VBB_22-2015 by Stichting Vakinformatie Siergewassen

FlowerTrials

8 FloraHolland

12 Praxis wil met

40 Sortimentstuin

42 Strenge

2020 staat in de steigers

nieuw concept tuinmarkt veroveren

pioen trekt breed publiek

maatregelen tegen bacterie Xylella

Cover-nw.indd 1

27-05-15 13:56

598918_.indd 2

26-5-2015 16:43:30

B 8 ’We werden het ministerie van Bloemen genoemd’

Vakblad voor de

Opinie 4

Interview: ’Ondernemers tonen te weinig interesse voor Floriade’

Commentaar: Bonussen directie kunnen FloraHolland terugwerpen

Stelling: Telers kunnen niets met consumententool

Nieuws 6

Een selectie uit het meest recente nieuws

12 Praxis betreedt tuinmarkt met nieuw winkelconcept

Veiling: FloraHolland vordert met FloraHolland 2020

Veiling:

Tuincentra:

Column: Feico Smit, Oeganda

Vragen:

Export:

Markt 20 20 21 22 23

Teelt

40 Showtuin als stimulans voor positie van pioen

In beeld:

Gewasbescherming: Kasgeluiden

Thema: Noviteiten, toppers en concepten op FlowerTrails

Teelttips: pioen, roos, chrysant, phalaenopsis, anthurium

Column: Kees van Egmond

Pioen: Showtuin als stimulans voor positie van pioen

Bacterie: Europa wapent zich tegen Xylella fastidiosa

Nieuws 44

42 Europa wapent zich tegen Xylella fastidiosa

’Ondernemers aan zet in Greenport Westland-Oostland’

Service 45

Kasgenoot: Ronald Kleef Agenda Voorplaat: Foto: Ank van Lier

22 (2015)

Inhoud.indd 3

27-05-15 15:14

Opinie

fOtO: Peter van Leth

’Ondernemers tonen te weinig interesse voor een Floriade’

Peter van Leth pvanleth@hortipoint.nl

voegde waarde voor de tuinbouw? „Voor de regio is de balans positief geweest. Bij de toegevoegde waarde voor de tuinbouw kunnen echter vraagtekens worden gezet. De afzet van Nederlandse tuinbouwproducten is niet of in ieder geval onvoldoende ondersteund.”

„Voor veel paviljoens, en niet alleen dat van Greenport Aalsmeer, was een totaal gebrek aan interesse van het tuinbouwbedrijfsleven. In plaats van een dagelijkse driedubbele bezetting van bedrijven die hier hun klanten ontvingen, bleef het bij enkele bestuurlijke werkbezoeken. Wat als een beleving bedoeld was, had te weinig kwaliteit om echt te overtuigen.”

En uw verwachtingen voor Floriade „In Almere dreigt hetzelfde scenario bewaarheid te worden. Een groot regionaal succes dat kan rekenen op trotse inwoners

Commentaar Elbert van den Berg hoofdredacteur evandenberg@hortipoint.nl

Opinie_NW.indd 4

van Almere. En opnieuw zal er geen enkele aanwijzing zijn dat de afzet van tuinbouwproducten is ondersteund.”

„Het tuinbouwbedrijfsleven moet veel meer verantwoordelijkheid nemen bij de organisatie van de Floriade. Je kan en mag niet van een overheid verwachten dat zij het imago van de tuinbouw en de afzet van tuinbouwproducten echt belangrijk vindt. Het is niet de taak van de overheid en ze heeft bovendien verstand van heel andere zaken. Probleem is dat geen enkele ondernemer zes maanden een tijdelijk paviljoen wil bemannen, laat staan er in wil investeren. Het moet allemaal korter, sneller en meer gericht op business.”

„Het organiseren van een mega-event van één à twee dagen op het allerhoogste niveau. Waarom niet een VN-conferentie over voedsel of over gezondheid, water, smaak of duurzaamheid? Ik zie beelden voor me van

de Nuclear Summit in maart 2014. Wereldleiders die onder de strengste beveiliging wederom Nederland bezoeken, maar nu niet Den Haag maar Almere.”

„Zeker en ook dat is niet minder uitdagend. Het huis van de smaak ontwikkelen we dan door tot een conferentie voor alle sterrenkoks van onze belangrijkste afzetlanden. Een conferentie over smaak, eten en plezier.”

„Een Floriade met focus op smaak en plezier spreekt siertelers uiteraard niet aan. Met duurzaamheid en groen welbevinden hebben ze natuurlijk wel een klik. Tegelijkertijd investeren sierteeltondernemers in toenemende mate in onlineverkoop en -communicatie met klanten. Kijk dan eens naar podia waar verkoop, onlinecommunicatie én festivals de basis vormen voor jarenlange klantenbinding. Inderdaad, bloemen lossen geen wereldproblemen op, maar verzachten

Bonussen directie kunnen FloraHolland te

elil Çoban, FNV bestuurder, was verbaasd

22 (2015)

27-05-15 12:03

Wilt u uw mening geven? Stuur een brief naar postbus 9324,

Stelling

Telers kunnen niets met consumententool deze wel. En die markt is misschien wel het grootst, of in elk geval het leukst.”

tuinbouwondernemers? „Ze bieden perspectief op business, vrijhandelsakkoorden, investeringen of markttoegang. Voor het tuinbouwbedrijfsleven duurt de Floriade dan geen hafjaar, maar een paar dagen. De Floriade is een unieke wereldexpositie die enig in zijn soort is en slechts eens in de tien jaar wordt gehouden.”

2022 is nog zo ver weg? „Het binnenhalen en organiseren van een megaconferentie duurt vier tot twaalf jaar volgens deskundigen en er gaat een degelijke programmering aan vooraf. Het gaat erom bestaande netwerken nu reeds warm te maken voor 2022. Het is aan de tuinbouw om het initiatief te nemen voor deze kortdurende conferenties in 2022.”

„Als tuinbouwondernemers de komende Floriade niet aangrijpen om hun bestaande en nieuwe klanten of markten aan te spreken, kunnen ze haar net zo goed niet organiseren. Hun organisator, de Nederlandse Tuinbouwraad, kunnen ze dan wel opheffen, want dan komt er niks terecht van het doel van deze raad. Namelijk het bevorderen van het imago van de Nederlandse tuinbouw in binnen- en buitenland en het ondersteunen van de afzet van tuinbouwproducten.”

Herbert Wooning,

land terugwerpen

22 (2015)

Opinie_NW.indd 5

27-05-15 12:03

Nieuws Lees meer op de website Op deze pagina’s vindt u een selectie uit het nieuws.

Hollands stilleven van pioenen en koeien

Een uitgebreide versie van deze berichten maar ook ander

te oogsten, de pioenen

■ Van Ruiten roept Kamer op meer vaart te maken met aardwarmte Voorzitter Van Ruiten van LTO Glaskracht Nederland deed op 27 mei een dringend beroep op de Tweede Kamer om meer vaart te maken met het benutten van aardwarmte voor de energievoorziening in de glastuinbouw. Dat kan volgens hem door bestaande instrumenten beter in te zetten of geschikt te maken voor toepassing van geothermie. De Kamer vergaderde deze week over het energiebeleid van minister Kamp (EZ). Het vorig jaar met staatssecretaris Dijksma (EZ) overeengekomen versnellingsplan Aardwarmte kent als doel jaarlijks vier tot vijf nieuwe aardwarmteprojecten in de glastuinbouw van de grond te krijgen. Dat doel dreigt volgens Van Ruiten echter niet gehaald te worden omdat glastuinders onvoldoende eigen vermogen hebben. Bovendien zijn de risico’s onvoldoende af te dekken; banken en andere financiers zijn huiverig om er geld in te steken.

Paeonia in Oude Wetering. Het pioenenveld van Ruud Warmerdam is omringd door weiden waar koeien grazen en waar een molen op de achtergrond draait. Een Hollandser beeld is liefde voor het geslacht Paeonia en passie in groot dat Warmerdam bloemen laat open dit jaar veertien soorten staan. Elk jaar rooit Warmerdam wel een meerdere soorten voor voor de teeltwisseling baseert Warmerdam op hoe een soort groeit

■

nieuwe locatie voor waterberging Het Hoogheemraadschap van Delfland en de gemeente Westland zoeken samen naar een nieuwe locatie die geschikt is voor 50.000 m3 waterberging. Oorspronkelijk waren daarvoor kansen in een nieuwbouwproject tussen ’s-Gravenzande, Monster en Naaldwijk, maar die plannen zijn inmiddels gewijzigd.

■ ’Belang primaire productie voor Hoe groot het belang van de primaire productie van sierteeltproducten is voor de toegevoegde waarde en werkgelegenheid in het totale sierteeltcomplex is moeilijk aan te geven. Dat staat in het rapport ’De kracht van het agrocluster’ dat LEI Wageningen UR op 26 mei heeft gepubliceerd. Dát de primaire productie van belang is voor de omvang van het totale agrocomplex is duidelijk, maar wat de precieze gevolgen zijn als een groot deel van de primaire productie wegvalt, is onduidelijk.

verkooppunt wint. Het gaat om de gele dubbelbloemige Begonia tuberhybrida Nonstop JOY Yellow van Benary, Bidens hybrida Painted Red van Moerheim New Plant, de warmgele Osteospermum ecklonis Serenity Blue Eyed Beauty van Florensis en de vroegbloeiende Petunia cultivars NightSky van Selecta Klemm. De winnaar wordt bekendgemaakt tijdens de Flower Trials week op het Green Inspiration Event op 11 juni bij Anthura in Bleiswijk.

■ Veel correcties op aanvoer

Veiling Rhein-Maas Op Veiling Rhein-Maas zijn dit jaar al veel correcties doorgevoerd op de aanvoer van potplanten. Het gaat om 272 correcties. Zo werden in maart van dit jaar na het ingeven van de jaaraanvoermelding bij 110 aanvoerders al correcties in de vooraf aangemelde aantallen doorgevoerd. Dit omdat de aangemelde aantallen stuks ver boven de aantallen lagen die vorig jaar verkocht werden.

■ Inzendingen FleuroStar bekend

■ FloraHolland stopt uitbetaling

De inzendingen voor de FleuroStar-wedstrijd 2015/2016 van Fleuroselect zijn bekend. De plant met de hoogste ’wow-factor’ op het

statiegeld plagiaatfust fc566

Nieuwskort2.indd 6

FloraHolland betaalt sinds 26 mei geen statiegeld meer uit voor plagiaatfust. Vorige maand

maakte de veiling bekend dat er plagiaatfust fc566 in omloop is. Inmiddels zijn vijfduizend stuks daarvan onderschept. In Polen, Duitsland en Frankrijk zijn enkele tienduizenden exemplaren van het plagiaatfust aangeboden. Plagiaatfust dat bij FloraHolland of Veiling Rhein-Maas wordt aangeboden, neemt de veiling in beslag.

■ Amsterdam verbindt naam aan Floriade 2022 Floriade 2022 Growing Green Cities – Amsterdam Almere is de officiële naam van de komende wereldtuinbouwtentoonstelling. De hoofdstad verbindt hiermee haar naam aan de Floriade. Het Amsterdamse college van B&W is verheugd over het binnenhalen van de Floriade 2022 naar de metropoolregio Amsterdam. Als blijk daarvan verbindt de hoofdstad haar naam aan het internationale evenement.

■ Herman de Boon 12,5 jaar voorzitter VGB Herman de Boon was op 21 mei precies 12,5 jaar voorzitter van de VGB. Hij bekleedt nog tal van andere voorzitters- en bestuursfuncties in en buiten de sierteeltbranche. De Boon was ook voorzitter van de commissie 22 (2015)

27-05-15 15:44

FOTO: FOTOSTUDIO GERARD VLEKKE

Gelezen op Twitter Mike Duivenvoorden (@mikeduif)

Bergerden volledig moet worden afgeblazen, kan het totale verlies voor de twee gemeenten op € 24 miljoen uitkomen.

■ Britten spenderen meer aan bruidsbloemen Britse bruidstellen geven gemiddeld meer geld uit aan bloemen tijdens hun bruiloft dan Nederlandse, Franse en Duitse koppels. In het Verenigd Koninkrijk kan dat oplopen tot wel € 1.000, terwijl dat bedrag in Nederland, Frankrijk en Duitsland de helft lager ligt, zo blijkt uit het BloemistenPanel van FloraHolland. Roze en witte bloemen zijn het populairst in bruidsboeketten, hoewel de vraag naar pasteltinten en bonte kleuren de laatste jaren toeneemt.

■ België maakt toltarieven Vlaams wegennet bekend

Bloemen en Planten in het Hoofdbedrijfschap Agrarische Groothandel en vertegenwoordigde de groothandel ook in het bestuur van het Productschap Tuinbouw, organisaties die inmiddels zijn opgeheven.

Vanaf 1 april 2016 betalen vrachtwagens gebouwd vóór 1999 en zwaarder dan 32 ton maximaal € 0,20/km tol om door Vlaanderen te mogen rijden. Vrachtwagens tussen de 3,5 en 12 ton en Euronorm 6 moeten € 0,074/km betalen. De Vlaamse verkeersminister Weyts maakte dat op 19 mei bekend. De gewesten Brussel en Wallonië moeten hun tarieven en trajecten nog vaststellen.

■ Pioenenkwekers gaan naar bloemist toe

■ Bloemen- en plantenexport krimpt in april

Op zaterdag 30 mei zijn pioenenkwekers bij acht bloemisten aanwezig in de regio Den Haag – Rotterdam om vragen van consumenten te beantwoorden. De actie is gekoppeld aan de Mijn Bloemist Pioenweken, die op 16 mei van start gingen.

De bloemen- en plantenexport kende in april een krimp, waardoor de stijging van de exportwaarde tot nu toe werd gedrukt tot een kleine € 2 miljard. Dat meldt de VGB op basis van cijfers van Floridata. De krimp komt voornamelijk voor rekening van de pot- en tuinplanten (-14,7%). De exportwaarde van snijbloemen steeg met 5,6%. Er zijn grote verschillen per afzetbestemming en er is een blijvend effect van valutaschommelingen. Groothandelaren blijven gematigd optimistisch.

■ Lingewaard boekt opnieuw af op glastuinbouwgebied Bergerden De Gelderse gemeente Lingewaard heeft opnieuw € 2,2 miljoen afgeboekt op de exploitatie van grond voor het glastuinbouwgebied Bergerden. In totaal bedraagt het verlies voor de gemeente nu € 4,9 miljoen. In 2013 werd al een verlies van ruim € 2,7 miljoen op de grondexploitatie genomen. De gemeente Nijmegen heeft inmiddels ook voor circa € 5 miljoen afgeboekt op de grond voor het glastuinbouwgebied. Als de verdere ontwikkeling van 22 (2015)

Nieuwskort2.indd 7

■ Geen kopersnummer op klokfront Plantion Sinds 26 mei is er tijdelijk geen kopersnummer meer te zien op de klokken van Plantion, wat moet leiden tot een stabielere prijs. De proef, die op verzoek van kopers en kwekers wordt uitgevoerd, duurt twee maanden.

Dan kunnen de veilingkosten ook omlaag! #onbegrip FNV woest om bonus bloemenveiling telegraaf.nl

peter de munck (@peterdemunck) @LucasVos_FH 200 man eruit in 2014 en jullie verdelen een bonus van €174.000, R.v.C geeft een verkeerd signaal af#flora#fail#

Hermen de Graaf (@hermendegraaf) Ach @Bernardflora, @LucasVos_FH, @LiliesofLife, heer Zalm kwam ook ruiterlijk terug van #bonusblunder. #FloraHolland #coöperatievegedachte?

Lennard GreenBalanZ (@LGreenBalanZ Russische boycot sierteelt dreigt. 12% #FloraHolland ontslagen. 30% van telers bij bijzonder beheer. En top van #FloraHolland krijgt bonus?

Arjan van der Veer (@vdvtweets Je zou als Raad van Commissarissen van @FloraHolland toch de ballen uit je broek moeten schamen. Goedkeuring gegeven aan bonus directie!

Louis Kester (@loukes) Zouden ze bonussen van Timo Hughes ook al vergeten zijn? Dacht dat alleen banken een forse bonus cultuur hadden

Discussie op LinkedIn Bonus directie FloraHolland is ongepast De directie van FloraHolland krijgt over 2014 een bonus van € 174.000 uitgekeerd. Het was een onrustig jaar waarin werknemers staakten en leden en klanten ontevreden waren over de veiling. Het was bovendien een jaar waarin veel leden en klanten in zwaar weer verkeerden. Ook werknemers van de veiling hadden het meer dan lastig. 320 fte’s werden geschrapt. Nog steeds zijn werknemers ontevreden. En dan krijgt de directie een bonus. Behoorlijk ongepast. Wat vindt u?

27-05-15 15:44

FloraHolland vordert met FloraHolland 2020

’We werden het ministerie van Bloemen genoemd’ Het nieuwe veilen, een virtueel platform, standaardisering, consumentenvorm. Algemeen directeur Lucas Vos: „Of de dagverse handel in 2020 via de klok plaatsvindt of via een ander instrument, dat weet ik niet.” Arie-Frans Middelburg afmiddelburg@hortipoint.nl

k ben ervan overtuigd dat de klok blijft bestaan”, zei algemeen directeur Lucas Vos aanvankelijk zeer resoluut op de ” persconferentie vorige week dinsdag 19 mei in Aalsmeer. De vraag van een van de journalisten was of de klokken stil komen te staan in 2020. „Ik denk niet dat het gaat gebeuren”, vervolgde Vos. „Bij planten stabiliseert de klok al een beetje, bij bloemen zal dat ook gebeuren. In de toekomst blijft er behoefte aan een fysieke marktplaats; er blijft dagverse handel. Ook in 2020 nog.” Toen Vos zijn relaas echter vervolgde bleek hij toch niet zo zeker over het voortbestaan van de klok. „Maar of die dagverse handel in 2020 via de klok of via een ander instrument plaatsvindt weet ik niet”, stelde hij. De weifeling over de toekomst van de klok bij Vos tekent wellicht de fase waar de ontwikkeling van FloraHolland 2020 zich bevindt. De veiling is vijf en een halve maand onderweg en over de diverse speerpunten wordt druk gebrainstormd. Veel ligt nog open.

