بەشی ١ 1دوای ئەوەی ئەسکەندەری کوڕی فیلیپ ،مەقدۆنی ،کە لە خاکی چەتیم هاتە دەرەوە ،داریۆسی پاشای فارس و مادەکانی بردەوە ،لە جیاتی ئەو پاشای یۆنان بوو. 2شەڕی زۆری کرد و قەڵی زۆری بەدەستهێنا و پاشاکانی زەوییان کوشت. 3تا کۆتاییەکانی زەوی ڕۆیشت و تاڵنی گەلێکی زۆریان برد ،بەجۆرێک زەوی لەبەردەمیدا ئارام بوو .لەسەر ئەوە بەرز بووەوە و دڵی بەرز بووەوە. 4لەشکرێکی بەهێزی بەهێزی کۆکردەوە و فەرمانڕەوایی وڵتان و گەلن و پاشاکانی کرد ،ئەوانیش بوونە باج بۆی. 5دوای ئەمانە نەخۆش کەوت و زانی کە دەمرێت. 6بۆیە خزمەتکارەکانی بانگهێشت کرد ،ئەوانەی کە لە گەنجیەوە لەگەڵیدا پەروەردە بوون و شانشینی خۆی لە نێوانیاندا دابەش کرد ،تا لە ژیاندا بوو. 7ئەسکەندەر دوانزە ساڵ پاشایەتی بوو ،پاشان مرد. 8خزمەتکارەکانی هەریەکەیان لە شوێنی خۆیان حوکمڕانییان کرد. 9دوای مردنی هەموویان تاجیان لەسەر خۆیان دانا .ساڵنێکی زۆر کوڕەکانیان دوای ئەوانیش هەروا بوون ،خراپەکارییەکان لە زەویدا زۆر بوون. 10ئەنتیۆکۆس ڕەگێکی خراپیان لێ دەرچوو کە ناوی بنەماڵەی ئەپیفانێس بوو ،کوڕی ئەنتیۆکۆسی پاشا ،کە لە ڕۆما بارمتە بوو ،لە ساڵی سەد و سی و حەوتەمی شانشینی یۆنانیەکان پاشایەتی بوو. 11لەو ڕۆژانەدا پیاوە خراپەکان لە ئیسرائیل هاتنە دەرەوە و زۆر کەسیان ڕازی کرد و گوتیان« :با بچین پەیمان لەگەڵ نەتەوەکانی دەوروبەرمان ببەستین ، چونکە لەوەتەی لێیان دوورکەوتوین ،خەمێکی زۆرمان هەبووە». 12بۆیە ئەم ئامێرە بە باشی دڵی خۆش کردن. 13ئینجا هەندێک لە گەلەکە هێندە پێشڕەوییان کرد و چوونە لی پاشا و ئەویش مۆڵەتی پێداین بەپێی ڕێساکانی نەتەوەکان جێبەجێ بکەن. 14لە ئۆرشەلیم شوێنی وەرزشکردنیان بەپێی داب و نەریتی نەتەوەکان دروست کرد. 15خۆیان خەتەنە نەکردن و پەیمانی پیرۆزیان جێهێشت و پەیوەست بوون بە نەتەوەکان و بە خراپەکاری فرۆشران. 16کاتێک شانشینی پێش ئەنتیکۆس جێگیر بوو ،بیری لەوە کردەوە کە پاشایەتی میسر بکات بۆ ئەوەی حوکمڕانی دوو ناوچەی هەبێت. 17بۆیە بە جەماوەرێکی زۆرەوە هاتە میسر ،بە گالیسکە و فیل و سوار و هێزێکی دەریایی زۆرەوە. 18لەگەڵ بەتلێمی پاشای میسر شەڕیان کرد ،بەڵم بەتلێمی لێی ترسا و هەڵهات .و زۆرێکیان بریندار بوون تا گیانیان لەدەستدا. 19بەم شێوەیە شارە بەهێزەکانی خاکی میسریان بەدەستهێنا و ئەویش تاڵنییەکەی برد. 20دوای ئەوەی ئەنتیۆکۆس میسری بردەوە ،لە ساڵی سەد و چل و سێیەمدا گەڕایەوە و بە جەماوەرێکی زۆرەوە بەرەو ئیسرائیل و ئۆرشەلیم سەرکەوت. 21بە شانازییەوە چوونە ناو پیرۆزگاکە و قوربانگای زێڕین و چرادانەکەی ڕووناکی و هەموو کەلوپەلەکانی برد. 22مێزی نانە نمایشییەکان و قاپەکانی ڕژاندن و قاپەکان .بخورە زێڕینەکان و پەردە و تاج و ڕازاندنەوەی زێڕین کە لەبەردەم پەرستگاکەدا بوون ،هەموو ئەو شتانەی لێی هەڵکێشا. 23هەروەها زیو و زێڕ و قاپە بەنرخەکانی برد ،هەروەها گەنجینەی شاراوەی برد کە دۆزییەوە. 24کاتێک هەمووی برد ،چووە خاکەکەی خۆی ،کۆمەڵکوژییەکی گەورەی کرد و زۆر بە شانازییەوە قسەی کرد. 25بۆیە لە ئیسرائیل ،لە هەموو شوێنێک کە لێی بوون ،ماتەمینییەکی گەورە ڕوویدا. 26میرەکان و پیرەکان ماتەمینییان دەگێڕا ،کچان و گەنجەکان لواز بوون و جوانی ژنان گۆڕا. 27هەر زاوایەک ماتەمینی دەگرت و ئەو کچەی لە ژووری هاوسەرگیری دانیشتبوو ،قورسایی دەهات. 28خاکەکەش بۆ دانیشتووانەکەی گواسترایەوە و هەموو ماڵی یاقوب بە شڵەژان داپۆشرا. 29پاش تێپەڕبوونی دوو ساڵ پاشا سەرۆکی کۆکەرەوەی باجەکەی نارد بۆ شارەکانی یەهودا ،کە بە خەڵکێکی زۆرەوە هاتنە ئۆرشەلیم. 30قسەی ئاشتیخوازانەیان پێ گوت ،بەڵم هەمووی فێڵ بوو ،چونکە کاتێک باوەڕیان پێدا ،لەناکاو کەوتە سەر شارەکە و بە توندی لێیدا و گەلێکی زۆری ئیسرائیل لەناوبرد. 31کاتێک غەنیمەتەکانی شارەکەی گرت و ئاگری تێبەردا و ماڵ و دیوارەکانی لە هەموو لیەک ڕووخاند. 32بەڵم ژن و منداڵەکان بە دیلیان گرت و ئاژەڵەکانیان گرتە دەست. 33پاشان شاری داودیان بە دیوارێکی گەورە و بەهێز و بە تاوەری بەهێز دروست کرد و کردیان بە قەڵیەک. 34نەتەوەیەکی گوناهباریان خستە ناوی ،پیاوە خراپەکان و خۆیان تێدا بەهێز کرد. 35بە زرێپۆش و خۆراکیشەوە هەڵیانگرت ،کاتێک غەنیمەتەکانی ئۆرشەلیمیان کۆکردەوە و لەوێ هەڵیانگرت و بەم شێوەیە بوونە تەڵەیەکی گەورە. 36چونکە شوێنێک بوو بۆ خەبات لە بەرامبەر پیرۆزگاکەدا و دوژمنێکی خراپ بوو بۆ ئیسرائیل. 37بەم شێوەیە خوێنی بێتاوانیان لە هەموو لیەکی پیرۆزگاکە ڕشت و پیسیان کرد. 38دانیشتوانی ئۆرشەلیم بەهۆی ئەوانەوە هەڵهاتن ،شارەکە بوو بە شوێنی نیشتەجێبوونی نامۆکان و نامۆ بوو بۆ ئەوانەی لەدایک بوون .و منداڵەکانی خۆی جێیان هێشت. 39پیرۆزگاکەی وەک بیابانێک وێران بوو ،جەژنەکانی بوون بە ماتەمینی ،شەممەکانی بوونە سەرزەنشتکردن شەرەفی بۆ سووکایەتیکردن. 40هەروەک چۆن شکۆمەندییەکەی بوو ،بێشەرەفییەکەی زیاتر بوو و گەورەیییەکەی گۆڕا بۆ ماتەمینی. 41هەروەها پاشا ئەنتیۆکۆس بۆ هەموو شانشینیەکەی نووسی :هەمووان یەک گەل بن. 42هەرکەسێک یاساکانی خۆی بەجێبهێڵێت ،هەموو نەتەوەکان بەپێی فەرمانی پاشا ڕێککەوتن. 43بەڵێ ،زۆرێک لە ئیسرائیلییەکان ڕازی بوون بە ئایینەکەی و قوربانییان بۆ بتەکان کرد و شەممەیان پیس کرد. 44چونکە پاشا لە ڕێگەی نێردراوەوە نامەی بۆ ئۆرشەلیم و شارەکانی یەهودا ناردبوو کە یاسا نامۆکانی خاکەکە جێبەجێ بکەن. 45قوربانی سووتاندن و قوربانیکردن و قوربانی خواردنەوە لە پەرستگادا قەدەغە بکەن .ڕۆژانی شەممە و جەژنەکان پیس بکەن. 46پیرۆزگا و گەلی پیرۆز پیس بکەن. 47قوربانگا و دارستان و کەنیسەی بتەکان دابنێن و گۆشتی بەراز و ئاژەڵە پیسەکان بکەنە قوربانی. " 49تا کۆتایی یاسا لەبیر بکەن و هەموو ڕێساکان بگۆڕن. 50هەرکەسێک بەپێی فەرمانی پاشا نەیکرد ،دەیگوت بمرێت. 51بە هەمان شێوە بۆ هەموو شانشینی خۆی نووسی و سەرپەرشتیاری هەموو گەلەکەی دانا و فەرمانی بە شارەکانی یەهودا کرد ،شار بە شار قوربانی بکەن. 52ئینجا زۆرێک لە خەڵک بۆیان کۆکرانەوە ،بۆ ئەوەی هەرکەسێک وازیان لە یاسا هێنا .و بەم شێوەیە خراپەیان لە خاکەکەدا ئەنجامدا؛ 53ئیسرائیلییەکانیان بردە شوێنە نهێنییەکان ،لە هەر شوێنێک کە توانیان بۆ یارمەتی هەڵبێن.
54لە پانزەهەمین ڕۆژی مانگدا کاسلۆ ،لە ساڵی سەد و چل و پێنجەمدا ،شتە قێزەونەکانی وێرانیان لەسەر قوربانگاکە دانا و قوربانگاکانی بتیان لە سەرانسەری شارەکانی یەهودا دروستکرد. 55لە دەرگای ماڵەکانیان و لە شەقامەکاندا بخوریان سووتاند. 56کاتێک کتێبەکانی یاساکەیان پارچە پارچە کرد کە دۆزییانەوە و بە ئاگر سووتاندیان. 57هەرکەسێک کتێبی پەیمانی لەگەڵدا دۆزرایەوە ،یان ئەگەر کەسێک پابەند بوو بە یاسا ،فەرمانی پاشا ئەوە بوو بیکوژن. 58بە دەسەڵتی خۆیان هەموو مانگێک بەم شێوەیە دەیانکردە ئیسرائیلییەکان ،بۆ هەموو ئەوانەی لە شارەکاندا دەدۆزرانەوە. 59لە بیست و ڕۆژی پێنجەمی مانگەکەدا لەسەر قوربانگای بت قوربانییان دەکرد ،کە لەسەر قوربانگای خودا بوو. 60لەو کاتەدا بەپێی فەرمانەکە هەندێک ژنیان کوشت کە منداڵەکانیان خەتەنەکردنیان کردبوو. 61کۆرپەکانیان بە ملی هەڵواسی و تفەنگیان لە ماڵەکانیان دا و ئەوانەی خەتەنەیان کردبوویان کوشت. 62بەڵم زۆرێک لە ئیسرائیل بە تەواوی بڕیاریان دابوو و لە خۆیاندا پشتڕاستیان کردەوە کە هیچ شتێکی ناپاک نەخۆن. 63بۆیە مردنیان پێ باشترە ،بۆ ئەوەی بە خواردن پیس نەبن و پەیمانی پیرۆز پیس نەکەن. 64تووڕەیییەکی زۆر گەورە بەسەر ئیسرائیلدا هات. بەشی دووەم 1لەو ڕۆژانەدا مەتاتیای کوڕی یۆحەنا ،کوڕی شیمئۆن ،کاهینێکی کوڕانی یۆعاریب لە ئۆرشەلیمەوە سەریهەڵدا و لە مۆدین نیشتەجێ بوو. 2پێنج کوڕی هەبوو بە ناوی جوانان بە ناوی کادیس. 3سیمۆن؛ بە ناوی تاسی: 4یەهودا کە ناوی مەکابی بوو. 5ئەلیازار کە ناوی ئاڤاران بوو ،و یۆناتان کە ناوی بنەماڵەکەی ئەفوس بوو. 6کاتێک ئەو کوفرانەی بینی کە لە یەهودا و ئۆرشەلیم ئەنجامدراون. 7گوتی« :ئاخ من !بۆچی لەدایک بووم بۆ ئەوەی ئەم نەهامەتییەی گەلەکەم و شارە پیرۆزەکە ببینم و لەوێ نیشتەجێ بم ،کاتێک درایە دەستی دوژمن و پیرۆزگاکەش درایە دەستی نامۆکان؟ 8پەرستگاکەی وەک پیاوێکی بێ شکۆمەند بووە. 9کەشتییە شکۆمەندەکانی دەبرێنە دیل ،کۆرپەکانی لە شەقامەکاندا دەکوژرێن ،گەنجەکانی بە شمشێری دوژمنەوە. 10چ نەتەوەیەک بەشداری لە شانشینی خۆیدا نەبووە و لە تاڵنەکانی وەرنەگرتووە؟ 11هەموو ڕازاندنەوەکانی وەرگیراون .لە ژنێکی ئازاددا بووەتە کۆیلە. 12سەیرکە ،پیرۆزگاکەمان ،جوانی و شکۆمەندیمان ،وێران بووە و نەتەوەکان پیسیان کردووە. 13ئیتر بۆ چ ئامانجێک دەژین؟ 14ئینجا مەتاتیاس و کوڕەکانی جلەکانیان دڕاند و گونی لەبەر کرد و زۆر بە ئازارەوە ماتەمینییان گرت. 15لەم نێوەندەدا ئەفسەرانی پاشا ،وەک ئەوەی خەڵکیان ناچار کرد ڕاپەڕین ،هاتنە ناو شاری مۆدین ،بۆ ئەوەی بیکەنە قوربانی. 16کاتێک زۆرێک لە ئیسرائیل هاتنە لی ئەوان ،مەتاتیاس و کوڕەکانی کۆبوونەوە. 17ئینجا ئەفسەرانی پاشا وەڵمیان دایەوە و بە مەتاتیاسیان گوت« :تۆ فەرمانڕەوا و پیاوێکی بەڕێز و گەورەیت لەم شارەدا و بە کوڕ و برا بەهێز بوویت. 18ئێستا تۆ سەرەتا وەرە و فەرمانی پاشا جێبەجێ بکە ،وەک هەموو نەتەوەکان کردوویانە ،بەڵێ و پیاوانی یەهودا و ئەوانەی لە ئۆرشەلیم ماونەتەوە ،بەم شێوەیە تۆ و ماڵەکەت بە ژمارەی پاشا دەبن هاوڕێیان ،تۆ و منداڵەکانت بە زیو و زێڕ و پاداشتی زۆر ڕێزیان لێدەگیرێت. 19ئینجا مەتاتیاس وەڵمی دایەوە و بە دەنگێکی بەرز گوتی« :ئەگەر هەموو گەلنی ژێر دەسەڵتی پاشا گوێڕایەڵی بن و هەریەکەیان لە ئایینی باوباپیرانیان دوور بکەونەوە و ڕازی بن بە فەرمانەکانی. 20بەڵم من و کوڕەکانم و براکانم بە پەیمانی باوباپیرانمان دەڕۆین. 21خودا نەمانکات دەستبەرداری یاسا و ڕێساکان بین. 22ئێمە گوێ لە قسەکانی پاشا نادەین ،بۆ ئەوەی لە ئایینەکەمان بچینە لی ڕاست و چ لە لی چەپ. 23کاتێک ئەو قسەی کرد ،یەکێک لە جولەکەکان هاتە پێش چاوی هەمووان بۆ ئەوەی لەسەر قوربانگاکە کە لە مۆدین بوو قوربانی بکات ،بەپێی فەرمانی پاشا. 24کاتێک مەتاتیاس ئەمەی بینی ،بە زەوقەوە هەوکردن و کۆتەکانی لەرزین و نەیتوانی خۆی لە دەرخستنی تووڕەیی خۆی بپارێزێت بەپێی دادوەری ،بۆیە ڕایکرد و لەسەر قوربانگاکە کوشتی. 25هەروەها فەرماندەی پاشا کە پیاوانی ناچار دەکرد قوربانی بکەن ،لەو کاتەدا کوشتی و قوربانگاکەی ڕووخاند. 26بەم شێوەیە بە پەرۆشەوە مامەڵەی لەگەڵ یاسای خودادا کرد وەک چۆن فینێس لەگەڵ زامبری کوڕی سالۆمدا کرد. 27ئینجا مەتاتیاس بە دەنگێکی بەرز لە هەموو شارەکەدا هاوار دەکات و دەیگوت« :هەرکەسێک پەرۆشی یاسا بێت و پەیمانەکە بپارێزێت ،با شوێنم بکەوێت». 28ئینجا ئەو و کوڕەکانی بەرەو شاخەکان هەڵهاتن و هەموو ئەو شتانەی لە شارەکەدا هەیانبوو بەجێهێشت. 29زۆرێک لەوانەی بەدوای دادپەروەری و دادگاییکردندا دەگەڕان ،چوونە خوارەوە بۆ بیابان بۆ ئەوەی لەوێ نیشتەجێ بن. 30ئەوان و منداڵەکانیان و ژنەکانیان .و ئاژەڵەکانیان؛ چونکە ئازارەکان بەسەریاندا زیادیان کرد. 31کاتێک بە خزمەتکارانی پاشا و ئەو سوپایەی لە ئۆرشەلیم لە شاری داود گوترا کە هەندێک پیاو کە فەرمانی پاشایان شکاندووە ،چوونە خوارەوە بۆ شوێنە نهێنییەکانی بیابان. 32ژمارەیەکی زۆریان بەدوایاندا ڕۆیشتن و توانیان ،ئۆردوگایان لەسەر دانا و لە ڕۆژی شەممەدا شەڕیان لەگەڵدا کرد. 33پێیان گوت« :با ئەوەی تا ئێستا کردووتان بەس بێت .بێنە دەرەوە و بەپێی فەرمانی پاشا بیکەن ،ئینجا دەژین». 34بەڵم ئەوان گوتیان« :نایەینە دەرەوە و فەرمانی پاشا جێبەجێ ناکەین بۆ ئەوەی ڕۆژی شەممە پیس بکەین». 35ئینجا بە هەموو خێرایییەکەوە شەڕەکەیان پێدا. 36بەڵم وەڵمیان نەدایەوە ،نە بەردێکیان لێیان هەڵدا و ئەو شوێنانەی کە خۆیان حەشاردابوو ،نەیانگرت. 37بەڵم گوتی« :با هەموومان بە بێتاوانی خۆمان بمرین ،ئاسمان و زەوی شایەدیمان دەدەن کە بە هەڵە دەمانکوژن». 38لە ڕۆژی شەممەدا لە شەڕدا دژی ئەوان ڕاپەڕین و لەگەڵ ژن و منداڵەکانیان و ئاژەڵەکانیان کوشتیان ،کە ژمارەیان هەزار کەس بوو. 39کاتێک مەتاتیاس و هاوڕێکانی لەم بابەتە تێگەیشتن ،بە ئازارەوە ماتەمینیان بۆ گێڕا.
40یەکێکیان بە یەکێکی دیکەی گوت« :ئەگەر هەموومان وەک براکانمان کردوویانە و شەڕی ژیان و یاساکانمان نەکەین لە دژی گەلن ،ئەوا بە خێرایی لە زەویدا ڕەگمان دەکێشن». 41لەو کاتەدا بڕیاریان دا« :هەرکەسێک لە ڕۆژی شەممەدا بێت بۆ شەڕکردن لەگەڵمان ،ئێمە لەگەڵیدا دەجەنگین ».هەروەها هەموومان نامرین ،وەک براکانمان کە لە شوێنە نهێنییەکاندا کوژراون. 42ئینجا کۆمەڵێک ئەسیدی هاتنە لی کە پیاوە بەهێزەکانی ئیسرائیل بوون ،هەموو ئەو کەسانەی کە بە ئارەزووی خۆیان تەرخان بوون بۆ یاسا. 43هەروەها هەموو ئەوانەی بۆ گۆشەگیری هەڵهاتبوون ،پەیوەست بوون لەگەڵیان و وەستان بوون بۆیان. 44ئینجا هێزەکانیان یەکگرت و لە توڕەیی خۆیاندا لە پیاوە گوناهبارەکان و لە توڕەییەکەیاندا لە پیاوە خراپەکان ،بەڵم ئەوانی دیکە بۆ یارمەتیدان بەرەو نەتەوەکان هەڵهاتن. 45ئینجا مەتاتیاس و هاوڕێکانی بەدەوری خۆیاندا ڕۆیشتن و قوربانگاکانیان ڕووخاند. 46هەر منداڵێک لە کەناراوەکانی ئیسرائیل خەتەنەنەکراویان دۆزیەوە ،ئەوان بە ئازایەتی خەتەنەیان دەکرد. 47ئەوانیش بەدوای پیاوە سەربەرزەکاندا ڕۆیشتن و کارەکەش لە دەستیاندا سەرفراز بوو. 48یاسایان لە دەستی نەتەوەکان و لە دەستی پاشاکان وەرگرتەوە و نەیانهێشت گوناهبارەکە سەربکەوێت. " 50ئێستا کوڕەکانم ،پەرۆش بن بۆ یاسا و گیانتان ببەخشن بۆ پەیمانی باوباپیرانتان. 51بیری بخەنەوە کە باوباپیرانمان لە سەردەمی خۆیاندا چ کارێکیان کردووە .بەم شێوەیە شەرەفی گەورە و ناوێکی هەمیشەیی وەردەگرن. 52ئایا ئیبراهیم لە تاقیکردنەوەدا دڵسۆز نەدۆزرایەوە و بە ڕاستودروستی بۆی دانرا؟ 53یوسف لە کاتی تەنگانەدا فەرمانەکەی جێبەجێ کرد و کرا بە ئاغای میسر. 54فینێس باوکمان بە پەرۆش و بە پەرۆشەوە پەیمانی کاهینایەتی هەمیشەیی بەدەستهێنا. 55عیسا بۆ جێبەجێکردنی وشەکە لە ئیسرائیل کرا بە دادوەر. 56کالێب لەبەردەم شایەتحاڵی لەبەردەم جەماعەتدا میراتی خاکەکەی وەرگرت. 57داود بەهۆی میهرەبانییەوە خاوەنی تەختی شانشینی هەمیشەیی بوو. 58ئیلیا بەهۆی ئەوەی کە بە پەرۆش و بە پەرۆش بوو بۆ یاسا ،بەرزکرایەوە بۆ ئاسمان. 59ئەنانیاس و ئەزاریا و میسائیل بە باوەڕبوون لە بڵێسەی ئاگرەکە ڕزگاریان بوو. 60دانیال لەبەر بێتاوانییەکەی لە دەمی شێرەکان ڕزگاری بوو. 61بەم شێوەیە بە درێژایی هەموو سەردەمێک بیر لەوە بکەنەوە کە هیچ کەسێک کە پشتی پێ ببەستێت ،سەرناکەوێت. 62کەواتە لە قسەکانی مرۆڤی گوناهبار مەترسن ،چونکە شکۆمەندیەکەی دەبێتە پیسایی و کرم. 63ئەمڕۆ بەرز دەبێتەوە و سبەی نادۆزرێتەوە ،چونکە گەڕاوەتەوە ناو خۆڵ و بیرکردنەوەکانی لە هیچ. 64بۆیە ئێوەی کوڕەکانم ،ئازابن و لە پێناو یاسادا پیاوان پیشان بدەن .چونکە بەهۆیەوە شکۆمەندی بەدەست دەهێنن». 65من دەزانم کە شیمۆنی براتان پیاوێکی ڕاوێژکارە ،هەمیشە گوێی لێ بگرن ،دەبێتە باوکتان. 66سەبارەت بە یەهودا مەکابیۆس ،هەر لە گەنجیەوە بەهێز و بەهێز بووە ،با سەرۆکایەتیتان بێت و شەڕی گەل بکات. 67هە موو ئە وانە ی پە یڕه وی یاسا ده کە ن ،بۆ خۆتان بهێنن و تۆڵە ی ستە می گە لە کە تان بکە نە وه. 68بە تەواوی پاداشتی نەتەوەکان بدەنەوە و ئاگاداری فەرمانەکانی یاسا بن. 69ئینجا بەرەکەتی خستە سەریان و بۆ لی باوباپیرانی کۆکرایەوە. 70لە ساڵی سەد و چل و شەشەمدا کۆچی دوایی کرد و کوڕەکانی لە گۆڕی باوباپیرانی لە مۆدین ناشتیان و هەموو ئیسرائیل گریانی زۆریان بۆ کرد. بەشی سێیەم 1ئینجا یەهودای کوڕی کە ناوی مەکابیۆس بوو ،لە جیاتی ئەو هەستا. 2هەموو براکانی یارمەتیان دا و هەموو ئەوانەی لەگەڵ باوکیدا بوون ،بە دڵخۆشیەوە شەڕی ئیسرائیلیان کرد. 3بۆیە گەلەکەی ڕێزێکی زۆری بەدەستهێنا و وەک زەبەلحێک سنگێکی لەبەر کرد و چەقۆی جەنگاوەری خۆی بە دەستەوە بەست و شەڕەکانی کرد و بە شمشێرەکەی سوپای پاسداران. 4لە کردەوەکانیدا وەک شێرێک بوو ،وەک کۆترێکی شێرێک بوو کە بۆ نێچیرەکەی هاوار دەکات. 5چونکە بەدوای خراپەکاراندا دەگەڕا و بەدوایاندا دەگەڕا و ئەوانەی کە گەلەکەی بێزاریان دەکرد ،سووتاند. 6بۆیە خراپەکاران لە ترسی ئەو بچووک بوون و هەموو تاوانباران تووشی شڵەژان بوون ،چونکە ڕزگاربوون لە دەستیدا سەرکەوتوو بوو. 7زۆر پاشاکانی دڵتەنگ کرد و یاقوبی دڵخۆش کرد بە کردەوەکانی و یادەکەی بۆ هەتاهەتایە بەرەکەتدارە. 8بەناو شارەکانی یەهودادا ڕۆیشت و ناپاکەکانی لەناوبرد و تووڕەیی لە ئیسرائیل ڕەتکردەوە. 9تا ئەوپەڕی زەوی ناوبانگی دەرکرد و ئەو کەسانەی وەرگرت کە ئامادە بوون بۆ لەناوچوون. 10ئینجا ئەپۆلۆنیۆس نەتەوەکان و سوپایەکی زۆری لە سامریا کۆکردەوە بۆ شەڕکردن لەگەڵ ئیسرائیل. 11کاتێک یەهودا زانی ،چووە دەرەوە بۆ پێشوازیکردن و بەم شێوەیە لێیدا و کوشتی ،زۆر کەسیش کوژران و کەوتنە خوارەوە ،بەڵم ئەوانی دیکە هەڵهاتن. 12بۆیە یەهودا غەنیمەتەکانیان و شمشێرەکەی ئەپۆلۆنیۆسی برد و بە درێژایی ژیانی بەو شمشێرە شەڕی کرد. 13کاتێک سێرۆن ،سەرۆکێکی سوپای سوریا بیستبووی دەیگوت یەهودا کۆمەڵێک دڵسۆزی بۆ کۆکردۆتەوە بۆ ئەوەی لەگەڵیدا بچنە شەڕەوە. 14گوتی« :لە شانشینی ناو و شەرەفم بۆ دەست دەکەوێت .چونکە من دەچم شەڕ لەگەڵ یەهودا و ئەوانەی لەگەڵیدا دەکەن ،کە فەرمانی پاشا سووکایەتی پێدەکەن. 15ئینجا ئامادەی کرد بۆ ئەوەی بچێتە سەرەوە ،لەگەڵیدا سوپایەکی بەهێزی ناپاکەکان ڕۆیشتن بۆ ئەوەی یارمەتی بدەن و تۆڵەی نەوەی ئیسرائیل بکەنەوە. 16کاتێک نزیک بووەوە لە سەرکەوتنی بێتهۆرۆن ،یەهودا لەگەڵ کۆمەڵێکی کەمدا ڕۆیشتن بۆ پێشوازیکردن. 17کێ بینیان کە سوپاکە هاتە پێشوازییان ،بە یەهودای گوت« :ئێمە چۆن دەتوانین لەگەڵ خەڵکێکی زۆر و بەهێزدا شەڕ بکەین ،لە کاتێکدا ئامادەین بە ڕۆژووبوون بە درێژایی ئەم ڕۆژە بێهێز بین؟» 18یەهوداش وەڵمی دایەوە« :ئەمە قورس نییە بۆ زۆر کەس لە دەستی چەند کەسێکدا دابخرێن .لەگەڵ خودای ئاسمان هەموو شتێک یەک کەسە ،کە لەگەڵ جەماوەرێکی زۆر یان کۆمەڵەیەکی بچووک ڕزگاری بکات. 19چونکە سەرکەوتنی شەڕ لە زۆری سوپای ئەمریکادا وەستاوە .بەڵم هێز لە ئاسمانەوە دێت. 20ئەوان بە لووتبەرزی و تاوانکاری زۆرەوە دێنە سەرمان بۆ ئەوەی ئێمە و ژن و منداڵەکانمان لەناو ببەن و تاڵنمان بکەن.
