Dholas 2019

‫‪ 2019‬ވަނަ އަހަރު އިހަވަންދޫ ސްކޫލުގެ ގްރޭޑް ‪12‬ގައި‬ ‫ތަޢުލީމު ހާސިލުކުރަމުންދާ ދަރިވަރުންގެ‬

‫ްޙ‬ ‫‪|2‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަވަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬

‫ސކޫލް‪2019 ،‬‬ ‫© ގްރޭޑް ‪ ،12‬އިހަވަންދޫ އިހަވަންދޫ ް‬ ‫ހއ‪ .‬އިހަވަންދޫ‪ ،‬ދިވެހިރާއްޖެ‬

‫ނ އިހަވަންދޫ ސްކޫލަށެވެ‪.‬‬ ‫އޤުތަކެއް ލިބިގެންވަ ީ‬ ‫މި ފޮތުގެ ހުރިހާ ޙަ ް‬ ‫ސ‬ ‫ބއެއް ނަމަވެ ް‬ ‫މ ފޮތުގެ ަ‬ ‫ތ ނުވަތަ ި‬ ‫މި ސްކޫލުގެ ހުއްދައަކާ ނުލައި މި ފޮ ް‬ ‫ނ ވެސް ގޮތަކަށް‬ ‫ނ ް‬ ‫ތ އެ ޫ‬ ‫ގން ނުވަ ަ‬ ‫ތ ފޮޓޯކޮޕީ ހަދައި ެ‬ ‫ޗާޕުކޮށްގެން ނުވަ ަ‬ ‫ނ ކުރުމަކީ މަނާކަމެކެވެ‪.‬‬ ‫ފރީގެ ގޮތުގައި ބޭނު ް‬ ‫ތައްޔާރުކޮށްގެން ވިޔަ ާ‬

‫މި އިސްދާރު ޝާއިޢުކޮށްފައި ވަނީ ‪ 2019‬ވަނަ އަހަރުއެވެ‪.‬‬

‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|3‬ޞަފްޙާ‬

‫އިސްބަސް ‪7................... ................................ ................................‬‬ ‫އ ‪9..................................... ................................‬‬ ‫ޕްރިންސިޕަލްގާ​ާބަހ ްާ‬ ‫ނ ‪11.................................. ................................‬‬ ‫މުދައްރިސްގާގަލަމު ްާ‬ ‫ސަމސއަދަބު ‪13............... ................................ ................................‬‬ ‫ޑ ‪14........... ................................ ................................‬‬ ‫ސިއްރުާލަނ ުާ‬ ‫އަބުރު ‪16...................... ................................ ................................‬‬ ‫ކުއްޖަ ‪20...................... ................................ ................................‬‬ ‫ޗައިނާޑޮކްޓަރު ‪22.......... ................................ ................................‬‬ ‫ޑ ‪25....................................... ................................‬‬ ‫ސަވބަކަށްާލަނ ުާ‬ ‫ފިނިކުރާއތި ‪27............. ................................ ................................‬‬ ‫ޔސީންާމަތީ‪28........... ................................ ................................ ...‬‬ ‫އކުވރިން ‪31................. ................................ ................................‬‬ ‫ވަގުާރޯދަ ‪35.................. ................................ ................................‬‬ ‫އަރައިރުންާނުހަދާދމަފިރިން ‪38.......................... ................................‬‬ ‫މަންމަގާ​ާއަޑއްާނީވާ ‪40.................................... ................................‬‬ ‫ކުޑަާފުޅިއަކުންާނުފުދނ ‪42............................... ................................‬‬ ‫ފންފުޅި ‪44................... ................................ ................................‬‬

‫ްޙ‬ ‫‪|4‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަވަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬ ‫ކޮބާބުރުގ ‪46................ ................................ ................................‬‬ ‫ރ ‪47............... ................................ ................................‬‬ ‫ލަދުންާމަ ުާ‬ ‫ދއިމީާމކަރު ‪50............. ................................ ................................‬‬ ‫ނ ‪52.............. ................................ ................................‬‬ ‫ބ‪ާ.‬ގޮވލު ްާ‬ ‫އަލަތުާރޯދަ ‪55............... ................................ ................................‬‬ ‫ކަޑަވނ ‪57................... ................................ ................................‬‬ ‫ގޫގުލްާއިންާހޯދލާ ‪58....................................... ................................‬‬ ‫ސ ‪60................................... ................................‬‬ ‫ތިންާބިހއިާދިހަހ ްާ‬ ‫ނ ‪61........................................ ................................‬‬ ‫ނިއްވލައިފަާނޫ ީާ‬ ‫ބަގްލަދޝްާސްޓައިލް ‪63................................... ................................‬‬ ‫ނމަވސްާކަޑަވނާ‪65................................ ................................ ...‬‬ ‫މަާ ަ‬ ‫ނ ‪66........................................ ................................‬‬ ‫ހިންޓއްާދންވީ ުާ‬ ‫ކހރިާބިސް ‪67.............. ................................ ................................‬‬ ‫އއްާގޮތްވުމުން‪69....................................... ................................ ....‬‬ ‫ލވިއްޖާ ‪71.................... ................................ ................................‬‬ ‫ނ ‪73...................... ................................ ................................‬‬ ‫މ ުާ‬ ‫މަޒު ޫ‬ ‫އ)ާގަޑުބަޑުާކުރުމުގާނަތީޖ" ‪74...‬‬ ‫ޑީއޮކްޒިރައިބޯާނިއުކްލިއކްާއސިޑް(ޑީ‪.‬އން‪ާ .‬‬ ‫ރއްޖގާއިގްތިޞދުާހަރުދަނކުރުމަށްާފަޅުރަށްތަކުގާބނުންކޮށްގންާކުރވިދނާ‬ ‫ކަންތައްތައް ‪79............. ................................ ................................‬‬ ‫އލުމވ‪83............. .‬‬ ‫މށްާލިބނީާގ ް‬ ‫ނާދިވހިންގާދިރިއުޅު ަ‬ ‫ބިދސީންގާސަބަބު ްާ‬ ‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|5‬ޞަފްޙާ‬

‫ނާކމިޔބުާކުއްޖަކަށްާވވނީ‪86..................................... ...‬‬ ‫ތައުލީމީާގޮތު ްާ‬ ‫ރއްޖގާއިޤްތިޞދުާހަރުދަނކުރުމަށް‪ާ،‬ފަޅުރަށްތަކުގާބނުންކޮށްގންާ‬ ‫ކުރވިދނާކަންތައްތައް ‪90............................... ................................‬‬ ‫އންާފންނަާނދވާސިފަތައް ‪93..............‬‬ ‫ނާޒުވނުންގާކިބަ ި‬ ‫މީޑިއގާސަބަބު ްާ‬ ‫ކންޓަކީާފްރައިޑްާޗިކން ‪95............................. ................................‬‬ ‫ތއް ‪96....................................‬‬ ‫ހން ަ‬ ‫ދިވހިބަސްާރައްކކުރުމަށްާހުރިާގޮންޖ ު‬ ‫ކންާރަނގަޅުާނަތީޖއއްާހޯދުމަށްާކުރވިދނާކަންތައްތައް‬ ‫ސނަވީާއިމްތިހނުތަ ު‬ ‫‪99.......................... ................................ ................................‬‬ ‫ނާގއްލުމވާ‪101........ .‬‬ ‫ނށްާ​ާލިބ ީާ‬ ‫ލޖީގާ​ާސަބަބުންާދަރިވަރުން ަ‬ ‫ކނޮ ޮ‬ ‫ޒަމނީާޓ ް‬ ‫ވހަކަ ‪104....................... ................................ ................................‬‬ ‫ހަސްކ ‪105................ ................................ ................................‬‬ ‫ޅު ‪108............... ................................ ................................‬‬ ‫ދަރިފު ާ‬ ‫ނ ‪111....................................... ................................‬‬ ‫ކަޅަށްޖއްސު ްާ‬ ‫ސ ‪113..................................... ................................‬‬ ‫ވަކިވާދިޔަޔަ ްާ‬ ‫މަގާދަރިފުޅއ…ާމައފުކުރށވ‪116................ ................................ .‬‬ ‫ރޫނ ‪119................... ................................ ................................‬‬

‫ްޙ‬ ‫‪|6‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަވަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬

‫ސ‬ ‫ނ ވެ ް‬ ‫ކީރިތި ޤުރުއާނުގައި ފުރަތަމަ ބާވާލެއްވި މޫރިތިވި އާޔަތްތަކު ް‬ ‫ގ ހެޔޮ ތައުފީޤާއި‬ ‫ހ ވަތަޢާލާ ެ‬ ‫ށ އަމުރުކުރެއްވި ﷲ ސުބުހާނަ ޫ‬ ‫ގނުމަ ް‬ ‫އިލްމު އުނ ެ‬ ‫ގ‬ ‫މފޮތަކީ އިހަވަންދޫ ސުކޫލްގެ ގްރޭޑް ‪ެ 12‬‬ ‫ނ ި‬ ‫ގން އެކުލަވައިލެވު ު‬ ‫ލބި ެ‬ ‫ވާގިފުޅުން އެހީ ި‬ ‫ދަރިވަރުން‬

‫ނދާ‬ ‫ނެރެމު ް‬

‫"ދޮޅަސް"‬

‫ސލްސިލާގެ‬ ‫ި‬

‫އ‬ ‫އަ ު‬

‫ބބެކެވެ‪.‬‬ ‫ާ‬

‫މި‬

‫ބ‬ ‫ބާ ު‬

‫ނތަކާއި ވާހަކަތަކާއި‬ ‫މ ު‬ ‫ގ ދަރިވަރުންގެ މަޒު ޫ‬ ‫ހާއްސަކުރެވިގެން ދަނީ ގުރޭޑް ‪ެ 12‬‬ ‫ސަމާސާ އަދަބުތަކުގެ މައްޗަށެވެ‪.‬‬ ‫ލސިލާގެ މަޤްސަދަކީ މަތީ ސާނަވީގައި ދިވެހިބަސް‬ ‫ދޮޅަސް މި ސި ް‬ ‫ތކާއި އުފެއްދުންތެރި‬ ‫ޚޔާލު ަ‬ ‫ނނަ ި‬ ‫ކިޔެވުމުގެ ތެރެއިން ވުޖޫދު ވެގެން‪ ،‬އުފެދިގެން އަ ް‬ ‫ނ ގޮތް ހެދުމެވެ‪.‬‬ ‫ނނާ ެ‬ ‫ނ ފެ ް‬ ‫އގައި ފަސޭހައި ް‬ ‫އ އެއް ފޮތެއްގެ ސިފަ ި‬ ‫އ އެއްކޮށްލަ ި‬ ‫ލިޔުންތަ ް‬ ‫މިއީ‬

‫މަތީ‬

‫ވގައި‬ ‫ސނަ ީ‬ ‫ާ‬

‫ދަރިވަރުން‬

‫ކރިމަތިލާ‬ ‫ު‬

‫ށ‬ ‫އމްތިހާނަ ް‬ ‫ި‬

‫މަގުދައްކައިދީ‪،‬‬

‫ނ‬ ‫މސައްކަތުގެ ތެރެއި ް‬ ‫ވ ބުރަ ަ‬ ‫ނ ގެންދަ ާ‬ ‫އެހީތެރިވުމަށް މުދައްރިސުން ކުރައްވަމު ް‬ ‫ށ‬ ‫ރންނަ ް‬ ‫މށް ކިޔުންތެ ި‬ ‫ށލު ަ‬ ‫ޒން ކޮ ް‬ ‫ހއިން ވަ ަ‬ ‫ނ ފަސޭ ަ‬ ‫ކރާ ކަންކަ ް‬ ‫ދަރިވަރުން ހާސިލު ު‬ ‫ދޫކޮށްދެވޭ ހަދިޔާއެކެވެ‪.‬‬ ‫ށ ގިނަ‬ ‫މލެވިގެންދަނީ ވަރަ ް‬ ‫މިފަދަ ބުރަ ބޮޑު މަސައްކަތެއް ނިން ާ‬ ‫މމެދު އެއްވެސް ޝައްކެއްނެތެވެ‪.‬‬ ‫ބބުންކަ ާ‬ ‫މަދަދުވެރިންގެ ދީލަތި އަތްތަކެއްގެ ސަ ަ‬ ‫މންގެ ދިވެހި މުދައްރިސް‪ ،‬އަލްފާޟިލް ފަތުޙުﷲ އަޙްމަދާއި‬ ‫އެގޮތުން‪ ،‬އަޅުގަނޑު ެ‬ ‫ނ‬ ‫އވެވި އެހީތެރިކަ ް‬ ‫ކލަވައިލެއްވުމުގައި ދެ ް‬ ‫އމަދު ޒާހިރު މިފޮތް އެ ު‬ ‫އަލްފާޟިލް މުޙަ ް‬ ‫މއްނެތި ޝުކުރުގެ ބަސްތައް ހިތުގެ އުމުގުން ބަރުތީލަކުރަމެވެ‪.‬‬ ‫ފާހަގަކޮށް ހިފެހެއްޓު ެ‬

‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|7‬ޞަފްޙާ‬

‫ވ ސީނިއަރ‬ ‫ވލުވެ ހުންނެ ި‬ ‫މ ހަ ާ‬ ‫ގ ކަންކަ ާ‬ ‫ބލެހެއްޓުމު ެ‬ ‫ލވްލެގެ ެ‬ ‫މި ޝުކުރުގައި އޭ ެ‬ ‫މލުކުރަމެވެ‪.‬‬ ‫އމަދު ނަން ޝާ ި‬ ‫ލީޑިން ޓީޗަރ އަބުދުއް ސަމީޢު މުޙަ ް‬ ‫އކަތަށް‬ ‫މ މަސަ ް‬ ‫ގ ފަރާތުން ި‬ ‫ނމެހާ ދަރިވަރުން ެ‬ ‫އ ް‬ ‫ގްރޭޑް ‪12‬ގެ ެ‬ ‫ހ‬ ‫ނމެ ާ‬ ‫ރޑް ‪12‬ގެ އެ ް‬ ‫ރވުން ފާހަގަކޮށް ގް ޭ‬ ‫މ ތަރުހީބާއި ބައިވެ ި‬ ‫ހ ަ‬ ‫ލިބިގެންދިޔަ ފުރި ަ‬ ‫ދަރިވަރުންނަށް ޝުކުރުގެ ބަސްތައް ތަކުރާރުކޮށްލަމެވެ‪.‬‬ ‫ވރިކަމާއި‬ ‫ޔންތެރިންނަށް އުފާ ެ‬ ‫އުއްމީދަކީ މި ފޮތުގެ ސަބަބުން ކި ު‬ ‫ރ ވެގެން ދިޔުމެވެ‪.‬‬ ‫އދީ ކިޔުންތެރިންގެ އާއްމު މައުލޫމާތު އިތު ު‬ ‫މޖެހުން ލިއްބަ ި‬ ‫ހިތްހަ ަ‬ ‫އ‬ ‫ށ ި‬ ‫ކޔުއްވާ ބޭފުޅުންނަ ާ‬ ‫ގ ދުޢާއަކީ މިފޮތުގެ ސަބަބުން މިފޮތް ި‬ ‫އަޅުގަނޑުމެން ެ‬ ‫ނ ގިނަ ފައިދާތަކެއް ކުރަމުން ދިޔުމެވެ‪.‬‬ ‫ހ ު‬ ‫ދަރިވަރުންނަށް ނު ަ‬ ‫ލ‬ ‫ޔ ހާ ު‬ ‫ކ ާ‬ ‫ހބާ ި‬ ‫ޔންތަކަށް މަރު ަ‬ ‫ގ ބިނާކުރުވަނިވި ފާޑުކި ު‬ ‫ކޔުންތެރިން ެ‬ ‫ތިޔަ ި‬ ‫މންގެ މި މަސައްކަތް ދޫކޮށްލަމެވެ‪.‬‬ ‫ޑ ެ‬ ‫ރންނާ ހަމައަށް އަޅުގަނ ު‬ ‫ތިޔަ ކިޔުންތެ ި‬ ‫ޝުކުރިއްޔާ‬ ‫‪ 8‬ފެބުރުވަރީ ‪2019‬‬

‫ްޙ‬ ‫‪|8‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަވަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬

‫އ‬ ‫ދޮޅަސް ‪ 2019‬މިފޮތަކީ އިހަވަންދޫ ސްކޫލުގެ ގްރޭޑް ‪12‬ގަ ި‬ ‫ށ އެ ކުދިން ނެރޭ‬ ‫ޔތުގެ މައްޗަށް ބިނާކޮ ް‬ ‫ކިޔަވަމުންދާ ދަރިވަރުންގެ ދިވެހި އަދަބިއް ާ‬ ‫ވ‬ ‫ޔ ާ‬ ‫ރޑް ‪12‬ގައި ކި ަ‬ ‫ވސް އެ އަހަރަކު ގް ޭ‬ ‫ލ އެކެވެ‪ .‬ކޮންމެ އަހަރަކު ެ‬ ‫އަދަބީ މަޖައް ާ‬ ‫ނ‬ ‫ނންގަވައިގެން އެކަ ް‬ ‫ޓން އިސް ަ‬ ‫ޑޕާޓްމެން ު‬ ‫އލާ ނެރުމަށް ދިވެހި ި‬ ‫ދަރިވަރުން މި މަޖަ ް‬ ‫ށ‬ ‫ގންދެއެވެ‪ .‬މިއީ މިގޮތަ ް‬ ‫އިންތިޒާމްކޮށް ވަރަށް ފަރުވާތެރިކަމާއެކު ބަލަހައްޓަވަމުން ެ‬ ‫ލއެވެ‪.‬‬ ‫އ ާ‬ ‫ނެރޭ ‪ 6‬ވަނަ މަޖަ ް‬ ‫ވފައި ވަނީ ގްރޭޑް ‪12‬ގެ‬ ‫މނާސަބު ެ‬ ‫ތޙުކުރުން ު‬ ‫މޖައްލާ އިފްތި ާ‬ ‫މި ަ‬ ‫ގ‬ ‫މ ދަތުރާއެވެ‪ .‬މި މަޖައްލާ ެ‬ ‫ރ ދަތުރުނާ ާ‬ ‫މ އަހަރަކު ވެސް ކު ާ‬ ‫ދަރިވަރުންގެ ކޮން ެ‬ ‫ސަބަބުން‬

‫ނގެ‬ ‫ދަރިވަރު ް‬

‫އަދަބިއްޔާތު‬

‫ކުރިއަރައިދެއެވެ‪.‬‬

‫ދިވެހިބަހަށް‬

‫ކުރާ‬

‫ތަރައްޤީވެއެދެއެވެ‪.‬‬

‫މިކަމުގެ‬

‫އާޚިރު‬

‫އތުރަށް‬ ‫ި‬ ‫ޤަދަރު‬

‫ވ‬ ‫މުއްސަނދި ެ‬ ‫ބޮޑުވެ‬

‫ނތީޖާއަކަށް‬ ‫ަ‬

‫ޔންތެރިކަން‬ ‫ލި ު‬

‫ނތެރިކަން‬ ‫ލިޔު ް‬ ‫ދނީ‬ ‫ވެގެން ަ‬

‫އިތުރަށް‬

‫އެޗް‪.‬އެސް‪.‬ސީ‬

‫ޔމެވެ‪.‬‬ ‫އ ލިބިގެންދި ު‬ ‫ޅށް ފާސްވެ‪ ،‬ދަރިވަރުންނަށް ރަން ނަތީޖާތަކެ ް‬ ‫ނން ރަނގަ ަ‬ ‫އިމްތިޙާ ު‬ ‫ށ‬ ‫ނރުމަ ް‬ ‫ެ‬ ‫ޤަވާޢިދުން ކޮންމެ އަހަރަކު ވެސް މިފަދަ މަޖައްލާއެއް‬ ‫ކތަކީ ހީ ވެސް ނުކުރާހާ ބުރަކަމެކެވެ‪ .‬ނުގުޑާފަދަ ވަރުގަދަ‬ ‫ކުރަންޖެހޭ މަސައް ަ‬ ‫ޢަޒުމަކާއި‬

‫ގަދަ‬

‫ހތްވަރެއް‬ ‫ި‬

‫ނކަން‬ ‫ވ ެ‬ ‫ބޭނުން ާ‬

‫މ‬ ‫ހ ަ‬ ‫ަ‬

‫ވ‪.‬‬ ‫ޔަޤީނެ ެ‬

‫ދަރިވަރުންނާއި‬

‫ޙރަކާތެރިވެ އުޅުމުގެ‬ ‫އއްޓީމެއްގެ ގޮތުގައި ަ‬ ‫ނ އިތުބާރާ ގުޅުމެވެ‪ެ .‬‬ ‫އން ަ‬ ‫އުސްތާޒުންނާ ޮ‬ ‫ކމެވެ‪ .‬އިޚުލާސްތެރިކަމާއި ވަފާތެރިކަމެވެ‪.‬‬ ‫އ އޮތުމުގެ މުހިއްމު ަ‬ ‫މާހައުލެއް ޤާއިމުވެފަ ި‬

‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|9‬ޞަފްޙާ‬

‫މުދައްރިސުންގެ‬

‫ހިތުގައި‬

‫ދަރިވަރުންނަށް‬

‫އޮންނަ‬

‫ތބެވެ‪.‬‬ ‫ލޯ ް‬

‫ދަރިވަރުން‬

‫މުދައްރިސުންނަށް ކުރާ ޤަދަރާއި އިޙުތިރާމެވެ‪.‬‬ ‫އލާއަށް ދަރިވަރުންގެ‬ ‫މ މަޖަ ް‬ ‫ލ ވުޖޫދުކުރައްވައި‪ި ،‬‬ ‫އ ާ‬ ‫މި ޚާއްޞަ މަޖަ ް‬ ‫ވ‬ ‫ހިތުގައި ޝައުޤުވެރިކަން އުފައްދައި އެންމެ ބުރަ މަސައްކަތް ކުރައްވަމުން ގެން ާ‬ ‫ނށާއި ގްރޭޑް ‪12‬ގެ‬ ‫ނ ަ‬ ‫އިހަވަންދޫ ސްކޫލުގެ ދިވެހި ޑިޕާޓްމަންޓުގެ އެންމެހައި ބޭފުޅު ް‬ ‫ލސްތެރި ކަމާ އެކު ޝުކުރު ދަންނަވަމެވެ‪ .‬ޚާއްޞަކޮށް ދިވެހި‬ ‫ދަރިވަރުންނަށް އިޚު ާ‬ ‫ނންފުޅު‬ ‫ޑން ޓީޗަރ ފަތުހުﷲ އަޙްމަދުގެ ަ‬ ‫ވރިޔާ ސީނިއަރ ލީ ި‬ ‫ގ އިސް ެ‬ ‫ޑިޕާޓްމަންޓު ެ‬ ‫ނ ވަރަށް ޝުކުރުވެރިކަމާއި އެކުގައެވެ‪.‬‬ ‫ފާހަގަ މިކޮށްލަ ީ‬ ‫އދަބިއްޔާތާމެދު ދަރިވަރުންގެ‬ ‫ހ ަ‬ ‫ދުޢާއަކީ މިފޮތުގެ ސަބަބުން ދިވެ ި‬ ‫ތ ﷲ‬ ‫ބގެން ދާނެގޮ ް‬ ‫ލ ި‬ ‫ނ ި‬ ‫ރކަމާއި ތާޒާކަ ް‬ ‫ރވެ‪ ،‬ދިވެހިބަހަށް އާ ޯ‬ ‫ބ އިތު ު‬ ‫ހިތުގައި ލޯ ި‬ ‫ވ‪ .‬އާމީން!‬ ‫ޢލާ މިންވަރު ކޮށްދެއްވުމެ ެ‬ ‫ސުބުޙާނަހޫ ވަތަ ާ‬ ‫‪ 6‬ފެބުރުވަރީ ‪2019‬‬ ‫އަޙްމަދު ރަޝީދު‬ ‫ޕލް)‬ ‫(ޕްރިންސި ަ‬

‫ްޙ‬ ‫‪|10‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަވަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬

‫މނައަކީ ބާރަ (‪)12‬އެވެ‪.‬‬ ‫"ދޮޅަސް" މިއީ މައް ދިވެހި ލަފުޒެކެވެ‪ާ .‬‬ ‫މންދާ ދަރިވަރުން‪،‬‬ ‫ގރޭޑު ‪12‬ގައި ކިޔަވަ ު‬ ‫ގ ު‬ ‫އހަވަންދޫ ސްކޫލު ެ‬ ‫ދޮޅަސްގެ ނަމުގައި ި‬ ‫ނ އެކުމާފާނެއްގެ ސިފައިގައި‪ ،‬ސްކޫލުގެ‬ ‫މ ޭ‬ ‫ސިލްސިލާކޮށް ދަނީ ތަފާތު ލިޔުންތައް ހި ެ‬ ‫ކރިން‪" ،‬ދޮޅަސް؛‬ ‫ހރުގަނޑުތައް ފަޅުފިލުވަމުންނެވެ‪ .‬މީގެ ު‬ ‫ލައިބުރަރީގެ ފޮތް ަ‬ ‫ސަމާސާއަދަބު"‪" ،‬ދޮޅަސް؛ ނޭކުރެންދޫ ދަތުރު"‪" ،‬ދޮޅަސް؛ ކޮށާރު" އަދި "ދޮޅަސް‬ ‫ސަމާސާއަދަބު ‪" ،"2‬ދޮޅަސް ‪"2018‬ގެ ނަމުގައި އެކި އުފެއްދުންތައް ދަރިވަރުން‬ ‫ސ‬ ‫ވަނީ ވުޖޫދުކޮށްފައެވެ‪ .‬އެހެންކަމުން‪ ،‬މި ފަހަރު ވުޖޫދުވެގެން މި އަންނަނީ ދޮޅަ ް‬ ‫ނ އަދަދެވެ‪.‬‬ ‫ގ ހަވަ ަ‬ ‫މި ސިލްސިލާ ެ‬ ‫މ ދަތުރުކުރާ ރަށްރަށުގެ‬ ‫ގުރޭޑު ބާރައިގެ ދަރިވަރުން ދަތުރުނާ ާ‬ ‫ނ‬ ‫މ ް‬ ‫ލައިބުރަރީ ތަކަށް ހަދިޔާ ކުރެވޭ ދޮޅަސްގެ އަދަދުތަކަށް ބޮޑު ތަރުހީބެއް ލިބެ ު‬ ‫ކމުން‪ ،‬ދޮޅަސްގެ‬ ‫ހން ަ‬ ‫ނ ލިބެއެވެ‪ .‬އެ ެ‬ ‫މތު އެ ރަށްރަށު ް‬ ‫ލ ާ‬ ‫ގ މައު ޫ‬ ‫އަންނަކަމު ެ‬ ‫ރން ބަލައިގެންފައިވާ‬ ‫މ އަދަދަކީ ވެސް ކިޔުންތެ ި‬ ‫ކން ެ‬ ‫ނ ހަމަ ޮ‬ ‫ހމެ ޭ‬ ‫ސިލްސިލާގައި ި‬ ‫އަދަދުތަކެއް ކަން މި ކަންކަމުން ހާމަވެއެވެ‪.‬‬ ‫ނގެ ފުށުންނެވެ‪ .‬ދޮޅަސްގެ‬ ‫ދޮޅަސް ވުޖޫދު ވެގެން އަންނަނީ ދަރިވަރު ް‬ ‫ނނަކީ އެ އަހަރަކު އިހަވަންދޫ ސްކޫލުގެ ގުރޭޑު ‪12‬ގެ ދަރިވަރުންނެވެ‪.‬‬ ‫ލިޔުންތެރި ް‬ ‫މކޮންމެ ދަރިވަރަކަށް ވެސް ދޮޅަސްގެ‬ ‫ހ ަ‬ ‫ގުރޭޑު ‪12‬ގެ ތަޢުލީމު ހާސިލުކުރާ ަ‬ ‫މއި އަދަދެއް އިތުރުކުރުމުގެ ފުރުޞަތު ފަހިވެފައި އޮވެއެވެ‪.‬‬ ‫ލޔު ާ‬ ‫ސިލްސިލާއަށް ި‬ ‫އެކި އަހަރުތަކުގައި ދަރިވަރުން އިސްނަގައި ހަރަކާތްތެރިވަނީ އެކި ގޮތަށެވެ‪.‬‬

‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|11‬ޞަފްޙާ‬

‫ވ ޠަބީއަތުގެ‬ ‫ދންނެ ި‬ ‫މ ެ‬ ‫ނ ި‬ ‫ނނަ ީ‬ ‫ޒކަން އަ ް‬ ‫އ ތާ ާ‬ ‫ގ ކަމާ ި‬ ‫އށް ތިޔާ ި‬ ‫ދޮޅަސްގެ ސިލްސިލާ ަ‬ ‫އޞަކޮށްފައި މިވަނީ މި ދަރިވަރުންގެ‬ ‫ތެރެއިންނެވެ‪ .‬ދޮޅަސްގެ މި އަދަދު ޚާ ް‬ ‫ކ ތަކަށް ޚާއްޞަ ކޮށްގެންނެވެ‪.‬‬ ‫ސަމާސާއަދަބާއި‪ ،‬މަޒުމޫނާއި ވާހަ ަ‬ ‫ނން‬ ‫ނ ަ‬ ‫ލ ގެ ް‬ ‫ދ ވެސް ބަދަ ު‬ ‫ނ އުފައްދާ ކޮންމެ އެއްޗަކީ އަބަ ު‬ ‫އިންސާނު ް‬ ‫ށ‬ ‫ރމުންދާ ވަޒަނަ ް‬ ‫ޖެހޭ‪ ،‬އިސްލާހުކުރަން ޖެހޭ އެއްޗެއްސެވެ‪ .‬ޒަމާނުގެ ފުށޮޅު އެނބު ެ‬ ‫އަދާހަމަކުރަން ޖެހޭ އެއްޗެއްސެވެ‪ .‬އެފަދަ ވިސްނުންތަކެވެ‪ .‬ދޮޅަސްގެ މި އަދަދު‬ ‫ވރެވެ‪ .‬ބޭނުމަކީ‬ ‫ވ ތަރަހައިން ބޭރެއް ނުވާނެކަން ކަށަ ަ‬ ‫ވެސް މި ދެންނެ ި‬ ‫ށ‬ ‫ތއް ހުށަހަޅައި އެ ކުދިންގެ މަސައްކަތަ ް‬ ‫ޚޔާލު ަ‬ ‫ދަރިވަރުންނަށް ހިތްވަރު ލިބޭނެހެން ި‬ ‫ތަރުޙީބު ދިނުމެވެ‪.‬‬ ‫އ ބަރަކާތް ލައްވާށިއެވެ‪.‬‬ ‫މާތްﷲ ދަރިވަރުންގެ މި މަސައްކަތުގަ ި‬ ‫އާމީން!‬ ‫‪ 8‬ފެބުރުވަރީ ‪2019‬‬

‫ްޙ‬ ‫‪|12‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަވަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬

‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|13‬ޞަފްޙާ‬

‫=ހުސެން ސާނިދު ‪/‬ފެހިފަރުދާގެ ހއ އިހަވަންދޫ‪12 /‬އޭ=‬ ‫ރށް ދާ‬ ‫ސ ވަ ަ‬ ‫ގން ވެ ް‬ ‫ބވަ ނަ ަ‬ ‫ވ ކާ ހިތްވާ މީހެކެވެ‪ޯ .‬‬ ‫މުރާދަކީ ވަރަށް ބޯ ަ‬ ‫ކ‬ ‫މން ދުވަހަ ު‬ ‫އހެންކަ ު‬ ‫ބރުގަންނަ މީހެކެވެ‪ެ .‬‬ ‫ށ ި‬ ‫ސ އޭނާއަކީ ވަރަ ް‬ ‫ހިތްވެއެވެ‪ .‬ނަމަވެ ް‬ ‫ދ‬ ‫ނ ނައުޝާ ު‬ ‫ގން ދަ ީ‬ ‫ވ ނަ ަ‬ ‫ނމުކޮށް ބޯ ާ‬ ‫ށ ނުދެއެވެ‪ .‬އާ ް‬ ‫ނ ބޯވަ ނަގާކަ ް‬ ‫މ އެކަ ި‬ ‫ވެސް އެކަނި ާ‬ ‫އ‬ ‫ނ އާ ި‬ ‫އކަން އިނާ ް‬ ‫ނ މީހެ ް‬ ‫ގއެވެ‪ .‬މުރާދަކީ ވަރަށް ބިރުގަން ަ‬ ‫އާއި އިނާންޢާ އެކީ ަ‬ ‫ދ‬ ‫ނ މުރާ ު‬ ‫މހެއް ނޫނޭ ބު ެ‬ ‫ނ ީ‬ ‫ސ ބިރުގަން ަ‬ ‫ނައުޝާދަށް ވެސް އެނގެއެވެ‪ .‬ނަމަވެ ް‬ ‫ކހަލައެވެ‪.‬‬ ‫ސ ނުވާނެ ަ‬ ‫އަބަދުވެސް ފޮނި ކަނޑަނީއެވެ‪ .‬އެކަމަށް ދުވަހަކު ވެސް އެއްބަ ް‬ ‫އޅެނީއެވެ‪.‬‬ ‫މހެއްކަމަށް ހެދިގެން ު‬ ‫ނ ީ‬ ‫ގން ަ‬ ‫މާ ބިރު ނު ަ‬ ‫ނ‬ ‫ތ ގަ ެ‬ ‫ތނިޔަ ް‬ ‫ދން ހި ު‬ ‫ކޔު ހަ ަ‬ ‫ޑ ބާބެ ި‬ ‫އެއް ދުވަހެއްގެ ހެނދުނެވެ‪ .‬ރޭގަނ ު‬ ‫ނއުޝާދާއި‬ ‫ބޯވަ ނަގަންދާން ަ‬

‫ހ‬ ‫އިނާނަށް މުރާދު ފޯނުކުރިއެވެ‪ .‬ބޭނުންވާ ހުރި ާ‬

‫ވސް‪ ،‬އެއްޗެހި އަޅާނެ‬ ‫ނންމާފައި ގޮނޑުދޮށަށް ހިނގައިގަތެވެ‪ .‬ނަމަ ެ‬ ‫ސާމާނެއް ހަމަކޮށް ި‬ ‫ނ‬ ‫ނޏެއް ބަލާ މުރާދު ދިޔައެވެ‪ .‬ގޮނޑުދޮށުގައި އަތްފުނާ އަޅައިގެ ް‬ ‫އެއްޗެއް ނެތުމުން ގޯ ް‬ ‫ޖހުނެވެ‪.‬‬ ‫ގޯންޏެއް އަތު ެ‬ ‫އމުރެއް ނެރެފައި އޮތް ކަހަލައެވެ‪ .‬ވައިރޯޅިއެއްގެ‬ ‫މޫސުމީ އިދާރާއިން ަ‬ ‫ސ‬ ‫ރވެފައެވެ‪ .‬އޮޔެއް ރާޅެއް ހިރިލާހެން ވެ ް‬ ‫އތީ ފާންލައި ނިދާ މަ ު‬ ‫ހިލަން ނުވާތީ މޫދު ޮ‬ ‫ތ‬ ‫މ ީ‬ ‫މ ަ‬ ‫ނ ެ‬ ‫ތ އުޅޭނީ އެ ް‬ ‫ޑފެންނަ ނިސްބަ ް‬ ‫ހީނުވެއެވެ‪ .‬ދުރުފެންނަ ނިސްބަތާއި އަ ި‬ ‫ރށް މޫދުގެ ސާފެވެ‪.‬‬ ‫މންވަ ަ‬ ‫ތއް ފެންނަ ި‬ ‫މހީގެ ހަރަކާތް ަ‬ ‫ދަރަޖައިގައެވެ‪ .‬މަސްމަހާ ެ‬

‫ްޙ‬ ‫‪|14‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަވަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬ ‫ނ އުފައްދަން ފެށީ‬ ‫ކން މޫދުގައި އޮއިބާ ި‬ ‫ދަތްތަކުގައި ސޭލް އަޅުވައިގެން ފިންސުތަ ު‬ ‫މުރާދެވެ‪.‬‬ ‫ދ‬ ‫މރާ ު‬ ‫ގ ވަތްތައް ފުރެމުން ދިޔައެވެ‪ު .‬‬ ‫އިސާހިތަކު ބޯވައާއި ރާކަނިން ދޯނީ ެ‬ ‫އ‬ ‫ގއި އޭނާ އުޅުނީ ދުރުދުރުންނެވެ‪ .‬ވެނެ ް‬ ‫ބޯވައިގައި އަތްލަން ބިރުގަންނާތީ ބޯވައި ަ‬ ‫ޖ‬ ‫ޏއް އަތަށް ލެވޭތޯއެވެ‪ .‬ބޯވައެއް ނެގިއް ެ‬ ‫ލނީ ރާކަން ެ‬ ‫އައިސްދާނެ ތީއެވެ‪ .‬އޭނާ ބަ ަ‬ ‫ތ‬ ‫އޝާދެވެ‪ .‬ގަޑިއެއް ހާއިރު މޫދުގައި ހޭދަކުރިއިރު ބޭނުންވާ ހި ް‬ ‫ނަމަ އެ އުފުލަނީ ނަ ު‬ ‫ވ‬ ‫ނން ީ‬ ‫ނ ބޭ ު‬ ‫ގ ކުރިން އެންމެ ް‬ ‫އ ގުގުމައިލުމު ެ‬ ‫ފުރޭވަރު ވިއެވެ‪ .‬މުދިންބެގެ އަޑު ފަޒާގަ ި‬ ‫ނ ވެސް މިސްރާބު ޖެހިއެވެ‪.‬‬ ‫ނމެ ް‬ ‫މށް އެ ް‬ ‫ށ ދިޔު ަ‬ ‫އގަމާ ދިމާއަ ް‬ ‫މޫދުން އަރާށެވެ‪ .‬އެ ް‬ ‫އ‬ ‫ނ ކުޑަ ވަގުތުކޮޅެ ް‬ ‫އރީކަމުން ފަތާފައި ދާ ް‬ ‫ޓ ކަ ި‬ ‫ނ ރަށުގެ ބޭރު ތޮށް ާ‬ ‫ބވު ީ‬ ‫ނނަށް ތި ެ‬ ‫އެމީހު ް‬ ‫ނށް ވެސް އެނގެއެވެ‪.‬‬ ‫މން ަ‬ ‫ނ އެން ެ‬ ‫ނަގާނެކަ ް‬ ‫ޖވެ‪.‬‬ ‫ދނިކޮށް ނައުޝާދަށް ބޮޑު ވެނެއް ފެނިއް ެ‬ ‫ފަތަމުން ފަތަމުން ަ‬ ‫ރ‬ ‫ހ މުރާދަށް ސިއް ު‬ ‫އޝާދު ދެއްކިއެވެ‪ .‬ސިއްރު ސައްލާއަކަށް ފަ ު‬ ‫ނ ނަ ު‬ ‫އ ވެ ް‬ ‫އިނާނަށް ެ‬ ‫ށ‬ ‫އސެއް ފެނުނު ކަމަށް ހަދާ އިނާން މުރާދަ ް‬ ‫ނންމުނެވެ‪ .‬ރީތި އި ް‬ ‫ށ ި‬ ‫ލަނޑެއް ދިނުމަ ް‬ ‫ގޮވަންފެށިއެވެ‪ .‬މުރާދަކީ އިއްސަށް ލޯބިކުރާ އިހި މަސްކެއުމަށް މަރުދޭ މީހެކެވެ‪.‬‬ ‫ނމެނީސް މުރާދު އޮތީ އިނާނު ގާތުގައެވެ‪.‬‬ ‫ނ ި‬ ‫ލ ު‬ ‫އިނާނުގެ ޖުމު ަ‬ ‫ށ އިނގިލި ދިއްކޮށްލިއެވެ‪ .‬މުރާދު ފީނައި ގަތެވެ‪.‬‬ ‫އިނާނު ހޮރާ ދިމާއަ ް‬ ‫ކ‬ ‫އ ު‬ ‫ބލާ ދިމާއަށް އެއްލިއެވެ‪ .‬ބޯވަ ފެނުމާ ެ‬ ‫އ އޮތް ދެ ބޯވަ މުރާދުގެ ޮ‬ ‫އިނާނުގެ އަތުގަ ި‬ ‫ހ ކައިރިވިފަހުންނެވެ‪.‬‬ ‫ނނީ ފޫޓެއް ާ‬ ‫ވން ފެ ު‬ ‫ނ ހޮރު ނުކުތެވެ‪ .‬މުރާދަށް ެ‬ ‫އެއްކަލަ ވެ ް‬ ‫ނ‬ ‫ބ ި‬ ‫ފއިން އެކުގައި ާ‬ ‫ތ ކަހަލައެވެ‪ .‬އަތާއި ަ‬ ‫އ ނެ ް‬ ‫ހޔެއް ކައްޓަކު މަހެ ް‬ ‫މުރާދު ހައްޓަކު ެ‬ ‫ވނަ‬ ‫ނނު އެއްލި ދެ ަ‬ ‫ނ އި ާ‬ ‫ށ ވެއްޓު ީ‬ ‫ށ މޫނަ ް‬ ‫މނު ދިއްކޮލިއިރަ ް‬ ‫ރން ޫ‬ ‫އަޅުވާލާ މައްޗަށް އަ ަ‬ ‫ހ ހާސްވެ މޫނު މައްޗަށް އަނދިރިވިއެވެ‪.‬‬ ‫ބޯވައެވެ‪ .‬އެފަކީރު ދެ ލޯ ބޮޑުވިއެވެ‪ .‬މީ ާ‬ ‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|15‬ޞަފްޙާ‬

‫މންޒަރު ބަލަން އޮތް ނައުޝާދަށް އެކަން‬ ‫ނޭވާ ހުސްވެ ހަރަކާތް ހިމޭންވިއެވެ‪ަ .‬‬ ‫ދ‬ ‫ނމެ ފަހުން މުރާ ު‬ ‫ނށް ހަމަލާދިނެވެ‪ .‬އެ ް‬ ‫އ އޮތް ދަގަނޑުންވެ ަ‬ ‫އެނގުމާއެކު އަތުގަ ި‬ ‫ދ‬ ‫މހުންނަށެވެ‪ .‬މުރާ ު‬ ‫ނ އެ ދެ ީ‬ ‫ޖހު ީ‬ ‫ނދަން ެ‬ ‫ގ ް‬ ‫ހމައަށް ެ‬ ‫ނ އެއްގަމާ ަ‬ ‫އަތުލަފި ކޮށްގެ ް‬ ‫ރ ބިރު‬ ‫ނނެވެ‪ .‬ހިސާބަށްވު ެ‬ ‫އވީއެއް ގުޅިފަހު ް‬ ‫ސ އަ ި‬ ‫ނ ގޮ ް‬ ‫ކޒަށް ގެ ް‬ ‫ހޭއެރީ ސިއްހީ މަރު ަ‬ ‫އ‬ ‫ށ ސިއްރު ލަނޑެ ް‬ ‫ނ ނައުޝާދާއި އިނާނަ ް‬ ‫ޅމު ް‬ ‫ށ ލަނޑުދޭން އު ު‬ ‫ހންނަ ް‬ ‫ކުޑަވެ މީ ު‬ ‫ނމިއެވެ‪.‬‬ ‫ތ އުމުރަށް ސިއްރުކުރަން ނި ް‬ ‫ނ ކަންވީ ގޮ ް‬ ‫ލިބުމު ް‬

‫= މުހައްމަދު މާދިޙް‪12 ،‬ބީ‪ /‬ހިޔާވަހި‪ ،‬ހއ‪.‬އިހަވަންދޫ=‬ ‫އޕައަކީ‬ ‫ހން ކުއްޖަކީމެވެ‪ .‬ބަ ް‬ ‫ނ ‪ 15‬އަހަރުގެ އަން ެ‬ ‫ރ ް‬ ‫އަހަރެންނަކީ އުމު ު‬ ‫ތ‬ ‫ކއުންސިލް ރައީސްގެ ގޭގައި މަސައްކަ ް‬ ‫ނމައަކީ ރަށު ަ‬ ‫ވ‪ .‬މަ ް‬ ‫ހީވާގި މަސްވެރިއެކެ ެ‬ ‫ޑ‬ ‫އހަރެންނަށް މާބޮ ު‬ ‫އޕައަށް‪ ،‬ބުރަކަމުން ަ‬ ‫ހކެވެ‪ .‬މަންމައާއި ބަ ް‬ ‫ކުރާ މަސައްކަތު މީ ެ‬ ‫އ‬ ‫ނންވާ އެއްޗެއް ބޭނުންވާ ކޮންމެ ވަގުތެއްގަ ި‬ ‫ވަގުތެއް ނުދެވުނު ނަމަވެސް ބޭ ު‬ ‫ކ‬ ‫ލިބޭކަމަށްޓަކައި އަހަރެން ޝުކުރުކުރަމެވެ‪ .‬އާއިލާގައި އިތުރު މެންބަރެއް ނެތުމާއެ ު‬ ‫އ‬ ‫ގިނަ ވަގުތު ވޭތުކުރަނީ ފޫހިކަމާއެކުގައެވެ‪ .‬އެކަމަކު މި އަހަރު ފޫހިވާނެ ވަގުތުކޮޅެ ް‬ ‫ށ‬ ‫ރ ް‬ ‫ހނުތައް ހަދާ އަހަ ަ‬ ‫ގ އިމްތި ާ‬ ‫ރން އޯލެވެލް ެ‬ ‫ބބަކީ މިއަހަރު މިއީ އަހަ ެ‬ ‫ނުލިބޭނެއެވެ‪ .‬ސަ ަ‬ ‫އ‬ ‫އ ހޯދުމަކީ އަހަރެންގެ ވާޖިބެއްގެ ގޮތުގަ ި‬ ‫ތޖާއެ ް‬ ‫ވާތީއެވެ‪ .‬މި އަހަރު ވެސް މޮޅު ނަ ީ‬ ‫ހނެއެވެ‪.‬‬ ‫މސައްކަތް ކުރަން ޖެ ޭ‬ ‫ދެކިގެން އަހަރެން ަ‬

‫ްޙ‬ ‫‪|16‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަވަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬ ‫އ‬ ‫ވނީ ގޭތެރޭގަ ި‬ ‫އައު ދުވަހަކަށް އިރުއެރި ވަގުތު އަހަރެންނަށް ހޭލެ ު‬ ‫ތމެވެ‪.‬‬ ‫ކޓަރިން ނިކު ީ‬ ‫ނ ޮ‬ ‫ކއްނުކޮށް އަހަރެ ް‬ ‫ދކަމުންނެވެ‪ .‬ލަސްތަ ެ‬ ‫އަޑުފައްގަނޑު މާގަ ަ‬ ‫ނ‬ ‫ހ ް‬ ‫އ ެ‬ ‫އންސާފު ކުރަން އިނެވެ‪ .‬ދަންނަ މީހެ ް‬ ‫ހނަކާއެކު ހެނދުނުގެ ސަޔަށް ި‬ ‫މަންމަ ފިރި ެ‬ ‫ކ‬ ‫ލމެވެ‪ .‬ބޮޑުބޭބެ އަނެއް ާ‬ ‫ގ މޫނަށް ބަލައި ީ‬ ‫ހީވާތީ ކުރިއަށް ޖެހިލާ އަހަރެން އެމީހާ ެ‬ ‫ނ‬ ‫ނކިޔާނަމެވެ‪ .‬އަހަރެ ް‬ ‫އނާއަށް ބޮޑުބޭބެއެއް ު‬ ‫ރަށަށް އައީހެއްޔެވެ؟ ނޫނެކެވެ‪ .‬އަހަރެން ޭ‬ ‫އަދިވެސް ހަނދާން އެބަހުއްޓެވެ‪ .‬އަހަރެން އުމުރުން ‪ 7‬އަހަރުގައި ވެސް އަހަރެންގެ‬ ‫ނ‬ ‫ހނަކު ް‬ ‫ތނީ ކި ި‬ ‫ނ ނެ ޭ‬ ‫ނ ހަނދާ ް‬ ‫ނތައް މަތި ް‬ ‫ބލު ް‬ ‫ވ‪ .‬އެބޮޑުބޭބެގެ ެ‬ ‫ލ ހަދައެ ެ‬ ‫ގަޔަށް އަތް ާ‬ ‫ށކު ފޫއްސެއްނޫނެވެ‪.‬‬ ‫ތއް ވިއަސް އަހަރެން ބޮޑުބޭބެ ދެކެ ވަނީ އަމަ ަ‬ ‫ހެއްޔެވެ؟ ކޮންމެ ގޮ ެ‬ ‫ނ ފެށިއެވެ‪.‬‬ ‫ލ ް‬ ‫އކު ފާޑަކަށް ބަ ަ‬ ‫ނ ފެނުމާ ެ‬ ‫ބއަށް އަހަރެ ް‬ ‫ބ ެ‬ ‫މިފަހަރުވެސް ބޮޑު ޭ‬ ‫އ‬ ‫ގ ި‬ ‫ވފައި އަހަރެން ދައްކާފައި އަހަރެން މިއީ ނާޝީދާ ކަމު ަ‬ ‫ކން ހެ ި‬ ‫މ ނި ަ‬ ‫މަން ަ‬ ‫ބުނެލިއެވެ‪ .‬ބޮޑުބޭބެ އަހަރެންނާ ދިމާއަށް ބަލައިލާފައި ހާދަ ބޮޑުވެއްޖެއޭ ބުނެލިއެވެ‪.‬‬ ‫ށ‬ ‫ގމަ ް‬ ‫ށ ތަށިތައް ނެ ު‬ ‫އހަރެންނަ ް‬ ‫އންނާތީ ަ‬ ‫މން ަ‬ ‫ވަޒީފާއަށްދާ ވަގުތު ކުޑަތަންވަ ު‬ ‫ނ‬ ‫މ ް‬ ‫ހަވާލުކޮށްފައި މަންމަ ނިކުމެގެން ދިޔައީއެވެ‪ .‬ހާދަހާވާ ފޫއްސެވެ‪ .‬ސައިބޯ ނިމު ު‬ ‫އނެވެ‪.‬‬ ‫ލން ި‬ ‫އށް ބަ ަ‬ ‫ނ ދިމާ ަ‬ ‫ނ ާ‬ ‫މހެކެވެ‪ .‬ދަހިވެތި ނަޒަރަކުން އަހަރެ ް‬ ‫ވެސް ތެދުވަން ނޫޅޭ ީ‬ ‫ގ‬ ‫މން ބޮޑުބޭބެ އަހަރެން ެ‬ ‫ނށް ހިނގައިގަތު ު‬ ‫ނގާ ދޮވެފައި ނިކުން ަ‬ ‫އަވަހަށް ތަށިތައް ަ‬ ‫ނނީ‬ ‫ނ ބުނީމެވެ‪ޫ .‬‬ ‫އަތުގައި ހިފިއެވެ‪ .‬ރުންކުންވެފައި އަތުން ދޫކޮށްލުމަށް އަހަރެ ް‬ ‫ސ‬ ‫އ މަންމައެއް ވެ ް‬ ‫މޖެހިލާފަ ި‬ ‫ބބެ ހިތްހަ ަ‬ ‫މގައި ބުނީމެވެ‪ .‬ބޮޑު ޭ‬ ‫ވނެކަ ު‬ ‫މަންމައަށް ގޮ ާ‬ ‫ނޏެވެ‪ .‬އަހަރެންގެ އެތައް އާދޭހަކަށް ފަހު‪،‬‬ ‫ޔކު ނެތްކަމުގައި ބު ް‬ ‫ބައްޕައެއް ވެސް ގެ ަ‬ ‫ބންޏެވެ‪.‬‬ ‫އ ު‬ ‫ނ ނުދެވޭނެ ކަމުގަ ި‬ ‫ވހަކުން އެހާފަސޭހައި ް‬ ‫ދޫކޮށްލަމުން ދެން ދު ަ‬ ‫ދުވަހަކަށް ވުރެއް ދުވަހެއް ދަނީ ބޮޑުބޭބެގެ ތުރާތައް އިތުރުވަމުންނެވެ‪.‬‬ ‫ށ‬ ‫ބބެއަ ް‬ ‫މ ބޮޑު ޭ‬ ‫އވެސް ކަމެއް ރޭކާއެއް ނުލައެވެ‪ .‬އެއްރެއެވެ‪ .‬މަން ަ‬ ‫އން އެ ް‬ ‫ށ މި ި‬ ‫މަންމައަ ް‬ ‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|17‬ޞަފްޙާ‬

‫ވ‪.‬‬ ‫ބންޏެ ެ‬ ‫އށް އާދެވޭލެއް ލަސްވާނެ ވާހަކަ ު‬ ‫ހން ގެ ަ‬ ‫ގުޅާފައި މަސައްކަތް ބުރަކަމުން ލަ ު‬ ‫ނ އަހަރެން އެ މަސައްކަތްތައް ކުރަމުން‬ ‫ޖހޭ އެތައް ފިލާވަޅެއް ހުރުމު ް‬ ‫މން ެ‬ ‫ނިން ަ‬ ‫އކަތައް ގެއްލިފައި އިން އަހަރެން ސިއްސައިގެން ދިޔައީ ކޮޓަރީގެ‬ ‫ގެންދިޔައީމެވެ‪ .‬މަސަ ް‬ ‫ދޮރު‬

‫ހުޅުވުނު‬

‫ޑށެވެ‪.‬‬ ‫އަ ަ‬

‫ދޮރު‬

‫ހުޅުވީ‬

‫އަމިއްލަ‬

‫ދތަކަށް‬ ‫މުހުތާ ު‬

‫ފުއްދުމަށް‬

‫ހރި ބޮޑުބޭބެއެވެ‪ .‬އެތެރެއަށް ވަދެފައި ދޮރު ތަޅުލިއެވެ‪ .‬އަދި‬ ‫ފެންބޮވައިގެންފައި ު‬ ‫ނ‬ ‫ނ ފެށިއެވެ‪ .‬ވާން މިއުޅެނީ ކީއްކަ ް‬ ‫ނނަ ް‬ ‫ނ ދިމާއަށް އަ ް‬ ‫އހަރެން ާ‬ ‫ލަހެއްނުވެ ަ‬ ‫ނ‬ ‫ޖހަ ް‬ ‫ގ ަ‬ ‫އ ބިރުވެރިކަމުގެ އޮއިވަރެއް ދަތުރު ކޮށްލިއެވެ‪ .‬ހިތް ނަ ާ‬ ‫ސ ހިތުގަ ި‬ ‫ނޭނގުނަ ް‬ ‫ނ ތެދުވެ ބޮޑުބޭބެއާ‬ ‫ނ ް‬ ‫ނ އިށީނދެއިން ތަ ު‬ ‫ފެށީ ވަކިވަރެއް ބަލާފައެއްނޫނެވެ‪ .‬އަހަރެ ް‬ ‫ރންގެ‬ ‫ނޔާއެވެ‪ .‬ބޮޑުބޭބެ އަހަ ެ‬ ‫ބނީ އަ ި‬ ‫ސ ލި ު‬ ‫ނމަވެ ް‬ ‫ކތް ކުރީމެވެ‪ަ .‬‬ ‫ދުރަށް ދާން މަސައް ަ‬ ‫ނ‬ ‫ނޏެވެ‪ .‬ނޫ ީ‬ ‫މށް ބު ް‬ ‫އ ހެދު ަ‬ ‫ހފާ ދަމާލިއެވެ‪ .‬އަދި ބުނިހާ ގޮތެ ް‬ ‫އިސްތަށިގަނޑުގައި ި‬ ‫ނ‬ ‫އންހެ ް‬ ‫ނ ނިކަމެތި ަ‬ ‫އންޒާރުދިނެވެ‪ .‬އަހަރެ ް‬ ‫ބނެ ި‬ ‫ރނޭ ކަމުގައި ު‬ ‫އިތުރަށް އަނިޔާ ކު ާ‬ ‫ގ‬ ‫އޔެވެ؟ އަހަރެން ެ‬ ‫ކުއްޖަކަށް ވަރުގަދަ ފިރިހެނެއް ގާތު ދެއްކޭނީ ކޮންބާރެއް ހެ ް‬ ‫ނ ފުއްދާލާފައި އެދިޔައީ އަހަރެން ރޮއިރޮއި‬ ‫މއްނެތި އަމިއްލަ އެދު ް‬ ‫އިހްސާސްތަކަށް ބެލު ެ‬ ‫އޮއްވައެވެ‪.‬‬ ‫ތގައި‬ ‫ހޔާ ު‬ ‫އ އަދި އަހަރެންގެ ަ‬ ‫ކރުނަ އެޅި ދުހަވަހެ ް‬ ‫މ ވަރަށް ަ‬ ‫އަހަރެން ި‬ ‫ތ‬ ‫ޚޒާނާ އަތުލައި ގަ ީ‬ ‫ނާދެއެވެ‪ .‬ކުރާނީ ވެސް ކީއްތޯއެވެ؟ އަހަރެން އެންމެ އަގު ބޮޑު ަ‬ ‫ގ‬ ‫ހއްޔެވެ؟ އަހަރެން ެ‬ ‫ނ ެ‬ ‫ނ ދުލަކު ް‬ ‫ނނީ ކޮ ް‬ ‫ގ ގާތު ބު ާ‬ ‫މންމަ ެ‬ ‫އ ަ‬ ‫ބބެ ޭ‬ ‫އަހަރެންގެ ބޮޑު ޭ‬ ‫ނ‬ ‫ށ ކުޅަދާ ަ‬ ‫ގ ބައްޕައަ ް‬ ‫ނ އަހަރެން ެ‬ ‫ނ އަޑު އަހަ ް‬ ‫ޖ ބު ާ‬ ‫އ ޭ‬ ‫ޔލައި މޮޑެވި ް‬ ‫އ ާ‬ ‫އަބުރާ އިއްޒަތް ވެ ް‬ ‫ސ‬ ‫ނތެވެ‪ .‬ކުރިއަށް އޮތް ދުވަސްތަކުގައި ވެ ް‬ ‫ވނެ ފައިދާއެއް ެ‬ ‫ގން ާ‬ ‫އޔެވެ؟ ރޮއި ެ‬ ‫ވާނެ ހެ ް‬ ‫އ‬ ‫ނމަ ކުރާ ޝަކުވާ ާ‬ ‫ލމެވެ‪ .‬ކިޔެވުން ދަށްވާތީ މަ ް‬ ‫ހރެން ކުރިމަތި ީ‬ ‫މި އުނދަގޫތަކައި އަ ަ‬ ‫ގ‬ ‫މ ެ‬ ‫ހތި ކަރުނައައި އެކުއެވެ‪ .‬އިރު އަރަނީ ވެސް އަހަރެންގެ ރުއި ު‬ ‫އަހަރެން ކުރިމަތިލީ ި‬

‫ްޙ‬ ‫‪|18‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަވަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬ ‫ހ‬ ‫އަޑުންނެވެ‪ .‬އިރު އޮއްސެނީ ވެސް މި ފަދައިންނެވެ‪ .‬އަހަރެން ދިރިޅުން މަތިން ފޫ ި‬ ‫ނ‬ ‫މ ް‬ ‫ލ އެން ެ‬ ‫ނނަ ބަދަ ު‬ ‫އ ް‬ ‫އވެ‪ .‬އަހަރެންނަށް ަ‬ ‫ސ ނުވެ ެ‬ ‫ވާން ފަށާއިފިއެވެ‪ .‬ކިޔާވާ ހިތެއް ވެ ް‬ ‫ނ‬ ‫ލ ެ‬ ‫ނ ކީއްވެތޯ އަހާ ާ‬ ‫އ ވަ ީ‬ ‫ކ އެހުރިހާ ކަމެ ް‬ ‫ކރަމުންނެވެ‪ .‬އެކަމަ ު‬ ‫ގ ު‬ ‫ވެސް ދަނީ ފާހަ ަ‬ ‫ތ ހެއްޔެވެ؟‬ ‫މީހެއް ނެ ީ‬ ‫ނއްގައި‬ ‫ކ ެ‬ ‫ނ އިނީ ކޮޓަރިގެ ަ‬ ‫ބުރާސްފަތި ދުވަހުގެ ރޭގަނޑެވެ‪ .‬އަހަރެ ް‬ ‫ނ‬ ‫ޑބޭބެ ކޮޓަރި ވަދެގެ ް‬ ‫ބން ބޮ ު‬ ‫އނުމުގެ ސަބަ ު‬ ‫ޚޔާލަކަށް ގެއްލިފައި ި‬ ‫އިށީނެލައިގެންނެވެ‪ި .‬‬ ‫ގ‬ ‫ވ‪ .‬ބޮޑުބޭބެ ކަރު ކެހެލި އަޑަށް އެ ދިމާއަށް ބަލައިލީމެވެ‪ .‬މިރޭ ެ‬ ‫އައި ކަމެއް ނޭނގެއެ ެ‬ ‫އ‬ ‫ނން ގޮތެ ް‬ ‫ހންދިރުވާލެވުނެވެ‪ .‬ބޮޑުބޭބެ ބޭ ު‬ ‫އ ހިތަށް އެރުމުން ި‬ ‫މަސައްކަތް ޖެހުނީ ޭ‬ ‫އ އެހިތުގައި ނެތީ‬ ‫ނ ދަނީ ކުޑަވެސް އިންސާނިއްޔަތުގެ ކުލުނެ ް‬ ‫މ ް‬ ‫އަހަރެންނަށް ހަދަ ު‬ ‫ގ ވެސް ހިތެއް އޮންނަކަން ބޮޑުބޭބެއަށް ނޭނގެނީ ހެއްޔެވެ؟‬ ‫ހެއްޔެވެ؟ އަހަރެން ެ‬ ‫ށ‬ ‫ޔވެ؟ ވަރަށް ބާރަ ް‬ ‫ގނީ ހެއް ެ‬ ‫ދ ވާކަން ނޭނ ެ‬ ‫ސ ވާކަން‪ ،‬ތަ ު‬ ‫އެހިތުގައި އިހުސާ ް‬ ‫ވ‪ .‬އެހީ އަކަށް‬ ‫އަހަރެންނަށް ރޮވުނެ ެ‬

‫ނ‬ ‫ރ ް‬ ‫އެދި ގޮވުމަށް ހިތަށް އެރުމުން އަހަ ެ‬

‫މ‬ ‫މންމައަށް މުހިއް ީ‬ ‫ކރާނީ ކީއްތޯއެވެ؟ ަ‬ ‫ސ ު‬ ‫ނ ފެށީމެވެ‪ .‬ނަމަވެ ް‬ ‫ށ ގޮވަ ް‬ ‫މަންމައަ ް‬ ‫ވޒީފާއެވެ‪.‬‬ ‫އަހަރެންނަށް ވުރެ ަ‬ ‫ހރެންގެ‬ ‫އ އަ ަ‬ ‫ގ ދޮރު ވައްޓާލައިފައި ވަދެގެން އަ ީ‬ ‫ކުއްލި އަކަށް ކޮޓަރި ެ‬ ‫ނ‬ ‫މރާލެވުނެވެ‪ .‬ދެވަ ަ‬ ‫ނ ބައްޕައަށް ލޯ ަ‬ ‫ބައްޕައެވެ‪ .‬ފެނުނު ލަދުވެތި މަންޒަރު ް‬ ‫ށ‬ ‫ނ ް‬ ‫ހން ަ‬ ‫ސ ނުކޮށް ފުލު ު‬ ‫ބ ކޮޓަރިން ނެރުނެވެ‪ .‬އަދި ލަ ް‬ ‫ސިކުންތުގައި ރުޅިއައިސް ބޮޑުބޭ ެ‬ ‫ރންގެ ގާތަށް އައެވެ‪.‬‬ ‫ރމަށްފަހު ބައްޕަ އަހަ ެ‬ ‫ނނައި ހަވާލު ކު ު‬ ‫އެނގިއެވެ‪ .‬ބޮޑުބޭބެ ފުލުހު ް‬ ‫އަދި ރޮއި ރޮއި ދުޅަވެފައިވާ ލޮލަށް ބަލައިލާފައި ދެން އިތުރަށް ނުރޯށޭ ބުނާ ފަދައިން‬ ‫ބޯ ހޫރާލިއެވެ‪ .‬އަދި ރޮވިފައިވާ އަޑަކުން ބައްޕައެއްގެ ފަރާތުން ދަރިއަކަށް ދޭންވާ‬ ‫ނ‬ ‫ރައްކާތެރިކަން ނުދެވުނު ކަމަށްޓަކައި މާފަށް އެދުނެވެ‪ .‬އަދި މި ހުރިހާ ދުވަހު މިކަ ް‬ ‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|19‬ޞަފްޙާ‬

‫ޑ‬ ‫ގ އަ ު‬ ‫ކރިއެވެ‪ .‬ދުވެމުން އައި މަންމަ ެ‬ ‫ހން ފަހަގަ ު‬ ‫ސިއްރުކުރީތީ ހިތްހަމަ ނުޖެ ު‬ ‫އއި މަގޭ ދަރިއޭ ކިޔާ އަހަރެންގެ ގައިގައި‬ ‫މންމަ ަ‬ ‫ބލައިލީމެވެ‪ަ .‬‬ ‫އިވުމުން އިސްއުފާ ަ‬ ‫އ‬ ‫ކމެ ް‬ ‫އހަރެންނަށް އިތުރަށް ރޮވުން ނޫން ަ‬ ‫ނލައި އިން ަ‬ ‫އޮޅުލައިގަތެވެ‪ .‬ބަހެއް ނުބު ެ‬ ‫މ ވެސް އަހަރެންގެ ފަރާތުން މާފަށް އެދުނެވެ‪ .‬ރައްކެރިކަމާއި‬ ‫ނުކުރެވުނެވެ‪ .‬މަން ަ‬ ‫ބ‬ ‫ގ ލޯ ި‬ ‫މއާއި ބައްޕަ ެ‬ ‫މން ަ‬ ‫ނނެވެ‪ަ .‬‬ ‫އ ނުދެވުމު ް‬ ‫މ ގޮތުގަ ި‬ ‫ނމެ ފުރިހަ ަ‬ ‫އ ް‬ ‫ލން ެ‬ ‫ލޯތްބައި އަޅާ ު‬ ‫ނ އަބުރަކި އަނބުރައި ލިބޭނެ އެއްޗެއް‬ ‫އަދިވެސް ލިބިދާނެއެވެ‪ .‬ނަމަވެސް ގެއްލު ު‬ ‫ނޫނެވެ‪.‬‬

‫=މުހައްމަދު މާދިޙް‪12 ،‬ބީ‪ /‬ހިޔާވަހި‪ ،‬ހއ‪.‬އިހަވަންދޫ=‬ ‫ގ‬ ‫ރންގެ ރައްޓެހިން ެ‬ ‫ކވެ‪ .‬ނަމަވެސް އަހަ ެ‬ ‫އަހަރެންނަކީ ވަރަށް ބިރު ގަންނަ ކުއްޖެ ެ‬ ‫ނ‬ ‫މ ް‬ ‫ނނާއެކު އުޅޭއިރު އެކަން އެނގު ު‬ ‫ރން ސިއްރު ކުރީމެވެ‪ .‬އެމީހު ް‬ ‫ކުރިމަތީ އެކަން އަހަ ެ‬ ‫ގ ރައްޓެއްސަކަށް ވެސް ދިމާވީމައެވެ‪ .‬އެއީ‬ ‫ވ‪ .‬އެގޮތަށް އަހަރެން ެ‬ ‫ތ ކޮށްފާނެތީއެ ެ‬ ‫މަލާމާ ް‬ ‫ނ‬ ‫ނ އުޅޭމީހާ ބިރުގަން ަ‬ ‫ކމަށް ބު ެ‬ ‫ގ ތެރޭގައި އޮންނަ ގޮތެވެ‪ .‬ބިރު ނުގަންން ަ‬ ‫އަހަރެމެން ެ‬ ‫ނ‬ ‫ނ ަ‬ ‫ހރެން ބިރުނުގަ ް‬ ‫ކަން ފަޅާ އެރުމުން ދިމާކުރުމެވެ‪ .‬ދޮގު ހެދީމައެވެ‪ .‬ނަމަވެސް އަ ަ‬ ‫ހއްކަމަށް ދެއްކުމަށެވެ‪.‬‬ ‫ށވެ‪ .‬ބިރުނުގަންނަ މީ ެ‬ ‫ނ މޮޅުވެލާ ެ‬ ‫ކަމަށް ބު ީ‬ ‫އއްވިއެވެ‪ .‬ކޮންމެވެސް ވަރަކަށް ހަނދުވަރު‬ ‫ނމެން ެ‬ ‫އެއް ރެޔެއްގައި އާދައިގެމަތިން އެ ް‬ ‫ށ‬ ‫ދޭރެއެކެވެ‪ .‬އެރޭ ކުރުމަށް ރާވައިވާ ކަންތައް އަހަރެމެން ތެރޭގައި އެންމެ ދޮށްޓަ ް‬

‫ްޙ‬ ‫‪|20‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަވަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬ ‫ހުރި ކުއްޖަ ކިޔާ ދޭން ފެށިއެވެ‪ .‬އަބަދުވެސް ރޭވުންތައް ރާވާނީ މީނާއެވެ‪ .‬މިރޭ ކުރާ‬ ‫ފއެވެ‪ .‬އެއީ ފަހަރަކު‬ ‫ބރު ގަންނަން ފަށައި ި‬ ‫ކަންތައް އަޑު އަހާފައި އަހަރެން ހިތް ި‬ ‫ނ ރޭތަކުގައި ކުރަނީ‬ ‫ހ ް‬ ‫ކރާ ގޮތަށް ރާވައިފައި ވުމުންނެވެ‪ .‬އެ ެ‬ ‫މީހަކު ވަކިވަކިން ު‬ ‫ނ އެއްކޮންނެވެ‪.‬‬ ‫އެންމެ ް‬ ‫ރ‬ ‫ނ އެއްކޮށް ދިޔައީމެވެ‪ .‬އަނދި ި‬ ‫އެކަން ކުރުމަށް ހަމަ ޖައްސައިފައި ވާތަނަށް އެންމެ ް‬ ‫ތނުން ބިރުވެރިއެވެ‪.‬‬ ‫ވ ގޮތުން އިތުރަށް މި ަ‬ ‫ހިސާބެކެވެ‪ .‬ހަނދުވަރުގެ އަލިކަން އެޅިފައި ާ‬ ‫ނ‬ ‫ބ ް‬ ‫ބބަކީ މި ހިސާ ު‬ ‫ހން އައިސް އުޅޭ ހިސާބެއް ވެސް ނޫނެވެ‪ .‬ސަ ަ‬ ‫ނމުކޮށް މީ ު‬ ‫މީ އާ ް‬ ‫ކއެވެ ‪.‬‬ ‫ކއަކީ ރަށުތެރޭގައި އެންމެ ދެކެވޭ އެއް ވާހަ ަ‬ ‫ނ ވާހަ ަ‬ ‫ނ ފެން ަ‬ ‫ޖިން ި‬ ‫ނ‬ ‫ޖހު ީ‬ ‫ބރުގެންފިއެވެ‪ .‬އެންމެ ފުރަތަމަވެސް އެކަން ކުރަން ެ‬ ‫އަހަރެން ވަރަށް ި‬ ‫އަހަރެންނަށެވެ‪ .‬ކަންތައް ކުރަން ވާގޮތް ކޮންމެސް ވަރަކަށް ހުރީ ހަނދާންނެތިފައެވެ‪.‬‬ ‫އ‬ ‫އޭނާ ކިޔައިދިން އެއްޗެހި ހިތަށް އަރަން ފެށިއެވެ‪ .‬އެއާ އެއްގޮތަށް އަހަރެން ކަންތަ ް‬ ‫ހން‬ ‫ނ އުޅޭ ެ‬ ‫ފށައިފިއެވެ‪ .‬އެއްޗެއް ފެންނަ ް‬ ‫ސ ަ‬ ‫ރތުރު އަޅަން ވެ ް‬ ‫ކުރަން ފެށީމެވެ‪ .‬ތު ު‬ ‫ހީވާން ފެށީމައެވެ‪.‬‬ ‫އެގޮތަށް ކަންތައް ކުރަމުން ދަނިކޮށް ކުރިމަތިން އެއްޗެއް ސިފަވާން ފަށައިފިއެވެ‪.‬‬ ‫ރަނގަޅަށް ލޯ‬

‫ތގައި އެ ހުރީ ކަޅު‬ ‫އުނގުޅައިލާ އެ ދިމާއަށް ބަލައިލިއިރު ކުރިމަ ީ‬

‫މންމާ ބައްޕާ"‬ ‫ނށް " ަ‬ ‫ތ ަ‬ ‫ބރުން ފިއްކަނޑައިގެން ގޮސް އަޑުގެ ނެތް ަ‬ ‫ކުލައިގެ ކުއްޖެކެވެ‪ި .‬‬ ‫އޭ ގޮވަމުން ގެއާ ދިމާއަށް ދުއްވައިގަތީމެވެ‪ .‬ވަކި ހިސާބަކުން ފަހަތް ބަލައިލިއިރު‬ ‫ނ‬ ‫ރ ކޮށްފައި އަހަރެ ް‬ ‫ފނެއެވެ‪ .‬ކުރިއަށް ވުރެ ދުވުން ބާ ު‬ ‫ނނަތަން ެ‬ ‫ރައްޓެހިން ވެސް އަ ް‬ ‫ގެއަށް ގޮސް ވަނީމެވެ‪.‬‬

‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|21‬ޞަފްޙާ‬

‫ހ‬ ‫ގެއަށް ވަދެވުމާއެކު ޚަތިމު ނަގައި ކޮޓަރިއަށް ވަދެ‪ ،‬ޚަތިމުގައި ބައްދައިގެން ތަސްބީ ަ‬ ‫ށ‬ ‫އހަރެންގެ ކޮޓަރިއަ ް‬ ‫މވެ‪ .‬އިރުކޮޅެއް ނުވެ ރައްޓެހިން އައިސް ަ‬ ‫ތ ެ‬ ‫ކޔާލައި އޮ ީ‬ ‫ކިޔާލަ ި‬ ‫ށ‬ ‫ނނި މޮޔަވެފައިވާ ކަމަ ް‬ ‫ޚތިމު ފޮރުވައި ޖި ް‬ ‫ވަދެއްޖެވެ‪ .‬އެމީހުން ވަނުމާއެކު އަހަރެން ަ‬ ‫އ‬ ‫ނ ތަނެ ް‬ ‫ސ ގަތްބިރު ް‬ ‫ނ ވެ ް‬ ‫ނތީއެވެ‪ .‬އެމީހު ް‬ ‫ހ ެ‬ ‫ނ ބެ ޭ‬ ‫ހ ް‬ ‫ނ އެމީ ު‬ ‫ރން ާ‬ ‫ހެދީމެވެ‪ .‬އެއީ އަހަ ެ‬ ‫ނނެވެ‪ .‬އެކަކު ކޮޓަރި ދޮރުގައި‬ ‫ނ ފޮޅެމު ް‬ ‫ދޮރެއް ނުބަލައި ދުއްވައިގަތީއެވެ‪ .‬ތެޅެމު ް‬ ‫ޑ‬ ‫ކހައިލައިގެން މުށިގަނ ު‬ ‫ރ ގޮލާ ަ‬ ‫ނއްކަކު ފާރުގައެވެ‪ .‬ދެން ހު ި‬ ‫ހނެވެ‪ .‬އަ ެ‬ ‫ވެސް ޖެ ު‬ ‫ކތެއް ނުވިއެވެ‪ .‬ގެންފައިހުރި ބިރު ވެސް‬ ‫މައްޗައް ވެއްޓުނެވެ‪ .‬އަހަރެންނަކަން ެ‬ ‫ފށިއްޖެވެ‪.‬‬ ‫ޑން އަޑުނަގައި ހޭން ެ‬ ‫ފިލައިގެން ގޮސް އަ ު‬

‫ާ‬

‫ލ‪ ،‬އަތަގަސްދޮށުގެ‪ /‬ހއ އިހަވަންދޫ ‪12‬އޭ=‬ ‫=އިބްރާހިމް ޝަމްވީ ް‬ ‫ޓރެކެވެ‪.‬‬ ‫އެއް ދުވަސްވަރެއްގައި އެމެރިކާގައި އުޅުނު ޗައިނާ ޑޮކް ަ‬ ‫އ‬ ‫މންއަ ި‬ ‫ކއް ހިނގަ ު‬ ‫ދުވަސްވަރަކީ ޗައިނާއާއި އެމެރިކާއާ ދެމެދު ބޮޑެތި ކޯޅުންތަ ެ‬ ‫ށ ވަޒީފާ އަދާކުރުމުގެ‬ ‫އމެރިކާގައި ޗައިނާ ރައްޔިތުންނަ ް‬ ‫ދުވަސްވަރެކެވެ‪ .‬އެހެންކަމުން‪ެ ،‬‬ ‫މއްލަ މަސައްކަތެއް ފަށައިގެން ކުރިއަށް‬ ‫ދޮރު އޮތީ ބަންދުވެފައެވެ‪ .‬ނަމަވެސް އަ ި‬ ‫ތން ޗައިނާ ޑޮކްޓަރު‬ ‫ނތެވެ‪ .‬ދިރިއުޅުމަށް އާމްދަނީއެއް ހޯދުމުގެ ގޮ ު‬ ‫ދިއުމަކަށް ހުރަހެއް ެ‬ ‫އ‬ ‫ނކެއް ހުޅުވިއެވެ‪ .‬އަދި ކުލުނިކުގެ ބޭރުގަ ި‬ ‫ލ ކުލި ި‬ ‫އމެރިކާގައި އޭނާގެ އަމިއް ަ‬ ‫މީހާ ެ‬

‫ްޙ‬ ‫‪|22‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަވަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬ ‫ނމަ‬ ‫އޖެ ަ‬ ‫ވއެއް ނުލިބި ް‬ ‫ށ ފަރު ާ‬ ‫ށ ‪ 20‬ޑޮލަރު ހޭދަކުރައްވާ – ބައްޔަ ް‬ ‫"ފަރުވާ ހޯދުމަ ް‬ ‫ޔނެވެ‪.‬‬ ‫ނދަވާ" މިފަދައިން ލި ު‬ ‫ތން ގެ ް‬ ‫‪ 100‬ޑޮލަރު އަޅުގަނޑުމެންގެ އަ ު‬ ‫ހދުމަށް‬ ‫ރ ޯ‬ ‫ނ ފެނި‪ ،‬މިއީ ‪ 100‬ޑޮލަ ު‬ ‫ކލަކަށް މިތަ ް‬ ‫ނ ވަ ީ‬ ‫އެމެރިކާގެ ގާނޫ ީ‬ ‫ލިބިފައިވާ ރަނުގެ ފުރުސަތެއް ކަމަށް ގަބޫލުކޮށް ކުލިނިކަށް ދިޔައެވެ‪ .‬ވަކީލު މީހާ‬ ‫އ‬ ‫ލމުގެ ހިއްސު ގެއްލިފައިވާކަމުގަ ި‬ ‫ގ ރަހަ ބެ ު‬ ‫ޑޮކްޓަރާ ބައްދަލު ކުރުމަށްފަހު އޭނާ ެ‬ ‫ރ‬ ‫މށްފަހު ‪ 12‬ނަންބަ ު‬ ‫ލ ަ‬ ‫ރސް ކުއްޖާއަށް ގޮވާ ު‬ ‫ރ ނަ ު‬ ‫އ ނެތި ޑޮކުޓަ ު‬ ‫ބުންޏެވެ‪ .‬ލަސްކުރުމެ ް‬ ‫ފޮށީގައިވާ ބޭސްފުޅި ގެނެސް ބަލިމީހާގެ އަނގައަށް އެއިން ‪ 3‬ތިކި ޖެހުމަށް އިރުޝާދު‬ ‫ކ ބުރުވާލިއެވެ‪ .‬އަދި‬ ‫ޖހައިލުމާއެކު ވަކީލު އެތި ި‬ ‫ޖ ފުރަތަމަ ތިކި ަ‬ ‫ދިނެވެ‪ .‬ނަރުސް ކުއް ާ‬ ‫ވލު ކުރިއެވެ‪ .‬ޗައިނާ‬ ‫ކމަކުތޯ ސު ާ‬ ‫ވނީ ކޮން ަ‬ ‫ކރާސީނު ތިޔަ އަޅުއް ަ‬ ‫އޭނާގެ އަނގައަށް ަ‬ ‫ގ‬ ‫ލމު ެ‬ ‫ހ ބެ ު‬ ‫ދ ވަކީލުގެ ރަ ަ‬ ‫ހބާ ކިޔެވެ‪ .‬އަ ި‬ ‫ލފައި ވަކީލަށް މަރު ަ‬ ‫ތންވެ ާ‬ ‫ޑޮކުޓަރު ހިނި ު‬ ‫ނމަށްފަހު ‪ 20‬ޑޮލަރު ދިނުމަށް އެދުނެވެ‪.‬‬ ‫ބ ު‬ ‫ގޅު ވެއްޖެ ނޫންތޯ ު‬ ‫ހިއްސު މިހާރު ރަނ ަ‬ ‫ށފަހު ޑޮކްޓަރަށް ޝުކުރު އަދާކޮށް ނުކުތެވެ‪.‬‬ ‫ވަކީލް ފައިސާދިނުމަ ް‬ ‫ގ‬ ‫ޑލަރު ެ‬ ‫ނ ‪ޮ 20‬‬ ‫ގ އަތުން ގެއްލު ު‬ ‫ނ ވަކީލު އޭނާ ެ‬ ‫އޭގެ ހަފުތާއެއް ފަހު ް‬ ‫ށ ދިއުމަށް ނިންމިއެވެ‪ .‬ވަކިލު ކުލިނިކަށް‬ ‫ބަދަލު ހޯދުމަށް ދެވަނަ ބުރަށް ކުލިނިކަ ް‬ ‫ބންޏެވެ‪.‬‬ ‫ވކަމުގައި ު‬ ‫ރ ގެއްލިފައި ާ‬ ‫ރމުގެ ބާ ު‬ ‫ގއި އޭނާގެ ހަނދާންކު ު‬ ‫ގޮސް ޑޮކުޓަރުގެ ގާތު ަ‬ ‫މގައި ކިޔައިދިނެވެ‪.‬‬ ‫އޭނާއަށް ކުރިން ދިމާވެފައިވާ އެއްވެސް ކަމެއް ހަނދާނުގައި ނެތްކަ ު‬ ‫ށ‬ ‫ށ އެދުނެވެ‪ .‬ޑޮކުޓަރު ނަރުސް ކުއްޖާއަ ް‬ ‫އލެއް ހޯދައިދިނުމަ ް‬ ‫އެކަމަށް އަވަސް ހަ ް‬ ‫ށ‬ ‫އ ް‬ ‫ގޮވާލުމަށްފަހު ‪ 12‬ނަންބަރު ފޮށީގައިވާ ބޭސްފުޅި ގެނެސް ބަލިމީހާގެ އަނގަ ަ‬ ‫އ‬ ‫އ ީ‬ ‫ނރުސް ކުއްޖާ ބޭސް ގެނައުމާއެކު ެ‬ ‫ބންޏެވެ‪ަ .‬‬ ‫ޖހުމަށް ު‬ ‫އެއިން ‪ 3‬ތިކި ެ‬ ‫ޔ ހަފުތާގައި ރަހަ‬ ‫ކަރާސީނުކަމުގައި ވަކީލް ބުންޏެވެ‪ .‬އަދި ތިޔައީ އަހަރެން މިދި ަ‬

‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|23‬ޞަފްޙާ‬

‫ވ‪ .‬ޑަކްޓަރު ވަކީލުގެ‬ ‫ނޏެ ެ‬ ‫ބސް ކަމުގައި ބު ް‬ ‫ސގެން ވެސް ދިން ޭ‬ ‫ބެލުމުގެ ހިއްސު ގޮ ް‬ ‫ށ އެދުނެވެ‪.‬‬ ‫އ ‪ 20‬ޑޮލަރު ދިނުމަ ް‬ ‫ބ ކިޔަ ި‬ ‫އކަމަށް މަރުހަ ާ‬ ‫މން ެ‬ ‫ހަނދާން އައު ު‬ ‫ނ ‪ 100‬ޑޮލަރު ހޯދުމުގެ ބޭނުމުގައި ވަރަށް ރަނގަޅު‬ ‫ދެތިން ހަފުތާ ފަހު ް‬ ‫ހިޔާލަކާއެކު އެއްކަލަ ވަކީލް އަނެއްކާ ވެސް ކުލިނިކަށް ދިޔައެވެ‪ .‬މިފަހަރު ވަކީލު‬ ‫ށ‬ ‫އނާއަ ް‬ ‫ނމުގެ ބާރު ދައްވެފައިވާ ކަމަށެވެ‪ .‬މިހާރު ޭ‬ ‫ނ އޭނާގެ ފެ ު‬ ‫ޑޮކްޓަރު ގާތުގައި ބު ީ‬ ‫ނޏެވެ‪ .‬އެކަމަށް ފަރުވާއެއް‬ ‫ނ ކަމުގައި ބު ް‬ ‫އެއްވެސް ތަނެއް ރަނގަޅަށް ނުފެން ަ‬ ‫އ‬ ‫މށް ދެވޭނެ ފަރުވާއެ ް‬ ‫ށ އެކަ ަ‬ ‫އެބައޮތްތޯ ސުވާލުކުރިއެވެ‪ .‬ޑޮކްޓަރު ދެރަވެލާފައި އޭނައަ ް‬ ‫ށ‬ ‫ގންދާ ޭ‬ ‫މ ‪ 100‬ޑޮލަރު ެ‬ ‫ނ ި‬ ‫އކޮށްލަމު ް‬ ‫ވ‪ .‬އަދި ނޫޓެއް ދި ް‬ ‫ބންޏެ ެ‬ ‫ކމަށް ު‬ ‫ނެތް ަ‬ ‫ށ‬ ‫ނ އިނެވެ‪ .‬އެގޮތަ ް‬ ‫ލ ް‬ ‫ލރު ނޫޓަށް ބަ ަ‬ ‫ބުނެލިއެވެ‪ .‬ވަކީލް ހައިރާންކަމާއެކު ޑޮ ަ‬ ‫ރ‬ ‫ޑލަ ު‬ ‫ނ ‪ޮ 20‬‬ ‫ތޔަ ދި ީ‬ ‫ނ ި‬ ‫ނޓެއްކަމުގައި ބު ެ‬ ‫ޑލަރުގެ ޫ‬ ‫އިނުމަށްފަހު ޑޮކްޓަރު ‪ޮ 100‬‬ ‫ކރީ ފަހަރުތަކެކޭ އެއްފަދައިން ޑޮކްޓަރު ވަކީލަށް މަރުހަބާ ކިޔެވެ‪.‬‬ ‫ކަމުގައި ބުންޏެވެ‪ު .‬‬ ‫ރ‬ ‫އ އިތު ު‬ ‫ތޔަ ޑޮލަރާ ި‬ ‫ލ ގާތުގައި ި‬ ‫ބނެ ވަކީ ު‬ ‫ލ ރަނގަޅު ވެފައިވާކަމަށް ު‬ ‫އަދި އޭނާގެ ޯ‬ ‫ލއެވެ‪ .‬ވަކީލު ގަތް‬ ‫‪ 20‬ޑޮލަރު ދިނުމަށް އެދުނެވެ‪ .‬ޑޮކްޓަރު މަލާމާތުގެ ރާގަކަށް ހީ ި‬ ‫ސ‬ ‫ދންދުވަހަކު ވެ ް‬ ‫ނ ނުކުތީ ެ‬ ‫ފއިސާ ދެއްކުމަށްފަހު ކުލިނިކު ް‬ ‫ލަދުން ޑޮކްޓަރަށް ަ‬ ‫ށ‬ ‫ށ އަމިއްލަ ނަފްސަ ް‬ ‫ނނާނެކަމަ ް‬ ‫ސ ޗައިނާ ޑޮކްޓަރެއްގެ ގާތަށް ނާ ް‬ ‫ނމަ ވެ ް‬ ‫ބައްޔެއް ވީ ަ‬ ‫ވައުދު ވަމުންނެވެ‪.‬‬

‫ްޙ‬ ‫‪|24‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަވަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬

‫=ހުސެއިން ސާނިދު‪ ،‬ފެހިފަރުދާގެ‪ /‬ހއ އިހަވަންދޫ ‪12‬އޭ=‬ ‫ތ‬ ‫ނ ހިތްވަރުކުރަން ބާކީ އޮ ީ‬ ‫ސްކޫލުތަކުގެ ބޮޑު ޗުއްޓީއަށް ފައި ނަގައިގެ ް‬ ‫ގ‬ ‫މހައްމަދު އަދި ޒަވީ ެ‬ ‫މއީ‪ ،‬ސާލިމް އާއި އޭނާގެ ރަހުމަތްތެރި ު‬ ‫ނމަހެވެ‪ި .‬‬ ‫އެންމެ ތި ް‬ ‫ހން ވެސް ދިޔައީ‬ ‫މ ު‬ ‫ދކުރާ ފަހު އަހަރެވެ‪ .‬އެހެންކަމުން‪ީ 3 ،‬‬ ‫ފަހު ސްކޫލްގައި ހޭ ަ‬ ‫ޕ ސްޓަޑީ އާއި ފިލާވަޅު ދަސްކުރުމާއި‬ ‫ނނެވެ‪ .‬ގްރޫ ް‬ ‫ފަރުވާތެރިކަމާއެކު ކިޔަވަމު ް‬ ‫ތ‬ ‫ހން އެކީގައި ދިޔައީ އަވަދިނެތި މަސައްކަ ް‬ ‫ކިޔެވުމަށް ކުރާ އެކި ކަން ކަމުގައި ‪ 3‬މީ ު‬ ‫ކުރަމުންނެވެ‪.‬‬ ‫ސ ދޭތެރެ ދޭތެރެއިން‬ ‫ވނަމަވެ ް‬ ‫އ ީ‬ ‫ތ ކުރި ކަމުގަ ި‬ ‫އެގޮތަށް މަސައްކަ ް‬ ‫ސޓަޑީއަށް ތައްޔާރުވެ‬ ‫ފހަރު ވެސް އާދެއެވެ‪ .‬ރޭގަނޑު ގްރޫޕް ް‬ ‫ސަކަރާތް ޖަހައިލާ ަ‬ ‫ކ‬ ‫ފޑުގެ އަޑުން ވާހަ ަ‬ ‫ދންނަށް ގުޅައި ފާޑު ާ‬ ‫ނބަރުން ކުލާސް ކު ި‬ ‫ނންބަރު ނަ ް‬ ‫އެހެން ަ‬ ‫އދެއެވެ‪ .‬މިހާރަކަށް‬ ‫ށ އުޅޭފަހަރު ވެސް ާ‬ ‫ދައްކާ ބިރުދައްކާ‪ ،‬ޖެއްސުންކޮށް‪ ،‬މަޖާކޮ ް‬ ‫ގ‬ ‫ނނަނީ ‪ 3‬މީހުން ެ‬ ‫ނ ކުރުން ވެސް އޮ ް‬ ‫ނނާއި ކުދިންނަށް ޖެއްސު ް‬ ‫އައިސް މީހު ް‬ ‫އާދައަކަށް ވެފައެވެ‪.‬‬ ‫ކރިއެކޭ‬ ‫ނ ު‬ ‫ޕ ސްޓަޑީ ހަދަ ް‬ ‫ރ ް‬ ‫މން ގް ޫ‬ ‫ނ ފައިބެ އެން ެ‬ ‫އިޝާ ނަމާދު ް‬ ‫އެއްގޮތަށް އެއްވިއެވެ‪ .‬ގްރޫޕް ސްޓަޑީ ހަދާ އިރު އެއްވެސް ސަކަރާތް ޖެހުމެއްނޯވެއެވެ‪.‬‬ ‫ހލައެވެ‪ .‬ސަކަރާތުގެ‬ ‫ހތަށް ވެސް ނާރާ ކަ ަ‬ ‫ކިޔަވާ ވަގުތު ބޭކާރު ވާހަކައެއް ދައްކަން ި‬ ‫ހ‬ ‫ޑއިރު ކިޔެވުމަށްފަ ު‬ ‫ނނީ ހަވާސާގައެވެ‪ 2 .‬ގަ ި‬ ‫އތުރުކުރުން އޮން ާ‬ ‫ޅ ި‬ ‫ސިލްސިލާއަށް ބޮ ު‬ ‫ވގުތުކޮޅަކަށް ރެސްޓު‬ ‫ނ ހުއްޓާލިއެވެ‪ .‬ކުޑަ ަ‬ ‫ވމު ް‬ ‫ށ އިހުސާސް ު‬ ‫ވަރުބަލިކަން މާބޮޑަ ް‬ ‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|25‬ޞަފްޙާ‬

‫ނވިއެވެ‪ .‬އެހެންކަމުން‬ ‫ނ ް‬ ‫އންމެން ވެސް ބޭ ު‬ ‫ދން ެ‬ ‫ކޮށްލުމަށްފަހު ބޭރަށް ހިނގައިލަން ާ‬ ‫ނ‬ ‫ހ ބޭރަށް ނިކުތެވެ‪ .‬ހަނދުވަރުގެ އަލިކަ ް‬ ‫އެންމެންގެ ފޮތްތައް ރަމަތަކޮށްލުމަށް ފަ ު‬ ‫ހ ބަނދަރާ ދިމާއަށެވެ‪.‬‬ ‫ރތަމަ މިސްރާބު ޖެ ީ‬ ‫ނ ފުދޭވަރަކަށް މަގުތައް އައްޔެވެ‪ .‬ފު ަ‬ ‫ހުރުމު ް‬ ‫ކލާސް‬ ‫ށ ދެކޮޅަށް ކިރެމުން ކިރެމުން ދަނިކޮށް ު‬ ‫އެއްމެން ކަހަލަގޮތަކަ ް‬ ‫އ‬ ‫ނމެ ް‬ ‫މ ބޭ ު‬ ‫ކށް ސާލި ް‬ ‫ގ ކައިރިއަށް އާދެވިއްޖެވެ‪ .‬ކަމެއް ނުކޮށް ދާ ަ‬ ‫ނ ކުއްޖެއްގެ ެ‬ ‫އަންހެ ް‬ ‫ނުވިއެވެ‪ .‬އެއީ އޭނާގެ އާދައެއް ކަމުގައި ވާތީއެވެ‪.‬‬ ‫އ‬ ‫ބނެ‪ ،‬ދޮރަ ި‬ ‫ހން ު‬ ‫ސލިމް އެ ެ‬ ‫"ދޮރުގައި ޓަކި ޖަހައި ފިލަން ހިނގާ" ާ‬ ‫ނ‬ ‫ލ ް‬ ‫މގުގެ ދެކޮޅު ބަ ަ‬ ‫އމަދާއި ޒަވީ ަ‬ ‫ނ މުހަ ް‬ ‫ބލަ ް‬ ‫ވ‪ .‬މީހަކު އާދޭތޯ ަ‬ ‫ދިމާއަށް ހިނގައިގަތެ ެ‬ ‫ރށް ވެލައިފައި ގޮސް ދޮރުގައި ޓަކި ޖަހައިފިއެވެ‪.‬‬ ‫ތިއްބެވެ‪ .‬ސާލިމް ވަ ަ‬ ‫ސިކުންތަކަށް‬

‫އލު‬ ‫މާހަ ު‬

‫ހމޭންވިއެވެ‪.‬‬ ‫ި‬

‫އަނެއްކާ‬

‫ވެސް‬

‫ދރުގައި‬ ‫ޮ‬

‫އޑު ގުގުމައިލިއެވެ‪.‬‬ ‫ފޅައިގެންދާ ވަރަށް ަ‬ ‫ތން ަ‬ ‫ރށެވެ‪ .‬މުޅި ަ‬ ‫ޖަހައިލިއެވެ‪ .‬ބާރުބާ ަ‬ ‫އ‬ ‫ލވުނުހާ ބާރެއް ލަ ި‬ ‫ގ ދެފަޔަށް ެ‬ ‫ހވިއެވެ‪ .‬ސާލިމު ެ‬ ‫ހން ީ‬ ‫ޑ އިވުނު ެ‬ ‫ގ އަ ު‬ ‫މީގެއްގެ ފިޔޮޅު ެ‬ ‫ދުއްވައިގަތެވެ‪.‬‬ ‫ރވީއެވެ‪.‬‬ ‫ނ ހައްޔަ ު‬ ‫ސާލިމަށް ކުރިއަކަށް ނުދެވުނެވެ‪ .‬ދެފަޔާއި ދެއަތާއި މޫ ު‬ ‫ނ ތާށިވީއެވެ‪ .‬ސާލިމު ދެފަރާތަށް ހިރިލެވޭތޯ ބަލައިލިއެވެ‪.‬‬ ‫ނހެ ް‬ ‫ގުޑައި ނުލެވޭ ެ‬ ‫ގުޑައިވެސް ނުލެވުނެވެ‪ .‬ޒަވީ އާއި މުޙައްމަދުގެ ޚަބަރެއް ބަލައިލިއެވެ‪ .‬އޭރު އެމީހުން‬ ‫އލައިފިއެވެ‪.‬‬ ‫ލޮލު ކޮލަށް އޮބަ ި‬ ‫ނ‬ ‫އންހެ ް‬ ‫ސ ަ‬ ‫ލއި އިރު ކުލާ ް‬ ‫މން ބަ ަ‬ ‫ނ ހީވު ު‬ ‫އޅޭހެ ް‬ ‫ކ ު‬ ‫ފަހަތުގައި މީހަ ު‬ ‫ތ‬ ‫ލހައްޓައިގެން ތިއްބެވެ‪ .‬އަނގަމަތީ އަ ް‬ ‫ކުއްޖާއާއި އޭނާގެ މަންމައާއި ބައްޕަ ބަ ަ‬ ‫އ‬ ‫މން ރީތި ލަނޑެއް ލިބުނީއެވެ‪ .‬އެގޭގަ ި‬ ‫އސުން ކުރަން އުޅު ު‬ ‫އަޅައިގެންނެވެ‪ .‬ޖެ ް‬ ‫ްޙ‬ ‫‪|26‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަވަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬ ‫ނ‬ ‫މ ް‬ ‫ށ އުޅު ު‬ ‫ޑ ދިނުމަ ް‬ ‫ނނަށް ލަނ ު‬ ‫ނވެ‪ .‬މީހު ް‬ ‫މން ެ‬ ‫ހ ތާށިވު ު‬ ‫ދަމާފައިވާ ދަލެއްގައި ޖެހި މީ ާ‬ ‫އވެ‪.‬‬ ‫ނނާނެ ެ‬ ‫ވ ހަނދާން ހު ް‬ ‫އެކަމުގެ ސަވާބަކަށް ލިބުނީ ލަނޑު އަބަދު ެ‬

‫ލ‪ ،‬އަތަގަސްދޮށުގެ‪ /‬ހއ އިހަވަންދޫ ‪12‬އޭ=‬ ‫=އިބްރާހިމް ޝަމްވީ ް‬ ‫‪1980‬ގެ އަހަރުތަކެވެ‪ .‬ތަހުޒީބީ ކުލަވަރެއް އެދުވަސްވަރު ރާއްޖެ‬ ‫އ‬ ‫މ ް‬ ‫ތން ވެސް މާބޮޑު ކުރިއެރު ެ‬ ‫މން ނުދެއެވެ‪ .‬ތައުލީމީ ގޮ ު‬ ‫ށ ފެންނަ ު‬ ‫ތެރެއިން މާބޮޑަކަ ް‬ ‫ނުފެނެއެވެ‪.‬‬

‫ދުވަސްވަރަކީ‬

‫ހއ‪.‬‬

‫ކުރަފިއްދޫގައި‬

‫އަވަށު‬

‫ވާދަވެރިކަން‬

‫ބޮޑު‬

‫ދުވަސްވަރެކެވެ‪ .‬ހުޅަނގު އަވަށާއި އިރުމަތީ އަވަށާ ދެމެދުގައިވާ ވާދަވެރިކަމުގެ‬ ‫ސަބަބުން އެއްބަޔަކު އަނެއް ބަޔަކަށް ދަނީ ކޮންމެ ކަމެއްގައި ވެސް ކުރި ހޯދުމަށް‬ ‫ށ‬ ‫ވށުގެ ކަންތައްތަކުގައި އެންމެ އިސްކޮ ް‬ ‫ނނެވެ‪ .‬އިރުމަތީ އަ ަ‬ ‫މަސައްކަތް ކުރަމު ް‬ ‫ށ‬ ‫ކ ް‬ ‫ގ އަވަށުގައި އެންމެ އިސް ޮ‬ ‫ހަރަކާތްތެރިވަނީ ހައިޝަމެވެ‪ .‬އަނެއް ކޮޅުން ހުޅަނ ު‬ ‫ހވެ‪.‬‬ ‫ހަރަކާތްތެރިވަނީ މާދި ެ‬ ‫ވރެކެވެ‪.‬‬ ‫ގ ކުރީކޮޅަކީ ހޫނުގަދަ ދުވަސް ަ‬ ‫މތިން އަހަރު ެ‬ ‫ގ ަ‬ ‫ދުނިޔެވީ އުސޫލު ެ‬ ‫ހޫނު‬

‫ގ‬ ‫ގަދަވުމު ެ‬

‫ސަބަބުން‬

‫ގ‬ ‫ހުޅަނ ު‬

‫އަވަށުގެ‬

‫ތންނަށް‬ ‫ރައްޔި ު‬

‫އ‬ ‫ފަސޭހައެ ް‬

‫ނނެވެ‪ .‬ކުރިއަށްއޮތް‬ ‫އ މާދިހު ދިޔައީ ތަފާތު ގޮތްތަކަށް ވިސްނަމު ް‬ ‫ގެނެސްދިނުމަށް ޓަކަ ި‬ ‫މ‬ ‫ނ ީ‬ ‫ނތީ‪ ،‬މާދިހު ނި ް‬ ‫އންނާ ެ‬ ‫ނ ކިޔަވައިގެން ަ‬ ‫ދރިފުޅު އަލީ ބޭރު ް‬ ‫ހަފުތާގައި މާދިހުގެ ަ‬ ‫ށވެ‪.‬‬ ‫ނމަށް އެއްޗެއް ގެންނާ ެ‬ ‫ށ ހައްލެއް ގެނެސްދި ު‬ ‫އަލީ ލައްވައި އެކަމަ ް‬

‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|27‬ޞަފްޙާ‬

‫ހއްލެއް‬ ‫ވމުގެ މައްސަލައަށް ަ‬ ‫ނ ު‬ ‫ހަފުތާއެއް ފަހުން‪ ،‬އަލީ އެނބުރިއައީ ހޫ ު‬ ‫މ‬ ‫ނނެވެ‪ .‬އަދި އަވަށުގެ ގެތަކަށް ބެހިއެވެ‪ި .‬‬ ‫އސީ ތަކެއް ހިފައިގެ ް‬ ‫ނމަށް ޭ‬ ‫ގެނެސް ދި ު‬ ‫ވ‬ ‫ށ ލިބުނެވެ‪ .‬މިކަން ީ‬ ‫ޑއް ރޯވެ ފެތުރިގެންދާހާ އަވަހަށް ހައިޝަމަ ް‬ ‫ހަބަރު އަލިފާންގަނ ެ‬ ‫ލ‬ ‫ގންއައި ދުވަހު މާ ެ‬ ‫ދގޫ ޚަބަރަކަށެވެ‪ .‬ޖެހި ެ‬ ‫ރވާލުމަށް ވެސް އުނ ަ‬ ‫ހައިޝަމްއަށް ހިންދި ު‬ ‫އސީ ތަކަށްވުރެ މޮޅު‬ ‫އ ޭ‬ ‫އދި އަލީ ގެނަ ި‬ ‫ލ ދިޔައެވެ‪ަ .‬‬ ‫ނ މާ ެ‬ ‫އ ާ‬ ‫ފުރާ ބައްތެލިން ޭ‬ ‫ނންވިއެވެ‪.‬‬ ‫އެއްޗެއްގަނެ ބެހުމަށް އޭނާ ބޭ ު‬ ‫ފނިކުރާ މޮޅު‬ ‫އއިސް އެ އަވަށުގެ ރައްޔިތުންނަށް ި‬ ‫ހައިޝަމް މާލެއިން ަ‬ ‫ށ ފޯރިއެވެ‪ .‬އަދި އެ އެއްޗަކީ‬ ‫އނާގެ ބައްޕައަ ް‬ ‫ގންދާ ޚަބަރު އަލީއަށާއި ޭ‬ ‫އެއްޗެއް ބަހަމުން ެ‬ ‫ނދާތީ އެ އެއްޗެއް‬ ‫ވސް އަޑު ފެތުރެމު ް‬ ‫ތބޭ އެއްޗެއްކަމަށް ެ‬ ‫ނ އެރިގެން ި‬ ‫މީހު ް‬ ‫އ‬ ‫ވލާފަ ި‬ ‫ނ ފޮނި ެ‬ ‫ދޔުމު ް‬ ‫މން ި‬ ‫ޕ ދިޔައެވެ‪ .‬އަލީ ެ‬ ‫ލ އާއި އޭނާގެ ބައް ަ‬ ‫ށ އަ ީ‬ ‫ބަލައިލުމަ ް‬ ‫ގ ހުޅުވުނެވެ‪.‬‬ ‫އލީގެ ދެ ލޯ ބޮޑުވިއެވެ‪ .‬އަނ ަ‬ ‫ގނައި އެތި ދައްކާލިއެވެ‪ަ .‬‬ ‫ނ ެ‬ ‫ހައިޝަމް އޭ ާ‬ ‫ނ‬ ‫މ ް‬ ‫ހ ު‬ ‫އވެ‪ .‬ހައިޝަމް ރައްޔިތުން ފިނިކުރަން އެރި ތިބުމަށް ބަ ަ‬ ‫ވާނީ ވެސް އެހެންތާ ެ‬ ‫ޑ ފުރުޖު ތަކެކެވެ‪.‬‬ ‫މިގެންދަނީ ީ‬

‫ލ‪ ،‬އަތަގަސްދޮށުގެ‪ /‬ހއ އިހަވަންދޫ ‪12‬އޭ=‬ ‫=އިބްރާހިމް ޝަމްވީ ް‬ ‫ދ‬ ‫ބން ު‬ ‫ރދުވަހެވެ‪ .‬ސުކޫލު ަ‬ ‫ހަފުތާގެ ދުވަސްތަކުގެ ތެރެއިން ހޮނިހި ު‬ ‫ޕ‬ ‫މގައިވާ ޝިއްޓެއާއި ނާއްޓެ އަދި ހައް ެ‬ ‫ވރި ތިން ބަދަވިންކަ ު‬ ‫ދުވަހެއްކަމުން އެކު ެ‬

‫ްޙ‬ ‫‪|28‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަވަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬ ‫ފޫހިފިލުވާލުމަށް‬

‫ކއި‬ ‫ޓަ ަ‬

‫ސަރަހައްދުގައި‬

‫ހުރި‬

‫ކުރާނެ‬

‫މދު‬ ‫ކަމަކާ ެ‬

‫ޖޯލިފައްޗެއްގައި‬

‫ސައްލާކުރުމަށް‬

‫ތިއްބެވެ‪.‬‬

‫ޝިއްޓެ‬

‫ރަށުގެ‬

‫ރ‬ ‫ބަނދަ ު‬

‫ބޯވައަށް‬

‫ދިއުމަށް‬

‫ސ‬ ‫ވ ް‬ ‫މއަދު އަނެއްކާ ެ‬ ‫ނ ި‬ ‫ރމު ް‬ ‫ނ މޫދަށް އެ ު‬ ‫އމީހު ް‬ ‫ވސް‪ ،‬އިއްޔެ ެ‬ ‫ހިޔާލުދިނެވެ‪ .‬ނަމަ ެ‬ ‫ށ‬ ‫ޕ އިންކާރުކުރިއެވެ‪ .‬ކުޑައިރުކޮޅަކަށްފަހު‪ ،‬ހައްޕެ އަތުގައި ވަރަ ް‬ ‫މޫދަށް އެރުމަށް ހައް ެ‬ ‫ލމަށް‬ ‫އ ބެ ު‬ ‫ރ ފިލްމެ ް‬ ‫ރ ބިރުވެ ި‬ ‫ބންޏެވެ‪ .‬އަދި މި ޭ‬ ‫ނ ު‬ ‫ތކަމަށް އޭ ާ‬ ‫މ އޮ ް‬ ‫ބިރުވެރި ފިލް ު‬ ‫ތއިދުކުރިއެވެ‪ .‬އަދި‬ ‫ށ ޝިއްޓެ ާ‬ ‫މށް ހައްޕެ ހިޔާލުދިނެވެ‪ .‬އެހިޔާލަ ް‬ ‫ށ އައު ަ‬ ‫އެމީހުން ގެއަ ް‬ ‫ނ އެކުވެރިން ގެއަށް‬ ‫މން ތި ް‬ ‫ށ ގަޑިކިޔަ ު‬ ‫އމަ ް‬ ‫ހއްޕެމެންގެއަށް އަ ު‬ ‫މިރޭ ‪ 8‬ޖަހާއިރަށް ަ‬ ‫ދިޔައެވެ‪.‬‬ ‫އ‬ ‫ހންނާ ި‬ ‫ގ އާއިލާ މީ ު‬ ‫ކމާ އޭނާ ެ‬ ‫ރގަންނަ މީހެކެވެ‪ .‬އެ ަ‬ ‫ނާއްޓެއަކީ ވަރަށް ބި ު‬ ‫ނ‬ ‫ތތެރިން އެ އުޅެ ީ‬ ‫އ ދިމާ ކުރެއެވެ‪ .‬މިރޭވެސް އޭނާގެ ރަހުމަ ް‬ ‫ރަހުމަތްތެރިން އޭނާ ާ‬ ‫ނ ‪5‬‬ ‫ލއިރު ‪ 8‬ޖަހަ ް‬ ‫ހންގާ ި‬ ‫ޑއަށް ނަޒަރު ި‬ ‫ނނެވެ‪ .‬ގަ ި‬ ‫ބލަންވެގެ ް‬ ‫ބިރުވެރި ފިލްމެއް ަ‬ ‫ލ‬ ‫ނ ގެއަށް ބަ ާ‬ ‫ހންނޫ ީ‬ ‫ހނެއެވެ‪ .‬އެ ެ‬ ‫ސ ދާންޖެ ޭ‬ ‫ނމަވެ ް‬ ‫ނން ނުވި ަ‬ ‫ނ ބޭ ު‬ ‫މިނެޓަށް ވީއެވެ‪ .‬ދާ ް‬ ‫ވެސް އަންނާނެއެވެ‪ .‬އަދި މަލާމާތް ވެސް ކުރާނެއެވެ‪.‬‬ ‫އށް ދިޔައިރު ނާއްޓެގެ އިންތިޒާރުގައި ޝިއްޓެއާއި‬ ‫ހމަ ަ‬ ‫މން ގެއާ ަ‬ ‫ހައްޕު ެ‬ ‫ނ‬ ‫ރ ް‬ ‫ތން ރަހުމަތްތެ ި‬ ‫ނއަށް ކުދިކިޔަމުން ި‬ ‫މން އެ ާ‬ ‫ހައްޕެ ހުއްޓެވެ‪ .‬ނާއްޓެ ލަސްވު ު‬ ‫އެތެރެއަށް‬

‫ވަނެވެ‪.‬‬

‫މ‬ ‫ފިލް ު‬

‫ދޔަ‬ ‫ލމުން ި‬ ‫ބަ ަ‬

‫އިރު‬

‫ނާއްޓެ‬

‫އިނީ‬

‫އ‬ ‫މނުމަތީގަ ި‬ ‫ޫ‬

‫ލ‬ ‫ބ ޭ‬ ‫އަތްއަޅައިގެންނެވެ‪ .‬ދޭތެރެއަކުން ފިލްމަށް ބަލައިލައެވެ‪ .‬ނާއްޓެއަށް ފިލްމު ެ‬ ‫ގ‬ ‫ނން ދިއުމަށް އުޒުރެއް ހޯދަން ޖެހިއްޖެއެވެ‪ .‬އޭނާ ެ‬ ‫ވަރަށްވުރެ ބިރުވެރިވުމުން އެތަ ު‬ ‫މ‬ ‫ނ ަ‬ ‫ދވަހެއްކަމުން މަ ް‬ ‫ޔލެއް ރާވާލުމަށްފަހު‪ ،‬މާދަމާއަކީ ސުކޫލު ު‬ ‫ހ ާ‬ ‫ހިތުތެރޭގައި މޮޅު ި‬ ‫މށް ނުކުތެވެ‪.‬‬ ‫ނ އެތަނުން ގެއަށް ދިއު ަ‬ ‫ކ ބު ެ‬ ‫މށް ބުނި ވާހަ ަ‬ ‫އަވަހަށް ގެއަށް އައު ަ‬

‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|29‬ޞަފްޙާ‬

‫އޓެއަށް‬ ‫އ ނާ ް‬ ‫ދޔަ މަގުމަތީގަ ި‬ ‫ނ ގެއަށް ި‬ ‫އ ބޮޑުކަމު ް‬ ‫ބިރު ގެންފައިވާލެ ް‬ ‫ލ‬ ‫އ ބިރުވެރިކޮށެވެ‪ .‬ގަހަކުން ފަތެއް ހެލެ ި‬ ‫ކޮންމެ ކަމެއް ވެސް ކުރިމަތިވަމުން ދިޔަ ީ‬ ‫އ‬ ‫އޓެގެ އަތަށް ހިތްނަ ީ‬ ‫ނަމަވެސް ސިފަވަނީ ފުރޭތައެކެވެ‪ .‬ދެން ދިމާވި ކަންތަކުން ނާ ް‬ ‫ށ‬ ‫ތނުން ކުރިމައްޗަ ް‬ ‫ހަމަ ކިރިޔާއެވެ‪ .‬ގެކައިރީގައި ހުރި ބަނބުކެޔޮގަހާއި އަރާހަމަވި ަ‬ ‫ގ‬ ‫ވެއްޓުނީ ބަނބުކޭލެކެވެ‪ .‬ބާރު ދުވެއްޔެއްގައި ގެއަށް ގޮސް ކޮޓަރިއަށް ވަނެވެ‪ .‬ކޮޓަރީ ެ‬ ‫ބ‬ ‫ނ އޮށޯތެވެ‪ .‬ނަސީ ު‬ ‫ކ ނިދަ ް‬ ‫ރ ހެދުމާއެ ު‬ ‫ނ ހު ި‬ ‫ނލައި‪ ،‬ލައިގެ ް‬ ‫ބޮކި ވެސް ނިއްވާ ު‬ ‫ނއްޓެއަށް ނިދުނެވެ‪.‬‬ ‫ނ ވަގުތުތަކެއް ނެތި ާ‬ ‫ރަނގަޅުކަމުން މާގި ަ‬ ‫ށވެ‪.‬‬ ‫ކުއްލިއަކަށް ނާއްޓެއަށް ހޭލެވުނީ ބޭރުގައިވާ އުނދޯލި ހެއްލޭ އަޑަ ެ‬ ‫ނ‬ ‫ވ ީ‬ ‫ކޓަރީގެ ބޮކި ަ‬ ‫ނއަށް ހޭލެވުނުއިރު ޮ‬ ‫ހމެއް ގެނުވިއެވެ‪ .‬އޭ ަ‬ ‫ނާއްޓެއަށް ބޮޑު ސި ު‬ ‫ނ‬ ‫އނާ ނިދަ ް‬ ‫މ ވެސް ޭ‬ ‫ރޖާ އަޅާފައެވެ‪ .‬ގައި ު‬ ‫ނ ަ‬ ‫ދިއްލާފައެވެ‪ .‬އޭނާގެ ގައިމަތީގައި ވަ ީ‬ ‫ނ‬ ‫ޅއެވެ‪ .‬ނާއްޓެގެ ހިތުތެރޭގައި ބިރުވެރިކަ ް‬ ‫ނލައި ރަޖާ ވެސް ނާ ަ‬ ‫އޮށޯތީ ބޮކި ނިއްވާ ު‬ ‫ރ‬ ‫ނ އެހު ީ‬ ‫ށއެވެ‪ .‬މިހާރު ކުޑަދޮރުން ފާޅުވާ ް‬ ‫ނ ފެ ި‬ ‫ވަށައިލިއެވެ‪ .‬ކުއްލިއަކަށް ވައި ގަދަވާ ް‬ ‫އދެ ދަޅެވެ‪ .‬ނާއްޓެ‬ ‫މ އެދެ ލޮލެވެ‪ެ .‬‬ ‫އލިއަންއެވެ‪ .‬ހަ ަ‬ ‫އ އުޅޭ ޭ‬ ‫ލމުގަ ި‬ ‫ލ ފި ް‬ ‫މިރޭ ބެ ި‬ ‫ރތުރު އަޅައަޅައެވެ‪.‬‬ ‫ނ ބިރުން ތު ު‬ ‫އެނދުގެ ކަނަކަށް ވަދެ ރަޖާ އެޅިއެވެ‪ .‬މުޅި މީހާ އި ީ‬ ‫ނދިޔައެވެ‪ .‬އެގޮތުގައި‬ ‫މ ް‬ ‫ހ ހެޔޮ އެއްޗެއް ކިޔަ ު‬ ‫ދާހިތްލާ ފޯވެފައެވެ‪ .‬ނާއްޓެ ހިތަށް އައި ާ‬ ‫ނ ހޭދަކުރިއެވެ‪.‬‬ ‫ފަތިސް ވަންދެން އޭ ާ‬ ‫ނ‬ ‫އގެ ް‬ ‫މމެން ހޭލަ ި‬ ‫ނގީގެ އަޑާއެކު ގޭތެރޭގައި މަން ަ‬ ‫ފަތިސް ނަމާދުގެ ބަ ް‬ ‫މގާގައި ބައްދާލިއެވެ‪.‬‬ ‫ނ ަ‬ ‫ނއްޓެ އޭނާގެ މަ ް‬ ‫އުޅޭއަޑު އިވުނެވެ‪ .‬ކޮޓަރިން ނުކުމެ ާ‬ ‫ށ‬ ‫ދމާއަ ް‬ ‫ޕ ނާއްޓެއާ ި‬ ‫މންމައާއި ބައް ަ‬ ‫ގ ަ‬ ‫މނަކާއެކު އޭނާ ެ‬ ‫ވ ޫ‬ ‫ސުވާލުން ފުރިގެން ާ‬ ‫ނފައި ހުރުމުންނެވެ‪.‬‬ ‫ބަލައިލިއެވެ‪ .‬ބޮޑުވެ ފުރާވަރަށް އަރާފައިވާ ކުއްޖަކު އެހައި ބިރުގަ ެ‬ ‫ވ‬ ‫ގތަކާމެދު އޭނައާ ސުވާލުކުރުމުން ނާއްޓެ އޭނާއަށް ކުރިމަތި ި‬ ‫ނާއްޓެގެ ބައްޕަ ވީ ޮ‬ ‫ްޙ‬ ‫‪|30‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަވަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬ ‫އ‬ ‫އކުރުން އަކުރަށް ކިޔައިދިނެވެ‪ .‬ނާއްޓެގެ ވާހަކަތައް އަޑުއަހަ ި‬ ‫ކަންތަކުގެ ވާހަކަ ަ‬ ‫އޅުން ފިލުވާދިނެވެ‪.‬‬ ‫ހންފެށިއެވެ‪ .‬އަދި ކަންތައްތައް ވީގޮތް ޮ‬ ‫މންމައާއި ބައްޕަ ޭ‬ ‫އޭނާގެ ަ‬ ‫ބންޏެވެ‪.‬‬ ‫ތބިކަމަށް ު‬ ‫އ ި‬ ‫މއާއި ބައްޕަ ބޭރުގަ ި‬ ‫މން ަ‬ ‫ގ ަ‬ ‫ނ ވަގުތު އޭނާ ެ‬ ‫ސ ވަ ް‬ ‫ނާ ގެއަށް އައި ް‬ ‫ގ‬ ‫މބާރަށް އައުމުން ވީގޮތެއް އެހުމަށް އޭނާ ެ‬ ‫ށ ނުފެނެއެވެ‪ .‬ނާއްޓެ ާ‬ ‫ނަމަވެސް ނާއްޓެއަކަ ް‬ ‫ޔއިރު ކޮޓަރި ތަޅު ނުލައި ނިދާފައި އޮތް ވާހަކަ ބުންޏެވެ‪ .‬ދެން‬ ‫އނާގާތަށް ދި ަ‬ ‫މަންމަ ޭ‬ ‫ބކި ނިއްވާލަދިނެވެ‪.‬‬ ‫ޖ އަޅާދީ ކޮޓަރީގެ ޮ‬ ‫އ ރަ ާ‬ ‫ނގެގައި މަތީގަ ި‬ ‫އ ާ‬ ‫ނމަ ޭ‬ ‫އޭނާގެ މަ ް‬ ‫ގ‬ ‫މން ނިންދަވަން އޭނާ ެ‬ ‫ހއްލޭ އަޑު އެއިވުނީ އޭނާގެ ކޮއްކޮ ހޭލު ު‬ ‫ނާއްޓެއަށް އުނދޯލި ެ‬ ‫ނ‬ ‫އ ފެނު ު‬ ‫ނ އޭނާއަށް ެ‬ ‫އޕަ ބު ީ‬ ‫ށ އޭނާގެ ބަ ް‬ ‫އލި އަޑެވެ‪ .‬އިތުރަ ް‬ ‫ލ ހެ ް‬ ‫މ އުނދޯ ި‬ ‫މަން ަ‬ ‫ޔކަމަށެވެ‪ .‬އަދި ދެ‬ ‫ނ ރޯނުގައި އަޅާފައިވާ އޭނާގެ ކޮއްކޮގެ ޖަނގި ާ‬ ‫އޭލިއަންއަކީ ހިއްކަ ް‬ ‫ހ‬ ‫ޕގެ ވާހަކަތަކަށްފަ ު‬ ‫އ ބައް ަ‬ ‫މށެވެ‪ .‬މަންމައާ ި‬ ‫ކ ަ‬ ‫ޔލުގައި ޖަހާފައިވާ ދެ ދަތި ަ‬ ‫ދަޅަކީ ޖަނގި ަ‬ ‫އރާފައި ހިނިއައެވެ‪.‬‬ ‫ށ ަ‬ ‫ތ ހިތަ ް‬ ‫އޅެވުނު ގޮ ް‬ ‫އވެ‪ .‬އަދި އޭނާއަށް ު‬ ‫ޖހައިލި ެ‬ ‫ނާއްޓެ އިސް ަ‬ ‫ގއޭ ހިތަށް އެރިއެވެ‪.‬‬ ‫ޔާސީން މަތީގައި މުޅި ރޭ ހޭދަކުރެވުނީ ކަމަކަށް ނުވާކަހަލަ ކަމެއް ަ‬

‫=ހުސެއިން ސާނިދު‪ /‬ފެހިފަރުދާގެ‪ /‬ހއ އިހަވަންދޫ ‪12‬އޭ=‬ ‫ތ‬ ‫ހލް އަދި އާމިލަކީ ކުޑަ އިރުންސުރެން ވަރަށް ގާ ް‬ ‫އަނަސް އާއި ނާ ި‬ ‫ގ‬ ‫މ ެ‬ ‫ރަހުމަތްތެރިންނެވެ‪ .‬އެވެރިންގެ ސަރަހައްދުގައި ހަރުކަށި ރަސްގެފާނެއް ހުރު ު‬ ‫ނ‬ ‫ނ ް‬ ‫ގ ެ‬ ‫ވރަށް ހާލުގައެވެ‪ .‬ތައުލީމު އުނ ެ‬ ‫ހނީ ަ‬ ‫ނ އުޅެން ޖެ ެ‬ ‫ސަބަބުން ރައްޔިތު ް‬

‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|31‬ޞަފްޙާ‬

‫ނ ކުރެ އެކަކަށް ވެސް ވަޒީފާއެއް‬ ‫މހު ް‬ ‫ތން ީ‬ ‫ނ ި‬ ‫ސބަބު ް‬ ‫ނލިބުމުގެ ަ‬ ‫ފުރުސަތެއް ވެސް ު‬ ‫ނނެވެ‪.‬‬ ‫ކއިވެނި ކޮށްގެ ް‬ ‫ނ ަ‬ ‫ހމަތްތެރިން އުޅެ ީ‬ ‫ތން ރަ ު‬ ‫ލިބޭގޮތެއް ނުވިއެވެ‪ .‬ނަމަވެސް‪ި ،‬‬ ‫ލ އެއްވެސް ދަރިއެއް ނުހުރެއެވެ‪.‬‬ ‫އަނަސް ‪ 2‬ދަރިން ތިބިއިރު އާމިލް އަދި ނާހި ް‬ ‫އނަސް އަށެވެ‪.‬‬ ‫ވމުން ދިޔައީ ަ‬ ‫ގތައް ބޮޑަށް ކުރިމަތި ަ‬ ‫ނ އުނދަ ޫ‬ ‫އެހެންކަމު ް‬ ‫ޖހެއެވެ‪.‬‬ ‫ނވާ އެއްޗެހި ގަންނަން ެ‬ ‫ދަރިން ބަލަހައްޓާ އެ ކުދިންނަށް ބޭނު ް‬ ‫އ‬ ‫މ ް‬ ‫އހީގައެވެ‪ .‬ރަނގަޅު ކަ ެ‬ ‫ނ ވައްކަމުގެ ެ‬ ‫ނނަ ީ‬ ‫ނސް އަރައި ގަ ް‬ ‫ނ އަ ަ‬ ‫ކމު ް‬ ‫މިކަން ަ‬ ‫ސ‬ ‫ލ އަދި ނާހިލް ވެ ް‬ ‫އމި ް‬ ‫ރ ވެސް ކުރަނީއެވެ‪ .‬މިކަމުގައި ާ‬ ‫ނ އެނގޭއި ު‬ ‫ނޫންކަ ް‬ ‫ކ‬ ‫ހ ކަމާއެ ީ‬ ‫ރށް ފަސޭ ަ‬ ‫ނ އުޅޭތީ ވަ ަ‬ ‫ނ ކުރަ ް‬ ‫ނ އެއްކޮށް އެކަ ް‬ ‫މހު ް‬ ‫ބައިވެރިވެއެވެ‪ީ 3 .‬‬ ‫ރ‬ ‫ކންކު ާ‬ ‫ލ އަދި އާމިލް ވައް ަ‬ ‫ނސް އާއި ނާހި ް‬ ‫ނ އަ ަ‬ ‫ސ މިކަ ް‬ ‫އެކަން ކޮށްލެވެއެވެ‪ .‬ނަމަވެ ް‬ ‫ނ‬ ‫ނނަކަށް ވެސް ނޭނގެއެވެ‪ .‬މިކަ ް‬ ‫ގ އަނބި ް‬ ‫ހން ެ‬ ‫ކަމެއް އެކަކަށް ވެސް ނޭނގެއެވެ‪ .‬އެމީ ު‬ ‫ގ މެދުގައި ސިއްރު ކުރެވިފައެވެ‪.‬‬ ‫މހުން ެ‬ ‫ނ ‪ީ 3‬‬ ‫އޮންނަ ީ‬ ‫ތކަށް އެއްވިއެވެ‪.‬‬ ‫ހން އެއް ާ‬ ‫އެއްދުވަހެއްގެ ހަވީރެވެ‪ .‬ތިން މީ ު‬ ‫ރ ހުލި‬ ‫އޖެ ވަރަށް ސަޅި ތަނެއް‪ ،‬އެތަން މި ޭ‬ ‫"އޭ! މަށަށް ފެނި ް‬ ‫ހލް ބުނެލިއެވެ‪.‬‬ ‫ނ ނާ ި‬ ‫ލމު ް‬ ‫ކޮށްލަންވާނެ" ފާރުގައި ލެނގި ަ‬ ‫"ވަރަށް‬

‫ފަސޭހަ‬

‫ލ‬ ‫ތން އާމި ް‬ ‫ހިތްވަރުދިނުމުގެ ގޮ ު‬

‫ތަނެއްތަ‬

‫އަނެއްކާ؟"‬

‫ގ‬ ‫ނާހިލް ެ‬

‫ކޅަށް‬ ‫ބަސް ޮ‬

‫އ‬ ‫ބނެލިއެވެ‪ .‬ޖަވާބުގަ ި‬ ‫ނ ު‬ ‫ރނޑު ބަހުރުވައި ް‬ ‫އނާގެ ަ‬ ‫ޭ‬

‫ހއިލިއެވެ‪.‬‬ ‫މން ބޯ ޖަ ަ‬ ‫ނާހިލް ހެ ު‬ ‫އނަސް‬ ‫އމިލް އާއި ަ‬ ‫ބނުމުން ާ‬ ‫ތން ފަސޭހަ ވާނެއޭ ު‬ ‫ވައްކަން ކުރަން ބުނި ަ‬ ‫ނނަކަށް‬ ‫ނ އެ ދެ މީހު ް‬ ‫ވއެވެ‪ .‬ނަމަވެސް އެއީ ކޮންތަނެއް ކަމެއްކަ ް‬ ‫އެކަމަށް އެއްބަސް ި‬ ‫އ‬ ‫އ ގެޔަށެވެ‪ .‬ލަހެ ް‬ ‫ނޭނގެއެވެ‪ .‬ރޭގަނޑު ‪ 11:45‬ގަޑި ކިޔުމަށްފަހު އެންމެން ދިޔަ ީ‬ ‫ްޙ‬ ‫‪|32‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަވަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬ ‫ނ‬ ‫ހމޭ ް‬ ‫ނ އެއްކޮށް ހަމަ ި‬ ‫ތންވަ ީ‬ ‫އވެ‪ .‬މުޅި ަ‬ ‫ހމަވެއްޖެ ެ‬ ‫ނ ަ‬ ‫ށ އެންމެ ް‬ ‫ބނި ގަޑިއަ ް‬ ‫ނުވެ ު‬ ‫އ‬ ‫ނ ހިނގައި ގަތީ މަގުތަ ް‬ ‫ށ އޭނާ ފަހަތު ް‬ ‫ޔމަ ް‬ ‫ބނި ތަނަށް ދި ު‬ ‫ވެފައެވެ‪ .‬ނާހިލް ު‬ ‫ށ ފަހުގައެވެ‪.‬‬ ‫ރަނގަޅަށް ބެލުމަ ް‬ ‫ވ‪ .‬އެއީ ރަސްގެފާނުގެ ގަނޑުވަރެވެ‪ .‬ރަސްގެފާނުގެ‬ ‫ށ ދެވިއްޖެއެ ެ‬ ‫މަންޒިލަ ް‬ ‫ލ ބުނިއެވެ‪.‬‬ ‫ނ ނާހި ް‬ ‫ޒނާއެއް ރައްކާކުރާ ތަން ދައްކަމު ް‬ ‫ހުރިހާ ހަ ާ‬ ‫މ‬ ‫"އެހުރީ އެތަން! އެ ގޮތަށް ހުއްޓަސް އެއްޗެކޭ ހިތަށް ނާރުވާތި‪ަ ،‬‬ ‫ވަރަށް ރަނގަޅަށް ދިރާސާ ކޮށްފަ މި ބުނީ"‬ ‫ކރެވޭނީ‬ ‫ނ ު‬ ‫ނ މިކަ ް‬ ‫އރުންނެއް ު‬ ‫ބނެބަލަ! ޭ‬ ‫ނ ގޮތެއް ު‬ ‫ނނާ ެ‬ ‫ށ ވަ ް‬ ‫"ތި ތަނަ ް‬ ‫ސނަން ހުރެފައި އެއްޗެކޭ ކިޔަން ފަށައިފިއެވެ‪.‬‬ ‫ވެސް" އަނަސް ވި ް‬ ‫ނ‬ ‫ލ ދިމާކޮށްލީ އެތާ މަތީގައި އިން ކުޑަ ހަތަރެސްކަ ް‬ ‫ހމުން އިނގި ި‬ ‫ނާހިލް ެ‬ ‫އވަސްވެ ގަނެއްޖެވެ‪.‬‬ ‫ނން އެރުމަށް އެންމެން ަ‬ ‫ގޮޅިއަކާ ދިމާއަށެވެ‪ .‬ލަހެއްނުވެ އެތަ ު‬ ‫މގަނެވުނީ ކިރިޔާއެވެ‪.‬‬ ‫ޅން ދެ ި‬ ‫ފލަކަމުން ގޮ ި‬ ‫އނާ ަ‬ ‫ރވީ ނާހިލެވެ‪ޭ .‬‬ ‫އެންމެ ފުރަތަމަ އެ ު‬ ‫ނވުނެވެ‪.‬‬ ‫ފސޭހަކަމާއެކު ދެމިގަ ެ‬ ‫އ އަނަހަށް ވަރަށް ަ‬ ‫އމިލް އާ ި‬ ‫ނަމަވެސް ާ‬ ‫އ‬ ‫ނތަ ް‬ ‫ޒނާއެވެ‪ .‬ހަޒާ ާ‬ ‫ހސް ހަ ާ‬ ‫އރު ވަށައިގެން ހުރީ ު‬ ‫ތިރިއަށް ފައިބެ ބެލި ި‬ ‫ށ‬ ‫އގަތް އިރަށް ތެމިފައިވާ ތަޅުންގަނޑަކަ ް‬ ‫މހުން އެއްކޮށް ހިނގަ ި‬ ‫ގޯންޏަށް އަޅައި ‪ީ 3‬‬ ‫އ‬ ‫ވސް ވެއްޓިއްޖެވެ‪ .‬އެ އަޑާއެކު ރަސްގެފާނުގެ ހަށިފާރަވެރީންނާ ި‬ ‫ހން ެ‬ ‫އެރި ތިން މީ ު‬ ‫ނ‬ ‫ފ ު‬ ‫ތޔަރުކުރީއެވެ‪ .‬ވައްކަން ކުރަން އުޅުމުން ރަސްގެ ާ‬ ‫ސިފައިން އައިސް ‪ 3‬މީހުން ހަ ް‬ ‫މ މަރުގެ އަދަބު ދިނުމަށެވެ‪.‬‬ ‫ނިން ީ‬

‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|33‬ޞަފްޙާ‬

‫ށ‬ ‫ނނަ ް‬ ‫ހއްދަވާ! އަޅުގަނޑުމެ ް‬ ‫ނ ަ‬ ‫ހން ު‬ ‫ށ ތި ެ‬ ‫ހބާ އަޅުގަނޑުމެންނަ ް‬ ‫"މާތް ސާ ި‬ ‫މާފުކުރައްވާ! މަރުގެ އަދަބު ނޫން އަދަބެއް ދެއްވާ‪ ،‬އަޅުގަނޑުމެން އާއިލާ ވެސް‬ ‫މން ދިޔައެވެ‪.‬‬ ‫ބނަ ު‬ ‫ހލް ު‬ ‫މން ނާ ި‬ ‫ނ ރޮ ު‬ ‫އެބަތިބި" ރޮމު ް‬ ‫މ‬ ‫އން ެ‬ ‫ށ ެ‬ ‫ބގީޗާއިން އެމީހަކަ ް‬ ‫"މައްސަލައެއް ނެތް‪ .‬ޝަރުތެއް އެބައޮތް! ަ‬ ‫ނ ބުނެލިއެވެ‪.‬‬ ‫މވާ ހިފައިގެން އާދެ!" ރަސްގެފާނު ފާޑަކަށް ހެމު ް‬ ‫ނ ‪ޭ 10‬‬ ‫މީރު މޭވާއި ް‬ ‫ރަސްގެފާނުގެ ބަސްކޮޅު އިވުމާއެކު ‪ 3‬މީހުން އަވަހަށް ބަގީޗާއަށް ގޮސް‬ ‫ސ‬ ‫ރ މޭވާ ހިފައިގެން އަޔެވެ‪ .‬އާމިލް ނެގީ ރަންބުސްތާނެވެ‪ .‬އަނަ ް‬ ‫އެމީހަކަށް އެންމެ މީ ު‬ ‫ނެގީ މޭބިސްކަދުރެވެ‪ .‬ނާހިލް ނެގީ ކަރައެވެ‪.‬‬ ‫އޑެއް‬ ‫އމުރުކުރީ އެއްވެސް ަ‬ ‫ނ ރަސްގެފާނު ަ‬ ‫އއުމު ް‬ ‫ނ ަ‬ ‫މޭވާތައް ހިފައިގެ ް‬ ‫މ ބަޑި ޖަހާގޮތަށެވެ‪.‬‬ ‫ނހަފައި ދިރުވާލުމަށެވެ‪ .‬އަޑެއް ލައްވާލައިފިނަ ަ‬ ‫ށ ު‬ ‫ނުލައްވައި މޭވާތަ ް‬ ‫ނ‬ ‫ރ ް‬ ‫ފުރަތަމަ އައީ އާމިލެވެ‪ 3 .‬ވަނަ ރަންބުސްތާނު ދިރުވުމުގެ ތެރޭގައި އާމިލަށް ޯ‬ ‫އމިލް މަރުވެގެން ދިޔައެވެ‪.‬‬ ‫ފެށުނެވެ‪ .‬އެއާ އެކު ބަޑި ޖަހައި ާ‬ ‫ފސޭހަ‬ ‫ނ ވަރަށް ަ‬ ‫ދރު ވުމު ް‬ ‫އނަހަށެވެ‪ .‬މޭބިސްކަ ު‬ ‫ހނީ ަ‬ ‫ދެވަނައަށް ޖެ ު‬ ‫ސ‬ ‫ނ ް‬ ‫ވސް ‪8‬ވަނަ އެތި ދިރުވާލެވުމާއެކު އަ ަ‬ ‫އނަސް ދިޔައެވެ‪ .‬ނަމަ ެ‬ ‫ކަމާއެކު ދިރުވަމުން ަ‬ ‫މރުވެގެން ދިޔައީއެވެ‪.‬‬ ‫ޖހައި އަނަސް ވެސް ަ‬ ‫ޑ ަ‬ ‫އަށް ހޭން ފެށިއްޖެވެ‪ .‬ހޭންފެށުމާއެކު ބަ ި‬ ‫ހރީއެވެ‪.‬‬ ‫ނ ު‬ ‫ބލަ ް‬ ‫އ މަންޒަރު ަ‬ ‫އނާގެ ކަރާތާއް ހިފައިގެން ެ‬ ‫ނާހިލް ޭ‬ ‫މ ކަރާ‬ ‫އންމެ ފުރަތަ ަ‬ ‫ސއްކަތަށް ޖެހުނެވެ‪ެ .‬‬ ‫ރަސްގެފާނުގެ އިޝާރާތާއެކު ނާހިލްގެ މަ ަ‬ ‫ލ‬ ‫ށ ވީ ގޮތެވެ‪ .‬އެއާ އެކު ނާހި ް‬ ‫ވ އާމިލަ ް‬ ‫ހލަށް ީ‬ ‫ލވުމާ އެކު ނާ ި‬ ‫އަނގައިގައި ޖައްސާ ެ‬ ‫ހއި މަރައިލީއެވެ‪.‬‬ ‫ޑޖަ ަ‬ ‫ގަޔަށް ވެސް ބަ ި‬

‫ްޙ‬ ‫‪|34‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަވަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬

‫ވންދޫ=‬ ‫ހ ަ‬ ‫މއުމޫރު‪12 /‬ބީ‪ /‬ތުތިޔަ‪ ،‬ހއ‪.‬އި ަ‬ ‫=މުޙައްމަދު ަ‬

‫ސ‬ ‫ރޯދަމަސް ކައިރި ވަނީއެވެ‪ .‬ކެއުމުގައި އަހަރެން އަވަދިނެތި އުޅުނަ ް‬ ‫ނ ވަރަށް ފުރިހަމަކަމާއެކު ތައްޔާރީތައް‬ ‫މ ް‬ ‫ނނާއި އާއިލާ ހުރިހާ އެން ެ‬ ‫މމެ ް‬ ‫މަން ަ‬ ‫ވސް‬ ‫ނމަ ެ‬ ‫ވަމުންދިޔައެވެ‪ަ .‬‬

‫މ‬ ‫ތރިވަމެވެ‪ .‬ކޮން ެ‬ ‫މނަށް އެހީ ެ‬ ‫ނމަ ެ‬ ‫ސ މަ ް‬ ‫އަހަރެން ވެ ް‬

‫ރ ސާފުކޮށް ތައްޔާރު‬ ‫ނ ގޭތެ ެ‬ ‫ނ އައުމާއެކު‪ ،‬ކުއުމަށްފަހު އަހަރެ ް‬ ‫ދުވަހަކު ސުކޫލު ް‬ ‫ކުރުމުގާ އުޅެމެވެ‪.‬‬ ‫މސް ފެށިއްޖެއެވެ‪ .‬ދުވަސްތައް‬ ‫މިގޮތަށް ތައްޔާރީތައް ވަމުންދަނިކޮށް ރޯދަ ަ‬ ‫އ‬ ‫ނމެ ދުވަހެއް ވެސް ފާއިތުވަނީ ބަނޑުހަ ި‬ ‫ފާއިތުވަމުން ދަނީއުވެ‪ .‬ނަމަވެސް ކޮ ް‬ ‫ހ‬ ‫ވ ު‬ ‫ނ އެ ދު ަ‬ ‫ވންނަ ީ‬ ‫ށ ަ‬ ‫އހަރެން ބަދިގެޔަ ް‬ ‫ނމައާ އެކު ަ‬ ‫ނ މަތީގައެވެ‪ .‬މަ ް‬ ‫ހޫނުކަ ް‬ ‫ފވައި ކާއެއްޗިހި ތައްޔާރުކުރުމަށް މަދަދުވެރިވާށެވެ‪.‬‬ ‫މޖެހި ާ‬ ‫ރޯދަވީއްލަން ހަ ަ‬ ‫ލ ވަގުތުގައި ކޮންމެ ފަހަރަކު‬ ‫ރފައި ބޭރަށް ނިކުމެ ާ‬ ‫މ ކައްކަން ހު ެ‬ ‫މަން ަ‬ ‫ހން‬ ‫ޔށް އަޅައިގެން ި‬ ‫ގ ަ‬ ‫ނ އަނ ަ‬ ‫ރ ނަގައިގެ ް‬ ‫ހކި ކިރު ދަޅުން ކި ު‬ ‫ކަފޭރާގައި ހުންނަ ި‬ ‫ދިރުވާލަ‬

‫ދިރުވާލާ‬

‫ނނަމެވެ‪.‬‬ ‫ހުން ަ‬

‫މ‬ ‫ނ ަ‬ ‫މަ ް‬

‫ބަދިގެއަށް‬

‫ނ‬ ‫ނ ަ‬ ‫ވަ ް‬

‫އިރަށް‬

‫އ‬ ‫ލު ި‬

‫ގ‬ ‫ނ ެ‬ ‫މ ވާހަކަ ދެއްކިޔަސް އަހަރެ ް‬ ‫ލމެވެ‪ .‬މަން ަ‬ ‫ނމައަށް ބަލައި ަ‬ ‫ވމަކުން މަ ް‬ ‫ހިނިތުން ު‬ ‫ތކުންނެވެ‪.‬‬ ‫ނ އާނ ހޫނ ފަދަ ލަފުޒު ަ‬ ‫ބަހުރުވަ ބަހައްޓަ ީ‬ ‫ހއްނާ‬ ‫ނމަ އަ ަ‬ ‫ސ ގޭގައިހުރި ކިރުދަޅުން މަދުވާތީ މަ ް‬ ‫ކޮންމެ ދުވަހަކު ވެ ް‬ ‫ބއޭ ހިތަށް އަރައެވެ‪.‬‬ ‫ގނީ ާ‬ ‫ސުވާލުކުރެއެވެ‪ .‬އަހަރެން ރޯދަ ހިފާގޮތް މަންމައަށް އެނ ެ‬

‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|35‬ޞަފްޙާ‬

‫ނ ކަމެވެ‪.‬‬ ‫ނނާ ެ‬ ‫ނމައަށް ނުފެ ް‬ ‫ހރަކާތްތައް މަ ް‬ ‫ގ ަ‬ ‫ވ ކަމަކީ އަހަރެން ެ‬ ‫ށ ޔަޤީން ާ‬ ‫އަހަންނަ ް‬ ‫ޝައްކުވާނީ ވެސް ފެންނަ ނަމަތާއެވެ‪.‬‬ ‫ތރުވަނަ‬ ‫ރން ހޭދަކުރީމެވެ‪ .‬މިއީ ހަ ަ‬ ‫ދމަސް އަހަ ެ‬ ‫ތން ރޯ ަ‬ ‫މިގޮތުގައި ި‬ ‫ހކޮޅަށް އެޅިއްޖެއެވެ‪.‬‬ ‫ގ ފަ ު‬ ‫ގސް ރޯދަމަހު ެ‬ ‫ނ ޮ‬ ‫ރޯދަމަހެވެ‪ .‬ދުވަސްތައް ފާއިތިވަމު ް‬ ‫ދ‬ ‫އޅޭ ތަރާވީސް ނަމާ ު‬ ‫ގން‪ ،‬ރަށަށް އައިސްގެން ު‬ ‫މ ބުނެ ެ‬ ‫މން ަ‬ ‫ގ ަ‬ ‫އެއްދުވަހު އަހަރެން ެ‬ ‫ކުރާ އުސްތާޛުންނަށް ރޯދަވިލުމެއް ބޭއްވުމަށް ޓަކައި ކައްކަން ވަނީމެވެ‪ .‬ކެއްކުމުގައި‬ ‫ކށް މެންދުރު ވެއްޖެއެވެ‪ .‬ކުއްލިއަކަށް ބަނޑުކުކުރެން ފެށުމާއެކު‪،‬‬ ‫ވަގުތު ގުނަމުން ދަނި ޯ‬ ‫ލއިތޯ ހުރީމެވެ‪ .‬ފުރުސަތެއް ލިބޭތޯއެވެ‪.‬‬ ‫ކމެ ަ‬ ‫މ ބޭރަށް ނި ު‬ ‫މަން ަ‬ ‫މ‬ ‫މން ަ‬ ‫ނފެށިއެވެ‪ .‬ކުއްލިއަކަށް ަ‬ ‫ވ ް‬ ‫ތށް ކަންތައްތައް ާ‬ ‫އަހަރެން ހީކުރި ގޮ ަ‬ ‫ސ‬ ‫ވގުތުކޮޅުގައި އަވަ ް‬ ‫އަވަސް އަރުވާލާފައި ހިކަނދިފަތެއް ބަލައި ބޭރަށް ދިޔައެވެ‪ .‬އެ ަ‬ ‫ބ‬ ‫ޖހީމެވެ‪ .‬މިސްރާ ު‬ ‫އަރުވާލައިފައި ހިކި ކިރު ދަޅު ހުރިދިމާއަށް އަހަރެން މިސްރާބު ެ‬ ‫ބނެވެ‪ .‬ހިކި ކިރުދަޅު‬ ‫ލ ު‬ ‫ރ ހައިރާންކަމެއް ި‬ ‫ހންގާލިއި ު‬ ‫ނ ނަޒަރު ި‬ ‫ހ އަހަރެ ް‬ ‫ޖެހުމަށްފަ ު‬ ‫ހުރިތަނުގައި ދެ ދަޅު ހުއްޓެވެ‪ .‬ކުލިއަކަށް އަޑެއް އިވުމުން ބޭރު ބަލައިލީމެވެ‪.‬‬ ‫މ‬ ‫ނ ަ‬ ‫މގެ ދުރުމިއަށް އަހަރެން އަރައިފި ަ‬ ‫މން ަ‬ ‫ސަހަރޯއެވެ‪ .‬މަންމަ އަންނަނީއެވެ‪ަ .‬‬ ‫ނ ދަޅުގެ ތެރެއަށް‬ ‫ހރަކާތްތަކަށް ބަލަމު ް‬ ‫އރިއެވެ‪ .‬މަންމަގެ ަ‬ ‫ފަޅާއަރާނޭ ހިތަށް ެ‬ ‫ގއިގެން އަވަސްއަވަސް ކޮށްލީމެވެ‪.‬‬ ‫ހ މުށްފުރައި ކިރު ނަ ަ‬ ‫އަތްކޮށްޕައިލުމަށް ފަ ު‬ ‫ނ އެއް ފައި‬ ‫ނނަ ް‬ ‫ގޔަށް ވަ ް‬ ‫މ ބަދި ެ‬ ‫ނއިރު މަން ަ‬ ‫ވ ު‬ ‫ބަދިގެއިން ނިކުމެ ު‬ ‫މ ގޮވާލިއެވެ‪.‬‬ ‫ނ މަން ަ‬ ‫އަޅައިފިއެވެ‪ .‬އަހަރެން ދިޔަލެއް ބާރުކަމެ ް‬ ‫ބ‬ ‫ޖވާ ު‬ ‫ނ ަ‬ ‫"ދަރިފުޅާ‪...‬އައިސްތޫ! ހާދަބާރަކަށް ކޮންތާކައް ތިދަނީ؟" އަހަރެ ް‬ ‫ވެސްނުދީ ދުއްވައިގަތީމެވެ‪.‬‬

