Global Farmers: verbind, deel, leer.
Van agrariërs, voor agrariërs.
Bent u al verbonden via Global Farmers? Global Farmers is een initiatief van Rabobank. Het is een digitaal platform voor en door agrariërs. Eén plek waar u als trotse en toekomstgerichte agrariër profiteert van toegang tot drie gebieden: kennis, netwerk en financiën. Kijk op: globalfarmers.com.
Bedankt voor uw bezoek aan onze stand op Plantarium. Een aandeel in elkaar
4 Opinie: ’Je moet er wel opgewonden van raken’ 5 Commentaar: Horen, zien, ... 6 Zorgen om aantal deelnemers Plantarium 8 ’Eerst je waterstromen uit kas in beeld’ 10 Coen Dekkers: Team romantiek 10 ’Consument informeren is niet onze corebusiness, we faciliteren het nu wel’ 12 Ondernemersvragen: Hoe bepaal ik het loon van mijn nieuwe medewerker? 13 Plantarium 2017 inspireert zonnige handelsstemming 14 Prima handelsstemming doet prijzen stijgen 16 Zoeken naar de juiste mix tussen inspireren en traditionele stands 18 ’Ik mis de conflicten in de verhalen’ 20 Onder retailers is milieu altijd een gevoelig issue 24 Bram Fransen is Jong Boomkwekerij Talent 2017 26 Positieve sfeer op Florall 27 ’Hortensia selecteren eindigt niet’ 28 De winnaars van Plantarium 31 KVBC-Award: Hydrangea macrophylla ’Youmefive’ (You&Me Together) 32 Vakgeluiden: Zaaibedden stomen tegen onkruid 34 Teeltadvies: Maak coniferen bestand tegen taksterfte 38 Beeldveilen planten houdt gemoederen bezig 42 Markt & Afzet: Kwekers Acer palmatum kijken tevreden terug 45 Hoe loopt ’t? 46 LTO Nederland Vakgroep Bomen en Vaste planten 47 Vaktaal en Agenda
klimaatneutraal natureOffice.com | NL-077-331716
gedrukt
„Op een vakbeurs zoals Plantarium is het heel moeilijk om noviteiten te vinden die zich echt duidelijk onderscheiden van bestaande variëteiten. Er was weer een ruimte opgevuld met te veel medaille-winnaars. Je zag alweer een Hydrangea, alweer een Clematis, alweer gras. Wat was echt nieuw en innovatief?”
„Dat is ook wel zo, maar als je naar een vakbeurs gaat, wil je goed kunnen zien wat nieuw is. Niet alleen bij planten, maar ook bij verpakkingen, labels. ’Wow, dat heb ik nog nooit gezien!’ Je wil geleid worden naar de echte nieuwigheden, gevoed worden met informatie waarom die hebben gewonnen, en er opgewonden van raken. Niet: ’O nee, daar gaan we weer met hetzelfde.’”
„Dat mensen verveeld raken en minder belangstelling hebben. Iedereen in onze sector heeft een passie voor planten. Als die passie leidt tot nieuwe producten, zullen mensen die kopen. Je moet wel beseffen dat onze sector gedomineerd wordt door mannen. Maar wie koopt nu het meest onze planten? Vrouwen. Die kijken heel anders naar wat ze kopen. Ze kopen niet planten omdat het planten zijn, maar omdat het decoratie is. Planten hebben veel concurrentie van andere decoratieve producten.”
„Het is maar een idee: zet de duidelijk onderscheidende nieuwigheid van een soort boven in een display, en rondom de normale planten van dat soort. Zodat je makkelijker kunt zien wat het verschil is. En waarom niet één winnaar per ca-
tegorie, bijvoorbeeld de beste heester en de beste vaste plant, en dan één gouden, één zilveren en één bronzen medaille, zoals op de Olympische Spelen?”
„Daar heb je helemaal gelijk in. De jury die keurt, zou dan ook de normale planten die erbij staan, moeten selecteren. Bekijk het wel eenvoudig en verzand niet in details. Zorg dat consumenten de verschillen zien.”
„Ja. Als veredelaars in de Verenigde Staten open dagen houden, lopen er gewone mensen rond die vlaggetjes steken bij een nieuwigheid die ze leuk vinden. Dat kun je ook op een show doen. Maak het cool, en zorg dat je er opgewonden van raakt.” <
Storytelling? Een product verkoopt zichzelf Kwekers moeten meer lef tonen bij doorvoeren prijsverhoging
Wie je ook tegenkwam op Plantarium, deelnemers en bezoekers spraken vaak als eerste over minder stands en een ruimere of minder volle vakbeurs. Diverse stands miste men: stands van een aantal bedrijven uit de regio Boskoop en van daarbuiten, en ook met name stands van bedrijven uit Italië en Duitsland. Volgens de beursorganisatie telde de 35e editie rond de 25 stands minder dan vorig jaar. Twee wezenlijke pijlers onder Plantarium stonden afgelopen editie bij niemand ter discussie: de kwaliteit van de internationale vakbeurs voor de boomkwekerij, en het voortbestaan van Plantarium. Men was het er algemeen over eens dat de kwaliteit van de stands weer van hoogstaand niveau was: deelnemers showden op-en-top producten en straalden positiviteit uit – met dank aan de oplevende handel. In het vak heerst eensgezindheid
over Plantarium, dat de vakbeurs moet blijven bestaan. Het vierdaagse event wordt internationaal nog steeds gezien als het paradepaardje van de boomkwekerij. Deelnemers vinden het een uitgelezen mogelijkheid om (potentiële) klanten uit binnen- en buitenland te treffen. Bezoekers komen er, behalve voor de relaties, ook naar toe om de nieuwste producten en concepten te aanschouwen.
De laatste jaren neemt het aantal deelnemende bedrijven echter af. Hoe dat komt, is niet eenduidig te verklaren. Enkele bedrijven zijn afgevallen omdat ze de crisis niet hebben overleefd. Andere deelnemers kozen ervoor om op een andere beurs te staan, bijvoorbeeld bij de achterburen van Groen-Direkt omdat daar meer concrete handel wordt gedre-
ven – deelnemers zien Plantarium hoofdzakelijk als relatiebeurs. Iedere deelnemer zal afwegen of de tijd, energie en kosten het waard zijn en of deelname rendeert. Er zijn altijd wel deelnemers die – terecht of niet – mopperen over de kosten van stand en catering. Deelname is en blijft een keus van de ondernemer. Er zijn ook verschillende standafmetingen mogelijk, afhankelijk van de behoefte en/of het budget van een deelnemer. Evenals collectieve deelname, waarvan een aantal bedrijven gebruikmaakt (niet alleen om kosten te delen, maar ook om bijvoorbeeld samen sterker te staan) om samen meer te bieden aan bezoekers. Of omdat ze toch al een gezamenlijke verkoper in dienst hebben. Om nieuwe deelnemers makkelijker te laten instappen, had de beursorganisatie bijvoorbeeld dit jaar ook voor het eerst een kwekersplein ingericht. De meningen over die
Volgens tv-tuinman Rob Verlinden trekt Royal FloraHolland zich terug als sponsor van het programma Rob’s grote tuinverbouwing. Tijdens Plantarium ging Verlinden met kwekers in gesprek over het vervolg.
Acht van de tien grootste Britse retailers willen geen tuinplanten meer verkopen waarop neonicotinoïden zijn gebruikt. Dat hebben retailers volgens milieubeweging Friends of the Earth gezegd.
Container Centralen kan nog niet aangeven wanneer de nieuwe metalen platen worden ingevoerd. CC onderzoekt nog tot eind dit jaar de marktvraag naar de nieuwe platen, CC Solid. CC wil weten hoe groot de vraag naar CC Solid is naast de bestaande houten planten.
Het stapelen van CC-karren is niet meer toegestaan na een ongeluk dit voorjaar op een potplantenbedrijf. De Inspectie SZW geeft de sector de tijd om aan een actieplan te werken. Tot die tijd wordt er niet op gehandhaafd.
locatie waren verdeeld, ook al was het bij het drukke in- en uitstappunt van wagentjes die bezoekers op en neer reden tussen Plantarium en Groen-Direkt; beide beursorganisaties werken immers voor het derde jaar samen (onder de noemer Ticket2Boskoop) om meer bezoekers naar elkaars beurzen te krijgen. Zoals ieder jaar had de organisatie van Plantarium alle bedrijven aangeschreven om mee te doen aan de 35e editie: vaste deelnemers en ook bedrijven die de laatste jaren om de een of andere reden waren afgehaakt. Dat de vakbeurs er leger uitzag, kwam misschien ook door de grote van hout gemaakte Houses of Inspiration die verspreid op de beurs stonden. Meerdere kwekers, waarvan ook sommigen zonder stand, hadden samen voor de producten ter inspiratie van bezoekers gezorgd. De displays waren een uiting van een wens van deelnemers en bestuur: laat klan-
ten zien en beleven wat je met onze producten kunt doen.
Hoe de druk op de kwantiteit van Plantarium kan worden weggenomen, is nog niet duidelijk. Het bestuur, waarin diverse en jonge kwekers zitten, zegt dat het een uitdaging wordt om met nieuwe maatregelen te komen. Zodat er niet nog meer deelnemers afhaken, maar het aantal juist weer kan groeien. Wat het bestuur betreft worden de komende maanden alle kaarten op tafel gelegd: hoe gaat Plantarium de toekomst in, moet het beursconcept ergens worden veranderd, of moet het helemaal over een andere boeg? Het bedenken van maatregelen begint bij het bestuur. Daarna is het zaak dat deze maatregelen draagvlak krijgen bij de deelnemers. Want Plantarium, zo zegt het bestuur, is van deelnemers en wordt door deelnemers gemaakt. <
Controle op nieuwe paspoortplichtige Xylellawaardplanten start vanaf 1 november. Dat meldt de NVWA. Eind juli publiceerde de Europese Commissie de nieuwste update (nummer 9) van de paspoortplichtige waardplantenlijst van Xylella fastidiosa.
Plant Collect reed 18 augustus met zo’n 20 klanten langs belangrijke leveranciers in Zundert en Boskoop. Het is een van de acties die de plantenleverancier organiseert in plaats van een uitgebreide najaarsbeurs. Het bedrijf merkt dat hun klanten steeds makkelijker online bestellen en dat daarmee de functie van een fysieke najaarsbeurs afneemt.