21بەڵم ئێمە شەڕ دەکەین بۆ ژیان و یاساکانمان. 22بۆیە یەزدان خۆی لەبەردەم ڕووخساری ئێمەدا دەیانڕوخێنێت و ئێوەش لێیان مەترسن. 23هەر کە وازی لە قسەکردن هێنا ،لەناکاو بەسەریاندا بازێکی دا و سیرۆن و سوپاکەی لەبەردەمیدا ڕووخاند. 24لە دابەزینی بێتهۆرۆنەوە تا دەشتەکە بەدوایاندا ڕۆیشتن ،نزیکەی هەشت سەد پیاویان لەوێ کوژران .پاشماوەکانیش هەڵهاتن بۆ خاکی فەلەستینییەکان. 25ئینجا ترسی یەهودا و براکانی دەستی پێکرد و ترسێکی زۆر گەورە کەوتە سەر گەلنی دەوروبەریان. 26بەجۆرێک کە ناوبانگەکەی گەیشتە پاشا و هەموو گەلن باسی شەڕەکانی یەهودایان دەکرد. 27کاتێک پاشا ئەنتیۆکۆس ئەم شتانەی بیست ،پڕ بوو لە تووڕەیی ،بۆیە هەموو هێزەکانی دەوڵەتەکەی نارد و کۆکردەوە ،کە سوپایەکی زۆر بەهێز بوون. 28گەنجینەکەی کردەوە و بۆ ماوەی ساڵێک مووچەی بە سەربازەکانی دا و فەرمانی پێکردن کە هەرکاتێک پێویستی پێیان بوو ئامادەبن. 29بەڵم کاتێک بینی کە پارەی گەنجینەکانی لەکارکەوتووە و باج لە وڵتەکەدا کەم بووە ،بەهۆی ئەو ناکۆکی و تاعونەی کە بەسەر خاکەکەدا هێنابووی لە بردنی ئەو یاسایانەی کە لە سەردەمی کۆندا بوون. 30ترسی ئەوەی هەبوو کە چیتر نەتوانێت ئەو ئەرکانە لە ئەستۆ بگرێت و بەخششەکانیش وەک پێشتر بە خۆبەخشییەوە بیدات ،چونکە لە پاشاکانی پێش خۆی زۆرتر بوو. 31بۆیە لە مێشکیدا زۆر سەرلێشێواو بوو ،بڕیاریدا بچێتە فارس ،لەوێ باجی وڵتەکان وەربگرێت و پارەیەکی زۆر کۆبکاتەوە. 32لیسیا ،پیاوێکی ئاغا و یەکێک لە شازادە خوێنییەکانی بەجێهێشت ،بۆ ئەوەی لە ڕووباری فوراتەوە تا سنوورەکانی میسر چاودێری کاروباری پاشا بکات. 33ئەنتیۆکۆسی کوڕی پەروەردە بکات ،تا هاتەوە. 34نیوەی هێزەکانی و فیلەکانیشی دایە دەستی و هەموو ئەو کارانەی کە دەیویست بیکات ،وەک ئەوانەی لە یەهودا و ئۆرشەلیم نیشتەجێ بوون. 35واتە سوپایەک بنێرێتە سەریان ،بۆ لەناوبردنی هێزی ئیسرائیل و پاشماوەی ئۆرشەلیم ،و یادگاریان لەو شوێنە بسەنێتەوە. 36بێگانە لە هەموو ناوچەکانیان دابنێت و خاکەکەیان بە تیروپشک دابەش بکات. 37پاشا نیوەی ئەو هێزانەی کە مابوونەوە برد و لە ساڵی سەد و چل و حەوتەمدا لە ئەنتیکە ،شارە پاشایەتییەکەی ڕۆیشت .بە ڕووباری فوراتدا تێپەڕی و بە وڵتە بەرزەکاندا ڕۆیشت. 38ئینجا لیسیا پتۆلیمی کوڕی دۆریمێنێس و نیکانۆر و گۆرگیا ،پیاوە بەهێزەکانی دۆستانی پاشای هەڵبژارد. 39چل هەزار پیادە و حەوت هەزار سوار لەگەڵیان نارد بۆ ئەوەی بچنە خاکی یەهودا و لەناوی ببەن ،وەک پاشا فەرمانی پێکرد. 40ئەوانیش بە هەموو هێزی خۆیانەوە چوونە دەرەوە و هاتنە لی ئیماوس لە دەشتاییەکەدا. 41بازرگانانی وڵت کە گوێیان لە ناوبانگیان بوو ،لەگەڵ خزمەتکارەکانیان زۆر زیو و زێڕیان برد و هاتنە ئۆردوگاکە بۆ کڕینی نەوەی ئیسرائیل بۆ کۆیلە خۆیان بەوانەوە گرێدا. 42کاتێک یەهودا و براکانی بینی کە نەهامەتیەکان زۆر بوون و هێزەکان لە سنوورەکانیاندا ئۆردوگایان کردووە ،چونکە دەیانزانی چۆن پاشا فەرمانی داوە گەلەکە لەناوببەن و بە تەواوی هەڵیانبوەشێننەوە. شەڕ پیرۆزگاکەدا و گەلەکەمان پێناو لە و بگەڕێنینەوە گەلەکەمان خراپبووی 43بە یەکتریان گوت« :با سەروەت و سامانی بکەین». 44ئینجا جەماعەتەکە کۆبوونەوە ،بۆ ئەوەی ئامادەبن بۆ شەڕ و نوێژ بکەن و داوای ڕەحم و بەزەیی بکەن. 45ئۆرشەلیم وەک بیابانێک چۆڵ بوو ،هیچ کام لە منداڵەکانی نەچوونە ژوورەوە و دەرچوون ،پیرۆزگاکەش چەقۆی لێدرا و بێگانەکان قەڵکەیان پاراست . کافرەکان لەو شوێنەدا شوێنی نیشتەجێبوونیان هەبوو؛ شادی لە یاقوب وەرگیرا و بۆری بە چەپکە گوڵ وەستا. 46بۆیە ئیسرائیلییەکان کۆبوونەوە و گەیشتنە مەسفا ،بەرامبەر ئۆرشەلیم .چونکە لە مەسفا ئەو شوێنە بوو کە پێشتر لە ئیسرائیل نوێژیان دەکرد. 47ئینجا ئەو ڕۆژە بەڕۆژوو بوون و پۆشاکی گونیان لەبەر کرد و خۆڵەمێشیان بەسەر سەریاندا فڕێدا و جلەکانیان دڕاند. 48کتێبی یاساکەیان کردەوە کە نەتەوەکان هەوڵیان دەدا وێنەی وێنەکانیان بکێشن. 49جل و بەرگی کاهینەکان و یەکەم بەرهەم و دەهەمیشیان هێنا ،نازارییەکانیان وروژاند کە تەمەنیان تەواو بوو. 50ئینجا بە دەنگێکی بەرز بەرەو ئاسمان هاواریان کرد و گوتیان« :ئەمانە چی بکەین و بۆ کوێ بیانبەین؟» 51چونکە پیرۆزگاکەت چەقێنراوە و پیس کراوە ،کاهینەکانت قورسن و نزم کراون. 52بزانە نەتەوەکان لە دژی ئێمە کۆبوونەتەوە بۆ لەناوبردنی ئێمە. 53چۆن دەتوانین لە دژی ئەوان بوەستینەوە ،ئەگەر تۆ ئەی خودایە یارمەتیدەرمان نەبیت؟ 54ئینجا شمشاڵیان لێدا و بە دەنگێکی بەرز هاواریان کرد. 55دوای ئەوە یەهودا سەرکردەی گەلەکەی دانا ،سەرکردەی هەزاران و سەدان و پەنجا و دە کەس. 56بەڵم سەبارەت بەو کەسانەی کە خانوویان دروست دەکرد ،یان دەزگیرانیان کردبوو ،یان باخی ترێیان دەچاند ،یان ترساون ،هەرکەسێک بەپێی یاسا فەرمانی دا بگەڕێنەوە ماڵەکەی خۆی. 57ئۆردوگاکە کۆچیان کرد و لە باشووری ئیماوس چەقۆیان دا. 58یەهودا گوتی :خۆتان چەک بکەن و پیاوی بوێر بن و بزانن کە ئامادەبن بۆ بەیانی ،بۆ ئەوەی لەگەڵ ئەم گەلنەدا شەڕ بکەن کە لە دژی ئێمە کۆبوونەتەوە بۆ لەناوبردنی ئێمە و پیرۆزگاکەمان. 59چونکە لە شەڕدا بمرین باشترە لەوەی کە بەڵکانی گەلەکەمان و پیرۆزگاکەمان ببینین. 60بەڵم وەک چۆن ویستی خودا لە ئاسماندایە ،با ئاواش بیکات. بەشی چوارەم 1ئینجا گۆرگیا پێنج هەزار پیادە و هەزار لە باشترین سوارەکانی گرت و شەوانە لە ئۆردوگاکە دەرچوون. 2تا کۆتایی دەتوانێت پەلە بکاتە سەر ئۆردوگای جولەکەکان و لەناکاو لێیان بدات .پیاوەکانی قەڵکەش ڕێبەری ئەو بوون. 3یەهوداش کە ئەمەی بیست ،خۆی و پیاوە ئازاکانی لەگەڵیدا کۆچیان کرد ،بۆ ئەوەی لەشکری پاشا کە لە ئیماوس بوون ،بکوژێت. 4لە کاتێکدا هێشتا هێزەکان لە ئۆردوگاکە بڵوەیان پێکرابوو. 5لەو وەرزەدا گۆرگیا بە شەو هاتە ئۆردوگای یەهودا ،کاتێک کەسی لەوێ نەدۆزیەوە ،لە شاخەکاندا بەدوایاندا گەڕا ،چونکە گوتی« :ئەم کەسانە لە ئێمە هەڵدێن». 6بەڵم هەر کە ڕۆژ بوو ،یەهودا لەگەڵ سێ هەزار پیاودا لە دەشتەکەدا خۆی نیشان دا ،بەڵم نە زرێپۆش و نە شمشێریان لە مێشکیاندا بوو. 7ئۆردوگای نەتەوەکانیان بینی کە بەهێز و بە باشی بەستراوەتەوە و بە سوارچاکانەوە بە دەوریدا دەسوڕێنەوە .و ئەمانە شارەزای شەڕ بوون. 8یەهودا بەو پیاوانەی لەگەڵی بوون گوت« :مەترسە لە خەڵکەکەیان و لە هێرشەکانیان مەترسن».
9لەبیرتان بێت باوباپیرانمان چۆن لە دەریای سوور ڕزگاریان بووە ،کاتێک فیرعەون بە سوپایەکەوە بەدوایاندا ڕۆیشتن. 10ئێستا با هاوار بکەین بۆ ئاسمان ،ئەگەر ڕەنگە یەزدان بەزەییمان پێدا بێتەوە و پەیمانی باوباپیرانمان لەبیر بکات و ئەمڕۆ ئەم سوپایە لەبەردەمماندا لەناو ببات. 11بۆ ئەوەی هەموو نەتەوەکان بزانن کە کەسێک هەیە ئیسرائیل ڕزگار دەکات و ڕزگاری دەکات. 12ئینجا بێگانەکان چاویان بەرز کردەوە و بینییان بەرەو ڕوویان دەهاتن. 13بۆیە لە ئۆردوگاکە چوونە دەرەوە بۆ شەڕ .بەڵم ئەوانەی لەگەڵ یەهودا بوون شمشاڵەکانیان لێدا. 14ئینجا پەیوەندییان بە شەڕەوە کرد و گەلنی بێگەرد هەڵهاتن بۆ دەشتەکە. 15بەڵم هەموو دواوەیان بە شمشێر کوژران ،چونکە تا گەزێرا و تا دەشتەکانی ئیدومیا و ئەزۆتوس و جامنیا بەدوایاندا ڕۆیشتن و سێ هەزار پیاویان کوژران. 16ئەمەی کرد ،یەهودا لەگەڵ سوپاکەیدا گەڕایەوە لە ڕاوەدوونانی ئەوان. 17بە گەلەکەی گوت« :تەماحی غەنیمەت مەکەن تا شەڕێک لەبەردەمماندایە. 18گۆرگیا و سوپاکەی لێرە لە شاخەکە لە لی ئێمەن ،بەڵم ئێستا بەرامبەر دوژمنەکانمان بوەستن و بەسەریاندا زاڵ بن ،دوای ئەمە بە بوێری غەنیمەتەکان وەربگرن. 19کاتێک یەهودا ئەم قسانەی دەگوت ،بەشێکیان لە شاخەکەوە دەرکەوت. 20کاتێک زانیان جولەکەکان سوپاکەیان هەڵتووە و چادرەکانیان دەسوتێنن .چونکە ئەو دوکەڵەی کە بینرا باسی ئەوەی کرد کە کراوە. 21کاتێک ئەم شتانەیان زانی ،زۆر ترسان و سوپای یەهوداشیان بینی کە لە دەشتەکەدا ئامادە بوون بۆ شەڕکردن. 22هەریەکەیان هەڵهاتن بۆ خاکی نامۆکان. 23ئینجا یەهودا گەڕایەوە بۆ ئەوەی چادرەکان تاڵن بکات ،لەوێ زێڕ و زیو و ئاوریشمی شین و وەنەوشەیی دەریا و دەوڵەمەندی زۆریان دەستکەوت. 24دوای ئەوە چوونە ماڵەوە و گۆرانییەکی سوپاسگوزارییان گوت و لە ئاسمان ستایشی یەزدانیان کرد ،چونکە باشە ،چونکە میهرەبانییەکەی بۆ هەتاهەتایە. 25بەم شێوەیە ئیسرائیل لەو ڕۆژەدا ڕزگارییەکی گەورەی بەدەستهێنا. 26هەموو ئەو بێگانە کە ڕزگاریان بوو هاتبوون و چی ڕوویداوە بە لیسیایان گوت. 27کاتێک بیستبووی ،سەری لێ شێوا و بێهیوا بوو ،چونکە نە ئەو شتانەی کە دەیەوێت بەسەر ئیسرائیلدا نەکرا و نە ئەو شتانەی کە پاشا فەرمانی پێکردبوو ، ڕووی نەدا. 28ساڵی دواتر دوای لیسیا هەشت هەزار پیاوی پیادە هەڵبژاردە و پێنج هەزار سوار کۆکردەوە ،تا بتوانێت ژێردەستەیان بکات. 29ئینجا هاتنە ئیدومیا و چادرەکانیان لە بێتسورا هەڵدا و یەهوداش لەگەڵ دە هەزار پیاو پێشوازییان لێکردن. 30کاتێک ئەو سوپایە بەهێزەی بینی ،دوعای کرد و گوتی« :خۆشبەختی تۆ ئەی ڕزگارکەری ئیسرائیل ،کە بە دەستی داودی خزمەتکارەکەت توندوتیژیی پیاوە بەهێزەکەت دابەزاند و سوپای بێگانەت دایە دەستی یۆناتانی کوڕی شاول و زرێپۆشەکەی. 31ئەم سوپایە لە دەستی گەلەکەت ئیسرائیل دابخە و با لە دەسەڵت و سوارەکانی خۆیاندا شەرمەزار بن. 32وایان لێبکە کە ئازایەتیان نەبێت و بوێری هێزەکانیان بڕوخێنن و لە لەناوچوونیاندا بلەرزن. ستایشت سوپاسەوە بە 33بە شمشێری ئەوانەی تۆیان خۆشدەوێت فڕێ بدە خوارەوە و هەموو ئەوانەی ناوت دەزانن بکەن. 34ئینجا پەیوەندییان بە شەڕەوە کرد .لە سوپای لیسیا نزیکەی پێنج هەزار پیاو کوژران ،پێش ئەوانیش کوژران. 35کاتێک لیسیا بینی کە سوپاکە هەڵهاتوون و پیاوسالری سەربازەکانی یەهودا و چۆن ئامادەن یان بە ئازایەتی بژین یان بمرن ،چووە ئەنتیکیا و کۆمەڵێک غەریبی کۆکردەوە و سوپاکەی گەورەتر کرد لەوەی کە بوو ،مەبەستی بوو جارێکی تر بێتەوە ناو جولەکە. 36یەهودا و براکانی گوتیان« :ئەوەتا دوژمنەکانمان شڵەژان ،با بچین بۆ پاککردنەوە و تەرخانکردنی پیرۆزگاکە». 37لەسەر ئەمە هەموو سوپاکە کۆبوونەوە و بەرەو چیای سیۆن سەرکەوتن. 38کاتێک بینیان پیرۆزگاکە وێران بووە و قوربانگاکە پیس بووە و دەروازەکانی سووتاوە و دارستانەکان لە حەوشەکاندا وەک دارستانێک یان لە یەکێک لە شاخەکان گەشەیان کردووە ،بەڵێ و ژووری کاهینەکان ڕووخاون. 39جلەکانیان دڕاند و گریانی گەورەیان کرد و خۆڵەمێشیان بەسەر سەریاندا فڕێدا. 40بە ڕووخساری خۆیان کەوتنە سەر زەوی و بە شمشاڵەکان زەنگی ئاگادارکردنەوەیان لێدا و بەرەو ئاسمان هاواریان کرد. 41ئینجا یەهودا هەندێک پیاوی دیاری کرد بۆ شەڕکردن لەگەڵ ئەوانەی لە قەڵکەدا بوون ،تا ئەو کاتەی پیرۆزگاکەی پاککردەوە. 42جا کاهینەکانی بێ تاوانی هەڵبژارد ،ئەوانەی کە لە یاسادا دڵیان خۆش بوو. 43پیرۆزگاکەی پاککردەوە و بەردە پیسەکانی هەڵگرت بۆ شوێنێکی ناپاک. 44کاتێک ڕاوێژیان دەکرد کە قوربانگای قوربانی سووتاندن کە پیس بوو ،چی بکەن. " 46بەردەکانی لە شاخی پەرستگاکە لە شوێنێکی گونجاودا دانا ،تا پێغەمبەرێک هات بۆ ئەوەی بزانێت چییان لێ بکرێت. 47ئینجا بەپێی یاسا بەردی تەواویان برد و قوربانگایەکی نوێیان دروست کرد. 48پیرۆزگاکە و شتەکانی ناو پەرستگاکەیان دروست کرد و حەوشەکانی پیرۆز کرد. 49هەروەها کەلوپەلی پیرۆزی نوێیان دروست کرد و چرادان و قوربانگای قوربانی سووتاندن و بخور و مێزیان هێنایە ناو پەرستگاکە. 50لەسەر قوربانگاکە بخوریان سووتاند و چراکانی سەر چرادانەکەیان داگیرساند ،بۆ ئەوەی لە پەرستگادا ڕووناکی بکەنەوە. 51نانەکانیان لەسەر مێزەکە دانا و پەردەیان بڵوکردەوە و هەموو ئەو کارانەیان تەواو کرد کە دەستیان کردبوو بە دروستکردن. 52لە بیست و بیستەمین ڕۆژی مانگی نۆیەمدا کە پێی دەوترێت مانگی کاسلۆ ،لە ساڵی سەد و چل و هەشتەمدا ،بەیانیان زووتر هەستان. 53بەپێی یاسا لەسەر قوربانگا نوێیەکەی قوربانی سووتاندن قوربانییان پێشکەش کرد کە کردبوویان. 54سەیرکە ،نەتەوەکان لە چ کاتێکدا و چ ڕۆژێکدا پیسیان کردووە ،لەو ڕۆژەدا بە گۆرانی و چەقۆ و چەپکە گوڵ و سەمبڵ تەرخان کراوە. 55ئینجا هەموو گەل کەوتنە سەر ڕووخسار و پەرستش و ستایشی خودای ئاسمانیان دەکرد ،کە سەرکەوتنی باشی پێبەخشیون. 56بەم شێوەیە هەشت ڕۆژ تەرخانکردنی قوربانگاکەیان بەڕێوەبرد و بە خۆشحاڵییەوە قوربانی سووتاندنیان پێشکەش کرد و قوربانی ڕزگاربوون و ستایشیان کرد. 57پێشەوەی پەرستگاکەشیان بە تاجی زێڕ و قەڵغان ڕازاندەوە .دەروازە و ژوورەکانیان نوێ کردەوە و دەرگایان بەسەردا هەڵواسی. 58بەم شێوەیە خۆشحاڵییەکی زۆر لەناو خەڵکدا هەبوو ،چونکە سووکایەتی نەتەوەکان لبرا. 59یەهودا و براکانی لەگەڵ هەموو کۆبوونەوەی ئیسرائیل بڕیاریان دا کە ڕۆژانی تەرخانکردنی قوربانگاکە ساڵ بە ساڵ بۆ ماوەی هەشت ڕۆژ لە ڕۆژی پێنج و بیستەمی مانگی کاسلۆوە لە کاتی خۆیدا ڕابگیرێت ،بە خۆشی و شادییەوە. 60لەو کاتەدا چیای سیۆنیان بە دیواری بەرز و تاوەری بەهێز لە دەوروبەری دروست کرد ،نەک نەتەوەکان بێنە و وەک پێشتر کردیان. 61ئینجا گارنیۆنێکیان لەوێ دانا بۆ پاراستنی و بەتسورایان قەڵ کرد بۆ پاراستنی .بۆ ئەوەی خەڵک بەرگرییەکیان هەبێت لە دژی ئیدومیا.