Het nieuwe veilen Een van de onderwerpen waar druk over wordt overlegd, is het nieuwe veilen. In regiobijeenkomsten is er gebrainstormd met leden van de veiling en vorige week woensdag kwam het klantenplatform, dat een adviserende functie heeft, voor de eerste keer bijeen. Een van de onderwerpen was het nieuwe veilen. FloraHolland wil haar kosten - in 2014 € 368 miljoen - in 2020 met een derde omlaag gebracht hebben. In 2020 wil ze immers een resultaat hebben van € 40 miljoen.

ALV-FH2persconferentie.indd 8

Vos noemde voor de komende jaren ooit een besparing op logistiek van € 30 miljoen. Vos: „Er zitten nog veel kosten in de logistiek. Door het veilproces en de logistiek uit elkaar te trekken zijn er mogelijkheden om de kosten naar beneden te brengen.” Vos benadrukte dat het naar beneden brengen van de kosten met een derde belangrijk is, maar dat een stabiele en goede prijsvorming voorop staat. Vos gaf vorige week dinsdag ook aan dat hij twee relatief nieuwe markten voor de afzet van bloemen en planten vanuit Nederland ziet: de Verenigde Staten en China. De economie van de Verenigde Staten is aangetrokken en de dollar sterker geworden. Dat biedt mogelijkheden voor de export van bloemen en planten. In China ziet Vos een sterke groei van de middenklasse. Ook dat biedt mogelijkheden voor de export van bloemen en planten. „We kunnen meeliften op het positieve imago dat Nederland in China heeft onder meer dankzij het melkpoeder”, zei Vos hierover. Hoe aan de mogelijke vraag uit de VS en China kan worden voldaan is nog de vraag. „Daar zijn we druk mee bezig. Logistiek krijgen we dat nog niet een, twee, drie voor elkaar. Maar het lijkt voor de hand te liggen dat dit via een virtuele marktplaats gebeurt dan via een fysieke.”

Leegstand afgenomen Er is ook nog niet bekend wat er met de marktplaatsen van FloraHolland gaat gebeuren, althans met de drie exportvestigingen. Dat zit in de plannen van het nieuwe veilen besloten en daar is dus nog geen duidelijkheid over.

Vos en financieel directeur Rens Buchwaldt wezen er op dat het feit dat het klokvolume daalt niet betekent dat er minder handel via de fysieke marktplaatsen gaat. Er gaat nu juist meer product over de marktplaatsen. „Wat locaties betreft moet je niet alleen naar het veilen kijken”, zei Buchwaldt. De leegstand is afgenomen het afgelopen jaar.” Na afloop gaf hij verder aan dat Naaldwijk zo goed als vol is. Voorzichtig denkt hij aan het bouwen op Trade Parc Mars dat al lange tijd braak ligt. In ieder geval is de verwachting dat Horti Campus gaat bouwen in de loop van dit jaar. Zij kocht grond van FloraHolland. Mogelijk volgen handelaren in samenwerking met de veiling. Een belangrijk speerpunt van FloraHolland is verder de consumentenmarketing. Ook daar sprak het klantenplatform vorige week woensdag over. De twee ambities van FloraHolland 2020 zijn betere marges voor de leden en hun klanten en méér consumenten geven méér uit aan bloemen en planten. Vos gaf op de persconferentie aan dat leden en klanten vinden dat de promotie momenteel belabberd is doordat er veel te weinig geld aan besteed wordt. FloraHolland wil het voortouw nemen voor de consumentenmarketing voor bloemen en planten in Europa. Hoe precies ’de oorlog wordt verklaard aan de cadeaubon’ is nog niet duidelijk. Het ligt voor de hand dat er samenwerking komt met VGB, die al aangegeven heeft mee te willen betalen en beslissen. Een feit is volgens Vos dat de verduurzaming van de keten een belangrijke rol gaat spelen naar de consument toe. Buchwaldt vulde aan dat de promotie in een bredere setting zal plaats gaan vinden. 22 (2015)

27-05-15 12:47

Foto: FloraHolland

Lucas Vos dinsdag 19 mei ten overstaan van journalisten: „De promotie van bloemen en planten is momenteel belabberd.”

„Als wij het alleen gaan doen dan gaat iedereen daar wat van vinden.” Hij ziet wel een rol voor FloraHolland als organisator van de consumentenmarketing en inner van de gelden. Eind 2012 liep samenwerking op gebied van promotie tussen FloraHolland en de handel nog stuk. Ze konden het niet eens worden over een heffingsysteem voor de bijdrage van de handel. Volgens de veiling was een gestaffelde heffing voor de handelsbijdrage juridisch niet mogelijk en wilden de telers het niet. Buchwaldt verwacht dat handel en veiling er nu wel uitkomen. „Toen was de sfeer dat de telers het zelf gingen doen. Nu is het ’moeten’ groter. De houding van beide partijen is anders en dan is het makkelijker een oplossing te vinden.”

Cultuuromslag FloraHolland werkt verder aan de ontwikkeling van een virtueel platform voor bloemen en planten: World Flower Exchange. Op dit platform moet in 2020 € 1 miljard worden omgezet en alle marktkennis, ideeën en innovatie samenkomen. Onder meer wordt gekeken naar succesvolle modellen van virtueel zaken doen binnen de eigen sector en, aldus Vos, vooral ook naar andere sectoren. Dat is wat er momenteel gebeurt. 22 (2015)

ALV-FH2persconferentie.indd 9

FloraHolland is ook bezig om de organisaties en procedures te vereenvoudigen; processen worden geoptimaliseerd, heet het. Er dient een cultuurtransformatie plaats te vinden, zei Vos. De klant komt centraal te staan en er moet efficiënter gewerkt worden. „We werden wel het ministerie van de Bloemen genoemd en dat voelen we nog”, aldus Vos. Hij ziet al verbeteringen. FloraHolland noemt daarom 2014 het jaar van de omslag. Onder meer omdat volgens haar de negatieve houding van de stakeholders van het bedrijf omsloeg naar een algemeen positief sentiment. De algemeen directeur wees erop dat er al een managementlaag verdwenen is. Door de uitvoering van Kompas is het van drie naar twee managementlagen gegaan en de directie ging van drie naar twee leden. De cijfers van Buchwaldt lieten zien dat vorig jaar het aantal 320 fte’s is afgenomen. 200 door Kompas en de overige 120 door natuurlijk verloop als pensionering of uitdiensttreding. De loonkosten daalden daardoor met € 11 miljoen naar € 176,7 miljoen.

Veel minder fte’s Dit jaar zal het aantal fte’s verder afnemen. Buchwaldt verwacht echter niet dat die afname zo groot zal zijn als vorig jaar. Hij

gaf wel aan dat er een pensioneringsgolf aankomt. Daarnaast is de veiling bezig te stoppen met allerlei diensten, projecten en deelnemingen. Vos: „Van de 180 projecten zijn er nog 50 tot 60 over. We moeten daar nog een slag maken.” Deelnemingen die beëindigd zijn, zijn Decorum Company, Frederique’s Choice. Gestopt werd ook met Flower Chain Services, de logistiek dienstverlening in Bleiswijk en de acquisitie van de retail. Vos: „De klant was niet blij dat wij acquisitie deden bij de retail. Maar wat je nu ziet is dat klanten naar ons toekomen met de vraag hen te helpen richting retail.” Tenslotte is er het programma Standaarden en Vereenvoudigen dat het standaardiseren van ict, logistiek en productkwaliteit betreft. Standaarden moet gaan aansluiten bij klanten en eindklanten zodat partijen in de sierteeltsector efficiënter tot transacties komen. Vos gaf aan dat er bij Floraholland te veel oude ict-systemen gebruikt worden. „Dat moet gemoderniseerd worden.” Wat kwaliteit betreft zijn er al stappen gezet door invoering van het kwaliteitsbeleid 2014. Vos: „Voorheen werd 30% van de klokaanvoer gekeurd. Nu treden we op als er klachten van klanten zijn. Dan treden we op naar aanvoerders.” <

27-05-15 12:47

Floramite versterkt het Bayer Spint team

Doe mee met de Floramite kennisquiz en win 4 kaarten voor Nederland - Tsjechi毛! floramite.bayer.nl

Gebruik gewasbeschermingsmiddelen veilig. Lees v贸贸r gebruik eerst het etiket en de productinformatie.

598919_.indd 10

26-5-2015 16:43:48

foto: Arie-frAns Middelburg

Ophef over bonus FloraHolland-directie

Arie-Frans Middelburg afmiddelburg@hortipoint.nl

oban zegt verbaasd te zijn. „Elk mens die kan nadenken zou die reactie geven. Het gaat nog steeds niet goed met FloraHolland. Ze moeten op de kleintjes letten. Er zijn veel mensen ontslagen, ze moeten kijken naar de kosten, naar de kosten voor de werknemers. Het zou raar zijn als ik niet verbaasd zou zijn over de bonus. De FNV-leden zijn absoluut niet blij met de bonus.”

De directeuren van FloraHolland, algemeen directeur Lucas Vos en financieel directeur Rens Buchwaldt, krijgen in 2015 in totaal een bonusbedrag van € 174.000 uitbetaald. Bij elkaar krijgt het duo over 2014 een salaris van € 994.000. De bonus kan overigens nog oplopen doordat de selectie- en renumeratiecommissie van FloraHolland begin 2015 heeft voorgesteld om naast de kortetermijnbonus een lange variabele beloning in te voeren. De commissie van de algemene ledenvergadering (alv)en de raad van commissarissen (RvC) hebben hiermee ingestemd. De variabele langetermijnbeloning kent dezelfde percentages als de kortetermijnbonus. Voor Vos is dat 30% van zijn salaris en voor Buchwaldt 20%. In 2013 zagen de drie directeuren van FloraHolland, Timo Huges, Erik Leeuwaarden en Rens Buchwaldt nog af van een bonus. In 22 (2015)

Bonus.indd 11

Celil Çoban, bestuurder van FNV Bondgenoten:. „Ik snap niet dat bonus door de alv is geaccepteerd.”

totaal verdienden zij toen € 1.362.000. Çoban doet zijn uitspraken in aanloop naar de cao-onderhandelingen met FloraHolland die op 1 juni starten. „Als de directie zo’n flinke bonus krijgt, dan moet een loonsverhoging van 3% voor de werknemers makkelijk te realiseren zijn. Volgende week is de eerste ronde van de onderhandelingen en dan zullen ze echt met een goed verhaal moeten komen. Als ze de werknemers geen loonsverhoging willen geven dan is dat lastig uit te leggen.” Volgens de FNV-bestuurder rommelt het weer bij FloraHolland. Hij baseert dat op het feit dat het ziekteverzuim relatief hoog is. „Ik snap niet dat de bonus door de ALV geaccepteerd is. En waarom deden ze vorig jaar zo moeilijk over de kosten van het sociaal plan?”

„Gezien de onrust waarmee we te maken hebben gehad in 2014 is dat een begrijpelijke reactie”, zegt Bernard Oosterom, voorzitter van de RvC van FloraHolland in een reactie. „Maar ik ben van mening dat we de oorzaak van de onrust niet uit het oog mogen verliezen. Die ligt namelijk in een verder verleden.” Oosterom geeft vervolgens aan dat de huidige directie behalve het behalen van de gestelde doelen voor 2014 ook voor een omslag heeft gezorgd binnen het bedrijf

waardoor veel van de onrust is weggenomen. „Uiteindelijk is de gestelde begroting voor 2014 gehaald, lag er aan het eind van het jaar een nieuwe strategie en zijn de meeste prestatie-indicatoren en de relatie met leden, klanten en medewerkers beter geworden. Daarom zijn wij als RvC van mening dat de huidige directie van FloraHolland aanspraak maakt op een variabele beloning.

De beloning van de directie van FloraHolland wordt door de selectie- en renumeratiecommissie (Remco) vastgesteld op basis van een benchmark (marktvergelijking) met statutaire bestuurders in de Nederlandse markt. De benchmark vindt eens in de drie jaar plaats. De benchmark werd uitgevoerd door de HAY Group. Uit de benchmark kwam naar voren dat het totale pakket voor de directie onder het gemiddelde bleef. Dit werd veroorzaakt doordat FloraHolland geen langetermijn variabele beloning kende. Die is nu dus wel ingesteld. De bonussen worden toegekend op basis van de realisatie van kortetermijnprestatie-afspraken en langetermijnprestatie-afspraken. De Remco stelde vast dat in 2014 de directie 70% van de kortetermijndoelstellingen haalde. De alv-commissie en de voltallige RvC hebben met het beloningbeleid ingestemd. <

27-05-15 12:46

Praxis betreedt tuinmarkt met ni Praxis heeft ambities om een grote speler te worden in de markt voor tuin-

Ank van Lier

Meer specialisatie is daarom een must om je marktaandeel te kunnen handhaven, ook moet je snel kunnen inspringen op marktontwikkelingen. Intratuin vonden we een te logge organisatie: we gaven de voorkeur aan een formule met één directie, zodat we snel slagen zouden kunnen maken.” Stox en De Groot onderzochten diverse opties: zij oriënteerden zich op de mogelijkheden van andere tuincentrumformules en bekeken de haalbaarheid van een eigen concept. „Dit vergde echter te grote investeringen. Bij een bezoek aan ons tuincafé in Roermond sprak toenmalig Praxis-directeur John Colley een medewerker aan en vroeg naar de eigenaar. Zo is het balletje gaan rollen: samen met Praxis ontwikkelden Frank en ik een nieuwe tuincentrumformule.

Hierbij kon Praxis gebruikmaken van onze passie en kennis op tuingebied, terwijl wij konden meeliften op de expertise en bekendheid van de Praxis-formule.”

Volgens Praxis-directeur Joost de Beijer had de bouwmarktketen al langer plannen om haar activiteiten in de tuinmarkt uit te breiden. „Wij hadden al elf Praxis Mega en Tuin, met een grote tuinafdeling in de kas naast de bouwmarkt. Deze wilden we verder uitbouwen, met een winkelconcept dat is toegespitst op groenproducten. Op dat vlak laten veel andere tuincentra omzet liggen, zo signaleerden we. We zagen de vraag naar planten, tuinmeubilair en producten voor

Fot0: praxis

ijftien jaar lang exploiteerde Peter Stox drie Limburgse Intratuinvestigingen, in Venlo, Roermond en Heerlen. Vorig jaar werd Frank de Groot mede-aandeelhouder. De veranderende markt deed de ondernemers besluiten om de overstap te maken naar een andere formule, in dit geval Praxis. „Intratuin is georganiseerd als een soort coöperatie: de filiaalhouders zijn tevens eigenaar van het bedrijf en bepalen ook samen de koers”, vertelt Stox. „Hierdoor is snel schakelen lastig: veel inspraak zorgt voor minder stuurkracht. Tegelijkertijd zagen we de markt veranderen: vroeger was het tuincentrum ’the place to be’ voor planten, inmiddels spelen ook supermarkten een belangrijke rol in de bloemen- en plantenverkoop.

De nieuwe winkels van Praxis willen zich onderscheiden door een focus op groen.

Praxis.indd 12

22 (2015)

27-05-15 14:44

Column Feico Smit f.smit@royalvanzanten.com

et nieuw winkelconcept outdoor living groeien. Tuin en balkon worden steeds belangrijker en zijn echt onderdeel geworden van de woning. Peter Stox en Frank de Groot waren de juiste partners om onze plannen mee uit te werken.” Op 11 maart openden de eerste vijf Praxis Tuincentra hun deuren: het concept is niet alleen neergezet in de franchisevestigingen in Venlo, Roermond en Heerlen, maar ook in Amsterdam en Beverwijk. Op de laatste twee locaties zaten al Praxis Megastores inclusief tuinafdeling. Deze zijn uitgebouwd tot volwaardige tuincentra. Stox: „Groen is de basis van het nieuwe winkelconcept. Decoratie, dier en horeca zijn verder belangrijke pijlers; we willen de klant ook een stukje beleving bieden. Steeds met de garantie voor een optimale prijs-kwaliteitverhouding.” Volgens De Beijer bieden de winkels vooral een breder en dieper groenassortiment dan andere tuincentra. „Dat zie je niet alleen terug in onze winkels, maar ook in de reclamefolders: 60 à 70% van de aanbiedingen heeft betrekking op groen. We zijn sterk in snijbloemen, kamerplanten, maar ook in boomkwekerijproducten. Eigenlijk kunnen we alles aanbieden; de wensen van de klant zijn leidend.” Deze insteek betekent automatisch dat alle winkels hun eigen assortiment hebben, aangepast aan het publiek in een bepaalde regio „Hoewel de tuincentra een herkenbare uitstraling hebben, is het qua aanbod zeker geen eenheidsworst”, zegt Stox. „20 tot 30% van het assortiment verschilt per filiaal.”

