Lower Sorbian - 1st Maccabees

KAPITEL 1 1 A jo se pódało: Za tym až jo Alexander, syn Filips, Mazedonier, kenž jo z kraja Chettiim pśišeł, Darius, krala Persera a Medera, derił, jo se kněžył na swójom měsće, prědny nad Grjekskeju.

2 a wón jo cynił wjele wójnow a jo dobył wjele kšutych pozicijow a jo zabił krale zemje, 3 a wón jo śěgnuł až na kóńc zemje a jo wzeł wułojśe wjele narodow, tak až jo była zemja śicho pśed nim. Na to bu pówušony a jogo wutšoba jo se zwignuła.

4 a wón jo zgromaźował mócny, mócny wójak a jo kněžył pśez kraje, narody a krale, kótarež su se jomu tributowe winowatosći měli.

5 a pó tom bu chóry a jo wiźeł, až jo musał wumrěś.

6 wó to pówoła swójich słužabnikow, kenž su byli cesne a su se wót młoźiny z nim wótkubłali, a jo swójo mócnaŕstwo pód nju źěliło, ako jo hyšći žywy był.

7 a Alexander jo kněžył dwanasćo lět a pótom jo wumrěł.

8 a jogo tych surow se jano nad kuždym na swójom městnje kněžy.

9 a pó jogo smjerśi su se wšykne krony stajili; Tak su to jich syny wjele lět za nimi cynili, a te złe su se na zemi pśemóžyli.

10 a z nich jo wujšeł zły kórjenje, antichus z pśimjenim Epifanes, syn krala Antiochusa, kenž jo był w Romje ako geisel był a w stoibźastych lětach mócnaŕstwa Grichow kněžył.

11 We tych dnjach jo wuchadało z Israela złe muske, kenž su wjele pśepowědali a powědali: Lašujśo nam hyś a zwězk zacyniś z gólami, kenž su wokoło nas; pśeto wót nich smy wótejšli, smy wjele tužnosći měli.

12 a toś ten aparat jo se jim spódobał.

13 a někotare z luda su byli how tak pilne, až su šli ku kraloju, kenž jo jim dowólnosć dał, pó póstajenjach gólow jadnaś: 14 na to su natwarili w Jeruzalemje zwucowanišćo pó nałogach gólow.

15 a wóni su se wucynili njepśestawnje a su spušćili swěty Zwězk a su se pśizamknuli gólam a su se pśedali, aby se njeknicomne wustawy załožyli.

16 Ako jo se něnto mócnaŕstwo pśed Antiochusom wujasniło, jo wón myslił na to, wó Egyptowskej kněžyś, aby kněstwo nad dwěma bogatyma dojśpiło.

17 wó to jo zaśěgnuł z wjelikeju kopicu w Egyptowskej, z wózom, słonami, rejtarjami a wjelikeju flotu.

18 a wón jo wjadł wójnu pśeśiwo Ptolemeroju, krala Egyptowskeje, ale Ptosolemski jo se pśed nim bójał a wuběgnuł. A wjele su se do smjerśi zranili.

19 a wóni su dostali mócne města w kraju Egyptowskej, a wón jo wzeł swóju góńtwu.

20 a za tym až jo Antiochus Egyptowskeje biła, jo se wón w stoastyrastyrskem lěśe zasej wrośił a jo z wjelikeju kopicu pśeśiwo Israeloju a Jeruzalemoju wuśěgnuł.

21 a jo šeł gjardy do swěśenja a jo wzeł złoty hołtaŕ a swěśak swětła a wšykne wobrědy wót togo sobu.

22 a blido z klěbom a lajowymi wobrědami a wobrědami.

A złote woły a złote nurjarje a šlejfu a złote pyšnotki, kótarež su stojali pśed templom, kótarež jo stojał wšyknych.

23 wón jo wzeł teke slobro a złoto a drogotne wobrědy, a wón jo teke wzeł schowane pókłady, kótarež jo namakał.

24 a ako jo wón wšykno zebrał, jo wón do swójogo kraja śěgnuł, za tym až jo wjeliki płašć napórał, a jo wjelgin gjarźe powědał.

25 wó to jo była wjelika tužyca w Israelu, wšuźi, źož su byli; 26 a wjerchy a nejstarše su žałowali, kněžny a młode su byli słabe a rědnosć žeńske.

27 kuždego nawóženja jo zachopił skjaržyś, a ta, kenž jo sejźeł w swajźbnej komorce, jo był śěžki.

28 teke kraj jo se za swójich wobydlarjow pśesedlił, a ceły dom Jakuba jo był do zmuśenja zawobalił.

29 a pó wótběgu dweju lětowu jo kral pěskowego tributowego dostawarja do městow Judaša, kenž jo pśišeł z wjelikeju kopicu do Jeruzalema.

30 a wón jo powědał měrne słowa k nim, ale wšykno jo było wobšuda; pśeto ako su jomu wěra darili, jo wón naraz pśez město sem pśibił, jo wóna wjelgin zabiła a wjele luźi Israela.

31 a ako jo wułojł dobytk města, jo wón je zapalił a jo domy a murje ze wšych bokow pótergał.

32 žeńskich a źiśi pak su wzeli łapjone a su wobsejźeli zbóžo.

33 a wóni su natwarili město Dawida z wjelikeju, mócneju murju a mócnymi tormami a su je wucynili k kšutemu twarźinu za nje.

34 a wóni su połožyli grěšny narod, złe luźe, a su se w njom skšuśili.

35 Was jo teke z bronjami a žywidłami chowało, a ako su wužytk Jeruzalema gromadu znosyli, su je tam połožyli, a tak buchu wóni k žarce.

36 pśeto jo to było městno, na kótaremž su mógali pśed swěśenim na Lauerskej lažaś, a zły pśeśiwnik Israela.

37 a wóni su wótpokazali njewinowatu kšej ze wšych bokow swěśenja a su ju wurěšyli.

38 a wobydlarje Jeruzalema su wuběgali dla togo, na což jo se město k bydlenju cuzych cyniło a kótarymž su se w njej naroźili, cuze. A swójske źiśi su spušćili.

39 Waša swěśenica jo se zatšašowała ako pusćina, jeje swěźenje buchu w žałowanju, jich sabataty w Smogorach, jeje cesć do zajśpjenja pśeměniła.

40 kak jo jeje sława była, tak jo teke jeje sromota rosła, a jeje ekscelenca jo se pśeměniła do žałowanja.

41 a kral Antiochus jo pisał na swójo cełe mócnaŕstwo, až wšykne dejali lud byś.

42 a kuždy ma swóje kazni spušćiś, a wšykne góle su głosowali pó kazni krala.

43 jo, teke wjele wót Israelarjow jo wzeło swóju nabóžninu a su woprowali götzy a su wiźeli sabat.

44 pśeto kral jo pśez pósołow listy do Jeruzalema a do městow Judaša pósłał, aby dejali cuzym kaznjam kraja slědowaś.

45 a zakaza wopory woporow a woporow a napojow w templu; A až měli sabataty a swěźeńske dny wuswěśiś: 46 a zanjerěšony swětnica a swěty lud.

47 natwarjonych hołtarjow a haj a götzowe kapały a woprujo swinjece měso a njeknicomne zwěrjeta.

48 datow daś teke swóje źiśi pśerězki daju a swóje duše z wšakeju njerownosću a pakinjenim tšašne cynje.

49 Na kóńcu mógali kazń zabyś a wšykne póstajenja změniś.

50 a chtož njejo kśěł pó kazni krala jadnaś, ten ma wumrěś.

51 Na tu samsku wašnju jo zapisał na swójo cełe mócnaŕstwo a jo stajił doglědowaŕ pśez ceły lud a jo pśikazał městam Judaša, město za město woprowaś.

52 a wjele z luda jo se k nim zgromaźiło, rozmjej wšykne, kenž su kazń spušćili. A tak su złe w kraju zagrali; 53 a wóni su pógónjowali Israelitowe pótajmne městna, źož su mógali wuběgnuś, aby pomoc pytali.

54 Nanejpózdźone dny mjaseca Kasleu pak, w sto arožčanskem lěśe, su stajili gruzlowy wuwězk na hołtaŕ a su natwarili götzenalty we wšych městach Judaša ze wšych bokow.

55 a wóni su spalili weihrauch pśi źurjach swójich domow a na drogach.

56 a ako su namakali knigły kazni, kótarež su namakali, su roztergali, su je z wognjom spalili.

57 a chtož bu z knigłami testamenta namakaś, abo gaž jo był něchten kazni pódchyśone, kazni krala, až su dejali jogo wusmjerśiś.

58 tak su cynili Israelitow pśez swóju połnomóc kuždy mjasec, tak wjele, ako su byli w městach namakaś.

59 a pěśnasty źeń mjaseca su na jědlowem hołtarju woprašli, kótaryž jo był na hołtarju Boga.

60 w tom casu su wusmjerśili pó kazni někotare žeńske, kótarež su swóje źiśi pśikrotcyś dali.

61 a wóni su powjesali góletka wokoło šyje a su pśegrěbali swóje domy a su zabili, kótarež su pśikšyli.

62 wjele w Israelu pak jo było kšuśe rozsuźone a we sebje samego wobkšuśone, nic njepśirodnego jěsć.

63 wó to su lubjej wumrěli, až njeby z jěźom wurěšyli a swětego Zwězka pak wiźeli, tak su wumrěli.

64 a jo był wjelgin wjeliki gniw wó Israelu.

KAPITEL 2 1 We wónych dnjach jo se Mattathias, syn Jana, syn Simeons, mjeršnik synow Joaribs, z Jeruzalema a jo bydlił w Modinje.

2 a wón jo měł pěś synow, Johanna, pomjenjona Caddis: 3 Simon; Pomjenjona Thassi: 4 Judas, kótaryž jo matej Matej pomjenjony: 5 Eleazar, pomjenjony Avaran, a Jonathan, kótaregož familijowe mě Apphus jo było.

6 a ako jo wiźeł Bóže sromośenja, kótarež su se w Juźe a Jerusalemje swěśili, su se swěśili w Juźe a Jerusalemje, 7 Wón źašo: Běda mě! Cogodla som se naroźił, aby tu bědu mójogo luda a swětego města wiźeł a tam bydlił, ako jo se do ruki winika a swěśenja do ruki cuzych dało?

8 Waš templ jo se stał ako cłowjek bźez kšasnosći.

9 Wašych kšasnych łoźow wjedu se do popajźeństwa, swóje źiśi na droze zabiju, swóje młode z mjacom winika.

10 kótary lud njejo późěl na swójom mócnaŕstwje a jo wót swójogo wužytka profitěrował?

11 Waša ceła pyšnotka se pšec wzejo; Wót licheje žeńskeje jo se stała njewólnavina.

12 a lej, naša swěśenica, jo naša rědnosć a naša kšasnosć, jo zapśěźone, a góle su to pak wiźeli.

13 w kótarem zaměrje mamy pótakem hyšći žywe byś?

14 a Mattathias a jogo syny su roztergali swóje drastwy, su śěgnuli měchowe rubiška a su wjelgin bóleli.

15 w mjazycasu su pśišli oficěry krala, kótarež su lud na zeger nuzowali, do města Modin, aby jim wopory pśednjasli.

16 a ako jo wjele Israelitow k nim pśišło, stej pśišłej teke Mattathias a jogo syny gromaźe.

17 Da su wótegronili zastojniki krala a su powědali k Mattathiasoju: »Ty sy kněžaŕ a cesny a wjeliki muski w tom měsće, skšuśony pśez synow a bratšow: 18 wó to pśiźo nejpjerwjej a napołni kazń krala, ako su to wšykne góle cynili, jo, a teke muske wót Judy a te, kenž w Jeruzalemje wóstanu. A wjele mytowanjow.

19 Datathias jo wótegronił a jo powědał z głosnym głosom: »Wšykne narody, kótarež stoje pód kněstwom krala, słuchaju jomu a padnu wšykne wót nabóžniny swójich wóścow a daju swójo pśigłosowanje k swójim kaznjam: 20 tola ja a móje syny a móje bratšy kśě w zwězku našych nanow pśeměniś.

21 Bog wobchowajo, až kazń a wukazam wzdajomy.

22 Njebuźomy na słowa krala słuchaś, aby se wót našeje nabóžniny wótchylali, daniž k pšawicy daniž k Lěwicy.

23 ako jo něnto z tymi słowami wótejšeł, jo jaden ze Žydow pśed wšymi wócyma pśišeł, aby na hołtarju w Modinje woprował, ako jo to krala Kazń cynił.

24 Als Mattathias to jo wiźeł, bu z zagórjetosću zapleśiło, a jogo wótnožki su se tśěskotali, a wón njejo mógał se wopśimjeś, swój gniw za sudnistwom pokazaś; togodla jo gnał a jo jogo na hołtarju derił.

25 teke komisar krala, kótaryž jo luźi k woporoju nuzkał, jo wón tencas wusmjerśił a jo hołtaŕ wóttergał.

26 tak jo wón pilnje jadnał za Kazń Boga, ako Phinees z Zambri, synom Salomsom, jadnał.

27 a Mattathias jo kśikał z głosnym głosom pó cełem měsće a źašo: Chtož jo pilny a zwězk źaržy, ten slědujo za mnu.

28 a wón a jogo syny su wuběgali do górow a su dali wšykno, což su wobsejźeli, w měsće slědk.

29 a wjele, kenž su pšawdu a jězu pytali, jo zalězło do pusćiny dołoj, aby tam bydlili.

30 ako teke swóje źiśi a jich žeńske; A jich zbóžo; Pśeto wobgóspodarje su pśiběrali.

31 ako jo něnto tyma pśedank krala a wójskogo, kótarež jo był k Jeruzalemoju w měsće Dawida, gronił, až su wěste muske, kenž su kazń krala łamali, do schowanych jsow pusćiny póstupili.

32 a wóni su ju pśeslědowali we wjelikej mańi, a za tym až su ju wobstarali, su se pśeśiwo nim składli a su wjadli pśi sabatu wójnu pśeśiwo njej.

33 a wóni su k nim powědali: Což sćo doněnta cynili, ma dosegaś; Wujźotej a cyńtej pó kazni krala, ga buźotej žywej.

34 Was pak jo powědało: Njocomy wujś a nic kazń krala cyniś, aby se semje wuswěśili.

35 a wóni su jim dali wójowanje ze wšeju malsnosću.

36 ale wóni jim njewótegronichu, njejsu daniž kamjeń za nimi chyśili, daniž njejsu městna zastali, źož su zatajone lažali.

37 pak jo powědał: Lajśo nas wšykne w našej njewinowatosći; njebjo a zemja budu za nas wobznaniś, až sćo nas njepšawdu wusmjerśili.

38 a wóni su se zwignuli na sabatu pśeśiwo njej a su ju ze swójimi žeńskimi a źiśimi a jich zbóžom pó tysac luźach zabili.

39 Ako su něnto Mattathias a jogo pśijaśele wó tom zgónili, su wó nje žałuju.

40 a jaden z nich jo k drugemu powědał: Gaž wšykne cynimy, což su naše bratšy cynili, a nic wó našo žywjenje a

naše kazni pśeśiwo góli wójuju, ga budu nam něnto malsnje ze zemje wutupiś.

41 wó to su wobzamknuli a powědali: Chtož buźo na sabaśe z nami wójowaś, togo buźomy znicyś; Njebuźomy teke wšykne wumrěś ako naše bratšy, kótarež su se na pótajmnych městnach zamordowali.

42 a k njomu jo pśišła kopica Assidow, kótarež su byli mócne muske Israela, jo wšykne, kenž su se dobrowólnje kazni dali.

43 a wšych, kótarež su pśed pśeslědowarjami wuběgnuli, jo se jim pśizamknuło a su jim a zepěrali.

44 a wóni su zjadnośili swóje jadnotki a su derili grěšniki w swójom gniwje a złe w swójom gniwje; te zbytne pak su wuběgali k gólam, aby pomoc pytali.

45 a Mattathias a jogo pśijaśele su šli wokoło a tergali hołtarje.

46 a źiśi, kótarež su ju na brjogu Israela njewobkšuśone namakali, su je zmužnje pśirězowali.

47 was su gónili teke gjardosći, a twórba jo se wuwiła w swójej ruce.

48 a wóni su dobyli kazń z ruki gólow a z ruki kralow, a nichten njejo duł, až jo ju, grěšnik, triumfěrował.

49 ako jo něnto cas pśišeł, dokulaž jo Mattathias wumrěś musał, jo wón powědał k swójim synam: Něnto stej gjardosć a tadel móc dostałej a cas skazby a gniw gniwnego: 50 wó to, móje syny, buźćo pilnje za kazń a dajśo swójo žywjenje za Zwězk wašych wóścow.

51 wołajśo se, was na statki dopominaś, kótarež su naše nany za swój cas cynili; Tak buźośo wjeliku cesć a nimjerne mě pśiwześ.

52 Njejo se Abraham w wopytowanju za zwěrnje wóstał, a jo se jomu spšawnosć pśilicyło?

53 Joseph jo źaržał w swójej wuskosći kazń a jo se za kněza wót Egyptowskeje pomjenił.

54 finejow, naš nan, jo pśez swóju zagórjetosć a swóju zagórjetosć zwězk nimjernego duchownatuma dojśpił.

55 Dokulaž Jezus słowo dopołnijo, bu w Israelu k sudnikoju docynił.

56 Kaleb za to, až jo znankstwo wótpołožył, nježli až zgromaźina derbstwo kraja pśiwze.

57 dokulaž jo był Dawid zmilny, jo měł wón tron nimjernego mócnaŕstwa.

58 Eliasow, kenž jo był zagórjety a za pilnu za kazń, jo se do njebja pśiwzeł.

59 Ananias, Azarias a Misael su se pśez swóju wěru z płomjenja wuchowali.

60 Daniela jo se wó swóju njewinowatosć dla z pomsćenja lawow wulichowało.

61 a tak wobmysli k wšym casam, až nichten, kenž swóju dowěru na njogo sajźijo, pśewinjo.

62 Njebójśo se pótakem pśed słowami grěšnika, pśeto jogo kšasnosć buźo gnoj a wužeńc.

63 źinsa buźo wón górjej zwignuś, a witśe njebuźo se wěcej namakaś, dokulaž se do swójogo procha chyśijo a jogo mysl docyniś.

64 wó to, móje syny, su zmužne a pokažćo se muske w mjenju kazni; Pśeto pśez nju buźo jeje sława dojśpiś.

65 a lej, ja wěm, až jo twój bratš Syman muski rady, słyšym jomu kuždy cas; wón buźo śi nan.

66 Což Judašec Makkabch nastupa, tak jo wón mócny a mócny był, wót młoźiny; wón dej swój stolic byś a wójowanje luda wójowaś.

67 wzejśo teke wšykne, kenž kazń źarže, k wam a falšowa njepšawdu wašogo luda.

68 załapjujo góla połna, a źiwa na kazni kazni.

69 a wón jo jich žognował a bu k swójim nanam zgromaźony.

70 a wón jo wumrěł w stoastyrźasćaźastych lětach, a jogo syny su jogo w rowach jogo nanow na modinu, a ceło Israel jo pśez njogo skjaržył.

KAPITEL 3 1 A jogo syn Judaš, Makkan pomjenjony, jo se na jogo městnje pózwignuł.

2 A wšykne jogo bratšy su jomu pomagali, a wšykne, kenž su k swójomu nanoju źaržali, a wóni su z wjasołeju myslu wójowali bitwu Israela.

3 a wón jo swójomu ludoju wjeliku cesć wopokazał a jo sebje nadrowny pancer ako wjelikan, a wón jo wobgroźił swój wójnski wobrěd wokoło sebje, a wón jo wójował a šćitał wójnstwo ze swójim mjacom.

4 w jogo statkach jo był ako law a ako lawna wogon, kótaryž pó swójom góńtwje žarijo.

5 pśeto wón jo slědował bźezbóžne a jo je pytał a jo spalił, kótarež su jogo lud rozgniwali.

6 togodla su bźezbóžne z tšacha pśed nim slědk šli, a wšykne złosniki su se wobtužyli, dokulaž jo se gójenje w jogo ruce wuwiło.

