KUNST
IN
DE
K I J K E R - 55
GROEPSPORTRET "LEDEN VAN DE VIRGA-JESSEBROEDERSCHAP BIJ HAAR BEELD", 170 9 Olieverf op hout, 1709; 127 x 9 3 ,5 cm; afkomstig uit Onze-Lieve-Vrouwekerk, Hasselt; permanente bruikleen kerkfabriek St.- Quintinus en Onze-Lieve-Vrouw, Hasselt, 1986; inv.nr. 8 6 .B.0 6 7 .
Dit ovale paneel stelt een kerkinterieur voor, waar twaalf mannen knielen vóór een altaar waarop een gekleed Lievevrouwebeeld staat met Kind op de arm. Het werk is vrij stuntelig geschilderd en vertoont meerdere perspectieffouten. De verflaag is zeer dun aangebracht, zodat op talrijke plaatsen het onderliggende houten paneel zichtbaar is. Wie dit stuk geschilderd heeft is onbekend, maar ongetwijfeld moet men gaan zoeken bij een lokale schilder van beperkt talent. Het schilderij heeft dan ook veel meer een documentaire dan een esthetische waarde, zoals verder nog zal blijken. Een opschrift Virga Jesse, ora pro nobis, aangebracht onder het beeld, maakt duidelijk dat men te doen heeft met een afbeelding van de schutsvrouwe van Hasselt, Onze-Lieve-Vrouw Virga Jesse. Men mag dus meteen veronderstellen dat het afgebeelde kerkinterieur dat van de Hasseltse 'Clerckenkapel' is, thans beter bekend als de Onze-Lieve-Vrouwekerk. Ongetwijfeld mag men voorlopig ook aan nemen dat de afgebeelde personages twaalf 'clercken' zijn, nl. leden van de * broederschap van Onze-Lieve-Vrouw Virga Jesse. Onderzoeken we deze eerste conclusies van naderbij.
2
HET BEELD Het Lievevrouwebeeld is in vooraanzicht afgebeeld en draagt het Kind op de linkerarm. De Madonna staat boven een altaartafel op een met volutes en putti versierde sokkel en is voorgesteld als zgn. "Spaanse Lievevrouw", d.i. gekleed in een lang wit, met goud bestikt en naar onder breed uitstaand kleed met brede kanten kraag en mouwomslagen. Over het haar draagt ze een witte sluier, waarop een eveneens met goud bestikte hoofddoek afhangt tot aan haar voeten. Op het hoofd draagt ze een kroon en in de rechterhand houdt ze een balustervormige scep ter waarvan het boveneinde uitloopt op een stralenkrans met een duif als H. Geest. Het Jezuskind met krullend haar is eveneens gekleed in een lang, met goud bestikt kleed en heeft een beugelkroon op het hoofd. In de linkerhand houdt het Kind iets dat een bloeiende tak lijkt te zijn (een allusie op de bloeiende roe van Jesse?). Het algemene concept van deze voorstelling sluit aan bij de traditionele iconografie van de Virga Jesse zoals die vanaf ca. 1660 bekend is1. Toch zijn er verschillen met de andere voorstellingen en deze verschillen maken duidelijk dat men hier met een realistische afbeelding van de Virga Jesse te doen heeft. Het afgebeelde kleed van zowel de Lievevrouw als het Kind is immers bewaard en bevindt zich thans in dit museum (inv.nr. 89.B.110). Uit archiefdocumenten weet men dat de kleden van zowel de Madonna als het Kind in 1688 geschonken werden door Ludovicus Franciscus Cox (1654-1712) en dat de hoofddoek van de Lievevrouw door de VirgaJessebroederschap besteld werd in 16892. Ook de afgebeelde barokke scepter is blijkbaar te identificeren als het in dit museum bewaarde inv.nr. 86.B.027. Hij werd geschonken door Johannes Sigers ( +2 nov. 1679), deken van de Virga-Jessebroederschap3. Zo ook bevindt zich de afgebeelde kroon van de Lievevrouw thans in dit museum (inv. nr. 86.B.028). De beugelkroon van het Jezuskind is evenwel niet bewaard, evenmin als de parel snoeren met hanger, die zowel Moeder als Kind rond de hals dragen, of de twee juwelen, die op de kledij gespeld zijn, en de bloeiende tak in de linkerhand van het Kind. Toch maken de bewaarde stukken klaar dat men hier te doen heeft met een nauwkeurige weergave van het Virga-Jessebeeld, zoals het te zien was toen het schilderij to t stand kwam.
