Commentaar: Mijn favoriete plant Stelling: Warm najaarsweer is niet ongunstig voor tuincentrumverkoop Logistieke hub Boskoop: veel sympathie, weinig handel
Schrijvende boomkweker: Amigra lanceert jubileumbook over grassen Boomteeltonderwijs steeds vaker op de kwekerij Het bedrijf verplaatsen om efficiĂŤnter te kunnen werken Ondernemersvragen: Hoe krijg ik oninbare BTW terug?
Teeltadvies: Begoniamijt verstoort biologisch evenwicht Prima weer om te rooien GrootGroenPlus in het teken van sortimentskennis Met schuim onkruid te lijf Nieuwe perenonderstam biedt kwaliteitsvoordelen
Business as usual voor Britten Marktnieuws: Weer speelde rozenafzet parten Hoe loopt 't?
LTO Nederland Vakgroep Bomen en Vaste planten Vaktaal en Agenda
klimaatneutraal natureOffice.com | NL-215-704490
gedrukt
„Kwekers zijn eigenwijs, die blijven graag zelf rijden”, zo verklaart Michel Oldenburger, mede-initiatiefnemer van de hub, het feit dat het aantal transportbewegingen dat via de hub loopt beperkt is gebleven. Oldenburg noemt drie partijen die volgens hem
frequent van de hub gebruik maken: SAP Holland, Greenlink en Boomkwekerij Richard Dorst. Daarnaast is er nog een handjevol bedrijven dat incidenteel de hub aandoen. „We willen er graag nog een paar handelaren bij hebben om de stromen te verdikken”, zegt Oldenburg.
Het aantal transportbewegingen dat via de hub gaat is niet bekend. Planten worden namelijk door de ene partij neergezet en zonder tussenkomst van personeel door een andere partij weer opgehaald. Een indicatie van het aantal transportbewegingen volgt wel uit de reacties van een aantal deelnemers. Bij Greenlink zegt Gert-Jan Cok ’in het seizoen’ zo'n drie keer per week op de hub te komen. Maximaal staan er dan voor hem een stuk of 10 tot 15 planten van zo'n vijf à zes verschillende kwekers. Bij SAP Holland spreekt Arco van den Akker van vijf bezoeken per week aan de hub in het voorjaar, waarbij ook maximaal van zo'n vijf à zes verschillende kwekers
Stefan Strockmeijer is RootStrock begonnen. Dit nieuwe handelsbedrijf houdt kantoor in Emmeloord en maakt gebruik van faciliteiten van Jan H. Kloosterhuis & Zoon in Winschoten. Strockmeijer (38) was voorheen verkoper bij Fairplant, het bedrijf waarvan zijn inmiddels overleden vader mede-oprichter en mede-directeur was. RootStrock richt zich op onderstammen voor vruchtbomen en rozen, vruchtbomen, kleinfruit, rozen en coniferen.
Container Centralen zet met klanten een nieuw introductieprogramma op voor de nieuwe platen. Een eerder voorgesteld programma brengt te grote operationele en financiële uitdagingen met zich mee. Dat heeft een groot deel van klanten bij CC aangegeven. CC zoekt tevens naar een oplossing voor ondersteuning en dienstverlening van de huidige houten platen.
Naktuinbouw is een pilot gestart van Select Plant Bosplantsoen, het nieuwe vrijwillige certificeringssysteem voor de gehele bosplantsoenketen. In de pilot starten enkele bedrijven van opkweekmateriaal met het bijhouden van gegevens (met name aantallen) in een database. De certificering is een waarborg dat ze gevraagd plantmateriaal waarvan de herkomst in de Rassenlijst Bomen staat, ook echt geleverd krijgen.
’Wegbomen’ is het thema voor de verkiezing van de Boom van het Jaar 2017. Dat maakt de LTO Cultuurgroep voor Laan- en Parkbomen bekend. Voor schone lucht en het opvangen van fijnstof, beveelt de cultuurgroep aan om meer bomen aan te planten langs wegen. De cultuurgroep roept vakgenoten op bomen te nomineren door een mail te sturen naar gerrit@ltobomen.nl. Meer informatie op deboomkwekerij.nl.
Henk Westerhof is blij dat het kabinet €10 miljoen uittrekt voor handelsbevordering in het buitenland. Daar kan de boomkwekerij van mee profiteren, aldus de voorzitter van handelsbond Anthos, bijvoorbeeld middels handelsmissies. In de troonrede werd gewezen op een mindere marktgroei in China, maar Westerhof vindt dit niet zorgwekkend voor de boomkwekerij. „Er zijn wel degelijk mogelijkheden voor export naar China. Daarvoor moeten nog wel fytosanitaire barrières worden geslecht.”
Tegen de zestig kwekers bezochten 15 september Meet&Green bij Van Lint in Boskoop. Er was aandacht voor onder andere het relatief nieuwe slakkenmiddel Metarex Inov. „Andere producten werken alleen op naaktslakken, maar dit middel werkt ook op huisjesslakken”, aldus Cultus-adviseur Stefan Even.
handel wordt meegenomen. Met deze twee bedrijven zijn direct de bedrijven genoemd die volgens betrokkenen het meest van de hub gebruik maken en goed lijken te zijn voor minimaal de helft van alle bewegingen op de hub. Een grove rekensom leert dan dat er in het voorjaar misschien maximaal zo’n 80 oost-west transacties tussen kweker en handelaar per week via de hub gaan. Daarbij wijzen sommige kritische betrokkenen er op dat kwekers die gebruik maken van de hub, soms voor andere klanten alsnog naar de westkant rijden. Daarnaast zijn er kwekers die via de hub aan meerdere partijen leveren waardoor die kweker niet één keer naar de westkant van Boskoop rijdt voor twee handelaren, maar twee handelaren naar de hub in Boskoop-oost komen om daar handel op te halen. Het aantal bespaarde oost-westritjes zou daarmee volgens betrokkenen wel eens veel lager kunnen uitvallen dan de eerste indicatie van 80 bespaarde oost-westritjes per week in het hoogseizoen. Zo noemt Oldenburg een aantal van 20 bespaarde ritjes per week in het hoogseizoen.
„Toch zorgt de opgedane ervaring er voor dat
de hub de support van alle betrokken partijen heeft weten te houden”, zegt Oldenburg. „Ook de eigenaar van de huidige locatie (Fred Stolwijk, red.) ziet voldoende perspectief, waardoor we nu al kunnen zeggen dat we ook volgend jaar doorgaan met de hub.” De grootste zorg voor de initiatiefnemers van de hub is hoe zij nieuwe kwekers en handelaren kunnen laten aanhaken. „Te veel kwekers leveren franco in de regio”, zegt Oldenburg. „Daarmee is er voor handelaren minder noodzaak om gebruik te maken van de hub. De kwekers leveren immers toch tegen dezelfde prijs bij hen aan de deur. Ik ben er van overtuigd dat kwekers meer naar hun werkelijke transportkosten moeten kijken. Maar weinig kwekers maken een vuist door bijvoorbeeld tegen een handelaar te zeggen: ’ik zet m'n producten op de hub, wil je ze daar afhalen?’ En eigenlijk is dat een van de voorwaarden om het aantal bewegingen via de hub te laten groeien.” Fred Stolwijk, eigenaar van de hub-locatie, ziet in ieder geval voldoende perspectief om de hub tot een succes te maken. Hij heeft zelfs investeringsplannen. „Ik wil onder andere een loods bouwen met laaddocks om ook deense karren te kunnen verwerken. Hierdoor kan de hub op termijn dienen als
Van een aantal productgroepen hebben plantenkwekers in juni - via de verplichte jaaraanvoermelding - hun aantallen opgegeven die zij in de periode van 1 juli 2016 tot en met 30 juni 2017 voor de klok willen brengen. Veiling Rhein-Maas heeft hiervan 2,7 miljoen planten niet geaccepteerd. Met de weigering wil de veiling voorkomen dat buitensporige aantallen voor de klok komen en daarmee werken aan een betrouwbare aanbodsituatie.
