VÕ TRỌNG HỒNG
Thực hiện: Trần Trung Hiếu, Võ Trọng Hồng Dịch giả: Thầy Trần Văn Công Liên kết xuất bản: Công ty CP Truyền thông và Đầu tư CCC Đơn vị xuất bản: Nhà xuất bản Thông Tấn Xã Ảnh bìa: Cây trước nhà, Grenoble Xuất bản lần thứ nhất tại Việt Nam năm 2021 Bản quyền cuốn sách đã được bảo hộ. Mọi hình thức xuất bản, sao chụp, phân phối, toàn bộ hoặc từng phần, dưới dạng in ấn hay định dạng điện tử mà chưa có sự đồng ý bằng văn bản của đơn bị giữ bản quyền đều là vi phạm pháp luật và bị nghiêm cấm. Réalisation: Tran Trung Hieu, Vo Trong Hong Traducteur: M. Tran Van Cong Partenaire pour la publication: Société par actions de communication et d‘investissement CCC Editeur: Maison d‘édition de l‘Agence d’information Photo de couverture: Arbre devant la maison, Grenoble Première édition au Vietnam en 2021 Le droit d‘auteur est protégé. Toute forme de publication, reproduction, distribution, en tout ou en partie, sous forme imprimée ou électronique sans le consentement écrit du titulaire du droit d‘auteur est illégale et interdite.
www.votronghong.com
Chắc tôi là người may mắn khi tới giờ vẫn có điều kiện để được vẽ. J’ai vraiment de la chance, car je peux toujours dessiner.
Võ Trọng Hồng
Hà Nội, Việt Nam 2021 Hôm đấy là một buổi sáng mùa đông, chưa kịp ăn sáng tôi chạy vội tới văn phòng nhỏ của Võ Trọng Hồng để kịp cái hẹn với anh. Nói chuyện suốt ba tiếng, nhưng bài phỏng vấn ngắn kể bên dưới cũng đủ để nói về Hồng. Tôi không muốn bắt đầu cuộc nói chuyện này như một buổi phỏng vấn, thay vào đó tôi hỏi để hiểu, rồi tự mình kể lại câu chuyện nhỏ về một kiến trúc sư trẻ, từng du học tại Pháp, yêu vẽ và luôn trân trọng từng khoảnh khắc trong ngày. Ngô Bảo Châu
Hanoi, Vietnam 2021 C‘était un matin d‘hiver. Avant même de prendre le petitdéjeuner, je me suis précipité dans le studio de Vo Trong Hong pour notre rendez-vous. Nous avons parlé pendant trois heures, mais l’interview brève ci-dessous suffit pour parler de Hong. Au lieu de faire une interview, je préférerais lui poser des questions pour le comprendre, ce qui me permet de raconter une petite histoire d‘un jeune architecte qui a fait ses études en France, qui aime dessiner et qui apprécie chaque moment de la journée. Ngô Bảo Châu
Tại sao lại là vẽ, và tại sao lại là kiến trúc? Võ Trọng Hồng: Tôi thích vẽ từ nhỏ, thi đại học tôi chủ động chọn ngành kỹ sư xây dựng của trường Đại học Xây dựng Hà Nội. Sau này nhận ra mình không thích ngành đã chọn nên tôi quyết định chuyển sang kiến trúc. Dạo đó cũng phân vân lắm chứ chưa rõ ràng được như bây giờ. Tại sao lại là vẽ, thì đơn giản là để lưu lại cảm xúc của mình trong giây phút đó, cũng như viết nhật ký. Khi có thời gian nhìn lại từng bức vẽ, tôi thấy kỉ niệm luôn hiển hiện. Nhiều người chọn máy ảnh để ghi chép, tôi chọn cầm bút. Khi đi nét rồi tô màu, cái hình thành là suy nghĩ, cảm xúc, kỉ niệm và hơn hết là tâm hồn mình. Tôi hay vẽ phố, vẽ phong cảnh thiên nhiên, tôi ít khi vẽ người. May mắn, có nhiều người từng dạm hỏi mua những bức vẽ, họ muốn giúp đỡ để tôi có điều kiện sống với niềm yêu thích của mình.