De gratis e-mailnieuwsbrief van De Boomkwekerij verschijnt voortaan drie keer per week; op dinsdag, donderdag en zaterdag. De brief geeft een snel te scannen overzicht van het belangrijkste actuele vaknieuws.
den. „In 2006 hebben we fors geïnvesteerd in waterhuishouding, wateropvang en containervelden. Het kaswater komt via een aparte pompput in het vuilwaterbassin. Via een zuiveringssloot gebruiken we het op de velden.” Zijn systeem bleek toch goed te zijn. „Geen enkel water uit mijn kas kan in oppervlaktewater komen, want ik recirculeer en het bassin kan nooit overstromen.”
De zuiveringsplicht klinkt Ron van Opstal bekend in de oren. De Zundertse kweker, met 9,5 ha containervelden en 2 ha glas, heeft zich al in de materie verdiept. Een schrijven over de aankomende regels heeft hij nog niet ontvangen van het waterschap, noch van de gemeente. „Ik heb erover in de vakbladen gelezen.” René Rijken weet dat er in de boomkwekerijsector vragen leven over de zuiveringsplicht. Na de zomervakantie schrijft waterschap Brabantse Delta alle bedrijven aan. „Dat ging niet eerder, want het probleem is dat tot 14 juli de nieuwe regels nog niet officieel bekend waren.” Op die datum werden de regels in het Staatsblad gepubliceerd. Waterschappen realiseren zich volgens Rijken dat de tijd dringt als de nieuwe regels per 1 januari 2018 ingaan. Rijken onderstreept aan tafel dat de zuiveringsplicht alleen voor bedrijven met kassen en kasgerelateerde constructies (zoals tunnels voor teelt of overwintering) gaat gelden. Wat als je uitsluitend buiten substraatteelt hebt? „Dan geldt niet de zuiveringsplicht, maar wel nog steeds de verplichting om het restwater te recirculeren.” Dat wist Van Opstal al. De kweker dacht nog wel even dat hij zijn systeem verkeerd had aangelegd in het verle-
Een bedrijf kan de status nullozing krijgen, als het bij de omgevingsdienst of het waterschap aantoont dat het niets loost. Dat is relatief eenvoudig aan te tonen als je volledig onder glas kweekt. De situatie in de boomkwekerij met ondersteunend glas is anders, beseft het waterschap. „Waterstromen binnen en buiten zijn aan elkaar gekoppeld, want met één unit kun je de waterhuishouding binnen en buiten regelen”, zegt Rijken. „Als boomkweker moet je dus aantonen dat je niets loost. Wil je wel restwater lozen, dan moet dit dus gezuiverd worden.” Wat moet je nu doen voor 1 januari 2018? Het begint volgens Rijken bij het in beeld hebben van alle waterstromen. „Je moet betrouwbare tekeningen hebben.” Van Opstal heeft dat beeld al. „Voorheen kwam er hier en daar een veldje bij, waardoor je niet meer wist waar alle leidingen liepen. Toen ons bedrijf op de schop ging, zei ik: alle leidingen komen precies te liggen zoals ingetekend.” En dat is bij Van Opstal nog steeds de situatie. „Ik weet vanaf put 1 hoe alle leidingen lopen.” Aan de muur op zijn kantoor hangt een plattegrond van al zijn kasafdelingen, containervelden en wateropslag.
We gaan de situatie ter plaatse bekijken. Lopend door de kas vraagt Rijken hoe Van Opstal zijn glas reinigt. „Een paar jaar geleden is er twee keer over het dek gefietst met
een borstelmachine”, antwoordt de kweker. „Er is geen middel gebruikt. Alleen water, en dat is opgevangen.” Heel goed, oordeelt Rijken. „In schoonmaakwater kan middel zitten, dus ook dat water moet je opvangen.” Van Opstal schuift een kasdeur open, een bassin met twee compartimenten is zichtbaar. Veel bassins in de sector bestaan uit één compartiment. „Vanwege de Gaul theria-teelt wilde ik er twee hebben. Daar moet ik schoon gietwater voor hebben.” De wateropslag is ook groter dan dat de regels voorschrijven: minimaal 500 kuub per hectare containerteelt. Van Opstal kan ongeveer 1.000 kuub per hectare opvangen. „500 kuub vind ik te krap voor mijn bedrijf om goed te kunnen functioneren.” Naast het bassin ligt de biosloot. „Een vijftraps sloot”, vertelt Van Opstal. „Sinds twee jaar laten we ’em ook in de winter aan staan, als het niet vriest.” Zo’n biosloot haalt alleen restanten meststoffen uit water, verduidelijkt Rijken. Door beluchten kunnen middelen ook wel iets afbreken. „Maar een biosloot zuivert zeker niet voor 95%.”
In de winter zijn de buitenvelden leeg. Met een aparte pompput vanuit de kas kan Van Opstal in de winter het waterniveau in zijn bassin laten zakken, zodat hij het drainwater toch kan blijven opvangen. Rijken adviseert zo’n put ook andere kwekers. „Die ruimte is altijd wel te vinden in een bassin. Bij beregening haal je namelijk ook water eruit.”
Om nullozing in de glastuinbouw aan te tonen, kun je een nullozingsprotocol doorlopen. Een vrij uitgebreid stappenplan, zegt Rijken. „Als kweker kun je een aantal stappen overslaan, omdat ze niet van toepassing voor je zijn.” Van Opstal vraagt wat hij nu moet doen. „Je hebt al alle waterstromen in beeld, en je recirculeert al het kaswater: doordat er geen lozing plaatsvindt, kan ik je op een briefje geven dat je niet hoeft te investeren in een zuiveringsinstallatie. Ik zorg dat je die verklaring krijgt.” <
Het nieuwe vignet en www.volgjebloemofplant.nl is op 23 augustus gelanceerd op Plantarium. De nieuwe koers draagt volgens Yolande van den Boom, directeur MPS, bij aan twee wensen vanuit de sector: de consument kunnen laten zien hoe duurzaam bloemen en planten zijn geproduceerd en minder keuzestress bij telers bij de communicatie over verduurzaming van hun producten. „Alle MPS-modules, en dus de verschillende certificatiemogelijkheden van telers, blijven bestaan. Er is echter maar één uniform vignet.”
Elke koerswijziging, zeker een drastische, kan gemopper opleveren, weet ook Van den Boom. Met het wegvallen van het onderscheid van de mate van duurzaamheid van hun bloemen en planten uitgedrukt in MPS-logo’s is misschien niet iedere teler even blij. „Inkopers kopen niet in op logo’s of vignetten op hoezen of etiketten, maar op certificeringen. Zij zijn via andere wegen, zoals via de MPS TradePortal, op de hoogte van de duurzaamheid van de bloemen en planten die ze afnemen.”
Op www.volgjebloemofplant.nl komen de actuele gegevens van MPS te staan. Zodra een teler niet meer voor een label gecertificeerd is, verdwijnt het uit beeld. Zo is voor alle belanghebbenden inclusief de nieuwsgierige consument bekend hoe duurzaam bloemen en planten van MPS-telers zijn. Het gros van de consumenten zal er wellicht niet in geïnteresseerd zijn, aldus Van den Boom. „Het betreft laagdrempelige informatie over de verschillende MPSbouwstenen. Het is niet onze corebusiness consumen-
ten te informeren, maar we faciliteren het nu wel. Mede door het wegvallen van het consumentenlabel Fair Flowers Fair Plants, waarmee een belangrijk communicatiemiddel over duurzaamheid van sierteeltproducten is vervallen. Op het interactieve platform kunnen bezoekers doorlinken naar de eigen website van de kweker. En zodoende uitgebreider aan storytelling doen. Iets waaraan grote behoefte is.”
MPS staat voor het transparant borgen van duurzaamheid in de gehele sierteeltketen en wil daarbij een partner zijn voor alle ketenschakels. „De tijd is voorbij om op eilanden te manoeuvreren en vanuit ego’s te streven naar de beste duurzaamheid voor sierteeltproducten. Puur omdat de noodzaak voor verduurzaming van de sector partijen tot samenwerking dwingt. MPS is ook niet de enige oplossing”, uit Van den Boom. Nog geen jaar in functie is de MPS-directeur al wel veel gesprekken aangegaan. Als voorbeeld haalt ze Milieukeur aan: „MPS GAP voldoet voor ongeveer 90% aan de eisen van Milieukeur. Dus wordt er aan een module
gewerkt om die 10% te overbruggen. Dan kan een teler zelf bepalen of hij via de MPS-weg of via Milieukeur gecertificeerd wil raken. En dan houden we op www. volgjebloemofplant.nl de mogelijkheid open om naast de MPS-certificaten ook het Milieukeur-certificaat te noemen.” Hetzelfde gaat voor haar op als aanpassing van MPSmodules kunnen bijdragen aan het behalen van een footprint als Benefits of Nature.
Minder logo’s, een interactief platform en toenemende samenwerking tussen certificeerders draagt bij aan een transparantere duurzame sierteeltketen. Het is aan de sector zelf om de gehele keten gesloten te krijgen. „Wij juichen het toe als de sector zich pro-actief zou opstellen inzake verduurzamen. Losse schakels hebben de antwoorden niet, de keten als geheel wel. De sierteeltketen moet aan haar ambities werken want als de sector de ambitie niet zelf heeft, dan wordt die de sector wel opgelegd”, is de overtuiging van Van den Boom. <
Om het loon te bepalen door loopt u een aantal stappen. Ten eerste bepaalt u wat de functie precies is.
Maak een goed overzicht van de taken die uw werknemer gaat uitvoeren en de verant woordelijkheden die daarbij horen. Vervolgens kunt u in het functiehandboek Open Teelten zien welke functie naam hier het beste bij aan sluit. Hierin zijn veel voorko mende functies opgenomen. Hoe uitgebreid het functie raster ook is, de kans bestaat dat juist de samenstelling van taken die uw medewerker gaat uitvoeren, niet in de ge wenste combinatie genoemd wordt bij één functie. In dat geval kunt u zelf de functie omschrijven. Om deze vervol gens in te schalen vergelijkt u de omschreven functie met de referentiefuncties uit het
functiehandboek. Door taken te wegen met plussen en min nen bepaalt u in welke schaal uw nieuwe werknemer moet worden ingeschaald en welk loon hierbij hoort.
Als u een functie heeft vast gesteld, kunt u in het func tieraster in de cao zien welke salarisschaal hierbij hoort. Het functieraster is een rooster met alle functienamen die in de sector gangbaar zijn. Iedere functie in het functieraster hoort bij een salarisschaal. De salarisschalen zijn aangege ven met een letter.
In de loontabel uit de cao kunt u vervolgens zien welk loon hoort bij de salarisschaal. Iedere schaal kent een aantal treden. De werknemer begint in principe met de eerste trede
van deze schaal en groeit jaarlijks met een trede. Als uw werknemer al veel ervaring heeft met het werk, kunt u ervoor kiezen om hem in een hogere trede te laten instromen. Dit bent u niet verplicht, maar u kunt hier wel aanvullende afspraken over maken met uw werkne mer.
