Bedrijvig Brabant februari 2013

Overheid en bedrijfsleven willen natuur en economie verbinden

Versnelde crisisaanpak arbeidsmarkt krijgt vorm

‘ZLTO verbindt producent en consument met elkaar’

pagina 13

pagina 19

pagina 29

Verschijnt maandelijks bij directie en hoger management van alle ondernemingen in Noord-Brabant met meer dan tien werknemers

BEDRIJVIG BRABANT februari 2013

De onafhankelijke zakenkrant van Noord-Brabant

Rob Janssen wil nieuw elan Brabantse financiële sector De relevantie van de financiële sector staat in de media en publieke opinie zwaar onder druk. ‘Dat betekent uiteindelijk dat je bestaansrecht in het geding komt, ook hier in Brabant, terwijl wij een belangrijk aandeel kunnen leveren in het verwezenlijken van de doelstellingen van deze regio’, stelt Rob Janssen, Regioleider Zuid bij PwC. ‘We moeten onszelf opnieuw uitvinden en onze toegevoegde waarde duidelijk maken.’

Brabantse ambities zorgvuldige veehouderij BRABANT – Als het aan Gedeputeerde Staten van de provincie ligt, wordt Brabant koploper in zorgvuldige veehouderij. De productie moet de gezondheid van boer, omwonende en dier centraal stellen en geen schade veroorzaken voor natuur en milieu.

Agrarische ondernemers richten zich op kwaliteit en toegevoegde waarde en moeten een eerlijke prijs krijgen.

Blanchard International naar Breda BREDA – Het Amerikaanse trainings- en coachingsbureau Blanchard International verplaatst haar Nederlandse vestiging van Amersfoort naar Breda. Blanchard ziet de nieuwe vestigingsplaats als een logische locatie, gezien de gunstige ligging in Brabantstad en ten opzichte van de Randstad.

Het bedrijf is onderdeel van de Ken Blanchard Companies, wereldwijd leider op het gebied van state-of-the-art interventies aangaande changemanagement, leiderschapsontwikkeling en serviceverbetering. REWIN West-Brabant begeleidde Blanchard bij het vinden van een geschikte vestigingslocatie.

Rob Janssen ‘Als de Eindhovense burgemeester Rob van Gijzel zegt dat dit de slimste regio van de wereld is, maar het noodzakelijke geld ontbreekt, dan klinkt dat als een verwijt aan de banken’, aldus Janssen. ‘Ik zie het echter als een appèl aan de financiële sector; een uitdaging om na te denken over hoe wij een bijdrage kunnen leveren.

Wat dat betreft is Brainport voor ons een groot cadeau. Er is een duidelijk probleem waarbij de bal in onze hoek ligt: de toegang tot venture kapital.

We hebben hier de mogelijkheid om iets te creëren wat anders niet wordt gecreëerd, bijvoorbeeld binnen een programma als NextOEM.’ Janssen ziet ook een gedragscomponent in de transitie die hij wil bewerkstelligen. ‘Waarom zie je weinig ondernemers uit de maakindustrie op netwerkborrels verschijnen?

Omdat die gedomineerd worden door al die adviseurs die in hun nek hijgen. Het beeld van ons soort

kantoren is negatief, maar ik zie gedreven collega’s die een grote verantwoordelijkheid voelen voor hun klanten. Er is dus sprake van een volledige mismatch. Ik wil om de tafel met mijn vakbroeders uit de sector om over dit soort zaken te praten en een beweging in gang zetten waarbij we de aansluiting met de andere stakeholders in onze economie weer vinden.’

Lees verder op pagina 11

Belangrijke rol voor Pivot Park

High Tech NL gaat stevige vuist maken

OSS – Het Pivot Park Screening Centre gaat een belangrijke rol spelen in een nieuw Europees platform voor drug discovery: de European Lead Factory (ELF). Om onderzoek naar nieuwe geneesmidelen te versnellen, brengen publieke partijen de komende vijf jaar honderdtwintig nieuwe ‘targets’ (aanknopingspunten om ziektes aan te pakken) in. Vervolgens worden deze via het Pivot Park Screening Centre door robots gescreend op een grote, bijzondere collectie stoffen. Daarbij zullen wel meer dan vijftig miljoen testen worden uitgevoerd.

EINDHOVEN – Om de internationale concurrentiekracht van de Nederlandse hightechsector te versterken en de krachten te bundelen, is onlangs het platform High Tech NL van start gegaan.

De vereniging is ontstaan uit een fusie tussen Point-One en High Tech Systems Platform (HTSP) en gaat zich vestigen op de High Tech Campus in Eindhoven. Henk Scheepers is benoemd tot voorzitter. High Tech NL wordt een van de eerste partners van de nieuwe stichting Holland High Tech.

‘Bezuinigen A67 onacceptabel’

Overhandiging Technologiepact Brainport

GELDROP – De voorgenomen bezuinigingen op het knelpunt A67 LeenderheideGeldrop zijn onacceptabel, vinden het Samenwerkingsverband Regio Eindhoven (SRE) en de provincie Noord-Brabant. Zij reageren hiermee op de Brabantse uitwerking van de bezuinigingsplannen van minister Schultz-Van Haegen waarmee landelijk in de periode tot 2028 6,4 miljard euro wordt gekort op infrastructuur. Het grootste pijnpunt in de bezuinigingsplannen is de aanpak van files op de A67 ten zuiden van Eindhoven tussen Leenderheide en Geldrop.

Er zijn al afspraken gemaakt om in de eerste fase het knooppunt Leenderheide aan te pakken. Van de benodigde elf miljoen euro betaalt het SRE de helft. De minister heeft nu dertig miljoen euro voor de aansluitende tweede fase tussen knooppunt Leenderheide en de aansluiting Geldrop, de verbreding naar 2x3 rijstroken, geschrapt. Elly Blanksma, portefeuillehouder Mobiliteit van het SRE, vindt de plannen onbegrijpelijk. ‘Als het kabinet de bereikbaarheid van de Brainport serieus neemt, dan is deze bezuiniging een verkeerde keuze.’

EINDHOVEN – Burgemeester Rob van Gijzel, voorzitter van Stichting Brainport, heeft onlangs het Technologiepact Brainport overhandigd aan minister Henk Kamp van Economische Zaken.

Het Technologiepact Brainport doet een voorzet voor stimulerende

2680505.indd 1

maatregelen die door regio en Rijk als extra impuls kunnen worden opgepakt om het tekort aan bètatechnisch talent sterk te verminderen, en daarmee het concurrerende vermogen van Nederland, en specifiek de Brainportregio, te behouden en te vergroten.

Investering in innovatief ondernemerschap ’s-HERTOGENBOSCH – De samenwerkende partijen op de arbeidsmarkt in Noordoost-Brabant hebben hun krachten gebundeld in het Valorisatieplan 5-sterren Noordoost-Brabant. Met een budget van veertien miljoen euro willen zij de regionale economische slagkracht een impuls geven door startende, innovatieve ondernemers te stimuleren. Deelnemers aan het project zijn HAS Hogeschool, ZLTO, acht lokale Rabobanken, Stichting Ondernemerslift, Starters Succes Oss, Startersmarktplaats Veghel-UdenSchijndel, ROC de Leijgraaf, Koning Willem I College en de twintig regiogemeenten in Noordoost-Brabant.

20-2-2013 11:54:50

2

februari 2013

PERSOONLIJK Paul Bleijs heeft afscheid genomen als directeur van Heineken in ‘s-Hertogenbosch.

Hij gaat een nieuwe uitdaging aan in Vietnam, waar hij leiding gaat geven aan vijf brouwerijen. Bleijs was ruim zeven jaar locatiedirecteur van de Bossche vestiging van Heineken. Zijn opvolger Pieter van der Meulen uit Berlicum is inmiddels gestart. Van der Meulen werkt sinds 1988 voor Heineken en sinds 1996 voor Heineken ’s-Hertogenbosch, recentelijk als directeur Global Supply Chain Services.

President-directeur Wim van der Leegte van de VDL Groep is uitgeroepen tot Ereburger

BEDRIJVIG BRABANT Dé onafhankelijke zakenkrant van Brabant

Vluchtoord 1 Postbus 26

Liever afsplitsing dan opsplitsing! van Brabant. Hij ontving de Provinciepenning en het ereburgerschap van Brabant tijdens de nieuwjaarsreceptie van de provincie uit handen van de Commissaris van de Koningin Wim van de Donk.

Van der Leegte ontving de titel vanwege zijn grote bijdrage aan de ontwikkeling van de Brabantse economie.

Gedeputeerde Bert Pauli van de provincie Noord-Brabant heeft onlangs de hoofdvestiging voor Europa, het Midden-Oosten en Afrika van Amerikaanse ICT-bedrijf EVault in ’s-Hertogenbosch geopend. EVault is wereldwijd toonaangevend op het gebied van back-up- en recoveryservices. De opening van een kantoor in Nederland maakt deel uit van de groeistrategie van het bedrijf. De EVaulthoofdvestiging krijgt naast een kantoorfunctie ook een kenniscentrumfunctie op het gebied van databeveiliging.

5400 AA Uden telefoon: 0413-266766 Faxnummer: 0413-256039

Directie: R.H.C. de Winter

Hoofdredacteur:

Joost Govaarts is toegetreden tot de hoofddirectie van de VDL Groep in Eindhoven.

Hij gaat zijn nieuwe functie als adjunct-directeur combineren met zijn huidige functie als algemeen directeur van VDL Nedcar in Born. Govaarts (56) is sinds 1984 werkzaam

Drs. Marco de Jonge Baas redactieBB@dewinter.nl

Eindredacteur: Gerben van den Broek

Redactie: Edwin Gelissen Miriam Swaans Tom Verstegen Paul Welling Dimphy van Boxtel

Accountmanagement: Tom van Fulpen

Bedrijvig Brabant wordt gratis verspreid onder directie en management van ondernemingen met tien of meer werknemers in de provincie Noord-Brabant. Een extra postabonnement voor deze bedrijven kost 49 euro per jaar. Heeft uw bedrijf minder dan tien werknemers, kunt u een abonnement tegen hetzelfde tarief nemen.

Een uitgave van:

2662937.indd 2

BEDRIJVIG BRABANT

Jos Govaarts bij VDL Nedcar. Naast president-directeur Wim van der Leegte bestaat de hoofddirectie van de VDL Groep nu uit vier personen: Wim Maathuis, Jan Mooren, Theo Toussaint en Rini Vermeulen.

Voormalig minister van Financiën Jan Kees de Jager is dit jaar de hoofdspreker tijdens de uitreiking van de Beste Ondernemers Visie (BOV) Trofee van Eindhoven en omgeving. Het is de tweede keer dat een voormlaig minister van Financiën zich verbindt aan de BOV-Trofee; in 2008 was Gerrit Zalm dagvoorzitter tijdens de uitreiking van de prestigieuze awards. De BOV-Trofee wordt dit jaar op 25 maart uitgereikt in het Evoluon in Eindhoven, in combinatie met de ASML Young Talent Award.

Jan Claassen neemt op 1 maart afscheid als directievoorzitter van de Rabobank Land van Cuijk & Maasduinen. Hij wordt lid van de executive board van Teeuwissen Holding in

Cuijk, producent van vlees- en vleesbijproducten. Claassen sluit daarmee een 23-jarige

Jan Claassen Rabobankcarrière af.

Bij Teeuwissen treedt hij in dienst als Managing Director. Hij wordt verantwoordelijk voor de Benelux en het Verenigd Koninkrijk en daarnaast voor de staffuncties binnen Teeuwissen Holding wereldwijd.

TU/e-afstudeerder Pascal Haazen heeft het vooraanstaande 'journal Nature Materials' gehaald met zijn afstudeerwerk over het voortduwen van magnetische bits in nanodraden.

Hij studeerde in september met een tien af aan de Technische Universiteit Eindhoven, een unicum bij de groep Physics of Nanostructures. Zijn bevindingen zijn van groot belang voor de ontwikkeling van het ‘race track memory’.

Dennis Hoefnagel is benoemd tot partner van accountantsen belastingadviesorganisatie HLB Van Daal & Partners in Gemert en Uden. Met een derde partner onderstreept HLB Van Daal & Partners de ambitie om naast Gemert ook in Uden verder te groeien en de dienstverlening uit te bouwen.

Hoefnagel (36) is sinds 2004 actief als belastingadviseur op de vestigingen in Gemert en Uden, onder leiding van de partners Jean Bloemers en Mateo Keijzers.

Prinses Annette van OranjeNassau heeft onlangs de tentoonstelling ‘Step Outside’ op Kunstlocatie Würth in ’s-Hertogenbosch geopend. De nieuwe expositie biedt een bijzondere

Prinses Annette (r) verzameling kunst van buitengewone mensen. Van de tachtig werken komt de helft uit de collectie van Würth, de internationale handel en wereldmarktleider in montageen bevestigingsmateriaal. De andere helft is van Stichting

Special Arts Nederland, die de belangen behartigt van kunstenaars met een beperking.

Arend Hardorff is benoemd tot directeur van de Academy for Leisure van NHTV internationaal hoger onderwijs Breda.

Hardorff was de afgelopen jaren nauw betrokken bij de ontwikkeling van het curriculum en heeft een belangrijke rol gespeeld in de vernieuwing van het onderwijs voor de leisure sector. De afgelopen jaren was hij opleidingsmanager van de Academy for Leisure.

Hardorff heeft nauwe relaties met het werkveld en de creatieve industrie en is buiten zijn werk voor NHTV actief in de politiek van Breda.

Designbureau VanBerlo in Eindhoven heeft Roel Govers aangesteld als CEO Communications. Govers zal zich in zijn functie richten op de overkoepelende strategie van Communications en op new business. Met een achtergrond in de reclame, media en communicatie brengt hij een verfrissende kijk en inspirerende input mee. Eerder werkte hij bij Scheepens reclame en Podium.

Hans Westendorp is aangesteld als directeur van Stichting Brabant Onderneemt, een organisatie die bruggen bouwt tussen ondernemingen, onderwijs- en overheidsinstellingen in Brabant. Westendorp gaat de dagelijkse leiding over de stichting op zich nemen.

Dat omvat het stimuleren van verdere samenwerkingsverbanden en het middels kennisoverdracht creëren van nieuwe verbindingen tussen de drie O’s.

PSV-doelman Przemyslaw Tyton gaat zich namens uitzend- en detacheringsorganisatie HOBIJ inzetten als ambassadeur voor Poolse spirit op de werkvloer. Doel van de campagne is het imago van Poolse werknemers in Nederland verbeteren. De keeper wordt het gezicht van advertentiecampagnes en zal ook worden ingezet bij evenementen. ‘Wij nemen onze werkgeversrol zeer serieus en willen bevestigen dat onze flexwerkers positieve, hardwerkende, intelligente mensen zijn, die een bijdrage leveren aan de economie en de samenleving’, aldus HOBIJdirecteur Han van Horen.

Wie de eerste twee weken van het crisisjaar 2013 meereisde met het provinciale receptiecircus, kan maar tot één conclusie komen: aan ambities en strijdbaarheid geen gebrek. Rob van Gijzel deed de aftrap door te waarschuwen voor oververhitting van de regionale economie vanaf 2014. Menig niet-ingewijde recessiedenker viel van zijn stoel van verbazing, maar de Eindhovense burgemeester is niet de enige ‘believer’ in een spoedig krachtig herstel van de Brabantse maakindustrie, en daarmee van de economische groei van Noord-Brabant.

Investeren in de zorgeconomie, in innovatie, in clustering, in de arbeidsmarkt, in de energietransitie, in natuur, in internationalisering, in infrastructuur… De ambitie spatte ervan af tijdens de nieuwjaarstoespraken van Brabantse bestuurders en ondernemers, maar natuurlijk niet zonder enige kanttekeningen te maken. Opvallend daarbij was hoe niet zozeer die crisis, maar het Rijk werd gekenmerkt als hét blok aan het been van de aspiraties van Brabant.

‘Het is koud in Den Haag’, stelde nieuwbakken burgemeester van Helmond Elly Blanksma. ‘De politieke turbulentie was afgelopen jaren enorm. Populisme viert hoogtij. Ik heb aan de lijven ervaren dat Den Haag erg met zichzelf bezig is. Hier weten wij dat je het niet alleen kunt. Hier weten wij dat we niet met de rug naar Europa gekeerd moeten zijn. Hier snappen wij dat als we geld willen verdelen, we het eerst moeten verdienen. Laat niemand het idee opvatten om Ons Brabant, op te willen splitsen.’

Met die laatste uitspraak refereerde ze aan het regeerakkoord waarin Samson en Rutte afspreken de twaalf provincies op termijn te vervangen door vijf landsdelen. Reden genoeg voor Commissaris van de Koningin Wim van de Donk om ook nog eens stevig van leer te trekken tijdens de nieuwjaarsbijeenkomst van de provincie. ‘Ik zal niet de laatste commissaris van Brabant zijn. En Brabant blijft Brabant. Wij willen delen, maar we laten ons niet opbreken of opdelen! Wij zijn meer dan een administratieve eenheid. Daarover had Guus Meeuwis nooit een lied gemaakt.’ En met trots zongen de aanwezigen uit volle borst mee met ‘Brabant’, het welbekende onofficiële volkslied van de provincie.

Vraag het een echte Brabander en hij zal met alles wat hij heeft opsplitsing van zijn provincie bevechten. De tijd van naar de wapenen grijpen ligt echter lange tijd achter ons.

Onderhandelen met het Rijk geeft geen garanties voor de toekomst. En een Brabantse onafhankelijkheidpartij zal nooit een meerderheid in een komende verkiezing halen. Rest slechts één koers: zorgen dat Brabant snel de nummer één-economie van Nederland wordt; wie het geld binnenhaalt, heeft de macht. En ondertussen natuurlijk een charmeoffensief naar onze vrienden in Vlaams-Brabant inzetten. (MdJB)

Hij werkt als directielid bij het Samenwerkingsverband Regio Eindhoven (SRE), waar hij zich inzet voor de economische en ruimtelijke ontwikkeling van de regio.

Paul van Rijn is per 1 maart benoemd tot directeur Particulieren & Private Banking van Rabobank Oss e.o. De Geffenaar volgt Mirjam Giesbers op. Zij is sinds 1 december 2012 gestart als directielid bij Rabobank Uden Veghel. Van Rijn is nu nog directeur Particulieren & Private Banking bij Rabobank Dommel en Aa.

Paul van der Zande (50) is Zorgorganisatie Archipel heeft sinds 1 januari 2013 partner Jean-Paul Kroese benoemd van Schakel BV in Eindhoven. als voorzitter van de Raad Dit bedrijf stimuleert samenvan Toezicht. Hij volgt Harry werking tussen de aangesloLakerveld op.

Kroese is drie jaar geleden als lid van de Raad www.ambagsadvocaten.nl van Toezicht van emmasingel 13 eindhoven, tel. 040 - 217 11 11 Archipel gestart. de poort 9c deurne, tel. 0493 - 352545

ten bedrijven (Schakelaars).

Samenwerking vindt plaats op het gebied van drie dis-

Paul van der Zande ciplines - mens kennis en middel - en komt tot stand door uitwisseling van vraag en aanbod via een geavanceerd digitaal systeem.

Inmiddels worden al meer dan vijfhonderd Schakelaars bediend vanuit de kantoren in Maastricht en Eindhoven.

kraakhelder in huurrecht, arbeids- en ondernemingsrecht

2/20/2013 11:18:21 AM

BEDRIJVIG BRABANT

3

februari 2013

Hbo-lectoraat automotive van start

KVO-certificaat voor Borchwerf II

TILBURG – De drie ACE Automotive-hogescholen van Nederland en Bosch Transmission Technology hebben een meerjarig samenwerkingsakkoord afgesloten om de opleiding hbo-autotechniek beter af te stemmen op de behoefte van het bedrijfsleven.

Bosch Transmission Technology richt hiertoe samen met Fontys Hogeschool Eindhoven, Hogeschool Rotterdam en Hogeschool Arnhem/Nijmegen (HAN) een CVT-lectoraat op. Vanuit het lectoraat worden studentenprojecten opgezet, wordt het lesprogramma op een hoger peil gebracht, gastcolleges geïnitieerd en zullen boeiende practica worden aangeboden. Het doel is om studenten aan te moedigen om te kiezen voor een automotive-opleiding.

ROOSENDAAL – Bedrijvenpark Borchwerf II heeft het Keurmerk Veilig Ondernemen Bedrijventerreinen (KVO-B) behaald. Dit keurmerk staat garant voor een nauwe samenwerking tussen ondernemers, de gemeente, politie, de brandweer en het parkmanagement.

Hierdoor worden overlast en criminaliteit aangemeld en

Green Deal voor samenwerking op het gebied van energie

Internationale samenwerking in stimulering MRO-innovatie

EINDHOVEN – Gemeenten, bedrijven, maatschappelijke organisaties en kennisinstellingen in Brabant gaan samen werken aan vernieuwende energieconcepten. Daartoe werd onlangs de Green Deal Brabant ondertekend. De partners zijn het eens geworden over de wijze waarop de modernisering van de energievoorziening in Brabant kan

TILBURG – Onder de noemer 'MORE4CORE' zijn Nederland, België, Duitsland en Frankrijk een samenwerking gestart om vernieuwing te stimuleren in de onderhouds-, reparatie- en revisie-industrie (MRO).

Het project verenigt de industrie, het onderwijs en de overheid om de sector via gezamenlijke strategieën te versterken en grensoverschrijdende samenwerking mogelijk te maken. Coördinator Michel Weeda van de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij: ‘MRO is cruciaal om onze industrie competitief te houden en de duurzaamheid van onze productie te verbeteren. Industrie, onderwijs en overheid moeten samen streven naar gemeenschappelijke doelen en gedeelde ambities om de industriële competitiviteit van Noordwest-Europa op wereldvlak te versterken.’

plaatsvinden. De regio vangt daarmee twee vliegen in één klap: alternatieven voor de verouderde energievoorziening en een goed economisch perspectief voor bedrijven. Op initiatief van de TU/e, het SRE, Brainport Development en de provincie Noord-Brabant is de visie op de energietransitie verwoord onder het label ‘Smart Energy Regions’.

aangepakt op het bedrijvenpark. Voor het behalen van het certificaat is een plan van aanpak opgesteld met diverse doelstellingen en concrete maatregelen om de doelstellingen te behalen. Deze richten zich op een toename van het gevoel van veiligheid, een nog betere inbraakvoorkoming en eenvoudigere procedures.

Crowdfunding moet Kazerne & Loods van de grond krijgen De creatieve industrie wordt nog belangrijker voor de economie dan hij al is. Eindhoven heeft dan ook behoefte aan een high end ontmoetingsplaats waar creatieven en opdrachtgevers elkaar kunnen ontmoeten en ook de kracht van design beleefd kan worden. Met die boodschap togen Annemoon Geurts en partner Koen Rijnbeek van ontwerpbureau Moon/en/co eind 2007 naar de gemeente. Vijfeneenhalf jaar later gaan de poorten open, tenminste als een crowd funding-project voldoende middelen oplevert. fi nanciële i nstelli ngen.

Daar zijn straks ook middelen voor beschikbaar.’ Het businessplan van Geurts en Rijnbeek is inmiddels door meerdere partijen getoetst en als haalbaar bestempeld, en er is al voor meer dan een miljoen euro aan investerings-commitment van diverse zakelijke partners.

Toch is er begin 2013 nog een financieel gat te dichten van enkele tonnen.

Koen Rijnbeek en Annemoon Geurts (foto: Bram Saeys)

‘Het heeft een tijdje geduurd’, geeft Geurts toe. ‘We vroegen dan ook niet om geld, maar stelden een open vraag aan de gemeente. Hoe gaan we zo’n beoogde ontmoetingsplaats met elkaar mogelijk maken?

Al met al heeft dat wel geleid tot een bijzonder besluit. In mei vorig jaar werd ingestemd met de monumentale marechausseekazerne en industriele loods aan de Grote Berg als locatie. Daarmee krijgt Eindhoven een bijzonder internationaal podium voor de creatieve industrie. Binnen vier jaar moet het werk bieden aan zo’n tachtig fte’s.’

2662938.indd 3

Incrowd Creative Suites in Kazerne & Loods wordt een demonstratie van internationale creativiteit. De financiële basis voor de culturele organisatie wordt gevormd door twee restaurants, guesthouses en boardrooms. ‘Alles is expositie’, aldus Geurts.

‘Of je er nu vergadert, eet werkt, slaapt of feest, je verblijft tussen kunst en design. Tegelijkertijd moet het niet alleen de incrowd trekken. Het gaat juist om georganiseerd en ongeorganiseerd ontmoeten, toegankelijkheid voor, expats,

techneuten, ondernemers…

Het draait om het verbinden van werelden, het stimuleren en opzetten van dialoog en samenwerking.

Kosmopolitisch, informeel, met een artistieke, luxe rand er omheen. Waar het creatieve en zakelijke kapitaal elkaar ontmoeten, wordt economische spin-off genereerd. Dat doen we actief door het aanjagen van crossovers van design, kunst en gastronomie met de technologische en ambachtelijke maakindustrie, leisure, onderwijs, zorg, sport, transport, landbouw en

Draagvlak Geurts: ‘Dat gaan we de komende maanden binnenhalen. Wat daarbij helpt is de commitment van de gemeente, een gunstige erfpachtregeling en de gescheiden zakelijke constructie van vastgoed en exploitatie. Dat geeft investeerders zekerheid. We laten ons echter niet stoppen door de crisis. Door stil te zitten kom je nergens. Daarom kiezen we voor crowdfunding, zoeken het in kleinere bedragen, maar wel bij veel partijen. Dat vergroot ook het draagvlak. Is het gat gedicht, dan starten we aanstaande oktober in de Loods. Daarna pakken we de Kazerne aan.’