بەشی پێنجەم 1کاتێک گەلنی دەوروبەر بیستیان کە قوربانگاکە دروست کراوە و پیرۆزگاکە وەک جاران نوێ بووەتەوە ،زۆر ناڕەزایی لێکردن. 2بۆیە بیریان لەوە کردەوە کە نەوەی یاقوب لەناوببەن کە لە نێوانیاندا بوو ،دواتر دەستیان کرد بە کوشتن و لەناوبردنی گەل. 3ئینجا یەهودا لە ئیدومیا لە عەرەباتین لە دژی نەوەی عیسۆ شەڕی کرد ،چونکە گائێلیان گەمارۆدا ،ئەویش گەمارۆی زۆری پێداین و ئازایەتییان کەمکردەوە و تاڵنەکانیان برد. 4هەروەها برینداربوونی نەوەی فاسۆلیای بیرکەوتەوە ،کە بوونە تەڵە و تاوان بۆ خەڵک ،چونکە لە ڕێگاکاندا چاوەڕێیان دەکرد. 5لەبەر ئەوە لە تاوەرەکاندا داخستن و ئۆردوگای بۆ دانا و بە تەواوی لەناویان برد و تاوەرەکانی ئەو شوێنەی بە ئاگر و هەموو ئەوانەی تێیدا بوون سووتاند. 6دوای ئەوە ڕۆیشت بۆ نەوەی عەمۆن ،لەوێ هێزێکی بەهێز و گەلێکی زۆری دۆزیەوە ،لەگەڵ تیمۆتێۆس سەرۆکەکەیان. 7بۆیە چەندین شەڕی لەگەڵدا کرد ،تا لە کۆتاییدا لەبەردەمیدا سەریان لێ شێوا .و لێیان دا. 8کاتێک یازار و شارۆچکەکانی گرت ،گەڕایەوە بۆ یەهودا. 9ئینجا گەلنی گەلەعەد لە دژی ئیسرائیلییەکان کۆبوونەوە بۆ لەناوبردنیان .بەڵم بەرەو قەڵی داتێما هەڵهاتن. 10نامەیەکی بۆ یەهودا و براکانی نارد« :ئەو گەلنەی دەوروبەرمان کۆبوونەتەوە بۆ لەناوبردنی ئێمە. 11ئەوانیش خۆیان ئامادە دەکەن بۆ ئەوەی بێنە و ئەو قەڵیە بگرن کە ئێمە بۆی هەڵهاتووین ،تیمۆتێۆس سەرکردەی سوپاکەیان. 12ئێستا وەرە و لە دەستی ئەوان ڕزگارمان بکە ،چونکە زۆرێکمان کوژراوین. 13بەڵێ ،هەموو براکانمان کە لە شوێنی تۆبی بوون دەکوژرێن ،ژنەکانیان و منداڵەکانیان دیلیان بردووە و کەلوپەلەکانیان هەڵگرتووە .لەوێش نزیکەی هەزار پیاویان لەناوبردووە. 14لە کاتی خوێندنەوەی ئەم نامانەدا ،پێغەمبەرێکی دیکە لە جەلیلەوە هاتن و جلەکانیان دڕاندبوو. 15گوتیان« :ئەوانی بەتلیمۆس و تیروس و سیدۆن و هەموو جەلیلی نەتەوەکان لە دژی ئێمە کۆبوونەتەوە بۆ ئەوەی لەناومان ببەن». 16کاتێک یەهودا و گەل گوێیان لەم قسانە بوو ،جەماعەتێکی گەورەیان کۆکردەوە بۆ ئەوەی ڕاوێژ بکەن کە چی بۆ براکانیان بکەن کە تووشی کێشە بوون و هێرشیان کردە سەر. 17ئینجا یەهودا بە شیمۆنی براکەی گوت« :پیاوەکانت هەڵبژێرە و بڕۆ براکانت ڕزگار بکە کە لە جەلیلن ،چونکە من و یۆناتان برام دەچینە خاکی گەلعاد». 18یوسفی کوڕی زەکەریا و ئەزاریای سەرکردەکانی گەل لەگەڵ پاشماوەی سوپاکە لە یەهودا بەجێهێشت بۆ ئەوەی پارێزگاری لێبکەن. 19فەرمانی پێکردن و گوتی« :بەرپرسی ئەم گەلە بگرنە ئەستۆ و بزانن تا ئەو کاتەی کە دەگەڕێینەوە شەڕ لەگەڵ نەتەوەکان نەکەن». 20ئینجا سێ هەزار پیاویان بە شیمۆن درا بۆ ئەوەی بچنە جەلیل و هەشت هەزار پیاویش بۆ یەهودا بۆ خاکی گەلعاد. 21پاشان شیمۆن چووە جەلیل ،لەوێ لەگەڵ نەتەوەکان شەڕی زۆری کرد ،بەجۆرێک نەتەوەکان بەهۆی ئەوەوە تووشی شڵەژان بوون. 22تا دەروازەی بەتلیمۆس بەدوایاندا ڕۆیشتن .نزیکەی سێ هەزار پیاو لە نەتەوەکان کوژران و تاڵنەکانیان برد. 23ئەوانەی لە جەلیل و عەرباتس بوون لەگەڵ ژنەکانیان و منداڵەکانیان و هەموو ئەو شتانەی کە هەیانبوو ،لەگەڵ خۆی برد و بە خۆشحاڵییەکی زۆرەوە هێنایان بۆ جولەکە. 24یەهودا مەکابیۆس و یۆناتانی برای لە ئوردن ڕۆیشتن و سێ ڕۆژیان لە بیاباندا ڕۆیشتن. 25لەوێ چاویان بە نەباتییەکان کەوت ،کە بە ئاشتیانە هاتنە لیان و هەموو ئەو شتانەی کە بەسەر براکانیاندا هاتووە لە خاکی گەلعادیان بۆ گێڕانەوە. 26زۆرێکیان لە بۆسۆرا و بۆسۆر و عەلەما و کاسفۆر و ماکێد و کەرنەعیم داخران .هەموو ئەم شارانە بەهێز و گەورەن: 27لە باقی شارەکانی خاکی گەلعاد داخران و سبەینێیان دیاری کردبوو کە سوپای خۆیان بهێننە سەر قەڵکان و بیانگرن و لە یەک ڕۆژدا هەموویان لەناو ببەن. 28یەهودا و سوپاکەی لەناکاو بە ڕێگای بیابانەکەدا ڕوویان لە بۆسۆرا کرد .کاتێک شارەکەی بردەوە ،هەموو نێرەکانی بە لێواری شمشێر کوشت و هەموو غەنیمەتەکانیان گرت و شارەکەی بە ئاگر سووتاند. 29شەو لێیەوە هەڵدەهات و ڕۆیشت تا گەیشتە قەڵکە. 30بەیانیان سەریان بەرز کردەوە و بینیان خەڵکێکی بێشوماری پلیکانە و بزوێنەری جەنگیان هەڵگرتبوو بۆ ئەوەی قەڵکە بگرن ،چونکە هێرشیان کردە سەریان. 31کاتێک یەهودا بینی کە شەڕەکە دەستی پێکردووە و هاوارەکانی شارەکە بە شمشاڵ و دەنگێکی زۆرەوە بەرەو ئاسمان بەرزبوونەتەوە. 32بە سوپاکەی گوت« :ئەمڕۆ بۆ براکانتان شەڕ بکەن». 33ئینجا بە سێ دەستە لە پشتیانەوە ڕۆیشت و شمشاڵەکانیان لێدا و بە دوعا هاواریان دەکرد. 34ئینجا سوپای تیمۆتێۆس کە زانیان مەکابیۆسە ،لێی هەڵهاتن ،بۆیە بە کوشتارێکی گەورە لێیاندا .بەجۆرێک لەو ڕۆژەدا نزیکەی هەشت هەزار پیاو لەوان کوژران. 35ئەمەی کرد ،یەهودا ڕووی لە مەسفا کرد .دوای ئەوەی هێرشی کردە سەری ،هەموو نێرەکانی برد و کوشتی و غەنیمەتەکانی وەرگرت و بە ئاگر سووتاند. 36لەوێشەوە ڕۆیشت و قەسفۆن و مەگێد و بۆسۆر و شارەکانی دیکەی خاکی گەلدی گرت. 37دوای ئەمانە تیمۆتێۆس سوپایەکی دیکەی کۆکردەوە و لە بەرامبەر ڕافۆن لە ئەودیوی کانییەکەدا ئۆردوگای کرد. 38یەهودا پیاوێکی نارد بۆ ئەوەی سیخوڕی لە سوپاکە بکەن ،ئەوانیش پێیان گوت« :هەموو گەلنی دەوروبەرمان کۆبوونەتەوە ،ئەوانیش سوپایەکی زۆر گەورەن». 39عەرەبەکانیشی بەکرێ گرتووە بۆ ئەوەی یارمەتیان بدەن و ئەوانیش چادرەکانیان لەودیوی کانییەکە هەڵداوە ،ئامادەن بێنە شەڕ لەگەڵت .لەسەر ئەمە یەهودا چوو بۆ پێشوازییان. 40ئینجا تیمۆتێۆس بە سەرکردەکانی سوپاکەی گوت« :کاتێک یەهودا و سوپاکەی لە کانییەکە نزیک دەبنەوە ،ئەگەر سەرەتا بۆ لی ئێمە تێپەڕێت ،ناتوانین بەرگەی بگرین .چونکە ئەو بە بەهێزی بەسەرماندا زاڵ دەبێت. 41بەڵم ئەگەر بترسێت و لە ئەودیوی ڕووبارەکەوە ئۆردوگایەک دابنێت ،ئێمە دەچینە لی و بەسەریدا سەردەکەوین. 42کاتێک یەهودا نزیک بووەوە لە کانییەکە ،مامۆستایانی گەلەکەی لە لی کانییەکە هێشتەوە ،فەرمانی پێکردن و گوتی« :مەهێڵە کەس لە ئۆردوگاکە بمێنێتەوە ، بەڵکو با هەمووان بێنە شەڕ». 43سەرەتا ڕۆیشت بۆ لی ئەوان و هەموو گەلەکەش بەدوایدا هات ،پاشان هەموو نەتەوەکان لەبەردەمیدا تووشی شڵەژان بوون و چەکەکانیان فڕێدا و بەرەو پەرستگاکە هەڵهاتن کە لە کەرنەعیم بوو. 44بەڵم شارەکەیان گرت و پەرستگاکەیان لەگەڵ هەموو ئەوانەی تێیدا بوون سووتاند .بەم شێوەیە کارنایم ملکەچ بوو ،نەیانتوانی لەبەردەم یەهودا بوەستن. 45ئینجا یەهودا هەموو ئیسرائیلییەکانی کۆکردەوە کە لە خاکی گەلعاد بوون ،لە بچووکەوە تا گەورەترین ،ژنەکانیان و منداڵەکانیان و کەلوپەلەکانیان ،سوپایەکی زۆر گەورە ،تا گەیشتنە خاکی جولەکە.
46کاتێک گەیشتنە ئەفرۆن( ،ئەمە شارێکی گەورە بوو لە ڕێگاکەدا ،زۆر بە باشی قەڵدار بوو )نەیانتوانی لێی بگەڕێنەوە ،نە لە لی ڕاست و چ لە لی چەپ ، بەڵم پێویست بوو بە ناوەڕاستی ...ئەو. 47ئینجا خەڵکی شارەکە دایانخست و دەروازەکانیان بە بەرد داخست. 48یەهودا بە ئاشتیانە نارد بۆیان و گوتی« :با بە خاکی ئێوەدا تێپەڕین بۆ ئەوەی بچینە وڵتی خۆمان ،کەس ئازارتان نادات .ئێمە تەنیا بە پێ تێدەپەڕین ،بەڵم نەیانویست بۆی بکەنەوە. 49بۆیە یەهودا فەرمانی دا کە لە هەموو سوپاکەدا بانگەوازێک بکرێت کە هەر کەسێک چادرەکەی خۆی لەو شوێنە هەڵبدات کە لێی بوو. 50سەربازەکان هێرشیان کردە سەر شارەکە و بە درێژایی ئەو ڕۆژە و بە درێژایی ئەو شەو هێرشیان کردە سەر شارەکە ،تا لە کۆتاییدا شارەکە درایە دەستی. 51ئینجا هەموو نێرەکانی بە لێواری شمشێر کوشت و شارەکەی هەڵوەشاندەوە و غەنیمەتەکانی برد و بەسەر شارەکەدا تێپەڕین بەسەر ئەوانەی کوژراون. 52دوای ئەمە لە ئوردن ڕۆیشتن بۆ دەشتە گەورەکەی بەردەم بەیتسان. 53یەهودا ئەوانەی لە دواوە هاتبوون کۆکردەوە و بە درێژایی ڕێگاکە ئامۆژگاری گەلەکەی کرد تا گەیشتنە خاکی یەهودا. 54ئینجا بە خۆشی و خۆشحاڵییەوە بەرەو چیای سیۆن ڕۆیشتن و لەوێ قوربانی سووتاندنیان پێشکەش کرد ،چونکە تا بە ئاشتی نەگەڕانەوە هیچیان نەکوژران. 55چ کاتێک یەهودا و یۆناتان لە خاکی گەلعاد و شیمۆنی برای لە جەلیل لە پێش بەتلیمەیس بوون. 56یوسف کوڕی زەکەریا و ئەزاریا ،سەرکردەکانی گارنیەکان ،گوێیان لە کارە ئازایەتییەکان و کارە شەڕانگێزەکان بوو کە کردوویانە. 57بۆیە گوتیان« :با ئێمەش ناوێکمان بۆ دەربهێنین و بچین شەڕ لەگەڵ ئەو گەلنە بکەین کە لە دەوروبەرمانن». 58ئینجا کاتێک ئەرکی ئەو سوپایەیان دا کە لەگەڵیان بوو ،بەرەو جەمنیا ڕۆیشتن. 59ئینجا گۆرگیا و پیاوەکانی لە شارەکە هاتنە دەرەوە بۆ ئەوەی شەڕیان لەگەڵ بکەن. 60وا بوو ،یوسف و ئازاراس هەڵهاتن و ڕاوەدوونران تا سنوورەکانی یەهودا ،لەو ڕۆژەدا نزیکەی دوو هەزار پیاو لە گەلی ئیسرائیل کوژران. 61بەم شێوەیە ڕووخانێکی گەورە لە نێوان نەوەی ئیسرائیلدا ڕوویدا ،چونکە گوێڕایەڵی یەهودا و براکانی نەبوون ،بەڵکو پێیانوابوو کارێکی ئازایانە بکەن. 62هەروەها ئەم پیاوانە لە نەوەی ئەو کەسانە نەهاتن کە بە دەستی ئەوان ڕزگاری ئیسرائیل بەخشرا. 63بەڵم پیاوەکە یەهودا و براکانی لەبەردەم هەموو ئیسرائیل و هەموو نەتەوەکاندا ناوبانگێکی زۆریان هەبوو ،لە هەر شوێنێک ناویان بیسترا. 64بەجۆرێک کە گەل بە ستایشێکی خۆشەوە بۆیان کۆدەبوونەوە. 65دواتر یەهودا لەگەڵ براکانی ڕۆیشتن و لە خاکی باشووردا دژی نەوەی عیسۆ شەڕیان کرد ،لەوێ حەبرۆن و شارۆچکەکانی بردەوە و قەڵی ڕووخاند و تاوەرەکانی بە دەوریدا سووتاند. 66لەوێشەوە ڕۆیشت بۆ ئەوەی بچێتە خاکی فەلەستینییەکان و بە سامریادا تێپەڕی. 67لەو کاتەدا هەندێک کاهین کە دەیانویست ئازایەتی خۆیان نیشان بدەن ،لە شەڕدا کوژران ،چونکە بەبێ ئامۆژگاری چوونە دەرەوە بۆ شەڕ. 68ئیتر یەهودا ڕووی لە ئازۆتۆس کرد لە خاکی فەلەستینییەکان و قوربانگاکانی ڕووخاند و وێنە نەخشێنراوەکانیان بە ئاگر سووتاند و شارەکانیان تاڵن کرد ، گەڕایەوە خاکی یەهودا. بەشی شەشەم 1لەو کاتەدا پاشا ئەنتیۆکۆس کە بە ناوچە بەرزەکاندا دەگەڕا ،گوێی لە قسەکانی بوو کە ئەلیمای لە وڵتی فارس شارێکە بە دەوڵەمەندی و زیو و زێڕ بەناوبانگ بوو. 2پەرستگایەکی زۆر دەوڵەمەندی تێدا بوو ،کە پۆشاکێکی زێڕین و سنگ و قەڵغانی تێدا بوو ،کە ئەسکەندەری کوڕی فیلیپی پاشای مەقدۆنیا کە یەکەمجار لە نێو یۆنانیەکان پاشایەتی بوو ،لەوێ بەجێی هێشتبوو. 3بۆیە هات و هەوڵیدا شارەکە بگرێت و تاڵنی بکات .بەڵم نەیتوانی ،چونکە خەڵکی شارەکە ئاگاداریان کردەوە. 4لە شەڕدا لە دژی هەستایەوە ،بۆیە هەڵهات و بە قورسییەکی زۆرەوە لەوێ ڕۆیشت و گەڕایەوە بۆ بابل. 5هەروەها کەسێک هاتە فارس ،کە سوپاکە کە بەرەو خاکی یەهودا ڕۆیشتن ،هەڵهاتن. 6لیسیا کە یەکەمجار بە هێزێکی گەورەوە هاتە دەرەوە ،لە جولەکەکان دوورخرایەوە .بە زرێپۆش و دەسەڵت و کۆگای غەنیمەت کە لە سوپاکان بەدەستیان هێنابوو ،کە لەناویان بردبوو ،بەهێز بوون. 7هەروەها ئەو شتە قێزەونەی کە لەسەر قوربانگاکە لە ئۆرشەلیم دانابوو ،ڕوخاند و وەک پێشتر بە دیواری بەرزەوە دەوری پیرۆزگاکەیان دابوو و شارەکەی بەیتسورا. 8پاشا کاتێک گوێی لەم قسانەی بوو ،سەری سوڕما و زۆر تووڕە بوو ،لەسەر جێگاکەی پاڵکەوت و لە خەم و پەژارەدا نەخۆش کەوت ،چونکە بەو شێوەیەی کە چاوەڕێی دەکرد بەسەریدا نەهاتبوو. 9ڕۆژانێکی زۆر لەوێ مایەوە ،چونکە خەم و پەژارەی زیاتر و زیاتر بوو و حسابی مردنی دەکرد. 10بۆیە هەموو هاوڕێکانی بانگ کرد و پێی گوتن« :خەو لە چاوەکانمدا نەماوە و دڵم لە خەمی زۆردا بێهێزە». 11لەگەڵ خۆمدا بیرم لەوە دەکردەوە« :بە چ تەنگانەیەکدا هاتوومەتە ناو چ تەنگانەیەک و چەند لفاوێکی نەهامەتی گەورەیە ،کە ئێستا تێیدام !چونکە لە دەسەڵتمدا بەخشندە و خۆشەویست بووم. 12بەڵم ئێستا ئەو خراپانەم لەبیرە کە لە ئۆرشەلیم کردوومە و هەموو ئەو قاپانەی زێڕ و زیوم برد کە تێیدا بوون و ناردم بۆ لەناوبردنی دانیشتوانی یەهودا بەبێ هۆکار. 13بۆیە تێدەگەم کە لەبەر ئەم ناڕەحەتیانە بەسەرمدا هاتوون و لە وڵتێکی نامۆدا بەهۆی خەمێکی زۆرەوە لەناو دەچم. 14ئینجا بانگی فیلیپی یەکێک لە هاوڕێکانی کرد ،کە کردی بە فەرمانڕەوای هەموو خاکەکەی. 15تاج و جل و بەرگەکەی و ئیشارەتەکەی پێدا ،تا کۆتایی ئەنتیۆکۆسی کوڕی پەروەردە بکات و بۆ شانشینی پەروەردەی بکات. 16ئەنتیۆکۆس پاشا لە ساڵی سەد و چل و نۆدا لەوێ کۆچی دوایی کرد. 17کاتێک لیسیا زانی کە پاشا مردووە ،ئەنتیۆکۆسی کوڕەکەی دانا کە لە گەنجیدا پەروەردەی کردبوو بۆ ئەوەی لە جیاتی پاشایەتی بکات و ناوی لێنا ئیوپاتۆری. 18لەم کاتەدا ئەوانەی لە تاوەرەکەدا بوون ئیسرائیلییەکانیان لە دەوروبەری پیرۆزگاکە داخست و هەمیشە بەدوای ئازار و بەهێزکردنی نەتەوەکاندا دەگەڕان. 19بۆیە یەهودا بە مەبەستی لەناوبردنی ئەوان ،هەموو گەلی کۆکردەوە بۆ ئەوەی گەمارۆیان بدات. 20ئینجا ئەوان کۆبوونەوە و لە ساڵی سەد و پەنجادا گەمارۆیان دا ،ئەویش سوارەکانی بۆ تەقەکردن لە دژی ئەوان و بزوێنەری دیکە دروست کرد. 21بەڵم هەندێک لە گەمارۆدراوەکان هاتنە دەرەوە و هەندێک پیاوی بێ خودای ئیسرائیل پەیوەندییان پێوە کرد. 22ئینجا چوونە لی پاشا و گوتیان« :تا کەی دەبێت تا حوکم بدەیت و تۆڵەی براکانمان بکەیتەوە؟» 23ئێمە ئامادە بووین خزمەتی باوکت بکەین و وەک ئەوەی ئەو دەیەوێت بیکەین و فەرمانەکانی جێبەجێ بکەین.
24لەبەر ئەوەش ئەوان لە نەتەوەکەمان گەمارۆی تاوەرەکە دەدەن و لە ئێمە دوور کەوتوونەتەوە ،هەرچی لە ئێمەدا توانیان ڕووناکی بکەنەوە ،کوشتمان و میراتەکەمانیان بەتاڵ کرد. 25ئەوانیش تەنیا لە دژی ئێمە دەستیان درێژ نەکردووە ،بەڵکو لە سنوورەکانیشیان. 26ئەمڕۆش تاوەری ئۆرشەلیم گەمارۆ دەدەن بۆ ئەوەی بیگرن. 27بۆیە ئەگەر بە خێرایی ڕێگرییان لێ نەکەیت ،ئەوا کارە گەورەکان لەمانە دەکەن ،تۆش ناتوانی حوکمڕانیان بکەیت. 28پاشا کە ئەمەی بیست ،تووڕە بوو ،هەموو هاوڕێکانی و سەرکردەکانی سوپاکەی و ئەوانەی کە سەرپەرشتی ئەسپەکەیان دەکرد ،کۆکردەوە. 29هەروەها لە پاشایەتییەکانی دیکە و لە دوورگەکانی دەریاوە کۆمەڵێک سەربازی بەکرێگیراو هاتنە لی. 30ژمارەی سوپاکەی سەد هەزار پیادە و بیست هەزار سوار و دوو سی فیل لە شەڕدا مەشقیان دەکرد. 31ئەمانە بە ئیدومیادا تێپەڕین و لە دژی بێتسورا چەقۆیان دا ،چەندین ڕۆژ هێرشیان کردە سەری و بزوێنەری شەڕیان دروست کرد .بەڵم خەڵکی بێتسورا هاتنە دەرەوە و بە ئاگر سووتاندیان و بە ئازایەتی شەڕیان کرد. 32لەسەر ئەمە یەهودا لە تاوەرەکە دوورکەوتەوە و لە باتزاکاریا ،بەرامبەر ئۆردوگای پاشا چەقۆی دا. 33پاشا زۆر زوو هەستا بە توندی لەگەڵ سوپاکەی بەرەو باتزاکاریا ڕۆیشت ،لەوێ سوپاکانی ئامادەیان کرد بۆ شەڕ و شمشاڵەکانی لێدا. 34تا کۆتایی فیلەکانیان تووڕە کرد بۆ شەڕکردن ،خوێنی ترێ و شوتییان پیشاندا. 35دڕندەکانیان بەسەر سوپاکاندا دابەش کرد و بۆ هەر فیلێک هەزار پیاویان دانا ،کە پۆشاکی پۆستە و کڵوی مسیان لەسەر بوو .جگە لەمەش ،بۆ هەر دڕندەیەک پێنج سەد سوار لە باشترینەکان دەستنیشانکرابوون. 36ئەمانە لە هەموو بۆنەیەکدا ئامادە بوون ،لە هەر شوێنێک دڕندەکە بوو و دڕندەکە بۆ هەر کوێیەک دەچوو ،ئەوانیش دەچوون و لێی دوور نەدەبوونەوە. 37لەسەر دڕندەکان تاوەری بەهێزی دار هەبوون ،کە هەریەکەیان داپۆشیبوو و بە پیلنەوە بەسترابووەوە ،هەروەها لەسەر هەر یەکێکیان دوو و سی پیاوی بەهێز هەبوون ،کە شەڕیان لەگەڵدا دەکرد ،جگە لەو هیندییەی کە فەرمانڕەوایی دەکرد ئەو. 38سەبارەت بە پاشماوەی سوارەکان ،لەم ل و ئەو ل لە دوو بەشی سوپاکەدا دایاننا و نیشانەیان پێدا کە چی بکەن و لە هەموو ڕیزەکاندا بەسترانەوە. 39کاتێک خۆر بەسەر قەڵغانی زێڕ و مسدا دەدرەوشایەوە ،شاخەکان بەوەوە دەدرەوشایەوە و وەک چرای ئاگر دەدرەوشایەوە. 40بەشێک لە سوپای پاشا بەسەر شاخە بەرزەکاندا بڵوبوونەوە و بەشێکیشیان لەسەر دۆڵەکانی خوارەوە ،بە سەلمەتی و بە ڕێکوپێکی ڕێپێوانیان کرد. 41بۆیە هەموو ئەوانەی گوێیان لە ژاوەژاوی جەماوەر و ڕێپێوان و زەق و زەنگی چەقۆکان بوو ،جووڵەیان کرد ،چونکە سوپاکە زۆر گەورە و بەهێز بوو. 42ئینجا یەهودا و سوپاکەی نزیک بوونەوە و چوونە شەڕەوە و شەش سەد پیاو لە سوپای پاشا کوژران. 43ئەلیازر کە ناوی بنەماڵەی ساڤاران بوو ،زانی کە یەکێک لە دڕندەکان کە چەکی شاهانەی چەکدار بووە لە هەموو ئەوانی دیکە بەرزترە و پێیوابوو پاشا لەسەری بووە. 44خۆی بخاتە مەترسییەوە ،تا گەلەکەی ڕزگار بکات و ناوێکی هەمیشەیی بۆ بنووسێت. 45بۆیە لە ناوەڕاستی شەڕەکەدا بە ئازایەتییەوە بەسەریدا ڕایکرد و لە دەستی ڕاست و چەپدا کوشتی ،بەجۆرێک لە هەردوو ل لێی جیابوونەوە. 46ئەمەی کرد ،خۆی خزاندە ژێر فیلەکە و خستیە ژێرەوە و کوشتی ،فیلەکە کەوتە سەری و لەوێ مرد. 47بەڵم باقی جولەکەکان کە هێزی پاشا و توندوتیژی هێزەکانی بینی ،لێیان دوور کەوتنەوە. 48پاشان سوپای پاشا بەرەو ئۆرشەلیم بەرەو ئۆرشەلیم ڕۆیشتن بۆ ئەوەی پێشوازییان لێبکەن ،پاشا چادرەکانی لە دژی یەهودا و چیای سیۆن هەڵدا. 49بەڵم لەگەڵ ئەوانەی لە بەیتسورا بوون ئاشتی کرد ،چونکە ئەوان لە شارەکە هاتنە دەرەوە ،چونکە هیچ خۆراکێکیان لەوێ نەبوو بۆ بەرگەی گەمارۆدانەکە ، ساڵێک بوو بۆ پشوودان بۆ خاکەکە. 50پاشا بێتسورای گرت و سوپایەکی لەوێ دانا بۆ پاراستنی. 51سەبارەت بە پیرۆزگاکە ،چەندین ڕۆژ گەمارۆی دا ،تۆپخانەی بە بزوێنەر و ئامێرەوە دانا بۆ فڕێدانی ئاگر و بەرد و پارچەی بۆ فڕێدانی تیر و چەقۆ. 52لەسەر ئەوەش بزوێنەریان لە دژی بزوێنەرەکانیان دروستکرد و بۆ ماوەیەکی درێژ شەڕیان لەگەڵدا کرد. 53بەڵم لە کۆتاییدا قاپەکانیان بێ خۆراک بوون ،چونکە ساڵی حەوتەم بوو ،ئەوانەی لە جولەکە لە دەستی نەتەوەکان ڕزگاریان بوو ،پاشماوەی کۆگاکەیان خواردبوو. 54چەند کەسێکی کەم لە پیرۆزگاکەدا مابوونەوە ،چونکە برسێتی ئەوەندە بەسەریاندا زاڵ بوو ،هەریەکەیان خۆیان بڵوکردەوە. 55لەو کاتەدا لیسیا گوێی لە قسەکانی فیلیپ بوو کە ئەنتیکۆسی پاشا لە ژیاندا دیاری کردبوو بۆ پەروەردەکردنی ئەنتیۆکۆسی کوڕی تا ببێتە پاشا. 56لە فارس و مادەوە گەڕایەوە و سوپای پاشاش کە لەگەڵیدا ڕۆیشتن و هەوڵیان دەدا فەرمانڕەوایی کارەکانی بۆ بکات. 57بۆیە بەپەلە ڕۆیشت و بە پاشا و سەرکردەکانی سوپا و کۆمەڵەی گوت« :ڕۆژانە دەشێوێنین و خواردنەکانمان کەمن و ئەو شوێنەی کە گەمارۆی دەدەین بەهێزە و کاروباری شانشینی ».درۆ بکە لەسەرمان: 58کەواتە ئێستا با هاوڕێیەتی ئەم پیاوانە بکەین و لەگەڵ ئەوان و هەموو نەتەوەکەیان ئاشتی بکەین. 59پەیمانیان لەگەڵ ببەستن کە بەپێی یاساکانیان بژین ،وەک پێشتر دەیانکرد ،چونکە ئەوان ناڕازین و هەموو ئەمانەیان کردووە ،چونکە ئێمە یاساکانمان هەڵوەشاندەوە. 60پاشا و میرەکان ڕازی بوون ،بۆیە ناردیان بۆ ئاشتی .و قبوڵیان کرد. 61هەروەها پاشا و میرەکان سوێندیان بۆ خوارد ،دواتر لە قەڵکە دەرچوون. 62پاشا چووە چیای سیۆن .بەڵم کاتێک بەهێزی شوێنەکەی بینی ،سوێندەکەی شکاند کە کردبووی و فەرمانی دا دیوارەکە بە دەوریدا بڕوخێنێت. 63دوای ئەوە بە پەلە ڕۆیشت و گەڕایەوە ئەنتیکیا ،لەوێ فیلیپی بینی کە ئاغای شارەکەیە ،بۆیە شەڕی لەگەڵ کرد و بە زۆر شارەکەی گرت. بەشی حەوتەم 1لە ساڵی سەد و پەنجا و پەنجاهەمدا دیمیتریۆسی کوڕی سەلۆکۆس لە ڕۆما ڕۆیشت و لەگەڵ چەند پیاوێکدا هاتە شارێکی کەنار دەریا و لەوێ پاشایەتی کرد. 2کاتێک چووە ناو کۆشکی باوباپیرانی ،هێزەکانی ئەنتیکۆس و لیسیایان گرت بۆ ئەوەی بیهێننە لی. 3بۆیە کاتێک زانی ،گوتی« :با ڕوویان نەبینم». 4ئیتر لەشکرەکەی کوشتیان .کاتێک دیمیتریۆس لەسەر تەختی شانشینی خۆی دانرا. 5هەموو پیاوە خراپ و بێ خوداکانی ئیسرائیل هاتنە لی ،ئەلسیموسیان هەبوو کە حەزی دەکرد ببێتە سەرۆک کاهین. 6ئینجا گەلەکەیان بە پاشا تۆمەتبار کرد و گوتیان« :یەهودا و براکانی هەموو هاوڕێکانتیان کوشتووە و لە خاکی خۆمان دەریانکردین». 7ئێستا کەسێک بنێرە کە متمانەت پێیەتی ،با بچێت بزانێت چ وێرانکارییەکی لە نێوان ئێمە و خاکی پاشادا کردووە ،با لەگەڵ هەموو ئەوانەی یارمەتیان دەدەن سزایان بدات.