Tot slot zet u de overeenge komen functie in de arbeids overeenkomst en vermeldt het salaris dat hierbij hoort bij indiensttreding. De Werk geverslijn heeft gratis modelarbeidsovereenkomsten beschikbaar (te downloaden op werkgeverslijn.nl). Hierin kunt u alle afspraken met uw werknemer op een overzich telijke manier vastleggen. U kunt ook bij de Werkgeverslijn terecht met al uw vragen over de functie-indeling. <
De stemming onder tuinplantenkwekers is al een langere tijd goed te noemen. Toch resulteerde dit voor veel van hen nog niet direct in hogere prijzen. Veel kwekers werkten tot voor kort nog met prijzen die zij vorig jaar voor de zomer hadden vastgesteld en een tussentijdse verhoging ligt bij klanten nou eenmaal gevoelig. Kwekers lopen er niet mee te koop, maar alle geluiden wijzen er op dat er – na misschien een hele voorzichtige prijsstijging van vorig jaar – vanaf deze zomer sprake is van een serieuze prijsstijging over de hele linie. Sommigen spreken van 2 à 3% afhankelijk van het product, maar anderen spreken ook van een prijsstijging van 5 tot 10%.
Bij Groen-Direkt herkent mededirecteur Gert-Koert de geluiden omtrent de prijsstijging en ziet dat bijvoorbeeld onder andere terug in de
waarde van de planten per kar. „Deze is zo’n tien jaar stabiel geweest. Vorig jaar zagen we voor het eerst een lichte stijging met 1 à 2 % en dit jaar is de stijging van de waarde per kar met zo’n 3% nog wat groter.” Verder heeft hij het idee dat kwekers wat minder makkelijk onder elkaars prijzen doorgaan. „Onze prijzen zijn voor deelnemers openbaar. Dat betekent dat iedere kweker ook de prijzen van zijn collega’s kan zien. In een markt die onder druk staat zijn kwekers nog wel eens geneigd om juist iets onder de prijs van een collega te gaan zitten. Nu het goed gaat, trekken kwekers wellicht hun prijzen juist op aan degene met een hogere prijs.” En wat Koert betreft blijft het niet bij deze stijging. „Als je in de harten van onze klanten kijkt, zullen ze een verdere prijsstijging over het algemeen niet erg vinden. Het is van een duurder product nu eenmaal makkelijker om er iets van over te houden.”
Bijna iedere tuinplantenkweker bevestigt dat hij zijn prijzen heeft verhoogd, maar dat wordt ook steevast gevolgd door ’en dat werd wel eens tijd ook’. Kwekers vinden dat zij de laatste jaren bijna structureel zijn geconfronteerd met stijgende prijzen van producten die zij voor hun bedrijfsvoering nodig hebben, terwijl zij deze door een slechte marktsituatie niet – of slechts ten dele – konden doorberekenen. En dit jaar leeft dus eindelijk het idee dat de marktsituatie een prijsverhoging wel toelaat.
Buddleja
„Er zijn tekorten, er is zelfs al veel op. Een prijsverhoging is juist nu heel goed te verdedigen”, aldus een van de kwekers op Plantarium. Iets anders dat volgens sommigen zorgt voor prijsstijging is de extra aandacht die kwekers hebben voor het maken van staffelprijzen. Die aandacht is er al een tijdje maar omdat er steeds vaker kleine aantallen worden besteld, is het voor
kwekers van belang de kosten hiervan goed door te rekenen. Kwekers lijken zich hiervan steeds bewuster te worden en ook dat zorgt bij een bestelling van kleine aantallen vaker voor een hogere prijs.
Dat de marktsituatie zich blijvend goed ontwikkelt werd tijdens recente
Buxus
beurzen maar weer eens bevestigd. Zo pluste de najaarsbeurs van GroenDirekt met 15% (zie kader), kijken ze volgens Dennis van Willigen bij Arie Bouman Tuinplanten terug op een ’supergoede’ huisbeurs en zegt Fedde Boom van Menkehorst verderop in dit blad dat klanten tijdens hun beurs ’lekker hebben bijbesteld’. Kortom, de handelsstemming kon volgens velen niet beter. <
uit diverse sectoren, van kerstboom tot kamerplant, een gezamenlijke kerstpresentatie neer die niet zou misstaan op een kerstshow van een tuincentrum. „Doordat de diverse partijen elkaar ook niet kenden, hebben wij als initiatiefnemer hier een actieve rol gespeeld in de communicatie. Iets dat bijvoorbeeld bij Magical Experience helemaal niet nodig was”, vertelt Van Lint.
Er waren zes Houses of Inspiration op Plantarium. Doel ligt al in de naam besloten: inspireren. Bezoekers laten zien wat de mogelijkheden van producten zijn. Hoewel ze alle zes onder dezelfde noemer werden gepresenteerd, was de aanpak en invulling sterk wisselend. Het House of Inspiration vorig jaar was een centraal gelegen stand, waar tal van producten van een groot aantal standhouders was verwerkt tot één totaalpresentatie. De reacties van zowel standhouders als
bezoekers, was positief bleek na een evaluatie. Besloten werd om de pilot verder uit te werken dit jaar en dat resulteerde in meer themagerichte inspiratiepresentaties. Er is gekozen voor zes thema’s: Chrismas, Roses, Magical Experience, Specialties, Pleasure en Theatre of Concepts. Hoe de betrokken bedrijven samen zijn gekomen, wisselt per thema. Zo is voor Christmas door de beursorganisatie actief bemiddeld in de communicatie tussen de partijen. Bij Christmas zetten partijen
Het balletje voor de inspiratiehuizen zijn bij diverse partijen opgegooid. De exacte invulling lag uiteindelijk bij de betrokken deelnemers, met uitzondering van ’Specialties’ waar de beursorganisatie de ingezonden specialiteiten heeft gepresenteerd. Hoe de partijen het hebben opgepakt en uitgewerkt is heel divers. Bij Roses is ervoor gekozen om vooral de breedte van het sortiment tuinrozen onder de aandacht te brengen zonder toevoeging van accessoires als potten en vazen. „Wij zien het als een gezamenlijke productpresenta-
tie waarbij de tuinroos centraal moet staan”, vertelt Steef de Lange, directeur van Nolina. In het paviljoen had een vleugel een centrale plek en werd met regelmaat een optreden verzorgd waarbij nummers over rozen ten gehore werden gegeven. Niet geheel gepland maar bijkomend voordeel bij de presentatie was de geursensatie. Doordat de ruimte zowel aan de zijkanten als bovenkant afgesloten was, bleef de geur van de rozen in de ruimte hangen wat een extra dimensie aan de beleving gaf. Bij Magical Experience, het inspiratiehuis dat in eerste instantie in het algemeen aan de gewasgroep Hydrangea opgehangen was, ligt de nadruk op lifestyle. Hortensia vormt uiteraard de hoofdrol in de presentatie, maar met de Hydrangea uit de Magical-serie zijn ook schilderijen, theeservies, kleding en schoenen bedrukt. En terwijl de bezoekers de
hortensia’s bewonderen, kunnen ze ondertussen genieten van een kopje hortensiathee. Uitleg hierover krijgen bezoekers van Romeo Somers die op gezette tijden een presentatie geeft van alle magische mogelijkheden die de betreffende Hydrangea biedt.
De opzet is dat in de House of Inspiration de deelnemers de mogelijkheden van hun product laten zien, maar het is geen vervanging van de stand of zoals De Lange van Nolina zegt: „Het House of Inspiration is onze gezamenlijke promotie, de stand is de plek waar we de gesprekken hebben met onze eigen klanten.” Een goede combinatie, meent Van Lint. Ideaal zou het daarbij zijn als de deelnemende bedrijven aan een inspiratiehuis rondom het betreffende huis zijn gelegen zodat de wisselwerking tussen beide opti-
maal kan worden ingezet. „Dat blijkt echter planningsmatig lastig te zijn. Standhouders hechten vaak waarde aan hun plek op de beurs en willen niet altijd schuiven. Bij Nolina en het inspiratiehuis is het goed gelukt, evenals bij Chrismas die naast de stand van Greenteam ligt. The Magical Experience grenst zowel aan Kolster als De Jong en is dus ook goed gesitueerd. Bij Theatre of Concepts, bleek de combinatie niet haalbaar. „Maar bij voortzetting is dit zeker een punt van aandacht”, meent Van Lint. Of volgend jaar de ingeslagen weg wordt doorgezet, zal mede afhangen van de reacties van deelnemers en bezoekers. Van Lint: „Het zal niet zo zijn dat de inspiratiehuizen de stands zullen vervangen en ik weet ook niet of deze manier van presenteren op de lange termijn standhouden. Zolang we echter een 1+1=3 effect kunnen creëren heeft House of Inspiration zeker toegevoegde waarde.” <
Hospes op Plantarium. Hij staat even stil en laat de prijswinnende stand van F.N. Kempen op zich inwerken. „Ik zie een aardige presentatie maar ik begrijp het niet. Wat zijn dit voor producten? Ik zie een thema en ik zie lifestyle, maar ik mis het verhaal. Ik zie niets spannends, niets levendigs en niets interactiefs.” Even daarvoor heeft hij tijdens het Plantarium-netwerkevent de bezoekers getrakteerd op een energieke presentatie over de essentie van een goed verhaal. Dit moet volgens hem in ieder geval bestaan uit drie dingen: hoofdpersoon, conflict en ontsnapping. „Ik zie veel te veel verhalen met een opbouw als ’eerst dit, en toen dat, en toen ...’. Maar een conflict, een hindernis, of een slechterik ontbreekt te vaak in het verhaal. En juist dat is de essentie: in een goed verhaal moet een verandering zitten: zoals een boef die wordt gevangen, een probleem dat wordt opgelost of obstakel dat wordt overwonnen.”
Oftewel, vertel hoe je een probleem in de branche oplost. „Vormen neonicotinoïden een obstakel? Trekt Greenpeace aan de bel? Vertel hoe je er als bedrijf mee omgaat en maak een mooi verhaal van de oplossingen die je als bedrijf hebt. Van het overwinnen van problemen of kleine hobbels gaan de bomen die jullie verkopen alleen maar meer leven”. Hospes zegt ook dat een boom net iets interessanter wordt als je de kweker kent die er achter zit. Op de beurs
ziet hij wel een aantal voorbeelden van bedrijven die dit proberen, maar erg enthousiast wordt hij hier niet van. In de stand van Addenda hangen bijvoorbeeld wel portretten van alle Addenda-kwekers, maar Hospes vraagt zich af: „Wie zijn dit? Wat doen zij? Wat is hun passie? Dat staat er niet bij en dat is een gemiste kans”.