Meer informatie over crowdfunding van Creative Suites in Kazerne & Loods: www.kazerne.com

BRABANT KORT BREDA – Breda neemt de komende twee jaar deel aan Expat Center ZuidNederland. Het centrum vereenvoudigt de service voor expats in de regio door de benodigde formaliteiten in één locatiebezoek af te wikkelen en alle mogelijke informatie over wonen en werken aan te bieden. ‘Een goede aanvulling op alles wat er al is en het versterkt onze positie als mogelijke vestigingslocatie voor internationale bedrijven’, aldus wethouder Cees Meeuwis.

HELMOND – Zeventien Hel mondse bedr ijven, organisaties en de gemeente Helmond hebben het Helmonds Energie Convenant (HEC) ondertekend. Zij slaan daarmee de handen ineen voor een duurzame en betrouwbare energievoorziening. De looptijd van het convenant is drie jaar. In die periode willen de deelnemende partijen tien procent energie besparen en/ of duurzaam opwekken.

EINDHOVEN – De uitreiking van de Beste Ondernemers Visie (BOV) Trofee Eindhoven wordt dit jaar uitgebreid met de toekenning van de ASML YoungTalent Award, bedoeld voor jonge, beginnende ondernemers die met hun talent de markt bestormen. De uitreiking vindt op 25 maart 2013 in het Evoluon. ‘s-HERTOGENBOSCH – Het Jeroen Bosch Ziekenhuis heeft onlangs de Weener Award gewonnen. Peter Langenbach, directeur Financiën & Control bij het Jeroen Bosch ziekenhuis, ontving de award uit handen

van de Bossche wethouder Huib van Olden. De Weener Award is een stimuleringsprijs, door de Weener Groep in het leven geroepen om bedrijven te belonen die zich inzetten voor een betere positie van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.

UDEN – Van Duijnhoven Accountants, Van den BergDiesveld Belastingadvies en FDF Management & Organisatieadvies werken voortaan samen onder de noemer 3B adviseurs & accountants. Door deze krachtenbundeling ontstaat een fullservice mkb-advieskantoor voor ondernemers in de regio.

EINDHOVEN – Elektronicaconcern Philips en de Sint Maartenskliniek hebben een tienjarige overeenkomst gesloten voor de levering van radiologische en beeldversterkende apparatuur. Het gaat om een voor Nederland uniek technologiecontract, waarbij het ziekenhuis gedurende de hele looptijd tegen een vast bedrag per maand de beschikking krijgt over geavanceerde medische systemen. Zo kan de kliniek haar patiëntenzorg verder verbeteren en heeft zij een optimaal inzicht in de technologiekosten.

VEGHEL – Culinair dienstverlener Hutten is een samenwerkingsverband aangegaan met de WSD-Groep in Boxtel. Binnen WSD worden WSD-medewerkers door een leermeester van Hutten ingewerkt volgens de Huttenmethode. Als ze zover zijn, worden ze gedetacheerd en gaan ze aan de slag op één van de Hutten-locaties.

Samenwerking Heinz en Inland Terminal Cuijk

CUIJK – Ketchupproducent Heinz is een samenwerking aangegaan met Inland Terminal Cuijk. Een groot deel van het transport van Heinz loopt voortaan via het Cuijkse overslagcentrum, dat sinds begin dit jaar operationeel is. De containers bevatten ketchup voor de Europese markt, die Heinz vanuit de productielocatie in Elst richting Rotterdam vervoert. Voorheen verliep het transport vanuit Elst over de A15 naar Rotterdam. De keuze voor de binnenvaart heeft enerzijds te maken met de verwachte congestie op de A15 ten gevolge van de Tweede Maasvlakte in Rotterdam. Ook het verwachte tekort aan chauffeurs speelt voor Heinz een belangrijke rol. Op termijn zou deze stap jaarlijks tienduizend ritten op de A15 moeten gaan schelen.

20-2-2013 11:23:52

BEDRIJVIG BRABANT

5

februari 2013

Heras levert hekwerk Tweede Maasvlakte Rotterdam

BRABANT KORT BRABANT – Bedrijven in Noord-Brabant kunnen een impuls van maximaal dertig euro aanvragen voor de ontwikkeling van energietechnologie voor de gebouwde omgeving. In de komende vier jaar is circa twee miljoen euro beschikbaar voor deze impulsen. Het impulsinstrument wordt uitgevoerd door het Eindhoven Energy Institute in samenwerking met Brightmove. ’s-HERTOGENBOSCH KiesZon® is de nieuwe merknaam waaronder Yellow Step Solar werkt. Tegelijkertijd introduceert KiesZon® in Nederland KiesZon®Samen, een product dat zonnestroomprojecten financiert en exploiteert. Al sinds 2009 is Yellow Step Solar actief in de zonnestroombranche en inmiddels heeft het bedrijf vele projecten gerealiseerd.

TILBURG – Online retailer Coolblue opent een nieuw magazijn van 13.342 vierkante meter in Tilburg. In 2012 doorbrak Coolblue de barrière van tweehonderd shops. In 2013 zullen meer dan honderd online shops geopend worden in verschillende productcategorieën. Het nieuwe magazijn is 2,5 keer zo groot en meer dan twee keer zo hoog als het huidige magazijn, dat overigens blijft bestaan, en zal op termijn zorgen voor veertig fulltime arbeidsplaatsen.

UDEN – Hendr iks C op p e l m a n s B ouwg r o e p heeft het certificaat ‘MVOprestatieladder’ behaald. De bouwonderneming is al jaren bezig met maatschappelijk verantwoord ondernemen.

‘Met dit certificaat kunnen we deze kwaliteit voortaan ‘bewijzen’ bij ons opdrachtgevers en andere partners’, aldus directeur Bart Hendriks.

ROSMALEN – Bouwbedrijf Heijmans gaat de realisatie van het project 'Verdiepte ligging Drachtsterweg inclusief aquaduct' in Leeuwarden verzorgen voor de provincie Friesland. De aanneemsom bedraagt ruim dertig miljoen miljoen. Het betreft een Design & Construct opdracht, waarbij een goed ontwerp en een doordachte uitvoeringsmethode hebben geleid tot de opdracht voor Heijmans.

VUGHT – Logistiek dienstverlener Chain Logistics uit Uden heeft een tweede vestiging geopend in Vught, waar het een samenwerkingsverband met de WSD-group is aangegaan.

Vught is voor het bedrijf een belangrijke locatie om bestaande klanten in de driehoek Tilburg-Den Bosch-Eindhoven optimaal te bedienen.

VELDHOVEN – Het Máxima Medisch Centrum en het Van Abbemuseum werken samen aan de realisatie van een uniek kunstwerk op de locatie van het ziekenhuis in Eindhoven.

Het werk ‘All is well’, dat een centrale plek krijgt in de nieuwe entree van het gerenoveerde ziekenhuis, is van de internationaal befaamde kunstenaar Aya Ben Ron uit Israël. Het kunstwerk wordt begin 2013 opgeleverd.

EINDHOVEN – De activiteiten van Vesteda Corporate Housing vallen voortaan onder de nieuwe joint venture Corporate Housing Factory.

Bouwen aan vertrouwen

Eigenaren zijn VB&T, dienstverlener in vastgoed en huisvesting, leegstandbeheerder Camelot en Jouke Baaima en Michael Berendsen. Baaima en Berendsen (voormalig Vesteda Corporate Housing) zullen tevens de directie vormen. De toegevoegde waarde schuilt van Corporate Housing Factory schuilt in de aanvullende diensten en portefeuilles van VB&T en Camelot. ’s-HERTOGENBOSCH – Bouwgroep Moonen heeft het nieuwe pand van Ricoh Nederland in het Paleiskwartier opgeleverd.

Het nieuwe hoofdkantoor draagt de naam Belvédère en wordt een slimme plek voor ideeën, kennisuitwisseling en teamwork. Het IT-bedrijf neemt deze maand haar intrek in de nieuwbouw.

SON – Huybregts Relou en Huybregts Systeembouw, onderdeel van de VB Groep, zijn gecertificeerd voor ISO14001 en MVO-wijzer. De ISO14001certificering omvat de toetsing van het milieumanagement systeem, MVO-wijzer heeft betrekking op maatschappelijk verantwoord ondernemen. Ook zusterbedrijven Smeets Bouw en Smeets Vastgoedservice zijn gecertificeerd.

UDEN – CSU heeft de schoonmaakactiviteiten van Deinum Facilities uit Haarlem overgenomen. Alle 180 medewerkers treden in dienst bij het Udense schoonmaakbedrijf. Het bedrijf integreert de activiteiten in zijn huidige organisatiestructuur.

Schoonmaakbedrijf Deinum heeft een jaarlijkse omzet van circa vijf miljoen euro.

OIRSCHOT – Heras heeft een grote order ontvangen van Rotterdam World Gateway.

Het bedrijf gaat de buitenbeveiliging leveren voor de containterminal op de Tweede Maasvlakte in Rotterdam. De opdracht omvat de realisatie van zeventien kilometer hekwerk op het 108 hectare grote terrein (staalmat en gaas). Ook gaat Heras honderdtwintig draaipoorten, 21 slagbomen en dertien schuifpoorten leveren. De werkzaamheden starten in april 2013. De containerterminal, een van de modernste en meest milieuvriendelijke overslaglocaties ter wereld, wordt in het najaar van 2014 geopend.

Bavaria partner en hofleverancier Paaspop

IKEA doneert geldbedrag aan Dommeldal

LIESHOUT – Bavaria is voortaan partner en hofleverancier van het Schijndelse festival Paaspop. Niet alleen levert de bierbrouwer voortaan alle dranken voor het festival, ook wordt onder meer een speciale Bavaria Area op het festivalterrein ingericht. Peer Swinkels, directielid van Bavaria, kijkt uit naar de samenwerking: ‘We zijn erg trots dat we gaan samenwerken met dit topfestival. Bavaria en Paaspop beschikken allebei over een gezonde dosis Brabantse nuchterheid en een ambitieuze ondernemersmentaliteit. Die mooie match gaat er ongetwijfeld voor zorgen dat we dit jaar van Paaspop een nog groter feest gaan maken.’

EINDHOVEN – IKEA Eindhoven heeft een bedrag van 3100 euro geschonken aan natuurgebied Dommeldal van Natuurmonumenten.

Het geldbedrag is de opbrengst van de actie ‘Kerstboom voor één piek’, die afgelopen december werd gehouden. Voor iedere verkochte kerstboom, doneerde IKEA Eindhoven een euro aan het goede doel. Rob Werkman, storemanager bij IKEA Eindhoven overdigde onlangs een symbolische cheque aan Frans Kapteijns, boswachter in het Dommeldal. Het geld wordt besteed aan de aanleg van honderden meters houtwal in het natuurgebied. Dit geeft meer beschutting aan de dieren en een mooi landschapsbeeld.

Tesla opent Europees distributiecentrum in Tilburg TILBURG – De Amerikaanse fabrikant van elektrische voertuigen Tesla Motors heeft een Europees distributiecentrum in Tilburg geopend. ‘Tilburg is onze strategische mijlpaal voor Europese uitbreiding’, verklaart Vice President Global Services Joost de Vries van Tesla Motors. Het in Californië in de Verenigde Staten gevestigde Tesla Motors speelt een toonaangevende rol bij de ontwikkeling en productie van elektrische voertuigen. Tesla slaagde er in om de eerste volledig elektrische sedan op de markt te brengen, de Model S. In 2013 zullen de eerste exemplaren van de Model S vanuit Tilburg Europa in gaan. Deze inmiddels bekroonde auto accelereert in 4,6 seconden van 0 naar 100 kilometer per uur zonder benzine te gebruiken en kan

Column Op landelijk niveau zijn VNO-NCW en MKB-Nederland samen met Bouwend Nederland gestart met een project om vastgelopen bouwprojecten in heel Nederland vlot te trekken, zodat er – waar dat nog kan - meer gebouwd kan worden. Dit betekent dat zij ondernemers gaan helpen om problemen op te lossen en belemmeringen weg te nemen. Voor tien projecten in de zuidelijke provincies ligt er eind maart een concrete aanpak. Ook blijven de beide landelijke werkgeversorganisaties bij het kabinet aandringen op impulsen voor woningmarkt en de bouwsector. Met alle inspanningen hoopt Bernard Wientjes van VNO-NCW het landelijke vliegwiel van de bouw- en woningmarkt weer aan te slingeren met een geweldige impuls voor de hele economie tot gevolg.

Van alle sectoren kreeg de bouw het in 2012 het zwaarst te verduren. Er gingen bijna 40 procent meer bedrijven failliet dan in 2011. Brancheorganisatie Bouwend Nederland verwacht vooralsnog geen verbetering. Sterker nog: in 2013 raakt de branche nog dieper in de put. De impact van de sector op de Nederlandse economie is enorm groot. Zo was de daling van de bouwproductie in het derde kwartaal van 2012 verantwoordelijk voor een derde deel (0,6%) van de totale daling van het BBP (1,6%). De daling kent meerdere oorzaken: de woningcorporaties liggen onder vuur, het effect van de maatregelen op de hypotheekmarkt leidt tot onzekerheid, de kantorenmarkt ligt helemaal stil en zelfs de infrastructuur krijgt steeds meer last van de bezuinigingen.

2662940.indd 5

met de 85 kW batterijvariant een ongekende afstand van vijfhonderd kilometer afleggen.

Ook regionaal zitten wij niet stil. In 2013 wordt alleen al in Brabant nog maar hooguit tweederde van de planning voor nieuwbouw behaald. Tegelijkertijd lopen de woningtekorten op. Ik wil in samenwerking met Bouwend Nederland Regio Zuid en belanghebbende partijen op provinciaal niveau om de tafel om integraal afspraken te maken over het op gang brengen van de bouwketen.

We sluiten hiermee aan op de initiatieven van VNO-NCW, MKBNederland en Bouwend Nederland. Als iedereen in de regio meewerkt kunnen zo ook kleinschaligere projecten, die meer op de consumentenvraag afgestemd zijn, versneld worden.

Wij zien daarbij een belangrijke rol weggelegd voor de provincies en gemeenten. Denk aan: het versoepelen van bouwregelgeving en procedures, flexibiliseren bestemmingsplannen, handelen in de geest van de nieuwe aanbestedingswet en afzien van verplichte ‘social return’. Maar ook de toepassing van startersregelingen bij hypotheken en het bevorderen van samenwerking tussen belanghebbenden.

Naast gemeenten zullen ook banken in actie moeten komen met kredietverstrekkingen (geholpen door de landelijke overheid die hopelijk de regels versoepelt rond verstrekking en aflossing van hypotheek. Er is ook een cruciale rol voor woningbouwcorporaties.

Met alle begrip voor de lastige positie waarin menige corporatie verzeild is geraakt - mede door slecht functionerende collega’s zullen zij toch ook de grenzen van hun mogelijkheden moeten opzoeken. De makelaardij kan een rol spelen door de initiatieven van hun collega’s in andere regio's op het gebied van woningruil enthousiast te bevorderen.

Synergie door samenwerking zit in ons DNA, dus gaan we ons met vereende krachten inzetten om het vertrouwen en dynamiek in de bouwsector én daarmee in onze economie terug te winnen.

Peter Swinkels Voorzitter Brabants- Zeeuwse Werkgeversvereniging (BZW)

20-2-2013 12:16:47

BEDRIJVIG BRABANT

7

februari 2013

Innoveren voor de Toekomst van Brabant ‘De Toekomst van Brabant’ is een samenwerkingsproject van negentien Brabantse overheidsorganisaties en veertig gedreven trainees die gedurende twee jaar werken en leren combineren. Binnen het initiatief maakt jong talent van hoog niveau met een aantoonbare ‘drive’ als het om maatschappelijke vraagstukken gaat kennis de verschillende overheidslagen en wordt ervaring opgedaan met diverse beleidsterreinen en projecten.

Eind januari waren de veertig kennisaddicten op werkbezoek bij waterschap Aa en Maas. De dag stond in het teken van innovatie. ‘Innoveren in de publieke sector is een keiharde noodzaak en heeft veel potentie voor zowel kostenbesparing als duurzaamheid’, aldus de innovators van waterschap Aa en Maas Marlies Kampschreur en Ferdinand Kiestra. ‘Onze manier van organiseren heeft inmiddels geleid tot zeer diverse projecten: van satellieten toepassen voor het vaststellen van de waterstand tot de productie van biobrandstoffen.’

maatschappij kan leveren. Daarbij moeten overheden voor ogen houden dat zij in dienst staan van het geluk van de burger in Brabant.’

Met een bezoek aan enkele innovatieve voorbeeldprojecten van waterschap Aa en Maas werd de dag afgesloten.

Samenwerking DPI, TU/e en CNPq van start EINDHOVEN – De eerste onderzoeksprojecten binnen de samenwerking tussen het Dutch Polymer Institute (DPI), de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) en de National Council for Scientific and Technological Development of Brazil (CNPq zijn begin dit jaar gestart. De instellingen DPI, TU/e en CNPq hebben vijf onderzoeksvoorstellen die betrekking hebben op biopolymeren en polyolefinen goedgekeurd. Elf promovendi en twee Postdocs zullen het onderzoek binnen een uitwisselingsprogramma aan beide kanten van de Atlantische Oceaan gaan uitvoeren. Drie van de vijf onderzoeken richten zich op de ontwikkeling en toepasbaarheid van biopolymeren.

Partijen investeren in kwaliteit Oostelijke Langstraat ’s-HERTOGENBOSCH – Twintig partijen investeren een bedrag van 67 miljoen euro in de fysieke kwaliteit van het gebied langs de A59 tussen ‘s-Hertogenbosch en Waalwijk, de zogenaamde Oostelijke Langstraat. Hiermee gaat de regio er fors op vooruit qua infrastructuur, natuur, water en leefbaarheid. Met de toegezegde 67 miljoen euro is driekwart van het benodigde budget rond. De partijen doen een appèl aan het rijk om te participeren door op stapel staande middelen voor beheer en onderhoud van rijkswegen op een slimme en creatieve manier aan te wenden.

In deze gebiedsversterking participeren twintig partijen uit de sectoren overheid, land- en tuinbouw, bedrijfsleven, natuur en andere maatschappelijke sectoren.

Lef en geloof De trainees presenteerden tijdens de themadag de ‘stand van het land’ van innovatie, in hun eigen organisaties. Kiestra: ‘Dit leverde veel mooie voorbeelden op, maar er blijkt doorgaans weinig tijd en geld beschikbaar om innovaties ook echt een kans te geven. Lef en geloof hebben zijn essentieel.’

Dat werd ook benadrukt door Bob Hutten, eigenaar van culinaire dienstverlener Hutten B.V. Hij inspireerde de trainees met zijn verhaal over innovatie in de voeding. ‘Het gaat om je visie en geloof en hoe je maximale meerwaarde voor de

Nieuwe stap in samenwerking Euregiogemeenten

ROC zoekt samenwerking met topsectoren

‘We lossen de crisis van vandaag niet op met de beroepen van gisteren’ Om gehoor te geven aan de innovatie- en groeiambities van de topsectoren, moeten de samenwerkende partijen op de arbeidsmarkt op zoek te gaan naar de vakgebieden en beroepen van de toekomst, vindt René Savelsberg, directeur Public Affairs van ROC de Leijgraaf. ‘Dat vraagt om een proactieve houding van zowel het onderwijs als het bedrijfsleven. We lossen de crisis van vandaag immers niet op met de beroepen van gisteren.’

CUIJK – De gemeenten in het Land van Cuijk zijn samen met zes Nederlandse en Duitse gemeenten een project gestart om samenwerking op het gebied van cultuur, toerisme en economie te bevorderen. De essentie van het project is het bevorderen van de informatie-uitwisseling over de grenzen heen. In 2013 vinden drie workshops plaats die onder andere een verdere kennismaking van de projectpartners mogelijk maken. Doel van de workshops is het opdoen van ideeën die eventueel tot nieuwe projecten leiden. Het project wordt in het kader van het INTERREG IV A-programma Duitsland-Nederland onder andere door middel van het Europees fonds voor regionale ontwikkeling en door de betrokken gemeenten gefinancierd.

TU/e investeert tien miljoen in onderzoeksplaatsen EINDHOVEN – De Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) investeert tien miljoen euro in nieuwe onderzoeksplaatsen.

Deze impuls moet honderd nieuwe, vierjarige onderzoeksplekken opleveren. De universiteit wil zo de terugloop in het aantal promotieplaatsen afremmen. ‘Zonder ingreep loopt het aantal promovendi aan de TU/e met 200 à 250 terug, op een totaal van ongeveer 1150’, vertelt bestuursvoorzitter Arno Peels. ‘Daarmee neemt de innovatiekracht af, wat een negatief effect heeft op de kenniseconomie van Nederland en die van Brainport in het bijzonder. De TU/e investeert daarom anticyclisch, om onze onderzoekscapaciteit en -output niet al te hard te laten teruglopen.’

Helicon kiest voor IBN Facilitair

René Savelsberg (foto: Rob van Berkel) Samen met Fred van der Westerlaken van ROC Tilburg en Wilfrie Koekkoek van ROC Nijmegen ontwikkelde Savelsberg een initiatief om te komen tot betere afstemming op de arbeidsmarkt. Binnen zogenoemde werkateliers willen de ROC’s samen met het bedrijfsleven vormgeven aan de beroepen van morgen.

‘De uitdagingen op de arbeidsmarkt zijn groot’, verklaart Savelsberg. ‘Enerzijds moet fors bezuinigd worden op het onderwijs. Anderzijds zijn in de toekomst voldoende goede mensen nodig om de innovatie- en groeiambities van het bedrijfsleven te realiseren. Bovendien vraagt Europa steeds meer van de regio’s nu de smart specialisation-koers, gericht op het stimuleren van de groei en het concurrentievermogen van individuele regio’s, is ingezet. Een goede aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt is dan ook cruciaal.’

Werkateliers De ROC’s in Nederland willen landelijk zo’n vijftien werkateliers inrichten, gekoppeld aan de topsectoren. ‘Daarbij acteren we natuurlijk ook op het snijvlak van deze sectoren, want juist daar schuilen de grote uitdagingen voor het onderwijs van de toekomst’, aldus Savelsberg. ‘Neem agrofood, een sector die in

2662942.indd 7

Noordoost-Brabant de boventoon voert. Samen met onder meer het Koning Willem I College bekijken we nu hoe we deze topsector in de toekomst kunnen bedienen. Het de bedoeling dat onze docenten uiteindelijk samen met vertegenwoordigers uit het bedrijfsleven aan de slag gaan om de beroepen van morgen te ontdekken en te beschrijven binnen de werkateliers.’

Verschil maken Voor de ontwikkeling van de werkateliers wil het ROC een beroep doen op de Europese subsidiefondsen ESF en EFRO, waarbij de groeistrategie de komende tien jaar gericht is op slimme, groene en inclusieve groei. Ook dient een deel te worden bijgedragen door de mbo-sector zelf en in belangrijke mate door de topsectoren.

Savelsberg hoopt komend jaar te starten met de eerste werkateliers. ‘Het streven is om de opleidingen die daaruit voortvloeien vanaf 2020 in het reguliere landelijke opleidingsaanbod op te nemen. Als dat lukt, dragen we niet alleen bij aan verdere ontwikkeling van de topsectoren. Ook stimuleren we de jongeren ook om eerder te kiezen voor de toekomstige beroepen, en daarmee kunnen we pas echt het verschil maken.’

UDEN – Helicon Opleidingen heeft haar schoonmaakwerkzaamheden en glasbewassing ondergebracht bij IBN Facilitair.

Daarmee helpt de onderwijsinstelling mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt naar werk en geeft zo invulling aan het begrip ‘social return’. Met een zogenoemde ‘artikel 19-aanbesteding’ koos de opleider bewust voor de inzet van een sociale organisatie. ‘Een wens van alle vestigingsdirecteuren’, benadrukt Chantal Abrahams, als medewerker facilitaire zaken nauw betrokken bij het aanbestedingsproces. ‘IBN Facilitair kwam als beste uit de bus. Het hoge percentage geschoolde medewerkers, het unieke waarderingssysteem, de werkdrukregelingen en het duidelijke plan van aanpak gaven de doorslag.’

Chinese delegatie bezoekt BrabantStad BRABANT – Een delegatie van het Shanghai International Automobile City (SIAC) heeft eind januari een bezoek gebracht aan Nederland. De Chinezen waren zeer geïnteresseerd in de manier waarop wij in Nederland werken aan het stimuleren van elektrische mobiliteit. Zij bezochten drie Nederlandse EV-koploperregio’s: Rotterdam, BrabantStad en de Metropoolregio Amsterdam. In Brabant bezochten de Chinezen onder meer de AutomotiveCampusNL en het European Electric Mobility Centre Helmond. Ook kregen zij voorlichting over diverse onderzoeksprojecten op de Technische Universiteit Eindhoven en werd in ’s-Hertogenbosch een proef met een draadloos oplaadbare elektrische bus bekeken.

