Bedrijvig Brabant oktober 2013

Agrofoodsector zet in op innovatie en verduurzaming

‘Uitdaging is om slim te blijven en economisch sterker te worden’

Genieten van spectaculaire paardensport

pagina 9

pagina 11

pagina 17

Verschijnt maandelijks bij directie en hoger management van alle ondernemingen in Noord-Brabant met meer dan tien werknemers

BEDRIJVIG BRABANT oktober 2013

De onafhankelijke zakenkrant van Noord-Brabant

‘Brainport Industries brengt ons op een hoger niveau in de keten’ ‘Toen ik bij dit bedrijf arriveerde, waren wij cost leader en nu zijn wij technology leader. Wij kunnen kleine series met een hoge flexibiliteit produceren. Er staat een bedrijf dat klaar is voor de toekomst. Vroeger probeerden wij alle variaties uit een product te 'slopen', nu kiezen wij uit strategisch oogpunt voor producten met variaties. Er is daadwerkelijk sprake van een cultuurverandering.’ Aan het woord is Jeroen Rondeel van Metaalperswerk van de Wetering.

PS wil geen schaliegasboringen in Brabant BRABANT - Provinciale Staten in NoordBrabant heeft een motie aangenomen om de provinicale verordeningen zo aan te passen dat de provincie wordt aangewezen als boringsvrije zone als het gaat om de winning van schaliegas. Dat werd onlangs besloten tijdens een extra Statenvergadering. Een definitieve beslissing over de boringen moet worden genomen door het Rijk.

Brabant biedt beste Hoger Onderwijs BRABANT - De TU/Eindhoven is de beste Universiteit van Nederland, Avans is de beste grote hogeschool en de NHTV behoort tot de top van het HBOonderwijs. Dat blijkt uit onderzoek van weekblad Elsevier. Gedeputeerde Bert Pauli van Economische Zaken en Bestuur laat weten dat het onderwijs in Brabant het moet hebben van toegevoegde waarde, te creëren via open innovatie. ‘Het hoger onderwijs vervult daarin een cruciale rol. Brabant blinkt uit in samenwerking tussen ondernemers, onderwijsinstellingen en overheden.

Daarmee zetten we krachtig in op de economie van de toekomst.’

Jeroen Rondeel (Foto: Vincent Knoops) Metaalperswerk van de Wetering in Boxtel investeerde de afgelopen periode flink in nieuwe machines.

‘De fabriek is nu vergaand geautomatiseerd, er is nieuwe software in gebruik genomen, evenals een ander ERP-pakket. Hierdoor kunnen wij binnen vier weken van tekening tot verspaand eindproduct komen’, vertelt managing director Jeroen Rondeel. ‘Het start met 3D-modellering, vervolgens wordt het benodig-

de productiegereedschap gemaakt, waarna het persen plaatsvindt en tenslotte het product met CNCmachines afgewerkt wordt.’

Inspiratie Rondeel geeft aan dat hij de inspiratie voor de cultuurverandering doorkreeg via Hans Duisters van Sioux.

‘Die stelt dat als je technology leader wilt worden, je betere mensen, equipment, processen en business model-

len nodig hebt. Al die zaken hebben wij in de afgelopen jaren weten te realiseren. Wat dat betreft zit daar ook de meerwaarde van Brainport Industries (red. Metaalperswerk van de Wetering is lid van Brainport Industries). Het brengt je niet alleen in contact met collega-ondernemers, maar zorgt ook voor kennisdeling en een hoger niveau in de keten.’

Lees verder op pagina 14

Start Brainport Industries College

Centrum voor smart mobility geopend

EINDHOVEN - Met de start van het Brainport Industries College willen Brainport Industries en SPOMM het technisch vakmanschap in Brainport naar een hoger niveau brengen.

‘Goed opgeleide technische vakmensen zijn cruciaal voor het innovatievermogen en de concurrentiekracht van Nederland’, aldus directeur John Blankendaal van Brainport Industries.

‘Leerlingen kunnen tot het hoogst haalbare niveau opgeleid worden als ze in contact staan met technologiebedrijven die dagelijks inspelen op de markt en de ontwikkelingen.’

HELMOND - Het DITCM (Dutch Integrated Test site for Cooperative Mobility) Experience Center op de AutomotiveCampusNL in Helmond is officieel geopend.

Wethouder Yvonne van Mierlo van de gemeente Helmond verrichtte de officiële openingshandeling. Het DITCM Experience Center biedt een interactieve beleving van de nieuwste mogelijkheden op het vlak van innovatieve smart mobility en de technologieën die centraal staan binnen het DITCM.

DB Schenker Logistics breidt activiteiten uit

Hoofdkantoor PlantLab in Gruyterfabriek

TILBURG - DB Schenker Logistics breidt zijn bestaande logistieke healthcare-activiteiten uit. In een logistiek centrum op het Tilburgse bedrijventerrein Katsbogten is de Europese Healthcare Hub vanaf november operationeel. Het logistieke centrum is de vierde locatie van DB Schenker Logistics in Tilburg. ‘De logistieke markt voor healthcare ontwikkelt zich in snel tempo’, zegt CEO Leon Janssen van DB Schenker Logistics in Nederland. ‘Er is gekozen voor een pand in Tilburg vanwege de centrale strategische ligging en de reeds aanwezige operationele ervaring van DB Schenker Logistics in Tilburg.’ Het pand van ruim 11.500 vierkante meter is ingericht volgens de laatste richtlijnen voor

’s-HERTOGENBOSCH - Het Bossche bedrijf PlantLab bouwt in de De Gruyterfabriek een nieuw hoofdkantoor. Onderdeel hiervan is een hoogwaardige Research & Development-faciliteit voor de in Zwitserland gevestigde multinational Syngenta. Op korte termijn wordt een bedrag van ongeveer negen miljoen euro geïnvesteerd. De eerste fase van het nieuwe hoofdkantoor moet uiterlijk 1 april 2014 in bedrijf zijn en biedt plaats aan vijfendertig medewerkers. Op de langere termijn moet het centrum plaats gaan bieden aan zo’n tweehonderd medewerkers. De Bossche Investerings Maatschappij (BIM) verkoopt voor dit doel een deel van De Gruyterfabriek aan PlantLab. PlantLab krijgt in totaal twintigduizend vierkante meter vloeroppervlakte ter beschikking. Voor Syngenta gaat PlantLab met haar nieuwe technologie onderzoek doen naar land- en tuinbouwgewassen.

Aan dat onderzoek werken internationale onderzoekers van Syngenta op afstand mee. Zij brengen korte bezoeken aan het centrum, maar hebben hun werkplek bij buitenlandse Syngenta-vestigingen.

veiligheid, kwaliteit, beveiliging en milieu en voldoet aan alle vereisten voor healthcarelogistiek zoals voorgeschreven in de nieuwste, verscherpte GDP-richtlijnen (Good Distribution Practices).

Naast Tilburg heeft DB Schenker Logistics 26 logistieke centra in vijftien landen gespecialiseerd in dienstverlening aan klanten in de healthcaresector.

‘Stevig inzetten op Biobased Economy’ BRABANT - Zeeland en West-Brabant tellen in 2020 bijna drieduizend extra arbeidsplaatsen als de vergroening van de economie in de Zuidwestelijke Delta een flinke duw in de rug krijgt.

Daarnaast kan deze ontwikkeling ervoor zorgen dat het aantal banen in de procesindustrie en in de energiesector voor de regio behouden blijft. Dit blijkt uit onderzoek van adviesbureau CE-Delft, in opdracht van de Sociaal- Economische Raden (SER) voor Zeeland en Brabant. De beide raden adviseren de provincies krachtig in te zetten op de biobased economy. Het advies werd onlangs overhandigd aan de Gedeputeerden en aan Gerard van Harten, voorzitter van het Topteam Chemie.

2

oktober 2013

PERSOONLIJK Minister van Economische Zaken Henk Kamp en Jos Engelen, voorzitter van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO), hebben eind september het Bedrijvencentrum Mμ geopend. Het nieuwe gebouw, gevestigd op de High Tech Campus Eindhoven, biedt kleine en middelgrote R&Dbedrijven met de focus op Lifetech en New Energy de mogelijkheid hun bedrijf uit te bouwen en te specialiseren.

Mμ werd gerealiseerd door Twice Eindhoven bv.

Ed Vreman is de nieuwe directievoorzitter van Rabobank Ro o s endaa l-Wo en sd re c ht.

BEDRIJVIG BRABANT Dé onafhankelijke zakenkrant van Brabant

Vluchtoord 1 Postbus 26 5400 AA Uden telefoon: 0413-266766 Faxnummer: 0413-256039

Directie: R.H.C. de Winter

Brabant schaliegasvrij Naast Vreman bestaat de statutaire directie nu uit Jack van Mechelen (directeur Bedrijfsmanagement), Richard van Diest (directeur Particulieren) en René Kerstens (directeur Bedrijven).

Vreman was tot 2011 bestuurslid van BZW Roosendaal.

De gemeenteraad van Bernheze draagt Marieke Moorman voor als burgemeester van Bernheze. Dat werd op 30 september 2013 tijdens een besloten vergadering vastgesteld. Moorman (43, PvdA) is sinds 2006 wethouder van Tilburg en heeft de onderwerpen Jeugd, Onderwijs en studentenzaken, Spoorzone, Water, Natuur en landschap, Welstand, Monumenten en architectuur en Wijkwethouder Oude Stad in haar portefeuille.

Daarnaast is ze vicevoorzitter van de VNG commissie Onderwijs, Cultuur en Sport en lid van VNG subcommissie decentralisatie Jeugdzorg.

President Commissaris Jan Hommen van de Brabantse Ontwikkelingsmaatschappij (BOM) is benoemd tot Commandeur in de Orde van Oranje Nassau. Minister Jeroen Dijsselbloem speldde hem de ridderorde op tijdens

Hoofdredacteur: Philip van den Brand redactiebb@dewinter.nl

Eindredacteur: Gerben van den Broek

Redactie: Edwin Gelissen Tom Verstegen Dimphy van Boxtel

Accountmanagement: Tom van Fulpen

Bedrijvig Brabant wordt gratis verspreid onder directie en management van onder-

Jan Hommen een symposium ter gelegenheid van zijn afscheid bij ING, waar bij op 1 oktober vertrok.

Hommen ontving de onderscheiding voor de bijdrage aan de continuïteit van ING als internationaal bedrijf en zijn inspanningen voor de aanpassing van de financiële sector na de financiële crisis van 2008.

nemingen met tien of meer werknemers in de provincie Noord-Brabant. Een extra postabonnement voor deze bedrijven kost 49 euro per jaar. Heeft uw bedrijf minder dan tien werknemers, kunt u een abonnement tegen hetzelfde tarief nemen.

BEDRIJVIG BRABANT

CFO van DAF Trucks Jos Habets en Nicolaas Rauwenhoff, Senior Vice President Sourcing van ASML, zijn onlangs toegetreden tot het bestuur van BZW Eindhoven. De voormalige bestuurders Eelco van Veen (DAF) en Rob van ’t Hullenaar (MMC) hebben hun bestuursfunctie beëindigd wegens respectievelijk het aanvaarden van een ander functie en vertrek wegens pensioen.

Een uitgave van: Govert Hamers treedt per 1 januari 2014 in dienst als President en CEO bij Vanderlande Industries in

Veghel. Hij is de opvolger van Peter Gerretse. Hamers komt over van de interna-

Govert Hamers tionale scheepsbouwer IHC Merwede, waar hij sinds 2005 als CEO eindverantwoordelijk was voor een sterk winstgevende omzetgroei van 450 miljoen euro naar circa 1 miljard euro. Daarvoor was hij in diverse senior managementposities werkzaam bij onder andere Imtech, Fokker, ECT en ASML. Hamers is als commissaris reeds twee jaar verbonden aan Vanderlande Industries. In die periode is de omzet van het bedrijf fors gegroeid en is Vanderlande goed gepositioneerd voor de toekomst.

René Walenberg is de nieuwe algemeen directeur van Atlant Groep. Hij volgt Theo van Kroonenburg op. Walenberg was de afgelopen maanden al actief als waarnemend algemeen directeur. Tot op heden was hij concerncontroller en directeur Concernstaf. Het directieteam van de Atlant Groep bestaat verder uit Paul Verbakel, directeur Groepsdetacheringen, René Niks, directeur Arbeidsintegratie, Sjir Rouschop, manager Financiën & Informatievoorziening en Erwin Vergouwen, manager HRM & Juridische zaken (tevens concerncontroller).

Naast algemeen directeur van de Atlant Groep is Walenberg ook benoemd tot directeur van Atlant Direct Werk BV en Atlant Catering BV. Burgemeester Willibrord van Beek heeft afscheid genomen van de gemeente Bernheze.

Hij is inmiddels beëdigd tot Commissaris van de Koning van de provincie Utrecht. Van

Willibrord van Beek Beek was sinds 29 oktober 2012 burgemeester in Bernheze.

ASML wil Wolfgang Nickl benoemen tot financieel

directeur. Aandeelhouders kunnen daarover stemmen tijdens de algemene vergadering op 23 april volgend jaar.

Dat heeft de chipmachinefabrikant onlangs bekendgemaakt. Nickl (44) is momenteel financieel directeur van Western Digital, een fabrikant van opslagapparaten.

Hij treedt per 1 december in dienst bij ASML, dat afgelopen april bekendmaakte dat toenmalig financieel directeur Peter Wennink per 1 juli doorschoof naar de post van bestuursvoorzitter.

Het TextielMuseum in Tilburg organiseert woensdag 27 november een design& lifestyle trendseminar met in de hoofdrol Lidewij Edelkoort. Zij zal haar visie geven op textiel in het interieur voor de komende jaren.

Ook is er alle ruimte om haar vragen te stellen over dit onderwerp. Deelnemers kunnen zich bovendien inschrijven voor een smakelijke lunch. Voor of na het seminar is er voldoende gelegenheid de tentoonstelling ´Talking Textiles´ te bezoeken die speciaal voor het TextielMuseum is samengesteld door Lidewij Edelkoort en Philip Fimmano.

Waarom zouden we in Noord-Brabant proefboringen gaan houden naar schaliegas? Die vraag houdt de gemoederen de laatste weken meer dan ooit bezig. Het Britse bedrijf Quadrilla wil proefboringen doen naar schaliegas in de gemeenten Haaren en Boxtel, midden in het hart van Nationaal Landschap Het Groene Woud.

Het verzet bij de bewoners van dit gebied is fel. Bij het binnenrijden van Boxtel staan overal borden met de tekst ‘Boxtel schaliegasvrij’ en ook in Haaren roeren inwoners zich om de proefboringen naar schaliegas tegen te houden. Mensen pikken het niet dat een koppige minister uit Den Haag bepaalt dat het prachtige Brabantse landschap wordt vernield voor geldelijk gewin.

Minister Henk Kamp van Economische Zaken heeft voorlopig eieren voor zijn geld gekozen. Hij liet onlangs via een brief aan de Tweede Kamer weten dat het kabinet de komende anderhalf jaar nog geen besluit neemt over proefboringen naar schaliegas. Een onderzoek naar alle mogelijke locaties voor proefboringen naar schaliegas in Nederland moet volgens de regering eerst meer inzicht geven in waar die boringen eventueel het meest verantwoord uitgevoerd kunnen worden.

Provinciale Staten van Noord-Brabant namen onlangs een motie aan waarin wordt gepleit voor een boringsvrije provincie, als het gaat om de (proef)winning van schaliegas. Daarmee wil de provincie een duidelijk signaal afgeven aan het kabinet, de minister van Economische Zaken en de Tweede Kamer om niet te gaan boren naar nieuwe fossiele brandstoffen.

Het is natuurlijk ook enorm tegenstrijdig. Aan de ene kant wordt volop geïnvesteerd in allerlei vormen van schone, toekomstbestendige energie, zoals windturbines en zonnepanelen. En aan de andere kant wordt onderzocht of het mogelijk is om via schadelijke chemische processen schaliegas uit de grond te winnen.

Vanwege de landschappelijke kwaliteit en de natuur- en cultuurhistorische waarden werd Het Groene Woud in 2005 nog uitgeroepen tot een van de twintig Nationale Landschappen in Nederland. Als huidige generatie hebben wij dit gebied in bruikleen en worden wij geacht het straks weer netjes door te geven aan onze kinderen en kleinkinderen. Alleen al daarom zouden we niet eens moeten willen dat er proefboringen worden gehouden naar schaliegas in ons prachtige Brabant. (GvdB)

Jennifer van der Leegte De VDL Groep heeft drie nieuwe directieleden benoemd.

Jan Karssen (62) is onlangs toegetreden tot de hoofddirectie van de VDL Groep.

Daarnaast is het directieteam verder versterkt met twee nieuwe adjunct-directeuren: Jennifer van der Leegte (33) en Bas van der Leegte (38).

Karssen maakt sinds 2001 als adjunct-directeur deel uit van het directieteam van VDL Groep en zal nu als hoofddirectielid verantwoordelijk worden voor financiële zaken.

Jennifer van der Leegte, dochter van president-directeur Wim van der Leegte, is sinds 1999 werkzaam bij VDL. Bas van der Leegte, een neef van Wim van der Leegte, is sinds 1997 werkzaam bij VDL.

Kees Wiechers op die deze positie in de afgelopen vier jaar heeft bekleed en te kennen heeft gegeven terug te willen treden. De benoeming geldt voor een periode van vier jaar. Beckers is lid van de Executive Board of Directors van VION Holding. Daarnaast vervult hij een groot aantal bestuurlijke en maatschappelijke functies en zal hij per 1 januari 2014 voorzitter worden van de Raad Van Toezicht van het Jeroen Bosch Ziekenhuis te ‘s-Hertogenbosch.

G-NIUS heeft Jacqueline Lankreijer (36) benoemd tot business manager. In deze functie is zij verantwoordelijk voor de verdere uitbouw van de dienstverlening van G-Nius, door bij opdrachtgevers op diverse niveaus posities in te vullen. Lankreijer

Peter Beckers is benoemd tot voorzitter van de Raad van Commissarissen van het Brabant Life www.ambagsadvocaten.nl Sciences Seed Fonds. Hij volgt emmasingel 13 eindhoven, tel. 040 - 217 11 11 de poort 9c deurne, tel. 0493 - 352545 in deze functie

heeft de afgelopen jaren kennis en ervaring opgedaan bij diverse ondernemingen op het gebeid van professional services en specifiek binnen engineering, de civiele- en installatietechniek. Gijs-Jan Deenen, directeur van G-NIUS: ‘Met de benoeming van Jacqueline Lankreijer investeert G-Nius in de toekomst van haar ICTen engineeringklanten en -medewerkers.’

Jacqueline Lankreijer

kraakhelder in huurrecht, arbeids- en ondernemingsrecht

BEDRIJVIG BRABANT

3

oktober 2013

Blokland Cold Stores Hofleverancier

Stimulans voor biobased economy

CUIJK – Blokland Cold Stores heeft het predicaat Hofleverancier ontvangen. Directeur-eigenaar Jan Blokland ontving de koninklijke onderscheiding uit handen van burgemeester Wim Hillenaar van Cuijk. Blokland Cold Stores ontving de onderscheiding vanwege het honderdjarig bestaan van de onderneming. Het eeuwfeest werd gevierd met een mini-symposium voor vak- en sectorgenoten en een open dag voor de (internationale) relaties van het bedrijf. Blokland Cold Stores is een koel- en vrieshuis dat sinds jaar en dag is gespecialiseerd in vlees en vruchtensappen. Ook levert de onderneming value added logistics en biedt het een koel- en vriesdistributienetwerk door Nederland, België en Duitsland.

BRABANT - Om ondernemende organisaties uit te dagen bij te dragen aan nieuwe ontwikkelingen binnen de biobased economy, hebben de 5-Sterrenregio, de Brabantse Ontwikkelingsmaatschappij, Avans Hogeschool en het SRE een competitie opgezet.

De partners nodigen organisaties uit nieuwe ideeën in te

Eindhoven en Aken verdiepen samenwerking

TiaT Europe opent vestiging op Business Park Aviolanda

AKEN – Een delegatie uit Brainport Regio Eindhoven onder leiding van burgemeester en voorzitter van Stichting Brainport Rob van Gijzel heeft eind september een werkbezoek gebracht aan de Duitse regio Aken. Het doel van het werkbezoek was het verstevigen van de relaties met de stad, de bedrijven en haar kennisinstituten. Ook presenteerde

WOENSDRECHT - TiaT Europe gaat zich vestigingen op Business Park Aviolanda (BPA). De specialist op het gebied van niet destructief onderzoek, voornamelijk met de focus op de luchtvaartindustrie, tekende onlangs voor de huur van een kantoorruimte in businesscenter de Pionier. Directeur Franc Buijsen: ‘De bundeling van de vele luchtvaartactiviteiten op Woensdrecht, met bedrijven als Fokker Aircraft Services, Fokker Elmo, Boeing, AELS, Helione en de Koninklijke Luchtmacht, genereert dermate veel luchtvaartactiviteiten dat het interessant is om deel uit te maken van het aviation cluster.’ De regionale ontwikkelingsmaatschappij REWIN West-Brabant begeleidde TiaT Europe bij de keuze voor Business Park Aviolanda.

de delegatie de Brainportregio als internationale hightechregio met interessante mogelijkheden voor investeringen en samenwerking. Het bezoek aan Aken maakte deel uit van een tweedaags werkbezoek aan de Duitse deelstaat NordrheinWestfalen. De Nederlandse export naar deze regio is groter dan de export naar Japan, China en de VS gezamenlijk.

dienen voor de hoogwaardige toepassing van ingrediënten, nutriënten en brandstoffen uit agro- en foodreststromen in de biobased economy. De twee winnaars krijgen onder meer deskundige ondersteuning ter waarde van tienduizend euro om het idee verder uit te werken. Meer informatie: www.sre.nl/competitie.

Nieuwe accelerator voor hightechbedrijven in Brainportregio Minister van Economische Zaken Henk Kamp en Jos Engelen, voorzitter van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) openden onlangs het nieuwe Bedrijvencentrum Mμ op de High Tech Campus in Eindhoven. Dit bedrijvencentrum richt zich op kleine en middelgrote R&D-bedrijven met de focus op Lifetech en New Energy en biedt hen de mogelijkheid hun bedrijf uit te bouwen en te specialiseren.

Jos Engelen, voorzitter van de NWO, maakte duidelijk dat Mμ de plek bij uitstek is waar wetenschappelijk onderzoek, innovatie en bedrijvigheid bij elkaar komen. ‘De belangrijkste aandrijver van wetenschappelijke vooruitgang blijft de nieuwsgierigheid van talentvolle onderzoekers – die moeten daarom de mogelijkheid geboden worden hun ideeën uit te voeren.’

Verschillende combinaties Mμ is een hypermodern en licht gebouw met hoogwaardige voorzieningen, kleinschalige kantoorruimten en werktuigbouwkundige/ elektrotechnische, fysische/ chemische en biochemische/ biomedische laboratoria. Al deze ruimten kunnen in verschillende combinaties worden gehuurd. Mμ biedt een hoogwaardige werkomgeving waar hightechbedrijven in een sfeer van open innovatie tot groei kunnen komen.