In de stand van stekbedrijf GP Plants kijkt hij naar de kisten met verschillende soorten stek. „Waarom staan juist deze soorten er? Waarom die verschillende kleuren stek?” Aan de muur hangen een paar foto’s van het bedrijf, maar die werpen bij de marketeer ook alleen maar vragen op. „Wat gebeurt hier? Is dit in het buitenland?”. Als Hospes voorzichtig wordt verteld dat het aannemelijk is dat bezoekers van Plantarium een stuk meer voorkennis hebben over de bedrijven en producten dan hijzelf, wuift hij dit argument weg. „Bedrijven praten te veel over zichzelf. Het gaat niet om het product dat je maakt, maar om wat je met dat product mogelijk maakt. Dat zie ik hier veel te weinig.” „Kijk nog een voorbeeld.” In de stand van Snepvangers Tuinplanten bekijkt hij de strip die op de zijwand is aangebracht. In de strip vertellen twee kinderen – Sam en Raf – het verhaal van het bedrijf. „Dit is typisch een voorbeeld van ’en toen, en toen, en toen ....’. Het idee is leuk maar termen als ’met zorg en vakkennis geteeld’ mogen wel weg. Dat mag ik toch als vanzelfsprekend beschouwen? „O, zijn Sam en Raf de kinderen van de kweker? Dat wil
ik dan ook wel graag weten. Verder mist de strip een probleem dat wordt opgelost en wordt er geen beroep gedaan op de emotie van de lezer.” Toch hebben de stripfiguurtjes volgens Hospes wel potentie. „Je kan ze ook op andere plekken in de stand of op het bedrijf terug te laten komen. Op de potten of de etiketten bijvoorbeeld.” In de paar minuten dat de marketeer in de stand staat schieten z’n ogen heen en weer en gaan z’n gedachten alle kanten op. „Misschien moeten ze juist een strip maken van die vogeltjes in hun logo. Of moeten de figuurtjes Snep en Snap heten zodat er een link is met de naam Snepvangers.”
„Weggegooid geld”, zegt hij zelfs nadat hij de inspiratietuinen heeft gezien. In deze tuinen, die geïnspireerd zijn op de levens van onder andere Anne Frank, Joop Zoetemelk en Mozart, moeten de planten het leven van deze personen verbeelden. „Anne Frank, oei, oei, gevaarlijk
hoor. En als thema verlangen. Verlangen waarnaar? Vrijheid?” Maar wat vindt Hospes dan wel een goed verhaal? Een van de voorbeelden die hij tijdens z’n presentatie geeft is van Vodafone. Dit is het verhaal van twee zussen, Gerrie en Truus, waarvan de een al jaren geleden naar Australië is verhuisd. Ze missen elkaar. Ze hebben elkaar al 26 jaar niet gezien, onder andere omdat de een niet durft te vliegen vanwege turbulentie. En wie maakt het uiteindelijk mogelijk dat ze elkaar toch te zien krijgen? Juist Vodafone. Dit bedrijf zorgt ervoor dat zij door middel van videobellen elkaar voortaan zo vaak ze willen kunnen zien en spreken. Een verhaal dat volgens Hospes voldoet aan de eisen van een goed verhaal. Hoofdpersonen (de zussen), een probleem (turbulentie) en een verhaal dat door toedoen van de reclamemaker goed afloopt (videobellen van Vodafone). Voor wie dit filmpje ter inspiratie wil zien, moet maar eens googlen op ’Vodafone twee zussen’. Ruim 1,3 miljoen mensen gingen u inmiddels voor. <
Vlak voordat Plantarium begon, kwam vanuit het Verenigd Koninkrijk het zoveelste nieuws over neonicotinoïden. Acht van de tien grootste Britse retailers willen volgens milieubeweging Friends of the Earth geen tuinplanten meer verkopen waarop neonics zijn gebruikt. Daarmee zou het voorbeeld van B&Q worden gevolgd. De grootste bouwmarktketen bant neonics vanaf 2018 totaal uit. Britten die we op de beurs confronteerden met neonics, wilden er niet veel over zeggen. Behalve dat het een groot issue is in hun land, en ook een hot potato: een controversieel issue. „Consumenten die op de hoogte zijn van het issue, en dat zijn er veel want het stond in de kranten, vragen ons of we neonics spuiten”, zei een vertegenwoordiger van postorderbedrijf Thompson & Morgan. Inkopers van Britse tuincentra wilden op de vakbeurs helemaal niet praten over neonics. Ook niet over wat zij onder duurzame productie verstaan, en hoe ze dat hier op Plan-
tarium kunnen beoordelen. „We zijn hier om te kijken naar nieuwe planten, om te praten over het seizoen, en wat er beter zou kunnen”, aldus een van hen, die anoniem wilden blijven. Ze noemden wel spontaan Xylella. „Tuincentra mailen ons over wat ze ertegen moeten doen.”
Er liepen ook Duitse inkopers rond, van bouwmarktketen OBI en tuincentrumketen Dehner. Umweltfreundlich kweken is al jaren een belangrijk thema in Duitsland, maar ook deze inkopers waren niet aanspreekbaar over duurzaamheid. Met media mochten ze niet praten zonder toestemming van hun hoofdkantoor. Zeker hun milieuzaken liggen gevoelig, omdat ze gevolgd worden door milieubewegingen. „Het milieu is altijd een gevoelig issue in de retail”, zei een inkoper van de Zweedse tuincentrumketen Blomsterlandet. Duurzaam gekweek-
te planten worden ook in Zweden steeds belangrijker. „Het gaat om zoveel mogelijk milieuvriendelijke middelen.” Doordat er steeds minder middelen toegelaten zijn, kampen tuincentra volgens de Zweed met
steeds meer problemen. „Op tuincentra komt sneller meeldauw of luis.” In leveringscontracten stelt de Zweedse keten dat kwekers moeten voldoen aan de geldende fytosanitaire landseisen. Hoewel bijensterfte ook in Zweden een issue is, verbiedt de keten niet specifiek de toepassing van bij-onvriendelijke middelen als neonics. „Omdat we inkopen in verschillende landen. In het ene land kan een middel verboden zijn, in het ander kan het toegelaten zijn.”
Een MPS-certificering is wel een voorwaarde. „Voor MPS moet je registreren. Dat maakt voor ons inzichtelijk welke middelen je hebt gebruikt.”
Middelen die niet goed zijn voor het milieu, voor bijen of andere fauna, zijn ook in andere landen een issue. Volgens Nederlandse kwekers en handelaren stellen steeds meer buitenlandse klanten een lijst op met
ongewenste of verboden middelen. Britse retailers maken onderscheid tussen een black list, een red list en een yellow list. Op de zwarte lijst staan middelen die al jaren verboden zijn, ook wel de Dirty Dozen (’Smerige twaalf’) genoemd. De rode lijst bevat middelen die recent verboden zijn. En op de gele lijst staan middelen die wel zijn toegelaten, maar beperkt zijn in de toepassing, zoals neonics. Maar ook bijvoorbeeld retailers in Oostenrijk stellen zulke lijsten op. Ze controleren ook welke stoffen die zij hebben verboden, in geleverde planten zitten. De tussenhandel controleert ook zelf meer. „Als je binnen hun normen blijft, is het akkoord”, zei een Nederlandse inkoper. Hij verwacht dat bepaalde kwekers in de toekomst worden gekoppeld aan bepaalde retailers. Als het bijvoorbeeld gaat om hoogwaardige kwaliteit, of om biologisch gekweekte kwaliteit. „Als een retailer een plant als biologisch verkoopt, dan moet-ie dat wel waarmaken en kunnen uitleggen aan de consument. Zo is dat nu al de situatie met groenten.” Of waait het issue misschien over? Ook in Amerika lagen de neonics zwaar onder vuur. Twee jaar geleden eiste Home Depot dat kwekers een neonics-label gingen steken bij planten die met neonics waren bespoten. „Die eis hebben ze laten vallen”, wist een Amerikaan op Plantarium te vertellen. „Neonics zijn nu een minder belangrijk issue in Amerika. Men focust hier nu op Xylella.” <
TreeCommerce
HĂŠt digitale communicatie platform voor de boomkwekerij. Meld u aan en vergroot uw verkoopkansen! Volg TreeCommerce ook via twitter: @Treecommerce
Yo u r A d j u v a n t S p e c i a l i s t
Hulpstoffen voor gewasbescherming
www.treecommerce.com
Hasten, elasto G5 en atplus verbeteren de effectiviteit van gewasbeschermingsmiddelen en groeiremmers SURfaPLUS BV, Wageningen tel. 0317-451217 E-mail: info@surfaplus.com www.surfaplus.com
+ '( %$..(5
( ;3(57,6(%85($8
Aan- en verkoop, onteigeningen, taxatie en bedrijfsbegeleiding van boomkwekerijen Engelandlaan 58 2391 PN Hazerswoude-Dorp I ITC Boskoop T: 0172 - 53 48 79 W: www.vdsm.nl E: info@vdsm.nl
Specifieke boomkwekerij schade-expertise bij: • schade aan plantopstanden • schaderegeling • onteigening • planschade • LRGD geregistreerd deskundige • NIVRÉ Register-Expert • Lid N.V.A.E. • Tevens uitgave Prijzenregister Boomkwekerijproducten
Compleet in teeltvloeren Telefoon: 0182 - 351144 • Bergambacht info@houdijkdenboer.nl • www.houdijkdenboer.nl
VDH FOLIEKASSEN BV
De Akker 100, 2743 DP Waddinxveen bakkerexpertise@planet.nl
www.bakkerexpertise.nl
Tel. 0172-235990 | www.foliekassen.com
Leverancier van:
Floramat teeltvloeren · Licht en sterk · Gemakkelijk te verwerken · Uitstekende drainage eigenschappen
www.mastop.nl
ijdens Plantarium gingen tien ondernemers met elkaar de strijd aan om de titel Jong Boomkwekerij Talent 2017. Bram Fransen van Florizon Plants uit Mijdrecht kwam als winnaar uit de bus in de wedstrijd die werd georganiseerd door vakblad De Boomkwekerij. Deze ondernemer toonde zijn veelzijdigheid door gemiddeld het hoogste te scoren op de verschillende onderdelen. De kandidaten werden op de beurs onderworpen aan een drietal beproevingen. Het eerste onderdeel was orderpicken. Van de acht etiketten die zij in hun handen gedrukt kregen moesten zij zo snel mogelijk de juiste planten opzoeken en de kar klaar maken voor aflevering. ’Is dit nou een Ilex of een Buxus?’, was een van de gehoorde opmerkingen. Bij het tweede onderdeel werd de technische kennis van de kandidaten getest. In zo kort mogelijke tijd moesten zij van een oppotmachine de potmaat veranderen en de potjes op de juiste afstand van elkaar van de band laten lopen. De strijd werd afgesloten met een kennisquiz. ’Moet de plantenvoorraad groter zijn dan het eigen vermogen?’, was een van de vragen. De onderdelen werden gejureerd door Fons van Wezel van handelaar SAP en Peter Rijnders van Javo.