8پاشا باکیدیس دۆستی پاشای هەڵبژارد ،کە لەودیو لفاوەوە حوکمڕانی دەکرد و پیاوێکی گەورە بوو لە شانشینی و دڵسۆز بوو بۆ پاشا. 9لەگەڵ ئەو ئەلسیموسە خراپەکارەی کە کردی بە سەرۆک کاهین ،ئەوی نارد و فەرمانی دا تۆڵەی نەوەی ئیسرائیل بکاتەوە. 10ئینجا ڕۆیشتن و بە هێزێکی زۆرەوە هاتنە خاکی یەهودا ،لەوێ بە فێڵ و فێڵ و قسەی ئاشتیخوازانە نێردراویان بۆ یەهودا و براکانی نارد. 11بەڵم ئەوان گوێیان بە قسەکانیان نەدا .چونکە بینیان بە هێزێکی گەورەوە هاتوون. 12ئینجا کۆمەڵەیەک لە مامۆستایان بۆ ئەلسیموس و باکیدس کۆکردەوە بۆ ئەوەی دادپەروەری داوا بکەن. 13ئەسیدیەکان یەکەم کەس بوون لە نێو نەوەی ئیسرائیلدا کە بەدوای ئاشتیدا دەگەڕان. 14ئەوان گوتیان« :کەسێک کاهینی نەوەی هارونە لەگەڵ ئەم سوپایە هاتووە و هیچ ستەمێکمان لێ ناکات». 15ئینجا بە ئاشتیانە قسەی لەگەڵ کردن و سوێندی پێ خوارد و گوتی« :ئێمە نە لە ئێوە و نە لە هاوڕێکانتان زیانمان پێ ناگات». 16باوەڕیان پێی هێنا ،بەڵم بەپێی ئەو قسانەی کە نووسیبووی ،لە یەک ڕۆژدا هەشت پیاوی لێ وەرگرت و کوشتیان. 17گۆشتی پیرۆزەکانتان فڕێداوەتە دەرەوە و خوێنیان لە دەوروبەری ئۆرشەلیم ڕشتووە و کەس نەبوو بیاننێژێت. 18بۆیە ترس و ترسیان کەوتە سەر هەموو گەلەکە و گوتیان« :نە ڕاستی و نە ڕاستودروستییان تێدایە .چونکە ئەوان پەیمان و سوێندیان شکاندووە کە کردوویانە. 19دوای ئەمە باخیدس لە ئۆرشەلیم دوورخستەوە و چادرەکانی لە بەزەت هەڵدا ،لەوێش زۆرێک لەو پیاوانەی وازیان لێهێنابوو و هەندێک لە گەلەکەی برد و بردیان و کاتێک کوشتیان ،فڕێیدایە ناو گەورەکانەوە چاڵ. 20ئینجا وڵتەکەی دایە دەستی ئەلسیموس و دەسەڵتێکی بۆ بەجێهێشت کە یارمەتی بدات ،باکیدس چووە لی پاشا. 21بەڵم ئەلسیموس ململنێی بۆ پۆستی سەرۆک کاهینییەکان کرد. 22هەموو ئەوانەی گەلەکەیان تووشی شڵەژان دەکرد ،پەنایان بۆ ئەو برد ،دوای ئەوەی خاکی یەهودایان گرتە دەست ،لە ئیسرائیلدا ئازارێکی زۆریان دا. 23کاتێک یەهودا هەموو ئەو خراپەکارییەی بینی کە ئەلسیموس و کۆمەڵەکەی لەنێو ئیسرائیلییەکاندا کردوویانە ،لە سەرووی نەتەوەکانەوە. 24چوو بۆ هەموو کەناراوەکانی یەهودا و تۆڵەی ئەو کەسانەی لێ کردەوە کە لێی ڕاپەڕین ،تا ئیتر نەیاندەوێرا بچنە دەرەوە. 25لە لیەکی دیکەوە ،کاتێک ئەلسیموس بینی کە یەهودا و کۆمەڵەکەی دەستیان بەسەردا گرتووە و زانی کە ناتوانێت بەرگەی هێزەکانیان بگرێت ،دیسانەوە چووە لی پاشا و هەموو خراپترینەکانی گوت کە دەتوانێت. 26پاشان پاشا نیکانۆر ،یەکێک لە سەرۆکە بەڕێزەکانی ،پیاوێک کە ڕق و کینەیەکی کوشندە بوو لە ئیسرائیل ،نارد و فەرمانی لەناوبردنی گەلەکەی کرد. 27ئینجا نیکانۆر بە هێزێکی زۆرەوە هاتە ئۆرشەلیم .بە فێڵ و فێڵەوە بە قسەی دۆستانە بۆ یەهودا و براکانی نارد و گوتی: 28با شەڕ لە نێوان من و ئێوەدا ڕوونەدات .لەگەڵ چەند پیاوێکدا دێم ،تا بە ئارامی بتبینم. 29ئینجا هاتە لی یەهودا و بە ئاشتی سڵویان لە یەکتر کرد .بەڵم دوژمنەکان ئامادە بوون بە توندوتیژی یەهودا ببەن. 30دوای ئەوەی یەهودا زانی کە بە فێڵەوە هاتە لی ،زۆر لێی ترسا و چیتر نەیدەویست ڕووخساری ببینێت. 31نیکانۆریش کاتێک بینی ئامۆژگارییەکانی دۆزرایەوە ،لە تەنیشت کافارسەلما بۆ شەڕکردن لەگەڵ یەهودا. 32لەوێ نزیکەی پێنج هەزار پیاو لە لیەنی نیکانۆرەوە کوژران و ئەوانی دیکە هەڵهاتن بۆ شاری داود. 33دوای ئەمە نیکانۆر بەرەو چیای سیۆن ڕۆیشت و هەندێک لە کاهینەکان و هەندێک لە پیرەکانی گەل لە پیرۆزگاکە هاتنە دەرەوە و بە ئاشتی سڵوی لێ بکەن و قوربانی سووتاندنی بۆ پاشا پێشکەشی بکەن. 34بەڵم گاڵتەیان پێدەکردن و پێکەنینیان پێدەکەن و بە شەرمەزارییەوە سووکایەتییان پێدەکردن و بە شانازییەوە قسەی دەکرد. 35بە تووڕەییەوە سوێندی خوارد و گوتی« :ئەگەر یەهودا و سوپاکەی نەدرێنە دەستم ،ئەگەر بە سەلمەتی بگەڕێمەوە ،ئەم ماڵە دەسوتێنم ،بەو قسەیە بە تووڕەیییەکی زۆرەوە چووە دەرەوە». 36ئینجا کاهینەکان چوونە ژوورەوە و لەبەردەم قوربانگاکە و پەرستگاکە وەستان و دەگریان و دەیانگوت. 37ئەی یەزدان ،تۆ ئەم ماڵەت هەڵبژارد بۆ ئەوەی بە ناوی خۆتەوە ناوی لێ بنرێت و ببێتە ماڵی نوێژ و داواکردن بۆ گەلەکەت. 38تۆڵەی ئەم پیاوە و سوپاکەی بکەرەوە و با بە شمشێر بکەوێت ،کوفرەکانیان لەبیر بکە و مەهێڵە چیتر بەردەوام بن. 39ئینجا نیکانۆر لە ئۆرشەلیمەوە ڕۆیشت و چادرەکانی لە بێتهۆرۆن هەڵدا ،لەوێ سوپایەکی لە سوریا بەرەوڕووی بووەوە. 40بەڵم یەهودا لەگەڵ سێ هەزار پیاودا لە ئەداسا چەقۆی دا و لەوێ نوێژی کرد و گوتی: 41ئەی یەزدان ،کاتێک ئەوانەی لە پاشای ئاشوورەکانەوە نێردراون ،کوفریان کرد ،فریشتەکەت هاتە دەرەوە و سەد و هەشتا هەزار کەسی لێ کوشت. 42ئەمڕۆش بەم شێوەیە ئەم سوپایە لەبەردەمماندا لەناو ببە ،تاکو ئەوانی دیکە بزانن کە کوفرانەی لە پیرۆزگاکەت کردووە و بەپێی خراپەکارییەکانی دادگایی بکەن. 43لە سێزدەهەمین ڕۆژی مانگدا ئادار سوپاکە پەیوەندی بە شەڕەوە کرد ،بەڵم سوپای نیکانۆر تووشی شڵەژان بوو ،یەکەمجار خۆی لە شەڕەکەدا کوژرا. 44کاتێک سوپای نیکانۆر بینی کە کوژراوە ،چەکەکانیان فڕێدا و هەڵهاتن. 45ئینجا ڕۆژێک بەدوایاندا ڕۆیشتن ،لە ئەداسا تا گازێرا ،بە شمشاڵەکانیان زەنگیان لێدا. 46ئینجا لە هەموو شارۆچکەکانی دەوروبەری یەهودا هاتنە دەرەوە و دایانخست .بەجۆرێک کە گەڕانەوە بۆ ئەوانەی بەدوایاندا دەگەڕان ،هەموویان بە شمشێر کوژران و یەکیان نەما. 47دواتر غەنیمەت و نێچیرەکانیان برد و سەری نیکانۆر و دەستی ڕاستی کە زۆر بە شانازییەوە درێژی کردەوە و بردیان و بەرەو ئۆرشەلیم هەڵیانواسی. 48هەر بۆیە گەلەکە زۆر دڵخۆش بوون و ئەو ڕۆژەیان بە ڕۆژێکی خۆشییەکی زۆرەوە هێشتەوە. 49هەروەها ساڵنە ئەم ڕۆژەیان ڕاسپارد کە سێزدەهەمین ڕۆژی ئادار بوو. 50بەم شێوەیە خاکی یەهودا کەمێک ئارام بوو. بەشی هەشتەم 1یەهودا لەبارەی ڕۆمەکانەوە بیستبووی کە ئەوان پیاوی بەهێز و ئازاین و ئەو کەسانەی کە بە خۆشەویستییەوە هەموو ئەوانەی پەیوەست بوون بە خۆیانەوە قبوڵ دەکەن و لەگەڵ هەموو ئەوانەی دەهاتنە لی ئەوان هاوڕێیەتی دەکەن. 2وە کە ئەوان پیاوی ئازایەتی زۆر بوون .هەروەها باسی شەڕ و کردەوە بەرزەکانیان بۆ کرا کە لە نێو گەلتیەکان کردوویانە و چۆن داگیریان کردووە و خستوویانە ژێر باجەوە. 3ئەوەی لە وڵتی ئیسپانیا کردبوویان ،بۆ بردنەوەی کانەکانی زیو و زێڕ کە لەوێیە. 4بە سیاسەت و سەبر و خۆڕاگری خۆیان هەموو شوێنەکەیان داگیرکردبوو ،هەرچەندە زۆر دوور بوو لێیان؛ هەروەها پاشاکانیش کە لە کۆتایی زەویەوە هاتبوونە سەریان ،تا سەریان لێ شێوا و ڕووخانێکی گەورەیان پێدا ،تا ئەوانی دیکە ساڵنە باجیان دەدا. 5جگە لەوەش ،لە شەڕدا فیلیپ و پەرسێوسی پاشای سیتیم و ئەوانی دیکە کە خۆیان لە دژی ئەوان هەڵگرت و زاڵ بوون ،تووشی شڵەژان بوون.
6ئەنتیۆکۆس پاشای گەورەی ئاسیا کە لە شەڕدا هاتە سەریان ،سەد و بیست فیل و سوار و گالیسکە و سوپایەکی زۆر گەورەی هەبوو ،بەهۆیانەوە تووشی شڵەژان بوو. 7چۆن بە زیندووی بردیان و پەیمانیان بەست کە ئەو و ئەوانەی دوایی پاشایەتی بوون باجێکی زۆر بدەن و بە بارمتە ببەخشن و ئەوەی لەسەری ڕێککەوتبوو. 8وڵتی هیندستان و میدیا و لیدیا و باشووری وڵتان کە لێیان وەرگرت و دایان بە پاشا یومێنێس. 9یۆنانیەکان چۆن بڕیاریان دابوو بێنە و لەناویان ببەن. 10ئەوانیش کە ئاگاداری ئەوە بوون ،سەربازێکیان بۆ نارد و شەڕیان لەگەڵدا کرد ،زۆرێکیان کوشت و ژن و منداڵەکانیان بە دیل برد و تاڵنیان کردن و زەویەکانیان گرت و هێزەکانیان بردە خوارەوە دەگرێت و تا ئەمڕۆش هێنایانە خزمەتکاریان. 11جگە لەوەش پێیان گوترا کە چۆن هەموو شانشینی و دوورگەکانی دیکە کە لە هەر کاتێکدا بەرەنگارییان بووەوە ،لەناوبردن و خستیانە ژێر دەسەڵتی خۆیان. 12بەڵم لەگەڵ هاوڕێکانیان و ئەوانەی پشتیان پێیان بەستبوو ،دۆستایەتییان هەبوو ،شانشینی دوور و نزیکیان داگیرکرد ،بەجۆرێک هەموو ئەوانەی ناویان بیست لێیان دەترسان. 13هەروەها ئەوەی کە یارمەتیان دەدا بۆ شانشینییەک ،ئەوانە حوکمڕانی دەکەن .و کێ دیسانەوە دەیانەوێت ،ئاوارە دەکەن ،لە کۆتاییدا ،کە زۆر بەرزکرانەوە. 14بەڵم بۆ هەموو ئەمانە هیچیان تاجیان لەبەر نەبوو و جلێکی وەنەوشەیییان لەبەردا نەبوو ،تا بەهۆیەوە گەورە بکرێن. 15هەروەها چۆن ماڵێکی ئەنجومەنی پیرانیان بۆ خۆیان دروست کردبوو ،کە ڕۆژانە سێ سەد و بیست پیاو لە ئەنجومەن دادەنیشتن و هەمیشە ڕاوێژیان بۆ گەل دەکرد ،تا ڕێکوپێکی باشیان هەبێت. 16ساڵنە حکومەتەکەیان دەدا بە یەک پیاو ،کە فەرمانڕەوایی هەموو وڵتەکەیان دەکرد و هەموویان گوێڕایەڵی ئەو کەسە بوون و نە ئیرەیی و نە ئیرەیی لە نێوانیاندا هەبوو. 17بە لەبەرچاوگرتنی ئەم شتانە ،یەهودا یۆپۆلیمۆسی کوڕی یۆحەنای کوڕی ئاکۆس و یاسۆنی کوڕی ئەلعازاری هەڵبژارد و ڕەوانەی ڕۆمایان کرد بۆ ئەوەی لەگەڵیاندا پەیوەندییەکی دۆستایەتی و یەکگرتوویی دروست بکەن. 18داوای لێبوردنیان لێ بکات کە یۆغەکەیان لێ وەربگرن .چونکە بینیان کە شانشینی یۆنانیەکان بە کۆیلیەتی ئیسرائیل دەچەوسێنێتەوە. 19ئەوان چوونە ڕۆما ،کە گەشتێکی زۆر گەورە بوو ،هاتنە ناو ئەنجومەنی پیران ،لەوێ قسەیان کرد و گوتیان. 20یەهودا مەکابیۆس لەگەڵ براکانی و گەلی جولەکەکان ئێمەیان ناردووە بۆ لی ئێوە ،بۆ ئەوەی لەگەڵتان یەکگرتوویی و ئاشتی لەگەڵ ئێوەدا بگونجێن و هاوپەیمان و دۆستەکانتان تۆمار بکەین. 21بۆیە ئەو بابەتە ڕۆمییەکان بە باشی دڵخۆش کرد. 22ئەمە کۆپی نامەکەیە کە ئەنجومەنی پیران بە تابڵەکانی مس نووسییەوە و ناردییەوە بۆ ئۆرشەلیم ،تا لەوێ یادگارییەکی ئاشتی و یەکگرتوویییان هەبێت. 23سەرکەوتنی باش بۆ ڕۆمییەکان و گەلی جولەکەکان ،لە دەریا و وشکانی بۆ هەمیشە ،شمشێر و دوژمنیش لێیان دوور بن. 24ئەگەر لە هەموو حوکمڕانیەکانیاندا لە سەرەتادا شەڕێک لە دژی ڕۆمەکان یان هەریەکێک لە هاوپەیمانەکانیان ڕوویدا. 25گەلی جولەکەکان بە هەموو دڵیان یارمەتیان دەدەن ،بەپێی کاتی دیاریکراو. 26نابێت هیچ شتێک بەو کەسانە بدەن کە شەڕیان لەگەڵ دەکەن و بە خۆراک و چەک و پارە و کەشتی یارمەتیان نادەن ،وەک ئەوەی بۆ ڕۆمەکان باش بوو .بەڵم پەیمانەکانیان دەپارێزن بەبێ ئەوەی هیچ شتێک وەربگرن». 27بە هەمان شێوە ئەگەر شەڕ لە پێش هەموو شتێکەوە هاتە سەر نەتەوەی جولەکەکان ،ڕۆمییەکان بە هەموو دڵیان یارمەتیان دەدەن ،بەپێی کاتی دیاریکراو. 28هەروەها نابێت خۆراک بدرێت بەو کەسانەی کە لە دژی ئەوان بەشدارن ،یان چەک و پارە و کەشتی ،وەک ئەوەی بۆ ڕۆمەکان باش بوو .بەڵم ئەوان پەیمانەکانیان دەپارێزن و ئەوەش بەبێ فێڵ. 29بەپێی ئەم ماددانە ڕۆمییەکان پەیمانیان لەگەڵ گەلی جولەکەکاندا بەست. 30بەڵم ئەگەر لەمەودوا لیەنێک یان لیەنێکی دیکە بیر لەوە بکەنەوە کە کۆببنەوە بۆ زیادکردن یان کەمکردنەوەی هەر شتێک ،ئەوا دەتوانن بە ئارەزووی خۆیان ئەوە بکەن و هەرچییەک زیاد بکەن یان بیبەن ،پەسەند دەکرێت. 31سەبارەت بەو خراپانەی کە دیمیتریۆس بەسەر جولەکەکاندا دەکات ،بۆمان نووسیوە« :بۆچی یۆرۆکەت لەسەر دۆستەکانمان قورس کرد و یەکگرتووی جولەکەکانت کردووە؟» 32جا ئەگەر ئیتر گلەیی لە تۆ بکەن ،ئێمە دادپەروەرییان لەگەڵ دەکەین و لە دەریا و وشکانی لەگەڵت شەڕ دەکەین. بەشی ٩ 1جگە لەوەش ،کاتێک دیمیتریۆس بیستنی نیکانۆر و سوپاکەی لە شەڕدا کوژراون ،بۆ جاری دووەم باکیدس و ئەلکیموسی ناردە خاکی یەهودا و هێزی سەرەکی سوپای خۆی لەگەڵیاندا نارد. 2ئەوان بە ڕێگای گالگەلە ڕۆیشتن و چادرەکانیان لەبەردەم مەسالۆت هەڵدا ،کە لە ئەربێلیە و دوای ئەوەی سەرکەوتنیان بەدەستهێنا ،خەڵکێکی زۆریان کوشت. 3هەروەها لە مانگی یەکەمی ساڵی سەد و پەنجا و دووەمدا کەمپیان لە بەردەم ئۆرشەلیم دانا. 4لەوێشەوە کۆچیان کرد و بە بیست هەزار پیادە و دوو هەزار سوارەوە چوونە بۆریا. 5یەهودا چادرەکانی لە ئەلیاسا هەڵدابوو و سێ هەزار پیاوی هەڵبژێردراویش لەگەڵیدا بوو. 6ئەوان زۆر ترساون .زۆرێک خۆیان لە خانەخوێ گەیاندە دەرەوە ،بەجۆرێک کە جگە لە هەشت سەد پیاو زیاتر نەبوون. 7کاتێک یەهودا بینی کە سوپاکەی دەخلیسکێت و شەڕەکە فشاری زۆری لەسەرە ،زۆر دڵتەنگ بوو و زۆر دڵتەنگ بوو ،چونکە کاتێکی نەبوو بۆ کۆکردنەوەیان. 8بەڵم بە ئەوانەی کە مابوونەوە گوتی« :با هەستین و بەرەو دوژمنەکانمان سەرکەوین ،ئەگەر بە ئەگەرێکی زۆرەوە بتوانین شەڕیان لەگەڵ بکەین». 9بەڵم ئەوان ڕێگرییان لێکرد و گوتیان« :هەرگیز ناتوانین ،با ئێستا ژیانمان ڕزگار بکەین ،دواتر لەگەڵ براکانمان بگەڕێینەوە و شەڕیان لەگەڵ بکەین ،چونکە ئێمە کەمین». 10ئینجا یەهودا گوتی« :خوای گەورە ئەم کارە نەکەم و لێیان هەڵبێم ،ئەگەر کاتمان هات ،با بە پیاوانە لە پێناو براکانماندا بمرین و شەرەفمان پەڵە نەکەین». 11لەگەڵ ئەوەشدا سوپای باکیدس لە چادرەکانیان دەرچوون و بەرامبەریان وەستان ،سوارەکانیان بەسەر دوو سەربازدا دابەش بوون ،چەقۆکێش و تیرهەڵگرەکانیان لە پێش سوپاکە و ئەوانەی پێشەوە دەڕۆیشتن هەموویان پیاوی بەهێز بوون. 12سەبارەت بە باکیدس ،ئەو لە باڵی ڕاست بوو ،سوپای ئەمریکا لە دوو بەشەکە نزیک بووەوە و شمشاڵەکانیان لێدا. 13ئەوانیش لە لی یەهودا ،شمشاڵەکانیان لێدا ،زەوی بە دەنگی سوپاکان هەژاند و شەڕەکە لە بەیانییەوە تا شەو بەردەوام بوو. 14کاتێک یەهودا زانی کە باکیدس و هێزی سوپاکەی لە لی ڕاستە ،هەموو پیاوە بەهێزەکانی لەگەڵ خۆی برد. 15باڵی ڕاستی تێکدا و تا چیای ئازۆتوس بەدوایاندا ڕۆیشتن. 16بەڵم کاتێک باڵی چەپ بینیان کە باڵی ڕاست تووشی شڵەژان بوون ،لە پشتەوە بە توندی بەدوای یەهودا و ئەوانەی لەگەڵیدا بوون.
