Uyghur - 2nd Maccabees

Page 1


‫‪1‬باب‬‫‪1‬ېررىددشالر ‪ ،‬يررۇاالرم ۋە يەۇدىىاە زېمىدىدىكى يەۇدىىالر ‪ ،‬ېررىددشالرغا ‪ ،‬پۈتۈن مىسىرىىكى يەۇدىىالرغا االمەتلىك ۋە ئامانلىق تىلەيدۇ‪.‬‬ ‫‪2‬خدىش اىلەرگە مەرۇەمەت ېىلسدن ‪ ،‬ئدنىڭ ااىىق خىزمەتكارلىرى ئىبرشۇىم ‪ ،‬ئىسھاق ۋە ياېدپ بىلەن تۈزگەن ئەۇدىسىدى ئرسىڭىزىە تدتدڭ‪.‬‬ ‫‪3‬ۇەممىڭلرغا ئدنىڭغا خىزمەت ېىلىش ۋە ئدنىڭ ئىرشىىسىدى ئورۇندشش ئۈچۈن ‪ ،‬يۈرەكلىك ۋە ئىرشىىلىك يۈرەك ئاتا ېىلغىن‪.‬‬ ‫‪4‬ئدنىڭ ېاندنى ۋە ئەمرلىرى بىلەن ېەلبىڭىزنى ئرچىڭ ۋە اىزگە تىدچلىق ئەۋەتكىن‪.‬‬ ‫‪5‬ىۇئالىرىڭىزنى ئاالڭ ‪ ،‬يردىڭىزىش بولدڭ ‪ ،‬ېىاىدچىلىقتا ېالماڭ‪.‬‬ ‫‪6‬مانا ئەمدى بىز بد يەرىە ىۇئا ېىلىمىز‪.‬‬ ‫‪7‬ىېمرترىئدس تەختتە ئولتدرغان ۋشېىت ‪ ،‬يۈز ئاتمىش توېقدزىدچى يىلى ‪ ،‬بىز يەۇدىىالر اىلەرگە يااون ۋە ئدنىڭ ۇەمرشۇلىرى مدېەىىەس زېمىن ۋە‬ ‫پاىىشاۇلىقتىن ېوزغىلڭ كۆتۈرگەن ۋشېىتلرىىن باالپ ‪ ،‬ئد يىللرىش بىزگە كەلگەن ېىاىدچىلىق ئىچىدە اىزگە خەت يازىۇق‪.‬‬ ‫‪8‬رشۋشېدى كۆيدۈرۈپ ‪ ،‬گدناۇسىز ېان تۆكتى ‪.‬ئاندىن بىز پەرۋەرىىگارغا ىۇئا ېىلىپ ‪ ،‬ئاالىدۇق ‪.‬بىز ېدربانلىق ۋە ئرسىل ئدنلرنىمد ادندۇق ‪،‬‬ ‫چىرشغلرنى ياندۇرۇپ ‪ ،‬نانلرنى ادندۇق‪.‬‬ ‫‪9‬ئەمدى كاالې ئراىدش چردىرلرنىڭ ۇراتىدى ئۆتكۈزۈۋشتقانلىقىڭىزنى كۆرۈڭ‪.‬‬ ‫‪10‬يۈز اەككىزىدچى ۋە اەككىزىدچى يىلى ‪ ،‬يررۇاالرم ‪ ،‬يەۇدىىاە ‪ ،‬كرڭەش ۋە يەۇدىشىىكى كىشىلەر ياغلنغان رھۇانىالرنىڭ ېولىدش بولغان پاىىشاۇ‬ ‫پتولرمرادىڭ خوجايىدى ئارىستوبدلغا ۋە ئدلرغا االم ۋە ااغلملىق ئەۋەتتى ‪.‬مىسىرىىكى يەۇدىىالر‪:‬‬ ‫‪11‬خدىش بىزنى چوڭ خەتەرىىن ېدتدلدۇرغىدىدەك ‪ ،‬بىزمد بىر پاىىشاۇقا ېاراى جەڭ ېىلغاندەك ئدنىڭغا كۆپ رەۇمەت ئراتىمىز‪.‬‬ ‫‪12‬چۈنكى ‪ ،‬ئد ئدلرنى مدېەىىەس اەۇەر ئىچىدە جەڭ ېىلدى‪.‬‬ ‫‪13‬چۈنكى ‪ ،‬رەۇبەر پرراىاەگە ۋە ئدنىڭ بىلەن بىللە يرڭىلمەيدىغاندەك كۆرۈنىدىغان ېوادن كەلگەندە ‪ ،‬ئدلر نانراانىڭ رھۇانىالىرىدىڭ ئالدشمچىلىقى بىلەن‬ ‫نانراا بدتخانىسىدش ئۆلتۈرۈلدى‪.‬‬ ‫‪14‬چۈنكى ‪ ،‬ئانتاكاا خدىىى توي ېىلماېچى بولغاندەك ‪ ،‬ئد يەرگە ۋە ئدنىڭ بىلەن بىللە بولغان ىھاتلىرىغا تويلدق نامىدش پدل ئرلىش ئۈچۈن كەلدى‪.‬‬ ‫‪15‬نەناانىڭ رھۇانىالىرى يولغا چىققاندش ‪ ،‬ئد كىچىك بىر اىركەت بىلەن بىللە بدتخانىدىڭ كومپااسىغا كىرگەندە ‪ ،‬ئانتاكاا كىرگەن ۇامان ئدلر بدتخانىدى‬ ‫تاېىدى‪:‬‬ ‫‪16‬ئدلر ئۆگزىدىڭ اەخسىي ئىشىكىدى ئرچىپ ‪ ،‬گۈلدۈرماماىەك تاش ئاتتى ۋە كاپىتاندى ئدرۇپ ‪ ،‬پارچە‪-‬پارچە ېىلىپ ‪ ،‬برشىدى ئدرۇپ ‪ ،‬اىرتتىكى‬ ‫كىشىلەرگە تاالىدى‪.‬‬ ‫خدىشاىزلرنى ېدتدلدۇرۇپ ېالغان ۇەممە ئىشتا خدىشيىمىز مدبارەك بولسدن‪.‬‬ ‫‪18‬ادنىڭ ئۈچۈن ‪ ،‬بىز ۇازىر كاالرئد ئراىدىڭ بەش ۋە يىگىرمە كۈنىدە بدتخانىدىڭ پاكلىدىشىدى ااېلپ ېرلىشدى مەېسەت ېىلغان بولساق ‪ ،‬بىز ئدنى ئدنى‬ ‫چردىرى ۋە ۇرات بايرىمى اۈپىتىدە ااېلپ ېرلىش ئۈچۈن ‪ ،‬ئدنى ئىسپاتلش كررەك ىەپ ئويلىدۇق ‪.‬نىمااس ېدربانلىق ېىلغاندش بىزگە بررىلگەن ئوت ‪،‬‬ ‫ئدنىڭدىن كراىن ئد بدتخانا ۋە ېدربانلىق ادپىسىدى ېدرىى‪.‬‬ ‫‪19‬چۈنكى ‪ ،‬ئاتا‪-‬بوۋىلىرىمىز پرراىاەگە ئرلىپ كرلىدگەندە ‪ ،‬ئەيدى ۋشېىتتىكى ئىخلامەن رھۇانىالر ېدربانلىق ادپىسىدىڭ ئوتىدى مەخپىي ئرلىپ ‪ ،‬ئدنى‬ ‫اداىز ئورەكدىڭ كاۋشك ئورنىغا يوادرۇپ ‪ ،‬بد يەرنى جەزملەاتۈرىى ‪.‬بارلىق ئەرلەر‪.‬‬ ‫‪20‬ندرغدن يىللر ئۆتكەندىن كراىن ‪ ،‬خدىش رشزى بولغاندش ‪ ،‬پرراىاە پاىىشاۇىدىن ئەۋەتىلگەن نىمااس ئدنى رھۇانىالرنىڭ ئەۋلىلىرىدى ئوتقا يوادرۇپ‬ ‫ېويدى; ‪.‬‬ ‫‪21‬ئاندىن ‪ ،‬ئدنى اىزىشقا ۋە ئرلىپ كرلىشكە بديرۇىى ‪.‬ېدربانلىق ېىلىدغاندش ‪ ،‬نرماا رھۇانىالرغا ياغاچ ۋە ئدنىڭ ئۈاتىگە ېويدلغان نەراىلەرنى اد‬ ‫چرچىشقا بديرۇىى‪.‬‬ ‫‪22‬بد ئىش تاماملنغاندىن كراىن ‪ ،‬ېدياادىڭ يورۇغان ۋشېتى كەلدى ‪ ،‬ئد بدلدتقا يوادرۇنغان بولدپ ‪ ،‬ېاتتىق ئوت يرقىپ ‪ ،‬ۇەممە ئاىەم ۇەيرشن ېالدى‪.‬‬ ‫‪23‬رھۇانىالر ېدربانلىق ېىلىۋشتقاندش ىۇئا ېىلدى ‪ ،‬مەن ىەيمەنكى ‪ ،‬رھۇانىالر ۋە ېالغانلرنىڭ ۇەممىسى يوناتان باالندى ‪ ،‬ېالغانلىرى بدنىڭغا جاۋشب‬ ‫بەرىى‪.‬‬ ‫‪24‬ىۇئا ادندشق بولدى ‪.‬ئى رەببىم ‪ ،‬رەببىم خدىش ‪ ،‬ۇەممە نەراىدى يارشتقدچى ‪ ،‬ېورېدنچلدق ۋە كۈچلۈك ‪ ،‬ۇەېقانىي ‪ ،‬رەۇىمدىل ۋە بىرىىدبىر ۋە‬ ‫يرقىشلىق پاىىشاۇ‪،‬‬ ‫‪25‬ۇەممە نەراىدى بىرىىدبىر بەرگۈچى ‪ ،‬بىرىىدبىر ۇەېقانىي ‪ ،‬ۇەممىگە ېاىىر ۋە ئەبەىىادۇر ‪ ،‬اەن ئىسرشئىلىاەنى بارلىق ېىاىدچىلىقتىن ېدتدلدۇرۇپ ‪،‬‬ ‫ئاتىلرنى تاللىدىڭ ۋە ئدلرنى مدېەىىەس ېىلدىڭ‪.‬‬ ‫‪26‬پۈتۈن خەلقىڭىز ئۈچۈن ېدربانلىقدى ېوبدل ېىلىڭ ‪ ،‬نرسىۋىڭىزنى ااېلپ ‪ ،‬ئدنى مدېەىىەس ېىلىڭ‪.‬‬ ‫‪27‬بىزىىن چرچىلىپ كەتكەنلەرنى يىغىپ ‪ ،‬يات مىللەتلەر ئارىسىدش خىزمەت ېىلىدىغانلرنى ېدتدلدۇرۇپ ‪ ،‬خارلنغان ۋە يىرگىدچلىك كىشىلەرگە ېارشالر‬ ‫ۋە يات مىللەتلەرگە بىزنىڭ خدىشيىمىز ئىكەنلىكىڭلرنى بىلدۈرگىن‪.‬‬ ‫‪28‬بىزگە زۇلدم ېىلغانلرنى جازشلىغىن ‪ ،‬مەغرۇرلدق بىلەن بىزگە زۇلدم ېىلغىن‪.‬‬ ‫‪29‬مداا پەيغەمبەر ئراتقاندەك ‪ ،‬خەلقىڭدى مدېەىىەس جايغا ېايتا تىكىڭ‪.‬‬ ‫‪30‬رھۇانىالر مىددەتدشرلىق بىلدۈرۈش ناخشىلىرىدى ئراتتى‪.‬‬ ‫‪31‬ېدربانلىق ېىلىدغاندىن كراىن ‪ ،‬نرمااس ېالغان تاالرنى چوڭ تاالرغا تۆكۈاكە بديرۇىى‪.‬‬ ‫‪32‬بد ئىش تاماملنغاندىن كراىن ‪ ،‬ئوت يالقدنى ياندى ‪ ،‬ئەمما ئدنى ېدربانلىق ادپىسىدىن چاېدىغان ندر كۆيدۈرىى‪.‬‬ ‫‪33‬ادنىڭدىن كراىن ‪ ،‬بد ئىش پرراىاە پاىىشاۇىغا ‪ ،‬ئرلىپ كرلىدگەن رھۇانىالر ئوتدى يوادرۇپ ېويغان جايدش اد پەيدش بولغانلىقىدى ۋە نىمااادىڭ‬ ‫ېدربانلىقلرنى پاكلىغانلىقىدى ئراتتى‪.‬‬ ‫‪34‬پاىىشاۇ بد يەرنى ئورىۋشلغاندىن كراىن ‪ ،‬ئدنى مدېەىىەس ېىلدى‪.‬‬ ‫‪35‬پاىىشاۇ ندرغدن اوۋغاتلرنى ئرلىپ ‪ ،‬ئۆزى خالىغان كىشىلەرگە ۇەىىاە ېىلدى‪.‬‬ ‫‪36‬نىمااس بد نەراىدى نافتار ىەپ ئاتىدى ‪ ،‬بد خدىىى پاكلىدىش ‪ ،‬ئەمما ندرغدن كىشىلەر ئدنى نرفى ىەپ ئاتايدۇ‪.‬‬ ‫ئىككىنچى باب‬ ‫‪1‬خاتىرىلەرىىن يەنە ‪ ،‬جررېمىي پەيغەمبەرنىڭ ئرلىپ كرتىلگەنلەرگە كۆراىتىلگەندەك ‪ ،‬ئوتدى ئرلىشقا بديرۇغانلىقى بايقالغان‪:‬‬ ‫‪2‬پەيغەمبەر ئدلرغا تەۋرشت ېاندنىدى بەرگەندىن كراىن ‪ ،‬ئدلرغا پەرۋەرىىگارنىڭ ئەمرلىرىدى ئدنتدپ ېالماالىقدى ۋە زىبدزىددەتلىرى بىلەن كۈمۈش‬ ‫ۋە ئالتدندىڭ اۈرىتىدى كۆرگەندە كاللىسىدش خاتالىق ااىىر ېىلماالىقدى بديرۇىى‪.‬‬


‫‪3‬بااقا ندتدېلر بىلەن ئدلرنى تەۋرشت ېاندنى ئدلرنىڭ ېەلبىدىن ئايرىلماالىقى كررەك ىەپ نەاىھەت ېىلدى‪.‬‬ ‫‪4‬پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالم خدىش تەرىپىدىن ئاگاۇلندۇرۇلغان چردىرى ۋە كرمىدى ئدنىڭ بىلەن بىللە مرڭىشقا بديرۇىى ‪ ،‬ئد تاغقا چىقىپ ‪ ،‬مداا يامىشىپ‬ ‫چىقىپ ‪ ،‬خدىشنىڭ مىرشاىدى كۆرىى‪.‬‬ ‫‪5‬جررېمىي ئد يەرگە كەلگەندە ‪ ،‬بىر ئۆاكۈرنى تاپتى ‪ ،‬ئد يەرىە چردىر ‪ ،‬كرمە ۋە خدابدي ېدربانلىق ادپىسىدى ېويدى‪.‬‬ ‫‪6‬ئدنىڭغا ئەگەاكەنلەرنىڭ بەزىلىرى يولدى بەلگە ېىلىشقا كەلدى ‪ ،‬لركىن ئدلر تاپالمىدى‪.‬‬ ‫‪7‬جررېمىي بدنى ۇرس ېىلغاندش ‪ ،‬ئدلرنى ئەيىبلەپ مدندشق ىېدى« ‪:‬ئد جايغا كەلسەك ‪ ،‬خدىش ئۆز خەلقىدى يەنە بىر يەرگە يىغىپ ‪ ،‬ئدلرنى رەۇىم‪-‬‬ ‫اەپقەت بىلەن ېوبدل ېىلغدچە نامەلدم‪.‬‬ ‫‪8‬ئاندىن ‪ ،‬پەرۋەرىىگار ئدلرغا بدلرنى كۆراىتىپ بررىدۇ ‪ ،‬پەرۋەرىىگارنىڭ اان‪-‬اەرىپى پەيدش بولىدۇ ‪ ،‬بدلدتمد مداانىڭ ئااتىدش كۆراىتىلگەندەك ‪،‬‬ ‫ادليمان بد يەرنىڭ اەرەپ بىلەن مدېەىىەس بولداىدى ئارزۇ ېىلغاندەك‪.‬‬ ‫‪9‬ئد يەنە ىشنا بولغانلىقى ئۈچۈن ئۆزىدى برغىشلش ۋە بدتخانىدى پۈتتۈرۈش ېدربانلىقلىرىدى ادنغانلىقى ئرلن ېىلىددى‪.‬‬ ‫‪10‬مداا پەرۋەرىىگارغا ىۇئا ېىلغاندەك ‪ ،‬ئااماندىن ئوت چۈاۈپ ‪ ،‬ېدربانلىقلرنى كۆيدۈرىى ‪.‬ادليمانمد ادندشق ىۇئا ېىلدى ‪ ،‬ئوت ئااماندىن‬ ‫چۈاۈپ ‪ ،‬كۆيدۈرمە ېدربانلىقلرنى كۆيدۈرىى‪.‬‬ ‫‪11‬مداا پەيغەمبەر مدندشق ىېدى« ‪:‬گدناۇ ېدربانلىقى يراىشكە بولمايدىغانلىقى ئۈچۈن ‪ ،‬ئد ئىسترمال ېىلىددى‪.‬‬ ‫‪12‬ادليمان بد اەككىز كۈندى ااېلىدى‪.‬‬ ‫‪13‬نرامىسدىڭ يازمىلىرى ۋە ئىزشۇلىرىدىمد ئوخشاش ئىشلر بايان ېىلىدغان ‪.‬ئد ېاندشق ېىلىپ كدتدپخانا ېدرىى ‪ ،‬پاىىشاۇلرنىڭ ‪ ،‬پەيغەمبەرلەرنىڭ ‪،‬‬ ‫ىشۋۇتدىڭ ۋە پاىىشاۇلرنىڭ مدېەىىەس اوۋغاتلرغا ئائىت خەتلىرىدى بىر يەرگە توپلىدى‪.‬‬ ‫‪14‬ادنىڭغا ئوخشاش ‪ ،‬يەۇدىش بىزىىكى ئدرۇش اەۋەبىدىن يوېىتىلغان نەراىلەرنىڭ ۇەممىسىدى يىغىپ ‪ ،‬ئدلر بىز بىلەن بىللە تدرىدۇ‪.‬‬ ‫‪15‬ئەگەر ئرھتىااجلىق بولساالر ‪ ،‬ئدلرنى ئەۋەتىپ بررىڭلر‪.‬‬ ‫‪16‬بىز پاكلىدىشدى تەبرىكلىمەكچى بولدۋشتقان چرغىمىزىش ‪ ،‬بىز اىلەرگە خەت يازىۇق ‪ ،‬ئەگەر ئوخشاش كۈنلەرنى ااېلىساالر ‪ ،‬ياخشى ئىش ېىلىسىلەر‪.‬‬ ‫‪17‬بىز يەنە بارلىق خەلقىدى ېدتدلدۇرۇپ ‪ ،‬ئدلرغا مىرشس ‪ ،‬پاىىشاۇلىق ‪ ،‬رھۇانىالىق ۋە مدېەىىەس جايدى ئاتا ېىلغان خدىشنىڭ بولداىدى ئۈمىد ېىلىمىز‪.‬‬ ‫‪18‬ئد تەۋرشت ېاندنىدش ۋەىە ېىلغىدىدەك ‪ ،‬ئدزۇن ئۆتمەي بىزگە رەۇىم ېىلىدۇ ۋە بىزنى ئااماندىكى ۇەر بىر يەرىىن مدېەىىەس جايغا يىغىدۇ ‪ ،‬چۈنكى ئد‬ ‫بىزنى چوڭ ېىاىدچىلىقلرىىن ېدتدلدۇرۇپ ‪ ،‬بد يەرنى پاكلىدى‪.‬‬ ‫‪19‬يەۇدىش مەككەئدس ۋە ئدنىڭ ېررىددشالىرى ‪ ،‬چوڭ ئىباىەتخانىدى پاكلش ۋە ېدربانلىق ادپىسىدى تەېدىم ېىلىش توغرىسىدش‪.‬‬ ‫‪20‬ئانتاكاا ئرپىفانىس ۋە ئدنىڭ ئوغلى ئرۋپاتورغا ېاراى ئدرۇالر‪.‬‬ ‫‪21‬يەۇدىىي ىىدىغا بولغان ۇۆرمىتى ئۈچۈن ئۆزىدى مەرىلىك بىلەن ېىلغانلرغا ئااماندىن كەلگەن رھاەن ئالمەتلەر ‪:‬ادندشق بولسىمد ‪ ،‬ئدلر ئاز‬ ‫ااندىكى كىشىلەرل پۈتۈن ىۆلەتدى بويسدندۇرۇپ ‪ ،‬ۋەۇشىي كىشىلەرنى ېوغلىدى‪.‬‬ ‫‪22‬بدتخانىدى ئەالىگە كەلتۈرۈپ ‪ ،‬پۈتۈن ىۇنااغا مەاھدر بولدپ ‪ ،‬اەۇەرنى ئازشى ېىلدى ۋە چۈاۈۋشتقان ېاندنلرنى ااېلپ ېالدى ‪ ،‬پەرۋەرىىگار‬ ‫ئدلرغا ياخشىلىق ېىلدى‪.‬‬ ‫‪23‬بد ئىشلرنىڭ ۇەممىسىدى مەن ىەيمەن ‪ ،‬اىرىدلىق جەيسون بەش كىتابتا ئرلن ېىلغان ‪ ،‬بىز بىر توملدق ېىسقارتىشقا يارىەم بررىمىز‪.‬‬ ‫‪24‬چەكسىز ااندى ۋە ئدلرنىڭ ۇركايىدىڭ بايانلىرىغا ېارشش ئارزۇاىدىڭ ېىاىدلىقىدى ئويلاقانلىقى ئۈچۈن ‪ ،‬ئىشدىڭ كۆپ خىللىقى ئۈچۈن‪،‬‬ ‫‪25‬بىز ئوېديدىغانلرنىڭ خدااللىققا ئررىشىشى ۋە ئەاتە تدتدادى خاليدىغانلرنىڭ خاتىرجەم بولداى ۋە ېولىغا كەلگەنلەرنىڭ ۇەممىسىدىڭ پايدش ئرلىشى‬ ‫ئۈچۈن ئرھتىاات ېىلدۇق‪.‬‬ ‫‪26‬ادنىڭ ئۈچۈن ‪ ،‬بد ئازشبلىق ئەمگەكدى بىزگە ئرلىپ كەلگەن بىزگە نىسبەتەن ‪ ،‬بد ئااان ئەمەس ‪ ،‬بەلكى تەر ۋە كۆزىتىش مەاىلىسى ئىدى‪.‬‬ ‫‪27‬زىااپەت تەياارلپ ‪ ،‬بااقىلرنىڭ مەنپەئەتىدى كۆزلىگەن كىشىگە ئااان بولمىسىمد ‪ ،‬ندرغدن كىشىلەرنىڭ رشزىلىقى ئۈچۈن بىز بد چوڭ ئازشبلرنى‬ ‫خدااللىق بىلەن ئۈاتىگە ئالىمىز‪.‬‬ ‫‪28‬ئاپتورغا ۇەر بىر كونكرېتدى توغرش بىر تەرەپ ېىلىش ‪ ،‬ېىسقارتىش ېائىدىسىگە ئەمەل ېىلىش‪.‬‬ ‫‪29‬چۈنكى يرڭى ئۆيدىڭ ئداتا ېدرغدچىسى بولدش اۈپىتى بىلەن پۈتۈن بىداغا كۆاۈل بۆلۈاى كررەك ‪.‬ئەمما ئدنى يولغا ېويدادى ۋە بوياادى ئۈاتىگە‬ ‫ئالغان كىشى چوېدم زىددەتلەاكە ماس كرلىدىغان نەراىلەرنى ئىزىەاى كررەك ‪ ،‬ادندشېتىمد مردىڭچە ئد بىز بىلەن بىللە‪.‬‬ ‫‪30‬ۇەر بىر ندېتىدش تدرۇپ ‪ ،‬چوڭ ئىشلرىىن ۇالقىپ ئۆتۈش ۋە ئالۇىدە ېىزىقىش ۇركايىدىڭ بىرىدچى ئاپتورىغا تەۋە‪:‬‬ ‫‪31‬ئەمما ېىسقارتىپ ئىشلىتىش ۋە خىزمەتدىڭ كۆپ ئەمگەك ېىلىشىدىن ااېلىدىش ‪ ،‬ېىسقارتىدىغان كىشىگە بررىلىدۇ‪.‬‬ ‫‪32‬بد يەرىە بىز ۇركايىدى بااليمىز ‪:‬پەېەت ىېاىلگەن اۆزلەرگە ادنچە كۆپ ېوادپ ېويساق ‪ ،‬ئدزۇن مدېەىىىمە ېىلىش ۋە ۇركايىدىڭ ئۆزىدە ېىسقا‬ ‫بولدش ئەخمەېلىق‪.‬‬ ‫‪3‬باب‬‫‪1‬باش رھۇانىي ئوناانىڭ تەېۋشىشرلىقى ۋە رەزىللىككە ئۆچ بولغانلىقى ئۈچۈن ‪ ،‬مدېەىىەس اەۇەر پۈتۈن تىدچلىق بىلەن ئولتدرشېلاقان ۋە ېاندنلر‬ ‫ناۇايىتى ياخشى ااېلنغان‪.‬‬ ‫‪2‬پاىىشاۇلرمد بد يەرنى ۇۆرمەتلەپ ‪ ،‬ئەڭ ياخشى اوۋغاتلىرى بىلەن بدتخانىدى ئدلدغلىدى‪.‬‬ ‫‪3‬ئااىاالىق ارلرۋكدس ئۆزىدىڭ كىرىمىدىن ېدربانلىق ېىلىش خىزمىتىگە كەتكەن بارلىق چىقىملرنى ئۈاتىگە ئالدى‪.‬‬ ‫‪4‬بىداامىن ېەبىلىسىدىن بولغان اىمون ‪ ،‬ئىباىەتخانىدىڭ باالىقى ېىلىپ تەيىدلەندى‪.‬‬ ‫‪5‬ئد ئونااس ئۈاتىدىن غالىب كرلەلمىگەندىن كراىن ‪ ،‬ئدنى تىرشااانىڭ ئوغلى ئاپوللونىادادىڭ يردىغا ئرلىپ بارىى‪.‬‬ ‫‪6‬ئدنىڭغا يررۇاالرمدىكى خەزىدىدىڭ چەكسىز پدل بىلەن تولغانلىقىدى ‪ ،‬اداا ئدلرنىڭ ندرغدن ېدربانلىقلرنىڭ ۇرسابىغا تەۋە بولمىغان بايلىرىدىڭ اان‪-‬‬ ‫ااناېسىز ئىكەنلىكىدى ‪ ،‬ۇەممىدى پاىىشاۇدىڭ ېولىغا ئرلىپ كىرىشدىڭ مدمكىدلىكىدى ئراتتى‪. hand.‬‬ ‫‪7‬ئاپوللونىادس پاىىشاۇدىڭ يردىغا كرلىپ ‪ ،‬ئدنىڭغا ئراتىلغان پدلدى ئدنىڭغا كۆراەتكىدىدە ‪ ،‬پاىىشاۇ خەلىئوىھرنى خەزىدىسىدى تاللىدى ۋە ئدنىڭغا ئالدىن‬ ‫ئراتىلغان پدلدى ئەكرلىشكە بديرۇىى‪.‬‬ ‫‪8‬ادنىڭ بىلەن گرلىاوىھرۇس اەپەرگە چىقتى ‪.‬ارلواررىاە ۋە فىدرس اەۇەرلىرىدى زىاارەت ېىلىش رەاگى ئااتىدش ‪ ،‬ئەمما پاىىشاۇدىڭ مەېسىتىدى‬ ‫ئەمەلگە ئاادرۇش ئۈچۈن‪.‬‬ ‫‪9‬ئد يررۇاالرمغا كرلىپ ‪ ،‬اەۇەرنىڭ باش رھۇانىاسىدى ۇۆرمەت بىلەن ېوبدل ېىلغاندش ‪ ،‬ئدنىڭغا پدلدىڭ ېاندشق ئەېىل بررىلگەنلىكىدى ئراتىپ بەرىى ۋە‬ ‫نرمە ئۈچۈن كەلگەنلىكىدى جاكارلىدى ۋە بد ئىشلرنىڭ رشات‪-‬يالغانلىقىدى اورىدى‪.‬‬ ‫‪10‬ئاندىن باش رھۇانىي ئدنىڭغا تدل ئاياللر ۋە يرتىم بالىلرنى ېدتقدزۇش ئۈچۈن پدلدىڭ بارلىقىدى ئراتتى‪.‬‬