‫ްޙ‬ ‫‪|36‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަވަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬ ‫ނ ގޮސް ގޭގައި މާގަސް ހައްދާފައިވާ ގަސްތަކުގެ‬ ‫ގ ް‬ ‫މަންމައަށް ފިލައި ެ‬ ‫ނ‬ ‫ޑ ް‬ ‫މ ު‬ ‫ޅއިލީމެވެ‪ .‬މަޑު ަ‬ ‫ތެރެއަށް ވަދެ އިނދެ މުށުގައި ހުރި ކިރުތައް އެއް އަނގަޔަށް އަ ަ‬ ‫ހިންދިރުވައިލީމެވެ‪.‬‬

‫ބަނޑުހައިވެފައި‬

‫ހރިލެއް‬ ‫ު‬

‫ނ‬ ‫ބޮޑުކަމު ް‬

‫ދެތިން‬

‫ރ‬ ‫ފަހަ ު‬

‫ލ‬ ‫ށއެވެ‪ .‬މަޑުމަޑު ދި ަ‬ ‫ވން ފެ ި‬ ‫ހިންދިރުވައިލެވުނެވެ‪ .‬އެންޏާ ނުވާ ގޮތެއް އަހަންނަށް ާ‬ ‫ސ‬ ‫ހޫނެއް ކަރުތެރެއިން އުފެދެމުން ދިޔައެވެ‪ .‬ދުލާ ހަމައަށް ވެސް އެ ދިލަ ހޫނު އިހްސާ ް‬ ‫ކުރެވެން ފެށުނެވެ‪ .‬އަނގަތެރޭގައި އިތުރު އޮލަކަމެއް އުފެދި ފޮނަ އަރަން ފެށިއެވެ‪.‬‬ ‫އ‬ ‫ތުންފަތާ ހަމައަށް އެ ދިލަ އިހްސާސް ކުރެވެން ފެށުނެވެ‪ .‬އަނގައިގަ ި‬ ‫ކ އަރަމުން ދިޔައެވެ‪ .‬އަހަންނަށް ކެތްކުރަން އުނދަގޫވިއެވެ‪.‬‬ ‫ހުރި ފޮނަތަކުން ބޮ ި‬ ‫ލއިވައި ގަނެވުނެވެ‪.‬‬ ‫ނއް އުފެދެމުންދާތީއެވެ‪ .‬ބާރުބާރަށް ހަޅެއް ަ‬ ‫އަނގައިން ދިލަ ހޫ ެ‬ ‫ނށް އަޔެވެ‪.‬‬ ‫މ އެތަ ަ‬ ‫އެއަޑަށް މަން ަ‬ ‫އ‬ ‫ނފަތާ ި‬ ‫ޅ ތު ް‬ ‫މން ދިޔައެވެ‪ .‬މު ި‬ ‫ނނަ ު‬ ‫ގއިން ބޮކި ނުކު ް‬ ‫އޭރު އަހަރެންގެ އަނ ަ‬ ‫އަނގައިން ހުދު އޮލައެއް ނުކުމެ މުޅި މޭމައްޗަށް ކުޅުތައް އެޅެމުން ދިޔައެވެ‪.‬‬ ‫މ ދެނެގަތެވެ‪ .‬އަވަސް‬ ‫މން ަ‬ ‫ށވެ‪ .‬ވީގޮތް ަ‬ ‫ށ އިޝާރާތްކޮށްލެވުނީ އަނގައަ ެ‬ ‫އަހަންނަ ް‬ ‫ނ‬ ‫ހަރަކާތްތަކާއެކު އަހަރެން އަނގަ ރަނގަޅަށް ދޮއްވިއެވެ‪ .‬އަނގައިން ރަހަ ކެނޑެންދެ ް‬ ‫ނ ލައިދީ ދޮއްވިއެވެ‪.‬‬ ‫އަނގަޔަށް ފެ ް‬ ‫ނނާނެ"‬ ‫ހ ް‬ ‫ޔމަތް ދުވަހުގެ އަޒާބު ތިޔަށްވުރެ ވޭން ު‬ ‫"ކޮބާ ހީވެއްޖެ‪ .‬ގި ާ‬ ‫ލއިލިއެވެ‪ .‬އަހަންނަށް އިސްޖަހައިލެވުނެވެ‪.‬‬ ‫ނ ދިމާއަށް ބަ ަ‬ ‫އހަން ާ‬ ‫ނމަ ަ‬ ‫ނުރުހިފައި މަ ް‬ ‫ނ‬ ‫އހަންނަށްވީ އަސަރުގަދަ ފިލާވަޅަކަށެވެ‪ .‬އުމުރުން ފަސް އަހަރު ް‬ ‫މަންމަގެ އެ ފިލާވަޅު ަ‬ ‫ނ‬ ‫ފެށިގެން ހިފި ރޯދައެއީ ނުހިފާ އެއްޗެއްކަން މަންމައަށް ވެސް އެނގުނީއެވެ‪ .‬ލަދު ް‬ ‫ކޓަރިއަށް ވަދެ ދޮރު ލައްޕައިލީމެވެ‪.‬‬ ‫މން ގޮސް ޮ‬ ‫ބޯހައިލަ ު‬

‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|37‬ޞަފްޙާ‬

‫=އައިމިނަތު އީނާޝް‪12 /‬ބީ‪ /‬ޔާގޫތުގެ‪ ،‬ހއ‪.‬އިހަވަންދޫ=‬ ‫ފއިވާތާ‬ ‫އވެނީގެ ގޮތުން ގުޅި ަ‬ ‫މުސްކުޅި ދެމަފިރިއެކެވެ‪ .‬މި ދެމީހުން ކަ ި‬ ‫މ‬ ‫ނ ގޮތުގައި ި‬ ‫ނ ބު ާ‬ ‫މހު ް‬ ‫ނ ީ‬ ‫ފރިން ދަން ަ‬ ‫‪ 60‬އަކަށް އަހަރު ވެދާނެއެވެ‪ .‬މި ދެމަ ި‬ ‫ހފައެއް ނުވެއެވެ‪.‬‬ ‫ދެމީހުންގެ ދިރިއުޅުމުގައި ދުވަހަކު ވެސް މައްސަލައެއް ޖެ ި‬ ‫ތ‬ ‫ނ ދަ ި‬ ‫ނ ގަބޫލްކުރަ ް‬ ‫ކން ވެފައިވަ ީ‬ ‫ނށް މި ަ‬ ‫ހން ަ‬ ‫އަރައިރުމެއް ހަދާފައެއް ނެތެވެ‪ .‬މީ ު‬ ‫ހަގީގަތަކަށެވެ‪.‬‬ ‫ހ‬ ‫ދަތުރުވެރިއެއް މި ދެމަފިރިން އުޅޭ އަވަށަށް ޒިޔާރަތް ކުރިއެވެ‪ .‬މި މީ ާ‬ ‫އ‬ ‫އެ އަވަށު ރެސްޓޯރެންޓެއްގައި ހުރިތަން ފެނިގެން އެ އަވަށުގެ މީހަކު އައިސް އެ ީ‬ ‫ހއި ދަތުރުވެރިޔާ ގާތު ސުވާލު ކުރިއެވެ‪.‬‬ ‫ތ އަ ަ‬ ‫ކާކުތޯއާއި އުޅެނީ ކައިވެނި ކޮށްގެން ޯ‬ ‫ދަތުރުވެރިޔާ‬

‫ޏވެ‪.‬‬ ‫ބުން ެ‬

‫ނ‬ ‫ނ ް‬ ‫އަންހެ ު‬

‫ވރިކޮށްފީމެވެ‪.‬‬ ‫ަ‬

‫އަބަދު‬

‫ނ‬ ‫އުޅެ ް‬

‫ނ‬ ‫ޖހެ ީ‬ ‫ެ‬

‫މ‬ ‫ދމަފިރިންގެ ވާހަކަ ި‬ ‫އަރާރުންވުމެއްގައެވެ‪ .‬ދެން އެ އަވަށު މީހާ އެއްކަލަ ެ‬ ‫އ‬ ‫ކ އަހަރެން ގަބޫލެ ް‬ ‫ދަތުރުވެރިޔާއަށް ކިޔައިދީފިއެވެ‪ .‬ދަތުރުވެރިޔާ ބުންޏެވެ‪ .‬ތިޔަ ވާހަ ަ‬ ‫ނމަވެސް‬ ‫ނނާނެއެވެ‪ަ .‬‬ ‫ހ ް‬ ‫ނމެ ދެމަފިރިއެއް ވެސް ދެބަސްވާ ކަންތައް ު‬ ‫ނުކުރާނަމެވެ‪ .‬ކޮ ް‬ ‫އެ އަވަށު މީހާ އެއީ ތެދު ކަމަށް ހުވާކޮށް‪ ،‬އެދެމަފިރިންގެ ހަމަޖެހޭ ދިރިއުޅުމުގެ‬ ‫ށ‬ ‫ޒޔާރަތް ކޮށްލުމަ ް‬ ‫ި‬ ‫ށ އެދެމަފިރިންނަށް‬ ‫ސިއްރަކީ ކޮބައިތޯ އޮޅުންފިލުވައިލުމަ ް‬ ‫ހިޔާލުދިނެވެ‪.‬‬ ‫ކރިއެވެ‪.‬‬ ‫ޒޔާރަތް ު‬ ‫އޭގެ އަނެއް ދުވަހު ދަތުރުވެރިޔާ މިދެމަފިރިންނަށް ި‬ ‫އ‬ ‫ހޔޮ ކަމާ ި‬ ‫މހާ ހިތް ެ‬ ‫ނ ީ‬ ‫ނޏެވެ‪ .‬މި ފިރިހެ ް‬ ‫މހާ އެކަ ް‬ ‫ނ ފިރިހެން ީ‬ ‫އެވަގުތު ގޭގައި އުޅު ީ‬ ‫ްޙ‬ ‫‪|38‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަވަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬ ‫ވ‬ ‫އ ާ‬ ‫މންދާރީ އަދާކުރިއެވެ‪ .‬ދަތުރުވެރިޔާ ކުރަން ބޭނުންވެފަ ި‬ ‫އެކު ދަތުރު ވެރިޔާއަށް މެހެ ާ‬ ‫ޖވާބުދިނެވެ‪ .‬އާއެކެވެ‪.‬‬ ‫ހލާފައި ަ‬ ‫ސކުޅި މީހާ ީ‬ ‫މހާ ގާތުން އެހިއެވެ‪ .‬މު ް‬ ‫ސުވާލު ފިރިހެން ީ‬ ‫އަހަރެމެންގެ‬

‫ދމެދުގައި‬ ‫ެ‬

‫އ‬ ‫މައްސަލައެ ް‬

‫ޖެހިފަކާއެއް‬

‫ނންނާނެއެވެ‪.‬‬ ‫ޯ‬

‫ތ‬ ‫އެވަގު ު‬

‫ހ‬ ‫ނވެ‪ .‬މުސްކުޅި މީ ާ‬ ‫ށ އެދު ެ‬ ‫ދނުމަ ް‬ ‫ގ ސިއްރު ބުނެ ި‬ ‫ދަތުރުވެރިޔާ އާދޭހާއެކު އެކަމު ެ‬ ‫ކިޔައިދޭން ފެށިއެވެ‪.‬‬ ‫ނ‬ ‫މިކަން ފެށުނީ މީގެ ‪ 60‬އަކަށް އަހަރު ކުރިންނެވެ‪ .‬ކައިވެނިކޮށްގެން ާ‬ ‫ގ އަވަށަށް ދިއުމަށް ޓަކައި ދަތުރު ފެށީ‬ ‫މފިރިން‪ާ ،‬އަހަރެމެން ެ‬ ‫އެކު އަހަރެމެން ދެ ަ‬ ‫ތ‬ ‫ނކޮޅަކަށް ދެވުނު ތަނާ މަގުމަތީގައި އޮ ް‬ ‫ތ ް‬ ‫ގމުން ަ‬ ‫ހިމާރެއްގައެވެ‪ .‬އެ ހިމާރު ހިނ ަ‬ ‫ނން 'އެކެއް'‬ ‫ގައު ކޮޅެއްގައި އަޅައިގަނެ ވެއްޓިއްޖެއެވެ‪ .‬އެވަގުތު އަހަރެންގެ އަންހެ ު‬ ‫އ‬ ‫ކ އަހަރެން އެކަމާ ި‬ ‫ލބުނެއްކަމަ ު‬ ‫ރންކަމެއް ި‬ ‫ށ ހައި ާ‬ ‫އހަންނަ ް‬ ‫ނޏެވެ‪ .‬އެކަމުން ަ‬ ‫ނ ބު ް‬ ‫މިހެ ް‬ ‫ނ‬ ‫ތ ާ‬ ‫ތންކޮޅަކަށް ދެވުނު ަ‬ ‫ތ ސުވާލެއް ނުކުރަމެވެ‪ .‬އަނެއްކާ ވެސް ަ‬ ‫ނ އޭނަ ގާ ު‬ ‫ބެހޭގޮތު ް‬ ‫ނ‬ ‫ނން 'ދެއެއް' މިހެ ް‬ ‫އވެ‪ .‬ވަގުތުން އަންހެ ު‬ ‫ގައުކޮޅެއްގައި އަޅައިގަނެ ހިމާރު ވެއްޓިއްޖެ ެ‬ ‫ރ‬ ‫އނެއްކާ ވެސް ގައުކޮޅެއްގައި އަޅައިގަނެ ހިމާ ު‬ ‫ނޓް ފަހުން ަ‬ ‫މ ެ‬ ‫ބުންޏެވެ‪ .‬އޭގެ ދެ ި‬ ‫ގ ބަޑިއެކެވެ‪ .‬އަހަރެން‬ ‫ފހު ނެ ީ‬ ‫ނ ބުނުމަށް ަ‬ ‫މހެ ް‬ ‫ތނެއް' ި‬ ‫ހނުން ' ި‬ ‫ވެއްޓިއްޖެއެވެ‪ .‬އަން ެ‬ ‫ނ އެއްގޮތަކަށް ވެސް‬ ‫ބޑިއެއް ގެންގުޅޭކަ ް‬ ‫ނ ަ‬ ‫ވއެވެ‪ .‬އަންހެނު ް‬ ‫ވަރަށް ހައިރާން ި‬ ‫ޑޖެހައި‬ ‫ގ ބޮލަށް ބަ ި‬ ‫އނެތި އޭނާ ހިމާރު ެ‬ ‫އެނގިފައިނެތީމައެވެ‪ .‬އެއްވެސް ވިސްނުމެ ް‬ ‫ނ‬ ‫މަރާލިއެވެ‪ .‬ލިބު ު‬

‫ކުއްލި‬

‫ށ‬ ‫އ އަހަންނަ ް‬ ‫ސިހުމުގަ ި‬

‫އލަވައި ގަނެވުނެވެ‪.‬‬ ‫ހަޅޭ ް‬

‫މ‬ ‫ނނަށް ވަރަށް މުހިއް ު‬ ‫އހަރެމެ ް‬ ‫ޔން ފެށުނެވެ‪ .‬އެ ހިމާރު ަ‬ ‫ށ އެއްޗެހި ކި ަ‬ ‫ނންނަ ް‬ ‫އަންހެ ު‬ ‫ކރެވެން ފެށުނެވެ‪.‬‬ ‫އއްހޭ އަހައި ސުވާލު ު‬ ‫މޔަ ެ‬ ‫ވާނޭ‪ ،‬އަޅެ ތީ ޮ‬

‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|39‬ޞަފްޙާ‬

‫ތރުކަޅި‬ ‫އލާ ހަ ަ‬ ‫ނ ސީދާ އަހަރެންގެ ލޮލަށް ބަލަ ި‬ ‫ނ ް‬ ‫އެވަގުތު އަންހެ ު‬ ‫ސ‬ ‫މއަދާ ހަމައަށް ވެ ް‬ ‫ނޏެވެ‪ .‬އެވަގުތުން ފެށިގެން ި‬ ‫ނ ބު ް‬ ‫ހަމަކޮށް‪" ،‬އެކެއް" މިހެ ް‬ ‫އއް ނެތެވެ‪.‬‬ ‫އަހަރެމެންގެ މެދުގައި މައްސަލައެއް ޖެހިފަ ެ‬ ‫ޔ‬ ‫ވއެވެ‪ .‬ފުންކޮށް ވިސްނައިލިއެވެ‪ .‬ދަތުރުވެރި ާ‬ ‫ދަތުރުވެރިޔާ ހިމޭން ި‬ ‫ށ‬ ‫ނ ފިރިހެން މީހާއަ ް‬ ‫މ ް‬ ‫އލަ ު‬ ‫ހީލައިފައި ޝަހާދަތް އިނގިއްޔާއި މެދު އިނގިލި ހިއްލަ ި‬ ‫ނށް ވިސްނިއްޖެއެވެ‪.‬‬ ‫ހން ަ‬ ‫ޑން ބުނެލިއެވެ‪" .‬އަ ަ‬ ‫އިޝާރާތްކޮށްލިއެވެ‪ .‬އެއަށްފަހު މަޑުމަ ު‬ ‫ނތާއެވެ‪".‬‬ ‫ޔ ެ‬ ‫މ ވާހަކަ ވެސް ކި ާ‬ ‫ހން ި‬ ‫ތ ނުވިސްނޭ މީ ު‬ ‫އެކަމަކު ތިޔަ ވީ ގޮ ް‬

‫=މާރިޔަތު މާނިޢާ‪12 /‬ބީ‪ /‬މާރސް‪ ،‬ހއ‪.‬އިހަވަންދޫ=‬ ‫ތ ފޯނާ‬ ‫ހޮނިހިރު ދުވަހެއްގެ ރޭގަނޑެވެ‪ .‬އާދައިގެ މަތިން އަހަރެން އޮ ީ‬ ‫ޑ‬ ‫ޔޓިއުބުން އެކިއެކި ވީޑިއޯ ބެލުމުގައެވެ‪ .‬އެހެން އޮތްއިރު ގަ ި‬ ‫ކުޅެލަ ކުޅެލާއެވެ‪ޫ .‬‬ ‫އ‬ ‫ވއިބާއިން މެސެޖެ ް‬ ‫ޔ ަ‬ ‫އހަރެންގެ އެކުވެރި ާ‬ ‫ގނެވެ‪ .‬ކުއްލިއަކަށް ަ‬ ‫ދިޔަގޮތް ވެސް ނޭނ ު‬ ‫ނ‬ ‫ށ ވަދެލީމެވެ‪ .‬ދެމީހު ް‬ ‫އ އަހަރެން ވައިބާއަ ް‬ ‫ޖވާބުދާރީވާން ހިތަ ި‬ ‫ފޮނުވިއެވެ‪ .‬އެއަށް ަ‬ ‫ރ‬ ‫އެކަކު އަނެކަކުގެ ހާލު އަހުވާލު ބަލައި ތަފާތު އެތައް މައުލޫތައް ނަގައި މަޝްވަ ާ‬ ‫ގ‬ ‫އ ކެޕިޓަލް "އައި" ެ‬ ‫ކުރީމެވެ‪ .‬އެގޮތުން އިނގިރޭސި ކީބޯޑުގެ ސިމްޕަލް "އެލް" އާ ި‬ ‫ތަފާތަކީ ކޮބައިތޯ އާއި އާދިއްތަ ދުވަހާއި ހޮނިހިރު ދުވަސް އެހައި ދުރުވެފައި‪ ،‬އެކަމަކު‬

‫ްޙ‬ ‫‪|40‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަވަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬ ‫ނ‬ ‫ދއްތަ ދުވަސް އެހައި ކައިރިވީ ކީއްވެތޯ‪ ،‬މިފަދަ ތާކުން ތާކު ް‬ ‫ހޮނިހިރު ދުވަހާއި އާ ި‬ ‫ފވީމެވެ‪.‬‬ ‫ހ މައުޟޫޢުތަކާއި ސުވާލުތަކުން ދެމި ޯ‬ ‫ނުޖެ ޭ‬ ‫ށ‬ ‫ހންނަ ް‬ ‫ގ އޮލަ ވާހަކަ މެދުކެނޑުމަކަށް އައީ އަ ަ‬ ‫ހން ެ‬ ‫އަހަރެމެން ދެމީ ު‬ ‫ފށީމައެވެ‪ .‬ފޯނުގެ ކޯލަރ އައިޑީއަށް ބަލައިލިއިރު މި ގުޅަނީ‬ ‫ފޯނެއް އަންނަން ެ‬ ‫ޔ‬ ‫ލ" ކިޔާކި ާ‬ ‫ގއި ޖައްސައިލީމެވެ‪" .‬ހެލޯ ހެ ޯ‬ ‫މަންމައެވެ‪ .‬އަވަހަށް ފޯނުނަގައި ކަންފަތު ަ‬ ‫ނ‬ ‫ނ ކަނޑާލައި އަލު ް‬ ‫ވަރުބަލިވިއިރު ވެސް ޖަވާބެއް ނުދިނެވެ‪ .‬އެންމެފަހުން ފޯ ު‬ ‫ޅމެވެ‪ .‬މިފަހަރު ވެސް ހަމަ އެއްވެސް އަޑެއް ނީވެއެވެ‪ .‬ފޯނުގެ އަޑު‬ ‫މަންމައަށް ގު ީ‬ ‫ވސް ބެލީމެވެ‪ .‬ހުރިހާ ކަމެއް ވެސް ހުރީ‬ ‫އެންމެ ގަދަކޮށްފައި‪ ،‬މިއުޓް ގައިތޯ އިނީ ެ‬ ‫ރަނގަޅަށެވެ‪.‬‬ ‫ވ‬ ‫މންމަގެ އަޑު ނީ ޭ‬ ‫ނންމާ‪ަ ،‬‬ ‫އެއީ މަންމަ ފޯނުގެ މައްސަލައެއްކަމަށް ި‬ ‫ނ‬ ‫ބކަށް ލިބުނީ އަހަރެ ް‬ ‫ސޖެއް ފޮނުވީމެވެ‪ .‬ޖަވާ ަ‬ ‫އންގުމަށް ޓަކައި މެ ެ‬ ‫ވާހަކަ‪ ،‬މަންމައަށް ެ‬ ‫ނ‬ ‫ނމަ ފޯނަށް އަހަރެ ް‬ ‫މ ް‬ ‫ވ މެސެޖުގައި އޮތީ ަ‬ ‫މންމަ ފޮނު ި‬ ‫އުއްމީދުކުރި ޖަވާބެއް ނޫނެވެ‪ަ .‬‬ ‫ގ‬ ‫ނ އަހަރެންގެ ފޯނު ެ‬ ‫ވ‪' .‬އެހެންވިއްޔާ މިވާ ީ‬ ‫ދެއްކި ހުރިހާ ވާހަކައެއް އަޑު އިވުނުކަމަށެ ެ‬ ‫ށ‬ ‫އ ް‬ ‫ޓންގް ަ‬ ‫ކ އަލުން ސެ ި‬ ‫ނލެވުނެވެ‪ .‬އަނެއް ާ‬ ‫ނ ބު ެ‬ ‫ނށް ހިތާ ހިތު ް‬ ‫ހން ަ‬ ‫މައްސަލައޭ' އަ ަ‬ ‫ތ‬ ‫މ ގަދަކޮށްތޯ ބެލީމެވެ‪ .‬އަދި ސައިލެންޓް މޯޑަށް ލެވިފައިވޭ ޯ‬ ‫ގޮސް އަޑުހުރީ އެން ެ‬ ‫ހމަ ހުރީ ރަނގަޅަށެވެ‪.‬‬ ‫ވސް ހުރިހާ ކަމެއް ަ‬ ‫ނމަ ެ‬ ‫ވެސް ބެލީމެވެ‪ަ .‬‬ ‫ތއާއި‬ ‫ލމެވެ‪ .‬އޭރު ދައް ަ‬ ‫އ އަޑުއިވޭތޯ ބެ ީ‬ ‫ފނަށް ގުޅަ ި‬ ‫ނ ދައްތަ ޯ‬ ‫އެންމެފަހު ް‬ ‫ށ‬ ‫ށވެ‪ .‬ދައްތަ ފޯނު ނެގިއެވެ‪ .‬އަހަންނަކަ ް‬ ‫ޓންގރޫމުގައި ޓީވީ ބަލާ ެ‬ ‫ބޭބެ އިނީ ސި ި‬ ‫ނ‬ ‫އވޭތޯ ސުވާލުކުރަ ް‬ ‫ޑ ި‬ ‫އވެ‪ .‬އަހަރެންގެ އަ ު‬ ‫އއްވެސް އަޑެއް ނީވެ ެ‬ ‫މ ެ‬ ‫ސ ހަ ަ‬ ‫މިފަހަރު ވެ ް‬ ‫ށ‬ ‫ހންނަ ް‬ ‫ޅ ގޮތް އެމީ ު‬ ‫އޮއްވާ ދައްތައާއި ބޭބެ އައިސް ކޮޓަރިއަށް ވަނެވެ‪ .‬ވެގެން އު ޭ‬ ‫ހރެފައި‪ ،‬ބާރުބާރަށް‬ ‫ބލަން ު‬ ‫ކގެ މޫނަށް ަ‬ ‫މހުން އެކަކު އަނެކަ ު‬ ‫ކިޔައި ދިނީމެވެ‪ .‬ދެ ީ‬ ‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|41‬ޞަފްޙާ‬

‫އ‬ ‫ތ ް‬ ‫ގތް ފަހުމުވާ ގޮ ެ‬ ‫ގން އުޅޭ ޮ‬ ‫ހންނަށް ވެ ެ‬ ‫މ ހެނީއެވެ‪ .‬އަ ަ‬ ‫ނ ހަ ަ‬ ‫ހޭންފެށިއެވެ‪ .‬ދެމީހު ް‬ ‫ނުވިއެވެ‪.‬‬ ‫ނ‬ ‫ބޭބެ އައިސް ކައިރީގައި އޮތް ހެޑްސެޓަށް އިޝާރަތްކޮށްލުމުން ވެގެ ް‬ ‫ލ‬ ‫ޓ ި‬ ‫ނމާ ހެޑްސެޓް ކަންފަތުން ނައް ާ‬ ‫އ ނި ް‬ ‫މިއުޅޭގޮތް ރޭކައިލިއެވެ‪ .‬ވީޑިއޯތައް ބަލަ ި‬ ‫ނން އެ ނައްޓާލަން ހަނދާން ނެތުނީއެވެ‪ .‬ދެން ކިތައްމެ ވަރަކަށް އަޑުގަދަ‬ ‫ނަމަވެސް ފޯ ު‬ ‫ނ‬ ‫ލ މޮޔަކަ ް‬ ‫ވ؟ އަމިއް ަ‬ ‫ނ ހެއްޔެ ެ‬ ‫ނނީ ކިހިނަކު ް‬ ‫އން ާ‬ ‫ނށް އަޑު ަ‬ ‫ކުރިއެއް ކަމަކު ފޯ ަ‬ ‫އ‬ ‫ރތްވިއެވެ‪ .‬އޭރުވެސް ދައްތައާއި ބޭބެގެ ހުނުމަށް މެދުކެނޑުމެ ް‬ ‫ހިތަށްއަރައި މީހަ ަ‬ ‫ނާދެއެވެ‪.‬‬

‫=މާރިޔަތު މާނިޢާ‪12 /‬ބީ‪ /‬މާރސް‪ ،‬ހއ‪.‬އިހަވަންދޫ=‬ ‫އ ރިއްސާފަ‪ ،‬ހޮނޑުލެވޭތީ އުޅޭތާ ދެތިން ދުވަސް‬ ‫ހަސަންފުޅު ބަނޑުގަ ި‬ ‫ވެއްޖެވެ‪ .‬މުސްކުޅިވެ ގައިބާރު ދެރަވުމުން ވާގޮތް ކަމަށް ބަލައި އިތުރު ފަރުވާއެއް‬ ‫ހ‬ ‫ބ ާ‬ ‫މ ކުރިއްސުރެ ޑޮކްޓަރީ ޭ‬ ‫ނއަކީ އެން ެ‬ ‫ނ މަސައްކަތެއް ނުކުރެވެ‪ .‬އޭ ާ‬ ‫ހޯދަން އޭ ާ‬ ‫ތނުވާ ވަރުވީމައެވެ‪.‬‬ ‫ވސް ބޭނުންކުރަނީ ކެ ް‬ ‫ސބު ެ‬ ‫ވަރަށް ދުރު މީހެކެވެ‪ .‬ބޭހެއް ހާ ހި ާ‬ ‫ނ‬ ‫ހ ް‬ ‫އންމެފަ ު‬ ‫ނ ދަތިވުމުން‪ެ ،‬‬ ‫ޅ ް‬ ‫ބން ތެދުވެ އު ެ‬ ‫ސބަ ު‬ ‫ވމުގެ ަ‬ ‫ވސް ބަލި ު‬ ‫އެގޮތުން މިފަހަރު ެ‬ ‫ނންމީއެވެ‪.‬‬ ‫ސިއްހީ މަރުކަޒަށް ދާން ި‬

‫ްޙ‬ ‫‪|42‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަވަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬ ‫ނ‬ ‫ޖެހިގެ ް‬

‫އައި‬

‫ދުވަހުގެ‬

‫ދނެވެ‪.‬‬ ‫ހެނ ު‬

‫ސައިފޮދެއް‬

‫ހ‬ ‫ބުއިމަށްފަ ު‬

‫ބ‬ ‫ބ ޖެހިއެވެ‪ .‬ނަސީ ު‬ ‫ހސަންފުޅު މިސްރާ ު‬ ‫ރކަޒަށް ދިޔުމަށް ަ‬ ‫ފެންވަރާލައިގެން މަ ު‬ ‫ށ‬ ‫ޅ ް‬ ‫ހން ޑޮކްޓަރަށް ދައްކަން ނެތުމުން‪ ،‬ހަސަންފު ަ‬ ‫ދިމާކުރިގޮތުން އެހައި ގިނަ މީ ު‬ ‫ލ‬ ‫ބ ާ‬ ‫ހން ަ‬ ‫ނވެ‪ .‬ކުޑައިރުކޮޅެއްގެ ތެރޭ ބަލިމީ ު‬ ‫ޖހު ެ‬ ‫ނ މަޑުކުރާކަށް ނު ެ‬ ‫މާގިނައިރު ވަންދެ ް‬ ‫ޖހުނެވެ‪ .‬ހަސަންފުޅަށްވާ އުނދަގޫތައް ޑޮކްޓަރަށް‬ ‫ފޅަށް ދާން ެ‬ ‫ކޮޓަރިއަށް ހަސަން ު‬ ‫ސ‬ ‫ވ‪ .‬އަދި ކޮންމެވެ ް‬ ‫އ ދިނެ ެ‬ ‫ސ ސިޓީ ލިޔެފަ ި‬ ‫ކިޔައިދިނެވެ‪ .‬އެއަށްފަހު ޑޮކްޓަރު ބޭ ް‬ ‫ޏވެ‪.‬‬ ‫ޓެސްޓުތަކެއް ހަދަން ޖެހޭކަމަށް ބުން ެ‬ ‫ޔއެވެ‪.‬‬ ‫ސންފުޅު ނަރުހާއެކު ދި ަ‬ ‫އ ހެދުމަށް ޓަކައި ހަ ަ‬ ‫ހަދަންޖެހޭ ޓެސްޓުތަ ް‬ ‫ލޭގެ ޓެސްޓު ހެދުމަށް ޓަކައި ހަސަންފުޅުގެ އަތުން ލޭ ނެގިއެވެ‪ .‬އަދި އެއަށްފަހު‬ ‫ސ‬ ‫ނންކުރާ ކުޑަ ފުޅި ގެނެ ް‬ ‫ނ ބޭ ު‬ ‫ޓ ހަދަ ް‬ ‫މށް ޓަކައި‪ ،‬އެ ޓެސް ު‬ ‫ޓ ހެދު ަ‬ ‫ޔޫރިން ޓެސް ު‬ ‫ހަސަންފުޅު އަތަށް އެ ފުޅި ދިނެވެ‪ .‬އަދި ފާހަނާއާ ދިމާއަށް އިޝާރަތްކޮށްލިއެވެ‪ .‬ދެން‬ ‫ޅ‬ ‫ފ ު‬ ‫ފއިގެން ހަސަން ު‬ ‫ށ ދިޔައެވެ‪ .‬އިރުކޮޅެއް ފަހުން އެ ފުޅި ހި ަ‬ ‫ހަސަންފުޅު ފާހަނާއަ ް‬ ‫އ‬ ‫ތގައި ސުވާލުތަކެ ް‬ ‫ނިކުތެވެ‪ .‬އޭނާ އަތުގައި އޮތް ފުޅި ފެނުމުން ޑޮކްޓަރުގެ ހި ު‬ ‫މ‬ ‫ދޔައިރު އޮތް ފަދައިން ހަ ަ‬ ‫ޅ ފާހަނާއަށް ި‬ ‫އުފެދުނެވެ‪ .‬އެއީ އެ ފުޅި އޮތީ ހަސަންފު ު‬ ‫ނ‬ ‫މހާގެ އަތަށް ދެމު ް‬ ‫ލބޯރެޓަރީގައި ހުރި ީ‬ ‫ޅ އެ ފުޅި ގެނެސް ެ‬ ‫ހުހަށެވެ‪ .‬ހަސަންފު ު‬ ‫އ‬ ‫ތރޭގައި ހުރި ފާހަނާތަށްޓެއް‪ .‬އެހެންވެ މި ފުޅީގެ ބޭނުމެ ް‬ ‫ބުންޏެވެ‪" .‬އެތާ އެ ެ‬ ‫ށ‬ ‫އށް ބޮޑު މީހާއަކަ ް‬ ‫މ ޮ‬ ‫ކޑަ ފުޅިއަކުން ި‬ ‫ނނަސް ތި ވަރުގެ ު‬ ‫ނ ޫ‬ ‫ހނު‪ .‬އެހެ ް‬ ‫ނުޖެ ު‬ ‫ނުފުދޭނެ"‬ ‫ފރާތަށް‬ ‫ަ‬ ‫ހންޏާއެކު އަނެއް‬ ‫ި‬ ‫ހ ގާތަށް އައި‬ ‫ލެބުގައި ހުރި މީ ާ‬ ‫އެނބުރިލިއެވެ‪.‬‬

‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|43‬ޞަފްޙާ‬

‫ތރީއާގެ‪ ،‬ހއ‪.‬އިހަވަންދޫ=‬ ‫މހައްމަދު‪12 ،‬ބީ‪ /‬މުޝް ަ‬ ‫=ހައްވާ ސިމާ ު‬ ‫ކއި ރަޝިއާއަށް ބަދަލުވީތާ‬ ‫މ ހާސިލްކުރުމަށް ޓަ ަ‬ ‫ލ ު‬ ‫މަރިޔަމް މަތީ ތަޢު ީ‬ ‫އަދި މިވީ ދެ ހަފުތާއެވެ‪ .‬އޭނާއެކޭ އެއްފަދައިން ޑޮކްޓަރުކަން ކިޔެވުމަށް ޓަކައި‬ ‫ކ‬ ‫އ ީ‬ ‫ނށް ބަދަލުވެފައެވެ‪ .‬އެގޮތުން ޒަހުވާ ަ‬ ‫ނ އެތަ ަ‬ ‫ނ ކުދިން ވަ ީ‬ ‫ރާއްޖޭގެ ވަރަށް ގި ަ‬ ‫މ ގާތް އެކުވެރިޔާއެވެ‪.‬‬ ‫ގ އެން ެ‬ ‫ކލާހުގައި އިންނަ އޭނާ ެ‬ ‫މަރިޔަމްގެ ު‬ ‫ޓކައި މާރުކެޓު ސަރަހައްދަށް‬ ‫އދު ބާޒާރުކޮށްލުމަށް ަ‬ ‫ޒހުވާ މި ަ‬ ‫މަރިޔަމާއި ަ‬ ‫އ‬ ‫ސޖެ ް‬ ‫ޓ ޒަހުވާގެ މެ ެ‬ ‫ށ ތައްޔާރުވާން ހުއް ާ‬ ‫ދާން ވަނީ ރާވައިފައެވެ‪ .‬މަރިޔަމް އެކަމަ ް‬ ‫ނ‬ ‫ޔމް މެސެޖު ކިޔައިލިއެވެ‪ .‬އޭ ާ‬ ‫ނ މިހުރީ ތިގޭ ބޭރުގައި‪ "..‬މަރި ަ‬ ‫ލިބުނެވެ‪" .‬އަހަރެ ް‬ ‫ނ‬ ‫ލސްވެގެން ޗުސްޗުސް ތަޅަތަޅައެވެ‪ .‬އެހެ ް‬ ‫ނނާނީ ަ‬ ‫ހިތަށް އެރިއެވެ‪ .‬ޒަހުވާ މިހާރު ހު ް‬ ‫ށ‬ ‫ހިތައި އަވަސްއަވަސް ކޮށްލާފައި ވޮލެޓު ހިފައިގެން އޭނާ ނިކުތެވެ‪ .‬ދެމީހުން އިތުރަ ް‬ ‫ކރަކަށް އަރައި‪ ،‬މާކަޓަށް ދިޔުމަށް ދަތުރުފެށިއެވެ‪ .‬އޭރު ޓްރެފިކް‬ ‫ލަސްކުރުމެއް ނެތި ާ‬ ‫ޓ‬ ‫މއަށް ދެވުނީ އެއްގަޑިއިރުންނެވެ‪ .‬މާރުކެ ު‬ ‫ހ ަ‬ ‫ޒލާ ަ‬ ‫އވުމުން މަން ި‬ ‫އިންތިހާއަށް ބޮޑުވެފަ ި‬ ‫ބަންދުކުރާ ވަގުތު ކުޑަތަންވެފައިވާތީ ލަހެއްފަހެއްނެތި ޑުރައިވަރަށް ރުފިޔާ ދެއްކާ ދެ‬ ‫ވ‪.‬‬ ‫ނ ކާރުން ފޭބިއެ ެ‬ ‫މީހު ް‬ ‫ހ‬ ‫ށ ކަމުދާ ހުރި ާ‬ ‫އެތަނުގައި ހުރި އެކި ފިހާރަތަކަށް ވަދެ ދެމީހުންނަ ް‬ ‫ސ‬ ‫ވ ް‬ ‫ނ ދިޔައެވެ‪ .‬އެހެން އުޅެނިކޮށް އިރުއޮއްސެހޭ ވަގުތު ެ‬ ‫އެއްޗެއް ގަންނަމު ް‬ ‫ވ‬ ‫ދން މިސްރާބުޖެހިއެވެ‪ .‬ކުއްލިއަކަށް ޒަހު ާ‬ ‫ށ ާ‬ ‫ކައިރިވިއެވެ‪ .‬ފިހާރައިން ނިކުމެ ގެއަ ް‬ ‫ހނާއެއް ހޯދައި އޭނާ‬ ‫އންމެ ކައިރީ ހުރި ފާ ަ‬ ‫ވަރަށް ބޮޑަށް ފާހަނާއަކަށް ދާންޖެހުނެވެ‪ެ .‬‬ ‫ްޙ‬ ‫‪|44‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަވަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬ ‫ނ‬ ‫ގ ް‬ ‫އރީ މަޑުކޮށްލައި ެ‬ ‫ނ ދެން އެތާ ކަ ި‬ ‫ސ އޭނާ ނިކުންނަ ް‬ ‫ރޔަމް ވެ ް‬ ‫އެތަނަށް ވަނެވެ‪ .‬މަ ި‬ ‫ށ ފޯނެއް އައެވެ‪ .‬ބަލައިލިއިރު މިގުޅަނީ ޒަހުވާއެވެ‪.‬‬ ‫އޓާ މަރިޔަމަ ް‬ ‫ހުއްޓެވެ‪ .‬އެހެން ހު ް‬ ‫ބންޏެވެ‪.‬‬ ‫މން ޒަހުވާ ު‬ ‫ށ އެރިއެވެ‪ .‬ފޯނު ނެގު ު‬ ‫މވީއޭ މަރިޔަމްގެ ހިތަ ް‬ ‫ޒަހުވާއަށް ކަމެއް ދި ާ‬ ‫ނ‬ ‫ނ ަ‬ ‫އކު ފެން އަ ް‬ ‫ނސްދީބަލަ‪ .‬މިފާޚާނާ ަ‬ ‫ނށް ފެންފުޅިއެއް ގެ ެ‬ ‫ހން ަ‬ ‫"މަރީ އަޅެ އަ ަ‬ ‫ހރީ"‬ ‫ކނި ޓޮއިލެޓް ޕޭޕަރ ު‬ ‫ބ ވެސް ނެތް‪ .‬ހަމައެ ަ‬ ‫އިސްކޫރެއް ހާ ހިސާ ު‬ ‫ވ‪ .‬އެއަށްފަހު ކައިރީ ހުރި‬ ‫އ ދީފައި ފޯނު ބޭއްވިއެ ެ‬ ‫މ އޯކޭ އެ ް‬ ‫މަރިޔަ ް‬ ‫އއް ގަނެގެން އައިސް ޒަހުވާ އަތަށް ދިނެވެ‪.‬‬ ‫ފިހާރަ އިން ފެންފުޅި ެ‬ ‫މ‬ ‫އދި ާ‬ ‫ކތް އަޑަށް މަރިޔަމް ެ‬ ‫އން ނި ު‬ ‫ކުޑައިރުކޮޅެއް ފަހުން ޒަހުވާ ފާހަނާ ި‬ ‫ވ ހުރީ އެއްކޮށް ތެމިފައެވެ‪.‬‬ ‫ކމެކެވެ‪ .‬ޒަހު ާ‬ ‫ބނީ ހައިރާން ަ‬ ‫މށް ލި ު‬ ‫ޔ ަ‬ ‫ބަލައިލިއެވެ‪ .‬މަރި ަ‬ ‫މ‬ ‫ޔ ް‬ ‫މ ގާތަށް އާދެއެވެ‪ .‬އޭނާ އަތުގައި މަރި ަ‬ ‫ހެދުންވަނީ ފޯވެފައެވެ‪ .‬އޭރު ޒަހުވާ މަރިޔަ ް‬ ‫މ އެހިއެވެ‪.‬‬ ‫ގތު މަރިޔަ ް‬ ‫ވސް އޮތެވެ‪ .‬ޒަހުވާ ާ‬ ‫ގަނެދިން ފެންފުޅި ެ‬ ‫ނ ތަށިތެރެއަށް ވެއްޓުނީތަ؟"‬ ‫"ޒަހޫއަށް ކީއްވެފަތަ ތިހުރީ؟ އަނެއްކާ ފާހަ ާ‬ ‫ގ‬ ‫ނފުޅީ ެ‬ ‫ގނެދިން ފެ ް‬ ‫މއީ މަރީ ަ‬ ‫ނން‪ި .‬‬ ‫"ފާހަނާތަށި ތެރެއަށް ވެއްޓުނީއެއް ޫ‬ ‫އ‬ ‫ތ ް‬ ‫މނަށާއި ހެދުމަށް ފެން ަ‬ ‫ގއިރަށް މުޅި ޫ‬ ‫ތ ނެ ި‬ ‫ނ އެ ފެންފުޅީގެ މަ ި‬ ‫މޮޅުކަން‪ .‬އަހަރެ ް‬ ‫ޏވެ‪.‬‬ ‫ނ ެ‬ ‫ބުރައިގެން ދިޔައީ‪".‬ޒަހުވާ ޖަވާބުގައި ބު ް‬ ‫އ‬ ‫ފންފުޅި ނަގަ ި‬ ‫ޒހުވާ އަތުން އެ ެ‬ ‫ޔމް‪ަ ،‬‬ ‫ނ މަރި ަ‬ ‫ނމު ް‬ ‫ށ ބު ު‬ ‫މިހިސާބަ ް‬ ‫ސ‬ ‫ނމަވެ ް‬ ‫ފންފުޅިއެއް ަ‬ ‫ވނީ ެ‬ ‫ށ ގަނެވިފައި މި ަ‬ ‫ލއިލިއެވެ‪ .‬މަރިޔަމަ ް‬ ‫ރަނގަޅަށް އެއަށް ބަ ަ‬ ‫ނ‬ ‫ނ އޭނާއަށް އެނގު ީ‬ ‫ކރބަނޭޓެޑް ވޯޓާ" ކަ ް‬ ‫ނންކުރާ " ަ‬ ‫މިއީ ފިޒީ ޑްރިންކްސް ހަދަން ބޭ ު‬ ‫ވ‪ .‬އޭރު ޒަހުވާ ހުރީ‬ ‫ށނެ ެ‬ ‫ޑން އަޑު ނަގާ ހޭންފެ ު‬ ‫ދެނެވެ‪ .‬ބޭއިހުތިޔާރާއެކު މަރިޔަމަށް އަ ު‬ ‫ރުޅިއައިސް އަނެއް އަތަށް އަޅާފައެވެ‪.‬‬ ‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|45‬ޞަފްޙާ‬

‫=ޙަލީމަތު ފާޚިރާ‪12 /‬ބީ‪ /‬އަތަގަސްދޮށުގެ‪ ،‬ހއ‪ .‬އިހަވަންދޫ=‬ ‫ކ‬ ‫ރންނަ ީ‬ ‫ފށޭ ހަފުތާއެވެ‪ .‬އަހަ ެ‬ ‫ހއުސް ވޮލީ މުބާރާތް ެ‬ ‫އެއީ އިންޓަރ ަ‬ ‫އ‬ ‫ވރަށް ގިނައެވެ‪ެ .‬‬ ‫ތ ަ‬ ‫ރންގެ މަސްޢޫލިޔާ ު‬ ‫ނނެވެ‪ .‬އަހަ ެ‬ ‫ސ ކެޕްޓަ ް‬ ‫ބުރެވި ހައުސް ވައި ް‬ ‫ބޒީވިއެވެ‪.‬‬ ‫ރތް އޮތުމުން ވަރަށް ި‬ ‫ހަފުތާގައި ވޮލީ މުބާ ާ‬ ‫ކރަން‬ ‫މހެން އަދާކުރަން ޖެހޭ ވާޖިބެއް ފޯނުން އަދާ ު‬ ‫ނ ެ‬ ‫ނިދުމުގެ ކުރީން ކޮ ް‬ ‫އަހަރެން އިސްކަންދިނީމެވެ‪ .‬އެއީ އޭނާއާ ވާހަކަދެއްކުމެވެ‪ .‬ފޯނުކުރުމެވެ‪ .‬ވަރަށް‬ ‫އ‬ ‫މން ދިޔަ ީ‬ ‫އއްވާ ކޮޓަރީގައިވާ ގަޑި ފެނު ު‬ ‫ނ ވާހަކަ ދައްކަން ޮ‬ ‫ގ ަ‬ ‫މަޖާކޮށް ވަރަށް ި‬ ‫ނ‬ ‫ޖހަނީއެވެ‪ .‬އަވަހަށް ނިދަންވެގެން ފޯ ު‬ ‫ސިއްސައިގެންނެވެ‪ .‬މިހާރު ‪ަ 10:00‬‬ ‫ޓ‬ ‫ނއްވާލައި ނިދާ ބޮކި ދިއްލީމެވެ‪ .‬އިރުކޮޅަކުން ގޮސް ލައި ް‬ ‫ކަނޑާލައި ލައިޓު ި‬ ‫ނ‬ ‫ރ އޮށޯތީމެވެ‪ .‬ދެ ް‬ ‫ވނީއެވެ‪ .‬ދެވަނަފަހަ ު‬ ‫ޑން އަދި ‪ަ 11:30‬‬ ‫ދިއްލީމެވެ‪ .‬އޭރު ގަ ި‬ ‫ހން ދައްތަ‬ ‫ހން ކަށި ފައިހިއްލައިގެން އޮއްވައެވެ‪ .‬އެންމެ ފަ ު‬ ‫ޖ ަ‬ ‫ހޭލެވުނީ ‪ަ 1:00‬‬ ‫އެއްޗެހި‬

‫ކިޔާން‬

‫ފެށިއެވެ‪.‬‬

‫އަހަންނަށް‬

‫އުޅެވޭ‬

‫ގޮތުން‬

‫ދައްތައަށް‬

‫ނިދަން‬

‫އުނދަގޫވީމައެވެ‪.‬‬ ‫ރ‬ ‫ލ އި ު‬ ‫ވނީއެވެ‪ .‬ފޯނު ބަލައި ި‬ ‫ނމަ ގޮ ަ‬ ‫ލވުނު އިރު މަ ް‬ ‫ކުއްލިއަކަށް ހޭ ެ‬ ‫އޅައެވެ‪ .‬އަހަރެން ވަރަށް ހާސްވިއެވެ‪ .‬ގަޑި‬ ‫ފނުގެ ޑިސްޕްލޭ ހަނާ ަ‬ ‫‪ 24‬މިސް ކޯލުން ޯ‬ ‫ވ ދަތް އުނގުޅައި‪،‬‬ ‫މނިޓަށް ދުވެނަގަނީއެވެ‪ .‬މޫނު ދޮ ެ‬ ‫ހން ‪ި 10‬‬ ‫ބަލައިލި އިރު ‪ 6‬ޖަ ަ‬ ‫ނ‪،‬‬ ‫މންފޮޅެމު ް‬ ‫ނ ތެޅެ ު‬ ‫ބޓު އަތަށް ނަގައިގެ ް‬ ‫ލމެވެ‪ޫ .‬‬ ‫ބލުން މަހައި ީ‬ ‫ޖޒީ ޮ‬ ‫ނ ާ‬ ‫ހޭބަލިވެގެ ް‬ ‫ޅ ތަނަށް އަހަރެންނަށް ދެވުނު އިރު ވަރަށް‬ ‫ތމަތީާހަރުކޮށްގން ކު ޭ‬ ‫ހބަލިވގންާދލޯާނި ް‬ ‫ްޙ‬ ‫‪|46‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަވަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬ ‫ނ‬ ‫މ ް‬ ‫ރ ފެނު ު‬ ‫ށ އެ މަންޒަ ު‬ ‫ދޔައެވެ‪ .‬މިސްއަ ް‬ ‫ނ ި‬ ‫ހމު ް‬ ‫އ ެ‬ ‫ނ ދިމާބަލަ ި‬ ‫ހން ާ‬ ‫ނ އަ ަ‬ ‫ގިނަ މީހު ް‬ ‫ނގޮތަށް ބަލައިލިއެވެ‪.‬‬ ‫ށ ު‬ ‫އަހަންނާ ދިމާއަ ް‬ ‫އގައިާ‬ ‫ލތަ؟" ާރުންކުރު ާރގ ް‬ ‫ބ ީ‬ ‫ވ؟ ބުރުގާ ވެސް ޭ‬ ‫"ބުރުގާ ކޮބާ ހެއްޔެ ެ‬ ‫މިސްާބުނލިއވ‪ާ ާ.‬‬ ‫ލދުން ހަދާނެ ނަހަދާނެ ގޮތެއް‬ ‫އތް ޖައްސައިލީމެވެ‪ަ .‬‬ ‫އަހަރެން ބޮލުގައި ަ‬ ‫ދމާއަށް ދުއްވައިގަތީމެވެ‪.‬‬ ‫ނެތްހާލު ގެއާ ި‬

‫=ފާތިމަތު ރާޔާ ރައޫފް‪12 /‬އޭ‪ /‬މަންޒިލް‪ ،‬ހއ‪ .‬އިހަވަންދޫ=‬ ‫ނ‬ ‫ހނުކަ ް‬ ‫އލޮށިފާތީގެ ޫ‬ ‫މންމަގެ ި‬ ‫ނ ަ‬ ‫ތން ދުވަސް ފެށު ީ‬ ‫އާދައިގެ މަ ި‬ ‫ނނެވެ‪.‬‬ ‫ސ އަހަރެން ހޭލައްވަން އުޅެނީ މިހެ ް‬ ‫ފޫކޮޅަށް އެރުމުންނެވެ‪ .‬އަންހެން ކުއްޖަކަ ް‬ ‫ނނެވެ‪.‬‬ ‫މހެއް ޫ‬ ‫ނނަ ީ‬ ‫ނ ދަ ް‬ ‫ދއިފިއްޔާ ހޭލަ ް‬ ‫އވެ‪ .‬އަހަރެންނަކީ ނި ަ‬ ‫ހންތާ ެ‬ ‫ވާނީ ވެސް އެ ެ‬ ‫އ‬ ‫ކޔަ ި‬ ‫ޓސް މީޓް" އޭ ި‬ ‫ނއް ނޫނެވެ‪ .‬މިއަދަކީ ސުކޫލްގައި "ސްޕޯ ް‬ ‫ހން ެ‬ ‫މުޅިއަކުން ވީއެ ެ‬ ‫ބޮޑު ހަރަކާތެއް ފަށާ ދުވަހެވެ‪ .‬އަހަރެން ވެސް ދެތިން އެއްޗެއްގައި ބައިވެރިވީމެވެ‪.‬‬ ‫ޖ‬ ‫ދުވުމުގެ ރޭހައި "ޕޭޕަރ ފޫޓް"އޭ ކިޔާ ކުޅިވަރެކޯލައެވެ‪ .‬ފަތިހު ފަތިހާ މުނާ ާ‬ ‫ވއެވެ‪.‬‬ ‫ނ ެ‬ ‫ޖހުނީ މިހެ ް‬ ‫ދވަން ެ‬ ‫ކޮނޑުއަޅައިގެން ތެ ު‬

‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|47‬ޞަފްޙާ‬

‫ގތީމެވެ‪.‬‬ ‫އ ަ‬ ‫ނ ހިނގަ ި‬ ‫ށ އަހަރެ ް‬ ‫ޔ ދިމާއަ ް‬ ‫އގެން ގިފިއް ާ‬ ‫ތުވާލި ކޮނޑަށް ލަ ި‬ ‫ލ ގޮތަކަށެވެ‪ .‬ދޮރުގެ ތަޅުގައި‬ ‫މން ކަހަ ަ‬ ‫ނ ފިރުކެ ު‬ ‫އާ ފުރެމުން ދެ ލޯ އުނގުޅަމު ް‬ ‫ގ‬ ‫ނ ެ‬ ‫އަތްޖައްސައިލި އިރަށް ބުއްރާސް ޖަހައިފައި އައިސް ގިފިއްއަޔަށް އެވަނީ އަހަރެ ް‬ ‫ގ‬ ‫ނ ެ‬ ‫އހަރެ ް‬ ‫ލ ފައެވެ‪ .‬ދޮރު ލެއްޕިލެއް ބާރުކަމުން ަ‬ ‫ކޮއްކޮއެވެ‪ .‬އަހަރެން ފަހައި ާ‬ ‫އ އަމަށަކު ރުޅިއެއް‬ ‫ނމައިލިއެވެ‪ .‬އަހަރެން ގާތަށް އަ ީ‬ ‫ލލުން ފު ް‬ ‫ނިދިގަނޑު ވެސް ޮ‬ ‫ނޫނެވެ‪.‬‬ ‫އވެރިވެގެން އުޅުނަސް މިކަހަލަ ނާޒުކު ވަގުތު ރޭސް‬ ‫ދުވުމުގެ ރޭހުގައި ބަ ި‬ ‫ސ‬ ‫އޔެވެ؟ އަހަރެންގެ ދުވަސް މުޅިން ޚަރާބުވީއެވެ‪ .‬މިއަދު އެތަނަށް ވެ ް‬ ‫ޖަހަން ޖެހޭ ހެ ް‬ ‫ނނެވެ‪ .‬މިއަދު ވެސް ކުލާސް ޓީޗަރާއި ކުލާސް ކުދިން އަހަރެން‬ ‫ދެވޭނީ ގަޑި ޖެހިގެ ް‬ ‫ނ ދިޔަ އިރު ވެސް‬ ‫ގ ް‬ ‫ސ މިނެޓް ފާއިތުވެ ެ‬ ‫ނ ނޭނގެއެވެ‪ .‬ތިރީ ް‬ ‫ނނެކަ ް‬ ‫ހޯދަން އަން ާ‬ ‫ޔ‬ ‫ގޑިއަށް ދެވިއްޖެއް ާ‬ ‫ނނާކަށް ނޭނގުނެވެ‪ .‬އޭނައަށް ަ‬ ‫ކޮއްކޮއަށް ގިފިލިން ނުކު ް‬ ‫ވ‬ ‫އ އެ ޝަކު ާ‬ ‫ނ މަންމަ ާ‬ ‫އ ނެތެވެ‪ .‬އަހަރެ ް‬ ‫ބލާނެކަމެ ް‬ ‫ހން މީހަކަށް ަ‬ ‫ނިމުނީއެވެ‪ .‬އެ ެ‬ ‫ނ ‪ 30‬މިނެޓަށް ވީއެވެ‪.‬‬ ‫އވެ‪ .‬ގަޑި ޖެހެ ް‬ ‫ކުރީމެވެ‪ 6:30 .‬އަށް ސުކޫލަށްދާން ޖެހެ ެ‬ ‫ގ‬ ‫މއްޖެއެވެ‪ .‬ފެންވަރައި ތާޒާ ވެލައިގެންނެވެ‪ .‬ލޮލު ެ‬ ‫ކ ެ‬ ‫ކޮއްކޮ ނި ު‬ ‫ރގަކަށް ހޭންފެށިއެވެ‪.‬‬ ‫ލމާތުގެ ާ‬ ‫ށ ފަހު މަ ާ‬ ‫ލމަ ް‬ ‫ނ ދިމާއަށް ބަލައި ު‬ ‫ނ ާ‬ ‫ނ އަހަ ް‬ ‫ހިމަކޮޅު ް‬ ‫ގސް ގިފިއްޔަށް ވަދެ ބާރަށް ދޮރު ލައްޕާ‬ ‫އަހަރެން ވަރަށް ރުޅިއައެވެ‪ .‬ކުދި ކިޔަމުން ޮ‬ ‫ނ‬ ‫ނމޭ ހިތާއެވެ‪ .‬ކޮއްކޮއަކީ ޖިން ި‬ ‫ނނީ ނުދޭ ަ‬ ‫އނާއަށް ދޫ ލަނޑެއް ޫ‬ ‫ތަންޑު އެޅުވީމެވެ‪ޭ .‬‬ ‫ނ އަހަރެން ހިތަށް އެރީ އެސޮރު ބިރު‬ ‫މ ް‬ ‫ދެކެ ވަރަށް ބިރު ގަންނަ ކުއްޖެއް ކަ ު‬ ‫އ‬ ‫ލ ް‬ ‫ޚޔާ ެ‬ ‫ލށެވެ‪ .‬މޮޅު ި‬ ‫އ ނުދުވެވޭވަރު ކޮށް ާ‬ ‫ގަންނަވާލާށެވެ‪ .‬މިއަދުގެ ދުވުމުގެ ރޭހުގަ ި‬ ‫ވރިހަމައެވެ‪.‬‬ ‫ސ ަ‬ ‫މވެ‪ .‬ގަޑި ޖެހުނަ ް‬ ‫ސިކުނޑިތެރޭ ރާވާލީ ެ‬

‫ްޙ‬ ‫‪|48‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަވަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬ ‫ޅމެވެ‪.‬‬ ‫ގއި ސައިބޯނި އުނގު ީ‬ ‫ގޔާ ހުރެ އަހަރެން މުޅި ގައި ަ‬ ‫ހުސް ަ‬ ‫ދ‬ ‫މވެ‪ .‬ނޫނެކެވެ‪ .‬ހު ު‬ ‫ޕ އުނގުޅާ ގަރުއަރުވާލީމެވެ‪ .‬މުޅި މީހާ ހުދުވެލީ ެ‬ ‫ބޮލުގައި ޝޭން ޫ‬ ‫ޑ‬ ‫ކޔައިލީމެވެ‪ .‬ކޮއްކޮގެ އަ ު‬ ‫ތހިތާ ި‬ ‫ނ ވިރޭނޭ ހި ާ‬ ‫އސޮރު މިއަދު ބިރު ް‬ ‫ވމެވެ‪ެ .‬‬ ‫މާއްޔަކަށް ީ‬ ‫ސލާފައި ގިފިލި ދޮރު‬ ‫އޅޭހެން ހީވެއެވެ‪ .‬ޓަ ް‬ ‫އިވެން ފަށާފިއެވެ‪ .‬ގިފިލި ކައިރީގައި އޭނާ ު‬ ‫ނ‬ ‫ނ ު‬ ‫ބރުވެރި އަޑެއް ލައްވަމުންނެވެ‪ .‬ފެ ު‬ ‫ތމެވެ‪ި .‬‬ ‫ކުރިމައްޗަށް އަހަރެން ފުންމާގަ ީ‬ ‫ތ‬ ‫ނ ް‬ ‫ގ ެ‬ ‫ނ ބިންފަޅާފައި އަޑިއަށްދާވަރުވިއެވެ‪ .‬އަމައްޔާތް އޭ އަޑު ެ‬ ‫ނ އަހަރެ ް‬ ‫މަންޒަރު ް‬ ‫ވނެވެ‪.‬‬ ‫ތަނަށް ބުނެ ު‬ ‫ތއެވެ‪.‬‬ ‫ހލަތަކީ ޯ‬ ‫ވމެވެ‪ .‬އަހަރެންގެ ާ‬ ‫ވދެ ތަންޑު އެޅު ީ‬ ‫ށ ަ‬ ‫ވަގުތުން ގިފިއްޔަ ް‬ ‫ގސް ހިނދިއްޖެއެވެ‪.‬‬ ‫މން ޮ‬ ‫ދކަން ފަނޑުވަ ު‬ ‫ދާހިއްލާ ފޯވެއްޖެއެވެ‪ .‬ސައިބޯނި ގަރުގެ ހު ު‬ ‫ދޅަ ވެއްޖެއެވެ‪ .‬ވާނީ ވެސް އެހެންތާއެވެ‪.‬‬ ‫ތުރުތުރު އަޅައިގަތެވެ‪ .‬މީހާ ބިރުންގޮސް ު‬ ‫ކމެވުނީ ކޮއްކޮގެ ކުރިމައްޗަކަށް ނޫނެވެ‪ .‬އާއެކެވެ‪.‬‬ ‫ސައިބޯނިގަރާއި އެކު ހުސްގަޔާ ނި ު‬ ‫ޗރާއި ކުލާސް ދެތިން‬ ‫އސް ތިބި ކުލާސް ޓީ ަ‬ ‫ނ އަހަރެން ހޯދަން އަ ި‬ ‫އަހަރެން ލަސްވެގެ ް‬ ‫ކުއްޖެއްގެ ކުރި މައްޗަށެވެ‪.‬‬ ‫ސ ދާކަށް‬ ‫ސ މީޓް" އަށް ވެ ް‬ ‫ގަތްކުރެއްވި ލަދުން އެދުވަހުގެ "ސްޕޯޓް ް‬ ‫ށ އެރިއެވެ‪ .‬ފޭހުނު‬ ‫ޅވުނީތީ މޮޔަ ހިތަ ް‬ ‫ނުކެރުނެވެ‪ .‬ކޮއްކޮއަށް ލަނޑުދޭން އު ެ‬ ‫އލަ ލޮލަށެވެ‪.‬‬ ‫ނ އަމި ް‬ ‫ފހުން މި ހެރު ީ‬ ‫ނމެ ަ‬ ‫އިލޮށިގަނޑު އެ ް‬

‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|49‬ޞަފްޙާ‬

‫ނދޫ=‬ ‫=ހައްވާ ޒަހުރާ ‪12‬އޭ‪ /‬ގެވެހި‪ ،‬ހއ‪.‬އިހަވަ ް‬ ‫އ‬ ‫ނ ި‬ ‫ދުވަސްވަރަކީ ފަތިހު ފަތިހާ ތެދުވެ އުޅޭ ދުވަސްވަރެވެ‪ .‬އަހަރެން ާ‬ ‫ވންދާން ތެދުވީމެވެ‪.‬‬ ‫ލމާއެކު ޤުރުއާން ކިޔަ ަ‬ ‫ސ ފަތިހުގެ ހައު ގޮވާ ު‬ ‫އަހަރެންގެ ބޭބެ ވެ ް‬ ‫ނ‬ ‫ތ އަބަދުވެސް އުޅެ ީ‬ ‫ތފާތެއް ނުހުންނާ ީ‬ ‫އަހަރެންނާއި ބޭބެގެ އުމުރުގައި މާބޮޑު ަ‬ ‫ވސް އެކުގައެވެ‪.‬‬ ‫އެކުގައެވެ‪ .‬ތަންތަނަށް ދަނީ ވެސް އެކުގައެވެ‪ .‬އަދި އަންނަނީ ެ‬ ‫ނ‬ ‫ޑޖެހެ ް‬ ‫އފީމެވެ‪ .‬އޭރުވަނީ ގަ ި‬ ‫ނ ހޭލަ ި‬ ‫ވންދާ ް‬ ‫އާދައިގެމަތިން ޤުރުއާން ކިޔަ ަ‬ ‫އވަހަށްވަދެ އަވަސް‬ ‫އހަރެން ަ‬ ‫ހނާއެއް ހުންނާތީ‪ަ ،‬‬ ‫ކުޑަތަންވެފައެވެ‪ .‬ގޭގައި އެންމެ ފާ ާ‬ ‫ށ‬ ‫އ ް‬ ‫ނކުތީމެވެ‪ .‬އޭރު ބޭބެ އޮތީ ގަދަ ނިދީގައެވެ‪ .‬އަހަރެން ބޭބެ ަ‬ ‫އަވަސްކޮށްލައިގެން ު‬ ‫ބ‬ ‫ށ ބޭ ެ‬ ‫ނ އަވަހަ ް‬ ‫ބނުމު ް‬ ‫ވހަކަ ު‬ ‫ޖހޭ ާ‬ ‫ދން ގަޑި ެ‬ ‫ލމެވެ‪ .‬ޤުރުއާން ކުލާހަށް ާ‬ ‫ގޮވާ ހޭލައްވާ ީ‬ ‫ޖހޭނެއެވެ‪ .‬އޭރުވަނީ‬ ‫ނ ދަތް އުނގުޅާފިއްޔާ ގަޑި ެ‬ ‫ގއިމު ވެސް އޭ ާ‬ ‫ފާހާނާއަށް ވަނެވެ‪ަ .‬‬ ‫މނެޓަށް ވެފައެވެ‪.‬‬ ‫ގަޑިޖެހެން ދެތިން ި‬

‫އ‬ ‫ބ ނުކުތީ މޫނުގަ ި‬ ‫ހނުވެ ބޭ ެ‬ ‫ވަންހެން ީ‬

‫ނކަން ޔަޤީންވިއެވެ‪.‬‬ ‫ފެންފޮދެއް ހާކާލައިގެ ް‬ ‫ވދެވުނީ‬ ‫ލހަށް ަ‬ ‫ހރެންނަށް ކު ާ‬ ‫އ ަ‬ ‫ގމެއްގައި ގޮސްގެން ވެސް ަ‬ ‫ބާރު ހިނ ު‬ ‫ޖހިލައިގެން ގޮނޑީގައި އިށީދެލީމެވެ‪ .‬އޭގެ‬ ‫މ ެ‬ ‫ހންނެވެ‪ .‬ވަރަށް ހަ ަ‬ ‫ނ ހާޒިރުވި ފަ ު‬ ‫އެންމެ ް‬ ‫ށ‬ ‫ނ ހޭންފެށިއަޑަ ް‬ ‫ނމެ ް‬ ‫އ ް‬ ‫ނ ެ‬ ‫ބ އައުމު ް‬ ‫ށ އައެވެ‪ .‬ބޭ ެ‬ ‫ބ ކުލާހަ ް‬ ‫ނ ބޭ ެ‬ ‫ހ ް‬ ‫މނެޓު ފަ ު‬ ‫ދެތިން ި‬ ‫އލީމެވެ‪ .‬އަހަރެން‬ ‫ބލަ ި‬ ‫އހަރެން ވެސް ަ‬ ‫ނ ހޯދަން އިނދެފައި ަ‬ ‫ނ ކިޔަވާތަ ް‬ ‫ހަތިމު ް‬ ‫ކައިރިއަށް އައީ އަމަށަކު ހިންޏެއް ނޫނެވެ‪ .‬އެދުރު ދައިތަ ވެސް ހެނީއެވެ‪.‬‬

‫ްޙ‬ ‫‪|50‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަވަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬ ‫އލިއެވެ‪ .‬ރަނގަޅަށް އެއްޗެހި‬ ‫ބލަ ި‬ ‫ނމުން ބޭބޭ ތިރި ަ‬ ‫އެންމެން ހޭތަން ފެ ު‬ ‫އހުރީ ރަނގަޅަށެވެ‪.‬‬ ‫ކށްލީކަމަށް ވެދާނެއެވެ‪ .‬އެ ހުރިހާ ކަމެ ް‬ ‫ލެވިފަހުރިތޯ ޔަޤީން ޮ‬ ‫އެއަށްފަހު އަނގަމަތީ ވަރަށް ބާރަށް އަތްއަޅާލިއެވެ‪ .‬ލަދުރަކިކޮށް އަހަރެން ކައިރިއަށް‬ ‫ނޏާ ހެދި‬ ‫ހރެން ހި ް‬ ‫ހ؟" އަހައިލިއެވެ‪ .‬އަ ަ‬ ‫ނމަ ޭ‬ ‫ށ ދަތްނޫނގުޅު ީ‬ ‫ލެފިލައިފައި "މަށަ ް‬ ‫ވއިދޭން ފަށައިފިއެވެ‪.‬‬ ‫އެއްޗެއް ނުބުނެވި އުޅެނިކޮށް އެދުރު ދައިތަ ހުނުން މަނާކޮށް ކިޔަ ަ‬ ‫ށ ބޭބެ އަވަހަށް ތެދުވެގެން ދިޔައެވެ‪ .‬އަހަރެން‬ ‫ނމުނުއިރަ ް‬ ‫ކިޔެވުން ި‬ ‫ނ‬ ‫މ ް‬ ‫ނ ު‬ ‫ނމެވެ‪ .‬ބޭބެފެ ު‬ ‫ނ ދިޔައީމެވެ‪ .‬އެއަށްފަހު ކަންވީގޮތް ކިޔައިދި ީ‬ ‫ހމު ް‬ ‫މން ެ‬ ‫ވެސް ހެ ު‬ ‫ނ‬ ‫ނ ދައްތައާ ދެމީހު ް‬ ‫ނފެށީ ރޭ ބޭބެ ނިދަފައިވަނިކޮށް އަހަރެން ާ‬ ‫މން ހޭ ް‬ ‫ހުރިހާ އެން ެ‬ ‫އ‬ ‫ނގައި ވަށައިގެން ތުނބުޅިއާއި މަތިމަހެ ް‬ ‫މ ު‬ ‫ރަތްކުލައިގެ ކޮޅުފަލަ މާކަރަކުން ބޭބެ ޫ‬ ‫އއީ އަމަށަކު ރުޅިއެއްނޫނެވެ‪ .‬ރުޅިގަނޑު‬ ‫ބބެ ަ‬ ‫ނމުން ޭ‬ ‫ހން ބު ު‬ ‫މ ެ‬ ‫ކުރުހުމުންނެވެ‪ި .‬‬ ‫އަހަރެންނަށް އަރުވާލުމަށްފަހު ގެއަށް ގޮސް އަވަހަށް އެ ފިލުވޭތޯ ބެލީއެވެ‪.‬‬ ‫ނ ހަންދިޔައިރު ވެސް އެ ނުފިލުވުނެވެ‪.‬‬ ‫ބބުން ދޮވެދޮވެ މޫނު ް‬ ‫މާގިނައިރުވުނުގެ ސަ ަ‬ ‫ކން ކުރީ "ދާއިމީ މާކަރަކުން"ނެވެ‪.‬‬ ‫ހންތާއެވެ‪ .‬އަހަރުމެން އެ ަ‬ ‫ވާނީ ވެސް އެ ެ‬

‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|51‬ޞަފްޙާ‬

‫ފާތިމަތު ރާޔާ ރައޫފް‪12 /‬އޭ‪ /‬މަންޒިލް‪ ،‬ހއ‪.‬އިހަވަންދޫ‪.‬‬ ‫އާމިނަތު އީނާޝް ނަސްރުﷲ‪12 /‬ބީ‪ /‬ޔާގޫތުގު‪ ،‬ހއ‪.‬އިހަވަންދޫ‬ ‫އައިޝަތު ލިވާ‪12 /‬ބީ‪ /‬ތަސްވީރު‪ ،‬ހއ‪.‬އިހަވަންދޫ‬ ‫ހައްވާ ސިމާ މުހައްމަދު‪12 /‬ބީ‪ /‬މުޝްތަރީއާގެ‪ ،‬ހއ‪.‬އިހަވަންދޫ‬

‫މން‬ ‫އން ެ‬ ‫ރވެ‪ .‬ކުލާހުގައި ެ‬ ‫ނ އައި ދުވަސްވަ ެ‬ ‫ވމު ް‬ ‫އ ކިޔަ ަ‬ ‫ގުރޭޑު ‪ 7‬ގަ ި‬ ‫ނ‬ ‫ތޒާރުގައެވެ‪ .‬މާގި ަ‬ ‫ވެސް ތިބީ އިންޓަވަލް ގަޑިއަށް ރަނގަބީލު ޖަހާނެ އިރެއްގެ އިން ި‬ ‫ޑއެކު ކުލާސްތަކުން‬ ‫ޖހި އަ ާ‬ ‫ޖހައިފިއެވެ‪ .‬ރަނގަބީލު ެ‬ ‫އިރުތަކެއް ނުވެ ރަނގަބީލު ަ‬ ‫އ‬ ‫ނނެވެ‪ .‬އަހަރެން ވެސް ެ‬ ‫ނން ފެށީ ހޮރުހޮރުން ހިނި ނިކުންނަ ބީދައި ް‬ ‫ކުދިން ނިކުން ަ‬ ‫ގތަކަށް ގޮސް ސްކޫލު މައި ދޮރާށި ކައިރީ‬ ‫ހލަ ޮ‬ ‫ބައިގަނޑު ތެރެއިން ފުރޭނެމުން ކަ ަ‬ ‫ޒރުގައެވެ‪.‬‬ ‫ވނެ އިރެއްގެ އިންތި ާ‬ ‫ގއި އުޅޭ ކުދިން ހަމަ ާ‬ ‫މަޑުކޮށްލީމެވެ‪ .‬އެކު ަ‬ ‫ނ‬ ‫ނ ާ‬ ‫އހަ ް‬ ‫ސ އައިސް ަ‬ ‫ހން ވެ ް‬ ‫ނ މީ ު‬ ‫އ ތި ް‬ ‫އޅޭ އަނެ ް‬ ‫ލ ހުއްޓާ އެކު ު‬ ‫ބަލަބަ ާ‬ ‫ކތީ އެކިއެކި ވާހަކަތައް‬ ‫ލއިގެން ސްކޫލުން ނި ު‬ ‫ހމަކޮށް ަ‬ ‫ހަމަކޮށްފިއެވެ‪ .‬އަހަރެންގެ ފައުޖު ަ‬ ‫ގ‬ ‫ނނާއި އެ ކުދިން ެ‬ ‫ދ ކުދި ް‬ ‫ލން ގެއަށް ާ‬ ‫ގ އޮތީ ސްކޫ ު‬ ‫ބޑު މަ ު‬ ‫ދައްކަމުންނެވެ‪ .‬އެ ޮ‬ ‫ބ‬ ‫ނ ދެ ފަރާތުގައި ތި ި‬ ‫ތ ާ‬ ‫އ ލެވުނު ަ‬ ‫ނ ފުރައިލާފައެވެ‪ .‬ވަކި ހިސާބަކަށް ހިނގަ ި‬ ‫ބެލެނިވެރި ް‬ ‫ރ‬ ‫ނޏެވެ‪ .‬ފަހަތް ބަލައިލިއި ު‬ ‫ހރީ ނޫރީ އެކަ ް‬ ‫ހވެއްޖެއެވެ‪ .‬ގާތުގައި ު‬ ‫ނ ީ‬ ‫ނ މަދުހެ ް‬ ‫ދެ މީހު ް‬ ‫ކަމަކު ދާކަށް ނެތެވެ‪.‬‬ ‫އ‬ ‫ފައުޖުން އެކަކު ކަމަށްވާ ޤަމަރަށް ހިނގޭވަރެއް ނުވިއެވެ‪ .‬ދަބަހާ ި‬ ‫ހނީއެވެ‪ .‬އެއްފަހަރު ފިޔަވަޅެއް‬ ‫ޔއެކު ގުދުވެ އޮވެ އަޑުނެތް ކޮޅަށް ެ‬ ‫އަތުގައި ހުރި ފޮތްބަ ާ‬ ‫ގއި އަތް އަޅައިފައި‬ ‫ނ ގުދުވެއެވެ‪ .‬ބަނޑު ަ‬ ‫ނ ީ‬ ‫އން ަ‬ ‫އނެއް ފަހަރު ޮ‬ ‫ކުރިއަށް އެޅުނީއާ ަ‬

‫ްޙ‬ ‫‪|52‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަވަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬ ‫މ‬ ‫މހަކު ވެސް ޤަމަރާ ދި ާ‬ ‫ހ ީ‬ ‫މގުމަތިން ދާ ާ‬ ‫މން ދާތީ ަ‬ ‫ނ ވަރަށް ހެ ު‬ ‫އން ަ‬ ‫ނ ފެން ަ‬ ‫ލޮލު ް‬ ‫ގ‬ ‫ފއި ވީގޮތެއް ނޭނ ި‬ ‫ށ ވެސް ޤަމަރު ފެނި ަ‬ ‫ނނަ ް‬ ‫މހު ް‬ ‫ބަލަން ފަށަފިއެވެ‪ .‬އަހަރެމެން ދެ ީ‬ ‫ވެސް ހެވެން ފެށުނެވެ‪ .‬ޤަމަރެކޭ ބަބުރުކަރައިގެ މޮޔައެކޭ ތަފާތެއް ނެތެވެ‪ .‬އަހަރެމެން‬ ‫އހައިލީމެވެ‪ .‬ވަރަށް‬ ‫މވެ‪ .‬ކިހިނެއް ވީތޯ ަ‬ ‫އރައި ހަމަކޮށްލައިފީ ެ‬ ‫ޤމަރާ ަ‬ ‫ދެ މީހުން ަ‬ ‫ބލައިލިއެވެ‪.‬‬ ‫ރންގެ މޫނަށް ަ‬ ‫ފހު އޭނާ އަހަ ެ‬ ‫ހންދައިލުމަށް ަ‬ ‫ހނިގަނޑު ި‬ ‫މަސައްކަތުން ި‬ ‫އެއާއެކު އަހަރެންގެ ކޮނޑަށް އަރުވައިލި ހޫނު އެތިފަހަރާއެކު އަނެއްކާ ވެސް ހޭން‬ ‫ގންދިޔައީއެވެ‪.‬‬ ‫ހމުން ެ‬ ‫ލގެން އޮވެ‪ ،‬ޤަމަރު ެ‬ ‫އ ި‬ ‫ޑ މަތީ ެ‬ ‫ފަށައިފިއެވެ‪ .‬އަހަރެމެންގެ ކޮނ ު‬ ‫ސ ފަހަތުން އާދެއެވެ‪.‬‬ ‫ތއެވެ‪ .‬އޭރު އޭނާ ވެ ް‬ ‫ޤ ފެނޭ ޯ‬ ‫ބލައިލީ މުސް ީ‬ ‫އަހަރެމެން ދެފަރާތް ަ‬ ‫ތ އަތް ތަޅައިގެންނެވެ‪.‬‬ ‫ނ ނިތްމަ ީ‬ ‫އނެއް އަތު ް‬ ‫އ ހިފައިގެން ހުރިއިރު ަ‬ ‫އެއް އަތުން ފޮތްބަ ި‬ ‫ނ‬ ‫ނނެވެ‪ .‬އިރުކޮޅުކޮޅު ް‬ ‫މހެއް ހެ ް‬ ‫ނޖެހިފައިވާ ީ‬ ‫ނނީ ހަތަރު އުދަރެސް ފެ ު‬ ‫ފން ަ‬ ‫ތން ެ‬ ‫މޫނުމަ ި‬ ‫ކށްލައެވެ‪.‬‬ ‫ވ‪ .‬އަދި މޫނު ކުނި ޮ‬ ‫ނތް ފަރާތް ބަލައިލައެ ެ‬ ‫ކ ާ‬ ‫ހމަކޮޅުން ަ‬ ‫ލޮލުގެ ި‬ ‫ގ‬ ‫ލހު ެ‬ ‫ތބީ ކު ާ‬ ‫ބލައިލީމެވެ‪ .‬އެތަނުގައި ި‬ ‫ލ ދިމާއަށް ަ‬ ‫ނ އެ ބަ ާ‬ ‫އަހަރެން އޭ ާ‬ ‫ނ‬ ‫އމީހު ް‬ ‫ލފައި ހެނީއެވެ‪ .‬ދުރުގައި ތިބުމުން ެ‬ ‫ފިރިހެން ކުދިންނެވެ‪ .‬މުސްޤީއާ ދިމާ ބަލަބަ ާ‬ ‫ކިޔާ އެއްޗެއް ސާފެއް ނުވެއެވެ‪.‬‬ ‫ށނެވެ‪.‬‬ ‫ނއެވެ‪ .‬އުޑަފައިން އި ީ‬ ‫ހ ީ‬ ‫ވ ެ‬ ‫ރ އެ އޮތްގޮތަށް އޮ ެ‬ ‫އޭރު ވެސް ޤަމަ ު‬ ‫ނ‬ ‫އ ހޭ ް‬ ‫އިރުކޮޅަކުން ތެދުވެފައި ވަރަށް ބާރަށް "ބޮގެއް‪ ،‬ބޮގެއް ތާ!!" އޭ ކިޔަ ި‬ ‫ގ‬ ‫ގވައިލީ ކަމަށެވެ‪ .‬މަ ު‬ ‫މހަކަށް ޮ‬ ‫ހކުރީ އޭނާ ީ‬ ‫ސ ީ‬ ‫ހން ވެ ް‬ ‫ފަށައިފިއެވެ‪ .‬އަހަރެމެން ދެމީ ު‬ ‫ހން‬ ‫ދއްތައެއް؟" އެ ެ‬ ‫ނ ަ‬ ‫ގއްތަ އެއި ކޮ ް‬ ‫ރ އަހައިލިއެވެ‪" .‬ބޮ ެ‬ ‫ހ ނޫ ީ‬ ‫ބަލައިލުމަށްފަ ު‬ ‫ރއިގެން ދިޔައެވެ‪.‬‬ ‫ހނިގަނޑު އުތުރި އަ ަ‬ ‫ބުނުމާއެކު ނޫރީގެ ި‬ ‫މސްޤީ‬ ‫ރއި ހަމަކޮށްފިއެވެ‪ު .‬‬ ‫ނނާ އަ ަ‬ ‫އސް އަހަރެމެ ް‬ ‫އެވަގުތު މުސްޤީ އަ ި‬ ‫ލ ގޮތަކަށް ގުދަށް އޮވެގެން އެއް ފަރާތަކަށް‬ ‫އައިތަނާ‪ ،‬ނޫރީ ފިރުކެމުން ކަހަ ަ‬ ‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|53‬ޞަފްޙާ‬

‫ގ އަސަރު‬ ‫މތިން ހިނީ ެ‬ ‫ނ ަ‬ ‫ޖެހިއްޖެއެވެ‪ .‬ޤަމަރު އެ ވަރަށް ހޭއިރު ވެސް މުސްޤީގެ މޫ ު‬ ‫އ ވީތޯ އަހާ އަހައި‬ ‫ހނެ ް‬ ‫ވެސް ނުފެނެއެވެ‪ .‬ނިތްމަތީ އަތް އަޅައިގެން ހުރުމުން ކި ި‬ ‫ވެސް އެއްޗެއް ނުބުންޏެވެ‪ .‬އަނެއްކާ ވެސް ޤަމަރު ބާރުބާރަށް "ބޮގެއްތާ!" އޭ ކިޔައި‬ ‫ގން‬ ‫ނ ވާނުވާ ނޭނގި ެ‬ ‫ރ ް‬ ‫އތައެއްހޭ؟!" އަހަ ެ‬ ‫ކން ދަ ް‬ ‫ޖ އެ ޮ‬ ‫ހޭން ފަށައިފިއެވެ‪" .‬މަން ޭ‬ ‫އަހައިލީމެވެ‪.‬‬ ‫ނއެވެ‪.‬‬ ‫ނނާ އަރައި ހަމަކުރަ ީ‬ ‫ރމެ ް‬ ‫ކދިން އޭރު އަހަ ެ‬ ‫ނ ު‬ ‫ކުލާހުގެ ފިރިހެ ް‬ ‫ބންޏެވެ‪.‬‬ ‫އ ކުއްޖަކު ު‬ ‫ނ އެ ް‬ ‫ށ ބާރަށް އެތަނު ް‬ ‫ޅ ހަމަލާދިނީ!" ވަރަ ް‬ ‫ގޔަށް ކާ ު‬ ‫"މުސްޤީ ަ‬ ‫އަހަރެންނާ ނޫރީއަށް އެކަކު އަނެކަކުގެ މޫނަށް ބަލައިލެވުނީ އެއް ފަހަރާއެވެ‪ .‬އެއާއެކު‬ ‫އޖެއެވެ‪.‬‬ ‫ދެ މީހުންގެ ހިނިގަނޑު ފަޅައިގެން ހިނގަ ް‬ ‫ށ‬ ‫ދމާއަ ް‬ ‫ނނާ ި‬ ‫ސޤީ އަހަރެމެ ް‬ ‫މލާއެއް ދީފި!" މު ް‬ ‫ހ ަ‬ ‫ޅ ަ‬ ‫"ކަލޯގަޔާ‪ ،‬ކާ ު‬ ‫ބ‬ ‫ނޏެވެ‪ .‬އޭރު ވެސް އޭނާ ހުރީ ކަޑަވެގެން އަވަދިވެފައެވެ‪ .‬މަގުގައި ތި ި‬ ‫ނ ބު ް‬ ‫ބަލަމު ް‬ ‫ރ‬ ‫ހރެންނަށް އެއްފަހަ ާ‬ ‫ނއެވެ‪ .‬ނޫރީ އާ އަ ަ‬ ‫ހ ީ‬ ‫މއަށް ބަލައިފައި ެ‬ ‫އ ދި ާ‬ ‫ނ އޭނާ ާ‬ ‫އެންމެ ް‬ ‫މ‬ ‫ވ ީ‬ ‫ލ އަޤު ާ‬ ‫ހމަލައެއްތަ؟ ބައިނަ ް‬ ‫ވނެވެ‪" .‬ކާޅުގެ ަ‬ ‫ބލައިލާފައި ބުނެ ު‬ ‫މުސްޤީއާ ދިމާއަށް ަ‬ ‫ގޮވާލުމަށް ކާޅު ވެސް އިޖާބަދިނީތަ؟"‬

‫ްޙ‬ ‫‪|54‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަވަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬

‫=އައިޝަތު ސިޔަނާ‪12 /‬އޭ‪ /‬ސުނޯރޯސް‪ ،‬ހއ‪.‬އިހަވަންދޫ=‬ ‫ގ‬ ‫ރން ފުރަތަމަ ފަހަރަށް ރޯދަޔަށް ހުރި ދުވަހު ެ‬ ‫މި ކިޔައިދެނީ އަހަ ެ‬ ‫ށ‬ ‫ވާހަކައެވެ‪ .‬އޭރު އަހަރެންގެ އުމުރުން ‪ 7‬އަހަރެވެ‪ .‬އަހަރެންނަކީ ރޯދަޔަށް ހުރުމަ ް‬ ‫ވަރަށް ދެކޮޅު ހަދަމުން އައި މީހެކެވެ‪ .‬ސަބަބަކީ ކެއުމަށް އޮންނަ ލޯތްބެވެ‪2008 .‬‬ ‫ނ‬ ‫އ އާދޭސްކޮށް ގަދަކަމު ް‬ ‫މންމަ ވަރަށް ކިޔަ ި‬ ‫މހުގެ ފުރަތަމަ ދުވަހު ަ‬ ‫ވަނަ އަހަރުގެ ރޯދަ ަ‬ ‫ނން‬ ‫ހއްޓުވިއެވެ‪ .‬އެއީ ވާ ދުވަހެކެވެ‪ .‬އަހަރެން ލޮލުގެ ދެމިއަކަ ު‬ ‫ބ ެ‬ ‫އަހަރެން ރޯދަޔަށް ެ‬ ‫ގ‬ ‫އދުވަހު އަހަރެން ެ‬ ‫ސ ެ‬ ‫ނވެ‪ .‬ކޮންމެޔަކަ ް‬ ‫ވނީކީނޫ ެ‬ ‫ގޔަކުން ބުނެ ެ‬ ‫ނހިކެޔެވެ‪ .‬އަ ަ‬ ‫ފެން ު‬ ‫ހާލަތު ވަރަށް ދަށެވެ‪.‬‬ ‫ނ ގަސްތުކުރީމެވެ‪.‬‬ ‫މޅި ދުވަހު ކޮޓަރީގަ އޮންނަ ް‬ ‫އެދުވަހު އަހަރެން ު‬ ‫މ ގަތް‬ ‫މން ަ‬ ‫ވނީ ަ‬ ‫ކާއެއްޗިއްސާ ދުރުގައެވެ‪ .‬ހަނދާން ަ‬

‫ޕ ފުޅި‬ ‫ލޓް ކުރަން ީ‬ ‫ޗޮކު ެ‬

‫އއި ޕާނަކީ އެއީ އަހަރެވްނަށް އެންމެ މީރު އެއް ކެއުމެވެ‪ .‬ރޯދަ‬ ‫މަތިންނެވެ‪ .‬ކުރަންޕީ ަ‬ ‫މ ވަނީ އެ ހޯދައިދީފައެވެ‪ .‬ކެތްތެރިކަން ކޮލުންލާވަރުވެއެވެ‪.‬‬ ‫ހންނަށް މަން ަ‬ ‫ވީއްލަން އަ ަ‬ ‫ނ‬ ‫ހ ް‬ ‫ބމަރެން ެ‬ ‫ދމަތީ ު‬ ‫ނނެވެ‪ .‬އެނ ު‬ ‫ނއް ހެ ް‬ ‫ނ ގަރު ެ‬ ‫ކންތެއް ވެސް ހީވަ ީ‬ ‫ކޮންމެ ސި ު‬ ‫ށ އެއްޗިހި ކިޔަން ފަށައިފިއެވެ‪.‬‬ ‫މ އައިސް އަހަންނަ ް‬ ‫ނ ަ‬ ‫އވައި މަ ް‬ ‫އެނބުރިއެނބުރި އޮ ް‬ ‫ނގެ ހާލަތު އެނގޭނީ އަހަންނަށް ތާއެވެ‪.‬‬ ‫އންނާތީއެވެ‪ .‬އަހަރެ ް‬ ‫ކޮޓަރިން ނުނިކުމެ ޮ‬ ‫ރ‬ ‫ސ އަތުގައި ހިފައި ދަމައި ނެރުނެވެ‪ .‬އޭ ު‬ ‫ނން ދެއްކުމުން ވެ ް‬ ‫ނނިކުން ަ‬ ‫އަހަރެން ު‬ ‫ހޔަށް‬ ‫އ ދެގަޑި ބައިވެއްޖެވެ‪ .‬ހާރު ކޭގޮތަށް ކޮޓަރިއަށް ވަން މީ ާ‬ ‫މެންދުރުން އަނބުރަ ި‬ ‫ވ‪.‬‬ ‫ވނީއެ ެ‬ ‫އަދި މި ނިކުމެ ު‬

‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|55‬ޞަފްޙާ‬

‫ދލީމެވެ‪.‬‬ ‫އ އިށީނ ެ‬ ‫ރ ޖޯލީގަ ި‬ ‫ގ ފަރާތު ބޭރުގައި ހު ި‬ ‫އަހަރެން ބަދި ެ‬ ‫ނވެ‪ .‬ހިތުގެ ވިންދު އަވަސްވަނީ އެވެ‪.‬‬ ‫ސަހަރޯއެވެ‪ .‬އަހަންނަށް ކެތްވަނީކީ ނޫ ެ‬ ‫އ‬ ‫ނ ެ‬ ‫މ ް‬ ‫ބކިބާ ފިހެވު ު‬ ‫ޅ ދިޔާވަނީއެވެ‪ .‬ކުޅި ޯ‬ ‫ވނީއެވެ‪ .‬ކު ު‬ ‫ކޅު ގިނަ ަ‬ ‫އަނގައިގެ ތެރެއަށް ު‬ ‫ނ‬ ‫ނވާއެއްލީމެވެ‪ .‬ހީވަ ީ‬ ‫ފން ޭ‬ ‫އތާއެވެ‪ .‬ދެ ލޯމަރައިލުމަށްފަހު ު‬ ‫އަންނަ މީރު ވަހެ ް‬ ‫ނ‬ ‫ގ އޮއްވައި ކޮއްކޮ ކޭކެއް ހިފައިގެ ް‬ ‫ގއި ޖޯލީ ަ‬ ‫ހލަތު ަ‬ ‫ނވިހެންނެވެ‪ .‬އެ ާ‬ ‫ޑ ް‬ ‫ހިތްފުރިގެން ބަން ު‬ ‫އައިސް އަހަރެން ކުރިމަތީ ހުރި ގޮނޑިއެއްގައި އިށީނެވެ‪.‬‬ ‫ޓ‬ ‫ނމެ މީރު ޗޮކުލެ ު‬ ‫ނނަށް އެ ް‬ ‫ރގައި ވިއްކާ އަހަރެ ް‬ ‫އެއީ ކަންމަތީ ފިހާ ާ‬ ‫ކން ފެށިއެވެ‪ .‬އަހަރެންނަށް ވީ ގޮތެއް ވެސް‬ ‫ކޭކެވެ‪ .‬ކޮއްކޮ ކޭކު ކަނޑައިލުމަށްފަހު ާ‬ ‫ށ‬ ‫ލންފެށުނެވެ‪ .‬ވަރަ ް‬ ‫މ ބަ ަ‬ ‫އ އިނދެ އެދި ާ‬ ‫ބޑުކޮށް އަނގަހުޅެވިފަ ި‬ ‫ލ ޮ‬ ‫ނޭނގެއެވެ‪ .‬ދެ ޯ‬ ‫ލ‬ ‫ވެސް އަސަރާ އެކުއެވެ‪ .‬އިރު ކޮޅުކޮޅާ ހިންދިރުވާލަމެވެ‪ .‬މުޅި މީހާ ފިނިވެ ތުރުތުރު ާ‬ ‫ށ ގޮއްވެއެވެ‪.‬‬ ‫ގޮތްވިއެވެ‪ .‬ދެ އަތް ދެ އަތާ ޖޯޑުކޮށްލެވެއެވެ‪ .‬އިނގިލިތަކުން ކަ ި‬ ‫ގ‬ ‫ކކަށް ވުމަށެވެ‪ .‬އަހަރެން ެ‬ ‫ހިތް އެދި ގޮވަނީ އެ ކޭކު އަހަރެންގެ މިލް ަ‬ ‫ށވެ‪ .‬އެ ކޭކަށް އަހަރެންގެ ފުރާނަ ގުރުބާން ވަނީބާއެވެ‪.‬‬ ‫ބަނޑު ފުރާލަދިނުމަ ެ‬ ‫އ‬ ‫އހުތިޔާރުން ބޭރުގަ ި‬ ‫ނ ކަރުނަ ކޯތާފަތް މައްޗަށް ފައިބައިގަތެވެ‪ .‬މީހާގެ ި‬ ‫އެންމެފަހު ް‬ ‫ޑން‬ ‫މަޑުމަ ު‬

‫ނގެ‬ ‫އަހަރެ ް‬

‫އަތް‬

‫ޖހާ‬ ‫ނ ަ‬ ‫ސަލާ ް‬

‫އ‬ ‫މީހެ ް‬

‫ފަދައިން‬

‫ކޭކާ‬

‫ށ‬ ‫ދިމާއަ ް‬

‫ގ‬ ‫ކ ެ‬ ‫ހއިލި ކަހަލައެވެ‪ .‬އެ ސޮރު ކޮއް ޮ‬ ‫ނ އިސްޖަ ަ‬ ‫ދިއްކޮށްލެވުނެވެ‪ .‬ކޭކު ލަދު ް‬ ‫ނ‬ ‫އވެ‪ .‬ކޮއްކޮގެ އުގު ް‬ ‫ކތްތެރިކަން ކޮޅުންލި ެ‬ ‫އުނގުތެރެއަށް ވަދެފިލީއެވެ‪ .‬އަހަރެންގެ ެ‬ ‫ސ‬ ‫ވެސް ދަމާނެރެ އަހަރެންގެ ޝިކާރައަކަށް ހަދާލީމެވެ‪ .‬ކޭކު ކާލެވުނުގޮތް ވެ ް‬ ‫ލބުނެވެ‪ .‬އޭރު ވަގުތު‬ ‫ކން ި‬ ‫ހންނަށް ހޭވެރި ަ‬ ‫ނޭނގުނެވެ‪ .‬ކޮއްކޮގެ ރުއިމުގެ އަޑަށް އަ ަ‬ ‫މ‬ ‫ތ ރޯދަ ވެސް އުދުއްސައިގެންފިއެވެ‪ .‬ކިތައް ެ‬ ‫ފާއިތު ވެއްޖެއެވެ‪ .‬އަހަރެންގެ އަލަ ު‬ ‫ހއުލަކަށެވެ‪.‬‬ ‫ހިތްވަރެއް ކުރިޔަސް ދެން އަތުނުވާނެ މާ ަ‬ ‫ްޙ‬ ‫‪|56‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަވަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬

‫=ޚަދީޖަތު އަފުނީނާ‪12 ،‬އޭ‪ /‬ފުންވިލް‪ ،‬ހއ‪ .‬އިހަވަންދޫ=‬ ‫ރ ‪3‬‬ ‫ކތުގައި އުޅެފައި އައި އިރު ގަޑިން ހަވީ ު‬ ‫މުޅި ދުވަހު މަސައް ަ‬ ‫ނތި ވެފައި ވާލެއް‬ ‫ހ ް‬ ‫ނ ގޭގައި ނެތަސް ާ‬ ‫ޖަހައިފިއެވެ‪ .‬ގެޔަށް އައިއިރު އަންހެނު ް‬ ‫ވސް ކުރި ފައިދާއެއް‬ ‫ށ ގޮސް ވަދެވުނީ ކައި ގެޔަށެވެ‪ .‬ނަމަ ެ‬ ‫ބޮޑުކަމުން ދިޔަގޮތަ ް‬ ‫ނ‬ ‫މ ް‬ ‫ނންނަށް ގުޅައިލު ު‬ ‫ނެތެވެ‪ .‬ރޯފިލުވާފައިވާ ހަމަ އެކައްޗެއް ވެސް ނެތެވެ‪ .‬އަންހެ ު‬ ‫ބޑުހައިވެފައި ވާލެއް‬ ‫މއި އަވަހަށް ގެޔަށް ނާދެވޭނެ ކަމެވެ‪ަ .‬‬ ‫ކ ާ‬ ‫ބުނީ ވަރަށް ބިޒީ ަ‬ ‫ސ‬ ‫ޖސްތަށްޓެއް ގިރައި ބޯލައިފީމެވެ‪ .‬ނަމަވެ ް‬ ‫ރން އަރާހެން ހީވުމުން ޫ‬ ‫ބޮޑުކަމުން އެނބު ު‬ ‫ހ‬ ‫އރާމު ކޮށްލުމަށްފަ ު‬ ‫ނމީ ފެންވަރައި ކުޑަކޮށް ަ‬ ‫ގން ނި ް‬ ‫ނޖެހި ެ‬ ‫ތހަމަ ު‬ ‫ކާއެއްޗެއް ނުކައި ހި ް‬ ‫ވ‪.‬‬ ‫ފިހާރަޔަށް ގޮސް އެއްޗެއް ގަނެގެން ކާލާށެ ެ‬ ‫އހަރު‬ ‫އދަކީ ކައިވެންޏަށް ‪ަ 2‬‬ ‫ކޮޓަރިޔަށް ވަންއިރު ކަމަކުދާކަށް ނެތެވެ‪ .‬މި ަ‬ ‫ސ‬ ‫ވ ް‬ ‫ހންކަމުން އަވަސްއަ ަ‬ ‫ނނެވެ‪ .‬އެ ެ‬ ‫ފނުމު ް‬ ‫ކލަންޑަރު ެ‬ ‫ފުރޭ ދުވަސްކަން އެނގުނީ ަ‬ ‫ނ‬ ‫އ ފިހާރައަށެވެ‪ .‬މީހާ ހާސްވެ ދެފައި ތުރުތުރުލާ ް‬ ‫ކޮށްލާފައި ފެންވަރައިގެން ދިޔަ ީ‬ ‫ފަށައިފިއެވެ‪ .‬އަންހެނުން އައުމުގެ ކުރިން ކޮންމެ ވެސް ކަމެއް ކުރަން އެބަޖެހެއެވެ‪.‬‬ ‫ހރުގެ އެ ދުވަސް ވެސް އެދިޔައީއެވެ‪.‬‬ ‫ނނީ މި އަ ަ‬ ‫އެހެން ޫ‬ ‫ޑ‬ ‫ރ ކު ަ‬ ‫ނ ފަށައިފީއެވެ‪ .‬ދެން މިފަހަ ު‬ ‫ނންވާ ސާމާނު ނަގަ ް‬ ‫ކެއްކުމަށް ބޭ ު‬ ‫މ‬ ‫ނއޭ ހިތާއެވެ‪ .‬އަވަސް އަރާފައި ވާލެއް ބޮޑުކަމުން ހަރުގެ އެން ެ‬ ‫މލާ ީ‬ ‫ނން ާ‬ ‫ކެއުމަކުން ި‬ ‫މަތީގައިވާ ފުށްޓައްޕެއް ބޯމައްޗަށް ވެއްޓުނެވެ‪ .‬އެފިހާރައަކީ މަގުބޫލު ފިހާރައެއް ކަމުން‬ ‫ނ‬ ‫ޖހިފައެވެ‪ .‬ކައިރީ ގަޔާއި ދުރުގަ ތިބިމީހު ް‬ ‫ފިހާރަތެރެ އަބަދުވެސް އޮންނަނީ ތޮއް ެ‬ ‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|57‬ޞަފްޙާ‬

‫އ‬ ‫ހގެ ލޮލާއި ނޭފަތާ ި‬ ‫ޑ އިވެއެވެ‪ .‬ވާނީ ވެސް އެހެންތާއެވެ‪ .‬މުޅިމީ ާ‬ ‫ޕަކަޕަކަ ލާފައި ހޭ އަ ު‬ ‫ނ‬ ‫ހ ި‬ ‫ގ ކުރީގައި ކައިރީ އަތުޖެ ު‬ ‫ނކަށް ވެއްޓުމު ެ‬ ‫ސ ފުށެވެ‪ .‬ތަ ަ‬ ‫ވނީ ހު ް‬ ‫ކަންފަތުގައި ވެސް ަ‬ ‫ޔ‬ ‫ގޮޑިޔެއްގައި އިށީން އިރަށް އިވުނީ ޕޮއްޕޮއް ކިޔައިފައި އެއްޗެހިތަކެއް ފަޅައިގެން ދި ަ‬ ‫ށ‬ ‫މޅި ފިހާރަތެރެއަ ް‬ ‫ޑ ު‬ ‫ބހުގެ ވަސްގަނ ު‬ ‫ކނި ި‬ ‫މ އެޔާއެކު ު‬ ‫އަޑުފައްގަނޑެވެ‪ .‬ހަ ަ‬ ‫ފެތުރުނެވެ‪ .‬މީހުން އޯކަށް ދެމެން ފަށައިފިއެވެ‪ .‬ގަތް ލަދުން ދެފައި ކައިރި ކޮށްލަން‬ ‫ސ‬ ‫ނ މަސައްކަތްކުރީމެވެ‪ .‬ނަމަވެ ް‬ ‫ކށް ތެދުވެ ދުއްވައި ގަންނަ ް‬ ‫ނުކެރިފައި ކުއްލިޔަ ަ‬ ‫އެކަމެއް ނުވިއެވެ‪ .‬ތަޅައިގެން ގޮސްފައިވާ ކުނި ބިސްތަކުގެ ލޮނދިތަކަށް އެރި‬ ‫މނުގައި‬ ‫ލކެވެ‪ .‬މުޅި ޫ‬ ‫ހ ާ‬ ‫މހާ ަ‬ ‫ނ ވަތަށް ވެއްޓިއްޖެއެވެ‪ .‬ފަކުރުން ީ‬ ‫ކަހައިލައިގެން މޫ ު‬ ‫ވެސް ކުނި ބިހެވެ‪.‬‬ ‫ބ‬ ‫ނވެރި ހުވަދުލައިގެން ގޭގެ ދޮރު ހުޅުވާލިއިރު އަނ ި‬ ‫ކުނި ބިހުން މީހާ ފެ ް‬ ‫ސ‬ ‫ށ ގޮވައިގެން އައި ް‬ ‫ހންނަ ް‬ ‫ގމީ ު‬ ‫ރއްޓެހިނާ ޭ‬ ‫ގ އިންތިޒާރުގައެވެ‪ަ .‬‬ ‫ނ އަހަރެން ެ‬ ‫ގޮއްޔެ އި ީ‬ ‫ބލައިލެވުނީ އެންމެންގެ މޫނަށެވެ‪.‬‬ ‫އަހަންނަށް ސިއްރު ސިހުމެއްދޭށެވެ‪ .‬އަހަންނަށް ަ‬ ‫ހކު 'ކަޑަ' ވާނީ މިހާ ވަރަށެވެ‪.‬‬ ‫ނ އޯކަށް ދެމެން ފެށިއެވެ‪ .‬މީ ަ‬ ‫ބައެއް މީހު ް‬

‫އމަދު‪12 /‬ބީ‪ /‬ފެހިވިލާގެ‪ ،‬ހއ‪.‬އިހަވަންދޫ=‬ ‫=ލީނާ މުޙަ ް‬ ‫ނ ވެސް‬ ‫ނމެ ް‬ ‫ގއި ހުރިހާ އެ ް‬ ‫މނު ަ‬ ‫ނ ޒަ ާ‬ ‫އން ަ‬ ‫މން މި ަ‬ ‫ދުނިޔެ ކުރިއަރަ ު‬ ‫އ‬ ‫ނލަޖީގެ ވަސީލަތްތަ ް‬ ‫ގ ޓެކު ޮ‬ ‫އންމެ ފަހު ެ‬ ‫ކތް ކުރަމުންދަނީ ެ‬ ‫ހޭބޯނައިރާ މަސައް ަ‬

‫ްޙ‬ ‫‪|58‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަވަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬ ‫ހ‬ ‫ރ ާ‬ ‫ކރެވޭތޯއެވެ‪ .‬އެގޮތުން އިންޓަނެޓަކީ ހު ި‬ ‫ހޯދޭތޯއެވެ‪ .‬އެފަދަ ވަސީލަތްތައް ބޭނުން ު‬ ‫ހތްދަމައިގަތް އެކަތިކަން ކަށަވަރެވެ‪ .‬އެއަކާ ނުލައި އަދުގެ‬ ‫އެންމެންގެ ވެސް ި‬ ‫ޓ ވަނީ ވެފައެވެ‪.‬‬ ‫ނދި ނާންނަ އެއްޗެއްގެ ގޮތުގައި އިންޓަނެ ް‬ ‫ޒުވާނުންގެ ލޮލަށް ި‬ ‫މ‬ ‫މން ި‬ ‫ފދަ އެއްޗިއްސަށް އަދު އަޅުގަނޑު ެ‬ ‫ކއި‪ ،‬ގޫގުލްއާއި‪ ،‬މި ަ‬ ‫ޔޫޓިއުބާއި‪ ،‬ފޭސްބު ާ‬ ‫ފއެވެ‪.‬‬ ‫ތިބެވެނީ ދެވި ހިފައި ަ‬ ‫ސ‬ ‫ފނުނަ ް‬ ‫ޖހެއެވެ‪ .‬ހުވަފެނެއް ެ‬ ‫ބ ެ‬ ‫ލން އެ ަ‬ ‫ހލެވުނަސް "އޮން" ވެ ަ‬ ‫ނިދިން ޭ‬ ‫ހއެވެ‪ .‬އެއްޗެއް ގޭގައި ކައްކައިފި ނަމަ‬ ‫ޔގައި ހިއްސާކުރަންޖެ ެ‬ ‫އެވާހަކަ މީސް މީޑި ާ‬ ‫ނގަންޖެހެވެ‪ .‬މީއަދު‬ ‫އ ް‬ ‫ނ އެބަ ަ‬ ‫އވެ‪ .‬އެއްޗެއް ކައިފިނަމަ އެ ކަ ް‬ ‫އެއެއް ދައްކަން ޖެހެ ެ‬ ‫ލތެވެ‪.‬‬ ‫ހ ަ‬ ‫މންގެ ާ‬ ‫އަޅުގަނޑު ެ‬ ‫ބ‬ ‫ކންތައް ވެސް އެ ަ‬ ‫އންނަ ަ‬ ‫ހލަތު އޮތްއިރު ހިނި ަ‬ ‫މިފަދަ ހާލަތެއްގައި ާ‬ ‫ނ‬ ‫ނނަ ީ‬ ‫ވސް އެބަ ދިމާވެއެވެ‪ .‬ހަނދާނަށް އަ ް‬ ‫ހ ކަންތައް ެ‬ ‫ނން ޖެ ޭ‬ ‫ދިމާވެއެވެ‪ .‬ލަދުގަން ަ‬ ‫ށ ދެވި ހިފިއަސް ބޮޑު ވަރޭ ހިތަށް އެރި‬ ‫ރައްޓެއްސަކު ކުރިކަމެއް މަތިންނެވެ‪ .‬ފޯނަ ް‬ ‫އެވެ‪ .‬ދުވަސްކޮޅަކީ‬

‫ގ‬ ‫ލ ދިޔުމު ެ‬ ‫މންމަ މާ ެ‬ ‫ތރިޔާގެ)ގޭ ކުއްޖަކު ަ‬ ‫ހމަތް ެ‬ ‫އޭނާގެ (ރަ ު‬

‫ނ‬ ‫ނ މީ ާ‬ ‫ޔ ދުވަސްކޮޅެކެވެ‪ .‬އެއްދުވަހު ހެނދު ު‬ ‫ނ ދި ަ‬ ‫ގއި އުޅެމު ް‬ ‫ގ ގޭ ަ‬ ‫ނ އޭނާ ެ‬ ‫ސަބަބު ް‬ ‫ވ‬ ‫އނާއަށް ގޮ ާ‬ ‫ކމުން ޭ‬ ‫ނ ވެއްޖެއެވެ‪ .‬އެހެން ަ‬ ‫ނ ް‬ ‫ނިދާފައި އޮއްވާ އެކުއްޖާ ގެއަށްދާން ބޭ ު‬ ‫ނ‬ ‫ބ ީ‬ ‫ވބުގައި ު‬ ‫އނާ ޖަ ާ‬ ‫ނވެ‪ .‬ނިދީގައި އޮވެ ޭ‬ ‫ނމަށް އެކުއްޖާ އެދު ެ‬ ‫ގޭގެ ތަޅުދަނޑި ދި ު‬ ‫ޔ ވެދާނެއް‬ ‫ހކު މޮ ަ‬ ‫ހންނެވެ‪ .‬މީ ަ‬ ‫ލ" މި ެ‬ ‫ލ އިން ސާރޗް ކޮށް ާ‬ ‫"ތަޅުދަނޑި ގޫގު ް‬ ‫ލ‬ ‫ހނީ ގޫގު ް‬ ‫ސ މި ޖެ ު‬ ‫ދރާށީ ތަޅުދަނޑި ވެ ް‬ ‫މފަހުން ގޭގެ ބޮޑު ޮ‬ ‫އން ެ‬ ‫އޔެވެ؟ ެ‬ ‫ނޫންހެ ް‬ ‫ޏ‬ ‫ނ ދަން ާ‬ ‫ނ ހެއްޔެވެ؟ މިވަރު ް‬ ‫ޑވަރު ނޫ ް‬ ‫ނ ބޮ ު‬ ‫ނތާއެވެ‪ .‬މި ދެ ް‬ ‫އިން ސާރޗް ކުރަ ް‬ ‫ސ ގޫގުލް އިން ހޯދަން ޖެހިދާނެ ތޯއްޗެވެ‪.‬‬ ‫އަމިއްލަ ނަފުސު ވެ ް‬

‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|59‬ޞަފްޙާ‬

‫އމަދު‪12 ،‬ބީ‪ /‬ފެހިވިލާގެ‪ ،‬ހއ‪.‬އިހަވަންދޫ=‬ ‫=ލީނާ މުޙަ ް‬ ‫ނ މީހާ ދަމުން ބޮޑު ފޮށްޓެއް‬ ‫ހ ް‬ ‫ރމީހާގެ ގެއަށް އަން ެ‬ ‫މީހަކާ އިނދެގެން ފި ި‬ ‫ގެންދިޔައެވެ‪ .‬ގެންގޮސް ތަޅުލައިފައި ބެހެއްޓީ އެނދު ތަންދަށުގައެވެ‪ .‬ފިރިމީހާ ގާތު‬ ‫އ‬ ‫ކމަށާ ި‬ ‫އަންހެން މީހާ ބުނީ‪ ،‬ކިތައްމެ ދުވަހެއް ވިޔަސް އެފޮށި ހުޅުވައިގެން ނުވާނެ ަ‬ ‫މށެވެ‪.‬‬ ‫ހުޅުވައިފި ނަމަ އެއީ ބޭވަފާތެރި ވުމެއް ކަ ަ‬ ‫ކޮންމެ އަކަސް‪ ،‬ދެމަފިރިންގެ ދިރިއުޅުމަށް ‪ 20‬އަހަރު ފާއިތުވެ‪،‬‬ ‫ހތަށް އެރިއެވެ‪ .‬މި‬ ‫ކާފަ ދަރިން ވެސް ލިބިއްޖެއެވެ‪ .‬އެއް ދުވަހަކު ފިރިހެން މީހާ ި‬ ‫ވސް ވެސް ވީތާއެވެ‪.‬‬ ‫ލންވާނެއެވެ‪ ..‬މިހާރު ލައްކަ ދު ަ‬ ‫ޖހޭނީ ބަލައި ަ‬ ‫ފޮށީގައި ވާ އެއްޗެއް ެ‬ ‫ވއިފިއެވެ‪ .‬އޭނާއަށް‬ ‫އ ހުޅު ަ‬ ‫ށ ނަގަ ި‬ ‫ދން އޮވެފައި‪ ،‬ތެދުވެ މި ފޮ ި‬ ‫އެހެންވެ އެއްރޭ ނި ަ‬ ‫ރށް ހައިރާން ކުރުވި‬ ‫އނާ ވަ ަ‬ ‫ފެނުނީ ‪000،10‬ރ އާއި ތިން ކުކުޅު ބިހެވެ‪ .‬މިކަން ވީ ޭ‬ ‫ގންގުޅޭތީއެވެ‪.‬‬ ‫މވަރުގެ އެއްޗެއް އަންހެނުން ެ‬ ‫ކަމަކަށެވެ‪ .‬ފިރިމީހާއަށް އެހާ ސިއްރުން ި‬ ‫އއިސް‬ ‫ނން ަ‬ ‫ކރެއްގައި އިންދާ ކުއްލިއަކަށް އަންހެ ު‬ ‫ކޮންމެއަކަސް‪ ،‬މިފި ު‬ ‫ނ‬ ‫ގެއަށް ވަދެއްޖެއެވެ‪ .‬އެވަގުތު ދެމީހުން ވެސް ދިޔައީ ސިއްސައިގެންނެވެ‪ .‬އަންހެ ް‬ ‫ނ‬ ‫ވ ެ‬ ‫ހޅުވައިގެން ނު ާ‬ ‫ވފައި އެވާހަކަ ދެއްކިއެވެ‪ .‬ދުވަހަކު ވެސް ު‬ ‫ށ ދެރަ ެ‬ ‫މީހާ ވަރަ ް‬ ‫ށ‬ ‫އޗެއް ހުޅުވީތީއެވެ‪ .‬ނަމަވެސް އެއްފަހަރެއް ކަމަށް ފިރިމީހާއަ ް‬ ‫ކަމަށް ބުނެފައިވާ އެ ް‬ ‫މައާފުކޮށްފިއެވެ‪.‬‬ ‫ނ އެއްޗެއްސެއްތޯ ބަލާށެވެ‪.‬‬ ‫ނންވީ އެއީ ކޮންކޮ ް‬ ‫ބ ު‬ ‫ފިރިމީހާ ދެން ޭ‬ ‫ނނަ‬ ‫ތމަ ް‬ ‫ބނީ‪ ،‬އެއީ ި‬ ‫މހާ ު‬ ‫ނ ީ‬ ‫ނހެ ް‬ ‫މން އަ ް‬ ‫ހ ު‬ ‫ބހެއްތޯ އެ ު‬ ‫ނ ތިން ި‬ ‫އ ކޮ ް‬ ‫އެހެންވެ އެ ީ‬ ‫ްޙ‬ ‫‪|60‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަވަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬ ‫ހ‬ ‫ށވެ‪ .‬ފިރިހެން މީ ާ‬ ‫އ ކަމަ ެ‬ ‫ލ ބިހެ ް‬ ‫ކ ާ‬ ‫ނމެ ފަހަރަ ު‬ ‫ވވޭ ކޮ ް‬ ‫ކަލޭއަށް ބޭވަފާތެރި ެ‬ ‫އ‬ ‫މ ބޮޑު މައްސަލައެ ް‬ ‫ވމާ ާ‬ ‫ނ ފަހަރު ީ‬ ‫ރ ތެރޭގައި ތި ް‬ ‫ޏވެ‪ .‬ވިހި އަހަ ު‬ ‫ބން ެ‬ ‫ވިސްނާލައިފައި ު‬ ‫ށ ވެސް ބޭވަފާތެރި‬ ‫ނެތެވެ‪ .‬އަހަރެން ވެސް ކަލެއަށް މާފުކޮށްފީމެވެ‪ .‬ދެ މީހުންނަ ް‬ ‫ވސް ލިބުނީއެވެ‪.‬‬ ‫ވެވުނީއެވެ‪ .‬މައާފު ެ‬ ‫ޔ އެއީ‬ ‫ލ ކުރިއެވެ‪ .‬އެހެންވިއް ާ‬ ‫ނއްކާ ވެސް ސުވާ ު‬ ‫ހ އަ ެ‬ ‫ފިރިހެން މީ ާ‬ ‫ސ‬ ‫ނޏެވެ‪ .‬އެއީ ކޮންމެ ފަހަރަކު ބި ް‬ ‫މހާ ބު ް‬ ‫އންހެން ީ‬ ‫ކޮން ‪10000‬ރ އެއް ހެއްޔެވެ؟ ަ‬ ‫ގ‬ ‫ވއްކާލައިފައި ލިބޭ ލާރިތައް އެއްކޮށްފައެވެ‪ .‬ފިރިހެން މީހާ އަނ ަ‬ ‫މން‪ ،‬އެ ި‬ ‫ކޭހެއް ހަމަވު ު‬ ‫ހުޅުވުނެވެ‪.‬‬

‫އމަދު‪12 /‬ބީ‪ /‬ފެހިވިލާގެ‪ ،‬ހއ‪.‬އިހަވަންދޫ=‬ ‫=ލީނާ މުޙަ ް‬ ‫އ‬ ‫ފިރިހެން ދަރިފުޅު އުޅެނީ ސަރުކާރުގެ އޮފީހެއްގައި މާލޭގައެވެ‪ .‬އެ ް‬ ‫ލވެގެން ނިވިއްޖެއެވެ‪.‬‬ ‫ދުވަހަކު ހަވީރު އޮފީހުގައި އުޅެނިކޮށް މޯބައިލް ފޯނުގެ ބެޓެރީ ހު ި‬ ‫މ‬ ‫ވގުތަކަށެވެ‪ .‬މަން ަ‬ ‫ނ ަ‬ ‫ޅން އުޅު ު‬ ‫ށން ގު ަ‬ ‫ނމަ ރަ ު‬ ‫ނ ހޯދަން މަ ް‬ ‫އެ ދަނޑިވަޅުވީ އޭ ާ‬ ‫މ ގުޅޭ‬ ‫ނ އުޅޭތީ އެކަ ާ‬ ‫ނ ް‬ ‫ށ އަން ަ‬ ‫ރން ރަށަ ް‬ ‫އނާ ކައިވެނިކު ަ‬ ‫ޅނީ ޭ‬ ‫ދަރިފުޅާ ގުޅަން މިއު ެ‬ ‫ރ‬ ‫ނމަވެސް އެ ޭ‬ ‫ވހަކައެއް ދައްކަންވެގެންނެވެ‪ަ .‬‬ ‫އމު ާ‬ ‫ސ މުހި ް‬ ‫މ ވެ ް‬ ‫ނ ެ‬ ‫ގޮތުން ކޮ ް‬ ‫އވެ‪.‬‬ ‫ތ ކޮށްކޮށް ވެސް ދަރިފުޅާ ގުޅޭގޮތެއް ނުވި ެ‬ ‫ހަތަރުދަމު މަސައްކަ ް‬

‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|61‬ޞަފްޙާ‬

‫ނ‬ ‫ނގުޅު ް‬ ‫ހނެވެ‪ .‬ސަބަބަކީ‪ ،‬ފޯނުން ު‬ ‫ނޖެ ު‬ ‫ށ ހިތްހަމަ ު‬ ‫މންމަ ވަރަ ް‬ ‫މިކަމާ ަ‬ ‫އެކަންޏެއް ނޫނެވެ‪ .‬ކައިވެނި އެހާ ކައިރިވެފައި ވާއިރު‪ ،‬ދަރިފުޅުގެ އުޅުން ހުރި‬ ‫ލ އަނެއް ދުވަހު ހެނދުނެވެ‪.‬‬ ‫އނާ ފޯނު ހުޅުވާ ީ‬ ‫ޗޖު ކުރުމަށްފަހު ޭ‬ ‫ގޮތުންނެވެ‪ .‬ބެޓުރީ ާ‬ ‫މނާލިއެވެ‪.‬‬ ‫މންމަ އަ ު‬ ‫މ ގުޅައިފިއެވެ‪ .‬ދަރިފުޅުގެ އަޑު ޖެހުމާއެކު ަ‬ ‫އިރުކޮޅެއް ނުވެ މަން ަ‬ ‫އ‬ ‫ތޔައީ ކިހަ ި‬ ‫ޅން ފެށީތަ؟ ި‬ ‫ސ ގެންގު ެ‬ ‫ނ ކުދިން ވެ ް‬ ‫ހ ް‬ ‫މހާރު އެ ެ‬ ‫" ި‬ ‫އވެ‪.‬‬ ‫ކޔާ އެއްޗެއް ނޭނގިފަ ެ‬ ‫ނމަ ި‬ ‫ދރިފުޅު ހުރީ މަ ް‬ ‫ވިޔާނުދާ ކަމެއް؟" ަ‬ ‫ކންވާހަކައެއް؟"‬ ‫ނމާ ތިދައްކަނީ ޮ‬ ‫"މަ ް‬ ‫ތ‬ ‫ނ ތި ާ‬ ‫ކ އިނދެގެ ް‬ ‫ތޔަ ކުއްޖަ ާ‬ ‫ދއްކާނެކަމެއް ނެތް‪ި .‬‬ ‫ވހަކަ ަ‬ ‫"ފާޑުފާޑުގެ ާ‬ ‫ކމެއް ނެތް"‬ ‫އުޅޭ‪ .‬މިރަށަކަށް އަންނާނެ ަ‬ ‫ނމާ"‬ ‫"މަ ް‬ ‫ވ ފޯނު‬ ‫ނތިގެން އޭނާ ލައް ާ‬ ‫ެ‬ ‫އ؟ އަދި ގޮތެއް‬ ‫މންމާއެ ް‬ ‫ަ‬ ‫"ކޮން‬ ‫ނަންގުވައިފައި ފާޑުފާޑުގެ ދޮގު ހައްދުވައިފިއެއްނު! ރޭ ހަތަރު ދަމު‪"...‬‬ ‫ނމާ"‬ ‫"މަ ް‬ ‫ނ‬ ‫ނ ީ‬ ‫އ ޫ‬ ‫ތ ނިއްވާލައިފަ ޭ‬ ‫ނ ފޯނު އޮ ީ‬ ‫އދި ބުނުވައިފިއެއް ު‬ ‫ނމާއެއް؟ ަ‬ ‫"ކޮން މަ ް‬ ‫ހންނާނެއޭ ކައިރީގަ!‬ ‫ގުޅޭ ސަރަހައްދުން ބޭރުގައޭ‪ .‬ފަހުން ގުޅާށޭ‪ .‬ޔަގީނޭ އޭރު ކަލޭ ު‬ ‫އަދި ފޮނި ދައްކުވަން އިނގިރޭސިން ވެސް ވާހަކަ ދައްކުވައިފިއޭ"‬ ‫ރުޅިގަދަވެފައި މަންމަ ފޯނު ބޭއްވިއެވެ‪.‬‬ ‫ނ ގޮތެއް‬ ‫ކރަން ވިސްނައިދޭ ެ‬ ‫މ ފިނި ު‬ ‫އޭނާ ގަބުވެފައި ހުރީއެވެ‪ .‬މަން ަ‬ ‫ނޭނގިފައެވެ‪.‬‬ ‫ްޙ‬ ‫‪|62‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަވަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬

‫ނޒިލް‪ ،‬ހއ‪.‬އިހަވަންދޫ=‬ ‫=ޖައުޒާ އާދަމް‪12 ،‬އޭ‪ /‬ލުވޭޒާމަ ް‬ ‫ވރިކަން‬ ‫ފއްތާހުގެ ހަޅޭއްކާއެކުގައެވެ‪" .‬ލުބުނާނޫ ހޭ ެ‬ ‫ފަތިހުގެ ހާ ގޮވާލީ ަ‬ ‫ފ‬ ‫ނ ގައިގައި ހި ާ‬ ‫ބނާ ް‬ ‫ހ އެނދުގައި އޮތް ލު ު‬ ‫އޔޭ" ފައްތާ ު‬ ‫ވެބަލަ‪ ..‬ފުރާގަނޑި ޖެހިނި ް‬ ‫ހޅޭއްލަވަމުން ދިޔައެވެ‪.‬‬ ‫ތަޅުވަމުން ފާޑަކަށް ަ‬ ‫ނ‬ ‫ފހު ް‬ ‫ނމެ ަ‬ ‫ހނީ އެ ް‬ ‫ށ ޖެ ު‬ ‫ބނާނަ ް‬ ‫ނ ލު ު‬ ‫ފައްތާހުގެ އުދަނގޫ ބޮޑުވުމު ް‬ ‫ދ‬ ‫މން ާ‬ ‫ވ ރޭކާނުލައެވެ‪ .‬ފައްތާހު ކުދި ކިޔަ ު‬ ‫ތެދުވާށޭވެ‪ .‬އޭރު ވެސް އޭނާއަށް ވާނު ާ‬ ‫ނ‬ ‫ގ އަނގައި ް‬ ‫މނާއެކުގައެވެ‪ .‬އެވަގުތު އޭނާ ެ‬ ‫ނ ނިދި ޫ‬ ‫ށ އިނދެވު ީ‬ ‫ނނަ ް‬ ‫ލބު ާ‬ ‫އަޑުއަހަން ު‬ ‫އވެ‪ .‬އަވަސް ގޮތެއް‬ ‫ކހަލަ ެ‬ ‫ފލައިގެން ދިޔަ ަ‬ ‫ނންގެ ނިދި ި‬ ‫ބޭރުވި ދަތުރުގެ ލަފުޒާއެކު ލުބު ާ‬ ‫ރބުޖެހީ ރަށު ބަނދަރާ ދިމާއަށޭވެ‪.‬‬ ‫ނ މިސް ާ‬ ‫އއެކު ލުބުނާ ް‬ ‫ހަދާލައިގެން ފައްތާހު ާ‬ ‫ބަނދަރަށް ދެވުނު އިރު ލުބުނާން އާއި ފައްތާހުގެ އިންތިޒާރުގައި‬ ‫ދ‬ ‫ވ ސާދިގުއާއި ސިއްދީގާއި ގައްޔޫމް އަ ި‬ ‫ތ އެކުވެރިން ކަމުގައި ާ‬ ‫މ ގާ ް‬ ‫އން ެ‬ ‫އެމީހުންގެ ެ‬ ‫ޏށް އަރާ ތައްޔާރުވެފައެވެ‪.‬‬ ‫ލސް ކުދިންވަނީ ދޯން ަ‬ ‫ޔައުގޫބު ހުއްޓެވެ‪ .‬ކު ާ‬ ‫ށ އެރުމާއެކު ޗ‪ .‬ގޮބޮޅި ފުށްޓަށް ދިޔުމަށް ދަތުރު‬ ‫ނ ދޯންޏަ ް‬ ‫ނމެ ް‬ ‫ލުބުނާ ް‬ ‫ކ ޖައްސާފައި އިން‬ ‫ފަށައިފިއެވެ‪ .‬ގައްޔޫމު ފޯން ނަގައި ފޭސްބުކް ހުޅުވާލައިފާ ބަޔަ ު‬ ‫ފ‬ ‫ލ ފޮޓޮއެއް ނަގައި ަ‬ ‫ކހަ ަ‬ ‫ބަގްލަދޭޝް ސްޓައިލް ފޮޓޯއެއް ދައްކާލިއެވެ‪" .‬ނިކަން މި ަ‬ ‫ކރާނެ"‬ ‫ކން ު‬ ‫ނމަ މި ަ‬ ‫ޕޯސްޓްކޮށްބަލަ‪ .‬ގަދަ ބަޔެއް ަ‬

‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|63‬ޞަފްޙާ‬

‫ބންޏެވެ‪ .‬ރަށަން‬ ‫ލންވާނެ!" ޔައުގޫބު ު‬ ‫ކން ކޮށް ަ‬ ‫"އެރަށުން ގޮސް ތި ަ‬ ‫ނނެވެ‪.‬‬ ‫ޖ ބެހޭ ގޮތު ް‬ ‫ދެވެންދެން މަޝްވަރާކުރެވުނީ އެ ޗެލެން ާ‬ ‫ނ‬ ‫ނ ކައްކާ ތަކެތި ހަފައިގެ ް‬ ‫ނ އުޅު ީ‬ ‫ރަށަށް ލެފުމާއެކު އަންހެން ކުދި ް‬ ‫ދޔައީ މަސްބާނާށޭވެ‪.‬‬ ‫މން ި‬ ‫ދށެވެ‪ .‬އަހަރެންގެ ގުރޫޕު ފިޔަވާ އެން ެ‬ ‫ހެނދުނުގެ ސައި ހަ ާ‬ ‫ޗ‬ ‫އަހަރެމެން ދުއްވާގަތީ ރަށުގެ ތުނޑިއާ ދިމާއަށެވެ‪ .‬މޫދުގައި އުޅެނިކޮށް ޗެލެން ް‬ ‫މަތިން މީހަކު ހަނދާން ކޮށްދިނެވެ‪.‬‬ ‫މ‬ ‫ފސްގަނޑަށް އެރިއެވެ‪ .‬އެން ެ‬ ‫މން ަ‬ ‫ށ ޓަކައި އެން ެ‬ ‫އެކަމަށް ތައްޔާރުވުމަ ް‬ ‫ކ‬ ‫ރންނަށެވެ‪ .‬ފައްތާހުގެ އެހީއާއެ ު‬ ‫ޖހުނީ އަހަ ެ‬ ‫ތިރީގައި އިނީ ސިއްދީގެވެ‪ .‬ދެން އަރަން ެ‬ ‫ނގަން ތައްޔާރުވިއެވެ‪.‬‬ ‫ހ ދުރަށްގޮސް ފޮޓޯ ަ‬ ‫އެންމެ މައްޗަށް އެރީ ގައްޔޫމެވެ‪ .‬ފައްތާ ު‬ ‫ބ‬ ‫ނ ތި ީ‬ ‫އވެ‪ .‬އެންމެ ް‬ ‫ނ ފެށީ "އައްދިއްޔޯ" ެ‬ ‫ނ ގޮވަ ް‬ ‫އރު އެންމެ ް‬ ‫ނ ި‬ ‫ގައްޔޫމަށް އެރު ު‬ ‫ވފައެވެ‪.‬‬ ‫ހލާކު ެ‬ ‫ވަރުބަލިވެގެން ަ‬ ‫އޑެވެ‪.‬‬ ‫ތ ަ‬ ‫ހލޭއްލަވާގަ ް‬ ‫ނ ސާދިގު އައްޗީޑިއޭ ކިޔާ ަ‬ ‫ކުއްލިއަކަށް އިވު ީ‬ ‫އ‬ ‫ވސް ފާޑޭއްގެ ހޫނެ ް‬ ‫ގތެވެ‪ .‬އަހަރެންނަށް ެ‬ ‫އެވަގުތު ގައްޔޫމު ދުރަށް ފުންމާލައި ދުއްވާ ަ‬ ‫ނ‬ ‫ނވެ‪ .‬ފައްތާހު ހެމު ް‬ ‫ހ ެ‬ ‫ޅއަކަށް ބިމަށް ޖެ ު‬ ‫އިހުސާސް ވިއެވެ‪ .‬އެއާއެކު އެންމެން ގު ަ‬ ‫ނ ކީއްހޭ އަހައިލިއެވެ‪.‬‬ ‫ނ އައިސް މިވަ ީ‬ ‫ހެމު ް‬ ‫ފށިއެވެ‪.‬‬ ‫ނ ެ‬ ‫އ ކޮށްފައޭ ގޮވަ ް‬ ‫އ ކަމެ ް‬ ‫ސާދިގު ރުޅިއައިސް އޭނާ އެދިޔަ ީ‬ ‫ނ"‬ ‫ނ ހޯދަ ް‬ ‫ޅނު‪ .‬ހިނގާ އެ ާ‬ ‫ހނުވި‪ .‬ދިޔާއެއްޗެއް ބޮލަށް ވެސް އެ ު‬ ‫ސ ޫ‬ ‫"މަށަށް ވެ ް‬ ‫ށ މޫދަށް އެރެން"‬ ‫ބލަ‪ ..‬ހިނގާބަލަ އިހަ ް‬ ‫ސާދިގު ބުންޏެވެ‪" .‬އުހުން އިހަށް މަޑުކޮށް ަ‬ ‫ނޏެވެ‪.‬‬ ‫ޔައުގޫބު ބު ް‬

‫ްޙ‬ ‫‪|64‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަވަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬ ‫ރންނަށް‬ ‫ފއި ބުންޏެވެ‪" .‬އަހަ ެ‬ ‫ޔމު އައިސް ަ‬ ‫ހން ގައް ޫ‬ ‫ރަށުތެރެއަށް ވަތްތަނާ ެ‬ ‫ށއެވެ‪.‬‬ ‫ހން ފެ ި‬ ‫ކޕަކަ ލައިފަ ޭ‬ ‫ނމެން ޕަ ަ‬ ‫ވނީ‪ ...‬ހަމަ ކެތްނުވީ" އެ ް‬ ‫ހަމަ ލެ ު‬

‫ނޒިލް‪ ،‬ހއ‪.‬އިހަވަންދޫ=‬ ‫=ޖައުޒާ އާދަމް‪12 /‬އޭ‪ /‬ލުވޭޒާމަ ް‬ ‫އޑަށެވެ‪.‬‬ ‫ވނީ ގަޑި އެލާމްވާ ަ‬ ‫ސއިގެން ގޮސް ހޭލެ ު‬ ‫އަހަރެންނަށް ސިއް ަ‬ ‫ރ‬ ‫މޯޅިއަކަށް ދެމިލާފައި ބާލިސް ދަށުގައި އޮތް ފޯނު ނަގައި ޓައިމް ޓޭބަލް ބަލައިލިއި ު‬ ‫ދ‬ ‫ކަމަކު ދާކަށް ނެތެވެ‪ .‬ސުކޫލަށް ދާހިތް ކެނޑިއްޖެވެ‪ .‬ފުރަތަމަ ވެސް މި އޮތީ ޖުން ު‬ ‫ބނެލެވުނެވެ‪.‬‬ ‫ހތުން ު‬ ‫ވ މާއްދާ ހިތާއި ި‬ ‫ނމެ ފޫހި ާ‬ ‫ސަރގެ ގަޑިއެވެ‪" .‬އާނ އެ ް‬ ‫ޑބުރި‬ ‫ހންނާނީ ދަނ ި‬ ‫ު‬ ‫ނމަ‬ ‫ނ ހަމަ ދާށޭވެ‪ .‬ނޫންނަމަ މަ ް‬ ‫ހ ީ‬ ‫ކޮންމެއަކަސް ޖެ ޭ‬ ‫ހިފައިގެންނެވެ‪.‬‬ ‫ކލާހަށް‬ ‫އަވަސް އަވަހަށް ބެގީ ޖަހައިލައިގެން ބާރު ހިނގުމެއްގައި ގޮސް ު‬ ‫ގ‬ ‫ހނީ ޓީޗަރު ެ‬ ‫އވެ‪ .‬ދެން ކުރިމަތިލާން ޖެ ު‬ ‫ވަދެވުނު އިރު ހުރީ ލޭޓް ބެލް ޖަހައިފަ ެ‬ ‫އ‬ ‫ހރެންނަކަށް ގެޓެ ް‬ ‫އ ަ‬ ‫އވެ‪ .‬ނަމަވެސް މަދު ބަސްތަކެއް ނޫނީ ަ‬ ‫ނުރުހުމުގެ ބަސްތަކާ ެ‬ ‫ނ‬ ‫ހ ް‬ ‫ނުވިއެވެ‪" .‬ޔޫ ޝައުޓު އައި ވިލް ގޯ އެންޑް ޝިޓު" ޓީޗަރާއި ދިމާއަށް މި ެ‬ ‫ށ‬ ‫ޗކާ މެދު ރަނގަޅަ ް‬ ‫ވނީ އެއް ަ‬ ‫މން މިބުނެ ު‬ ‫ށ ު‬ ‫ހން ފެ ު‬ ‫ޕކަ ލައިފަ ޭ‬ ‫ނ ޕަކަ ަ‬ ‫މން ކުދި ް‬ ‫ބުނު ު‬ ‫ޗރު އަހަރެން ދެކެ އިތުރަން އައީ ރުޅިއެވެ‪ .‬ލަދުން އަވަސް‬ ‫ވިސްނާލެވުނެވެ‪ .‬ޓީ ަ‬ ‫އށީނީމެވެ‪.‬‬ ‫އަވަހަށް ގޮނޑިގައި ި‬

‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|65‬ޞަފްޙާ‬

‫ހ‬ ‫އިސާހިތަކު ކިޔަވާދޭން ފެށިއެވެ‪ .‬ކުރިއެކޭ ވެސް އެއްގޮތަށް ހުރި ާ‬ ‫ށ‬ ‫ވސް ކުދިން ގަޔަ ް‬ ‫ހކައައިގެން ކުރިއަށް ދިޔައެވެ‪ .‬އަހަރެން ެ‬ ‫ލ ވާ ަ‬ ‫ކުދިން އަމިއް ަ‬ ‫އ‬ ‫ސރާބެއްނެތި ސިއްބެ ާ‬ ‫ނ ފެށީމެވެ‪ .‬އެއްވެސް މި ް‬ ‫ތ އުކަ ް‬ ‫ދ އޭތި މީ ި‬ ‫ކަރުދާހާ ގަލަމާއި އަ ި‬ ‫ޓ‬ ‫ނ ު‬ ‫ގއެވެ‪ .‬އެވަގުތު ޓީޗަރު ހުރީ ބޯޑުގައި ޯ‬ ‫ނ ބޯޑު ަ‬ ‫ނ ގޮސް ޖެހު ީ‬ ‫ގލަ ް‬ ‫ދިމާއަށް އެއްލި ަ‬ ‫ނ‬ ‫ގ ެ‬ ‫އލަވާ ަ‬ ‫ކޔާ ހަޅޭ ް‬ ‫އ ި‬ ‫ޑ ދިސް" ޭ‬ ‫ނމަށްޗަށް ވެއްޓުނެވެ‪" .‬ހޫ ޑި ް‬ ‫ލން ބި ް‬ ‫ލިޔާށެވެ‪ .‬ގަ ަ‬ ‫ނގެ ލޯތައް ޓީޗަރަށް‬ ‫ނމެ ް‬ ‫ގން ޓީޗަރު ގުދުވި ހިނދު އިވުނި އަޑަކުން އެ ް‬ ‫ގަލަން ނަ ަ‬ ‫ނ‬ ‫އަމާޒުވިއެވެ‪ .‬ކުއްލިއަކަށް ހުރިހާ ކުދިން ގަޑަގަޑަ ލާފައި ހޭންފެށިއެވެ‪ .‬އަންހެންކުދި ް‬ ‫މން ދިޔައެވެ‪ .‬އެވަގުތު ޓީޗަރުގެ ރުޅިގަނޑު ހުރީ މައިތިރި‬ ‫ލޯމަތީ އަތްއަޅާ ހެ ު‬ ‫ނުވާވަރަށް މައްޗަށެވެ‪ .‬އިތުރަށްވީ ހޫނެވެ‪.‬‬ ‫ހރިހާ‬ ‫ނމެވެ‪ު .‬‬ ‫ނ ބު ީ‬ ‫ނ އަހަރެ ް‬ ‫މ ް‬ ‫މން ހެ ު‬ ‫ބ ލަނޑޭ" ހެ ު‬ ‫މ ލި ޭ‬ ‫މ ފެޓްވީ ަ‬ ‫"ތީ ާ‬ ‫ނ‬ ‫މ ް‬ ‫ހރީ ޓީޗަރުގެ ފަޓުލޫނުގެ ފަހަތަށް ކަ ު‬ ‫އތްތައް އަމާޒުވެފަ ު‬ ‫ކުދިންގެ ލޯތަކާއި ަ‬ ‫ޓީޗަރަށް އެއްޗެއް ރޭކަލީ ކަންނޭނގެއެވެ‪.‬‬

‫=އައިޝަތު ރުވައިދާ‪12 /‬ބީ‪ /‬އަލިވާގެ‪ ،‬ހއ‪.‬އިހަވަންދޫ=‬ ‫ނގެން‬ ‫ބ ެ‬ ‫ނ ު‬ ‫ހނު ް‬ ‫ނގެ އަން ެ‬ ‫އެއް ދުވަހެއްގެ ހެނދުނެވެ‪ .‬ބަކުރު އޭ ާ‬ ‫ނ‬ ‫ނ އޭ ާ‬ ‫ނ ފިހާރައަކަށް ދިޔައެވެ‪ 20 .‬ވަރަކަށް ބިސް ގަނެގެ ް‬ ‫ނ ް‬ ‫ބިސްތަކެއް ގަން ަ‬ ‫ފިހާރައިން ނިކުތެވެ‪ .‬އޭރު ފިހާރަ ފާރު ކައިރީ އޮތް ފޮށިގަނޑު ފެނިފައި ބަކުރުގެ‬

‫ްޙ‬ ‫‪|66‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަވަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬ ‫ހިތަށް އެރިއެވެ‪" .‬މި ފޮށިގަނޑަށް ބިސްތައް އަޅައިގެން ގެންދަން މާ ފަސޭހަވާނެ‪.‬‬ ‫ނދަންވީ‪ ".‬އެއަށްފަހު ސޭޓު ގާތު އެވާހަކަ‬ ‫ގ ް‬ ‫އ މި ފޮށިގަނޑު ެ‬ ‫ސޭޓު ގާތު އަހައިފަ ި‬ ‫ށ ދިޔުމަށް މިސްރާބު‬ ‫އގެން ގެއާއި ދިމާއަ ް‬ ‫ށޓަށް ބިސްތައް އަޅަ ި‬ ‫ބުނެފައި ބަކުރު އެފޮ ް‬ ‫ޖެހިއެވެ‪.‬‬ ‫ކވެރިޔާ‬ ‫މތީގައި ބަކުރަށް އޭނާގެ އެންމެ ގާތް އެ ު‬ ‫ގ ަ‬ ‫ގެއަށް ދިޔުމުގެ މަ ު‬ ‫ބކުރު އަތުގައި އޮތް‬ ‫ށލިއެވެ‪ަ .‬‬ ‫ކ ދައްކާލަން މަޑުކޮ ް‬ ‫އނާއާ ވާހަ ަ‬ ‫މން‪ޭ ،‬‬ ‫ޝަކީބު ފެނު ު‬ ‫ރ‬ ‫ބކުރާ‪ .‬ކޮން ފޮށްޓެއްތަ ތިގެންދަނީ؟" ބަކު ު‬ ‫ނޏެވެ‪ަ " .‬‬ ‫އ ޝަކީބު ބު ް‬ ‫ފޮށިގަނޑު ފެނިފަ ި‬ ‫ނ‬ ‫ގ ް‬ ‫ތ އެއްޗެއް މިއަށްލައި ެ‬ ‫ނ ގަ ް‬ ‫ނން ބުނެގެ ް‬ ‫ނހެ ު‬ ‫މ އަ ް‬ ‫ބންޏެވެ‪ީ " .‬‬ ‫ޖަވާބުގައި ު‬ ‫ހ ބިހެއް ޝަކީބަށް‬ ‫ހރި އެއްޗެއް ދިމާކޮށްފިއްޔާ މީގަ ހުރި ހުރި ާ‬ ‫މިގެންދަނީ‪ ..‬މިފޮށީ ު‬ ‫ވސްނަން ހުރެފައި ޝަކީބު ބުންޏެވެ‪" .‬އަޅެ ނެތްތަ ހިންޓެއް‬ ‫ދޭނަން" ވަރަށް ި‬ ‫ނ ކަންނޭގެ"‬ ‫ދެވޭކަށް‪ .‬ހިންޓެއް ދީފިއްޔާ ދިމާކޮށްލެވިދާ ެ‬