7 wón jo teke wjele kralow póchował a Jakub ze swójimi statkami rozwjaselił, a jogo spomnjeśe jo žognowane do nimjernosći.

8 a wón jo śěgnuł pó městach Judy, jo znicył bźezbóžne z nich a jo z gniwom Israela wótwobrośił.

9 a wón jo był znaty až do togo samego źěla zemje, a wón jo pśiwzeł take, kenž su byli zwólniwe, se zepěraś.

10 a Apollonius jo zgromaźił góle a wjelike wójnstwo z Samarije, aby pśeśiwo Israeloju wójowało.

11 Ako judy to spóznajo, jo jomu napśeśiwo šło a jo jogo derił a jo jogo zabiło. Wjele jo teke zabiło, zbytne pak su wuběgali.

12 wó to jo Judaš wzeł swój wužytk a teke mjac Apolloniusa a jo z tym swójo cełe swójo cełe žywjenje wójował.

13 Ako něnto Seron, wjerch z wójska Syriskeje, groniś jo słyšał, Judaš jo kopicu a kopicu wěrjecych wokoło se zgromaźował, aby z nim do wójny śěgnuł; śěgnuł; 14 Wón źašo: Com sebje mě a cesć napóraś w mócnaŕstwje; Pśeto ja cu wójowaś z Judašom a tymi, kenž su z nim a kenž su kazń krala zajšli.

15 a wón jo jogo zwólniwy cynił, górjej śěgnuś, a z nim jo šło mócne wójnstwo bźezbóžnego, aby jomu pomagało a se źiśam Israela pomsćiś dało.

16 a ako jo se wón najězd do Bethhorona bližył, jo Judaš jomu z małeju kopicu napśeśiwo šeł.

17 a ako su wiźeli, kak wójaki jim napśeśiwo pśiźo, jo wón powědał k Judasoju: Kak dejmy, kenž smy tak mało, pśeśiwo takemu wjelikemu a tak mócnej kopicy wójowaś mógali, dokulaž weto ceły źeń pśed zapustami nuchamy?

18 Tomoju jo wótegroniło: Njejo śěžko za wjele, w rukach někotarych mjenjej zamknjony byś; A z Bogom njebja jo wšykno jadno, aby z wjelikeju kopicu abo małeju kopicu pósrědnił: 19 pśeto dobyśe bitwy njelažy w kopicy wójska; Ale móc pśiźo z njebja.

20 Wy pśiźośo z wjele gjardosću a njespšawnosću pśeśiwo nam, aby my nas a naše žeńske a źiśi znicyli a nas skazyli.

21 pak wójujomy wó našo žywjenje a naše kazni.

22 wó to buźo kněz sam pśed našym woblicom padnuś, a což was nastupa, ga njebójśo se pśed nimi!

23 a lěbda jo pśestał powědaś, to jo se wón naraz na nju walił, a tak su seron a jogo wójnstwo pśed nim pśeměnili.

24 a wóni su ju pśeslědowali wót dojězdaŕnje do Bethhorona až do rowniny, źož su něźi wósymstow muskich wót nich zabili. A zbytk jo wuběgnuł do kraja feilisterow.

25 tam jo se zachopił tšach pśed Judašom a jogo bratšoma, a wjelgin wjeliki tšach, pó ludach kołowokoło pśiś.

26 pśeto jogo sława jo pśišła k kraloju, a wšykne ludy su powědali wó wójowanjach Judy.

27 ako jo něnto kral Antiochus to słyšał, bu połny gniwny, a togodla jo wšykne wobronjone mócy swójogo mócnaŕstwa a jo je zběrał, samo wjelgin mócne wójnstwo.

28 jo teke swój pókład wótcynił a swójim wójakam jadno lěto dłujko sol a pśikazał jim, zwólniwy byś, gaž jo ju trjebał.

29 als pak jo wiźeł, až su pjenjeze swójich pókładow felowali a až su byli tributy w kraju snadne, dla rozkory a mrětwy, kótaruž jo wón pśez kraj pśinjasł, z tym až jo kazni ze starych casow pšec wzeł; wzeł; 30 wón jo se bójał, až njeby śěže wěcej njasć a nic wěcej tak licho gótowaś mógł, ako jo to něga cynił, pśeto jo wěcej ako krale, kenž su pśed nim byli, w pśeplěce.

31 Dokulaž jo był něnto we wjelikem zmuśenju, jo wobslěpił, do Persiskeje hyś, aby tam tributy krajow wzeł a wjele pjenjez zběrali.

32 a wón pśewóstajijo Lysiasoju, drogotnemu a kraloju kralojskego wuběžka, wobchody krala wót Euphrata až k granicam Egyptowskeje doglědowaś.

33 a swójogo syna Antiochusa wótkubłaś, daniž njeby zasej dostał.

34 a wón pśepódajo jomu połojcu swójich jadnotkow a słony a jo jomu doglěd nad wšym, což by kśěł cyniś, ako teke wó tych, kótarež su bydlili w Juźe a Jerusalemje.

35 wón jo rozmjej wójnstwo pśeśiwo njej pósłał, aby móc Israela a pśerědnego Jeruzalema znicył a wutupił a jeje spomnjeśe wó wó wónem městnje wzeł.

36 a dalšy wón cuzych do wšych jich brěmjeńkow pśinjaso a swój kraj pśez losowe źěle.

37 a kral jo wzeł połojcu zbytnych jadnotkow a jo śěgnuł w stoastyrźasćaźastych lětach wót Antiochije, jogo kralojskego města. A za tym až jo eurat pśejšeł, jo śěgnuł pśez wusoke kraje.

38 Da jo wuzwólił Lysias Ptolem, syna Dorymena, Nikrice a Gorgije, mócnych muskich pśijaśelow krala.

39 a z nimi jo wón styrźasća tysac študarjow a sedym tysac rejtarjow, aby do kraja Juda śěgnuł a znicył, ako jo to kral pśikazał.

40 a wóni su śěgnuli ze wšeju mócu a su pśišli a su pla Emmausa w rowninje naraźili.

41 a pśekupce kraja, ako su słyšali, kak sławne su byli, su pśiwzeli slobro a złoto z słužabnikami a su pśišli do lěgwa, aby źiśi Israela ako njewólniki kupili.

42 Ako su něnto Judašy a jogo bratšy wiźeli, až jo se běda rozmnožyła a až su se jadnotki na swójich granicach składowali, pśeto su se zgubili, ako kral jo pśikazał, lud znicyś a ceło wutupiś; lud znicyś a ceło wutupiś;

43 a wóni su k sebje powědali: Wódajśo nam skazone zamóženje našogo luda zasej wótnowiś a za naš lud a swěśenje wójowaś.

44 a zgromaźina jo se zgromaźiła, aby k wójowanju zwólniwe byli, aby se módlili a wó zmilnosć a zmuśenje pšosyli.

45 Jeruzalem pak jo lažał prozny ako pusćina, a žeden z jogo źiśi njejo se stał abo, a teke swěśenica jo se póteptało, a cuze zwěrjeta su źaržali twarźinu; Góle su měli na toś tom městnje swójo bydlenje; A Jakub jo se wjasele wzeł, a fejfa z harfu jo zamjelcała.

46 wó to su se zgromaźili Israelity a su śěgnuli do Maspha, prěki pśeśiwo Jeruzalemoju. Pśeto w Mascha jo było městno, źož su se pjerwjej w Israelu módlili.

47 a wóni su pśisamem na wónem dnju pśiwórali a su śěgnuli měchy, su chytali popjeł na swóje šapki a su swóje drastwy roztergali.

48 a wón jo naraźił knigły kazni, w kótaremž su wopytali gólanki, wobraz jich wobrazow mólowaś.

49 su pśinjasli teke drastwy mjeršnikow a prědnicate płody a źasete, a wóni su nacarili, kótarež su swóje dny zakóńcyli.

50 tam su wołali z głosnym głosom k njebju a źašo: Co dejmy z tym zachopiś, a źo dejmy je nosyś?

51 pśeto twója swěśenica jo se wótstajała a wiźi, a twóje mjeršniki su śěžke a pónižyne.

52 a lej, te góla su se pśeśiwo nam zgromaźili, aby my se znicyli; což se pśeśiwo nam wumysliju, to wěš.

53 kak mamy se pśeśiwo nim twarźiś móc, gaž nic ty, o Bog, naša pomoc?

54 to su z trompetami zagnězdli a wołali z głosnym głosom.

55 a pó tom jo Judašerowy głowny luźi wó ludu zasajźił, jo, głownje pśez towzynty, wěcej ako sta, wěcej ako połsta a wěcej ako źaseśich.

56 a tym, kenž su domy twarili, kótarež su se zlubili abo winice se bójali, jo wón pśikazał, až dejali se wrośiś, kuždy do swójogo domu, ako to kazń pśedwiźi.

57 a lěgwo jo se zdalowało a jo je na pódpołdnjowem boce Emmausa wótbił.

58 a Judas źašo: Wobronjony se a buźćo zmužne muske a glědajśo, až sćo zwólniwe pśeśiwo zajtšoju, aby z tymi ludami wójowaś mógali, kótarež su se pśeśiwo nam zgromaźili, aby nas a našu swěśenju znicyli.

59 ga jo lěpjej za nas, w bitwje wumrěś, ako njegluka našogo luda a našogo swěśenja wiźeś.

60 Kak pak jo wóla Boga na njebju, ga cyń to.

KAPITEL 4 1 a Gorgias jo wzeł pěś tysac študarjow a tysac nejlěpšych rejtarjow a jo je w nocy z lěgwa wótwónoźeł.

2 Na kóńcu mógał se do lěgwa Žydow zadobyś a ju naraz biś. A muske twarźiny su byli jogo wjedniki.

3 Ako jo Judas něnto wót togo słyšał, jo wón sam śěgnuł a skobodnych muskich z nim śěgnuł, aby wójnstwo krala bił, kótarež jo było do Emmy.

4 hyšći su byli jadnotki z lěgwa rozdrosćone.

5 w mjazycasu jo pśišeł Gorgias w nocy do lěgwa Judy, a ako njejo tam žednogo cłowjeka namakał, jo ju pytał w górach, pśeto źašo: Te kjarle wuběgaju pśed nami pśed nami, jo wón jeju w górach, pśeto źašo: Te kjarle wuběgaju pśed nami pśed nami.

6 Als pak jo se źeń stało, pokazujo se Judas z tśi tysac muskimi w rowninje, kenž pak daniž bronidła daniž mjace pśi sebje měli njejsu.

7 a wóni su wiźeli lěgwo gólow, až jo było mócnje a derje pśědne a kołowokoło rejtarjow wobdane. A te su byli fachniki wójny.

8 a Judas jo powědał k mužam, kótarež su byli pla njogo: Njebójśo se pśed swójeju kopicu a njebójśo se pśed swójim nadpadom.

9 mysli na to, kak su se naše nany w Cerwjenem mórju wulichowali, ako jo farao z wójsom slědował.

10 wó to nas k njebju woła, lěc kněz se našomu zmili, a comy Zwězka našych nanow spominaś a te wójsku wójnu źinsa pśed našym woblicom znicyś.

11 z tym wšykne góle wěźe, až jadnogo dajo, Israel wulichowany a wumóžyjo.

12 Da su cuze swójej wócy zwignuli a wiźeli, kak su na nju pśišli.

13 wó to su śěgnuli z lěgwa, aby wójowali. Ale te, kenž su byli pla Judy, su jeje trompety za dali.

14 a wóni su se pśizamknuli wójowarjoju, a góla, kótarež su byli zamuśone, su wuběgali do rowniny.

15 ale wšykne slězne sćažory z nich su z mjacom zabili, pśeto wóni su slědowali až do Gazery a do rowninow Iduma a Azotusa a Jamnije, tak až su se na tśi tysac muskich zabili.

16 ako jo se to stało, jo se Judas ze swójim wójnstwom wót pśeslědowanja wrośił.

17 a źašo k ludoju: Njebuźćo póžedne za góńtwami, pśeto lažy bitwa pśed nami.

18 a Gorgias a jogo wójnstwo stej how pla nas na horach; ale stajśo se něnto pśeśiwo našym njepśijaśelam a pśewinjotej je, a pó tom móžośo dobytk skobodnje wześ.

19 Als Judas hyšći toś te słowa jo powědał, jo se zjawił źěl z nich, kenž jo z góry wuglědał: 20 a ako su zawupytnuli, až su Žydy swójo wójnstwo do wuběgnjenja zabili a stany spalili; Pśeto kuŕ, kótaryž jo se wiźeł, wózjawił, co jo se stało: 21 ako su to něnto to wiźeli, su se wjelgin bójali, a ako su teke wójnstwo Judy w rowninje k wójowanju zwólniwe wiźeli, su se wjelgin bójali, a ako su teke wójnstwo Judy w rowninje k wójowanju zwólniwe wiźeli, su se wjelgin bójali, a ako su teke wójnstwo Judy w rowninje k wójowanju zwólniwe wiźeli, su se wjelgin bójali, a ako su teke wójnstwo Judy w rownin 22 a wóni su wuběgali wšykne do kraja cuzych.

23 a Judas jo se wrośił, aby stany skazył, źož su dostali wjele złota a slobra a módre žydy a purpura mórja a wjelike bogatstwa.

24 na to su šli domoj, su spiwali źěk a brjazyny knězoju w njebju, dokulaž jo derje, dokulaž jogo zmilnosć nimjernje trajo.

25 tak jo Israel dožywił na wónem dnju wjelike wulichowanje.

26 a wšych cuzych, kótarež su byli wuběgnuło, su pśišli a su wulicowali Lysias, což jo se stało.

27 a ako jo wó tom słyšał, jo był zamuśony a pówabny, dokulaž njejo daniž to cynił, což jo kśěł, daniž to, což jo kral jomu póbitował.

28 w slědujucem lěśe jo Lysias tśigrajny tysac wucytanych twaŕcow a pěś tysac rejtarjow, aby je pódchyśili.

29 a wóni su pśišli do Idumea a su swóje stany w Bethsuraju stanuli, a Judaš jo jim ze źaseś tysac muskimi zmakał.

30 a ako jo wón toś to mócne wójnstwo wiźeł, jo se wón módlił a powědał: Gepriesen sy, o Heiland Israela, kenž sy namóc mócnego pśez ruku swójogo słužabnika Dawida pódtłocował a kopicu cuzych do rukowu Jonathana, syna Saulsa, a jogo bronjowego nosarja dał; 31 zamkow toś togo wójska w ruce swójogo luda Israela, a wóli ju w swójej mócy a jeje rejtarjach zamóliju.

32 Lazow njamaju skobodnosć a lašujnosć swójeje mócy, a łamo se tśěskoco pśed swójim skazbom.

33 mjetwi jich z mjacom tych, kenž śi lubuju, a wšykne, kenž twójo mě znaju, daś śi z źěkom cynje.

34 a wóni su se pśizamknuli wójowanju; A wót kopice lysije su něźi pěś tysac muskich zabili, hyšći nježli su zabili.

35 ako jo něnto Lysias wiźeł, kak jo se jogo wójnstwo do wuběgnjenja deriło a muskeceje póbóžnosći wójakow Judaša a kak su byli zwólniwe, skobodnje žywe byś abo wumrěś, jo śěgnuł do Antiochije a jo zgromaźował kopicu cuzych, a za tym až jo swójo wětše wójnstwo cynił, ako jo se myslił, zasej do Judy pśiś.

36 Da stej powědałej Judaš a jogo bratšy: Lej, naše njepśijaśele su wulěkane: Lajśo nas górjej, aby swěśenje wurěšyli a wuswěśili.

37 na to jo se cełe wójnstwo zgromaźiło a jo górjej na góru Sion stupało.

38 a ako su wiźeli, kak su swěśenje zapasli a hołtaŕ pak wónjali a wrota su se spalili a kricki na dwórach rosli ako w góli abo w jadnom z górow, jo, a zogole duchownych wótryli; 39 Sćo roztergali swóje drastwy a su skjaržyli a chyśili popjeł na swójich głowow.

40 a wóni su płone na jeje woblico padnuli a su duli z pozawnami alarm a su k njebju kśikali.

41 a Judas jo zasajźił někotare muske, kenž su dejali pśeśiwo w twarźinu zaměstnjonych wójowaś, daniž njejo wón swěśenje wurěšył.

42 a wón jo wuzwólił mjeršnik unitadeligentnego rozgrona, kótarež su se na kazni spódobali spódobanje.

43 wón jo swětnica wurěšył a jo wótpórěł zanjerěšone kamjenje na njeknicomnem městnje.

44 a ako su wobradowali, co jo se dejało z woporom woporow wognja staś, kótaryž jo se paki stał; 45 Wy sćo měli za to nejlěpše, jen wótryś, až njeby jim žedna sromota była, dokulaž su góle wurěšyli.

46 a wóni su połožyli kamjenje na górje templa na gódne městno, daniž njeby profet pśišeł, aby pokazali, co dejało se z nimi staś.

47 a wóni su wzeli cełe kamjenje pó kazni a su natwarili nowy hołtaŕ pó zachadnem.

48 a wóni su cynili swěśenju a to, což jo było w templu, a su dwóry swěśili.

49 a wóni su gótowali teke nowe swěte wobrědy, a do templa su pśinjasli swěśak a hołtaŕ woporow wognja a worcha a blido.

50 a na hołtarju su spalili Weihrauch a su zapalili lampy, kótarež su stojali na swěśadłach, aby swětło w templu cynili.

51 a wóni su połožyli klěby na blido, su wupśestrěli šlejarje a su wšykne twóŕby, kótarež su zachopili.

52 Nejśaźastasty źeń źewjetego mjaseca, kótaryž pomjenjujo se mjasec Kasleu, w stoastyrźastych lětach su stojali w pšawem casu rano.

53 a wóni su woprowali pó kazni na nowem woporowem woporu wopora, kótaryž su rozpowědali.

54 glej, w kótarem casu a na kótarem dnju su góle wónjali, teke tam jo było swěśone ze spiwami a citerami a harfami a cymbami.

55 a ceły lud jo padnuł na jogo woblico a módlił se Bogu njebja a jo priesěrował, kenž jo jim gluku darił.

56 a tak su źaržali wuswěśenje hołtarja wósym dnjow dłujko a su pśinjasli wopory wulichowanja a su wopory wulichowanja a płaśizny chwalby.

57 Was su wupyšnili teke prědny bok templa ze złotymi kronami a toflickami. A wrota a wósłonki su je wobnowili a su źurja na nich powjesali.

58 tak jo było wjasele w luźe wjelike, až su smóloc gólow wót se wzeli.

59 a Judaš a jogo bratšy su z cełeju gmejnu Israelom zaryli, až maju se dny hołtaŕnje lěto wob lěto wósym dnjow dłujko źaržaś, wót pěśadystego dnja mjaseca Kasleu, z wjasołosću a wjaselim.

60 w tom casu su twarili teke góru Sion z wusokimi murjami a mócnymi tormami, až njeby góle pśišli a jogo pókłonili, ako su to do togo cynili.

61 a wóni su tam stajili garnizon, aby jen wobstražowali, a wobtwarźone bethsury, aby jen zachowali. Aby se lud pśeśiwo Idumoju zašćitowaś mógł.

KAPITEL 5 1 Ako su něnto ludy kołowokoło słyšali, až jo se hołtaŕ natwarił a swěśenica wobnowiła ako do togo, jo jim wjelgin spódobało.

2 Wó to su myslili, rod Jakuba, kótaryž jo był mjazy nimi, znicyś, a su zachopili, lud wusmjerśiś a znicyś.

3 a Judas jo wójował pśeśiwo synam Esaus w Idumea pla Arabattine, dokulaž su se Gael woblěgowali, a wón jo dał jim wjelike wowalenje, jo dał swóju zmužnosć póněcom a jo wzeł swój dobytk.

4 Wón jo myslił teke na žałosć źiśi buny, kótarež su byli šwabske a kśiwźenje za lud, dokulaž su jim na drogach łakali.

5 wó to jo wón do tormow zalewał a se pśeśiwo njej składł a jo je dopołnje spalił a spalił tormy wónego městna z wognjom a wšykno, což jo w njom było.