HET ALTAAR Het op het paneel als achtergrond afgebeelde altaar is stylistisch duidelijk toe te schrijven aan de barokperiode en lijkt op het eerste gezicht van zwarte, rode en grijze marmer te zijn, of alleszins die te imiteren. Vóór een zwart basement staat de altaartafel, die vooraan met een met goud
1
Zie J.ARRAS, De Virga Jesse op oude prenten, in De Hasseltse Virga Jesse en haar kerk, Hasselt, 1982, p. 33-48.
2
C .CEULEMANS, Kledingsstel van het Virga Jessebeeld - Kunst in de Kijker, nr. 7, Hasselt, Stedelijk Museum Stellingwerff-Waerdenhof, sept. 1991.
3
De Hasseltse Virga Jesse en haar kerk, Hasselt, 1982, afb. 141.
3
bestikt antependium opgesmukt is. Boven dit basement staan een aantal met een zwart hoofdgestel afgedekte grijze Korinthische zuilen met rode kapitelen en voetstukken. Daarvan zijn er zes zichtbaar; aan beide kanten van het altaar staan er telkens twee zuilen frontaal, terwijl de overige in het midden een halfronde nis vormen, waarin het hoger besproken beeld staat. De nis wordt afgedekt met een halfronde koepel versierd met rozetten in caissons. Onder deze koepel torsen twee zwevende engeltjes een grote beugelkroon en twee andere engeltjes een zwaargeplooide drapering boven het Lievevrouwebeeld. Naast het Lievevrouwebeeld staan in de nis twee gevleugelde engelen, die met linten het kleed der Madonna open houden. Het hier afgebeelde altaar is blijkbaar eng verwant met het marmeren altaar dat Jean Del Cour uit Hamoir in 1675-1681 maakte voor de abdij van Herkenrode en dat zich thans in de Onze-Lieve-Vrouwekerk bevindt. De verwantschap is zelfs zo groot dat dit destijds tot verwarring aanleiding heeft gegeven: stond men hier voor een anachronisme dat door een latere overschildering te verklaren was4? Blijkbaar is deze hypothese vals en is het afgebeelde altaar het barokke altaar dat de broederschap van Onze-Lieve-Vrouw Virga Jesse op 2 februari 1674 bestelde bij de Hasseltse schrijnwerker Balthazar Van Vlierden. Volgens het bewaarde contract moest het altaar het uitzicht hebben van een barokaltaar, geflankeerd door twee zuilen en bekroond met een geprofileerde lijst. Als figuratieve elementen waren voorzien twee engelenfiguren en bovenaan een bekroning van het altaar bestaande uit een voorstelling van de H. Geest5. De in het contract gestipuleerde voorwaarde dat de meester-schrijnwerker zelf het hout voor het altaar moest leveren èn het feit dat men zich tot een schrijnwerker richt voor de bestelling, maken van meetaf duidelijk dat dit barokke altaar uit 1674 geen marmeren, maar een houten altaar was, dat blijkbaar marmer imiteerde. Gezien het "realisme" in de voorstelling van het Virga-Jessebeeld, mag men aannemen dat dit eveneens het geval is voor de afbeelding van het altaar. Er lijkt ons dan ook geen twijfel te bestaan aan het feit dat het op het paneel afgebeelde altaar dit door de broederschap in 1674 bestelde werkstuk is. Daarvoor pleiten zowel het barokke uitzicht als de aanwezigheid van de twee engelen naast het Lievevrouwebeeld. Daar het bovenstuk van de halve koepel buiten de afbeelding op het schilderij valt, is de in het contract vermelde bekroning met voorstelling van de H. Geest op het paneel evenwel niet zichtbaar.
DATERING Het feit dat hier klederen, een scepter, een kroon en een altaar afgebeeld werden die alle uit de tweede helft van de 17de eeuw stammen, geeft ons een eerste houvast betreffende de datering van het schilderij: het moet uit het einde van de 17de of het begin van de 18de eeuw dateren. Dit wordt trouwens bevestigd door de nog typisch 17de-eeuwse haardracht (pruiken?) van de afgebeelde personages.
