Welsh - The Gospel of Mark

Page 1


EfengylMarc

PENNOD1

1DechreuefengyllesuGrist,MabDuw;

2Megisymaeynysgrifenedigynyprophwydi,Welefiyn anfonfynghennadoflaendywyneb,yrhwnabaratoady fforddo'thflaendi.

3Llefunynllefainynyranialwch,Paratowchfforddyr Arglwydd,unionwcheilwybrauef

4YroeddIoanynbedyddioynyranialwch,acynpregethu bedyddedifeirwchermaddeuantpechodau

5AhollwladJwdea,arhaioJerwsalem,aaethantallan atoef,ahwyollafedyddiwydganddoynafonyr Iorddonen,gangyffesueupechodau

6AcIoanoeddwedieiwisgoâgwalltcamel,agwregyso groenameilwynau;acefeafwytaoddlocustiaidamêl gwyllt;

7Acabregethodd,ganddywedyd,Ymaeuncryfachnami yndyfodarfyôli,yrhwnnidwyfdeilwngo'ihesgidiaui blyguilawraci'wdatod

8Myfiynwira'chbedyddiaischwiâdwfr:ondefea'ch bedyddiachwiâ'rYsprydGlân.

9Abuynydyddiauhynny,yrIesuaddaethoNasareth Galilea,acafedyddiwydganIoanynyrIorddonen

10Acarunwaithyndyfodifynyo'rdwfr,efeaganfuy nefoeddynagored,a'rYsbrydfelcolomenyndisgynarno: 11Adaethllefo'rnef,ganddywedyd,TiywfyMab anwylyd,ynyrhwny'mboddlon-wydyndda.

12AcarunwaithyrYsbryda'igyrroddefi'ranialwch

13Acefeafuynoynyranialwchddeugainniwrnod,wedi eidemtioganSatan;acyroeddgyda'rbwystfilod gwylltion;a'rangylionoeddyngweinidogaethuiddo

14AcwediiIoangaeleiroiynycarchar,yrIesuaddaeth iGalilea,ganbregethuefengylteyrnasDduw, 15Adywedyd,Cyflawnwydyramser,atheyrnasDduw syddagos:edifarhewch,achredwchyrefengyl.

16AcwrthgerddedarlanmôrGalilea,efeaganfuSimon acAndreaseifrawdynbwrwrhwydi'rmôr:canys pysgotwyroeddynt

17A'rIesuaddywedoddwrthynt,Deuwcharfyôli,ac fe'chgwnafynbysgodwyrdynion

18Acarunwaithaadawsanteurhwydau,aca'i canlynasantef

19Acwediiddofynedychydigymhellachoddiyno,efea ganfuIagomabSebedeus,acIoaneifrawd,yrhaihefyd oeddynyllongyntrwsioeurhwydauhwynt

20Acynebrwyddefea’ugalwoddhwynt:ahwya adawsantSebedeuseutadynyllonggyda’rgweision cyflog,acaaethantareiôlef

21AhwyaaethantiGapernaum;acarunwaitharydydd Sabothaethimewni'rsynagog,acaddysgu.

22Ahwyasynasantwrtheiathrawiaethef:canysyroedd efeyneudysguhwyntfelunagawdurdodganddo,acnid felyrysgrifenyddion.

23Acyroeddyneusynagogddynagysprydaflan;acefe alefodd,

24Ganddywedyd,Gadini;bethsyddawneloiniâthi, IesuoNasareth?aii'ndifethaydaethostti?Mia'thadwaen pwywyt,SanctDuw

25A’rIesua’iceryddoddef,ganddywedyd,Cadwdy dangnefedd,adosallanohono

26Acwedii'rysbrydaflaneirwygoef,allefainâllef uchel,efeaddaethallanohono

27Ahwyollasynasant,felyrymholasantyneuplitheu hunain,ganddywedyd,Bethywhyn?paathrawiaeth newyddywhon?canysagawdurdodymaeefeyn gorchymynhydynoedi'rysbrydionaflan,acymaentyn ufuddhauiddo.

28Acynebrwyddymledoddeienwogrwyddtrwyyrholl frooamgylchGalilea

29Acynebrwydd,wediiddyntddyfodallano'rsynagog, hwyaaethantimewnidŷSimonacAndreas,gydagIago acIoan

30OndyroeddmamgwraigSimonyngorweddynglafo dwymyn,acyndywedydwrthoamdanihi

31Acefeaddaethacagymeroddhierbyneillaw,aca'i cododdhi;acynebrwyddgadawoddydwymynhi,ahia wasanaethoddiddynt

32Acynyrhwyr,wedimachludhaul,hwyaddygasantato bawboeddynafiechyd,a'rrhaioeddymmeddiant cythreuliaid

33A'rhollddinasaymgasglasantwrthydrws.

34Acefeaiachaoddlaweroeddglafoamrywglefydau,ac afwrioddallanlawerogythreuliaid;acniadawoddi gythreuliaidlefaru,ameubodyneiadnabod

35A'rbore,wedicodigryndipyncyndydd,efeaaeth allan,acaaethileunig,acynoygweddïodd

36ASimon,a'rrhaioeddgydagef,aganlynasantareiôl ef

37Acwediiddynteigaelef,hwyaddywedasantwrtho,Y maepawbyndygeisiodi.

38Acefeaddywedoddwrthynt,Awni'rtrefyddnesaf,i bregethuynohefyd:canysfellyydeuthumallan

39Acyroeddefeynpregethuyneusynagogauhwynt trwyhollGalilea,acynbwrwallangythreuliaid.

40Adaethgwahanglwyfusattoef,ganymbilarno,aca benlinioddiddo,acaddywedoddwrtho,Osmynni,tiaelli fynglanhaui

41A'rIesuadosturiodd,acaestynnoddeilaw,aca gyffyrddoddagef,acaddywedoddwrtho,Gwnaf;bydd lân

42Achyngyntedagyllefaroddefe,ynebrwyddy gwahanglwyfaymadawoddoddiwrtho,acefealanhawyd.

43Acefea'igorchmynnoddefynllym,aca'igyrroddef ymaitharunwaith;

44Acaddywedoddwrtho,Gwêlnaddywediddimwrth neb:eithrdos,dangosdyhuni'roffeiriad,acoffrymaerdy lanhâdypethauaorchmynnoddMoses,yndystiolaeth iddynt.

45Ondefeaaethallan,acaddechreuoddgyhoeddiypeth, athanioypeth,felnaallaiIesumwyachfynedimewni'r ddinasynfwyagored,ondyroeddoddiallanmewn anialdiroedd:ahwyaddaethantatoobobcwr

PENNOD2

1AthrachefnefeaaethiGapernaumymhenrhaidyddiau; aswneifodynyty.

2Acynebrwyddyrymgynull-asantlawer,felnadoeddle i'wderbyn,nacychwaithddimcymaintacynghylchydrws: acefeabregethoddygairiddynt.

3Ahwyaddaethantatto,ganddwynunclafo'rparlys,yr hwnoeddwedieieniobedwar.

4Aphannaallentddyfodynagosatoi'rwasg,hwya ddadorchuddiasantytôlleyroeddefe:acwediiddyntei dorriifyny,hwyaollyngasantygwelyyrhwnyroeddy clafo'rparlysyngorweddynddo

5PanweloddyrIesueuffyddhwynt,efeaddywedodd wrthyclafo'rparlys,Fab,maddeuiritidybechodau.

6Ondyroeddrhaio'rysgrifenyddionyneisteddyno,acyn ymresymuyneucalonnau,

7Pahamymaeydynhwnfelhynynllefarucableddau? pwyallfaddaupechodauondDuwynunig?

8AcynebrwyddpanddealloddyrIesuyneiysbrydeu bodhwyynymresymufellyynddynteuhunain,efea ddywedoddwrthynt,Pahamyrydychynymresymuy pethauhynyneichcalonnau?

9Paunaihawddafywdywedydwrthyclafo'rparlys, Maddeuwyditidybechodau;neuiddywedyd,Cyfod,a chymerdywely,arhodia?

10OndfelygwypochfodganFabydynalluaryddaeari faddaupechodau,(meddaiwrthyclafo'rparlys,) 11Yrwyfyndywedydwrthyt,Cyfod,achymerdywely,a dosi'thdŷ

12Acynebrwyddefeagyfododd,acagymerthygwely, acaaethallano'ublaenhwyntoll;yngymaintagiddynt ollsyfrdanu,agogonedduDuw,ganddywedyd,Niwelsom erioedmohono

13Acefeaaethallandrachefnarlanymôr;a'rholldyrfaa ddaethantato,acefea'udysgoddhwynt

14Acfelyroeddefeynmynedheibio,efeaganfuLefi mabAlffeusyneisteddwrthyddelw,acaddywedodd wrtho,CanlynfiAcefeagyfododdaca'icanlynoddef 15Abu,felyroeddyrIesuyneisteddwrthymborthynei dŷ,laweropublicanodaphechaduriaidaeisteddasant hefydgydâ’rIesua’iddisgyblion:canysllaweroedd,a hwya’icanlynasantef

16Aphanweloddyrysgrifenyddiona'rPhariseaidefyn bwytagydâpublicanodaphechaduriaid,hwya ddywedasantwrtheiddisgyblion,Pafoddymaeefeyn bwytaacynyfedgydâpublicanodaphechaduriaid?

17PanglybuyrIesu,efeaddywedoddwrthynt,Yrhai iachusnidoesarnyntangenymeddyg,ondycleifion:nidi edifeirwchydeuthumialwyrhaicyfiawn,ond pechaduriaid

18AdisgyblionIoana’rPhariseaidoeddynarfer ymprydio:ahwyaddaethantacaddywedasantwrtho, PahamymaedisgyblionIoana’rPhariseaidynymprydio, onddyddisgybliondiddimynymprydio?

19A’rIesuaddywedoddwrthynt,Aallplantyrystafell briodasymprydio,trafyddoypriodfabgydahwynt?cyn belledâbodganddyntypriodfabgydahwy,niallant ymprydio.

20Ondfeddawydyddiau,pandynnirypriodfaboddi wrthynt,acynayrymprydiantynydyddiauhynny

21Nidoesnebhefydyngwnïodarnofrethynnewyddar henddilledyn:felarallymae'rdarnnewydda'illanwodd yncymrydoddiaryrhen,a'rrhwygawaethygir.

22Acnidywnebynrhoigwinnewyddmewnhenboteli: felarall,ygwinnewyddarwygyteiseli,a'rgwina dywalltir,a'rcostreliaddifethir:ondgwinnewyddsydd i'wroimewnpotelinewydd

23Abu,efeaaethtrwyymeysyddŷdarydyddSabboth; a'iddisgyblionaddechreuasant,felyroeddyntynmyned, dynuclustiauŷd

24A'rPhariseaidaddywedasantwrtho,Wele,pahamy gwnântarydyddSabbothyrhynnidywcyfreithlawn?

25Acefeaddywedoddwrthynt,Oniddarllenasocherioed bethawnaethDafydd,panoeddarnoangen,anewynog, efea’rrhaioeddgydagef?

26PafoddyraethefeidŷDduwynnyddiauAbiatharyr archoffeiriad,acafwytaoddybaragosod,yrhwnnidoedd gyfreithloni'wfwyta,ondi'roffeiriaid,acaroddoddhefyd i'rrhaioeddgydagef?

27Acefeaddywedoddwrthynt,YSabothawnaethpwydi ddyn,acniddynargyferySaboth:

28AmhynnyymaeMabydynynArglwyddarySaboth hefyd.

PENNOD3

1Acefeaaethdrachefni'rsynagog;acyroeddynoddyna chanddolawwedigwywo

2Ahwya'igwyliasantef,aiachaiefeefarydyddSaboth; felycyhuddentef

3Acefeaddywedoddwrthygŵroeddâ’rllawwywedig ganddo,Safallan.

4Acefeaddywedoddwrthynt,Aicyfreithlongwneuthur daarydyddiauSaboth,aigwneuthurdrwg?iachubbywyd, neuiladd?Onddaliasanteuheddwch.

5Acwediiddoedrychoamgylcharnyntynddicllon,yn dristoherwyddcaledwcheucalon,efeaddywedoddwrthy dyn,Estyndylaw.Acefea’ihestynnodd:a’ilawa adferwydyngyfanfelyllall

6A'rPhariseaidaaethantallan,acaymgynghorasantar unwaithgydâ'rHerodianiaidyneierbynef,pafoddi'w ddifethaef

7EithryrIesuaymneilltuodda’iddisgyblioni’rmôr:a thyrfafawroGalileaa’icanlynasantef,acoJwdea, 8AcoIerusalem,acoIdumaea,aco'rtuhwnti'r Iorddonen;AhwyoamgylchTyrusaSidon,tyrfafawr, wediclywedypethaumawryroeddefeyneugwneuthur, addaethantato

9Acefeaddywedoddwrtheiddisgyblion,amlongfechan iddisgwylamdanooachosydyrfa,rhagiddynteidyrfaef.

10Canysefeaiachaoddlawer;felypwysasantarnoi gyffwrddagef,cyniferagoeddâphlâu

11A'rysbrydionaflan,panwelsantef,asyrthiasantilawr gereifronef,acalefasant,ganddywedyd,MabDuwwyt ti.

