AKTİF SAĞLIK-SEN SAĞLIK HİZMETLERİ SINIFI VE SOSYAL HİZMETLER SINIFI ÇALIŞANLARI SENDİKASI-2012
MESLE ÖZLÜK HAKLARIDIR. GERİSİ TEFERRÜATTIR. GÜCÜMÜZ BİRLİKTELİĞİMİZDİR. SENDİKACILIK EMEĞE SAYGI KURUMUDUR
657 SAYILI KANUNUN DİSİPLİN HÜKÜMLERİ VE DİSİPLİN SORUŞTURMASI UYGULAMA ESASLARI HÜSEYİN AYHAN Aktif Sağlık-Sen Genel Başkanı
1. DİSİPLİN, SUÇU olarak VE DİSİPLİN Disiplin;DİSİPLİN Kelime anlamı disiplin “Bir CEZASI topluluğun yasalarına ve düzenle ilgili yazılı veya yazısız kurallarına titizlik ve özenle uyulması durumunu, kişilerin içinde yaşadıkları topluluğun genel düşünce ve davranışlarına uymalarını sağlamak amacıyla alınan önlemlerin bütününü” ifade etmektedir.
1. DİSİPLİN, DİSİPLİN SUÇU VE DİSİPLİN CEZASI Disiplin bir kurumun amaçlarına ulaşması için izleyeceği yöntemlerin belirlenmesinde, düzeninin korunmasında, işleyişinin sağlanmasında etkili olur. Disiplin sistemi yalnız kamu kesiminde geçerli olmayıp; özel kesimde de belli amaçlara ulaşmanın temininde uygulanmaktadır
1. DİSİPLİN, DİSİPLİN SUÇU VE DİSİPLİN Disiplin suçu; Genel CEZASI olarak, personelin görevleriyle ilgili
önceden belirlenmiş kurallara uymaması ve bu sayede işyeri düzeninin bozulması sonucunu doğuran ve yaptırım gerektiren kusurlu davranışlara « disiplin suçu » Disiplin cezası; suç sayılan eylemlere karşılık eylemin niteliğine ve ağırlığına göre uygulanan idari yaptırımlara da «disiplin cezası» denilmektedir.
1. DİSİPLİN, DİSİPLİN SUÇU VE CEZASI
DİSİPLİN
DİSİPLİN; Konu hakkında 657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 124 üncü maddesinde yapılan tanıma göre; Kamu hizmet ve görevlerinin sağlıklı, düzenli ve zamanında gereği gibi yürütülmesini ve yerine getirilmesini sağlamak için kanun, tüzük, yönetmeliklerin kamu görevlilerine ve hizmetlilerine emrettiği ödevleri yurt içinde ya da yurt dışında yerine getirilmesini öngören anlayışa “disiplin”,
1. DİSİPLİN, DİSİPLİN SUÇU VE DİSİPLİN CEZASI DİSİPLİN CEZASI; Bu ödevleri yerine getirmeyenler ile uyulmasını zorunlu kıldığı hususları yapmayanlara ve yasakladığı işleri yapanlara eyleminin niteliğine ve ağırlığına göre uygulanan idari yaptırımlara da “disiplin cezası”, denilmektedir.
1. DİSİPLİN, DİSİPLİN SUÇU VE CEZASI
DİSİPLİN
Gerek 657 sayılı Kanun ve gerekse disiplin suç ve cezaları içeren bazı özel kanunlarda düzenlenen, disiplin hukukuna göre, genel olarak disiplin suçu sayılan eylemleri; Devlet memurlarının kanun, tüzük, yönetmelik hükümlerine göre yapmak zorunda olduğu “görevleri yapmamaları” Devlet memurlarının uymak zorunda olduğu “kurallara uyulmaması”. Devlet memurunca yapılması “yasaklanan eylemlerin yapılması” başlıkları altında toplamak mümkündür.
Memurların İşledikleri Suçları; a)Türk Ceza Kanunu veya ceza hükümlü diğer kanunlarla açıkça suç sayılan söz, fiil ve davranışlar, b)657 sayılı Devlet Memurları Kanununda disiplin suçu olarak sayılan söz, fiil ve davranışlar olmak üzere iki kısma ayrılır. Birinci gruptakiler, adli nitelikte olup adli soruşturmaya konu olur. İkinci gruptakiler ise disiplin nitelikli olup Bu suçlar hakkında ise,idari soruşturma yapılır. İdari soruşturmanın diğer bir adı da disiplin soruşturmasıdır.
657 sayılı DMK’da ,Kamu Görevlileri, yaptıkları işlere ve istihdam şekillerine göre,memur, sözleşmeli personel, geçici personel ve işçi olarak ayrılmıştır. Memur: Mevcut kuruluş biçimine bakılmaksızın, Devlet ve diğer kamu tüzel kişiliklerince genel idare esaslarına göre yürütülen asli ve sürekli kamu hizmetlerini ifa ile görevlendirilenlerdir. Sözleşmeli Personel: Kalkınma planı, yıllık program ve iş programlarında yer alan önemli projelerin hazırlanması, gerçekleştirilmesi, işletilmesi ve işlerliği için şart olan, zarurî ve istisnaî hallere münhasır olmak üzere özel bir meslek bilgisine ve ihtisasına ihtiyaç gösteren geçici işlerde, kurumun teklifi üzerine Devlet Personel Dairesi ve Maliye Bakanlığı’nın görüşleri alınarak Bakanlar kurulunca geçici olarak sözleşme ile çalıştırılmasına karar verilen ve işçi sayılmayan kamu hizmeti görevlileridir.
Geçici Personel: Bir yıldan az süreli veya mevsimlik hizmet olduğuna Devlet Personel Dairesi’nin ve Maliye Bakanlığı’nın görüşleri dayanılarak Bakanlar Kurulunca karar verilen görevlerde ve belirtilen ücret ve adet sınırları içinde sözleşme ile çalıştırılan ve işçi sayılmayan kimselerdir. İşçiler: Memurlar, sözleşmeli personel ve geçici görevlilerin dışında kalan kişilerdir. Bunlar DMK hükümlerine tabi olmayıp, 4857 sayılı İş Kanununa göre çalıştırılırlar. Kamuda görevli işçiler için ayrı bir düzenleme yoluna gidilmemiştir.
MEMURLARIN İŞLEDİKLERİ SUÇLARIN İDARECE HABER ALINMASI ŞİKAYET ÜZERİNE İHBAR YOLU DENETİM YOLU İLE
2. 657 SAYILI KANUNDA DİSİPLİN CEZALARI 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nda, kamu hizmetlerinin gereği gibi yürütülmesini sağlamak amacıyla kanunların, tüzüklerin ve yönetmeliklerin devlet memuru olarak emrettiği ödevleri yurt içinde veya dışında yerine getirmeyenlere, uyulmasını zorunlu kıldığı hususları yapmayanlara, yasakladığı işleri yapanlara durumun niteliğine ve ağırlık derecesine göre DMK ’nın 125. maddesinde sıralanan; uyarma, kınama, aylıktan kesme, kademe ilerlemesinin durdurulması ve Devlet memurluğundan çıkarma cezalarından birisinin verileceği belirtilmiştir (DMK. md. 124).
2. 657 SAYILI KANUNDA DİSİPLİN CEZALARI Disiplin cezalarının uygulanacağı kamu görevlileri, 657 sayılı Kanunda belirtilmiştir. Kanunun 1 inci maddesi uyarınca, genel ve katma bütçeli kuruluşlar, il özel idareleri, belediyeler ve bunların kurdukları birlikler ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlarda, fonlarda, kefalet sandıklarında ve beden terbiyesi bölge müdürlüklerinde çalışan memurlar hakkında uygulanabilecektir. Ayrıca maddenin ikinci fıkrasında, sözleşmeli ve geçici personel hakkında da bu kanunda belirtilen özel hükümlerin uygulanacağı öngörülmüştür
2. 657 SAYILI KANUNDA DİSİPLİN CEZALARI DMK’ na göre disiplin cezaları beş türe ayrılmıştır
Buna
göre; “Uyarma”, memura görevinde ve davranışlarında daha dikkatli olması gerektiğinin yazı ile bildirilmesi; “Kınama”, memura görevinde ve davranışlarında kusurlu olduğunun yazı ile bildirilmesi; “Aylıktan Kesme”, memurun brüt aylığından 1/30 – 1/8 arasında kesinti yapılması; “Kademe İlerlemesinin Durdurulması”, fiilin ağırlık derecesine göre, memurun bulunduğu kademede ilerlemesinin 1-3 yıl durdurulması;
2. 657 SAYILI KANUNDA DİSİPLİN CEZALARI “Devlet Memurluğundan Çıkarma” ise, memurun bir daha devlet memurluğuna atanmamak üzere memurluktan çıkarılmasıdır (DMK. md. 125).. 657 sayılı Kanunun 125 inci maddesinde ayrıca, hangi eylemler için hangi cezaların uygulanacağı sayılmıştır. Diğer bir ifade ile memurların, hangi eylemlerinin disiplin suçu olduğu ve hangi tür yaptırımlarla cezalandırılacağını önceden bildikleri bir sistem söz konusudur. Dolayısıyla bu sistem içerisinde memurlar aynı zamanda amirlerinin keyfi hareketlerine karşı da korunmuş olmaktadırlar.
2.1. 657 Sayılı Kanunda Disiplin Cezaları Gerektiren Fiil ve Haller (Md.125) 2.2.1. Uyarma Cezasını Gerektiren Fiil ve Haller Uyarma cezasının verilmesini gerektiren fiil ve haller 657 sayılı Kanunun 125.Maddesinde sekiz başlık altında toplanmıştır. Bunlar:
2.2.1. Uyarma Cezasını Gerektiren Fiil ve Haller 1.Verilen Emir ve Görevlerin Tam ve Zamanında Yapılmasında, Görev Mahallinde Kurumlarca Belirlenen Usul ve Esasların Yerine Getirilmesinde, Görevle İlgili Resmi Belge, Araç ve Gereçlerin Korunması, Kullanılması ve Bakımında Kayıtsızlık Göstermek veya Düzensiz Davranmak: Kayıtsızlık, emir ve görevler karşısında umursamazlık hali, aldırış etmeme, kaygısız ve lakayt durmadır. Bununla birlikte, kamu hizmetlerinin yerli yerinde ve karışık olmayacak şekilde görülmesi gerekmekte olduğundan, bu gereğin aksi düzensizlik yaratır. Memur, emir ve görevleri umursamadığı, dikkate almadığı, kayıtsız ve düzensiz davrandığı takdirde uyarma cezası ile cezalandırılır.
2.2.1. Uyarma Cezasını Gerektiren Fiil ve Haller 2. Özürsüz veya İzinsiz Olarak Göreve Geç Gelmek,Erken Ayrılmak, Görev Mahallini Terk Etmek Devlet memurunun, göreve geç gelmesi, erken ayrılması ya da görev mahallini terk etmesi eylemlerinin özürsüz ve izinsiz olması, hakkında disiplin cezasının uygulanmasını gerektirir.