6 Pó tom jo chójźił k źiśam Ammona prěki, źož jo namakał móc a wjele luźi, z Timom, jeje stolicom.

7 a wón wjele wójowanjow z nimi chłoźo, daniž njejsu skóńcnje pśed nim njeměrne stali. A wón jo ju derił.

8 a ako jo jasar z pśisłušajucymi městami zabrał, jo se wrośił do Judy.

9 a góle, kótarež su byli w Galaadje, su se zgromaźili pśeśiwo Israelarjam, kótarež su byli w swójich kwartěrach, aby jich znicyli. Ale wóni su wuběgali do twarźi Daty.

10 a wón jo pěskował listy na Judowu a jogo bratšow: Te góla, kenž su wokoło nas, su se pśeśiwo nam zgromaźili, aby nas znicyli.

11 a wóni se pósćelu, pśiś a twarźinu zabraś, źož smy wuběgnuli, a Timoteus jo stolic jeje wójnstwa.

12 wó to pśiźo něnto a wulichujo nas z jeju rukowu, pśeto wjele z nas su zabite.

13 jo, wšykne naše bratšy, kenž su byli na městnach Tobies, su se wusmjerśili; teke jich žeńske a jich źiśi su popajźone dalej wjadli a swój cajk wótnjasli. A su tam něźi tysac muskich znicyli.

14 za cas toś tych listow hyšći cytane, lej, to su pśišli druge pósoły z Galileja ze swójimi rozterganymi suknjami, kótarež su rozpšawjali wó toś tej wašni: 15 a wóni su powědali: Wóni wót Ptolemaisa a Tyrusa a Sidona a cełeje Galileja z gólow su se pśeśiwo nam zgromaźili, aby nas zjědli.

16 Ako su něnto Judaš a lud te słowa słyšali, jo se zgromaźiła wjelika zgromaźina, aby wobradowali, co su měli za swójich bratšow cyniś, kótarež su byli w nuzy a wót nich napadnuli.

17 a Judaš jo powědał k Symanoju, swójomu bratšoju: Erwähle tebje z luźi, a źi a humóž twóje bratšy, kenž w Galileja su; pśeto ja a jonatan, mój bratš, budu do kraja Galaad śěgnuś.

18 a wón jo dał Josephoju, syna Zachariasa, a Azariasa, głownego cłowjeka luda, z pśerystom wójskow w Judriasu slědk, aby jich pasł.

19 Tomoju kazń jo dał, z tym až źašo: Wzej zagronitosć za toś ten lud a glědajśo, až jej wójna njewjeźo pśeśiwo tatanjam, daniž njepśiźomy zasej.

20 Syman pak jo se tśi tysac muskich dało, aby do Galileja śěgnuli, a Judaš wósym tysac muskich za kraj Galaad.

21 a Syman jo śěgnuł do Galileja, źož jo wjadł wjele wójowanjow z gólami, tak až su góle se pśez njogo rozgniwali.

22 a wón jo slědował až k wrotam ptolemaisa. A su wót gólow něźi tśi tysac muskich zabili, kótarychž góńtw wón jo wzeł.

23 a te, kenž su byli w Galinje a w Arbattisu, ze swójimi žeńskimi a jich źiśimi a wšomu, což su wobsejźeli, su jogo sobu pókšacowali a ju z wjelikim wjaselim do Judy do Judy spórali.

24 teke Judašec Makkabäus a jogo bratš Jonatan stej śěgnułej pśez Jordan a stej drogowałej tśi dny do pusćiny.

25 a wóni su zmakali na nabatitow, kótarež su měrnje k nim pśišli a jim wšykno wulicowali, což jo se jich bratšam w kraju Galaad stało.

26 a wjele z nich jo było w Bosora a Bosor a Alema, Casphor, Made a Carnaim zastajone; stej byłej zastajonej; Wšykne toś te města su mócne a wjelicne: 27 a da su byli w zbytnych městach kraja Galaad zastajone, až su za witśe póstajili, swójo wójnstwo pśeśiwo swěźenjam wjasć, ju zabraś a je wšykne na jadnom dnju znicyś.

28 na to stej se wobrośiłej Judaš a jogo wójska naraz pó droze pśez pusćinu do Bosory. A ako jo město dobył, jo wšych muskich z wótśěženim mjaca wzeł, jo wzeł swóju cełu góńtwu a jo město z wognjom spaliło.

29 wóttam jo w nocy śěgnuł a jo šeł, daniž njejo na twarźi pśišeł.

30 a zajtša su glědali, a lej, to su byli njelicobne luźe, wjedniki a druge wójnske mašiny su nosyli, aby twarźinu pśiwzeli, pśeto su je pópadnuli.

31 ako jo něnto Judaš wiźeł, až jo se bitwa zachopiła a tam mě města z pozawnami a wjelikim zukom k njebju górjej stśigało, až jo se bitwa zachopiła a tam mě města z pozawnami a wjelikim zukom k njebju górjej, až jo se bitwa zachopiła a tam mě města z pozawnami a wjelikim

zukom k njebju górjej stśigało, až jo se bitwa zachopiła a tam mě města z pozawnami a wjelikim zu 32 Wón jo k swójomu wójnstwu powědał: Wójujojśo źinsa za waše bratšy!

33 a wón jo śěgnuł za nimi do tśich kopicow, kótarež su jich pozawny duli a se módlili.

34 Da jo spóznało wójnstwo Timora, až jo to było makłady, a jo pśed nim wuběgnuło, a jo ju z wjelikim płašćom derił.

Tak jo na tom dnju něźi wósym tysac muskich wót nich wusmjerśiło.

35 ako jo se to stało, jo se wobrośił Judas na Maspha. A za tym až běšo jen napadnuł, wzeł a wusmjerśił wšych muskich w njom a jo sebje góńtwu wót togo wzeł a jo jen z wognjom spalił.

36 wóttam jo wón pókšacował a jo dobył Kasphon, Maged, Bosor a druge města kraja Galaad.

37 pó toś tych wěcach jo Timotheus druge wójnstwo zgromaźił a jo se składł pśeśiwo rapam zwenka rěcki.

38 a Judašow jo muskich pěskował, aby wójaki wusmužyli, a wóni su jomu pśinjasli powěsć a powědali: Wšykne góle, kótarež su wokoło nas, su k nim zgromaźone, teke wjelgin wjelike wójnstwo.

39 Er jo teke Arabarje pśiprasał, aby jim pomagał, a su swóje stany zboka rěcki nabite, zwólniwe, pśišli a pśeśiwo tebje wójowali. Na to jo šło Judaš jim napśeśiwo.

40 a Timoteus jo powědał k głownym luźam swójogo wójska: Gaž Judaš a jogo wójnstwo do bliskosći rěcki pśiźotej, a gaž nejpjerwjej k nam prěki źotej, njebuźomej jomu staś móc. Pśeto wón buźo mócny pśez nas dobyś: 41 gaž pak se bój a na drugem boce rěki pśiźo, ga buźomy k njomu prěki hyś a jogo dobyś.

42 Als Judas pak jo pśišeł do bliskosći rěcki, njejo wón dał pismowuškowu wuběžku luda pśi rěce wóstaś, kótarymž jo wón kazni dał, z tym až jo powědał: Laß nikogo w lěgwje wóstaś, ale wšykne maju do bitwy śěgnuś.

43 a wón jo šeł nejpjerwjej k nim prěki a ceły lud pó njom, a wšykne góle, kenž su byli pśed nim pópadane, su swóje broni pšec chyśili a su wuběgali do templa k Carnaim.

44 Was pak su město pśiwzeli a su templ ze wšym, což jo w njom było. Tak jo Carnyim pódchyśił, a njejsu mógali teke dlej pśed Judašom wobstaś.

45 a Judaš jo zgromaźiło wšykne Israelity, kótarež su byli w kraju Galaad, wót nejmjeńšego až k nejwětšym, jich žeńskim a jich źiśam a jich znank, wjelgin wjelike wójnstwo, aby do kraja Judä pśišli.

46 alstow su něnto do Efron pśišli (to jo było wjelike město pó droze, kak su musali hyś, wjelgin derje pśicynjone), njejsu se mógali daniž k pšawicy daniž k Lěwicy wót njeje wótwobrośiś, ale su se musali srjejź njeje.

47 a wóni z města su wuzamknuli a zatkali wrota z kamjenjami.

48 na to jo Judaš k nim na měrnu wašnju pěskował a źašo: Łagody pó swójom kraju śěgnuś, aby do našogo kraja śěgnuł, a nichten njebuźo wam něco póśerpjeś; Buźomy jano pěšy hyś, ale njeby se jomu wótcynili.

49 wó to jo kazał Judaš, w cełem wójnskem šapce wózjawiś, až dejał kuždy swój stan na městnje zabiś, źož jo był.

50 a wójaki su se walali a su město ceły źeń a cełu noc, daniž skóńcnje do jogo rukow njepśiźo.

51 a jo zabił wšyknych muskich z wótśěženim mjaca a jo w měsće zabił a jo swójo dobytki a jo śěgnuł pśez město pśez zabite.

52 Pó tom su śěgnuli pśez Jordan do wjelikeje rowniny pśed Bethsanom.

53 a Judaš jo se zgromaźiło, kótarež su se wrośili, a jo napominał lud cełu drogu, daniž njejo do kraja Judy pśišeł.

54 a wóni su śěgnuli górjej na góru Sion z wjaselim a wjaselim, źož su zapalowe wopory wózjawili, dokulaž njejo se nichten z nich zabił, daniž njejsu se w měrje wrośili.

55 a kaki cas, dokulaž stej byłej Judas a Jonatan w kraju Galaad a Syman, jogo bratš, w Galiläa pśed Ptolemaisom, 56 Josephow, syn Zachariasa, a Azariasa, głowne luźe garnonenow, su słyšali wó swójich zmužnych statkach a wójaŕskich statkach.

57 wó to su gronili: Lajśo nam teke mě daś a pśeśiwo gólam wójowaś, kenž su wokoło nas sem.

58 a ako jo wóna wobsadku, kótaraž jo pla nich była, su pśewzeli, su śěgnuli do Jamnije.

59 a Gorgias a jogo muske su pśišli z města, aby pśeśiwo njej wójowali.

60 a tak jo se stało, až stej Se Joseph a Azaras do wuběgnjenja bił a až na granicy Judaša slědowałej, a na tom dnju su wót luda Israela něźi dwa tysac muskich zabili.

61 tak jo se stało wjeliki pśewrot mjazy źiśimi Israela, dokulaž njejsu byli Judašy a jogo bratšam pósłušne, ale su wěrili, zmužny statk wugbaś.

62 a toś te muske njejsu pśišli ze semjenja tych, pśez kótarychž su se ruku Israela wulichowanje dali.

63 Muski Judaš a jogo bratšy pak su byli we wócyma ceło Israela a wšych gólow, źožkuli sy słyšał wó swójom mjenju, wjelgin sławne.

64 Lud jo se k nim z wjasołym aplawsom zgromaźił.

65 na to jo Judaš ze swójimi bratšoma wuśěgnuł a jo wójował pśeśiwo synoju Esaus w kraju na pódpołdnjo, źož jo hebron a swóje města derił a twarźinu wótrěznił a tormy kołowokoło spalił.

66 wóttam jo pśeśěgnuł do kraja Philisterow a jo śěgnuł pśez Samariju.

67 w tom casu su někotare mjeršniki, kenž su kśěli swóju zmužnosć dopokazaś, w bitwje zabiś, dokulaž su njepśemyslone do wójowanja śěgnuli.

68 a Judas jo se wobrośił w kraju philister na Azotus, a ako jo swóje hołtarje wóttergnuł a jich rězbarjone wobraze z wognjom spalił a jich města zadušował, jo se wrośił do kraja Judäa.

KAPITEL 6 1 Wokoło wónego casa, ako jo kral Antiochus pó wusokich krajach drogował, jo słyšał groniś, až jo Elymais w kraju Persiska město, kótarež jo dla jich bogatstwa, jeje slobra a jeje złota wjelgin sławne.

2 A dokulaž jo był w tom wjelgin bogaty templ, w kótaremž su byli złote wobalki a gruźne pancery a toflicki, kótarež jo Alexander, syn Filips, makedoniskego krala, kenž jo nejpjerwjej pód Grichami kněžył, tam wóstajił.

3 wó to jo pśišeł a pytał město wześ a zatšašyś. Ale wón njejo se stał, dokulaž su wót města, za tym až su wót togo warnowali, su wót togo warnowali, 4 jo se zwignuł pśeśiwo njomu w bitwje, a wón jo tšachnuł a jo śěgnuł z wjelikeju śěžu wóttam a jo se wrośił do Babylona.

5 a jo pśišeł jaden, kenž jo jomu pśinjasł powěsć do Persiskeje, až su wójnstwa, kótarež su śěgnuli pśeśiwo krajoju Jady, do wuběgnjenja derili.

6 A daß lysias, kenž jo se nejpjerwjej z wjelikeju mócu wuśěgnuł, wót Žydow wugnał; A to su mócnje cynili pśez bronidło, móc a wužytk, kótarež su wót wójnstwow dostali, kótarež su znicyli.

7 a da su ju grejkali, kótaryž jo na hołtaŕ w Jeruzalemje sajźił, a až su swěte swěśenje z wusokimi murjami wobjěli, ako do togo, a jogo město Bethsura.

8 ako pak jo kral toś te słowa słyšał, jo był zaźiwany a gnuty, na což jo jogo na swóju póstolu połožył a schórjeł pśed tužnosći, dokulaž njejo tak pśišeł, ako jo to wótcakował.

9 a tam jo pśebywał wjele dnjow, pśeto jogo tužnosć jo była dalej a wětša, a wón jo z tym licył, až dejał wumrěś.

10 togodla jo zawołał wšyknych swójich pśijaśelow k sebje a źašo jim: Spanje jo se z mójima wócyma puknuło, a mója wutšoba njedocynijo.

11 a ja som pśi sebje myslił: Do kótareje póžednosći som se dostał, a kak wjelika jo nawal bědy, w kótarejž som něnt!

Pśeto som był lichy a lubowany w mójej mócy.

12 něnto pak dopominam se na złe, kótarež som w Jeruzalemje wugbał, a až som wšykne wobrědy połne złota a slobra, kótarež su byli w tom, wzeł a wupósłał, aby wobydlarjow Judy bźez pśicyny znicył.

13 wó to wiźim, až su z toś teje zawiny toś te wobgroźenje pśez mnjo pśišli, a lej, du w cuzem kraju pśez wjeliku tužnosć.

14 a wón jo wołał do Filipusa, jadnogo ze swójich pśijaśelow, kótaregož jo kněžarjoju swójo cełe mócnaŕstwo cynił.

15 a dajo jomu kronu a jogo woblacenje a jogo zygl, aby swójogo syna Antiochusa wótkubłał a za mócnaŕstwo nuchał.

16 a kral Antiochus jo tam wumrěł w stonastorstantnem lěśe.

17 Ako jo něnto Lysias zgónił, až jo kral njabogi był, jo swójogo syna Antiochusa, kótaregož jo młody wótkubłał, na jogo městno a jo pomjenił swójo mě Eupator.

18 wokoło togo casa su zacynili Israelity, kenž su byli we tormje, Israelity wokoło swěśenja wokoło swětego a su pśecej pytali swóju žałosć a skšuśenje gólow.

19 wó to jo kśěł Judaš ju znicyś a jo zawołał ceły lud gromaźe, aby jich woblěgował.

20 a wóni su pśišli gromaźe a su woblěgowali w sto a dwaźastem lěśe, a wón jo cynił rejtowańske zwěrjeta, aby pśeśiwo nim stśělali, a druge mašiny.

21 někotarych z tych, kótarež su woblěgowane byli, pak su wuśěgnuli, su se někotare bźezbóžne muske Israela pśizamknuli.

22 a wóni su šli ku kraloju a powědali: Kak dłujko buźo traś, až sudnistwo njewuwjeźoš a našych bratšow se myjo?

23 smy byli zwólniwe, twójomu nanoju słužyś a cyniś, což jo kśěł wót nas, a swóje kazni źaržaś.

24 wó to woblěgowaju wót našogo luda torm a su nam wótcuzbnili; a tak wjele z nas, ako su mógali zapaliś, su zabili a našo derbstwo skazyli.

25 Wy njejsćo teke jano swóju ruku pśeśiwo nam wupśestrěło, ale teke pśeśiwo jeje granicam.

26 a glej, źinsa woblěgowaju torm k Jeruzalemoju, aby jen pśiwzeli; teke swěśenje a bethsuru su jen wobtwarźili.

27 wó to, gaž je malsnje na tom njezepěraš, budu wětše cyniś ako to, a ty je teke wobkněžyś njamóžoš.

28 ako pak jo to słyšał, bu rozgórjony a jo wšyknych swójich pśijaśelow a tych głownych luźi swójogo wójska a tych, kótarež su kónja pasli.

29 a teke z drugich kralejstwow a z kupow mórja su pśišli kopice źeńkowych kronow k njomu.

30 a licba jogo wójska jo wucyniła stotysac šadarjow a dwaźasća tysac rejtarjow a dwaatśiźasća słonow w bitwje.

31 toś tych jo śěgnuło pśez Iduma a su śěgnuli pśeśiwo Bethsuroju, kótaryž su twarili wjele dnjow dłujko napadowaś a wójnske mašiny twarili. Ale wóni su pśišli wót Bethsura, su se z wognjom spalili a su skobodnje wójowali.

32 Na to jo Judaš torm spušćił a jo naraźił w Bathzachariasu pśeśiwo lěgwoju krala.

33 da jo se kral wjelgin jěsno zwignuł a jo ze swójim wójsom do Bathzacharije śěgnuł, źož su jogo wójnstwa jich wójowaŕski wucynili a pozawny su duli.

34 a aby słony k wójowanju wabili, su jim pokazali kšej grankow a jagodow.

35 a wóni su rozdźělili zwěrjeta pód wójnstwa, a za kuždego słona su zasajźili tysac muskich, kótarež su byli z pancerami wobronjone a skerjej nagłowniki na głowje nosyli. A mimo togo su za kužde zwěrje pěś stow rejtarjow nejlěpšych póstajili.

36 tych jo było pśi kuždej góźbje zwólniwe; źož jo zwěrje było a źož jo zwěrje teke šło, wóni su šli teke, a wóni njejsu se wót njogo zgubili.

37 a na zwěrjetach su byli mócne tormy z drjewa, kótarež su byli kuždego z nich pókšyte a z pśedpšawjenim wobdane; a na kuždem su byli dwaatśiźasća mócnych muskich, kótarež su na nich wójowali, pódla Indiana, kenž jo jogo kněžył.

38 was pśerestrośenja rejtarjow nastupa, tak su jogo na nje a tamnu stronu do źělow wójska dali, su jim znamjenja, co su měli cyniś, a su se zapśěgnuli wšuźi w rědach.

39 ako jo se něnto słyńco na toflicki złota a rudy zdało, su se góry z tym błyšćili a su swěśili ako wognjowe lampy.

40 dokulaž jo był něnto źěl wójska krala na wusokich górach a źěl na dołach dołojce rozdźělony, su śěgnuli wěsće a rědowane dalej.

41 wó to su wšykne, kenž su zogol jich mańi, maršěrowanja kopice a šćerka su słuchali, do gibanja sajźali; pśeto wójnstwo jo było wjelgin wjelike a mócne.

42 Tam stej se bližyłej Judaš a jogo wójnstwo a stej śěgnułej do bitwy, a z wójnstwa krala bu šesćstow muskich zabite.

43 teke Eleasar, z pśimjenim Savaran, jo pśispomnjeł, až jaden ze zwěrjetow, z kralojskim harnischom wobronjony, wušy jo był ako wšykne druge, a jo wěrił, kral jo nad nim, až kral jo nad nim, až jo kral nad nim, a jo wěrił, kral jo nad nim, a jo wěrił, kral jo nad nim, 44 žadaj se sam do tšacha, aby swój lud až do kóńca wumóžył a jomu nimjerne mě stwórił.

45 wó to jo wón zmužnje srjejź bitwy na njogo wugónił a wusmjerśił na pšawicy a na Lěwicu, tak až su se wót wobeju bokowu wót njogo źělili.

