in ge z g in rc güve a’d a ry Sibi
ostanesi
i
p ik yil
ostanesi
iy
kar postası p ilik
2 ezgin
lim Milim Milim Bi
G
güvercin
ni, sobeyaz elbisesi m be an rd ka Kışın şehrin n yağmurunu, sesiyle yıkaya r kı şa r kı şa ı k evimizin kaklar zgârını sıcacı rü en es lu tu uğultulu uğul güzel değil mek ne kadar le iz n de in es çıkarmak pencer erinin keyfini kl lli ze gü ş kı ız mi? Ama bu arkadaşlarım en hasta olan zd yü bu , yo na bir ya evleri k. ı sokacak bir ın ar şl ba kü da var. Çün ediyorum. rimizden bahs le eş rd ka i ak ama hâlâ Van'd ey süre geçti ep n de in er üz Depremin a ihtiyaç var. Van'da yardım i. Ülkemizin ve a da değil tabi Sadece Van'd a ihtiyacı olan yerinde yardım ok rç bi ın an düny ese yardım , hemen herk H İH r. va iz m kardeşleri kânların ölıyor. Sen de im lış ça e ey rm götü kadaşına hirdeki bir ar şe n ği di te is çüsünde, rsin. destek olabili ce in iğ ld ge n elinde sever ak sana yardım ar ol rı la cı ta İyilik Pos uz! tatiller diliyor
BAK POSTA CI GELİYOR!
KAPAK
postasI
SAĞLIK OLSUN
Maharet Teyze
coraptan kardan adam yapIyoruz
iyilik öyküsü
İHH adına imtiyaz sahibi: Av. F. Bülent Yıldırım Sorumlu Yazı İşleri Müdürü: Ümit Sönmez Yapım: Yayın Yönetmeni: Zeynep Sevde Paksu Görsel Yönetmen: Irma Zmiric
8
Van 12 sallandı 16 22 24 ları İyilik Postacı
26
u posta kutus
29
30 32
Bil Bul
Grafik: Mustafa Karanar Editör: Aslıhan Bulut
İletişim: İnsan Hak ve Hürriyetleri İnsani Yardım Vakfı Büyük Karaman Cad. Taylasan Sok. No: 3 Pk. 34230 Fatih / İstanbul Telefon: +90 212 631 21 21 Faks: +90 212 621 70 51 E-Posta: info@ihh.org.tr web: www.ihh.org.tr
1
M İ L İ M M İ L İ M M İ L İ B
a ca vey n ı l a k un m çok uz rken yardı a d o a y Ban bulaşık yık garipleşiyor e n ışannen llerin birde aşlanm mi? y ş e a y e 20 iye edinc Sanki ş oluyor. N ? i m l i u bur değ sıyla buruş ım: i b i abaka ında g t l ğ a sın a y y a l ğ n açık ok ince bir içinde kaldı altıç Heme in n k n u i o iz ç e suy n der Ellerim k uzun sür ider. Suyu sı kalkınca, ka Ço pg kaplı. abakası akı n yağ taba lar. İçine su e t y aş bu yağ sini engelle girmeye b me . ine na gir k derinin iç aya başlar m a l su çıp ri de buruş de n gire
2
Çünkü kıy afetlerini çıkard ığın için ç ok hüzünlen ir ki, bu h üzülür. O kadar ü z ve duygu lanıp sen ün sana da bulaş ır de ağlar tamam k sın. ızm Bütün diğ a böyle değil tab Tamam er ii. minicik m varlıklar gibi, so ğ oleküller anlar da den oluş küller o k ur. Bu m adar küç oleükt güçlü mik roskopla ür ki sadece çok rla içinde de çok güçlü görebilirsin. Soğ anın formları ve acı ko bulunur. k u lu m o lekül Bir soğa veya doğ nı soydu ra ğun kokulu m dığın zaman işte b oleküller etrafa ya u güçlü ve yükseler yılır, hav ek gözle ada rine kad lerin de, ar ulaşır kendisin . G öze yaklaşan leri uzak laştırma b u m o le kkü k iç onların g özüne gir in gözyaşı üreter lek mesini e ngeller.
yvan, büyük ha n e ış m a ş kadar ya önceden yaşayıp Şimdiye k o dan Ç nadır. inazorlar d n a m mavi bali a c . Bir enmiş ko vi balina a soyu tük m a r ü t k büyü ane arab bile daha neredeyse 150 t 0 na unda, 15 mavi bali ır. 30 metre boy da nın sırtın d a a n d li ın a ğ b lı v ır ağ u de ilir. ğındaki b ka arkaya durab ton ağırlı r bii. a tane fil r değil ta etre iz la k n e a s v y m a ta m ük h öyle küç da ve 3,5 Filler de şık 7 ton ağırlığın kla Bir fil ya dır. boyunda
lar nik dağ a lk o v , ında ırak ağları b rken deniz alt üd a d ın t u lt Denizinr!aSen bu yazıyı oirki lavlarını püskltüınr da an b rin a bile va dağlard damı denizle ik n a lk a iasına ki vo ir bilim u saymış. İdd ğ varb a t t a uğun in da yor. H dağ old ında tam 10 b sayının e n a t kaç ı bu in alt damlar or. Bu enizler a d e im r il ö b g a diy a başk iddia e i, mış. Am atı olduğunu üksek k ra y k r i a ik d a z onla ıok en a bazılar ıyorlar ve biz ın r la ğ a d çık üstüne denizin oruz. m de iy ü depre d r ” ü a s d ir a “ b altında eniz Denizin a d yıl , d ir B . r o oluy onbir mily a d ın lt a em la depr dan faz iyor. Ama leş gerçek derinlerde k çoğu ço için biz olduğu iyoruz. hissetm
3
N I G GEZ ACI POST
mir
zde
an: Yaz
4
Ru
sa Ö mey
a güzel am k o ç r la a, bura a kalın k ya gittim ım ’ r a y la k ir la ib a ! Ku Bu ay S dondum ttüm am r ö ın ls la a r k a ıl a u atk aramızd ’a gitmiş ortumum n h a t , is im n d e iy Çeç banlar g ın, eçen ay G . m çok yak ü d a ü y ş a r ü o e nce ya da yine d ınızda ö uz. Sibir ığ n t u ık s ç r o u r ı doğ tim biliy n yukar e d ’ iniz. e iy k a gelirs y ’ a yani Tür y ir Sib a sonra Rusya’y
ebilm n e k erer gez mli şeyl rya öne ne Sibi e n e ta n id reke tam üç isimler e e g v e ın niz iri d Bunlar Sibirya birb n i . de udur a, Doğu u’dur. S nız ğ u ry sa us old Sibi ak Doğ rşılaşır ?” ı t a n a z B ensi ya U kla k Rus ir çocu eresind angi n b “H . yalı rya’nın ani, orun y s n i ı e “Sib sormay n?” diy ı diye ya’dans r Sibi
’yı a y r i b Si
sahip. 2 k bir alana li m k n o y ğünde. mil atı büyüklü Sibirya 13 k 16 m ta kie’nin ülkemizde im iz Yani Türkiy b e is kadar n ülkede . Sibirya o r Bu kocama a v n a s in adar r ki, her nin yarısı k san yaşıyo in z a r a d k ayak a k kar bulup il büyük ve o ış m a m ıl s a ine b bilirsin! yerde üzer fini yaşaya y e k ın n a m ar izlerini çık
Sibirya’da konuşulan pek çok dil var. Hatta bunlardan birkaçı Türk dili. Ama bu Türk dilleri bizim konuştuğumuza benzese de, alfabeleri farklıdır. Aynı cümleyi bambaşka şekillerden oluşan bir alfabeyle yazmak gibi yani. Bu alfabenin adı: Kiril.