2/20/2013 11:29:11 AM

8

2662943.indd 8

februari 2013

BEDRIJVIG BRABANT

20-2-2013 10:26:22

BEDRIJVIG BRABANT

9

februari 2013

Jan van Rijsingen over Oost-Brabant:

‘Alle randvoorwaarden voor biobased economy rond dierlijke en plantaardige reststromen’ ‘Het sterke van de in Oost-Brabant gehanteerde aanpak is dat niet zozeer wordt gekeken naar wat ontwikkeld moet worden, maar eerst wordt gekeken naar welke kennis, nevenstromen en partijen die verwaarden al aanwezig zijn. Door deze te verbinden kan een goede start met de biobased economy gemaakt worden.’ Jan van Rijsingen, ondernemer en lid van het topteam van de Topsector Agri & Food, spreekt zich uit over de ambitie van Oost-Brabant om onder het credo ‘Agro & Food meets Technology’ de regionale biobased economy te stimuleren. Basisgedachte van het initiatief is het verwaarden van agrofoodnevenstromen in de nieuwe groene grondstoffeneconomie van Oost-Brabant.

BLIK OP INNOVATIE Additive Industries De toekomstige economische ontwikkeling van NoordBrabant is in hoge mate afhankelijk van het doorbreken van nieuwe OEM’s. Daarbij ligt het voor de hand de kaarten te zetten op veelbelovende hightech start-ups. Deze bedrijven tot wasdom brengen is echter een onzeker en langdurig proces; een innovatieve nieuwe technologie biedt geen garantie voor zakelijk succes. Daan Kersten kiest, samen met zijn partner Jonas Wintermans, met het oprichten van Additive Industries voor een andere weg. Marktvraag en samenwerking binnen het Brabantse hightech ecosysteem vormen de basis voor een vliegende start van een nieuwe OEM in additive manufacturing en 3D-printing. Kersten legt uit.

We kennen je als gezicht van Boer & Croon en Brainport Industries. Vanwaar deze stap naar het ondernemerschap?

‘Ik was al ondernemer voordat ik de overstap naar Boer & Croon maakte (Co-makers International, red.) en ik heb destijds bewust een overstap gemaakt. Ik wilde het adviesvak leren op het hoogste niveau en mezelf verder ontwikkelen, de wereld van de grote hightech-industrie leren kennen. Daarvoor gaf ik echter leiding bij diverse bedrijven. Ik wilde weer aan het stuur zitten, eindverantwoordelijk zijn en ondernemen. De laatste tijd rees bij mij het besef dat Nederland grote behoefte heeft aan nieuwe OEM’s. Ik zag verschillende kansen in de markt. Die van additive manufacturing en 3D-printing is er één van.’

Onder de titel Biobased Business Brainport starten het Samenwerkingsverband Regio Eindhoven (SRE) en de Brabantse Ontwikkelingsmaatschappij (BOM) sinds halverwege 2012 initiatieven op om de regionale biobased economy aan te jagen. Zij beogen een agrofoodsector die niet alleen voedsel produceert, maar ook via het opwaarderen van nevenstromen hernieuwbare grondstoffen levert aan andere industrieën. De gedachte is dat de agrofoodsector op die manier een kwaliteiten duurzaamheidsimpuls krijgt door het tegelijkertijd sluiten van ketens, het genereren van extra business en het creëren van extra toegevoegde waarde naar andere sectoren.

Melk als voorbeeld ‘De biobased economy is een zeer belangrijk thema’, stelt Van Rijsingen. ‘Niets voor niets is het een van de eerste crosssectorale thema’s binnen het Topsectorenbeleid. De biobased economy is ook zeer divers. Er worden tal van zaken onder geschaard. Grofweg kun je naar mijn idee stellen dat in WestBrabant het grote doel het vervangen van de oude C-chemie door de nieuwe C-chemie is. Dat alles door het gebruiken van agrarische grondstoffen en nevenstromen. In Oost-Brabant richten wij ons vooral op toepassingen voor food, feed en farma. Zo wordt in het kader van humane consumptie gezocht naar clean label toepassingen. Een ontwikkeling waarbij je het gebruik van bijvoorbeeld kunstmatige kleurstoffen in voeding een halt toeroept door het zoeken naar alternatieve natuurlijke producten. Voor het verwaarden van agrarische nevenstromen brengt dit kansen met zich mee.’

‘Melk is zo’n mooi voorbeeld van waar het met de biobased economy heen kan’, vervolgt Van Rijsingen. ‘Waar melk ooit alleen als basis diende voor kaas en boter en de wei een afvalproduct was, is deze wei nu een grondstof waaruit allerlei waardevolle ingrediënten gewonnen worden. Dit alles is bereikt door vanuit het kijken naar inhoudsstoffen een beter economisch model te ontwikkelen, naar mijn idee ook de grote lijn van de biobased economy: zorgdragen voor het beter verwaarden.’

Frikandel Samen met onder meer de BOM en het SRE zet Van Rijsingen zich momenteel in om in Oost-Brabant een biobased economy te creëren rond onder zowel dierlijke als plantaardige nevenstromen. ‘Deze regio herbergt alle randvoorwaarden om daar een succes van te maken’, stelt de ondernemer. ‘In het verleden hebben wij als gebied ook al bewezen aan restverwaarding te kunnen doen. Ik denk bijvoorbeeld aan de hele snackindustrie wat eigenlijk een voorbeeld van opwaardering van restproducten is. Het mooiste streekproduct is natuurlijk de frikandel die in Oost-Brabant ontstaan is.’

Anno 2013 ziet Van Rijsingen in zijn regio ook tal van nieuwe bedrijven die het voor de agrofoodindustrie mogelijk maken om nevenstromen te verwaarden. ‘Machinefabrikanten als Stork Marel en GEA zijn zeer goed in het mogelijk maken

2664822.indd 9

van nieuwe toepassingen voor nevenstromen uit de dierlijke eitwitketen.’

Markten definiëren Ondertussen ziet Van Rijsingen drie belangrijke zaken die nodig zijn om in Oost-Brabant daadwerkelijk van de biobased economy een succes te maken. ‘Allereerst is het belangrijk de markten te definiëren. Er wordt nu vooral aanbod gedreven gewerkt.

Een bedrijf beschikt over een reststroom en vraagt zich af wat daarmee kan gebeuren. Op een paar incidenten na komen wij nog niet verder dan verbranden of vergisten. Wat nu nodig is, is het definiëren van de stoffen die in de nevenstromen zitten en mogelijk waardevol kunnen zijn. De concurrentiekracht van deze producten moet in beeld gebracht worden. Een stof als lycopeen wordt bijvoorbeeld grotendeels chemisch geproduceerd tegen een kostprijs , die ver ligt onder de prijs van de biologische variant. Er ligt mogelijk een niche in toepassingen in voeding, als aangetoond kan worden dat de biologische variant positieve effecten heeft op de volksgezondheid.’

‘Ten tweede zul je volume moeten creëren’, vervolgt Van Rijsingen.

‘Voor het verwaarden van elke willekeurige reststroom geldt dat het alleen succesvol kan zijn als er kritische massa is. Tenslotte moet je de juiste technologie hebben om de gewenste stof zo goed en efficiënt mogelijk uit de stroom te halen. Zo kun je een goede scheidingstechnologie hebben, maar als deze belangrijke producteigenschappen vernietigt heb je er niks aan. Zeker bij biologisch actieve stoffen is het belangrijk dat deze in hun natuurlijke context geconserveerd en geïsoleerd worden. Alle verschillende technologieën – van milde conserverings- tot scheidings-, extractie- en drogingstechnologie – vormen een cruciale facilitator om resultaat te behalen in de biobased economy.’

Marktkansen ‘Het sterke van de aanpak die in deze regio gehanteerd wordt, is dat wij niet zozeer kijken wat er ontwikkeld moet worden, maar juist kijken wat wij aan kennis, nevenstromen en verwaardende partijen hebben. Door die bijeen te brengen kun je al een goede start maken. Met deze voorlopers willen wij aan de slag gaan en de marktkansen die er voor de komende twee jaar zijn direct verzilveren. Op die manier breng je de biobased economy op gang en in de tussenliggende periode wordt vanzelf nieuwe kennis ontwikkeld die over twee jaar weer aangewend kan worden. In feite is het meters in de praktijk maken en al doende leren en dat is juist de aanpak die midden- en kleinbedrijven (mkb) en mkb+ondernemingen aanspreekt.’

Van Rijsingen besluit: ‘De kern van het verhaal is bedrijven faciliteren die iets willen en kunnen in de biobased economy. Wij beginnen dichtbij in Oost-Brabant, maar dat betekent niet dat het initiatief niet openstaat voor partijen van buiten de regio.’

Met dank aan Biobased Economy Magazine Edwin van Gastel / redactieBB@dewinter.nl

Wat is het idee?

‘Additive Industries gaat geïntegreerde industriële oplossingen voor de productie van metalen en keramische delen ontwikkelen en bouwen. De markt vraagt hier om. Er zijn al machines, maar die zijn weinig uitontwikkeld en met name gericht op de productie van prototypes en gepersonaliseerde consumentenproducten. Wij willen uiteindelijk totale productielijnen voor series functionele onderdelen op de markt brengen.’

Waarom die marktvraag?

‘Iedereen ziet de potentiële voordelen van additive manufacturing bij het produceren van specifieke machineonderdelen.

Bijvoorbeeld de volledige ontwerp vrijheid, het in één keer maken van ingewikkelde onderdelen met holle structuren, het aanbrengen van koelkanalen in producten die thermisch hoog belast worden, de combinatie van stijfheid en een licht gewicht.

In de hightech gaat het altijd om prestaties, snelheid, kostprijs en kwaliteit. Vanuit dat oogpunt zal additive manufacturing hoe dan ook haar meerwaarde gaan bewijzen.’

Hoe gaat Additive Industries snel die succesvolle Brabantse OEM worden?

‘Technologische innovatie is belangrijk, maar wij kiezen de marktvraag als vertrekpunt bij het opzetten van ons bedrijf. We zetten nu een samenwerking op met verschillende toonaangevende partners in de toeleverende maakindustrie. Gezamenlijk investeren we in een shared additive manufacturing lab met bestaande machines. Wordt het te klein, dan komen er machines op locaties van deelnemende bedrijven te staan. De ervaring en kennis die we opdoen, vormt de basis voor de ontwikkeling van onze eigen productielijnen.’

Jullie gaan dus niet eerst jaren investeren in technologische ontwikkeling alvorens de stap naar de markt te maken?

‘OEM’s willen het, toeleveranciers willen het. Dit is ook het moment, niet te vroeg en niet te laat. Additive Industries gaat geen eindeloze weg afleggen en beetje bij beetje stapjes maken.

We gaan niet sappelen, maar serieus geld ophalen en de zaak snel uitbouwen. Daar heeft onze industrie behoefte aan, ook met het oog op de internationale concurrentiepositie van onze hightech-keten. Overal waar we ons verhaal vertellen wordt met enthousiasme gereageerd en er hebben al verschillende partners getekend. We gaan gewoon van start. Dit jaar moet het lab draaien.’

20-2-2013 11:29:09

10

februari 2013

BEDRIJVIG BRABANT

Natuurlijk kan de minister best zelf autorijden Topbestuurders weten dat je niet alles wat je zelf kán doen, ook zelf móet doen. Als je een bedrijf of een land of een ministerie moet besturen, kan het heel verstandig zijn om bijvoorbeeld het besturen van je auto aan een ander over te laten. Als NTS-Group worden wij zo vaak ingezet door opdrachtgevers die ónze specialisten en productiefaciliteiten benutten voor het bereiken van hún doelen. Spreekt u dat aan? Wij maken graag een afspraak voor een nadere kennismaking. www.nts-group.nl De NTS-Group is een keten van bedrijven in Nederland, Tsjechië, Israël en China. Gespecialiseerd in het ontwikkelen en bouwen van opto-mechatronische systemen en modules.

Accelerating your business

2662947.indd 10

Eindhoven

Deurne

Emmasingel 13 5611 AZ Eindhoven Tel. 040 - 217 11 11 Fax: 040 - 217 11 18

De Poort 9c 5751 CN Deurne Tel. 0493 - 35 25 45 Fax. 0493 - 35 25 40

20-2-2013 10:26:35

BEDRIJVIG BRABANT

11

februari 2013

Rob Janssen: ‘Brainport is voor ons een groot cadeau’

De financiële sector moet meerwaarde gaan bewijzen Waar een accountant of bankier vroeger per definitie respect afdwong, is van die statuur weinig over. Financiële dienstverleners zitten anno 2013 zwaar in het verdomhoekje. Rob Janssen heeft genoeg van de huidige situatie. ‘Ik wil niet terug naar de tijden van weleer en ben ook niet van de school van ‘we moeten het beter uitleggen’. De sector moet op zoek naar een nieuw elan en haar toegevoegde waarde duidelijk maken.

En de mogelijkheden om dit te realiseren zijn nergens zo groot als in de maakprovincie Brabant.’

Hij bedacht zich dan ook geen moment toen hem werd gevraagd in te stappen.

‘Bij NextOEM is toegang vinden tot het noodzakelijke kapitaal om van veelbelovende jonge hoogtechnologische eindfabrikanten in korte tijd een internationale OEM te maken één van de belangrijkste thema’s. Daarvoor hoef je niet bij banken aan te kloppen en PwC is natuurlijk ook geen geldverstrekker. Maar we hebben wel ontzettend veel kennis van financiële structuren, spreken de taal van Venture Capital en weten hoe zij naar een bedrijf kijken. Juist door die kennis over te brengen kan er voor een ondernemer een wereld opengaan die anders gesloten blijft. Binnen dit programma kunnen wij heel concreet laten zien waarvoor wij staan, maar ik zie het niet als een marketinginstrument van PwC. Collega’s zijn van harte welkom om in te stappen. Het gaat mij immers om het bewerkstelligen van een nieuw elan van de hele sector. Overigens red je het dan ook niet alleen met zo’n project. Er zit ook een gedragscomponent in de transitie die we willen bewerkstelligen. Waarom zie je weinig ondernemers uit de maakindustrie op netwerkborrels verschijnen?

Omdat die gedomineerd worden door al die adviseurs die in hun nek hijgen. Als ik om mij

Inclusie:

Rob Janssen: 'Wanneer onze medewerkers moeilijk aanhaken is dat niet alleen frustrerend voor hen, maar ook slecht voor Brainport' (foto: Bram Saeys) Dikke leaseauto’s. Vette bonussen. Snelle winsten. Onverantwoord handelen. Dit beeld is de resultante van de roerige tijden die de financiële dienstverlening nu een decennium kenmerkt. Door affaires als die bij ENRON en Ahold ontstonden de eerste barsten in het beeld van de voorheen onaantastbare accountancy. Arthur Andersen viel uiteen waarna er van de big five nog maar vier overbleven. In 2008 kwamen grote financiële instellingen als ING, ABN AMRO en FORTIS in de problemen. De staat moest miljarden investeren in noodplannen. Het devies bij banken werd het versterken van de balans. Er werd minder uitgeleend, wat het negatieve beeld nog eens versterkte. De branche ontsokkelde in een enorm tempo. En de bodem van die put lijkt met de recente nationalisatie van SNS nog steeds niet in zicht. Janssen, Regioleider Zuid bij PwC, wil dat het tij keert en daarbij helpen. Niet door het boetekleed aan te trekken en ook niet door een charmeoffensief in te zetten, maar door het leveren van een relevante bijdrage aan de ontwikkeling van de regionale economie. Tweeënhalf jaar geleden werd maatschappelijk verantwoord ondernemen benoemd tot één van de fundamentele bouwstenen, niet alleen uit persoonlijke overtuiging, maar ook in lijn met de rond die tijd geformuleerde strategische pijler bij PwC: Maatschappelijke Relevantie.

Actie ‘Er speelden diverse zaken waarmee ik destijds geconfronteerd werd’, vertelt Janssen.

‘Allereerst las ik iedere dag in de krant hoe fout onze sector bezig was. Als je relevantie zo onder druk staat, betekent dat uiteindelijk dat je bestaansrecht in het geding komt.

Daarnaast verscheen Brainport 2020 waarmee een prachtige en prikkelende ambitie werd neergelegd. 2,5 jaar geleden kreeg ik

2662946.indd 11

de leiding over de vestiging in Eindhoven.

Vorig jaar werden onze vestigingen in het zuiden bestuurlijk samengevoegd in drie vestigingen en werd ik benoemd als regioleider. Ik voelde de behoefte om actie te ondernemen, het bed op te schudden. Ik denk dat wij, net zoals onze collega’s in de financiële dienstverlening, wel degelijk een wezenlijk element zijn van dat succesvolle, innovatieve, internationale Brainport van de toekomst. Of anders gezegd: wij kunnen een belangrijke bijdrage leveren in het verwezenlijken van de doelstellingen.’

Kapitaalmarkt Janssen toog naar de samenstellers van Brainport 2020 en stelde een pijnlijke vraag.

‘Het hoofdstuk zakelijke dienstverlening ontbreekt volledig in de toekomstvisie. Waarom is dat zo? Waar staat de opdracht voor mij?’

Het antwoord was even helder als ontluisterend. ‘Jullie moeten er gewoon zijn.’

Janssen: ‘De financiële sector wordt op het

Brainport 2020:

‘De financiële sector wordt op het niveau van schoonmakers geplaatst. Vanuit het oogpunt van strategische ontwikkeling is deze inschaling in mijn ogen een principiële fout’ niveau van schoonmakers en beveiligers geplaatst. Nu heb ik helemaal niets tegen deze bedrijfstakken, maar vanuit het oogpunt van strategische ontwikkeling is deze inschaling in mijn ogen een principiële fout.

Als er twee bottlenecks zijn die onze toekom-

stige ontwikkeling in de weg zitten, dan zijn het de zorgwekkende ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en de beperkte mate waarin bedrijven zich toegang tot de kapitaalmarkt weten te verschaffen. Wij kunnen een onderdeel zijn van een oplossing van beide problemen. Zo hebben we bijvoorbeeld een bijdrage geleverd aan de komst van een internationale school door de vorming van een complexe publiek-private samenwerking inhoudelijk te ondersteunen. Ook het mobiliseren van de kennis en het netwerk van onze International Assignments kan in deze bijdragen aan een succes. Maar het tweede knelpunt, de missing link met het investeringskapitaal, raakt natuurlijk meer aan de kern van onze sector.

Hier ligt een echte kans om onze meerwaarde te tonen, meer dan door een belastingformulier in te vullen of een klant op de hoogte te stellen van nieuwe fiscale wetgeving. Als de Eindhovense burgemeester Rob van Gijzel zegt dat dit de slimste regio van de wereld is, maar het noodzakelijke geld ontbreekt, dan klinkt dat als een verwijt aan de banken. Ik zie het echter als een appèl aan ons; een uitdaging om na te denken over hoe wij als sector een bijdrage kunnen leveren. En Brainport is wat dat betreft echt een groot cadeau. Het is ons werkgebied en het gebrek aan kapitaal is een duidelijk probleem waarbij de bal in onze hoek ligt. We hebben dus iets om mee te werken, geen zero-sum-verhaal, maar de mogelijkheid om iets te creëren wat anders niet wordt gecreëerd. Tegelijkertijd moet de financiële sector zich opnieuw uitvinden.’

Kennis NextOEM, het versnellingprogramma voor veelbelovende hightech-ondernemingen dat deze maand van start gaat (zie ook pagina 21 van deze krant), biedt Janssen een welkom handvat om de daad bij het woord te voegen.

'We willen het hier met zijn allen doen, Ook onze medewerkers willen bijdragen aan de wereld om hen heen' heen kijk dan zie ik alleen maar heel gedreven collega’s die een grote verantwoordelijkheid voelen voor hun klanten. Maar het beeld van ons soort kantoren is nog steeds negatief. Er is dus sprake van een volledige mismatch. Ik wil om de tafel met mijn vakbroeders uit de sector om over dit soort zaken te praten en een transitie in gang zetten waarbij we de aansluiting met de andere stakeholders in onze economie - bedrijven, overheden en onderwijs - weer vinden.’

Frustrerend Als Janssen het over zijn medewerkers heeft, valt al snel de term inclusie. Hij wil ze bij de maatschappelijke en economische ontwikkelingen van Brainport betrekken, voor henzelf maar ook omdat de regio daar beter van wordt. ‘Alleen al bij PwC werken honderden hoogopgeleiden, een club die op een heel hoog abstractieniveau in staat is financiële strategieën te formuleren.

Ze zijn jong en de beste in hun vak. Ze kunnen letterlijk overal op de wereld aan de slag, maar ze kiezen voor Eindhoven; willen hier werken, leven en een toekomst opbouwen. Ze zijn niet bezig met het verdienen van bergen geld, maar met hun klanten. Tegelijkertijd hebben zij ook de ambitie om bij te dragen aan de wereld om hen heen, betekenisvol te zijn. Wanneer ze moeilijk aanhaken is dat niet alleen frustrerend voor hen, maar ook slecht voor Brainport. We willen het hier immers met zijn allen doen en binnen een inclusieve samenleving maak je gebruik van al je talenten. Ook daarom heb ik mij tot doel gesteld dat onze sector tegen de tijd dat de volgende strategische Brainport-notitie verschijnt als een volwaardige partner in de economische ontwikkeling wordt beschouwd en er wel een hoofdstuk aan wordt gewijd.’

Marco de Jonge Baas / mdejongebaas@dewinter.nl

20-2-2013 11:31:09

12

februari 2013

BEDRIJVIG BRABANT

Elektro Van Santvoort uit Berlicum viert 40-jarig jubileum

‘Onze kennis delen we graag met onze klanten’ ‘Wij willen in elk project topkwaliteit leveren en stellen de klant en zijn wensen volledig centraal’, aldus Jos van Schijndel en Marco van Boven van Elektro van Santvoort. ‘Onze medewerkers zijn de oren en ogen van ons bedrijf. Zij komen dagelijks bij onze klanten over de vloer en op onze thuisbasis, waar de werkzaamheden en bijzonderheden van projecten goed worden doorgenomen. Zo koppelen we onze kennis en de behoeften van onze klanten aan elkaar om tot een optimaal eindresultaat te komen.’

In de afgelopen decennia heeft Elektro van Santvoort een grote vaste klantenkring opgebouwd. ‘Onze expertise ligt zowel op het vlak van bedrijfsgebouwen, winkelcentra en parkeervoorzieningen als binnen de woningbouw en scholen’, vertelt Jos van Schijndel. ‘Je kunt wel stellen dat wij met onze klanten zijn meegegroeid. De meeste van onze klanten zitten hier in de regio, maar als zij elders een vestiging openen leggen wij daar ook de installaties voor hen aan. We zijn voor veel partijen inmiddels een gewaardeerde partner.’

Compleet dienstenpakket Elektro van Santvoort is een volledig zelfstandig en onafhankelijk elektrotechnisch advies- en installatiebedrijf. Het bedrijf kan ingeschakeld worden voor de aanleg van complete elektrotechnische installaties bij bedrijven, maar ook voor kleine klussen als het aanleggen van een extra wandcontactdoos. ‘Wij bieden een compleet dienstenpakket als het gaat om elektrotechnische installaties: van data tot domotica en van beveiligingssystemen tot led verlichting en zonne-energie’, zegt Marco van Boven. ‘Daarnaast besteden wij veel aandacht aan een goede voorbereiding van onze projecten, waarbij we onze klanten nadrukkelijk betrekken. We zitten graag in een vroeg stadium met onze opdrachtgevers aan tafel. Ieder werk start namelijk met een goed, op maat geschreven advies en ontwerp voor de beste installatie. Ons kennisniveau is ongekend hoog, omdat wij alle ontwikkelingen in de installatietechniek op de voet volgen. Verder zijn wij voortdurend met

Marco van Boven (l) en Jos van Schijndel

leveranciers en producenten in gesprek over innovaties in techniek en over het productaanbod. Gebouwgebonden elektrische installaties vragen om vakmanschap en maatwerk en het beste resultaat wordt alleen in nauwe samenspraak met de opdrachtgever bereikt. Wij stellen de wensen van onze opdrachtgever centraal en passen daar vervolgens onze kennis op toe.

Dat leidt tot een goede match. En na de aanleg van een installatie kunnen klanten uiteraard ook voor service en onderhoud bij ons terecht.

Want een goede nazorg is van essentieel belang om een optimaal gebruik van de installatie te garanderen. En gaat er toch een keer iets mis, dan rukken onze storingsmonteurs onmiddellijk uit om het probleem te verhelpen. Zij staan 24/7 voor onze klanten klaar.’

Innovatie en opleiding Het elektrotechnisch bedrijf, dat zo’n 55 medewerkers telt, besteedt veel aandacht aan innovatie en de opleiding van haar mensen. Van Schijndel: ‘Wij volgen de ontwikkelingen in de markt op de voet. Dat geldt ook voor de aanleg van duurzame installaties en andere duurzame producten die wij leveren. Denk aan zonnepanelen, laadpalen en led verlichting. Voor dat we deze producten zijn gaan leveren, hebben wij ons eerst verdiept in de materie: hoe werken ze precies, wat zijn de juiste toepassingen en wat is de beste installatiemethode? Want pas als je zelf weet welke voor- en nadelen er kleven aan een bepaald product, kun je optimaal adviseren.

Daarnaast investeren wij ook in deze tijd volop in de persoonlijke ontwikkeling van onze medewerkers, door hen in de gelegenheid te stellen om vakgerichte cursussen en opleidingen te volgen. Zij zijn immers het belangrijkste kapitaal in ons bedrijf. Verder werken wij samen met scholen in de regio, die hier scholieren stage kunnen laten lopen. Het gebeurt regelmatig dat stagiaires later vast bij ons komen werken. Van Santvoort is van huis uit een familiebedrijf en die sfeer hangt hier nog altijd. Veel van onze medewerkers werken hier al jaren. In onze organisatie staan mensen centraal, dat geldt ook voor onze klanten.’

