Ύψος 50 εκ.
Ελαιώνας από Χαλκό ( φλεγόμενος και μη κατακαιόμενος )
Βλέποντας ξανά τη γλυπτική του Άγγελου Παναγιωτίδη μετά τη τρομακτική εμπειρία των πρόσφατων πυρκαγιών σκέφτηκα, πάλι, πόσο καθοριστικά η τέχνη μπορεί να συνοψίζει με τα έργα της το απόσταγμα της ανθρώπινης εμπειρίας, να παρηγορεί, να ειδοποιεί, να προβληματίζει και να προβλέπει. Η τέχνη, σαν τη μαντική δάφνη της Πυθίας, διαθέτει τη δυνατότητα να αναβιώνει μαγικά το παρελθόν αλλά και να οραματίζεται θαυμαστά το μέλλον. Να είναι άλλοτε Οφηλία κι άλλοτε Κασσάνδρα. Άλλοτε φωτεινός Αρχάγγελος Γαβριήλ κι άλλοτε σκοτεινός Ταξιάρχης Μιχαήλ. Εξαρτάται από την ευαισθησία του ανθρώπινου υποκείμενου το αν ο χρησμός της Τέχνης καταστεί ευφρόσυνος ή ζοφερός� Σε τελική ανάλυση, το μέλλον είναι στα χέρια μας. Όπως εξάλλου και το παρόν και όπως υπήρξε το παρελθόν! Απ� τα έργα του ανθρώπου, εκείνα της τέχνης μόνο καταξιώνουν το πέρασμά του απ� τη γη. Τα λοιπά έργα του ανθρώπου, στην πλειοψηφία τους, κάνουν τους ανθρώπους είτε να ντρέπονται, είτε να πενθούν. Ποιο απ� τα δυο είναι χειρότερο, κρίνετε το μόνοι σας. Τα έργα του Άγγελου Παναγιωτίδη, τώρα, τόσο κλασικά, τόσο σύγχρονα, υποβάλλουν τον θεατή τους σε μια στοχαστική διαδικασία... σε μιαν εμπειρία σχεδόν μυστική. Σιγά-σιγά παρασύρεσαι από την εντυπωσιακή κατασκευή, τον αληθοφανή ιλουζιονισμό της λεπτομέρειας, τα κλαδιά που φυσάει ο άνεμος χωρίς πνοή, και βυθίζεσαι σ� ένα δάσος μορφών που φλέγονται αλλά δεν κατακαίονται. Ο ορείχαλκος, η πατίνα του, το πλάσιμο του μετάλλου, οι αποχρώσεις που του δίνουν η φωτιά ή το σφυρί, η τελική επεξεργασία ενός υλικού δύσκολου που υποτάσσεται όμως στα χέρια ενός πείσμονα και υπομονετικού σύγχρονου Ήφαιστου, δημιουργούν ένα σύνολο μοναδικό. Πρόκειται για έναν αισθητικό «Ελαιώνα» που δημιουργήθηκε σήμερα για να συμβολίσει τόσο το χτες -μιαν χαρισάμενη εποχή που την σπαταλήσαμε �όσο και το αύριο. Ένα αύριο που ΔΕΝ μπορεί παρά να λάβει υπ� όψιν το περιβάλλον και τις ανάγκες του αν βέβαια φιλοδοξεί ο άνθρωπος να συνεχίσει την περιπέτειά του στον πλανήτη. Ο Άγγελος Παναγιωτίδης, θαυμαστά αυτοδίδακτος, επιδέξια σοφός, διαλέγει την ελιά, το διαχρονικό σύμβολο μιας ιδανικής κοινωνίας, μιας κοινωνίας δηλαδή φιλειρηνικής η οποία συνδυάζει τη χαρούμενη εργασία και τα αγλαά έργα του πολιτισμού για να μιλήσει για πράγματα άμεσης προτεραιότητας και τραγικών συνεπειών. Διερωτώμαι, ποιός δεν αντιλαμβάνεται τον υπόγειο σπαραγμό αυτής της σιωπηλής και τρυφερής τέχνης; Σε μιαν εποχή κρίσεως της γλυπτικής και αμηχανίας των δημόσιων μνημείων ο δημιουργός επιστρέφει σ� ένα αντιρητορικό θέμα, ένα δέντρο, ένα κλαδί, στους καρπούς της ελιάς και μιλάει εκκωφαντικά χωρίς να χρησιμοποιεί λόγια. Ποιος δεν τον ακούει; Εφόσον πέρασε η εποχή που κηρύσσαμε αθώους όσους, δηλώνουν ότι δεν καταλαβαίνουν. «Αναμάρτητος» πια δεν υπάρχει. Πιο συγκεκριμένα τώρα στη δουλειά του Άγγελου Παναγιωτίδη, ενός μετρ του είδους, συνυπάρχουν αρμονικά η γλυπτική φόρμα, δουλεμένη στην εντέλεια, το ζωγραφικό εφέ που παίζει με το χρώμα και η θεατρική-ψευδαισθητική ανάπλαση του χώρου. Τα δέντρα του, οι κορμοί, τα φύλλα, οι ελιές κι οι καρποί τους συγκροτούν ένα αισθητικό όλον μοναδικής ενάργειας. Πρόκειται για ένα