Pourquoi le dessin, et pourquoi l’architecture? Vo Trong Hong: J‘aime dessiner depuis mon enfance, j‘ai choisi de me spécialiser en ingénierie de la construction à l‘Université de Génie civil de Hanoi. Plus tard, j‘ai réalisé que je n‘aimais pas ce domaine, alors j‘ai décidé de me convertir en architecture. À ce moment-là, j‘étais très confus, mes idées ne sont pas aussi claires qu‘aujourd‘hui. Pourquoi dessiner? Simplement pour conserver mes émotions à un certain moment, c’est comme pour tenir un journal intime. Quand j‘ai le temps de revenir sur chaque dessin, je réalise que les souvenirs sont toujours là. Beaucoup de gens choisissent l’appareil photo pour conserver les souvenirs, je choisis le pinceau. Quand je fais une esquisse et que je colorie, j’y mets mes réflexions, mes émotions, mes souvenirs et surtout mon âme. Je dessine souvent des rues, des paysages naturels, je dessine rarement des gens. Heureusement, beaucoup de gens ont demandé à acheter mes dessins, ils veulent m‘aider à vivre de ma passion.
Người từng mua tranh của anh, họ nhận được giá trị gì? Tôi không phải tuýp người thích sở hữu và cũng chưa từng nghĩ tới vẽ vì lợi nhuận. Tôi không biết hoặc đảm bảo những bức tranh tôi vẽ có mang lại giá trị nào đó cho người mua. Phần nhiều người hỏi mua vì họ thích và cảm thấy đó là việc đáng làm. Với một số người, tôi chủ động tặng tranh họ, đơn giản vì tôi cũng thấy đó là việc đáng làm. Tôi không chủ động mời ai mua tranh của mình, nhưng việc có người mua khiến tôi thấy những giá trị của mình được lan tỏa. Ceux qui ont acheté vos dessins ont reçu quelle valeur? Je ne suis pas de ceux qui aiment posséder et je n‘ai jamais pensé aux profits. Je ne sais pas si mes dessins apportent une quelconque valeur à l‘acheteur. En général, les gens demandent à acheter mes dessins parce qu‘ils les aiment et qu’ils pensent que cela en vaut la peine. Pour certaines personnes, je leur offre mes dessins, simplement parce que je trouve aussi que cela en vaut la peine. Je ne propose à personne d’acheter mes dessins, mais quand il y a des acheteurs, je sens que mes valeurs sont partagées.
Bức vẽ anh nhớ nhất? Trong thời gian hai năm theo học Thạc sĩ tại Pháp, có lần tôi ghé Paris để xin thị thực đi Anh. Hôm đó, xong xuôi hết công việc đâu đó cũng khoảng 5 giờ chiều, tôi tản bộ dọc con phố để ra đến sông Seine, đoạn gần nhà thờ Đức Bà. Xung quanh tôi đều tấp nập sinh viên và những người trẻ, ai cũng có bạn bè, còn tôi chỉ có một mình. Có chút buồn man mác khi thấy bóng chiều tà xuống nhanh, thôi thì làm bạn với một thứ vô hình xung quanh nên tôi lấy giấy ra vẽ, vẽ nhanh để kịp ánh chiều. Trời càng tối thì tự dưng nỗi buồn cứ lớn dần thêm. Đang ngồi vẽ thì xuất hiện một bạn tới bắt chuyện, người này từ Mỹ sang Paris học nhiếp ảnh. Ngồi nói chuyện với nhau trong lúc vẽ, tôi cảm thấy mình như đang ở đây, cũng như đang ở đâu đó không rõ. Tôi nhớ mãi buổi chiều hôm đấy, kí ức về một chiều buồn Paris, không hẳn vì cô đơn, mà vì lặng lẽ.