5
alın erece k d n o s k ve pufuengâren başlığında da r r la k u li da çoc de renk ntlarının in o r e M z . r ü Sibirya’ la r rın hem r giyiyo Hem ka ruyorlar a u t kıyafetle k kürkler var. ş lu o taraf udu örüntü eğer bu ken duk puf eli bir g e ş d e n iz le S r. riy elir kıyafetle hastalanmıyorla al etmeyin! G an Sim p ay ih ü ti bulam de üşüt kalın giyinmeyi e f a ıy k seniz iz ce kalın t getirir in n r gelirsen o e t m e , y n ızda, eldive de yanın uklar için atkı, oc kli biryalı ç çok ren l olur. m e e z h ü r g le k t ço a kıyafe le kadınların giy d ’ a y ir Sib fazla özellik hem de ıyafetlerde çok uklar c diği k var. Bon ca boncuk çarpın birbirine fetler a sanki kıy muş or y u konuş or; gibi oluy kur. şakır şu
ğuSibirya’da so re ö g ra a tl yı a K ğü ye kadar düştü ğun -72 derece ın ın b deki buzdola görülmüş. Ev 8 daki soğuk -1 buzluk kısmın u ğ radaki so k derece. Hıh o ile çarp. İşte var ya, onu 4 ar soğuk Sibirya o kad e. Yıl boyu olabilen bir ülk klık 0,5 deortalama sıca a. Ama bu rece Sibirya’d e soğuk olbembeyaz ülk a eğlenceduğu kadar d yerde kar li! Çünkü her iz kadar var! İstediğin yapabilir, kardan adam pu oynayaaylarca karto bilirsiniz!
6
Sibirya’nın yemekleri biz imkilerden çok farklı ama bir o ka dar da lezzetli! Mesela Pelmeni, biraz un, süt, yumurta ve etle beraber yapılan biraz makarna şekline benz eyen biraz da mantıya benzeyen bir yemek. Et ve sebzelerden yapılan bir çorba olan Shurpa var. Kırm ızı etten yapılan çorbaya ise Borscht diyorlar. Bir de neredeyse her gün pişirdikleri Shchi adında bir çorbaları var. Pryanik adında baldan yapılan bir tatlıları ve Kullich adında içinde meyve olan ve sadece bayramlarda yaptıkları tatlıyı da giderseniz mutlaka denemelisiniz!
Renkli gözleri ve pufuduk kürküyle Sibirya kurtları, her na kadar ürkütücü görünseler de son derece yardımsever ve sevimli hayvanlar. Sibirya kurtları Sibirya’da yüzyıllardır kızak çekici olarak iş görüyorlar. Bir sürü kurt arka arkaya sıralanıp insanları kızakların üzerinde istedikleri yere taşıyorlar. Sibirya’nın bir başka güzel hayvanı da Sibirya kaplanları. Bu hayvanların kürkleri o kadar güzel ki, yüzyıllardır insanlar kürkleri için avlaya avlaya soylarını tüketmiş. Bugün yeryüzünde sadece 1.000 civarında Sibirya kaplanı bulunuyor.
r planıyo o t r le yateyze skimo bir yandan iş en E n ü t em bü ip cekse, andan eğlen orulmadan h de n i y r y i e l ve bir izliğin ölge lo tem iriyorlar. belli b vlanarak ig n ı k n a ’ r a ırılan bit pa Sibiry şayan ve a deniyor. e kayd : d o in r m i e a Esk r içinde y a Eskimo mo var. uz üz veya b siz araç. r a K iglola n insanlar 000 Eski : k rdu. Kızak 2. ne tekerle irya ku yaptık besle a yaklaşık ib n S a n d buz a’d t. ı çeke Sibiry diği bo kar ve eri. ızaklar iy K n g ı : r y ın a k l ların Hus kimo k evl muş o kadın o avim m i k İglo: Es ları ufacı s k apıyor be! s E y E : im k r i s a n ı i B s Um alfa si, re eleneği:e avlarsa avylaer. alfabe ok uygun bir g a y v ir a ib ç ibirKiril: S ı yazmak için Eskimoa çıktığında, anrla beraber eyse S n n z u y a l y e y o u a elk ş len gibi lanm te! Öz n kom im için temiz iş ü iz t o o B l ü ı : g b ğ i ı lı m ğ bir onu Fok balı r için de fok boak balıklarını heafet Eğer : i ğ i l z i m kıy rf yalıla İglo te isinden skimola likle E hem de der . r rlar yiyorla yapıyo
pik i de Yu ir b n e illerd sin? yerel d eye ne der n la u ş konu ğrenm en çok e Yupikçe ö a d ’ a lim men Sibiry kaç ke Öğret : a t dili. Bir s i r Elica Aiggaq: El enci : Öğr Elicaarnaiqq: Lamba N : Hava
Cella
7
O değil de, babamın okuma gözlüğünü geri alsak iyi olacak. Kardan babanın bu soğukta kitap okumak isteyeceğini sanmıyorum.