De LLTB wil een noodfonds dat schade dekt die nu niet te verzekeren is. Ook moet de overheid dringend aan de slag met een ’deltaplan voor klimaatadaptatie’, aldus voorzitter Léon Faassen. „Er moet meer opvangcapaciteit voor water komen, de afvoercapaciteit van watergangen moet worden doorgerekend en het onderhoud van beken moet voldoen.”
overslagplaats voor handel die snel naar FloraHolland in Aalsmeer of Naaldwijk moet.” Stolwijk verwacht dat de loods in het voorjaar van 2018 klaar is voor gebruik.
Critici van de hub zijn Ron en Jeffrey Houtman, eigenaren van Logistiek Centrum Boskoop en Houtman Logistiek. „Ik zie geen brood in de hub”, zegt hij. „Kwekers krijg je hun auto toch niet uit. Bovendien is er altijd gezegd dat we moesten concentreren naar deze kant (de westkant van Boskoop waar het ITC-terrein is gevestigd, red.). Hier zitten bovendien de meeste grote handelaren. Een hub aan de oostkant van Boskoop zorgt juist voor minder concentratie. Bovendien kunnen kwekers bij de hub geen fust omwisselen, dus dat moet administratief worden bijgehouden en op een andere moment worden rechtgetrokken. Ook de afstand tussen de west- en oostkant van Boskoop is wat hem betreft geen argument voor een hub. „Van hieruit zit je in tien minuten aan de overkant. Een hub is vooralsnog niet rendabel te rekenen.” <
Gestoken in traditioneel Zuid-Duitse lederhose stond Toon Ebben (rechts) bezoekers te woord op de GaLaBau. De tweejaarlijkse vakbeurs voor de Garten- und Landschaftsbau werd van 14-17 september in Neurenberg gehouden. Groenvoorzieners uit heel Duitsland stelden zich op de hoogte van alles voor hun vak, waaronder bomen en planten van tientallen (export)kwekerijen.
Boomkweker Eric van Kempen volgt per 1 oktober Harm Horlings op als aanspreekpunt voor ABCoop. Door persoonlijke omstandigheden heeft Van Kempen zijn bedrijf, M.F. van Kempen en Zoon bv in Haaren, teruggebracht tot een kleinschalige boomkwekerij met verkoop van eigen producten. Horlings gaat met pensioen, maar blijft als adviseur beschikbaar voor de coöperatie van negen boomkwekers.
Marwin Dekkers is de nieuwe directeur van M. van den Oever & Zonen in Haaren. Hij volgt Bert van Hintum op die de laatste jaren heeft gewerkt aan het versterken van de interne organisatie. Van Hintum blijft in dienst tot januari, daarna vervult hij een toezichthoudende rol bij het bedrijf. Dekkers, die voorheen onder andere nieuwbouwprojecten met groen heeft begeleid, gaat werken aan marktinnovatie. <
Wil jij groeien in groen? Solliciteer dan bij Betuwe Plant BV! Betuwe Plant BV is sinds het begin van dit millennium uitgegroeid tot een allround handels- en teeltbedrijf waarbij het leveren van een prachtig en zeer compleet sortiment vanaf 1-jarige planten tot en met bomen van enkele tientallen jaren oud zowel in container als in vollegrond centraal staat. Betuwe Plant BV is per direct op zoek naar een
(Inter)nationaal verkoper en Allround medewerker boomkwekerij Je werkzaamheden als verkoper zullen bestaan uit het ondersteunen van onze huidige verkoopteam en het uitbreiden van ons reeds bestaande klantenpakket.
Je werkzaamheden als allround medewerker boomkwekerij zullen bestaan uit zeer uiteenlopende taken zowel teelt technisch als logistiek.
Enkele eisen zijn: • Passie voor groen, en uitgebreide kennis van laan- en sierbomen. • Goede communicatieve vaardigheden • Geen 8 tot 5 mentaliteit. • Zelfstandig en in teamverband kunnen werken.
Enkele wensen zijn: • Passie voor groen, en uitgebreide kennis van laan- en sierbomen. • In bezit van een BE rijbewijs. • Geen 7 tot 5 mentaliteit. • Zelfstandig en in teamverband kunnen werken.
Je zult deel uit maken van een leuk team en betaald worden volgens CAO OpenTeelten Boomkwekerij en er gelden goede secundaire voorwaarden. Heb je interesse in deze een van deze functies dan kun je zowel telefonisch als schriftelijk reageren door contact op te nemen met Karel Huibers op onderstaand telefoonnummer of emailadres.
HANDELSBEDRIJF & CONTAINERTEELT
Betuwe Plant B.V.
Parallelweg 49c 4043 KH Opheusden T (0488) 44 31 06 F (0488) 44 32 02 E info@betuweplant.nl I www.betuweplant.nl
Het mooie product op allerlei manieren tonen. Dat is in het kort het idee voor Amigra uit Honselersdijk om in 2017 een boek over grassen uit te geven. Geen uitgebreide geschiedenis, geen handleiding hoe te kweken of te onderhouden en ook geen complete weergave van het sortiment, maar vooral beeld moet de 'lezer' pakken. Kweker Van der Voort licht het toe. „We geven het boek uit omdat het kan. Het is een idee van Sandra Könings. Daar werken we mee samen sinds 2011. Ze was toen betrokken bij het opstarten, met naamgeving en kernwaarden van ons bedrijf. In samenwerking hebben we in 2012 zodoende een nieuwe, lichtblauwe potkleur geïntroduceerd, dat loopt goed. Sandra vindt dat we een mooi product maken, en vroeg ons waarom we dit ook niet zouden laten zien?” Daarmee was het idee voor het maken van een boek geboren. „Het boek is in principe bedoeld als relatiegeschenk. We bestaan volgend jaar vijf jaar, dat is een goed moment voor een presentje. De doelgroep is breed maar het boek is toch vooral voor de liefhebber.”
Van der Voort is één van die liefhebbers van het gewas dat onderwerp is van het boek. Vol vuur betoogt hij hoe fraai zijn product kan tonen. „Er zijn enorm veel variaties van gras in groei en bloei, je hebt er jaarrond plezier van. En ik kan me verbazen over hoe mooi gras kan zijn, dan heb ik het over de kleur en de vorm. Zelf ben ik erg gecharmeerd van de winter. Hoe Miscanthus, pracht riet, dan met een laagje rijp eruit ziet, zo fraai terwijl het gras dan in ruste is. Geen ander ras heeft dat.” Voor Amigra het blauwe gras Festuca glauca ‘Intense Blue’ een belangrijk product. Dit zal dan ook in het boek komen, maar het wordt echter allesbehalve een uitstalling van alleen maar eigen waar. „Fotograaf Frank Nagtegaal heeft de opdracht gekregen niet alleen ons eigen gras maar ook soorten die we niet hebben vast te leggen, maar ook bijzondere toepassingen. En dan ook in het buitenland, zoals tijdens zijn vakantie in Marokko.” Iets geks in de uitgave wordt bijvoorbeeld gras dat de fotograaf ergens door het asfalt ziet komen. Ander beeld is gewoon in de wei of een blauw kunstgrasveld. Met als opzet hoe hip gras kan zijn en dat het hele jaar door. Hoeveel de uitgave gaat kosten als die in de verkoop
gaat is nog niet bekend, wel is zeker dat het boek rond de 100 pagina's zal tellen. In eerste instantie worden er 500 exemplaren gedrukt.