46 ako jo se to stało, jo wón pód słonami lězł a jo jogo derił, na což jo elefant na njogo rozpadnuł a wón jo wumrěł.

47 ako pak su zbytne Žydy wiźeli móc krala a namóc jogo wójnstwow, su se wót nich wótwobrośili.

48 a wójnstwo krala jo śěgnuło jim napśeśiwo do Jeruzalema, a kral jo derił swóje stany na pśeśiwo Judejam a pśeśiwo górje Siona.

49 z tymi, kenž su byli w Bethsuraśe, ale wón jo spušćił měr, pśeto su spušćili město, dokulaž njejsu tam žedne zežywidła měli, aby woblěgowanje znjasli, pśeto jo było lěto měra za kraj.

50 da jo wzeł kral Bethsura a jo tam stajił garnizonu, aby jen wobstražował.

51 Což swěśenje nastupa, tak jo wón woblěgował wjele dnjow a jo stajił tam artileriju, z mašinami a instrumentami, aby wogeń a kamjenje chyśił, a kuse, aby šypy a škricki chyśili.

52 na to su cynili teke mašiny pśeśiwo swójim mašinam a su źaržali dłujki cas w wójowanju.

53 naslědku pak, dokulaž su byli jeje sudobja bźez žywidłow (wšako jo to sedyme lěto, a wóni su w Judeji, kenž su se wót gólow wulichowali, su zbytk pśedstojeceje rady pokazali).

54 jo było jano hyšći mało w swěśenju, dokulaž głod jo ju tak pśewinuł, až su kśěli se rozdrogowiś, kuždy na jogo městno.

55 w tom casu jo Lysias gronił, až jo Filipus, kótaregož kral Antiochus, za swój cas žywjenja zasajźił, aby swójogo syna Antiochusa wótkubłał, aby kral był.

56 Er jo se wrośił z Persiskeje a medijow, a teke wójnstwo krala, kótarež jo z nim šło, a wón jo pytał jomu kněstwo na nastupnosći pśenjasć.

57 wó to jo wón šeł we wšej chwatku a źašo kraloju a głownym luźam wójska a kopice: My se wšednje rozpadujomy, a naše žywidła su jano snadne, a městno, kótarež smy woblěgowali, jo mócne, a nastupnosći mócnaŕstwa laže na nas.

58 wó to nas z toś tymi muskimi pśijaśelski byś a z nimi a ze swójim cełym ludom měr zacyniś; 59 a zwězk z nimi, až maju pó swójich kaznjach žywe byś, ako su to pjerwjej cynili; pśeto wóni su wó to njespokojom a su to wšykno cynili, dokulaž smy jich kazni wótpórali.

60 a kral a wjerchy su byli spokojom, a togodla jo jim pěskował, měr zacyniś. A wóni su to akceptěrowali.

61 a kral a wjerchy su jim wugbali pśisegu, na což su twarźinu spušćili.

62 To jo zaśěgnuł kral na góru Sion; Ako pak jo wón wiźeł móc jsy, jo wón swójo pśisegu złamał, a pśikazał, murju kołowokoło wótryś.

63 na to jo śěgnuł we wšom chwatku a jo se wrośił do Antiochije, źož jo Filipus ako kněza města namakał; tak jo wójował pśeśiwo njomu a jo město z namócu zabrał.

KAPITEL 7 1 W stoapěśźasetych lětach jo Demetrius spušćił, syn Seleukosa, Roma a jo śěgnuł z někotarymi muskimi do města pśi mórskem brjogu a jo tam kněžył.

2 A ako jo do palasta swójich prědownikow zaśěgnuł, tak jo se stało, až su jogo jadnotki Antiochus a Lysiasa wzeli, aby jich k njomu pśinjasli.

3 wó to, ako jo to kusał, jo wón powědał: Laj mě jeje woblica njewiźeś.

4 a jogo wójnstwo jo jich zabiło. Ako su něnto demetrius na tron swójogo mócnaŕstwa sajźili,

5 a wšykne złe a bźezbóžne muske Israela su pśišli k njomu a su měli Alkimus, kenž jo kśěł se wusoki repriester staś, k swójomu hejtmanoju.

6 a wóni su wobskjaržyli lud pśed kralom a su powědali: Judy a jogo bratšy su wšyknych twójich pśijaśelow zabili a nas z našogo kraja wugnali.

7 togodla pósćelo něnto muskego, kótaremuž dowěriš, a laj jogo a wiźe, co jo mjazy nami a w kraju krala nacynił, a wón jo jich ze wšyknymi, kenž jim pomagaju.

8 a kral jo zapleśił Bacchides, pśijaśela krala, kenž jo kněžył nad lištami a wjeliki muski w mócnaŕstwje a kralu zwěrny.

9 a wón jo jogo ze złym alkimusom, kótaregož jo wón k wusokemupriestoju cynił, a pśikazał, se na źiśi Israela drěś.

10 a wóni su śěgnuli a śěgnuli z wjelikeju mócu do kraja Judy, źož su pósoły k Judašoju a jogo bratšam sandali z měrniwymi słowami.

11 ale wóni njejsu źiwali na jeje słowa. Pśeto su wiźeli, až su z wjelikeju mócu pśišli.

12 Da jo se zgromaźiło k Alkimusoju a Bacchidesoju kopicu pismawuconego, aby spšawnosć pominali.

13 asiwowych idejow pak su byli prědne mjazy źiśimi Israela, kótarež su pla nich měr pytali.

14 pśeto wóni su powědali: Jaden, kenž jo mjeršnik ze semjenja Aaronsa, jo z tym wójsom pśišeł, a wón nam nic złego njecyni.

15 a wón jo k nim w měrje powědał a jim pśisegał: Njocomy daniž was daniž wašym pśijaśelam škódu napóraś.

16 a wóni su jomu wěrili, a wón jo z nich tśista muskich wzeł a jo je na jadnom dnju pó słowach, kótarež jo napisał: 17 měso twójich swětych su wustarcyli, a jich kšej stej wokoło Jeruzalema wulełej, a njejo nichten how był, kenž běšo ju zakopował.

18 wó to jo tšach a tšach pśed nimi pśez ceły lud padnuł, kótaryž źašo: Njejo daniž wěrnosć daniž spšawnosć w nich; Wšako su Zwězk a pśisegu łamali, kótaryž su wugbali.

19 na to jo wón Bacchides z Jeruzalema pśeśěgnuł a jo swóje stany do Besitta napominał, źož su wjele wót muskich, kenž su jogo spušćili, pěskili a sobu wzeł, a teke někotare z luda, a ako jo je zabił, jo je do wjelikeje jamy chyśił.

20 a wón jo kraj Alkimus pśenjasł a jomu móc zawóstajił, kótaraž jo měła jomu pomagaś.

21 alkimus pak jo wójował wó wusoke propriesterstwo.

22 a k njomu su wšykne, kenž lud znjeměrnili, to, za tym až jo kraj Juda do swójeje namócy pśinjasł, w Israelu wjele žałosći napórał.

23 Ako jo něnto Judas wšo to złe wiźeło, alkimus a jogo kopica mjazy Israelitami su nacynili, samo wó gólach, samo 24 wón jo wuśěgnuł do wšyknych brjogow Judy kołowokoło a jo wzeł pomsćenje na tych, kótarež su se wót njogo znjeměrnjone byli, tak až njejsu se wěcej na kraj śěgnuś musali.

25 ako alkimus pak jo wiźeł, až stej Judaš a jogo kopica wušej ruki dobyłej, a jo se gódał, až njejo mógał jich mócy źaržaś, jo šeł zasej k kraloju a jo powědał wšykno nejgórše wót nich, což jo mógał.

26 a kral jo pěskował Nicjaru, jadnogo ze swójich cesnych wjerchow, muskego, kenž jo Israel smjertnego žraśa, z pśikazom, lud znicyś.

27 Da jo pśišło Nikotor z wjelikeju mócu do Jeruzalema; A jo k Judašoju a swójim bratšam na wobšudnu wašnju z pśijaśelnymi słowami a źašo: 28 njama žedno wójowanje mjazy mnu a wami byś; Cu z někotarymi muskimi pśiś, aby was w měrje wiźeł.

29 a wón jo pśišeł k Judašoju, a wónej stej se na pokoj strowiłej. Njepśijaśele pak su byli zwólniwe, Judaš z namócu wótpóraś.

30 ako jo Judaš kusał, až jo z wobšudu k njomu pśišeł, jo se wón pśed nim bójał a njejo kśěł swójo woblico wěcej wiźeś.

31 ako jo teke Nikanor wiźeł, až jo se jogo rada wótekšyła, jo wón śěgnuł na boku Capharsala, aby pśeśiwo Judasoju wójował.

32 a wót Nicanorowego boka jo se něźi pěś tysac muskich zabiło, a zbytne su wuběgali do města Dawida.

33 na to jo Nikanor górjej na góru Sion šeł, a ze swěśenja su stupili někotare mjeršniki a někotare nejstaršego luda, aby jogo měrnje póstrowili a jomu wopor wopora pokazali, kótarež su za krala pśednjasli.

34 pak jo ju wusměšował a jo se jeju wusmjał a jo ju tšašnje powědał a jo gjarźe powědał: 35 a jo se w jogo gniwje zasunuło a źašo: Gaž Judaš a jogo wójnstwo něnto do mójeju rukowu njedaju, ga cu ten dom spaliś, gaž pśidu zasej we wěstosći, a z tym jo šeł we wjelikem gniwje wen.

36 Dabow jo zastupiło mjeršniki, su se zestupali pśed hołtaŕ a templ, su płakali a powědali: 37 dušow, o Kněžo, sy toś ten dom wubrał, aby se pśi twójom mjenju pomjenił a dom módlenja a pšosby za twój lud był.

38 se brjuchow na toś tom mužu a swójom wójnstwje a wóstajśo je pśez mjac, wótmyslijo jich płuca a njeslěpi ju dlej wótjědu.

39 a Nicanor jo spušćiła Jeruzalem a jo naraźiła swóje stany w Bethhoronje, źož jo jomu wójnstwo ze Syriskeje zmakało.

40 Juda pak jo derił z tśi tysac muskimi w Adasiji, módlił se a źašo: 41 O kněz, ako su te, kenž su se wót krala Assyrera pósłali, su šurowali, jo twój janźel wen šeł a jo stogósył tysac z nich.

42 tak znicyju teke toś to wójnstwo pśed nami źinsa, aby zbytne spóznali, až jo pśeśiwo twójomu swěśenju powědał, a zwigaj jogo pó jogo złosnosći.

43 a na tśinastem dnju mjaseca Adara su śěgnuli wójaki do bitwy, ale wójnstwo Nicanor jo było njeměrne, a wón sam bu nejpjerwjej w bitwje wusmjerśony.

44 ako jo něnto Nicóhenowy wójnskego šara wiźeł, jo wón zabił, su swóje broni pšec chyśili a wuběgali.

45 a wóni su jim slědowali pó dnjowniku wót Adasy až do Gazera a su jim ze swójimi trompetami alarměrowali.

46 a wóni su ze wšych městow Judäasa kołowokoło wuśěgnuli a je zacynili. Tak su tam, ako su se wót tych wótwobrośili, kótarež su pśegónjowali, wšykne z mjacom zabili, a nichten z nich njejo wušej wóstał.

47 a wóni su wzeli dobytk a góńtwu a su wótbili Nicríjowu głowu a jogo pšawu ruku, kótaruž jo tak gjarźe wupśestrěł, a su ju wótwisyli do Jeruzalema.

48 wó to jo se lud wjelgin wjaselił a jo toś ten źeń k jadnomu dnju wjelike wjasele źaržał.

49 a wóni su wótpokazali, toś ten źeń wob lěto źaržaś, dokulaž jo to tśinasty adar.

50 tak jo kraj Juda mału chylu wótpócywał.

KAPITEL 8 1 Judaš pak jo wót Romarjow słyšał, až su mócne a skobodne muske, kenž su se wšykne, kenž su se jim pśizamknuli, lubosnje zběžkowali a ze wšyknymi, kenž su k nim pśišli, zwězk pśijaśelstwa zacyniś.

2 A až su byli muske wjelikeje skobodnosći. Wulicowali su jomu teke wó swójich wójnach a nadobnych statkach, kótarež su mjazy galaterom wugbali, a kak su je pśewinuli a pód tributom pśinjasli; 3 a což su w kraju Špańska cynili, aby sebje slobrowe a złote miny zdobyli, kótarež su tam; 4 a da su pśez swóju politiku a sćerpnosć cełe městno dobyli, lěcrownož jo był wjelgin daloko wót nich zdalony; A teke krale, kenž su z wjelikego źěla zemje pśeśiwo njej pśišli, daniž njejsu zamuśili a jim wjelike wowalenje pśigótowali, tak až su zbytne jim kužde lěto tribut dali.

5 a kak su w bitwje Filipusa a Perseusa, krala citima, z drugimi, kenž su se pśeśiwo njej zwignuli, do wuskosćow spórali a je pśewinuli: 6 Ako teke Antiochus, wjeliki kral Azije, kenž jo se jim w bitwje napśeśiwo stajił, ze stoadwaźasća słonami, rejtarjami a wózami a wjelgin wjelikim wójsom, z nich jo se znjeměrniło; 7 a kak su jogo žywego wzeli a zlubili, až wón a te, kenž su dejali pó njom regulěrowaś, wjeliki tribut płaśiś a sudobja daś, a co jo było dojadnane, a co jo było dojadnane, a co jo było dojadnane, a co jo było dojadnane, a co jo było 8 a kraj Indiska a medije a lydien a nejlěpše kraje, kótarež su wót njogo wzeli a kraloju Eumenes dawali.

9 a ako su Grichy wobzamknuli, pśiś a jich znicyś; 10 a ako su wó tom zgónili, su wóni wěstego stotnika pśeśiwo njej cytali, a ako su z nimi wójowali, su wjele z nich zabili a su dowjadli popajźonych, jich žeńske a jich źiśi, a zapusćili, su pśiwzeli swóje kraje do wobsejźeństwa, su jich swěźenje wótryli a su je k swójim słužabnikam a jich słužabnikam a jich źiśi cynili, a zapusćili su, su pśiwzeli swóje kraje do wobsejźeństwa, su jich swěźenje wótryli a su je k swójim słužabnikam a jogo źiśi cynili, až na źinsajšny źeń.

11 a jo se jomu teke groniło, kak su se wšyknym drugim kralejstwam a kupam, kótarež su se jim wopěrali, znicyli a pód jich kněstwom pśinjasli.

12 ze swójimi pśijaśelami pak a takimi, kenž su se na nich spušćili, su źaržali pśijaśelstwo a su dali dali daloke a bliske kralejstwa, tak až su se wšykne, kenž su wót swójogo mjenja słyšali, se pśed nimi bójali.

13 teke te, kótarymž kśě k kralejstwoju pomogaś, kótarež kněze; A kogo by zasej wutłocyli, togo tłoce: skóńcnje, až su byli wjelgin pówušone; 14 a weto njejo nichten z nich kronu nosył abo jo był w Purpurje woblacony, aby se pśez to pówětšył.

15 a kak su sebje senatowy dom stwórili, w kótaremž su wšednje tśistaadwaźasća muskich w raźe sejźeli a se stawnje za lud wobradowali, aby derje rědowane li.

16 a da su swójo kněstwo kužde lěto muskemu dowěrili, kenž jo kněžył nad swójim cełym krajom, a dokulaž wšykne su byli te pósłušne, a až njejo było mjazy nimi daniž zawisć daniž napyšnjenje.

17 glědajucy na toś te wěcy jo juźił Judaša Eupolemusa, syna Jana, syna Akkosa, a Jasona, syna Eleazara, a jo

pěskował do Roma, aby z nimi zwězk pśijaśelstwa a Zwězka zacyniś dał.

18 a jich napominaś, až kśě jomu joch wót nich wześ; kśěli; Pśeto wóni su wiźeli, až jo mócnaŕstwo Grichow Israela do bonaŕstwa pódtłocowało.

19 a wóni su śěgnuli do Roma, to jo było wjelgin wjelike drogowanje, a su pśišli do senata, źož su powědali a powědali.

20 Judašow mak jo nam ze swójimi bratšami a ludom Žydow pósłał, aby my z wami zwězk zacyniś a měr zacyniś mógali, aby my ako waše zwězkowe towariše a pśijaśele registrěrowali.

21 To jo se Romarjam tyło.

22 a to jo wótpis lista, kótaryž senat hyšći raz w mesingowych toflach slědk zapisujo a do Jeruzalema jo pěskował, aby tam pomnik měra a konfederacije pśi sebje měli.

23 Romarjow a ludoju Žydow jo wjele gluki k wóźe a na kraju do nimjernosći; teke mjac a njepśijaśel buź daloko wót nich.

24 gaž pśiźo nejpjerwjej k wójnje pśeśiwo Romarjam abo jadnogo ze swójich zwězkarjow w jich cełem kněžaŕstwowem teritoriju, pśiźo, 25 Lud Židow buźo jim pomagaś, kakiž jo cas póstajony, z cełeje wutšoby.

26 a wóni maju tym, wójnu pśeśiwo nim wjasć, nic daś a jim ze zežywidłami, bronjami, pjenjezymi abo łoźami pomagaś, ako se Romarjam derje zda; Ale wóni maju swójich zwězkow źaržaś, bźez togo až něco bjeru.

27 rowno tak budu Romarje, gaž wójna nejpjerwjej pśez lud Žydow pśiźo, jim z cełeje wutšoby pomagaś, za tym, kak se cas jim póstajijo.

28 a tym, kenž se pśeśiwo nim stajaju, njamaju se teke žedne zežywidła daś, hyšći broni, hyšći pjenjeze, hyšći łoźi, ako jo se Romarjam derje zdało. Ale wóni budu swóje zwězki źaržaś, a to bźez wobšudy.

29 pó toś tych artiklach su zacynili Romarje Zwězk z ludom Židow.

30 gaž pak pózdźej ta abo tamna strona se zgromaźijo, aby něco pśidali abo pómjeńšuju, daś to pó swójom žycenju cynje, a wšykno, což pśidawa abo pšec wzejomy, se ratificěrowaś.

31 a aby se złe dotyknuli, kótarež demetrius Žydam nastupiju, smy na njogo pisali a gronili: Cogodla sy swóju jochu na našych pśijaśelow a zwězkowych towarišow, Žydow, połožył?

32 gaž se něnto hyšći wěcej wó tebje wobskjaržyju, comy se jim spšawnosć wótjěś daś a z tobu k wóźe a na kraj wójowaś.

KAPITEL 9 1 A ako jo Demetrius słyšał, až stej se Nikroj a jogo wójnstwo w bitwje zabiłej, jo wón pósłał k drugemu razoju Bacchides a Alkimus do kraja Judy a z nimi głownu móc jogo wójaka.

2 a wóni su wuśěgnuli pó droze, kótaraž wjeźo do Galgala, a stej naraźiłej swóje stany pśed Masalotom, kenž jo w Arbelu, a za tym až stej to dobyłej, stej dobyłej wjele luźi.

3 a w prědnem mjasecu sto a drugego lěta su składowali pśed Jeruzalemom.

4 wóttam su śěgnuli z dwaźasća tysac tysac štrucami a dwa tysac rejtarjami do Beröje.

5 Judas pak jo swóje stany w Eleasu wótcynił a tśi tysac wuwólnjonych muskich z nim wuwónoźeł.

6 a ako su wiźeli, kak jo była kopica drugego wójska tak wjelika, su se wjelgin bójali; wóni su se wjelgin bójali; Na to jo spušćiło wjele wójskow, tak až su jano wósymstow muskich pla nich bydlili.

7 Ako jo něnto Judaš wiźeł, až jo se jogo wójnstwo wótwónoźeło a wójowanje na njogo zadobyło, jo był wjelgin znjeměrnjony a tužny, dokulaž njejo měł cas, je zběraś.

8 a weto źašo wón k tym, kenž su wušej wóstali: Lajśo nas stawaś a pśeśiwo našym njepśijaśelam śěgnuś, gaž z nimi wójowaś móžomy.