Imke Carsouw, directie van Twice Eindhoven, roemde de triple helix samenwerking die bij de totstandkoming van deze gloednieuwe accelerator van doorslaggevend belang is geweest. ‘Zonder de inbreng vanuit bedrijfsleven, kennisinstellingen en overheid hadden we een dergelijk initiatief niet kunnen realiseren. Het mkb is van doorslaggevend belang bij het omzetten van kennis in nieuwe producten en dien-

BRABANT KORT ’s-HERTOGENBOSCH HAS Hogeschool is een tweede vestiging in Venlo gestart. Op 1 oktober werd het gebouw officieel geopend.

HAS Hogeschool biedt in Venlo twee opleidingen aan: Bedrijfskunde & Agribusiness en Toegepaste Biologie. In 2014 komt er een derde opleiding bij: FreshFood & Innovation.

Het is de bedoeling dat HAS Hogeschool in Venlo door zal groeien tot een hogeschool met achthonderd studenten en vijf opleidingen.

U D E N/S C H I J N D E L/ VEGHEL - Zes bedrijven dingen mee naar de MVO-Prijs Veghel-UdenSchijndel 2013. De genomineerden zijn Hutten Catering, Den Ouden Groep, Champignonkwekerij ‘t Voske, Hendriks Coppelmans Bouwgroep, Wiltec en Van Deijne Japanse auto-onderdelen. Via de website www. mvoprijs.nl kan gestemd worden op de genomineerden. Het Veghelse bedrijf Bek Grafische Producties won de MVO-Prijs in 2011.

BERGEN OP ZOOM Nettenergy & Nimaro Ageno Consult zijn sinds kort gevestigd op de Green Chemistry Campus. De ondernemingen richten zich op mobiele bio-raffinage met behulp van de door Nettenergy ontwikkelde PyroFlash-installatie. De Green Chemistry Campus is een incubator waar bedrijven hun biobased innovaties op het snijvlak van agro en chemie versnellen. De acquisitie kwam tot stand door een gezamenlijke inspanning van de regionale ontwikkelingsmaatschappij REWIN West-Brabant

en Aangenaam Bergen op Zoom In Business. ’s-HERTOGENBOSCH - BZW 's-Hertogenbosch heeft de gemeenteraad van ’s-Hertogenbosch opgeroepen door te gaan met beleid om samen met onderwijs, kennisinstellingen en bedrijfsleven de regionale economie te versterken. In een brief roept BZW ’s-Hertogenboschvoorzitter Hans Cox de raad op vast te houden aan de ingeslagen weg om samen met de gemeenten in de regio Noordoost-Brabant te werken aan projecten om de economie te versterken.

ALGEMEEN - De aanmeldingsfase van de Koning Willem I Prijs en Plaquette voor Duurzaam Ondernemerschap 2014 is gestart. Tot 31 december kunnen ondernemingen zich aanmelden voor ‘De Oscars van het Nederlandse bedrijfsleven’. De winnaars worden in mei 2014 bekendgemaakt. In 2012 vielen de VDL Groep, Vencomatic bv en Norm-teq bv in de prijzen. Kijk voor meer informatie op: www.kw1prijs.nl.

UDEN - Op de vakbeurzen Energie 2013 en Solar Event 2013 heeft de duurzame uitgeverij EG Media LED Magazine gelanceerd.

Dit multimediale platform bestaat uit een vaktijdschrift, een online nieuwsportal en een wekelijkse e-mailnieuwsbrief. LED Magazine richt zich op eenieder die professioneel betrokken is bij (led-) verlichting in Vlaanderen en Nederland. Het is binnen Nederland het eerste vaktijdschrift dat zich volledig toelegt op led-verlichting.

Startschot samenwerking inrichting Automotive Campus

sten die oplossing bieden voor maatschappelijke uitdagingen.

De formule in dit gebouw biedt ondernemers de mogelijkheid om elkaar te ontmoeten en te gaan samenwerken.’

Met Mμ beschikt Brainport Regio Eindhoven nu over een hoogwaardige accelerator waarin hightechbedrijven kunnen doorgroeien. In mei van dit jaar vestigden de eerste bedrijven zich in Mμ, momenteel zijn er al elf gevestigd.

Open innovatie Mμ borduurt voort op het succes van Bèta, dat in 2007 haar deuren op de High Tech Campus Eindhoven opende voor R&D-bedrijven en waar de vraag sindsdien groter is dan het aanbod.

Volgens Cees Admiraal, Busi ness Development Director van High Tech Campus Eindhoven, is het

bedrijvencentrum van groot belang voor het klimaat van open innovatie op de Campus. ‘Jonge bedrijven kunnen gebruikmaken van de kennis, de netwerken en hoogwaardige faciliteiten die de campus biedt.

Hiermee maken zij het verschil en kunnen ze doorgroeien naar de internationale hightechtop.’

HELMOND - Bouwbedrijf Van de Ven, Hurks, de Brabantse Herstructureringsmaatschappij Bedrijventerreinen, de provincie Noord-Brabant en de gemeente Helmond hebben grote plannen met het terrein van AutomotiveCampusNL. Onlangs werd het Ruimtelijk Ontwikkelingsplan Automotive gepresenteerd aan de partners, raadsleden en genodigden. Ook zijn de gemaakte afspraken vastgelegd in een contract dat alle partners hebben ondertekend. De samenwerking is gericht op het faciliteren en aantrekken van automotivebedrijven op de campus. Tegelijkertijd werd het startschot gegeven voor de inrichting van het campusterrein.

BEDRIJVIG BRABANT

5

oktober 2013

BZW Dienstverlenersprijs voor Pondres

BRABANT KORT UDEN - Wiltec neemt groothandel PBM en Beroepskleding in Venray over. Beide bedrijven zijn actief in de markt voor persoonlijke beschermingsmiddelen en beroepskleding.

De overname past binnen de strategie van Wiltec om het specialisme op dit gebied verder uit te bouwen en de klanten nog beter van dienst te zijn. De medewerkers van Cornelco verhuizen mee naar de vestiging in Uden.

HELMOND - De herstructurering van bedrijventerrein Induma Oost is gestart.

Afgelopen zomer zijn de voorbereidende plannen voor de herinrichting van het terrein, dat deel uitmaakt van bedrijventerrein Hoogeind, afgerond. Dit bedrijventerrein is verouderd en wordt door de Brabantse Ontwikkelingsmaatschappij (BOM), Stichting Bedrijventerreinen Helmond (SBH) en de gemeente Helmond aangepakt. Denk aan extra openbare ruimte, aanpassing wegprofielen, camerabewaking en het legaliseren van inritten.

SCHIJNDEL BGH Accountants & Adviseurs, met vestigingen in Nijmegen en Uden, heeft een nieuw kantoorpand geopend aan de Nieuwe Eerdsebaan in Schijndel. De officiële openingshandeling werd verricht door burgemeester Jetty Eugster van Schijndel. BGH Accountants & Adviseurs heeft alle aspecten op het gebied van accountancy en het verzorgen van loonadministraties in huis. De onderneming adviseert daarnaast op het gebied van fiscaliteit

en heeft ruime ervaring in diverse branches.

EINDHOVEN - De komende vier jaar gaan drie nieuwe vervoerders het Taxbus-vervoer in achttien gemeenten in het SRE-gebied uitvoeren: Cibatax, Alptax en Taxi van der Wijst.

De vervoerders rijden met duurzame voertuigen en zetten mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt in. De reiziger zal weinig merken van de verandering. Het systeem dat er nu is blijft bestaan en praktische zaken als telefoonnummers blijven hetzelfde.

Wel krijgen alle pashouders eind dit jaar een nieuw pasje.

BERGEN OP ZOOM Afvalverwerker Saver heeft een nieuwe website gelanceerd. De website saver.nl oogt niet alleen moderner, maar is ook gebruiksvriendelijk dan de oude site.

Inwoners in Bergen op Zoom, Halderberge, Roosendaal en Woensdrecht kunnen daardoor sneller inzage krijgen in hun persoonlijke afvalgegevens. Ook voor bedrijven en scholen biedt de nieuwe website mogelijkheden.

EINDHOVEN - Leegstandbeheerder Camelot verhuist het regionale kantoor ZuidNederland per 1 december naar het voormalige GGZ-pand aan de Noord-Brabantlaan in Eindhoven. CEO Joost van Gestel: ‘Het nieuwe pand is drie keer zo groot als het huidige kantoor. Ook boeken we inmiddels drie keer zo veel omzet, en dat in drie jaar tijd.

Het geeft aan hoe razendsnel de markt voor leegstandbeheer en -ontwikkeling zich de afgelopen jaren heeft ontwikkeld.’

’s-HERTOGENBOSCH - De AGF-branche staat onder druk. Steeds meer groentewinkels verdwijnen en de concurrentiestrijd met de supermarkten wordt heviger. Om deze concurrentie het hoofd te bieden hebben studenten en medewerkers van Fontys Hogescholen en Avans Hogeschool tijdens het tweejarig project ‘Kansen in AGF’ nieuwe instrumenten ontwikkeld die de groenteman gratis kan toepassen. Deze middelen werden 1 en 2 oktober tijdens de ADN 2013 beurs in Expo Houten gepresenteerd. 's-HERTOGENBOSCH Woningcorporaties BrabantWonen, Kleine Meierij en Zayaz doen mee aan de Energy Battle van het Klimaatverbond.

Drie teams van tien huurders proberen in vier weken tijd zoveel mogelijk energie te besparen en daarmee de beste van Nederland te worden.

Het eerste team, bestaande uit huurders van Zayaz, is 10 oktober gestart. De wedstrijd wordt gecoördineerd door de gemeente ’s-Hertogenbosch.

EINDHOVEN - Solar Team Eindhoven heeft met Stella, 's werelds eerste gezinsauto op zonne-energie, een etappe van meer dan vijfhonderd kilometer gewonnen met vier studenten aan boord. Zij reden gemiddeld bijna honderd kilometer per uur met topsnelheden van honderdtwintig kilometer per uur. Daarmee lieten zij concurrenten Duitsland en Australië ver achter zich tijdens de tweede etappe van de World Solar Challenge voor gezinsauto's.

De World Solar Challenge vond van 6 tot en met 13 oktober plaats in Australië.

TILBURG - De BZW Dienstverlenersprijs (voorheen Prix TDi) is gewonnen door Pondres.

Samen met Starterslift en Crematorium Tilburg streed Pondres op 1 oktober om de prestigieuze titel, georganiseerd onder de verantwoordelijkheid van de Brabants-Zeeuwse Werkgeversvereniging (BZW). Pondres mag zich een jaar lang de beste dienstverlener van Midden-Brabant noemen. Tijdens het evenement, met als thema 'Ondernemen met meerwaarde', hebben alle finalisten zich gepresenteerd door middel van een interview en een film. De uitslag werd niet door een jury, maar door de ruim honderd bezoekers bepaald.

Jan Vis beste boekingskantoor van Nederland

Samenwerking Mansveld en Philips International

’s-HERTOGENBOSCH - Jan Vis artiesten en evenementen is uitgeroepen tot het Beste Boekingskantoor van Nederland. Het Bossche boekingsbureau, dat dit jaar haar vijftig-jarig jubileum viert, ontving de titel tijdens het evenement Buma NL 2013. Directeur van Buma Cultuur Frank Helmink noemde Jan Vis artiesten en evenementen een icoon in de Nederlandse muziekgeschiedenis. Daarnaast roemt hij de familie Vis ook als jarenlange voorvechters voor het incasseren van auteursrechten bij optredens door boekers. Buma NL is een evenement voor de Hollandse muziekindustrie en wordt jaarlijks gehouden in ’s-Hertogenbosch.

EINDHOVEN - Philips International heeft Mansveld Expotech gekozen als 'preferred supplier' voor de levering en realisatie van audiovisuele en technische voorzieningen voor beurzen, evenementen en congressen in Europa, het Midden-Oosten en Afrika. De overeenkomst heeft een duur van drie jaar. Richard Kluijtmans, directeur Mansveld Expotech: ‘Wij zijn zeer verheugd met deze samenwerking. De overeenkomst onderstreept het vertrouwen dat Philips in ons heeft en vloeit voort uit een jarenlange samenwerking tussen Philips International en de Mansveld Groep.' Mansveld Expotech is onderdeel van de Mansveld Groep.

Dorel Europe wint Kind + Jugend Innovation Award HELMOND - De Maxi-Cosi-autostoel 2wayPearl van Dorel Europe is bekroond met een Kind + Jugend Innovation Award in de categorie World of Traveling Baby. De 2wayPearl werd ontwikkeld door Dorel Europe en designbureau VanBerlo uit Eindhoven en is de eerste autostoel die voldoet aan de nieuwe Europese i-Size autostoel-wetgeving. De 2wayPearl biedt betere bescherming tegen hogere krachten bij zijwaartse en frontale botsingen en zorgt dat kinderen tot vier jaar comfortabel vervoerd kunnen worden. De Kind + Jugend Innovation Awards worden jaarlijks uitgereikt aan de makers van de beste producten voor baby’s en peuters. Dit jaar waren er 183 aanmeldingen uit 24 landen die met elkaar concurreerden binnen acht categorieën.

Column

OZB niet bedoeld als financiële sluitpost Jarenlang ging de toename van de waarde van onroerend goed gepaard met een hogere belastingdruk voor bedrijven.

Nu die waarde daalt, verwachten ondernemers dat ook van de onroerendezaakbelasting. Het tegendeel is het geval.

In heel wat gemeenten stijgt de OZB jaarlijks excessief. Daarmee worden ondernemingen in moeilijke tijden onnodig verder onder druk gezet.

Hier moet direct een einde aan komen.

Aan de vooravond van het vaststellen van de gemeentebegrotingen voor 2014 is het van groot belang een helder signaal af te geven aan lokale besturen: de verhoging van de OZB voor bedrijven mag de inflatie nergens overstijgen. Veel onderne-

mers verkeren dankzij de aanhoudende recessie in zwaar weer.

Het bovenmatig ophogen van gemeentelijke belastingen en heffingen die toch al een significante kostenpost voor bedrijven zijn, is niet langer verantwoord.

In Nederland geldt een macronorm voor de lokale lastenontwikkeling. Zo mocht in 2012 de totale opbrengststijging van de OZB van alle gemeenten bij elkaar niet hoger uitkomen dan 3,75 procent. De regeling levert niet het beoogde resultaat op. Er gaat geen disciplinerende werking vanuit voor individuele gemeenten. Bovendien wordt bij het vaststellen van de norm geen rekening gehouden met de huidige economische omstandigheden. Daardoor hebben gemeenten ten onrechte te veel ruimte om de OZB te verhogen.

Als gevolg van dat alles zie je grote lokale verschillen.

Zo verlaagt de gemeente Den Haag dit jaar de OZB-druk voor bedrijven, terwijl bijvoorbeeld in Breda de aanslagen met 6,2 procent stegen. Het invoeren van een landelijk bindende micronorm die ervoor zorgt dat iedere gemeente de belastingopbrengst jaarlijks alleen mag corrigeren voor inflatie en volume-effecten, kan een einde maken aan deze ongelijkheid en irreële verhogingen van de OZB. Dit voorstel, waar de

BZW samen met de landelijke koepel VNO-NCW voor pleit, is overigens geheel in lijn met de meerjarenafspraken die in 2011 tussen Rijk en gemeenten zijn gemaakt.

Onder de huidige economische situatie kampen ook overheden met een toenemende begrotingsdruk. Gemeenten hebben het steeds moeilijker om het financiële plaatje op orde te houden.

Telkens weer de lasten van bedrijven opschroeven om gaten te dichten is echter niet meer aanvaardbaar. De OZB voor ondernemers mag niet langer worden gebruikt als financiële sluitpost. Lokale overheden kunnen zich beter richten op het aanpassen van hun eigen organisatie en investeringspatroon.

Vooruitlopend op het instellen van een wettelijke micronorm vragen de Brabantse en Zeeuwse werkgevers hun gemeenten dan ook de OZB voor 2014 niet te verhogen of zelfs te verlagen.

Als de gemeente niet anders kan dan moet de verhoging de inflatie niet overstijgen, conform de landelijke afspraken. De BZW zal dit de komende tijd sterk benadrukken in het overleg met de Colleges van B&W.

Peter Swinkels, Voorzitter BZW

BEDRIJVIG BRABANT

7

oktober 2013

Zelfrijdende auto gaat testrijden op A270 Tijdens het autorijden bellen, appen of het nieuws lezen op een tablet, terwijl niet op het verkeer hoeft te worden gelet. In het huidige verkeer mag en kan dat als bestuurder natuurlijk niet. Maar in de toekomst mogelijk wel, dankzij de ontwikkeling van de zelfrijdende auto. En die ontwikkeling gaat snel. Diverse autofabrikanten zijn volop bezig met de ontwikkeling ervan.

Behalve technische en juridische obstakels om het rijden zonder tussenkomst van een bestuurder mogelijk te maken, moeten deze auto’s ook uitvoerig getest worden.

Daarom hebben Beter Bereikbaar ZuidoostBrabant (BBZOB), Rijksdienst voor het Wegverkeer (RDW), gemeenten Eindhoven en Helmond en de provincie Noord-Brabant al afspraken gemaakt over het testen van de zelfrijdende auto op de openbare weg in de nabije toekomst. Zodra de zelfrijdende auto voldoende ontwikkeld en getest is in de gesloten omgeving, zal de A270 tussen Eindhoven en Helmond de eerste ‘proefsnelweg’ in Nederland zijn om de voertuigen verantwoord te kunnen testen in een realistische verkeersomgeving. De komende tijd zal BBZOB in samenspraak met RDW en betrokken wegbeheerders de voorwaarden voor verantwoord testen gaan vastleggen om goed voorbereid te zijn op het moment dat er daadwerkelijk getest kan worden. De A270 wordt alleen op een verkeersveilige en verantwoorde manier ter beschikking gesteld voor de proeven met de zelfrijdende auto. Bovendien is een van de testvoorwaarden dat weggebruikers en omwonenden weinig tot geen hinder zullen ondervinden van deze proeven. Johan Hakkenberg, alge-

meen directeur RDW: ‘Samen met onder andere TNO, de technische universiteiten Delft en Eindhoven werken we aan de toelating van de zelfrijdende auto in Nederland.

RDW is betrokken bij de verdere ontwikkeling van regelgeving voor dit soort voertuigen. Het testen zal uiteraard eerst in een gesloten testomgeving plaatsvinden, waarna wij het voertuig willen testen in een realistische verkeersomgeving. De A270, en de nabijgelegen AutomotiveCampusNL, heeft zich reeds bewezen als uitstekende testlocatie met goede voorzieningen en de prettige samenwerking tussen betrokken partijen. Vandaar dat de A270 een logische keuze is.’

Oplossing fileprobleem ‘Als provincie Noord-Brabant vinden wij het belangrijk om dit soort initiatieven te stimuleren en daarom stellen we de A270 ook graag als testomgeving ter beschikking’, zegt gedeputeerde Ruud van Heugten.

‘De snelle technologische ontwikkeling van de zelfrijdende auto biedt grote voor-

VanHaren valt in de prijzen WAALWIJK - Schoenfabrikant vanHaren is gekozen tot ‘Beste winkelketen 2013’ in de categorie schoenen. Consumenten beoordeelden hun favoriete winkelketens op de negen belangrijkste koopaspecten, waaronder klantvriendelijk en deskundig personeel en de prijs. De prijs werd 30 september uitgereikt bij ABN AMRO in Amsterdam. Beste Winkelketen van Nederland is het grootste consumentenonderzoek van Nederland, waaraan ruim 285.000 consumenten hebben meegedaan. ‘Een mooier compliment kunnen we niet krijgen’, aldus de vanHarendirectie Krein Bons en Joost van Disseldorp. VanHaren is met 143 filialen, een online shop en een flagshipstore een leidende formule in de schoenenbranche in Nederland.

Duurzaamste Rabobank van Nederland in Beugen

(Foto: Gemeente Helmond) delen voor de verkeersveiligheid doordat menselijke fouten gereduceerd en op den duur zelfs uitgeschakeld worden.' De zelfrijdende auto heeft ook positieve invloed op de bereikbaarheid en het milieu. Door de vlotte, stabiele aansluiting van de auto’s is er een betere luchtstroom te realiseren, waardoor het brandstofgebruik gereduceerd wordt. Een ander gevolg van die constante aansluiting is dat voertuigen dichter op elkaar kunnen rijden en daarmee bijdragen aan de oplossing van het Nederlandse fileprobleem.

Biobased-ondernemers zoeken samen naar businesskansen Op de Green Chemistry Campus in Bergen op Zoom werd onlangs de Biobased Business Development Dag gehouden. Een praktische middag die speciaal werd georganiseerd voor Biobased-ondernemers op zoek naar businesskansen. De opkomst overtrof de verwachtingen: de dag trok ruim 140 deelnemers, onder wie meer dan honderd biobased-ondernemers.

BEUGEN - Het nieuwe adviescentrum van Rabobank Land van Cuijk & Maasduinen heeft als eerste Rabobank het BREEAMcertificaat in ontvangst mogen nemen, een beoordelingsmethode om de duurzaamheidprestatie van gebouwen te bepalen.

Het adviescentrum is voorzien van onder meer led-verlichting, een klimaatplafond, zonnepanelen in de gevel, een groen dak en aardwarmte. Ook zijn veel recyclebare materialen gebruikt bij de bouw. Ten slotte zorgt het adviescentrum voor een aanzienlijke beperking van het aantal verkeersbewegingen door klanten en medewerkers, waardoor naar verwachting jaarlijks 37 ton CO2 minder wordt uitgestoten.

Fitland tekent voor Talentencampus Oss OSS - Fitland gaat zich vestigen op de Talentencampus in Oss. Het aanbod bestaat straks uit een fitnessaccommodatie, hotelkamers, een multifunctionele sportaccommodatie en ondersteunende horecafaciliteiten. De eerste fase van de Talentencampus, waar onderwijs, bedrijfsleven en sport samenkomen, bestaat uit circa dertienduizend vierkante meter verdeeld over drie gebouwen. Naast Fitland vestigen zich in deze fase onder meer het ROC en het Hooghuis. Park & People, het consortium dat verantwoordelijk is voor het project, veranderde onlangs van samenstelling, nadat BrabantWonen zich terugtrok als medeontwikkelaar. Heijmans en Hendriks Bouw & Ontwikkeling gaan nu samen verder.

Ziekenhuizen bundelen krachten

Er werden boosts en pitches gegeven op het gebied van grondstoffen, conversie en eindproducten. Dit resulteerde in inspirerende praktijkverhalen van zestien biobasedbedrijven. De pitches boden de mogelijkheid om vragen te stellen en ervaringen uit te wisselen over technische problemen en bijvoorbeeld de zoektocht naar afnemers.

Eén van de bedrijven die een pitch gaf was Depron. Dit bedrijf is er in geslaagd om schaaltjes te ontwikkelen die volledig bestaan uit PLA. Als belangrijkste afnemers zien ze de levensmiddelenindustrie. Knelpunt is echter een te hoge prijs.

