkije verbleef ik 3 maanden, vervolgens kon ik naar Bosnië vliegen met het geld dat ik gespaard had. Van daaruit was het leven en reizen in de illegaliteit, hulp zoeken bij mensensmokkelaars en zo stilaan verder geraken: Kroatië, Slovenië. Ondertussen vertelde iemand me over België, een land waar ik in Iran nog nooit over gehoord had. Ik heb heel veel geluk gehad, want op 10 oktober 2000, een maand na mijn vertrek uit Turkije, arriveerde ik in Brussel. Het heeft dan nog veel moeite gekost en een omweg via Schilde, maar uiteindelijk viel alles in de plooi. Ik vond een onderkomen bij een Afghaan die kamers verhuurde in de Driekoningenstraat. Van zodra het kon en mocht, ging ik Nederlands studeren. Dat was voor mij het allerbelangrijkste als ik hier wilde leven. Ik zocht werk en ging bijstuderen, eerst verpleegkunde, wat me niet zo goed beviel en daarna orthopedagogie, wat me erg goed lag. Ik heb het geluk gehad om mensen te ontmoeten die me wilden ondersteunen. Ondertussen werk ik als maatschappelijk werker bij Woonhaven, ben gehuwd, heb twee kinderen, een prachtige schoonfamilie en woon ik hier.

Behroez Khederli

Op 18 februari 2023 organiseert Momo, een carnavalsvereniging opgericht door de leden van muziekgroep Murga Armada, samen met Corso een warm carnavalsfeest met muziek, verschillende optredens en heel veel lichtjes in de mooi aangelegde tuinstraatjes achter het gebouw van de Corso. Wij spraken met Enrique Noviello, één van de initiatiefnemers.

Buisseret

CORSO DE LAS LUCES EEN CARNAVALSFEEST OM VAN TE DROMEN

Als Zuid-Amerikaan droomt Enrique van een carnavalsfeest waarbij de buurtbewoners van nabij betrokken worden en een deugddoend feest beleven in een wereld van licht, warmte en muziek.

Enrique benadrukt dat er meerdere organisaties bij zullen betrokken worden: naast het cultuurhuis Corso, vanwaar alles vertrekt, doet ook Posthof mee, scholen, de scouts, het district … De bedoeling is om een zo breed mogelijk publiek aan te spreken of erbij te betrekken, zodat mensen nieuwe contacten maken, vrienden kunnen worden, meer levenslust vinden. De organisatoren hopen met het buurtfeest een gemeenschapsdynamiek te creëren die het samenhorigheidsgevoel tussen de mensen versterkt.

worden. Er zullen ook garagepoortoptredens plaatsvinden: groepjes maken allerhande levendige muziek. In een steegje zal er een poppenkastshow zijn. De organisatoren voorzien een programma zodat je een overzicht krijgt van wat er allemaal te zien en te beluisteren valt.

Wat breng jij mee vanuit de rijke

Perzische cultuur?

Poëzie is voor ons erg belangrijk. Ik probeer daarom nu en dan poëzieavonden in te richten. Ik lees graag Perzische poëzie voor aan mijn kinderen.

Op hun school doe ik ook kalligrafie.

Rond het Perzisch nieuwjaar op 20 maart organiseren we geregeld een ceremonie, meestal met Europese mensen. Gastvrijheid is voor ons een hoog doel.

Hoe kijk je naar de Vlaamse cultuur?

Vlaamse mensen komen eerder teruggetrokken en afstandelijk over. Ze komen erg op voor zichzelf. Maar als je voelt dat mensen je willen leren kennen, heb je snel een goede band en kan je hen vertrouwen. Buitenlandse mensen willen zichzelf soms beschermen tegen westerse invloeden uit angst zichzelf te verliezen.

Als je openstaat voor andere culturen en andere mensen, groei je naar elkaar toe en leer je elkaar begrijpen. Voor mij zijn alle culturen mooi en boeiend.

