Bilgisayar satın alırken dikkat edilecek faktörler Hilal TAŞCI 21057543, hllbby10@hacettepe.edu.tr
Bilgisayar nedir? “En basit tanımıyla, kendine verilen verileri yine kendine has yöntemlerle işleyen elektronik aygıttır” (Avunduk, s.1). Bilgisayar, aldığı verileri aritmetik ve mantıksal bir şekilde ele alıp, bunların sonucunu saklayarak, istenilen zamanda geri getirilmesini sağlayan elektronik bir cihazdır. Gerekli veri olduğu sürece bilgisayarlar, insanlardan daha hızlı işlemleri yaparlar ve hayatımızı kolaylaştırırlar. Bilgisayarların elektronik kısmına donanım, program kısmına da yazılım denir. Bilgisayarların genel olarak gelişiminde temel olarak kabul edeceğimiz 4 unsur vardır: 1) Bilginin girişi: Klavye, Mouse, kamera, tarayıcı, vb. giriş birimleridir. 1
2) Bilginin saklanması: Hard-disk (bilgilerin uzun süre saklandığı bellek), disket, CD-ROM, vb. bilgilerin kalıcı ya da geçici olarak saklandığı yerlerdir. 3) Bilginin işlenmesi: CPU (Merkezi İşlem Birimi), bilgisayarın beynidir. Girişten gelen veriler burada işlenip, çıkışa aktarılır. 4) Bilginin çıkışı: Ekran, yazıcı, çizici, modem gibi verilerin dışa aktarılmasını sağlayan birimlerdir (Bilgisayar nedir?, 2006).
Bilgisayarın donanım parçaları nelerdir? Bilgisayarı oluşturan her türlü fiziksel parçaya donanım denir. Donanım, ana donanım ve çevre donanım birimleri diye ikiye ayrılır: Ana donanım birimleri: Ana kart, işlemci (CPU), RAM, Hard-disk ve ekran kartıdır. Çevre donanım birimleri: Fare, klavye, ekran, CD-ROM, modem, yazıcı, tarayıcı ve güç kaynağıdır (Bilgisayar nedir?, 2006).
Bilgisayarlarla neler yapılır? Bilgisayarlarda veri analiz etmek, iş yerinde kayıt tutmak, proje yönetmek, bilgi bulmak vb. işler yapılır. Ama en önemlisi de bilgisayarlar Internet’e bağlanmak için kullanılır. Internet sayesinde dünyanın her tarafındaki insanlarla iletişim kurulabilir ya da çok sayıda bilgi edinilebilir. Genel olarak bilgisayarlarla en çok şu işler yapılır: a) Web de arama yapma, b) E-posta, c) Anlık ileti hizmeti, d) Oyun oynama işlerinde kullanılır (Bilgisayara giriş, 2012).
2
Bilgisayar türleri a) Masaüstü bilgisayarlar: Masa da ya da sıranın üzerinde kullanılmak için yapılan bilgisayarlardır. Diğer bilgisayar türlerine göre daha büyüktürler. “Sistem birimi” adında ana bileşeni vardır. Bu bileşen, masanın üstünde ya da altında olabilen dikdörtgen kasadır. Ekran, klavye, fare gibi bileşenler bu sistem birimine bağlıdır. b) Diz üstü bilgisayarlar: İnce ekranlı, hafif, taşınabilir bilgisayarlardır. Pille çalıştıkları için her yere kolayca taşınabilir. CPU, ekran ve klavye tek bir kasada birleşmiştir. Katlanabilir özelliğinden dolayı “defter bilgisayarlar” şeklinde de geçer. c) El bilgisayarları: (PDA) “Kişisel Dijital Yardımcılar” olarak da adlandırılırlar. Bu bilgisayarlar küçüktürler ve pille çalışırlar. Masaüstü ve diz üstü bilgisayarlarına göre güçlü değillerdir. Daha çok randevu belirlemek, adres ve telefon numaraları kaydetmek, oyun oynamak için kullanılır. d) Tablet bilgisayarlar: Diz üstü ve el bilgisayarlarının özelliklerinin birleştirilmesi ile oluşturulmuş bilgisayarlardır. Diz üstü bilgisayarlar gibi güçlüdürler ve yerleşik ekranları vardır. El bilgisayarları gibi kalem aracılığıyla ekrana not alınabilir veya resim çizilebilir (Bilgisayara giriş, 2012).
Bilgisayar satın alırken dikkat edilecek faktörler Bir bilgisayar satın almadan önce bilgisayarı nerede ve ne maksatla kullanacağımızı belirlememiz gerekir. Kullanım amacına göre çok yüksek performanslı bir bilgisayar satın almak israf veya düşük performanslı almak 3
yapacağımız işte verimsiz olmaya neden olur. Bilgisayar seçiminde dikkat edilecek faktörleri genel olarak 3 grupta ele alabiliriz: 1)Kullanım alanlarına göre, 2)Bilgisayar türlerinin özelliklerine göre, 3)Donanım özelliklerine (performanslarına) göre. Bu faktörler dikkate alındığında bilgisayar seçiminde daha isabetli sonuçlara varılabilir.
1) Kullanım alanlarına göre: Bilgisayarlar farklı alanlarda ve işlevlerde kullanılır. Kullanım alanlarını şöyle sıralayabiliriz: 1) Kişisel amaçlı kullanım, 2) Haberleşmede kullanımı, 3) Araştırma ve mühendislik alanlarında kullanımı, 4) Eğitimde kullanımı, 5) Eğlence amaçlı kullanımıdır (Bilgisayar nedir?, 2006).
