2019-2020 Ikasturtea
2.orrialdea
MENDIALDEA IPI Aldizkaria
AURKIBIDEA
Portada Janire Martinez DBH3
………………..……………………………………………..…1.orrialdea
#”Gu etxean gelditu gara” LH 1 zikloa………………………..……………………………………….3. orrialdea
Inauteriak 2020 LH 3……………………………………………....……………………………………….. 4.orrialdea
Bioheroiak LH5 ………………………..……………………………………….…………………………….. 4.orrialdea
Konposta LH 6 eta DBH-ko ikasleak………………….…………….…………………………………..5.orrialdea
Tabakoaren aurako rap-a DBH 1………………….……………….……………………………………..5.orrialdea
Esku pilota tailerra LH4……………………………………………………………………………………….6.orrialdea
5day English Camp in Soncillo………………………………………………………………………….….7.orrialdea
Olerkiak DBH………………………………….………….……………………………………………………..8.orrialdea
M8 Oihan Unzaga DBH3…………….……………....…………………………………………………….8.orrialdea
Konfinamendu garaian DBH…………………..………………..………………………………..……..10.orrialdea
Margolanak imitatzen DBH…………………………..…………………………………………….…….11.orrialdea
Kaustubh-i elkarrizketa DBH4…………….………………..……………………….…………………. 12.orrialdea
Gomendioa Beñat Perez de Ocariz…………….……….……………………………………..………..14.orrialdea
3D Inprimagailua DBH4…………..…………………………………………………….….……………..15.orrialdea
Komikiak LH eta DBH………………………………..…………………………………..…….…….……16.orrialdea
3.orrialdea
“#GU ETXEAN GELDITU GARA” Aurtengo kurtsoa arraroa izan da, egoera berri eta berezi bati aurre egin behar izan diogulako.
Oso pozik nago agian laster eskolara bueltatzen garelako eta zuei besarkada handi bat emango dizuedalako.
Denok dakizue zertaz ari garen, KORONABIRUSaren inguruan, bai! Birus berri honek mundua hankaz gora jarri du eta etxean denboraldi luzean itxita egotera behartu gaitu.
JUNE: Kaixo lagunak! Espero dugu ikastolara laster joatea! Agur eta muxu handi bat!
Hemen ikusi dugu nortzuk izan garen benetan heroiak, gu, bai, gu, ikasleok!! Nagusiak txakurrarekin, zakarra botatzera, erosketa egitera edota lan egitera etxetik atera izan dira, baina gu hor egon gara, etxetik mugitu gabe, mundua salbatzen!
OIER: Kaixo lagunak! Nola zaudete? Ni ondo. Bueno ikusiko gara, aguuur!
Gutxienez gure lagunen aurpegi eta ahotsak entzuteko ekintza ezberdinak egin ditugu: audio-ipuinak grabatu ditugu, marrazki ezberdinak bidali izan ditugu eta gainera animo mezuak ere elkartrukatu ditugu. Azkeneko animo mezu hauek dira ondoren erakutsiko dizkizuegunak: IRAIA: Kaixo lagunak! Guk gaur ganbaran lo egingo dugu,koltxoiak ekarri ditut ganbarara Egaren ohea eta nirea prestatzeko. Agur eta muxu handi bat! NAIA: Kaixo! Ni etxe berrian nago, oso aspertuta, baino ez aspertzeko koltxonetetan salto egiten dut, mozorroekin jolasten dut, eskulanak egiten ditugu eta aitarekin kirola egiten dut. Lagunak faltan botatzen ditut eta gogo asko dauzkat beraiekin egoteko. Agur eta laster arte, muxu handi bat! IZEI: Kaixo lagunak, askatasuna nahi dugu, badakit, nik zuek ikusi nahi zaituztet, espero dut zuek ni ere ikusi nahi izatea. Aguuur! EÑAUT: Badakizue nor naizen? (maskara jarita esaten du) Bai Eñaut naiz! Zuekin egoteko gogo pila, pila, pila bat dauzkat! Eskolara bueltatzen naizenean zuekin asko jolastuko dut. Aguuur! EDER: Kaixo lagunok! Ni hemen jolasten nago, zuek zer moduz zaudete? Agur!! IZARGI: Kaixo! Zer moduz zaudete? Gu hemen gaude Itzalekin (txakurrarekin) terrazan eguzkia hartzen, tontakeriak egiten. Zer moduz zaudete denok? Gu ondo, etxean gozo -gozo. Zaindu zaitezte! Agur! EARES: Kaixo lagunak! Zer moduz zaudete?
GAEL: Kaixo, egun on! Zer moduz? Muxu handi bat. Aguur!