In aanloop naar de beurs waren de kandidaten en hun bedrijf al door een jury beoordeeld op bedrijfskundige aspecten. De uitslag hiervan telde zwaar mee in de eindnotering. Deze jury bestond uit Frans van Wanrooij van Abab Accountants en Adviseur, Iwan Kleiweg van Rabobank Gouwestreek en Jan van Lavieren van Helicon. <
Bekijk een filmpje van de wedstrijd op deboomkwekerij.nl
Gent Expo is al jaren de plek waar in het voor- en in het najaar de Florall plaatsvond. Daar is met de augustus-editie van de beurs dit jaar verandering in gekomen. Het evenement werd vorige week in de expo in Waregem gehouden. Reden voor de verhuizing zijn de hoge kosten van Gent Expo en de te grote ruimte waar de beurs onvoldoende invulling aan kon geven. Uit een enquête onder de deelnemers bleek interesse voor een verhuizing naar het goedkopere zuidelijker gelegen Waregem Expo. Opvallend op de nieuwe locatie zijn vooral de volle hal en de relatief smalle gangpaden. „Een verademing”, meent standhouder Bart Van Hulle van Boomkwekerij Van Hulle uit Maldegem. „De smallere paden lijken ervoor te zorgen dat bezoekers makkelijk ín de stands komen, in plaats dat ze er langslopen.” Daarnaast signaleerden expo-
santen dat er door de compactere opstelling van de beurs meer onderling contact is tussen de deelnemers. „En dat is uiteindelijk ook goed voor de handel, want de Belgische boomkwekerij is er een waar ook veel onderlinge handel is”, aldus Lucien Verschoren, voorzitter van de Belgische vakgroep van boomtelers.
Door de verschuiving van de woensdag naar de dinsdag, liep er in Waregem deels een ander publiek dan vorig jaar. Van oudsher wordt
Florall veelal bezocht door Belgische en Franse tuincentra-eigenaren en inkopers. Dat de beurs nu iets dichter tegen de Franse grens aanligt, lijkt geen extra impuls te zijn voor de Franse inkopers. Daarentegen lijkt de verschuiving naar de dinsdag er wel voor te zorgen dat meer Nederlanders de beurs bezoeken. Deelnemers signaleerden vooral de aanwezigheid van Nederlandse lijnrijders op Engeland en handelaren uit onder andere de regio Wijk en Aalburg. En de handelsstemming? Die is positief voor de tuincentrummarkt, aldus de standhouders. <
Waar komen de plant en de naam vandaan? „Je neemt wel eens wat uit het buitenland mee; ons bedrijf is daar actief mee. Waarom heet deze hortensia Lady Mata Hari? Mata Hari was een mooie danseres die internationaal bekend is, en de plant bloeit volgens ons mooi. Een bol bloeit in verschillende kleuren, er komen kleine bloemetjes tussen de grotere vandaan. En een naam moet internationaal klinken.”
De hoofdprijs kwam onverwacht? „Het is toch weer een verrassing, en we zijn zeker blij ermee. Vooraf dachten we wel een goeie kans te hebben. Maar er zaten meer mooie soorten in de keuring.” Uit welke serie komt Lady Mata Hari? „Uit geen enkele serie of een lijn. Lady Mata Hari is een individueel soort. We zijn er zes, zeven jaar mee bezig geweest. Het selecteren kost tijd. En voordat je aantallen in productie hebt, ben je ook zo verder.”
Er zijn nu al zoveel hortensia’s, waar eindigt het selecteren? „Dat blijft zich ontwikkelen. We blijven hortensia’s testen en vernieuwen, om breed te blijven in het sortiment. Eén persoon loopt bij ons continu te testen, zodat we nieuwe hortensia’s krijgen waar wij allemaal lang plezier van hebben: voor zowel de kwekerij als de consument.” Steeg de verkoop van Magical Ruby Tuesday dankzij de hoofdprijs? „Ja, daar heeft de titel ’beste noviteit van Plantarium’ zeker aan bijgedragen. De aantallen zijn er zeker door toegenomen. Maar al kun je nog zo’n mooie noviteit hebben: je moet wel mooie partijen van kwaliteit blijven kweken.” <
’Lady Mata Hari is een individueel soort’
>
LRRIERPHQ ]Ä&#x17D; Q YDQ RXGVKHU LQWLHP YHUERQGHQ PHW KHW ODQGVFKDS 'LW ERHN EHVFKUÄ&#x17D; IW PHHU GDQ ORRIERRPVRRUWHQ HQ K\EULGHQ GLH R D EHODQJUÄ&#x17D; N ]Ä&#x17D; Q YRRU RSHQEDDU JURHQ $DQ ERG NRPHQ KHUNHQQLQJ WRHSDVVLQJ HFRORJLH HQ EHKHHU (HQ VWDQGDDUGZHUN YRRU OLHIKHEEHUV HQ YDNPHQVHQ 0HW YHHO DFKWHUJURQGLQIRUPDWLH HQ UÄ&#x17D; N JHÃ&#x152;OOXVWUHHUG
â&#x20AC;¢ â&#x20AC;¢ â&#x20AC;¢ â&#x20AC;¢ â&#x20AC;¢
Bestel nu voor â&#x201A;¬49,90!
0HHU GDQ VRRUWHQ ORRIERPHQ K\EULGHQ HQ YDULÃ&#x2C6;WHLWHQ HHUNHQQLQJ WRHSDVVLQJ HQ EHKHHU GHVFKLHGHQLV YDQ KHW ERRPJHVODFKW HQ VWDQGSODDWVHQ LÄ&#x17D; VW YDQ FROOHFWLHV YDQ ERRPJHVODFKWHQ HQ PRQXPHQWDOH ERPHQ 0HW PHHU GDQ NOHXUHQIRWRpV
Onmisbaar voor bomenliefhebbers, boomkwekers- en verzorgers, beheerders, hoveniers, tuin- en landschapsarchitecten. HHW ERHN LV WH EHVWHOOHQ YRRU b LQFO EWZ exFO YHU]HQGNRVWHQ GRRU HHQ PDLO WH VWXUHQ QDDU LQIR#KRUWLSRLQW QO
Hydrangea macrophylla ’Youmefive’ is een compact groeiende plant die ruim een meter hoog wordt. De takken en twijgen zijn stevig en zorgen ervoor dat de planten niet open vallen. Iets wat bij andere, met name dubbelbloemige hortensia’s nog wel eens het geval is. Ook de donkergroene bladeren voelen stevig aan en geven de plant, ook als deze niet bloeit, een gezonde uitstraling. De bloemen zijn natuurlijk de voornaamste sierwaarde. Ze verschijnen in brede, afgeplat bolvormige tuilen. Het meest opvallende en tevens unieke kenmerk van ’Youmefive’ wordt gevormd door de dubbele steriele bloemen. Iedere afzonderlijke steriele bloem heeft twee tot drie kransen van bloemblaadjes. Deze zijn dieproze. Bij uitbloeien kleuren de steriele bloemen bleek lilaroze. Dat klinkt wat flets, maar dat is het zeker niet. De combinatie van verse bloemen en iets oudere bloemen geeft de plant
juist een wat informeel karakter. Uiteindelijk zullen de steriele bloemen rood kleuren. Deze kleur houdt aan tot ver in oktober, soms tot in november. De fertiele bloemen, dus de bloemen die stampers en meeldraden bezitten, zijn klein en zitten verscholen onder de spectaculaire steriele bloemen. De fertiele bloemen vallen spoedig na uitbloeien af.
De plant is prima winterhard en kan zeer goed in (kleinere) tuinen en parken worden toegepast. Met name toegepast in kleine groepen, in combinatie met andere Hydrangea macrophylla of H. paniculata cultivars kan het effect prachtig zijn. Ook combinaties met zomer- of herfstbloeiende vaste planten zoals herfstanemonen zijn aan te bevelen. Tenslotte is ’Youmefive’ ook aantrekkelijk als potplant. ’Youmefive’ wordt onder de handelsaanduiding You&Me Together gekweekt en verkocht. Deze cultivar is onderdeel van een serie van origine Japanse hortensia’s die als You&Me-serie op de markt zijn. Andere rassen in deze serie zijn de lichtpaarse ’RIE01’ (You&Me Forever), wit met paarsrood gerande ’H2002’ (You&Me Miss Saori), helderroze ’Perfrie’ (You&Me Perfection) en de zachtroze ’RIE09’ (You&Me Romance). ’Youmefive’ werd midden 90-er jaren ontwikkeld door de Japanse veredelaar R. Irie. De plant werd door Plantipp ter keuring aangeboden en op de Europese markt geïntroduceerd. <
’Nog leren hoe het het best werkt’
Domen werkt nu met een eigen stoomma-
want branden is voor het bodemleven zeker
80°C worden in de bovenste 10 cm van de
chine, van Regero uit Frankrijk. „Eigenlijk uit
niet beter, omdat het nog veel warmer wordt.
grond. Onderin 60°C.”
nood geboren, want Basamid mag niet meer.
En met branden ga je minder diep.”
Na elke stap pakt de machine de panelen op
In april is de stoommachine voor het eerst
en rijdt automatisch verder. Domen schat dat
ingezet, en de laatste weken is ze weer bezig.
zodoende circa 10 ha is gestoomd tot nu toe,
„Alles moet kloppen: de grond moet los ge-
bij een snelheid van circa 2 uur per 100 m. „Het
schoffelen onkruidvrij te houden. „Wij hebben
freesd zijn, anders komt de stoom niet erin. De
hangt af van je bedlengte, hoe vaak moet je de
nogal wat soorten die je breedwerpig moet
bedden moeten met gps zijn gemaakt, want de
machine keren. Want dat kost wel tijd.”
zaaien. Wil je dat blijven doen, dan moet je dus
machine rijdt zelf en heeft kaarsrechte paden
ook iets tegen het onkruid kunnen doen.”
nodig, anders sluiten de panelen niet goed op
Domen heeft op de kopakker een voormalige
de bedden af. En het mag niet te veel regenen.”
gierton gezet met een elektropomp erop, die op
Er kwam nog misschien een nieuwe toelating, maar ik heb er nog niets van gehoord.” Het lukt Domen niet om alle zaaibedden met
Het principe van stomen kende hij al; een paar jaar geleden huurde hij een Duitse stoom-
De machine stoomt drie bedden tegelijk, met
Ook de watertoevoer is automatisch geregeld.
de stroom van de stoommachine werkt. De kweker heeft al effecten van het stomen
machine om die te beproeven. Dat kreeg toen
panelen van elk 1,15 bij 3,20 m. Eén bed vond
navolging bij andere kwekers binnen Treeport.