Lokale inkoop De inkoop van de bloemen en planten gebeurt door Pegro Groeninkoop; een nieuw bedrijf, waarvan Stox en De Groot eigenaar zijn. „Ook de inkoop voor onze Intratuinvestigingen hielden we in eigen hand; deze lijn hebben we doorgetrokken. Pegro is verantwoordelijk voor de groeninkoop van alle Praxis Tuincentra”, vertelt Stox. Pegro, dat gevestigd is in Venlo, werkt vooral samen met lokale kwekers. „Op deze manier kan sneller worden geschakeld en kunnen we de kwaliteit beter monitoren”, zegt directeur Eddy Joosten. „Nu werken we veel met kwekers rondom Venlo, maar doel is op termijn rondom elk Praxis Tuincentrum een vaste groep kwekers en leveranciers te formeren.” Kwekers die in zee gaan met Pegro moe22 (2015)

Praxis.indd 13

ten MPS-A-gecertificeerd zijn of zorgen dat ze deze certificering binnen dertien maanden op zak hebben. Daarnaast werkt Praxis aan een richtlijn om de inzet van gewasbeschermingsmiddelen die schadelijk zijn voor bijen, vlinders en andere insecten aan banden te leggen. „Dat betekent dat kwekers meer aan de slag moeten met biologische alternatieven. Hoe dit precies wordt ingevuld, moeten we nog verder uitwerken.” Pegro maakt met kwekers jaarafspraken over prijs en aantallen. „Op het moment dat druk ontstaat op de markt of wanneer blijkt dat bepaalde producten minder goed lopen, gaan we met kwekers om tafel om een oplossing te zoeken. Uiteindelijk moet de samenwerking voor beide partijen rendabel zijn; dat is het uitgangspunt.” De omzet van de pas geopende tuincentra ligt in lijn der verwachting. Ook zijn klanten enthousiast, geeft De Beijer aan. „We krijgen positieve reacties op de opzet van onze winkels en op de invulling en de breedte van het sortiment. Zet deze lijn door, dan gaan we de tuinafdelingen van onze andere Praxis Megastores ook ombouwen naar het tuincentrumconcept. We willen de franchiseformule verder uitrollen, om zo een belangrijke speler te worden in de Nederlandse tuinmarkt en de tuinbeleving naar een hoger niveau te tillen. Eerste stap in dit proces is de opening van een Praxis Tuincentrum in Zoetermeer, in oktober van dit jaar.” Praxis wil daarnaast meer gaan doen met internet. Klanten van de Praxis Bouwmarkten kunnen al online hun bestelling plaatsen en deze thuis laten bezorgen of ophalen in de winkel. Stox: „Deze ’smaken’ willen we ook gaan aanbieden aan klanten van onze tuincentra. Hoe we dit precies gaan inkleden, hebben we nog niet duidelijk; opslag en transport van planten is toch een hele andere tak van sport dan levering van bouwmaterialen.” <

Oeganda

’Dutch connection’

In het kort ■

■ ■

27-05-15 14:44

VAKMANNEN IN HART EN NIEREN

Maak kennis met ons!

598920_.indd 14

27-5-2015 11:58:30

Vragen Stuur uw vragen naar Postbus 9324, 2300 PH Leiden. U kunt ook bellen, faxen of mailen: Peter van Leth, 071-56 59 688, pvanleth@hortipoint.nl

Is er een oplossing voor structureel met jonge en betrokken leidinggevenden. Echter in toenemen-

te doen is.

eker bij bedrijven die een snelle groei doormaken, komen tijdgebrek en een hoge werkdruk van leidinggevenden veelvuldig voor. Een belangrijke oorzaak hiervan is dat leidinggevenden tijdens de groei van hun bedrijf er steeds meer taken bij krijgen en in verhouding te weinig taken delegeren of overdragen aan andere collega’s. De werkzaamheden en daarmee het takenpakket van leidinggevenden zouden eigenlijk gelijktijdig met de groei van het bedrijf moeten mee veranderen. In de praktijk zie je vaak dat aandacht voor het takenpakket van de leidinggevenden pas ontstaat wanneer er al langere tijd sprake is van een (te) hoge werkdruk. Een oplossing is delegeren, sturen op meer eigen verantwoordelijkheid van de medewerkers en aandacht voor de verschuiving van kerntaken van de leidinggevenden. Maar dat vraagt wel ook het nodige van u als ondernemer.

Delegeren Delegeren vraagt het overdragen van kennis en vaardigheden en dat kost tijd. Bovendien vraagt delegeren vertrouwen in de ander dat hij het goed genoeg doet en dat is vaak lastig. Het zijn immers vaak de leidinggevenden, die je als ondernemer het meest vertrouwt. Vandaar ook dat zij veel taken naar zich toegeschoven krijgen. Maar dat proces is eindig en daarom moeten leidinggevenden voortdurend aandacht hebben voor taken die zij aan hun medewerkers kunnen overdragen. Dat is extra lastig wanneer zij het zelf al druk hebben. 22 (2015)

2215vraag.indd 15

IllustratIe: Peter moorman

Toch is prioriteit hieraan geven belangrijk en noodzakelijk voor een duurzame groei van uw bedrijf. En het vraagt van u, als ondernemer, dat u uw leidinggevenden hierop wijst en met hen hierover in gesprek gaat.

Nieuwe leidinggevenden zijn veelal geneigd om vooral tijd te investeren in het sturen op de kwaliteit en kwantiteit van het geleverde werk per medewerker. De verantwoordelijkheid voor de prestaties als team, voor ieders bijdrage aan een goede werksfeer en voor de gezamenlijke ’resttaken’ zoals schoonmaken en opruimen, krijgen vaak minder structureel aandacht. Dit leidt bij menig leidinggevende tot een gebrek aan tijd en werkdruk: de leidinggevende ontpopt zich in toenemende mate tot postbode, probleemoplosser en politieagent. Door bewust te sturen op de gezamenlijke verantwoordelijkheid van medewerkers voor de teamprestatie zullen medewerkers ook ongevraagd initiatieven gaan nemen, verschillen tussen elkaar zelf opvangen en samen oplossingen bedenken voor (kleine praktische) problemen waar ze tegenaan lopen. Dit ontlast niet alleen de leidinggevende, maar vergroot ook de betrokkenheid van de medewerkers.

Het sturen op meer eigen verantwoordelijkheid van medewerkers vraagt om een bewuste, strategische keuze. Als ondernemer zult u zelf het belang dat u hecht aan de eigen verantwoordelijkheid van medewerkers moeten uitdragen en overdragen op uw leidinggevenden en uw medewerkers.

Bij iedere functie hoort een aantal kerntaken, zo ook bij de functie van leidinggevende. Als kerntaken niet of onvoldoende kunnen worden vervuld, ontstaat er op korte of langere termijn binnen het bedrijf een probleem. Wanneer een bedrijf groeit, zal dit voor een leidinggevende vaak gepaard moeten gaan met een verschuiving van zijn kerntaken. De meest voor de hand liggende verschuiving is het steeds minder verrichten van uitvoerend werk en het in toenemende mate daadwerkelijk leidinggeven (zoals het plannen, coördineren, begeleiden en meedenken met het bedrijf). Het is van belang tijdig aandacht te hebben voor deze verschuiving van kerntaken en hierover met Hanneke Westerop, training & advies aan leidinggevenden in de agrarische sector, info@hannekewesterop.nl

27-05-15 14:44

Export

TsjechiĂŤ krabbelt voorzichtig op De Tsjechische markt voor bloemen en planten vanuit Nederland krabbelde vorig jaar weer op en die omzetstijging lijkt dit jaar voorzichtig door te zetten. De meeste groei zit in het retailsegment, de concurrentie is fel en Tsjechen zijn prijsgevoelig. Hermen de Graaf bloemisterij@hortipoint.nl

et is een moeilijke markt. Wij groeien dankzij de expansiedrift van onze â&#x20AC;&#x2122;â&#x20AC;&#x2122; relatiesâ&#x20AC;&#x2122;â&#x20AC;&#x2122;, meldt directeur Dennis de Boer van Hans Visser Bloemenexport. Ruud van Veen van Henk Baltus Bloemenexport omschrijft TsjechiĂŤ als een markt, waarvan het Tabel. Toptien exportlanden bloemen en planten totaal.

Jan t/m april 2015

April 2015

Waarde Mutatie

Waarde

Mutatie

Duitsland

631.275

-6,2

167.407

-16,3

Verenigd koninkrijk

345.354

17,0

82.430

17,2

Frankrijk

247.682

14,8

59.776

7,6 -6,8

ItaliĂŤ

93.725

3,0

21.618

BelgiĂŤ

79.126

-6,8

24.725

-1,0

Rusland

77.564

-26,9

13.614

-14,5

Zwitserland

71.021

4,1

17.462

-9,8

Polen

62.827

-0,2

14.705

-12,7

Zweden

55.361

-1,7

13.724

-12,1

Oostenrijk

52.294

-10,1

13.013

-26,5

Overig

373.769

5,7

111.396

13,0

Totaal

â&#x201A;Ź 2.089.998

1,2 â&#x201A;Ź 539.870

-3,3

Bron: Floridata-bewerking VGB Bedragen x â&#x201A;Ź1.000. Mutatie t.o.v. dezelfde periode in 2014 (in %)

Exportwaarde van bloemen en planten vanuit Nederland naar TsjechiĂŤ vanaf 2000. 100.000 80.000 60.000 40.000 20.000 0

â&#x20AC;&#x2122;00 â&#x20AC;&#x2122;01 â&#x20AC;&#x2122;02 â&#x20AC;&#x2122;03 â&#x20AC;&#x2122;04 â&#x20AC;&#x2122;05 â&#x20AC;&#x2122;06 â&#x20AC;&#x2122;07 â&#x20AC;&#x2122;08 â&#x20AC;&#x2122;09 â&#x20AC;&#x2122;10 â&#x20AC;&#x2122;11 â&#x20AC;&#x2122;12 â&#x20AC;&#x2122;13 â&#x20AC;&#x2122;14

ÂŹ%XPORTWAARDEÂŹXÂŹ ÂŹEURO Bron: HBAG/Floridata

Export.indd 16

perspectief schommelt tussen stabiliteit en een beperkte groeicapaciteit. Commercieel directeur Marco van Veen schrijft de groei die OZ Planten de afgelopen periode realiseert toe aan de kennis van het verkooppersoneel. ,,We spreken de taal, kennen de gewoontes en voelen daardoor de behoefte beter aanâ&#x20AC;&#x2122;â&#x20AC;&#x2122;, licht hij toe. Maar hij heeft in het plantensegment dezelfde ervaring als John Buskermolen, bij Waterdrinker verantwoordelijk voor de export. ,,Het is in TsjechiĂŤ lastig om door te schakelen naar hoogwaardiger productenâ&#x20AC;&#x2122;â&#x20AC;&#x2122;, geeft hij als beperking aan.

Golfbeweging Tot de tweede economische crisis dit millennium klom de exportwaarde op TsjechiĂŤ fors. In 2000 stond de teller op â&#x201A;Ź 27 miljoen aan bloemen en planten vanuit Nederland. Met groeipercentages tussen 4% (in 2009) en 19% (in 2010) stoomde de omzet op tot het record van â&#x201A;Ź 90 miljoen in 2011 (zie grafiek). Daarna kwam de klad erin met een daling van 14% in 2012 tot â&#x201A;Ź 77 miljoen en vervolgens een achteruitgang met 6% in 2013 tot â&#x201A;Ź 73 miljoen. Aanvullende analyse van de VGB, die sinds april vorig jaar de top10 exportbestemmingen en de totale exportwaarde op basis van de statistieken van Floridata publiceert, geeft aan dat er vorig jaar weer een omslag is geweest: + 8% tot â&#x201A;Ź 79 miljoen. Die trend zet in dit jaar met een plus van 2% gematigd door. De bloemen doen het in TsjechiĂŤ beter dan de planten, net als de algemene trend aangeeft.

Tot en met april klom de totale bloemen- en plantenexport met 1% nipt tot â&#x201A;Ź 2 miljard (zie tabel). De exportwaarde van de bloemen is volgens de VGB in de eerste vier maanden met 6% gestegen tot â&#x201A;Ź 1,3 miljard. De exportomzet van pot- en tuinplanten kromp tot en met april met hetzelfde percentage tot ruim â&#x201A;Ź 770 miljoen

Meer concurrentie ,,Zeker in het plantensegment groeit de afzet via supermarkten en dat betekent voor ons een behoorlijk grotere concurrentieâ&#x20AC;&#x2122;â&#x20AC;&#x2122;, aldus Darik Poslednik, collega van De Boer bij Hans Visser Plantenexport. ,,De supermarkten zijn als paddestoelen uit de grond geschoten en dat maakt het voor consumenten erg makkelijk om planten mee te nemen, vooral tuinplanten.â&#x20AC;&#x2122;â&#x20AC;&#x2122; De Boer schat dat zoâ&#x20AC;&#x2122;n 60% van de bloemenexport bestaat uit rozen, chrysanten en lelies. ,,Tsjechen zijn zeer gefocust op prijs en kiezen voor basiskwaliteit. Dankzij KOA (Kopen Op Afstand) kunnen ze ook makkelijker uitwijken naar het goedkopere slag.â&#x20AC;&#x2122;â&#x20AC;&#x2122; De concurrentie vanuit andere landen is volgens De Boer fors en er is een behoorlijke regionale productie van met name anthurium en gerbera. Marco van Veen vindt de verschraling van het assortiment zorgelijk. ,,Wel begrijpelijk vanuit kwekersoptiek. Maar in combinatie met de kwaliteit en de logistieke flexibiliteit zijn dat wel nog altijd de sterke punten van Nederland als leverancier.â&#x20AC;&#x2122;â&#x20AC;&#x2122; <

22 (2015)

27-05-15 12:03

M K Groene + bloeiende planten 2013

2014

2015

150

Middenprijs in centen

30 25 20 15 10

2013

2014

Tuinplanten 2015

100

140

130

Middenprijs in centen

Snijbloemen

120 110 100 90

11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 week

De middenprijs van de snijbloemen blijft in week 21 onveranderd op 27 cent.

2013

2014

2015

70 60 50 40 30

11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 week

In week 21 stijgt de middenprijs bij de groene planten 1 cent tot 113 cent en bij de bloeiers 3 cent tot 146 cent.

12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 week

Na een opleving in week 20 daalt de middenprijs met 5 cent naar 73 cent.

Jaap Stelder:

’Franse Moederdag stelt ons niet teleur’ Bedrijf: OZ Import Week: 21

Maandag

Woensdag

„Naast bezoek uit Israël en Zambia besteed ik tijd aan de afwikkeling van MPS Florimark en ISO 9001:2008 certificering. Als kwaliteitsmanager begeleid ik de interne en externe audits. De externe audits zijn nagenoeg achter de rug. Interessant dat er ieder jaar een verdere verdieping wordt aangebracht, inzichten veranderen en de organisatie meegroeit. Onze omgeving is dynamisch, ons bedrijf ook.”

„Geen bijzondere wapenfeiten. In de namiddag een leverancier van onze kwekers opgehaald van Schiphol en naar zijn hotel gebracht. Belangrijk? Dacht het wel, een persoonlijke relatie met leveranciers is van heel groot belang voor het zakendoen.

Dinsdag „In de ochtend voer ik twee gesprekken met kandidaten voor een trainee positie binnen ons bedrijf. Een van onze uitdagingen is om de juiste mensen voor ’the job’ in te zetten nu en in de toekomst. Voor de commerciële afdeling kan ik rustig zeggen dat ze erg dun gezaaid zijn. We hebben besloten een traject op te zetten voor twee jonge enthousiaste mensen en die zelf intern op te leiden voor onze commerciële afdeling. Door het gehele bedrijf te doorlopen en hen daarbij intensief te begeleiden hopen we uiteindelijk goede nieuwe collega’s te vinden. ’s Middags bezoek ik asterkwekerij Zijdezicht om samen met collega Arjan Kromhout afspraken te maken over het leveren van een breed sortiment asters en de directe verkoop ervan door OZ Import. Wat een prachtige kwekerij.” 22 (2015)

Markt-1-prijsbeelden-nw.indd 17

Donderdag „Na het bezoeken van FH Aalsmeer ga ik met een van onze Israëlische kwekers op bezoek bij twee Hollandse telers. Het koppelen van internationale producenten aan elkaar kan weer interessante samenwerking opleveren. Op deze manier werk ik altijd al en zorg ik voor beschikbaarheid van een breed pakket bloemen gedurende het gehele jaar.”

Vrijdag „De Franse Moederdag stelt ons voorlopig niet teleur. Misschien de laatste sterke dag voor het relatief lange zomerreces. Pioenen gaan vlot van de hand, dat zou komende week wel eens lastiger kunnen worden als de Hollandse productie toeneemt. Een productgroep waarin OZ Import fors is gegroeid. Wat een prachtproduct is dat toch.”

27-05-15 12:03

In de grafieken wordt de procentuele verandering (= index) weergegeven van de prijs en de totale aanvoer ten opzichte van vorig jaar.

Snijbloemen Ontwikkelingen afgelopen zes weken t.o.v. een jaar eerder 175

in procenten

150 125 100 75 50

Aanvoer index

21 week

Prijsstijging en verkoopdaling Dit jaar is in week 22 de prijs bij de snijbloemen gemiddeld met 6,6% gestegen ten opzichte van dezelfde week een jaar eerder. Als we kijken naar de top 20 snijbloemen dan valt ons op dat bij veel producten de prijs is gestegen terwijl er minder is verkocht. Dit is ook het geval bij pioenroos. De prijs is met 67,6% gestegen ten opzichte van vorig jaar bij een daling van het aantal verkochte stuks met 48,1%. Hetzelfde is ge-

beurd bij de tulp enkel. Hiervan is de prijs met 49,2% gestegen en er is 39,8% minder verkocht. Bij de troschrysant is zowel de prijs als het aantal verkochte stuks gestegen. Het aantal verkochte stuks nam met 19,8% toe en de prijs met 5,4%. Gerbera-mini kende vorige week een prijsdaling van 18,1% en een stijging in de stuksverkoop van 16,5% in vergelijking met 2014.

Prijs index

Kamerplanten Ontwikkelingen afgelopen zes weken t.o.v. een jaar eerder 150

in procenten

125 100 75 50 25

21 week

Prijs index

Aanvoer index

Prijs en aantal stuks verkocht stijgen Zowel het aantal verkochte stuks als de prijzen zijn bij de productgroep kamerplanten ten opzichte van vorig jaar gestegen. Het aantal verkochte stuks nam met 20% toe en de gemiddelde prijs groeide met 2,6%. Een uitschieter in prijs was deze week bougainvillea. Deze plant liet een stijging van 50,8% zien. De grootste daler in prijs ten opzichte van 2014 was kalanchoĂŤ met 7%. Dit product steeg daarentegen weer wel met 45% met het aantal verkochte stuks. Ook van dendrobium is

flink meer verkocht. Maar liefst 60,2%. Phalaenopsis en Rosa zijn ook allebei gestegen met respectievelijk 16,2% en 30,7%. De groep Overige kamerplanten en hydrangea hebben allebei iets minder verkocht ten opzichte van het vorige jaar. De eerste groep verkocht 7,5% minder met een lichte prijsdaling van 0,2%. Hydrangea verkocht 9,8% minder, maar had wel een prijsstijging van 25,5%.