17شەڕێکی سەخت ڕوویدا ،زۆر کەس لە هەردوو ل کوژران. 18یەهوداش کوژرا و پاشماوەکانیش هەڵهاتن. 19ئینجا یۆناتان و شیمۆن یەهودای براکەیان برد و لە گۆڕی باوباپیرانی لە مۆدین ناشتیان. 20ئەوانیش گریانیان بۆ کرد و هەموو ئیسرائیل ماتەمینی زۆریان بۆ کرد و چەندین ڕۆژ ماتەمینییان بۆ گێڕا و گوتیان. 21ئەو پیاوە ئازایەی ئیسرائیلی ڕزگار کرد چۆن کەوتووە! 22سەبارەت بەو شتانەی دیکە سەبارەت بە یەهودا و شەڕەکانی و ئەو کارە بەرزانەی کە کردوویەتی و گەورەییەکەی ،نەنووسراون ،چونکە زۆر بوون. 23دوای مردنی یەهودا خراپەکاران دەستیان کرد بە درێژکردنەوەی سەریان لە هەموو کەناراوەکانی ئیسرائیل و هەموو ئەوانەی تاوانبار بوون سەریان هەڵدا. 24لەو ڕۆژانەدا برسێتییەکی زۆر گەورە ڕوویدا ،بەهۆیەوە وڵتەکە ڕاپەڕی و لەگەڵیان ڕۆیشت. 25پاشان باکیدس پیاوە خراپەکانی هەڵبژارد و کردیان بە ئاغای وڵت. 26پرسیاریان کرد و بەدوای هاوڕێکانی یەهودادا گەڕا و هێنایان بۆ لی باکیدس ،تۆڵەی لێکردن و بە خراپە بەکاریان هێنا. 27لە ئیسرائیلدا ناخۆشییەکی گەورە ڕوویدا ،لەو کاتەوەی پێغەمبەرێک لە نێوانیاندا نەبینرا ،هاوشێوەی نەبوو. 28هەر بۆیە هەموو هاوڕێکانی یەهودا کۆبوونەوە و بە یۆناتانیان گوت. 29لەوەتەی یەهودای براکەت مردووە ،هیچ کەسێکی وەک ئەومان نییە کە بچێتە دەرەوە دژی دوژمنەکانمان و باکیدس و دژی ئەوانی نەتەوەکەمان کە نەیارمانن. 30ئێستا ئێمە ئەمڕۆ تۆمان هەڵبژارد بۆ ئەوەی لە جیاتی ئەو ببیتە سەرۆک و سەرکردەی خۆمان ،بۆ ئەوەی شەڕەکانمان بکەیت. 31لەو کاتەدا یۆناتان حوکمڕانی گرتە ئەستۆ و لەبری یەهودای برای هەستا. 32بەڵم کاتێک باکیدس زانی ،بەدوای کوشتنیدا گەڕا 33ئینجا یۆناتان و شیمۆنی براکەی و هەموو ئەوانەی لەگەڵیدا بوون ،کە ئەمەیان زانی ،بەرەو بیابانی تێکۆی هەڵهاتن و لە لی ئاوی حەوزی ئەسفار چادرەکانیان هەڵدا. 34کاتێک باکیدس تێگەیشت ،لە ڕۆژی شەممەدا لەگەڵ هەموو سوپاکەیدا لە ئوردن نزیک بووەوە. 35یۆناتانیش یۆحەنای برای خۆی کە سەرکردەی گەل بوو ،ناردبوو بۆ ئەوەی دوعای هاوڕێکانی لە نەباتییەکان بکات ،تا گالیسکەیان لەگەڵ خۆیان بەجێبهێڵن ، کە زۆر بوو. 36بەڵم نەوەی جەمبری لە مێدابا هاتنە دەرەوە و یۆحەنا و هەموو ئەو شتانەی کە هەیبوویان گرت و لەگەڵیدا ڕۆیشتن. 37دوای ئەوە بە یۆناتان و شیمۆنی برای گوترا کە نەوەی جامبری هاوسەرگیرییەکی گەورەیان کردووە و بووکەکە لە ناداباتا بە شەمەندەفەرێکی گەورە دەهێنن ، وەک ئەوەی کچێکی یەکێک لە شازادە گەورەکانی کەنعان بێت. 38هەربۆیە یادی یۆحەنا براکەیان کردەوە و چوونە سەرەوە و خۆیان لە ژێر پەردەی شاخەکەدا شاردەوە. 39لەوێ چاویان بەرز کردەوە و سەیریان کرد و بینیان جەنجاڵی زۆر و گالیسکەیەکی گەورە بوو ،زاوا و هاوڕێ و براکانی هاتنە دەرەوە بۆ ئەوەی بە تەپڵ و ئامێری مۆسیقا و چەکێکی زۆرەوە پێشوازییان لێ بکەن. 40ئینجا یۆناتان و ئەوانەی لەگەڵیدا بوون لەو شوێنەی کە بۆسەیان لێدابوو ،دژی ئەوان هەڵسان و بەو شێوەیە سەریانبڕین ،چونکە زۆرێک بە مردوویی کەوتنە خوارەوە و پاشماوەکانیش هەڵهاتن بۆ شاخەکە و هەموویان برد غەنیمەتەکانیان. 41بەم شێوەیە هاوسەرگیرییەکە بوو بە ماتەمینی و ژاوەژاوی ئاوازەکەیان بوو بە ماتەمینی. 42کاتێک تۆڵەی تەواویان لە خوێنی براکەیان کردەوە ،جارێکی دیکە ڕوویان لە تاڵوەکانی ئوردن کرد. 43کاتێک باکیدس ئەمەی بیست ،لە ڕۆژی شەممەدا بە هێزێکی زۆرەوە هاتە کەنارەکانی ئوردن. 44ئینجا یۆناتان بە کۆمەڵەکەی گوت« :با ئێستا سەرکەوین و شەڕ بۆ ژیانمان بکەین ،چونکە ئەمڕۆش وەک جاران لەگەڵماندا وەستاوە. 45چونکە سەیرکە ،شەڕەکە لە پێشمان و لە پشتمانەوەیە ،ئاوی ئوردن لەمل و ئەول ،تاڵو و دارستان ،هەروەها شوێنێک نییە بۆ لدانمان. 46بۆیە ئێستا هاوار بکەن بۆ ئاسمان ،تا لە دەستی دوژمنەکانتان ڕزگارتان بێت. 47بەم قسەیە پەیوەندییان بە شەڕەوە کرد و یۆناتان دەستی درێژ کرد بۆ ئەوەی باکیدس لێبدات ،بەڵم ئەویش لێی گەڕایەوە. 48ئینجا یۆناتان و ئەوانەی لەگەڵیدا بوون بازیان دا بۆ ئوردن و مەلەیان کرد و بەرەو کەناری ئەودیو ،بەڵم ئەوی دیکەیان بەسەر ئوردن نەڕۆیشت بۆ لی ئەوان. 49لەو ڕۆژەدا نزیکەی هەزار پیاو لە لی باکیدس کوژران. 50دوای ئەوە باکیدس گەڕایەوە ئۆرشەلیم و شارە بەهێزەکانی لە جولەکە چاککردەوە .قەڵی ئەریحا و ئیماوس و بێتهۆرۆن و بێتێل و تەمناتا و فەراتۆنی و تافۆن ،ئەمانە بە دیواری بەرز و بە دەروازە و بە چەقۆ بەهێزتر کرد. 51لەناویاندا سوپایەکی دانا ،بۆ ئەوەی خراپەکاری بەسەر ئیسرائیلدا بکەن. 52شارەکەی بەیتسورە و گەزێرا و تاوەرەکەی بەهێز کرد و هێزەکانی تێدا دانا و خۆراک و خۆراکیان بۆ دابین کرد. 53جگە لەوەش کوڕەکانی سەرۆک پیاوەکانی لە لدێ گرت و خستیانە ناو تاوەری ئۆرشەلیم بۆ ئەوەی بپارێزرێن. 54لە ساڵی سەد و پەنجا و سێیەمدا ،لە مانگی دووەمدا ،ئەلسیموس فەرمانی دا کە دیواری حەوشەی ناوەوەی پیرۆزگاکە بڕوخێنرێت .هەروەها کارەکانی پێغەمبەرانی دابەزاند "خانۆکەی. 56ئەلسیموس لەو کاتەدا بە ئازارێکی زۆرەوە مرد. 57کاتێک باکیدس بینی کە ئەلسیموس مردووە ،گەڕایەوە بۆ لی پاشا ،خاکی جولەکە دوو ساڵ ئارام بوو. 58ئینجا هەموو پیاوە بێ خوداکان کۆبوونەوەیەکیان سازکرد و گوتیان« :ئەوەتا یۆناتان و کۆمەڵەکەی ئارامن و بێ ئاگان. 59جا چوون و ڕاوێژیان لەگەڵ کرد. 60ئینجا ڕۆیشت و لەگەڵ سوپایەکی زۆردا هات و بە نهێنی نامەی بۆ لیەنگرانی لە یەهودا نارد ،تا یۆناتان و ئەوانەی لەگەڵیدا بوون ببەن ،بەڵم نەیانتوانی ، چونکە ئامۆژگارییەکانیان بۆیان دەزانرا. 61بۆیە نزیکەی پەنجا کەسیان لە پیاوانی وڵت کە نووسەری ئەو خراپەکارییە بوون و کوشتیان. 62دواتر یۆناتان و شیمۆن و ئەوانەی لەگەڵیدا بوون ،بردیان بۆ بەیتباسی ،کە لە بیاباندایە ،خراپبووەکانی چاککردەوە و بەهێزیان کرد. 63کاتێک باکیدس ئەمەی زانی ،هەموو سوپای خۆی کۆکردەوە و پەیامی بۆ ئەوانەی لە جولەکە نارد. 64ئینجا ڕۆیشت و گەمارۆی بەیتباسی دا .و وەرزێکی درێژ لە دژی شەڕیان کرد و بزوێنەری شەڕیان دروست کرد. 65بەڵم یۆناتان شیمۆنی برای لە شارەکە بەجێهێشت و خۆی چووە دەرەوە و ژمارەیەکی دیاریکراو ڕۆیشتنە دەرەوە. 66ئینجا ئۆدۆنارکێس و براکانی و نەوەی فاسیرۆنی لە چادرەکەیاندا کوشت.
67کاتێک دەستی کرد بە لێدانیان و لەگەڵ هێزەکانیدا هاتە سەرەوە ،شیمۆن و گروپەکەی لە شارەکە چوونە دەرەوە و بزوێنەری جەنگیان سووتاند. 68لەگەڵ باکیدس شەڕیان کرد ،کە بەهۆیانەوە تووشی شڵەژان بوو ،ئازاری زۆریان پێدا ،چونکە ئامۆژگاری و زەحمەتییەکانی بێهودە بوو. 69بۆیە زۆر تووڕە بوو لەو پیاوە خراپانە کە ئامۆژگارییان کرد بۆ هاتنە ناو وڵتەکە ،چونکە زۆرێکیان کوشت و بەنیازی گەڕانەوە بۆ وڵتەکەی خۆی بوو. 70کاتێک یۆناتان زانیاری لەسەر ئەوە بوو ،باڵیۆزی بۆ نارد ،تا ئاشتی لەگەڵیدا بکات و دیلەکانیان ڕزگار بکات. 71ئەو کارەی قبوڵ کرد و بەپێی داواکارییەکانی کرد و سوێندی پێدا کە بە درێژایی ژیانی هەرگیز زیانێکی پێناگەیەنێت. 72کاتێک ئەو دیلنەی کە پێشتر لە خاکی یەهودا بردبووی بۆی گەڕاندەوە ،گەڕایەوە و چووە خاکەکەی خۆی و ئیتر نەهاتە سنوورەکانیان. 73بەم شێوەیە شمشێر لە ئیسرائیل وەستا ،بەڵم یۆناتان لە مەخماس نیشتەجێ بوو و دەستی کرد بە حوکمڕانی گەل .پیاوە بێ خوداکانی لە ئیسرائیل لەناوبرد. بەشی ١٠ 1لە ساڵی سەد و شەستەمدا ئەسکەندەری کوڕی ئەنتیۆکوس کە ناوی بنەماڵەی ئەپیفانێس بوو ،سەرکەوت و بەتلیمەیسی گرت ،چونکە گەل پێشوازییان لێکردبوو ،بەهۆیەوە ئەو لەوێ پاشا بوو. 2کاتێک پاشا دیمیتریۆس ئەمەی بیست ،سوپایەکی زۆر گەورەی کۆکردەوە و دژی ڕۆیشت بۆ شەڕکردن. 3دیمیتریۆس بە قسەی خۆشەویست نامەی بۆ یۆناتان نارد ،بەو شێوەیەی کە گەورەتری دەکرد. 4چونکە فەرموویەتی« :با سەرەتا لەگەڵ ئەسکەندەر ئاشتی بکەین ،پێش ئەوەی لەگەڵ ئەسکەندەردا لە دژی ئێمە بەشداری بکات. 5ئەگەرنا هەموو ئەو خراپانە لەبیر دەکات کە لە دژی براکانی و گەلەکەی کردوومانە. 6بۆیە دەسەڵتی پێدا کە سوپای کۆبکاتەوە و چەک دابین بکات ،بۆ ئەوەی یارمەتی بدات لە شەڕدا ،فەرمانی دا کە بارمتەکانی ناو تاوەرەکە ڕزگاری بکرێن. 7ئینجا یۆناتان هاتە ئۆرشەلیم و لەبەردەم هەموو گەل و ئەوانەی لە تاوەرەکەدا بوون نامەکانی خوێندەوە. 8ئەوان زۆر ترساون ،کاتێک بیستیان پاشا دەسەڵتی پێداوە کە سوپای کۆبکاتەوە. 9ئینجا ئەوانی تاوەرەکە بارمتەکانیان دایە دەست یۆناتان و ئەویش ڕادەستی دایک و باوکیان کرد. 10ئەمە بوو ،یۆناتان لە ئۆرشەلیم نیشتەجێ بوو ،دەستی کرد بە بنیاتنانەوە و چاککردنەوەی شارەکە. 11فەرمانی بە کرێکارەکان کرد کە دیوارەکان و چیای سیۆن و دەوروبەری بە بەردی چوارگۆشە بۆ قەڵکردن دروست بکەن .و ئەوانیش وایان کرد. 12ئینجا بێگانەکان کە لە قەڵکاندا بوون کە باکیدس دروستی کردبوو ،هەڵهاتن. 13هەرکەسێک شوێنی خۆی بەجێهێشت و چووە وڵتەکەی خۆی. 14تەنیا لە بەیتسورا هەندێک لەو کەسانەی کە یاسا و فەرمانەکانیان جێهێشتبوو ،هێمن بوون ،چونکە شوێنی پەناگەیان بوو. 15کاتێک پاشا ئەسکەندەر بیستبووی کە دیمیتریۆس چ بەڵێنێکی بۆ یۆناتان ناردووە ،کاتێک باسی شەڕ و کارە بەرزەکانی بۆ کرا کە خۆی و براکانی کردوویانە و ئەو ئازارانەی کە بەرگەیان گرتووە. 16گوتی« :ئایا پیاوێکی دیکەی لەو جۆرە بدۆزینەوە؟ »ئێستا بۆیە دەیکەینە هاوڕێ و کۆنفیدڕاڵی خۆمان. 17لەسەر ئەمە نامەیەکی نووسی و بەپێی ئەم قسانەی بۆی نارد و فەرمووی. 18پاشا ئەسکەندەر سڵوی بۆ یۆناتانی برای دەکات. 19ئێمە لەبارەی تۆوە بیستوومانە کە تۆ پیاوێکی دەسەڵتدار و گونجاوە بۆ ئەوەی هاوڕێمان بیت. 20بۆیە ئێستا ئەمڕۆ تۆ دیاری دەکەین بۆ ئەوەی ببیتە سەرۆکی کاهینی نەتەوەکەت و پێت دەڵێین دۆستی پاشا( .و لەگەڵ ئەوەشدا جلێکی وەنەوشەیی و تاجێکی زێڕینی بۆ نارد ):و داوات لێبکات کە بەشداریمان بکەیت و هاوڕێیەتی لەگەڵ ئێمەدا بهێڵیتەوە. 21لە مانگی حەوتەمی ساڵی سەد و شەست ،لە جەژنی چادرەکاندا ،یۆناتان جلە پیرۆزەکەی لەبەر کرد و هێزەکانی کۆکردەوە و زرێپۆشێکی زۆری بۆ دابین کرد. 22کاتێک دیمیتریۆس ئەمەی بیست ،زۆر پەشیمان بووەوە و گوتی. 23چیمان کردووە ،ئەسکەندەر ڕێگری لێکردووین لە هاوڕێیەتی لەگەڵ جولەکەکان بۆ ئەوەی خۆی بەهێز بکات؟ 24هەروەها قسەی هاندانیان بۆ دەنووسم و بەڵێنی شکۆمەندی و بەخششیان پێدەدەم ،تا یارمەتیان بدەم. 25بۆی نارد بۆیان :پاشا دیمیتریۆس سڵوی بۆ گەلی جولەکەکان دەکات. 26لە کاتێکدا ئێوە پەیمانتان لەگەڵ ئێمە بەست و بەردەوام بوون لە دۆستایەتیمان و خۆتان لەگەڵ دوژمنەکانمان نەبەستەوە ،ئێمە ئەمەمان بیست و دڵخۆشین. 27بۆیە ئێستاش بەردەوام بن لە دڵسۆزی بۆ ئێمە ،ئێمەش بە باشی پاداشتی ئەو کارانەتان دەدەینەوە کە لە پێناوماندا دەیکەن. 28پارێزبەندی زۆرتان پێدەبەخشێت و پاداشتتان پێدەدات. 29ئێستا ئازادتان دەکەم و لە پێناو ئێوەدا هەموو جولەکەکان ئازاد دەکەم ،لە باج و لە داب و نەریتی خوێ و باجی تاج. 30لەو شتەی کە پێموایە بۆ بەشی سێیەم یان تۆو و نیوەی بەرهەمی درەختەکان وەریبگرم ،لەمڕۆوە ئازادی دەکەم ،بۆ ئەوەی لە خاکی جولەکە نەبرێن و نە بگیرێن لە سێ حکومەتەکە کە لە وڵتی سامریا و جەلیلەوە زیاد دەکرێن ،لەمڕۆوە بۆ هەمیشە. 31با ئۆرشەلیم پیرۆز و ئازاد بێت ،لەگەڵ سنوورەکانیدا ،چ لە دەهەمەوە و چ باج. 32سەبارەت بەو تاوەرەی کە لە ئۆرشەلیمدایە ،دەسەڵتی بەسەریدا دەدەم و سەرۆک کاهینەکە دەدەم ،تاکو ئەو کەسانەی کە هەڵیدەبژێرێت بۆ پاراستنی تێیدا دابنێت. 33جگە لەوەش هەر یەکێک لەو جولەکانەی کە لە خاکی یەهودەوە بە دیل بردران بۆ هەر بەشێکی شانشینی من بە ئازادی ئازادم کرد و دەمەوێت هەموو ئەفسەرەکانم باجی ئاژەڵەکانیان ببەخشن. 34جگە لەوەش دەمەوێت هەموو جەژنەکان و شەممەکان و مانگە نوێیەکان و ڕۆژە پیرۆزەکان و سێ ڕۆژی پێش جەژن و سێ ڕۆژی دوای جەژنەکە هەمووی بێبەری و ئازادی بن بۆ هەموو جولەکەکانی ناوچەی من. 35هەروەها هیچ کەسێک دەسەڵتی ئەوەی نییە دەستوەردان لە هیچ کامیان بکات و دەستدرێژی بکاتە سەر هیچ کامیان لە هیچ بابەتێکدا. 36زیاتر دەمەوێت کە لە نێو هێزەکانی پاشادا نزیکەی سی هەزار پیاو لە جولەکەکان ناویان تۆمار بکرێت ،کە مووچەیان پێدەدرێت ،وەک هی هەموو هێزەکانی پاشا. 37هەندێکیان لە قەڵکانی پاشا دادەنرێن و هەندێکیان سەرپەرشتی کاروباری شانشینی دەکەن کە متمانەیان پێدەکرێت ،منیش دەمەوێت چاودێران و فەرمانڕەواکانیان لە خۆیان بن و دوای ئەوە بژین یاساکانی خۆیان ،هەروەک چۆن پاشا لە خاکی یەهودا فەرمانی داوە. 38سەبارەت بەو سێ حکومەتەی کە لە خاکی سامریاوە بۆ جولەکە زیاد دەکرێن ،با لەگەڵ جودا ببنە یەکتر ،تاکو بە ژێر دەسەڵتی یەک حساب بکرێن و نە پابەند بن بە گوێڕایەڵی دەسەڵتێکی تر جگە لە دەسەڵتی سەرۆک کاهین. 39سەبارەت بە بەتلیمۆس و خاکی ئەو ،وەک دیارییەکی بێبەرامبەر دەیدەم بە پیرۆزگای ئۆرشەلیم بۆ خەرجییە پێویستەکانی پیرۆزگاکە.