‫‪11‬ئدنىڭ بىر ېىسمى توبىاانىڭ ئوغلى ۇىركانداقا تەۋە بولدپ ‪ ،‬ئد ېەىىر‪-‬ېىممەتكە ئىگە كىشى بولدپ ‪ ،‬ئد رەزىل اىموندىڭ خاتا ئدېتدرغىدىدەك‬ ‫ئەمەس ‪:‬ئدنىڭ ئومدمىي اوممىسى تۆت يۈز تال كۈمۈش ‪ ،‬ئىككى يۈز ئالتدن ئىدى‪.‬‬ ‫‪12‬بد يەرنىڭ مدېەىىەالىكىگە ‪ ،‬ىۇناانىڭ ۇەرېايسى جايلىرىدش ۇۆرمەتكە اازشۋەر بولغان بدتخانىدىڭ ئدلدغلدېى ۋە ىەخلىسىز مدېەىىەالىكىگە ااىىق‬ ‫بولغان ئدلرغا بدندشق خاتالىقلرنىڭ ااىىر ېىلىدىشى تامامەن مدمكىن ئەمەس ئىدى‪.‬‬ ‫‪13‬ۇرلىئوىھرۇس پاىىشاۇدىڭ بديرۇېى بىلەن ئدنىڭغا« ‪:‬ۇەر ۇالدش ئدنى پاىىشاۇدىڭ خەزىدىسىگە ئرلىپ كىرىش كررەك »ىېدى‪.‬‬ ‫‪14‬ئد تەيىدلىگەن كۈنى ‪ ،‬ئد بد ئىشدى بديرۇىى ‪.‬ادنىڭ بىلەن ‪ ،‬پۈتۈن اەۇەرىە كىچىككىدە ئازشب يوق‪.‬‬ ‫‪15‬لركىن ‪ ،‬رھۇانىالر رھۇانىالىرىدىڭ كىاىملىرى بىلەن ېدربانلىق ادپىسىدىڭ ئالدىدش اەجدە ېىلدى ‪.‬ئد ااېلىغان نەراىلەرگە مدنااىۋەتلىك ېاندن‬ ‫چىقارغان ئاىەمدى جەندەتكە چاېىرىى‪.‬‬ ‫‪16‬كىمكى باش رھۇانىادىڭ يۈزىگە ېارىسا ‪ ،‬ئدنىڭ يۈرىكىدى زەخىملەندۈرگەن بولتتى ‪ ،‬چۈنكى ئدنىڭ چىرشيى ۋە رەاگىدىڭ ئۆزگىرىشى ئدنىڭ‬ ‫كۆالىدىكى ئازشبدى جاكارلىدى‪.‬‬ ‫‪17‬چۈنكى ‪ ،‬ئد ئاىەم بەىىدىدىڭ ېورېدنچلدېى ۋە ۋەۇىمىسى بىلەن ېوراالغان بولدپ ‪ ،‬ئدنىڭغا ېارىغانلرغا ‪ ،‬ئدنىڭ ېەلبىدە ۇازىر ېاندشق ېايغد بارلىقى‬ ‫ئايان بولدى‪.‬‬ ‫‪18‬بااقىلر ئۆيدىن چىقىپ ىۇئا‪-‬تىلۋەت ېىلىپ يۈگۈرىى ‪ ،‬چۈنكى بد يەر پەس كۆرۈاكە ئوخشايتتى‪.‬‬ ‫‪19‬كۆكرەك كراىۋشلغان ئاياللر كوچىلرىش كۆپىاىپ ‪ ،‬يۈگۈرۈپ يۈرگەن ېىزلر بەزىلىرى ىەرۋشزىغا ‪ ،‬بەزىلىرى تامغا ‪ ،‬بەزىلىرى ىېرىزىدىن اىرتقا‬ ‫ېارىدى‪.‬‬ ‫‪20‬ۇەممەيلەن ېوللىرىدى ئاامانغا ېارشپ ىۇئا ېىلدى‪.‬‬ ‫‪21‬ئدندشېتا ‪ ،‬ۇەر خىل كىشىلەر توپىدىڭ يىقىلىپ چۈاكەنلىكىدى ۋە باش رھۇانىادىڭ بدندشق ئازشب ئىچىدە ېالغانلىقىدى كۆرۈپ ‪ ،‬بىر ئاىەمدى ئرچىدىشلىق‬ ‫ېىلغان بولتتى‪.‬‬ ‫‪22‬ئاندىن ئدلر ۇەممىگە ېاىىر پەرۋەرىىگارنى ئىشەنچ بىلەن ېىلىدغان ئىشلرنى بىخەتەر ۋە ئىشەنچلىك ېىلغانلرغا كاپالەتلىك ېىلىشقا چاېىرىى‪.‬‬ ‫‪23‬ادندشېتىمد ‪ ،‬گرلىاوىھرۇس بديرۇېدى ئىجرش ېىلدى‪.‬‬ ‫‪24‬ئد يەرىە ئد يەرىە ېارشۋۇللىرى بىلەن بىللە خەزىدە ‪ ،‬رھۇلرنىڭ ئىگىسى ۋە بارلىق كۈچلەرنىڭ ااۇزشىىسى ۇەېقىدە ئۆزىدى نامايان ېىلدى ‪.‬ادنىڭ‬ ‫بىلەن ‪ ،‬ئدنىڭ بىلەن بىللە كىرگەن ىەپ پەرەز ېىلىدغانلرنىڭ ۇەممىسى خدىشنىڭ ېدىرىتىگە ۇەيرشن ېالدى ‪.‬ۇواىدىن كەتتى ۋە ېاتتىق ېورېدپ كەتتى‪.‬‬ ‫‪25‬چۈنكى ‪ ،‬ئدلرغا ېورېدنچلدق چەۋەندشز بار بىر ئات كۆرۈندى ۋە ناۇايىتى چىرشيلىق يرپىدچا بىلەن زىددەتلەندى ‪.‬ئد ېاتتىق يۈگۈرىى ۋە پدتى بىلەن‬ ‫ۇرلىئوىھرۇادى ئدرىى ‪ ،‬ېارىماېقا ئات ئۈاتىدە ئولتدرغان كىشىدىڭ جابدۇېلىرى تولدېتەك ېىلتتى ‪.‬ئالتدن‪.‬‬ ‫‪26‬ئدنىڭدىن بااقا ‪ ،‬ئدنىڭ ئالدىدش كۈچلۈك ‪ ،‬چىرشيلىق ‪ ،‬چىرشيلىق كىاىم‪-‬كرچەك كىاگەن بااقا ئىككى ياش ئدنىڭ ئالدىدش پەيدش بولدى ‪.‬ۇەمدە ئدنى توختىماي‬ ‫ئدرىى ۋە ئدنىڭغا ندرغدن جارشۇەتلەرنى بەرىى‪.‬‬ ‫‪27‬ۇرلىئوىھر تديدېسىز يەرگە يىقىلدى ۋە ېارشاغدلدق بىلەن ېورااۋىش ېالدى ‪ ،‬لركىن ئدنىڭ بىلەن بىللە بولغانلر ئدنى ئرلىپ ئەخلەت ااندۇېىغا تاالىدى‪.‬‬ ‫‪28‬ادندشق ېىلىپ ‪ ،‬ئد يرقىددىن بديان چوڭ پويىز بىلەن ۋە بارلىق ېارشۋۇللىرى بىلەن بىللە خەزىدىگە كەلدى ‪.‬ئدلر ېورشللىرى بىلەن ئۆزىدى تدتدۋشللماي‬ ‫يولغا چىقتى ‪.‬ئدلر رھاەن ۇالدش خدىشنىڭ ېدىرىتىدى ئرتىرشپ ېىلدى‪.‬‬ ‫‪29‬چۈنكى ‪ ،‬ئد خدىشنىڭ ېولى بىلەن تاالندى ۋە ۇاياتتىن ئۈمىد ئۈزمەي اۆزاىز ېالدى‪.‬‬ ‫‪30‬ئەمما ئدلر ئۆز ئورنىدى مۆجىزە بىلەن ۇۆرمەتلىگەن پەرۋەرىىگارنى مەىۇىاىلىدى ‪.‬اەل اەل ېورېدش ۋە ئاۋشرىچىلىككە تولغان ‪ ،‬ۇەممىگە ېاىىر‬ ‫پەرۋەرىىگار كۆرۈنگەندە خدااللىق ۋە خدااللىققا تولدى‪.‬‬ ‫‪31‬ئاندىن ىەرۇال گرلىاوىھرۇادىڭ بەزى ىھاتلىرى ئوناااقا ىۇئا ېىلىپ ‪ ،‬خدىشىىن جان تىكىپ جان تىكىپ جان تىكىپ ىۇئا ېىلىشىدى تىلىدى‪.‬‬ ‫‪32‬ادنىڭ بىلەن ‪ ،‬باش رھۇانىي پاىىشاۇدىڭ گرلىاوىھرۇاقا يەۇدىىالر تەرىپىدىن خىاانەت ېىلىدغانلىقىدى خاتا توندپ ېالماالىقىدىن گدمانلىدىپ ‪ ،‬ئد‬ ‫كىشىدىڭ االمەتلىكى ئۈچۈن ېدربانلىق ېىلدى‪.‬‬ ‫‪33‬باش رھۇانىي كاپارەت ېىلىۋشتقاندش ‪ ،‬ئوخشاش كىاىم كىاگەن ياالر پەيدش بولدپ ‪ ،‬ۇرلىئوىھرۇادىڭ يردىدش تدرۇپ« ‪:‬باش رھۇانىي ئونااغا كۆپ‬ ‫رەۇمەت ئراتىڭلر ‪ ،‬چۈنكى رەببىمىز اااا ۇاياتلىق ئاتا ېىلدى‪».‬‬ ‫‪34‬ئەراتىن چۈاۈرۈلگەنلىكىڭدى كۆرۈپ ‪ ،‬خدىشنىڭ ېدىرەتلىك كۈچ‪-‬ېدىرىتىدى بارلىق كىشىلەرگە ئراتقىن ‪.‬ئدلر بد اۆزلەرنى ېىلىپ بولغاندىن كراىن ‪،‬‬ ‫ئەمدى كۆرۈنمىدى‪.‬‬ ‫‪35‬ادندشق ېىلىپ ‪ ،‬گرلىاوىھرۇس پەرۋەرىىگارغا ېدربانلىق ېىلىپ ‪ ،‬ۇاياتىدى ااېلپ ېالغان ۋە ئوناااقا االم بەرگەن كىشىگە چوڭ ېەاەم بەرگەندىن‬ ‫كراىن ‪ ،‬ېوادنى بىلەن بىللە پاىىشاۇقا ېايتىپ كەلدى‪.‬‬ ‫‪36‬ئاندىن ‪ ،‬ئد ئدلدغ خدىشنىڭ ئۆز كۆزى بىلەن كۆرگەن ئىشلىرىغا بارلىق كىشىلەرگە گدۋشۇلىق بەرىى‪.‬‬ ‫‪37‬پاىىشاۇ ۇرلىئوىھرۇس يررۇاالرمغا يەنە بىر ېرتىم ئەۋەتىلىشكە ليىق ئاىەم بولداى مدمكىن‪.‬‬ ‫‪38‬ئەگەر ىۈامىدىڭ ياكى خائىن بولساڭ ‪ ،‬ئدنى اد يەرگە ئەۋەت ‪ ،‬ئەگەر ئد ۇاياتى بىلەن ېرچىپ كەتسە ‪ ،‬ئدنى ېاتتىق ېامچا بىلەن ېوبدل ېىلىسەن ‪.‬‬ ‫چۈنكى ئد جايدش اەك يوق ‪.‬تەارىدىڭ ئالۇىدە كۈچى بار‪.‬‬ ‫‪39‬چۈنكى ‪ ،‬ئەراتە يااايدىغانلر ئدنىڭ كۆزىگە ېارشيدۇ ۋە ئدنى ېوغدشيدۇ ‪.‬ئد زىاانكەالىككە ئدچرىغدچىلرنى ئدرىى ۋە ۇالك ېىلدى‪.‬‬ ‫‪40‬گرلىاوىھرۇس ۋە خەزىدىدى ااېلاقا مدنااىۋەتلىك ئىشلر مدادنىڭغا چۈاۈپ ېالدى‪.‬‬ ‫‪4‬باب‬‫‪1‬بد اىمون ۇازىر بىز يدېىرىدش اۆزلىگەن ‪ ،‬ئد پدلغا ۋە ۋەتىدىگە خىاانەت ېىلغانلىقتىن ‪ ،‬ئونىااغا خدىىى خرلىاوىھرنى ېورېدتقاندەك تۆۇمەت ېىلدى ۋە‬ ‫بد يامانلىقلرنىڭ ئىشچىسى بولدى‪.‬‬ ‫‪2‬ادندشق ېىلىپ ئد ىشىىللىق بىلەن ئدنى اەۇەرگە ليىق ‪ ،‬ئۆز مىللىتىدى خررىدشر ېىلغان ۋە ېاندنلرغا بەك ۇەۋەس ېىلىدىغان خائىن ىېاىشكە جۈرئەت‬ ‫ېىلدى‪.‬‬ ‫‪3‬لركىن ‪ ،‬ئدلرنىڭ ئۆچمەنلىكى ۇەىىىدىن ئااقاندش ‪ ،‬اىموندىڭ بىر گدرۇۇى تەرىپىدىن ئۆلتۈرۈلدى‪.‬‬ ‫‪4‬ئونىاا بد تالش‪-‬تارتىشدىڭ خەتىرىدى كۆرۈپ ‪ ،‬ئاپوللونىادادىڭ ارلواررىاە ۋە فىدرسدىڭ ۋشلىاسى بولدش اۈپىتى بىلەن ئاچچىقلىدىپ ‪ ،‬اىموندىڭ‬ ‫يامانلىقىدى ئاادرىى‪.‬‬ ‫‪5‬ئد پاىىشاۇدىڭ يردىغا بررىپ ‪ ،‬يدرتدشالىرىدىڭ ئەيىبلىگۈچىسى بولمااتىن ‪ ،‬بەلكى ئاممىۋى ۋە اەخسىالەرنىڭ ۇەممىسىدىڭ مەنپەئەتىدى كۆزلىدى‪.‬‬ ‫‪6‬چۈنكى ‪ ،‬ئد ىۆلەتدىڭ جىمجىت تدرۇاىدىڭ مدمكىن ئەمەالىكىدى ‪ ،‬پاىىشاۇ ئدنىڭغا ېارىمىسا ‪ ،‬اىموندىڭ ئەخمەېلىقىدىن ئايرىلىدىغانلىقىدى كۆرىى‪.‬‬


‫‪7‬ارلركدس ئۆلگەندىن كراىن ‪ ،‬ئرپىفانرس ىەپ ئاتىلىدىغان ئانتاكاا پاىىشاۇلىقدى ېولىغا ئالغاندش ‪ ،‬ئوناانىڭ ئىدىسى جەيسون باش رھۇانىي بولدش ئۈچۈن‬ ‫جاپالىق ئىشلىدى‪.‬‬ ‫‪8‬ااپائەت ېىلىش ئارېىلىق پاىىشاۇقا ئۈچ يۈز ئاتمىش تال كۈمۈش ‪ ،‬يەنە بىر كىرىم اەكسەن تالنت بىلەن ۋەىە بەرىى‪:‬‬ ‫‪9‬بدنىڭدىن بااقا ‪ ،‬ئەگەر ئدنىڭغا چردىقىش اورۇنى تەاىس ېىلىش ۋە ياالرنى يات مىللەتلەرنىڭ موىش كىاىم‪-‬كرچەكلىرى بويىچە تەربىاىلەش ۋە ئدلرنى‬ ‫يررۇاالرمدىن يرزىشقا ئىجازەت بررىش ۇوېدېى بولسا ‪ ،‬ئد يەنە يۈز ئەللىك تەېسىم ېىلىشقا ۋەىە بەرىى ‪.‬ئانتاكاالىقلرنىڭ ئىسمى‪.‬‬ ‫‪10‬پاىىشاۇ بەرگەندىن كراىن ‪ ،‬ئد ېولىغا چۈاكەن ېائىدىدى ىەرۇال ئۆز مىللىتىدى گرېتسىاە موىىسىغا ئرلىپ كەلدى‪.‬‬ ‫‪11‬پاىىشاۇدىڭ ئىمتىاازلىرى رىمدش باش ئەلچى بولغان ئرپولرمدادىڭ ئاتىسى يەۇاانىڭ يارىىمى بىلەن يەۇدىىالرغا ئالۇىدە ئرتىبار بەرىى ‪.‬ۇەمدە ېاندن‬ ‫بويىچە ۇۆكۈمەتلەرنى ئاغدۇرۇپ تاالپ ‪ ،‬ېاندنغا ېاراى يرڭى ئۆرپ‪-‬ئاىەتلەرنى ئوتتدرىغا ېويدى‪:‬‬ ‫‪12‬چۈنكى ئد خداال ۇالدش مدنارنىڭ ئااتىدش چردىقىش مەيدشنى ېدرۇپ ‪ ،‬باش يىگىتلەرنى بويسدندۇرۇپ ‪ ،‬ئدلرغا ىھپپا كىادۈرىى‪.‬‬ ‫‪13‬مانا بد گرېتسىاە موىش كىاىملىرىدىڭ ئرگىزلىكى ۋە يات مىللەتلەرنىڭ ئەىەپ‪-‬ئەخلېلىرىدىڭ كۆپىاىشى ‪ ،‬جەيسوندىڭ ۇەىىىدىن زىااىە ۇاېارەتلىشى بىلەن‬ ‫‪،‬خدىشاىز بىچارە ‪ ،‬باش رھۇانىي يوق‪.‬‬ ‫‪14‬رھۇانىالر ېدربانلىق ادپىسىدش ئەمدى خىزمەت ېىلىشقا جۈرئەت ېىللمىدى ‪ ،‬ئەمما بدتخانىدى كۆزگە ئىلماي ‪ ،‬ېدربانلىقلرغا اەل ېارىدى ‪ ،‬ىىسكا‬ ‫ئويدنى ئدلرنى چاېىرغاندىن كراىن ‪ ،‬چردىقىش ئورنىدش ېاندنسىز يارىەمگە ېاتدىشىشقا ئالدىرىدى‪.‬‬ ‫‪15‬ئاتا‪-‬بوۋىلىرىدىڭ ئىززەت‪-‬ۇۆرمىتى بىلەن ئەمەس ‪ ،‬بەلكى گرېتسىاەلىكلەرنىڭ اان‪-‬اەرىپىدى ئەڭ ياخشى كۆرىمىز‪.‬‬ ‫‪16‬ئدلرغا ئرغىر باليىئاپەتلەر كەلدى ‪ ،‬چۈنكى ئدلر ئۆزلىرىدىڭ ىۈامىدى ۋە ېىسااچىسى بولداى كررەك ئىدى‪.‬‬ ‫‪17‬چۈنكى ‪ ،‬خدىشنىڭ ېاندنىغا خىلپلىق ېىلىش يردىك ئىش ئەمەس ‪ ،‬بەلكى كراىدكى ۋشېىت بد ئىشلرنى ئرلن ېىلىدۇ‪.‬‬ ‫‪18‬ۇازىر ۇەر يىلى ئرتىقاىتا ئىشلىتىلىدىغان ئويدن تىرۇاتا ااېلىدىۋشتقاندش ‪ ،‬پاىىشاۇ ۇازىر‪،‬‬ ‫‪19‬بد رەۇىمسىز جەيسون يررۇاالرمدىن ئانتاكاالىق ئالۇىدە ئەلچىلەرنى ئەۋەتىپ ‪ ،‬ئۈچ يۈز ىرشم كۈمۈش ئرلىپ ۇرركدلرسدىڭ ېدربانلىق ېىلىشىغا‬ ‫ئەۋەتتى ‪.‬بااقا ۇەېلەر ئۈچۈن ااېلنغان‪.‬‬ ‫‪20‬بد پدل ئەۋەتكۈچىگە ېارىتا ‪ ،‬ۇرركدلرسدىڭ ېدربانلىق ېىلىشىغا تەيىدلەندى ‪.‬ئەمما ئدنى كۆتۈرگۈچىلەر بولغاچقا ‪ ،‬گال يااااقا ئىشلىتىلگەن‪.‬‬ ‫‪21‬مردرستدادىڭ ئوغلى ئاپوللونىادس پاىىشاۇ پتولرمري فىلومرتورنىڭ ئانتاكااغا تاج كىادۈرۈش ئۈچۈن مىسىرغا ئەۋەتىلگەندىن كراىن ‪ ،‬ئدنىڭ ئىشلىرىغا‬ ‫ياخشى تەاىر كۆراىتەلمەيدىغانلىقىدى چۈاىدىپ ‪ ،‬ئۆزىدىڭ بىخەتەرلىكىدى كاپالەتكە ئىگە ېىلدى‪. :‬‬ ‫‪22‬ئد يەرىە جەيسون ۋە اەۇەرنى ۇۆرمەت بىلەن كۈتۈۋېلىپ ‪ ،‬مەائەلدى ئرلىپ ‪ ،‬ېاتتىق ۋشرېىرشش بىلەن ئرلىپ كرلىددى‪.‬‬ ‫‪23‬يىلدىن كراىن ‪ ،‬جەيسون يدېىرىدش تىلغا ئرلىدغان اىموندىڭ ئىدىسى مردرلئدادى پدلدى پاىىشاۇقا تاپشدرۇش ۋە بەزى زۆرۈر ئىشلرنى ئرسىگە ئرلىش‬ ‫ئۈچۈن ئەۋەتتى‪.‬‬ ‫‪24‬لركىن ‪ ،‬ئد پاىىشاۇدىڭ ۇدزۇرىغا ئرلىپ كرلىددى ‪.‬ئد ئۆزىدىڭ كۈچ‪-‬ېدىرىتىدىڭ اان‪-‬اەرىپى بىلەن ئدنى ئدلدغلىغاندىن كراىن ‪ ،‬رھۇانىالىقدى ئۆزىگە‬ ‫تاپشدرۇپ ‪ ،‬جەيسوندىن ئۈچ يۈز تال كۈمۈش تەېدىم ېىلدى‪.‬‬ ‫‪25‬ادنىڭ بىلەن ‪ ،‬ئد پاىىشاۇدىڭ بديرۇېى بىلەن كرلىپ ‪ ،‬باش رھۇانىاغا ليىق ۇرچ نەراە ئرلىپ كەلمىدى ‪ ،‬بەلكى رەۇىمسىز زشلىمدىڭ غەزىپى ۋە‬ ‫ۋەۇشىي ۇايۋشندىڭ غەزىپىدى كەلتۈرىى‪.‬‬ ‫‪26‬ئاندىن كراىن ئۆز ئىدىسىغا بدزغدنچىلىق ېىلغان جەيسون ‪ ،‬بااقىلر تەرىپىدىن بدزۇلدپ ‪ ،‬ئاممونلر ىۆلىتىگە ېرچىشقا مەجبدر بولدى‪.‬‬ ‫‪27‬ادنىڭ بىلەن مردرلئدس اەلتەنەتكە ئررىشتى ‪ ،‬ئەمما پاىىشاۇقا ۋەىە ېىلغان پدلغا كەلسەك ‪ ،‬ېەلئەنىڭ ۇۆكۈمرشنى اواترشتىس تەلەپ ېىلغان بولسىمد ‪،‬‬ ‫ئدنىڭغا ياخشى بديرۇق بەرمىدى‪.‬‬ ‫‪28‬چۈنكى ئد تاموژنا يىغىلىشىدى ئدنىڭغا يەتكۈزىى ‪.‬ادالاقا ئدلر ۇەر ئىككىسى پاىىشاۇدىڭ ئالدىدش چاېىرىلدى‪.‬‬ ‫‪29‬مردرلئدس ئىدىسى لىسىماخدادى رھۇانىالىق ئورنىدش ئدنىڭ ئورنىغا ېويدى ‪.‬اواترشتدس اىپرۇادىڭ ۋشلىاسى بولغان كرېستتىن ئايرىلدى‪.‬‬ ‫‪30‬بد ئىشلر ېىلىۋشتقاندش ‪ ،‬تارس ۋە ماللوالىقلر ېوزغىلڭ كۆتۈرىى ‪ ،‬چۈنكى ئدلر پاىىشاۇدىڭ كردىزىگە ئانتاكاا ىەپ ئاتالغان‪.‬‬ ‫‪31‬ادنىڭدىن كراىن پاىىشاۇ ئالدىرشپ‪-‬تردەپ ئىشلرنى كۆالىگە پۈكۈپ ‪ ،‬ۇوېدېدشر ئاندرھنىكدى ئدنىڭ ئورنىغا ېويدى‪.‬‬ ‫‪32‬مردرلئدس ېدليلىق ۋشېىتقا ئررىشتى ىەپ ئويلپ ‪ ،‬بدتخانىدىن بىر ېىسىم ئالتدن ېاچىلرنى ئوغرىلپ ‪ ،‬بىر ېىسمىدى ئاندرھنىكقا بەرىى ‪ ،‬بەزىلىرىدى‬ ‫تىرۇس ۋە ئەترشپتىكى اەۇەرلەرگە ارتىۋەتتى‪.‬‬ ‫‪33‬ئونااس كرپىللىكدى بىلگەندىن كراىن ‪ ،‬ئدنى ئەيىبلىدى ۋە ئانتاكاا تەرىپىدىن ياتقان ىشفدردىكى مدېەىىەس جايغا ېايتىپ كەتتى‪.‬‬ ‫‪34‬ادنىڭ ئۈچۈن ‪ ،‬مردرلئدس ئاندرھنىكدى ئرلىپ ‪ ،‬ئوناانى ئدنىڭ ېولىغا ئرلىش ئۈچۈن ىۇئا ېىلدى ‪.‬بدنىڭغا ېايىل بولغان ۋە ئالدشمچىلىق بىلەن ئوناااقا‬ ‫كەلگەنلەر ئدنىڭغا ئوڭ ېولىدى ېەاەم بىلەن بەرگەن ‪.‬گەرچە ئد ئدنىڭدىن گدمانلنغان بولسىمد ‪ ،‬ئەمما ئدنى مدېەىىەس جايدىن چىقىشقا ېايىل ېىلدى ‪:‬‬ ‫ئاىشلەتدى كۆزگە ئىلماي ىەرۇال ئدنى ئرتىۋەتتى‪.‬‬ ‫‪35‬بد اەۋەبتىن يەۇدىىالرل ئەمەس ‪ ،‬بااقا ندرغدن مىللەتلەرمد ېاتتىق غەزەپلەندى ۋە بد كىشىدىڭ ناۇەق ئۆلتۈرۈلگەنلىكىدىن ېاتتىق ېايغدرىى‪.‬‬ ‫‪36‬پاىىشاۇ اىلىكاا ئەترشپىدىكى جايلرىىن يەنە ېايتىپ كەلگەندە ‪ ،‬اەۇەرىىكى يەۇدىىالر ۋە بد پاكىتدى يامان كۆرىدىغان گرېتسىاەلىكلەرنىڭ بەزىلىرى‬ ‫ئوناانىڭ اەۋەبسىز ئۆلتۈرۈلگەنلىكىدىن ئاغرىددى‪.‬‬ ‫‪37‬ادنىڭ ئۈچۈن ‪ ،‬ئانتاكاا ئۆلۈپ كەتكەن كىشىدىڭ اەگەك ۋە ۇايالىق ېىلمىشىدىن ېاتتىق پداايمان ېىلدى ۋە ئرچىدىشلىق ۇالدش يىغلپ كەتتى‪.‬‬ ‫‪38‬ئد ېاتتىق ئاچچىقلنغاندىن كراىن ‪ ،‬ئاندرھنىكدى اۆاۈن رەالىك كىاىم‪-‬كرچەكلىرىدى ئرلىپ ‪ ،‬كىاىم‪-‬كرچەكلىرىدى ئىجارىگە ئرلىپ ‪ ،‬پۈتۈن اەۇەرنى‬ ‫ئايلىدىپ ‪ ،‬ئونااغا ېاراى يامانلىق ېىلغان جايغا بارىى ‪.‬ئد يەرىە ېارغىغان ېاتىلدى ئۆلتۈرىى ‪.‬ادندشق ېىلىپ ‪ ،‬پەرۋەرىىگار ئدنىڭغا ترگىشلىك بولغان‬ ‫جازشاىدى بەرىى‪.‬‬ ‫‪39‬ۇازىر اەۇەرىە لىسىماخدس مردرلئدادىڭ رۇخسىتى بىلەن ندرغدن ېدربانلىقلرنى ااىىر ېىلىپ ‪ ،‬ئدنىڭ مرۋىسى چەتئەلرگە تارېالغاندىن كراىن ‪،‬‬ ‫كىشىلەر لىسىماچداقا ېاراى بىر يەرگە جەم بولدى ‪ ،‬ندرغدن ئالتدن ېاچىلر ئاللىبدرۇن ئرلىپ كرتىلگەن‪.‬‬ ‫‪40‬ادنىڭ بىلەن ئاۋشم خەلق ېوزغىلىپ غەزەپكە تولدى ‪ ،‬لىسىماچدس تەخمىدەن ئۈچ مىڭ ئاىەمدى ېورشللندۇرۇپ ‪ ،‬ئالدى بىلەن زھرشۋشنلىق ېىلىشقا‬ ‫باالىدى ‪.‬بىرى ئارشندس رەۇبەر ‪ ،‬يىللر ئۆتۈپ كەتكەن ئاىەم ‪ ،‬ئەخمەېلىقتا كەم ئەمەس‪.‬‬ ‫‪41‬ئاندىن ئدلر لىسىماخدادىڭ ئدرۇنداىدى كۆرىى ‪ ،‬ئدلرنىڭ بەزىلىرى تاش تدتتى ‪ ،‬بەزىلىرى كالتەك ‪ ،‬يەنە بەزىلىرى ېولىدىكى توپا‪-‬چاالرنى‬ ‫ئرلىپ ‪ ،‬ۇەممىسىدى لىسىماچداقا ۋە ئدلرغا ېويغانلرغا تاالىدى‪.‬‬ ‫‪42‬ادنىڭ بىلەن ئدلرنىڭ ندرغدنلىرى يارىلندى ‪ ،‬بەزىلىرى يەرگە ئدرۇلدى ‪ ،‬ئدلرنىڭ ۇەممىسى ېرچىشقا مەجبدر بولدى ‪ ،‬لركىن چرركاۋنىڭ ئۆزىگە‬ ‫كەلسەك ‪ ،‬ئدنى خەزىدىدىڭ يردىدش ئۆلتۈرىى‪.‬‬ ‫‪43‬بد ئىشلرنىڭ ئىچىدە مردرلئدس ئۈاتىدىن اىكايەت ېىلىدغان‪.‬‬ ‫‪44‬پاىىشاۇ تىرۇادىڭ يردىغا كەلگەندە ‪ ،‬كرڭەش پالتااىدىن ئەۋەتىلگەن ئۈچ كىشى ئدنىڭ ئالدىدش ئەرز ېىلدى‪.‬‬ ‫‪45‬ئەمما مردرلئدس ۇازىر ئەيىبلىدىپ ‪ ،‬ىھرمردرسدىڭ ئوغلى پتولرمراغا پاىىشاۇدى ئۆزىگە تىدىچلندۇراا ‪ ،‬ئدنىڭغا ندرغدن پدل بررىشكە ۋەىە بەرىى‪.‬‬