Hoewel grassenkweker Van der Voort erg enthousiast klinkt, erkent hij dat het project veel tijd vergt. „In november 2015 is het besluit genomen het boek echt te maken. En het is echt teamwerk. Dan heb ik het behalve over Amigra ook over de fotograaf Frank Nagtegaal, Sandra als artdirector, een graficus (Monique Weijers) en een stylist (Laura Groen). Ook zijn we in gesprek met een partij die het wil uitgeven. Het hele proces kost meer tijd dan gedacht. Het is iets dat je erbij doet.” Maar Van der Voort zegt het met liefde te doen. „Want wat we nu al hebben ziet er supergaaf uit. We hebben al wat proefpagina's met een heel goede layout. Over de voorkant moeten we nog beslissen, wat er op komt te staan. En nogmaals, veel informatie komt er niet in. Het beeld moet voor zich spreken.” <
GrootGroenPlus geeft in 2016 extra aandacht aan de rol van vakliteratuur in de kennisoverdracht. In een serie artikelen daarom aandacht voor kwekers die boeken schrijven.
Voor de meeste boomkwekers is het geen probleem personeel te vinden dat het ’ongeschoolde’ werk (opleidingsniveau 2) kan doen. Maar de sector ontwikkelt zich, en in toenemende mate zijn er medewerkers nodig die meer in hun mars hebben (niveau 3 en 4). Maar die zijn er veel te weinig. Sinds Productschap Tuinbouw geen cijfers meer verzamelt, is er geen zicht op het precieze tekort, maar uit alle regio’s komen geluiden dat de vraag naar geschoolde mensen veel groter is dan het aanbod. En ook de opleiding voor toekomstige boomteeltondernemers en bedrijfsleiders trekt veel te weinig leerlingen. Piet Verhoeven is scholingsconsulent boomkwekerij. Zijn taak is vooral om ’levenlang leren’ vorm te geven voor ondernemers, medewerkers en zij-instromers. Hij zegt: „In het verleden waren er vaker klachten over de kloof tussen onderwijs en praktijk. Dat is steeds minder een probleem. Op elke locatie is er een begeleidingsgroep van ondernemers
die de lesstof doorneemt en voor excursiemogelijkheden zorgt. Verder zetten de scholen, waar mogelijk en betaalbaar, deskundigen uit het bedrijfsleven in.” Verhoeven begeleidt die stuurgroepen; dit jaar is bovendien een werkgroep van boomteeltdocenten opgezet met vertegenwoordigers van alle scholen.
Gevolg van de nauwe samenwer-
king is dat de scholen landelijke themadagen organiseren voor alle leerlingen uit de tweede klas. Op 28 september komen ze vanuit het hele land naar drie bedrijven in MiddenNoord-Brabant voor een themadag Bodemgezondheid, waarbij ze in gemixte groepen opdrachten uitvoeren. Verder wordt alle leerstof gebundeld die landelijk voorhanden is op het terrein van boomteelt. Tot slot werken de scholen samen om de instroom te verbeteren.
Het boomteeltonderwijs bestaat uit de Beroepsopleidende leerweg (BOL) en beroepsbegeleidende leerweg (BBL), allebei op vier niveaus. De BOL betreft de dagopleiding: niveau 3 en 4 zijn geschikt voor toekomstige ondernemers en bedrijfshoofden. BBL is een leerwerktraject waarbij de leerlingen een groot deel van de tijd op een bedrijf werken en gemiddeld een dag naar school gaan voor de theorie. Er zijn zes regionale vestigingen van
AOC’s die een boomteeltopleiding aanbieden. Vorig jaar (schooljaar 2015/2016) trokken alle scholen bij elkaar 46 BOL- en 140 BBL-leerlingen (zie tabel). Niet alleen is dat veel te weinig, ook dreigen de aantallen soms onder de kritische grens te duiken om nog een opleiding aan te kunnen bieden. Het probleem van geringe belangstelling geldt niet exclusief voor de boomkwekerij: alle agrarische opleidingen hebben ermee te maken. Voor zover het een imagoprobleem is, wordt er in elk geval hard aan getrokken om dat weg te nemen. Er zijn honderd ondernemers die de rol van ambassadeur op zich hebben genomen. Ze geven gastlessen, stellen hun bedrijf open voor excursies en bemannen stands op studiekeuzedagen van havo en vmbo. Het YouTube-filmpje ’Er zit groei in de boomkwekerij’ is ruim onder de aandacht gebracht. Verder hebben alle scholen contact met vmbo’s om de belangstelling te stimuleren. De ingezette middelen zijn excursies
met opdrachten en prijsvragen, meet-and-greetactiviteiten op de bedrijven, en bijvoorbeeld een initiatief om samen met basisschoolleerlingen een schooltuin aan te leggen, om ze al vroeg kennis te laten maken met groen. Via de Subsidieregeling Praktijkleren kan een werkgever die een BBLleerling aanneemt een tegemoetkoming in de kosten van de opleiding krijgen. Het bedrag is maximaal €2.700 per schooljaar bij een fulltime dienstverband. De aanvraag moet uiterlijk 15 september binnen zijn. Via Colland Praktijkleren is dat te regelen.
In de tabel springt één school er duidelijk uit: Helicon Geldermalsen trok opvallend veel BBL-leerlingen. Hun opleiding vindt niet meer plaats op school, maar bij Boomkwekerij Crum in Dodewaard. De docenten komen allemaal naar het bedrijf toe. Dit lijkt dus een ware succesformule. Komend schooljaar gaat Helicon in Noord-Brabant hetzelfde doen. De BBL-opleiding vindt dan plaats bij Plantenkwekerij Joost Sterke in Haaren en Van den Berk Boomkwekerijen in Sint Oedenrode.
Verhoeven ziet ook een taak voor ondernemers die niet direct bij dit soort initiatieven zijn betrokken: wees zuinig op de scholieren en heb oog voor de ’juweeltjes’, dus gemotiveerde jongeren met feeling voor de sector. De jongeren die voor werk kiezen in de sector en niet afkomstig zijn van een bedrijf, doen dat namelijk vaak op grond van vakantiewerk of een stage die goed beviel. „Dus niet alleen maar eentonig en vies werk aanbieden. De bedrijven die personeel overhouden aan stages of vakantiewerk onderscheiden zich doordat ze afwisselend werk aanbieden op verschillende afdelingen van het bedrijf en ze de jongeren verantwoordelijkheid geven. Dat smaakt dan naar meer”, zegt hij. Verhoeven geeft kwekers nog een raad: kijk eens verder dan de jongeren. „Sollicitatiecafés trekken weinig jongeren maar wel zeer gemotiveerde oudere kandidaten (40-50 jaar). Ondernemers hebben vaak een voorkeur voor jongeren vanwege de kosten en omdat ze kneedbaarder zouden zijn. Maar je zult van de gedachte af moeten dat je per se een jongere moet hebben, want daarmee doe je jezelf tekort.” <
TreeCommerce
Hét digitale communicatie platform voor de boomkwekerij.