Gediscussieerd werd daarom onder meer over de vraag of de markt al klaar is voor een product waarbij de duurzaamheidsclaim niet zit in de composteerbaarheid van het schaaltje, maar in de besparing van fossiele grondstoffen en CO2-reductie.

Green Chemistry Campus De boosts werden onder meer gegeven door bedrijven die op de Green Chemistry gevestigd zijn. Progression Industry is een jonge onderneming die zich richt op de ontwikkeling van CyclOx, een nieuwe soort laagroetende dieselbrandstof, uitgevonden door de vakgroep Verbrandingstechnologie van de Faculteit Werktuigbouwkunde aan de TU Eindhoven. Ondernemer Michael Boot van Progression Industry promoveerde op dit onderwerp. Hij ziet goede toepassingsmogelijkheden. ‘Op termijn kan CyclOx op commercieel interessante wijze uit biomassa worden gemaakt’. Biodiesel CyclOx wordt geproduceerd uit het plantenmateriaal lignine, een afvalstroom bij de productie van papier en ethanol. Het is vooral interessant voor toepassing binnen de scheepvaartsector, omdat voor met name vaart op open zee nog geen duurzame alter-

’s-HERTOGENBOSCH - Het UMC St. Radboud en het Jeroen Bosch Ziekenhuis (JBZ) gaan in de toekomst meer samenwerken. Melvin Samson, voorzitter van de raad van bestuur van het Radboud en Willy Spaan, voorzitter van de raad van bestuur van het JBZ zetten onlangs hun handtekening onder een netwerksamenwerking. Deze samenwerking moet leiden tot een onderscheidende kwaliteit van zorg en innovatie in de patiëntenzorg en daarmee tot meerwaarde voor de patiënten.

Voorbeelden zijn het ontwikkelen van gezamenlijke zorgpaden, opleidingsactiviteiten, wetenschappelijk onderzoek, activiteiten op het gebied van kwaliteit en veiligheid alsmede het uitwisselen van artsen, onderzoekers en verpleegkundigen.

‘OZB mag geen sluitpost zijn van gemeentebegrotingen’

natieven zijn. Onlangs ontving Progression Industry een order van Maersk, de grootste rederij ter wereld voor de jaarlijkse levering van 50.000 ton CyclOx. Mobiele bio-raffinaderij Het jonge bedrijf Nettenergy heeft een manier ontwikkeld om groene bouwstenen op locatie uit biomassa te halen: de PyroFlash installatie. Hierbij worden houtsnippers in een zuurstofloze omgeving opgewarmd tot temperaturen tussen de 350 en 500 graden Celsius. Deze technologie geeft simultaan in enkele minuten een breed en volwaardig productenspectrum: biokolen, houtazijn en bio-olie. Omdat het een mobiele bio-raffinaderij betreft, is er besparing op transport en vermijdt het milieubelasting. Het afval waarvoor moest worden betaald, levert nu juist geld op. Ook geeft de tweede generatie bio-olie potentie voor de chemie, door de aromatische ver-

bindingen eruit te halen en in te zetten als biobased chemicaliën.

Biobased Delta Diverse Westbrabantse organisaties ondersteunden de Biobased Business Development Dag. Zo werden de pitches begeleid door Syntens en presenteerde de Kamer van Koophandel de portal www.biobaseddelta.nl. De regionale ontwikkelingsmaatschappij NV REWIN West-Brabant was als organisator betrokken bij de Biobased Business Development Dag. Freek van de Heuvel, hoofd Business Development van REWIN kijkt tevreden terug op de dag.

‘Onze belangrijkste doelstelling voor deze middag was, naast kennisoverdracht, om biobased bedrijven inspiratie en nieuwe ideeën te laten opdoen en hen gelegenheid te bieden om contacten te leggen en samenwerkingspartners te vinden. Daar zij we uitstekend in geslaagd.’

TILBURG - ‘De verhoging van onroerendezaakbelasting mag de inflatie in geen enkele gemeente overstijgen.’

Dat zegt Peter Swinkels, voorzitter van de Brabants-Zeeuwse Werkgeversvereniging. Hij pleit voor het handhaven van de eerder overeengekomen micronorm waardoor gemeenten OZBinkomsten niet langer als financiële sluitpost kunnen gebruiken.

‘Lokale overheden kunnen zich beter richten op het aapassen van hun eigen organisatie en investeringspatroon. De BZW wil dat de OZB-opbrengst in de gemeentebegrotingen voor 2014 maximaal stijgt met de inflatie. Dit zullen we de komende tijd sterk benadrukken in het overleg tussen de BZW en de Colleges van B&W in Noord-Brabant en Zeeland.’

Garfield Aluminium naar Homburg-terrein CUIJK - De gemeente Cuijk heeft het eerste perceel verkocht op het voormalige Homburg-terrein op industrieterrein De Beijerd en 't Riet. Het gaat om een perceel van zo’n zevenduizend vierkante meter aan de westzijde van het voormalige terrein Homburg voor het bedrijf Garfield Aluminium.

De huidige vestigingen van Garfield Aluminium in Cuijk en Bergen worden samengebracht in het nieuwe pand.

Wethouder Jeroen Joon van de gemeente Cuijk: ‘We zijn erg blij dat we positief nieuws kunnen melden over deze vestiging. Zeker in deze tijden is het belangrijk dat een ondernemer zo’n beslissing durft te nemen.’

8

oktober 2013

BEDRIJVIG BRABANT

‘De zorgsector moet ondernemend leren denken’ In de Troonrede viel het woord ‘participatiemaatschappij’ al. Meedoen, daar gaat het om. Ook – of misschien wel: vooral – in de zorg, die de komende jaren flink op de schop gaat. Maar volgens Jan Hendrikx, partner bij EY in Eindhoven, zijn er ook legio kansen voor de sector. ‘De noodzaak voor innovatie is nog nooit zo groot geweest.’

'Eerlijk gezegd, ik ken weinig branches waar veranderingen nu zó ingrijpend zijn als in de zorg. Door de vergrijzing stijgt de zorgvraag, de kosten exploderen, terwijl bezuinigingsmaatregelen instellingen om de oren vliegen. Zorg dreigt onbetaalbaar te

worden. Daarom hervormt de regering onder andere de AWBZ. Een verandering die de complete zorgsector op z’n kop zet. Vanaf 2015 wordt de AWBZ afgepeld tot een “romp”-AWBZ, alleen bedoeld voor langdurige zorg in een zorginstelling. Medische zorg valt dan onder zorgverzekeraars, terwijl gemeenten - via de Wmo - lichtere zorgtaken krijgen.

Zonder extra geld overigens. “Zorg dichtbij”, zo kun je de plannen samenvatten. Met meer behoefte aan mantelzorg en zelfredzaamheid van patiënten. De grootste uitdaging is dan ook: hoe verbeteren we in dit speelveld de kwaliteit van de Nederlandse zorg?

Wat mij betreft is de noodzaak voor innovatie nog nooit zo groot geweest.

Ondernemend denken Het begint met een mindshift, een andere manier van denken. Ondernemender. Gelukkig gebeurt dat al veel meer dan, pakweg, tien jaar geleden.

Een mooi voorbeeld is Loek Winter van DC Klinieken, dit jaar een van de finalisten in de categorie Accelerating van onze ondernemerscompetitie EY Entrepreneur Of The Year. Een zorgondernemer die zichzelf omschrijft als “vriendelijk met een zachte G, maar hard op het resultaat.” En dat werkt: DC Klinieken is tot twaalf vestigingen uitgegroeid.

Maar ook in Brabant zie ik veel inspirerende voorbeelden. Zo wordt op de High Tech Campus volop gewerkt aan de ontwikkeling van Smart Health. Een van de initiatieven is Slimmer Leven 2020, waarbij inmiddels zo’n 85 Brabantse zorginstellingen zijn aangesloten. Deze coöperatie bevordert de inzet van innovatieve technologie en ICT in de sectoren zorg, wonen en welzijn.

in 2012 veel nieuwe samenwerkingsverbanden in de zorg ontstaan. Het merendeel in de cure, maar ook steeds meer in de care. Belangrijke argumenten zijn natuurlijk: besparen, voorkomen van verschraling van het productaanbod en een betere afstemming tussen care en cure. Als marktleider in Health ondersteunt EY in deze vaak complexe processen.

Dit doen we multidisciplinair, vanaf de eerste initiatieven tot en met de implementatie. En door samenwerking, want daarin zit de sleutel tot succes. Zorginstellingen, ondernemers, verzekeraars, gemeenten, enzovoorts: sámen hebben we de taak om de zorg in Nederland naar een hoger niveau te tillen. Wat dat betreft raakt Making a Better Working World, de nieuwe tagline van EY, het hart van onze zorgsector.’

EY Jan Hendrikx RA Prof. Dr. Dorgelolaan 12 5613 AM Eindhoven (E). jan.hendrikx@nl.ey.com.

(T). 088 - 407 4692

Vinger aan de pols Weten waar we in de zorg naartoe gaan, dat is cruciaal. Juist in deze turbulente tijden. Daarom houdt EY continu de “vinger aan de pols”. Met toonaangevende onderzoeken als de jaarlijkse Barometer Nederlandse gezondheidszorg of praktische whitepapers, bijvoorbeeld over mvo-beleid voor zorgondernemingen. Omdat IT zo’n sleutelrol bij samenwerking en innovatie speelt, hebben we onlangs de IT-benchmark Zorg 2013 gepubliceerd. Hieruit blijkt bijvoorbeeld dat 47 procent van de zorginstellingen geen langetermijnvisie voor IT heeft.

Terwijl er voldoende mooie uitdagingen liggen.

Zoals e-health, dat patiënten veel meer eigen regie geeft. Maar slechts 30 procent van de zorginstellingen heeft een applicatie waarmee een patiënt zelf een afspraak kan maken. Wel maakt al 60 procent gebruik van tablets voor zorgondersteuning. Een mooi begin, maar dat percentage moet natuurlijk omhoog. Dit geldt ook voor de inzet van social media, waarmee het contact tussen zorgverlener en patiënt enorm verbeterd wordt. Op dit moment heeft slechts 37 procent van de instellingen beleid hiervoor. Bij al deze nieuwe vraagstukken denken onze experts mee.

Samen zorgen voor zorg Samenwerking, ook in de keten, is haast onvermijdelijk. Nietsdoen is dus geen optie. Gelukkig zijn er

Over Jan Hendrikx Jan Hendrikx (partner, Eindhoven) werkt sinds 1991 bij EY. Hij heeft zich vanaf 2000 gespecialiseerd in de sector Health Care & Life Sciences.

Naast zijn cliëntwerkzaamheden is hij actief bij onder andere NBA-Coziek en de Raad voor de Jaarverslaggeving.

Over EY Health Care & Life Sciences De specialisten van EY Health Care & Life Sciences zijn volledig thuis in de zorg. We ondersteunen multidisciplinair en in de volle breedte: van thema’s als financiering, zorgvastgoed en governance tot duurzaamheid en IT. Dit doen we voor talloze leidende zorginstellingen in Brabant, zoals Catharina Ziekenhuis Eindhoven, Maxima Medisch Centrum, St. Anna Zorggroep, Reinier van Arkel Groep, De Zorgboog en Lunet Zorg. www.ey.com

EY – Prof.Dr. Dorgelolaan 12 – 5613 AM – Eindhoven – (T). 088-4071000 – (F). 088-4074800 – (I). www.ey.com

BEDRIJVIG BRABANT

9

oktober 2013

Brabantse agrofoodsector zet in op innovatie en verduurzaming Noord-Brabant wil de duurzaamste en slimste agrofoodregio van Europa worden. Om deze ambitie te realiseren heeft de provincie Noord-Brabant samen met een groot aantal partners de Uitvoeringsagenda 2020 opgesteld. Deze moet de samenhang tussen ruimtelijke en economische ontwikkeling en leefbaarheid en ecologie bevorderen.

INNOVATIE IN BEELD Nieuwe app deelt lichamelijke activiteit met vriendenkring Niet alleen zien hoeveel je zelf beweegt, maar ook hoe actief je vrienden zijn. Dat is het idee van de app ‘Bouncers’ die onderzoekers van de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e), in samenwerking met De Ondernemende Huisarts (DOH) en de gemeente Eindhoven onlangs lanceerden. Door het sociale karakter van de app worden gebruikers zich meer bewust van hoeveel ze bewegen en motiveren ze elkaar tot een actievere levensstijl.

De provincie Noord-Brabant is de grootste agrofoodproducent van Nederland. Ruim twintig procent van de Nederlandse agrofood- en non food-productie wordt geproduceerd in Brabant. Op het gebied van de veehouderij en bomen- en groenteteelt neemt Brabant zelfs ongeveer de helft van de Nederlandse markt voor zijn rekening. Ook op Europees niveau doet Brabant het goed.

De regio staat in de top vijf van de Europese concurrentieladder voor agrofood. Bovendien zijn alle spelers in de agrofoodketen in Brabant vertegenwoordigd: boeren, verwerkers, logistiek, handel en diverse kennisinstellingen.

Onder druk De toppositie van de Brabantse agrofoodsector is echter in het geding. Het aandeel van agrofood in de nationale economie en handel neemt nog wel toe, maar het aandeel van de primaire sector is in de loop der jaren juist gedaald. Het geld wordt steeds minder ‘op het land’ verdiend en meer en meer in de technologie en verderop in de keten.

‘De agrarische sector in Nederland staat zwaar onder druk zegt de Brabantse gedeputeerde van Landbouw Yves de Boer. ‘In Nederland vallen op dit moment zo’n vijf agrarische bedrijven per dag om. Daarmee wordt een belangrijk stuk van onze economie gewoon weggeslagen. Agrarische ondernemers staan daarom erg open voor veranderingen om hun bedrijven weer rendabel te maken. De Brabantse agrofoodsector beschikt over een stevige basis om zich verder te ontwikkelen. Om tot de duurzaamste en slimste agrofoodregio’s van Europa te gaan behoren, moet Brabant uitgaan van zijn eigen kracht en de wil tot samenwerking. Daarbij moet niet alleen gedacht worden aan samenwerking binnen het agrofoodcluster, maar ook binnen de nationale topsector, binnen Europa en met de andere topsectoren in Brabant. Zo speelde de agrofoodsector bijvoorbeeld een belangrijke rol tijdens de Dutch Design Week in Eindhoven, die onlangs werd gehouden. Maar ook samenwerking tussen de agrofoodsector en higtech sector biedt volop nieuwe mogelijkheden.’

Proeftuin Bert Pauli, gedeputeerde van Economische Zaken in Noord-Brabant, geeft aan dat in de Uitvoeringsagenda 2020 wordt ingezet op een meer innovatieve en duurzame agrofoodsector. ‘Daarbij zijn kennis en innovatie belangrijke factoren. Via het Innovatieprogramma Agrofood (een onderdeel van de Uitvoeringsagenda 2020) willen wij, in samenwerking met andere partijen innovatie van bedrijven extra stimuleren. Brabant moet een proeftuin worden voor nieuwe verbindingen en vernieuwingen in de agrofoodsector. Het gaat daarbij om vernieuwingen in technologie, producten en productieprocessen, maar ook om organisatorische en sociale innovatie.’

Het Innovatieprogramma Agrofood richt zich op vijf thema’s: klantwaarde, gezondheid en voeding, duurzame technologie, biobased economy en ondernemen in lokale netwerken.

Pauli: ‘Elk van deze thema’s biedt kansen voor ondernemers om

hun marges te verhogen en in te spelen op nieuwe ontwikkelingen. Als een producent bijvoorbeeld weet wat een klant verwacht van zijn product en hier op inspeelt, zullen zijn producten beter gewaardeerd gaan worden. De klantwaarde van een product wordt op die manier verhoogd. En door samen te werken met andere topsectoren in Brabant, kunnen nieuwe verbindingen ontstaan waardoor weer nieuwe producten en productieprocessen tot stand komen. Door meer gebruik te maken van de mogelijkheden die inzet van duurzame technologie biedt, kunnen stappen worden gezet in de verdere verduurzaming van de agrofoodketen.

Voorbeelden van dit soort innovaties zijn onder meer de toepassing van GPS-applicaties bij precisielandbouw, gebruikmaken van robotica in de landbouw, 3D foodprinting, verwaarding van reststromen zoals eiwit uit bietenblad en verdere doorontwikkeling in stalsystemen.’

Om de rijksmiddelen voor innovatie optimaal te benutten en ter overbrugging naar de nieuwe Europese subsidieprogramma’s wil de provincie Noord-Brabant tot 2016 zo’n vier miljoen euro investeren in het innovatieprogramma Agrofood. Deze investering moet nog goedgekeurd worden door Provinciale Staten. De middelen zijn bedoeld om proeftuinen en living labs te stimuleren, innovaties in de agrofoodsector financieel en met menskracht te ondersteunen en netwerken voor kennisdeling te ondersteunen.

Gerben van den Broek / g.vandenbroek@dewinter.nl

Agrofood Agrofood is een verzamelnaam voor alle economische activiteiten die samenhangen met de productie van voedsel en andere agrarische producten: alles van grond tot mond, inclusief de non-food producten. De totale keten is vertegenwoordigd in Brabant: deze bestaat uit primaire producenten, hun toeleveranciers, de verwerkers van voedsel en van non food-producten, maar ook de verpakkingsindustrie, de logistiek en de retail. Al deze schakels bevinden zich in Brabant op relatief korte afstand van elkaar.

Kengetallen Brabantse Agrofood - 100.000 FTE werkgelegenheid - 12.200 bedrijven in de primaire sector - 8 agrofoodtoppers met meer dan 1 miljard euro omzet - 900 bedrijven in voedings- en genotmiddelenindustrie - 7,5 miljard euro toegevoegde waarde - 17,5 procent van de Nederlandse toegevoegde waarde in de agrofood - 75 procent agrofoodproductie bestemd voor buitenland, waarvan 80 procent binnen de EU - 17,5 procent van de Nederlandse agrofoodexport Bron: Brabantse Agrofood, Uitvoeringsagenda 2020

De app is inmiddels voor iedereen met een Androidtoestel gratis te downloaden via de Google Play-winkel.

Het principe van de app is eenvoudig: op de achtergrond van het telefoonscherm visualiseren gekleurde, bewegende ringen live de lichamelijke activiteit van de gebruiker en die van zijn vrienden. Hoe meer iemand beweegt, des te sneller stuitert diens ring over het scherm. Zo kan in één opslag worden bekeken hoe de eigen levensstijl zich verhoudt tot die van vrienden. Volgens Caroline Hummels, TU/e-hoogleraar en één van de onderzoekers achter de app, maakt die koppeling met de vriendenkring dat gebruikers zich bewust worden van hun persoonlijke lichaamsbeweging. ‘Gebruikers gaan door Bouncers het gesprek aan met zichzelf en hun vrienden over hoeveel ze bewegen. De app zet hierdoor niet alleen aan tot een actievere levensstijl, maar vergroot ook de sociale binding binnen de vriendenkring.

Sociale band Bij tests met de bètaversie van de app zagen de onderzoekers al direct hoe dagelijkse beweging onder proefpersonen bespreekbaar werd. ‘We zagen dat mensen bij gebruik van de app berichtjes naar elkaar begonnen te sturen over hun fysieke activiteit’, zegt Hummels. ‘Collega’s wisten ineens van elkaar hoe actief ze zijn. De sociale band die mensen krijgen via een sportclub kunnen mensen met Bouncers ook krijgen.’

Bouncers meet de mate waarin de gebruiker beweegt aan de hand van de bewegingssensor die iedere smartphone tegenwoordig heeft. Met een slimme berekening wordt de activiteit omgezet in de snelheid waarmee de gekleurde ring door het beeld beweegt. Bouncers is voortdurend aanwezig op de achtergrond van het scherm, maar de onderzoekers hebben het energieverbruik zeer laag weten te houden om de batterij van de telefoon zoveel mogelijk te sparen.

Smart Environment De app valt binnen het onderzoeksthema Smart Environment van de TU/e waarin wordt gezocht naar methoden en tools om mensen te ondersteunen gezonder te leven. De ontwikkeling van de app is onderdeel van een samenwerkingsproject tussen de TU/e (faculteit Industrial Design), de gemeente Eindhoven en De Ondernemende Huisarts (DOH). De gemeente is medefinancier van het project. DOH zal de effectiviteit van de app testen onder honderd inwoners van Eindhoven.

Foto TU/e

10

oktober 2013

BEDRIJVIG BRABANT

BEDRIJVIG BRABANT

11

oktober 2013

Imke Carsouw, directeur van Brainport Development:

‘Brainport biedt ruime mogelijkheden om te groeien’ Imke Carsouw kreeg ruim anderhalf jaar geleden de uitdaging aangeboden om de door de gehele Brainport Regio Eindhoven – van ondernemers tot overheden en kennis- en onderwijsinstellingen – geroemde Elies Lemkes op te volgen als directievoorzitter van Brainport Development. ‘Een van de belangrijkste graadmeters in de nabije toekomst is het voor elkaar krijgen dat kenniswerkers, bedrijven en financiers deze regio nog meer uit zichzelf gaan opzoeken’, stelt Carsouw.

Als Carsouw gevraagd wordt wat haar het meeste bevalt aan haar functie bij Brainport Development, hoeft zij daar niet lang over te twijfelen. ‘Het mooie aan deze job is dat je op zeer veel verschillende manieren aan het opereren bent. Enerzijds ben ik bezig met de langetermijnstrategie voor de Brainportregio, waar zijn we goed in en wat moeten we verder uitbouwen. Anderzijds ben ik met zeer concrete en actieve projecten bezig om de bedrijven en de regio direct vooruit te helpen. Onze belangrijkste uitdaging is om “slim te blijven en economische sterker te worden”. Het aantrekken van kenniswerkers, vergroten van onze publieke R&D en stimuleren van ondernemerschap zijn daarbij onze belangrijkste uitdagingen. Een van de recente hoogtepunten is wat mij betreft de opening van de incubator Mμ op High Tech Campus Eindhoven. Het is een hele mooie formule waarmee wij startende ondernemers ruimte bieden voor groei, toegang tot kapitaal en vooral ook ingangen in het sterke Brainport-netwerk van hightech en maakbedrijven.’

Incubator Mμ Het gloednieuwe gebouw van Mμ biedt kleine en middelgrote R&D-bedrijven met de focus op Lifetech en New Energy de mogelijkheid hun bedrijf uit te bouwen en te specialiseren. Carsouw: 'De formule biedt ondernemers ook de gelegenheid elkaar te ontmoeten en te gaan samenwerken.’ Met Mμ beschikt Brainport Regio Eindhoven over een nieuwe hoogwaardige accelerator waarin hightechbedrijven kunnen doorgroeien. Naast kantoorruimten is het centrum voorzien van hoogwaardige laboratoria vanaf vijfentwintig vierkante meter die op specificatie van het bedrijf ingericht worden. In mei van dit jaar vestigden de eerste bedrijven zich in Mμ, momenteel zijn er al elf gevestigd. Mμ borduurt voort op het succes van Bèta, dat in 2007 haar deuren op High Tech Campus Eindhoven opende voor R&D-bedrijven en waar sindsdien de vraag groter is dan het aanbod.'