Tuinplanten Ontwikkelingen afgelopen zes weken t.o.v. een jaar eerder 200

in procenten

150

100

16 Aanvoer index

Markt-2-Veilingbijdragen-nw.indd 18

19 Prijs index

21 week

Lichte stijging in prijs en verkochte stuks Wanneer we kijken naar wat er bij de groep tuinplanten totaal gebeurde afgelopen week, dan zien we een stijging van slechts 0,1% van het aantal verkochte stuks en een gemiddelde prijsstijging van 8,6%. Bijna alle producten hebben een prijsstijging doorgemaakt ten opzichte van 2014. De grootste stijging was te zien bij de groep Overig bomen/heesters/ kuipplanten. Deze steeg met maar liefst 41,7%. Fuchsia nam in prijs toe met 28,8% en hydrangea met 26%. Prijsdalingen noteerden we

onder meer bij osteospermum. De groep had een prijsafname van 11,2%. De groenteplanten vertoonden een kleine daling van 4,8%. De afname van het totaal aantal verkochte stuks zien we bij vele groepen. Overige bomen/ heesters/kuipplanten (-28,6%), fuchsia (-25,9%) en petunia (-5,2%) daalden allemaal in volume. De grootste stuksstijging hierbij was, in vergelijking met vorig jaar, te zien bij osteospermum met 27,1%.

22 (2015)

26-05-15 16:05

Nederland

Over de toonbank

François van Gurp:

Breda

’Onze webshop wordt steeds professioneler’ Hoe belangrijk is de webshop?

FOTO: GERDIEN DE NOOY

„Heel belangrijk. Uit het hele land krijgen wij bestellingen voor bloemwerk en rouwwerk. We begonnen in 2000 al met een webshop en onlangs hebben we de derde versie van onze webshop gelanceerd. De website wordt steeds gebruiksvriendelijker, toegankelijker en professioneler. Het succes ervan is een beetje zo gegroeid. Een bedrijf ontwikkelt onze site, die weet ook de foefjes en zorgt voor de optimalisatie in de zoekmachines. Ook kopen wij advertentieruimte in op Google. Je moet jezelf vindbaar maken.” Naam: Van Gurp Bloemen Locatie: Breda Sortiment: 85% bloemen / 15% planten en overige artikelen Specialiteit: Rouwwerk, internetverkoop, seizoensbloemen Aantal medewerkers: 3

Wat is er online te koop? „Alles. Wij laten verschillende voorbeelden zien van verschillende bloemwerken. Wanneer er voor 12.00 uur besteld wordt, dan leveren wij dezelfde middag af. Een uur geleden hebben we bijvoorbeeld een bestelling voor veertig rode rozen en een rouwboeket binnengekregen.”

Hoe gaan de verkopen?

Die bloemen hebben jullie in huis?

„Het gaat goed, maar het is wisselvallig. Vijf jaar geleden wist je een beetje hoe de dag eruit zou zien, maar dat is nu niet meer. Het is hollen of stilstaan. Gelukkig zijn de bestellingen die via internet binnenkomen wel stabiel.”

„Je hebt nooit alles in huis, maar wat er niet is, halen wij bij. Wij kopen onze handel in Tilburg in. Dat is een kwartiertje rijden, dus dat is goed te doen. Elke dag krijgen wij een basisassortiment aangeleverd, maar rijden er rond de mid-

dag dus ook altijd nog een keer zelf naar toe om de bestellingen te kunnen maken. Om deze reden koop ik dus ook niet digitaal in; ik moet er toch altijd nog zelf voor naar Tilburg. In het begin was deze werkwijze best wennen, dat je constant bestellingen binnenkrijgt en weer moet bijkopen, maar nu weten we niet beter.”

De pioenentijd is aangebroken. Heeft u daar veel van staan? „Natuurlijk heb ik ze, maar het hangt van de prijs af hoeveel we aanbieden. Nu liggen de inkoopprijzen rond de 80 á 90 cent en dat is fors. En als ik dan zie dat een bosje voor € 4,95 bij de supermarkten staat... Ik word wel eens stil van die prijzen. De charme van de pioen wordt op deze manier ook naar beneden gehaald. Mijn klanten lopen ook bij de supermarkt. Misschien kopen ze daar wel geen pioenen, maar ze zien toch de handel en de prijzen staan.”

Heeft u nog een tip? „Vroeger teelde een tuinder bloemen voor mij. Op deze manier had ik leuke soortjes in de winkel staan, en dat tegen aardige prijzen. Helaas is deze beste man overleden. Zo’n samenwerking zou ik graag weer aangaan!”

Standpunt

’Alle verkoop start in de basis met in beeld komen’

I Louis Kester, directeur Schoneveld Breeding

Mee eens, oneens of denkt u er heel anders over? Reageer dan bij de marktredactie: A.F. Middelburg, 06-23631549 of mail afmiddelburg@hortipoint.nl

22 (2015)

Markt-3-Toonbank-nw.indd 19

nmiddels kan Keukenhof terugkijken op 1,2 miljoen bezoekers dit jaar. Vorig jaar 1 miljoen bezoekers. En dat zijn vast niet allemaal dezelfde. Ruim 1 miljoen liefhebbers van bloemen en planten, onder wie het grootste deel uit buitenland. Schoneveld Breeding heeft in het mooie Willem-Alexander Paviljoen een productpresentatie mogen neerzetten van cyclamen SuperSerie, potranonkels Sprinkles en primula TouchMe. Op floweryourmoment.nl vindt u een impressie van deze presentatie die een combinatie was van ’onze’ (lees: kwekers als Bergcamp, Van Os enzovoort) planten offline gepresenteerd,

en een zogenaamde Greenscreen gevormd door een flowerwall van primula’s die men online als postcard kon delen. Hiermee verzamelden we daadwerkelijk contactgegevens van bloemen- en plantenliefhebbers en werden deze foto’s online ook viraal gedeeld middels sociale media als Facebook, Twitter en Pinterest. Onze mening is dat alle verkoop start in de basis met in beeld komen. In de eerste plaats bij de eindconsument die de plant aanschaft en op inspirerende manier in haar huis of tuin neerzet. De eindconsument laat zijn keuze van planten afhangen van inspiratie:

’oh ja, die heb ik al eens gezien’ en natuurlijk wat hij zelf subjectief ’mooi’ vindt. Vanuit in beeld komen - wetenschap geeft aan dat men bewust of onbewust twaalf keer iets heeft gezien voordat het gekocht wordt - ontstaat een pull-effect de keten in. Vraaggestuurd produceren is voorwaarde om de huidige overaanbod-marktsituatie weer gezond rendementvol voor de kweker te krijgen. Als we met Keukenhof met die ruim 1 miljoen bloemen- en plantenliefhebbers per jaar ’onze’ kwekers in goede marktpositie kunnen brengen, zullen wij dat zeker niet laten!

26-05-15 16:05

Gemiddelde prijs in centen

Aanbodkrimp en prijsplus enkelbloemige lisianthus

100.000

80.000

60.000

40.000

20.000

’00 ’01 ’02 ’03 ’04 ’05 ’06 ’07 ’08 ’09 ’10 ’11 ’12 ’13 ’14

’13 ’14 ’15 t/m april

Verkochte aantallen x duizend

Aanvoer en gemiddelde prijs enkelbloemige lisianthus op de Nederlandse veilingen sinds 2000 (bron VBN/FloraHolland).

„Als we al lisianthus gebruiken, is het vanwege de wat lagere prijs vooral van de enkelbloemige. Maar het is een relatief dure bloem voor het segment waarop wij zijn gericht”, meldt Daan Jongsma van Qualiflor, gespecialiseerd in de Franse retail. Nico Zwaan van A. van Delft International vindt dat het aanbod enkele lisianthus niet evenwichtig over de vestigingen van FloraHolland is gespreid. „De beste staan in het Westland en Aalsmeer, niet in Rijnsburg.” Hij verwacht niet dat de markt voor de enkelbloemige variant zal toenemen.

Als verwacht is de aanvoer van enkelbloemige lisianthus bij de

vestigingen van FloraHolland gedaald. Tot en met april met 5% tot bijna 17 miljoen, klok en directe afzet bij elkaar. Daarvoor werd gemiddeld 43 cent per steel betaald, 2 cent meer dan vorig jaar en hetzelfde gemiddelde als in 2013. Het importaanbod op de Nederlandse veilingen is minimaal en leverde gemiddeld per stuk 27 cent op. Dat is illustratief voor het kwaliteitsverschil. „Op zich loopt het dit jaar aardig”, concludeert Peter van de Werken van Lisianthuskwekerij van de Werken in Zaltbommel. „De uitbreiding zit vooral in de dubbele, al denk ik dat we met de huidige verhouding aardig in balans zijn met de markt.” Door de krimp bij de enkele en de stijging bij de dubbele lisian-

„Met de laatste aanvoer van het normale seizoen moet je wat beter uitkijken. Er kan gespaarde

tussen zitten en sneeuwballen van buiten kunnen onzuiver zijn”, meldt inkoper Piet Ravens-

thus verschuiven de marktaandelen. Dit jaar tot en met april is 42% van het veilingaanbod enkelbloemig en 58% dubbelbloemig. In 2011 lagen de verhoudingen precies andersom en tien jaar geleden was nog twee op de drie lisianthusbloemen een enkele. „Enkelbloemig zakt nog verder weg ten gunste van dubbelbloemig”, verwacht Marcel van der Lugt van Gebr. van der Lugt in Honselersdijk en ’s-Gravenzande.

„De kwaliteit van het aanbod is goed, het is knap wat de kwekers de afgelopen jaren hebben gepresteerd”, aldus Zwaan. Jongsma positioneert enkelbloemige lisianthus als kwetsbare bloem.

bergen van FleuraMetz. Manfred de Grauw, inkoper bij OZ Export, kijkt terug op een goed seizoen. „In Europa was de export goed, Japan is moeilijker geweest. Nog steeds crisis en een ongunstige koers van de yen.”

Voorjaarspiek

Foto: De GrAAF VAn Der ZAnDe

Viburnum wordt dankzij drie specialisten jaarrond aangevoerd. De piek van het aanbod ligt van januari tot en met mei, op jaarbasis wordt dan 90 tot 95% via de veilingen verwerkt. Tot en met april dit jaar bleef de aanvoer 14% achter en stokte op 7,5 miljoen. De middenprijs lag op 58 cent per stuk, dat is zo’n 10 cent boven het tienjaarlijkse gemiddelde over de perioden januari tot en met mei. „Qua prijsvorming was het een

Markt-4-Snijbloemanalyses-nw.indd 20

„Maar ook een mooie. Bij een goede behandeling in de keten krijgen we er nooit klachten over”, voegt hij eraan toe. Veel nieuwigheden worden in het enkelbloemige segment niet verwacht. Volgens Van de Werken zijn de reacties op de gefranjerde Puccini Green, een van de meest recente nieuwkomers, goed. „Voor dergelijke types is de markt klein. Aan de andere kant kunnen nieuwe kleuren en vormen de markt verbreden en dat is nodig bij een groeiend totaalaanbod.” Kees Glorie, inkoper bij OZ Export, verwacht af en toe nog een nieuw kleurtje, maar signaleert dat de vernieuwing bij enkelbloemigen stilstaat. ■

goed seizoen, qua rendement ook. We hadden veel vierkoppers en goede lengte”, meldt Piet Wijfjes van kwekerij P. Wijfjes in Vrouwenakker. Cor Filius van Filius Noordam met twee kwekerijen in De Kwakel karakteriseert het seizoen als bovengemiddeld. „Hoewel we door verhoging van de productie onszelf af en toe aardig in de weg zaten”, voegt hij toe. Filius Noordam is een van de jaarrondtelers en gaat vanaf volgende maand viburnum cameragesorteerd aanvoeren om kosten te besparen. Volgens Ravensbergen en De Grauw is jaarrond een redelijk stabiele vraag naar sneeuwballen. Veel directe handel is er bij viburnum niet. „Dat mag wel wat meer worden, maar zal nooit de overhand krijgen”, vindt Wijfjes. ■ 22 (2015)

26-05-15 16:05

Markt nog positief over meer dubbele lisianthus

„Over de kwaliteit ben ik erg tevreden en dat compliment komt eigenlijk alle huidige kwekers toe”, oordeelt inkoper Kees Glorie van OZ Export over het actuele aanbod dubbele lisianthus op de Nederlandse veilingen. Nico Zwaan, inkoper bij A. van Delft International, meent dat de kwaliteit van de gevuldbloemige lisianthus er dit jaar weer op vooruit is gegaan. „Maar in de zomermaanden krijgen we ook aanbod van de niet-jaarrondkwekers en dat is nog even afwachten.”

Tot en met april klom bij FloraHolland het Nederlandse aanbod dubbele lisianthus met 17% tot bijna 23 miljoen stelen. Daarvoor werd gemiddeld 46 cent per stuk betaald, 4 cent meer dan in 2014 en 2 cent meer dan in 2013. De aanvoergroei zet dit jaar door en zou naar verluidt nog groter zijn

uitgevallen als telers met uitbreidingsplannen de financiering rond hadden gekregen. De meeste buitenlandse productie van vooral dubbele lisianthus uit Israël en Afrika wordt direct afgezet. De gunstige prijsvorming wordt toegeschreven aan verbetering van de kwaliteit door vernieuwing van het assortiment en teeltmaatregelen, zoals extra belichting. Ook beter uitgangsmateriaal, bijvoorbeeld door andere pluggen, speelt mogelijk een rol. De directe handel neemt toe, soms al tot zo’n 80% en dat kan de afzet bevorderen. „Wij kiezen ervoor om naast de directe handel ook een robuust en constant aanbod via de klokken te verhandelen. We willen voor alle klanten interessant zijn en het fijnmazige distributiesysteem optimaal benutten”, zegt Marcel van der Lugt van Gebr. van der Lugt in Honselersdijk en ’s-Gravenzande.

Foto: De GraaF Van Der ZanDe

Een belangrijke verklaring voor de gunstige prijsvorming is volgens Van der Lugt de grotere betrouwbaarheid van met name de winterkwaliteit. „Bloemisten kunnen nu het hele jaar door lisianthus verkopen.” Een belemmering is nog altijd de onbekendheid van de bloem en daarbij is de discussie over de naamgeving illustratief. Op het klokfront, in statistieken, bij veredelaars en Floricode, in het verdwijnende assortimentsboekje van BBH, in supermarkten en op bijvoorbeeld de site van Fleurop wordt de bloem nog altijd eusto-

ma genoemd. Plantleveranciers, telers en handelaren promoten lisianthus, dat is ook de primaire zoekfunctie op de nieuwe assortimentsapp voor smartphones, Infoflowers. Dat dubbele lisanthus een relatief dure bloem is in het assortiment, weerleggen telers. De sierwaarde met meerdere bloemen, het sterk verbeterde vaasleven en het brede assortiment noemen zij pluspunten. „Meer hardere kleuren kunnen de positie nog verder versterken”, vindt teler Jan van Wijk van kwekerij Waalzicht in de Bommelerwaard. ■

Marktacties Promotie Woonplant van de maand juni: lepelplant Woonplant van de maand juli: ficus Ginseng Tuinplant van de maand juni: kleinfruit Tuinplant van de maand juli: hortensia PurE Seasonal Flowers zomer: paeonia, matthiola, antirrhinum, gladiool 21 mei - 21 nov Campagne Trending in de Tuin Mooiwatplantendoen.nl 21 mei - 21 nov Campagne Trending in the Garden Pflanzenfreude.de 30 mei Rob’s Grote Tuinverbouwing met onder andere: bol-op-pot: tulp, hyacint, narcis, eucomis, glamini, freesia, scilla en sonatini, platycodon Astra white, Hydrangea Strong Annabelle, Hydrangea Pink Annabelle, acer J.Jewels, TiSento, kant-en-klare haagelementen, mix potten, Decorum assortiment, waterplanten, Sunsation Sunflower (pothelianthus), Tisento. SBS6, 17.00 uur.

Bloemenagenda Bloemenbureau Holland, VBW en FloraHolland

1 - 28 juni: lelie 29 juni - 26 juli: zonnebloem 30 juli - 9 aug: calla

3 aug - 30 aug: hortensia 31 aug - 1okt: chrysant 1 okt - 18 okt: alstroemeria

Bloemendagen 31 mei Moederdag (Fra) 2 juni Dag van de Republiek (Ita) 4 juni Sacramentsdag (Dui, Oos, Pol, Zwi) 12 juni Nationale feestdag (Rus) 21 juni Vaderdag (Ned, Bel, GB, Fra) 23 juni Vaderdag (Pol) 26 juni Einde van het schooljaar (Bel) 11 juli Feest van de Nederlandstalige Culturele Gemeenschap (Bel) 14 juli Nationale Feestdag (Fra) 21 juli Nationale Feestdag (Bel) 1 aug Nationale Feestdag (Zwi) 15 aug Maria hemelvaart (Bel, Dui, Fra, Ita, Oos, Pol, Zwi) 31 aug Summer Bank Holiday (GB) 1 sep Eerste schooldag (Rus, Pol) 13 sep Ziekendag (Ned, Bel) 20 sep Dank-, boete- en gebedsdag (Zwi)

Heeft u informatie voor de agenda? Mail naar afmiddelburg@hortipoint.nl

22 (2015)

Markt-4-Snijbloemanalyses-nw.indd 21

26-05-15 16:05

Analyse bloeiende planten foto: flEurAMEtz

Exporteur over Denemarken

Cijfers en praktijk dahlia spreken elkaar tegen dahlia maar liefst 20 cent boven die van vorig jaar ligt, zien kwe-

Bedrijf: FleuraMetz Functie: commercieel manager Belangrijkste afzetlanden: Europa en Noord-Amerika Inkoop: eigen import, klok, direct bij kwekers Aantal medewerkers: 1.300

Friso Baatenburg De Jong:

’Deense markt: geheel eigen dynamiek!’ Wie zijn jullie klanten in Denemarken? „Wij leveren er aan bloemisten, tuincentra en kleine supermarkten. De Deense markt is stabiel en onze volumes zijn gelijk aan die van vorig jaar. We verkopen zowel rechtstreeks vanuit Nederland als via onze cash-and-carry op de groothandelsmarkt in Kopenhagen. Die markt verhuist volgend jaar naar Taastrup en dan verhuizen wij uiteraard mee. We zijn al druk bezig met de voorbereidingen.”