‫‪46‬ادنىڭ بىلەن پتولرمري پاىىشاۇدى مەلدم بىر رەاىمخانىغا ئرلىپ چىقىپ ‪ ،‬ۇاۋشنى ئالماېچى بولغاندش ‪ ،‬ئدنى بااقا بىر ئويغا كەلتۈرىى‪:‬‬ ‫‪47‬ئد مردرلئدادى ئەيىبلەاتىن ېدتدلدۇرىى ‪ ،‬گەرچە ئد بارلىق بدزۇېچىلىقلرنىڭ اەۋەبى بولسىمد ‪ ،‬ئەمما بد بىچارە كىشىلەر ‪ ،‬ئەگەر ئدلر‬ ‫ئۆزلىرىدىڭ اەۋەبىدى ئراتسا ‪ ،‬ۇەئە ‪ ،‬اىكايتلرنىڭ ئالدىدش گدناۇسىز ىەپ ۇۆكۈم ېىلىدىشى كررەك ئىدى ‪ ،‬ئدلرنى ئۆلۈمگە ۇۆكۈم ېىلدى‪. .‬‬ ‫‪48‬ادنىڭ بىلەن اەۇەرگە ‪ ،‬خەلققە ۋە مدېەىىەس ېاچا‪-‬ېدچىلرغا ئىش ېىلغانلر ئدزۇن ئۆتمەي ناۇەق جازشغا ئدچرىدى‪.‬‬ ‫‪49‬ادنىڭ ئۈچۈن ‪ ،‬ئدلر تىرۇادىڭمد بد يامان ئىشلرغا ئۆچ بولدپ ‪ ،‬ئدلرنى ۇۆرمەت بىلەن ىەپدە ېىلىشىغا اەۋەب بولدى‪.‬‬ ‫‪50‬ادندشق ېىلىپ ‪ ،‬ۇاكىمىاەت يۈرگۈزگەن كىشىلەرنىڭ ئاچكۆزلىكى بىلەن مردرلئدس يەنىل ۇاكىمىاەتدى ااېلپ ‪ ،‬يامان غەرەزىە كۆپىاىپ ‪،‬‬ ‫پدېرشلرغا ااتقدنلدق ېىلدى‪.‬‬ ‫‪5‬باب‬‫‪1‬ئوخشاش ۋشېىتتا ئانتاكاا مىسىرغا ئىككىدچى ېرتىملىق اەپىرىدى تەياارلىدى‪:‬‬ ‫‪2‬ادنىڭدىن كراىن ‪ ،‬پۈتۈن اەۇەرىە ‪ ،‬ېىرىق كۈنگە يرقىن ۋشېىت ئىچىدە ‪ ،‬ۇاۋشىش ‪ ،‬ئالتدن رەختتىن ۋە لەاگەرلەر بىلەن ېورشللنغان ئاتلىق‬ ‫ئەاكەرلەرنىڭ بىر توپ ئەاكەرلەرگە ئوخشاش يۈگۈرگەنلىكىدى كۆرىى‪.‬‬ ‫‪3‬چەۋەندشزلر ېوادنلىرى بىر‪-‬بىرىگە ېارىشىپ ‪ ،‬بىر‪-‬بىرىگە ېاراى يۈگۈرۈپ ‪ ،‬ېالقانلرنى لەرزىگە ارلىپ ‪ ،‬ندرغدن پىكاپلرنى ‪ ،‬ېىلىچلرنى‬ ‫تارتىپ ‪ ،‬ئوېاا ئرتىپ ‪ ،‬ئالتدن زىبدزىددەتلەرنى پارېىرشپ ‪ ،‬ۇەر خىل جابدۇېلرنى كۆرىى‪.‬‬ ‫‪4‬ادنىڭ ئۈچۈن ‪ ،‬ۇەممە ئاىەم بد كۆرۈنۈادىڭ ياخشى بولدپ كرتىشى ئۈچۈن ىۇئا ېىلدى‪.‬‬ ‫‪5‬ئانتاكاا ئۆلۈپ كەتكەندەك يالغان گەپ تارېالغاندش ‪ ،‬جەيسون كەم ىېگەندە مىڭ ئاىەمدى ئرلىپ تديدېسىز اەۇەرگە ۇدجدم ېىلدى ‪.‬تامدىكى كىشىلەر‬ ‫كەيدىگە اۈرۈلۈپ ‪ ،‬ئدزۇنغا اوزۇلغان اەۇەر مردرلئدس ېەلئەگە ېرچىپ كەتتى‪.‬‬ ‫‪6‬لركىن جەيسون ئۆز پدېرشلىرىدى رەۇىم‪-‬اەپقەتسىز ئۆلتۈرىى ‪ ،‬ئد ئۆز مىللىتىدىڭ كۈنىگە ئررىشىشدىڭ ئدنىڭ ئۈچۈن ئەڭ بەختسىز بىر كۈن‬ ‫بولىدىغانلىقىدى ئويلىمىدى ‪.‬ئەمما ئدلرنى بويسدندۇرغان يدرتدشالىرى ئەمەس ‪ ،‬بەلكى ئدنىڭ ىۈامىدى ىەپ ئويلپ‪.‬‬ ‫‪7‬ادندشق بولسىمد ‪ ،‬ئد ااۇزشىىگە ئررىشەلمىدى ‪ ،‬ئەڭ ئاخىرىدش خىاانەت ېىلغانلىقى ئۈچۈن نومداقا ئررىشتى ۋە يەنە ئاممونلر ىۆلىتىگە ېرچىپ كەتتى‪.‬‬ ‫‪8‬ئاخىرىدش ئد بەختسىز ېايتىپ كەلدى ‪ ،‬ئد ئەرەب پاىىشاۇى ئارېتاادىڭ ئالدىدش ئەيىبلىدىپ ‪ ،‬اەۇەرىىن اەۇەرگە ېرچىپ ‪ ،‬بارلىق كىشىلەرنى ېوغلىدى ‪،‬‬ ‫ېاندندى تەرك ئەتكۈچى ىەپ نەپرەتلەندى ۋە ئوچدق ىۈامەن ىەپ يىرگىدچلىك ئىدى ‪.‬ئدنىڭ ىۆلىتى ۋە يدرتدشالىرى ‪ ،‬ئد مىسىرغا تاالندى‪.‬‬ ‫‪9‬ادندشق ېىلىپ ‪ ،‬ندرغدن كىشىلەرنى يدرتىدىن ېوغلپ چىقارغان كىشى ناتوندش بىر ىۆلەتتە ۇالك بولدى ‪ ،‬لكرمرمونىاەلىكلەرگە پىدسىاەگە چىقتى ۋە‬ ‫ئد يەرىە تدغقانلىرى اەۋەبىدىن يارىەمچى ئىزىەادى ئويلىدى‪:‬‬ ‫‪10‬ندرغدن ىەپدە ېىلىدمىغانلرنى ېوغلپ چىقارغانلرنىڭ ئدنىڭ ئۈچۈن ماتەم تدتداقا ‪ ،‬نە تەنتەنىلىك ىەپدە مدرشاىمى ‪ ،‬ياكى ئاتا‪-‬بوۋىلىرى بىلەن‬ ‫ېەبرىستانلىق يوق‪.‬‬ ‫‪11‬بد ئىش پاىىشاۇدىڭ مااىدىسىغا كەلگەندە ‪ ،‬ئد يەۇدىىاەنى ئىساان كۆتۈرىى ىەپ ئويلىدى ‪.‬ادنىڭدىن كراىن ېاتتىق غەزەپ بىلەن مىسىرىىن چىقىپ‬ ‫كەتتى‪.‬‬ ‫‪12‬ئد جەاچىلىرىگە كۆرۈاكەنلەرنى ئايىماالىققا ۋە ئۆيلەرگە چىققانلرنى ئۆلتۈرۈاكە بديرۇىى‪.‬‬ ‫‪13‬ادنىڭ بىلەن ياش ۋە ېررىلرنى ئۆلتۈرۈش ‪ ،‬ئەرلەرنى ‪ ،‬ئاياللرنى ۋە بالىلرنى يوېىتىش ‪ ،‬ېىزلر ۋە بوۋشېلرنى ئۆلتۈرۈش بولدى‪.‬‬ ‫‪14‬ئۈچ كۈن ئىچىدە تۆت مىڭ مىڭ ئاىەم ۋەيرشن بولدى ‪ ،‬بدنىڭ ئىچىدە ېىرىق مىڭ كىشى توېدنداتا ئۆلتۈرۈلدى ‪.‬ئۆلتۈرۈلگەندىدمد ئاز ارتىلىدۇ‪.‬‬ ‫‪15‬ادندشېتىمد ئد بدنىڭغا رشزى ئەمەس ‪ ،‬بەلكى ىۇنااىىكى ئەڭ مدېەىىەس بدتخانىغا كىرىشدى پەرەز ېىلدى ‪.‬مردرلس ‪ ،‬ېاندنغا ۋە ئۆز ىۆلىتىگە ااتقدن‬ ‫‪،‬ئدنىڭ يرتەكچىسى‪:‬‬ ‫‪16‬مدېەىىەس بدتلرنى بدلغانغان ېوللر بىلەن ئرلىپ ‪ ،‬پااكىدا ېوللر بىلەن بااقا پاىىشاۇلرنىڭ بد يەرنى كرڭەيتىش ‪ ،‬اان‪-‬اەرەپ ۋە اان‪-‬اەرەپكە‬ ‫برغىشلىغان نەراىلىرىدى تارتىپ چىقىرىۋەتتى‪.‬‬ ‫‪17‬ئانتاكاا بەك ۇاكاۋۇر ئىدى ‪ ،‬ئد پەرۋەرىىگارنىڭ اەۇەرىە يااايدىغانلرنىڭ گدناۇلىرى ئۈچۈن بىر مەزگىل ئاچچىقلنغانلىقىدى ئويلىمىدى ‪ ،‬اداا‬ ‫ئدنىڭ كۆزى بد يەرىە ئەمەس‪.‬‬ ‫‪18‬چۈنكى ئدلر ئىلگىرى ندرغدن گدناۇلرغا ئورشلغان بولمىغان بولسا ‪ ،‬بد ئاىەم كرلىپل ىەرۇال تاياق يرگەن ۋە پەرەزىىن ېايتدرۇلغان ‪ ،‬پاىىشاۇ‬ ‫ارلركدس پاىىشاۇ خەزىدىدى كۆرۈش ئۈچۈن ئەۋەتكەن ۇرلىئوىھرۇاقا ئوخشاش‪.‬‬ ‫‪19‬ادندشېتىمد ‪ ،‬خدىش كىشىلەرنى بد يەر ئۈچۈن تاللىمىدى ‪ ،‬بەلكى بد جايدى خەلق ئۈچۈن تاللىدى‪.‬‬ ‫‪20‬ادنىڭ بىلەن ‪ ،‬ئد مىللەتدىڭ برشىغا كەلگەن ېىاىدچىلىقلرغا ئدلر بىلەن ئورتاېلاقان بد يەرنىڭ ئۆزى كراىن رەببىمىز ئەۋەتكەن پايدش بىلەن ئالېە‬ ‫ېىلدى ‪.‬ئدلدغ خدىشنىڭ غەزىپىدە تاالىۋېتىلگەندەك ‪ ،‬ئدلدغ رەببىم ‪.‬يارىشىلىپ ‪ ،‬بارلىق اان‪-‬اەرەپ بىلەن ېدرۇلدى‪.‬‬ ‫‪21‬اداا ‪ ،‬ئانتاكاا بدتخانىدىن مىڭ اەككىز يۈز تالنتدى ئرلىپ چىقىپ ‪ ،‬ئالدىرشپ‪-‬تردەپ ئانتاكااغا ېارشپ يولغا چىقتى ‪.‬ئد ئىپتىخارلنغان ۇالدش‬ ‫ېدرۇېلدېدى مااغىلى بولىدىغانلىقى ۋە ىېڭىزنى پىااىە ئۆتەلەيدىغانلىقىدىن پەخىرلىدىپ ‪:‬ئدنىڭ كاللىسىدىكى تەكەببدرلدق ئىدى‪.‬‬ ‫‪22‬ئد ۋشلىالرنى تاالپ پۈتۈن خەلقدى غەزەپلەندۈرىى ‪.‬يررۇاالرم ‪ ،‬فىلىپ ‪ ،‬ئدنىڭ يدرتى فرىگاان ۋە ئەىەپ‪-‬ئەخلق ئۈچۈن ئدنى بد يەرگە‬ ‫ئورۇنلاتدرغانلرغا ېارىغاندش ترخىمد ۋەۇشىي‪.‬‬ ‫‪23‬ئاندىرھنىكدىڭ گارىزىمدش ‪.‬بدنىڭدىن بااقا ‪ ،‬بااقا كىشىلەرىىن ناچار مردرلئدس پدېرشلرغا ئرغىر ېول كۆتۈرىى ‪ ،‬ئدنىڭ يدرتدشالىرى يەۇدىىالرغا‬ ‫يامان غەرەزىە ئىدى‪.‬‬ ‫‪24‬ئد يەنە يىرگىدچلىك باالمچى ئاپوللونىادادى ئىككى يىگىرمە مىڭ كىشىلىك ېوادن بىلەن ئەۋەتىپ ‪ ،‬ئدنىڭغا يرشى ئەڭ چوڭ بولغانلرنىڭ ۇەممىسىدى‬ ‫ئۆلتۈرۈاكە ۋە ئاياللرنى ۋە ياالرنى ارتىشقا بديرۇىى‪.‬‬ ‫‪25‬يررۇاالرمغا كرلىپ ‪ ،‬تىدچلىقدى كۆزىە تدتدپ ‪ ،‬ىەم ئرلىش كۈنىدىڭ مدېەىىەس كۈنىگىچە اەۋر ېىلدى‪.‬‬ ‫‪26‬ادنىڭ بىلەن ‪ ،‬ئد ىەم ئرلىش كۈنىدى تەبرىكلەش ئۈچۈن بارغانلرنىڭ ۇەممىسىدى ئۆلتۈرىى ۋە ېورشل‪-‬يارشغ بىلەن اەۇەرنى ئايلىدىپ يۈگۈرىى‪.‬‬ ‫‪27‬لركىن ‪ ،‬يەۇدىش ماككابىئدس بااقا توېقدز كىشى بىلەن بىللە ياكى ئد يەرىە چۆلگە چركىدىپ ‪ ،‬ۇايۋشنلرنىڭ ئاىىتى بويىچە تاغدش يااىدى‪.‬‬ ‫‪6‬باب‬‫‪1‬ئدزۇن ئۆتمەي ‪ ،‬پاىىشاۇ ئافىدالىق بىر بوۋشيدى ئەۋەتىپ ‪ ،‬يەۇدىىالرنى ئاتىلىرىدىڭ ېاندنىدىن يىرشېلىشىشقا ۋە خدىشنىڭ ېاندنىغا ئەمەل ېىلماالىققا‬ ‫مەجبدرلىدى‪.‬‬


‫‪2‬يررۇاالرمدىكى بدتخانىدىمد بدلغاپ ‪ ،‬ئدنى يدپىترر ئولىمپىئدادىڭ بدتخانىسى ىەپ ئاتايمىز ‪.‬ۇەمدە گارىزىمدش ‪ ،‬يدپىتررىىكى ناتوندش كىشىلەرنىڭ‬ ‫ېوغدىغدچىسى ‪ ،‬ئدلر بد جايدش ياااادى ئارزۇ ېىلغاندەك‪.‬‬ ‫‪3‬بد بدزۇېچىلىقدىڭ كرلىپ چىقىشى كىشىلەرگە ېاتتىق ئازشبلندى‪:‬‬ ‫‪4‬چۈنكى بدتخانا پاۇىشىۋشزلر بىلەن تولدپ تااقان يەۇدىىي ئەمەالەر تەرىپىدىن توپىلڭ ۋە خداال‪-‬خدرشملىق بىلەن تولدى ۋە مدېەىىەس جايلرنىڭ‬ ‫ئايلنمىسىدىكى ئاياللر بىلەن ئالېىسى بار ئىدى ‪ ،‬ئدنىڭدىن بااقا ېاندنلدق بولمىغان نەراىلەرنىمد ئرلىپ كەلدى‪.‬‬ ‫‪5‬ېدربانلىق ادپىسى يەنە ۇارشم نەراىلەر بىلەن تولدى‪.‬‬ ‫‪6‬ئىدساندىڭ ىەم ئرلىش كۈنى ياكى ېەىىمكى رھزش تدتداى ياكى ئۆزىدى يەۇدىىي ىەپ ئرتىرشپ ېىلىشى ېاندنلدق ئەمەس‪.‬‬ ‫‪7‬پاىىشاۇ تدغدلغان كۈنىدە ‪ ،‬ئدلر ۇەر ئايدش ېدربانلىقلرنى يراىش ئۈچۈن ېاتتىق چەكلىمىلەر بىلەن ئرلىپ كرلىددى ‪.‬ۇەمدە باككدادىڭ رھزىسى تدتدلغاندش‬ ‫‪،‬يەۇدىىالر پىااىىلەر ئرلىپ باككداقا يۈرۈش ېىلىشقا مەجبدر بولدى‪.‬‬ ‫‪8‬بدنىڭدىن بااقا ‪ ،‬پتولرمرادىڭ تەكلىپى بىلەن ېوادا ىۆلەتلەرىىكى ېوادا اەۇەرلەرگە يەۇدىىالرغا ېاراى ئوخشاش موىش كىاىم‪-‬كرچەكلەرگە رىئايە‬ ‫ېىلىش ۋە ئدلرنىڭ ېدربانلىقلىرىدىن ئورتاق بەۇرىمەن بولدش توغرىسىدش پەرمان چىقتى‪.‬‬ ‫‪9‬يەۇدىىي ئەمەالەرنىڭ ئاىىتىگە ماس كەلمەيدىغانلر ئۆلتۈرۈلۈاى كررەك ‪.‬ئدندشېتا بىر ئاىەم ۇازىرېى ئازشب‪-‬ئوېدبەتدى كۆرگەن بولداى مدمكىن‪.‬‬ ‫‪10‬چۈنكى ‪ ،‬ئىككى ئايال ئرلىپ كرلىددى ‪.‬ئدلر ئوچدق‪-‬ئااكارە اەۇەرنى ئايلىدىپ ئايلىدىپ ‪ ،‬كۆكرىكىگە ادنغان بوۋشېلر ئدلرنى تامدىن برشىدى‬ ‫تۆۋەنگە تاالىدى‪.‬‬ ‫‪11‬فىلىپ تەرىپىدىن بايقالغان ىەم ئرلىش كۈنىدى مەخپىي تدتدش ئۈچۈن ‪ ،‬يرقىن ئەترشپتىكى ئۆاكۈرلەرگە يۈگۈرگەن بااقا كىشىلەر ۇەممىسى بىللە‬ ‫كۆيدۈرۈلدى ‪ ،‬چۈنكى ئدلر ئەڭ مدېەىىەس كۈندىڭ اەرىپى ئۈچۈن ئۆزىگە يارىەم ېىلىش ئۈچۈن ۋىجدشن يارشتتى‪.‬‬ ‫‪12‬ۇازىر بد كىتابدى ئوېدغانلرىىن ئدلرنىڭ بد باليىئاپەتلەرىىن ئۈمىداىزلەنمەالىكىدى ‪ ،‬بەلكى ئدلرنىڭ بد جازشلرنى ۇالكەت ئۈچۈن ئەمەس ‪،‬‬ ‫بەلكى مىللىتىمىزنى جازشلش ئۈچۈن ۇۆكۈم ېىلىشىدى اورشيمەن‪.‬‬ ‫‪13‬چۈنكى ئد يامانلىق ېىلغدچىلر ئدزۇن مدىىەت ئازشب‪-‬ئوېدبەتكە ئدچرىماي ‪ ،‬ىەرۇال جازشلنغاندش ‪ ،‬ئدنىڭ ئدلدغ ياخشىلىقىدىڭ بەلگىسى‪.‬‬ ‫‪14‬چۈنكى ‪ ،‬پەرۋەرىىگار اەۋرچانلىق بىلەن جازشلاقا بەرىشالىق بەرگەن بااقا مىللەتلەرگە ئوخشاش ‪ ،‬ئدلر گدناۇلىرى تولدق بولغدچە ‪ ،‬ئد بىز‬ ‫بىلەن ادندشق ېىلىدۇ‪.‬‬ ‫‪15‬گدناۇدىڭ يدېىرى پەللىسىگە كرلىپ ېالسا ‪ ،‬ئدنىڭدىن كراىن بىزىىن ئۆچ ئالسدن‪.‬‬ ‫‪16‬ادنىڭ ئۈچۈن ‪ ،‬ئد رەۇىم‪-‬اەپقىتىدى بىزىىن ۇەرگىز تارتمايدۇ ‪.‬گەرچە ئد ېىاىدچىلىق بىلەن جازشلىسىمد ‪ ،‬ئەمما ئۆز خەلقىدى ۇەرگىز تاالىمايدۇ‪.‬‬ ‫‪17‬لركىن ‪ ،‬بىز ئراتقان بد اۆز بىزگە ئاگاۇلندۇرۇش بولسدن ‪.‬ئەمدى بىز بىر نەچچە ئرغىز اۆز بىلەن بد ئىشدى ئرلن ېىلىشقا كرلىمىز‪.‬‬ ‫‪18‬ئاااالىق يازغدچىلرنىڭ بىرى ‪ ،‬يااانغان كىشى ۋە چىرشيى ياخشى كۆرىدىغان ئرلىئازشر ئاغزىدى ئرچىشقا ۋە چواقا گۆاىدى يراىشكە مەجبدر‬ ‫بولدى‪.‬‬ ‫‪19‬لركىن ‪ ،‬ئد بدندشق يىرگىدچلىك نەراىلەر بىلەن بويالغان يااااتىن كۆرە ‪ ،‬اان‪-‬اەرەپ بىلەن ئۆلۈادى تاللىدى ‪ ،‬ئدنىڭغا تۈكۈرىى ۋە ئۆز‬ ‫ئىختىاارلىقى بىلەن ئازشبقا ئدچرىدى‪.‬‬ ‫‪20‬ئدلرنىڭ كرلىشىدى ئارزۇ ېىلغىدىدەك ‪ ،‬ۇاياتدى اۆيۈادىڭ تەمى ېاندنلدق ئەمەس ‪ ،‬بدندشق ئىشلرغا ېاراى تدرۇادى ېەتئىي ېارشر ېىلىدۇ‪.‬‬ ‫‪21‬لركىن ‪ ،‬بد يامان زىااپەتكە مەائدل بولغانلر ‪ ،‬چۈنكى ئد كىشى بىلەن بولغان كونا توندالىرى ئۈچۈن ‪ ،‬ئدنى بىر چەتكە ېايرىپ ېويدپ ‪ ،‬ئدنىڭدىن‬ ‫ئۆزى ئرھتىااجلىق بولغان گۆالەرنى ئرلىپ كرلىشدى ئۆتۈندى ‪.‬پاىىشاۇ بديرۇغان ېدربانلىقتىن ئرلىدغان گۆالەرنى يردى‪.‬‬ ‫‪22‬بدندشق ېىلغاندش ئد ئۆلۈمدىن ېدتدلدپ ‪ ،‬ئدلر بىلەن بولغان كونا ىھاتلدېقا ئررىشىدۇ‪.‬‬ ‫‪23‬لركىن ئد ئرھتىااتچانلىق بىلەن ئويلىدىشقا باالىدى ‪ ،‬ۇەمدە ئدنىڭ يرشىغا ‪ ،‬ېەىىمكى يىللىرىدىكى مدنەۋۋەرلىككە ۋە كۈلرەڭ برشىدىڭ اان‪-‬اەرىپىگە ۋە‬ ‫ئدنىڭ بالىدىن كەلگەن ئەڭ اەمىمىي تەربىاىسى ‪ ،‬توغرىسى تۈزۈلگەن مدېەىىەس ېاندن ۋە خدىش ئدنىڭغا جاۋشب بەرىى‪.‬‬ ‫‪24‬چۈنكى ئد بىزنىڭ ىەۋرىمىز ئەمەس ‪ ،‬ئد ۇەر ېاندشق اەكىلدە پارچىلىدىپ كەتتى ‪ ،‬بد ئارېىلىق ندرغدن ياالر ئرلىئازشرنى تۆت ياش ۋە ئون يااتا ‪،‬‬ ‫ۇازىر غەلىتە بىر ىىدغا كەتتى ىەپ ئويليدۇ‪.‬‬ ‫‪25‬ادندشق ېىلىپ ئدلر مردىڭ ااختىپەزلىكىم ئارېىلىق ‪ ،‬ئازرشق ۋشېىت ۋە بىر ئاز ئدزۇن ياااادى ئارزۇ ېىلىپ ‪ ،‬مردى ئالدشيدۇ ‪ ،‬مەن ېررىغاندش ىشغ‬ ‫بولدپ ‪ ،‬ئدنى يىرگىدچلىك ېىلىمەن‪.‬‬ ‫‪26‬چۈنكى ‪ ،‬مەن ۇازىرغا ېەىەر ئىدسانلرنىڭ جازشاىدىن ېدتدلداىم كررەك ‪ ،‬لركىن مەن ۇەم تىرىكمد ‪ ،‬ئۆلۈكمد ۇەممىگە ېاىىر خدىشنىڭ ېولىدىن‬ ‫ېرچىپ ېدتدللمايمەن‪.‬‬ ‫‪27‬ادالاقا ‪ ،‬ۇازىر بد ۇاياتدى مەرىلىك بىلەن ئۆزگەرتىپ ‪ ،‬ئۆزۈمگە يرشىم تەلەپ ېىلغاندەك كۆراىتىمەن‪،‬‬ ‫‪28‬ۇۆرمەتكە اازشۋەر ۋە مدېەىىەس ېاندنلر ئۈچۈن ياش ۋە ئىرشىىلىك ۋە جااارەت بىلەن ئۆلۈاكە ياالرغا كۆرۈنەرلىك ئۈلگە ېالدۇرۇڭ ‪.‬ئد بد‬ ‫اۆزلەرنى ېىلىپ بولغاندىن كراىن ‪ ،‬ىەرۇال ئازشبقا كەتتى‪:‬‬ ‫‪29‬ئدنى ياخشىلىقدى ئۆزگەرتىشكە يرتەكلىگەنلەر ئدنى اەل بدرۇن ئۆچمەنلىككە ئايلندۇرىى ‪ ،‬چۈنكى ئالدىن ئراتىلغان ندتدېلر ئدلر ئويلىغاندەك‬ ‫ئۈمىداىزلىك بىلەن ىشۋشملاتى‪.‬‬ ‫‪30‬لركىن ئد تاياق بىلەن ئۆلۈاكە تەياار بولغاندش ‪ ،‬ئد ئىڭرشپ تدرۇپ« ‪:‬مدېەىىەس بىلىمگە ئىگە بولغان پەرۋەرىىگارغا ئايانكى ‪ ،‬مەن ئۆلۈمدىن‬ ‫ېدتدلغان بولسام ‪ ،‬ۇازىر تاياق يراىش ئارېىلىق بەىىدىمدىكى ئاغرىقلرغا بەرىشالىق بررىمەن ‪. :‬ئەمما رھۇىمدش بد ئازشبلرغا ىۇچار بولداقا رشزى ‪،‬‬ ‫چۈنكى مەن ئدنىڭدىن ېورېىمەن‪.‬‬ ‫‪31‬ادندشق ېىلىپ ‪ ،‬بد كىشى ۋشپات بولدپ ‪ ،‬ئۆلۈمىدى ئالىاجاناب جااارەت ۋە پەزىلەت ياىىكارلىقلىرى ئۈچۈن ېالدۇرۇپ ‪ ،‬ياالرغا ئەمەس ‪ ،‬بەلكى‬ ‫پۈتۈن مىللىتىگە ېالدۇرىى‪.‬‬ ‫‪7‬باب‬‫‪1‬يەنە يەتتە ېررىددىشىدىڭ ئانىسى بىلەن بىللە ئرلىپ كرتىلگەنلىكى ۋە پاىىشاۇدىڭ ېاندنغا خىلپلىق ېىلىپ چواقا گۆاىدىڭ تەمىدى ترتىشقا مەجبدرلنغانلىقى‬ ‫ۋە ېامچا ۋە ېامچا بىلەن ئازشبلنغانلىقى ئوتتدرىغا چىقتى‪.‬‬ ‫‪2‬لركىن ‪ ،‬ئدلرنىڭ بىرى ئالدى بىلەن مدندشق ىېدى« ‪:‬بىزىىن نرمە تەلەپ ېىلىسەن ياكى نرمىدى ئۆگىدىسەن؟ بىز ئاتىلىرىمىزنىڭ ېاندنىغا خىلپلىق ېىلمااتىن‬ ‫‪،‬بەلكى ئۆلۈاكە تەياارمىز‪.‬‬ ‫‪3‬ادنىڭ بىلەن ‪ ،‬پاىىشاۇ ېاتتىق غەزەپلەنگەن ۇالدش ېازشن ۋە كالىلرنى ېىزىتىشقا بديرۇىى‪:‬‬ ‫‪4‬ئد ىەرۇال ېىزىپ ‪ ،‬ئالدى بىلەن اۆزلىگەندىڭ تىلىدى كرسىشكە ۋە بەىىدىدىڭ ئەڭ يرقىن جايلىرىدى ‪ ،‬ېالغان ېررىددشالىرى ۋە ئانىسىدى ئىزىەاكە‬ ‫بديرۇىى‪.‬‬