2.2.1. Uyarma Cezasını Gerektiren Fiil ve Haller 3.Kurumca Belirlenen Tasarruf Tedbirlerine Riayet Etmemek Memurlar, kamuya ait taşınır ve taşınmaz malların kullanımında israf ve savurganlıktan kaçınmak, mesai süresini, kamuya ait kaynakları, işgücünü ve imkânlarını kullanırken etkin, verimli ve tutumlu davranmak zorundadırlar. Uyarma cezasını gerektiren bu disiplin suçunun işlenmesi, kurumca gerekli görülen bazı ekonomik tedbir, düzenleme veya kısıtlamalara uymamak anlamına gelmektedir. .
2.2.1. Uyarma Cezasını Gerektiren Fiil ve Haller 4. Usulsüz Müracaat ve Şikâyette Bulunmak Devlet memurları hiyerarşik erk ve düzen gereği şikâyet ve başvurularını belirlenmiş usullere bağlı kalarak yapmak zorunda olup, bu usuller Devlet Memurlarının Şikâyet ve Müracaatları Hakkında Yönetmelik hükümleri ile saptanmıştır. Memurlar bu yönetmelik hükümlerine göre müracaat ve şikâyette bulunmadıkları takdirde uyarma cezası ile cezalandırılırlar.
.
2.2.1. Uyarma Cezasını Gerektiren Fiil ve Haller 5. Devlet Memuru Vakarına Yakışmayan Tutum ve Davranışta Bulunmak Vakar, ağırbaşlı ve onurlu olma halidir; ağırbaşlılık ve onur ahlak, kişilik ve karakter sahibi olmayı gerektirir. Buna göre, ahlaksızlık, kişiliksizlik ve karaktersizlik Devlet memuru vakarıyla bağdaşmaz. DMK’ nın “Davranış ve İşbirliği” başlıklı 8. maddesi ile Devlet memurlarının resmi sıfatlarının gerektirdiği itibar ve güvene layık olduklarını hizmet içindeki ve dışındaki davranışlarıyla göstermek zorunda oldukları belirtilmiştir. Burada, memur statüsünün gerektirdiği belli bir davranış biçimine sadık kalmak amaçlanmış olup; bu amaca hizmet etmeyen davranışlarda bulunmak uyarma cezasını gerektirir.
2.2.1. Uyarma Cezasını Gerektiren Fiil ve Haller 6.Görevine veya İş Sahiplerine Karşı Kayıtsızlık Göstermek veya İlgisiz Kalmak Memur, işine önem vermemek, görevinin gereklerine karşı ilgisiz olmak, lakayt davranmak ve iş sahiplerine karşı da böyle bir tutum içinde olmakla uyarı cezasını gerektiren bir disiplin suçu işlemiş olacaktır. 7. Belirlenen Kılık ve Kıyafet Hükümlerine Aykırı Davranmak Devlet memurları ve kamu personeli görev aldıkları kurumlarca çıkarılan kılık ve kıyafet yönetmelikleri ile Bakanlar Kurulu Kararıyla çıkarılan “Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Çalışan Personelin Kılık ve Kıyafetine Dair Yönetmelik” hükümlerine uymak zorunda olup, aykırı davranıldığı takdirde uyarma cezası uygulanır.
2.2.1. Uyarma Cezasını Gerektiren Fiil ve Haller 8. Görevin İşbirliği İçinde Yapılması İlkesine Aykırı Davranışlarda Bulunmak Bu yükümlülük idarenin çalışmasında verimliliği sağlamaya yönelik bir düzenlemedir. Memurlar gerek kendi aralarında gerekse ast-üst ilişkilerinde işbirliği ilkesine uygun davranarak ortak amacı gerçekleştirmeye yönelik hizmet etmek zorundadırlar. Aksi durumda, kamu hizmetlerinin rasyonel ve süratli yürütülmesi mümkün olmaz. Görevin işbirliği içinde yapılması ilkesine aykırı düşen fiil ve haller çok çeşitli şekillerde ortaya çıkabilir olup, duruma uygun olarak işlenen fiil işbirliği ilkesine aykırılık teşkil ediyor ise bu durumda uyarma cezası uygulanır.
2.2.2. Kınama Cezasını Gerektiren Fiil ve Haller Kınama cezasını gerektiren disiplin suçları on üç başlık altında toplanmıştır. 1. Verilen Emir ve Görevlerin Tam ve Zamanında Yapılmasında, Görev Mahallinde Kurumlarca Belirlenen Usul ve Esasların Yerine Getirilmesinde, Görevle İlgili Resmi Belge, Araç ve Gereçlerin Korunması, Kullanılması ve Bakımında Kusurlu Davranmak
2.2.2. Kınama Cezasını Gerektiren Fiil ve Haller 2. Eşlerinin, Reşit Olmayan veya Mahcur Olan Çocuklarının Kazanç Getiren Sürekli Faaliyetlerini Belirlenen Sürede Kurumuna Bildirmemek DMK’ nın 28. maddesi; memurların TTK’ ya göre tacir veya esnaf sayılmalarını gerektirecek bir faaliyette bulunamayacaklarını, ticaret ve sanayi kurumlarında görev alamayacaklarını, ticari temsilci veya ticari vekil veya kolektif şirketlerde ortak veya komandit şirkette komandite ortak olamayacaklarını belirtmiştir. Eşleri, reşit olmayan veya mahcur olan çocukları, yasaklanan faaliyetlerde bulunan memurlar bu durumu 15 gün içinde bağlı oldukları kuruma bildirmekle yükümlü (DMK. md. 28/3) olup; aksi durumda kınama cezası ile cezalandırılırlar.
2.2.2. Kınama Cezasını Gerektiren Fiil ve Haller 3. Görevi Sırasında Amire Hal ve Hareketi ile Saygısız Davranmak
Memur, kusurlu olarak, hal ve hareketleri ile görevi başında amirine saygısızlık olarak nitelendirilebilecek bir davranışta bulunuyor ise bu kınama cezasını gerektiren bir disiplin suçunu oluşturur.
2.2.2. Kınama Cezasını Gerektiren Fiil ve Haller 4.Hizmet Dışında Devlet Memurunun İtibar ve Güven Duygusunu Sarsacak Nitelikte Davranışlarda Bulunmak DMK’ nın 8. maddesi ile Devlet memurlarının, resmi sıfatlarının gerektirdiği itibar ve güvene layık olduklarını hizmet içindeki ve dışındaki davranışlarıyla göstermek zorunda oldukları hüküm altına alınmıştır. Memurlar görev ve sıfatları dolayısıyla Devleti temsil ettiğinden vatandaşın itibar ve güven duygusunu sarsmamakla yükümlüdürler. Bu yükümlülüğe aykırı düşen davranışlarda bulunan memurlara kınama cezası uygulanır.
2.2.2. Kınama Cezasını Gerektiren Fiil ve Haller 5. Devlete Ait Resmi Belge, Araç, Gereç ve Benzeri Eşyayı Özel İşlerinde Kullanmak Devlet memurlarının görevleri ile ilgili olarak kendilerine verilen veya kendilerinde bulunan resmi belge, araç, gereç ve benzeri eşyaları yetkili bulundukları yerin dışına çıkarmaları ve özel işlerinde kullanmaları yasaktır. Bu kurala uymamak, kınama cezasını gerektiren bir disiplin suçunu oluşturur. 6. Devlete Ait Resmi Belge, Araç, Gereç ve Benzeri Eşyayı Kaybetmek Memurlar, görevleri gereği kendilerine teslim edilen resmi belge, araç, gereç ve benzeri eşyayı görevleri sona erdiğinde iade etmekle yükümlüdürler. Söz konusu Devlete ait resmi belge, araç, gereç ve benzeri eşyayı, kusurlu olarak kaybeden memur kınama cezası ile cezalandırılır.
2.2.2. Kınama Cezasını Gerektiren Fiil ve Haller 7.İş Arkadaşlarına, Maiyetindeki Personele ve İş Sahiplerine Kötü Muamelede Bulunmak Memurlar, birlikte çalıştıkları iş arkadaşlarına, emirlerindeki çalışanlara ve iş sahiplerine karşı iyi davranmak zorundadırlar. Memurların sergiledikleri davranışın niteliğinin tespitinde toplumdaki genel kabul görmüş kurallar ile birlikte örf ve adetlerin de esas alınması gerektiği kabul edilebilir.
Memurların, iş arkadaşlarına, maiyetlerindeki personele ve iş sahiplerine karşı kötü muamelede bulunmaları kınama cezasını gerektiren bir disiplin suçunu oluşturur.
2.2.2. Kınama Cezasını Gerektiren Fiil ve Haller 8. İş Arkadaşlarına ve İş Sahiplerine Söz veya Hareketle Sataşmak Devlet memuru iş arkadaşlarını ya da iş sahiplerini söz ya da hareketleri ile sataşarak rahatsız edici ve buna bağlı olarak kurum düzenini bozucu davranışlarda bulunamaz. Aksi halde kınama cezasını gerektiren bir disiplin suçu işlenmiş olur. 9. Görev Mahallinde Genel Ahlak ve Edep Dışı Davranışlarda Bulunmak ve Bu Tür Yazı Yazmak, İşaret, Resim ve Benzeri Şekiller Çizmek ve Yapmak
2.2.2. Kınama Cezasını Gerektiren Fiil ve Haller 10. Verilen Emirlere İtiraz Etmek Verilen emirlere itiraz etmek suretiyle disiplin suçunun oluşabilmesi için emri veren ile alan arasında bir amir-memur, üst-alt ilişkisinin bulunması ve emrin meşru olması gerekmektedir. Bu özelliklere sahip bir emre karşı itiraz etmek ya da karşı çıkmak kınama cezasını gerektiren bir disiplin suçudur.
2.2.2. Kınama Cezasını Gerektiren Fiil ve Haller
11.Borçlarını Kasten Ödemeyerek Hakkında Yasal Yollara Başvurulmasına Neden Olmak Kişisel borçlarını kasti olarak ödemeyerek hakkında yasal işlem yapılmasına sebep olan memur kınama cezası ile cezalandırılır. Burada, yasal işlem deyimi ile kast edilen alacağı tahsil etmek üzere adli yargıya başvurulmasıdır
2.2.2. Kınama Cezasını Gerektiren Fiil ve Haller 12. Kurumların Huzur, Sükûn ve Çalışma Düzenini Bozmak Kurumların etkin ve verimli hizmet görmesi, iyi bir çalışma düzeni içerisinde huzurlu bir ortamda hizmet vermesi ile olanaklı olup; kendi içerisinde huzuru, sükûnu ve çalışma düzenini sağlayamamış bir kurumun verimli ve etkin hizmet görmesini beklemek zordur. Burada belirtilen hafif nitelikteki huzur, sükûn ve çalışma düzenini bozucu davranışlardır. Bu davranışlar ağırlaştıkça verilen ceza da ağırlaşacaktır.