9 pak su jogo napominali a powědali: Njebuźomy to žednje móc; nam něnto lubjej našo žywjenje wuchowaś, a wótněnta comy se z našymi bratšami wrośiś a pśeśiwo nim wójowaś; pśeto smy jano mało.

10 Da jo Judaš gronił: »Bog wobzwarnujo, až to cynim a pśed nimi by se raźił.« Gaž jo naš cas pśišeł, ga nam muske wumrějo za našych bratšow a nas našu cesć njezmakaju.

11 a wójnstwo Bacchides jo spušćił swóje stany a jo se jim napśeśiwo stajiło, a jich rejtarje su se do dweju wójaŕskeju źělili, a jich škrickowarje a prokowe stśělce su šli pśed wójnstwom, a te, kótarež su doprědka maršěrowali, su byli wšykne mócne muske.

12 bacchidow pak jo sejźeł na pšawem kśidle, a wójaki su se bližyli źěloma a su jeju trompety zašašli.

13 a wóni su byli teke z boka Judy, a wóni su teke swóje pozawny zatšašyli, tak až jo se zemja tśěsła pód zogolom wójskow, a wójowanje jo trało wót zajtša až do wjacora.

14 Als Judas něnto jo zawupytnuł, až stej stojałej Bacchides a móc jogo wójnstwa na pšawem boce, jo wzeł wšykne licenja ze sobu.

15 wón jo pšawicarjow zamólił a jo jich slědował až k górje Azotus.

16 als pak su wót lěwego kśidła wiźeli, až su byli wót pšawego kśidła znjeměrnjone, su slědowali Judaš a tym, kenž su jomu guste na pětach byli, wótslědka.

17 na to jo dało zapšosone wójowanje, pśi kótaremž jo se wjele na wobyma bokoma wusmjerśiło.

18 teke Judas bu wusmjerśony, a pśeryst jo wuběgnuł.

19 a Jonatan a Syman stej wzełej Judaš, swójogo bratša, a stej jogo w rowje jogo nanow w Modinje wzełej.

20 a wóni su skjaržyli na njogo, a ceła Israel jo skjaržyła pśez njogo a jo žałowała wjele dnjow a źašo: 21 Kak jo skobodny muski padnuł, kenž Israel wulichujo!

22 Was howac hyšći wó Judašach a jogo wójnach a nadobnych statkach, kótarež jo cynił, a jogo wjelikosć nastupa, tak njestoj napisane, dokulaž jo jich wjelgin wjele było.

23 pó smjerśi Judy pak su chopili bźezbóžne, swójich głownikow na wšych brjogach Israela wupśestrěś, a su se wšykne zwignuli, njespšawnosć napórali.

24 We wónych dnjach jo dało teke wjelgin wjeliku głodowu nuzu, dla cogož jo se kraj znjeměrnjony a z nimi śěgnuł.

25 a Bacchides jo wuzwólił złych a jo ju wucynił k knězam kraja.

26 a wóni su se wobgónili a pytali za pśijaśelami Judy a su jich k Bacchidesoju, kenž jo se na nich pśinjasł a jich zanjeroźeł.

27 a jo dało wjelike starosće w Israelu, ako njejo se wót togo casa, dokulaž žeden profet mjazy nimi wiźeł njejo, južo dał.

28 wó tom su se zgromaźili wšykne pśijaśele Judasa a su powědali k Jonathansoju: 29 z togo casa, ako jo twójogo bratša Judaša wumrěło, njamamy muskego ako jogo, kenž jo pśeśiwo našym njepśijaśelam a bacchidy a pśeśiwo tym našogo luda zeblac mógł, kenž su nam njepśijaśelske zmyslone.

30 wó to smy śi źinsa k našomu wjerchoju a stotnikoju na swójom městnje wubrali, aby naše bitwy šmótlił.

31 na to jo Jonathan tencas pśewzeł kněstwo a jo se zwignuł na městnje swójogo bratša Judaša.

32 ako pak Bacchides wó tom zgónijo, jo pytał jogo wusmjerśiś.

33 Da su wuběgali Jonathan a Syman, jogo bratš, a wšykne, kenž su byli pla njogo, do pusćiny Thecoe a su bili swóje stany pśi wóźe gata Asphar.

34 a ako jo Bacchides to zapśimjeł, jo se wón bližył na sabaśe ze swójim cełym wójsnjenim Jordana.

35 Jonatan pak jo swójogo bratša Jana, stotnika luda, pósłał, aby swójich pśijaśelow, nabatitow, pšosył, aby swój wóz z nimi pušćili, a to jo było wjele.

36 Synow Jambris pak jo wuśěgnuło z Medaba a su wzeli Janoju a wšykno, což jo měł, a su z tym šli jich puś.

37 na to stej zgóniłej Jonatan a Syman, jogo bratš, až stej źiśi Jambris wjelike manźelstwo zacynjonej a njewjesta z wjelikim družynje Nadabatha herbrachtow, dokulaž stej źowka jadnogo z wjelikich princow Chananana.

38 wó to su spominali Jana, swójogo bratša, a su górjej šli a se pód wjerchom góry zagrali.

39 a wóni su zwignuli swójej wócy a glědali, a lej, jo to było wjele zogola a wjelikich wózow, a nawóžeń jo wustupił a jogo pśijaśele a bratšy, aby jim z bubonami a muzikowymi instrumentami a wjele bronjow napśeśiwo pśišli.

40 a Jonatan a te, kótarež su byli pla njogo, su se pśeśiwo njej wót jsy zwignuli, źož su lažali w slěznem kłoninje, a su wótklapnuli, tak jo wjele wumarłych padnuło, a pśeryte su do góry wuběgali, a wóni su pśiwzeli swóju cełu góńtwu.

41 tak jo se pśeměniło manźelstwo w žałowanju a zogolu jeje melodije do skjaržby.

42 a ako su kšej swójogo bratša šmótlili, su se zasej pśisednjenju Jordana pśiwobrośili.

43 Ako pak Bacchides wó tom jo słyšał, jo pśi Sabbaśe z wjelikeju mócu na brjog Jordana pśišeł.

44 a Jonatan jo powědał k swójej kopicy: Łasćo nas něnto górjej hyś a wó našo žywjenje wójowaś, wšako njejo wěcej pla nas ako w něgajšnych casach.

45 pśeto lej, bitwa jo pśed nami a za nami, a wóda Jordana to zwenka a drugego, bagno a góle, a njedajo žedno městno, źož mógali se wótwobrośiś.

46 wó to wołaśo něnto k njebju, aby z ruki wašych njepśijaśelow wulichowali.

47 z tym su śěgnuli do wójowanja, a Jonatan jo swóju ruku wupśestrěł, aby Bacchidesa biś mógał, ale wón jo se wót njogo wótwobrośił.

48 a Jonatan a te, kótarež su byli pla njogo, su skokali do Jordana a su plěli prěki na drugi brjog.

49 a na tom dnju jo se z boka Bacchidesa něźi tysac muskich zabiło.

50 Pó tom jo se Bacchides do Jeruzalema wrośił a jo zgótowił mócne města w Judeji zasej. Twarźina w Jerichu

a Emmausu a Bethhoron a Bethel a Thamnatha, Phharatoni a Taphon jo skšuśiła z wusokimi murjami, z wrotami a z kśidnami.

51 a w nich jo zasajźił garnizon, aby Israeloju złosnosć nacyniś mógali.

52 wón jo teke město Bethsura a Gazera a torm a jo jadnotki do njeje zakšył a jo je ze zežywidłami zastarał.

53 mimo togo jo wzeł synow Nejwušych w kraju ako sudobja a jo je do torma k Jeruzalemoju zatkał, aby chowali.

54 a w stopołstastych lětach, w drugem mjasecu, jo Alkimus pśikazał, murju nutśikownego dwóra swěśenja wótryś; wuryś; Wón jo teke twóŕby profetow wóttergał.

55 a ako jo chopił, se pótergnuś, jo se Alkimus južo tegdy placował a jogo pśedewześach póteptał, pśeto jo se jomu guba zatkała, a wón jo se zwónił, tak až njejo mógał nic wěcej powědaś a nic wěcej wó swójom domje kazaś.

56 Alkimus jo wumrěł tencas pód wjelikimi kwalitami.

57 Ako jo něnto Bacchides wiźeł, až jo Alkimus njabogi był, jo se wrośił ku kraloju, na což jo kraj Judy dwě lěśe wótpócywał.

58 a wšykne bźezbóžne su źaržali radu a su powědali: Lej, Jonatan a jogo kopica su měrne a bydle bźez starosćow; něnto comy Bacchides sem pśinjasć, kenž ju wšykne w jadnej nocy sobu wzejomy.

59 a wónej stej šłej a se z nim wobradowali.

60 a wón jo se zdalował a pśišeł z wjelikim wójnstwom a jo pěskował listy na jogo pśiwisnikow w Judźe, dokulaž stej byłej Jonatan a te, kenž stej pla njogo byłej, wześ; ale njejstej to mógałej, dokulaž jo jim jeje rada znata była.

61 wó to su wzeli wót muskich kraja, kótarež su toś tu njemudru wugbali, něźi połsta wósobow a su ju zabili.

62 a Jonathan a Syman a wšykne, kótarež su byli pla njogo, su dowjadli do Bethbasi, kótaraž lažy w pusćinje, a wóni su to lěpjej cynili a cynili to kradu.

63 Ako Bacchides to kusa, jo wón zgromaźił swójo cełe wójnstwo a jo pěskował powěsć k tym, kenž su byli z Judy.

64 pótom jo śěgnuł a woblěgował Bethbasi. A wóni su wójowali dłujku sezonu pśeśiwo tomu a su twarili wójnske mašiny.

65 Jonatan pak jo pušćił swójogo bratša Symana w měsće slědk a jo sam na kraj śěgnuł, a z wěsteju kopicu jo wuśěgnuł.

66 a wón jo naraźił Odonarkes a jogo bratšy a źiśi phazona w swójom stanje.

67 a ako jo chopił, ju biś, a ze swójimi jadnotkami jo pśišeł, jo Syman ze swójeju kopicu z města wuśěgnuł a spalił wójnske mašiny.

68 a wóni su wójowali pśeśiwo Bacchidesoju, kenž jo se wót nich znjeměrnił, a wóni su jogo wjelgin kśudowali, pśeto jogo rada a jogo procowanja su byli pódermo.

69 wó to jo był wjelgin rozgórjony pśez złe luźe, kótarež su jomu radu dali, do kraja pśiś, dokulaž jo kśěł wjele z nich zawaliś a do swójogo kraja wrośiś.

70 ako jo Jonathan wó tom zgónił, jo pósłał pósłanki k njomu, aby z nim měr zacynił a jim popajźonych wuběžał.

71 to jo wón pśiwzeł a jo cynił za swójimi pominanjami, a jo jomu pśisegał, až njeby jomu cełe swójo žywjenje žednu žałosć napórał.

72 Als jo jomu něnto popajźonych wrośił, kótarež jo do togo z kraja Judy pśinjasł, jo se wrośił a jo do swójogo kraja pśišeł, a wón teke wěcej do swójich granicow njepśiźo.

73 tak jo słyšał mjac na Israela, a Jonathan jo bydlił w Machmasu a jo zachopił, lud kněžyś. A wón jo znicył bźezbóžne z Israela.

KAPITEL 10 1 W stoźastych lětach jo śěgnuł Alexander, syn antichusa, z pśimjenim Epifanes, górjej a jo wzeł ptolemais; pśeto lud jo jogo pśiwzeł, pśez což jo se tam kněžył.

2 Ako jo něnto kral Demetrius wó tom słyšał, jo wón z wjelikim wójsom zgromaźił a jo pśeśiwo njomu wuśěgnuł, aby wójował.

3 a Demetrius jo pěskował listy na Jonathanje z lubosnymi słowami, aby jogo zamólił.

4 Dokulaž źašo: Łagoduj nas nejpjerwjej z nim měr, nježli až se z Alexanderom pśeśiwo nam zapuknjo.

5 howac buźo se wón na wšo to złe dopominaś, což smy pśeśiwo njomu a pśeśiwo jogo bratšam a jogo ludoju cynili.

6 wó to jo dał jomu połnomóc, wójnstwo zgromaźiś a broni wobstaraś, aby jomu we wójowanju pśišeł, a wón jo teke pśikazał, suźiny, kenž su se we tormje namakali, jomu rozšyriś.

7 a Jonatan jo pśijěł do Jeruzalema a jo cytał listy w pśisłucharstwje cełego luda a tych, kenž su byli we tormje: 8 a wóni su se wjelgin bójali, ako su słyšali, až jo kral jomu połnu móc dał, wójnstwo zgromaźiś.

9 a wóni z torma su Jonathanoju swóje towariše pśepódali, a wón pśepódajo jich starjejšyma.

10 ako jo se to stało, jo se Jonatan w Jeruzalemje zasedlił a jo zachopił, město twariś a zasej pórěźiś.

11 a wón jo pśikazał źěłaśerjam, murje a góru Sion a kołowokoło ze styrirožkimi kamjenjami k wobgroźenju twariś. A to teke cynili su.

12 a cuzbniki, kenž su byli w swěźenjach, kótarež su bacchidy twariś dali, su wuběgali.

13 pśeto kuždy jo swójo městno spušćił a jo śěgnuł do swójogo kraja.

14 jano w Bethsura su wóstali někotare z tych, kenž su kazń a kazni spušćili, śicho, dokulaž jo to było jich wuběgnjenje.

15 ako jo něnto kral Alexander zamólił, kake zlubjenja jo Demetrius Jonathan pósłał, a ako su jomu wó wójowanjach a nadobnych statkach wulicowali, kótarež su wón a jogo bratšy wugbali, a wót bólosćow, kótarež su ju zemjeli, su jogo zemjeli, a sem, kótarež su jogo zemjepisali, a wót bólosćow wugbali, kótarež su jogo zemjepisali, a wót bólosćow, kótarež su ju zemjeli, su ju zemjepili, a wót bólosćow wugbali, kótarež su jogo zemjepili, a wót bólosćow zemje.

16 Wón źašo: Buźomy takego cłowjeka namakaś? Togodla comy jogo něnto k našomu pśijaśeloju a zwězkowym towarišam cyniś.

17 na to jo napisał list a jo jen jomu pó slědujucych słowach pósłał a źašo: 18 kral Alexander wusćeła swójomu bratšoju Jonathanoju póstrowjenje: 19 smy wót tebje słyšali, až sy muski wjelikeje mócy a se k pśijaśeloju wugbał.

20 wó to póstajijomy śi źinsa k wusokemu duchownemu twójogo luda a pśijaśeloju krala. (A z tym jo jomu pśeprěkował purpurowu drastwu a złotu kronu: a pominaj wót tebje, až naš źěl bjerjoš a pśijaśelstwo z nami zachowajoš.

21 a w sedymem mjasecu stoźastego lěta, pśi listowem swěźenju, jo Jonathan swětu drastwu woblakł, zběrał trupinu a jo se starał wó wjele bronjow.

22 Als demetrius wó tom słyšał, jo se wjelgin póchwatował a źašo: 23 Was smy cynili, až jo Alexander nam na tom zadorał, pśijaśelstwo ze Židami zacyniś, aby se zmócnił?

24 cu jim teke słowa wuskoboźenja pisaś a jim dostojnosć a dary zlubiś, aby jich pśipomoc měł.

25 wó to jo k nim pěskował: Kral Demetrius jo pěskował ludoju Židow póstrowjenje: 26 Dokulaž sćo z nami zwězki zacynili a našo pśijaśelstwo dalej wjadli, bźez togo až by wam z našymi njepśijaśelami wugnali, smy z togo słyšali a se wjaselili.

27 wó to něnto pókšacujo, nam zwěrne byś, a buźomy śi zaženiś, což jej za nas cyni.

28 a wón buźo wam wjele imunity póbitowaś a wam mytowaś.

29 a něnto wam wulichujom, a wó wašu wólu wulichowam wšyknych Žydow wót tributow a wót cłowkow soli a wót dankow krony.

30 a wót togo, což mě pśistoj, aby za tśeśi źěl abo semje a połojcu płodow bomow pśiwzeł, wulichował se wót togo dnja, až njeby se z kraja Judy dozeli. Wót toś togo dnja na pśecej.

31 Teke Jeruzalem jo swěty a lichy ze swójimi granicami, ako wót źasetych ako teke wót tributow.

32 a což torm nastupa, kótaryž jo k Jeruzalemoju, tak dajom namóc nad nim a dajom wusokemupriesteroju, aby muskich do njeje zasajźili, kótarež co, aby jen wobchował.

33 a ja som wšyknych Žydow, kenž su ako popajźonych z kraja Judy do někakego źěla mójogo mócnaŕstwa wlakli, dobrowólnje w lichośe wóstajili, a cu, až su wšykne móje oficěry teke tributy swójogo zbóža wudali.

34 a ja cu, až maju wšykne swěźenje, sabataty, neumondy a swětosne dny, kótarež maju tśi dny do swěźenja a tśi dny pó swěźenju wšyknym Židam wumóžnej imunitu a lichośe pósćiś.

35 teke njama nichten połnomóc měś, se do irgendy wěc z nich měšaś abo ju wobśěžkowaś.

36 Ja cu dalej, až se pód kralojskeju trupinu něźi tśiźasća tysac muskich Žydow nagrawa, kótarymž ma se sol daś, ako wšyknym wójskam krala dojźo.

37 a z nich budu se někotare do twarźiny krala stajiś, z kótarychž se teke někotare wó nastupnosćach mócnaŕstwa stajaju, kótarež su dowěrje; a ja cu, až jo jich doglědowaŕ a město nich samych a tam pó swójskich kaznjach žywych, ako jo to kral w kraju Judeja póbitował.

38 a což tśi kněžaŕstwa nastupa, kótarež pśidu z kraja Samaria do Judy, tak maju se z Judu zajś, aby se ako pód stojecym wobglědowali a nic zawězane byli, drugej awtoriśe źinsa ako ten wusoki pśespytowaŕ.

39 Was Ptolemais a k tomu słušajucy kraj nastupa, tak dajom jen swěśenju k Jeruzalemoju ako dermotny dar za trjebne wudawki swěśenja.

40 mimo togo dajom kužde lěto pěśnasćo tysac šekelow slobra ze zliceńkow krala wót pśisłušajucych jsow.

41 a ceły pśekšacenje, kótaryž njejsu zastojniki wěcej ako pjerwjej płaśili, ma se wótněnta za twóŕby templa wužywaś.

42 a mimo togo budu pěś tysac šekelow slobra, kótarež su lěto wob lěto z knigłow templa wzeli, lichotne, dokulaž słuže mjeršnikam, kenž słuže.

43 a chtož buźo to teke byś, kenž do templa k Jeruzalemoju wuběgnjo abo se w swójich lichotach zaźaržujo, dokulaž jo kraloju abo howac něco dłužny, ten jo lichy a wšykno, což ma w mójom mócnaŕstwje.

44 teke za twaŕ a reparaturu źěłow swěśenja maju se kosty ze zliceńki krala pódaś.

45 jo, a za twaŕ murjow Jeruzalema a jich wobgroźenje kołowokoło maju se kosty ze zliceńkow krala wudaś, ako teke za twaŕ murjow w Judranach.

46 ako pak jo Jonatan a lud te słowa słyšali, njejsu jima žednu wěru dali a njejsu ju pśiwzeli, dokulaž su wjelikego złego myslili, kótaryž jo w Israelu cynił. Pśeto wón jo ju wjelgin śěžko martrował.

47 Alexander pak jo se jim spódobało, dokulaž jo był prědny, kenž jo ju wó wěrny měr pšosył, a su pśecej z nim zapuknuli.

48 a kral Alexander jo zběrał wjelike jadnotki a jo se składował pśeśiwo demetriusoju.

49 a za tym až stej krala do bitwy śěgnułej, jo wuběgnuło wójnstwo demetriusa, Alexander pak jo jomu slědował a jo nad nim dobył.

50 a wón jo wójowanje pókšacował, daniž słyńco njejo se chowało, a na wónem dnju su demetrius zabili.

