Editie 7 / december 2020
Editie 5 / december 2019
VOORWOORD
DE SLINGERS OPHANGEN
“Het leven is een feest. Je moet alleen wel zelf de slingers ophangen”. Een oude volkswijsheid die niet zo maar uit de lucht is komen vallen. Velen van ons vinden het logisch een feestje te vieren – of in ieder geval blij te zijn – als daar aanleiding toe is, gelukkig maar. In 2020 hebben we het leven op een andere manier gevierd. Iets meer afstand, iets minder bij elkaar, ook in onze wijk. Was er ook minder aanleiding om de slingers uit de kast te halen? Dat zal verschillend zijn. Voor mij persoonlijk waren er wel wat uitdagingen. Het is mijn werk om mensen bij elkaar te brengen en ze samen verder te helpen met dingen die ze ondernemen. Als samenkomen niet kan, dan moet je op zoek naar alternatieven. Voor ons was dat ‘online’. In ons pand hebben we en studio gemaakt en vanuit daar verzorgen we diverse soorten programma’s. Als alternatief voor slingers hingen wij dus studiolampen op.
En tot slot; de viering van het oude en nieuwe jaar. Misschien kunnen we nog voorzien in een leuke oliebollen-drivethru als alternatief voor het kerststukje maken. Een muziekbingo met de top 2000 als inspiratiebron, of een champagne-bingo als alternatief voor de nieuwjaarsbijeenkomst met knapperend haardvuur achter de school aan het Plevierenpad.
Hoe gaan we kerst vieren in onze wijk? Naar ik hoop met veel lichtjes. De vele kerstbomen, lichtslingers en flikkerende gordijnen geven goede hoop. Natuurlijk wens ik ieder sneeuw – behalve op de eigen oprit – voedzame maaltijden, mooie verhalen en stemmige kerstmuziek. Bovenal wens ik jullie bezoek van gezellige, lieve mensen die je dierbaar zijn. Dat kan deels fysiek en zeker online. Als het niet kan zoals het moet, dan moet het maar zoals het kan!
De komende weken zullen we goed luisteren naar de wijze woorden van ‘Den Haag’. En als er maar een sprankje hoop is dat er iets kan én mag, dan hangen we donders snel weer slingers op in de wijk. Graag tot snel! Namens bestuur en vrijwilligers wens ik jullie een decembermaand vol slingers! Bram Nauta voorzitter
IK GEEF DE PEN AAN... Rinze S. Boersma, Lytse Dyk 18
Samen met mijn vrouw Cecile woon ik al bijna 24 jaar in onze pittoreske woning aan de Lytse Dyk in de bocht van de oude slingerweg naar IJlst. In vroegere tijden was deze âlde Himdyk de verbindingsweg tussen Sneek en de houtstad IJlst. Onze woning is volgens mij het oudste huis in de wijk. Zij werd in 1861 gebouwd door Broer Reinders Kielstra. Deze hoofdonderwijzer uit Haskerhorne trouwde de dochter van de landeigenaar Tjepke van de Molen, die onze gehele wijk als landbouwgrond in bezit had. Het is nu niet voor te stellen maar in 1861 stond het huisje midden in de weilanden met zicht op de bolwerken van Sneek en Epema State in IJsbrechtum.
Kadastraal lag de woning in IJsbrechtum en niet in Sneek. In 1861 woonden alle Snekers nog binnen de bolwerken. Het station en de Stationsstraat waren nog niet gebouwd. Toch was deze plek door Kielstra strategisch goed gekozen direct aan de Hemdyk toegangspoort naar het achterland van Sneek: de Zuidwesthoek. Broer Kielstra had bij het betrekken van zijn nieuwe woning ook een nieuw beroep aangenomen. Hij werd door de provincie Friesland benoemd tot Keurmeester: Hoofdopziener der Botervaten. Een eerzaam beroep in de tijd dat er nog geen zuivelfabrieken waren. Alle Friese boerinnen karnden nog zelf de boter op hun kop-hals-rompboerderijen.