4
5
2) Bilgisayar türlerinin özelliklerine göre: Masaüstü bilgisayarlar; genellikle sabit bir yerde (ev, işyeri, okul,vb.) kullanımı için tercih edilir. Bulunduğu yerde kullanımı daha rahattır. Bütün (çevre) donanımlar yanında ve bağlı olarak bulunur. Yine bu bilgisayarlar da kullanım amacına yetecek şekilde donanım (performans) özelliklerine göre tercih edilir. Diz üstü bilgisayarlar; bu bilgisayar taşıma ve kullanım avantajları bakımından tercih edilir. Gittiği her yerde kullanma ihtiyacı duyan kişiler tercih eder. Diz üstü bilgisayarların kendi içinde seçimi de, bunların performans özellikleri dikkate alınarak yapılır. El bilgisayarları; bu bilgisayarlar kolay taşınabilirlik özelliğiyle her yere götürülebilir. Daha çok seyahat edenler tarafından tercih edilir. Randevu planlaması, adres ve numara kaydedilmesi, oyun oynanmasında kullanışlıdır. Tablet bilgisayarlar; hayatımıza hızla giren ve gitgide diz üstü bilgisayarların yerini almaya başlamıştır. Gerek pratik kullanımı gerekse sağladığı avantajlar bakımından tercih edilmektedir. Bu bilgisayarlar daha çok grafiker çizimlerinde kullanılır. Örneğin; bir araba tasarımcısının en büyük yardımcısı tablet bilgisayarlardır. Ayrıca modern restoranlarda, askeri teşkilatlarda, resmi devlet kurumlarında kullanılır.
3) Donanım özelliklerine (performanslarına) göre: İşlemci (CPU); bütçeye uygun bir seçim yapılır.
6
Bellek (RAM); 4 GB ve üzeri sistem belleğine sahip bir bilgisayar tercih edilmesinde önemlidir.
Ekran kartı; multimedya kullanımında yeterli olacak şekilde (ekran kartı) mevcut olması gerekir.
7
Monitör; ekranın boyu ve çözünürlüğü genelde 15.6 ve HD çözünürlüğüne sahip olmalıdır. Ayrıca neredeyse standart olan HDMI çıkışı ile gerek harici ikinci bir monitör olsun gerekse LCD, LED veya Plazma televizyonlara da bağlanabilirsiniz.
İşletim sistemi; bu sistemler çoğu zaman standarttır. FreeDos işletim sistemi diz üstü bilgisayarlarda kullanılır
Depolama alanı (HDD); depolama kapasitesi 500 GB olanı iyidir.
8
Giriş ve çıkışlar; portların çeşitliliği ve sayısı dikkate alınmalıdır. Günümüzde kullandığımız portlar olan HDMI ve yeni nesil USB 3.0 portlarının olduğu cihazları almamızda fayda vardır. USB port sayısı ne kadar çoksa, USB aygıtını bilgisayarınıza aynı zamanda bağlayabilirsiniz. Kulaklık-mikrofon girişi, dahil mikrofona sahip web kamerası, kart okuyucu, bluetooth, wireless bağlantı gibi portlar ve donanımlar cihazlarda standart bileşenlerdir.
9
Pil; genelde sahip olunan piller standart 6 hücrelidir. Benzer kapasitelere sahip olsalar da pille çalışma süresi, donanım farklılıklarına ve kullanımı bakımından her bilgisayarda değişir.
Ekstra donanımlar; parmak izi okuyucu gibi ekstra özellikler iyi gibi görünse de pek tercih edilmiyor. Parmak izi okuyucuları sadece işletim sistemini değil bilgisayarda bulunan dosyaları da güvenlik için şifreliyor. Örneğin; bilgisayarda bir arıza olduğunda dosyalara bir daha erişememe sorununa neden oluyor (Erzurum, 2012).
10
Yararlanılan Videolar: http://www.uzmantv.com/dizustu-bilgisayar-alirken-nelere-dikkat-etmekgerekir http://www.uzmantv.com/masaustu-bilgisayar-alirken-nelere-dikkat-etmekgerekir
Kaynakça Avunduk,
H.
(t.y.).
Bilgisayara
giriş.
18
Aralık
2012
tarihinde
kisi.deu.edu.tr/huseyin.avunduk/ adresinden erişildi. Bilgisayara giriş. (2012). 18 Aralık 2012 tarihinde windows.microsoft.com/trTR/windows-vista/Introduction-to-computers adresinden erişildi. Bilgisayar nedir? (2008). 18 Aralık 2012 tarihinde www.teknolojide.com/bilgisayarnedir_4881.aspx adresinden erişildi. Bilgisayar nedir? (2006). 18 Aralık 2012 tarihinde www.bilgisayarnedir.com adresinden erişildi. Karatay, M. ve Memduhoğlu, Y. (t.y.). Tablet bilgisayarlar ve avuç içi bilgisayarlar. 19 Aralık
2012
tarihinde
iys.inonu.edu.tr/webpanel/dosyalar/221/file/11-rapor.pdf
adresinden erişildi. Erzurum, A. (2012). Bilgisayar alırken nelere dikkat edilmeli? 19 Aralık 2012 tarihinde www.tumhaber.com.tr/HaberOku.php?haber_id=102505 adresinden erişildi.
11