‫=އައިޝަތު ނޫރާ‪12 ،‬ބީ‪ /‬ނޫރު‪ ،‬ހއ‪.‬އިހަވަންދޫ=‬ ‫ނ‬ ‫ހނައަކަށް ދާ ް‬ ‫ހލެވުނީ ފާ ާ‬ ‫ތވެ‪ .‬އަހަރެންނަށް ޭ‬ ‫ދމުގެ ވަގު ެ‬ ‫މެން ަ‬ ‫ލއިލީމެވެ‪.‬‬ ‫ނނެވެ‪ .‬ތެދުވާހިތެއް ނެތެވެ‪ .‬ފޯނުން ގަޑިން ވީ ވަރެއް ބަ ަ‬ ‫ޖެހިގެ ް‬

‫‪3:47‬‬

‫ދ‬ ‫އ ނުވިއެވެ‪ .‬އެކަމާހެ ި‬ ‫މރައިލީމެވެ‪ .‬ކާމިޔާބެ ް‬ ‫އ ހިތާއި ލޯ ަ‬ ‫ވީއެވެ‪ .‬މިފަހަރު ކެތްކޮށް ލާނީ ޭ‬

‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|67‬ޞަފްޙާ‬

‫ނިދި ވެސް ރުލި ހަދާފިއެވެ‪ .‬ހިތާ ދެކޮޅަށް ވެސް ތެދުވެއްޖައީމެވެ‪ .‬އެކަމަކުވާ ދޯއެވެ‪.‬‬ ‫ތ ދޯއެވެ‪.‬‬ ‫ކންތައް ާ‬ ‫ތދުވަން ޖެހޭ ަ‬ ‫ލ ެ‬ ‫ރމު ވަގުތުގައި މި ހޭ ާ‬ ‫ނިދީގެ އެންމެ އަ ާ‬ ‫ކޓަރީގައި އަހަރެންގެ އެކުވެރި ‪ 3‬ކުދިން ވެސް‬ ‫ނ އުޅޭ ޮ‬ ‫އަހަރެ ް‬ ‫ށ‬ ‫ނމެ ގާތް އެކުވެރިޔާއަ ް‬ ‫ތިއްބެއެވެ‪ .‬އަހަރެން އެނދުން ތެދުވެ އަހަރެންގެ އެ ް‬ ‫ބަލައިލީމެވެ‪ .‬ނިދާ ހަރުދަނޑިވެފައެވެ‪ .‬އުނދަގު ކޮށްލާން ހިތަށް އަރާފަ ވެސް އަހަރެން‬ ‫ނ‬ ‫ނކުރެވޭ ވަރު ވަނީއެވެ‪ .‬ދުއްވާގަނެ ފާހާ ަ‬ ‫ކުރަން އުޅުނު ކަން ހަނދާވެއްޖެވެ‪ .‬ކެތް ު‬ ‫ނ‬ ‫ށ ނިދާފައި އޮތުމު ް‬ ‫ޔ މައިރާ މާ އަރާމުކޮ ް‬ ‫ނއިން ނިކުމެ އެކުވެރި ާ‬ ‫އާށް ވަނީމެވެ‪ .‬ފާހާ ަ‬ ‫އ‬ ‫ކމުގައި ލިޕްސްޓިކެ ް‬ ‫ހތް ނުފުރޭނެއެވެ‪ .‬ނިދާ ބޮކީގެ ފަނޑުއަލި ަ‬ ‫އުނދަގޫ ކޮށް ނުލާ ި‬ ‫ނަގީމެވެ‪.‬‬ ‫ދޔައީމެވެ‪.‬‬ ‫ކރީގައި ފެން ބޮވައިގަނެގެން ބަދިގެޔަށް ި‬ ‫ނިދަން އޮށޯތުމުގެ ު‬ ‫ކ‬ ‫ލކަމެއް ބަދިގެޔަ ު‬ ‫ނ ފިޔަވައި އެހެން އަ ި‬ ‫ސިޓިން ރޫމްގެ ނިދާ ބޮކީގެ ފަނޑު އަލިކަ ް‬ ‫ނ‬ ‫ސމާލުކަ ް‬ ‫ވރުވަނީއެވެ‪ .‬ބޮކި ދިއްލުމަށް ަ‬ ‫ލށް ނިދި ގަނޑު ސަ ާ‬ ‫ނެތެވެ‪ .‬ބޮލަށާއި ލޮ ަ‬ ‫އސް އަލަމާރީގެ ދޮރު‬ ‫ޅމުން ގޮސް އައިސް ފެން ފުޅިއެއް ނެގުމަށް އަ ި‬ ‫ނުދީ ލޯ އުނގު ަ‬ ‫ގ‬ ‫ހޅުވީމެވެ‪ .‬އަލަމާރީ ެ‬ ‫ލމާރި ު‬ ‫މށް ޓަކައި އަ ަ‬ ‫ލ ަ‬ ‫ޅ ު‬ ‫އމަށްފަހު ފެންފު ި‬ ‫ނ ބު ި‬ ‫ހުޅުވީމެވެ‪ .‬ފެ ް‬ ‫ބސް އެޅުމަށް ހާއްސަ ކުރެވިފައިވާ ބައިގައި‬ ‫ދޮރުފަތުގެ މަތީ ބައިގައި އަތް ޖެހުނެވެ‪ި .‬‬ ‫އ‬ ‫ހުރި ބިސް ތަކުން ކެހެރި ކަހަލަ އިހްސާސްއެއް ކުރެވުނެވެ‪ .‬ދެވަނަ ފަހަރަށް ބިހުގަ ި‬ ‫ށ‬ ‫ނ ހިތަ ް‬ ‫ވ؟ާއިސާހިތަކު ބިރުވެރި ހިޔާލުތަކު ް‬ ‫ވ ހެއްޔެ ެ‬ ‫ވންވީ ކީއް ެ‬ ‫ނ ާ‬ ‫އަތް ލީމެވެ‪ .‬އެހެ ް‬ ‫ނ ނިދި މުށިގަނޑު މައްޗަށް ފުންމައިލިއެވެ‪.‬‬ ‫ވަސްވާސްދޭން ފެށިއެވެ‪ .‬ލޮލުގެ ތެރެއި ް‬ ‫ރގައެވެ‪.‬‬ ‫ބާރުބާރަށް ހަލޭއްލަވާ ގަތީމެވެ‪ .‬ބޭއިޚްތިޔާ ު‬ ‫ޖއެވެ‪.‬‬ ‫ހލޭއްކުގެ އަޑަށް ‪ 3‬އެކުވެރިން ނިކުމެއް ެ‬ ‫ރންގެ ަ‬ ‫އަހަ ެ‬ ‫ށ‬ ‫އަވަސް އަވަހަށް އާސް ބަދިގެ ބޮކީގެ ސުވިޗް ޖެއްސި އަޑު އިވުނެވެ‪ .‬އަހަންނަ ް‬ ‫ްޙ‬ ‫‪|68‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަވަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬ ‫ގ‬ ‫ކ ެ‬ ‫ތ މީޝާގެ ހަލޭއް ު‬ ‫ހމަ އެވަގު ު‬ ‫ނފަތުގައި އަތް އަޅައިގެންނެވެ‪ަ .‬‬ ‫ލމަރާ ކަ ް‬ ‫ހުރެވުނީ ދެ ޯ‬ ‫ށ‬ ‫ޓޑް ހޯމް' ހިތަ ް‬ ‫ށ ދިޔައެވެ‪' .‬ހަން ެ‬ ‫އަޑު އިވުނެވެ‪ .‬ބިރުވެރިކަން އިންތިހާއަ ް‬ ‫ށ‬ ‫މނަ ް‬ ‫ހރު މައިރާގެ ޫ‬ ‫ލ ހުޅުވާލީމެވެ‪ .‬އެއްފަ ަ‬ ‫ނމަވެސް ޯ‬ ‫ސިފަވަނީއެވެ‪ .‬ބިރުން ހުރެ ަ‬ ‫ށ‬ ‫ރ ބަރަ ް‬ ‫ނ ހުރި މަލްކާ ބާ ު‬ ‫ބލައިލީމެވެ‪ .‬ދެ ް‬ ‫މނަށް އަދި އައިސް އަލަމާރިއަށް ަ‬ ‫މީޝާގެ ޫ‬ ‫ހޭން ފެށިއެވެ‪.‬‬ ‫ކ‬ ‫މލް ާ‬ ‫ނވެ‪ .‬އައިސް އަލަމާރި ބިސް އަޅާ ބައިގައި ަ‬ ‫ލ ދެ ެ‬ ‫ކަންވީގޮތް ރޭކާ ީ‬ ‫ހުރީ ކިވީ ތަކެއް ބަހައްޓާފައެވެ‪ .‬އަހަންނަން އަތްލެވުނު ކެހެރި ބިސްތަކަކީ އެ ކިވީ‬ ‫ނ‬ ‫ކރުހާއިފައިވާ އަހަރެންގެ މޮޅު ކުރުހުމު ް‬ ‫ތަކެވެ‪ .‬މައިރާގެ މޫނުގައި ލިޕްސްޓިކުން ު‬ ‫ރ‬ ‫ޑ މައިތި ި‬ ‫ސ ހިނިގަނ ު‬ ‫މން އެކަކަށް ވެ ް‬ ‫ލ ު‬ ‫މީޝާ ބިރުގަތީއެވެ‪ .‬ހުރިހާކަމެއް ރޭކާ ު‬ ‫ނުކުރެވުނެވެ‪.‬‬

‫=ލައިޝާ އަހުމަދު‪12 /‬ބީ‪ /‬ރަނައުރާގެ‪ /‬ހއ‪.‬އިހަވަންދޫ=‬ ‫ށ‬ ‫ނބަރަ ް‬ ‫ރ ކުރިއެވެ‪ .‬ދުވަހަކީ އާއިލާއަށް އައި އައު މެ ް‬ ‫އެއީ މީގެ ދެއަހަ ު‬ ‫ހ ފޮނި އެއްޗަކުން ޞަދަގާތްކުރުމުގެ މަސައްކަތް ކުރިއަށްދިޔަ‬ ‫އަޤީޤާ ކަތިލުމަށްފަ ު‬ ‫ކއްކުމަށެވެ‪ .‬އެކަމަށް‬ ‫ޖހުނީ "ބޮނޑިބަތް" ެ‬ ‫ހމަ ެ‬ ‫ދުވަހެވެ‪ .‬އެންމެންގެ އަގުލަބިއްޔަތުން ަ‬ ‫ގ‬ ‫ވނެވެ‪ .‬އަހަރެން ެ‬ ‫ޔރީތައް ވަރަށް ފުރިހަމައަށް އިންތިޒާމް ކުރެ ު‬ ‫ހ ތައް ާ‬ ‫ޓަކައި ވާންޖެ ޭ‬ ‫އތީ މަނާކޮށްފައެވެ‪.‬‬ ‫ނ ކުރުން ޮ‬ ‫ނ ކަންކަ ް‬ ‫މ ް‬ ‫ނ ކޮށިކަ ު‬ ‫ކމާއި‪ާ ،‬ވިސްނު ް‬ ‫އުމުރުގެ ހަގު ަ‬

‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|69‬ޞަފްޙާ‬

‫މށްފަހުއެވެ‪ .‬އަހަރެންވީ ދެރައިން ވަރަށް‬ ‫ށ ދުރާލާ ވިސްނު ަ‬ ‫ވެދާނެ ގެއްލުމަކަ ް‬ ‫މވެ‪ .‬އަހަންނަށް ހަކުރާއި ލޮނު ވަކިކުރަން‬ ‫މންގާތު ބުނީ ެ‬ ‫ފޮނިވެލައިފައި އެން ެ‬ ‫އެނގެއެވެ‪.‬‬ ‫ނ ދިޔައެވެ‪ .‬އެއާއެކު‬ ‫ބލިކަމެއް ނެތި ހިނގަމު ް‬ ‫އ ވަރު ަ‬ ‫ވަގުތު ހަލު ި‬ ‫އކަތުގެ ރޭޓު ވެސްމެއެވެ‪ .‬ގޭގެއަށް ކެއްކުމަށް ހަވާލުކުރި‬ ‫މމެންގެ މަސަ ް‬ ‫މަން ަ‬ ‫ތ ތައްޔާރުކުރިއެވެ‪.‬‬ ‫ލއަށް ވެސް ބޮނޑިބަ ް‬ ‫އ ަ‬ ‫މން އަމި ް‬ ‫ނމަ ެ‬ ‫ނ މަ ް‬ ‫ބޮނޑިބަތުގެ އިތުރު ް‬ ‫ލ‬ ‫ދވަސްކޮޅަކީ ސުކޫ ް‬ ‫މޝްޢޫލުވެގެންނެވެ‪ު .‬‬ ‫ލމުގައި ަ‬ ‫ވ ބެ ު‬ ‫ނ އުޅުނީ ޓީ ީ‬ ‫ފޫހިވާތީ އަހަރެ ް‬ ‫އކަކު ވެސް ހުރަހެއް ނާޅައެވެ‪ .‬އިރުކޮޅެއް‬ ‫ބަންދު ދުވަސްކޮޅަކަށް ވުމުން‪ާ ،‬އެކަމަށް ެ‬ ‫ގ‬ ‫ވރަށް ބޯޖެހިތާ ނަ ޫ‬ ‫އވުނެވެ‪ .‬އަހަރެން ަ‬ ‫ނނަށް ގޮވާލި އަޑު ު‬ ‫އހަ ް‬ ‫މންމަ ަ‬ ‫ފަހުން ަ‬ ‫ނޏެވެ‪.‬‬ ‫ނމަ ބު ް‬ ‫ރޅިވެރިކަމުގެ ރާގަކަށް މަ ް‬ ‫ގތަށް ދިޔައީމެވެ‪ު .‬‬ ‫މ ާ‬ ‫މން ަ‬ ‫ޖަހައިފައި ަ‬ ‫ސ‬ ‫ނ ވެ ް‬ ‫މގޮވީ" ވާ ީ‬ ‫ނން ި‬ ‫ޅގަނޑު ނިވާކަށް ޫ‬ ‫ނ ރޯވެގެން ހު ު‬ ‫"ތަނެއްގަ އަލިފާ ް‬ ‫ލވުނެވެ‪.‬‬ ‫މނޭވާ ވެސް ެ‬ ‫ނނަށް ާ‬ ‫އހަ ް‬ ‫ލވިކޮށް ދިޔުމުން ަ‬ ‫ހ ު‬ ‫އެހެންތާއެވެ‪ .‬މާ ަ‬ ‫ކީއްކުރަންތޯ ގޮވީ ސުވާލުކުރުމުން ވަރަށް ކަންބޮޑުވެފައި އެހީގެ އަތެއް‬ ‫ނ‬ ‫ނށް ކަންކަން ކުރަ ް‬ ‫އދުނެވެ‪ .‬އަހަރެން ވީ އުފާ ކުޑަވީ‪ާ،‬އަހަން ަ‬ ‫ފޯރުކުރުމަށް މަންމަ ެ‬ ‫ސ‬ ‫މޖެއް ި‬ ‫ބހުމަށް ހަ ަ‬ ‫ނވުމުންނެވެ‪ .‬އެއްޗެހި ެ‬ ‫ލކުރި މަސައްކަތަކަށް ު‬ ‫އެނގޭނޭ ހިތައި ހަވާ ު‬ ‫އ‬ ‫މއަށް އިތުރު ގޮތެ ް‬ ‫މން ަ‬ ‫އވަދިނެތި އުޅޭތީ ަ‬ ‫ކމުގައި ަ‬ ‫ގނަބަޔަކު އެ ަ‬ ‫ވަގުތު ކުޑަތަންވާތީ‪ި ާ،‬‬ ‫ނމަގެ އިރުޝާދާ އެއްގޮތަށް ކަންކުރާށެވެ‪.‬‬ ‫މ ް‬ ‫ހނީ ަ‬ ‫ނެތިގެން ގޮވީއެވެ‪ .‬އަހަންނަށް ޖެ ު‬ ‫ނ‬ ‫ބހައްޓައިފައިހުރި ގެރިކުރު ދަޅުތަކާއި‪ާ ،‬ފިނިފެ ް‬ ‫ބޮނޑިބަތަށް އަޅަން މޭޒުމަތީގައި ަ‬ ‫ޅ‬ ‫ފނިފެންފު ި‬ ‫ނއްވި އަދަދަށްވުރެ ގިނައިން ި‬ ‫ބ ު‬ ‫ނމަ ު‬ ‫އދުނެވެ‪ .‬މަ ް‬ ‫ނމަ ެ‬ ‫ގެނައުމަށް މަ ް‬ ‫ތ‬ ‫ބ ް‬ ‫ހރެން އެކަމާ ސުވާލު ނުކުރަމެވެ‪ .‬އިރުކޮޅެއްގެ ތެރޭ ބޮނޑި ަ‬ ‫ހުރި ނަމަވެސް‪ާ ،‬އަ ަ‬ ‫އތިކޮޅު އަރުތެރެއަށް‬ ‫ލމަށް ނެގި ސަމުސާގައި އޮތް ެ‬ ‫ތައްޔާރުވިއެވެ‪ .‬ރަހަ ބަލައި ު‬ ‫ްޙ‬ ‫‪|70‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަވަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬ ‫ނނާ‬ ‫ހއިލައިގެން އަހަ ް‬ ‫ޓނެވެ‪ .‬ދެ ބުމަ ގޮށްޖަ ަ‬ ‫އތުން ސަމުސާ ވެއް ު‬ ‫ނމަގެ ަ‬ ‫ލުމާއެކު‪ާ،‬މަ ް‬ ‫ނޒަރަކުން ބަލައިލިއެވެ‪.‬‬ ‫ދިމާއަށް ނު ަ‬ ‫ނ އަޅަނީ ރަހަ މީރު ކުރުމަށެވެ‪ .‬ކަންވީ ގޮތަކީ‬ ‫ބޮނޑިބަތަށް ފިނިފެ ް‬ ‫ގ އަތަށް އަހަންނަށް ދެވުނީ‪ ،‬ފިނިފެން ހުސްކުރި‬ ‫ލއި‪ާ ،‬މަންމަ ެ‬ ‫ފިނިފެން ކަމަށް ބަ ަ‬ ‫ފުޅިތަކަށް ބޯން އަޅައިފައިހުރި ވާރޭފެނެވެ‪ .‬ރީޔޫސް ކުރުމުގެ އާދައިގެ ސަބަބުން‬ ‫ސ‬ ‫ވ ް‬ ‫އ ހުރި ރަހަ ެ‬ ‫ޔއީ އިނދިކޮޅަށެވެ‪ .‬ރަހަމީރުވުމުގެ ބަދަލުގަ ި‬ ‫ކަންތަށް ވެގެން ދި ަ‬ ‫ނ‬ ‫ކމާއެކު ވަކިކުރަ ް‬ ‫މން ވެސް ފަސޭހަ ަ‬ ‫ބލައިލު ު‬ ‫ގެއްލުނީއެވެ‪ .‬ހަކުރާއި‪ާ ،‬ލޮނު ަ‬ ‫ލމުންތާއެވެ‪.‬‬ ‫ރހަ ބެ ު‬ ‫ތ ަ‬ ‫ވކިވާނީ ވަސް ނުވަ ަ‬ ‫އެނގެއެވެ‪ .‬ނަމަވެސް‪،‬ފިނިފެނާއި ވާރޭފެން ަ‬

‫=މުހައްމަދު މާދިޙް‪12 /‬ބީ‪ /‬ހިޔާވަހި‪ ،‬ހއ‪.‬އިހަވަންދޫ=‬ ‫ސލަ ހުންނަ ކުއްޖެކެވެ‪ .‬މި‬ ‫މދާ ނިޒާމުގައި މައް ަ‬ ‫އަހަރެންނަކީ ބޮޑުކަ ު‬ ‫މ‬ ‫ށ ދާންޖެހެއެވެ‪ި .‬‬ ‫ސ އަވަހަށް ފާހާނާއަ ް‬ ‫ހންނާތީ އަހަރެންނަށް އަވަ ް‬ ‫މައްސަލަ ު‬ ‫ނ‬ ‫ދ ް‬ ‫އުނދަގުލުގައި އުޅޭތީ ބައްޕަ އަހަރެން ޑޮކްޓަރަށް ދެއްކުމުން ބުނީ ބޮޑުކަމު ާ‬ ‫ށ‬ ‫ކށް ފާހާނާ ކުރުމަށެވެ‪ .‬މި ގޮތަށް ކަންތައް ކުރުމުން ފާހަނާއަ ް‬ ‫ސނު ޮ‬ ‫ޖނަމަ ލަ ް‬ ‫ޖެހިއް ެ‬ ‫ދާން ޖެހޭވަރު މަދުވިއެވެ‪.‬‬ ‫ނ‬ ‫ނ ބަދިގެއަށް ވަ ީ‬ ‫ސ އަހަރެ ް‬ ‫ނ އައި ް‬ ‫ކރު ނަމާދު ް‬ ‫ހުކުރު ދުވަހެވެ‪ .‬ހު ު‬ ‫ބތާއި ބިސް ރިހައެވެ‪.‬‬ ‫ރ ަ‬ ‫އޔާރު ކޮށްފައި ހު ީ‬ ‫ހރި ވަރުން ކާށެވެ‪ .‬ތަ ް‬ ‫އ ވެފައި ު‬ ‫ބަނޑުހަ ި‬ ‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|71‬ޞަފްޙާ‬

‫ގއިވާ ފަޅޮލެވެ‪ .‬ކައި‬ ‫ވ ކަމު ަ‬ ‫އންމެ މީރު މޭ ާ‬ ‫ށ ެ‬ ‫އަދި ފޮނި އެއްޗެކަށް ހުރީ އަހަރެންނަ ް‬ ‫ނދާލުމަށް ޓަކައި ކޮޓަރިއަށް ދިޔައީމެވެ‪.‬‬ ‫ރން ި‬ ‫މން އަހަ ެ‬ ‫ނިމު ު‬ ‫ނ‬ ‫އގެ ް‬ ‫ވލަ ި‬ ‫ހރެން ވެސް ނަލަ ެ‬ ‫ހަވީރު ވެއްޖެވެ‪ .‬ގުރޫޕް ކުދިންނާ އެކު އަ ަ‬ ‫އ‬ ‫ނ އެނެ ް‬ ‫ޅ ފަޅި ނޫ ް‬ ‫ހން އު ޭ‬ ‫ގލާށެވެ‪ .‬ދުރު ހިސާބަކަށް ދެވިއްޖެވެ‪ .‬މީ ު‬ ‫ދިޔައީ ހިނ ާ‬ ‫ފަޅިއެވެ‪.‬‬ ‫ހނީއެވެ‪.‬‬ ‫އޖެއެވެ‪ .‬ކަންތަކާ ޖެ ު‬ ‫ނ ޖެހި ް‬ ‫ނ ބޮޑުކަމުދާ ް‬ ‫ކުއްލިއަކަށް އަހަރެ ް‬ ‫ނ‬ ‫އ ގެއާ ދިމާއަށް ދިއުމަށް ދުއްވައިގަތީމެވެ‪ .‬ގެއާ ހަމައަށް ދެވު ު‬ ‫ލެވުނުހާ ބާރެއްލައިފަ ި‬ ‫ހވެއެވެ‪ .‬މި ގޮތަށް ހިތަށް އެރި ނަމަވެސް‬ ‫ހން ވެސް ީ‬ ‫އިރު ކުޑަކޮށް ގަޔަށް ލެވުނު ެ‬ ‫އ‬ ‫ހމެ ް‬ ‫މޖެ ު‬ ‫ދ‪ ،‬ހިތްހަ ަ‬ ‫ނތަށި މަތީގައި އިށީނ ެ‬ ‫ސނުކޮށް ފާހާނާއަށް ވަދެ ފާހަ ާ‬ ‫އަހަރެން ލަ ް‬ ‫ލ މަރާލީމެވެ‪.‬‬ ‫ހޯދައިލުމަށް ޓަކައި ޯ‬ ‫ފށިއެވެ‪.‬‬ ‫ވން ެ‬ ‫ޖވެ‪ .‬ނަމަވެސް އާދަޔާ ޚިލާފު ހޫނެއް ާ‬ ‫ހަމަ ޖެހުމެއް ލިބިއް ެ‬ ‫ބުރަކަށިމަތިން ތިރިއަށް އެ ހޫނު ތިރިވަމުން ދިޔައެވެ‪ .‬އަހަރެން ލޯ ހުޅުވައި ތިރިއަށް‬ ‫ތ‬ ‫ބަލައިލީމެވެ‪ .‬ކަމަކު ދާކަށް ނެތެވެ‪ .‬އަވަސް އަރާފައި ހުރި ވަރުން ފާޚާނާ މަ ީ‬ ‫ހ‬ ‫ލއިފައި ހުރި އެއްޗެ ި‬ ‫ނ ަ‬ ‫ލމަށްފަހު އެތެރެއި ް‬ ‫ލނު ތިރިކޮށް ު‬ ‫ކނި ފަޓު ޫ‬ ‫ހމައެ ަ‬ ‫އިށީނދެވުނީ ަ‬ ‫އ‬ ‫ނތީ ކުރާނެ ނުކުރާނެ ކަމެއް ނޭގި އެތަ ް‬ ‫ތިރި ނުކޮށެވެ‪ .‬މީހަކަށް މިކަން އެނގިދާ ެ‬ ‫އިރަކު ވިސްނަން އިނދެވުނެވެ‪.‬‬

‫ްޙ‬ ‫‪|72‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަވަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬

‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|73‬ޞަފްޙާ‬

‫=މާރިޔަތު މާނިޢާ‪12 /‬ބީ‪ /‬މާރސް‪ ،‬ހއ‪.‬އިހަވަންދޫ=‬ ‫މިއީ‪ ،‬ދިވެހިބަހުގެ އެކަޑެމީގެ ފަރާތުން ‪ 2017‬ވަނަ އަހަރު ބޭއްވި އަލްއުސްތާޛު މުޙައްމަދު ޖަމީލްދީދީގެ‬ ‫ރ‬ ‫ވާދައިގެ ތަށްޓަށް ބޭއްވި މަޒުމޫނު ލިޔުމުގެ ‪ 34‬ވަނަ ޤައުމީ މުބާރާތުން‪ 13 ،‬އަހަރާއި ‪ 16‬އަހަ ާ‬ ‫ދެމެދުގެ އުމުރު ފުރާއިން ‪ 2‬ވަނަ ލިބިފައިވާ މަޒުމޫނެވެ‪.‬‬

‫ބތަކަކީ‬ ‫ކމިޔާ ީ‬ ‫ގ ދާއިރާ ފުޅާވެ‪ ،‬މިއަދު މިރޮނގުން މިހޯދާ ާ‬ ‫ޓެކޮނޮލޮޖީ ެ‬ ‫ތ‬ ‫ނން ތަޞައްވަރުވެސް ނުކުރާފަދަ ބޮޑެތި ކާމިޔާބީތަކެކެވެ‪ .‬މޮޅެ ި‬ ‫ސ ު‬ ‫މީގެ ކުރިން އިން ާ‬ ‫އުފެއްދުންތައް ތަޢާރަފްކޮށް‪ ،‬މުހިއްމު ދިރާސާތައް ސައިންވެރިން ދަނީ ކުރަމުންނެވެ‪.‬‬ ‫ތ ޑީ‪.‬އެން‪.‬އޭ އަށް‬ ‫މީގެ އެއް މިސާލަކީ ޑީއޮކްޒިރައިބޯ ނިއުކްލިއެކް އެސިޑް ނުވަ ަ‬ ‫ގެނެވޭ ބަދަލުތަކެވެ‪ .‬ޑީއޮކްޒިރައިބޯ ނިއުކްލިއެކް އެސިޑަކީ ހުރިހާ ދިރޭތަކެއްޗެއްގެ‬ ‫ލއެކެވެ‪ .‬ޑީ‪.‬އެން‪.‬އޭ‬ ‫އދާތައް ހިމެނޭ ކެމިކަ ް‬ ‫ޖެނެޓިކް ނުވަތަ ހެދިބޮޑުވުމުގެ ހުރިހާ މާ ް‬ ‫ކ‬ ‫ޓ ް‬ ‫ޖނެ ި‬ ‫ސ ކިޔައެވެ‪ެ .‬‬ ‫ޖނިއަރިންގ އޭ ވެ ް‬ ‫ކ އިން ި‬ ‫އަށް ގެނެވޭ ބަދަލުތަކަށް ޖެނެޓި ް‬ ‫އިންޖިނިއަރިންގ އަކީ ދިރޭތަކެތީގެ ޑީ‪.‬އެން‪.‬އޭ އަށާއި ޖީންސްތަކަށް ބަދަލު ގެނައުމެވެ‪.‬‬ ‫އކަތާއި އެކިއެކި ދިރާސާތަކުގެ އަލީގައި‪،‬‬ ‫ރ މަސަ ް‬ ‫މހުންގެ ބު ަ‬ ‫ސައިންސްވެރިން އެ ީ‬ ‫މވަނީ ޙަޤީޤަތަކަށް‬ ‫ސައިންސް ފިކްޝަނެއް ފަދަ ޖެނެޓިކް އިންޖިނިއަރިންގ ި‬ ‫ދއުރު ބޮޑުވެ‪ ،‬ތަފާތު‬ ‫ޖނިއަރިންގެ ަ‬ ‫ހަދައިފައެވެ‪ .‬ގިނަ ދާއިރާތަކުގައި ޖެނެޓިކް އިން ި‬ ‫ތރުވަމުންނެވެ‪ .‬މީގެ‬ ‫ވ ބަދަލުތައް ދަނީ އި ު‬ ‫އން‪.‬އޭ އަށް ގެނެ ޭ‬ ‫ބޭނުންތަކުގައި ޑީ‪ެ .‬‬ ‫ސަބަބުން‬

‫ތ‬ ‫ސހަތަކެއް ނުވަ ަ‬ ‫ފަ ޭ‬

‫ފައިދާތަކެއް ލިބިގެންދާއިރު‪،‬‬

‫ނ‬ ‫މ ް‬ ‫މިކަ ު‬

‫ބ‬ ‫ލ ޭ‬ ‫ި‬

‫ނ‬ ‫ގނައުމަކީ ބަލިތަކު ް‬ ‫އ ެ‬ ‫ޑއެއް ނޫނެވެ‪ .‬ޑީ‪.‬އެން‪.‬އޭ އަށް ބަދަލުތަ ް‬ ‫ގެއްލުންތައްވެސް ކު ަ‬ ‫ފހިވާ ކަމެކެވެ‪ .‬އަދި‬ ‫އމުރު ދިގުވުމަށް މަގު ަ‬ ‫ރައްކާތެރި ކޮށްދިނުމާއި‪ ،‬އިންސާނުންގެ ު‬ ‫ސ‬ ‫ޅ ވެ ް‬ ‫ރށް ރަނގަ ު‬ ‫ގން ދަނޑުވެރިކަން އިތު ަ‬ ‫ޑީ‪.‬އެން‪.‬އޭ އަށް ބަދަލުތައް ގެނައިސް ެ‬ ‫ްޙ‬ ‫‪|74‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަވަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬ ‫ނދާސާ ކުރަން ދަތި‬ ‫ނއަރިންގ އަކީ އަ ް‬ ‫ޖ ި‬ ‫އން ި‬ ‫ކުރެވެއެވެ‪ .‬ނަމަވެސް ޖެނެޓިކް ި‬ ‫ސ‬ ‫އގުބޮޑު ކަމެއްވެ ް‬ ‫ހ ކަމެކެވެ‪ .‬އަދި އެއީ ނުރައްކާތެރި‪ަ ،‬‬ ‫ނޖެ ޭ‬ ‫ލ ް‬ ‫ބަލިތަކާއި ކުރިމަތި ާ‬ ‫މެއެވެ‪.‬‬ ‫ނދާތީ‬ ‫މ ް‬ ‫ބލިތައް އިތުރުވެ‪ ،‬ނުރައްކާ ބޮޑުވަ ު‬ ‫ތން ޖެހޭ ަ‬ ‫އާއިލީގޮ ު‬ ‫ކރެވިފައެވެ‪ .‬އެގޮތުން‬ ‫ނ ދިރާސާތައް ވަނީ ު‬ ‫ހދުމަށް ވަރަށް ގި ަ‬ ‫މިކަމަށް ހައްލެއް ޯ‬ ‫އ‬ ‫އ މިފަދަ ބަލިތަކަށް ފަރުވާ ހޯދޭނެއެވެ‪ .‬ޑީ‪.‬އެން‪ޭ .‬‬ ‫ޖނިއަރިންގެ އެހީގަ ި‬ ‫އން ި‬ ‫ޖެނެޓިކް ި‬ ‫އ‬ ‫އ ް‬ ‫ހމަށް މެދުވެރިވާ ޖީންސް ެ‬ ‫އޔެއް ޖެ ު‬ ‫އަށް ތަފާތު ބަދަލުތައް ގެނައިސްގެން‪ ،‬ބަ ް‬ ‫ނ ދިރާސާތަކުގެ އަލީގައި‬ ‫ދނެކަން މިވަ ީ‬ ‫އޔަކަށް ފަރުވާ ހޯ ޭ‬ ‫ނައްތާލައި‪ ،‬އެ ބަ ް‬ ‫ހ‬ ‫ޖ ޭ‬ ‫ނ ެ‬ ‫ހގެ ސަބަބު ް‬ ‫ނގެ އެހީގައި މައިމީ ާ‬ ‫ނޖިނިއަރި ް‬ ‫ޖނެޓިކް އި ް‬ ‫ހާމަވެފައެވެ‪ .‬އަދި ެ‬ ‫ނ‬ ‫އވާ ދަރިފުޅު ވެސް ސަލާމަތް ކުރެވެއެވެ‪ .‬ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތު ް‬ ‫ބަލިތަކުން ބަނޑުގަ ި‬ ‫ވމަށް މަގުފަހިވެއެވެ‪.‬‬ ‫ނމަތީ އުފަން ު‬ ‫ދަރިފުޅު ބަލިތަކުން ރައްކާތެރިވެހުރެ ދުޅަހެޔޮކަ ް‬ ‫މީގެ އިތުރުން‬

‫ރނައަށް ނުރައްކާތެރި ބަލިތައް މިސާލަކަށް އެއިޑްސް‪ ،‬ސިކްލް‬ ‫ފު ާ‬

‫ރ‬ ‫އ ާ‬ ‫ސެލް އެނީމިއާ ފަދަ ބަލިތަކާއި އަދި އެހެނިހެން ވައިރަލް ނުވަތަ ގައިން ގަޔަށް ަ‬ ‫ޖނިއަރިން މެދުވެރިކޮށް ހޯދިދާނެއެވެ‪ .‬މިފަދަ‬ ‫ނ ި‬ ‫ކ އި ް‬ ‫ވސް‪ ،‬ޖެނެޓި ް‬ ‫ބަލިތަކުގެ ފަރުވާ ެ‬ ‫ވ ބަދަލުތަކަކުންކަން‪،‬‬ ‫ތ ޑީ‪.‬އެން‪.‬އޭ އަށް ގެނެ ޭ‬ ‫ސލް ކުރެވެން އޮ ީ‬ ‫ތޖާއެއް ހާ ި‬ ‫ފޮނި ނަ ީ‬ ‫ނތް ޙަޤީޤަތެކެވެ‪.‬‬ ‫މިއީ ދެބަސްވެވެން ެ‬ ‫އދާއަކީ‬ ‫ބ އަނެއް ފަ ި‬ ‫ނ ލި ޭ‬ ‫ޑީ‪.‬އެން‪.‬އޭ އަށް ބަދަލުތައް ގެނައިސްގެ ް‬ ‫ގ‬ ‫ނލޮޖީގެ ހޯދުންތަކު ެ‬ ‫ކ ޮ‬ ‫ރ ދިގުވުމެވެ‪ .‬ސައިންސާއި ޓެ ް‬ ‫ގ އެވްރެޖް އުމު ު‬ ‫އިންސާނުން ެ‬ ‫ހދާފައެވެ‪ .‬އެގޮތުން‬ ‫ތތައް ވެސް މިވަނީ ޯ‬ ‫އަލީގައި އިންސާނާގެ އުމުރު ދިގުވާނެ ގޮ ް‬ ‫ވއެވެ‪ .‬އިންސާނާގެ އުމުރުގެ ކަންތައް‬ ‫ރންގ މިކަމަށް ހެކި ެ‬ ‫ޖނިއަ ި‬ ‫ޖެނެޓިކް އިން ި‬ ‫ޖ‬ ‫ބަލަހައްޓައި ޖީންސް ނުވަތަ ކްރޮމޮސޯމަށް ބަދަލުތައް ގެނެސް‪ ،‬އިންސާނުންގެ އެވްރެ ް‬ ‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|75‬ޞަފްޙާ‬

‫ކ‬ ‫ނ ކުރިއަރައި ގޮސްފައެވެ‪ .‬ޖެނެޓި ް‬ ‫ޖ މިވަ ީ‬ ‫ލ ީ‬ ‫ހސާބަށް ޓެކޮނޮ ޮ‬ ‫އުމުރު ދިގުކުރެވޭ ި‬ ‫އިންޖިނިއަރިންގ އާއި ގުޅިގެން ނުރައްކާތެރި އެތައް ބަލިތަކެއް ވަނީ ތާރީހުގެ ތެރެއަށް‬ ‫ނށް ގިނަ ދުވަހު ދިރިހުރުމަށް މަގުފަހިވެ‪،‬‬ ‫ނ ަ‬ ‫ސނު ް‬ ‫ގެއްލިފައެވެ‪ .‬މީގެ ސަބަބުން އިން ާ‬ ‫ތފާތު ދިރާސާތަކުން‬ ‫ގ ަ‬ ‫ޖނިއަރިން ެ‬ ‫ޓކް އިން ި‬ ‫ދގުވެގެންދެއެވެ‪ .‬ޖެނެ ި‬ ‫އމުރު ި‬ ‫އިންސާނާގެ ު‬ ‫ރ‬ ‫އމު ު‬ ‫އންސާނާގެ ު‬ ‫ބދަލެއްގެ ސަބަބުން ި‬ ‫ދައްކާ ގޮތުގައި ޑީ‪.‬އެން‪.‬އޭ އަށް ގެނެވޭ ަ‬ ‫ރ‬ ‫ގ އުމު ު‬ ‫‪ 150‬އާއި ‪ 100‬އާ ދެމެދުގެ އަދަދަކަށް އިތުރުވެއެވެ‪ .‬އިންސާނުން ެ‬ ‫ނ‬ ‫ޖނިއަރިންގެ ސަބަބު ް‬ ‫ނ ި‬ ‫ދިގުވުމުގެ އިތުރުން‪ ،‬ގަސްގަހާއި ގެއްސަށް ވެސް ޖެނެޓިކް އި ް‬ ‫އބައިދެއެވެ ‪.‬‬ ‫އެތަކެއް ލާބައެއް ލި ް‬ ‫ކ‬ ‫ޖނެޓި ް‬ ‫ެ‬ ‫މއް ކުރުމުގައި‪،‬‬ ‫ފައިދާހުރި ރަނގަޅު ދަނޑުވެރިކަ ެ‬ ‫ށ ބޮޑު ރޯލެއް ކުޅެދެއެވެ‪ .‬އެގޮތުން ޖެނެޓިކް އިންޖިނިއަރިންގ‬ ‫އިންޖިނިއަރިން ވަރަ ް‬ ‫ނ‬ ‫ކ ާ‬ ‫އ އިތުރުކޮށް‪ ،‬ފައިދާހުރި ާ‬ ‫ވ މާއްދާތަކުގެ ބަ ި‬ ‫ނން ާ‬ ‫ށ ބޭ ު‬ ‫ނ ހަށިގަނޑަ ް‬ ‫ސަބަބު ް‬ ‫އ‬ ‫އުފެއްދުމަށް ބޮޑެތި ކުރިއެރުންތަކެއް ލިބިފައިވެއެވެ‪ .‬ތަރުކާރީއާއި މޭވާގެ ބާވަތްތަކުގަ ި‬ ‫ގނަ‬ ‫ބއިތައް ގިނަކޮށް‪ ،‬އަދި އޭގެ ރަހަ މީރުކޮށް‪ ،‬ނުބައި ނުވެ ި‬ ‫ޓމިންގެ ަ‬ ‫ހުންނަ ވި ަ‬ ‫ހވެދެއެވެ‪ .‬އެގޮތުން‬ ‫އ ީ‬ ‫ތމުގައި‪ ،‬ޑީ‪.‬އެން‪.‬އޭ އަށް ގެނެވޭ ބަދަލުތައް ެ‬ ‫ދުވަހު ރަނގަޅަށް އޮ ު‬ ‫ނ‬ ‫މ ޑީ‪.‬އެން‪.‬އޭ އަށް ބަދަލުތައް ގެނައިސްގެ ް‬ ‫ބށްޓަކީ އެންމެ ފުރަތަ ަ‬ ‫ޓޮމާޓޯ ނުވަތަ ވިލާތު ަ‬ ‫މ‬ ‫ސ ީ‬ ‫މ ގަސްގަހާއި ގެއްސަކީ‪ ،‬މޫ ު‬ ‫އހެން ެ‬ ‫ވިއްކަންފެށި ކާނާގެ ބާވަތެވެ‪ .‬އަދި ހަމަ ެ‬ ‫ސ‬ ‫އސަރުނުކުރާ‪ ،‬ކޮންމެ މާޙައުލެއްގައި ވެ ް‬ ‫ބަދަލުތަކަކުގެ ސަބަބުން އޭގެ އުފެދުމަށް ަ‬ ‫ގ‬ ‫ކ އިންޖިނިއަރިންގ އެވެ‪ .‬ދަނޑުވެރިކަމު ެ‬ ‫ހެދޭނެ އެއްޗެއްކަމަށް އަންގައިދިނީ ޖެނެޓި ް‬ ‫އ‬ ‫ވއިދިން ފަސޭހަތަކަކީ މީގެ ކުރިން ލިބިފަ ި‬ ‫އންޖިނިއަރިންގ ގެނު ަ‬ ‫ދުނިޔޭގައި ޖެނެޓިކް ި‬ ‫ނުވާފަދަ ފަސޭހަތަކެކެވެ‪.‬‬

‫ްޙ‬ ‫‪|76‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަވަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬ ‫ނ‬ ‫ސގެން ފައިދާތަކެއް ލިބު ު‬ ‫ޑީ‪.‬އެން‪.‬އޭ އަށް ބަދަލުތައް ގެނައި ް‬ ‫ނއަރިންގ އަކީ އޭގެ‬ ‫ނޖި ި‬ ‫މއްގެ ދެފަރާތް ވާފަދައިން ޖެނެޓިކް އި ް‬ ‫ކ ެ‬ ‫ނަމަވެސް ކޮންމެ ަ‬ ‫ގ‬ ‫އ ތަޢާރަފުވުމަށް މެދުވެރިވާ ކަމެކެވެ‪ .‬ލަފާކުރަން ނޭނ ޭ‬ ‫ސަބަބުން ނުރައްކާތެރި ބަލިތަ ް‬ ‫ނ‬ ‫ނއަރިންގެ ސަބަބު ް‬ ‫ޖ ަ‬ ‫ސައިޑް އިފެކްޓްސްތަކާއި އާ ވައްތަރުގެ ބަލިތައް ޖެނެޓިކް އިން ި‬ ‫ލ‬ ‫ރއި‪ ،‬ނިއުރޯލޮޖިކަ ް‬ ‫ކއި ގުޅިގެން ކެންސަ ާ‬ ‫ފެތުރެއެވެ‪ .‬ޑީ‪.‬އެން‪.‬އޭ އަށް ގެނެވޭ ބަދަލުތަ ާ‬ ‫ޑިސްއޯރޑާއާއި‪،‬‬

‫ދިފާޢީ‬

‫ނިޒާމު‬

‫ކށި‬ ‫ބަލި ަ‬

‫ކުރުވާފަދަ‬

‫ބަލިތަކަށް‬

‫ނ‬ ‫އިންސާ ާ‬

‫ލމަޑުކަން ފެތުރުން‬ ‫ހުށައެޅިގެންދެއެވެ‪ .‬އަދި އަންދާސީ ނުކުރެވޭ ފަދަ އެލާޖީއާއި ބަ ި‬ ‫އިތުރުވެއެވެ‪ .‬މީގެ ސަބަބުން އެފަދަ ބަލިތަކަށް ފަރުވާ ހޯދަން ދަތިވެ‪ ،‬އުނދަގޫތަކާއި‬ ‫ކ‬ ‫ޓ ް‬ ‫ރވޭ ފަދަ ބަލިތައް އިތުރުވުމަކީ ޖެނެ ި‬ ‫ޖހެއެވެ‪ .‬ވީމާ އަންދާސާ ނުކު ެ‬ ‫ކުރިމަތިލާން ެ‬ ‫ށ ކުރާ ވަރަށް ވެސް ނޭދެވޭ އަސަރެކެވެ‪.‬‬ ‫ނނަ ް‬ ‫ސނު ް‬ ‫ބބުން އިން ާ‬ ‫ގ ސަ ަ‬ ‫އިންޖިނއަރިން ެ‬ ‫ކ‬ ‫ޑީ‪.‬އެން‪.‬އޭ އަށް ގެނެވޭ ބަދަލުތަކަކީ ވަރަށް ފަރުވާތެރިކަމާއެ ު‬ ‫ތކެކެވެ‪ .‬މިކަމަކީ ވަރަށް ވެސް ނުރައްކާތެރި‬ ‫ގިނަ ދިރާސާތަކެއް ކޮށްގެން ގެނެވޭ ބަދަލު ަ‬ ‫ރ‬ ‫ކ ާ‬ ‫ބނުން ު‬ ‫ނ ގައި ޭ‬ ‫ނޖިނިއަރި ް‬ ‫ޖނެޓިކް އި ް‬ ‫ޑ މަސައްކަތެކެވެ‪ެ .‬‬ ‫އަދި އެހާމެ އަގުބޮ ު‬ ‫ކ‬ ‫ނން ޚަރަދުކުރަން ޖެހެއެވެ‪ .‬ވަ ި‬ ‫ތަކެއްޗަށާއި‪ ،‬ބަހާލެވިފައިވާ މަރުހަލާތަކަށް މިލިއަ ު‬ ‫ނންވާ ވަރަށް ޑީ‪.‬އެން‪.‬އޭ ބަދަލު ކުރުމަކީ‬ ‫މަޤުޞަދެއް ހާސިލްކުރުމަށް އެކަމަކަށް ބޭ ު‬ ‫ބޑު މެޝިނަރީއެއްގެ އެހީގައި ކުރެވޭނެ‬ ‫ވަރަށް ގިނަ ވަގުތު ބޭނުންވާ އަދި އަގު ޮ‬ ‫ސ އޭގެ އަސަރު އެ‬ ‫ގއި ކުޑަކުޑަ ބަދަލެއް އައިސްފި ނަމަވެ ް‬ ‫ކަމެކެވެ‪ .‬ނޭނގުމެއް ަ‬ ‫ކ‬ ‫ވމަށް ވެސް ޖެނެޓި ު‬ ‫އެއްޗަކަށް ކުރާނެއެވެ‪ .‬އަދި ތިމާވެށްޓަށާއި ގަސްގަހުގެ ހެދިބޮޑު ު‬ ‫ގ‬ ‫ސރުތައް ކުރުވައެވެ‪ .‬އެގޮތުން ގަސްގަހު ެ‬ ‫ސބަބުން ނޭދެވޭ އަ ަ‬ ‫ަ‬ ‫ގ‬ ‫އިންޖިނިއަރިން ެ‬ ‫އ‬ ‫ގސްތަކަށް ބަލިތަ ް‬ ‫ނމަ‪ ،‬އެ ަ‬ ‫ބޑެއް ވެއްޖެ ަ‬ ‫ޑީ‪.‬އެން‪.‬އޭ އަށް ބަދަލުތައް ގެންނައިރު ގަޑު ަ‬ ‫ފެތުރޭލެއް އިތުރުވެފައި‪ ،‬ގަސްތައް އަވަސް މުއްދަތެއްގައި މަރުވުމަށް ދިމާވެއެވެ‪ .‬އަދި‬

‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|77‬ޞަފްޙާ‬

‫ނ‬ ‫ބ ް‬ ‫މ‪ ،‬އޭގެ ސަބަ ު‬ ‫ނ ަ‬ ‫ނނަ ަ‬ ‫ބަނޑުގައިވާ ދަރިފުޅުގެ ޑީ‪.‬އެން‪.‬އޭ އަށް ބަދަލުތައް ގެ ް‬ ‫ލތައް ކުރިމަތިވެއެވެ‪.‬‬ ‫ހއުން ފަދަ މައްސަ ަ‬ ‫ބައިގެން ދިއުމާއި‪ ،‬ދުވަސް ނުފުރާ ވި ެ‬ ‫ނއަރިން އަކީ ވަރަށް ވެސް ނުރައްކާތެރި‬ ‫ޖ ި‬ ‫ޝައްކެއް ނެތް ގޮތުގައި ޖެނެޓިކް އިން ި‬ ‫އަދި އަގުބޮޑު މަސައްކަތެކެވެ‪.‬‬ ‫ނ‬ ‫ލތަކު ް‬ ‫ޑީ‪.‬އެން‪.‬އޭ އަށް ގެނެވޭ ބަދަލުތަކުގެ ސަބަބުން ބަ ި‬ ‫ރައްކާތެރިވެ‪،‬‬

‫އިންސާނުންގެ‬

‫އުމުރު‬

‫ދިގުވުމަށް‬

‫ވއެވެ‪.‬‬ ‫މަގުފަހި ެ‬

‫ހަމައެއާއެކެ‬

‫ނތައް އިތުރަށް ރަނގަޅުކޮށް‪ ،‬ދަނޑުވެރިކަން ފުޅާ ދާއިރާއެއްގައި‬ ‫ގަސްގަހުން ލިބޭ ކާ ާ‬ ‫ގ‬ ‫ކ އިންޖިނިއަރިން ެ‬ ‫ޖނެޓި ް‬ ‫ެ‬ ‫ކުރުމުގެ ފުރުޞަތުތައް ހުޅުވިގެންދެއެވެ‪ .‬މިގޮތުން‬ ‫ނ‬ ‫ނ ް‬ ‫ލންތައް ހަނދާ ު‬ ‫ބބުން ކުރިމަތިވާ ގެއް ު‬ ‫ސަބަބުން ފައިދާތަކެއް ލިބުނަސް އޭގެ ސަ ަ‬ ‫ތ‬ ‫ނ ގޮ ް‬ ‫ޖއެއްގެ ގޮތު ް‬ ‫ތ ާ‬ ‫ގ ނަ ީ‬ ‫ނތެވެ‪ .‬ޑީ‪.‬އެން‪.‬އޭ ގަޑުބަޑު ކުރުމު ެ‬ ‫ސ ެ‬ ‫ފޮހެލެވޭކަށް ވެ ް‬ ‫ޚރަދުބޮޑު އަދި ނުރައްކާތެރި މަސައްކަތުގެ‬ ‫ތރުން އާއްމުވެ‪ ،‬މި ަ‬ ‫ބލިތައް ފެ ު‬ ‫ނޭނގޭ ަ‬ ‫ކ‬ ‫ބދަލުތައް ގެނައުމަ ީ‬ ‫ށ ކުރުވައެވެ‪ .‬ޑީ‪.‬އެން‪.‬އޭ އަށް ަ‬ ‫މޖުތަމަޢަ ް‬ ‫އ ު‬ ‫އަސަރު ތިމާވެށްޓަށާ ި‬ ‫ލއިރު ވެސް ކުރުމަށް އެހާ އެދެވިގެންވާ ކަމެއް ނޫނެވެ‪ .‬މާތް ﷲ‬ ‫ދީނީ ނަޒަރަކުން ބަ ާ‬ ‫މ‬ ‫މ ފުރިހަ ަ‬ ‫ގއި އެން ެ‬ ‫ގ ޒާތު ަ‬ ‫ޗކީ ވެސް އޭ ެ‬ ‫ވފައިވާ ހުރިހާ އެއް ަ‬ ‫ނޔޭގައި ލައް ާ‬ ‫މި ދު ި‬ ‫ނން‬ ‫ތަކެއްޗެވެ‪ .‬އެތަކެއްޗަށް ބަދަލު ގެނެސް‪ ،‬ޤުދުރަތުގެ ކަންކަމާ އަހަރެމެން އިންސާ ު‬ ‫ތ‬ ‫އ ީ‬ ‫ވން ޮ‬ ‫ވހުރެ‪ ،‬ބުނެ ެ‬ ‫މކަންކަމަށް ބުރަ ެ‬ ‫ވ ކަމެއް ނޫނެވެ‪ި .‬‬ ‫ބެހުމަކީ އެދެވިގެން ާ‬ ‫އ‬ ‫އގެ ފައިދާއަށްވުރެ ބޮޑަށް ގެއްލުންތަ ް‬ ‫ޑީ‪.‬އެން‪.‬އޭ އަށް ބަދަލުތައް ގެނައުމަކީ ޭ‬ ‫ށ‬ ‫ތޖާތަކަ ް‬ ‫ޑ‪.‬އެން‪.‬އޭ ގަޑުބަޑު ކުރުމުގެ ނަ ީ‬ ‫މން ީ‬ ‫ކުރިމަތިކުރުވާ ކަމެއްކަމެވެ‪ .‬އެހެންކަ ު‬ ‫ކން ރައްކާތެރިވެ ތިބުން ވަރަށް ވެސް‬ ‫ނ ލިބޭ ގެއްލުންތަ ު‬ ‫ހޭލުންތެރިވެ‪ ،‬އެއި ް‬ ‫ނމެވެ‪.‬‬ ‫މުހި ް‬

‫ްޙ‬ ‫‪|78‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަވަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬

‫=ފާތިމަތު ރާޔާ ރައޫފް‪12 /‬އޭ‪ /‬މަންޒިލް‪ ،‬ހއ‪ .‬އިހަވަންދޫ=‬ ‫މ އެކައްޗެވެ‪ .‬އެއީ‬ ‫މ މުހިއް ު‬ ‫ނ ެ‬ ‫ހަރުދަނާ އިޤްތިޞާދަކީ ގައުމަކަށް އެ ް‬ ‫ޑ‬ ‫ށ އަޅުވެތިވަމުންދާ މައިގަނ ު‬ ‫ނއް ގައުމަ ް‬ ‫ޑއެވެ‪ .‬އެއްގައުމު އަ ެ‬ ‫ގައުމުގެ ލަނޑުދަނ ި‬ ‫ސަބަބަކީ އިގްތިޞާދީ ގޮތުން ބަލިކަށިވުމެވެ‪ .‬ވީމާ‪ ،‬ދިވެހިރާއްޖެ ފަދަ ޖަޒީރާ ގައުމަކަށް‬ ‫ގ‬ ‫މ އެއްޗެކެވެ‪ .‬މި ގައުމު އަޅުވެތިވެދާނެ ކަމު ެ‬ ‫ހަރުދަނާ އިޤްތިޞާދަކީ ނުހަނު މުހިއް ު‬ ‫ރ‬ ‫ނ ފަހަނައަޅައި ދާއި ު‬ ‫ނކަމަށް ބައިގަރު ު‬ ‫މނިވަ ް‬ ‫ބިރަށް ޓަކައެވެ‪ .‬ދިވެހިރާއްޖޭގެ ި‬ ‫ތ‬ ‫މންވަރަށް މަސައްކަ ް‬ ‫ދިވެހިރާއްޖޭގެ އިގްތިސާދު ހަރުދަނާ ކުރުމަށް އެކަށިގެންވާ ި‬ ‫ތމައެކެވެ‪ .‬ބޭރުގައުމު ތަކުގެ ފަރާތްތަކާ އެކު ވުނަކުރުން ތަކުގައި‬ ‫ނުކުރެވި އޮތުމަކީ ހި ާ‬ ‫އ‬ ‫އކަށީގެންވާ ގޮތުގަ ި‬ ‫ނމަވެސް ެ‬ ‫އކުރެހި ަ‬ ‫ހދުނާމާތަކުގައި ސޮ ި‬ ‫ނމާތަކާއި އަ ު‬ ‫ފަހުމު ާ‬ ‫ނ‬ ‫މތަކުގެ އަޅުވެތިކަމަށް ނުގޮސް ރާއްޖެއި ް‬ ‫އވެ‪ .‬މިގޮތަށް ބޭރުގައު ު‬ ‫މަސައްކަތް ނުކުރެވެ ެ‬ ‫ނ އިގްތިސާދު ހަރުދަނާ ކުރެވޭނެއެވެ‪.‬‬ ‫ތތަކުގެ ބޭނުންކޮށްގެ ް‬ ‫ލިބެންހުރި ވަސީލަ ް‬ ‫އ‬ ‫އމެ ް‬ ‫ފެހިކަންގަދަ ފަޅުރަށްތަކުގެ އެހީގައެވެ‪ .‬ދިވެހިރާއްޖެއަކީ ފަޅުރަށްތައް ގިނަ ގަ ު‬ ‫ދ ގޮތަކަށް ކުރުމަކީ‬ ‫ފ ވާނޭފަ ަ‬ ‫ސ ގައުމަށް ނަ ާ‬ ‫ނން ވެ ް‬ ‫ރށްތަކުގެ ބޭ ު‬ ‫ކަމުގައި ވީހިނދު މި ަ‬ ‫ނ‬ ‫ރސޯޓުތައް ތަރައްގީކުރުމާއި ދަނޑުވެރިކަ ް‬ ‫ކމެކެވެ‪ .‬އެގޮތުން ި‬ ‫އެންމެ ބުއްދިވެރި ަ‬ ‫ފަދަ އިގްތިސާދީ މަސައްކަތްތައް ކުރުމަށް ރަށްރަށް ދޫކުރުމާއި އެއްފަސްކުރުމަކީ‬ ‫ރާއްޖޭގެ‬

‫އިގްތިސާދު‬

‫ހަރުދަނާކުރުމަށް‬

‫ފަޅުރަށްތަކުގެ‬

‫އެހީގައި‬

‫ކުރެވިދާނޭ‬

‫ކަންތައްތަކެވެ‪.‬‬

‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|79‬ޞަފްޙާ‬

‫އބާދީއެއް ދިރިއުޅެމުންދާއިރު‬ ‫ހންގެ ާ‬ ‫ލއްކައެއްހާ މީ ު‬ ‫ދިވެހިރާއްޖޭގައި ‪ަ 3‬‬ ‫ފތައް ގިނަކުރުމާއި‬ ‫އކެވެ‪ .‬ނަމަވެސް ވަޒީ ާ‬ ‫ވަޒީފާތައް އަދާކުރަނީ ނިސްބަތުން މަދު ބަ ެ‬ ‫ރދަނާ އިގްތިސާދެއްގެ‬ ‫ވަޒީފާތަކުގައި އުޅޭ މީހުންގެ އަދަދު ނިސްބަތުން ގިނަކުރުމަކީ ހަ ު‬ ‫އއްކަމެވެ‪ .‬ސަބަބަކީ‬ ‫މ ެ‬ ‫މ މުހިއް ު‬ ‫ނ އެން ެ‬ ‫އ ކުރެވޭ ެ‬ ‫ވމަށް ޓަކަ ި‬ ‫ސލު ު‬ ‫މަލަމައްޗަށް ވާ ި‬ ‫ވނީ ގައުމުގައި ދިރިއުޅޭ ފަރުދުންގެ ދިރިއުޅުމުގެ‬ ‫އިގްތިސާދީގޮތުން ހަރުދަނާ ވުމޭ ބުނެ ެ‬ ‫ނ ކުރިއަރައި‬ ‫މ ގޮތު ް‬ ‫އލީ ީ‬ ‫ހ ގޮތުންނާއި ތަ ު‬ ‫އ ސިއް ީ‬ ‫ފެންވަރު ރަނގަޅު ވުމުންނާ ި‬ ‫ޑ‬ ‫މ އިސް ލަނޑުދަނ ި‬ ‫އން ެ‬ ‫މންނެވެ‪ .‬މީގެ ެ‬ ‫ށ ވު ު‬ ‫ފދުންތެރި ބަޔަކަ ް‬ ‫ދިއުމުންނެވެ‪ .‬އަދި ު‬ ‫ކަމަށްވާ "ދިރިއުޅުމުގެ ފެންވަރު ރަނގަޅުވުން" ޙާސިލުކުރެވޭނީ ގައުމުގައި ވަޒީފާ‬ ‫ޑ‬ ‫ނނެވެ‪ .‬މި ލަނޑުދަނ ި‬ ‫އަދާކުރާ މީހުންގެ އަދަދު ނިސްބަތުން ގިނަ ކުރެވިގެ ް‬ ‫ނ‬ ‫އ ފަޅުރަށްތަކުގައި ރިސޯޓުތައް ތަރައްގީކުރުމަކީ ކުރެވިދާ ެ‬ ‫ހާސިލްކުރުމަށް ޓަކަ ި‬ ‫ބޔަކަށް ވަޒީފާ ލިބޭނެއެވެ‪.‬‬ ‫އތުރުވެ ގިނަ ަ‬ ‫ގ ގޮތުން ވަޒީފާތައް ި‬ ‫ކަމެކެވެ‪ .‬ނަތީޖާއެއް ެ‬ ‫ޅ‬ ‫ރދުންގެ ދިރިއުޅުމުގެ ފެންވަރު ރަނގަ ު‬ ‫އމްދަނީ އިތުރުވެ‪ާ ،‬ފަ ު‬ ‫ނ ާ‬ ‫ގ ސަބަބު ް‬ ‫މިކަމު ެ‬ ‫ޗއްޓީ ހޭދަކޮށްލުމަށް‬ ‫މއެއާއެކު‪ ،‬ރިސޯޓުތަކަކީ "ގެސްޓުން" ު‬ ‫ވެގެންދާނެއެވެ‪ .‬ހަ ަ‬ ‫ކވެ‪ .‬ވީއިރު‪ ،‬ގައުމުން ބޭރުގެ ފައިސާ ރާއްޖެއަށް އެތެރެވަމުންދާ‬ ‫ޒލެ ެ‬ ‫ޚިޔާރުކުރާ މަން ި‬ ‫ވސް ޝައްކެއްނެތެވެ‪.‬‬ ‫ނދާނޭ ކަމާމެދު އެއް ެ‬ ‫މިންވަރު އިތުރުވެގެ ް‬ ‫ކ‬ ‫ދނޭ މައިގަނޑު އެއް ސަބަބަ ީ‬ ‫ދިވެހިރާއްޖޭގެ އިގްތިސާދު ހީނަރުވެގެން ާ‬ ‫ދ‬ ‫މ ާ‬ ‫އމުތަކަށް ު‬ ‫މން ގަ ު‬ ‫މނައަކީ ގައު ު‬ ‫ވމެވެ‪ާ .‬‬ ‫މންޓް" "ޑެފިސިޓް" ު‬ ‫ސ އޮފް ޕޭ ަ‬ ‫"ބެލެން ް‬ ‫ރ‬ ‫ބޭރުކުރާ މިންވަރަށްވުރެ އެހެން ގައުމުތަކުން ރާއްޖެއަށް މުދާ އެތެރެކުރާ މިންވަ ު‬ ‫ގނަ އަދަދަކަށް ރާއްޖެއަށް އެތެރެކުރަމުންދާ‬ ‫އ ތަރުކާރިއަކީ އެންމެ ި‬ ‫ގިނަވުމެވެ‪ .‬މޭވާއާ ި‬ ‫ބާވަތްތަކެވެ‪.‬‬

‫ވސް‬ ‫ނަމަ ެ‬

‫ކ‬ ‫މިކަންކަމަ ީ‬

‫ރާއްޖޭގައި‬

‫ފަޅުރަށްރަކުގެ‬

‫އެހީގައި‬

‫އ‬ ‫ބމެއްގަ ި‬ ‫ނމެ ި‬ ‫މ ކޮ ް‬ ‫ކން ެ‬ ‫މގެ ބާވަތްތަކަކީ ޮ‬ ‫ނކަމެވެ‪ .‬ދަނޑުވެރިކަ ު‬ ‫ޙައްލުކުރެވިދާނެ ކަ ް‬

‫ްޙ‬ ‫‪|80‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަވަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬ ‫ގ ޞިނާޢަތް ދަށަށް‬ ‫ޖގައި ދަނޑުވެރިކަމު ެ‬ ‫ހެދޭނެ ބާވަތްތަކެއް ނޫނެވެ‪ .‬ދިވެހިރާއް ޭ‬ ‫ނ‪ ،‬ދިވެހިރާއްޖޭގައިވާ‬ ‫ގޮސްފައިވާ ސަބަބަކީ މިއީ ކަމުގައި ވެސް ވެދާނެއެވެ‪ .‬އެހެންކަމު ް‬ ‫ވ ރަށްރަށް ބަލައި‪،‬‬ ‫ފަޅު ރަށްތަކުގެ ތެރެއިން ދަނޑުވެރިކަމަށް އެންމެ އެކަށީގެން ާ‬ ‫ނ‬ ‫ނންވާ ފަރާތްތަކަށް އެފުރުޞަތު ހޯދައިދިނުމަކީ ކުރެވިދާ ެ‬ ‫ނ ބޭ ު‬ ‫ދަނޑުވެރިކަން ކުރަ ް‬ ‫ނ ކުރާ ފަރާތްތަކަށް‬ ‫މ ދަނޑުވެރިކަ ް‬ ‫ނ ފުޅާ ދާއިރާއެއްގައި ކުރެވިއްޖެނަ ަ‬ ‫ކަމެކެވެ‪ .‬މިކަ ް‬ ‫ށ ދަނޑުވެރިކަމުގެ‬ ‫ހމަ އެގޮތަށް ރާއްޖެއަ ް‬ ‫ވނެއެވެ‪ަ .‬‬ ‫ނހަނު ބޮޑު ާ‬ ‫ވެސް ލިބޭ މަންފާ ު‬ ‫މ‬ ‫އ ި‬ ‫ކރެވޭނެއެވެ‪ .‬އަދި‪ ،‬ރަނގަޅު ގޮތުގަ ި‬ ‫ރ މަދު ު‬ ‫ކރެވޭ މިންވަ ު‬ ‫ބާވަތްތައް އެތެރެ ު‬ ‫އމުތަކަށް‬ ‫އ އެހެން ގަ ު‬ ‫ޑވެރިކަމުގެ ބާވަތްތަ ް‬ ‫ގ ދަނ ު‬ ‫މ ރާއްޖޭ ެ‬ ‫ޖނަ ަ‬ ‫މަސައްކަތް ކުރެވިއް ެ‬ ‫ނ‬ ‫ބޭރު ކުރެވޭނެއެވެ‪ .‬ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން ރާއްޖޭގެ އިގްތިސާދު ހަރުދަނާވެ‪ ،‬އެހެނިހެ ް‬ ‫މންވަރު ގިނަވާނެއެވެ‪.‬‬ ‫ގައުމުތަކުގެ ފައިސާ ރާއްޖެއަށް އެތެރެވާ ި‬ ‫އދު ދިވެހިރާއްޖެއަށް ދިމާވެފައިވާ ވަރަށް ބޮޑު‬ ‫ކ ަ‬ ‫ބިމުގެ ދަތިކަމަ ީ‬ ‫ށތަކެއްގެ ބިން އަދާ‬ ‫މށް ޓަކައި އެތައް ރަ ް‬ ‫ލ ކުރު ަ‬ ‫މއްސަލަ ޙައް ު‬ ‫މައްސަލައެކެވެ‪ .‬މި ަ‬ ‫ކ ޙައްލެއް ނޫނެވެ‪.‬‬ ‫އފައެވެ‪ .‬ނަމަވެސް ކޮންމެ ރަށަކަށް މި ކަމަ ީ‬ ‫ހަމައަށް ވަނީ ހިއްކަ ި‬ ‫ބިމުގެ ދަތިކަމުގެ ސަބަބުން އެތައް ބަޔަކު މިއަދު ވަނީ ހާލުގައި ޖެހިފައެވެ‪.‬‬ ‫ނދަނީ މަދެއް ކޮށެއް‬ ‫ނމު ް‬ ‫އެއްގެއެއްގައި ހަތަރު އާއިލާ ދިރިއުޅެމުންދާ މަންޒަރު ފެން ަ‬ ‫ރއެއް ފަށަން ބޭނުންވާ އެތައް ބަޔަކު އެ‬ ‫ބބުން އަމިއްލަ ވިޔަފާ ި‬ ‫ނޫނެވެ‪ .‬މިކަމުގެ ސަ ަ‬ ‫ފށިފައި އެބަތިއްބެވެ‪.‬‬ ‫އލަ ދިރިއުޅުމެއް ނު ެ‬ ‫ފުރުސަތު ނުލިބިފައި އެބަތިއްބެވެ‪ .‬އަމި ް‬ ‫މ‬ ‫ނންވެއެވެ‪ .‬އަދި ހަ ަ‬ ‫ނ ނަމަވެސް ފުދޭ ވަރެއްގެ ބޮޑު ބިމެއް ބޭ ު‬ ‫ވިޔަފާރި ފަށަން ބޭނު ް‬ ‫އ‬ ‫ޓލުތަކާއި ސުކޫލުތަ ް‬ ‫ނ ހޮސްޕި ަ‬ ‫މގެ ސަބަބު ް‬ ‫ތކުގައި ބިމުގެ ދަތިކަ ު‬ ‫މ ބައެއް ރަށް ަ‬ ‫އެހެން ެ‬ ‫ގ‬ ‫ތަރައްގީ ނުކުރެވިފައި އެބަހުއްޓެވެ‪ .‬ބައެއް ރަށްތަކުގެ އާބާދީ މާ ބޮޑަށް މަދުވުމު ެ‬ ‫ބ‬ ‫ތއް ނެތިފައި ތި ި‬ ‫ޚދުމަތްތައް ހޯދޭނޭ ގޮ ެ‬ ‫ހ ޚިދުމަތްތަކާއި ތަޢުލީމީ ި‬ ‫ސަބަބުން ސިއް ީ‬

‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|81‬ޞަފްޙާ‬

‫ފަރުދުން އެބަތިއްބެވެ‪ .‬ވީއިރު‪ ،‬ފަޅުރަށްތަކުގައި ފުލެޓުތައް އަޅައި‪ ،‬އެއްފަސް ކުރުމަކީ‬ ‫ފ‬ ‫ނ ާ‬ ‫ށ އޮތް ހަމައެކަނި ހައްލެވެ‪ .‬ވިޔަފާރިތައް ފުޅާކޮށް އެއިން މަ ް‬ ‫މިކަންކަމަ ް‬ ‫ނންވީއެވެ‪ .‬ދިރިއުޅުމުގެ ފެންވަރު ރަނގަޅުކުރަން ވީއެވެ‪ .‬އަދި އެއްފަސް‬ ‫ލިބިގަން ަ‬ ‫ފޅުވާ ރަށްތަކުގައި އިގުތިސާދީ މަސައްކަތްތައް ފެށިދާނެއެވެ‪.‬‬ ‫ކުރުމުގެ ސަބަބުން ަ‬ ‫ކ‬ ‫ޔނުދީ ފުޅާކޮށް ހަރުދަނާ ކުރުމަ ީ‬ ‫ތސާދު ހީނަރުވި ަ‬ ‫ވީމާ‪ ،‬ރާއްޖޭގެ އިގް ި‬ ‫ކވެ‪ .‬ފަޅުރަށްތަކުގައި ރިސޯޓުތައް ތަރައްގީ ކޮށްގެން ވަޒީފާތައް‬ ‫ކމެ ެ‬ ‫ނުހަނު މުހިއްމު ަ‬ ‫ލއި‪ ،‬ދަނދުވެރިކަން‬ ‫އިތުރުކުރުމާއި‪ ،‬ދަނޑުވެރިކަން ކުރުމަށް ރަނގަޅު ރަށްރަށް ބަ ަ‬ ‫އ‬ ‫ވ ފަރާތްތަކަށް ފަޅުރަށްރަށް ދޫކޮށް‪ ،‬ދަނޑުވެރިކަމުގެ ބާވަތްތަ ް‬ ‫ކުރަން ބޭނުން ާ‬ ‫ގައުމުން ބޭރަށް ވިއްކުމާއި‪ ،‬އެއްފަސްކޮށް‪ ،‬ވިޔަފާރި ފަށަން ބޭނުންވާ ފަރާތްތަކަށް‬ ‫އެފުރުސަތު ހޯދައިދީ‪ ،‬ދިރިއުޅުމުގެ ފެންވަރު ރަނގަޅުކޮށްދިނުމަކީ‪،‬ރާއްޖޭގެ އިގްތިސާދު‬ ‫ކރެވިދާނެ ކަންކަމެވެ‪.‬‬ ‫ހަރުދަނާ ކުރުމަށް ރާއްޖޭގެ ފަޅުރަށްތައް ބޭނުންކޮށްގެން ު‬ ‫ފރާތަކީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ‬ ‫އ އަދާ ކުރަން ޖެހޭ ަ‬ ‫ވސް އެންމެ އިސްރޯލެ ް‬ ‫މިހުރިހާ ކަމެއްގައި ެ‬ ‫ށ‬ ‫ހ ސަރުކާރުން އިސްނަގައި ފަރުދުން އެކަމަ ް‬ ‫ސަރުކާރެވެ‪ .‬މިކަންކަން ކުރުމަށް ދިވެ ި‬ ‫ނ‬ ‫ނމާއެކެވެ‪ .‬އަދި މިކަންކަ ް‬ ‫ނގެވެސް ޒި ް‬ ‫ނމެ ް‬ ‫ގ އެ ް‬ ‫ބާރުވެރި ކުރުވުމަކީ މަޖުތަމައު ެ‬ ‫މމެދު‬ ‫ނވެގެން ދާނޭކަ ާ‬ ‫ގ އިގްތިސާދު ހަރުދަ ާ‬ ‫މ ރާއްޖޭ ެ‬ ‫އަވަސް މުއްދަތެއްގައި ކޮށްފިނަ ަ‬ ‫އެއްވެސް ޝައްކެއްނެތެވެ‪.‬‬