Successen:

'Brainport Industries slaagt er naar mijn idee steeds beter in een samenwerkingsverband van hightechtoeleveranciers te zijn en brengt hierdoor saamhorigheid tot stand' ‘Maar niet alleen dergelijke successen zijn belangrijk’, vervolgt Carsouw. ‘Op strategisch niveau hebben wij als regio al jarenlang ervaring met het formuleren van een duidelijke strategie voor de hele regio. Die moet je regelmatig “stress testen”: zitten we nog op de goede weg? Momenteel zijn wij bezig met de ontwikkeling van toekomstscenario’s. Hoe ziet onze toekomst er in 2030 uit en wat betekent dat voor onze actuele strategie? Die scenario’s moeten binnen nu en een paar maanden gereed zijn en ook de vernieuwde, verdiepte bijbehorende strategie moet gemaakt worden.’

Topinstituten 'Een van de thema’s waar we al geruime tijd op inzetten, is het interesseren van jongeren in techniek. Er zijn al veel leuke en praktisch bruikbare projecten voor kinderen, studenten en volwassenen om hen te interesseren voor techniek, maar het kan altijd beter.

De grootste uitdaging voor Brainport Regio Eindhoven is namelijk het blijven van een kennisintensieve regio. Er vindt hier extreem veel private R&D plaats en om slim te blijven moeten wij in blijven zetten op techniekonderwijs. Op alle niveaus vormt het gebrek aan technisch personeel een belemmering op weg naar economische groei.’

Een andere grote uitdaging is in de visie van de Brainport Development-directeur de (financiële) ondersteuning van bedrijven. Wij willen private financiers veel meer interesseren voor financiering van onze hightech- en maakbedrijven. Vaak betekent helaas “onbekend maakt onbemind”. Daar proberen wij systeemveranderingen in tot stand te brengen. Altijd met als doel om meer financiering voor groeiende bedrijven te realiseren. Daarnaast is het ook heel belangrijk dat de publieke investering in R&D groter wordt. Helaas zijn niet alle geluiden over de praktische toepassing van het Topsectorenbeleid positief. Vanuit dat perspectief en het belang dat wij als regio hechten aan de aanwezige topinstituten als het Holst Centre, het Embedded Systems Institute (ESI) en het Dutch Polymer Institute (DPI), is het evident dat de lange termijnfinanciering van deze kennisinstellingen geborgd moet worden.'

Imke Carsouw Brainport Industries Een van de regionale samenwerkingsverbanden waar Carsouw in dit kader uitermate over te spreken is, is Brainport Industries.

‘Het is een fantastische coöperatie die ontzettend dicht bij onze organisatie staat en zorgt voor een zeer goede afstemming met het bedrijfsleven. Brainport Industries slaagt er naar mijn idee steeds beter in een samenwerkingsverband van hightechtoeleveranciers te zijn en brengt hierdoor saamhorigheid tot stand. De coöperatie probeert bovenal concrete zaken in de dagelijkse praktijk te realiseren, iets waar ondernemers in deze tijd daadwerkelijk behoefte aan hebben. Wat dat betreft zie ik Brainport Industries als een ‘maatje’ waarmee wij samen grote successen kunnen behalen.’

Een van de speerpunten voor de komende jaren is wat Carsouw betreft vergaande internationalisering. ‘Het is ons streven om met andere regio’s samenwerkingsverbanden op te tuigen. Dat kan gaan om concrete afspraken te maken over het uitwisselen van talent, over R&D-samenwerking, of bijvoorbeeld om buitenlandse partijen te interesseren zich hier te vestigen. Over vijf jaar moeten internationale bedrijven, kennisinstellingen en investeerders het nog vanzelfsprekender vinden om naar Brainport Regio Eindhoven te komen. Wil je als regio gezien worden dan zul je zeer actief naar buiten moeten treden. Een van de aanstaande wapenfeiten is een nieuw programma om internationale kenniswerkers naar Nederland te halen.

Een van de belangrijkste graadmeters in de nabije toekomst is namelijk het voor elkaar krijgen dat kenniswerkers, bedrijven

en financiers deze regio uit zichzelf gaan opzoeken.’

En wanneer Carsouw na vijf jaar daadwerkelijk tevreden is met haar eigen functioneren?

‘Brainport Regio Eindhoven moet haar positie als tweede motor van de Nederlandse economie absoluut hebben vastgehouden en zelfs hebben uitgebouwd. Dat is de

allerbelangrijkste ambitie. Brainport Regio Eindhoven is een regio waar ontzettend veel dynamiek is en kennis omgezet wordt in concrete producten en diensten. Ik wil een significante bijdrage leveren aan het vasthouden en uitbouwen van dat bruisende klimaat.’

Edwin van Gastel / redactieBB@dewinter.nl

Over Imke Carsouw Imke Carsouw kent een geschiedenis bij het Ministerie van Economische Zaken. Voor haar functie bij Brainport Development was zij daar werkzaam binnen het directoraat-generaal voor Ondernemen en Innovatie en lid van het managementteam van de directie ondernemerschap.

Toch was Carsouw geen onbekende voor Brainport Regio Eindhoven.

Carsouw is geboren en getogen in Deurne. Na haar middelbare school vertrok ze naar Rotterdam voor haar studie Bestuurskunde aan de Erasmus Universiteit, gevolgd door verschillende functies bij het ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschappen. In 1997 stapte ze over naar het ministerie van Economische Zaken. Daar heeft ze verschillende functies gehad rond thema’s als bedrijventerreinen en economische ontwikkeling van grote steden. Vervolgens was zij binnen het ministerie, als Clusterleider Zuidoost-Nederland, vijf jaar lang verantwoordelijk voor het ontwikkelen en uitvoeren van een economische visie en actieplan voor de technologische topregio Zuidoost-Nederland vanuit het ‘Pieken in de Delta’ beleid. Zij bouwde een regionaal netwerk op van bedrijfsleven, kennisinstellingen, overheden en intermediaire organisaties.

Verder heeft Carsouw veel ervaring opgedaan met het Europese programma OP-Zuid en het grensoverschrijdende Interreg Programma MaasRijn. In haar laatste periode bij het ministerie was Imke Carsouw bij het directoraat-generaal voor Ondernemen en Innovatie verantwoordelijk voor de beleidsontwikkeling en uitvoering van het generieke ondernemerschapbeleid gericht op het midden- en kleinbedrijf met speciale aandacht voor thema’s als valorisatie, starters, snelle groeiers, onderwijs en ondernemerschap, maatschappelijk verantwoord ondernemen, diversiteit en microfinanciering. Ze vertegenwoordigde ook het ministerie als aandeelhouder van de vier Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen in Nederland.

12

oktober 2013

BEDRIJVIG BRABANT

Haal het beste naar boven in je medewerkers % " ! % % # % " " #

" # "

$ " ! ! % ! % " & ' ! " # # ! % !# # " $ " ! %

fontys.nl/zakelijk

fontys.nl/zakelijk

BEDRIJVIG BRABANT

oktober 2013

meetings@eindhoven.holiday-inn.com

13

14

BLANKENDAAL VERSUS...

oktober 2013

BEDRIJVIG BRABANT

Jeroen Rondeel, managing director Metaalperswerk van de Wetering:

‘Er staat een bedrijf dat klaar is voor de toe ‘In de afgelopen periode hebben wij stevig de portemonnee getrokken en 1,4 miljoen euro geïnvesteerd in nieuwe machines. De fabriek is nu vergaand geautomatiseerd, er is nieuwe software in gebruik genomen, evenals een ander ERP-pakket. De grootste “knaller” is dat wij hierdoor binnen vier weken van tekening tot verspaand eindproduct komen.’ Aan het woord is Jeroen Rondeel, managing director bij Metaalperswerk van de Wetering. In de rubriek Blankendaal versus interviewt John Blankendaal (managing director Brainport Industries) iedere maand een directeur van een high tech onderneming. Deze maand spreekt Blankendaal met Jeroen Rondeel.

Blankendaal: ‘Kun je wat over je eigen achtergrond vertellen en over hoe je bij dit bedrijf terecht bent gekomen?’

Rondeel: ‘Ik ken een achtergrond bij een van de grootste industriële bedrijven van Nederland: Aalberts Industries. In 2008 kwam ik met Metaalperswerk van de Wetering in aanraking.

Mijn missie was het bedrijf klaar maken voor de toekomst. Een van de unieke aspecten was het omvangrijke klantenbestand. Nadeel van het bedrijf was het cost leadership wat leidde tot een matige marge. Na diverse strategische beraden – waarbij onder meer de Six Sigma-methode een belangrijke rol heeft gespeeld – is de keuze gemaakt om ons te specialiseren in de technologie van warmpersen. Dit is het vervaardigen van producten met kneedlegeringen zoals aluminium, koper en messing. Je maakt deze materialen dusdanig warm dat ze kneedbaar zijn, maar hun karakteristieke eigenschappen tegelijkertijd behouden blijven. De temperaturen in het productieproces lopen daarbij op van vierhonderdzeventig tot achthonderdtwintig graden. Met onze eigen verspaningsafdeling komen wij uiteindelijk tot een zeer nauwkeurig eindproduct in de vorm van spaanloos vervormde delen.’

Blankendaal: ‘Kun je een voorbeeld geven van een markt waarin jullie producten afgezet worden?’

Rondeel: ‘Een van onze traditioneel grote klanten is Dornbracht. Dit bedrijf vervaardigt exclusieve kranen en verkoopt in feite geen kranen, maar ‘de spirit of water’. Het gaat hier om ongekend hoogwaardige producten en waarbij geen enkele overgang zichtbaar mag zijn. Wij zijn in staat om voor Dornbracht de kranen uit één stuk te vervaardigen. Dit doen wij niet alleen voor de sanitaire industrie. Wij vervaardigen tal van producten die in een groot aantal markten hun afzet vinden. Van agrofood tot new energy, defensie, automotive en medisch. De producten lopen uiteen van kranen tot warmtewisselaars en oliekoelers. Bij dit laatste product zorgt de taaiheid van de messing voor de gewenste weerstand bij extreme condities. Kortom, om producten met kneedlegeringen te vervaardigen moet je een high tech bedrijf zijn. De grote truc binnen Metaalperswerk van de Wetering is het flexibel geautomatiseerde productieproces.

Toen ik bij dit bedrijf arriveerde, waren wij cost leader en nu zijn wij technology leader. Wij kunnen kleine series met een hoge flexibiliteit produceren. Er staat een bedrijf wat klaar is voor de toekomst. Vroeger probeerden wij alle variaties uit een product te “slopen”, nu kiezen wij uit strategisch oogpunt voor producten met variaties. Er is daadwerkelijk sprake van een cultuurverandering.’

Blankendaal: ‘Waarop is die cultuurverandering naar jouw idee gebaseerd?’

Rondeel: ‘De inspiratie kwam in feite via Hans Duitsers van Sioux. Hij stelt dat als je technology leader wilt worden, je betere mensen, equipment, processen en business modellen nodig hebt. Al die zaken hebben wij in de afgelopen jaren weten te realiseren. Wat dat betreft zit daar ook de meerwaarde van Brainport Industries (red. Metaalperswerk van de Wetering is lid van Brainport Industries).

Het brengt je niet alleen in contact met collegaondernemers, maar zorgt ook voor kennisdeling en een hoger niveau in de keten. Ook de theorie van Six Sigma heeft daar een rol ingespeeld. Dit concept wordt onder meer gepredikt door Holland Innovative en het heeft ons in staat gesteld om het productieproces goed te kunnen stimuleren wat uiteindelijk leidt tot een aanzienlijk korter productieproces. Wij zijn als het ware een probleemoplosser geworden die over materiaal- en marktkennis beschikt.

Metaalperswerk van de Wetering zal weliswaar nooit voor de volle honderd procent een engineeringsbedrijf worden, maar wij zijn wel goed in staat om producten te engineeren.’

Blankendaal: ‘Hoe komen jullie aan de benodigde materiaalkennis?’

Rondeel: ‘Allereerst doen wij zelf materiaalonderzoek. Hiertoe hebben wij onder meer een samenwerkingsverband opgetuigd met een Duitse gieterij. Het vergaren van hoogwaardige know how over kneedlegeringen is een cruciaal onderdeel van onze strategie. Vanuit die gedachte zijn wij jaren geleden gezamenlijk met het patentenbureau in Europa de boer opgegaan. Samen met dit patentenbureau hebben wij onderzocht welke Europese bedrijven over patenten in kneedlegeringen beschikten. Dit bleken acht bedrijven te zijn en uiteindelijk hebben wij met de besproken Duitse gieterij een samenwerkingsverband opgetuigd. Dit bedrijf heeft vier patenten in haar bezit.

Zo is men in staat nanoparticles op te sluiten in messing. Dergelijke expertises versterken ons onderscheidend vermogen. Via een strategisch partnership met deze partij zijn wij op ons huidige kennisniveau terechtgekomen.’

Blankendaal: ‘Zijn er in de markt waarin jullie opereren veel concurrenten?’

Rondeel: ‘Eigenlijk zijn het er te weinig, warmpersen is niet bij iedere constructuer bekend. Er zijn een aantal Duitse, Oostenrijkse en Zwitserse concullega’s. Verder zijn er vooral spelers die massaproducten vervaardigen. Wij kiezen echter voor low volume en high mix. Doordat er weinig bedrijven zijn die dat aanbieden, is de markt nog

BEDRIJVIG BRABANT

oktober 2013

BLANKENDAAL VERSUS...

15

komst’

relatief onbekend met de mogelijkheid van warmpersen. Dit wordt versterkt door het gegeven dat er weinig vaktechnici met de benodigde expertise opgeleid worden.’

Blankendaal: ‘Met welke materiaal gaan jullie direct de concurrentie aan?’

Rondeel: ‘Roestvrijstaal is voor onze concurrentiepositie momenteel een zeer belangrijk materiaal. Met een groot aantal van onze producten van kneedlegeringen kunnen wij roestvrijstaal één op één vervangen. Zo hebben wij de afgelopen jaren bijvoorbeeld een gasmeter die aanvankelijk gegoten werd middels onze warmperswerktechnologie vervaardigd. Een van de grootste winstpunten voor de afnemers is de teruggedrongen porositeit. Bovendien is warmperswerk een productieproces dat aanzienlijk goedkoper is. Voor de klant een flinke kostprijsbesparing en voor ons is het een product met een leuke winstmarge. Een stelling die wij wel eens hanteren is dat alle producten van roestvrijstaal vervangen kunnen worden door een alternatief van messing. Bij messing is corrosiebestendigheid het enige nadeel, maar in negentig procent van de gevallen is de corrosiebestendigheid van messing toereikend.’

Blankendaal: ‘Wat is voor jullie technologisch gezien de grootste uitdaging in de komende jaren?’

Rondeel: ‘Het kunnen persen van titanium is een capaciteit die zeer hoog op ons verlanglijstje staat. Technologisch is dat een uitdaging omdat titanium geperst wordt bij een temperatuur van boven de negenhonderd graden. Met een dergelijke temperatuur hebben wij weinig ervaring. Dat lukt enkel via inductie of een keramische oven. Grotere bedrijven zoals een chipmachinefabrikant zouden het zeer interessant vinden als wij in staat zijn bepaalde onderdelen van hun machines met titanium kunnen produceren. Het is niet ondenkbaar dat zij dan zelfs bereid zijn te investeren in de benodigde oven.’

Blankendaal: ‘Binnen welke termijn is een dergelijke investering denkbaar?’

Rondeel: ‘Dat zal niet binnen nu en een jaar zijn. Wij hebben de afgelopen periode stevig de portemonnee getrokken en 1,4 miljoen euro geïnvesteerd in nieuwe machines. De fabriek is nu vergaand geautomatiseerd, er is nieuwe software in gebruik genomen, evenals een ander ERP-pakket. De grootste “knaller” is dat wij hierdoor binnen vier weken van tekening tot verspaand eindproduct komen. Het start met

3D-modellering, vervolgens wordt het benodigde productiegereedschap gemaakt, waarna het persen plaatsvindt en tenslotte het product met CNC-machines afgewerkt wordt. Een nieuwe trend is daarbij de mogelijkheid om de klant een 3D-print op te sturen waarmee hij de maten kan nameten. Hierdoor is het gebruik van klassieke technische tekeningen fors afgenomen en

wordt het productieproces aanzienlijk versneld.

Je vervangt met 3D-printen weliswaar niet het volledige tekenproces, maar door de complementariteit is er tijdwinst. De time-to-market is er enorm bij gebaat en in onze markten is dat een onderscheidend element.’

Edwin van Gastel /redactieBB@dewinter.nl

Wetering: specialist in Rapid Prototyping en Additive Manufacturing Het familiebedrijf Metaalperswerk van de Wetering is in 1918 opgericht en een begrip als het gaat om het warmpersen en het verspanen van producten uit kneedlegeringen (messing, koper en aluminium). Met warmperswerk biedt Metaalperswerk van de Wetering Rapid Manufacturing in non-ferro metaal en is het bedrijf in staat om haar klanten te ondersteunen vanaf het eerste idee tot de serieproductie.

Het bedrijf vervaardigt via warmpersen producten van kneedlegeringen in messing en aluminium. Dit is een alternatief voor gieten en roestvrijstaal (rvs). Het familiebedrijf telt anno 2013 vierendertig medewerkers en is vergaand geautomatiseerd. Het bedrijf onderscheidt zich niet alleen door zelf te produceren, maar ook door actief mee te denken in het creëren van oplossingen in messing, koper en aluminium. Ook voor producten waar men niet zo snel aan messing denkt. Door de jarenlange ervaring in het maken van warmpersen gietdelen is men in staat mee te werken aan die innovatieve oplossingen, dit doet men onder de titel ‘Reinventing Brass’.

De engineeringafdeling ontwikkelt in nauwe samenwerking met het productieteam de eerste prototypes van het product en verzorgt daarnaast pre-productieseries door ‘Rapid Tooling Prototyping’

16

oktober 2013

BEDRIJVIG BRABANT

BEDRIJVIG BRABANT

17

oktober 2013

Hurks Polo Championship 2013

Relatiemarketing, netwerken en genieten van spectaculaire paardensport Op poloveld ‘De Paardedokter’ op Landgoed Baest in Middelbeers werd in het weekend van 14 en 15 september de vijfde editie gehouden van het Hurks Polo Championship.

In de afgelopen vijf jaar is het evenement uitgegroeid tot een vaste waarde voor pololiefhebbers in Nederland en is het stevig genesteld in de regio Eindhoven.

Het evenement trok in totaal zo'n 1.300 genodigden, veelal van bedrijven uit de regio, die het spektakel wilden bijwonen. Acht internationale poloteams met in totaal 32 spelers en maar liefst 160 paarden gaven acte de présence. De teams bestonden uit spelers uit Nederland, België en Oostenrijk, versterkt door - voornamelijk Argentijnse - professionals.

Samenspel De bezoekers werden getrakteerd op prachtig samenspel tussen speler en paard. Uiteindelijk ging de winst naar Polo Team Nipas, powered by El Metejon met 5,5 tegen 3.

Gonzalo Bernal van team Nipas werd uitgeroepen tot MVP (Most Valuable Player) en zijn merrie Lulu kreeg de eer voor de Best Playing Pony. Annita van der Hoeven werd MVP Female van het toernooi.

Energie Polo Republic, organisator van het evenement, stak veel energie in de voorbereiding op het evenement en het Eindhovense evenementen bureau BYLEI regisseerde de hospitality gedurende deze twee dagen. Directeur Lei Willems: ‘Uit alles is het maximale gehaald: de verlichting, geluid, styling, sfeer, catering en bediening. Al deze afzonderlijke elementen kregen tijdens het evenement extra uitstraling in hun samenhang. Daarmee hebben we de verwachtingen en zakelijke doelstellingen van onze opdrachtgevers kunnen realiseren en hun gasten ongedwongen kunnen laten genieten van een onvergetelijke dag uit.’

Conclusie Bouwonderneming Hurks was dit jaar voor de vijfde keer betrokken bij het polokampioenschap in Middelbeers, waarvan de afgelopen vier jaar als hoofdsponsor en partner. ‘Prima reden voor een feestje’, vond directeur Geert Hurks van het bedrijf. ‘Maar ook een goed moment om de balans eens op te maken. Daarbij kan ik maar één conclusie trekken: in de afgelopen vijf jaar is het Hurks Polo Championship uitgegroeid tot het mooiste polotoernooi van Nederland en heeft het zich inmiddels verankerd in de regio.’

Brabantse Nieuwe In de rubriek Brabantse Nieuwe portretteert Bedrijvig Brabant ondernemingen die excelleren in innoveren.

Deze maand spreken we Jac van Ham (68), die in 2012 samen met zijn compagnon Annemarie Schuiling in Klein Zundert het bedrijf Drainvast oprichtte. Met de drainvoeg heeft Drainvast een onderhoudsarme, duurzame oplossing bedacht om regenwater via de bestrating te kunnen infiltreren. De vinding eindigde dit jaar op de 17e plek in de MKB Innovatie Top 100.

Hoe is het idee voor Drainvast ontstaan?

‘Aanleiding was een verzoek van de gemeente Bergen in Noord-Holland om met een alternatief te komen voor waterpasserende bestrating, omdat het voegsplit tussen de straatstenen veel vervuiling en verstopping gaf. Samen met de gemeente en ingenieursbureau Tauw zijn we toen op zoek gegaan naar een onderhoudsarme, duurzame oplossing om regenwater via de bestrating te kunnen infiltreren. Daarvoor hebben we diverse materialen en modellen getest. Uiteindelijk hebben we gekozen voor een kunststof waterdoorlatende infiltratievoeg, bestaande uit 85 procent PP en vijftien procent PE, die tussen de straatstenen kan worden gelegd in alle gewenste kleuren.’

Waar zijn jullie bij de ontwikkeling zoal tegen aangelopen?

‘Nadat het verzoek vanuit Bergen bij mij terecht was gekomen, kwam ik er eerst niet uit. Tot ik in Leeuwarden

langs een museum reed, waar ze bezig waren oude vloerbedekking uit het raam te gooien. Van die vloerbedekking heb ik vervolgens een eerste proefmodel gemaakt. Daarna ben ik op zoek gegaan naar een fabrikant die het materiaal verder kon verfijnen. De drainvoegen moeten onder meer een bepaalde stijfheid hebben, milieuvriendelijk en onderhoudsarm zijn en bestand zijn tegen hoge en lage temperaturen. Daarbij stuitte ik bij toeval op een bedrijf uit België.

Zij hebben een speciaal soort naaldvilt zonder toeslagstoffen ontwikkeld dat aan alle gestelde eisen voldoet.’

Op welke partijen richten jullie je met de drainvoeg?

‘Het product is met name voor gemeenten en overheden interessant, maar ook een aantal projectontwikkelaars heeft al interesse getoond. Testen door een ingenieursbureau hebben uitgewezen dat de drainvoeg ook na tien jaar nog ruimschoots boven de norm presteert. Reiniging van het straatwerk tast de drainvoeg niet aan. Daardoor is het een investering die zichzelf makkelijk terugverdiend.’