De twee directeuren zien de toekomst van hun bedrijf met veel vertrouwen tegemoet. ‘Doordat wij ook in deze tijd blijven investeren in ons bedrijf en onze medewerkers, zijn wij straks optimaal voorbereid als de economie weer aantrekt en er betere tijden aanbreken. Daarnaast zijn wij continu op zoek naar efficiencyverbeteringen in installaties voor onze klanten. Wij zijn trots op onze opdrachtgevers en delen onze kennis graag met hen.’

Elektro van Santvoort – Runweg 30 – 5258 BN – Berlicum (T). 073-5032272 – (F). 073-5032014 – (E). info@elektrovansantvoort.nl – (I). www.elektrovansantvoort.nl

2662953.indd 12

20-2-2013 10:42:44

BEDRIJVIG BRABANT

13

februari 2013

Brabantse overheid en bedrijfsleven werken aan verbinden natuur en economie

Veelbelovende nieuwe verdienmodellen onderstrepen samenwerkingsbereidheid Vier maanden. Dat is de tijd die de Taskforce Economie en Natuur begin oktober 2012 kreeg voor een verdere concretisering van ‘Samen slimmer investeren’. In dit advies aan de provincie Noord-Brabant stond het verenigen van de belangen van natuur en economie centraal. Een hightech regio als Noord-Brabant kan niet zonder high green, maar de overheid heeft steeds minder geld beschikbaar voor dat groen. SER-Brabant concludeerde dat er grote kansen liggen in het betrekken van het bedrijfsleven bij investeringen in natuur en landschap. Inmiddels zitten bedrijven en overheden om de tafel en werken ze aan verschillende projectinitiatieven die inpirerende innovatieve businesscases van een nieuwe praktijk moeten gaan vormen. Dit zijn de eerste stappen in een – voor alle betrokkenen – nieuwe ontwikkeling. Voordat natuur en economie echter structureel aan elkaar zijn verbonden binnen een regionale beleidsaanpak, zijn we jaren verder

Leo Dubeldam (Foto: Olaf Smit) Brabant wil als hoogwaardige innovatieregio met de beste van de wereld concurreren.

Daarvoor is, naast een bedrijfsleven dat meekan met de mondiale top, een optimale maatschappelijke, economische en ruimtelijke dynamiek voorwaarde. Een goed leefklimaat met bijbehorende natuurlijke omgeving is dan ook van groot belang. Maar de toekomst van de provinciale natuur ziet er vooralsnog niet positief uit door de straffe bezuinigingen op natuur en landschap. Beschikbare provinciale gelden, zo’n 440 miljoen euro voor de komende twee jaar, zijn inmiddels besteed of vastgelegd, en het Rijk gaat structureel korten op de middelen voor plattelandsontwikkeling. Hierdoor komt onder andere de inrichting van de ecologische hoofdstructuur in het geding. Binnen afzienbare tijd ontstaat een probleem dat alle stakeholders in de Brabantse economie raakt.

Noodzaak ‘Voor de provincie was dat de reden om ons te vragen of er manieren zijn om de zaak slimmer aan te pakken’, vertelt Leo Dubbeldam, secretaris van SER-Brabant. ‘Hoe breng je natuur en economie dichter bij elkaar? Zijn er nieuwe verdienmodellen en samenwerkingsverbanden denkbaar die de druk bij de overheid weghalen en waarbij het bedrijfsleven ingeschakeld kan worden als investeerder? Onder leiding van SER-lid Bert van Dijk werd, gezien de complexiteit van de materie, een bijzonder zware commissie samengesteld. Het was wonderlijk en bemoedigend om te zien hoe snel die groep van wetenschappers, werkgevers en bestuurders tot elkaar kwamen. Er was een enorm perspectief van anders denken. Iedereen voelde een gedeeld belang, een vanzelfsprekendheid en noodzaak om met oplossingen te komen, ook los van de economische crisis. Allereerst leefde het besef dat dat een topeconomie niet alleen iets is van bedrijven, maar dat topnatuur vanuit het oogpunt van de slag om buitenlandse bedrijvigheid en kenniswerkers daar een wezenlijk onderdeel van uitmaakt. Maar er was meer. Door het betrekken van niet-traditionele partijen zoals de industrie bij de voorkant van processen, voorkom je problemen achteraf. We willen elkaar als Brabantse partijen niet meer bij de Raad van State zien, zo was de gedeelde opinie. De ambitie is ruimte voor de ontwikkeling van bedrijven en natuur te combineren. Er was dus veel gevoel bij het idee van bedrijven die mee-investeren in natuur, en een overheid die

2680662.indd 13

faciliteert door flexibele toepassing van beleid en regelgeving. De bereidheid om samen een nieuwe weg te zoeken is er, tegelijkertijd werd geconcludeerd dat dit niet vanzelf gaat. Zonder een sterke regie, gaat het niet lukken.’

Verdienmodel Inmiddels zijn de bevindingen van de SERcommissie verwerkt in het nieuwe provinciale natuurbeleid – Brabant Uitnodigend Groen.

Duidelijk is echter dat er ontzettend veel ontwikkelkracht moet worden gegenereerd om een fundamentele shift te realiseren en de verbinding tussen economie en natuur daadwerkelijk in te bedden in de beleidspraktijk. Vanuit dat oogpunt vroeg de provincie om een concretiseringslag. Er werd een Taskforce Economie en Natuur ingesteld. Gerard van Oosten werd ingehuurd als kwartiermaker.

‘Onze opdracht was om binnen vier maanden met een aantal concrete projecten te komen en die ook daadwerkelijk een stap verder te helpen.

We begonnen met een longlist van zeventig initiatieven met uiteenlopende perspectieven: gezondheid, recreatie, landgoederen, vrijetijdseconomie, landbouw, groene bedrijventerreinen Uiteindelijk hebben we dat aantal teruggebracht naar zes projecten die door de Taskforce worden aangejaagd. Die zijn niet alleen kansrijk omdat het bedrijfsleven er in wil investeren en omdat er een kansrijk onderliggende verdienmodel is, maar ook omdat ze inspireren. Of meer concreet: ze dragen bij aan meer natuur in de omgeving en kunnen economisch gedreven van opzet zijn. Ze hebben een voorbeeldfunctie voor een bredere uitrol. Ze zijn levensvatbaar en er is in beginsel voldoende draagvlak bij de betrokkenen. Maar er doen zich ook stagnaties voor, bijvoorbeeld op ruimtelijk, beleidsmatig of financieel gebied.

De inzet van de Taskforce moet dus de kans op slagen kunnen vergroten’ Regels Een van de projecten die de taskforse presenteert in haar verslag is dat van Ziekenhuis Bernhoven dat momenteel aan de rand van Uden verreist.

Het wil een healing environment creëren dat bijdraagt aan het herstel van patiënten.

Van Oosten: ‘Het is de bedoeling de natuur van De Maashorst fysiek te verbinden met het ziekenhuisterrein. Deze nieuwe natuurlijke omgeving moet middels allerhande functionaliteiten ondersteunend zijn aan behandelingen. Deze diensten en een verlaging van de zorgkosten

moet de investering in de landschappelijke inpassing interessant maken. In een convenant willen betrokken partijen de afspraken voor de uitwerking van de plannen vastleggen. Een andere interessante case is die van Bedrijventerrein Moerdijk dat wil werken aan een groen karakter. Door de meest duurzame haven van Europa te worden wil men het imago flink opkrikken.

Een voordeel is dat bedrijven op het toch enigszins geïsoleerde terrein beter kunnen concurreren op de arbeidsmarkt. Er wordt gepraat over de aanleg van een akoestisch bos en het verbeteren van de relatie met het Hollands Diep en de Biesbosch. Het Havenschap en bedrijven zijn genegen om te investeren in natuurontwikkeling als dit is te combineren met duurzame ontwikkelingsruimte voor de bedrijven. We willen een doorbraak krijgen in een complexe situatie.

Grote ondernemingen als Shell hebben een strategische globale scope maar ondervinden lokaal tegendruk, bijvoorbeeld als het gaat over regels rondom emissies en Programmatische Aanpak Stikstof. Als de provincie op een andere manier met regelgeving kan omgaan, geeft dat op termijn meer ruimte voor natuurontwikkeling en mogelijkheden voor de bedrijven om lokaal langetermijninvesteringen te doen. Met betrokken partijen onderzoeken we de mogelijkheid om dit binnen een green deal vorm te geven.’

Potentie Van Oosten en Dubbeldam beseffen zich dat het uitwerken van een aantal inspirerende business cases niet voldoende is om een breed gedragen verandering in de praktijk van investeren in de Brabantse natuur te bewerkstelligen. Zo is het werk aan de ecologische hoofdstructuur een business van honderden miljoenen euro’s waarbij de return on investment moeilijk hard te maken is. De voorbeeldprojecten van de taskforce zijn maatwerk op een relatief kleine schaal en op zichzelf al enorm complex.

‘Natuurjongens die denken dat het bedrijfsleven die natuur wel eens even zal gaan sponsoren omdat ook zij belang hebben bij een goede woon, werk en leefomgeving komen bedrogen uit’, aldus Dubbeldam. ‘Zo werkt het niet. Onze huidige projecten zijn zeer specifiek, een eerste aanzet voor een nieuwe aanpak en de kans om ervaring op te doen. Maar ik zie ook mogelijkheden om het verbinden van natuur en economie structureel in het hoofd van ondernemers en beleidsmakers te krijgen, met name door te kiezen voor aansluiting bij de economische ontwikkelingsagenda’s via de regio’s. Zo’n project

bij Bernhoven in Uden past prima binnen de ambitie van Noordoost-Brabant om in te zetten op food en health. In Midden-Brabant ligt het voor de hand om natuurprojecten te koppelen aan de vrijetijdseconomie. En kijk naar de ontwikkeling van het Brainport Industries Park in Eindhoven, waar een nieuwe duurzame locatie voor de maakindustrie hand in hand gaat met het binnenhalen van natuur in de stad en de realisatie van fruittuinen.’

Switch Van Oosten: ‘Je proeft de potentie van de bescherming en ontwikkelingen van de Brabantse natuur en landschap als gedeelde verantwoordelijkheid. Zo hebben we vijftien gesprekken gevoerd met grote Brabantse ondernemingen en hen gevraagd naar hun belangstelling voor groene initiatieven in hun directe omgeving.

Daaruit zijn ook een aantal interessante ideeën voortgekomen zoals Cleantech Groene Woud, een combinatie van een biomassaplein met energiecoöperaties en een Living Lab. Maar er zijn ook foodbedrijven die investeringsmogelijkheden zien in landgoederen en bedrijven die verbonden zijn aan de Green Chemistry Campus die mogelijkheden zien in de combinatie van natuurontwikkeling en het genereren van hernieuwbare groene grondstoffen. Er zijn mogelijkheden te over. Zonder door te pakken en een aanjaagfunctie die stimuleert en faciliteert zal het proces dat we hebben ingezet echter stokken. Het verbinden van natuur en economie is vooral het verbinden van partijen, het overbruggen van de werelden van ondernemers, overheden, natuurorganisaties en landgoederen. Er moeten gezamenlijk visies worden gevormd en verantwoordelijkheden vastgelegd, worden gewerkt aan vertrouwen. Voor het uitwerken en ontwikkelen van plannen en het realiseren van nieuwe verdienmodellen is bovendien geld, ontwikkelkracht en experimenteerruimte nodig.

Overheden moeten de switch van een defensieve naar een proactieve houding maken. In een proces van co-making met partijen kijken hoe plannen zijn te realiseren. Gebiedsontwikkeling 3.0 noemen we dat. Vanzelf gaat het dus allemaal niet. De ambitie is groot en de uitdaging enorm. Tegelijkertijd, als het ergens kan dan kan het in Brabant. In het verbinden van natuur en economie bij het werken aan onze toekomstige welvaar en welzijn kan deze provincie weer haar innovatieve vermogen tonen.’

Marco de Jonge Baas / m.dejongebaas@dewinter.nl

Gerard van Oosten (Foto: Olaf Smit)

2/20/2013 11:35:15 AM

BEDRIJVIG BRABANT

15

februari 2013

„Bauknecht.

Het oog wil ook wat“

BlackLine by Bauknecht, exclusief en elegant.

De nieuwe KOMFORT BlackLine by Bauknecht brengt bijzondere accenten aan in uw keuken. Het spiegelende zwarte glasfront biedt glanzende stylingmogelijkheden. Het speciale glas is voorzien van een SCHOTT® SeeClear coating dat er vanuit elke invalshoek optisch indrukwekkend uitziet en de inbouwapparaten een kwalitatief hoogwaardig beeld geeft. www.bauknecht.nl Exclusively for Bauknecht

2662954.indd 15

20-2-2013 10:26:50

16

BLANKENDAAL VERSUS...

februari 2013

BEDRIJVIG BRABANT

John de Smit van BKL:

‘Productaansprakelijkheid overnemen moet in je hart e ‘Productaansprakelijkheid overnemen van original equipment manufacturers is iets wat weinig bedrijven durven. Het moet in je hart en ziel zitten. Als BKL zoeken wij dit doelbewust op. Concullega’s kiezen voor het ontwikkelen, fabriceren of keuren van tools. Vooralsnog zijn er maar weinig partijen als ons die alle drie de activiteiten in de vingers hebben.’ Aan het woord is John de Smit van tooling specialist BKL uit Nuenen.

Blankendaal: ‘Jij bent sinds enkele jaren actief binnen BKL, kun je wat over de geschiedenis van het bedrijf vertellen en hoe jij hierbij in beeld bent gekomen?’

De Smit: ‘2013 is gezien het dertigjarig jubileum natuurlijk een feestelijk jaar. BKL is in 1983 opgericht door Jos van Bakel. Als constructeur besloot hij meer te willen dan het tekenen van producten en trok ook productieactiviteiten als draaien, lassen en frezen naar zich toe. Dit functioneel opleveren van een product kende al snel een forse groei.

Aan het eind van de eeuw braken echter ook lastige tijden aan. Niet alleen ging DAF failliet, maar ook de halfgeleiderindustrie kreeg forse klappen te verwerken. Voor BKL brak toen een tijd aan waarin een stapje teruggezet moest worden en kostenbesparingen noodzaak waren. Uiteindelijk is in deze periode Albert van Bakel – een neef van Jos die onder meer over internationale managementervaring bij Stork beschikte – toegetreden tot het bedrijf. Wij leven dan in het jaar 1998. Tien jaar later – nadat Albert het bedrijf in rustiger vaarwater had gebracht – ben ik zelf actief geworden voor BKL. De verdienste van Albert is dat hij onder meer in heeft gezien dat het ontwikkelen, fabriceren en onderhouden (inspectie) van complexe tooling (gereedschappen) minder conjunctuurgevoelig is en vaak over meerdere jaren loopt. Deze activiteiten

2682636.indd 16

hebben wij gezamenlijk met ASML mogen opbouwen. Door in deze tak van sport actief te worden heeft Albert BKL een installed base bezorgd.’

tie die deze accreditatie (RvA) afgeeft, gekozen. Het aantoonbaar kunnen laten zien dat je objectief en kwalitatief goed inspecteert is ons veel waard.´

Blankendaal: ‘Zijn jullie bij ASML direct op tooling binnengekomen?'

De Smit: ‘Wij zijn inderdaad op tooling binnengekomen. Echter niet direct op alle zaken die betrokken zijn bij tooling. In de loop der jaren ontstond bij ASML de wens voor full service dienstverlening en zijn wij nagenoeg alles op het gebied van tooling voor hen gaan regelen. BKL is daardoor uitgegroeid tot een specialist in tooling.’

Blankendaal: ‘Wat heeft het actief zijn voor een groot bedrijf als ASML jullie uiteindelijk gebracht?’

De Smit: ‘Eenmaal actief voor ASML in het inspecteren en keuren van tooling, rees de vraag of wij de productaansprakelijkheid (CE) konden verzorgen. Na enig wikken en wegen en bijbehorend onderzoek is het ons gelukt een wereldwijde productaansprakelijkheidsverzekering af te sluiten. Een unieke prestatie die ons in staat stelt om klanten over de hele wereld te helpen door de volledige productaansprakelijkheid naar ons toe te trekken. Deze tak van sport draait op volle toeren en groeit jaar op jaar.’

Blankendaal: ‘Waarom vormt tooling een cruciaal onderdeel voor original equipment manufacturers (oem’s)?’

De Smit: ‘Hijs en hefmiddelen vallen binnen de machinerichtlijn en de Arbowet.

Daardoor moeten alle gereedschappen periodiek – tenminste één keer per jaar – geïnspecteerd worden. Veiligheid is namelijk van cruciaal belang. Om die reden is het ook dat ASML ons gevraagd heeft de inspectie te gaan verzorgen. Wij hebben ons een kwaliteitssysteem aangemeten om dit kwalitatief te kunnen doen. Het betreft de ISO 17020. Dit systeem past in de wereld van de zeer bekende ISO 9001. BKL heeft zeer bewust voor de ISO 17020 en de instan-

Blankendaal: ‘De naam ASML komt vaak voorbij, zijn jullie niet te afhankelijk van ASML?’ De Smit: ‘In het verleden was dit het geval.

Om de risico’s te spreiden hebben wij de afgelopen jaren naar additionele klanten gezocht. Een van de voornaamste resultaten is het binnenhalen van de klant FEI Company. Wij hebben hen overtuigd om de tooling – in dit geval toolboxen voor de installatie van elektronenmicroscopen – te

mogen verzorgen. FEI Company verrichtte deze activiteiten in het verleden binnen haar eigen bedrijf. Naar aanleiding van ons contact bleek dat zij al enige tijd zochten naar een partij die de toolboxen zowel keurde, inspecteerde als produceerde. In de tender die FEI Company uitschreef, slaagden wij er in om grote partijen af te troeven. Voor ons het bewijs dat je ook als kleiner bedrijf je huiswerk goed kunt doen en van gevestigde namen kunt winnen.’

Blankendaal: ‘Inmiddels ben jij managing director van het bedrijf, hoe is dat zo gekomen?’

De Smit: ‘Binnen de familie Van Bakel waren geen familieleden aanwezig die Albert in zijn functie wilde opvolgen. Omdat ook Albert een dagje ouder werd ontstond enkele jaren geleden het vraagstuk omtrent de bedrijfsopvolging. Gezien mijn expertise kwam ik in aanmerking om aandeelhouder en algemeen directeur van BKL te worden.

Afgelopen kalenderjaar heb ik die positie officieel ingenomen. Tegelijkertijd weet ik van mijzelf dat ik sterk ben in het neerzetten van de interne organisatie, visie en groei van BKL. Ik ben echter niet de commerciële man. Na overleg hebben wij als aandeelhouders gezamenlijk besloten een tweede – commercieel – directeur aan te stellen met de persoon Coen Aarts. Coen was net als ik

2/20/2013 11:39:17 AM

BEDRIJVIG BRABANT

februari 2013

BLANKENDAAL VERSUS...

17

t en ziel zitten’

afkomstig van NTS. Samen beschikken wij over een sterk netwerk in de system supplywereld wat tot nieuwe klanten leidt voor BKL. Samen met Coen heb ik volop ingezet op risicospreiding en het aantrekken van nieuwe afnemers. Daarbij hanteren wij in feite het ‘staircase’-model van Philips. Door via inspectie en onderhoud bij bedrijven bekend te worden en je als onderneming te bewijzen, mag je uiteindelijk ook een stuk productie verzorgen.’

Blankendaal: ‘Wat is de belangrijkste bijdrage die Coen Aarts sinds zijn komst heeft geleverd?’

De Smit: ‘Allereerst zijn wij meer dan ooit zichtbaar in bestaande en nieuwe markten.

Voorheen vormden de semiconductor en analytische markt de hoofdmoot. Coen heeft eens te meer duidelijk gemaakt dat ook in andere sectoren – zoals de agro-, luchtvaarten defensie-industrie – kansen voor BKL aanwezig zijn. Daar waar zware machines gehanteerd dienen te worden, hebben wij in feite de mogelijkheid om met onze tooling binnen te komen. Een voorbeeld uit agro-industrie is John Deer. Dit bedrijf maakt voor haar agrarische machines grote lasframes waarmee gewassen besproeid worden. De medewerkers van John Deer moeten deze frames kunnen hanteren en daar komen wij in beeld met onze tooling. Een ander voor-

2682636.indd 17

beeld is defensie. In deze markt willen wij ons roeren via een onderhoudstender voor vliegtuigmotoren, ook hier speelt tooling een grote rol.’

Blankendaal: ‘Je spreekt over het betreden van nieuwe markten, maar willen jullie ook het diensten- en productenpakket uitbreiden?’

De Smit: ‘Momenteel bekijken wij de mogelijkheden om het producentscala te verruimen, mede vanwege actuele marktontwikkeling. Het afgelopen kalenderjaar zijn wij bijvoorbeeld geconfronteerd met het feit dat ASML haar tools 24/7 geïnspecteerd en gekeurd wil hebben. Dit was een initiële wens die wij niet kunnen invullen voor ASML. Zij hebben daarom gekozen voor TÜV. Wat dit ons heeft gebracht? Wij zijn dieper gaan nadenken over hoe BKL wereldwijd en continu aanwezig kan zijn.

Mede daardoor zijn wij in gesprek geraakt met diverse system suppliers om bij hen aan te schuiven. Ook een initiatief als Brainport Industries helpt ons hierbij omdat het kenbaarheid en ruchtbaarheid in het netwerk geeft.’

Blankendaal: ‘Meerde groeimarkten zijn de revue gepasseerd. In welke markten zie je de meeste potentie?’

De Smit: ‘Voor elke markt is de potentie groot. Er zijn in alle sectoren bedrijven die

ontzorgd willen worden als het om tooling gaat. Onopgemerkt vormt het voor veel bedrijven een probleem. Het kan immers de aandacht onnodig van de kernactiviteiten afleiden.’

Aarts: ‘Overal waar je zware machines hebt die met hijs- en hefgereedschappen verplaatst, geïnstalleerd en onderhouden worden, kunnen wij onze meerwaarde tonen.

Tooling komt in de gehele keten terug: van productie tot transport, installatie en service. DAF gebruikt bijvoorbeeld vijftienduizend gereedschappen in de productie.

Op haar beurt gebruikt ASML tooling in de gehele keten. Het zijn twee voorbeelden van bedrijven voor wie het van groot belang is om te weten of de in het veld gebruikte gereedschappen veilig zijn. Daarbij wil-

len wij niet alleen gereedschappen keuren en inspecteren, maar ook ontwikkelen en produceren. Wij streven naar een verdienmodel voor de gehele levenscyclus van het gereedschap. In antwoord op de vraag: in Nederland acquireren wij momenteel op een select aantal producenten die zware equipment handelen en installeren.

Ons specialisme is om voor hen klant-specifieke veilige hijs- en hefgereedschappen te ontwikkelen en te produceren. In de markt worden wij voor dat specialisme erkend en dit opent deuren. Momenteel grazen wij Nederland af en de geografische cirkel wordt steeds groter. Stilletjes aan zullen wij ook de Duitse betreden.’

Edwin van Gastel / redactieBB@dewinter.nl

BKL in het kort Het in Nuenen gevestigde BKL is hét hoogwaardige engineeringbureau uit de regio Brainport Eindhoven. Het bedrijf ontwikkelt niet alleen machines voor original equipment manufacturers (oem’s), maar voorziet hen ook van de benodigde (service)tools voor deze machines. Deze activiteit – het ontwikkelen, produceren en keuren van klant-specifieke hijs- en hefmiddelen – vormt meer en meer het kloppend hart van het bedrijf. De tools zijn voor de afnemers onmisbaar om hun specialistische machines te installeren en te onderhouden. Bedrijven als ASML en FEI Company behoren inmiddels tot de klantenkring van BKL. Afgelopen najaar betrok BKL in Nuenen een volledig nieuw pand om de huidige groei te kunnen faciliteren.

2/20/2013 11:39:23 AM

18

februari 2013

BEDRIJVIG BRABANT

Paul Vlak, partner bij Ernst & Young in Eindhoven:

‘Crisis dwingt familiebedrijven tot beter kapitaalmanagement’ Familiebedrijven klimmen sneller uit de crisis dan niet-familiebedrijven, blijkt uit onderzoek van Ernst & Young. Goed nieuws, vindt partner Paul Vlak. Toch merkt hij dat steeds meer ondernemers met financiële problemen worstelen. ‘Je kunt niet meer alleen op traditionele kapitaalbronnen vertrouwen.’

Ernst & Young en familiebedrijven Ernst & Young is in Brabant marktleider op het gebied van familiebedrijven. Onze ervaren professionals helpen ondernemers bij de delicate balans tussen groei en innovatie, en risicobeheersing en behoud van privévermogen. Dit doen wij aan de hand van het model Growth DNA of Family Businesses: een stapsgewijze aanpak van acht succesfactoren van het familiebedrijf. In dit artikel bespreekt Paul Vlak ‘kapitaalmanagement’ en ‘doeltreffend fiscaal beheer.’ www.ey.com/familybusiness

Het kernteam familiebedrijven zuid van Ernst & Young met van links naar rechts: Bert Lippens, Angela van Willegen, Katja Hilckmann en Paul Vlak

Paul Vlak (partner, Eindhoven) werkt sinds 1988 bij Ernst & Young en is gespecialiseerd in familiebedrijven. Zijn aanpak is betrokken en persoonlijk. ‘Ik probeer in de huid van de ondernemer te kruipen.’