2.2.2. Kınama Cezasını Gerektiren Fiil ve Haller 13. Yetkili Olmadığı Halde Basına, Haber Ajanslarına veya Radyo ve Televizyon Kurumlarına Bilgi veya Demeç Vermek Devlet memurları, kamu görevlileri hakkında basına, haber ajanslarına veya radyo ve televizyon kurumlarına bilgi veya demeç verme hakkına sahip değildir.. Bu konuda gereken bilgi ancak bakanın yetkili kılacağı görevli tarafından verilebilecektir (DMK. md. 15). Yetkili olmadığı halde, basın-yayın kuruluşlarına bilgi veya demeç veren memurlar kınama cezası ile cezalandırılırlar.
2.2.2. Kınama Cezasını Gerektiren Fiil ve Haller ÖRNEK KARAR: Danıştay Mürettep Daire E.1978/5695, K.1978/2908 Karar Özeti: Okulda Huzursuzluk doğmasına yol açan ve bir kısım görevlerinde ihmal gösteren okul müdürünün kınama cezası ile tecziyesinde isabetsizlik bulunmadığı.
2.2.3. Aylıktan Kesme Cezasını Gerektiren Fiil ve Haller Aylıktan kesme cezasını gerektiren disiplin suçları yedi başlık altında toplanmıştır. Bunlar: 1. Kasıtlı Olarak; Verilen Emir ve Görevleri Tam ve Zamanında Yapmamak, Görev Mahallinde Kurumlarca Belirlenen Usul ve Esasları Yerine Getirmemek, Görevle İlgili Resmi Belge, Araç ve Gereçleri Korumamak, Bakımını Yapmamak, Hor Kullanmak 2. Özürsüz Olarak Bir veya İki Gün Göreve Gelmemek Devlet memurları özürleri olmaksızın, görevlerine bir veya iki gün gelmedikleri takdirde haklarında aylıktan kesme cezası uygulanır.
2.2.3. Aylıktan Kesme Cezasını Gerektiren Fiil ve Haller 3.Devlete Ait Resmi Belge, Araç, Gereç ve Benzerlerini Özel Menfaat Sağlamak İçin Kullanmak Devlet memurlarının görevleri esnasında kullandıkları her türlü araç, gereç ve eşyalar Devlete aittir. Bu araç ve gereçlerinin kullanım amaçları dışında, memurlar tarafından onların özel işlerinde kullanılması kınama cezasını gerektirirken; bu araç ve gereçlerin özel menfaat sağlamak amacıyla kullanılması da aylıktan kesme cezasını gerektirir. Burada, özel menfaat tabiri ile belirtilmek istenen, memurun maddi ya da manevi çıkar elde etmesidir.
2.2.2. Kınama Cezasını Gerektiren Fiil ve Haller ÖRNEK KARAR: Danıştay Mürettep Daire E.1978/5695, K.1978/2908 Karar Özeti: Okulda Huzursuzluk doğmasına yol açan ve bir kısım görevlerinde ihmal gösteren okul müdürünün kınama cezası ile tecziyesinde isabetsizlik bulunmadığı.
2.2.3. Aylıktan Kesme Cezasını Gerektiren Fiil ve Haller 4. Görevle İlgili Konularda Yükümlü Olduğu Kişilere Yalan ve Yanlış Beyanda Bulunmak Kamu kurum ve kuruluşlarının yöneticileri ve diğer personeli, kamu hizmetlerini gereği gibi yürütürler, hizmetten faydalananlara iş ve işlemlerle ilgili gerekli bilgiyi vererek onları hizmet süreci boyunca aydınlattıkları için görevle ilgili konularda yükümlü oldukları kişilere yalan ve yanlış beyanda bulundukları takdirde aylıktan kesme cezasını gerektiren bir disiplin suçunu oluştururlar
2.2.3. Aylıktan Kesme Cezasını Gerektiren Fiil ve Haller 5. Görev Sırasında Amirine Sözle Saygısızlık Etmek Memurlar, görev sırasında ve görevle ilgili olarak amirleri tarafından verilen görev ve emirleri yerine getirmekle yükümlü olup; bu yükümlülük memurun amirine karşı her türlü söz ya da davranışı ile saygılı davranmasını gerektirir. Görevi sırasında amirine yönelik sözle, saygısızlık olarak kabul edilebilecek bir disiplin suçu işleyen Devlet memuru hakkında aylıktan kesme yaptırımı uygulanır.
2.2.3. Aylıktan Kesme Cezasını Gerektiren Fiil ve Haller 6. Görev Yeri Sınırları İçerisinde Her Hangi Bir Yerin Toplantı, Tören ve Benzeri Amaçlarla İzinsiz Olarak Kullanılmasına Yardımcı Olmak Söz konusu yasağa göre, görev yeri sınırları içerisinde herhangi bir yerin toplantı, tören ve benzeri amaçlarla izinsiz olarak kullanılmasına yardımcı olmak yasaklanmıştır. Burada, memur fiili gerçekleştiren değil, fiilin gerçekleştirilmesine yardımcı olandır. Bununla birlikte; toplantı, tören ve benzeri amaçlarla yapılan faaliyetin kanuna uygun olması da gerekir. Kanunsuz faaliyetler için görev yeri sınırları içerisinde herhangi bir yerin izinsiz olarak kullanılmasına yardımcı olmak bu disiplin suçunun kapsamı dışındadır.
2.2.3. Aylıktan Kesme Cezasını Gerektiren Fiil ve Haller 7. Hizmet İçinde Devlet Memurunun İtibar ve Güven Duygusunu Sarsacak Nitelikte Davranışlarda Bulunmak “Hizmet Dışında Devlet Memurunun İtibar Ve Güven Duygusunu Sarsacak Nitelikte Davranışlarda Bulunmak” başlıklı, kınama cezasını gerektiren disiplin suçu için yapılan açıklamalar bu disiplin suçu için de geçerli olup; aralarındaki fark, Devlet memurunun itibar veya güven duygusunu sarsacak nitelikteki davranışlarının, hizmet içerisinde gerçekleştirilmesidir.
2.2.3. Aylıktan Kesme Cezasını Gerektiren Fiil ve Haller ÖRNEK KARAR: DANIŞTAY 10.DAİRE E.1988/1701, K.1991/1296 Disiplin amiri sıfatıyla dekana ait olan aylıktan kesme cezası verme yetkisinin Fakülte yönetim kurulunca kullanılamayacağı.
2.2.4. Kademe İlerlemesinin Durdurulması Cezasını Gerektiren Fiil ve Haller Kademe ilerlemesinin durdurulması cezasını gerektiren disiplin suçları on dört başlık altında toplanmıştır. Bunlar: 1.Göreve Sarhoş Gelmek, Görev Yerinde Alkollü İçki İçmek Devlet memuru göreve sarhoş bir halde gelemez. Bu yasağın kasıtlı olarak ihlali halinde, memur, kademe ilerlemesinin 1–3 yıl durdurulması cezasını alır. Bununla birlikte; sarhoş olunsun ya da olunmasın, görev yerinde alkollü içki içmek de kademe ilerlemesinin durdurulması cezasını gerektiren bir disiplin suçunu oluşturur.
2.2.4. Kademe İlerlemesinin Durdurulması Cezasını Gerektiren Fiil ve Haller 2. Özürsüz ve Kesintisiz Olarak 3–9 Gün Göreve Gelmemek Devlet memurları, özürsüz ve kesintisiz olarak 3–9 gün göreve gelmedikleri takdirde kademe ilerlemesinin durdurulması cezasını gerektiren bir disiplin suçu işlemiş olurlar. 3.Görevi ile İlgili Olarak Her Ne Şekilde Olursa Olsun Çıkar Sağlamak Devlet memurlarının hediye istemesi ve alması, iş sahiplerinden borç para istemesi ve alması; denetimi altında bulunan veya kendi görevi veya mensup olduğu kurum ile ilgisi olan bir teşebbüsten, doğrudan doğruya veya aracı eliyle her ne ad altında olursa olsun bir menfaat sağlaması yasaktır. Bu kurala riayet etmeyen Devlet memuru hakkında kademe ilerlemesinin durdurulması cezası uygulanır
2.2.4. Kademe İlerlemesinin Durdurulması Cezasını Gerektiren Fiil ve Haller 4.Amirine veya Maiyetindekilere Karşı Küçük Düşürücü veya Aşağılayıcı Fiil ve Hareketler Yapmak
Memurların, amirlerine veya maiyetindekilere karşı küçük düşürücü ya da aşağılayıcı davranışlarda bulunması kademe ilerlemesinin durdurulması cezasını gerektirir. 5. Görev Yeri Sınırları İçinde Herhangi Bir Yeri Toplantı, Tören ve Benzeri Amaçlarla İzinsiz Kullanmak veya Kullandırmak Bilindiği üzere, görev yeri sınırları içinde herhangi bir yerin toplantı, tören ve benzeri amaçlarla izinsiz olarak kullanılmasına yardımcı olmak aylıktan kesme cezasını gerektiren bir disiplin suçunu oluşturur. Ancak, burada bu fiilin doğrudan işlenmesi söz konusudur.
2.2.4. Kademe İlerlemesinin Durdurulması Cezasını Gerektiren Fiil ve Haller 6. Gerçeğe Aykırı Rapor ve Belge Düzenlemek
Devlet memurlarının, gerçeğe aykırı rapor ve belge düzenlemeleri halinde haklarında kademe ilerlemesinin durdurulması cezası verilir. Burada, rapor sözcüğü ile düzenlenebilecek tüm raporlar kastedilmektedir. Örnek olarak; sağlık raporu, sicil raporu vb. gibi raporlar kapsam dâhilindedir. 7. Ticaret Yapmak veya Devlet Memurlarına Yasaklanan Diğer Kazanç Getirici Faaliyetlerde Bulunmak 657 Sayılı DMK, memurların, Türk Ticaret Yasasına göre tacir veya esnaf sayılmalarını gerektirecek bir faaliyette bulunamayacakları, ticaret ve sanayi müesseselerinde görev alamayacakları, ticari mümessil veya ticari vekil veya kolektif şirketlerde ortak veya komandit şirkette komandite ortak olamayacaklarını öngörmüştür.
2.2.4. Kademe İlerlemesinin Durdurulması Cezasını Gerektiren Fiil ve Haller 8. Görevin Yerine Getirilmesinde Dil, Irk, Cinsiyet, Siyasi Düşünce, Felsefi İnanç, Din ve Mezhep Ayrımı Yapmak, Kişilerin Yarar veya Zararını Hedef Tutan Davranışlarda Bulunmak
Görevin yerine getirilmesinde, dil, ırk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din ve mezhep ayrımı yapan; kişilerin fayda ya da zararını amaçlayan davranışlarda bulunan Devlet memuru, kademe ilerlemesinin durdurulması cezasını gerektiren bir disiplin suçu işlemiş olmaktadır. 9. Belirlenen Durum ve Sürelerde Mal Bildiriminde Bulunmamak Devlet memurları, kendileriyle, eşlerine ve velayetleri altındaki çocuklarına ait taşınır ve taşınmaz malları, alacak ve borçları hakkında 3628 sayılı Kanunda belirtilen süresi içinde mal bildiriminde bulunmak zorundadırlar. Bu zorunluluğu yerine getirmeyen Devlet memuru hakkında kademe ilerlemesinin durdurulması cezası uygulanır.