‫‪5‬ادنىڭ بىلەن ‪ ،‬ئد بارلىق ئەزشلىرىدش مراىپ بولدپ ېالغاندش ‪ ،‬ئد ترخى ۇايات بولدپ ‪ ،‬ئدنى ئوتقا ئرلىپ كىرىشكە ۋە ېازشندش پىشدرۇاقا بديرۇىى ‪.‬يەنە‬ ‫بىرى ئانا بىلەن مەرىشنە ئۆلۈپ ‪ ،‬مدندشق ىېدى‪،‬‬ ‫‪6‬پەرۋەرىىگار خدىش بىزگە ېارشيدۇ ‪ ،‬ۇەېىقەتتە بىزگە تەاەللى بررىدۇ ‪ ،‬مداا ئدلرنىڭ چىرشيىغا ااۇىت بولغان ناخشىسىدش« ‪:‬ئد خىزمەتكارلىرىغا‬ ‫تەاەللى بررىدۇ‪.‬‬ ‫‪7‬ادنىڭ بىلەن ‪ ،‬بىرىدچىسى بد ااندىن كراىن ئۆلگەندىن كراىن ‪ ،‬ئىككىدچىسىدى ئرلىپ ئدنى مەاخىرە ېىلدى ‪.‬ئدلر چاچلىرى بىلەن برشىدىڭ تررىسىدى‬ ‫چىقىرىپ تاالىغاندىن كراىن ‪ ،‬ئدلر ئدنىڭدىن« ‪:‬يەپ بولمسەن؟ »ىەپ اورىدى ‪.‬بەىىدىڭىزنىڭ ۇەربىر ئەزشاى؟‬ ‫‪8‬لركىن ‪ ،‬ئد ئۆز تىلىدش جاۋشب بررىپ ‪: -‬ياق‪.‬‬ ‫‪9‬ئد ئەڭ ئاخىرېى ۇااۋشېتى بولغاندش ‪ ،‬ئد مدندشق ىېدى« ‪:‬اەن غەزەپكە ئوخشاش بىزنى ۇازىرېى ۇاياتتىن چىقىرىۋەتكەندەك ‪ ،‬لركىن ىۇناا پاىىشاۇى‬ ‫بىزنى ئۆزىدىڭ ېاندنى ئۈچۈن ئۆلگەن بىزنى مەاگۈلۈك ۇاياتقا كۆتۈرىدۇ‪.‬‬ ‫‪10‬ئدنىڭدىن كراىن ئۈچىدچىسى مەاخىرە ېىلدى ‪.‬تەلەپ ېىلىدغاندش ‪ ،‬ئد تىلىدى چىقارىى ۋە اد ۇامان ېولىدى ېول بىلەن ئدزشتتى‪.‬‬ ‫‪11‬جااارەت بىلەن مدندشق ىېدى« ‪:‬بدلر مەن ئااماندىن كەلگەن ‪.‬مەن ئدنىڭ ېاندنلىرىدى كۆزگە ئىلمايمەن ‪.‬مەن ئدنىڭدىن ېايتا ېوبدل ېىلىشدى ئۈمىد‬ ‫ېىلىمەن‪.‬‬ ‫‪12‬ادنىڭ بىلەن ‪ ،‬پاىىشاۇ ۋە ئدنىڭ بىلەن بىللە بولغانلر بد يىگىتدىڭ جااارىتىگە ۇەيرشن ېالدى ‪ ،‬چۈنكى ئد ئازشبدى ۇرچدىمىگە ېارىمىدى‪.‬‬ ‫‪13‬بد ئاىەم ئۆلگەندىن كراىن ‪ ،‬تۆتىدچى ېرتىم ئازشبلندى‪.‬‬ ‫‪14‬اداا ‪ ،‬ئد ئۆلۈاكە تەياار بولغاندش ‪ ،‬ئد مدندشق ىېدى« ‪:‬ئىدسانلر تەرىپىدىن ئۆلتۈرۈلۈپ ‪ ،‬خدىشىىن ېايتا تىرىلىشدى ئۈمىد ېىلىش ياخشىدۇر ‪.‬اااا‬ ‫كەلسەك ‪ ،‬ۇاياتلىققا ېايتا تىرىلمەيسەن‪.‬‬ ‫‪15‬ئدنىڭدىن كراىن ‪ ،‬بەاىدچىسىدىمد ئرلىپ كەلدى‪.‬‬ ‫‪16‬ئاندىن ئد پاىىشاۇقا ېارىدى ۋە« ‪:‬ئىدسانلرنىڭ ئۈاتىدىن ۇۆكۈمرشنلىق ېىلىسەن ‪ ،‬بدزۇلغانسەن ‪ ،‬خالىغىدىڭدى ېىلىسەن »ىېدى ‪.‬ادندشېتىمد مىللىتىمىزنى‬ ‫خدىشىىن ۋشز كەچتى ىەپ ئويلىماڭ‪.‬‬ ‫‪17‬بىر ئاز تدرغىن ‪ ،‬ئدنىڭ ئدلدغ كۈچ‪-‬ېدىرىتى ‪ ،‬ئد اردى ۋە ئەۋلىلىرىڭدى ېاندشق ئازشبليدۇ؟‬ ‫‪18‬ئدنىڭدىن كراىن ‪ ،‬ئدلر ئۆلۈاكە تەياارلنغان ئالتىدچىدى ئرلىپ كەلدى ‪.‬ئدلر« ‪:‬اەۋەبسىز ئالدشنماالر ‪ ،‬چۈنكى بىز خدىشغا ېاراى گدناۇ‬ ‫ېىلغانلىقىمىز ئۈچۈن ئۆزىمىز ئازشبلىدىمىز ‪ ،‬اداا بىزگە ئاجايىپ ئىشلر ېىلىدغان »ىېدى‪.‬‬ ‫‪19‬لركىن ‪ ،‬خدىشغا ېاراى كۈرەش ېىلىش ئۈچۈن ېول تدتدادپ ‪ ،‬جازشلنماي ېرچىپ ېدتدلماڭ ىەپ ئويلىما‪.‬‬ ‫‪20‬لركىن ‪ ،‬ئانا ۇەممىدىن ۇەيرشن بولدپ ‪ ،‬ۇۆرمەتكە اازشۋەر بولداقا ئەرزىادۇ ‪.‬چۈنكى ئد يەتتە ئوغلىدىڭ بىر كۈن ئىچىدە ئۆلتۈرۈلگەنلىكىدى كۆرۈپ‬ ‫‪،‬رەببىگە ئۈمىد باغلىغانلىقى ئۈچۈن ‪ ،‬ئدنى جااارەت بىلەن يالىڭاچلىدى‪.‬‬ ‫‪21‬ادندشق ‪ ،‬ئد ئدلرنىڭ ۇەممىسىدى جااارەت رھۇى بىلەن تولغان ئۆز تىلىدش نەاىھەت ېىلدى ‪.‬ئد ئاياللىق خىااللىرىدى ئەرلىك ېوراىقى بىلەن ېوزغاپ‬ ‫‪،‬ئدلرغا‪:‬‬ ‫‪22‬مردىڭ ېوراىقىمغا ېاندشق كىرگەنلىكىڭىزنى ىەپ بررەلمەيمەن ‪ ،‬چۈنكى مەن نە نەپەس بەرىىم ‪ ،‬نە ۇاياتلىق بەرمىدىم ‪ ،‬ۇەم ۇەر بىرىڭلرنىڭ‬ ‫ئەزشلىرىدى ېدرغان ئەمەامەن‪.‬‬ ‫‪23‬اەك‪-‬اۈبھىسىزكى ‪ ،‬ئىدسان ئەۋلىلىرىدى اەكىللەندۈرگەن ۋە ۇەممە ئىشدىڭ باالىدىشىدى بىلگەن ىۇناانىڭ يارشتقدچىسى ‪ ،‬ئۆزىدىڭ رەۇىم‪-‬اەپقىتى‬ ‫بىلەن اىزگە ېايتا نەپەس ۋە ۇايات ئاتا ېىلىدۇ ‪ ،‬چۈنكى اىلەر ۇازىر ئدنىڭ ېاندنىاىتى ئۈچۈن ئۆزۈالرنى ئويلىمايسىلەر ‪.‬چۈنكى‪.‬‬ ‫‪24‬ئانتاكاا ئۆزىدى كەمسىتىدۇ ىەپ ئويلپ ‪ ،‬ئدنى ۇاېارەتلەيدىغان اۆز ىەپ گدمان ېىلدى ‪ ،‬ئەڭ كىچىكى ۇايات ۋشېتىدش ‪ ،‬ئد اۆز بىلەنل نەاىھەت‬ ‫ېىلىپل ېالماي ‪ ،‬يەنە ئدنى باي ۇەم خداال ېىلىدىغانلىقىغا ېەاەم بەرىى ‪.‬ئىدسان ‪ ،‬ئەگەر ئد ئاتىلىرىدىڭ ېاندنىدىن يۈز ئۆرۈاە ‪.‬ۇەمدە ئدنى ىھاتى ئۈچۈن‬ ‫ئرلىپ كرتىدۇ ۋە ئىشلرغا ئىشىدىدۇ‪.‬‬ ‫‪25‬لركىن ‪ ،‬يىگىت ۇرچقاچان ئدنىڭ گرپىدى ئاالىمىغاندش ‪ ،‬پاىىشاۇ ئانىسىدى چاېىرىپ ‪ ،‬ئدنىڭغا بد ياادىڭ ۇاياتىدى ااېلپ ېرلىشدى تەۋاىاە ېىلىدىغانلىقىدى‬ ‫نەاىھەت ېىلدى‪.‬‬ ‫‪26‬ئد ندرغدن اۆزلەر بىلەن ئدنىڭغا نەاىھەت ېىلغاندش ‪ ،‬ئد ئوغلىغا نەاىھەت ېىلىدىغانلىقىغا ۋەىە بەرىى‪.‬‬ ‫‪27‬لركىن ئد ئۆزىگە باش ئرگىپ ‪ ،‬رەۇىمسىز زشلىمدىڭ مەاخىرە ېىلىشىدىن كۈلۈپ ‪ ،‬ئۆزىدىڭ ئانا تىلىدش بد خىل ئدادلدش اۆزلىدى ‪.‬ئەي ئوغلدم ‪ ،‬اردى‬ ‫ېوراىقىمدش توېقدز ئاي تدغدپ ‪ ،‬اااا ئۈچ يىل ئاتا ېىلىپ ‪ ،‬اردى ئوزۇېلندۇرۇپ ‪ ،‬اردى بد ىەۋرگە ئرلىپ كرلىپ ‪ ،‬مائارىپ ئاۋشرىچىلىكىگە بەرىشالىق‬ ‫بەرگەن مااا رەۇىم ېىلغىن‪.‬‬ ‫‪28‬ئوغلدم ‪ ،‬اەندىن ئۆتۈنەيكى ‪ ،‬ئاامانغا ‪ ،‬زېمىدغا ۋە ئدنىڭدىكى بارلىق نەراىلەرگە نەزەر ارلىپ ‪ ،‬خدىش ئدلرنى يوق نەراىلەرىىن يارشتتى ىەپ‬ ‫ئويلڭ ‪.‬ئىدسانلرمد ادندشق يارىتىلدى‪.‬‬ ‫‪29‬بد ئازشبلنغدچىدىن ېورېماالر ‪ ،‬ېررىددشالىرىڭلرغا ليىق بولدالر ‪ ،‬ئۆلۈمىڭلرنى ئرلىپ ‪ ،‬ېررىددشالىرىڭلر بىلەن رەۇىم‪-‬اەپقەت ېىلىمەن‪.‬‬ ‫‪30‬ئد ترخى بد اۆزلەرنى ېىلىۋشتقاندش ‪ ،‬يىگىت ‪:‬كىمدى ااېليسىز؟ مەن پاىىشاۇدىڭ ئەمرىگە بويسدنمايمەن ‪ ،‬ئەمما مداا ئەجدشىلىرىمىزغا بەرگەن‬ ‫تەۋرشت ېاندنىغا بويسدنىمەن‪.‬‬ ‫‪31‬ئىبرشنىالرغا ېاراى بارلىق يامانلىقلرنىڭ ئاپتورى بولغان اەن ‪ ،‬خدىشنىڭ ېولىدىن ېرچىپ ېدتدللمايسەن‪.‬‬ ‫‪32‬چۈنكى بىز گدناۇلىرىمىز اەۋەبىدىن ئازشبلىدىمىز‪.‬‬ ‫‪33‬تىرىك رەببىمىز بىزنىڭ جازشلىدىشىمىز ۋە تۈزىتىشىمىز ئۈچۈن بىزگە ئازرشق ئاچچىقلنسىمد ‪ ،‬ئد خىزمەتكارلىرى بىلەن يەنە بىر ېرتىم بىللە بولىدۇ‪.‬‬ ‫‪34‬لركىن ‪ ،‬ئى خدىشاىز ئاىەم ۋە بااقا بارلىق رەزىل كىشىلەرىىن اەۋەبسىز كۆتۈرۈلمەڭ ۋە ئردىق ئۈمىد بىلەن تولدپ كەتمەڭ ‪ ،‬خدىشنىڭ بەندىلىرىگە‬ ‫ېولدادى كۆتۈرۈڭ‪:‬‬ ‫‪35‬چۈنكى ‪ ،‬اەن ۇەممىدى كۆرگۈچى ۇەممىگە ېاىىر خدىشنىڭ ۇۆكۈمىدىن ېرچىپ ېدتدللمىدىڭ‪.‬‬ ‫‪36‬ۇازىر ېىسقىغىدە ئازشبقا ىۇچار بولغان ېررىددشالىرىمىز خدىشنىڭ مەاگۈلۈك ۇايات ئەۇدىسى ئااتىدش ئۆلدى ‪ ،‬ئەمما اەن خدىشنىڭ ۇۆكۈمى بىلەن‬ ‫مەغرۇرلىقىڭ ئۈچۈن ئاىىل جازشغا ئدچرشيسەن‪.‬‬ ‫‪37‬لركىن ‪ ،‬مەن ېررىددشالىرىم بولدش اۈپىتىم بىلەن ‪ ،‬جىسمىمدى ۋە ۇاياتىمدى ئاتا‪-‬بوۋىلىرىمىزنىڭ ېاندنى ئۈچۈن تەېدىم ېىلىمەن ‪ ،‬خدىشىىن ئدنىڭ‬ ‫مىللىتىمىزگە ترزرەك رەۇىم ېىلىشىدى ئۆتۈندۈم ‪.‬ئازشب‪-‬ئوېدبەت ۋە باليىئاپەتلەر ئارېىلىق ئدنىڭ يالغدز خدىش ئىكەنلىكىدى ئرتىرشپ ېىلليسىز‪.‬‬ ‫‪38‬ادندشق ېىلىپ ‪ ،‬مەن ۋە ېررىددشالىرىمدش مىللىتىمىزگە ئاىىل ئرلىپ كەلگەن ۇەممىگە ېاىىر خدىشنىڭ غەزىپى توختىسدن‪.‬‬ ‫‪39‬پاىىشاۇدىڭ ئاچچىقى كەلگەندىن كۆرە ‪ ،‬ئدنى بااقىلرغا ېارىغاندش ناچاررشق ېىلدى ۋە ئدنى مەاخىرە ېىلدى‪.‬‬ ‫‪40‬ادنىڭ بىلەن ‪ ،‬بد ئاىەم پاكلىدىپ ئۆلدى ۋە پۈتۈن رەببىگە تەۋەككۈل ېىلدى‪.‬‬ ‫‪41‬ئەڭ ئاخىرىدش ئوغدللر ئۆلۈپ كەتكەندىن كراىن‪.‬‬ ‫‪42‬بدتقا چوېدندش زىااپىتى ۋە چركىدىن ئااقان ېىاداالر ۇەېقىدە اۆزلەاكە يرتەرلىك بولسدن‪.‬‬


‫‪8‬باب‬‫‪1‬يەۇدىش مەككەئدس ۋە ئدنىڭ بىلەن بىللە بولغانلر يالغدز اەۇەرلەرگە كىرىپ ‪ ،‬تدغقانلىرىدى چاېىرتىپ ‪ ،‬يەۇدىىالرنىڭ ىىدىدش ىشۋشملاقانلرنىڭ‬ ‫ۇەممىسىدى ئرلىپ ‪ ،‬ئالتە مىڭغا يرقىن ئاىەمدى يىغدى‪.‬‬ ‫‪2‬ئدلر پەرۋەرىىگارنى چاېىرىى ‪.‬ادندشېل بدتخانىدى خدىشاىز كىشىلەرىىن ناپاك ېىلدى‪.‬‬ ‫‪3‬ئد اەۇەرگە رەۇىم‪-‬اەپقەت ېىلىپ ‪ ،‬ېاتتىق ئاغرىدى ‪ ،‬ۇەتتا يەر بىلەنمد تەياار بولداقا تەياارلندى ‪.‬ئدنىڭغا يىغلىغان ېاندى ئاالڭ‪.‬‬ ‫‪4‬زىاانسىز بوۋشېلرنىڭ رەزىل ېىرغىدچىلىقىدى ۋە ئدنىڭ نامىغا ېىلىدغان كدپدرلدېلرنى ئرسىڭىزىە تدتدڭ ‪.‬ۇەمدە ئدنىڭ رەزىللەرگە بولغان ئۆچمەنلىكىدى‬ ‫نامايان ېىلىدىغانلىقىدى‪.‬‬ ‫‪5‬مەككەئدس ئدنىڭ بىلەن بىللە بولغاندش ‪ ،‬ئد بااقا مىللەتلەرگە ېاراى تدرشلمىدى ‪ ،‬چۈنكى پەرۋەرىىگارنىڭ غەزىپى رەۇىم‪-‬اەپقەتكە ئايلندى‪.‬‬ ‫‪6‬ادنىڭ بىلەن ئد ئويلىمىغان يەرىىن كرلىپ ‪ ،‬اەۇەر‪-‬بازشرلرنى كۆيدۈرۈۋەتتى ۋە ئەڭ تاۋشر جايلرنى ئدنىڭ ېولىغا ئالدى ۋە ئاز ااندىكى‬ ‫ىۈامەنلىرىدى يرڭىپ ېرچىپ كەتتى‪.‬‬ ‫‪7‬ئەمما ئد كرچىدىن پايدىلىدىپ ‪ ،‬بدندشق مەخپىي ئدرۇندالر ئۈچۈن ‪ ،‬ئدنىڭ مدېەىىەالىكىدىڭ مرۋىسى ۇەممە يەرگە تارېالغان‪.‬‬ ‫‪8‬فىلىپ فىلىپدىڭ بد كىشىدىڭ بارغانسىرى كۆپىاىۋشتقانلىقىدى ۋە ئدنىڭ بىلەن كۈنسررى گۈللىدىۋشتقانلىقىدى كۆرۈپ ‪ ،‬پاىىشاۇدىڭ ئىشلىرىغا ترخىمد كۆپ‬ ‫يارىەم بررىش ئۈچۈن ‪ ،‬ارلواررىاە ۋە فىدرسدىڭ ۋشلىاسى پتولرمراداقا خەت يازىى‪.‬‬ ‫‪9‬ادنىڭدىن كراىن ‪ ،‬ئدنىڭ ئالۇىدە ىھاتلىرىدىن پاترھكلدادىڭ ئوغلى نىكانورنى تاللىدى ۋە ئدنى ېول ئااتىدىكى بارلىق مىللەتلەرىىن كەم ىېگەندە‬ ‫يىگىرمە مىڭدىن ئارتدق ئاىەم ئەۋەتىپ ‪ ،‬پۈتۈن ئەۋلى يەۇدىىالرنى يىلتىزىدىن ېومدرۇپ تاالىدى ‪.‬ۇەمدە ئدنىڭ بىلەن بىللە گورگىااادىڭ كاپىتانىغا‬ ‫ېوادلدى ‪ ،‬ئدنىڭ ئدرۇش ئىشلىرىدش تەجرىبىسى مول‪.‬‬ ‫‪10‬ادنىڭ بىلەن نىكانور ئەاىرىىكى يەۇدىىالرىىن ادنچە كۆپ پدل ترپىشدى ئۈاتىگە ئالدى ‪ ،‬پاىىشاۇ رىملىقلرغا تۆلەيدىغان ئىككى مىڭ تالنتدىڭ باج‬ ‫پدلىدى ئالدشيدۇ‪.‬‬ ‫‪11‬ادنىڭ بىلەن ‪ ،‬ئد ىەرۇال ىېڭىز ېىرغىقىدىكى اەۇەرلەرگە ئەۋەتىپ ‪ ،‬تدتقدن ېىلىدغان يەۇدىىالرنىڭ ارتىلىدىغانلىقىدى جاكارلىدى ۋە ئدلرنىڭ بىر‬ ‫تالنت ئىگىسى ئۈچۈن تۆت ۋە ئون جەاەت بولداى كررەكلىكىدى ۋەىە ېىلدى ‪ ،‬ۇەممىگە ېاىىر خدىشىىن كرلىدىغان ئۆچ ئرلىشدى ئۈمىد ېىلمىدى‪.‬‬ ‫‪12‬نىكانورنىڭ كرلىشىدى يەۇدىشغا يەتكۈزگەندە ‪ ،‬ئد ئۆزى بىلەن بىللە بولغانلرغا ېوادندىڭ يرقىدلاقانلىقىدى يەتكۈزىى‪.‬‬ ‫‪13‬ېورېدپ ‪ ،‬خدىشنىڭ ئاىشلىتىگە ئىشەنمەيدىغانلر ېرچىپ كەتتى‪.‬‬ ‫‪14‬بااقىلر ېالدۇرۇپ كەتكەن نەراىلىرىدىڭ ۇەممىسىدى ارتىۋەتتى ۋە رەببىمىزىىن ئدلرنى ېدتدلدۇرۇادى ئۆتۈندى‪.‬‬ ‫‪15‬ئەگەر ئدلر ئۆز مەنپەئەتى ئۈچۈن بولمىسا ‪ ،‬ئاتا‪-‬بوۋىلىرى بىلەن تۈزگەن ئەۇدىلىرى ۋە مدېەىىەس ۋە اان‪-‬اەرەپلىك ئىسمى ئۈچۈن ئدلر‬ ‫تەرىپىدىن چاېىرىلغان‪.‬‬ ‫‪16‬ادنىڭ بىلەن ماككابدس ئاىەملىرىدى ئالتە مىڭغا يىغىپ ‪ ،‬ئدلرنى ىۈامەندىڭ ۋەۇىمىسىدىن ېورېماالىققا ۋە ئدلرغا ېاراى خاتا كەلگەن ندرغدن‬ ‫مىللەتلەرىىن ېورېماالىققا ئۈندىدى ‪.‬ئەمما مەرىشنە ئدرۇش ېىلىش‪،‬‬ ‫‪17‬ئدلرنىڭ مدېەىىەس جايغا زۇلدم ېىلغان جارشۇەتلىرىدى ۋە مەاخىرە ېىلغان اەۇەرنىڭ رەۇىمسىز مدئامىلىسىدى ۋە ئەجدشىلىرىدىڭ ۇۆكۈمىتىدى‬ ‫تارتىۋېلىشدى ئدلرنىڭ كۆز ئالدىدش ېويدش‪:‬‬ ‫‪18‬چۈنكى ‪ ،‬ئدلر ئۆزلىرىدىڭ ېورشللىرىغا ۋە ىشىىللىقىغا ئىشىدىدىغانلىقىدى ئراتتى ‪.‬ئەمما بىزنىڭ ئىشەنچىمىز ۇەممىگە ېاىىر ‪ ،‬ئد بىزگە ېاراى‬ ‫كەلگەنلەرنى ‪ ،‬ادندشېل پۈتۈن ىۇناانى تاالىۋېتەلەيدۇ‪.‬‬ ‫‪19‬بدنىڭدىن بااقا ‪ ،‬ئد ئدلرغا ئاتا‪-‬بوۋىلىرىدىڭ نرمىلەرنى تاپقانلىقىدى ۋە ئدلرنىڭ ېاندشق ېدتدلغانلىقىدى اۆزلەپ بەرىى‪.‬‬ ‫‪20‬ئد ئدلرغا بابىلدىكى گالتىاالىقلر بىلەن بولغان جەادى ‪ ،‬ئدلرنىڭ ېاندشق ېىلىپ تۆت مىڭ ماكردھنىاەلىك بىلەن اەككىز مىڭدىن ئارتدق اوىىغا‬ ‫كەلگەنلىكىدى ۋە ماكردھنىاەلىكلەرنىڭ گااگىرشپ ېالغانلىقىدى ‪ ،‬اەككىز مىڭ كىشىدىڭ يۈز يىگىرمە مىڭ ئاىەمدى ۇالك ېىلغانلىقىدى ئراتتى ‪.‬چۈنكى ئدلر‬ ‫جەندەتتىن كەلگەن يارىەملەر بىلەن ندرغدن غەنىامەتكە ئررىشتى‪.‬‬ ‫‪21‬ادندشق ېىلىپ ‪ ،‬ئد بد اۆزلەر بىلەن ئدلرنى ىشىىل ېىلىپ ‪ ،‬ېاندن ۋە ىۆلەت ئۈچۈن ئۆلۈاكە تەياار بولغاندش ‪ ،‬ېوادنىدى تۆت ېىسىمغا بۆلدى‪.‬‬ ‫‪22‬ئد ئۆز ېررىددشالىرى ‪ ،‬ۇەر گدرۇپپىدىڭ باالىقلىرى بىلەن اىمون ‪ ،‬يۈاۈپ ۋە يوناتان بىلەن بىللە بولدپ ‪ ،‬ۇەر بىرىگە ئون بەش يۈز ئاىەم بەرىى‪.‬‬ ‫‪23‬ئد يەنە ئرلىئازشرنى مدېەىىەس كىتابدى ئوېداقا تەيىدلىدى ‪.‬ئدلرغا ئدلرغا« خدىشنىڭ يارىىمى »ىېگەن بد اۆزنى بەرىى ‪.‬ئۆزى بىرىدچى گدرۇپپىغا‬ ‫رەۇبەرلىك ېىلغان‪،‬‬ ‫‪24‬ۇەممىگە ېاىىر ئاللۇدىڭ يارىىمى بىلەن ئدلر توېقدز مىڭدىن ئارتدق ىۈامىدىدى ئۆلتۈرىى ‪ ،‬نىكانور ېوادنىدىڭ كۆپ ېىسمىدى يارىلندۇرىى ۋە‬ ‫مراىپ ېىلدى‪.‬‬ ‫‪25‬ئدلرنى ارتىۋشلغىلى كەلگەن پدللىرىدى ئرلىپ ‪ ،‬ئدلرنى ېوغلىدى‪.‬‬ ‫‪26‬ىەم ئرلىش كۈنىدىڭ ئالدىدقى كۈنى ئىدى ‪ ،‬اداا ئدلر ئەمدى ئدلرنى ېوغلىمىدى‪.‬‬ ‫‪27‬ادنىڭ بىلەن ‪ ،‬ئدلر ېورشل‪-‬يارشغلىرىدى يىغىپ ‪ ،‬ىۈامەنلىرىدى بدلڭ‪-‬تالڭ ېىلىپ ‪ ،‬ىەم ئرلىش كۈنىدى ئىگىلىدى ‪.‬ئدلرنى رەۇىم‪-‬اەپقەتدىڭ‬ ‫باالىدىشى بولغان اد كۈنگىچە ااېلپ كەلگەن پەرۋەرىىگارغا مەىۇىاە ۋە اۈكۈر ئراتىشتى‪.‬‬ ‫‪28‬ىەم ئرلىش كۈنىدىن كراىن ‪ ،‬ئدلر غەنىامەتلەرنىڭ بىر ېىسمىدى مراىپلرغا ‪ ،‬تدل ئاياللر ۋە يرتىم بالىلرغا بەرگەندىن كراىن ‪ ،‬ېالغان ېالدۇېلىرىدى‬ ‫ئۆزلىرى ۋە خىزمەتكارلىرىغا بۆلدى‪.‬‬ ‫‪29‬بد ئىش تاماملنغاندىن كراىن ‪ ،‬ئدلر ىۇئا‪-‬تىلۋەت ېىلىپ ‪ ،‬رەۇىمدىل رەببىدىن خىزمەتكارلىرى بىلەن مەاگۈ يارىشىشىدى ئۆتۈندى‪.‬‬ ‫‪30‬ئدلرغا ېاراى ئدرۇش ېىلغان تىموتىي ۋە باكچىدلر بىلەن بىللە بولغانلرنىڭ ئىچىدە ‪ ،‬ئدلر يىگىرمە مىڭدىن ئارتدق ئاىەم ئۆلتۈرىى ۋە ناۇايىتى‬ ‫ئااانل ئرگىز ۋە مداتەۇكەم ېورغانغا ئررىشىپ ‪ ،‬ندرغدن غەنىامەتلەرنى ئۆز‪-‬ئارش بۆلۈپ ‪ ،‬مراىپ ‪ ،‬يرتىم ‪ ،‬تدل ‪ ،‬ۇەئە ‪ ،‬يااانغانلرمد ئۆزلىرى بىلەن‬ ‫غەنىامەتتە بارشۋەر‪.‬‬ ‫‪31‬ئدلر ااۋۇتلىرىدى يىغىپ ‪ ،‬ۇەممىسىدى ېدليلىق جايلرغا ۋە يررۇاالرمغا ئرلىپ كەلگەن غەنىامەتلەرنىڭ ېالدۇېلىرىدى ئەاتايىدىللىق بىلەن‬ ‫ئورۇنلاتدرىى‪.‬‬ ‫‪32‬ئدلر يەنە تىموتىي بىلەن بىللە بولغان ۋە يەۇدىىالرنى ندرغدن يوللر بىلەن بىزشر ېىلغان بد رەزىل ئاىەم فىلرچدى ئۆلتۈرىى‪.‬‬ ‫‪33‬ئدندىن بااقا ‪ ،‬ئدلر ئۆز يدرتىدش غەلىبە ئۈچۈن ۇرات ئۆتكۈزگەندە ‪ ،‬كىچىك ئۆيگە ېرچىپ كەتكەن مدېەىىەس ىەرۋشزىلرغا ئوت ېويغان كاللىسترددى‬ ‫كۆيدۈرىى ‪.‬ادندشق ېىلىپ ئد ئۆزىدىڭ رەزىللىكى ئۈچۈن مدكاپاتقا ئررىشتى‪.‬‬ ‫‪34‬يەۇدىىالرنى ارتىۋېلىش ئۈچۈن مىڭ اوىىگەر ئرلىپ كەلگەن ئااد ئەڭ رەۇىمسىز نىكانورغا كەلسەك‪،‬‬ ‫‪35‬ئد پەرۋەرىىگارنىڭ يارىىمى بىلەن ئدلر تەرىپىدىن چۈاۈرۈلدى ‪.‬ئد ئۆزىدىڭ اان‪-‬اەرەپلىك كىاىم‪-‬كرچەكلىرىدى ارلىۋېتىپ ‪ ،‬ۇەمرشۇىدى ېويدپ‬ ‫بەرىى ‪.‬ئد ئوتتدرش ىېڭىزىىن ېرچىپ كەتكەن خىزمەتكارىەك ئانتاكااغا كەلدى‪.‬‬