51 pó tom jo Alexander pósłany pósłał pósłany k Ptolemeroju, kraloju Egyptowskeje, ze slědujucym pósołstwom: 52 pśeto tam zasej do mójogo mócnaŕstwa pśišeł som a na tron mójich rodowych wóścow sajźił a kněstwo dobył a demetrius padnuł a naš kraj zasej dobył; 53 pśeto za tym až som z nim do bitwy śěgnuł, su jogo a jogo wójnstwo wót nas znjeměrnili, tak až smy sejźeli na tronje jogo mócnaŕstwa.

54 Lazow nam něnto zwězk pśijaśelstwa zacyniś a mě něnt twóju źowku k žeńsce daś, a ja cu twój pśiducy syn byś a tebje a jej daś, ako se twójej dostojnosći wótpowědujo.

55 tam jo kral Ptolem wótegronił a źašo: Glucny jo se źeń, na kótaremž sy se do kraja twójich nanow wrośił a na tronje swójogo mócnaŕstwa sejźeł.

56 a něnt cu śi cyniś, ako sy pisał: Wó to zmakajom se w Ptolemaisu, aby se wiźełej; wiźimej se; wiźimej se; Pśeto ja cu swóju źowku z tobu wóženiś za twójim póžedanim.

57 a Ptolemer jo ze swójeju źowku Kleopatra z Egyptowskeje wuśěgnuł, a stej pśišłej k ptolemaisoju w tśiadwaźastem lěśe.

58 ako kral Alexander jomu zmakał, jo wón jomu swóju źowku Kleopatra a jo swěśił swóju swajźbu w Ptolemaisu z wjelikeju sławu, ako jo to wašnja kralow.

59 krala Aleksandra pak jo na Jonathanje pisał, až měł jomu napśeśiwo pśiś.

60 na to pódajo se wón pó cesći cesći do Ptolemaisa, źož jo krala zmakał a jim a jich pśijaśelam slobro a złoto a wjele darow dał a gnadu pla nich namakał.

61 k wónym casam su se zgromaźili někotare zagubjeńskego pomocnika Israela, muskich wót złego žywjenja, pśeśiwo njomu, aby jogo wobskjaržyli, ale kral njejo kśěł je wusłyšaś.

62 jo, wěcej hyšći, kral pśikaza, swóje drastwy zeblac a jogo w purpurje woblac, a wóni su to cynili.

63 a wón jo jen sam sejźecy wóstajił a źašo swójim wjercham: Źiśo z nim do srjejź města a wózjawijo, až nichten se wó njom njewujasnijo a tam nichten z irgendy pśicyny njewobkšuśijo.

64 ako su něnto jogo wobskjaržowarje wiźeli, až jo był pó proklamaciji pó proklamaciji pócesćony a w purpurje woblacony, su wšykne wuběgali.

65 Da jo jogo cesćił kral a jo jogo napisał pód jogo nejwjasnjejšymi pśijaśelami a jo jogo wucynił k wójwodoju a wobźělenju jogo kněžaŕstwa.

66 Pó tom jo se Jonatan z měrom a wjaselim do Jeruzalema wrośił.

67 mimo togo buźo w; Tśistadiundfiksowe lěto jo pśišeł Demetrius, syn demetriusa, z Krety do kraja swójich nanow.

68 a ako jo słyšał kral Alexander wó tom, jo to pšawje cynił a jo se wrośił do Antiochije.

69 a Demetrius jo cynił Apollonius, město togo, až jo se wótměł wót Celosyrija, na jogo pólnem knězu, zgromaźony wjeliki wójak, jo se składował w Jamnia a jo pěskował k Jonathanoju, Wusokemupriesteroju, a źašo: 70 du sam se nam mysliš, a ja budu se wokoło swójeje wóle wusměšowaś a šmótlił. A cogodla se twóju móc pśeśiwo nam w górach gótujoš?

71 gaž něnto na swójsku móc dowěrijoš, ga pśiźo k nam dołoj na płone pólo, a tam jo nam wěc gromaźe wopytaś; pśeto pla mnjo jo móc městow.

72 pšašanje a zgónijo, chto som a pśipódla gronjone, kenž se na nas wobźěliju, a wóni budu śi groniś, až twója noga njejo zamóžna, w swójskem kraju wuběgnuś.

73 wó to musyš něnto rejtarje a taku wjeliku móc w rowninje znjasć móc, źož njejo daniž kamjeń daniž křesawka, daniž městno, źož mógał wuběgnuś.

74 Ako jo Něnto Jonatan toś te słowa Apollonius słyšał, jo se gnuł, a wón jo wuzwólił źaseś tysac muskich a jo wuśěgnuł z Jeruzalema, źož Syman, jogo bratš, jomu na pomoc pśiźo.

75 a wón jo swóje stany pśeśiwo joppje wótbił. Wóni wót Joppe su jogo z města wuzamknuli, dokulaž jo Apollonius tam wobsadku měł.

76 a Jonatan jo ju woblěgował, a wobydlarje města su jogo ze tšacha nutś pušćili, a Jonatan jo dobył Joppe.

77 ako apollonius jo wó tom słyšał, jo wzeł tśi tysac rejtarjow z wjelikeju kopicu wót študarjow a jo śěgnuł k azotusoju ako jaden, kótaryž jo drogował, a jo śěgnuł jogo z tym do rowniny wen. Pśeto wón jo měł wjeliku licbu rejtarjow, na kótarež jo swóju dowěru sajźił.

78 a Jonatan jo slědował jomu do Azotusa, źož su wójnstwa do bitwy śěgnuli.

79 Apollonius pak jo towzynt rejtarjow w slěznem pušćalu zawóstajił.

80 a Jonathan jo kusał, až jo za nim riś łakał. Pśeto su měli swójo wójnstwo wobkružyne a su chytali šypy na lud, wót zajtša až do wjacora.

81 pak lud jo wóstał stojecy, ako jo Jonathan to pśikazał, a tak buchu kónje njepśijaśelow mucne.

82 a Syman jo wuśěgnuł swójo wójnstwo a jo ju pśeśiwo plastarjam (wšako su byli rejtarje wupócerane), kótarež su se wót njogo znjeměrnili a wuběgali.

83 a rejtarje, kótarež su byli na pólu rozdrosćone, su wuběgali do Azotusa a su šli do Bethdagona, templa swójogo gjarnyška, aby se do wěstoty pśinjasli.

84 Jonatan pak jo zatkał Azotus a města kołowokoło wognja a jo swój wužytk wzeł. A templ Dagona z tymi, kótarež su byli nutś byli, jo wón z wognjom spalił.

85 a jo se pśisamem wósym tysac muskich spaliło a z mjacom zabiło.

86 a Jonathan jo wótwónoźeł wóttam swójo wójnstwo a jo se składł pśeśiwo Askalonoju, źož su muske města wujšli a jomu z wjelikim pompom zmakali.

87 Pó tom jo se Jonatan ze swójim wójsom do Jeruzalema wrośił a jo měł dobytk.

88 ako jo něnto kral Alexander to słyšał, jo wón Jonathan hyšći wěcej cesćił.

89 a wón jo jomu pśeprěł złotu paleńcu, ako jo se za tych słyšał, kenž su wót kšwě krala, a wón jo jomu dał teke accaron z kšomami togo samskego we wobsejźenju.

KAPITEL 11 1 a kral Egyptowskeje jo zgromaźił wjelike wójnstwo, ako lažy pěsk, kótaryž lažy pśi brjogu mórja, a wjele łoźow a jo śěgnuł pó zamólnjenju, aby Aleksandrowe mócnaŕstwo dojśpił a jen ze swójim zwězaś mógał.

2 Na to jo śěgnuł měrnje do Špańskeje, tak až su se jomu wótwórili a jomu zmakali, pśeto kral Alexander jo jim pśikazał, dokulaž jo był jogo swak.

3 ako jo něnto ptolemer do městow zaśěgnuł, jo wón w kuždej z nich wobsajźenje wójakow zasajźił, aby je wobstražował.

4 a ako jo se azotus bližył, su jomu pokazali templ Dagona, kótaryž jo był spalony, a azotus a předměsta wót togo, kótarež su se znicyli, a śěła, kótarež su do daliny chyśili, a te, kótarež jo w bitwje spaliło. Wšako su kopice z nich gótowali pó droze, źož dejał mimo pśiś.

5 a wóni su kraloju wulicowali, což jo Jonathan cynił, we wótglěźe, wón móžo jomu winu daś; ale kral jo mjelcał.

6 a Jonatan zmaka krala z wjelikeju pompom w Joppe, źož stej se mjazy sobu strowiłej a se pušćiłej.

7 A ako jo Jonathan z kralom k rěce Eleutherus šeł, jo se zasej wrośił do Jeruzalema.

8 Ako jo něnto kral Ptolemäer Seleukia na mórskem brjogu kněstwo nad městami pśi mórju pśenjasł, jo sebje złe rady pśeśiwo Aleksandroju wumyslił.

9 na to jo pósłał pósłany ku kraloju Demetriusoju a źašo: Pójź, laš nas Zwězk mjazy nama zacyniś, a ja cu śi móju źowku daś, kótaruž Ma Alexander, a ty musyš se kněžyś w mócnaŕstwje twójogo nana.

10 pśeto cynim pokutu, až som jomu móju źowku dał, pśeto jo kśěł mě wusmjerśiś.

11 tak jo jogo zaginuł, dokulaž jo pominał za swójim mócnaŕstwom.

12 wó to jo jomu swóju źowku pšec wzeł a jo ju demetriusoju a jo Alexanderoju spušćił, tak až jo se jeje haws wótwórjony wózjawił.

13 Da jo śěgnuł Ptolemer do Antiochije a jo se sednuł dwě kronje na głowu, kronu Azije a Egyptowskeje.

14 w mjazycasu jo był kral Alexander w Kilikiskej, dokulaž su se wobydlarje wónych stronach wót njogo wótwobrośili.

15 Als Alexander pak jo wó tom słyšał, jo śěgnuł pśeśiwo njomu do wójny, na což kral Ptolemer swójo wójnstwo wuderijo, jomu z mócneju mócu napśeśiwo stupił a jogo do wuběgnjenja derił.

16 Da jo wuběgnuł Alexander do Arabskeje, aby se tam zašćitowaś dał. Kral Ptolem pak jo był nadobny: 17 Pśeto Zabdiel, Arabaŕ, jo Alexander głowu wótewzeł a jo jen k ptolemesoju pěskował.

18 teke kral Ptolem jo wumrěł tśeśi źeń pó tom, a te, kótarež su byli w swěźenjach, su jaden drugego zabili.

19 na tu wašnju jo se kněžył demetrius w tśista dusyciastach.

20 w samskem casu jo Jonatan w Judrinje zgromaźił, aby torm w Jeruzalemje wzeł, a wón jo cynił wjele wójnskich mašinow pśeśiwo njomu.

21 a bźezbóžne luźe, kótarež su swójski lud dali, su šli k kraloju a su jomu gronili, až jo Jonatan torm woblěgował.

22 Ako jo wó tom słyšał, jo se gniwnje śěgnuł, jo se ned śěgnuł a jo šeł k ptolemaisoju a jo pisał na Jonathan, až njedejał torm składowaś, ale we wjelikej chwatku z nim do Ptolemaisa powědaś.

23 Ako jo Jonathan to słyšał, jo wón pśikazał, ju hyšći woblěgowaś, a wón jo sebje někotare z nejstaršych Israela a duchownych a jo se do tšacha pódał.

24 a wón jo wzeł slobro a złoto a woblacenje a teke wšake dary a jo šeł do Ptolemaisa ku kraloju, źož jo gnadu namakał.

25 a lěcrownož su někotare bźezbóžne muske luda skjaržbu pśeśiwo njomu zwignuli, 26 tolaŕ jo jogo pšosył, ako su to jogo prědowniki do togo cynili, a jo jogo pśed wócyma wšyknych jogo pśijaśelow spěchował.

27 a wóni su jogo wobkšuśili we wusokem rěźe a we wšych cesćich, kótaruž jo do togo družył, a su jomu prioritu mjazy swójimi nejlěpšymi pśijaśelami dali.

28 a Jonatan jo pšosył krala, wón daś Judanu z krajom Samaria z wótedanka wulichujo, ako teke tśi kněžaŕstwa. A wón jo jomu tśista talentow zlubił.

29 dalšy kral jo pśizwólił a jo listy na Jonatanje wó wšyknych tych wěcach pisał: 30 kral Demetrius wusćeła swójomu bratšoju Jonathanoju a ludoju Židow póstrowjenje: 31 My pósćelomy wam wótpis lista, kótaryž smy na našych wetronych śěžkosćach wó was pisali, aby jogo wiźeli.

32 kral Demetrius wusćeła swójomu nanoju Nakładnego póstrowa: 33 smy rozsuźone, ludoju Žydow, kenž su naše pśijaśele, dobre cyniś a z nami zwězkami zacyniś, dokulaž su nam pśichylone.

34 wó to smy jim granice Judy z tśimi kněžaŕstwami Apherema, Lydda a Ramathema wobkšuśili, kótarež su z kraja Samaria do Judy pśišli, a wšykno, což jo k nim słyšało, za wšych, kótarež su w Jeruzalemje woprowali, město tych darow, kótarež jo kral z nich kuždolětnje z płodow zemje a bomow pśiwzeł.

35 a což druge wěcy nastupa, kótarež nam słušaju, wót źaseśiny a cła, kenž nam słušaju, ako teke solowe jamy a kronowe danki, kótarež nam stoje, tak wótśěžomy je wšykne, aby je wólažcyli.

36 a nic z togo njama se wótněnta na pśecej wótwołaś.

37 se něnto pśiglědujo, až cyniśo wótpis wót tych wěcow, a lašujo je Jonathan pśepódany a na swětej górje na nadpadnem městnje zestajiś.

38 ako jo něnto kral Demetrius wiźeł, až jo kraj pśed nim změrom był a njejo se žedno wopěranje pśeśiwo njomu wugbał, jo wšykne swóje jadnotki dalej pěskował, kuždego na jogo městno, z wuwześim někotarych šarow cuzychlingow, kótarež jo wót kupow gólow gromaźił.

39 a jo to był wěsty tryphon, kenž jo do togo Alexanderowy bok był, kótaryž jo wiźeł, ako jo wiźeł, až jo ceła kopica pśeśiwo demetriusoju murtěrowała, k Simalkue, Arabskemu, antiochusoju, młodego syna Aleksandra, wótkubłał.

40 a jo se na njogo lagnuło, aby jomu młodego antichusa wumóžył, aby na jogo nanowem městnje režiju wulicował.

Wón jo jomu wšykno wulicował, což jo Demetrius cynił, a kak su jogo wójnskich luźi z nim w njepśijaśelstwje lažali, a tam jo wóstał dłujki cas.

41 w mjazycasu jo Manatan k kraloju Demetriusoju pěskował, až jo měł z torma z Jeruzalema a kótaraž jo do twarźinow wugóniś dejała, wšako su wójowali pśeśiwo Israeloju.

42 a Demetrius jo k Jonathanoju sanděrował a źašo: Njok to jano za tebje a twój lud cyniś, ale cu śi a twój lud wjelgin cesćiś, gaž se góźba k tomu póbitujo.

43 něnt musyš derje cyniś, gaž mě muske pósćeloš, kenž mě pomagaju; Pśeto wšykne móje mócy su se wóte mnjo zgubili.

44 na to jo jogo Jonatan tśi tysac muskich do Antiochije pěskował, a ako su na krala pśišli, jo se kral wjelgin pśez swój pśichad wjaselił.

45 tych z města pak jo se zgromaźiło srjejź města, stodwaźa tysac muskich, a by krala zabili.

46 wó to jo wuběgnuł kral na dwór, ale měsćańske wobydlarje su wobchowali chódby města a su chopili wójowaś.

47 Da jo zawołał kral Žydow wó pomoc, kótarež su naraz k njomu pśišli, se w měsće rozdrosćili a na tom dnju w měsće stotysacybili.

48 a wóni su zatkali město wogeń, su cynili na wónem dnju wjele góńtwy a su wulichowali krala.

49 ako su něnto wobydlarje města wiźeli, až su Žydy město dobyli, ako su kśěli, jo dała swóju zmužnosć, wó to su krala pšosyli a wołali a powědali: 50 dowólijo nam měr, a Žydy maju pśestaś, nas a město napadowaś.

51 Da su chyśili swóje broni a su zacynili měr. A Žyźi su pócesćili pśed kralom a pśed wšyknymi, kenž su byli w jogo mócnaŕstwje. A wrośili su se do Jeruzalema a su měli wjeliku góńtwu.

52 a kral Demetrius jo sejźeł na tronje swójogo mócnaŕstwa, a kraj jo był śicho pśed nim.

53 a weto jo se wón we wšom stajił, což jo powědał, a jo se wótcuzbnił wót Jonathana, a wón njejo jogo pó dobrozdaśu mytował, kótarež jo wót njogo pśiwzeł, ale jo jogo wjelgin znjeměrniło.

54 na to jo se Tryphon wrośił a z nim knabe antichus, kótaryž jo se kněžył a kronował.

55 a wšykne wójnske luźe, kenž jo Demetrius wugónił, su se wó njogo zgromaźili, a wóni su wójowali pśeśiwo demetriusoju, kótaryž jo jomu kśebjat wrośił a tšachnuł.

56 a tryphon jo wzeł słony a jo dobył antiochiju.

57 w tom casu jo pisał młody antichus na Jonathans: »Ja śi wobkšuśim we wusokem repriesteriśe a ernuj se k kněžarjoju wó styrich kněžaŕstwach a k pśijaśeloju krala.« 58 na to jo wón jomu złoty wobrěd pěskował, aby se w njom pósłužował, a jo dał jomu dowólnosć, w złośe piś a w purpurje woblacona byś a złotu šapku nosyś.

59 a jogo bratš Syman bu stotnik wót jsy, kótarež se pomjenjujo wjednik Tyrusa, až na granicy Egyptowskeje.

60 a Jonathan jo wuśěgnuł a jo śěgnuł pó městach zwenka wódy, a wšykne wójnstwa Syriskeje su se pla njogo zgromaźili, aby jomu pomagali, a ako jo do Askalona pśišeł, su jomu te wót města do cesći zmakali.

61 z źož jo wón do Gaza šeł, ale wóni su jogo wót Gaza zacynili; Togodla jo jich woblěgował a spalił předměsto z wognjom a zakusował je.

62 a ako su z Gaza k Jonathanoju fletěrowali, jo wón měr z nimi šmótlił, jo wzeł synow swójich głownikarjow ako suws, jo pěskował do Jeruzalema a jo śěgnuł pó kraju do Damaskusa.

63 Ako jo něnto Jonathan słyšał, až su wjerchy Demetriusa do Kadesa w Galiläje pśišli, z wjelikeju mócu, aby jogo z kraja spórali, 64 wón jo jim napśeśiwo šeł a jo Symanoju, swójogo bratša, na jsy slědk dał.

65 a Syman jo se składował pśeśiwo Bethsura a jo wójował dłujki cas pśeśiwo njej a jo ju zleśeł.

66 Was pak su kśěli měr z nim měś, což jo jim pśizwólił, a pótom jo ju wóttam wugónił a jo sebje město pśistajił a jo wobsadku w njom nastajił.

67 Jonatan a jogo wójnstwo pak stej wótbiłej swóje stany pśi wóźe genara, wótkulž su ju rano do rowniny Nasora pśinjasli.

68 a lej, kopica cuzych zmakajo jim w rowninje, kótarež su za tym, až su jomu w górach łakali, sami pśeśiwo njomu napadali.

69 a ako te, kenž su lažali w slěznem boku, su se wót swójich městnow zwignuli a do bitwy śěgnuli, su wšykne wuběgali, kótarež su byli na Jonathanowem boku.

70 dokulaž njejo jaden z nich wušej wóstał, mimo Mattathije, syna Absalomsa, a Judasa, syna Calphisa, głownego luźa wójska.

71 a Jonatan jo rozrył swóje drastwy, jo chyśił zemju na swóju głowu a se módlił.

72 na to jo se wobrośił zasej k wójowanju a jo ju do wuběgańce derił, a tak su wótběžali.

73 ako něnto jogo wuběgańce su to wiźeli, su se zasej k njomu wobrośili a su z nim do Cadesa, jo do swójich stanow, a tam su składli.