4
De Hasseltse Virga Jesse en haar kerk, Hasselt, 1982, afb. 3.
5
Rijksarchief Hasselt (RAH), Onze-Lieve-Vrouwekerk, nr. 26. Zie J.THYS, De Onze-Lieve-Vrouwekerk te Hasselt en haar groot meubilair. Onuitgegeven licentiaatsverhandeling V.U.B., 1979, p. 86-87.
4
Het schilderij kan evénwel nauwkeuriger gedateerd worden dank zij een Inventaris der meubels van het capellen huijs gemaekt A ° 17096. Daarin leest men: 1709 vereert een schildery waer op geschildert is het miraculeus belt van 0[nze] L[ieve] Vfrouw] met 12 portreyten der broeders daer onder van de Eerwerdige Heeren Pau/us Brockmans, Libertus van Elsrack, Maxfimilianus] Ferdfinandus] Haywegen, Gérard van Hitst, Tilmannus Georgfius] Alen, Jofannjes Arnfoldus] van Me/beeck, van de heeren Jofannjes Edmfondus] Dierna J.furis] U.ftriusque] L.ficentiatus], Arnoldus Briers J.furis] U.ftriusque] L.ficentiatus], schepenen van Vliermael, Ludovicus Franciscus Cox, Nico/aus Lambrechts, Nicolaus Horion, Antonius van Hilst. Deze tekst geeft ons niet alleen een precieze datering van het hier besproken schilderij, maar maakt meteen duidelijk dat het oorspronkelijk hing in het "Capelhuys" naast de Lievevrouwekerk. Daar hadden de leden van de VirgaJessebroederschap immers hun vast vergaderlokaal. Tevens weet men wie de op het paneel afgebeelde personages zijn.
6
RAH, Onze-Lieve-Vrouwekerk, nr. 6, fol. 76r°.
5
DE AFGEBEELDE "CLERCKEN" Onderaan op het ovale paneel zijn, zoals uit de hierboven geciteerde tekst reeds blijkt, twaalf mannen afgebeeld. Zij knielen op stuntelige wijze op of vóór de trappen van het altaar aan de voet van het Virga-Jessebeeld, maar kijken alle twaalf de toeschouwer aan. Ze zijn duidelijk in twee symmetrische groepen ingedeeld. Aan de linkerzijde zijn zes priesters afgebeeld, herkenbaar aan de bef van hun kraag, hun lange zwarte toga en de baret die ze in de linkerhand houden. Dit wordt trouwens bevestigd door de hierboven geciteerde inventaris uit 1709. Aan de rechterzijde zijn het zes leken, waarvan er twee een getijden- of gebedenboek in de rechterhand houden en één (uiterst rechts) een houten collecteschaal; twee andere leggen de hand op de borst, terwijl men bij één enkele niet kan zien of hij al dan niet iets in de rechterhand heeft. Deze twaalf mannen zijn leden van de broederschap van Onze-Lieve-Vrouw Virga Jesse, zoals uit de geciteerde tekst blijkt. Dit wordt bevestigd door het feit dat ze alle een rode roede vasthouden - een verwijzing naar "de roe van Jesse" - in de naar de toeschouwer gekeerde hand, dus de priesters in de rechter- en de leken in de linkerhand. Alle dragen ze ook de met kant afgeboorde superplie, die de leden van de broederschap moesten dragen bij liturgische plechtigheden. Het feit dat ze in de geciteerde inventaris van 1709 met naam genoemd worden, alsook het feit dat ze qua fysionomie sterk geïndividualiseerd zijn, mag ons tot het besluit brengen dat het om een groepsportret gaat. Waarom echter op dit schilderij slechts twaalf leden van de Virga-Jessebroederschap afgebeeld zijn, en dan nog juist deze zes priesters en zes leken, blijft tot nu toe een raadsel. Het zijn: Paulus BROECKMANS
Priester en organist van de Onze-Lieve-Vrouwekapel. Hij werd op 5 september 1665 opgenomen in de Virga-Jessebroederschap en werd alleszins in 1682, 1684, 1686, 1688 en 1703 tot consiliaris gekozen. Hij overleed op 16 juni 1 7117. Libertus VAN ELSRACK
Gedoopt te Hasselt op 19 augustus 1627 als negende kind van Arnold Van Elsrack en Marie Colyns. Hij werd priester en apostolisch protonotaris en trad toe tot de orde van de kanunniken van het H. Graf (sepulchrijnen). Op 22 september 1683 werd hij opgenomen in de broederschap van Onze-Lieve-Vrouw Virga Jesse en in 1688 werd hij aangesteld als rector van de Onze-Lieve-Vrouwekapel in opvolging van Joannes Frederick In die functie had hij een langdurig en scherp conflict met de Virga-Jessebroederschap, blijkbaar omdat hij probeerde beslag te leggen op de inkomsten van de kapel ten voordele van zijn orde. Hij liet in 1689 de bekende mirakelprent van de Virga Jesse maken door de Brusselse schildergraficus Richard III Van Orley, wellicht in het kader van zijn conflict met de Broederschap. Hij was toentertijd tevens prior van het sepulchrijnenklooster van Xhavée te Wandre. Hij overleed op 19 juli 1718 en zijn grafzerk is thans
7
RAH, Onze-Lieve-Vrouwekerk, nr. 6, fol. llv° en 87V)-88; Registrum insignis et perantiquae Confratemitatis Marianae oppidi Hasselensis in Capella Clericorum, fol. 324.