Domen te weinig, ook vanwege het gewicht
in april gezien. „Het werkt goed tegen onkruid,
„Het principe werkt goed.” Branden is ook nog
van de machine op de grond. „Nu kun je twee
behalve op nachtschade. En de zaailingen
even overwogen, maar daar ziet Domen vanaf.
bedden overslaan.” De stoomtijd is instelbaar.
groeien niet slechter dan na Basamid. Hoe
„Ik denk dat stomen beter is voor de grond,
„Nu stoomt-ie 3 minuten per stap; het moet
stomen het best werkt, dat is nog leren.” <
„Momenteel zijn we op de kwekerij met vier dingen bezig: vermeerderen, oppotten, de kwekerij schoon houden en de voorbereidingen voor het rooiseizoen”, vertelt Jaap Wezelenburg. Met Plantarium net achter de rug, staat er over een week alweer een beurs in Engeland op de planning. Wezelenburg verwacht dat daarna het rooien snel van start zal gaan. „In
’Als we het in kunnen kopen, maken we het niet zelf’
de aanloop naar Plantarium zijn we veel bezig geweest met het schoon maken van de kwekerij. Die moet er altijd netjes bijliggen, maar je merkt dat je rondom de beurs hier net iets meer tijd aan besteedt in de wetenschap dat er dan extra bezoekers komen.” Ondertussen wordt er ook vermeerderd op de kwekerij. Momenteel wordt er Viburnum geënt en stek gemaakt van Photinia en andere wintergroene gewassen. „Eigenlijk vermeerderen we niet zoveel zelf. Als we plantgoed van een goede kwaliteit in kunnen kopen, gaan we het niet zelf maken. Alleen soorten die moeilijk te krijgen zijn of die we niet kunnen krijgen in een door ons gewenste kwaliteit, vermeerderen we zelf. In principe hebben we de faciliteiten om het zelf te doen, maar het past niet goed in ons werkschema.” <
Vaste plantenkweker Léon Hereijgers van kwekerij De Noordhoek is momenteel bezig met het tellen van zijn voorraad. „Je kan ook uitgaan van hetgeen je hebt opgepot, maar ik vind dat altijd erg riskant omdat het uitvalspercentage per soort erg kan verschillen. Sommige soorten hebben slechts 1% uitval, anderen wel 20%.” Ondertussen is het personeel nog druk bezig met het oppotten van planten. „De grote partijen zijn inmiddels wel gepot, maar soorten die erg weelderig groeien, potten we vaak iets later. Uitgangsprincipe is dat planten met GrootGroenPlus leverbaar moeten zijn. Vanaf die datum rekenen we terug wat de goede tijd is om op te potten. Zo is week 37 voor Aubrieta een goede week voor het oppotten, zodat de planten op het juiste moment leverbaar zijn zonder onnodig snoeiwerk.” Daarnaast vraagt maaien, terugknippen en onkruid plukken momenteel aandacht. „Veel werk op de kwekerij is handwerk. Vooral onkruid plukken vraagt veel tijd, want wij spuiten niks op de planten. Gelukkig hebben we hier in de zomer wat extra handen voor.” <
’Onkruid plukken is echt handenarbeid’
In Chamaecyparis, Juniperus, Cupressocyparis, Taxus en Thuja zien we taksterfte. Deze aantasting neemt vooral in de loop van september toe, als het gewas â&#x20AC;&#x2122;s nachts nat slaat en langzaam opdroogt. Pestalotia (insnoeringsziekte) en Fusarium, maar ook Kabatina en tak-Phytophthora, zijn de schimmels die het meest voorkomen. Deze waren preventief te bestrijden met Captan, maar dit is in deze teelten niet meer toegelaten. Bij aantasting is Mirage Plus of Spirit (gewassen lager dan 50 cm) een goed alternatief. Let op dat beide toepassingen alleen in onbedekte teelt mogen. Let daarnaast op de maximale hoeveelheid die gebruikt mag worden: lees dit op het etiket. Wanneer er voldoende calcium, magnesium en silicium in de planten aanwezig is, wordt de kans op taksterfte aanzienlijk verminderd. Om te checken of deze mineralen op niveau zitten, kunnen er plantsapanalyses genomen worden. Overleg met uw adviseur wat de beste strategie is. Als uw gewassen nog niet voldoende zijn gegroeid, dan is er nu nog kans om dit te realiseren. Het is van belang dat de wortels van uw planten goed zijn. Anders heeft het geen zin om extra mest te geven. Mochten de wortels nog niet voldoende zijn ontwikkeld, dan kunt u dit stimuleren door middel
van een shot kaliumfosfiet. Daarnaast zijn er wortelstimulerende bacteriepreparaten die u ook kunt gebruiken. Gewassen die nu al de juiste lengte hebben bereikt, hoeven enkel nog op kleur te blijven en af te harden voor het najaar. Qua bemesting betekent dit dat de stikstof kan worden afgebouwd. Houd calcium op niveau. En verhoog kalium, maar zorg dat dit niveau in uw mestschema niet hoger wordt dan calcium en magnesium: kali wordt namelijk veel makkelijker opgenomen en verdringt dan de andere, minstens zo belangrijke elementen. Magnesium is een essentieel onderdeel van het bladgroen; zonder magnesium worden de planten geel. Het is dus van belang dat al deze elementen in de plant aanwezig zijn. Controleer in de vollegrond of de structuur goed is. Bij een slechte structuur zijn de wortels minder goed ontwikkeld en kunnen ze elementen slecht opnemen. Juist op deze plekken treedt vaak meer taksterfte op dan op percelen met een goede structuur. Elementen zoals calcium, magnesium, silicium en borium worden door een slechte bodemstructuur minder opgenomen, waardoor de vatbaarheid van schimmels groter wordt. Om de wortels te stimuleren kunt u dezelfde acties ondernemen zoals hierboven genoemd. <
Door het wegvallen van Folicur is roest dit jaar lastig onder controle te houden. Aangeraden wordt om nu alleen nog in de tweejarige rozen in te grijpen. Preventief hebben de strobilurines (Flint, Kenbyo en Ortiva) effect. Bij aanwezigheid van roest kan bijvoorbeeld Tilt of Spirit (alleen op gewas tot 50 cm hoogte) worden ingezet. Herhaal deze curatieve bespuiting na zeven dagen. Een goede afwisseling op Tilt en Spirit is Signum. Als valse meeldauw nu nog actief is, is het raadzaam de bestrijding voort te zetten met Fubol Gold (2,25 kg/ha) of Fenomenal (2,5 kg/ ha). De valse meeldauw kan ook overgaan op de takken waardoor er vlekken ontstaan met grote kans op problemen in de bewaring, of als ze opgepot worden. Preventief kunt u werken met Previcur Energy, of met de meststof kaliumfosfiet. Kaliumfosfiet kunt u eventueel ook bij de echte meeldauwbespuiting bijmengen. Indien er weinig problemen zijn kan een mix van bladvoeding zoals bitterzout, zwavel en koper volstaan. In sommige gevallen kan in de geoculeerde ’Laxa’ nog iets tegen onkruid worden gedaan. Op plaatsen waar begin juli een
onkruidbestrijding met bodemherbiciden is uitgevoerd, en het oculeren is afgerond, is het advies een behandeling uit te voeren met Butisan, Sultan plus linuron of Dual Gold. Voeg Dual Gold toe bij percelen met een hoge druk van grasachtige onkruiden. Dit zijn allemaal toepassingen die onderdoor met de kappenspuit moeten worden uitgevoerd. Houd bij alle middelen goed in de gaten hoe vaak ze mogen worden toegepast en in welke dosering. Let op: de opgebruiktermijn van linuron loopt tot 1-9-2017. Vanaf deze datum mag er geen middel op basis van linuron meer in de kast staan. Het rooiseizoen nadert. De ervaring leert dat twee of drie bespuitingen vanaf half september, met een middel tegen Botrytis, kan leiden tot minder problemen in de bewaring. Het is geen garantie dat problemen uitblijven, omdat de hardheid van de rozen van meerdere factoren afhankelijk is. Botrytis is altijd wel aanwezig. In de bloemproppen die afsterven, kunnen zich enorm veel sporen ontwikkelen. Tegen Botrytis kunt u spuiten met Luna Privilege, Frupica, Switch, Signum of Ortiva. <
Ik krijg van vaste plantenkwekers steeds meer vragen over certificering en duurzame gewasbescherming in verband met eisen en wensen van hun afnemers. Zo hebben Intratuin, Hornbach, Groenrijk, GRS retail, Ranzijn Tuin & Dier, Welkoop Retail en de handelspartijen Waterdrinker, Royal Lemkes en Arie Bouman de Ambitie gewasbescherming in de sierteelt van de Nederlandse tuinretail 2.0 ondertekend en vragen zij kwekers dit nu ook te doen. De tuinbranche wil dat in 2022 60% van de gebruikte middelen duurzaam is en dat kwekers die leveren MPS, Milieukeur of Groenkeur gecertificeerd zijn en integraal met verduurzaming bezig zijn. Het is verstandig de ambitie goed te lezen en te kijken naar de gevolgen voor uw bedrijf. Kijk welke gewasbeschermingsmiddelen worden verboden door uw afnemers. Kijk vervolgens tegen welke aantastingen u deze middelen gebruikt en of er alternatieven zijn. Plenum en Teppeki zijn bijvoorbeeld goed bruikbaar tegen bladluis en in veel gevallen een alternatief voor neonicotinoïden. Voor enkele plagen zoals volwassen taxuskevers is geen alternatief. Gelukkig
kunnen kwekers volgens de Ambitie 2.0 dispensatie aanvragen als er een tuinbouwkundige noodzaak bestaat. Ook de juiste teeltmaatregelen helpen het middelengebruik te beperken. Laat pluggen goed afharden en pot niet te diep. Spuit eventueel preventief voor het oppotten met een fungicide. Dit voorkomt voetrot direct na het oppotten en beperkt ook het middelengebruik tijdens de teelt. Test alternatieven als steenmeel en Vivisol. Vivisol is een organisch bodemverbeterend middel met RHP-keurmerk en kan door de potgrondleverancier door de potgrond worden doorgemengd. De toevoeging van 1 kg/m³ en 2 kg/m³ had in het onderzoek in de teelt van lavendel meerwaarde door een gezonder gewas met minder bladvlekken en een betere wortel. Steenmeel is een fijngemalen gesteente vol met mineralen waaronder silicium. Bij een demo in Phlox bleek dat de planten met steenmeel en compost door de grond minder last hadden van echte meeldauw. Doe een proef op uw bedrijf in uw eigen gewas omdat ieder gewas anders reageert. <
Uitgebreid assortiment in laanen sierbomen, fruitbomen, spillen, dakplantanen en leilindes (vormbomen).