40ساڵنە پانزە هەزار شیکڵ زیو لە حسابی پاشا لە شوێنەکانی خۆیەوە دەدەم. 41هەموو ئەو زیادەیەی کە ئەفسەرەکان وەک جاران نەیاندەدا ،لەمەودوا دەدرێت بە کارەکانی پەرستگا. 42جگە لەمەش پێنج هەزار شیکڵ زیو کە ساڵ بە ساڵ لە حسابەکانی پەرستگاکە وەریانگرتبوو ،ئەو شتانە ئازاد دەکرێن ،چونکە تایبەتە بەو کاهینانەی کە خزمەتکارن. 43هەرکەسێک کە هەڵدێت بۆ پەرستگای ئۆرشەلیم ،یان لە ئازادییەکانی ئێرەدا بێت ،قەرزاری پاشا بێت ،یان بەهۆی هەر بابەتێکی ترەوە ،با ئازاد بن و هەموو ئەو شتانەی لە ناوچەی مندا هەیانە. 44بۆ بیناکردن و چاککردنەوەی کارەکانی پیرۆزگاکە لە حساباتی پاشا دەدرێت. 45بەڵێ ،بۆ دروستکردنی دیوارەکانی ئۆرشەلیم و بەهێزکردنی دەوروبەری ،خەرجییەکانی پاشا دەدرێت ،هەروەها بۆ دروستکردنی دیوارەکانی یەهودا. 46کاتێک یۆناتان و گەل گوێیان لەم قسانە بوو ،هیچ شانازییەکیان بۆ نەکردن و وەریان نەگرت ،چونکە ئەو خراپەکارییە گەورەیەیان لەبیر بوو کە لە ئیسرائیل کردبووی .چونکە زۆر ئازاری دابوون. 47بەڵم ئەوان لە ئەسکەندەر زۆر دڵخۆش بوون ،چونکە یەکەم کەس بوو کە داوای ئاشتی ڕاستەقینەی لەگەڵیان کرد و هەمیشە لەگەڵیدا هاوپەیمان بوون. 48ئینجا ئەسکەندەری پاشا هێزێکی زۆری کۆکردەوە و لە بەرامبەر دیمیتریۆس ئۆردوگایان دانا. 49دوای ئەوەی هەردوو پاشا شەڕیان کرد ،سوپای دیمیتریۆس هەڵهاتن ،بەڵم ئەسکەندەر بەدوایدا ڕۆیشت و بەسەریاندا زاڵ بوو. 50ئەو شەڕە زۆر بە توندی بەردەوام بوو تا خۆر ئاوا بوو ،ئەو ڕۆژە دیمیتریۆس کوژرا. 51دوای ئەوە ئەسکەندەر باڵیۆزی بۆ بەتلیمی پاشای میسر نارد و پەیامێکی بۆ ئەم مەبەستە نارد. 52چونکە گەڕامەوە بۆ خاکەکەم و لەسەر تەختی باوباپیرانم دانراوم و دەسەڵتم بەدەستهێنا و دیمیتریۆسم ڕووخاند و وڵتەکەمانم وەرگرتەوە. 53چونکە دوای ئەوەی لەگەڵیدا بەشداری شەڕم کرد ،ئەو و سوپاکەی لەلیەن ئێمەوە سەریان لێ شێوا و لەسەر تەختی شانشینی ئەو دادەنیشین. 54ئێستا با پێکەوە هاوڕێیەتییەک دروست بکەین و کچەکەتم پێ بدەینێ بۆ ژن ،منیش دەبمە زاوای تۆ و تۆ و ئەویش بە پێی شکۆمەندی خۆت دەدەم. 55ئینجا پتۆلێمی پاشا وەڵمی دایەوە و گوتی« :بەختەوەر بێت ئەو ڕۆژەی کە گەڕایتەوە بۆ خاکی باوباپیرانت و لەسەر تەختی پاشایەتی ئەوان ڕازی بوویت». 56ئێستاش وەک ئەوەی نووسیوتە لەگەڵت دەکەم :لە بەتلیمۆس چاوم پێ بکەوێت ،تاکو یەکتر ببینین .چونکە بەپێی ئارەزووی تۆ کچەکەم لەگەڵت دەخوازم». 57ئینجا بەتلیمیا لەگەڵ کلیۆپاترای کچەکەی لە میسرەوە ڕۆیشتن و لە سەد و هەشت ساڵدا گەیشتنە بەتلیمای. 58لەو شوێنەی کە ئەسکەندەر پاشا چاوی پێی کەوت ،کلیۆپاترا کچەکەی پێبەخشی و لە بەتلیمای بە شکۆمەندییەکی زۆرەوە ئاهەنگی هاوسەرگیرییەکەی گێڕا ، وەک چۆن پاشاکان. 59پاشا ئەسکەندەر نووسیبووی کە بێت و چاوی پێی بکەوێت. 60دوای ئەوە بە شەرەفەوە چووە بەتلیمۆس ،لەوێ چاوی بە هەردوو پاشاکە کەوت و زیو و زێڕ و دیارییەکی زۆری پێبەخشی بەوان و هاوڕێکانیان و لەبەرچاویان ڕەزامەندییان بەدەستهێنا. 61لەو کاتەدا هەندێک خەڵکی تاعونی ئیسرائیل ،پیاوی ژیانی خراپ ،لە دژی کۆدەبوونەوە و تۆمەتی تۆمەتبارکردنی ،بەڵم پاشا گوێی لێ نەگرت. 62بەڵێ لەوە زیاتر ،پاشا فەرمانی دا جلەکانی داکەنن و جل و بەرگی وەنەوشەیی لەبەر بکەن. 63ئینجا بە تەنیا دانیشت و بە سەرۆکەکانی گوت« :لەگەڵدا بچنە ناوەڕاستی شارەکە و ڕابگەیەنن کە کەس گلەیی لە دژی نەکات و هیچ کەسێک بە هیچ شێوەیەک ناڕەحەت نەکات.» . 64کاتێک تۆمەتبارەکانی بینی کە بەپێی ڕاگەیاندنەکە ڕێزی لێدەگیرێت و جل و بەرگی وەنەوشەیی لەبەردایە ،هەموویان هەڵهاتن. 65پاشا ڕێزی لێگرت و لە هاوڕێ سەرەکییەکانیدا نووسی و کردی بە سەرۆک و بەشداربوو لە حوکمڕانییەکەیدا. 66دواتر یۆناتان بە ئاشتی و خۆشی گەڕایەوە ئۆرشەلیم. 67جگە لەوەش لە؛ سەد و هەشتەمین ساڵ دیمیتریۆسی کوڕی دیمیتریۆس لە کریتەوە هاتە خاکی باوباپیرانی. 68کاتێک پاشا ئەسکەندەر گوێی لە قسەکانی بوو ،ڕاست پەشیمان بووەوە و گەڕایەوە ئەنقەیا. 69پاشان دیمیتریۆس ئەپۆلۆنیۆسی حاکمی سەلۆسیریای کردە ژەنەراڵەکەی خۆی ،کە سوپایەکی زۆری کۆکردەوە و لە جامنیا ئۆردوگای کرد و نارد بۆ لی یۆناتانی سەرۆکی کاهین و گوتی: 70تۆ تەنیا خۆت لە دژی ئێمە بەرز دەکەیتەوە ،منیش لە پێناو تۆدا پێدەکەنم و سووکایەتیم پێدەکرێت ،بۆچی لە شاخەکاندا شانازی بە دەسەڵتی خۆتەوە دەکەیت بەرامبەرمان؟ 71ئێستا ئەگەر متمانەت بە هێزی خۆت هەیە ،وەرە خوارەوە بۆ لی ئێمە بۆ کێڵگەی دەشت و لەوێ با پێکەوە بابەتەکە تاقی بکەینەوە ،چونکە دەسەڵتی شارەکان لی منە. 72بپرسە و بزانە من کێم و ئەوانی دیکە کە بەشداریمان دەکەن ،پێت دەڵێن کە پێت توانای هەڵتنی نییە لە خاکی خۆیاندا. 73بۆیە ئێستا ناتوانیت لە دەشتەکەدا بمێنیتەوە کە سوارەکان و هێزێکی ئاوا گەورە لە دەشتەکەدا بمێننەوە ،کە نە بەرد و نە چڵکن و نە شوێنێک بۆ هەڵتن. 74کاتێک یۆناتان ئەم قسانەی ئەپۆلۆنیۆسی بیست ،بیری خۆی جووڵند و دە هەزار پیاوی هەڵبژارد لە ئۆرشەلیمەوە هاتە دەرەوە ،لەوێ شیمۆنی براکەی چاوی پێی کەوت بۆ ئەوەی یارمەتی بدات. 75چادرەکانی لە بەرامبەر یوپا هەڵدا ،بەڵم؛ ئەوانی یوپا لە شارەکە دایانخست ،چونکە ئەپۆلۆنیۆس پاسەوانێکی لەوێ هەبوو. 76ئینجا یۆناتان گەمارۆی دا و خەڵکی شارەکە لە ترسدا ڕێگەیان پێدا بچێتە ژوورەوە ،یۆناتانیش یۆپای بردەوە. 77ئەپۆلۆنیۆس کە ئەمەی بیست ،سێ هەزار سوارەی لەگەڵ سوپایەکی زۆر پیادە برد و وەک گەشتیارێک چووە ئازۆتوس و بەو شێوەیەش ڕای کێشا بۆ دەشتەکە .چونکە ژمارەیەکی زۆر سوارەکانی هەبوو ،متمانەی پێدەکرد. 78ئینجا یۆناتان بەدوایدا ڕۆیشت تا ئازۆتوس ،لەوێ سوپاکە بەشداری شەڕیان کرد. 79ئەپۆلۆنیۆس هەزار سوارەکەی لە بۆسەدا بەجێهێشتبوو. 80جۆناسان زانی کە بۆسەیەک لە پشتیەوە هەیە .چونکە لە بەیانییەوە تا ئێوارە لە سوپای ئەودا دەورەیان دابوو و تیریان بەسەر خەڵکەکەدا دەدا. 81بەڵم گەلەکە وەک یۆناتان فەرمانی پێکردن ،وەستان و ئەسپەکانی دوژمنان ماندوو بوون. 82ئینجا شیمۆن سوپاکەی هێنایە دەرەوە و لە دژی پیادەوانەکان دایاننا ،چونکە سوارەکان تەواو بوون )کە بەهۆیەوە سەریان لێ شێوا و هەڵهاتن. 83سوارەکانیش لە کێڵگەکەدا پەرش و بڵو بوون و بەرەو ئازۆتۆس هەڵهاتن و چوونە ناو بەیتداگۆن کە پەرستگای بتەکەیان بوو. 84بەڵم یۆناتان ئاگری لە ئازۆتوس و شارەکانی دەوروبەری بەردا و تاڵنەکانیان برد .پەرستگای داگۆن لەگەڵ ئەوانەی هەڵهاتبوون بۆ ناوی ،بە ئاگر سووتاند. 85بەم شێوەیە نزیکەی هەشت هەزار پیاو بە شمشێر سووتێنران و کوژران. 86یۆناتانیش لەوێشەوە سوپاکەی دوورخستەوە و لە دژی ئەسکالۆن ئۆردوگای کرد ،لەوێ پیاوانی شارەکە هاتنە دەرەوە و بە شانازییەوە پێشوازییان لێکرد. 87دوای ئەمە یۆناتان و سوپاکەی بە هەر غەنیمەتێکەوە گەڕانەوە بۆ ئۆرشەلیم. 88کاتێک پاشا ئەسکەندەر ئەم شتانەی بیست ،زیاتر ڕێزی لە یۆناتان گرت.
89ئینجا بەستنێکی زێڕینی بۆ نارد ،وەک چۆن سوودی بۆ ئەو کەسانە دەبەخشرێت کە لە خوێنی پاشا بوون ،ئاکارۆنیشی پێبەخشی لەگەڵ سنوورەکانی کە خاوەندارێتییان کردبوو. بەشی ١١ 1پاشای میسر لەشکرێکی گەورەی وەک خۆڵ کە لەسەر کەناری دەریا کەوتووە و کەشتییەکی زۆری کۆکردەوە و بە فێڵدا ڕۆیشت بۆ ئەوەی شانشینی ئەسکەندەر بەدەستبهێنێت و بیبەستێتەوە بە شانشینی خۆیەوە. 2دوای ئەوە بە ئاشتیانە گەشتەکەی بۆ ئیسپانیا ڕۆیشت ،بەو شێوەیەی خەڵکی شارەکان بۆی کرانەوە و پێشوازییان لێکرد ،چونکە پاشا ئەسکەندەر فەرمانی پێکردبوون وا بکەن ،چونکە زاوای بوو. 3کاتێک بەتلێمی دەچووە ناو شارەکانەوە ،لە هەریەکەیان کۆشکێکی سەربازی دانا بۆ ئەوەی پارێزگاری لێبکەن. 4کاتێک لە ئازۆتوس نزیک بووەوە ،پەرستگای داگۆنیان نیشان دا کە سووتێنرا و ئازۆتوس و دەوروبەرەکەی کە وێران بوون و ئەو تەرمانەی کە فڕێدرابوونە دەرەوە و ئەوانەی لە شەڕدا سووتاندبووی .چونکە لە ڕێگای ئەو شوێنەی کە دەبوو تێیدا تێپەڕێت ،کەڵەکەیان لێ دروست کردبوو. 5هەرچی یۆناتان کردبووی بە پاشایان دەگوت ،بۆ ئەوەی تاوانباری بکات ،بەڵم پاشا بێدەنگ بوو. 6ئینجا یۆناتان لە یاپا بە شانازییەوە چاوی بە پاشا کەوت ،لەوێ سڵویان لە یەکتر کرد و جێگیر بوون. 7دوای ئەوە یۆناتان لەگەڵ پاشا چووە ئەو ڕووبارەی کە ناوی ئێلێوتەرۆس بوو ،گەڕایەوە ئۆرشەلیم. 8پاشا پتۆلیمی پاشا دەسەڵتی شارەکانی لە لی دەریا تا سەلۆکیای کەناری دەریا بەدەستهێنا ،ئامۆژگاری خراپ و خراپەی لە دژی ئەسکەندەر بە خەیاڵدا هێنا. 9پاشان باڵیۆزی بۆ دیمیتریۆسی پاشا نارد و گوتی« :وەرە با پەیوەندییەک لە نێوانماندا دروست بکەین و کچەکەم کە ئەسکەندەر هەیەتی پێت دەدەم و تۆش لە شانشینی باوکتدا پاشایەتی دەبیت. 10چونکە تۆبە دەکەم کە کچەکەمم بەخشی ،چونکە هەوڵی کوشتنی دەدا. 11بەم شێوەیە بوختانی کرد ،چونکە ئارەزووی شانشینی خۆی دەکرد. 12بۆیە کچەکەی لێ وەرگرت و دایمە دەستی دیمیتریۆس و ئەسکەندەری جێهێشت و ڕق و کینەیان بە ئاشکرا ئاشکرا بوو. 13ئینجا پتۆلێمی چووە ئەنتیکە و دوو تاجی لەسەر سەری دانا ،تاجی ئاسیا و میسر. 14لەو وەرزەدا پاشا ئەسکەندەر لە کیلیکیا بوو ،چونکە ئەوانەی لەو شوێنانە نیشتەجێ بوون لێی ڕاپەڕین. 15بەڵم کاتێک ئەسکەندەر ئەمەی بیست ،هاتە شەڕ لەگەڵیدا ،پاشا بەتلیمیا سوپاکەی هێنایە دەرەوە و بە هێزێکی بەهێزەوە بەرەوڕووی بووەوە و هەڵیکرد. 16ئەسکەندەر هەڵهات بۆ عەرەبستان بۆ ئەوەی بەرگری لێبکرێت .بەڵم پاشا پتۆلێمی بەرزکرایەوە. 17چونکە زبدیێلی عەرەبی سەری ئەسکەندەری داکەند و ناردی بۆ بەتلێمی. 18پاشا بەتلیمیاش لە سێیەم ڕۆژدا مرد و ئەوانەی لە قەڵکاندا بوون یەکتریان کوژران. 19بەم شێوەیە دیمیتریۆس لە ساڵی سەد و هەشتا و حەوتەمدا حوکمڕانی کرد. 20لە هەمان کاتدا یۆناتن ئەوانەی لە جولەکە بوون کۆکردەوە بۆ ئەوەی بورجەکەی ئۆرشەلیم بگرن ،چەندین بزوێنەری جەنگی لە دژی دروستکرد. 21ئینجا کەسانی بێ خودا کە ڕقیان لە گەلەکەی خۆیان بوو ،چوونە لی پاشا و پێیان گوت کە یۆناتان گەمارۆی تاوەرەکەی داوە. 22کاتێک گوێی لێ بوو ،تووڕە بوو ،یەکسەر دوورکەوتەوە ،هاتە لی بەتلیمای و بۆ یۆناتانی نووسی :گەمارۆی تاوەرەکە نەدات ،بەڵکو بێنە و بە پەلە لەگەڵی لە بەتلیمای قسە بکەن. 23بەڵم یۆناتان کە ئەمەی بیست ،فەرمانی دا کە هێشتا گەمارۆی بدات ،هەندێک لە پیرەکانی ئیسرائیل و کاهینەکانی هەڵبژارد و خۆی خستە مەترسییەوە. 24زیو و زێڕ و جل و بەرگ و چەندین دیاریشیان برد و چووە لی بەتلیمۆس بۆ لی پاشا ،لەوێش لەبەردەمیدا ڕەزامەندی وەرگرت. 25هەرچەندە هەندێک پیاوی بێ خودا لە گەل گلەیییان لە دژی کردبوو. 26بەڵم پاشا وەک پێشینەکانی پێشتر داوای لێکرد و لەبەردەم هەموو هاوڕێکانیدا بەرزی کردەوە. 27لە پۆستی سەرۆک کاهینایەتی و هەموو ئەو ڕێزلێنانەی کە پێشتر هەیبوو ،چەسپاند و لە نێو سەرۆک هاوڕێکانیدا پێشەنگی پێبەخشی. 28ئینجا یۆناتان داوای لە پاشا کرد کە یەهودا لە باج ئازاد بکات ،هەروەک سێ حکومەتەکە لەگەڵ وڵتی سامریا .بەڵێنی سێ سەد بەهرەی پێدا. 29پاشا ڕەزامەندی دەربڕی و بەم شێوەیە نامەی بۆ یۆناتان نووسی. 30پاشا دیمیتریۆس بۆ یۆناتانی برای و بۆ نەتەوەی جولەکەکان سڵو دەنێرێت. 31ئێمە کۆپییەکی ئەو نامەیەتان بۆ دەنێرین کە بۆ لستینێسی ئامۆزاکەمان سەبارەت بە ئێوە نووسیبووین ،بۆ ئەوەی بیبینن. 32پاشا دیمیتریۆس سڵوی بۆ لستانس باوکی دەنێرێت. 33ئێمە بڕیارمان داوە چاکە لەگەڵ گەلی جولەکەکان بکەین کە دۆستمانن و پەیمانمان لەگەڵ بپارێزین ،لەبەر ویستی باشیان بەرامبەرمان. 34بۆیە ئێمە سنووری یەهودامان بۆ پەسەند کردوون ،لەگەڵ سێ حکومەتی ئەفێرما و لیدا و ڕاماثم ،کە لە خاکی سامریاوە زیاد دەکرێن بۆ یەهودا و هەموو ئەو شتانەی کە پەیوەندییان پێوەیە ،بۆ هەموو ئەوانەی لە ئۆرشەلیم قوربانی دەکەن .لەبری ئەو پارانەی کە پاشا ساڵنە ساڵنە لە بەرهەمی زەوی و دارەکانەوە لێیان وەریدەگرت. 35سەبارەت بەو شتانەی تر کە هی ئێمەن ،لە دەهەمی و داب و نەریتی تایبەت بە ئێمە ،هەروەها چاڵە خوێیەکان و باجی تاج کە دەبێمان پێدەدرێت ،هەموویان بۆ ڕزگاربوونیان لێدەدەین. 36لەمەودوا بۆ هەمیشە هیچ شتێکی لێ هەڵناگیرێتەوە. 37ئێستا بزانە کە کۆپییەکی ئەم شتانە دروست بکەیت و با بیدەیت بە یۆناتان و لەسەر چیای پیرۆز لە شوێنێکی دیاردا دابنرێت. 38دوای ئەمە ،کاتێک پاشا دیمیتریۆس بینی کە خاکەکە لەبەردەمیدا ئارامە و هیچ بەرەنگارییەک لە دژی ناکرێت ،هەموو هێزەکانی ڕەوانەی شوێنی خۆیان کرد ،جگە لە کۆمەڵێک نامۆ کە لێیان کۆکردبووەوە دوورگەکانی نەتەوەکان ،بۆیە هەموو هێزەکانی باوباپیرانی ڕقیان لێی بوو. 39هەروەها تریفۆنێک هەبوو کە پێشتر لە بەشی ئەسکەندەر بوو ،کاتێک بینی هەموو سوپاکە لە دژی دیمیتریۆس مورمورییان دەکرد ،چووە لی سیمالکوی عەرەبی کە ئەنتیۆکۆسی کوڕی گەنجی ئەسکەندەری پەروەردە کرد. 40ئینجا ئەم ئەنتیۆکۆسە گەنجەی لێ ڕزگار بکات ،بۆ ئەوەی لەبری باوکی پاشایەتی بکات ،هەموو ئەو کارانەی دیمیتریۆس کردوویەتی و پیاوە جەنگاوەرەکانی لەگەڵیدا دوژمنایەتیان بۆ کردووە ،لەوێش ماوەیەکی زۆر لەوێ ماوەتەوە وەرز. 41لەو ماوەیەدا یۆناتان نارد بۆ لی دیمیتریۆسی پاشا ،تا ئەوانەی لە تاوەرەکە بوون لە ئۆرشەلیم و ئەوانەی لە قەڵکان بوون فڕێ بداتە دەرەوە ،چونکە ئەوان لەگەڵ ئیسرائیل شەڕیان کرد. 42دیمیتریۆس نارد بۆ یۆناتان و گوتی« :ئەمە تەنها بۆ تۆ و گەلەکەت ناکەم ،بەڵکو زۆر ڕێز لە تۆ و نەتەوەکەت دەگرم ،ئەگەر دەرفەتێک بۆی بێت». 43ئێستا باش دەبیت ،ئەگەر پیاوم بۆ بنێریت بۆ یارمەتیدانم .چونکە هەموو هێزەکانم لە من نەماون.
44لەسەر ئەمە یۆناتن سێ هەزار پیاوی بەهێزی نارد بۆ ئەنتیکە ،کاتێک گەیشتنە لی پاشا ،پاشا زۆر دڵخۆش بوو بە هاتنی ئەوان. 45بەڵم ئەوانەی لە شارەکە بوون ،ژمارەیان سەد و بیست هەزار پیاو لە ناوەڕاستی شارەکەدا کۆکردەوە و دەیانویست پاشا بکوژن. 46بۆیە پاشا هەڵهات بۆ ناو حەوشەکە ،بەڵم خەڵکی شارەکە ڕێڕەوی شارەکەیان پاراست و دەستیان کرد بە شەڕ. 47پاشا داوای یارمەتی لە جولەکەکانی کرد ،ئەوانیش بە یەکجار هاتنە لی و بڵوەیان بە شارەکەدا کرد ،ئەو ڕۆژە لە شارەکەدا ژمارەیان سەد هەزار کەس کوشت. 48هەروەها ئاگریان لە شارەکە بەردا و لەو ڕۆژەدا غەنیمەتێکی زۆریان دەستکەوت و پاشایان ڕزگار کرد. " 50ئاشتیمان پێ ببەخشە ،با جولەکەکان دەستبەرداری هێرشکردنە سەر ئێمە و شارەکە بن. 51بەو قسەیە چەکەکانیان فڕێدا و ئاشتییان کرد .جولەکەکان لەبەرچاوی پاشا و هەموو ئەوانەی لە دەسەڵتەکەیدا بوون ،ڕێزیان لێگیرا .ئەوانیش بە غەنیمەتێکی زۆرەوە گەڕانەوە بۆ ئۆرشەلیم. 52دیمیتریۆس پاشا لەسەر تەختی شانشینی خۆی دانیشت و خاکەکە لەبەردەمیدا ئارام بوو. 53بەڵم لە هەموو قسەکانیدا خۆی دەرخست و خۆی لە یۆناتان دوور خستەوە و بەپێی ئەو سوودانەی کە لێی وەرگرتبوو پاداشتی نەدایەوە ،بەڵکو زۆر ئازاری دا. 54دوای ئەمە تریفۆن و ئەنتیۆکۆسی منداڵی بچووک کە پاشایەتی بوو و تاجی سەری لەسەر بوو لەگەڵیدا گەڕایەوە. 55ئینجا هەموو ئەو پیاوە جەنگاوەرانەی کە دیمیتریۆس دەریخستبوو بۆ لی کۆکردەوە و لەگەڵ دیمیتریۆس شەڕیان کرد ،ئەویش پشتی کرد و هەڵهات. 56تریفۆن فیلەکانی برد و ئەنقەیای بردەوە. 57لەو کاتەدا ئەنتیۆکۆسی گەنج بۆ یۆناتان نووسی و گوتی« :لە سەرۆکایەتی کاهینایەتیدا تۆ پشتڕاست دەکەمەوە و تۆ بە فەرمانڕەوای چوار حکومەتەکە دادەمەزرێنم و ببیتە یەکێک لە دۆستەکانی پاشا». 58لەسەر ئەمە قاپێکی زێڕینی بۆ نارد بۆ ئەوەی تێیدا خزمەت بکات و مۆڵەتی پێدا لە زێڕ بخواتەوە و جلێکی وەنەوشەیی لەبەر بکات و پەنجەیەکی زێڕینی لەبەر بکات. 59شیمۆنی براشی لە شوێنی ناوی پلیکانەی تیروسەوە تا سنوورەکانی میسر کردە سەرکردە. 60ئینجا یۆناتان هاتە دەرەوە و بە شارەکانی ئەودیوی ئاوەکەدا تێپەڕی ،هەموو هێزەکانی سوریاش خۆیان کۆکردەوە بۆ ئەوەی یارمەتی بدەن ،کاتێک گەیشتە ئەسکالۆن ،خەڵکی شارەکە بە ڕێزەوە پێشوازییان لێکرد. 61لەوێشەوە چووە غەززە ،بەڵم خەڵکی غەززە دایانخست .بۆیە گەمارۆی دا و گەڕەکەکانی بە ئاگر سووتاند و تاڵنیان کرد. 62دوای ئەوە کاتێک خەڵکی غەززە پاڕانەوەیان بۆ یۆناتان کرد ،ئەویش لەگەڵیان ئاشتی کرد و کوڕەکانی سەرۆکەکانیان بە بارمتە گرت و ڕەوانەی ئۆرشەلیمیان کرد و بە خاکەکەدا تێپەڕین بۆ دیمەشق. 63کاتێک یۆناتن بیستبووی کە سەرۆکەکانی دیمیتریۆس بە هێزێکی گەورەوە هاتوونەتە کادێس کە لە جەلیلە و بەنیازن لە وڵتەکە دووری بخەنەوە. 64چوو بۆ پێشوازییان و شیمۆنی براکەی لە وڵت بەجێهێشت. 65ئینجا شیمۆن ئۆردوگای کردە سەر بەیتسورا و بۆ ماوەیەکی درێژ لەگەڵیدا شەڕی کرد و دایخست. 66بەڵم ئەوان ویستیان ئاشتی لەگەڵیدا هەبێت ،کە ئەویش پێی بەخشیبوون ،پاشان لەوێ دەریانکرد و شارەکەیان گرت و سوپایەکی تێدا دانا. 67سەبارەت بە یۆناتان و سوپاکەی ،لە ئاوی جەنەسار چەقۆیان دانا ،لەوێشەوە بەیانیان دەگەیشتنە دەشتی ناسۆر. 68لە دەشتەکەدا لەشکرێکی بێگانە چاویان پێیان کەوت ،کە پیاوەکانیان لە شاخەکاندا بۆسەیان بۆ دانا و خۆیان هاتنە سەری. 69کاتێک ئەوانەی کە لە بۆسەدا بوون لە شوێنەکانیان هەڵسان و بەشداری شەڕیان کرد ،هەموو ئەوانەی لە لی یۆناتان بوون هەڵهاتن. 70بەجۆرێک کە کەسێکیان نەما ،جگە لە مەتاتیای کوڕی ئەبشالۆم و یەهودای کوڕی کالفی ،سەرکردەکانی سوپا. 71ئینجا یۆناتان جلەکانی دڕاند و زەوی خستە سەر سەری و نوێژی کرد. 72دوای ئەوە جارێکی دیکە ڕووی لە شەڕ کرد و ڕایانکرد و بەم شێوەیە ڕایانکرد. 73کاتێک پیاوەکانی خۆی کە هەڵتوون ئەمەیان بینی ،ڕوویان لێکردەوە و لەگەڵیدا ڕاوەدوونران تا کادێس ،تا چادرەکانی خۆیان و لەوێ ئۆردوگایان دانا. 74ئەو ڕۆژە نزیکەی سێ هەزار پیاو لە نەتەوەکان کوژران ،بەڵم یۆناتان گەڕایەوە ئۆرشەلیم. بەشی ١٢ 1کاتێک یۆناتان بینی کە ئەو کاتە خزمەت دەکات ،هەندێک پیاوی هەڵبژارد و ناردیان بۆ ڕۆما ،بۆ ئەوەی ئەو دۆستایەتییەی لەگەڵیاندا هەبوو ،پشتڕاست بکاتەوە و نوێ بکاتەوە. 2بۆ هەمان مەبەست نامەی بۆ لسیدیمۆنیەکان و شوێنەکانی دیکە نارد. 3ئینجا چوونە ڕۆما و چوونە ناو ئەنجومەنی پیران و گوتیان« :یۆناتانسی سەرۆکی کاهین و گەلی جولەکەکان ئێمەیان نارد بۆ لی ئێوە ،تا کۆتایی ئەو دۆستایەتییە نوێ بکەنەوە کە لەگەڵیاندا هەبووە و پەیوەندیتان لەگەڵدا هەبووە .» ،وەک لە سەردەمی پێشوودا. 4لەسەر ئەمە ڕۆمییەکان نامەیان بۆ فەرمانڕەواکانی هەموو شوێنێک پێدان کە بە ئاشتیانە بیانهێننە خاکی یەهودا. 5ئەمە کۆپی ئەو نامانەیە کە یۆناتان بۆ لسیدیمۆنییەکان نووسیویەتی. 6یۆناتان سەرۆکی کاهین و پیرەکانی نەتەوە و کاهینەکان و ئەوی دیکەی جولەکەکان ،براکانیان سڵو لە لسیدیمۆنییەکان دەکەن. 7لە ڕابردوودا نامەیەک هەبوو کە لە داریۆسەوە بۆ ئۆنیای سەرۆک کاهین نێردرابوو ،کە ئەو کاتە لە نێوانتاندا پاشایەتی دەکرد ،بۆ ئەوەی نیشان بدات کە ئێوە برامانن ،وەک لە نوسخەی لێرەدا نووسراوەکەدا هاتووە. 8لەو کاتەدا ئۆنیاس داوای لێبوردن لە باڵیۆزی کرد کە بە شەرەفەوە نێردرابوو ،نامەکانی وەرگرت ،کە تیایدا ڕاگەیاندنی خولەکە و دۆستایەتی کرا. 9بۆیە ئێمەش ئەگەرچی پێویستمان بە هیچ کام لەم شتانە نییە ،کتێبە پیرۆزەکانی کتێبی پیرۆزمان لەبەردەستدایە بۆ ئەوەی دڵنەواییمان بدەن. 10بەڵم هەوڵمدا بۆ نوێکردنەوەی برایەتی و دۆستایەتیتان بنێرن ،نەک بە تەواوی نامۆ بین. 11بۆیە ئێمە لە ئاهەنگەکانماندا و چ لە ڕۆژانی گونجاودا ،لە هەموو کاتەکاندا بەبێ وەستان ،لە قوربانییەکانمان و لە نوێژەکانماندا ،وەک عەقڵ و بەپێی پێویست بیرکردنەوە لە براکانمان ،ئێوە لەبیر دەکەین. 12ئێمەش بەڕاستی دڵخۆشین بە شەرەفی ئێوە. 13سەبارەت بە خۆمان ،لە هەموو لیەکدا تووشی ناڕەحەتی و شەڕی گەورە بووین ،چونکە پاشاکانی دەوروبەرمان لە دژی ئێمە شەڕیان کردووە. 14بەڵم ئێمە لەم شەڕانەدا بۆ ئێوە و هاوپەیمانان و دۆستانی دیکەمان ناڕەحەت نەدەین. 15چونکە لە ئاسمانەوە یارمەتیمان هەیە کە یارمەتیدەرمانە ،وەک چۆن لە دوژمنەکانمان ڕزگارمان دەبێت و دوژمنەکانمان دەخرێنە ژێر پێیەوە.