12Acefea'ugorchmynnoddhwyntynllymibeidioei hysbysuef

13Acefesyddynmynedifynydd,acyngalwattoyrhwn afynnaiefe:ahwyaddaethantatto.

14Acefeaordeinioddddeuddeg,ifodgydagef,aci'w hanfonallanibregethu,

15Acifodâgalluiiachauafiechydon,acifwrwallan gythreuliaid:

16ASimonagyfenwoddPedr;

17AcIagomabZebedeus,acIoanbrawdIago;aca'i cyfenwoddhwyntBoanerges,hynnyyw,Meibiony taranau:

18AcAndreas,aPhilip,aBartholomeus,aMathew,a Thomas,acIagomabAlffeus,aThadeus,aSimony Canaanead,

19AJwdasIscariot,yrhwnhefyda'ibradychoddef:ahwy aaethantidŷ.

20A'rdyrfaaddaethantynghyddrachefn,felnaallent gymmaintabwytabara

21Aphanglybueigyfeillion,hwyaaethantallaniddal gafaelynddo:canyshwyaddywedasant,Ymaeefeynei ymyleihun

22A'rysgrifenyddionyrhaioeddyndyfodiwaeredo Ierusalemaddywedasant,YmaeBeelsebubganddo,a thrwydywysogycythreuliaidymaeefeynbwrwallan gythreuliaid

23Acefea'ugalwoddhwyntatto,acaddywedoddwrthynt mewndamhegion,PafoddydichonSatanfwrwallan Satan?

24Acosbyddbrenhiniaethwediymrannuyneiherbynei hun,niddichonydeyrnashonnosefyll.

25Acosymranutŷyneierbyneihun,niddichonytŷ hwnnwsefyll

26AcosSatanagyfydyneierbyneihun,acaymrannu, niddichonefesefyll,ondymaediweddiddo

27Niddichonnebfynedimewnidŷgŵrcryf,acysbeilio eieiddoef,onirwymoefeyngyntafycadarn;acyna ysbeiliaefeeidŷ

28Ynwirmeddafichwi,Maddeuirpobpechodifeibion dynion,achableddyrhaiagablant:

29OndyrhwnagabloynerbynyrYsprydGlân,nichaiff faddeuantbyth,eithrymaemewnperygloddamnedigaeth dragywyddol:

30Amiddyntddywedyd,Ysprydaflansyddganddo 31Ynadaetheifrodyra'ifam,achansefyllytuallan, anfonasantato,ganeialw.

32A'rdyrfayneisteddo'iamgylchef,ahwya ddywedasantwrtho,Weledyfama'thfrodyrhebymofyn amdanat.

33Acefeaatteboddiddynt,ganddywedyd,Pwyywfy mami,neufymrodyri?

34Acefeaedrychoddoamgylcharyrhaioeddyneistedd o'iamgylch,acaddywedodd,Welefymama'mbrodyri!

35CanyspwybynnagawneloewyllysDuw,hwnnwywfy mrawd,a'mchwaer,a'mmam.

PENNOD4

1Acefeaddechreuodddrachefnddysguarlanymôr:a thyrfafawraymgynulloddato,felyraethefei’rllong,aca eisteddoddarymôr;a'rholldyrfaoeddarlanymôrarytir

2Acefeaddysgoddiddyntlawerobethauarddamhegion, acaddywedoddwrthyntyneiathrawiaeth, 3Clywch;Wele,heuwraaethallanihau:

4Acfelyroeddefeynhau,syrthioddrhaiarfinyffordd, acehediaidyrawyraddaethantaca'ihysodd

5Aphethasyrthioddardircaregog,llenidoeddganddo fawrobridd;acynebrwyddcododd,amnadoeddynddo ddyfnderdaear:

6Ondwedii'rhaulgodi,hialosgodd;achannadoedd ganddowreiddyn,efeawywodd

7Aphethasyrthioddymmhlithdrain,a'rdrainadyfasant, aca'itagodd,acniroddoddffrwyth

8Acarallasyrthioddardirda,acaroddesffrwythyncodi acyncynnyddu;acaddugallan,rhywddegarhugain,ac untrigain,aceraillgant

9Acefeaddywedoddwrthynt,Ynebsyddganddo glustiauiwrando,gwrandawed.

10Aphanoeddefeareibeneihun,yrhaioeddynei gylchefgydâ'rdeuddegaofynasantiddoyddameg

11Acefeaddywedoddwrthynt,Ichwiyrhoddirgwybod dirgelwchteyrnasDduw:ondi’rrhaisyddoddiallan,ar ddamhegionygwneiryrhollbethauhyn

12Felygwelont,acnasynnant;achlywyclywant,acni ddeallant;rhagiddyntgaeltroedigaethunamser,amaddeu iddynteupechodau.

13Acefeaddywedoddwrthynt,Oniwyddochchwiy ddameghon?aphafoddganhynnyygwybyddwchbob damhegion?

14Yrheuwrsyddynhauygair

15Adyma'rrhaiarfinyffordd,lleyrheuwydygair;ond wediiddyntglywed,ymaeSatanyndyfodarunwaith,ac yntynnuymaithygairahauwydyneucalonnau

16Adyma'rrhaihefydaheuirardircaregog;yrhai,wedi iddyntglywedygair,yneidderbynarunwaithgyda llawenydd;

17Acnidoesganddyntwreiddynynddynteuhunain,ac fellyygoddefantonddrosamser:wedihynny,pangyfyd cystuddneuerlidigaethermwynygair,ynebrwyddy troseddirhwynt

18Adyma'rrhaiaheuirymmhlithdrain;megisclywedy gair,

19Acymaegofalonybydhwn,athwyllogyfoeth,a chwantaupethaueraillynmynedimewn,yntaguygair, acynmynedynddiffrwyth

20Adyma'rrhaiaheuirardirda;megisgwrando'rgair,a'i dderbyn,adwynffrwyth,rhaidegarhugain,rhaitrigain, aceraillgant

21Acefeaddywedoddwrthynt,Addygircanwylli'wdodi danfwsiel,neudanwely?acibeidioâ'iosodar ganhwyllbren?

22Canysnidoesdimcuddiedig,yrhwnnidamlygir;ni chadwyddimynddirgel,ondiddoddyfodallan.

23Osbyddgannebglustiauiwrando,gwrandawed

24Acefeaddywedoddwrthynt,Gwyliwchyrhyna glywch:âphafesuryrydychyneifesur,ichiymesurir:ac i'rrhaisy'nclywedyrhoddirmwy

25Canysyrhwnsyddganddo,i'rhwnsyddganddo,y rhoddir:a'rhwnnidoesganddo,oddiwrthoefycymerir yrhynsyddganddo

26Acefeaddywedodd,FellyymaeteyrnasDduw,felpe bwrwdynhadi'rddaear;

27Acefeaddylaigysgu,achodinosadydd,a'rhadyn tardduathyfu,niwyrefepafodd

28Canysyddaearsyddyndwyneiffrwytheihun;yn gyntafyllafn,ynayglust,wedihynnyydllawnynyglust

29Ondpanddelo'rffrwyth,ynebrwyddymae'nrhoi'r crymanimewn,oherwydddaethycynhaeaf

30Acefeaddywedodd,Ibabethycyffelybwndeyrnas Dduw?neuâphagymhariaethybyddwnyneichymharu?

31Ymaeyndebygironynohadmwstard,yrhwn,wediei hauynyddaear,syddlaina'rhollhadausyddynyddaear: 32Ondwedieihau,ymaeyntyfu,acyntyfu'nfwyna'r holllysiau,acynsaethucanghennaumawr;felygall ehediaidyrawyrletyadaneigysgod

33Acâllaweroddamhegiono'rfathalefaroddefeygair wrthynt,felygallenteiglywed.

34Eithrhebddamegnilefaroddefewrthynt:aphan oeddyntynunig,efeaegluroddbobpethi'wddisgyblion.

35A'rdyddhwnnw,panddaethyrhwyr,efeaddywedodd wrthynt,Awndrosoddi'rochrdraw

36Acwediiddyntollwngydyrfaymaith,hwya'idaliasant effelyroeddefeynyllong.Acyroeddhefydgydagef longaubychaineraill

37Achododdtymestlfawrowynt,a'rtonnauaguroddi'r llong,felyroeddyrawrhonynllawn

38Acyroeddefeyngnghwryllong,yncysguar obennydd:ahwya'ideffroasantef,acaddywedasant wrtho,Athro,onidoesarnattiigaeleindifani?

39Acefeagyfododd,acageryddoddygwynt,aca ddywedoddwrthymôr,Tangnefedd,llonyddwch.A'r gwyntabeidiodd,abutawelwchmawr

40Acefeaddywedoddwrthynt,Pahamyrydychmor ofnus?pafoddymaenadoesgenychffydd?

41Ahwyaofnasantynddirfawr,acaddywedasantwrthei gilydd,Pafathddynywhwn,fodygwynta'rmôryn ufuddhauiddo?

PENNOD5

1Ahwyaddaethantdrosoddi'rochrdrawi'rmôr,iwlady Gadareniaid

2Acwediiddoddyfodallano'rllong,ynebrwyddcyfarfu agefo'rbeddauddynagysbrydaflanynddo,

3Yrhwnoedda'idrigfanymmysgybeddau;acniallai nebeirwymo,na,nidâchadwynau:

4Ameifodwedieirwymoynfynychâllyffetheiriaua chadwynau,a'rcadwynauwedieutynnuganddoef,a'r llyffetheiriauwedieudryllio:acniallainebeiddofi.

5Acynwastad,nosadydd,yroeddefeynymynyddoedd, acynybeddau,ynllefain,acyneidorrieihunâmeini

6OndpanweloddyrIesuohirbell,efearedoddaca'i haddoloddef,

7Acalefoddâllefuchel,acaddywedodd,Bethsyddimi awnelwyfâthi,Iesu,MabyDuwgoruchaf?Yrwyfyndy erfynarDduw,rhagitifymhoeni

8Canysefeaddywedoddwrtho,Tyredallano'rdyn, ysbrydaflan.

9Acefeaofynnoddiddo,Bethywdyenw?Acefea atebodd,ganddywedyd,Llengywfyenw:canysllawer ydym.

10Acefeaymbilioddyndaerarnonadoeddefeameu hanfonallano'rwlad.

11Yroeddynymylymynyddoeddgenfaintfawrofoch ynymborth

12A'rhollgythreuliaidaattolygasantiddo,ganddywedyd, Danfonnii'rmoch,felyrelomimewniddynt.

13AcynebrwyddyrhoddoddyrIesuganiatâdiddyntA’r ysbrydionaflanaaethantallan,acaaethantimewni’r moch:a’rgenfaintaredoddynffyrnigilawrileserthi’r môr,(seftuadwyfilohonynt;)acadaguwydynymôr

14A'rrhaioeddynporthiymochaffoesant,aca fynegasanthynnyynyddinas,acynywladAhwya aethantallaniedrychbethawnaethid

15AhwyaddaethantatyrIesu,acawelentyrhwnoedd ymmeddiantycythraul,acachanddo’rlleng,yneistedd, acwedieiwisgo,acyneiiawnbwyll:ahwyaofnasant

16A'rrhaia'igwelsantafynegasantiddynt,pafoddy digwyddoddi'rhwnoeddymmeddiantycythraul,achefyd amymoch

17Ahwyaddechreuasantweddioarnoymadaelo'u terfynauhwynt.

18Aphanddaethefei'rllong,yrhwnoeddwediei feddiannugangythraulaweddïoddarnofodgydâgef

19ErhynnyniadawoddyrIesuiddo,ondaddywedodd wrtho,Dosadrefatdygyfeillion,amynegaiddyntgymaint ypethauawnaethyrArglwydditi,acadosturioddwrthyt 20Acefeaymadawodd,acaddechreuoddgyhoeddiyn DecapolisgymaintypethauawnaethaiyrIesuiddoef:a phawbaryfeddasant.

21AphanaethyrIesudrosodddrachefnmewnllongi’r lanarall,tyrfaoeddlaweraymgasglasantato:acyroedd efeynagosatymôr.

22Acwele,unolywodraethwyrysynagogyndyfod, Jairuswrtheienw;aphanweloddef,efeasyrthioddwrth eidraed,

23Acaattolygoddynddirfawriddo,ganddywedyd,Arfin marwygorweddfymerchfach:tyred,atolwg,agosoddy ddwyloarni,felyriacheirhi;ahiafyddbyw.

24A’rIesuaaethgydâgef;aphobllawera'icanlynasant ef,aca'idyrysasantef

25Arhywwraig,yrhonoeddâdiferlifowaedam ddeuddengmlynedd,

26Acwedidioddefllawerobethauganlawerofeddygon, acwedigwarioyrhynolloeddganddi,achebfoddim wedieiwella,ondynhytrachwedigwaethygu,

27PanglybuhisonamyrIesu,addaethynywasgo'rtuôl, acagyffyrddoddâ'iwisgef.