Le dessin dont vous vous souvenez le plus? Pendant les deux années d‘études de Master en France, une fois je suis allé à Paris pour demander un visa pour l’Angleterre. Ce jour-là, après avoir terminé les procédures, vers 17 heures, j‘ai marché le long de la rue jusqu‘à la Seine, près de la cathédrale Notre-Dame. Autour de moi, il y avait plein d‘étudiants et de jeunes, tout le monde a des amis, et moi, je suis seul. J’étais un peu triste quand je voyais le coucher de soleil, je me suis décidé de me lier d‘amitié avec les choses autour, alors j’ai sorti une feuille de papier pour capter rapidement la lumière du crépuscule. Plus il faisait nuit, plus la tristesse grandissait. Pendant que je dessinais, quelqu’un est venu m’aborder. Cet Américain est venu à Paris pour étudier la photographie. J’ai parlé avec lui en dessinant. J‘avais l‘impression d‘être là mais aussi dans un endroit inconnu. Je me souviens encore de cet après-midi, le souvenir d‘un après-midi triste à Paris, non pas à cause de la solitude, mais à cause du silence.
Anh tìm cảm hứng vẽ từ ai, hay từ điều gì trong cuộc sống? Mỗi người có một cách giải tỏa khác nhau, tôi chọn vẽ. Đó là khi tôi được thư giãn với bản thân mình, thấy được một điều gì đấy từ bên trong. Tôi hay đùa là khi vẽ, tôi có khả năng quyết định mọi thứ. Thời gian ở Pháp, tôi để ý và nhận ra chẳng ai khác ai lắm, mỗi người đều có một sở thích riêng, ví như bạn tôi có người thích đạp xe, chụp ảnh…mà chụp chuyên nghiệp luôn nhé! Tôi thấy điều đó giúp họ cân bằng cuộc sống. Khi quan sát xung quanh, tôi thấy không ít người cố bám víu hoặc chạy theo một điều gì đó đến nỗi không có thời gian cho chính bản thân mình. Mỗi người nên có một cái gì đấy cất riêng, không cần khoe mẽ, phô trương, cái gì đấy có giá trị cho bản thân và có thể giúp đỡ được người khác trong cuộc sống. Với tôi, đơn giản đấy là vẽ.
Vous vous inspirez de qui ou de quoi pour dessiner? Contrary to popular belief, Lorem Ipsum is not simply random Chacun a sa façon de se détendre. Moi, je choisis de dessiner. C‘est alors que je peux me détendre, voir quelque chose de l‘intérieur. Je plaisante souvent en disant que lorsque je dessine, j‘ai la capacité de tout décider. Pendant mon séjour en France, j‘ai réalisé que les gens étaient pareils, chacun a son goût. Par exemple, j’ai des amis qui aiment faire du vélo, prendre des photos... et leurs photos sont vraiment professionnelles! Je trouve que cela les aide à équilibrer leur vie. Quand je regarde autour de moi, je vois beaucoup de gens s‘accrocher ou poursuivre quelque chose au point de ne plus avoir de temps pour eux-mêmes. Chacun devrait avoir quelque chose de privé. Ce n’est pas la peine de se montrer. Il faut garder ses valeurs et aider les autres dans la vie. Pour moi, c’est le dessin, simplement.