16هەر بۆیە ئێمە نومەنیۆسی کوڕی ئەنتیکۆس و ئەنتیپاتەری کوڕی یاسۆنمان هەڵبژارد و ناردمان بۆ لی ڕۆمییەکان ،بۆ ئەوەی ئەو دۆستایەتییە نوێ بکەینەوە کە لەگەڵیان و کۆمەڵەی پێشوومان هەبوو. 17هەروەها فەرمانمان پێکردن بچنە لی ئێوە و سڵوتان لێ بکەن و نامەکانمان سەبارەت بە نوێبوونەوەی برایەتیمان پێتان بگەیەنن. 18بۆیە ئێستا باشترە وەڵممان بدەنەوە. 19ئەمەش کۆپی ئەو نامانەیە کە ئۆنیارێس ناردویەتی. 20ئاریۆس پاشای لسیدیمۆنیەکان بۆ ئۆنیای سەرۆک کاهین ،سڵوی لێکرد. 21لە نووسراودا دەرکەوتووە کە لسیدیمۆنییەکان و جولەکەکان برای یەکترن و لە ڕەچەڵەکی ئیبراهیمن. 22کەواتە ئێستا کە ئەمەمان پێگەیشتووە ،باشترە لەبارەی خۆشگوزەرانیی خۆتانەوە بۆمان بنووسن. 23ئێمە دیسانەوە بۆتان دەنووسین ،کە ئاژەڵ و کاڵکانتان هی ئێمەن و هی ئێمەش هی ئێوەن ،بۆیە فەرمان بە باڵیۆزەکانمان دەدەین کە لەم بارەیەوە ڕاپۆرتتان پێ بدەن. 24کاتێک یۆناتان بیست کە سەرۆکەکانی دیمێبیۆس بە سوپایەکی گەورەتر لە پێشوو هاتوون بۆ شەڕکردن لەگەڵیدا. 25لە ئۆرشەلیم دوورکەوتەوە و لە خاکی ئاماتیس چاوی پێیان کەوت ،چونکە هیچ پشوویەکی نەدا بۆ چوونە ناو وڵتەکەی. 26سیخوڕیشی نارد بۆ چادرەکانیان ،ئەوانیش هاتنەوە و پێیان گوت کە بڕیارە لە وەرزی شەودا بێنە سەریان. 27بۆیە هەر کە خۆر ئاوا بوو ،یۆناتان فەرمانی بە پیاوەکانی کرد کە چاودێری بکەن و چەکدار بن ،تا بە درێژایی شەو ئامادەبن بۆ شەڕ. 28بەڵم کاتێک نەیارەکان بیستیان کە یۆناتان و پیاوەکانی ئامادەن بۆ شەڕ ،ترسان و دڵیان لەرزین و ئاگریان لە ئۆردوگاکەیان هەڵدا. 29بەڵم یۆناتان و کۆمەڵەکەی تا بەیانی نەیانزانی ،چونکە گڵۆپەکانیان بینی کە دەسووتێن. 30ئینجا یۆناتان بەدوایاندا ڕۆیشت ،بەڵم نەیتوانی ،چونکە ئەوان بەسەر ڕووباری ئەلیوتێرۆسدا ڕۆیشتن. 31بۆیە یۆناتان ڕووی لە عەرەبەکان کرد کە پێیان دەگوترا زبادییەکان و لێیان دا و تاڵنەکانیان برد. 32لەوێشەوە ڕۆیشت و گەیشتە دیمەشق و بە هەموو وڵتدا تێپەڕی. 33شیمۆنیش چووە دەرەوە و بە لدێکەدا تێپەڕی بۆ ئەسکالۆن و کۆشکەکانی تەنیشت یەکتر ،لەوێشەوە ڕووی لە یوپا کرد و بردییەوە. 34چونکە بیستبووی کە ئەوان دەستبەسەرداگرتنەکە دەدەنە دەست ئەو کەسانەی کە بەشی دیمیتریۆسیان وەرگرتووە .بۆیە گارنیۆنێکی لەوێ دانا بۆ ئەوەی بیپارێزێت. 35دوای ئەمە یۆناتان هاتەوە ماڵەوە و پیرەکانی گەلی کۆکردەوە و ڕاوێژی لەگەڵ کردن سەبارەت بە دروستکردنی قەڵی قەڵ لە یەهودا. 36دیوارەکانی ئۆرشەلیم بەرزتر بکەنەوە و شاخێکی گەورە لە نێوان تاوەرەکە و شارەکەدا بەرز بکەنەوە ،بۆ ئەوەی لە شارەکە جیا بکەنەوە ،تاکو تەنیا بێت ،بۆ ئەوەی مرۆڤەکان نە بیفرۆشن و نە بکڕن. 37لەسەر ئەمە کۆبوونەوە بۆ بنیاتنانی شارەکە ،چونکە بەشێک لە دیوارەکە بەرەو کانیەکە لە لی ڕۆژهەڵت ڕووخا و ئەو شوێنەیان کە پێی دەگوترا کافێناتا چاککردەوە. بەهێزی چەقۆکان و دەروازە بە و دامەزراند سێفێل لە ئەدیدەی 38شیمۆنیش کرد. 39تریفۆن ڕۆیشت بۆ ئەوەی شانشینی ئاسیا بگرێت و ئەنتیۆکۆسی پاشا بکوژێت ،تا تاجەکە لەسەر سەری خۆی دابنێت. 40بەڵم ترسی ئەوەی هەبوو کە یۆناتان ڕێگەی پێنەدات و شەڕی لەگەڵ بکات .بۆیە بەدوای ڕێگایەکدا دەگەڕا کە چۆن جۆناسان بگرێت ،تا بیکوژێت .ئیتر ڕۆیشت و هاتە بەیتسان. 41ئینجا یۆناتان لەگەڵ چل هەزار پیاوی هەڵبژێردراو بۆ شەڕەکە هاتە دەرەوە بۆ پێشوازیکردن و هاتنە بەیتسان. 42کاتێک تریفۆن بینی کە یۆناتان بە هێزێکی زۆرەوە هات ،نەیوێرا دەستی بۆ درێژ بکاتەوە. 43بەڵم بە ڕێزەوە پێشوازییان لێکرد و دەستخۆشییان لێکرد بۆ هەموو هاوڕێکانی و دیارییان پێدا و فەرمانی بە پیاوە جەنگاوەرەکانی کرد کە وەک خۆی گوێڕایەڵی ئەو بن. 44بە یۆناتانیش گوت« :بۆچی هەموو ئەم گەلەت گەیاندووەتە ناڕەحەتییەکی گەورە ،لە کاتێکدا هیچ شەڕێک لە نێوانماندا نییە؟» 45بۆیە ئێستا بیاننێرە ماڵەوە و چەند پیاوێک هەڵبژێرە بۆ ئەوەی چاوەڕێت بکەن و لەگەڵم وەرە بۆ بەتلیمۆس ،چونکە من دەیدەم بە تۆ و باقی قەڵ و هێزەکان و هەموو ئەوانەی کە ئەرکیان هەیە .منیش دەگەڕێمەوە و دەڕۆم ،چونکە ئەمە هۆکاری هاتنی منە». 46جا یۆناتان باوەڕی پێکرد ،هەروەک فەرمانی پێکرد ،سوپاکەی ڕەوانە کرد و چوونە خاکی یەهودا. 47سێ هەزار پیاوی لەگەڵ خۆیدا هێشتەوە ،دوو هەزاریان نارد بۆ جەلیل و هەزار کەسیش لەگەڵیدا ڕۆیشتن. 48هەر کە یۆناتان هاتە ناو بەتلیمای ،ئەوانی بەتلیمای دەروازەکانیان داخست و گرتیان و هەموو ئەوانەی لەگەڵیدا هاتبوون بە شمشێر کوشتیان. 49پاشان تریفۆن لەشکرێکی پیادە و سوارەکانی نارد بۆ جەلیل و دەشتە گەورەکە ،بۆ ئەوەی هەموو کۆمەڵەی یۆناتان لەناو ببەن. 50بەڵم کاتێک زانیان کە یۆناتان و ئەوانەی لەگەڵیدا بوون گیراون و کوژراون ،یەکتریان هان دا .و لە یەکتر نزیک بوون ،خۆیان بۆ شەڕکردن ئامادە کرد. 51ئینجا ئەوانەی شوێنیان کەوتبوون ،زانییان کە ئامادەن بۆ شەڕکردن لە پێناو ژیانی خۆیاندا ،گەڕانەوە. 52هەموویان بە ئاشتی هاتنە خاکی یەهودا و لەوێش گریانی یۆناتان و ئەوانەی لەگەڵیدا بوون ،زۆر ترساون .بۆیە هەموو ئیسرائیل گریانی گەورەیان کرد. 53ئینجا هەموو گەلنی دەوروبەر هەوڵیان دەدا لەناویان ببەن ،چونکە دەیانگوت« :ئەوان سەربازێکیان نییە و هیچ کەسێکیان یارمەتیان نادات. بەشی ١٣ 1کاتێک شیمۆن بیستبووی کە تریفۆن سوپایەکی زۆری کۆکردۆتەوە بۆ داگیرکردنی خاکی یەهودا و لەناوبردنی. 2کاتێک بینی گەلەکە لەرز و ترسێکی زۆریان هەیە ،چووە ئۆرشەلیم و گەلەکەی کۆکردەوە. 3ئامۆژگارییان کرد و گوتی« :ئێوە دەزانن کە من و براکانم و ماڵی باوکم چ کارێکی گەورەمان کردووە بۆ یاساکان و پیرۆزگاکە و شەڕ و ناڕەحەتییەکانیش کە بینیومانە». 4هەموو براکانم لە پێناو ئیسرائیلدا کوژراون و منیش بە تەنیا ماومەوە. 5ئێستا دوورە لە من کە لە هەر کاتێکی ناخۆشیدا ژیانی خۆم بپارێزم ،چونکە من لە براکانم باشتر نیم. 6بێ گومان تۆڵەی نەتەوەکەم و پیرۆزگاکە و ژنەکانمان و منداڵەکانمان دەکەمەوە ،چونکە هەموو نەتەوەکان کۆکراونەتەوە بۆ ئەوەی بە خراپەکارییەوە لەناومان ببەن. 7هەر کە گەل گوێیان لەم قسانە بوو ،ڕۆحیان زیندوو بووەوە. 8بە دەنگێکی بەرز وەڵمیان دایەوە« :تۆ لەبری یەهودا و یۆناتان براکەت دەبیتە سەرکردەمان». 9تۆ شەڕەکانمان بکە ،هەرچی فەرمانمان پێدەدەیت ،ئەوە دەیکەین.
10ئینجا هەموو پیاوە جەنگاوەرەکانی کۆکردەوە و بەپەلە دیوارەکانی ئۆرشەلیم تەواو کرد و بە دەوریدا قەڵی کرد. 11هەروەها یۆناتانسی کوڕی ئەبسۆلۆم و هێزێکی گەورەی لەگەڵیدا نارد بۆ یوپا ،ئەوانەی لەوێ بوون لەوێ مانەوە. 12ئینجا تریفۆن بە هێزێکی زۆرەوە لە بەتلیمۆس دوورکەوتەوە و خاکی یەهودا داگیر بکات و یۆناتانیش لەگەڵیدا بوو. 13بەڵم شیمۆن چادرەکانی لە ئەدیدە ،بەرامبەر دەشتەکە هەڵدا. 14کاتێک تریفۆن زانی کە شیمۆن لە جیاتی یۆناتانی برای هەستاوەتەوە و بەنیازە لەگەڵیدا بەشداری شەڕ بکات ،نێردراوی بۆ نارد و گوتی. 15لە کاتێکدا یۆناتان براکەتمان لە دەستدایە ،لەبەر پارەیە کە قەرزاری گەنجینەی پاشایە ،سەبارەت بەو کارەی کە پێی سپێردراوە. 16بۆیە ئێستا سەد تاڵنتی زیو و دوو کوڕەکەی بۆ بارمتە بنێرن ،بۆ ئەوەی کاتێک ئازاد دەبێت لە ئێمە ڕاپەڕین نەکات و ئێمەش وازی لێدەهێنین. 17بەڵم شیمون زانی کە بە فێڵبازانە قسەی لەگەڵ دەکەن ،بەڵم پارە و منداڵەکانی نارد ،نەک ڕقێکی زۆر لە گەل بۆ خۆی دروست بکات. 18کێ دەیگوت« :لەبەر ئەوەی پارە و منداڵەکانم بۆ نەناردووە ،بۆیە یۆناتان مردووە». 19ئینجا منداڵەکانی و سەد تەلەنتەکەی بۆ نارد ،بەڵم تریفۆن خۆفرۆشی کرد و نەیویست یۆناتان ئازاد بکات. 20دوای ئەمە تریفۆن هات بۆ داگیرکردنی خاکەکە و لەناوبردنی ،بەو ڕێگایەی کە بەرەو ئادۆرا دەڕوات ،بە دەوریدا دەسوڕایەوە ،بەڵم شیمۆن و سوپاکەی لە هەموو شوێنێکدا بەرەوڕووی دەبوونەوە. 21ئەوانەی لە بورجەکەدا بوون ،نێردراویان بۆ تریفۆن نارد ،تا ئەویش لە بیابانەکەدا خێراتر بێتە لی ئەوان و خواردنیان بۆ بنێرێت. 22بۆیە تریفۆن هەموو سوارەکانی خۆی ئامادە کرد بۆ ئەوەی ئەو شەو بێنە ،بەڵم بەفرێکی زۆر گەورە باری و بەهۆیەوە نەهات .ئیتر ڕۆیشت و هاتە خاکی گەلعاد. 23کاتێک لە بەسکاما نزیک بووەوە ،یۆناتانی کوشت کە لەوێ نێژرابوو. 24دواتر تریفۆن گەڕایەوە و چووە خاکی خۆی. 25پاشان شیمۆنی نارد و ئێسکی یۆناتانی برای برد و لە مۆدین ،شاری باوباپیرانی بە خاک سپێردرا. 26هەموو ئیسرائیل گریانی زۆریان بۆ کرد و چەندین ڕۆژ گریانی. 27شیمۆنیش مۆنۆمێنتی لەسەر گۆڕی باوکی و براکانی دروستکرد و بەرزی کردەوە بۆ ئەوەی چاوی لێبکرێت ،بە بەردی بڕاو لە پشتەوە و پێشەوە. 28هەروەها حەوت هەرەمی بۆ باوکی و دایکی و چوار براکەی دانا ،یەکێکیان لە بەرامبەر یەکتردا. 29لەمانەدا پیلنی فێڵبازانە دروستکرد ،لەسەریان ستوونی گەورەی دانا ،لەسەر ستوونەکان هەموو زرێپۆشەکانیان بۆ یادگارییەکی هەمیشەیی دروستکرد و لەلی کەشتییە زرێپۆشەکان نەخشێنراون ،بۆ ئەوەی هەموو ئەوانەی لەسەر دەریا دەڕۆن ببینرێن. 30ئەمە ئەو گۆڕەیە کە لە مۆدین دروستی کردووە و تا ئەمڕۆش وەستاوە. 31تریفۆن فێڵی لەگەڵ ئەنتیۆکۆسی پاشای گەنج کرد و کوشتی. 32لە جیاتی ئەو پاشایەتی بوو و تاجی پاشای ئاسیای لەسەر دانا و بەڵیەکی گەورەی بەسەر خاکەکەدا هێنا. 33ئینجا شیمۆن قەڵکانی لە جوودا دروست کرد و بە تاوەری بەرز و دیواری گەورە و دەروازە و پەنجەرە سیاجیان کرد و خواردنی تێدا دانا. تاڵنکردن 34شیمۆن پیاوانی هەڵبژارد و بۆ لی دیمیتریۆسی پاشا نارد ،تا ئەو کاتە پارێزبەندی لە خاکەکە بدات ،چونکە تەنها ئەوەی تریفۆن کردبووی بوو. 35دیمیتریۆس پاشا وەڵمی دایەوە و بەم شێوەیە بۆی نووسی. 36پاشا دیمیتریۆس بۆ شیمۆنی سەرۆک کاهین و دۆستی پاشاکان و هەروەها بۆ پیر و نەتەوەی جولەکەکان سڵو دەنێرێت. 37تاجی زێڕین و جلە سوورەکەی کە ئێوە بۆمان ناردووە ،ئێمەشمان وەرگرتووە ،ئێمەش ئامادەین ئاشتییەکی پتەو لەگەڵ ئێوەدا بکەین ،بەڵێ و بۆ ئەفسەرەکانمان بنووسین ،بۆ پشتڕاستکردنەوەی ئەو پارێزبەندییانەی کە پێمان بەخشیون. 38هەر پەیمانێک لەگەڵ ئێوەمان کردبێت ،بەردەوام دەبێت .ئەو قەڵ قەڵیانەی کە ئێوە دروستتان کردوون ،دەبنە هی خۆتان. 39سەبارەت بە هەر چاوپۆشییەک یان هەڵەیەک کە تا ئەمڕۆ ئەنجامدرابێت ،ئێمە لێی خۆش دەبین و باجی تاجەکەش کە قەرزاری ئێمەن ،ئەگەر باجێکی دیکە لە ئۆرشەلیم درابێت ،چیتر نادرێت. 40سەیرکە کێ لە نێوانتان شایستە بۆ ئەوەی لە حەوشەکەماندا بێت ،با ناوی خۆیان تۆمار بکەن و با ئاشتی لە نێوانماندا هەبێت. 41بەم شێوەیە لە ساڵی سەد و حەفتادا یۆرۆی نەتەوەکان لە ئیسرائیل وەرگیرا. 42ئینجا گەلی ئیسرائیل بە ئامێر و گرێبەستەکانیانەوە دەستیان کرد بە نووسین« :لە ساڵی یەکەمی سەردەمی شیمۆنی سەرۆک کاهین ،حاکم و سەرکردەی جولەکەکان». 43لەو ڕۆژانەدا شیمۆن ئۆردوگای لە دژی غەززە دانا و بە دەوری گەمارۆدا .هەروەها بزوێنەرێکی جەنگی دروست کرد و لە لی شارەکە داینا و تاوەرێکی دیاریکراوی لێدا و گرتی. 44ئەوانەی لە بزوێنەرەکەدا بوون بازیان دا بۆ ناو شارەکە .لە شارەکەدا جەنجاڵییەکی گەورە دروست بوو. 45بەجۆرێک خەڵکی شارەکە جلەکانیان دڕاند و لەگەڵ ژن و منداڵەکانیان سەرکەونە سەر دیوارەکان و بە دەنگێکی بەرز هاواریان کرد و داوای لە شیمۆن کرد کە ئاشتییان پێ ببەخشێت. 46گوتیان« :بەپێی خراپەکاریمان مامەڵەمان لەگەڵ مەکە ،بەڵکو بەپێی میهرەبانیت». 47ئیتر شیمۆن بەرامبەریان ئارام بووەوە و چیتر شەڕی لەگەڵ نەکرد ،بەڵکو لە شارەکە دەریانکرد و ئەو ماڵنەی کە بتەکانیان تێدابوو پاککردەوە و بەم شێوەیە بە گۆرانی و سوپاسگوزارییەوە هاتە ناو شارەکە. 48بەڵێ ،هەموو پیسییەکی لێ دەرهێنا و ئەو کەسانەی لەوێ دانا کە یاساکە دەپارێزن و لە پێشوو بەهێزتری کرد و شوێنی نیشتەجێبوونی بۆ خۆی دروست کرد. 49ئەوانی تاوەری ئۆرشەلیمیش ئەوەندە تەنگ بوون ،نە دەیانتوانی بێنە دەرەوە و نە بچنە ناو وڵت و نە بکڕن و نە بیفرۆشن ،بۆیە بەهۆی کەمی خۆراکەوە تووشی ناڕەحەتییەکی زۆر بوون و ژمارەیەکی زۆریان لەناوچوون لە ڕێگەی برسێتیەوە. 50ئینجا هاواریان بۆ شیمۆن کرد و داوای لێکرد کە لەگەڵیان یەک بێت .کاتێک لەوێ کوژاندەوە ،تاوەرەکەی لە پیسییەکان پاککردەوە. 51لە بیست و بیستەمین ڕۆژی مانگی دووەمی ساڵی سەد و حەفتا و یەکەمدا ،بە سوپاسگوزاری و لق و پۆپی دارخورما و بە چەپکە گوڵ و سەمبڵ و بە چەقۆ و سروود و گۆرانی چوونە ناوی ،چونکە لەوێ دوژمنێکی گەورە لە ئیسرائیل لەناوچوو. 52هەروەها دیاری کرد کە ئەو ڕۆژە هەموو ساڵێک بە خۆشحاڵییەوە بەڕێوەبچێت .هەروەها گردی پەرستگاکە کە لە لی تاوەرەکە بوو ،بەهێزتری کرد لە خۆی و لەوێ لەگەڵ کۆمەڵەکەی نیشتەجێ بوو. 53کاتێک شیمۆن بینی کە یۆحەنا کوڕەکەی پیاوێکی ئازایە ،کردی بە سەرکردەی هەموو سوپاکە .لە گەزێرا نیشتەجێ بوو. بەشی ١٤ 1لە ساڵی سەد و هەشتا و دوانزەهەمدا ،پاشا دیمیتریۆس هێزەکانی کۆکردەوە و چووە ناو میدیا بۆ ئەوەی یارمەتی بدات بۆ شەڕکردن لەگەڵ تریفۆن.