28Canyshiaddywedodd,Oscyffyrddafondâ’iddilladef, miafyddafiach

29Acynebrwyddysychoddffynnoneigwaedhi;a theimlaiyneichorffeibodwedieihiachauo'rplahwnnw

30A'rIesu,ynebrwyddganwybodynddoeihunfod rhinweddwedimynedallanohono,adroddefynywasg, acaddywedodd,Pwyagyffyrddoddâ'mdillad?

31A'iddiscyblionaddywedasantwrtho,Tiaweliydyrfa yndyymffrostio,acaddywedidi,Pwyagyffyrddoddâmi?

32Acefeaedrychoddoamgylchiweledyrhonoeddwedi gwneuthurypethhyn

33Ondywraigdangrynu,yngwybodyrhynawnaethid ynddi,addaeth,acasyrthioddilawrgereifronef,aca fynegoddiddoyrhollwirionedd

34Acefeaddywedoddwrthi,Merch,dyffydda'th gyfannodd;dosmewnheddwch,abyddgyfano'thbla

35Trayroeddefeetoynllefaru,daethrhaiodŷ llywodraethwrysynagogyndweud,"Bufarwdyferch; pamyrwytynpoeni'rMeistrymhellach?"

36CyngyntedagyclywoddyrIesuygairalefarwyd,efe addywedoddwrthlywodraethwrysynagog,Nacofna,yn unigcred

37Acniadawoddinebeiganlynef,ondPedr,acIago,ac IoanbrawdIago

38Acefeaddaethidŷllywodraethwrysynagog,aca weloddycynnwrf,a’rrhaioeddynwyloacynwyloyn fawr

39Aphanddaethefeimewn,efeaddywedoddwrthynt, Pahamygwnewchygwaehwn,acyrwylwch?nidyw'r llanceswedimarw,ondyncysgu

40Ahwya'igwatwarasantefOndwediiddoeubwrw hwyntollallan,ymaeefeyncymrydtadamamyllances, a'rrhaioeddgydagef,acaâimewnlleyroeddyllances yngorwedd.

41Acefeagymmerthyllanceserbyneilaw,aca ddywedoddwrthi,Talithacumi;sef,o'iddehongli,llances, meddafiti,cyfod

42Acynebrwyddyllancesagyfododd,acagerddodd; canysdeuddengmlwyddoedoeddhiAhwyasynasantâ syndodmawr

43Acefeaorchmynnoddiddyntynllym,nawyddaineb hynny;agorchmynnoddfodrhywbethi'wroiiddii'w fwyta.

PENNOD6

1Acefeaaethallanoddiyno,acaddaethi'wwladeihun; a'iddisgybliona'icanlynasantef

2AphanddaethydyddSaboth,efeaddechreuoddddysgu ynysynagog:allaweroeddyneiglywedefasynasant,yn dywedyd,Obaleymaeganydynhwnypethauhyn?a phaddoethinebywhonaroddiriddo,felycyflawniry cyfrywweithredoeddnertholtrwyeiddwyloef?

3Onidhwnywysaer,mabMair,brawdIago,aJoses,a Jwda,aSimon?aconidyweichwioryddefymagydani? Ahwyadramgwyddasantarno

4OndyrIesuaddywedoddwrthynt,Nidywproffwydheb anrhydedd,ondyneiwladeihun,acymhlitheideuluei hun,acyneidŷeihun

5Acniallaiefewneuthurdimnertholyno,oddieithriddo osodeiddwyloarychydigo'rclaf,a'uhiachauhwynt.

6Acefearyfeddoddoherwyddeuhanghrediniaethhwynt Acefeaaethoamgylchypentrefi,ganddysgu

7Acefeaalwoddattoydeuddeg,acaddechreuoddeu hanfonallanbobynddauadau;acaroddesiddynt awdurdodarysbrydionaflan;

8Agorchmynnoddiddyntnachymerentddimi'wtaith, ondffonynunig;dimysgrythur,dimbara,dimarianyneu pwrs:

9Eithrsandalaui'wpedoli;apheidiogwisgodwygot.

10Acefeaddywedoddwrthynt,Ymmhalebynnagyr elochimewnidŷ,arhoswchynohydonielochallano'rlle hwnnw.

11Aphwybynnagni'chderbynio,acni'chgwrandawo, panelochoddiyno,ysgydwchyllwchdaneichtraedyn dystiolaethyneuherbynhwynt.Ynwirmeddafichwi, GoddefadwyfyddiSodomaGomorraynnyddyfarn,nag i'rddinashonno.

12Ahwyaaethantallan,acabregethasantfodiddynion edifarhau

13Ahwyafwriasantallanlawerogythreuliaid,aca eneiniasantagolewlawerogleifion,acaiachaasanthwynt. 14A’rbreninHerodaglybusônamdano;(canyseienwef aledwyd:)acefeaddywedodd,FodIoanFedyddiwrwedi atgyfodioddiwrthymeirw,acamhynnyymae gweithredoeddnertholynamlygueuhunainynddoef 15Erailladdywedasant,maiEliasydyw.Acerailla ddywedasant,Maiproffwydyw,neufeluno’rproffwydi 16OndpanglybuHerodhynny,efeaddywedodd,Ioanyw, yrhwnadorraisi:efeagyfododdoddiwrthymeirw.

17CanysHerodeihunaanfonasaiacaymafloddynIoan, aca’irhwymasaiyngngharcharermwynHerodias,gwraig Philipeifrawd:canysefea’ipriododdhi

18CanysIoanaddywedasaiwrthHerod,Nidcyfreithloni tigaelgwraigdyfrawd.

19AmhynnyHerodiasafuymrysonyneierbynef,aca fynnaieiladdef;ondniallaihi:

20CanysHerodaofnoddloan,ganwybodeifodynŵr cyfiawnasanctaidd,acyneigadw;aphanglybuefeef,efe awnaethlawerobethau,aca’igwrandawoddefynllawen 21Aphanddaethdyddcyfleus,yHerod,areibenblwydd, awnaethswperi'warglwyddi,a'iben-capteniaid,a phenaethiaidGalilea;

22AphanddaethmerchydywededigHerodiasimewn,a dawnsio,arhynguboddiHeroda'rrhaioeddyneistedd gydâgef,ybreninaddywedoddwrthyreneth,Gofynimi bethbynnagafynni,amia'irhoddafiti

23Acefeadyngoddiddi,Bethbynnagaofynnogennyffi, mia’irhoddafiti,hydhannerfynheyrnas.

24Ahiaaethallan,acaddywedoddwrtheimam,Betha ofynnaf?Ahiaddywedodd,PenIoanFedyddiwr

25Ahiaddaetharfrysimewnatybrenin,acaofynnodd, ganddywedyd,Yrwyfynewyllysioitiroddiimiynolac ynymanbenIoanFedyddiwr

26A'rbreninoedddristiawn;etoermwyneilw,acer mwynyrhaioeddyneisteddgydagef,nifynnaiefeei gwrthod

27Acynebrwyddybreninaanfonoddddienyddwr,aca archoddddwyneibenef:acefeaaethacadorroddeiben efynycarchar,

28Acaddugeibenefmewnhwrdd,aca'irhoddesi'r llances:a'rllancesa'irhoddesi'wmam

29Aphanglybueiddisgyblionef,hwyaddaethantaca gymerasanteigorffef,aca’idodasantmewnbedd.

30A’rapostolionaymgasglasantatyrIesu,aca fynegasantiddoyrhollbethau,yrhynawnaethenthwy,a’r hynaddysgasent.

31Acefeaddywedoddwrthynt,Deuwcheichhunaino’r neilltuileanial,agorffwyswchennyd:canysllaweroedd ynmynedacynmyned,acnidoeddganddynthamdden gymaintabwyta

32Achychwynasantileanialarlongo'rneilltu

33A'rbobla'ugwelsanthwyynymadael,allawera'i hadwaenasantef,acaredasantardroedynoo'rholl ddinasoedd,aca'ucyrchasanthwynt,acaddaethant ynghydatoef.

34A’rIesu,panddaethefeallan,aganfubobllawer,aca dosturioddwrthynt,ameubodfeldefaidhebfugail:acefe addechreuoddddysgullawerobethauiddynt

35Acwedii'rdyddbellachfynedheibio,eiddisgybliona ddaethantato,acaddywedasant,Ymaehwnynleanial,ac ynawrymae'ramserwedimynedheibio.

36Anfonhwyntymaith,felyrelenti'rwladoamgylch,ac i'rpentrefydd,acyprynontiddynteuhunainfara:canys nidoesganddyntddimi'wfwyta

37Efeaatteboddacaddywedoddwrthynt,Rhoddwch chwiiddynti'wfwyta.Ahwyaddywedasantwrtho,Aawn niibrynugwerthdaucanceiniogofara,a'iroiiddynti'w fwyta?

38Efeaddywedoddwrthynt,Pasawltorthsyddgennych? ewchiweldAphanwybuant,hwyaddywedasant,Pump, adaubysgodyn

39Acefeaorchmynnoddiddyntwneudibawbeisteddyn fintaiaryglaswelltglas.

40Ahwyaeisteddasantynrhengoedd,yngannoedd,acyn ddegadeugain.

41Acwediiddogymmerydypumtortha'rddaubysgodyn, efeaedrychoddifynui'rnef,acafendithiodd,aca dorroddytorthau,aca'urhoddesi'wddisgyblioni'wgosod gereubron;a'rddaubysgodynarannoddeferhyngddynt oll

42Ahwyafwytasantoll,acaddigonwyd

43Achodasantddeuddegbasgedynllawno'rtameidiau, aco'rpysgod

44A'rrhaioeddynbwytao'rtorthauoeddynghylchpum milowŷr

45Acynebrwyddefearwygoddeiddisgyblionifynedi'r cwch,acifynedi'rochrarallo'rblaeniBethsaida,trayr oeddefeynanfonymaithybobl

46Acwediiddoeuhanfonhwyntymaith,efeaaethi'r mynyddiweddio.

47Aphanaethhiynhwyr,yroeddyllongyngnghanoly môr,acefeynunigarytir

48Acefea'ugweloddhwyntynllafuriowrthrwyfo;canys ygwyntoeddyneuherbynhwynt:acynghylchy bedwareddwylfao’rnosydaethefeatynt,ganrodioary môr,acaewyllysiaifynedheibioiddynt.

49Ondpanwelsantefynrhodioarymôr,hwyadybiasant maiysbrydydoedd,acalefasant:

50Canyshwyolla'igwelsantef,acadrallodasant.Acyn ebrwyddefeaymddiddanoddâhwynt,acaddywedodd wrthynt,Byddwchlawen:myfiyw;paidagofni

51Acefeaaethifynyatynti'rllong;a'rgwyntabeidiodd: ahwyaryfeddasantynddirfawrynddynteuhunain,aca ryfeddasant

52Canysnidystyriasantwyrthytorthau:canyseucalona galedwyd

53Acwediiddyntfynedtrosodd,hwyaddaethantiwlad Genesaret,acadynnoddi'rlan.

54Aphanddaethantallano'rllong,ynebrwyddyr adnabuantef,

55Acaredoddtrwyyrhollfrooamgylch,aca ddechreuasantddwynoamgylchynygwelyauycleifion, lleyclywsanteifod

56Aphalebynnagyrâiefeimewn,ibentrefi,neu ddinasoedd,neuwlad,hwyaddodasantycleifionaryr heolydd,acaattolygasantiddogyffwrddpebyddaiond terfyneiwisgef:achyniferagagyffyrddoddagef,a iacheir

PENNOD7

1YnayPhariseaidaddaethantynghydato,arhaio'r ysgrifenyddion,yrhaioeddyndyfodoJerwsalem.

2Aphanwelsantraio'iddisgyblionefynbwytabara halogedig,hynnyyw,dwylohebeugolchi,hwyagawsant fai

3CanysyPhariseaid,a'rhollIddewon,onibaiiddyntolchi eudwyloynaml,nidydyntynbwyta,yndaltraddodiadyr henuriaid

4Aphanddelonto'rfarchnad,oddieithriddyntymolchi, nidydyntynbwyta.Allawerobethaueraillsydd,yrhaia gawsanti'wdal,megisgolchicwpanau,achastri,llestri pres,abyrddau

5YnayPhariseaida'rysgrifenyddionaofynasantiddo, Pahamnarodiadyddisgyblionynôltraddodiadyr henuriaid,ondbwytabaraâdwylohebeugolchi?

6Efeaatteboddacaddywedoddwrthynt,Day prophwydoddEsaiasamochchwiragrithwyr,felymaeyn ysgrifenedig,Ymaeyboblhynynfyanrhydedduâ'u gwefusau,ondeucalonsyddbelloddiwrthyf

7Erhynnyynoferymaentynfyaddoli,ganddysgui athrawiaethauorchymyniondynion

8Canysganroio’rneilltuorchymynDuw,yrydychyndal traddodiaddynion,felgolchillestriachwpanau:allawero bethaueraillcyffelybyrydychyneugwneuthur

9Acefeaddywedoddwrthynt,Dayrydychynymwrthod âgorchymynDuw,felycadwocheichtraddodiadeich hunain

10CanysMosesaddywedodd,Anrhydeddadydada’th fam;a,Ynebafelltithiodadneufam,byddedmarw:

11Eithrchwiaddywedwch,Osdywedgŵrwrtheidad neueifam,Corbanyw,hynnyyw,rhodd,trwybabeth bynnagaelwitimi;efeafyddrhydd

12Acnidydychyngadaeliddomwyachwneuthurdimi'w dadneui'wfam;

13GanwneuthurgairDuwynaneffeithioltrwyeich traddodiad,yrhwnadraddodasochchwi:allawero bethaucyffelybyrydychyneugwneuthur.

