OVER de BRUG
Magazine over gewone mensen in Lombardijen die het gat tussen probleem en oplossing overbruggen
ermee Wijketen in Lombardijen
Het geheim van de kok Schreeuwende ouders bij de voetballende jeugd:
Ernst of spel? De Petrakerk pakt eenzaamheid aan
1
Voorwoord Overbruggen Wat komt er in ons magazine? Met die vraag begonnen we de zes weken durende workshop Magazine maken in wijkgebouw IJsselmonde. Het magazine moet over Lombardijen gaan, was al snel de conclusie. Het moet zowel over mannen- als vrouwenonderwerpen gaan. Het mag vrolijk zijn, maar het magazine mag ook diepgang hebben. U leest het: we hadden flink wat verschillende onderwerpen te overbruggen. ‘Overbruggen’ werd zelf, zonder dat we het aanvankelijk door hadden, het thema van dit magazine. Wat begon met een overbrugging zoeken tussen de verschillende wensen die we hadden voor de inhoud van het magazine, eindigde in verhalen over mensen die het gat tussen problemen en oplossingen overbruggen. Ondertussen zochten we ook de overbrugging van onderwerpen die landelijk spelen, naar onderwerpen in Lombardijen. Het resulteerde in dit magazine vol actuele onderwerpen. Onderwerpen die dicht bij ons staan en herkenbaar zullen zijn voor bewoners van Lombardijen en IJsselmonde. Alles geschreven en gefotografeerd door een groep redacteuren die tot nu toe nog nooit een stap had gezet in de wereld van de journalistiek.
Met gepaste trots presenteren we de resultaten van dit magazine, dat door de inzet van velen, maar vooral door de deelnemers tot stand is gekomen. We hopen dat alle deelnemers van de workshop het leuk en leerzaam hebben gevonden. Stichting Hoedje van Papier gaat uit van kennis, talenten, creativiteit en verantwoordelijkheidsgevoel van deelnemers en probeert deze eigenschappen samen met hen verder te ontwikkelen. Op deze manier proberen we een steentje bij te dragen aan de ontwikkeling van verschillende deelnemers en te werken aan hun zelfbeeld en zelfvertrouwen. Met medewerking van enthousiaste en goede workshopleiders is het gelukt dit project tot een succes te maken en hebben we de mogelijkheden gekregen met de deelnemers reportages te maken van interessante plekken in en buiten de wijk en interviews te houden met belangrijke mensen uit de buurt en de stad. Kortom, er is voor veel deelnemers een nieuwe wereld opengegaan. We wensen je heel veel leesplezier!
Lees het magazine, leer ervan, raak erdoor geĂŻnspireerd, geniet ervan en geef het door zodat zo veel mogelijk mensen de verhalen kunnen lezen.
Het team van Hoedje van Papier
Namens de redactie van OVER de BRUG ermee, Ellen Mannens Foto voorpagina: Alphons van Veldhoven
Colofon OVER de BRUG ermee is een uitgave van Stichting Hoedje van Papier in samenwerking met PIT 010 Redactie Orsine Muntslag, Antonio Rivas Traba, Arie Kamp, Howard Gemerts Eindredactie Ellen Mannens Vormgeving Angeliek Ontwerpt Ondersteuning Hoedje van Papier Amy en Hanneke
2
In dit magazine
UIT in Lombardijen
4 Lezen prikkelt de fantasie
Ernst of spel?
Waarom zijn er zoveel mensen eenzaam?
COLUMN Eenzaamheid
5
Puzzel
10 12
8 9
3
UIT in Lombardijen
Een avondje uit. Moet je daarvoor de brug over? Naar het centrum van Rotterdam? Nee hoor. Twee succesvolle plekken op Zuid en een verklaring voor hun succes.