Leer elkaar kennen, dan kan je elkaar vertrouwen.

Als kunstenaar ziet Enrique in creativiteit een middel dat mensen kan verbinden, solidariteit schept. Dat is de bedoeling van het feest: samen iets positiefs organiseren, samen genieten van een gedicht, muziek, en uiteraard ook van een hapje en een drankje.

Het feest vindt plaats in 3 tuinstraatjes achter het gebouw van Corso: Berthoutstraat, De Brouwerstraat en Woeringenstraat. Samen met buurtbewoners wordt er gezorgd voor een sfeervolle verlichting, deels met zelfgemaakte lampionnen. Vanuit de eerste verdieping van enkele huizen zullen er uit de geopende ramen, gedichten gebracht

DAT IS DE BEDOELING VAN HET FEEST: SAMEN IETS POSITIEFS ORGANISEREN, SAMEN GENIETEN VAN EEN GEDICHT, MUZIEK, EN UITERAARD OOK VAN EEN HAPJE EN EEN DRANKJE.

Op 18 februari 2023 vindt de eerste editie van het ‘Corso de las luces’ plaats. Enrique en zijn vrienden zijn alvast zeer enthousiast en zien het groots. Ze hopen dat het initiatief zal gesmaakt worden en een jaarlijks evenement kan worden, eventueel later over nog meer straten gespreid. Ze kijken naar voorbeelden uit het buitenland waar jaarlijks een waar volksfeest georganiseerd wordt: in Brazilië, of Mardi Gras in New Orleans bijvoorbeeld en het heel beroemde carnavalsfeest in Cadiz …

PRAKTISCHE INFORMATIE

Op zondag 22 januari 2023, rond 11 uur zijn de buurtbewoners welkom in Posthof om er zelf lampionnen te maken. Op zaterdag 18 februari vindt het buurtfeest ‘Corso de las luces’ plaats: van 14 uur tot ongeveer 20 uur. Iedereen is zeer welkom!!!

Corso De Las Luces, Tom Cornille

Christine

“ALS JE OPENSTAAT VOOR ANDERE CULTUREN EN ANDERE MENSEN, GROEI JE NAAR ELKAAR TOE EN LEER JE ELKAAR BEGRIJPEN.”

Behrouz Khederli

WINTERGANG

De lucht stelt al een beetje winter voor in nevelen gehuld

De zon schijnt al niet meer wat ze is geweest

Een theelepel herfst souperen we nog op en dan zegt de winter de wacht aan

Hoe pakt hij ditmaal uit; streng of zacht, met een koud buffet of kansloos op een vlok?

Misschien wordt het schier groen hier in dit kwartier, amorf of toch kristallijn suikerwit op een hospitaalachtig plein, op straat of verstopt in een glop

Zal het geruisloos wezen, bedekt met een te warm deken?

Dat is ’s winters niet de gang van zaken om alsmaar vaker aan sneeuw te gaan verzaken

Moet Koning Winter naar de infirmerie?

Die kans bestaat Hij overwintert dan alleen nog maar in poëzie

Hem wordt koude toegedicht maar hij wordt alsmaar vaker door warmte opgelicht

Ilse Olaerts

PRAKTISCHE INFORMATIE

WIJKAGENT BART ROTTY te bereiken via bart.rotty@politie.antwerpen.be of 03 206 80 54

LOKALE POLITIE ANTWERPEN CENTRUM Quinten Matsijslei 50, 2018 Antwerpen, tel. 03 206 80 11 www.politieantwerpen.be of De Blauwe Lijn 0800 12 312 ook na de kantooruren en in het weekend. Dringende politiehulp: 101

DE SLUIKSTORTCEL 0800 935 11

VERGUNNING VOOR GEMOTORISEERD VERKEER

Een vergunning aanvragen is kosteloos en kan door voetgangerszone.antwerpen.be in te tikken in je browser. Je komt dan terecht op de website van Stad Antwerpen: www.antwerpen.be/nl/overzicht/auto/voetgangerszone-enautoluwe-zone Op deze site vind je alle verdere info over het betreden van een autovrij gebied – en dus ook ’t Groen Kwartier –met een gemotoriseerd voertuig.