ARITZA: Kaixo lagunak! Muxu handi bat zuentzako! Muak AMETS: Denon artean Koronabirusarekin amaituko dugu. Etxean geratu! JULEN: Etxean gaude harrapatuta baina ez du inporta, laster bukatuko da hau eta joango gara ikastolara eta kalera. ANWAR: Hola gelakideok! Etxean geratu behar zarete, zuen aita edo ama joan daitezke erosketak egitera baina pertsona bat bakarrik, hortaz, etxean geratu. Gainera Aratz, guai zara! EDER: Kaixo lagunok! Muxu bat guztiontzat, elkarrekin lortuko dugu, indarra zuekin egon bedi! GARAZI: Aupa lagunok!Hau laster pasako dela! AITZOL: Kaixo, ni Aitzol naiz eta pixka bat triste nago ezin garelako etxetik atera. Bideo hau egiten dut zuek animatzeko eta Koronabirusari aurre egiteko.
atera koronabirusagatik. “Rollo” hutsa da. Koronabirusa harrapatzen badugu oso gaizki jarriko gara, baietz? Etxean egon behar gara! Etxean paseatu dezakezue baina ezin duzue parkera joan. Irten eta gero, eskuak garbitu eta ondoren joan zaitezkete zuen airera. MOHAMED: Hola! Mohamed naiz, ni ondo nago. Nola zaudete? Zaindu zaitezte etxean! ARATZ: Kaixo ni ondo nago, espero dut zuek ere bai. Benetan ikusi nahi zaitut, guztiak animatzen ditut, laster klasean egongo garelako. Muxua denontzat! VIKI: Hola denoi! Kuarentenan gaude eta dakizuen bezala ezin gara etxetik atera. Irtetzen ez bagara koronabirusa azkarrago bukatuko da. Animoak opa dizkizuet lagunak eta ea laster ikusten garen! MANEX: Aupa! Hau bukatzeko gutxi falta da! BOUCHRA: Animo lagunak! MOHAMED ALI: Animo lagunak! Garbitu eskuak eta ez egin talderik. Ez ukitu pertsonak eta ez egin talderik.
MIHAI: Dena ondo aterako da!
LH 1 ZIKLOA
EKAI: Animo asko! JON: Bueno lagunak animo! Gutxi falta da eta! UNAX: Dena oso ongi aterako da, animo! CLAUDIA: Dena ondo doa, muxu handi bat. EVA: Ezin gara etxetik
LH 4.MAILA Mezu hauek 1.zikloko blogeko bideoan ikusteko aukera izango dituzue!
MENDIALDEA IPI Aldizkaria
4.orrialdea
INAUTERIAK 2020 Otsailaren 21ean inauteriak ospatu genituen. Goizean zehar talo tailerra egon zen. Maite eta Emilio etorri ziren laguntzera eta taloak oso onak zeuden! ESKERRIK ASKO!!! Arratsaldean jaialdia egin genuen, herriko plazara igo ginen eta dantza ezberdinak egin genituen. Aurten mozorroen eskolako gaia ipuinak izan dira. Haur Hezkuntzakoek Hamelingo txirularia
aukeratu zuten, lehenengo zikloan 101 dalmatak, bigarren zikloak Ozeko Aztia eta hiuragarren zikloak Alizia lurralde miresgarrian. Gure mozorroa oso polita izan zen. Ozeko Aztia ipuinetik bost pertsonai ezberdin aukeratu genituen: Lehoiak, ojalatazko pertsonak, Dorothy, txorimaloak eta sorginak. Mozorroak prestatzeko plastikako orduak
erabili genituen. Ordu horietan apaingarri ezberdinak egin genituen: Dorothyren zapatak, lehoien melena, txorimaloen lastoa, ojalatazko pertsonen aizkorak eta bihotzak‌ Inauteri egunean amatxo batzuk etorri ziren aurpegiak margotzen laguntzera. ESKERRIK ASKO!!!!!
LH 3.maila
BIOHEROIAK LH5-eko ikasleak proiektu berri bat egiten ari gara: Bioheroiak deitzen da eta ikerketa proiektu bat da. Honetarako Joaquin Duran mediku eta zientzialariaren laguntza bikaina izan dugu. Proiektu hau, maiatzaren 20an, Gasteizko Europa jauregian aurkeztuko dugu, beste eskoletako ikasle eta gurasoen aurrean. Bi taldetan banatu ginen, lehenegoa PAM BAHA izenekoa eta bestea TXIPIROIAK. PAM BAHA taldean dauden taldekideak hauek dira: Aitziber, Pau, Aimar, Malen, Aiora, Hamza eta Bari. Eta beste taldekoak: Ana, Xabi, Ioar, Lier eta Erik. PAM BAHA taldea atzazkalak jateari
uzteko ikerketa egiten ari dira eta TXIPIROIAK nola lagundu gure inguruko helduei erretzeari uzten. Atzazkalak jateari uzteko ikerketan lehenik eta behin eskolako lehen hezkuntzako ikasle guztiei inkesta bat pasa diegu, ondoren datu guztiak aztertzeko eta zenbat ikasleek atzazkalak jaten dituzten jakiteko. Gure helburua, ikasleak atzazkalak ez jatea izango litzateke. Erretzeari uzteko ikerketan berriz, gure guraso eta familiarrei inkesta bat pasa diegu zenbatek erretzen duten jakiteko, noiz hasi ziren, nola hasi ziren eta erretzeari uztea proposatu diren. Datu guztiak jaso eta ikertu ondoren, gure helburua familiarrei erretzeari uztea laguntzea izango litzateke.