14Acwediiddoalwyrhollboblatto,efeaddywedodd wrthynt,Gwrandewcharnaffibobunohonoch,adeallwch 15Nidoesdimoddiallaniddyn,a'ihalogief:ondy pethausyddyndyfodallanohono,yrhaisyddynhalogi dyn

16Osbyddgannebglustiauiwrando,gwrandawed.

17Acwediiddofynedimewni'rtŷoddiwrthybobl,ei ddisgyblionaofynasantiddoamyddameg

18Acefeaddywedoddwrthynt,Aydychchwithaufelly hebddeall?Onidydychyndirnad,pabethbynnago'rtu allansyddynmynedimewni'rdyn,niallefeeihalogief; 19Amnadywynmynedimewni'wgalon,ondi'rbol,ac ynmynedallani'rbrasder,ganlanhaupobymborth?

20Acefeaddywedodd,Yrhynsyddyndyfodallano'r dyn,syddynhalogiydyn.

21Canyso'rtumewn,ogalondynion,ydawmeddyliau drwg,godineb,godineb,llofruddiaethau,

22Lladradau,trachwant,drygioni,twyll,anlladrwydd, llygaddrwg,cabledd,balchder,ynfydrwydd:

23Ypethaudrwghynollsyddyndyfodo'rtufewn,acyn halogiydyn.

24Acefeagyfododdoddiyno,acaaethiderfynauTyrus aSidon,acaaethidŷ,acnibuasaiinebwybodhynny: ondniallaifodynguddiedig

25Canysrhywwraig,yroeddeimerchieuancagynddi ysbrydaflan,wediclywedamdano,acaddaeth,aca syrthioddwrtheidraedef:

26Groegesoeddywraig,Syroffeniadwrthgenedl;ahia attolygoddiddofwrwycythraulallano'imerch

27A’rIesuaddywedoddwrthi,Digonedyplantyngyntaf: canysnidgwedduscymmerydbarayplant,a’ifwrwaty cwn.

28Ahiaatteboddacaddywedoddwrtho,Ie,Arglwydd: etoycŵndanybwrddsyddynbwytaofriwsionyplant 29Acefeaddywedoddwrthi,Amyrymadroddhwndos ymaith;ydiafolaaethallano'thferch

30Aphanddaethhii'wthŷ,hiaganfuycythraulwedi mynedallan,a'imerchyngorweddarygwely.

31Athrachefn,ganymadaeloderfynauTyrusaSidon,efe addaethhydfôrGalilea,trwyganolterfynauDecapolis.

32Adygasantatounbyddar,acachanddorwystrynei ymadrodd;ahwyaattolygasantiddoroddieilawarno

33Acefea'icymmeroddefo'rneilltuoddiwrthydyrfa,ac aroddeseifyseddyneiglustiau,acaboerodd,aca gyffyrddoddâ'idafod;

34Achanedrychifynyi'rnef,efeaochneidiodd,aca ddywedoddwrtho,Ephphatha,hynnyyw,agor

35Acynebrwyddeiglustiauaagorwyd,allinyneidafod aymollyngodd,acefealefaroddynblaen.

36Acefeaorchmynnoddiddyntnaddywedentwrthneb: ondpofwyafaorchmynnoddefeiddynt,mwyafolla'i cyhoeddasantef;

37Asynasanttuhwntifesur,ganddywedyd,Efeawnaeth bobpethyndda:efeawnai'rbyddariaidglywed,a'rmudi lefaru.

PENNOD8

1Ynydyddiauhynnyyroeddydyrfaynfawriawn,aheb ddimi'wfwyta,yrIesuaalwoddeiddisgyblionato,aca ddywedoddwrthynt,

2Tosturiafwrthydyrfa,ameubodynawrwedibodgyda midridiau,acnidoesganddyntddimi'wfwyta

3Acosanfonafhwyntymaithynymprydiaui'wtaieu hunain,hwyalewygantaryffordd:canysdarfodwyr ohonyntaddaethantobell

4A'iddisgyblionaattebasantiddo,Obaleydichondyn fodloniarydynionhynâbaraymaynyranialwch?

5Acefeaofynnoddiddynt,Pasawltorthsyddgennych?A hwyaddywedasant,Saith.

6Acefeaorchmynnoddi'rbobleisteddarlawr:acefea gymmerthysaithdorth,acaddiolchodd,acadorrodd,aca roddoddi'wddisgyblioni'wgosodgereubron;ahwya'u gosodasantoflaenybobl

7Acyroeddganddyntychydigobysgodbychain:acefea fendithiodd,acaarchoddeugosodhefydgereubron.

8Fellyhwyafwytasant,acaddigonwyd:ahwya gymerasantsaithbasgedo'rymborthtoredig

9A'rrhaiafwytasentoeddynghylchpedairmil:acefea'u hanfonoddhwyntymaith

10Acynebrwyddefeaaethilonggyda'iddisgyblion,aca ddaethibarthauDalmanutha.

11A'rPhariseaidaddaethantallan,acaddechreuasant ymholiagef,gangeisioganddoarwyddo'rnef,ganei demtio

12Acefeaochneidioddynddwysyneiysbryd,aca ddywedodd,Pahamymaeygenhedlaethhonynceisio arwydd?ynwirmeddafichwi,Niroddirarwyddi'r genhedlaethhon

13Acefea'ugadawoddhwynt,acaaethi'rllongdrachefn, acaaethi'rochrdraw

14Yroeddydisgyblionwedianghofiocymrydbara,ac nidoeddganddyntynyllongfwynagundorth.

15Acefeaorchmynnoddiddynt,ganddywedyd, Gwyliwch,gwyliwchrhagsurdoesyPhariseaid,asurdoes Herod.

16Ahwyaymresymasantyneuplitheuhunain,gan ddywedyd,Ymaehynamnadoesgennymnifara

17A’rIesupanwybu,efeaddywedoddwrthynt,Pahamyr ydychynymresymu,amnadoesgennychfara?Onid ydychchwiyndealleto,nacyndeall?aydychchwieto wedicaledueichcalon?

18Allygaid,oniwelwchchwi?achlustiaugennych,oni wrandewch?aconidydychyncofio?

19Pandorraisypumtorthymhlithpummil,pasawl basgedaidynllawnodameidiauagymerasochifyny? Hwythauaddywedasantwrtho,Deuddeg

20Aphanddaethysaithoblithpedairmil,pasawl basgedaidynllawnodameidiauagymerasochifyny?A hwyaddywedasant,Saith

21Acefeaddywedoddwrthynt,Pafoddnadydychyn deall?

22AcefeyndyfodiBethsaida;ahwyaddygasantddyn dallato,acaattolygasantiddogyffwrddagef.

23Acefeagymmertherbynllawydall,aca'iharweiniodd efallano'rdref;acwediiddoboeriareilygaid,adodiei ddwyloarno,efeaofynoddiddoaweloddefeddim.

24Acefeaedrychoddifynu,acaddywedodd,Yrwyfyn gweleddynionfelcoed,ynrhodio

25Wedihynnyefearoddeseiddwylodrachefnarei lygaid,acabaroddiddoedrychifynu:acefeaadferwyd, acaweloddbobunyneglur

26Acefea'ihanfonoddefi'wdŷ,ganddywedyd,Naddos i'rdref,acnaddywedwrthnebynydref

27A’rIesuaaethallan,a’iddisgyblion,idrefiCesarea Philipi:acaryfforddefeaofynnoddi’wddisgyblion,gan ddywedydwrthynt,Pwyymaedynionyndywedydydwyf fi?

28Ahwyaattebasant,loanFedyddiwr:ondymaerhaiyn dywedyd,Elias;aceraill,Uno'rprophwydi

29Acefeaddywedoddwrthynt,Ondpwyyrydychyn dywedydfymodi?APhedraateboddacaddywedodd wrtho,TiywyCrist

30Acefeaorchmynnoddiddyntnaddywedentddimo honowrthneb.

31Acefeaddechreuoddeudysgu,fodynrhaidiFaby dynddioddefllawer,achaeleiwrthodganyrhenuriaid,a'r archoffeiriaid,a'rysgrifenyddion,a'iladd,acweditridiau atgyfodi

32AcefealefaroddyrymadroddhwnnwynagoredA Phedra'icymerthef,acaddechreuoddeigeryddu.

33Eithrwediiddodroioddiamgylch,acedrycharei ddisgyblion,efeageryddoddPedr,ganddywedyd,Dosar fyôli,Satan:canysnidwyttiynarogliypethausyddo Dduw,ondypethausyddoddynion

34Acwediiddoalwyboblattogydâ'iddisgyblionhefyd, efeaddywedoddwrthynt,Pwybynnagafynnoddyfodar fyôli,ymwadedagefeihun,achymeredeigroes,a chanlynedfi

35Canyspwybynnagaewyllysiogadweieinioes,a'icyll; ondpwybynnagagolloeieinioeserfymwynia'refengyl, hwnnwa'ihachub

36Canyspalesiddyn,osefeaennillyrhollfyd,acholli eienaideihun?

37Neubetharydddynyngyfnewidameienaid?

38Pwybynnagganhynnyagywilyddierohonoffiaco'm geiriauynygenhedlaethodinebusaphechadurushon; ohonoefhefydybyddcywilyddarFabydyn,panddelo yngngogonianteiDadgyda'rangylionsanctaidd

1Acefeaddywedoddwrthynt,Ynwirmeddafichwi,fod rhaio’rrhaisyddynsefyllyma,yrhainiphrofantangau, hydoniwelontdeyrnasDduwyndyfodmewnnerth.

2AcarôlchwediwrnodyrIesuagymeroddgydagefPedr, acIago,acIoan,aca'uharweinioddhwyntifynydduchel o'rneilltuareupennaueuhunain:acefeaweddnewidiwyd o'ublaenhwynt

3A'iddilladalewyrchodd,ynfwygwynfeleira;felna ddichonunllawnacharyddaeareugwynio

4AcymddangosoddiddyntEliasgydâMoses:acyr oeddyntynymddiddanâ'rIesu.

5APhedraatteboddacaddywedoddwrthyrIesu,Athro, daywinifodyma:agwnawndairpabell;uniti,acuni Moses,acuniElias.

6Canysniwyddaiefebethi'wddywedyd;canysyroedd arnyntofnmawr

7Abucwmwlyncysgodidrostynt:allefaddaetho'r cwmwl,ganddywedyd,HwnywfyMabanwylyd: gwrandewcharno

8Acynddisymwth,wediiddyntedrychoamgylch,ni welsantnebmwyach,ondyrIesuynuniggydahwyeu hunain

9Acfelyroeddyntyndyfodiwaeredo'rmynydd,efea orchmynnoddiddyntnaddywedentwrthnebypethaua welsant,hydoniatgyfodasaiMabydynoddiwrthymeirw 10Ahwyagadwasantyrymadroddhwnnwwrthynteu hunain,ganofyni'wgilyddbethoeddystyratgyfodiad oddiwrthymeirw

11Ahwyaofynasantiddo,ganddywedyd,Pahamy dywedyrysgrifenyddionfodynrhaidiEliasddyfodyn gyntaf?

12Acefeaatteboddacaddywedoddwrthynt,Eliasynwir syddyndyfodyngyntaf,acynadferupobpeth;a'rmoddy maeynysgrifenedigamFabydyn,fodynrhaididdo ddioddefllawerobethau,achaeleiddiystyru.

13Eithryrydwyffiyndywedydichwi,fodEliasynwir wedidyfod,ahwyawnaethantiddoyrhynarestrasant,fel ymaeynysgrifenedigamdano.

14Aphanddaethefeateiddisgyblion,efeaganfudyrfa fawryneucylchhwynt,a’rysgrifenyddionynymholigyd âhwynt.

15Acarunwaithyrhollbobl,panwelsantef,asynasant ynfawr,arhedasantato,a'igyfarch

16Acefeaofynnoddi'rysgrifenyddion,Pabethyrydych yneiholiwrthynt?

17Acuno'rdyrfaaatteboddacaddywedodd,Athro, dygaisatatfymab,yrhwnsyddagysbrydmud;

18Aphalebynnagycymmeroefeef,ymaeefeynei rhwygoef:acymaeefeynewynnu,acynrhincianâ'i ddannedd,acynpigo:acmiaddywedaiswrthdy ddisgyblionameifwrwefallan;acniallent

19Efeaatteboddiddo,acaddywedodd,Ogenhedlaeth ddi-ffydd,pahydybyddafgydâchwi?pahydydioddefaf di?dwgefataffi

20Ahwya'idygasantefato:aphanweloddefeef,yr ysbryda'iryngoddef;acefeasyrthioddarlawr,aca ewynoddarwalch

21Acefeaofynnoddi’wdad,Pamorhirsydderpan ddaethhwnato?Acefeaddywedodd,Ofab

22Acynaml,efea'ibwrioddefi'rtân,aci'rdyfroedd,i'w ddifethaef:ondosgellidiwneuthurdim,tosturiawrthym, achynorthwyani

23YrIesuaddywedoddwrtho,Osgellidigredu,pobpeth syddbosibli’rhwnsyddyncredu.