Welke producten zijn het belangrijkst? „We verkopen zowel bloemen als planten. In Denemarken zijn rozen, germini, santini en anjers de hardlopers. We proberen daarnaast het verschil te maken met niet-alledaagse bloemen. Zo verwachten we er de komende maanden weer een breed assortiment zomerbloemen te verkopen.”

Hoe staat het met de concurrentie? „De concurrentie in Denemarken is net als in andere markten erg groot. Daarbij komt nog bij dat in Denemarken veel potplanten worden geteeld. Dat betekent dat wij vanuit Nederland niet alle planten kunnen aanbieden, vooral op het moment dat de Denen zelf een groot aanbod hebben. In de praktijk komt het erop neer dat wij een groot deel van ons plantenassortiment lokaal inkopen.”

Volgens de cijfers van FloraHolland zou er tot week 21 35% minder dahlia zijn verkocht dan vorig jaar en ligt de middenprijs op 102 cent, 20 cent hoger dan in 2014. Kwekers hebben echter een heel ander beeld. Het is geen slecht seizoen, maar dikke winst op het voorgaande jaar is er zeker niet. Jelle Kuijvenhoven van JK Plant in Poeldijk: „Het is een moeizaam voorjaar voor dahlia. Er zijn een stuk minder acties bij super- en bouwmarkten dan andere jaren en daardoor komt er meer voor de klok. Onze middenprijs valt in elk geval lager uit dan vorig jaar.” De kweker vindt het jammer dat vanuit de handel weinig wordt gecommuniceerd over de oorzaken van het uitblijven van acties.

Vijf jaar krimp Vooral de start van het dahlia-seizoen was lauwtjes, weet Leo Valstar van LV Plant in Monster. „Vorig jaar was het net andersom. Toen was het begin goed en het staartje slecht, nu waren de eerste weken minder. Na eind maart trok het aardig aan. Wij zijn zelf begin mei al door onze planten heen. Terugkijkend is het best goed verlopen, maar niet veel beter dan het vorige seizoen.” Zowel kwekers als kopers weten geen verklaring voor de afwijkende cijfers. Aan de potmaten kan het volgens hen niet liggen. Bij

dahlia komen de grote potmaten pas later in het seizoen op de markt, ze zijn er nu pas een week of twee, dus tot week 19 werd het prijsbeeld als vanouds bepaald door de potten 10,5 en 12. Dahlia krimpt al vijf jaar op rij in aantallen, maar een zo grote krimp als de veilingstatistieken nu aangeven, lijkt de meeste telers onwaarschijnlijk.

Geen hardloper Voor de handel is dahlia geen hardloper. „De plant loopt leuk mee, maar meer dan vijftien trays per dag gaan er zelfs nu niet van weg. Bij ons vandaan gaat het grootste deel naar Frankrijk. Op de klok zie je aan de pieken en dalen goed wanneer er acties zijn die aanbod uit de markt trekken. Momenteel staat de klok best vol, dus zal er weinig directe handel zijn”, zegt Bart van Oosten van Juniflor. Ook voor Salomo is dahlia een bij-artikel. Johan Kroet: „Tot begin juni is de vraag goed. Zodra het te warm wordt, zijn klanten huiverig voor bruine bloemen in de winkel en blijven ze ervan af.” Het valt Kroet op dat potje 10,5 de laatste tijd alleen nog actiematig wordt opgezet. „Daarmee is kunstmatig een soort schaarste gecreëerd, die in mijn optiek niet onverstandig is geweest.” ■

Wilt u nog iets toevoegen? „Dit jaar brachten koning Willem-Alexander en koningin Máxima een werkbezoek aan Denemarken. Samen met arrangeur Heleen Valstar hebben wij de bloemen verzorgd voor dit staatsbezoek. Het was leuk daaraan een bijdrage te kunnen leveren!”

Markt-5-Exporteur-Afzetzaken-nw.indd 22

125

4.000

105

3.500

3.000

2.500

2.000

2010

2011

2012

2013

2014

1.500

Verkochte aantallen x duizend

„De kwaliteit van de Deense potplanten is goed, daarmee kunnen wij prima uit de voeten. Qua kwaliteit heeft de Deense markt overigens een geheel eigen dynamiek. Aan de ene kant is er een grote focus op de prijs en verkopen we veel bloemen in het goedkopere segment. Aan de andere kant is er ook veel vraag naar bijzondere bloemen en producten in een zwaardere kwaliteit. Hierdoor is Denemarken een interessante markt om zaken te doen.”

Gemiddelde prijs in centen

Hoe staat het dan met de kwaliteit?

Verkochte aantallen en middenprijs van dahlia op de FloraHolland-veilingen van 2010 tot en met 2014. 22 (2015)

26-05-15 16:05

Afzetzaken Foto: AddendA

Analyse tuinplanten

Betere prijzen voor kleurrijke calibrachoa Via FloraHolland werden tot week 22 zo’n 1,7 miljoen stuks calibrachoa afgerekend, 0,4 miljoen minder dan vorig jaar. De

Volgens Martijn Bentvelsen van FloraHolland noteren met name de potmaten 10 en 10,5 cm betere prijzen. „Blijkbaar is ook de vraag naar calibrachoa dit seizoen goed”, leidt Bentvelsen af uit de cijfers. „Veel tuinplanten doen het dit voorjaar beter dan vorig jaar.” „Ik heb over dit seizoen weinig te mopperen”, onderschrijft teler Alex Gevers van Gevers Planten in Heusden. „Het weer is redelijk stabiel en goed genoeg. De handel loopt vrij constant door. Extreme pieken en dalen blijven uit. Met de goede soorten calibrachoa bij elkaar, kom je dit seizoen goed weg.”

Meest dankbaar

Meer kleuren Vooral de vraag naar meer kleuren per pot is volgens handelaren en telers de laatste jaren goed. Welke kleurcombinaties het goed doen is per marktsegment en per regio verschillend. Met de juiste marktkennis kunnen leveranciers zich aldus op eigen deelmarkten richten. Door deze marktkansen zien steeds meer partijen de mixpotten als meer dan een tijdelijke gril. Dat de veelal drie stekken per pot meer moeten opbrengen dan enkele planten lijkt afnemers niet te deren. „De consument kiest voor de mooiste uitstraling. Prijs is daaraan ondergeschikt”, aldus Kees Vissers, tuinplanteninkoper bij Waterdrinker. ■

100

4.000

3.200

2.400

1.600

8.00

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

Verkochte aantallen x duizend

Gemiddelde prijs in centen

„De vraag is goed”, stelt ook Rob Vijverberg van kwekerij Sorrow & Joy in Monster vast. Hij vermoedt

dat het kleinere aanbod helpt de markt in balans te houden, maar schrijft de huidige resultaten vooral toe aan sterke producteigenschappen. „Calibrachoa is de meest dankbare tuinplant van dit moment. De lage prijzen van de afgelopen jaren hebben ook weer nieuwe afnemers daarvan overtuigd. Nu die weten wat het product waard is, blijven ze kopen”, verwacht de teler. Bij Sorrow & Joy groeit de vraag naar calibrachoa de laatste jaren sneller dan die naar grootbloemige petunia.

Verkochte aantallen en middenprijs van calibrachoa op de FloraHollandveilingen van 2008 tot en met 2014. 22 (2015)

Markt-5-Exporteur-Afzetzaken-nw.indd 23

Bedrijf: Addenda Aanleiding: Libelle Zomerweek

Corina van der Heiden Waarom stonden jullie op de Libelle Zomerweek? „Wij willen Addenda bij de consument meer bekendmaken. Op de Libelle Zomerweek lopen 85.000 vrouwen die interesse hebben in wonen en lifestyle. Waar kun je dan beter je product promoten dan daar? Daar loopt onze doelgroep. Deze beurs sluit veel beter bij ons product aan dan bijvoorbeeld de Huishoudbeurs. De zomerbeurs is buiten; het is de perfecte setting om ons product te presenteren.”

Wat was jullie doel? „Wij wilden ons product laten zien, de bezoekers productkennis bijbrengen en ook testen uitvoeren onder consumenten. We hadden dit jaar speciaal een campanulajurk laten ontwerpen waarmee de bezoekers op de foto konden. Het was de tweede keer dat we op deze beurs stonden.”

Hoe is het bevallen? Wat viel op? „Het is prima bevallen. Wat ons opviel is dat de consument het product kent en de campanula ook vaak bij naam weet te noemen. Zo’n 80% van de bezoekers wist de naam en dat vind ik veel. Het merk Addenda is overigens minder bekend; daar kregen we wel vragen over. Het is ook wel logisch, want niet in alle tuincentra zijn we herkenbaar. Ons product wordt bijvoorbeeld bij Intratuin onder het huismerk verkocht.”

Welke geluiden liet de consument meer horen? „We hebben enkele testen uitgevoerd. We hadden mogelijke nieuwe genetica mee en lieten consumenten de voorkeur uitspreken voor planten in bijvoorbeeld kleur, vorm & groeiwijze. De antwoorden waren soms best wel verrassend. Zo lieten wij de vrouwen onder meer kiezen uit een compacte of wilde variant van campanula en enkele bijzondere kleuren. Waar de consument voor gaat en welke keuzes Addenda hierin gaat maken, laten wij nog even in het midden. Dat is nog een verrassing en zien jullie wel zodra de plant klaar is voor het grote publiek. We kunnen in ieder geval concluderen dat de geluiden van onze doelgroep heel waardevol voor ons zijn. Je kunt wel gaan voor de best te telen plant op de kwekerij, maar het is juist belangrijk te luisteren naar de consument en wat hij voor plant vraagt.”

Hebben jullie vaker contact met de consument? „We staan ook wel eens op de winkelvloer in tuincentra. We presenteren het product uitgebreid en telers vertellen er dan over. Dat gaan we volgend jaar meer doen. We willen dan ook intensiever gaan samenwerken met tuincentra. De telers hebben niet altijd tijd om midden in het seizoen een dag op locatie te staan.”

26-05-15 16:05

Giraffen rozenblad -

et begon een jaar of tien geleden met een okapi in Blijdorp die nauwelijks meer wilde eten en daardoor verzwakte. De verzorgers hadden alles geprobeerd, maar niets hielp. Toen kwamen ze op het idee om rozenblaadjes te voeren. Die vielen in de smaak, en in korte tijd was het dier er weer bovenop. Ook andere dieren blijken liefhebber. Giraffen, schildpadden, apen; allemaal smullen ze van de blaadjes. De dierentuin heeft een eigen busje rijden om het groenafval op te halen bij de kwekerijen. Zo komen ze ook bij Leo van der Harg in Vierpolders, die twee maal per week zes kuub blaadjes aanlevert. „Het kost ons drie uurtjes per week aan extra werk”, zegt de potrozenteler. „Anders zouden we deze rozen automatisch kunnen snoeien. Aan de andere kant hebben we minder kosten aan de afvoer van groenafval.” Blijdorp vindt het belangrijk dat de blaadjes residu-vrij zijn. Ze worden ongewassen aan de dieren gevoerd. „We gebruiken nauwelijks gewasbeschermingsmiddelen”, beaamt Van der Harg. „De bestrijding van spint en trips gaat vooral biologisch. We spuiten alleen tegen luis, maar de concentraties die achter blijven in het snoeihout zijn laag.” Voor een Engelse supermarkt die maatschappelijk verantwoord ondernemen hoog in het vaandel draagt, was dit een van de argumenten om bij Van der Harg af te nemen. „We hebben er ook over verteld tijdens Kom in de Kas. Daar hebben we heel positieve reacties op gekregen. Maar eigenlijk dragen we dit te weinig uit.” < Tekst en foto: Joef Sleegers jsleegers@hortipoint.nl

Spread Blijdorp.indd 24

22 (2015)

26-05-15 16:05

22 (2015)

Spread Blijdorp.indd 25

26-05-15 16:05

K asgeluiden Peter van Leth, Hans Neefjes, Joef Sleegers

Bestrijding van ziekten en plagen. Hoe gaat dat in de praktijk? Wat houdt telers bezig en hoe gaan ze daarmee om? Wat zijn de geluiden uit de kas? Om de twee weken laat het Vakblad telers vertellen over chemische of geïntegreerde bestrijding.

4m -

Marco van de Werken Plaats: Brakel Kwekerij De Heuve: 3,8 ha chrysant onder 9.800 lux, waarvan 75% troschrysant Grand Pink en 25% santini (o.a. ’Rossi’)

Richard Kwekerij VD Berg Gerbera

Plaats: Berkel en Rodenrijs Teelt: 15 soorten mini-gerbera Oppervlakte: 4,9 ha -

Kasgeluiden-NW.indd 26

22 (2015)

27-05-15 12:05

’Melatox en Collis zijn toch weer nodig’ -

Kees Kouwenhoven Adviseur gewasbescherming Royal Brinkman, o.a. roos

’Spint vroeg iets meer aandacht’ Nog steeds een beheerbare plaag-

Specialist gewasbescherming bij Biobest Nederland, o.a. in potplanten

22 (2015)

Kasgeluiden-NW.indd 27

27-05-15 12:06

速

598921_.indd 28

速

26-5-2015 16:44:52

Bloeiend veredelingsprogramma wordt steeds breder gewaardeerd Evanthia heeft zich in korte tijd ontwikkeld tot een state-of-the-art veredelingsbedrijf met een onderscheidend assortiment sierteeltzaden van zeer hoge kwaliteit. Evanthia heeft een sterk veredelingsprogramma opgebouwd voor Lisianthus, Celosia, leeuwenbekken, violieren, sierkool, duizendschoon en potzonnebloemen.â&#x20AC;? Naast de handel in zaden vormt het eigen veredelingsprogramma van Evanthia dan ook de basis voor het succes van het Westlandse bedrijf. De hoge kwaliteit zaden en een sterke focus op innovatie verklaart de sterke marktpositie van Evanthia. Per gewas is een veredelingsprogramma ontwikkeld met geheel eigen kenmerken. Zo veredelt Evanthia bijzondere vormen. En waar bij Lisianthus de nadruk ligt op de ontwikkeling van gewassen met bijzondere kleuren en veel gewaslengte, wordt binnen het veredelingsprogramma voor Celosia vooral gefocust op bloemvorm en bladkwaliteit. Eigen zaadtechnologie afdeling Evanthia beschikt over een eigen zaadtechnologieafdeling om zaden met maximale kiemkracht voor haar afnemers te produceren. Daarin slaagt het bedrijf goed getuige het feit dat Evanthia afnemers heeft van Zuid-Amerika tot het Midden-Oosten en van Afrika tot West-Europa. Evanthia is bezig met een stevige opmars. Telers kiezen wereldwijd voor zaden uit het innovatieve veredelingsprogramma. Maak kennis met Evanthia Bel 0174-715 100 of kijk op www.evanthia.nl

Creating more 598922_.indd 29

27-5-2015 11:28:00

Noviteiten, toppers en concepten op FlowerTrials Jenny Mostert bloemisterij@hortipoint.nl

Voor de elfde keer openen veredelaars en vermeerderaars van pot- en perkplanten in week 24 hun deuren tijdens de FlowerTrials in de regioâ&#x20AC;&#x2122;s Westland, Aalsmeer en Rheinland Westfalen. Er doen 48 bedrijven mee, waaronder zeven nieuwe deelnemers. Op verzoek van de redactie presenteert elk bedrijf een noviteit, topper of concept.

Anthura

Armada

Potanthurium Sweet Dream

Santini BlackBeauty

Anthura geeft aan dat bij haar zoetroze tonsur-ton Sweet Dream alles mooi in verhouding is. Deze potanthurium is koudetolerant en zeer goed houdbaar. Geschikt voor alle gangbare potmaten van 9 tot 17 cm. Sweet Dream bloeit zeer vroeg, is daardoor snel te verkopen en zeer geschikt voor de kleinste potmaten.

Armade introduceert tijdens de Flowertrials 2015 de BlackBeauty-lijn. Deze gloednieuwe santiniâ&#x20AC;&#x2122;s hebben een zwart hartje en zijn leverbaar in diverse kleuren. Daarnaast toont Armada vele andere noviteiten op het gebied van potchrysant, dahlia, lavendel, pico, aster en troschrysant.

Beekenkamp

Benary

Begonia Beauvilia

Begonia Nonstop Joy

Beauvilia is een rijke bloeier en heeft een goede vertakking, ook vanuit het hart. Beauvilia is er in rood, wit, citroengeel en zalmroze, heeft een korte teeltduur en is geschikt voor 12 cm-potten en hanging baskets. Beekenkamp noemt het een dankbare buitenplant voor de consument.

Joy is de eerste halfhangende begonia in de Nonstop-serie en de eerste uit zaad. Bloeit non-stop tot aan de eerste vorst. Een goede vertakking en compacte groei maken deze gele begonia ideaal voor transport zonder schade. Meer kleuren zitten in de pijplijn, met zowel groen als bronskleurig blad.

d Westlan

Thema-FlowerTrials.indd 30

22 (2015)

26-05-15 13:57

Brandkamp

Butterfly Garden

Cohen

Potchrysant Pretty Pemba

Lavendula Stoechas

Bidens Bee Giant Yellow

Pretty Pemba is de nieuwe enkelbloemige potchrysant-serie van Brandkamp. Verkrijgbaar in vijf heldere kleuren, reactietijd 8 weken en zeer uniform. Gemakkelijk te telen in 10 tot 15 cm-potten (mixpotten en balkonbakken). Er is weinig remstof nodig en de planten zijn bijna tripsresistent.

Lavandula Stoechas-serie kenmerkt zich door bloemen met kuif die lang houdbaar zijn en mooi contrasteren met het blad. Goed houdbaar tijdens transport. Met de speciale opgekweekte planten is een geprogrammeerde teelt op te zetten met eindproducten van voorjaar tot late najaar.

Cohen schuift Giant Yellow naar voren, nieuw in het Bidens Bee-sortiment van deze vermeerderaar. Deze bidens van veredelaar Breier heeft opvallend grote bloemen. Het uitgangsmateriaal is virusvrij. Ook leverbaar zijn de eveneens gele zusjes Super Joy, Super Spider en Super Sun.