LH 5.maila
5.orrialdea
KONPOSTA Gure baratzan aurtengo berrikuntza konposteroak jartzea izan da. Kanpezu-Arabako Mendialdeko Kuadrillari esker,tresnak eta lanabesak lortu ditugu: konpostagailuak,aireztatzaileak soberakin organikoak jasotzeko edukiontziak, palak eta baita egituratzailea (egur zati txikiak).
Ingurumen teknikariari esker konpostajea urratsez urrats ikasi genuen, hau da, konpostajeprozesua nolakoa den, zer konposta daiteken, mantentze lanak nola egin behar diren, baita ere sortu daitezken arazoak nola kudeatu eta irtenbideak egokiak bilatu.
DBH-ko eta LH6 mailako ikasleak Arkaitz begiralearekin arduratzen dira egunero bazkaldu eta gero jantokiko hondakinak konposterora eramaten. Oraingoz ondo moldatzen ari dira eta espero dugu hilabete batzuen barne konposta gure baratzan erabili ahal izatea LH 1 ZIKLOA
TABAKOAREN AURKAKO RAP-a!
DBH1
DBH1eko ikasleak , Urtarrila inguruan, musikako orduetan proiektu bat egin dugu tabakoaren kontra. Proiektu hau rap bat egitea zen tabakoaren inguruan, klasea hiru taldetan banatu genuen eta talde bakoitzak bere rap-a asmatu zuen. Hona hemen horietako bat: https://www.youtube.com/watch?v=e8HUNr73WbI&fe ature=emb_title
MENDIALDEA IPI Aldizkaria
6.orrialdea
ESKU PILOTA TAILERRA Otsailaren 27an esku pilota tailerra Esku pilota bat nola egiten den iraizan genuen Gorputz Hezkuntza sai- kastera Jon etorri zen. Jon 29 urteoan. ko Gasteiztarra da eta txikitan Adurtzako Pilota Eskolan ikasi zuen pilotan jolasten. Lehen, pilotaria zen baina, ukondoa apurtu zuen eta eskupilota utzi beharra izan zuen. Hori gertatu ondoren hasi zen esku pilotak egiten. Tailerrak hiru zati izan zituen: lehenengoan esku pilotei buruz hitz egin genuen, ondoren bakoitzak esku-pilota bat egin genuen eta azkenik frontoira joan ginen pilotak frogatzera.
Jakin nahi duzue nola egiten diren esku pilotak? Hiru gauza hauek beharko dituzue: botin-botin pilota
bat, artile lodia eta fina eta esparadrapoa.
Lehenengo botin-botinari artile lodia jarri behar zaio inguruan. Pazientzia handiarekin egin beharreko lana da; pausu hau gaizki eginez gero, pilotak bote okerrak emango dituelako. Artile lodiaren gainean artile fin-fina jarri behar da ondoren, eskuaren tamaina eduki arte. Azkenengo pausua, esparadrapoa jartzea da. Artile guztia estalita geratu arte. Pilotak egiten amaitu genuenean Kanpezuko frontoira joan ginen eta ordu erdi bat eduki genuen gure pilotarekin jolasteko. Zeinen ondo pasa genuen! Mila esker Jon eta Asier!
LH 4. maila
7.orrialdea
5 DAY ENGLISH CAMP IN SONCILLO Pupils in Primary 6 went to Soncillo with our school. Soncillo is in Burgos. It is a camp to learn English. The camp is located in the mountain. It is a very big place, surrounded by nature. It’s 161 km away from Kanpezu. We stayed five days from February 10th to 15th. We went by bus. In Soncillo we joined the Samaniego school and the teachers of Soncillo. In the hostel we were divided into four groups. The names of the groups were continents names: Africa, Oceania, America and Europe. One group was America and the members were: Nagore, Iratxe, Jon, Miren (Mendialdea), Ionela, Alejandro, Michel, Ainhoa, Leandro, Maria and Alima (Samaniego). Another group was Europe and the names were: Oier, Iker, Ane (Mendialdea) Shamir, Broumig, Irina, Chawanda, Ezinne, Helen, Ernest and Julen (Samaniego). Another group was Oceania. The members of Oceania were: Mendia, June, Iman, Hugo (Mendialdea), Fabian, Ayoub, Gideon, Natasha, Alex, Lander and Keyla (Samaniego). The fourth group was Africa with: Oihane, Saioa, Iraia (Mendialdea), Yessica, Wilbert, Zihao, Duvan, Prince, Valentin, Hazaifa, Justin, and Max (Samaniego).