Nếu tôi mua tranh thì anh có kỳ vọng gì ở một người mua tranh không? Theo tôi thấy, mỗi nghệ sĩ đều có cái tôi tương đối lớn và thường đặt nhiều kỳ vọng vào khán giả xem họ sẽ đón nhận thế nào. Tôi không đặt ra kỳ vọng quá khác biệt, chỉ mong có người phù hợp lựa chọn rồi quý trọng và yêu bức tranh mình vẽ. Tôi rất vui nếu tình cờ đến một nơi và thấy tranh của mình được treo ngay ngắn để giúp mọi người thưởng thức. Đó cũng là lý do tôi tham dự một số triển lãm và hoạt động trưng bày, cũng có yếu tố thương mại gắn liền nhưng tôi có công việc kiến trúc làm chính, vì vậy vẽ tranh với mục đích không hẳn để kiếm sống. Có vài bức tôi không bán, muốn giữ lại cho bạn bè, cho gia đình mình và cho mình xem. Giữ lại vì những kỷ niệm.
Si j‘achète vos dessins, quelles sont vos attentes vis-à-vis de moi? À mon avis, chaque artiste a un ego relativement important et s‘attend souvent à voir comment il sera accueilli par le public. Je n‘ai pas d‘attentes particulières, j‘espère juste que l’acheteur apprécie et aime mes dessins. Je serai très heureux s‘il m‘arrive d‘aller dans un endroit et de voir mes dessins bien accrochés pour que tout le monde puisse les contempler. C‘est aussi la raison pour laquelle qu’ai participé à de nombreuses expositions, il y a aussi un côté commercial. Mais mon travail principal, c’est l‘architecture. Donc pour moi, la peinture n‘est pas vraiment un gagnepain. Je ne vends pas certains de mes dessins, je veux les garder pour mes amis, ma famille et moi-même. Je les garde comme souvenirs.
Anh thấy việc theo học ở Pháp có điều gì đặc biệt và để lại ấn tượng mạnh mẽ hay không? Điểm thú vị tôi thấy đầu tiên là số lượng học sinh. Cả chương trình tôi tham gia có 20 người nên từng học viên đều có cơ hội tiếp xúc và thực hành nhiều hơn. Chỗ tôi học có cả giảng đường và phòng Thực hành được trang bị máy móc cho sinh viên thể hiện ý tưởng. Là người thích làm thủ công, nên qua đó tôi thấy rất mãn nguyện (cười). Tôi không làm những thứ to tát, mà chỉ bắt đầu làm những gì thân thuộc nhất với cuộc sống thường ngày như làm một chiếc ghế, làm bằng tay những thứ như vậy để hiểu rõ mọi thứ xung quanh mình. Tôi không được thực hành nhiều lúc học đại học, nên khi qua Pháp tôi rất thích trải nghiệm đã có. Một điều nữa rất hay đấy là khi tôi làm luận án, vốn phải viết rất nhiều mà tôi lại không giỏi viết, thế là thầy bảo tôi vẽ. Tôi cứ vẽ, vẽ nhiều lắm thay cho viết. Cái thú vị ở đây là khi mọi thứ không bị gò bó và không phải cứng nhắc trong từng công việc. Cái tôi học được tới giờ không chỉ kiến thức, mà còn là cách suy nghĩ, nên tôi rất biết ơn những thầy cô bên đó đã chỉ dạy cho mình.
Les études en France sont-elles quelque chose de spécial et d’impressionnant pour vous? Ce qui était intéressant, c’est le nombre d‘étudiants. Dans la formation à laquelle j‘ai participé, il y avait 20 personnes, les étudiants avaient donc l‘opportunité d‘interagir et de s‘entraîner. Dans mon université, il y a des amphithéâtres et des salles de pratique équipées permettant aux étudiants d‘exprimer leurs idées. Amateur de l‘artisanat, j’étais satisfait là-bas (rires). Je n‘ai pas fait de grandes choses, mais j‘ai juste commencé à faire ce qui est le plus familier dans la vie de tous les jours. J’ai fabriqué manuellement une chaise par exemple pour comprendre les choses autour de moi. Je n‘ai pas beaucoup pratiqué quand j‘étais à l‘université, donc quand je suis allé en France, j‘ai vraiment apprécié cette expérience. Une autre chose intéressante, c’est que lorsque j’ai rédigé mon mémoire, je devais beaucoup écrire. Mais je n‘étais pas doué pour l‘écriture, alors mon professeur m‘a demandé de dessiner. J’ai dessiné, dessiné beaucoup au lieu d‘écrire. Ce qui est intéressant, c‘est qu’il n’y avait pas de contrainte dans le travail. Ce que j‘ai appris jusqu‘à présent, ce n‘est pas seulement les connaissances, mais aussi la façon de penser. Je suis donc très reconnaissant aux professeurs de m‘avoir enseigné tout cela.