Çok üşüyoruuum! Damarlarım vücudumda Sibirya haritası çizdi galiba!
li eniz an D Zmiric y y Re Irma ar: Yaz tratör: s u l l I
O son kardan adamı yapmayacaktık Zeynep!
Annenin eşarbını da unutma!
Nasılsınız çocuklar?
Çok ayıp! “Yoğun kar yağışı Önemli bir şey nedeniyle kapalıyız” olmasa gelmez tabelası assaydık keşherhalde! ke pencereye.
Abartma Zeynep!
iiyiz, er Buz gibalışıyoruz. meye ç
Keşke Vanlı çocukların da sizin gibi ısınabilecekleri evleri olsaydı. Karda kışta tir tir titriyor çocuklar.
8
Ali, televizyonda bazen kıravatlı amcalar çıkıp bilgiler veriyor. Haber deniyor onlara. Hiç rastladın mı?
Niye, evden mi kaçmışlar oradaki çocuklar?
Van’da büyük bir deprem oldu. İnsanların evleri Ya ne dedim yıkıldı. Bütün eşyaları enkazlar altında kaldı. O ki ben şimdi? çocuklar da her şeylerini kaybettiler. O yüzden şimdi hepsi sokakta kaldı. Dünyadan Ali’ye haber bültenimizin sonuna geldik.
Zeynep haklı. Van’daki depremden sonra çocuklar çok zor durumda kaldı.
Zeynep biraz kibar olsana! Filin kalbini kırıyorsun. Neyse Filciğim sen de şimdi iyice hüzünlenme. Yapabileceğimiz bir şey var mı, onu söyle.
Ya üff sana da malzeme çıktı! Zeynep yine haklı. Yapabileceğimiz şeyler var çocuklar. Biraz önce Vanlı Aysel’den bir mektup geldi. Evleri yıkılmış. Eşyaları, kıyafetleri, oyuncakları, kitapları yıkılan evin altında kalmış. Bir çadırda yaşıyorlarmış şimdi. Aysel için ne yapabiliriz sizce?
Ben ne anlatıyorum, siz ne konuşuyorsunuz. Gidiyorum ben, siz gidin kartopu oynayın!
Ama biz ne yapabiliriz ki Filciğim? Elimizden ne gelir? Çocuklaşma Ali!
Ben zaten çocuğum Zeynep. Yoksa sakalım var da ben mi farkında değilim?
Yaptığınız espiriye gülünemedi, lütfen tekrar deneyiniz!
Dur Fil gitme. Ben bir şeyler düşündüm bu konuda.
Bu kavgayı bir kenara oturtalım Ali. Biraz dinlensin, yorulmuşa benziyor. Sonra yine yorarız.
Düşünebiliyorsun ama espriye gülemiyorsun.
Yapabileceğimiz en güzel şey ne? Aysel için bir ev yapmak! Bütün mahalleyi toplayalım, malzemeleri alalım ve Van’a gidip bir ev yapalım!
9
İki dakika kavga etmeden durun. Zeynepciğim fikrin çok güzel ama daha önce hiç ev yaptın mı?
Yapmamış olmam yapamayacağım anlamına gelmez! Ben her şeyi yapabilirim!
Hahahah. Tabii ki yapabilirsin Zeynep. Ama daha önce yapmış birilerine yaptırsak daha güzel olur sanki. Ev yapabilecek kadar para toplayabilsek mesela nasıl olur?
Aman ne komik!
Senin derdin yardım yapmak mı gezmeye mi gitmek?
Peki o zaman. Sen benden büyüksün Filciğim. Hem de epey büyüksün. Senin sözünü dinleyelim.
Ben babamdan başlayarak komşu amcalarla ilerleyebilirim.
Ben de toplayayım arkadaşları madem. Pamuk eller ceplere girsin.
Akıl var mantık var. Fil’de var yani Zeynep’te pek yok. Tamam o zaman 3 gün sonra burada buluşalım yine.
Pabuççu Zühtü Amca da içi yünlü bot verdi.
Annem, Aysel için atkı ve bere ördü. Paketledim onları da. Paralar da burada Filciğim.
Tamam!
O elindeki yamuk yumuk paket ne peki?
10
3 gün sonra…
O benim battaniyem. Pufuduk pufuduk sıcacık tutar. Aysel’e hediye etmek istedim. Dalga geçme Zeynep, Ali çok güzel bir şey yapmış.
Ne kadar da duygulu. Türk filmi sahnesi gibi.
Sanki lunaparka gidiyor, yardım götürüyor Zeynep. Biraz duyguların olsun, kullan onları.
Yine biz burada oturalım, sen gez toz. İşin kaymağını sen yiyorsun!
Yolcu yolunda gerek. Ben bir an önce bunları sahiplerine ulaştırayım.
Fiiiil! Bize oradan kart at! Aysel’e çok selam söyle!
2 gün sonra…
Sosyete misin Aliciğim? Çay neyine yetmiyor?
Ben çok üşüdüm. Eve gidip kendime bir sıcak çikolata yapacağım.
İyi hadi gidelim. Bana da yap bari bir bardak.
Zeyneeeeeeeeeepp!
Bende de aynı sendeki gibi kulaklar var? Normal sesleri duyabiliyor. Bağırarak yorulma. Battaniyeyi sevmiş bak! Biliyordum seveceğini. Muhteşemdir o battaniye!
Ne alakası var canım. Sıcak çikolata çok lezzetli bir şey bir kere!
Of Zeynep!
Tamam sadece iki dakikalığına ukalalığı bırak. Fil kart göndermiş bize! Aaaa ciddi olmak için geçerli bir sebep!
Çok duyguluyum şu an Ali. Yalnız o bereyi ters takmış sanki Aysel. Düzeltmeden de çekilmişler fotoğrafı.