‫ްޙ‬ ‫‪|82‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަވަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬

‫=ފާތިމަތު ރާޔާ ރައޫފް‪12 /‬އޭ‪ /‬މަންޒިލް‪ ،‬ހއ‪ .‬އިހަވަންދޫ=‬ ‫ނ‬ ‫ބސް ދިވެހި ރަދީފުގައި މާނަކުރެވިފައިވާ ގޮތު ް‬ ‫"ބިދޭސީން" މި ަ‬ ‫ނ‬ ‫ނޒަރުގައި ދިވެހިރާއްޖެއި ް‬ ‫ހންނެވެ‪ .‬ދިވެހިންގެ ަ‬ ‫އން ބޭރު މީ ު‬ ‫ބިދޭސީންނަކީ ރާއްޖެ ި‬ ‫ނގެ އަދަދު ދުވަހެއް‬ ‫އ ބިދޭސީ ް‬ ‫ކ ބިދޭސީއެކެވެ‪ .‬ދިވެހި ގައުމުގަ ި‬ ‫މ މީހަ ީ‬ ‫ބޭރު ކޮން ެ‬ ‫ނ‬ ‫ދުވަހަކަށް ދަނީ އިތުރުވެ ކުރިއަރަމުންނެވެ‪ .‬ދިރާސާތަކުން ދައްކާ ގޮތުގައި ‪2017‬ވަ ަ‬ ‫ށ ވެއެވެ‪.‬‬ ‫މލަ ‪ 58683‬ބިދޭސީން ދިރިއުޅުނު ކަމަ ް‬ ‫އަހަރު ދިވެހިރާއްޖޭގައި މުޅި ޖު ް‬ ‫އ‬ ‫ޒފާ ހޯދުން ކަމުގަ ި‬ ‫ބިދޭސީން ދިވެހިރާއްޖެ އައުމުގެ މައިގަނޑު ސަބަބަކީ ވަ ީ‬ ‫ވ އަސަރު ކުރެއެވެ‪.‬‬ ‫ށ ނޭދެ ޭ‬ ‫މޖުތަމައަ ް‬ ‫ހ ު‬ ‫ނ ދިވެ ި‬ ‫ބބު ް‬ ‫ހންގެ ސަ ަ‬ ‫މ މީ ު‬ ‫ވީނަމަވެސް‪ި ،‬‬ ‫ނ‬ ‫ސއްކަތްތައް ބިދޭސީ ް‬ ‫ނ މަ ަ‬ ‫ގއި ކޮށް އުޅު ު‬ ‫ހން އިހު ަ‬ ‫ހ ނުވަތަ ދިވެ ި‬ ‫ނޖެ ޭ‬ ‫ދިވެހިން ކުރަ ް‬ ‫ވހިންގެ ކިބައިގައިވި‬ ‫ބން ދި ެ‬ ‫މހުންގެ ސަބަ ު‬ ‫ކުރާ މަސައްކަތްތަކަށް ބަދަލު ވެއްޖެއެވެ‪ .‬އެ ީ‬ ‫ގން ހިނގައްޖެއެވެ‪ .‬ރާއްޖޭގެ އިގްތިސާދު ކުރިއެރުވުމަށް ކުރި‬ ‫ރީތި އާދަތައް ނެތި ެ‬ ‫ނ ކަންތައްތަކަށް ދޭ‬ ‫މއި‪ ،‬ދިވެހިން ދީ ީ‬ ‫ނ ގެންދިއު ާ‬ ‫ނ ކުރަމު ް‬ ‫މަސައްކަތް ބިދޭސީ ް‬ ‫ނފައިވާ ދިވެހިންގެ ރަހަތަކަށް ބިދޭސީންގެ‬ ‫އ‪ ،‬ކެއުމުގައި އަށަގެ ް‬ ‫ވމާ ި‬ ‫ސަމާލުކަން ކުޑަ ު‬ ‫ބން ދިވެހިންގެ ދިރިއުޅުމަށް ލިބޭ ގެއްލުމެވެ‪.‬‬ ‫ދސީންގެ ސަބަ ު‬ ‫ރަހަތައް ވަނުމަކީ ބި ޭ‬ ‫އޑިދޯނި‬ ‫އިހުގައި ރާއްޖޭގައި މަސްވެރިކަން ކޮށްއުޅުނީ ދިވެހިންނެވެ‪ޮ .‬‬ ‫ފަހަރު ބަދެ އުޅުނީ ދިވެހިންނެވެ‪ .‬ގޭ ރާނާ ސިމެންތި ޖަހާ އުޅުނީ ދިވެހިންނެވެ‪.‬‬ ‫އ މަސައްކަތްތަކެއް‬ ‫ތސާދު ކުރިއެރުވުމަށްޓަކައި މިފަދަ އެތަ ް‬ ‫ދިވެހިރާއްޖޭގެ އިގް ި‬ ‫ގ‬ ‫ހންގެ ދިރިއުޅުމު ެ‬ ‫ތކުގެ ސަބަބުން ދިވެ ި‬ ‫ނވެ‪ ،‬މި މަސައްކަތް ަ‬ ‫ދިވެހިން ކޮށް އުޅު ެ‬ ‫ދ‬ ‫ޔ ު‬ ‫ފެންވަރު އިތުރުވެގެން ދިޔައެވެ‪ .‬އިގްތިސާދު ފުޅާވެގެން ދިޔައެވެ‪ .‬ނަމަވެސް މި ަ‬

‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|83‬ޞަފްޙާ‬

‫ދ‬ ‫ކށް އުޅުނު މިފަ ަ‬ ‫ބޑަށް ބަދަލުވެފައެވެ‪ .‬އިހުގައި ދިވެހިން ޮ‬ ‫ނ ވަރަށް ޮ‬ ‫ޙާލަތުވަ ީ‬ ‫ނ‬ ‫މދަނީ އަތްދަށު ލަމު ް‬ ‫ދސީންނެވެ‪ .‬ލިބޭ އާ ް‬ ‫މަސައްކަތްތައް އަދު ކުރަމުން އެދަނީ ބި ޭ‬ ‫ކޅު އަތްދަށުލައިގެން‬ ‫ވ މުސާރަ ޮ‬ ‫ށ ލިބެން ާ‬ ‫ނނަ ް‬ ‫ސންނެވެ‪ .‬ދިވެހި ް‬ ‫އެ ގެންދަނީ ބިދޭ ީ‬ ‫ބދޭސީންގެ ސަބަބުން‬ ‫ނނެވެ‪ .‬ވީމާ ި‬ ‫ބއިމީހު ް‬ ‫ނނީ އެ ަ‬ ‫ދިރިއުޅުމަށް ކުރިއެރުން އެ ގެން ަ‬ ‫ބނީ ގެއްލުމެވެ‪.‬‬ ‫އިގްތިސާދީ ގޮތުންވެސް ދިވެހިންނަށް ލި ެ‬ ‫ނ‬ ‫ނތައްތަކުގައި ވަރަށް ފަރުވާތެރި ބައެކެވެ‪ .‬ވަގުތު ް‬ ‫ނ ކަ ް‬ ‫ދިވެހިންނަކީ ދީ ީ‬ ‫ގ އަޑަށް‬ ‫ށ ފަރުވާތެރި ބައެކެވެ‪ .‬ބަންގީ ެ‬ ‫ދ ކުރުމަ ް‬ ‫ވަގުތައް ފަރުޟު ފަސް ނަމާ ު‬ ‫ނ‬ ‫އކެވެ‪ .‬ކޮންމެ ގެއަކު ް‬ ‫ލމަށް އިޖާބަ ދިން ބަ ެ‬ ‫މަސައްކަތްތައް ހުއްޓާލުމަށްފަހު އެ ގޮވައި ު‬ ‫ދ‬ ‫ސ މިފަ ަ‬ ‫ވ‪ .‬ނަމަވެ ް‬ ‫ޑ އިވޭނެއެ ެ‬ ‫ތ ކިޔަވައި އަ ު‬ ‫ސން ސޫރަ ް‬ ‫ދ ދޭތެރޭ ޔާ ީ‬ ‫ވެސް ދެނަމާ ު‬ ‫ބދޭސީންގެ ''ކާފަރު''‬ ‫ނވެ‪ި .‬‬ ‫ތމުން ެ‬ ‫ކބައިން ދަނީ ނެ ެ‬ ‫ދ ދިވެހިންގެ ި‬ ‫ރިވެތި އާދަތައް މިޔަ ު‬ ‫ނ‬ ‫މ ް‬ ‫ނގީގެ އަޑު އިވު ު‬ ‫ނމިއްޖެއެވެ‪ .‬ބަ ް‬ ‫ކލުކުރުމީ ދިވެހިންގެ އާދައަކަށްވެ ި‬ ‫އުޅުން ނަ ަ‬ ‫ތ‬ ‫މސައްކަތް ހުއްޓާނުލާ ީ‬ ‫ނ ަ‬ ‫މހު ް‬ ‫ގ އަޑަށް އެ ީ‬ ‫''ކުޅުންގަނޑު'' ގަދަކޮށްލެވެނީއެވެ‪ .‬ބަންގީ ެ‬ ‫ނ‬ ‫މސައްކަތުގައި ޝާމިލްވެވެނީއެވެ‪ .‬ޔާސީ ް‬ ‫އޑަށް ސަމާލުނުވެ‪ަ ،‬‬ ‫ދިވެހިން ވެސް އެ ަ‬ ‫ދ‬ ‫ވއްޖެއެވެ‪ .‬ދެނަމާ ު‬ ‫ޖތަމައުން ނެތި ފުހެ ި‬ ‫ސޫރަތް ކިޔެވުމުގެ ރީތި އާދަވެސް މި މު ު‬ ‫ކ‬ ‫ދ ގެއަކުންނެވެ‪ .‬ދިވެހިންގެ ދިވެހިރާއްޖެއަ ީ‬ ‫ދޭތެރޭ މިސޫރަތް ކިޔަވައި އަޑު އިވެނީ މަ ު‬ ‫ނ ބައްދަލުކުރާ‬ ‫ލމުން ާ‬ ‫ސ ި‬ ‫ރކު އެއްފަހަރު މު ް‬ ‫މ އަހަ ަ‬ ‫ނ ެ‬ ‫ށ ވީހިނދު ކޮ ް‬ ‫މ ގައުމަކަ ް‬ ‫މުސްލި ު‬ ‫ދ‬ ‫ސ ބައްދަލު ކުރެއެވެ‪ .‬ނަމަވެސް އަދު ފެންނަމުން ާ‬ ‫ސ ދިވެހިންނާވެ ް‬ ‫ރަމަޟާން މަ ް‬ ‫ރދަ ނުހިފާ ކަމެވެ‪.‬‬ ‫ބޔަކު ޯ‬ ‫ނވެސް މަދު ަ‬ ‫ކ ދިވެހިންގެ ތެރެއި ް‬ ‫މންޒަރަ ީ‬ ‫ހިތާމަވެރި ަ‬ ‫ނ‬ ‫ތއް ދިވެހިންގެ ތެރެއިން ޅަފުރާގެ ކުދި ް‬ ‫ސަބަބަކަށް ވެފައި ވަނީ ބިދޭސީންގެ ގޮތް ަ‬ ‫ސ‬ ‫ކމުގައި ވީނަމަވެ ް‬ ‫ޒރަކުން ވިސްނައިލި ަ‬ ‫މން‪ ،‬ދީނީ ނަ ަ‬ ‫ގަބޫލުކުރާ ކަމެވެ‪ .‬އެހެންކަ ު‬ ‫ލމެވެ‪.‬‬ ‫ތމައަށް ލިބެނީ ގެއް ު‬ ‫ނ ދިވެހި މުޖު ަ‬ ‫ބިދޭސީންގެ ސަބަބު ް‬

‫ްޙ‬ ‫‪|84‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަވަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬ ‫ހތަކަށް ލޯބިކުރި ބައެކެވެ‪.‬‬ ‫ވސް ދިވެހިންގެ ރަ ަ‬ ‫ދިވެހިންނަކީ އަބަދު ެ‬ ‫ނ‬ ‫ނގެ މަސައްކަތު ް‬ ‫މން ދިޔައީ ދިވެހި ް‬ ‫ނ ު‬ ‫ތން އެއިރު ފެން ަ‬ ‫ޒމަ ި‬ ‫ދިވެހިންގެ ކާމޭ ު‬ ‫އ މަދެއް‬ ‫ގ ކާނާތަ ް‬ ‫ކނާތަކެވެ‪ .‬އެއިރުވެސް ދިވެހިން ެ‬ ‫ތައްޔާރުކޮށްފައިވާ ދިވެހިންގެ ާ‬ ‫އ‬ ‫އޔާރުކޮށް އުޅުނެވެ‪ެ .‬‬ ‫ވހިން އެއިރު ތަ ް‬ ‫އތަރުގެ ކާނާތައް ދި ެ‬ ‫ނޫނެވެ‪ .‬ތަފާތު ވަ ް‬ ‫ނ‬ ‫މޔަދުގެ ހާލަތުވަ ީ‬ ‫ނވެއެވެ‪ .‬ނަމަވެސް ި‬ ‫ތައްޔާރުކުރާކަށް ބިދޭސީއަކު ބޭނުމެއް ު‬ ‫ބދޭސީންގެ ކުލަވަރު ޖެހެން ފަށައިފިއެވެ‪.‬‬ ‫ބަދަލުވެފައެވެ‪ .‬ދިވެހިންގެ ކާނާތަކުގައި ި‬ ‫ގ‬ ‫ދސީއެކެވެ‪ .‬ރާއްޖޭ ެ‬ ‫ނމެސް ބި ޭ‬ ‫އޔާރުކުރަނީ ކޮ ް‬ ‫ގތަކުގައި ކާނާ ތަ ް‬ ‫ގނަ ޭ‬ ‫އަދު ދިވެހިން ި‬ ‫ނގެ‬ ‫ހންނަނީ ބިދޭސީ ް‬ ‫ނ ވެސް ލިބެން ު‬ ‫ޓއް ނޫނީ ހޮޓާތަކު ް‬ ‫ކޮންމެ ރެސްޓޯރެން ެ‬ ‫ނގެ މަދުގައި ވަރަށް‬ ‫ހ ް‬ ‫ފނަކީ އިހުގައި ދިވެ ި‬ ‫އ މަސް ެ‬ ‫ކެއުންތަކެވެ‪ .‬ފެނުކެއްކި ބަނބުކޭލާ ި‬ ‫މވެސް އަދު މިފަދަ ކެއުންތަކެއް އެއްވެސް ގެއަކުން ނުފެނެއެވެ‪.‬‬ ‫މަގުބޫލު ކެއުމެވެ‪ .‬ނަ ަ‬ ‫ސގާފަތައް ވެސް ހުރަސް އެޅެއެވެ ‪.‬‬ ‫ހންގެ ަ‬ ‫ސބަބުން ދިވެ ި‬ ‫ވީމާ‪ ،‬ބިދޭސީންގެ ަ‬ ‫ބއެއް‬ ‫ގނެވޭނެ ަ‬ ‫ވީމާ‪ ،‬ބިދޭސީންނަކީ ދިވެހިން ދިރިއުޅޭ ތަންތަނަށް ެ‬ ‫ހންގެ ދިރިއުޅުމަށް އެތައް ގެއްލުމެއް ލިބެއެވެ‪.‬‬ ‫ހންގެ ސަބަބުން ދިވެ ި‬ ‫މމީ ު‬ ‫ނޫނެވެ‪ި .‬‬ ‫ސ‬ ‫ހންގެ ސަބަބުން ހުރަ ް‬ ‫އމީ ު‬ ‫ވސް މި ބަ ި‬ ‫އ ދިވެހިންގެ ސަގާފަތައް ެ‬ ‫ދީނީ ގޮތުންނާ ި‬ ‫އެޅެމުންދެއެވެ‪.‬‬

‫ދިވެހި‬

‫މޖުތަމައުގައި‬ ‫ު‬

‫ބޮޑެތި‬

‫ކުށްތައް‬

‫ބދޭސީން‬ ‫ި‬

‫ކުރެއެވެ‪.‬‬

‫މ‬ ‫މކުރި ކަމެކެވެ‪ި .‬‬ ‫ނ ު‬ ‫ހން ރާއްޖެގައި އާ ް‬ ‫ނ މެރުމަކީ މިބައިމީ ު‬ ‫މހު ް‬ ‫ހައްގަކާނުލައި ީ‬ ‫ދވެހިރާއްޖޭގެ އިގްތިސާދު ދަށަށް ދިއުމާއި ދިވެހިންގެ ދިރިއުޅުމުގެ‬ ‫ބބުން ި‬ ‫މީހުންގެ ސަ ަ‬ ‫އ‬ ‫ތ ި‬ ‫ފެންވަރު ދަށަށް ދިއުމާއި އިސްލާމްދީނަށް ހުރަސް އެޅުމާއި ދިވެހިންގެ ސަގާފަ ާ‬ ‫ށ ކުރިމަތިވެފައިވާ‬ ‫ނނަ ް‬ ‫އާދަކާދައަށް ހުރަސް އެޅުމަކީ ބިދޭސީންގެ ސަބަބުން ދިވެހި ް‬ ‫ނ‬ ‫ނ ރައްކާތެރިވުމަކީ ކުރު ް‬ ‫އން ދިވެހި ް‬ ‫މ‪ ،‬ބިދޭސީންގެ ކިބަ ި‬ ‫ހންތަކެވެ‪ .‬ވީ ާ‬ ‫ގޮންޖެ ު‬ ‫މކެވެ‪.‬‬ ‫މޮޅުއިތުރުވެގެންވާ ކަ ެ‬

‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|85‬ޞަފްޙާ‬

‫=ފާތިމަތު ނަޝްވާ‪12 /‬އޭ‪ /‬ހީރޯ‪ ،‬ހއ‪.‬އިހަވަންދޫ=‬ ‫ނ‬ ‫ސނު ް‬ ‫އން ާ‬ ‫ނވެ ކުރިއަރާ ތަރައްއްޤީވަމުންނެވެ‪ި .‬‬ ‫ދުނިޔެ މިދަނީ ބަވަ ަ‬ ‫ހީވެސްނުކުރާފަދަ‬

‫ކަންތައްތައް‬

‫ދަނީ‬

‫ލޖީގެ‬ ‫ޓެކްނޮ ޮ‬

‫ވަމުންނެވެ‪.‬‬

‫ސ‬ ‫ވ ް‬ ‫ގޮތުން ެ‬

‫ނނެވެ‪.‬‬ ‫ކށް އަޅާ އިތުރަށް ފައިހަމަކުރަމު ް‬ ‫ވނީ މިއަދު އައު އުސްމިންތަ ަ‬ ‫އިންސާނުން ަ‬ ‫އ‬ ‫ޅނެއެވެ‪ .‬އެގޮތުން ވިޔަފާރިތަ ް‬ ‫ނނޫނީ ނޫ ޭ‬ ‫ބނުން ނުހިފާ މީހަކު މަދު ް‬ ‫ޓެކްނޮލޮޖީގެ ޭ‬ ‫ހިންގުމުގައި‬

‫ދ‬ ‫އަ ި‬

‫ނ‬ ‫އެހެނިހެ ް‬

‫ކަންކަމުގައި‬

‫މި‬

‫އންނަނީ‬ ‫ަ‬

‫ޖ‬ ‫ލ ީ‬ ‫ކނޮ ޮ‬ ‫ޓެ ް‬

‫ށ‬ ‫ރމެންގެ ސިކުނޑިއަ ް‬ ‫ލންވީ މިތަކެތި އަހަ ެ‬ ‫ސނާ ަ‬ ‫މންނެވެ‪ .‬ނަމަވެސް ވި ް‬ ‫ބޭނުންކުރެވެ ު‬ ‫ތންމެ ކުޑަ ވަޒީފާއެއް‬ ‫އއްނުގަނެވޭނެއެވެ‪ .‬ކި ަ‬ ‫ވ؟ ނަގަ ެ‬ ‫ގނެވޭނެބާވައެ ެ‬ ‫ތައުލީމާނުލާ ނަގައި ަ‬ ‫އ‬ ‫ވޒީފާދޭ ފަރާތުން ބަލައެވެ‪ .‬ތިއުލީމެއް ލިބިފަ ި‬ ‫ތއުލީމީ ފެންވަރު ަ‬ ‫ސ ަ‬ ‫ވ ނަމަވެ ް‬ ‫ބޭނުން ި‬ ‫މ‬ ‫މން ކޮން ެ‬ ‫އހެންކަ ު‬ ‫ގމައްޗަށް ގިނަވެގެންނެވެ‪ެ .‬‬ ‫ހނީ މަ ު‬ ‫ޅންޖެ ޭ‬ ‫ތމާ އު ެ‬ ‫ނެތްނަމަ ި‬ ‫ބ‬ ‫މޔާ ު‬ ‫ނ ކާ ި‬ ‫އލީމީގޮތު ް‬ ‫ނޖެހެއެވެ‪ .‬ތަ ު‬ ‫ކށް ވާ ް‬ ‫ބ ކުއްޖަ ަ‬ ‫ކމިޔާ ު‬ ‫ގތުން ާ‬ ‫ލމީ ޮ‬ ‫މީހަކުވެސް ތައު ީ‬ ‫ކުއްޖަކަށް‬

‫ނ‬ ‫ވެވޭ ީ‬

‫ދީނީކަންތަކަށް‬

‫ފަރުވާތެރިވެ‪،‬‬

‫ވަގުތުތައް‬

‫ނ‬ ‫ބަހާލައިގެ ް‬

‫ށ‬ ‫ލސްނުކޮށް ދަސްކޮ ް‬ ‫އ ަ‬ ‫ނންމާ‪ ،‬ފިލާވަޅުތަ ް‬ ‫މަސައްކަތްކޮށް‪ ،‬ފިލާވަޅުތައް ބަރާބަރަށް ި‬ ‫ނނެވެ‪.‬‬ ‫ނމޫނާ ލިބިގެ ް‬ ‫ބއިން ަ‬ ‫ނގެ ކި ަ‬ ‫ކާމިޔާބު މީހު ް‬ ‫މ‬ ‫އން ެ‬ ‫ޓކައި ފުރަތަމަވެސް ެ‬ ‫ވމަށް ަ‬ ‫ޔބު ކުއްޖަކަށް ު‬ ‫ކމި ާ‬ ‫ތން ާ‬ ‫ތައުލީމީ ގޮ ު‬ ‫ރވާތެރިވުމަކީ ވަރަށް‬ ‫މކީ ދީނީ ކަންކަމެވެ‪ .‬ދީނީ ކަންކަމަށް ފަ ު‬ ‫ކ ަ‬ ‫އިސްކަންދޭންޖެހޭ ަ‬ ‫އ‬ ‫ނމެ ނަމާދެ ް‬ ‫އ އަދާކޮށް ކޮ ް‬ ‫ސ ނަމާދު ވަގުތަ ް‬ ‫ގތުން ފަރުޟު ފަ ް‬ ‫މ ކަމެކެވެ‪ .‬އެ ޮ‬ ‫މުހިއް ު‬ ‫މކީ ވަރަށް ބޭނުންތެރި ކަމެކެވެ‪ .‬މިގޮތައް‬ ‫ގ މިންވަރެއް ކިޔެވު ަ‬ ‫ނިންމާފައި ޤުރްއާނު ެ‬ ‫ވޅުތައް ދަސްކުރަން‬ ‫ތމާގެ ހިތް އަލިވެ ފިލާ ަ‬ ‫ި‬ ‫ކަންތައް ކުރުމުގެ ސަބަބުން‬

‫ްޙ‬ ‫‪|86‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަވަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬ ‫ހަމައެއާއެކު‬

‫ފަސޭހަވެގެންދެއެވެ‪.‬‬

‫ހަޟްރަތުގައި‬

‫މާތްﷲގެ‬

‫ތިމާއަށް‬

‫ބ‬ ‫ކާމިޔާ ު‬

‫ށ‬ ‫ދެއްވުމަށާއި ހިތްއަލިކޮށް ދެއްވުމަށް އެދި ދުޢާ ކުރެވިދާނެއެވެ‪ .‬ކާމިޔާބު ދަރިވަރަކަ ް‬ ‫ށ‬ ‫ށ ޢިލްމު އުގެނުމަ ް‬ ‫ނނެއް ނޫނެވެ‪ .‬ތިމާއަ ް‬ ‫ވެވޭނީ އަބަދު ފޮތްކިޔުމުގައި ހޭދަކޮށްގެ ް‬ ‫ފުރުސަތުދެއްވި މާތްﷲގެ ހަޟްރަތަށް ދުޢާކޮށް އަޅުކަންތައްތަކަށް އިސްކަންދީގެން‬ ‫ނ‬ ‫ގ ކިބައިން ހަނދާ ް‬ ‫ނވެވޭނެއެވެ‪ .‬އެކަލާނ ެ‬ ‫އޖަކަށް ު‬ ‫ޔބު ކު ް‬ ‫ނ ކާމި ާ‬ ‫މ ގޮތު ް‬ ‫ވ ތައުލީ ީ‬ ‫މެނު ީ‬ ‫ނައްތާލައިގެން‬

‫ވނެއެވެ‪.‬‬ ‫ނު ާ‬

‫ގިނަ‬

‫އަޅުކަމުގައި‬

‫ތ‬ ‫ވަގު ު‬

‫ހދަކުރުމަކީ‬ ‫ޭ‬

‫ވަރަށް‬

‫މ‬ ‫ލ ީ‬ ‫އތަކަށް ފަރުވާތެރިވެގެން ނޫނީ ތައު ީ‬ ‫ހންކަމުން އަޅުކަންތަ ް‬ ‫މުހިއްމުކަމެކެވެ‪ .‬އެ ެ‬ ‫ޖކަށް ނުވެވޭނެއެވެ‪.‬‬ ‫މޔާބު ކުއް ަ‬ ‫ގޮތުން ކާ ި‬ ‫ނ‬ ‫ދީނީ ކަންކަމަށް ފަރުވާތެރިވުމުގެ އިތުރުން‪ ،‬ވަގުތުތައް ބަހާލައިގެ ް‬ ‫މށްޓަކައި ކުރެވިދާނެ‬ ‫ވ ަ‬ ‫ކމިޔާބު ކުއްޖަކަށް ު‬ ‫މަސައްކަތް ކުރުމަކީވެސް ތައުލީމީ ގޮތުން ާ‬ ‫ލ‬ ‫އ ބަ ާ‬ ‫ނޖެހޭ ވަގުތުތަ ް‬ ‫ށ ދާ ް‬ ‫ނހެން ގަޑިތަކަ ް‬ ‫އ އެހެ ި‬ ‫ތމާ ސުކޫލަށާ ި‬ ‫ކަމެކެވެ‪ .‬އެގޮތުން ި‬ ‫އެއްވެސް ކަމަކަށް ބޫރުނާރާނޭގޮތައް ތިމާ އުޅެންވާ ގޮތުގެ ތާވަލެއް ހެދިދާނެއެވެ‪.‬‬ ‫ނ‬ ‫ވގުތާއި އެވަގުތުގައި ދަސްކުރާނީ ކޮ ް‬ ‫ކޔަން ހޭދަކުރާނެ ަ‬ ‫މިތާވަލުގައި ފޮތް ި‬ ‫އ‬ ‫މމަށާއި އަޅުކަންތަ ް‬ ‫ނ ު‬ ‫މާއްދާއެއްތޯ ކަނޑައެޅިދާނެއެވެ‪ .‬އަދި ދެވޭ ފިލާވަޅުތައް ނި ް‬ ‫ނ‬ ‫ކ ް‬ ‫ސމާލު ަ‬ ‫ަ‬ ‫އ އެންމެ‬ ‫ލ ހެދުމުގަ ި‬ ‫މ ތާވަ ު‬ ‫ކުރުމަށް ވަގުތުތައް ބަހާލެވިދާނެއެވެ‪ި .‬‬ ‫ދޭންޖެހޭކަމަކީ‬

‫މ‬ ‫ތ ާ‬ ‫ި‬

‫މށް‬ ‫ލ ަ‬ ‫މޖައްސާ ު‬ ‫ހިތްހަ ަ‬

‫ވަގުތު‬

‫މވެ‪.‬‬ ‫ގ ެ‬ ‫ނެ ު‬

‫ދިރާސާތަކުން‬

‫ޓ‬ ‫ނޓަކުން ‪ 5‬މިނެ ް‬ ‫ދައްކާގޮތުގައި ފިލާވަޅު ދަސްކުރަން އިންނަ ގަޑީ ކޮންމެ ‪ 30‬މި ެ‬ ‫މކީ ފިލާވަޅުތައް ދަސްކުރުމަށް ވަރަށް ފަސޭހަވެގެންދާނެ ކަމެކެވެ‪.‬‬ ‫ރެސްޓުކޮށްލަން ނެގު ަ‬ ‫ޑ މަސައްކަތްކުރުމަށް‬ ‫މން ސިކުނ ި‬ ‫މ ލިބު ު‬ ‫ޑއަށް އެވަގުތު އަރާ ު‬ ‫އެއީ ތިމާގެ ސިކުނ ި‬ ‫ފަސޭހަވާނެތީއެވެ‪.‬‬

‫އަދި‬

‫އަރާމުކުރާ‬

‫ވަގުތުވެސް‬

‫ސ ބޭނުންތެރިކަމެއް‬ ‫ކޮންމެވެ ް‬

‫އލޫމާތު ލިބިދޭފޮތެއް‬ ‫ނވަތަ އެނޫންވެސް މަ ު‬ ‫ކޮށްލެވިދާނެއެވެ‪ .‬އެގޮތުން ވާހަކަފޮތެއް ު‬

‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|87‬ޞަފްޙާ‬

‫ތ‬ ‫މން ވަގު ު‬ ‫އސަނދިވެގެންދާނެއެވެ‪ .‬އެހެންކަ ު‬ ‫ލމާތު މު ް‬ ‫އރުން މައު ޫ‬ ‫ޭ‬ ‫ކިޔާލެވިދާނެއެވެ‪.‬‬ ‫އ‬ ‫ޔބު ކުއްޖަކަށް ވުމަށްޓަކަ ި‬ ‫ބަހައިލައިގެން މަސައްކަތްކުރުމަކީ ތައުލީމީ ގޮތުން ކާމި ާ‬ ‫ކުރެވިދާނެކަމެކެވެ‪.‬‬ ‫ދީނީ‬ ‫މަސައްކަތްކުމާއި‬

‫ކމަށް‬ ‫ކަން ަ‬ ‫ފލާވަޅުތައް‬ ‫ި‬

‫ފަރުވާތެރިވެ‪،‬‬ ‫އގެން‬ ‫ބަހައިލަ ި‬

‫ނ‬ ‫ބހައިލައިގެ ް‬ ‫ަ‬

‫ވަގުތުތައް‬ ‫ރމުގެ‬ ‫މަސައްކަތްކު ު‬

‫އިތުރުން‪،‬‬

‫މކީ ތައުލީމީ ގޮތުން ކާމިޔާބު ކުއްޖަކަށް‬ ‫ފިލާވަޅުތައް ބަރާބަރަށް ނިންމާ‪ ،‬ދަސްކުރު ަ‬ ‫އރު ވެސް މުދައްރިސް‬ ‫އމު ކަމެކެވެ‪ .‬ކުލާހުގައި އިންނަ ި‬ ‫ވުމަށްޓަކައި ކުރެވިދާނެ މުހި ް‬ ‫ރށް މުހިއްމު ކަމެކެވެ‪ .‬އަދި އެވަގުތު 'ރަފް‬ ‫ކިޔަވައިދެއްވާ އެއްޗެއް ކަނުލާ އެހުމަކީ ވަ ަ‬ ‫ދސްކުރާއިރު ވަރަށް‬ ‫ށ ގޮސް ފިލާވަޅުތައް ަ‬ ‫ނއެވެ‪ .‬އޭރުން ގެއަ ް‬ ‫ދ ެ‬ ‫ނޯޓްސް' ހަދާލެވި ާ‬ ‫ކ‬ ‫ކމަ ީ‬ ‫ފަސޭހަވާނެވެ‪ .‬ފިލާވަޅުތައް ދަސްކުރުމުގައި ދެން އެންމެ ފަރުވާތެރިކަން ދޭންޖެހޭ ަ‬ ‫ހ‬ ‫ވ ު‬ ‫ނ ދަސްކުރުމެވެ‪ .‬އެފިލާވަޅެއް ނަގައިދެވޭ ދު ަ‬ ‫ތވުމުގެ ކުރި ް‬ ‫އ ބޯމަ ި‬ ‫އިމްތިހާންތަ ް‬ ‫އ‬ ‫ދންދެވޭ ފިލާވަޅުތަ ް‬ ‫އތުރުން‪ ،‬ގެއަށް ހަ ަ‬ ‫ފަރިތަކޮށް ދަސްކުރަން ވާނެއެވެ‪ .‬މީގެ ި‬ ‫ތ ވަރަށް ރަނގަޅަށް‬ ‫ނއެވެ‪ .‬އެއީ އެދުވަހަކު ފިލާވަޅު ހަދަންވާގޮ ް‬ ‫ވ ެ‬ ‫ނމަން ާ‬ ‫ވަގުތުން ނި ް‬ ‫މ‬ ‫ނނި ި‬ ‫އ ފިލާވަޅު ު‬ ‫ނ ބާއްވާފިނަމަ އެގޮތުގަ ި‬ ‫ވސް‪ ،‬ފަހުން ހަދަ ް‬ ‫ނމަ ެ‬ ‫އެނގޭނެތީއެވެ‪ަ .‬‬ ‫ނނީ‬ ‫ތ ނޭނގޭނެތީއެވެ‪ޫ .‬‬ ‫ކތް ކުރަންޖެހޭގޮ ް‬ ‫ގ މަސައް ަ‬ ‫އ ފަހުން އޭ ެ‬ ‫އޮންނަނީއެވެ‪ .‬އެ ީ‬ ‫ނ‬ ‫މ ގޮތު ް‬ ‫އވެ‪ .‬ތައުލީ ީ‬ ‫ނ ނެތޭނެތީ ެ‬ ‫ތއް ހަނދާ ް‬ ‫ފލުވައިދެއްވި ފިލާވަޅު ަ‬ ‫މުދައްރިސް އޮޅުން ި‬ ‫މ‬ ‫ގއަށްދެވޭ ފިލާވަޅުތައް ބަރާބަރަށް ނިން ާ‬ ‫ކމިޔާބު ހުރިހާ ކުދިންހެން ެ‬ ‫މިހާތަނަށް ާ‬ ‫ފަރިތަކުރެއެވެ‪.‬‬

‫އެހެންކަމުން‪،‬‬

‫މ‬ ‫އލި ީ‬ ‫ތަ ު‬

‫ނ‬ ‫ގޮތު ް‬

‫ބ‬ ‫ޔ ު‬ ‫ކާމި ާ‬

‫ނ‬ ‫ކުއްޖަކަށްވެވޭ ީ‬

‫ފިލާވަޅުތައްހާދާ ދަސްކޮގެށްގެންނެވެ‪.‬‬ ‫ސއްކަތް‬ ‫ކަންކަމަށް ފަރުވާތެރިވުމާއި‪ ،‬ވަގުތުތައް ބަހައިލައިގެން މަ ަ‬ ‫ބ‬ ‫މޔާ ު‬ ‫ގ އިތުރުން ކާ ި‬ ‫ކުރުމާއި‪ ،‬ފިލާވަޅުތައް ބަރާބަރަށް ދަސްކޮށް‪ ،‬ފިލާވަޅުތައް ހެދުމު ެ‬ ‫ްޙ‬ ‫‪|88‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަވަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬ ‫މ‬ ‫ގ ދިރިއުޅުމުން ޢިބްރަތް ހޯދުމަކީ ތައުލީ ީ‬ ‫ހން ެ‬ ‫ގނެ އެމީ ު‬ ‫މނާ ލިބި ަ‬ ‫ނ ޫ‬ ‫އން ަ‬ ‫މީހުންގެ ކިބަ ި‬ ‫ބ‬ ‫ޔ ު‬ ‫ޔބު ކުއްޖަކަށް ވުމަށްޓަކައި ވަރަށް މުހިއްމު ކަމެކެވެ‪ .‬ކާމި ާ‬ ‫ގޮތުން ކާމި ާ‬ ‫ދ‬ ‫ވ މަޤްސަ ު‬ ‫މ ބޭނުން ާ‬ ‫ނ ބުރަ މަސައްކަތާއި‪ ،‬ތި ާ‬ ‫ފހަތުގައި ވަ ީ‬ ‫ޝަހްސިއްޔަތުންގެ ަ‬ ‫ގ‬ ‫ޓކައި ގަދައަޅާ މަސައްކަތް ކުރުމެވެ‪ .‬އެމީހުން މީހުން ެ‬ ‫ަ‬ ‫ހާސިލް ކުރުމަށް‬ ‫ތ‬ ‫ބވުމަށް މަސައްކަ ް‬ ‫މޔާ ު‬ ‫ނއެވެ‪ .‬ކެރުން އިސްކޮށް އަބަދުވެސް ކާ ި‬ ‫ނބަލާ ެ‬ ‫ފާޑުކިޔުމަކަށް ު‬ ‫ހ‬ ‫ވ ހުރި ާ‬ ‫ވ‪ .‬މިދެންނެ ި‬ ‫ބގަނެ ކުރިއަށް ދާނެއެ ެ‬ ‫ލ ި‬ ‫ޅ ި‬ ‫ބ ތަކުން ފިލާވަ ު‬ ‫ކުރާނެއެވެ‪ .‬ނާކާމިޔާ ީ‬ ‫މ ސިފަތަކެކެވެ‪ .‬އެކުއްޖަކު‬ ‫ރށް މުހިއް ު‬ ‫ސިފަތަކަކީ ކިޔަވާ ކުއްޖެއްގެ ހުރުން ވަ ަ‬ ‫ހާސިލްކުރުމަށް‬

‫ނންވާ‬ ‫ބޭ ު‬

‫ލަދަނޑި‬

‫ހސިލްކުރުމަށް‬ ‫ާ‬

‫ހތްވަރާއެކު‬ ‫ި‬

‫ކަށިން‬

‫ގ‬ ‫ޔބު ބޭފުޅުން ެ‬ ‫މން‪ ،‬ކާމި ާ‬ ‫ނއެވެ‪ .‬އެހެންކަ ު‬ ‫މސައްކަތް ކުރަންވާ ެ‬ ‫ހިތްވަރުނެރެގެން ަ‬ ‫ނ‬ ‫ލމީގޮތު ް‬ ‫ނ ކުރިއަށްދިއުމަކީ ތައު ީ‬ ‫މނާ ލިބިގަ ެ‬ ‫ތ ހޯދާ ނަ ޫ‬ ‫އލޫމާ ު‬ ‫ނ މަ ު‬ ‫ހ ގި ަ‬ ‫ހަޔާތާބެ ޭ‬ ‫މހިއްމު ކަމެކެވެ‪.‬‬ ‫ވމަށް ޓަކައި ވަރަށް ު‬ ‫ށ ު‬ ‫ކާމިޔާބު ކުއްޖަކަ ް‬ ‫ތމާގެ‬ ‫ޝއްކެއް ނެތްގޮތުގައި ި‬ ‫ަ‬ ‫ޔބުވުމަކީ އެއްވެސް‬ ‫މ ާ‬ ‫ތން ކާ ި‬ ‫ތައުލީމީ ގޮ ު‬ ‫ދިރިއުޅުން‬

‫ބާއްޖަވެރިވެގެން‬

‫ކވެ‪.‬‬ ‫ދާނެކަމެ ެ‬

‫މުސްތަގްބަލު‬

‫އުޖާލާވެގެންދާނެއެވެ‪.‬‬

‫ނ‬ ‫ހވަފެންތަކުގައި ހަޤީޤީކުލަ ޖައްސާދެވޭ ީ‬ ‫ފނި ު‬ ‫މން އަންނަ ޮ‬ ‫މައިންބަފައިން ދެކެ ު‬ ‫ތ‬ ‫އ ް‬ ‫ނނެވެ‪ .‬އަދި ތައުލީމީ ގޮތުން ދެވެން ޮ‬ ‫ޔބު ކުއްޖަކަށް ވެގެ ް‬ ‫ނ ކާމި ާ‬ ‫ތައުލީމީ ގޮތު ް‬ ‫ބ ކުއްޖަކަށް ވުމަށް‬ ‫މޔާ ު‬ ‫އށް ދެވިގެންނެވެ‪ .‬ތައުލީމީ ގޮތުން ކާ ި‬ ‫އެންމެ މަތީ ދަރަޖަ ަ‬ ‫އ‬ ‫ޔތުކަންދީ‪ ،‬ވަގުތުތަ ް‬ ‫ށ އަހައްމިއް ަ‬ ‫ކންކަމަ ް‬ ‫ނވި ފަދައިން ދީނީ ަ‬ ‫ޓަކައި އިސްވެދެން ެ‬ ‫ނމާ‪،‬‬ ‫ސއްކަތްކޮށް‪ ،‬ފިލާވަޅުތައް ދަސްކޮށް‪ ،‬ފިލާވަޅުތައް ނި ް‬ ‫ބަހައިލައިގެން މަ ަ‬ ‫އ‬ ‫ސ އެތައްކަމެ ް‬ ‫މނޫނަ ް‬ ‫ގންނެވެ‪ .‬އަދިވެސް ި‬ ‫މނާ ލިބިގަނެ ެ‬ ‫އން ނަ ޫ‬ ‫ގ ކިބަ ި‬ ‫މހުން ެ‬ ‫ކާމިޔާބު ީ‬ ‫ޖކަށް ވުމަށް ޓަކައި‬ ‫މޔާބުކުއް ަ‬ ‫މ ގޮތުން ކާ ި‬ ‫ލ ީ‬ ‫މން ތައު ީ‬ ‫ކުރެވޭނެކަން ގައިމެވެ‪ .‬އެހެންކަ ު‬ ‫ގަދައަޅައި މަސައްކަތްކުރަމާހެވެ‪.‬‬

‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|89‬ޞަފްޙާ‬

‫‪،‬‬ ‫=ހައްވާ ޝާނީ‪12 ،‬އޭ‪ /‬ރޯޝަނީގެ‪ ،‬ހއ‪.‬ތުރާކުނު=‬ ‫ނ‬ ‫އވާ ޖަޒީރާ ރަށްތަކެއް ހިމެ ޭ‬ ‫ދިވެހިރާއްޖެއަކީ އެކި ތަންތަނަށް އުކާލެވިފަ ި‬ ‫ށ‬ ‫މނެނީ ގާތްގަނޑަކަ ް‬ ‫ޖގެ އާބާދީގައި ހި ެ‬ ‫ޑ ގައުމެކެވެ‪ .‬ރާއް ޭ‬ ‫ވަރަށް ކުޑަ ކު ަ‬ ‫ނ‬ ‫މ ޭ‬ ‫ކޑަ އާބާދީ ދިރިއުޅެނީ ރާއްޖޭގައި ހި ެ‬ ‫މ ު‬ ‫ތިންލައްކައެއްހައި ރައްޔިތުންނެވެ‪ި .‬‬ ‫‪ 1100‬އެއްހައި ރަށްތަކުގެ ތެރެއިން މަދު ރަށެއްގައެވެ‪ .‬ދެންހުރި ރަށްތައް ހުރީ‬ ‫އ‬ ‫ފއިވާ ނިއުމަތްތަ ް‬ ‫ފަޅަށެވެ‪ .‬ދިވެހިރާއްޖޭގެ އިޤްތިޞާދުވަނީ އަހަރެމެންނަށް ލިބި ަ‬ ‫ހނަރުވެފައެވެ‪ .‬ވީމާ‪،‬‬ ‫ނ ީ‬ ‫މން ވަރަށް ބޮޑުތަ ް‬ ‫ނން ނުކުރެވު ު‬ ‫ގއި ބޭ ު‬ ‫ހމަގޮތު ަ‬ ‫އެންމެ ފުރި ަ‬ ‫ބފައިވާ ފަޅުރަށްތައް‬ ‫ށ ލި ި‬ ‫ނނަ ް‬ ‫ށ އަހަރެމެ ް‬ ‫ރާއްޖޭގެ އިޤްތިޞާދު ހަރުދަނާ ކުރުމަ ް‬ ‫ވދާނެއެވެ‪.‬‬ ‫ގނަ ކަންތައްތައް ކުރެ ި‬ ‫ނ ގިނަ ު‬ ‫ބޭނުންކޮށްގެ ް‬ ‫ދ‬ ‫އަހަރެމެންގެ އިޤްތިޞާދަށް އެންމެ ބޮޑު ހީނަރުކަމެއް ގެނެސް ޭ‬ ‫އެއްކަމަކީ ރާއްޖެއަށް އެތެރެކުރާ (އިމްޕޯޓް)މުދާ‬

‫ރާއްޖެއިން ބޭރު(އެކްސްޕޯޓް)ކުރާ‬

‫އ‬ ‫ރންޓު އެކައުންޓުގަ ި‬ ‫އޖޭގެ ކަ ަ‬ ‫ސބަބުން ރާ ް‬ ‫ަ‬ ‫ގ‬ ‫ރވުމެވެ‪ .‬މިކަމު ެ‬ ‫މުދަލަށް ވުރެ އިތު ު‬ ‫ގ‬ ‫މއް ނޫނެވެ‪ .‬ރާއްޖޭ ެ‬ ‫ތ ވާކަ ެ‬ ‫ނ ޑެފިސިޓެވެ‪ .‬މިއީ ސަބަބެއް ނެ ި‬ ‫އަބަދުވެސް އޮންނަ ީ‬ ‫ހ‬ ‫ވ ާ‬ ‫ގއި އުފެއްދޭ މުދާ އަތުން ގުނައިލެ ޭ‬ ‫ތން ރާއްޖޭ ަ‬ ‫ހންނަ ގޮ ު‬ ‫މޫސުމާއި މާހައުލު ު‬ ‫ށ‬ ‫ޖގެ ދަނޑުވެރިންނަށް ދަނޑުގޮވާން ކުރުމަ ް‬ ‫މަދެވެ‪ .‬މިކަންތައް ރަނގަޅު ކުރުމަށް ރާއް ޭ‬ ‫ތރެކުރާ ތަރުކާރިއާއި‬ ‫މ ރާއްޖެއަށް ބޭރުން އެ ެ‬ ‫ޖނަ ަ‬ ‫ފަޅުރަށްރަށް ދެވިދާނެއެވެ‪ .‬މިހެންވެއް ެ‬ ‫ތ‬ ‫މދުކުރެވިދާނެއެވެ‪ .‬ހަމައެހެންމެ‪ ،‬މި ތަކެ ި‬ ‫ކންމެވެސް ވަރަކަށް ަ‬ ‫މޭވާފަދަ ބާވަތްތައް ޮ‬

‫ްޙ‬ ‫‪|90‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަވަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬ ‫ރާއްޖޭގެ މާރުކޭޓަށް ވިއްކާ އިތުރުވެއްޖެނަމަ ރާއްޖެއިން ބޭރަށް އެކްސްޕޯޓްކޮށް ރާއްޖޭގެ‬ ‫އވެ‪.‬‬ ‫އިޤްތިޞާދީ އިތުރަށް ހަރުދަނާ ވެގެންދާނެ ެ‬ ‫ނނެވެ‪.‬‬ ‫ތނެއް ޫ‬ ‫ޝޮޕިން މޯލްތަކަކީ ރާއްޖެއަށް އެހައި އާންމު ތަން ަ‬ ‫އ‬ ‫އއް އަޅައިފައިވެއެވެ‪ .‬ޝޮޕިން މޯލްތަ ް‬ ‫ގއި ޝޮޕިން މޯލް ެ‬ ‫ދާދިފަހުން ހުޅުމާލޭ ަ‬ ‫އިތުރުކުރުމަކީ ރާއްޖޭގެ އިޤްތިޞާދަށް ވަރަށް ފައިދާ ކުރާނެކަމެކެވެ‪ .‬އެގޮތުން‪،‬‬ ‫ފ‬ ‫މލްތައް އަޅައިފިނަމަ ވަޒީ ާ‬ ‫ނ ޯ‬ ‫ގއި ޝޮޕި ް‬ ‫ރާއްޖޭގެ ފަޅުރަށްތަކުގެ ތެރެއިން ރަށްތަކެއް ަ‬ ‫ނ‬ ‫ބ ް‬ ‫މ ކަމުގެ ސަބަ ު‬ ‫ނނަށް އެތައް ހާސް ވަޒީފާ ލިބޭނެއެވެ‪ި .‬‬ ‫ވނު ް‬ ‫ނުލިބިފައިވާ ޒު ާ‬ ‫މ‬ ‫ވގެންދާނެއެވެ‪ .‬ހަ ަ‬ ‫ރާއްޖޭގެ ވަރަށް ގިނަ ރައްޔިތުންގެ ދިރިއުމުގެ ފެންވަރު މަތި ެ‬ ‫ށ‬ ‫ށ ް‬ ‫ނ އަނެއް ރަ ަ‬ ‫ބމު ް‬ ‫މށް އެއްރަށުން ނުލި ު‬ ‫ނންވާ އެކި އެއްޗެހި ގަތު ަ‬ ‫އެހެންމެ‪ ،‬ބޭ ު‬ ‫ނ‬ ‫ގ ސަބަބު ް‬ ‫އއްޗެއް ގަނެވޭނެއެވެ‪ .‬މިކަމު ެ‬ ‫އއްތަނަކުން ހުރިހާ ެ‬ ‫އ ެ‬ ‫ދިޔުމުގެ ބަދަލުގަ ި‬ ‫ވތަ ރާއްޖޭން ބޭރަށް ދިޔުމަށް ދާ ހަރަދުތައް ކުޑަވެގެން ދާނެއެވެ‪.‬‬ ‫ތަފާތު ތަންތަނަށް ނު ަ‬ ‫އަދި އިޤްތިޞާދު ހަރުދަނާވެގެންދާނެއެވެ‪.‬‬ ‫ޑ އިޤްތިޞާދީ‬ ‫މަސްވެރިކަމަކީ ރާއްޖޭގައި ދެވަނައަށް އެންމެ ބޮ ު‬ ‫ހން ތަފާތު އެއްޗެހި‬ ‫ވޔަސް ރާއްޖޭގައި މަ ު‬ ‫ކމުގައި ި‬ ‫މަސައްކަތެވެ‪ .‬މިކަން މިހެން އޮތް ަ‬ ‫ވހާ މަދު ފެކުޓްރީތަކެކެވެ‪.‬‬ ‫ތކުން ގުނާލެ ޭ‬ ‫އުފައްދާ ފެކުޓްރީތަކަކީ އަތުގެ އިނގިލި ަ‬ ‫ށ‬ ‫ބވަތްތައް އެކްސްޕޯޓް އަހަރެއްގެ މައްޗަ ް‬ ‫ގ ާ‬ ‫ށ މަހު ެ‬ ‫އން ބޭރަ ް‬ ‫ކމުން‪ ،‬ރާއްޖެ ި‬ ‫މިހެން ަ‬ ‫ޖހޭ‬ ‫ރށް ހިތާމަކުރަން ެ‬ ‫ރާއްޖެއަށް އެކްސްޕޯޓު ކުރެވޭނެ ވަރަށްވުރެ މާމަދުންނެވެ‪ .‬މިއީ ވަ ަ‬ ‫އ‬ ‫ކރަށް ފަޅުރަށްރަށުގައި މަސް ފެކުޓަރީތަ ް‬ ‫މ ކަންތައް ހައްލުކުރުމަށް ސަރު ާ‬ ‫ކަމެކެވެ‪ި .‬‬ ‫އ‬ ‫ގާއިމުކުރެވޭނެއެވެ‪ .‬މީގެ ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން‪ ،‬މިތަނުން އުފެއްދޭ މަހުގެ ބާވަތްތަ ް‬ ‫ސ އިތުރުވެ‪ ،‬ރާއްޖޭގަ‬ ‫އކްސްޕޯޓްސް ވެ ް‬ ‫ޕ އިތުރުވެ‪ެ ،‬‬ ‫އިތުރުވެ ރާއްޖޭގެ ޖީޑީ ީ‬ ‫އިޤްތިޞާދު ހަރުދަނާވެގެން ދާނެއެވެ‪.‬‬ ‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|91‬ޞަފްޙާ‬

‫ކ‬ ‫މތިވުމަ ީ‬ ‫ހނަރާއި ފެންވަރު ަ‬ ‫ނގެ މަސައްކަތުގެ ު‬ ‫ވަޒީފާގައި އުޅޭމީހު ް‬ ‫އކެވެ‪ .‬ނަމަވެސް‪،‬‬ ‫ޖހޭ ވަރަށް މުހިއްމު ސިފަ ެ‬ ‫ނން ެ‬ ‫އ ހުން ަ‬ ‫އެމީހުންގެ ކިބައިގަ ި‬ ‫އ‬ ‫ނނަކީ އެހަ ި‬ ‫ރާއްޖޭގައި‪ ،‬ވަޒީފާގައި އުޅޭ މަދު މީސްކޮޅެއް ފިޔަވައި ދެންތިބި މީހު ް‬ ‫ނ ދާން‬ ‫ވމަށް ކިޔަވަ ް‬ ‫ނ އިތުރަށް ތަމުރީނު ު‬ ‫ނނެވެ‪ .‬މިފަދަ މީހު ް‬ ‫ހުނަރުވެރި ބައެއް ޫ‬ ‫ސ ބޭރު ގައުމަކަށެވެ‪ .‬މިއީ ވަރަށް ހަރަދު ބޮޑު ކަމެކެވެ‪.‬‬ ‫މ ވެ ް‬ ‫ނ ކޮން ެ‬ ‫ޖެހޭ ީ‬ ‫ށ‬ ‫ނ އިތުރަ ް‬ ‫ޖގެ ބައެއް ފަޅުރަށްތަކުގައި ވަޒީފާ އަދާކުރާ މީހު ް‬ ‫ކމުން‪ ،‬ރާއް ޭ‬ ‫މިހެން ަ‬ ‫އ‬ ‫ޓކައި ޔުނިވަރސިޓީގެ އައުޓްރީޗް ސެންޓަރުތަކާއި ކެމްޕަސްތަ ް‬ ‫ތަމުރީނު ކުރުމަށް ަ‬ ‫ށ ކުޑަ ހަރަދާއެކު‬ ‫ވަޒީފާ އަދާކުރާ ތަންތަނުގައި ޤާއިމު ކުރެވިއްޖެ ނަމަ ވަރަ ް‬ ‫ވ‬ ‫މސައްކަތުގެ ހުނަރާއި ފެންވަރު އިތުރު ެ‬ ‫މހުންގެ ަ‬ ‫ހންމެ‪ ،‬އެ ީ‬ ‫ކިޔެވޭނެއެވެ‪ .‬ހަމައެ ެ‬ ‫ގ‬ ‫ނވަތަ ދޭ ހިދުމަތު ެ‬ ‫މހުން އުފައްދާ މުދާ ު‬ ‫އ ީ‬ ‫ބން ެ‬ ‫މަސައްކަތްތައް އަވަސް ވުމުގެ ސަބަ ު‬ ‫ފެންވަރު ވަރަށް ރަނގަޅުވާނެއެވެ ‪.‬‬ ‫ނ‬ ‫މހު ް‬ ‫ބރަކަމެއް ކަމުގައި ީ‬ ‫ރާއްޖޭގެ އިޤްތިޞާދު ހަރުދަނާކުރުމަކީ ު‬ ‫ނ‬ ‫ނށް ގުދުރަތީ ގޮތު ް‬ ‫މން ަ‬ ‫ލން ލިބި‪ ،‬އަހަރެ ެ‬ ‫ޤަބޫލުކުރި ނަމަވެސް އެންމެންގެ އެއްބާރު ު‬ ‫ލިބިފައިވާ‬

‫ފަޅުރަށްތަކުގައިވާ‬

‫ބިން‬

‫ބޭނުންކޮށްގެން‬

‫ވނެއެވެ‪.‬‬ ‫ކުރެ ޭ‬

‫އެގޮތުން‪،‬‬

‫ދަނޑުވެރިންނަށް ދަނޑުވެރިކަންކުރުމަށް ފަޅު ރަށްދިނުން‪ ،‬ފަޅު ރަށްރަށުގައި ޝޮޕިން‬ ‫ރ‬ ‫ވޒީފާ އަދާކު ާ‬ ‫ހންމެ ަ‬ ‫މޯލްތައް ހެދުން‪ ،‬އެތާގައި މަސް ފެކުޓަރީތައް ބިނާކުރުން ހަމައެ ެ‬ ‫ނނަށް އިތުރަށް ތަމުރީނު ދޭތަންތަން ހެދުމަކީ އިޤްތިޞާދު ހަރުދަނާ ކުރުމަށް‬ ‫މީހު ް‬ ‫ކުރެވޭނެ ކަންތައްތަކެވެ‪.‬‬

‫ްޙ‬ ‫‪|92‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަވަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬

‫=އައިޝަތު ލިވާ‪12 ،‬ބީ‪ /‬ތަސްވީރު‪ ،‬ހއ‪.‬އިހަވަންދޫ=‬ ‫ނ‬ ‫ވއިލާފައިވާއިރު ފެނިގެންދަ ީ‬ ‫ނށް ދުނިޔެ ލޯ ހުޅު ަ‬ ‫އެކާވީސްވަނަ ޤަރު ަ‬ ‫އިންސާނުން‬

‫މީގެ‬

‫ހާސިލްކުރަމުންދާ‬

‫ކުރިން‬ ‫މންޒަރެވެ‪.‬‬ ‫ަ‬

‫ވެސް‬

‫ތަޞައްވަރު‬ ‫ސައިންސާއި‬

‫ނުކުރާ‬

‫ގ‬ ‫ޓެކުނޮލޮޖީ ެ‬

‫ފަދަ‬

‫ކާމިޔާބީތައް‬

‫ރޮނގުން‬

‫ތ‬ ‫ބޮޑެ ި‬

‫ގ‬ ‫ގ ދާއިރާ އިތުރަށް ފުޅާވެ‪ ،‬މީޑިއާ ެ‬ ‫ކނޮލޮޖީ ެ‬ ‫ކުރިއެރުންތައް ހޯދާތަނެވެ‪ .‬އެގޮތުން‪ ،‬ޓެ ު‬ ‫ކ‬ ‫ވަސީލަތްތައް ތަޢާރަފުވުން‪ ،‬ވެގެންދިޔައީ އޭގެ ސަބަބުން ތަފާތު ގިނަ ބަދަލުތަ ާ‬ ‫އޓަފާޅި ބަދަލުވިއެވެ‪.‬‬ ‫ނގެ ވިސްނުމުގެ ވަ ް‬ ‫ކމަކަށެވެ‪ .‬އިންސާނު ް‬ ‫ޖހުނު ަ‬ ‫ކުރިމަތިލާން ެ‬ ‫ނ އެބަހުއްޓެވެ‪.‬‬ ‫ފންނާ ް‬ ‫ނގެ ކިބައިން ވެސް ެ‬ ‫ވ ބަދަލުތަކެއް ޒުވާނު ް‬ ‫ނ ނޭދެ ޭ‬ ‫މީގެ ސަބަބު ް‬ ‫ޅ‬ ‫ގ ު‬ ‫ގގެ ގޮތްތަކަށް ލޯބިކުރުންފަދަ ނުރަނ ަ‬ ‫ތމާއި‪ ،‬ހުޅަނ ު‬ ‫އެގޮތުން ވަގުތައް ކަމޭނުހި ު‬ ‫ސިފަތައް ފެނިގެންދެއެވެ‪.‬‬ ‫ވނުންގެ‬ ‫މީޑިއާގެ ދުނިޔޭގައި ބޭކާރު ގޮތުގައި ވަގުތުތައް ނަގައިލާ ޒު ާ‬ ‫ގ‬ ‫މ ެ‬ ‫އަދަދު މިވަނީ އިތުރުވެފައެވެ‪ .‬އެގޮތުން‪ ،‬މީޑިއާގެ ސަބަބުން ވަގުތައް ކަމޭނުހިތު ު‬ ‫އ‬ ‫ގ ކިބައިގައި ހަރުލައިފައެވެ‪ .‬މީޑިއާގެ ވަސީލަތްތަކުގަ ި‬ ‫ނ ޒުވާނުން ެ‬ ‫ވ ީ‬ ‫ނުރަނގަޅު އާދަ ަ‬ ‫ކ‬ ‫މަސްޢޫލުވެ‪ ،‬ދުވާލުގެ އެއްބައި އެކަމުގައި ހޭދަކުރާނެއެވެ‪ .‬ޓީވީ ބެލުމުގައާއި ފޭސްބު ް‬ ‫ގ‬ ‫ގނެއެވެ‪ .‬މީ ެ‬ ‫ސ ނޭނ ޭ‬ ‫ގ ސައިޓްތަކުގައި އުޅޭއިރު ވަގުތު ދާގޮތް ވެ ް‬ ‫ފަދަ މީސް މީޑިއާ ެ‬ ‫އ‬ ‫މތައް އަދާ ނުކުރެވޭ ހިސާބަށް ކަންތައްތަ ް‬ ‫ސއޫލިއްޔަތުތަކާއި ޒިން ާ‬ ‫ސަބަބުން ތިމާގެ މަ ް‬ ‫ށ‬ ‫ބމަ ް‬ ‫ހން ކަންތައްތަކަށް ވަގުތު ނުލި ު‬ ‫ގޯސްވެއެވެ‪ .‬އަދި ދިރިއުޅުމުގެ އެހެނި ެ‬ ‫ގ‬ ‫ޒވާނުން ެ‬ ‫ނކަމުން‪ ،‬ވަގުތު ބޭކަރުކުރުމަކީ‪ ،‬މީޑިއާގެ ސަބަބުން ު‬ ‫މަގުފަހިވެއެވެ‪ .‬އެހެ ް‬ ‫ކިބައިގައި އަށަގެންފައިވާ ގޯސް އާދައެކެވެ‪.‬‬

‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|93‬ޞަފްޙާ‬

‫ކ‬ ‫މންނަކީ ހުޅަނގަށް އަޅުދާސްވެފައިވާ ބަޔަކަށް ހެދުމަ ީ‬ ‫މުސްލި ު‬ ‫ނ‬ ‫މޑިއާގެ ޒަރިއްޔާއި ް‬ ‫މސްލިމުންގެ މަގުޞަދެކެވެ‪ .‬އެމީހުންދަނީ ީ‬ ‫ހުޅަނަގުގެ ޣައިރު ު‬ ‫ށ‬ ‫ބން ހުޅަނގުގެ ގޮތްތަކަ ް‬ ‫މންނެވެ‪ .‬އެގޮތުން‪ ،‬މީޑިއާގެ ސަބަ ު‬ ‫މިކަން ހާސިލްކުރަ ު‬ ‫އން ފެނެއެވެ‪ .‬މީޑިއާގެ‬ ‫ވ ސިފަ އަދުގެ ޒުވާނުންގެ ކިބަ ި‬ ‫ލޯބިކުރުމުގެ ނޭދެ ޭ‬ ‫ވަސީލަތްތަކުން‬

‫އކާ‬ ‫ދަ ް‬

‫ގ‬ ‫ހުޅަނގު ެ‬

‫މންޒަރުތަކާއި‬ ‫ަ‬

‫ތއްތަކަށް‬ ‫ކަން ަ‬

‫ށ‬ ‫މާބޮޑަ ް‬

‫ގ‬ ‫ކރެވެއެވެ‪ .‬ހުޅަނގު ެ‬ ‫ނކުރަން މަސައްކަތް ު‬ ‫ޝައުގުވެރިވެ‪ ،‬އެގޮތަށް ދިރިއުޅުން ބައްޓަ ް‬ ‫މ‬ ‫ވައްޓަފާޅިއަށް ހެދުން އަޅައި‪ ،‬އެތަނުގެ އާދަކާދަތަކަށް ސަމާލުކަންދެވެއެވެ‪ .‬ވީ ާ‬ ‫ގ‬ ‫އ ހުޅަނގުގެ އާދަތަކަށް ލޯބިކުރުމު ެ‬ ‫މީޑިއާގެ ސަބަބުން ޒުވާނުންގެ ކިބައިގަ ި‬ ‫ށގަނެފައިވާކަމީ ޝައްކެއް އޮތްކަމެއްނޫނެވެ‪.‬‬ ‫ނުރަނގަޅު ސިފަ އަ ަ‬ ‫ގ‬ ‫ތގައި ނުކުރުމާއި‪ ،‬ހުޅަނގު ެ‬ ‫ނ ހެޔޮގޮ ު‬ ‫ވގުތުގެ ބޭނު ް‬ ‫ނ ަ‬ ‫މީޑިއާގެ ސަބަބު ް‬ ‫ނ ފެނެއެވެ‪ .‬މީޑިއާގެ‬ ‫އ ް‬ ‫ނ ފަދަ ގޯސް އާދަތައް ޒުވާނުންގެ ކިބަ ި‬ ‫ގޮތްތަކަށް ލޯބިކުރު ް‬ ‫ގފަހިވާއިރު‪ ،‬އެފަދަ‬ ‫ށ މަ ު‬ ‫އ އަށަގަތުމަ ް‬ ‫ނުރަނގަޅު ސިފަތަ ް‬

‫ނ މިފަދަ‬ ‫ސަބަބު ް‬

‫ނ‬ ‫ބ ް‬ ‫ނ ކުރެވޭ ގޮތާމެދު ވިސްނާލާނީ މަދު ބައެކެވެ‪ .‬މީޑިއާގެ ސަބަ ު‬ ‫ވަސީލަތްތަކުގެ ބޭނު ް‬ ‫ވ‬ ‫ނ ކުރިމަތި ާ‬ ‫ގ ސަބަބު ް‬ ‫ނމަވެސް އޭ ެ‬ ‫ހރުލި ަ‬ ‫ގ ކިބައިގައި ރަނގަޅު ސިފަތައް ަ‬ ‫ޒުވާނުން ެ‬ ‫ނ‬ ‫ނ ް‬ ‫ގ ވަސީލަތްތައް ބޭ ު‬ ‫މން‪ ،‬މީޑިއާ ެ‬ ‫އހެންކަ ު‬ ‫ނޭދެވޭ ސިފަތައް ވަރަށް ވެސް ގިނައެވެ‪ެ .‬‬ ‫ށ‬ ‫ކުރާހިނދު އަބަދު ވެސް އޭގެ ސަބަބުން ތިބާގެ ކިބައިގައި އަށަގަންނާނެ ސިފަތަކަ ް‬ ‫ނ‬ ‫ސަމާލުވެހުރު ް‬

‫އެ‬

‫ވަސީލަތްތައް‬

‫އންމެ‬ ‫ެ‬

‫އެދެވޭ‬

‫ތގައި‬ ‫ގޮ ު‬

‫ތ‬ ‫ބޭނުންކުރެވޭ ޯ‬

‫ވނެއެވެ‪.‬‬ ‫ބަލަންވާން ާ‬

‫ްޙ‬ ‫‪|94‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަވަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬

‫=މާރިޔަތު މާނިޢާ‪12 /‬ބީ‪ /‬މާރސް‪ ،‬ހއ‪.‬އިހަވަންދޫ=‬ ‫ކޮލޮނަލް‬

‫ސންޑާރސްއަކީ‬ ‫ެ‬

‫އެމެރިކާގެ‬

‫ކށް‬ ‫ނަމަ ަ‬

‫ކެންޓަކީ‬

‫ޔ‬ ‫ކި ާ‬

‫ހ‬ ‫ނމެ ަ‬ ‫މހެކެވެ‪ .‬ސެންޑާރސްގެ އުމުރުން އެ ް‬ ‫ސިޓީއެއްގައި ދިރިއުޅެމުން އައި ީ‬ ‫ނ‬ ‫ހ ް‬ ‫ނޔާވެފައެވެ‪ .‬އެއަށްފަހު ގޭގެ ހުރިހާ ކަމެއް ެ‬ ‫ބއްޕަވަނީ ި‬ ‫އަހަރުގައި މީނާގެ ަ‬ ‫ނ‬ ‫ވމަށްފަހު ސުކޫލު ް‬ ‫ސންޑާރސްއަށެވެ‪ .‬ގުރޭޑު ހަތަކާއިހަމައަށް ކިޔެ ު‬ ‫ެ‬ ‫ޖހުނީ‬ ‫ބަލަން ެ‬ ‫މސައްކަތް ކުރަން ފެށިއެވެ‪ .‬އަދި ރޭލު‬ ‫ކެނޑި "ކައުފާރމް" އެއްގައި އޭނާ ަ‬ ‫މސައްކަތް ކޮށްފައިވެއެވެ‪.‬‬ ‫ސްޓޭޝަންތަކުގައި ވެސް ސެންޑާރސް ަ‬ ‫ސެންޑާރސްގެ‬

‫ދިރިއުޅުމުގައި‬

‫ނ‬ ‫ވ ީ‬ ‫އޭނާ ަ‬

‫ބޯޓެއްގެ‬

‫ރއެއްގެ‬ ‫ފަޅުވަ ި‬

‫ގ‬ ‫ގޮތުގައާއި‪ ،‬ފިހާރައިގެ ސޭޓެއްގެ ގޮތުގައާއި‪ ،‬އިންޝުއަރެންސް ބަލަހައްޓާ މީހެއް ެ‬ ‫އ‬ ‫ތ އެތައް މަސައްކަތްތަކެއް ކޮށްފައެވެ‪ .‬އެ ް‬ ‫ގޮތުގައި އަދިވެސް އެނޫނަސް ތަފާ ު‬ ‫ކރަން ފަށައެވެ‪.‬‬ ‫އ ހޯދައި މަސައްކަތް ު‬ ‫އރަށް އެހެން ވަޒީފާއެ ް‬ ‫ވަޒީފާއަކުން ކަނޑާލާ ި‬ ‫އޭނާގެ އުމުރުން ‪ 40‬އަހަރުގައި‪ ،‬ކެންޓަކީގައި އޭނާ ކުޑަކުޑަ "ފުޑު‬ ‫ހނަށް‬ ‫ގއި އުޅުނު މީ ު‬ ‫އވެ‪ .‬އެތަނުގައި ކުކުޅު ތެލުލައި‪ ،‬ކެންޓަކީ ަ‬ ‫ސްޓޯލް" އެއް ހުޅުވި ެ‬ ‫އެވިއްކުމުގައި އުޅުނެވެ‪ .‬އޭނާގެ ވިޔަފާރި އިތުރަށް ފުޅާކުރުމަށް‪ ،‬ކެންޓަކީ ދޫކޮށް އެކި‬ ‫ނ‬ ‫ޅ ު‬ ‫ޤައުމުތަކަށް ސެންޑާރސް ދަތުރު ކުރިއެވެ‪ .‬މިގޮތަށް އޭނާ ކުކުޅު ހަދަން ގެންގު ު‬ ‫ތފާތު އެތައް ރެސްޓޯރެންޓްތަކަށް ދިޔައެވެ‪ .‬ނަމަވެސް‪ ،‬އެއްވެސް‬ ‫ނ ަ‬ ‫ރެސެޕީ ހިފައިގެ ް‬ ‫ތަނަކުން‬

‫އޭނާގެ‬

‫ރެސެޕީއަށް‬

‫ޝައުޤުވެރިކަމެއް‬

‫ލިބޭ‬

‫ގޮތެއް‬

‫ނުވިއެވެ‪.‬‬

‫ދލެއް ނުކޮށްލައެވެ‪.‬‬ ‫ވސް‪ ،‬އޭނާ ހިތްވަރު ު‬ ‫ރިޖެކްޝަނަކަށްފަހު ރިޖެކްޝަނެކެވެ‪ .‬ނަމަ ެ‬ ‫އެގޮތުން‪،‬‬

‫މިފަދަ‬

‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫‪1009‬‬

‫ނށްފަހު‪،‬‬ ‫ރިޖެކްޝަ ަ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ސ‬ ‫ކޮންމެވެ ް‬