Anh có muốn chia sẻ gì với bạn làm nghệ thuật, đặc biệt là vẽ / kiến trúc như mình? Tôi may mắn khi gặp được những người tốt. Khu tôi sống bên Pháp nằm ở một thành phố thiên về nghệ thuật và âm nhạc. Ai ở đây cũng thích đi bộ. Dạo mới sang, tôi cũng dành nhiều thời gian để đi dạo, rồi có hôm lớ ngớ đi vào một con ngõ cũ, vô tình gặp được một cộng đồng dân cư. Tôi chủ động giao tiếp, kể với họ tôi học gì, hay vẽ gì, gửi họ xem những thứ tôi làm như một cách để kết nối. Và may mắn là 6 tháng sau tôi được mời thực hiện triển lãm nhân đầu tiên tại một phòng tranh địa phương trên đất Pháp. Tôi thấy, nếu mở lòng, cơ hội tự nhiên sẽ đến trong vô thức.
Que voulez-vous partager avec vos confrères, en particulier les dessinateurs/architectes comme vous? J‘ai la chance de rencontrer des gens gentils. Le quartier où j‘habitais en France est situé dans une ville qui privilégie l‘art et la musique. Tout le monde aime marcher. Quand je venais d’arriver, j‘ai passé beaucoup de temps à marcher, puis un jour je me suis égaré dans une vieille ruelle et j‘ai découvert par hasard une communauté. Je suis allé vers les gens, je leur ai dit ce que j‘étudiais, ou dessinais. Je leur ai envoyé ce que j’avais fait comme un moyen de nous connecter. Et heureusement 6 mois plus tard, j‘ai été invité à faire ma première exposition privée dans une galerie locale en France. Je pense que si on est ouvert, des opportunités viendront naturellement.
Hướng đi tiếp theo của anh trong thời gian tới? Năm rồi, tôi mới mở một văn phòng thiết kế ở Hà Nội. Mọi thứ đến với tôi rất tự nhiên, giống như vẽ vậy, tôi cũng không biết nên mở văn phòng bao nhiêu người, quy mô to hay nhỏ. Tôi cảm thấy thích vẽ, thích làm thủ công từ hai bàn tay mình, nên văn phòng này cũng ra đời từ suy nghĩ đơn giản đó. Tư duy tôi rất mở, nếu bạn nào thích tới đây làm cùng mình thì làm, ngành nghề khác cũng được. Ai giỏi gì thì làm cái đó, rồi khi vô việc ắt sẽ có điểm chung, mọi thứ có thể bổ trợ cho nhau. Tôi mong muốn được làm việc, làm điều gì đó chất lượng cho cộng đồng quanh mình. Quel est votre prochain projet? L‘année dernière, je viens d‘ouvrir un cabinet d’architecte à Hanoï. Tout m‘est venu très naturellement, tout comme le dessin, je ne savais pas combien de personnes il fallait pour ouvrir un cabinet, s’il fallait un grand ou un petit cabinet. J‘aime dessiner, faire des choses artisanales, alors ce cabinet est né de cette simple réflexion. Je suis très ouvert, si quelqu‘un veut venir travailler avec moi, il peut le faire, même s’il pratique un autre métier. Chacun fait ce qu’il maîtrise le mieux, il y a certainement des points communs, complémentaires. J‘aime travailler, faire quelque chose de qualité pour la communauté.