2.2.4. Kademe İlerlemesinin Durdurulması Cezasını Gerektiren Fiil ve Haller 10. Açıklanması Yasaklanan Bilgileri Açıklamak Devlet memurları, kamu hizmetleri ile ilgili gizli bilgileri, görevlerinden ayrılmış dahi olsalar, yetkili bakanın yazılı izni olmaksızın açıklayamazlar. Bu kural, memurların tabi oldukları yasaklar konusunun kapsamı dâhilindedir. Açıklanması yasaklanan bilgileri açıklayan Devlet memuru hakkında kademe ilerlemesinin durdurulması cezası uygulanır 11. Amirine, Maiyetindekilere, İş Arkadaşları veya İş Sahiplerine Hakarette Bulunmak veya Tehdit Etmek 12. Diplomatik Statüsünden Yararlanmak Suretiyle Yurt Dışında, Haklı Bir Sebep Göstermeksizin Ödeme Kabiliyetinin Üstünde Borçlanmak ve Borçlarını Ödemedeki Tutum ve Davranışlarıyla Devlet İtibarını Zedelemek veya Zorunlu Bir Sebebe Dayanmaksızın Borcunu Ödemeden Yurda Dönmek
2.2.4. Kademe İlerlemesinin Durdurulması Cezasını Gerektiren Fiil ve Haller 13. Verilen Görev ve Emirleri Kasten Yapmamak DMK’ nın 11. maddesine göre; memurlar kanun, tüzük ve yönetmeliklerde belirtilen esaslara uymakla ve amirler tarafından verilen görevleri yerine getirmekle yükümlü ve görevlerinin iyi ve doğru yürütülmesinden amirlerine karşı sorumlu olup; Devlet memurları, verilen emir ve görevleri kasıtlı olarak yapmadıkları takdirde haklarında kademe ilerlemesinin durdurulması cezası uygulanır. 14. Herhangi Bir Siyasi Parti Yararına veya Zararına Fiilen Faaliyette Bulunmak Memurların tarafsızlığını sağlamak amacına yönelik olarak; memurların, herhangi bir siyasi parti yararını veya zararını hedef tutan davranışta bulunmaları ile siyasi partilere üye olmaları yasaktır. Bu yasağa aykırı davranan memur, kademe ilerlemesinin durdurulması cezası ile cezalandırılır.
2.2.4. Kademe İlerlemesinin Durdurulması Cezasını Gerektiren Fiil ve Haller ÖRNEK KARAR: DANIŞTAY 8.DAİRE E.1996/2509, K.1999/551: Hastanede şef yardımcısı olarak görev yapan davacının limited şirket kurarak şirket müdürlüğünü üstlenmesi nedeniyle 657 sayılı yasanın 125/D-h maddesi uyarınca cezalandırılmasında hukuka aykırılık bulunmadığı.
2.2.5. Devlet Memurluğundan Çıkarma Cezasını Gerektiren Fiil ve Haller Devlet memurluğundan çıkarma cezasını gerektiren suçlar on bir başlık altında toplanmıştır. Bunlar: 1. İdeolojik veya Siyasi Amaçlarla; Kurumların Huzur, Sükûn ve Çalışma Düzenini Bozmak, Boykot, İşgal, Kamu Hizmetlerinin Yürütülmesini Engelleme, İşi Yavaşlatma ve Grev Gibi Eylemlere Katılmak veya Bu Amaçlarla Toplu Olarak Göreve Gelmemek, Bunları Tahrik ve Teşvik Etmek veya Yardımda Bulunmak 2.Yasaklanmış Her Türlü Yayını veya Siyasi veya İdeolojik Amaçlı Bildiri, Afiş, Pankart, Bant ve Benzerlerini Basmak, Çoğaltmak, Dağıtmak veya Bunları Kurumların Herhangi Bir Yerine Asmak veya Teşhir Etmek
2.2.5. Devlet Memurluğundan Çıkarma Cezasını Gerektiren Fiil ve Haller 3. Siyasi Partiye Girmek Anayasanın 68. maddesinin 5. fıkrası, hâkimler ve savcılar, Sayıştay dâhil yüksek yargı organları mensuplarının, kamu kurum ve kuruluşlarının memur statüsündeki görevlilerinin, yaptıkları hizmet bakımından işçi niteliği taşımayan diğer kamu görevlilerinin, Silahlı Kuvvetler mensupları ile yükseköğretim öncesi öğrencilerinin siyasi partilere üye olamayacaklarını öngörmüştür. siyasi partiye girmek ise Devlet memurluğundan çıkarma cezasını gerektiren disiplin suçudur.
2.2.5. Devlet Memurluğundan Çıkarma Cezasını Gerektiren Fiil ve Haller
4. Özürsüz Olarak Bir Yılda Toplam 20 Gün Göreve Gelmemek İzinsiz veya kurumlarınca kabul edilen bir mazereti olmaksızın görevin terki ve bu terkin kesintisiz olarak on gün sürmesi durumunda, yazılı müracaat şartı aranmaksızın, çekilme isteğinde bulunulmuş sayılacağı, çekilmek isteyen memurun yerine atanan kimsenin gelmesine veya çekilme isteği kabul edilinceye kadar görevinde kalacağı; ancak, yerine atanan kimse bir aya kadar gelmediği ya da bir vekil atanmadığı takdirde, üstüne haber vererek görevini bırakabileceği (DMK. md. 94) hüküm altına alınmıştır. Devlet memurları, özürsüz olarak bir yılda toplam yirmi gün göreve gelmedikleri takdirde, Devlet memurluğundan çıkarma cezası alırlar. Yirmi günlük sürenin kesintisiz olması şartı aranmamış olup; bir yıl içindeki toplam sürenin yirmi gün olması gereklidir
2.2.5. Devlet Memurluğundan Çıkarma Cezasını Gerektiren Fiil ve Haller 5. Savaş, Olağanüstü Hal veya Genel Afetlere İlişkin Konularda Amirlerin Verdiği Görev ve Emirleri Yapmamak Devlet memurluğundan çıkarma cezasının verilebilmesi savaş, olağanüstü hal veya genel afetlere ilişkin konularda amirlerce verilen görev ve emirlerin, durumun gerekleriyle ilgili olmasına bağlıdır. 6. Amirine ve Maiyetindekilere ve İş Sahiplerine Fiili Tecavüzde Bulunmak Amirin ve maiyetindekilerin ilişkilerinin zedelenmesi ve birbirlerine yönelik fiili tecavüzde bulunmaları durumunda, işbirliği içinde çalışamayacakları düşünülerek fiili tecavüzü gerçekleştiren tarafın Devlet memurluğundan çıkarılması öngörülmüştür.
2.2.5. Devlet Memurluğundan Çıkarma Cezasını Gerektiren Fiil ve Haller 7.Memurluk Sıfatı ile Bağdaşmayacak Nitelik ve Derecede Yüz Kızartıcı ve Utanç Verici Hareketlerde Bulunmak 8. Yetki Almadan Gizli Bilgileri Açıklamak Memuriyet sıfatı ve görevi nedeniyle öğrenilen gizli bilgilerin yetki almadan açıklanması sonucu Devlet memurluğundan çıkarma kararı verilebilmektedir.
9. Siyasi ve İdeolojik Eylemlerden Arananları Görev Mahallinde Gizlemek DMK’ nın 125. maddesine göre, siyasi ve ideolojik eylemlerden arananları görev mahallinde gizlemek Devlet memurluğundan çıkarılmayı gerektirir.
2.2.5. Devlet Memurluğundan Çıkarma Cezasını Gerektiren Fiil ve Haller
10. Yurt Dışında Devletin İtibarını Düşürecek veya Görev Haysiyetini Zedeleyecek Tutum ve Davranışlarda Bulunmak
DMK, Devlet memurlarının, devletin temsilcisi olduklarını kabul ederek gerek yurt içinde gerekse yurt dışında memur sıfatının gerektirdiği şekilde davranmalarını öngörmüştür. Yurt dışında görev yapan memurlar ise, direkt olarak devletin temsilcisi sayıldıklarından bu kişileri davranışları ile devletin itibarı eş tutulmuştur. 11. 5816 Sayılı Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkındaki Kanuna
Aykırı Fiilleri İşlemek
2.2.5. Devlet Memurluğundan Çıkarma Cezasını Gerektiren Fiil ve Haller ÖRNEK KARAR: DANIŞTAY 10.DAİRE: E.1989/401 K.1989/1097 Karar Özeti: Bir yıl içerisinde özürsüz olarak toplam
20 gün devamsızlığı bulunduğundan bahisle devlet memurluğundan çıkarma cezası ile tecziye edilmesine ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı
3. DİSİPLİN CEZASININ AĞIRLAŞTIRILMASITEKERRÜR HALİ Disiplin cezalarında tekerrür, 657 Sayılı Yasa'nın 125. Maddesinde yer almıştır. Buna göre, disiplin cezası verilmesine sebep olmuş bir fiil ve halin, cezaların sicilden silinmesine ilişkin süre içinde tekerrüründe bir derece ağır ceza uygulanır. Aynı derecede cezayı gerektiren fakat ayrı fiil ve haller nedeniyle verilen disiplin cezalarının üçüncü uygulamasında bir derece ağır ceza verilir. Bu madde ile sözü edilen tekerrür özel ve genel tekerrür olmak üzere iki kısımda değerlendirilir.
3. DİSİPLİN CEZASININ AĞIRLAŞTIRILMASITEKERRÜR HALİ Özel tekerrür, cezaya esas olmuş fiil ve halin, cezanın kesinleşmesinden itibaren, bu cezanın sicilden silinme süresi içerisinde yeniden tekrar edilmesi durumunda oluşur. Bu süreler, uyarma ve kınama suçlarında 5 yıl Diğer suçlarda 10 yıldır. Örneğin, Devlet memurları Kanunu'nun 125/B-d maddesine giren bir eylemin ilk cezanın kesinleşmesinden sonra ikinci kez yapılması özel tekerrürü oluşturur ve bu ikinci ihlalden sonra kınama yerine, aylıktan kesme cezası uygulanır.