Is het product al op de markt verkrijgbaar?

‘In een aantal gemeenten in Noord-Holland en Gelderland hebben we al kleine pilotprojecten uitgevoerd. Voor volgend jaar hebben we ook al zo’n 30.000 tot 35.000 vierkante meter op stapel staan, met een aantal projecten in grotere steden. De komende jaren wil wij zo langzaam maar zeker verder doorgroeien.’

Waar staat Drainvast over vijf jaar?

‘In Nederland wordt gemiddeld zo’n 3,5 miljoen vierkante meter straatwerk (inclusief herstraten) per jaar gelegd.

Het zou mooi zijn als wij met Drainvast daarvan zo’n twee tot drie procent voor onze rekening zouden kunnen nemen. Daarnaast hebben we onlangs ook een bijpassend afwateringsputje ontwikkeld, de drainbrick, waar wij eveneens hoge verwachtingen van hebben.’

18

oktober 2013

Alles rondom personeel geregeld

Zorgen voor je personeel is zorgen voor het fundament van je organisatie. Hoe haal je het maximale uit je medewerkers? Hoe vergroot je hun werkplezier? Hoe laat je ze groeien? Maar ook: hoe zet je een goed salarissysteem op, een bonusregeling? En hoe ga je om met ziekte?

Puur in Personeel biedt u alle antwoorden en oplossingen voor uw personeelsvraagstukken.

Wij zijn professioneel, transparant en duidelijk.

Centraal staat aandacht voor de persoon! Puur in Personeel werkt samen met u, ondernemers, door te ontzorgen op het gebied van personeel.

Puur in Personeel. Dat is drie in een! Alles rondom personeelszaken, alles rondom ziekte, verzuim en herstel en alles rondom arbeidsrechtelijke en ďŹ nanciĂŤle zaken.

Aarle-Rixtelseweg 14 t 5707 GL Helmond t t 0492 801989 info@puurinpersoneel.nl t www.puurinpersoneel.nl

BEDRIJVIG BRABANT

BEDRIJVIG BRABANT

19

oktober 2013

Lumosa wil uitgroeien tot voorhoedespeler in openbare verlichting

Column Kenniswerkersregeling 2.0

Lumosa is een van de vele high tech bedrijven die Brainport Eindhoven rijk is. De onderneming, in 2006 opgericht door voormalig Philipsman Henk Maas, legt zich toe op led-verlichting voor onder meer sportvelden. In de komende jaren zal het bedrijf als het aan Maas ligt ook de openbare verlichtingsmarkt gaan veroveren. ‘In de sportveldenmarkt hebben wij bekendheid verworven bij de grotere installatiebedrijven die ons in de komende jaren toegang bieden tot de openbare verlichtingsmarkt.’

Herinnert u zich nog dat bij het uitbreken van de crisis de overheid de hoog opgeleide kenniswerkers van bedrijven met subsidie bij kennisinstellingen parkeerde? Als een van de destijds geestelijk vaders van deze regeling ben ik er nog trots op! En ja, ruim negentig procent van deze kenniswerkers is inmiddels weer aan het werk bij zijn oude werkgever.

De maatregel werd getroffen om te voorkomen dat werkgevers hun talentvolle en vooral schaarse hoogopgeleide medewerkers, waar ze jaren in hadden geïnvesteerd, moesten ontslaan met het risico dat zij naar het buitenland zouden vertrekken en straks niet meer beschikbaar zouden zijn, of na een tijdje niet meer ‘actueel en bij de tijd’ in hun vak zouden zijn. Bedrijven en kennisinstellingen waren enthousiast en het is een enorme impuls geweest voor de samenwerking tussen bedrijven en kennisinstellingen.

‘Bij de start van het bedrijf was led nog geen hot issue’, memoreert Maas. ‘Er werd wel over gesproken, maar men dacht dat de doorbraak nog een aantal jaren zou duren. Ik was echter overtuigd van een snelle opkomst. Met een Philipsachtergrond in vermogenselektronica – wat zeer belangrijk is voor led-verlichting – ontwikkelden wij in opdracht led-drivers voor grote gerenommeerde internationale licht bedrijven.’

Eindhoven Airport Na eenmaal leverancier te zijn geworden van led-drivers ging het bij het leveren van led-verlichting hard voor Lumosa. Zo werd bijvoorbeeld in de afgelopen jaren led-straatverlichting voor de Chinese markt ontwikkeld. In eigen land werd recentelijk het platform van Eindhoven Airport voorzien van ledverlichting. ‘Met die stap naar de markt van terreinverlichting komt onze ambitie om in de Europese markt ook openbare verlichting te gaan leveren binnen handbereik’, stelt Maas.

‘Doelbewust hebben wij in de afgelopen jaren voor een nichemarkt gekozen bij het profileren van ons eigen led-product, te weten sportveldverlichting. Wereldwijd zijn wij hierin marktleider. Jaarlijks voorzien wij zo’n honderd sportvelden van led-verlichting.’

Openbare verlichting Lumosa kan met recht een kop-staartbedrijf genoemd worden. Alle componenten van de led-verlichting die cruciaal zijn vervaardigt het bedrijf zelf, zoals de led-driver. Andere onderdelen worden in opdracht in Zuidoost-Azië geproduceerd bij gerenommeerde producenten. De keuze om met een eigen product te starten in de sportveldenmarkt is volgens Maas nu al cruciaal gebleken. ‘Hierdoor hebben wij bekendheid verworven bij de grotere installatiebedrijven, die weer een belangrijke stakeholder zijn in de openbare verlichtingsmarkt.’

‘De tijd van missiewerk is voorbij’, vervolgt Maas. ‘Je hoeft niemand meer te overtuigen dat led-verlichting de besparing geeft die het pretendeert. Kwaliteit is geen discussie meer, een onderwerp als kleurervaring blijft natuurlijk wel een issue.’

Nu led definitief doorbreekt voorspelt Maas dat de markt net als bij de LCD- en zonnepanelenmarkt binnen afzienbare tijd te maken krijgt met een overcapaciteit. ‘De afzet van ledverlichting groeit significant omdat er in de markt steeds meer conventionele verlichting door led vervangen wordt.

Straks belanden wij in de fase waarbij er actief vervangen

wordt. Dat gebeurt nu pas bij het einde van de levensduur van conventionele verlichting. Vanaf dat moment – binnen nu en vijf jaar – zal een ongekend groot aantal spelers zich op deze markt storten met overcapaciteit als gevolg.’ Tegen die tijd wil Maas met Lumosa hoe dan ook de openbare verlichtingsmarkt veroverd hebben. ‘Wij willen in dit marktsegment wereldwijd onze producten uitrollen. Als je kijkt naar onze huidige concurrentiepositie voor sportvelden, willen wij natuurlijk marktleider blijven. Daar streven wij voor een groter marktaandeel van led in de totale sportveldenmarkt.’

Dit artikel is eerder gepubliceerd in het nieuwe multimediale platform LED Magazine dat uit een website, e-mailnieuwsbrief en magazine over led-verlichting bestaat (zie www.ledmagazine.nl).

‘LED-markt wordt groter dan die van zonnepanelen’ ‘LED-verlichting wordt voor de komende jaren een ongekend belangrijk marktsegment voor de elektrotechnisch installateur. Nu al is een groep van honderd twintig ondernemers – installateurs, lichtarchitecten en fabrikanten – samen met de Stichting Knooppunt Innovatie Elektrotechniek Nederland (KIEN) bezig de gezamenlijke ambities gestalte te geven.’ Aan het woord is Adrie van Duijne, algemeen directeur van KIEN, een spin-off van installateursbranchevereniging UNETOVNI en die tot doel heeft innovatie in de installatiesector te stimuleren. ‘De markt voor led-verlichting gaat groter worden dan die van zonnepanelen’, vervolgt Van Duijne. ‘Je kijkt niet alleen naar consumenten, maar ook naar kantoren, industriecomplexen, overheidsgebouwen en zorginstellingen. Het is een gigantische markt. Als KIEN hebben wij een stip op de horizon gezet en de gezondheidsmarkt kent in dat geheel momenteel een hoge prioriteit voor de afzet van led-verlichting. Binnen onze activiteiten werken wij samen met de UNETO-VNI Vakgroep Elektro Installatiebedrijf, de Nederlandse Stichting voor Verlichtingskunde (NSVV) en de Nederlandse Licht Associatie (NLA).’ Volgens Van Duijne biedt led namelijk veel ruimte voor toepassing in de zorgsector. ‘Onderzoek wijst uit dat de mens in de ochtenduren relatief veel behoefte heeft aan blauw licht. LED-maakt dynamische verlichting mogelijk, met dat blauwe licht in de ochtend en rood licht in de avonduren. Een van de zaken waar wij nu actief mee bezig zijn is dergelijke dynamische verlichting die qua lichtkleur met software te sturen is.

De samenwerking van bedrijven met kennisinstellingen, hogescholen en universiteiten, maar ook TNO, is absoluut geïntensiveerd en er zijn hechte en vooral gewaardeerde relaties ontstaan die nog steeds voortduren. De bedrijven krijgen er dus veel meer voor terug dan alleen hun kenniswerkers. Ook voor de kennisinstellingen zelf was het vruchtbaar. Zij hadden tijdelijk extra handjes in onderwijs en onderzoek. Maar ook de kennis en praktijkervaring die door de kenniswerkers werd ingebracht, was uiterst waardevol. En andersom was het voor de medewerkers van de kennisinstellingen uiterst vruchtbaar om mee te werken in groepen met het bedrijfsleven. Een echte kenniskringloop is gerealiseerd. En last but not least, voor de kenniswerkers zelf was de regeling geweldig. Niet alleen bleven ze aan het werk en hielden ze hun inkomen, maar ze zijn in die periode ook beslist niet dommer geworden. Door een periode aan de kennisinstellingen verbonden te zijn en daar tijd door te brengen, hebben ze kunnen bijtanken en bijleren. Een winwin-win voor iedereen!

De kenniswerkersregeling was een nuttige investering voor de BV Nederland. Dat willen we toch. Waarom dan gestopt?

Is de crisis dan al voorbij? Of zelfs dan, al zou dat zo zijn, zou dan niet nog steeds het bedrijfsleven gestimuleerd moeten worden om mensen tijdelijk of parttime bij de kennisinstellingen te stationeren en vice versa? Zorgen voor wisselwerking, voor samenwerking, voor delen en vermenigvuldigen!

Niet alleen toegepast voor hoogopgeleide medewerkers, maar ook voor de lager opgeleide medewerkers, voor allemaal, bijvoorbeeld in de bouw of in logistiek. Daar zit niet iedereen op dit moment vol in het werk en bedrijven hebben het moeilijk. Waarom wordt dan de tijd niet benut om bij te leren, om samen nieuwe dingen te bedenken en op te zetten? En hebben we daar dan meteen weer miljoenen van de overheid voor nodig? Nee, zeker niet. Misschien wat stimuleringsgeld, wat aanjaaggeld en wellicht moeten we wat overhead wegfinancieren, maar daarmee zijn we er dan ook wel. En laten we dat vooral geen subsidie noemen, maar noem het een investering, of geef het vorm als een investeringsaftrek voor de bedrijven en kennisinstellingen. Erg ingewikkeld is het niet en hoeft het ook niet te zijn. Maar de winst voor de Nederlandse economie is enorm. Misschien moeten we in Brabant wel weer het voortouw nemen, net als toen. Op naar Kenniswerkersregeling 2.0!

Wim Bens, Bens & Partners Management en Advies

BEDRIJVIG BRABANT

oktober 2013

21

RUIMTE

RWB zet vol in op logistiek, maintenance en biobased economy

West-Brabant: Ruimte voor bedrijvigheid West-Brabant. Een regio die door haar gunstige ligging in het hart van de Vlaams-Nederlandse Delta, een bijzondere economische positie inneemt. De kracht van West-Brabant heeft naast genoemde ligging ten opzichte van de mainports Rotterdam en Antwerpen te maken met de uitstekende infrastructurele verbindingen met het achterland, het opleidingsniveau van de beroepsbevolking en het prettige woon- en leefklimaat.

In West-Brabant werken bedrijfsleven, onderwijs en overheid nauw samen om ook in de toekomst de concurrentiekracht van het regionale bedrijfsleven op peil te houden en te versterken.

Regio West-Brabant heeft ervoor gekozen om met name in te zetten op drie zogeheten topsectoren, te weten logistics, maintenance en biobased economy. Sectoren waar West-Brabant van oudsher al een sterke positie in heeft of waar gezien nieuwe ontwikkelingen nadrukkelijk kansen zijn te verzilveren.

Ondernemers in deze sectoren die openstaan voor samenwerking met collega-bedrijven en/of kennisinstellingen, worden van harte uitgenodigd hierin te participeren.

Logistiek Mede door de gunstige ligging ten opzichte van de wereldhavens is West-Brabant uitgegroeid tot een regio met een uitzonderlijk sterk logistiek cluster. Maar ook de goede verbindingen met het Europese achterland, de aansluiting op multimodale netwerken, de vele –internationale- distributiecentra en de beschikbare bouwgrond, maken dat West-Brabant gezien wordt als één van dé Logistieke Hotspots in Nederland.

West-Brabant wil haar positie op logistiek gebied verder versterken en uitgroeien tot Europese topregio waar het gaat om ketenregie en supply chain management. In nauwe samenwerking met onder andere het in Breda gevestigde ‘Dutch Institute for Advanced Logistics’ (DINALOG) wordt ingezet op business development en innovatie en fungeert West-Brabant als proeftuin voor nieuwe ontwikkelingen.

West-Brabant heeft daarbij zoals al aangegeven een scala aan mogelijkheden om gebruik te maken van multimodale faciliteiten. Tevens mag de ontwikkeling van Logistiek Park Moerdijk niet onvermeld blijven: een state of the art bedrijventerreinen van 150 ha netto specifiek voor grootschalige Value Added Logistics.

Maintenance De maintenance-markt is de business to business markt voor Maintenance, Repair, Overhaul & Upgrades (MRO&U) van technische kapitaalgoederen. Onder maintenance verstaan we het totale palet aan activiteiten en technologieën om te komen tot een zo efficiënt en effectief mogelijk beheer, onderhoud en optimalisatie van technische systemen, binnen gestelde eisen aan beschikbaarheid, veiligheid en kosten.

West-Brabant kent van oudsher veel kapitaalintensieve bedrijvigheid. Bijvoorbeeld is de sector Chemie sterkt vertegenwoordigd met bedrijven als Shell en Sabic. Andere regionale voorbeelden van belangrijke maintenance-sectoren zijn de luchtvaart en de maritieme sector. Met het op luchtvaartonderhoud gerichte project Aviolanda in Woensdrecht en het binnenvaartcluster in Werkendam heeft West-Brabant een aantal sterke troeven in handen.

Het belang van professioneel onderhoud van kapitaalgoederen wordt daarbij steeds groter. Om de concurrentiepositie van het West –Brabantse bedrijfsleven te verbeteren, is het van belang te blijven investeren in een optimale beschikbaarheid van kapitaalintensieve goederen en installaties tegen zo laag mogelijke levensduurkosten.

De ambitie is erop gericht om een internationaal top vestigingsmilieu te creëren voor maintenance-bedrijven. Deze ambitie sluit aan op onder andere de globalisering van de onderhoudsmarkt en de verduurzaming van de samenleving. Een belangrijke ondersteunende en stimulerende rol wordt hierbij gespeeld door het in Breda gevestigde Dutch Institute for World Class Maintenance (DIWCM).

Biobased Economy Biobased Economy gaat om het duurzaam en rendabel (her) gebruik van groene reststromen. Het gaat om nieuwe kansen, nieuwe product/marktcombinaties met een betere ecologische footprint in vergelijking tot de traditionele, op olie gebaseerde, producten. De Biobased Economy speelt juist in West-Brabant omdat daar een grote omvang (qua omzet en bedrijven) in de land- en tuinbouwsector, alsmede een substantieel deel van de foodindustrie (vooral suikergerelateerd) is gevestigd. Dan gaat het om bedrijven als Cosun, Cargill en Lamb-Weston. Dit uiteraard in combinatie met sterke chemiepartners als Sabic, Dow, Shell Total en Thermphos.

Biobased Economy Zuidwest-Nederland richt zich op de topsectoren Chemie en Agrofood. De bedrijven die tot deze sectoren behoren gaan samen nieuwe markten aanboren door hun traditionele producten en processen te vergroenen. Op het gebied van Green Energy vinden ontwikkelingen plaats waarbij reststromen (warmte, CO2) van afvalverbranding input vormen voor agrofood en non-foodsectoren. West-Brabant/Zuidwest Nederland

wil tot de koplopers behoren op het gebied van groene grondstoffen, groene bouwstenen (bio-aromaten) voor de industrie en het vergroenen van processen.

Belangrijke initiatief is de Green Chemistry Campus. Zo is op het terrein van Sabic ruimte voor vestiging en doorontwikkeling van bedrijven die de uitdaging aangaan om biomassa en gewassen te benutten voor duurzame coproductie van voeding, veevoer, materialen, chemicaliën, medicijnen, energie en brandstoffen. Avans Hogeschool kent een Centre of Expertise Biobased Economy enhet ROC West-Brabant heeft een Centrum voor Innovatief Vakmanschap. Tot slot kan het Agro en Food Cluster Nieuw Prinsenland in Steenbergen worden genoemd.De ambitie voor dit laatst genoemde gebied, gelegen aan de A4, is om een knooppunt voor glastuinbouw en bedrijven (gelieerd aan) de agro- en foodsector te worden. Bedrijven in het gebied gaan zich samen sterk maken voor een groene economische toekomst voor de regio en haar inwoners.

Regio West-Brabant De kracht van West-Brabant ligt in het besef dat ondernemers, onderwijs en overheid nauw moeten samenwerken om tot optimale resultaten te komen voor alle partners. Het openstaan voor deze samenwerking kenmerkt de regio West-Brabant. Daarbij is van overheidszijde het samenwerkingsverband Regio WestBrabant (RWB) een belangrijke partner. RWB is een alliantie van negentien gemeenten met als doel de regio te versterken en te stimuleren op het gebied van onder andere economie, arbeidsmarkt, mobiliteit en duurzaamheid. Daarnaast is RWB een strategische gesprekspartner voor onder andere provincie, de nationale overheid en Europa, waar het gaat om de toekomst van de regio en beschikbare fondsen.

Tekst: Regio West-Brabant Heeft u als ondernemer interesse om hierbij aan te sluiten, heeft u behoefte aan ondersteuning op het vlak van innovatie, zoekt u potentiële samenwerkingspartners of wilt u meer informatie over wat de Regio West-Brabant u kan bieden, dan kunt u contact opnemen met de Cees Budding, programmamager Sociaal-Economische Zaken bij RWB (cees.budding@ west-brabant.eu / www.west-brabant.eu)

22

RUIMTE

oktober 2013

BEDRIJVIG BRABANT

Veghel, centrum van productie en distributie van voeding Ondernemen, innoveren en samenwerken in de agro- en foodsector. Als hét centrum van productie en distributie van voedsel, weten we in Veghel al jaren hoe dat werkt. De helft van de Brabantse foodbedrijven met een jaaromzet van meer dan 1 miljard euro is gevestigd in Veghel. En we groeien nog steeds. Met de komst van Foodpark Veghel wordt er een nieuw hoofdstuk geschreven voor de foodstad van Europa. Een gebied in het zuiden van Veghel met maar liefst 70 hectare aan ambitie, kennis en ontwikkeling voor bedrijven in de voedingsindustrie. En u kunt erbij zijn.

Food zit in ons DNA Grote namen als Jumbo Supermarkten, Royal Friesland Campina, Mars Nederland, Sligro Food Group, Maison van den Boer, Hutten Catering, Agrifirm en Vanderlande Industries hebben hun plek al gevonden in Veghel. Samen met een groot netwerk aan toeleveranciers, nichespelers en specialisten bedienen zij maar liefst een kwart van de Nederlandse consumenten. ‘Met name de ondernemerszin in het Veghelse is buitengewoon, alle ondernemers zijn heel betrokken en gemotiveerd.’

Hoe kunnen wij u helpen?

Hoe Foodpark Veghel er straks uit gaat zien, bepalen we het liefst samen met u.

Er is bijvoorbeeld geen strak verkavelingsplan. U bepaalt wat u nodig heeft, wij passen ons aanbod er op aan.

(T). 14 0413 (I). www.foodparkveghel.nl (E). bedrijven@veghel.nl

Ruimte voor groei Veghel biedt alle ruimte om samen met gelijkgestemden te groeien, te verrijken en te vernieuwen. Hoe u dat merkt? Er is een groot netwerk aanwezig van foodbedrijven en toeleveranciers met jarenlange kennis en ervaring, het Foodpark is ideaal gelegen en er is letterlijk en figuurlijk alle ruimte voor innovatie en ontwikkeling. Uw bedrijf vestigen op Foodpark Veghel betekent deel uitmaken van hét centrum van de ontwikkeling en productie van voeding.

Foto: Mark Kamphuis/ www.mkfotografie.nl)

Een actief meedenkende overheid Veghel staat bekend om haar uitstekende ondernemersklimaat. Hier krijgt u als ondernemer alle medewerking. Niet alleen van de gevestigde bedrijven, ook vanuit de overheid wordt proactief meegedacht. Dit bestuurlijk commitment resulteert in investeringen in grond en het stimuleren van samenwerkingen met andere overheden. Maar ook als het gaat over een flexibele verkaveling, het stimuleren van duurzaamheid en het gunstig implementeren van de geldende regelgeving voor (food)bedrijven denkt de gemeente actief met u mee. De gemeente zoekt samen met u binnen de wetgeving naar ruimte om uw ondernemerswensen zo goed mogelijk te realiseren. Ook komt zij met ideeën over hoe de duurzaamheid tussen de Veghelse bedrijven te stimuleren.

LOGISTIEK TILBURG GROEIT DOOR Verkoop bedrijventerrein Vossenberg West II

Direct aan het Wilhelminakanaal met containerterminal en langshaven.

Perfect bereikbaar vanaf de A58 en A59 via tangent van Tilburg.

Kavels beschikbaar van 2500 m2 tot 13 ha. Totaal 70 ha.

www.vossenbergtilburg.nl

BEDRIJVIG BRABANT

oktober 2013

23

RUIMTE

Verlevendiging door parkgroen op vrije kavels en activiteiten

Businesspark Flight Forum wordt steeds leuker Businesspark Flight Forum in Eindhoven maakte, net als vele andere bedrijventerreinen, een successtory door tot aan de crisis. Vervolgens staakte de verkoop van gronden en vertraagden ontwikkelingen die al op de rit stonden. Het gevolg: lege kavels die jarenlang liggen te wachten op een koper. In het geval van Flight Forum gaat het in totaal om circa 5 hectare, verspreid over het kantorencluster en twee bedrijvenclusters.