24Acarunwaithtadyplentynalefodd,acaddywedoddâ dagrau,Arglwydd,yrwyfyncredu;cynorthwyafy anghrediniaeth.

25PanweloddyrIesufodyboblyncydredeg,efea geryddoddyrysbrydaflan,ganddywedydwrtho,Ysbryd mudabyddar,yrwyfyngorchymyniti,tyredallanohono, acnacewchimewniddomwyach

26A’rysbrydalefodd,aca’irhwygoddefynchwyrn,aca ddaethallanohono:acyroeddefemegisunmarw;fely dywedaillawer,Ymaeefewedimarw

27OndyrIesua'icymertheferbyneilaw,aca'icododdef; acefeagyfododd

28Aphanddaethefei'rtŷ,eiddisgyblionaofynasantiddo o'rneilltu,Pahamnaallemnieifwrwefallan?

29Acefeaddywedoddwrthynt,Niallyrhywogaethhon ddyfodallanoddim,ondtrwyweddiacympryd

30Ahwyaaethantoddiyno,acaaethanttrwyGalilea;ac nifynnaiinebeiwybod

31Canysefeaddysgoddeiddisgyblion,acaddywedodd wrthynt,Mabydynadraddodiriddwylodynion,ahwya'i lladdantef;acwediiddogaeleiladd,efeagyfydytrydydd dydd

32Ondniddeallasantygairhwnnw,acyroeddarnyntofn gofyniddo

33AcefeaddaethiGapernaum:achanfodynytŷefea ofynnoddiddynt,Bethoeddgennychyneiymrysonyn eichplitheichhunainaryffordd?

34Eithrhwyaddaliasanteutangnefedd:canysaryffordd yrymrysonasantâ’igilydd,pwyaddylaifodfwyaf.

35Acefeaeisteddodd,acaalwoddydeuddeg,aca ddywedoddwrthynt,Osmynnebfodyngyntaf,hwnnw fyddolafoll,acynwasibawb.

36Acefeagymmerthfab,aca'igosododdefyneucanol hwynt:acwediiddoeigymrydefyneifreichiau,efea ddywedoddwrthynt,

37Pwybynnagadderbyniouno'rcyfrywblantynfyenwi, syddynfynerbyni:aphwybynnaga'mderbynioi,nid myfisyddyneidderbyn,ondyrhwna'mhanfonoddi.

38AcIoanaatteboddiddo,ganddywedyd,Athro,nia welsomunynbwrwallangythreuliaidyndyenwdi,acnid ywyneincanlynni:aniawaharddasomiddo,amnadyw efeyneincanlynni

39A'rIesuaddywedodd,Nawaherddwchiddo:canysnid oesnebawnawyrthynfyenwi,aallynysgafnddywedyd drwgamdanaf

40Canysyrhwnnidywi'nherbyn,syddo'nrhanni

41Canyspwybynnagaroddoichwigwpanaidoddwfri'w yfedynfyenwi,oherwyddeichbodynperthyniGrist,yn wirmeddafichwi,nichollefeeiwobr

42Aphwybynnagadroseddouno'rrhaibychainhynsydd yncreduynoffi,gwellywiddofodmaenmelinwediei grogiameiwddf,a'ifwrwi'rmôr.

43Acosdylawa'thdrosedda,torhiymaith:gwelliti fynedimewni'rbywydynanafus,nachaeldwylawi fynediuffern,i'rtânnaddiffoddirbyth.

44Llenibyddoeupryfhwyntynmarw,a'rtânhebei ddiffodd

45Acosdydroeda'thdrosedda,toref:gwellitifynedi mewni'rbywyd,nadaudroeda'thfwrwiuffern,i'rtânna ddiffoddirbyth

46Llenibyddoeupryfhwyntynmarw,a'rtânhebei ddiffodd.

47Acosdylygada'thdramgwyddant,tynefallan:gwelli tifynedimewnideyrnasDduwagunllygad,nachaeldy dafluâdaulygadidânuffern.

48Llenibyddoeupryfhwyntynmarw,a'rtânhebei ddiffodd

49Canyspobunahelltirâthân,aphobaberthahelltirâ halen

50Halensydddda:ondosbyddyrhalenwedicolliei halen,âphabethyrydychi'wflasu?Byddedhalenynoch eichhunain,aheddwchâ'chgilydd

PENNOD10

1Acefeagyfododdoddiyno,acaddaethiderfynau Jwdea,yrochrdrawi'rIorddonen:a'rbobladdychwelasant ato;acfelyroeddynewyllysio,efea'udysgodddrachefn

2A'rPhariseaidaddaethantatto,acaofynasantiddo,Ai cyfreithlawniŵrfwrwymaitheiwraig?yneidemtio

3Acefeaatteboddacaddywedoddwrthynt,Betha orchmynnoddMosesichwi?

4Ahwyaddywedasant,Mosesaddioddefoddysgrifennu ysgar,a'ibwrwhiymaith

5A’rIesuaatteboddacaddywedoddwrthynt,Er caledwcheichcalonyrysgrifennoddefeygorchymynhwn ichwi

6OndoddechreuadygreadigaethygwnaethDuwhwynt ynwrywacynfenyw

7Amhynygadawedgŵreidada'ifam,acalynowrthei wraig;

8A'rddaufydduncnawd:fellyniddauydyntmwyach, onduncnawd

9Amhynnyyrhynagyd-gysylltoddDuw,naddiystyred dyn

10Acynytŷeiddisgyblionefaofynasantiddodrachefn amyrunpeth.

11Acefeaddywedoddwrthynt,Pwybynnagaroddo ymaitheiwraig,acabriodounarall,syddyngodinebuyn eiherbynhi.

12Acosgwraigaryddeigwrymaith,acabrioderagarall, ymaehiyngodinebu

13Ahwyaddygasantblantieuaincatto,felycyssylltaiefe âhwynt:a'iddisgyblionageryddasantyrhaioeddyneu dwynhwynt.

14A'rIesupanweloddhynny,afuddrwgganddo,aca ddywedoddwrthynt,Goddefwchi'rplantosddyfodataffi, acnawaherddwchiddynt:canyso'rcyfrywymaeteyrnas Dduw.

15Ynwirmeddafichwi,Pwybynnagnidderbynio deyrnasDduwynblentynbach,nidâimewniddi

16Acefea'ucymmerthhwyntifynuyneifreichiau,aca roddeseiddwyloarnynt,aca'ubendithioddhwynt

17Acwediiddofynedallani'rffordd,unaddaethyn rhedeg,acabenlinioddiddo,acaofynoddiddo,Athroda, bethawnafietifeddubywydtragwyddol?

18A'rIesuaddywedoddwrtho,Pahamyrwytynfyngalw iyndda?nidoesdimdaioniondun,sefDuw

19Tiawyddostygorchymynion,Naodineba,Naladd,Na ladrata,Naddwggam-dystiolaeth,Nacham-dwyll, Anrhydeddadydada'thfam

20Acefeaatteboddacaddywedoddwrtho,Athro,yrhai hynollawelaiso'mhieuenctid.

21A’rIesua’igweloddefyneigaru,acaddywedodd wrtho,Unpethsyddgennyt:dos,gwerthyrhynsydd gennyt,adyroi’rtlodion,athiageidrysorynynef:a thyred,cymerygroes,adilynfi

22Abudristganyymadroddhwnnw,acaaethymaithyn drist:canysyroeddganddoeiddomawr

23A'rIesuaedrychoddoamgylch,acaddywedoddwrth eiddisgyblion,Morbrinyrâ'rrhaisyddganddyntgyfoethi mewnideyrnasDduw!

24A'rdisgyblionasynasantwrtheieiriauefOndyrIesua atebodddrachefn,acaddywedoddwrthynt,Blant,mor anoddywi'rrhaisy'nymddiriedmewncyfoethfyndi mewnideyrnasDduw!

25Hawsywigamelfynedtrwylygadnodwydd,nagi ddyncyfoethogfynedimewnideyrnasDduw

26Ahwyasynasantofesur,ganddywedydwrtheugilydd, Pwyganhynnyaallfodyngadwedig?

27A’rIesuganedrycharnyntaddywedodd,Gydadynion ymaehynynamhosibl,ondnidgydaDuw:canysgyda Duwymaepobpethynbosibl.

28YnaydechreuoddPedrddywedydwrtho,Wele,nia adawsomoll,aca'thganlynasomdi

29A’rIesuaatteboddacaddywedodd,Ynwirmeddafi chwi,nidoesnebaadawodddŷ,neufrodyr,neu chwiorydd,neudad,neufam,neuwraig,neublant,neu diroedd,erfymwyni,a’refengyl.,

30Eithrefeagaiffganwaithynawrynyramserhwn,dai, abrodyr,achwiorydd,amamau,aphlant,athiroedd, ynghydagerlidiau;acynybydaddawbywyd tragywyddol

31Eithrllaweroraiblaenaf,afyddantolaf;a'rolafyn gyntaf.

32AcyroeddyntaryfforddynmynedifynuiIerusalem; a’rIesuaaetho’ublaenhwynt:ahwyaryfeddasant;ac wrthddilyn,yroeddarnyntofn.Acefeagymerodd drachefnydeuddeg,acaddechreuoddfynegiiddyntpa bethauaddigwyddaiiddo,

33Ganddywedyd,Wele,yrydymynmynedifynui Ierusalem;aMabydynadraddodiri'rarchoffeiriaid,aci'r ysgrifenyddion;condemniantefifarwolaeth,arhoddantef i'rCenhedloedd:

34Ahwya'igwatwarantef,aca'ifflangellantef,aca boerantarno,aca'illaddantef:a'rtrydydddyddefea gyfyddrachefn

35AcIagoacIoan,meibionSebedeus,addaethantatto, ganddywedyd,Athro,niafynnwnitiwneuthurinibeth bynnagaewyllysiwn.

36Acefeaddywedoddwrthynt,Bethaewyllysiwchimi eiwneuthurichwi?

37Hwythauaddywedasantwrtho,Caniatâinieistedd,un ardylawddeau,a'rllallardylawaswy,yndyogoniant

38OndyrIesuaddywedoddwrthynt,Niwyddochbethyr ydychyneiofyn:aellwchchwiyfedo'rcwpanyrwyffi yneiyfed?achaeleichbedyddioâ'rbedyddybedyddirfi agef?

39Ahwyaddywedasantwrtho,GallwnA’rIesua ddywedoddwrthynt,Chwiayfwchynwiro’rcwpanyr

wyffiyneiyfed;acâ'rbedyddybedyddirfiagefy bedyddirchwi:

40Eithreisteddarfyneheulaw,acarfyllawaswynid eiddoffiiroddi;ondfe'irhoddiri'rrhaiyparatowydef.

41Aphanglybuydeg,hwyaddechreuasantfodyn ddirfawrwrthIagoacIoan

42OndyrIesua'ugalwoddhwyntatto,acaddywedodd wrthynt,Chwiawyddochfodyrhaiagyfrifiryn arglwyddiaethuaryCenhedloeddynarglwyddiaethu arnynt;acymaeeumawrionynarferawdurdodarnynt

43Ondfellynibyddyneichplithchwi:ondpwybynnaga fynnofodynfawryneichplith,byddedynweinidogichwi 44Aphwybynnagohonochafyddopennaf,afyddwasi bawb

45CanysniddaethMabydyni'wwein-idogaethu,ondi weinidogaethu,aciroddieieinioesynbridwerthdros lawer

46AhwyaddaethantiJericho:acfelyroeddefeyn mynedallanoIericho,a’iddisgyblion,allumawro’rbobl, yroeddBartimeusdall,mabTimaeus,yneisteddarfiny fforddyncardota

47AphanglybuefemaiyrIesuoNasarethydoedd,efea ddechreuoddlefain,adywedyd,Iesu,FabDafydd,trugarhâ wrthyf

48Allaweraorchmynnoddiddogadweiheddwch:ond efealefoddynddirfawr,TiFabDafydd,trugarhawrthyf

49A’rIesuasafodd,acaarchoddeialwAhwya alwasantydall,ganddywedydwrtho,Byddgysurus,cyfod; ymaeefeyndyalw

50Acefe,ganfwrwymaitheiwisg,agyfododd,aca ddaethatyrIesu.

51A’rIesuaatteboddacaddywedoddwrtho,Bethafynni imieiwneuthuriti?Ydalladdywedoddwrtho,Arglwydd, felycaffwyffyngolwg.

52A'rIesuaddywedoddwrtho,Dosymaith;dyffydda'th gyflawnoddAcynebrwyddefeagafoddeiolwg,aca ddilynoddyrIesuaryffordd.