Tôi có một câu hỏi cuối, anh có câu hỏi nào tự đặt cho bản thân ở thời điểm này? Bây giờ thì không có nhưng cách đây khoảng mấy năm thì có. Cũng giống như mọi người, tôi thường tự hỏi mình thích gì, thích làm gì, có thể làm tốt cái gì, điều gì có thể giúp đỡ được người khác. Bây giờ thì khác rồi, mình cứ làm việc, cố gắng làm việc thôi. Công việc hiện tại của tôi giống như một trang mới vậy, dù ra trường rồi nhưng tôi vẫn đang học tiếp và học thêm nhiều điều mới qua từng ngày. Hồi trước học lý thuyết, bây giờ học xã hội, học thực hành. Tôi vui lắm, chẳng có vấn đề gì là không có hướng giải quyết, mình lại có cơ hội học một kiểu mới. Kể như hôm nay gặp bạn, nói chuyện – cũng là học! Cảm ơn anh vì buổi trò chuyện này!
J‘ai une dernière question, quelles questions vous posezvous en ce moment? Je n’en ai pas maintenant, mais il y a quelques années, j’en avais. Comme tout le monde, je me demandais souvent ce que j‘aimais, ce que j‘aimais faire, ce que je pouvais bien faire, ce qui pouvait aider les autres. Maintenant c‘est différent, je fais des efforts dans mon travail. Mon travail actuel, c’est comme une nouvelle page, même si je suis diplômé, j‘apprends toujours de nouvelles choses chaque jour. Avant, j‘étudiais la théorie, maintenant j‘apprends des choses de la société et la pratique. Je suis très heureux, il n‘y a pas de problème sans solution. J‘ai l‘opportunité d‘apprendre quelque chose de nouveau. Vous rencontrez, parler avec vous aujourd‘hui, c’est aussi une opportunité d’apprendre! Merci pour cet échange!
những bức vẽ
les dessins
Chuồng gà nhà ông bà nội Poulailler des grands-parents Vietnam 2017
Quảng trường préfécture Place préfécture Grenoble 2017
Đường Lafeyette Dans la rue Lafeyette Grenoble, 2017
Nhà thờ Saint - Louis Église Saint - Louis Grenoble, 2017
Đường Lesginguieres Dans la rue Lesdinguieres Grenoble, 2017
Đường Berriat Cours Berriat Grenoble, 2018
Đường Bonne Dans la rue de Bonne Grenoble, 2017
Quảng trường Victor Hugo Place Victor Hugo Grenoble, 2017
Đường Hauquelin Rue Hauquelin Grenoble, 2018
Đường Bizanet Rue Bizanet Grenoble, 2018
La Tronche Grenoble, 2018
Quảng trường Sainte Claire Place Sainte-Claire Grenoble, 2018
Vườn trung tâm thành phố Jardin de ville Grenoble, 2019
Bên bờ dòng sông Isère Au bord de l’Isère Grenoble, 2018
La Bastille Grenoble, 2019
Bên bờ hồ Taillat Au bord le lac Taillat Grenoble, 2019
Ngôi làng Clavans la haut trên dãy Alpes Clavans la haut Grenoble, 2019
Ngôi làng Clavans la haut trên dãy Alpes Clavans la haut Grenoble, 2019
Ngôi làng Clavans le bas trên dãy Alpes Clavans le bas Grenoble, 2019
Ngôi làng Mizoen trên dãy Alpes Mizoen 2019
Ngôi làng Besse trên dãy Alpes À Besse Grenoble, 2019
La Sappey en Chartreuse 2019
La Sappey en Chartreuse 2019
Trong sườn núi Bastille Dans la Bastille Grenoble, 2019