Bluescafé L’ Esprit
Muziek vindt en verbindt de bluesliefhebbers Tekst: Arie Kamp
In IJsselmonde ligt het blues café L’ Esprit. Bekend, niet alleen in binnenland, maar ook in het buitenland. Vele bands en muzikanten hebben hun weg gevonden naar dit gezellige blues podium. Nationale artiesten hebben hier opgetreden. Niet alleen de gevestigde muzikanten, maar ook vele beginnende talenten. Ook vele internationale bands deden van zich spreken door hun optredens. De muziek vond en verbond de blues liefhebbers met elkaar in L’Esprit. Begonnen als jeugdsociëteit veranderde de naam later in L’ Esprit en werd een jazzclub. Later kwam de blues pas aan bod. Er werden bands uitgenodigd om
4
hun muzikale kunsten te komen vertonen en het aantal leden groeide in de loop der jaren. L’ Esprit draaide volledig op vrijwilligers en kon het hoofd boven water houden door jaarlijks toegekende subsidies. Wat is nu het geheim achter het succes van L’ Esprit? Over het antwoord op deze vraag kunnen we kort zijn. Goede artiesten die graag komen spelen in L’Esprit. Publiek die het café graag komt bezoeken en gemotiveerde vrijwilligers om de mensen een leuke avond te bezorgen. Ook bij L’Esprit lijkt de crisis nu toe te slaan. Helaas nemen de laatste tijd de bezoekersaantallen af en de subsidie is ook gekort. Het is voor IJsselmonde te hopen dat het bluescafé kan blijven bestaan, zodat jongere generaties ook kunnen genieten van L’Esprit. Bluessocieteit L’Esprit Wendeldijk 25 www.lesprit.nl
Wijketen in wijkgebouw Lombardijen
Het geheim van de kok In het wijkgebouw aan de Menanderstraat kunnen buurtbewoners iedere avond aanschuiven om voor een klein bedrag mee te eten. Vrijwilligers runnen de keuken. Hun werk wordt gewaardeerd, want het zit altijd goed vol tijdens het wijketen. Wat is het geheim van de kok? Redacteur Alphons van Veldhoven zoekt het uit. Tekst en foto: Alphons van Veldhoven
Donderdag 12 december. Zoals iedere week eerst gesport met Jelle tijdens ‘55 plussers in Lombardijen, lekker actief in beweging’. Daarna een boterham naar binnen gewerkt, voor ik aan mijn onderzoek begon. De dame achter de bar kon weinig melden over het wijketen. Zij gaat altijd bijtijds naar huis en kon dus niets over de maaltijden in de avond vertellen. Ik ben daarna de keuken in gestapt. Op de vraag welk type mensen er aan tafel zaten tijdens de maaltijden, werd mij duidelijk dat het een zeer gemengd publiek is. Van diverse leeftijden en kleuren, Bij de vrijwilligers, die met veel enthousiasme in de keuken aan het werk waren, heerste een ontspannen sfeer. Een ‘no stress’gevoel. Wat erg indruk maakte was, dat het echt allemaal VRIJWILLIGERS zijn. Dus geen verplicht gestuurde werkplekken. Ik vroeg hen: wat is volgens u het succes van deze maaltijdavond? Al snel bleek dat de eerste reden eenvoudig was: DE PRIJS IS HET BEWIJS. De maaltijden zijn onder de 5 euro en dus goed te betalen. Ook komen er meer gesprekken los tijdens de avonden sinds de tafels naast elkaar zijn gezet. De gezelligheid is dus een belangrijke factor voor het succes. De groep vrijwilligers wordt nu door een ingehuurde horeca-vakkundige geleid, met de bedoeling dat de keuken na 1 jaar door de vrijwilligers wordt overgenomen. Eerst proberen zij de technieken van hygiëne, kookkunst en schoon en veilig werken onder de knie te krijgen. Ik heb ook gesproken met de mentor en gevraagd hoe de prijs van de maaltijden zo laag kon zijn. Hij gaf te kennen dat het natuurlijk zonder loonkosten van de vrijwilligers en zakelijke condities met leveranciers best laagdrempelig moest kunnen zijn.
En het eten? Ik ben ‘s avonds niet blijven eten, dus daar kan ik niet over oordelen. Het was roti en dat is mij te pittig, maar ik zal het te zijner tijd zeker eens gaan proberen. Gebakken vis schijnt er ook wel eens op het menu te staan, dus ik kom terug.