Natuurlijk tracht de ontwikkelorganisatie Flight Forum om de laatste gronden verkocht te krijgen, maar tegelijkertijd is ervoor gekozen om het verblijf van de huidige gebruikers te veraangenamen. Daarbij wordt dankbaar gebruik gemaakt van onder meer de nog beschikbare lege kavels. De aantrekkingskracht van Flight Forum wordt daarmee groter, hetgeen in de toekomst nieuwe kopers en huurders kan lokken.

Elkaar ontmoeten 'De verlevendiging van Flight Forum kent twee componenten', vertelt directeur Martien Reissenweber. 'Begin dit jaar zijn we begonnen met het af en toe neerzetten van een marktkraam. Zo hebben we in januari op

Verlevendiging:

'Op die manier combineer je het nuttige van het werk met het aangename in de werkpauze' oliebollen getrakteerd, hebben we een zomerborrel georganiseerd en stond er onlangs nog een viskraam waar mensen tussen de middag iets lekkers konden kopen. Op die manier combineer je het nuttige van het werk met het aangename in de werkpauze. De pauze wordt voor werknemers op het businesspark leuker en je krijgt de gelegenheid om collega’s van andere bedrijven te ontmoeten. Wat je ziet gebeuren, ondanks ontwikkelingen rond het

nieuwe werken, is dat mensen toch behoefte blijven houden aan direct contact.'

Groene omgeving De andere component van de verlevendiging van het businesspark is de aanleg van aantrekkelijk groen op vrijliggende kavels in het kantorencluster, gecombineerd met groen ingerichte looproutes naar onder meer de HOV-halte. Op het kantorencluster werken verreweg de meeste mensen én de verwachting is dat de kantorenkavels nog wel enige tijd vrij blijven. Het resultaat: een aantrekkelijke omgeving om te werken, waar je tussen de middag een aangenaam ommetje kunt maken en waar je met collega’s heerlijk buiten kunt zitten, in een groene omgeving.

Martien Reissenweber: 'Als je tot het besef komt dat de kavels in het kantorencluster nog wel een tijdje vrij blijven liggen, dan besef je ook dat het hoog tijd is om de kavels te voorzien van een tijdelijke inrichting. Voor de reeds op Flight Forum gevestigde bedrijven is het niet heel aantrekkelijk om gedurende langere tijd uit te kijken op grond dat er echt uitziet als een bouwkavel. Daarom hebben we ervoor gekozen om te investeren in het verbeteren en veraangenamen van de omgeving.'

Keuzes Tegelijkertijd heeft de keuze voor een aantrekkelijke groene inrichting ook geleid tot een andere keuze. De rand van enkele vrijliggende kavels was eerder ingericht met tijde-

lijke parkeerplaatsen. Als gevolg van recente ontwikkelingen, zoals het nieuwe werken en de terugloop van het aantal medewerkers dat gebruik zou maken van deze parkeerplaatsen,

gelet op de kosten voor aanleg en onderhoud.

Wat dat betreft is er, juist in deze tijd, veel mogelijk. En ik kan niet anders zeggen: Flight Forum wordt steeds leuker!'

Vrije kavels:

Wie wil gaan kijken hoe Flight Forum er op dit moment uitziet, is uiteraard van harte welkom op het businesspark. Flight Forum is gelegen dicht bij de A2, bij Eindhoven Airport. Meer informatie over Flight Forum is te vinden op www.flightforum.nl.

'Voor gevestigde bedrijven is het niet aantrekkelijk om uit te kijken op grond dat eruit ziet als een bouwkavel' hebben deze parkeerplekken plaats gemaakt voor de tijdelijke groene inrichting.

Aantrekkingskracht De ontwikkelorganisatie Flight Forum realiseert zich dat niet iedereen even enthousiast is over deze keuze, maar feit blijft dat de tijdelijkheid van de parkeerplaatsen buiten bij een ieder bekend was en dat er nog altijd voldoende parkeerplaatsen te huur zijn in de parkeergarage van Flight Forum. 'We hebben best geworsteld met deze keuze', vertelt Martien Reissenweber, 'maar uiteindelijk hebben we gedaan wat ons inziens het beste is voor de aantrekkingskracht van het businesspark. Met het creëren van een aantrekkelijke tijdelijke inrichting wint Flight Forum aan aantrekkingskracht. We gaan er van uit dat deze investering zich op de lange termijn terugbetaalt. Tegelijkertijd hebben we natuurlijk wel

Tekst: Flight Forum

Flight Forum is een hoogwaardig businesspark in de dynamische omgeving van Eindhoven Airport. Het park is verdeeld in seperate clusters voor bedrijven en kantoren. In totaal worden op Flight Forum circa 100.000 m2 kantoren en circa 175.000 m2 bedrijfsruimten gerealiseerd.Met een ligging direct aan de luchthaven en de verkeersader A2 vormt Businesspark Flight Forum de ideale uitvalsbasis voor zowel luchtvaartgebonden als niet-luchtvaartgebonden ondernemingen. Op Flight Forum zijn direct beschikbare bouwpercelen te koop waarop u met uw eigen architect een gebouw kunt realiseren. Zowel de bedrijvenclusters als het kantorencluster beschikken nog over voldoende vrije kavels

24

RUIMTE

FOODPARK VEGHEL

oktober 2013

BEDRIJVIG BRABANT

VERBINDING EN VERNIEUWING

WAAROM VESTIGEN OP FOODPARK VEGHEL? t $FOUSVN WBO QSPEVDUJF FO EJTUSJCVUJF WBO WPFEJOH

t 6JUTUFLFOE JOUFS OBUJPOBBM OFUXFSL EBU V UPFHBOH CJFEU UPU EF DPOTVNFOU

t 4USBUFHJTDIF MJHHJOH JO EF GPPEDPSSJEPS

t 6JUTUFLFOEF CFSFJLCBBSIFJE WJB XFH XBUFS FO MVDIUSVJN

t 'MFYJCFMF WFSLBWFMJOH DB IB VJUHFFGCBBS

t 1SPBDUJFG FO NFFEFOLFOE HFNFFOUFCFTUVVS

t *EFBBM WFTUJHJOHTLMJNBBU WPPS POEFSOFNFST NFU BNCJUJF

t &FO IPPHXBBSEJHF MFFGPNHFWJOH

START UITGIFTE VANAF 2014

XXX GPPEQBSLWFHIFM OM 5FMFGPPO CFESJKWFO!WFHIFM OM

VFHIFM

BEDRIJVIG BRABANT

oktober 2013

25

RUIMTE

Het ‘binnenstadsgevoel’ op een unieke locatie

‘Het Paleiskwartier is echt mensenwerk’ Ooit lag er bedrijventerrein De Wolfsdonken. In de jaren tachtig sloeg de verpaupering er hard toe. Maar het gebied ten westen van het Centraal Station in ‘s-Hertogenbosch is daarna in snel tempo veranderd tot een levendig, nieuw woon-werkcentrum. Voor de woningen en kantoorruimten heeft het plan voorzien in veel markante gebouwen, zoals het Paleis van Justitie, de Armada’s, de Magistraat en Huis den Bosch en kantorencomplexen RIVA en Belvédère. Typerend voor de wijk zijn comfort, privacy, rustgevend groen en de centrale waterpartij. Volgend jaar bestaat het Paleiskwartier twintig jaar.

De intercitylocatie Paleiskwartier is ontworpen als gemengd woon- en werkgebied, met appartementencomplexen, onderwijsinstellingen, kantoren en bedrijven. In vervlogen tijden vond men hier De Gruyter en Interpharm. Dat laatste pand doet nog herinneren aan de industriele vormgeving uit vroeger jaren; het Stedelijk Museum heeft er tijdelijk zijn onderdak gevonden. Eet- en drinkgelegenheden, winkels, kunst en cultuur brengen leven in de duurzame architectuur die bij dit project hoort. Kantoorpanden en de nieuwe infrastructuur geven het gebied ook economisch potentie.

Geen mannetjesmakerij Het project is een samenwerkingsverband tussen VolkerWessels (de handelsnaam van Koninklijke Volker Wessels Stevin NV), de gemeente ‘s-Hertogenbosch en de NIB Capital Bank. In overleg met haar partners geeft VolkerWessels het Paleiskwartier een architectonisch gezicht. Met het imposante project drukken elf werkmaatschappijen van VolkerWessels een duidelijke stempel op de binnenstad van ‘s-Hertogenbosch.

Maar het gaat hier niet om mannetjesmakerij, benadrukt Roel van Bakel, projectontwikkelaar bij VolkerWessels. ‘Veel belangrijker is het resultaat van al onze inspanningen. We doen het sámen. Dat de gemeente daarbij ook haar risico draagt in het ‘meebouwen’, is uniek voor Nederland’, aldus Van Bakel. BV Paleiskwartier ontwikkelt het volledige project, dat is begonnen met de herontwikkeling van het stationsgebied, begin jaren negentig. ‘Vervolgens hebben we het Paleis van Justitie gebouwd, het kantoor van Van Lanschot en diverse appartementen. Vanaf 1998 werd het breder, toen BV Paleiskwartier besloot de overige oude panden richting het zuiden van De Wolfsdonken op te kopen.’

Dichtbij Drie speerpunten kenmerken het project.

Allereerst de hoge kwaliteit. Natuurlijk, ieder-

een roept dat, maar hier zie je het werkelijk aan alles. Verder de hoge dichtheid van een echt stedelijk gebied, met smalle straatjes en hoge en forse gebouwen. Tot slot zijn er de gezamenlijke verblijfsgebieden. In en op en naast en boven elkaar wonen en werken de mensen hier. ’s Avonds parkeren de bewoners in de parkeergarages, overdag de werkenden.

Die dynamiek is echt een verlengde van de binnenstad, die heel dichtbij is. Overigens: volgend jaar bestaat het plan twintig jaar en dat gaan we vieren. De ‘werktitel’ voor het feest is: ‘Paleiskwartier, 20 jaar dichtbij’. Dat zegt genoeg over wat we willen zijn.”

Ontwikkelingen van de laatste jaren zijn met name de sterke verbetering van de infrastructuur, zeker in het onderwijsgebied. De aansluiting op de Randweg (die tussen de A2 en A59 ligt, beide op vier minuten afstand) is gerealiseerd. Roel van Bakel: ‘Het was een fikse meevaller dat deze projecten zich juist nu aandienden, want de gemeente was met de Randweg al enkele decennia bezig. Mede dit heeft ons door de moeilijke jaren getrokken. Een erg gelukkige timing, dus. Neveneffect is dat veel bedrijven definitief de sprong maakten naar het Paleiskwartier. Onder meer Arcadis, Hevo, Ricoh en - zeer onlangs - Enexis hebben hier nu grote kantoren. Bereikbaarheid is immers een belangrijke randvoorwaarde.’ Daarbij is ook de ondergrondse parkeergarage, voor zo’n 1070 auto’s, voor hen beschikbaar.

Park op hoogte Nog zo’n nieuw deelplan is de Paleisbrug. De tweede verbinding met de Bossche binnenstad en tot voor kort bekend als Ponte Palazzo.

Het is een ‘park op zes meter hoogte over het spoor’. Het voet- en fietspad is een ontwerp van Benthem Crouwel, geïnspireerd door het succes van de High Line in New York, het twee kilometer lange park op een oude verhoogde spoorrails. Tien meter breed, met bomen beplant, is de Paleisbrug niet alleen functioneel, maar ook

verblijfsgebied. Eind volgend jaar is het klaar.

Daar waar de Paleisbrug landt in het Paleiskwartier verrijst een ambachtelijke versmarkt in de overgebleven fabriekspanden van de Wolfsdonken, met de kenmerkende sheddaken. ‘Dat heeft alles te maken met het verhogen van de levendigheid in de wijk’, aldus Roel van Bakel. ‘Overdag is er volop beleving door de bewoners, de werkenden en de scholieren. Dat willen we doortrekken naar andere tijdstippen.

Bijvoorbeeld door de aanleg van de Hofvijver van honderd bij honderd meter, met grastaluds, bankjes en trappartijen eromheen, in het zuidelijk deel van het projectgebied. Daaromheen ontwikkelen we weer mooie, nieuwe plannen.’

Beste jongetje Ook commercieel is het Paleiskwartier een succes.

Nagenoeg alle ruimten zijn verhuurd of verkocht.

‘Qua leegstand zijn wij waarschijnlijk het beste jongetje van Nederland. Van alles wat ontwikkeld is, staat nog niet één procent leeg...’ stelt Van Bakel vast. Een verklaring? ‘De diversiteit van architectuur is belangrijk door het hele Paleiskwartier, maar wel in onderlinge samenhang. Per gebouw

Sfeervol:

'De kwaliteit van de gebouwen in het Paleiskwartier wordt doorgetrokken in de openbare ruimte van het gebied' kiezen we een andere architect, maar de ontwerpen moeten wel passen binnen de context van het hele project. Die schwung zie je overal terug.’

‘En de kwaliteit van de gebouwen wordt doorgetrokken in de openbare ruimte.

Sfeervol straatmeubilair en fraaie verlichting, mooie gebakken klinkers in plaats van asfalt. Ik ben van huis uit geen verkoper, maar ik bespeur het enthousiasme als ik met

potentiële klanten door het gebied loop.’

Daarbij speelt de ligging een zeer belangrijke rol. ‘Kijkend naar bedrijven: ze zitten pal aan de Randweg, het Centraal Station, op loopafstand van de binnenstad én binnen tweehonderd meter ben je in natuurgebied De Gement. Kantoormedewerkers doen hier massaal hun middagwandeling.

Het Paleiskwartier is één van de weinige plekken in Nederland waar je dit allemaal binnen handbereik hebt. Mooi is ook dat de gemeente er zelf ook zo sterk in gelooft.

Veel van de mensen die twintig jaar geleden dit project mee opstartten, zijn nog altijd even vurig. Dat mag absoluut gezegd. Het Paleiskwartier is echt mensenwerk.’

Rendement versus kwaliteit Volgens de projectontwikkelaar liggen er nog zes of zeven deelplannen. Gemiddeld start er jaarlijks eentje op. ‘De komende zeven, acht jaar zijn we dus nog bezig. We hebben de laatste vijf jaar vertraging opgelopen, maar dat was bijna onontkoombaar. Niettemin hebben we in die periode toch nog drie kantoorpanden van samen dertigduizend vierkante meter neergezet. En dit najaar gaan we de markt op met een nieuw complex van 87 appartementen.’

Roel van Bakel bekent dat het rendement onder druk staat. ‘Maar kwaliteit is bij dit project niet minder relevant. Zeker voor één van mijn drie aandeelhouders, de gemeente Den Bosch. Het mooie is dat we elders in het Paleiskwartier nog wat centen verdienen om die op andere plekken in het project vervolgens in te zetten voor kwaliteit in de gebouwen en de openbare ruimte. Op die manier kun je iets unieks maken dat door alle partijen gedragen wordt.’

Als de ontwikkeling van het Paleiskwartier ergens rond 2020 is voltooid, zullen in totaal circa 200.000 vierkante meter kantoorruimte en tweeduizend woningen zijn gerealiseerd.

Tom Verstegen / redactieBB@dewinter.nl

26

RUIMTE

oktober 2013

BEDRIJVIG BRABANT

Corporate Housing Factory krijgt voet aan de grond in Eindhoven

‘Wij voegen hospitality toe aan In een vorig leven werden ze Vesteda Corporate Housing genoemd. Nu heten ze Corporate Housing Factory omdat ze hun activiteiten willen uitbreiden om relaties nog meer van dienst te zijn. Met een nieuwe identiteit heeft Corporate Housing Factory zich opengesteld voor nog meer vastgoedeigenaren om hun portefeuilles in contact met (internationale) klanten te brengen. Vanuit de bedrijven die in Nederland expats werven, is er namelijk een sterke behoefte aan een landelijke professionele speler op gebied van huisvesting. Een (nieuw) team, onder leiding van Jouke Baaima en Michael Berendsen, kan direct inspelen op deze behoefte en met bovendien ruim voldoende expertise, service bieden.

In een steeds kleiner wordende wereld vullen serviced apartments het gat tussen thuis wonen en in een hotel verblijven. Corporate Housing Factory zorgt daarom voor het gemak van een hotelboeking, gecombineerd met het comfort en plezier van een ‘eigen’ woning. Met de nodige kennis, service levels en een uitgebalanceerd team, laten zij cliënten corporate housing ervaren op de manier waarop zij denken dat het zou moeten zijn. Met een verscheidenheid van smaken kunnen zij het verblijf van opdrachtgevers of hun werknemer(s) in Nederland tot een comfortabele ervaring maken.

Opkomende huisvestingsvormen We gaan even terug naar begin van het jaar. Toen startte de VB&T Groep samen met Camelot Europe, Jouke Baaima en Michael Berendsen een nieuwe BV. Deze heeft vervolgens de afdeling Corporate Housing van Vesteda overgenomen. Vesteda ontwikkelt, verhuurt, beheert en verkoopt woningen en woonconcepten. De meeste woningen die zij ontwikkelen zijn voor het eigen woningbeleggingsfonds, dat zo’n 26.000 woningen bevat met een waarde van circa 4,5 miljard euro.

In tijden waarin zekerheden steeds minder lijken te bestaan en waarin ook de woonconsument op drift lijkt, is het voor partijen als VB&T noodzakelijk om na te denken hoe zij hierop kunnen inspelen.

Vanuit haar vaste kerntaken binnen de organisatie werd beoordeeld hoe opkomende huisvestingsvormen te gaan exploiteren dan wel servicen. Daarbij kwamen de twee ondernemers en Camelot Europe in beeld. Deze organisatie (actief in zes Europese landen) verzorgt voor opdrachtgevers advies en beheer, gericht op het minimaliseren van risico’s en het maximaliseren van rendement gedurende de leegstand van hun vastgoed.

Nadrukkelijke behoefte De vier initiatiefnemers spraken daarbij over vormen van verhuur die afwijken van het reguliere traject en waarnaar in de markt een nadrukkelijke vraag is. Binnen Eindhoven, de thuisregio van VB&T Groep, is een duidelijke behoefte aan een professionele speler op het gebied van verhuur aan expats en verhuur van full-service wooneenheden.

Michael Berendsen: 'Ons verhaal gaat eigenlijk nog verder terug, tot een jaar of zeven, acht geleden. In die tijd deed ik relocaties voor expats van multinationals wereldwijd. Jouke Baaima is

afkomstig uit de hotellerie en was in het verleden zelf ook expat. Hij heeft ervaring in het opzetten van hotels, en was betrokken bij de realisatie van het appartementencomplex New Amsterdam, in opdracht van Vesteda. Zijn specifieke kwaliteiten zijn hospitality toevoegen aan vastgoed.' En zo is ook de taakverdeling: via Michael lopen de contacten en worden uiteindelijk contracten vastgelegd. 'Daarna komt Jouke in beeld, die waar maakt wat wij als organisatie beloven en afspreken met onze opdrachtgevers.'

'Dat wat er wordt beloofd, moet ook waargemaakt worden', stelt Jouke. 'In die zin is onze koppeling van gastvrijheid aan de vastgoedwereld een volledig nieuw fenomeen. We ontzorgen er niet alleen onze opdrachtgevers, de bedrijven, mee, maar ook de medewerkers/expats zélf.'

Meer mogelijkheden Daarmee is voor het tweetal een al langer gekoesterde wens in vervulling gegaan, legt Michael Berendsen uit: 'In 2012 veranderde Vesteda van strategie. Corporate housing was voor hen een niche en de vraag was wat men daar mee wilde gaan doen. Jouke en ik hadden al langer plannen om zelfstandig verder te gaan. Dat zou ons meer mogelijkheden bieden om onze doelgroep nóg gerichter te bedienen. We luisteren naar de wensen, bijvoorbeeld als het gaat om het budget, internet en wifi, schoonmaak en of men opgehaald wil worden vanaf het vliegveld. Die werkzaamheden zijn ons op het lijf geschreven, in tegenstelling tot Vesteda. Wij werken vraaggestuurd, anderen denken veel meer vanuit hun aanbod. Maar daarmee doe je jezelf tekort: je zult op die manier nooit je hele doelgroep bereiken.'

Samen met VB&T Groep en Camelot vormen Michael Berendsen en Jouke Baaima de vier eigenaren van Corporate Housing Factory. Jouke Baaima: 'Wij hebben de exploitatie uit Vesteda getrokken, dus niet het vastgoed zélf. Wat wij doen is een afstemming maken tussen de vastgoedportefeuille aan de ene kant en onze opdrachtgevers, corporate clients, aan de andere. Ergens in onze ‘fabriek’ zorgen we dat dit matcht, vandaar de toevoeging ‘Factory’ achter onze naam. We hebben een boekingstraject dat net zo makkelijk verloopt als wanneer je incheckt in een hotel. Alleen heb je bij ons je ‘eigen huisje’ in een vreemde stad, in een vreemd land. Een heel verschil met twee maanden in een hotel bivakkeren, toch?'

BEDRIJVIG BRABANT

RUIMTE

###*n *y

vastgoed’

Jouke Baaima

Vliegende start De locaties waar werd gestart, liggen op de Zuidas in Amsterdam, in Den Haag en Rotterdam. Vanuit deze vliegende start met zo’n 150 appartementen, wil Corporate Housing Factory een landelijke speler worden met uitbreiding naar minimaal de regio’s Eindhoven en Utrecht. De eerste uitbreiding is inmiddels een feit. Michael Berendsen: 'Eindhoven is er al verrassend snel bijgekomen. Daar zijn we blij mee, want deze stad heeft geweldige potentie, niet alleen voor een onderneming als de onze, overigens.' Onder meer Philips, ASML, PSV en de High Tech Campus zijn hier gesitueerd.

'Het totale Brainport-gebied is een geweldige landingsplaats voor (buitenlandse) ondernemingen die hun werknemers voor een bepaalde periode willen uitzenden, bijvoorbeeld voor opleidingen.

De gemiddelde verblijfsduur is sterk afhankelijk van de regio, de bedrijvigheid aldaar, maar natuurlijk ook van met welke bedoeling de multinational zijn personeel uitzendt.'

In Eindhoven biedt Corporate Housing Factory vijfendertig luxe appartementen aan in het complex ‘Hartje Gent’. Het ligt in het centrum van Eindhoven, in een nieuw ontwikkeld gebied, op slechts tien minuten lopen van het Centraal Station. In dit gloednieuwe woongebouw heeft elk appartement een balkon en uitzicht op de binnentuin. Naast de (privé)binnentuin beschikt de bewoner over een parkeerplaats met directe toegang tot het gebouw. In elk appartement is een wasmachine en droger aanwezig. Televisie en internet zijn inbegrepen, net zoals een wekelijkse schoonmaakser-

Michael Berendsen

vice, waaronder het wisselen van (bed)linnengoed, handdoeken. Een babybedje, kinderstoel of extra opklapbedden zijn beschikbaar.