Helaas werd er in die tijd nogal gesjoemeld met de boter waardoor Friesland haar sterke positie op de Londense botermarkt verloor aan de Deense boeren. De provincie wilde deze misstand in de boterproductie drastisch aanpakken door de benoeming van deze opzieners, die de kwaliteit van de boter op een hoger plan moesten brengen. De eerste bewoner van ons huis trok elke dag met de koets in pandjesjas en bolhoed over onverharde paden en wegen de Zuidwesthoek in om de boerinnen te controleren op de zuiverheid van het karnproces.
Een baan met status dus, dat wilde Broer Kielstra ook de verdere geslachten laten weten door de inbouw van de eerste steen in zijn nieuwe huis, die hier is afgebeeld. We zien de initialen van zijn kinderen Tjepke en Anna. Over Anna is niets meer terug bevinden, maar over Tjepke des te meer. Hij werd een vooraanstaande dominee in de doopsgezinde kerk. De vaardigheid van het leggen van de eerste steen als 11jarige moet veel indruk op hem hebben gemaakt, want in zijn verdere leven als leermeester van de doopsgezinde kerk ontpopt hij zich als een echte bouwmeester. In alle plaatsen waar Tjepke als dominee heeft gestaan heeft hij nieuwe kerken gebouwd, die staan in Meppel, Middelburg, Vlissingen en Goes.
Tjepke was een begenadigd spreker die mensen wist te inspireren. Als voorman gaf hij ook de stoot tot oprichting van de Zondagsbode het lijfblad van de doopsgezinden in beginjaren van de Twintigste eeuw. Later schopt onze Tjepke het nog tot school-opziener en professor in de Hebreeuwse taal. Een man van ‘kwizekwansje’ die met het pensioen in zicht zich vestigt in Zeist. Door zijn toedoen werd hier in 1921 een doopsgezinde gemeente gesticht en Tjepke gaf de stoot tot de bouw van een nieuwe kerk die in 1933 door hem als 81 jarige emeritus predikant werd ingewijd. Een mooi verhaal dat de gevelsteen na enig speurwerk vertelt.
“En we noemden dit het Spegelhúske, (..) de ramen werkten als een spiegel.” Wij zijn de achtste bewoners van wat vroeger een boerderij was. Achter het woonhuis stond een houten ‘berg’ waar men enige koeien hield. De familie Nauta heeft in twee generaties er van 1934 tot 1978 gewoond. Begin 70 jaren bij het realiseren van onze wijk verbouwden Feike en Hessy Nauta het tot de huidige vorm. De berg werd afgebroken en op dezelfde fundamenten werd een bungalow gedeelte achter de oorspronkelijke woning geplakt. Hierdoor ontstond een uiterst geriefelijke woning die toen en nu aan alle moderne eisen voldoet. Zomers komt het nog al eens voor dat 70 plussers voor de woning stoppen en dan met zichtbaar nostalgische blikken het pittoreske voorhuisje bekijken. Ze vertellen dan het verhaal dat ze hier alle dagen langs fietsten om in Sneek naar school te gaan. “En we noemden dit het Spegelhúske. Want als je ’s winters door de bocht fietste werkten de ramen als een spiegel.”
Je kon snel controleren of je haar nog goed zat, is vaak het verhaal van de toen nog jonge meisjes. De voorbijgangers van toen bewaren heel positieve herinneringen aan de tijd van hun jeugd toen onze wijk nog helemaal grasland was.
“Der sit gelok yn dit hûs” En die positiviteit ondervinden Cecile en Ik ook in deze oudste woning van onze Hemdijk wijk. De voor-vorige bewoonster Hessy Nauta -de moeder van onze voorzitter- kwam toen ze nog leefde één keer per jaar op theevisite en vertelde dan de verhalen over hoe de familie Nauta hier geboerd en geleefd heeft. En toen ze even mijmerde bij haar aanrechtje dat nog te herkennen is, zei ze tegen Cecile: “Der sit gelok yn dit hûs”. En dat kunnen Cecile en ik volledig beamen.