11
BAK I C A T POS YOR i L E G 23 Ekim’de Van’da me ydana gelen depr e m i b iliyorsun. S ra 9 Kasım on’da tekrar bir deprem Aralarda “ oldu. artçı” adı v erilen bir s başka küçü ürü k deprem d e oldu. Bütü sarsıntılard n bu a yüzlerce insan haya betti. Ölen tını kayler arasınd a çocuklar Binlerce ev da vardı. , okullar, h astaneler y İnsanların ıkıldı. eşyaları, kıy afetleri, ço rın okul kit cuklaapları, oyu n c a k la r ı enkaz altında kald ı. Evi yıkıla n la r ın her şeyi bir denbire yo k oldu. Şimd i evi yıkılanlar çadır larda yaşıyor.
5 saat sonra Deprem olduktan ın ’a koştu. Enkaz İHH hemen Van nları kurtarmaya sa in n la ka a nd tı al ren arama-kurtar çalıştı. 5 gün sü n dan sonra, yıkıla ma çalışmaların lan 12 kişiyi evlerin altında ka me suyu, battakurtardı. Gıda, iç e ve tıbbi malzem niye, çadır, ilaç ç olan şeyleri gibi orada ihtiya sanlara. Gezici koli koli taşıdı in sında kocaman aşevi isimli arka nan yemek kam bir mutfağı bulu i. olan yerleri gezd em pr de ı ar nl yo na sıcak yemek Yüz binlerce insa ri. dağıttı bu aşevle n binlerce insana İHH, evleri yıkıla yandan da preçadır dağıttı. Bir k yor. Bu prefabri fabrik evler yapı kişilik bir ailenin evlerin içinde 6 şey bulunuihtiyacı olan her rik ev? Çünkü yor. Niye prefab pımı aylarca normal evlerin ya sürü insanın sürerken ve bir rken, prefabrik çalışması gereki kikada yapaevleri 4 kişi 10 da tenirse bu evler biliyor. Üstelik is nabiliyor. başka yere taşı em yüzünden Ayrıca İHH depr meyen insanlara kendini iyi hisset de veriyor. psikolojik destek
Biliyorsun, İHH’nın Tü rkiye’nin 7 ilinde gönü 8 llüleri ve ka r d eş kuruluşları var. Va n’daki dep remin üzerinden dah a birkaç sa at geçmişti İstanbul, A . lanya, Ank a r a , A n talya, Erzurum, İ zmir, Kays e r i, Konya, Kahraman maraş, Bin g öl, Adıyam Sakarya, M an, uş, Ağrı, B u r s a , Diyarbakır Tatvan, Uş , ak, Kütahy a , B it li s , Adana, Malatya, B olu ve Elaz ığ ’d a n yardım etmek için koşturan İ H H gönüllüle İHH’ya ula ri ştı. İHH he m e n bu yardıms verleri dep erem bölges in e g ö n d remin ardın erdi. Depdan geçen b ir a yda, İHH’n Van’da yar ın dıma koşan g ö n ü ll ü oldu. sayısı 765
14
İHH Van’d a gönüllüle riyle depremzedele r in y a r d ımına koşm devam ediy aya or. “Ben ne diye sordu le r yapabilirim ğunu duyar ?” gibiyim. Şu rik oda ve an Van’da konutlara, prefabısıtıcılara, u gıdalara, u zun süre s mumi bany a k lanabilir o ve tuvale mutfak ma tlere, içme lzemelerin s u yuna, e, yataklar bun, şampu a, bebek b an gibi gen e z in e, sael temizlik Bütün bu ih ürünlerine tiyaçları İH ih tiyaç var. H götürme Sen de iste ye çalışıyo rsen imkân r . ların ölçüsü vb. yardım nde para, g larda bulun iysi, gıda arak deste gönderdiğin k olabilirsin her şeyin y . Ancak eni olması gerekiyor.
Depremde ailele rini kaybeden ço cuklar birdenbire kimse siz ve yetim kald ılar. İHH şimdi Van’daki 2 05 yetim çocuğu Sponsor Aile Sistemi Pro jesi’ne dâhil etti . Bu projeyi biliyorsun. P rojeye dâhil olan sponsor aileler her ay 90 TL vererek yeti m kardeşlerimizin ihti yaçlarını karşılıyo rlar. Sen de arkadaşl arınla veya ailenl e birlikte bu projeye dâhi l olabilirsin. İste rsen bir yetim kardeşin için her ay 90 T L gönderebilir, istersen de imkânın ne ka darsa o kadar yardım ya pabilirsin. Sponsor Aile Sis temi’ne katılmak için bu adresteki formu doldurarak işe ba şlayabilirsin:
http://www.ihh.org.tr /yetimtalep/yeni/
15
K A P KA SU U N O K
u
aks
an: Yaz
nep
Zey
P de Sev
r ozdu e B . r n a i v il atilintil yaz tatp her t k ü l i n a 15 gü rca! Bu tareket edk lazım. m a a T nlı h aç irme ur h bozdemez, plaeğerlendn için birk benzini güzel d’nın bunuar! saat r Postası vsiyesi v ta Ka
16
e bir senein d n e k n e k mış ar ir yıla başla n kalbin kad e m e H Hazır yeni b ? in s r mak maya ne de ni yılda yap e y e v lik plan yap e in d yfa aç ken fada yazdık y a s u b a c temiz bir sa n boyu 12 i sırala. Yıl ebilirsin. 20 d e l o tr n istediklerin o k i meyi tarak kendin bir isim ver a n a d n larına göz a ja a ığın bu yeni için hazırlad lmak uyucu mu o k o de unutma. ir b i iy k r her i yılda ço onuna kada s ıl Y “ a Mesela yen y a ır seHemen ilk s Daha yardım . z a y istiyorsun? .” im ğ tediğin yardım ap bitirece yu İHH’nın z. Listeni is o a b y ıl .” hafta bir kit Y “ ım ğ ? a n c u k istiyors ime katıla abilecekler ver mi olma p a y , ip d r e i takip Tasarruf he . ım z la faaliyetlerin k a lıklar nutmam bilirsin. yeni alışkan ftasını da u e a h in f d u n kadar uzata r e r k a s le vesilesiy aki enerji ta ii. Bu hafta b Ocak ayınd ta lı a lm o tımızda listesi: zaman haya ir tasarruf b k e n r Ö . edinebilirsin
2012 ajandan hazır mı?