74 a na wónem dnju jo se z gólow něźi tśi tysac muskich zabiło, a Jonatan jo se wrośił do Jeruzalema.

KAPITEL 12 1 Ako jo Jonathan něnto wiźeł, až jo jomu cas słužył, jo wuzwólił někotare muske a jo je do Roma pěskował, aby pśijaśelstwo, kótarež su z nimi měli, wobtwarźiś a wobnowiś.

2 Za ten samy zaměr jo wón teke listy na Lacedamonier a na druge městna pěskował.

3 a wóni su šli do Roma a su zastupili do Senata a su stupili: Jonathan, wusoki promšt, a lud Žydow, jo nam k wam pěskował, aby pśijaśelstwo, kótarež sćo z nimi měli, wobnowili a was ako w něgajšnych casach zbratšyli.

4 na to su jim Romarje listy na město wšyknych jsow dali, aby jich měrnje do kraja Judy dowjasć dejali.

5 a to jo wótpis listow, kótarež jo Jonathan na Lacedämonier pisał: 6 Jonathan, Wusoki mjeršnik, a nejstarše luda, a mjeršniki a druge Žydy, Lacedämoniery sćelu swójich bratšow: 7 w něgajšnych casach su listy Dariusa, kótaryž jo se tencas mjazy wami kněžył, na Wusokichpriesterach Onias pósłane, aby wózjawili, dokulaž sćo naše bratšy, ako se w how pódpisanem wótpisani groni.

8 w tom casu jo Onias pósłał pósłanego pósłanego, kenž jo se cesćił, a jo pśiwzeł listy, w comž jo se Zwězk a pśijaśelstwo wujasnił.

9 wó to mamy teke my, lěcrownož nic wót togo njetrjebamy, swěte knigły pisma w našych rukach, aby my se troštowali.

10 sćo weto wopytali, se k wobnowjenju bratšojstwa a pśijaśelstwa pósłaś, až njeby my was ceło cuze byli; pśeto jo dłujki cas zajšło, wót togo casa, ako sćo k nam pósłali.

11 wó to spominamy kuždy cas bźez pśestaśa, na naše swěźenje ako teke na drugich pśigódnych dnjach, twójich w woporach, kótarež rozkładujomy, a w našych módlenjach, ako jo to rozym a kak se nam to mysliš, na našych bratšow mysliś.

12 a wjaselimy se pšawje pśez twóju cesć.

13 Was nas nastupa, tak smy wjelike śěže a wójny na wšych bokach měli, dokulaž su krale, kenž su wokoło nas wójowali, pśeśiwo nam wójowali.

14 pak njocomy daniž was daniž drugich našych zwězkowych towarišow a pśijaśelow w toś tych wójnach wobśěžyś.

15 pśeto mamy pomoc z njebja, kenž nam pśistoj, aby my wót našych winikow wulichowali a našych njepśijaśelow z nogoma teptali.

16 wó to smy wubrali Numeniusa, syna Antiochusa, a Antipatera, syna Jasona, a su je k Romarjam pěskali, aby pśijaśelstwo wobnowili, kótarež smy měli z nimi a něgajšnym zwězkom.

17 Smy jim teke pśikazali, k wam hyś a was strowiś a wam naše listy wó wobnowjenju našogo bratšojstwa pósrědniś.

18 wó to cyniśo jej derje na tom, nam na to wótegrono daś.

19 a to jo wótpis listow, kótarež jo oniares pěskował.

20 Areus, kral Lacedämonier, jo strowił Onias, wusokipriester: 21 w pismje stoj, až su Lacedämoniery a Žydy bratšy a su to wót štoma Abrahamsa: 22 no, dokulaž jo se nam to na wědobnje dostało, maśo derje na tom cyniś, nas wó wašom derjeměśu pisaś.

23 My was pak zasej slědk pišomy, až waš skót a waše kubła nam słušaju a wam słušaju. Togodla pśikazujomy našym pósłanym, wam wó tom rozpšawu zarownaś.

24 Ako jo něnto Jonathan słyšał, až su wjerchy Demebiusa pśišli, aby z wětšym wójsom pśeśiwo njomu wójowali, ako do togo, ako do togo, 25 Jo spušćił Jeruzalem a jo ju w kraju Amathisa spušćił, pśeto wón njejo jim dał žednogo póstarka, aby do swójogo kraja pśišeł.

26 a wón jo teke kupcow do swójich stanow pěskowěrował, kótarež su zasej pśišli a jomu gronili, až su k tomu póstajone, w nocy pśez nju pśiś.

27 wó to jo pśikazał Jonathan, gaž jo słyńco chowało, swójim luźam, stražowaś a w bronjach byś, aby cełu noc k wójowanju zwólniwe byli.

28 ako pak su słyšali pśeśiwniki, až su byli Jonatan a jogo muske k wójowanju zwólniwe, su se bójali a su se tśěskotali w swójej wutšobje, a su zapalili wogeń w swójom lěgwje.

29 jonatana a jogo kopica pak stej akle rano kusałej, wšako stej wiźełej swětła se paliś.

30 a Jonatan jo jim slědował, ale njejo dojšeł, wšako su pśez rěku Eleutherus šli.

31 wó to jo se wobrośiła Jonatan na Arabarjow, kótarež su se carlěry pomjenili, jo wóna deriła a wzeła swójo góńtwowanje.

32 a wóttam jo pśeśěgnuł do Damaskusa a jo śěgnuł pó cełem kraju.

33 Syman jo teke wuśěgnuł a jo śěgnuł pó kraju do Askalona a susednych Holdena, wótkulž jo se do Joppe wobrośił a dobył.

34 Denne jo słyšał, až su tym, kenž su demetriusowu stronu pśiwzeli, pśimjeśe pśepódali; Togodla jo tam garnizonu sajźił, aby jen źaržał.

35 Pó tom jo se Jonatan zasej domoj wrośił, jo zawołała nejstarša luda gromadu a jo se z nimi wó twarjenju swěźenjow w Judźe wobradowała.

36 a wón jo dał murje Jeruzalema wušej a jo natwarił wjeliku góru mjazy tormom a městom, aby ju wót města źělił, aby sami byli, aby luźe w njom daniž pśedawali daniž pśedawaś mógali.

37 na to su pśišli gromaźe, aby město natwariś mógali, pśeto źěl murje pśeśiwo rěce na pódzajtšnem boku jo se sypnuł a su pórěźili to, což jo se pomjeniło Caphenatha.

38 Syman jo natwarił teke Adida w Sephela a jo to z wrotami a kśidnami mócnje cynił.

39 tryfon pak jo śěgnuł wokoło, aby kralejstwo Aziju dobyli a krala Antiochusa wusmjerśiś mógał, aby mógał sebje kronu na głowu stajiś.

40 Wón pak jo se bójał, až jo Jonathan jogo njeśerpi a pśeśiwo njomu wójowaś. Togodla jo pytał za srědkom, Jonathanom braś, aby jogo wusmjerśił. Tak jo wón pókšacował a jo pśišeł do Bethsana.

41 a Jonatan jo jomu napśeśiwo styrźasća tysac muskich śěgnuł, kótarež su se za bitwu wubrali, a jo pśišeł do Bethsana.

42 Ako jo něnto Tryphon Jonathan z tak wjelikeju mócu pśiś wiźeł, njejo se zwěrił, swóju ruku pśeśiwo njomu wupśestrěś.

43 pak jo jogo cesćił a jo jogo wšyknym swójim pśijaśelam pórucył, jo jomu dary dał a pśikazał swójim wójnskim luźam, jomu rowno tak pósłušny byś ako sebje samego.

44 a k Jonathanoju jo wón gronił: »Cogodla sy ten ceły lud do tak wjelikeje nuze pśinjasł, dokulaž weto njejo wójna mjazy nami?

45 wó to pósćelu něnto zasej domoj a wuzwól sebje někotare muske, kenž na tebje cakaju, a pójź ze mnu do Ptolemy, pśeto cu śi daś a zbytk swěźenjow a jadnotkow a wšych, kenž maju něco cyniś; což mě nastupa, tak cu se wrośiś a wótejś; pśeto to jo pśicyna mójogo pśichada.

46 Da jo Jonatan k njomu wěrił, jo wón cynił, ako jo jomu pśikazał, a jo swójo wójnstwo dalej pěskował, kótarež jo do kraja Judy śěgnuło.

47 a pśi sebje jo wobchował jano tśi tysac muskich, z kótarychž jo dwa tysac do Galileja pěskował, a tysac su z nim šli.

48 ako pak jo Jonatan do Ptolemaisa zaśěgnuł, su zacynili wót Ptolemaisa wrota a su jogo wzeli, a wšykne, kenž su z nim pśišli, su z mjacom zabili.

49 a tryphon jo pěskował kopicu wótrošow a rejtarjow do Galileja a do wjelikeje rowniny, aby Jonathans cełu kopicu znicyli.

50 ako pak su zgónili, až su Jonatan a te, kótarež su se pla njogo byli, popajźili a wusmjerśili, su mjazy sobu pógónjowali. A šli śi pśi sebje, zwólniwe k wójowanju.

51 a te, kótarež su jim slědowali, su zawupytnuli, až su byli zwólniwe, aby swójo žywjenje wójowali, su se zasej wrośili.

52 a wóni su pśišli wšykne měrnje do kraja Judy, a tam su skjaržyli Jonathan a te, kótarež su pla njogo byli, a su se wjelgin bójali. Togodla jo skjaržyła ceł Israel.

53 a wšykne góle, kótarež su byli kołowokoło, su pytali znicyś; pśeto wóni njejsu powědali: Wóni njamaju žednogo stolica a žednogo, kenž jim pomoga.

KAPITEL 13 1 Ako jo Syman něnto słyšał, až jo Tryphon wjelike wójnstwo zgromaźił, aby do kraja Judy padnuł a jen znicył, do kraja Judy padnuś a jen znicyś, 2 a ako jo wiźeł, až jo lud we wjelikej bójaznosći a bójaznosći był, jo šeł górjej do Jeruzalema a jo se lud zgromaźił.

3 a napominali jich a źašo: Wy sćo sami napominali, což som a móje bratšy a dom mójogo nana za kazni a swěśenje cynił, teke za wójowanja a mühal, kótarež smy wiźeli.

4 wó to su se wšykne móje bratšy wokoło Israela dla wusmjerśili, a ja wóstanu sam.

5 togodla daś jo daloko wóte mnjo, až som w kuždem casu nuze swójske žywjenje pśelězł, wšako njejsom lěpšy ako móje bratšy.

6 bźez cwiblowanja budu swój lud a swěśenje a naše žeńske a naše źiśi se zgromaźiś, pśeto wšykne góle su zgromaźone, aby nas z złosći znicyli.

7 gaž něnto lud toś te słowa słyšašo, jo jogo duch k nowemu žywjenju wócuśeł.

8 a wóni su wótegronili z głosnym głosom a su powědali: Ty musyš naš wjednik byś město Judaša a Jonathana, twój bratš.

9 wójowanjow naše wójowanja, a což nam pśikazaš, to buźomy cyniś.

10 a wón jo zgromaźował wšyknych wójnskich muskich a jo chwatał, murje Jeruzalema dokóńcyś, a jo je kołowokoło pśicyny pśiwězał.

11 a wón jo pěskował Jonathan, syna Absolomsa, a z nim wjelika móc do Joppe, kenž su w njej byli, kenž su w njej byli, jo wóstał tam w Joppe.

12 a tryphon jo se wótwónoźeł wót Ptolemaosa z wjelikeju mócu, aby do kraja Judäa padnuł, a Jonatan jo był z nim w stražy.

13 Syman pak jo derił swóje stany w Adidźe, prěki na rowninje.

14 Ako jo něnto Tryphon zgónił, až jo Syman město swójogo bratša Jonathana stanuł a z nim do bitwy śěgnuś kśěł, jo wón pósołow k njomu pěskował a powědał: 15 mjaztym až mamy jonathan, twójogo bratša, w popajźeństwje, jo wón pókładoju krala pjenjeze, což jomu dowěrjone wobchody nastupa.

16 wó to pósćelo něnto sto talentow slobra a dweju ze swójich synow ako sudobjow, aby wón był, gaž jo lichy, se nic pśeśiwo nam znjeměrnjony, a comy jogo hyś daś.

17 na to jo jomu Symanoju sandnuł, lěcrownož jo zawupytnuł, až su wobšuźili k njomu, pjenjeze a źiśi, až njeby sebje wjeliki haš pśeśiwo ludoju pśiplěł.

18 chto mógał groniś: Dokulaž njejsom jomu pjenjeze a źiśi pósłał, jo Jonatan njabogi.

19 a wón jo jim źiśi a sto talentow, a tryfon jo se zastajał a njejo dał Jonathan hyś.

20 a pó tom jo pśišeł Tryphon, aby do kraja zadrogowała a jen znicyła, z tym až jo drogu wokoło śěgnuł, kótaraž wjeźo k Adora. Symanoju a jogo wójskoju pak stej śěgnułej pśeśiwo njomu na wšych městnach, źož jo teke šeł.

21 a te, kenž su byli we tormje, su pósłali pósoły k tryphonoju, aby swój pśichad pśez pusćinu chwatał a jim žywidła pósłał.

22 wó to jo Tryphon wšyknych swójich rejtarjow pśigótował, w tej nocy pśiś, ale jo padnuł wjelgin wjeliki sněg, dla cogož njejo pśišeł. To jo wón pókšacował a jo pśišeł do kraja Galaad.

23 a ako jo pśišeł do bliskosći Bascamy, jo wón zabił Jonathan, kenž jo tam zakopany lažał.

24 na to jo se Tryphon wrośił a jo šeł do swójogo kraja.

25 a wón jo pěskował Syman a jo wzeł kósći swójogo bratša Jonathana a jo ju wobraśił do Modin, města swójich nanow.

26 a ceło Israel jo skjaržył pśez njogo a jo jogo wjele dnjow skjaržył.

27 Symanow jo teke natwarił pomnik na rowje swójogo nana a jogo bratšow a jo jen zwignuł pśed wócyma z wobrubnymi kamjenjami.

28 a wón jo natwarił sedym pyramidow, jadnu pśeśiwo drugemu, za swójogo nana, jogo maś a jogo styrich bratšow.

29 a w tych jo wón gótował pśisłušece pśipšawy, wokoło kótarychž jo sajźił wjelike słupy, a na słupy jo wón gótował wše swóje bronidło za nimjerne spomnjeśe a na bronidła, kótarež łoźi rězaju, aby se mógali na mórju płachtakowaś, wiźeś.

30 to jo row, kótaryž jo w Modiku cynił, a stoj hyšći na źinsajšnem dnju.

31 tryfon pak jo jadnał z młodym kralom Antiochusa a jo jogo zabił.

32 a wón jo kněžył na swójom městnje, jo se sam k kraloju Azije a jo pśinjasł wjelike njerustwo pó kraju.

33 a Syman jo natwarił swěźenje w Judiji a jo je wobgroniła z wusokimi tormami a wjelikimi murjami a wrotami a kśidnami a jo połožyła žywidła nutś.

34 a Syman jo wuzwólił muskich a jo pěskował ku kraloju Demetriusoju, aby krajoju imunitu dał, pśeto wšykno, což jo tryphon cynił, jo było, skazyś.

35 kraloju Demetriusoju jo wótegroniło a na slědujucu wašnju pisał: 36 kral Demetrius wusćeła Syman, Wusokemupriesteroju a pśijaśeloju kralow, ako teke nejstaršego a luda Židow, póstrowjenje: 37 złotych kronow a šarlachcerwjenu sćěnu, kótaruž sćo nam pósłali, smy pśiwzeli, a smy zwólniwe, z wami kšuty měr zacyniś a na naše oficěry pisaś, aby imunity wobkšuśili, kótarež smy pśizwólili.

38 a wšykne zwězki, kótarež smy z wami zacynili, změjo wobstatk; A twarźiny, kótarež sćo natwarili, budu waše swójstwo.

39 což kužde njewudaśe abo kuždu winu nastupa, kótaraž jo se až na źinsajšny źeń wugbała, tak jen wódajomy a teke kronowy dank, kótaryž jo nam wina; a gaby se w Jeruzalemje někaki drugi tribut zapłaśił, tak njedeje se wěcej płaśiś.

40 a lej, kótarež sćo mjazy wami zgromaźone, aby na našom dwórje byli, liśo nam pótakem zapisane, a daś jo měr mjazy nami.

41 tak su jomu gólow w stoznjejšem lěśe Israela wzeli.

42 a lud Israel jo zachopił, do swójich wopismow a dogronow pisaś: W prědnem lěśe Symana, Wusokego promšta, kubłarja a wjednika Žydow.

43 w tych dnjach jo składował Syman pśeśiwo Gaza a jo jen kołowokoło wobgranjał. Wón jo natwarił teke wójnsku mašinu, jo ju pśi měsće nastajił, jo roztłocył wěsty torm a jo jen downał.

44 a te, kenž su sejźeli w lokomotiwje, su do města skócyli.

Na to jo se zwignuł wjeliki zběžk w měsće: 45 a luźe w měsće su roztergali swóje drastwy a su lězli ze swójimi žeńskimi a źiśimi na murje a su wołali z głosnym głosom a su napominali Symanoju, jim měr daś.

46 a wóni su powědali: Njeplecne z nami nic pó našej złosći, ale pó twójej zmilnosći.

47 a Syman jo ju wobsedlił a njejo wěcej pśeśiwo nim wójował, ale jo ju z města wugónił, jo domy, w kótarychž su byli boge, a jo ze spiwami a źěkowymi nazgónjenjami do města zaśěgnuł.

48 jo, wón jo wótpórał wšu njerownosć a jo tam muskich sajźił, kenž su kazń źaržali, a jo to mócnjej cyniło, ako jo do togo było, a jo se w njom bydlenje twariło.

49 teke z torma k Jeruzalemoju jo se tak wobgroniło, až njejsu daniž wulězli daniž do kraja hyś, daniž pśedawaś njejsu mógali; togodla su byli we wjelikej zachodnosći, dokulaž jo jim na zežywidłach felowało, a wjelika licba z nich jo se z głodom pśełamało.

50 tam su wołali k Symanoju a su jogo pšosyli, z nimi byś, což jo jim pśizwólił; wón jim pśizwólił; A ako jo wóttam wuwabił, jo wón torm zanjerěšenja wurěšył.

51 a jo šeł nutś na tśiadwaźasty źeń drugego mjaseca w stogłosnem a prědnem lěśe z źěkowneju gałuzku a palmowymi gałuzkami a harfami a cymbami a cymbami a hymnami a spiwami, dokulaž jo se wjeliki njepśijaśel z Israela znicył.

52 wón jo teke rědował, až dejał se toś ten źeń kužde lěto z wjaselim swěśiś. Górku templa, kenž jo był pódla torma, jo mócnjej cynił, ako jo był, a tam jo bydlił ze swójeju towarišnosću.

53 a ako Syman jo wiźeł, až jo Był Jan, jogo syn, skobodny muski, jo jogo wucynił k stotnikoju wšych wójwodow. A wón jo bydlił w Gazerje.

KAPITEL 14 1 a w stodrogowem wóleju jo zběrał kral Demetrius swóje jadnotki a jo śěgnuł pó media, aby jomu w wójowanju pśeśiwo tryphone pomagał.

2 Ako pak arsaces, kral Persiskeje a medialneje, jo słyšał, až jo se Demetrius do swójich granicow zadobył, jo pósłał jadnogo ze swójich wjerchow, aby jogo žywego pógnuł.

3 Wón jo šeł a jo naraźił wójnstwo demetriusa, jo jogo wzeł a pśinjasł jogo k Arsacesoju, źož su jogo do Objacha wzeli.

4 a kraj Judy jo był měrnje w dnjach Symana. Wšako jo pytał derjeměśe swójogo luda na wašnju, až jogo awtorita a cesć jomu pśecej derje jo nadpadnuła.

5 a ako jo był we wšych swójich statkach cesny, tak jo wón wzeł joppu ako wuběgnjenje a jo zaśěgnuł do kupow mórja.