6
opgesteld in de tuin van dit museum (inv.nr. 82.B.110)8. Maximiliaan Ferdinand HAYWEGEN
Hij was heer van Terwaerden en werd priester. Op 6 juli 1699 werd hij opgeno men in de broederschap, waarvan hij in 1703, 1711 en 1719 to t deken en in 1701, 1707, 1713, 1715, 1717 en 1723 tot consiliaris gekozen werd. In OnzeLieve-Vrouwekerk herinnerde een Latijns opschrift aan zijn milddadigheid. Hij overleed op 14 of 17 juni 17239. Gerardus VAN HILST
Priester, geboren ca. 1624. Op 26 augustus 1679 werd hij opgenomen in de Virga-Jessebroederschap, waarvan hij in 1686, 1697, 1701, 1709 en 1717 tot deken en in 1683, 1691, 1695, 1719, 1721 en 1723 tot consiliaris gekozen werd. Hij vierde zijn jubileum van 50 jaar priesterschap en 50 jaar lidmaatschap van de broederschap. Op 5 mei 1711 schonk hij een huis aan het weeshuis opdat jongens en meisjes er gescheiden zouden worden. Hij overleed op 5 november of 4 december 172910. Tilmannus Georgius ALEN
Geboren te Hasselt als zoon van Dominicus Martinus Alen. Priester en aposto lisch protonotaris; wekelijks las hij de mis voor het beneficie van de Maria Magdalena-kapelanie in de Sint-Quintinuskerk. Op 10 september 1701 werd hij opgenomen in de Virga-Jessebroederschap, waarvan hij in 1705 en 1731 tot deken en in 1711, 1727, 1729, 1730 en 1733 tot consiliaris gekozen werd. Op 5 oktober 1702 werd hij tot kapelmeester van de Onze-Lieve-Vrouwekapel aan gesteld. Hij overleed op 26 oktober 173911. Joannes Arnoldus VAN MELBEECK
Hasseltse priester en lid van de Cantorie in Sint-Quintinuskerk. Op 16 augustus 1703 werd hij opgenomen in de broederschap van Onze-Lieve-Vrouw Virga Jesse, waarvan hij in 1715 to t deken verkozen werd en in 1705, 1707, 1711, 1713, 1719, 1721 en 1731 tot consiliaris. Bij testament schonk hij in 1736 het familiehuis in de Paardsdemerstraat voor de stichting van een tehuis voor oude mannen; de bewaarde gevelsteen bevindt zich thans in dit museum (inv.nr. 82.B.105)12.
8
RAH, Onze-Lieve-Vrouwekerk, nr. 6, fol. 12r° ; Archief Virga-Jessebroederschap, Registrum..., fo l . 336-344; J.ARRAS, o.c., p. 35-38; J.ARRAS, Mirakelprent Onze-Lieve-vrouw Virga Jesse - Kunst in de Kijker, nr. 12, Hasselt, Stedelijk Museum Stellingwerff-Waerdenhof, maart 1992; L'Ancien pays de Looz (APL), jg. 6, nr. 1, 25 jan. 1902.
9
RAH, Onze-Lieve-Vrouwekerk, nr. 6, fol. 12v°, P.POTARGENT, Graf- en gedenkschriften, dl 1., p. 39.