PENNOD11

1AphannesaasantatIerusalem,atBethphageaBethania, wrthFynyddyrOlewydd,efeaanfonoddddauo'i ddisgyblion,

2Acaddywedoddwrthynt,Ewchi'rpentrefgyferbynâ chwi:achyngyntedagyrelochimewniddo,chwia gewchebolynrhwym,hebnebyneisteddarno;rhyddhaef, adygwchef

3Acosdywednebwrthych,Pahamyrydychyn gwneuthurhyn?dywedwchfodyrArglwyddeiangenarno; acynebrwyddefea'ihanfonaefyma

4Ahwyaaethant,acagawsantyrebolwedieirwymo wrthydrwsoddiallan,ynymanycyfarfudwyffordd;a hwya'igollyngasantef

5Arhaio'rrhaioeddynsefyllynoaddywedasantwrthynt, Bethyrydychyneiwneud,ganollwngyrebol?

6Ahwyaddywedasantwrthyntmegisygorchmynasaiyr Iesu:ahwya’ugollyngasanthwyntymaith.

7AhwyaddygasantyrebolatyrIesu,acafwriasanteu dilladarno;acefeaeisteddoddarno

8Allaweradaenasanteudilladaryffordd:acerailla dorrasantgangauoddiarycoed,aca’ugwelltasantary ffordd

9A'rrhaioeddynmynedo'rblaen,a'rrhaioeddyncanlyn, alefasant,ganddywedyd,Hosanna;Gwyneifydyrhwn syddyndyfodynenwyrArglwydd:

10BendigedigfyddoteyrnaseintadDafydd,yrhwnsydd yndyfodynenwyrArglwydd:Hosannaynygoruchaf.

11A’rIesuaaethimewniJerwsalem,aci’rdeml:acwedi iddoedrycho’iamgylcharbobpeth,acynawryrhwyr wedicyrraedd,efeaaethallaniBethaniagyda’rDeuddeg.

12Athrannoeth,wediiddyntddyfodoBethania,newynu oeddarno:

13Achanweledffigysbrenohirbellachanddoddail,efea ddaeth,oscaffaiefeddimarno:aphanddaethato,ni chafoddonddail;canysnidoeddamserffigyseto.

14A’rIesuaatteboddacaddywedoddwrthi,Nafwytaed nebffrwythohonottibythohynallanA'iddisgybliona glywsant.

15AhwyaddaethantiIerusalem:a’rIesuaaethi’rdeml, acaddechreuoddfwrwallanyrhaioeddyngwerthuacyn prynuynydeml,acaddymchweloddfyrddau’r cyfnewidwyrarian,aseddauyrhaioeddyngwerthu colomennod;

16Acnioddefaiinebgariounrhywlestrtrwy'rdeml.

17Acefeaddysgodd,ganddywedydwrthynt,Onidywyn ysgrifenedig,Fynhŷiaelwiro'rhollgenhedloeddyndŷ gweddi?eithrchwia'igwnaethochynffaulladron.

18A'rysgrifenyddiona'rarch-offeiriaidaglywsant,aca geisiasantpafoddydifethentef:canysyroeddyntynei ofnief,oblegidyrhollbobloeddynsynnuwrthei athrawiaethef

19Aphanaethhiynhwyr,efeaaethallano'rddinas

20Acynybore,wrthfynedheibio,hwyawelsanty ffigysbrenwedisychuoddiwrthygwreiddiau

21APhedryngalwigoffadwriaethaddywedoddwrtho, Athro,weleyffigysbrenyrhwnafelltithiaist,wedigwywo.

22A'rIesuaateboddaddywedoddwrthynt,Credwchyn Nuw

23Canysynwirmeddafichwi,Pwybynnagaddywedo wrthymynyddhwn,Ymaith,abwrierdii'rmôr;acnid amheuayneigalon,eithragredoydawypethaua ddywedoefeiben;byddganddobethbynnagaddywed.

24Amhynnyyrwyfyndywedydichwi,Pabethaubynnag aewyllysioch,panweddïwch,credwcheichbodyneu derbyn,achwia'ucewchhwynt.

25Aphanfyddwchynsefyllyngweddïo,maddau,osoes gennychunrhywbethynerbynunrhywun:felybyddeich Tadhefydyrhwnsyddynynefoeddfaddauichwieich camweddau

26Eithrosnifaddeuwch,nifaddeueichTadyrhwnsydd ynynefoeddeichcamweddauchwiychwaith

27AhwyaddaethantdrachefniJerwsalem:acfelyroedd efeynrhodioynydeml,daethyprifoffeiriaid,a'r ysgrifenyddion,a'rhenuriaidato,

28Adywedwrtho,Trwybaawdurdodyrwyttiyn gwneuthurypethauhyn?aphwyaroddesitiyrawdurdod honiwneuthurypethauhyn?

29A’rIesuaatteboddacaddywedoddwrthynt,Myfia ofynnaffinnauhefyduncwestiwnichwi,aca’mhatebaf, acaddywedafichwitrwybaawdurdodyrwyfyn gwneuthurypethauhyn

30Bedyddloan,aio'rnefyroedd,aioddynion?atebfi.

31Ahwyaymresymmasantâhwynteuhunain,gan ddywedyd,Osdywedwn,O'rnef;efeaddywed,Paham ganhynnynachredasochef?

32Ondosdywedwn,Oddynion;ofnasantybobl:canys pawboeddyncyfrifIoan,eifodynbroffwydynwir.

33AhwyaattebasantacaddywedasantwrthyrIesu,Ni allwnnihysbysuA’rIesuaateboddacaddywedodd wrthynt,Nidwyffiychwaithyndweudwrthychtrwyba awdurdodyrwyfyngwneudypethauhyn

PENNOD12

1Acefeaddechreuoddlefaruwrthynttrwyddamhegion. Rhywŵrablannoddwinllan,acaosododdbertho’i hamgylch,acagloddioddlei’rgwinwryf,acaadeiladodd dwr,aca’igosododdiwladwyr,acaaethiwladbell.

2Acaryprydefeaanfonoddwasatyllafurwyr,fely derbyniasaioddiwrthygwŷroffrwythywinllan

3Ahwya'idaliasantef,aca'icurasantef,aca'igyrrasant efymaithynwaglaw

4Athrachefnefeaanfonoddatyntwasarall;abwriasant gerrigato,a'iglwyfoyneiben,a'ianfonymaithyn gywilyddus

5Athrachefnefeaanfonoddunarall;acefaladdasant,a llawereraill;curorhai,alladdrhai.

6Acetoganhynnyunmab,eianwylyd,efea'ihanfonodd efynolafatynt,ganddywedyd,Dymunantbarchi'mmab

7Ondygwŷrhynnyaddywedasantyneuplitheuhunain, Hwnywyretifedd;deuwch,lladdwnef,a'retifeddiaeth fyddeiddomni

8Ahwya'idaliasantef,aca'illaddasantef,aca'i bwriasantefallano'rwinllan

9Bethganhynnyawnaarglwyddywinllan?efeaddawac addifethayramaethwyr,acaryddywinllanieraill.

10Aconiddarllenasochyrysgrythurhon;Daethymaena wrthododdyradeiladwyrynbenygongl: 11HynawnaethyrArglwydd,arhyfeddywyneingolwg ni?

12Ahwyageisiasantymaflydynddo,ondyroeddarnynt ofnybobl:canyshwyawyddentmaiyneuherbynhwynt ydywedasaiefeyddameg:ahwya’igadawsantef,aca aethantymaith

13Ahwyaanfonasantatoraio'rPhariseaid,aco'r Herodianiaid,i'wddalefyneieiriauef

14Aphanddaethant,hwyaddywedasantwrtho,Athro,ni awyddomdyfodtiynwir,acnadwytyngofaluamneb: canysnidwyttiynystyriedpersondynion,ondyndysgu fforddDuwmewngwirionedd:Aicyfreithlonrhoi teyrngediCesar,aipeidio?

15Aroddwn,ainiroddwn?Ondefe,ganwybodeu rhagrith,addywedoddwrthynt,Pahamyrydychynfy nhemtioi?dygwchimigeiniog,felycafweled.

16Ahwya'idygasantAcefeaddywedoddwrthynt,Pwy ywyddelwhona'rarysgrif?Ahwyaddywedasantwrtho, eiddoCesar

17A'rIesuaatteboddacaddywedoddwrthynt,Talwchi GesarypethausyddeiddoCesar,aciDduwypethausydd eiddoDuwAhwyaryfeddasantato

18YnaySadwceaid,yrhaisyddyndywedydnidoes adgyfodiad;ahwyaofynasantiddo,ganddywedyd,

19OFeistr,Mosesaysgrifennoddatom,Osbyddmarw brawdgŵr,agadaeleiwraigareiôl,hebadaelplant,i'w frawdgymrydeiwraig,achodihadi'wfrawd

20Acyroeddsaithofrodyr:a’rcyntafagymerthwraig, acafufarwniadawoddhad.

21A'raila'icymerthhi,acafufarw,acniadawoddefe had:a'rtrydyddyrunmodd

22A’rsaitha’icawsanthi,acniadawsanthad:yn ddiweddafollbufarwywraighefyd

23Ynyratgyfodiadganhynny,pangyfodant,gwraigpwy fyddhiohonynt?canyscafoddysaithhiynwraig

24A’rIesuganattebaddywedoddwrthynt,Onidydych ganhynnyyncyfeiliorni,amnawyddochyrysgrythurau, nagalluDuw?

25Canyspangyfodantoddiwrthymeirw,niphriodant,ac niroddirmewnpriodas;eithrmegisyrangylionsyddyny nef

26Acamymeirw,ycyfodant:oniddarllenasochynllyfr Moses,felynyberthyllefaroddDuwwrtho,gan ddywedyd,MyfiywDUWAbraham,aDuwIsaac,aDuw Jacob?

27NidDuwymeirwywefe,ondDuwybyw:yrydych ganhynnyyncyfeiliorniynddirfawr

28Adaethuno'rysgrifenyddion,acwedieuclywedhwynt ynymresymu,acyngweledmaidaaattebasaiefeiddynt,a ofynoddiddo,Paunywygorchymyncyntafoll?

29A'rIesuaatteboddiddo,Ycyntafo'rhollorchymynion yw,Clyw,OIsrael;YrArglwyddeinDuwsyddun Arglwydd:

30AchâryrArglwydddyDduwâ'thhollgalon,acâ'th hollenaid,acâ'thhollfeddwl,acâ'thhollnerth:hwnywy gorchymyncyntaf

31A'railsyddgyffelyb,sefhyn,Cârdygymmydogfelti dyhun.Nidoesungorchymynarallmwyna'rrhain.

32A'rysgrifenyddaddywedoddwrtho,Wel,Meistr,tia ddywedaistygwirionedd:canysunDuwsydd;acnidoes arallondefe:

33Aci'wgaruefâ'rhollgalon,acâ'rhollddeall,acâ'rholl enaid,acâ'rhollnerth,acharueigymmydogfeleihun, syddfwynaphobpoethoffrwmacebyrthcyfan.

34AphanweloddyrIesueifodynatebynsynhwyrol,efe addywedoddwrtho,Nidwyttibelloddiwrthdeyrnas Dduw.Acniburaidinebarolhynyofyndimcwestiwn iddo

35A’rIesuaatteboddacaddywedodd,trayroeddefeyn dysguynydeml,Pafoddydywedyrysgrifenyddionmai CristywMabDafydd?

36CanysDafyddeihunaddywedoddtrwyyrYsprydglân, YrArglwyddaddywedoddwrthfyArglwydd,Eisteddar fyneheulaw,hydoniosodwyfdyelynionyndroedfainciti

37YmaeDafyddeihunganhynnyyneialwefyn Arglwydd;acobaleganhynnyymaeefeynfabiddo?A'r boblgyffredina'iclybuefynllawen

38Acefeaddywedoddwrthyntyneiddysgeidiaeth, Gochelwchrhagyrysgrifenyddion,yrhaiahoffantfyned mewngwisghir,acharucyfarchionynymarchnadoedd, 39A'rprifeisteddleoeddynysynagogau,a'rystafelloedd uchafynygwyliau:

40Yrhaiaysantdaigwrageddgweddwon,acawnânt weddïauhirfaithermwynesgus:yrhaihynagânt ddamnedigaethfwy

41A’rIesuaeisteddoddgyferbynâ’rdrysorfa,aca edrychoddfelyroeddyboblynbwrwariani’rdrysorfa:a llawero’rcyfoethogionafwriasantlawerimewn

42Adaethrhywwraigweddwdlawd,ahiadafloddi mewnddwywiddon,yrhaisyddyngwneuthurffyrling.

43Acefeaalwoddattoeiddisgyblion,acaddywedodd wrthynt,Ynwir,meddafichwi,maiyweddwdlawdhona fwrioddfwyimewn,na’rrhaiollafwriasanti’rdrysorfa: 44Canysycwblafwriasantimewno'udigonedd;ondhi o'iheisiauhiafwrioddimewnyrhynolloeddganddi,sef eihollfywoliaeth

PENNOD13

1Acfelyroeddefeynmynedallano'rdeml,uno'i ddisgyblionaddywedoddwrtho,Athro,edrychparyw gerrig,aphaadeiladausyddyma!