DOOR BAUKE FABER
GROEN GROEN SPOOR SPOOR Vervanging brug over het Spoordok
De brug over het Spoordok is aan vervanging toe. De gemeente kiest voor een variant die lijkt op de huidige. Deels worden de materialen hergebruikt en het wegdek wordt van een recycling product gemaakt. De palen worden eruit getrokken en omgedraaid. Op deze hergebruikte palen komt een plastic huls op de waterlijn om verrotting tegen te gaan. Zoals het nu lijkt komt er een vlak wegdek met antislip ribbels. Geen gehobbel en gestuiter meer op de fiets! De brug zal van de spoorlijn kant hoger worden en doorlopen met alleen aan de wijkkant een talud. Ten aanzien van de verlichting werd in eerste
instantie gesproken over geïntegreerde verlichting in de leuning van de brug. Later werd dit gecorrigeerd en wordt er gekozen voor palen met strooi beperkende armaturen. Zo blijven er donkere plekken in het midden voor de vliegroutes van de vleermuizen. Gladheid brug Spoordok
Door de slechte staat van de palen vindt de gemeente het machinaal strooien niet meer verantwoord. Daarvoor hebben wij onlangs een oproep gedaan op onze website. Een zestal mensen zijn bereid om het Spoordok bij gladheid handmatig het strooien. Dit zal verder door de gemeente begeleid worden.
Plaatsing bankje Spoordok
Noodklok Spoordok
Vooralsnog zal ons actieplan de noodklok Spoordok nog niet uitgevoerd gaan worden . In dit plan was het de bedoeling om gelijktijdig met de vervanging van de brug een aantal plekken in het Spoordok uit te baggeren om het dichtslibben te voorkomen.
De stikstof problematiek was wel een goede aanleiding maar er zijn te veel onzekerheden . Wel zijn er door gemeente vorig jaar metingen gedaan wat betreft de waterdieptes en de mate van vervuiling van het slib. Ook zijn er aantal gesprekken geweest met gemeente, NS, het Waterschap en de betreffende wethouder.
NS ProRail is eigenaar van dit gebied en ziet door de huidige situatie (Corona) geen licht in het plan. Ook de gemeente moet bezuinigen en gaat er vooralsnog geen geld in steken.
Het is een ingewikkelde kwestie betreffende natuurwaarden en juridisch worden nog zaken uitgezocht. Het is hopen op betere tijden maar de brug heeft nu de prioriteit.
! a r xt
E DOOR JOHAN BIJLSMA
Buurtstrooiers zijn klaar voor Koning Winter
Het bruggetje over het Spoordok is in slechte staat en hoognodig aan vervanging toe. Plannen voor vervanging zijn in een vergevorderd stadium. Het is echter te kort dag om dit voor de winter nog te realiseren. De staat van de brug is van dien aard dat de Gemeente het niet meer aandurft om er de komende winter bij gladheidsbestrijding met strooiwagens van meer dan 1500 kg overheen te rijden. Om ongelukken te voorkomen is strooien echter wel noodzakelijk. De gemeente was dan ook op zoek naar een of meer vrijwilligers die het strooiwerk, dat handmatig moet gebeuren, voor hun rekening wilden nemen. Inmiddels hebben zich, na de oproep op onder
Om dit te voorkomen...
meer Facebook, vijf vrijwilligers aangemeld en zijn er reeds diverse voorbereidingen getroffen. De Gemeente stelt zout beschikbaar, dit wordt in een bak klaargezet voor als het nodig is. De vrijwilligers zijn opgenomen in een What’sApp-groep ‘Zout strooien’ en worden door de Gemeente geïnformeerd wanneer strooien noodzakelijk is. We hopen hiermee onveilige situaties te voorkomen.