‘Ook nu zorgen familiebedrijven voor 55 procent van alle nieuwe banen in hun sector. En eerlijk gezegd, dit verbaast mij niet. Deze ondernemers hebben weinig bancaire schulden, investeren doelgericht, met focus op de lange termijn. Dat zit van oudsher in hun karakter. Toch voelen ook zij de tegenwind van de crisis straffer worden, merk ik in gesprekken. Langzaam stagneert de duurzame groei en versterkt de roep om kapitaal. Maar, net als niet-familiebedrijven, lopen ook zij tegen de strengere eisen van financiers aan. Dit vraagt om nieuw, flexibel kapitaalbeleid. De oplossingen zijn maatwerk, maar één ding is duidelijk: als je alleen op traditionele kapitaalbronnen blijft vertrouwen, lacht de crisis het laatst.’

In de etalage ‘En zijn alle bedrijfsonderdelen nog wel rendabel?

Steeds vaker moeten ondernemers “nee” antwoorden. Logisch dat dit zeer doet. Maar het biedt ook perspectief voor nieuw kapitaal. Twee opties zijn nu populair: een verkoop aan een (grotere) marktpartij of een private equity-investeerder. De keuze hangt af van de mate waarin je als ondernemer zeggenschap wilt houden. Een private equity-partij bezit vaak een meerderheid van de aandelen, maar je behoudt wél invloed. De transactiespecialisten van Ernst & Young kunnen het hele verkooptraject begeleiden. Hierbij is het vinden van de juiste (inter)nationale kandidaat natuurlijk cruciaal. Dankzij ons brede ondernemersnetwerk treden wij vaak als matchmaker op. En ja, we kennen diverse private equity-partijen die op dít moment nieuwe investeringen zoeken. Hier zitten ook vermogende, Brabantse families - family offices - bij.’

Kritieke kas ‘Cash is king, hoor je de laatste jaren vaak. En dat klopt. Maar als ondernemers het grootste kapitaaldeel voor bedrijfsvoering inzetten, wordt het lastig om extra cash vrij te maken. Dat is normaal gesproken al zo. In deze economische tijd komt daar de druk van “dubieuze debiteuren” bovenop. Klanten betalen te laat, of soms helemaal niet. Terwijl leveranciers juist, vanwege hun eigen cashflow, kortere betalingstermijnen eisen. Dit wringt. Bied voor de kortetermijnfinanciering klanten een betalingskorting aan, adviseer ik.

Ook moet vaak de operationele efficiency gestroomlijnd worden. Optimaliseer bijvoorbeeld de fiscale planning, introduceer kostenbesparingsprogramma’s en besteed ondersteunende functies uit.’

Structuur voor succes ‘De huidige markt stelt ook zwaardere eisen aan bedrijfsfinanciering. Kredietverleners zijn allang niet scheutig meer en leggen harde voorwaarden op tafel. Zoals meer transparantie en een duurzame kapitaalstructuur. Ook daarom is het nu belangrijk om interne financieringsbronnen te verbeteren. Met een ijzersterk ondernemingsplan, goede financiële analyses en heldere exit strategieën voor investeerders. Kijk ook eens verder dan de bank, adviseer ik.

Er zijn diverse innovatieve financieringsbronnen, zoals obligatie-emissies of schuldfactoring. Daarnaast is het belangrijk om het fiscale beheer te versterken.

Is de belastingdruk zo minimaal mogelijk? Wordt er aan fiscale planning gedaan? Prettige bijkomstigheid is dat een goede belastingstructuur op zich al cashflow oplevert. De fiscalisten van Ernst & Young bieden gerichte ondersteuning. Zoals bij het opzetten van een family trust, wanneer het bedrijf en het aantal erfgenamen sterk groeit. Zo’n trust gaat onder meer over opvolgingsplanning, risicospreiding, familievermogen en beleggingen. Een goed beheer biedt aantrekkelijke fiscale voordelen.’

Veilig voordeel ‘Ook krijgen familiebedrijven steeds vaker met transfer pricing te maken: de interne transactieprijs tussen moeder en buitenlandse dochters. Is deze marktconform? En in welk land “valt” de winst, om van fiscale voordelen te profiteren? Buitenlandse belastingdiensten zijn hier meer gespitst op, merk ik. Ze introduceren nieuwe methodes en weten elkaar dankzij de globalisering steeds makkelijker te vinden. En de ontwikkelingen gaan snel - zó snel dat ondernemers het overzicht kwijtraken. Met het gevaar dat ze voordelen mislopen. Of juist in een fiscaal geschil belanden, waaruit een enorme naheffing kan rollen. Onze specialisten kennen alle kleine letters, en beginnen vaak met een uitgebreid transfer pricing-onderzoek. Op zoek naar risico’s, met een optimale en veilige internationale belastingstructuur als resultaat.'

Ernst & Young – Prof.Dr. Dorgelolaan 12 – 5613 AM – Eindhoven – (T). 088-4071000 – (F). 088-4074800 – (I). www.ey.com

2662945.indd 18

20-2-2013 10:38:04

BEDRIJVIG BRABANT

19

februari 2013

‘Brabant verdient uitzonderingspositie’

Versnelde crisisaanpak arbeidsmarkt krijgt vorm Binnen Pact Brabant werken de overheid, werkgevers, onderwijs en vakbonden samen aan een integrale aanpak van één van de grootste bottlenecks van de economische ontwikkeling van de provincie: een arbeidsmarkt waar het aanbod zowel kwalitatief als kwantitatief significant tekort schiet. De huidige recessie verergert het probleem. Onder andere jongeren, mensen met een beperking, 55-plussers en zzp’ers dreigen en masse op grote afstand van de arbeidsmarkt te raken, terwijl in de toekomst iedereen nodig is. De provincie Noord-Brabant reageert met een versnelde crisisaanpak. geen gebrek. Neem de handvatten die de buurt voor buurt aanpak biedt. In Tilburg, Breda, ’s-Hertogenbosch en Eindhoven zijn ze momenteel ver met een pilot waarbij renovatieprojecten hand in hand gaan met het energiezuiniger maken van particulieren woningen. De middelen die gemeenten beschikbaar stellen - leningen tegen een rentepercentage van twee procent - zijn relatief beperkt. Zou je die verruimen door het provinciale energiefonds van tientallen miljoenen revolverend in te zetten, dan kun je er een slinger aan geven en heel wat mensen aan het werk zetten. Het energiefonds kan dan als voorwaarde meegeven dat er leden van de doelgroepen bij worden betrokken en dat er stageplekken worden gecreëerd.’

Een schrijnend tekort van honderd- tot honderdvijftigduizend mensen. Zo schetst Bert Pauli, gedeputeerde economie van de provincie NoordBrabant, het mogelijke toekomstperspectief van de Brabantse arbeidsmarkt. Met name in de zorg, techniek en agro kunnen de gevolgen op lange termijn dramatisch zijn. ‘Stilzitten is dan ook geen optie’, aldus Pauli. ‘Daarom hebben we de handen ineengeslagen met een groot aantal stakeholders in de Brabantse economie. Dat is uitgemond in een duurzame, breed gedragen aanpak van het probleem.’

Tekorten Eind 2011 werd het Brabantse Arbeidsmarktakkoord ondertekend door de leden van Pact Brabant. Dat was tevens het startschot voor de intensivering en concretisering van diverse samenwerkingsverbanden waarbinnen onder andere gewerkt wordt aan werkzekerheid en scholingsmogelijkheden van werkenden in de Brabantse bedrijven, een betere afstemming van het Brabantse beroepsonderwijs op het bedrijfsleven en het verhogen van de inzetbaarheid en arbeidsparticipatie van Brabantse burgers.

Pauli: ‘Noord-Brabant heeft een geheel eigen economisch DNA. Dat uit zich in een specifieke kwantitatieve en kwalitatieve behoefte aan mensen. Daarbij komt nog eens dat onze provincie een belangrijke motor is van de nationale welvaart. Het is dus in ieders belang dat een stevige regionale aanpak vorm krijgt. Dat doen we middels allerhande projecten die gericht zijn op het terugdringen van tekorten en beschikbaar krijgen van mensen met de competenties waar vraag naar is. Wat we daarbij wel als een significante beperking zien, is onze gebondenheid aan nationale regels. Daarom vragen wij nu aan Den Haag om Brabant een uitzonderingspositie te geven.

We hebben een duidelijk signaal afgegeven aan minister Kamp en staatssecretaris Klijnsma. We willen de ruimte om te experimenteren en de middelen die ons en daarmee heel Nederland kunnen helpen bij het doorontwikkelen van onze provinciale economie. Op dit moment wordt een kenniswerker uit het buitenland pas als zodanig aangemerkt, en dus ook toegelaten, als hij of zij een salaris van vijftigduizend euro gaat verdienen. Dat moet voor Brabant naar beneden naar vijftienduizend euro. Zo kunnen we de internationale concurrentie om jonge talenten aangaan; ze een studie en stage bieden, om ze vervolgens voor jaren aan ons te binden. We willen eigen arrangementen ontwikkelen om langdurig werkelozen aan de slag te helpen, grensoverschrijdend arbeidsverkeer faciliteren…. Allemaal zaken waarvoor binnen de huidige wettelijke kaders weinig tot geen mogelijkheden zijn. En kaart je ze aan in Den Haag, dan moet je bij vijf verschillende ministeries aankloppen. Ondanks dat gebrek aan coördinatie, heb ik echter toch de indruk dat onze stem nu gehoord wordt en heel wat signalen op groen springen.’

Regels Op dit moment wordt bovenop de inspanningen in het kader van het Brabantse Arbeidsmarktakkoord hard gewerkt aan acties voor de korte termijn. Provinciale Staten zagen dat kwetsbare groepen als jongeren, mensen met een beperking, 55-plussers en zzp’ers in grote getale de aansluiting met de arbeidsmarkt dreigen te missen. Begin december 2012 werd een tweeledige opdracht geformuleerd in het kader van een versnelde crisisaanpak. Kom met

2662952.indd 19

Bert Pauli: 'Stilzitten is geen optie' voorstellen voor concrete maatregelen waardoor die kwetsbare groepen niet langs de lijn komen te staan; kijk hoe je daarbij kunt aansluiten bij initiatieven en ideeën in de regio’s en welke bijdrage de provincie kan leveren. En onderzoek hoe het mkb kan worden ontzorgt bij het invullen van hun personeelsvraag. Albert Kivits kreeg de opdracht om binnen twee maanden met aanbevelingen te komen. De uitdaging was groot gezien het feit dat het kerstreces voor de deur stond en er eind januari een rapport werd verwacht.

‘Maar ik ben een positief mens’, vertelt Kivits. Ik ken de materie en weet hoe de hazen lopen in Brabant. Deze provincie loopt over van ondernemerschap en creatieve ideeën, ook op het gebied van de arbeidsmarkt. En er valt veel te bereiken, ook zonder Den Haag, door te kijken welke regels

Uitzonderingspositie:

‘We willen de ruimte om te experimenteren en de middelen die ons en daarmee heel Nederland kunnen helpen bij het doorontwikkelen van onze economie’ je jezelf hebt opgelegd en inefficiëntie en versnippering te bestrijden.'

'Neem je bijvoorbeeld vijf werklozen uit vijf verschillende gemeenten aan, dan krijg je te maken met diverse case-managers, verschillende soorten regelingen en uiteenlopende rapportagesystemen. Als gemeenten en UWV’s - in ieder geval per regio - uniforme werkwijzen en regels hanteren, is dat veel duidelijker voor werkgevers en levert het veel minder administratieve lasten

op. Daarbij hoort ook oog hebben voor wat werkt en wat niet werkt. Zo geven werkgevers aan dat voor hun een no-risk polis, een verzekering in geval van ziekte of arbeidsongeschiktheid, een doorslaggevende factor is bij het aannemen van ouderen. Nog niet ieder gemeente heeft zo’n polis. Een ander voorbeeld. Iemand zonder werk krijgt of een bijstandsuitkering van de gemeente of een ww-uitkering van het UWV. Dat betekent dus twee verschillende kaartenbakken en twee verschillende organisaties die werkgevers benaderen voor vacatures. Iedereen gaat apart aan de slag en dat is vreselijk suboptimaal. Eigenlijk zouden we vanuit het oogpunt van doelmatigheid de middelen en capaciteit per gemeente of per regio bij elkaar moeten gooien, aan het eind van het jaar moeten kijken hoe er gezamenlijk is geboerd en de winst verdelen. Het zijn maar kanttekeningen, die bovendien niets met mijn opdracht voor de korte termijn te maken hebben. Maar ze geven wel één ding aan. Er schuilt heel veel winst in samenwerking en coördinatie, in zaken slim aanpakken en het opschalen van goede lokale initiatieven. En dat raakt natuurlijk wel aan de opgave die ik van de provincie kreeg.’

Stageplekken Kivits bezocht onder andere de provincie, gemeenten, BZW, MKB Brabant, SER-Brabant, PSW, UWV en Transvorm. In de vele interviews die hij in korte tijd hield, stond de opdracht van Provinciale Staten centraal. ‘Ik was op zoek naar best practices en goede ideeën. Daarbij ging het niet om het identificeren van de meest sexy projecten of plannen waarbij nog probleemeigenaren moesten worden gezocht, maar om aan te sluiten bij wat er al is; wat zijn effectiviteit heeft bewezen en kan worden opgeschaald of veelbelovende ideeën die snel en eenvoudig kunnen worden geïmplementeerd. Daaraan blijkt in Brabant dus

ZZP’ers Een tweede interessante praktijk zag Kivits in Tilburg. Daar ontstond het idee om een jongere die geen werk heeft, zelf op zoek te laten gaan naar een werkgever die inhoudelijk en qua ambitie bij hem of haar past. Een bedrijf dat een dienstverband voor zes maanden aangaat betaalt vijfhonderd euro netto per maand en krijgt dit geld terug van de gemeente. Verder heeft de werkgever de verplichting om voor iedere maand dat de jongere in dienst is honderd euro apart te zetten. Dat laatste bedrag wordt weer ingezet voor een scholingstraject.

Kivits: ‘Zo combineer je het opdoen van werkervaring met het opbouwen van een netwerk en kennis, terwijl het het bedrijven nauwelijks iets kost. Bovendien kan een werkloze jongere het heft in eigen hand nemen in plaats van een situatie te handhaven waarbij iedereen maar afwacht. Dit is een hoopvol model dat bovendien gemakkelijk in andere regio’s kan worden overgenomen. Hetzelfde geldt voor de manier waarop er momenteel in West-Brabant wordt

Brabant

‘Er schuilt heel veel winst in samenwerking en coördinatie, in zaken slim aanpakken en het opschalen van goede lokale initiatieven’ geprobeerd zzp’ers te ondersteunen. Voor veel zzp’ers is het momenteel moeilijk om opdrachten binnen te halen. Tegelijkertijd maakt het mkb nauwelijks gebruik van zzp’ers. Dat heeft deels te maken met geld, maar ook zeker met onbekendheid. Door middel van zogenaamde zzp-vouchers worden kleine bedrijven nu in staat gesteld zzp’ers in te schakelen. Zo wordt de bekendheid met hen vergroot en tegelijkertijd waardevolle kennis naar binnen gehaald.

Het meest ideaal is de situatie wanneer dit hrm-werk betreft. Bij veel mkb-ondernemers staat de aandacht voor het personeelsverloop laag op de prioriteitenlijst, terwijl ook zij op de lange termijn te maken krijgen met de gevolgen van de vergrijzing. Ook voor hen is voorsorteren op een veranderende arbeidsmarkt van belang. Hier kan bijvoorbeeld ook een relatie worden gelegd met de kenniscentra die geld ter beschikking hebben om mensen binnen bedrijven op te leiden. Deze opleidingen zijn gecertificeerd en kun je dus op je cv bijschrijven.’

Lees verder op pagina 23

20-2-2013 11:54:18

20

2679058.indd 20

februari 2013

BEDRIJVIG BRABANT

20-2-2013 10:28:03

BEDRIJVIG BRABANT

21

februari 2013

Pressure cooker voor jonge Brabantse OEM's van start

NextOEM wil on-Nederlands doorpakken Hoewel de hightech community in en rondom Brainport groeit en bloeit, is deze in belangrijke mate afhankelijk van het reilen en zeilen van een klein aantal original equipment manufacturers (OEM's) als Philips Healthcare, FEI Company en ASML. De aanwas aan de top van de ketens is bijzonder klein. De stakeholders in de Brabantse economie sluiten nu de rijen om daar verandering in te brengen. Hightechaccelerator NextOEM moet gaan zorgen voor de internationale doorbraak van diverse veelbelovende technologische bedrijven. Maximaal tien kandidaten gaan binnenkort van start binnen een intensief programma dat hen de benodigde duw in de rug moet geven. ook een kwestie van cultuur. We hebben het immers over bijna on-Nederlands doorpakken. Als je in Amerika een onderneming start en je gaat failliet, dan wordt dat gezien als het opbouwen van ervaring. Je weet dan hoe het niet moet en een financier zal dat in een volgende poging zien als een positieve zaak, of een bedrijf denkt: ‘die man moeten we hebben’. Dat willen we hier ook meer zien. Tenslotte hebben we naast geboren starters, ook ervaren professionals nodig die in de groeifase van bedrijven hun ondernemerschap laten zien.'

Erik Vermeulen De BZW, Kamer van Koophandel Brabant, Brainport Development, Brainport Industries, PwC… Naar goed gebruik wordt een veelbelovend initiatief als NextOEM in maakprovincie Brabant door vele partners omarmd.

Als geestelijk vader mag echter Daan Kersten (zie ook pagina 9 van deze krant) worden aangemerkt, die zich bij Brainport Industries en Boer & Croon jarenlang verdiepte in de wereld van de grote hightech OEMs. ‘Waarom zie je in regio’s als Silicon Valley de ene na de andere ontstaan, terwijl in Brainport - waar ook vele veelbelovende hoogtechnologische bedrijven het levenslicht zien – vrijwel geen onderneming doorstoot naar de top?’ Kersten zocht naar het antwoord op die vraag in diverse onderzoeken en concludeerde dat het niet alleen te maken had met ondernemerschap en cultuur, maar ook met de toegang tot kapitaal. Het idee voor NextOEM werd geboren: een pressure cooker waarin high potentials, ervaren ondernemers, adviseurs en investeerders bij elkaar worden gebracht. Het doel: jaarlijks een nieuwe eindproducent afleveren met uiteindelijk een omzet van tenminste honderd miljoen euro per jaar. Bedrijvig Brabant ondervroeg Erik Vermeulen, die als programma manager is aangesteld om het ambitieuze project in goede banen te leiden.

Waarom is dit programma zo belangrijk?

‘Vijf OEM's is een smalle basis voor een regio als Brainport. Wat als er één wegvalt? Dat zou enorme gevolgen hebben voor het hele regionale ecosysteem van maakbedrijven en kennisinstellingen, en dus voor de economie.

Daarnaast is het ook een kwestie van de kan-

2662956.indd 21

sen pakken met technologie die antwoord geeft op de grote vragen van de toekomst en waarmee deze regio zijn internationale ambities waar kan maken.’

Jij hebt jaren in het buitenland gewerkt, bij OEMs als Philips. Hoe kijk jij tegen deze regio aan?

‘Het onderwijs is uitstekend, de IP-dichtheid is enorm, de technologische differentiatie is groot, er is een enorme dynamiek en ik zie prachtige innovatieve start ups. Maar weinig van die nieuwe bedrijven gaan de paar miljoen euro omzet voorbij, ze blijven hangen op maximaal twintig medewerkers. Dit is een regio van ideeën en die omzetten in vernieuwende producten. Maar we kunnen veel grootser doorpakken.'

Brainport:

‘Dit is een regio van ideeën en die omzetten in vernieuwende producten. Maar we kunnen veel grootser doorpakken’ Wat zijn daar de redenen voor?

‘Het heeft te maken met ondernemerschap.

Je kunt nog zo’n hoogwaardige techneut zijn en nog zo’n fantastisch product ontwikkelen, dat wil nog niet zeggen dat je bijvoorbeeld de kennis hebt voor het opzetten van juridische en financiële structuren, en het optuigen van de industrialisatie die bij een bedrijf van wereldklasse horen. Maar het is

Tegelijkertijd is de financieringswereld hier nauwelijks verweven met die van de hightech industrie. Probeer als technostarter maar eens het benodigde geld bij elkaar te krijgen, een vrijwel onmogelijke zaak…

‘Hier past nuance. Ik denk dat het aan de voorkant en achterkant van levensfasen van bedrijven wel meevalt. Als het gaat om seed wen pre-seed kapitaal dan is er de afgelopen jaren heel veel ten positieve veranderd. Er is geld voor mensen die van een goed idee naar proof of concept willen, bijvoorbeeld via Bright Move. En als je je eenmaal hebt bewezen op de markt dan zijn er ook genoeg investeerders die willen ondersteunen. Maar juist tijdens de periode daar tussenin, de zogenaamde Valley of Death, is de aansluiting ver te zoeken. Het slechte nieuws is dat dit gat steeds groter wordt, het goede nieuws is dat wij dit gat met NextOEM willen sluiten.

En dat kan ook, zo blijkt uit onderzoek van Boer & Croon dat de praktijk in regio’s als Bayern, Cambridge, Silicon Valley en Boston heeft onderzocht.’

Een OEM is maakbaar?

‘Je moet ondernemers een andere wereld in leiden. Een OEM heeft een wezenlijk andere oriëntatie dan een starter of toeleverancier.

Het is een bedrijf dat wereldwijd een behoefte herkent en daar zijn propositie en producten op afstemt. Het gaat om vraag, niet om aanbod. Daarmee wordt zuigkracht in de markt gegenereerd en een enorme multiplier bewerkstelligd. Kapitaal is belangrijk, ondernemerschap ook, maar die gedachte begrijpen en dit tot ook echt tot jouw werkelijkheid en ambitie maken, daarmee begint alles.’

Hoe gaat NextOEM zorgdragen voor de opkomst van nieuwe OEMs, waar er de afgelopen decennia, met uitzondering van ASML, in Brainport geen één echt is doorgebroken?

‘We willen ieder jaar tien bedrijven helpen versnellen door ze uit te dagen en intensief te begeleiden gedurende een programma van zes maanden. Parallel daaraan zetten we een open netwerk op van bedrijven, partners van het programma, experts, intermediairs en investeerders. Ik zie veel toegevoegde waarde in dit laatste. Veel venture kapitalists en andere formele financiers staan in Nederland ver af van de hightech; de bekendheid met de hightech-industrie en het vertrouwen in de ondernemers en hun plannen moet verbeteren. NextOEM gaat werelden die nu te veel gescheiden zijn bij elkaar brengen.’

In de publiciteit ligt nu echter de nadruk op het eerste aspect. Tien bedrijven gaan een competitie aan en één daarvan is de gelukkige winnaar.

‘We kiezen voor een ‘pressure cooker’ insteek waarbij alle bedrijven winnaars moeten zijn door de versnelling die ze krijgen. Dat past ook prima binnen de thematiek en het zeer intensieve karakter van het programma waar we voor hebben gekozen. Uit benchmarks met het buitenland blijkt dat een competitief element toegevoegde waarde heeft. Maar het is een tool: een middel en geen doel. Iedere deelnemer moet er beter van worden. NextOEM is geen businessplan- of innovatiecompetitie. We gaan aan de slag met bedrijven met bewezen technologie die een duidelijke behoefte in de markt hebben gevonden, bedrijven die toe zijn aan

Open Netwerk:

‘Venture capitalists en andere formele financiers staan in Nederland ver af van de hightech; het vertrouwen moet groeien' commercialisatie en opschaling. We hebben het over het tot wasdom brengen van een onderneming; over het volwassen maken van de hele waardeketen binnen een internationaal speelveld. Uit de tien deelnemers zal er één zijn die zijn belofte het beste waarmaakt, de grootste stap heeft gezet op weg naar de ‘next OEM’. Dat willen we belonen, zoveel is duidelijk. Maar of je dat nu moet doen door honderdduizend euro ter beschikking te stellen terwijl de financieringsbehoefte misschien wel twintig miljoen is… Waarschijnlijk heeft dat bedrijf meer aan een aanvullend begeleidingstraject. Hierover zijn we nu nog met elkaar in gesprek.’

Een ander zorgpunt kan zijn dat het NextOEM van een initiatief uit het bedrijfsleven is geland als een project dat gedragen wordt door vele overheden en intermediairs', en dat zijn hoe je het wendt of keert geen ondernemers.

‘We zitten in een opstartfase. Ik ben blij met de betrokkenheid van organisaties als Brainport Development, de BZW en KvK Brabant. Zonder overheden en intermediairs die er tijd en middelen insteken zou de eerste editie van NextOEM financieel en organisatorisch niet haalbaar zijn. Onder de streep gaat het echter wel om de nieuwe potentiële OEMs in deze regio. Hun belang zal altijd voorop staan.

Bovendien wil NextOEM snel kunnen opereren als zelfstandige organisatie. We moeten dus middelen binnenhalen. Meedoen kost een bedrijf niets, maar we maken wel afspraken over een fee indien het programma voor hen een significant succes wordt. Zo kunnen we een revolverend fonds creëren dat de financiële basis voor NextOEM gaat vormen. Het mag niet zo zijn dat bij de deelnemers dadelijk miljoenen binnenstromen en wij de volgende NextOEM’ers niet kunnen helpen’ Lees verder op pagina 23

2/20/2013 11:54:24 AM

22

februari 2013

BEDRIJVIG BRABANT

Workshops LinkedIn beginners

Workshop Twitter voor ondernemers

LinkedIn is hét zakelijke netwerk als we praten over social media in de B2B sfeer.