De officiële dealer van Mayer
and ederl in N elgië. & B
Meld u aan en vergroot uw verkoopkansen! Volg TreeCommerce ook via twitter: @Treecommerce
www.visser.eu/potmachines www.treecommerce.com
Hulpstoffen voor gewasbescherming Hasten, Elasto G5 en Atplus verbeteren de effectiviteit van gewasbeschermingsmiddelen en groeiremmers SURfaPLUS BV, Wageningen tel: 0317-451217 e-mail: info@surfaplus.com www.surfaplus.com/trading
Compleet in teeltvloeren Telefoon: 0182 - 351144 • Bergambacht info@houdijkdenboer.nl • www.houdijkdenboer.nl
+ '( %$..(5
( ;3(57,6(%85($8
Specifieke boomkwekerij schade-expertise bij: • schade aan plantopstanden • schaderegeling • onteigening • planschade • LRGD geregistreerd deskundige • NIVRÉ Register-Expert • Lid N.V.A.E. • Tevens uitgave Prijzenregister Boomkwekerijproducten De Akker 100, 2743 DP Waddinxveen bakkerexpertise@planet.nl
www.bakkerexpertise.nl
VDH Foliekassen BV com
Aan- en verkoop, onteigeningen, taxatie en bedrijfsbegeleiding van boomkwekerijen Engelandlaan 58 2391 PN Hazerswoude-Dorp I ITC Boskoop T: 0172 - 53 48 79 W: www.vdsm.nl E: info@vdsm.nl
Tel: 0031 (0) 172 2359 90 Fax: 0031 (0) 172 2359 95 Mail: info@foliekassen.com Web: www.foliekassen.com Frankrijklaan 9 2391 PX Hazerswoude-dorp (NL)
Wintermaterialen uit voorraad leverbaar
Vandaag besteld, morgen in huis Bel nu!
Altijd d e scherp ste prijs!
088-4500400 Telermaat Zundert De Ambachten 27 zundert@telermaat.nl
Telermaat Hengelo Beneluxlaan 305 hengelo@telermaat.nl
Telermaat Kesteren Spoorstraat 6 kesteren@telermaat.nl
Telermaat Boskoop Zijde 135 en Halve Raak 3 boskoop@telermaat.nl
Als u een factuur stuurt aan uw klanten, moet u de btw daarover direct aangeven en betalen. Betaalt uw klant de factuur uiteindelijk niet of maar gedeeltelijk? Dan hebt u btw betaald die u niet ontvangen hebt. U kunt deze btw terugvragen zodra het zeker is dat uw klant de factuur niet (geheel) zal betalen. U stuurt dan een brief naar uw belastingkantoor, binnen een maand na het tijdvak waarin duidelijk is dat uw factuur niet meer betaald zal worden. U moet met het verzoek gegevens meesturen waaruit blijkt dat de afnemer niet heeft betaald en niet zal betalen. In uw verzoek noteert u in ieder geval de volgende gegevens: > Naam en adres van uw afnemer; > Datum en nummer van de betreffende factuur; > Het niet-betaalde factuurbedrag; > Het bedrag aan btw dat u terugvraagt.
Staan deze gegevens op de factuur, dan kunt u ook een kopie van de factuur meesturen. Het recht op btw-teruggaaf ontstaat dus op het tijdstip dat kan worden vastgesteld dat de rekening niet meer wordt betaald. Het vaststellen van dit tijdstip is vaak lastig, zeker bij langlopende faillissementen. Hierdoor wordt het verzoek soms te vroeg en soms te laat ingediend.
In de praktijk wordt de regeling om te veel betaalde btw terug te vragen als ingewikkeld en tijdrovend ervaren. Daarom wil het Ministerie van FinanciĂŤn de regeling flink vereenvoudigen. Dit blijkt uit een concept wetsvoorstel van juli 2016. De voorgestelde wijzigingen zouden op zijn vroegst al vanaf 1 januari 2017 van kracht kunnen zijn. Enkele van de voorstellen zijn: > Het recht op teruggaaf ontstaat in ieder geval als de
factuur 1 jaar na opeisbaarheid nog niet is betaald. Als ondernemer krijg u dus meer zekerheid over wanneer u de btw op oninbare vorderingen kan terugvragen; > Als een oninbare vordering later alsnog (gedeeltelijk) wordt voldaan, wordt de corresponderende btw opnieuw (gedeeltelijk) verschuldigd; > Het bedrag van de teruggaaf kan in mindering worden gebracht op de periodieke btwaangifte. Het is dus niet meer nodig om een afzonderlijk verzoek in te dienen; > Er komt een overgangsregeling waardoor de nieuwe regels ook gelden voor vorderingen van voor 1 januari 2017, waarbij de termijn van 1 jaar begint te lopen op 1 januari 2017. De voorgestelde wijzigingen zijn erg welkom voor ondernemend Nederland. Het is goed om te zien dat de overheid streeft naar een snellere en eenvoudigere procedure voor teruggaaf van btw op oninbare vorderingen. <
De biologische bestrijding van spint is op veel bedrijven dit jaar goed verlopen. In Skimmia zijn over het algemeen op tijd roofmijten als Neoseiulus californicus of Amblyseius andersoni ingezet. Gedurende het seizoen is meestal nog een correctiebespuiting nodig als de roofmijten de spint onvoldoende te baas kunnen, maar dit jaar zijn er Skimmiatelers die geen één keer hebben gespoten tegen spint. In andere spintgevoelige gewassen gewassen bijvoorbeeld Magnolia, Hedera, Hydrangea, Viburnum en Actinidia (kiwi) ging het ook lang goed maar zie je de laatste weken dat begoniamijt de biologische bestrijding verstoort. Begoniamijten zijn zeer klein (ca 0,1 mm) en met het blote oog niet waar te nemen. De mijten zijn doorzichtig en witachtig, geel, bleekgroen en zitten veelal aan de onderkant van het blad. Ze zuigen aan groeipunten en jonge bladeren. Tijdens het zuigen worden stoffen afgescheiden die groeiafwijkingen veroorzaken. Bij bijvoorbeeld Acer, Viburnum en Hydrangea ontstaat misvorming van het groeipunt. Bij Magnolia en Hedera verdikken de bladeren, trekken deze wat krom of rollen op. In de praktijk kunnen roofmijten begoniamijt onvoldoende de baas. Middelen als Scelta, Floramite en Cantack zijn goede correctiemiddelen bij spintproblemen,
omdat ze redelijk veilig zijn voor natuurlijke vijanden. De werking van deze middelen op begoniamijt valt echter tegen. Effectiever zijn Carex (onder glas), Envidor, Vertimec Gold (onder glas) of Milbeknock (buiten), maar deze middelen doden ook roofmijten. Hiermee zie je dat je bij biologische bestrijding van te voren een goede strategie moet opstellen waarbij je rekening houdt met alle plagen die in een gewas kunnen voorkomen. Als u het nog niet heeft gedaan, is het verstandig bij gevoelige gewassen aaltjes in te zetten taxuskeverlarven. Zorg dat de grond voldoende vochtig blijft voor een goede werking. Daarnaast speelt temperatuur een belangrijke rol. Nu de temperatuur nog voldoende hoog is, is Heterorhabditis de beste keuze. Bij lagere temperaturen onder de 12 ºC heeft Steinernema kraussei de voorkeur. Deze is actief vanaf 6 ºC. In Skimmia kunnen komende weken nog bladrollers worden waargenomen. Biologisch bestrijding is mogelijk met het spuiten van het bacteriepreparaat Bacillus thuringiensis (Turex of XenTari). Ook kan Runner als selectief middel worden ingezet. Let verder op witte vlieg in o.a. Ceanothus, Fuchsia en klimplanten als Lonicera, Aristolochia en Clematis montana. <
De bemesting in de potten- en gotenteelt kunt u stoppen, en de watergift laten afnemen. Lichte droogtestress zorgt voor verdere afharding. De vollegrondsteelten kunt u nog één of twee keer een bladbemesting geven met een kaliummeststof, om het zoutgehalte in de plant te verhogen en daarmee de winterhardheid. Deze bemesting kunt u combineren met een koperbladmeststof, waardoor (vooral in de Rosaceae) bescherming wordt geboden tegen eventueel overwinterende schimmels en bacteriën. Het najaar is erg droog begonnen, met hoge temperaturen. Als u gaat planten, houd er dan rekening mee dat de watervoorraad in de bovenste bodemlaag miniem is. Ook bij opdrachtige gronden is de capillaire werking niet voldoende om de bovenste bodemlaag voldoende vochtig te houden. Al valt er de komende periode neerslag: zorg voor een goede watervoorziening. Veel bomen die nu de grond ingaan hebben namelijk nog blad. Het voordeel van najaarsplanting (enige wortelontwikkeling met betere weggroei in het voorjaar) kan snel teniet worden gedaan. Maak kluiten voor planten anders goed nat.