ZOWEL IN DE VOLLE GROND ALS IN CONTAINER Het juiste adres voor de beste kwaliteit! Kijk op onze website voor meer informatie:
WWW.MABO.NL
Achterstraat 12 | 6668 AA Randwijk T +31 488 49 1271 | F +31 488 49 1342 E info@mabo.nl | I www.mabo.nl
Jaarrond leverbaar Heesters, kruiden en vaste planten o.a. Cotoneaster Euonymus Hedera Hydrangea Lavandula Rosmarinus Sedum 0031 (0) 172 587403 www.djhendriksen.nl
Nadat de veiling bekend maakte planten te willen gaan beeldveilen was hier en daar flink gemor hoorbaar. De actiegroep ’Behoud de Plantenklok’ wilde dat de veiling zou afzien van beeldveilen van planten en kreeg uiteindelijk haar zin. De veiling stelt het beeldveilen van planten uit. De ontevredenheid over beeldveilen van planten is globaal terug te voeren op twee aspecten. Aan de ene kant zijn er kwekers die het bewerkelijk en daarmee kostenverhogend vinden om van
iedere partij die voor de klok komt een actuele foto te maken. Aan de andere kant – en daar lijkt het grootste pijnpunt te zitten – vindt een aantal kwekers en inkopers dat je veel planten niet vanaf een foto kunt inkopen: sommige producten rijpen bijvoorbeeld in een halve dag flink door waardoor een representatieve foto meesturen moeilijk is. Ook stevigheid of andere kwaliteitskenmerken zijn volgens critici moeilijk op de foto vast te leggen.
Voor Royal FloraHolland is het werken aan de kwaliteit van de aanvoerinformatie al jaren een aandachtspunt. Kwekers die hun handel voor de klok brengen zijn verplicht om een foto met de aanvoerbrief mee te zenden. Aanvoerders die dit verzuimen, worden die dag niet geveild. Door deze maatregel heeft Royal FloraHolland bereikt dat inmiddels 100% van de kwekers nu een foto met de klokaanvoer meestuurt. Maar omdat deze foto’s niet altijd even re-
presentatief zijn krijgen handelaren soms niet afgeleverd wat zij denken te kopen. Zo vindt planteninkoper Jörg Walther van Salomo dat de informatie nog niet op orde is. De foto’s corresponderen volgens hem vaak niet met de partij die geveild wordt. Hij kan genoeg voorbeelden opnoemen. „Het gaat vaak mis bij de mixen. Dan denk je dat er een witte plant in zit, maar is het een compleet andere samenstelling. Erg vervelend”, zegt deze inkoper.
Marco Vermeulen, director wholesale & sourcing bij Dutch Flower Group, denkt dat het ’automatisch’ beter zal gaan met het aanleveren van de informatie en de foto’s, als er juist wel wordt begonnen met beeldveilen. Wat hem betreft start hij liever vandaag dan morgen met beeldveilen. „Je hebt altijd kwekers die ontsnappingsmogelijkheden zien, maar er zijn genoeg kwekers die het goed voor elkaar hebben en de juiste informatie geven. Nu kun je het product nog laten zien voor de plantenklok,
maar als dat niet zou kunnen, kan ik me niet voorstellen dat kwekers dit niet goed willen presenteren richting de handel”, zegt hij. Vermeulen benadrukt dat een goede foto ook essentieel is voor een snelle doorlooptijd in de keten. „Kwekers die een goede foto aanleveren, komen bij ons direct in de webshop te staan. De verkooptijd voor hun product wordt hierdoor verlengd. Voor ons zou het wel prettig zijn als er meer eenheid in de foto’s gaat komen. Nu moeten wij vaak nog zelf goede foto’s maken”, tipt hij.
Kweker en handelaar Sander van Soeren is absoluut geen voorstander van beeldveilen. Hij staat met een breed sortiment vaste planten op diverse markten en hiervoor koopt hij producten op de klokken van Plantion en Veiling Rhein-Maas. „Als inkoper wil ik de planten zien. Er is zo veel verschil in handel, dat zie je op een foto niet. Neem bijvoorbeeld een partij van tien karren Delphinium, die zijn echt niet allemaal hetzelfde.” Daarom is voor Van Soeren, naast dat
het product voor de klok langs komt, ook het schouwen belangrijk. „Ik loop bij Veiling Rhein-Maas voor het veilen altijd langs de karren. En daar tref ik veel collega-inkopers die er net zo over denken. Zij willen allemaal het product eerst gezien hebben voordat ze het kopen. Een foto meesturen is goed ter ondersteuning, maar beeldveilen is een stap te ver.”
Van Soeren is naast handelaar ook kweker van onder andere lavendel, Anemone en Phlox. Als kweker is hij ook niet enthousiast over beeldveilen. Hij vindt dat hij in dat geval op extra kosten wordt gejaagd omdat actuele foto’s nog belangrijker worden en in het maken ervan meer tijd gaat zitten. „En weet je waar ik bang voor ben? Dat ik straks partijen planten terugkrijg omdat de foto’s misschien alsnog niet representatief zijn.” Van Soeren laat het maken van de foto’s graag over aan zijn medewerker Niels Verhoek die volgens hem handiger is met de computer dan hijzelf. „Ik zie er niet tegenop hoor dat we
>
straks eventueel toch klaar moeten zijn voor beeldveilen”, zegt Verhoek terwijl hij demonstreert hoe hij een foto maakt. Hij pakt een tray lavendel en zet deze op een Deense kar die tegen een wit gevelscherm aan staat. Met een mobieltje maakt hij vervolgens een foto die hij direct doormailt naar zijn eigen mailadres. Vanaf de vaste computer zet hij deze in de beeldbank van Royal FloraHolland. Verhoek houdt geen eigen archief bij. Alles staat in de beeldbank van de veiling en als een partij er een aantal dagen hetzelfde uitziet, gebruik hij een foto ook wel eens een aantal dagen. „Het scheelt ook werk dat we niet zo veel soorten hebben. Meestal veilen we maar twee of drie verschillende producten dus hoef ik ook niet zo veel foto’s te maken. Als de veilingkarren klaar staan kost het maken en uploaden van een foto maar een paar minuutjes. Voor meerdere partijen ben ik maximaal een kwartiertje bezig.”
Vasteplantenkweker Albert Daniëls in Nijkerk is geen voorstander van
beeldveilen. „Ik ben een echte klokkweker en vind dat de karren voor de klok langs moeten blijven komen. Ik kweek zo’n 50 soorten en mijn sortiment laat per jaar grote verschuivingen zien. Juist daarom is het belangrijk dat inkopers voor de klok mijn product kunnen zien. Impulsverkoop is voor inkopers belangrijk en alleen een foto stimuleert de impulsinkoop veel minder.” Daniëls heeft het idee dat inkopers van grote bedrijven makkelijker zullen overstappen naar beeldveilen maar dat juist kleinere kopers bezwaar hebben. „Ik verwacht dat kleine kopers bij beeldveilen minder op de klok gaan kopen. Het is ook juist deze groep die behoefte heeft aan een breed sortiment en als zij minder kopen zal dit vervolgens weer zorgen voor verschraling van het sortiment aan de klok.” Daniëls voelt naar eigen zeggen ook een eventuele volgende stap al aankomen. „De veiling wilde gaan beeldveilen om van de hoge logistieke kosten af te komen. De stap daarna wordt dan dat er af-tuin zal worden geveild en we hier op het bedrijf moeten gaan verdelen.”
Op het bedrijf van Daniëls maakt zijn vrouw Henrieke de foto’s. „In april en mei maak ik de meeste”, zegt zij. „Maar nu, zo tegen het einde van het seizoen, zit iedere cultivar wel in de beeldbank van de veiling en hoef ik weinig nieuwe foto’s meer te maken. We rapen de planten als ze een klein beetje bloei vertonen en dat is het stadium waarop ik ze op de foto zet. Behalve als bijvoorbeeld door weersomstandigheden het rijpheidstadium erg afwijkt, maak ik een nieuwe foto.”
Buiten op de plek waar de karren klaar staan voor de veiling staat een deense kar die gebruikt wordt als plek om de foto’s te maken. Een witte plaat en een witte achterkant zorgen voor altijd dezelfde achtergrond. Met een mobiele telefoon maakt Henrieke een foto die zij mailt naar haar eigen adres en vervolgens in de beeldbank van Royal FloraHolland zet. „Ik ben hier vier jaar geleden mee begonnen. In het begin vroeg het wel wat tijd maar inmiddels kost het me weinig moeite. Het foto’s maken is voor ons niet de bottleneck van het beeldveilen.” <
Na een aantal slechte jaren voor Acer palmatum, mede door het faillisse ment van handelaar Baas Planten service, was er vorig jaar sprake van een voorzichtig herstel van de markt. Dit jaar lijkt die ontwikkeling zich versterkt door te zetten, alhoewel kwekers van Acer palmatum over het algemeen minder open zijn over de ontwikkelingen in hun productgroep dan kwekers van andere producten. Toch lijkt er bij de meeste kwekers sprake te zijn van een prima seizoen.
Voor Acer palmatum is Engeland traditioneel een belangrijk afzetland. Volgens kweker Mark Korver – die met name grote Acer vanaf 15 l-con tainer maakt – is dat ook dit jaar het geval. „Het jaar is wel goed. We zien geen rem op de verkoop naar Enge land, ondanks de ophanden zijnde Brexit. Verder gaat de verkoop naar Duitsland goed en ook de goede afzet naar Polen valt op.” Bij kweker Giel Bevers was de verkoop afgelopen najaar al goed en gingen in de eerste drie maanden van dit jaar ook al veel bomen weg. „En dat was maar goed ook. In april konden we tijdelijk niet leveren omdat het jonge blad vorstschade had opgelopen. Gelukkig waren we toen al een groot deel van onze leverbare planten kwijt. De planten met vorstschade hebben we terug
geknipt en die zijn volgend jaar pas weer leverbaar, waarbij we geluk mogen hebben als ze dezelfde maat halen als ze dit jaar hadden. Arbeid is hierbij een extra kostenpost die we niet zomaar terugverdienen; in ieder geval niet door het leveren van groter materiaal. <
Het was lekker druk op de eerste dag van de najaarsbeurs van Menkehorst, traditiegetrouw de belangrijkste dag. Zo kwamen er op de maandag 15 tot 20% meer bezoekers naar Hengelo dan vorig jaar. „Het loopt geen storm zoals in het voorjaar, maar we zijn heel tevreden over de opkomst”, vertelt verkoper Fedde Boom. Het zijn vooral tuincentra en handelaren die de beurs bezoeken. Het overgrote deel daarvan komt uit Duitsland. „Waar onze klanten tijdens de voorjaarsbeurs uit heel Europa komen, komen er nu vooral Duitse en een paar Nederlandse tuincentra.”