Fides by Dümmen Orange

Florensis

Grünewald

Kalanchoë Calanday

Calibrachoa Conga Kiss

Lobelia Suntropics

Fides vraagt aandacht voor Calanday, het nieuwe kleurrijke merk voor enkelbloemige kalanchoë. Deze is lang houdbaar en makkelijk te verzorgen. De veredelaar toont verder een uitgebreid assortiment snijchrysant, potchrysant en Calandiva, maar ook innovatieve concepten en originele retailoplossingen.

Om haar calibrachoa-sortiment te completeren introduceert Florensis Conga Kiss in vier aantrekkelijke kleuren. De serie is erg compact en heeft geen remmiddelen nodig. Heeft een prima pH-tolerantie, zeer rijke bloei en goede houdbaarheid in de keten. Exclusief verkrijgbaar bij Florensis.

Lobelia Suntropics is vroeg in bloei en heeft een goede opbouw. De veredelaar geeft aan dat deze variëteit daardoor makkelijk voor de kweker is te telen. Deze lobelia’s hebben een intensieve kleur en bloeien de hele zomer door. Volgens Grünewald een ’must have’ voor de consument.

Hishtil

Jaldety

KP Holland

Sierpeper Funtastick

Salvia greggii Joy

Kalanchoë Rosalina Don Paloma

Funtastick is een sierpeper geënt op een onderstam ontwikkeld door Hishtil’s eigen R&D afdeling. De vrolijk gekleurde pepers zijn eetbaar. Medusa (rechts) smaakt zoetig en Conic (links) is wat pittiger. In het keukenraam of op het balkon brengt Funtastick verrassende natuur in de bebouwde omgeving.

Jaldety presenteert Salvia greggii Joy. Deze eyecatcher bloeit vanaf het voorjaar de hele zomer door met bloemen in twee tinten roze. Joy komt volgens de vermeerderaar goed tot haar recht in cottage- en prairietuinen, in grote groepen en gemengde borders. Kolibries en vlinders zijn er dol op.

Rosalina Don Paloma is een nieuwe gevuldbloemige kalanchoë in de Rosalina-serie met grote zuiverwitte bloemen gecombineerd met een mooie, compacte plantopbouw en donkergroen glanzend blad. Kenmerken: uitstekend geschikt voor zowel de teelt voor het mini-segment als voor de grotere potmaten.

22 (2015)

Thema-FlowerTrials.indd 31

26-05-15 13:57

> Vervolg van pagina 31

Lannes

Lily Looks

P. van der Haak

Tourmaline White with Pink Eye

Oriëntal Sunny Keys

Geranium Toscana Peltatum Nixe

Tourmaline White with Pink Eye is een nietklimmende mandevilla die een overdaad aan zeer grote bloemen geeft. Kenmerkend is het stervormige roze hart. De plant is volgens Lannes bij uitstek geschikt als patioplant en bloeit van het vroege voorjaar tot aan de eerste vorst.

Sunny Keys is de nieuwste aanwinst van Lily Looks. Deze nieuwe Oriëntal heeft een intense kleur en is genetisch kort. Met haar mooie exclusieve bloemen en groen blad tot onderaan is het volgens Lily Looks een prachtige potlelie. Sunny Keys wordt gekweekt door Wetering Potlilium.

P. van der Haak Handelskwekerij breidt dit jaar het Toscana-sortiment verder uit op het gebied van tweekleurige bloemen met oog. Toscana Peltatum Nixe heeft volgens de geraniumspecialist een uitzonderlijk goede tweekleurige stabiliteit. Iets wat bij veel rassen een flink probleem kan zijn.

Rijnplant by Dümmen Orange

Sakata

Schneider

Potanthurium Succes Red

SunPatiens Compact Electric Orange

Petunia Damson Ripple

In de serie grootbloemige rassen op kleine potmaat presenteert Rijnplant Succes Red. Geschikt voor potmaat 7, 9, 10,5, 12 en 14 cm, zeer compact met ideale bloem/bladverhouding. De zee aan grote felrode bloemen met donker contrasterend blad maakt deze plant letterlijk een succes.

SunPatiens is de impatiens voor alle weertypes. De Compact-serie is ideaal voor bloemperken, containers en balkonbakken. Bloei: hele zomer tot aan eerste vorst. De levendige bloemkleur van Electric Orange vervaagt niet. Gecombineerd met het heldere blad is het een opvallende verschijning.

Schneider presenteert de nieuwe Damson Ripple. Deze dubbelbloemige petunia geeft de voorkeur aan volle zon of halfschaduw en luchtige grond. Volgens de vermeerderaar is Damson Ripple de eyecatcher voor op het terras of in een hangpot die het seizoen 2016 nodig heeft.

Schoneveld Breeding

Selecta

Sion

Cyclaam Super Serie Petticoat

Dianthus Pillow Red en Purple

Phalaenopsis Addiction

Super Serie Petticoat heeft een opvallende, hangende bloem die doet denken aan een opwaaiend rokje. Verkrijgbaar in zes kleuren: Dark Violet, Light with Eye, Neon Pink, Pure White, Dark Salmon Pink en Wine Red. Geschikt voor hanging baskets, grote schalen of in een pot.

De nieuwe tuinanjers Pillow Red en Pillow Purple zijn compacte soorten met filigrane bloemen en een platte, tapijtachtige groei. Geschikt voor pot of hanging basket, maar ook als kruipende bodembedekker. Pillowtuinanjers zijn winterhard en staan het liefst in de zon of halfschaduw.

Sion noemt als prettige eigenschappen van phalaenopsis Addiction: goede houdbaarheid, rijkbloeiend en een in het oogspringend grote witte bloem. Bovendien is het een productief soort, voorzien van een goede bladstand en mooie takvorming. Sion presenteert ook andere nieuwe soorten.

Thema-FlowerTrials.indd 32

22 (2015)

26-05-15 13:57

Syngenta FloriPro Services

Van den Bos Flowerbulbs

Volmary

Verbena Hybrida Lanai Up

Freesia Fragrant Sunburst

Concept tuinspeciaalzaak Europa

Verbena Hybrida Lanai Up is een opgaande verbena uit stek. Deze serie wordt direct geïntroduceerd met sterke en aantrekkelijke kleuren en een hoge uniformiteit. Door het opgaande gewas en de meeldauwresistentie is Lanai Up eenvoudig te telen met een hoger rendement per m2.

Fragrant Sunburst is de eerste potfreesia van de Lovely-serie. Kenmerken: genetisch compact ras; grote, goudgele bloemen; lange, mooi gevormde kammen; subtiele, welbekende freesiageur. De teeltduur vanaf planten tot bloei beslaat 12 weken. Komende jaren wordt de serie uitgebreid met nieuwe kleuren.

Volmary toont haar premium marketing concept voor de tuinspeciaalzaak in heel Europa. Ze noemt het fris, modern design, dat de consument aanspreekt en zich onderscheidt van de massa. De kleuren van de planten, potten en etiketten vormen in dit multicolor concept een harmonieus geheel.

Dümmen Group

Elsner Pac

Petunia Peppy Blueberry Muffin

Argyranthemum Day-Zee Double White

Selecta opent haar deuren in het Westland (zie links) en in Duitsland.

Dümmen Orange roemt de Peppy-serie vanwege de tweekleurige bloemen, vroege bloei en het kleurbereik. Met de nieuwe kleuren van de Blueberry Muffin zijn nu ongekende kleurcombinaties in petunia’s mogelijk. De veredelaar tipt deze Peppy, vrijstaand of in combinatie, als blikvanger voor de zomer van 2016.

Day-Zee Double White is een telg uit de nieuwe argyranthemum-serie van Pac. De vermeerderaar noemt het een blikvanger die makkelijk te telen is. De plant vertakt goed, groeit compact en is geschikt voor een grote plantdichtheid bij de kweker. Hij bloeit vroeg en rijk.

Geranien Endisch

Kientzler Jungpflanzen

Westhoff

Pelargonium Hot Spot Coral

Salvia GoGo Scarlet

Petunia Hells Fruit Punch

Pelargonium Zonale hybride Hot Spot Coral kenmerkt zich door de aantrekkelijke combinatie van een grenadinekleurig oog en bloemblaadjes in de kleur van een rijpe rode grapefruit. Volgens de veredelaar wordt Hot Spot Coral goed door de markt opgenomen en sluit het beperkte uitgave niet uit.

De vuursalie GoGo maakt de hele zomer een overvloed aan bloemen. De steriele soort is geschikt voor teelt in grotere containers en vormt snel een representatieve solitaire plant, die wel tot wel 120 cm hoog kan worden. Nieuwe zusje van GoGo Scarlet zijn volgens de vermeerderaar in de maak.

Hells Fuit Puch is volgens Westhoff zonder twijfel de felste petunia die er bestaat. De plant heeft intense, fluoriserend oranje bloemen, een gemiddelde groeikracht en een sterke horizontale vertakking waardoor hij zeer geschikt is voor hanging baskets en combinaties met andere planten.

nd Rheinla n e Westfal

Selecta

22 (2015)

Thema-FlowerTrials.indd 33

26-05-15 13:57

> Vervolg van pagina 33

ABZ Seeds

Agriom

Sieraardbei Ruby Ann F1

Hydrangea Jip

Aardbei F1 Ruby Ann springt in het oog door de sensationele robijnrode bloemkleur, een nieuwe bloemkleur in het aardbeiassortiment voor de tuinbranche. De compacte plant produceert de hele zomer een constante stroom van robijnrode bloemen, gevolgd door heerlijk zoete, grote aardbeien.

De in het tv-programma Koffietijd gedoopte hydrangea Jip heeft grote, diepblauwe bloemschermen met effen gaafrandige bloemen. Dit ras heeft volgens Agriom een zeer goed blauwresultaat. Jip is verkrijgbaar als halfwas plant. Grotere hoeveelheden zijn in het voorjaar van 2016 te verwachten.

Danziger

Evanthia

Floranova

Lobularia Raspberry Stream

Helianthus Sunsation

Begonia Bossa Nova

Lobularia Raspberry Stream is nieuw in de volgens Danziger populaire Lobularia Streamserie. Raspberry Stream heeft opvallend roze bloemen die een honingachtige geur verspreiden. De plant heeft een matige groeikracht en past prima in een mix. Maar hij kan ook prima op zichzelf staan.

Potzonnebloem Sunsation bevat geen stuifmeel, is goed houdbaar, heeft een goede doorbloei en krijgt minder geel blad. Vijftien telers en zaadleverancier Evanthia hebben het Sunsation Collectief gevormd dat inzet op een heldere positionering en nieuwe uitstraling van deze potzonnebloem.

Floranova zet de nieuwe serie F1 hybride Begonia boliviensis Bossa Nova in de schijnwerpers. Het is verkrijgbaar als kwalitatief hoogwaardig gecoat zaad. Hierdoor is deze begonia makkelijker en betrouwbaarder te telen dan vanuit stek. De huidige vier kleuren zullen dit jaar uitgebreid worden naar acht.

Floricultura

Florist

Hassinger Orchideen

Phalaenopsis 332060

Garvinea Sweet Spice

Phalaenopsis Bibi

De phalaenopsis 332060 noemt veredelaar Floricultura een echte aanvulling voor ieders assortiment voor zowel in de mix als op soort. Deze cultivar kenmerkt zich door een diep paarse kleur en een goede prestatie. Het heeft een taklengte van 65 cm en de bloemgrootte is 10 cm.

De robuuste Garvinea Sweet Spice heeft supergrote bloemen in een superzoete kleur; ideaal voor potten en in de volle grond, met een continue rijke bloei van het voorjaar tot de vorst. Nu verkrijgbaar in een geavanceerd type uitgangsmateriaal, dat nieuwe voordelen biedt.

Hassinger Orchideen presenteert de noviteit Bibi. Het is een van de tachtig micro-typen van deze veredelaar. Deze cultivar groeit snel en compact, maakt een hoog percentage 2-takkers en heeft een heldere kleur. Bibi is leverbaar uit weefselkweek of als kleine plantjes.

lsmeer

Thema-FlowerTrials.indd 34

22 (2015)

26-05-15 13:57

(Advertentie)

Hem Genetics

Tagetes patula ChicaT

Begin Forever

Hem Genetics presenteert ChicaT, een nieuwe Tagetes patula-serie. ChicaT is dubbelbloemig en heeft grotere bloemen dan andere cultivars van dit type. Hij is zeer uniform onder diverse teeltomstandigheden. ChicaT is beschikbaar in oranje, geel en goudgeel. Binnenkort volgen nog meer kleuren.

HilverdaKooij

Dianthus Olivia Cherry

Olivia Cherry maakt deel uit van de Beauties serie van HilverdaKooij. Kenmerkend is de felle kleurschakering. Olivia Cherry is makkelijk te telen, is een snelle groeier. Deze anjer stoelt breed uit waardoor de pot goed gevuld wordt. Olivia Cherry is ook te telen in warme klimaten en is winterhard.

Horteve Breeding

Hortensia Magical Revolution

Spot the trends FUN SPOT, SOFT SPOT, GOLD SPOT… We laten u graag de trends van de toekomst zien. Voor elk segment (bloemist, tuincentrum, supermarkt en discounter) presenteren we nieuwe, verrassende winkelconcepten en toepassingen. Dat maakt een bezoek aan Flower Trials by Sion interessant voor iedereen die geïnspireerd wil worden op het gebied van trends in shoppresentatie! Spot Sion’s next step in orchids Ma 8 t/m za 13 juni: 08.00 - 17.00 uur (do tot 21.00 uur, za tot 12.30 uur). WWW.SION.EU

Horteve presenteert Magical Revolution. Het is een nieuwe Hortensia macrophylla in het sortiment voor snij-, kamer- en tuindoeleinden. Magical Revolution blinkt volgens de veredelaar uit in houdbaarheid en is verkrijgbaar in de kleuren blauw en roze.

22 (2015)

Thema-FlowerTrials.indd 35

the next step in orchids

26-05-15 13:57

> Vervolg van pagina 35

Koppe

Moerheim

Morel Diffusion

Begonia Reina XL

Beedance Painted Red

Cyclaam Abanico

Koppe presenteert Reina XL. De veredelaar noemt het een topper mede door de frisse oranje kleur van deze grootbloemige begonia. In potmaat 12 tot en met 15 is de plantopbouw prima met prachtig gevulde bloemen. De teelt is korter vergeleken met de standaard Reina.

Beedance Painted Red won de prijs voor beste introductie in de categorie ’perkgoed en balkonplanten’ tijdens de IPM 2015. Deze bidensvariëteit en het gele zusje hebben een sterke aantrekkingskracht op bijen en vlinders. Prima voor een milieuvriendelijke tuin of balkon, met een levendige biodiversiteit.

Abanico is een nieuwe cyclamenserie van Morel met waaiervormige bloemen. Abanico is verkrijgbaar in drie kleuren, de bloemen hebben witte randen. Kenmerken zijn: midi-type (vergelijkbaar met de Premium-serie), rijkbloeiend, snelle groeier (30-32 weken van zaai tot leverbaar), zeer uniform.

PanAmerican Seed

Royal van Zanten

Takii

Petunia Easy Wave

Potchrysant Wonderland

Canna generalis Cannova

Easy Wave – de succesvolle serie grootbloemige, uitwaaierende petunia – is aangevuld met twee nieuwe kleuren: Pink Passion en Silver. Beide nieuwe cultivars hebben volgens de veredelaar dezelfde betrouwbare bloeikracht als de hele Easy Wave serie en zijn beschikbaar vanaf mei 2015.

Royal Van Zanten lanceert zijn eerste dubbelbloemige bi-colour potchrysant Wonderland. De donkerpaarse bloemblaadjes met lichtroze penseelstreken en de compacte plantvorm zullen opvallen in het schap. De veredelaar presenteert ’haar potchrysanten’ in een verfrissende beleving voor de retail en consument.

Cannova is vanaf week 15 beschikbaar en daarmee de vroegst bloeiende canna-serie op de markt. De serie bestaat uit zeven kleuren, is botanisch, exotisch, exclusief en krachtig. Bloeit uitbundig tot aan de vorst. Geschikt voor het milde West-Europese klimaat in border, op terras en aan oever.

Thompson & Morgan

Cosmos Cupcakes

Openingstijden en route Dinsdag 9 juni t/m vrijdag 12 juni: 08.00 - 17.00 uur. Donderdag 11 juni tot 23.00 uur. Route plannen? Kijk op: www.flowertrials.com/nl/route

Thompson & Morgan presenteert een geheel nieuwe vorm van cosmea met bekervormige bloemen. Mix van blanke en roze bloemen, sommige met een donker oog, die enkel en semi dubbel zijn. Ook geschikt als snijbloem. Eenjarige zaadplant die bloeit van midden zomer tot vorst; hoogte 100 cm.

Thema-FlowerTrials.indd 36

22 (2015)

26-05-15 13:57

598925_.indd 37

27-5-2015 13:25:39

Teelttips PIOEN Hagelschot De naam hagelschot staat voor een zeer moeilijk te verklaren aantasting in pioen. Oorzaak lijkt vaak een bacterie, maar dit is niet altijd het geval. De aantasting start een aantal weken voor de bloei en breidt zich dan vrij snel uit tot in eerst instantie een ronde plek. Vlak na de bloei stopt de aantasting altijd. Dit houdt dus in dat de middelen die worden

ROOS Gewaswerk Onderdoor knippen is nu in de meeste gevallen al enige weken afgebouwd. Onderdoor knippen is noodzakelijk voor controle op het aantal knippunten per m2 (of per plant), maar ook een aanslag op de plant. Met de zomer voor de deur moet het gewas

CHRYSANT Botanigard tegen trips In de geïntegreerde bestrijding zijn er goede ervaringen met de schimmel Beauveria bassiana (Botanigard) tegen trips en witte vlieg. Het middel is als spuitpoeder, dosering 62,5 gr/100 l en als vloeistof, dosering 125 ml/100 l

Teelttips-Schoffelen_nw.indd 38

ZOMERBLOEMEN gespoten lijken te werken, maar als er niet wordt gespoten stopt het ook. Op dit moment lijkt het gebruik van bladverhardende stoffen zoals bitterzout iets preventiefs te doen, maar zelfs dat is niet zeker. Het lijkt er wel op dat vochtig weer en weinig wind de aantasting versnelt, wat inderdaad duidt op de aanwezigheid van een bacterie. Het is van belang dat iedereen dit fenomeen

laat onderzoeken en met deze resultaten samen aan de gang gaat om deze vaak heftige aantasting de baas te worden. Het is dan van belang dat er foto’s worden gemaakt van de aantasting, omdat het anders niet zeker is dat het om hetzelfde beeld gaat.