2A’rIesuganattebaddywedoddwrtho,Awelidiyr adeiladaumawrionhyn?niadewircarregaryllall,yrhwn nitheflirilawr

3AcfelyroeddefeyneisteddarfynyddyrOlewydd gyferbynâ'rdeml,PedracIago,acIoanacAndreasa ofynasantiddoo'rneilltu, 4Dywedini,pabrydybyddypethauhyn?abethfyddyr arwyddpangyflawnirypethauhynoll?

5A’rIesuaateboddiddynt,addechreuoddddywedyd, Gwyliwchrhaginebeichtwyllochwi: 6Canysllaweraddawynfyenwi,ganddywedyd,Myfi ywCrist;acadwyllalawer

7Aphanglywchamryfeloedd,asonamryfeloedd,na ofelwch:canysrhaidywycyfrywbethau;ondnibyddy diweddeto

8Canyscyfydcenedlynerbyncenedl,atheyrnasynerbyn teyrnas:abydddaeargrynfeyddmewnamrywiolleoedd,a byddnewynahelbul:dymaddechreuadaugofidiau

9Eithrgofalwchichwieichhunain:canyshwya'ch rhoddantchwiifynyigynghorau;acynysynagogaufe'ch curir:adygirchwigerbronllywodraethwyrabrenhinoedd erfymwyni,feltystiolaethyneuherbyn

10A'refengylyngyntafsyddraideichyhoeddiymmhlith yrhollgenhedloedd

11Ondpanarweiniantchwi,a'chtraddodi,nafeddyliwch ymlaenllawbethaddywedwch,acnafeddyliwch:eithrpa bethbynnagaroddirichwiynyrawrhonno,llefarwch: canysnidchwychwisyddynllefaru,ondyrYsprydGlan

12Ynawrybrawdafradychaybrawdifarwolaeth,a'rtad ymab;aphlantagyfydynerbyneurhieni,aca'urhoddant ifarwolaeth.

13Achasfyddwchganbawbermwynfyenwi:ondyr hwnabarhaohydydiwedd,hwnnwafyddcadwedig

14Ondpanwelwchffieidd-draanghyfannedd,ysoniwyd amdanoganDanielyproffwyd,ynsefyllllenaddylai hynny,(byddedi'runsy'ndarllenddeall,)ynaffoedyrhai syddynJwdeai'rmynyddoedd: 15Acnaaedyrhwnsyddarbenytŷiwaeredi'rtŷ,acna ddeuedimewn,igymryddimallano'idŷ:

16A'rhwnsyddynymaes,nathroyneiôligymrydei wisg

17Ondgwaeyrhaibeichiog,a'rrhaisy'nrhoisugnyny dyddiauhynny!

18Agweddïwchnafyddoeichehediadynygaeaf

19Canysynydyddiauhynnyybyddcystudd,ycyfrywni buoddechreuadygreadigaethagreoddDuwhydyramser hwn,acnibydd

20Aconibaii’rArglwyddfyrhau’rdyddiauhynny,ni byddaiunrhywgnawdyngadwedig:eithrermwynyr etholedigion,yrhaiaddewisoddefe,efeafyrhaoddy dyddiau

21Acynaosdywednebwrthych,Wele,dymaGrist;neu, weleefeyno;nachredwchef:

22CanysgauGristiauagau-brophwydiagyfyd,aca ddangosantarwyddionarhyfeddodau,ihudo,pebyddai modd,yretholedigion

23Eithrgofalwch:wele,rhagddywedaisichwibobpeth.

24Ondynydyddiauhynny,wedi'rgorthrymderhwnnw, yrhauladywyllir,a'rlleuadniryddiddihi,

25Aserynefasyrthiant,a'rnerthoeddsyddynynefa ysgwyd

26AcynaygwelantFabydynyndyfodynycymylauâ galluagogoniantmawr.

27Acynaefeaanfoneiangylion,acagynnullei etholedigiono'rpedwargwynt,oeithafyddaearhydeithaf ynef.

28Ynawrdysgwchddamego'rffigysbren;Panfyddoei changenetoyndyner,acynbwrwdail,chwiawyddoch fodyrhafynagos:

29Fellychwithauynyrunmodd,panwelochypethauhyn wedidigwydd,gwybyddwcheibodhiynagos,wrthy drysau.

30Ynwirmeddafichwi,nadâygenhedlaethhonheibio, hydoniwnelerypethauhynoll

31Nefadaearaântheibio:ondfyngeiriaunidântheibio.

32Ondamydyddhwnnwa'rawrniŵyrneb,na'rangylion syddynynefoedd,na'rMab,ondyTad

33Gwyliwch,gwyliwchagweddiwch:canysniwyddoch pabrydybyddoyramser

34CanysMabydynsyddmegisgŵryncymmerydtaith bell,yrhwnaadawoddeidŷ,acaroddesawdurdodi'w weision,acibobuneiwaith,acaorchmynnoddi'rporthor wylio

35Gwyliwchganhynny:canysniwyddochpabrydydelo meistrytŷ,gyda'rhwyr,aihannernos,neuaryceiliog, neuynybore

36Rhagiddoddodynsydyndygaeldi'ncysgu.

37A'rhynyrwyfyneiddywedydwrthych,yrwyfynei ddywedydwrthbawb,Gwyliwch

PENNOD14

1YmhendeuddyddyroeddgŵylyPasg,a'rbaracroyw: a'rarchoffeiriaida'rysgrifenyddionageisiasantpafoddi'w gymrydefwrthgof,a'iroiifarwolaeth

2Ondhwyaddywedasant,Nidarddyddyrŵyl,rhag cynnwrfybobl

3AcwedibodymMethania,ynnhŷSimony gwahanglwyfus,acefeyneisteddwrthymborth,daeth gwraigachanddiflwchalabastroennaintysicnard gwerthfawriawn;ahiadorroddyblwch,aca'itywalltodd areiben

4Acyroeddrhaiwedidigioynddynteuhunain,aca ddywedasant,Pahamygwnaedydiffeithwchhwnaryr ennaint?

5Canysfeallasideiwerthuermwynathrichanto geiniogau,a'irhoddii'rtlodion.Agrwgnachasantynei herbynhi

6A'rIesuaddywedodd,Gadlonyddiddi;pamyrydychyn eiphoenihi?hiawnaethwaithdaarnaf.

7Canysytlodionsyddgennychbobamsergydachwi,a phalebynnagymynochygwnewchddaiddynt:ondmyfi nidoesgennychbobamser.

8Hiawnaethyrhynaallai:hiaddaethymlaenllawi eneiniofynghorffi’rcladdedigaeth

9Ynwirmeddafichwi,Palebynnagypregethiryr efengylhontrwyyrhollfyd,yrhynhefydawnaethhia ddywedir,ercoffadwriaetho'ihi.

10AJwdasIscariot,uno'rdeuddeg,aaethatyrarchoffeiriaid,i'wfradychuefiddynt

11Aphanglywsant,hwyafulawenychus,acaaddawsant roddiarianiddoAcefeageisioddpafoddygallaiyn gyfleuseifradychuef

12A'rdyddcyntafo'rbaracroyw,wediiddyntladdyPasc, eiddisgyblionaddywedasantwrtho,Ibaleyrwyttiami nifynd,apharatoiifwyta'rpasg?

13Acefeaanfonoddddauo'iddisgyblion,aca ddywedoddwrthynt,Ewchi'rddinas,abyddichwi gyfarfodâgŵryndwynystroddwfr:dilynwchef

14Aphalebynnagyreloefeimewn,dywedwchwrthŵr ytŷ,Ymae’rMeistryndywedyd,Paleymaeyrystafell wely,lleybwyttâfypasggyda’mdisgyblion?

15Acefeaddengysichwioruwch-ystafellfawrwediei dodrefnua'ipharatoi:ynoparatowchini

16A’iddisgyblionaaethantallan,acaddaethanti’rddinas, acagawsantfelydywedasaiefewrthynt:ahwya baratoesantwleddyPasg

17A'rhwyrymaeefeyndyfodgydâ'rdeuddeg

18Acfelyroeddyntyneisteddacynbwyta,yrIesua ddywedodd,Ynwirmeddafichwi,Ymaeunohonoch syddynbwyttagydâmi,ynfymradychui

19Ahwyaddechreuasantfodyndrist,adywedydwrtho bobynun,Aimyfiyw?acunaralladdywedodd,Aimyfi?

20Acefeaatteboddacaddywedoddwrthynt,Uno'r deuddegywefe,yrhwnsyddyntrochigydâmiyny ddysgl

21Mabydynynwirsyddynmyned,felymaeyn ysgrifenedigamdano:eithrgwaeydynhwnnwtrwyyr hwnybradychirMabydyn!dafyddaii'rdynhwnnwpena buasaierioedwedieieni

22Acfelyroeddyntynbwyta,yrIesuagymmerthfara,ac afendithiodd,aca’itorrodd,aca’irhoddesiddynt,aca ddywedodd,Cymmerwch,bwytewch:hwnywfynghorff.

23Acefeagymmerthycwpan,acwedidiolch,efea’i rhoddesiddynt:ahwyollayfasantohono

24Acefeaddywedoddwrthynt,Hwnywfyngwaedio'r testamentnewydd,yrhwnadywelltirdroslawer.

25Ynwirmeddafichwi,Nidyfafmwyachoffrwythy winwydden,hydydyddhwnnwyryfwyfefynnewyddyn nheyrnasDduw

26Acwediiddyntganuhymn,hwyaaethantallani fynyddyrOlewydd.

27A’rIesuaddywedoddwrthynt,Chwychwiolla dramgwyddiro’mhachosiynoshon:canysysgrifenedig yw,Trawafybugail,a’rdefaidawasgerir.

28Eithrwediimigyfodi,miaafo'chblaenchwiiGalilea

29EithrPedraddywedoddwrtho,Erytramgwyddopawb, niwnaffiddim.

30A’rIesuaddywedoddwrtho,Ynwirmeddafiti,Y dyddhwn,hydynoshon,cyni’rceiliogganuddwywaith, y’thwaduideirgwaith.

31Ondefeaddywedoddynfwytanllyd,Pebawnifarw gydathi,ni'thwadafmewnunmoddYrunmoddhefydy dywedasantoll.

32AhwyaddaethantileaelwidGethsemane:acefea ddywedoddwrtheiddisgyblion,Eisteddwchyma,tray byddafyngweddïo

33AcefeagymeroddgydagefPedracIago,acIoan,aca ddechreuoddryfedduynddirfawr,abodyndrwmiawn; 34Acaddywedoddwrthynt,Ymaefyenaidyndristiawn hydangau:arhoswchyma,agwyliwch

35Acefeaaethymlaenychydig,acasyrthioddarlawr,ac aweddïodd,pebyddaimodd,yrawrheibiooddiwrtho

36Acefeaddywedodd,Abba,ODad,pobpethsydd bosibliti;cymerycwpanhwnoddiwrthyf:erhynnynid yrhynaewyllysiaf,ondyrhynafynni

37Acefeaddaeth,aca’ucafoddhwyntyncysgu,aca ddywedoddwrthPedr,Simon,awyttiyncysgu?oniallech wyliounawr?

38Gwyliwchagweddiwch,rhagichwifynedi brofedigaeth.Ymae'rysbrydynwirbarod,ondycnawdyn wan

39Athrachefnefeaaethymaith,acaweddïodd,aca lefaroddyrungeiriau.

40Acwediiddoddychwelyd,efea'ucafoddhwynt drachefnyncysgu,(canysyroeddeullygaidyndrwm,)ac niwyddentbethi'watebef.

41Acefeaddaethydrydeddwaith,acaddywedodd wrthynt,Cysgwchynawr,achymerwchorffwystra:digon yw,daethyrawr;wele,Mabydynwedieifradychui ddwylawpechaduriaid

42Cyfod,awn;wele,yrhwnsyddynfymradychu,sydd wrthlaw.

43Acynebrwydd,trayroeddefeetoynllefaru,addaeth Jwdas,uno'rdeuddeg,achydagefdyrfafawrâchleddyfau athrosolion,oddiwrthyprifoffeiriaida'rysgrifenyddion, a'rhenuriaid

44A'rhwna'ibradychoddefaroddasaiiddyntarwydd, ganddywedyd,Pwybynnagagusanaf,hwnnwywefe; cymeref,athywysefymaithynddiogel

45Acwediiddoddyfod,efeaaetharunwaithatto,aca ddywedodd,Meistr,meistr;aca'icusanoddef.

46Ahwyaddodasanteudwylawarno,aca'idaliasantef

47Acuno'rrhaioeddynsefyllgerllawadynnoddgleddyf, acadrawoddwasyrarchoffeiriad,acadorroddeiglusti ffwrdd

48A’rIesuaatteboddacaddywedoddwrthynt,A ddaethochchwiallan,megisynerbynlleidr,âchleddyfau acâffyni’mdali?

49Yroeddwnibeunyddgydachwiynydemlyndysgu,ac nichymerasochfi:ondymaeynrhaidcyflawniyr ysgrythyrau

50Ahwyolla'igadawsantef,acaffoesant.