6 a wón jo rozšyrił granice swójogo luda a jo kraj slědk dobył, jo dobył kraj slědk, 7 a wón jo zgromaźował wjeliku licbu popajźonych a jo wobsejźeł kněstwo Gazera a Bethsura a torm, z kótaregož

jo wšo njeknicomnosći wzeł, a teke nichten njejo był, kenž jo se jomu wopěrał.

8 a wóni su skazali swóju zemju w měrje, a zemja jo dała swójo rozmnoženje a bomy póla swój płod.

9 starych muskich su sejźeli wšykne na droze a su powědali wó dobrych wěcach, a młode su śěgnuli kšasne a wójaŕske drastwy.

10 zastara města ze zežywidłami a jo wšake municije do nich połožył, tak až jo było jogo cesne mě až na granice swěta znate.

11 Errozny měr w kraju, a Israel jo se wjaselił z wjelikim wjaselim: 12 pśeto kuždy jo sejźeł pód swójim winom a jogo figowym bomom, a to njejo nichten how był, kenž by mógał rozžeraś.

13 njejo teke nikogo wěcej w kraju było, kenž by mógał pśeśiwo njej wójowaś, jo, krale sami su se we tych dnjach padnuli.

14 a wón jo skšuśił wšyknych pśisłušnikow swójogo luda, kenž su se pónižali: kazń, kótaruž jo pytał; wón jo pytał; wón jo pytał; A kuždego zapśisegana kazni a kuždego złego wón sobu wzeli.

15 wón jo kśicu pśerědnjał a jo pówětšył sudobja templa.

16 ako jo se něnto w Romje a až do Sparty měšało, až jo Jonathan njabogi, su byli wjelgin wobtužne.

17 alsnjach pak su słyšali, až jo se jogo bratš Syman na swójom městnje k wusokemu awtoprieroju pomjenił a kraj a města w njom kněžył, jo se kněžył.

18 Wy jo pisało jomu w skerjej toflach, aby pśijaśelstwo a Zwězk wobnowili, kótarež su z Judasom a Jonathanom, swójima bratšoma, zacynili: 19 kótarych spisow do zgromaźiny w Jeruzalemje pśedcytali.

20 a to jo wótpis listow, kótarež su Lacedämoniery pěskili; Kněžarje Lacedämonier z městom, Symanom, wusokimpriesterom, a nejstaršymi a duchownymi a zbytkom žydojskego luda, našym bratšam, sćelu póstrowy: 21 pósłanow, kótarež su se k našomu ludoju pósłali, su nas twóju kšasnosć a cesć wopóznali.

22 a wóni su to registrěrowali, což su w raźe luda powědali, na tu wašnju. Numenius, syn antichusa, a antipater, syn Jasona, pósłany Žydow, su k nam pśišli, aby swójo pśijaśelstwo z nami wobnowili.

23 a jo se spódobało ludoju, muske w cesći góspodowaś a wótpisowanje swójogo pósłanstwa do zjawnych zapiskow pśiwześ, aby lud Lacedämonier dopomnjeńki na to měł; dalej smy wótpis wót togo na Symana, Wusokegopriestera, pisali.

24 na to jo Syman Numenius z wjelikeju złoteju toflicku tysac puntow wagi do Roma, aby Zwězk z nimi wobtwarźił.

25 a ako jo lud wó tom słyšał, su powědali: Kaki źěk dejmy Symanoju a jogo synoma daś?

26 pśeto wón a jogo bratšy a dom swójogo nana stej Israela załožyłej a njepśijaśelow w wójowanju z nich wugnałej a jich lichotu wobkšuśiłej.

27 a wóni su jen pisali na skerjej wjelikich toflach, kótarež su stajili na słupach na górje Sion, a to jo wótpis pisma; Wósymnasćo źeń mjaseca Elul, w storogowem wjelbje lěto, tśeśe lěto Simona, Wusokego duchownego, wusokego promšta, 28 w Saramelu, we wjelikej zgromaźinje mjeršnikow a luda, kněžaŕ naroda a nejstaršych kraja, jo se nam to pśipowěźeło.

29 pśeto su byli cesto wójny w kraju, w kótarychž Syman, syn matathije, z pótomnikow Jaribsa, a jogo bratšy su sebje samego do tšacha pśinjasli, aby swóju swěśenosć a kazń zachowali, a njepśijaśelam swójogo luda stajanje dowóliś, jo wopokazało swójomu ludoju wjeliku cesć.

30 (Pśeto pó tom jo se Jonathans, za tym až jo swój lud zgromaźony a jo jeje wusoki promšt był, k swójomu ludoju pśidał.

31 Wašych njepśijaśelow jo se pósłało, do swójogo kraja padnuś, aby jen znicyli a ruku na swěśenju połožyli.

32 a Syman jo se zwignuł a wójował za swój lud, jo wjele dał wót swójskego zamóženja a wobronjonych muskich swójogo luda a jo dał jim myto.

33 a wóni su skšuśili města Judäje a Bethsury, kótarež lažy na granicach Judy, źož su do togo broni njepśijaśelow byli.

Ale wón jo stajił tam garnizonu Žydow: 34 Wón jo teke Joppe, kenž lažy pśi mórju, a Gazera, kótaraž jo na Azotusu granicujo, źož su do togo njepśijaśele bydlili; ale wón jo Židam tam a zastarał jich ze wšym, což jo było za jich zasejwužywanje zaměrne.

35 wó to jo lud zaspiwał statki Symana, a ku kótarej sławje jo swój lud pśinjasł, jo jogo k swójomu městoju a wusokemupriestoju, dokulaž jo to wšykno cynił, a aby spšawnosć a wěry dla, kótaruž jo swójomu ludoju zachował, a wó to jo pytał swój lud ze wšymi srědkami pówušyś.

36 pśeto za jogo cas jo se w jogo rukoma wuwiło, tak až su góle ze swójogo kraja wugnali, a teke te, kótarež su byli w měsće Dawida w Jeruzalemje, kenž su sebje torm cynili, z kótaregož su wuchadali, a su cełu swěśenju a cynili wjele žałosći na swětem městnje.

37 pak jo sajźił Žydow nutś. A pśicyni jen k wěstosći kraja a města a jo natwarił murje z Jeruzalema.

38 krala Demetriusa jo jogo teke we wusokem repriestertumje pó toś tych wěcach wobkšuśiło.

39 a wón jo jogo wucynił k jadnomu ze swójich pśijaśelow a jo jogo z wjelikimi cesćami cesćił.

40 pśeto wón jo słyšał groniś, Romarje by Žydy swójich pśijaśelow a zwězkowych towarišow pomjenili; pomjenili; pomjenili; A to su pósłali pósłanki Symana cesćigódnje; 41 Žydow a duchownych jo se teke spódobało, až by Syman jeje město a wusoki góńtwaŕ był do nimjernosći, daniž njeby zwěrny profet nastał; 42 a wón jo dejał jeje hejtman byś a swěśenje doglědowaś, aby ju wó swójich twórbach a wó kraju a wó bronidle a wó swěźenjach sajźił, aby wón gronił, gronim, swěśecenje społnomócniś; 43 mimo togo, až jomu wót kuždego słuchaś a wšykne spisy w kraju w jogo mjenju cynje, a až wón purpurowe śerpi a złoto njaso.

44 a lěc njejo nikomu z luda abo mjeršnika dowólone, irgend něco z tych wěcow łamaś abo jogo słowa zapleśiś abo bźez njogo zgromaźinu na jsy zgromaźiś abo do togo až by jogo zgromaźinu na jsy zgromaźili abo do purpura zdrastwjone byś; njasć abo do purpura wjasć; 45 a chtož něco druge gótujo abo něco z togo łamjo, ten ma se wótštrofowaś.

46 a jo se spódobało cełemu ludoju, ze Symanom wobchadaś a cyniś, což jo se groniło.

47 a Syman jo to pśiwzeł, a jo se jomu derje spódobało, wusokich a stotnik a město Žydow a duchownych byś a jich wšyknych zašćitowaś.

48 a wóni su pśikazali, toś to pismo w toflach rudy połožyś a je we wobměrje swěśenja swětego dnja na derje widobnem městnje zestajiś.

49 a wótpisy su dejali se w pókładni składowaś, aby Syman a jogo syny měś mógali.

KAPITEL 15 1 A Antichus, syn krala Demetriusa, jo pěskował listy z kupow mórja na Symana, mjeršnika a wjercha Židow, a na ceły lud.

2 Wopśimjeśe jo było slědujuce: kral Antiochus na Symana, Wusokego promšta a wjercha swójogo luda, a na lud Žydow a jo strowił: 3 pśeto tam wěste złosniki su mócnaŕstwo našych nanow na se tergali, a jo mój wótglěd, jen zasej wupominaś, aby to zasej do starego stawa slědk stajił a k tomu zaměroju kopicu cuzych wójakow zgromaźował a wójnske łoźi pśigótował; 4 Cu teke pó kraju śěgnuś, aby se k nim pśisednuli, kótarež su znicyli a wjele městow w mócnaŕstwje zapusćili.

5 wó to wobtwarźijom śi wšykne wopory, kótarež su śi krale pśede mnu wopokazali, a wše druge dary, kótarež su śi wopokazali.

6 Dajom śi teke dowólnosć, ze swójskim kołkom pjenjeze za twój kraj formowaś.

7 a což Jeruzalem a swěśeństwo nastupa, tak maju liche byś; A wšykne bronidła, kótarež sy gótował, a twarźiny, kótarež sy twarił a kótarež źaržyš w twójima rukoma, daś śi wóstanu.

8 a gaž kraloju někak słuša abo buźo, ga buź śi wótněnta wódany do nimjernosći.

9 a gaž smy našo mócnaŕstwo dojśpili, buźomy śi a twój lud a twój templ z wjelikimi cesćami cesćiś, aby twója cesć pó cełem swěśe znata była.

10 w tśista dobubnjone lěta jo śěgnuł Antiochus do kraja swójich nanow, a tam su se wšykne mócy k njomu zgromaźili, tak až jo wóstało jano mało wót tryphona wušej.

11 wó to bu wót krala Antiochusa slědował a jo wuběgnuł do Dory, kótaryž pśi mórju lažy.

12 pśeto jo wiźeł, až jo naraz njegluka pśez njogo pśišła a až su jogo mócy jogo mócy spušćili.

13 a wón jo składował antichus pśeśiwo Dora a jo měł stodwaźasty tysac muskich a wósym tysac rejtarjow pśi sebje.

14 a ako jo město kołowokoło wobkružył a se łoźam na jazorowem boku blisko města pśisunuł, jo se napinał město na kraju a wódu, a wón njejo duł, a wón jo duł, a wón njejo duł, a wón jo duł, až něchten jo wu- abo nutś šeł.

15 w mjazycasu jo pśišeł Numenius ze swójeju kopicu z Roma a jo měł listy na kralow a krajow. W com su toś te wěcy napisane stojali: 16 Lucius, konsul Romarjow pla krala Ptolemäera, jo strowił: 17 pósłanych Žydow, našych pśijaśelow a zwězkowych towarišow, su k nam pśišli, aby stare pśijaśelstwo a stary Zwězk wobnowili, a wóni su se wót Symana, Wusokego promšta, a wót luda Žydow pósłali.

18 a wóni su pśinjasli złotu toflicku tysac puntow.

19 wó to smy měli za dobre, na krale a kraje pisaś, až jim žednu žałosć njepśidawaju a nic pśeśiwo nim, jich městam abo krajam wójowaś a jich njepśijaśelam pśeśiwo nim pśipisaś.

20 jo se nam teke derje zdało, toflu wót nich pśiwześ.

21 gaž jo něnto złosnikow, kenž su ze swójogo wóścojska k wam wuběgnuli, tak jo se wóna wusokemu wumóžarjeju Symanoju pśenjasła, aby jich pó swójskej kazni wótštrofował.

22 to samske jo pisał teke na Demetriusu, krala, a Attalusu, na Ariarathesu a Arsacesu.

23 a do wšych krajow a do Sampsamesa a k Lacedämonieroju a do Delusa a Myndusa a Sikyon a Karien a Samos a Pamphylien a Lykien a Halikarnassos a Rhodus a Aradus a Kos a Side a Aradus a Gortyna a Knidus a Cypern a Kyrene.

24 a toś ten wótpis su pisali na Symana, wusokego promšta.

25 a antichus, kral, jo składował na drugem dnju pśeśiwo Dora, jo stawnje pśimjeł a dał mašiny twariś, pśez což jo tryfon spleśił, tak až njejo mógał daniž wu- daniž nutś hyś.

26 w tom casu jo Syman jomu dwa tysac wuwónoźeł muskich, aby jomu pomagał. Teke slobro a złoto a wjele bronidła.

27 weto njejo kśěł ju pśiwześ, ale wšykne zwězki łamaś, kótarež jo wón do togo z nim zacynił, a bu jomu cuzy.

28 a wón jo Athenobius, jadnogo z jogo pśijaśelow, k njomu, aby z nim powědał a gronił: Wy źaržy joppe a Gazera slědk; Z tormom w Jeruzalemje, města mójogo mócnaŕstwa.

29 granicow samsnego su zapleśili a wjeliku škódu w kraju napórali a kněstwo nad wjele městnami w mójom mócnaŕstwje dojśpili.

30 wó to wumóžyjo něnto města, kótarež sy wzeł, a tributy jsow, kótarychž kněstwo sćo dobyli bźez granicow Judy.

31 Abo dajśo mě pěś stow talentow slobra; A za to złe, kótarež sćo nacynił, a za tributy městow hyšći pěś stow talentow: jolic nic, pśiźomy a pśeśiwo wam wójuju.

32 a Athenobius, pśijaśel krala, jo pśišeł do Jeruzalema, a ako jo wiźeł kšasnosć Symana a spižku ze złotym a slobranym talarjom a jogo wjelikeju pśibytnosću, jo se zaźiwany a jomu wulicował pósołstwo krala.

33 Da jo Syman wótegronił a jo jomu powědał: Njejsmy cuzy kraj wzeli a teke nic, což druge słuša, ale derbstwo našych nanow, kótarež su naše njepśijaśele wěsty cas njepšawje do wobsejźeństwa wzeli.

34 wó to mamy, kótarež mamy góźbu k tomu, derbstwo našych nanow.

35 a gaž se joppe a Gazera pominatej, lěcrownož su ludoju w našom kraju wjeliku škódu napórali, ga comy śi sto talentow za nje daś. Na to njejo jomu Athenobius žedno słowo wótegronił; 36 Er pak jo se gniwnje k kraloju wrośił a jo jomu wulicował wó tych nagronach a wó kšasnosći Symana a wót wšogo, což jo wiźeł, na což jo kral pśez měru rozgórjony był.

37 in derbnjo Tryphon z łoźu do Ortssiasa.

38 a kral jo cynił Cendeus k kapitanoju pśibrjoga a dajo jomu wójnstwo pěšy a rejtarjow.

39 a jomu pśikaza, swójo wójnstwo do Judy do Judy dowjasć. Wón jo jomu teke pśikazał, Cedron natwariś, wrota skšuśiś a pśeśiwo ludoju wójnu wjasć. Ale kral sam jo slědował tryphon.

40 Da jo pśišło Kendebeus do Jamnia a jo zachopił, lud zwěsćiś a do Judy padnuś, lud popajźiś a wusmjerśiś.

41 a ako jo Cedrou natwarił, jo wón sajźił rejtarjow a kopicu wót štapcarjow tam, aby wuśěgnuli a pó drogach Judyjana zaśěg źaržaś mógali, ako jo jomu kral pśikazał.

KAPITEL 16 1 Da jo pśišeł Jan z Gazera górjej a jo wulicował Syman, swójomu nanoju, což jo Cendebeus cynił.

2 Togodla zawoła Syman swójich nejstaršych synow, Judaša a Jana, a źašo k nima: Ja a móje bratšy a dom mójogo nana stej wót mójeje młoźiny až na źinsajšny źeń pśeśiwo njepśijaśelam Israela wójowałej; A wěcy su w našych rukach tak derje rosli, až smy Israela cesto wulichowali.

3 něnt pak som stary, a wy sćo stary dosć: Buźćo město mě a mójogo bratša a źiśo a źiśo za naš lud, a pomoc njebja jo z wami.

4 a wón jo wubrał z kraja dwaźasća tysac rejtarjow, kótarež su śěgnuli pśeśiwo cebeusoju, a jo noc w Modinje wótpócywał.

5 a ako su rano stawali a do rowniny šli, lej, to jo jim pśišło mócne wójnstwo wót šadarjow a rejtarjow.

6 a wón a jogo lud stej se jim napśeśiwo stajiłej, a ako jo wiźeł, až jo se lud bójał, pśez wódnego rěcka hyś, jo šeł nejpjerwjej pśez sebje, a pótom su chójźili muske, kenž su jogo wiźeli, za nim.

7 ako jo se to stało, jo wón swójich luźi źělił a stajił rejtarjow srjejź nogow, wšako su byli rejtarje njepśijaśelow wjelgin bogate.

8 Da su zatšašyli ze swětymi pozawnami, na což su cendeus a jogo wójnstwo do wuběgnjenja wótbili, tak až jo se wjele z nich zabiło a pśerědnuło do twarźi.

9 w tom casu bu bratš Judy Jana zranjony. Ale Jan jo jima pśecej hyšći slědował, daniž njejo k Cedronoju pśišeł, cendel jo wón dał natwariś.

10 a wóni su wuběgali až k tormam na pólach azotusa.

Togodla jo jen z wognjom spalił, tak až su něźi dwa tysac muskich z nich zabili. Pótom jo se wrośił w měrje do kraja Judy.

11 a w rowninje Jericha bu Ptolem, syn abubusa, k stotnikoju pomjenjony a jo wobsejźeł slobro a złoto w nadběgu.

12 pśeto wón jo był pśiducy syn wusokego promšta.

13 dokulaž jo była něnto jogo wutšoba zwignjona, jo wón myslił na to, kraj za sebje zdobyś, a jo se na to starał za tym zalizany pśeśiwo Symanoju a jogo synoma, aby jich znicyli.

14 Syman pak woglěda do městow, kótarež su byli na jsach, a jo se starał wó swój dobry pórěd. W tom casu jo śěgnuł sam ze swójimi synoma Mattathias a Judasom do Jericha dołoj, w stodrunowej žebce a sedymnastem lěśe, w jadnastem mjasecu, pomjenjone Sabat.

15 a syn abubusa, kótaryž jo ju zalizany do małego groda pśiwzeł, kótaryž jo pomjenił Dokus, kótaryž jo wón natwarił, jo dał jim wjeliki swěźeń, a wón jo tam muskich schował.

16 a ako su Syman a jogo syny dosć pili, su se Ptolemarje a jogo luźe, su wzeli swóje broni a su pśišli k Symanoju do swěźeńskeje žurle a su jogo a jogo syna a někotare z jogo słužabnikow zabili.

17 pśi tom jo se wón wjelike pśeradu šeł a jo złego z dobrym.

18 a Ptolemer jo to pisał a jo pósłał na krala, až dejał jomu wójnstwo pósłaś, aby jomu pomagał, a wón jo jomu kraj a města pśepódajo.

19 jo teke drugich do Gazera pěskował, aby Jana wusmjerśił, a na tribuny jo pěskował listy, wóni su dejali k njomu pśiś, aby jim slobro a złoto a myto dał.

20 a drugich jo wón pěskował, aby Jeruzalem a góru templa zabraś mógał.

21 pak jo pśed Gazeru pśiběgnuł a Jan gronił, jogo nan a jogo bratšy su zabili, a Ptolemer jo teke tebje wusmjerśiś dał.

22 ako jo wó tom słyšał, jo se wjelgin zaźiwany zaźiwany a wón jo połožył ruce, kenž stej pśišłej, aby jogo znicyłej, a wón jo ju zabił. Pśeto wón jo pokuśił, až su jogo wugnaś pytali.

23 Was zbytne statki Jana nastupa, swóje wójny a jogo gódne statki, kótarež jo cynił, a twaŕ murjow, kótarež jo cynił, a jogo statki, 24 glej, to stoj w chronikach swójogo duchowna wójwoda, wót togo casa, dokulaž jo se pó swójom nanje k wusokemupriesteroju pomjenił.