3. DİSİPLİN CEZASININ AĞIRLAŞTIRILMASITEKERRÜR HALİ Genel tekerrürde, farklı mahiyetteki fiiller sebebiyle ve farklı zamanlarda aynı cezanın iki kez alınması ve kesinleşmesi; daha sonra aynı cezayı gerektiren üçüncü bir fiilin işlenmesi gerekir. Bir örnekle açıklanacak olursa, 657 Sayılı Devlet Memurları Yasası'nın 125/B-a ve125/B-c maddelerine göre ayrı ayrı yıllarda verilmiş ve kesinleşmiş kınama cezalarından sonra, aynı Yasa'nın 125/B-e maddesine uyan ve kınama cezasını gerektiren üçüncü bir fiilin işlenmesi halinde, bu kez, kınama yerine bir üst ceza olan aylıktan kesme cezası uygulanır. Yükselebilecekleri kadroların son kademelerine gelmiş olan memurların, kademe ilerlemesinin durdurulması cezası cezasına muhatap olmaları durumunda, bunların aylıklarından 1/4 ila 1/2 oranında kesinti yapılacağı; eylemin tekrarında ise Devlet memurluğundan çıkartılacakları Konusu da DMK 125.maddede öngörülmüştür
3. DİSİPLİN CEZASININ AĞIRLAŞTIRILMASITEKERRÜR HALİ ÖRNEK KARAR
DANIŞTAY Onikinci Daire Esas No : 2006/5335 Karar No : 2009/290 Özeti : 657 sayılı Yasanın 125/E maddesinde aynı derecede cezayı gerektiren fakat ayrı fiil veya haller nedeniyle verilen disiplin cezalarının üçüncü uygulamasından söz edildiğinden bu tekerrür hükmünün uygulanabilmesi için ilk iki fiilin de kınama cezasını gerektiren fiiller olması gerektiği.
4. DİSİPLİN CEZASININ HAFİFLETİLMESİ DMK’nın 125. maddesinde tekerrürden dolayı ceza arttırımını düzenleyen fıkrayı
müteakip, bazı durumlarda memurun şahsı gözetilerek,ceza indirimine gidilebileceği belirtilmiştir. Buna göre geçmiş hizmetleri sırasında çalışmaları olumlu olan ve ödül veya başarı belgesi alan memurlar için verilecek cezalarda bir derece hafif olanı uygulanabilir . Madde metni incelendiğinde bir alt cezanın uygulanabilmesi için iki şartın birlikte gerçekleşmesi gerektiğini söyleyebiliriz: 1. Memurun geçmiş hizmetleri sırasındaki çalışmalarının olumlu olması 2. Memurun ödül veya başarı belgesi alması.
4. DİSİPLİN CEZASININ HAFİFLETİLMESİ
ÖRNEK KARAR: DAN I Ş T A Y
İdari Dava Daireleri Kurulu Esas No:2005/374 Karar No:2007/103
Özeti : Disiplin cezası vermeye yetkili amir ve kurulların; öncelikle, ilgililerin
geçmiş hizmetleri ile sicil durumlarına göre, bir alt ceza ile cezalandırılıp cezalandırılmayacağı konusunda bir değerlendirme yapmaları ve bu değerlendirmenin sonucuna göre ceza vermeleri gerektiği
4.DİSİPLİN CEZASI VERMEYE YETKİLİ AMİR VE KURULLAR Devlet Memurları Kanunu’nun 126. maddesine göre; uyarma, kınama ve aylıktan kesme cezaları disiplin amirleri tarafından; kademe ilerlemesinin durdurulması cezası, memurun bağlı bulunduğu kurumdaki disiplin kurulunun kararı alındıktan sonra, atamaya yetkili amirler; il disiplin kurullarının kararlarına dayanan hallerde Valiler tarafından; Devlet memurluğundan çıkarma cezası ise amirlerin bu yoldaki isteği üzerine, memurun bağlı bulunduğu kurumun yüksek disiplin kurulu kararı ile verilir.
4.DİSİPLİN CEZASI VERMEYE YETKİLİ AMİR VE KURULLAR Uyarma, kınama ve aylıktan kesme cezalarının sonuçları diğer cezaların sonuçlarına kıyasla daha hafif görüldüğünden disiplin amirleri bu cezaları doğrudan verebilmektedirler. Kademe ilerlemesinin durdurulması cezası niteliği itibariyle memurun bulunduğu kademe ilerlemesine ve bu yönüyle maddi sonuçları sebep olan bir yaptırımdır. Bu cezanın disiplin amiri tarafından verilmesi memurun bulunduğu kurumdaki disiplin kurulunun kararının alınması şartına bağlanmıştır. Sonuçları itibariyle diğer cezalara göre daha ağır olan Devlet memurluğundan çıkarma cezasının ise disiplin amirleri tarafından değil; ancak memurun bağlı bulunduğu kurumun yüksek disiplin kurulu kararı ile verilebileceği öngörülmüştür.
4.DİSİPLİN CEZASI VERMEYE YETKİLİ AMİR VE KURULLAR
Disiplin kurulu ve yüksek disiplin kurulunun ayrı bir ceza tayinine yetkisi yoktur; cezayı kabul veya reddeder. Ret halinde atamaya yetkili amirler 15 gün içerisinde başka bir disiplin cezası vermekte serbesttirler (DMK. md. 126/3). Kanun, red halinde başka bir disiplin cezası vermekte atamaya yetkili amirleri serbest bırakmıştır. Buna göre; kurulun reddettiği dosya üzerinde uyarma, kınama veya aylıktan kesme cezalarından herhangi birisi atamaya yetkili amirler tarafından verilebilecektir. Özel kanunların disiplin cezası vermeye yetkili amir ve kurullarla ilgili hükümleri saklıdır (DMK. md. 126/4).
4.DİSİPLİN CEZASI VERMEYE YETKİLİ AMİR VE KURULLAR ÖRNEK KARAR: DANIŞTAY Onikinci Daire Esas No : 2007/3136 Karar No : 2010/191 Özeti : Alt ceza uygulaması ayrı bir disiplin cezası niteliği taşımadığından, doğrudan kademe ilerlemesinin durdurulması cezası vermeye yetkili olmayan Vali tarafından alt ceza uygulanmak suretiyle verilen aylıktan kesme cezasında hukuka uyarlık bulunmadığı.
5.DİSİPLİN CEZALARINDA ZAMANAŞIMI
Disiplin Hukukunda iki türlü zamanaşımı olup; bunlardan birincisi soruşturma zamanaşımı, ikincisi ise ceza zamanaşımıdır. Soruşturma zamanaşımı, işlendiği öğrenilen fiilin araştırılmasına başlanılması süresi; ceza zamanaşımı süresi ise; fiilin, işlendiği tarihten itibaren soruşturmanın tüm aşamaları ile bitirilip gerekli disiplin cezasının verilmesini gerektiren süredir. Buna göre, öncelikle belli bir süre içinde soruşturmaya başlanır; soruşturma süreci bittikten sonra, yine belli bir süre içinde, disiplin cezası verilmesi kararlaştırılır.
5.DİSİPLİN CEZALARINDA ZAMANAŞIMI DMK’ nın 127. maddesine göre, disiplin suçu işleyenler hakkında, bu suçların işlendiğinin öğrenildiği tarihten itibaren; uyarma, kınama, aylıktan kesme ve kademe ilerlemesinin durdurulması cezalarında bir ay içinde Disiplin soruşturmasına; memurluktan çıkarma cezasında altı ay içinde disiplin kovuşturmasına başlanmaz ise disiplin cezası verme yetkisi zamanaşımına uğrar. Disiplin suçlarının işlendiği tarihten itibaren nihayet iki yıl içinde disiplin cezası verilmez ise ceza verme yetkisi zamanaşımına uğrar.
5.DİSİPLİN CEZALARINDA ZAMANAŞIMI ÖRNEK KARAR: DANI Ş T A Y Onikinci Daire Esas No : 2008/6979 Karar No : 2009/854
Verilen soruşturma onayı ile yapılan disiplin soruşturmasında
657 sayılı yasanın 127.maddesinde yer alan disiplin soruşturma zamanaşımına ilişkin bir aylık soruşturma zaman aşımı süresi geçirildiğinden,verilen cezada hukuka uyarlık bulunmadığı.
6. Disiplin Cezası Kararının Alınması Devlet Memurları Kanunu'nun 128. Maddesinde disiplin soruşturmalarının hangi sürelerde karara bağlanacağı hususu düzenlenmiştir. Buna göre uyarma, kınama ve aylıktan kesme cezalarının soruşturmanın tamamlanmasından itibaren 15 gün; kademe ilerlemesinin durdurulması cezasının dosyanın ilgili disiplin kuruluna gelmesinden itibaren 30 gün (Kademe ilerlemesinin durdurulması cezasını gerektiren hallerde soruşturma dosyası, kararını bildirmek üzere yetkili disiplin kuruluna 15 gün içinde tevdi edilir); memurluktan çıkarma cezalarının ise soruşturma dosyasının yüksek disiplin kuruluna tevdiinden itibaren 6 ay içerisinde karara bağlanması gerekmektedir.
6. Disiplin Cezası Kararının Alınması ÖRNEK KARAR DANIŞTAY MÜRETTEP DAİRE E.1980/8451, K.1980/1541: Karar Özeti: Davacı belirtilen süre içerisinde Yüksek Disiplin Kurulunca dosyanın incelenip karar verilmediğini ileri sürmektedir. Ancak belirtilen süreler Yüksek Disiplin Kurulunun çalışma düzeni ile ilgili olup, bu sürelerin geçirilerek karar verilmesi kararı sakatlayıcı nitelikte değildir.
7. Memurun Savunma Hakkı: T.C.Anayasasının 129. maddesinde, memurlara savunma hakkı tanınmadıkça disiplin cezası verilemeyeceği, kuralı yer almıştır. Öte yandan, anılan bu anayasa kuralına paralel olarak düzenlenen 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 130.maddesinde de; Devlet memuru hakkında savunma alınmadan disiplin cezası verilemeyeceği hükme bağlanmıştır. Devlet Memurları hakkında savunmaları alınmadan Disiplin cezası verilemez. Soruşturmayı yapanın veya yetkili disiplin kurulunun 7 günden az olmamak üzere verdiği süre içinde veya belirtilen tarihte savunmasını yapmayan memur, savunma hakkında vazgeçmiş sayılır.
7. Memurun Savunma Hakkı:
Savunma hakkı memur disiplin hukukunun en önemli teminatları arasında yer alır. Savunma hakkının kullanılması bakımından önem taşıyan hususların başında suçlama konusunun ne olduğunun ilgili memura açıkça bildirilmesi gelmektedir.
Bu bildirimin memura yüklenen fiil veya halin yerini, zamanını ve oluş şeklini içermesi gerekir. Suçlama konusunda açık ve detaylı bilgi verilmeyen kimsenin kendisini yeterince savunabilmesinden söz etmek mümkün değildir.
7. Memurun Savunma Hakkı:
Yerleşik yargı kararlarına göre; suçlama konusunda açık ve detaylı bilgi verilmeden ve kendisini yeterince savunması sağlanmadan disiplin cezası ile tecziyesi yönünde tesis edilen dava konusu işlemlerde hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle bozma nedeni sayılmaktadır. Hakkında memurluktan çıkarma cezası istenen memur, özlük dosyası hariç, soruşturma evrakını incelemeye, tanık dinletmeye, disiplin kurulunda yazılı olarak kendisi veya vekili vasıtasıyla savunma yapma hakkına sahiptir (657. mad. 129).