• Pasvorm schoenen • Orthopedie • Podotherapie • Podologie • Pedicure • Voetbedden
Openingstijden: Maandag 08:00–17:30 Dinsdag 08:00–17:30 Woensdag 08:00–17:30 Donderdag 08:00–20:00 Vrijdag 08:00–17:30 Zaterdag 09:30–16:30 Zondag Gesloten
www.rameau.nl Simmerdyk 12 • 8601ZP Sneek 05 15 - 42 11 11 • info@rameau.nl
PUZZEL Bart heeft de hoed van de sneeuwpop, help jij hem de hoed bij de sneeuwpop te brengen?
knutselen Leuk knutselwerkje om met de (klein)kinderen te doen voor/met de kerst.
We zijn benieuwd naar het resultaat! Stuur een foto naar: En we delen het op onze Facebookpagina.
OUDSTE ECHTPAAR VAN DE WIJK
DOOR MONIQUE VAN DEN OUDENHOVEN
Voor deze wijkkrant zijn wij op zoek gegaan naar het oudste echtpaar van de wijk. Wij werden getipt en kregen de naam Douma aan de Ooievaarslaan door.
In de woonkamer, op 1.5 meter afstand van het echtpaar, houd ik dit interview. Van te voren had ik enkele vragen door de brievenbus gedaan, zodat ze zich konden voorbereiden. En er lagen inderdaad al 2 A4tjes klaar met antwoorden. Ook het foto album was al tevoorschijn gehaald. Het gaat dus over Jan en Jos Douma. Jan is geboren op 2510-1926 te Sneek en Jos op 30-06-1927 in Bolsward. Sinds oudejaarsdag 1968 wonen ze in de Ooievaarslaan, haast 52 jaar. Maar eerst gaan we terug naar hun begin. Jos deed de Kweekschool in Sneek en was daar bevriend met de zus van Jan. Tijdens een verjaardag van deze zus hebben Jan en Jos elkaar ontmoet. Jan vertelt een mooie anekdote over die tijd. Hij ging toen elke doordeweekse dag met de trein naar Leeuwarden, naar de HBS. En de trein reed langs de Kweekschool. Dan deed Jan het raampje open (met zo’n leren riempje) en wuifde naar Jos die les kreeg in de Kweekschool. Jos stond dan op en zwaaide terug. Maar dat werd haar niet altijd
in dank afgenomen door de onderwijzers. In 1953 zijn ze getrouwd. Ze hebben o.a. in de Bosstraat gewoond, maar toen de kinderen groter werden, moesten ze een eigen studeer/slaapkamer krijgen. Na een zondagse wandeling werd het dit huis in de Ooievaarslaan. Op oudejaarsdag 1968 zijn ze hier komen wonen. Ze hadden toen 5 kinderen, 3 zonen en 2 dochters. Helaas is hun oudste zoon in 1979 op 24 jarige leeftijd overleden, dat was een bittere pil. Nu zijn er ook 10 kleinkinderen.
" dan Jan deed het treinraampje open en wuifde naar Jos " In hun werkzame leeftijd was Jan directeur van Douma’s IJzerhandel aan het Grootzand, de voorloper van Douma Staal aan de Voltastraat op het Ges. Buiten zijn werk was hij ook enkele jaren secretaris van het bestuur van de Kweekschool en had hij enkele kerkelijke functies.
Jos was onderwijzeres, maar moest hiermee stoppen toen ze gingen trouwen. Later heeft ze nog een baan gehad bij de Julianaschool. Verder heeft ze in de Familieraad van de Ielanen gezeten en ook enkele kerkelijke functies gehad. Jan was altijd een goede zeiler. Daarnaast fietste hij veel (o.a. naar Zwitserland) en tenniste graag. Nu is dat helaas afgelopen. Gelukkig heeft hij een 3 wielfiets met elektro ondersteuning waarmee hij geregeld erop uit gaat, bijvoorbeeld richting Gaastmeer. Jammer is dat door de Corona maatregelen hij dan tijdens een fietsritje niet meer ergens een kop koffie kan halen.