pkar keyfi ya ir b l e z ü g n şöyle Çok başlamışke mıyor mu? ğ e a d y l r ti a ta k a ır d z Ha alar ehre az. Sizin or aşadığınız ş y a k a madan olm tl u M rdır. hiç üzülme! n bir yer va la o r a yazık! Ama k l o b rden rlerde bol lduğu yerle o ın r la ğ a d yakın bir ye rin, ni ikna ksek tepele ereken aile g n a m p Özellikle yü a y ek küçük ik olmaz. T geliyorsun, ip id g hiç kar eks la u ak n aylardır o ışla karşılay y te la a n Z a . k a e d r tm e onla bere, k istemeni ek bir atkı, d e y a n bir değişikli ta n i? Karçıkarken ça a. Neden m tm u caktır. Yola n u ı y a avuç koym ani tatil baş H … n a d a zeytin ve h unutm en tabii ki! Ha dığı için evd in a iç lm m o a i d iy a ı r n da urumla en eri maddi d mı davet ets a d u n O … ladığından b ar ya arkadaşın v ı? çıkamayan zel olmaz m ü G ? e iz in z kar ge
17
an akşama kadar Tatil başladı ama tatil diye sabaht mak olmaz! TV seyredip bilgisayar başında dur yemek hazırSonuçta bu evde her gün üç öğün r, bulaşık lanıyor, ev süpürülüyor, toz alınıyo mez hizmetyıkanıyor, çamaşır asılıyor. Görün . Hazır tatil çiler yapmıyor tabii bütün bunları ndan tutup de başlamışken her gün bir işin ucu da olsa rahat annene yardım etmek, ona biraz z almak, nefes aldırmak istemez misin? To bulaşık yıkamak, sofrayı n kurmak tam da senin yapabileceği işlerden. Üstelik bulaşık yıkamak o kadar eğlenceli ki! Sıcacık suyun ayı çok içinde bulaşık köpükleriyle oynam elerin seveceksin! Hem biliyor musun ann e her duaları hep kabul olurmuş. Annen ini yardım ettiğinde sana dua edeceğ il mi? düşünürsek oldukça kârlı bir iş değ
Tatilde entelektüe l hayata da biraz önem vermek lazım tabii. B elgesel izlemekte n bahsetmiyorum. Hayır hayı r, internette sörf yapmak da değil kastettiğim . Ellerinle dokunu p hissedeceğin yaprakları olan, ciltli, okuduk ça hayal dünyanı geliştirec ek muhteşem şe ylerden bahsediyorum: ki taplar. Bence tatil in ilk günü hiç vakit ka ybetmeden bir ki tapçıya gidip hikâye, şiir, bilimsel, fantastik onlarca kitap türü arasın dan kendine göre bi rk aç tane seçmelisin. Kitap okuma keyf ini arttıracak bir ipucu vere lim mi? Önce güze l bir çay demle. Ardından kaloriferin yanına oturup dizlerinin üzerine küçük bir battaniy e ser. Çay fincanını yanı na alıp kış soğuğu nda kitap keyfi yapm aya başla. Bu ke yiften vazgeçemeyecek sin!
en mi bahsedelim. Fared en rd le bi ho da Biraz hobi yır, o bir fobi. Ben ha ır ay H n? su or korkuy , , müzik dinlemek ak pm ya im es R . diyorum . i yapmak gibi yani iş el , ak m na oy l basketbo ımseaylarında bir yard Elimizde tam kış iz var: yeceği bir hobim te is ak pm ya n ri ve yardım an gereken bütün m ap Y . ek m ör örgü tune çok basit: Bir yi bi gi ğu du ol e faaliyetlerind iki adet şiş alıyor n, yü ak m yu r bi hafiyeye gidip retmesini en atkı örmeyi öğ nd ne an ra on S sun. kını yanına gömülüp at in er if or al K n. su istiyor sonra n. En fazla 3 gün örmeye başlıyorsu arkadaşına ğında yoksul bir dı la am m ta yı kı at ımsever ynı anda hem yard A n. su or iy ed ye hedi l mi? kadar kolay deği ne ak m ol i el nc le hem eğ
tin bol vak l o b in ak iç iç oyna oynam h n e u c y n o e aha ö rına tatilind lerde d it k adaşla a Yarıyıl k r v a u e b i v ye Pek ğrenme olacak. ö r la sin? n oyu ne der e y e madığın m öğret
a miktard in. l o b y n şe ilirs acın ola şınla oynayab cunun iy t ih k yun ada a te ıda ark ururlar. Her o yunund y o a ” s im in n t m be stediğ aya o m “Ressa âğıt-kalem. İ uncular mas k y kli kale n O e e : v r r o ü m r a ıy ü s ilh nan a da bir iği gibi öyle oy Oyun ş vardır. Ortay i kâğıda isted k ıdı önünde e, düz, kare, bir kâğ s e k r e .H dair koyulur izer. Zikzak, . Sonra her iç ez bir çizg hiç fark etm rir. kine ve b. a v d n ın e n g a ç ü ıy kâğıdın arkada oyuncu n, bir önceki ala e bir Kâğıdı i çizgiy iğ d iz ç âğıt şının kler. K e a h a bir çizgi d me son değiştir yapılır. ha kez da herkes r Bu sefe len ge önüne alardan m la a r a k im yapbir res şır. alı maya ç veya el En güz esmi komik r ci irin çizen b olur.
20
“Kar yılan ı” Kızılder ili gelenek rine özgü le, karda oy n anabilen b oyun. Oyu ir n için sert bir ağacın rından 60 dalla-120 cm a rası uzunlu palar haz kta soırlanır. So panın bir ve yukarı u c u daha ge doğru kalk niş ık, gövdes Bu sopanın i ise düz olm adı kar yıl alı. anı. Oyun veya buzlu donmuş g düz alanla öllerde rda oynan nı buzun ü ır. Amaç k zerinde k ar yılanıaydırarak daha uzağ diğer oyu a fırlatma n c u lardan k. Sopanın işaret par kalın kısm makla kav ı b aş ve ranarak iy Sopa yere ice konsa paralel tu n t r e t olunur. ulur ve ile En uzağa riye doğru fırlatabile f ır n latılır. b irinci olur bu sopayı . Kızılderil 1,5 km uza iler arasın ğa fırlatab da ilenler var mış.