10
RAH, Onze-Lieve-Vrouwekerk, nr. 6, fol. 12r°, 452; APL, jg. 6, 1902, p. 59.
11
RAH, Onze-Lieve-Vrouwekerk, nr. 6, fol. 12v°; Registrum..., passim; J.GRAUWELS, De aartsdekenale visitaties van Groot-Hasselt (1613-1763), in Het Oude Land van Loon (OLvL), jg. 37, 1982, p. 44.
12
RAH, Onze-Lieve-Vrouwekerk, nr. 6, fol. 12v° en 89r°-v°. 7
88v°-89v°;
F.GOOLE
&
87v°-89v°; Registrum..., fol.
Joannes Edmundus DIERNA
Hij werd geboren op 5 februari 1646 als zoon van Lambertus Dierna en Johanna Heytmers; studeerde rechten eerst aan de universiteit van Leuven en daarna aan die van Reims, waar hij op 5 augustus 1674 promoveerde. Op 18 december 1674 werd hij schepen van Hasselt en op 12 mei 1676 schepen van het hof van Vliermaal. Van 1690 tot 1713 was hij twaalfman namens het Hasseltse smeden ambacht. Op 29 mei 1691 werd hij opgenomen in de broederschap van OnzeLieve-Vrouw Virga Jesse. In 1698 en 1710 werd hij gekozen to t deken van die broederschap en in 1697, 1699 en 1709 tot consiliaris of raadslid. Hij deed een stichting ten voordele van de "Clerckenkapel", maakte zijn testament op 12 oktober 1713 en overleed te Hasselt op 20 november 1713. Zijn zuster Judith was mede-meesteres van het Hasseltse begijnhof13. Arnoldus BRIERS
Hij werd te Hasselt geboren als zoon van Rombout Briers en Gertrudis Van Hilst en studeerde rechten. Hij huwde met Ida Manshoven en was de vader van Joannes ( + 1739) en Gerardus Briers. Een in 1705 in Sint-Quintinuskerk aange brachte koperen gedenkplaat herinnerde aan dit huwelijk en vermeldde hem als licentiaat in beide rechten, schepen van het hof van Vliermaal, twaalfman en oudburgemeester van Hasselt. Op 28 juli 1693 werd hij opgenomen in de VirgaJessebroederschap, waarvan hij in 1702 en 1720 tot deken en in 1700, 1708, 1712, 1718, 1730 en 1738 tot raadslid gekozen werd. In 1700-1701 was hij burgemeester, samen met Renier de Geloes; toen droeg de Hasseltse augustijn Bonaventura Moors hem één van zijn werken op. Arnold Briers overleed te Hasselt op 31 december 175314. Ludovicus Franciscus COX
Hij werd te Hasselt geboren op 8 september 1654 als zoon van Robert Cox en Maria Van Elsrack. Hij huwde op 27 oktober 1685 met Elisabeth Francisca Vrerix. Hij was schepen van Lummen en eigenaar van het laathof Langdries. Op 26 juni 1685 werd hij aangesteld als lid van de Hasseltse schepenbank, uit welke functie hij kort voor zijn dood in 1712 ontslag nam. Op 11 juni 1679 werd hij opgenomen in de broederschap van Onze-Lieve-Vrouw Virga Jesse en was in 1687 haar deken en in 1692/93 consiliaris. Op 9 juli 1701 volgde hij priester Michael van Manshoven op als rentmeester van de Onze-Lieve-Vrouwekapel. Samen met zijn vrouw schonk hij in 1688 de kleren voor de Lievevrouw en het Jezuskind die op dit schilderij afgebeeld zijn. Hij overleed op 14 september 1712 en werd begraven op het koor van de Onze-Lieve-Vrouwekerk15. Nicolaus LAMBRECHTS
Hij werd op 1 augustus 1683 opgenomen in de Virga-Jessebroederschap. In 1704 werd hij verkozen tot consiliaris en in 1706 tot deken van de broederschap.
13
RAH, Onze-Lieve-Vrouwekerk, nr. 6, fol 12v°; Registrum..., passim; J.GRAUWELS, De Hasseltse schepenen (1500-1795), in OLvL, jg. 37, 1982, p. 163.