In 1968 was de Ooievaarslaan veel kaler dan nu. Hun huis, op nummer 46, was het laatste huis in de Ooievaarslaan. In de winter bij vorst schaatsten de kinderen op het poeltje naast hen! En zomers zaten ze op het balkon van de garage en hadden ze vrij uitzicht naar IJlst! Later is er veel bijgebouwd, zowel in de straat als verderop. Het bevalt ze nog steeds heel goed waar ze wonen. Ze hebben fijne buren en het is hier in de straat nog redelijk rustig. Ze hopen hier nog zo lang mogelijk te blijven wonen. En met hulp van een tuinman en huishoudelijk hulp lukt dat nog wel.
Op mijn vraag hoe ze vroeger de boodschappen haalden, komen verschillende namen naar voren. Ze fietsten of reden naar de winkels ‘in de stad’. Brood bij bakker Velds in de Kruizebroederstraat, vlees bij slager Stienstra in de Nauwe Noorderhorne en groenten bij groenteboer Tuininga aan het Grootzand. Gelukkig kwam op een gegeven moment het bruggetje over het Spoordok! Nu gaan ze af en toe naar de AH of halen de kinderen de boodschappen. Het is mooi om te zien hoe ze het samen hier redden, dankzij de hulp en ook de kinderen komen elke week langs. Ze traplopen nog en zitten graag in de tuin. Samen wandelen ze ook nog wel, dan allebei met de rollator. En Jan fietst dus nog regelmatig. Ondanks zijn evenwichtsprobleem is de driewielfiets een mooi alternatief om nog actief te kunnen zijn! Verder zijn ze elkaar tot steun en “elke dag is er weer één, totdat het niet meer gaat”.
Tot slot vraag ik hen hoe het voor ze in dit ‘Corona tijdperk’ is. Eigenlijk is er niet zoveel voor ze veranderd. Ze zijn veel thuis, krijgen nog steeds veel bezoek en nemen dan de 1.5 meter afstand in acht. Ze lezen graag en vervelen zich nooit. De uitstapjes zijn wat beperkter, maar “we zijn nog samen en dat is heerlijk! Al 67 jaar getrouwd”. Ik vraag of ik ze samen op de foto mag vastleggen. Spontaan gaat Jan op de leuning van de stoel bij Jos zitten voor de foto!
WIST JE DAT... 1
... de oproep om mee te doen aan de RABO Club Support onze stichting €391,65 heeft opgeleverd. Hartelijk dank daarvoor!
2
... Heel Hemdijk Geeft alle verwachtingen overtreft en er al meer dan 100 artikelen van eigenaar zijn verwisseld.
3 4 5
6 7
8
... dat het initiatief hiervoor van mevr. Boogaard kwam! ... er op onze website een enquête is gehouden met de vraag ‘Wat is in het algemeen uw mening over het aanplanten dan wel inzaaien van inheemse planten op een aantal locaties in de openbare ruimte in onze wijk?’ ... dat de uitslag op deze enquête was 71 voor, 122 tegen, 2 maakt niet uit. ... we op basis van deze uitslag hebben besloten om af te zien van de uitwerking van deze plannen. ... het Corona virus heeft voor iedereen gevolgen. Degenen die het hardst getroffen worden zijn de zieken, ouderen en risico groepen. Ondervindt u problemen t.g.v. het virus en heeft u behoefte aan hulp, laat het ons dan weten. Wij zullen dan bekijken of wij voor u de benodigde hulp kunnen regelen. ... wij het waarderen als iemand een stukje zou willen schrijven over zichzelf (aparte hobby?) of over iets wat raakvlak heeft met de wijk!
COMPILATIE
OUD HEMDIJK
hoek Hemdijk/Bolswarderweg
Bovenste foto: hoek Hemdijk / Bolswarderweg
Onderste twee foto's: Tankstation Bolswarderweg
telefoon 0515 424 789 | e-mail info@octras.nl | internet www.octras.nl | whatsapp 06 212 95 114
Recept
HEMBIJT De aromatische soep is vol smaak en heerlijk romig. Bovendien zijn linzen een geweldige bron van voedingsvezels en helpen ze de cholesterol in het bloed te verlagen. Serveer met een pittige wortel-koriandersalade en pastinaakchips om het extra speciaal te maken. Eet smakelijk!