2بەڵم کاتێک ئەرساسی پاشای فارس و میدیا بیست کە دیمیتریۆس هاتۆتە ناو سنوورەکانی ،یەکێک لە سەرۆکەکانی نارد بۆ ئەوەی بە زیندووی بیبات. 3ئەویش ڕۆیشت و لەشکری دیمیتریۆسی برد و گرتی و هێنایە ئارساشێس و لەلیەن ئەوەوە زیندانی کرا. 4سەبارەت بە خاکی یەهودا کە بە درێژایی سەردەمی شیمۆن بێدەنگ بوو .چونکە بەو شێوەیە بەدوای چاکەی نەتەوەکەیدا دەگەڕا ،کە هەمیشە دەسەڵت و شەرەفی ئەو بە باشی دڵخۆشیان دەکرد. 5هەروەک چۆن لە هەموو کارەکانیدا ڕێزدار بوو ،بەمەش یۆپای کردە پەناگە و دەروازەیەکی بۆ دوورگەکانی دەریا کرد. 6سنووری نەتەوەکەی گەورەتر کرد و وڵتەکەی وەرگرتەوە. 7ژمارەیەکی زۆر لە دیلەکانی کۆکردەوە و دەسەڵتی گەزێرە و بێتسورە و تاوەرەکەیان هەبوو ،کە هەموو پیسییەکی لێ دەرهێنا ،هیچ کەسێکیش بەرەنگاری نەبوو. 8ئینجا بە ئارامی زەویەکەیان چاند و زەوی گەشەی پێدا و دارەکانی کێڵگیش بەرهەمی خۆیان بەخشی. 9پیاوە کۆنەکان هەموویان لە شەقامەکاندا دانیشتبوون و قسەی باشیان دەکرد و گەنجەکانیش جل و بەرگی شکۆمەند و شەڕانگێزیان لەبەر دەکرد. 10خۆراکی بۆ شارەکان دابین کرد و هەموو جۆرە تەقەمەنییەکی تێدا دانا ،بەجۆرێک ناوی بەڕێزی تا کۆتایی جیهان بەناوبانگ بوو. 11ئاشتی لە خاکەکەدا دروست کرد و ئیسرائیل بە خۆشییەکی زۆرەوە دڵخۆش بوو. 12هەرکەسێک لە ژێر دار ترێ و هەنجیرەکەی دانیشتبوو ،کەس نەبوو بیانبڕێت. 13هیچ کەسێکیش لە خاکەکەدا نەمابوو بۆ شەڕکردن لەگەڵیان ،بەڵێ ،لەو ڕۆژانەدا پاشاکان ڕووخێنران. 14هە موو ئە وانە ی لە گە ڵە کە ی نزم کرابوون ،بە هێز کرد .و هەر کەسێکی سووکایەتی بە یاسا و خراپەکارێک دەبرد. 15پیرۆزگاکەی جوان کرد و کەلوپەلی پەرستگای زۆر کرد. 16کاتێک لە ڕۆما و تا سپارتا بیسترا کە یۆناتان مردووە ،زۆر پەشیمان بوون. 17بەڵم هەر کە بیستیان کە شیمۆنی برای لە جیاتی ئەو کرایە سەرۆک کاهین و حوکمڕانی خاک و شارەکانی دەکرد. 18بە تەختەی مس بۆیان نووسی ،بۆ ئەوەی ئەو هاوڕێیەتی و پەیوەندییە نوێ بکەنەوە کە لەگەڵ یەهودا و یۆناتان براکانی دروستیان کردبوو. 19ئەو نووسراوانە لەبەردەم جەماعەت لە ئۆرشەلیم دەخوێندرانەوە. 20ئەمە کۆپی ئەو نامانەیە کە لسیدیمۆنییەکان ناردوویانە .سەرۆکەکانی لسیدیمۆنیەکان لەگەڵ شارەکە ،بۆ شیمۆنی سەرۆک کاهین و پیرەکان و کاهینەکان و پاشماوەی گەلی جولەکەکان ،برایانمان ،سڵو دەنێرن. 21ئەو باڵیۆزانانەی کە نێردرابوون بۆ گەلەکەمان ،شکۆمەندی و شەرەفی ئێوەیان پشتڕاستکردەوە ،بۆیە دڵخۆش بووین بە هاتنی ئەوان. 22ئەو شتانەیان تۆمار کرد کە لە کۆبوونەوەی خەڵکدا بەم شێوەیە قسەیان دەکرد .نومێنیۆسی کوڕی ئەنتیکۆس و ئەنتیپاتەری کوڕی یاسۆن ،باڵیۆزی جولەکەکان ،هاتنە لی ئێمە بۆ ئەوەی ئەو هاوڕێیەتییەی لەگەڵ ئێمەدا هەبووە نوێ بکەنەوە. 23گەل پێی خۆش بوو بە ڕێزەوە پێشوازی لە پیاوەکان بکەن و کۆپی باڵیۆزەکانیان بخەنە ناو تۆمارە گشتیەکانەوە ،بۆ ئەوەی گەلی لقەدیمۆنییەکان یادگارییەکیان هەبێت. پشتڕاست یارییەکە لەگەڵیان ئەوەی ،بۆ بوو کیلۆگرام هەزار کێشی ،کە ڕۆما بۆ نارد زێڕەوە گەورەی قەڵغانێکی بە نومێنیۆسی شیمۆن ئەمە 24دوای بکاتەوە. 25کاتێک گەل گوێیان لە ئەمە بوو ،گوتیان« :سوپاسێکی چی بۆ شیمۆن و کوڕەکانی بکەین؟» 26چونکە ئەو و براکانی و ماڵی باوکی ئیسرائیلیان چەسپاندووە و لە شەڕدا دوژمنەکانیان لێ ڕاوەدوون و ئازادییەکەیان پشتڕاستکردەوە. 27ئینجا بە تەختە مسییەکان نووسییان ،کە لە چیای سیۆن لەسەر ستوونەکانیان دانا .لە هەژدەهەمین ڕۆژی مانگی ئەلول ،لە ساڵی سەد و هەشتا و دوانزەهەمدا ، ساڵی سێیەمی سەردەمی شیمۆنی سەرۆک کاهین بوو. 28لە سارامێل لە کۆبوونەوەی گەورەی کاهینەکان و گەل و فەرمانڕەواکانی نەتەوە و پیرەکانی وڵت ،ئەمانەمان پێ ئاگادار کران. 29چونکە زۆرجار شەڕ لە وڵتەکەدا ڕوویداوە ،کە بۆ پاراستنی پیرۆزگاکەیان و یاسا ،شیمۆنی کوڕی مەتاتیاس لە نەوەی جاریب لەگەڵ براکانی خۆیان خستۆتە مەترسییەوە و بەرەنگاری دوژمنان بوونەتەوە لە نەتەوەکەیان شەرەفی گەورەی لە نەتەوەکەیان کرد: ( 30چونکە دوای ئەوە یۆناتان کە نەتەوەکەی کۆکردەوە و سەرۆک کاهینەکانیان بوو ،زیادکرا بۆ گەلەکەی. 31دوژمنەکانیان خۆیان ئامادە کرد بۆ داگیرکردنی وڵتەکەیان ،تا وێرانیان بکەن و دەستیان بخەنە سەر پیرۆزگاکە. 32لەو کاتەدا شیمۆن هەستا و شەڕی بۆ نەتەوەکەی کرد و بەشێکی زۆری سامانی خۆی خەرج کرد و پیاوە ئازاکانی نەتەوەکەی چەکدار کرد و کرێی پێدا. 33شارەکانی یەهودای قەڵدار کرد ،لەگەڵ بێتسورا ،کە دەکەوێتە سەر سنوورەکانی یەهودا ،کە پێشتر زرێپۆشی دوژمنان لێی بوون .بەڵم گارنیزێکی جولەکەکانی لەوێ دانا. 34هەروەها یوپای کە دەکەوێتە سەر دەریا و گازێرا کە هاوسنوورە لەگەڵ ئازۆتوس کە پێشتر دوژمنەکانی لێ نیشتەجێ بوون ،قەڵی هێنا ،بەڵم جولەکەکانی لەوێ دانا و هەموو شتێکی گونجاوی بۆ دابین کردوون بۆ قەرەبووکردنەوەی.). 35گەلەکە کردەوەکانی شیمۆنیان گوت و بە چ شکۆمەندییەک بیری لەوە دەکردەوە کە نەتەوەکەی بهێنێت ،کردی بە حاکم و سەرۆک کاهینەکانیان ،چونکە هەموو ئەم کارانەی کرد و بۆ ئەو دادپەروەری و باوەڕەی کە بۆ نەتەوەکەی پاراست .و بۆ ئەوەش بە هەموو شێوەیەک هەوڵی بەرزکردنەوەی گەلەکەی دەدا. 36چونکە لە سەردەمی ئەودا شتەکان لە دەستی ئەودا سەرفراز بوون و نەتەوەکان لە خاکی خۆیان دەرهێنران و ئەوانەی لە شاری داود لە ئۆرشەلیم بوون ،کە خۆیان کردبووە تاوەرێک و لێیەوە دەرچوون و پیس بوون هەموو شتێک لەبارەی پیرۆزگاکەدا بوو ،لە شوێنی پیرۆزدا ئازاری زۆری دا. 37بەڵم جولەکەکانی تێدا دانا .بۆ سەلمەتی وڵت و شارەکە قەڵی کرد و دیوارەکانی ئۆرشەلیمیان بەرزکردەوە. 38دیمیتریۆس پاشاش بەپێی ئەو شتانە لە پۆستی سەرۆک کاهینەکانیدا چەسپاند. 39کردی بە یەکێک لە هاوڕێکانی و بە ڕێزێکی زۆرەوە ڕێزی لێگرت. 40چونکە بیستبووی کە دەیانگوت ڕۆمییەکان جولەکەکانیان بە دۆست و هاوپەیمان و برایان ناوبردووە .و کە بە ڕێزەوە پێشوازییان لە باڵیۆزەکانی شیمۆن کردووە؛ 41جولەکەکان و کاهینەکان زۆر دڵخۆش بوون کە شیمۆن بۆ هەمیشە پارێزگار و سەرۆک کاهینیان بێت ،تا پێغەمبەرێکی دڵسۆز سەرهەڵدەدات. "پەناگە؛ 43جگە لەوەش ،هەرکەسێک گوێڕایەڵی بکات و هەموو نووسراوەکانی لدێ بە ناوی ئەوەوە دروست بکرێن و جل و بەرگی وەنەوشەیی لەبەر بکەن و زێڕ لەبەر بکەن. 44هەروەها حەڵڵ بێت هیچ کام لە خەڵک و کاهینەکان هیچ کام لەم شتانە بشکێنن ،یان قسەکانی سەرپێچی نەکەن ،یان بەبێ ئەو کۆبوونەوە لە وڵتدا کۆبکەنەوە ، یان جل و بەرگی وەنەوشەیی لەبەر بکەن ،یان بەستنێکیان لەبەر بکەن زێڕ; 45هەرکەسێک بە پێچەوانەوە بکات ،یان هەریەکێک لەم شتانە بشکێنێت ،سزا دەدرێت. 46بەم شێوەیە هەموو خەڵک پێی خۆش بوو مامەڵە لەگەڵ شیمۆن بکەن و وەک ئەوەی وتراوە بیکەن.
47ئینجا شیمۆن ئەمەی قبوڵ کرد و زۆر پێی خۆش بوو کە سەرۆکی کاهین و سەرۆک و فەرمانڕەوای جولەکەکان و کاهینەکان بێت و بەرگری لە هەموویان بکات. 48بۆیە فەرمانیان دا کە ئەم نووسینە لە تەختەی مسدا دابنرێت و لەناو کۆشکی پیرۆزگاکەدا لە شوێنێکی دیاردا دابنرێت. 49هەروەها کۆپیەکانی لە خەزێنەدا هەڵبگیرێن ،تا شیمۆن و کوڕەکانی دەستیان بکەوێت. بەشی ١٥ 1ئەنتیکۆسی کوڕی دیمیتریۆسی پاشا لە دوورگەکانی دەریاوە نامەی بۆ شیمۆن کاهین و سەرۆکی جولەکەکان و هەموو گەل نارد. 2ناوەڕۆکەکەی ئەمانە بوو :پاشا ئەنتیۆکۆس بۆ شیمۆنی سەرۆک کاهین و شازادەی نەتەوەکەی و گەلی جولەکەکان سڵوی لێکرد. 3چونکە هەندێک پیاوی تاعون شانشینی باوباپیرانمانیان قۆرخ کردووە و مەبەستم ئەوەیە کە جارێکی دیکە تەحەدای بکەمەوە ،بۆ ئەوەی بیگەڕێنمەوە بۆ زەوییە کۆنەکەی و بۆ ئەو مەبەستەش کۆمەڵێک سەربازی بیانیم کۆکردۆتەوە و کەشتیەکانی ...جەنگ; 4مەبەستم ئەوەیە بەناو وڵتدا بگەڕێم ،بۆ ئەوەی تۆڵەی ئەو کەسانە بکەمەوە کە وێرانیان کردووە و زۆرێک لە شارەکانی شانشینی وێرانیان کردووە. 5ئێستا هەموو ئەو قوربانیانەت بۆ پشتڕاست دەکەمەوە کە پاشاکانی پێش من پێیان بەخشیوویت و هەر بەخششێک جگە لە بەخششەکانیان پێیان بەخشیون. 6مۆڵەتت پێدەدەم پارە بۆ وڵتەکەت بە مۆری خۆتەوە دراو بکەیت. 7سەبارەت بە ئۆرشەلیم و پیرۆزگاکە ،با ئازاد بن .هەموو ئەو زرێپۆشانەی کە دروستت کردووە و ئەو قەڵیانەی کە دروستت کردووە و لە دەستتدا هەڵتگرتووە ، با بۆت بمێننەوە. 8ئەگەر شتێک قەرزاری پاشا بوو ،یان دەبێت ،لەمەودوا بۆ هەتا هەتایە لێت خۆش بێت. 9جگە لەوەش ،کاتێک شانشینی خۆمان بەدەست هێنا ،بە شەرەفێکی زۆرەوە ڕێز لە تۆ و نەتەوەکەت و پەرستگاکەت دەگرین ،بۆ ئەوەی شەرەفەکەت لە هەموو جیهاندا بناسرێت. 10لە ساڵی سەد و هەشتا و چواردەهەمدا ئەنتیۆکۆس چووە خاکی باوباپیرانی ،لەو کاتەدا هەموو هێزەکان کۆبوونەوە بۆ لی ،بەجۆرێک کەمێک لەگەڵ تریفۆن مانەوە. 11بۆیە ئەنتیۆکۆس پاشا بەدوایدا ڕۆیشت و بەرەو دۆرا هەڵهات. 12چونکە بینی کە بە یەکجار ناڕەحەتی بەسەریدا هات و هێزەکانی وازیان لێهێنا. 13ئینجا ئەنتیۆکۆس لە دژی دۆرا ئۆردوگای کرد و سەد و بیست هەزار جەنگاوەر و هەشت هەزار سوار لەگەڵ خۆیدا بوو. 14کاتێک بە دەوری شارەکەدا دەسوڕایەوە و بە کەشتیەکانی نزیک لە شارۆچکەکە لە کەناری دەریادا بەستەوە ،شارەکەی بە وشکانی و دەریاوە بێزار کرد ،نە ڕێگەی دا هیچ کەسێک بچێتە دەرەوە و بچێتە ژوورەوە. 15لەو وەرزەدا نومەنیۆس و گروپەکەی لە ڕۆما هاتن و نامەیان بۆ پاشا و وڵتان هەبوو .ئەم شتانەی تێدا نووسراوە. 16لوسیۆس ،کونسوڵی ڕۆمەکان بۆ بەتلیمی پاشا ،سڵوی لێکرد. 17باڵیۆزی جولەکەکان ،هاوڕێ و هاوپەیمانەکانمان ،هاتنە لی ئێمە بۆ نوێکردنەوەی دۆستایەتی و پەیوەندییە کۆنەکە ،لە شیمۆنی سەرۆک کاهین و لە گەلی جولەکەکانەوە نێردرابوون. 18قەڵغانێکی زێڕینیان هێنا کە هەزار لیرە بوو. 19بۆیە بە باشمان زانی بۆ پاشا و وڵتان بنووسین ،کە هیچ زیانێکیان پێ نەگەیەنن ،نە لە دژی ئەوان و شار و وڵتەکانیان شەڕ بکەن ،نە یارمەتی دوژمنەکانیان بدەن لە دژی ئەوان. 20هەروەها پێمان باش بوو کە قەڵغانی ئەوان وەربگرین. 21جا ئەگەر کەسێکی تاعون لە وڵتەکەی خۆیەوە بۆ لی ئێوە هەڵتبێت ،بیدەنە دەست شیمۆنی سەرۆک کاهین ،تاکو بەپێی یاسای خۆیان سزایان بدات. 22هەمان شت بۆ دیمیتریۆسی پاشا و ئەتالۆس و ئاریاراتێس و ئارساسیس نووسی. 23بۆ هەموو وڵتەکان و سامپسامێس و لسیدیمۆنیەکان و دیلۆس و میندوس و سیکیۆن و کاریا و سامۆس و پامفیلیا و لیکیا و هالیکارناسوس و ڕۆدۆس و ئەرادۆس و کۆس و ساید ،و ئارادوس و گۆرتینا و کنیدۆس و قوبرس و سیرین. 24کۆپی ئەم کتێبەیان بۆ شیمۆنی سەرۆکی کاهین نووسی. 25ئەنتیۆکۆسی پاشا لە ڕۆژی دووەمدا ئۆردوگای کردە سەر دۆرا و بەردەوام هێرشی دەکردە سەری و بزوێنەری دروست دەکرد ،بەم شێوەیە تریفۆنی داخست ، نە دەتوانێت بچێتە دەرەوە و نە بچێتە ژوورەوە. 26لەو کاتەدا شیمۆن دوو هەزار پیاوی هەڵبژێردراوی بۆ نارد بۆ ئەوەی یارمەتی بدەن .هەروەها زیو و زێڕ و زرێپۆشێکی زۆر. 27بەڵم نەیویست وەریبگرن ،بەڵکو هەموو ئەو پەیمانانەی کە پێشتر لەگەڵیدا کردبووی شکاند و لەگەڵیدا نامۆ بوو. 28هەروەها ئەتینۆبیۆسی یەکێک لە هاوڕێکانی بۆ لی نارد تا لەگەڵیدا قسە بکات و بڵێت« :ئێوە یوپا و گازێرا ڕابگرن .لەگەڵ ئەو تاوەرەی کە لە ئۆرشەلیمدایە ، کە شارەکانی دەوڵەتی منن. 29سنوورەکانی بەفیڕۆدان و ئازارێکی زۆرتان لە خاکەکەدا کرد و دەسەڵتی زۆر شوێنتان لە شانشینی مندا بەدەستهێنا. " 31یان پێنج سەد تەلەنت زیویان پێ بدە .لە بەرامبەر ئەو زیانانەی کە کردووتە و باجی شارەکان پێنج سەد تەختەی دیکە ،ئەگەر نا ،ئێمە دێین و شەڕتان لەگەڵ دەکەین 32ئینجا ئەتینۆبیۆسی هاوڕێی پاشا هاتە ئۆرشەلیم ،کاتێک شکۆمەندی شیمۆن و دۆڵبی پلێتە زێڕین و زیو و ئامادەبوونی زۆری بینی ،سەری سوڕما و پەیامی پاشای بۆ گێڕایەوە. 33ئینجا شیمۆن وەڵمی دایەوە و پێی گوت« :ئێمە نە خاکی کەسانی ترمان گرتووە و نە خاکی کەسانی دیکەمان بەدەستەوەیە ،بەڵکو میراتی باوباپیرانمان بوو ، کە دوژمنەکانمان بە هەڵە بۆ ماوەیەکی دیاریکراو دەستیان بەسەردا گرتبوو». 34بۆیە ئێمە کە دەرفەتمان هەیە ،میراتی باوباپیرانمان بەدەستەوە دەگرین. 35لە کاتێکدا تۆ داوای یوپا و گەزێرا دەکەیت ،هەرچەندە زیانێکی زۆریان بە خەڵکی وڵتەکەمان گەیاند ،بەڵم ئێمە سەد تەلەنتت پێدەدەین .ئەتینۆبیۆس یەک قسەی بۆ وەڵم نەدایەوە. 36بەڵم بە تووڕەییەوە گەڕایەوە بۆ لی پاشا و باسی ئەم قسانە و شکۆمەندی شیمۆن و هەموو ئەو شتانەی بۆ کرد کە بینیبووی ،پاشا زۆر تووڕە بوو. 37لەم نێوەندەدا لە تریفۆن بە کەشتی هەڵهات و بەرەو ئۆرتۆسیاس هەڵهات. 38پاشا سەندێبیۆسی کردە سەرکردەی کەنارەکانی دەریا و لەشکرێکی پیادە و سوارەکانی پێدا.
39فەرمانی پێکرد سوپاکەی بەرەو جودا ببات .هەروەها فەرمانی پێکرد کە سەدرۆن بنیات بنێت و دەروازەکان بەهێز بکات و شەڕ لەگەڵ گەل بکات .بەڵم سەبارەت بە خودی پاشا ،بەدوای تریفۆندا ڕۆیشت. 40ئینجا جەندێبیۆس هاتە جەمنیا و دەستی کرد بە تووڕەکردنی خەڵک و داگیرکردنی جولەکە و گەلەکەی بە دیل گرت و کوشتیان. 41کاتێک سێدرۆی بنیاتنا ،سوارەکانی لەوێ دانا و سوپایەکی پیادەی لەوێ دانا ،تا ئەوپەڕی دەرچوونیان بۆ سەر ڕێگاکانی یەهودا ،وەک پاشا فەرمانی پێکردبوو. بەشی ١٦ 1ئینجا یۆحەنا لە گەزێراوە هاتە سەرەوە و بە شیمۆن باوکی گوت کە جندێبیۆس کردوویەتی. 2بۆیە شیمۆن دوو کوڕە گەورەکەی بانگ کرد ،یەهودا و یۆحەنا و پێی گوتن« :من و براکانم و ماڵی باوکم لە گەنجییەوە تا ئەمڕۆ شەڕمان لەگەڵ دوژمنانی ئیسرائیل کردووە .شتەکان بە باشی لە دەستی ئێمەدا سەرفراز بوون ،زۆرجار ئیسرائیلمان ڕزگار کردووە. 3بەڵم ئێستا من پیر بووم و ئێوەش بە میهرەبانی خودا تەمەنتان بەسە ،ئێوە لەبری من و براکەم بن و بڕۆن و شەڕ بۆ نەتەوەکەمان بکەن و یارمەتی ئاسمانەوە لەگەڵتان بێت. 4بۆیە بیست هەزار پیاوی جەنگاوەری لەگەڵ سوارچاکەکاندا لە وڵتەکە هەڵبژارد ،کە چوونە دەرەوە بۆ سەر سەندێبیۆس و ئەو شەو لە مۆدین پشوویان دا. 5کاتێک بەیانی هەستان و دەچوونە دەشتەکە ،بینیان سوپایەکی گەورەی بەهێز لە پیادە و سوارەکان هاتنە سەریان ،بەڵم لە نێوانیاندا چەمێکی ئاوی هەبوو. 6ئینجا ئەو و گەلەکەی لە دژی ئەوان چەقۆیان دانا ،کاتێک بینی خەڵکەکە دەترسن بەسەر کانی ئاوەکەدا ،سەرەتا بەسەر خۆیدا ڕۆیشت ،پاشان پیاوەکان کە بینییان بە دوایدا تێپەڕین. 7ئەمەی کرد ،پیاوەکانی دابەش کرد و سوارەکانی لە ناو پیادەدا دانا ،چونکە سوارەکانی دوژمن زۆر زۆر بوون. 8ئینجا شمشاڵە پیرۆزەکانیان لێدا ،پاشان سەندێبیۆس و سوپاکەی هەڵهاتن ،زۆرێکیان کوژران و پاشماوەکان بردیانە قەڵکە. 9لەو کاتەدا برای یەهودا یۆحەنا بریندار بوو .بەڵم یۆحەنا هەر بەدوایاندا ڕۆیشت ،تا گەیشتە سیدرۆن کە سێندبیۆس دروستی کردبوو. 10ئینجا هەڵتن بۆ تاوەرەکانی کێڵگەکانی ئازۆتوس .بۆیە بە ئاگر سووتاند ،نزیکەی دوو هەزار پیاویان کوژران .دوای ئەوە بە ئارامی گەڕایەوە بۆ خاکی یەهودا. 11لە دەشتی ئەریحا ،بەتلیمیۆسی کوڕی ئەبوبوس کرایە کاپتن و زیو و زێڕی زۆری هەبوو. 12چونکە زاوای سەرۆک کاهین بوو. 13بۆیە دڵی بەرز بووەوە ،بیری لەوە کردەوە کە وڵتەکە بۆ خۆی بگەیەنێت ،دواتر بە فێڵەوە ڕاوێژی لەگەڵ شیمۆن و کوڕەکانی کرد بۆ ئەوەی لەناویان ببات. 14شیمۆن سەردانی ئەو شارانەی دەکرد کە لە وڵتەکەدا بوون و ئاگاداری ڕێکخستنی باشی شارەکانیان بوو .لە ساڵی سەد و حەڤدەهەمدا ،لە مانگی یازدەهەمدا ، خۆی لەگەڵ کوڕەکانی ،مەتاتیاس و یەهودا دابەزی بۆ ئەریحا ،کە ناوی سابات بوو. 15کوڕی ئەبوبوس بە فێڵ و فێڵبازی لە کۆشکێکی بچووک کە ناوی دۆکۆس بوو ،کە خۆی دروستی کردبوو ،ئاهەنگێکی گەورەی بۆ کردن ،بەڵم پیاوی لەوێ شاردبووەوە. 16کاتێک شیمۆن و کوڕەکانی زۆریان خواردەوە ،پتۆلێمی و پیاوەکانی هەستان و چەکەکانیان برد و هاتنە سەر شیمۆن بۆ شوێنی ئاهەنگەکە و ئەو و دوو کوڕەکەی و هەندێک لە خزمەتکارەکانی کوشت. 17بەم کارە خیانەتێکی گەورەی کرد و لە بەرامبەر چاکەدا خراپەی دایەوە. 18ئینجا پتۆلێمی ئەم شتانەی نووسی و نارد بۆ پاشا ،کە سوپایەکی بۆ بنێرێت بۆ ئەوەی یارمەتی بدات و وڵت و شارەکانی بۆ ڕزگار بکات. 19کەسانی دیکەی نارد بۆ گازێرا تا یۆحەنا بکوژن ،نامەی بۆ کۆشکەکانی نارد تا بێنە لی ،تا زیو و زێڕ و پاداشتیان پێبدات. 20ئەوانی دیکەشی نارد بۆ ئەوەی ئۆرشەلیم و چیای پەرستگاکە بگرن. 21یەکێکیان ڕایکردبوو بۆ گازێرا و بە یۆحەنای گوت کە باوکی و براکانی کوژراون ،بەتلیمیا ناردبووی بۆ کوشتنی تۆش. 22کاتێک گوێی لە قسەکانی بوو ،زۆر سەرسام بوو ،دەستی خستە سەر ئەوانەی کە هاتبوون بۆ لەناوبردنی و کوشتیان .چونکە دەیزانی کە ئەوان هەوڵی دوورخستنەوەی دەدەن. 23سەبارەت بە باقی کارەکانی یۆحەنا و شەڕەکانی و کارە شایستەکانی کە کردوویەتی و دروستکردنی ئەو دیوارانەی کە دروستی کردووە و کارەکانی. 24سەیرکە ،ئەمانە لە مێژووی کاهینایەتییەکەیدا نووسراون ،لەو کاتەوەی کە لە دوای باوکیەوە بووە سەرۆک کاهین.