Soruşturma Açılmadan, Disiplin Cezası Verilemez Ankara 8. İdare Mahkemesi, herhangi
bir soruşturma açılmaksızın, doğrudan alınan savunma üzerine verilen disiplin cezasının iptaline karar vermiştir.
Mahkeme kararında mevzuata şu şekilde atıfta bulunulmuştur: "657 Sayılı Devlet Memurları Kanununun 126 .maddesinin de uyarma,
kınama ve aylıktan kesme cezalarının disiplin amiri tarafından verileceği hükme bağlanmış, aynı Kanunun 128. maddesinde de disiplin amirlerinin uyarma, kınama ve aylıktan kesme cezalarını soruşturmanın tamamlandığı günden itibaren onbeş gün içinde vermek zorunda oldukları belirtilmiştir.
Öte yandan, Disiplin Kurulları ve Disiplin Amirleri Hakkında Yönetmelik'in 19. maddesi 1. fıkrasında, disiplin amirlerinin yükümlülükleri belirtildikten sonra 2. fıkrasında: "a) Memurların uyarma, kınama, aylıktan kesme, kademe ilerlemesinin durdurulması ve memurluktan çıkarma cezalarından biriyle cezalandırılması gereken disipline aykırı davranışlarını öğrendikleri tarihten itibaren kanunen belli süreler içinde disiplin soruşturmasını başlatarak; gerekli cezayı uygulayarak, disiplin cezası verme yetkisinin zaman aşımına uğramasını önlemek, b) Uyarma, kınama ve aylıktan kesme cezalarını soruşturmanın tamamlandığı tarihi izleyen 15 gün içinde vermek ,e) Uyarma ve kınama cezalarına karşı yapılan itirazları, cezalarla ilişkin karar ve eklerinin kendilerine intikalinden itibaren 30 gün içinde inceleyerek sonuçlandırmak, zorundadırlar." hükmü yer almaktadır."
Mahkeme heyeti, bu mevzuat hükümleri uyarınca, ilgililer hakkında disiplin cezası verilebilmesi için isnat olunan fiil ve haller hakkında usulünce soruşturma yapılması ve soruşturma sonucunda suç konuları ile ilgili memur hakkında cezai, idari ve mali yönlerden gerekli işlemlerin yapılması gerektiğine dikkat çekmiştir. Bakılan davada ise, dava konusu işlemin dayanağı olan fiillerin tespiti amacıyla usulüne uygun soruşturma açılmadan, gerekli olan inceleme yapılmadan ve tanık ifadeleri alınmadan doğrudan, disiplin amirince davacıdan savunma alınarak ceza verildiğinin anlaşıldığına dikkat çeken heyet "Bu durumda, davacıya isnat edilen eylemin ancak soruşturma yapılarak
ortaya konulabileceği anlaşıldığından, bu usule uyulmadan tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır" dedi.
7. Memurun Savunma Hakkı: ÖRNEK KARAR: DA N I Ş T A Y Onikinci Daire Esas No : 2007/1419 Karar No : 2009/1123 Özeti : Makinist yardımcısı olarak görev yapan davacının 1/30 oranında aylıktan kesme cezası ile cezalandırılmasına dair işlemde, davacının usule uygun savunması alınmadığı için hukuka uyarlık görülmediği hakkında.
7. Memurun Savunma Hakkı: ÖRNEK KARAR: DANIŞTAY Onikinci Daire Esas No : 2008/2174 Karar No : 2009/1703 Özeti : İnfaz ve Koruma memuru olan davacının, 657 sayılı Yasa’nın 125/E-g maddesi uyarınca, Devlet memurluğundan çıkarma cezası ile cezalandırılmasına dair işlemde, 657 sayılı Yasa’nın 129. Maddesi uyarınca son savunması alınmadan tesis edilmiş olması nedeniyle, hukuka uyarlık görülmediği.
7. Memurun Savunma Hakkı: ÖRNEK KARAR: DANIŞTAY Onikinci Daire Esas No : 2008/7024 Karar No : 2011/1314 Özeti : Hakkında disiplin soruşturması açılan kamu görevlisinin
savunması alınırken disiplin suçunu oluşturan eyleminin açık bir şekilde belirlenmesi, hangi disiplin kurallarını ihlal ettiğinin ortaya konulması gerektiği hakkında.
8.Ceza Kovuşturması ile Disiplin Kovuşturmasının Bir Arada Yürütülmesi : DMK 131. maddeye göre, “Aynı olaydan dolayı memur hakkında ceza mahkemesinde kovuşturmaya başlanmış olması, disiplin kovuşturmasını geciktiremez. Memurun ceza kanununa göre mahkum olması veya olmaması halleri ayrıca disiplin cezasının uygulanmasına engel olamaz.
8.Ceza Kovuşturması ile Disiplin Kovuşturmasının Bir Arada Yürütülmesi : DANIŞTAY Onikinci Daire Esas No : 2010/64 Karar No : 2011/474 Özeti : Disiplin soruşturması ve yargılaması, ceza soruşturma ve kovuşturmasından bağımsız ve ayrı olduğundan ceza yargılamasında kullanılamayan veya kullanılmayan bir kısım delillerin disiplin soruşturması ve yargılamasında kullanılmasında hukuka aykırılık bulunmadığı.
9 .Disiplin Cezalarının Uygulanması:
Disiplin cezaları verildiği tarihten itibaren hüküm ifade eder ve derhal uygulanır. Aylıktan kesme cezası, cezanın veriliş tarihini takip eden aybaşında uygulanır. Aylıktan kesme cezası ile tecziye edilenler 5 yıl, kademe ilerlemesinin durdurulması cezası ile tecziye edilenler 10 yıl boyunca daire başkanı kadrolarına, daire başkanı kadrosunun dengi ve daha üstü kadrolara, bölge ve il teşkilatlarının en üst yönetici kadrolarına, düzenleyici ve denetleyici kurumların başkanlık ve üyeliklerine, vali ve büyükelçi kadrolarına atanamazlar. (DMK 132)
10. Disiplin Cezalarının Özlük Dosyasından Silinmesi: Disiplin cezaları memurun özlük dosyasına işlenir .Cezaların sicilden silinme süresi anılan kanunun 133. maddesinde belirtilmiştir. Bu maddeye göre; ''uyarma'' ve ''kınama'' cezaları cezanın uygulanmasından 5 sene, ''aylıktan kesme'' ve ''kademe ilerlemesinin durdurulması'' cezaları da 10 sene sonra sicilden silinir. Sicilin silinmesi için memurun, atamaya yetkili amire başvurması gerekir. ''Devlet memurluğundan çıkarma cezası'' sicilden silinmez.
11. Disiplin Kurulları : 657 sayılı Devlet memurları Kanunu'nun 134. maddesi, disiplin
kurullarının oluşmasına dayanak teşkil etmektedir. Disiplin Kurulları ve Disiplin Amirleri Hakkında Yönetmelikte belirtilmiştir. Bu yönetmeliğe göre disiplin kurulları: İl Disiplin Kurulu, Merkez Disiplin Kurulu, Yüksek Disiplin Kurulu, şeklinde oluşmakta olup,
11. Disiplin Kurulları : İl Disiplin Kurulu; Bakanlar Kurulu veya ortak kararla atananlar hariç,
bakanlığın illerdeki teşkilatında çalışan personelin,. Merkez Disiplin Kurulu; bakanlık merkez teşkilatında çalışan, bakanlar kurulu veya ortak kararla ya da başka surette atanan her türlü görevli hakkında, Yüksek Disiplin Kurulu; Bakanlığın merkez ve taşra teşkilatında çalışan bütün görevlilerin, ''Devlet memurluğundan çıkarma cezası ile ilgili işleri karara bağlar.
11. Disiplin Kurulları Yüksek Disiplin Kurulu, kendilerine intikal eden dosyaların incelenmesinde, gerekli gördükleri takdirde, ilgilinin özlük dosyasını ve her nevi evrakı incelemeye, ilgili kurumlardan bilgi almaya, yeminli tanık ve bilirkişi dinlemeye veya niyabeten dinletmeye, mahallen keşif yapmaya veya yaptırmaya yetkilidirler.
11. Disiplin Kurulları : ÖRNEK KARAR: D A N I Ş T A Y Onikinci Daire Esas No : 2008/3966 Karar No : 2011/915 Özeti : Davacının devlet memurluğundan çıkarılmayı gerektiren eylemi nedeniyle yapılan soruşturmaya ait dosyanın Yüksek Disiplin Kurulu yerine müfettişçe alt ceza önerisiyle disiplin kuruluna gönderilmesi, disiplin kurulunca da önerinin reddi üzerine amirce verilen disiplin cezasında yetki yönünden hukuka uyarlık bulunmadığı.
12.Disiplin Cezalarına itiraz (DMK 135. md): 1982 Anayasası'nın 129. maddesinin 3. fıkrasında, yapılan değişiklikle Disiplin kararları yargı denetimi dışında bırakılamaz hükmü getirilmiştir. (13.05.2010 tarihli değişiklikle)Böylece tüm disiplin cezalarına yargı yolu açılmıştır. Disiplin amirleri tarafından verilen uyarma, kınama ve aylıktan kesme cezalarına karşı disiplin kuruluna, kademe ilerlemesinin durdurulması cezasına karşı yüksek disiplin kuruluna itiraz edilebilir. İtirazda süre, kararın ilgiliye tebliği tarihinden itibaren yedi gündür. Süresi içinde itiraz edilmeyen disiplin cezaları kesinleşir. İtiraz mercileri, itiraz dilekçesi ile karar ve eklerinin kendilerine intikalinden itibaren otuz gün içinde kararlarını vermek zorundadır.
İtirazın kabulü hâlinde, disiplin amirleri kararı gözden geçirerek
verilen cezayı hafifletebilir veya tamamen kaldırabilirler. Disiplin cezalarına karşı idari yargı yoluna başvurulabilir.
12.Disiplin Cezalarına itiraz: ÖRNEK KARAR : DANIŞTAY Onikinci Daire Esas No : 2006/3521 Karar No : 2007/1413 Özeti : Davacının daha önce disiplin amirince uyarma cezası ile cezalandırılmasına ilişkin bir fiilden dolayı, itiraz edilmeksizin kesinleşen uyarma cezasının kaldırılarak, devlet memurluğundan çıkarma cezası ile cezalandırılmasına ilişkin işlemde, hukuka uyarlık bulunmadığı.