Twitter is de laatste tijd steeds meer in beeld gekomen via de traditionele media.

Steeds meer ondernemers zien het nut en de noodzaak van Twitter in hun communicatiemix in. Via Twitter kun je laten zien wie je bent en waar je voor staat. In deze workshop leer je hoe je zakelijk gezien Twitter effectief kunt inzetten.

Het is een enorm krachtige tool om zakelijke contacten te leggen en te onderhouden, maar het is ook uitermate geschikt om nieuwe opdrachten te verwerven, je expertise te laten zien en voor werkzoekenden de ideale plek om die nieuwe uitdaging te vinden.

DOELGROEP | zakelijke gebruikers die beginnen met LinkedIn

DOELGROEP | Ondernemers en zelfstandigen die kennis hebben van de verschillende socialmediakanalen en Twitter in willen zetten in hun zakelijke communicatie.

LINKEDIN BEGINNERS | keuze uit de volgende data: AVOND | 12 MAART aanvang 19.00 uur 9 APRIL aanvang 19.00 uur MIDDAG | 14 MAART aanvang 13.30 uur 11 APRIL aanvang 13.30 uur

TWITTER VOOR ONDERNEMERS | keuze uit de volgende data: AVOND | 26 MAART aanvang 19.00 uur 23 APRIL aanvang 19.00 uur MIDDAG | 28 MAART aanvang 13.30 uur 25 APRIL aanvang 13.30 uur

KOSTEN | E 95, P.P. duur van de workshop is ongeveer 3 uur.

KOSTEN | E 95, P.P. duur van de workshop is ongeveer 3 uur.

Meer informatie en inschrijven: www.dewinter.nl/socialmedia

Meer informatie en inschrijven: www.dewinter.nl/socialmedia

Comfortabel in beweging

SCHONERLEASEN.NL Kies en Lease U kiest uw auto zorgvuldig.

U let daarbij op betrouwbaarheid, comfort, accessoires en design.

En natuurlijk op verbruik en uitstoot. Want daarmee bespaart u op milieu én kosten.

Maar - wees eerlijk - bij dat laatste geeft u het liefst zo min mogelijk toe.

Daarom surft u nu direct even naar www.schonerleasen.nl.

Daar stelt u snel een overzicht samen van auto’s die voldoen aan uw eisen, ook wat betreft energielabel, CO2 uitstoot en brandstofverbruik in elke prijsklasse.

Zodat u milieubewust kiest zónder in te leveren.

En daarna belt u ons. Om er zeker van te zijn dat uw persoonlijke keuze in het juiste leasecontract wordt gegoten.

Met leasecomfort, dus perfect passend bij u en uw auto.

Want bij ons is leasen nog altijd gewoon mensenwerk.

Siliciumweg 4 3812 SX Amersfoort Tel. 033-42 24 888 info@mkblease.nl www.mkblease.nl

2662957.indd 22

Comfortabel in beweging

20-2-2013 10:27:05

BEDRIJVIG BRABANT

23

februari 2013

Vervolg pagina 19: crisisaanpak arbeidsmarkt:

‘De winst zit in een breed gedragen, eenduidige aanpak’ Jongeren Krijgt een jongere of oudere een halfjaarcontract in Zuidoostof West-Brabant, dan ontvangt een werkgever een bonus van vijfentwintighonderd euro. Is er sprake van een jaarcontract dan telt die werkcheque of baanbonus vijfduizend euro.

Volgens Kivits alweer een effectief instrument dan gemakkelijk op te schalen is naar de overige Brabantse regio’s.

‘Het mooie is dat het ook veel met solidariteit en een langetermijnvisie te maken heeft. Je kunt zeggen dat die bonussen een goedkope compensatie zijn omdat mensen die in een uitkering terechtkomen meer kosten. Maar jongeren krijgen in de regel geen uitkering. Als ze echter te lang thuiszitten, wordt de afstand tot de arbeidsmarkt steeds groter en ontstaan ook andere problemen. Nog zo’n idee is het werken aan structurele afspraken over social return in een regio. Bij veel aanbestedingen wordt van bedrijven gevraagd een bepaald percentage van het werk te laten doen door mensen met een beperking of grote afstand tot de arbeidsmarkt. Maar bij aanbesteed werk gaat het per definitie altijd over een beperkte periode. Je kunt in een regio ook structurele afspraken maken met het bedrijfsleven om deze zaak aan te pakken. Philips is daar bij

voorbeeld voorloper in, en bedrijven als FEI en ASML pakken de handschoen ook op. Dit is natuurlijk nog breder te trekken, ook naar kleinere organisaties.’

Voor Kivits zit er een korte, maar intensieve periode van onderzoek op. Verbaasd is hij niet over de vele initiatieven die hij heeft geïnventariseerd. ‘Daarvoor was ik al te ver ingevoerd in de praktijk. Tegelijkertijd stel ik vast dat het Pact Brabant in korte tijd heel veel mensen heeft geactiveerd; overheden, werkgevers en onderwijsinstellingen bij elkaar heeft gebracht en in de uitvoeringsmodus heeft gezet. Ik weet natuurlijk niet welke maatregelen straks door de Pact-partners en Provinciale Staten worden omarmd, maar dat er heel veel mogelijkheden zijn om groepen te ondersteunen die in de knel dreigen te komen is voor mij duidelijk. De grote winst is daarbij volgens mij te halen in een breed gedragen, eenduidige, efficiënte aanpak. En waar we daarbij Den Haag nodig hebben, moeten we het vooral niet laten daar hard op de deur te kloppen.’

Marco de Jonge Baas / m.dejongebaas@dewinter.nl

Albert Kivits

Vervolg pagina 21: NextOEM:

‘Wie wil nu niet aan de basis van de volgende ASML staan?’

Hoe zien die zes maanden van het snelkookprogramma er uit voor een deelnemer?

‘Er is veel aandacht voor maatwerk door individuele begeleiding door ervaren ondernemers uit deze groeifase en doorgewinterde investeerders. Daarnaast is het programma opgebouwd rondom een aantal masterclasses. Belangrijk daarbij is intervisie. Van elkaar wordt altijd veel geleerd, ongeacht de thematiek van cursussen, workshops en lezingen. De eerste masterclass behandelt business planning: strategie en end user drives. Een tweede is financiën en financiering. Daarbij gaat het onder andere over controle en preparatie. We hebben het ook over de juridische kant en het structureren van de onderneming in voorbereiding op groei.

Vervolgens gaan we met de ogen van een investeerder naar het bedrijf kijken. Onder het motto ‘eerst de vent, dan de tent’, leggen we zaken als leiderschap en het team onder de loep. Dan volgt de kern van de zaak: commercialisering en marketing: sell like hell en gaan met zijn allen. Niemand investeert in een bedrijf dat niet verkoopt. Twee andere masterclasses behandelen productbescherming en industrialisatie van de suppy chain, hierbij spelen de toeleveranciers van Brainport Industries een unieke rol.’

Naast al die theorie zal er ook in de praktijk gehandeld moeten worden…

‘Vanuit coaching en intervisie en aan de hand van doorlopende gesprekken met venture capitalists en experts, wordt gedurende die zes maanden gewerkt aan de investeerbaarheid in de ondernemingen. We gaan ook bedrijven bezoeken, pitches houden en

naar het buitenland. NextOEM moet een life changing experience worden voor ondernemers en hun bedrijf. Met woorden alleen zet je geen OEM neer die snel groeit naar een omzet van meer dan honderd miljoen euro. Dat doe je door beslissingen te nemen en verandering op heel veel fronten te bewerkstelligen. De ondernemers die zich inschrijven moeten zich daar bewust van zijn. Als je alleen maar meedoet om geld op te halen, denkt dat je het ook wel alleen kunt, geen zin hebt om van anderen te leren en het hightech ecosysteem om je heen niet wilt benutten, dan heb je hier geen plek.’

En dat nemen jullie mee in de selectie van de eerste tien bedrijven?

‘Wij willen een brug slaan tussen technologie en ondernemerschap. De vraag of dat laatste maakbaar is, is hier niet aan de orde. We hebben het niet over iemand die een idee heeft en daar op zijn zolderkamertje een product van probeert te maken.

NextOEM draait om bedrijven die dat product al hebben, maar die het grootser willen maken en klaar zijn voor de stap naar volwassenheid. Ze zijn gecommitteerd, ook aan het benutten van ons programma.’

Je moet als ondernemer, maar ook als bedrijf, je ziel en zaligheid op tafel gooien om het traject optimaal te doorlopen. Hoe staat het met de vertrouwensvraag? Is alles wat je vertelt en laat zien wel in goede handen bij die adviseurs, collega-ondernemers en investeerders?

‘We bouwen uiteraard veiligheid in door vooral de juiste vertrouwelijke omgeving te creëren en strikte spelregels te hanteren.

Tegelijkertijd vind ik het een vraag die niet helemaal bij deze tijd past. Natuurlijk hoef je concurrenten niet het achterste van je tong te laten zien of gevoelige informatie op straat te gooien. Maar ik geloof dat concurrentie steeds minder op het niveau van individuele bedrijven plaatsvindt, maar tussen internationale ketens en regio’s. We geloven dat je moet delen om te kunnen vermenigvuldigen. Het gaat om veel meer dan een gouden idee of technologie. Openheid zorgt dat anderen kunnen meedenken, met kritische vragen je propositie kunnen aanscherpen, contacten kunnen leggen en mee kunnen helpen. Wie wil nu niet aan de basis hebben gestaan van de volgende ASML?’ Zijn er op lange termijn genoeg bedrijven rondom Brainport die de potentie hebben de OEM van de toekomst te worden?

‘We zien voldoende technische start-ups en spin outs. Het zal belangrijk worden dat die bedrijven de visie op een grootse OEM vinden en houden. Daarnaast gaat het ook om het scheppen van een cultuur waarin dat een gezonde ambitie is en waarbinnen dat mogelijk is. Vandaar ook dat belang van dat open netwerk dat veel breder moet zijn dan dat van de deelnemers en de partners van NextOEM. Daarbinnen moeten mensen elkaar treffen, inspireren, motiveren en tot een nieuwe mindset komen. Het programma is het programma, het vormgeven van dat netwerk is veel meer free format. Ook daarin moeten we natuurlijk ervaring opdoen. Duidelijk is al wel dat ook bedrijven van buiten uit de regio welkom zijn.

We willen onze unieke hightech supply base breed open stellen om zo nieuwe combinaties te maken.’

Hoe ziet 2013 er verder uit voor NextOEM? ’De inschrijving sluit in februari. 22 maart hebben we een dag ingeruimd voor de pitches van de deelnemers en maken we de definitieve selectie bekend. In oktober ronden we af met een afsluitende publieke bijeenkomst waar we ook de resultaten delen en de bedrijven nog eens extra publiciteit geven. NextOEM wil maximaal één jaar financieel afhankelijk zijn van subsidie, dus ik hoop dan ook dat ons eigen businessplan voor de toekomst rond is.’

Marco de Jonge Baas / m.dejongebaas@dewinter.nl

Ondernemerschap:

‘NextOEM draait om bedrijven die al een product hebben, die van iets iets groots willen maken en klaar zijn voor de stap naar volwassenheid’

2680422.indd 23

2/20/2013 12:25:16 PM

24

februari 2013

BEDRIJVIG BRABANT

Workshop LinkedIn gevorderden LinkedIn is hét zakelijke netwerk als we praten over social media in de B2B sfeer.

Gevorderden hebben al langere tijd een profiel en maken ook geregeld gebruik van LinkedIn en de mogelijkheden die het platform biedt. De Company Page van het bedrijf waar je voor werkt, vacatures plaatsen en personeel vinden en andere handige zaken die LinkedIn biedt.

DOELGROEP | zakelijke gebruikers die meer willen met LinkedIn LINKEDIN GEVORDERDEN | keuze uit de volgende data: AVOND | 19 MAART aanvang 19.00 uur 16 APRIL aanvang 19.00 uur MIDDAG | 21 MAART aanvang 13.30 uur 18 APRIL aanvang 13.30 uur

Betaalbare kantoorruimte vanaf 20 m2 in industriehart Veghel!

KOSTEN | E 95, P.P. duur van de workshop is ongeveer 3 uur.

Meeste parkeergelegenheid per kantoor!

Meer informatie en inschrijven: www.dewinter.nl/socialmedia

Uitstekend bereikbaar: 500 m vanaf de A50! www.dedubbelen.nl Contactpersoon Wim Sondag KantorenPark De Dubbelen | Marshallweg 5, 5466 AH Veghel | Telefoon 0413 38 09 70

Primatch HR Groep is sinds 1998 actief op het gebied van werving & selectie en begeleiding van organisaties op het gebied van aanverwante HR vraagstukken.

Primatch Recruitment Primatch recruitment heeft een unieke aanpak en werkt als werving & selectie bureau niet met een fee, maar tegen een uurtarief.

Primatch HRM-diensten Primatch HRM diensten ondersteunt ondernemers, management teams en HRM afdelingen op alle HR vraagstukken.

Primatch Test & Assessment Wij zijn gespecialiseerd in het afnemen van test en assessments. Voor meer informatie neem gerust contact op met een van onze consultants.

Contactgegevens Primatch | HR Groep Ringbaan Oost 451 5017 AA Tilburg Telefoon 013 532 51 25

www.primatch.nl

2662959.indd 24

20-2-2013 10:27:19

BEDRIJVIG BRABANT

25

februari 2013

Jan Pelle, directeur Brabantse Ontwikkelings Maatschappij:

‘Innoveren is risico’s nemen en ook bereid zijn om te mislukken’ Een werkkapitaal van honderdvijfentwintig miljoen euro voor de komende vier jaar en daar bovenop een nog dit jaar goed te keuren Innovatiefonds met een budget van honderdvijfentwintig miljoen euro. Het is in een notendop de nieuwe (financiële) huishouding van de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij. Directeur Jan Pelle beseft als geen ander dat de prestaties van zijn ontwikkelingsmaatschappij navenant zullen moeten zijn in de jaren die voor hem liggen. ‘De legacy bij het vijftigjarig jubileum moet de creatie van een systeem zijn, dat continu nieuwe kennis, producten en bedrijven creëert.’

Pelle kenmerkt twee voorname bouwstenen waarop zijn organisatie in de komende jaren wil voortbouwen: een interveniërende overheid die zichzelf in de economie gedurfd en ondernemend manifesteert en het adresseren van de maatschappelijk uitdagingen en vraagstukken.

Den Haag versus Europa ‘De beweging om niet zo maar subsidie beschikbaar te stellen – maar gericht, directer en meer risicovol te participeren – is de afgelopen jaren op gang gekomen’, concludeert Pelle.

‘Een mooi voorbeeld van een risicovolle participatie in een economische ontwikkeling is onze recente investering in het Life Sciences Pivot Park in Oss. In de toekomst bouwen wij niet langer alleen consortia, maar stappen ook financieel in samenwerkingsverbanden met het dit jaar op richten ontwikkelfonds, een onderdeel van het grote innovatiefonds.

Als iedereen geld op tafel legt, zal de BOM dat ook doen. Wij hebben gemerkt dat initiatieven anders niet of onvoldoende van de grond komen.

Tegelijkertijd moet je bij risicovolle participaties op voorhand duidelijk maken wat voor succes je redelijkerwijs mag verwachten. Het is irreëel om te eisen dat alle investeringen moeten slagen, dan gaat het immers niet om risicovol participeren. De mate van revolverendheid is niet per definitie honderd procent. Innoveren is risico’s nemen en ook bereid zijn om te mislukken. Als je dat niet wilt en durft, moet je niet innoveren.’

En het innoveren moet in de visie van Pelle gericht zijn op het adresseren van maatschappelijke uitdagingen zoals van gezondheid, voedsel en water, energie en mobiliteit. Pelle: ‘Waar men in Den Haag kiest voor het inzetten op Topsectoren, kiest Europa voor het aanpakken van de maatschappelijke uitdagingen. Als BOM neigen wij naar de keuze van Europa.

De aanpak van deze problemen moet immers komen uit de sectoren waar Brabant sterk in is.’

Consistent handelen Toch waant Pelle zich nog niet in luxe met een goed gevulde portefeuille en eveneens goede uitgangspositie van het bedrijfsleven. ‘Ik heb historisch

voldoende besef om te weten dat de wet van de remmende voorsprong bestaat’, stelt Pelle. ‘Brabant is de eerste Nederlandse regio waar voor een ontwikkelingsmaatschappij nieuwe stijl een krachtige positie is gecreëerd.

Twee jaar geleden beseften wij al dat anticipatie op de Haagse besluitvorming – een terugtrekkende overheid ten aanzien van de regionale ontwikkelingsmaatschappijen – noodzaak was. Samen met de provincie – die economische groei en ontwikkeling als belangrijk doel ziet – hebben wij de nieuwe startpositie van de BOM bepaalt. Onze core business is sinds jaar en dag het aanjagen van de economie en daar hebben wij nu ook de middelen voor beschikbaar.’

Pelle beseft ook dat de krachtige positie die voor de BOM gerealiseerd is, de discussie over de rol voor andere organisaties – zoals die van Syntens, de Kamer van Koophandel en NV REWIN West-Brabant – mogelijkerwijs opnieuw aanzwengelt. ‘Het is bekend dat ik het zeer belangrijk vindt dat de economische ontwikkelingscapaciteit van Brabant zich professionaliseert. Dit betekent ook dat wij onze samenwerking met de genoemde organisaties zullen intensiveren. Willen wij als provincie op het wereldtoneel succesvol zijn, moeten ook de overheidsinstanties consistent handelen en niet ieder voor zich opereren. Tegelijkertijd wil ik opmerken dat de kracht van de subregio’s intact moet blijven. Al met al moeten wij naar nieuwe arrangementen en organisatievormen om dat wat goed is in stand te kunnen houden en te versterken. Opschalen om het opschalen is echter onwenselijk. Het vergt bovendien prudentie en geduld. Het zullen de bestuurders van de verschillende organisaties zijn die knopen moeten doorhakken.’

Champions League Ondanks dat Pelle liever praat over het creëren van oplossingen voor de maatschappelijke vraagstukken, wil de BOM-directeur twee sectoren die er in Brabant spreekwoordelijk uitspringen benoemen. ‘Wij hoeven niet onder stoelen of banken te steken dat wij zowel met de high tech systems industrie als de agrofoodsector internationaal een stevige rol

De nieuwe rol van de BOM Begin februari kwam het nieuws naar buiten dat de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij (BOM) in de komende jaren een nieuwe en belangrijke rol krijgt in het moderniseren van de Brabantse economie. De BOM heeft daartoe zelf een nieuwe holdingstructuur ingericht die de organisatie in staat stelt effectief de doelstellingen uit haar Meerjarenprogramma 2013-2016 te realiseren. Bovendien stelt de provincie Noord-Brabant voor de ontwikkelingsmaatschappij de komende vier jaar een werkkapitaal van honderdvijfentwintig miljoen euro ter beschikking. De intentie is verder om komende zomer goedkeuring te verkrijgen bij de provincie voor een Innovatiefonds met een budget van nog eens honderdvijfentwintig miljoen euro. Het geld in dit fonds moet over een kwart eeuw terugbetaald worden aan de provincie met een reëel rendement.

2662960.indd 25

Jan Pelle spelen. Misschien spelen wij niet altijd Champions League, maar bevinden ons in ieder geval in de top. Een van de fascinerende initiatieven in de high tech systems industrie is natuurlijk Brainport Industries. Het is een verband van georganiseerde bedrijven die met elkaar de fabriek van de toekomst willen bouwen op de Brainport Industries Campus. Zij willen zich echter niet met gebiedsontwikkeling bezighouden en dat is een domein waarbij wij hen uitstekend van dienst kunnen zijn. En dit is slechts één voorbeeld van een goed samenspel.

In deze sector is de benodigde spirit aanwezig om te mobiliseren, coalities te vormen en vooruit te willen.

Bovendien weet deze maakindustrie dat duurzaam ondernemen niet langer een modewoord is, maar leidt tot een koppositie in de markt. En daar willen wij met ons participatiefonds en bijbehorende acquisitiestrategie een belangrijke rol spelen.’

Aan de ontwikkeling van de tweede sector die Pelle noemt – die van agrofood – heeft de BOM volgens de directeur niet altijd een significante bijdrage kunnen leveren. ‘In alle eerlijkheid moeten wij bekennen in de

afgelopen jaren geen sterke presence gehad te hebben in de wereld van agro en food. Het was ook een relatief gesloten wereld met een eigen ministerie, kennisinstellingen en bedrijven. Door de toevoeging van de maatschappelijke dimensie – wij zoeken immers naar een antwoord op de vraag hoe het verder moet met agro en food in onze provincie – ontstaat voor ons de noodzaak om sterk te acteren op dit economische terrein.

Juist daarom werken wij aan een agrofoodstrategie die wij over twee maanden opleveren aan de provincie.

Dat is uitdagend en zeer spannend.

Rode draad is het erkennen van de economische en maatschappelijke waarde van de agrofoodsector en daarbij doen er zich nieuwe kansen voor.’

Opgave ‘Het wegzetten van honderdvijfentwintig miljoen euro uit het Innovatiefonds is wellicht een relatief eenvoudige opgave’, vervolgt Pelle.

‘Wil je echter iets creëren waardoor Brabantse burgers over vijfentwintig jaar zeggen 'die mensen hadden een idee over hoe de toekomst eruit

moest zien', dan zul je een nieuwe economisch systeem moeten creëren.

Een systeem dat permanent nieuwe producten, bedrijven en kennis ontwikkelt. Wij moeten met het innovatiefonds dus een systeemverandering in gang zetten. Er wordt nog altijd te verkokerd gewerkt en ieder voor zich.’

En de ‘legacy’ van de tweede vijfentwintig jaar BOM? Pelle: ‘Mensen moeten bij ons vijftigjarig jubileum concluderen dat het ons gelukt is een nieuw systeem te creëren waarbinnen bedrijven, kennisinstellingen en overheden gezamenlijk producten maken die een zeer serieuze bijdrage leveren bij de aanpak van de maatschappelijke vraagstukken. En daar wordt dan ook serieus geld mee verdiend. Het zijn nieuwe producten en een nieuw type werkgelegenheid. Ik kan nu nog niet zeggen om welke producten het gaat. Zij die het wel weten verkopen knollen voor citroenen. Uiteindelijk zal onze legacy terug te brengen zijn tot het aanbrengen van veerkracht in de economie en het lef om te veranderen.’

Edwin van Gastel / redactiebb@dewinter.nl

20-2-2013 12:00:43

26

februari 2013

BEDRIJVIG BRABANT

et vinden van passende huisvesting voor uw bedrijf is specialistenwerk. Specialisten die zich verplaatsen in uw bedrijf, kijken naar de lange termijn, de regionale vastgoedmarkt als geen ander kennen en dóórgaan tot ze voor u de geschikte bedrijfshuisvesting hebben gevonden. Representatief, functioneel en betaalbaar.

Verschuuren & Schreppers Bedrijfsmakelaars is de makelaar voor ondernemers. Onze gespecialiseerde makelaars zijn dagelijks zeer actief op de regionale vastgoedmarkt om vraag en aanbod optimaal op elkaar af te stemmen, of het nu om 50 of 5.000 M² gaat. We zijn niet voor niets specialisten op de M².

Kijk voor meer informatie en ons complete aanbod op www.bedrijfsmakelaar.nu of bel met één van onze makelaars voor een persoonlijk adviesgesprek.

2662961.indd 26

2/20/2013 12:16:43 PM

BEDRIJVIG BRABANT

27

februari 2013

Karel van Soest ziet kansen in samenwerking met regio Noordrijn-Westfalen

‘Noordoost-Brabant moet nu in actie komen’ De regio Noordoost-Brabant zou veel meer moeten samenwerken met de grensregio Noordrijn-Westfalen, vindt burgemeester Karel van Soest van Boxmeer. ‘Zowel de infrastructuur als de economische betekenis kunnen van grote waarde zijn voor de regio Noordoost-Brabant.’ De gemeente Boxmeer bereidt een initiatief voor om samen met een aantal gemeenten in de grensregio te onderzoeken welke economische mogelijkheden er zijn om ‘s-Hertogenbosch en Duisburg met elkaar te verbinden. Niet in de laatste plaats omdat Europa een bedrag van 11,5 miljard euro heeft uitgetrokken voor grensoverschrijdende samenwerking.

Op toeristisch-recreatief gebied werkt de regio Land van Cuijk & Noord-Limburg al langer samen met de grensregio Noordrijn-Westfalen. Bestuurders van de Euregiogemeenten komen regelmatig samen om de samenwerking en de afstemming van grensoverschrijdende projecten te bevorderen.

Volgens Van Soest zou deze samenwerking veel breder ingezet moeten worden. Daarbij ziet hij niet alleen kansen voor de regio Land van Cuijk & Noord-Limburg. De hele regio NoordoostBrabant zou volgens hem kunnen profiteren van een intensieve samenwerking met de grensregio.