n vega akina t s a p oep s n e linz
VOOR DE SOEP:
VOOR DE PASTINAAKCHIPS:
Ingrediënten
Ingrediënten
1 el kokosolie middelgrote witte ui, in dunne reepjes 1 tl gehakte verse gemberwortel 2 teentjes knoflook, geperst 1 tl komijnpoeder 1 tl korianderpoeder 1/4 tl kurkumapoeder chilipoeder, 1/4 tl 1/4 tl kardemompoeder 1/4 tl kaneel 5 pastinaken, geschild en in blokjes 200 g rode linzen, afgespoeld 720 ml groentebouillon 480 ml sojamelk of amandelmelk een snufje zout en peper
1 pastinaak, geschild 3 el plantaardige olie een snufje zout en peper
VOOR DE WORTELKORIANDERSALADE: Ingrediënten
1 wortel 1 rode ui, in dunne reepjes een handvol verse koriander, gehakt 1 groene chilipeper, fijngehakt
ZO MAAK JE DE PASTINAAK-LINZENSOEP Verwarm de oven voor tot 180 °C. Maak eerst de soep. Verhit de kokosolie in een grote pan met deksel op middelhoog vuur en voeg de ui, de gember en de knoflook toe. Roer 1 minuut en voeg dan alle specerijen toe. Breng op smaak met zout en peper. Bak regelmatig roerend 2 tot 3 minuten. (Het ruikt nu ongelooflijk lekker.) Voeg de pastinaak toe aan de pan, gevolgd door de linzen. Roer alles snel door en schenk de groentebouillon en de amandelmelk erbij. Door de amandelmelk behoudt de pastinaak zijn kleur. Zet het vuur laag en laat de soep met het deksel op de pan 20 minuten zachtjes koken. Maak intussen de pastinaakchips: schil de pastinaak boven een kom met een dunschiller in linten. Schenk de olie erover, bestrooi met zout en peper en roer goed door, zodat alle linten met olie zijn bedekt. Bekleed een bakplaat met bakpapier en verdeel de pastinaaklinten erover. Dit hoeft niet heel netjes, als ze maar niet allemaal op elkaar liggen. Rooster de pastinaak 10 tot 12 minuten in het midden van de oven. Bestrooi de geroosterde pastinaaklinten met zout om ze krokant te houden en zet apart. Controleer na 20 minuten of de linzen en de pastinaak in de soep gaar zijn en haal de pan van het vuur. Pureer de soep met een staafmixer in de pan. De soep hoeft niet heel glad te worden. Voeg wat water of amandelmelk toe als de soep aan de dikke kant is. Maak vlak voor het serveren de wortel-koriandersalade. Rasp de wortel in een kom en voeg de ui, de koriander en de chilipeper toe. Roer alles door elkaar. Garneer de soep met wortelkoriandersalade en pastinaakchips. Eet smakelijk!
ONLINE SCHUIFPUZZEL
U heeft vast wel eens een schuifpuzzel in handen gehad. U weet wel, zo’n plastic frame met daarin 15 blokjes en één leeg vakje. De blokjes kunnen verschoven worden en dienen in een bepaalde volgorde gezet te worden. Wij hebben voor u een digitale schuifpuzzel ontworpen. Deze puzzel kunt u openen door op uw pc (dit heeft de voorkeur) tablet of smartphone te surfen naar http://bit.do/schuivenmaar Klik in de online schuifpuzzel op een van de tekstblokje naast, boven of onder het grijze vakje. Het tekstblokje wordt dan verschoven naar de plaats van dat grijze vakje. Verschuif de blokjes zo dat zij in de juiste volgorde komen te staan (1 t/m 15). Als dat is gelukt verschijnt er een tekst met een aantal levenswijsheden.
Wilt u meedingen naar een prijs? Mail deze tekst dan naar wijkbelangenhemdijk@gmail.com Onder inzenders met de juiste tekst wordt een geschenkenbon van de Zuivelhoeve ter waarde van €25,verloot.
Stichting Wijkbelangen Hemdijk Sneek wenst u
Fijne feestdagen & een gezond 2021