13. Memurun Görevden Uzaklaştırılması: Görevden uzaklaştırma, Devlet kamu hizmetlerinin gerektirdiği hallerde,
görevi başında kalmasında sakınca görülen Devlet memurları hakkında alınan ihtiyati bir tedbirdir. Bu tedbir, soruşturmanın herhangi bir safhasında alınabilir. Görevden uzaklaştırma kararı bir görevden çıkarma kararı değildir. Bu nedenle memuriyet görevi sona ermez. (657, mad.137)
13.1.) Görevden Uzaklaştırmaya Yetkili Olanlar (DMK mad.138) : 1. Atamaya yetkili amirler, 2. Bakanlık ve genel müdürlük müfettişleri, 3. İllerde valiler, 4. İlçelerde kaymakamlar (ilçe idare şube başkanları hakkında valinin muvafakati şarttır). Valiler ve kaymakamlar tarafından alınan görevden uzaklaştırma tedbiri, memurun kurumuna derhal bildirilir (DMK mad.138)
Haklarında mahkemelerce cezai kovuşturma yapılan memurlar da zikredilen yetkililerce görevden uzaklaştırılabilirler (657, mad.140).
13.2.) Görevden Uzaklaştıran Amirin Sorumluluğu: Görevinden uzaklaştırılan Devlet memurları hakkında görevden uzaklaştırmayı
izleyen 10 iş günü içinde soruşturmaya başlanılması şarttır. Memuru görevden uzaklaştırdıktan sonra derhal soruşturmaya başlamayan, keyfi olarak veya garaz veya kini dolayısıyla bu tasarrufu yaptığı, yaptırılan soruşturma sonunda anlaşılan amirler hukuki, mali ve cezai sorumluluğa tabidirler (657, mad. 139). Soruşturma sonunda disiplin yüzünden memurluktan çıkarma veya cezai bir işlem uygulanmasına lüzum kalmayan Devlet memurları için alınmış görevden uzaklaştırma tedbiri yukarıda belirtilen yetkililerce, (müfettişler tarafından görevden uzaklaştırılanlar hakkında atamaya yetkili amirlerce) derhal kaldırılır (657, mad.142)
13.3.) Memurun Göreve Tekrar Başlatılması Zorunlu Olan Haller (DMK md.143)
Soruşturma veya yargılanma sonunda yetkili mercilerce;
a) Haklarında memurluktan çıkarmadan başka bir disiplin cezası verilenler, b) Yargılamanın men'ine veya beraatına karar verilenler,
c) Hükümden önce haklarındaki kovuşturma genel af ile kaldırılanlar, d) Görevlerine ve memurluklarına ilişkin olsun veya olmasın memurluğa engel olmayacak bir ceza ile hükümlü olup cezası ertelenenler, Bu kararların kesinleşmesi üzerine haklarındaki görevden uzaklaştırma tedbiri kaldırılır (657, mad. 143). Görevden uzaklaştırma tedbiri, memurun soruşturmaya konu olan fiillerinin, hizmetlerini devama engel olmadığı hallerde her zaman kaldırılabilir (657, mad. 144).
13.4.) Görevden Uzaklaştırmada Süre: Görevden uzaklaştırma bir disiplin kovuşturması icabından olduğu takdirde en çok 3 AY devam edebilir.
Bu süre sonunda hakkında bir karar verilmediği takdirde memur görevine başlatılır. Bir ceza kovuşturması icabından olduğu takdirde, görevinden uzaklaştırmaya yetkili amir (Müfettişlerin görevinden uzaklaştırdıkları memurlar hakkında atamaya yetkili amir) ilgilinin durumunu her iki ayda bir inceleyerek görevine dönüp dönmemesi hakkında karar verir ve ilgiliye de yazı ile tebliğ eder (657, mad. 145).
14.DİSİPLİN SORUŞTURMASI Memurun işlediği suç, ihbar, şikayet veya yapılan bir inceleme vesilesiyle ortaya çıkabileceği gibi, doğrudan amir tarafından da öğrenilebilir. Suçun hangi şekilde öğrenilirse öğrenilsin, yetkili amirlerce incelettirilmesi gerekmektedir.
Disiplin soruşturmalarının nasıl yapılacağı yönünde herhangi bir yasal düzenleme bulunmamaktadır. 657 sayılı Kanun ile sadece disiplin suç ve cezaları sayılmış ve bazı esaslar belirlenmiştir.
14.DİSİPLİN SORUŞTURMASI 657 sayılı Kanuna göre çıkarılan Disiplin Kurulları ve Disiplin Amirleri Yönetmeliği ise, disiplin amirlerini, kurullarını belirlemiş, görev ve yetkilerini tespit etmiştir. Diğer bir ifade ile, disiplin soruşturmalarının yürütülme esasları ortaya konulmamıştır. Bu nedenle, disiplin soruşturmalarının yapılmasındaki usul ve esaslar konusunda, yargı kararları, doğrultusunda bir sistem oluşmuştur. Disiplin soruşturmasına, disiplin cezası vermeye yetkili amirin soruşturma onay emri ile başlanabilir. Yetkili amir mukakkik görevlendirirken, şikayetin türü, kapsamı, niteliği ve derinliğini görebilmeli, ona göre soruşturulacak kişi ya da kişilerin amiri konumundaki(en azından eşdeğer görevdeki) bir ya da birkaç muhakkik görevlendirmeli; muhakkikte konu ile ilgili bilgi bulunmasına, ret ya da çekilme şartlarının oluşturulmaması için titiz davranmalıdır.
14.DİSİPLİN SORUŞTURMASI Disiplin âmiri Muhakkik atarken soruşturma konusunu açıkça belirterek (yer, kişi,
tarih ve olay) kim hakkında soruşturma yapılacağını ve muhakkikin kim olduğunu içerir şekilde yazılı görevlendirme yapması, bu görevlendirme yazısını muhakkike tebliğ etmesi gerekir. Bir disiplin cezası verebilmek için öncelikle disiplin soruşturması yapılması
zorunludur. Disiplin soruşturması yapılmadan sadece savunma istenerek ceza verilmesi
işlemleri, idari yargıda iptal edilmektedir.
14.DİSİPLİN SORUŞTURMASI Muhakkik olarak görevlendirilenler, kendisini yazılı olarak görevlendiren disiplin
âmirinin disiplin cezası verme yetkisi hariç bütün yetkilerini hâiz olup; soruşturma konusuyla sınırlı olmak üzere her nevi evrakı incelemeye, ilgili kurumlardan ve kişilerden bilgi ve belge almaya, tanık dinlemeye, mâhallinde keşif yapmaya, soruşturma raporu düzenlemeye yetkilidir. Ancak Muhakkik görevlendirildiği fiil veya hâlin dışında yeni bir disipline aykırı fiil veya hâl tespit ederse, kendiliğinden soruşturma yapamaz. Durumu disiplin âmirine yazılı olarak bildirir. Kendisine yazılı olarak ek soruşturma izni verildiği takdirde bu konularda da soruşturma yapabilir.
14.DİSİPLİN SORUŞTURMASI Muhakkik öncelikle soruşturma konusunu dikkatli şekilde incelemeli, iddia konusunun hukuki çerçevesini belirlemek suretiyle bir soruşturma planı hazırlamalıdır. Muhakkik konularına ilişkin bilgi ve belgeler istenmeli ve incelenmelidir. Bilgi ve belgeler, genel kural olarak ilgili kurumlarda yazı ile istenmelidir. Belgelerin tasdikli örnekleri alınmalıdır. Ancak kriminal incelemeye tabi tutulmak üzere aslı alınacak belgeler için, bir tutanak tanzim edilmeli ve soruşturmacı tarafından onaylanmış birer örneği kuruma verilmelidir. İddiaların daha somut hale getirilmesi ihtiyacı nedenleriyle Varsa muhbir yada müştekinin ifadesinin alınmasında yarar bulunmaktadır.
14.DİSİPLİN SORUŞTURMASI Ayrıca hakkında disiplin soruşturması yapılan memurların ifadelerine başvurulur. İfade almak ile savunma istemek farklı kavramlardır. İfade alınması, iddia edilen
konularda açıklama yapılmasını istemek niteliğindedir. Alınacak ifade ile hakkında disiplin soruşturması yapılan memurun bilgi ve belge sunmasına ve varsa tanık göstermesine imkan yaratılmış olacaktır. Daha sonra durumun özelliğine göre Gerek soruşturmacı tarafından tespit edilen ve gerekse muhbir yada müşteki ile hakkında disiplin soruşturması yapılanların göstereceği tanıkların ifadeleri alınmalıdır. İfade tutanakları yazıldıktan sonra, ifade verenin okuması sağlanmalı ve eklenecek bir şey olup olmadığı sorulduktan sonra topluca imzalanmalıdır.
14.DİSİPLİN SORUŞTURMASI Daha sonra durumun özelliğine göre Gerek soruşturmacı Yapılan disiplin
soruşturması sırasında gerek muhbir yada müşteki, hakkında disiplin soruşturması yapılanlar ve tanıkları ifadeleri ile ve gerekse ortaya çıkan yeni durumlar karşısından bilgi ve belge tamamlanmasına ihtiyaç duyulabilir. Bu hallerde, eksik bilgi ve belge tamamlanarak dosya ikmal edilmelidir. Bu sürecin bitiminde raporlama işlemi yapılır. Raporlama, yapılan çalışmaların dayanakları ile birlikte sonucun yetkili amire sistemli biçimde sunulmasıdır. Yapılan soruşturma sonucunda, mevcut bilgi ve belgeler ile ifadeler bir arada değerlendirilmek suretiyle iddia konusu eylemin disiplin suçu oluşturup oluşturmadığı, disiplin suçunu oluşturması halinde ilgili mevzuata göre hangi tür disiplin cezasını gerektirdiğinin belirtileceği bir disiplin raporu düzenlenir
14.DİSİPLİN SORUŞTURMASI Muhakkikler: İnceledikleri defter ve evrak üzerinde açıklama ve düzeltme yapmamalıdır. İncelemek üzere almayı gerekli gördükleri evrak ve belgeleri, sorumlulardan bir
tutanak ile teslim almaları gerekmektedir. Soruşturmanın gizliliği ilkesine aykırı hareket edilmemelidir Muhakkik, hakkında, inceleme ve soruşturma yaptığı personele, inceleme ve soruşturmanın sonucu hakkında yorum yapmamalı, bu personelin leh ve aleyhindeki tüm delilleri toplamalıdır. Görevleri sebebiyle elde ettikleri bilgileri ve inceleme ve soruşturma sonuçlarını görevlendiren Makam haricinde kimseye açıklamamalıdır. Soruşturma sırasında nezaket kuralları dışına çıkmamalı hakaret ve tehdit edici tavırlardan kaçınmalıdırlar.