‫‪36‬ادندشق ېىلىپ ‪ ،‬ئد يررۇاالرمدىكى تدتقدنلر ئارېىلىق رىملىقلرغا باج تاپشدرۇادى ياخشى ېىلىشدى ئۈاتىگە ئرلىپ ‪ ،‬چەتئەلرىە مدندشق ىېدى ‪:‬‬ ‫يەۇدىىالرنىڭ ئدلر ئۈچۈن جەڭ ېىلىدىغان خدىشاى بار ‪ ،‬اداا ئدلر زىاانكەالىككە ئدچرىمايدۇ ‪ ،‬چۈنكى ئدلر بد ېاندنلرغا ئەمەل ېىلغان ‪.‬ئد‬ ‫ئدلرغا بەرىى‪.‬‬ ‫‪9‬باب‬‫‪1‬ئد ۋشېىتلرىش ئانتاكاا پرراىاە ىۆلىتىدىن اەرمەندىچىلىك بىلەن چىقتى‬ ‫‪2‬ئد پررارپولىس ىېگەن اەۇەرگە كىرىپ ‪ ،‬بدتخانىدى بدلىماېچى ۋە اەۇەرنى ئىگىلىمەكچى بولدى ‪.‬ېورشل‪-‬يارشغ بىلەن ئۆزىدى ېوغدشش ئۈچۈن‬ ‫يۈگۈرگەن ئامما ئدلرنى ېرچىپ كەتتى ‪.‬ادندشق ېىلىپ ‪ ،‬ئانتاكاا ئاۇالىلەرنى ېوغلپ چىقىرىۋېتىلدى‪.‬‬ ‫‪3‬ئد ئركباتانغا كەلگەندە ‪ ،‬ئدنىڭغا نىكانور ۋە تىموتىاغا نرمە ئىش بولغانلىقىدى خەۋەر ېىلدى‪.‬‬ ‫‪4‬ئاندىن ئاچچىق بىلەن ئىششىپ ‪.‬ئد يەۇدىىالرىىن ئۆزىدى ېاچدرغانلرنىڭ ېىلغان نومداىدىن ئۆچ ئرلىشدى ئويلىدى ‪.‬ادالاقا ئد ۇارۋىسىدى توختىماي‬ ‫مااىدا ۇەيدەاكە ۋە اەپەرنى ئەۋەتىشكە بديرۇىى ‪ ،‬ۇازىر خدىشنىڭ ئدنىڭغا بولغان ۇۆكۈمى ‪.‬چۈنكى ئد پەخىرلەنگەن ۇالدش ئۆزىدىڭ يررۇاالرمغا كرلىپ‬ ‫‪،‬ئدنى يەۇدىىالرنىڭ ئورتاق ىەپدە ېىلىدىغان جايىغا ئايلندۇرىدىغانلىقىدى ئراتتى‪.‬‬ ‫‪5‬لركىن ‪ ،‬ئىسرشئىلىاە خدىشاى بولغان رەببىمىز ئدنى ااېايتقىلى بولمايدىغان ۋە كۆرۈنمەيدىغان ۋشبا بىلەن ئدرىى ‪.‬ياكى ئد بد اۆزلەرنى ېىلغان ۇامان ‪،‬‬ ‫ئواشايدىغان ئۈچەيدىڭ ئاغرىقى كرلىپ ‪ ،‬ئىچكى ېىسىمدىكى ئازشبلر‪.‬‬ ‫‪6‬ئد ئەڭ ئاىىل ‪ ،‬چۈنكى ئد بااقا كىشىلەرنىڭ ئۈچىاىگە ندرغدن ۋە غەلىتە ئازشبلرنى ېىادىدى‪.‬‬ ‫‪7‬ېاندشېل بولمىسدن ‪ ،‬ئد ماختىدىشتىن ېىلچە توختاپ ېالمىدى ‪ ،‬ئەمما يەنىل مەغرۇرلدېقا تولدى ‪ ،‬يەۇدىىالرغا بولغان غەزىپىدە ئوت چىقىرىپ ‪،‬‬ ‫اەپەرنى ترزلىتىشدى بديرۇىى ‪ ،‬ئەمما ئد ۇارۋىسىدىن يىقىلىپ چۈاۈپ ‪ ،‬ېاتتىق كۆتۈرىى ; ادندشق ېىلىپ يىقىلىپ چۈاۈپ ‪ ،‬بەىىدىدىڭ بارلىق ئەزشلىرى‬ ‫ېاتتىق ئازشبلندى‪.‬‬ ‫‪8‬ادندشق ېىلىپ ‪ ،‬ئد اەل بدرۇن ىېڭىز ىھلقدنىغا ېوماندشنلىق ېىلليمەن ىەپ ئويلىغان( ‪ ،‬ئد ئىدساندىڭ ئەۇۋشلىدىن بەك پەخىرلەنگەن )ۋە ئرگىز‬ ‫تاغلرنى تەاپدالدېتا ئۆلچەپ ‪ ،‬ۇازىر يەرگە تاالنغان ۋە ئات ۇارۋىسىدش ئرلىپ كرتىلگەن ‪.‬خدىشنىڭ بارلىق كۈچ‪-‬ېدىرىتىدى نامايان ېىلدى‪.‬‬ ‫‪9‬ادنىڭ بىلەن ېدرت بد يامان ئاىەمدىڭ تردىدىن كۆتۈرۈلۈپ ‪ ،‬ېايغد ۋە ئازشب ئىچىدە يااىغان ۋشېىتتا ‪ ،‬ئدنىڭ تردى يىقىلىپ چۈاتى ‪ ،‬ئدنىڭ پدرىقىدىڭ‬ ‫مەيدەتلىكى پۈتۈن ېوادنلىرىغا ااۋېدن‪-‬اۈرەن بولدى‪.‬‬ ‫‪10‬ئد اەل بدرۇن ئااماندىكى يدلتدزلرغا يرتەلەيمەن ىەپ ئويلىغان ئاىەم ‪ ،‬ۇرچكىم چىدىغداىز ارسىق پدرشېدى كۆتۈرەلمەي ېالدى‪.‬‬ ‫‪11‬بد يەرىە ئد ئازشب‪-‬ئوېدبەتكە ىۇچار بولدپ ‪ ،‬ئۆزىدىڭ غدرۇرىدىن ۋشز كرچىشكە ۋە خدىشنىڭ ئازشبى بىلەن ئۆزىدى بىلىشكە باالىدى ‪ ،‬ئدنىڭ ئازشبى‬ ‫ۇەر ىەېىقىدە كۈچىاىۋشتىدۇ‪.‬‬ ‫‪12‬ئۆزى پدرىقىغا پرتىپ ېالغاندش ‪ ،‬ئد بد اۆزلەرنى ېىلىپ مدندشق ىېدى« ‪:‬خدىشغا بويسدندش ماس كرلىدۇ ‪ ،‬ئۆلگۈىەك ئاىەم ئەگەر خدىش بولغان بولسا ‪،‬‬ ‫مەغرۇرلىدىپ ئۆزىدى ئويلىماالىقى كررەك‪.‬‬ ‫‪13‬بد رەزىل ئاىەم پەرۋەرىىگارغا ېەاەم ېىلدى ‪ ،‬ئد ئەمدى ئدنىڭغا رەۇىم ېىلمايدۇ‪.‬‬ ‫‪14‬مدېەىىەس اەۇەر( ئد يەرگە بارماېچى بولغان يەرگە ‪ ،‬ۇەتتا ئدنى يەرگە ىەپدە ېىلىشقا ۋە ئدنى ئاىەتتىكى ېەبرىستانلىققا ئايلندۇرۇاقا )بارشتتى‪.‬‬ ‫‪15‬ئد ىەپدە ېىلىدغان يەۇدىىالرغا ‪ ،‬يەنى ىەپدە ېىلىشقا ليىق ئەمەس ‪ ،‬بەلكى بالىلىرى بىلەن ېوغلپ چىقىرىلىپ ‪ ،‬ېدالر ۋە ياۋشيى ۇايۋشنلرنى يەپ‬ ‫كرتىش ئۈچۈن ‪ ،‬ئدلرنى ئافىداىىكى پدېرشلر بىلەن بارشۋەر ېىلتتى‪.‬‬ ‫‪16‬ئد بدتخانىدى بدزۇاتىن ئىلگىرى ‪ ،‬ئد ياخشى اوۋغاتلر بىلەن زىددەتلەپ ‪ ،‬بارلىق مدېەىىەس ېاچا‪-‬ېدچىلرنى يەنە ندرغدن نەراىلەر بىلەن‬ ‫ئەالىگە كەلتۈرىدۇ ۋە ئۆزىدىڭ كىرىمىدىن ېدربانلىق ېىلىشقا ترگىشلىك ۇەېلەرنى تۆلەيدۇ‪.‬‬ ‫‪17‬ادندشق ‪ ،‬ئدمد ئۆزى بىر يەۇدىىي بولدپ ‪ ،‬پۈتۈن ىۇناانى ئايلىدىپ ‪ ،‬خدىشنىڭ كۈچ‪-‬ېدىرىتىدى جاكارليدۇ‪.‬‬ ‫‪18‬لركىن ‪ ،‬بد ئازشب‪-‬ئوېدبەتلەر توختاپ ېالمىدى ‪ ،‬چۈنكى خدىشنىڭ ئاىىل ۇۆكۈمى ئدنىڭ برشىغا كەلدى ‪.‬اداا االمەتلىكىدىن ئۈمىداىزلىدىپ ‪،‬‬ ‫يەۇدىىالرغا ىۇئا خرتى يرزىلغان خەتدى مدندشق يازىى‪:‬‬ ‫‪19‬پاىىشاۇ ۋە ۋشلىي ئانتاكاا ياخشى يەۇدىىالرغا ئدنىڭ پدېرشلىرىغا ندرغدن خدااللىق ‪ ،‬ااغلملىق ۋە گۈللىدىشدى تىلەيدۇ‪.‬‬ ‫‪20‬ئەگەر اىلەر ۋە بالىلىرىڭلر ياخشى ئۆتسە ‪ ،‬ئىشلىرىڭلر رشزى بولسا ‪ ،‬مەن جەندەتتە ئۈمىد باغلىغان خدىشغا كۆپ رەۇمەت ئراتىمەن‪.‬‬ ‫‪21‬مااا كەلسەك ‪ ،‬مەن ئاجىز ئىدىم ‪ ،‬بولمىسا پرراىاەىىن ېايتىپ كەلگەن اەرەپ ۋە ياخشىلىقىڭىزنى ياخشى ئەالەپ ‪ ،‬ئرغىر كرسەلگە گىرىپتار بولدپ‬ ‫ېالسام ‪ ،‬كۆپچىلىكدىڭ ئورتاق بىخەتەرلىكىگە كۆاۈل بۆلۈادى زۆرۈر ىەپ ئويلىدىم‪:‬‬ ‫‪22‬مردىڭ االمەتلىكىمگە ئىشەنمەيمەن ‪ ،‬ئەمما بد كرسەلدىن ېدتدلدادى زھر ئۈمىد ېىلىمەن‪.‬‬ ‫‪23‬لركىن ىشىشمدىمد ئويلاقاندش ‪ ،‬ئد ېايسى ۋشېىتتا ېوادندى ئرگىز ىۆلەتلەرگە باالپ كىرىى ‪.‬ئىزبااار تەيىدلەندى‪،‬‬ ‫‪24‬بدنىڭ ئۈچۈن ‪ ،‬ئەگەر بىرەر ئىش كۈتۈلمىگەن ئەۇۋشلغا چۈاۈپ ېالسا ياكى ئرغىر خەۋەرلەر يەتكۈزۈلسە ‪ ،‬ىۆلەتدىڭ كىمگە ېالغانلىقىدى بىلگەن‬ ‫زېمىددىكى كىشىلەر ئاۋشرىچىلىككە ئدچرىماالىقى مدمكىن‪:‬‬ ‫‪25‬يەنە ‪ ،‬مردىڭ پاىىشاۇلىقىم بىلەن چرگرشلىدىدىغان ۋە ېوادا بولغان ااۇزشىىلەرنىڭ پدراەتدى ېاندشق كۈتىدىغانلىقىدى ۋە بد ئىشدىڭ ېاندشق بولىدىغانلىقىدى‬ ‫ئۈمىد ېىلىدىغانلىقىدى ئويلاقاندش ‪.‬مەن ئوغلدمدى ئانتاكاا پاىىشاۇى ېىلىپ تەيىدلىدىم ‪.‬مەن ئدنىڭغا تۆۋەندىكىدەك يازىىم‪:‬‬ ‫‪26‬ادنىڭ ئۈچۈن ‪ ،‬مەن اىلەرگە ئاىەتتە ‪ ،‬بولدپمد اىلەرگە ېىلغان پايدىلىرىمدى ئەاتە ااېلىشىڭلرنى اورشيمەن‪.‬‬ ‫‪27‬مەن ادنىڭغا ئىشىدىمەنكى ‪ ،‬ئد مردىڭ كاللمدى چۈاىدىشىڭىزگە ياخشى ۋە يرقىشلىق ۇالدش اىزنىڭ ئارزۇيىڭىزغا بويسدنىدۇ‪.‬‬ ‫‪28‬ادندشق ېىلىپ ‪ ،‬ېاتىل ۋە كدپدرلدق ېىلغدچى ئەڭ ئرغىر ئازشب‪-‬ئوېدبەتلەرنى بااتىن كەچۈرىى ‪ ،‬ئد بااقا كىشىلەرگە يالۋۇرغاندەك ‪ ،‬تاغدىكى‬ ‫ناتوندش بىر ىۆلەتتە ئرچىدىشلىق ېازش ېىلدى‪.‬‬ ‫‪29‬فىلىپ ئدنىڭ بىلەن بىللە چوڭ بولغان فىلىپ ‪ ،‬ئدنىڭ جەاىتىدى ئرلىپ كەتتى ‪ ،‬ئدمد ئانتاكاانىڭ ئوغلىدىن ېورېدپ مىسىرغا پتولرمرس فىلومرتورغا‬ ‫بارىى‪.‬‬ ‫‪10‬باب‬‫‪1‬مەككەب ۋە ئدنىڭ ۇەمرشۇلىرى پەرۋەرىىگار ئدلرنى يرتەكلەپ ‪ ،‬بدتخانا ۋە اەۇەرنى ئەالىگە كەلتۈرىى‪.‬‬ ‫‪2‬لركىن ‪ ،‬ياتلر ئوچدق كوچىدش ېدربانلىق ېىلغان ېدربانلىق ادپىسى ۋە چرركاۋلرنىمد چرقىۋەتتى‪.‬‬ ‫‪3‬ئدلر بدتخانىدى تازىلپ ‪ ،‬يەنە بىر ېدربانلىق ادپىسى ياااپ ‪ ،‬تاالرنى ئدرۇپ ‪ ،‬ئدلرىىن ئوت ئرلىپ ‪ ،‬ئىككى يىلدىن كراىن ېدربانلىق ېىلدى‪.‬‬


‫‪4‬بد ئىش تاماملنغاندىن كراىن ‪ ،‬ئدلر يىقىلىپ چۈاتى ‪.‬ئەگەر ئدلر ئدنىڭغا ېاراى گدناۇ ااىىر ېىلسا ‪ ،‬ئد ئۆزى ئدلرنى رەۇىم‪-‬اەپقەت بىلەن‬ ‫جازشليدۇ ۋە كدپدرلدق ۋە ۋەۇشىي مىللەتلەرگە تاپشدرۇپ بررىلمەيدۇ‪.‬‬ ‫‪5‬ناتوندش كىشىلەر بدتخانىدى ناپاك ېىلغان كۈنى ‪ ،‬اد كۈنى ئد يەنە پاكلندى ‪ ،‬ۇەتتا اد ئايدىڭ بەش ۋە يىگىرمە كۈنى يەنى كاالرۋ‪.‬‬ ‫‪6‬ئدلر اەككىز كۈندى خداال‪-‬خدرشم ئۆتكۈزىى ‪ ،‬خدىىى چردىر بايرىمىدىكىگە ئوخشاش ‪ ،‬ئدلر ئدزۇن ئۆتمەي تاغدش ئايلىدىپ يۈرگەن ۋە‬ ‫ۇايۋشنلرىەك ئۆاكۈرىە چردىر بايرىمىدى ئۆتكۈزگەنلىكىدى ئرسىگە ئالدى‪.‬‬ ‫‪7‬ادنىڭ ئۈچۈن ‪ ،‬ئدلر ااخلرنى ‪ ،‬چىرشيلىق ااخلرنى ۋە ئالقانلرنى يالىتىپ ‪ ،‬ئورنىدى تازىلاتا ياخشى ئدتدق ېازشنغان كىشىگە زەبدر ئراتتى‪.‬‬ ‫‪8‬ئدلر يەنە ئورتاق ېائىدە ۋە پەرمان بىلەن بەلگىلىدى ‪:‬ۇەر يىلى ئد كۈنلەرنى پۈتۈن يەۇدىىي مىللىتى ااېلپ ېرلىش كررەك‪.‬‬ ‫‪9‬بد ئانتاكاانىڭ ئرپىفانرس ىەپ ئاتىلىشى بىلەن ئاخىرلاتى‪.‬‬ ‫‪10‬ئەمدى بىز بد رەزىل ئاىەمدىڭ ئوغلى بولغان ئانتاكاا ئرۋپاتورنىڭ ئدرۇش ئاپەتلىرىدى ېىسقىچە توپلىغان ېىلمىشلىرىدى ئرلن ېىلىمىز‪.‬‬ ‫‪11‬ادنىڭ بىلەن ‪ ،‬ئد تاجدىڭ يردىغا كەلگەندە ‪ ،‬بىر لىساانى ئۆز ىۆلىتىدىڭ ئىشلىرىغا تەيىدلىدى ۋە ئدنى ارلواررىاە ۋە فىدرسدىڭ باش ۋشلىالىقىغا تەيىدلىدى‪.‬‬ ‫‪12‬ماكرھن ىەپ ئاتالغان پتولرمرس يەۇدىىالرغا ېىلىدغان زۇلدم ئۈچۈن يەۇدىىالرغا ئاىشلەت ېىلىشدى ئەمەس ‪ ،‬بەلكى ئدلر بىلەن تىدچلىقدى‬ ‫ىشۋشملاتدرۇاقا تىرىشتى‪.‬‬ ‫‪13‬ادنىڭدىن كراىن ‪ ،‬ئرۋپاتورىىن ئىلگىرى پاىىشاۇدىڭ ىھاتلىرى بىلەن ئەيىبلەنگەن ۋە اىپرۇاتىن ئايرىلغانلىقى ئۈچۈن ‪ ،‬فىلومرتورنىڭ ئۆزىگە ۋەىە‬ ‫بەرگەنلىكى ۋە ئانتاكاا ئرپىفانىسقا كەتكەنلىكى ۋە ئدنىڭ اەرەپلىك جايدش ئەمەالىكىدى كۆرۈپ ‪ ،‬ۇەر بىر اۆزىدە ااتقدن ىەپ چاېىرغان ‪. ،‬ئد ئۆزىدى‬ ‫زەۇەرلەپ ئۆلدى‪.‬‬ ‫‪14‬لركىن ‪ ،‬گورگىاا ېورغاندىڭ ۋشلىاسى بولغاندش ‪ ،‬ئەاكەر تەكلىپ ېىلىپ ‪ ،‬يەۇدىىالر بىلەن ىشۋشملىق ئدرۇش ېىلدى‪.‬‬ ‫‪15‬ادنىڭ بىلەن ‪ ،‬ئىدھملىقلر ئەڭ تاۋشر ماللرنى ېولىغا ئرلىپ ‪ ،‬يەۇدىىالرنى ئىشغال ېىلدى ۋە يررۇاالرمدىن ېوغلنغانلرنى ېوبدل ېىلىپ ‪ ،‬ئدرۇادى‬ ‫ئوزۇېلندۇرىى‪.‬‬ ‫‪16‬ئاندىن ‪ ،‬مەككە بىلەن بىللە بولغانلر ىۇئا‪-‬تىلۋەت ېىلدى ۋە خدىشىىن ئدلرنىڭ يارىەمچىسى بولداىدى ئۆتۈندى ‪.‬ادندشق ېىلىپ ئدلر ئىدھملدېلرنىڭ‬ ‫مداتەۇكەم ېورغىدىغا زھرلدق بىلەن يۈگۈرىى‪.‬‬ ‫‪17‬ئدلرغا ېاتتىق ۇدجدم ېىلىپ ‪ ،‬ئدلر ېورااۋىش غەلىبە ېىلدى ۋە تامدش ئدرۇاقانلرنىڭ ۇەممىسىدى توادپ ‪ ،‬ئدلرنىڭ ېولىغا چۈاۈپ كەتكەنلەرنىڭ‬ ‫ۇەممىسىدى ئۆلتۈرىى ۋە يىگىرمە مىڭدىن كەم بولمىدى‪.‬‬ ‫‪18‬توېقدز مىڭدىن كەم بولمىغان بەزى كىشىلەر ېورااۋنى ااېلپ ېرلىشقا ېدليلىق بولغان ۇەر خىل نەراىلەرگە ئىگە بولدپ ‪ ،‬ناۇايىتى كۈچلۈك ئىككى‬ ‫ېەلئەگە ېرچىپ كەتتى‪.‬‬ ‫‪19‬ماككابدس اىمون ‪ ،‬يۈاۈپ ‪ ،‬زشكاي ۋە ئدنىڭ بىلەن بىللە بولغانلرنى ېورااۋغا ئرلىشقا يرتەرلىك كىشىلەرىىن ئايرىلدى ۋە ئدنىڭ يارىىمىگە موۇتاج‬ ‫جايلرغا كەتتى‪.‬‬ ‫‪20‬اىمدن بىلەن بىللە بولغانلر ئاچكۆزلۈك بىلەن يرتەكلىدىپ ‪ ،‬ېەلئەىىكى بەزى كىشىلەر ئارېىلىق پدلغا ېايىل بولدى ۋە يەتمىش مىڭ ىرشخامدى ئرلىپ ‪،‬‬ ‫بەزىلىرىدى ېرچىپ كەتتى‪.‬‬ ‫‪21‬ماككابداقا نرمە ئىش ېىلىدغانلىقى ئراتىلغاندىن كراىن ‪ ،‬ئد خەلقدىڭ ۋشلىالىرىدى چاېىرىپ ‪ ،‬ئد كىشىلەرنى ېررىددشالىرىدى پدلغا ارتىۋەتكەنلىكىدى ۋە‬ ‫ىۈامەنلىرىدى ئدلرغا ېاراى تدرۇش ئۈچۈن ئەركىدلىككە ئررىشتۈرگەنلىكىدى ئەيىبلىدى‪.‬‬ ‫‪22‬ادنىڭ بىلەن ئد ااتقدن ىەپ ېارشلغانلرنى ئۆلتۈرىى ۋە ىەرۇال ئىككى ېەلئەنى ئالدى‪.‬‬ ‫‪23‬ېولىدىكى بارلىق نەراىلەرىە ېورشللىرى بىلەن ئدتدق ېازشنغاندىن كراىن ‪ ،‬ئد ئىككى ېولىدش يىگىرمە مىڭدىن ئارتدق ئاىەمدى ئۆلتۈرىى‪.‬‬ ‫‪24‬يەۇدىىالر ئىلگىرى يەاگەن تىموتىي ‪ ،‬ئد ندرغدن چەتئەل كۈچلىرىدى ۋە ئااىااىىن ئاتلرنى يىغىپ ‪ ،‬يەۇدىىالرنى ېورشل‪-‬يارشغ بىلەن ئالغاندەك‬ ‫كەلدى‪.‬‬ ‫‪25‬لركىن ئد يرقىدلاقاندش ‪ ،‬مەككەب بىلەن بىللە بولغانلر خدىشغا ىۇئا‪-‬تىلۋەت ېىلىش ئۈچۈن بدرۇلدپ ‪ ،‬برشىغا يەر چرچىپ ‪ ،‬بەللىرىدى بەلۋشغ بىلەن‬ ‫باغلىدى‪.‬‬ ‫‪26‬ېدربانلىق ادپىسىدىڭ ئايىغىغا يىقىلىپ ‪ ،‬ئدنىڭدىن ئدلرغا رەۇىم‪-‬اەپقەت ېىلىشىدى ‪ ،‬ىۈامىدىگە ىۈامەن بولداىدى ۋە ېاندندش ىېاىلگەندەك ىۈامىدىگە‬ ‫ىۈامەن بولداىدى ئۆتۈندى‪.‬‬ ‫‪27‬ئدلر ىۇئاىىن كراىن ېورشللىرىدى ئرلىپ اەۇەرىىن يىرشېلاتى ‪.‬ىۈامەنلىرىگە يرقىدلاقاندش ‪ ،‬ئدلر ئۆزلىرى ااېلپ ېالدى‪.‬‬ ‫‪28‬ېدياش ئەمدى كۆتۈرۈلۈپ ‪ ،‬ۇەر ئىككىسىدى بىرلەاتۈرىى ‪.‬ئدلرنىڭ بىر ېىسمى پەزىلىتى بىلەن بىللە پاناۇلىق تىلەپ ‪ ،‬ئدلرنىڭ غەلبىسى ۋە‬ ‫غەلبىسى ئۈچۈن رەببىگە پاناۇلىدىدۇ‪.‬‬ ‫‪29‬لركىن ‪ ،‬جەڭ ترخىمد كەاكىدلەاكەندىن كراىن ‪ ،‬ئەراتىن كەلگەن ىۈامەنلەرگە ئالتدن كرسەكلەر بىلەن ئاتلىق بەش چىرشيلىق ئاىەم كۆرۈندى ۋە‬ ‫ئدلرنىڭ ئىككىسى يەۇدىىالرنى باالپ كەلدى‪.‬‬ ‫‪30‬ماككابدادى ئدلرنىڭ ئارىسىغا ئرلىپ ‪ ،‬ئدنى ۇەر تەرەپتىن ېورشل بىلەن يۆگەپ ‪ ،‬ئدنى بىخەتەر ااېلىدى ‪ ،‬ئەمما ىۈامەنلەرگە ېارىتىپ ئوق ۋە‬ ‫چاېماق ئرتىپ ئۆلتۈرىى‪.‬‬ ‫‪31‬ئد يەرىە يىگىرمە مىڭ بەش يۈز ئالتە يۈز چەۋەندشز ئۆلتۈرۈلدى‪.‬‬ ‫‪32‬تىموتىادىڭ ئۆزىگە كەلسەك ‪ ،‬ئد كررېس ۋشلىي بولغان گاۋرش ىەپ ئاتىلىدىغان ناۇايىتى مداتەۇكەم ېورغانغا ېرچىپ كەتتى‪.‬‬ ‫‪33‬ئەمما مەككەب بىلەن بىللە بولغانلر تۆت كۈن جااارەت بىلەن ېورغاندى ېورااۋغا ئالدى‪.‬‬ ‫‪34‬بد يەرىىكى كىشىلەر بد يەرنىڭ كۈچلۈكلۈكىگە ئىشىدىپ ‪ ،‬ۇەىىىدىن زىااىە كدپدرلدق ېىلدى ۋە يامان اۆزلەرنى ېىلدى‪.‬‬ ‫‪35‬ادندشېتىمد ‪ ،‬بەاىدچى كۈنى ‪ ،‬مەككەئدس اىركىتىدىڭ يىگىرمە يىگىتى كدپدرلدق اەۋەبىدىن ئاچچىقلىدىپ ‪ ،‬تامغا مەرىشنە ۇدجدم ېىلدى ۋە ېاتتىق‬ ‫جااارەت بىلەن ئدلر بىلەن كۆرۈاكەنلەرنىڭ ۇەممىسىدى ئۆلتۈرىى‪.‬‬ ‫‪36‬بااقىلرمد ئدلرنىڭ ئارېىسىدىن ئۆرلەۋشتىدۇ ‪ ،‬ئدلر ئىچىدىكى كىشىلەر بىلەن ئالدىرشش بولدپ كەتكەندە ‪ ،‬مدنارلرنى كۆيدۈرىى ‪ ،‬ئوت يرقىپ‬ ‫كدپدرلرنى تىرىك كۆيدۈرىى ‪.‬بااقىلر ىەرۋشزىدى بدزۇپ ‪ ،‬بااقا ېوادندى ېوبدل ېىلىپ اەۇەرنى ئىگىلىدى‪.‬‬ ‫‪37‬ئد مەلدم بىر ئورەككە يوادرۇنغان تىموتىادى ۋە ئدنىڭ ئىدىسى كررېئاادى ئاپوللوفان بىلەن بىللە ئۆلتۈرىى‪.‬‬ ‫‪38‬بد ئىش تاماملنغاندىن كراىن ‪ ،‬ئدلر ئىسرشئىلىاە ئۈچۈن ادنچە چوڭ ئىشلرنى ېىلىپ ‪ ،‬ئدلرغا غەلىبە ئاتا ېىلغان زەبدر ۋە اۈكۈرلەر بىلەن‬ ‫رەببىدى مەىۇىاىلىدى‪.‬‬ ‫‪11‬باب‬‫‪1‬ئدزۇن ئۆتمەي ‪ ،‬پاىىشاۇدىڭ ېوغدىغدچىسى ۋە ئىشلرنى بىر تەرەپ ېىلىدىغان نەۋرە ئاكىسى لىساا ېىلىدغان ئىشلرغا ېاتتىق نارشزى بولدى‪.‬‬