14
RAH, Onze-Lieve-Vrouwekerk, nr. 6, fol. 12v°; Registrum..., passim; G .CALUWAERTS, Hasselt intra muros, Hasselt-Deume, 1982, p. 363; F.GOOLE & P.POTARGENT, o.c., dl. 1, p. 3.
15
RAH, Onze-Lieve-Vrouwekerk, nr. 6, fol. 76v°; Registrum..., passim; OLvL, jg. 37, 1982, p. 169.
8
Hij overleed op 22 maart 1721, maar volgens een andere bron zou hij begraven zijn in Sint-Quintinuskerk op 23 mei 172116. Nicolaus VAN HORION
Hij werd geboren te Kuringen ca. 1662 als vierde kind van Carolus Guilielmus Van Horion en Jacobina De Bolgrye. Zijn vader was meier en schepen van Kuringen en 1666-1670 kastelein en ontvanger van het kasteel te Kuringen. Hijzelf werd algemeen ontvanger van het graafschap Loon in 1686, twaalfman en burgemeester van Hasselt in 1697/1698. Op 6 augustus 1685 huwde hij met Agnes Van de Put ( +20/10/1731 ), die hem tien kinderen schonk. Hij werd in de broederschap van Onze-Lieve-Vrouw Virga Jesse opgenomen op 16 augustus 1703 en was alleszins in 1713 de rentmeester van de Clerckenkapel. Hij overleed op 25 juli 1718 en werd begraven in de Sint-Annakapel van Sint-Quintinuskerk17. Antonius VAN HILST
Hij was drossaard van het district Lummen en werd op 16 augustus 1703 opgenomen in de broederschap. In 1708 werd hij haar deken en in 1706 en 1712 werd hij gekozen als consiliaris. Hij overleed op 21 december 1712 en legateerde een "goude cruijs met seven diamanten" aan de Lievevrouwekerk18.
De twaalf afgebeelden zijn dus gekend. Toch blijft tot nu toe onopgelost het probleem van de identificatie van de twaalf confraters: wie is wie op het paneel ?
* * * * *
16
RAH, Onze -Lieve-Vrouwekerk, nr. 6, fol. 12r°, 88v° en 89r°; APL, jg. 5, 1901, p. 65.
17
RAH, Onze-Lieve-Vrouwekerk, nr. 6, fol. 13r°; Registrum..., fol. 435 en 441; G .CALUWAERTS, o.c., p. 363; C.DE BORMAN, La famille de Horion à Curange et à Hasselt, in APL, jg. 6, 1902, p. 51-53.
18
RAH, Onze-Lieve-Vrouwekerk, nr. 6, fol. 12v°, 75r° en 89r°. 9
mei 1996
tekst:
Jef ARRAS
foto's:
Stedelijke Fotodienst
copyright:
STEDELIJK MUSEUM STELLINGWERFF-WAERDENHOF Maastrichterstraat 85, 3500 Hasselt tel. (011)24 10 70
in dezelfde reeks verschenen: 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Olieverfportret van keurvorst-prinsbisschop M.-H. van Beieren, anoniem, 2de h. 17de eeuw Catharinapaneel van de oude handboogkamer, anoniem, e. 17de - b. 18de eeuw Lusterglazuurvaas uit voormalige Hasseltse keramiekfabriek, tussen 1895 en 1 9 1 4 Blazoen van de Hasseltse rederijkerskamer 'De Roode Roos', D. Van Vlierden, ca. 1 7 0 0 Olieverfschilderij 'W eek-end', L. Pringels, 1 9 5 0 Zilveren kruisvormig reliekostensorium op voet, F. Jans Burduin Gent & I.F. Frederici Hasselt, 17 03
7. 8. 9. 10.
Kledingsstel van het Virga Jessebeeld, 16 89 - 18 63 - 1901 Olieverfschilderij 'De Grote M arkt', J.N. Grauls, 18 63 Rijksdaalder van prins-bisschop G. van Groesbeeck, Hasselt, 1 5 6 8 , zilver Geschilderd kaartlandschap met paalstenen tussen Hasselt en Zonhoven, anoniem, 1661 en 1666?
11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43. 44. 45. 46. 47. 48. 49. 50. 51. 52. 53. 54.