‫ރެސްޓޯރެންޓަކަށް‬ ‫ާ ާ‪|95‬ޞަފްޙާ‬

‫ށ އެވިޔަފާރީގައި ހިއްސާވުމުގެ ފުރުޞަތު‬ ‫ސެންޑާރސްގެ ރެސެޕީ ކަމުގޮސް‪ ،‬އޭނާއަ ް‬ ‫ދިނެވެ‪.‬‬ ‫ކ ފްރައިޑް‬ ‫ލ ސެންޑާރސް‪" ،‬ކެންޓަ ީ‬ ‫‪1952‬ވަނަ އަހަރު ކޮލޮނަ ް‬ ‫އ ރެސްޓޯރެންޓެއް ހުޅުވިއެވެ‪ .‬މިއަދު އޭގެ ‪ 67‬އަހަރު ފަހުން‬ ‫ޗިކެން" ގެ ނަމުގަ ި‬ ‫ސ‬ ‫ގ އެކި ކަންކޮޅުތަކުގައި ވަރަށް ވެ ް‬ ‫ސޓޯރެންޓް ދުނިޔޭ ެ‬ ‫ވެސް އޭނާގެ ރެ ް‬ ‫ނ‬ ‫ކާމިޔާބުކަމާއެކު އެބަ ކުރިއަށްދެއެވެ‪ 2018 .‬ވަނަ އަހަރު ހަދާފައިވާ ހިސާބުތަކު ް‬ ‫ރ‬ ‫ދައްކާގޮތުގައި‪ ،‬ދުނިޔޭގެ ‪ 119‬ޤައުމެއްގައި "ކެންޓަކީ ފްރައިޑް ޗިކަން" މަޝްހޫ ު‬ ‫ރސްޓޯރެންޓް ހުޅުވާފައިވެއެވެ‪.‬‬ ‫ނމަ "ކޭ‪.‬އެފް‪.‬ސީ" ގެ ‪ެ 23000‬‬ ‫ނ ަ‬ ‫ނަމު ް‬ ‫އ‬ ‫އނާ ެ‬ ‫ސ މަރުވިއެއްކަމަކު‪ޭ ،‬‬ ‫ލ ސެންޑާރ ް‬ ‫ރ ކޮލޮނަ ް‬ ‫ނ އަހަ ު‬ ‫‪ 1980‬ވަ ަ‬ ‫ސ‬ ‫ބއަކަށް ފަހު ވެ ް‬ ‫ކޮއްދެއްވެވި ޚިދުމަތް ފޮހެވިގެނެއް ނުދެއެވެ‪ .‬އެތައް ނާކާމިޔާ ި‬ ‫ކށްވީ‪" ،‬ކޭ‪.‬އެފް‪.‬ސީ"‬ ‫މސައްކަތުގެ ނަތީޖާއަ ަ‬ ‫ތ ަ‬ ‫ހިތްވަރު ދޫކޮށްނުލައި ކުރި މިންނެ ް‬ ‫ނމެ މަޝްހޫރު "ފާސްޓްފުޑް" ރެސްޓޯރެންޓަށް ވެގެންދިއުމެވެ‪.‬‬ ‫ދުނިޔޭގައި ހުރި އެ ް‬

‫=ޝަރާ އިސްމާއިލް‪12 ،‬އޭ‪ /‬ދަނބުގެ‪ ،‬ހއ‪.‬އުލިގަމު=‬ ‫ގ‬ ‫އަހަރެމެންގެ ދިރިއުޅުމުގައި މައިގަނޑު އަސާސްތަކެއްވެއެވެ‪ .‬އޭ ެ‬ ‫ވ‪.‬‬ ‫ވންކަން އަދި ބަހެ ެ‬ ‫މހިއްމު ‪ 3‬އަސާސަކީ ދީނާއި މިނި ަ‬ ‫ނމެ ު‬ ‫ތެރެއިން ވެސް އެ ް‬ ‫ނ‬ ‫ތ ް‬ ‫ނ ި‬ ‫ހންގެ މާދަރީބަހަކީ ދިވެހިބަހެވެ‪ .‬ކުރިން ދެންނެވު ު‬ ‫ނ ދިވެ ި‬ ‫އަޅުގަނޑުމެ ް‬ ‫ށ‬ ‫ކމެއް ފުރިހަމަވުމަ ް‬ ‫އނެއް ަ‬ ‫އަސާސްގެ ތެރެއިން އެއްކަމެއް އުނިވި ނަމަވެސް ަ‬ ‫ްޙ‬ ‫‪|96‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަވަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬ ‫ޅ‬ ‫ނ މިހާފު ާ‬ ‫ނވަންކަ ް‬ ‫ގ ދީނާއި މި ި‬ ‫ދވެހިން ެ‬ ‫މންގެ ި‬ ‫ނ‪ ،‬އަޅުގަނޑު ެ‬ ‫ދަތިވާނެއެވެ‪ .‬އެގޮތު ް‬ ‫ވހިބަހެވެ‪ .‬ދީނުގެ‬ ‫ދާއިރާއެއްގައި ހިމާޔަތްވުމުގެ އަސްލަކީ އަޅުގަނޑުމެންގެ ދި ެ‬ ‫ގ‬ ‫ވންކަމު ެ‬ ‫ނނެވެ‪ .‬މިނި ަ‬ ‫އ ް‬ ‫ނ ބަހުގެ ޒަރިއްޔާ ި‬ ‫އ ފަސޭހައިން ދޭހަވަ ީ‬ ‫ހަމަތަކާއި އުސޫލުތަ ް‬ ‫ނ‬ ‫ވ ް‬ ‫ދމައިން ކަސިޔާރު ާ‬ ‫ނ ހަނ ު‬ ‫ނމަވެސް‪ ،‬މިއަދު މިކަ ް‬ ‫އައްޑަނައަކީ ވެސް ދިވެހިބަހެވެ‪ަ .‬‬ ‫ހންތައް ދުވަހެއް ދުވަހަކަށް‬ ‫ފަށައިފިއެވެ‪ .‬ދިވެހިބަސް ރައްކާކުރުމަށް ހުރި ގޮންޖެ ު‬ ‫އިތުރުވާން ފަށައިފިއެވެ‪.‬‬ ‫ކތައް‬ ‫ނނީ ި‬ ‫އ ބޭބީ" އޭ ބު ަ‬ ‫ދަރިފުޅަށް ޝަހާދަތްލައި ދިނުމަށްފަހު "މަ ި‬ ‫ނ‬ ‫ވ ީ‬ ‫ހ ގޮ ަ‬ ‫ޖލް" ކޮބައި ޭ‬ ‫ގ އޭން ެ‬ ‫ނ "ޑެޑީ ެ‬ ‫ނނަމު ް‬ ‫ނ އައިސް ގެއަށް ވަ ް‬ ‫މައިންތޯއެވެ؟ އޮފީހު ް‬ ‫ހންތަކެވެ‪.‬‬ ‫ހރި ގޮންޖެ ު‬ ‫މންޒަރުތަކަކީ ބަހަށް ު‬ ‫ނމުން މިދާ ަ‬ ‫ވ؟ ފެން ަ‬ ‫ކިތައް ބަފައިންހެއްޔެ ެ‬ ‫ނ‬ ‫އސްކަމެއް ދޭންވާ ީ‬ ‫ި‬ ‫މ‬ ‫ނ ދުވަސްވަރުގައި އެން ެ‬ ‫އން ަ‬ ‫ަ‬ ‫މން‬ ‫ދަރިން ހެދިބޮޑުވަ ު‬ ‫ނސް‪ ،‬އޭގެބަދަލުގައި‬ ‫ސކޮށްދިނުމަށެވެ‪ .‬އެހެ ަ‬ ‫ޔން ދަ ް‬ ‫ޔންކި ަ‬ ‫ޅށް ލި ަ‬ ‫މާދަރީބަހުން ރަނގަ ަ‬ ‫ފަރަންޖީ ބަސްބަހުން ދަރިފުޅު މޮޅުކުރުމުން މާދަރީބަހަށް އެކުދިން ނުހަނު ކޮށިވެއެވެ‪.‬‬ ‫އެއްޗެހި 'އެއްޗިސް'ވެ ކަތުރު 'ކަތްރަށް'ވެ ާކޮޓަރި ާ'ކޮޓްރި'އަށް ާވަނީއވ‪ .‬ދަރިންގެ‬ ‫ސ‬ ‫ހ ބަ ް‬ ‫ސ އިސްކުރުމަކީ ދިވެ ި‬ ‫ނ ބަސްބަ ް‬ ‫އހެ ް‬ ‫ތ ބަހަށްވުރެއް ެ‬ ‫ޅަފަތުގަރި މި ލޮބުވެ ި‬ ‫ޖހުމެކެވެ‪.‬‬ ‫ރައްކާކުރުމަށް އޮތް ބޮޑު ގޮން ެ‬ ‫ތ‬ ‫ސ ބަސް ރައްކާކުރުމަށް އޮ ް‬ ‫ކ ވެ ް‬ ‫ލމީ ނިޒާމަ ީ‬ ‫ދިވެހިރާއްޖޭގެ ތައު ީ‬ ‫މވެ‪ .‬މިއީ ފެންނަން އޮތް ހަޤީޤަތެއް ވެސް‬ ‫މޔާއެކު ފާހަގަ ކޮށްލަ ެ‬ ‫ތ ަ‬ ‫ހމެއްކަން ހި ާ‬ ‫ގޮންޖެ ު‬ ‫ނ‬ ‫ނ ީ‬ ‫ޑތަކުގައި އަން ަ‬ ‫މެއެވެ‪ .‬ދިވެހި‪ ،‬އިސްލާމް އަދި ޤުރުއާން ގަޑި ދެންހުރި ގިނަ ގަ ި‬ ‫ޑ ތަކުގައި‬ ‫ކ އެ ގަ ި‬ ‫ތމާއި އެ ު‬ ‫ހން އޮ ު‬ ‫މދައްރިސެކެވެ‪ .‬މިކަން މި ެ‬ ‫ސ ބޭރު ު‬ ‫ކޮންމެ ވެ ް‬ ‫ނ‬ ‫ދ ީ‬ ‫ތޖާއަކަށް ވެގެން ަ‬ ‫ގރޭސި ބަހުންނެވެ‪ .‬ނަ ީ‬ ‫ވާހަކަދައްކަން ޖެހެނީ ވެސް ގިނައިން އިނ ި‬ ‫ދަރިވަރުންގެ ހިތުގައި ދިވެހިބަހަށް އޮތް ޝައުގުވެރިކަން ކުޑަވެގެންދިޔުމެވެ‪ .‬މިއީ‬ ‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|97‬ޞަފްޙާ‬

‫ނ‬ ‫ތކުގެ ތެރެއިން ފަސޭހައިން ހައްލެއް ހޯދެ ް‬ ‫ހން ަ‬ ‫ނޖެ ު‬ ‫ދިވެހިބަސް ރައްކާކުރުމަށް ހުރި ގޮ ް‬ ‫މކެވެ‪.‬‬ ‫ޖހު ެ‬ ‫ގން ެ‬ ‫ނެތް ބޮޑު ޮ‬ ‫ސ‬ ‫ހރި ކިއްލާތަކެކެވެ‪ .‬އެހެނަ ް‬ ‫ޖމިއްޔާތަކަކީ ބަސް ރައްކާކުރުމަށް ު‬ ‫ބަހުގެ ަ‬ ‫ށ‬ ‫ނ ބަހުގެ ކިއްލާއަކަ ް‬ ‫ވ ީ‬ ‫ނކުރެވިއްޖެނަމަ އެ ާ‬ ‫ނން އެދެވޭގޮތުގައި ު‬ ‫އެ ކިއްލާތަކުގެ ބޭ ު‬ ‫ނޫނެވެ‪.‬‬

‫ގ'‬ ‫'ނަމު ެ‬

‫ކިއްލާއަކަށެވެ‪.‬‬

‫ބަސް‬

‫ކުރިއަރުވަންހުރި‬

‫މުއައްސަސާތަކަށް‬

‫އ‬ ‫ގ ި‬ ‫މސައްކަތް ތަކެއް ހަޤީޤަތުގައި ނުކުރެވެއެވެ‪ .‬އާންމު ގޮތެއް ަ‬ ‫އެކަށީގެންވާ ވަރުގެ ަ‬ ‫ވނީ ވެސް ދިވެހި ދުވަހާއި މާދަރީބަހުގެ ދުވަހުގައެވެ‪ .‬އެދުވަސް‬ ‫ބަހުގެ ވާހަކަތައް އި ޭ‬ ‫މ‬ ‫އދި އަތެއް ވެސް ހަ ަ‬ ‫އ ަ‬ ‫މޔަތް ކުރާނެ ދުލެ ް‬ ‫ހ ާ‬ ‫ބސް މޮޅުކޮށްފައި ި‬ ‫ފާއިތުވުމުން ދިވެހި ަ‬ ‫ސ‬ ‫ނނެ ފުރާނައެއް ވެ ް‬ ‫ނުފެނެއެވެ‪ .‬ބަސް މޮޅު ނުވިތާނގަ އެއީ އަހަރެންގެ ބަހޭ ބު ާ‬ ‫ސނާ‬ ‫ސ ދިވެހި ބަހާމެދު ވި ް‬ ‫ހރު ނަމަވެ ް‬ ‫ކ އެއްފަ ަ‬ ‫ދލުގައި މަހަ ު‬ ‫ގ ބަ ަ‬ ‫ނުވާނެއެވެ‪ .‬މީ ެ‬ ‫ނ‬ ‫މސައްކަތްތަކެއް ކުރެވޭނަމަ މި ކަންކަ ް‬ ‫ބސް ދިރުވުމަށް ަ‬ ‫ހިޔާލު ބަދަލުކޮށް ަ‬ ‫ވ‬ ‫ނ ާ‬ ‫ސ ރައްކާކުރުމަށް އެކަށީގެ ް‬ ‫ޔތަކުން ބަ ް‬ ‫ޖމިއް ާ‬ ‫ގ ަ‬ ‫ނ ދާނެއެވެ‪ .‬ދިވެހިބަހު ެ‬ ‫ހައްލުވެގެ ް‬ ‫ޖހުމެކެވެ‪.‬‬ ‫މކީ ވެސް ދިވެހިބަސް ރައްކާކުރުމަށް އޮތް ބޮޑު ގޮން ެ‬ ‫މަސައްކަތެއް ނުކުރު ަ‬ ‫ހބަހެވެ‪.‬‬ ‫މންގެ ވެސް ބަހަކީ ދިވެ ި‬ ‫މި ދިވެހި ބިމަށް އުފަން އެން ެ‬ ‫އ‬ ‫ޒންމާއެކެވެ‪ .‬އެ ީ‬ ‫ނ ވެސް ި‬ ‫ނ އެންމެ ް‬ ‫ދިވެހިބަސް ރައްކާތެރި ކުރުމަކީ އަހަރެމެ ް‬ ‫ނ މީހާގެ ނުވަތަ މަދަރުސާގެ ދަރިވަރުންގެ‬ ‫ނ ަ‬ ‫ޖގައި ވެރިޔަކަށް ހު ް‬ ‫ހަމައެކަނި ދިވެހިރާއް ޭ‬ ‫ނ‬ ‫ބ ެ‬ ‫ސ ު‬ ‫އނ ބަ ް‬ ‫ކމަށް ާ‬ ‫ނ މި ަ‬ ‫ނމެ ް‬ ‫ނވެ‪ .‬ދިވެހިބަސް ރައްކާކުރެވޭނީ އެ ް‬ ‫އ ވެސް ނޫ ެ‬ ‫ޒިންމާއެ ް‬ ‫މ‬ ‫ހ ަ‬ ‫މޔަތުގައި ަ‬ ‫ގ ހި ާ‬ ‫ގންނެވެ‪ .‬އެކުވެރިކަމާއެކު ބަހު ެ‬ ‫ގ ބަސްދެކެ ލޯބިވެވި ެ‬ ‫އެންމެން ެ‬ ‫ސ‬ ‫ތގައިމު ދިވެހިބަ ް‬ ‫ބނދެގެންނެވެ‪ .‬މި ހި ް‬ ‫ރ ަ‬ ‫ށ ކަމަ ު‬ ‫މ ފަރުދަކު ވެސް ޖިހާދަ ް‬ ‫ކޮން ެ‬ ‫ސ‬ ‫ޚަޒާނާއެއް ގޮތުގައި ދެކި ބަހައް ޓަކައި އަތުކުރި މޭ ދިއްކޮށްލައިގެންނެވެ‪ .‬ދިވެހިބަ ް‬

‫ްޙ‬ ‫‪|98‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަވަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬ ‫ރައްކާކުރުމަށް‬

‫ހުރި‬

‫ގ‬ ‫ޖހުންތަކު ެ‬ ‫ގޮން ެ‬

‫ތެރެއިން‬

‫ށ‬ ‫ބަހަ ް‬

‫ޓަކައި‬

‫ނ‬ ‫މ ް‬ ‫އެން ެ‬

‫އެއްބައިވެގެންނެވެ‪.‬‬ ‫އޖެއެވެ‪.‬‬ ‫ލން ގުނައިލެވޭހައި މަދުވެ ް‬ ‫ހން އިނގި ި‬ ‫ބަހާއި މެދުގައި ވިސްނާމީ ު‬ ‫ނވެއްޖެއެވެ‪ .‬ދަރިންގެ‬ ‫ގ ަ‬ ‫ވރެން ހުރަސްތައް ި‬ ‫ބަސް ރައްކާކުރުމަށް ހުރި ފަސޭހަތަކަށް ު‬ ‫ވންދުޖަހާތީއެވެ‪ .‬އަދި‬ ‫ނ ބަސްތައް ި‬ ‫ސ ނޫ ް‬ ‫ޅަފަތުގައިއެ ދަރިންގެ ހިތުގައި އެ ބަ ް‬ ‫ގ‬ ‫ބކީވެފައި ވާތީއެވެ‪ .‬އޭގެއިތުރުން ބަހު ެ‬ ‫ވއްޓަފާޅީގައި ބަސް ާ‬ ‫ގ ަ‬ ‫ކިޔަވައި ދިނުމު ެ‬ ‫ސ‬ ‫ނ އެއްބަ ް‬ ‫ވ‪ .‬އަދި ބަހަށް ޓަކައި އެންމެ ް‬ ‫މދު ސަމާލު ނުވަނީއެ ެ‬ ‫އ ބަހާއި ެ‬ ‫ޖަމިއްޔާތަ ް‬ ‫ހއްތަހާ ވެސް ދިވެހިބަސް ރައްކާކުރުމަށް ހުރި ގޮންޖެހުންތަކެވެ‪.‬‬ ‫ނުކިޔާތީއެވެ‪ .‬މިއީ ަ‬ ‫ވ‬ ‫ނ ބަސްދެކެ ލޯބި ާ‬ ‫ސނައި ފިކުރު ކޮށްގެ ް‬ ‫ހން ތަކާއި މެދު ވި ް‬ ‫ނޖެ ު‬ ‫މ ގޮ ޮ‬ ‫އެހެނަސް ި‬ ‫ސ‬ ‫އ ނެތިގޮ ް‬ ‫ނޖެހުންތަ ް‬ ‫އކާކުރުމަށް ހުރި ގޮ ް‬ ‫ހބަސް ރަ ް‬ ‫ޖނަމަ ދިވެ ި‬ ‫ބނާކުރެވިއް ެ‬ ‫ޖީލެއް ި‬ ‫ބސް ގެންދެވޭނެއެވެ‪.‬‬ ‫އަމާން ބަދަރަކަށް ަ‬

‫=ލައިޝާ އަހުމަދު‪12 /‬ބީ‪ /‬ރަނައުރާގެ‪ ،‬ހއ‪.‬އިހަވަންދޫ=‬ ‫ފނާރުމުގައި އެންމެ އިސްރޯލެއް އަދާކުރާ‬ ‫ޙަޔާތުގެ ބިންގާ ަ‬ ‫ކ‬ ‫އކުވައިދެނީ އެމީހަ ު‬ ‫މހެއްގެ ފެންވަރު ދަ ް‬ ‫އ ީ‬ ‫މަސްދަރަކީ އިލްމެވެ‪ .‬މި ޒަމާނުގަ ި‬ ‫ނ‬ ‫ކ ް‬ ‫ހން ަ‬ ‫ލ އަދި ޓުރޮފީ ތަކުންނެވެ‪ .‬މި ެ‬ ‫ހޯދައިފައިވަ މަތީ ފާސްތަކާއި‪ާ ،‬ރަންމެޑަ ް‬

‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|99‬ޞަފްޙާ‬

‫މން ވެސް މި ތިބެނީ ކަރު ހިއްކައިގެންފައެވެ‪.‬‬ ‫އން ެ‬ ‫ހުރުމައެކު އިލްމު އުނގެނުމަށް ެ‬ ‫ގ‬ ‫ނވީ އިމްތިހާނުތަކު ެ‬ ‫ސ ަ‬ ‫ާ‬ ‫ދ ދަތުރުގެ މިސްރާބު ކަނޑައަޅަނީ‬ ‫ޙަޔާތުގައި ކުރަމުން ާ‬ ‫ށ‬ ‫މ ް‬ ‫ތހާނު ތަކުން ރަނގަޅު ނަތީޖާއެއް ހޯދު ަ‬ ‫ނކަމުން‪ ،‬ސާނަވީ އިމް ި‬ ‫ނނެވެ‪ .‬އެހެ ް‬ ‫ނަތީޖާއި ް‬ ‫ނ‬ ‫ޑއަޅައި އެ އަޒުމައިގެން ކުރިއަށް ދިޔު ް‬ ‫ތތެރޭ އަޒުމެއް ކަނ ަ‬ ‫އުއްމީދުކުރާ މީހާ ހި ު‬ ‫މުހިއްމެވެ‪.‬‬ ‫ވސް ﷲ ރިޒުގު ދެއްވައެވެ‪ .‬ނަމަވެސް‪ ،‬ރިޒުގު‬ ‫ކޮންމެ ދޫންޏަކަށް ެ‬ ‫ށ‬ ‫ގނުމަ ް‬ ‫ނ އިލްމު އުނ ެ‬ ‫ގއި އޮއްވައެއް ނޫނެވެ‪ .‬ހަމަ މި ބީދައި ް‬ ‫ދެއްވަނީ ދޫނި ހާލީ ަ‬ ‫ކރަންޖެހެއެވެ‪ .‬ކަމެއް‬ ‫ލ ު‬ ‫ތކެއް ވާކަން ގަބޫ ު‬ ‫ތ ަ‬ ‫އލަ މަޞްއޫލިއްޔަ ު‬ ‫އމި ް‬ ‫އެދޭ މީހާ ވެސް ަ‬ ‫މ‬ ‫ނ ެ‬ ‫އ ް‬ ‫ތ ﷲގެ ހަޟްރަތަށް ދެންނެވުމީ ެ‬ ‫މ އެކަމަކަށް އެދި މާ ް‬ ‫ހާސިލުކުރަން އެދޭނަ ަ‬ ‫މންވަރުކުރައްވާ އެއްޗެކެވެ‪.‬‬ ‫އއީ އެކަލާނގެ ި‬ ‫މޔާބު ެ‬ ‫ރަނގަޅު ގޮތެވެ‪ .‬ކާމިޔާބާއި‪ާ،‬ނާކާ ި‬ ‫ލ‬ ‫ޒ ާ‬ ‫ހިތުގެ އަގީދާ ވަރުގަދަކޮށް ކެތްތެރިކަން އިހްތިޔާރުކުރާށެވެ‪ .‬އެއީ ދާންވީ މަން ި‬ ‫އން ފޫބެއްދުމަށެވެ‪.‬‬ ‫މގައި ކުރިމަތިވާ އަޑިގުޑުންތައް ފަސޭހަ ި‬ ‫ވ ު‬ ‫ހަމައަށް ވާޞިލް ު‬ ‫އ‬ ‫ގދަކުރާށެވެ‪ .‬ދެކެމުން އަންނަ ހުވަފެންތަ ް‬ ‫ގިނަގިނައިން ދުޢާކޮށް އީމާންތެރިކަން ވަރު ަ‬ ‫ހަގީގަތަކަށް ހެދުމުގެ މަތިވެރި މަގުސަދުގައެވެ‪.‬‬ ‫ލ‬ ‫ގސްތަކުންނެވެ‪ .‬ފަސް އިނގި ި‬ ‫ނ ދަސްކުރަނީ ހެދޭ ކުދި ކުދި ޯ‬ ‫އިންސާނު ް‬ ‫ށ‬ ‫ހނަކަ ް‬ ‫ތތެރި އެއް ހެއްކެވެ‪ .‬ވީމާ‪ ،‬އިމްތި ާ‬ ‫ނމެ ހިކުމަ ް‬ ‫މކަމުގެ އެ ް‬ ‫އެއްވަރު ނޫންކަމީ ި‬ ‫ށ‬ ‫މއް ދިނުން ވަރަ ް‬ ‫ތައްޔާރުވަމުންދާއިރު އުނދަގޫ މާއްދާތަކަށް ހާއްސަ ސަމާލުކަ ެ‬ ‫ތޖާއަށް ކުރިއެރުމެއް‬ ‫މތާލިޢާކޮށް ހެދުމީ ނަ ީ‬ ‫ރ ބައިތައް އިތުރަށް ު‬ ‫ނމެވެ‪ .‬އޮޅުންއަ ާ‬ ‫މުހި ް‬ ‫އ‬ ‫ގ ި‬ ‫އކުލަވައިލާ ތާވަލް ަ‬ ‫ށ ެ‬ ‫މ މުތާލިއާކުރުމަ ް‬ ‫ކމެއްކަން ކަށަވަރެވެ‪ .‬ވީ ާ‬ ‫ގެނެސްދޭނެ ަ‬ ‫ށ‬ ‫ކންދޭށެވެ‪ .‬މިގޮތަ ް‬ ‫ވގުތު ކަނޑައެޅުމަށް އިސް ަ‬ ‫ަ‬ ‫އުނދަގޫ މާއްދާތަކަށް ގިނަ‬ ‫ނ‬ ‫ހ ް‬ ‫ހނުތަކަށް ތައްޔާރުވެވެނީއެވެ‪ .‬އެއީ އިމްތި ާ‬ ‫އަމަލުކޮށްފިނަމަ‪ާ ،‬ދުރާލާ އިމްތި ާ‬ ‫ްޙ‬ ‫‪|100‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ވަންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬ ‫ސވުމުން ދުރުކޮށްދޭ ކަމެކެވެ‪ .‬އަދި އަމިއްލަ‬ ‫މއި‪ާ،‬ހިތް ނުތަނަވަ ް‬ ‫ކައިރިވުމުން ހާސްވު ަ‬ ‫ނަފްސާށް ކުރެވޭ އިތުބާރު އިތުރު ކޮށްދެއެވެ‪.‬‬ ‫ކ‬ ‫މންދާ އެއްޗެކެވެ‪ .‬ގެއްލިގެންދާ ވަގުތަ ީ‬ ‫ވަގުތަކީ ބާރު ދުވެލީގައި ހިނގަ ު‬ ‫ށ‬ ‫ނން ހެޔޮގޮތުގައި ހިފުމަ ް‬ ‫މން‪ ،‬ވަގުތުގެ ބޭ ު‬ ‫ހންކަ ު‬ ‫ބނެ އެއްޗެއް ނޫނެވެ‪ .‬އެ ެ‬ ‫އަނބުރާ ލި ޭ‬ ‫މ‪ާ،‬ފަޅި ސިކުންތެއް ވެސް އޭގެ ޒާތުގައި‬ ‫އާދަ ކުރަންޖެހެއެވެ‪ .‬ކަމަކަށް ތައްޔާރުވާނަ ަ‬ ‫ބއްދިވެރިއެވެ‪ .‬ގިނަ‬ ‫ނ ު‬ ‫ގތުތައް ބޭކާރު ކަންކަމަށް ހުސްނުކުރު ް‬ ‫ނމެވެ‪ .‬ވީމަ ވަ ު‬ ‫މުހި ް‬ ‫މ‬ ‫ނ ކިޔު ީ‬ ‫ހސްކުރާށެވެ‪ .‬މާއްދާތަކާއި ގުޅުންހުރި ފޮތް ގިނަގިނައި ް‬ ‫ވަގުތު ކިޔެވުމަށް ު‬ ‫މައުލޫމާތު އިތުރުކޮށްދޭ ކަމެކެވެ‪ .‬ދަސްކުރާ އެއްޗެއް ގިނަ މުއްދަތައް ހަނދާނުގައި‬ ‫ޔރުކުރާށެވެ‪ .‬މިގޮތަށް‬ ‫ހުރުމަށް އެދޭނަމަ‪ާ ،‬ދަސްކުރުމުގައި މޮޅު އުކުޅުތަށް އިހްތި ާ‬ ‫ތތައް ހަނިކޮށްދެއެވެ‪.‬‬ ‫ހނުގައި ކުރިމަތިވާ ދަ ި‬ ‫އމްތި ާ‬ ‫ޢަމަލުކުރުމުން ި‬ ‫ސާނަވީ‬

‫ގއި‬ ‫ތހާނު ަ‬ ‫އިމް ި‬

‫ރަނގަޅު‬

‫ތޖާއެއް‬ ‫ނަ ީ‬

‫ބން‬ ‫ލި ެ‬

‫މ‬ ‫އދޭނަ ަ‬ ‫ެ‬

‫ކށް‪ާ ،‬ހިތުތެރޭ އިސްލާމީ އަގީދާ ވަރުގަދަކުރަން ޖެހެއެވެ‪.‬‬ ‫ގިނަގިނައިން ދުއާ ޮ‬ ‫ށ‬ ‫އ ކުރުމަ ް‬ ‫ކމެއްދީ‪ާ ،‬މުތާލި ާ‬ ‫އސަ ސަމާލު ަ‬ ‫ދގޫ މާއްދާތަކަށް ހާ ް‬ ‫މީގެއިތުރުން‪ ،‬އުނ ަ‬ ‫ފން އާދަކުރަން ޖެހެއެވެ‪.‬‬ ‫ނ ހެޔޮގޮތުގައި ހި ަ‬ ‫ހޭދަކުރާ ވަގުތު އިތުރުކޮށް‪ ،‬ވަގުތުގެ ބޭނު ް‬

‫=ހުސެއިން ސާނިދު‪ ،‬ފެހިފަރުދާގެ‪ /‬ހއ އިހަވަންދޫ ‪12‬އޭ=‬ ‫އތައް‬ ‫ނ ދިރިއުޅުމުގެ ކަންތަ ް‬ ‫ބބު ް‬ ‫ކ އޭގެ ސަ ަ‬ ‫ލޖީއަ ީ‬ ‫ނ ޓެކްނޮ ޮ‬ ‫ޒަމާ ީ‬ ‫ގ‬ ‫ކނޮލޮޖީ ެ‬ ‫އޗެކެވެ‪ .‬ނަމަވެސް‪ ،‬ޒަމާނީ ޓެ ު‬ ‫ވރަށް ބޭނުންތެރި އެ ް‬ ‫ފަސޭހައިން ކުރެވޭ ަ‬ ‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|101‬ޞަފްޙާ‬

‫ނ‬ ‫އވެ‪ .‬އޭގެ ތެރެއި ް‬ ‫ލބެ ެ‬ ‫ލން ި‬ ‫ތމަޢަށް ވަރަށް ގިނަ ގެއް ު‬ ‫ގ މުޖު ަ‬ ‫އހަރެމެން ެ‬ ‫ސަބަބުން ަ‬ ‫ކގެ ތެރޭގައި ސިއްޙީ‬ ‫ދަރިވަރުން ވެސް ހިމެނެއެވެ‪ .‬މި ދަރިވަރުންނަށް ލިބޭ ގެއްލުންތަ ު‬ ‫އ‬ ‫ށ ލިބޭ ގެއްލުންތަ ް‬ ‫ދލުތަކާއި‪ ،‬ކިޔެވުމަ ް‬ ‫ގެއްލުންތަކާއި‪ ،‬އަޙްލާޤަށް އަންނަ ބަ ަ‬ ‫އ‬ ‫ނވެރިން އެކަންތަ ް‬ ‫މންދާއިރު ވެސް ބައެއް ބެލެ ި‬ ‫ނތައް ލިބެ ު‬ ‫އލު ް‬ ‫ހިމެނެއެވެ‪ .‬މިގެ ް‬ ‫ހުއްޓުވުމަށް‬

‫މަސައްކަތް‬

‫ނުކުރެއެވެ‪.‬‬

‫އެހެންކަމުން‪،‬‬

‫ނލޮޖީގެ‬ ‫ޓެކު ޮ‬

‫ނ‬ ‫ބ ް‬ ‫ބ ު‬ ‫ސަ ަ‬

‫ލންތަކެއް ލިބެއެވެ‪.‬‬ ‫ދަރިވަރުންނަށް ވަރަށް ގިނަ ގެއް ު‬ ‫މ‬ ‫އ ު‬ ‫މހި ް‬ ‫ނމެ ު‬ ‫ކިޔެވުމަކީ ހުރިހާ ދަރިވަރުން ވެސް ކުރަން ޖެހޭ އެ ް‬ ‫ށ ވާތީއެވެ‪ .‬އެހެން‬ ‫ކރެވޭނީ އެގޮތުން ކަމަ ް‬ ‫އެއްކަމެވެ‪ .‬އެ ކުއްޖެއްގެ ކުރިމަގު އުޖާލާ ު‬ ‫ހމާއި‪،‬‬ ‫ޓޕާއި‪ ،‬ލަވަ ޖެ ު‬ ‫އ ކަމަށްވާ ސްމާޓު ފޯނާއި‪ ،‬ލެޕް ޮ‬ ‫ކނޮލޮޖީތަ ް‬ ‫ޒމާނީ ޓެ ު‬ ‫ނަމަވެސް‪ަ ،‬‬ ‫ގ‬ ‫މހާރުދަނީ ވަގުތު ހޭދަކުރަމުންނެވެ‪ .‬އޭ ެ‬ ‫ގނަ ދަރިވަރުންނަށް ި‬ ‫ލމުގައި ި‬ ‫ފިލްމު ބެ ު‬ ‫ސ‬ ‫ވ‪ .‬މިކަމުން ވެ ް‬ ‫ކޔެވުމާއި ދުރުހެލިވެއެ ެ‬ ‫ގ ނަތީޖާތައް ދަށްވެ ި‬ ‫ސަބަބުން ދަރިވަރުން ެ‬ ‫ލންކަމެވެ‪.‬‬ ‫ލބެނީ ގެއް ު‬ ‫ބން ދަރިވަރުންނަށް ި‬ ‫ގ ސަބަ ު‬ ‫ނ ޓެކުނޮލޮޖީ ެ‬ ‫މ ީ‬ ‫ދޭހަވެގެންދަނީ ޒަ ާ‬ ‫މހިއްމު އެއް އެއްޗަކީ‬ ‫ދަރިވަރުން ކިޔެވުމަށް ޓަކައި ބޭނުންވާ އެންމެ ު‬ ‫މ‬ ‫ނ ަ‬ ‫ވސް ބަލިވެއްޖެ ަ‬ ‫އެ ކުއްޖެއްގެ ސިއްޙަތެވެ‪ .‬ދަރިވަރެއް އެންމެ ދުވަހަކަށް ނަމަ ެ‬ ‫ލޖީގެ‬ ‫ނ ޓެކުނޮ ޮ‬ ‫ވރަށް ބޮޑު ބައެކެވެ‪ .‬ޒަމާ ީ‬ ‫ނ ަ‬ ‫ކށް ގެއްލިގެންދަ ީ‬ ‫އ ކުއްޖަ ަ‬ ‫ކިޔެވުމަށް ެ‬ ‫އ ލިބެއެވެ‪ .‬އޭގެތެރޭގައި‬ ‫ނ ސިއްޙީ ގެއްލުންތަ ް‬ ‫ށ ގި ަ‬ ‫ސ ކުދިންނަށް ވަރަ ް‬ ‫ސަބަބުން ވެ ް‬ ‫ށ‬ ‫ސބަބުން ބުރަކަށްޓަ ް‬ ‫ތވަންދެން އިނުމުގެ ަ‬ ‫ގނަ ވަގު ު‬ ‫މ ބަލަން މާ ި‬ ‫ގޭމް ކުޅުމަށާއި ފިލް ު‬ ‫ލލަށް ވެސް އަސަރު ކުރެއެވެ‪ .‬އަދި ގޭމު ކުޅޭ ވަގުތު އަތް ބާއްވާ‬ ‫ގެއްލުންތައް ލިބި‪ޮ ،‬‬ ‫ސ‬ ‫ކންތައް ތަކުން ވެ ް‬ ‫ނތަކެއް ލިބެއެވެ‪ .‬މި ަ‬ ‫ލ ް‬ ‫ސ ވަރަށް ގިނަ ގެއް ު‬ ‫ގޮތަކުން އަތަށް ވެ ް‬ ‫ށ ގެއްލުންވާކަމެވެ‪.‬‬ ‫ބބުން ކުދިންނަ ް‬ ‫ލޖީގެ ސަ ަ‬ ‫މނީ ޓެކުނޮ ޮ‬ ‫އެނގިގެން ދަނީ ޒަ ާ‬

‫ްޙ‬ ‫‪|102‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ވަންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬ ‫ނ ވެސް ތަފާތު‬ ‫ލމު ް‬ ‫ރ ހިންގާ ު‬ ‫ށ ނަޒަ ު‬ ‫ޝން ތަކަ ް‬ ‫އޕްލިކޭ ަ‬ ‫މިހާރުގެ ެ‬ ‫މންދާތަން ފެނެއެވެ‪ .‬ވައިބަރ އާއި ފޭސްބުކްގެ ޒަރިއްޔާއިން‬ ‫ބ ު‬ ‫ގެއްލުންތަކެއް ލި ެ‬ ‫ދަރިވަރުން ކިޔަވަން ހޭދަކުރަންވީ ވަގުތުތައް ބޭކާރުކޮށް ލެވެނީ ޗެޓުކުރުމާއި ފޮޓޯތައް‬ ‫އަދާހަމަ ކުރުމުގައެވެ‪ .‬ރައްޓެހިންނާއި އެކު ގުރޫޕުތައް ހަދައި މަޖާ ފޮޓޯތަކާއި‬ ‫ސ‬ ‫ވީޑިޔޯތައް ހިއްސާ ކުރުމުގައެވެ‪ .‬މިފަދަ ކަންކަމަށް އާދަވެފަ ހުރުމުގެ ސަބަބުން މީ ް‬ ‫މޝްހޫރު ސައިބާރ ކްރައިމްގެ ޝިކާރަޔަކަށް މި ދަރިވަރުން‬ ‫ނމެ ަ‬ ‫މީޑިޔާގައި އެ ް‬ ‫ޙލާގަށް‬ ‫ލން ލިބި އަ ް‬ ‫އ ު‬ ‫ނނަށް ނަފުސާނީ ގެ ް‬ ‫ނ ކުދި ް‬ ‫ވެފައިވެއެވެ‪ .‬މި ދަލުގައި ޖެހޭ ގި ަ‬ ‫ގ‬ ‫ނ މައިންބަފައިން ެ‬ ‫ބަދަލު އާދެއެވެ‪ .‬ގިނަ ފަހަރު މިގޮތަށް ކަންތައް ދިމާވަ ީ‬ ‫އ‬ ‫ކއި ޓެބުލެޓް ހޯދަ ި‬ ‫ނ ފޯނަ ާ‬ ‫ގ ބޮޑުކަމު ް‬ ‫ނނެވެ‪ .‬ދަރިންދެކެވާ ލޯތްބެއް ެ‬ ‫އިޙްމާލު ް‬ ‫ބނެ ގެއްލުންތަކާ މެދު ނުވިސްނައެވެ‪.‬‬ ‫ށ ލި ޭ‬ ‫ދެވޭތީއެވެ‪ .‬އޭގެ ސަބަބުން ކުދިންނަ ް‬ ‫ށ‬ ‫ނ ް‬ ‫މގައި ވިޔަސް ދަރިވަރުން ަ‬ ‫މި ހުރިހާ ރޮނގަކަށް ނަޒަރު ހިންގާލިކަ ު‬ ‫ނނެވެ‪.‬‬ ‫ފސާނީ ގޮތު ް‬ ‫ލންކަން އެނގިގެންދެއެވެ‪ .‬ސިއްޙީ ގޮތުންނާއި ނަ ް‬ ‫ލިބެނީ ގެއް ު‬ ‫ރ‬ ‫ލޖީތައް ބޭނުންކު ި‬ ‫ކނޮ ޮ‬ ‫ދަރިވަރުންގެ ކިޔެވުމަށާއި އަޙްލާގަށެވެ‪ .‬މި ޒަމާނީ ޓެ ު‬ ‫ލން‬ ‫ނނަށް ލިބޭ ގެއް ު‬ ‫ނންކުރުމުން ދަރިވަރު ް‬ ‫ބ ު‬ ‫ކަމުގައިވިޔަސް ވަކި ހައްދެއްގެ މަތިން ޭ‬ ‫ކުޑަވާނެއެވެ‪.‬‬

‫ނބަފައިން‬ ‫މައި ް‬

‫މއެކު‬ ‫ލ ާ‬ ‫އެއްބާރު ު‬

‫އެ‬

‫ށ‬ ‫ނނަ ް‬ ‫ކުދި ް‬

‫ގ‬ ‫އެހީ ެ‬

‫އަތެއް‬

‫ސ‬ ‫ރހާ ކުދިން ވެ ް‬ ‫ޑގެ އުންމީދަކީ ހު ި‬ ‫ފޯރުކޮށްދޭށެވެ‪ .‬އެހެންކަމުން‪ ،‬އަޅުގަނ ު‬ ‫ނން ހެޔޮގޮތުގައި ހިފުމެވެ‪.‬‬ ‫ޓެކުނޮލޮޖީގެ ބޭ ު‬

‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|103‬ޞަފްޙާ‬

‫ްޙ‬ ‫‪|104‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ވަންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬

‫ނ އަބްދުﷲ‪ /‬ރޯމް‪ /‬ހއ‪.‬އިހަވަންދޫ‪12/‬އޭ=‬ ‫=މުހައްމަދު ޒިއަޒާ ް‬ ‫މުދައްރިސް ކިޔައިދެމުންދާ ފިލާވަޅަށް އެއްވެސް ސަމާލުކަމެއް ނުދީ‬ ‫ނ‬ ‫ފރެވެ‪ .‬ވާފިރުގެ ފިކުރުތައް ވަނީ މުޅީ ް‬ ‫އލައިގެން އެއޮތީ ވާ ި‬ ‫ޑެސްކުގައި ބޯ އަޅަ ި‬ ‫ނ‬ ‫ނ ފުރިފައެވެ‪ .‬މިހެ ް‬ ‫ޚޔާލުތަކު ް‬ ‫ގއެވެ‪ .‬އޭނާގެ ސިކުނޑި ވަނީ ި‬ ‫އެހެން ދުނިޔެއެއް ަ‬ ‫ބބެއް ނެތެވެ‪ .‬ވާފިރަކީ އޮއިވަރު ގަދަ ކަނޑުގެ ބާނިތަކާ ހަނގުރާމަ‬ ‫ނުވާންވީ ސަ ަ‬ ‫ކުރަމުން‬

‫އައި‬

‫ދަތުރު‬

‫ވެރިއެކެވެ‪.‬‬

‫ނަމަވެސް‬

‫ދަތުރުގެ‬

‫ސަވާރީ‬

‫ނ‬ ‫ނ ް‬ ‫މީޒާ ު‬

‫ނ ކޮޅުފަސްކޮޅުގައި ޖެހި މަތަވީއެވެ‪ .‬ހުޅި‬ ‫ގ ް‬ ‫ކައްސައިލީއެވެ‪ .‬ދިރުބާނުން ކަހައިލައި ެ‬ ‫މ‬ ‫ސ ާ‬ ‫ލށް ނުދެވެނީ ް‬ ‫މންޒި ަ‬ ‫އ ދަށުވީއެވެ‪ .‬ދާންވީ ަ‬ ‫ތ ހޮޅި ރާޅުގަ ި‬ ‫ނ އައި ބޮޑެ ި‬ ‫ނަގަމު ް‬ ‫ގ އިރު އޭނާގެ މުޅި‬ ‫ނ ދިޔައީއެވެ‪ .‬ހިކިފަސް ތަނެއްގައި ޖެހި ލެއް ި‬ ‫ކަނޑުތެރޭ ބެހިގެ ް‬ ‫ޅންވެ އޮޔާ ލައިފިއެވެ‪.‬‬ ‫ދިރިއުޅުން އޮޅުން ބޮ ު‬ ‫ބވެތި‬ ‫ލ ު‬ ‫ގ ޮ‬ ‫ފހު ވާފިރު އޭނާ ެ‬ ‫މމަށް ަ‬ ‫ޙޔާތް ނި ު‬ ‫ލމުގެ ަ‬ ‫ސނަވީގެ ތައު ީ‬ ‫މަތީ ާ‬ ‫އ‬ ‫އލިއެވެ‪ .‬ފުން ނޭވާއެ ް‬ ‫ފނި އުއްމީދުތަކަށް ނަޒަރު ހިންގަ ި‬ ‫ޮ‬ ‫މައިންބަފައިންގެ‬ ‫ނނެވެ‪.‬‬ ‫ނމު ް‬ ‫ލބިގަން ަ‬ ‫ނ ހިތްވަރު ި‬ ‫ދރުސީ ދައުރުގެ ފޮނި ކާމިޔާބީ ް‬ ‫ދޫކޮށްލަމުންނެވެ‪ .‬މަ ަ‬ ‫ނ‬ ‫ބލައިލީ އަސަރު ް‬ ‫ލލަށް ަ‬ ‫ޕގެ ފުން ދެ ޮ‬ ‫މންމައާއި ބައް ަ‬ ‫ގންވީ ަ‬ ‫އުއްމީދު ތަކުން ފުރި ެ‬ ‫ގ‬ ‫ޝނަލް އެއަރޕޯޓު ެ‬ ‫ޓނޭ ަ‬ ‫ފުރިގެންވީ އިޙުސާސް ތަކަކާއެކުގައެވެ‪ .‬ވެލާނާ އިން ަ‬ ‫އޓާއިލި އިރު ވެސް އޭނާގެ ކަޅި ހުއްޓިފައިވަނީ އެތައް ދަލަކާއި‬ ‫ރަންވޭއިން ބޯޓު ނަ ް‬ ‫ތ‬ ‫މއަށެވެ‪ .‬އެ ނިޔަނެ ި‬ ‫ނނާ ދި ާ‬ ‫އނާ ބަލައި ބޮޑުކުރި މައިންބަފައި ް‬ ‫ލޭތައް އޮހޮރަމުން ޭ‬ ‫އވެ‪.‬‬ ‫ޅ ނެގިފަ ެ‬ ‫ވނީ ބިންވަ ު‬ ‫ތއް އޭނާގެ ހިތުގައި ަ‬ ‫ބަސްތަކާއި ނަސޭޙަތް ަ‬

‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|105‬ޞަފްޙާ‬

‫އ‬ ‫ތައިލެންޑުގެ ފަސްގަނޑުގައި ފައި ޖެހުމާއެކު ވާފިރަށް ކުރެވިގެން ދިޔަ ީ‬ ‫ދ‬ ‫ވމުން ާ‬ ‫އ ތަމްސީލު ަ‬ ‫ގ ދެ ލޯ ކުރިމަތީގަ ި‬ ‫ތަފާތު އިޙުސަސްތަކެކެވެ‪ .‬އޭނާގެ ކުރިމަ ު‬ ‫ތ‬ ‫ނ ގޮ ް‬ ‫ނނާ ެ‬ ‫ނ ހު ް‬ ‫އ ާ‬ ‫ޔނީފޯމުގައި ޭ‬ ‫އގެ ު‬ ‫ސޖަންއެ ް‬ ‫ާ‬ ‫ކަހަލަ އިޙުސާސެކެވެ‪ .‬ނިއުރޯ‬ ‫ވ‪ .‬ހިތުގައި ކެކި‬ ‫ވމެކެ ެ‬ ‫ސިފަކުރެވުމުން އެ ތުންފަތުގައި ކުޅެލީ ލުއި ހިނިތުން ު‬ ‫ވޅެއް އެޅީ ވަރުގަދަ‬ ‫ފޔަ ަ‬ ‫ނ ކުރިޔަށް ި‬ ‫ލމު ް‬ ‫ޒބާތުތައް ހިފަހައްޓައި ަ‬ ‫ޖ ު‬ ‫ޔ ަ‬ ‫އުތުރެމުން ދި ަ‬ ‫ޢަޒުމަކާ އެކުގައެވެ‪.‬‬ ‫އ ވާފިރު ތަޢުލީމު ހާސިލް‬ ‫ލޖުގަ ި‬ ‫ޑ މެޑިކަލް ކޮ ެ‬ ‫ތައިލެންޑުގެ ޑެވި ް‬ ‫ކުރަމުންދިޔައެވެ‪.‬‬

‫އޭނާގެ‬

‫ނގެ‬ ‫އންބަފައި ް‬ ‫މަ ި‬

‫އުއްމީދުތަކުގައި‬

‫ހަޤީޤީ‬

‫ލ‬ ‫ކު ަ‬

‫ކއެވެ‪ .‬ޚުދު އޭނާގެ ވެސް މުސްތަޤުބަލަށް ޓަކައެވެ‪ .‬ޤައުމަށް‬ ‫ޖައްސައިދިނުމަށް ޓަ ަ‬ ‫ފައިދާހުރި އަގުހުރި ހިދުމަތްތަކެއް ކުރުމަށް އޭނާ ހުރީ އަތުކުރި އޮޅައިލައި ގެންނެވެ‪.‬‬ ‫ރ އޭނާއާ ކޮންމެފަދަ ސަމާސާއެއް ވެސް‬ ‫ނަމަވެސް ވާފިރަށް ނުވިސްނުނީ ތަޤުދީ ު‬ ‫ކޮށްފާނެ ކަމެވެ‪.‬‬ ‫ރ‬ ‫އސަނދި ޢާއިލާއެއްގެ ހު ި‬ ‫ނޑަށް ނިސްބަތްވާ މު ް‬ ‫ޔޫލީއަކީ ތައިލެ ް‬ ‫ނ‬ ‫ވމު ް‬ ‫ނ ކިޔަ ަ‬ ‫ސޖަންކަ ް‬ ‫ރ ާ‬ ‫ދރިފުޅެވެ‪ .‬ވާފިރާ އެއްކުލާހެއްގައި ނިއު ޯ‬ ‫ހން ަ‬ ‫ނ އަން ެ‬ ‫ހަމައެކަ ި‬ ‫އ‬ ‫ގ ސިހުރުގަ ި‬ ‫ދ ލޮލު ެ‬ ‫މ ކުލައިގެ ެ‬ ‫މސްމެރިޒަ ް‬ ‫ނލަތީފެކެވެ‪ .‬އޭނާގެ ެ‬ ‫ޖންސު ް‬ ‫ނ ރީތި ި‬ ‫އަން ަ‬ ‫ތ‬ ‫ނނެގިއެވެ‪ .‬ލޯބީގެ ޤުލްޝަނުގައި ތފާ ު‬ ‫ކ ގިނަ ދުވަހެއް ު‬ ‫ވާފިރު ޖެހޭކަށް މާ ަ‬ ‫ނ‬ ‫ލމުން ވާފިރަށް ދެވެ ް‬ ‫ގ ބަ ަ‬ ‫ގސްތައް މުޑުވައްކޮށް ޔޫލީގެ ފަސްމަ ު‬ ‫ކުލަކުލައިގެ މައު ަ‬ ‫އ‬ ‫ނލައެވެ‪ .‬ޔޫލީ ޙާސިލް ކުރުމަށް ޓަކައި ވާފިރު ހުރީ ކޮންމެ ކަމެ ް‬ ‫ފެށުނީ އިޚުތިޔާރަކާ ު‬ ‫ރށެވެ‪.‬‬ ‫ވެސް ކުރަން ތައްޔާ ަ‬ ‫ކރިއެވެ‪.‬‬ ‫އެތައް މަސައްކަތްތަކަކަށްފަހު ވާފިރު ޔޫލީގެ ލޯބި ޙާސިލް ު‬ ‫ޔ‬ ‫ހ ޮ‬ ‫ލމަކަށް ނުވިޔަސް ެ‬ ‫ނ ޔޫލީ އަކީ މުސް ި‬ ‫ނ ް‬ ‫ވ‪ .‬އެންމެ ކުޑަ މި ު‬ ‫ވިސްނައިލުމެއްނެތިއެ ެ‬ ‫ްޙ‬ ‫‪|106‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ވަންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬ ‫އ‬ ‫ކ ބާތަކުގަ ި‬ ‫ހދުން އަޅައި ގޮތަށެވެ‪ .‬މިޔުޒި ް‬ ‫ލ ެ‬ ‫އލިގެން ދިޔައީ ޔޫ ީ‬ ‫ކަމުގައެވެ‪ .‬އޭނާ ހެ ް‬ ‫ސ‬ ‫އ އަރާމުގައެވެ‪ .‬ކޮންމެ ރެޔަކު ކުލާ ް‬ ‫ވަޤުގުތައް ހޭދަ ކުރަމުން ދިޔައީ އުފަލާ ި‬ ‫ށ‬ ‫ތޖައަކަށްވީ ނަމާދަ ް‬ ‫ނިންމައިފާ ޔޫލީއާއެކު އޯވާ ނައިޓުތައް ހޭދަ ކުރަމުން ދިޔައެވެ‪ .‬ނަ ީ‬ ‫ޙ‬ ‫ނ ީ‬ ‫މ ފަހުން ﷲ ަ‬ ‫ޑވެ ދީނަށް ފަރުވަ ކުޑަ ކުރެވުމެވެ‪ .‬އެން ެ‬ ‫ދެވޭ ސަމާލުކަން ކު ަ‬ ‫ޔ‬ ‫ގމުންދި ަ‬ ‫މތިން ނަ ަ‬ ‫ބ ަ‬ ‫ފށުނީއެވެ‪ .‬އޭނާގެ ޯ‬ ‫ނ ެ‬ ‫ކުރެއްވި ފާފަ ތަކަށް ވެސް އަރައިގަންނަ ް‬ ‫ރކާ ނުލައެވެ‪.‬‬ ‫ބޮޑު ރަޅުގެ ބިރުވެރިކަން ކުޑަކޮށް ވެސް ޭ‬ ‫ވާފިރު ތުރުތުރު އަޅަނީއެވެ‪ .‬ބޮލުގައި ހުރި ރިހުމަކަށް ބަދަލެއް ނާދެއެވެ‪.‬‬ ‫ހޑުލަވައި ގޮތް ވާތާ‬ ‫ވއެވެ‪ .‬ބޯ އަނބުރައި ޮ‬ ‫ދލަ ހޫނެއް މަޑެއް ނު ި‬ ‫ހަށިގަނޑުގައި ހުރި ި‬ ‫ސ‬ ‫ވެސް މިހާރު މަހެއްހާ ދުވަސް ވެދާނެއެވެ‪ .‬ވާފިރު ޑޮކުޓަރަށް ދައްކަން ދިޔައީ ކުލާ ް‬ ‫ނގުމަށްފަހު ޑޮކުޓަރު‬ ‫ޑން ލޭ ެ‬ ‫ރށް ވެފައި ވަނިކޮށެވެ‪ .‬ހަށިގަނ ު‬ ‫ފެށެން ބާރަ ގަޑިއި ަ‬ ‫ބނީ އެއްގަޑިއިރު ފަހުންނެވެ‪ .‬އެ ފައިލުގައި ހިފި‬ ‫ޓެސްޓުތަކެއް ހެދިއެވެ‪ .‬ނަތީޖާ ލި ު‬ ‫އ ފޯވެފައެވެ‪ .‬ފައިލު‬ ‫އިރު އޭނާގެ ދެ އަތް ތުރުތުރު އަޅައެވެ‪ .‬މުޅި މީހާ ވަނީ ދާހިއްލަ ި‬ ‫ނވެ‪ .‬ވާފިރު ވަނީ އެޗު‬ ‫ޓ ެ‬ ‫ގ އަތުން ފައިލު ވެއް ު‬ ‫ނ ސިކުންތުގައި އޭނާ ެ‬ ‫ހުޅުވުމާއެކު ދެވަ ަ‬ ‫އގަތެވެ‪.‬‬ ‫ވ ވެފައެވެ‪ .‬އޭނަ އަޑުގެ ކޮޅަށް ހަޅޭއްލަވަ ި‬ ‫އައި ވީ އަށް ޕޮޒިޓި ް‬ ‫ޚބަރެއް‬ ‫އެތައް އިރަކު ރުއިމަށްފަހު ވާފުރު ކުލަހާށް އައިސް ވަނީ ޔޫލީ ަ‬ ‫އ ވެސް‬ ‫ލޔާގެ ނިޝާނެ ް‬ ‫ސ ޔޫ ި‬ ‫އ ވެ ް‬ ‫ވސް ކުލާހުގަ ި‬ ‫ނނެވެ‪ .‬ނަމަ ެ‬ ‫ނުވުމު ް‬

‫ނ‬ ‫ނނަ ް‬ ‫ފެ ް‬

‫ޅ ގޮތަށެވެ‪ .‬މިއަދު‬ ‫ނ ޑެސްކުގައި ބޯ އެ ި‬ ‫ނ ީ‬ ‫އން ަ‬ ‫ނެތެވެ‪ .‬އެއިރުންސުރެ އޭނާ އެ ޮ‬ ‫ލސްވީއެވެ‪ .‬އޭނާގެ ސިކުނޑީގައި ވަނީ‬ ‫އވެ‪ .‬ނަމަވެސް މާ ަ‬ ‫ވާފިރަށް ވިސްނިއްޖެ ެ‬ ‫ތތައް ތަކުރާރުކޮށް‬ ‫ފދިފައެވެ‪ .‬މަންމައާއި ބައްޕަގެ ނަސޭޙަ ް‬ ‫ހައިޖާނުގަނޑެއް އު ެ‬ ‫އބަ ކުރެއެވެ‪ .‬ދެން‬ ‫އިވެމުންދިޔައެވެ‪ .‬އޭނާގެ މުޅި ނަފުސު އޭނާއަށް މަލާމާތް ެ‬ ‫ވމެވެ‪ .‬ޑޮކްޓަރަކަށް‬ ‫ކނި ކުށްތަކަށް ތައުބާ ު‬ ‫ހމައެ ަ‬ ‫ވާފިރަކަށް ކުރިމަގެއް ނެތެވެ‪ .‬އޮތީ ަ‬ ‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|107‬ޞަފްޙާ‬

‫ގން ހިނގައްޖެއެވެ‪.‬‬ ‫ގއި ކުނޑިކުނޑި ވެ ެ‬ ‫ވުމުގެ އުއްމީދު ކުޑަ ހިނދު ކޮޅެއްގެ ތެރޭ ަ‬ ‫ވ‬ ‫ސކޮޅެކެވެ‪ .‬ޑޮކްޓަރަކަށް ނުވެވުނުތާ ގަދަ ެ‬ ‫ދން އޮތީ ކުޑަ ދުވަ ް‬ ‫އޭނާގެ އަޖަލުގައި ެ‬ ‫ޅ ދިރިއުޅުން އެފުށަން މިފުށަށް‬ ‫ހކަށް ވެސް ނުވެވުނެވެ‪ .‬އޭނާގެ މު ި‬ ‫މ ަ‬ ‫ސަލާމަތުން ހުރި ީ‬ ‫ގ ހުއްޓައެވެ‪ .‬ކުއްލިއަކަށެވެ‪ .‬މީހަކު ދިން ހަސްކާއެއްގެ‬ ‫އށް ނޭނ ި‬ ‫ނ ދިޔައީ އޭނަ ަ‬ ‫ޖެހިގެ ް‬ ‫ސަބަބުންނެވެ‪.‬‬

‫=ހުސެއިން ސާނިދު‪ ،‬ފެހިފަރުދާގެ‪ /‬ހއ އިހަވަންދޫ ‪12‬އޭ=‬ ‫ނޔެ‬ ‫ގ ކުލަތަކުން ދު ި‬ ‫އތިވެ‪ ،‬އިރު އެރުމު ެ‬ ‫ތ ފާ ި‬ ‫ގ ހިތްގައިމު ވަގު ު‬ ‫ފަތިހު ެ‬ ‫އ‬ ‫ދޔައީއެވެ‪ .‬ނަމަވެސް‪ެ ،‬‬ ‫މން ި‬ ‫އގައި ބީހެ ު‬ ‫ފނިފިނި ރޯޅިތައް ގަ ި‬ ‫ފެވެމުން ދަނީއެވެ‪ި .‬‬ ‫ށ‬ ‫ފނި ގޮތަކަށް ނުކުރެވެއެވެ‪ .‬ދަރިފުޅު ހަނދާންތައް ފޮހެލުމަ ް‬ ‫އިހުސާސް އެންމެ ޮ‬ ‫އޗަށް ފާޅުވާ އިރުގެ‬ ‫ނވިއެވެ‪ .‬ދުނިޔެ މަ ް‬ ‫ޔބެއް ު‬ ‫ކުރެވުނު އެއްވެސް ކަމެއް ކާމި ާ‬ ‫އ‬ ‫ދޯދިތަކާއެކު އަހަރެންގެ މޭގައި ވެސް އުފެދެނީ ރިހުމެވެ‪ .‬ވޭނެވެ‪ .‬އާވަނީ ެ‬ ‫ނ އަނިޔާތަކެވެ‪ .‬ގަދަރަށް ޓަކައެވެ‪ .‬އަނބުރާ‬ ‫ހަނދާންތަކެވެ‪ .‬ކުރެވުނު ގޯނާއެވެ‪ .‬ދެވު ު‬ ‫އ‬ ‫ނ އެއްވެސް ކަމެ ް‬ ‫ށ ކުރެވޭ ެ‬ ‫ދ އަހަންނަ ް‬ ‫އިއްޒަތް ގެއްލިދާނެތީއެވެ‪ .‬ނަމަވެސް‪ ،‬މިއަ ު‬ ‫ސ ދަރިފުޅު ދެކިލަން‬ ‫ނ އެނގޭ އިރު ވެ ް‬ ‫ކ ް‬ ‫ނނާނެ ަ‬ ‫ނެތެވެ‪ .‬ދަރިފުޅު އަނބުރާ ނާ ް‬ ‫ނނަށެވެ‪.‬‬ ‫ނންވަނީއެވެ‪ .‬އެހެނަސް‪ ،‬ފަރުވާ ކުޑަ ކޮށްލެވުނީ އަހަރެ ް‬ ‫ބ ު‬ ‫އަހަރެންގެ ހިތް ޭ‬ ‫ރ ވެވުނީއެވެ‪.‬‬ ‫ހޔާނަތްތެ ި‬ ‫ހރެންނަށް ި‬ ‫ދެއްވި އަމާނަތައް އަ ަ‬

‫ްޙ‬ ‫‪|108‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ވަންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬ ‫ވ‬ ‫ތ މި ީ‬ ‫ނ ދިޔަ ާ‬ ‫ހވެ‪ .‬ދަރިފުޅު އިންޑިއާއަށް ކިޔަވަ ް‬ ‫ހަފުތާގެ ހުކުރު ދުވަ ެ‬ ‫ނ‬ ‫ހދަ ފަޅޭ ދޯ!" ސައި ތައްޔާރު ކުރަމު ް‬ ‫މންގެ ާ‬ ‫އަދި ‪ 3‬ހަފުތާއެވެ‪" .‬އެ ކޮޔަ ނެތު ު‬ ‫ރަޝީދު ގާތު އަހަރެން ބުނީމެވެ‪.‬‬ ‫މ‬ ‫ނ ބަސް އެހިއްޔާ! ަ‬ ‫ބ ި‬ ‫ރން ު‬ ‫ޅ ވާނީ އަހަ ު‬ ‫ނ ރަނގަ ު‬ ‫ޔސް އޭ ާ‬ ‫"ފަޅުވިޔަސް ނުވި ަ‬ ‫ނ‬ ‫ނ ފާތުމަ ތިޔަ ކުރީ ވަރަށް ގޯސް ކަމެކޭ‪ .‬އެހެ ް‬ ‫ވން ފޮނުވައިގެ ް‬ ‫ކޔަ ަ‬ ‫ނނީ އޭނަ ި‬ ‫މިބު ަ‬ ‫ކ‬ ‫ނ ގާތު ކީ ޭ‬ ‫މހު ް‬ ‫އހަރެން ީ‬ ‫ޔ ކީއްކުރާނީ؟ ަ‬ ‫ޖ ާ‬ ‫ގވައިގެން އަތުވެއް ެ‬ ‫އުޅެފަ ފިރިހެނަކު ޮ‬ ‫ޝދަކީ އަބަދު ވެސް‬ ‫ނ ފުނޑުފުނޑު" ރަ ީ‬ ‫ގ އިއްޒަތް މުޅި ް‬ ‫ނ؟ އަހަރެން ެ‬ ‫ބުނާ ީ‬ ‫ގ ގަދަރު‬ ‫އށް އޭނާ ެ‬ ‫ލ ދަރިއަށްވުރެ އޭނާ ަ‬ ‫އމިއް ަ‬ ‫ނ އުޅޭ މީހެކެވެ‪ަ .‬‬ ‫އިއްޒަތައިގެން އުޅެ ް‬ ‫ނވެ އަހަރެން އިތުރަކަށް އެއްޗެކޭ ނުބުނަމެވެ ‪.‬‬ ‫ހ ް‬ ‫މހިންމެވެ‪ .‬އެ ެ‬ ‫މާ ު‬ ‫ނނަށް ދޮރުގެ ރަނގަބީލު ޖެހިއަޑު އިވުނެވެ‪ .‬ކާކުތޯ ބަލަން ދޮރު‬ ‫"ޓީން ޓީން" އަހަރެ ް‬ ‫ބޑު ސިހުމެކެވެ‪ .‬ދޮރު ހުޅުވާލި އިރު ހުރީ ދަރިފުޅެވެ‪ .‬ދަބަސް‬ ‫މން ލިބުނީ ޮ‬ ‫ހުޅުވާލު ު‬ ‫ނ‬ ‫ނ ދިން ސިޓީއެއް ކަ ް‬ ‫އަޅުވައިގެންނެވެ‪ .‬ދަރިފުޅު ދިއްކޮށްލީ ސިޓީއެކެވެ‪ .‬އެއީ ކޮލެޖު ް‬ ‫ވ‬ ‫ފއި ކިޔާލިއިރު ހީ ީ‬ ‫ނނެވެ‪ .‬ސިޓީ ހުޅުވައި ަ‬ ‫ނ ް‬ ‫ވ އޭގައިވާ ނިޝާ ު‬ ‫އަހަރެންނަށް ޔަޤީން ީ‬ ‫ޑ ދަމައިގަތްހެންނެވެ‪ .‬ދަރިފުޅުދެކެ އިންތިހާއަށް ރުޅިއައި ކަމަކު‬ ‫ފައިދަށުން ބިންގަނ ު‬ ‫ނވިސްނުނެވެ‪.‬‬ ‫ވސް އަހަރެންނަކަށް ު‬ ‫ރަޝީދާ ކުރިމަތި ލާނީ ކިހިނެއް ކަމެއް ެ‬ ‫އވާހަކަތައް ކިޔައިދޭނެ ގޮތެއް އަހަންނަކަށް ނޭނގުނެވެ‪ .‬ދަރިފުޅި‬ ‫ރަޝީދަށް ެ‬ ‫ލއިފިކަން އެނގިއްޖެއާ އެކުއްޖަ މަރާ ވެސް ލަފާނެވެ‪ .‬އަދި‬ ‫ކޮލެޖުން ކަނޑައި ަ‬ ‫ސ‬ ‫ކަނޑައިލި ސަބަބު އެނގިއްޖެއާ ދަރިފުޅު ރޮލައި ވެސް ކައިލަފާނެވެ‪ .‬ނަމަވެ ް‬ ‫އ ވާހަކަތައް ރަޝީދަށް ކިޔައިދޭށެވެ‪ .‬އެ‬ ‫ހނީ ެ‬ ‫އހަރެންނަށް ޖެ ު‬ ‫ބިރުންހުރެ ވެސް ަ‬ ‫ރ‬ ‫ނނެވެ‪ .‬ކަންފަތުން ދުން އަ ާ‬ ‫ވާހަކަ ކިޔައިދިނުމުން ރަޝީދު ހީވީ އަލިފާންގަނޑެއް ހެ ް‬ ‫ނ‬ ‫ށ ކިޔަވަ ް‬ ‫އނާ އެތަނަ ް‬ ‫ނމެއްނު ޭ‬ ‫މ ބު ީ‬ ‫ސ ހީވިއެވެ‪ަ " .‬‬ ‫ހެން ވެ ް‬ ‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ނ‬ ‫ދ ް‬ ‫ނވާށޭ! ެ‬ ‫ނުފޮ ު‬ ‫ާ ާ‪|109‬ޞަފްޙާ‬

‫ދފަ ބައިންދާ" ރަޝީދު އައި ރުޅީގައި ދަރިފުޅުގެ ގައިގައި އެތި‬ ‫ވެސް މިގޭގައި ބަނ ެ‬ ‫ފަހަރެއް އަޅައިލިއެވެ‪.‬‬ ‫މ‬ ‫ވ ާ‬ ‫ށ ކިޔަވަން ފޮނު ީ‬ ‫ތއްޔާރުވޭ! ތަންތަނަ ް‬ ‫ނމަން ަ‬ ‫ރ ތިކަން ނި ް‬ ‫"ހަމަ މިހާ ު‬ ‫ލ‬ ‫އ ީ‬ ‫ދ ދަރިފުޅު ބަލަ ި‬ ‫ގނީ އުފަންދުވަހުގެ ސެޓުފިކެޓުތަ؟" އެ ހިނ ު‬ ‫ނ އެނ ު‬ ‫ގެންނަ ް‬ ‫ނ‬ ‫މ ު‬ ‫އަހަރެންނާ ދިމާއަވެ‪ .‬ދަރިފުޅަށް ހިތްވަރު ދިނުމުގެ ބަދަލުގައި އަހަންނަށް ޫ‬ ‫އ‬ ‫ވ ދެރައިން ދަރިފުޅު ގޮސް ކޮޓަރިއަށްވަދެ ތަޅުލީއެވެ‪ .‬ޓަކި ޖަހަ ި‬ ‫އަނބުރާލެވުނީއެވެ‪ީ .‬‬ ‫ޑ‬ ‫ނ ބޮ ު‬ ‫ވއިރު ލިބު ީ‬ ‫ހދައިގެން ދޮރު ހުޅު ި‬ ‫ޅވިއެވެ‪ .‬ތަޅުދަނޑި ޯ‬ ‫ޖަހައި ދޮރެއް ނުހު ު‬ ‫ހ‬ ‫ވދާޢު ކީއެވެ‪ .‬ހުރި ާ‬ ‫ށ އަލް ަ‬ ‫ޖހި‪ ،‬ދުނިޔެއަ ް‬ ‫ށ ދަން ެ‬ ‫ސިހުމެކެވެ‪ .‬ދަރިފުޅު އަމިއްލައަ ް‬ ‫ގ ބަދަލުގައި ދެވުނީ‬ ‫ނނެވެ‪ .‬ހިތްވަރު ދިނުމު ެ‬ ‫މން ދެމަފިރި ް‬ ‫ރ ެ‬ ‫ގޯހެއް ހެދީ އަހަ ެ‬ ‫ނތީ ބިރުންނެވެ‪.‬‬ ‫ނ ރުޅިއެވެ‪ .‬ދެރަކޮށްލެވުނީއެވެ‪ .‬ބަދުނާމު ވެދާ ެ‬ ‫އަނިޔާއެވެ‪ .‬ބޭލު ީ‬ ‫ކތާ ހަފުތާއެއް ވަނީއެވެ‪ .‬ދަރިފުޅުގެ ކޮޓަރި‬ ‫ދނިޔެއައް އަލްވަދާޢު ީ‬ ‫ދަރިފުޅު ު‬ ‫އ‬ ‫ނ އެތަ ް‬ ‫ނފައި ލޮލު ް‬ ‫ނ ފެ ި‬ ‫ނމެވެ‪ .‬ދަރިފުޅުގެ ސާމާ ު‬ ‫ސާފުކުރުމުގައި އަހަރެން އުޅު ީ‬ ‫ހން‬ ‫ނއިގެ ކޯރެއް އުފެދިދާނެ ހެންނެވެ‪ .‬އެ ެ‬ ‫ދޔައެވެ‪ .‬ހީވަނީ ކަރު ަ‬ ‫ކަރުނައެއް އޮހެމުން ި‬ ‫މ‬ ‫ނ ެ‬ ‫މން ދަނިކޮށް އެ ް‬ ‫ޔ ު‬ ‫ނނީ ދަރިފުޅުގެ ޑައިރީއެކެވެ‪ .‬ކިޔަމުން ކި ަ‬ ‫އުޅެނިކޮށް ފޮށިން ފެ ު‬ ‫ޅއިގެން ދިޔައެވެ‪.‬‬ ‫ށ އަހަރެންގެ ހިތްފަ ަ‬ ‫ޔނު އިރަ ް‬ ‫މވުމުން ކި ު‬ ‫ފަހު ސަފުހާއާއި ހަ ަ‬ ‫ށ އެނގުނީއެވެ‪ .‬އެއީ‬ ‫ނނަ ް‬ ‫ނ އަހަ ް‬ ‫އ ނެތްކަ ް‬ ‫ދަރިފުޅަށް ދިމާވި ހާދިސާގައި އޭނާގެ ކުށެ ް‬ ‫ނ‬ ‫ނ އެވަގުތުއެވެ‪ .‬ލޮލު ް‬ ‫އނާއަށް ދިން ލަނޑެއްކަން ވެސް އެނގު ީ‬ ‫ބަޔަކު ގަދަކަމުން ޭ‬ ‫ވ‬ ‫ރނަތައް އިތުރުވިއެވެ‪ .‬ހުއްޓުމެއް ނެތް ކަހަލައެވެ‪ .‬ގޯސް ީ‬ ‫އޮހެމުން ދިޔަ ކަ ު‬ ‫ށ ދަރިފުޅަށް ޓަކައި‬ ‫ހންނަ ް‬ ‫އަހަންނެވެ‪ .‬ރަޝީދެވެ‪ .‬ފިރިމީހާދެކެ ބިރުގަތުމުން އަ ަ‬ ‫ޢފު ލިބޭކަށް ނެތެވެ‪.‬‬ ‫މއަދަކު އެކަމުގެ މަ ާ‬ ‫ތެދުވެރި ވާން ނުކެރުނީއެވެ‪ .‬ނަމަވެސް‪ި ،‬‬ ‫ނ‬ ‫ނނަށް ކުރިމަތިލާ ް‬ ‫އހަ ް‬ ‫މގެ ހިތި ނަތީޖާ ަ‬ ‫ޒތަށް ބެލުނީއެވެ‪ .‬އެކަ ު‬ ‫އޭރު އަހަންނަށް އިއް ަ‬ ‫ްޙ‬ ‫‪|110‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ވަންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬ ‫އއްވެސް އުފަލެއް ލިބެން ނެތް ގޮތުގައެވެ‪ .‬ދަރިފުޅު އަނބުރާ‬ ‫މިއަދު ޖެހުނީއެވެ‪ެ .‬‬ ‫ތއެވެ‪.‬‬ ‫ނނެކަން އިނގޭ ީ‬ ‫ނާން ާ‬