‘De regio Noordrijn-Westfalen staat vooral bekend om het uitgebreide industriële en stedelijke Ruhrgebied’, motiveert Van Soest. ‘Duitsland werkt op dit moment aan het opzetten van een eigen regionale gebiedsondersteuning in de vorm van financiele injecties in kansrijke sectoren. Gekeken wordt daarbij naar kansen voor grensoverschrijdende samenwerking. Dat leidde eerder tot successen in de regio Aken-Luik-Maastricht en in de regio Venlo. Voor de zogenoemde ‘Euregionale 2020’ is de regio Niederrhein met de Euregio Rijn-Waal in beeld. Dat biedt kansen om nieuwe initiatieven op te zetten en breder uit te rollen in samenwerking met het Duitse achterland. Zeker als het gaat om initiatieven op het gebied van agro en food, de sectoren waarin Noordoost-Brabant uitblinkt.’

Burgemeester Karel van Soest van Boxmeer Innovatieclusters In de regio Land van Cuijk & Noord-Limburg refereert Van Soest aan twee recente innovatieprojecten: het Center for Open Food & Health Innovation van Marel Stork in Boxmeer en de plannen van Teeuwissen Group in Cuijk voor een New Sourching Cluster Site, een internationaal innovatiecluster voor de verwerking van vlees(bij)producten. ‘De kracht van deze innovaties moet erin gelegen zijn om crossovers te maken met andere sectoren, waardoor nieuwe impulsen ontstaan, kennis aan productie wordt gekoppeld en de markt effectiever kan worden bewerkt’, vervolgt Van Soest. ‘Om deze projecten te laten slagen, moeten we over onze grenzen heen durven kijken. Neem de Hochschule Rhein Waal. Deze hbo-opleiding bestaat nu drie jaar en telt 2600 studenten. Met faculteiten als Technology and Bionics, Life Sciences, Society and Economics en Communication and Environment, onderscheidt het zich van andere hbo’s door uitsluitend Engelstalig onderwijs. Mede hierdoor komen de studenten uit 83 landen.

Nederlandse studenten hebben de weg nog niet gevonden, ondanks de lage collegegelden van nog geen driehonderd euro

per semester. Ik zie daar nieuwe kansen, omdat de studierichtingen perfect passen bij de bedrijfstakken op het gebied van food, health en pharma.’

Interreg V Op dit moment wordt gewerkt aan de uitwerking van het nieuwe Interreg V-subsidieprogramma 2014-2020 voor de regio’s in het grensgebied Nederland-Duitsland. Voor grensoverschrijdende samenwerking heeft Europa voor alle grensgebieden een bedrag van 11,5 miljard euro uitgetrokken. Noordoost-Brabant ligt geheel binnen de subsidieregio en dat betekent dat ook de gemeenten die geen lid zijn van de Euregio Rijn-Waal in aanmerking komen voor Europese subsidie. ‘Het gegeven dat onze regio deel uitmaakt van het werkgebied voor de nieuwe subsidieregeling, moet een stimulans zijn om ook langs de oost-westas te komen tot samenwerking’, vindt Van Soest.

‘Maar als Noordoost-Brabant niet proactief reageert op de mogelijkheid om via Interreg V gebruik te maken van de subsidiemogelijkheden, worden we links en rechts ingehaald door andere regio’s,

zoals de overige delen van Brabant en de provincie Gelderland.

Deze laatste regio heeft zelfs al een voorstudie in gang gezet. Het is dus zaak dat wij als regio tijdig voldoende kansrijke projecten opsporen én indienen. Agrofood is daarbij onze sterke troef.’

Kansen De burgemeester wil de gemeenten in de regio Noordoost-Brabant die nog geen lid zijn van de Euregio Rijn-Waal aanraden op korte termijn lid te worden. ‘Als we meer zeggenschap en invloed willen uitoefenen, zullen we samen op moeten trekken richting Duitsland. Dat vraagt om een nieuwe manier van denken, maar ik ben ervan overtuigd dat we hiermee de vernieuwing die we zo hard nodig hebben op gang kunnen brengen. Het is immers niet de tijd om af te wachten. We moeten nú in actie komen en voorsorteren op betere tijden. Samenwerking met de regio NoordrijnWestfalen is daarbij van onmiskenbaar belang voor de toekomst van Noordoost-Brabant.’

Dimphy van Boxtel / d.vanboxtel@dewinter.nl

Brabantse Nieuwe In de rubriek Brabantse Nieuwe portretteert Bedrijvig Brabant ondernemingen die excelleren in innoveren. Deze maand spreken we Roy Cobbenhagen en André Snoeck van het Solar Team Eindhoven. Samen met twintig medestudenten van de TU/e nemen zij in oktober van dit jaar deel aan de World Solar Challenge in Australië. Het Solar Team Eindhoven neemt deel aan de nieuwe ‘Cruiser class’.

De auto’s in deze klasse hebben alles in zich om in de toekomst echt gebruikt te kunnen worden als gezinsauto.

Wat willen jullie bereiken met jullie deelname aan de ‘Cruiser class’ tijdens de World Solar Challenge?

‘Ons doel is om de wereld te tonen dat een deels door zonneenergie aangedreven auto geen droom meer is, maar vandaag de dag al de weg op kan. Door state-of-the-art technieken is de auto vele malen lichter, efficiënter en intelligenter dan de huidige generatie auto’s.’

Welke technische snufjes zijn er zoal in de auto verwerkt om de energiezuinigheid te vergroten?

‘Door een ontwerp met een zo klein mogelijk frontaal oppervlak en een optimale aerodynamische vorm heeft de auto vele malen minder luchtweerstand. Verder is de auto uitgerust met een groot oppervlak hoog rendement zonnepanelen, die voor bijna de helft van de benodigde energie zorgen. Door gebruik van hoogwaardige materialen en slimme constructietechnie-

2662962.indd 27

niek, zal de auto bovendien niet meer dan 400 kilogram wegen.

Gelijkwaardige auto’s wegen al gauw zo’n anderhalve ton.’

Waarin verschilt de ‘Cruiser class’ ten opzichte van de ‘Challenger class’ in de World Solar Challenge?

‘Naast snelheid wordt de auto straks ook beoordeeld op het aantal vervoerde personen, de hoeveelheid elektriciteit die wordt bijgeladen uit het net en het gebruiksgemak van de auto.’

Hoe dicht benadert jullie auto straks een echte auto?

‘We gaan de auto door de RDW laten keuren, zodat hij straks ook echt op de openbare weg kan rijden. Ons doel is om een auto van de toekomst te laten ontwikkelen. Dat gaat een stuk verder dan enkel ontwikkelen op snelheid. Bij het ontwerpen van onze auto zijn comfort, gebruiksgemak en realiseerbaarheid sleutelbegrippen.’

Waar lopen jullie bij de ontwikkeling zoal tegenaan?

‘Sommige zaken blijken enorm moeilijk te realiseren, terwijl ze wel noodzakelijk zijn. In de praktijk blijkt het bijvoorbeeld behoorlijk lastig te zijn om een ruitontdooisysteem aan te brengen in de auto. Daarnaast werken we aan dit project samen met studenten van zes verschillende faculteiten van de TU/e.

Zij hebben allemaal hun studie een jaar aan de kant hebben gezet om zich volledig in te kunnen zetten voor dit project. Die samenwerking verloopt overigens bijzonder goed.’

Hoe komen jullie aan funding voor deelname aan het evenement?

‘We hebben diverse sponsorpakketten samengesteld voor bedrijven en instellingen die ons willen sponsoren. Daarnaast zijn wij nog altijd op zoek naar partijen die ons willen steunen in de vorm van kennis, materiaal, productiemogelijkheden of door financiële middelen waarmee wij ons doel kunnen bereiken. Dit project is zeker interessant voor bedrijven, want wie wil er nu niet een bijdrage leveren aan de auto van de toekomst?’

20-2-2013 12:25:01

28

februari 2013

BEDRIJVIG BRABANT

Zo betrokken, het zou verboden moeten worden.

MR. LUUK JONKER, HOOGST PERSOONLIJK BETROKKEN BIJ AUTODROP.

Bij Holla Advocaten nemen we het graag persoonlijk. Dat betekent dat we betrokken zijn bij de zaken die we behandelen. Het houdt ook in dat we regelmatig contact hebben met onze klanten en op de hoogte zijn van wat er bij hen speelt. We stellen het belang van onze cliĂŤnt altijd voorop en hebben oog voor de mens achter de zaak.

We horen tot de grootste advocatenkantoren van Nederland. Onze advocaten bieden, naast professionele juridische bijstand, advies op maat vanuit onze vestigingen in Eindhoven, ’s-Hertogenbosch en Tilburg.

Op www.holla.nl stellen we ons graag persoonlijk aan u voor en vindt u meer informatie over onze aanpak.

2662963.indd 28

2/20/2013 11:34:06 AM

BEDRIJVIG BRABANT

29

februari 2013

Elies Lemkes, algemeen directeur ZLTO:

‘ZLTO steeds meer een platform dat producent en consument met elkaar verbindt’ ‘Er lopen genoeg Willie Wortels rond op de boerenbedrijven in Nederland. Maar dat weten zo weinig mensen. We communiceren veel te weinig naar buiten’, vertelt Elies Lemkes-Straver, sinds een jaar algemeen directeur van ZLTO. ‘De agrarische sector is voor veel andere economische sectoren te weinig bekend, maar we werken hard om daar verandering in te brengen.’

De uitdagingen waar de agrarische sector op wereldschaal voor staat, zijn bijzonder groot.

De voorspelling is dat er in 2040 zo’n negen miljard mensen moeten worden gevoed. En die mensen willen ook allemaal werk, licht en warmte, kortom: energie. Tegelijkertijd neemt het bewustzijn toe dat het gaat om duurzaam produceren en consumeren op een manier die de natuurlijke hulpbronnen en grondstoffen en de biodiversiteit respecteert.

Nieuwe oplossingen ‘De agrarische sector in Nederland is de tweede grootste exporteur van land- en tuinbouwproducten ter wereld. Daarbinnen is de provincie Noord-Brabant de grootste foodproducent van Nederland, zegt Elies Lemkes-Straver. ‘Het is een enorme uitdaging om deze positie in de toekomst vast te houden en tegelijkertijd nieuwe oplossingen aan te dragen om duurzaam te produceren en de opbrengsten van gewas en dieren te optimaliseren. Toch zijn de vooruitzichten voor de toekomst goed. Brabant is met Brainport regio Eindhoven al de slimste regio op het gebied van de hightech maakindustrie. Die positie moeten we in de toekomst ook innemen in de agrarische sector. In de land- en tuinbouw wordt steeds meer gebruikgemaakt van verschillende technologische toepassingen. ZLTO is bijvoorbeeld nauw betrokken bij het Programma Precisie Landbouw. Dit programma is er op gericht om met behulp van satelliettechnologie en de kennis van bodem en water heel nauwkeurig te bemesten en te zaaien en zo veel te besparen op kunstmest en beschermingsmiddelen. Met deze techniek kan ook veel brandstof en water bespaard worden en dat betekent lagere kosten voor de ondernemer.

Lemkes-Straver vindt het een verstandige keuze van 5-sterren Noordoost-Brabant om de focus te richten op versterken van de Agro & Foodsector in de regio. ‘De agrofoodsector is van oudsher sterk vertegenwoordigd in de regio Noordoost-Brabant. Bovendien is de hele keten aanwezig in de regio. Niet alleen de industrie, maar ook bedrijven en instellingen op het

Slimme ideeën:

'Kennisdeling is bovendien nodig om in de toekomst nieuwe verbindingen te kunnen leggen met de medische sector of de technologiesector' gebied van onderzoek, scholing, ontwikkeling en verkoop. Innovatieve ideeën en ‘cross-overs’ kunnen hier verder tot ontwikkeling komen.

Dat maakt dat de regio een ideale proeftuin is voor duurzame land- en tuinbouw, gecombineerd met innovaties in Agro & Food.’

Sleutelrol In 2012 heeft ZLTO haar koers herijkt, met een ander financieel kader moet de organisatie weliswaar inkrimpen, maar de algemeen directeur kijkt met vertrouwen naar de toekomst van de organisatie. ‘Wij geloven meer dan ooit dat ondernemers in de groene ruimte een sleutelrol vervullen in de voedselvoorziening, de vergroening van de economie, de gezondheid van mens, dier en omgeving, de leefbaarheid van

2662967.indd 29

Elies Lemkes (Foto: Olaf Smit) het buitengebied en een duurzame toekomst van ons land. We hebben daarom een nieuwe koers uitgestippeld, om bij wijze van spreken vanaf morgen nog beter te kunnen inspelen op de vragen en informatiebehoefte van onze leden en tegelijkertijd de verbinding zoeken met de omgeving en samenleving en andere sectoren in de economie, gezondheid, design en technologie.’

Ze geeft aan dat naast duurzame productie ook de dialoog met liefhebbers van de groene ruimte een steeds belangrijker onderwerp wordt voor leden van ZLTO. ‘Nu het aantal boerenbedrijven afneemt, dreigt de leefbaarheid in een aantal kleine kernen in gevaar te komen. Daarom helpen wij boeren en tuinders om nieuwe bestemmingen te zoeken voor hun bedrijven. Denk bijvoorbeeld aan zorgboerderijen, energieproductie, landschapsbeheer, huisverkoop. Anderzijds zien we een toenemende belangstelling van consumenten in de herkomst van hun voedsel. Zij willen weten waar hun eten vandaan komt en eens een kijkje gaan nemen bij de boer. Het aantal functies van agrarische bedrijven wordt groter en breder. Naast het economisch belang wordt het maatschappelijk belang van agrarische bedrijven steeds belangrijker. ZLTO wordt daardoor steeds meer een platform dat producent en consument met elkaar verbindt.'

Crisisbestendig De nieuwe koers van de ZLTO richt zich volgens de directeur ook meer op de wel-

vaart en het welzijn van de leden. ‘Noem het belangenbehartinging nieuwe stijl. De ZLTO telt vierenzestig afdelingen, die wij allemaal iets te bieden hebben. Daarbij proberen wij zoveel mogelijk in te spelen op de behoeften van onze leden. Denk bijvoorbeeld aan advisering over mestverwaarding en de biobased economy en projectontwikkeling, maar ook aan het organiseren van allerlei activiteiten zoals open dagen en bedrijfsbezoeken.’

Daarnaast ziet Lemkes-Straver het als een uitdaging om in de komende jaren nieuwe verbindingen tot stand te brengen tussen de agrarische sector en andere sectoren in economie en wetenschap. ‘Er wordt voldoende gecommuniceerd in de agrarische sector, maar vooral binnen de eigen gemeenschap.

Omdat mensen toch altijd blijven eten, is de agrofoodsector redelijk crisisbestendig.

De sector is van huis ook vrij traditioneel.

Op de boerenerven lopen genoeg Willie Wortels rond die slimme ideeën hebben, maar deze vervolgens alleen of hoofdzakelijk toepassen in hun eigen bedrijf. Met een techneut, designer en verkoper erbij kunnen deze ideeën in de toekomst wellicht ook geëxporteerd worden naar het buitenland.

Kennisdeling is bovendien nodig om in de toekomst nieuwe verbindingen te kunnen leggen met de medische sector of de technologiesector. Er loopt al een aantal initiatieven. Zoparticiperen we in valorisatieprogramma Noordoost-Brabant, ook zijn we als ZLTO met de HAS, Jeroen Bosch

Ziekenhuis en de regio nauw betrokken bij het programma Fhealinc dat toegepast onderzoek uitvoert op het snijvlak van voeding en gezondheid. Alles begint met het organiseren van ontmoetingen. Daar gaan we dit jaar volop mee aan de slag. Boer en tuinder is het beroep van de toekomst.’

Gerben van den Broek / g.vandenbroek@dewinter.nl

Participaties ZLTO In ruim honderd jaar heeft ZLTO een stevige participatie- en investeringsportefeuille opgebouwd. De huidige portefeuille bevat onder meer belangen in het internationaal opererende voedingsmiddelenconcern Vion Food Group, de biomassa centrale BMC Moerdijk, (mestverbranding en energieproductie), de Tuinbouwontwikkelingsmaatschappij TOM, Rubia als producent van natuurlijke kleurstoffen, het streekproducten retailbedrijf Streekselecties en De Verenigde Nederlandse Kruidendrogerijen, Verder is risicodragende financiering verstrekt aan Cleanergy mestvergisting en aan de Coöperatie van Geitenhouders Amalthea. Samen met Provincie Noord Brabant participeert ZLTO in het Landbouw Innovatiebureau (LIB).

Verder neemt ZLTO deel in het Brabant Life Science Fund

20-2-2013 11:24:17

30

februari 2013

INDOOR BRABANT, HET MEEST GASTVRIJE EVENEMENT VAN NEDERLAND

BEDRIJVIG BRABANT

14-17 MAART 2013 WWW.INDOORBRABANT.COM

Na de Olympische Spelen zijn de Nederlandse combinaties er extra op gebrand hun beste prestaties te laten zien, op eigen bodem. Terwijl de hippische wereldtop met elkaar de strijd aan gaat in de piste, geniet u vanaf de beste plaatsen van de ruitersport en een breed culinair aanbod.

Tussendoor even wandelen langs de luxe paviljoens en winkeltjes of toch liever een drankje bij de champagnebar?

(6 .$1 $//(0$$/ %,- 1'224 4$%$16

# /5 :$.(/,-. %(:2(.(4 %(.,-.6 7 '( 9('564,-'(1 8$1$) '( %(56( 3/$$65(1 ( 02*(/,-.+('(1 (1 34,-:(1

! 8$1$) Gereserveerde plaatsen met een uitstekend uitzicht op de piste. Bij de Business Tribune is een bar aanwezig.

Donderdag: 110,Vrijdag: 135,Zaterdag: 190,Zondag: 165,Hele evenement: 450,Prijzen zijn per dag per persoon excl. BTW en kosten catering.

Per Business Seat ontvangt u: - 1 toegangsbewijs per dagdeel - 1 VIP-parkeerkaart per dagdeel

8$1$)

Een statafel biedt mooi uitzicht op de piste en is voorzien van 5 comfortabele barkrukken.

Donderdag: 500,Vrijdag: 750,Zaterdag: 1.450,Zondag: 1.250,Hele evenement: 3.500,Prijzen zijn excl. BTW en kosten catering.

Per statafel ontvangt u: - 5 kaarten per dagdeel - 3 VIP-parkeerkaarten per dagdeel

8$1$) Een loge voor 6 personen biedt 1e rangs uitzicht op de piste. Mis niets van de wedstrijden terwijl u met uw gasten geniet van het culinaire aanbod.

Donderdag: 1000,Vrijdag: 1.500,Zaterdag : 2.750,Zondag: 2.250,Hele evenement: 7.000,Dagarrangementen zijn beperkt beschikbaar.

Prijzen zijn excl. BTW en kosten catering.

Per loge ontvangt u: - 6 logekaarten per dagdeel - 3 VIP-parkeerkaarten per dagdeel

# " Ontvang uw gasten in een skybox en geniet van de wedstrijden en de cateringkunsten van Maison van den Boer.

Per skybox ontvangt u: - 25 skyboxkaarten per dagdeel - 13 VIP-parkeerkaarten per dag per dagdeel - 2 begeleiderspassen per dag De skybox is geschikt voor 25 personen per dagdeel, volledig ingericht en voorzien van een bar.

Hele evenement: 19.000,Prijs is excl. BTW en kosten catering.

$*'(/(15&+(0$ ochtend

(16 7 *(;16(4(55((4' ,1 '( ',8(45( 02*(/,-.+('(1 2) 9,/6 7 ((1 53(&,= (.( ,187//,1* 8$1 '( 3$..(66(1 .716 7 &216$&6 231(0(1 0(6 < 2) 2)= &( ,1'224%4$%$16 &20

2662965.indd 30

middag

avond

donderdag 14 maart vrijdag 15 maart

1

2

3

4

zaterdag 16 maart

5

zondag 17 maart

7

6 8

20-2-2013 10:27:31

BEDRIJVIG BRABANT

31

februari 2013

AGENDA 28 februari CIC bijeenkomst Solartechnologie Op het gebied van Solar Power spelen op dit moment een aantal technologische uitdagingen. De eerste heeft betrekking op het rendement: hoe kun je op een efficiënte manier zonlicht omzetten naar elektriciteit? Daarnaast is het erg belangrijk om een zo laag mogelijke kostenstructuur te realiseren. De presentaties tijdens deze bijeenkomst zullen gaan over het behalen van hoog rendement door middel van CIGS (Koper Indium Gallium Selenide), een bekend onderzoeksgebied op dit thema.

Conference strip High Tech Campus / 15.30 -17.30 uur

6 maart 'Sneller groeien met een sterke merkpositie' Syntens start op woensdag 6 maart 2013 met een nieuwe workshop kring voor ondernemers met een sterke groeiambitie. De laatste jaren heeft u met uw bedrijf stevig aan de weg getimmerd en nu is de tijd aangebroken om uw groei te gaan versnellen. Uw bedrijf stevig op de zakelijke kaart te zetten. Een ambitie waarbij uw merk een cruciale rol speelt. Uw doelgroep zal u namelijk alleen verkiezen boven de concurrentie als uw merk de juiste emotionele snaar weet te raken. De strijd in de markt wordt daadwerkelijk beslist in het brein van uw doelgroep. Een strijd die u niet alleen hoeft te voeren, maar die we samen aangaan!

KvK Zuidwest, Mozartlaan 7, Breda / 17.00-20.30 uur / www.syntens.nl

13 maart Topontmoeting Hermes Netwerk Bijeenkomst in samenwerking met de BZW met als topspreker ruimtevaarder André Kuipers Verkadefabriek ’s-Hertogenbosch / 17.00-19.30 uur / www.bzw.nl

14 maart Congres ‘Value creation through innovation’ Met dit congres, dat uit 14 voordrachten bestaat, presenteert AIMP de belangrijkste marketing onderwerpen rond innovatie: concretiseren van behoefte, product positioneringen & pricing en product introductie & internet strategie.

High Tech Campus Eindhoven / 12.30 – 19.00 uur / www.aimp.nl/symposia/1303.html

heeft gemaakt van deze regeling komt aan het woord. Tevens worden de do’s en dont’s bij het aanvragen in beeld gebracht.

Holiday Inn Eindhoven / 11.30 – 14.00 uur / www.wtce.nl

Stabat Mater concerten Oirschot In 2013 vindt, als altijd twee weken voor Pasen, voor de vijftiende keer het concertweekend van de Stichting Stabat Mater plaats. Dat de drie concertdagen steeds een paar duizend bezoekers trekken, bewijst dat het evenement is uitgegroeid tot een gewaardeerde traditie.

Petruskerk Oirschot / www.stabatmater.nl

24 maart in samenwerking met de gemeente Tilburg de Bedrijvenronde Hart van Brabant.

Trotse ondernemers uit de regio Tilburg openen deze dag de deuren van hun bedrijf om jong en oud een leuke en leerzame blik achter de schermen te geven. Gedurende de dag kan ieder die dat wil op bezoek gaan bij de deelnemende bedrijven. Zo kun je erachter komen wat er gebeurt, hoe ze hun producten maken, wie er werken en hoe ze er werken.

Het bezoeken van de bedrijven die meedoen aan de Bedrijvenronde Hart van Brabant is interessant voor jong en oud. Daarnaast is het interessant voor werkzoekenden, buren en collega-ondernemers om eens binnen te kijken. www.bedrijvenrondehartvanbrabant.nl

18 maart

26 maart

Entrepreneurial lectures: Het ontslagrecht in 2013 Gaat in 2013 het ontslagrecht veranderen?

De politieke wens is in ieder geval hoorbaar.

Het Kunduz-akkoord bevat een hoofdlijnennotitie die verregaande gevolgen zal hebben voor werkgevers en werknemers. Hoogleraar Arbeidsrecht Ruben Houweling presenteert u de juridische haken en ogen van de verschillende voorgestelde regelingen: hoogte ontslagvergoeding, risico WW en het niveau van rechtsbescherming. Verder laat hij u een aantal toekomstvisies zien op het ontslagrecht en de arbeidsovereenkomst. Voor de ondernemer die graag nog iets verder vooruit kijkt.

Tilburg University / 16.00-17.30 uur / www.tiasnimbas.edu

Werk aannemen en uitvoeren in België Met ingang van 1 januari 2013 heeft België nieuwe maatregelen getroffen in het kader van sociale en fiscale fraudebestrijding. Hiermee zijn aansprakelijkheden een aandachtspunt geworden. Een voorbereid plan en degelijk contract vrijwaart u ervan dat u tijdens, of na, de werkzaamheden problemen krijgt met uw klant en de Belgische inspectie. Deze bijeenkomst is bedoeld voor ondernemers met personeel, of werkzaam met onderaannemers en/ of ZZP'ers met werkzaamheden in de bouw, constructie en installatie.

KvK Tilburg / 13.30 – 16.30 uur / www.kvk.nl

15 tot en met 17 maart

24 maart 14 maart Toelichting SRE Stimuleringsfonds bij WTC*E Het SRE-Stimuleringsfonds is een subsidiefonds. Het doel van dit fonds is om projecten te subsidiëren die de economie in de regio versterken. Als u aanspraak wilt maken op een bijdrage uit het SRE-Stimuleringsfonds is het belangrijk dat het om een samenwerkingsproject gaat. Er moeten altijd minimaal twee partijen uit de regio risicodragend participeren in het project. Daarnaast moet een project vernieuwend zijn om in aanmerking te komen voor een bijdrage en moet het project zorgen voor een positief effect op de economie in de regio Zuidoost-Brabant.