14.DİSİPLİN SORUŞTURMASI İnceledikleri veya soruşturdukları görevlilerin şahsiyet ve vakarını
rencide edecek tutum ve davranışlardan kaçınmalı, hatta raporlarında bile görevlileri incitecek ima, istihza ve ağır ifadelere yer verilmemelidir. Raporlarını Soruşturmanın veya İncelemenin amacına uygun nitelikte, süresi içinde somut, güvenilir ve geçerli kanıtlara dayalı olarak özlü, açık, tam ve kesin olarak düzenlemelidirler. Soruşturma görevlerini yürütürken görevini tarafsız ve nesnel bir şekilde yürütmesini engelleyecek bir durumun ortaya çıkması halinde bu hususu derhal kendisini görevlendiren Makama bildirir ve Muhakkiklikten çekilme talebinde bulunur. Disiplin âmiri soruşturma raporu ile bağlı değildir. Gerekçelerini açıklamak şartıyla, disiplin cezası vermeyebilir ya da başka bir disiplin cezası gerektirdiğinden bahisle işlem yapabilir..
14.DİSİPLİN SORUŞTURMASI ÖRNEK KARARLAR: D A N I Ş T A Y Onikinci Daire Esas No : 2008/6979 Karar No : 2009/854 Özeti : Soruşturma onayında yer almayan fiillerle ilgili olarak
Bakanlığın bilgilendirilmesi, Bakanlık tarafından verilecek soruşturma onayı üzerine soruşturmanın o konular üzerinde de yürütülmesi gerektiği.
14.DİSİPLİN SORUŞTURMASI ÖRNEK KARARLAR: D A N I Ş T A Y Onikinci Daire Esas No : 2005/4949 Karar No : 2008/2571 Özeti : Giresun il sağlık müdürlüğünde şube müdürü olan
davacı hakkında, İlköğretim Müfettişleri ve Halk Sağlığı Laboratuvarında Kimya Mühendisi olarak görev yapan personel tarafından, muhakkik sıfatıyla yapılan disiplin soruşturması hukuka aykırı olduğundan, bu soruşturmaya dayalı olarak tesis edilen işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı.
14.DİSİPLİN SORUŞTURMASI ÖRNEK KARARLAR: D A N I Ş T A Y Onikinci Daire Esas No : 2007/1731 Karar No : 2010/1647 Özeti : Lise öğretmeni olan davacı hakkında disiplin amiri olan okul müdürü tarafından hem soruşturma yapılıp hemde ceza verilmesinde hukuka uyarlık bulunmadığı.
14.DİSİPLİN SORUŞTURMASI ÖRNEK KARARLAR: D A N I Ş T A Y Onikinci Daire Esas No : 2008/1447 Karar No : 2010/5714 Özeti : Davacının işlemiş olduğu fiille ilgiliyi ve idareyi
yanıltma veya zarara sokma kasdıyla hareket ettiğinin ve cezaya konu belgeyi bilerek ve isteyerek imzaladığının ve bu yolla herhangi bir menfaat temin ettiğinin ortaya konulamaması karşısında davacının eyleminin 657 sayılı Yasanın 125/D-f maddesindeki suçu oluşturmadığı .
14.DİSİPLİN SORUŞTURMASI ÖRNEK KARARLAR: D A N I Ş T A Y Onikinci Daire Esas No : 2008/7739 Karar No : 2011/1108 Özeti : Disiplin cezası vermeye yetkili amirin önce delilleri toplayarak
dosya oluşturması, memurun savunmasını alması, ardından da topladığı delilleri kendisinin değerlendirerek cezayı vermesinin tarafsızlık ilkesini zedelediği.
14.DİSİPLİN SORUŞTURMASI ÖRNEK KARARLAR: T.C. D A N I Ş T A Y Onikinci Daire Esas No : 2008/6557 Karar No : 2011/1482 Özeti : Usulüne uygun bir soruşturma açılmaksızın davacının
cezalandırılmasına ilişkin bulunmadığı hakkında..
işlemde
hukuka
uyarlık
DİSİPLİN SORUŞTURMASI ÖRNEK FORMLAR
Sayı
Konu
T.C. … VALİLİĞİ Sağlık Müdürlüğü
: ………. …/…/2013 : Muhakkik Görevlendirilmesi
… isim ve adresiyle yazılarak doğrudan … Sağlık Müdürlüğüne intikal ettirilen tarihsiz şikâyet dilekçesi ekte sunulmuştur. Söz konusu dilekçede özetle; Şube Müdürü …hakkında … iddia edilmektedir. Söz konusu dilekçedeki iddialarla ilgili olarak yapılacak disiplin soruşturmasına …………. Şube Müdürü ………..’ Muhakkik olarak görevlendirilmesini tensiplerine arz ederim.
……………………… İl Müdür Yardımcısı (Disiplin Amiri)
OLUR …/…/2013 İL MÜDÜRÜ
DİSİPLİN SORUŞTURMASI ÖRNEK FORMLAR T.C.
… VALİLİĞİ Sağlık Müdürlüğü
Sayı
: ………. …/…/2013
Konu
: Muhakkik Görevlendirilmesi
……………………. Şube Müdürü
Müdürlük Makamının…/…/2013 tarih ve …. Sayılı Olur’ u ile eki bir dilekçe ilişikte gönderilmiştir. Söz konusu Olur ekinde yer alan dilekçedeki iddialar ile ilgili olarak disiplin soruşturması yapmak üzere Muhakkik olarak görevlendirilmeniz uygun görülmüş olup, konu ile ilgili soruşturmanın tarafınızdan yapılarak düzenlenecek raporun üç nüsha halinde gönderilmesini rica ederim.
……………
Ek: 1 Onay Ve eki bir dilekçe
İl Müdür Yardımcısı (Disiplin Amiri)
DİSİPLİN SORUŞTURMASI ÖRNEK FORMLAR
İFADE TUTANAĞI ÖRNEĞİ Adı ve Soyadı T.C. Kimlik No Baba Adı D. Yeri ve Yılı Medeni Durumu Görevi İkametgâh Adresi
: : : : :
: :
Yukarıda açık kimliği kayıtlı ilgiliye, davet edildiği … odada, konu hakkında bilgi verildikten ve tanıklığa engel bir hali olmadığı öğrenildikten sonra alınan tanık ifadesinde:
Soruldu:.............(Bu kısma tanıktan öğrenilmesi gereken konu net ve bir şekilde sorulmalı ve soru yanlış anlamalara neden olmamalıdır. Diğer yandan sorulacak soru birden fazla ise dilekçedeki iddia sırasına göre sorular sorulmalıdır)
Cevaben:............(Bu kısma tanığın bilgisi net bir şekilde ve başka bir olayla ilgi kurulmadan, yani konunun dışına çıkılmayarak ve konu dağıtılmadan ifade tarzına uygun bir şekilde cevapları yazılacaktır) ........................... dedi. Başkaca bir bilgi, görgü ve duyumunun olmadığı ve söyleyeceğinin bulunmadığını beyan ederek, yazdırdığı ifadesinin doğru olduğunu okuyup, imzası ile tasdik etti. (tarih ve yer) (Adı Soyadı ve imzası) (Adı soyadı ve imzası) Muhakkik İfade Sahibi
DİSİPLİN SORUŞTURMASI ÖRNEK FORMLAR
Sayı
:
Konu
:Disiplin Soruşturması Raporu
ANKARA …/…/2013
DİSİPLİN SORUŞTURMASI RAPORU SORUŞTURMA EMRİ Bu bölüme Makam Onayı ve görev emirleri yazılacak. SORUŞTURMA NEDENİ Bu bölüme varsa muhbir ya da müştekilerin kimlik ve adresleri veya soruşturma isteminde bulunan merci yazılacaktır.
HAKLARINDA SORUŞTURMA YAPILANLAR Bu bölüme haklarında soruşturma yapılanların açık kimlikleri ve soruşturmaya konu fiillerinin işleniş tarihleri itibariyle görev ve unvanları yazılacaktır. SORUŞTURMA KONUSU/KONULARI Bu bölüme Makam Onayında yer verilen soruşturma konu/konuları yazılacaktır. SORUŞTURMA KONUSUYLA İLGİLİ KAYIT VE BELGELER Bu bölümde incelenen tam kayıt ve belgeler özetlenecektir. KONUYLA İLGİLİ İFADELER Öncelikle tanıkların ifadeleri, görevli personelin görüş ve mütalaaları daha sonra hakkında soruşturma yapılanın savunması özetlenecektir. (Bu işlem her konu için ayrı ayrı yapılacaktır.) .
DİSİPLİN SORUŞTURMASI ÖRNEK FORMLAR
KONUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ VE YORUMU Bu bölümde soruşturma sırasında elde edilen bilgi, belge, tanık ve görevlilerin ifadeleri karşısında fiilin disiplin suçu oluşturup oluşturmadığı ayrıntılı bir şekilde değerlendirilmek üzere konunun yorumu yapılacaktır. SONUÇ VE ÖNERİ/ÖNERİLER Bu bölümde soruşturulan her konu ayrı ayrı numaralandırılacak fiile uygun disiplin cezası önerilecek, eğer fiil sabit değilse işlem yapılmasına gerek olmadığı belirtilecek ayrıca tazmin, 3628 sayılı Kanun ve 4483 sayılı Kanun kapsamında işlem yapılması ve yerine getirilmesi gerekli görülen diğer idari tedbirler varsa bunlar yazılacaktır.
DİSİPLİN SORUŞTURMASI ÖRNEK FORMLAR
Sayı
: ……….
Konu
…/…/2013 : Muhakkik Görevlendirilmesi
İlgi: …/…/2013 tarih ve …. Sayılı emirleriniz.
İl Müdür Yardımcısı….. (Disiplin Amiri)
İlgi emirleriniz gereğince; ………….. Müdürlüğünde yapılan soruşturma sonucunda tarafımdan düzenlenen …/…/2013 tarih ve …. sayılı Disiplin Soruşturması Raporu üç nüsha halinde ilişikte sunulmuştur. Arz ederim.
………………… Şube Müdürü (Muhakkik)
Ek: 2 adedi ekli 3 adet Disiplin Soruşturması Raporu .
DİSİPLİN SORUŞTURMASI ÖRNEK FORMLAR
Sayı Konu
SAVUNMA İSTEK YAZISI
: : Savunmanız. …/…/2013
ÖZEL
Sayın---------------
……dilekçede bahsi geçen hususlarla ilgili olarak hakkınızda ….yaptırılan Disiplin Soruşturması neticesinde düzenlenen …………… tarihli Disiplin Raporunda, ……………. tarihinde yaptığınız ….fiiliyle "Görev mahallinde kurumlarca belirlenen usul ve esasların yerine getirilmesinde kayıtsızlık gösterdiğiniz iddiasıyla 657 sayılı DMK' nın 125. maddesinin A/a fıkrasına göre Uyarma Cezası ile tecziyeniz teklif edildiğinden, konu ile ilgili olarak savunmanızı 657 sayılı DMK' nın 130. maddesi gereğince tebliğ tarihinden itibaren, kanuni süre olan 7 (yedi) gün içerisinde vermenizi, yasal süre içerisinde savunma vermediğiniz takdirde savunma hakkınızdan vazgeçmiş sayılacağınızın bilinmesini rica ederim. ……………… DİSİPLİN AMİRİ