Water geven

Henk van den Berg Teelt- en Bedrijfsadvies, 0252-340301

op een hoog niveau kunnen presteren. Daar past het onderdoor knippen niet bij. Dat betekent niet, dat er alleen maar bovendoor geknipt wordt. Dunne rozen moeten nog steeds onderdoor geknipt worden. Houd wel het percentage onderdoor geknipte rozen scherp in de gaten. Veel meer dan 20% moet dit niet worden, al kan dit per situatie verschillen, en knip nu hooguit tot één of twee haakjes onderdoor. Ook als het onderdoor

knippen nog niet af is, lijkt het mij verstandig te stoppen. De klus kan dan later in het jaar afgemaakt worden. De keuze voor het seizoen waarin dieper onderdoor geknipt wordt, is strategisch van aard. Wilt u langere rozen in de zomer dan is het verstandig in het voorjaar diep onderdoor te knippen. Wilt u juist de winterkwaliteit verbeteren, dan is het najaar een betere keuze. Onderdoor knippen verlaagt de productie in stuks

en in kilogrammen per m2. Het is nauwelijks mogelijk om onderdoor te knippen zonder op de LAI (dus de lichtonderschepping) in te leveren. Het is wel de moeite waard om dit na te streven. In een perfecte uitvoering zouden de stuks terug moeten lopen (minder knippunten) terwijl de kilogramopbrengst ongewijzigd blijft, dus de rozen moeten gemiddeld zwaarder worden. In dat licht bezien is het verstandig om, op de eerste paar

te verkrijgen. De vloeibare formulering bestaat uit een plantaardige olie met een sporensuspensie. Als de fles voor gebruik niet goed wordt geschud komt alleen de plantaardige olie in het spuitvat terecht. Dit vergroot de kans op gewasschade en het effect is minimaal. Krachtig schudden voor gebruik is het advies. Ter voorkoming van spuitschade is het beter op gesprongen bloemen geen vloeibare Botanigard te gebruiken.

De plantaardige olie heeft als neveneffect dat het gewas na een bespuiting langer nat blijft. Ook als een paar dagen na de bespuiting wordt beregend duurt het langer voordat het gewas opdroogt. Het lijkt alsof het meeregenen van een uitvloeier door de vloeibare formulering van Botanigard minder bestrijdend resultaat heeft. Bij gevoelige rassen voor Japanse roest of Botrytis is het beter om de spuitpoeder van Botanigard te

gebruiken. De spuitpoeder werkt wel iets minder tegen trips dan de vloeibare formulering. Botanigard is veilig voor natuurlijke bestrijders. De schimmel werkt op larven en poppen van plaaginsecten en niet op volwassen trips en witte vlieg. Het beste is het middel tegen de avond te verspuiten. Tegen tripslarven en -poppen zijn goede ervaringen met het inregenen van Botanigard. Gebruikte dosering 2 l per ha. Dit is

Zeker bij gewassen die snel moeten groeien is het van belang dat er op tijd water wordt gegeven. Ondanks dat er heftige buien vallen is de hoeveelheid water die hieruit valt weinig. Op veel plekken is het veel droger dan wordt aangenomen. Hoewel de temperatuur niet echt hoog is, is er wel sprake van grote instraling die de planten behoorlijk laat verdampen. Let goed op het vochtgehalte in de grond met het bepalen van de hoeveelheid water die er wordt gegeven. Is de grond nog vochtig, geef dan niet te grote hoeveelheden water per keer. Is de grond wel droog, geef dan minder vaak, maar wel veel water in één keer.

sneeën na, altijd de dunne rozen onderdoor te pakken en de zwaardere rozen bovendoor. De zwaardere rozen worden vervolgens op een zorgvuldig afgewogen moment onderdoor geknipt. Een gewas kan ook te hoog worden, waardoor er op groeikracht ingeleverd wordt. Er wordt dus vrijwel nooit 100% onderdoor of bovendoor geknipt. Dit vergt actief management in de kas. Johan Sonneveld, Adviesbureau J. Sonneveld, 06-46134453

een goede strategie bij de start van de teelt. Botanigard is gevoelig voor enkele fungiciden. Bij gebruik van Ridomil, Kenbyo, Flint, Collis, Dithane is vier dagen na een bespuiting een negatieve werking op de ontwikkeling van Botanigard. Bij Daconil is dat drie dagen en bij gebruik van Topsin M is geen nawerking.

Dirk Jan Binnendijk Tuinbouwadviezen, 071-5416564 22 (2015)

26-05-15 15:18

Schoffelen

PhAlAEnoPSiS Vocht De frisse buitentemperatuur vraagt om een ’stookklimaat’. Daarnaast was het erg droog weer, zodat er veel bevochtigd moest worden. Houd daarom de kieren in het onderdoek in de opkweek kleiner dan je gewend bent. Dit kan door de buitentemperatuur invloed in een lager temperatuurtraject actief te laten zijn. Stel bijvoorbeeld max. 4% kier in met een temperatuurinvloed van max. 50% in een buitentemperatuur traject van 13-18°C. De buitentemperatuur lijkt begin juni op te lopen tot boven 20°C. Dit vraagt om een andere luchtingsstrategie. De luchtlijn kan ±0,5°C boven de stooklijn komen en de P-banden mogen naar minimaal 1,0°C (bij T-buiten

Anthurium Diversiteit en herstel van het gewas De komende maanden moeten worden gebruikt voor herstel van het gewas en creëren van diversiteit. Richt waar nodig het gewas en vervang in de meeste gewassen het blad. In deze periode kunnen hogere PAR sommen tot 10 mol/m2 er voor zorgen dat gewas goed herstelt. En de etmaaltemperaturen nu wat drukken zorgt voor een grotere overmaat aan assimilaten. Dit zal positief zijn voor een grotere bloemmaat en hiermee wordt het mogelijk voorraad op te bouwen in het gewas voor de bloemen richting winter. 22 (2015)

Teelttips-Schoffelen_nw.indd 39

>24°C) en maximaal 4°C (bij T-buiten <14°C).

taklengte Bij relatief veel bedrijven is de taklengte te kort. De oorzaak is de lage planttemperatuur van afgelopen tijd. Door de relatief hoge instraling, maken de lampen weinig uren terwijl de kastemperatuur op de stooklijn bleef door de lage buitentemperatuur. Houd daarom een groter temperatuurverschil aan tussen dag en nacht, waarbij de nachttemperatuur op ±18,5°C uitkomt. Overdag mag de kastemperatuur in de middag oplopen tot 24,0°C. Het kan ook helpen een grotere (buis)naloop in te stellen, zodat de onderbuis nog iets meer ingezet wordt ten opzichte van het boven-

Gewas dat deze winter niet meer rechtop zal blijven staan kan het beste nu gericht worden. Waar planten al zakken is het van belang om te zorgen dat de koppen goed verdeeld worden over het bed; leg planten naar open plekken. Dit kan het eenvoudigst worden uitgevoerd door met twee mensen te werken aan weerszijde van het bed. Uitgroeiend blad kan zich dan de komende maanden richten naar het licht. Op plekken met onvoldoende bedekking kan extra blad worden aangehouden door langer jong blad aan te houden. Als blad wordt gescheurd kan op die plekken blad heel worden aangehouden. In paden die te breed zijn kan blad uitgestopt worden. Door ouder blad onder de draad door te trekken in het pad hoeft

net. De standaard naloop van 10°C kan naar 20°C. Bijkomend voordeel hierbij is dat u minder vocht weggestookt. Blijf goed gieten. Voor de takstrekking is het van groot belang dat er vocht voor de plant beschikbaar is.

Als in maart of april gekrijt is (met 50% - 60% scherming) is het noodzakelijk om vóór 15 juni nogmaals te krijten. Wanneer men te laat krijt is de kans op een instabiel kasklimaat groot. Bovendien is er vanaf half augustus nog te veel scherming van de minder weggesleten krijtlaag als er later dan 15 juni gekrijt wordt. Menno Gobielje, Bureau IMAC Bleiswijk, 010-5219094

minder oud blad te worden verwijderd en is het mogelijk meer instraling te benutten. Met bladscheuren wordt het mogelijk om meer licht op de tweede bladlaag toe te laten. Dit kan gebruikt worden zodat bladeren lager in het gewas meer kunnen assimileren. Waar ruimte is kan van stek of planten lager in het gewas meer bladoppervlak aangehouden worden. Als blad wordt gescheurd kan gekozen worden alleen bladeren boven in het gewas te scheuren. De meestal kleinere bladeren lager in het gewas kunnen dan heel worden gelaten. Hierdoor komt het bladoppervlakte van alle planten dichter naar elkaar toe.

Kees van Egmond kees@kees-ineke.nl

Stroomstoring Het is bijna half vier. De koffiepauze is voorbij en ik voer nog even wat energierekeningen in. In de verte hoor ik gerammel aan de deur van de schuur. Bezoek? Juist als ik wil opstaan van mijn bureaustoel om open te doen gebeurt het. Excel verdwijnt van het beeld. De coolfan van de pc houdt op. En direct daarop gaat de telefoon. Alarm! Ik haast me naar de deur om open te doen, onderweg mijn mobiel raadplegend voor het nummer van mijn broer. Terwijl ik opendoe krijg ik hem aan de lijn. ’Is bij jullie de stroom ook uitgevallen?’ ’Geen idee, er staat hier niks aan. Maar ik zal eens even kijken.’ Inmiddels heb ik de bezoekers binnengelaten en doorverwezen naar de kas. Ze komen niet voor mij en dat is maar goed ook want ik voel de adrenaline rond pompen in mijn aderen. Nu even niet! ’Ja, de stroom is er hier ook af. Bel jij met Stedin?’ ’Nou, dat moet maar even wachten, ik ga eerst de aggregaat aanzetten en zorgen dat er weer prik is. Of bel jij ze?’ ’Oké, dan doe ik het wel.’ Gelukkig is het dus niet alleen bij mij. Gedeelde smart is halve smart. Tijdens het gesprek hoorde ik al een geluidje in mijn oor dat ik gebeld werd. Een van mijn zoons. Ja, thuis zitten ze natuurlijk ook zonder elektriciteit, bedenk ik. Maar hij moet maar even wachten, geen tijd nu. Inmiddels sta ik in het ketelhuis. In een flits schiet door mijn hoofd ’hij zal het toch wel doen?’ Hm, ik heb een week of drie geleden nog proefgedraaid, dus dat mag geen probleem zijn. Bij de overbuurman is het al gelukt zo te horen. Alsof er een Dakota uit de Tweede Wereldoorlog gaat opstijgen. Ik draai het sleuteltje om en ja hoor, met twee tellen voegt ook onze Stamford zich bij het aanzwellende koor van generatoren. Daar komt mijn zoon naar de schuur toe rennen. ’Pap, de stroom is eraf!’ Joh, je meent het. ’Maar heel gek, de tv doet het nog!’ Ik lach. ’Ja, dat komt omdat hij met zijn stekker in de UPS noodstroom zit die ervoor zorgt dat ik gebeld kan worden als de stroom uitvalt. Maar de aggregaat draait, dus met een paar tellen is het opgelost.’ Ruim twee uur later is de storing weer voorbij. We hebben de proef goed doorstaan. Al zijn kaarsjes natuurlijk ook best gezellig. Dat wel.

Hans van Eijk, Bureau IMAC Bleiswijk, 010-5219094

26-05-15 15:18

Showtuin als stimulans voor positie van pioen 2

hneefjes@hortipoint.nl

op basis van knopgrootte en gewasstand doen. Als ze bloemen willen zien, dan zijn ze volgens Jong later dit seizoen van harte welkom. „We hebben hier 700 verschillende cultivars staan. Van ieder tien planten. Er zijn vroege, late, goedkope en dure soorten. Soorten voor de droogverkoop en goede en slechte snijsoorten. Voor ieder wat wils dus”, aldus Jong. Hij is bemiddelaar en een van de vier initiatiefnemers die in 2010 in de Westfriese klei in Nibbixwoud de showtuin begon. „Er was nergens een mooie tuin om het sortiment pioenen te laten zien. Daarom zijn we zelf gaan verzamelen bij telers, veredelaars en liefhebbers in de hele wereld. Driekwart van wat je hier nu ziet is vijf jaar geleden geplant. De jaren daarna hebben we het sortiment steeds een beetje aangevuld.”

Tijd voor een rondleiding. Jong verontschuldigt zich voor gewasstand. Aantastingen van bladaaltjes zijn zichtbaar. Enkele telers vullen aan dat ze op de grond ook bruine cocons van de slawortelboorder zagen. „Wij hebben hier te maken met alle ziekten en plagen waar telers in de praktijk ook mee te maken hebben. Daar doen we natuurlijk iets aan, maar in de eerste plaats is dit een showtuin, geen proeftuin. We krijgen regelmatig de vraag of we proeven willen doen met bepaalde cultivars. Daar hebben we echter de tijd niet voor. Ik vind ook dat telers beter op hun eigen bedrijf kunnen uitvinden hoe een cultivar het beste groeit.” De cultivars die bijna bloeien vertonen een euvel dat dit seizoen vaker zichtbaar is. Foto's: Hans neeFjes

et brede sortiment pioenen onder praktijkomstandigheden laten zien. Dat is het doel van de showtuin legt Richard Jong op woensdagavond 20 mei uit. Zo’n vijftig personen zijn afgekomen op de bijeenkomst die LTO Glaskracht Nederland op deze plek organiseerde. Ontwikkelingen in het sortiment staan centraal op deze frisse avond; de luwte van de schaftkeet en de warme koffie zijn meer dan welkom. Het koele voorjaar, met name de koude nachten, - gewasmanager Aad Vernooy van LTO telde tot dan twee, hooguit drie nachten boven de 10 °C - heeft de ontwikkeling van het gewas geremd. Alleen de vroegste cultivars bloeien. Het vergelijken van bloeitijdstippen moeten de aanwezigen

pioensortiment.indd 40

22 (2015)

27-05-15 14:44

B Peony Showgarden Holland Richard Jong pioen De showtuin begon in 2010 om op één locatie vele bloeiende

den Holland wil via kwekers, exporteurs en handelaren bestaande en nieuwe culZe ziet Nederland als productieland numEen overzicht van de Peony Showgarden Holland in Nibbixwoud waar LTO Glaskracht Neder-

Foto's: Hans neeFjes

Meerdere knoppen zijn enigszins misvormd. Een kwestie van te koude nachten, is het oordeel van diverse telers. Dezelfde verklaring hebben ze voor de kromme stelen in enkele cultivars. Een teler legt uit: „Als het ’s nachts te koud is, dan kan een plant zich niet goed ontwikkelen. Dan krijg je dit soort afwijkingen. Maar het heeft ook te maken met groeikracht. Sommige soorten hebben zoveel power, die moet je afremmen. Shirly Temple maaien wij daarom drie weken eerder af dan de rest, zeg maar rond begin augustus. Als je die door laat groeien heb je het jaar daarna geheid problemen. En te veel stikstof geven is ook niet goed voor dat soort.” Jong kent de uitleg en specifieke wensen per cultivar. „Nogmaals, wij kunnen hier niet iedere cultivar de meest optimale behandeling geven.”

Broodsoorten De namen van bekende cultivars als Sarah Bernhard en Red Charm komen regelmatig voorbij tijdens de gesprekken. De meeste aanwezigen zijn bloementelers en die hebben deze broodsoorten meestal in hun sortiment. Op beperktere schaal heeft de groep andere soorten. Veelal om langer in productie te zijn, want cultivars hebben hun specifieke bloeiperiode. Hier kan je beoordelen hoe die periode is ten opzichte van broodsoorten. Jong wijst naar een hoek waar namen als ’Zhong Sheng Fen’ op de bordjes staat. Cultivars uit China, het land waar pioen de nationale bloem is. Het areaal is immens, al weet niemand het exacte getal. Bloementeelt van pioen is bijzaak in China; de markt voor medicinale toepassingen als poeder of olie is veel groter. De Chinese cultivars zijn voor Nederlandse bloementelers niet geschikt. Ze worden te lang en slap. „Ik 22 (2015)

pioensortiment.indd 41

laat ze hier zien, want er komen hier handelaren of liefhebbers uit de hele wereld die ze graag willen hebben”, legt Jong uit. Bij de cultivar ’Coral Charm’ blijven we iets langer staan. Ook die wordt in Nederland te lang in de buitenteelt. „In Zuid-Frankrijk kunnen ze er wel goed mee overweg. Daar is veel meer licht en kunnen ze stevige takken van 60 cm snijden.”

Nederland nummer 1 De rol van Nederland in de pioenenbranche is behoorlijk volgens Jong. Hij verwacht ook dat de showtuin een groot effect zal hebben op de landelijke kwaliteit van het product. Het gros van het sortiment heeft weliswaar zijn oorsprong in met name China en Noord-Amerika. De Nederlanders pikken daar de beste cultivars uit. Hij herhaalt wat ook op de site www.peonyshowgarden.com te lezen is: ’Holland zal op de kaart gezet worden als pioenen productieland nummer 1. Wereldwijde marktverbreding met een aanzienlijke stijgende sectoromzet.’ Het areaal pioenen in Nederland wordt geschat op 1.000 ha. Van zo’n 700 ha worden bloemen gesneden. In Engeland staat 50 ha voor de bloemproductie en in Frankrijk zo’n 30 ha. „In Nederland en Nieuw-Zeeland is het ideale klimaat voor pioenen”, voegt Aad Vernooy van LTO Glaskracht toe. Het is er niet te heet en in de winter kunnen de planten de benodigde koude krijgen. „In Israël telen ze pioen in potten. Die krijgen in de koelcel hun koude. Als hij eenmaal in de gaaskas staat, dan kan je na 45 dagen bloemen snijden. Vraag niet wat het kost om die teeltwijze in Nederland te kopiëren. Hou er wel rekening mee dat een plant na drie jaar telen helemaal op is”, aldus Vernooy.