‫ލ‪ ،‬އަތަގަސްދޮށުގެ‪ /‬ހއ އިހަވަންދޫ ‪12‬އޭ=‬ ‫=އިބްރާހިމް ޝަމްވީ ް‬ ‫ގ‬ ‫ހން ެ‬ ‫ނ މީ ު‬ ‫ނން ކައިގެ ް‬ ‫އ މާއްޓެއަކީ އަބަދުވެސް ހިހޫތަ ު‬ ‫ނ ބުނާގޮތުގަ ި‬ ‫މީހު ް‬ ‫ކވެ‪ .‬އޭނާގެ އަނބި‪،‬‬ ‫ބޮލުކަށި ހަފައިގެން އުޅޭ ވަރަށް ނުކިއްސަރު ޒާތެއްގެ މީހެ ެ‬ ‫ޒާއްކޮއަށް ވެސް އޭނާ ދީފައިވަނީ ފެން ކައްކާ ބޮލީގެ ޢިއްޒަތެވެ‪ .‬ރައްޓެހި‬ ‫ނ‬ ‫ކ ް‬ ‫މރު ކުލުނެވެ‪ .‬ތާ ު‬ ‫ނ ހި ާ‬ ‫މދުގައި ބާއްވަ ީ‬ ‫ނ ެ‬ ‫ނ ާ‬ ‫ގތްތިމާގެ މީހު ް‬ ‫އ ާ‬ ‫ރަޙްމަތްތެރިންނާ ި‬ ‫ނ ފަށާނެއެވެ‪ .‬ރޭގަނޑުދާ ހަތަރުދަމުކުރާ‬ ‫ބިއްކޮއްޓިއެއް ފެންނަ އިރަށް މައްލަވަ ކުރަ ް‬ ‫ގ‬ ‫އނާ ެ‬ ‫ކށި ބިނުމަކީ ޭ‬ ‫ވރު ކުރަފި ހޯދުމެވެ‪ .‬އަދި ފެންނެތް ބޮޑެތި ާ‬ ‫މަސައްކަތަކީ ހަނދު ަ‬ ‫ނނަކަމެކެވެ‪.‬‬ ‫ކަށީގައި ހިފާފައި ހު ް‬ ‫ލ‬ ‫މންދަނިކޮށް އޭނާގެ ބޮ ާ‬ ‫ޓގެ ދަތުރުގެ ދުވަސްތައް ގުނަ ު‬ ‫މިފަދަ ގޮތަކަށް މާއް ެ‬ ‫ވ‬ ‫ހއިލައިފިއެވެ‪ .‬މާ ގިނަ ދުވަސްތަކެއް ނު ެ‬ ‫ލ ކަ ަ‬ ‫އަޅާގޮތް ވެއްޖެއެވެ‪ .‬އިސާހިތަކު ނަގި ި‬ ‫ލ‬ ‫ހން ނަގި ި‬ ‫އންމެ ފަ ު‬ ‫ށ ބަދަލު ވެއްޖެއެވެ‪ެ .‬‬ ‫އންބަފައިންގެ ގެއަ ް‬ ‫ޒާއްކޮ‪ ،‬އޭނާގެ މަ ި‬ ‫ނނެވެ‪.‬‬ ‫ނހެ ް‬ ‫ފނު ޖެހު ީ‬ ‫ގ ހަތަރު އުދަރެސް ެ‬ ‫ވ އޭނާ ެ‬ ‫ވެސް ކެނޑުނީއެވެ‪ .‬މާއްޓެއަށް ހީ ީ‬ ‫ލ‬ ‫އ ަ‬ ‫އމި ް‬ ‫ހނީ މާއްޓެ ަ‬ ‫އ ޖެ ު‬ ‫ނ ގޮތުގައި މި ދަންތުރާގަ ި‬ ‫ނތީ އިވު ު‬ ‫ތން ބު ާ‬ ‫ނ މަ ި‬ ‫ތުންތު ް‬ ‫ނ‬ ‫ނވެ‪ .‬މީގެ އިތުރު ް‬ ‫ނ ެ‬ ‫ގ ގޮތު ް‬ ‫ގ ނަތީޖާއެއް ެ‬ ‫ނން އުޅުމު ެ‬ ‫ލށް އަތްބާ ަ‬ ‫ޔ ަ‬ ‫އަށެވެ‪ .‬ކަފަ ބަނޑި ަ‬ ‫ނ ވެސް އެހެންތާއެވެ‪.‬‬ ‫ޏ ވާ ީ‬ ‫ހލަ ރަނޑަހާވަން ާ‬ ‫ރޭދަލާދާން ހަދައިގެ ވެސް މެއެވެ‪ .‬މިކަ ަ‬ ‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|111‬ޞަފްޙާ‬

‫މ‬ ‫ބރޮޅިއެއް ފެންނައިރަށް ކޮށާލުމަކީ އާއް ު‬ ‫ބހޮވާށެވެ‪ .‬ނެރުމަތީ ު‬ ‫އަބަދުވެސް އުޅޭނީ ޯ‬ ‫ހން ޅައެއްޗެއް އެޅުނީއެވެ‪.‬‬ ‫ކަމެކެވެ‪ .‬އެންމެ ފަ ު‬ ‫ކ އެއްގޮތެވެ‪.‬‬ ‫ތއް ދިޔައިރު އޭނާއެކޭ ކަނޑިއްމަ އުޅާގަނޑޭ ޭ‬ ‫މި ހިސާބަށް ކަންތައް ަ‬ ‫ކެހުން ފިލިއިރު މީހާ ހުރީ ކެތި ބޯދަށުން އަޅާފައިވާ މީހަކާ އެއްވަރު ވެފައެވެ‪ .‬އެވަރުން‬ ‫ޖހަންފަށައިފިއެވެ‪.‬‬ ‫ސ ަ‬ ‫ޒއްކޮގެ ކަފުގައި ވެ ް‬ ‫ނ ާ‬ ‫މ ފަހު ް‬ ‫ވެސް ދުލެއް ނުކުރެއެވެ‪ .‬އެން ެ‬ ‫އކަތް ފަށައިފިއެވެ‪.‬‬ ‫އަނެއްކާ ވެސް ޅޮސް އުނދޯއްޔަށް އަރުވާ‪ ،‬ހެއްލާލެވޭތޯ މަސަ ް‬ ‫ށ‬ ‫މ ް‬ ‫ނނައިރަށް ޒާއްކޮ ހަދާގޮތަކީ ވަށިވަށިން ދެނީއެވެ‪ .‬އެކަމަކު މިކަ ަ‬ ‫މާއްޓެ ފެ ް‬ ‫ހތުން ހިނގަނީއެވެ‪.‬‬ ‫މން ޒާއްކޮގެ ފަސްފަ ަ‬ ‫އވެ‪ .‬ކެނދި މުޅި އުކަ ު‬ ‫ފަރުވާލެއް ނުބަހައްޓަ ެ‬ ‫ލ‬ ‫އޔެވެ؟ ކެނދުމުޅިއަށް ވެ ި‬ ‫ގ ހެ ް‬ ‫ކން އެނ ޭ‬ ‫ނތައްކުރީ ކިހިނަކުން ަ‬ ‫ކ ް‬ ‫ސ ނާއްކޮ ަ‬ ‫ނަމަވެ ް‬ ‫އެޅީއެވެ‪ .‬މާއްޓެ އިނދެ ޖެހުނީއެވެ‪.‬‬ ‫ސ‬ ‫ޖހާލައިފިއެވެ‪ .‬އަނެއްކާ ވެ ް‬ ‫އގައި ހުއްޓާ އޮޑިދަށުން ަ‬ ‫މިފަދަ ހިތްދަތި ހާލެ ް‬ ‫ނނީ‬ ‫ހރު މާއްޓެ ފެން ަ‬ ‫ލން ފަށައިފިއެވެ‪ .‬މި ާ‬ ‫ވާހަކަދައްކަން ފަށައިފިއެވެ‪ .‬މާއްޓެ ވަށިބާ ަ‬ ‫ޅއް ނޫނެވެ‪ .‬ޒާއްކޮ‬ ‫ނވެ‪ .‬އެހެނަސް ވައިމަތި އެހާ ރަނގަ ެ‬ ‫ޒާއްކޮގެ ގޭތެރެއިން ެ‬ ‫ށ‬ ‫ށ މާއްޓެއާ ދިމާއަ ް‬ ‫ލން ނޫޅޭ ޭ‬ ‫ރށް ފަނާ ާ‬ ‫ހއްނުވިއެވެ‪ .‬ވާދޫ ބޭ ަ‬ ‫އ ބަ ެ‬ ‫އިންނާކަށް އެ ް‬ ‫ބުނެފިއެވެ‪ .‬އަދި މާއްޓެއަށް ނަޞޭޙަތްތެރިވާން ފެށިއެވެ‪.‬‬ ‫ސ‬ ‫ޔ ޅޮ ް‬ ‫ނހަދާށެވެ‪ .‬ތި ަ‬ ‫ށ ފެންފުރަން ަ‬ ‫ޔއެވެ‪ .‬ފޫނެއް ފަޔަ ް‬ ‫ނ ދި ަ‬ ‫ނމު ް‬ ‫ޒާއްކޮ ބު ަ‬ ‫އ‬ ‫ނ ހަމަ މާއްޓެއަށެވެ‪ .‬ހިތިކަނދޫވެލެއްގަ ި‬ ‫ވ ީ‬ ‫އުނދޯލި ހެއްލާކަށް ނުދާނަމެވެ‪ .‬މާއްޓެ ާ‬ ‫އަޅާ އެއްޗެއް ފޮނިކުރާށޭ ކިޔާފައި ފެންކަމުގައި މާމުއި އެޅިޔަސް‪ ،‬އޭގައި އަޅާ އެއްޗެއް‬ ‫ތދެވިދާނެއެވެ‪ .‬މީހުން ބުނެއެވެ‪ .‬އެއްފުޅަށް‬ ‫ވނެއެވެ‪ .‬އެކަމަކު ނަޞޭޙަ ް‬ ‫ފޮންޏެއް ނު ާ‬ ‫ނއެވެ‪.‬‬ ‫ލ ެ‬ ‫ކރި އަނެއް ފުޅަށް މަތިން ވެސް ފުންމާ ާ‬ ‫ނމާލި ބަ ަ‬ ‫މަތިން ފު ް‬ ‫މާކެޔޮޅު‬ ‫ްޙ‬ ‫‪|112‬ޞަފ ާ‬

‫އ‬ ‫ޔމެ ް‬ ‫ކަމުދި ު‬

‫ނުހުއްޓޭނެއެވެ‪.‬‬

‫އަހަރެންގެ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫މިހުރީ‪،‬‬

‫މާއްޓެ ތިޔަ‬

‫މީދާކޭ‬

‫އުނބެއް‬

‫ވަންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬ ‫ޓ‬ ‫އ ނެތެވެ‪ .‬މާއް ެ‬ ‫އކަތްކުރުމުގެ ބޭނުމެ ް‬ ‫ތ އޮމާންކުރަން މަސަ ް‬ ‫ނޫނިއްޔާއެވެ‪ .‬މަ ި‬ ‫މލުން ލުހެލައިފީމެވެ‪.‬‬ ‫ހަނދާންތައް ު‬ ‫ރ‬ ‫ގ ި‬ ‫ވސް މޮޔަ ެ‬ ‫ހރިކަމުގައިވީ ނަމަ ެ‬ ‫ު‬ ‫ޒއްކޮގެ ބަހުރުވަ‬ ‫ާ‬ ‫މިފަދަ ގޮތަކަށް‬ ‫އ‬ ‫ގސް އާދޭސްކުރުމުގައި މާއްޓެ‪ ،‬ދުވަސްތަ ް‬ ‫ހން ފަހަތުން ދުރަށް ނު ޮ‬ ‫އަވަލައިގެން އުޅޭ ެ‬ ‫ނ‬ ‫ވސް‪ ،‬ކީހާޅެން ފަރިއްސަށްވެގެން ދިޔުމު ް‬ ‫ގުނަމުން ދިޔައެވެ‪ .‬ފަނުފުލުން ލީއިރު ެ‬ ‫ވެސް ހިތްވަރު ދޫކޮށެއް ނުލައެވެ‪.‬‬

‫=އައިޝަތު ސިޔަނާ‪12 /‬އޭ‪ /‬ސުނޯރޯސް‪ ،‬ހއ‪.‬އިހަވަންދޫ=‬ ‫ގ‬ ‫މން އެގެންދަނީ އޭނާ ެ‬ ‫ސނަ ު‬ ‫ދ ރޫނާ ވި ް‬ ‫އލުގައި އިނ ެ‬ ‫ނ މާހަ ު‬ ‫މ ް‬ ‫ހމަހި ޭ‬ ‫އ ަ‬ ‫ެ‬ ‫ގ‬ ‫ބލުގައި ކުރި އޭނާ ެ‬ ‫މއިންބަފައިންގެ ނުގަ ޫ‬ ‫ރނެ ގޮތަކާމެދުއެވެ‪ަ .‬‬ ‫ފިރިމީހާ އިސްލާހުކު ާ‬ ‫ނ‬ ‫ރނާ ސިއްސައިގެ ް‬ ‫ފއެވެ‪ .‬ކުއްލި އަކަށް ޫ‬ ‫ނ އެ ފުށްމިފުށަށް ޖެހި ަ‬ ‫ނ ވަ ީ‬ ‫އަލަތު ކައިވެ ި‬ ‫ދިޔައީ އޭނާގެ ފިރިމީހާ އާދިލް ކޮޓަރިއަށް ވަދެ ދޮރުލެއްޕި އަޑަށެވެ‪ .‬ރޫނާ ކޮޓރީގައި‬ ‫އ‬ ‫ނދަމު އަލިވެ ދެއެ ް‬ ‫އ ލިއެވެ‪ .‬ގަޑިން މެ ް‬ ‫ލއިފައި ފުން ނޭވާއެ ް‬ ‫ހުރި ގަޑިއަށް ބަލައި ަ‬ ‫ޖަހަނީއެވެ‪.‬‬ ‫ހރެ ރޫނާ އާދީލް ގާތު އަހައިލިއެވެ‪.‬‬ ‫އާދީލް‪ ..‬ކާންހަދައިދެންތަ؟" ވަރަށް ނުކެރި ު‬ ‫ލ ނިދާތިރީގަ‪ ".‬އާދިލް‬ ‫ރ ނުކެވިގެންނެއް‪ .‬ކަ ޭ‬ ‫ލ ހަދާ ޒަހަ ު‬ ‫ހން ކަ ޭ‬ ‫މ ެ‬ ‫ނ ކޮން ެ‬ ‫"މަ ނޫޅެ ް‬ ‫ކދެއްކިއެވެ‪.‬‬ ‫ރހުމުގެ ރާގުގައި ވާހަ ަ‬ ‫އާދައިގެ މަތިން ނު ު‬

‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|113‬ޞަފްޙާ‬

‫ތ‬ ‫މ ީ‬ ‫ރޫނާ އާދިލް ބުނި ފަދައިން އެއްވެސް ޝަކުވާއެއް ކުރުމެއްނެތި ގޮސް މުށިގަނޑު ަ‬ ‫ނ‬ ‫ނމު ް‬ ‫ނނިދިފައެވެ‪ .‬ރޫނާ ވިސް ަ‬ ‫އށް އޮތީ ު‬ ‫އޮށޯތެވެ‪ .‬އާދިލަށް ނިދުނުއިރު ވެސް ރޫނާ ަ‬ ‫އ މެދުއެވެ‪.‬‬ ‫ދިޔައީ އޭނާގެ މާޒީ ާ‬ ‫ޅނު ދުވަސްވަރުއެވެ‪.‬‬ ‫ވން އު ު‬ ‫ކލެޖުގައި ކިޔަ ަ‬ ‫ވ ޮ‬ ‫ނމެ ފުރަތަމަ ދިމާ ީ‬ ‫ރޫނާއާއި އާދިލް އެ ް‬ ‫ހވާލުކުރި ޕުރޮޖެކްޓު‬ ‫އހަރެވެ‪ .‬ކުލާހުގައި ަ‬ ‫ނ އެންމެ ސަތާރަ ަ‬ ‫އޭރު ރޫނާގެ އުމުރު ް‬ ‫ކ‬ ‫ވމާއެ ު‬ ‫ނ އެކުއެކީގައެވެ‪ .‬މިހެން ު‬ ‫ކރަންޖެހު ީ‬ ‫ވޯރކެއްގައި އެދެމީހުންނަށް މަސައްކަތް ު‬ ‫އ‬ ‫ޒޖާ ި‬ ‫ގތެއް ނުނެގިއެވެ‪ .‬އާދިލްގެ ސަކަ މި ާ‬ ‫ވރިވާކަށް މާގިނަ ވަ ު‬ ‫އެ ދެ މީހުން އެކު ެ‬ ‫ބނީ ރޫނާއަށް ނުވެސް އެނގިހުރެއެވެ‪ .‬އާދިލަށް‬ ‫ތންވުމަށް ރޫނާގެ ޅަހިތް ލެ ު‬ ‫އޭނާގެ ހިނި ު‬ ‫ދ‬ ‫އ އެހިތުގައި ވިން ު‬ ‫ވެސް ރޫނާއާ އެކީގައި ވުގުތު ހޭދަކުރަން ފެށުމުން ރޫނާއަށް ޓަކަ ި‬ ‫އ‬ ‫މ ް‬ ‫ޖަހަން ފެށިއެވެ‪ .‬ރޫނާ ގެއްލިދާނެކަމުގެ ބިރަށް ޓަކައި އާދިލް އެއްވެސް ފަސްޖެހު ެ‬ ‫މން ދިޔައެވެ‪.‬‬ ‫ނެތި ރޫނާއަށް އެދެ ު‬ ‫ނ ވެސް އާދިލްދެކެ‬ ‫ރ ާ‬ ‫ޫ‬ ‫އނ ބަސްބުނެވުނީ‬ ‫ރޫނާއަށް އާދިލްގެ ހުށަހެޅުމަށް ާ‬ ‫ލޯބިވެވުނީމައެވެ‪.‬‬

‫ރނާގެ‬ ‫ޫ‬

‫ވން‬ ‫ކިޔެ ު‬

‫ނމުމާއެކު‬ ‫ި‬

‫ލ‬ ‫އާދި ް‬

‫ވ‬ ‫ބނުން ީ‬ ‫ޭ‬

‫ށ‬ ‫އަވަހަ ް‬

‫ވމައެވެ‪.‬‬ ‫ވ ރޫނާ ޅަ ީ‬ ‫ލނު ީ‬ ‫މ ޤަބޫ ު‬ ‫މން އެކަ ާ‬ ‫ނމަ ެ‬ ‫މވެސް ރޫނާގެ މަ ް‬ ‫ކައިވެނިކުރާށެވެ‪ .‬ނަ ަ‬ ‫ގ‬ ‫ނ އޭނާ ެ‬ ‫ނމަވެސް ރޫ ާ‬ ‫ތފާތެއް ހުރީމައެވެ‪ަ .‬‬ ‫ޑ ަ‬ ‫ހންގެ މެދުގައި ބޮ ު‬ ‫ނ ދެމީ ު‬ ‫އުމުރުގެ ގޮތު ް‬ ‫ބސްޤަބޫލުކޮށް އާދިލްއާ ކައިވެނިކުރީ އާދިލްދެކެ ލޯބިވާތީއެވެ‪.‬‬ ‫މައިންބަފައިންގެ ަ‬ ‫ނންވީމައެވެ‪.‬‬ ‫އ އެކުގައި އުޅެން ބޭ ު‬ ‫މުޅިއުމުރަށް އުފަލުގަ ި‬ ‫އ ފުރުނުތަނާ އާދިލް ބަދަލުވިއެވެ‪ .‬އުފާވެރި ދުވަސްތަކުގެ‬ ‫ކައިވެންޏަށް އަހަރެ ް‬ ‫ނ‬ ‫މ ް‬ ‫މއި ރޫނާއާމެދު ފަރުވާކުޑަކުރަން ފެނު ު‬ ‫ނ އައު ާ‬ ‫ލހު ް‬ ‫ލ ގެއަށް ަ‬ ‫ސިއްކަޖެހުނެވެ‪ .‬އާދި ް‬ ‫އ‬ ‫ރޫނާގެ ޝަކުވާތައް އާދިލަށް އަމާޒުވިއެވެ‪ .‬ބަދަލުގައި ރޫނާއަށް ލިބެމުން ދިޔަ ީ‬ ‫އ ރޫނާ‬ ‫ރމުން ދިޔަ ީ‬ ‫ޔ އަނިޔާތަކަށް ކެތްކު ަ‬ ‫ރނާއަށް ކުރަމުންދި ަ‬ ‫އަނިޔާއެވެ‪ .‬އާދިލް ޫ‬ ‫ްޙ‬ ‫‪|114‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ވަންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬ ‫މ‬ ‫މ އެކި ާ‬ ‫ވނީތީ އެކަ ާ‬ ‫ގބޫލުގައި ކައިވެނުކުރެ ު‬ ‫ނ ނު ަ‬ ‫އދިލްދެކެ ލޯބިވާތީއެވެ‪ .‬މައިންބަފައި ް‬ ‫ދެރަވެ ލަދުގަންނާތީއެވެ‪.‬‬ ‫ނ‬ ‫ގ އަޑަށެވެ‪ .‬ރޫ ާ‬ ‫ޔލުތަކުން ބޭރުވެވުނީ ފަތިސްނަމާދު ބަންގީ ެ‬ ‫ރޫނާއަށް އޭނާގެ ހި ާ‬ ‫ށ‬ ‫ތން ތެދުވެ ފާހާނާއަށް ވަދެ ފެންވަރާ ވުޟޫކޮށްގެން ނަމާދަ ް‬ ‫އަވަހަށް މުށިގަނޑުމަ ި‬ ‫ތ‬ ‫ނ އާދިލަށް ގޮވަން ވެގެން އެނދުމަ ި‬ ‫ނމައިގެން ރޫ ާ‬ ‫އެރިއެވެ‪ .‬ނަމާދުކޮށް ނި ް‬ ‫ނ‬ ‫ގމަތިންވަ ީ‬ ‫މޅި އަނ ަ‬ ‫ގ ު‬ ‫ގންނެވެ‪ .‬އާދިލް ެ‬ ‫ގ ދެލޯދިޔައީ ބޮޑުވެ ެ‬ ‫ބަލައިލިއެވެ‪ .‬ރޫނާ ެ‬ ‫ރށް ރޮއިގަނެވުނެވެ‪.‬‬ ‫ސލެއެވެ‪ .‬ރޫނާއަށް ބާ ަ‬ ‫ތ ހު ް‬ ‫ލޭއައިސްފައެވެ‪ .‬އެދުމަތީ ވެސް އޮ ީ‬ ‫މހުން ކޮޓަރިއަށް އައެވެ‪.‬‬ ‫އެއަޑަށް ގޭ އެހެން ީ‬ ‫އާދިލްގެ މަރަށްފަހު ރޫނާއަށް އެނގުނީ އާދިލް ފޮރުވައިގެން އުޅުނު ސިއްރެވެ‪.‬‬ ‫އޭނާއަށްވަނީ‬

‫ލޭގެ‬

‫ކެންސަރުގެ‬

‫ޝިކާރައަކަށް‬

‫ވެފައެވެ‪.‬‬

‫އާދިލަށް‬

‫އޭނާއަކީ‬

‫ރނާ އޭނާއަށް ނަފުރަތު‬ ‫މން އޭނާ ބޭނުންވީ ޫ‬ ‫މނެއްކަން އެނގު ު‬ ‫ދުވަސްކޮޅެއްގެ މެހު ާ‬ ‫ކރަން އާދިލް ބޭނުން‬ ‫ކުރާށެވެ‪ .‬އެއީ އޭރުން އާދިލް ވަކިވެދިއުމުން ރޫނާ އެކަމާ ހިތާމަ ު‬ ‫އއީއެވެ‪ .‬ނަމަވެސް ރޫނާއަކަށް އާދިލްދެކެ‬ ‫ނުވީއެވެ‪ .‬އާދިލްގެ އުޅުމަށް އައިބަދަލަކީ ެ‬ ‫ވީލޯތްބެއް ނަފްރަތަކަށް ބަދަލެއް ނުކުރެވުނެވެ‪ .‬އެއަށްވުރެ ބޮޑަށް ރޫނާ އާދިލްދެކެ‬ ‫އ‬ ‫ތ ް‬ ‫ޔސް ރޫނާގެ ހިތުގައި އާދިލްގެ ހަނދާން ަ‬ ‫ނ ދިޔަ ަ‬ ‫ލާބިވިއެވެ‪ .‬އުމުރަށް ލޯބިގެއްލިގެ ް‬ ‫ނނެއެވެ‪.‬‬ ‫އާވެ އަބަދަށް ހުން ާ‬

‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|115‬ޞަފްޙާ‬

‫…‬ ‫=އައިޝަތު ސިޔަނާ‪12 ،‬އޭ‪ /‬ސުނޯރޯސް‪ ،‬ހއ‪.‬އިހަވަންދޫ=‬ ‫މހާރު‬ ‫އހަނދާންތަކެވެ‪ި .‬‬ ‫ގނޑެވެ‪ެ .‬‬ ‫މިއީ އެ ގޮނޑުދޮށެވެ‪ .‬އެ ވެލި ަ‬

‫ނ‬ ‫ސ ހީވަ ީ‬ ‫ވެ ް‬

‫ރންގެ ދަރިފުޅު އުޅޭ‬ ‫ނނެވެ‪ .‬އެއިރު އަހަރެންނަކީ އަހަ ެ‬ ‫ގވާލާހެ ް‬ ‫ދަރިފުޅު މަންމާއޭ ޮ‬ ‫އ‬ ‫ގޮތުން ބޮލުގައި ރިއްސާ މީހެކެވެ‪ .‬އަބަދު ފިރިމީހާގާތު ވެސް ދަރިފުޅު މިވެނި ކަމެ ް‬ ‫ރންނެއް‬ ‫ދއްކާ މީހެކެވެ‪ .‬އަހަ ެ‬ ‫އެވެނިކަމެއްގެ ވާހަކަ ަ‬

‫ބލަކު ނުރިއްސައެވެ‪.‬‬ ‫މިހާރަކު ޮ‬

‫ގއިވަނީ ޝަކުވާތައް‬ ‫ފިރިމީހާގާތު ޝަކުވާ އެއްވެސް ނުކުރަމެވެ‪ .‬ނަމަވެސް ހިތު ަ‬ ‫މ‬ ‫ފލާ ރިހްމެކެވެ‪ި .‬‬ ‫މވެ‪ .‬ހިތުގައިވަނީ ނު ި‬ ‫ނ ެ‬ ‫ކށް އިއްވާދޭން ބޭ ު‬ ‫ފުނިޖެހިފައެވެ‪ .‬މީހަ ަ‬ ‫ވ؟‬ ‫ހނެއް ހެއްޔެ ެ‬ ‫ބނުމެވެ‪ .‬އެކަމަކު ކި ި‬ ‫ނ ޭ‬ ‫ނޖުވާ ް‬ ‫ތަދުން މި ް‬ ‫ނ‬ ‫ނ ދަރިފުޅެވެ‪ .‬ލީ ް‬ ‫ބނު ހަމައެކަ ި‬ ‫އށް ލި ު‬ ‫އ އަހަރެންގެ ފިރިމީހާ ަ‬ ‫ރންނާ ި‬ ‫ލީނަކީ އަހަ ެ‬ ‫ގ ކުރެވުނީ‬ ‫ދލު ފާހަ ަ‬ ‫ނ ބަ ަ‬ ‫އން ަ‬ ‫ވ‪ .‬ލީނަށް ަ‬ ‫ނނެ ެ‬ ‫ލ ކުރިމަތި ް‬ ‫ނގެ ލޮ ު‬ ‫އ އަހަރެ ް‬ ‫ބޮޑުވަމުންއަ ީ‬ ‫ށ‬ ‫ނގެ ފިރިމީހާ އަކަ ް‬ ‫ޒ ވެގެން އުޅޭ އަހަރެ ް‬ ‫އަހަރެންނަށެވެ‪ .‬އަބަދު މަސައްކަތުގައި ބި ީ‬ ‫އ‪،‬‬ ‫އހަރުގެ ކުއްޖެއް ނަމަވެސް އޭނާގެ ވިސްނުމާ ި‬ ‫އމުރުން އެންމެ ‪ަ 4‬‬ ‫ނޫނެވެ‪ .‬ލީނަކީ ު‬ ‫އރާންވެ ކަންބޮޑުވާ‬ ‫ނނީ ބޮޑު މީހެއްގެ ގޮތަށެވެ‪ .‬އެއީ އަހަރެން އެންމެ ހަ ި‬ ‫ހން ަ‬ ‫ހިޔާލު ު‬ ‫ވ‬ ‫ނ އެހީވެދޭން އަތު ެ‬ ‫ލ ް‬ ‫އެއްކަމެވެ‪ .‬އަހަރެން ބަދިގޭގައި ސައި ހަދަން އުޅޭ ވަގުތު ީ‬ ‫މ‬ ‫ދާނެއެވެ‪ .‬ގޭތެރެ ސާފުކުރާ ވަގުތު އެކަމަށް އެހީވެދޭން އުޅެފާނެއެވެ‪ .‬ނަމަވެސް ކޮން ެ‬ ‫ކ‬ ‫ގނެފައި އެކުއްޖާ ރޮއްވާލަމެވެ‪ .‬ލީންދެ ެ‬ ‫ފަހަރަކު ލީނާ ދިމާއަށް ހަޅޭފަޅޭއް ޖަހާ ަ‬ ‫ލންވަނީއެވެ‪.‬‬ ‫ނ ޖެހި ު‬ ‫ރ މަސައްކަތް ކުރުވަ ް‬ ‫ކ ނޫނެވެ‪ .‬އެހާ ކުޑައި ު‬ ‫ވނީ ީ‬ ‫ބ ނު ަ‬ ‫އަހަރެން ލޯ ި‬ ‫ވ‪.‬‬ ‫ގެއްލުމެއް ވެދާނެތީއެ ެ‬

‫ްޙ‬ ‫‪|116‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ވަންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬ ‫ޅ‬ ‫ތވެ‪ .‬އަހަރެންގެ މު ީ‬ ‫ގ ވަގު ެ‬ ‫ހއްގެ ހެނދުނު ެ‬ ‫ރ ދުވަ ެ‬ ‫ހނިހި ު‬ ‫މ އެއީ ޮ‬ ‫ނނަ ަ‬ ‫ވ ގޮތު ް‬ ‫ހަނދާން ާ‬ ‫ށ ދަތުރު ދިއުމަށް‬ ‫ކ ރަށުގެ ތުނޑިއަ ް‬ ‫އާއިލާއާއި ބައެއް ގާތް އެކުވެރިންނާއެ ީ‬ ‫ގ‬ ‫ނވީ އެނާ ވަޒީފާއަށް ލަންކާއަށް ދިއުމު ެ‬ ‫ނ ް‬ ‫އމެވެ‪ .‬ފިރިމީހާ ބޭ ު‬ ‫ތައްޔާރުވަމުން ދިޔަ ީ‬ ‫ނ‬ ‫ށ އެއްޗެހި އަޅުމު ް‬ ‫ކުރިން އާއިލާއާ އެކު ވަގުތުކޮޅެއް ހޭދަކޮށްލާށެވެ‪ .‬އަހަރެން ދަބަހަ ް‬ ‫ލށް އުދަގޫވެފައެވެ‪ .‬އޭނާ ވާހަކަ ދައްކާއިރު‬ ‫ކ ދައްކާވަރުން ހުރީ ބޮ ަ‬ ‫ދިޔައިރު ލީން ވާހަ ަ‬ ‫ލން ވާހަކަދައްކަމުން ދިޔައެވެ‪ .‬އަހަރެން‬ ‫ނނެވެ‪ .‬ހުއްޓާނުލައި ީ‬ ‫ގެއްގުޅޭ ބަހުރުވައަކު ް‬ ‫ގ‬ ‫ނ އަތުންނެވެ‪ .‬އަނ ަ‬ ‫ކ ދެއްކު ީ‬ ‫ނނަށް ވާހަ ަ‬ ‫އށް ގަދަވިއެވެ‪ .‬އަހަ ް‬ ‫އންތިހާ ަ‬ ‫ރުޅި ވެސް ި‬ ‫ހމަލާއެއް ދިނީމެވެ‪.‬‬ ‫ނ ަ‬ ‫ނގެ ކޯތާފަތް މައްޗަށް އަހަރެންގެ އަތުން ހޫ ު‬ ‫އަކުންނޫނެވެ‪ .‬ލީ ް‬ ‫މހާ ވެސް ކޮޓަރިއަށް‬ ‫ލީން އަޑުގެ ކޮޅަށް ރޯންފެށިއެވެ‪ .‬އެ އަޑަށް އަހަރެންގެ ފިރި ީ‬ ‫ވަނެވެ‪.‬‬ ‫ނ‬ ‫ށ އަރާ ކާކު ކައިރިން ވާހަކަދަސްކޮށްގެ ް‬ ‫ށށް ލިބިފަހުރި‪ .‬މަހިތަ ް‬ ‫"މިހިރި ދަރިއެއް މަ ަ‬ ‫މ ނުކިޔާތި!'‬ ‫މން ަ‬ ‫ށ ަ‬ ‫ވހަކަދައްކަންޔާ މަށަ ް‬ ‫ހން ާ‬ ‫ނ ތި ެ‬ ‫ޖ މިއުޅުނީ‪ .‬ލީ ް‬ ‫ބާއޭ މިކުއް ާ‬ ‫ނ ފަހުންނެވެ‪ .‬އެހެން‬ ‫ގނީ އެ އެއް ބުނެވު ު‬ ‫ސ އަހަރެންނަށް އެނ ު‬ ‫ބުނެވުނު ބަސް ވެ ް‬ ‫އހަރެން ދެރަ ވެސް ވިއެވެ‪.‬‬ ‫ބުނެވުނީތީ ަ‬ ‫ނ‬ ‫އހަރެން ގާތު މައާފަށްއެދުނެވެ‪ .‬އަހަރެ ް‬ ‫މން ަ‬ ‫ނ ގިސްލަ ު‬ ‫"ސޮރީ‪ ..‬މަ‪..‬މަންމީ‪ "..‬ލީ ް‬ ‫ނ‬ ‫ވމު ް‬ ‫އރީމެވެ‪ .‬ބޯމަތި ަ‬ ‫ކޕަށް ެ‬ ‫އސާފަ އޮތް ޕި ަ‬ ‫މޖަ ް‬ ‫ށ ހަ ަ‬ ‫ތރު ދިޔުމަ ް‬ ‫ނލާ ދަ ު‬ ‫އަޅައި ވެސް ު‬ ‫ގހާލުގައެވެ‪.‬‬ ‫ނނަ ތޫފާނު ނޭނ ޭ‬ ‫ލގަނޑުން އަހަރެންގެ ހަޔާތަށް އަ ް‬ ‫އަންނަ ވިއްސާރަ ވި ާ‬ ‫ނ އުޅުނެވެ‪.‬‬ ‫ނ ކުޅެ ް‬ ‫މ ް‬ ‫ޖހަ ު‬ ‫މން ހީހީފައި ސަކަރާތް ަ‬ ‫ނވެ‪ .‬އެން ެ‬ ‫ޖ ފުށު ެ‬ ‫ދަތުރުގެ މަ ާ‬ ‫ނ‬ ‫ނ އުޅުނެވެ‪ .‬އަހަރެ ް‬ ‫އ ކުޅު ް‬ ‫މޖާނަގާފަ ި‬ ‫އ ަ‬ ‫ސ މޫދުގަ ި‬ ‫ފރިމީހާ ވެ ް‬ ‫ރންގެ ި‬ ‫ލީންއާއި އަހަ ެ‬ ‫އޔެވެ؟‬ ‫މ މަންޒަރެއް ހެ ް‬ ‫ނނެވެ‪ .‬ކިހާ ހިތްގައި ު‬ ‫ގ ް‬ ‫ހނިތުންވެލައި ެ‬ ‫ނ އިނީ ި‬ ‫ބލަ ް‬ ‫އެ މަންޒަރު ަ‬

‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|117‬ޞަފްޙާ‬

‫ގ‬ ‫މ ެ‬ ‫ށވެލީ އަރާމުކޮލު ު‬ ‫ނނޭވާއެއްލީމެވެ‪ .‬އަދި ވެލިގަނޑުމަތީ އޮ ޯ‬ ‫އަހަރެން ލޯމަރާ ފު ް‬ ‫ބޭނުމުގައެވެ‪.‬‬ ‫ށ‬ ‫ޅލަވައިގަތް އަޑަށް އަހަރެންނަ ް‬ ‫ކޔާ ހަ ޭ‬ ‫ލންއޭ ި‬ ‫ކ ީ‬ ‫ކުއްލިއަކަށް އާއިލާ މީހަ ު‬ ‫ނ‬ ‫މންޒަރަކު ް‬ ‫ތެދުވެވުނެވެ‪ .‬އަވަސް ނަޒަރެއް ދެވުނީ މޫދާ ދިމާއަށެވެ‪ .‬ފެނުނު ަ‬ ‫ޔ‬ ‫ކ ާ‬ ‫ސލާމަތްކުރާށޭ ި‬ ‫އވެ‪ .‬އަހަރެން ލީން ަ‬ ‫ހން ހީވި ެ‬ ‫އަހަރެންގެ ހިތް މޭފަޅާ ނިކުމިގަތް ެ‬ ‫އށް ފަތާފައި ދެވޭތޯ‬ ‫ދުއްވާގަތީމެވެ‪ .‬އޭރު އަހަރެންގެ ފިރިމީހާ ވެސް ލީންއާއި ދިމާ ަ‬ ‫ނ ވާގޮތެއް ނުވިއެވެ‪.‬‬ ‫އއިގަދަކަމުން އެކަ ް‬ ‫ދޔައެވެ‪ .‬ނަމަވެސް‪ޮ ،‬‬ ‫މަސައްކަތްކުރަމުން ި‬ ‫ހ‬ ‫މ ާ‬ ‫ނ އަހަރެންގެ ފިރި ީ‬ ‫ކޑުމަށްޗަށް ލައިގެ ް‬ ‫ލން ޮ‬ ‫ހން ީ‬ ‫ގާތްގަޑަކަށް ‪ 15‬މިނެޓް ފަ ު‬ ‫ގ‬ ‫ށ އަޑުން އަޑުނަ ާ‬ ‫ނލައެވެ‪ .‬އަހަރެންނަ ް‬ ‫ފނުނެވެ‪ .‬ލީން ނޭވައެއް ު‬ ‫އަންނަތަން ެ‬ ‫ރޮއެގަނެވުނެވެ‪.‬‬ ‫އ‬ ‫ނނގެއެވެ‪ .‬އަހާކަށް ބޭނުމެ ް‬ ‫ރންނަކަށް ޭ‬ ‫އެ ހާދިސާ ހިނގި އސްލު ސަބަބު އަހަ ެ‬ ‫ތ‬ ‫ކމެވެ‪ .‬ލީން ކުރިމަ ީ‬ ‫އކަނި އެނގޭ އެއްޗަކީ ލީން މަރުވީގެބިގެން ަ‬ ‫ވެސް ނުވިއެވެ‪ .‬ހަމަ ެ‬ ‫ވ‪ .‬ވަރަށް ބޮޑަށެވެ‪.‬‬ ‫ލންދެކެ ލޯބިވެއެ ެ‬ ‫ރން ީ‬ ‫ކިތަންމެ ހަރުކަށިކޮށް އުޅުނެއްކަމަކު އަހަ ެ‬ ‫ގ‬ ‫އެއީ އަހަރެންގެ ހުރި ހަމައެކަނީ ދަރިފުޅެވެ‪ .‬އެ ދަރިފުޅިގެ ހަނދާން އަހަރެން ެ‬ ‫ދ‬ ‫ނމަ އަބަ ު‬ ‫ސ ރިހްމެއްގެ ގޮތުގައެވެ‪ .‬މި މަ ް‬ ‫ހިތުގައި އަބަދު ވެސް ވާނެއެވެ‪ .‬ނަމަވެ ް‬ ‫ވެސް‬

‫ދަރިފުޅުދެކެ‬

‫ލޯބިވެއެވެ‪.‬‬

‫ނތިހާއަށެވެ‪.‬‬ ‫އި ް‬

‫ވހަކަ‬ ‫ލޯބިވާ ާ‬

‫ތ‬ ‫ބނެވުނީ ީ‬ ‫ނު ު‬

‫މައާފުކުރާށެވެ‪.‬‬

‫ްޙ‬ ‫‪|118‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ވަންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬

‫=މަރްޔަމް ސުޙާ‪12 ،‬ބީ‪ /‬އަލިގާ‪ ،‬ހއ‪.‬އިހަވަންދޫ=‬ ‫ތ‬ ‫ނ ވަގު ު‬ ‫ކޮޓަރީގެ މެދަށްވާގޮތަށް ހަރުކުރެވިފައި ހުރި ބޮޑު ތަސްވީރަށް ބަލައިލެވު ު‬ ‫ނ‬ ‫ހާޝިމްގެ ދެ ލޯ ކަރުނައިން ފުސްވިއެވެ‪ .‬ކަޅި ޖަހައި ނުލައި ކުރިމަތި ް‬ ‫އ‬ ‫ނ ސިފަވަމުން ދިޔަ ީ‬ ‫ނ އިންއިރު ލޯކުރިމަތި ް‬ ‫ވރަށް ބަލަހައްޓައިގެ ް‬ ‫މންދިޔަ ތަސް ީ‬ ‫ފެންނަ ު‬ ‫އ‬ ‫އޙްތިޔާރަކާއި ނުލަ ި‬ ‫މީގެ ‪ 25‬އަހަރު ކުރިޔެވެ‪ .‬އެ ދުވަސްތަކެވެ‪ .‬އެ ހަނދާންތަކެވެ‪ި .‬‬ ‫ނ‬ ‫ހ ް‬ ‫ވ ެ‬ ‫ހއްގެ ހިލަން ީ‬ ‫ނ ފެށުނެވެ‪ .‬އެވަގުތު އޭނާގެ ފަހަތުން މީ ެ‬ ‫ހާޝިމަށް ގިސްލެވެ ް‬ ‫ތގައި ވެސް އާވެ‬ ‫އދަލު ވިއިރު ދެހި ު‬ ‫ޅ ބަ ް‬ ‫އލެވުނެވެ‪ .‬ހަތަރު ކަ ި‬ ‫ހީވެ ބަލަ ި‬ ‫ލ އެ ހަނދާންތަކެވެ‪.‬‬ ‫އވެ‪ .‬ހިތުން ނުފި ާ‬ ‫އާލާވަމުންދިޔައީ މާޒީ ެ‬ ‫އ‬ ‫އދިމާއަށް ދެވުނީ ދުވެފައެވެ‪ .‬ނިމުމެއް އަ ީ‬ ‫ވިއްސާކޮޓަރި ދޮރުހުޅުވުމާއެކު ހާޝިމަށް ެ‬ ‫ބ ދަރިއަކަށް ޓަކައި‬ ‫ތޒާރަށެވެ‪ .‬އާއެކެވެ‪ .‬ލޯބިލޯ ި‬ ‫އހަރު ކުރި އިން ި‬ ‫ހމްނާ‪ަ 4 ،‬‬ ‫އޭނާއާއި ަ‬ ‫ނ ފުރިފައިވި‬ ‫އޖާބަކުރައްވައިފިއެވެ‪ .‬ޙަމްދު ް‬ ‫ރ ދުޢާތައް މިއަދު ި‬ ‫އެ ދެމަފިރިން ކު ި‬ ‫އޓުނެވެ‪" .‬މަރުޙަބާ! އަންހެން ކުއްޖެއް!"‬ ‫ހިތަކާއެކު ދޮރުކުރިމަތީގައި ހާޝިމް ހު ް‬ ‫ލއެވެ‪ .‬އުފާވެރިކަމުގެ‬ ‫ހނިތުންވެ ި‬ ‫ލއިދެމުން ި‬ ‫ޝމްގެ އަތަށް ދަރިފުޅު ަ‬ ‫ނަރުސް ކުއްޖާ‪ ،‬ހާ ި‬ ‫ގ‬ ‫އިންތިހާއާއިއެކު ހާޝިމް އެދަރިފުޅަށް އިސްއުފުލާ ބަލައިލިއެވެ‪ .‬އެއާއެކު އެ މޫނުމަތީ ެ‬ ‫ނ‬ ‫ގންދިޔައީ‪ ،‬އިވިދާ ެ‬ ‫ނ ދިޔައެވެ‪ .‬ދެން އިވި ެ‬ ‫ގ ތެރޭގައި ބަދަލުވެގެ ް‬ ‫ކުލަވަރު ހިނދުކޮޅެއް ެ‬ ‫ނ‬ ‫ކަމަށް ކުރިން ފަހަރެއްގައި ވެސް ހީކޮށްފައިނުވާ ބަސްތަކެކެވެ‪ .‬މުސްތަޤްބަލަށް އޭ ާ‬ ‫ރޭވި އުފާވެރި ދިރިއުން ވަޔަށް ބުރައިގެން ދިޔަފަދައެވެ‪.‬‬ ‫ވ‬ ‫ލ ކުރަން ޖެހިފައި ާ‬ ‫ޙމަ ް‬ ‫އޭނާގެ ދަރިފުޅަކީ ކްރެނިއޯފޭޝިއަލް ސިންޑްރޯމް ތަ ަ‬ ‫މ‬ ‫މއުޓޭޝަނެއްގެ ސަބަބުން ކުރިމަތިވާ ި‬ ‫ކުއްޖެކެވެ‪ .‬ޢާއްމު ގޮތެއްގައި ޖެނެޓިކް ި‬ ‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|119‬ޞަފްޙާ‬

‫ށ‬ ‫މނުގެ ބައްޓަމަ ް‬ ‫ވންތަށް ޢައިބުވެއެވެ‪ޫ .‬‬ ‫ގ ގުނަ ަ‬ ‫މނުމަތީ ެ‬ ‫ގ ޫ‬ ‫ޙާލަތުގައި‪ ،‬ކުއްޖާ ެ‬ ‫ނ‬ ‫މ ު‬ ‫ބަދަލުއާދެއެވެ‪ .‬ޚުދު އޭނާގެ ދަރިފުޅަކީ ވެސް މިފަދަ މިސާލެކެވެ‪ .‬ހާޝިމަށް ޫ‬ ‫ވ‪ .‬ދަރިފުޅު ނަރުސް‬ ‫އޖެއެ ެ‬ ‫މލާ މޯޅިވެ ް‬ ‫މނު ި‬ ‫ޖލާވެފައިވި އޭނާގެ ޫ‬ ‫އަނބުރާލެވުނެވެ‪ .‬އު ާ‬ ‫އ‬ ‫ލމެ ް‬ ‫އ ހުރެއެވެ‪ .‬އެ ތުއްތު މޫނަށް ބަލައި ު‬ ‫ކުއްޖާ އަތަށް އަނބުރާ ދިނީ ވެސް އެގޮތުގަ ި‬ ‫ވެސް ނެތިއެވެ‪.‬‬ ‫އ‬ ‫މ ި‬ ‫އެދުވަހަށްފަހު ފެނިގެން ދިޔައީ މުޅިން ބަދަލުވެފައިވާ ހާޝިމެކެވެ‪ .‬މަޑުމައިތިރިކަ ަ‬ ‫ގ‬ ‫ގ ހިތު ެ‬ ‫އކު ހަމްނާ ެ‬ ‫ހއަށް މި އައި ބަދަލާ ެ‬ ‫ލއް ކަމުގައިވި ފިރިމީ ާ‬ ‫އޯގާތެރިކަމުގެ މިސާ ެ‬ ‫ޅ ދިރިއުޅުން ބަދަލުވެއްޖެއެވެ‪.‬‬ ‫ފރިންގެ މު ި‬ ‫ބމާއެކު ދެމަ ި‬ ‫ގިލަންވީ އިތުރެވެ‪ .‬ރޫނާ ލި ު‬ ‫ނ‬ ‫ނތައް މިއަދު ބަ ަ‬ ‫ނއި ބައްދަލުކުރި މޫ ު‬ ‫ނ ާ‬ ‫މހު ް‬ ‫ތކާ އެކު އެ ީ‬ ‫ތންވުން ަ‬ ‫ކުރިން ހިނި ު‬ ‫ގ‬ ‫ވެއްޖެއެވެ‪ .‬ހެޔޮއެދުންތަކުގެ ބަދަލުގައި ކަންފަތަށް އަދު ހެރެމުންދަނީ ވިހަ ބަސްތަކު ެ‬ ‫ފރިންނަށް ހިތްވަރެއް‬ ‫ނ އެދެމަ ި‬ ‫ތީރުތަކެވެ‪ .‬ލަގޮނޑި ފަޅައިގެން ދާހާވެއެވެ‪ .‬ހިތް އެދެ ީ‬ ‫ށ ފަސްލައި ފޮރުވުމަށެވެ‪.‬‬ ‫ބން އެހިތާމަތަ ް‬ ‫މށެވެ‪ .‬ހާޝިމްގެ ލޯ ި‬ ‫ވ ަ‬ ‫ކަމުގައި ހާޝިމް ު‬ ‫އކަ ދުވަހު މިގޮތުގައި އުޅެވިއްޖެ މަށަށް!‬ ‫މނާ! ލަ ް‬ ‫ނމައިފިން ހަ ް‬ ‫"އަހަރެން ގޮތެއް ނި ް‬ ‫ށ‬ ‫ޑކުދިންގެ ހިޔާއަ ް‬ ‫ނމައިފިން ރޫނާ ކު ަ‬ ‫ނން! އަހަރެން ނި ް‬ ‫ޫ‬ ‫އެކަމަކު ދެނެއް‬ ‫އ އަވަދިނެތި އުޅުނު‬ ‫ރގެ ވަގުތު ދަރިފުޅު މަސަލަސް ކުރުމުގަ ި‬ ‫ފޮނުވައިލަން!" ހަވީ ު‬ ‫އވެ‪.‬‬ ‫މ ބަސްތައް އަޑުއިވިފައި ހުރިތަނަށް ގަޑުވި ެ‬ ‫ހަމްނާ‪ ،‬ހާޝިމްގެ ި‬ ‫ތ‬ ‫އ ު‬ ‫ރއް ނުފުރޭ ތު ް‬ ‫ތ؟ މިއީ އަދި އަހަ ެ‬ ‫މ ތިހުރީ ހަމަހޭގައި ަ‬ ‫ލ ހާޝި ް‬ ‫"ކީކޭ! ބަ ަ‬ ‫ނވިއްޖެއެވެ‪ .‬އެތައް‬ ‫ފުރާނައެކޭ! މި ކުއްޖާގެ ކޮންކުށެއް އޮތީތަ؟" ހަމްނައަށް ރޮއި ގަ ެ‬ ‫ނ މަސައްކަތްކުރިއެވެ‪ .‬އެތައް ކަރުނައެއް‬ ‫އ ާ‬ ‫ގ ހިތް ބަދަލުވޭތޯ ޭ‬ ‫ގޮތަކުން ހާޝިމް ެ‬ ‫ތ‬ ‫ށ އަސަރެއް ނުކުރިއެވެ‪ .‬ބަދަލުގައި އެހި ް‬ ‫ސ‪ ،‬އޭނާގެ ހަރު ހިތަ ް‬ ‫އޮއްސިއެވެ‪ .‬ނަމަވެ ް‬ ‫ހނުންނެވެ‪.‬‬ ‫ވަށައިލީ ނަފުރަތުގެ ޫ‬ ‫ްޙ‬ ‫‪|120‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ވަންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬ ‫ނ ކީއްވެކަން‪.‬‬ ‫މން ޖެހު ީ‬ ‫ނން ަ‬ ‫ނ ި‬ ‫ހ ް‬ ‫ނ މި ެ‬ ‫ރ ް‬ ‫ގނެ އަހަ ެ‬ ‫ޅށް އެނ ޭ‬ ‫ށ ރަނގަ ަ‬ ‫"ހަމްނާއަ ް‬ ‫ށ‬ ‫ލ ހެދި ގެއިން ބޭރަ ް‬ ‫ހންގެ އުދަނގު ާ‬ ‫ނ އަބަދު އުޅޭނީ؟ މީ ު‬ ‫ހނެއް މިހެ ް‬ ‫އަހަރެމެން ކި ި‬ ‫މން ދެމަފިރިންނަށް‬ ‫ނނަސް‪ ..‬ތިކަހަލަ ކުއްޖަކަށް އަހަރެ ެ‬ ‫ލން ނުކެރޭ‪ .‬އެހެން ޫ‬ ‫ނުކުމެ ަ‬ ‫ޅއްގައި ޖައްސަން‪.‬‬ ‫އދު ޖެހޭނީ މިކަން ކޮ ެ‬ ‫މނާ މި ަ‬ ‫ޓަކައި ކޮން ކަމެއް ކޮށްދެވޭނީ؟ ހަ ް‬ ‫ރން‪ ..‬ރޫނާ ވިއްޔާ ރޫނާ"‬ ‫އަހަރެން ވިއްޔާ އަހަ ެ‬ ‫ލ‬ ‫ކންކަހަ ަ‬ ‫ނ ބާރުވިއެވެ‪ .‬އޭނާއަކީ ކޮންކަހަލަ ބައްޕައެއް ހެއްޔެވެ؟ ޮ‬ ‫ހާޝިމްގެ ގިސްލު ް‬ ‫ހ‬ ‫އ ޞަފް ާ‬ ‫ލދަކަށެވެ‪ .‬ބުރައަށެވެ‪ .‬ޙަޔާތުގެ ެ‬ ‫ނ ވީ ަ‬ ‫އނާއަށް އެދެމައި ް‬ ‫ފިރިއެއް ހެއްޔެވެ؟ ޭ‬ ‫ވީދާލުމަށްފަހު‬

‫އާޞަފުހާއެއް‬

‫ހުޅުވައިލީ‬

‫ގަދަރުވެރި‬

‫ދިރިއުޅުމަކަށް‬

‫ޓަކައެވެ‪.‬‬

‫ތ‬ ‫އުފާވެރިކަން ލިބޭނޭ ހިތާއެވެ‪ .‬ނަމަވެސް އެ އުއްމީދުތައް ވީ ބިލާހަކަށެވެ‪ .‬ކުލަނެ ް‬ ‫ހުވަފެން ތަކަކަށެވެ‪.‬‬ ‫ދ‬ ‫އވެ‪ .‬ގާތުގައި މިއަ ު‬ ‫ނ ދިޔަ ެ‬ ‫ރ ރޫނާ ވެސް ރޮވެމު ް‬ ‫ފހަތުގައި ހު ި‬ ‫ނ ަ‬ ‫އެމަންޒަރު ބަލަ ް‬ ‫ޔ އިންސާނާއެވެ‪25 .‬‬ ‫ތ ބޭގަރާރު ވަމުންދި ަ‬ ‫އެހުރީ އެ ސޫރައެއް ދެކިލުމަށް އެ އެހި ް‬ ‫ނ‬ ‫އ ާ‬ ‫އަހަރު ވަންދެން އެ އެދިއެދި ހުރި ލޯތްބެވެ‪ .‬އެދުވަހު އޭނާގެ އަގެއް ނެތިގެން ޭ‬ ‫ށގައެވެ‪ .‬އެއްވެސް‬ ‫ވހިކަމުގެ ދަ ު‬ ‫ގ ހިޔާ ަ‬ ‫މއަދު އެހުރީ އޭނާ ެ‬ ‫ޕ ި‬ ‫ބާކީކޮށްލި ބައް ަ‬ ‫ށ‬ ‫މ ް‬ ‫ސ ހާޝި ަ‬ ‫ޝަކުވާއެއް އޭނާގެ ނެތެވެ‪ .‬އެހިތް‪ ،‬މީގެ އެތައް އަހަރެއް ކުރިން ވެ ް‬ ‫ޓަކައި ސާފެވެ‪.‬‬ ‫ވރުތައް ކުރެހެން ފެށިއެވެ‪ .‬މަންމަ އާއެކު‬ ‫ރޫނާގެ ހަނދާނުގައި ވެސް މާޒީ ގެ ތަސް ީ‬ ‫ގ‬ ‫އނާ ެ‬ ‫ނމަ ޭ‬ ‫ވސް އެމަ ް‬ ‫ހނުކަން މަތީ ހުރެ ެ‬ ‫ތ ދިރިއުޅުމެވެ‪ .‬ހައި ޫ‬ ‫އޭނާ ވޭތުކުރި ނިކަމެ ި‬ ‫ސ‬ ‫ވއިދެމުން ދިޔަ ގޮތެވެ‪ .‬ރަށުގައި އެކަނިވެ ބިކަވި ހިނދު ވެ ް‬ ‫ބަނޑުހައިކަން ފިލު ަ‬ ‫ހދުމަށް ކުރި ބުރަ‬ ‫މހަކަށް ެ‬ ‫އދީ މޮޅު ީ‬ ‫ރވެ‪ .‬އޭނާއަށް ކިޔަވަ ި‬ ‫މ ކުރި ހިތްވަ ެ‬ ‫މަން ަ‬

‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|121‬ޞަފްޙާ‬

‫ނ‬ ‫މ ް‬ ‫ގ ދޫތަކުގައި ތަޅު އަޅުވަ ު‬ ‫ށ ޓަކައި މީހުން ެ‬ ‫ޔނުދިނުމަ ް‬ ‫ބލިކަށި ވި ަ‬ ‫މަސައްކަތެވެ‪ .‬އޭނާ ަ‬ ‫ދިޔަ ގޮތެވެ‪.‬‬ ‫ތ‬ ‫މ ރީ ި‬ ‫ނސާނަކަށް ވެސް ﷲ ދެއްވީ އެން ެ‬ ‫"ދަރިފުޅު ހަނދާން ކުރާތި‪ .‬ކޮންމެ އި ް‬ ‫މ ރަނގަޅު ގޮތް‪ .‬ވީއިރު‬ ‫ށ އެން ެ‬ ‫ހރެމެންނަ ް‬ ‫ވ އަ ަ‬ ‫ބުރުސޫރަ‪ .‬އެކަލާނގެ ދެނެވޮޑިގެން ޭ‬ ‫ގ‬ ‫ބއެއް؟ މީހެއްގެ އަ ު‬ ‫މކަށް ފާޑު ކިޔަން އަހަރެމެން މީ ކޮން ަ‬ ‫ނމެވު ަ‬ ‫އެކަލާނގެ ނި ް‬ ‫ރ‬ ‫އ ރީތި އުޅުމުން‪ .‬ހިތްވަ ު‬ ‫ހއްގެ ބުރުސޫރައަކުން ނޫން‪ .‬އަޚްލާގާ ި‬ ‫ނ އެމީ ެ‬ ‫ވަޒަން ކުރާ ީ‬ ‫ކުރާތި ދަރިފުޅު‪ .‬ބައްޕައަށް ވެސް އަދި ވިސްނޭނެ"‬ ‫ގ އެ‬ ‫ނމަ ެ‬ ‫ގއިވީ މަ ް‬ ‫ކމު ަ‬ ‫އށް ހިތްވަރެއް ަ‬ ‫ސ ރޫނާ ަ‬ ‫އެއިރުއްސުރެ މިއަދާހަމައަށް ވެ ް‬ ‫އނާ ހަނގުރާމަ ކުރިއެވެ‪.‬‬ ‫ބޔަ ރާޅުތަކާ ޭ‬ ‫ގ ކަނޑުގައި އެތަކެއް ި‬ ‫ބަސްތަކެވެ‪ .‬ޙަޔާތު ެ‬ ‫ދ‬ ‫މ އޭނާއާ ވަކިވެ ދިޔައީ އެންމެ އުންމީ ު‬ ‫އެތަކެއް ވޭނެއް ތަޙައްމަލު ކުރިއެވެ‪ .‬މަން ަ‬ ‫ނ އައި‬ ‫މންމައަށް ދޭ ް‬ ‫ތޖާގެ ޚަބަރު ަ‬ ‫ރން ނަ ީ‬ ‫ޅގައެވެ‪ .‬އޭލެވެލްގެ ަ‬ ‫ނުކޮށް ހުރި ދަނޑިވަ ު‬ ‫ވރު ކުރިއެވެ‪ .‬އެތައް‬ ‫ނ ހިތް ަ‬ ‫މން ވެސް ރޫ ާ‬ ‫ދުވަހުއެވެ‪ .‬ދުނިޔޭގައި އެކަނިވެ ބިކަވެ ދިއު ު‬ ‫އ‬ ‫މދުވެ ހިތްވަރު އެލޭފަދަ އެތައް ވަގުތެ ް‬ ‫ކރިމަތިވިއެވެ‪ .‬ނާއުން ީ‬ ‫ބައެއްގެ ހަނގާއާއި ު‬ ‫ނ ފަޚުރުވެރި‬ ‫ނ ލިބު ު‬ ‫އ ް‬ ‫ހނެވެ‪ .‬އޭލެވެލް ި‬ ‫ޖ ު‬ ‫އނާ ފަހަތަކަށް ނު ެ‬ ‫އައެވެ‪ .‬ނަމަވެސް ޭ‬ ‫ބ‬ ‫އެއްވަނަ އާއެކު ލިބުނު ސޮކޮލަރޝިޕްގައި އޮސްޓްރޭލިއާއަށް އޭނާ ފުރީ ކާމިޔާ ު‬ ‫ނވެ‪.‬‬ ‫ހވަފެންތައް ދެކެމުން ެ‬ ‫ޑޮކްޓަރަކަށް ވުމުގެ ު‬ ‫ދ‬ ‫ގމުގައެވެ‪ .‬މިއަ ު‬ ‫ވ މަ ާ‬ ‫ބނުން ި‬ ‫ނ އެންމެ ޭ‬ ‫ނ މިއަދު އެ ހުރީ އޭ ާ‬ ‫ހަ އަހަރަށް ފަހު އޭ ާ‬ ‫މޝްހޫރު ޒުވާނެކެވެ‪.‬‬ ‫ބ ސައިކޭޓްރިސްޓެއްގެ ގޮތުގައި މުޅި ރާއްޖެއަށް ަ‬ ‫އޭނާއަކީ ކާމިޔާ ު‬ ‫ގ‬ ‫ޅދާނަ ޑޮކްޓަރުން ެ‬ ‫މ ކު ަ‬ ‫އން ެ‬ ‫އފަންނުގެ ެ‬ ‫ނ ެ‬ ‫ނމެ ‪ 25‬އަހަރުގައި އޭ ާ‬ ‫ޢުމުރުން އެ ް‬ ‫ޔބު ހޯދިއެވެ‪ .‬އާއެކެވެ‪.‬‬ ‫މނުނެވެ‪ .‬އެތައް ބަޔަކަށް ފަރުވާދިނުމުގައި ކާމި ާ‬ ‫ގިންތީގައި ހި ެ‬

‫ްޙ‬ ‫‪|122‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ވަންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަ ާ‬

‫‪qsaLod‬‬ ‫ނނެވެ‪ .‬އޭގެ‬ ‫މކުން ޫ‬ ‫ނ އޭގެ ބަނޑޭރިގަނޑުގެ ރީތިކަ ަ‬ ‫ޒން ކުރާ ީ‬ ‫ވ ަ‬ ‫ފޮތެއްގެ މޮޅުކަން ަ‬ ‫އެތެރޭގެ ޒީނައްތެރިކަމުންނެވެ‪.‬‬ ‫ނތުން ކުރުވާފައެވެ‪.‬‬ ‫ނމެ ދުވަހެއްގެ އިރުއަރާ އޮއްސެނީ އޭނާ ހި ި‬ ‫ފާއިތުވަމުން ދިޔަ ކޮ ް‬ ‫ހންގެ‬ ‫ބަލިމީ ު‬

‫ފަރާތުން‬

‫ލިބޭ‬

‫ހެޔޮ‬

‫ދޢަތަކުންނެވެ‪.‬‬ ‫ު‬

‫އެކުގައި‬

‫މަސައްކަތްކުރާ‬

‫ނ ދިޔަ‬ ‫ނ ވޭތުކުރަމު ް‬ ‫ރންނެވެ‪ .‬އުފަލާއެކު ދިރިއުލު ް‬ ‫އލުމާއި ހިތްވަ ު‬ ‫ރަޙުމަތްތެރިންގެ އަޅަ ި‬ ‫ނ‬ ‫ނ ް‬ ‫އން ަ‬ ‫ޑ ބަދަލެއް ަ‬ ‫އނާގެ ދިރިއުޅުމަށް ބޮ ު‬ ‫ވހަށް ޭ‬ ‫ހނު އަ ަ‬ ‫މކީ ނު ަ‬ ‫ރޫނާއަށް ނޭނގުނުކަ ަ‬ ‫އުޅޭކަމެވެ‪.‬‬ ‫ނ‬ ‫ވމު ް‬ ‫މން ދިޔައީ ޑިއުޓީއަށް ދާން އޮތް ގަޑި ކުޑަތަން ަ‬ ‫ރނާ ހިނގަ ު‬ ‫ބާރުހިނގުމެއްގައި ޫ‬ ‫އ‬ ‫ތ ް‬ ‫ހން އޭނާގެ ފިޔަވަޅު ަ‬ ‫ނ ދިޔަދިޔަ ެ‬ ‫އ" ކައިރި ވަމު ް‬ ‫ދިޔައީތީއެވެ‪" .‬ޓްރީޓޮޕް ހޮސްޕިޓަލާ ި‬ ‫ވ‬ ‫ވނެވެ‪ .‬ދެލޯ ބޮޑު ެ‬ ‫ޖހިލެ ު‬ ‫ޑ ެ‬ ‫ޔއެވެ‪ .‬ކުއްލިއަކަށް ރޫނާއަށް މަ ު‬ ‫ނ ދި ަ‬ ‫އަވަސް ވަމު ް‬ ‫ރވިފައެވެ‪ .‬ގެއެއްގެ‬ ‫ލ ނުކު ެ‬ ‫ތއްކަން ގަބޫ ު‬ ‫ނނަނީ ޙަގީގަ ެ‬ ‫ގަބުވެފައި ހުރެވުނީ މި ފެ ް‬ ‫މހެއް‬ ‫ނ ީ‬ ‫މ ނޫން ދެވަ ަ‬ ‫ޕ ހާޝި ް‬ ‫އނާގެ ބައް ަ‬ ‫ބތްޖެހިފައި އެއިނީ ޭ‬ ‫އަސްކަނި ދަށުގައި ި‬ ‫ނ‬ ‫ތދަހެވެ‪ .‬ބައްޕަ އި ް‬ ‫ނ ހި ު‬ ‫ޔސް އެސޫރަ އޭ ާ‬ ‫ނ ފެނިފައި ނުވި ަ‬ ‫މލޮލު ް‬ ‫ނޫނެވެ‪ .‬ދުވަހަކު ހަ ަ‬ ‫ވ‪.‬‬ ‫ފޔަވަޅު ތަކެއްގައި އެދިމާއަށް ދެވެން ފެށުނެ ެ‬ ‫ޙާލު ފެނި އަވަސް ި‬ ‫ގތެކެވެ‪ .‬ތަގްދީރުގެ‬ ‫މށް ވެސް ވީ އެފަދަ ޮ‬ ‫ނގެ ސޫރަ ފެނި ހާޝި ަ‬ ‫ރ ާ‬ ‫ކައިރިވަމުން ދިޔަ ޫ‬ ‫ށ‬ ‫ލ އެދަރިފުޅާ މިއަދު އޭނާއަ ް‬ ‫އނާ ބިކަކޮށް ި‬ ‫ށވެ‪ .‬ދުނިޔޭގެ ލަދަށް ޭ‬ ‫ނ ދެކިބަލާ ެ‬ ‫ނިޔާ ނިކަ ް‬ ‫ނ‬ ‫ލން އޭ ާ‬ ‫ހޝިމް ހިތްދަތިވިއެވެ‪ .‬އަލުންބަ ު‬ ‫އެ ބައްދަލުވީ ކޮންފަދަ ގޮތަކަށް ހެއްޔެވެ؟ ާ‬ ‫ރ‬ ‫ނސާއަކީ އޭނާ ހީކު ި‬ ‫ދިރިއުޅުމެއް ފެށީ އެތައް އުއްމީދަކާ އެކުގައެވެ‪ .‬ނަމަވެސް‪ ،‬މޫ ި‬ ‫އ‬ ‫ވ‪ .‬އޭނާގެ މުދަލާ ި‬ ‫ވ ހާޝިމް ދެކެއް ނޫނެ ެ‬ ‫ގ ލޯބި ީ‬ ‫އވެ‪ .‬މޫނިސާ ެ‬ ‫ށ ނުވި ެ‬ ‫ކަހަލަ މީހަކަ ް‬ ‫ނނެވެ‪.‬‬ ‫ހ ް‬ ‫ތަނަވަސްކަން ދެކެއެވެ‪ .‬ކުރާނީ ކީއްހެއްޔެވެ؟ ވިސްނުނީ މާ ފަ ު‬

‫ކޫލްާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬ ‫©އިހަވަންދޫާސްާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ާ ާ‪|123‬ޞަފްޙާ‬

‫ގ‬ ‫ވނީ އޭނާގެ ބައްޕަ ެ‬ ‫ށދީ ދަރިފުޅާ!" ރޫނާއަށް ހަމަބިމަށް އާދެ ު‬ ‫"ބައްޕައަށް މާއާފުކޮ ް‬ ‫އވެ‪ .‬އަދި ކަރުނަވީ‬ ‫ސރާއެކު އޭނާ ބަލައިލި ެ‬ ‫ވޭނީ އަޑާއި އެކުގައެވެ‪ .‬ބައްޕަގެ މޫނަށް އަ ަ‬ ‫އ‬ ‫ނވެލިއެވެ‪ .‬އޭނާއާ މެދު ކޮންމެފަދަ ގޮތަކަށް އެ ބައްޕަ ކަންތަ ް‬ ‫ދެ ލޮލާއެކު ހިނިތު ް‬ ‫ތން އެ ބައްޕައަށް އެނާ މައާފު ކުރާނެއެވެ‪.‬‬ ‫ކޮށްފައިވީ ނަމަވެސް ވެހެވެ‪ .‬ހެޔޮހި ު‬ ‫ދ ބައްޕާ‪.‬‬ ‫އ ނެތް‪ .‬މައާފަށް ނޭ ޭ‬ ‫ވސް ބުރަކަމެ ް‬ ‫ދ އެއް ެ‬ ‫ގއި ބައްޕައާމެ ު‬ ‫ގ ހިތު ަ‬ ‫"އަޅުގަނޑު ެ‬ ‫ގ‬ ‫ޕގެ އަތުގައި ހިފައިލިއެވެ‪ .‬އެއިރު އޭނާ ެ‬ ‫ނ ބައް ަ‬ ‫މން އޭ ާ‬ ‫ތންވެލަ ު‬ ‫ދެން ދެރަނުވޭ" ހިނި ު‬ ‫ގ‬ ‫ހ ެ‬ ‫ރ އޭނާ ދަސްވެނިވި ދުވަ ު‬ ‫ނ ހު ި‬ ‫ނ ފެންނަ ް‬ ‫ވނީ ކުރި މަތި ް‬ ‫ނަޒަރު ހުއްޓިފައި ަ‬ ‫ޖއެވެ‪.‬‬ ‫އ ެ‬ ‫ތަސްވީރަށެވެ‪ .‬އެހިތް ބުނާ ކަހަލައެވެ‪ .‬ދިރިއުޅުން ފުރިހަމަ ވެ ް‬

‫ްޙ‬ ‫‪|124‬ޞަފ ާ‬

‫ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ​ާ‬

‫ވަންދޫާސްކޫލްާ‬ ‫ާ​ާ​ާ​ާ © އިހަ ާ‬