WAT TE DOEN BIJ OPROEP AMBULANCE!

Wie een ambulance oproept moet het adres opgeven, en de toegang vermelden (Augustinessenplein of Hospitaalplein of Albert Claudestraat) langs waar de ambulance het Groen Kwartier moet inrijden. Als er assistentie mogelijk is van een derde: stuur deze dan naar de toegang die gecommuniceerd werd met de hulpdiensten.

Voor alle vormen van overlast of samenlevingsproblemen kan je contact opnemen met mirjana.muckalovic@ of stad.antwerpen.be

De lente-editie van Het Kwartiertje verschijnt in maart 2023

Wist je dat?

µ Pietro Scarmozzino tot enkele jaren geleden zijn pizza’s nog aan de Driekoningenstraat bakte? Nu is Pizza Calabria heropend aan de Van Campenhoutstraat 55 in Berchem. @pizzacalabriaberchem

µ In de Wambachstraat enkele fietshekjes geplaatst werden?

µ Geen8hoog-nieuws: het beroepschrift van actiegroep ‘Beroep Mariahof FV’ eerder dit jaar al volledig en ontvankelijk werd verklaard en de Vlaamse regering dat nieuwe voorgestelde wegtracé en het nieuwe rooilijnplan nu heeft vernietigd. Een deel van het De Villegaspark is (althans voorlopig) gered. Het bij de Bestendige Deputatie van de provincie Antwerpen ingediende beroep tegen de omgevingsvergunning is momenteel nog lopende. Meer nieuws wordt medio 2023 verwacht. https://www.geen8hoog.be/nl/procedure

µ Corso op 18 februari 2023 een heel fijn carnavalsfeest organiseert op initiatief van enkele buurtbewoners en in samenwerking met scholen uit de buurt, Posthof, de academie … ?

Beleef je buurt

Ken jij ‘Beleef je buurt’ al? Dat is de naam van het nieuwe districtsfonds. Je kan het als inwoner, bewonersgroep of vereniging gebruiken om jouw buurt te laten bruisen. Een buurtfeest, een optreden, een opruimactie of een groenere straat… de mogelijkheden zijn eindeloos.

www.beleefjebuurt.be

COLOFON

Redactieraad: Do Berquin, Nicole Bogaert, Stijn Bonte, Christine Buisseret Isabelle Brouckaert, Greet Decreus, Bob De Pooter, Mieke Delanghe, Heleen De Wulf, Thomas Heylen, Luk Janssen, Thomas Kerkhofs, Kristine Kloeck, Ilse Olaerts, Marleen Van Ham, Ines Van Regenmortel, Herman Van Remoortere, Marieke Van Schoonhoven. Fotografie: Stijn Bonte, Mieke Delanghe, Bob De Pooter, foto cover Liesbeth De Pooter Hoofdredactie: Luk Janssen Eindredactie: Vif Lenaers Vormgeving: Duval Branding NV

Met dank aan Duval Branding, District Antwerpen, onze adverteerders en sympathisanten voor ondersteuning.

Laureaat van het interne steunfonds van bpost.

Je kan ons krantje digitaal lezen door te surfen naar issuu.com/hetkwartiertje

Je kan Het Kwartiertje steunen door een bijdrage te storten op rekening BE79 7360 1378 0633

Mail uw reactie of bijdrage naar luk.janssen@telenet.be

Verantwoordelijk Uitgever: Luk Janssen, Lange Leemstraat 334 bus 302, 2018 Antwerpen

Het Kwartiertje, nr. 35, winter 2022