Niet stoken De teeltwijze van pioen is meermaals onderwerp van gesprek tijdens de bijeenkomst. Voor een kasteelt zijn lang niet alle cultivars geschikt en in de kas moet je niet stoken, want die kosten verdien je niet terug, zo stellen telers. Met jaarlijks acht tot vijftien bloemen per plant en een middenprijs van 50 cent per steel gaat het om kosten laag houden en het gewas gezond houden. De meningen zijn verdeeld over de teeltwijze in de vollegrond. Planten op ruggen is gemeengoed, maar vlakvelds telen gaat ook goed. En moet je gewas maaien en afvoeren na de groeiperiode of kneuzen, en wanneer dan? Een teler stelt zichzelf als liefhebber voor. Hij heeft wat land en doet het werk samen met een kennis. De bloemen raken ze makkelijk in de buurt kwijt. „Welk soort moeten wij planten? Of liever, wat zou jij zelf nu planten”, vraagt hij aan Jong. „Ik zou geen pioenen voor de snij aanplanten. Ga stek telen, liefst soorten van € 100 per stuk”, antwoordt de bemiddelaar met een lach op zijn gezicht. De pioenenteelt kent net als bij de tulpenteelt een levendige handel in nieuw sortiment. Een plant met 2-3 neuzen brengt soms € 1.000 of meer op. „De vermeerderingsfactor is 2,5 in twee jaar. Als de prijs op peil blijft, kan de teelt van stek lucratief zijn.” Diverse telers geven aan dat zij de handel in uitgangsmateriaal meerekenen in hun begroting. Bloementeelt en stekproductie zijn een veel voorkomende combi in Nederland. Alleen stekproductie van Itho’s of Intersectionals (kruisingen tussen Officinalis-soorten en boompioenen) is volgens Jong ook een optie. Of je richt je op de hybrides, een verzamelnaam voor kruisingen tussen de soorten Officinalis en Lactiflora. Jong: „Met pioen kan je heel veel kanten op.” <

27-05-15 14:44

Europa wapent zich tegen Xylella f De import en handel van 27 geEuropese Unie aan banden gelegd. Dit vanwege de angst voor besmetting en verspreiding van de bacterie Xylella fastidiosa. Uit een eerste analyse van de Nederlandse Voedsel- en Warenpalmen Phoenix roebelenii en Phoenix reclinata het meest getroffen worden. Peter van Leth pvanleth@hortipoint.nl

ls de NVWA ondernemers uitnodigt voor een informatiebijeenkomst, dan is er wel iets aan de hand. Zo ook op 22 maart toen ze zijn ingelicht over de maatregelen van de Europese Unie (EU) tegen de quarantaineorganisme Xylella fastidiosa (zie kader). Kwekers in de zaal zijn blij met de verstrekte informatie en hebben over het algemeen begrip voor de getroffen maatregelen. Zeker als beelden voorbij komen van hoe de bacterie huishoudt in olijfbomen in Italië. „Honderd jaar oude bomen staan nog meer dood dan levend overeind”, reageert een aanwezige ondernemer. „Als je

deze gevolgen ziet, kan je niet tegen zware maatregelen zijn”, vult George Franke, secretaris van de Vereniging van Bloemenveilingen in Nederland (VBN) aan. Toch blijven er nog vraagtekens hangen en vinden sommige potplantentelers beslissingen met weinig gevoel voor de praktijksituatie genomen.

Iedereen is het er over eens dat nieuwe besmettingshaarden en verspreiding van Xyllela koste wat kost in Europa moeten

Achtergrond

Maatregelen vanaf 26 mei van kracht De NVWA controleert vanaf 26 mei 2015 of

worden voorkomen. De bacterie kent tal van waardplanten en is niet te bestrijden. Als bijvoorbeeld regio Aalsmeer, Naaldwijk of Boskoop worden getroffen dan is de ramp niet te overzien. Bij een uitbraak van het quarantaineorganisme wordt een bufferzone van 10 km rondom de vondst afgebakend. Vijf jaar lang mogen er dan geen waardplanten uit die zone worden verhandeld. „Als dat gebeurt in concentratiegebieden zijn de gevolgen desastreus”, aldus Hendrik Jan Kloosterboer van handelsbond Anthos. Dus noemen de VBN en de Vereniging van Groothandelaren in Bloemkwekerijprodukten (VGB) de zware EU-maatregelen een goede zaak. Een goede zaak vooral voor sierteelt Nederland als geheel, want beide brancheorganisaties beseffen donders goed dat de maatregelen voor individuele kwekers verstrekkende gevolgen kunnen hebben. Toch meent Franke dat de gevolgen voor de sector erger hadden kunnen uitvallen, als bijvoorbeeld de import van dracaena op de lijst had gestaan. En hij benadrukt dat de handel niet stilligt, zolang landen voldoen aan de EU-eisen.

Exportimago goed houden „Aantreffen van Xyllela in Nederland zal desastreuze gevolgen hebben voor ons exportimago. Vaak reageren landen dan strenger dan de huidige genomen maatregelen”, zegt

2215Xyllela.indd 42

22 (2015)

27-05-15 15:15

Foto: Peter vAn Leth

ella fastidiosa Achtergrond

Vanwege de ernst van de situatie in Italië, noodmaatregelen naar verwachting lang Europese Commissie en vervolgens de meer waardplanten onder de maatregelen gaan vallen.

gecommuniceerd aan de NVWA.

Paul van de Zweep, VGB-medewerker Fyto & Douanezaken. Telers vrezen ook deze reactie. „Niets zo frustrerend als landen weer eigen regels gaan opstellen. Zelfs binnen Europa is dat niet uitgesloten en wat hebben EU-maatregelen dan nog voor zin”, verwoordt Wim Luiten van Luiten kwekerij uit Bleiswijk.

gelegen.

ook in de wetenschap dat kwekers vaak eveneens hoge eisen stellen aan leveranciers van hun halfwasplanten.

Gevolgen dit jaar beperkt De gevolgen voor bloemkwekerijtelers zijn dit jaar beperkt, omdat het piekseizoen van de waardplanten op de EU-lijst voorbij is. „Dit is een geluk bij een ongeluk en een groot voordeel voor gedupeerde kwekers”, typeert Luiten. Bovendien zijn voor de ingangsdatum van 26 mei van de EUmaatregelen nog verzendingen van buiten de EU naar Nederland geregeld. Afnemers zijn echter niet alleen bezorgd over uitgangsmateriaal en halfwasplanten van buiten de EU, maar ook van intern verkeer van deze gewassen binnen de EU. „De vrees in Zuid-Europa voor de bacterie is zo groot dat de controles verscherpt zijn op alle mogelijke waardplanten”, meldt Jos van den Berg van Sunshine Grow in Voorschoten. Zo ook in zijn oleanders uit Spanje. En dit stelt afnemers vooralsnog gerust, mede door het opgebouwde vertrouwen. Niet alleen op basis van het kwalitatief goede product wat ze over het algemeen geleverd krijgen, maar 22 (2015)

2215Xyllela.indd 43

Phoenix roebelinii Uit een eerste analyse van de NVWA blijkt dat Phoenix roebelinii en Phoenix reclinata het meest getroffen worden. Eerstgenoemde palm wordt het meest verhandeld, maar in de stammen is Xyllela fatsidiosa echter nog nooit aangetoond. Als kwekers van Phoenix roebelinii op de informatiebijeenkomst dan krijgen te horen dat de palm uit voorzorg op de lijst is gezet, omdat het een volumeproduct is, dan gaat ze dit te ver. „Volkwagens worden ook niet naar de fabriek teruggeroepen, omdat er problemen zijn met Toyota’s”, schetst een verontruste palmenkweker. Piet Doorduin van Heboplant uit Maasdijk is het met zijn collega eens. Hij vindt de maatregelen ook te rigoureus. Hij zou zeggen dat als de bacterie in Phoenix roebelinii wordt aangetoond dat dan partijen worden vernietigd en de noodmaatregelen van kracht worden. Een procedure die Doorduin

voorstelt voor elke mogelijke waardplant maar waarin de bacterie nog nooit is vastgesteld. De Westlandse tropische plantenkweker verwacht dat in het najaar weer Phoenix roebelinii uit Costa Rica naar Europa komen als de bacterie niet wordt aangetroffen. „Zeker de grote productielocaties in Costa Rica van deze palm zullen alles op alles gaan zetten om in ieder geval hun productielocaties te laten voldoen aan de EU-eisen.”

Gevolgen in beeld De NVWA brengt momenteel de gevolgen van het EU-besluit voor import en handel binnen de EU verder in beeld. Het zal veel onzekerheden van ondernemers niet wegnemen. Het is te hopen dat besmetting en verspreiding van Xyllela fastidiosa met de noodmaatregelen een halt zijn toe te roepen. Veel aanwezige ondernemers op de informatiebijeenkomst hebben hierin een hard hoofd en realiseren dat de maatregelen het begin van het hoofdstuk zijn en nog lang niet het einde. <

27-05-15 15:15

Nieuws

’Ondernemers aan zet in Greenport Westland-Oostland’ „We willen ondernemers uitdagen. Zij moeten de lead nemen.” Die oproep deed voorzitter Gijs Kok van Greenport Westland-Oostland op 21 mei tijdens de startbijeenkomst van de netwerkorganisatie bij Anthura in Bleiswijk. Ook hamerde hij erop dat de winst uit samenwerking van de verschillende partijen moet komen.

Tijdens de bijeenkomst benadrukte Kok waar de Greenport voor staat: een verbindende rol in goede initiatieven, het oplossen van knelpunten in regelgeving, het fungeren als aanjager, het binnenhalen van Europees geld en het bundelen van krachten.

Jonker vertelde welke veranderingen momenteel gaande zijn in de maatschappij en de economie. Volgens de hoogleraar slaagt de tuinbouw er onvoldoende in mee te bewegen. Hij riep de aanwezigen daarom op te innoveren en te experimenteren. <

UITGEVER BDUmedia Afdeling Vak- en Publieksmedia Postbus 67, 3770 AB Barneveld, tel 0342-49 42 63, fax 0342 41 31 41 Uitgever: Wiljo Klein Wolterink MBA Verkoopleider: Ron van de Hoef, e-mail: r.v.d.hoef@bdu.nl

Colofon REDACTIE Schipholweg 1, Postbus 9324, 2300 PH Leiden e-mail: bloemisterij@hortipoint.nl www.vakbladvoordebloemisterij.nl

Directeur Elbert van den Berg Secretariaat Linda Laman 071-56 59 678 Alice Hoogenboom 56 59 679 Hoofdredacteur Elbert van den Berg 071-56 59 678 Eindredacteur Jenny Mostert 071-56 59 633 Vakredactie Politiek en economie Quincy von Bannisseht 56 59 637 Peter van Leth 56 59 688 Markt en afzet Arie-Frans Middelburg 56 59 687 Cindy van der Zwet 56 59 630 Teelt en techniek Hans Neefjes 56 59 638 Joef Sleegers 56 59 642

ColofonVbb-nieuws GPWO.indd 44

FOTO: GREENPORT WESTLAND-OOSTLAND/ETIENNE OLDEMAN

In zijn oproep aan ondernemers werd Kok ondersteund door Jan-Willem Breukink van onder meer de topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen en Greenport NoordHolland Noord. „Ondernemers moeten de bal oppakken, anders gaat het niet lukken. Het heeft geen zin te wachten op andere partijen, zoals de politiek.” Hoogleraar Jan Jonker van de Radboud Universiteit in Nijmegen probeerde de bijna driehonderd deelnemers aan de bijeenkomst te prikkelen met elkaar te komen tot waardecreatie. Want daaraan is in zijn ogen veel meer te verdienen dan aan het primaire product. Als voorbeeld noemde hij circulaire modellen, die inhouden dat je als ondernemer het afval van een ander als grondstof gebruikt. „Neem structureel de tijd voor productinnovatie”, was zijn advies.

Bureauredactie Carolyne de Vries Lentsch, Jolanda de Wekker Webredactie Erik Rotteveel Vormgeving Diseno Vormgeving Fotografie Gerdien de Nooy Freelancers Gert van den Berg, Hermen de Graaf, Bernadette Hoefsloot, Harmen Kamminga, Ank van Lier, Astrid Zoumpoulis-Verbraeken

ABONNEMENTENSERVICE Mutaties en bezorging Abonnementen kunnen op elk gewenst tijdstip ingaan. Opgave via vakbladvoordebloemisterij.nl of bij de abonnementenservice. Abonnementen lopen automatisch door, tenzij uiterlijk twee maanden voor vervaldatum bij de abonnementenservice wordt opgezegd. Dit kan schriftelijk, telefonisch of per e-mail. Ook voor informatie over een lopend abonnement en klachten over de bezorging kunt u contact opnemen met de abonnementenservice, BDUmedia, afdeling Vak- en Publieksmedia, Postbus 67, 3770 AB Barneveld. Op werkdagen is de abonnementenservice telefonisch bereikbaar van 8.30 uur tot 14.00 uur op 0342-494844, e-mail: abonnementen@bdu.nl. Prijzen Jaarabonnement: € 349,60. Studenten 25% korting; 65 plussers 15% korting. Jaarabonnement Europa: € 449,65 (België: € 377,70). Jaarabonnement buiten Europa: € 466,50. Genoemde prijzen zijn inclusief 6% btw en verzendkosten. ADVERTENTIE-EXPLOITATIE Verkoopleider: Ron van de Hoef, 0342 - 494263, 06 - 51806325, e-mail r.v.d.hoef@bdu.nl Media-adviseur: Gert-Jan Bloemendal, 0342-494807 e-mail: g.bloemendal@bdu.nl

Vakblad voor de Bloemisterij is een wekelijkse uitgave van de Stichting Vakinformatie Siergewassen en BDUmedia, Vak- en Publieksmedia. Uitgever en auteurs verklaren dat dit blad op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld, evenwel kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Uitgever en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op bedoelde informatie. Lezers wordt met nadruk aangeraden deze informatie niet geïsoleerd te gebruiken, maar af te gaan op hun professionele kennis en ervaring en de te gebruiken informatie te controleren. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. Algemene voorwaarden: op alle aanbiedingen, offertes en overeenkomsten van BDUmedia B.V. zijn van toepassing de voorwaarden, welke zijn gedeponeerd ter Griffie van de Arrondissementsrechtbanken en de KvK.

Druk: BDU Media

22 (2015)

27-05-15 15:31

Kasgenoten

A genda Binnenland

Info: www.floralisboskoop.nl Plantarium en Groen-Direkt, vakbeurs voor de boomkwekerij. Info: www.plantarium.nl Westland Event, Tuinbouw in transitie: de kracht van veranderen, gemeente Westland. Info: www.gemeentewestland.nl

FOTO: PeTer van LeTh

Honselersdijk. Info: www.tno.nl Dutch Lily Days, open dagen bij zestien lelieveredelaars en -exporteurs op diverse locaties. Info: dutchlilydays.nl Flower Trials, regio Aalsmeer, Westland, Rheinland-Westfalen; 08.00-17.00 uur, do 08.00 21.00 uur. Info: www.flowertrials.com. Informatieavond lotgenoten stoppende ondernemers, De Lier. Info: www.zorgomboerentuinder.nl

Leeftijd: 48 jaar Plaats: Heemskerk Teelt: tulp, astilbe em dianthus Green Trick Oppervlakte: 5.600 m2

Ronald Kleef

LTO Glaskracht Nederland

Leuk Pinksterweekend achter de rug? rendabel, 11.30-16.00 uur, Ens. Gewasbijeenkomst amaryllis, 13.30-16.30 uur, ’s-Gravenzande.

„Ja, lekker weekend achter de rug. Eerste Pinksterdag gebarbecued, tweede Pinkster-

bezoek naar Amerika. Tuinplantendag, locatie nog niet bekend. Info: www.ltoglaskrachtnederland.nl

„Ik zit in een piekperiode met Franse Moederdag voor de deur. Dus tweede Pinksterdag ’s morgens gewoon gewerkt. Dat wil niet zeggen dat rust en piekperioden niet met

Kon u rust nemen of zit u in een piekperiode qua afzet?

Buitenland Iftex Expo, internationale bloemenbeurs,

Bent u tevreden met uw gewascombinaties?

Florall, najaarsbeurs sierteelt en

„Het is een ideale combinatie van teelten die goed op elkaar aansluiten. Daarmee ben ik continu met product op de markt en het zorgt voor voldoende werk voor twee tot drie

Info: www.florall.be Green is life, beurs, Warschau, Polen. Info: www.greenislife.pl

Is in niches denken het bestaansrecht van de kleinschalige kweker? „Kleinschalige kwekers zonder aparte producten verkleinen hun overlevingskansen.

Info: www.flormart.it overschakelen indien nodig. Dat is nu niet aan de orde, want Green Trick levert nog een Info: www.floratrade.it Handelsbeurs Iberflora, Valencia, Zuhoor 2015, internationale bloemen & tuintentoonstelling, Abu Dhabi, Verenigde Arabische Emiraten. Info: www.zuhooruae.ae

Werpt de campagne ’Uit Heemskerk’ al zijn vruchten af?

Voor welk ander beroep dan tuinder zou u graag (tijdelijk) kiezen? „Tuinders hebben passie voor hun vak, ik niet uitgezonderd. Maar als ik dan een ander

Is er interesse vanuit de kinderen om het bedrijf over te nemen? is ook tegenwoordig veel minder leuk om tuinder te worden. Vroeger kon je nog wel

Onderstaande symbolen hebben de volgende betekenis en verwijzen naar de website vakbladvoordebloemisterij.nl

Documenten en linken naar website

22 (2015)

Kasgenoten agenda_nw.indd 45

Foto’s

De standaard Kasgenotenvraag: wat zijn uw hobby’s? -

Filmpjes

27-05-15 14:11

598924_.indd 46

27-5-2015 10:47:10

598923_.indd 47

27-5-2015 11:26:31

598926_.indd 48

26-5-2015 16:45:24