Đồi Mûrier Colline du Mûrier Grenoble, 2019
Hồ Lafrey Le lac Lafrey Grenoble, 2019
Sacsenage Grenoble, 2019
Hồ trên núi Robert Le lac Robert Grenoble, 2019
Trong vườn cây Dans le jardin d’olive Florence - Italy, 2019
Quảng trường Piazza di san Firenze Piazza di san Firenze Italy, 2019
Tháp Saint - Jacques Tour Saint-Jacques Paris, 2018
Đồi Montmartre Montmartre Paris, 2018
Đồi Montmartre Montmartre Paris, 2019
Buổi đêm ở Paris La nuit à Paris 2019
Pont neuf Paris, 2019
Pont art Paris, 2019
Đường Brocherie Dans la rue Brocherie Grenoble, 2019
Đài phun nước sư tử Fontaine du lion Grenoble, 2019
Quảng trường Victor Hugo Place Victor Hugo Grenoble, 2019
Grenoble nhìn từ Bastille Une vue de Bastille Grenoble, 2019
Góc nhìn từ bảo tàng Dauphinois Une vue de musée Dauphinois Grenoble, 2019
Đường Saint Laurent Dans la rue Saint- Laurent Grenoble, 2019
Nhà thờ Saint Louis Église Saint Louis Grenoble, 2019
Buổi tối trước nhà thờ Saint Louis Église Saint Louis la nuit Grenoble, 2019
Cầu Saint Laurent Pont Saint Laurent Grenoble, 2019
Đường Ernest Calvat Dans la rue Ernest Calvat Grenoble, 2019
Cây trước nhà L’arbe Grenoble, 2019
Mùa đông ở Sappey en Chartreuse L’hiver à Sappey en Chartreuse Grenoble, 2019
Mùa đông ở Sappey en Chartreuse L’hiver à Sappey en Chartreuse Grenoble, 2019
Sông Hiếu, Thành Sơn, Nghệ An Rivière Hieu, Thanh Son, Nghe An Vietnam, 2020
Sông Đáy, Hà Đông Rivière Day, Ha Dong Vietnam, 2020
Sông Hồng, Hà Nội Rivière Hong, Hanoi Vietnam, 2020
Đầm tôm, đảo Long Sơn, Vũng Tàu Le marais à l’île Long Son, Vung Tau Vietnam, 2020
Bên bờ sông Hồng ở Văn Giang, Hưng Yên Au bord de rivière Hong, Van Giang, Hung Yen Vietnam, 2021
Cảm ơn anh Hiếu, thầy Công và ban biên tập đã giúp đỡ hoàn thành cuốn sách này.
Merci à M. Hieu, M. Cong et à l‘équipe éditoriale de m‘avoir aidé à terminer ce livre.
Cảm ơn bố mẹ và gia đình tôi. Những người ở làng quê vùng núi xa xôi, họ là những người đáng ngưỡng mộ khi dành sự ưu ái, hỗ trợ hết lòng cho những quyết định của tôi.
Merci à mes parents et à ma famille, des gens du village de montagne reculé. Ce sont des gens admirables qui m’ont réservé leur faveur, leur soutien sans réserve pour mes décisions.
Cảm ơn bác Đức, bác Thúy, anh Cường, Eveline, Jean Marc, chị Phương và rất nhiều người bạn luôn ủng hộ, khích lệ bản thân tôi vẽ.
Merci à M. Duc, M. Thuy, M. Cuong, Eveline, Jean Marc, Mme Phuong et de nombreux amis qui m‘ont toujours soutenu et encouragé à dessiner.
Cảm ơn người bạn đời của tôi đã luôn bên cạnh và thấu hiểu.
Merci à ma compagne d‘être toujours là et de me comprendre.
Cảm ơn vì tôi được sống, được khao khát và làm việc.
Merci, car je peux vivre, aspirer et travailler.
VÕ TRỌNG HỒNG Sinh năm 1990 tại Thành Sơn, Anh Sơn, Nghệ An, Vietnam Architecte, designer, peintre, est né au Vietnam en 1990.