Verzorgd Hartje Gent is onderdeel van het appartementencomplex Hartje Eindhoven. In Hartje Gent is het goed toeven. Je hebt de zon aan je kant. Perfect om de batterij weer even op te laden. Het is wel kek als je appartement wat eigens heeft. Details als de Louvrepanelen spreken direct aan. Als de zon schijnt zijn de balkons van Hartje Gent een ideale plek om je even terug te trekken. Met een goed boek of een krantje. Toch duurt het maar even voor de stad weer roept... 'Onze appartementen zijn volledig ingerichte appartementen, gecombineerd met diensten en faciliteiten met betrekking tot comfort, sport en ontspanning. Ideaal voor een tijdelijk verblijf in Nederland (voor onze opdrachtgever en/of hun medewerkers)', aldus Jouke Baaima.

Zijn collega Michael Berendsen vult aan: 'Alles is verzorgd tot in detail. Wij werken niet overal door de stad heen met losse appartementen, hebben juist één complex. Qua kosten betekent dat je scherper kunt opereren en bovendien veel helderder.'

Schoonmaakkosten zijn op één locatie natuurlijk lager dan wanneer er verspreid gewerkt dient te worden. Tot slot nog een indicatie. De duurste serviced apartments van Hartje Gent Eindhoven kosten 75 euro per nacht. Wanneer er corporate contracten worden afgesloten, dus contracten via een bedrijf, dan kunnen de tarieven uiteraard nog scherper gemaakt worden.

27

28

oktober 2013

BEDRIJVIG BRABANT

BEDRIJVIG BRABANT

oktober 2013

29

AGENDA

AGENDA 29 oktober Bijeenkomst van de Kamer van Koophandel: 'Vergroot uw kansen op exportsucces' Bijeenkomst van de Kamer van Koophandel, Verder op Weg en Interselect Group over het aanboren van nieuwe markten in het buitenland. Deelnemers krijgen praktische tips van experts over de noodzakelijke organisatieveranderingen, krijgen via een Quick Scan inzicht in hun exportkansen en worden geadviseerd over het inrichten van de interne processen. Sprekers zijn: Mark Herman, hoofd Bedrijfsvoorlichting Kamer van Koophandel Brabant; Tim Nuhaan, sales director van Koster Keunen in Bladel; Ruud Neefe, directeur Verder op Weg in Berkel-Enschot en Marion Neefe, directeur Interselect Group, Gorinchem. De bijeenkomst is gratis toegankelijk.

Koning Willem II stadion, Goirleseweg Tilburg / 15:30 - 19:30 / www.kvk.nl/exportsucces

19 - 27 oktober Dutch Design Week 2013 De twaalfde editie van de Dutch Design Week toont de trends van vandaag en biedt unieke inzichten in de nabije toekomst van design, met een duizelingwekkende hoeveelheid creativiteit en inventiviteit van honderden gerenommeerde ontwerpers en jonge talenten.

Eindhoven / www.ddw.nl

21 oktober Masterclass: Slimmer werken in de vrijetijdseconomie Deze masterclass van de Kamer van Koophandel Brabant in samenwerking met Midpoint Leisure Boulevard, NHTV en Recron, staat in het teken van Slimmer werken in de vrijetijdseconomie. De masterclass is speciaal ontwikkeld voor ondernemers in de vrijetijd: horeca, dag- en verblijfsrecreatie, evenementen, etc. In vijf workshops leert u nieuwe wegen om uw bedrijfsproductiviteit te verhogen. Workshop 1: Productiviteitsverbetering; workshop 2: Benchmarken; workshop 3: Slimme marketing en slimme bedrijfsprocessen; workshop 4: Resultaat boeken; workshop 5: Productiviteit in de praktijk. Duur 5 dagdelen. Kosten 295 euro.

KvK Brabant, Kennedylaan Eindhoven / 16.00 - 20.00 uur / www.kvk.nl

23 oktober Internationaal betalingsverkeer: Letter of Credit Bijeenkomst van de Kamer van koophandel Zuidwest-Nederland in het teken van de Letter of Credit (L/C). Een L/C is een instrument om als importeur of exporteur zoveel mogelijk zekerheid te bieden over de levering van goederen en betaling ervan. U leert hoe u controle krijgt over de L/C, zodat u niet voor verrassingen komt te staan. Twee dagdelen.

Kosten: 200 euro.

Zalencentrum De Raayberg, Bergen op Zoom / 09.00 - 17.00 uur / www.kvk.nl

sionals maar ook het vergroten van succes in de verschillende stadia van productontwikkeling. HIGH5 is bedoeld voor ondernemers uit het mkb vanaf vijf medewerkers.

Kennispoort, Eindhoven / 16:00 - 18:00 uur / www.high5-2013.nl.

28 oktober Stratos-workshop: Levenscyclus van een bedrijf Maandag 28 oktober organiseert Stratos samen met Simon Spinder van Van Oers accountancy & advies de workshop 'Levenscyclus van een bedrijf en wat dat voor jou als dga betekent'.

In deze workshop ervaar je aan de hand van voorbeelden wat iedere bedrijfsfase voor jou als ondernemer kan betekenen en hoe je hier als ondernemer op kunt anticiperen. Een andere of nieuwe fase van je bedrijf betekent automatisch dat je te maken krijgt met andere ondernemersvragen, aanpak, problematiek en uitdagingen.

Aanmelden via het inschrijfformulier op de Stratos-website: www.stratosnetwerk.nl.

Van Oers accountancy & advies, Breda / 15.00 - 19.00 uur / www.stratosnetwerk.nl

29 oktober We gaan toch niet emotioneel worden?

Bijeenkomst voor leden van BZW MiddenBrabant, ’s-Hertogenbosch en Oost met meer dan vijftig medewerkers met als thema: 'We gaan toch niet emotioneel worden?' De bijeenkomst start met een rondleiding door het Interpolis-gebouw. Vervolgens verzorgt Berry Veldhoen van Altuïtion een lezing over excellente klantbeleving als de nieuwe kwaliteit, gevolgd door Marion Blankers (senior marketeer Interpolis Praktijkervaringen) met een lezing over het gedachtegoed van de ‘9+ Organisatie’. Daarna volgen interactie/rondetafelgeprekken, een plenaire discussie en een diner. De kosten bedragen 149 euro per persoon inclusief diner en het boek 'De 9+ organisatie: van marketshare naar mindshare'.

Interpolis Tilburg / 15.30 - 19.30 uur / www.bzw.nl

23 oktober HIGH5 Een 5-tal interactieve lezingen gericht op ondernemerschap en innovatie onder de naam HIGH5. Hoogleraren verbonden aan de Technische Universiteit Eindhoven delen hun kennis en hopen van deelnemers te kunnen leren. In een tijdsbestek van vijf weken krijgen bezoekers informatie over onderwerpen waar ondernemers direct mee aan de slag kunnen. De volgende onderwerpen komen aan bod: risicomanagement, het vermarkten van nieuwe technologieën en producten, leveranciersrelaties, het leidinggeven aan profes-

5 november

KvK Brabant, Pettelaarpark 's-Hertogenbosch / 08:00 - 11:00 / www.kvk.nl

van MKB Nederland, ING en Synpact.

Evoluon Eindhoven / 10:00 tot 17:30 uur

5 november

12 november

Business Software ERP-PLM-event voor de industrie met als thema 'Uw business software als strategisch instrument'. Het jaarlijkse ERP-PLM-event is bedoeld voor managers uit de klantorderen voorraadgestuurde industrie. Het Congres met Tabletop Expositie biedt een inspirerend, informerend en interactief programma.

Van der Valk Hotel, Eindhoven / 10.00 - 18.00 uur / www.business-software-event.nl

Starten met import uit China (Brabant) Deze workshop van de Kamer van Koophandel Brabant staat in het teken van zakendoen met China. Dit seminar geeft u meer inzicht en kennis van het importeren uit China met daarbij de basis wat u dient te weten van China en als importeur.

Ties Coolen, China-ondernemer en ervaringsdeskundige op het gebied van zakendoen in China, zal vanuit zijn ervaring een presentatie geven over de basis van 'China in de Praktijk'. Ook Frank Bertens verleend zijn medewerking aan de workshop. Hij is werkzaam geweest als douaneexpediteur en is nu werkzaam voor de KvK als adviseur Internationale Handel, hij zal zijn kennis delen over wat u dient te weten als importeur.

Duur: één dagdeel, kosten 35,00 euro.

KvK Brabant, Pettelaarpark 's-Hertogenbosch / 13:30 - 16:30 / www.kvk.nl

6 november KIVI NIRIA Jaarcongres 2013: Sustainable Mobility Tijdens het Jaarcongres Sustainable Mobility wordt gekeken naar technologische ontwikkelingen en logistieke concepten die het vervoer beïnvloeden. Hoe ziet mobiliteit er in de toekomst uit? Wordt de filewissel dagelijks onderdeel van de vervoerskeuze? Hoe ontwikkelt de vraag van de consument zich? Op welke wijze dragen slimmere logistiek, betere technologie en goede ruimtelijke inrichting bij aan duurzame mobiliteit? Hoe ontwikkelt de energievraag voor mobiliteit zich in de toekomst? Al deze vragen komen aan de orde tijdens het KIVI NIRIA Jaarcongres op de TU in Eindhoven.

KIVI NIRIA Jaarcongres, TU Eindhoven / www.kiviniria.nl/jaarcongres

7 november Ondernemerscongres Week van de ondernemer Het OndernemersCongres 2013 is hét event voor ondernemers met ambitie. Hier kunt u informatie inwinnen bij specialisten, zich laten inspireren door topondernemers en -coaches en u ontmoet ruim 1.000 ambitieuze collegaondernemers. ’s Morgens ontvangt Eva Jinek spraakmakende gasten in het plenaire programma, ’s middags zijn er verschillende inspiratiesessie. En natuurlijk zijn er volop informele netwerkmogelijkheden. Net als vorige jaren kunt u als relatie van MKB Eindhoven gratis deelnemen aan het grootste en best gewaardeerde ondernemersevenement, een initiatief

Effectief netwerken Opdrachten komen de ondernemer maar zelden aanwaaien. Daarom is het belangrijk een breed netwerk van goede ambassadeurs te hebben om het bedrijf aan te bevelen.

Tijdens het seminar effectief netwerken krijgt u tips Stuur uw bericht dan tijdig naar Bedrijvig Brabant. om op een frisse manier soepel en zonder schroom een netwerk op te bouwen en te benutten.

Wilt u dat uw zakelijke bijeenkomst in deze agenda wordt vermeld?

RedactieBB@dewinter.nl (o.v.v. zakenagenda)

20 november Congres Vlaams Nederlandse Delta De Vlaams-Nederlandse Delta is een grensoverschrijdend samenwerkings-netwerk van de provincies Antwerpen, Noord-Brabant, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen, Zeeland en Zuid-Holland. In goede samenwerking met de steden, zeehavens, bedrijfsleven en kennisinstellingen wil de Delta projecten faciliteren, die noodzakelijk zijn voor de economischlogistieke ontwikkeling van de regio. Het jaarlijkse congres van de Vlaams-Nederlandse Delta, met als thema: 'Groene economie in de Delta: van kinderschoenen naar reuzenstappen' wordt deze keer gehouden op 20 november 2013 in Dordrecht. www.vndelta.eu

21 - 22 november Sabbatical van 24 uur 'Wijs leiderschap in tijd van crisis' Deze tweedaagse bezinningsbijeenkomst wordt georganiseeerd door VNO-NCW in samenwerking met BZW en Jong Management. Tijdens de bijeenkomst bezin je jezelf met collega’s over hoe je je situatie meester blijft, het overzicht behoudt, jezelf blijft, de balans bewaart tussen werk en privé. Allemaal in de inspirerende ruimte en omgeving van Abdij Koningshoeven, waarin je iets proeft van de stilte, het Benedictijnse leven en niet te vergeten het trappistenbier dat de abdij hier al meer dan een eeuw brouwt. Begeleiding: Dorine Huijbregts en Huib Klamer.

Abdij Koningshoeven, Berkel Enschot / 21 november 10.30 - 22 november 13.30 uur / www.vno-ncw.nl/activiteiten

30

oktober 2013

BEDRIJVIG BRABANT

Daan van Doorn, voorzitter Strategic Board Zuidwest-Nederland, legt nadruk op innovatie

‘Sterker maken wat goed is en verbet in de Delta Regio’ Sinds begin 2013 zijn de economische ambities van de Delta Regio gebundeld in de Strategic Board Zuidwest-Nederland. Het doel: de Delta Regio op basis van innovatie doorontwikkelen naar een toonaangevende innovatie- en kennisregio binnen en buiten Europa. De Strategic Board Zuidwest-Nederland is de netwerkorganisatie voor Zuidwest-Nederland en Vlaanderen, gericht op de economische speerpunten Biobased, Logistiek en Maintenance.

Een ‘triple helix’-samenwerking van bedrijfsleven, kennisinstellingen en overheden. De partners en leden van de Strategic Board delen de overtuiging én het vertrouwen in de kansen die voor de Delta Regio ontstaan door vergaande samenwerking binnen de triple helix en het aansluiten bij één koepelvisie.

De rode draad: circulaire economie De koepelvisie van de Board heeft als rode draad de circulaire economie. Een economisch systeem dat herbruikbaarheid van producten en grondstoffen wenst te maximaliseren en waardevernietiging wil minimaliseren. Het circulaire systeem kent twee kringlopen van materialen. Een biologische kringloop, waarin reststoffen na een cascade van verbruik veilig terugvloeien in de natuur. En een technische kringloop, waarvoor product(onderdelen) zo zijn ontworpen en vermarkt dat deze op kwalitatief hoogwaardig niveau opnieuw gebruikt kunnen worden. Hierdoor blijft de economische waarde zoveel mogelijk behouden. Het systeem is dus zowel ecologisch als economisch ‘restauratief’.

Hoe werkt de Board?

De Strategic Board Zuidwest-Nederland werkt op basis van gedeeld belang, vertrouwen en vrijwilligheid van de partners. Zoveel mogelijk vanuit de bestaande organisaties en met inzet van menskracht 'in kind'. Initiatiefnemers zijn Regio West Brabant, Provincie Noord-Brabant en Provincie Zeeland met als initiële partners Avans Hogeschool, ROC West-Brabant en Kring Rabobanken Zuidwest.

De leden van de Board vertegenwoordigen bedrijven, kennisinstellingen en overheden. Drie stuurgroepen, ook triple helix samengesteld, zorgen voor de uitvoering van het investeringsprogramma.

Een lean and mean Regiebureau verzorgt het management voor de Board.

Die overkoepelende richtinggevende visie en actieagenda voor de duurzame ontwikkeling van de Delta Regio heeft de Strategic Board voor de drie speerpunten vastgesteld. Zij richt zich op een onderscheidende profilering van de Delta Regio met als horizon het jaar 2030. De Strategic Board mikt daarbij nadrukkelijk op het versterken van de kennis- en innovatieontwikkeling binnen de Delta Regio en op Europese en mondiale samenwerking. Daarvoor is het essentieel om nieuwe netwerken te bouwen, bestaande netwerken te verbinden, innovatieve crossovers te zoeken en grensoverschrijdend samen te werken. Doelgericht en met focus.

De Board werkt vanuit een strategische koepelvisie met als rode draad de circulaire economie en met een concrete uitvoeringsagenda met focus op drie regionale topclusters Biobased Economy, Logistiek en Maintenance. De meerjarige business cases van de drie stuurgroepen zijn meegenomen in de uitwerking van de visie en actieagenda. De visie van de Board sluit naadloos aan op de Regionale Innovatie Strategie voor Slimme Specialisatie Zuid-Nederland, dat onderdeel vormt van de partnerovereenkomst van lidstaat Nederland met de Europese Commissie voor de periode 2014-2020.

Bedrijfsleven in the lead De Strategic Board en stuurgroepen maken zich sterk voor het aanscherpen van de economische ontwikkelingsstrategie voor de gehele Delta Regio op de drie topclusters. Concrete acties worden in nauw overleg met bedrijfsleven en kennisinstellingen opgezet, op basis van een lange termijn consistente visie. Zo komt de Delta Regio als winnaar uit de bus op het gebied van innovatie en duurzaamheid in Europa.

Daan van Doorn, voorzitter van de Board: “De schaal en manier waarop we als Board in de Delta Regio werken is nieuw. De Board zoekt samen met de betrokken partners naar de meest relevante internationale (netwerk)verbindingen en fungeert daarbij als knooppunt. We richten ons op het signaleren van kansen, afstemmen en verbinden van expertise, aangaan van allianties, effectieve lobby en marketing.

Alles is gericht op het versterken van de kennis- en innovatieontwikkeling en daarmee internationaal concurrerend te zijn en investeringen in de Delta Regio mogelijk te maken.”

Voor het eerst Zo hoort het, volgens de voorzitter. “In deze tijden van complexe veranderingen moeten we over

bestaande lijnen en grenzen heen denken en op een creatieve manier verbinding maken.” Hij constateert verheugd dat ondernemers, kennisinstellingen en lokale overheden de koppen bij elkaar steken om de hele regio een economische boost te geven. “Het is voor het eerst dat een regio zich met het bedrijfsleven voorop verbindt, gestimuleerd door onze overheden. Het regionale onderwijs vergroot daarbij onze innovatiekracht. Ieder van ons heeft eigen ambities; door samen te werken kunnen we zoveel meer bereiken. Door met één strategische agenda te werken, niet exclusief te denken, en open te staan voor het plukken van de vruchten van gezamenlijke inzet.”

“We zijn begonnen vanuit de Regio West-Brabant, Provincies Noord-Brabant, Zeeland en Zuid-Holland en maken nu de verbinding met economische netwerken in Vlaanderen en Noordrijn-Westfalen.

Met het bedrijfsleven voorop richten we ons op gebieden waar we al goed in zijn, en verbeteren we daar waar dat slim is.”

Stuurgroepen Biobased, Maintenance en Logistiek Per topcluster is binnen de Board een Stuurgroep aan de slag, die ook triple helix is samengesteld.

Naast het opstellen van doelgerichte business cases, zijn de Stuurgroepen verantwoordelijk voor de uitvoering van de projectenagenda en zij stemmen deze af met de regionale ontwikkelingsmaatschappijen. De businessplannen zijn van groot belang voor het concreet en met tempo aanjagen van innovatie.

Van Doorn: “Vanuit onze topclusters vinden wij slimme cross-overs met andere topsegmenten zoals agro en chemie. Evenzo met energie, ICT en maritiem. Daar zit de innovatie. Verbinding met kennisinstellingen is onmisbaar om dit vernieuwend gedachtegoed praktisch inhoud te geven.

Ook houden we bij de uitwerking de Human Capital-agenda nauwlettend in het vizier. De betrokken overheden faciliteren op hun beurt sterk, wat onmisbaar is.”

Lobby in Den Haag, Brussel en elders “Samen maken we ons sterk voor de economische concurrentiepositie van de Delta Regio.

De Board zorgt dat er iets ontstaat dat meer is dan de som der delen. Door deuren te openen en het pad te effenen voor de langere termijn.

Met open innovatie, samenwerking tussen grooten kleinbedrijf, concrete acties en investeringen,

BEDRIJVIG BRABANT

31

###*n *y

eren waar dat slim is

De stuurgroepen per cluster Cluster Biobased Delta Willem Sederel, voorzitter Stuurgroep Biobased Delta: “In ons Meerjarenplan Biobased Delta 2013-2016 staan concrete doelstellingen met betrekking tot waardevolle groene grondstoffen, nieuwe groene bouwstenen en duurzame procestechnologie, met name voor performancematerialen, coatings en chemie. Veel biobased-bedrijven zijn al globale spelers. Ook het innovatieve midden- en kleinbedrijf en kennisinstellingen werken meer en meer Europees samen. In de Delta Regio zijn VITO en TNO een goed voorbeeld: samen met de Green Chemistry Campus realiseren zij het Shared Research Center Bio-Aromaten. Als ook overheden zich meer richten op concrete acties die goed afgestemd zijn met bedrijfsleven en kennisinstellingen, kunnen we op Europees en wereldwijd niveau winnen op basis van innovatie en duurzaamheid.”

Daan van Doorn

marketing en doelgerichte lobby bereiken we ons doel. Het midden- en kleinbedrijf heeft nadrukkelijk een plek als het gaat om creativiteit en open innovatie. In combinatie met de juiste grootbedrijven ontstaat een unieke sterke basis voor lange termijn groei. We denken vanaf nu in deze regio vanuit één agenda, vanuit één gezamenlijk doel.”

De toegevoegde waarde van de Strategic Board Zuidwest-Nederland voor de Delta Regio ligt ook in het uitvoeren van een effectieve lobby voor de drie speerpunten in Brussel en Den Haag. En waar nodig elders. De Strategic Board opent deuren binnen een brede scope van het internationale en nationale bedrijfsleven. Altijd met het doel juist dié innovatie te versnellen waar de hele Delta Regio voordeel van heeft.

Slagvaardige organisatie Een compact regiebureau coördineert de cen-

trale afstemming tussen alle partijen. Directeur Lia Voermans: “We zijn pas kort aan de slag, maar het succes van deze nieuwe vorm van samenwerking is nu al voelbaar. Het gaat nadrukkelijk om vernieuwing: zowel op productniveau als in manieren van werken. Om als Delta Regio op wereldniveau een economische rol van betekenis te spelen, is het essentieel om vanuit één gezamenlijke economische agenda nieuwe netwerken te bouwen, verbindingen te leggen en crosssectoraal en grensoverschrijdend samen te werken.”

Strategic Board Zuidwest-Nederland Boschstraat 35 4811 GB Breda T. 076 5200247 I. www.strategicboardzwn.nl E. info@strategicboardzwn.nl

Cluster Logistiek Delta “Wij willen in de regio slim en innovatief omgaan met zaken zoals human capital en infrastructuur om onze positie op de wereldmarkt te versterken. Vanuit de Board leggen we daarvoor de briljantjes bloot”, zegt Arn van der Vorst, voorzitter van de Stuurgroep Logistiek. “Ook al is onze sector sterk geautomatiseerd, in 2020 zullen we mensenhanden tekort komen. Met name de hogescholen spelen daar nu al uitstekend op in. Bedrijven moeten ook leren aangeven wat zij van de overheid nodig hebben.

Een faciliterende overheid moet dan op haar beurt zowel vanuit financiële als infrastructurele mogelijkheden acteren. Ga uit van de mogelijkheden en niet de onmogelijkheden.”

Cluster Maintenance Delta Volgens Cor Kloet, voorzitter van de Stuurgroep Maintenance, is maintenance van oudsher de levensader voor toekomstige nieuwe investeringen in Nederland. “De combinatie van een hoog kennisniveau en bedrijven die dichtbij elkaar zitten, maakt dat Nederland relatief een hoog investeringsniveau van zwaardere industrie kent. Innovatie in de maintenance is nodig zodat bedrijven hier willen komen, blijven en zich thuis voelen om te kunnen excelleren. Wij zetten in beginsel concrete maintenance-zaken ook door naar Dutch Institute World Class Maintenance. Dat moet het landelijke uitvoeringsplatform van de ondernemers worden. Als de verbinding is gemaakt en als er eenmaal iets vliegt, dan laten we het ook gaan.”