Het afleveren staat weer voor de deur. Benut deze periode om voorbereidingen te treffen bij de (tijdelijke) opslag van bomen. Als u in de loods werkt met een bevochtigingssysteem, is nu het moment om deze te testen. Houd er rekening mee dat het systeem langere tijd niet heeft gewerkt. Eventuele storingen komen dan vroegtijdig aan het licht en zijn op te lossen. Ook de kuilhoek kunt u klaarleggen. Als er veel wortelonkruiden aanwezig zijn, is het raadzaam om voor de grondbewerking nog een onkruidbestrijding uit te voeren. Een kuilhoek dient u eens in de twee à drie jaar te verversen, om te voorkomen dat eventueel achtergebleven ziekten de bomen kunnen aantasten. Deze zijn immers kwetsbaar omdat de wortels zijn beschadigd bij het rooien. Denk verder na over de manier waarop u gerooide bomen vervoert. Vooral bomen met blote wortel zijn gevoelig voor uitdroging, zeker aan het begin en einde van het rooiseizoen als bomen nog enigszins actief zijn. Bescherm daarom bomen door ze af te dekken of in een kar met huif te vervoeren. <
Met de weersomstandigheden van dit groeiseizoen is het kunst- en vliegwerk geweest om de planten goed te krijgen. Vooral de regenval in juni en juli gaf forse problemen. De wateroverlast leidde tot ‘luie’ wortels of wortelrot. Ingrijpen in de bemesting met extra fosfaat of kaliumfosfiet, of aangepaste doseringen van de spoorelementen losten de problemen op. Waar dat niet goed lukte was de inzet van wortelversterkers zoals Biopak, Natusys en Root ’n Shoot vaak afdoende voor herstel. Chemische middelen tegen wortelrot: Ridomil Gold, Fenomenal en Previcur zijn als noodgreep ook goed werkzaam geweest. Het donkere en vochtige weer van juni en juli gaf al vroeg veel aantasting met bacterie- en schimmelziekten in heesters. Ook hier blijkt de bemesting de basis voor plantgezondheid: door de mestschema’s te beperken in stikstof en ruim te voorzien van calcium, magnesium en sporen zijn veel bladaantastingen te voorkomen. Waar nodig werden bladmeststoffen, eventueel in combinatie met Fytaforce compostthee, ingezet. Zo geven mangaan en zink een betere
weerstand tegen valse meeldauw, roest en tal van bladvlekkenziekten, en is extra koper een prima remedie tegen bacterieziekten. Bijzonder is ook de rol van silicium. Dit element is niet makkelijk in te zetten in mestbakken maar kan in de vorm van toepassing via grond of bladbemesting de planten hard maken. Daardoor tasten insecten, mijten, schimmels en bacteriën de planten minder aan. De uitspoeling van meststoffen vroeg om correctie in de vorm van een hogere EC. Om te voorkomen dat de planten slechts op water groeiden en daardoor extra vatbaar zouden worden voor ziekten, was het nodig om ook op regenrijke dagen stug door te gaan met water geven en bemesten. Toen de planten eenmaal weer groeiden in juli bleek het lastig om de voeding weer op peil te krijgen en moest op sommige gewassen met korrelmeststoffen worden bijgestuurd. Na dit jaar is komende winter een goede periode om ’als-dan’ protocollen voor de teelt op te zetten, om komende jaren problemen voor te kunnen zijn en risico's te beperken. <
Medewerkers van Boomkwekerij van de Ven rooien Thuja occidentalis ’Brabant’ om deze direct op het veld op te potten. „Eerst was het te droog en moesten we beregenen voor het rooien. Daarna was het een weekje te heet en hebben we het rooien een paar dagen uitgesteld, maar nu (21 september, red.) zijn de omstandigheden ideaal”, zegt eigenaar Hans van de Ven. Nadat de planten zijn opgepot gaan ze op CC-karren naar de loods waar de potten worden schoongespoeld en de planten nog een keer water krijgen. Daarna gaan ze op weg naar hun eindbestemming: een bouwmarkt in Duitsland. <
n
n
n
n
n
n
n
n
wetenschapper Jolanda Maas een lezing over Groene Gezonde Ziekenhuizen.
Wie de beurs van 5 tot en met 7 oktober in Zundert bezoekt, zal in de stands aan een grote pin kunnen zien wat de favoriete plant is van deze deelnemer. En als het goed is heeft de ondernemer er ook een verhaal bij. Op die manier kan kennis over planten met elkaar worden gedeeld, is de filosofie van de beurs. En ken je eenmaal een plant en weet je hoe die is toe te passen, dan zal die ook worden gebruikt; bekend maakt bemind. Dat moet een antwoord bieden
op de verschraling van het sortiment zoals het wordt gebruikt.
GrootGroenPlus biedt dit jaar evenals voorgaande edities een programma rond thema's waar wat valt op te steken door de beursbezoeker. In de avonduren woensdag 5 oktober spreken bijvoorbeeld Hans Kaljee (Bomenconsulent gemeente Amsterdam), Joyce Oomen (Blooming Business) en Ronald Houtman (KVBC). Op donderdag houdt
Donderdag 6 oktober houdt de KNPV (Koninklijke Nederlandse Plantenziektekundige Vereniging) in het restaurant op de beurs een 'dialoog' over Xylella. De 125 jaar oude vereniging organiseert het samen met Anthos, LTO en de NVWA. Hoe houden we Nederland vrij van Xylella, is de vraag die centraal staat. Iedereen wordt uitgenodigd mee te praten hoe de aanpak en de rol die iedereen daarbij kan spelen.
Om het internationale karakter van de vakbeurs in Zundert te onderstrepen meldt de organisatie dat een groep van 16 ondernemers uit China de beurs bezoekt. De groep reist ook rond in de regio Zundert en de laanbomenregio Opheusden om er bedrijven te bezoeken. <
>
AANGEBODEN 100.000 100.000 200.000 50.000 3.000 40.000 4.000 2.000
Calluna Garden Girls in soorten Calluna in soorten Erica Darleyensis in soorten Erica Carnea in soorten Erica Darleyenis in soorten Cornus Canadensis Cornus Canadensis Vaccinium Vitis Idaea Red Pearl
p10,5 p10,5 p10,5 p10,5 p13,5 p10,5 p13,5 p10,5
Boomkwekerij Bullens
Oude Baan 491 3630 Maasmechelen (BelgiĂŤ) Tel. 089/763056 Fax. 089/767672 Mob. 0474/879327 E-mail: boomkwekerij.bullens@skynet.be
U kweekt. Wij doen de rest. Zet uw voorraadlijst op onze marktplaats!
inkoop@sapholland.nl
Voor broers Pieter en Marcel Lucassen was hun deelname aan het Koepelproject Plantgezondheid reden om samen met Delphy en Hessel Marketing en Communicatie de innovatiedag te organiseren. „Er liggen hier een aantal onderzoeken vanuit het Koepelproject en het is natuurlijk de bedoeling dat wij de opgedane kennis delen met overige kwekers”, aldus Marcel Lucassen. Met name het innovatieproject ’Onkruidbestrijding met plantaardig schuim’ is volgens Lucassen interessant om te laten zien. „Niet dat we nu een praktijkrijp plan van aanpak hebben, maar we weten nu wel waar het heen gaat. En het gebruik van schuim is in onze ogen zeker een alternatief om onkruid te bestrijden.”