LH 6.maila
There we played many activities, for example: tasting the food, Olympic games, materials game, invent the comics… And we had classes in the morning and in the afternoon. Each day we had a different teacher: Connor, Harry, Adam, Lisa, Paula, Ben and Darshana. In the morning we woke up at 8:00 and we went to have breakfast, before we had English classes and snack. We learned the solar system, the water cycle, environment, the bones... In the afternoon we did many challenges, at 7:30 we went to the shower and at 8:30 we had dinner, after the dinner we made night activities, for example: disco, casino, and at 23:30 it was the time we went to bed. There was also a child in the camp called Alejandro who was very funny and there was no day that he would avoid falling or being punished. A very funny thing that happened to us was that when we were talking all together in a circle, and Daker farted. One of our favourite activities was “ invent the comics ” because it was very competitive and when we finished, the comics were very funny. One teacher, Ben, always said“ LOVELY JUBBLY ” and he was very cheerful.
In the disco, Lisa played the music and we danced and another activity was “ Mannequin challenge”: the teacher said “Mannequin challenge” and everybody stopped and kept in silence. As we can see in the following opinions, everybody liked the camp: “In my opinion five days are a lot of days but I had a great time”. “I had a wonderful week, because the Samaniego students were very cheerful.” “In this hostel we studied a lot of English and now my English is better than before. And you learn English with classes and activities. It is very enjoyable. “ “ I like this barnetegi because it seems to me that I have learned a lot of English and because I made many friends”. “ In the end we had a lot of fun in Soncillo”. “I had a very funny week and I did a lot of fantastic friends”. “The camp was very funny and I really liked because I met wonderful and funny people. I also like the camp a lot because we did very funny activities the facilities were good and adequate”.
MENDIALDEA IPI Aldizkaria
8.orrialdea
Las doce campanadas Tlon, suena la primera campanada, que da comienzo a la madrugada. Los niños se ponen el pijama, y se van todos a la cama. Tlon, suena la segunda campanada, y yo sigo aquí, tumbada encima de mi almohada, sin pensar en nada. Tlon, suena la tercera campanada, y con ella me levanto de la cama, y para despejarme, en la televisión veo un programa. Tlon, suena la cuarta campanada, me levanto y voy directa hacia mi almohada, y me tumbo muy cansada.
Tlon, suena la quinta campanada, estoy soñando con un hada,
Tlon, suena la novena campanada, y tengo una llamada, voy por la bajada,
que va para el camino de la fama.
y la cojo alarmada.
Tlon, suena la sexta campanada,
Tlon, suena la décima campanada,
aún falta mucho para que suene mi alarma,
y me asusta mi alarma,
pero yo sigo despierta sin pensar en nada,
salgo de mi cama,
aburrida y cansada.
y me marcho al baño lanzada.
Tlon, suena la séptima campanada,
Tlon, suena la undécima campanada,
y sueño que estoy en una hermosa velada, y junto a mí, hay un hombre que me ama.
y me sentía un poco mareada, pero me esforcé
Tlon, suena la octava campanada, y sueño con la misma chorrada, no me la saco de la cabeza y me altera.
y no me volví a meter en la cama.
Tlon, suena la duodécima campanada, y me voy a cumplir mi jornada.
Alazne Urrea DBH1
La diminuta ciudad de las estrellas Todos juran haber escuchado, en su vida el nombre. Campezo. Así como el murmullo transportado, por el viento de vidas pasadas. Campezo. Es la ciudad abandonada de la que, sin saberlo, provenimos nosotros. Campezo. Es el pueblo de las estrellas, el hogar en el que nadie se queda.
Llora triste, sus lágrimas conforman el cauce. Ega. Es el río que canta “no, chica no llores”,
Ega. Es la sangre del muñeco, cuyo cadáver nunca se ahoga. Ega. Es el aguarrás; marrón, que usa el pintor que el otoño crea.
Un muro protege, a la llorona. Ioar. Son las piedras; que la salvan de los monstruos, que detrás descansan.
Ioar. Es el rinoceronte dormido, que mató a dos gemelas. Ioar. Es el pulmón; verde, donde revive Campezo.
Así se alza, cual corazón de las montañas. Santa Cruz de Campezo. En la misma tierra desde mil cuatrocientos. Es la demacrada anciana; que preside la comarca, que los mapas creen haber olvidado. Aunque, siga viva; que en paz descanse; la reina, la llorona, la sabia centenaria. Que en paz descanse; el pueblo. Que en paz descanse; Santa cruz de Campezo.
Janire Martínez DBH3
9.orrialdea
MARTXOAK 8 Emakumeen Nazioarteko Eguna ospatzeko, Kanpezuko udalak Kartel Lehiaketa digital bat antolatu zuen, eta DBH 3ko Oihan Unzaga izan zen irabazlea. Zorionak!