32

FINANCIEEL

Groeiend vertrouwen in open innovatie Nederlandse bedrijven zetten in toenemende mate in op open innovatie en ketensamenwerking. Uit de nieuwe Global Innovation Survey van PwC blijkt dat 42 procent van de Nederlandse bedrijven de voorkeur geeft aan open innovatie, tegen 32 procent wereldwijd. Ze stappen af van het traditionele proces van productontwikkeling waarbij het op de markt brengen van nieuwe technologieën en producten binnen de muren van de organisatie plaatsvond. In plaats daarvan zijn ze bereid hun R&D-faciliteiten open te stellen of richten ze samenwerkingsverbanden op met partners.

Bedrijven kiezen in toenemende mate voor open innovatie. Sommigen stappen zelfs helemaal af van het opbouwen van patentportefeuilles.

Ze werken in hun productieketen samen met kenniscentra, leveranciers en concurrenten om ideeën zo snel mogelijk naar de markt te kunnen brengen. Dat uit zich onder andere in de komst van zogenaamde innovatieclusters, zoals Energy Valley in Noord-Nederland – waar partijen zich organiseren rondom energie-innovaties – en de Brainport regio Eindhoven, dat zich focust op industriële hightech.

risico in eigen huis hoeft te ontwikkelen. Daardoor worden processen versneld en maakt men gebruik van een groter aantal knappe koppen.'

Breed omarmen Uit de enquête blijkt wel dat bedrijven huiverig zijn om op het gebied van open innovatie de samenwerking aan te gaan met concurrenten.

Klanten (92 procent) en strategische partners (88 procent) krijgen duidelijk de voorkeur boven de concurrentie (14 procent).Kranenburg stelt dat bedrijven daardoor moge-

lijk kansen missen: 'Een deel van Nederland is al gewend te werken vanuit open innovatie, dat is een voordeel. Door samen te werken met concurrenten open je nieuwe kennisnetwerken, sta je sterker in de contacten met de politiek, kun je sneller in aanmerking komen voor subsidiëring en infrastructurele ondersteuning.' Kranenburg denkt dat het breed omarmen van open innovatie ertoe bij kan dragen dat Nederland op den duur weer zal stijgen op de ranglijst van concurrerende economieën.

Meer denkkracht Volgens PwC-partner Sander Kranenburg heerst er een groeiend besef in Nederland dat we niet alles zelf kunnen bedenken en dat vervolgens ook voor onszelf kunnen houden. 'Er is in Nederland minder schroom om producten te ontwikkelen in samenwerking met andere bedrijven, toeleveranciers, universiteiten en eindgebruikers. Bedrijven zien in dat als je je leveranciers mee laat denken over het eindproduct, je niet meer alles op eigen kosten en

‘Brabantse industrie voorop met industriële 3D-printing’

Het 3D-printen blijft het nieuws domineren. Maar terwijl het grote publiek zich vergaapt aan allerlei creatieve toepassingen, zetten Brabantse ondernemers vol in op het segment van professionele, industriële 3D-printers. Industriële toeleveranciers in Brabant weten dat kostenreductie niet voldoende is om zich staande te houden in de felle internationale concurrentie.

Innovatie is dé voorwaarde om te overleven. De eindafnemer eist een steeds grotere invloed op producten en wenst meer maatwerk. Dat vraagt om een industrie die geen massa produceert, maar juist kleine series. Deze verschuiving van ‘high volume, low mix’ naar ‘low volume, high mix, high complexity’ speelt al enige jaren, maar wordt nu aangejaagd door de nieuwe mogelijkheden van 3D-printing.

Het is dan ook geen verrassing dat dit jaar voor de eerste keer door het bekende onderzoeksbureau Gardner onderscheid wordt gemaakt tussen de verschillende toepassingen van 3D-printing. 3D-printing voor de consumentenmarkt staat hele-

BEDRIJVIG BRABANT

Nieuws flitsen SON - Vleesverwerker VION verkoopt de divisie Ingredients aan branchegenoot Darling International uit de Verenigde Staten. De onderneming betaalt 1,6 miljard euro voor de Ingredients-divisie.

Darling International is het grootste en enige beursgenoteerde bedrijf in Noord-Amerika dat de voedingsindustrie oplossingen biedt voor de recycling van reststoffen uit vleesverwerkende en bakkerijbedrijven. Dirk Kloosterboer, CEO Ingredients van VION: ‘Over en weer kunnen we veel van elkaar leren. Door dit samengaan ontstaat een robuuste marktleider met ambitie. Samen kunnen we ons in de volle breedte verder ontwikkelen op de wereldmarkt.’

EINDHOVEN - Technisch dienstverlener Imtech gaat in Utrecht aan de slag voor netbeheerder Stedin. Imtech gaat in het oostelijke deel van de provincie storingen aan de energienetten verhelpen via een wachtdienst. De onderneming zal ook het reguliere onderhoud, de inspectie en de aanleg van netten voor zijn rekening nemen. Imtech voert op dit moment al een investering van Stedin uit door het vervangen van gasleidingen in hetzelfde gebied. De nieuwe werkzaamheden starten naar verwachting in het tweede kwartaal van volgend jaar. Financiële details werden niet bekendgemaakt.

OSS - Levensmiddelenfabrikant Unilever heeft een overeenkomst gesloten met mobiel marketingbedrijf Brandtone om mobiele marketing in sleutelmarkten een impuls te geven. Het doel is langdurige een-op-een relaties met consumenten op te bouwen, vooral in opkomende markten, waar mobiele communicatie een belangrijk middel is om hen te bereiken. In ruil ondersteunt Unilever de uitbreiding van Brandtone in vier nieuwe markten: India, China, Indonesie en de Verenigde Staten. Unilever breidt de samenwerking met Brandtone daarnaast uit in Zuid-Afrika, Brazilie, Nigeria, Rusland en Turkije.

BREDA - De Vanguard, een monsterschip van maritiem dienstverlener Dockwise, gaat het gekapseisde Italiaanse cruiseschip Costa Concordia wegslepen. Daartoe heeft Costa-eigenaar Carnival Cruises onlangs opdracht gegeven. Het wegslepen zou op zijn vroegst komend voorjaar gebeuren. Het is niet bekend welk bedrag met de opdracht gemoeid is. Ook is onduidelijk waar de Costa Concordia naartoe moet worden gebracht. De Vanguard is 275 meter lang en 70 meter breed. Het schip kan half onder water zakken en een gewicht van 117.000 ton dragen. Het schip wordt onder meer gebruikt om boorplatforms te vervoeren.

Boven de Markt Pizza’s printen in de ruimte of het printen van chocoladefiguren, skateboards of sieraden; 3D-printen staan midden in de publieke belangstelling. Minder bekend is echter de koppositie van Brabantse bedrijven in de industriele 3D-printing markt.

oktober 2013

maal op het topje van de hype-curve. Industriële 3D-printing is echter deze top voorbij en heeft zich reeds omhoog gewerkt vanuit ‘het dal van desillusie’ richting de fase van echte productiviteit. Een nieuwe volwaardige maaktechniek naast traditionele technieken zoals kunststofspuitgieten en metaalverspaning.

VDL en Philips gebruiken 3D-printing al langer voor hun proto-typing, maar ook MKB-bedrijven zoals RP2 uit Etten-Leur produceert al sinds 1998 kleine 3D-geprinte series voor derden. Shapeways, een spin-off van Philips, was de eerste succesvolle aanbieder van 3D-geprinte producten voor de consumentmarkt. Helaas zo succesvol dat nu het hoofdkantoor naar New York is verplaatst.

Het tegenovergestelde gebeurt echter ook. De toongevende Amerikaanse printerfabrikant 3D Systems gaat, na een tweetal overnames van Brabantse modelmakerijen, haar Europese klanten van geprinte producten vanuit Budel beleveren. Niet enkel de jaarlijkse RapidPro beurs in Veldhoven ziet het aantal exposanten en bezoekers snel toenemen, ook Wohlers Report voorspelt een jaarlijkse groei van 30% zodat we voor 2015 over een wereldwijde markt van $ 3,7 miljard voor geprinte producten praten.

In 2012 zijn er wereldwijd slechts 15.000 industriële 3D-printers verkocht. De aanschafprijs is nog hoog, de productiesnelheid is relatief laag en lang niet

alle materialen zijn geschikt. Dat wordt anders. Brainport Industries start daarom in oktober samen met Additive Industries een open werkplaats in Eindhoven. In dit AddLab gaan 10 á 15 industriële toeleveranciers gezamenlijk de mogelijkheden van 3D-printen in metaal onderzoeken. Bekende Brabantse high tech toeleveranciers als KMWE, NTS, Frencken, FMI, MTA en Machinefabriek De Valk hebben zich inmiddels verbonden aan AddLab. ABN AMRO beschrijft ook in haar rapport ‘Co-creatie & 3D-printing’ (insights.abnamro.nl/nederlandwordt-weer-een-productieland) dat 3D-printing geen wondermiddel is, maar het geeft innovatieve bedrijven kans om zich te onderscheiden van de massa en te zorgen dat Brabant de slimste regio blijft.

David Kemps Sector Banker Industrie ABN AMRO

EINDHOVEN - Strukton Systems gaat in opdracht van het Samenwerkingsverband Regio Eindhoven een Dynamisch Reis Informatie Systeem leveren. Het contract omvat naast de levering ook het onderhoud en het beheer voor een periode van tien jaar.

De levering van het reisinformatiesysteem, inclusief haltesystemen, vindt plaats over een periode van vier jaar. Het SRE koos Strukton Systems, een dochter van ingenieursbedrijf Oranjeouwd, op basis van de economisch meest voordelige inschrijving. In de regio Eindhoven wordt een tweede Hoogwaardig Openbaar Vervoeras aangelegd. Het gehele traject wordt gefaseerd uitgevoerd en moet medio 2016 gereed zijn.

ROSMALEN - Heijmans gaat de ontwikkeling en de bouw van het nieuwe Edith Stein College aan het Louis Couperusplein in Den Haag verzorgen. Het gaat om een schoolgebouw van ruim zevenduizend vierkante meter, waarvan een deel renovatie en herbestemming van de bestaande kapel. De bouw van het schoolcomplex start omstreeks mei 2014 en wordt naar verwachting in juli 2015 opgeleverd. De contractwaarde van de opdracht bedraagt circa acht miljoen euro. Heijmans won de opdracht na een niet-openbare Europese aanbesteding op basis van onder andere stedenbouwkundige inspanning, functionele kwaliteit en invulling van het thema ‘Frisse Scholen’.

NISTELRODE - ICT-dienstverlener XRC services Group heeft in de eerste helft van 2013 opnieuw een groei laten zien van ruim dertig procent ten opzichte van 2012. De aanhoudende groei is, naast het succes in de Retailbranche, tot stand gekomen door het in eind 2012 opgezette partnerkanaal van de XRC services Group. Het partnerkanaal, met de naam PartnersConnect, ondersteunt IT-, telecom- en installatiebedrijven met het bedienen van hun klanten. Dit gebeurt op basis van branchegerichte Connect-concepten uit het portfolio van de XRC services Group.

VEGHEL - Zuivelfabrikant FrieslandCampina heeft haar dochteronderneming Société Industrielle Fromagère SAS verkocht aan de Oostenrijkse smeltkaasfabrikant Rupp AG. Rupp AG neemt honderd procent van de aandelen van Société Industrielle Fromagère SAS over. De dochteronderneming van FrieslandCampina, gevestigd in het Franse Charmoille, produceert smeltkaas. Het management en de medewerkers van Société Industrielle Fromagère komen in dienst van de nieuwe eigenaar. Met de overname zet Rupp in Frankrijk in op groei van de productie en verkoop van kaas als ingrediënt.

BEDRIJVIG BRABANT

Markten in 3 minuten

Achtergrond

‘Lucht in jaarcijfers’ verhult diepe crisis Op het eerste gezicht lijkt het goed te gaan met de ziekenhuissector. Uit de BDObenchmark Ziekenhuizen 2013 blijkt dat de 77 ziekenhuizen in het onderzoek over 2012 gezamenlijk een positief resultaat van 283,6 miljoen euro hadden, een toename van 9,4 procent ten opzichte van 2011. Echter kampt één op de drie ziekenhuis met een operationeel verlies.

Het beeld kantelt dramatisch als het resultaat wordt gecorrigeerd voor het (tijdelijke) transitiebedrag dat de overheid in 2012 heeft ingesteld om ziekenhuizen de tijd te geven zich aan te passen aan grote wijzigingen in de sector. In 2012

33

FINANCIEEL

oktober 2013

hebben de algemene ziekenhuizen gezamenlijk voor 163 miljoen euro aan opbrengsten uit hoofde van het transitiebedrag verantwoord, 58 procent van het totale resultaat over 2012. Zonder het transitiebedrag sluit ruim één op drie ziekenhuizen (36,4 procent) het jaar 2012 negatief af. Als de overheid bij invoering van prestatiebekostiging had gekozen voor een 'big bang', zou in 2012 dus juist sprake zijn van een forse resultaatdaling.

Maar de pijn zit zelfs dieper, blijkt uit de BDO Financiële Ziekenhuisindicator (BFZ) die BDO dit jaar introduceert.

De nieuwe indicator meet de algehele financiële fitheid van

ziekenhuizen op basis van vijf financiële kengetallen en drukt dit uit in een rapportcijfer. Zonder transitiegeld haalt zes op de tien ziekenhuizen een onvoldoende. Onderzoeker Chris van den Haak: 'Dit is zorgwekkend aangezien de transitieregeling in 2013 nog deels van toepassing is, maar daarna ophoudt te bestaan.

Zonder nieuwe financiële compensatie of ingrijpende bijsturing door de ziekenhuizen zal de sector vanaf 2014 sterk op vermogens moeten interen.'

Het rapport doet aanbevelingen om een onhoudbare situatie te voorkomen. Zo moet de politiek snel werk maken van een transparanter bekos-

tigingssysteem, vindt Van den Haak. 'Dat is cruciaal om de onduidelijkheid over opbrengsten die ziekenhuizen nu in hun greep houdt, weg te nemen.

Maar de ziekenhuizen moeten zelf ook aan de slag, onder meer met meer samenwerken, beter kennisdelen en professioneler geldbeheer.' Van den Haak’s collega-onderzoeker Rob Karlas haakt in: 'Banken volgen de ontwikkelingen nauwgezet. Zij zien dat de balansstructuur van de ziekenhuizen het afgelopen jaar sterk is veranderd en dat de financiële risico’s zijn toegenomen.

Voor algemene ziekenhuizen is een goede invulling en werking van de treasuryfunctie nu onontbeerlijk geworden.'

Jumbo Supermarkten blijft groeien

Philips en Accenture aan de slag met Google Glass EINDHOVEN - Philips en Accenture hebben een 'proofof-concept' aangekondigd die gebruikmaakt van Google Glass. Het doel is onderzoek doen naar het verbeteren van de effectiviteit en efficiëntie van chirurgische behandelingen. De bedrijven verbonden de Google Glass met Philips’ IntelliVue patiëntbewakingsoplossing. Het laat zien dat een overdracht van vitale functies van de patiënt naar Google Glass praktisch toepasbaar is. Artsen krijgen daarmee handsfree toegang tot essentiële gegevens.

Zestien nieuwe Scania's op CNG voor HVC Groep BREDA - De HVC Groep heeft onlangs negen inzamelingsvoertuigen op Compressed Natural Gas (CNG) in gebruik genomen.

Het betreft de eerste serie voertuigen uit een totale order van zestien stuks, die besteld zijn naar aanleiding van een Europese aanbesteding. Scania heeft samen met BekkerLagram uit Waalwijk deze aanbesteding gegund gekregen.

Braziliaanse order voor Vanderlande Industries VEGHEL - VanderLande Industries gaat een nieuw bagageafhandelingssysteem verzorgen voor Brasília International Airport. Het

project heeft een waarde van circa twaalf miljoen euro en betreft de zones voor het inchecken en het afhalen van bagage. Brasília International Airport is een van de belangrijkste luchthavens van Brazilië.

Ontslagen bij Hurks EINDHOVEN - Bij bouwonderneming Hurks vallen honderdtwintig ontslagen als gevolg van de slechte economische situatie in de bouwsector. De hardste klappen vallen bij de prefab-betonfabrieken van het bedrijf.

De honderdtwintig banen beslaan vijftien procent van het totaal aantal medewerkers van het bedrijf.

Opening DAF-fabriek in Brazilië

VEGHEL - Supermarktketen Jumbo opent deze maand opnieuw veertien nieuwe winkels in Nederland. Het gaat om voormalige C1000-vestigingen die een metamorfose tot Jumbo ondergaan. In totaal komt het aantal Jumbo-winkels hiermee op 373. De nieuwe vestigingen worden gerealiseerd in Leiden, Zwolle (2), Dalfsen, Leeuwarden, Leek, Tilburg, Delft, Zoeterwoude, Nijmegen (2), Oudewater, St. Annaland en Delft. Colette Cloosterman-van Eerd, directeur Formule en Innovatie van Jumbo Supermarkten, is trots: ‘Dankzij de succesvolle integratie met C1000 kunnen we nog meer mensen kennis laten maken met de unieke Jumbo formule van de laagste prijs, het grootste assortiment en de beste service. Klanten kunnen zo profiteren van de kracht van beide formules in één winkel.’

Boven de Markt Vacatures: zelf invullen of uitbesteden?

De kosten voor het aantrekken van een nieuwe, passende medewerker zijn in de meeste gevallen enorm hoog. Stel je eens voor dat je dan ook nog eens de verkeerde keuze maakt…

Veel organisaties denken dat ze het invullen van een vacature beter zelf kunnen doen dan dit uit te besteden aan een gespecialiseerd bureau. Uit diverse onderzoeken blijkt echter dat dit in heel veel gevallen niet zo is. De kosten van personeel zijn namelijk niet gelijk aan het bruto uurloon. Wat komt er dan nog meer bij kijken?

Werkgeverslasten (verzekeringen, kinderopvang, pensioen,

etcetera), vakantiedagen en vakantiegeld, ziekteverzuim, ADV/ATV, feestdagen, overig doorbetaald verlof, opleidingsuren en administratiekosten (maken functieprofiel, opstellen contract, salarisadministratie, etc.): het is een opsomming van de bijkomende kosten waar je rekening mee moet houden zodra je iemand gevonden hebt.

Bovenop het uurloon dus.

Daarnaast moeten er nog kosten gemaakt worden voordat er iemand aangenomen is, zoals: het opstellen van een advertentie, plaatsingskosten, het doorlezen van alle reacties, het maken van een selectie, het (netjes) afwijzen van kandidaten, het uitnodigen van kandidaten, het

behandelen van alle reacties van afgewezen kandidaten, het plannen van de gesprekken, het voeren van de eerste gesprekken, het (gemotiveerd) afwijzen van kandidaten, het uitnodigen van kandidaten voor de tweede ronde, het voeren van de tweede ronde gesprekken, het checken van referenties, eventuele assessments, etcetera.

De tijdsbesteding hiervoor is al gauw zo’n veertig uur per vacature. Daarnaast moeten eventueel ook kosten berekend worden voor het afnemen van een assessment. Het is dus van het grootste belang dat dit kundig, zorgvuldig en weloverwogen gebeurt. Een gespecialiseerd bureau kan dit tijdrovende pro-

ces uit handen nemen. En niet onbelangrijk: één of meerdere goede kandidaten opleveren.

Wij als Puur in Personeel zijn u graag van dienst in dit belangrijke proces.

Evianne Groot-Praasterink, Puur in Personeel

BRAZILIË - Paccar, het moederbedrijf van DAF Trucks, heeft een nieuwe DAF-assemblagefabriek in Brazilië geopend. De faciliteit heeft een oppervlakte van bijna 28.000 vierkante meter en staat op een terrein dat 230 hectare groot is. In de nieuwe fabriek zullen de DAF XF-, CF- en LF-voertuigen geassembleerd worden voor de Braziliaanse en de Zuid-Amerikaanse markt. 'Onze dealers hebben geïnvesteerd in het nieuwste en modernste distributienetwerk van het land om zo ons groeiende klantenbestand te kunnen ondersteunen', aldus Paccar-chairman Mark Pigott.

Oad Busbedrijf maakt doorstart ZEELAND - Oad Busbedrijf, onderdeel van de onlangs failliet verklaarde Oad Groep, maakt een doorstart. Voormalig directeur van Oad Busbedrijf Frans Schuitemaker heeft overeenstemming bereikt over een doorstart van alle busactiviteiten.

Het akkoord op hoofdlijnen houdt in dat alle busactiviteiten worden samengevoegd en zullen gaan opereren vanuit de hoofdvestiging in Goor en een aantal standplaatsen. Alle 125 touringcars van de Oad Groep worden overgenomen. Oad Busbedrijf is het eerste onderdeel dat een doorstart maakt.

Breed consortium investeert in A59 ’s-HERTOGENBOSCH/WAALWIJK - Een breed consortium investeert 76 miljoen euro in de fysieke kwaliteit van het gebied langs de A59 tussen 's-Hertogenbosch en Waalwijk, de zogenaamde Oostelijke Langstraat. Hiermee gaat de regio er fors op vooruit in infrastructuur, natuur, water en leefbaarheid. Twintig partijen uit de sectoren overheid, land- en tuinbouw, bedrijfsleven, natuur en andere maatschappelijke sectoren hebben een bestuursovereenkomst getekend voor deze investering. De Oostelijke Langstraat bestaat uit een groot aantal projecten die de Oost-West-verkeersdoorstroming over de A59 bevorderen. Door volwaardige knooppunten te realiseren bij Drunen-West en Den Bosch-West kunnen vier zeer korte afritten gesloten worden. Door het afmaken van de parallelstructuur wordt regionaal verkeer van de snelweg geweerd. Ook zal Rijkswaterstaat de brug bij het Drongelens kanaal vervangen, wat een snellere verkeersdoorstroming mogelijk maakt. De gebiedsontwikkeling betreft ook projecten die Noord-Zuid-natuurverbindingen onder A59 bevorderen.

34

oktober 2013

BEDRIJVIG BRABANT

TE KOOP

BOUWKAVELS NO

GS

2K

LEC

HT A S SC VE HIK LS BA

BE

AR

www.flightforum.nl Where Business Takes Off

040 - 212 11 10 www.colliers.nl

*

040 - 292 87 75

040 - 211 11 12 www.verschuuren-schreppers.nl

040 - 212 51 25 www.dtz.nl

BEDRIJVIG BRABANT

oktober 2013

35

36

oktober 2013

" *#" % ' % " %#(* % & " ,& %'# " #& " '((% * ' % #$ " ) "

#!! " !$#& "' "' " " % & " ! ) " #( " !# % & % + " "&$ % % " #! ) " & '#% " )##% $%# ( ' ) " " !## & " " % # " % % + " # #$ ' "' * ' ' ) " ' * ' % ( ' # ! " " % &'%( '((%

BEDRIJVIG BRABANT

& '%#'& #$ + &' " ! "& " % *#" " " ,& %'# " #& ' ## % " #! ' #! %! " %#(*' % % )##% " " ' (%' #$ ! &' ((%+ ! ! " % ! ' ' ## #$ " % ' & " #"& # *#% ' , % * " '' % ('(% , " ' " %#" ,& %'# " #& ! % ## * % * " ) ( % $