En de Duitsers zijn positief ge stemd; Boom merkt dat bij tuincen tra. „We ervaren het als we met ze praten, maar we merken het ook aan de bestellingen. Ze hebben in de zomer goed doorverkocht en bestellen weer volop bij.” Een ontwik keling die ook vorig najaar merkbaar was. „Ook toen hoorde je dat de zomer goed was geweest. Het lijkt erop alsof het voorjaar steeds langer duurt.” Hoewel de precieze cijfers nog niet binnen zijn, doen de echte herfst producten het volgens Boom goed op de najaarsbeurs. Er worden vooral veel haagplanten verkocht. Zo is er bijvoorbeeld veel vraag naar schaar se producten als Thuja ’Smaragd’ en diverse Prunus laurocerasus-soorten. De verkoopprijzen noemt Boom stabiel. Wel merkt hij dat de prijzen bij een aantal kwekers zijn gestegen. „Het gaat dan vooral om de visuele handel, de echte tuincentrumhandel in 3 tot 10 l-container. Het is niet schrikbarend en het geldt ook niet
voor iedere kweker, maar over het algemeen zijn de producten iets duurder.” Het komende najaar ziet de verko per positief tegemoet. De stemming is goed en ’de mooie plus’ in het net afgesloten boekjaar biedt perspec tief. Toch komt het allemaal niet van zelf. „Je moet er heel veel voor doen; we moeten de klanten regelmatig be zoeken en veel service bieden. Maar we hebben er vertrouwen in. Meestal is de beurs een goede graadmeter. Dus als we daar op afgaan, wordt het een mooi najaar.”
Het plukseizoen is weer begonnen, maar het is nog de vraag wat de prijzen in de Europese fruitteelt gaan doen. Telers die kwaliteit hebben hangen, zullen wel goede prijzen beuren voor hun appels en peren. De vroege appels worden nu best goed betaald. Maar door de nachtvorst van het voorjaar is er veel oogst verloren gegaan. Ook zitten nog de laatste peren van vorig jaar in de koeling, terwijl de eerste nieuwe al op de markt komen:
„Zeker. In augustus gaat alles weg met 50% korting. Zo’n stunt schudt veel mensen wakker. Op die manier kunnen we in september met een schone lei verder en volop nieuw assortiment in laten rijden. Er gaat nu veel Hydrangea, Lavandula, Ceanothus en roos weg. Door problemen
dat is doorgaans geen goed teken voor de prijs. Als fruittelers dit jaar minder verdienen, zullen ze de aanschaf van nieuwe bomen eerder uitstellen. Vruchtboomkwekers hebben hier geen slecht gevoel bij, maar volledig vertrouwen in hun afzet is er ook nog niet. Ze wachten de financiële situatie in de fruitteelt af. Op papier zijn toch al wel bomen vastgelegd. De afzet verschilt wel per land. In Frankrijk, bijvoorbeeld, breidt nu vooral het areaal peren uit, omdat bestaande boomgaarden verouderd zijn en er nu subsidies zijn op nieuwe aanplant. Binnen Europa is bijvoorbeeld ook Roemenië een groeimarkt, en ook de oude Sovjetstaten worden gezien als groeimarkten. Afgelopen jaar zijn naar Rusland veel onderstammen gegaan. Minder
met buxusmot hier in de omgeving, is er daarnaast heel veel vraag naar vervangende hagen als Ilex, Taxus en Ligustrum. Maar eigenlijk is het hier het hele jaar al bommetje-druk.”
„We zitten op een superlocatie en hebben in korte tijd een goede naam
bomen, omdat Rusland zelf moerbedden wil aanleggen en streeft naar een zelfvoorzienende fruitsector. Ook nu weer tonen de Russen belangstelling voor Nederlandse bomen. Voor kwekers is het echter nog een vraagteken in hoeverre ze komend seizoen weer bomen aan Russen mogen leveren. <
opgebouwd met onze adviezen en bezorg-, aanplant- en snoeiservice. Het is pas het derde jaar dat we open zijn. Voorheen had ik een laurierkwekerij, maar na vijf zware winters, was ik genoodzaakt daarmee te stoppen. Het is hier een 100% groencentrum, kwaliteit en service staan centraal, de prijs is daaraan ondergeschikt. Ik heb 40 jaar ervaring, als boomkweker, lijnrijder en hovenier. Die deel ik graag met mijn klanten. Verder doen we veel aan promotie. Er wordt in de branche veel gemopperd, maar weinig gas gegeven om de situatie te verbeteren. Dat doen wij dus wel.”
„Vooral met lei- en dakbomen in grote containers. We leveren die aan huis en planten ze ook meteen, dus klanten hoeven zich geen zorgen te maken hoe ze een container van 1.000 kilo thuis krijgen. Als we zelf iets niet hebben, gaan we samen met de klant naar een kweker die het wel heeft.” <
Kijk voor meer informatie of de dichtsbijzijnde dealer op: www.lozeman.nl of bel ons: 0481-371423.
De Loma klepelmaaier in verstek is zowel recht achter als naast de tractor te gebruiken. Daarnaast is deze in een hoek van 90º tot 50º of 60º te gebruiken om slootkanten of haagen te maaien. Verschillende maaibreedte 125 cm € 1690,- excl. btw 145 cm € 1770,- excl. btw 165 cm € 1890,- excl. btw
HERBSTAKTION
„Globaal zie je de prijzen voor de opplant met 5-10% stijgen. Van onderaf is de druk het grootst, dus de lichtere bomen. Daarna zullen ook de zwaardere maten in prijs stijgen, dat kan niet anders. En het is gewoon nodig, want alles is duurder geworden. De economie gaat weer als een speer en de bouw heeft het weer goed. Hopelijk merken we de groei nu ook. In goede en slechte tijden is de handel in Scandinavische landen toch wel knap stabiel. Die situatie geldt
in mindere mate voor Oostenrijk, en ook voor Zwitserland, omdat de handel daar meer vanuit Duitsland wordt gevoed. Ook voor de grotere bedrijven in Duitsland komen er betere tijden aan. Als je ze er zelf over vraagt, zijn ze optimistisch. Ze zijn bezig om bedrijven te herstructureren of ze hebben dat al gedaan. Hoge bomen vangen veel wind; dus die bedrijven moeten ook wel inspelen op veranderingen in de markt. In Duitsland merk ik dat bedrijven heel divers omgaan met de aankomende verplichting van ’gebiedseigen’: sommige zijn ermee gestopt, andere gaan er vastberaden mee door. Dat hangt samen met de controle van het hele proces, vanaf het kweken tot op de bouwplek. Ook wij doen nu mee met de ZgG-
certificering, dus wij kunnen aantonen dat we gebiedseigen kweken en leveren. Maar gebiedseigen heeft pas een kans van slagen als het ook op de bouwplek streng wordt gecontroleerd of de levering correct is. De vraag is of dat gaat gebeuren.” <
„Ik schrok bijna van de hectiek toen ik in week 33 weer aan de slag ging. Twee weken eerder dan gebruikelijk gaat er al volop herfstgoed weg. Veel eerder dan verwacht zijn we al begonnen met de Duitse handel, zoals Calluna. Alles wat een besje, een bloemetje of een kleurtje heeft, loopt momenteel als een tierelier. Bolchrysanten en Pernettya gaan razendsnel, net als Hebe Addenda, Abelia, grassen met een pluimpje enzovoorts. Hebe is in bepaalde maten al aardig op. Van Skimmia – bloem- en bessoorten – verwacht ik ook dat ze dit seizoen hard zullen gaan. Wel hebben ze nog kou nodig om op kleur te komen. Partijen vastleggen lukt soms niet eens. Veel kwekers zijn liever leeg dan partijen te reserveren. ’Wie
het eerst komt, wie het eerst maalt’, redeneren ze in bepaalde gevallen. Kortom, van rustig opstarten was voor mij geen sprake. Ik had verwacht de eerste week nog wat kwekers te kunnen bezoeken, maar daar kwam niets van. Dat heb ik in de week van Plantarium en Groen-Direkt wel weer volop gedaan, hoewel het lastig combineren was met de dagelijkse werkzaamheden. Zo ben ik met Italiaanse klanten – die overkwamen voor Plantarium – bij een aantal kwekers langs geweest. Op donderdag en vrijdag heb ik zelf ook op Plantarium rond gelopen. Vrijwel alle kwekers die ik die dagen sprak, waren net zo verbaasd als ik over de vroege start van de visuele najaarshandel. Ik heb vaak de kreet ’het lijkt wel voorjaar’ gehoord. Als oorzaak wijzen de meesten naar de aantrekkende economie. Net als in Nederland, groeien ook andere economieën weer en dat zet de consument aan tot aankopen. Aan het weer kan het niet liggen, dat doet nog allerminst aan de herfst denken.
2016 was een superjaar voor ons. Die groeicijfers lijken moeilijk te evenaren. Toch zorgden tuinplanten bij OZ Planten ook het eerste half jaar weer voor een flinke groei. Ik zie die opwaartse lijn ook terug in mijn eigen woonplaats Boskoop. Ik zie kwekers er weer investeren en personeelsadvertenties zetten. Ook wij zijn weer druk op zoek naar nieuwe mensen. Met het huidige personeel kunnen we de groei van de omzet niet bijhouden. <
Op 14 september wordt er bij Mts Lucassen in Afferden een bijeenkomst gehouden over duurzaam telen. Tijdens deze middag wordt het resultaat getoond van het project Onkruidbestrijding met plantaardig schuim in beddenteelt. Gedurende een jaar zijn verschillende innovaties getest met het doel om een gezond gewas te telen met een minimale inzet van chemische middelen. Deze middag wordt een beeld gegeven van de werking van die innovaties. Tijd: donderdagmiddag 14 september, 15.30-20 uur. Plaats: Vaste planten kwekerij Mts. Lucassen, Berkenkamp 9, 5851 GA Afferden.