MENDIALDEA IPI Aldizkaria
10.orrialdea
KONFINAMENDU GARAIAN Konfinamendu garaian ere, DBH3-ko ikasleak ez dira geldirik egon, eta ez dira aspertu! Ekintza ugari egin dituzte eta: ikasi, irakurri, sukaldean aritu, margoztu, jolastu...
Maika lamo DBH3
Unax Urrea DBH3
Anastasya Synetar DBH3
11.orrialdea
MARGOLANAK IMITATZEN DBH2 eta DBH3-ko ikasleak ere ausartu dira kofinamendu garaian, margolan ospetsuak imitatzen:
Sara Diaz de Antoñana (DBH3): MARGOLARIA: Bartolomé Esteban Murillo. URTEA: 1665—1675 bitartean
Ander Arriaga. DBH3
Asier Alba DBH 2
MENDIALDEA IPI Aldizkaria
12.orrialdea
INTERVIEW TO KAUSTUBH Beste urte batzuetan bezala, aurten ere atzerritik hizkuntza laguntzaile bat etorri zaigu ikastetxera. Bere izena Kaustubh da eta Indiatik etorri da gurera, ingelesa ikasten lagundu asmoz. LHko eta DBHko klase guztietan egoten da astean behin eta ingeleseko klase arruntetan ikasitako gramatika eta hiztegia praktikan jartzen laguntzen digu. Berarekin, ahozkoa eta ulermena lantzen ditugu modu interesgarri eta dibertigarri batean. Kaustubh-i eta bere egonaldiari buruz gehiago jakiteko, DBHko 3. mailako ikasleok elkarrizketa bat egitea erabaki genuen. Berau prestatzen martxoaren hasieran hasi ginen arren, Koronoabirusak eragin digun ustekabeko konfinamendu egoera dela eta, etxetik amaitu behar izan dugu. Elkarrizketa ahalik eta ondoen egiten saiatu gara. Espero dugu ondo ulertzea eta entretenigarria izatea. Why did you decide to come to the Basque Country? Back in India I worked with some Basque engineers in 2016-17, and we became good friends, they were from Bilbao. Also, the friend who introduced me to this programme, who is from Cantabria, she suggested that I go to the Basque Country because of the similarities between the Basques and the people from my community. Apart from that, I like trekking and hiking and since the Basque Country has plenty of mountains I decided I wanted to explore the mountains here. Just before the coronavirus outbreak I actually hiked up Aratz and I really enjoyed the walk. So, yup, that’s why I decided to come to the Basque Country. What do you think about Basque people? First and foremost people here are not people pleasers, because of this, they can come across as very rude, but actually, speaking they are direct and thonest, and they have certain qualities that I admire and respect. This is
something very similar to my own community. So, going back to the first question, I also decided to come to the Basque Country because I was also told by a friend that people in the south are very sweet talking but later they could stab you in the back or they are not very helpful in the times of need. I was also told that the Basque people are extremely reserved and it is difficult to make friends with them but once you befriend someone, he is a friend for life and that’s quite an admirable and impressive quality to have. What is your favourite place around here? Gasteiz is a place that I am extremely comfortable with because it’s a lovely pretty small city, it’s extremely tiny. You start walking and everything is quite close by and it’s quite a cute city, too. Apart from that, I do have a couple of favourite restaurants that I like here, but I can’t pinpoint a specific place. Everything around me has become a favourite... I’ll try giving you an example. Basically, every place that I have visited are the typical touristic places and I stayed there for couple of hours at the best. When I say that everything around me has become my favourite is because I enjoy art and when I look at paintings like Picasso, Dali, Moneo or other European artists, their paintings are beautiful, amazing for me. Now that I have come here and I look at the colours, I can basically look at what they saw, and now I can actually understand the relation between what they painted and what they saw. That is one of the reasons for me that is so beautiful to experience and be in the middle of what they saw. Now, I can actually correlate what they painted and what they saw in the outside world. Are you trying to learn Euskara? Which words do you know?
Yes, I am trying to learn Euskara. It has proven to be quite a difficult task. Honestly speaking, it is an interesting but quite a difficult language and, so far, I have picked up a few words during my stay, for example the basics are pretty easy: kaixo, agur, bai, eskerrik asko. Then, I also moved on to sort of phrases for example egun on, gabon. If somebody obviously asks me whether I’m learning Euskera, I make “yes, si, perdon.. bai, bai, poliki-poliki”. Apart from that, there are some random phrases from weird unlikely sources that I have picked up. For example, I have learned zurekin when I was shopping, it’s quite surprising because when you’re shopping in Eroski the loudspeaker keeps on bombarding it on you “Eroski zurekin”, so I understood that “Eroski zurekin” is “Eroski contigo”, so this is something that I learned. Apart from that, I also learned certain words from their context, for example, during lunch, I heard people saying on egin, or berdin, or for example when I was trying to follow a conversation between two people, words like “baina”, I guessed that baina is something similar to “but”. This is an interesting language and I hope to learn more of it in time to come.