Kendi ta kv Kâğıtlar imin için tam 3 ın ebad 65 tane ını k bol bol boyama kendin belirley âğıda ihtiyacın var e k bil alemi ve basit: yapıştır irsin. Kâğıttan . ıcı gere kli. Yap başka 1. Her kâ ım ise ç ğıdın üz ok erine 1 tarihler Ocak 20 i ve gün leri yaz 12’den b olacak. . Her kâ aşlayar Tarihin ğ ak ıtta yılın altına is b ir günü tediğin yazılı çiz. Tas gibi bir şekil ve arım tam 2. Her ta ya resim amen sa kvim ya n p a r ağının ü espri ve a it . zerine g ya o gün üzel bir olmuş ö söz, kom nemli bir ik bir ş e y i h 3. Son ola atırlata y a z n . y rak 365 azılar Bir ipin takvim iki ucun y a p r ağını bir u, takvim birine b in iki uc ağla. una yap mini duv ıştırıp ta arına as kvi.
K I L SAĞSUN OL aide
an: S Yaz
en
Dikm
e, ekmey ç u n u Burn hapşırmaın afif hafif h dın. Hastalığ ak şla ya ba vaş sana y n. ya su yavaş ı hissediyor a s n laş tığı ip misin yok ı mı? ğ r Peki g oğuk algınlı rsan s la sadece kuma ya baş dıyla o a Hemen ğına gerçek lı hasta bilirsin! e seslen
22
nellikle e g , e l a nez men lığı vey inden tama n ı g l a bir uk bir re soğ buki ikisi bir ok daha ağır ı ö g a r l a ç l ıs a Uzman ıştırılıyor. H ezleye göre rük, baş ağr r n ü a s , akk k ığı yat griple l ık. Grip , titreme, ö l a a t t s s a a teş ki h alık ar, h farklı i ır. Yüksek a r. Grip olanl a hast d n u ğ u t lu ık old hastal eye sebep o şütme ü a y e m v lir. le ve ter r ama nezle da atlatılabi iri ayakta ta geç
tığı, üst Çeşitli virüslerin yol aç işe yol hr solunum yollarında ta ktır. açan “hafif” bir hastalı
rısı, halsizAteş, öksürük, baş ağ ndini belli lik ve kas ağrıları ile ke ır. eden bir virüs hastalığıd göre azdır. Burun akıntısı nezleye SadeBurun tıkanıklığı olabilir. hafif ve ı ce hafif bir boğaz ağrıs ilir. En eb bir kırgınlıkla da seyred şlayan ba i An i: er önemli belirtil ı, kas ağrıateş, titreme, baş ağrıs z ağrısı ğa sı, halsizlik, terleme, bo ve iştahsızlıktır. ecekler Temizliğe ve sağlıklı yiy Soğuk eli. tüketmeye dikkat edilm uzak yiyecek ve içeceklerden ur am ıhl durulmalı. Çay ve bol bol tüketilmeli. Porta l kal ve mandalina gibi bo ler ve ey C vitaminli m yenmeli.
ı boğaz ağrısıİlk belirti kuru kaşıntıl ya hafif yükdır. Ateş normaldir ve belirtiler; selebilir. En sık görülen ıklığı, an burun akıntısı, burun tık nma, ökhapşırma, boğazda ya iklerdir. sürük ve seste değişikl
tedavisinde Nezle ve soğuk algınlığı run tıka. Bu antibiyotik kullanılmaz burun damy, re sp nıklığını giderici çlar, ağrı kelası, öksürük giderici ila . Dinlenmek sici ilaçlar kullanılabilir ek gerekir. ve bol bol da su tüketm
K A M N U R O K N INDA R A L IK L A T S A H ? KIŞ I L A M P A Y E N İÇİN ve rotein, yağ tiyacı olan p
dun ih şer. elisin. Vücu n direnci dü m u n d le u s c ü e v b li a s e Deng lınmaz a mek vücutt teri kadar a iç e y u r s r le a in d m a a k vit . Yeteri su içmelisin . a d r ta ik m isini azaltır tk e Yeterli ın r la ık lışmac n damla durmaya ça k a z u a virüs taşıya c n u ını ğ la yayılmas ümkün oldu ız m h n la e ık d r ır ş le p r in bir ha Kapalı ye lar virüsler n la a lı a p a lısın. K r yeteri kada a y e v k sağlar. a lm usuz ka cini malısın. Uyk elerin diren u r y c u ü h li n n e a z ş ü a D sav k virüslerle uyuyamama e düşürür. . Özellikle d ın s lı a yarı yarıya m r a u d rdan uzak slerin vücud ü la ir m v ta k r a o m k n a rda bulu Aşırı sıc ıcak ortamla s a d ın r la y kış a ğlıyor. irmesini sa g y la o k a h da
23
t e r a h a M ze tey
i senin ı? Şimd m z a lm ana dam o arı çıkm ardan a ış k d e n d e in n r da iç eya an n deretası olu ağmaz v n senin için so y r a k Kar Pos e ur ın yerd diye be dım. Ot la ır z a yaşadığ hasta olursun h tarifi ı al, mez an adam urabiyeni çayın d r a izin ver k ir celi b e de k keyifce eğlen nı başına, önün e bulaşmadan ya başka , pisliğ sobanın çamura istersen sine n a e t d t e a m H esele hiç üşü ını yap. adam m n adam n i a a d d r r a a k k le . Hadi iy pıp, in a s y ir il e b d a en dır renklerd kış açısı kazan a r! b le yeni bir eğlence
çorap Beyaz n Elyaf karto a ç r a Bir p p li çora kler e Renk h keç ipli a y n i ü s y e li cu v Renk turun a ç r Bir pa kiş ipliği di Beyaz İğne s Maka
24
Çorabı tam topuk hizasından kes. Kartondan 6 cm çapında bir yuvarlak keserek bu parçayı çorabın tam dibine yerleştir.