51Arhywwrieuanca'icanlynoddef,alliainwedieifwrw ameigorffnoethion;a'rllanciauaymaflasantynddo:

52Acefeaadawoddylliain,acaffoddoddiwrthyntyn noeth

53AhwyaddygasantyrIesuymaithatyrarchoffeiriad:a chydagefyroeddyrhollarchoffeiriaid,a'rhenuriaid,a'r ysgrifenyddion

54APhedra'icanlynoddefohirbell,ibalasyr archoffeiriad:acefeaeisteddoddgyda'rgweision,aca ymdwymoddwrthytân

55A'rarchoffeiriaida'rhollgyngorageisiasantdystiolaeth ynerbynyrIesu,i'wroddiifarwolaeth;acnichafwyddim.

56Canysllaweraddygasantgam-dystiolaethyneierbyn ef,ondnidoeddeutystyncytuno

57Arhaiagyfodasant,acaddygasantgam-dystiolaethyn eierbynef,ganddywedyd,

58Clywsomefyndywedyd,Miaddinistriafydemlhona wnaethpwydâdwylo,acofewntridiauadeiladafunarall hebddwylo

59Ondnidoeddeutystyncytunochwaith.

60A'rarchoffeiriadagyfododdynycanol,acaofynnodd i'rIesu,ganddywedyd,Onidatebididdim?bethymaey rhaihynyneidystiolaethuyndyerbyn?

61Ondefeaddalioddeiheddwch,acnidattebodddim Drachefnyrarchoffeiriadaofynoddiddo,acaddywedodd wrtho,AitiywyCrist,MabyBendigedig?

62A’rIesuaddywedodd,Myfiyw:achwiawelwchFaby dynyneisteddarddeheulaw’rgallu,acyndyfodyng nghymylauynef.

63Ynayrarchoffeiriadarwygoddeiddillad,aca ddywedodd,Bethsyddangenarnomnirhagorodystion?

64Chwiaglywsochycabledd:bethadybygwchchwi?A hwyolla'icondemniasantefifodyneuogofarwolaeth

65Adechreuoddrhaiboeriarno,achuddioeiwyneb,a'i fwgio,adywedydwrtho,Proffwyda:a'rgweisiona'i tarawasantefâchledraueudwylo

66AcfelyroeddPedrodditanoddynypalas,ydaethuno forynionyrarchoffeiriad:

67AphanweloddhiPedrynymdwymo,hiaedrychodd arno,acaddywedodd,Athithauhefydoedditgydâ'rIesu oNasareth.

68Eithrefeawadodd,ganddywedyd,Niwn,acnidwyf yndeallbethyrwytyneiddywedydAcefeaaethallani'r cyntedd;a'rcriwceiliog.

69Amorwyna'igwelodddrachefn,acaddechreuodd ddywedydwrthyrhaioeddynsefyllgerllaw,Dymauno honynt.

70AcefeawadodddrachefnAcychydigwedihynny,y rhaioeddynsefyllgerllawaddywedasantdrachefnwrth Pedr,Ynddiauyrwyttiynunohonynt:canysGalileadwyt, a’thymadroddyncydfynedâhynny

71Ondefeaddechreuoddfelltithioathyngu,gan ddywedyd,Nidadwaeni'rgŵrhwnyrydychynllefaru amdano

72A'railwaithycriwceiliogAPhedraalwoddigofy gairaddywedoddyrIesuwrtho,Cyni'rceiliogganu ddwywaith,tia'mgwediideirgwaithAphanfeddyliodd amhynny,efeawylodd

PENNOD15

1Acynebrwyddynyboreu,yprifoffeiriaida ymgynghorasantâ'rhenuriaida'rysgrifenyddion,a'rholl gyngor,acarwymasantyrIesu,aca'idygasantefymaith, aca'itraddododdefiPilat

2APheilataofynnoddiddo,AitiywBreninyrIddewon? Acefeaatteboddiddo,Yrwyttiyneiddywedyd.

3A'rarch-offeiriaida'icyhuddasantefolawerobethau: ondnidatteboddefeddim.

4APheilatdrachefnaofynoddiddo,ganddywedyd,Onid atebididdim?welefaintobethauymaentyntystiolaethu yndyerbyn

5OndnidatteboddyrIesuddim;felyrhyfeddoddPilat.

6Acaryrwylhonnoefeaollyngoddiddyntuncarcharor, paunbynnagaddymunent

7Acyroedduno'renwBarabbas,yrhwnoeddyn gorweddynrhwymgyda'rrhaioeddwedigwrthryfelaagef, yrhwnoeddwedilladdynygwrthryfel.

8Adechreuoddydyrfalefainddeisyfarnowneuthurfely gwnaethefeiddynterioed

9EithrPilataatteboddiddynt,ganddywedyd,Afynwch chwiimiollwngynrhyddichwiFreninyrIddewon?

10Canysefeawybumaiercenfigenytraddododdyr archoffeiriaidef.

11Ondyprifoffeiriaidagynhyrfoddybobl,felybyddai efeynhytrachynrhyddhauBarabbasiddynt

12APeilataatteboddacaddywedoddwrthyntdrachefn, Bethganhynnyaewyllysiwchimieiwneuthuri'rhwnyr ydychyneialwynFreninyrIddewon?

13Ahwyalefasantdrachefn,Croeshoeliaef.

14YnaPilataddywedoddwrthynt,Paham,paddrwga wnaethefe?Ahwyalefasantynddirfawr,Croeshoeliaef

15FellyPeilat,ynewyllysiobodloni'rbobl,aryddhaodd Barabbasiddynt,acadraddododdyrIesu,wediiddoei fflangellu,i'wgroeshoelio

16A'rmilwyra'idygasantefymaithi'rcyntedd,aelwid Praetorium;acymaentyngalwybandigydynghyd

17Ahwya'igwisgasantefâphorffor,acawisgasant goronoddrain,aca'irhoddasantameiben,

18Adechreuoddgyfarchiddo,Henffychwell,Freninyr Iddewon!

19Trawasantefareibenâgwialen,aphoeriarno,a phlygueugliniaua'iaddoli

20Acwediiddynteiwatwar,hwyadynasantoddiarnoy porffor,acaroddasanteiddilladeihunamdano,aca'i dygasantallani'wgroeshoelio

21GorfodasanthefydunSimonoCyrenian,yrhwnoedd ynmynedheibio,yndyfodo'rwlad,tadAlecsandera Rufus,iddwyneigroesef

22Ahwya'idygasantefileGolgotha,hynnyyw,o'i ddehongli,Llepenglog.

23Ahwyaroddasantiddoi'wyfedwinwedieigymysguâ myrr:ondefeni'sderbyniodd.

24Acwediiddynteigroeshoelioef,hwyaranasantei ddilladef,ganfwrwcoelbrenarnynt,yrhynagymerai pawb

25A'rdrydeddawroeddhi,ahwya'icroeshoeliasantef.

26Acyroedddesgrifiadeigyhuddiadefwediei ysgrifennudrosodd,BRENHINYRluddewon

27Achydagefycroeshoeliasantddauleidr;ynaillarei lawddeau,a'rllallareilawaswy

28Achyflawnwydyrysgrythyr,yrhonsyddyndywedyd, Acefeagyfrifwydgydâ'rtroseddwyr

29A'rrhaioeddynmynedheibioa'icynhyrfasantef,gan ysgwydeupennau,adywedyd,Oti,yrhwnwytyndifetha ydeml,acyneihadeiladumewntridiau, 30Achubdyhun,adisgynoddiwrthygroes

31Yrunmoddhefydyprifoffeiriaid,ganwatwar,a ddywedasantwrtheugilyddâ'rysgrifenyddion,Efea achubodderaill;eihunniallachub

32DisgynedCristBrenhinIsraelynawroddiarygroes, felygwelomacycredom.A'rrhaiagroeshoeliwydgydag ef,a'idirmygasantef

33Aphanddaethychwechedawr,butywyllwcharyrholl wladhydynawfedawr.

34AcarynawfedawryrIesualefoddâllefuchel,gan ddywedyd,Eloi,Eloi,lamasabachthani?sef,o'iddehongli, FyNuw,fyNuw,pahamy'mgadewaist?

35Arhaio'rrhaioeddynsefyllgerllaw,panglywsant,a ddywedasant,Wele,ymaeefeyngalwElias.

36Acunaredodd,acalanwoddyspwngcynllawno finegr,aca'irhoddesargorsen,aca'irhoddesi'wyfed,gan ddywedyd,Gadlonydd;gadewchinniweldaddawElias i'wdynnuefilawr

37A’rIesualefoddâllefuchel,acaroddesifynyyr ysbryd.

38Agorchuddydemlarwygwydynddauo'rpeni'r gwaelod

39Aphanweloddycanwriad,yrhwnoeddynsefyll gyferbynagef,efeynllefainfelly,acaroddesifynyyr ysbryd,efeaddywedodd,YnwirMabDuwoeddydyn hwn.

40Yroeddhefydwrageddynedrychymlaenohirbell: ymhlithyrhaiyroeddMairMagdalen,aMairmamIago lleiafaJoses,aSalome;

41(Yrhwnhefyd,panoeddefeynGalilea,a'icanlynodd ef,acaweini∣dogoddiddo;)allawerowragedderaill,y rhaiaddaethentifynygydagefiIerusalem.

42Acynawrwedidyfodyrhwyr,ammaiyparatoad ydoedd,hynnyyw,ydyddcynySaboth, 43DaethIosephoArimathea,cynghorwranrhydeddus,yr hwnhefydoeddyndisgwylamdeyrnasDduw,acaaethi mewnyneofnatPilat,acachwennychoddgorffyrIesu

44APeilataryfeddoddosoeddefeeisoeswedimarw:a chanalwycanwriadato,efeaofynnoddiddoafuefeoes hirfarw

45Aphanwybuefehynnyganycanwriad,efearoddesy corphiIoseph

46Acefeabrynoddliainmain,aca’itynnoddefilawr,ac a’ihamdynnoddynylliain,aca’igosododdmewnbedd wedieinadduograig,acadreigloddfaenatddrwsybedd 47AMairMagdalenaMairmamJosesaedrychasantlley gosodwydef.

PENNOD16

1AphanaethySabothheibio,MairMagdalen,aMair mamIago,aSalome,abrynasantberaroglau,felygallent ddyfodi’weneinioef.

2Acynforeiawnydyddcyntafo'rwythnos,hwya ddaethantatybedd,argodiadhaul

3Ahwyaddywedasantwrtheugilydd,Pwyadreiglaini ymaenoddiwrthddrwsybedd?

4Aphanedrychasant,hwyawelsantfodymaenwediei dreigloymaith:canysmawriawnydoedd.

5Acynmynedimewni'rbedd,hwyawelsantŵrieuanc yneisteddo'rtudeau,wedieiwisgomewngwisghirwen; adychrynasant.

6Acefeaddywedoddwrthynt,Naofelwch:yrydychyn ceisioyrIesuoNasareth,yrhwnagroeshoeliwyd:efea atgyfododd;nidywefeyma:weleylleydodasantef 7Eithrewchymaith,dywedwchwrtheiddisgybliona Phedreifodefynmynedo'chblaenchwiiGalilea:ynoy gwelwchef,megisydywedoddwrthych

8Ahwyaaethantallanarfrys,acaffoesanto'rbedd; canyshwyagrynasant,acaryfeddasant:acni ddywedasantddimwrthneb;canysyroeddarnyntofn

9A'rIesuwediatgyfodiynforeydyddcyntafo'rwythnos, efeaymddangosoddyngyntafiMairMagdalen,o'rhonyr oeddefewedibwrwsaithgythraul

10Ahiaaethacafynegoddi'rrhaioeddwedibodgydag ef,felyroeddynthwyyngalaruacynwylo

11Ahwythau,wediclywedeifodefynfyw,acwediei weledganddihi,nichredasant.

12Wedihynnyefeaymddangosoddmewnffurfaralli ddauohonynt,wrthgerdded,amynedi'rwlad

13Ahwyaaethantacafynegasanti'rgweddill:acni chredasantiddynt

14Wedihynnyefeaymddangosoddi'run-ar-ddeg,yn eisteddwrthymborth,aca'uceryddoddhwyntâ'u hanghrediniaetha'ucaledwchcalon,amnachredasanti'r rhaia'igwelsentefwediiddoatgyfodi

15Acefeaddywedoddwrthynt,Ewchi'rhollfyd,a phregethwchyrefengylibobcreadur

16Ynebagredoacafedyddier,afyddcadwedig;ondy nebnichredo,agaiffeiddamnio.

17A'rarwyddionhynaganlynantyrhaiagredant;Ynfy enwiybwriantallangythreuliaid;llefarantâthafodau newydd;

18Cymerantseirff;acosyfantddimmarwol,niwna niwediddynt;rhoddantddwyloaryclaf,agwellhânt

19Fellywedii'rArglwyddlefaruwrthynt,efea dderbyniwydifynyi'rnef,acaeisteddoddarddeheulaw Duw

20Ahwyaaethantallan,acabregethasantymmhobman, yrArglwyddyngweithiogydâhwynt,acyncadarnhauy gairâ'rarwyddioncanlynolAmen

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.