13.orrialdea What did you find most shocking when you arrived? Maybe because I had studied the Spanish language and a little about history and culture, I didn’t receive any major shock…but yes, one day I was talking to a girl in a bar, I remember thinking there was something stuck between her upper teeth. I tried very hard not to stare at her, obviously, because it was rude and finally, I realised it was not food or anything, it was actually a piercing. People here have a lot of piercings, in India the piercings that we have are basically from the ears and nose, but anywhere else, not really. What do you miss from your country? Obviously the food, all kinds of food, anything from home cooked, my mum’s own food to street food. We have a wide range of street food. The street food is very much similar to the pintxos that you have here. The range is exhaustive and I have already made a list of things that I want to eat once I am back home and I also have another list of things that I am going to carry with me the next time I am travelling. Because, when I came here I actually brought a bag just of food stuff and the landlord, when he helped me carrying that, it was quite surprised by, why it was so heavy so I had to explain him that I carried some of my cooking utensils and the food stuff. That was quite surprising because the thing was that back in India I was also living alone so I already had my own kitchen set up ready, so I just packed and brought everything with me. Apart from that, I also miss the colours and the smells from my country. Smells in plural. For example, talking about the colours, Indian people like to wear bright colours, so most of the times, when you get on the road, everything around you, right from the cars, clothes that people are wearing to the clothes in the shops, everything hits you on the eye, it is extremely colourful. There is a large range of colours that people would wear, it’s quite bright and people like to wear different colours.
And talking about smell, yes, we do have lot of pollution, but apart from that, you actually can get different aromas and fragrances, for example when you are walking down the road and you can make out my neighbour is cooking this or my grandmother is making a kind of sauce or pickle. Just because the smells or the aromas you can know what people are cooking or what’s happening. It is not just the food... even the flowers. India being a tropical country and being extremely religious all the temples are offered flowers, there are huge markets of flowers everywhere. Also, every house will have a small part of different flowers, flowers that bloom in the morning and flowers that bloom in the evening. So, all these different fragrances. Apart from that, because of the heat the ground also smells different, because it’s the dust. all of these things, once you arrive in India it hits you in the nose. These are different things you start noticing, it’s also the sounds, for example, even in the streets, I am not talking about the traffic I am talking about the gentle sounds, so if there is a vendor going by, he will shout out what is selling from his cart. Basically, what you miss from your own country it’s all five senses sight, smell, taste, hearing, touch. All theses five senses notice different things and that is what I definitely miss from back home. What are the most popular sports in India? Like the Spaniards have football, cricket is very most like a religion for Indians everywhere. So people go crazy, they ‘ll get on to fights and they’ll get drunk and they all do stupid things for cricket. Apart from that, football is also very popular in India. Then they’ve got other sports like badminton, tennis, table-tennis, basketball, wrestling, volleyball and some local sports the kabadi, khokho, etc. What social networks do you use in India? India has a huge influence coming from the west so we have plenty of users for almost every applications. Whatsapp,
instagram, snapchat, facebook... Whatsapp is one of the most popular apps throughout the country. If you go to the remotest corners, most of the people will have whatsapp. What are the differences in hand or facial gestures you noticed? Quite a lot. The way you say “mucho” rubbing your fingers together or that gesture with your arm and hand to say “vamos”,w e do not have them. Another interesting gesture, when someone asks you for a drink, you stick out your thumb and your little finger, in India this gesture is for someone who lies. Another extremely surprising gesture is the way people shrug shoulders, for me, this is very interesting, everybody uses it, my grandmother used to scold me if I shrugged my shoulders too much because it is considered extremely rude in India. Have you had time to visit any other places in Spain? Where have you been? I’ve been to a couple of places. San Sebastian of course, I went there a few times. Then, I did visit my friend in Mallorca in December, I was there for three or four days. Later I was in Santillana del Mar for Christmas with another friend, the same friend from Cantabria, she lives there. Actually, I didn’t travel much because my plan was to save up and then travel in April when my partner was supposed to come to visit me, but due to this lovely coronavirus she had to cancel our plans. Right now, I am getting over. But I had plans, my plan was basically to go to Seville, to see the aqueduct, maybe Barcelona for Gaudi, Pamplona, Malaga, I’ve got a couple of friends in Malaga. I had a lot of plans, but none of them might be done at the moment, so let's see, maybe soon, hopefully. How are you dealing with the quarentine? I’m comfortable at home reading, watching movies and I am also taking some online courses about statistics and political sciences, I’m keeping myself busy. Anyway, I go out to the street to walk too when I have something to buy. DBH 4