‫‪2‬ئد پۈتۈن ئاتلىق لەاكەرلەر بىلەن تۆت مىڭغا يرقىن ئاىەم توپلپ ‪ ،‬اەۇەرنى يەۇدىىي ئەمەالەرنىڭ ماكانىغا ئايلندۇرۇادى ئويلپ ‪ ،‬يەۇدىىالرغا‬ ‫ېاراى چىقتى‪.‬‬ ‫‪3‬بدتخانىدىن بااقا يەۇدىىالرنىڭ بااقا چرركاۋلىرىغا ئوخشاش پايدش ئرلىش ۋە باش رھۇانىادى ۇەر يىلى ارتىشقا ئىشلىتىش‪:‬‬ ‫‪4‬تەارىدىڭ كۈچ‪-‬ېدىرىتىدى ئەال ئويلىماي ‪ ،‬بەلكى ئدنىڭ ئون مىڭ پىااىە ‪ ،‬مىڭلىغان چەۋەندشزلىرى ۋە تۆت ئاتلىق پىللىرى بىلەن تولدى‪.‬‬ ‫‪5‬ادنىڭ بىلەن ئد يەۇدىىاەگە كرلىپ ‪ ،‬بەيتسدرشغا يرقىدلاتى ‪.‬بد اەۇەر كۈچلۈك اەۇەر ئىدى ‪ ،‬ئەمما يررۇاالرمدىن بەش ئىدگلىز مىلى يىرشېلىقتا ئىدى‪.‬‬ ‫‪6‬مەككە بىلەن بىللە بولغانلر ئدنىڭ ېورااۋنى ېورااۋغا ئالغانلىقىدى ئاالىغاندىن كراىن ‪ ،‬ئدلر ۋە بارلىق كىشىلەر ۇەارەت ۋە كۆز ياالىرى بىلەن‬ ‫پەرۋەرىىگارىىن ئىسرشئىلدى ېدتقدزۇش ئۈچۈن ياخشى پەرىشتە ئەۋەتىپ بررىشىدى ئۆتۈندى‪.‬‬ ‫‪7‬ئاندىن ‪ ،‬ماككابدس ئۆزى ئالدى بىلەن ېورشل ئرلىپ ‪ ،‬ېاراى تەرەپكە بدرشىەرلىرىگە يارىەم ېىلىش ئۈچۈن ئدنىڭ بىلەن بىللە خەتەرگە تەۋەككۈل‬ ‫ېىلىشىدى نەاىھەت ېىلدى‪.‬‬ ‫‪8‬ئدلر يررۇاالرمدش تدرغان ۋشېىتتا ‪ ،‬ئدلرنىڭ ئالدىدش ئالتدن رەالىك ااۋۇتلىرىدى اىلكىپ ‪ ،‬ئاق رەالىك كىاىم كىاگەن ئاتدىڭ ئالدىدش پەيدش بولدى‪.‬‬ ‫‪9‬ئاندىن ئدلر رەۇىمدىل خدىشنى ۇەمدۇاانا ماختىدى ۋە كۆالى يررىم بولدى ‪ ،‬چۈنكى ئدلر ئىدسانلر بىلەنل ئەمەس ‪ ،‬بەلكى ئەڭ رەۇىمسىز ۇايۋشنلر‬ ‫بىلەنمد ئدرۇش ېىلىشقا ۋە تۆمۈر تامدىن ترشىشقا تەياارلندى‪.‬‬ ‫‪10‬ادندشق ېىلىپ ‪ ،‬ئدلر ااۋۇتتىن يارىەمچى بولدپ ‪ ،‬ااۋۇتلىرى بىلەن ئالغا ئىلگىرىلىدى ‪ ،‬چۈنكى پەرۋەرىىگار ئدلرغا رەۇىم ېىلدى‬ ‫‪11‬ئدلر ىۈامەنلىرىگە اىرىەك اىكايەت ېىلىپ ‪ ،‬ئون بىر مىڭ پىااىە ‪ ،‬ئون ئالتە يۈز چەۋەندشزنى ئۆلتۈرىى ۋە ېالغانلىرىدىڭ ۇەممىسىدى ېرچىپ كەتتى‪.‬‬ ‫‪12‬ئدلرنىڭ كۆپىدچىسى يارىلنغانلرمد يالىڭاچ ېرچىپ كەتكەن ‪.‬لىساا ئۆزى نومدس ېىلىپ ېرچىپ كەتتى‪.‬‬ ‫‪13‬ئد چۈاىدىشلىك ئاىەم بولغاچقا ‪ ،‬ېاندشق زىاان تارتقانلىقىدى ئۆزى بىلەن بىللە تاالپ ‪ ،‬ئىبرشنىالرنى يرڭىشكە بولمايدىغانلىقىدى ئويلپ ‪ ،‬ۇەممىگە‬ ‫ېاىىر خدىش ئدلرغا يارىەم ېىلغانلىقى ئۈچۈن ‪ ،‬ئدلرنى ئدلرغا ئەۋەتتى‪.‬‬ ‫‪14‬ئدلرنى بارلىق مدۋشپىق اەرتلەرگە ېوادلداقا ېايىل ېىلدى ۋە پاىىشاۇدى چوېدم ئدلرنىڭ ىھاتى بولداى كررەكلىكىگە ېايىل ېىلىدىغانلىقىغا ۋەىە‬ ‫بەرىى‪.‬‬ ‫‪15‬ادنىڭدىن كراىن ‪ ،‬ماككابدس لىساا ئارزۇ ېىلغان بارلىق ئىشلرغا ېوادلدى ‪ ،‬ئد ئومدمىي مەنپەئەتتىن ئرھتىاات ېىلدى ‪.‬ماككابدس لىسىاەگە‬ ‫يەۇدىىالر ۇەېقىدە نرمىلەرنى يازغان بولسا ‪ ،‬پاىىشاۇ ئدنىڭغا بەرىى‪.‬‬ ‫‪16‬چۈنكى ‪ ،‬لىسااىىن يەۇدىىالرغا مدندشق خەت يرزىلغان ‪:‬لىسىاە يەۇدىىي خەلقىگە االم يولليدۇ‪.‬‬ ‫‪17‬اەندىن ئەۋەتىلگەن جون ۋە ئابسولوم مااا مداتەرىلىك ئىلتىمااىدى يەتكۈزىى ۋە ئدنىڭ مەزمدنىدى ئورۇندشادى تەلەپ ېىلدى‪.‬‬ ‫‪18‬ادنىڭ ئۈچۈن ‪ ،‬پاىىشاۇقا مەلدم ېىلىش ئۈچۈن نرمىلەرگە يولدېسا ‪ ،‬ادنى جاكارلىدىم ‪ ،‬ئد ئىمكانقەىەر بەرىى‪.‬‬ ‫‪19‬ئەگەر اىلەر ئۆزۈالرنى ىۆلەتكە ااىىق بولساالر ‪ ،‬بدنىڭدىن كراىدمد مەن اىلەرنىڭ ياخشىلىقىڭلر ئۈچۈن تىرىشىمەن‪.‬‬ ‫‪20‬لركىن مەن بدلرىىن ۋە مەندىن كەلگەن بااقا كىشىلەرگە مەن اىز بىلەن ئالېە ېىلىشقا بديرۇق ېىلدىم‪.‬‬ ‫‪21‬ياخشى بولدڭ ‪.‬يۈز اەككىز اەككىز ېىرىق يىل ‪ ،‬ىىئواكورىدتىادس ئراىدىڭ تۆت ۋە يىگىرمە كۈنى‪.‬‬ ‫‪22‬پاىىشاۇدىڭ خرتىدە مدندشق اۆزلەر بار ‪:‬پاىىشاۇ ئانتاكاا ئىدىسى لىسااغا االم يوللىدى‪:‬‬ ‫‪23‬ئاتىمىز ئىلۇلرغا تەرجىمە ېىلىدغانلىقتىن ‪ ،‬بىزنىڭ ئىرشىىمىز ادكى ‪ ،‬بىزنىڭ رشيونىمىزىىكىلەر جىمجىت يااىسدن ‪ ،‬ۇەر بىر ئاىەم ئۆزىدىڭ ئىشلىرىغا‬ ‫ېاتدىشاليدۇ‪.‬‬ ‫‪24‬بىز يەنە ادنى چۈاىدىمىزكى ‪ ،‬يەۇدىىالر ئاتا‪-‬ئانىمىزغا ېوادلمايدۇ ‪ ،‬چۈنكى يەۇدىىي ئەمەالەرنىڭ ئاىىتى بويىچە ئرلىپ بررىلمايدۇ ‪ ،‬بەلكى ئدلر‬ ‫ئۆزلىرىدىڭ تدرمدش ئاىىتىدى ااېلپ ېالىدۇ ‪.‬چۈنكى ئدلر بىزىىن تەلەپ ېىلىدۇ ‪.‬ئۆز ېاندنىغا ئەمەل ېىلىڭ‪.‬‬ ‫‪25‬ادنىڭ ئۈچۈن بىزنىڭ كاللىمىز ادكى ‪ ،‬بد مىللەت ئارشم ئالىدۇ ‪ ،‬بىز ئدلرنىڭ ئاتا‪-‬بوۋىلىرىدىڭ ئۆرپ‪-‬ئاىىتى بويىچە يااىسدن ىەپ ‪ ،‬ئدلرنىڭ‬ ‫ئىباىەتخانىسىدى ئەالىگە كەلتۈرۈادى ېارشر ېىلدۇق‪.‬‬ ‫‪26‬اداا ‪ ،‬ئدلرنى ئەۋەتىپ ‪ ،‬ئدلرغا ئامانلىق ئاتا ېىلغىن ‪ ،‬ادندشق بولغاندش ئدلر بىزنىڭ ئەېلىمىزنى ئىسپاتلىغاندىن كراىن ‪ ،‬ئدلرغا تەاەللىي بررىدۇ ۋە‬ ‫ئۆز ئىشلىرى بىلەن خداال‪-‬خدرشم يۈرەلەيدۇ‪.‬‬ ‫‪27‬پاىىشاۇدىڭ يەۇدىىالرغا يازغان خرتى مدندشق ئىدى ‪:‬ئانتاكاا پاىىشاۇ كرڭەش ۋە بااقا يەۇدىىالرغا االم يوللىدى‪.‬‬ ‫‪28‬ئەگەر ياخشى ئۆتسىڭىز ‪ ،‬بىزنىڭ ئارزۇيىمىز بار ‪.‬بىزنىڭ االمەتلىكىمىزمد ياخشى‪.‬‬ ‫‪29‬مردرلئدس بىزگە ئارزۇيىڭىزنىڭ يدرتىغا ېايتىش ۋە ئۆز ئىشىڭىزغا ئەگىشىش ئىكەنلىكىدى ئراتتى‪.‬‬ ‫‪30‬ادالاقا ‪ ،‬يولغا چىققانلر ‪ Xanthicus‬نىڭ‪ 30-‬كۈنىگىچە بىخەتەر ۇەرىكەت ېىلىشى كررەك‪.‬‬ ‫‪31‬يەۇدىىالر ئىلگىرىكىگە ئوخشاش ئۆزلىرىدىڭ گۆش ۋە ېاندنلىرىدى ئىشلىتىدۇ ‪.‬ۇەمدە ئدلرنىڭ ۇرچقايسىسى ناىشنلىق بىلەن ېىلىدغان ئىشلر ئۈچۈن‬ ‫بوزەك ېىلىدمايدۇ‪.‬‬ ‫‪32‬مەن اىزگە تەاەللى بررىش ئۈچۈن ‪ ،‬مەنلئدادىمد ئەۋەتتىم‪.‬‬ ‫‪33‬ياخشى بولدڭ ‪.‬يۈز ېىرىق اەككىزىدچى يىلى ‪ ،‬كەنتىكدس ئايدىڭ ئون بەاىدچى كۈنى‪.‬‬ ‫‪34‬رىملىقلر ئدلرغا بد خەتدى ئۆز ئىچىگە ئالغان بىر پارچە خەت ئەۋەتتى ‪:‬رىملىقلرنىڭ باش ئەلچىسى كۋىدتدس مەممىادس ۋە تىتدس مانلىئدس‬ ‫يەۇدىىي خەلقىگە االم يوللىدى‪.‬‬ ‫‪35‬پاىىشاۇدىڭ نەۋرە ئاكىسى لىساا نرمىگە بەرگەن بولسا ‪ ،‬بىزمد بدنىڭدىن رشزى‪.‬‬ ‫‪36‬لركىن ‪ ،‬ئد پاىىشاۇقا ئەۋەتىلگەن ىەپ ۇۆكۈم ېىلغان ئىشلرغا تەگكەندىن كراىن ‪ ،‬ىەرۇال ئدنىڭغا ئەۋەتىپ بررىڭ ‪ ،‬بىز اىزگە ېدليلىق ىەپ‬ ‫جاكارليمىز ‪ ،‬چۈنكى بىز ۇازىر ئانتاكااغا بارىمىز‪.‬‬ ‫‪37‬ادنىڭ ئۈچۈن ‪ ،‬بىز اىلەرنىڭ نرمە ئويليدىغانلىقىدى بىلىمىز‪.‬‬ ‫‪38‬خوش ‪.‬بد يۈز اەككىز ۋە ېىرىق يىل ‪ ،‬يەنى ‪ Xanthicus‬ئايدىڭ‪ 15-‬كۈنى‪.‬‬ ‫‪12‬باب‬‫‪1‬بد ئەۇدىلەر تۈزۈلگەندە ‪ ،‬لىساا پاىىشاۇدىڭ ېرشىغا بارىى ‪ ،‬يەۇدىىالر باېمىچىلىق ۇەېقىدە ئىدى‪.‬‬ ‫‪2‬لركىن بىر ېانچە جايدىڭ ۋشلىالىرىدىن تىموتىي ۋە گردددادىڭ ئوغلى ئاپوللونىادس ‪ ،‬ۇىئررھنىم ۋە ىېموفون ۋە ئدلرنىڭ يردىدش اىپرۇادىڭ ۋشلىاسى‬ ‫نىكانور ئدلرنىڭ جىم تدرۇاىدى ۋە خاتىرجەم يااىشىغا يول ېويمىدى‪.‬‬ ‫‪3‬يوپپانىڭ ئاىەملىرىمد مدادندشق خدىشاىز ئىشدى ېىلدى ‪:‬ئدلر ئارىسىدش يااايدىغان يەۇدىىالرىىن ئايالى ۋە بالىلىرى بىلەن بىللە تەياارلىغان كرمىلەرگە‬ ‫كىرىشىدى ‪ ،‬ئدلر ئدلرغا زىاانكەالىك ېىلماالىقدى تىلىدى‪.‬‬