5
Een gezellige zaterdag langs de lijn bij LMO. Ouders genieten van het plezier van hun kinderen en laten het coachen aan de trainer over.
Schreeuwende ouders bij de voetballende jeugd:
Ernst of spel?
Terwijl jonge voetballers zich op het veld sportief uitleven in de amateurcompetitie, laten hun ouders dikwijls minder wenselijk gedrag zien langs de lijn. Schreeuwpartijen naar hun eigen kinderen, naar de scheidsrechter of naar ouders van de tegenpartij komen regelmatig voor langs de Nederlandse velden. De Rotterdamse voetbalvereniging LMO pakt het verbale geweld aan.
6
‘De kinderen zelf ondervinden weinig hinder van wat er aan de zijlijn gebeurt’
Is het geweld langs het veld nadelig voor de kinderen in het veld? Kevin, voetballer bij de E-jeugd van LMO: “Ik heb maar één keer meegemaakt dat een ouder kwaad werd. Hij werd toen weggehouden door de trainer en er werd met hem gesproken. Daarna heb ik er niets meer over gehoord. Dat was toen ik nog in de F zat.” “De kinderen zelf ondervinden weinig hinder van wat er aan de zijlijn gebeurt”, concludeert Ron Ravel. “De meeste luisteren niet eens naar wat er wordt geroepen. Ze gaan helemaal in het spel op. Daarom begrijp ik trainers of ouders niet die aan de kant staan te schreeuwen. Sommige ouders schijnen helemaal te vergeten waar het om draait bij het voetbal: het plezier van hun kind.”
‘Sommige ouders schijnen te vergeten waar het
Tekst en foto: Howard Gemerts
“Ja, het gebeurt regelmatig dat ik met schreeuwende ouders te maken krijg”, zegt Ron Ravel, trainer bij voetbalclub LMO. “Het zijn dan vaak ouders van de tegenstander, maar soms ook van ons. Ouders die de kinderen opjutten en negatief bezig zijn.” Om dit soort situaties te voorkomen heeft Ron samen met de overige trainers van LMO besloten om aan het begin van het seizoen aan de ouders duidelijk te maken zich niet met de wedstrijd te bemoeien. Meestal houden ze zich hieraan. Ron Ravel kan het fanatisme van de ouders wel verklaren. Ouders willen graag dat het team van hun kind wint en in sommige gevallen ziet men graag dat hun kind de speler wordt die zij niet konden zijn. Wat echter ook verwarrend kan werken, is een coach die niet vanuit één plek coacht. Daardoor sta je als coach soms in het speelveld van een andere wedstrijd. Een vaste plek langs de zijlijn werkt het best.
om draait: het plezier van hun kind’
Wat opvalt is, dat hoe hoger er wordt gespeeld, hoe minder agressie er plaatsvindt. De leiding van landelijke jeugd van bijvoorbeeld Feyenoord, Excelsior of Sparta is heel strikt in de regels rond schreeuwende ouders. Hen wordt verteld dat het coachen tijdens een wedstrijd of training aan de coach moet worden overgelaten. Houden ouders zich niet aan de regels, dan zijn ze niet gewenst langs het veld. Dit blijkt te helpen. “Het is ook een bekend verschijnsel dat hoe meer de ouders betrokken zijn bij hun voetballende kind, hoe fanatieker ze zijn. Dit komt voornamelijk voor bij de pupillen, omdat zij nog niet zelfstandig naar een training of wedstrijd kunnen. Zodra de kinderen in de D-jeugd komen en zelfstandiger worden, zie je dat de betrokkenheid en het fanatisme bij de ouders afneemt.
7
Waarom zijn er zoveel mensen eenzaam? Theo was eenzaam, maar hij kwam uit zijn isolement. Nu doet hij vrijwilligerswerk bij Kerk- en Buurtwerk IJsselmonde. Onder ndere in de Petrakerk. Zo helpt hij nu ook andere mensen. Hoe komt het volgens hem dat er zo veel mensen eenzaam zijn? Eenzaamheid kan vele oorzaken hebben. Met de inloop-
Tekst: Antonio Rivas
middagen in de Petrakerk proberen vrijwilligers mensen uit hun isolement te halen.