Elyafı çorabın 2/3’ü dolacak şekilde doldur. Sonra elyafın dolu kısmıyla boş kısmı arasını çorabın dışından dik. Diktiğin kısmı, ipi çekerek iyice sıkılaştır. Böylece kardan adamın vücudu ve başının ayrıldığı noktayı belirlemiş olacaksın.
Sonra kalan kısma da elyaf doldur. Son olarak çorabın sonuna geldiğinde kalan kısmı güzelce büzüştürüp dik.
Turuncu keçeden havuç şeklinde küçük bir parça kes ve kardan adamın burnu olacak şekilde dik. Sonra siyah keçelerden yuvarlak parçalar kesip onları da gövdeye sırasıyla dik.
Renkli bir çorabın bilek kısmını güzelce kes. Kestiğin kısmı iplikle, içeriden büzüştürerek dik. Çorabın lastikli kısmını hafifçe katlayarak kardan adamın başına geçir.
Eline sağlık. En az senin kadar sevimli bir kardan adamın pardon çoraptan adamın oldu!
Birkaç tane yün ipliği, saç örer gibi güzelce örüp kardan adamına atkı yap.
25
eyn
an: Z Yaz
aksu
de P
ev ep S
“Çok hastayıııım! Bana bir bardak portakal suyu sıkacak, ıhlamur kaynatacak bir yardımsever yok muu?” Yasemin, odasında kırmızı pofuduk battaniyesine sarılmış, yanında yarısı kullanılmış bir rulo kâğıt havluyla bir yandan hapşırıyor bir yandan da annesinin dikkatini üzerine çekmeye çalışıyordu. Anlaşılan, yeni yeni başlayan soğuklarla birlikte o da hastalık sezonu-
nu açmıştı. Her sene mutlaka kış yaklaşırken, soğuklara aldırmayıp ince kıyafetlerle gezdiği için üşütüp yatağa düşerdi. “Tamam Yasemincim hastasın da, yani biraz da hakettin sanki! Kışın ortasında incecik tişörtlerle gezilir mi? Hadi gezdin, bari akıllı uslu gez! Ne diye erkek çocuğu gibi top oynayıp terliyosun?” Kaşlarını indirip hastalıktan kızarmış yanaklarıyla masum masum baktı annesine. Bir de birkaç kez art arda öksürünce annesi daha fazla dayanamadı. “Canım benim, kıyamam ben sana! Dur bakayım, ben sana ıhlamur kaynatayım. Sabahtan da çikolatalı kurabiye yapmıştım. Sen hadi uzan dinlen bakayım.” Yasemin bir an hastalığını unutarak gülecekti ki, hemen kendini tuttu, sevincini gizlemeye çalışarak “Tamam” diye kafasını salladı. En ufak bir gülümsemenin bile o amansız soğuk algınlığı hastalığının (!) ciddiyetini bozacağını, annesinin ilgisini azaltacağını biliyordu çünkü! Yatağının içine iyice gömülüp annesini beklemeye başladı. Bir yandan da akşam yemeği için annesinden ne isteyeceğini düşünüyordu. Hasta olduğu zamanlarda ne isterse yapılırdı. Hatta annesi “Bak demek ki hastalığına
şifa olacak yemek buymuş ki, canın bunu istedi.” derdi. Fakat annesinin bu iyi niyetli yaklaşımı, Yasemin’in istek listesini arttırırdı. Bu akşam da kararını vermişti, canı akşam yemeğinde keşkek istiyordu. Annesine bunu söylediğinde, “O zaman teyzeni yardıma çağırmak gerekecek! Biliyorsun kendisi bir keşkek üstadıdır!” deyip hemen teyzesini aradı. Ayşe Teyze, en hamarat teyzesiydi. Çok sevgili yeğeni Yasemin’in canının keşkek istediğini öğrenince, kendi evinde pişirip tenceresiyle birlikte getirdi. “Benim güzel yeğenim hasta mı olmuş! Kıyamam ben sana! Gel seveyim seni… Ay sen çok büyümüşsün! Ben seni daha bebek sanıyordum!” “Yani teyzecim, bebek de oldum bir süre ama şu anda eğitim sürecinin orta kısmındayım. Eh biraz büyüdüm tabii!” “Hahahah! Çok bilmiş seni! Otur yemeğini ye bakayım!” Yasemin hiç bekletmeden kocaman bir tabak keşkeğin içine gömüldü. Bir yandan da annesiyle teyzesinin konuşmalarına kulak misafiri olmayı ihmal etmedi. “Ayşecim, Bosna-Hersek gezisi nasıldı?” “Harikaydı ablacım. Muhteşem bir şehir. Tam bir Osmanlı kenti. Osmanlı mimarisinin bütün izlerini görebiliyorsun. Ama halk savaştan sonra hâlâ kendini toparlayamamış. Biz orada birkaç savaş gazisinin evini ziyaret ettik. Elimizden geldiğince yardım ettik. Ama daha çok yardım götürmek gerekiyor.” Teyzesi anlattıkça Yasemin’in merakı artıyordu. Bosna-Hersek’i duymuştu ama savaştan falan haberi yoktu.
“Ne savaşı teyze?” “Sen daha doğmamıştın o zaman, canım benim. 1990’lı yılların başında çok büyük bir savaş oldu Bosna’da. İnsanlar öldü. Çocuklar yetim kaldı. Şehirler yerle bir edildi. Şimdi tabii bayağı düzelmiş ama diyorum ya hâlâ yardıma ihtiyaç var.” “Keşke biz de yardım edebilsek… Anne biz de gidebilir miyiz Bosna’ya?” “Neden olmasın kızım… Ama senin okulunun tatil olması gerekiyor. İlk tatilde bir Bosna gezisi yaparız olur mu?” Yasemin kafasını sallayıp yemeğini yemeye
vamını Hikâyenin de onra İyilik yazdıktan s gönder, Postanesi’ne sayıda bir sonraki yayınlansın!
devam ediyordu ki, kafasının içinde bir ampul yandı. “Ne diye anneme söylüyorum ki! Ben de bir şeyler yapabilirim!” diye içinden geçirdi. Yemeğini yedikten sonra hemen odasına çekildi. En kalın pijamalarını üzerine giydi. Saçını arkadan toplayıp yatağına uzandı ve gözlerini kapattı. Ertesi gün yapacaklarını hayal etmeye başladı. Muhteşem bir plan olmalıydı bu. Saatlerce düşündü. Kafasında planlar kurdu. En sonunda uykusu iyice kaçınca açtı ajandasını neler yapacağına dair oluşturduğu listesini ve planlarını yazmaya başladı.
iYİLİK ÖYKÜSÜ'NÜ TAMAMLAYANLAR, DERGİYLE İLGİLİ SÖYLEYECEKLERİ OLANLAR, SADECE BİR ŞEYLER YAZMAK İSTEYENLER! BU KÖŞE SİZİN! Ben en çok iyilik postacılarını seviyorum çünkü artık ben de postacı olmak istiyorum. Böylece her yeri görebilirim! Büyüyünce derginin postacısı ben olacağım!