MENDIALDEA IPI Aldizkaria
14.orrialdea
GOMENDIOA MIÑAN. Miñan, estreinatu berria dagoen liburua, 2019ko urrian argitaratu da lehenengo aldiz. Egileak bi dira, liburuan jartzen duen moduan: “liburu hau Ibrahima Baldek idatzi du, ahoz eta Amets Arzallus Antiak idatzi du, eskuz”. Honekin adierazi nahi dute Ibrahimak (h)istori(o)a kontatu duela eta Ametsek paperera ekarri duela. Amets Arzallus Donibane Lohizunen jaiotakoa, baina txikitatik Hendaian hazitako kazetaria eta bertsolaria da. Ibrahima Balde Konakryko Ginean jaio zen 1994an eta historia honen kontalaria da. Miñan liburu berezia da, Ibrahimaren bizitzaren kontakizun idatzia baita. Baina ez da biografia baten modukoa, ez horixe, geroago azalduko dudan estilo berezia dauka liburu honek. Istorio honen laburpena egitea oso zaila da, kontatzen duen guztia oso garrantzitsua dela uste dudalako. Gainera, liburua motza da eta gehiegi kontatzen badut galtzen da daukan jokoa. Are gehiago, nire ustez merezi du zuen kabuz lasai-lasai irakurtzea eta disfrutatzea. Beraz, soilik liburuaren ideia nagusia zein den azalduko dut. Liburu honek, Ibrahima Balde, Ginea Konakryko mutiko baten istorioa jasotzen du. Ia ia bere jaiotzatik Euskal Herrira iritsi arte bizitakoa kontatzen digu. Bere ibilbidean zehar oztopo ugari aurkitzen ditu eta egoera oso gogorrak jasan behar izan ditu. Bidaiaren arrazoi nagusia bakarrik irakurleentzat utziko dut, uste dudalako merezi duela zuen kabuz aurkitzea. Liburu honetan, bi pertsonaia nagusi bereizi daitezke: Ibrahima eta bere anaia txikia. Ibrahima liburuaren protagonista da, bere bizitza kontatzen baitigu. Bera (h)istori(o)a aurrera joan ahala, ume bat izatetik 20 urte inguruko gazte bat izatera ailegatzen da. Mutiko oso ausarta eta indartsua da. Gainera, bizi izandako egoeren ondorioz heldutasuna oso azkar iritsi zitzaion Ibrahimari Bere anaia txikia, Alhassane, ere garrantzitsua da (h)istori(o)an. Hark bere anaia nagusiaren pausuak jarraitu nahi ditu. Hauetaz aparte, pertsonaia ugari agertzen dira kontakizunean, adibidez: Ibrahimaren ama eta arrebak edo bidean zehar egiten dituen lagunak.
eramaten zaitu. Etxean lasai-lasai aztertu ondoren, amorru pixka bat sentiarazi didate hainbat gertakarik. Lehen aipatu dudan moduan, liburuaren idazteko estiloa berezia da Ibrahimaren bizitza ez dago kontatuta biografia bat izango balitz bezala. Liburu honetan gertatzen dena protagonista berak ahoz kontatzen du. Beraz, hitz egiten den modura idatzita dago eta horri esker irakurterrazagoa da liburua. Lekuen eta egoeren deskribapenak ugariak dira. Horretarako, konparazio asko erabiltzen ditu. Ondorioz, egoerak eta lekuak hobeto ulertzen eta sentitzen dituzu. Batzuetan, liburuan, eskuz egindako marrazkiak agertzen dira (Ibrahima berak egindakoak, Ametsek, gertakizunak hobeto ulertzeko).
Nire ustez, oro har, liburuak biltzen duen (h)istori(o)a oso gogorra da. Baina bi zatitan bereiziko nuke. Gertaera ikaragarriak kontatzen diren arren, lehenengo 2/3ak “atseginagoak” egin zitzaizkidan. Horrela da, gutxienez indarra transmititzen duelako protagonistak. Hau da, nahiz eta oso gaizki pasatu, aurrera egiteko helburu bat baduelako. Alderantziz, niri bukaerako zatia gogorragoa egin zitzaidan. Oraingoan Ibrahimak akabatuta zegoela transmititzen zuelako. Ondorioz, gertakizunak pisutsuagoak egin zitzaizkidan bukaeran. Miñan sentimendu gogorrez beteriko liburua da. Nire sentimendu sakonenak eta puruenak ateratzea lortu du. Tristura eta mina dira nabarmenak (h)istori(o)an, hauek baitira gure protagonistak nabarien dituenak. Ibrahimak egoera oso larriak jasan behar izan ditu, adibidez desertuko egarria edo suzko armen eraginak ikusi. Hauek izan dira nigan tristura eta mina sentiarazi didatenak. Liburuaren zenbait ataletan, beldurra eta tentsioa nabariak dira. Adibidez, tentsio handiko momentua kartzelatik ihes egiten duenean dela uste dut. Horretaz aparte, liburu honek pentsarazi egiten dizu askotan, edo behintzat hori nire kasua izan da. Gehienbat, gaur egungo egoeraz pentsatzera
Liburu hau oso gomendagarria dela esango nuke, nik behintzat oso gustura irakurri baitut. Gaurkotasuneko zerbait nahi baduzu, hau izango litzateke aukera ona. Migrazioaz aritzen delako eta gaurkotasun gehiagoko gai gutxi daudelako (Covidak ere eragina izan du migrazioan). Gainera, oso gai interesgarriak lantzen ditu, askotan gure egunerokotasunean ez direnak aipatzen. Adibidez. Ibrahimarena bezalako (h)istori(o)a gutxi dakizkigu, baina horrelako milaka daude. Ez hori bakarrik, ez baduzu liburu astunik edo luzerik nahi gomendagarria da Miñan irakurtzea. Jarraitzeko esan nahiko nuke asko ikasten dela liburu hau irakurtzen. Nik adibidez, herrialdeen kultura, ohiturak eta gatazkak zeintzuk diren ikasi dut. Bukatzeko (h)istori(o)a ikaragarriak aztertzea eta hauetaz pentsatzea gustuko baduzu gomendatuko nizuke liburu hau, gauza askori buruz hausnartu dezakezulako.