ασημόχρυσο δάσος από μικρές και μεγάλες ελιές που ταξιδεύει σε νοητό, σ� ονειρικό πέλαγος και που δονείται από την ένταση όλων εκείνων των χυμών οι οποίοι ασφυκτιούν στις φλεβώσεις των κορμών τους. Συμβολικά πρόκειται για μιαν κατακαιόμενη κατασκευή πολιτισμού σ� έναν κόσμο που φλέγεται από παράνοια. Τα 35 περίπου ελαιόδεντρα που αναπνέουν, που αργοσαλεύουν σαν ρυθμική μουσική στη κεντρική αίθουσα του Εικαστικού Κύκλου, αποτελούν ένα γλυπτικό περιβάλλον τόσο εντυπωσιακό, τόσο ανακουφιστικά παρήγορο ώστε να καθηλώνει τον θεατή. Πρόκειται για καλλιτεχνικές μορφές που αναπτύσσονται από μέσα προς τα έξω �όπως συμβαίνει και στη φύση � και οι οποίες φλέγονται αλλά δεν κατακαίγονται. Εφόσον τις διαμεσολαβεί το θαύμα της τέχνης. Γι� αυτό μίλησα πιο πάνω για ανακούφιση και παρηγοριά. Αυτά τα δέντρα, τα δέντρα της τέχνης θα επιβιώσουν. Με στόχο κάποτε να διαπλάσουν ανθρώπους αλλιώτικους και ιδεολογίες τέτοιες που θα αγαπήσουν και θα ξαναγεννήσουν τα άλλα δέντρα, τα δέντρα της Φύσης τα οποία τόσο χειμάζονται από την ανθρώπινη επιθετικότητα. Και αυτό είναι πολύ σπουδαίο. ΥΓ. Η πρώτη Ελιά του κόσμου φύτρωσε στην Ακρόπολη. Τι τεράστια ευθύνη για μας! Μάνος Στεφανίδης 26.1.2008
4
Ύψος 53 εκ.
5
6
Ύψος 190 εκ.
Ύψος 190 εκ.
Ύψος 38 εκ.
7
8
Ύψος 55 εκ.
9
10
Ύψος 13 εκ.
Ύψος 140 εκ.
Ύψος 250 εκ.
11
12
Ύψος 60 εκ.
13
14
Ύψος 230 εκ.
15
16
Ύψος 55 εκ.
17
18
Ύψος 28 εκ.
Ύψος 65 εκ.
19
20
Ύψος 55 εκ.
21
22
Ύψος 40 εκ.
Ύψος 40 εκ.
23
24
Ύψος 45 εκ.
25
26
Ύψος 50 εκ.
Ύψος 50 εκ.
27
28
Ύψος 50 εκ.
Η διάσταση αναφέρεται μόνο στο ύψος των γλυπτών. Το υλικό των γλυπτών είναι χαλκός και ορείχαλκος.
Ο Άγγελος Παναγιωτίδης γεννήθηκε στην Αμφιλοχία το 1950. Παρουσίασε τα πρώτα του έργα στο ατελιέ του το 1990, μετά από 20 χρόνια έρευνας σ’ όλα τα μέταλλα που χρησιμοποιεί η γλυπτική. Παράλληλα μελέτησε τη φύση και ιδιαίτερα τη δόμη και τις φόρμες του δέντρου, σε όλες τις φάσεις της ζωής και τις αλλαγές μέσα στο χρόνο και στις εποχές, με ακρίβεια γεωπόνου, με το πάθος του καλλιεργητή και κυρίως με την κομψότητα του ποιητή. Η βαθιά γνώση των υλικών, η οποία κατακτήθηκε στη μακρόχρονη προσπάθεια, οδήγησε τα χέρια του στη δημιουργία γλυπτών-δέντρων, που φαντάζουν αχειροποίητα. Κορύφωση της δημιουργίας του αποτελεί η έκθεση που πραγματοποιείται στην Titanium Yiayiannos Gallery και η ταυτόχρονη συμμετοχή του σε σημαντικές εκθέσεις που εντάσσονται στις πολιτιστικές εκδηλώσεις της Ολυμπιάδας, όπως είναι η έκθεση “Ο Κόσμος της Ελιάς” στο Μουσείο Θεόφιλου στη Βαρειά της Μυτιλήνης και στη Βασιλική Αγίου Μάρκου στο Ηράκλειο Κρήτης, η έκθεση του Μουσείου της Ελιάς στη Σπάρτη, η έκθεση Ελαίας Εγκώμιον της Ακαδημίας Αθηνών και η εκδήλωση που πραγματοποιείται στην Πλατεία Νερού Εσπλανάδα (Δέλτα Φαλήρου) στα πλαίσια της ολυμπιακής χορηγίας της Coca Cola κατά την περίοδο των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας του 2004. Με έργα του γλύπτη έχουν τιμηθεί οι Ολυμπιονίκες Πύρρος Δήμας, Νίκος Κακλαμανάκης, ο τέως πρόεδρος της Βουλής Απόστολος Κακλαμάνης, η πρόεδρος της Βουλής Κα Άννα Ψαρούδα- Μπενάκη και η Εθνική Ομάδα Πόλο των Γυναικών. Τον Μάϊο του 2005 κατά την επίσκεψη του πρωθυπουργού της χώρας Κου Καραμανλή στις ΗΠΑ προσφέρθηκε από τον ίδιο