‫‪4‬ئدلر اەۇەرنىڭ ئورتاق پەرمانىغا ئااااەن ئدنى تىدچ ياااادى ئارزۇ ېىلىدىغان ۋە ۇرچدرمىدىن گدمانلنمايدىغان ىەپ ېوبدل ېىلدى ‪.‬ئەمما ئدلر‬ ‫چواقدرلدېقا چىققاندش ‪ ،‬ئدلر ئىككى يۈزىىن كەم بولمىدى‪.‬‬ ‫‪5‬يەۇدىش يدرتدشالىرىغا ېىلىدغان بد رەۇىمسىزلىكدى ئاالپ ‪ ،‬ئدنىڭ بىلەن بىللە بولغانلرنى تەياارلاقا بديرۇىى‪.‬‬ ‫‪6‬ئد ئاىىل اوتچى خدىشنى چاېىرىپ ‪ ،‬ېررىددشالىرىدىڭ ېاتىللىرىغا ېاراى چىقتى ۋە كرچىدە پاناۇگاۇدى كۆيدۈرىى ‪ ،‬كرمىلەرنى كۆيدۈرىى ۋە ئد يەرىىن‬ ‫ېرچىپ كەتكەنلەرنى ئۆلتۈرىى‪.‬‬ ‫‪7‬اەۇەر تاېىلىپ ېالغاندش ‪ ،‬ئد خدىىى يوپپا اەۇىرىدى يىلتىزىدىن ېومدرۇپ تاالىغاندەك كەيدىگە ېايتتى‪.‬‬ ‫‪8‬ئد جامەلىكلەرنىڭ ئۆزلىرى ئارىسىدش يااايدىغان يەۇدىىالرغا ئوخشاش ېىلىشدى ئويلىغانلىقىدى ئاالپ‪،‬‬ ‫‪9‬ئد كرچىدە جامەلىكلەرنىڭ يردىغا كرلىپ ‪ ،‬پاناۇگاۇ ۋە ىېڭىز ئارمىاىسىگە ئوت ېويدى ‪ ،‬ادنىڭ بىلەن يررۇاالرمدش ئوتدىڭ چىرىغى ئىككى يۈز ېىرىق فدت‬ ‫يىرشېلىقتا كۆرۈندى‪.‬‬ ‫‪10‬ئدلر ئد يەرىىن تىموتىاغا ېارشپ يولغا چىققاندش توېقدز فدت ئدزۇنلدېتا كەتكەندە ‪ ،‬پىااىە بەش مىڭ ئاىەم ۋە ئەرەبلەرنىڭ بەش يۈز چەۋەندشزلىرى‬ ‫ئدنىڭغا ېارشپ يولغا چىقتى‪.‬‬ ‫‪11‬بد يەرىە ناۇايىتى ېاتتىق جەڭ بولدى ‪.‬لركىن يەۇدىش تەرەپ خدىشنىڭ يارىىمى بىلەن غەلىبە ېىلدى ‪.‬ادندشق ېىلىپ ‪ ،‬ئەرەب كۆچمەنلىرى يەادى ‪،‬‬ ‫يەۇدىشىىن تىدچلىق تىلىدى ‪ ،‬ۇەم ئدنىڭغا چارۋش بررىشكە ۋە بااقىچە خداال بولداقا ۋەىە بەرىى‪.‬‬ ‫‪12‬يەۇدىش ئدلرنىڭ ندرغدن ئىشلرىش پايدش ئالىدىغانلىقىدى ئويلپ ‪ ،‬ئدلرغا ئامانلىق ئاتا ېىلدى ‪.‬ادنىڭ بىلەن ئدلر ېول ئرلىشىپ كۆرۈاۈپ چردىرىغا‬ ‫كەتتى‪.‬‬ ‫‪13‬ئد يەنە تاملر بىلەن ېوراالغان ۋە ئوخشىمىغان ىۆلەتلەرىىكى كىشىلەر ئولتدرشېلاقان مەلدم كۈچلۈك اەۇەرگە كۆۋرۈك يااااقا بارىى ‪.‬ئدنىڭ‬ ‫ئىسمى كااپىس ئىدى‪.‬‬ ‫‪14‬ئەمما ئدنىڭ ئىچىدىكى كىشىلەر تامدىڭ كۈچلۈكلۈكىگە ۋە غىزشلىدىشدىڭ تەمىداتىغا ادندشق ئىشەنچ باغلىدى ‪ ،‬ئدلر يەۇدىش بىلەن بىللە بولغانلرغا‬ ‫ېوپال مدئامىلە ېىلدى ‪ ،‬ۇاېارەتلىدى ‪ ،‬ۇاېارەتلىدى ۋە اۆزلىمەيدىغان اۆزلەرنى ېىلدى‪.‬‬ ‫‪15‬ادنىڭ ئۈچۈن ‪ ،‬يەۇدىش ئۆز ۇەمرشۇلىرى بىلەن يەادئا ىەۋرىدە ېوچقار ۋە ئدرۇش ماتورىسىز ئررىخونى تاالىۋەتكەن ىۇنااىىكى ئدلدغ رەببىدى‬ ‫چاېىرىپ ‪ ،‬تاملرغا ېاتتىق ۇدجدم ېىلدى‪،‬‬ ‫‪16‬خدىشنىڭ ئىرشىىسى بىلەن اەۇەرنى ئىگىلىدى ۋە اۆزلىگۈاىز ېىرغىن ېىلدى ‪ ،‬ادنىڭ بىلەن ‪ ،‬ئدنىڭغا ېوادا ئىككى ئىدگلىز چىسى كرلىدىغان بىر‬ ‫كۆلدىڭ ېان بىلەن تولغانلىقىدى كۆرىى‪.‬‬ ‫‪17‬ئاندىن ئدلر ئد يەرىىن يەتتە يۈز ئەللىك فدرۇالدق يولغا چىقىپ ‪ ،‬چارشكاغا تدبىدىي ىەپ ئاتىلىدىغان يەۇدىىالرنىڭ يردىغا كەلدى‪.‬‬ ‫‪18‬تىموتىاغا كەلسەك ‪ ،‬ئدلر ئدنى بد يەرىىن تاپالمىدى ‪ ،‬چۈنكى ئد ۇرچقاندشق نەراە ئەۋەتمەي تدرۇپ ‪ ،‬ئد يەرىىن ئايرىلدى‪.‬‬ ‫‪19‬ماكابىئدادىڭ كاپىتانى بولغان ىھاىترادس ۋە اواىپاترر اىرتقا چىقىپ ‪ ،‬تىموتىادىڭ ېەلئەىە ېالدۇرغانلىرىدى ئون مىڭدىن ئارتدق ئاىەم ئۆلتۈرىى‪.‬‬ ‫‪20‬مەككە ېوادنلىرىدى ېوادنلر بىلەن بىرلەاتۈرۈپ ‪ ،‬ئدلرنى ېوادنغا ئورۇنلاتدرىى ۋە ئدنىڭ ئەترشپىدش يۈز يىگىرمە مىڭ پىااىە ئاىەم ۋە ئىككى‬ ‫مىڭ بەش يۈز چەۋەندشز بولغان تىموتىاغا ېاراى چىقتى‪.‬‬ ‫‪21‬تىموتىي يەۇدىشنىڭ كرلىدىغانلىقىدى بىلگەندىن كراىن ‪ ،‬ئد ئاياللر ۋە بالىلرنى ۋە بااقا يۈك‪-‬تاېلىرىدى كارنىئون ىەپ ئاتىلىدىغان ېەلئەگە ئەۋەتتى‪. .‬‬ ‫‪22‬بىرشق ‪ ،‬يەۇدىش ئدنىڭ بىرىدچى ېوادنىدى كۆرگەندە ‪ ،‬ىۈامەنلەر ۇەممە نەراىدى كۆرگەن كىشىدىڭ پەيدش بولداى بىلەن ېورېدنچ ۋە ۋەۇىمىگە‬ ‫چۆمدى ‪.‬ئدلر ۇەيرشن بولدپ ېرچىپ كەتتى ‪.‬ئۆز ئاىەملىرىدىڭ ېىلىچلىرى بىلەن يارىلنغان‪.‬‬ ‫‪23‬يەۇدىشمد ئدلرنى ېوغلاتا ناۇايىتى ئەاتايىدىل بولدپ ‪ ،‬ئد ئوتتدز مىڭ ئاىەمدى ئۆلتۈرىى‪.‬‬ ‫‪24‬ئدنىڭدىن بااقا ‪ ،‬تىموتىادىڭ ئۆزى ىھاىترئدس ۋە اواىپاتررنىڭ ېولىغا چۈاۈپ كەتتى ‪ ،‬ئد ندرغدن ۇۈنەر‪-‬اەنئەت بىلەن ئدنى ۇاياتىدىن ئايرىلىشدى‬ ‫ئۆتۈندى ‪ ،‬چۈنكى ئدنىڭدش ندرغدن يەۇدىىالرنىڭ ئاتا‪-‬ئانىسى ۋە ئدلرنىڭ بەزىلىرىدىڭ ېررىددشالىرى بار ئىدى ‪.‬ئدنى ئۆلۈمگە ۇۆكۈم ېىلىش كررەك‪.‬‬ ‫‪25‬اداا ‪ ،‬ئد كرلىشىمگە ئااااەن ئدلرنى ئازشبلنماي ئەالىگە كەلتۈرىدىغانلىقىغا ندرغدن اۆزلەر بىلەن ۋەىە بەرگەندىن كراىن ‪ ،‬ئدنى ېررىددشالىرىدى‬ ‫ېدتقدزۇاقا ېويدپ بەرىى‪.‬‬ ‫‪26‬ئاندىن ‪ ،‬ماككابدس كارنىئونغا ۋە ئاتارگاتىس بدتخانىسىغا ېارشپ يولغا چىقتى ۋە ئد يەرىە بەش يىگىرمە مىڭ ئاىەمدى ئۆلتۈرىى‪.‬‬ ‫‪27‬ئد ېرچىپ ئدلرنى ۇالك ېىلغاندىن كراىن ‪ ،‬يەۇدىش ېوادندى لىساا ئولتدرشېلاقان كۈچلۈك اەۇەر ئەفرھنغا ۋە ندرغدن توپ‪-‬توپ مىللەتلەرگە‬ ‫يۆتكىدى ‪.‬كۈچلۈك يىگىتلەر ارپىلدى ااېلپ ‪ ،‬ئدلرنى كۈچلۈك ېوغدىدى ‪.‬ماتور ۋە ىشرۋشزلر بىلەنمد تەمىدلەنگەن‪.‬‬ ‫‪28‬لركىن ‪ ،‬يەۇدىش ۋە ئدنىڭ ۇەمرشۇلىرى ئۆزىدىڭ كۈچ‪-‬ېدىرىتى بىلەن ىۈامەنلىرىدىڭ كۈچ‪-‬ېدىرىتىدى بدزىدىغان ېدىرەتلىك خدىشنى چاېىرغاندش ‪ ،‬ئدلر‬ ‫اەۇەرنى بويسدندۇرۇپ ‪ ،‬ئىچىدىكى يىگىرمە بەش مىڭ ئاىەمدى ئۆلتۈرىى‪.‬‬ ‫‪29‬ئد يەرىىن يررۇاالرمدىن ئالتە يۈز چاېىرىم يىرشېلىقتىكى اىكوپولىسقا ېارشپ يولغا چىقتى‪.‬‬ ‫‪30‬لركىن ‪ ،‬ئد يەرىە يااايدىغان يەۇدىىالر اىكوپولىتانلرنىڭ ئدلر بىلەن ياخشى مدئامىلە ېىلىدىغانلىقىدى ۋە ېىاىدچىلىق ۋشېتىدش ئدلرغا ياخشىلىق‬ ‫تىلىگەنلىكىدى ئىسپاتلىغان‪.‬‬ ‫‪31‬ئدلرغا اۈكۈر ئراتىپ ‪ ،‬ئدلرغا يەنىل ىھاتانە ئۆتۈاىدى ئۈمىد ېىلدى ‪.‬ادنىڭ بىلەن ئدلر يررۇاالرمغا كەلدى‪.‬‬ ‫‪32‬ۇرات نامىزىدىن كراىن ‪ ،‬ئدلر ئىدھمراانىڭ ۋشلىاسى گورگىااغا ېاراى چىقتى‪.‬‬ ‫‪33‬ئدلر ئۈچ مىڭ پىااىە ۋە تۆت يۈز چەۋەندشز بىلەن چىقتى‪.‬‬ ‫‪34‬ئدلر بىرلىشىپ ئدرۇاقاندش بىر ېانچە يەۇدىىي ئۆلتۈرۈلدى‪.‬‬ ‫‪35‬ئد ۋشېىتتا ‪ ،‬ئاتلىق مىدگەن باكردور اىركىتىدىڭ بىرى بولغان ىھاىترئدس ۋە كۈچلۈك ئاىەم يەنىل گورگىاانىڭ ئۈاتىدە بولدپ ‪ ،‬چاپىدىدى تدتدپ ئدنى‬ ‫زھرلپ تارتىپ چىقارىى ‪.‬ئد لەنەتلەنگەن ئاىەمدى تىرىك ئرلىپ كەتكەندە ‪ ،‬ئدنىڭ يردىغا كەلگەن ترشكاانىڭ بىر چەۋەندشزى مۈرىسىدى ئدرۇپ ‪،‬‬ ‫گورگىااس مارىساغا ېرچىپ كەتتى‪.‬‬ ‫‪36‬گورگىاا بىلەن بىللە بولغانلر ئدزۇن جەڭ ېىلىپ ‪ ،‬چارچىغاندش ‪ ،‬يەۇدىش پەرۋەرىىگارنى چاېىرىپ ‪ ،‬ئۆزىدىڭ ئۆزىدىڭ يارىەمچىسى ۋە جەادىڭ‬ ‫رەۇبىرى ئىكەنلىكىدى كۆراەتتى‪.‬‬ ‫‪37‬بدنىڭ بىلەن ‪ ،‬ئد ئۆز تىلىدش اۆزلىدى ۋە يدېىرى ئاۋشزىش زەبدر ئوېدىى ۋە گورگىاانىڭ ئاىەملىرىگە تديدۇرماي يۈگۈرۈپ بررىپ ئدلرنى ېرچىپ‬ ‫كەتتى‪.‬‬ ‫‪38‬ادنىڭ بىلەن ‪ ،‬يەۇدىش ېوادنىدى يىغىپ ئوىھللم اەۇىرىگە كەلدى ‪.‬يەتتىدچى كۈنى كەلگەندە ‪ ،‬ئدلر ئاىىتى بويىچە پاكلىدىپ ‪ ،‬ىەم ئرلىش كۈنىدى اد‬ ‫جايدش ااېلىدى‪.‬‬ ‫‪39‬ئەتىسى ‪ ،‬يەۇدىش ۋە ئدنىڭ ۇەمرشۇلىرى ئۆلتۈرۈلگەنلەرنىڭ جەاىتىدى ئرلىپ ‪ ،‬تدغقانلىرى بىلەن ئاتىلىرىدىڭ ېەبرىسىگە ىەپدە ېىلىشقا كەلدى‪.‬‬ ‫‪40‬ۇازىر ئۆلتۈرۈلگەنلەرنىڭ ۇەممىسىدىڭ چاپانلىرى ئااتىدش ‪ ،‬ئدلر يەۇدىىالرنىڭ ېاندن تەرىپىدىن چەكلەنگەن جامدىتلرنىڭ بدتلىرىغا برغىشلنغان‬ ‫نەراىلەرنى تاپتى ‪.‬ئاندىن ۇەممە ئاىەم بدنىڭ ئۆلتۈرۈلگەنلىكىدىڭ اەۋەبى ئىكەنلىكىدى كۆرىى‪.‬‬


‫‪41‬ادنىڭ ئۈچۈن ‪ ،‬بارلىق كىشىلەر يوادرۇنغان نەراىلەرنى ئاچقان ۇەېقانىي اوتچى پەرۋەرىىگارنى مەىۇىاىلەپ‪،‬‬ ‫‪42‬ئدلر ىۇئا‪-‬تىلۋەت ېىلىپ ‪ ،‬ئدنىڭدىن ېىلىدغان گدناۇدىڭ پۈتۈنلەي ئدنتدلماالىقىدى ئۆتۈندى ‪.‬بدنىڭدىن بااقا ‪ ،‬بد ئالىاجاناب يەۇدىش كىشىلەرنى‬ ‫ئۆلتۈرۈلگەنلەرنىڭ گدناۇلىرى ئۈچۈن يۈز بەرگەن ئىشلرنى كۆز ئالدىدش كۆرگەندەك ‪ ،‬ئدلرنى گدناۇتىن يىرشق تدرۇاقا ئۈندىدى‪.‬‬ ‫‪43‬ۇەزرىتى ئەيسا پۈتۈن اەۇەرىە جەمئىي ئىككى مىڭ ىىرشم كۈمۈش پدل يىغىپ ‪ ،‬ئدنى يررۇاالرمغا ئەۋەتىپ ‪ ،‬ئدنى گدناۇ ۋە ېدربانلىق ېىلىشقا‬ ‫تەكلىپ ېىلدى‪.‬‬ ‫‪44‬چۈنكى ‪ ،‬ئد ئۆلتۈرۈلگەنلەرنىڭ ېايتا تىرىلىشىدى ئۈمىد ېىلمىغان بولسا ‪ ،‬ئۆلۈكلەر ئۈچۈن ىۇئا ېىلىش ئارتدېچە ۋە بىھدىە ئىش ئىدى‪.‬‬ ‫‪45‬ئد يەنە خدىشغا ۋشپات بولغانلرغا ناۇايىتى كۆپ مرھىر‪-‬اەپقەتدىڭ بارلىقىدى ۇرس ېىلىپ ‪ ،‬بد مدېەىىەس ۋە ياخشى پىكىر ئىدى ‪.‬ادنىڭ بىلەن ‪ ،‬ئد‬ ‫ئۆلۈكلەر بىلەن گدناۇتىن ېدتدلدش ئۈچۈن يارشاتدرىى‪.‬‬ ‫‪13‬باب‬‫‪1‬يۈز ېىرىق توېقدزىدچى يىلى يەۇدىشغا ‪ ،‬ئانتاكاا ئرپاتورنىڭ يەۇدىىاەگە زھر كۈچ بىلەن كرلىدىغانلىقى ئراتىلدى‪.‬‬ ‫‪2‬ئدنىڭ بىلەن ئدنىڭ ېوغدىغدچىسى ۋە ئىشلىرىدىڭ ۇۆكۈمرشنى لىساا ئدنىڭ بىلەن بىللە گرېتسىاەلىك پىااىە ئەاكەرلەر ‪ ،‬يۈز ئون مىڭ ‪ ،‬چەۋەندشزلر‬ ‫بەش مىڭ ئۈچ يۈز ‪ ،‬پىللر ئىككى يىگىرمە ‪ ،‬ئۈچ يۈز ۇارۋش بىلەن ېورشللنغان ‪.‬ېارماق‪.‬‬ ‫‪3‬مردرلئدامد ئدلر بىلەن ئۆزىگە ېوادلدى ۋە ېاتتىق پارچىلىدىش بىلەن ئانتاكاانى ىۆلەتدى ېوغدشش ئۈچۈن ئەمەس ‪ ،‬بەلكى ئدنى ۋشلىي ېىلىددى ىەپ‬ ‫ئويلىغانلىقى ئۈچۈن ئىلھاملندۇرىى‪.‬‬ ‫‪4‬لركىن پاىىشاۇلرنىڭ پاىىشاۇى ئانتاكاانىڭ كاللىسىدى بد رەزىل رەزىللىككە ېاراى ۇەرىكەتلەندۈرىى ‪ ،‬لىسىاە پاىىشاۇقا بد كىشىدىڭ بارلىق‬ ‫يامانلىقلرنىڭ اەۋەبى ئىكەنلىكىدى ئدېتدرىى ‪ ،‬ادنىڭ بىلەن پاىىشاۇ ئدنى بررياغا ئەكىلىپ ئۆلتۈرۈاكە بديرۇىى ‪.‬ئدادل اد جايدش‪.‬‬ ‫‪5‬ئد يەرىە ئرگىزلىكى ئەللىك اانتىمرتىر كرلىدىغان ‪ ،‬كۈلگە تولغان مدنار بار بولدپ ‪ ،‬ئدنىڭ ۇەر تەرىپى كۈلگە ئرسىپ ېويدلغان يدمىلق چالغد بار‬ ‫ئىدى‪.‬‬ ‫‪6‬كىمكى ېدربانلىق ېىلىش بىلەن ئەيىبلەنگەن ياكى بااقا ئرغىر جىدايى ېىلمىشلرنى ااىىر ېىلغان بولسا ‪ ،‬ۇەممە ئاىەم ئدنى ئۆلۈمگە ئىتتىرىۋەتكەن‪.‬‬ ‫‪7‬بدندشق ئۆلۈم ‪ ،‬يەر يۈزىدە ىەپدە ېىلىدغدىەك يامان ئاىەم ئۆلدى ‪.‬ۇەمدە ئەڭ ئاىىل‪:‬‬ ‫‪8‬چۈنكى ‪ ،‬ئد ئوت ۋە كۈل مدېەىىەس بولغان ېدربانلىق ادپىسى ۇەېقىدە ندرغدن گدناۇلرنى ئۆتكۈزگەچكە ‪ ،‬ئدنىڭ ئۆلۈمىدى كۈلگە ئايلندۇرىى‪.‬‬ ‫‪9‬ۇازىر پاىىشاۇ ۋەۇشىي ۋە تەكەببدر ئەېىل بىلەن كرلىپ ‪ ،‬يەۇدىىالرغا ىشىىسىدىڭ ىەۋرىدىكىگە ېارىغاندش ناچار ئىشلرنى ېىلدى‪.‬‬ ‫‪10‬يەۇدىش ېايسى ئىشلرنى ۇرس ېىلغاندش ‪ ،‬كۆپچىلىكدى كرچە‪-‬كۈندۈز پەرۋەرىىگارغا ىۇئا ېىلىشقا بديرۇىى ‪ ،‬ئەگەر ۇەر ېاندشق ۋشېىتتا ‪ ،‬ئدمد ئدلرغا‬ ‫يارىەم ېىلىدۇ ‪ ،‬چۈنكى ئدلرنىڭ ېاندنىدىن ‪ ،‬يدرتىدىن چىقىرىلىدۇ ‪.‬مدېەىىەس ئىباىەتخانىدىن‪:‬‬ ‫‪11‬ئد كىشىلەرگە كدپدرلدق ېىلغان مىللەتلەرگە بويسدندش ئۈچۈن ‪ ،‬ۇازىرمد اەل يرڭىلنغان كىشىلەرگە ئازشر بەرمەيدۇ‪.‬‬ ‫‪12‬ادنىڭ بىلەن ‪ ،‬ئدلر بد ئىشدى ېىلىپ ‪ ،‬رەۇىم‪-‬اەپقەتلىك پەرۋەرىىگارىىن يىغلپ ‪ ،‬رھزش تدتدپ ىۇئا ېىلدى ۋە ئۈچ كۈن يەرىە يەرگە ياتاتتى ‪.‬‬ ‫يەۇدىش ئدلرغا نەاىھەت ېىلىپ ‪ ،‬ئدلرغا تەياارلىق ېىلىشقا بديرۇىى‪.‬‬ ‫‪13‬يەۇدىش ئاېساېاللر بىلەن ئايرىلىپ ‪ ،‬پاىىشاۇدىڭ ېوادنىدىڭ يەۇدىىاەگە كىرىشى ۋە اەۇەرنى ېولغا كەلتۈرۈاتىن بدرۇن ‪ ،‬پەرۋەرىىگارنىڭ يارىىمى‬ ‫بىلەن بد ئىشدى اىداپ برقىشدى ېارشر ېىلدى‪.‬‬ ‫‪14‬ادنىڭ بىلەن ‪ ،‬ئد پۈتۈن ىۇناانى يارشتقدچىغا برغىشلپ ‪ ،‬ئەاكەرلىرىدى ېاندن ‪ ،‬ئىباىەتخانا ‪ ،‬اەۇەر ‪ ،‬ىۆلەت ۋە ئورتاق گەۋىە ئۈچۈن ېول‬ ‫تدتدادپ ‪ ،‬ۇەتتا ئۆلگۈچە جەڭ ېىلىشقا چاېىرىى‪.‬‬ ‫‪15‬ئد ئەترشپىدىكى كىشىلەرگە كۈزەتكۈچى اۆزنى بەرگەندىن كراىن ‪ ،‬غەلىبە خدىشىىن كەلگەن ‪.‬ئد ئەڭ ېەيسەر ۋە تالنتلىق يىگىتلەر بىلەن كرچىدە‬ ‫پاىىشاۇدىڭ چردىرىغا كىرىپ ‪ ،‬لگررىش تۆت مىڭدەك ئاىەمدى ۋە پىللرنىڭ ئەڭ باالىقىدى ئۆلتۈرىى‪.‬‬ ‫‪16‬ئاخىرى ئدلر لگررنى ېورېدنچ ۋە ېايدام‪-‬تااقىدلىققا چۆمدۈرىى ۋە مدۋەپپەېىاەتلىك ۇالدش يولغا چىقتى‪.‬‬ ‫‪17‬بد ئىش ىەم ئرلىش كۈنى ېىلىددى ‪ ،‬چۈنكى پەرۋەرىىگارنىڭ ېوغدىشى ئدنىڭغا يارىەم ېىلدى‪.‬‬ ‫‪18‬پاىىشاۇ يەۇدىىالرنىڭ مەرىلىكىدى ترتىپ بولغاندىن كراىن ‪ ،‬اىاااەتدى چىڭ تدتماېچى بولدى‪.‬‬ ‫‪19‬يەۇدىىالرنىڭ مداتەۇكەم ېورغىدى بولغان بەيتسدرشغا ېارشپ يۈرۈش ېىلدى ‪.‬لركىن ئد ېرچىپ كەتتى ‪ ،‬مەغلدپ بولدى ۋە ئاىەملىرىدىن ئايرىلدى‪.‬‬ ‫‪20‬چۈنكى ‪ ،‬يەۇدىش ئۆزىدىكى نەراىلەرنى ئدلرغا لزىملىق نەراىلەرنى يەتكۈزىى‪.‬‬ ‫‪21‬لركىن يەۇدىىالرنىڭ ااۇىبى بولغان رھىھكدس ىۈامەنلەرگە بد اىرنى ئااكارىلىدى ‪.‬ادنىڭ بىلەن ‪ ،‬ئد ئدنى ئىزىەپ ‪ ،‬ئدنى زىددشنغا تاالىدى‪.‬‬ ‫‪22‬پاىىشاۇ ئىككىدچى ېرتىم بەيتسدمدش ئدلر بىلەن مدئامىلە ېىلدى ‪ ،‬ېولىدى بەرىى ‪ ،‬ئدلرنىڭ ېولىدى ئالدى ‪ ،‬يولغا چىقتى ‪ ،‬يەۇدىش بىلەن ئدرۇاتى‪.‬‬ ‫‪23‬ئانتاكااىىكى ئىشلرىىن ېالغان فىلىپدىڭ ېاتتىق ئرگىلىپ ‪ ،‬گااگىرشپ ‪ ،‬يەۇدىىالرغا يالۋۇرغانلىقىدى ‪ ،‬ئۆزىدى بوي ادنغانلىقىدى ۋە بارلىق بارشۋەر‬ ‫اارشئىتتا ېەاەم بەرگەنلىكىدى ئاالپ ‪ ،‬ئدلر بىلەن ېوادلدى ۋە ېدربانلىق ېىلدى ‪ ،‬بدتخانىدى ۇۆرمەتلىدى ۋە ياخشى مدئامىلە ېىلدى‪. the place,‬‬ ‫‪24‬ماككابدادى ياخشى ېوبدل ېىلىپ ‪ ،‬ئدنى پتولرمايستىن گرررېدلرغىچە باش ۋشلىي ېىلدى‪.‬‬ ‫‪25‬پتولرمايسقا كەلدى ‪:‬ئد يەرىىكى كىشىلەر ئەۇدىگە ېايغدرىى ‪.‬چۈنكى ئدلر ئەۇدىلىرىدى بىكار ېىلىدىغانلىقى ئۈچۈن بورشن چاپتى‪:‬‬ ‫‪26‬لىساا اوت مەيدشنىغا چىقىپ ‪ ،‬ئىمكانقەىەر اەۋەبدى ئاېلپ ‪ ،‬ېايىل ېىلدى ‪ ،‬تىدىچلندۇرىى ‪ ،‬ئدلرنى ياخشى تەاىرلەندۈرىى ‪ ،‬ئانتاكااغا ېايتىپ‬ ‫كەلدى ىېدى ‪.‬ادندشق ېىلىپ ئد پاىىشاۇدىڭ كرلىپ‪-‬چىقىشىغا تەاىر ېىلدى‪.‬‬ ‫‪14‬باب‬‫‪1‬ئۈچ يىلدىن كراىن ‪ ،‬يەۇدىش ارلركدادىڭ ئوغلى ىېمرترىئدادىڭ چوڭ كۈچ ۋە ىېڭىز ئارمىاىسى بىلەن تىرىپولىس پاناۇگاۇىغا كىرگەنلىكىدى ئدېتدرىى‪.‬‬ ‫‪2‬ئد ىۆلەتدى ئرلىپ ‪ ،‬ئانتاكاا ۋە ئدنىڭ ېوغدىغدچىسى لىسىاەنى ئۆلتۈرگەن‪.‬‬ ‫‪3‬ۇازىر باش رھۇانىي بولغان ۋە يەۇدىىي ئەمەالەر بىلەن ئارىلاقان ۋشېىتلرىش ئۆزىدى ېەاتەن ناپاك ېىلغان بىر ئەلكىم ئۆزىدىڭ ۇرچقاندشق‬ ‫ېدتدللمايدىغانلىقىدى ۋە مدېەىىەس ېدربانلىق ادپىسىغا كىرەلمەيدىغانلىقىدى كۆرۈپ‪،‬‬ ‫‪4‬يۈز ئەللىك يىلدش پاىىشاۇ ىېمرترىئدادىڭ يردىغا كرلىپ ‪ ،‬ئدنىڭغا ئالتدن تاج ‪ ،‬خورما ۋە بدتخانىدش تەنتەنىلىك ئىشلىتىلگەن ااخلرنى اوۋغا ېىلدى ‪.‬اد‬ ‫كۈنى ئد اۈكۈت ېىلدى‪.‬‬ ‫‪5‬ېاندشېل بولمىسدن ‪ ،‬ئد ئۆزىدىڭ ئەخمەق ئىگىلىك تىكلەش پدراىتىگە ئررىشىپ ‪ ،‬ىېمرترىئدادىڭ مەالىھەتچىسىگە چاېىرىلدى ۋە يەۇدىىالرنىڭ ېاندشق‬ ‫تەاىرگە ئدچرىغانلىقى ۋە ئدلرنىڭ نرمە مەېسەت ېىلغانلىقىدى اورىدى‪.‬‬