Het Engelse bedrijf Weedingtech brengt plantaardig schuim als onkruidbestrijdingsmiddel op de markt onder de naam Foamstream. Foamstream is een mengsel van warm water en biologisch afbreekbaar schuim dat gemaakt is van plantaardige oliën en suikers. Doel van het schuim is om de warmte lang genoeg vast te houden, zodat de celstructuur van onkruiden en onkruidzaden wordt aangetast. Het schuim heeft bij het aanbrengen een temperatuur van rond de 80ºC. Deze temperatuur neemt vervolgens langzaam af, maar blijft gedurende ongeveer vijf minu-
ten boven de 65ºC. „Dat is uiteindelijk voldoende om de plant te laten afsterven, maar ook om de zaden onkiembaar te maken”, aldus Tom Hamilton van Weedingtech. Het bedrijf heeft inmiddels veel ervaring opgedaan met de techniek op verharding. Inzet in de vollegrondsteelt blijkt echter andere haken en ogen te hebben. Zo heeft de grondsamenstelling en vochtigheid veel impact op de houdbaarheid van het schuim. „Als de grond droog en zanderig is, neemt de grond het water gelijk op en wordt er onvoldoende temperatuur behouden”, heeft Lucassen afgelopen jaar ervaren. Ook het maken van voldoende schuim tussen het gewas, bleek niet vanzelfsprekend. „Je zou denken dat schuim maken eenvoudig is, maar we zijn vijf maanden bezig geweest om de samenstelling en nozzles dusdanig te maken, dat we schuim kunnen maken dat voldoende lang op de juiste plaats komt en blijft”, aldus Hamilton. Nu is het systeem volgens Hamilton zo goed als jaarrond inzetbaar. „Zolang het niet spoelt van de regen, doet Foamstream gewoon zijn werk.”
Momenteel wordt er nog met een conceptmachine gewerkt. „We verwachten in april volgend jaar een definitieve machine”, meent Hamilton. De bedoeling is dat Lucassen dan drie keer per jaar een bestrijding met Foamstream uitvoert. Volgens Weedingtech moet dat voldoende zijn om jaarrond het onkruid te lijf te gaan. <
Vroeger werden perenonderstammen simpelweg gezaaid. Eigenschappen van die zaailingen zijn de sterke groeikracht, het diepe en uitgebreide wortelgestel, de tolerantie voor verschillende grondsoorten en de lange levensduur. Kenmerk is ook dat zaailingen geen uniform eindresultaat leveren. Zaailingen werden nog lang gebruikt als onderstam bij groeiverzwakkende tussenstammen. Voor stoofperen, zeer zwak groeiende rassen en hoogstamperen zijn zaailingen ook nog altijd in beeld. Door de jaren heen zijn enkele vegetatief vermeerderde onderstammen op de markt verschenen. Deze groeien zwakker waardoor het areaal hoogstambomen sterk kon afnemen. Inmiddels draait het met name om de volgende, goed bruikbare onderstammen.
’Kwee MA’ is een onderstam met de sterkste groeikracht. Geschikt voor bijvoorbeeld hoogstammen. Vanwege zijn sterke groei is er in de huidige perenteelt echter weinig vraag naar. Anders dan bij de zaailingen vormen zich met ’Kwee MA’ wel uniforme bomen. ’Kwee MA’ wordt ook gebruikt als onderstam voor kweeperen en mispels. ’Kwee MC’ is een zwakke groeier, geschikt voor kleine bomen zoals laag- en halfstam en leivormen, met name voor de krachtig groeiende rassen. Voor hoogstam is ’Kwee MC’ af te raden. „De laatste 15-20 jaar is het overgrote deel van de perenrassen veredeld op ’Kwee MC’”, vertelt Hilko Strik van Boomkwekerij Roelofs. Voordeel vindt hij dat ’Kwee MC’ snel vruchtbaar is. Een nadeel is de vorstgevoeligheid. „In de nacht van 3 op 4 februari 2012 zijn er grote aantallen bevroren.” ’Kwee Adams’ is een in België veel geplante onderstam die met zijn eigenschappen tussen de vorige twee in zit. Is er sprake van slechtere grond zoals zand of zavel, of is er sprake van herinplant, dan is het raadzaam een snellere groeier dan ’Kwee MC’ te gebruiken. Met name op oude percelen neemt de groeikracht immers af en is de sterkere groei van ’Kwee Adams’ een pluspunt. Stefan Strockmeijer van Fairplant verkoopt ook nog de minder bekende ’Kwee BA29’. „Die lijkt op ’Kwee MA’ maar is iets
sterker in groeikracht, geschikt voor warme streken als Italië, Portugal, Spanje en Frankrijk, niet veel gebruikt in Nederland.”
Een nieuwe onderstam is Q-Eline, waarvan Boomkwekerij Fleuren het kwekersrecht bezit. Eind jaren ’80 kreeg Karel Fleuren vijf ’Kwee’-onderstammen van een Roemeens onderzoeksinstituut, het zou vorstresistent materiaal zijn. Eén type sprong eruit. In samenwerking met PPO is in 2000 besloten deze te gaan vermeerderen en op de markt te brengen, pas in 2013 onder de naam Q-Eline. „Na jaren van onderzoek en ontwikkeling is Q-Eline nu goed beschikbaar”, vertelt Han Fleuren. Hij prijst de kaarsrechte groei en het weinige zijhout. Strik vindt die rechte groei handig. „Dat werkt prettig tijdens de veredeling, zowel bij het enten, oculeren als chippen.” Noemenswaardig is ook dat de vruchten van bomen met deze onderstam gladder en daardoor wat groener zijn, met minder bronsverkleuring. Met name is dit goed waarneembaar bij ’Conference’, aldus Fleuren. „Samen
met België exporteert Nederland veel ’Conference’. In bijvoorbeeld Duitsland zijn ze gladde peren gewend, glad zoals een handappel. Ook bijvoorbeeld China en andere verre landen willen liever glad.”
Ook qua productie scoort Q-Eline goed; vergelijkbaar met ’Kwee MC’. „Voordeel ten opzichte van andere onderstammen is verder de vroege productiestart. En bomen op Q-Eline kunnen beter tegen zowel koude als hitte; ze zijn stressbestendiger”, vervolgt Fleuren. Die vorstbestendigheid is volgens kwekers het grootste voordeel. De winter van 2012 werd het bewijs. Strik: „Q-Eline heeft daardoor duidelijk terrein gewonnen.” Onderstammenkweker Mark Kriellaars, die ook veel ’Kwee MA’, ’Kwee MC’ en ’Kwee Adams’ levert, prijst eveneens de vorstbestendigheid. „De extra kosten van het kwekersrecht beschouw ik als de verzekeringspremie tegen vorstschade.” Fleuren noemt nog de betere verenigbaarheid. „Minder uitval.” Aandachtspunt is wel de droogtegevoeligheid. „Rooien is dan het kritieke moment.”