στον πρόεδρο Bush ορειχάλκινο δέντρο ελιάς. Κατά την περίοδο των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας του 2004 με χρυσά στεφάνια ελιάς τιμήθηκαν οι τρείς πρώτοι Ολυμπιονίκες του Μαραθωνίου δρόμου (ο Ιταλός Stefano Baldini, ο Αμερικανός Keflezighi Mebrahtom και ο Βραζιλιάνος Lima Vanderlei). Το ίδιο στεφάνι παραδόθηκε και στον Σλοβάκο Matanin Marcel ο οποίος με την είσοδό του στο Παναθηναϊκό Στάδιο έγινε σύμβολο της λήξης των Αγώνων της Αθήνας και εκφραστής του “ευ αγωνίζεσθαι” (30/09/04). Επίσης από το Δήμο Αμφιλοχίας τιμήθηκε με χρυσό στεφάνι η χάλκινη Παραολυμπιονίκης στα 100 μέτρα και 4η στα 200 μέτρα Παρασκευή Κατζά και με κλαδιά ελιάς οι λαμπαδηδρόμοι πολίτες του Δήμου (16/10/2004). Ο Κος Καραμανλής πρoσέφερε κατά την περίοδο των Ολυμπιακών Αγώνων στον Πρόεδρο της Ολυμπιακής Επιτροπής Κο Jacques Rogge ορειχάλκινο δέντρο ελιάς καθώς και σε πολλούς αρχηγούς κρατών. Ο Άγγελος Παναγιωτίδης είναι ο δημιουργός του έργου “Ελιά, το δέντρο της Αθήνας” από ορείχαλκο και χαλκό, ύψους 3,30 μέτρων αποτελούμενο από 5.000 ορειχάλκινα φύλλα που εκτέθηκε καθ� όλη τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων στο πάρκο των χορηγών (Water Plaza) στο Παλαιό Φάληρο, όπου 5.000 επισκέπτες έβαλαν την υπογραφή τους σε κάθε ένα από τα 5.000 φύλλα του δέντρου. Το έργο εκτίθεται μόνιμα στην Τεχνόπολη στο Γκάζι. Προσφέρθηκε από τον χορηγό Coca Cola Hellas στον Δήμο Αθηναίων ως αναμνηστικό αφιέρωμα για τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Τέλος όλοι οι Παραολυμπιονίκες τιμήθηκαν με μικρό αντίγραφο του έργου “Ελιά, το δέντρο της Αθήνας”. Έργα του καλλιτέχνη βρίσκονται στην Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος, στην Τράπεζα Πειραιώς, στο Μουσείο Ελιάς στη Σπάρτη, στην Πινακοθήκη Χρήστου και Σοφίας Μοσχανδρέου στο Μεσσολόγγι και στα κεντρικά γραφεία της Coca Cola στην Αθήνα καθώς και στην Ατλάντα των ΗΠΑ. Επίσης έργα αντίγραφα του έργου “Ελιά, το δέντρο της Αθήνας” προσφέρθηκαν από τον μέγα χορηγό των Ολυμπιακών Αγώνων Coca Cola στο Ολυμπιακό Μουσείο της Λωζάνης και στην Ολυμπιακή Επιτροπή του Πεκίνο. Έργα του ακόμη βρίσκονται στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και στο Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης. Στο Μουσείο Γουλανδρή (Κυκλαδικής Τέχνης) εκτίθενται μόνιμα και πωλούνται πρωτότυπα έργα του καλλιτέχνη. Κατά την περίοδο 2003-2004 ο γλύπτης συνεργάστηκε με τα ΕΛΤΑ και έργα του συμπεριλήφθησαν στη συλλογή αντικειμένων Τέχνης. 29
30
31
Ο ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΑΥΤΟΣ ΤΥΠΩΘΗΚΕ ΓΙΑ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ ΤΟΥ ΕΙΚΑΣΤΙΚΟΥ ΚΥΚΛΟΥ, ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΤΟΥ ΑΓΓΕΛΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΙΔΗ “ΕΛΑΙΩΝΑΣ ΑΠΟ ΧΑΛΚΟ” ΤΟΝ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟ ΤΟΥ 2008. ΦΩΤΟΓΡΑΦΗΣΗ-ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ART PLUS Ο.Ε., 210 6511 450, ΕΚΤΥΠΩΣΗ: “ΕΝΤΥΠΩΣΙΣ” Π. ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΣ & ΣΙΑ Ο.Ε.
ΕΙΚΑΣΤΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ: ΧΑΡ. ΤΡΙΚΟΥΠΗ 121, Τ.Κ. 114 73, ΤΗΛ.: 210 3300 136, FAX: 210 3300 882
www.ikastikos-kiklos.gr