TIP Een hond (of een ander huisdier)
kan helpen om het alleen zijn beter te verdragen en om iedere dag naar buiten te gaan. De hond is immers de beste vriend van de mens.
8
Verbroken familie relaties Je familie is vaak de eerste naar wie je toegaat als er iets is. Als je geen familie meer hebt, de banden met je familie hebt verbroken of je familie niet in de buurt hebt wonen, kun je je eenzaam voelen. Ziekte Bij gehandicapten is het probleem van eenzaamheid groter. Deze doelgroep komt soms minder makkelijk het huis uit en wordt soms aan hun lot overgelaten. Psychische problemen Wie psychische klachten heeft of een depressie heeft soms gewoon geen energie voor sociale contacten. Bezuinigingen op thuishulp, vervoer en activiteiten. De vertrouwde hulp die ook een praatje of wandelingetje maakte, wordt door bezuinigingen vervangen door een onbekend persoon die geen tijd heeft voor extra sociale activiteiten. Daar wordt simpelweg niet voor betaald. Het openbaar vervoer is heel erg duur tegenwoordig. Dat zorgt ervoor dat mensen minder vaak of helemaal niet meer op pad gaan om anderen te ontmoeten.
Wat doet de Petrakerk tegen eenzaamheid? De Petrakerk organiseert iedere dag ‘in de loop’. Dit is een soort huiskamer waar werkelijk elke dag –ook met kerst en nieuwjaar- van half twee tot half vier mensen kunnen komen voor een babbeltje. Sommige mensen komen er al 15 jaar. Dinsdagmiddag wordt er een lunch verzorgd door het Kerk- en Buurtwerk en eens per maand is er een filmavond.
COLUMN Eenzaamheid Eenzaamheid is een heel groot thema. Ingewikkeld? Kan. Maar misschien ook simpel. Je hebt alleen twee personen nodig. Eén is maar alleen, toch? Dat is duidelijk. Maar twee samen, die zijn niet alleen. Het moet wel klikken. Neem een straat in Rotterdam-Zuid bijvoorbeeld. In die straat wonen 100 mensen. We zouden kunnen zeggen dat 10 van hen eenzaam zijn. Het is het bij elkaar komen wat moeilijk is. Ontmoeten, elkaar ontmoeten, dat is de eerste en belangrijkste stap. Zodra twee of meer personen elkaar kennen en het ijs gebroken is, is de oplossing tegen eenzaamheid voorhanden. Of het klikt of niet, dat is dan een tweede stap. Eenzaamheid en gezondheid Gebrek aan sociale contacten is niet goed voor de gezondheid. Een voortdurende interactie is een voorwaarde voor de fysieke en mentale gezondheid. Het ergste wat een mens kan overkomen is niet nodig te zijn. Want wij zijn ontworpen om te leven en werken in groepen. Dit begint in de jeugd met onze familie en de school vergroot onze sociale cirkel. Isolatie in tegendeel, is geassocieerd met mentale ziektes, angst en slechte gezondheid. Gezelschap is de oplossing voor veel van deze problemen. Daarom zou de overheid moeten investeren in manieren om mensen uit hun isolement te halen. Dat verdient ze direct terug door de lagere zorgkosten. Ook wij als individuele burgers kunnen ons steentje bijdragen. Laten we bijvoorbeeld eens beginnen met passanten of de buren gedag te zeggen en ze een klein beetje aandacht te geven….
Petrakerk: Catullusweg 2, Rotterdam. Kijk ook op www.kerkenbuurtwerk.nl voor alle activiteiten.