Bij Westende Fruitteelt, met 120 ha een van de grootste perentelers van Nederland, staan de bomen voor het overgrote deel op ’Kwee MC’. Slechts een klein percentage groeit op ’Kwee Adams’. „Die groeit te hard”, aldus Eddy den Dunnen van het fruitbedrijf. Bomen met Q-Eline heeft hij nog niet. Hij weet dat deze in opkomst is en volgt de ontwikkelingen, met name die in de proeftuin in Randwijk. „De berichten die ik erover hoor, stemmen mij tevreden. Aanschaf sluit ik zeker niet uit.” Maar pas als hij nieuwe perenbomen gaat aanplanten, kijkt hij naar de mogelijkheden met Q-Eline. Of dat snel gebeurt, valt te betwijfelen. „De prijs voor peren is momenteel zo slecht dat ik niet denk dat iemand nieuwe aanplant overweegt.” <
„In ons land kunnen ze niet dezelfde producten krijgen als op het continent. Dan zijn ze ook bereid om er iets meer voor te betalen, dat weet ik zeker”, zegt Pat Coutts, organisator van de Four Oaks Trade Show, na afloop van de beurs over de inkopende Britten. Zoals voorheen kwamen er weer vooral tuincentruminkopers en landscapers naar de beurs bij Manchester. „Ze hebben niet minder orders afgegeven dan vorig jaar. Brexit of niet, het was business as usual.” De Britten doen zaken zoals ze dat altijd al doen. Dat merkt ook de Horticultural Trades Association, de standsorganisatie voor kwekers, retailers en landscapers. „Business as usual”, zegt ook HTA-woordvoerder Gill Ormrod. „Dat horen we van veel mensen, sinds de Brexit de uitslag
was van het referendum op 24 juni.” Of de echte Brexit verstorend zal werken op de sector, wordt half oktober nog besproken op een evenement over de toekomst van de tuin, HTA Garden Futures 2016. Door het aanstaande vertrek van de Britten uit de EU is de koers van het pond gedaald. Dat heeft al een gevolg laten zien in de retail. „Veel retailers kopen nu Brits waar ze kunnen”, aldus Ormrod. „En van retailers die ook importeren, weet ik zeker dat ze de hogere kosten niet niet voor hun rekening nemen maar gaan doorberekenen aan consumenten.”
De Brexit is nog lang geen feit. Onlangs werd bekend dat de onderhan-
delingen tussen de Britten en de EU over de uittreding in februari starten. Maar dan moet het Britse parlement wel artikel 50 hebben aangenomen, wat de Brexit binnen twee jaar mogelijk maakt. „Dan zijn we net uit de EU voordat er weer Europese parlementsverkiezingen zijn, in maart 2019”, zegt Tim Edwards van Boningale Nurseries. „Ik verwacht wel dat artikel 50 op tijd wordt aangenomen, maar ik kan nog steeds niet geloven dat wij de EU verlaten. En ik maak me zorgen om onze handelsverdragen met andere landen: kunnen we in twee jaar tijd nog onderhandelen over nieuwe? Er is nog veel onzeker.”
Iedereen weet al wel wat er is gebeurd met de koers van het pond. Op Four Oaks was het volgens Coutts niet aan de orde, maar Edwards
hun eigen productie tekort schiet. Hun logistieke apparaat werkt ook niet zo snel als op het vasteland. „Wij zitten dichter bij Zundert dan bij kwekers in ons zuiden of ons westen”, illustreert Andrew Richardson van Johnsons of Whixley, gevestigd in Noord-Engeland. „De Nederlandse service is veel sneller. Wat we maandag bestellen in Nederland, is dinsdag bij ons. Engelse leveringen zijn twee tot drie weken onderweg.” Bij Johnsons of Whixley is het niet business as usual. Integendeel, volgens Richardson gaan de zaken zelfs beter dan gewoonlijk. Doordat de Britse aanlegmarkt al langer in de lift zit. „We hebben nu ons beste jaar in de verkoop aan landscapers. En volgend jaar? Voor de koersdaling hadden we veel valuta gekocht, zodat we nog steeds kunnen importeren.” Richardson is geen voorstander van een grotere nationale productie. De Britten hebben namelijk lering getrokken uit het verleden. „We kweekten meer, maar toen was het slecht weer voor de verkoop en bleven we met veel planten zitten.” merkt net als de HTA dat de koersdaling heeft geleid tot ander inkoopgedrag. „Het pond is 20% minder waard dan twaalf maanden geleden. En daarmee zijn Nederlandse planten dus 20% duurder voor ons. Het kost wel minimaal een jaar om planten te kweken, maar men kijkt nu toch al meer naar Britse planten. Omdat die goedkoper zijn.”
Van alle boomkwekerijproducten die de Britse markt nodig heeft, schat Edwards in dat 50% import is. Hij zegt dat Boningale, maar ook andere bedrijven, wel meer ruimte heeft om bijvoorbeeld de pot- en containerteelt op te schalen, zodat er minder import nodig is. „Maar dan heb ik wel een groter waterbassin nodig. En dan wil ik van onze regering meer investeringstoeslag hebben om minder belasting te hoeven betalen.”
Het zou goed kunnen dat de Britse regering de Britten aanmoedigt om meer te produceren. En dit aantrekkelijk maakt met bijvoorbeeld belastingvoordelen. De regering kan ook consumenten aanmoedigen om Brits te kopen. „In het verleden zou de regering hebben gezegd: ’Sorry, we kunnen dat niet doen, het mag niet van de EU omdat dat in strijd is met EU-concurrentie’. Maar na de Brexit kan en mag het wel.”
Britse productie wordt nu wel als zodanig op de Britse markt gepromoot, maar als de regering dit gaat stimuleren, dan is de grote vraag volgens Edwards: „Wat is een Brits product? Er moet dan vastgesteld zijn hoeveel procent van de teeltduur in ons land moet plaatsvinden.” Importeren blijft noodzakelijk voor de Britten. Dat is niet alleen omdat
Wat de Britten betreft blijven de zaken op dezelfde voetdoorgaan. Zeker ook met relaties op het vasteland. „In onze relaties is niets veranderd”, meent Geoff Caesar van The Bransford Webbs Plant Company. „We zijn natuurlijk weer op Plantarium geweest. In Nederland hebben we licenties kunnen krijgen om nieuwe planten voor de Britse markt te kweken. Business as usual.” Door inflatie worden alle consumentenproducten wel duurder. Britse kwekers vinden al jaren dat verkoopprijzen van hun producten moeten stijgen, omdat hun eigen kosten immers ook stijgen. Uiteindelijk zullen hogere prijzen weinig effect hebben op aankopen, meent HTA-woordvoerder Ormrod. „Consumenten kijken hier toch vooral naar de kwaliteit van planten.” <
„De hele markt voor tuinplanten is dit jaar positiever en dat geldt ook voor de afzet van Salix integra”, zegt kweker Peter Bontekoe. „We hebben meer planten verkocht, onder andere door een lichte toename van het aantal grote acties, en de prijzen liggen iets hoger dan vorig jaar. Aan de andere kant sta ik sta ook nog niet te juichen; daarvoor moet de afzet nog wel verder verbeteren.” In verhouding verkochten kleine maten volgens Bontekoe iets makkelijker
dan de grote. „Bij grote maten, van boven de 1 m, hebben we in verhouding wat meer last van concurrentie uit Duitsland.” Hij heeft verder het idee dat de totale productie van Salix dit jaar iets is afgenomen. Kweker Peter den Hertog van Boomkwekerij Den Hertog Noordam spreekt van een goed jaar, maar vond de jaren hiervoor ook niet zo slecht. „We maken al 30 jaar Salix en hebben hiervoor een vaste klantenkring met afzet richting tuincentra opgebouwd.” Het betreft bij Den Hertog de verkoop van Salix caprea ’Kilmarnock’, die met katjes worden geleverd. „Engeland en Duitsland zijn al belangrijke afzetlanden, maar richting Polen en de rest van OostEuropa zie ik in de toekomst meer mogelijkheden.” Dat de markt van Salix aantrekt