Ali Talimoğlu-Bursa
Semra Düğmeci-Bursa
. lik m nıp iyi oru uya i k liy si ce e n ce ıda bi ay unu ann ce ö enin ir s n n n n ı o 'n ü ğr am yan e eç ün s eda gör ını ö rı t lma g l n e la o ü n ü l s Be küs ve S ı öy in a ncak cağı n ş y ı i ö şe lar a oyu yun ra Ay kız ı am tün a o ka n da şırd bü ca d A şa urup olun nğa ot am o e ğl lD ikt irl z, sa Ni b i p he tem ra ter r. n So lar tile di. cak e et n i v un iy se . Oy hed k ço tiler lara et cuk ço
İyilik Postanesi'ni ilk kez babam doğum günü hediyesi olarak getirmişti. O günden beri çok severek okuyorum. Çünkü okumayı çok seviyorum! Hatta hikâyeler de yazıyorum. Büyüyünce ben de böyle bir dergide yazar olacağım. Ebubekir Halis- Balıkesir
Geçen sayıda tarifini ver diğiniz aşureli kurabiyeyi yaptım. Çok marifetli olduğum için, kurabiyeler de çok güz el oldu. Hemen komşulara dağ ıttım. Karşı komşumuz Zeynep 'e iki tabak götürdüm ama. Çünkü o kurabiyeyi çok seviyo r ve yanında ona kurabiye yapacak annesi yok. Sonra çay da yaptım, birlikte yed ik. Ben de büyüyünce Marifet Teyze olacağım.
Rumeysa Özel-Kü
tahya
Merhaba ben aslen Boşnağım. Zaten İyilik Postanesi ile de ilk kez Bosna'yı anlattığınızda tanışmıştım. Şimdi hep okumak istiyorum. En çok Gezgin Postacı'yı seviyorum. Bir sürü ülke öğrenmek çok eğlenceli! Azra Hociç- İstanbul
iYİLİK pOSTANESİ/İHH
BÜYÜK KARAMAN CAD. TAYLASAN SOK. NO: 3 PK. 34230 FATİH-İSTANBUL
29
a ve çatılard e d r le r e li y an zaman örüntü oluşturan, şek m a z e c n li e ir g Kış g elip güzel b bir araya gnzeyen şey nedir? çiçeğe be etre en, 45 kilorm d e m iç atlıkla n h e a d kü me ü e y y y ir e b ş k lı ir b m Hiç 0 kilogra isidir? boyunca 2f5edakâr hayvan hang taşıyan insanya bayılanc, anlısının a m p a y ış r ya eniz Gemilerle m ok seven d ç ı y a a n y larla o adı nedir? 1 n ağzındaa6rınca u z u i k e d n li tüp şek ellikle termit ve k boyunda, ip z e tr e m ti n a ah olan, aödı nedir? s 130 s e il d ir b k li santimetreçok hoşlanan canlının n te k yeme redezaralar seyeli hayn a m lı k r a f cüss n ve önlere baökramekte zorlanan, dev y lı k r a f ü z ıg İki gö etre uzağın bilen, 30 midir? van hangis y k olan, yüz15e,6 ü y ü b t a k n ıcaklığıysa an 1,3 milyo Dünyamızd500°C, çekirdeğininins adı nedir? sıcaklığı 5 i bulan uzay cismin milyon°C’y
30
rin arasında le f r a h i r le Kış kelime ldan sağa, yukarıdan So ri kaybolmuş. az sıralanmış kelimele r p aşağı ve ça labilir misin? bu
31
an larınd n a r e c ma nde Fil’in yahatleri eli ı c a t s c se ve Po ’in ilginç den eğlen n i l A , n n de ci ri ep Zeyn gin Güver ’nin birbi tariflerin n e Gez et Teyze lerind rü k r y a ö ilik Mah erle anlı iy imsel hab lenc e y he eğ bil inden lerinden, ımsever, olmak r i b r i b rd r ye tavsi ir sürü ya haberda te geç! k ı l ğ n a b s ke a de e dah ecanlı şey men hare v n e e sını d e hey için h i sayı gev n i e l y e c an an er çık için yapm ldur, h n i do si’n ek stane görebilm aki formu . No: 3 o P k sk da ğıd İyili kutun asit. Aşa Taylasan gönder. a t s po kb cd. ine ler ço araman bul adres mektupn e k K n re lu üyük ik do / İsta kle! İHH B 30 Fatih esi’nin iyil mesini be n üş 342 Posta kutuna d k i l i y ta aİ Sonr arının pos l
Abonenin:
İsim-Soyisim: _______________________________ Doğum yeri ve tarihi: __________________________ Sabit telefon: _______________________________ Cep telefonu: _______________________________ Ev adresi: _________________________________ E-posta adresi: ______________________________ Okul ismi: __________________________________
Veli Bilgileri:
32
Adı soyadı: _________________________________ e-posta adresi: ______________________________ Cep telefonu: _______________________________
100.000
90.000
80.000
70.000 7700.0 . 00
6600.00 .000 .0 60.000
50.000 50..0000 50
40.000 4400.000
30.000
20.000
16 bin yetim çocuk sizlerin desteğiyle emin ellerde geleceğe hazırlanıyor. Gelin 100 bin yetimin yüzünü birlikte güldürelim... 1YET ’İN AYLIK GiM İDERİ
90TL
0212 631 2121 www.ihh.org.tr YETiMYAZ 3072’YE GÖNDER 5 TLBAĞIŞLA
10.000