Antonio Rivas
9
Lezen prikkelt de fantasie
Lezen is belangrijk, dat leerden we zelf al op school. Maar dat is een lastige boodschap in een tijdperk waarin kinderen vooral naar iPads en computergames grijpen. Hoe krijg je kinderen aan het lezen? We vroegen het experts en kinderen zelf. Tekst en foto’s: Orsine Muntslag
10
De kinderen Bij de voorleesknutselclub van DE LOMBAKIDZ zijn kinderen dol op lezen. Wat vinden ze er zo leuk aan? Devan (9): Ik heet Devan en mijn zus heet Kel. We zijn een tweeling. We lezen bij ons thuis heel veel,omdat wij van lezen houden. We gaan graag naar de bieb. Daar kun je gratis lid worden. Dan kun je boeken lenen. Je moet ze wel terugbrengen! Wat voor boeken lees je? Ik lees thuis een boek van Geronimo Stilton. Ik ben al op bladzijde 134. Waarom lees je uit dat boek en niet uit andere boeken? Omdat het prettig is om te lezen. Kel (9) Ik hou heel veel van lezen. Thuis lees ik een boek van Thea Stilton. Ik ben al op bladzijde 101. Wat vind je van dat aan dat boek? Ik vind het erg leuk en het zit vol met avontuur. Ily (7) Welke boeken lees je? Ik lees boeken van Barbie over prinsessen en dat vind ik leuk. Waarom lees je? Ik lees omdat je dan iemand wordt die veel begrijpt als je aan het lezen bent. De ouders Hoe zorgen ouders ervoor dat hun kinderen veel en graag gaan lezen? Wat is het belang van voorlezen voor u? Ik vind dat voorlezen plezierig en gezellig moet zijn voor mij en mijn kind. Door samen te lezen hebben we aandacht voor elkaar. Ik zie dat de fantasie van mijn kind geprikkeld wordt, doordat zij zich inleeft in een verhaal. Mijn kind raakt vertrouwd met taal en vergroot haar woordenschat.
Wat zou u aan ouders aanraden die ook meer willen lezen met hun kinderen? Daag kinderen uit om plezier in het lezen/voorlezen te zien en te ontdekken. Want lezen is geen luxe, het is NOODZAAK! De experts Ouders zijn natuurlijk dÊ experts als het gaat om hun eigen kinderen, maar wat vinden leerkrachten en medewerkers van de bieb de beste manier om kinderen aan het lezen te krijgen? Medewerker bibliotheek: Wat vindt u van het voorlezen? Voorlezen is erg belangrijk voor een kind. Zeker in de eerste vier levensjaren. Het bevordert de taalontwikkeling. Welke mogelijkheden biedt de bibliotheek aan ouders van jonge kinderen? Bij ons vind je leuke en interessante boeken. Ook voor kinderen die zelf nog niet kunnen lezen. Wij helpen de kinderen bij het zoeken van de juiste boeken. Kunnen de ouders jullie benaderen met vragen? Ouders zijn vrij om ons aan te spreken met allerlei vragen over de bieb. Op de webcatalogus op internet kunnen ze ook informatie vinden. Elke woensdagmiddag is er een voorlees juf die voorleest voor de kinderen. Leerkracht: Wat vindt u van voorlezen? Wij raden ouders aan om interactief voor te lezen. Dat betekent dat je niet alleen voorleest, maar je kind ook soms een vraag stelt over het verhaal of over de plaatjes. Dat help de luistervaardigheid en het concentratievermogen van het kind te bevorderen. Wat ik zeer belangrijk vind, is de betrokkenheid van meer ouders om te gaan voorlezen op school. De school ondersteunt de ouders daarin. En het zou mooi zijn als ouders thuis ook meer gaan lezen met hun kinderen.�
11
puzzel HORIZONTAAL 1 Toestand van rust. In Romeins cijfer 55. 2 Roem. 3 Gestileerde afbeelding van en heilige, vaak op hout geschilderd. Slee. 4 Spaanse uitroep. 5 Woord waarmee je iemand of iets aanduidt. 6 Handelaar. 7 Niets. 8 Zuid Oost. 9 Vals. 10 Vrouw die de baas speelt. Heil. VERTICAAL 1 Persoon die je vertrouwt. Voorwerp waar je iets in kunt doen. 2 Luchtig in Spaans. 3 Langwerpig en zonder hoeken. 4 God in Latijn. 1050 in Romeins cijfer. Hoofddeksel. 5 Telwoord. Oude lengte maat. Familielid. 6 Niet werkelijk. 7 Reeds. Vogelproduct. 8 Organisatie.