blijkt ook uit cijfers van Royal FloraHolland. De aanvoer van S. integra (klok en bemiddeling) ligt tot en met week 38 4% hoger dan vorig jaar. Daarbij is een prijsstijging te zien van 16%. De grootste omzetgroei zit in de maten P19 en P21. <
Dit jaar stonden er slechts drie Nederlandse en twee Belgische boomkwekerijbedrijven op FlowersExpo in Moskou. Daarmee heeft de beurs in Rusland een absoluut dieptepunt bereikt aan boomkwekerij-input uit de Benelux. „Dat zegt misschien al genoeg over de markt in Rusland”, aldus Dirk Boomkamp van Twenthe Plant. Deelnemers geven aan dat de beurs goed is bezocht en dat de sfeer positief tot goed was. Maar dat is niet voldoende om te kunnen spreken over een goede beurs, menen ze. Met name de waardedaling van de Roebel speelt de handel op Rusland nog steeds parten, ondanks het feit dat
de munteenheid de laatste maanden weer wat in waarde is toegenomen. Met name Poolse kwekers profiteren van deze ontwikkeling, omdat zij boomkwekerijproducten gemiddeld voor een lagere prijs kunnen aanbieden. Bovendien hebben een aantal Poolse kwekerijen een licentie waarmee zij direct op Rusland kunnen exporteren. Ook lijkt de eigen boomkwekerijproductie in Rusland op gang te komen. Vanuit de Russische overheid wordt al een decennia aandacht besteedt aan het opzetten van eigen kwekerijen. Na een moeizame start lijkt dat nu de laatste twee jaar zijn vruchten af te werpen. Een ontwikkeling waar overigens de toeleveranciers van uitgangsmateriaal wel profijt van hebben, zo signaleert Sebastiaan Hoogenraad van Handelskwekerij Hoogenraad. „Voor ons is de Russische markt redelijk stabiel, ondanks de problemen met de munteenheid.” Iedere beursdeelname in Moskou levert de
kweker gemiddeld toch weer enkele nieuwe orders op. „Hoewel we wel merken dat de grootte van de orders de laatste jaren onder druk staat.” Of de laatste Nederlandse kwekers er volgend jaar weer staan? „Ja, waarschijnlijk wel. Want ondanks de moeizame markt, is opgeven geen optie. We hebben jarenlang geïnvesteerd in deze markt. De klanten die we hebben vormen wel een stabiele basis, maar groei verwachten we op korte termijn zeker niet”, aldus Boomkamp. <
media
Vind ons op
:
+ GrootGroen (stand R061) Dag van de uimte Openbare R (stand 3.2.01)
Keurmerk voor Duurzame Boomkwekerijproducten Vakmanschap, duurzaamheid, kwaliteit en garantie. Groenkeur ontwerpt kaders en borgt kwaliteit in de groene sector. Wij maken promotie voor ons kwaliteitslabel op beurzen en congressen. Wij zitten aan tafel bij opdrachtgevers vanuit de overheid waardoor Groenkeur als gunningscriterium wordt opgenomen bij aanbestedingen.
‘Groenkeur voldoet aan de eisen van maatschappelijk verantwoord inkopen en is het selectiecriterium bij aanbestedingen voor groenvoorzieningen.’
Stichting Groenkeur Postbus 1010
info@groenkeur.nl
3990 CA Houten
www.groenkeur.nl
030 – 659 5663
@groenkeur
„De stemming was wel beter, maar alleen onder klanten. Niet onder kwekers. Er wordt eenvoudigweg meer gebouwd in Duitsland, dus dan komen er ook meer opdrachten voor de GaLaBau. Klanten in de Garten- und Landschaftsbau hebben nu al genoeg opdrachten voor projecten liggen. Maar het zijn niet alleen projecten met plantmateriaal erin. Het gaat ook om projecten om bijvoorbeeld straten
aan te leggen en muren te bouwen. De stemming onder kwekers in heel Europa kan beter, want er is afgelopen seizoen niet veel geld verdiend. De prijzen van dikke bomen waren nog slechter dan die van jonge bomen, het klopt wat je hierover in Nederland hoort. Bij Karl Schlegel zijn wij goed tevreden over de omzet, maar de prijzen varieerden van bevredigend tot slecht. Ik geloof niet dat het nieuwe seizoen beter wordt. Het zal niet makkelijk worden. Wat is er nodig voor betere prijzen? 5-10% meer. Vorige week hebben we al een beetje verladen, en de eerste struiken hebben we al kunnen rooien met blote wortel. De echte orders moeten nog binnenkomen. Op de GaLaBau zijn er geen afgesloten; daar gaat het meestal om contacten onderhouden
met klanten. De laatste weken was het hier in Zuid-Duitsland warm en droog, maar de gewasgroei was dit seizoen niet minder dan vorig seizoen. Alles is hier gelijk gebleven. Ook de opplant van jonge bomen.” <
„We zitten inmiddels in de omslag van zomerproducten zoals Hydrangea paniculata en H. macrophylla, naar een herfstsortiment. Ook zijn we bezig met de ombouw van de winkels naar Kerst. Wat we dit jaar hebben veranderd is dat we in deze periode minder tuinplanten willen afprijzen dan voorgaande jaren. We denken dat we de klanten door het jaar heen al voldoende ’prijsprikkels’ geven, en ook in onze augustus-folder stond nog wel een prijsaanbieding. Maar uiteindelijk willen we dat het accent in onze winkels vooral komt te liggen op sortiment en kwaliteit. In aanloop naar Kerst zie ik dat we qua groen vooral veel arrangementen voor binnen als buiten
doen. Producten als ’Conica’, Leucothoe, Gaultheria en Skimmia worden hierin veel gebruikt. Arrangementen passen ook goed in de wereld van jongeren die ontzorgd willen worden en bij voorkeur kant-en-klare producten kopen. We merken daarbij dat de consument bereid is om geld uit te geven aan mooie dingen zoals visueel aantrekkelijke planten van zware kwaliteit. Tot begin september hebben we tuinplanten goed verkocht, maar daarna begon het mede door het warme weer weg te zakken. We zijn tevreden over de verkoop van onze buitenafdeling die iets voorloopt op vorig jaar, maar daarbij moeten we wel in ogenschouw nemen dat 2015 geen topjaar was. Kamerplanten zijn momenteel hip, maar daarvan profiteert de verkoop van tuinplanten mondjesmaat. Cactus is hip en daarom verkopen wij bijvoorbeeld wat extra rotsplantjes of vetplanten. Uiteraard zijn we ook alweer bezig met het voorjaar. Meer dan andere jaren heb ik het idee dat er van veel producten wel eens meer vraag dan
aanbod zou kunnen zijn. Voor ons is het daarom belangrijk om nu – misschien nog wel meer dan voorheen – goede afspraken met leveranciers te maken. We leggen geen gegarandeerde aantallen vast, maar onze vaste kwekers reserveren wel aantallen voor ons. In slechte tijden zijn wij denk ik voor kwekers een goede afnemer geweest. Deze kwekers houden in schaarsere tijden nu ook rekening met Intratuin. Voor ons is dit samenspel essentieel voor verdere groei in de toekomst. <
Hoe kunnen we Nederland vrijhouden van Xylella? Hoe is te voorkomen dat kwekerijen besmet raken, met alle gevolgen van dien? En wat is ieders rol daarbij? Wat kunnen kwekers doen om daar aan bij te dragen? Dat zijn vragen die centraal staan bij de bijeenkomst die de KNPV (Koninklijke Nederlandse Plantenziektekundige Vereniging) samen met belangenbehartigende organisaties en de NVWA organiseert op de vakbeurs GrootGroenPlus in Zundert. Op donderdag 6 oktober van 15 tot 17 uur gaat de vereniging met u het gesprek aan over dit voor het vak zo belangrijke onderwerp. Door vooraf te registreren via de website grootgroenplus.nl is toegang gratis.
SUBSTRAAT IS SUBSTRAAT OF NIET?