Eta liburu honen irakurketa laburtzen duen esaldi honekin amaitzea nahiko nuke: batzuetan, irakurtzen nengoenean, ahaztu egiten zitzaidan ez nengoela fikziozko nobela bat irakurtzen benetako bizipenak baizik.
Beñat Pz. De Arriba Susperregi. (DBH4)
15.orrialdea
3D INPRIMAGAILUA Dagoeneko ikasleak impresora 3Drekin lanean ari dira, gustora eta martxa hartuta. Gainera COVID-19 egoera honetan, DBH4 mailako ikasle batek osasun zerbitzuekin parte hartu du eta martxan jarri diren pantailak diseinatu eta egin ditu!!! Mila esker!!! Iaz gure ikastetxera 3D inprimagailu bat ailegatu zen , baina bakarrik makina hori ikusteko aukera izan genuen. Lehengo urteko 4 DBHko ikasleak (Naia, I単aki eta Aiur), inprimatzeko aukera izan zuten, baina soilik beraiek 3D mundu erraldoi honetan sartzeko aukera izan zuten. Aurten lau ikasle gaude (Asier, Adrian, Assu eta Be単at). Imajinatu dezakezue aurten ere 3D inprimagailua jorratu dugula eta ala da. Baina ez ginen jarri
lehenengo egunean tresna hau erabiltzen. Inprimagailua erabiltzeko lehendabizik zenbait gauza landu behar dira, jarraian azalduko ditugunak. Inprimagailu 3D-ak, erreplikak 3D-en egiteko gai den makina bat da, maketa bolumetrikoak eta pieza tridimentsionalak egiten ditu ordenagailuaren aplikazio baten bitartez (SketchUp, Blender, AutoCAD eta Tinkercad adibidez). Pieza horiek egiteko, kapa desberdinak erabiltzen ditu. Inprimagailuaren burua , plastiko desegiten joaten da, eta harien bitartez piezan kapak sortzen ditu. Inpresora 3D-an erabiltzen diren material ohikoenak plastikozko filamentuak dira. Filamentu mota desberdin asko daude, baina
gehien erabiltzen direnak bi hauek dira: PLA eta ABS filamentuak. Gaur egun inprimaketaren agerpenak mundu bat ireki dute, protesi medikuak sortzea edo erabilera berezientzako piezen diseinua egiteko aukera ematen digute. Gastronomian baita erabiltzen dira, adibidez postreetan eskuz ezin diren formak egiteko. Gu hemen gustora ibilitzen gara!!!!!
Objetu bat inprimitu baino lehen hainbat gauza egin behar dira. Autocad izeneko aplikazio batekin objetua dise単atu behar da. Jarraian, inpresora prest jarri behar da. Garbitu egin behar da, horretarako burnizko erpin eskuila erabili daiteke bokillako zikinkeria kentzeko; bigarren, plataforma kalibratu behar da, bestela arazoak eduki ditzakelako.
Asier Carlos, Adrian Monreal, Assu Ouahzizi eta Be単at Pz de Arriba DBH 4
16.orrialdea
MENDIALDEA IPI Aldizkaria
KOMIKIAK
LH 5.maila
LH 6 maila
17.orrialdea
KOMIKIA: ENPRESABURU ABERATSAREN BIDEGABEKERIA (DBH1)
18.orrialdea
KOMIKIA: ARRAZAKERIA (DBH1)
MENDIALDEA IPI Aldizkaria
19.orrialdea
KOMIKIA: TABERNAREN ARAZOA (DBH1)
20.orrialdea
KOMIKIA: BIZIKLETEN LAPURRA (DBH1)
MENDIALDEA IPI Aldizkaria
21.orrialdea
KOMIKIA: EZ DIGUTE IKAS MAILA JEISTEN (DBH3)
22.orrialdea
KOMIKIA: GUTXIAGO BALIO DUTE? (DBH3)
MENDIALDEA IPI Aldizkaria
23.orrialdea
KOMIKIA: TXINATARRA (DBH3)