Het SRE zal het dit bijzondere fonds tijdens de zakenlunch toelichting. Het is een fonds waaruit ondernemers kunnen putten wanneer ze bezig zijn een innovatie naar de markt te leiden; zo hebben zij al honderden ondernemers geholpen. Een ondernemer die gebruik

2662968.indd 31

Bedrijvenronde Hart van Brabant De Junior Kamer Hart van Brabant houdt op

28 maart E. du Perronlezing door Job Cohen Op 28 maart wordt bij brabants kenniscentrum kunst en cultuur (bkkc) de 22e E. du Perronprijs uitgereikt. Deze prijs is bedoeld voor personen of instellingen die met een

Wilt u dat uw zakelijke bijeenkomst in deze agenda wordt vermeld?

Stuur uw bericht dan tijdig naar Bedrijvig Brabant.

RedactieBB@dewinter.nl (o.v.v. zakenagenda)

cultuuruiting in brede zin een bijdrage leveren aan de multiculturele samenleving door grenzen te signaleren en scheidsmuren te doorbreken die wederzijds begrip tussen verschillende bevolkingsgroepen in de weg staan.

Voorafgaande aan de prijsuitreiking vindt de E. du Perronlezing plaats. Na Antjie Krog en Paul Scheffer is het nu de beurt aan Job Cohen, voormalig burgemeester van Amsterdam en oud politiek leider van de PvdA, om deze lezing uit te spreken. In de lezing buigt Cohen zich over de vraag of diversiteit nog wel een maatschappelijk thema is. Het is de tweede keer dat de gemeente Tilburg, de School of Humanities van Tilburg University en bkkc samenwerken rondom de uitreiking van deze prijs. www.bkkc.nl

28 maart Nationale conferentie 'Slimme Specialisatie: Toppers verbinden' Europarlementariër Lambert van Nistelrooij houdt op donderdag 28 maart met de Universiteit van Tilburg een conferentie over Slimme Specialisatie. Welke kansen liggen er voor Nederlandse bedrijven en regio's in Europa? Wat zijn de criteria voor ondersteuning uit de Europese fondsen voor regionaal beleid en innovatie voor de periode 2014-2020?

Als woordvoerder van het Europees Parlement voor deze fondsen met meer dan 300 miljard euro onderhandelt Van Nistelrooij op dit moment met de lidstaten van de EU over de bestedingsdoelen. www.lambertvannistelrooij.nl

24 en 25 april High-Tech Systems Op 24 en 25 april 2013 vindt in het Klokgebouw in Eindhoven het event High-Tech Systems 2013 (HTS 2013) plaats. Op HTS2013 maakt u kennis met mensen en bedrijven die werken aan het ontwikkelen, produceren en vermarkten van complexe systemen High-Tech Systems richt zich op hightech-systeemontwikkeling en markten voor geavanceerde systeemengineering en technologie. Op beide dagen kunt u een sterk lezingenprogramma bijwonen met onder andere toplezingen uit België, Duitsland, Nederland, Oostenrijk en Zweden. Organisaties als ASML, DLR, Fraunhofer, Kverneland, Punch en Zeiss zullen een presentatie geven.

Interessant voor studenten, starters en young professionals: Op de beursvloer van High-Tech Systems is een recruitmentplaza ingericht waar kennis gemaakt kan worden met hightechbedrijven en bijbehorende carrièrepaden.

Klokgebouw Eindhoven / www.hightech-events.nl

20-2-2013 12:25:25

32

FINANCIEEL

Verbetering financiële armslag leidt tot fors meer fusies en overnames De aanzienlijke verbetering van de financiële armslag bij bedrijven en de positieve ontwikkeling van de koerswinst verhoudingen gaan dit jaar wereldwijd tot fors meer fusies en overnames zorgen. Uit internationaal onderzoek dat KPMG iedere zes maanden verricht onder duizend beursgenoteerde bedrijven blijkt dat de koers-winst verhouding bij deze ondernemingen de afgelopen zes maanden met vijftien procent is gestegen.

Daarnaast zullen de gemiddelde schuldratio’s van de bedrijven dit jaar naar verwachting met vijftien procent dalen, waardoor de financiele slagkracht de komende maanden aanzienlijk zal verbeteren. ‘Dat betekent dat veel grote bedrijven steeds meer ruimte krijgen om fusies en overnames te financieren’, constateert Wouter van de Bunt, managing partner van KPMG Corporate Finance. ‘De stijging of daling van de toekomstige koers-winst verhoudingen is een goede maatstaf voor het algemene vertrouwen in de markt, de gemiddelde schuldratio helpt de capaciteit te meten die bedrijven hebben om toekomstige acquisities te doen.’

Stijging koers-winst verhoudingen Ondanks de verschillende crises in de Eurozone is volgens Van de Bunt ook bij Europese ondernemingen het vertrouwen toegenomen. Van de Bunt: ‘Naar verwachting zullen de koerswinst verhoudingen bij bedrijven in Europa ten opzichte van zes maanden geleden met negentien procent stijgen. En als gevolg van de daling van de schuldratio’s zal de financiele slagkracht van de bedrijven dit jaar met twaalf procent toenemen.

Binnen Europa tekenen zich echter grote verschillen af. In Duitsland

bijvoorbeeld is het vertrouwen fors toegenomen gezien de stijging van de koers-winst verhouding met zesentwintig procent. Gecombineerd met het feit dat de financiële ruimte zo’n twintig procent hoger zal uitvallen, biedt deze ontwikkeling een uitstekende basis voor toekomstige transacties. En ook het perspectief in Nederland is na de onzekerheid over een mogelijke ‘dubbel dip’ recessie goed te noemen. Met een stijging van de koers-winst verhouding van negentien procent en zeventien procent meer capaciteit voor financiering van fusies en overnames doet ons land nauwelijks onder voor het wereldwijde gemiddelde.’

Vooruitzichten positiever De vooruitzichten voor 2013 zijn positiever dan ze de afgelopen twee jaar zijn geweest. ‘Ook de afgelopen twee jaar was als gevolg van de voortdurende aandacht voor schuldvermindering sprake van meer financiële ruimte bij de bedrijven. Nu echter gaat deze ontwikkeling samen met een toename van het vertouwen als gevolg van aanzienlijk verbeterde koers-winst verhoudingen. Dat betekent dat voor het eerst sinds jaren het vertrouwen van de bedrijven in het doen van fusies of overnames gelijke tred houdt met de capaciteit om de transactie ook daadwerkelijk te kunnen financieren.’

Werving & Selectie kan veel en veel goedkoper!

Op zichzelf natuurlijk een prima keuze mits de kwaliteit van de werving met elkaar vergelijkbaar zou zijn. Echter door de opkomst van de vele vacaturesites en de verschillende social media is de arbeidsmarkt transparanter geworden. De vele mogelijkheden van het internet hebben de rol van de krant en de vele vakbladen overgenomen. De mogelijkheden zijn divers, de resultaten zijn beter en de kosten zijn lager.

Maar welke wervingsmiddelen zet je nu per doelgroep in als je zelf gaat werven en wat zijn hiervan de kosten. Wat doet een bureau allemaal voor je als ze met kandidaten komen en wat zijn hiervan de kosten. Wat is hun toegevoegde waarde?

Naar mijn mening is de arbeidsmarkt dusdanig veranderd dat

2662971.indd 32

BEDRIJVIG BRABANT

Nieuws flitsen EINDHOVEN – VDL Bus & Coach gaat 68 bussen leveren aan het Belgische personenvervoersbedrijf De Lijn. Het gaat om 27 bussen van het type Citea SLF en 41 VDL MidCity belbussen. Daarmee is een bedrag van 9,6 miljoen euro gemoeid. De order maakt deel uit van de grootste bestelling ooit van deze Belgische vervoersmaatschappij. In totaal investeert de Vlaamse regering 93 miljoen euro in 386 nieuwe bussen voor De Lijn. VDL gaat de bussen bouwen op haar Belgische vestiging is Roeselaere.

UDEN – Winkelketen Schoenenreus gaat in afgeslankte vorm verder. De onlangs failliet verklaarde onderneming maakt een doorstart dankzij een investering van Synergia, Eric Companjen en Paul Schouwenaar. Schoenenreus gaat zich de komende jaren richten op de online verkoop en op een nieuwe winkelformule. Op termijn zullen 65 van de 206 winkels sluiten. Ook past Schoenenreus het assortiment aan op de hedendaagse modetrends. Met de doorstart is werk voor duizend van de vijftienhonderd werknemers gegarandeerd.

Boven de Markt

Welke keuzes heb je als er binnen je organisatie een vacature ontstaat. In de reguliere arbeidsmarkt bestonden er eigenlijk maar twee mogelijkheden. Of zelf werven of je vraagt een bureau om met de juiste kandidaten te komen.

februari 2013

beide opties om een vacature in te vullen vragen om een aanpassing.

Bedrijven moeten zelf meer gaan nadenken over hoe ze naar de toekomst werving en selectie willen organiseren.

Inmiddels al weer 7 jaar geleden is onze organisatie afgestapt van het ‘no cure, no pay’ principe en werken we als bureau niet meer met een fee, maar op uurbasis.

Met dit onbewuste crisismodel ondersteunen we onze klanten in het recruitmentproces en brengen alleen de tijd in rekening die we daarvoor nodig hebben.

werven en selecteren van personeel.

Deze optie kost dus altijd geld, maar is de oplossing waarbij kwaliteit en succes samenkomt en de kosten overzichtelijk zijn voor de klant.

Geen fee, gewoon op uurbasis!

WAALWIJK – Supermarktketen Spar breidt uit in het MiddenOosten. Het bedrijf wil zijn aanwezigheid in de Verenigde Arabische Emiraten de komende jaren verder uitbouwen en toetreden tot de markten in Oman en Saudi-Arabië. In totaal moeten er in 2015 ongeveer dertig Spar-supermarkten zijn in de regio. Spar heeft wereldwijd meer dan twaalfduizend winkels in dertig landen, die vorig jaar een gezamenlijke omzet van 43 miljard dollar opleverden. Het concern wil in 2015 de grens van vijftig miljard dollar doorbreken.

SON – Elektronicaconcern Neways verplaatst de productieactiviteiten en het machinepark van Neways Electronics Echt (NEE) naar de overige werkmaatschappijen. Een deel van de geplande investeringen in de capaciteitsuitbreiding van Neways komt hiermee te vervallen. De herindeling leidt tot lagere investeringsniveaus en zal vanaf medio 2013 resulteren in een kostenbesparing van enkele miljoenen per jaar. NEE is gespecialiseerd in het ontwikkelen van hoogwaardige industriële besturingselektronica.

EINDHOVEN – De omzet van chipfabrikant NXP is vorig jaar met vier procent gestegen tot 4,35 miljard dollar (3,2 miljard euro). De nettowinst daalde met een procent tot 429 miljoen dollar. Ondanks de omzetgroei, maakte de chipfabrikant onlangs bekend honderdvijftig banen te schrappen in Nederland vanwege een tegenvallende vraag vanuit de hightechindustrie. De inkrimping is onderdeel van een grote reorganisatie, waarbij wereldwijd zevenhonderd tot negenhonderd banen verloren gaan. De bezuiniging is volgens de directie nodig om concurrerend te blijven.

ROSMALEN – Bouwbedrijf Heijmans heeft een opdracht ontvangen voor de bouw van honderdtachtig woningen en appartementen in de binnenstad van Vlaardingen. Met de order, die betrekking heeft op het gebied Buizengat-Oost, is een bedrag van vijftig miljoen euro gemoeid.

De definitieve plannen voor de ontwikkeling van dit gebied moeten nog worden uitgewerkt in een zogenoemde intentieoverkomst. Nadat beide partijen overeenstemming hebben bereikt over de plannen, kan de bouw naar verwachting in 2014 van start gaan. De werkzaamheden moeten in 2020 zijn afgerond.

VEGHEL – Groothandel en supermarktketen Sligro heeft in 2012 bijna twee procent meer omzet geboekt dan in 2011. Het bedrijf boekte vorig jaar een omzet van 2,47 miljard euro. Dat is 47 miljoen euro meer dan een jaar eerder. De omzet van de groothandelstak steeg met 1,6 procent tot 1,63 miljard euro. De opbrengsten van de supermarkten gingen met 2,7 procent omhoog tot 833 miljoen euro. Sligro maakte ook bekend dat de in november aangekondigde overname van de groothandelsactiviteiten van Van Oers is afgerond.

Alle werving en selectie instrumenten bieden we los aan, waardoor we samen met de klant bepalen welke werkzaamheden en instrumenten per procedure kan worden ingezet (keuzemenu).

Wat je zelf kan doen doe je gewoon zelf. Daarbij heb je de volledige controle over het proces en de te maken kosten. Hierdoor genereren wij tot 70 procent kostenreductie op recruitmenttrajecten en is werving en selectie op uurbasis een goede derde keuze en de tussenoplossing als het gaat om het

EINDHOVEN – Philips besteedt de Lifestyle Entertainmentactiviteiten uit aan het Japanse bedrijf Funai Elektronic. Daarmee trekt het elektronicaconcern zich volledig terug uit de traditionele consumentenelektronica. Funai, al 25 jaar een vaste partner van Philips, betaalt een bedrag van honderdvijftig miljoen euro voor de activiteiten, en licentievergoedingen voor de merknaam. De overeenkomst heeft een looptijd van ruim vijf jaar met een optie tot verlenging. De divisie Lifestyle Entertainment was winstgevend, maar drukte de winstmarge van Philips.

drs. Ronald Leeuwenberg Directeur Primatch HR Groep (T). 013-5 325 125 (E). r.leeuwenberg@primatch.nl (I). www.primatch.nl

EINDHOVEN – Vlees- en groenteproducent Vion gaat fors reorganiseren op het hoofdkantoor in Eindhoven en op de Nederlandse ICT-afdeling.

Daardoor verliezen vijfentwintig van de honderdveertig betrokken medewerkers hun baan. Nog eens vijfentwintig werknemers worden overgeplaatst naar ander VION-bedrijven. De reorganisatie is een gevolg van de nieuwe koers die eind 2012 werd ingezet. Het concern maakte toen bekend verder te gaan met een voedingsdivisie in Nederland en Duitsland, en een ingrediëntendivisie die mondiaal opereert.

20-2-2013 12:25:42

BEDRIJVIG BRABANT

februari 2013

Achtergrond

Markten in 3 minuten

Rol pensioenfondsen en verzekeraars bij bedrijfsfinanciering Nederlandse pensioenfondsen en verzekeringsmaatschappijen zullen een aanzienlijke rol gaan spelen bij het verschaffen van de noodzakelijke financiering aan het bedrijfsleven.

‘Gezien het feit dat de bancaire kredietverlening in Nederland de komende jaren verder onder druk komt te staan en de rentevergoeding aan de banken steeds hoger wordt, wordt het voor institutionele beleggers aantrekkelijker om actief te worden in het verlenen van kredieten aan het bedrijfsleven’, zegt Ferdinand Veenman, partner bij KPMG Advisory.

‘Aangezien de banken geconfronteerd worden met steeds

33

FINANCIEEL

hogere kapitaal- en liquiditeitsbuffers, zullen zij nieuwe kredieten tegen hogere marges gaan verstrekken om zo de kosten te kunnen compenseren. Dit zal leiden tot hogere rentevergoedingen, die in lijn komen met de tarieven die bijvoorbeeld op de Amerikaanse US PP markt worden gehanteerd. Het hogere tarief betekent dat het voor pensioenfondsen en verzekeraars steeds aantrekkelijker wordt om actief te worden op het gebied van kredietverlening.

Met name deze institutionele partijen zullen zich dan ook opwerpen als nieuwe financiers. Hierdoor zal het spectrum aan financiers verbreden met partijen die de tot dusver

geldende rentevergoeding en de beschikbare liquiditeit in de markt niet toereikend vonden. Dat betekent dat we in Nederland toegaan naar een ‘Amerikaanse situatie’, waarin sprake is van een gediversifieerd aanbod van kapitaalinstrumenten van zowel eigen als vreemd vermogen waarbij diverse partijen zich richten op verschillende onderdelen van de kapitaalstructuur van een bedrijf.’ Op deze manier zijn volgens Veenman in de Verenigde Staten zeer liquide markten ontstaan voor bijvoorbeeld leningen van ondernemingen met een ‘investment grade credit rating’, ‘high yield debt’ (leningen aan ondernemingen met een relatief laag

eigen vermogen) en leningen met een sterk achtergesteld karakter (‘mezzanine’).

Impuls Veenman: ‘Daarnaast zijn er gespecialiseerde beleggers actief die zelfs eigen vermogen verstrekken aan start-up’s die een hoog risicogehalte kennen (‘angel investors’). Dit gediversifieerde aanbod aan kapitaal geeft een enorme impuls aan de innovatiekracht van een economie, zoals de Verenigde Staten al decennia lang laat zien met de opkomst van bedrijven zoals Apple, Google, Facebook en Yahoo. Overigens is het duidelijk dat voor een dergelijk aanbod ook betaald moet worden.

Passagiersaantallen Eindhoven Airport groeien

MSD wil onderdeel verkopen MSD wil het onderdeel Active Pharmaceutical Ingredients (API) in Oss te verkopen aan geneesmiddelenbedrijf Aspen Pharmacare. Dit bedrijf is een toonaangevende leverancier van merk- en generieke geneesmiddelen.

De intentie is dat de API productiefaciliteit gevestigd blijft in Oss en dat alle betrokken MSD werknemers over zullen gaan naar het nieuwe bedrijf als een overeenkomst is bereikt. De plannen worden momenteel verder besproken en afgestemd met zowel de Ondernemingsraad als de vakbonden.

Paccar haalt recordomzet Paccar, de Amerikaanse moedermaatschappij van DAF, heeft in 2012 een recordomzet van zeventien miljard dollar behaald. De nettowinst kwam uit op 1,1 miljard dollar. Paccar profiteerde onder meer van de vraag naar de nieuwe DAF XF Euro 6-Truck. In NoordAmerika steeg de verkoop daarvan met 28.000 voertuigen tot 225.000. Daarnaast klom de afzet van DAF- en Kenworthtrucks in Rusland met tachtig procent, tot 2700 stuks.

Goede cijfers FEI Company FEI Company heeft in 2012 een jaaromzet van 892 miljoen dollar gerealiseerd.

Dat was acht procent meer dan de 826 miljoen dollar van 2011. Ook de toekomst ziet het er goed uit voor het Amerikaanse bedrijf. De orderportefeuille steeg naar 425 miljoen dollar. Voor 2013 verwacht het bedrijf opnieuw een groei van vijf tot negen procent ten opzichte van 2012.

Delta aast op Attero Energiebedrijf Delta wil afvalverwerker Attero overnemen.

Delta wil Attero samenvoegen met zijn eigen afvalbedrijf Indaver en zo een nieuw bedrijf creëren. Op die manier wil het bedrijf haar positie in de markt verder versterken.

Attero heeft in Brabant vestigingen in Bergen op Zoom, Zevenbergen, Moerdijk, Breda, Tilburg, Eindhoven, Nuenen, Deurne, Mierlo, Haps en Uden.

Het bedrijf is door zijn eigenaren onlangs te koop gezet.

Attero ontstond na de fusie van Essent en NRE. Het toenmalige Essent Milieu werd zelfstandig en ging verder onder de naam Attero.

Grootste ombouwoperatie Jumbo

Eindhoven Airport heeft vorig jaar 2,98 miljoen passagiers vervoerd. Dat betekende een toename van 13 procent. De luchthaven verwacht voor komend jaar in totaal op 3,4 miljoen passagiers uit te komen. Het aantal lijndienstbestemmingen vanaf Eindhoven Airport is de laatste jaren gestegen tot 42 steden. Ook de bezettingsgraad op de vluchten is toegenomen. Eind vorig jaar maakten bovendien zowel Transavia als Ryanair bekend dat ze vliegtuigen willen gaan stationeren in Eindhoven.

Ondernemen & Beleggen Duitse steden domineren de top vijf van de voor vastgoedbeleggers meest aantrekkelijke Europese steden in 2013. Dit in tegenstelling tot Amsterdam, dat zich met een 22e plek in de onderste regionen bevindt, zo blijkt uit de Real Estate Europe 2013 ranglijst van PwC. Het rapport vergelijkt zevenentwintig vastgoedmarkten in verschillende Europese landen.

De Duitse steden München, Berlijn en Hamburg vinden zichzelf respectievelijk op de eerste, tweede en vijfde plaats terug op de ranglijst van steden met het beste investeringsvooruitzicht. De ranglijst is

2662970.indd 33

samengesteld door het Urban Land Institute en PwC op basis van gesprekken met ruim vijfhonderd vastgoedspelers, zoals investeerders, ontwikkelaars, financiers en vastgoedmanagers. Commerciële vastgoedbeleggers laten Nederland links liggen. Alleen de investeringsvooruitzichten in Barcelona, Madrid, Boedapest, Lissabon en Athene zijn volgens beleggers nog slechter dan in Amsterdam. 'Amsterdam heeft last van de problemen op de vastgoedmarkt en de daarmee samenhangende onzekerheden', zegt Jeroen Elink Schuurman, real estate-leader van PwC. 'Investeerders voelen zich vooral aangetrokken

tot de sterke lokale economie en de veerkrachtige vastgoedmarktcondities die veel Duitse steden momenteel kenmerkt.'

Vooruit kijken Na vijf jaar van reorganisaties en herstructureringen durven Europese vastgoedbeleggers weer vooruit te kijken.

Het sentiment rond investeringsverwachtingen was sinds 2008 niet eerder zo positief als nu. 80 procent denkt dat de crisis in de eurozone tot nieuwe kansen leidt. 'Er geldt een nieuwe norm', zegt Jeroen Elink Schuurman. 'Dit heeft ook in Amsterdam geleid tot nieuwe transacties. Echter, zolang in Nederland het pro-

ces van herstructurering nog niet voorbij is, concentreren vastgoedbeleggers zich op het bovenste segment van de markt. Ondertussen zien financiële kopers kansen in de zwaar gestrafte onderkant van de markt, die door de reguliere vastgoedbelegger juist wordt gemeden.' Pessimisme is er vooral nog over de prijsontwikkeling: 45 procent verwacht dat de vastgoedprijzen tot zeker 2017 blijven stagneren. Ook het gebrek aan kapitaal bezorgt de vastgoedsector kopzorgen. Het verschil tussen de kapitaalbehoefte in de sector en de leenbereidheid van banken wordt geschat op 427 tot 854 miljard euro.

Jumbo Groep in Veghel gaat dit jaar meer dan honderd C1000-winkels ombouwen tot Jumbo-supermarkten. Naar eigen zeggen gaat het om de grootste ombouwoperatie in de Nederlandse supermarktwereld ooit. In Breda opent het concern voor de zomer de deuren van een supermarktkolos met een vloeroppervlak van liefst zesduizend vierkante meter. Dat moet de grootste supermarkt van Nederland worden. Jumbo nam in februari 2012 de supermarktketen C1000 over. In totaal moet het bedrijf nog ruim tweehonderdzeventig C1000-winkels ombouwen tot Jumbo's. In 2012 werden al zeventien C1000's omgebouwd. Het totaal aantal Jumbo-winkels groeit medio 2015 uit tot circa zeshonderd. Het gezamenlijk marktaandeel van Jumbo en C1000 bedraagt momenteel bijna 22 procent.

Daarmee is het concern de tweede grootste van Nederland, na Albert Heijn. De consumentenomzet van de Jumbo-formule groeide in 2012 tot 3,23 miljard euro, bijna een derde meer dan het voorgaande jaar. Directeur Frits van Eerd van Jumbo noemt 2013 een 'uitdagend jaar'. Volgens hem zullen de kosten scherp in de gaten worden gehouden. 'Onze resultaten zijn goed, maar gezien het dalende consumentenvertrouwen en de teruglopende koopkracht in Nederland is een beheersbare kostenstructuur essentieel', aldus de directeur.

Beurs agenda 1 maart

USG People Jaarresultaat 2012

5 maart

BE Semiconductors Industrie Jaarresultaat 2012

7 maart

Koninklijke BAM Groep Jaarresultaat 2012

11 maart

Binck Bank Jaarverslag 2012

13 maart

Beter Bed Holding Jaarverslag 2012

13 maart

C/Tac Jaarresultaat 2012

2/20/2013 11:24:23 AM

34

februari 2013

BEDRIJVIG BRABANT

zorgeloos zeker vrij Autopon Lease wil u elke mobiliteitszorg uit handen nemen.

Onder zeer concurrerende condities.

Uw rijplezier is voor ons de leidraad.

Want echt comfort geniet je pas als je nergens aan hoeft te denken.

En precies dat willen we voor u realiseren.

Uw auto leasen moet een feest zijn en vooral blijven. In elke samenwerking zoeken we naast zakelijke professionaliteit, ook het persoonlijke plezier in het contact met u.

‘It’s our drive to keep you moving’.

Met één telefoontje stroomlijnt u alle aspecten rond uw mobiliteit. Persoonlijk en plezierig, zorgeloos en zeker.

Stocklease Flexilease Resposible lease Additional lease Starterslease Wagenparkbeheer Maatwerk

S (ERTOGENBOSCH s %INDHOVEN s /SS s 4 s autoponlease.nl

2662969.indd 34

2/20/2013 12:25:42 PM

BEDRIJVIG BRABANT

2662972.indd 35

februari 2013

35

20-2-2013 10:27:51

36

februari 2013

BEDRIJVIG BRABANT

Toe aan een nieuwe uitdaging?

Fontys Hogescholen biedt professionals en bedrijven tal van mogelijkheden op diverse gebieden: # # # #

# " # # ! #

fontys.nl/professionals

2662964.indd 36

2/20/2013 12:16:53 PM