‫‪6‬ئد يەۇدىىالرنى ئااسىدىاىلىكلەر ىەپ ئاتىدى ‪ ،‬ئدلرنىڭ كاپىتانى يەۇدىش ماككابدس بولدپ ‪ ،‬ئدرۇادى ئوزۇېلندۇرىدۇ ۋە ئااىالىق ېىلىدۇ ‪،‬‬ ‫ېالغانلرنى خاتىرجەم ېويمايدۇ‪.‬‬ ‫‪7‬اداا ‪ ،‬مەن ئاتا‪-‬بوۋىلىرىمدىڭ اەرىپىدىن مەۇرۇم ېالغانلىقىم ئۈچۈن ‪ ،‬باش رھۇانىي ىېمەكچىمەن ‪ ،‬ۇازىر بد يەرگە كەلدىم‪:‬‬ ‫‪8‬ئالدى بىلەن ‪ ،‬مردىڭ پاىىشاۇقا مدنااىۋەتلىك ئىشلىرىمغا كۆاۈل بۆلمىگەنلىكىم ئۈچۈن ‪.‬ئىككىدچىدىن ‪ ،‬ۇەتتا بدنىڭ ئۈچۈن مەن ئۆز يدرتدشالىرىمدىڭ‬ ‫ياخشىلىقىدى كۆزىە تدتىمەن ‪:‬چۈنكى پۈتۈن مىللىتىمىز يدېىرىدش تىلغا ئرلىدغان بىر تەرەپ ېىلىدمىغان اوىش ئارېىلىق كىچىك ئازشب ئىچىدە ئەمەس‪.‬‬ ‫‪9‬ادنىڭ ئۈچۈن ‪ ،‬ئى پاىىشاۇ ‪ ،‬بد ئىشلرنىڭ ۇەممىدى بىلىدىغانلىقىدى كۆرۈپ ‪ ،‬ۇەممە ئاىەمگە ئااانلىقچە كەاچىلىك ېىلغان رەۇىم‪-‬اەپقەتكە ئااااەن ‪،‬‬ ‫ىۆلەت ۋە مىللىتىمىز ۇەر تەرەپتىن برسىلغان مىللىتىمىزىىن ئرھتىاات ېىلىڭ‪.‬‬ ‫‪10‬يەۇدىش يااىغاندىل ‪ ،‬ىۆلەتدىڭ جىمجىت بولداى مدمكىن ئەمەس‪.‬‬ ‫‪11‬بد ئىش ئدنىڭ ۇەېقىدە ترزل اۆزلەنمىدى ‪ ،‬ئەمما پاىىشاۇدىڭ بااقا ىھاتلىرى يەۇدىشغا يامان غەرەزىە ېىلىپ ‪ ،‬ىېمرترىئدادى ترخىمد خدابدي‬ ‫ېىلدى‪.‬‬ ‫‪12‬ئد ىەرۇال پىللرنىڭ خوجايىدى بولغان نىكانورنى چاېىرىپ ‪ ،‬ئدنى يەۇدىىاەگە باالىق ېىلدى‪.‬‬ ‫‪13‬ئدنى يەۇدىشنى ئۆلتۈرۈاكە ۋە ئدنىڭ بىلەن بىللە بولغانلرنى چرچىشقا ۋە ئەلكىمدى چوڭ بدتخانىدىڭ باش رھۇانىسى ېىلىشقا بديرۇىى‪.‬‬ ‫‪14‬يەۇدىىاەىىن يەۇدىىاەىىن ېرچىپ چىققان بااقا يەۇدىىالر پاىىلر بىلەن نىكانورغا كرلىپ ‪ ،‬يەۇدىىالرنىڭ زىاىدى ۋە باليىئاپەتلىرىدى ئدلرنىڭ‬ ‫پارشۋشنلىقى ىەپ ئويلىدى‪.‬‬ ‫‪15‬يەۇدىىالر نىكانورنىڭ كەلگەنلىكىدى ئاالپ ‪ ،‬يات مىللەتلەرنىڭ ئدلرغا ېاراى تدرغانلىقىدى ئاالپ ‪ ،‬ئدلرنىڭ برشىغا يەر تاالىدى ۋە ئۆز‬ ‫خەلقىدى ئەبەىىي تىكلىگەن ۋە ئدنىڭ تەېدىرىگە ۇەمىشە يارىەم ېىلىدىغان كىشىگە ىۇئا ېىلدى‪. .‬‬ ‫‪16‬ادنىڭ بىلەن ‪ ،‬كاپىتاندىڭ بديرۇېى بىلەن ئدلر ئد يەرىىن ىەرۇال يولغا چىقىپ ‪ ،‬ىېساۋ اەۇىرىگە كەلدى‪.‬‬ ‫‪17‬يەۇدىشنىڭ ئىدىسى اىمون نىكانور بىلەن جەاگە ېاتدااتى ‪ ،‬ئەمما ىۈامەنلىرىدىڭ تديدېسىز اۈكۈت ېىلىشى بىلەن مەلدم ىەرىجىدە بىئارشم بولدى‪.‬‬ ‫‪18‬ادندشېتىمد ‪ ،‬نىكانور يەۇدىش بىلەن بىللە بولغانلرنىڭ مەرىلىكىدى ۋە ئدلرنىڭ ۋەتىدى ئۈچۈن كۆرەش ېىلىشقا جۈرئەت ېىلغانلىقىدى ئاالپ ‪ ،‬بد‬ ‫ئىشدى ېىلىچ بىلەن اىداپ باېمىدى‪.‬‬ ‫‪19‬ادنىڭ بىلەن ئد پواىدھنىادس ‪ ،‬ترئوىھتدس ۋە ماتاتىااادى تىدچلىق ئورنىتىشقا ئەۋەتتى‪.‬‬ ‫‪20‬ادنىڭ بىلەن ‪ ،‬ئدلر ئدزۇندىن بديان نەاىھەت ېىلىپ ‪ ،‬كاپىتان كۆپچىلىك بىلەن تونداقاندىن كراىن ‪ ،‬ئدلرنىڭ ۇەممىسى بىر نىاەتتە بولدپ ‪،‬‬ ‫ئەۇدىگە ېوادلدى‪.‬‬ ‫‪21‬ئۆز‪-‬ئارش جەم بولىدىغان بىر كۈندى بەلگىلىدى ‪.‬كۈن كەلگەندە ‪ ،‬ئدلرنىڭ ۇەر ئىككىسىگە ئورۇندۇق ېويدلغان‬ ‫‪22‬لدىشس ېورشللىق كىشىلەرنى ېدليلىق جايلرغا تەياارلپ ېويدى ‪ ،‬بدندشق بولغاندش ىۈامەنلەر تديدېسىز خىاانەت ېىلماالىقى ئۈچۈن ‪ ،‬ئدلر تىدچ‬ ‫يىغىن ئاچتى‪.‬‬ ‫‪23‬نىكانور يررۇاالرمدش تدرۇپ ‪ ،‬ۇرچقاندشق زىاان‪-‬زەخمەت يەتكۈزمىدى ‪ ،‬بەلكى ئدنىڭ يردىغا كەلگەن كىشىلەرنى ئدزىتىپ ېويدى‪.‬‬ ‫‪24‬لركىن ‪ ،‬ئد يەۇدىشنىڭ كۆزىدىن خالىي بولداىدى خالىمىدى ‪ ،‬چۈنكى ئد ئىدساندى چىن ېەلبىدىن ياخشى كۆرىدۇ‬ ‫‪25‬ئد ئدنىڭدىن يەنە بىر خوتدن ئرلىش ۋە بال تدغدش ئۈچۈن ىۇئا ېىلدى ‪.‬ادنىڭ بىلەن ئد توي ېىلدى ‪ ،‬جىمجىت بولدپ ‪ ،‬بد ۇاياتقا ېاتدااتى‪.‬‬ ‫‪26‬لركىن ئالكىمدس ئۆز‪-‬ئارش بولغان مدۇەببەتدى ۇرس ېىلىپ ‪ ،‬تۈزۈلگەن ئەۇدىلەرنى كۆزىە تدتدپ ‪ ،‬ىېمرترىئدادىڭ يردىغا كرلىپ ‪ ،‬ئدنىڭغا نىكانورنىڭ‬ ‫ىۆلەتكە ياخشى تەاىر ېىلمىغانلىقىدى ئراتتى ‪.‬چۈنكى ‪ ،‬ئد ئۆز ىۆلىتىگە ااتقدن يەۇدىشنى پاىىشاۇدىڭ ۋشرىسى بولداقا تەيىدلىدى‪.‬‬ ‫‪27‬ادنىڭدىن كراىن ‪ ،‬پاىىشاۇ ېاتتىق غەزەپلىدىپ ‪ ،‬ئەڭ رەزىل كىشىدىڭ ئەيىبلىشىگە نارشزى بولدپ ‪ ،‬نىكانورغا خەت يرزىپ ‪ ،‬ئدنىڭ بد ئەۇدىلەرىىن‬ ‫بەك نارشزى ئىكەنلىكىدى بىلدۈرۈپ ‪ ،‬ئدنىڭغا مەككەبلىك مەۇبدادى ئالدىرشپ ئانتاكااغا ئەۋەتىشكە بديرۇىى‪.‬‬ ‫‪28‬بد نىكانورنىڭ ئىسپات ئاالش يىغىدىغا كەلگەندە ‪ ،‬ئد ئۆزىگە ېاتتىق گااگىرشپ ېالدى ۋە ئدنىڭ ماېدللنغان ماىىىلرنى بىكار ېىلىشىدىن ېاتتىق‬ ‫غەزەپلەندى ‪ ،‬بد ئەرنىڭ ۇرچقاندشق خاتالىقى يوق‪.‬‬ ‫‪29‬لركىن ‪ ،‬پاىىشاۇقا ېاراى ۇرچقاندشق اوىش بولمىغاچقا ‪ ،‬ئد اىاااەت ئارېىلىق بد ئىشدى ئورۇندشش ۋشېتىدى كۆرىى‪.‬‬ ‫‪30‬ېاندشق بولداىدىن ېەتئىادەزەر ‪ ،‬ماككابدس نىكانورنىڭ ئۆزىگە ااىىق بولداقا باالىغانلىقىدى ۋە ئدنىڭغا ئاىەتتىن تااقىرى ېوپاللىق بىلەن‬ ‫يالۋۇرغانلىقىدى كۆرۈپ ‪ ،‬بد خىل ناچار ېىلمىشدىڭ ياخشى ئەمەالىكىدى ۇرس ېىلىپ ‪ ،‬بىر نەچچە ئاىەملىرىدى يىغىپ ‪ ،‬ئۆزىدى چركىددۈرىى ‪. from‬‬ ‫‪Nicanor.‬‬ ‫‪31‬يەنە بىرى ‪ ،‬ئدنىڭ يەۇدىش اىاااىتىدىڭ كۆرۈنەرلىك ىەرىجىدە تواقدنلدېقا ئدچرىغانلىقىدى بىلگەندىن كراىن ‪ ،‬ئدلدغ ۋە مدېەىىەس بدتخانىغا كىرىپ ‪،‬‬ ‫ئاىەتتىكى ېدربانلىق ېىلىۋشتقان رھۇانىالرغا ئدنى بد ئاىەمدى ېدتدلدۇرۇاقا بديرۇىى‪.‬‬ ‫‪32‬ئدلر اد كىشىدىڭ ېەيەرىىن ئىزىەپ كەلگەنلىكىدى ئراتىپ بررەلمەيدىغانلىقىدى ېەاەم ېىلغاندش‪،‬‬ ‫‪33‬ئد ئوڭ ېولىدى ئىباىەتخانىغا ېارشپ ئدزشتتى ۋە مدندشق ېەاەم بەرىى ‪:‬ئەگەر مردى يەۇدىشنى ئەاىرگە ئالمىساڭ ‪ ،‬مەن خدىشنىڭ بد ئىباىەتخانىسىدى‬ ‫يەر بىلەنمد ېوياي ‪ ،‬ېدربانلىق ادپىسىدى چرقىۋېتىمەن ‪.‬ۇەمدە باككداقا كۆرۈنەرلىك بىر ئىباىەتخانا ارلىڭ‪.‬‬ ‫‪34‬بد اۆزلەرىىن كراىن ئد يولغا چىقتى ‪.‬رھۇانىالر ېوللىرىدى ئاامانغا كۆتۈرۈپ ‪ ،‬ئۆز مىللىتىدىڭ ېوغدىغدچىسى بولغان كىشىدىن ادندشق تەلەپ‬ ‫ېىلدى‪.‬‬ ‫‪35‬ئى رەببىم ‪ ،‬ۇەممە نەراىدىڭ ئىگىسى ‪ ،‬ۇرچدرمىگە موۇتاج ئەمەس ‪ ،‬اەن يااايدىغان ئىباىەتخانىدىڭ ئارىمىزىش بولداىدىن خداال بولدۇڭ‪.‬‬ ‫‪36‬اداا ‪ ،‬ئەي بارلىق مدېەىىەس مدېەىىەس پەرۋەرىىگار ‪ ،‬يرقىددىن بديان پاكلنغان بد ئۆيدى ئەزەلدىن مەيدەت ېىلىۋەتمەالر ۋە ۇەر بىر ناۇەق‬ ‫ئرغىزنى توختىتىڭلر‪.‬‬ ‫‪37‬ۇازىر ئد يەرىە نىكانورغا يررۇاالرمدىڭ ئاېساېاللىرىدىن بىرى ‪ ،‬يدرتدشالىرىدى ياخشى كۆرىدىغان ۋە ناۇايىتى ياخشى خەۋەرىشر كىشى بار ‪ ،‬ئد‬ ‫رەۇىم‪-‬اەپقىتى بىلەن يەۇدىىالرنىڭ ئاتىسى ىەپ ئاتالغان‪.‬‬ ‫‪38‬چۈنكى ‪ ،‬بدرۇنقى زشمانلرىش ‪ ،‬ئدلر يەۇدىىي ئەمەالەر بىلەن ئارىلامىغان ۋشېىتتا ‪ ،‬ئد يەۇدىىي ىىدى بىلەن ئەيىبلەنگەن ۋە يەۇدىىالرنىڭ ىىدى‬ ‫ئۈچۈن پۈتۈن كۈچى بىلەن ئدنىڭ جەاىتى ۋە ۇاياتىغا ىشىىللىق بىلەن خەتەر االغان‪.‬‬ ‫‪39‬ادنىڭ بىلەن نىكانور يەۇدىىالرغا ېىلغان ئۆچمەنلىكىدى جاكارلادى خاليدىغان بولدپ ‪ ،‬ئدنى ئرلىپ كرتىش ئۈچۈن بەش يۈزىىن ئارتدق جەاچى‬ ‫ئەۋەتتى‪.‬‬ ‫‪40‬چۈنكى ئد ئدنى ئرلىپ يەۇدىىالرنى بەك ئازشبلىدى‪.‬‬ ‫‪41‬خاليىق مدنارنى ئرلىپ ‪ ،‬ېاتتىق ئىشىكدىڭ اىرتىغا بۆاۈپ كىرىپ ‪ ،‬ئدنى كۆيدۈرۈش ئۈچۈن ئوت ئرلىپ كرتىشدى بديرۇغاندش ‪ ،‬ئد ۇەر تەرەپتىن‬ ‫ئرلىشقا تەياارلىدىپ ېىلىچىغا چۈاتى‪.‬‬ ‫‪42‬رەزىللەرنىڭ ېولىغا ئۆتۈاتىن كۆرە ‪ ،‬مەرىشنە ئۆلۈادى تاللش ‪ ،‬ئدنىڭ ئالىاجاناب تدغدلداىدى تەلەپ ېىلغاندىن بااقا خورلىدىش‪:‬‬


‫‪43‬لركىن اەكتىدى ترزلىك بىلەن ارغىدغاندىن كراىن ‪ ،‬كىشىلەرمد ئىشىك ئالدىغا يۈگۈرىى ‪ ،‬ئد ىشىىللىق بىلەن تامغا يۈگۈرىى ۋە ئدلرنىڭ ئىچىدىكى ئەڭ‬ ‫ېرلىن كىشىلەر ئارىسىدش ئۆزىدى مەرىلىك بىلەن تاالىدى‪.‬‬ ‫‪44‬لركىن ئدلر ترزل جاۋشب ېايتدرىى ۋە بىر بوالدق يارىتىپ ‪ ،‬ئد ېدرۇق يەرنىڭ ئوتتدرىسىغا يىقىلدى‪.‬‬ ‫‪45‬ادندشېتىمد ‪ ،‬ئدنىڭ ئىچىدە ترخى بىر نەپەس بولسىمد ‪ ،‬ئاچچىقلنغان ۇالدش ئورنىدىن تدرىى ‪.‬گەرچە ئدنىڭ ېردى ادنىڭ تۆكۈلگەندەك ئرقىۋشتقان ۋە‬ ‫جارشۇەتلىرى ئرغىر بولسىمد ‪ ،‬ئەمما ئد خاليىقدىڭ ئارىسىدىن يۈگۈرىى ‪.‬ۇەمدە تىك ېىاا ئۈاتىدە تدرۇپ‪،‬‬ ‫‪46‬ېردى ئاللىقاچان تۈگەپ كەتكەندىن كراىن ‪ ،‬ئۈچەيلىرىدى چىقىرىپ ‪ ،‬ئىككى ېولىغا ئرلىپ ‪ ،‬ئدلرنى خاليىققا تاالىدى ۋە ۇايات ۋە رھۇدىڭ رەببىگە‬ ‫ئدنى ېايتا ئەالىگە كەلتۈرۈاكە چاېىرىى ‪ ،‬ادنىڭ بىلەن ئد ئۆلدى‪.‬‬ ‫‪15‬باب‬‫‪1‬لركىن نىكانور يەۇدىش ۋە ئدنىڭ ۇەمرشۇلىرىدىڭ اامارىاە ۇەېقىدە كۈچلۈك جايلرىش ئىكەنلىكىدى ئاالپ ‪ ،‬ىەم ئرلىش كۈنى ئدلرغا ۇرچقاندشق خەتەر‬ ‫ئرلىپ كەلمەي ۇەل ېىلدى‪.‬‬ ‫‪2‬ادندشېتىمد ‪ ،‬ئدنىڭ بىلەن بىللە مرڭىشقا مەجبدرلنغان يەۇدىىالر« ‪:‬ئەي ئدنچە رەۇىمسىز ۋە ۋەۇشىالىك بىلەن ۇالك ېىلماالر ‪ ،‬بەلكى ۇەممە‬ ‫نەراىدى كۆرگەن ئد بااقا كۈنلەرىىن ئۈاتۈن مدېەىىەالىك بىلەن ۇۆرمەتلىگەن كۈنىگە ۇۆرمەت ېىلغىن »ىېدى‪.‬‬ ‫‪3‬ئاندىن ‪ ،‬ئەڭ رەۇىمسىز بىچارە ‪ ،‬ئەگەر جەندەتتە ىەم ئرلىش كۈنىدى ااېلاقا بديرۇغان ېدىرەتلىك كىشى بولسا ‪ ،‬تەلەپ ېىلدى‪.‬‬ ‫‪4‬ئدلر« ‪:‬ئەراتە تىرىك پەرۋەرىىگار بار ‪ ،‬ئد يەتتىدچى كۈنىدى ااېلاقا بديرۇغان‪:‬‬ ‫‪5‬ئاندىن ‪ ،‬يەنە بىرى« ‪:‬مەنمد يەر يۈزىدە كۈچلۈك ‪ ،‬مەن ېورشل ئرلىپ ‪ ،‬پاىىشاۇدىڭ ئىشىدى ېىلىشقا بديرۇيمەن »ىېدى ‪.‬ادندشېتىمد ئد ئۆزىدىڭ رەزىل‬ ‫ئىرشىىسىدىڭ ئەمەلگە ئااماالىقىغا ئررىشتى‪.‬‬ ‫‪6‬ادنىڭ بىلەن نىكانور پەخىرلىدىش ۋە تەكەببدرلدق بىلەن ئۆزىدىڭ يەۇدىش ۋە ئدنىڭ بىلەن بىللە بولغانلرنى مەغلدب ېىلغانلىقى ئۈچۈن ئاممىۋى ئابىدە‬ ‫ئورنىتىشدى ېارشر ېىلدى‪.‬‬ ‫‪7‬لركىن ‪ ،‬ماككابدس رەببىدىڭ ئدنىڭغا يارىەم ېىلىدىغانلىقىغا ئىشەنچ ېىلىپ كەلدى‪.‬‬ ‫‪8‬ادنىڭ ئۈچۈن ‪ ،‬ئد ئۆز ېەۋمىدى بااقا مىللەتلەرنىڭ ئدلرغا ېاراى كرلىشىدىن ېورېماالىققا ‪ ،‬بەلكى ئدلرنىڭ ئىلگىرىكى ئااماندىن كەلگەن يارىىمىدى‬ ‫ئەالەاكە ۋە ۇازىر ئدلرغا ۇەممىگە ېاىىر خدىشىىن كرلىدىغان غەلىبە ۋە يارىەمدى كۈتۈاكە ئۈندىدى‪.‬‬ ‫‪9‬ادندشق ېىلىپ ‪ ،‬ئدلرنى تەۋرشت ېاندنى ۋە پەيغەمبەرلەرىىن تەاەللى بررىپ ‪ ،‬ئدلرنى ئىلگىرى ېولغا كەلتۈرگەن جەالەرنى ئەالەپ ‪ ،‬ئدلرنى‬ ‫ترخىمد خداال ېىلدى‪.‬‬ ‫‪10‬ئد ئدلرنىڭ ئوي‪-‬پىكىرلىرىدى ېوزغاپ ‪ ،‬ئدلرغا مەائدلىاەتدى بەرىى ‪ ،‬ئدلرغا يات مىللەتلەرنىڭ يالغانلىقى ۋە ېەاەمدامىگە خىلپلىق ېىلغانلىقىدى‬ ‫كۆراەتتى‪.‬‬ ‫‪11‬ادندشق ېىلىپ ‪ ،‬ئد ۇەر بىر ئاىەمدى ېالقان ۋە نەيزە بىلەن ېوغدشش بىلەن ئەمەس ‪ ،‬بەلكى رشۇەت ۋە ياخشى اۆزلەر بىلەن ېورشللندۇرىى ‪.‬ئدنىڭ‬ ‫ئۈاتىگە ‪ ،‬ئد ئدلرغا ئىشىدىشكە ئەرزىادىغان بىر چۈادى ئراتتى ‪ ،‬خدىىى ئد ۇەېىقەتەن ادندشق بولغان ‪.‬ئدلرغا ئازرشق خداال بولماڭ‪.‬‬ ‫‪12‬بد ئدنىڭ تەاەۋۋۇرى ئىدى ‪:‬باش رھۇانىي ‪ ،‬پەزىلەتلىك ۋە ياخشى ئاىەم بولغان ئونااس اۆۇبەتتە ۇۆرمەتكە اازشۋەر ‪ ،‬مىجەزى مدليىم ‪ ،‬ياخشى‬ ‫اۆزلەيدىغان ۋە بالىدىن پەزىلەتدىڭ ۇەر ېايسى ندېتىلىرىدش چردىقىپ ‪ ،‬ېولىدى تدتدپ تدرغان ‪.‬پۈتۈن يەۇدىىالر ئۈچۈن ىۇئا ېىلدى‪.‬‬ ‫‪13‬بد ئىش ‪ ،‬ادنىڭغا ئوخشاش ‪ ،‬چاچلىرى ئاېارغان ‪ ،‬اان‪-‬اەرەپلىك ‪ ،‬ۇەيۋەتلىك ۋە ئرسىل ۇەيۋەتلىك بىر ئاىەم پەيدش بولدى‪.‬‬ ‫‪14‬ئاندىن ئوناا جاۋشب بررىپ مدندشق ىېدى« ‪:‬بد ېررىددشالرنى ياخشى كۆرىدىغان ئاىەم ‪ ،‬ئد خدىشنىڭ پەيغەمبىرى يەرەمىاا ئۈچۈن خەلق ۋە مدېەىىەس‬ ‫اەۇەر ئۈچۈن كۆپ ىۇئا ېىلىدۇ‪.‬‬ ‫‪15‬ادنىڭ بىلەن جررېمىااس ئوڭ ېولىدى تدتدپ يەۇدىشغا بىر ېىلىچ بەرىى ۋە ئدنىڭغا ادندشق ىېدى‪.‬‬ ‫‪16‬بد مدېەىىەس ېىلىچدى ‪ ،‬خدىشىىن كەلگەن اوۋغاتدى ئرلىپ ‪ ،‬ىۈامەنلەرنى يارىلندۇرىسەن‪.‬‬ ‫‪17‬ادندشق ېىلىپ ‪ ،‬يەۇدىشنىڭ ناۇايىتى ياخشى اۆزلىرىدىن تەاەللى تاپتى ۋە ئدلرنى باتدرلدق بىلەن ېوزغاتاليدىغان ۋە ياالرنىڭ ېەلبىدى‬ ‫رىغبەتلەندۈرىدىغان اۆزلەر بىلەن ئدلر لگرر ېدرماالىقدى ېارشر ېىلدى ‪ ،‬بەلكى باتدرلدق بىلەن ئدلرغا ئورۇنلاتدرىى ۋە مەرىشنە ۇالدش بد ئىشدى‬ ‫توېدندش ئارېىلىق اىداپ برقىڭ ‪ ،‬چۈنكى اەۇەر ‪ ،‬مدېەىىەس جاي ۋە بدتخانا خەتەر ئىچىدە ئىدى‪.‬‬ ‫‪18‬ئدلرنىڭ ئايالى ‪ ،‬بالىلىرى ‪ ،‬ېررىددشالىرى ۋە خەلقى ئۈچۈن ېىلغان غەمخورلدېى ۇرچ بولمىغاندش ئدلر بىلەن ۇرسابلىداتتى ‪ ،‬ئەمما ئەڭ چوڭ ۋە‬ ‫ئاااالىق ېورېدنچ مدېەىىەس ئىباىەتخانا ئۈچۈن ئىدى‪.‬‬ ‫‪19‬اەۇەرىىكى كىشىلەرمد چەتئەلدىكى توېدنداتىن ئەنسىرەپ ئازرشېمد كۆاۈل بۆلمىدى‪.‬‬ ‫‪20‬ۇازىر ‪ ،‬اىداېدىڭ ېاندشق بولىدىغانلىقىغا ېارىغىدىدش ‪ ،‬ىۈامەنلەر ئاللىبدرۇن يرقىدلىشىپ ‪ ،‬ېوادن ئورۇنلاتدرۇلدى ‪ ،‬ۇايۋشنلر ېدليلىق‬ ‫ئورۇنلاتدرۇلدى ‪ ،‬چەۋەندشزلر ېاناتقا ئولتدرىى‪.‬‬ ‫‪21‬ماككائدس خاليىقدىڭ كرلىشىدى ‪ ،‬كۆپ خىل ېورشل‪-‬يارشغلرنىڭ تەياارلىقلىرىدى ۋە ۇايۋشنلرنىڭ ۋەۇشىالىكىدى كۆرۈپ ‪ ،‬ېوللىرىدى جەندەتكە ئدزشتتى‬ ‫ۋە غەلىبەنىڭ ېورشل بىلەن ئەمەس ‪ ،‬بەلكى كەلگەنلىكىدى بىلگەن ۇالدش مۆجىزە يارشتقان پەرۋەرىىگارنى چاېىرىى ‪.‬ئد ئدنىڭغا ياخشىدەك ېىلىدۇ ‪،‬‬ ‫ليىقلرغا بررىدۇ‪:‬‬ ‫‪22‬ادنىڭ ئۈچۈن ‪ ،‬ئد ىۇئاىش مدندشق ىېدى ‪:‬ئى رەببىم ‪ ،‬اەن يەۇدىىاە پاىىشاۇى ‪ Ezekiyas‬ىەۋرىدە پەرىشتەادى ئەۋەتىپ ‪ ،‬اەنداخررىبدىڭ ېوادنىدش‬ ‫يۈز تۆت يۈز بەش مىڭ ئاىەمدى ئۆلتۈرىۈڭ‪.‬‬ ‫‪23‬ادنىڭ ئۈچۈن ‪ ،‬ئى پەرۋەرىىگار ‪ ،‬ئى رەببىم!‬ ‫‪24‬ېولدادىڭ كۈچى بىلەن مدېەىىەس خەلقىڭغا كدپدرلدق ېىلغانلرنى ۋەۇىمىگە االغىن ‪.‬ادندشق ېىلىپ ئد ئاخىرلاتى‪.‬‬ ‫‪25‬ادنىڭدىن كراىن نىكانور ۋە ئدنىڭ بىلەن بىللە بولغانلر كاناي ۋە ناخشا ئراتىپ ئالدىغا كەلدى‪.‬‬ ‫‪26‬لركىن يەۇدىش ۋە ئدنىڭ ۇەمرشۇلىرى ىۇئا ۋە ىۇئا بىلەن ىۈامەنلەرگە يولدېتى‪.‬‬ ‫‪27‬ادندشق ېىلىپ ‪ ،‬ئدلر ېوللىرى بىلەن ئدرۇادپ ‪ ،‬ېەلبى بىلەن خدىشغا ىۇئا ېىلىپ ‪ ،‬ئوتتدز بەش مىڭ ئاىەمدى ئاز ئۆلتۈرىى ‪.‬چۈنكى ‪ ،‬خدىشنىڭ‬ ‫ېىااپىتى بىلەن ئدلر ناۇايىتى خداال بولدى‪.‬‬ ‫‪28‬جەڭ ئاخىرلاقاندىن كراىن ‪ ،‬خدااللىق بىلەن يەنە ېايتىپ كەلدى ‪ ،‬ئدلر نىكانورنىڭ جابدۇېتا ېازش ېىلغانلىقىدى بىلدى‪.‬‬ ‫‪29‬ئاندىن ئدلر ېاتتىق ۋشرېىرشپ‪-‬جارېىرشپ ‪ ،‬ئۆز تىلىدش ۇەممىگە ېاىىر خدىشغا مەىۇىاە ئوېدىى‪.‬‬ ‫‪30‬ۇەم جىسمانىي ۋە رھۇىي جەۇەتتە پدېرشلرنىڭ ئاااالىق ېوغدىغدچىسى بولغان ۋە ئۆمۈر بويى يدرتدشالىرىغا بولغان مدۇەببىتىدى ىشۋشملاتدرۇپ‬ ‫كەلگەن يەۇدىش نىكانورنىڭ برشىدى ‪ ،‬ېولىدى مۈرىسى بىلەن ئدرۇپ يررۇاالرمغا ئرلىپ كرلىشكە بديرۇىى‪. .‬‬ ‫‪31‬ۇەزرىتى ئەيسا ئد يەرىە بولغاندش ‪ ،‬ئدلرنى ئۆز مىللىتىدىن چاېىرتىپ ‪ ،‬رھۇانىالرنى ېدربانلىق ادپىسىدىڭ ئالدىغا ېويدى‪.‬‬


‫‪32‬ئدلرغا يامان نىكانورنىڭ برشىدى ۋە ئدلدغ خدىشنىڭ مدېەىىەس ئىباىەتخانىسىغا ئىپتىخارلنغان ۇالدش ماختىدىش بىلەن ئد كدپدرنىڭ ېولىدى كۆراەتتى‪.‬‬ ‫‪33‬ئد خدىشاىز نىكانورنىڭ تىلىدى كرسىۋەتكەندىن كراىن ‪ ،‬ئدلرنى ېدالرغا بۆلۈپ بررىشكە بديرۇىى ۋە اارشالىقىدىڭ ئەجرىدى بدتخانا ئالدىدش ئرسىپ‬ ‫ېويداقا بديرۇىى‪.‬‬ ‫‪34‬ادنىڭ بىلەن ‪ ،‬ۇەممە ئاىەم ئدلدغۋشر پەرۋەرىىگارنى ئاامانغا مەىۇىاىلەپ مدندشق ىېدى« ‪:‬ئۆز ئورنىدى ناپاك ېىلغان كىشى نرمىدېگەن بەختلىك!‬ ‫‪35‬ئد يەنە نىكانورنىڭ برشىدى مدنارغا ئرسىپ ېويدى ‪ ،‬بد پەرۋەرىىگارنىڭ يارىىمىگە رھاەن ۋە رھاەن بەلگە‪.‬‬ ‫‪36‬ئدلر ۇەممەيلەندى ئورتاق پەرمان بىلەن بەلگىلىدى ‪ ،‬ئد كۈندى تەنتەنىلىك ئۆتكۈزمەي ‪ ،‬بەلكى‪ 12-‬ئايدىڭ‪ 13-‬كۈنىدى تەبرىكلەش ‪ ،‬يەنى اۈرىاە‬ ‫تىلىدش مارىھچدس كۈنىدىڭ ئالدىدقى كۈنى ئاىشر ىەپ ئاتىلىدۇ‪.‬‬ ‫‪37‬نىكانور بىلەن بىللە ماادى ‪.‬اد ۋشېىتتىن باالپ ئىبرشنىالر اەۇەرنى كونترھل ېىلدى ‪.‬بد يەرىە مەن ئاخىرلاتدرىمەن‪.‬‬ ‫‪38‬ئەگەر مەن ياخشى ېىلغان بولسام ۋە ۇركايىگە ماس كەلسەم ‪ ،‬ئد مردىڭ ئارزۇ ېىلغىدىمدۇر ‪ ،‬ئەمما ئىدچىكە ۋە مەنىلىك بولسا ‪ ،‬مەن ئررىشەلەيمەن‪.‬‬ ‫‪39‬چۈنكى ‪ ،‬ۇارشق ياكى اد ئىچىش زىاانلىق ‪.‬اد بىلەن ئارىلاتدرۇلغان اارشب يرقىملىق ‪ ،‬تەمىدىمد خداال ېىلىدۇ ‪.‬بد يەرىە ئاخىرلىشىدۇ‪.‬‬


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.