Schilderij 'D e Grote M an', F. Minnaert, (1983) Mirakeiprent O.-L.-V. Virga Jesse, R. Van Orley, wsch. 1689 Zilveren wierookvat, J. Vinckenbosch, Hasselt, 19de eeuw Kaart van Midden-en Zuid-Limburg, L. Capitaine, 1795 Lederen Hasseltse brandblusemmer (1 7 8 2 ) en vuurhaak Zilveren reliekhouder van H. Barbara, ca 17 02 Portret van abt Eucherius Knaepen, P.J. Verhaghen, 1792 Studiocamera 1 8 /2 4 , ca. 1 9 2 0 Olieverfschilderij 'H et bos', Djef Anten (1 8 5 1 -1 9 1 3 ) Juweel - zgn. 'reukappel'- van Virga Jessebeeld, e. 16de - b. 1 7de eeuw Schilderij 'O.-L.-Vrouw met Kind', Antwerpse paneelmerken, 1ste h. 17de eeuw Liturgische gewaden van St.-Vedastus Hoepertingen, 1ste h. 16de eeuw Mirakeiprent van het H. Sacrament van Herkenrode, Hasselt, P.F.Milis, 1 8 5 4 Gevelsteen "Den Soeten Naeme Jezus", 1 6 6 4 (Hasselt) Set van vier vazen, Piet(er) Stockmans (1940-) Portret van Ulysse Claes (1 7 9 2 -1 8 8 0 ), G. Guffens (1 8 2 3 -1 9 0 1 ) Sacramentsostensorium of "de monstrans van Herkenrode", Parijs, 12 86 Schilderij 'Strandtafereel', 1 9 3 0 , Jos.Damien (1 8 7 9 -1 9 7 3 ) Gezicht op Hasselt naar Remacle Le Loup, kopergravure Beeld "Heilige Cecilia", 1 5 3 0 -1 5 4 0 Barokke zonnemonstrans, N. Sigers & S. Vander Locht, Hasselt, 1 6 6 9 Biechtstoel, Brabants atelier, 16 64 Uurwerken van de Hasseltse uurwerkmaker Leonard Joosten (1 7 6 2 -1 8 4 9 ) Gouache 'D e Meukes', ca. 18 90, Paul Marie Bamps (1 8 6 2 -1 9 3 2 ) Kroningsprent O.-L.-V. Virga Jesse, Parijs, Lith.Fabre, 18 67 Het Hasseletum en de Historia Lossensis, tw ee historische werken van Joannes Mantelius (1 5 9 9 -1 6 7 6 ) Litho "Heusden 2", uit reeks (5) Heusden, Herman Gordijn, 19 92 Ontwerp voor "Overhandiging..." muurschildering Beurs Antwerpen, olie op doek, G.Guffens (1 8 2 3 -1 9 0 1 ) Aquarel 'Strijdtoneel uit de Tiendaagse Veldtocht, Kermt, 7 augustus 1 8 3 1 ', A.von Geusau, 18 35 Gevelplaat "Veloce-Club hasseltois 'Utile * Dulci' - 2 mai 1892" Olieverfportret van Arnoldus van Melbeeck op zijn sterfbed, 1 7de eeuw Acryls van Ray Remans, 19 89 De pronkbeker van J.-J.Thonissen, deels verguld zilver, P.Bruckmann & Sรถhne, Heilbronn, 18 88 Begijnenschotel, 16 23, zilver, meesterteken: 3 zespuntige sterren in schild Vaste kunstwerken Herman Blondeel, Hugo Duchateau, Piet Stockmans in Museum Stellingwerff-Waerdenhof Schilderij "Ijzel en mist", Djef Anten (1 8 5 1 -1 9 1 3 ) Aquarellen "Hasseltse watermolens, 1 8 9 3 /9 4 " , Paul Marie Bamps (1 8 6 2 -1 9 3 2 ) Foto "Jongeman met badmuts", gomdruk, 1 /1 0 , Jean Janssis Zilveren reliekhouder H.Hubertus, (1 7 4 1 -1 7 4 2 ), Lambertus Hannosset, Antwerpen Olieverfschilderij "Zegening van boerenkrijgers op de Grote Markt", 1 8 9 9 , Djef Swennen (1 8 7 1 -1 9 0 5 ) Olieverfportret van N.G. Vaesen (1 7 6 8 -1 8 6 4 ), 18 19, M .G. Tieleman Vaandel "Kunstkring Alexis Pierloz Hasselt 19 2 0 ", Hasselt